Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
९२०
___ उत्तराध्ययनसूत्रे जीवो मनोगृह्यते । एक आत्मा, चत्वारः कषाया इत्येते पञ्चशत्रयो मया जिता इत्यर्थः। जीवस्य कषायरूपाः शत्रवो द्विशताधिकपश्चसहस्रसंख्यकाः ५२०० सन्ति । भेदोपभेदसहिताः क्रोधादयश्चत्वारः कषायाः आत्माचेतिपञ्च जिता इतिभावः । तथा-पश्चसु शत्रुषु जितेषु दश-दशसंख्यकाः शत्रवो जिताः। पूर्वोक्ताः पञ्च, पञ्चेन्द्रियाणि चेति दश शत्रवो मया जिता इत्यर्थः । तु=पुन:, दशधा दशप्रकारान् शत्रुन् जित्वा, अहं सर्वशत्रून् पूर्वोक्तान् दशविधान् नोकषायादींश्च, खलु= निश्चयेन जयामि ।
"अणेगाणसहस्साणं, मज्झे चिट्ठसि गोयमा !” इति केशिस्वामिकृत प्रश्नस्योत्तरप्रदानार्थ प्रवृत्तस्य गौतममहामुनेः 'दसहा उ जिणित्ताणं, सव्यसन
प्रत्युत्तर में गौतमस्वामी ने इस प्रकार कहा--'एगे' इत्यादि ।
अन्वयार्थ-- (एगे-एकस्मिन्) समस्तभाव शत्रुओं में प्रधानभूत आत्मा के (जिए-जिते) जीत लेने पर (पंच जिए-पञ्च जिताः) मैंने एक आत्मा और चार कषाय ये पांच शत्रु जीत लिये हैं। जीव के कषायरूप शत्र पांचहजार दो सौ ५२०० हैं। भेद प्रभेद सहित क्रोधादिक चार कपायों को तथा एक आत्मा को इस प्रकार इन पांच को जीत लिया है (पंच जिए दस जिया-पञ्चसु जितेषु दश जिताः) तथा इन पांचों के जीत लेने पर दश शत्रु विजित हो जाते हैं-अर्थात पांच ये पूर्वोक्त तथा पांच इद्रियां ये दस शत्रु जीत लिये जाते हैं। (दसहा उ जिणित्ता सव्यसत्तू अहं जिणामि-दशधा तु जित्वा सर्व शत्रुन् - अहं जितामि) इन दस शत्रुओं को जीत लेने पर ही मैं ने समस्त शत्रओं को निश्चय से जीत लिया है।
प्रत्युत्तरमा गौतमस्वामी २मा प्रशारे ४यु.-"एगे" छत्याह!
२सन्वयार्थ---एगे-एकस्मिन् साभावशामा प्रधानभूत मामाने जियेजिते-ती देवाथी पंचजिए-पञ्चजिता: में से मात्मा मने या२ ४पाय साम પાંચ શત્રુઓને જીતી લીધા છે. જીવના કષાયરૂપ શત્રુ પાંચહજારને બસે (પ૨૦૦ છે. ભેદ પ્રભેદ સહિત ક્રોધાદિક ચાર કષાયોને તથા એક આત્માને આ પ્રમાણે पायन ती सील छे. पंचजिए दसजिया-पञ्चसु जितेसु दश जिताः तथा मा પાંચને જીતી લેવાથી દશ શત્રુ જીતાઈ જાય છે. અર્થાત એ પૂર્વોક્ત પાંચ તથા પાંચ ઈન્દ્રીય माम ४१ शत्रुमे। सती सेवाय छ. दसहा उ जिणित्ता सव्वसत्त अहं जिणामिदशधा तु जित्वा सर्वशत्रून् अहं जितामि ४२ शत्रुमाने तीन में से सपणा शत्रु माने નિશ્ચયથી જીતી લીધા છે.
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩