________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. २१ नेमिनाथचरित्रनिरूपणम्
६७१
वान् । अन्ते च धनवतीयुक्तः स धनमुनिरनशनं कृत्वा कालधर्ममनुप्राप्तः । ततस्तौ धर्मे देवलोके शक्रसमौ सुरौ भूत्वा समुत्पन्नौ । इति प्रथमद्वितीयभव ॥ ( अथ मनुष्य सुररूपौ - तृतीयचतुर्थभवौ)
इतश्चच्युतो धनजीवोऽत्र भरतक्षेत्रे वैताढ्योत्तर श्रेण्यां मरतेजः पूरे सुरनाम्नः खेचरचक्रवर्त्तिनो विद्युन्मत्या भार्यायाः कुक्षौ समुत्पनः । पूर्णे समये सा पुण्यलक्षणं सुतं जनितवती । मातापितरौ महता समुत्सवेन 'चित्रगति: ' इति तस्य नामकृतवन्तौ । क्रमेण प्रवर्द्धमानः स कलाचार्यात् सकलाः कलाः स्वायत्तीकृतवान् तदनन्तरमसौ तारुण्यं प्राप्तवान् ।
"
देश देना प्रारंभ किया। इससे अनेक भव्यजीवों का परम उपकार हुवा | इस प्रकार विचरते हुए अन्त में धनवती और धनमुनिने अनशन करके काल के अवसर काल करके वे दोनों सौधर्मस्वर्ग में शक्रसम देव उत्पन्न हुए। ये इनके प्रथम एवं द्वितीय भव हैं।
मनुष्य एवं देवरूप तृतीय और चतुर्थ भव इनके इस प्रकार हैं। जब इन दोनों की देवपर्याय के भव और स्थिति के समाप्त होने पर वे दोनों वहां से चवे । सो धन का जीव तो इसी भरतक्षेत्र में पर्वत की उत्तर श्रेणी में जो सूरतेज पुर था, वहां के विद्याधराधिपति सूर को धर्मपत्नी विद्युन्माला की कुक्षि में पुत्ररूप से अवतरित हुआ । तथा धनवती का जीव वैताढ्य पर्वत की दक्षिण श्रेणी में वर्त मान शिवसद्म नाम के नगर में अनङ्गसिंह राजा की रानी शशिप्रभाकी कुक्षि में पुत्रीरूप से उत्पन्न हुवा। उनके माता पिताने धन के जीव का नाम चित्रगति और धनवती के जीव का नाम रत्नवती रखा। चित्रगति
ભવ્ય જીવા ઉપર ઉપકાર થયા. આ આપ્રમાણે વિચરતાં વિચરતાં અંતે ધનવતી અને ધનમુનિએ અનશન કરીને કાળના અસરે કાળ કરીતે તે બન્ને સાધમ વગ માં શક્રસમ દેવઉત્પન્ન થયા. એ એમનેા પ્રથમ અને બીજો ભવ છે.
મનુષ્ય અને દેવરૂપ તેમના ત્રીજો અને ચેાથે! ભવ આ પ્રકારે છે.
જ્યારે ધ્રુવ પર્યાયનો ભવ અને સ્થિતિ સમાપ્ત થવાથી એ બન્ને ત્યાંથી ચળ્યા ત્યારે ધનને જીવ આ ભરતક્ષેત્રમાં વૈતાઢય પર્યંતની ઉત્તર શ્રેણીમાં જે સૂરતેજપુર હતું ત્યાંના વિદ્યાધરાધિપતિ સુરની ધ`પત્ની વિદ્યન્માળના ઉદરથી પુત્રરૂપથી અવતરીત થયા તથા ધનવતાના જીવ વૈતાઢય પર્યંતની દક્ષિણ શ્રેણીમાં વર્તમાન શિવસા નામના નગરમાં અનંગસિંહ રાાની રાણી શશીપ્રભાના ઉદરથી પુત્રીરૂપે ઉત્પન્ન થયે. એમના માતા પિતાએ ધનના જીવતું નામ ચિત્રગતિ અને ધનવતીના છત્રનુ નામ રત્નવતી રાખ્યું. ચિત્રગતિ ખેતેર ૭૨ વિદ્યાઓમાં નિપુણ
उत्तराध्ययन सूत्र : 3
