________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. १२ मृगापुचरितवर्णनम्
४८७ नास्तिवेदना=असातरूपा यस्य स तथा, असातवेदनारहितः स जीवः सुखी भवति। आभिर्गाथाभिर्धर्मकरणाकरणयोर्गुणदोषदर्शनाद् धर्मकरणाभिप्रायः प्रकटितः ।।२१।।
सुखकारितया धर्म एवं कर्तव्य इति पूर्वो तमाशयं द्रढीकर्तुं पुनदृष्टान्त माह-- मूलम् -जंहा गेहे पलितंमि, तस्तं गेहस्सं जो प ।
सारभंडाइं नीणेई, असारं अवउज्झइ ॥२२॥ छाया-- यथा गेहे प्रदीप्ते, तम्य गेहस्य यः प्रभुः ।
सारभाण्डानि निष्कासयति, असारम् अपोज्झति ॥२२॥ टीका--'जहा' इत्यादि।
हे पितरौ ! यथा मेहे प्रदीप्ते प्रज्वलिते.--तस्य गृहस्य यः प्रभुः= सात वेदनरूप सुख का भोगने वाला होता है। इन गाथाओं द्वारा सूत्रकार मे धर्मकरने में तथा धर्म नहीं करने में गुण और दोषों के प्रदर्शन से यह बात पुष्ट की है कि धर्म करना ही श्रेयस्कर है।
भावार्थ--सातावेदनी का नाम दुःख और सातावेदनी का नाम सुख है। जीव जब धर्म की शीतल छत्रच्छाया का सहारा पा लेता है तब वह सावध व्यापारों के करने से रहित हो जाता है। इस तरह पापम से रहित होता हुआ वह नीव जब परलोक जाता है तब उसको परलोक में सातवेदन रूप सुखका ही अनुभव होता है। इस तरह वह सुखी बन जाता है ॥ २१ ॥
इसी आशय को सूत्रकार दृष्टान्त द्वारा दृढ करते हैं--'जहा' इत्यादि।
अन्वयार्थ--(जहा-यथा) जैसे (गेहे पलित्त-गेहे प्रदीप्ते) घर में आग થાય છે. આ ગાથાઓ દ્વારા સૂત્રકારે ધર્મ કરવાના તથા ધર્મ ન કરવાના ગુણ અને દેશોના પ્રદર્શનથી એ વાતને પુષ્ટ કરી છે કે, ધર્મ કરે એજ શ્રેયસ્કર છે.
ભાવાર્થ- અસાતા વેદનનું નામ દુઃખ અને સાતા વેદનનું નામ સુખ છે. ૧ જ્યારે ધમની શીતલ છત્ર છાયાને આશરો મેળવી લે છે ત્યારે તે સાવવા વ્યાપાર કરવાથી હિત થઈ જાય છે. આ રીતે પાપકર્મથી રહિત બનેલો એ જીવ જ્યારે પરેડમાં જાય છે ત્યારે તેને પરલોકમાં સાતા વેદનરૂપ સુખનો જ અનુભવ થાય છે. આ રીતે એ સુખી બની જાય છે. તે ૨૧ છે
मेरी माशयने सूत्रक दृष्टांत द्वारा १८ ४२ छ--"जहा" या! सन्यया --जहा-यथा भ गेहे पलितमि-गेहे प्रदीप्ते घरभा 24/01 खाणे
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩
