________________
५७६
मुक्ताफलेषु छायायास्तरत्वमित्रान्तरा । प्रतिभाति यदङ्गेषु, तल्लावण्यमिहोच्यते || १ ||
उत्तराध्ययन सूत्रे
अहो ! अस्य सौम्यता = विशुद्वाध्यवसायशीलत्वादस्य सुखे शारदनिर्मलाऽखण्डचन्द्रमण्डलादप्यधिका दर्शकनयनानन्ददायिता प्रतिभाति । अहो ! अस्य क्षान्तिः क्षमा, अस्य सद्यः मत्रजितस्य शरीरसम्बन्धिसुगन्धलोभाकृष्टषट्पदनिकरैस्तुद्यमानस्यापि निश्चलतयाऽऽश्वर्यकारिणी क्षान्तिः प्रतिभाति । अहो ! अस्य मुक्तिः = निर्लोभता, अस्याश्चर्यकारिण्या क्षान्त्या निर्लोभताऽपि प्रकट्टी भवति यदपूर्वरूपलावण्य संपन्नस्यापि शरीरस्यानपेक्षणादस्य निर्ममत्वमपि महाश्चर्यजनकम् ।
"मोती के अंदर जो तरल (चंचल कांति) छाया होती है उसी प्रकार जिसके शरीर की कांति चमकार करती हो उसको लावण्य कहते हैं ।" ( अहो सोमया - अहो सौम्यता) अहो ! विशुद्ध अध्यवसायवाले होने से इनके मुख पर जो शरत्कालीन निर्मल पूर्ण चन्द्रमण्डल से भी अधिक कान्ति है वह दर्शक जनों के नयनों को कितनी आनंद दायिनी हो रही है । (अहोखंति - अहो क्षांतिः) इनकी क्षमा तो विशेष विस्मयकारक बन रही है । यद्यपि ये महात्मा अभी नवीन दीक्षित ही ज्ञात हो रहे हैं फिर भी इनकी शारीरिक चन्दनादि सुगंध से अकृष्ट हुआ जो यह भ्रमर निकर में वह इनको व्यथित करता हुआ विचलित नहीं कर सकता है ये बिलकुल निश्चल बने हुए बैठे हैं यह कितने आश्चर्य की बात है। (अहो मुक्ती - अहो मुक्तिः) लोभरहित जो इनकी वृत्ति है वह भी बडी विलक्षण ज्ञात होती है। अपूर्व लावण्य से अलंकृत जो इन की यह
“માતીની અંદર જે તલ છાયા હાય છે, એજ પ્રમાણે અગેામાં જે પ્રતિ ભાસ હાય છે તેને લાવણ્ય કહે છે.”
अहो सोमया - अहो सौम्यता भु। ! विशुद्ध अध्यवसायवाणा होवाथी भना સુખારિવંદ ઉપર જે શદૂકાળના નિળ પૂણું ચદ્રમડળથી પણ અધિક કાન્તિ છે थे नेनारायाना नयनाने डेंटला आनंद आायी रही छे ! अहो खंति - अहो क्षांतिः એમની ક્ષમા તા ખરેખર વિશેષ વિસ્મયકારક જ છે. જો કે આ મહાત્મા હમણાં નવાજ દીક્ષિત થયેલા લાગે છે છતાં પણ, એમની શારિરિક સુગધથી આકર્ષાઈને જે આ ભમરા ફરી રહ્યા છે તે એમને વ્યથા પહોંચાડી રહ્યા હાવા છતાં તેમને ધ્યાનમાંથી ચલાયમાન કરી શકતા નથી. એ એ બિલકુલ નિશ્ચલ मनीने ४ मेठा छे. ये टला आश्चर्यानी वात छे ? अहो मुत्ती - अहो मुक्ति: बोल રહિત જે એમની વૃત્તિ છે એ પણ ખૂબ વિલક્ષણ જણાય છે. અપૂર્વ લાવણ્યથી અલ'કૃત એવી એમની જે આ શારિરીક. અનપેક્ષા વૃત્તિ છે એનાથી
उत्तराध्ययन सूत्र : 3