Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. २४ अष्टप्रवचनमातृवर्णनम्
__ _९९१ --वाग्गुप्तिविषये उपदेशमाहमूलम्-संरंभसमारंभे, आरंभे य तहेव य ।
वयं पवत्तमाणं तु, नियत्तिज जयं जई ॥२३॥ छाया-संरम्भसमारम्भे, आरम्भे च तथैव च।।
वाचं प्रवनमानां तु, निवर्तयेद् यतमानो यतिः ॥२३॥ टीका--'संरंभसमारंभे' इत्यादि ।
यतमानो यतिः संरम्भसमारम्भे-संरम्भोवाचिकः संकल्प:-परविराधनक्षमक्षुद्रविधादिमंत्रजपं करिष्यामीत्यादि वचनं, समारम्भः-परपरितापकरमंत्रादिजपरूपः, अनयोः समाहारस्तस्मिन्, च-पुनः आरम्भे परमारणमन्त्रादि जपे च प्रवर्तमानां वाचं तथैव-निश्चयेन निवर्तयेत् ॥२३॥ सत्यरूप हो और न असत्यरूप हो एसी वचोगुप्ति का नाम अनुभय वचोगुप्ति है। जैसे कोई पथिक ऐसा कहे कि "गांव आ गया" ४ ॥२२॥
अब वचनगुप्ति के विषय में उपदेश कहते है-'संरंभ' इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(जयं जई संरंभसमारंभे तहेव आरंभे य पवत्तमाणं वयं नियत्तिज्ज-यतमानः यतिः संरम्भ समारम्भे तथैव आरम्भे च प्रवर्तमानां वाचं निवर्तयेत् ) यतना में प्रवृत्त हुआ यति संरम्भ, समारंभ, एवं आरंभ में प्रवर्त्तमान अपनी वाणी को शास्त्रोक्तरीति से निश्चय हटा लेवे। 'पर की विराधना करने में समर्थ क्षुद्रविद्या आदि मंत्र का जप मैं करूँगा' ऐसे वाचिक संकल्प का नाम संरंभ है । परपरितापकर मंत्रादिक का जाप करना समारम्भ है। तथा पर को मारण में कारणभूत मंत्रादिक के जाप એવી વચેમિનું નામ અનુભય વચગુપ્તિ છે. જેમ કોઈ રસ્તે ચાલનાર માણસ એમ छ , “म मावी आयु” (४) ॥२२॥
वे क्यानातिना विषयमा अपहेश ४ामा मावे छे.--"संरंभ" त्या !
सन्याय-- जयं जई संरंभसमारंभे तहेव आरंभे य पवत्तमाणं वयं नियत्तिज्जयतमानः यतिः संरंभसमारम्भे तथैव आरम्भे च प्रवर्तमानां वाचं निवर्तयेत् યતનામાં પ્રવૃત્ત થયેલ યતિ સંરક્ષ્મ, સમારંભ, અને આરંભમાં પ્રર્વતમાન પોતાની વાણીને શાસ્ત્રોકત રીતિથી નિશ્ચય હઠાવી લે. “બીજાના વિરાધના કરવામાં સમર્થ ક્ષુદ્ર વિદ્યા આદિ મંત્રનો જપ હું કરીશ” એવા વાચિક સંક૯૫નું નામ સંરંભ છે. પર પરિતાપ કરનાર મંત્રાદિકનો જાપ કરે એ સમારંભ છે. તથા બીજાને મારવાના
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩