________________
७८०
उत्तराध्ययनसूत्रे टीका-'मणपरिणामो य” इत्यादि---
भगवता निष्क्रमणं प्रति मनःपरिणामः मनसोऽभिप्रायश्च कृतः। तदा भगवतं निष्क्रमणं प्रत्युधतं स्वासनकम्पतोऽवधिज्ञानेन परिज्ञाय तस्य भगवतो ऽरिष्टने मेः निष्क्रमणं-दीक्षामहोत्सवं कर्तुं सर्वदर्या सर्वप्रकारया ऋद्धया युक्ताः सपर्षदः स्व स्वपरिवारपरिवृताः देवाः चतुर्विधा देवाश्च यथोचितक्रमेण समवतीर्णाः समागताः । 'जे' इति निपातः पादपूतो ॥२१॥ मूलम्--देवमणुसँपरिवुडो, सीयारयणं तओ समारूढो ।
निक्समिय वारगाओ, रेवयंयम्मि ठिओ भयवं ॥२२॥ छाया-देवमनुष्यपरिवृतः शिविकारत्नं ततः समारूढः ।
निष्क्रम्य द्वारकातो, रैवतके स्थितो भगवान् ।।२२।। टीका-'देवमणुस्सपरिवुडो' इत्यादि--
ततः चतुर्विधदेवागमनानन्तरम् शिविकारत्न-सुरनिर्मितमुत्तरकुरुनामकं ग्रहण किया यही बात सूत्रकार प्रदर्शित करते हैं'मणपरिणामो' इत्यादि।
अन्वयार्थ-भगवान् नेमिकुमारने निष्क्रमण के प्रति (मणपरिणामो य कओ-मनः परिणामश्च कृतः) मानसिक परिणाम किया उस समय अपने २ आसनों के कम्पित होने से अवधिज्ञान द्वारा भगवान को निष्क्रमण के प्रति उद्यत हुए जानकर (तस्म निक्खमणं काऊंजे-तस्य निष्क्रमण कत) उनका दीक्षामहोत्सव करने के लिये (देवाय जहाइयं सचडीए सपरिसा समोइण्णा-देवाश्च यथोचितं सर्वर्था सपर्षदः समवतीर्णाः) समस्त ऋदियों से एवं अपने परिवार से युक्त होकर चारो निझार्यों के देव क्रमशः आकर उपस्थित हो गये ॥२१॥ सूत्रमार प्रहशित ४२ छ.-"मणपरिणामो" त्या !
अन्याय-सवान भिमारे निभाना त२५ मणपरिणामो य कओमनपरिणामश्च कृतः मानसि परिणाम यु. २मा समये पातपाताना भासन કંપિત થવાથી અવધિજ્ઞાન દ્વારા ભગવાનને નિષ્ક્રમણના તરફ ઉઘત થયેલા જાણીને तस्स निक्खमणं काउंजे-तस्य नष्क्रमणं कर्तुं अमनो खामोत्सव ४२वाने भाटे देवाय जहोइयं सबट्टाए सपरिसा समोइण्णा-देवाश्च यथोचितं सर्वद्धर्या सपर्षदः समवतीर्णाः सधणी ऋद्धियो साये तेम पातपाताना परिवारका युत બનીને ચારે નિકાના દેવ એક પછી એક આવીને હાજર થઈ ગયા. પાર
उत्त२॥ध्ययन सूत्र : 3
