Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 03 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 900

८८८
उत्तरध्यायनसूत्रे त्रिंशद् वर्षाणि गार्हस्थ्ये, सप्ताशीति ८७ दिनानि छाझस्थ्ये, एतावदिनोनानि सप्ततिवर्षाणि केवलित्वे, इत्थं शतवर्षाणि भगवतः सर्वमायुरभूत् ।।
॥ इति भगवत्पावनाथप्रभुचरितम् ॥ इत्थं प्रसङ्गतः पार्श्वप्रभुचरितमभिधाय सम्पति प्रस्तुतमूत्रव्याख्या प्रारभ्यतेमूलम्--तस्स लोगप्पईवस्स, ऑसि सी से महाँजसे ।
केसी कुमारसमणे, विजाचरणपारगे ॥२॥ छाया-तस्य लोकप्रदीपस्य, आसीत् शिष्यो महायशाः ।
केशी कुमारश्रमणो, विद्याचरणपारगः ।३।। टीका-'तस्स' इत्यादि ।
लोकप्रदीपस्य-लोके तद्गतसमस्तवस्तुप्रकाशतया प्रदीप इच लोकप्रदीपस्तस्य तथाभूतस्य तस्य भगवतः पार्श्वनाथस्य विद्याचरणपारगः-विद्या=ज्ञान चरणं तयोः के निर्वाण कल्याण को इस समय इन्द्रों ने देवों के साथ बडा उत्सव मनाया। भगवान् की सौ वर्ष की आयु में से तीस वर्षतक की तो उनकी आयु गृहस्थावस्था में व्यतीत हुई, सत्तासी ८७ दिन छद्मस्थावस्था में निकले । तथा सत्तासी ८७दिन कम सीत्तर ७० वर्ष केवलीपर्याय में व्यतीत हुए। इस प्रकार सौ वर्ष की आयु का हिसाब है।
इस प्रकार प्रसंगतः पार्थप्रभु का चरित्र प्रकाशित कर अब प्रस्तुत सूत्रकी व्याख्या की जाती है-'तस्स' इत्यादि।
अन्वयार्थ-(लोगप्पइवस्स-लोक प्रदीपस्य तस्य) लोकान्तर्गत लोक के अन्दरकी समस्त वस्तुओं को प्रकाशित करने वाले होने से प्रदीप के समान उन पाश्वनाथ प्रभु के (विजाचरणपारगे-विद्याचरणपारगः) सम्यग्ज्ञान एवं चारित्र से संपन्न अत एव (महाजसे-महायशाः) दिगन्त. ભગવાનના નિર્વાણ કલ્યાણના આ સમયે ઈન્દ્રોએ, દેવની સાથે માટે ઉત્સવ મનાવ્યું. ભગવાનની સો વર્ષની આયુમાં ત્રીસ વર્ષની આયુ તે ગૃહસ્થાવસ્થામાં વ્યતીત થઈ. સિત્યાસી દિવસ છદ્મસ્થાવસ્થામાં રહ્યા, અને સીત્તેર વર્ષમાં સિત્યાસી દીવસ ઓછા કેવળી પર્યાયમાં વ્યતીત થયા. આ પ્રમાણે પ્રભુની સો વરસની આયુ આ હિસાબ છે. ૧ાા
આ પ્રમાણે પ્રસંગતઃ પ્રાપ્રભુનું ચરિત્ર પ્રકાશિત કરીને હવે પ્રસ્તુત સૂત્રની व्याच्या ४२वामां आवे छ-"तस्स" छत्या
___ मन्वयार्थ-लोगप्पईवस्स तस्स-लोकप्रदीपस्स तस्य खोsianत सघn વસ્તુઓને પ્રકાશિત કરવા વાળા હોવાથી દિવાની માફક તે પાર્શ્વનાથ પ્રભુના વિજ્ઞાનरणपारगे-विद्याचरणपारगः सन्यज्ञान अने यात्रियी सपन्न भने महाजसे
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩