________________
उत्तराध्ययनसूत्रे
अत्र प्रसङ्गादागतं श्रीमद्भगवन्नेमीश्वरचरितं प्रोच्यते । तथाहि - (मनुसुररूपौ प्रथमद्वितीयभत्रौ )
६६६
आसीदत्र भरत क्षेत्रेऽचलपुरनाम्नि नगरे स्वपराक्रमाधरीकृतसकलनृपपराक्रमः श्रीविक्रमो नाम राजा । आसीत्तस्य सकलर मणीगुणधारिणी धारिणी नामदेवी | एकदा तयाऽऽस्त्रमो दृष्टः । ततस्तस्या धननामक एकः पुत्रः समुत्पन्नः । स हि समये द्विसप्ततिकलाकलापमासाद्य क्रमेण यौवनमनुगतोऽ प्रतिरूपेण स्वकीयरूपेण देवानपि विजितवान् । स हि कुसुमपुराधीशस्य सिंहाभिस्य राज्ञो रूपलावण्यसम्पन्नां शीलौदार्यादिगुणयुक्त्तां नयनानन्दकरीं स्व सौन्दशस्वी थे (लोगनाहे - लोकनाथः) तीनलोक के नाथ थे। तथा (दमीसरेदुमीश्वरः) कुमार अवस्था में ही इन्द्रियों के विजयी होने से जितेन्द्रियों के ये स्वामी थे ।
भगवान नेमीश्वर के सर्व प्रथम मनुष्य और देव इन दो भवों का यहां वर्णन किया जाता है - इस भरतक्षेत्र में अचलपुर नामका नगर था। वहां के अधिपति का नाम श्री विक्रम था। इसने अपने विशिष्ट पराक्रम से सकल राजाओं को जीतलियाथा । इनकी धारिणी नामकी रानी थी। जो स्त्रियों के सकल गुणों से विभूषित थी । एक समय रानीने स्वप्न में आम्रवृक्ष को देखा। इससे धन नामका एक पुत्र उत्पन्न हुआ। धीरे २ बढते हुए धनने बहत्तरकलाओं में पारंगत होकर यौवन अवस्था प्राप्त की। इस अवस्था में इसकी यौवन श्री खिल उठी । अप्रतिम अपने रूप से धनने देवों को लज्जित कर दिया । पिता ने इसका वैवाहिक संबंध कुसुमपुर के अधिपति सिंह राजा की रूप लावण्य संपन्न महायशा: महायशस्वी हृता लोगना हे लोकनाथः त्रशु बीना नाथ हृता तथा दमीसरेदमीश्वरः कुमार अवस्थामा इन्द्रियोना विजयी होवाथी लतेन्द्रियोना स्वाभी हता
ભગવાન નેમીશ્વરનું સહુથી પહેલાં મનુષ્ય અને દેવ આ એ ભવાનું અહીંયાં વર્ણન કરવામાં આવે છે. આ ભરત ક્ષેત્રમાં અચલપુર નામનું એક નગર હતું ત્યાંના અધિપતિનું નામ વિક્રમ હતું. તેણે પોતાના ખૂબ પરાક્રમથી સઘળા રાજાએને જીતી લીધા હતા. તેને ધારિણી નામની રાણી હતી. જે સ્ત્રીચેાના સઘળા ગુણાથી વિભૂષિત હતી. એક સમય રાણીયે સ્વપ્નામાં આંબાના વૃક્ષને જોયુ. તેનાથી તેને ધન નામના એક પુત્ર ઉત્પન્ન થયા. ધીરેધીરે વધતાં ધનકુમારે તેર કળાઆમાં પારંગત બની યૌવન અવસ્થ પ્રાપ્ત કરી. આ અવસ્થામાં તેની યૌવનશ્રી ખીલી ઉઠી. પેાતાના અપ્રતિમ રૂપથી ધને દેવાને પણ લજ્જીત કરી દીધા. પિતાએ તેના વૈવાહિક સબંધ કુસુમપુરના અધિપતિ સિ`હુ રાજાની રૂપ લાવણ્ય સપન્ન
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩