________________
३५२
उत्तराध्यन सूत्रे
दिकं मणिमाणिक्यादि विविधरत्नं विजितं तद्राज्यं च तस्मै दत्तवान् । राजा चण्डद्यतोऽपि तां प्राप्य आत्मानं धन्यं मन्यमानो द्विमुखेन विसृष्टः स्वप्रिया मदनमञ्जर्या सह सहर्ष स्वपुरीमुज्जयिनीं गतः ।
अथैकदा इन्द्रमहोत्सवे समुपस्थिते राजा द्विमुखो नागरिकान् जनान् इन्द्रध्वज संस्थापनाय समादिष्टवान् । राज्ञ आदेशं प्राप्य पौरजनाः बद्धकिङ्किणीमाल मालाबलिसमलंकृतं मणिमाणिक्यादिविभूषितं चीवरवरैर्वेष्टितदण्डं प्रशस्तध्वजपटयुक्तम् इन्द्रध्वजं मङ्गलपाठपूर्वकं द्रुतमृदूध्वकृतवन्तः । तत्र केचिद् मधुरस्वरेण तस्य पुरतो गायन्ति केचिद्वाद्यानि वादयन्तो नृत्यन्ति । केचिद्दहेज में प्रचुर मात्रा में हाथी, घोडा आदि तथा मणिमाणिक्य आदि विविध रत्न एवं लिया हुआ उसका ही राज्य विमुखने उसको दे दीया | इस प्रकार चंडप्रद्योतन राजा द्विमुख राजा द्वारा दी गई मदनमंजरी की प्राप्ति से अपने आपको विशेष भाग्यशाली समझते हुए वहां से विदा होकर और इस नई वधू को साथ में लेकर आनन्दपूर्वक उज्जयिनी में आ गये ।
एक समय इन्द्रमहोत्सव के उपस्थित होने पर राजा द्विमुखने नगरनिवासियों को इन्द्रध्वज के संस्थापन के लिये आदेश दिया । राजाका आदेश पाकर मागरिकोंने शीघ्र ही मंगल पाठपूर्वक इन्द्रध्वजकों ऊपर तान दिया । उस में नागरिकोंने किंकिणियों की माला बांधी थी । पुष्पों की माला से उसको खूब सजाया था । मणिमाणिक्य आदि से उसको अच्छी तरह विभूषित किया था । ध्वज के दंडको सुन्दर २ वस्त्रों से वेष्टित कर उस में वह इन्द्रध्वज पिरोया गया था । ध्वजका જમાં મોટા પ્રમાણમાં હાથી, ઘેાડા આદિ તથા મણી માણેક આદિ રત્ન અને તેનુ મેળવેલ રાજ્ય પણ દ્વિમુખે તેને આપી દીધુ. આ પ્રકારે ચડપ્રદ્યોતન રાજા દ્વિમુખ રાજા તરફથી આપવામાં આવેલ મદનમાંજરીની પ્રાપ્તિથી પોતાની જાતને વિશેષ ભાગ્યશાળી માનીતે ત્યાંથી વિદાય થઇને નવી રાણીની સાથે આન ંદપૂર્વક ઉજ્જયીનમાં જઈ પહોંચ્યા.
એક સમય ઇન્દ્ર મહેાત્સવના પ્રસંગે રાજા દ્વિમુખે નગરના નિવાસીએને ઈન્દ્રધ્વજના સ`સ્થાપન અર્થે આદેશ આપ્યા. રાજાના આદેશ મળતાં નાગરીકાએ ઝડપથી મગળપાઠ સાથે ઇન્દ્રધ્વજને હવામાં લહેરાવ્યા. એ ધ્વજમાં નાગરીકે એ ઘુઘરીઓની માળા બાંધી હતી, પુષ્પોની માળાએથી તેની સજાવટ કરી હતી. મણિમાણેક આદિથી તેને સુંદર રીતે શણગારેલ હતા ધ્વજવંદનના ક્રૂડને સુંદર વસ્ત્રોથી આચ્છાદિત કરીને તેના ઉપર ઇન્દ્રધ્વજ ફરકાવવામાં આવ્યેા હતેા ધ્વજનુ
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩