Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 03 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 522

उत्तराध्ययनसूत्रे दुष्करं भवति । अग्निशिखापानवत्. तारुण्ये चारित्रपरिपालनं कत्तु दुष्करमिति भावः । 'जे' शब्दः पूरणे ॥३९।।
किं चमूलम्---जहा दुक्खं भरेउँ जे, होई वायस्स कुत्थलो।
तही दुक्खं करेउं जे, कीवेणं समर्णत्तणं ॥४०॥ छाया-यथा दुःखं भर्तुं यद् , भवति वातेन कुत्थलः ।
तथा दुःखं कर्नु यत्, क्लीबेन श्रमणत्वम् ।।१०॥ टीका-'जहा' इत्यादि ।
हे पुत्र ! यथा कुत्थलो-वस्त्रादिमयः 'कोथला' इति प्रसिद्धो वातेन= बायुना भर्नु दुःख-दुःशकम् असाध्यं भवति । तथा-क्लीबेन कातरेण-निःसत्त्वेन -तारुण्ये) यौवन में (समणत्तणं करेउं दुक्कर-श्रमणत्वं कर्तुं दुष्करम्) चारित्र का पालन भी बहुत ही कठिन है।
भावार्थ-चाहे जितना भी समझदार एवं शक्तिशाली मनुष्य क्यों न हो वह दीप्त अग्निशिखा का पान नहीं कर सकता है। इसी तरह पुत्र ! जवानी अवस्था में भी चारित्रका निर्दोष पालन नहीं हो सकता है। अतः इस चारित्र पालन के बखेडे छोडो इसी में भलाई है ॥३९॥
फिर भी'जहादुक्खं' इत्यादि।
अन्वयार्थ-हे पुत्र ! (जहा-यथा) जैसे (कुत्थलो-कुत्थलः) कोथला को (वायस्स भरेउ दुक्खं-वातेन भर्नु दुःक्वम्) वायु से भरना असाध्य है-अशक्य है (तहा-तथा) उसी तरह (कीवेण समणतणं करे दुक्खं-क्लीवेन श्रमणत्वं कर्तुं दुःखम् ) कायर मनुष्य द्वारा चारित्र पालन सत्यत हु४२ छे. तह-तथा से प्रमाणे तारुण्णे-तारुण्ये यौवनमा समणत्तणं करेउ दुक्करं-श्रमणत्वं कर्तुं दुष्करम् शास्त्रिनु पासन ५६५ भूम ४४९५ छ.
ભાવાર્થ–ચાહે ગમે તેવે સમજદાર તેમ જ શક્તિશાળી માણસ કેમ ન હોય, પરંતુ તે જે રીતે પ્રજવલિત અગ્નિશિખાનું પાન કરી શકતા નથી એજ પ્રમાણે હે પુત્ર ! યૌવન અવસ્થામાં ચારિત્રનું નિર્દોષ પાલન પણ થઈ શકતું નથી. માટે ડાહ્યો થા અને આ ચારિત્રપાલનનાં સ્વપ્ન સેવવાનું છોડ એમાં જ તારી ભલાઈ છે. ૩લા
qणी ५-"जहा दक्खं" छत्याल.
सन्याय-3 पुत्र जहा-यथा की रीते कुत्थलो-कुत्थलः जाने वायस्स भरेउ दुक्ख-वातेन भर्नु दुःक्खं वायुथी १२व। असाध्य छ-म४य छ. तहा-तथा का प्रमाणे कीवेण समणतणं करेउ दुख-क्लीबेन श्रमणत्वं कर्तृ
उत्त२॥ध्ययन सूत्र : 3