Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Forbes Gujarati Sabha Series No. 15 Historical Inscriptions of Gujarat (From ancient times to the end of Vaghela dynasty) PART I Edited by : Acharya Girjashankar Vallabhaji B. A; M. R. A. S. Curator Archological Section, Prince of Wales Museum, Bombay. Published by The Forbes Gujarati Sabha No. 365 Girgaum, Back road Bombay N. 4 Rs. 4-8-0 (A. D. 1988 V. 8. 1980 ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Can be had at Messrs N. M. Tripathi & Co. Booksellers and Publishers Princess Street Bombay No. 2 prakAzaka- za. rA. aMbAlAla bulAkhIrAma jAnI, bI. e. sahAyaka maMtrI zrI phArbasa gujarAtI sabhA-muMbaI. zrI kAba se gujarAtI sabhAmaMdira, 365 gIragAma,muMbaI naM. 4, mudraka . 2. naTavaralAla icchArAma desAI, bI. e. gujarAtI prinTIMga presa' elphInsTana sakala keTa, muMbaIna, 1. maLavAnuM ThekANuMmerI ena. ema tripAThI bukaselarsa enDa pablIzarsa prinsesa sTrITa muMbaI 2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI phArbasa gujarAtI sabhA-banyAvali 15 gujarAtanA aitihAsika lekho prAcIna yugathI vAghelA vaMzanI samApti paryaMtanA bhAga 1 le saMgraha karanAra AcArya girajAzaMkara valabhajI bI. eema. Ara. e. esa. kayureTara AkIelejakala sekazana, prinsa opha velsa myujhiyama, muMbaI prakAzakaH dhI phArbasa gujarAtI sabhA, muMbaI naMbara 365 giragAma bekarADa muMbaI naM. 4 kiMmata rU. 4--0 vi. saM. 1889] [i. sa. 1933 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIphArbasa gujarAtI sabhA-muMbaI zALA-pAThazALAone inAma mATe tema pustakAlayanAM saMgraha mATe aDadhI kimatanI goThavaNa sAhityapracArane uttejananI janA zrI phArbasa gujarAtI sabhAe muMbaI ilAkAnAM, sarakArI, dezI rAjyanAM tema ja myuni. sipAlITIo ane lela beDenAM keLavaNI khAtAMomAM abhyAsa tathA vAcanaprasAra dvArA tathA vidyArthIone apAtAM inAmo dvArA, tema ja temanA hastakanI nizALonI tathA sArvajanika lAIrIo ane pustakAlayamAM gujarAtI sAhityane prasAra bahoLA pramANamAM sahelAIthI ochA kharace thaI zake te mATe potAnI mAlIkInAM nIce jaNAvelAM pahelAM, daza sudhInA AMkavALA pustako (rAsamALA bhAga 1-2 sivAya) adhI kismate upalI saMsthAone vecAtAM laI zakavAnI anukULatA karI ApavAne yejanA karI che. rAsamALA bhAga 1-2 (sacitra) upalI saMsthAone 12 TakAmAM kamIzanathI vecAtI maLaze. A janAne lAbha levA te te keLavaNI khAtAM ane saMsthAo prerAya te mATe pitAnI mAlIkInAM pustakono paricaya taiyAra karI prakaTa karela che. jene te joIne haze tene maMgAvyethI maphata mokalavAmAM Avaze. A pustaka aDadhI kismate vecAtAM levA IcchatI saMsthAe nIcene saranAme patravyavahAra kare. 2. rA. aMbAlAla bulAkhIrAma jAnI, bI. e. sahAyaka maMtrI, zrI phArbasa gujarAtI sabhA. 365 giragAma, zrIphArbasa gujarAtI sabhAmaMdira lemIMgTana roDanI bAjumAM koMgresa sTrITa, muMbaI naM. 4 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ FOREWORD The Forbes Gujarati Sabha has great pleasure in placing before the public interested in historical researches, this collection of Inscriptions, Copperplates and other writtings relating to Gujarat which have been carefully edited and annotated by a learned scholar Mr. G. V. Acharya B. A. the curator of the Archeological section of the Prince of Wales Museum, Bombay. Some of the materials forming part of this collection were the property of the late Mr. Ranjitram Vavabhai, who was a very enthusiastic student of the antiquarian literature and folklore of Gujarat and the Sabha purchased his materials which have formed the nucleus of the present compilation. This publication is one and a very important one of the series of publications relating to historical researches connected with Gujarat and Gujarati literature, for which the Sabha has laid down a definite programme. The other parts of this series which have been already published are Prabandha Chintamani, Chaturvinshati Prabandha (both with anotations and Gujarati translations ), A description and the geneologies of the ruling dynasties and the fortresses of Gujarat, treatises on Vaishnava, Shaiva and Shakta sects of religion prevailing in Gujarat, and various other minor publications. The other works which are next to be undertaken are translation of Ratnamal a Hindi historical poem on Gujarat and treatise on Baudha religion, its extent in Gujarat and effect on Gujarati Litarature. A new poetical version of the Mahabharat in Gujarati by differant ancient poets is also in the press, the first part-of which is near completion. Over and above these publications, The Sabha has recently published a third edition of the Gujarati translation of the welknown historical work Rasmala by Mr. Alexander Kinlock Forbes. - The Sabha hopes that the learned world of Gujarat and elsewhere will derive appreciable help and profit by these publications of the Sabha and it will be a great source of gratification to it if the object of the Sabha is thus fulfilled. Bombay 1-5-33 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat H. V. Divatia Hon Secretary, The Forbes Gujarati Sabha. www.umaragyanbhandar.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrI kAbela zArAma jAnI, A karanAra 2.2 2. malyarU. 1-deg sabhAnI mAlikInA prasiddha grantha-17 (1-2) rAsamALA, bhAga 1-2, racanAra (aMgrejImAM) sva. elekajhAnDara kinlaoNka phArbasa, bhASAntara karanAra ane TippaNIo ane pariziTe janAra di. ba. raNachoDabhAI udayarAma dave. tRtIya sacitra AvRtti. darekanuM mUlya rU. 5-8-0 (3) phArbasajIvanacarita ( rAsamALA bhAga 1 sAthe ) racanAra rA. zA. manaHsukharAma sUryarAma tripAThI, je. pI. (4) mArkasa oreliyasa enInasanA suvicAra-( bALabodha lipimAM ) bhASAntarakAra bhASAnAM IDanareza sva. mahArAjazrI sara kesarIsiMhajI; upodaghAta lakhanAra ane samAna saMskRta subhASitenI noMdha karanAra rA. rA. nagInadAsa purUSottamadAsa saMghavI mUlya rUA. 2-0-0. (5-) zrI phArbasa gujarAtI sabhAnAM hastalikhita pustakenI savistara nAmAvali bhAga 1 tathA ra je-taiyAra karanAra rA. 2. aMbAlAla bulAkhIrAma jAnI, bI. e. darekanuM mUlya rU.2-0-0. ( 6-1 ) zrI phArbasa gujarAtI sabhAnAM hastalikhita pustakonI vigatavAra yAdI-taiyAra karanAra rA, rA, aMbAlAla bulAkhIrAma jAnI, bI. e. (7) gujarAtanAM aitihAsika sAdhane,1-ra-taiyAra karanAra rA.rA. narmadAzaMkara vallabhajI dvivedI. etihAsika sAdhane, 1-2- taiyAra karanAra rA. rA. narmadAzaMkara valabhajI dvivedI. mUlyarU. 1-0-0. (8) rasakallola-bALAoe gAvAnAM jIvananAM pracalita gItAne saMgraha-saMpAdaka rA. rA. chaganalAla vidyArAma rAvaLa mahetAjI. mUlya rU. 0-10-00 ( 9 ) kavi mAMDaNa aMdhArAkata "prabodhabatrIzI" athavA ukhANA-saMgraha, khatrIza vIzIo ane kavi zrIdharakRta " rAvaNa-maMdodarI saMvAda" -( jUnI gujarAtInA graMtho) saMzodhaka sva. maNilAla bakerabhAI vyAsa; ane TIkA tathA upadyAtanA lekhaka rA. rA. zaMkaraprasAda chaganalAla, rAvaLa. mUlya 0-12-0. (10) prAcIna kAvyavinoda" bhAga 1 lo, kavi nAkara AdinAM aprasiddha AkhyAna Adi prAcIna kAvya saMgraha ( avAcIna gujarAtI ) saMgrahI saMzodhana karanAra rA. rA. chaganalAla vidyArAma rAvaLa. mUlya rU. 1. (11) " ahUnavara-e nAmane sarjanajUna maMtra." pArasI dharmatatvanuM vaidika dRSTie avalekina, nibaMdha-le. rA. rA. mAnazaMkara pItAMbaradAsa mahetA. mUlya 0-:- . (12)caturvizatiprabandhaH zrIrAjazekharasurisanhabdhaHprabandhakozeti aparAhavyaH pariziSTena samalakRtaH sNshopitazra kuma. i. lyupapariNA . dAna (24 rAjA, kavio vagerenA vRttAntA) mUtram . 2-8-0. (13) prabandhacintAmaNiH zrImerutuMgAcAryakRtaH ( navInasaMskaraNam ) saMzodhitaH punarmudritazca zAstrI TuvALa mUtraNa ru. 2-8-0. (14) zAktasaMpradAya, tenA siddhAnta, gujarAtamAM pracUra ane gujarAtI sAhitya upara tenI asara kAdi' ane 'hArdi" matanAM be zrIcako sAthe. nibaMdhalekhaka di. ba. narmadAzaMkara devazaMkara mahetA. mUlya rU. 1-8-0. (15) gujarAtanA aitihAsika lekho, prAcIna yugathI ( mauryavaMzI azAkathI, gurjara vaMzanI samAptiparyantanA, bhAga 1 leTa ) azekathI gurjara vaMza paryanta goThavI, saMzAdhA, bhASAntara, Tizyana Adi sAthe taiyAra karanAra. rA. rA. girajAzakara vallabhajI AcArya, ema. e., kayureTara prInsa opha velsa myujhIyama. pAke pU. mUlya rUA. 4-8-0, _(16) mahAbhArata prAcIna gujarAtI anuvAda. bhAga 1 le ( kavi zrI haridAsaviracita Adi parva ane kavi zrI viSNudAsaviracita sabhA parva)-saMpAdaka ane saMzodhaka rA. rA. kezavarAma kAzIrAma zAstrIjI, mAMgaroLa, kAThiyAvADa. pAka paThuM. mUlya rUA. 1-4-0. (1) gujarAtanA keTalAeka aitihAsika prasaMgo, tathA vArtAo, navA gujarAtI rAsamALA saMgraha karanAra ane lakhanAra sva. kavIzvara dalapatarAma DAhyAbhAI mUlya rUA. 0-12-0. maLavAnuM ThekANuM-mesarsa ena. ema. tripAThI bukaselarsa enDa pablIzarsa, prinsesa sTrITa, muMbaI 2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA " AdaryA adhurAM rahe, ne hari kare seA hAyaH"--varSoM pahelAM mArA sahAdhyAyI sva. raNajitarAma vAvAbhAi mahetAne gujarAtanA dhRtiAsanAM sAdhanA bheLAM karavAnA vicAra puryAM hatA. temaNe samaya tathA sthaLanI sAnukULatA maLatI gaI tema tema tevAM sAdhane saMbaMdhI TuMka noMdha, utArA, tathA vivecana TapakAvavA mAMDyAM ane thoDA samayamAM cAra daLadAra pustakA bharAvA AvyAM. teonA akALa avasAnane lIdhe te pravRtti adhurI rahI ane zrIphArmasa sabhAe te pustake kharIdI laI tenA sadupayeAga mATe svAdhIna karyAM. tyArabAda te pustakenI madadathI tema ja te viSayanAM prasiddha thayelAM khIjAM pustakA uparathI gujarAtanA itihAsane upayAgI thaI paDe tevA lekhA prazasti, tAmrapatrA, vigere saMgrahita kara vAnuM kAma sva. sAkSara zrI uttamalAla kezavalAla trivedIne sAMpavAmAM AvyuM. eka e vakhta A bAbatamAM tekhezrIe mane melAvyA hatA ane pustake| vigerenI yAdI karI ApI hatI. prastuta kAryamAM kAMI paNa cAkasa pragati thaI te pahelAM teozrI paNa svastha thayA ane pariNAme i. sa. 1924 nI AkharamAM A kArya mane seAMpavAmAM AvyuM. meM te kArya svIkAryuM ke taratamAM ja mane maMdAgni vigere dekhItI namra paNa havAphera tema ja khAvApIvAnI paharejI vigerethI kaSTathI nirmULa thAya tevI vyAdhi lAgu paDI. dADha e varSa bIlakula pragati thaI zakI nahIM ane tyAra bAda jyAre badhA saMgraha pUrA thaI rahevA Avye tyAre eTale i. sa. 1930 Akhara phI huM akasmAtamAM sapaDAyA ane asthibhaMgane pariNAme lAMkhA vakhata pathArIvaza rahevuM paDayuM. upara batAvelA be kannu kissAthI paDele zirastA mArA paratve paNa sAcA paDaze ke zuM ema ghaDIbhara mAnasika nirbaLatAne lIdhe zaMkA paNa thaI. paNa ATalAM ATalAM vighna chatAM A kArya mAre hAthe ja pUrNa thavAnuM nirmANa thayuM haze, tethI tema ja saMpUrNa prabhukRpAthI Akhare A prathama vibhAga ItihAsapremI janasamAja pAse rajI karI kRtakRtyatA anubhavuM chuM. kArpasa inskripazIenama iMDikArama epigrAphiyA iMDikA, epigrAphiyA meAslemikA jevAM mAtra lekheAnI ja prasiddhi mATe cAlu ceApAnIAMe astitvamAM hAvA chatAM game te mAsikAmAM chUTAchavAyA lekhA prasiddha thaela che. te badhAMnA badhA aMkA tapAsI jeTalA jANI zakrayA teTalA lekhAne AmAM saMgraha karavAmAM Avela che. tema chatAM mAhitInA abhAvathI kAI lekhA rahI gayA hAya, e saMbhavita che. paNa teTalA mATe A saMgraha tarapha doSanI dRSTie nahi zvetAM sahakAravRttithI tevA lekhA tarapha dhyAna kheMcavAmAM Avaze teA upakAra sahita nAMkhI levAmAM Avaze. A saMjogeA prathamathI ja jANavAmAM hatA tethI A graMthane ribana khAInDIMgamAM rAkhavAnI meM sUcanA karI hatI. paNu kharca vadhI javAne kAraNe tenA svIkAra thai zakayA nahIM. paraMtu pratyeka vaMzanA lekhenAM pAnAMnA anukramanaMbara de rAkhela che tema ja dareka lekha paNa navA pAne zarU karavAmAM Avela che; jethI je vyaktione peAtAnA saMgraha harahammeza saMpUrNa rAkhavAnI icchA hAya tene navA upalabdha lekhA yeAgya anukramamAM tathA sthaLe DhAMkI devAya evI sagavaDatA che. lekhAnA anukramanakhara mAtra, ullekha karavAnI sAnukULatA mATe, saLaMga rAkhavAmAM Avela che. eTale navA lekhAnA naMbara e. mI. sI. ema mULa nabara sAthe umerIne vAMcavAthI saMgrahanA anukrama sAcavI zakAze. A mULa saMgraha presamAM gayA bAda navA maLelA lekhonuM lisTa prativarSanA phArmasa sabhAnA rIpeArTamAM, vyavasthApaka maMDaLane cAgya lAgaze teA, prasiddha karavAmAM Avaze. keTalAka lekhAnuM astitva jANyA chatAM tenA mAlika pAsethI tene lagatI badhI hakIkata na maLI zakavAthI aTake TukI nAMA teoe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) pUrI pADI tevI AmAM dAkhala karela che. te badhA vigatavAra prasiddha thAya tyAre te TukI noMdhA kADhI te ja nakharamAM vistRta hakIkata dAkhala thaI zakaze. amuka lekhA tema ja tAmrapatrA banAvaTI manAya che tevA paNa A saMgrahamAM dAkhala karavAmAM Avela che; kAraNu temAMye amuka aitihAsika tattvA echAvattA pramANamAM maLI AvavA saMbhava rahe che. badhA lekho bhinna bhinna vyakti dvArA prakaTa thayelA che, tethI svAbhAvika rIte amuka kila zabdo tema ja vAkayenA artha bhinnabhinna tema ja yathAmati karavAmAM Avela che. te khaSAnuM dehana karI, bahumativALA pakSaneA artha mAnya karavAnuM kAma khahu muzkelIvALuM hAvA uparAMta tema kara vAmAM khIjA e dASA haiArI levAnI sthiti utpanna thAya che. eka te badhAnA bhinna bhinna matanA saMpUrNa saMgraha thai zakatA nathI ( je mArUM A kAryaparatve mukhya kartavya che), ane bIjuM tema karavAthI huM mArI pravRttimAMthI cuta thatA hAuM, ema paNa lAgavA mAMDyuM. aitihuAsika sAdhanAnA saMgraha karavA te eka pravRtti ane te badhAM sAdhanAnuM dahana karI, temAMthI aitihAsika tavA tAravI, tenI saMkalanA karavI te tadna nirALI ja pravRtti gaNI zakAya. uparAMta A saMgraha sadAkALa apUrNa dazAmAM ja rahevAnA, tethI je pakSa atyAre mAnya gaNAya te have pachInAM navAM sAdhanAnI prAptine aMge kadAca tyAjya gaNAya, evA paNa saMbhava che. tethI A badhAM kAraNeAne aMge jenA tenA abhiprAya tenI te ja sthitimAM AmAM saMgraha karavAnA nizcaya svIkArele che, eka ja vaMzanA uttarAttara jUdA jUdA lekhamAM keTalAka vaMzavarNanavibhAga sAmAnya maLI Ave che te pharI pharI AkhA chApavAne badale mAtra eka vAra chApI khIjAmAM padmaphera batAvavA ema dhAraNA hatI, paNa tema karavAmAM akSarAntaravibhAga ghaNA kilaSTa, neTAthI bharapUra ane truTaka thaI jAya che. tethI maLI zakayA mujaba akSarAntaravibhAga badhI jagyAe saMpUrNa ja mUka vAmAM Avela che. pAribhASika zabdo lekhake e ApelA artha sahita tema ja sthaLa ane dezanirdeza karanArAM nAmeA paNa lekhakeAnI TIpa sahita ApelAM che. AvA zabdonA artha zaiSavAnA tema ja sthaLa vigerenA nirNaya karavAnA jUdA jUdA prayAsa thaelA che. paNa have AkhA ekaMdara A saMgraha chapAyA bAda badhA zabdo tema ja sthaLeA mATe ekahaththu prayAsa karI, eka graMthanA rUpamAM prasiddha karavAnI jarUra harakeAine jaNAze. kAI sAkSara te kAma upADI le teA te sarvathA ITa che. tema nahIM thAya te nivRtta thayA khAda hAtha dharavAnAM kAryAnI TIpamAM meM te umerI rAkhela che, paNa te abhilASA pAra pADavI te prabhunA hAthamAM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat A. mi. 1. www.umaragyanbhandar.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMgrahIta lekhanI anukramaNikA mauryavaMzI a. naM. lekhanI vigata sAla kayAM prasiddha hAla kayAM che 1 kAThiyAvADamAM soraThanI rA jadhAnI jUnAgaDhamAMnAM mauryavaMzI rAjA azokanAM dharmazAsana ke. I. I. va.1 pA. 1 jUnAgaDha kSatrapavI . 2-5 dAmananA samayanA kaccha maniA alpAumAMthI zake para sA.va2 maLelA cAra zilAlekhe I.sa.130 e.I.16pA.19-25 karachamyujhiyama 6 jAnAgaDhamAMnA khaDaka upara ne rUdradAmanane zilAlekha za72i.sa.150 e. I.vo. 8 pA. 36 jUnAgaDha 7 kSatrapa rUddhasiMhanA samayano voTasana guMdAmAne zilAlekha zake103I.sa.181 e.I.vo. 16pA.233 mujhIyama rAjakoTa 12 8 mahAkSatrapa rudrasenanA samayane gaDha( jasadaNa pAse )no voTasana zilAlekha zake127I.sa.205 e. I.va. 16pA. 236 mujhIyama rAjakoTa 14 9 kSatrapa jayadAmananA pautranA samayano jUnAgaDhamane zilAlekha e.I..16 5. 239 jUinAgaDha 10 svAmI rUddhasiMha bIjano - va. mu. rI. zilAlekha zake228 vai. sa. 7 1918-20 pA. 7 jUnAgaDha I. sa. 306 11 mulavAsaramAMthI maLelo saurASTramAM dvArakAnA rAjA za. 232 vai, rUdrasenane zilAlekha va. 5 I. sa. 551 bhA.rA.saM. I. pA. 23 dhAraka lAibrerI 12 mevAsAnA zilAlekha vo. yu. pI. mevAsA 4 za3++ kA.su. 5 1923-24 pA. 12 3 raikUTakavazI 10 dahusenanAM pAraDI tAmra. kalacurI saM. 207 e.I. je. 10 pA. 51 prinsaopha velsa patra vai. su. 13 mujhIyama muMbaI , I. sa. 456-57 14 vyAkhrasenana suratanI tAmra- kacerI saM. 241 e.I.va.11 pA. 219 prinsa opha velsa patrA .sa, 490-81 mujhIyama muMbaI 6 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 saMgrahIta lekhanI anukramaNikA guptavaMzI a. naM. lekhanI vigata sAla yAM prasiddha pRSTha hAla thayAM che 15 skaMdaguptanA jAnAgaDhamAMnA gupta saM. 136-38 ke.I.I. va. 3 5. 56 jAnAgaDha khaDakauparano zilA lekha i. sa. 457-58 valabhIvaTI koNasiMha (gu. sa. 180-200 ) I. sa. 498 thI 119 16 bhAdarA goTAmAMthI maLeluM 183 zrAvaNa e. I vo. 16 pA. 17 pri.o. 3. yu. muM. 3 tAmrapatra dhruvasena 1 le (gu. saM. 200-230 ) i. sa. 119 thI 29 17 pAlItANAnA tAmrapatra 26bhAdrapada su.5 e.i.vo.11 pA. 15 pri. o. ve. myu. muM. 5 18 dAnapatranuM bIjuM pataruM mAtra 206 Azvina ru.3 e... 17 pA. 109 18 tAmrapatra 27 kArtika su. 7 I.e.va.5 pA. 204 20 tAmrapatro 207 vaizAkha.va.5 e.i.va.17 pA. 15 pri. o.ke. yu. muM. 13 21 gaNezagaDhanA tAmrapatro 20vaizAkha. 1.15 e. I.va. 3 pA. 318 vaDodarA myujhiyama 16 22 bhAvanagaranA tAmrapatro 210 zrAvaNa su.13 e.I.vo.12 pA. 255 pri.o.ve. myu. muM. 21 23 pAlItANunAM tAmrapatro 210zrAvaNa su.15 e.i.va.11 pA. 109 24 tAmrapatra patarUM paheluM 210 bhAdrapada va. 8 e.i.va. 17 5. 108 , patarUM bIjuM e.i.. 18 pA. 125 va. myu. rA. 25 tAmrapatro 210bhAdrapada va.13 ja. bo. bre. ro. e.so. pri.o. ve. myu. muM. 30 su. sI.va. 1 pA. 65 26 pAlItANAnAM tAmrapatro 210 Azvina 3.1 e.i.vo. 11 pA. 112 27 tAmrapatro 216 mAva. va. 3 i. e.va. 4 . 104 28 tAmrapa 21Azvina va.13 ja. ro. e. so. 1895 pA. 309 29 vAvaDI jogIyAnA tAmrapatro 221azvina 1.5 vI.e.ja..75.297 tAmrapatro 226kArtika su. 15 ja. ..ra.e.so.nyu. sI. va. 1 pA. 16 31 paheluM pataruM mAtra >> pA. 18 32 5heluM patarUM mAtra pA. 20 guhasena (gu. saM. 23525.) I. sa. 554-569 33 tAmrapatra 24. zrAvaNa su.? che. e. . 7 5.66 34 vaLAnuM tAmrapatra 246 mAdha. va. e.. 13 pA. 28 35 hasenanA samayanA mATI bri. mR. 55 nA dhaDAnA kaTakA uparanA lekha 247 I, e. va. 14 5.75 6 tAmrapa 58 248Anivana va.14 i. e.vo. 5 pA. 206 59 27 tAlA 30 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ a.na. lebanI vigata 37 dADhImAMthI maLaze| zilAlekha 38 42mAMthI maLelAM tAmrapatra 9 mahuvA pAse tapuramAMthI maLelAM tAmrapatrA 40 bhADavAmAMthI maLelAM tAmrapatrA 41 pAlItANAnAM tAmrapatro 42 mALIyAnAM tAmrapatrA 43. samrapA 44 eMTIyAvALA tAmrapatrA 45 46 47 re tAmrapatrA tAputrA tAmrapatrA tAmrapatrA 49 paheluM patarU mAtra 50 banAvaTI tAmrapatranA 51 pAlItANuAnAM paheluM parpha bhInuM pak bhA, prA. saM. i. pA. 30 dharasena 12 jo ( gu. saM. 250-28* ) . sa. 169-199 252 caitra va. 5 i.e.vA. 15 pA 187 25ra vaizAkha. va.5 paravaizAkha.115 2paravaizAkha.va15 pavaizAkha va.15 paravaizAkha va015 2pavaizAkha 1.15 saMgrahIta lekhAnI anukramikA aaN prasiddha para tAmrapatro 13 navalakhImAMthI maLelAM tAmrapatrA 54 parUM khIjuM mAtra sAtha 25 caitra, 1, 2 270mAya. su. 10 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 270Alguna va.10 I. e. ve. 7 pA. 70 286 vaiza va. 6 286 ASADha va. 8 286 zrAvaNu. 17 55 tAmrapatrA 56. thaLAmAMthI maLelAM tAmrapatro 287 57 tApanA lA. mA, seM.. pA, 35 e. lA. e. i. vA. 4 pA, 37 e.i. ve. 11 pA. 80 kA...nA.3 55, 164 i. e. vA. 7 5!, 68 vA. myu. rI. za, sa. 400 vaizAkha sa. 15 zIlAditya 1 le ( gu. sa. 280-285 ) i. sa. paha-614 tAmrapatrA 287 mArga. va. che 290 bhAdra. 1, 8 pA. 24 4.e.vA.10 pA. 277 ja. bA. che.rA. e.sA. ya. myu. nyu.sI. ve. 1 pA. 21 ', hAtha karyAM che er 1925-26 pA, 12 4. e. ve. 6 pA. 9 90 ja, me.che.rA. e. se. pri. e, ve, myu. muM. 94 nyu. sI.ve. 1 pA. 66 e.I.vA. 11 pA. 1714 ja. mA.che.rA.e. sA. nyu. sI, vA. 1 pA. 24 "" pA.28 nATa gA. rI. AjhA. 4. e. vA. 9 pA. 237 bA. myu. bhA. ve. myu.rA. 69 pi. . 1. myu. muM. 14 kha. myu. jU. 79 .. 85 "9 286 vaizAkha.va.6 e.I.vA. 11 pA. 115 pri.A.va.myujhyu. 111 i. e. vA, 1 pA. 46 4. e. vo. 14pA.327 mi.Ave.myu.muM. 115 na 87 a. myu. jU va. myu. pRSTha 1. myu. vA. myu. rA. A rAnanuM e vadhu dAnapatra saM. 15ra vai. va. 15 nuM bhAga khIlamAM pUravaNI tarIke prasid thaze, xA rAtanu ne vadhu dAnapatra sa. 190 cai, su. 4nu zAma bInamAM pUNI tarIke prasiddha thaze. 11 64 27 1-1 104 16 119 123 1rapa 135 129 www.unaragyanbhandar.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 - 144 saMgrahIta lekhenI anukramaNikA lekhanI vigata sAla a. naM. kyAM prasiddha hAla kayAM che pRSTha 58 vaLAmAMthI maLelA tAmrapatro 280 nATa ge. hI. ejhA va. 134 myu. 59 vaLAmAMthI maLelAM tAmrapatra 240 ka 135 ja. bo. 60 tAmrapatro 136 . re. e.se. nyu. sI. va. 1 pA. 31 dharasena 3 je () (gu. sa. 300-308) i. sa. 19-127 61 bhAvanagaramIthI maLelAM 304 mAdha. su. 7 vo.myu.rI. 1925-26 bA. yu. bhA. 139 tAmrapatro pA, 14 62 gopanAthamAMthI maLeluM pataruM paheluM mAtra I.e.vo.12 pA. 148 dhruvasena 2 je (gu. sa. 308 thI 323 ) i. sa. 627-42 63 tAmrapatro 310Azvina va.5 i. e. va. 6 pA. 12 bA. myu. bhA. 64 tAmrapatro 312 ceSTa. su. 4 ja. bo. che. ra.e. se. pri. e..myu.muM. 148 nyu.sI. je.1. pA. 69 65 gorasanAM tAmrapatra 313zrAvaNa su.14 , pA. 50 bA. yu. bhA. 150 66 vaLAmAMthI maLelAM tAmrapatra 319 neTa. ge. hI. ojhA va. yu. 156 67 tAmrapatro 320 aSADha. . ja . . esA. pri.A.2.yu.muM. 157 vo. 20 pA. 6 68 nogAvAnAM tAmrapatra 320 bhAdrapada. 1.5 e. I. vo. 8 pA. 188 69 nagArAnA tAmrapatra 21 caitra. va. 3 e. I.va.8 pA. 184 169 dharasena 4 thI ( gu. sa. 323-331 ) I. sa. 642-50 70 bIjuM patarUM mAtra 326 mAgha. va. 5. I.e. vo. 1pa. 45 pri.o..yu.muM. 175 71 tAmrapatro 326 bhASA, ja. bo..ro. so. 177 su. 10 vA. 10 pA, 66 tathA I. e. je. 1 pA. 14 ure alINunAM tAmrapatro 330 I. e. va. 7 pA. 73 184 mArgazIrSa. sa. 3 73 kheDAnA tAmrapatra 33 di. mArga.su.2 I.e.. 15 pA. 335 189 dhruvasena 3 je ( gu. sa. 331-335) i. sa. 650-54 74 kapaDavaMjanAM tAmrapatro 334 mAi. sa. 9 e. i. va. 1 pA. 85 pri.o..yu muM. 195 75 bIjuM pataruM mAtra ja. bo..ro. e. se va. yu. 203 tA. 1 pA. 35 kharagraha 2 ne ( gu. sa. 335-40 ), I. sa. 65459 76 tAmrapatro 337ASADha.va.5 i. e. , 7 pA. 76 205 zIlAditya 3 je (gu. sa. 340-370 ) I. sa. 659-689 77 tAmrapatro 34razrAvaNava.9 Ie. .5 5. 27 210 78 tAmrapatranuM bIjuM pataruM 343 ja. ..ra.e.so.nyu. mAtra di. aSADha va. sI. va. 1 5. 37 215 162 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1951 saMgrahIta lekhenI anukramaNikA a. naM. lekhanI vigata A sAla kayAM prasiddha hAla mAM che pRSTha 79 tAmrapatro 346 mArga. va. 3 , 71 pri.o..myu.muM. 218 (80 tAmrapatro 346 paiSa su. 7 220 - 81 bhAvanagaravALAM tAmrapatra- 347 vai. su. 15 e. sa. pI. ke. sa. bA. myu. bhA. 222 1915-16 5. 55 82 luMsaDImAMthI maLelAM tAmra. patro 350 phAguna 2, 3 e. I. . 4 pA. 74 223 83 tAmrapatro '35ra bhAdra. su. 1 Ie.va. 11 pA. 305 bA. myu. bhA. 230 84 tAmrapatro . 356 . ? 7 ja.bo..ro.e.so.nyu. 231 sI. va. 1 pA. 57 ane va. yu. rA. 85 kheDAnAM tAmrapatra 36 ve. su. 1 ja. be, e.so. va. 7 242 pA. 968 86 tAmrapatranuM paheluM pataruM mAtra . - ja....e.se.nyu. pri.o..myamuM. ra45 sI. va. 1 pA. 70 87 tAmrapatranuM bIjuM pataruM mAtra , , pA. 40 va. myu. 246 zIlAditya 4 thI ( gu. saM. 370-90 ) I. sa. 69-709 88 devaLInAM tAmrapatro 375 cha va. 5 bhA. prA. saM. I.pa. 54 bA. myu. bhA. 249 89 tAmrapatro 376 mAgasu.15 e.i., 5 epenDIkasa 259 na. 492 pA. 69 90 tAmrapatra 381 mArga. su. 6 ja.bo.brero.e.se.nyu. pri.o.ve.myu.meM. 260 sI. va. 1 pA. 75 91 tAmrapatra 382 mArga. su. 6 e.I.. 5.epenDIkasa 261 naM. 493 5, 69 92 tAmrapatro 387. paiSa 1,4 A. sa. rI. 2sa. bA. myu. bhA. 262 1915-16 pA. 55 zIlAditya 5 e. (gu. sa. 39-420) I. sa. 709-39 93 geMDaLanAM tAmrapatro 403 mAla va. 12 ja. bo. le.ro. e.so. pri.o.ve.su.muM. 263 . 11 pA. 335 94 geMDaLanAM tAmrapatra 403vazAkhazu.13 275 zIlAditya 6 ThTho (gu. sa. 4ra0-45) I. sa. 739-64 95 tAmrapatra 441 kArtika su. 5 i. e. va. 6 pA. 16 280 zIlAditya 7 me (gu. sa. 445-450 ) I. sa. 764-69 96 alINunAM tAmrapatro 447 4 sa. 5 ke.I.I.va 3 pA. 171 pri.o.ke.myu.meM. 288 dAtA tathA sAla na jaNuelAM (valabhI) tAmrapatro 97 tAmrapatranuM pataruM paheluM ja.bo. ra.e.se.nyu. 302 sI. va. 1 pA. 43 98 pA. 4 304 9 pA. 46 100 tAmrapatranA pahelA patarAne TukaDo 5. 48 308 pA. 48 307 101 " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAla mAM che. a. na. temanI vigata 102 vijayarAjanA beDanA tAmrapatro 107 smAzraya zIlAdityanA nava- sArInAM tAmrapatro 104 vyAzraya lIlAdityanAM saMra tanAM tAmrapatro 105 maMgaLarAjanAM balasAranAM tAmrapatro 106 pulasi janAzrayanAM nava- sAmAM tAmrapatro 107 nAgavardhananAM nirapaNanA pAchI enI anumaNikA gujarAta cAlukya vaMzI sAla mAM prasiMha ce. saM. 384 vai. i. e. va. 75, 241 su. 15 ce. sa. 421: e.I. va. 8 pA. 229 mAya su. 13 ce, sa. 443 vi. o., rI. A, zrA. sa. 15 se. pA. 225 2. sa. 653 ja. bo. be. ra. e.so. vai. 16 pA. 5 2. sa. 49 vi. o.ke, rI. e. kA. su. 15 se. pA. 230 che. e. . 8 pA.123 pri.o...myu.muM. 14 tAmrapatra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMkSipta zabdasUcI I. I A. sa. 2. sa. sI. AkolejIkala sarve veTane sarakala rIpeTa epijhAkiA ilikA e. bhA. e. I. enAsa bhAMDArakara orIenTala insTITayuTa iDiyana enTIkarI kAparsa inDikapazionama inDikAma gu. saM. gusa-valabhI saMvata ja. beM. e. se. jaranala beMgAla eziATika sesAITi ja. . meM. 2. e. se. jaranala bebe brenca yala esiATika sosATI , , nyu. sI , , , nyu. sIrIjha ja. je. e. se. jaranala reyala eziyATika sosAITI neTa, ge hI. egA. neTa gaurIzaMkara hIrAcaMa egrAkRta prA. saM. I. bhAvanagara prAkRta ane saMskRta Ikripazansa pri. e. ve. myu. muM. prinsa opha velsa myujhiyama mubaI ba. yu. jU bahAdurakhAnajI myujhiyama jAnAgaDha bA. yu. bhA. bArTana myujhiyama bhAvanagara bri. yu. briTiza myujhiyama laMDana bhA. prA. saM. I. bhAvanagara prAkRta ane saMskRta Iskripazansa ro. lI. e. pI. e. ke. rIvAIjhaDa lIsTa enTIkaverIana rImeInsa babe presIDansI va. cu. vaLA myujhIyama vI. e. ke. rA. A. se. vIenA erIyenTala kegreisa rIperTa Aryana sekazana vI. e. ja. vIenA rIyenTala jaranala vi. yu. rA. rI. voTasana myujhiyama rAjakoTa rIperTa za. saM. zaka saMvata Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 sabhAnA paritiSasthI prasiddha grantha e (1) meTalIMkanA nibaMdhena bhASAntara) rA. rA. dhanasukhalAla mu. mahetA. (2) vaiSNavadharmane saMkSipta itihAsa-rA. rA. durgAzaMkara kevaLarAma zAstrI, ( 3 ) zaivamatane saMkSipta ItihAsa-rA. zA. hargAzaMkara kevaLarAma zAstrI. (4) deha, jIva ane AtmAnI vaijJAnika mImAMsA (bhASAntara)-rA. rA. premazaMkara nArasujI dave. (5) lerDa moralIkRta kembromisa (bhASAMtara ), satyAgrahanI maryAdA-rA. 2. mahAdeva haribhAI dezAI bI. e. elaela. bI. 3 sabhAnA AzrayathI prasiddha grantha 6 (1) narmaSa-sva. kavi narmadAzaMkara lAlazaMkara dave. (2) "bhaktakavi zrI dayArAmanuM jIvanacaritra"--le. 2. zaMkaraprasAda chaganalAla rAvaLa, prakAzaka rA. rA. nArAyaNadAsa paramAnaMdadAsa DAIvALA. (3-4) kAThiyAvADanuM kaMThastha sAhitya, bhAga 1 le tathA 2 je ( prAcIna vArtAsaMgraha)rA. rA. haragovinda premazaMkara trivedI, (5) abhimanyuAkhyAna-jana tApIta ( 2. saM. 1785) rA. 2. maMjulAla raNachohalAla majamudAra, bI. e. elaela bI. (6) saMyuktAkhyAna (kAvya) rA. rA. gajendrazaMkara lAlazaMkara paMDyA, ema. e. - 4 mudraNAlayamAM 7 (1) rUstama bahAdurane pavADo (zAmaLa) 2. rA. aMbAlAla bu. jAnI, bI. e. (2) kezavakata bhAgavata dazamaskaMdha-rA. rA: (3) rA. rA. narasiMharAva bheLAnAtha dIveTIyAnAM " phAIlojIkala lekacarsa" bhAga 1 lAnuM bhASAntara (saTizyana)-rA. rA. rAmaprasAda premazaMkara bakSI, bI. e. (4) " caturvizatibaMdha "--gujarAtI anuvAda; lekhaka che. hirAlAla rasikadAsa kApaDiyA, ema. e. (5) prabaMdhaciMtAmaNi-merUtuMgAcAryakRta gujarAtI anuvAda, taiyAra karanAra rA. 2. durgAzaMkara kevaLarAma zAstrI. (6) mahAbhArata gujarAtI, bhAga 2 je AraNyaka parva, saMzodhaka rA. 2. kezavarAma kAzIrAma zAstrI, mAMgaroLa, (7) narapatikRta "paMcadaMDa"(saM. 1545) saMzodhaka rA. rA. zaMkaraprasAda chaganalAla rAvaLa. 5 taiyAra thatAM 5 (1) rAsamALAnI pUraNikA-di. ba. raNachoDabhAI udayarAma davee saMgrahIta, goThavI lakhanAra rA. 2. girajAzaMkara vallabhajI AcArya ema. e. (2) "rukimaNIrI velI "-(prAcIna ) taiyAra karanAra rA. rA. naTavaralAla IcchArAma sAI bI. e. (3) madhusUdana vyAsakRta haMsAvatInI vArtA. saM. 1654 (prAcIna) saMzAdhaka rA. rA. zaMkaraprasAda chaganalAla rAvaLa. (4-5) zaivadharma ane vaiSNavadharma, tenA siddhAnto, gujarAtamAM pracAra ane gujarAtI sAhitya upara tenI asara, dvitIya AvRtti, kartA rA. 2. durgAzaMkara kevaLarAma zAstrI. maLavAnuM ThekANuM- mesarsa ena. ema. tripAThI bukaselarsa enDa pablIzarsa, prinsesa sTrITa, muMbaI 2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ grI: gujarAtanA aitihAsika lekha mauryavaMzI rAjA azokanAM gharmazAsano Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha mauryavaMzI rAjA azokanAM dharmazAsano kAThiyAvADa dvIpakalpamAMnA jAnAgaDha rAjyanA rAjadhAnInA zehera jAnAgaDhanI pUrve Azare eka mAIla cheTe azokanAM prasiddha cida zAsane maLI AvyAM che te heTA ane pavitra giranAra parvatanI AsapAsanI khINamAM javAnA sAMkaDA mArga upara AvelAM che. jamInanI sapATIthI bAra phITa uMcAIvALA ane nIcenA bhAgamAM 75 phITanA parighavALA vizALa gaLa karelA ane lagabhaga zaMku AkRtivALA grenAITanA khaDakanI se carasa phITathI paNa vadhAre khaDabacaDI sapATI upara A lekha patharAyelo che. azokanAM zAsane uparAMta A khaDaka upara bIjA be lekhe katarelA che jemAM eka maurya rAjA candraguptanA prAMtika sukha vaizya puSyagupta baMdhAvelA sudarzana taLAvamAM samArakAma saMbaMdhI mahAkSatrapa dAmananA samayane che. bIjo lekha guptarAjA skandaguptanA samayane che ane surASTranA subA ane pittanA dIkarA thakapAlita I. sa. 456-7 mAM karAyelA vizeSa samArakAma saMbaMdhI che. azoka lekha khaDakanI IzAna bAju upara che. cida zAsane paDakhopaDakha be hAre goThavelAM che. ane sIdhI lITIthI eka bIjAthI jAdAM paDAyelAM che, DAbI bAjunI hAramAM ekathI pAMca ane jamaNI bAjue chathI 12 zAsane che. teramuM ane cadamuM zAsana anukrame pAMcamA ane bAramA zAsana nIce che. mejara jemsa ToDa I. sa. 1822nA DIsembaramAM giranAra upara gaela tyAre A lekha AbAda sthitimAM hatA. tyAra bAda jAnAgaDhathI giranAra javAne badha bAMdhatI vakhate A lekhanA pAMcamA ane teramA zAsananA amuka bhAga suraMgathI urADI dIdhA hatA. atyAre A lekha upara che. jemsa barasanI bhalAmaNathI chAparuM ubhuM karavAmAM AvyuM che. teramA zAsananA guma thaela bhAganA be kaTakA hAlamAM maLyA che ane te jUnAgaDha myujhiyamamAM surakSita che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha prathama zAsana 1 (a) iyaM dhamalipI devAnaMpiyena 2 priyadasinA rAjA lekhApitA (ba) idha na kiM3 ci jIvaM ArabhiptA prajUhitavyaM 1 (ka) na ca samAjo katavyo ( 3 ) bahukaM hi dosaM 5 samAjamhi pasati devAnapriyo priyadasi rAjA 6 (i) asti pi tu ekacA samAjA sAdhumatA devAnaM 7 priyasa priyadasino rAlo (pha) purA mahAnasami 8 devAnaMpriyasa priyadasino rAjo anudivasaM ba9 ini prANasatasahasrAni Arabhisu sUpAthAya . 10 (ga) se aja yadA ayaM dhamalipI likhitA tI eva prA11 NA Aramare sUpAthAya dvo morA eko mago so pi 12 mago na dhruvo ( ha ) ete pitrI prANA pachA na Arabhisare zAsana 1 luM a. A nItilekhana devanA priya priyadarzi rAjAe lakhAvela che. ba. ahI koI paNa jIvatA prANIne mAravuM nahIM, tema ja hemavuM nahIM. ka. ane koI paNa utsavasaMmelana bharavuM nahIM. * che. kAraNa ke denA priya priyadarza rAjA utsavasaMmelanamAM baha deNa jue che. I paNa vaLI keTalAMka evAM utsavasaMmelane che ke je devene priya priyadarzi rAjAthI sArAM manAya che. pUrva devanA priya priya rAjAnA raseDAmAM sUpa banAvavA mATe ghaNuM lAkha prANIo ja mAravAmAM AvatAM hatAM. ga. paNa have jyAre A nItilekhana lakhAyuM che tyAre sUpane mATe mAtra traNa prANI mAravAmAM Ave che, e mera ane eka haraNa, vaLI A haraNa paNa hameza nahIM. ha. A traNa prANIo paNa bhaviSyamAM mAravAmAM Avaze nahIM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA azokanAM dharmazAsano bIjaM zAsana 1 (a) sarvata vijitami devAnaMpriyasa piyadasino rAmo 2 evamapi pracaMtesu yathA coDA pADA satiyaputo ketalaputo A taMba3 paMNI aMtiyako yonarAjA ye vA pi tasa aMtiyakasa sAmIpaM / 4 rAjAno sarvatra devAnaMpriyasa priyadasino rAmro dve cikIcha katA 5 manusacikIchA ca pasucikIchA ca ( ba ) osuDhAni ca yAni manusopagAni ca 6 pasopagAni ca yata yata nAsti sarvatrA hArApitAni ca ropApitAni ca 7 (ka) mUlAni ca phalAni ca yata yatra nAsti sarvata hArApitAni ca ropApitAni ca 8 (Da) paMthesU kUpA ca khAnApitA brachA ca ropApitA paribhogAya pasumanusAnaM zAsana bIjI devonA priya rAjAnA (jitelA) pradezamAM badhe tema ja sarahada uparanA rAjAo jevA ke ceDa, pAya, satiyaputa, ketalaputa temaja tAmrapaNuM ane kenarAjA aMtiyaka ane vaLI A aMtiyakanI paDozamAM je rAjAo che temAM badhe devonA priya rAjAthI be prakAranI cikitsA sthApavAmAM AvI : mANasanI cikitsA ane pazanI cikitsA. ane jyAM jyAM manuSyopayogI ane pazupayegI auSadhe nahatAM tyAM tyAM te maMgAvavAmAM AvyAM ane ropAvavAmAM AvyAM. jyAM jyAM mULe ane phaLe nahAtAM tyAM tyAM te maMgAvavAmAM AvyAM ane ropA vavAmAM AvyAM. pazu ane manuSyanA upayoga mATe rastAo upara kuvAo kherAvavAmAM AvyA ane ane ropAvavAmAM AvyAM. trIju zAsana 1 (a) devAnaMpiyo piyadasi rAjA evaM Aha (ba) dvAdasavAsAmisitena mayA idaM AJapitaM 2 (ka) sarvata vijite mama yutA ca rAjUke ca prAdesike ca paMcasa paMcasu vAsesu anusaM3 yAnaM niyAtu etAyeva athAya imAya dhaMmAnusasTiya yathA aJA4 ya pi kaMmAya (Da) sAdhu mAtari ca pitari ca susUsA mitrasaMstutaJAtInaM brAhmaNa5 samaNAnaM sAdhu dAnaM prANAnaM sAdhu anAraMbho apavyayatA apabhADatA sAdhu 6 (i) parisA pi yute Ajapayisati gaNanAyaM hetuto ca vyaMjanato ca zAsana trIjuM a. nA priya rAjA A pramANe bele che : ba. rAjyAbhiSeka thayAne bAra varSa thayAM tyAre mahArAthI nIce ne hukama kADhavAmAM AvyA dareka pAMca pAMca varSa pyArA pradezamAM badhe yukata rAka ane prArdezika saMpUrNa musApharIe nIkaLaze ane te A hetu mATe ( eTale ke ) nIcenA nItizikSaNuM mATe tema ja bIjA kAmakAja mATe: Da. mAtA ane pitA tarapha suzruSA sArI che. mitra, oLakhItA, saMbaMdhI, brAhmaNu ane zamaNuM tarapha udAra vRtti sArI che. prANIonI ahiMsA sArI che, ochA kharca ane ochuM saMgharavuM sAruM che. I. (A niyamo) hetupura sara ane akSarazaH teMdhavA mATe pariSada paNa "yukta" ne pharamAvaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha cothu zAsana 1 (a) atikAtaM aMtaraM bahUni vAsasatAni vaDhito eva prANAraMbho vihiMsA ca bhUtAnaM jJAtIsu 2 asaMpratipatI brAhmaNasramaNAnaM asaMpratIpatI (ba)ta aja devAnaMpriyasa priyadasino rAmro 3 camacaraNena bherIghoso aho ghamaghoso vimAnadarsaNA ca hastidasaNA ca 4 agikhaMdhAni ca aJAni ca divyAni rUpAni dasayiptA janaM (ka ) yArise bahUhi vAsasatehi 5 na bhUtapuve tArise aja vaDhite devAnaMpriyasa priyadasino rAmro dhaMmAnusasTiyA anAraM6 bho prANAnaM avihIsA bhUtAnaM jJAtInaM saMpaTipatI brahmaNasamaNAnaM saMpaTipatI mAtari pitari 7 sumusA thairasu sA ( Da ) esa ane ca bahuvidhe dhaMmacaraNe vaDhite (e) vaDhayisati ceva devAnapriyo 88 priyadasi:rAjA dhaMmacaraNaM idaM (pha) putrA ca potrAca prapotrA ca devAnaMpriyasa priyadasino rAjo 2 pravadhayisaMti idaM dhaMmacaraNaM Ava savaTakapA dhaMmami sIlajhi tisTaMto dhaMmaM anusAsisaMti 10 (ga) esa hi sesTe kaMme ya dhaMmAnusAsanaM (ha ) dhaMmacaraNepi na bhavati asIlasa (i) ta rUmaNi prAthamika 11 vadhI ca ahInI ca sAdhu (ja) etAya athAya idaM lekhApitaM imasa athasa vadhi yujaMtu hIni ca 12 no locetavyA ( ka ) dvAdasavAsAbhisitena devAnaMpriyena priyadasinA rAjA idaM lekhApitaM zAsana ceryuM a. pUrva samayamAM ghaNAM sikAM sudhI prANIone vadha ane jIvenI hiMsA nirantara vadhatI jatI hatI. (tema ja) jJAtijana tarapha aviveka ane brAhmaNa ane zramaNa tarapha aviveka ( paNa vadhe te hate ). paNa have denA priya rAjAnI nIticaryAne lIdhe Dhelane avAja have nItine avAja (thayA che. ) lekane vimAna, hAthIo, agnisamUha ane bIjA divya rUpa batAvIne. ka. ghaNAM saikA sudhI pUrve astitvamAM nahotAM evAM have devenA priya rAjAnA nItizikSaNane lIdhe prANIonA vadhane aTakAva, jInI ahiMsA, jJAtijana tarapha viveka, mAtApitAnI sevA, brAhmaNa ane zramaNe tarapha viveka, ane vRddhanI sevA ( e badhAM ) vadhyAM che. A ane bIjI ghaNI rIte nItizaya vadhI che. ane A nIticaryA nA priya rAjA hamezAM vadhAraze. . nA priya rAjAnA putro pautro ane prapautro A nIticaryAne pralayapatta vadhAraze. nIti ane zIla pALIne nItinuM zikSaNa Apaze. ga. A nItinuM zikSaNa te zreSTha kAma che. ha. zIla vinAnA purUSa mATe nIticaryA detI nathI, teTalA mATe A arthanI vRddhi ane anuNupa sArI che. ja. nIcenA hetu mATe A lakhavAmAM Avela che. eTale ke A AcaraNanI vRddhi pejavI " ane tenI hAni pasaMda karavI nahIM. ka, denA priya rAjAe, abhiSekane bAra varSa thaye lakhAvela che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA azokanAM dharmazAsano pAMca, zAsana 1 (a) devAnaMpriyo piyadasi rAnA evaM Aha ( ba ) kalANaM dukaraM (ka ) yo Adikaro kalANasa so dukaraM karoti 2 (Da)ta mayA bahu kalANaM kataM ( e ) ta mama putA ca potA ca paraM ca tena ya me apacaM __ Ava saMvaTakapA anuvatisare tathA 3 so sukataM kAsati (pha ) yo tu eta desaM pi hApesati so dukataM kAsati (ga ) sukaraM hi pApaM ( ha ) atikAtaM aMtaraM 4 na bhUtapruvaM dhaMmamahAmAtA nAma ( i ) ta mayA traidasavAsAbhisitena dhaMmamahAmAtA katA (ja) te savapAsaMDesu vyApatA dhAmadhisTAnAya ........... dhaMmata ra thoLonAMdhArAnuM ripeLiAnaM vA varga mApattA () matamaye, va ........... mulAya dhaMmayutAnaM parivAya vyApatA te (4) vaMdhanayasa rivivAnIya ................. prajJA tAmachAre vA thoDu vA vyAvatA te (1) vADhipure ra vAhitu ja ye vApi me ane jAtikA sarvata vyApatA te ( na ) yo ayaM dhamanisito ti va ........ te haMmamahAmAtA (mo) jutAya thAya gaye dhaMmati kivitA zAsana 5 muM a. nA priya rAjA A pramANe kahe che. ba. kalyANa karavuM duSkara che. ka. je kalyANa karavAnI zarUvAta kare che te duSkara (karma) kare che. have huM bahu kalyANa karyuM che. e. tethI mahArA putra, pautro ane tenA pachI pralayaparyata thanArA vaMzane je te pramANe vartaze ne sukRta karaze. paNa je Ane leza paNa anAdara karaze te duSkRta karaze. kAraNa ke pA5 sukara che. pUrvasamayamAM nItinA mahAmAtra nAme nahotA. paNa abhiSekane tera varSa thayethI heM nItinA mahAmAtrA karyA ( nImyA ). badhA panthamAM nIti sthApavAmAM teo macyA rahe che. yona, kamboja, gAra, risTika ane peNika ane bIjA je pazcima sarahada uparanA che temAM je nItimAna che teonA ... ... ... *** .. *** * :.. teo mekara ane zeTha mATe .. .. nItimAnanA sukha ... ... mATe ane tene ( saMsAra ) tRSNAmAMthI mukta karavA mATe maLyA rahe che. baMdhIvAnane madada karavAmAM ... - saMtati agara najara lAgelAone ane vRddhane (madada karavAmAM ) macA rahe che. teo pATalIputramAM ane bahAranA bhAgamAM .... ... badhe macyA rahe che ...... ane khIja hArA jJAtijano hoya che temAM. na. A nItirakSake ... ... dareka nIti mATe utsuka che ke nahIM .. .. e. A hetu mATe A nItizAsana lakhAvavAmAM AvyuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtamA aitihAlika leka zAsana 1 (a) devA si rAjA evaM Aha ( ba ) atikrAtaM aMtaraM la athakaMme va parivedanA vA ta mayA evaM kataM 2 na bhUtabhuva sava 3 (Da) save kAle bhuMjamAnasa me orodhanI gabhAgArajhi vacami va 4 vinItami ca uyAnesu ca savatra paTivedakA sTitA athe me janasa 5 paTivedeya iti (e) sarvatra ca janasa athe karomi (pha) ya ca kiMci mukhato 6 AJapayAmi svayaM dApakaM vA khAvApakaM vA ya vA puna mahAmAtre 7 AcAyike aropitaM bhavati tAya athAya vivAdo nijhatI va saMto parisAyaM 10 ( ja ) tasa ca puna esa mUle usTAnaM ca athasaMtIraNA ca ( ka ) nAsti hi kaMmataraM 11 sarvalokahitaptA ( la ) ya ca kiMci parAkramAmi ahaM kiMti bhUtAnaM AnaMNaM gacheyaM 12 idha ca nAni sukhApayAmi paratrA ca svagaM ArAdhyatu ta ( ma ) etAya athAya 13 ayaM dhamalipI lekhApitA kiti ciraM tisTeya iti tathA ca me putrA potA ca prapotrA ca 14 anuvataraM sarvalokahitAya (na) dukaraM tu idaM atra agena parAkramena zAsana 6 ThThuM 04. 3. 3. 8 AnaMtaraM paTivedetavyaM me sarvatra sarve kAle ( ga ) evaM mayA AjJapitaM (ha) nAstihi me toso 9 usTAnami athasaMtIraNAya va (i) katavyamate hi me sarvalokahitaM ga. 6. e. *. I. ja. 3. 3. na. ma. . devAnA priya rAjA bhUtakALamAM kAmanA tvamAM nahAtA. paNa ( tethI ) mheM A pramANe goThavaNa karI che. huM jamatA hAu agara janAnAmAM hAuM agara aMdaranA eraDAmAM hAuM agara geAzALAmAM pAlakhImAM ke vADImAM hAuM tyAM badhe prajAnuM kAmakAja game tyAre mhane nivedana karavA mATe khabara ApanArA rAkhavAmAM AvyA che. badhe ThekANe prajAnuM kAmakAja karUM chauM. huM je maDhethI dAna agara DhaMDherAnA hukama karUM te saMbaMdhI temaja je tAkIdmanI khAkhata mahAmAtrane soMpavAmAM AvI heAya te saMbaMdhI pariSadamAM vivAda thAya agara sudhAre sUcavavAmAM Ave te game te vakhate game tyAM te mhane nivedana karavuM joIe. ema mhe hukama karyo che. kAraNa ke kAryanA nikAla karavAmAM ane (te saMbaMdhI ) zrama levAmAM mhane kaddhi santuSa thatA nathI. A pramANe kahe che : nikAla tema ja ahevAla raju karavAnA ( rivAja ) pUrve asti badhA TAkAnuM hita e mhArUM kartavya mAnuM chauM. paNa tenuM mULa zrama levA ane kAryanA nikAla che. badhA leAkAnuM hita jALavavA mATe khIjuM kAI vadhAre upayogI kAryo nathI. huM je prayAsa karUM chauM te eTalA mATe ke huM prANInA karajamAMthI mukta thAuM. A saMsAramAM temane huM sukha ApuM ane paraleAkamAM temA svarga meLave. A rutu mATe A nItizAsana lakhAvavAmAM AvyuM che ke te lAMbA vakhata Take ane mhArA putra, pautra ane prapautrA badhA leAkanA hita mATe A pramANe varte. ugna parAkrama sivAya A duSkara che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA azokanAM dharmazAlano sAtamuM zAsana 1 (a) devAnaMpiyo piyadasi rAjA sarvata ichati save pAsaMDA vaseyu ( ba ) save te sayamaM ca 2 bhAvasudhiM ca ichati (ka ) jano tu ucAvacachaMdo ucAvacarAgo ( Da ) te sarva va kAsaMti ekadesaM va kasaMti 3 (i) vipule tu pi dAne yasa nAsti sayame bhAvasudhitA va kataMtratA va daDhabhatitA ca nicA bADhaM zAsana 7 muM a. devenA priya rAjA Icche che ke badhA paLe badhe vasavA jaIe. ba. te badhA saMyama ane mAnasika zuddhinI apekSA rAkhe che. paNa maLe uMcI nIcI tRSNAo ane Aveze dharAve che. kAM te teo badhI (tRNuM) paripUrNa kare che agara amuka aMze saphaLatA meLave che.) vipula dAna karanArAmAM je saMyama, mAnasika zuddhi, kutajJatA, ane draDha bhakti na hoya te (te) bahu ja nIce che. AThamuM zAsana 1 (a) atikAtaM aMtaraM rAjAno vihArayAtAM jayAsu (ba) eta magalyA anAni ca etArisani 2 abhIramakAni ahaMsu ( ka ) so devAnaMpriyo piyadasi rAjA dasavarsAmisito saMto ayAya saMbodhi 3 (Da) tenesA dhaMmayAtA (i) etayaM hoti bAhmaNasamaNAnaM dasaNe ca dAne ca thairAnaM dasaNe ca 4 hiraNapaTividhAno ca jAnapadasa ca janasa daspanaM dhaMmAnusasTIca dhamaparipuchA ca 5 tadopayA (pha) esA bhuya rati bhavati devAnaMpiyasa priyadasino rAjo bhAge aMDe zAsana 8 muM a. bhUtakALamAM rAjAo vihArayAtrA karavA nikaLatA. temAM mRgayA ane bIjI tevI majAo (bhegavAtI ) hatI. paNa jyAre tenA priya rAjAne abhiSeka thayAne dasa varSa thayAM tyAre te saMbaMdhi (buDha gayAM) e gaye. tethI A dharmayAtrA ( zarU karAI). I. AmAM nIce pramANe thAya che. brAhmaNa ane zamaNunAM darzana, ( teone ) dAna, vRddhAnA darzana ane sonAthI peSaNa, gAmaDAMonAM mANasonAM darzana, (tene) dharmanuM zikSaNa ane prAsaMgika dharmasaMbaMdhI prazno pUchavAnuM davenA priya rAjAnA (rAjyanA ) A bIjA bhAgathI ghaNI prIti utpanna thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAvanA aitihAsika lekha navabhuM zAsana 1 ( a ) devAnaMpiyo priyadasi rAjA eva Aha ( ba ) asti jano ucAvacaM maMgalaM rote AbAghe vA 2 AvAhavIvAhesu vA putralAbhesu vA pravAsaMsi vA etajhI ca aJami ca jano ucAvacaM maMgalaM karo 3 ( ka ) etatu mahiDAyo bahukaM ca bahuvidhaM ca chudaM ca nirathaM ca maMgalaM karote ( Da ) ta katavyameva tu maMgalaM (e) apaphalaM tu kho 4 etarisaM maMgalaM (pha) ayaM tu mahAphale samyapratipatI gurUnaM apaciti sAdhu maMgale ya dhamamaMgale [ga] tateta dAsabhatakami 5 pANesu sayamA sAdhu bahmaNasamaNAnaM sAdhu dAnaM etaca ana ca etArisaM dhamamaMgalaM nAma (ha) ta vatavyaM pitA va 6 putena vA bhAtrA vA svAmikena vA idaM sAdhu idaM katavya maMgalaM Ava tasa athasa nisTAnA [i] asti ca pi vutaM 7 sAdhu dana iti [ ja ] na tu etArisaM astA dAnaM va anagaho va yArisaM ghaMmadAnaM va dhamagova (ka) tatu kho mitrena va suhadayena vA 8 Jatikena va sahAyana va ovAditavyaM tami tami pakaraNe idaM kacaM iMdaM sAdha iti iminA saka 9 svarga ArAdhetu iti (la) ki ca iminA katavyataraM yathA svagAraghI zAsana navamuM . ma. 3. ha. e. *. ga. huM.. . I. ja. 3. devAnA priya rAjA Ama kahe che. maMdavADamAM, putra tema ja mANase jUdI jUdI vidhi vidhi kare che. putrInAM lagnamAM, putrajanmavakhate tema ja yAtrAe jatI vakhta kare che. A ane bIjA ( prasaMgoe ) mANase jUdI jUdI paNa A prasaMge srIe bahu ane bahujAtanI kSudra ane nirarthaka vidhi kare che. have vidhi karavI joie. paNa A jAtanI vidhi alpa mULavALI che. paNa nIcenI vidhi eTale ke dharma saMbaMdhI vidhi bahu phaLavALI che. temAM nIcenI vidhinA ( samAveza thAyache ) gulAma ane nAkarAne yeAgya sabhyatA, vRddhe tarapha pUjyabhAva prANI tarapha saMyama ane brAhmaNa ane zramaNa tarapha dAnavRtti. A ane evI bIjI vidhi dharmavidhi kahevAya che. teTalA mATe pitA, putra, bhAI agara svAmIe klevuM joIe ke A sArUM che, hetu pAra paDe tyAMsukhI A vidhi karavI eIe. ane ema paN kahevAmAM AvyuM che ke dAna devuM te sArUM che. dharmanuM dAna ane dharmanA anugraha jevuM bIjuM eke dAna athavA anugraha nathI. teTalA mATe mitra, suhRdaya jJAtijana ane sematIe te te prakaraNamAM ( khIjAne ) TAkavAM oIe ke A karavuM joIe, A sArUM che, A karavAthI svarga meLavavuM zakya che. ane svarga meLavavA karatAM khIjuM vadhAre zuM iSTa che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.unaragyanbhandar.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka. rAjA azokanAM dharmazAsano dazamuM zAsana 1 (a) devAnaMpiyo priyadasi rAjA yaso va kIti va na mahAthAvahA maJate aJata tadAtpano dighAya ca me jano 2 dhaMmasukhaMsA susrusatA dhaMmavutaM ca anuvidhiyatAM (ba) etakAya devAnaMpiyo piyadasi rAjA yaso va kiti va ichati 3 ( ka ) yaM tu kici parikamate devAnaM priyadasi rAjA sa savaM pAratrikAya kiMti sakale apaparisrave asa (Da) esa tu parisave ya apuMja 4 (i) dukaraM tu kho etaM chudakena va janena usaTena va anatra agena parAkramena savaM paricajitpA (pha ) eta tu kho usaTena dukaraM zAsana 10 muM hamaNAM ane bhaviSyamAM hArI prajA dharma seve ane dharmavatanuM pAlana kare te ( sevA ane pAlana ) sivAya yaza ane kIrtine kAMI mATe kAyado nathI. kha. A mATe devonA priya rAja yaza ane kIrtinI IrachA rAkhe che. paNa je prayatna devAnA priya rAja kare che te badhe paraloka mATe che ke jethI badhAM mANasa che bhaya kheDe. paNa bhaya A che, eTale ke a puNyava. I. paNa zudra tema ja uMcA mANasathI ghaNuM ja khaMta ane bIjuM badhuM tajI dIdhA vinA A ( sAdhavuM ) duSkara che. paNa ucca mANasane mATe A khAsa phukara che. __ agIArabhu zAsana 1 (a) devAnaMpiyo piyadasi rAjA evaM Aha (ba) nAsti etArisaM dAnaM yArisaM ___ dhaMmadAnaM dhaMmasaMstavo vA dhaMmasaMvibhAgo vA dhaMmasaMbadho va 2 ( ka ) tata idaM bhavati dAsabhatakami samyapratipatI mAtari pitarA sAdhu sumusA mitasastutAtikAnaM bAhmaNasramaNAnaM sAdhu-dAnaM 3 prANAnaM anAraMbho sAdhu (Da) eta vatavyaM pitA va putrena va bhAtA va mitasastuta Atikena va Ava paTIvesiyehi ida sAdhu ida katavyaM 4 (i) so tathA karu ilokacasa Aradho hoti parata ca aMnaMtaM puinaM bhavati tena dhaMmadAnena , zAsana 11 muM a. devenA priya rAjA Ama kahe che? 1. dharmanA dAna jevuM bIjuM dAna nathI, dharma ( dvArA ) oLakhANa jevI bIjI oLakhANa nathI, dharmanI lhANI jevI bIjI kahANI nathI, ane dharma ( dvArA ) saMbandha je bIjo saMbadha nathI. temAM Ano samAveza thAya che-dAsa ane nokaro tarapha samAva, mAtA ane pitAnI sevA. mitra oLakhItA ane saMbadhI brAhmaNa ane zramaNa tarapha udAratA ane prANunI ahiMsA. A bAbatamAM pitA, putra, bhAI, mitra, oLakhItA saMbandhI ane pADesIe paNa kahevuM joIe ke A sAruM che, A karavuM joIe. te pramANe je te keAI) ke te A lokamAM sukhanI prApti thAya che ane te dharmAnathI paralokamAM paNuM ananta puNya thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha bArabhu zAsana 1 ( a ) devAnaMpiye piyadasi rAjA savapAsaMDAni ca pavajitAni ca gharastAni ca pUjayati dAnena ca vivAghAya ca pUjAya pUjayati ne 2 (ba) na tu tathA dAnaM va pUjA va devAnaMpiyo maMjate yathA kiti sAravaDhI asa savapA saMDAnaM ( ka ) sAravaDhI tu bahuvidhA 3 (Da) tasa tu idaM mUlaM ya vacigutI kiMti AtpapAsaMDapUjA va parapAsaMDagarahA va no bhave aprakaraNami lahukA va asa 4 tami tami prakaraNe (e) pUjetayA tu eva parapAsaMDA tena tana prakaraNena (pha) evaM karuM AtpapAsaMDaM ca vaDhayati parapAsaMDasa ca upakaroti 5 (ga) tadaMprathA karoto AptapAsaMDa ca chaNati parapAsaMDasa ca pi apakaroti (ha ) yohi koci AtpapAsaDaM pUjayati parapAsaMDaM va garahati 6 sarva AtpapAsaMDabhatiyA kiMti AtpapAsaMDaM dIpayema iti so ca puna tatha karAto AtpapAsaMDaM bADhataraM upahanAti (i) ta samavAyo eva sAdhu 7 kiMti aJamaMjasa dhaMmaM jhuNAru ca sususera ca ( ja ) evaM hi devAnaMpiyasa ichA kiMti savapAsaMDA bahusutA ca asu kalANagamA ca asu / ( ka ) ye ca tatra tata prasaMnA tehi vatavyaM (la) devAnaMpiyo no tathA dAnaM va pUjAM va maMjate yathA kiMti sAravaDhI asa sarvapAsaDAnaM ( ma ) bahakA ca etAya 9 athA vyApatA dhaMmamahAmAtA ca ithIjhakhamahAmAtA ca vacabhUmIkA ca ane ca nikAyA (na) ayaM ca etasa phala ya AtpapAsaMDavaDhI ca hoti dhaMmasa ca dIpanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA azokanAM dharmazAsano zAsana 62 su devAnA priya rAjA badhA panthAne mAna Ape che. sAdhune tema ja gRhasthAne mAna Ape che, dAnathI ane vividha jAtanI pUjAthI mAna Ape che. ma. badhA panthAnAM sArabhUta tattvAnI vRddhinA jevAM bIjAM eke dAna agara pUjA mAnatA nathI, tattvonI vRddhi bahu jAtanI ( hAya che ). paNa tenuM mULa khelavAmAM saMbhALa e prazaMsA agara khIjAnA panthanI niMdA dareka prakaraNamAM khIjAnA panthene mAna ApavuM joIe. ema kare che te panthanI vRdhdhi kare che ane khIjAnA . .. 3. I. k ga. ja. H. paNa jo anyathA varSe tA potAnA panthane dhakko upara paNa apakAra kare che. r, 11 che. ( eTale ke ) prasaMga vagara potAnA panthanI udbhave nADuM ane prasaMge paNa ne pramANusara thAya. I. teTalA mATe salAhasaMpa ja kalyANakAraka che. eTale ke eka bIjAnA dharma sAMbhaLe ane dharmanI AjJA pALe. panthanA upara upakAra kare che. pahoMcADe che ane khIjAnA panthanI kAraNa ke je peAtAnA panthane pUje che ane khIjAnA panthane niMde che ane te badhuM peAtAnA pantha taraphanI bhaktine lIdhe eTale ke pAvAnA pantha kIrti pAme tevA hetuthI tA tema karavAthI peAtAnA panthane ghaNe darajje nukazAna pahAMcADe che. 3. ane jee pAtapAtAnA panthamAM prasanna rahe che teone kahevuM joIe ke 3. badhA panthAnA mukhya tattvAnI vRddhi jeTalAM dAna agara pUjAne devAnA priya rAjA gaNutA nathI. ane A mATe bahu amaladAra rAkavAmAM AvyA che jevA ke nItinA mahAmAtra, sIene kAbumAM rAkhanArA mahAmAtrA, gozALAnI dekharekha rAkhanArA ane bIjA darajAnA amaladdArI. ane tenuM kula A che--pAtAnA panthanI vRddhi thAya che ane dharmanI kIrti ( vadhe che. ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat kAraNa ke devAnA priya rAjAnI evI icchA che ke badhA panthe bahujJAnavALA ane kalyANukAraka matavALA haiAvA joie. www.umaragyanbhandar.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 gujarAtanA aitihAsika lekha terabhu zAsana 1 ( a )... jo kaliMgA vaja........(ba) vaDhe satasahasramAtraM tatrA hataM bahutAvatakaM mata ( ka ) tatA pachA adhunA ladhesu kaliMgesu tIvo dhamavAyo 2 ....... sayo devAnaMpriyasa vaja ........ vagho va maraNaM va apavAho va janasa ta bADhaM vedanamata ca gurumata ca devAnapi .... sa. 3 ........ bAhmaNA va samaNA va atre ........ sA mAtri pitari susuMsA gurumusuMsA mitasaMstatasahAyanAtikesu dAsabha ........ 4 .........abhiratAnaM va vinikhamaNa (ha) yesaM vA pa ........ hAyajAtikA vyasanaM prApuNati tata so pi tesa upaghAto hAti ( i ) paTIbhAgo cesA sava...... 5 ........ sti ime nikAyA aJatra yonesu........ mi yatra nAsti mAnusAnaM ekatarahmi pAsaMDahi na nAma prasAdo (ka) yAvatako jano tadA 6 ... sabhAgo va garumato devAnaM........na ya saka chamitave ( ma ) yA ca pi aTaviyo devAnaMpiyasa pijite pAti 7 ... cate tesaM devAnaMpiyasa....savabhUtAnAM achatiM ca sayamaM ca samaraM ca mAdava ca 8 ...... lagho...napriyasa idha savesu ca....... yonarAja paraM ca tena catpAro rAjAno __ turamAyo ca aMtekina ca magA c| 9 .........idha rAjavisayami yonakaMbo....... dhrapAriMdesu savata devAnaMpiyasa dhaMmAnusasTiM anuvatare ( sa ) yatapi dUti 10 .........naM dhamAnusasTi ca dharma anuvidhiyare ...... vijayo savathA puna vinayo pItiraso sA ( u ) ladhA sA pItI hoti dhaMmavIjayami 11 ...... priyo ( ksa ) etAya athAya ayaM dhaMmala ...... vaM vijayaM mA vijetavyaM maMnA sarasake eva vijaye. chAti ca 12 ...... kiko ca pAralokiko ...... ilokikA ca pAralokikA ca Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 $ $ $ ai $ $ $ rAjA azokanAM dharmazAsano zAsana 13 muM ** . .... kaliMga . . . . eka hajAra( lAkha)nI katala thaI hatI ane tenAthI keTalAka gaNa marI gayA. tyAra pachI have kaliga deza jitAye tethI dharmane tIvra abhyAsa ... devanA priyane (pazcAttApa) lokone vadha, maraNa, ane hadapArakaravuM te devanA priya rAjAne bahu vedanAvALuM ane bhAre thaI paDe che. .. ... brAhmaNo agara zramaNa agara bIjA ... ... ... mAtA ane pitAnI suzruSA gurUnI suzraSA, mitra oLakhItA sebatI ane saMbandhI tarapha ... ... dAsa tarapha ..... athavA tenAM priyajananuM hadapAra karavuM ... ... .. . .. sebatI ane saMbandhI tyAre duHkha prApta kare che ane te teone hAni kare che ... ... te badhA vacce vecAya che. .. .. .. A voM ... ... yena lekamAM sivAya .. * jyAM manuSyane eka pantha tarapha pakSapAta nathI. te vakhate jeTalA .. . teTalA badhA loko . . devenA priya rAjAthI bhAga dilagIra thavA jevuM manAya che. la. ... .. .. je mApha thaI zake che. ma. ane jaMgalo paNa je denA priya rAjAnA rAjyamAM che. teone (kahevAmAM) Ave che .. .. de. pri. ... ... . badhAM prANa tarapha upadravane abhAva, saMyama, samabhAva, ane mRdutA devonA priyathI meLavAyela che ahI ane badhAmAM ... .. ..na rAjA ane tenI pelI bAju cAra rAjA turamAya aMtekina, maga, ... ... ... ... ahIM rAjAnA pradezamAM .. .. yena ane kaMbe .. .. AMdhra ane pAridomAM badhe denA priya nA dhamapadeza pramANe varte che. vaLI jyAM dUte ... ... dhamA~padeza ... ... dharmapramANe varte che. vijaya ane sarvathA punarvijaya prIti utpAdana kare che. dharmavijayathI A prIti he meLavI che. denA priya kasa. A hetu mATe A dharmali ... ... .. ( pharI) vijaya meLavI joIe ema vicAravuM nahIM. je vijaya teone khuzI kare. zAMti ... .. I. ... ... paralokamAM ... ... aa. ... ... A lokamAM ane paralokamAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 24. .04. 5. 3. 4. gujarAtanA aitihAsika lekha caudamuM zAsana 1 ( a ) ayaM dhaMmalipI devAnaMpriyena priyadasinA rAJA lekhApitA asti eva 2 saMkhitena asti majhamena asti vistatana ( ba ) na ca sarvaM sarvata ghaTitaM 3 ( ka ) mahAlake hi vijitaM bahu ca likhitaM likhApayisaM ceva ( Da ) asti ca eta kaM 4 puna puna vutaM tasa tasa athasa mAdhUratAya kiMti jano tathA paTipajetha 5 (e) tatra ekadA asamAtaM likhitaM asa desaM va sachAya kAraNaM va 6 alocetpA lipika paradhena va zAsana 14 mu A dharmamapie devAnA priya rAjAe saMkSipta, madhyama, agara vistRta svarUpamAM lakhAvI ane te AkhI badhe anukULa naheAtI. che. mhArUM rAjya vistAravALuM che. bahu lakhAyuM che, ane hajI mahu lakhAvAze. ane te te arthanI madhuratAne laine AmAMthI keTaluMka phrI phrI kahevAyuM che. tethI leAkeA te prabhAze varte. dezane laIne agara hArA hetu na pasaMda paDavAthI agara lekhakanA deSathI AmAMnuM keTaluMka keTalIka jagAe adhurUM lakhAyuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI gujarAtanA aitihAsika lekha kSatrapa vaMzanA lekho Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ G S ' ' '' kSatrapa vaMzanA lekho rudradAmananA samayanA adhAumAMthI maLelA zilAlekha naM. 2 thI 5 sane 1906 nA jAnyuArImAM De.devadatta rAmakRSNa bhAMDArakare bhUjamAM rAjamahela pAse Ijanera khAtAnA ke ThAramAMthI cha patthara uparanA lekhe zodhI kADhayA. A lekha pahelA khAvaDA agara pacchamamAM alpAumAMthI maLI AvyA hatA. e lekhe tyAM yAdagIri tarIke eka TekarA upara ubhA hatA. parantu sva0 divAna di. ba. raNacheDabhAI udayarAma potAnA prAcIna vastuonA zokhane lIdhe tene bhuja lAvyA hatA. bhujanA pharagyusana myujhiyamamAM ekaMdara pattharanA cha lekhe che. temAMnA pAMcamAM saiArASTranA kSetranI bIjA vaMzanI eTale capTana kuTumbanI hakIkata che. ane bAkIne eka pAMcamI ane chaThThI sadInA lekhane rahela zeDo bhAga che. cAra lekha sudradAmAnanA rAjyanA samayanA che ane mArASTranA kSatrapenA zikakA tathA lekhamAM lakhela saMvatanA para mAM varSamAM kotarelA che, jyAre pAMcame lekha mahAkSatrapa rudrasiMha pahelAnA rAjyanA samayane che ane te ja saMvatanA 114 mAM varSamAM katarela che. De. bhAMDArakare sane 1914-15 nA vArSika rIporTanA bhAga 2 (ba) nA 15 mA peregrAphanI chelI be lITIomAM ullekha karele pAMcamo lekha hajI tenA mULa sthAne ja hoya tema lAge che. A sthaLe prakaTa karelA sakadAmananA para mA varSanA lekhe kacchanA divAna di. ba. raNachoDabhAI udayarAme adhAuthI bhuja ANelA te ja che. A lekhe bhujanA pharagyusana myujhiyamanI mukhya sIDI nIce lAkaDAnA mAMcaDA upara goThavelA che. alpAu agara adheu kaccha sTeTamAM khAvaDA agara pacchama pAse eka hAnuM gAmaDuM che ane leTITayuDa 23deg46 10" lAMjI TayuDa 69pa3 55" upara AveluM che. lekhe pattharanA lAMbA ane sAMkaDA kakaDAo upara kotarelA che. ane temAMnA ghaNA lAMbA ne lAMbA ja kotarelA che. te kaThaNa patharo dhIme dhIme khavAI gayelA che. cAre le che jayadAmananA putra rudradAmananA rAjyanA saMbaMdhanA che. tenA nAma pahelAM tenA dAdA, ssAmotIkanA putra cAsTananuM nAma tarataja AveluM che. paNa adradAmana ane cAsTananuM sagapaNa batAvanAre eka paNa zabda cAremAMthI kaI paNa lekhamAM vAparela nathI. badhA lekhe eka ja divase eTale para mAM varSanA phAguna vadi 2 ne divase kotarelA che. AmAMnA traNa lekhamAM sAlanuM varSa zabda tathA aMka bannemAM batAvela che, jyAre cothAmAM ekalA aMkathI ja batAveluM che. tithi cAremAM zabda ane aMka banethI batAvelI che. I. sana 78 thI zarU thatA zaka saMvatanuM A varSa gaNavuM joIe, tethI sAla I. sana 130 nI barAbara thaze. cAre lekhene hetu maraNa pAmelAonA saMbaMdhIo taraphathI teonI pAchaLa kIrtisthaMbhe ubhA karavAnuM che. lekhamAM ja A sthaMbhane laSTI kahevAmAM AvyA che. (prAkRta laThThI-lAkaDI ). lekha "a" mAM A sthaMbha use karyAnuM varNana che. te sIhilanA putra madane pitAnI bena ane * e. iM. va. 16 naM. 5 pAnuM 19-25 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 gujarAtanA aitihAsika lekha opazati (pazatika ) gotranA sIhilanI putrI jeTalIrA( jayekavIrA )nI yAdagIramAM para mA varSanA phAguna vada 2 ne divase sAmetikanA putra kASThananA pAtra jayadAmananA putra rudradAmananA samayamAM ubhe karela che. lekha "ba" te ja varSa mAsa ane divase Apazatika (aupazatika) gotranA sIhilanA putra kahaSabhadevanA mRtyunI yAdagIrimAM tenA bhAI ane sIhilanA putra madane ubhuM kareluM che. lekha "ka" paNa sIhilanA putra madane zenika (zreNika) gotranA simita (siMhamitra)nI putrI ane pitAnI strI yazadatA (yazedattA)nI yAdagIrimAM te ja divase ubhe karele che. A pramANe sIhilanA putra madane lekha "a" "ba" ane "ka" mAM potAnA bhAI RSabhadeva, bena jekavIrA ane zrI yazodattAnI yAdagIri rAkhelI che. cethA lekhamAM Apazati ( pazatika ) getranA eka 2STadata nAmanA zramare potAnA putra RSabhadevanA mRtyunI yAdagIri a" " ba" tathA "ka" lekhamAM lakhelI tithie rAkhelI che. A lekha madane potAnA bhAI ane 2STadatanA putra Apazati gotranA SabhadevanI yAdagIrimAM ubhuM kareluM che evuM prophesara DI. Ara, bhAMDArakara kahe che te tadana khoTuM che. opazati getranA traSTadatanA putra devanI yAdagIri A sthaMbha che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ rudradAmananA samayanA andhAunAMthI maLelA zilAlekha 6 a pattharanI eka ja zilA upara lakheDhI traNa paMktionA Alekha che. kevarelI sapATInuM mApa 4-" x 1-1"nuM che. ane akSarAnI sarAsarI uMcAI 1" che. lekhanA hetu sAhilanA putra maDhane peAtAnI bena ane Apati (pazatika ) getranA sIDrilanI putrI jeSTavIrA (jyeSThavIrA )nA mRtyunI yAdagIri rAkhI te batAvavAnA che. akSarAntara 1 rAj [ Ja ] cAS [T ] anasa sAmotikaputrasa rAjJo rudradAmasa jayadAmaputrasa 2 [2] [6] r[vi] [m ] 6 [ baze 10 ] 2 phaguNa bahulasa d [ va ] itiya va 2 madanena sIhila putrena [ ma ] fniya bedIAye 3 [ sI ] fhai [S fdha ] ta garAtimAnotrAyeruSTi kApita 19 bhASAntara sAmeAtikanA putra, rAjA cASTananA ( pautra) jayadAmananA putra rAjA rudradAmananA varSa khAvana (50 ne 2) kguNa ( phAlguna) vadI 2 ne dine sIDrila( siMDila )nA putra madanathI nija ginI Apati ( aupatika ) getranA sIhila( siIila )nI putrI, jevIrA( jyeSThavIrA )nI yAdagIrI arthe ( A ) laSTi ( sthaTM ) ubhI karAI. kha' A lekhamAM ATha paMktimA che. kAtarelI sapATInuM mApa 1'-8" x1'-10" nuM che. ane akSarAnI sarAsarI laMkhAI 1" che. temAM sIhilanA putra madane pati ( aupatika) gotranA sIhilanA putra ane potAnA bhAI RSabhadevanA mRtyunI yAdagIra rAkhelI che. akSarAntara 1 rAjJo c [ A ] STanasa sAmotika 2 pu [tra ] sarAno 2 [ 3 ] kavAmasa 3 jayadAmaputrasa varSe dvipa [m ] 4 [ 2 ) zaeN 10,2 muLavadusa 5 dvitiyaM va 2 RSabhadevasa 6 sIhilaputrasa opazatisagotrasa 7 zrAv [ sA ] manaina [ sahi ] haiM putrana 8 laSTi uthApita Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat bhASAntara sAmAtikanA putra, rAjA cASTana (nA pautra), jayadgAmananA putra rAjA rudradAmananA rAjyanA varSe khAvana para ( 50,2, ) phAguNu ( phAlguna ) vadi khIja va. 2 ne dine Apati ( aupatika ) gAtranA sIhila( sahila)nA putra, RSabhadevanI yAdagIramAM tenA bhAI sIhila( sahila )nA putra madanathI . ( A ) laSTi ( syama ) ubhI karAI. * e. 4. vA 16 pA. 23 www.unaragyanbhandar.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 gujarAtanA aitihAsika lekha "ka" A lekhamAM traNa paMktio che. katarelI sapATInuM mApa 4-7" x 7-ranuM che. ane akSareDanI sarAsarI uMcAI 1" nI che. ene hetu zenika getranA simitanI putrI yazadatAnA mRtyunI yAdagIrimAM tenA pati ane sIhilanA putra madane ubhA karela maracurathabhyane nedha levAne che. akSarAntara 1 rAjJo cASTanasa yasa[ motikaputrasa rAjJo rudradAmasa jayadAmaputrasa varSe dvipaMcAze 50,2 2 phaguNabahulasa dvitiyaM vA 2 yazadatAye sIhamitAdhitA zenikasagotrANa zAmaNeriye 3 madanena sIhilaputrena kuTubiniye [ laSTi ] uthApitA bhASAntara sAmetikanA putra, rAjA cAnTana (nA pautra ), jayarAmananA putra rAjA rudradAmananA rajyanA bAvana varSe, phaguNa (phAguna ) vadi bIja va. 2 ne dine sIhilA siMhila )nA putra henI patnI, sainika ( zreNika ) caitranI, sahamata sihamitra )nI putrI, zrAmaNerI yazadatA (yazodattA)nI yAdagIri arthe (A ) laSTi ( bha) ubhI karAI hatI. A lekhamAM cAra paMktio che. ane te paNa adhurI sAcavaNane bhega thayelI mAluma paDe che. pahelI be paMktionA ardhA bhAga lagabhaga bhaMsAI gayA che, keAI keI zabda kata ke i, ThekANe jaI zakAya che. lekhane taLIe pattharane thoDo bhAga bhAMgI gayela che ane tenI sAthe "zrA" nA " 2" ne nIcenA bhAga tathA " zrAmana" nA "ra" nA "ra" ne nIcenA raNa bhAga paNa gayela che. A lekhane hetu varSa para ( eDavana ) mAM thayela eka baudha sAdhu traSadane potAnA putra rUSabhadevanA mRtyunI yAdagIri rAkhavA mATe A sthabha ubho kare che tenI gaMdha levAne che. tenuM mApa 3-5" x 1"--2"nuM che. akSarAntara 2 2 vAInasa sAmati traNa ] [ ga ] - [ ga ] [ grAmata ] DAna2 putra[ sa ] varSe 50,2 phagu[ na ]bahulasa dvitiyaM va 2 3 RSabhadevasa veSTadata putrasa opazatigotrasa 4 pitr [ A ] veSTadatena zrAmaN [e] rena laSTi uthApita bhASAntara sAmetikanA putra, rAja cANananA (pautra), jayadAmananA putra rAjA rudradAmananA para varSe phaguna ( zUna) vadi bIja va. 2 ne dine 2STadata ( trIdara ) nA putra RSabhadevanI (yAdagIri arthe ) tenA pitA Apazati ( pazatika ) gotranA, jhAmara 2STadattathI ( A ) laSTi ( sthambha) ubhI karAI hatI. : vAMce " satra ' + e. I. vo 16 5. 25. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 6 jUnAgaDhamAM khaDaka upara rudradAmanane zilAlekha varSa 72 muM kAThiyAvADamAM jUnAgaDha zaherathI pUrvamAM Azare eka mAIla cheTe giranAranA rastA upara je khaDaka upara azokanAM zAsane ane guptavaMzI rAjA skandaguptane zilAlekha che te khaDakanI pazcima bAjue mathALAnA bhAgamAM A lekha katarela che. 11 phuTa 1 iMca pahoLAI ane 5 phuTa 5 iMca uMcAIvALI jagAmAM sAdI kerelI hAnI heTI vIsa paMktine A lekha che. chelI cAra paMkti mAtra surakSita che, jyAre bAkInI badhI paMktione amuka amuka bhAga ghasAI gayuM che. edara lekhanI laMbAI1900 IMca gaNatAM ra75 iMca jeTalo bhAga eTale ke AkhA lekhano bhAga naSTa thaela che. bAkInA bhAgamAM akSaro surakSita che ane niHsaMzaya vAMcI zakAya che. akSaranI uMcAI sarerAsa 9 iMca che. . phalITanA mata anusAra lekhanI lipi te ja khaDaka uparanA skandaguptanA lekhanI dakSiNa bAjunI lipinA pUrva svarUpa jevI che. bhASA saMrakata che ane lekha Akho gadyamaya che. lekhanI ibArata sAdI ane saraLa che. je sudarzana taLAva pAse lekha ketarAele che tene mahAkSatrapa rudradAmAe durUsta karAvyuM te seMdhavAno Azaya lekhamAM che. paMkti 13 mAM taLAvanI atyAranI uttama sthitinuM varNana che. paM. 3-7 mAM rudradAmananA samayamAM te tUTayAnI hakIkata che. badhuM pANI nIkaLI javAthI sudarzana durdarzana thayAnuM varNana 5. 7-8 mAM che. maurya candraguptanA samayamAM baMdhAyuM ane maurya azokanA samayamAM pUrNa dazAe pahoMcyAnuM 5 8-9 mAM varNana che. rudradAmAnA prAMtika subA suvizAkhe pharI samarAvyuM, ema 5, 9-20 sudhImAM mAluma paDe che. A lekhamAM uparanI hakIkata uparAMta saMzodhana karavA lAyaka keTalIka hakIkta che. lekhamAM mukhya purUSa pAzcAtya mahA kSatrapa rAjA rudradAmana che. tenA pitA kSatrapa jayadAmananuM nAma paM. 4 thI mAM che, paNa te vaMcAtuM nathI. tenA pitAmaha mahAkSatrapa svAmi caSTananuM nAma pa. 4 mAM che. paM. 15 mAM ApelA bIrUda uparathI samajAya che ke rudradAmAe mahAkSatrapane IlakAba pite meLavyuM hatuM. paM. 11 ane 12 mAM ApelAM bIjAM bIrUda uparathI mAhitI maLe che ke dradAmA pitAnA bAhubaLathI pUrva ane pazcima AkarAvanti, anupadeza, Anarta, surASTra, svatra, marU, kaccha, sidhu sauvIra, kukura, apUrAnta, niSAda ane bIjA dezoneM prabhu banyA hatA. tema ja teNe yaudheyanuM nikaMdana kADhayuM ane dakSiNapathanA zAtakaNane be vAra harAvyA chatAM najIkanA saMbandhane lIdhe haNe naheAte. je tephAnathI sudarzana tuTayuM tenI tithi 72 mA varSanA mArgazIrSa nA kRSNapakSanI pranipadA ApelI che 72 muM. varSa sudAmAnuM lakhyuM che, paNa tene artha - dAmAnA samayamAM pracalita saMvatanuM 72 muM varSe ema huM joIe. te saMvata zakasaMvata che, ema sarvamAnya che ane te gaNatrI mujaba te tiya I. sa. 150 nI 12 mI navembare hevI naIe. A lekha tethI 151 ke 1para mAM kotarAyelo hovo joIe. A paMkti 18-19 mAM spaSTa jaNAya che ke bandhanuM kArya je suvizAkhe pAra mUkyuM te kalaipane dIkaro ane 59hava hatA ane tene Anarta ane surASTrane sUbe rudradAmAe nimela hatA. candragupta ane azokanA samayamAM te saMbadhI bAMdhakAma karanArA tarIke vaizya puSpagupta ane yavana rAja kuzAzvanAM nAma ApelA che. saharzana taLAva uparAMta bIjA sthaLanAM nAme nIce mujaba maLI Ave che; girinagara ( 5. 1) Urjata (pa. pU) ane suvarNasikatA ane palAzinI nadInAM nAma pa. 5 ane 6 mAM Apela che. AmAnuM girinagara te jAnAgaDhanuM prAcIna nAma che ane UrjAyata te atyAre giranAra tarIke prasiddha che. be nadImAMthI suvarNasikatAne senarekhA De. bhagavAnalAla IndrajIe mAnela che. palAzinI te atyArane palAzio veThaLa hovo joIe, ema huM mAnuM chuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara (1) siddhaM [1] idaM taDAkaM sudarzanaM gir [i ] nagarAdap [i ] [ d ] [U ] rama [ na?] t [a]... ... ... ... [t ] ikopalavistArAyAmocchrayaniHsandhibaddhadRDhasarvapALIkatvAtparvatapA (2) dappatisparddhisuzliS [ T ] a [ ba ] [ndha ? ] m ... ... ... ... ... ... ... ... [ va ] jAtenAkRtrimeNa setubandhenopapannaM supprativihitappranALIparI [ v ] Aha ( 3 ) mIDhavidhAnaM ca triskan [ dha ? ] ... ... ... ... ... ... nAdibhiranugrahairmahatyupacaye vartate [ / ] tadidaM rAjJo mahAkSatrapasya sugRhI (4) tanAmnaH svAmicaSTanasya pautra ... ... ... ... ...: putrasya rAjJo mahAkSatrapasya gurubhirabhyastanAmno rudradAmno varSe dvisaptatitam [e] 70-2 ( 5 ) mArgazIrSa bahulaprat [i ] ... ... ... ... ... ...... ... ... ... ... ... ... ... ... ...: sRSTavRSTinA parjanyena ekArNavabhUtAyAmiva pRthivyAM kRtAyAM gireharjayataH suvarNasikatA-- (6) palAzinIprabhRtInAM nadInAM atimAtrodvRttavegaiH setum [ a?] ... ... ... ... ... ... ... [ya ] mANAnurUpapratIkAramapigirizikharataru taTAhAlakopatalpadvArazaraNocchyavidhvaMsinA yuganidhanasaha(7) zaparamaghoravogena vAyunA pramathitasalilavikSiptajarjarIkRtAva [dI ?] ... ... ... ... [ k ] [i ] ptAzmavRkSagulmalatApratAnaM A nadI [ ta ] lA [ d ] ityudghATitamAsIt [1] catvAri hastazatAni vIzaduttarANyAyatena etAvatyeva vistIrNena (8) paJcasaptati hastAnavagADhena bhedena nissRtasarvatoyaM marudhanvakalpamatibhUzaM duI [ ] a ... ... ... ... ... ... ... ... [s ] y [A ] the mauryasya rAjJaH caMdrag [u] [pta ] [s ] [ya] [ra] ASTriyeNa [ ] aizyena puSyaguptena kAritaM azokasya mauryasya te yavanarAjena tuS [ A ] sphenAdhiSThAya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ jUnAgaDhamAM khaDaka uparano rudradAmanano zilAlekha (9) pranALIbhirala [m ] kRta [m ] tatkAritayA ca rAjAnurUpakRtavidhAnayA tasmi bhede dRSTayA pranADyA vis [tR ) taset [ u ] ... ... ... ... NA A garbhAtprabhRttyavihatasamud [i] [ ta ?] ra [A] jalakSmI dh [Ara] NAguNatassarvavarNairabhigamya rakSaNArtha patitve vRtena A prANocchvAsAtpuruSa vadhanivRttikRta(10) satyapratijJena anya [ t ] ra saMgrAmezvabhimukhAgatasadRzazatrupraharaNavitaraNatvA viguNari [pu] ... ... ... ... ... ... ... ta kAruNyena svayamabhigatajanapadapraNipati [t ?] A [y ] [u ? ] SazaraNa dena dasyuvyALamRgarogAdibhiranupasRSTapUrvanagaranigama(11) janapadAnAM svavI-rjitAnAmanuraktasarvaprakRtInAM pUrvAparAkarAvantyanUpanIvRdAna tasurASTra zva [ bh) ra [ ma ] ru [kac] cha [ s ] i [ n ] dhus [ au ] v [I ] ra kukurAparAMtaniSAdAdInAM samagrANAM tatprabhAvAd [ya] a... ... ... ... ra [ttha] kAmaviSayANA [m ] viSayANAM patinA sarvakSatrAviSkRta(12) vIrazabdajAtotsekAvidheyAnAM yaudheyAnAM prasahyotsAdakena dakSiNApathapatessAta. karNevirapinIrvyAjamavajItyAvajItyasaMbaMdhAv [I ] dUrayA anutsAdanAtprAptayazasA mAga d] ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...[pta ] vijayena bhraSTarAjapratiSThApakena yathArthahasto (13) cchyArjitorjitadharmAnurAgena zabdArthagAndharvanyAyAdyAnAM vidyAnAM mahatInAM pAraNadhAraNavijJAnaprayogAvAptavipulakIrtinA turagagajarathaca-sicarmaniyudhAdyA ... ... ....... __ ... ... [ ti ] parabalalAghavasauSThavakriyeNa aharahanamAnAna kriyeNa aharahanamAnAna(14) vamAnazIlena sthUlalakSeNa yathAvatprAptailizulkabhAgaiH kanakarajatavajravaidUryaratno pacayaviSyandamAnakozena sphuTalaghumadhuracitrakAntazabdasamayodArAlaMkRtagadyapadya HERE ... ... ... na pramANamAnonmAnasvaragativarNasArasattvAdibhiH (15) paramalakSaNavyaMjanairupetakAntamUrttinA svayamadhigatamahAkSatrapanAnA nareMdrakanyA svayaMvarAnekamAlyaprAptadAmn [A ] mahAkSatrapeNa rudradAnA varSasahasrAya gobrAh [m ] a ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .[ttha ] m dharmakIrtivRddhayarthaM ca apIDayit [v ] A karaviSTi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 gujarAtanA aitihAsika lekha (16) praNayakriyAbhiH paurajAnapadaM janaM svasmAtkozA mahatA dhanaughena anatimahatA ca jena tri" [3] daDhatavistArAyAma letuM viSA [ ] [ sA ] ? [6] ra ta [ 3 ] [ * * * * *** .. * ... ... ... ... [ ] 3natAM ratama [] 4 [ 1 ] [ma?] () mirca ( 17 ) mahAkSatrapa (s ) ya matisacivakarmasacivairamAtyaguNasamudyuktairapyatimahatvAdbheda cAnutsaddhivimuhamatima (:) - (gA) cAtAmuM ( 18 ) punaH setubandhanair (A) zyAdhAhAbhUtAsu prajAsu ihAdhiSThAne paurajAnapadajanAnu grahArtha pArthivena kRtsnAnAmAnartasurASTrAnAM pAlanArthanniyuktena ( 19 ) pahavena kulaipaputreNAmAtyena suvizAkhena yathAvadarthadharmavyavahAradarzanairanurAgamabhiva - ghayatA zaktena dAntenAcapalenAvismitenAyeNAhAyyeNa (20) svadhitiSThatA dharmakIrttiyazAMsi bharturabhivardhayAtAnuSThitamiti / // bhASAntara (1) siddha thAo. A sudarzana taLAva girinagarathI ... ... ... parvatanI TuMkanI sAthe hariphAImAM utarI zake evI rIte joDelA bAMdhakAmavALuM; kAraNa ke tenA badhA kAMThAo majabuta che. pahelAI laMbAI ane uMcAI paththaranI hoIne khADAvagaranI bAMdhelI che. [mATI ] - - * * kudaratI baMdha prApta thayela thI banela] ... ... ... suvyavasthita praNAlIo parivAho ane kacarAmAMthI bacavAnA upAye ... ... ... ... traNa vibhAgo ... thI .. ane bIjI sagavaDa ... uttama sthitimAM che. 3 te A (taLAva) maMgaLanAmavALA mahAkSatrapa svAmI cakTananA pautra .. .. nA putra rAjA mahAkSatrapa rudradAmana ke jenuM nAma pUjya purU jape che tenA 72 mA varSamAM mArgazIrSanA kRSNa pakSanI pahelI tithi)e .. .. jyAre vRSTi varasAvatAM vAdaLAMne lIdhe pRthvI jANe ke eka samudra banI gaI hatI tyAre Urjayatu parvatanAM suvarNasikatA, palAzinI ane bIjA nALAMenA ati caDhelA pUrathI te baMdha ... ... . jo ke egya sAvacetI ( rAkhI hatI) te paNa, parvatanAM zikhare, jhADe, kAMThAo, agAsIo, meDIo, daravAjAo ane uMcA visAmAo phADI nAMkhatAM, yuganA aMta lAyaka parama ghara vegavALA, tephAnathI valovAtA pANIe vikherI nAMkhyAM, bhAMgIne bhUke kaya; phADI nAMkhyAM ... ... AsapAsa vikharAyelA paththara, jhADa, jhADI ane velAthI nadInA taLIyAparyata khulluM thaI gayuM. (7) cArasovIsa hAtha lAMbA, teTalA ja pahoLA ane paMcotera hAtha uMDA gAbaDAmAMthI badhuM pANI vahI gayuM jethI retALa raNanA jevuM durdarzana [thayuM ]. 8 .. mATe .. ... mairya rAjA candraguptanA prAMtika sUbA vaizyaguptathI racAela, maurya azokane mATe rAjya karatAM yavana rAjA tuSArphathI praNAlikA vaDe zaNagArAela, ane rAjAne lAyaka DhabathI bandhAyela ane gAbaDAmAM dekhAtI praNAlI vaDe te vistAravALA baMdha...", 9 garbhathI mAMDIne avicchinna ane samRddha rAjalakSamI dhAraNa karavA rUpI guNathI sarve varSe jaIne jene rakSaNa mATe pAlaka tarIke pasaMda karela hatuM, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ jUnAgaDhamAM khaDaka uparano rudradAmanano zilAlekha 11 jeNe laDAIsivAya purUSaneA vadha na karavAnI pratijJA lIdhI hatI ane chelA zvAseAcchavAsa sudhI pALI hatI. jeNe sAme AvelA same vaDIyA zatrune prahAra karavAnuM na cUkIte... karUNA[batAvI]. pAtAthI Avela mAseAne tema ja page paDatAone AyuSarUpI zaraNa jeNe ApyuM che, je pradezeAnAM zaherA, bajAro ane gAmaDAMomAM cAra, sarpa, pazu ( jaMgalI ) ane rAga vigerenA trAsa nathI, je pradezeAmAM badhI prajA tene cAhe che ane jemAM dharma, artha ane kAma tenA parAkramathI ( sAdhI zakAya che ) tevA peAtAnA ja mAhumaLathI meLavelA pUrva ane pazcima AkarAvanti, anUpadeza, Anarta, surASTra, caitra, marU kaccha, sindhu sauvira, kukura, aparAnta, niSAda ane khIjA pradezanA je svAmI che, sarva kSitriyAmAM vIratva khatAvavAthI utpanna thaela magarUrIne lIdhe tAbe thavA AnAkAnI karavA caudheyane jeNe jabaradastIthI haNyA, dakSiNA pathanA svAmI zAtakaNine dharmayuddhamAM saMpUrNa rIte e vAra harAvyA chatAM najIkanA saMbaMdhane laIne na haNIne jeNe yaza meLavyeA che, jeNe vijaya [ meLaLye ] padmabhraSTa thaelA rAjAzmane je phrI sthApe che, yathArtha rIte hAtha uMcA karIne jeNe dharmanA anurAga saMpAdana karyAM che; vyAkaraNa, saMgIta, nyAya ane bIjAM mhATAM zAstranA abhyAsa karIne yAda rAkhIne, jJAna meLavIne ane prayAga karIne jeNe vipula prIti meLavI che, gheADA, hAthI ane thacaryAM, taravAra ane DhAlanA upayAga, kustI ane bIjA varAvALAM karyo ane lazkarAnI sAme thavAnI ustAdI jene, rAja rAja dAna ane mAna ApavAnI ane apamAnane DhAkhavAnI ( halaku pADavAnI ) Teva che, ... jenuM lakSya sthUla che ( je udAra che) khaMDaNI, kara ane bhAgA nyAyapuraHsara prApta karavAthI jenA bhaMDAra seAnuM rUpuM, hIrA vairya, ( ane khIjAM ) ratnathI ubharAI jAya che, je ... skuTa laghu, madhura, citra ane kAnta ane zabdasaMyogathI alaMkRta ane uttama evA gadya ane padya... pramANa, mAna uMcAI, svara, gati, varNa baLa ane satva vigere uttama lakSaNa ane nizAnIevALuM jenuM suMdara zarIra che, mahAkSatrapa nAma jeNe pAte prApta karyuM che, rAjAnI kanyAnA svayaMvarI vakhta jene aneka mALA paherAvAI che te mahAkSatrapa rudradAmAe hajAra varSa sudhI gAye! ane brAhmaNA ne mATe ane dharma ane kIrtinI vRddhinI mATe, kara veTha ane najarANAM vigerethI zeheranA tema ja gAmaDAMnA leAkeAne * pIDayA vagara peAtAnA bhaMDAramAMthI meATI rakamathI ( kharacIne ) ane jhAjhA vakhata lIdhA vagara laMkhAI ane paheALAImAM traNagaNuA majamuta evA baMdha baMdhAvyA badhA taTa [ upara] ... A taLAvane vadhAre sudarzana ( sArA dekhAvavALu' ) karyuM. (16) jyAre A khAkhatamAM mahAkSatrapanA mitra ane kArabhArIo ke je amAtyanA guNunI akSIsavALAM hAvA chatAM gAmaDAnA mhATA vistArane laIne anutsAhI matinA dAvAthI A kAmanA AraMbha sAme thayA ane jyAre pharI baMdha khAMdhavAnI nAsIpAsIne lIdhe prajAmAM hAhAkAra thaI rahyA hatA tyAre zahera ane gAmaDAMnI vastInA lAbha mATe AkhA Anarta ane surASTranA upara rAjya calAvavA mATe A rAjyamAM rAjAthI nimAelA kulapanA putra amAtya paheva suvizAkha, ke jeNe artha ane dharmasaMbaMdhI ceAgya vyavahArane lIdhe ( prajAnI ) prIti vadhArI hatI, je zaktimAna, dhairyavAna, draDha manavALA, abhimAna vinAne, prAmANika, lAMca na le tevA hatA ane jeNe sArA kArabhArathI potAnA svAmInA dharma, kItaeN ane yaza vadhAyA hatAM. evA suvizALe te pAra pADyuM. ... ... ... ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... ... ... www.umaragyanbhandar.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha naM. 7 1 kSatrapa rUdrasiMhanA samayano guMdAmAne lekha varSa 183 kAThiyAvADanA paMDita vallabhAcArya haridatte (vallabhajI haridatta AcArya ) A lekhanI hAthe karela nakala tathA tenuM akSarAnDara prasiddha karavA sArU mejara vaiTasane khulhara pAse mUkelAM. tenA uparathI lekha InDIyana eTikaverI vaidyuma 10 pAne 157 me jyorja bulahare 1881 mAM bhASAntara sAthe prathama prasiddha karyA hate. mejara vaiTasane 1880 mAM uttara kAThiyAvADamAM hAlAra prAMtamAM Avela guMdAnA eka purANuM ane paDI rahelA kuvAmAMthI A lekha zodhI kADho hato. rAjakeTanA voTasana myujhIyama opha enTiviTijhamAM laI jatAM pahelAM te jAmanagaramAM dvArakAnAthanA maMdiramAM rAkhavAmAM Avyo hate. lekhamAM sArI rIte kotarelI pAMca paMktio che. lakhANamAM lagabhaga 2 phUTa 2 iMca piALI tathA 9 iMca uMcI jagyA rokAyelI che. ekaMdare lekha surakSita sthitimAM che. e ke kaI kaI sthaLe ekAda zabda bhUMsAyela che. na, ma, 5, tathA bu jevA akSaranuM sarAsarI kada 55 che. lekha rudrasiha(rudrasiMhanA samayane che ane nIce pramANe tenI vaMzAvali Ape che- rAjA ane mahAkSatrapa cANana, tene putra kSatrapa rAjA jayarAmana, teno putra mahAkSatrapa rAjA rudradAmana tene putra kSatrapa rAjA rudrasIMha, ( rudrasiMha )-A pramANe A kuLanI vaMzAvaLI che. paNa te rAjavazAvaLI nathI. ane teTalA ja mATe cANana ane rudrasiMha vaccenA keTalAka rAjAoe rAjya karyuM hatuM. chatAM eka ja vaMzanA na hovAne lIdhe teonAM nAma ApavAmAM AvyAM nathI. lekha uparanI tithi zabda ane AMkaDAomAM varSa 103 nA rohiNI nakSatramAM vaizAkha zuda 5 nI ApavAmAM AvI che. A lekhamAM lakhela varSa zaka saMvatanuM che, e nizaMka vAta che. eTale te I. sa. 181 mAM lakhAele gaNuya. rudasiha prathama kSatrapa tarIke 10ra-3 mAM rAjya karatA hatA, pachI 103 thI 110 sudhA mahAkSatrapa tarIke tyAra bAda karIthI 110 thI 11ra sayA kSatrapa tarIke ane chevaTe 113 thI 118 ( agara 119 ) sudhI mahAkSatrapa tarIke rAjya karatA hatA, ema tenA samayanA sikkAo tathA gAthAo uparathI mAnavAne kAraNuM maLe che. A uparathI te kSatrapa tarIke prathama rAjya karatA hatA te samayane A lekha che, ema mAnavuM joIe. teja rAjyanA vahelAmAM vahale samaya kanIgahAmanA saMgrahanA sikkAo uparathI 10ranuM ema mAluma paDe che. senApati bApaTa, AbhiranA putra senApati ruddhabhUtie rasapadra nAmanA gAmaDAmAM karAvela kuvAnuM cheda kAma tathA bAMdhakAmanuM varNana ApavAne hetu A lekhane che. A varNanamAM sthaLa phakata rasapaddha ja ApavAmAM AvyuM che. ane te paNa haju sudhI oLakhavAmAM AvyuM nathI. * e. I. sa. 16 pA. 233 benarajI ane suyaMkara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ rudradAmananA samayamA andhAumAthI maLelA zilAlekha ___ akSarAntara 1 siddha [ m ] [1] rAjJo mahakSatra pas ]ya svamicAsTanaprapautrasya rAjJo kSatrapasya "svamijayadAmapautrasya 2 [sya ] rAja [ o ] mahakSatrapasya sv [ A ] mirudradAmaputrasya rAjJo kSatrapasya svAmirudra 3 sIhasya [va]rSe [tri ]yuttarazate 100 3 vaizAkhazuddha paMcam [i ] __[t ] tyatithau ro [hi ] NinakSa4 tramuha [e] AbhIreNa senApatibApakasya putreNa senApatirudrabha [ U ] tinA grAme raso5 [pa] driye vA[ pI] [kha ]ni [ to ] [baMddha ] Apitazca sarvasatvAnAM hitasukhArthamiti [ // ] bhASAntara svasti! nRpa mahAkSatrapa svAmi cANananA prapautra, nRpa kSatrapa svAmi jayadAmananA patra, nRpa mahAkSatrapa svAmi rudradAmananA putra, nRpa kSatrapa rudrasIhA rudrasiMha)nA rAjyamAM eka ane traNa-100,3 varSe vaizAkha zudi. 5. hiNi nakSatranA maMgaLa samaye, senApati bApaka AbhIranA putra, senApati rudrabhUtie ra58 gAmamAM sarva jIvalekanA hita ane sukhArthe vAva khodAvI ane baMdhAvI. *bAyo svAmi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha naM. 8 mahAkSatrapa rudrasenanA samayane gaDha(jasadaNa pAse)ne lekha varSa 127 (athavA 126) che. bhAu dAjIe ja. be. che. . e. se. va. 8 pA. ra34 upara 1868 mAM kadAca hAthanI karelI nakala uparathI lIgrApha sAthe prathama A lekha prasiddha karyo hato. kAThiyAvADamAM jasadaNanI uttare be mAila upara Avela gaDhamAM A lekha maLI Avele kahevAya che. eka taLAvanA kAMThA upara ubhA rahelA jADA ane vAMkAcUMkA pattharanA kakaDA upara te kotarelo che. pAchaLathI te rAjakoTanA voTasana myujhIyama epha enTikivaTijhamAM laI javAmAM AvyuM hatuM ane tyAM atyAre paNa surakSita che. - lekhamAM judI judI laMbAInI vicitra cha paMktio che. ane te 3 phUTa 7 iM. paheLe ane 1 phUTa 10 I. uce vAMkI laMbacorasa AkRtine che. kotarakAma chIcharuM paNa surakSita sthitimAM che. na, ma, 5, bU, jevA akSaronI sarAsarI uMcAI 13" che. mahAkSatrapa rAjA rudrasenanA samayane A lekha che. ane temAM mAnasa getranA pratAzakanA putra khara( 2 )patyanA bhAIoe ubhA karela satranI hakIkata che. pahelAnA prasiddhartAo e paM. 6 mAM prakAzakane badale pranAthaka ane khara [2] parathane badale kharapautra vAMceluM che. lekhamAM nIce pramANe vaMzAvaLI ApI che - - rAjA mahAkSatrapa bhadramukha cANana, tene putra rAja kSatrapa dAmana, tene putra rAjA mahAkSatrapa bhadramukhI rudradAmana, tene putra rAjA mahAkSatrapa bhadramukhI rudrasIha (rudrasiMha), tene kSatrapa rudrasena. eka ja lekhamAM ApelI surASTra ane mALavAnA kSetranI A lAMbAmAM lAMbI vaMzAvaLI che. "bhadramukha'ne IlkAba keTalAka mahAkSatraponAM nAma pahelAM lagADe che. paNa phakata kSatrapa athavA chelA mahAkSatrapa rudrasena jenA samayamAM lekha ketarAye hatuM, tenA nAma pahelAM te ilkAba lagADele nathI. chevaTanA nAma pahelAM te na lagADavAnuM kAraNa jaNAtuM nathI. paNuM eTaluM te mAluma paDe ke te ilkAba mahAkSatraponAM nAma sAthe ja vAparavAmAM Avato hato. A phakata saLaMga peDhInI vaMzAvaLI che. eTale sena pahelAM rAjya karatA dAmayyada pahale, ane jIvAmana e sIdhI peDhInA na hovAne lIdhe teonA nAma ApavAmAM AvyAM nathI. saMvata 127 ( athavA 126 ) nA bhAdrapada vada 5 nA A lekha che. A varSe zaka saMvatanuM che eTale lekhano samaya 127 ( agara 126) +78 I. sa. 205 (agara 204) gaNI zakAya. lekhamAM keAI sthaLanAM nAma nathI. e. I. va. 11 pA. 276 benaracha ane sukathaMkara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ rudrasenanA samayano gaDha( jasadaNa pAse )no lekha akSarAntara 1 [va] rSe 100,20 [7 ] [ bhA ] drapadabahulasa 5 [1] ra [ A ] jJo mahAkSat [ 2 ] apasa 2 bhadramukhasa svam [a ] cATanaputrapapau [ t ] trasya rAjJo kSa (tra ) pasa 3 svAmi jayad [a] maputrapautrasya rAjJo mahAkSatrapasya bhadramukhasya 4 [ sva ] marud [ 2 ] adAmapau [tra ] sya rAjJo ma [ ha ] kSa [tra ] pasya bhadramukhasya khA [ m ]i 5 rudrasIha [ putra ] sya rAjJo mahakSatrapasya khAmirudrasenasya [1] idam zatraM 6 mAnasa sagot [ra) asya pra [tA] zakaputrasya khara [2 ] patthasya bhAtrabhiH uttyavina [ m ] sva [ga] bhASAntara varSa 100,20, [7] bhAdrapada vadi. 5. ne dine bhadramukha nRpa mahAkSatrapa svAmi cAinanA putranA prapautra, nRpa kSatrapa svAmi jayadAmanA putranA paitra, bhadramukha nRpa mahAkSatrapa ravAmi rudradAmanA pautra, bhadramukha nRpa mahAkSatrapa svAmi rudrasIhanA (putra), nRpa mahAkSatrapa svAmi sakasenanA (rAjyamAM) A zatra mAnasa zetranA pratAzakanA putra khara () pajyanA bhAImaathii dhAva tuM ... ... ... ... ... ... ... 21rga ... ... ... ... ... ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha naM. 9 kSatrapa jayadAmananA pautranA samayanA jUnAgaDhanA lekha *I. sa. 1876 mAM buhare prathama bhASAntara tathA pheTegrApha sAthe A sa. . I. . 2 pA. 140 ane pleTa 11 upara A lekha prasiddha karyA hatA. bleka jarA nhAne ane abhyAsa sArU lagabhaga nakAme che. hAlamAM bAvA pyArAnA maThanA nAmathI oLakhAtA maTha pAse jAnAgaDhathI pUrvamAM AvelI mahAna guphAonA jUtha sAmenA ekAda bhoMyarAmAMthI khodakAma cAlatuM hatuM tyAre A lekha maLI AvyuM che. keAI tAjA akasmAtane lIdhe tenA be bhAga thaI gayA che. bhAvanagaranA saMrakRta ane prAkRta lekhonA saMgrahamAM prasiddha thayelI pratikRtimAM je sthAne phATa jaNAya che te ja sthaLethI kadAca kakaDA thayA haze, ema lAge che. kaLI cunAnA guNuvALA narama ane 2 phUTa lAMbA tathA pahoLA ane 8 IMca jADA pattharanI zilAnI sAka karelI eka bAju upara lekha ketaravAmAM Ave che. temAM cAra paMktio che. ane lagabhaga 1 phUTa 9 iMca pahoLI ane 6 iM. uMcI jagyAmAM lakhANa che. na, ma, 5, tathA bU, jevA akSaranuM sarAsarI mApa pha che. lekhane ghaNe kharo bhAga bahu ja kharAba thaI gayo che. vaccenI be paMktio surakSita sthitimAM che, paNa pahelI paMktine mATe bhAga ane cethI paMktine thoDo bhAga vAMcI zakA haiMkha paNa khaMDita che, kAraNa pattharanA keTalAka bhAga bhAMgI gayA che. muhura mAne che ke bIjIthI cethI paMktimAM phakata chellA beka zabdo sivAya lekha mULa sthitimAM ja che. paraMtu te cekasa na kahevAya. rakSita bhAganI banne bAjue keTalo bhAga game che te amArA mAnavA pramANe cokakasa rIte kahI zakAya tema nathI. ame eTaluM te kahI zakIe ke bIjI ane trIjI paMktionA bhAMgI gayelA bhAgamAM jayadAmananA putra tathA pautranAM nAma, tathA kadAca zabda ane AMkaDA vaDe batAvela saMvat hovo joIe. rAjA kSatrapa jayadAmananA pautra ane cASTananA prapautra eka kSatrapa athavA mahAkSatrapa rAjanA samayano A lekha have jaie. bhAMgI gayelA kakaDA sAthe rAjaya karatA rAjanuM nAma paNa gayeluM che. lekhamAM batAvela kSatrapa dAmasada pahele athavA rudrasiMha pahele have joIe. lekhane Azaya samajI zakAtuM nathI, kAraNa te Azaya batAvanAra bhAga khovAI gayo che. paraMtu lekhamAM AvatAM " kevalijJAnasaM(prApta ) ( kevalInuM jJAna prApta karela che ? vAkaya uparathI jena lekA sAthe saMbaMdha dharAvate A lekha hoya evuM anumAna karI zakAya che. kAraNa jaina sAhityamAM "kevalina' zabdane bahu upayoga karavAmAM Ave che. - tithi caitra suda 5 lakhelI che. paraMtu saMvata te bhAgI gayela hovAthI cokakasa thaI zake tema nathI. giranAra parvata nIce Avela jUnAgaDhanuM asala nAma girinagara hatuM, ane teno ullekha lekhamAM che. * e. i, 16 pA. 239 benarajI ane sAyaMkara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ jUnAgaDhamAM khaDaka uparano rudradAmanano zilAlekha akSarAntara .... tathA sura [ ma ] [ kSatrA ] nAM pratha [ ma ] ... ... 2 ... ... ... vAnara ka [ pa ] trae rAjJa. kSa [trA ] ca svAmi nAma [ gau ]=ca rAjJo ma [ hA ]... ... ... ... ... ... [2] trazurA vize paMjame 2 [ Tu 1 rinAre devIpuranA+Aya [ H] rA [ H] le .. . . . . tha6 [3] ramiye .. .. va i[ jJA ] nAM ... .. nAM .. ... narAmara| [ ] ... bhASAntara ... ... .. .. tathA ... suragaNuM ... kSatramAM prathama ... ... ... cANananA pautra, nRpa kSatrapa svAmi jayadAmanA pautra, nRpa mahAkSatrapa ... ... nRpa ma [ hAkSatrapa ] ... ... ..... (nA rAjyamAM ) varSa ... ... caitra, zudi pAMcama (5) ne dine ahIM girinagaramAM, de, asura, nAge, ya, ane rAkSase . .. .. pura (?) .. ..kevalinonuM jJAna prApta karela ... ... ... ... jarA ane maraNa ... *** ... svAmi rudrAsiMha bIjAne zilAlekha zaka saMvat 228 1. zu. 7=306 I. sa. * jIvarAmananA putra rudrasiMha bIjAne saMvat 228 ne zilAlekha jUnAgaDhanA myujhIyamamAM paDele che. te tadana pUrNa ane cekho che. tithi aMka tathA akSaramAM ApelI che. akSarAntara 1 siddhaM rAjaH kSatrapasya jIvadAmaputrasya 2 4 [ ] siMhastha varkarAta gadA3 viMzottare 228 vaizAkhazuddhasaptamyAM bhASAntara rAja kSatrapa jIvadAmanA dIkarA rudrasiMhanA ra28 mA varSamAM vaizAkha su. sAtame. * ve. myu. rIporTa 1919-20 pA. 7 DI. bI, dIlakara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha naM. 11 saurASTramAM dvArakAnA rAjA rUdrasenanA samayane zilAlekha rudrasenanA saMvata 232 saurASTramAM AvelA gAyakavADanA pradeza okhAmaMDalanAM mulavAsara nAmanAM gAmaDAMmAM eka taLAvanA kAMThA uparathI A lekhavALA patthara maLI Avye che. tyAMthI dvArakAmAM tene pustakAlaya pAse ubhuM karavAmAM AvyuM hatuM. temAM cAra lITIo che ane tenuM mApa 5-341'-1" che. zAha vaMzanA keTalAka rAjAonAM nAma uparAMta vAjamanA putre baMdhAvelAM keTalAMka jaLAzaya viSe paNa temAM ullekha kare che. zAhanA samayanI lipimAM saMskRta bhASAmAM lekha lakhelo che. __akSarAntara 1 rAjJo mahAkSatrasa [sya ] sA | svA ] mirudrasenasya 2 varSe 232 vaizAkhabahulapaMcamyAM 3 muM * * * vAni putra cha prati niSita tha [a] mitre [ trAya | hira [ni] [2] bhASAntara rAjA mahAkSatrapa savAmi ddhasenanA ra3ra varSe vaizAkha vadi 5 ne dine vAnijakane putre potAnA mitranI jIdagI potAnA prANune bhega ApIne rakSI. naM0 12 mevAsAne kSatrapa zilAlekha saM. 3 + + kA su. 5 - sva. dIvAna bahAdura raNachoDabhAI udayarAma pAsethI AlekhanAM rabiga maLyAM che. A akSarAtara te uparathI kareluM che. paNa mULa lekha joyA bAda vadhu ajavALuM paDe evo saMbhava che. lekha maraNathaMbha upara kerele hA joIye ane rabiMga uparathI tenuM mApa nIce mujaba aTakaLI zakAya che. uMcAI 2'-1" pahoLAI uparanA bhAgamAM 1'-ra"ane nIcenA bhAgamAM 1-5'' chellI be paMktinA akSara bahu ja ghasAI gayA che. __ akSarAntara 1 siddhaM rAjJo mahAkSatrapasya svAmi caSTaNa 2 putrapuputrasya rAjJo mahAkSatrapasya bhaTTidAma 3 putraprapautrasyaH rAjJo mahAkSatrapasya varSazata 4 guttara varSa * * putraya gAmiraca 5 harihAvekasa (1) gotrasya vasurAkasyaH zuttajja duhitusya 6 kartIkasya zu 5 rAjyezvarasya bhartuyaSTi puSTApi 7 * * * * * mavane 5 * * * 8 - * * * *. ... ... ... . * vo yu. rIporTa sane 1923-24 5. 12 DI. bI. dIkkalakara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIH gujarAtanA aitihAsika lekha trikUTaka vaMzanA lekho Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaikUTaka vaMzanA lekho saiphTavaMzanA dahusenanAM pAraDInAM patarAM naM. 13 saMvata 207 vaizAkha su. 13 * muMbaI IlAkAmAM gujarAtanA surata paragaNAmAM pAraDI gAmamAM taLAvanuM khodakAma cAlatuM hatuM tyAre A patarAMo I. sa. 1884 mAM maLI AvyAM hatAM. rAyala ezIATika se sAITInI muMbaI zAkhAnA jaranala velyuma 16 nA pAne 346 me. 3. bhagavAnalAla IndrajIe I. sa. 1885 mAM A patarAM prasiddha karelAM che. paNa lIthagrApha Apela nathI. patarAM be che ane tenuM darekanuM mApa 9" xka" che. te tadana sapATa che. ane tenI kare vadhAre jADI agara kAMThAvALI paNa nathI. pratikRti uparathI jaNAya che ke lagabhaga Akhe lekha akhaMDa ane surakSita che. - sAdhAraNa kaDI ke mudrA nathI. paraMtu banne kaDIonA kANAmAMthI patarAMo lAMbAM ane " jADA tArathI bAMdhelAM che. A tAra karatAM kANAM bahu moTAM nathI, ane patarAMo maLI AvyAM ke tarata ja sAcavI levAmAM AvyAM hoya evuM lAge che. A uparathI evuM mAluma paDe che ke patarAMo asalathI ja tArathI bAMdhavAmAM AvyAM haze. be patarAMonuM vajana 31 telA che. ane tAranuM vajana 13 telA che. kula vajana 3ra telA = 12 ausa che. raikUTaka vaMzanA mahArAja dahusene brAhmaNane Apela jamInanuM varNana lekhamAM che. A rAjAnI AjJA AmrakA nAmanA sthaLethI bahAra pADavAmAM AvI hatI. dAna Apela gAmanuM nAma kanIyastaDAkA hatuM ane te antarmalI paragaNumAM AvyuM hatuM. bakSIsa meLavanAra brAhmaNa kApuramAM rahetA hatA. rAjAe karela bakSIsanA samAcAra ApanAra dUtanuM nAma buddhagupta hatuM. ane te bakSIsa 207 mA varSanA vaizAkha suda 13 ne divase karavAmAM AvI hatI. pAraDInAM patarAMo prasiddha karyA pahelAM paMDita bhagavAnalAla IndrajIe karInA eka tAmrapatramAMthI saikUTakenuM varNana zodhI kADhyuM hatuM. paraMtu te mULa pataruM khavAI gayuM lAge che. kaherInAM patarAM upara 245 muM varSa lakheluM che. te ja pradezanA keTalAka samakAlIna aitihAsika lekhemAMthI maLI Avela sUcanAnA AdhAre paMDita evuM anumAna kare che ke A patarAMone saMvata I. sa. 25 lagabhagathI zarU thatuM hovo joIe. janarala kanIgahAme A saMvata I. sa. 249 thI zarU thate kalacurI athavA cekIne mAnelo che. ane A matanuM samarthana paMDita pite tathA De. phalITe karela che. pAraDInAM patarAMonI lipi tathA jyAMthI maLI AvyAM te jagyA ane temAM trikUTanuM varNana kareluM che e e bAbate uparathI e patarAMo, De. kIene chevaTa puravAra karyuM che te pramANe I. sa. ra49 thI zarU thatA kalacurI athavA cedI saMvatanAM ja hovAM joIe evuM mAnavAne sabaLa kAraNuM maLe che. aThavADIne divasa athavA nakSatra ApeluM nahiM hovAthI samaya * e. I. va. 10 pA. 21-53 I. huza Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha nakkI karavAne bIjI kaI hakIkta nathI. paraMtu De. kalahana jaNAve che ke je cAlu varSa gaNavAmAM Ave te te I. sa. 456 nA epIlanI 4 thI tArIkhanI barAbara thAya. ane pUruM thayeluM varSa I. sa. 457 nA eprIlanI ra3 mI tArIkha kharAbara thAya? vaikuTakanA kuTuMbanuM vaNana ApatuM (kalacarI ) saMvata 245 nuM kaherInuM pataruM A vaMzanA je rAjAnA samayanuM che tenA nAmanI mAhitI ApI zakatuM nathI. svaine rAjA dahasena ( kalacurI) saMvata 207= I. sa. 456 athavA I. sa. 457 mAM rAjya karate hate evuM pAraDInAM patarAMo uparathI mAluma paDe che. dahasenanA pitA iMdradata tathA putra vyAvrasena nAmanA te ja vaMzanA bIjA be mANaso viSe paNa sikkAo uparathI jANavAmAM AvyuM che. svargastha mI. jekasana pAse suratamAMthI maLeluM eka ( kalacurInI) 231 nI sAlanuM tAmrapatra hatuM. temAM kUTaka vaMzanA vyAghasene ApelA dAnanuM varNana hatuM. dahusena ane vyAkhrasena pitAne sikakAo upara parama vaiSNava tarIke oLakhAve che, e dhyAnamAM rAkhavA jevuM che. jyAre pAraDInAM patarAMomAM dahusenane tevA ja arthavALuM bhagavadpAdakarmakara eTale bhagavadgunAM caraNane sevaka evuM birUda ApavAmAM Avela che. A lekhamAM batAvela sthaLe viSe De. phalITa ema mAne che ke "akhtaramanDalIviSaya" e gujarAtamAM Avela uttare miDhaLA ane dakSiNe pUrNA nadIonI vacce pradeza have joIe. vaDodarA rAjayanA vyArA paragaNAnI nirUtya keNanI dakSiNa tarapha traNa mila upara Avela mikeLA nadInA kAMThA upara jarA moTuM gAmaDuM AveluM che teja kApura tarIkhe oLakhAve che. A sthaLane InDIyana eTalAsa kavArTara zITa naM. 23 esa. I. ( 1888) mAM akSAMza 21deg4 rekhAMza 73125 upara kapura tarIkhe batAvavAmAM AvyuM che. "kanIyastaDAkA sArikA' eTale jAnA taDAkA sArikAne miraLA ane pUrNa vacce lagabhaga arthe raste tathA kapurathI pazcime 15 mila upara nakazAmAM batAvela tari athavA taIri tarIkhe oLakhAve che. dahusene dAna ApyuM tyAre jyAM rahyA hatA te AmrakA karAya kapurathI nairUtya keNumAM be mila upara nakazAmAM batAvela ambaLa athavA AmbA hoya ema te mAne che. paraMtu lekhamAM batAvelAM bIjA sthaLanI najIka AmrakA hevuM joIe e jarUranuM mAnatA nathI. nAzikanA zivarAtanA eka lekhamAM batAvelA kApurAhAra nAmanA vibhAganuM nAma kApura uparathI paDyuM che. ane te ja lekhamAM batAvela cikhalapaddha paNa kapurathI IzAna khUNe aDhI mela upara miDheLAnA dakSiNa kAMThA upara nakazAmAM batAvela cikhalDa che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA daisenanA pAraDInAM patarAM akSarAntara patarUM pahelaM 1 svasti [ // ] vijayaskandhAvArAdAmrakAvAsakAtraikku [ka] TakAnAM mAtApitRpAdAnuyAto bhaga2 vatpAdakarmakaroSvamedhAhartA zrImahArAjadahasenaH sAnevAsma - santakAnanta3 maNDalIviSayavAsinassamAjJApayati yathA kApuravAstavyabrAhmaNanagna [NNa ] svAmina* 4 atraiva viSayAntargatakanIyastaDAkAsArikAmAmo mA [t ] Api [ ta ] rorAtmanazcapuNya patarUM bIju 5 yazobhivRddhaye [ ya ] Acandra [ A ] kArNava [kSi ] tisthi tikAlikA [ ka ] zcoraro [ rA ] jApatthyakArivarja 6 sarvadityaviSTiparihAreNa putrapautrAnvayabhojyassamatisRSTo yatosya . bhuJjataH kRSato [taH 1 7 pravi [ di ] zatazca na ka [e] naci [t ] pratiSedhaH __ kArya ityuktaJca bhagavatA vyAsena [[ ] SaSTi varSasahasrAni [Ni ] 8 svarge vasati bhUmidaH [1] AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vasediti [ // ] buddhaguptadUtakamAjJA 9 saM. 200 7 vaizAkhazuddhatrayodazyA [-] 10. 3 [ // ] bhASAntara (pakti 1) svasti! AmrakAnA vijayI nivAsasthAnathI saiphaTanA (vaMzane ) mAtApitAnA paganuM dhyAna karanAra bhagavata(viSNu)nA caraNane sevaka ane azvamedha karanAra zrI mahArAja karNIsena akhtamamhalI viSayamAM vasatI sarva ApaNI prajAne (nicenuM) zAsana kare che - (paMkti 3 ) kApuramAM vasatA brAhmaNa naNusvAmIne kanIyastaDAkAsArika gAma che je viSayamAM AveluM. (amArA ) mAtApitAnA ane amArA puNyazanI vRddhi arthe, caMdra, sUraja, sAgara, pRthvInA astitva kALa sudhI lUMTArA, ane nRpane vinna karanAra varja karI, sarva kara ane veThathI mukata, putra, pautra ane vazanA upaga mATe ame ApyuM che. ( paMkti 6) AthI jyAM sudhI te bhUmine te upabhoga kare, khetI kare, anyane sope tyAM sudhI keIe pratibadha kare nahI. (4hita 7) mana va vyAse yu cha : [ alI yA mAnA me az Ava] (4ls8) (41) zAsana ( M2 thayuM tu)--4 suddhasta- saMvata 207 vaizAma zuhate20--13 hina *paaNy| svAminetraiva Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha na14 raikUTaka vaMzanA vyAghrasenanAM suratanAM patarAMo* saMvata 241 mI. e. ema. TI. jeksane jaNAvyA pramANe A tAmrapatre suratathI maLelAM che. patrAM be che ane te darekanuM mApa lagabhaga 9 iMca paheluM ane 3 iMca uMcAInuM che. lakhANa phakta aMdaranI bAjIpara ja che. bIja patarAM karatAM A vadhu pAtaLAM ane upaDatI kAra vagaranAM che, paNa temAMnuM lakhANa ekadaMre surakSita sthitimAM che. pAraDInAM patarAMonI mAphaka AmAM paNa pahalA patarAnI lakhelI bAju nIce ane tevI ja rIte bIjAnI upara e pramANe tAra mATenAM kANAMo che. A kANuomAMthI eka lAMbe trAMbAnA tAra jamaNI bAjuethI pasAra karI vALI devAmAM Ave che. DAbI bAjue paNa kadAca A tAra haze, paNuM maLI zakI nathI. patarAMo tathA tAranuM ekandara vajana 50 telA che. Taka vaMzanA mahArAjA vyAvrasene "vijayI anirUddhapura' mAM rahI eka brAhmaNane ApelI jamInanI bakSIsanuM varNana lekhamAM che. A zahera zaikUTaka rAjAonI rAjadhAnInuM zahera jaNAya che. te zehara ( kalacarI ) saMvata 406nAM bagamrAnAM patarAMomAM dAna lenAranA nivAsa sthAna tarIkhe "vijayI anirUddhapuri ' e pramANe lakhavAmAM AvyuM che. vyAsana aparAnta pradezamAM rAjya karavAno dAvo dharAve che. kAlidAsanA raghuvaMzamAMnA be zlokamAM AvatA trikUTa parvata, jenA uparathI vaikuTakenA vaMzanuM nAma paDayuM hovuM aparAntanA rAjAnA pradezamAM Avelo hovAnuM jaNAvyuM che, tene uparanI hakIkatathI sAbItI maLe che. raghuvaMza upara mahilanAthe lakhela jayantI pramANe aparAntanuM mukhya sthaLa parakara, hAlanuM sopArA jaNAya che. ane te ja saikUTakenuM rAjadhAnInuM zahera anirUddhapura huM gaNuM chuM. vyAghasene ApeluM gAmaDuM IkSarakI paragaNunuM purohitapallikA hatuM. paraMtu A oLakhI zakAtuM nathI. gAmaDAnA nAma uparathI kadAca anumAna karI zakAya ke te meLavanAra nAgazarmA rAjakuTuMbane purAhita hate. saMvata 241nA kAtika suda 15 ne dine te ApyuM hatuM. dahasenanAM pAraDInAM patarAMo upara ( kalacurI ) saMvata 207 Apela che. ane sikkAo uparathI jaNAya che ke vyAvrasena dahasenane putra hatA. eTale navA lekhanuM varSa paNa I. sa. 249 thI zarU thatA kalacurI saMvatanuM hovuM joie. ane temAM ApelA mahinAne lIdhe lekhanuM varSa I. sa. 490, agara 491 nuM hevAnuM nahI thAya che. anirUddhapuramAM rahetA aparAntanA aiTika rAjAo viSe sikkAo tathA lekhe uparathI jeTaluM jANavAmAM AvyuM che te nIcenI vaMzAvaLImAM AvI jAya che -- mahArAja indradatta mahArAja dahusena (I. sa. 45% athavA 457) mahArAja vyAdhisena (I. sa. 480 athavA 481 ) e, ha. . 11 5. 219 pro. I. hakathA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA vyAghrasenanAM suratanAM patarAMo akSarAntara pahelaM patarUM aMdaranI bAju 1 svasti vijayAniruddhapurAttraikUTakAna [i] mAtApitRpAdAnuyAto bhagavatpAdakarma karaharagatakramAgata2 sphItAparAntAtidezapatiraparimitanRpatinatacaraNakamalassvabhujaparipAlanapratA3 pAdhigatapracuradraviNavizrANanAvAptasadignyApizuklayazAzzAradarajanikaruciravapu4 ranadyakAlInapuruSavizeSasahazodAracaritassucaritanidarzanArthamiva nirmita - prati5 hatasAmantArAtiranyanarapatiprativiziSTassvavazAlaGkArabhUta * prabhUtapravIrasAdhanA6 dhiSThitadurganagarasAgarassAgaragambhIragirigurusthiraprakRti prakRtijanamanohara * prAjJa7 saMzritagurusvajanasAdhusAdhAraNadhanobhijanasadRzayantraNopagRhItaspRhaNIyazrIzzrImahA8 rAjavyAghrasenaH sarvAnavekSarakyAhArAntargatapurohitapallikAprativAsino' 9 ssamAjJApayati [0]* viditamastu vo yathAssmAbhirmAtApitrorAtmanazca svapuNyAbhivRddhaye patarUM bIjUM : aMdaranI bAnu 10 bhAradvAjasagotrabrAhmaNanAgazarmaNe' iyaM pallikA corarAmApatthyakArivarja acATabhaTa 11 prAvezyA sarvadityaviSTiparihINonAhArasthityAnvayabhojyA AcandrArkArNava12 kSitisthitisamakAlInotisRSToM [1]* tadasmadbazyarAjabhiranyairya vibhavAnabhAvAnu baddhAnAyurvi13 yogAnugataguNAMzca dIrghakAlAnuguNAnvigaNayya dAnaJca guNavatAmavadAtamapadAna14 miti pramANIkRtya zazikarazuciruciracirAya yazazcicISubhiriya' pallikAdAyo numantavya:pA15 layitavyazca [ / ]* yasmAduktambhagavatA vedavyAsena vyAsena [ 1 ]* pUrvadatvAndvijA tibhyoyatnAdrakSa yudhi11 SThira [1]* mahImmahimA zreSTha dAnAcchreyonupAlanaM [ // 1 // ]. SaSTivarSasahasrANi svarge modati 17 bhUmida [: / )* AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vasediti [ // 2 // pratipRcchaya likhitaM mayA mahAsAndhivina18 hikakarkeNa hAlAhaldUtakaM saM. 200 10 1 kArtika zu. 10.5 [ // 1 vAyA vaMzA 2 pAyA soneve 3 vaya vAsina yA zarmaNa 5 pAyA varjam pAyA paritINAmahAraM ane bhojyAcandrA vAMyakAlInAti pAyA vaya yA bhirayaM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha bhASAntara ( paMkti 1) svasti ! vijayI anirUddhapuramAMthI traikuTakAnA vaMzanA, mAtApitAnAM caraNanuM dhyAna dharanAra, bhagavatanA ( viSNunA ) caraNanA sevaka, aparAnta ane ( pAte) meLavelA athavA vArasAmAM prApta karelA anya samRddha dezanA pati, jenAM caraNakamaLane asaMkhya nRpe namana kare che, jeNe nija rAjyanuM zAsana karIne ane vijaya meLavIne svabhujathI prApta karelA mahAna saMcayanuM dAna ApIne sarve dizAmAM prasaratA ujjavaLa yaza prApta karyo che, jenuM aMga zaradaindu samAna prakAze che, jenA AcAra prAcIna uttama janAnA AcAra jevA umadA che, je sadAcAranA udAharaNa rUpe sarjAyelA hAya tevA che, jeNe najIkanA zatruene haMphAvyA che, je anya nRpe karatAM adhika sampanna che, je nija kuLanuM bhUSaNa manye che, jeNe aneka mahAna vIrAnI senAthI, durga, nagaro ane sAgara meLavyA che, jenI prakRti sAgara samAna gaMbhIra che, ane himAlaya samAna sthira che, je prakRti vaDe janeAnAM hRdaya anuraMje che, jenI lakSmInA vidvAna, Azrita, vaDIla, bandhujana, ane saMtAthI vyaya thAya che, ( ane ) jeNe nija vaMzane chAjatA prakAra vaDe nigraha AcarI, abhilASita veza prApta karyAM che, te mahArAja zrI vyAghrasena IzarakI AhAramAM AvelA purohitapallikAnA sarve nivAsigmAne zAsana kare che:-- ( paM. 9) tamane jAhera thAe ke amArAM mAtapitA ane amArA puNyanI vRddhi arthe ame bhAradvAja gAtranA brAhmaNa nAgazarmanane, A pallikA, luTArA ke mahAna drohanA gunhAvALA janAnA ( pakaDavAnA prasaMga ) sivAya cATa (ane) bhadranA pravezathI mukta, sarva kara ane veDhathI mukata, dAna lenAra purUSanA vaMzajonA candra, suraja, sAgara ane pRthvInA astitvakALa sudhI agrahAranA niyamAnusAra upalega arthe ApI che. ( paM. 12 ) prabhutA ( aizvarya) anitya che, jIvana viyeAgathI anusarAyeluM che, ane phakata guNA ja dIrgha kALa Take che, e vicArIne tema ja sajjanAne dAna e umadA kArya che, e satya mula karIne, InsukiraNa samAna ujjavaLa yazanA dIrgha kALa sudhI saMcayanI abhilASavALA, amArA vaMzanA ke anya nRpAe A pallikAnA dAnane anumati ApavI ane rakSavuM joIe. ( paM. 15) kAraNa ke bhagavAna vedavyAse kahyuM che keH-- (ahIM cAlu zyAmAMnA e ztAka Ave che. ) ( paM. 17) A (dAnanI agatyanI hakIkata ) tapAsI, ( A dAna ) jemAM hAlAhala taka hatA te mArAthI, mahAsAMdhividdhika karkathI saM. 141 kArtika zu. 15ne krine lakhAyuM hatuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIH gujarAtanA aitihAsika lekha gupta vaMzanA lekho Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ guptavaMzanA lekho naM15 skandaguptane jUnAgaDhano zilAlekha guma saMvata 136,37 ane 138 A lekhanI zodha prathama mI. jemsa prinsepe I. sa. 1838 mAM ja. meM. e. se. . 7 pA. 347 upara prasiddha karI hatI. I. sa. 1844 mAM ja, be. che. re. . . . 1 pA. 148 upara tenI zilAchApa prasiddha karavAmAM AvI hatI. te janarala sara jyorja lIgreDa jekaba, mI. ena. ela. vesTaragArDa tathA eka brAhmaNa madadanIza eoe taiyAra karI be varSa pahelAM sesayaTI pAse mUkelI nakala uparathI banAvavAmAM AvI hatI. Do. bhAu dAjIe I. sa. 1862 mAM te ja jarnalanAM va. 7 pA. 1ra1 upara pitAne pATha tathA bhASAntara prasiddha karyA hatAM. te sAthe I. sa. 1861 mAM De. bhagavAnalAla IndrajIe kapaDAM para upajAvela chApa uparathI banAvelI zilAchApa paNa prasiddha karI hatI. I. sa. 1876 mAM De. bhAu dAjIno pATha tathA prophesara IgalIMge tapAsela bhASAntara pharIthI A. sa. ve. I. . 2 pA. 134 upara prasiddha thayAM hatAM ane tenI sAthe De. bhagavAnalAla IndrajInI nakala uparathI banAvelI jarA nAnI zilAchApa mApavAmAM AvI hatI. muMbaI IlAkAmAM kAThiAvADanAM dezI saMsthAna jAnAgaDha saMsthAnanuM mukhya zahera jUnAgaDha che. A zahera athavA tenA asala nAmadhArI zaheranuM varNana A lekhamAM che. paNa tenuM asala nAma ApeluM nathI. paraMtu rudradAmananA lekhanI pahelI paMktimAM tenuM nAma girinagara eTale DuMgaranuM athavA DuMgaraparanuM zahera ApeluM che. pAchaLathI lekhamAM kahela Ujayeta parvatane ja te giranAra nAma ApavAmAM AvyuM ane A uparathI ema mAnavAne kAraNuM maLe che ke asalanuM zahera hAlanI jagyAne badale parvatanI taddana pAse agara kadAca tenI khINamAM ja hovuM joIe. A lekha eka mahAna pattharanI zilAnA vAyavya keNa upara che ane temAM azokanAM cauda zAsana tathA mahAkSatrapa rudradAmanane meTe lekha paNa khAsa rakSaNa mATe hamaNa ubhI karela chAparI nIce che. A sthaLa giranAra parvatane pharatI khINa pAse javAnA nALAnA mukha AgaLa zaherathI pUrvamAM lagabhaga eka mAIla upara AveluM che. lakhANa 10 phUTa pahoLI ane 7 phUTa 3 iMca jagyAmAM ane surakSita sthitimAM che. lekhamAM bhAMgI gaela pattharane lIdhe 22 mI paMktimAM ja phakata keTaloka bhAga rahI gayA che. ADAMavaLAM ane chIcharAM kotarakAma, khaDabacaDe khaDaka, kudaratI nizAnIonuM akSare sAthe maLI javuM, ane khaDakanA khaDabacaDApaNune lIdhe ketaranAre choDI dIdhelI keTalIka jagyA, vigere kAraNene lIdhe te sahelAIthI vAMcI zakAya te lekha nathI. akSarAnuM kada iMca ane 12 iMca vase che, + , i, ba, va, 5 5 56 lITa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha lekhane pahele bhAga prAcIna gupta rAjA kandaguptanuM varNana Ape che. bhagavAna viSNunI stuti tathA rAjyakartAonA vakhANunA pAMca leAka pachI kandagupta pAtAnA surASTranA dezA athavA kArDiAvADanA pradezeApara rAjaya karavAne eka padattane nImyA tenuM varNana che. patte lekha che te zaheramAM rAjaya karavAne potAnA putra cakrapAlitane nImyA. te pachI lekhanA mukhya Azaya lakhyA che. te A pramANe cheH~~ guptAnA samayanA varSa 136( I. sa. 455-56 )mAM prauSTapada ( ogaSTa-sapTe'bara mAsanA chaThThA divase rAtamAM sudarzana nAmanuM taLAva ( je giranAranI taLATInI AsapAsa khINamAM nALAne ADe prAcIna samayamAM bAMdhela baMdhavaDe, lekha che te jagyAe banAvavAmAM AvyuM hatuM te ) ativRSTine kAraNe tUTI gayuM. ahiM tathA AgaLanA e lakhANanA bhAgemAM AMkaDAne badale zabdo vaDeja pUrNa rIte tArIkha ApelI che. tUTI gayelA bhAga pharI mAMdhakAmathI be mAsa kAma cAlyA pachI saMvat 137( I. sa. 456-57 )mAM cakrapAlitanA hukamathI samarAvAyA hatA. * khIjA bhAgamAM, 24 mI paMktithI aMta sudhI ApelAM lAge che. ane te pachI zarUvAtanI stuti sAra nIcenI hakIkata ApelI che-- guptAnAM saMvata pAlite bhagavAna viSNumandira andhAvyuM; jenuM nAma pachI e zleka bAda lekha pUrNa thAya che. te glukenA skandagupta ane parNadattanA nAmeA karIthI uparathI jaNAI AvatA vaiSNava valaNu anu. 138 mAM (I. sa. 457-58) cakra * cakrabhUta * eTale cakra dharanAra hatuM. te artha samajavA pUratA bhAga rahyo nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ skandaguptanA junAgaDhanA zilAlekha akSarAntara prathama vibhAga 1 siddham [ // ] zriyamabhimatabhogyAM naikakAlApanItAM tridazapatisukhArtha yo balerAjahAra / kamalanilayanAyAH zAzvataM dhAma lakSmyAH 2 sa jayati vijitArttirviSNuratyanta jiSNuH tadanu jayati zazvat zrIparikSiptavakSAH svabhujajanitavIyoM rAjarAjAdhirAjaH / narapati 3 bhujagAnAM mAnadarpotphaNAnAM pratikRtigaruDAjJA [ m ] niviMzI [ m ] cAvakartA // nRpatiguNaniketaH skandaguptaH pRthuzrIH caturudadhija ( ? ) laM ( ? ) AntAM sphItaparyantadezAm / 4 avanimavanatAriryaH cakArAtmasaMsthAM pitari surasakhitvaM prAptavatyAtmazaktyA // opi ca jitam [ e ] va tena prathayaMti yazAMsi yasya ripavopi AmUlabhagnadarpA niva mlecchadezeSu 3 ?... 5 kramerNe buddhA nipuNaM pradhArya dhyAtvA ca kRtsnAnguNadoSahetUn / vyapetya sarvAnmanujeMdraputrAMllakSmIH svayaM yaM varayAMcakAra // tasminnRpe zAsati naiva kazciddharmAdapeto manujaH prajAsu / 6 Aca daridro vyasanI kadaryo daND [ yo ] na vA yo bhRzapIDitaH syAt // evaM sa jitvA pRthivIM samagrAM bhagnAgradarpA [ n ] dvizatazca kRtvA / sarvveSu dezeSu vidhAya goptR [ ptR ] n saMcintayA [ mA ] sa vahuprakAram // syAtkonurUpo 7 matimAnvini [ nI ] to meghAsmRtibhyAmanapetabhAvaH / satyArjavaudAryanayopapanno mAdhuryadAkSiNyayazonvitazca // bhaktonurakto nRva [f] [2] SayuktaH sarvopadhAbhizca vizuddhabuddhiH / AnRNyabhAvopagatAntarAtmAH sarvvasya lokasya hite pravRtaH // 8 nyAyArjanerthastha ca kaH samarthaH syAdarjitasyApyatha rakSaNe ca / gopAyitasyApi [ ca ] vRddhihetau vRddhasya pAtrapratipAdanAya // sarveSu bhRtyeSvapi saMhateSu yo me praziSyA - nnikhilAn surASTrAn / AM jJAtamekaH khalu parNadatto bhArasya tasyodvahane samarthaH // 9 evaM vinizcitya nRpAdhipena naikAnahorAtraguNAnsvamatyA / yaH saMniyuktorthanayA kathaMcit samyak surASTrAvanipAlanAya || niyujya~ devA varuNaM pratIcyAM svasthA yathA nonmanaso babhUvu [ : ] [] pUrvvetarasyAM dizi parNadattaM niyujya rAjA dhRtimAMstathAbhUt / [ // ] 1 AryA ne chInA meM vajrA ane upendravajrAnA upajAti. 5 7 indravAnA upajAti pachInA e zleAkeA paNu temaja, 12 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 5. mAM bhAvinI chan che 26 bhAryA 3 vAM nirvacanA 446A phleka ane pachInA cha leAkamAM chaMda indravA ke vAMce AtmA www.umaragyanbhandar.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha 10 tasyAtmajo hyAtmajabhAvayukto dvidheva cAtmAtmavazena nItaH / sarvAtmanAtmeva ca rakSaNIyo nityAtmavAnAtmajakAntarUpaH / [ // ] rUpAnurUpairlalitairvicitraiH nityapra modAnvitasarvabhAvaH / prabuddhapadmAkarapadmavaktro nRNAM zaraNyaH zaraNAgatAnAm / [1] 11 abhavadbhuvi cakrapAlitosAviti nAnA prathitaH priyo janasya / svaguNairanupaskritai rudAta [1] : pitaraM yazca vizeSayAMcakAra / [ // ] kSamA prabhutvaM vinayo nayazca zaurya vinA zauryamaharcanaM ca / vA (?) kya (?) m damo dAnamadInatA ca dAkSiNyamAnRNyamaz [ U ] nyatA ca / [ // ] sauMdaryamAryetaranigrahazca avismayo _dhairyamudIrNatA ca / 12 ityevametetizayena yasminnavipravAsena guNA vazanti // navidyatesau sakalepi loke yatropamA tasya guNaiH kriyeta / sa eva kAtnyena guNAnvitAnAM babhUva nR [ na ] NAmupamAnabhUtaH ityevametAnadhikAnatonyAnguNAnpara [I ] kSya svayameva pitrA yaH saMniyukto nagarasya rakSAM viziSya pUrvAnpracakAra samyak / [1] 13 Azritya vi [ vI ] rya su ( 1 ) bhu ( 1 ) ja ( ? ) dvayasya svasyaiva nAnyasya narasya darpa / nodvejayAmAsa ca kaMcidevamasmin pure caiva zazAsa duSTAH[n ] ( // ) visaMbhamalpe na zazAma yosmin kAle na lokeSu sa nAgareSu / yo lAlayAmAsa ca pauravargAn [ .... ... ] putrAn suparIkSyadoSAn / [ // ] saMraMjayAM ca prakRtirbabhUva pUrvasmitAbhASaNamAnadAnaiH / 14 niryantraNAnyonyagRhapravezai [ : ] saMvarddhitaprItigRhopacAraiH / // ] brahmaNya. bhAvena pareNa yuktaH zaklaH zucirdAnaparo yathAvat / prApyAnsa kAle viSayAn siSeve dharmArthayozcA [pya ] virodhanena / [ // ] yo [.... .... .... ] parNadattAtsa nyAyavAnatra kimasti citraM / muktAkalApAmbujapadmazItAcandrAt kimuSNaM bhavitA kadAcit / [1] 15 artho krameNAmbudakAla Agat [e] - [i ] dAghakAlaM pravidArya toyadaiH / __ vavarSa toyaM bahu saMtataM ciraM sudarzanaM yena bibheda cAtvarAt / [ // ] saMvatsarANA madhike zate tu triMzadbhiranyairapi SaDbhireva / rAtrau dine prauSThapadasya SaSThe guptaprakAle gaNanAM vidhAye / [] 16 imAzca yA raivatakAdvinirgatA [ : ] palAzinIyaM sikatAvilAsinI / samudra kAntAH cirabandhanoSitAH punaH pati zAstrayathocitaM yayuH / [ // ] avekSyavarSA gamajaM mahodbhamaM mahodadherurjayatA priyepsunA / anekatIrAntajapuSpazobhito 17 nadImayo hasta iva prasAritaH / [ // ] vizAdya [ mAnAH khalu sarvato ja] nAH kathaM kathaM kAryamiti pravAdinaH / mitho hi pUrvApararAtramutthitA vicintayAM cApi 1 vaitAlIya-pachaMdasika 2 upendravajA ane indravajrA| upajAti, pachInA traNa komAM paNa te ja , inavajA; pachInA mAra mAM paNa te ja pramANe ja vaMzastha 5 i-veja 6 mAM vapana mATe mA.....575ranAra 7725 manachInAmA . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ skandaguptanA junAgaDhanA zilAlekha babhUvurutsukAH / [ // ] apIhaloke sakale sudarzanaM pumAM[ n ] hi durdarzanatAM gataM kSaNAt / 18 bhavennu zAmbho niSitulyadarzanaM sudarzanaM [ .... .... .... ... ] / ( // ) [.... .... .... ....]' vaNe sa bhUtvA pituH parAM bhaktimapi pradarya / dharma puro dhAya zubhAnubandhaM rAjJo hitArtha nagarasya caiva / ( // ) saMvatsarANAmadhike zate tu 19 triMzadbhiranyairapi saptabhizca / pra [... ... ... ... ...] zAstra cettA vi (?) vo (1) pyanu jJAtamahAprabhAvaH / ( // ) AjyapraNAmaiH vibudhAnatheSTvA dhanairdvijA tInapi tarpayitvA / paurAMstathAbhyarcya yathArhamAnaiH bhRtyAMzca pUjyAnsuhRdazca dAnaiH / 20 ]Smasya mAsasya tu pUrvapa [2] [... ... ... ...pra] thamehisamyak / mAsadvaye nAdaravAnsa bhUtvA dhanasya kRtvA vyayamaprameyam / ( // ) AyAmato hasta zataM samagraM vistArataH SaSTirathApi cASTau / 21 utsedhatonyat puruSANi sa (?)pta (?) [... ... ... ...ha ] stazatadva yasya / ( // ) vabandhayatnAnmahatA nRdevAn [ abhyarcya (?) ] samyagghaTito palena / ajAtiduSTam prathitaM taTAkaM sudarzanaM zAzvatakalpakAlam / ( // ) 22 api ca sudRDhasetuprAnta ( ? ) vinyastazobharathacaraNasamAkrauMcahaMsAsadhUtam / vimala salila [ ... ... ... ... ] bhuvi ta [ ... ... ... ... ] da [... a] kaiH zazI ca / ( // ) 23 nagaramapi ca bhUyAddhimatpaurajuSTam dvijabahuzatagItabrahmanirnaSTapApaM / zatamapi ca samAnAmIti durbhikSa [ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...] ( // ] [iti suda ] rzanataTAkasaMskAragrantharacanA [ sa ] mAptA // bIjo vibhAga 24 dRptAridarpapraNudaH pRthuzriyaH svavaMzaketoH sakalAvanIpateH / rAjAdhirAjyAdbhutapuNya [ karmaNaH ] [ ... ... ... ... ... ... ...] (|) [ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...] (I) dvIpasya goptA mahatAM ca netA daNDa dvi (1) [ ... ] nAM 25 ... ... ... ... ...dvizataM damAya / ( // ) tasyAtmajenAtmaguNAnvitena govinda pAdArpitajIvitena / [ ... ... ... ... ... ... + ... ... ... ... ... ] ( // ) [... ... ... ... ... ] gdhaM viSNozca pAdakamale samavApya tatra / arthavyayena * 1 IndravajA ane upendravajAne pajAti, 5chInA pAMca lekamAM paNa e ja chaMda, 2 chaMda mAlinI pachInA lokamAM paNa. 3 chaMda vaMza-pahelAM ane trIjI yAdamAM prathamAkSara laghu hovAthI dAbhaMga thAya che. 4 indravajA ane pachInA lokamAM. 5 ida vasaMtatilakA ane pachInA zlokamAM paNa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha 26 mahatA mahatA ca kAlenAtmaprabhAvanata paurajanena tena / ( // ) cakraM bibharti gi [ .. .. ... .. ... ... ... ... ... ... ... ] (I) [ * * * * .. *** ] tasya svataMtravidhiArAmAnuSasthA (II) 27 kAritamavakramatinA cakrabhRtaH cakrapAlitena gRhaM / varSazateSTAtriMze guptAnAM kAla *. ... ... ... ( ) [ ... ... ... ... ... ... .. ... . gA] rthamutthitamivorjayatocalasya 28 kumuvameva mAti purasya bhUkti | macaze mUrdhvani ! [ * * * * * .. ... ... ... ... ... .. *** .. ** * ] 21 ddhavimA vijhAgata [.. ... ... ... . ] ( ) bhASAtara siddha thayuM che. jene nivAsa kamaLa che te lakSamI ( devI ) nuM zAzvata dhAma viNa (bhagavAna), Apadane vijetA, pUrNa vijayI, jeNe denA pati ( Indra) nA sukhArthe bali ( asura ) pAsethI lakSmI ane zrI je upabhaga 5 lekhAI che ane je tenI pAsethI ghaNe dIrdhakALa dUra rAkhavAmAM AvI hatI te harI lIdhI! (paM. 2) te pachI, jenA vakSarathaLane lakSamIthI AliMgana thayuM che, jeNe nijabAhubaLathI zaurya khIlavyuM che, ane jeNe mAna ane darpathI paNa uMcI karatA bhujaMga samAna ripananA pratikAra rUpe garUDa samAna ( nija sthAnIya) nAyakenuM baLa laI tene upayoga karyo, jeNe jyAre tenA pitAe nija baLathI denA mitranuM sthAna prApta karyuM (mRtyu pAmya) tyAre nija zatruone namAvyA ane cAra sAgaranAM jaLathI AvRta thaeluM ane tenA anta upara unnata dezathI pUrNa (akhila) jagata vaza karyuM, jeno yaza paNa leranA dezomAM tenA zatrae paNa . . . . . temane darpa jaDamULa bhagna thavAthI "kharekhara tenAthI vijaya prApta thaye che" te zabdathI jAhera kare che ane jene la9mIe kamathI ane buddhi vaDe caturAIthI dayAnamAM laI ane guNe ane doSanA hetu viSe vicAra karI ane anya rAjaputrane teNanA lakSya samAna na AvavAthI tiraskAra karI svayaMvara tarIke pasaMda karyA hatA te mahA yazasvI, rAjaguNanuM sthAna rAja rAjAdhirAja skandagupta nitya vijayI che. (pa. 5) jyAre te rAjya kare che tyAre kharekhara tenI prajAmAM kaI jana dharmamAMthI patita thatuM nathI, ane kaI duHkhI, daridra, vyasanI, lobhI, ke zikSApAtra heI trAsa devA nathI. - (5. 6) Ama akhila pRthvIne parAjaya karI, (ane ) nija zatruone darpa haNI, ane sarva dezamAM rakSaka mUkI teNe bahu prakArathI anumAna karyA. "mArA sarva bhUmAM anukULa, buddhisampanna, vinayI, jJAna ane smaraNazaktivALI prakRti, satya, saraLatA, udAratA, ane zIlAcAra, ane mAdhurya, dAkSiNya, ane yazasampanna bhakta, anurakta, purUSArdha yukta ane pramANikatAnI sarva parIkSAothI vizuddha jaNAelA manavALe ? ane trANu ane upakAramAMthI mukta thavAnI vRttithI pUrNa antarAtmAvALe, lekahitArthe pravRtta-nyAyavaDe lakSamI prApta karavA zaktimAna, ane prApta karI te rakSavA zaktimAna, ane vaLI rakSaNa ke tenI vRddhi karavA 1 mAryA 2 vasaMtatilakA pachInA zlokamAM paNuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ skandaguptanA junAgaDhanA zilAlekha samartha ane te vRddhi pAme tyAre egya janane pradAna(ApavA)mAM zaktimAna kaye sujana surASTra dezanuM rAjya karaze? mArI pAse che; parNadatta nAme eka jana A bhAra dhAraNa karavA zaktimAna che. (paM. 9) ( ane te A parNadatta) surASTronI bhUmi yogya rIte rakSavA manamAM ghaNuM rAtadivasathI aherAtri Ama citavana karyuM hatuM te napAdhipathI dabANuthI ane kaSTathI nImAye hate: ( ane) varUNane pazcimamAM mUkI jema deva sukhI thayA ane mana svastha thayuM tema pazcimanA dezamAM parNadattane nIye tyAre A nRpa hRdayamAM sukhI thaye. (5. 10) tene putra je pitRbhAvasampana ane tenA bIjA deha samAna hatuM, je nigrahathI keLavAeluM hatuM, je sarvAtmAthI pitAnAja deha jema rakSavA gya hatuM, je sadA AtmazraddhAvALe hato, je naisargika kAntimAna rUpasampanna hatuM, je tenA rUpa pramANe lalita kRtyothI nitya Ananda sampanna sarva bhAvavALa hete, je pUrNa vikaselAM kamaLanI zayathA samAna vadana kamaLa vALo hato, je zaraNAgatane Azraya hatuM, je pRthvI para cakrapAlita nAmathI vikhyAta thayuM hatuM, je prajAne priya hatuM, te nija umadA ane saMskRtivALA guNe vaDe pitAne yaza Ape che. - (paM. 11) jenAmAM pairya, prabhutva, vinaya, naya, ane parAkramanI ati uMcI tulanA rahita zorya, chaTA (?) svanigraha, udAratA, vizALa mana, dAkSiNya, aNu ane upakAramAMthI mukti ane magajanI zUnyatAmAMthI rukti, sandarya, kharAba cIna tarapha tiraskAra, viramayatAthI mukta, sthiratA ane udAratA, A sarva gaNe nitya satata nivAsa kare che. akhila jagamAM paNa tenA guNenI tulanA thAya tevA guNavALe keI anya jana nathI; kharekhara te pUrNa paNe guNa janenI upamArUpa banyA che. (paM. 12) ane jAte ja tenAmAM upara jaNAvelA guNenuM tema ja te karatAM ucca guNanA astitvanI parIkSA karI tenA pitAe tene nImyuM hatuM. ane teNe A nagaranuM rakSaNa evI rIte karyuM ke te nija pUje karatAM adhika bane. anyanA mada upara nahi paNa uttama bhujanA pratApa upara zraddhA rAkhIne teNe kaIne A nagaramAM kaMI cintA karI nahi ane duSTa janone kaDa karyo. A kaliyugamAM paNa nagaravAsI sahita janemAM vizvAsa TakAvI rAkhavAmAM niSphaLa thayo nahi ane sambhALa pUrvaka dezanI tapAsa karI .... ... ... ... bALaka .. . sahita sarva nagaravAsIone navAI pamADI. ane teNe mitabharyA vArtAlApathI, mAna, dAna, anyAanyanA gRhamAM chUTatI praveza karI ane premanI kuLa rItionuM saMbhALathI pAlana karI prajAne sukhI karI, parama dharma saMpanna, nepALa, zuddha ane rIte dAnaparAyaNu tevA teNe dharma ane arthanA kaMI paNa virodha vinA egya samaye prApta thAya tevA viSaya ( ananda) bhagavyA. parNadanamAMthI janmelo te AvA ucita AcAravALe che temAM zI navAi che ? maeNktikamALA ke kumudasamAna zItala IndumAMthI utA kadI pragaTe kharI ? (pa. 15) pachI krame garamInI Rtu (unALA) ne vAdaLAMthI bhedI nAMkhanAra varSa Rtu AvI tyAre dIrdha kALa sudhI satata ati jaLavRSTi thaI, jethI sudarzana saravara guma gaNunA anusAra saM. 136 prauSTapada (mAsa )nI 6 dine rAtre ekAeka phATayuM. ane A anya nadIo je raivataka parvatamAMthI nIkaLe che, ane A palAzinI paNa je tenA retALa vistArathI ramya che te sarva samanI kAntAo dIrgha kALa madhanamAM rahI hatI te zAstrAnusAra punaH temanA pati ( sAgara) pAse gaI ane ati vRSTithI thaeluM mahAna Azcarya nirakhI mahAna sAgaranI priyAene vALI levA urjayata girie tenA tIre ugatAM aneka yupathI alaMkArita palAzinA nadI rUpe kara laMbA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha (paM. 17) [ pachI sarva dizAmAM ] zuM karavuM te vivecana karatAM loka nirAza thayA ane AkhI rAtri vyartha jAgI mahA cintAmAM teoe vicAra karyo-" ahIM eka kSaNamAM jaLa na samAvAthI sudarzana saravare te manuSya hAya tema sarva leka tarapha durdazanatA dhArI che. jaLathI pUrNa sAgaranA dekhAvavALuM hoI te sudarzana punaH thaI zake ... ... ... ... ? - (pa. 18) ... .. ... .... te banI . .. ... ane nija pitA tarapha parama bhakti darzAvate, ane nRpanA ane nagaranA paNa hitArthe dharma jenAM AvAM zubha phaLa che te pUrNa lakSamAM rAkhI, saMvata 137 mAM jANItA mahA prabhAva vALAM ... ... ... ... zAstrane dhyAna ApI .. ... ... ... .. pachI devone vRtanI Ahuti ApI ane praNAma karIne ane dvine dhanathI tuSTa karI ane ucita mAnathI parijanone ane lAyaka ne mAna ApI ane nija mitrone upahAra ApI-grISma mAsanA pUrva pakSamAM prathama dine be mAsa sudhI uparanA mAnabharyA AcAra karyA, dhanane amApa vyaya karyo ane ekaMdara 100 hasta vistAramAM, ane 68 pahALAImAM ane sAta purUSanI uMcAI jeTalI .... ... ... ... 200 hasta divAla karI. (Ama ) nRpane mAna ApI, ati zramathI mahAna kaDIAkAmathI jAtithI duSTa nahi evI khyAtivALuM--, majabUta bAMdhelI divAlanA tIra para saundarya batAvatA .. . .. .. thI ane tenA jaLamAM besatA kauMca ane haMsathI kSubdha .. .. .. nirmaLa jaLavALuM, pRthvI para * * * . ... sUrya ane candra .. . . . .. zAzvata kALa sudhI Take tema sudarzana saravara sArI rIte bAMdhyuM. (pa. 23) ane nagara ujata thAo, parajanathI bharapura sahastra vijenI stuti vaDe pApathI zuddha ane ativRSTi ane dukALathI zatavarSa sudhI * * * * mukta thAo. (Ama) sudarzana( saravara)nA saMskAra varNananI racanA pUrNa (samA) thAya che. bIjo bhAga (5. 24) .... . .. . tenuM (skandagupta) jeNe unmatta zatruone mada ho , je mahAna yazasampanna che, je nija vaMzane vaja che, je sakaLa avanine pati che, jenAM puNayakarma tenA rAjAdhirAjanA 5da karatAM paNa adhika addabhuta che .* * * * * * * * * * (pa. 24) .. . . (parNadatta) dvIpane rakSaka ane mahAna janene netA, *. * . (nija) zatruone zaraNuM karavAnI senAne . ra5) tenA putrathI, je tenA pitAnA guNasampanna che ane jeNe gevina (deva) nA caraNane jIvita arpe che .. .. . tenAthI je svaprabhAvathI paurajanone namana karAve che, tyAM prApta karI che. ... ... ... ane viSNu (bhagavAna) nA caraNakamaLa, dhana ane samayanA ati vyayathI, cakadhAranAra te vikhyAta (viSNu bhagavAnanuM) tyAM mandira bandhAvyuM hatuM, * * *. . zatruo, ane je svecchAthI (avatAra laIne) manuSya thaye. (Ama) saraLa mananA cakapAlitathI cakabhUta (deva) nuM mandira gupta samayanA saMvata 138 mAM bandhAyuM hatuM. (paM. ra7) ... ... ... ... Urjayata girimAMthI uzata thatuM hoya tema nagaranA zira upara tenI prabhutA darzAvatuM te prakAze che. (5. 28) ane anya ... ... ... zira upara ... ... ... ... ... ... * * * * * * * * * * *** .. * * * * ** .. pakSIonA mAga kad, prakAtha che .** . *** .. *** *** * * *** * * *** Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI gujarAtanA aitihAsika lekha valabhI vaMzanA lekho Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ na. 19 valabhIvaMzanA lekho bhamodarA heTAmAMthI maLeluM droNasiMhanuM tAmrapatra va. saMvata 183 zrAvaNa sudi 15 nIcene lekha mULa mI. e. ema. TI. jekasane ja. pha. baoN. brA. . e. se. vaoN. 20, pAne 54 me nakala vinA prakaTa karyo hate. mI. jekasana jaNAve che ke A lekhavALuM pataruM tema ja eka bIjuM dAnapatra "1895 mAM bhAvanagara pAse bhadrA moTA gAmanA eka khetaramAM daTAelAM jaDyAM hatAM, '" ane bhAvanagara sTeTanA ejInIara mI. ela. prekaTara simsa meLavyAM hatAM. AkAramAM te saheja vAkuMcUkuM che. nI vadhAremAM vadhAre uMcAi 63 IMca ane vadhAremAM vadhAre pahoLAI 1 kaTa: 2 iMca che. te taddana sArI sthitimAM che. lipi te ja sthAna ane samayanAM bIjAM dAnapatrenI lipine maLatI che paNa vadhAre khuNAvALI che. tenI bhASA saMskRta che. lITI 9 ane 10 mAMnA cAlu 3 leka sivAya bAkInA bhAga gadyamAM che. vyAkaraNa ghaNuM azuddha che, paNa te doSa mutsadA karanArane have joIe. dAnapatrane Azaya valabhInA mahArAja droNasiMhe hastavamAharaNamAM trisaMgamaka nAmanuM gAma pADurAjA (?) devInA paMtha artha ApyuM te noMdhavAne che. te devInA kamAntika athavA devInI milaktanA vyavasthApaka bhirUvakanI temAM sahI che. ane SaSTidattanA putra kumArilapaTike (?) tenI sApha nakala karI hatI. droNasiMha valabhInA maitraka vaMza sthApanAra bhaTTArkane bIje putra hato. A viSayamAM mesarsa jeksananI tema ja rimatha(ala hisTarI opha InDIyA bIjI AvRtti pAnuM 314 )nI carcA vAMcavI basa thaze. tithi paMkti 11 mAM saMvata 183 zrAvaNa zudi 15 ApI che je I. sa. 502 nI 6 ThI julAI zanivAra sAthe maLe che. valabhI, hastavamAharaNI, ne trisaMgamaka eTalAM ja sthaLanAM nAma ApyAM che. valabhI te kAThiAvADamAM hAlanuM vaLA che. hastavapra, bhAvanagara sTeTamAM ghoghAnI dakSiNe 6 mAIla upara hAlanuM hAthaba che; Ane mATe huM De. kenenI TIkAo e. I. vai. 11 pAnuM 106 vAMcavAnuM sUcavuM chauM. trisaMgamakane hAthaba pAse tarsamiA tarIke mI. jekasane oLakhAvyuM che. 1 e. I. va. 61 pA. 17 ela. DI. bAraneTa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAnA aitihAsika lekha akSarAntara 1 svasti valabhItaH paramabhaTTAraka pAdAnudhyAto mahArAjadroNasiMhamkuzalI svaviSaya __ [ kAn * ] sAnevAsmatsantakAyuktakaviniyuktakamaha2 taradAnikadhruvasthAnAdhikaraNaM (Nika ) cATabhaTAdI [ -* ] zca samAjJApayatyastu vo viditaM yathA mahAvijayAyu [ { * ] dharmakalayazo viSaya tri( vR )ddha3 ye no varSa sahasrAya sarvakalyANAbhiprAya saMpattaye ca hastavamAharaNyAM zrI bhaga vatyAH pANDurAjyA ( jA )yAH mAtApitroH puNyApyAyanani4 mittamAtmanazca puNyAbhina (vR )ddhaye AcandrArkArNava kSitisthiti saritparvatasa makAlInaM balicaruvaizvadevAdyAnAM kriyANAM samutsarpaNArtha [ - - 5 trisaMgamakagrAmo gandhadhUpadIpatailya ( la ) mAlyopayojyaM devakulyasya ca patita vizIrNa pratisaMskaraNAtyaM satropayojye ( jya ) ssahiraNyA6 deyassahAnyai zvAdAnairecATabhaTaprAvazyaM brahmadeyasthittyA udakAtisagrgeNa nisRSTaH ___ yato syopacitanyAyate bhuneMtaiH kRza (pa) taH pradizata7 : karSApayato vA na kenacis ( t* ) svalpAbAdhA vicAraNA vA kAryA yazcA [ca ] chidyamAnamanumodoyurasau mahApAtakaissopapAtakaizca 8 saMyuktosmaddhazAgAmirAjamiranyaizca sAmAnya bhUmidAyamavety [A ] smadAyo numantavyo pi cAtra vyAsakRtAH zlokA bhavanti9 SaSTiM varSa sahasrANi svarge modati bhUmidaH [ / *] AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaze ( se ) t [ // 1 * ] svadattAM paradattA [- * ] vA yo hareta vasundharAM [ 1 * ] 10 gavAM zatasahasrasya hantu [ : *] prAmoti kilbiSaM [ // 2 ] bahubhirvvasudhA bhuktA rAjAbhizagarAdibhi ( / ) yasya yasya yadA bhUmi (s) tasya tasya tad [ A ] phalaM [ // 3 * ] 11 miruvaka devI kAntikaH saM 100 80 3 zrAvaNa zuddha 10 5 svayamAjJA likhitaM SaSThidattaputreNa kum [ A ] rilapatike - 1 rAbiga uparathI 2 2 rahI gayo hato je paMktinI nIce umeryuM che. 3 vAMco zocita pAna 4 vAMco muMjataH 5 pAyo-anumodetAsau 6 vAMyA-rAjabhissagarAdibhiH 7 ru avanIzya ga nA bhAbhI. nesane bhigavaka pAyA ta ya( mRgukaccha ? ) sAthe saMbaMdha mAnasa.bhI. nesana kSatrinake vAMce che ane te vakhate kharUM hoya paNa ba mAM no ADe laTA nathI. chelo akSara = ke na hoI zake. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 nAM pAlitANAnAM tAmrapatrA valabhI saMvata ra06. bhAdna. su. 5 A be patarAM che ane darekanI eka ja mAjI upara lekha che. rAva bahAdura vi. vaiMkayyanA kahevA pramANe " kAtaranAranAM AArAnuM kAma banne patarAMnI khIjI khAju upara dekhAI Ave che." patarAM ?" lAMmAM ane <"-7" uMcAM che. dareka akSaranuM mApa " che. patarAM surakSita sthitimAM jaNAya che. pahelA patarAmAM 14 tathA khIjAmAM 16 sArI rIte kAtarelI paMktio che. zaMkaravATakanA rahIza zANDiya getranA kumArazarman tathA jarabhajinne hastavaprAharaNI dezanAM mA, tApasIya ane vinizaka nAmanAM gAmaDAMomAM keTalAka jamInanA kaDAonAM, mahAsAmanta mahArAjA dhruvasene valabhImAMthI ApelAM dAnanuM varNana A patarAMe mAM che. valabhInA keTalAka khIjA lekhA uparathI hastavaprAharaNI prakhyAta che. te, bhAvanagara sTeTamAM gheghAthI huM mala upara AveluM. hAlanuM hAthakha che. nIcalA varNanA leke AnA uccAra hAthapa` kare che ane te kadAca kharUM heya. tenI vyutpatti hastakapra uparathI thaI zake che paNa hastakavapra athavA hastavapra parathI tA thatI ja nathI. A rUpe| asalanA hatyappanAM saMskRta rUpA jevAM jAya che. paNa sAcAM lAgatAM nathI. periplasanuM asTakapra mULa hastakapra hAvuM joIe. te pradezanAM traNa gAmaDAMonAM nAmeA bIje sthaLe jaNAyAM nathI. valabhI, eTale utare 21deg52 pUrve 71057' upara Avela hAlanA vaLAmAMthI dAna ApavAmAM AvyuM hatuM. dAna lenAranuM rahevAnuM sthaLa zaMkaravATaka huM meLavI zakatA nathI. saMvata 207 nA dhruvasene ApelAM e dAnara nA pratIhAra mammaka teja dUtaka che. dhruvasenanAM bAkI rahelAM zAsanA lakhanAra krika te ja A dAnapatrane lekhaka che. A dAna I. sa. parapara6 ne maLavA (valabhI) saMvata 206 nA bhAdrapada zu 5ne krine apAyuM hatuM. A dhruvasenanuM jANI zakAyeluM vahelAmAM vaheluM dAna che. e. I. veza. 11 mA 105 mA. sTenakAnA 1 jue I. e. vA. 7 mA. 64 pA. 206 ane e. I. ve. 7 pA. 723 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 2 I.e. vA. 5 www.umaragyanbhandar.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarU paheluM 1 OM svasti [ // * ] valabhItaH prasabhapraNatAmitrANA [] maitrakANAmatula balasapatna 2 maNDalAbhogasaMsaktasaMprahArazatalabdhapratApaH pratApApanatadAnamAnArjjato ( vo ) pA3 rjitAnurAgonuraktamaulabhRtamitrazreNI balAvAptarAja zrIH para [ma] mAhezvaraH 4 senApati zrIbhaTakaH tasya sutastatpAdarajoruNa vanatapavitrIkRtazirAzzirova5 natazatrucUDAmaNiprabhAva ( vi ) cchuritapAdanakhapatidIdhitiH dInAnAthajanopajI6 n ( v ) yamAnavibhavaH paramAhezvarassenApatidharasenaH tasyAnujastatpAdAbhipra 7 NAmaprazA ( za ) stavimalamaulI ( li ) maNirmmanvAdipraNIta vidhividhAnadharmAdharmma 8 iva vihitavinayanya ( vya ) vasthApaddhA ( ddha ) tikhilabhuvanamaNDalAbhogasvAminA parama 9 svAminA svayamupahitarAjyAbhiSeruMmahAvizrANanAvapUtarAjazrIH paramamA - 10 hezvaro mahArAja droNasi [ jabalena paragaja * 19 stavya brAhmaNakumAra zarmma ] haH si [ - 11 ghaTAnI kAnAmekavijayI zaraNaiSiNA [ - ] zaraNami [ma] vaboddhA zAstrArthata [ tx ] tvAnA [] kalpa 12 taruriva sudhut ( hRt ) praNayinAM yathAbhilaSitaphalopabhogadaH paramabhAgavataH - 13 paramabhaTTayA ( TThA ) raka pAdAnudhyAto mahAsAmanta mahArAja dhruvasenaH kuzalI - 14 sarvvAneva svAnAyuktakaviniyuktakadrA [] gikamahattarA (ra) cATabhaTa dhruvAghikaraNika patarUM bIjuM J 15 dANDapAzikAdInanyA [ - ] zva [ ya thAsaMbadhyamAnAkAnadhya [ Si ] tyastu va ( vo ) viditaM yathA 1 4 the| SoDaza * 16 hastavapraharaNyAM madakaNAyAme kuTumbiIzvarapratyayapAdAvarttazataM catvAridadhikaM 17 soDezapAdAvarttaparisarA va (vA) pI ca tathA tApasIyagrAme DhiNDakapratyaya pAdAvA (va) zataM 18 caitvAriGgadadhikaM tathA "tiniSakagrAme pUrvvatarasImni pAdAvarcazataM saha vApyA zaGkaravATakavA * ] ha iva tasyAnujassvabhu gasabrahmacAribhyaM (bhyAM ) mayA mA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ] bhayabhyA [ ] zANDilyasagotrAbhyAM chando me che. 2 va rAjyazrIH 3 Seka 4 mAnakAnanudarzayatya 5 vAthe catvAriMzad sAtha tathAtiniSaka www.umaragyanbhandar.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasenanA pAlitANAnA tAmrapatro 20 tApitroH puNyApyAyanAyAtmanazcaihikAmuSmikayathAbhilaSitaphalAvAptinimittamAcandrArk ( a ) 21 AvakSitisaritparvvatasthitisamakAlInaM putrapautrAnvayabhotyaM balicasvaizvade vAdyAnAM kri. 22 yANAM samutsayeNArthamudakAtisargeNa brahmadAyo nissRSTaH yatonayorucitayA brahmadAya23 sthityA bhuMjatoH kRSatoH pradizatorvA na kaizci[ tU* ] svalpApyApAghAM kAryyAsmadvaiGga jairAgAmibhadra 24 nRpatibhizcAnityAnyaizvaryyanyasthira [ [] manuSya [ ca bhUmidAnaphalamavagacchadbhiH -* 25 apmsmd| yanumattavyaH [ // ] yascAcchindyA dAcchidyamAnaM vAnumodAtsa~ paJcabhirmahadAtakaiH 26 sopapAtakaissa [ - ] yuktassyAdapi cAtra vyAsagItau zloko bhavanti [ // * ] SaSTivarSasahasrANi svagrge ka * 27 modati bhUmidaH [ / ] AcchettA cAnumanA [ntA ] ca tAnyeva narake 'vaiseH [ // * ] bahubhirvvasudhA bhuktA rAjabhi [ ] bhUmistasya tasya tadA phalaM ( // ) 28 sagarAdibhiH [ / * ] yasya yasya yadA svahasto mama mahA ] sAma (mA) nyaM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 1 the| bhogyaM 2 / sarpaNa 3 pAMye AbAdhA 7 motasa 8 vammahApAtakaiH 9 zlokaubhavataH 15 * 29 sAmantamahArAja dhruvasenasya ( : ) [ // ] dUtakaH pratihAramammakaH [* likhitaM kikkakena [ // * ] 30 saM 2006 bhAdrapada zu 5 4 vA vaMza -5 the| ayama 10 vAMthe vaset 6 vaaNthe| mantavya www.umaragyanbhandar.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha bhASAntara ( paMkti 1) che. svati! valabhImAMthI, mitraka vaMzamAM zatruone baLathI namAvanAra, atula baLavAna zatranA pradezamAM saMkaDe yuddha karIne vijaya meLavanAra, potAnA pratApathI namAvelAnA anarAgane dAna, mAna ane saraLatAthI prApta karanAra, pitAnA vaMzaparaMparAnA ane bhADatI sevako ane mitranA baLathI rAjalakSmI prApta karanAra, mahezvaranA mahAna bhakta senApati zrImAna bhaTakaka jape hate. (pakti 4) hene putra, jahanuM zira praNAma karavAthI tenA padarajathI rakta thaI pavitra thaeluM, jenI padanakha paMkti haine namana karatA zatruonA mugaTanAM ratnanA tejathI AbhUSita thatI jenI lakSmIthI dIna ane anAthanuM pAlana thatuM te, mahezvarane mahAna bhakta senApati dharasena hatA. (pakti 6) hene bahAne bhAI jene vimala mugaTamaNi henA (bhAInA) caraNane namatAM prazasta thaelaH je manu Adie karelA niyamo, vidhividhAnenuM AcaraNa karato, jeNe dharmarAja mAphaka sadAcArano mArga nakkI karela; jene rAjyAbhiSeka akhila bhUmaMDaLanA paramasvAmInA haste thaele ane jenI rAjya zrI mahAdAnathI vizuddha thaelI te, mahezvarano mahAna bhakata, mahArAja droNa saha hato. (paMkti 10) hene anuja siMha mAphaka svabAhubaLathI ja zatranI gajasenAnA vyahone parAjaya karanAre zaraNAgatane AzrayadAtA, zAstrArtha tatvajJAnI, kalpatarU mAphaka mitra ane praNayi janene vAMcchita phalane upaga denAra, bhagavane parama bhakata; parama bhaTTArakane pAdAnudhyAta, mahAsAmaMta mahArAja dhruvasena kuzaLakSema heI, sarva Ayuktaka, viniyuktaka, drAMgika, mahunnara, sinika, dhruvAdhikaraNika, dADazika Adi sarvene hemane temanA saMbaMdha anusAra jaNAve che ke (paMkti 15) hamane jAhera thAo ke, makaNuM gAmamAM hastavapra AharaNimAM kuTuMba IzvaranI mAlikInAM 140 pAdAvata ane eka vApI 16 pAdAvata vistAravALI sAthe; tema ja tApasIya gAmamAM kiDakanA kabajAvALAM 140 pAdAvarta, te uparAMta tinizaka gAmanI IzAna sImA para vApI sahita 100 pAdAvata zaMkara vATakanA be nivAsI zADilya gotranA chaMdega brahmacArIo brAhmaNa kumArazarmana ane jarabhayine, hArA ane mahArA mAtApitAnI puNyavRddhi mATe tathA A loka tema ja paralokamAM manavAMchita phalaprApti mATe caMdra, sUrya, sAgara, pRthvI, nadIche, ane parvatanA astitva kALa sudhI, hemanA putra, paitra-paraMparAnA upabhAga mATe, bali, carU, vaizvadeva vigerenI vidhio karavA huM pAne arthe karI brahmadAya tarIke ApyAM che. AthI karIne A be jaNane, brahmAya niyamAnusAra upabhoga karI khetI karatA hoya tyAre athavA te bIjAne soMpe tyAre koI paNa lezamAtra pratibaMdha karavuM nahi. A amArA dAnane, amArA vaMzane ane bhAvi dhamIMrAjAoe rAjasattA nAzavaMta che, jIvana anizcita che ane dAnanuM puNya sAmAnya che te manamAM rAkhI, anumati ApavI joIe. ane je te japta karaze athavA simAM anumati Apaze te pacamahApApa ane bIjuM nhAnAM pApane doSI thaze, (paMkti 26) Ane mATe vyAsanA racelA be zloka paNa che. bhUmidAna denAra svargamAM 60,000 varSa vaiibhava bhogave che ane je tenI jati kare che ane japta karavAmAM anumati Ape che te teTalAM ja varSe narakamAM vAsa kare che. sagaranA samayathI mAMDI, A pRthvI ghaNA nRpie bhegavI che, je samaye je pRthvI pati haze hene te samaye phala prApta thaze. (paMkti 28) mahArA, mahAsAmanta mahArAja dhruvasenanA, svahasta che. dUtaka pratIhAra mammaka khanAra kikakaka. saMvata 206, bhAdrapada, zadi 5, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 18 dhruvasena 1 nA dAnanuM bIjuM patarU 206 Azvina zudra 3 dhruvasenanA saM. 206 nA dAnanA aMtanA bhAga samAvatuM eka navuM valabhI patarUM mhArI pAse AvyuM che, jenA saMbaMdhamAM bhAvanagaranAM patarAM viSenI TIkAnA anusaMdhAnamAM gheADA zabdo umeravA IcchuM chauM. A navuM parUM mhArA hAthamAM vAdarAnA mahArAjA gAekavADanI sarakAramAM, dharmAdhyakSa mI. je. sI. cettarajIthI spaSTIkaraNa mATe mUkAyuM hatuM. hemanA kahyA pramANe te kAThIAvADamAMthI adhikArI mArakUta spaSTIkaraNa mATe hemane mekalyuM hatuM. henA pUrva itihAsa mATe temanI pAsethI huM teTaluM ja jANI zakayA. patra 11} IMca lAMbuM ane 63 IMca paheALuM che. tyenI kinArIe pUrNa sacavAelA lakhANanA rakSaNa mATe uMcI karelI che. ane lipi patarUM jaNAve che te samayanI che. TUMkAmAM dAna valabhI nRpAnAM atyAra sudhI jANavAmAM AvelAM dAnapatrAne dareka rIte maLatuM che. A lekha mahArAja dhruvasena 1. nA che; ane [dAnanA khAvAI gaelA bhAgamAM AvatuM hAvAthI guma thatA nAmanA ] gAmanuM dAna, asUka yajJAnA anuchAna mATe, gaNu gotranA, chandoga-sabrahmacArI, siMhapura nivAsI, brAhmaNa rAddhamitrane devAeluM che. dAnanI tithi saM. 206 Azvina zudi. 3 che. valabhI saMvata pramANe A saMvata varSa I. sa. ( 206+319 ) parapa Ape che. haMmeza pramANe dUtaka mammaka hatA ane lakhanAra phika hatA. A dAnamAM dhyAna ApavA jevuM phakata dAna devAelA purUSanA nivAsasthAna tarIke temAM jaNAveluM siMhapura nAmanuM gAma che. hene kAThIAvADa dvIpakalpanA pUrvamAM valA--prAcIna valabhI--nI pAse bhAvanagara-vaDhavANu relvenA jaMkazana sIhAra sAthe meLakhAvavuM te AkarSaka che. 1 e. I. vA 17 pA. 109. vI. esa. sukhakara. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntare 1 rNavakSitisaritpatasthitisamakAlInaM putrapautrAnvayabhojyaM bali2 caru vaizvadevAdyAnAM kriyANAM samutsarpaNArtha siMhapura vAstavyabrAhmaNa rosgha mitrAya 3 vrajagaNasagotrAya (ca) chandogasabrahmacAriNe brahmadAya nisRSTaM [1] yato syocitayA brahma4 deyasthityA bhuMjataH kRSataH pradizataH karSApayatazca na kaizcitsvalpApyAbAdhA vicAraNA vA 5 kAryAsmadvaMzajairAguMminRpatibhizcAnityanyaizvaiANyasthiraM mAnuSyaM cAvekSya sAmAnyaM ca 6 bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayamasmadAyonumantavyo yazcAcchindyAdAcchidyamAnaM vAnumodet 7 sa paMcabhirmahApAtakaissopapAtakaisssaMyuktassyAdapi cAtra vyAsagItAnzloko 8 bhavataH [ / ] SaSTiM varSasahasrANi svarge modati bhUmidaH [ / * ] AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake 9 vaset [ // 1 ] svadattAM paradattA [-] vvA yo hareta vasundharA [ 1] gavAM zatasahasrasya hantu [ : ] prAmoti 10 kilbiSam [ // 2 ] iti svahasto mama mahArAja dhruvasenasya [ // ] dUtakaH pratIhAramammakaH [ // *] 11 likhitaM kikkakena [ // ] saM 200 6 Azvayuja zu 3 [1] bhUja patasa tamana pratiti 52yA. 2 vayo AgAmi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 19 dhruvasena 1 lAnAM tAmrapatro saMvata 207 kArtika su. 7 lekhanI nakala hane mejara je. Dabalyu. vaoNTasana--ekaTIMga pilITIkala ejanTa, revAkAMThAta2phathI maLI hatI. A dAna 13 iMca lAMbo ane 8 IMca pahelAM be patarAM upara lakheluM che. hamezanI mAphaka je kaDIothI te ekaThAM bAMdhelAM hoya che te kaDIo tathA mudrA bevAyAM che. te sivAya temanI sthiti pUrNa rakSita che. te bhAvanagara sTeTamAMthI jaDyAM hatAM. akSara I. e. vaoN. 4. pAnA 106 mAM dhruvasena, 10 nA dAnanA akSarene bahu maLatA che. dAna valabhImAMthI devAyuM che. vaMzAvaLI saMbaMdhamAM athavA vaMzAvaLI ApatA bhAga saMbaMdhamAM gayA varSe pahelAM prakaTa karelA dAnamAM AvatAM pAMca birUda ahIM dhruvasenane ApelAM nathI, paNa te paramabhaTTAraka paramezvarane pAdAnudhyAta che, ema ApeluM che. dAna lenAra purUSa keNuyana getrane, AtharvaNa vedane brahmacArI brAhmaNa sacitizarmana hato. (patarUM bIjuM lITI. 3-4). dAna lenAra purUSa bhAvanagara sTeTamAM nIlakaMThanA maMdirane lIdhe ucca gaNAtuM hAlanuM hAthamAM che te haratakavajhamAM rahete. eka kUpa ane zada,-eTale amuka sthAnanI jaMgalI utpanna, mULa phaLa, tRNu ItyAdi ema be vastuo devAelI jaNAya che. A bane sUratavakagvSe kurAne AvelAM AgaLa jaNAve che, jene huM hastaka AharaNamAM AvelA kukaTa gAmamAM e artha kare pasaMda karuM chuM. kuSkaTa, ghoghA tAluMkAmAM hAthaba thI thoDA mAlapara AveluM hAlanuM kukaDa che. chevaTe, dAnanI tithi je tadana sapaSTa che te saMvata 207 kArtika zu. 7 che. + I. e. vo. 5 pA. 204, cha bulara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarU paheluM 1 svasti valabhItaH prasabhapraNatA mitrANAM maitrakANAmatulabala2 sapatramaNDalAbhogasaMsaktasaMprahArazatalabdhapratApaH pratApopanatadA 3 namAnArjavopArjitAnurAgAnuraktamaulabhRta mitrazreNIbalAvA rAjyazrIH pa-4 ramamAMmAhezvaraH zrIsenApatibhaTakkeH tasya sutastatpAdarajoruNanatapa5 vitrIkRtazirAH zirovanatazatrucuDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakhapaGkidIghi6 tiH dInAnAthajanopajIvyamAnadibhavaH paramamAhezvarassenApatidhara 7 senastasyAnujastatpAdAbhiprazasta vimalamA lirmaNirmmanvAdipraNItavidhivi - 8 dhAnadharmmA dharmarAja iva vihitavinayavyavasthApaddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhoga 9 svAminA paramasvAminA svayamupahitarAjyAbhiSekamahAvizrANanAvaputarA10 jazrI : paramamAhezvaro mahArAja droNasiMhaH siMha iva tasyAnujaskhabhujabaladha11 TAnIkAnAmanekavijayIzaraNaiSiNAM zaraNamavaboddhA zAstrArthatAvAnAM kalpataruri12 va suhRtpratayinAM yarlAbhilaSitaphalopabhogade paramabhAgavataH paramabhaTTA13 rakapAdAnudhyAto mahArAja dhruvasena kuzalI pataiMjA sarvvAneva svAnAyuktakapatarUM bIjuM 1 viniyuktakadramikeMmahattaracATamaTadhruvasthAnAdhikaranadaiNDapAzikAdInanyAcaM ya2 thAsaMbadhyamAnakAnanudarzayatyastu vassaividitaM yathA mayA hastakavaprAharaNyaM kukaTayA3 me yotilapratyayasItApAdAvarttazadaM kupazca hasta kavapravAstavyabrahmarNe sacitizarmaNe 4 droNayanaeNsagotrAyAtharvvaNa sabrahmacAriNaM mAtApitroH puNyApyAyAtmanazcaihikAmuSmi5 kayathAbhilaSitaphalAvAptinimittamAcandrArNavakSitisaritparvvatasamakAlInaM putra6 pautrAnvayabhojyaM brahmadeyamanujJAtaM yatosyocitayA brahmadeyasthityA bhuMjataH pra 7 dizataH karSApayataH kRSato vA na kaizcitsvalpApyAbAdhA kAryyAsmadgarAjerrAgAminRpa8 timizvAnityAnyaizvaryANyasthiraM mAnuSyaM cAvekSya sAmAnyaM ca bhUmidAnaphalamavagacchadbhi 9 iyaismadanumatiranumantAvyAM yazcAcchindyAdAcchidyamAnaM vAnumodetsa pacarbhirmahA10 tkaissopp|tkaissNyuktsyaadipi cAtra vyAsagItaHlloko bhavati SaSTiM varyasahasA - 11 Ni svarge modati bhUmidaH AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vasediti 12 svahasto mama mahArAja dhruvasenasya dUtakaH pratIhAramammakaH likhitaM kikka kena saM 207 kArtika su 7 1 mA 26 / 2 / bhaTAH 3 vAM vibhava 4 vA mauli 5 vI rAjyazrI 6 vAM tatvAnAM praNaya yathAvadaH 10 vAM iMgika 11 / dhikaraNa 12 vAMyA nanyAMzca 13 va vassaMviditaM 14 vaaNthe| brAhmaNa 15 the| droNAyana 16 vAMthe cAriNe 17 vAMge puNyApyAyanAyA 18 vayA vaMza mahApA 23 / dityapi 24 pAThoko 19 vAMriyama 20 vAMyA mantavyA 21 25 varSa paMcabhi 22 va Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 20 dhruvasena 1 lAnAM tAmrapatra (gupta) saMvata 207 vai. va. 5 A be patarAo che. te dareka aMdAje 11" pahoLAM, ane 1" uMcAM che. darekanI eka bAju e ja lekha che. lakhANanA rakSaNa mATe kAMThA saheja vALelA che. 1 thI 4 lITInA keTalAka bhAga zivAya lakhANuM surakSita sthitimAM che. patarAMo ThIka ThIka jADAM che, te paNa akSare UMDA kotarelA hovAthI pAchaLanI bAjue jaNAI Ave che. kotarakAma sArI rIte karavAmAM AvyuM che. dareka patarA upara be kANAM pADelAM che. temAMthI pasAra karelA tAra vaDe bane patarAM eka bAjue DelAM che. AvAM patarAMo sAthe sAdhAraNa rIte hovI joIe tevI mudrA AmAM nathI. banene kala vajana 102 tAlA che. dareka u52 12 lITI lakhelI che. bIjA patarAnI paMkti 11 mAM tithi ApelI che. e. I. va. 11 pA. 10 the A ja rAjAnAM bIja dAnapatra Do. sTena kene e prasiddha karyo che, temAM ane AmAM lipi, bhASA vigerene kAMI khAsa taphAvata nathI. maitraka vaMzanA mahArAjA dhruvasena 1 ] lekha che. ane temAM lakheluM dAna valabhI zaheramAM kareluM che. hastavamAharaNImAM jyaSAnaka (akSaraka prAzya kahevAtA) gAmaDAMnA rahIza, chaga matanA ziSya, zunaka gotranA mAdhava nAmanA brAhmaNane ApelI pitAnA gAmanI jamInanI dakSiNuM dhruvasene cAlu rAkhI tenI noMdha karavAne lekhane hetu che. hastavama hAlanuM hAthaba (bhAvanagara sTeTamAM ghaghAthI dakSiNe 6 mila) ane hAlamAM vaLA tarIke oLakhAtuM ( 21degpara uttare tathA 7157' pUrva tarapha AveluM ) valabhI A be sivAya bIjA sthaLo jANI zakAyAM nathI. lekhanI tithi saMvata 207 ( sAdhAraNa rIta mujaba AMkaDAmAM Apela che.) | vada 5 ApelI che. A saMvata gupta-valabhI saMvata hovAthI I sa, (20320) =527 barAbara thAya che, 1 e. I. va. 17 5. 15. Do. vI. esa. sukhathaMkara, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM 'a'1 10 paramabhaTTArakapAdAnuyA(dhyA)to mahArAjadhruvasenaH kuzalI sarvAneva khAnAyuktaniyuktakacATa 11 bhaTadrAGgikamahattaradhruvasthAnAdhikaraNikadANDapAzikAdInanyAzca yathAsaMbaddhyamAnarkenanu12 darzayatyastu vassaMviditaM yathA mayA hastavapraharaNyAmakSasarakaprAvezye patarUM 'a' 2 13 jyeSThAnakagrAme uttarasInni pAdAvarttazataM SaSTayadhikaM tasminnavaM grAma vyazunaka14 sagotrANAM chandogasabrahmacArINI brahmaNamAdhavapUrvabhujyabhujyamAnakaM' (:) mAtApitroH 15 puNyANyAyanAyAtmanoM zcaihikAmuSmikayathAbhilaSitaphalAvAptinimitI mAcandrArkIrNa vakSitisarit16 parvatasthitisamakAlInaM putrapautrAnvayamojyaM sazaibaraM sahi [ra*] NyAdeyaM sabhUta vAtapratyAyavizuddhoM 17 udakAtisargeNa brahmadeyaM nisRSThaM'' [ / ] yataH eSAM brahmadeyasthityA bhutAkRSatAM pradizatAzca 18 svalpApyAbA~ vicAraNA vA na kAryAsmadvaMzajaira gAmibhadranRpatibhizca nityAnyaizvaryA NyasthiraM mAnuSyaM 19 sAmAnya ca bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayamasmadAyonumantavya [ : ] ( 3 ) yazvacchindyA dacchidyamAna' vAnumode20 tsa paMcabhiH mahApAtakaissopapAtakaissaMyuktastya dapi cAtra vyAsagItAH zlokA bhavanti bahubhirvasudhA 21 bhuktA rAjabhissagarAdibhi [ : / *] yasya yasya yadA bhUmiH tasya tasya tadA phalaM [ // * ] svadattAM paradattAM vA yo hareta 22 vasundharAM / / * ] gavAM zatasahasrasya hantu [ : *] prAmoti kilviSAM "[1] pUrvadattAM dvijAtibhyo yatnAdrakSa yudhiSThara( :) [ / * ] 23 mahi mahimatAM zreSTha dAnAccheyonupAlanam // ] dUtakaH pratIhAramammakaH [ // * ] saM 207 vaizarsa ba puu[|| * ] 24 svahasto mama mahArAjadhu[ va senasya [ // ] likhitaM kikakenati" [ // * ] - 2 ahi sudhI akSarAMtaro dhruvamena pahelA( saMvata 206 ) ... pAlItANa tAmrapatranA akSarAMtane 5 mA bhagatA mA cha ( gume| ye... 11 . 106) 3 vAyA nyAMzca 4 vAMyA kANana 6 yiAtreva pAyA grAmavAstavya 8 vAMyA cAriNA brAhmaNa 9 paaNye| pUrvabhuktabhujyamAna 10 pAya na 11vayAta 12 vAMyA jyUM 13 vaay| ddhaM 14 vAMyA ra 15 vayo bhujatAM 16 yAMyA tAMzva 17 paay| bAdhA 18 pAMyA rA 19 vAyA thA 20 vaya nya 21vAMyA yacAcchinyAdAschi 22 vAyA ssyA 23 vaya 24 pAyA hI 25 yA vaizAkha 26 bAMyA neti. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruSasena 1 lAnAM tAmrapatro bhASAntara (paMkti-11 cAlu prastAvanA samAve che. tarajumA mATe, udAharaNuM tarIke che. kenethI prakaTa thaelA pAlitANuM patra. naM. 1 nI zarUAtanI paMktionA tarajumA sAthe sarakhA e. I vaoN. 11, pAnuM. 108 ] (paMkti 12-12 ) tamane jAhera thAo ke mahArAM mAtApitAnA puNyanI abhivRddhi arthe ane A lokamAM tema ja paralokamAM Ichita phaLanI prApti arthe, hastavamAharaNImAM akSasarakapravezyanA jayeSThAnaka gAmanI uttara sImA upara 120 pAdAvarta, jenA upabhega, pUrva ane hAla paNa te gAmane vAsI thanaka getrane, chandagasa brahmacArI brAhmaNa mAdhava kare che, te (pAdAvarta ) caMdra, suraja, sAgara, pRthvI, nadIo, ane parvatanA astitvakALa sudhI putra, pautra ane paraMparAnA upabhoga mATe, zaibara (?) sahita, hiraNya ane Adeya sahita, bhUta, vAta sahita ane (?) pratyAya sahita brahmadeya tarIke pANInA ardhathI mahe maMjUra rAkhela che. (paMkti 17-18 ) AthI brAdeyanA niyamAnusAra jyAre te upabhega kare, khetI kare athavA anyane soMpe tyAre keIe tene kaMI prazna athavA pratibaMdha kara nahi. ane amArA vaMzanA ane bhAvi bhadra nRpee aizvarya anitya che, jIvita anizcita che ane bhUmidAnanuM phaLa sAmAnya che ema mAnIne A amArA dAnane anumati ApavI joIe ane je te japta karaze athavA japtimAM anumati Apaze te paMcamahApApane 95 pApa sahita doSI thaze (paMkti 20-22) Ane mATe vyAsanA be zloka che [ ahIM cAlu phlekamAMnA be zloka Ave che ] (paMkti rasa) dUtaka pratIhAra mammaka che. saMvat 207. vaizAkha vadi. 5. (paMkti 24) A mArA mahArAja dhruvasena. 1. nA svahasta che. kikakathI lakhAyuM. S Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM.1 dhruvasena 1 lAnAM gaNezagaDhanAM patarAMe* [ gupta ] saMvata 207 vaizAkha vada 15 ( amAvAsyA ) A tAmrapatra vaDodarA rAjyanA dAmanagara tAlukAnA gaNezagaDhanA eka khetaramAMthI maLI AvyAM hatAM. 1894 nA mArcamAM te vakhatanA vaDAdarAnA AsisTanTa enDruTa Tu dhI garvanara janarala mejara Dablyu. khI. krIse DaoN. TvITane te tAmrapatrA melyAM hatAM. ane temaNe prasiddha karavA mATe mArI tarapha mekalyAM. hAla te patarAMe vaDAdarA pAchAM mekalI ApyAM che. patarAMnI saMkhyA e che ane tenuM mApa Azare 11"x7" thAya che. lekhanA rakSaNu mATe tenA andaranA kAMThA vALI dIdhA che. kotarakAma eTaluM badhuM UMDu` che ke ghaNA akSarA patarAMenA pAchaLanA bhAgamAM cAkhkhA dekhAya che. pahelA patarAne cheDe ane bIjA patarAnI uparanA bhAgamAMnAM babbe kANAMeAmAMthI lagabhaga ? iMca jADA trAMmAMnA tAranA e kakaDA pasAra karelA che. jamaNI taraphanA tAra kaDI karI vALelA che, paNa sAMdhela nathI, bIje tAra paNa te ja pramANe vALele che, ane mane patarAMe maLyAM tyAM sudhI kAvye nahAtA. tAranA be cheDA eka 2- iMcax 1TTa iMcanI surakSita lakhageALa mudrAnI nIce granthImAM khAMdhI dIdhelA che. mudrAneA pRSThabhAga gALa upaDatA che. uparaneA bhAga 10 iMca x 1 iMcanA mApane sapATa lamba golAkRtivALA e ADI paMktithI e khAnAmAM vaheMcI nAMkhele che. AmAMthI uparanA khAnAmAM bahAra gheADAka upasI AvelA bhAgamAM jamaNI tarapha mukhavALA beThelA naMdInI AkRti che. nIcenA khAnAmAM upasAvelA akSarAmAM haMmeza mujabanA zrI bhaTakaka" lekha che. e patarAMenuM vajana 3 pauMDa 7 auMsa che. ane e kaDIo tathA mudrAnuM vajana urphe auMsa che, kula vajana 3 paoNDa 15 auMsanuM thAya che. hastakavaprAharaNInA peTA vibhAga akSarasaraka prApanA hariyAnaka nAmanA gAmaDAnI ATha khaMDa jamIna tathA be TAMkIe eka brAhmaNane dAnamAM ApyAM te zAsana dhruvasena 1 lAe peAtAnA mukhya zahera valabhImAMthI kADhyuM tenuM varNana lekhamAM che. turiyAnaka tathA je peTA vibhAgamAM te AveluM che te bannenI oLakha ApavI zakya nathI. hastavaprAharaNI, hastakavaprAharaNI athavA hastavaprAhAranA pradeza valabhInAM anya traNa patarAMemAM paNa batAvele che. bhAvanagara sTeTanA ghAghAnI dakSiNe 6 mailapara AveluM vhAlanuM hAthakha, tathA TolemI ane pariplusanuM ' astakapra ' e ja hastavapra agara hastakavapra che, evuM mAnavAmAM Ave che. dvArapALa mammaka dUtaka hatA. ane lekhaka krikmaka hatA. dhruvasena 1 lAnAM prasiddha thanmelAM anya traNa zAsananA lekhaka paNa te ja hatA. ane temAMnA eka zAsananA dUtaka mammaka hatA. nIce Apela lekha ( gupta ) savata 207, meTale, i. sa. 526-27, nA vaizAkhavada 15 ne divase lakhAyA che. presara khulhare prasiddha karela dhruvasena 1 lAnA eka bIjo lekha paNu te ja saMvatanA che. A samaya atyAra sudhI lekhA uparathI jANavAmAM Avele, valabhI vaMzanA vahelAmAM vahelA che. * e, I, veA. 3 5, 318, 4, hulya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.unaragyanbhandar.com
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 lAnAM gaNezagaDhanAM patarAMo 27 A lekhanA vaMzAvaLInA bhAga uparathI jaNAze ke je bhAgamAM maitrakAnuM varNana Ave che tenuM navuM bhASAMtara vadhAreluM che. pahelI paMktimAM kaMI paNa bhUla sivAya cAkhkhI rIte mULa pATha maitrazALAm anurudra-sapatna ema vAMcI zakAya che. valabhInA khAkInA pahelAMnA lekheAnI prasiddha thaelI pratikRtiemAM paNa A ja pATha che. A lekhAnA prasiddhakartAoe ' saMpanna ' vAMceluM ' kAraNa, ke valabhInA pachInA lekhAmAM AvatuM saMpanna temanA dhyAnamAM hatuM. prathamanA badhA lekhAmAM 'sapatna ' ja Ave che, ane tethI tenA virUddha sakhaLa kAraNanA abhAve ApaNe mAnavuM joie ke valabhInI vaMzAvaLInAM mULa lakhANumAM Aja pATha hatA, ane pachInA lekhAnA ' saMpanna ' pATha lakhanAranI bhUlanuM ja piraNAma hatuM. A bAbata upara carcA karavAnuM kAraNu e che ke jo sapatna' pATha kabUla karIe tA ' maitrakANuAma ' zabdanA, pachInA samAsa sAthe artha besADI zakAtA nathI, ane tene * abhavat' kriyApada je ApyuM nathI, paNa vAkayanI pUrti mATe ApaNe ApavuM paDe, te sAthe joDavA paDe. maitrAnAm ( eTale, maMtrapu ) maTAoDamata e pramANe A bhAganA artha karIe, athavA maitrALAm pachI zuM umerIe tApaNu eTaluM teA jaNAI Ave che ke valabhI rAjAeAnA pUrvaja bhaTArka peAte maitraka vaMzanA hateA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntare patarUM pahelaM 1 oM' svasti [ // * ] valabhItaH prasabhapraNata [T * ] mitrANAM maitrakANAmatulabala sapatnamaNDalAbhogasaMsakta2 saMprahArazatalabdhapratApaH pratApopanatadAnamAnArjavopAjitAnuraktamaulabhRtamitrazreNI'3 balAvAptarAjyazriH paramamAhezvaraH zrIsenApatibhaTakkastasya sutastatpAdarajoruNAvanata4 pavitrIkRtazirAH zirovanatazatrucUDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakhapaMktidIdhitiH dInA nAthajano5 pajIvyamAnavibhavaH paramamAhezvarassenApatigharasanastasyAnujastatpAdAbhiprazastavimalamauli6 maNimanvAdipraNItavidhividhAnadharmA dharmarAja iva vihitavinayavyavasthApaddhatirakhi labhuvanamaNDalA7 bhogasvAminA paramasvAminA svayamupahitarAjyAbhiSekamahAvizrANanAvapUtarAjazrIHparama 8 mAhezvaro ma (1) hArAjadroNasiMhaH siha iva tasyAnujassvabhujabalena paragajagha TAnIkAnAmeka9 vijayI zaraNaiSiNAM zaraNamavaboddhA zAstrArthatatvAnAMkalpataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhilaSita10 phalopabhogada paramabhAgavataH paramabhaTTArakapAdAnuddhyAto mahAsAmantamahArAjabhuva sena [ : *] 11 kuzalI sAnevAyuktakaviniyuktakadrAMgikamahattaradhruvasthAnAdhikaraNikadANDapAzika. cATabhaTAdI12 samAjJApayatyastuvassaMviditaM yathA hastavaprAharaNyA akSasarakaprApIyahariyAnakagrAme 13 aparottarasInni kSetrakhaNDacatuSTayaM pUrvottarasImi kSetrakhaNDacatuSTaya" evaM kSetrakha NDAnyaSThau14 yatra pAdAvartazatatrayaM pA 300 asmine grAme aparottarasIni jamalavApi" catva [*] riMzat15 pAdAvanaparisarA dvitIyA vApi" vizatpAdAvarttaparisarI evamekatra sarva [ 8 ] 1 bhagatAtra 752thA- 2 vi35 cha 31 mitrANAM. 4 pArjitAnurAgonuraktaM. 5 pAyA zrIH 6 pAyA bhaTArkastasya. vAyo paMktidIdhitidInAM 8 pAyA siMha. pAyAnsamAM 10 vAMyA haraNpAmakSa 11 pAyA uparottara 12 vAyA yamiva 13 vaaNye| asminneva 14AyA uparottaraM 15 vaay| yamalavApI 16 pAMyA vApI viMzatipAdA 17vAyA saraiva 18 vy| sarvam Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 lAnA gaNezagar3hanA patarAMo. __ patarUM bIjuM 16 pAdAvartazatatrayaM [ Sa ]STayadhikaM' atraiva vAstavyabrAhmaNadhammilAya darbhasa17 gotrAya vAjisanayasabrahma[ cAri * ]Ne mAtApitroH puNyApyAyanA [ yA ] tmanazcai [ hi * ] kAmuSmika (1) yathAbhilaSita18 phailAvAptanimittamAcandrAkArNavakSitisthiti saritparvatasamakAlinaM putrapautrAnvayabhogya 19 dAnakaraviTTolakakaravizuddhaM bhUmicchidranya [1] * yene udakAtisargeNa brahmadAyo] tisRSTaH [ / x ] yataH 20 brahmadeyasthityA bhuMnataH kRSataH karSayataH pradizatazca na kenaeNyitsvalpApyAbAdhA vicAraNA vA 21 kAryyasmadvaMzajairAgAmi [bha] dranRpati [ bhix ] zca sAmAnyabhUmidAnaphalamagavaccha jhirayaMmasmiddAyo - 22 mantavya[: / 4] yazcAcchindya [1x ] dAcchidyamAnaM vAnumodetsa paMcabhirmahApA takaiH sopapAtakessaMyuktassyAt [ / +] 23 api cAtra vyAsagItAH zlokA bhavanti // SaSThiM" varSasahasrANi svagge" modati bhU midaH [ / 4 ] AcchetA cAnu24 manta [[-] ca tANye narake vaset [ // x ] svadatta [i x ] paradattAM vA yo hareta vasundharAM [ 1 x ] gavAM zatasaha [ sa 4 ] sya hantuH pra [T * ] moti 25 kilbiSam [ // x ] yAnIha drAridranayAnnarandraiH" dhanAni dharmAyatanIkRtAni [ / * ] nirmAlyavAntapratimAni tAni 26 ko nAma sAdhuH punarAdadAti [ // * ] purkhadattAM dvijAtibhyo yatnAdrarSa budhiSThira [ / * ] mahIM mahivatA' zreSTha 27 dAnA yonupAlanamiti [1] svahasto mama mahAsAmantamahArAjadhruvasenasya [ // * ] 28 dUtakaH pratIhAramammakaH [ // * ] likhitaM kikkakenati [ // * ] 29 saM 200 7 30 vaizAkha ba 10 5 [ // * ] 1 vAyA kamatraiva 2 vAMyA vAjasaneya 3 vaay| phalAvAptinimittamAcandrArkArNava 4 pAyA kAlIna 5 vAyA nyAyenodakA 6 pAyo yato 7 vaay| kenaci 8 yAMyA rayamasmadAyonumantavyaH 9 pAMya paJcabhi 1. vAMyA pAtakaiH 11 pAMyA SaSTiM 12 vAMyA svarga 13 pAMyA AcchetA 14 pAMyA tAnyeva 15 paay| dAridyabhayAnarendrardhanAni 16 pAyA pUrva 17 pAyo drakSa 18 vAMyA yudhiSThira 19 vAyA mahimatAM 201ya keneti 18 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 gujarAtatA aitihAsika lekhA bhASAntara ( paMkti 1 ) OM svasti ! valabhImAMthI. ( peAtAnA ) zatruene khaLathI namAvanAra maitrakeAnA kuLamAM, atula khaLasaMpanna mahAna zatrumaMDaLa sAthe karelAM asaMkhya yuddhomAM pratApa prApta karanAra, peAtAnA pratApathI namana karanArane, niSpakSapAtathI dAna ane mAnArpaNuthI anurAga meLavanAra, ane anurakta mola-sainikA ane mitronI zreNInA khaLathI rAjyazrI prApta karanAra, parama mAhezvara, senApati zrIbhaTTAraka janmyA hatA. ( paMkti 3 ) tenA putra, jenuM namana karatuM zira tenA pitAnA caraNanI rajathI rakta khanIne pavitra thayuM hatuM, jenA pAda nakhanuM teja zatruonAM namana karatAM zira paranA cUDAmaNinI prabhA sAthe bhaLatuM, ( ane ) jenI lakSmInA dIna ane anAtha janathI upabhega thatA te parama-mAhezvara senApati dharasena hatA. ( paMkti 5 ) tenA anuja, jenA vamaLa mugaTamaNa( peAtAnA jeSTabandhu )nA caraNane praNAma karyAMthI ( adhika ) pavitra thayA hatA, je manu AdithI nirmANu thaelAM vidhividhAnamAM parAyaNa hatA, je sadAcAranA niyamanA mArga dharmarAja ( yudhiSThira ) mAphka batAvatA, jenA rAjyAbhiSeka, akhila bhuvananA mahAna maMDaLanA svAmi, paramasvAmithI jAte ja thaye hatA, ane jeNe (pAte) dAnathI rAjayazrI pavitra karI te parama mAhezvara, mahArAja drosiMha hatA. ( paMkti 8 ) tene anuja, jeNe peAtAnA khAhubaLathI zatrunI gaja( samAna )senAnA siMhanI mAphaka parAjaya karyo hatA, je zaraNAgatanA Azraya hatA; je zAstranuM tattva jANutA, ane ) je kalpatarUnI mAphaka mitrA ane prayijanAne abhilASa anusAra vaibhava phaLane upaleAga ApatA, te paramabhaTTArakanA pAdAnudhyAta bhagavatanA paramabhakta, mahAsAmanta, ane mahArAja dhruvasena, kuzaLa hAlatamAM sarva Ayuktaka, niyuktaka, drAMgika, mahattara, dhruva, sthAnAdhikaraNika, dADapAzika, cATa, bhaTa Adine ( nIcenuM ) zAsana kare che -- ( paMkti 12 ) tamane jAhera thAe ke mhArAM mAtApitAnA puNya arthe ane A leAkamAM ane paraleAkamAM icchita phaLa prApti arthe hastavaprAharaNImAM akSasarakaprApanA hariyAnaka gAmamAM vAyavya sImApara cAra khaMDanuM kSetra ane IzAna sImApara, cAra khaMDa : A pramANe 8 khaDa bhUmi jemAM trase pAdAvartta pA. 300 ( samAelAM che )- ane te ja gAmanI vAyunya sImA para yamalavApI, vistAramAM 40 pAdAvartta, ane eka khIjI vApI vistAramAM 20 pAdAvartta-. Ama e ja gAmamAM ekadara traNaseA sATha pAdAvartta,te gAmamAM vasatA, darbhagretranA vAjasaneya samrAcArI, dhammila brAhmaNane, candra, suraja, sAgara pRthvI, nadIe ane parvatAnA astitvakALa sudhI, putra, pautra ane vaMzonA upabheAga mATe, dAnanA (rUpamAM) kara ane veThanA (rUpamAM) kara mukta, bhUmizciMdranA nyAya anusAra, pANInA arthathI brahmadAya tarIke meM ApyuM che. "C ( paM. 19 ) " AthI brahmadeya niyama anusAra te khetI kare, khetI karAve athavA anyane soMpe tyAre kAie tene leza paNa pratibadha karavA nahi. ( pR. 21 ) " ane amArA vaMzanA ke anya bhAvi bhadranRpAe bhUmidAnanuM mULa sarva nRpAne sAmAnya che ema mAnI, A amArA dAnane anumati ApavI. " paM. 22 ) ane je A dAna japta kare athavA te japta karavAmAM anumati Ape te paMcamahApAtaka ane anya alpa pApAnA doSI thaze. ( paM, 23 ) Ane mATe vyAsanA racelA ( nicenA ) zlAka che- [ cAlu blekamAMnA cAra zleAka, ] ( paM. 27 ) A mhArA mahAsAmanta ane mahArAja dhruvasenanA svahasta che. taka pratI hAra mammaka che. A ( dAnapatra ) kakkakathI lakhAyuM hatuM. saMvata 207. vaizAkha vide 15. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.unaragyanbhandar.com
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 22 dhruvasena 1 nAM bhAvanagaranAM patarAM [ valabhI ] saMvata 210 zrAvaNa sudR 13 bhAvanagara darakhAre 1914 mAM muMbaInA prinsa oNpha velsa myujhIyamane bheTa ApelAM mULa tAmrapatrA je hAla tyAM rAkhelAM che, tenA uparathI A lekha huM prasiddha karUM chuM. myujhIyamane maLyA pahelAMnA patarAMnA itihAsa maLI zakatA nathI. eka ja khAju para lakhelAM ane dareka 11" paheALu ane 6'' uMcuM evAM e patarAM che. lakhANunA rakSaNa mATe kAMThAe jarA vALelA che, ane AkhA lekha surakSita sthitimAM che. patarAMe sArI rIte jADAM che te paNa keTaleka ThekANe akSarA UMDA"hAvAthI pRSTha bhAgamAM dekhAya che. darekanA upara e kANAMe pADelAM che. dareka sAmasAmA kANAmAMthI pasAra karelI eka trAMkhAnI gALa kaDIthI patarAMe eka cheDe joDelAM che. khIjA cheDAnA sAmasAmA kANAemAMthI eka trAMbAnA vALeaA saLIe pasAra karelA che. AnA cheDAe valabhInI saMkhageAlAkRtinI sAmAnya mudrA vaDe bAMdhI dIdhelA che. A muddA 1> " lAMkhI ane 1" pAheALI che. ane tenA upara vaMzanA sthApakanuM nAma che. mudrAnI sapATI kaTAela hAvAthI lekha cAkkasa paNe vAMcI zakAtA nathI. lekha upara maitrakeAnuM cihna nandI, jamaNI tarapha moMDhu karI upaDatI rIte keAtarelA che. patarAM ane mudrAnuM kula vajana 126 telA che. pahelA patarA upara 13 ane khIjA upara 15 paMkita che ane AmAMnI chellI be paMkita lekhanI tithi TuMkAmAM darzAve che. patarAMnA uparanA varSoMnathI tema ja A lekha sAthe ApelI pratikRti uparathI vAMcanAra ne jaNAze ke Aja sudhImAM prasiddha thaela te ja vaMzanAM asaMkhya patarAMeAmAM ane valabhInAM A patarAMomAM mukhya khAkhatAmAM phera nathI. A sAthenA pratilekha uparathI paNa jaNAze ke te A mAsikanA pahelAnA aMkamAM DA. sTena keneAe prasiddha karelAM dhruvasenanAM pAlitANAnAM te ja varSanAM patarAMone lagabhaga maLatA ja che ane jUdApaNuM phkata dAna pUratuM ja che. valabhI rAjAonA vaMzaja mahAsAmanta mahArAja dhruvasena( 1 )nA A lekha che. temAM lakheluM zAsana valabhI, eTale sAdhAraNa rIte manAtuM hAlanuM kArDiAvADanA vaLA zaheramAMthI kADhayuM hatuM. hastavapra-AharaNImAM chekapadraka nAmanA gAmanI keTalIka jamIna yajJAdi kArya mATe valApadranA rahIza eka brAhmaNune dhruvasene dAnamAM ApI hatI tenuM varNana karavAnA hetu A lekhanA che. hastavapra eTale hAlanuM hAthakha, sivAya gAmanA khIjAM nAme mALakhI zakAtAM nathI. lekhanI tithi saMvata 210( valabhI saMvata sAthe sarakhAvatAM i. sa. para9 )nA zrAvaNu zuda 13 che. samaya AMkaDAomAM ApyA che. 1 eI, vA. 15 pA. 255 na2 vI. esa. sukhaya kara. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara paheluM patarUM 11 ........ mahAsAmantamahArAjadhruvasena * kuzalI sarvAneva svAnAyuktakavini12 yuktAcATamaTadrAGgikamahattaradhruvAdi' karaNikadANDapAzikAdInanyAMzca yathAsaMbaddhya13 mAnakAnbodhayavyastu vo viditaM yathA hastavapAhAraNyAM chedakapadraka bIjuM patarUM 14 grAme pUrvasIni caDhvakaskambha[phya]kapratyayapAdAvartA paMcAzAmAlAkArottarasinni 15 SoDazapAdAvarttaparisarodumbarakUpazca sabhUtavAtasahiraNyAdeyaM valApadravAstavya16 brAhmaNa NaNNAya monasagotrAya chandogasabrahmacAriNe mayA mAtApitroH puNyApyAyanAya 17 AtmanazcaihikAmubhikayathAbhilaSitaphalAvAptinimittamAcandrArkArNavakSitisthiti saritpa tasthitisa18 makAlInaH putrapautrAnvAyabhogyaM balicasvaizvadevAdyAnAM kriyANAM samu sarpa NArthamuMdakAtisargeNa 19 brahmadAyo nisRSTaH [ 1 ] yatosyocitayA brahmadAyasthityA bhujateH kRSataH karSayataH pradizato vA 20 na kaizcitsvalpApyAbAdhA vicAraNA vA kAryAsmadvaMzajairAgAmibhadranRpatibhizcAni tyAnyaizvaryANya21 sthiraM manuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayamasmadAyonumantavya [ : / ] yazvAcchindyA22 dAcchidyamAnaM vAnumodetsa paMcabhi mahApAtakaissopapAtakaissaMyuktassyA [ da ] pi catra vyAsagItA [ : ] zlokA 23 bhavanti [1] bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhissagarAdibhiH [1] yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM [1] 24 SaSThiM varSasahasrANi svarge modati bhUmidaH [1] AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaset [ // ] 25 svadattA paradattAM vA yo hareta vasundharAM [ / ] gavAM zatasahasrasya hantuH prApnoti kilbiSam [1] 26 svahasto mama mahAsAmantamahArAjadhruvasenasya [ // ] dUtakaH pratIhAramamAkaH [1] likhitaM kikakena [ // ] 27 saM 200 10 zrAvaNabahula 28 10 3 [ ] 1 ahi sudhI asarAMtara pravasana, 1 lAnA [ saMvata 21 ] pAlitANA tAmapatranI sAthe sarakhuM 8.[ numA 11 pAna 108] 2vAMcA yukta 3 vayAdhi 4 yA tyastu 5 vAyA sImni 6qyA mAnavasa vAyA nva 8 vAMyANArtham 9 vAyA bhajataH 10vAyA mAnuSyaM vAMyA meM 12 vAyA cAtra 13 yA tAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 lAnA bhAvanagaranA patarAMo bhASAntara [ paM. 1-12 cAlu prastAvanA samAve che. tarajumA mATe, udAharaNa tarIke DA. sTena kenethI prakaTa thaelA pAlitANA tAmrapatra naM. 1 nI zarUAtanI paMktieAnA, taraMjImA sAthe sarakhAve. e. I.veA, 11 pAnuM 108 ] 23 ( paMkti 13-18 ) tamane jAhera thAe ke mArAM mAtApitAnA puNyanI abhivRddhi artha ane mArA A leka tema ja paraleAkamAM icchita phaLanI prApti arthe, hastavaprAharaNImAM cheDhakapaka grAmamAM pUrva sImA 52 50 ( pacAsa ) pAdAvartta je cavaka-kumbhayakanI mAlikInAM che ane, mAlAkAranI uttara sImA para 16 pAdAvartta vistAranA udumbara sahita kUpa, bhUta, vAta, hiraNya ane Adreya sahita, ali, carU, vaizvadeva Adi vidhi anuSThAna mATe vAparUnA nivAsI mANavageAtranA, chandoga-sabrahmacArI brAhmaNu Nune, candra, sUraja, sAgara, pRthvI, nadIo, ane parvatenA astitvakALasudhI, putra, pautra, paraMparAnA upabhega mATe pANInA arthathI brahmadAya tarIke mArAthI apAyAM che. ( paMkti 19-20) AthI brahmadAyanA niyamAnusAra, te khetI kare, khetI karAve athavA anyane soMpe tyAre tene keAIe leza paNa pratibaMdha karavA nahi. ( paMkti 21-25-cAlu upadeza ane zApa samAve che. ) 19 ( paMkti 26 ) A mArA mahAsAmanta mahArAja dhruvasenanA svahasta che. kRtaka pratIhAra mammaka che. kithI lakhAyuM. ( paMkti 27-28 ) saMvata 210 zrAvaNa zudi 13 ne dine Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 23 dhruvasena 1 lAnAM pAlitANunA patarAMo [ valabhI ] saMvata 210 zrA. su. 15=528 I. sa. A patarAMonuM varNana rAya bahAdura vi. vaizyae A pramANe ApyuM che--" "kaDI athavA mudrA vagaranAM be patarAMo che ane te darekamAM kaDInAM kANuM che. pahelA patarAnA DAbI bAjunA taLIAnA khUNAnuM kaDInuM kANuM saMpUrNa nathI, tenI nIcene cheDe bhAga bhAMgI gayo che. dareka patarAnI eka bAju upara lakheluM che. thoDI jagyAe kArIgaranAM hathIyAranI nizAnIo bane patarAMnI pAchaLanA bhAgamAM paNa jaNya che. patarAMonI laMbAI 10" thI 10"nI ane uMcAI 6;" thI 6" sudhInI che. dareka akSaranI uMcAI lagabhaga " che. dareka patarA upara suMdara rIte kotarelI 14 paMktio che, ane te surakSita sthitimAM che. hastavapra-AharaNamAM AvelI, bhalalara nAmanA gAmaDAnI ane AkrilikA taLAvanI nivAya. kANunI sarahad upara vizAkha nAmane brAhmaNa kheta hato te karaDa khetaranI jamIna, tathA akSarasaramAMthI jaI zakAtAM vAsukIya gAmaDAMnI sarahada para uttara dizAmAM 50 pAdAntanuM dAna siMhapuranA rahIza vAjasaneya( zAkhA )nA ziSya, jAvAla getranA brAhmaNa viSNuzarmanane kareluM te maMjura karatuM A zAsana mahAsAmanta mahArAja dhruvasene valabhImAMthI kADhayuM hatuM. bhallara ane vasukIya nAmanAM gAmaDAMo huM oLakhAvI zakato nathI. vasukIyane akSarasaraka-prAvezya kaheluM che. A gaNezagaDhanAM saMvata 207 nAM patarAMomAMnAM "akSarasaraka-prApIya' jene artha prophesara ha9za " akSaradhdhApanuM " e kare che, tene maLatuM Ave che. saMvata 248nA guhasene ApelAM tAmrapatra para nAM dAnanI 5 mI lITImAM lakhela " vaTasthalIkA prApIya '' sAthe sarakhAvIne A artha karyo che. mahAsudevanA kharIAranAM patarAMomAM AvatA pravezya' zabdane ane prApIyane ekaja artha thAya che ema cokkasa jaNAya che. paraMtu " acAta-bhaTa-pravezya' e sAdhAraNa vAkayamAM je artha thAya che te sivAya bIjo artha havA saMbhava nathI. te pachI ' ' prApya nuM prAkata rUpa hovuM joie. te pramANe " akSasara pravezya " ne arthe huM "aphasarakamAM thaIne jemAM praveza thAya che" eTale akSarakanI sarahada upara e karIza. akSarasarakanI sthaLa-sImA huM nakakI karI zakatA nathI. A zabdane chelle bhAga kadAca saraka eTale sarovara, taLAva hAya. bAkInAM sthaLamAM valabhI ane hastavamAharaNa viSe upara kaheluM che. AkrilikAno artha "dhaNu AMbAvALuM" e thato haze. beo bra. je. e.se. jarnala, velyuma. 10 pA. 77 mAM prasiddha karelAM gharasena 4 thAnAM saMvata 326 nAM patarAMomAM paNa dAna lenAranA nivAsasthAna siMhapuranuM varNana che. te hAlanuM 21043 uttare ane 20 pUrvamAM AveluM sihora che. prathamanA dAna pramANe, pratIhAra mammaka dUtaka che, ane lekhaka kikakaka che. I. sa. para9 ne maLatA ( valabhI ) saMvata 210 nA zrAvaNa suda 15 ne divase dAna ApeluM che. 1 e. I. vo. 11 naM. 8 pA. 109-10 pro. sTena kena 2 I. pA. 12 akSarotara 5 - 4, 4 e, I, , 11 5, 81 ane neTa e. . 5 pA. 206 7 e, I. je. 9 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhavasena 1lAnAM pAlitANAnAM patarAMo akSarAntara paheluM patarUM 1 OM svasti [ // *] valabhItaH prasabhapraNatAmitrANAM maitrakAnAmatulabalasapatnamaNDalAbhoga 2 saMsaktasaMprahArazatalabdhapratApaH prata (tA ) po panatadAnama ( mA ) nArjavopArji tAnura (rA) gonurakta3 m ( au ) labhRtamitrazreNIbalAva (vA) ta rAjazrIH' paramamAhezvarassenApati zrI bhaTakkaH 4 tasya sutastatpAdarajoruNAvanatapavitrIkRtazirAzzirovanatazatrucuDAmaNI (Ni ) 5 prabhAvicchuritapAdanakhapaMktidIdhitiH di ( dI )nA nAthajanopajIvyama ( mA ) navibhavaH 6 paramamAhezvarassenApatidharasenastasyAnujastatpAdAbhipraNAmaprazastavimala7 maulimaNI( Nir )manvAdipraNItavidhividha ( dhA ) nadharmarAja iva vihita vinayavya (a) vasthA pa8 dhdhatirakhilaMbhuvanamaNDalAbhogasvAminA paramasvAminA svayamupahitarAjyAbhiSeka9 mahA vinA (zrA ) NanapUtarAjezrIH paramamAhezvaro mahArAjadroNasiMha ssi(-- * )ha iva 10 tasyAnujassvabhujabalena paragajaghaTAnIkAnA( : )mekavijayI zaraNaiSiNA [. * ] zaraNa11 mavaboddhA zAstrArthatattvAnAM kalpataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhilaSitaphalA512 bhogadaH paramabh ( A ) gavataH paramabhaTyA ( hA ) rakapAdAnuddhyAto mahAsAmanta mahArAja dhruva 13 senaH kuzalI s ( a ) | neva ravAnAyuktakaviniyuktaka ca ( cA ) TabhaTadrA nikamahattara14 dhruvAdhikaraNikadANDapAzikAdInanyAMzca yathA saMbandhyAmAnaka ( kA) nanudarza 1 saya 35 2 pAyo kANA 3 pAyo rAjyazrIH 4 paaye| AvapUta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 gujarAtanA aitihAsika lekha bIjaM patarUM 15 yatyastu vo vidI (di) taM yathA siMhapuravAstavya brAhmaNa viSNuzarmaNe 16 jyAvAlasagotrAya vAjisaneyasabrahmacAriNe hastavaprAharaNyA [ - * ] bhallara17 grAmAparadakSiNasIni brAhmaNa vizAkhaprabhuktakakaradakSetraM dvAdazapAdA18 varta parisarAmrilikA vApi (pI) tathAkSasarakaprAvezyavasukIyagrAmottara19 sImn [ 1] pAdAvartAH paMcAzadbhuktabhujyamAnakAH etanmayA mAta ( tA) pitroH puNyA20 pyAyanAyAtmanazcaihikAmuSmikayathAbhilaSitaphala (lA) vAptinimitta [- *] pUrvAcAra21 sthityAnumode (di) taM yatosya bhunataH kRSataH karSayataH pradizato vAna kaizci [t ] 22 paripanthanA kAryAsmadvaMzajairAg [1] mi bhadranRpatibhizca sAma ( mA ) nya bhu ( bhU ) midAna phalamava. 23 gacchadbhirayamamasmadanumatI' mantavyA ( // *) bhavanti cAtra vyAsagItAH zlo kA bhavanti (:) 24 bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhissagarAdibhiH [ / * ] yasya yasya yadA bhUmi stasya tasya tadA 25 phalaM ( // 4 ) SaSThiM varSasahasrANi svarge modati bhUmidaH ( / * ) Acchetsa (tA) cAnumanta ( to) ca ta ( tA ) nye ( va * ) narake vase ( // * ) 26 svadattA ( - * ) paradattAM vA yo hareta vasundharAM (1) gavA [ - ] zatasahasrasya hantuH pra (prA) moti kilviSaM ( // ) 27 svahasto mama maha ( hA ) sAmanta maha (hA ) rAjadhruvasenasya (1) dRtakaH pratIhAramammakaH ( // ) likhitaM kikakena (1) saM 200 10 28 zrAvaNa zu 10 5 1 vaay| iyamasmadanumatiranumantavyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 lAnAM pAlitANAnAM patarAMo bhASAntara (1-14 paMktio saMvata 206 nA dAnapatranI zarUAtane lagabhaga maLatI ja che. ) (paM. 15) tamane jAhera thAo ke, siMhapuranA vatanI, jyAbAla gotranA, vAjasaneya zAkhAnA brAhmaNa viSNuzarmanane nIcenI milakata nAme -lara gAmamAM, hastavapra AharaNimAM nAya sImA para brAhmaNa vizAkhanA bhegavaTAnuM karada kSetra ( khetara ) ane 12 pAdAvarta viratAravALI AkrilikA vApI, temaja akSasaraka sudhInI hadavALA vasukIya gAmanI uttara sImAmAM 50 pAdAvarta, jene te pahelAM upabhega karo temaja hAla paNa upabhoga kare che tene mATe meM, mArAM mAtApitAnA puyavRddhi arthe tathA A leAkamAM tema ja paraleH phalaprApti mATe pUrvanA upabhega( bhegavaTA )nA niyama anusAra anumodana ApyuM che. AthI karIne jayAre te hene upabhoga karate hoya, khetI karatA hoya, khetI karAvatA hoya athavA bIjAne saMpato hoya tyAre kaI paNa mANase tene pratibaMdha kare nahi. A amArA anumadanane amArA vaMzajo ane bhAvidhamI nRpee, bhUmidAnanuM puNya sAmAnya gaNI, anumati ApavI joIe. (pa. 23) Ane mATe vyAsanA racelA sloka paNa che. pRthvIne upabhoga kayAM che, vagere ..... ... .. bhUmidAna denAra vagere ... ... piote kareluM athavA anya jane kareluM bhUmidAna je hare che te zatasahastra (lakSa) gAyo mAravAne aparAdhI bane che. (5. 27) mahArA-mahAsAmanta mahArAja dhruvasenanA-hastAkSara. dUtaka pratIhAra mamma. lakhanA2 kikakaka. saMvata 210, zrAvaNa suda 15. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 24 dhruvasena 1 lAnAM tAmrapatro saMvata 210 bhAdrapada vadi 9 A zAsananuM paheluM pataruM pAlItANumAM zatruMjaya daravAjA pAsenA taLAvamAMthI gALa kADhatI vakhate maLI AvyuM hatuM. svasthAna bhAvanagaranA darabAre te patarUM muMbaImAMnA prinsa opha velsa myujhIyamane I. sa. 1918 mAM bheTa ApeluM che. bIjuM pataruM kAThIyAvADanA gohilavADa prAMtamAMnA pAlItANAthI nitya khUNe 10 mAIla upara AvelA ayAveja nAmanA nAnA gAmaDAmAMthI mI. TayuDara evana AI. sI. esa. eDamIjITara pAlItANu sTeTa ne I. sa. 1894mAM maLyuM hatuM ane te atyAre rAjakeTamAMnA voTasana myujhIyama epha enTIvITIjhamAM surakSita che. bane patarAMnI eka ja bAjue lekha katarelo che. patarAnuM mApa 102 iMca pahoLAI ane dapha iMca uMcAI che. patarAMnI kera heja upaDatI che ane te bane surakSita che. akSare uMDA kerelA che ane patarAMnI bIjI bAjue dekhAya che. kotarakAma sArI rIte karavAmAM AvyuM che. pahelA patarAnuM vajana 56 telA che. patarAMnA nIcalA ane u5lyA cheDA upara bane sAthe bAMdhavA mATe tema ja sIla mATe che. ane patarAMmAM 15 lIMTI karelI che. saM. 210 mAM dhruvasena 1 lAe ApelA dAnanI hakikata AmAM che. (1) nagarakanA rahevAzI, Atreya getranA, ane vAjasaneya zAkhAnA zAblizarmana nAmanA brAhmaNane surASTramAMnA bhaNikA gAmanA agnikhUNAnA pAdaramAMnI dasa pAdAvarta jamIna ApelI hatI (2) temaja teja brAhmaNanA bhAI devazarmana ne te ja pAdaramAM 100 pArAvarta jamIna, ane bAra pAThAvarti kSetraphaLavALuM vApI bholara ApeluM hatuM. vApI bhelarane artha khAtrIpUrvaka ApI zakAte nathI paNa mATIthI bharI dIdhela vagara vaparAzanI vAva hoya ema saMbhava che. bhaNikA atyAre maLI zakatuM nathI jyAre nagaraka ghaNuM karIne nAgara brAhmaNanuM mULa vatana vaDanagara hAya e saMbhava che. dUtaka rudradhara hato. AnI pahelAnAM dAnapatromAM dUtaka mammaka Apela che. jyAre A ane AnI pachInAmAM rUdradhara Apela che. lekhaka te badhAM zAsanamAM temaja AmAM kika che. ITI BY paheluM patarUM e. I. va. 17 5. 18 ke. vI. esa sukathaMkara bIjI 5tarU e. I. vo 19 5. 125 mI. DI. bI. hosalakara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 lAnAM tAmrapatro akSarAntara patarU paheluM 12 mehAsAmantamahArAja dhruvasena kuzalI sarvvAneva svAnAyukta13 viniyuktakamahattaradrAMgika dhruvasthAnAdhikaraNikAdInanyAMzca yathAsaMbaddhyamAnakAna14 nudarzayatyastu vassaMviditaM yathA surASTrAyAM bhadreNikAgrAmasya pUrvadakSiNa siniM 15 pAdAvarttazataM nagarakavAstavyazAntizarmaNe AtreyagotrAyavAji patarUM bIjuM 16 saneya sabrahmacAriNe tathA asyaiva bhrAtre devazarmaNe asyAmeva sIni 17 pAdAvarttazataM vApIbhollaraM ca dvAdazapAdAvarttaparisaraM mayA mAtApitro * puNyApyAya 18 nA[ yA ] tmanazcaihikAmuSmikayathAbhilaSitaphalAvAptinimittamAcandrAkarNavakSitisthitisari 19 tparvvatasamakAlInaM putrapautrAnvayabhogyaM balicaruvaizya ( kha ) devAdyAnAM kriyANA ( - ) samutsa - 20 NArthamudakAtisargeNa nisRSTaM yatonayo * pUrvvabrahmadeyasthityA bhuMjatoH kRSato [ : ] 21 karSApayato x pradizatorvA na kaizcitsvalpApyAbAdhA vicAraNA vA kAryyAsmadvaMzajaizvA22 gAminRpatibhirapi anityAnyaizvaryyANi asthiraM mAnuSyaM sa [ ] sAmAnyaM bhUmidAnapha 23 laM [la]mavagacchadbhirayamasmaddAyonumantavyaH yazcAcchidyAdAcchidyamAnaM vAnumode ( ta ) 24 sa paMcabhiH mahApa ( 1 ) takaiH sopapAtakaiH saMyuktassyAditi api cAtravyAsaMgIta25 zlokA bhavanti - SaSTiM [STiM ] rSasahasrANi svarge modati bhUmidaH AcchettA cAnumantA ca 26 tAnyeva narake vaset [ // 1 ] svadattAM paradattAM vA yo hareta vasundharAM sa gavAM zatasahasra 27 sya hantuH prApnoti kilpi [ lbi ]Sam ( // 2 ) bahubhirvvasudhA bhuktA rAjabhiH sagarAdibhiH yasya yasya 28 yadA bhUmistasya tasya tadA bha ( 1 ) drapada vadi 9 29 svahasto mama mahAsAmantamahArAja dhruvasenasya - dUtako rudradharaH ( / ) li .... khitaM kika ( kka ) - 30 kena ( / ) phalamiti ( m // 3 iti ) = saM 200 10 ( 1 ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 29 1 AMhI sudhInuM akSarAMtara e. i. vA 11 pA. 10 pAme prasiddha thayelAM dhruvasena 1 lAnAM pAlitANAnAM saM. 206 nA tAmrapatramAMnA akSarAMtane maLatu Ave che. mAtra paMkti ThI mAM pAmItraLAma ne badale tyAdAbhipraNAma bhane dInA ne 46le manvAdinA vAMyavAnuM che. 2 vAM sImni mAMDIthI jIbhuM pataI saMdhAya cha. . 4. 1858. 129.4 na vadhAre che. 5 varSa sa nagame che. www.umaragyanbhandar.com
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 25 dhruvasena 1 lAnAM patarAMe [ gupta ] saMvat 210 bhAdrapada vadi 13 mudrAnA upalA ardha bhAgamAM haMmeza mujakha capaTa ardha bhAgamAM zrI-bhaTaka' evA zabdo lakhelA che. 27 mI paMktimAM Apela tArIkha uparathI 200,10 dAkhalA maLe che. A e patarAMe che. darekanuM mApa 10"x'' che-ane te dareka eka ja mAjue lakhelAM che, beThele nandI dekhAya che. ane nIcalA dareka patarAM upara 14 paMktio lakhela che. ane 3 evA AMkaDAonAM cihnonA A badhAM patarAMo, pahelethI chelle sudhI, epigrAphiyA iMDIkA veA. 11 pA, 104 upara pre. sTena kAnAe prasiddha karelAM valabhInAM pAMca patarAMomAMnA pahelA gupta(saM. 206)ne maLatAM Ave che. paraMtu AMhi, dhruvasenanAM pAlitANAnAM gupta saMvat 210 nA patarAMe parathI jANavAmAM Avele rudradhara dUtaka che. maitraka vaMzanA dhruvasena[ 1 ] e valabhI zahera( kArDiAvADamAM vaLA)mAMthI dAna ApeluM che. dAna lenAra hastavapra( bhAvanagara tAme ghAghAthI 6 mela upara Avela hAthakha )ne rahIza, bhArgava geAtranA RgvedI brAhmaNa grahaTTi varNavele che. bhadreNikA nAmanA gAmaDAthI agnikeANamAM ane naTTakapura nAmanA gAmaDAnI sarahada maLe che tyAM 200 pAdAvarta pRthvInuM dAna Apelu che. I. sa. 530 ne maLatAM [ gupta-valabhI saMvat ] varSa 210 nA bhAdrapadanA 17 mA divase lekha lakhele che. jarnala kheA. dhrAM. ra. e. seAM. nyu. sI. ve, 1 pA. 15 jI. vI. AcAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruSasena 1 lAnAM patarAMgo akSarAntare patarUM pahelaM 14 mAnakanadarzayatyastu vo viditaM yathA hastavaprAharaNyo patarUM bIjuM 15 bhadreNikAgrAmapUrvadakSiNasImni naTTakaputragrAmasImasandhau pAdA16 vartazatadvayaM sabhUtavarta sahiraNyAdeyaM hastavapravAstavyabrAhmaNabhaTTiguhabhaTTibhyaH 17 bhArgavasagotrAbhyaH baDhajasabrahmacAribhyaH mayA mAtApitroH puNyApyAyana yAtma20 udakAtisagrgeNa brahmadAyo nisRSTaH 27 zuSkakoTaravAsinaHkRSNAhayohi jAyante brahmadeyaM haranti ye saM 200 10 bhAdrapada ba 13 28 svahasto mama mahesAmantamahArAjadhruvasenasya dUtakaH rudradharaH likhitaM kivAkena 1 maLa patarA uparathI. pahelI 13 paMkti mATe juo e. I. vo. 11 pA. 104 2 vAMco kAnanu 3 payA haraNyAM 4 vaaNy| vAta 5 pAMyA nAyAtma 6 pAMyA mahA 21 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM026 dhruvasena 1 lAnAM pAlitANAnAM patarAM [ valabhI-] saMvata 210 Azvina vada 5 A be patarAMonuM varNana rAya mahAdura vi. vacce A pramANe ApyuM che--darekamAM kaDIe nAM be kANAM che. darekamAM eka mAjI upara lakheluM che. keTaleka sthaLe kAtaranAranAM ejArAnI nizAnIe pAchaLanA bhAgamAM paNa dekhAya che. patarAMe lagabhaga 10}" lAMmAM che, ane uMcAI chu'' ane OM" vacce che. patarAMe surakSita sthitimAM che. pahelA upara 15 ane khIjA upara 12 paMktionuM sArI rIte kAtareluM lakhANa che. dareka akSaranI sarAsarI uMcAI ?" IMca che. krelika nAmanA gAmaDAnI uttara taraph Avela ekatrIza pAdAvartonuM khetara, tathA khetI mATe eka kUvA (vApI) tyAMnA rahIza, vAjIsaneya zAkhAnA ziSya, Apavasti geAtranA skanda nAmanA brAhmaNane dAnamAM ApyAM hatAM tene anumeAdana ApatuM A zAsana mahAsAmRta mahArAjA dhruvasene valabhImAMthI kADhayuM hatuM. A gAmaDuM meLavI zakAtuM nathI. bIje sthaLe jANuvAmAM nahi AvelA rudradhara nAmanA dUtaka che. ane prathamanA dAnanI jema lekhaka kika che. i. sa. para9 ne maLatA ( valabhI ) saMvat 210 nA Ayuja vada (?) 5 nuM A dAna che. pakhavADIyuM khatAvatA zabda khATA lakhAyA che. ane 'ma ' nahIM paNa ' zu ' tarIke kadAca lakhavA joIe. AnI pahelAMnA zabda pharIthI kheATI rIte ApyA che, eTale A bhUla thaI che. 1 e. i. vA. 11 pA 112 ke. sTena kAnA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 lAnAM pAlitANAnAM patarAMo akSarAntara patarU paheluM 1 OM svasti ( // X ) valabhItaH prasabhapraNatAmitrANA ( matulabalasapatnama EM ) maitrakAnA (NA ) 2 NDalAbhogasaMsaktasa - * ) prahArazatalabdhapratApaH pratApopanatadAnama (mA) nArja 3 vopArjitAnurAgonuraktamaulabhRta mitrazreNI balAvAptarAjazrIH paramamA4 hezvarassenApati zrIbhaTakkastasya sutastaccaraNarajoruNAvanatapavitrIkRta5 zirAH zirovanatazatrucUDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakhapaMktidIdhitirdInAnA6 thajanopajIvyamAnavibhavaH paramamAhezvarassenApatidhara senastasyAnuja 7 statpAdAbhipraNAmaprazastavimalamaulimaNirmmanvAdipraNItavidhividhAna 8 dharmmA dharmarAja iva vihitavinayavyavastha ( 1 ) paddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhoga 9 svAminA paramasvAminA svayamupahitarAjyAbhiSekamahAvizrANanAvapRtarA 10 ja ( z ) rIH paramamAhezvaro mahArAjadroNasihaM ( siMha ) ssi ( ) ha iva tasyAnujassvabhujabale 11 na paragajaghaTAnIkA ( nA * ) mekavijayI zaraNe ( Nai ) SiNAM zaraNamavaboddhA zAstrArta (thU ) ta ( t * ) tvA 12 nAM kalpataruriva suhR ( : ) tpraNayinAM yathAbhilaSitaphalopabhogadaH parama13 bhagavataH paramabhaTTArakapAdAnuddhyAto mahAsAmanta mahArAja dhruvasenaH 14 kuzalI sarvvAneva svAnAyuktakaviniyuktakacATabhaTamahattaradrAjJika kSuSA15 ghikaraNikadANDapAzikAdInanyAMzca yathAsaMbadhdhyamAnakAnanudarza bIjuM pata 16 yatyastu vo viditaM yathAkAlakagrAmauttaras ( 7 ) ni dvAdazapAdA (ra) parisarAva (vA) pi (pI) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 17 kSetrapAdAva ( r ) cAzca tR (tri ) zat tatraiva vAstavyatra (brA) kSaNaskandAya opasvastisagotrAya vAjisaneya 1 yiharU che 246 / 5 rAjyazrI. -- 33 www.umaragyanbhandar.com
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha 18 sanamacAriNe yadetat (pU) prabhuktabhujyamAnakaM tanmapA ( yA )pi mAtApitroH puNyApyAyana (nA) ya 19 AtmanazcaihikAde ( mu ) mikayathAbhilaSitaphalAvAptinimittaM pUrkhAcAra sthityAnujJAtam 20 pa ( ya ) tosya pUrvabhuktimaryAdayA bhuMjatA ( taH ) kRSata (:)' karSayataH pradizato vA na kenavi (ci ) svalpApyA21 ba (1) dhA vicAraNA vA ( na ) kAryAsmadvaMzajairAta (gA ) mibhadranRpati bhizcai vityAnyaizvAnyesthiramonuryya 22 tA ( sA ) ma ( mA ) nyaM ca bhUmidAnaphalamavagacchadbhiriya masmadanumatiranuma ntavyA ( vyA ) pi cAtra vyAsagItaH' 23 zlokAbhavanti ( // * ) bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhi ( : * ) sagarAdibhiH' ( / * ) yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA 24 phalaM ( // *) SaSTivarSasahasrANi svagarge modati bhamid ( a ) : ( / * ) Acche (t * ) tA (c ) cAnumanta (ntA ) cA ( ca ) nAnye ( tAnye ) va narake ve (va) set ( // * ) 25 vichayA ( vindhyA ) TavISvatoyAsu zuska ( zuSka ) koTaravAsihana ( : ) ( vAsinaH ) ( / * ) kRSNAhA ( ha ) yo hi jAyante bhu (bhU ) mida (dA) yaM haranti ye // 26 svahasto mama mahAsAmantamahArAjadhruvasenasya ( // + ) dutako rudradharaH ( // *) likhitaM kikaka (kikakena ) 27 saM 200 10 A [ ] (Azva ) yuja ja (ba ) taranAre visargana se 4i mInu ra cha. 2 vAMyA cAnityAnyaizvaryAnyasthiraM mAnuSyaM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhravasena 1lAnAM pAlitANAnAM patarAMoM 'bhASAntara" [ 1-15 paMktio saMvat 206 nA dAnalekhanI AraMbhane lagabhaga maLatI ja che ]. ( paMkti 16 tamane jAhera thAo ke -akolaka gAmamAM uttara sImA para bAra pAdAvartana vistArasahita vApI; ane 30 pArAvartanuM khetara ukta gAmanA vatanI aupasvasti getranA, vAjasaneyane ziSya brAhmaNe skanda, je pahelAM te bannene upabhega karo ane hAla paNa upabhoga kare che tene, mArAM mAtapitAnA puNyanI vRddhi mATe ane mane A leka tema ja paralekamAM manavAMchita phala prApti thAya te mATe, pUrvenA upabheganA niyama anusAra upabhega karavA meM anamedana ApyuM che. AthI karIne pUrvanA upabheganA niyame anusAra te tene upabhega karatA hoya, khetI karatA hoya, khetI karAvatA hoya athavA bIjAne patA hoya tyAre koIe lezamAtra paNa badhI athavA takarAra karavI nahi. A amArA jAnA dAnanA anumAdanane, amArA vaMzajoe ane bhAvi dhamI rAjAoe rAjasattA nAzavaMta che ane jIvana caMcala che, ane bhUmidAna sAmAnya che tema gaNIne, anumati ApavI joIe. - (pa. 22 ) Ane mATe vyAsanA karelA zloko paNa che. pRthvIne upabhoga karyo che vigere..bhUmidAna denAra vigere...bhUmidAna haranArA vizvanAM jaLavinAnAM vananAM vRkSenAM zuSka polANumAM rahetA kALA sarSa tarIke punarjanama le che. (paMkti 26 ) mArA mahAsAmanta mahArAja dhruvasenanA, hastAkSara. dUtaka rudradhara : lakhanAra kika, saMvata 210 Azva [yuja ] kRSNa(?) pakSa 5. 22 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 27 valabhI rAjA dhruvasena 1 lAnuM eka dAnapatra saMvata 216 mAgha kRSNupakSa 3 vaLAmAM kALIene maLI AveluM dhruvasena 1 paDelAnuM eka dAnapatra gheADAM aThavADIyAM pahelAM mArA hAthamAM mUkavAmAM AvyuM hatuM. AnI pratikRti tathA bhASAntara nIce ApelAM che. dhruvasena rAjAe kADhelu eka khIjuM zAsana paNa A sAthe hatuM. valabhI rAjAonA badhA lekhA mujaba A paNa tAranI kaDIethI joDI dIdhelAM e patarAMenI aMdaranI bAjue lakhelA che. A patarAMe mane maLyAM tyAre phakata eka ja kaDI rahI hatI. bIjI kaDI, jenA upara mudrA haze, te tUTI gaI hatI. patarAMonuM mApa 11"" che. ane te surakSita sthitimAM che. paNa pahelA patarAnI DAbI bAjunA uparaneA khUNeA kadAca zodhI kADhanAranI kuhADInA akasmAta ghAne lIdhe bhAgI gayelA che. eka cAra iMca lAMbA ane eka iMca paheALA kakaDAnA cAra bhAga thaI gayA che. paNa subhAgye A kakaDA saMbhALI rAkhelA che. pahelAMnI jema khIjA patarAnA nIcenA bhAga paNa jarA bhAMgI gayA che. khIjI IjAo karatAM A vadhAre gaMbhIra che; kAraNa ke AthI mArAthI keTalAka akSarA eLakhI zakAtA nathI. mane patarAMe maLyAM tyAre teonI upara kAI kAI ThekANe kAdavanAM pADAM khAjhI gayAM hatAM, ane moTA bhAgamAM te caLakATa mAratA kATanA thara lAgI gayA hatA. kAMThAnA bhAga chUTA paDI gayA hatA. cUnAnA pANImAM ghaNA vakhata rAkhavAthI kacaro ane kATa eTalAM baMdhA sApha thaI gayAM ke lagabhaga aMdhA akSarA cAkhkhA eLakhI zakAya tevA thaI gayA. valabhInAM prasiddha thayelAM zAsanA uparathI keTalAka aspaSTa rahelA akSara paNa jANI zakAya che. paraMtu tArIkhanA chellA AMkaDA muzkelI ubhI kare che. vaLAnAM khIjAM patarAM karatAM A patarAM uparanA akSarI vadhAre prAcIna dekhAya che. AkhA lakhamAM ' la ' giranAranA jUnA lekhA pramANe lakhAyelA che. > prAcIna haiAvAne lIdhe ja A dAnapatranI kimata che. prasiddha thayelAM patarAMomAMthI bhaTTArakanA prapAtra dharasena rajAnI pahelAMnuM eka paNa nathI. paraMtu ahiM tenA trIjA putranA lekha che. A patarAMnI sAla zaka saMvatanI hAvAthI valabhI saMvata( 318-19 i. sa. )nI zAta TrALusiMhanA rAjyAbhiSeka sAthe samakAlIna che eTale ke tyArathI thAya che ) te mAnyatA dhArUM chuM ke A patarAMnI sAlathI nirmUla thAya che. kAraNa ke A lekha uparanAM pahelAM e cihnA 210, cAkkasa che, eTale je zAka saMvata( vivAda khAtara chellA AMkaDA 9 che, evuM mAnIe te paNa )mAM lakhAyela hAya te i. sa. 197 thI pahelAMnA hAya nahi. valabhInAM AthI paNa vadhAre patarAMe theDA samayamAM maLI Avaze ema huM mAnuM chuM. tethI A patarAMe kharekhara kayA samayamAM lakhAyAM te carcAspada prazna viSe hAla kaMI paNa kahIza nahi. prAsara bhAMDArakare e patarAMomAMthI keTalAka bhAgeA prasiddha karyAM che, te uparathI jaNAya che ke vlabhI rAjnme brAhmaNAnA devane mAnatA hatA, chatAM khAdre tarapha sahAnubhUti rAkhatA hatA. eTale dhruvasena 1lA e ApeluM dAna yuropIya dRSTie vicitra jaNAya tApaNa ApaNane Azcaryajanaka nahi lAge ke dhruvasenanI vhenanI putrI aiAddhadharmanI anuyAyI hatI ane teNe baiddha maTha khAMdhyA hatA. jyAre tenA mAmeA vaiSNava hatA. hindustAnanA itihAsamAM prAcIna tema ja arvAcIna samayanA rAjAbheAnI udAravRttinA ghaNA dAkhalAo maLI Ave che. vaLI A patarAMo uparathI eka khIjI jANavA jevI hakIkata e maLI Ave che ke dhruvasenanA samaya sudhI valabhI rAjAe taddana svataMtra na heAtA, pazu keAI khIjA rAjAnuM sArvabhAmatva svIkAratA hatA. kAI paNa svataMtra rAjA sAmata, pratIhAra ane daNDanAyaka evA ilkAbeA dhAraNa kare nahiM, drANasiMhanA rAjyAbhiSekathI tenA kuTuMba ane sArvabhAma sattA sAthenA saMbaMdha tUTayA na hAte paNa phakta tenuM nAmAbhidhAna pheravAyuM hatuM, ema lAge che. 1 i. e. aa, 4 pA. 104-107 je, jI. byulara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ balabhI rAjA dhruvasena 1 lAnu eka dAnapatra 37 akSarAntara patarUM pahelu 1 svasti jayaskandhAvArAt khuDDavedIyagrAmavAsakAtprasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatula2 balasaMpannamaNDalAbhogasaMsaktasaMprahArazatalabdhapratApaH pratApopanatadAnamAnA3 javopArjitAnurAgAnuraktamaulabhRtamitrazreNIbalAvAptarAjyazrIH zrIsenApatibhaTArka:4 tasya sutaH taccaraNarajoruNanatapavitrIkRtazirAH zirovanatazatrucUDAma( Ni) 5 prabhAvicchuritapAdanakhapatidIdhitiH dInAnAthajanopajIvyamAnavibhavaH6 paramamAhezvaraH zrIsenApatidharasenaH tasyAnujastatpAdAbhipraNAmaprazasta 7 taravimalamaulimaNiH manvAdipraNItavidhividhAnadharmA dharmarAja iva vihi8 tavinayavyavasthApaddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhogekasvAminA paramasvA. 9 minA svayamupahitarAjyAbhiSekamahAvizrANanAvapUtarAjazrIH parama10 mAhezvaraH zrImahArAjadroNasiMhaH siMha iva tasyAnujasvabhujabalaparA11 krameNa paragajaghaTAnIkAnAmekavijayi zaraNaiSiNAM zaraNamavaboddhA12 zAstrArthatattvAnAM kalpataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhilaSitakAmaphalo13 pabhogadaH paramabhAgavataH paramabhaTTArakapAdAnuddhayAto mahAsAmanta 14 mahApratIhAramahAdaNDanAyakamahAkArtAkRtikamahArAjazrIdhruvasenaH kuzalI15 sarvAneva svAnAyuktakamahattaradrAMgicATabhaTAdInsamAjJA13 payatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyA patarUM bIjeM 1 pyAyanAyAtmanazcaihikAmuSmikayathAbhilaSitaphalAvApti2 nimittamAcandrAkArNavakSitisthitisamakAlInaH vihArasya patita3 vizINapratisaMskAraNAyaM dhUpadIpatailapuSpopayogi ca sasmidrA 4 stAprakSepIyaH sadityadAnakaraNaH savAtabhUtapratyAyaH bhUmicchidranyAyena 5 valabhyAM svabhAgineyIparamopAsikAduDDAkAritavihArapratiSThApitAnAM 6 bhagavatAM samyaksaMbuddhAnAM buddhAnAmAryabhikSusaMghasya ca piNDapAtaglAnabheSaja7 cIvarikAdyupayogAyAnupuMjyaparAnte pippalaruGkharIgrAmo datta [ : ] yataH8 tatrAdhikRtAnAM yattatrotpadyate taduddAhayatAM na kenacitpatiSedho9 vicAraNA vA kAryAsmadvaMzajairaNyanityaM mAnuSyamasthirANyaizvaryANyape10 kSyAyamasmadAyonumantavyaH yazcAcchindyAdAcchidyamAnaM vAnumodeta sa paMca 11 bhiHmahApAtakaizca sopapAtakaizca saMyuktaH syAdatra ca vyAsoktaH zloko bhavati // svadattAM 12 paradattAM vA yo hareta vasundharAM gavAM zatasahasrasya hantuH prApnoti kilviSaM13 (sva) hasto mamamahAsAmantamahApratIhAramahAdaNDanAyakamahAkA kRtika14 ma (hA) rA (ja) zrIdhruvasenasya...bhogikavaikundhaH likhitaM kikakena // saM.216 mAdhavadi 3 1 maulibhRtane pahale maulabhRta sUkSayA vyui cha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 gujarAtanA aitihAsika lekha bhASAntara svasti ! pravedIya gAmamAMnA vijayI nivAsathAnamAMthI, potAnA zatruone baLathI namAvanAra, mitronA atula pratApathI sAmrAjya prApta karanAra, sAmAsAmI karelAM aneka yuddhamAM yaza prApta karanAra, dAna, mAna, (bhaTTArakanA ) yazanAM phaLa, ane potAnI saraLatAthI prApta karelA anurAgane laIne anurakata mitra nRpamaMDaLanA pratApathI rAjyazrI prApta karanAra zrImAna senApati bhaTTAraka pUrve thaI gaye. tene putra, jenuM namana karatuM zira tenA pitAnA caraNanI rajathI rakta banIne pavitra thayuM hatuM, jenA padanA nakhanI prabhA namana karatA zatruonAM cUDAmaNinA tejathI kaMkAI jatI, jenI lakSamI dIna ane anAthanuM pAlana karatI hatI, te parama mAhezvara zrI senApati dharasena hato. tene anuja, jene vimaLa cUDAmaNi badhunA caraNane namana karavAthI adhika tejasaMpanna thaye hato, je manu Adi(munionAM jAhera karelAM vidhi vidhAnamAM yudhiSThira samAna hato, jeNe dharma pAlananA niyama paLAvyA, jenI rAjyazrI mahAdAnathI pavitra thaI hatI, ane jene rAjyAbhiSeka akhila pRthvInA paramasvAmithI jAte ja thayo hato te sihasamAna parama mAhezvara mahArAja zrI koNasiMha hatA. tene anuja, pitAnA bhujabaLa vaDe zatruonA gajenI ghaTAne ekAkI vijetA, zaraNAgatane AzrayasthAna, zAstrArtha ane tatvamAM nipuNa, prasudhi mitrone abhilASa anusAra Icchita phaLa ApanAra kalpatarU samAna, parama bhaTTArakane pAdAnudhyAta, paramabhAgavata, mahAsAmanta, mahApratIhAra, mahAdaDanAyaka, mahAkArtAkRtika, mahArAja zrI dhruvasena hato. - te kuzaLa hAlatamAM samasta rAjapurUSa, Ayuktaka, mahattara, cATa, bhaTa Adine anuzAsana kare che - tamane jAhera thAo ke mArAM mAtApitAnA puNyanI vRddhi arthe, A lekamAM ane paralokamAM Icchita phaLanI prApti mATe, anupujyanA anta para AveluM pipalarUkharI gAma, rAja purUSanA hasta prakSepaNa mukta, ... ... . ... ... sahita, temAMnI sarva Avaka sahita, bhUmichidranA nyAyathI, valabhImAM hArI bhaginInI putrI, buddha upAsima duhAe karelA vihAramAM pratiSThApita, pUjApAtra ane pUrNa buddhisaMpanna baddho ane tyAM vasatA munionA saMghane, vihAranA paDI gaelA ane bhAMgI gaela bhAgonuM samArakAma karavA mATe ane dhUpa, dIpa, tela ane (pUjA mATe) puSpa, ane AjArI janenAM anna, osaDa, varasa Adi meLavavA mATe, caMdra, suraja, sAgara, pRthvInA astitva kALasudhI upaga mATe, meM dAna ApyuM cheAthI te gAmanA mAlikane, jyAre te tyAM utpanna thatuM bheguM kare tyAre, kaMI pratibaMdha karavo nahi. amArA vaMzanA nRpoe, mAnuSya anitya che, ane ezvarya caMcaLa che, ema mAnI, A amArA dAnane anumati ApavI. je te harI leze, athavA te haraNa karavAmAM anumati Apaze, te paMca mahApApanA, ane anya a95 pApane doSI thaze. ane Ane mATe vyAsano kahelo eka leka che -je pote athavA anyathI ApelI bhUmi harI le che, te lakSa dhenunA vadhanuM pApa le che. mahAsAmata, mahApratIhAra, mahAdaDanAyaka, mahAkAttakRtika, mahArAja zrI dhruvasenanA svahasta ... ... ... ... ... kikakakathI lakhAyuM. saMvata. 216. mAgha vadi. 3. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ niM. 28 dhruvasena 1 lAnAM tAmrapatro [ gupta ] saMvata 217 Adhina vada 13 je be patarAM uparathI A akSarA-tara karavAmAM AvyuM che te Do. barajese che bularane prasiddha karavA mATe ApyAM hatAM ane teNe mane ApyAM hatAM. atyAre te briTiza myujhIyamamAM che. temAM valabhI rAjA dhruvasena 1 lAnuM gu. sa. 217 Azvina va. 13( I. sa. 536-37)nuM dAna lakheluM che. patarAMo bahu surakSita nathI. pahelA patarAnI uparanI kera ane nIcenA bhAgamAM DAbI bAjunA khUNAne bhAga tUTelAM che ane bIjA patarAnI jamaNI bAju paNa tevI ja sthitimAM che tethI zarUvAtanA bhAgamAM je sthaLethI dAna apAeluM che te sthaLanuM nAma naSTa thayuM che. uparAMta akSaronA keTalAka bhAga kALanI asarathI ghasAI gayA che ane keTalAka ThekANe bIlakula vaMcAtA nathI. tepaNa bIja dAnapAnI sarakhAmaNIthI ghaNA kharA akSaro meLavyA che. jo ke dAnamAM apAelA gAmanuM nAma maLI zakatuM nathI. - lekhe Akho gadyamAM che. jyAre chevaTano amuka bhAga zlokamAM che. keTalIka lekhakanI bhUlo sivAya vyAkaraNa vigere mATe khAsa taidha karavAlAyaka kAMI nathI. zarUvAtamAM zrI senApati bhaTTArkathI mAMDIne dhruvasena 1 lA sudhInI vaMzAvaLI, pachI dAnanI vigata ane chevaTamAM dUtaka vigerenAM nAma Apela che. dAnavibhAga-rAjabahena duhAe baMdhAvelA vihAramAM ane buddhadAsanA baMdhAvelA vihAramAM rahetA bhikSu saMghane dAna ApeluM che. dAnamAM ApeluM gAma vaTaprajayaka che ane te je paragaNAmAM AveluM che tenuM nAma vaMcAtuM nathI. be vihAra paikIne pahelo bIjA ghaNAM dAnapatromAM Ave che paNa bIje vihAra tadana na che. hyuena sege varNavelA 100 saMghArAmo paikIne A eka hoya ema saMbhavita che. dhruvasena pite zivadharmI hovA chatAM buddhadharma mATe ApeluM A dAna khAsa dhyAna khecanAruM che; kAraNa tethI tenI dharma sahiSNutAnuM bhAna Ave che. tema ja zaiva rAjAnI bahena duhu baddhamAM hatI te paNa upayogI hakIkta che. guhasena prathama pitAne paramamAhezvara lakhe che ane pAchaLathI paramepAsaka lakhela che. tethI kadAca pAchaLathI buddhadharmamAM Ape hoya e saMbhava che. uparAMta 6 ThI ane sAtamI zatAkhImAM buddhadharmanuM baLa AnAthI puravAra thAya che ane A madhyakAlanA rAjAo paNa azaka ane akabaranI mAphaka dharmadha na hatA, ema paNa sAbIta thAya che. * ja. ra. e. sa. I. sa. 1895 pA. 379 che. TI bloga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara 1 oM [ // ] svasti [ // ] vijayaskandha[ vArAt....vAsakA ]tma [sabha] pra[Na] ta[1 mi ] tra[TNAM ] ma ai] trakAnAmatulabalasa m ] panna ma[0]Da[ lA ]2 bhogasaMsakta saMmahArazata[ labdha pratApa ]: pratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurA gAnuraktamaulabhRta3 mitrazreNIbalAvAptarAjyazrIH paramamAhezvara zrIsenApati bhaTakaH tasyasutastaJca raNarajoruNAvanata 4 [ pava] [trI ] kRtazirAzzirovanatazatrucUDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakha paMktidIdhitiH dInAnAthajanopa 5 [ jIvya ] mAnavibhavaH paramamAhezvaraH zrIsenApati dharasenaH tasyAnujastatpAdAmi praNAmaprazasta6 [vi ]malamaulimaNimmanvAdipraNItavidhividhAnadhI dharmarAja iva vihitavina yavyavasthApaddha. tirakhilabhuvanamaNDalAbhogaikasvAminA paramasvAminA svayamupahitarAjyAbhiSekamahA8 ( vi ) zrANanAvapUtarAjazrIH paramamAhezvarazrImahArAjadroNasiMhassihaiva tasyAnujassvabhu9 jabalaparAkrameNa paragajaghaTAnIkAnAmekavijayI zaraNaiSiNAM zaraNamavaboddhA 10 ( zAstrA ) rtha tatvAnAM kalpataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhilaSitakAmaphalopabhogadaH 11 [ paramabha TArakapAdAnudhyAto mahApratihAra mahAdaNDanAyaka mahAkArtA kRtika mahAsAmanta 12 [mahArAja ] zrI dhruvasenaH [ kuzala ]f savAneva svAnAyuktakaviniyuktaka drAjhika mahattara cATa bha. 13 TAdinanyAMzca yathA saM[ba ]dhyamAnakAn samA [ jJApaya } tyastuvassaMviditaM yathA mayA 14 man ....sthala saMnikRSTa vaTaprajyaka grAmaH soparikaka[ ra ssa [ d ] [ [ tya] dAna vAta bha [ Uta pratyA ] 15 [ya] : sahAnyaizca kIrtibhA....i...ribhA....ai: bha[ 7 ] mic [ cha ) i [dranya ] | yena ..... yat cha ,na . 2 vAMyA bhaTArkaH 3tta shNkvaanne| cha. 4 sAdhAraNa 18 prazastatara ch|. .. 5. 5. 205 mAM paNa tara nathA. 5 vAyA rAjya 6 vAyA tatvAnAM 7 paDalA akSara ra athavA ka navA sAga. trIle NDaDeya 5 / mAtra pAya cha sthano tha 55 yasa che. 8 va ane 1 a cesa che. 1 A truTaka akSarAne artha ka9pI zakAto nathI. chelI che e cekasa che. -------------- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 [ mAtApi ] tro: [ puN ]yApyAyanAyAtmanazca [ ai] hikAmuSmika yathAbhilaSita phalAvAptinim [ itamA ] dhruvasenaM 1 lAnAM tAmrapatro patarU bIjuM [ candrAr kAvakSitisaritparvvatasamakAlInaH valabhItalasvabhAgineyA duDDAkArita [ vihAra ? ] 18 [ A ] cA bhadantabuddhadAsa kAritavihArakuTyAMpratiSThApita bhagavatAM samya[ i ] 19 [ ddhAnAM buddha ][nAmgandhadhUpa puSpadIpatailopayogi vihArasya ca svaNDasphuTitapati [ ta ] 20 [vi]zIrNa pratisaMskAraNArthaM caturddizAbhyAgatobhayavihAraprativAsibhikSusaMghasya 21 [., pi]NDapAtazayanAsanaglAna pratyAyabhaiSajyapariSkAropayogArthaM ca pra .. 22 [ tip ] AditaH [ // ] yato bhikSusaMghAdhikRtAnAM bhuJjatAM kRSatAM pradizatAM na kaizcitsvalpApyA 23 [ bAdhAk ] AryAsmadrzajairAgAminRpatibhizvAnityAnyaizvaryyANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca 24 [ bhU ]midAnaphalamavagacchadbhiyamasmaddAyo numantavyaH paripAlayitavyazva [ // ] yazvAcchi 25 [ ndyAt ] AcchidyamAnaM vAnumodeta sa paMcabhirmahApAtakaiH sopapAtakai saMyuktassyAt [ // ][ tya ]pi' 26 [ vyA ]sa gItau zlokau bhavataH [ // ] SaSTiM varSasahasrANi svarge modati bhUmidaH AcchettA 27 [ cAnumantA ] ca tANyeva narake vaset [ // ] bahubhirvvasudhA bhuktA rAjabhissagarAdibhiH yasya 28 [ yasya yadA bhUmi ]: tasya tasya tadA phalamiti svahasto mama mahApratihAra mahAdaNDa 29 [ nAyaka mahAkArtta ] AkRtika mahAsAmanta mahArAjazrI dhruvasenasya // dUtako rAjasthAnIya bhaTTiH 30 [ likhi ]taM kikkakeneti [ // 1 mepAssa rAThAvANI 4. uparathI madhuM bhejavI zAya che. 2 yA pATha a x ane 6 nA juja bhAga dekhAya che ane 10 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat saM 200-10-7 Azvayuja ba 13 41 4. me.vA. 2 pA. 104 pleTa 25, 5 Apela pADa usa che. 3 athavA hAtha [hA] pi 4 vA tAnyeva 54 ane 7 nAM cihnamAM gheADuM tUTe che, chatAM pATha taddana ceAkakasa che. www.umaragyanbhandar.com
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 29 dhruvasena 1 lAnAM vAvaDI jogIyAmAMthI maLelAM tAmrapatro gu. saM. rara1 Azvina va. 1 jUnAgaDha tAbe bhesANathI thoDe cheTe ane gAyakavADanA mANekavADAthI vAyavyamAM 11 mAIla cheTe AvelA vAvaDIM jogIyA gAmaDAmAM rahetA be brAhmaNa bhAIo pAse A tAmrapatro hatAM. AmAMnA eka tAmrapatramAM kAMIka paisAnI vAta haze ema mAnI thoDI patinI nakala utArI mane pUchavA Aye. A valabhInA tAmrapatramAMthI che ema tene samajAvyuM tyAre maLa patarAM dekhADavA kabUla karyuM. thaDA mAsa bAda te potAnA bhAI sAthe rAjakeTa te patarAM laIne AvyA. A patara pAchAM upalabdha nathI. patarAMnuM mApa 10 I. 4thA I. hatuM ane darekamAM babe kANAM hatAM jemAM nAM khelI kaDIthI te bAMdhelAM hatAM. banne patarAM surakSita hatAM mAtra sAta ATha akSara gayelA hatA te aTakaLa thI besArI zakAya tema hatA. akSare sArI rIte ane cokhA katarelA hatA. pahelA karatAM bIjAnA upara akSaro jarA nAnA hatA ane tenuM kAraNa e hatuM ke pahelA mAM jyAre 15 paMkti hatI tyAre bIjA mAM 1hA pati samAvavI paDI hatI. bhASA saMskRta hatI. anusvAra vigerenA tema ja zabdanI pherabadalI maLI ne lagabhaga cALIseka bhUla hatI. tAmrapatra aMdaranI hakIkatamAMthI valabhI vaMzanA itihAsa ne lagatI kAMI navI bInA maLatI nathI. tenI aMdara lakhelAM gAmaDAMo hAla vAvaDI gIyA AsapAsa maLatAM nathI. zamihambara (patra 1 5. 15), bhaNikA ( patra 2 paM. 18), drANika) patra 2 5. 17), sarasvatiya (patra. 2 5. 20) vagere gAmaDAM vAvaDI jogIyAnI AsapAsa maLatAM nathI. atyAre te tenI pUrvamAM galatha, dakSiNe kAliyA ane bhesANa pazcime rANapura ane khaMbhAliyA ane uttare baravAlA ane haDamatiA nAmanAM gAmaDAM maLe che. A uparathI aTakaLa thAya che ke kAM to gAmaDAMnAM nAma badhAM pharI gayAM che. agara to dAnanuM sthaLa kAThiyAvADanI bahAra hovuM joIe. rASaNapura tAlukAmAM samI nAmanuM gAma che ane tenAthI uttare pAMca mAIlane cheTe sarasvati nadI vahe che, jenA uparathI sarasvativaTa paDeluM hoya paNa te sivAya bIjAM gAmaDAM AsapAsa maLatAM nathI, ema kabula karavuM joIe. dAna lenAra skedatrAta ane guhagAta je bhAradvAja gotranA che ane chAMdegasa sabrahmacArI che te nAgara brAhmaNa che. Anandapura eTale ke uttara gujarAtamAMnA vaDanagaranA rahevAzI hovAthI tema ja tenA nAma uparathI te anumAna bAMdhI zakAya che. teonAM mULa nAma skendra ane gaha hovAM joIe tyAre trAta te teonAM zarma che. tevAM tera zarmo che, ane atyAre paNa nAgara brAhmaNonAM nAma sAthe dhArmika kriyA vakhta temAMnuM eka joDavAmAM Ave che. zrImAlIra ane audicya brAhmaNemAM paNa trAta zarma jovAmAM Ave che. paNa bhAradvAja ane Atreya getra sAthe nAgarabrAhmaNe jJAtimAM te zarma maLe che tethI A dAna lenArA nAgara brAhmaNu hutA, e sAbIta thAya che. dUtakanuM nAma bhakTi ApavAmAM AvyuM che. tenA IlakAba ne artha thekkasa thaI zaktA nathI. te zabda sUpa ane kAra vAMcIe to bhaTTi rasoDAne uparI hoya evo artha thAya che paNa "sU" ne "tuM" ne badale hoya (bhUlathI) te rUpArAvati ne artha rUpa ane jelane adhikArI e thaI zake. vizeSa vivecana AcArya vallabhajI e prakaTa karelAM A navA tAmrapatro aitihAsika daSTie upayogI che. tenI sAla gu. saM. 221=539-40 I. sa. je spaSTa rIte lakhela che te dhruvasenanI prApta sAlathI pAMca varSa meDI che. tethI dhruvasena 1 le saM. 207 thI 221 sudhI rAjya karatA ho joIe, ema anumAna thAya che. mI. vaThThabhajInuM zarma bAbatanuM vivecana upayogI che ane je badhAM dAnapatromAMnAM nAmo tathA tenAM zamA vigereno saMgraha karavAmAM Ave te brAhmaNanI peTA jJAti mAMhenA keTalAka prazno ne nikAla thaI zake. mI AcArye gAmaDAMnI oLakha ApI che te tapAsa karavA jevI che. 1 vIenA erIyenTala jaranala vo. 7 pA. 297 AcArya valabhajI haridana. 2 zrImAlI te zrImAla hAlanA bhinamAla( mAravADamAMnA )nA rahIza brAhmaNunI upajAti hatI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 lAnAM vAvaDI jogIyAmAMdhI maLelAM tAmrapatro akSarAntara patarU paheluM 1 svasti valabhItaH prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabalasaMpannamaNDa2 lAbhogasaMsaktaM ' saMprahArazatalabdhapratApaH pratApopanatadAnamAnarjavopArjitA3 nurAgonuraktamaulabhRtamitrazreNIbalAvAptarAjyazrAH paramamAhazvaraH zrIsenA4 pati bhaiTArkastasya sutastatpAdarajoruNevainatapavitrIkRtazirAzirovanata zatrucUr3A5 maNivicchuritapAdanakhapatidIdhitiH diinaanaathkRpnnjne| pajIvyamAnavibhavaH 6 paramamAhezvaraH zrIsenApatigharasenastasyAnujastatpAdAbhipraNAmaprazasta ravi7 malamaulimaNirmmanvAdipraNIta vidhividhAnadharmmA dharmarAja iva vihitavinayavyavasthA8 paddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhogaikasvAminA paramasvAminA svayamapahitairAjyabhi9 ssekmh| vizrANanAvapUtarAjazrIH paramamAhezvaraH zrImahArAjadroNasiMhassiMha 10 iva tasyAnujaH svabhujabalaparAkrameNa paragajaghaTAnIkAnAmekavijayI zaraNai11 SiNAM zaraNamavaboddhA zAstrArthatatvAnAM kalpataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhilaSita12 kAmaphalopabhogadaH paramabhAzavataH paramabhaTTArakapAdAnudhyAto mahArAja 13 zrI dhruvasena [ x ku ]zalI sarvvAneva svAnAyuktakaviniyuktakadrAjJjirka mahattaracATabhaTa 14 dhruvAdhikaraNikadANDapAzikAdInanyAMzca yathAsaMbadhyamAnarotsamanudarzayati 15 astu vassaMviditaM yathA zamihambaragrAme pUrvadakSiNI 16 bhadraNikAsImAparataH [ kSetrAdakSiNataH ] patarUM bIjuM brAhmaNaskandasatkakSetrAduttarataH brAhmaNasvAmidattasatka 17 khuddilakAzvamitrapAdIyaka kesarikAdipratyayakSetrapAdAvarttazatAni sapta tathA ca droNikAsImA 18 parataH devabrAhmaNa kSetrAduttarataH droNabrAhmaNasatkakSetrAtpUrvvataH yAmasya ca pUvvasIni Adi 19 tyakapratyayakSetrapAdAvarttazataM tathAnayoreva somnoH muddAdityAzvamitrakhudilakadAmarakAdipratyaya - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 3 11ye saMsaktasaMprahAra- 2 vAMyA bhaTTArka 3 vaaNthe| rajoruNAva. 4 thI mupahitarAjyA. 5 vI rAjyazrIH 6 visarga 26 12. 7 pAMye bhAgavataH 8 the| dvAGgika va mAnakAnsa 10 samanA zaha gayA hai. 24 www.umaragyanbhandar.com
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 gujarAtanA aitihAsika lekha 20 vApyaH paca pratyeka' SAdazapAdAvartaparisarAH tathA sarasvativaTagrAme dakSiNasImni vItamadhye vApI 21 pAdazapadAvarttaparisarA ekatra pAdAvarta zatAnyaSTau vApyazca SaT Anandapura vAstavyabrAhmaNa22 skandatrAta guhatrAtAbhyAM bharadvAjasagotrAbhyAM chandogasabrahmacAribhyAM mayA mAtA pitroH puNyapyayanAma23 caihikAmupmakaiyathAbhilaSitaphalAcAptinimittamAcatrArkArNavathitabhisari tparvatasthitisamakA24 lInaM putrapautrAnvayabhogyaM valicaruvaizvadevAdyAnAM kriyANAM samutsarpaNArthaM udakAtisamrgeNa25 brahmadeyamatisRSTaM yatonayoH ucitayA brahmadAyasthityA bhuMjato kRpato karSatoH pradiza 26 torvA na kaizcitsvalpApyAvAdhA vicAraNA vA kAryAsmadva'zajairAzAmanRpaMtibhizvAni. tyAnyaizvaryANya27 sthira mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayamasmadAyonumantavyaH yazcAcchinvyAt 28 AcchidyamAnaM vAnumodetsa paMcabhirmahApAtakaissopapAtakaissayuktaH syAdapi cAtra vyAsa 29 gItA zlokA bhavanti // SaSTiM varpasahasrANi svarge" modati bhUmidaH / AcchettA cAnumantA ca tAne"30 narake vaset svadattAM paradAttI vA yo haretvasundharAM zavoM gatasahasrasya hantuH prApnoti 31 kilbirSe bahubhirvasudhA bhukko rAjabhissagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmiH tasya tasya.... 32 phaleM // svahasto mama mahArAjazrI dhruvasenasya dUtakassUpakArApatibhaiTTiH likhitaM kikkakeneti 33 saM 200 + 20 + 1 Azvayaja ba 1 1 vAMyA pratyekaM poDa. 2 vAMyA SoDaza 3 pAyA brahmacAribhyAM 4 pAyA puNyApyAyanAyAtma 5 vaay| nazcaihikAmuSmika 6 vAyA phalAvApti. 7 vAMyA candrANivakSiti 8 vAya. kRSatoH karSayatoH 9 vAMyA jairAgAmi 10 vAMyA mAnuSyaM 11 vAya! chindyAt 12 pAyA ssaMyuktaH 13 pAyo svarge 14 vAMyA tAnyeva 15 paay| paradattAM 16 vAMyA gavAM 57 pAyA zata 18 gayA kilbirSa 19 vAMyA bhuktA 20 tasya tasya tadA 21 paaNy| phalaM .. vAMyA sUpakArapati 23 pAyA Azvayuja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM 30 dhruvasena 1 lAnAM tAmrapatrA [ gupta ] saMvata 226 kArtika su. 15 A be patarAMenA bhAMgIne ghaNuA TukaDA thaI gayA che. pahelA patarAnA cAra, ane khIjAnA cha TukaDA sAcavelA che. temanI madadathI dAnapatranA mATe bhAga vAMcI zakAya che ane kaMI bahu nukasAnabharelI kheTa jaNAtI nathI. dareka pataruM 11'xrU '' nA mApanuM che. lekhane ijA eTalI badhI thaI che ke tenI chApa laI zakAya tema nathI. khIjA patarAMna', AzIrvAda ane zApa ApanArA laika ane tithivALA bhAge pUratA spaSTa che. valabhImAMthI jAhera thayeluM A dAnapatra trasena 1 thI AnarjApuramAM vasatA eka brAhmaNane apAyelA dAnanI neAMdha le che. dAna lenAra purUSa ane dAnanI milkatanuM varNana khAvAela che, paNa te milkata sApekendraka maMDalImAM keTalAMka pAdAvartta bhUminI che. dAnapatramAM jANavAlAyaka traNa vizeSa hakIkata che. dhruvasena mATe, te nrupanAM khIjAM dAnamAM, ane tenuM nAma jaNAvatAM anya dAnamAM, na maLatuM evuM eka vadhAre upanAma A dAnamAM ApaNe oIe chIe. te upanAma pahelA patarAnI paMktie 10 ane 11 mAM jaNAveluM che. bIjI khAkhata e che ke A dAnanI tithi zabdomAM ane saMkhyA bannemAM ApI che tethI tithinI saMkhyA saMbaMdhe kaMI paNuM zaka rAkhavAnI jarUra nathI. tithi ane lakhanAranuM nAma eka blekamAM ApyAM che. lakhanAranuM nAma taddana navuM che. dUtanuM nAma ApyuM nathI. dAnanI tithi saMvata 226 navI che. ane valabhI samayanA jJAnane mATe ghaNI mahAna agatyanI che. kAraNa ke atyAra sudhI jANelI nRpa dhruvasenanI tithi saMvata 221 hatI (vI. e. ja. leA. pA. 297) ane tethI ApaNuM dAnapatra, tenA rAjyanA samaya Ama echAMmAM AchAM pAMca varSe vadhAre che. valabhI nRpa guhusenanI khIjI tithi 240 (i. e. vA. 7, pA. 66 ) maLelI che. vacce thaelA nRpa dharapaTTe koI paNa dAna karyuM ke nahiM te jANItuM nathI. 1 jaranala prA. khA. rA. e. sA. nyu sI. ve|. 1 pA. 16 DI. bI. viskAra. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntare paheluM patarUM 1 [oM svasti vala]bhItaH prasabhapraNatA mitrANAM mai]trakANAmatulabalasapatnamaNDalA bhogasaM[saktasaMprahAra-] 2 [zatalabdhapratA]paH pratApopanata[dAnamAnArjavopArjitAnurAgganuraktamaulabhRtami zreNIbalAvApta-] 3 [rAjazrIH parama]mAhezvarazrIsenApatibhaTA[kasta]sya sutastatpAdarajoruNAvanatapa vitrIkRtazirAzzi[rovanata-] 4 zatrucUDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakhapatidIdhitiH dInAnAthajanopanIvyamAnavibhavaH pa[ramamA-] 5 hezvaraH senApatidharasenastasyAnujastatpAdAbhipraNAmaprazastataravimalamaulimaNirma nvAdipraNIta6 vidhividhAnadharmA dharmarAja iva vihitavinayavyavasthApaddhatirakhilabhuvanamaNDalA bhogaikasvAminA 7 paramasvAminA svayamupahitarAjyAbhiSeka mahAvizrANanAvapUtarAjyazrIHparamamA8 hezvaraH zrImahArAjadroNasiMhaH siMha iva tasyAnujaH svabhujabalaparAkrameNa paraga jaghaTAnIkAnA9 me[ka] vijayI zaraNaiSiNAM zaraNamavaboddhA zAstrArthatatvAnAM kalpataruriva muhRtpraNa yinAM yathAbhilaSi10 [takA ] maphalopabhogadaH saM-dhikasamAzata..... ..... 11 .... ....zirapraNAmaprazastatarIkRtavimalapAdakamalayugalaH paramabhaTTArakapAdAnudhyA12 [tamahAsAmantamahArAja]dhuvasenaH kuzalI sarlAneva svAnanyAMzcAyuktakaviniyukta. kAnanyAMzca yathA13 [ saMbadhyamAnakAnanudarza]yati yathA mayAnartapuravAstavya ... .... pa-grAma 14 pAya sa hara .... pallIka patarUM bIjUM 15 . . . . . . . . . . . . . zatamekaM mAtApitroH [ puNyApyAyanA-] 1 bhaga patarAbhAMyA 2 vAMyA peko 3 mA mamI pataimA vAmAM AvatuM nayA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 rthamAtmanazca puNyayazobhivRddhaye 17 samakAlInaM 18. kIyAnAmahastaprakSepaNIyaM bhUmi sopokendrakamaNDalyAM brahmadeyaH nisRSTaH 19 brahmadeyasthityA bhuMjataH [kRSataH karSa ] yataH pradizato vA na kaizcidvayAse paripannA vA zajairAgAminRpatibhizvAnityAnyaizva [ya]NyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca smaddAyonumantavyaH pAlayitavyazca ya [zcainaM] chidyAdAcchidyamAnaM vAnumo deta sa paJcamahA 22 [pA]takaissaMyuktassyAdapi cAtra vyAse [na gItAH zlokA bhavanti [ / * ] SaSTiM varSasahasrANi svarge modati 20 21 24 25 26 27 28 kriyotsapaNArthamAcandrArka arNavakSiti putrapautrAnvayabho[gyaM so][ so] parikaraM sabhUtavAtapratyAyaM sarvahiraNyA www. .... bhUmidAnaphalamiti 23 [bhUmidaH AcchettA cAnumantA ca tA] nyeva narake [ vaset svada]ttAM paradatAM vA yo hareta vasundharAM sa viSTA .... ... dhruvasena 1 lAnAM tAmrapatro :: Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat yatnAdrakSa yudhiSThira mahIM mahimatAM zreSTha svahastaH shriidhruvsensy[|*]tripuN(1)k zuklapakSasya puNyAyAM pauNimA [tithau ] bhadreNa likhitaM tAmrazAsanaM [ / * ] saM 200 206 kArttika zu0 10 5 1 the| candrAkArNava 2 vAM SedhaH use he vicAraNA vA 3 tArINa tAyatu bhAvAya yahIM 25 ... 47 mAne pahale nIyenA zabda hAya che svalpApyAbAdhA levAmAM Ave cha. www.umaragyanbhandar.com
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha 10 31 dhruvasena 1 lAnuM paheluM patarU eka valabhI dAnapatranA pahelA patarAne A TukaDA che. subhAgye dhruvasena 1 lAnuM A dAnapatra che eTaluM darzAvatA bhAga temAM mAjIda che. patarAMnuM mApa ApI zakAtuM nathI, valabhI patarAM emAM hAya che tenAthI jUdI ja jAtanI nhAnI ane pAtaLI trAMbAMnI kaDItrALu eka nhAnuM kANuM tenI jamaNI bAjue che. 48 akSare cANmA ane saMbhALapUrvaka kAtarelA che, patarAM upara meAda rahele lakhele bhAga saralatAthI vAMcI zakAya che. 1 jarnala kheA. prA. rA. e. se. nyu, sI, zve. 1 huM pA. 18-19 DI. bI. diskAra. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 2 3 [ rAjyazrIH paramamAhezvaraH senApati zrIbhaTakkastasya sutasta]tpAdara [joruNAvanatapa]vitrI 4 [kRtazirAH zirovanatazatru cUDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakhapa]GktidIdhitirddanAnAthajanopajI ... 13 5 [vyamAnavibhavaH paramamAhezvarassenApatidharasenaH tasyAnujastatpAdA ]bhipraNAmaprazastavima 6 [ lamaulimaNirmmanvAdipraNIta vidhividhAnadharmmA dharmarAja iva vihita ]vinaya - vyavasthApaddhatirakhi 7 [labhuvanamaNDalAbhogasvAminA paramasvAminA svayamupahita ] rAjyabhiSeko mahAvizrANa8 [nAvapUta rAjyazrIH paramamAhezvaro mahArAjazrI droNasiMha siMha iva tasyAnujaHstra] bhujabale 9 [na paragajaghaTAnI kAnAmekavijayI zaraNaiSiNAM zaraNamavaboddhA zAstrA ]thatattvAnAM kalpatarukhi paramabhAgavataH para ] mabhaTTAra 10 [ suhRtpraNayinAM kapAdAnudhyAto 11 [ mahArAja dhruvasenaH kuzalI sarvvAneva svAnAyuktakaviniyuktaka ] mahataracATabhaTadANDapAzi 12 [kadhruvAdhikaraNikAdInanyAMzca yathAsaMbadhyamAnakAnanudarzaya ] tyastu vassaMviditaM yathA mayA dhruvasena 1 lAnuM pahelaM patasaM akSarAntara 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat yathAbhilaSitaphalopabhogadaH 49 1 kaiAMsanI aMdara zabdo aTakaLe gaNIne mUkayA che ? mhArI gaNatrI sAcI DhAya teA mahAsAmanta mATe mAmAM jagyA nathI ? chellI.paMktinA akSara dhasAI gayA che. www.umaragyanbhandar.com
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha naM0 32 dhruvasena 1 lAnuM paheluM patarU`` A patarAnI khaSI bAjumAe thADuM nukazAna thayeluM che. tenuM mApa 11'x6" che. akSarA joke taddana sIdhI paktimAM nathI tepaNa cAkkhA ane chUTA chUTA kAtarelA che, saratacUkane lIdhe kAtaranAre kAI kAI vakhate zabdanI vaccenA eka athavA vadhAre akSarA kAtAM nathI. te dAna lenAranuM nAma temAM nathI. paNa chellI be paMktieparathI jaNAya che ke te dhruvasena 1 lAnuM dAnapatra che, patarAnA zabdoparathI dekha:ya che ke te rAjAnAM prathama dAtA paikInuM A eka che. 1 jarnala be|. brA. rA. e. sA. nyu. sI. ve|. 1 huM pA. 20 DI. bI. dAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 lAnuM paheluM patarUM akSarAntara 1 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... tnamaNDalAbhogasaMsaktasa2 [prahArazatalabdhapratApaH pratApo]panatadAnamAnArjavopArjitAnurAgonuraktamau3 [labhRtazreNIbalAvAptarA]jyazrIH paramamAhezvaraH zrIsenApatibhaTArkasta4 [sya sutastatpAdorajoruNa[va*]natapavitrIkRtazirAH zirovanatazatrucUDAmaNi [prabhAvicchu- 5 [ri ] tapAda [ na ] khapazidIdhitirdInAnAthajopajIvyamAnavibhavaH paramamA6 [hezvaraH senApatidharasenastasyAnujastatpAdAbhipraMzastavimalamauli[ maNi-] 7 [ manvAdi ] praNItavidhividhAnadharmA dharmarAja iva vihitavinayavyavasthApa [ddhatirakhila-] 8 bhuvanamaNDalAbhogai[ ka*] svAminA paramasvAminA svayamupahitarAjyAbhiSekamahAvi9 zrA[Na ]nAvapUtarAjazrIH' paramamAhazvaro' mahArAjadroNasiMha [ :* ] siGhaI [va tasyAnu] 10 jassvabhujabalenaparagajaghaTAnIkAnAmekavijayI zaraNai[SiNAM zaraNamava.] 11 [ boddhA zAstrArthatattvA ]nAM kalpataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhi [ laSita __ kAmaphalopabho-] 12 [gadaH paramabhAgavataH paramabhaTTArakapAdAnudvayAto ma[ hArAjazrIdhuvasenaH ] 13 "[kuzalI sarvAneva svAnAyuktaka[ drAzikamahattaracATabhaTa] 1 mIla patarAnI bhAdInAnAtha 57 kRpaNa za6 nayI. 2 tebhana pAdAbhi pachI praNAma ha nathI. zabda saM. 207 nAM tAmrapatrone maLatA che, tethI zarUvAtanA varSanuM A dAna haze. vAMca rAnya 4 bhabana bhAga 595 saM. 207 nAM tAmrapatrAta bhaat|. 5 pAyA siMha. 6 mIbhAM svabhujabalaparAkrameNa zahA cha. 7 simAnA shm| sage bhUyA che. 26 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne 33 guhasenanAM tAmrapatro saMvata 24. zrAvaNa su. ? A tAmrapatro IMDIyana enTIkarInA taMtrI taraphathI maLelAM hatAM. tenuM mApa 11.9 iMca 47.7 IMtha che. sIla ane kaDI guma thaelAM che. kATathI patarAM khavAI gayelAM che ane bIjuM vadhu paDatuM khaMDita che. guhasananAM bIjuM prasiddha thaelAM patarAMmAMnA akSarathI A patarAMmAMnA akSara bahu judA che teo vadhu mahATA ane suvyakta che ane pravasena 1 lAnA patarAmAMnA akSarAnI Dhabane vadhu maLatA Ave che. dAna ApyAnuM sthaLa lakheluM nathI ane svasti zabda lakhela nathI, e be bAbatamAM bIje badhAM valabhI tAmrapatrothI A patarAM jUdAM paDe che. vaMzAvaLI paNa bIjA patarAMnAthI jUdI che ane guhasenanuM varNana taddana navuM che. te nIce mujaba che : . tenI pachI dhruvasena rAja kare che. tenA page praNAma karIne badhAM pApa jeNe I nAMkhyA che, pitAnA duzmananAM lazkarane harAvavAthI je kRSNa je che, zuddha ane kiMmatI ratnothI bharapUra hoIne je samudra je che, badhAM manuSyanI dRSTie mane hara hovAthI je caMdranA je che e parama mAhezvara zrImahArAja guhasena * * vaLI e paNa guMcavADAbhareluM che ke guhasenA pitAnA pitA dharapaTTanuM nAma vaMzAvaLImAM nathI ane pravasena 1 lA pachI tarata ja pitAnuM varNana Ave che. vadhu Azcarya te e che ke tenA pachI guhasenanA dIkarAnAM zAsanapatromAM dharapaTTanuM varNana che ane tene mahArAjAne IlkAba Apela che tethI te gAdI upara Avele have joIe. AnA samAdhAna tarIke kadAca saMbhava che ke dharapaTTe bahu ja theDe samaya rAjya karyuM hoya, jethI vazAvaLImAM tenuM varNana bahu jarUranuM lAgyuM nahIM hoya. A dAnanI sAla 240 upagI che, kAraNa pravasana 1 lA ane guhasena vaccene samaya 6 varasa TuMka thAya che. dhruvasena 1 lAnI benanI dIkarI duhAe valabhImAM sthApela vihAramAM rahetA baiddha zramaNane dAna ApavAmAM Avela che. A vihAra bIjA ghaNuM lekhamAM varNavela che. dAnamAM ApelA gAmanuM nAma naSTa thayuM che. baddha dharmanAM bIjA dAna mAphaka A dAna ApavAne uddeza paNa nIce mujaba che. vihArano jIrNoddhAra, zramaNane anna vastra ityAdi, buddhanI pUjA mATenI sAmagrI vigere. uparAMta saddharmanAM pustakanI (kharIdI), e eka navo uddeza AmAM che. vihAramAM pustakAlayanuM astitva AnAthI puravAra thAya che. 1 i. e. va. 7 pA. ka6 che. jI. khulara. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ guhasenanAM tAmrapatrI 53 akSarAntara patarUM pahelu 1 oM prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabalasaMpannamaNDalAbhogasaMsaktasaMprahArazata2 labdhapratApaH pratApopanatadAnamAnArjavopajitAnurAgAnuraktamaulabhRtamitrazreNI3 bala[1]vAptarAjyazrIH paramamAhezvaraH zrIsenApatibhaTArkastasya sutastatpAdara joruNAvata4 pavitrIkRtazirAzzirovanatazatrucUDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakhapaMktididhiti: nAnAthakRpa5 NajanopajIvyamAnavibhavaH paramamahezvaraH zrIsenApatidharasenastasyAnujastatpa[1], 6 dAbhipraNAmaprazastattaravimalamolimaNirmaNvAdipraNItavidhividhAnadharmA dharmarAja7 iva vihitavinayavyavasthApaddhatirakhilabhuvanamaMNDalAbhogaikasvAminA paramasvAminA 8 svayamupahitarajyAbhiSakaH paramamAhezvaraH zrImahArAjadroNasiMhassiha iva tasyA9 nujasvabhujabalaparAkrameNa paragajaghaTAnIkAnAmekavijayI zaraNeSiNAma10 zaraNamavaboddhA zAstrArthatatvAnAM kalpatarurivasuhRtpraNayinAM yathAbhilaSitakA11 maphalopabhogadaH paramabhaTTArakapAdAnudhyAtaH paramabhAgavataH zrImahArAjadhruvasena12 statpAdAbhipraNAmaprabhAvaprakSAlitAzeSakRSNaH kRSNa iva nirastArAtisanAsaMgaraH 13 sAgara iva vizruddhAdraNamahArharatnapUrNaH pUrNacandra iva sarvajanatAdarzanAbhirAmaH 14 paramamAhezvaraH zrImahArAjaguhasena kuzalI sarvAneva ... ... ... ... ... ... 15 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... rAjasthAnIyAmAtyAyuktakaviniyuktakadrAGgikacATabhaTa __ patarUM bIjUM 1 ... ... ... ... [ dI [ nanyAMzca ] yathA[saMbadhyamAna... ... ... ... 2 ... ... [ valabhI ]pure pUjya duDDAkAritavi [ hAra ]sya ... ka ... ... " 5.1 yA sakSare aspa cha. 5.2 vAMyA vopArjitA. 5.3 vaay| NAvanata. 5.4 vAMyA dIdhitiH 5.5 vAMyA mAhezvaraH 5. 6vAyA prazastatara; mauli; manvAdi. 5.7 maNDala 52nu anusvAra 6 nAMpA. 5. 8 vAMyA rAjyAbhiSekaH, ssiha. 5. 9 vaaNye| nujaH; zaraNaiSiNAM. 5. 12 vaaNy| senA. 5. 13 vizuddhAdaNa cokakasa rIte azuddha che. 5, 2 Tu aspaSTa che chatAM bI ja samAna lekhene aMge saMzaya vagarane che. 5.4 carovarteSu vatuSu saspaSTa cha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha 3 ... ... pratyAya ssarvahiraNyAdayaH sadazAparAdhaH [saha ... ... ra... zva ... 4 ... ... carovateMSu caturSu [ mA ]tApitro - puNyApyAyananimittamAtmanazcaihikA muSmikaphalAvA tiye]... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5 ... ... tasya gandhapuSpadhUpadIpatailAdikriyotsarpaNArtha saddharmasya pustakopakra... 6 .....nAdezasamatvAgatASTAdazanikAya( / bhyantarA )ya'bhikSu ( saMgha ) sya cIvi rapiNDapA (ta) .. ... ... ... ... ... ... ... 7 ....bha jAyavihArasya ca khaNDasphuTitavizIrNapratisaMskAraNArthamAcandrANivakSi (tisthiti )8 ( sari parvatasamakAlInaH bhUmicchidranyAyena sodakena kamaNDalunA visRSTaH yatosyocita... ... ... ... ... ..... 9 ...... paripanthanA vA kAryAgAminRpatibhizcAnityAnyaizvaryyANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidAnaphala ( lama) 10 ( vagaccha )dbhirayamasmadAyonumantavya pAlalitavya zca yazcAcchindyAdAcchidya mAnaM vAnumodeta sa ( paJcabhi ) 11 (mahA) pAtakaissopapAtakaissaMyuktassyAdapi cAtra zlokA bhavanti yAnIha dAri drabhayAnarendra(nAni 12 (dharmAya ) tanIkRtAni nirmAlyavAntapatimAni tAni ko nAma sAdhu puna rAdadIta vindhyA (TavISva )13 ( toyAsu ) zruSkakoTaravAsinaH kRSNAhayo hi jAyante pUrvadAya haranti ye // svada(tAM paradattAM) 14 (yohare ) ta vasundharAM gavAM zatasahasrasya hantu prApnoti kilviSamiti // dUtako [tra ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15 ... ... ... ... ... ... putraviSNusiMheneti // ' 16 ( svahasto mama zrImahArAjaguhasenamya // saM 240 zrAvaNa zu ... ... ... 5.5 tasya saMzANu che. mAtra 'ra' 25STa che. 5. 6 nAnAdeza 56 hai; yA samabhyAgata. 5.7 bhavajAya bharapaSTa. 5.15 viSNu 25STa che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 34 guhasenanuM vaLAnuM tAmrapatra valabhI saMvata 24 mAgha vada A tAmrapatra prathama prophesara bulahare InDIyana enTiverI . 4 (1875) pA174 me prasiddha karyuM hatuM. ane prephesara kilahernanA lisTa opha nedharna ikripazansa (uparanuM ve. 5)mAM nava 4pa tarIke noMdhAyeluM che. te kAThiAvADamAM vaLAmAM agara tenI najadikamAM jaDyuM hatuM ane te zaheranA kArabhArIe bembe InaphaTrInI 26 mI rejImenTanA lephaTananTa epha. bI. pIlane ApyuM hatuM. tenI pAsethI bIjAonA hAthamAM gayuM, ane 1890 mAM briTiza myujhIyamanA TrasTIone vecavAmAM AvyuM hatuM. hAla tyAM DIpArTamenTa opha e. bI. bu ane menyu. mAM rAkheluM che, ane "orienTala cArTarsa naM. 43" tarIke neMdhAyeluM che. tene bane teTaluM sApha karI, tathA buharanA pATha sAthe sarakhAvIne, have huM sudhArele pratilekha tathA pratikRti ApuM chuM. lekha trAMbAnA cokhaMDA patarA upara che. A pataruM akhaMDa hatuM tyAre 12 paheluM ane 87" uMcuM hatuM. jyAre buharane maLyuM tyAre tene khUNuomAM keTaluMka nukasAna thayeluM hatuM. A pratikRti ane buhuranA pAThanI sarakhAmaNI karavAthI dekhAya che ke 1875 ane 1890 nA samayamAM thoDA kakaDA kAMThA uparathI paNa nAza pAmyA hatA. patarAne bAkIne bhAga surakSita sthitimAM che. lipi te samayanI zuddha gupta lakhelI che, ane jihAmUlIya tathA upadamAnIya banne dekhADe che. haMmeza mujabanA be bedhaka leke sivAya lekha saMskRta gadyamAM lakhele che. valabhInA guhasenanA lekhane uttarArdha ane aMta bhAga A patarAmAM che. te ja samayanA bIjA lekho uparathI jaNAya che tema A lekhamAM duhAe sthApela baiddha maThanA piSaNa mATe dAnamAM ApelA pAsenA gAmanI hakIkata che. saMvata 246 eTale gupta saMvata athavA valabhI saMvat 2462 nA mAgha kRSNapakSamAM maMtra aMdabhaTe A lekha lakhyo hato. valabhI-eTale hAlanuM vaLA-sivAya temAM batAvelAM bIjA keI sthaLe oLakhI zakAtAM nathI. 1 e. I. va. 13 pA. 338. lAla DI. bAraneTa. 2 bahAra A tithi 21 vAMce che, paraMtu te sudhAre kinanA lisTamAM karavAmAM Avyo hato. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara 1 (samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzita) sa tvanikaSaH tatprabhAvapraNatArAticU (DA ratnaprabhA saMsaktapAdanakharazmi )2 ( saMhatiHsa ) kala smRtipraNItamArgasamyakparipAlana ( prajA raJjanAdanvartharAja__ zabdorUpa )3 ( kAntisthairyagAmbhIrya ) buddhisaMpadbhiH smarazazAGkAdirAjodadhitridazagurudhane zAna( tizayAnaH zaraNA-) 4 (gatA ) bhayapradAnaparatayA triNavadapAstAzeSasvakAryyaphala: prArthanAdhikArthapradA nAna (nditavidva)5 tsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH6 (zrI mahA )rAjaguhasenaH kuzalI sarvAnevAyuktakaviniyuktakadrAGgikamahattaracATabha dhruvAdhikaraNikadANDa7 bhogi( k ) coroddharaNikarAjasthAnIyakumArAmAtyAdInanyAMzcayathAsaMbaddhayamAnakAn samAjJApayatyastu vassaMviditaM8 valabhItalasanniviSTaduDDApAdakAritaduDDAmahAvihAre nAnAdigabhyAgatASTAdazanikA yAbhyantarazAkyAr2yAMbhikSusaM. 9 ghAya grAsAcchAdanazayyAsanaglAnapratyayabhaiSajyAdhupayogArthamAnumaMjIprAvezyapippala raMkharImAvezyazamIpadravATaka( m )10 tathA maNDalIdeMge saGgamAnakaM deTakahAre naddIyaM / tathA cossarI / evametad grAmacatuSTayaM sodRGgaM soparikaraM savAtabhUta11 dyAnyahiraNyAdeyaM sotpadyamAnaviSTikaM sarvarAjakIyAhastaprakSepaNIyaM bhUmicchidranyA yena mayA mAtApitrorAtmanazcai( hi )12 kAmuSmikayathAbhilaSitaphalAvAptaye udakasargeNAtisRSTaM yato syocitayA zAkyA. yaMbhikSusaMghasthira( ya* )bhuMjataH kRSataH ka( rSaya )13 to vA na kaizcitpratiSedhe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhizcAsmadvaMzajairanityAnyaizvaryA__NyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidA( na )14 phalamavagacchadbhirayamasmaddAyonumantavyaH paripAlayitavyazca yazcainamAcchidyAdAcchi dyamAnaM vAnumodeta sa paMcA(pa)( karmaphala )saMyuktassyAt trayyAMca vartamAnaH paMcabhirmahApAtakaissopapAtakaissaMyu ktasyAdapica // yAnIha dAridrabhayA(nna )16 rendrairddhanAni dharmAyatanIkRtAni / nirmAlyavAntapratimAni tAni ko nAma sAdhuH punarAdadIta // bahubhirvasudhA( bhuktA rAjabhi ). 17 [ssa]garAdibhiH / yasya yasya yadA bhUmiH tasya tasya tadA phalamiti / / svamukhAjJA / / vahasto mama mahArAjazrI( guhasena )18 [ sya ]likhitaM saMdhivigrahAdhiraNAdhikRtaskandabhaTena / saM. 246 mAgha va 1vAMyA triNavada 25 tRNavada 2 paaNy| evameta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ guhasenanU vaLAnu tAmrapatra bhASAntara' tene putra, jeNe zatruonA samada gajenAM kumbha bhedIne AtmabaLa prakAzita karyuM hatuM, jenA pAdanakhanAM kiraNe pitAnA pratApathI namelA zaruonA mugaTamaNinI kAnti sAthe bhaLI jAya che, jeNe sakaLa smRtimAM nirmalA mArganuM kALajIthI pAlana karIne janAnAM hRdaya anuraMjita karI, rAja ( hRdaya haranAra) zabdano artha satya karyo che, je rUpamAM kAmadeva, kAntimAM Indra, sthiratAmAM girIza, gAMbhIryamAM sAgara, buddhimAM bRhaspati karatAM adhika che, zaraNAgatane abhayadAna ApavAmAM parAyaNa hevAthI je potAnA hita mATe tRNa sarakhI paNa darakAra rAkhatuM nathI, je vidvAne ane praNayI mitronAM hadaya, prArthanA karatAM adhika dhana ApI, raMje che, je akhila bhuvananA sAkSAta AnaMda hatA, te parama mAhezvara, mahArAja zrI rAmena kazA husena kuzaLa hAlatamAM, rAjya sAthe kaI paNa saMbandha dharAvatA sarva Ayuktaka, viniyuktaka, drAMgika, mahattara, cATa, bhaTa, dhruvAdhikaraNika, daDugika, ceharaNika, rAjasthAnIya, kumAra, amAtya Adine zAsana kare che - tamane jAhera thAo ke mArAM mAtApitA ane mArA mATe A lekamAM ane paralokamAM icchita phaLanI prApti arthe, bhagavatI duhAe karelA ane ... ... ... ... varace AvelA duhAnA vihAramAM 18 zAkhAnA sarva dizAmAMthI AvatA zAkya bhikSusaMghane, AjArI Adi jananAM anna, vastra, Asana upAya ane osaDa mATe nIcenAM cAra gAme - AnamajI ane pimpalajkharI vacce AveluM samIpaTTa(8)vATaka mahilIgamAM saMga-2 mAnaka, tathA datakahAramAM nadIya ane cessarI, . . . ..sahita, ... ... .. .. sahita, lIlI ane sukI utpattinI Avaka sahita, anna ane suvarNa, ane veThanA hakaka sahita, bhUmicchidranA nyAyathI, pANInA adathI ( dAnane anumati ApI ) meM ApyAM che. AthI bhagavAna zAya-bhikSusaMdhanI sAthe saMbaMdha dharAvanAre koI paNa A gAmanI jyAre khetI kare athavA khetI karAve tyAre koI paNa pratibandha kare nahi. ane amArA vazana bhAvi bhadra kRpAe, aizvarya asthira che, manuSya anitya che ane bhUmidAnanuM phaLa (sarva rakSanArane ) sAmAnya che, ema mAnI A amArA dAnane anumati ApavI ane tenuM rakSaNa karavuM. je te harI leze athavA te harI levAmAM anumati Apaze te pAMca kukamane daMDa meLavaze ane traNa ( jAtanAM ) jIvitamAM paMcamahApApa ane anya a95 pApane deSI thaze. ane kahyuM che ke nRpanA dAridrayanA bhayane laIne dharma arthe ApeluM je nirmAlya ane vAnta anna samAna che te kaye sujana punaH harI leze ? sagara Adi bahu nRpee pRthvIne upabhega karyo che. je samaye je bhUpati, tene tenuM phaLa che. mArA svamukhe devAelI AjJA : mArA, mahArAja guhasenanA svahasta. saMdhivigrahAdhikaraNadhikRta skandabhaThThI lakhAyuM. saM. 246 1 I. enTI. vo. 4 pA. 175. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 35 valabhI rAjA guhasenanA samayanA mATInA ghaTanA avazeSa uparano lekha ( saMvata 247 ) vaLAnA darabAramAM taratamAM ja maLI Avela eka meTA mATInA ghaTano bhAga mane batAvavAmAM Avye hatuM. tenA upara nIce pramANe valabhI lipimAM lakhelo lekha hate. te lipinI pratikRti nIce ApI che : akSarAntara . . 200] 40 7 dhI gunaH ghaTa .. . . . pahele zabda suvikhyAta valabhI rAjA guhasenanuM nAma che, jenAM keTalAMka dAnapatra saMvata 246,247 ane 28 nAM che. bIjA zabdathI ghaTanI ja sUcanA sApha rIte jaNAya che. ghaTa pahe lAMnI saMdhi bhUlAI gaI che. vidhinuM trIjuM cihna, 7 mATenuM, surakSita che. te pahelAMnuM cihna - thoDuM nAza pAmyuM che. A cihna kadAca 200, athavA 10, 20, 30 athavA 40 hevuM joIe kAraNa ke guhasenanuM rAjya dhruvasena 1(207 )nA samaya ane dharasena 2 jA(2para)ne vahelAmAM vahelA samaya vacce hatuM. paMDita bhagavAnalAla iMdarajInA patraka parathI jANI zakAya che ke te cihna 40 nuM che. taddana nAza pAmeluM paheluM cihna kharekhara 200 che. I. e. va. 14 pA. 75 I. huze. vIenA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ guhusainanAM tAmrapatrA' saMvata 248 Azvina vada 14 guhusenanuM dAna 14" ane 9" nAM e patarAMo para keAtaryuM che. kaDI ane mudrA je banne patarAMone joDAelAM rAkhatAM hatAM te sAcavelAM che ane mudrA ' zrIbhaTArka ' lakhANu sahita beThelA vRSabhanuM haMmezanuM nizAna khatAve che. mudrA tenA sthAnamAMthI khaLathI teDI lIdhelI che tethI kaDInA kANA AgaLanA patarAnA bhAgone IjA thaI che. banne patarAM ghaTTa kATathI DhaMkAela che. patarA 1 lA upara ghaNA ja gheADA zabdo vaMcAya che. paNa tee eTaluM jaNAvavA pUrata che ke A dAnapatra valabhImAMthI lakhAyuM hatuM ane paheluM pataruM dhruvasena 1. ane dharasena 2 nAM jJAnapatramAMthI piricata che te pramANe, bhaTTArakathI dharapaTTa sudhI vaMzAvaLI sivAya kaMI khIjuM darzAvatuM nathI. naM036 patarU bIjuM dAna denAra gruhusenanA varNananA chellA bhAgathI zarU thAya che. tyAM sarvathI mahatvanA hevAla Ave che. kAraNa ke paMkti ra mAM zrImAn nRpa gRhasena parame pAsaka, buddhanA 'paramabhakta' che, jemAMthI jaNAya che ke A nRpa kharekhara yuddhapaMthamAM badalAI gayA hatA. pahelAM prakaTa thaelA dAnapatramAM ( I. e. vaoN. 4 pAnuM 174 ) te hajI paNa zivamata peAtAnA kahetA ane peAtAne parama mAhezvara heDAvatA. " dAnanuM pAtra, ( paMkti 6-7 ), rAjasthAnIya zUrane ( paMkti 7 ) arpaNu thaelA bhaTAraka vihAranA samIpamAM zrI mimmAe bAMdhelA abhyantarikA vihAramAM vasatA, ane (hInayAnanA ) 18 matanA abhyAgata bhikSukeAnA saMgha che. bhaTAraka e vaMcANu ne tadna nakkI hAya teA valabhI vaMzanA sthApanAra yuddhamatane sahAya Apate te sAbita thAya, tethI te kaMIka mahatvanuM thaI paDaze A " bhaTAraka vihAra " rAjasthAnIya zUrAya prasAdIkRta " e jaNAve che tema pAchaLathI tenA mULa AzayathI badalAI gayA haiAvA joie. mimmA, kharekhara, dhruvasena 1 ane guhusenanAM pUrve prakaTa Ave che te zrI huDDA samAna khauddha brahmacAriNI hatI. dAnanI vastu vaccIzIvacahumUlyAme yuddhavimaLeto jenA artha huM prayAga tarIke vaTasthalIkAprAya(?)nA bahumUlA zyAmazera ane dAsaka asrathI ApavAnI upaja ( Aya ) ema karU chuM. thayelAM dAnapatramAM jenuM nAma vanavAsanA(yaH ( paMkti 5 ) che, gAmamAM ceSDavaka geApaka, sukhI tithi ane saMvata kadAca 268, Ayuja vadi 14 che. paNa trIjI' cihna janarala kaniMgahAme 40, ane paMDita bhagavAnalAla IndrajI ane prephesara bhANDArakare 50 vAMcela che. I. e. vA~. 4 pAnAM 174 mAM tene 60 vAMcavAnuM pasaMda karavA mATenuM kAraNa ApyuM che. huM mAnuM chuM ke A savAla mATe vadhu vicAra jarUraneA nathI, paNa tenA nirNaya karavA vadhAre dAnaputrA joIe che. chelluM cihna pro. bhAMDArakare 6 mATe gayuM che. paNa 6 mATe jUdu cihna che. paMDita bhagavAnalAle mhArI sAthe gaye varSe karelI A viSayanI carcAthI mhArUM. cANa sUcavAyuM hatuM. gRhasena rRpe tenAM zAsana ApelA rAjapurUSAmAM khIjAM dAnapatromAM nahI daIvelA e rAjapurUSA che--anutpannAdAna samugrAhaka ane zaulkika. pAchaLanA zulka athavA ka ugharAvanAra jakAta khAtAnA adhikArIe kadAca che. khInne rAjapurUSa jene ApaNuM dAna e vakhata gaNAve che te rAjasthAnIya ' mATe kSemendranA lekaprakAzamAM keTalIka hakIkata maLI che. tyAM kahyuM che ke-- praka. 4 ( zarUAta ) < prajApAlanArthamudvahati rakSayati sa rAjasthAnIyaH // je prajApAlananeA hetu pUrNa kare che ane temane rahe che te rAjasthAnIya kahevAya che. 1 i. e. veA. 5 pA, 206 jI. byulara 28 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM bIjUM 1 prArthanAdhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva sakalabhuvana maNDalAbhoga 2 pramodaH paramopAsakaH mahArAjazrIguhasena kuzalIsAnevAyuktakaviniyuktaka ... ... mahattara* // cATa3 bhaTabhuvAdhikaraNikadANDapAzikacoroddharaNikAnutpannAdAnasamudrAhakazaukikarA jasthAnIyakumArAnamAtyAdikAnyAMzca yathA 4 saMvadhyamAnakAnsamAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanA srthamAtmanazcaihikAmuSmikayathAbhi5 lapitaphalAvAptaye vaTasthalIkApAyIyabahumulAgrAme kuTuMbizyAmaNeragopakaDeNDavaka__dAsakAstrAyassodraGga sopari6 karAssabhutavApratyA yaH sarvadhAnyahiraNyAdeyA sotpadyamAnaviSTikaH rAjasthAnIya zUrAya prasAdIkRta7 bhaTArkavihArapratyAsannamimmApAdakAritAbhyantarikAvihAre nAnAdigabhyAgatASTAda zanikAyAbhyantarAryabhikSusaGghAya8 grAsAcchAdanazayanAsanaglAnabhaiSajyAdikriyotsarparNAthamAcandrArkArNavasarikSiti sthitisamakAlInaMbhUmicchidranyAyena prati9 pAditaM yatosya na kaizcitparipanthanA kAryAgAmibhadranRpatibhizcAsmudvaMzajairanityA___ nyaizvaryANyasthiraMmAnuSyaM sAmAnya ca 10 bhumidAyaphalamavamacchadbhirayamasmadAyonumantavyaH paripAlayitavyazca yazcainamAcchi nyAdAcchidyamAnaMvAnumodeta sa paJcabhi11 mahApAtakairasopapAtakaissaMyuktassayAdapi ca / bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhissa garAdibhiH yasyayasya yadA 12 bhUmiH tasyatasya tadA phalam / / yAnIha dAridyabhayAnnarendrarddhanAnidharmAyatanIkRtAnI nirmAlyavAnta13 pratimAni tAni ko nAma sAdhu: punarAdadIta // lakSmIniketaM yadapAzrayeNa prAptosi ... ... ... 14 ... ... pakSaMnyeva ca puNyAnyabhivAddhA yathA na karzanIyo jhupakAripakSa iti 15 svamukhAjJA // likhitaM sandhivigrahAdhikaraNAdhikRtaskandabhaTeneti saM Azvayujabadi 25.2 mahattara 25STa 1. 5. 5 vaTastha saMzayavANucha. . 5 vAMyA karassa; deyaH paM. 7 bhaTTArka saM25 vALuM che. 5. 14 chellA pAMca zabdo sivAya badhuM aspaSTa ane zaMkAspada che. - - --- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 37 jAmanagara sTeTa tAbe bAskeDI gAmamAMthI maLela rAjA guhasenanA samayane zilAlekha kAThiAvADamAM porabaMdarathI IzAna koNamAM lagabhaga 20 mAIla para AvelA rAvaLa hAlanAM bAkaDi nAme gAmaDAmAM A lekhavALe 5thara maLI AvyA hatA. te bhAvanagaranA myujhIyamamAM rAkhe che. lekha 3 paMktione che, ane 18"7" mApane che. jo ke tenI badhI bAjuo tathA khUNAo kapAI gayA che. temAM rAjA guhasenanuM nAma ApeluM che. paNa ghaNuM kharA akSare na hovAthI tenI tithi maLI zakatI nathI. eTale zI bAbatane A lekha che te kahI zakAtuM nathI. bhASA saMskRta ane lipi valabhI che. jAmanagara sTeTanA rAvala tAlukAmAM kalyANapara mahAlanAM bANukeDi gAmanA paTelane pha kherAvatAM A zilAlekha maLyuM hatuM. paraMtu patthara bhAgI gayelo hevAthI guhasenanA nAma sivAyanuM bIjuM kAMI jANI zakAtuM nathI. akSarAntara vavipa kha dAhenalamaharaguha senaranahona * prA. saM. I. 5. 10 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ i0 38 dharasena 2jAnAM jharanAM tAmrapatrA' gu. saM. 152 ( I. sa. 571-72 ) caitra va. 5 kAThiyAvADanA amarelI paragaNAmAMnA jhara gAmamAMthI maLelAM dharasena 2 jAnAM gu. saM. 252 ( I. sa. 571-72 )nAM tAmrapatronI pratikRti, akSarAntara ane bhASAntara karnala. je. Dablyu veTasana peAlITIkala ejanTa kAThiyAvADa mAraphata bhAvanagaranA mI. vajezaMkara gaurIzaMkara ejhA taraphathI mane maLyAM hatAM. te patarAM mI. vajezaMkarane maLyAM hatAM ane te temanI pAse che. AkhAM tAmrapatro prasiddha karavA kAMI jarUra nathI paNa tenuM TuMka varNana A nIce ApuM chauM. A dAnapatranAM e patarAM che ane tenuM mApa 11"x8" che. tee surakSita che. pahelA patarAmAM 16 pakti ane mIAmAM 18 paMktio che. lIpi te vakhatanA valabhI patarAMnI ja che ane bhASA saMskRta che. A iMDIyana enTIkaverImAM prasiddha thaela A ja rAjAnAM saM. 252 nAM traNa tAmrapatra ( vA. 7 pA. 68, veA. 8 pA. 301, veA. 13 pA. 160 nI mAphka ja vaMzAvalI vibhAga che, tepaNa nIcenA gheADA bhAgeA sAce pATha cAkkasa karavAne jarUranA hAi nIce ApuM chauM. paMkti 3 senApati bhaTArka . . d. .. " 4 tenA dIkarA senApati dharasena hateA. 9 7. tenA nAnA bhAI mahArAjA drAsiMha hatA. tenA nAnA bhAI mahArAjA dhruvasena hatA. tenA nAnA bhAI mahArAjA dharapaTTa hateA. 10 15 tenA dIkarA mahArAja guhusena hatA. 19 tenA dIkarA sAmanta mahArAjA zrI dharasena hatA. .. A dharasena kuzaLa hAine valabhImAMthI pAvAnA Ayuktaka vigere amaladArane hukama kare che ke khali, carU, vaizvadeva, agniheAtra ane atithi ema paMcamahAyajJAnA pASaNa mATe brahmadeva tarIke dAna Apela che. te dAna brahmapuranA rahevAzI bhArgava gotranA ane maitrAyaNuka mAnavaka zAkhAnA brAhmaNa caharane ApavAmAM AvyuM che. dAnamAM nIce mujaba Apela che. ( 1 ) khitvakhAta sthalImAM dvIpanaka peThamAM vaTagrAma ( paM. rara ) ( 2 ) khivakhAtanI uttara sImamAM seApAdAvartta jamIna. te bhaTArkabhedanI uttare, rADAnI pUrve ane agnilikavahanI pazcime hatI. ( 3 ) te ja vibhAgamAM AsapAsanI 25 pAdAvarta jamInasahita vAva. ( 4 ) jharI sthalImAM velApadrakanI pUrva sImAmAM rAjamArgathI dakSiNe, jhajhajhakanA kSetranI pUrvamAM, dhikUpakanI sImAe nA saMgamathI pazcime ane bhrAmarakalpa grAmanA rahevAsI khaNDakanA kSetrathI uttare 160 pAdAvartta jamIna. ( 5 ) te ja gAmanI dakSiNa sImamAM 25 pAdAvartta jamIna. paMkti 28 thI 3ra mAM dAnane avarodha vigere na karavA mATenI AjJAme tathA zApasUcaka e zleAkeA che. paMkti 33--kRtaka AiMkhara hatA ane lekhaka saMdhivigrahAdhikRta skanda bhaTa hatA. pachI sAla nIce mujakha Apela che; 252 caitra va. 5. mahArAjA dharasenanA hastAkSara che. 1 i. e. vA. 15 pA. 187 DaoN. lITa. bhA. prA. saM. I. pA. 30 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM tAmrapatrI akSarAntaramAMthI amuka bhAga patarUM pahelaM 1 oM svasti valabhItaH prasabha ... ... ... ... 16 sahasropajIvyamAna ... ... ... ... ... ... patarUM bIjuM 17 dhanurdharaH prathamanarapatisamabhisRSTAnAmanupAlayitAH... ... 18 ... ... 19 paramamAhezvarasAmantamahArAjazrIdharasenaH kuzalI sarvAneva ... 20 ... ... ... ... ... ... vassaMviditaM yathA mayA mAtA21 pitroH puNyApyAyananimittamAtmanazcaihikAmuSmika yathAbhilaSitaphalAvAptaye brahmapura nivAsi bhArgavasagotramaitrAyaNaramanakavasa 22 brahmacAribrAhmaNa cchaccharAya vilvakhAbhasthalyadIpanaka pethavaTagra[grA ]maH vilva____ khAbhasthaleru( lyAu )ttarasInni bhaTTAbhadoduttarataH valmIkAt 23 pUrvataH amrilikavahAdaparataH tribhirAghATanairvizuddhaM pAdAvartazataM tathA traivASTame digbhAge vApI paJcaviMga( za)tpAdAvarttapratisarA 24 tathA jharisthalyAM velApadrakagrAmapUrvasImni mahApathAddakSiNataH jhaJjhakakSetrAtpUrvataH dadhikUpakasImasandhyaparataH bhrAmarakUlya 25 grAmanivAsi khaNDakakSetrAduttarata evaM caturvi( bhi )rAghATanairvizuddhaM pAdAvartazataM SaSThayadhikaM tathAsminneva dakSiNasImni pAdAvartAH 26 paJcaviMza( za )tiH sarvametatsodraGgaM soparikaraM . ... ... 27 .... bhUmicchidranyAyena balicasvaizvadevAmihotrAtathA( tithi ) paMcamahAyajJikanA ( yAjJika )kriyANAM samutsarpaNArthaAcandrArka ( kI ) 31 ... SaSTi varSa... 32 ... ... svadattAM paradattAM vA ... 33 svahastomama mahArAjazrIdharasenasya dUtakazcirbiraH likhitaM sandhivigrahAdhikRta skaMdabhaTena 252 caitra. va. 5 1 // . prA. saM. 4. pA. 1-2 bhAthI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 39 bhAvanagara tAbe mahuvA pAse katapura gAmethI maLelAM gharasena 2 jAnAM tAmrapatro saMvata 25ra vizAkha vada 5 (I. sa. 171-72) bhAvanagara tAbe kAThivADanA dakSiNa kinArA paranuM mahuvA baMdara eka hAnuM zahera che. ane jyAMthI A patarAMo maLyAM che te katapura gAma tenI pUrvamAM be mailapara AveluM che. A banne patarAMo, valabhI rAjAonI mudrA tathA bane patarAMo joDAelAM rAkhavA mATe pasAra karelI kaDIo sahita, bhAvanagaranA myujhIyamamAM rAkhyAM che. kATane lIdhe bIjA patarAMnA thoDA akSaro jhAMkhA thaI gayA che paNa te surakSita sthitimAM che. te ukelavAmAM kATane lIdhe kaMI paNa harakata thatI nathI. tenuM mA5 1047" che ane temAM anukrame 16 ane 17 paMktio phakta eka bAjue lakhelI che. vizAkha ane bapA nAmanA keI brahmacArIone amuka yajJa karavAnA badalAmAM DAmaripaTakanI pUrva taraphanI sarahada upara eka khetaranuM dAna bAbatane A lekha che. te valabhI saMvata 2para (I. sa. 171-72 )ne che. te saMrakata gadyamAM lakhele che. ane lipi valabhI che. 1 prA. sa. I. 5. 35-39 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanagara tAdhe mahuvA pAse katapura gAmethI maLelAM dharasena 2 jAnAM tAmrapatro 65 akSarAntara patarUM pahelaM 1 svasti vijayaskaMdhAvArAt bhadrapattanakavAsakAt prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAma tulabalasaMpannamaNDalAbhogasaMsa2 ktaprahArazatalabdhapratApaH pratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAnuraktamaulabhRtA ( tyA )mitramitrazreNIbalAvAptarAjyazrI( :) // 3 paramamAhezvaraH zrIsenApatibhaTArkaH (kasta )tasyasutaHta( tasta)tpAdarajoruNAvanataka tazirA(:)zirovanatazatrucUDAmaNiprabhAvicchuritapAda 4 nakhapaMktidIdhitirdInAnAthakRpaNajano(pa)jIvyamAnavibhavaH paramamAhezvaraH zrIse nApatidharasenaH ta( nasta )syAnujaH ta( jasta )tpAdAbhipraNAma 5 prazastataravimalamaulimaNirmanvAdipraNi( NI )tavidhividhAnadharmA dharmarAja Iva vihitavinayavyavasthApaddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhogai 6 kasvAminA paramasvAminA svayamupahitarAjyAbhize(Se)ko mahAvizrANanAvapUta rAja(jya )zrIH paramAgahero( paramamAhezvaro)mahArAjazrIdroNasiMhaH siMha 7 iva tasyAnujaH svabhujabalaparAkrameNa paragajaghaTAnIkAnAmekavijayI zaraNaizi( Si) NAM zaraNamavaboddhA zAstrArthatattvAnAM kalpata 8 rurivasuhRtpraNayinAM yathAbhilaSitakAmaphalopabhogadaH paramabhAgavataH mahArAjazrIdhruva senaMH ta( sta )syAnujaH ta( sta)ca( ca )raNAravindapraNatipravi 9 dhautAzeSakalmaSaH suvizuddhasvacaritodakakSAlitasakalakala( kali )kalaMkaH prasabha nirjitArAtipakSaprathitamahimA paramAdityabhakta10 zrImahArAjaddha(dha )rapaTTaH ta(sta )syAtmajaH ta( sta)tpAdasaparyAvAptapuNyodayaH zaizavAtprabhRtikhaGgadvitIyabAhureva samadaparagajaghaTA 11 sphoTanaprakAzitasattvanikaSaH ta( sta prabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaktasastvya (vya) pAdanakharazmisaMhatiH sakalasmRtipraNIta 12 mArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraMjanAdanvartharAjazabdo rUpakAntisthairyagAmbhIrya buddhisaMpadbhiH 13 smarazazAGkAdirAjodadhitridazagurudhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayAta NavadapAstAzeSasvakArya 14 phalaprArthanAdhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRdayaH pAdacArIvasakalabhuvanamaNDalAbho gapramodaH paramamAhezvaraH zrImahArAja 15 guhasenaH ta(sta )sya sutaH tatpAdanakhamayUkhasaMtAnani smR tajAnhavIjalaugha. vikSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnabhogasaMpa 16 drUpalobhAdivAzritaH sarasamAbhigAmikairguNai( : )sahanazaktizikSAvizeSavismApitA khiladhanurdharaH / / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66 gujarAtanA aitihAsika lekha patarUM bIjuM 1 prathamanarapatisamabhisRSTAnAmanupAlayitA dharmyadA yAnAmapAkarttA prajeopaghAtakAriNA 2 mupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMhatArA tipakSalakSmIparibhogadakSavikramaH // 3 vikramopasaMprApta vimalapArthi ( va ) zrI ( : ) paramamAhezvaraH zrImahArAjadharasena kuzalI sarvvAnevAyukta ki ( ka ) viniyuktaka 4 drAGkikamahattaracATabha ( Ta ) dhruvAdhikaraNikadaNDapAzikarAjastha ( sthA ) nIyakumArAmAtyAdInanyAMzcayathAsaMbadhyamAnakAn 5 samAjJApayatyastu va ( : ) saMviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanAyAtmanAzcaihikAmuSmika yathAbhilaSitaphalAvAptaye 6 vahapalikasthalyAM DAmaripATakagrAme pUrvvesIgnikSetrapAdAvartaSaSTi ( : ) sAGgA saparikarA savAtabhRta 7 ghANyA (nya ) hiraNyAdeyA sotpadyamAnaviSTikAsamasta rAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyA bhUmicchidranyAyena chandoga 8 sabrahmacArikazyapasagotrabrAhmaNa vizAkha bappAbhyAMbalicaruvaizvadevAgnihotrAtithipaJcamahAyAjJikAnAM kriyANAM 9 samutsarpaNArthamAcandrArkArNavasaritkSitisthisti ( ti ) samakAlInaM putrapautrAnvayabhogyAudakasargeNa brahmadeye 10 nisRSTAyatosyocitayA brahmadeyasthityA bhuMjataH kRSataH karSayatA vtrA (vA) na kaizcitpratiSedhe vartitavya 11 mAgamibhadranRpatibhizcAsmadvaMzajaira nityAnyaizvayryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidAnaphalamavagacchadbhiH (zca ) 12 ayamasmadA ( ddA ) yonumantavya ( : ) paripAlayitavyazcayazcainamAcchidya dAcchidyamAnaMvAnumodeta sapaJcabhirmahApAtakaiH sopapAta 13 kai (:) saMyuktaH syAdityuktaMca bhagavatA vedavyAsena vyAsena SaSTivarSasahasrANi svarge tiSThatibhUmidaH AcchettA cAnumantA ca 14 tAnyeva narake vaset / vidhyATavISvatoyAsu zuSkakoTaravAsinaH kRSNAhayohi jAyante bhUmidAyaharAnarAH pUrvvadatAM dvijA 15 tibhyo yatnAdrakSayudhiSThira mahIM mahimatAM zreSTha dAnAcchreyonupAlanaM bahubhirvvasudhA bhuktA rAjabhiH sagarAdibhiH yasya yasya 16 yadA bhUmiH tasya tasya tadA phalaM / yAnIhadAridrabhayAnnareMdrairdhanAni dharmAyatanIkRtAni nirmAlyavAntapratimA ni 17 tAni ko nAma sAdhuH punarAdadIta iti // likhitaM sandhivigrahAdhikRtaskandabhaTena // saM. 252 vaizAkha bahu 5 18 svahastomama mahArAjazrI dharasenasya // ha. cirbiraH / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM tAmrapatro "bhASAntara " bhadvapattanakamAM chAvaNI nAMkhI rahelI vijayI senAmAMthI, mahArAja dharasena, jeNe potAnA pitAnA pAnakhamAMthI nikaLatAM kiraNarUpI gaMgApravAha vaDe potAnAM badhAM pApa dhoI nAkhyAM che. je potAnA sauMdaryathI jANe kheMcAI AvyA na hoya tevA saghaLA sadaguNo vaDe saMpanna che, jenI lakSamIno prabhAva potAnA asaMkhya mitrono ArAma thaI rahyo che. je pe kudaratI baLa tathA cAturya vaDe dhanurvidyAmAM kuzaLa evA saghaLAne Azcarya pamADyA che, je prathamanA rAjAonAM sArAM dhAmaka dAne cAlu rAkhe che, ne potAnI prajAne pIDA karatI dareka upAdhi dUra kare che, jenAmAM zrI ane sarasvatI ane vAsa che, je zatruonI lamIno hoziyArIthI upabhoga kare che, jene rAjyapada sIdhI rIte prApta thayuM che, ane je kAMkarane mahAna bhakta che ane je mahArAja zrIrAhasenanA putra hatA, jeNe (guhasene) potAnA pitAnA pAdasevanathI AdhyAtmika kalanI prApti karI hatI, jeNe potAnI bAlyAvasthAthI ja phakta eka talavAranI ja madadathI zatruonA madAMdha gajenAM mastaka bhedI apUrva zauryanI nizAnIo batAvI hatI, jenA DAbA pAdanakhana kiraNe potAnI sattAne namavA pharaja pADelA zatruonA mugaTanAM javAhironA teja sAthe maLelAM hatAM, je smRtionA badhA Adeza pramANe vartana karI, pitAnI prajAnAM hRdayene raMjana karavA rAjA nAma dhAraNa karavAne saMpUrNa rIte lAyaka hatuM, je saudaryamAM kAmadevathI, zebhAmAM candrathI, ryamAM himAlayathI, gabhIratAmAM samudrathI, jJAnamAM bahaspatithI ane lamImAM kuberathI paNa adhika hatA, je zaraNAgatane rakSaNa Apato, ane eTalA mATe je potAnuM sarvasva eka tRNavat samajI ApI dete, je vidvAnone teonI mahenata badala mAgavA karatAM paNa vadhAre ApI temanAM hRdayane khuza karato, je jANe samasta jagane sAkSAta AnaMda ja hoya te hato, je zaMkarane mahAna bhakta hato, ane je zrI mahArAja dharapaTTane putra hato, jeNe (dharapaTTa) tene praNAma karI pitAnA sarva pApo dhoI nAkhyAM hatAM, jeNe pitAnA sucaritathI kali sAthe AvelI badhI duSTatA dhoI nAMkhI hatI, jenI kIrti zatruone parAjaya karavAthI sarvatra prasarI hatI, je sUryane mahAna bhakta hato, ane je mahArAja zrI dhruvasenane nhAno bhAI hatuM jeNe (dhruvasena) pitAnA bAhubaLa vaDe zatruonA asaMkhya hAthIonAM TeLAMo para vijaya meLavyo hato, je zaraNAgatanuM rakSaNa karatA hatA, je dharmamAM nipuNa hato, je mitro ane saMbaMdhIonI IcchAo pAra pADavAne lIdhe kalpatarU samAna hato, je bhagavAnane mahAna bhakta hato, ane je siMhasamAna mahArAja zrI drANasiMhane khyAne bhAI hatuM jenA (kaNasaMhanA) mugaTanuM maNi potAnA baMdhune namana karavAthI pavitra thayuM hatuM, je manu vagerenA AdezanuM pAlana eja dharma mAnato hato, je sAkSAta dharma ja hatuM, jeNe namratA ane pharajanA niyame karyA hatA, jene rAjyAbhiSeka paramasvAmie pote karyo hato, jenI rAjyalakSamI dhArmika dAnAne lIdhe pavitra thaI hatI, je zaMkarane parama bhakta hatA, ane je zrI senApati dharasenane hAno bhAI hato, jenuM (dharasenanuM) mastaka pitAnA pitAne namaH vAthI tenI caraNarajathI lAla thayuM hatuM, jenA paganA nakhonuM teja zatruonAM namelAM mastakenA mugaTanAM ratnanA tejamAM bhaLavAthI vRddhigata thatuM hatuM, jenA tejane lIdhe garIba, nirAdhAra ane duHkhI loko potAnuM jIvana TakAvI zakatA hatA, je zaMkarane mahAna bhakta hatA, ane je zrI senApati bhaTTArakane putra hatuM, jeNe (bhaTTArake) potAnA asaMkhya mitronA moTAM lazkara vaDe zatruone namAvI kIrti meLavI hatI, je potAnA baLa vaDe meLavelAM komaLatA, mAna ane dayALupaNAnAM sukha bhagavate hato, jeNe vaMzaparaMparAnA sevakonAM baLa vaDe rAjyazrI prApta karI hatI, ane je zaMkarane parama bhakta hatA, te dharasena kuzaLa hAIne potAnI sarva prajA, sevako, drArSika (1) mahattara, cATabhaTa, dhruvAdhikaraNikA, daDapAzika, maMtrio, rAjakumAro, ane A rAjyamAM rahetA loke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha tema ja jene jene saMbaMdha hoya teonI jANa mATe prasiddha kare che ke vizAkha ane bappA nAmanA kazyapagotranA brAhmaNa brahyacArIone cagya saMkalpa sAthe, pitAnA mAtApitAnA puNya mATe ane pitAnA A leka tathA parAkanAM Icchita phalonI prApti arthe, vahapalikasthalImAM AvelA DAmaripATaka gAmanI pUrvanI sarahada para khetI mATe (60) sATha padAvartinuM dAna karyuM che. teo banne sAmavedane abhyAsa karI, sAthe balidAna, carUma, vizvadeva, agnihotra, ane atithi nAmanA pAMca yajJa kare eTalA mATe A kSetra sAthenI tathA AsapAsanI vastuo, temAM kudarate utpanna kare athavA vAyuthI ANavAmAM Avela eka, sonuM levA adhikAra, tathA pharajIyAta mArInuM utpanna vigere sahita ApavAmAM Ave che. Ane upabhAga tenA vaMza yAvacaMdradivAkarI karaze. A upabhega karavAmAM athavA dAna tarIke Apela kSetra kheDa.' vAmAM koIe paNa teone harakata karavI nahi. aizvarya anitya che ane manuSya asthira che. tathA A dAnanuM phala paNa potAne paNa maLavAnuM che, evuM jANuM tenA pachInA rAjAoe paNa A dAnane mAna ApavuM tathA rakSaNa karavuM. je kaI A dAna pAchuM leze agara tema karavAmAM amedana Apaze te nhAnA aneka pApe sAthe heTAM pAMca pApa karavAnA gunhegAra thaze. bhagavAna vedavyAse kahyuM che ke -" jamInanuM dAna karanAra mANasa svargamAM sATha hajAra varSa rahe che, ane te pAchuM lenAra agara laI levA denA2 teTalo ja vakhata narakamAM rahe che. pAchuM lenArAe kALA sapa thaI vidhyAcalanA pANI vagaranA pradezanI sUkI guphAomAM rahe che. he yudhijhira ! rAjAomAM zreSTha ! brAhmaNone pUrve ApelAM dAnenuM 2kSaNa kara. dAna ApavA karatAM paNa ApelAM dAnanuM rakSaNa karavAmAM rAjAonuM vadhAre zreya che. sagara Adi ghaNA rAjAoe bhUmine upabhoga karyo che, paNa je samaye je rAjA hoya che te ja tene upabhega kare che. rAjAoe je dhana dharmamAM ApeluM che, te nirmAlya ane vamana karelI vastu samAna che, kaye sAdhu purUSa nirdhanAvasthAnI bIke te pAchuM leze ? >> saMdhivigrahAdhikArI skandhabhaTTe A lakhyuM che. ( valabhI ) saMvata 2para nA vizAkha kRSNapakSa 5 nI tithi. A svahasta mahArAja zrI dharasena potAnA che. dataka cimbira che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 40 dharasena 2 jAnAM bhADavAmAMthI maLelAM tAmrapatro gupta saMvata 252 vaizAkha vada 15 ( amAvAsyA ) A be patarAMo 27 varSa pahelAM kAThivADanA hAlAra prAMtamAM rAjakeTathI agnikoNamAM 15 mAIla upara lADavA nAmanA moTA gAmaDAMmAMthI maLyAM hatAM. te rAjakeTanA vATasana myujhIyamamAM rAkhavAmAM AvyAM che. A be patarAMo valabhInI sAmAnya mudrA vaDe joDelAM che; ane te mudrA pahelAM patarAMnA nIcenA bhAgamAM eka kANAmAMthI bIjA patarAnA uparanA eka kANAmAM pasAra karelI che. banne patarAMnI jamaNI bAjunAM be kANAMomAMthI pasAra karelI kaDI khavAI gaI che. patarAMo eka bAju lakhelAM ane uttama surakSita sthitimAM che. tenuM darekanuM mApa 10x8" che. lakhANanA rakSaNa mATe cAre hAMsIyAnA kAMThAo vALI dIdhelA che. dareka patarApara 16 paMktio lakhelI che. badhA akSare taddana sIdhI lITImAM suMdara ane cokhA kotarelA he dareka sahelAIthI vAMcI zakAya che. dareka akSara Azare ?" pohaLe ane pha" uMce che. patarAMo pUrAM ?" jADAM hevAthI akSaro uMDA kotarelA chatAM pAchaLa dekhAtA nathI. A dAnapatra valabhImAMthI parama mAhezvara sAmaMta mahArAja zrI dharasena 2)e jAhera kareluM che. ane te ja rAjAnAM bIjA pAMca dAnapatronAM varSa tathA tithie, eTale vaizAkha ba(hula) 15 saMvata 2para, ApeluM che. prazaMsAvALI praratAvanA tathA dareka rAjAnuM varNana paNa dharasena 2 jAnAM prasiddha thayelAM bIjAM sarva dAnapatro pramANe ja che. paraMtu tenA pUrve guhasene choDI dIdhela "sAmaMta 'ne IdakAba dhruvasena 1 lAnI mAphaka te paNa dhAraNa kare che. tenA dAdAnuM nAma dharapaDa lakhyuM che, jyAre eka vadhArAnA apavAda sivAya, tenA bIjA dAnapatromAM dharapaTTa athavA dharapaNuM lakheluM che. dAna lenAra AnartapuranA rahIza, atharvavedanA vighAthI, kauzavasa gotranA rUkAzane rUdragopa nAmane brAhmaNa che. A brAhmaNanuM gotra vicitra che. A getravALe brAhmaNa mArA jANavAmAM nathI. dAnamAM ApelI vastu, AMbareNu sthalI( pradeza)(prApIya)mAM AveluM gAma ISikAnaka 34, 3parivara, vigere sAdhAraNa hakka saMhita che. dAna ApavAne uddeza brAhmaNone apAtI dareka dakSiNanA hetu mujaba, pAMca yajJo karAvavAno che. dAnapatramAM saMbodhana karAelA adhikArIeAmAM avelekika ane dazAparAdhika nAmanA be che, je atyAra sudhImAM maLI AvelAM te vaMzanA keIpaNa dAnapatramAM jovAmAM AvyAM nathI. pahelA zabdano artha samajAtuM nathI. tene artha kadAca, jamIna mahesula mATe gAmaDAnA lokonI jamIna upara dekharekha rAkhanAra amaladAra evo heya. dazAparAdhikAne artha ghaNuM karIne gAmanI * e bhAI , 4 5. 33-37 DI. bI, dilakara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 gujarAtanA aitihAsika lekha haHmAM daza aparAdha karanArAo upara nAMkhele daMDa vasula karanAra evA che. kAi kAI vAra A hakka dAna lenArane ApavAmAM AvatA hatA. (jIveA. savApAtraM-ne dAnane lagatA ThukkomAM khatAvyuM che. ) dUtaka athavA A dAnanA amalakaranAra adhikArI cikkhira che. ane lekhaka, saMdhi ane vigrahane maMtri skaMdabhata che. A adhikArI e ghaNA lAMkhA samaya sudhI, guhusenanA rAjyanA uttara bhAgathI dharasena rAjAnA aMta sudhI, me adhikAraneA upaleAga karyo lAge che. lekhamAM batAvelAM sthaLe!mAM, vAbhI e bhAvanagarathI vAyavya keNumAM 18 maila upara AveluM hAlanuM vaLA kahI zakAya. Anarttapura e, suvikhyAta nAgara brAhmaNa jJAtinuM vatana uttara gujarAtamAM AvelA hAlanA vaDanagaranuM jUnuM nAma Ana Mdapura e ja manAya che. navAnagara sTeTanA eka pravAsagirAsadAranA mukhya zahera AMkharaNu ane AMkhareNu' e banne vacce bahu ja maLatApaNuM che, paraMtu iSikAnaka gAma eLakhI zakAtuM nathI. paNa AkhareNuM sthaLa TADhiAvADa karatAM gujarAtamAM heAvAne vadhAre saMbhava che. tithinuM varNana ( hula) 15 tarIke kareluM che te aitihAsika draSTie jANavAlAyaka che. meM upara kahyuM che tema, te ja tArIkhanAM khIjA pAMca dAnAmAM, tathA khIjA, mAsa ane varSa judAM heAya evAM dAnapatrAmAM paNa e Ave che. tenA artha kRSNapakSanA 15 me divasa, eTale amAvAsyA e ja che. hAlanA samayamAM ApaNeA te divasa vadya ( athavA khAhula ) 30 e rIte batAvIe chIe, jyAre prAcIna samayamAM pakhavADIAneA chelle divasa zu0 15 ane ma. 15 e pramANe batAvatA hatA, evuM jaNAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 71 dharasena 2 jAnAM tAmrapatro akSarAntara pahelaM patarUM 1 oM' svasti valabhitaH prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAMmatulabalasatnamaNDalAbhoga saMsaktasaMprahArazatalabdhapratApa 2 tApopanatadAnamAnAjavopArjitAnurAgonuraktamaulabhRtamitrazreNibailAvAptarAjyazrI paramamAhezvaraH zrisenApati 3 bhaTArkaH tasya sutastatpAdarajoruNAvanatapanitrikritazirI zirovanatazatrunUDAmaNi prabhAvicchuritapAdanakhapaMktiH" 4 "didhitirdinAnAthakripaNajanopajIvyamAnavi bhavaH paramamAhezvaraH" zrisenApati dharasenastasyA jatatpAdAbhi 5 maprazAstataravimalamaulimaNirmanvAdipraNite vidhividhAnadharmA dharmarAja iva vihi tavinayavyavasthApaddhatirAkhila 6 bhUvanamaNDalabhogai svAminA paramasvAminA svayamupahitarAjyAbhiSiko' mahAvizreNa - nAvapUtarAMjaizriH paramamahe 7 varaH zrImahArAjadroNasIGkhaH siMha iva tasyAnuja svabhujabalaparAkrameNa paragajagha TAnIkAnAmekakjiAya" zaraNaiSi 8 NAM zaraNamavaboddhA zAstrarthatatvAnAM kalpataruriva suhitpraNayinAM yathAbhilaSitapha lopabhogadaH paramabhAgavataH zrIma9 hArAjadhruvasenaH tasyanujastaccaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSe suvizuMdha svaca ritodakakSAlitAzeSakali 10 kalaMka prasabhanirjitArAtipakSaprathitamahimA paramAdiyabhaktaH zrImahAgajadhara pai. tasyasutastatpAdasaparyAvApta 11 pUNyodaya zaiSavAtprabhRti khaGgadvitIyabAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasatva nikaSaH tatprabhAvapraNatA 1 232 2 vAMyA valabhItaH 3 vAMyA maitrakANAmatula 4:-mA varSana anya napatrAmaniyA sevA satna zabda mAMhi vaparAya che ke je zabda A dAnapatra karatAM prAcIna dAnapatromAM jovAmAM Ave che. juo e. dha... 3 .. 185vAMyA pratApa 6 vayomAnArjavo 7 vAyA zreNI 8 vAya rAjyazrIH 9 vAMyA zrI 10 paaye| zirA 11-12 sane 13 pAyA nakhapatidIdhitirdInAnAtha 14 pAyo kRpaNa 15 paay| zrI 16 pAMyA nujastatpAdA 17vAMyA praNAma 18 vAMyA praNati 19 paaNye| paddhatirakhila 20 vAMyA bhuvanamaNDalAbhogaika 21 pAyA rAjyAbhiSeko 22 vAMyA mahAvidhANa 23 pAMyA rAjyazrI: 24 vAMyA mAhezvara 25 pAyA doNasiMha 26 vAMya tasyAnuja 27vAMyA vijayI 28 vaaNy| zAstrArthatatvAnAM 29 vAyA suhRt 30 vAMya tasyAnuja 31vAMyA kalmaSaH 32 pAsa suvizuddha 33 vAMyA kalaGka 34 pAyA dharapaDaH 35 vAMyA puNyodayaH 36 paay| zaizavAt 37 vAyA sattva 31 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 gujarAtanA aitihAsika lekha 12 rAticU DAratnaprabhAsaMsaktasakhyapAdanakhareSmisaMhati sakalaistritipraNitamArgasamya buddhi 13 gparipAlanAprajAhRirdeyaraMjanA 13 denvartharAjazabdo rupakAntisthairyyadhairyyagAMbhIryya ba~SisaMpadbhiH smArazazAGkAdrirAjodadhitridazagurudhanezAnatizayAnaH za 14 raNAgatAbhayapradAnaparatayA 'triNavadapAstAzeSasvakAryyaphalaM prArthanAdhikArthaprajA( dA ) nAnanditavidvecchuhapraNayihRda 15 yaH pAdacArikhe' sakalabhUvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvarI mahArAjazrIguhase tasya sute tatpAdanakhamayU 16 khasantAneMvisritajahnavI jalaughavikSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyabhogasarpat rupalobhA bIjuMpatarUM 17 divAzritaH sa~ramAbhigAmikaurguNaiH sahajazaktizikSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapatisamatisri" 18 STAnAmanupAlayitA dAyAnAmapAkartA prajopaghAtakariNAMmupaplavAnoM darizayita zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saM 19 hatArAtipakSalakSeipairibhogadakSavikramakramopasaMprAptavimalapAthaiivaM zrI paramamAhezvarAH samantamahArAjazrIdhara 20 senaH kuzalI sarvvanevAyukta kaviniyUktakeMdrAGgikamahattaracATabhaTadhruvAghikaraNikadANDapIMSikazaulkikAvaloki 21 pratisAra kacora, dhairaiNikadazAparAdhikarAjasthA niyakumAra rAmAtyAdInyainyAMzca yathA sambadhyamAnakAM samAjJApayatyastu vai 22 saMviditaM yathA mayA mAtApitro" puNyApyayanAyAtmanazcaihikAmuSmika yathAbhilaSitaphalAvAptaye AnarttapuravAstavyakauzra 23 vasasagotrAya atharvvaNasaMcAriNe brAhmaNarudraghoSa putrarudragopAya ambareNusthalIprApIya iSikAnaka grAmaH sodra 1 vaaNthe| sanya 2 te 3 razmisaMhatiH 4 the| smRtipraNIta 5 hRdaya 6 vAM rUpa 7 8vAM smara 9 the| tRNa 10 phila 11 vidvatsuhRtpraNayi 12 vAM pAdacArIba / bhuvana 14 guhasena 15 vAM suta 16 / santAna 17 vAMvita 18 va saMpat 19trayeA rUpa 20 pAMyA sarasamAbhigAmikairguNaiH 21 va suSTAnA 22 23 vaaNthe| kAriNAmupaplavAnAM 24 vaya darzayitA 25vAMce lakSmI 26 / zrIH 27 pAMca mAhezvaraH 28 vA sAmanta viniyuktaka 30 va pAzika 31 vAMye cauroddharaNika 34 va mAnakAn 35 vaH 36 vAM mAtApitroH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 29 va 32 va rAjasthAnIya 33 vAMyA dInanyAMzca the| puNyAnyAyanAya 38 / brahmacAriNe 37 www.umaragyanbhandar.com
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 dharasena 2 jAnAM tAmrapatro 24 ga soparikara sabhUtavAtapratyAya sadhAnyahiraNyadeya syotpadyamAnaviSTIkai sada zAparAMdha samastarAjakIyAnAmahasta 25 prakSepaNIyaH bhUmicchidranyAyena balicasvaizvadevAmihotrAtithipaJcamahAyAjJikAnAM krayAnAM samutsarpaNArthamAcarkA 26 rNavasarikSitisthitisamakAlInaM putrapautrAnvayabhogyaM'' udakAtisargeNa brahmadeyaM nisriSTi" yatosyocitayA brahmadeyasthityA -- 27 jaitaH kruSataH karSApayataH pradiSataH pradizApayato vA na kaizci pratiSedhe vartitavya mAgAbhibhadrabipatibhizcAsmadvaMzajaira 28 nyadvaMzajaiAnityanyaizvaryanyasthiraM" mAnuSyaM sAmAnyaMJca bhUmidAnaphalamavagacchadbhi rayamasmadAyonumantavya paripAlayitavya 29 zca [1] yazcainamAcchidyadAcchidyamAnaM vAnumodeta sa paJcabhirmAhApAtakeH sopapAtakaiH saMyukta syAdityuktaMJca bhagavatA vedavyAsena vyase 30 ne' // SaSTI varSasahasrANi svagarge modati bhUmidaH [1] AcchettAcAmantA~ ca tAnyeva narake vase // pUrvadattAM dvijAtibhyo yahA~drakSa yudhiSThirauM [ 1] mahIM 31 mahimatAMzreSTha dAnAcchayeyonupAlanaM // bahubhirvasudhA~bhUktA rAjaimi sagarA. dimi [1] yasya yasya yAdI bhUmitasya tasya tadA phalamiti= [ // ] 32 svahasto mama mahArAjazrIdharasenasya / likhitaM sandhivigrahAdhikaraNAdhikrita skandabhaTena / dUM cibiraH [ / ] se 200 50 2 vaizAkha ba 15 1vAyA sodraGga 2 vAMyA soparikara 3 vAMyA sabhutavAtapratyAyaH 4 vAMyA sadhAnyahiraNyAdeyaH 5 vaaNy| sotpadyamAnaviSTIkaH 6 vAyA sadazAparAdhaH 7 pAyA kriyANAM 8 pAyA candrA 9 pAMyA saritkSitisamakAlInaH 10 paay| putrapautrAnvayabhogyaH 11 vAMyA brahmadeyaH 12 vAMyA nisraSTaH 13 vAMyA bhunataH kRSataH karSayataH pradizataH pradezayatA 14 pAMya kaizcit 15 vAyA nRpatibhizcAsmadvaMzajaiH 16 vAyA anityAnyaizvaryANyasthiraM 17vAMyA sAmAnyazca 18 pAyo masmadAyonumantavyaH 19 vAyA chidyAdA 20 pAyA mahApAtakaiH 21 vAMyA saMyukta 22 vAMyAktaJca 23 vAMyA vyAsena 24 yA SaSTiM 25 vAyA cAnumantA 26 vAMyA vaseta 27 vAyA yatnAdrakSa 28 vAyA yudhiSThira 29 vAMyA dAnAccheyo 30 vAMyA bhaktA 31 vAMyA rAjabhiH 32 vy| sagarAdibhiH 33 vAyo yadA 34 vAMyA kRta 35 vAMyA dUtaka 36 saMvata 37 vAMyA bahulapakSa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 41 dharasena 2 jAnAM pAlitANunAM tAmrapatro [ gupta-] saMvat rapara vaizAkha vada 15 (amAsa) I. sa. 571 kAThivADamAM pAlitANAmAMnA bhoMyarAmAMthI Azare 40 varSa upara maLI AvelAM ane hAla pAlitANuM sTeTanI mAlikInAM tAmrapatrAnI sAta jeDIomAMnAM A patarAMo che. siMhAdityanAM patarAMo mAphaka A paNa prathama InDIyana enTikarI . 39 pA. 130 naM0 5 mAM mI. e. ema. TI. jekasane, (A I. sI. esa) varNavyAM hatAM. De. gelana kArakune banA. velI tenI be zAhInI chApa uparathI te uparano lekha huM prasiddha karuM chuM. pAlitANAnA eDaminisTreTara mI. Dablyu. sI. TayuDara evane asala patarAMo kRpA karIne rAya. bAhAdura vaikIne ApyAM hatAM, ane temaNe A zAhInI chApa mArA upayoga mATe mane ApI hatI. A be tAmrapatro che, ane te mI. vaikayanA kahevA pramANe, 11 iMca pahoLAM ane 9 iMca lAMbAM che. dareka patarAnI aMdaranI bAjue lekhanI 18 paMktio che. pahelA patarAne nIce ane bIjAnI upara be kaDIenAM kANuM che. paraMtu maLelI mudrA A patarAMonI che ke te sAthe maLelAM mitronAM bIjAM pAMca patarAMonI che, te kahevuM muzkela che. te upara lekha surakSita sthitimAM che. ane lipi sAmAnya valabhI che. lekhamAM valabhInA rAjA dharasena 2 jAnA jamInanA dAnanuM varNana che. ane tenI tithi varSa vagere te ja rAjAnAM bIjA cAra dAne pramANenI che. yazagAna karatI prastAvanA lagabhaga dharasena 2 jAnAM prasiddha thayelAM bIjA dAne pramANe ja che. khAsa jANavA jevI hakIkata phakta e ja che ke tenA dAdAnuM nAma dhara5Da lakheluM che, jyAre tenA bIjA dAnamAM dharapaTTa athavA dharapaNu ApeluM che. dAnano bhAga A pramANe cheH (paM. 1) valabhI mAMthI (5. ra1) mahezvara(ziva)no parama bhakata, yazavI mahArAja dharasena (2) kuzaLa heI, sarva adhikArIo, jevAke, Ayuktake, viniyuktako, drAMphike, mahatta, kAcA ane pAkA sainike, dhuvAdhikaraNike, daDupAzika, ceraddharaNika, rAjasthAnIya, kumArAmA vigere tathA saMbaMdha dharAvatA sarvene zAsana kare che ke - tamane jaNAvuM chuM ke mArA mAtApitAnA puNyanI vRddhi arthe tathA Aloke tema ja paralekamAM phala prApti arthe meM nIce pramANe dAna kareluM che -- 180 pAdAvarta-[baq] vAnaka pradezanA nAyoTaka gAmanI IzAne ane ekalika gAmamAM dArakanA kSetranI pazcime ane AdityanA kSetranI uttare 120 pAdAvA ane 32 pAdAvatanuM nibataLAva je (nATakanI) vAyavyanA rastAnI pUrve che; nibakRpa pradezanA deva)rakSita pATakanI nairUtya tarapha khaDabhedaka taLAvanI uparanA bhAgamAM, ane vasavahaka nadInA banne kAMThA para gokSanI mAlIkinA 1 e. I. vo. 115. 80 che. I. huza Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM pAlitANAnAM tAmrapatro 13. pArAvatoM kadambapadra pradezanAM citrakasthalya gAmanI uttare dhArmikanI mAlikInA 100 pAdAvata ane kadambapadranI jamInanI pUrva taraphanI sImA para kedhakanI mAlIkinuM avatara taLAva. A jamIna te sAthenA luka parivara-vAta-mUta-bApa-divALA, tathA pharajIyAta majurInA hakaka sAthe, koI paNa rAjanA adhikArInI dakhalagiri 2hita mumiridra nyAye, te kezika gotranA vAjasaneya-mAdhyadina zAkhAnA be rogha tathA spena nAmanA brAhmaNane, , 42, caitra, atri, ane kSitti nAmanA pAMca mahAyo karavA mATe, caMdra, sUrya, samudra ane nadInA astitva paryata tenA putra, pautra ane pachInA vaMzajonA upabhoga mATe prayA tarIke ApelI che. tyAra pachI hameza mujaba bodha ane vyAsanA be zloka che. chelalI paMkti A pramANe che:-- mArI, mahArAja zrIdharasenanI sahI ( A che ) (A lekha) piviprayakRta aMdabhATe lakhe che. dU(taka) cirbira (hato). saMvat 252 vaizAkha vada 15. tArIkha gupta-valabhI saMvata nI gaNavI. ane batAvelo mahine I. sa. 571 ne Ave che. dharasena 2 jAnAM bIjAM pAMca dAnAmAM dataka cibara batAvela che. lekhaka skaMdabhaTa, dharasena 2 jA tathA tenA pitA ane paDelA AvanAra gahasena banene sevaka hatA. lekhamAM batAvelAM sthaLa eALakhI zakAyAM nathI. anulekha, valabhInA dAna vinA pahelAMnA be lekhamAM bhUla karI che te sudhAravAne A takano huM lAbha lauM chuM. 1. va. 3 pA. 323.5. 11 mAM vAMce "hariyAnaka, je haratavamAharaNanA (eka piTA bhAga ) akSasarakamAM AveluM che." (prAgyane badale) prApIya sArU juo upara, pA. 81 neTa 1. 2. mI. TI. ke. lachu e mArI sAthe gAvAnAM patarAM (vo. 8 naM 20 ) vAMcatAM yogya kahyuM hatuM ke gumAna ne artha " kahyuM " nathI, paraMtu "kahevAnuM, have pachI jaNAvavAmAM AvatuM" eve che. mATe janAnI ane sAmAnavira (ve. 8 pA. 189 ) e zabda navaETHvamu ane caMda%-vi ne badale che. te ja pramANe, pA. 193 mAM pAThanI paMktio 38 ane 40 mAM rathamAna-gzva-sAmAnya e navAma-vazva-sAmaga ne badale che. ane 5. 198 upara paMkti 43 mAM te ja zabda raMng-gvAsamAnA ne badale che. tethI - 8nA sAMkaLIomAM navaghAma -mukti ane saMlapura--viSA e be pradeza ApavA paDaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 gujarAtanA aitihAsika lekha patarUM pahelaM 1 [oM ] svasta [ // ] valabhIta[ : ]prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAMmatulabalasa ptnmnnddl[| bhogasaM( sa 'saktasaMgraha / razatalabdhapratA2 pa[ : ] [pra]tApopanatadAnama[ / ]nA vopArjitA[ nu ] rAgonuraktamaulabhRtami zrINIbalAvApta( // )rAjyazrI[ : ] paramamAhezvaraH 3 zrIsenApatibhaTArkastasyai sutastatpAdarajoruNAvanatapavitrikritazirA[ : ] zirAvana tazatrucUDAmaNiprabhAvichu 4 ritapadnakhapantidIdhitidInAnAthakripaNajanopajIvyamAnavibhava[ *: ] para[ m ] mAhezvaraH zrIsenApatigharasenastasyAnu5 jasta[ ta pAdAbhipraNAmaprastatastataravimalamaulimaNirma(nvAdipraNItavidhivi. ghAnadharmA dharmarAja yi vi[ hi ] tavina6 yavyavasthApaddhatarakhilabhuvanamaNDalAbhagaikasvAminI paramasvAminAsvayamupahitarAjyA bhiSakamahI vizrANanAva7 pUtarAjazrI[ : ] paramamAhezvara mahArAjazrIdroNasiGga [ : ] sir3e iva tasyA nuja[ : ] svabhujabalaparAkrameNa paragajagha8 TAnIkAnAmakavijayi zaraNeSiNAM"zaraNamavaboddhA zAstrArthatatvAnoM kalpatararivaM suha[ t praNayinoM yathAbhi9 laSitakAmaphalopabhogada[ : ] paramabhAgavata [ : ] zrImahArAjadhruvasenastasyAnuja. staccaraNAra[ vindapraNatipravidhatA10 zeSakalmaSaH suvishuddhsvcritodkkssaalit(|)sklkliklNkH prasabhanirjitA rAtipakSaprathitamahimAM para11 mAdityabhakta[ : ] zrImahArAjadharapaDastasya[ 1 ]tmjsttpaad(|) sapariyyAvA tapuNyodaya[ : ]" zaizavA[ t ] prabhRta svAdvitiye12 bAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasvatvanikaSaH tatprabhAva( / )praNatArAti. cUDa( 1 )ratnaprabhAsaMsa13 ktasavyapAdanakharazmisaMhati[ : ] sakalasmitipraNitamArgasamyatparipAlanaprajAhRda yara[ ja ] nAdanvartharAjazabdo" [] 1vAMyA svasti 2 vAMyA maitrakANAma 3 vAMyA zreNI 4 vAMyA senApati 5 vA-yA pavitrIkRta 6 pAyA ziro bhane vicchu 7 vAMya pAdanakhapatidIdhitirdInAnAthakRpaNa 8 pAMyA prazastatara 9 vAyA iva 10 pAyA paddhati bhane lAbhogaika 11 pAyA bhiSeka 12 vaaNye| zvaro 13 pAyA siMhaH siMha 14 vAMyA nAmekavijayI 15 vAyA zaraNe 16 pAMya tattvAnAM 17 vAMyA taruriva 18vaaNye| nAM 19 vy| vidhautA. 20 pAya mA 21 paaye| sapA 22 pAyA prabhRti 23 vaay| dvitIya 24 vaay| sattva 25 paaye| smRtipraNIta bhane samyakpari Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM pAlitANAnAM tAmrapatro 14 pakAntisthiya'gAmbhiryyabuddhisampadbhi[ : ]' smarazaza[ 1 ]ka[ 1 ]dirAjodadhi tridazagurudhanezAna[ 1 ]tizayAna[ : ] zaraNagatAbhaya15 pradAnaparatayA tRNavadapAsta[1]zeSasvakAryyaphala[ :][]rthana[1]dhikA rthapradAnAnanditavidvatsuha[ t ] praNayihRda16 ya[ : ] pAdacArikheM sakalabhUvanamaNDalAbhogapramoda[ : ] paramamAhezara[ : ] zrImaha[ 1 ] rAjaguhasenastasya sutastatpA17 dana[ kha mayUkhasanta[ 1 ]nanivitajAhavijaloghavikSAlitAzeSakalmaSaH praNayi zatasahasropajI18 vya( : ) bhogasampa[ d ] [ rUpalobhA di ]vAzrIta[ : ] sarasama[ 1 ]bhigA mikaiYNe sahajazaktizIkSAvizeSavimApitAkhiladhanu[ rddhara ] [ : ]" patarUM bIjeM 19 prathama[ na ]rapatisa[ matisa ] STa [ 1 ] nAMmanupAlayatI dharmadAyAnA[ ma ]pakartA prajopagha[ 1 ]takAriNAM( na )mu[pa]" 20 plavAnaM[1] darizayitI zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMhatArAtipakSmalakSmiparikSo bhadakSavikrama[ : ]" kramo[ pa ]21 saMpra[ 1 ]ptavimalapAsthivazrI[ : ] paramamAhezvara[ : ] zrImahArAjadharasena // ) __ kuzalI sarvAnevAyuktakaviniyuktakadrAMgika22 mahattaracATabhaTadhruvAdhikaraNikadANDapAzakacoroddharaNikarAjasthAnIyakumArAmAtyAdI (nAM ) nanyAMzcaiM ya[ thA - 23 sabaddhamAnakA[ n ]" samAjJApayatyastu va[ : ] saMvidita yathA mayA ma[1]. __tApitrupuNyApyAyanA[ yA ] tmanazcaihika[ 1 ] muSmikarphe24 la[1] vAptaye // [ baMdU vAnakasthalipa pIye" nATyoTakagrAme purvottara simni tathA ekalikagrAme ca[ da ]rakasatkakSetrAda. 25 parata[ ] [ca ripAdAvartazataM azItyadhika tathA AdityakSetrAcotarata [:]* // tathA(da )parotarasImni pau~ pUrvata[:] pAdAvartazata 1vAMyA sthairyagAmbhIryya 2 vAyA zazAGkAdri 3 tRNavad nAda taranAre va bhAthA sudhAryo 4AMyA cArIva 5 pAyA bhuvana 6 vaay| hezvara 7vAMcyA saMtAnanirvattajAhnavIjalaugha 8 vAMyA vAzrita 9vAyA kairguNaiH 1.vayA zikSA ana vismApitA 11 vAyA nAmanupAlayitA 12 vAyA kAriNAmupa 13 vAMyA darzayitA 14 vAMyA lakSmIparibhoga 15 pAyA pAzika 16 bAMyA saMbadhyamAna 17 vAyA ta 18 vAMyA pitR 19 vAyA sthalIprApye 2.vAyA pUrvottarasIni 1vAyA zatamazItyadhika 22 yA kSetrAcottarataH 23 settara 24 pAyA pa 25 zataM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 gujarAtanA aitihAsika lekha 26 vizadhika dvAtrizapAdAvarttaparisarI nimbavApI[ / } tathA nimbakupasthalipa - pIye' de[ va ] rakSitapATake avaradakSaNasInmeiM 27 vatsavahakasyobhayataTeSu khaNDabhedakataTAkAgrodare ca pAdAvarttazataM trizadhika gokSa pratyayaM[1] kadambapa28 drasthaliprApiye citrakasthalyagrAme uttarasImni pAdAvartazataM dhArmikapratyayaM / ] nazAkadambapadasvatale pUrkhamImni koelaelgyA ! avanara - 29 vApI[1] eta[ 1 ] sodraGga soparikaI sava : ] labhUtadhAnyahi yAdeyaM sotpadyama[ 1 ]naveSTikaM samastarAjakiya[ / ] na ( / ) mahastaprakSepeNiyaM bhUmi cchidranyAye(na)" 30 ( na ) vAjasaneyamAdhyandinakauzikasagotraba(1)hmaNaroghazyenAbhyAM balicaruvaizva devAgnihotrAtithipaJcamahAyAjJikAnaM ] 31 kriyANAM samutsarpaNArthamAcandrarNi (va) "sirikSitisthitisamakAlinaM putrapau trAnvayabhogyaM u( da )kAtisa( gageM )Na bra 32 hmadeyaM nisrissttN(|) yatosyocitayA brahmadeyasthityA bhUjata( : ) kriSata( : ) karSipayata( :) pradiza(ya ).to vA va kaizci(t ) pratiSedhe vartita vya ) 33 mAgAmibhadranitibhizcAsvadvazajairanityAnaizvaryAnyasthiraM" ma( 1 ) nuSyaM sAmA nyazca bhumidAnaphalAmavagachadbhirayamasmadAyonumantavya[ : ]5 34 paripAlayatavyazca (|)yshcainmaachindy (1)dAchidyama( nN|) vAnumodeta sa paJcabhimahApAtakai( :)" sopapAtakai(:) sayukta : )" syAdityuktaM ca bhaga vatA vaidavyA35 sena vya( 1 )se[ na // ] SaSTivariSasahasrANi svagarge tiSThati bhumidaH( : 1) oNcheta cAnumanta(1) ca tAnyeva nareke vase( t ) / [1] bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhi[ : ] sagarAdibhi:) yasya yasya yadA bhu 36 mi( ta syaM tasya tadA (pha)lamiti // ( 2 ) svahasto mama mahArAja (zrI) dharasenasya // likhitaM sandhivigrahAdhikritaskandabhaTena // cibira[ : ] // sa 200 50 2 vaiza[1]kha ba 10 5 ( // ) / 1 vAMyA viMzatyadhikaM 2 vaay| dvAtriMzatpAdA 3 vAyA kupasthalIprApye. 4 vAyA aparadakSiNa 5 paaNy| taTayoH 6 pAMya! triMzadadhikaM vAMyA sthalIprApye 8 vAya! kara 9 vAMya! rAjakIyA bhane prakSepaNIyaM 10 pAyaH bhUmicchidra 11 pAMyA saritkSitimAnakAlInaM 12 vaay| nisRSTaM 13 vAyA bhuMjavaH kRSataH kaSeyataH 14 paaye| nRpatibhivAsmadvaMzajairanityAnyaizvANyasthira. 15 bAya bhUmi, gaccha, sana smaddAyo 16 vAya pAlakhita 17 vAMyA mAcchinyAdAcchyi. 18 pAya bhirmahA 19yA saMyuktaH 20 bAya! taM 21 pAyo veda 22 pAya varSa 21 vAyA bhUmi 24 pAyA AcchettA 25 vAyA narake 26 bAya bhUmistasya 27 dhikRtaM 28 du tanu35 cha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 4ra dharasena 2 jAnAM mALiyAnAM tAmrapatro gu. saMvata 252 (I. sa. 571-72) vaizAkha vada 15 A lekha tarapha prathama 1884 mAM I. e. va. 13 5. 160 mAM meM dhyAna kheMcyuM hatuM saMbaI ilAkAmAM kAThivADanA svasthAna junAgaDhanA mALiyA mahAlanA mukhya zahera mALiyAmAMthI maLI AvelAM keTalAka tAmrapatra uparathI A lekha lakhele che. mULa patarAMo jUnAgaDhanA darabAranA havAlAmAM che. dareka lagabhaga 1187rU" nA mApanAM evAM be patarAMo che. ane tenI eka bAjupara lekha lakhelo che. lekhanA rakSaNa mATe kAMThAo vALI dIdhelA che. ane Akho lekha surakSita sthitimAM che. patarAMo ThIka ThIka jADAM che, paNuM akSaro uMDA hAI pAchaLanA bhAgamAM cekhA dekhI zakAya che. kotarakAma sArUM kareluM che, paraMtu akSarAnI aMdara kotaranAranAM ojAronAM nizAna hameza mujaba dekhAya che. pahelA patarAnI nIce ane bIjAnI uparanA bhAgamAM kANAmAMthI pasAra karelI kaDIothI patarAMo joDelAM che. mArA jevAmAM AvyAM tyAre mane kaDIo kApela hatI. eka kaDI sAdI trAMbAnI che te rU" jADI ane 1" vyAsavALI gaLa che. bIjI teTalI ja jADI paNa valabhI mudrAonI kaDIo pramANe labagaLa che. AnA cheDA uparathI 14ra vALI laMbagoLa mudrAthI bAMdhelA che. A mudrAmAM jarA uMDI sapATImAM upaDatI rIte kotarele jamaNI bAjI mahAvALo naMdI che je valabhI mudrAmAM sAmAnya rIte kotaravAmAM Ave che. tenI nIce be ADI lITIo karI tenI nIce zrIbhaTakaH (zrIbhaTArka ) eTale pratApI bhaTArka ema lakheluM che. be patarAMonuM vajana 3 pauDa 1 ausa che. be kaDIo tathA mudrAnuM vajana 12 ausa che. ane kula vajana 3 paoNDa, 13 oNsa che. akSaranuM mApa 2 ane " vacce che. valabhI vaMzanA mahArAjA dharasena 2 jAne A lekha che temAM lakhela zAsana valabhI eTale kAThIAvADamAM gohilavADa prAMtanA vaLAsTeTanA hAlanA mukhya zahera vaLAmAMthI kADheluM che. samaya AMkaDAothI Apela che. te saMvata 252( I.sa. 571-72 )nA vizAkha (eprIla-me ) vadi 15 che. A lekha koIpaNuM paMthanA nathI. tene hetu phakata mahArAjI dharasena 2 jAe eka brAhmaNane paMca mahAyajJa cAlu rAkhavA mATe aMtaratrA obhigrAma, tathA vajagrAma nAmanAM gAmaDAMomAM dAnamAM ApelA jamInanI noMdha karavAnA che. 1 ke. I. I. va. 3 pA. 164-165 kalITa 2 jUnAgaDhathI nairUtya khuNAmAM Azare 23 mAIla upara uttaramAMnA mALiyA mIANAthI jUduM pADavAne ane mALiA hATInA paNa kahe che. 22 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntaraM pata 1 OM svasti valabhItaH prasabhapraNatA mitrANAM maitrakANAmatulabalasa [ m ]pannamaNDalAbhogasaMsaktasaMprahAraza talabdhapratApaH 2 pratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAnuraktamaulabhRta mitrazreNI balAvAptarAjyazrIHparamamAhezvaraH zrIsenApati 3 bhaTArka [ // ] tasya sutastatpAdarajoruNAvanata pavitrIkRtazirAH zirovanatazatrucuDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakhapaGkti dIdhitirhI 4 nAnAtha kRpaNajaneopajIvyamAnavibhavaH paramamAhezvaraH zrIsenApatidharasenastasyAnujastatpAdapraNAmaprazastataravimala 5 maNirmanvAdipraNItavidhividhAnadharmmA dharmarAja iva vihitavinayavyasthApaddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhogaikasvAminA paramasvAminA 6 svayamupahitarAjyAbhiSekaH mahAvizrANAnAvapUta rAjyazrIH paramamAhezvaro mahArAjadrosiMhaH siMha iva [ // ] tasyAnujasvabhuja 7 balAparAkrameNa paragajaghaTAnIkAnAmekavijayI zaraNaiSiNAM zaraNamavabobdhau zAstrArthatattvAnAM kalpataruvi suhRtpra 8 NayinAM yathAbhilaSita kAmaphalopabhogadaH paramabhAgavataH zrImahArAja dhruvasenastasyAnujastaccaraNAraviMdapraNitapra 9 vidhautAzeSakalmaSaH suvizuddhabhya [sva ] caritodakaprakSAlitasakalakalikalaGkaH prasabhanirjitArA tipakSa prathitamahimA zrImahArAjadharapaTTastasyAtmajastatpAda saparyyAvAptapuNyodaya [:] zaizavAtprabhRtikhaDga dvitayabAhure 11 va samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasat [t ]vanikaSaH tatprabhAvapraNatArAta cUDA ratnaprabhAsaMsaktasakhya vya ]pA 12 danakharazmisaMhati[ : ] sakala smRtipraNItamArgasamyak paripAlanaprajAhRdayaraJjanAdanvartharAjazabdo rUpakAntisthairya 10 paramAdityabhaktaH 13 gAmmIrya buddhisampadbhiH smarazazAMkAdri [ dvi ] rAjodadhitridazagurudhane [zA ]natizayAnA[ no ] bhayapradAnaparatayA tRNava 1 mULa patarA uparayA 2 4. a. vA. 15 pA 187 me ApelA A ja mahArAjAnuM jharatu dAnapatra dhAre sAre pAyA - prazAstataravimalamaulimaNir 3 paaNthe| avaboddhA 4 yat bhUsI vaaye| hatA ane pAchaLathI tenI jagyA karatAM jarA uMcA umeravAmAM Avela che. 5 vyatizayAnaH zaraNAgataabhayapradAna bhebha pAe che. jharanA dAnapatramAM mI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ guhasenanAM tAmrapatro 14 dapAstAzeSasvakAryaphalaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhe zvaraH zrImahArA15 jaguhasenaH [ // ] tasyasutastatpAdanakhamayUkhasaMtAnanivRttajAhnavInalo[ lau - vikSAlitAzeSakalmaSaH praNayizata16 sahasropajIvyabhogasaMpatarUpalobhAdivA[ zri ]tassarasamAbhigAmikairguNaiH sahaja zaktizikSAvizeSavismA17 pitAkhiladhanurdharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitvA dharmya[ M ]dAyA namapAkartA 18 prajopaghATakAriNAmupaplavAnAm darzayitvA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMhatArAti patarUM bIjuM 19 pakSalakSmIparikSobhadekSavikramaH kramopasaMprApta vimalapArthivazrIH paramamAhezvaraH mahArAja20 zri(zrI) dharasenaH kuzalI sarvAnevAyuktakaviniyuktakadrAGgika mahattaracATabhaTadhruvA vikaraNikadaNDapAzika21 rAjasthAnIyakumArAmAtyAdInanyAMzca yathAsaMbadhyamAnakAn samAjJApayatyastu vaH saMviditaM yathA mayA mAtA22 pitroH puNyApyAyanAyAtmanazcaihikAmuSmikayathAbhilaSitaphalAvAptaye antara trAyAM zivakapadrake vIrasena23 dantikapratyayapAdAvartazataM etasmAdaparataH pAdAvartaH paJcadaza tathA aparasomni skambhasenapratyayapAdAvarttazataM viMzAdhika' 24 pUrvasImni pAdAvartadaza DombhigrAme pUrvasImni varddhakipratyayapAdAvarta navatiH] vajragrAmeparasImni grAmazikharapAdAvartazataM 25 vI( ? )ki(?) dinamahattarapratyayA aSTAviMzati pAdAvartaparisarA vApI / bhumbhusapadake kuTumbi( mbi ) boTakapratyayA[ca ]pAdAvartazataM 26 vApI ca / etatsodraGgaM soparikaraM savAtabhUtadhAnyahiraNyAdeyaM sotpadyamAnaviSTI. [STi ]kaM samastarAjakIyAnAma 1 jharanA dAnapatramAM AMhI moja pATha che. 2 A visarga uparanA sthAne lIdhe jarA nIce lakhavAmAM rAvela che. . A daza akSaro prathama kAMI kAtaryuM hatuM tenA upara pharIthI kotaryo che. 4 A banne akSaranA svara cokhA che, paNa vayajane kAvALA che. trAMbAmAM kAMIka doSa hovAthI vyaMjana kAtarelA nathI, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha 27 hastaprakSepaNIyaM bhUmicchidranyAyena unnatanivAsI [ si ] vAjasaneyI[ yi kaNvavatsasagotrabrAhmaNarudrabhUtaye balicaruvaizva28 devAmihotrAtithi paJcamahAyAjJikAnAM kriyANAM samutsarpaNArthamAcandrArkArNava saririkSatisthitisamakAlInaM putrapau29 trAnvayabhAgyaM udaka sargeNa nisRSTaM[1] yatosyocitayA brahmadeyasthityA bhuMjataH kRSataH karSayataH pradizato vA 30 na kaizvitpratiSedhe vartitavyam [1] ( A ) gAmibhadranRpatibhizcAsmadvaMzajairani tyAnyazvaryAdhyasthiram mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmi31 dAnaphalamavagacchadbhirayamasmadAyonumantavyaH paripAlayitavyazca[ / ] yazcainamAcchi dyAdAcchidyamAnaM vAnu32 modeta sa paJcabhirmahApAtakai( : ) // sopapAtakai[ : ] // sa ( saM )yuktassyAdi tyuktaM ca bhagavatA vedavyAsena vyAsena // ( / ) 23 SaSTiM' varSasahasrANi svarge tiSTati bhUmidaH AcchettA cAnumantA ca / tAnye va narake vaset // pUrvadattaM / 34 .... .... dvijAtibhyo yatnAdrakSa yudhiSThira // (1)mahI m mahimatAMzreSTha // dAnAcchreyonupAlanam // bahubhirvasudhA bhuktA / 35 .... .... rAjabhissagarAdibhiH // ( / ) yasya yasya yadA bhUmiH tasya tasya tadA phalamitiH / / ( // ) likhitaM s[ A ]ndhivigrahika skandabhaTena // 36 svahasto mama mahArAjazrIdharasenasya // rdU cibira[ : ] saM 200, 50, 2, vaizAkha ba 10, 5 [ // ] 1,2, A baMne jagyAe visargane badale virAmacihna karela che. 3 chaMda anuSya5 kaleka khA ane pachInA bhanne samAM. 4,5, manamAya virAmayinI 32.vAyA iti 7 bhe| zAsanam 8 maTane dUtakA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 1 lAnuM paheluM patarUM bhASAntara che! svasti ! valabhI( nagara )mAMthI-baLathI zatruone namAvanAra, maitrakAnAM atula baLavAna mahAna sanyA sAthe aneka yuddhomAM yaza prApta karanAra, ane pratApathI vaza karelA ane dAna, mAna ane saraLatAthI prApta karelA anurAgathI anurakata maulabhata ane mitranI zreNinA baLathI rAjayazrI prApta karanAra parama mAhezvara zrIsenApati bhaTArka hatA, (lI.3) tene putra, jenuM zira tenA caraNanI rata rajamAM namana karavAthI pavitra thayuM hatuM, jenA padanakhanI paMkitanAM kiraNe tene zira namAvatA zatruonA cUDAmaNinAM 2nI prajA sAthe bhaLatAM, (ane jenI lakSamI dIna, anAtha ane kupaNu janenuM pAlana karatI te parama mAhezvara (mahezvarane pUjaka) zrI senApati dharasena (1) hate. (lI.4) tene anuja, jene cUDAmaNi tenA caraNane namana karavAthI prathama karatAM adhika prakAzavALo thayo hato, je manu Adi munioe karelA vidhi ane vidhAnanuM pAlana karate, je dharmarAja (yudhiSThira )jema sadAcAranA mArgamAM parAyaNa hatuM, jene abhiSeka akhila bhUmaMDaLanA parama svAmithI jAte ja thayo hate, (ane ) jenI rAjyazrIne yaza tenA mahAna dAnathI pavitra thaye hatuM te siMha samAna parama mAhezvara mahArAja drANasiMha hate. ( lI. 6) tene anuja, je nija bhujanA parAkamathI zatruonA mAtaMgonI senAne eka vijayI hato, je zaraNAgatane Azraya hatA, je zAstrArtha tattvane baMdha Apate, ane je ka9patarU samAna mitro ane prabhujinene Icchita phaLa Apato te parama bhAgavata mahArAja zrI dhruvasena (1) hate. (lI,8) tene anuja, jenA sarva pApa tenA caraNakamaLane praNAma karI devAI gayAM hatAM, jenAM atizuddha kAnA jaLathI kaliyuganAM sarva kalaMka dhovAI gayAM hatA, ane jeNe baLathI - zatrupakSane mahimA harI lIdhuM hatuM te paramAditya bhakta zrI mahArAja dharapatta hato. (lI. 10) tene putra, jeNe tenA caraNanI sevAthI puNyanI vRddhi prApta karI hatI, jene bALapaNathI taravAra bIjA kara samAna hatI, jenuM baLa nija zatruonA samada mAtaMgenAM kapALa upara karathI prahAra karI prakAzita thayuM hatuM, jenA padanakhanI 2mi tenA pratApathI namAvelA zatra enA cUDAmaNinI prabhA sAthe bhaLatI, jeNe sakaLa sRtithI nirmANa thaelA mArganuM yogya paripAlana karI nija prajAnAM hRdaya anuraMjI rAjazada satya ane ucita karyo hato, je rUpa, kAnti, ritharatA, gAMbhIrya, buddhi ane saMpadamAM, smara, Indu, adrirAja ( himAlaya), sAgara, denA guru (bRhaspati) ane dhaneza karatAM anukrame adhika hatA, je zaraNAgatane abhayadAna devAmAM parAyaNa hovAthI nija sarva kAyaoNnAM phaLa tRNavat lekhate, ane je akhila bhUmaMDaLane sAkSAt + Ananda hato te parama mAhezvara zrImahArAja guhasena hate. (lI. 15) tene putra, jenAM sarva pApa tenA pitAnA padanakhanI razimanA prasArathI banelI jAnhavI nadInA jaLanA pravAhathI chevAI gayAM che--jenI saMpada ( lamI ) lakSa anurAgIone pAlana kare che, jenuM, sarva AkarSaka guNee jANe tenA apanA abhilASathI (ane) mehathI, avalaMbana karyuM che, je sarva dhanurdharane naisargika baLa ane zikSAthI (abhyAsathI) prApta karelI vidyAnI vizeSatAthI vismaya pamADe che, je pUrvenA nRpee karelAM dAna rakSe che, je nija prajAne pIDA 1 Ano saMbaMdha paMkti 19mAM mahArAja dharasena kuzaLa hoIne AjJA kare che tenI sAthe che. 2 senAne pati te lazakarI hodA che. 3 badhI abhilASA paranAra idranA svargamAM jhADa 4 athavA kadAca bALapaNathI bane hAthe talavAra pheravI zako ema paNa artha hoya. 5 page cAlanAra - 24 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 gujarAtanA aitihAsika lekha karanArAM du:khane hare che; je zrI ane sarasvatInA ekatra nivAsanA purAveA che, jeneA prabhAva zatruganI lakSmIne saMtApavAmAM dakSa che; (ane) je paraMparAthI prApta karelI vimaLa rAjyazrI saMpanna che, te parama mAhezvara mahArAja zrIdharasena (2) kuzaLa hAlatamAM sarva Ayuktaka, viniyukta, drAddhika, mahattara, cATa, bhaTa, dhruvAdhikaraNika, vruNDapAzika, rAjasthAnIya, kumArAmAya, Addhine temanA saMbaMdha anusAra zAsana kare che:-- ( lI. 21 ) tamane jAhera thAe ke mArAM mAtapitAnA puNyanI vRddhi arthe ane A lekamAM temaja paraleAkamAM mArAM icchita phaLanI prApti arthe, unnatanA vAsI, vAjasaneyi-kava samrAcArI ane vatsa gotranA brAhmaNu rUdrabhUtine bali, carU, vaizvadeva, agniheAtra, ane atithinA paMcamahAyajJanA anuSThAna arthe caMdra, sUraja, sAgara, nadIe, ane pRthvInA astitva kALa sudhI putra ane pautrAnA upaleAga mATe antaratrA gAmamAM, zivakapadraka kahevAtA pAdaramAM vIrasena dantikanI mAlikInI 100 pAdAvarta bhUmi, (ane) AnI pazcime 15 pAdAvarta; vaLI pazcima sImAmAM kambhasenanI mAlikInAM 120 pAdAvarta (ane) pUrva sImAmAM 10 pAdAvarta--jhAmbhigrAmamAM pUrvesImAmAM vakinI mAlikInAM 90 pAdAvad;-vAgrAmamAM pazcima sImAmAM sarvathI uMcA bhAgamA 100 pAdAvarta ane mahattara vIkikriznanI mAlikInA 28 pAdAvarta vistAranA vApI; (ane) bhumbhusapadra'nAmanA pAdaramAM bheATaka kheDUtanI mAlikInAM 100 pAdAvarta ane ceka vApI~~A sarve udbhaMga ane uparikara sahita, vAta, bhUta, anna, suvaNuM, Adeya sahita, urdUbhavatI veThanA haeNkasahita, (ane) rAjapurUSanA hastaprakSepaNu mukta, bhUmicchidranA nyAyathI mArAthI, pANInA ardhathI apAyuM che. ( lI. ra9 ) AthI A mANusa jyAre brahmadeya anusAra upabhAga karatA hoya, khetI karatA hAya, athavA khetI karAve athavA anyane soMpe temAM kAI e pratibaMdha karavA nahi. ( lI. 30 ) ane A amArA dAnane amArA vaMzanA bhAvi bhadra nRpAe lakSmI aniya che, jIvita anizcita che, ane bhUmidyAnanuM phaLa ( dAna karanAra ane te rakSanArane ) sAmAnya che e manamAM rAkhI anumati ApavI ane rakSavuM joie. ane je A dAna japta karaze athavA tenI japtimAM anumati Apazete paMca mahApApa ane anya alpa pApAnA doSI thaze. ( lI. 32 ) ane bhagavAna vedavyAse kahyuM che ke--bhUmi denAra svargamAM 60 hajAra varSa vase che, ( paNuM ) dAnajapta karanAra ane (japtimAM ) anumati ApanAra teTalAja varSa narkamAM vase che! nRpAmAM uttama huM yudhiSThira ! dvijone ApelI bhUminuM saMbhALathI rakSaNu kara; (kharekhara) dAnanuM rakSaNu dAn karavA karatAM adhika che! sagarathI mAMDIne ghaNA tRpAe bhUminA upabhega kayA che; je samaye je bhUpati haze te tenuM rakSaNa kare te tene te samayanuM (A hamaNAM karelAM dAnanuM ) mULa che ! ( lI. 35 ) sAMdhivigrahika skandrabhaTathI A dAnapatra lakhAyuM che. (A) mArA mahArAja zrI dharasenanA svahasta che. kRtaka cArmara che. saMvat 25ra, vaizAkha vi. 1pa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 43 dharasena 2 jAnAM tAmrapatro saMvata 252 vaizAkha vada 15 (amAvAsyA) A lekha dareka 12.5 IMca88.5 iMcanA mApanAM be patarAMo upara lakhelo che. hameza mujaba cihno ane lekhavALI mudrA sahita jamaNI bAjunI kaDI tenI yogya jagyAe che. lipi, nIce ApelAM dharasenanA dAnapatramAM che, tenA jevI che. patarAMo surakSita sthitimAM che tathA kATa lAgela nathI. paraMtu dhI kADhanAre te sApha kayA hoya evuM lAge che. kotarakAma ghaNuM ja kharAba ane malIna che. ane huM mAM bheda rAkhe nathI. jha ne badale ghaNI vAra 3 lakhelo che. cha nI pahelA Tu nI nizAnI karI nathI. ane visarga, anunAsika, tathA A ghaNu vAra choDI dIdhelA che athavA peTe ThekANe mUkelA che, te sivAya joDaNImAM asaMkhya bhUlo che ane keTalAka bhAga khAlI rahela che. azuddhimAM A patarAMo che, e. . 6 pA. 12 mAM prasiddha karelAM zilAditya 5 mAnAM patarAMone maLatAM Ave che. saMskRta bhASA paNa zuddha nathI. keTalAka zabdanI jAtinuM cokkasa tathA ne badale vadhAre pramANamAM thatA rA ne upaga batAve che ke lekhaka saMrakata karatAM prAkRta bhASA sAthe vadhAre paricaya dharAvatA hatA. vaMzAvaLImAM kAMI navIna jANavA jevuM nathI. paraMtu " tArIkha-saMvat 25ra nI vaizAkha vadi 15 aitihAsika dRSTie jANavA jevI che. kAraNa ke, dharasenanA pitA guhasenane jANavAmAM Avelo che le lekha saMvata 248 ne che. ane AthI pitAnA mRtyu tathA putranA rAjyArahaNa vacce samaya cAra varSane thAya che. dAnanI vastuomAM, sUryadAsa nAmanA gAmamAM eka kSetra tathA vAva, tathA jatipadraka ane lezuka gAmamAMnA vadhArAnAM be kSetre che. dharasena 4 thA nAM I. e. je. 1 pA. 16 mAM prasiddha thayelAM dAnapatra pramANe, A kSetranuM mApa phUTa "pAda" thI ApyuM che, "hadRvisthita" navIna tathA mArAthI na samajI zakAya te zabda che. dAna lenArAo zADilya gotranA dazA tathA SaSThi nAmanA be brAhmaNe che. teo, hAlamAM gujarAtamAM prasiddha, sAmavedanI Igya kauthumI zAkhAnA ziSyo hatA. kAzamIranA graMthamAM brAhmaNanA nAma tarIke "SaSThi" zabda vAparelo che. "daza" saMskRta nathI, kadAca te dezI upanAma hAya. A lisTamAM varbhapAla ane pratiraka e be adhikArIonAM nAma ApyAM che. A adhikArIo prathamanA lekhamAM batAvyA nathI. "vatmapAla" no artha "mArgarakSaka" evo thAya che ane kadAca te rastA upara cArIo thatI aTakAvavA rAkhela cokIdAra hoya. Adhunika samayamAM paNa kAThiAvADa ane rAjapUtAnAnA rastAonuM, be traNa kesane aMtare jhupaDAomAM rahetA AvA cekIdArothI rakSaNa karavAmAM Ave che. " pratisaraka" ne artha sAmAnya rokIdAra thAya che ane gAmaDAMomAM rAkhavAmAM AvatA rAtrinA cekIdArane mATe vaparAye lAge che. I. e. vi. 7 pA. 68 che. myuhara. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtamA aitihAsika lekha akSarAntara 1 oM svasti valabhItaH prasabhapraNAtAmitrANAmaitrakANAmatu[ la ]balasaMpannamaNDalAmo gasaMsaktasaprahArazatalabdhapratApaH pra2 tApo( pa )natadAnamAnArjavoparjitanuraganuraktamaulabhRta-mitrazreNIbalAvaptarajazrIH paramamahezvaraH zrIsenApatibhaTarka 3 stasya sutastatpadarajoruNAvanatapavitrIkRtazirA zirovanatapazatrucUDamaNiprabhAvicchu ritapAdanakhapaktidIdhitirdInAnAthakR. 4 paNajanopajIvyamanavibhava paramamAhezvaraH zrIsenApatidharasenastasyanuja tyapada paNAmaprazastataravimalamaulimaNi5 manvadipraNItavidhividhAnadharmA dharmarAja iva vihitavinayavyavasthApadhatirakhila bhuvanamaNDalAbhogai ka ]svaminA para6 masvaminA svayamupahita rajyabhizeko mahAvizraganAvapUtarAjazrIH paramamAhezvara mahArAjAzrIdroNasiMhaH siMha iva 7 tasyanujaH svabhujavalaparAkrameNa paragajaghaTanIkanAmekavijayI zaraNeziNA zaraNa mavabodhyA zastrArthatatvA8 nA kalpataruriba suhitpraNayinA yathAbhilazitaphalopabhogadaH paramabhAgavataH mahA rajadhruvasenastasyAnujaH 9 stacaraNAravindapraNatipravidhautAzezakalmazaH suvizudhasvacaritodakakSAlitAsakala kalikalaMkaH prasabhanijitA10 ratipakSaprathitamahimA paramadityabhaktaH zrImahArajadharapaTTastasyAtmajastatpAda saparyAvAptapuNodayaH zaizavatpabhRti khagadvi11 tIyabahureva samadaparagajaghaTAsphauTanaprakAzitasatvanikazastatprabhAvapraNatAraticUDa ratnaprabhasaMsaktasaravyapAdanakharazmi 5.1 5takAbhAvArtha tathA 25 "vasyenAta kAma yAcyA nathI. vAyA praNatAmitrANAM; saMprahAra.deg 5. 2 vAyA pArjitAnurAgAnu, vAptarAjyazrIH; mAhezvaraH; bhaTTArka. 5.3 pAyo tpAda; zirAH; zatru 5sAnA nAMgA. vAMyA cuDA; paGki 5. 4 vAyA jIvyamAnavibhavaH; stasyAnujaH; tatpAdana. 5.5vy| manvAdi; paddhati; svAminA 5.6 pAMyA svAminA; rAjyAbhiSeka, rAjyazrIH; mAhezvaraH mahArAja 5. 7vAMyA tasyA; ba, ghaTAnIkA; zaraNaiSiNAM boddhAzA 5.8 vAyanAM: hRtpraNayinAM; laSitaH mahArAja; tinA visarga 30 nAmA 5.8 pAyA stacaraNA; tAzeSa: muvizuddha; kSAlita lmaSaH 5. 10 vAyA rAti; paramAdi; mahArAja, puNyo; zaizavAtpra. 5. 11 pAyA bAhu; sphoTana; sattvanikaSa; tArAticUDA; prabhA savya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM tAmrapatro 12 saMhati sakalasmRti piNItamArgasaMmyakparipAlanaprajahRidayara janAdadvartharAjazabdo ru[ pa ] kAMtisthairyyagAmbhIryyabudhi saMpadbhi 13 smarazazAGkadrirajodadhitRdazagurudhenezAnatizayAna zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSakhakAryyaphala pra 14 thenAdhikArthapradAnAnanditavidvasuhitpraNayihidaya padacarIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamA sutastatpadanakhamayukhasaMtana nipRtajanhavIjalaugha. 11 hezvara zrImahArAjaguhasenastasya vikSAlitAzezaka 16 lmaza praNayizatasahastropajIvyabhogasaMpata rupalobhadivazritaH sarasamAbhigamikai guNai sahajazakti 17 zikSAvizezavismapitAkhiladhanurdharaH prathama narapatisamatisRSTanAma dharma patarUM bIjuM 1 prajApaghatakariNAmupaplavAna darziyitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saM ( ha ) tAratipakSala 2 kSmIparikSobha dakSavikrama kramopasapraptavimalapAtthiivazrIH paramamAhezvaro: mahArAjazrIdhara sena 3 x kuzali sarvvAnevAyukta kadrAGgikaH mahataracaTabhaTabhruvAghikaraNikadaNDapAzika bhogAdharaNikazau-' 4 lkikavartmapala pratisara karAjasthAnIya kumAramAtyadInanyAcha yathAsabadhyamAnakA samAjJApayatyastu vassaM 5 viditaM yathA mayA matApitroH pUNyApyAyanAyAtmanazcaihikAmuSmika yathAbhilazitaphalAvAptayeH=suryyadAsagrAme dakSi 6 NapUrva sImni padAvarttazatadvayaH vApI ca jotipadrakagrame uttarapUrvasIni kSetrapAdAvarcazatadvayaH viMzota pAla 18 dAyAnAmapakarttA ... 7 ra ledakagrAme khaTTakhaTTAvasthitapAdAvarttA paJcA trizaH / etasodRzaM soparikaraM savAtabhUtaghAnahiraNyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 87 5.12 saMhatiH; praNIta; samyak; prajA hRdayaraMjanAdanva; rUpa; buddhisaMpadbhi: 5 13 pAyo kAtrirA; tridaza; dhanezA; zayAnaH, phalaH prA. 5. 14 vA vidvatsuhRtpra; hRdayaH pAdacArIva 5.15 pAMyA tpAda; mayUkhasa tAnavisRtajA - tAzeSa. paMDita 19 vAyA lmaSaH; mAnabhogasaMpad rUpalobhAdivA, sarabhasabhA; bhigAbhi; Nau: paM. 17 pAyAvizeSavismA; sRSTA 1 pAya paghAtakA plavAnAMdarza; rAti 5 2 pAMyo dakSavikramo vikramopasaMprApta mAhezvaro pachI visarga DADI nAma pa. 3 vAM dvAGgika mahattaracATa; daNDapAzika. paM. 4 vartmapAla, rAmAtyAdInanyAMzca; kAnsamA 5.5 paaye| mAtA, puNyA bhilaSita; AryadArA havAnA saMbhava cha. 35 www.umaragyanbhandar.com
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtakA aitihAsika lekha 8 deyaH sattvadhamAnaviSTikaH samastarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaM bhUmicchindranA yena-zANDilya9 samotracchadogakauthumasabrahmacArinAlaNaduzAya tathA brAhmaNaSaSThaye // bali caruvaizvadevAmihotrA- 10 tithizcamahAyajJikAnA kriyAnA samutsarpaNArthamAcandrArkArNavasAririkSatisama kAlIna pUtrapautrAnva11 yabhogya udakasamrgeNa brahmadeya nisriSTa yato- socitAyAbrahmadeyasthityA bhujataH kRzata karzayataH 12 pradizato va na kaizcitpratiSedhe vartitavyamagAmibhadranRpatibhizcAsmadvajairanityAnyaizva ryANasthira mAnuzya sAmAnyaca 13 bhUmidAnaphalamavagachadbhirayamasmadAyonumantavyaH paripAlayitavyaccha yazcainamAcchidyA dAcchi14 [dyamAna vAnumodeta sa paMcabhirmahApAtekaiH sopapAtakaiH saMyukta syAdityukta. ca bhagaktA vedavyAsena nyAsyena 15 SaSThivarSasahasrANisvarge tiSThati bhUmidaH [ 1 ]AcchetA cAnumatA ca tAneva narake vaseta [ // ]pUrvadatA dvinatibhyo 16 yaladakSa yudhiSThira mahImahImatA zreSTha dAnAcchyonupAlanam / yAnIhi dAridrabhayAna rendrairddhanAni gha17 AyatanIkRtAni nirmAlyavAtpatimAni tAni ko nAma sAdhu punarAvadIta likhi tassaddhivigrahA18 dhinaskandabhaTena- svahasto mama mahArAjazrIdharasenasya // dU= cibbira saM 252 vaizAkha ba 15 5.8 paaye| visargane yaha anusAra cchidra nyAyena. 5.8vaay| cchandoga. 5.10 vAMyA patrA; yajJAdInAM kriyANAM; kAlIna paM. 11 vAyA bhogyamu; deyaM yatosyo; bhujataH; kRSataH; karSayataH.5. 12 yA vA; mAgAmi; daMzANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnya, paM. 13 vAyA mavagacchadbhiH hAyo vyazca mAcchindyA; vyAsena 5.14 paaye| mAnayukaH. 5. 15 pAyA SaSTiM; tiSTati; chettA; mantA; tAnyeva; vaset ; dattAM. 5. 18 vAyo yatnAda; yudhi; mahImatAM yAnIha; paM. 17vAya vAnta; sAdhuH; dhivigrahA. 5.18 pAyo cinbiraH; vaizAkha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 44 dharasena 2 jAnAM baMTIyAvALAM tAmrapatra gu. saM. 257 2. va. 15 baMTIyAnA mAstare A tAmrapatranI pratikRti 1904 mAM voTasana myujhIyamamAM mokalI hatI. asala tAmrapatre maLI zakyAM nathI. patarAMonuM mA5 Azare 1248" che ane temAM 17 ane 15 paMktio che. A ja rAjAnAM e. I. je. 11 pA. 80 e prasiddha thaelAM tAmrapatro ne A bahu aMze maLatAM Ave che. zarUvAtamAM valabhInuM nAma Apela che, jyAMthI dAna Apela che. pachI bhaTTArkathI mAMDIne dAna ApanAra dharasena bIjA sudhInA rAjAonI vaMzAvali Apela che. je brAhmaNane dAna ApavAmAM Avela che tenuM nAma devadatta che. tenuM gotra zAMDilya che ane te mitrAyaNi zAkhAne che dAnamAM ApeluM gAma bhakkapatra che ane surASTramAM kenDInyapuranI uttaramAM AveluM che. suleha ane laDAI khAtAnA adhikAri skandabhaTe dAna lakheluM che ane dataka cibira nAme che. dAna ApAyAnI tithi saM. 257 nA vaizAkha vadi 15 amAvAsyA che ane te divase sUryagrahaNa hatuM dharasena 2 jAnAM prApta tAmrapatromAMnA saM. 25 ane saM. 229 nI vacenuM A saM. 257nuM tAmrapatra te mATe gALe amuka aMze TuMke kare che. te divasa sUryagrahaNa hatuM, e hakIkata paNa khAsa A saMvatanI zarUvAta cekasa karavAmAM upayogI thAya, e saMbhava che va. myu. rI. I. sa. 1925-26 pA. 13 DI. bI. DIskalakara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 45 dharasena 2 jAnAM tAmrapatro saMvata 259 caitra vadi 2 hAlamAM prasiddha thayelAM valabhInAM traNa dAnapatramAMnuM prathama dAnapatra valabhInAM khaMDerAmAMthI jUnI iMTa khedatAM keLIone maLyuM hatuM. mane te 1875 na jAnevArImAM maLyuM hatuM. dhasena 2 jAnuM dAnapatra 9 iMca8162 iMcanAM be patarAMo upara lakheluM che. mudrA sAthenI kaDIo ardha baLathI teDelI ane adha kApelI che, tethI DAbI bAjunI kaDInI AsapAsamAM pahelA patarAnA nIcenA bhAgamAM ane bIjAnA uparanA bhAgamAM, ardha goLa patarAMnA kakaDAo nAza pAmyA che. A akasmAtane lIdhe bIjA patarAnI pahelI paMktionA keTalAka akSaro bahu jhAMkhA ane aspaSTa che, je eka mahadarzaka kAcathI joI zakAya che. bIjA patarAne jamaNI bAjue nIce eka kakaDe paNa nAza pAmyo che. mane maLyAM tyAre mane patarAM para retI tathA kATa lAgelAM hatAM, ane cUnAnA pANImAM ghaNo samaya rAkhavAthI te sApha thayAM. tema chatAM paheluM pataruM sahelAIthI vAMcI zakAya tevuM nathI, ane pheTogrApha levA mATe paNa nakAmuM che. bIjAne pheTogrApha sAro Ave che. patarAM paranA akSare gahasenanI jema gaLAkAranA ane pAtaLA che. dAnapatranI tArIkha eka "vijyI chAvaNa' mAMthI nAMkhelI che. gAmanuM nAma kharAba thaI gayuM hovAthI te sthaLa nakkI thaI zakAtuM nathI. nAmanI zarUvAta bhadrApATTathI thAya che. vaMzAvaLImAM niyama pramANe bhaTArakathI guhasenanA putra dharasena sudhInA rAjaktaonI yAdI ApyuM che. valabhImAM Avele, AcArya bhadaMta sthiramatie baMdhAvele zrIbampapAdane maTha dAnamAM Ape che. huM dhAruM chuM ke, A vihAra hivenasAMge "ahata " " epele " ne kahe che te ja che, temAM zaMkA nathI. teNe A maTha viSe A pramANe kahyuM che - - zahera( valabhI)thI thoDe dUra prAcIna samayamAM ahaMta cele e baMdhAvelo eka maTha che? guNumati ane sthiramati nAmanA boddhisoe Aja sthaLe pitAne nivAsa rAkhyo hate. ane temaNe prakhyAta thayelA keTalAka graMthe paNa AMhi ja lakhyA hatA. ApaNuM lekhane tathA hivenasAMge lakhele sthiramati vasubaMdhune suvikhyAta ziSya hate. ane teNe potAnA gurUnA lekhenI TIkA lakhI hatI e nirvivAda che. dAnamAM be gAmo ApelAM che-eka hastavapra-AharaNImAM mahezvaradAsenaka ane bIjuM dhArAkeTha sthalImAM devadvipallikA. dhruvasena 1 lAnA saMvata 207 nA patarAMmAM "hastavapra' hastakavapra" tarIke ApeluM che. ane te hAlanA hAthaba tarIke oLakhAveluM che. karnala yule tyAra bAda, hAthabane grIka aTaketa mAneluM che. mahezvaradAsenaka kadAca hAthabanI nairUtyamAM AveluM mahAdevapura heya. dharasenanA dAnamAM utAbAdathAnuM e pATha Akhe Apela che, ane tethI mAro sudhAro tha ane "AharaNa" e kaI pradezane bhAga batAve che, e matane puSTi maLe che, I. e. . 6 pAnuM che. myulara. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM tAmrapatro 9.1 dAna ApavAnA hetu, dareka bauddha maThane ApavAmAM AvatAM dAna pramANe, buddha bhagavAnanI pUjAnA kharca mATe, pUjya bhikSuenA kapaDAM, khArAka tathA ASadha vigerenA samArakAma vigerenA kharca karavA mATe che. kharce, tathA maDhanA dAnanI tArIkha viSe, huM have te 269 caitra vada 2 vAMcuM chuM. khIjI nizAnInA artha mATe paMDita bhagavAnalAla iMdrajInA matane huM maLatA AvuM chuM. mArA abhiprAya pramANe, te peAtAnI pAsenA keTalAka kSatrapanA sikkAonI madadathI, 40 ane 70 mATenI nizAnIonI muzkelI ukelavAmAM phaLIbhUta thayA che. jamInanAM DhAnAmAM * vira' athavA * virapati ' nA ilkAba haMmezAM vaparAya che, ane zAsanA ghaDanArA adhikArIe mATe te khAsa vaparAya che. eTale Dhivipati saMdarbhaTanA artha mukhya kArakuna athavA sekreTarI skaMdamaTa ' thAya che. A zabdanI saMskRta vyutpatti ceSI zayA nathI. khIlA AkAranA lekhAmAM Ave che te pazIana dili ' " lakhANa " sAthe te zabdanA sabaMdha kadAca hAya. * . 14 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.unaragyanbhandar.com
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM paheluM 1 svasti vijayaskandhAvArA (t) bhadreopAtta-vAsa [ kAt] prasa[ praNatAmitrANAM maitrakANA* ]matulabalasapannamaNDa [ lA ] bhogasaMsaktasaMprahArazatalabdha [ pratApa pratA ]2 [ popanata dAnamAnArjavopArjitAnurAgAnu [ raktamaula ]bhRta [ mitra ] zreNIbalAvAta paramamohazvaraH zrIsenApatI bhaTArkastasya suta [statpA] darajo [ru ] Na3 natapavitrIkRtazirAH zirovanatazatrucUDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakhapaGkti-dIdhitiH dInAnAthakRpaNajanopajIvyamAnavibhavaH paramamA 4 hezvaraH zrIsenApatidharasenaH tasyAnurjA statpAda ] praNAmaprazastataravimalamaNirmmanvAdipraNItavidhividhAnadharmmA dharmarAja ivavinaya vihita paramasvAminA svayamupahita 5 vyavasthApaddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhogaikasvAminA rAjyAbhiSekamahAvizrANanAvapUta rAjyazrIH paramanAhe 6 zvaraH mahArAjazrI droNasiGgha siGgha iva tasyAnujassvabhujabalaparAkameNa paragajaghaTAnikAnAmekavijayI zaraNaiSiNAM zaraNamavaboddhA 7 zAstrArthatatvAnAM kalpataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhilaSitakAmaphalabhogadaH paramabhAgavataH mahArAjazrI dhruvasenastasyAnujaH 8 [ tacca ]raNAravindapraNatipravidhautAvazeSa kalmaSaHsuvizruddhassvacaritodakaprakSAlitAzeSakalikalaGkaprasabhanirjitArAtiH 9 - ( pa ) ramAdityabhaktaH zrImahArAjadharapaTTaH tasya sutastatpAda saparyyAvAptapuNyodayazzaizavAtprabhRtikhaDgadvitIbAhureva sama 10 ( dapara ) gajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvanikaSastatpratApapraNatArA ticUDAratnaprabhAsaMsaktasavyapAdanakhapaGkti dIdhitiH sakalasmRti 11 praNItamArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraMjanAnvartharAjazabdaH rUpakAntisthairyyadhairyabuddhisaMpadbhiH smarazazAGkAdvirAjodadhitridazaguru 12 dhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhaya ( pradAna ) paratayA tRNavadapAstAzeSasvakAryyaphala: prArthanAvikArthapradAnAnaMditavidvatsuhR ( tpraNa ) - 13 yihRdayaHpAdacArIva ( sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH ) paramAhezvaro mahArAjazrI - senaH tasya sutastatpAdanakha ( mayUkhasaMtAna ) 14 ( visRta ) jAnhavIjalaughapra ( kSAlitAzeSakalmaSaH praNa ) yizatasahasropajI - vyamAnabhogasaMpadrUpalo ( bhA ) divAzritassara samAbhigAmikairguNaiH 15 sahajazaktizikSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitA (dha) dAyAnAmapakarttA prano 16 paghAtakAriNAmupa ( plavA ) nAM darzayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMhatArAti pakSalakSmIparibhogadakSavikramaH vikramopasaMprA *11-14 akssre| saMzayavANA che. paM. 1 va saMpanna. paM. 4 the| maulimaNi, paM. 1 vAM droNasiMha siMha, paM. 7 vaa| tasthAnAM. paM. 10 the| sattvanikaSa, paM. 11 dhairya pachI gAmbhIrya mere Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM tAmrapatro patarUM bIjeM 1 ptavimalapArthivazrIH paramamA( hezvaro) mahAsAmantamahArAjazrIdharasena kuzalI sarvAneva svAnAyuktakadrAGgikamahattaracATa ( bhaTa ) - - - - - * 2 dhruvAdhikAraNikaviSayapatirA(ja)sthAnIyoparikakumArAmAtyahastyazvArohAdInanyAMzca yathAsaMbadhyamAnakAnsamAjJApayatyastu vassaMvi3 ditaM yathA . mayA mAtApitroH puNyApyAyanAyAtmanazcaihikAmuSmikayathAbhilaSita phalAvAptaye valabhyAM AcAryyabhadantasthiramatikAritazrIbappapAdIya4 vihAre bhagavatAM buddhAnAM puSpadhUpagandhadIpatailAdikriyotsarpaNArthaM nAnAdigabhyA gatAyaMbhikSusaGghasya ca cIvarapiNDapAtaglAnabhaiSajAdyartha vihArasya ca kha5 NDasphuTitavizIrNapratisaMskAraNAsthaM hastavaprAharaNyAM mahezvaradAsenakagrAmadhArAkheTa sthalyAM ca devabhadripallikAgrAmau sohaGgau soparikarau savA6 tabhUtapratyAyasadhAnyabhAgabhogaharaNyAdeyau sotpadyamAnaviSTikarau sadazAparAdhau sama starAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyau bhUmicchidranyA( yena ) 7 AcandrArkArNavasaritkSitisthitiparvatasamakAlInau udakAtisamrgeNa devadAyau nisRSTau yata ucitayA devavihArasthityA bhuMjataH kRSa( taH) 8 karSayataH pratidizato vA na kaizciyAghAte vartitavyau AgAmibhadranRpatibhirasmadvaM zajairanyairvAnityAnyaizvaryANyasthirAM mAnuSyaM sAmAnyaM ca ( bhUmi ) 9 ( dAnaphala ) mavagacchadbhirayamasmadAyonumaMtavyaH paripAlayitavyazca yazcainamAcchi nyAdAcchidyamanAM vAnumodeta sa paJcabhirmahApA( takaiH) 10 (ssopa) pAtakaissaMyuktaH syAt ityuktaM ca bhagavatA vedavyAsena vyAsena / / SaSTivarSasahasrANi svagarge modati bhUmidaH / AcchettA cAnumantA ca (tAnyeva nara.) 11 ke vaset // bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhissagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmiH tasya tasya tadA phalam // anodakeSvaraNyeSu ( zuSkakoTara- ) 12 vAsinaH kRSNasarpA hi jAyante dharmAdAyApahArakAH // svadattAM paradattAM vA yo hareta vasundharAM / gavAM zatasa( hasrasya hantuH prAmoti) 13 kilbiSam // yAnIha dAridrabhayAnnarendrarddhanAni dharmAyatanIkRtAni / nirmAsya vAntapratimAni tAni ko nAma ( sAdhuH punarAdadIta) 14 lakSmIniketaM yadapAzrayeNa prApto....... kobhimataM nRpArtha / tAnyeva puNyAni viva rddhayethA na hApanIyo hyupakAripakSaH // 15 svahasto .... mama .... mahAdhirAjazrIdharasenasya dutakaH sAmantazIlAdityaH // . 16 likhitaM .... sandhivigrahAdhikaraNAdhikRtadivIrapatiskandabhaTena / saM 269 caitra ba 2 // 5. 1 akSaro 9-12 ane 16-17 taddana jhAMkhA che 5. 2 akSaro 11-10 ane 15-18 tadana jhAMkhA che. 5. 3 akSaro 9-16 bilakula jhAMkhA che. 5. 4 akSaro 11-18 ghaNAja jhAMkhA che ane yA saMzayAnA che. paM. 5 bAya dAsenagrAmo pallikAgrAmo. paM. pAya hiraNyA. paM. 7 vAyA kALInASu paM. pAyavartitavya. sthiraM. 5.8 vAya cchiyamAnaM, 5. 11vAyA anudakeSya. paM. 11 vAdivira. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 46 dharasena 2 jAnAM tAmrapA [gupta-] saMvata raha. mAdha suH 10 (I. sa. 590 ) A seAsAyaTI taraphathI prinsa oNpha velsa myujhIyama oNk vesTarna inDiAne ApavAmAM AvelAM tAmrapatrAmAM naM0 73nI nizAnIvALAM 4 patarAMnA kakaDA che. A nabara dekhItI rIte seAsAyaTInA lIsTane che. A patarAMemAM sauthI meTuM A dAnapatranuM bIjI' patarU' che, jenA nIcenA be khUNAe kaTAIne nAza pAmyA che. tenAthI nAnA kakaDAmAM pahelAM patarAMnA madhya bhAga che, ane temAM phakta haMmezanA vaMzAvaLIne bhAga ja surakSita che. khanne cheDAnI bAjue nAza pAmI che. bAkInA e kakaDAmAMnA eka, TTa" "mApanA, kaI anya dAnapatranA khIjA patarAnA uparanA bhAga che, ane A dAnapatra sAthe kaMI paNa sabaMdha dharAvatA nathI. chellA kakaDA, Azare 10x mApane, eka valabhInA dAnapatranAM pahelAM patarAMnA bhAMgI gayelA bhAga jaNAya che; paNa A dAnapatra sAthe saMbaMdha dharAvatA nathI. A chellA e kakaDAmeAnuM mULa maLI Ave tyAM sudhI rAkhI mUkavA paDaze. pahelA pattarAvALA kakaDA pa"pa" ane bIjo 12"x" mApanA che. manne eka ja khAjIpara lakhelA che. pahelA patarA upara 15 ane bIjA upara 17 paMkti sAcavelI che. tArIkha pahelAM patarAMnI chellI paMktimAM ApelI che. ane temAMthI 200,70,10nAM cihno maLI zake che. pahelA patarAmAM ApelA vaMzAvaLInA bhAga cheM. e. cha pA. 90mAM prasiddha karelA gupta saMvat 270nA dAnapatramAM che tene kharAara maLatA che. khIjA patarAnI khIjI paMktimAM dAna karanAra dharasena(2)nuM nAma ApyuM che. teNe surASTraprAMtamAM sudattabhaTTAnaka pAse AvelA uddepAlaka gAmanuM dAna ApeluM che. A dAna nIcenAM traNa kAryo mATe ApyuM cheH-- 1)muddhanI mUrtinI pUjA, ( 2 ) pUjya bhikSuonuM svAgata ( kapaDAM, khArAka auSadha vigere vaDe ), ( 3 ) maThanuM samArakAma, tArIkha I. sa. 50ne maLatI gu.saM. 270nA mAla zuddha 10 ApelI che. dAnanA dUtaka sAmata zilAditya ane lekhaka dvivirapati nhalaTa che. jarnala mA. prA. rA. e, se, veA. 1 pA. 66-67 cha. vI. AyArya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnA tAmrapatro akSarAntaraM patarUM pahelaM ... ... prasabha popanatadAnamAnArjavo ... ... sutaH tatpAdarajoruNAvanatapavitrIkRtazirAH ... ... : ::: . ... nAthakRpaNajanopajIvyamAnavibhavaH pa ... ... ... prazastataravimalamaulimaNimanvAdipraNitavidhivi : ___ maNDalAbhogaikasvAminA paramasvAminA svayamupahita. :::: rAjyA ... syAnujaH svabhujabalaparAkrameNa paragajaghaTAnIkA nAmekavija spataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhilaSitaphalabhogadaH parama vindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH suvizuddhasvacari ::: ratipakSaprathitamahimA paramAdityabhakaH mahArAjagharapa ... prabhRti khaDgadvitIyavAhureva samadaparagajaSaTApho TanaprakAzi nakharazmisaMhatiH sakalasmRtipraNItamArgasamyakpari :: : dhairyyagAMbhIryabuddhisaMpadbhiH smarazazAkAdirAjo. daSitudazaguru tRNavadapAstAzeSasvakAryaphaliH prArthanAdhikArtha : pradAnAnaMdi ... ... ... ... maNDalAbhogapramodaH paramamAhe ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 1 mULa patarA uparathI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 gujarAtanA aitihAsika lekha patarU bIjuM 16 sya saMhatArAtipakSalakSmIparibhogadakSavikramaH vikramopasaMprAptavimala( pAthiva- ) zrIH paramamAhe17 zvaraH mahAsAmantamahArAjazrIdharasenaH kuzalI sarvAneva svAnAyuktakadrAMgikama18 hA ghATabhaTadhruvAdhikaraNikaviSayapatirAjasthAnIyoparikakumArAmAtyAdInanyAMzca yathAsambadhya19 mAnakAnsamAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanAya AtmanazcaihikAmuSmikayathAbhi 20 laSitaphalAvAptaye duDDAMvihArasyAbhyantareva - - - - - - lakAritavihAre bhagavatsamyagsaMbuddhasya 21 buddhasya puSpadhUpadIpatailAdi - - - - caturdigabhyAgatAryabhikSusaMghasya cIva rikazayanAsana22 glAnabhaiSajyAthai vihArasya ca khaNDasphuTitavizIrNapratisaMskaraNArthaM ca surASTrasu sudattabhaTTAnakasamI23 pe uTTapAlakagrAmaH sodraGgaH ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26 ... ... ... dharmadAyo nisRSTaH ... ... ... ... ... ... dUtakassAmantazIlAdityaH likhitaM sandhivigrahAdhikA - - 32 - - divirapatiskandabhaTema saM 200 70 mAgha su 10 svahasto. mama mahArAjazrIdharase - - 1 DAvihArano ullekha i. e. va. 6 pA.13me paNa karela che. . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 47 dharasena 2 jAnAM tAmrapatro saMvat 27 phAlgana vadi 10 dharasena 2 nuM dAnapatra 12.8 iMca86.5 iMcanA mApanAM be patarAMo upara lakheluM che. te bane patarAMone joDatI be kaDI khevAyAnuM ja phakata nukazAna thayuM che. paraMtu tenA upara kATane jADA thara lAgela hatuM ane keTaleka sthaLe te te dUra karavAnA prayatna niSphaLa thayA ane tethI keTalAka akSare zaMkAbharelA rahyA che. akSaro dhruvasena 1lAnAM patarAMo tathA guhasenanAM saMvata 240nAM zAsanane maLatAM che, ane cekhA ane sArI rIte karelA che. lakhANanI bhUlo theDI che. vaMzAvaLI haMmeza mujaba che. paraMtu dharasena 2 jAne A dAnamAM paNa maTTANAmaMta hATo khaMDIo rAjA "e IlkAba Apela che, te khAsa noMdha levA jevuM che. dharasena 2 jAnuM eka dAnapatra saMvata 25ra tathA eka saMvat 269nuM hovAthI, navA saMvat 270nA dAna ApanAranA rAjyanA vakhata viSe ApaNuM jJAnamAM kaMI vadhAre umere karatAM nathI. dAna lenAra kheTakamAM vasatA, AnartapuranA rahiza . .. mitrane putra viSNamitra zArkarAkSi gotrane Adi brAhmaNa hate. kheTaka jIllA( AhAra )ne tAlukA ( pathaka) baDarijIddhimAM azilApaddhika gAma dAnamAM ApyuM hatuM. mArA zabda, dhruvasena 1 lA tathA dharasena 2 ja ( saMvat 269nA) ane dharasena 4 thA (I. e.. 1. pA. 45)nA zAsanamAM AvatA gADha zabdane maLato Ave che. ane te dekhatI rIte "viSA"jIlA no paryAya lAge che. tene piTA vibhAga "ghaNA' zabda dhruvasena 2 jA( I. e. . 6 pA. 13 )nA dAnapatramAM, tathA cAlukyonA lekhamAM maLI Ave che. dAna ApavAno hetu dareka brAhmaNane ApelAM dAna mujaba, yajJa karAvavAne che. nAmathI batAvelA adhikArIomAM, dUtaka, sAmaMta zilAditya, ane vividila ane vipatti, eTale "divAna" ane mukhya sekreTarI, skaMdabhaTa che. rAjAe dAnapatranI prastAvanAmAM saMbodhelA adhikArIomAM eka vAthevarA nAmane navIna heddedAra Ave che. A zabdano artha huM jANatA na hovAthI phakata ahiM te lakhuM chuM. I. e. va. 7 pA. 70.71 jI. byuhara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsikalekha akSarAntara patarUM pahelu 1 oM // svasti vijayaskandhAvArAt bhartRTATTanakavAsakAtprasamapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabalasapannamaNDalAbhogasaMsa2 ktasaMprahArazatalabdhapratApaH pratApopanatadAnamAnArjavAdArjitAnurAgonuraktamaulabhR tamitrazreNIbalAvApta3 rAjyazrIH pAmamAhezvaraH zrIsenApatibhaTArkastasya sutaH statpAdarajoruNAvanata pavitrIkRtaziraH zarovana(ta )zatru4 cUDAmaNiprabhAvicchuritadAdanakhapatidIdhitiH dInAnAthakRpaNajanopajIvyamAnavi bhavaH paramamAhezvaraH zrIse5 nApatidharasenaH tasyanujaH tatpAda( praNAma )prazastataravimalamaulimaNirmanvA. dipraNitavidhividhAnadharmA dharma6 rAja iva vinayavihitavyavasthApaddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhogaikasvAminA paramasvA minA svayamupahitarA7 jyAbhiSeka mahAvizrANanAvapUtarajyazrIH paramamAhezvaraH mahArAja zrIdroNasiMhaH ___ siMha iva tasyAnujaH 8 svabhujabalaparAkrameNa paragajaghaTAnIkAnAmekavijayI zaraNaiSiNAM zaraNamavaboddhA zAstrArthatatvAnAM 9 kalpataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhilaSitakAmaphalabhogadaH paramabhAgavataH mahArA___ jazrIdhruvasenaH tasyA10 nujaH taccaraNAraviMdapraNatipravidhautAvazeSakalmaSaH suvizuddhasvaparitodakaprakSAlitA zeSakalikalakaH pra11 sabhavirjitAratipakSaprathitamahimA paramAdityabhaktaH mahArAjazrIdharapaTTaH tasya sutaH tatpAdasaparyyAvApta12 puNyodayaH zaizavAtprabhRti khantadvitIyabAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasa tvanikaSaH tatprabhAva 5.pAyA saMpanna paM. 2 vAyA pArjita bhane vAta paM. paaye| sutasta, zirAH; ziro, paM. 4AMcyA pAda. paM. 5 vAMyA tasyA, praNita, 5. 5 pAyA vihitavinayaH; paM. 7 vAyA rAjyazrIH; paM. 11 paaNye| nirjitArAti. 4. 12 pAyA khaDga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM tAmrapatro 13 praNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaktasahyadAdanakharazmisaMhatiH sakalasmRtipraNItamArgasamyakparipAlanaprajA hRdaya 14 raMjAnAdanvartharAjazabdobhirUpakAntasthairyadhairyyagAMbhIryyabuddhisaMpadbhiH smarazazAGkAdvirAjodadhitRdazaguruSane zAnati 15 zayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSasva kAryyaphala: prArthanAbhikArthapradAnAnaMdita vidvasu 16 hR-dayaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH para mAhezvaraH mahArAjazrIguhasenastasya sutastatpAdana 17 khamayUravasaMtAna visRta jAhnavI jalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasahasthopajIvyamAnabhogasadrUpalobhA 18 vivozritaH sarasamAbhigamikairguNaiH sahajaziktizikSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapatisRSTAnAM - 19 anupAlayitA dharmadAyAnAmapAkarttA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyeorekA ghivasa 20 sya saMhatArAtipakSalakSmIparibhogadakSavikramaH vikramopasaMdAtavimalapAtthizrIH / paramamAhezvaraH patarUM bIjuM 9 mahAsAmantamahArAjazrIdharasena kuzalI sarvvAneva svAnAyuktakaviniyuktakadrAkrikavAhattarabhaTa 2 cArabhaTabhruvAdhikaraNikazaulkikacoroddharaNikabaNDapAzikakAthenarika viSayapatirAjasthAnIyo 3 parikakumArAmAtyahastyazvArohAdInAnyAMzca yathAsaMbaddhyamAnakAnsamanudarzayatyastuvassaMviditaM yathA 4 mayA mAtApitroH puNyApyAyanAyAtmanazcaihikAmuSmika yathAbhilaSitaphalAvAptaye Anartta puravani 5 takheTakanivAsizarkarA kSisagotrabahvRcasabrahmacAribrAhmaNa mitra putrabrAhmaNaviSNumitrAya khe 6 TakAhAraviSaye baNDarijidvipathakAntargata azilApallikAgrAmaH sodRGgaH soparikaraH raMjAnA; rUpa pahelanA li DADI nAva kAntipraNayihRdayaH; hR pachInI nIzAnInA upase lAga paM. 17 vA sahastro 5 18 divAzritaH; 1 va mahattara; 'TakAhAravi; ' - baNDarijivi paM. 13 paaNthe| savyapAda 16 paM. 14 va 'tridaza' 5. 15 vAMyA phalaH; ' vidvatsu paM. 19 thI zate nathI; na yenA Agara athavA R che. mAbhigAmikai; - zakti; samatisRSTAnAM paM.18 vAM rekAdhivAsa paM. 20 vAM saMprApta. paM. laTa zabda biDArI nA.2 cATa; daNDa, paM. upAMge nanyAMzca 56 - saMzayavALu che kadAca orinidhi AI zake 38 ga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 . . gujarAtanA aitihAsika lekha 7 savAtamUtapratyAya sadhAnyabhAgamogahiraNyadeyaH sotpadyamAnaviSTikaH sadazAparAdhaH samasta rAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaH bhUmicchidranyAyena balicaruvaizvadevAmihotrA__ tithipaMcamahA2. yajJikAnAM kriyANAM samutsarpaNArthamAcandrAkArNavasaritkSitisthitiparvatasamakA lInaH putrapautrAnvaya10 bhogyaH udakAtisargeNa brahmadayo nisRSTaH yato ( syoci ) tayA brahmadeyasthityA bhuMjataH / kRSataH karSa11 yataH pradizato vA na kaizcidvayAghAte vartitavyamAgAmimadranRpatibhirasmadvaMzajairanyai nityAnyaizvaryANya12 sthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayamasmadAyonumantavyaH pari___pAlayitavya13 zca yazcainamAcchinyAdAcchidyamAnaM vAnumodeta sa paMcabhirmahApAtakaissopapAtakaizca saMyuktassyAdityuktaM ca bhagava14 tA vedavyAsena vyAsena // SaSTiM varSasahasrANi zvagarge modati bhUmidaH AcchettA ..... cAnumantA ca tAnyeva narake 15 vaset bahumirvasudhA bhuktA rAjabhissagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmiH tasya tasya __ tadA phalaM // viMdhyATavI16 SvatoyAmu-zuSkakoTaravAsinaH kRSNAhayo hi jAyante brahmadeyApahArakAH // :: svadattAM paradattAM vA 17 yo hareta vasandharA gavAM zatasahasrasya hantuH prApnoti kilbiSaM // pUrvadattAM dvijA tibhyo yala.drakSa yudhiSThira 18 mahIM mahimatAM zraSTha dAnAcchyonupAlanaM / / yAnIha dAridyabhayAnarendraiH dhanAni dharmAyatanIkRtAni 19 nirmAlyavAntapratimAni tAni ko nAma sAdhuH punarAdadIteti-svahasto mama mahA rAja zrIdharasenasya // 20 dU-sAmantazIlAdityaH // likhitaM sandhivigrahAdhikaraNAdhikRtadivirapatiskanda bhaTena // saM 270 phAguna va 10---------- -- . 7 vAMyA pratyAyaH-NyAdeyaH. 5. vAMyA saritparvatakSiti paM. 13 sopapAtakaiH pachInA ca GSAnaaNm| 5.14 pAyo svarga 5. 17 bAMyI vasuMdharA paM. 18 vAyomahImatAM zreSTha, nare paM.20 vAMyA phAlguna. -- --- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 48 dharasena 2 jAnAM be tAmrapatro A be patarAMonI sapATImAM keTalAMka nhAnAM kANuM paDelAM che. te bahu ja pAtaLAM hovAthI tarata bhAMgI jAya evAM che. dareka patarAne jamaNI bAjune bhAga bhAMgI gayuM che. dareka pataruM lagabhaga 12"mApanuM che. tene darekanA upara 17 paMktio lakhelI che. pahelA patarAnA je bhAga upara dAna ApavAnuM sthaLa ApyuM che te bhAga vAMcI zakAya te nathI. joke bhAMgI gayelA bhAga sAthe dAna ApanAra rAjAnuM nAma paNa gayuM che, topaNa 21 ane 22mI paMktio uparathI cekhuM jaNAya che ke dharasena 2 jAe A dAna ApyuM hatuM. te dAna lenAra valabhIne keI baddha maTha hato. te maThane ApelI milkatanI vigata ApaNane maLI zakI nathI, paraMtu te hariyANaka nAmanA gAmaDAMmAM AvI haze evuM jaNAya che. baiddha dAnanA hetu mujaba, A dAnane uddeza paNa buddhanI pUjA, maThamAM rahenArane mATe rahevA khAvAnI sagavaDa, tathA maThanAM samArakAma vigere mATe kharca karavAne hate. A dAnapatramAM saMbodhAelA keTalAka adhikArIo nIce pramANe che-Ayuktaka, viniyuktaka, mahattara, cATa, bhaTa, tathA pravAdhikaraNika A dAnapatrane amala karanAra adhikArI, dataka zIlAditya hate. lekhakanuM nAma nAza pAmyuM che. paNa tene lagADavAmAM AvelAM vizeSa uparathI jaNya che ke te, dhruvasena 2 jAnAM ghaNuM kharAM dAnapatrone lekhaka, divirapati skandabhaTa pate ja hatA. kamanazIbe tArIkhavALuM patarAMne bhAga khavAI gayuM che. paraMtu eTaluM kahI zakAya che ke A dAnapatra te rAjAnA rAjayanA aMtakALanuM che. kAraNa ke lekhaka eka ja che, chatAM dUtaka saMvata 252nAM badhAM dAnapatramAM zibira che. jyAre A dAnapatramAM che te pramANe, ra69 ane ra70nAM dAnapatromAM dataka zIlAditya che. bIjuM dharasena 2 jAnAM AraMbhakALanAM dAnapatramAM pote sAmaMtane IlakAba kavacita ja dhAraNa kare che. paraMtu chevaTanAM dAnapatromAM te mahAsAmaMtano IlkAba haMmezAM dhAraNa kare che. A dAnapatramAM kaI paNa IlkAba dhAraNa karela jaNAto nathI. eTale, A dAnapatra saM. ra5ra pachInuM paraMtu saM. 29 pahelAMnuM havA saMbhava che. ja. bA. bA. ra. e. se. 1. sI. vo. 1 pA. 21-1ra DI. bI. vivAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1.2 gujarAtanA aitihAsika lekha mArAntara m ... zatalabdhapra s 2 ... ... ... ... ... labhRtamitrazreNI ... ... ... ... 3 zrIH [paramamAhezvaraH zrIsenApatibhaTArkaH ] ... ... vitrIka ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4 ... ... ... ... ... ... ... [ zrIsenApatidharasenastasyA. ] 5 [ nujastatpAda praNAmaprazastataravimalamaulimaNirmanvAdipraNItavidhi vidhAna dharmA dharmarAja iva] 6 vihita[ vinayavyavasthA ]paddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhogaikasvAminA paramasvAminA svayamupa[ hitarAjyAbhiSeko mahA-] 7 vizrANanAvapUtarAjyazrIH paramamAhezvarI mahArAjazrI[ droNasiMhaH ] si[ mha iva tasyA nu 8 naparagajaghaTAnIkAnAmekavijayI zaraNaiSiNAM zaraNamavaboddhA zAstrArthatatvAnAM ka ... 9 nAM yathAbhilaSitakAmaphalopabhogadaH paramabhAgavataH zrImahArAjadhruvasenastasyAnu [ jastacaraNAravinda-] 10 praNatipravidhautAzeSakalmaSaH suvizuddhasva[ ca* ]ritodakakSAlitAzeSakalikala[H prasabhanirjitArAtipakSaprathita-] 11 mahimA paramA[ dityabhaktaH zrI mahArAjaghara[ paDastasya su ]taH tatpAvasapa -vApta ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... 12 bhRti khavAdvitIyabAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvanikaSaH tatprabhA ... 13 ratnaprabhAsaMsaktasavyapAdanakharazmisaMhati' sakalasmRtipraNItamArgasamyakparipAlana prajA[ hRdayaraJjanA-] 14 danvaya[ rAjazabdaH rU ]pakAntisthairyadharmyagAmbhIryyabuddhisaMpadbhiH smarazazAhA virAjodapitridazaguruvanezAna15 tizayAna[ : zaraNA ]gatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSasvakAryaphalamArthanA ghikAlapadAnAnandita16 [vidvatsuha ]tpraNayihRdayaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhe zva[raH mahArAja.] 17 [ zrIguhasenaH ] tasya sutastatpAdanakhamayUkhasantAnavisatabAhavI jalauSa vikSAmitAzeSakasmanaH vAyA hatiH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 dharasena 2 jAnAM be tAmrapatro patarUM bIjeM 18 [ praNayizatasaha ] stropa[ jIvyamAnabhoga ]saMpadrUpalobhAdivAzri[ taH sarasamAbhi ] gAmi[kairguNaiH / 19 [ sahaja ]zaktizikSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapatisamatisRSTAnA [manupAlayitA dharma-] 20 dAyAnA]mapAkartA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorakAdhivA... 21 [lakSmI paribhogadakSavikramakamopasaMprAptavimalapArthivazrI paramamAhezvarI mahArAja [ zrIdharasenaH kuzalI ] 22 [ sarvAnevA ]yuktakaviniyuktakamahattaracATabhaTadhruvAdhikaraNika ... ... ... yathAsaMbadhyamAnakAnsamAjJApayatyastuvassaMviditaM yathA mayA ... 24 [nazcaihikA muSmikayathAbhilaSitaphalAvAptaye zrIvalabhI ... ... ... 29 ... ... ... buddhasya buddhasya puSpadhUpadIpatailapUjAnimittaM caturdigA 26 ... ... Q vihArasya ca khaNDasphaTitavizIrNapratisaMskaraNArthaM ... ... 27 ... ... ... hariyANakAme pUrvadakSiNadi ... ... 28 ... sabhUtavAtapratyAyaH sadhAnyagatabhAgaH sahira ... sya 29 prakSepaNIyaH bhUmicchidnyAyenAcandrArNavasaritikSati ... ... 3. ... ... paripandhanA kAryAgAmibhadranRpatibhirasmadvaIzajaivA 31 dAnaphalamavagacchadbhirayamasmadAyonumantavya ... ... ... 32 dharmAyatanIkRtAni nirmAlyamAlya ... ... ... .... 3. dUtakaH [zrI]zIlAdityaH likhitaM sandhivigrahAdhikRta[ divirapatiskandabhaTena] sva... 1 vaaNy| zrIH 2 paaye| vaMzajaiA . 39 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ niM. 9 dharasena 2 jAnA eka dAnapatranuM paheluM pataruM A patarAnA nIcenA be khuNuo bhAMgelA che. paNa te sivAya e sArI sthitimAM che. tenuM mApa "x1ra" che. temAM 19 paMktio lakhela che, ane Akho lekha vyAkaraNanI bhUla vagarane che. dAnapatra valabhImAMthI jAhera karavAmAM AvyuM hatuM. dharasena 2 jAnA prAstAvika varNananA bhAgathI A lekha pUre thAya che. paraMtu dAnapatra te ja rAjAnuM che emAM saMzaya nathI. kAraNa ke tene prastAvanAne bhAga, vaMzanA sthApaka bhaTTArakathI zarU karI dharasena 2 jA pachI AvatA zIlAditya 1 lAnA samayanAM dAnapatromAM jaNAyuM che. tema, kaMI paNa ochuM karyA sivAya, saMpUrNa vaMzAvaLI Ape che. dharasena 2 jAnAM dAnapatro pachInAM badhAM dAnapatromAM guhasenanuM nAma bhaTTAraka pachI vaMzAvaLImAM tarataja Ave che, jyAre vaccenA cAra rAjAo, dharasena 1, koNasiMha, dhruvasena 1 ane dharapada( athavA dharapaTTa)nAM nAma tana choDI devAmAM AvyAM che. mATe A dAnapatramAM dharasana 2 janA varNanane bhAga (tenAM nAma zivAya) pahelA patarAmAM Avato hovAthI, teNe ja te jAhera kareluM hovuM joIe. ane je daivayege bIjuM pataruM maLI Ave te A bAbata cekasa tema ja che, evuM mAluma paDaze. vaLI, A dAnapatra dharasena 2 jAnA rAjyanA prathama samayanuM che, ema paNa batAvI zakAya che. kAraNa ke, A rAjAnA AraMbhakALanAM dAnapatro eTale, saM. 248 ane 25ranAM valabhImAMthI jAhera karAyelAM che, ane pachInAM dAnapatro, eTale saM. ra69 ane 270 nAM bhadrapaTTana nAmanI lazkarI chAvaNImAMthI jAhera thayAM che. A dAnapatra valabhImAMthI jAhera thayuM hatuM tethI te tenA rAjyanA AraMbhakALanuM hovAno ghaNo saMbhava che. ' *ja che. brA. ra. e. sa. yu. sI. , pA 24 DI. bI. dikara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM tAmrapatro 105 1 oM svasti valabhItaH prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabalasapatnamaNDalAbho. gasaMsaktasaMprahArazatalabdha2 pratApaH pratApopanatadAnAnArjavoparjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNIbalAvAptarAjyazrIH 3 paramamAhezvaraH zrIsenApatibhaTArkastasya sutastatpAdarajoruNAvanatapavitrIkRtazirAH zirovanata4 zatrucUDAmaNiprabhAvicchuritapAdanakhapaMktidi ghitidinAnAthakRpaNajanopajIvyamAna vibhavaH paramamAhezvaraH 5 zrIsenApatidharasenastasyAnujastatpAdAbhipraNAmaprazastataravimalamaulimaNirmanvAdi praNItavidhividhAnadharmAdharma6 rAja iva vihitavinayavyavasthApaddhatirakhilabhuvanamaNDalAbhogaikasvAminAparamasvA minA svayamupahita7 rAjyAbhiSekaH mahAvizrANanAvapUtarAjazrIH parabhamAhezvaraH zrImahArAjadroNasiMhaH ___ siMha iva tasyAnu8 jaH svabhujabalaparAkrameNa paragajaghaTAnIkAnAmekavijayI zaraNaiSiNAM zaraNamava boddhA zAstrArtha9 [ ta ]ttvAnA kalpataruriva suhRtpraNayinAM yathAbhilaSitaphalopabhogadaH paramabhAga vataH zrImahArAja10 [ dhruvasenastasyA ]nujastaccaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH savizuddhasvaca ritodakakSAlitAzeSa11 [ kalikalaGka ]: prasannanirjitArAtipakSaprathitamahimA paramAdityabhaktaH zrImahA rAjadharapaDastatya 12 [ sutastatpAdasaparyAvAptapu ]NyodayaH zaizavAtprabhRtikhaDgadvitIyabAhureva samadaparaga jaghaTAsphoTanaprakAzita13 [ satvanikaSastatprabhAvapraNatArA ticUDAratnaprabhAsaMsaktasavyapAdanakharazmisaMhati ssakalasmRtipraNItamArgasamyakpari14 [ pAlanaprajAhRdayaraMjanAdanvartharA ]jazabdo rUpakAntisthairyagAmbhIryabuddhisaMpadbhiH smarazazAGkAdirAjodadhitridaza[ gurudha-] 15 [ nezAnatizayAnaH zaraNAgatAbha ]yapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSasvakAryaphala: prArthanAdhikA[rthapradAnAna-] 16 [nditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH ] pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH para ___ mamAhezvaro [ mahArAjazrI- ] 17 [ guhasenastasya sutastatpAda ]nakhamayUkhasaMtAnanivRttajAhnavIjalaughavikSAlitAze Sa[ kalmaSaH praNa] 18 [yizatasahasropajIvyamAna bhogasaMpat rUpalobhAdivAzritassarasamAbhigAmikairguNaissahaja19 [ zaktizikSAvizeSavi smApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapatisama[ tisuSTAnAmanu] 1 pAya dIdhitirdInA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM 50 dharasena 2 jAnAM banAvaTI tAmrapatro zaka saMvat 400. gu. saM. (265) valabhInA dharasena 2 jA e zaka saMvat 400mAM ApeluM hovAnA AzayavA nIce Apela dAnapatra oN. . . e. so.nA myujhIyamanI mAlikInuM che. tenI prathama noMdha sadgata mI. bhAu dAjI(ja. be, baeN. ra. e. sI. je. 8 pA. 244)e lIdhI hatI, ane pachI mahe ( I. e . 5 pA 110; . 7 pA. 163) lIdhI hatI. 1878mAM bekhe gavarnamenTa te DaoN. barjesane "phoTojhIkogrApha" karavA mATe ApyuM hatuM. mULa be kaDIo vaDe sAthe bAMdhelAM 10 iMcax7 IMcanAM be patarAMo upara A dAnapatra kereluM che. phakata DAbI bAjunI kaDI jenA upara mudrA caTADI che te ja sAcavelI che. muddA upara ubhA rahelA naMdInI chApa che, jenuM mukha jamaNI tarapha che, ane te para "dhana e lekha che. dAnapatra valabhIthI kADheluM che ane tenI tArIkha, zaka-saMvat 400(Isa. 478)nA vaizAkhanI pUrNimA che. dAna ApanAra, bhaTTArkaeTale bhaTTArka)ne patra ane guhasanane putra dharasana deva ka che. dAna meLavanAra, sAmavedanI chaMdega zAkhAnA, tathA kauzika getranA, ane dazapuranA rahIza eka caturvedI, bhaTTa Isara( eTale Izvara)ne putra bhaTTa gemaMda( eTale goviMda) che. dAnanI vastu, bamaroDarAra (eTale katAragrAmanA soLaso viSaya athavA jIllAmAM AveluM) nadIara athavA naMdIsara gAma che. gAmanI sImA nIce mujaba Apela che. pUrve, girivili gAma, dakSiNe madAvi nadI pazcime mahAsAgara, ane uttare dethali gAma. valabhI rAjAe ApelA kahevAtA eka dAnamAM gurjara lipi tathA zaka saMvatane thaele upayoga, tenA bIjA ane mukhya bhAganuM umeTAnAM gurjara zAsana sAthe nikaTanuM maLatApaNuM, tathA valabhI rAjAonI vaMzAvaLImAM dekhItI bhUla, vigere bAbatene AdhAre mI. bhAu dAjIe tathA meM A patarAne banAvaTI hovAnuM jAhera karela che. 1 i. e. va. 10 pA. 24 De. i. byulara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM banAvaTI tAmrapatra akSarAntara paheluM patarUM 1 oM svasti zrIbalabhitaH sakalapRthvIpAlamaulimAlA paricuMbitacaraNAravindo nijabhujastambhoddhRtavi 2 zvavizvAMbharabhAraH paramamAhesvaro nijabhujabalanihatasakalaripukulalalanA locanaH kamalavini 3 ssRtavAridhArA parizAMta kopAnalaH kalikAlakalaGkaGkitalokapApanirNAzanacaturatarAzubhAcaritaH zrI 4 bhaTTArkastasya sUnurAkhanDala iva khanDitavikrama pRthuriva pRthutarayazovitAnavimalI kRtasakala 5 digAntazcatuH sAgaramekhalAya bhuvaH pAlayitA saMskRtaprakRtApabhraMza bhASAtrayaprati baddhaprabandharaca 6 nAnipuNAtarAMta karaNo vipazcitsamAjamAnasarajahaMsa samarazirovidAritarAti karIghaTakuMbhasthalapra 7 kSAlitarudhiradhAra nikuruMbakAla saMdhyojitavizvAMtArAlaH karIrAjaiva sadAdAnArdikRtakaro himAcala 8 ivAMtasarAlotitugazcA ratnAkara iva bahusatvAzrayotigaMbhirazca ziziretara kiraNA iva nijapAdacchAyA 10 9 krAMtamahAmahIdharacakravAla: zrIguhasenastasya sunuranupamaguNagaNAgharabhUto bhutanathaiva ripupUrAM bheta caturAMbhodhivelAmekhalAya bhutadhAtryA bharttA nijabhujabalahaThAkRSNasamastasApatnasaMpatkaH 107 11 paGkajanAbha iva sadA lakSminivAso vibuddhadhunIpravAha iva bhuvanatrayapavitrakaraNodyato dina 12 kara iva karanikaranihatabahutArAriputimiravisAro vizAdatarayazorAzi prasaraprasAdhi13 tAsakala digaMta bhutalaH kamalAsana iva vibuddhavRndasaMsevita payodasamayajaladharanivAha iva sakalAzA 23 paM. 1 vAMyA bhItaH- paM. 2 vAMyA vizvabhara; zvaro; locana paM. upa parizrAntaH -kalaGkADita; tara zubhacArita:- paM. 4 vAM bhaTArka rAkhaNDa, vAkhaNDitavikramaH paM. 5 vAM diganta mekhalAyA; prAkRtA. paM. 6 yA nipuNatarAntaH; rAjahaMsaH; tArA tikarighaTA paM. 7 vA dhArA; kari; nAdrakRta 5 8 the| ivAtisarako; tuGgazca gaMbhIra; kiraNa; paM. vaaNthe| sUnura; gaNadhara bhUtanAtha 10 ripupurAM bhettA; caturabho; mekhalAyA bhUtakRSTa 11vAMce lakSmI 12 vaaN| bahutara; vistAro vizada. paM. 13 pAya tasakala; bhUtala:; vibudha; - sevitaH ; " vibudha 40 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ guvarAtanA aitihAsika lekha 14 parIpUraNAkuzalo lokasaMtApahArI ca vajraghara iva paTutarAdhiSaNo bahudrekaca mahArA jAdhirAjapa15 ramezvaraparamabhaTTArakaH zrIdharasenadava kuzalI sarvAneva rASTrapativiSayapatigrAmakU TAyuktakA16 niyuktakAdhikamahAttArAditsamAjJApayati astu vo viditaM yathA maya mA17 tApitrorAtmanazcaivAmuSmikapuNyAyazobhivRddhAye dazapuravinirgata patarUM bIjUM 1 tacAturvidyasAmAnyakausikasyagotracchaMdogAsabrahmacAribhATTA isarastasyasuta2 bhAdRgomiMda balicaruvaisvadevAmihotrapaJcamahAyajJArtha kaMtAragrAmazoDazataM vi3 payaMtaHpAtinaMdIarakagrAmo tasya ca ghaTAnAni purvataH giriviligrAmaH dakSiNataH ma4 dAvinadi pazcimataH samuMdro utarataH deyathaligrAmaH evamayaM svacaturASaTanavi zuddho grAmaH sonaMga sapa5 rikara sadhAnyahiranyAdeya sotpadyamAnaveSTika samastarAjIkayanamapravesyamAcadrArkA rNavakSitisarI6 patasamAnakAlinA putrapautrAMnvayakramopabhogya purvapratadavabrahmadAyavarjamabhyaMtara zidhya zakanRpa7 kAlAtItasaMvaccharazatacatuSTaye vaizAkhyaM paurNamazi udakAtisvagneMNapratipAditaM yatosyoci 8 tayA brahmadAyasthityA kRSataH karSayato bhuMjato bhojayataH pratidizato vA na vyA. sedhaH pravarti9 tavyazca tathAgAmibhirApi nRpatibhirAsmadvaMsyainyaurvA sAmAnya bhumidAnaphalamave. tya bindUlo10 lAnyanityainyaizvaryANi tRNAlamAjalabinducaNcalaNcajivitamakalayyasvadAyonirvi seSoyama11 smadvAyonumantavya palayitavyazca tathA coktaM bahubhirvasudhA bhuktarAjabhiH sAga rAdibhiH jasya jasya ya paM. 14 pAMyA paripUraNa; bahudrukaca. 5.15 vAMyA devaH; yuktaka; 5.15 vAyA mahattarAdInsa; mayA paM. 17 vAMyA puNyayazobhivRddhaye 51 vAMyA tacAturvidya; kauzikasagocchaMdoga;-bhaTTa. 5. 2 vAMyA bhagovindAya; vaizvadevA; patra. paM.. vAMyA SayAnta; cAghATanAni; pUrvataH 5 4 vAMyA dAvI nadI; samudra uttara; rASATana; sonaMgaH-5.5 pAyA karaH; jyAdayaH, viSTikaH; rAjakIyAnAmapravezyaA; sari- paM. pAyA samAnakAlIna; pautrA. nvaya; bhogyaH pUrvapratta; mAbhyaMtarasiddhathA. 5.7 pAyA vaizAkhyAM paurNamAsyAM; sargeNa pratipAdita. 5.8 pAyA tavyaH tathA; rApi; rasmadvaMzyaira; sAmAnyabhUmi bindu. 5. 10 vAMyA nityAnyai; tRNAgralagna, caJcalamA mAkaLayya; svadAyanirSizeSo. paM. 11 paaNy| smadA; mantavyaH pA: bhuktA; rAjabhiH sa; yasya yasya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 2 jAnAM banAvaTI tAmrapatro 12 dA bhumistasya tasya tadA phalaMjazvajJanatimiravRtamatirAcchIMdyadAcchidyamanamanumo detA va sa paMcabhirmahA13 pAtakairupapAtakaizca zaMyukta syAditi ukta ca bhAgavatA vedavyAsena vyAsena SaSTiM varSasahasrANi sva14 meM tiSThati bhUmidaH accheta cAnumaMta ca tAMneva narake vaset janiha datAni puratanA ni dAnAni dharmA15 yaSaskarANi nirmuktamAlyapratimAni tAni ko nAma sAdhuH punarAdAdita sva dattAM paradattAM vA yatnA16 vaSA narAdhipaH mahIM mahimatAM zreSTha dAnAcchyonupAlanaM likhita saMghIvigrahA dhikRtena mAdhavasu17 tena deveNa svahastoyaM mama zrIdharasenadevAsya // // 5 12. pAyA bhUmi; yazcAjJAna; rAcchinyAdAcchiyamAnama; deta vA. paM. 1. pAya saMkupAH sahamANi. 5.14 vAMyA bhUmidaH AcchettA cAnumaMtA; tAnyeva; yAnIha dattAni purA; 5, 15 paaye| rthayazaska; rAdadIta 516 pAyA bakSa. pa, mahImatA; likhitaM saMdhi; mAdhavasu;. 5. 17 pAyA mama zrIdharasenadevasya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 gujarAtanA aitihAsika lekha bhASAntara' s, svasti, vikhyAta valabhImAMthI ! jenAM caraNu-kamaLa mALAnI peThe AvRta karatA nRpanA magaTathI caMbita thatAM-je staMbha sarakhA baLavAna karathI akhila bhamine bhAre dhAratA-jenA kApAgni balasaMpanna bhujathI saMhArelA pitAnA zatruonI vanitAonAM netromAMthI vahetI azrudhArAthI zAnta thayo hato jene sadAcAra kalikAlathI kalaMkita jaganAM pApa haNavA ati zaktimAna hatuM te parama mAhezvara zrI bhaThTharka ( bhaTArka ) thaye. tene putra akhaMDita vikamane laIne AkhaDala ( Indra ) samAna ane prayutara yazanAM vitAna vaDe sakaLa diganta vimaLa thayela hovAthI pRthu samAna mekhalAnI peThe cAra sAgarathI AvRta thaelI pRthvIne 2kSanAra, ane saMrakata, prAkRta ane apabhraMza e traNu bhASAmAM prabaLa racanAmAM adhika nipuNa-paMDita samAjanA mAnasamAM rAjahaMsa sarakhA, yuddhanA age zatraonA mAtaMgonA sainyanAM karbhamAMthI vahetA saMdhyAkALa samA rata rUdhiranI aneka dhArAothI pRthvInA sarva pradezane vijaya karanAra, sarva aMtarabhAgane vijaya karanAra, dAnamAM anumati mATe pANInA aghaMthI bhIMjAelA karavALe hovAthI kuSNamAMthI karatA madathI nitya bhIMjAyelI cUMThavALA karirAja samAna, ati saraLa ane ati tuMga heI himAlaya sarakhe,-bahu savAzraya (bahu hiMmatavAna) ane ati gaMbhIra hovAthI bahu sajvAzraya ( bahu prANIonA Azriya) ane ati gaMbhIra sAgara samAna, pAchAyA ghaNu mahAna mahIdhare (rAja) upara paDatI hovAthI ati mahAna mahIdhara (parvato) upara paDatI pAdachAyA (AkaranI prabhA) vALA sUrya samAna zrI guhasena hatA. tene putra, atula guNasamUha saMpanna, zatruonAM tripura( traNa zahera)ne nAza karanAra hovAthI tripura haNanAra zivasamona, mekhalAnI peThe sAgarathI AvRta pRthvIne pati, potAnA sarva spardhAonI zrI sva bAhubaLathI pitAnI pAse kheMcI lenAra -viSNu jema sadA lakSamIthI sevAelA, gaMgAnA pravAha jema nitya tribhuvananI zuddhimAM pravRtta, pitAnA mAtaMgenI sUMDhAnA samUha thI asaMkhya zatruonAM timira haNavAthI, ane sakala bhuvanane ati prasarelA ane ati ujavala yazavaDe zobhAvate hevAthI, kiraNenA samUhathI prasarelA timira zatrune haNanAra ane ati prasarelA ujjavala teja vaDe akhila bhuvanane zobhAvanAra sUrya samAna, vibuddha maMDaLathI sevA hevAthI devamaMDaLathI sevana thatA brahmAsamAna-jananI sarva abhilASa pUrNa karavAmAM nipuNa hovAthI ane saMtApa haranAra hovAthI sakaLa nabhane bharI devA zakitamAna ane saMtApI janAnA tApa haranAra, varSo RtunA megha samAna, mahA mati ane dhiSaNuM saMpanna hAi dhiSaNa (bRhaspati) gurUvALA ane bahu nayanavAlA Indra samAna mahArAjAdhirAja paramezvara, paramabhaTTAraka zrI dharasena deva hate. te kuzaLa hAlatamAM sarva pApati, viSayapati, kAmakUTa, Ayukataka, niyuktaka, mahattara Adine A zAsana kare cheH tamane jAhera thAo ke paralokamAM mArAM mAtApitA ane mArA prazyanI ane mArA yazanI vRddhi arthe si2 (Izvara) nA putra, dazapurathI AvelA, te nagaranA caturvedI mInA, ane kauzika getranA, chagasabrahyacArI, geminda( gevinda )ne, bali, carU, vizvadeva, agni, paMcamahAyajJa Adi vidhi anakAna mATe kantAgrAmazAhazata viSayamAM AveluM nandIareka gAma jenI sImA-pUrva giriviligAma, dakSiNe madArInadI, pazcime sAgara; uttare dethali gAma: A gAma rAja purUnI dakhalagiri mukata, putra, pautra ane vaMzanA upabhega mATe uparanI sImA pramANe . ... ... ... sahita, anna ane suvarNanI Avaka sahita, veTha sahita de ane dvijone pUrve karelAM dAne varja karI, caMdra, sUraja, sAgara, pRthvI, nadIo ane parvatAnA astitvakALa sudhI, meM bhaktithI pANInA arthathI zaka saM. 400 vizAkha pUrNimAne dine dAnamAM AvyuM che. AthI jyAre te brahmadeyanA niyama anusAra A gAmanI jamI. nanI khetI kare, khetI karAve, upabhoga kare ke anyathI upabhega karAve athavA anyane soMpe tyAre keIe pratibaMdha kara nahi ... ... ... ... ... ... .. *** * * mAdhavanA putra, saMdhivigrahadhikArI revathI lakhAyuM. A mArA zrI dharasena devanA svaharata che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 51 zIlAditya 1 lA(dharmAditya)nAM pAlitANAnAM tAmrapatro saMvat 286 vaizAkha vada 6 rAya bahAdura vi. vaikacyae mArA upara kRpA karIne A patarAnuM varNana nIce pramANe ApyuM che -" lekhanuM eka ja pataruM sAcaveluM che. tene nIcenA bhAgamAM be kaDInAM kANuM che; paraMta kaDI athavA tenA paranI mudrA maLI zakatAM nathI. patarAne eka hAne kakaDo uparanA DAbA khuNeparathI bhAgI javAthI 9 cihnane thoDo bhAga bagaDI gayA che. e ja pramANe 10 mI paMktinI zarUvAtane cheDo bhAga paNa gayo che, paraMtu eka paNa akSarane nukazAna thayuM nathI. patarAnI eka ja bAjue kAtara kAma kareluM che. ane ketaranAranAM ojAronAM cihno pAchaLanI bAjue saMpUrNa rIte dekhAya che. patarAnI laMbAI 11thI 11nI che ane uMcAI lagabhaga 8 " che. patarA upara suMdara rIte lakhelI 18 paMktio che. dareka akSaranI sarAsarI uMcAI " che. lipi zIlAditya 1 lAnAM dAnapatromAMnI lipine maLatI che. patarAmAM phakta dAnapatranA niyama pramANene thoDo bhAga che ane zIlAditya 1 lA dharmadAyanA varNanathI bhAgI gayela che. paraMtu A dAnapatra tenuM ja che, e mI. jekasanane mata kharo che e vAta taddana nakkI che. DA. bhAMDArakare prasiddha karelA saMvata 282 vazAkha-vada 6 nA, zIlAditya 1 ( dharmAditya)nA vaLAnA bIjA patarAnA avazeSaparanA A pahelA zabdo che. prasiddhakartAnA AdhAra pramANe A pataruM 12" lAMbuM ane 8uMcuM che. eTale ApaNuM patarA sAthe mApa paNa maLatuM Ave che. ane be patarAM jeDakAM ja che, e viSe kaMI paNa zaMkA nathI. eTale have AkhuM dAnapatra ApaNI pAse mojuda che. DA. bhAMDArakare prasiddha karyuM che te uparathI ema jaNAya che ke bIjuM pataruM saMbhALapUrvaka rAkheluM nathI. pahelA patarA sAthe pharIthI prasiddha karI zakAya te mATe te patarUM meLavavA mATe meM rAva. bahAdura vi.vekane vinaMtI karI hatI, paraMtu emane prayAsa phaLIbhUta thayo nathI. eTale huM zarUvAta ja prasiddha karUM chuM. pro. sTenakena I. e. va. 1jpA. 46 bIjuM patarUM pro. 1 e. I. va. 11 pA. 115-156 paheluM patarU bhAMDArakara 2 jI I. e. vo. 1 pA. 45 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara 1 OM svasti [ // * ] valabhItaH prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabalasaMpanna maNDalAbhogasaMsaktaprahA2 razatalabdhapratApAtpratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNIbalA3 vAptarAjyazriyaHparamamAhezvara zrI bhaTA/davyavacchinnarA[ - ]javaMzAnmAtA pitRcaraNAravinda praNatipravidhautAzeSakalma4 SaH zaizavAtprabhRtikhAdvitIyabAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasa[t*] tvani kaSastatpa[ * ] bhA5 vapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisaMgha[ ha]tissakalasmRtipraNItamArga. samyakparipAlana6 prajAhRdayaraMjanAnvartharAjazabdaH rUpakAntisthairyadhairyagAmbhIryabuddhisaMpadbhiH smarazazA kAdirAjo7 daghi tR[ tri] dazagurudhanezAnatizayAnazzaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tri[tR Na [va]dapAstAzeSasvakArya8 phala[ :* prArthanA dhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva saka lamuvanamaNDalAmo9 gapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkhasa ntA ]na visRta jAhavIjalo10 ghaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasampapalobhAdivAzritassara bhasamAbhi11 gAmikairguNaissahajazaktizikSAvizeSavismApitAkhilabaladharnuddharaH prathamanarapatisama tisRSTAnA12 manupAlayitA dharmadAyAnAmapAkartA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsara svatyorekA13 dhivAsasya saMgha[ ha ]tArAtipakSajalakSmIparibhogadakSavikramo vikramopasaMprAptavi malapArthivazrIH paramamAhe14 zvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnudhyAtassakalajagadAnandanAtyadbhutaguNasamudaya sthagitasamagradiGma15 NDalassamarazatavijayazobhAsanAthamaNDalApradyutibhAsuratarAMsapIThodUDhagurumanorathamahAbhAraH 1 citarUpe darzAvelo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 zIlAditya 1 lAnAM pAlitANAnAM tAmrapatrI 16 sarvavidyAparAbaravibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvatassubhASitalavenApi sukhopapAda nIyapari17 toSa[ :* ]samagralokAgAdhagAmbhIryahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparamakalyANa svabhAvaH khilIbhU18 takRtayuganRpatipe( 5 )tha vizodhanAdhigatodagrakIrtirrAnuparodho[ n* jvala jvalatarIkRtArtha akSarAntara* ( savat 289 vaizAma 4 ) patarUM bIjUM 1 sukhasaMpadupasevAniruDhadhAdvityaditIyanAmAparamamAhezvaraH zrIzilA2 ... yuktakaviniyuktaka ... mahAttarA ... ... dInanyA ... ... ... .... 3 ... samAjJApayatyastuvassaMviditaM yathA mayA mAtApitR( puNyA )pyayanAya4 ... karitavihAranivAsicaturdigabhyAgatAryAbhikSusaMghasyacIvarapiNDapAtazayanAsana. 5 pariSkArArthabuddhAnAzca bhagavatAM gandhadhupapuSpamAlyadIpatailAdhupayogArthavihArasya ca khaNDasphuTitapratisaM6 skArAya pAlatIrolale [ ? ] rakSaraputra[ ? prAme nadyuttarataTe ... ... ... ... 7 kSetraM tathodrapadrakagrAma ... ... ... ... ... ... kSetraM sohaGgaM soparikaraM 15 dUtaka : ] putrabhaTTAdityayazAH likhitaM saMdhivigra ... ... ... ... ... ... 16 ... ... ... saM 286 vaizAkha va 6 // ... ... ... ... ... ... ... svahasto ma . *6.2.1.1 5.49 bhI patA 252 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 bhASAntara ( pakti 1 ) . svasti ! valabhImAM maitraka vaMzamAM zatrune khaLathI namAvanAra, atula khalathI prApta karelA bhUmimaMDaLamAM seMkaDo yuddha karI pratApa meLavanAra, enA pratApane vaza thaIne namana karanAranA dAna, mAna, ane saraLatAthI anurAga jitanAra, vaMzaparaMparAnA tema ja pagAradAra sevakagaNanA khalathI rAjyazrI prApta karanAra, mahezvaranA parama bhakta zrImAn bhaTTArkathI zarU thaI achinna rAjavaMzamAM, mahezvaranA parama bhakta zrImAna guhusena utpanna thayeA;-jenAM pApa mAtApitAnAM caraNakamaLane namana karavAthI dhAvAI gayAM hatAM, jene khAlapaNuthI tAra bIjA khADu jevI ja hatI, jenI zakti zatruenA madabharelA hAthInA kapAla bhedIne prakAzita thaI hatI, jenA padanakhapaMktinAM riA tenA pratApathI tene namana karatA zatruenA mugaTanAM ratnAnI prabhA sAthe ekameka thatAM, jeNe badhI smRtinA mArga anusAra prajAnuM manaraMjana karyuM hatuM ane e rIte pAtAnuM rAjapada anvartha karI khatAvyuM hatuM; je rUpa, kAnti, sthiratA, dhairya, gAMbhIrya, buddhi ane saMpadamAM anukrame kAmadeva, caMdra, maiM, sAgara, bRhaspati ane kuberathI caDhI. Ate hatA, je rakSaNu mAganArane abhayadAna ApavAnA dRDha nizcayavALA hatA ene tethI peAtAnAM sarva kAryonAM phUla tRNavat tajI dete, je prajA, mitra, ane anurAgIenAM hRdayAne prArthanA katAM adhika dhana ApI raMjatA, ane je akhila bhUmaMDaLanA mUrtimAna harSa hatA. (pakti 9 ) teneA putra, paramamAhezvara zrI dharasena hatA, jenAM pApa tenA pitAnA padanakhanI paMktinA razmi samUhamAMthI vahetI gaMgA nadInA pANIthI dhovAI gayAM hatAM, jenI lakSmIne upaleAga tenA seMkaDA hajAro anurAgI karatA, AkarSaka guNA jevA rUpathI kheMcAIne tene avalaMkhatA; je sarva senAnA dhanurdharIne peAtAnI zakti ane uttama tAlIma( vidyA )thI ajAyaba karatA, je pahelAMnA nRpAnAM dIdhelAM dharmadAnanuM rakSaNa karatA, che prajAnAM trAsadAyaka duHkhA haratA, jenAmAM zrI ane sarasvatIne sAthe ja vAsa thatA huMte, jenuM parAkrama zatrugaNuAnI saMpadane upabhAga karavAmAM catura hatuM, ane jeNe prabhAvathI vimala rAjyazrI prApta karelI hatI. paMkti 14 ) tenA putra, ane pAdAnudhyAta, sakala jagatane AnandadAyI sadguNeAnA udayathI dizAmaMDaLane bharata, seMkaDA yuddhomAM vijayavatI talavArathI prakAzita thatA skaMdha upara maneArathAnA mahAbhArate nibhAvanAra vidyAtA sarva vibhAgathI vimala thayelI mativALA heAvA chatAM nhAnA sarakhA paNa subhASitathI sadA je saMtuSTa thatA, samasta jagatathI niDuM mApI zakAya evA uMDA hRdayavALA, chatAM sadAcArathI spaSTa jaNAI AvatA umadA svabhAvavALA, muMjhAIne ubhA rahelA kuvayuganA rAjAonA patha vizuddha karI mahAkIo saMpAdana karanAra, saMpa, sukha ane dhArAonuM apratibaMdha zAsanathI ujjavaLa kIrtivALI thaelI zrInA upasegathI dharmAditya upanAma meLavanAra thaI mahezvaranA parama bhakta, zrImAn zilAditya hateA. gujarAtanA aitihAsika lekha bhASAntara parUM 2 jIM tamAne ... thI baMdhA zri zIlA paramamAhezvara, jenuM bIjuM nAma upabheAgathI prApta thayeluM dharmAdditya hatuM, te adhikArIA, yuktaka viniyuktaka mahattara Adine zAsana kare che ke jAhera thAe ke, mArAM mAtApitAnA puNyanI vRddhi arthe meM, palatirAlamhe ( ! ) mAM rakSa-ra-putra(?) gAmamAM nadInI uttare nAmanuM kSetra, ane udrapadraka gAmamAM kSetra, vAelA vihAramAM vasatA, cAra dizAmeAmAMthI AvatA bhikSu saMdhane, vajra, anna, zayana, asana, gandha, dhUpa, puSpa, zrI buddhanA dvIpa mATe tela ane vihAranA samAra kAma mATe ( eTale khaMDita thayelA bhAgeA sarakhA mUkavA ) ApyuM che. A kSetrA pANInA ardhathI te sabaMdhanI vastuo sahita ApyAM che. vigere vigere. ( bAkInuM hamezamujaba che) putra bhaTTAhitya-yazaH ahI taka che dina, mArA svaharata. lakhAyuM 286 nA vaizAkha vadya huM ne ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... www.umaragyanbhandar.com
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 para zIlAditya 1 lAnAM tAmrapA savata 286 jyeSTha vRddhi 6 kAThiyAvADamAM geAhIlavADa prAMtanA saMsthAna vaLAnA mukhya zahera vaLA-prAcIna valabhI-mAMthI maLelAM kAi tAmrapatrA uparanA A lekha che. A patarAM hAla e. bre. ek sa. e. sA, nI lAyabrerImAM rAkhyAM che. patarAMenI saMkhyA e che, ane darekanuM mApa Azare 111" " che. lakhANanA rakSaNa mATe kAMThAe jADA vALelA che. lekhane kAne lIdhe ghaNuM nukazAna thayuM che, paraMtu te ja vaMzanA te ja namunA uparathI lakhelAM bIjAM dAneAnI madadathI, te lagabhaga AkhA vAMcI zakAya che. pahelA patarAne nIce tathA bIjAne mathALethI theADuM trAMbu kapAI gayuM hAvAthI gheADI hakIkata tadna nAza pAmI che. patarAMomAM e kaDIe mATe kANAM che. paraMtu te kaDIe tathA mudrA maLI AvatAM nathI. banne patarAMonuM vajana 2 pauMDa 10 auMsa che. chevaTa sudhI bhASA saMskRta vAparelI che. A lekha prathama enarekhala, vi. ena, maMDalike ja, me, bre. ek e. se. veA. 11 pA. 359 mAM prasiddha karyAM hatA. lekha zilAditya 1 lAnA samayanA che. ane tArIkha AMkaDAmeAthI, saMvat 286 nA jyeSTha vada 6 ApelI che. A dAnapatra uparathI maLatI aitihAsika mAhitI, A jarnalamAM velyuma 9 pA. 237 mAM prasiddha karela te ja rAjAnA eka dAnapatrane kharAkhara maLatI Ave che. hammeza mujakha vaMzAvaLI bhaTTAhuthI zarU thAya che. vaccenAM keTalAMka nAmeA khAda karatAM tenA pachIneA sIdhe vaMzaja guhusena hatA. tenA putra dharasena ra o, ane tenA putra zIlAditya 1 hateA, teNe dharmAditya 1 le e nAma paNa dhAraNa karyuM hatuM, ane teNe valabhImAMthI zAsana jAhera karyuM hatuM. valabhInAM bIjAM dAnapatrAmAM khatAvelI rAjavaMzI zrI duThThAe sthApelA valabhInA eka bauddha mane A dAna ApyuM che. ane dAnanA hetu paNa hammeza mujabane, eTale, dhArmika pUjA, maThamAM rahenArAonuM pASaNa, tathA maThanA samArakAma vigerenA kharca karavAnA che. dAnanI vastuo nIce mujaba cheH--padmarakUpikA (?) nAmanuM gAma, kuTuMbina sUryakanI mAlikInuM eka kSetra, ane eka (?)nI mAlikInuM uccApamAMnuM kSetra, aphrikanI mAlikInuM eka nahera vatI pANI pAyeluM kSetra, ane eka kuMbhAranI mAlikInuM kakkija nAmanuM kSetra, eka iMdrAOipakamAM .....nI mAlikInuM kSetra A badhAM puSpaka sthalImAM AvelAM che. A uparAMta valabhInI sImA upara AvelI cAra puSpavATikAmeA tathA kUvA che. dAnamAM lakhelA adhikArIkhemAM, dUtaka bhaTTAhityayazasa, je prathama veA. 1 pA. 46 5. 15 mAM paNa matAvela che, te ane saMdhivigrahAdhikRta tathA dvinipati vatrATTi che. A pAchaLanA adhikArInuM nAma ghaNAM dAnapatrAmAM Ave che, ane jUdI jUdI rIte tenI nakala karavAmAM AvI che. I. e. ve. 14 pA. 327 prA. epha. kilhArna 42 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM pahelaM 1 oM svasta valabhitaH prasabhapraNatAmitrANAMmai[trakANAma ]tulabalasaMpannamaNDalAbhA gasaMsaktaprahArazatalabdhapratApAtpratApo2 panatadAnamAnA[ ja ]vopA[ Gi ]tAnurAgAdanuraktamaulabhRtazre[ NI ]balAvAptarA jyazriyaH paramamAhezvarazrIbhaTArkAda3 vyavacchinnarajavaMzAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtpraM. bhRtikhaDgadvitIyabAhu~reva 4 samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasa[ tva nikaSastatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhA saMsaktapAdanakharazmi5 saMghatissarala sa.tipraNItamarga'samyakparipAlanaprajAhRdayaraMjanAnvartharAjazabdaHrUpa kAntisthairyya[ dhairya6 gAmbhIryyabuddhisaMpadbhiH smarazAzAGkadri rAjodaghitRdarzagurudhanezAnatizayAnaH zara NAgatAbhayapradAna7 paratayA tRNavadapAstAze Sa )svakA[ N ]phala[ : prArthanAdhikArthapradAnAnandi tavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAda8 cArIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpA danakhamayUrkha[ santAna9 visRtajAhIjalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasammadrUpalo bhAdivA zrita[ : *] 10 sarabhasamAbhigAmikairguNaissahajazaktizikSAvizeSavismApitAkhilabaladhanurddharaH pratha manarapatisamatisa11 STAnAmanupAlayitAdharmadAyAnAmapAkartA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekA12 ghivAsasya saMghatIrAtipakSalakSmIparibhogadakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapAdhi___ vazrIH paramamAhezva13 raH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnuddhyAtassakalajagadAnandanAtyadbhutaguNasamudayastha gitasamagradigmaNDa 1 vAMyA svasti 2 pAyo valabhIta 3 pAyo rAja 4 vaaNye| dvitIyA 5 vAMyA saMhatissakala, vAya mArmA 7 pAyA zazAkAdi 8 vaay| tridaza 5 paay| mayUkha 10 mAMyA saMhatA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 zIlAditya 1 lAnAM tAmrapatro 117 14 lassamarazatavijayazobhAsanAthamaNDalAgradyutibhAsuratarAnsa pAThodUDhagurumanorathamama hAbhArassarva15 vidyAparAvaravibhAgAdhigamavimalamatirapisarvatassubhASitalavenApi sukhopapAda nI] yaparitoSassa16 mapralokAgAdhagAmbhIryyahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparamakalyANasvabhAvaH khilI bhUtakRtayuganR17 patipathavizodhanAdhigatodaprakArtirddharmAnupa[ ro ]ghojvalaMtarIkRtArthasukhasaMpadupase vAnirU[ Dhagha * ] [ ` ]di[ tya] 18 dvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzilAditya kuzalI sarvAnevAyu[kta ]kavini 19 ha ta ]racATabhaTakumArAmAtyadInanyAMzca yathAbhisaMbaddhyamAnakA[ nsa ]mA___jJApa .... .... 20 di[taM ] yathA mayA[ ma tapitro * ]: puNyApyA[ yanA ]ya valabhI[ pratiSThitarAjJIduDDAkAritavi ] ... ... .... .... patarUM bIjUM .... ... ....piNDapAtazayanAsana[ glA ]napratyayabhaiSajyapariSkArArtha[ bu] [ddhAnA] .... SpamAlyadIpatailAyupayogAthaM vihArasya ca khaNDasphuTitapati[saM] ... ... paNDa( ? )rakUpikA / puNyAnakasthalyantargatauccApadraka kuTumbisU yaMkapratyayakSetraM [ tathA ] 24 ... .... [pratya ]yakSe[ traM ]tathA katijagrAmearbikapratyayavaoNpi / tathA kumbhArapratyavApi tandrANipadrake ... spratyayakSetra tathA valabhIsvatalasInipupavATikAkUpakacatuSTayamevamayaM kSetratrayavApi26 dvayapuppavaTikokUpakacatuSTayasameto grAmassodrajastoparikarassavAtabhUtapratyAyassa ghAnyahiraNyA mANapatraka 1vAMyA rAMsa 2 vAyA dhojjvala vAMyA zrIzIlA, 4 vAyA tyAdIna, 5 vayArtha pAyA bApakhake 7 vAMyA vApI 8 vAMyA puSpa, vAyA puSpavATikA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 gujarAtanA aitihAsika lekha 27 deyassadazAparAdhassotpadyamaneviSTissarvvarAjakIyAnAma [ ha ]staprakSepaNIya: pUrva pratadevabahmadeya 28 varjitaH bhUmicchidranyAyenAcandrArkArNavakSitisaritparvvatasamakAlInovyavacchittibhogyaH dharmmada ta 29 yA pratipAditaH yata u[ cita ]yA [ ca ] devAgrAhArasthiyA bhujyamanakeH na kaizvitparipanthanIyaH AgA 30 mibhadranRpatibhirapyasmadvaMza [ jai ] ranyavI anityAnyaizvaryyANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidAnaphalama 31 vagacchadbhirayamasmaddAyonumantavyaH paripAlayitavyazceti // bahubhirvvasudhA bhuktA rAjabhissagarAdi 32 bhiH yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM // yAnIha dAridryabhayAnnarandrairddhananidhamrmmAyatanI 33 kRtAni nibrbhuktamAprati [ mA ]ni tAni ko nAma sAdhuH punarAdadIta // SaSTiM varSasaha[ srA ]Ni svarge mo 34 deta bhUmidaH AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaset || dUtakazcAtra bhaTTAdityayazAH likhitaM 35 saMndhivigrahAdhikRtadivirapativatrabhaTTinA // saM 200 80 6 jyeSTha ba 6 // 36 svahasto mama // 1 the| tpadyamAna 2 pAMca dAya 3 vAyA bhujyamAnakaH 4 pAMtheoranyairvvA, bhavarendrarddhanAni 6 / likhitaM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 53 zIlAditya 1 lAnAM navalakhImAMthI maLelAM tAmrapatro saM. 286 ASADha va, 8 mI. DI. Ara. bhAMDArakare ApelI zAhInI chApa uparathI A lekha prasiddha karavAmAM Avela che, jAnAgaDhathI 8-10mAIla cheTe AvelA zAhapUra pAsenA navalakhI gAmaDAmAMthI I. sa. 19045 mAM A tAmrapatra maLeluM che. te atyAre jUnAgaDhamAMnA bahAdurakhAnajI myujhiyamamAM surakSita che. patarAM be che ane dareka ekeka bAjue kAtareluM che. cAre bAjunA cheDA jaDI kAranA jevA che. pahelA patarAMmAM nIce ane bIjAmAM upara be kANuM che te uparathI anumAna thAya che ke jADI kaDIthI patarAMmAM jaDelA haze. kANAM 3 IMca pahoLAM che ane lekha karyA pahelAM pADavAmAM AvelAM lAge che. sIla maLI nathI. patarAMnI laMbAI pahoLAI 10. 8 iM. ane 9 iMca che. pahelAmAM 21 ane bIjAmAM 15 paMkti che. akSaranuM sarerAza kada " IMca che. . gusavatu ra90 nA rAjakeTa myujIyamamAMnA De. bulare I. e. je. 9 pA. 237 me prasiddha karelA patarAnI sAthe sarakhAvatA A dAnapatramAM bahu ja ochI bhalA che. akSara dakSaNanA pazcima vibhAganA jevA che. bhaTArkanA vaMzanA zrIguhasenanA pautra ane dharasenanA putra zIlAditya 1 lA urphe dharmAdityane A lekha che. tenI tithi saM. 286 (I. sa. 605 )nA ASADha vadi 8 che. A dAnapatrane dareka rAjAnA varNanavALo zarUvAtano bhAga upara varNavelA saM. 290 nA dAnapatranI sAthe maLato Ave che. tenI sarakhAmaNI uparathI jaNAya che ke mULapurUSa bhaTAkarka ane AmAMnA rAjAnA dAdA guhasen vaccenA rAjAonuM varNana zIlAditye prathame choDI dIdhuM ane tyAra pachInAM badhAM tAmrapatromAMthI te varNana bAtala karavAmAM AvyuM che. vaTanagaranI hadamAM AvelA bheDAnaka gAmanuM dAna ApyAnI hakIkta A dAnapatramAM che. A vaTanagara te vaDodarA rAjyamAMnuM vaDanagara haze ke De. bulare kayuM che tema vaDodrA haze te huM khAtarIthI kahI zakato nathI. koI paNa prakAre gAma oLakhI zakAtuM nathI. saMgapurI je kadAca jUnAgaDha pAsenuM zahApUra hoya. tyAMthI nIkaLelA 43 brAhmaNane dAna ApeluM che. kadAya A dAnathI ja tyAM AvIne vasavA mATe lalacAvyA hoya evo saMbhava che. brAhmaNanAM nAma vicitra che. keTalAMka nAma eDakha jevAM agara gotranA nAma jevAM che, jyAre bAkInAM spaSTa vyaktinAM nAma chebapasvAmI tailaMgU brAhmaNanA jevuM lAge che, keTalAMka nAma saMrakRtanAM prAkRta rUpamAM ja che; jevAM ke ka6nuM khaNDa, siMhanuM sIha, nartakanuM naTTaka, gopazamanuM devazarmA ane bhartumAMthI bhakTi thaevuM lAge che. A evuM nAma bhadrikAvyanA kartAne hAI paricita che. bIjuM keTalAMka nAmeAnAM mULa svarUpa kalpI zakAtAM nathI. vatsa atyAre paNa gotranuM nAma che, keTalAMka nAmo jevA ke droNa, bhaTTi, aditya bhadra eka karatAM vadhAre nAM nAme gaNAvyAM che tethI te ja nAma bIjI vAra Ave che tyAre tethI pahelAM dvi, tri, ityAdi lakhelAM che. Ane artha bIjo trIjo ema tha joIe, dAnapatramAM nIcenA adhikArIonAM nAma che : Ayuktaka, viniyuktaka, dvArika, mahattara, cATa, bhaTa, kumArAmAtya vigere. dAnanA gAma sAthe nIcenAM vizeSa lagADelAM che: sedraH parikaraH savaMtabhUtapratyAya sadhA hiraNyAdeyaH sadazAparAdhaH se-padyamAnaviSTiH ahastaprakSepaNuya: ane bhUmichidranyAyena. paM. 34 mAM ApelA dataka zabdane artha dUta e karavAmAM Ave che paNa keTalIka vakhate rAjapatro dataka tarIke Ave che, tethI evuM anumAna thAya che ke te mRta anusAra dAnanA sAkSI tarIke rahanAra mATe adhikArI have jaIe. manusmRti a. 7 ple-63-5 mAM tane rAjAnA vizvAsanA pAtra mukhya pradhAna tarIke varNagyA che. tenI salAha laDAI tema ja saMdhi ItyAdi prasaMge levAmAM AvatI. De. bhAMDArakare karyo che tema tene atha 'pradhAna " agara " AdhakArI" karo jai e. divAra5Ata te mukhya kArakuna agara mukhya maMtrI hovA joIe. 1 e.I., 11 pA.174 . eca. ema. bhaDakaMkara 2 A badhAnA artha vivecana mATe aMtamAM Apela zabdakoza jubA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM pahelaM 1 oM' svasti valabhItaH prasabhapraNatAmitrANoM maitrakANAmatulabalesaMpannamaNDalAbhogasaM. saktaMprahArazatalabdha pratApA[] 2 tApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRta[ zreNIbalAvAptarAjya zriyaH paramamAhezvarazrI. 3 bhaTArkAdavyavacchinnarAjavaMzAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRtikhaDgadvitIyabA4 hureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvaMnikaSastatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhA. saMsaktapAdanakharazmi5 saMghatisakalasmRtipraNItamArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraMjanAnvartharAjazabdaH rUpa. kAntisthairyadhairyagA 6 mbhIryyabuddhisaMpadbhiH smarazazaGkAdirAjodadhidazagurudhanezAnatizayAnazzaraNAgatA bhayapradAnaparatayA 7 triNavedepAstAzeSasvakAryaphale prArthanAdhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArI sakalabhuvana8 maNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkhasantAna visRtajAhana[vI jalaughapra. 9 kSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasampaTU palobhAdivAzritassarabhasamA bhigAmikairguNaiH10 sahajazaktizikSAvizeSavismApitAkhilabaladhanurddharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanu pAlayitA dhrmdaa1 cida rUpe che. ra AnA sthaLa mATe jA A gAmanA zilAlekho" pA. 165 ane noTa. 3 4 pA. 165 ane neTa. 3 maitrako mATe I. e. vo. 15 5. 361 ane neTa, 4 AmAM ane A pachInA zAsanamAM paNa pATha che. prathamanA zAsanemAM sapatra pATha che. tenA upara DA, hula rAnI neTa juo e. I. va. 3 5. 18 5 bhAmA bhane mA 5chInAmA prahArane pahale prathabhAbhA saMprahAra bhanecha.vAya satva 7 vaay|| saMhati 8 A, saM. 290nA ane dharasena 2 jAnA (I. e. va. 7 pA. 71 ) tAmrapatra sivAya bIjAmAM kayAMya paisai zabda Avato nathI. tenA abhAvamAM AgaLa u52nA samAsamAMnA adrirAja zabdane artha himAlaya thAya che. paNa jyAre dhairya zabda hoya tyAre sthathya ane dhairya ane guNa mATe adirAjane advi=parvata ane rAja e dharmarAjanuM du ka rUpa gaNuM dharyanA namunArUpa yudhiSThirane uddezIne pAya..pAyA zazAGka 10 vAMyA tridazaguru 11 pAyA tRNavada. 12 vAyA phalaH 10 sutpraNayi 14 96 haa no artha jANe ke mUrtimAna hoya evo thAya che. 15 abhigAmiH guraiH no artha sAkarSitA guNe thAya che. juo gusalekho pA. 164 neTa 2. -- -- - - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 zIlAditya pahelAnAM navalakhImAMdhI maLelA tAmrapatro 11 yAnAmapAkartA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorakAdhivA sasya saMghetArAtipakSa12 lakSma[ pari bhogadakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapArthivazriH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasya sustastatpadAnu13 yAtassakalajagadAnandanAtyadbhutaguNasamudayasthagitasamagradiGgamaNDalassamarazatavi jayazobhAsanAthamaNDalA14 pradyutibhAsurataransapiThoDhegurumano[ ra thamahAbhArassarvavidyAparAvaravibhAgAdhigama vimalamatirapi sarva 15 tassubhASitalavenApi sukhopapAdanIyaparitoSassamagralokAgAdhagAmbhIryahRdayopi suca ritAtizayasuvya16 ktaparamakalyANasvabhAva - khilIbhUtakRtayuganRpatipathavizodhanAdhigatodaprakIrddhi unuparodhojvalatarIkRtA17 rthasukhasaMpadupasevAniruDhadharmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAditya : kuzalI sarvAnevAyukta18 kaviniyuktakadrAGgikamahattaracATabhaTakumArAmAtyAdInanyAMzca yathAbhisaMbaddhayamAna kAnsamAjJApayatyastu vaH 19 saMviditaM yathA mayA mAtApitro 5 puNyApyAyanAya saMgapurIvinirgatanAnAgotra. caraNatapassve20 ghyAyopetabrAhmaNadroNa-Ivravasu-vatsa-SaSTi guhilA-bhaTTisUrya-dinabhaTTi21 ludraka-AdityavasudvidroNa-tridroNa-kumArazarma-bhaTTi-Adityaravi patarUM bIjuM 22 [ gaNarka ! jdeg u [jha ]]-gopADhayaka khanda zarma-bhadra-Aditya-dviAditya bappaTaka-matRza23 A-Izvara-boppasvAmi-dvibappaTaka-gopa-dAma-dvibhadra-khokkhaka-kezava 1pAyA saMhatArAti 2 vAyA pArthivazrIH 3 vAya bhAsuratarAMsapITho 4 vAMyA jjvala 5 bAssvAnA yopeta / vAyA indravasu (1) 7 kA nAma pAyI tathA ta gaNaka 2 gaNarka (gaNAIna ) / Na pInA akSara navo sArI tathA gaNatna ( gaNaratna 2 maa)o| adha..nAma sAmu nahIM tenI khAtrI nathI. temAMthI kAMI vaMcAtuM nathI. 9 vacce mAtRvArnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 gujarAtanA aitihAsika lekha 24 govazA -amizA -dvigopa-nAvuva[ ka ]kumArabhadra-sIha-naTTaka-giMjaka goggaka-saMgama - 3 25 dvibhaTTi-bhAnu-evaM catuzcatvAriGgatebrAhmaNebhyaH vaTanagarasthalyantargatabhoNDAnaka grAmassodrana26 ssoparikarassavAtabhUtapratyAyassadhAnyahiraNyAdeyassadazAparAdhassotpadyama[ 1 ]naivi STisavaraM[1]27 jakIyAnAmahastaprakSepaNIyaH pUrvaprattadevabrahmadeyavarjitaH bhUmicchidranyAyenAca28 nrdrArnivaikSitisaritparvatasamakAlInaH putrapautrAnvayabhogya udakAtisargeNa dharmadAyo 29 nisRSTaH yataH e[ SAM bhuMjatAM[ kR ]SatAM karSayatAM pradizatAM vA na kazcidvyA sedhe varjitavyamAgAmibhadra30 nRpatibhirapyasma[ iM ]zajairanyaivI anityAnyaizvaryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaJca bhUmidAnaphalama. 31 vagacchadbhirayamasmadAyonumantavyaH paripAlayitavyazceti // bahubhirvasudhA bhuktA rAjamissaga32 rAdibhiH [ / ] yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM // yAnIha dauridya bhayAnarendrarddhanAni dha33 AyatanIkRtAni[ / ] nirbhuktamAlyapratimAni tAni ko nAma sAdhu punarAda dIta // [Sa ]STiM varSasa34 hasrANi svarge modeta bhUmidaH [ 1]AcchettA cAnumantA ca tAnyave narake vaset // dUtakazcA35 tra bhaTTAdityayazAH[ / likhitaM sandhivigrahAdhikRta divIrapativatrabhaTTinA // 36 saM 200 806 ASADha va 8 / / svahasto mama // 1 padhAre zuddha zvatvAriMzate 2 vaay| viSTissa agara viSTikassa uvAyA parNava 4260 nAnapatramA bhAsanI za3vAta " uktaM ca bhagavatA vedavyAsena vyAsena" se zAthI thAya cha. 5pendra bhane 4-100 bhAta yato B4M cha. modeta 25 mIla zAsanamA modati pazAya cha, 55 smRtimA vasati cha. 7 bhaNabhA yApu vatrabhaTinA cha, 5 / artha tht| nathA. 28. nA zAsanamA candra bhahinA sapahuMchate padhAre sAyIle sA che.. .. 1 5. 17 mAM . sAre prasi karela zAsanamAM paNa patramadinA hovuM joIe, je varama vAMceluM che. 8 ahiI zarUvAtamAM che tevuM ja cihna cha, tathA tana oM vAyaneye. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 54 zIlAditya 1 lA urphe dharmAditya ]nA saMvat 286 nA eka dAnapatranuM bIjuM pataruM saMvata 286 zrAvaNa vadi 7 A pataruM mane vaLAmAM maLyuM tyAre tenA para jADAM poDAM bAjhelAM hatAM, ane bahu thoDA akSaro vAMcI zakAtA hatA. paraMtu ArkolojIkala kemIsTe sApha karyA pachI tene dareka akSara sahelAIthI vAMcI zakAya. patarAnI sapATI upara asaMkhya nAnAM kANAMo paDelAM che, ane banne bAjuone, khAsa karIne DAbI bAjunA nIcenA khuNane ghaNuM nukazAna thayuM che. patarAnI upalI kera tathA upalA bhAganAM be kaDIo mATenAM kANuo surakSita che. patarAMo Azare 1037 mApanAM che, ane lakhANa 15 paMktionuM che. akSare pramANamAM meTA kadanA che, ane cekhA UMDA tathA saMbhALapUrvaka katarelA che. tethI lekhamAM vyAkaraNanI bhUlo ochI che. valabhInAM dAnapatranAM bIjAM patarAMmAM dAna ApanAra rAjAnuM nAma hatuM nathI. paraMtu saMvata 289 uparathI anumAna karI zakAya ke dAna ApanAra, zIlAditya 1 dhamAMditya, che. tenAM te ja varSanAM traNa dAne prasiddha thaI cUkyAM che. A dAna lenAra vazakaTamAM AvelA bauddha maTha che. A maTha, te ja rAjAnA (naM 8 nIcenAmAM) jaNAvyA pramANenA bIjA dAnapatra parathI jaNAya che tema, zIlAditya 1 e pote ja baMdhAvyuM hatuM. durbhAgye, dAnamAM ApelI milkatanuM varNana evAI gayuM che, paraMtu te kalApaka(?)pathakamAM AvI haze, evuM jaNAya che. te ja varSamAM jAhera karelAM bIjAM dAnapatra pramANe Ane dataka paNu bhaTTa Adityayazas che. lekhakanuM nAma dekhAtuM nathI, paraMtu te ja varSamAM kADhelAM te ja rAjAnAM bIjAM dAnapatrane lekhaka saMdhivigrahAdhikRta-divirapati vatrabhakTi A dAnapatrane paNa lekhaka he jaIe. 1 jarnala. bo. brA re. e, se, nyu. sI. dho. 1 pA. ra6 DI. bI, dilakara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 1 yuktakadrAni qamahattaracATabhaTakumArA mAtyAdInanyAMcaM yathAbhisambaddhyamAnakAnsa 2 tyastuvassaMviditaM yathA mayA~ matApitroH puNyApyAyanAya vaMzakaTaprati 3 ritavihAranivAsicaturddigabhyAgatAryyabhikSusaMghasya cIvarapiNDapAtaza 4 [ glAnapra ]tyaya[ bhai ]SajyapariSkArArtya buddhAnAJca bhagavatAM gandhadhUpapuSpamAsya [] 11: 5 rasya khaNDasphu[ Ti ]tapratisaMskArAya kalpikArapAda mUlaprajIvanAya cai ...... kapathake . ... 6 sodraGgassoparikarassavAta bhUtapratyAyassadhAnyahiraNyAdeyassadazAparAghassotpadya[mAna ]vi 7 [ ja ]kIyAnAmahastaprakSepaNIyaH pUrvvaprattadevabrahmadeyavarjitaH bhUmicchidranyAye [ nAcandrA ] ... gujarAtanA aitihAsika lekha .... ... .... 8 [ ti ]saritparvvatasamakAlInaH avyabacchinnabho[[:* ] dharmmadAyatayA nisRSTaH yata 'ucitayA devabra 9 sthityA bhujyamanakaH na jairanyairvvA a kaizcitparipanthanIyaH AgAmibhadranRpatibhirapyasmadvaM 10 [ a ]varyyAyAsthiraM mAnuSyaM sAmAnyazca bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayamasmaddAyo numantavyaH ... akSarAntara ... ti / bahubhirvvasudhA bhuktA rAjabhissagarA dibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya 13 12 niha dAridryabhayAnnarendrairddhanAni dharmmAyatanIkRtAni nirbhuktamAlya pratimA... dhuxpunarAdadIta // pepTiM varSasahasrANi svarge modeta bhUmidaH A narake vaset // dUtakazcAtra bhaTTAdityayazAH / likhitaM sandhi 11 saM 20080 6 zrAvaNa va 7 // // sva 14 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat .... .... ... ... ... 11 nanyAMzca 2 va mAtA 3 pathastu nAma [ sAtha ] hAya ? 42 bhujyamAnakaH 5 vaSaSTiM www.umaragyanbhandar.com
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 55 zIlAditya 1 lA(urphe dharmAditya)nAM be tAmrapatro | gupta saMvat 287 mArgazIrSa vadi 7 A dAnapatranuM bIjuM pataruM bahu ja surakSita sthitimAM che. pahelA patarAnI zodha karatAM. saMgrahamAMthI mane cAra kakaDAo maLI AvyA. A kakaDAo joDavAthI pahelA patarAne mATe bhAga thayA che. bIjA patarA sAthe hamezanI valabhI mudrA jelI che. tenuM mApa 11"x4" che, pahelA patarAmAM 19 paMktio lakhelI hoya evuM jaNAya che. bIjAmAM 17 paMktio che. akSara cekhA ane saMbhALa pUrvaka katarelA che. pahelA patarAne je bhAga dAna jAhera karyuM te sthaLa batAvatuM hatuM, te nAza pAme che. paraMtu te sthaLa valabhI haze ema lAge che. dAna ApanAra rAjAnA nAmanuM paNa ema ja thayuM che. paraMtu bIjA patarAnA saMvata 287 uparathI dAna ApanAra zilAditya 1 urphe dharmAditya hovuM joIe ema jaNAya che. teNe saMvat 282 nAM (traNa dAnapatro) tathA ra80 nAM (be dAnapatra) dAnapatro paNa jAhera karyA che. ethI A saMvata 287 nA dAnapatra uparathI tenuM rAjya keTalo samaya cAlyuM te vize vadhu jANavAmAM AvatuM nathI. AnartapuramAMthI valabhImAM AvI vaselA, sAmavedanI kauthuma-zAkhAnA ziSya, ane bhAradvAja gotranA bhaTTaguhanA putra, bhadi nAmanA brAhmaNane A dAna ApyuM che. tene ApelI milakata A pramANe batAvelI che (?) pUjya rASTra jajikAnA tAbAnA kAlAsAmaka gAmanI IzAna dizAmAM sahadattanI mAlIkInI 120 pAdAvarta jamIna je-pipala(puSyamitra gAmane eka rahIza )nA kSetra tathA karTikanA kSetranI pazcime, mizraNanA kSetranI uttare, tazAka tathA maNukanA kSetranI pUrve, tathA cekriyAnaka gAmanI sImA upara AvelAM kaNabI valsanA kSetranI dakSiNe AvI che. (2) IzAna keNamAM te ja sIhadane 16 pahAvartAnA kSetraphaLane, monikA nAmane ku. A dAnane taka bhaTTa Adityayazasa hatuM, ane te saMdhivigrahanA maMtrI tathA mukhya matrI vatrabhaTrie lakhyuM hatuM. sthaLonA eLakhANa viSe, huM upara kahyuM che tema, valabhI e hAlanuM vaLA che, ane Anartapura e hAlanuM vaDanagara che. bIjAM gAmo eALakhI zakAtAM nathI. ja che. brA. e. se. 1. sI. . 1 pA. 28 DI. bI. hirAlAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 gujarAtamA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM pahalaM 1 [ oM svasti valabhItaH pra ] sabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatula balasaMpannamaNDa[ lA ] bhogasaMsaktaprahArazatalabdhapratApa. 2 [ pratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRta zreNIbalAvAptarAjyazriyaH paramamAhezvara 3 [ zrIbhaTAkAdavyava ]cchinnararAjavaMzAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRti khaGga 4 [ dvitIyacAhurareva samada ]paragajaghaTA [ spho ] TanaprakAzitasattvanikaSastatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhA 5 [ saMsaktapAdanakharazmi ] saGghatissakalasmRtipraNIta mArgasamyakparipAlanaMprajAhRdayaraMjanAnvartharAja 6 [ zabdaH rUpakAntisthai ]dhai gAmbhIryyabuddhisampadbhiH smarazazAGkAdrirAjodadhi [ trida ] zagurudhanezAna - 7 ( tizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSasvakAryya ( pha- ) la ( * ) prArthanAdhikArthapradAnA 8 ( nanditavidvatsuhRtpra ) NayihRdayaH sakalabhuvanamaNDalA (bhogapra ) modaH paramamAhezvaraH 9 ( zrIguhasenastasya su ) tastatpAdana khamayUkhasantAna ( vi ) sRtajAhnavI jalaugha ( prakSAli ) tAzeSakalmaSaH praNayi 10 ( zatasahasropajIvyamA ) nasampadrUpa lAbhAdivA ( zritaH sa ) rabhasamAbhigA (mikairgu ) gaissahajazaktizikSAvize 11 ( SavismApitAkhilabaladhanurddharaH prathamanara ) patisamatisRSTAnAmanupA ( la ) yitAdharmadAyAnAmapA 12 ( karttI prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darza )yitA zrIsarasvatyorekAdhivA ( sa ) sya saMghatArAtipakSa 13 ( lakSmIparibhogadakSavikramo vikramopa ) saMprApta vimala pArthiva zrIH paramamAhe( zvaraH zrIdhara ) senasta 14 ( sya sutastatpAdAnudhyAtaH sakalaja )gadAnandanAtyadbhuta guNasamudayasthagi pradyutibhAsuratarAnsapITho dUDhaguru manorathama pisarvvatassubhASitalavenApi sukhopapA .... 15 yopi suca 16 17 18 19 ... .... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat *** 670 ( zrIzILA dityaH kuzalI ) ... www.umaragyanbhandar.com
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 zIlAditya 1 lA urphe (dharmAditya ) nAM be tAmrapatro patarUM bIjaM 20 sarvAnevAyuktakaviniyuktakadrAGgikamahattaracATabhaTakumArAmAtyA( dIna )nyAMzca yathAbhisaMbaddhayamAna21 kAnsamAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitro. puNyApyAyanAyAnartapura vinirgatavalabhI22 vAstavyabharadvA(ja)sagotracchAndogakauthumasabrahmacAribrAhma( Na )bhaTTaguhaputrabhaTTina (1)hmaNe rAjJI jaJji(?) 23 kApAdIyakAlAsAmakagrAme pUrvottarasImni ( puSyamitragrAmanivAsipippalasa kakSetrAtkarkakasatkakSetrAcAparataH mizraNasatkakSetrAduttarataH tathA dUSakasatkakSetrAnmaNNakasatkakSetrAcca pUrvataH coTTiyAnakagrAmasImni kuTumbivatsapratyayakSetrAdakSiNataH sIhadattapratyayapAdAvartazataM viMzottaraM aparo26 tarasImni sIhadattapratyayA eva SoDazapAdAvartaparisarA mocanikA saMza hitavApI / eva27 metadvApIkSetraM sodraGgaM soparikaraM savAtabhUtapratyAyaM sadhAnyahiraNyAdeyaM sadazAparAdhaM sotpa 28 dyama[*] naviSTIkaM sarvarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaM pUrvapracadevabrahmadeyavarjitaM mu(bhUmi29 cchidranyAyenAcandrANiva kSitisaritparvatasamakAlInaM putrapautrAnvayabhogya mudakAtisarge30 Na dharmadAyatayA nisRSTaM yathAsyocitayA brahmadeyasthityA bhujaMta kRSata karSa yataH pradizato vA na kai31 zcidvayAseghe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhirapyasmadvaMzajairanyAnityAnyaizvaryyAyastha (sthi )raM mAnuSyaM sA32 mAnyaJca bhUmida[ [* ]naphalavamagacchadbhirayamasma dAyA( yo )numantavyaH paripAla yitavyazceti // bahubhirvasudhA 33 bhuktA rAjamissagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tavA phalaM / / yAni (nI)ha dAridrayabhayAnare 34 ndrairddhanAni dharmAyatanIkRtAni nirbhuktamAlyapratimAni tAni ko nAma sAdhu punarAdadIt // SaSThiM varSa35 sahasrANi svarge modeta( modati ) bhamidaH AcchettA cAnumantA ca tAmbeva nara ke vaset // dUtakazcAtra bhaTTAdityayazAH [* ] 36 likhitaM sandhivigrahAdhikRtadivirapativatrabhaTTinA // saM 200 80 7 mArgazira va 7 // svahasto mama // 45 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ na para vaLAmAMthI maLelAM zIlAditya 1 lAnAM tAmrapA 3. seM. 287 I. sa. 606 I. sa. 1930 mAM valabhImAMthI maLelAM pAMca tAmrapatro paikInuM A eka che. te zIlAditya 1 lAnA samayanuM zu. saM. 187 nA varSanuM che. vaMzAvali--bhaTArkanA vaMzamAM guhusena janmyA hatA. tenA dIkarA dharasena khIe, tenA dIkarA zIlAditya hatA, jenuM khIjuM nAma dharmAditya paNa hatuM. dAnavibhAga--ghAsaraTha prAMtamAM AvelA nirguDa gAmanuM dAna karela che. dAna yakSasura vihAramAM rahelI bhikSuNIonA saMghane kapaDAM, khArAka ane davA mATe tema ja bhagavAn buddhanI pUjA nimitte joItAM caMdrana, dhUpa, puSpA mATe ane vihAranA truTaka bhAgAnA jIrNoddhAra mATe Apa vAmAM Avela che. neTamAtra, gau. hI, ejhA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM57 zIlAditya 1 lAnAM tAmrapatro saMvata ra0 bhAdrapada vadi 8 nIce Apela lekha je patarAMo para lakhele ho te patarAM keTalAMka varSa pahelAM kAThiyAvADamAM DhAMkamAMthI maLyAM hatAM, ane hAla te rAjakeTanA myujhIyamamAM rAkhyAM che. karnala ela. bAraTana ane mejara sI. eca. vuDahAuse kRpA karI, mane thoDA divasa mATe te patarAMo ApyAM hatAM, ane tyAra pachI te pUnAnI gavarnamenTa TejhikagrAphika ophisamAM mokalyA hatAM, jyAM A sAthe ApelI pratikRti banAvavAmAM AvI hatI. patarAMonuM rakSaNa bahu saMbhALapUrvaka kareluM che. ane hamezanuM cihna tathA lekhavALI mudrA hajI te upara che. akSare, ja. je. e. se. . 11 5, 360 mAM prasiddha karelAM patarAMonA jevAja che. te UMDA ane sArI rIte kApelA che. AmAM AvatI lakhANunI bhUlo te ja vaMzanAM bI patarAMo karatAM vadhAre nathI. eka, rUpa ne badale nI bhUla saMskRta mULa rUpane badale prAkRta lakhavAthI thayelI lAge che. dAnapatranA pahelA athavA vaMzAvaLInA bhAganA zabdo zIlAdityanAM pahelAMnA, saMvat 28nAM zAsanenA zabane lagabhaga maLatA Ave che. tethI temAM kaMI navIna hakIkata nathI. AmAM darzAvelA valabhInA rAjAomAM-1 bhaTArka, 2 guhasena, 3 dharasena 2 je, ane 4 dAna ApanAra zIlAditya 1 urphe dharmAditya che. phakata eTaluM ja jANavAjevuM che ke, bhaTArkanA cAra putronAM nAma choDI denAra pahelo rAjA zIlAditya che. ghaNuM karIne kAraNa e che ke tenA maMtrIoe vAparelAM patarAMo eTalAM badhAM nAnAM hatAM ke rAjAonI saMpUrNa nedha, teo darekanI Avazyaka prazaMsAsahita, temAM AvI zake nahi. bIjI rIte, A dAnapatra keTalIka jANavA jevI bAbate raju kare che, paheluM-je vinavAvAjan rIjharamavAnA eTale, "valabhInA dvAra AgaLa khullI jagyAmAM AvelA haja upara athavA aMdara nAMkhelI vijayI chAvaNImAMthI," lakheluM che, ahi vicitra "" zabda je dezI jevo lAge che te kaIka muzkelI ubhI kare che. A zabda bIjA koI dAnapatramAM meM joyo nathI, ane tenA cekasa artha viSe vaLAmAM tapAsa karatA kaMI jANI zakya nathI. paraMtu pUrvApara saMbaMdha uparathI jaNAya che ke te kaI lazkarI raheThANa, athavA te rAjAe pitAnA taMbuo nAMkhelA ke bagIce haze. bIjuM, dAna lenAra avanava-patiniviNa-hanivarita-mahavilA -" harinAthe arpaNa karelA ane balavarmAnaka-vaTapadranI sImAmAM vasatA pUjya mahAdeva" e jANavAjoga che-kAraNa ke, je ke be apavAde sivAya pitAne mAhera "mahezvaranA parama bhakta" kahevaDAvatA valabhI rAjAonAM ukelelAM ane ukelI zakAya tevAM vIseka patarAMo ApaNu pAse che, tepaNa rAjAnuM dAna lenAra tarIke kuLadevane darzAvatuM A paheluM ja dAnapatra che. bIjAM badhAmAM brAhmaNe athavA buddha saMghane dAna ApyAnuM jaNAveluM che. A dAna uparathI sAbita thAya che ke valabhI rAjAonI zivanI bhakti ekalA zabdo karatAM vadhAre prakAranI hatI. brAhmaNa lAgatA harinAthe je sthaLe liMga arpaNa karyuM hatuM te sthaLa huM nakkI karI zakyo nathI. para hAlanA 1 I. e. je. 9 pA. ra37-39 De. i. byuhara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 gujarAtanA aitihAsika lekha varAdrA athavA vaDedarAne maLatuM Ave che. paraMtu kAThiyAvADanA nakazAmAM A nAmavALAM ghaNAM sthaLe che paNa temAMnAM eka paNa pAsethyA dAnapatramAM lakhelAM bhadrANaka, puSpilanaka, pramilanaka ane dIkSAnAka nAmanAM gAme AvelAM nathI. prAcIna samayamAM paNa vaTapadra sAdhAraNu nAma haze ema jaNAya che. kAraNa ke, A dAnapatramAM vaTapadranI AgaLa lagADele zabda pavAM, jenA artha meM, " khalavarmananuM athavA khalavarmane sthApeluM " karyAM che, te phakta A gAma tathA tevAM anekAthI gAme vaccenA taphAvata khatAve che. ' dAnamAM ApelI vastuenuM varNana ApatA bhAga nIce pramANe cheH-- yamalavApI, je, pacIsa cerasa phUTanA gherAvavALI, vaTapadranI sImAnI aMdara uttara tarapha AvelI che. ane vANidhASa kuvAnI pazcime, balabhaTanA phUvAnI dakSiNe tathA candvabhaTanA kUvAnI pUrve che. A uparAMta 150 ceArasa phUTanuM pazcima taraphanI sImA uparanuM eka kSetra, je bhatANaka gAmanA rastAnI dakSiNe, vItakhaTTAnI pazcime dInnAnAkanA rastAnA uttare, tathA kharaTakanI sImAnI pUrve che; tathA [ 150 cArasa phUTanuM eka kSetra] dakSiNa taraphanI sImA upara, pUjya bhagavAna AdityanA kuvAnI pUrve, mAA(?) kAkinni(kAkimbi ?)nA kSetranI uttare, zramilanaka gAmanA rastAnI dakSiNe, pummilAnaka gAmanI sImAnI pazcime; A rIte kUvA sahita A ra95 cArasa phUTa ( jamIna ) ( ApavAmAM AvI che ) ... ... A dAna ApavAnA hetu hammeza mujakhane, eTale, maMdiranI pUjA tathA samAra kAmanA kharcanI sagavaDa karavAnA che. AkhaSI hakIkatA karatAM vadhAre jANavA jevI hakIkata dUtaka, je kadAca vaTapadra jyAM AveluM che te pradezanA amala karanAra adhikArI haze, tenuM nAma, ane dAnanI tArIkha che. dUtaka kharagraha nAmaneA che. ane pachInAM patarAMo uparathI ApaNe jANIe chIe ke kharagraha 1 leA zilAditya 1 lAte nhAnA bhAI ane tenA pachI gAdIe AvanAra hatA. ane te zIlAdityanA samayamAM rAjyavahIvaTa calAvatA hatA. dbhutaka ane rAjAne eka ja kahevAmAM huM jarA paNa saMkeca rAkhatA nathI, tathA A javAmadArIvALI jagyAe tenI nimaNuMka hAvAnI aMge rAjyanI kharI sattA chevaTe tenA hAthamAM AvI ane "pAtAnA baMdhunA Adeza pramANe vartana karI, eka keLavAyalA khaLada dhAMsarUM upADe tevI rIte, jo ke upendra( viSNu )nA vaDila baMdhu ( indra ) jevA pAtAnA viDala baMdhunI bahu IcchA jAte ( rAjyalakSmI ) upADavAnI haze chatAM, pote rAjyalakSmInA bhAra upADI lIdhe hatA. A lekhanI tArIkha saMvata 290 che. jyAre zIlAdityanAM bIjA badhA jANavAmAM Avela lekhA saMvat 286 nA che. A navI tArIkhathI zIlAdityanAM ane khIjA dhruvasenanAM saMvat 310 nAM jJAnapA vaccenuM aMtara 20 varSanuM ja rahe che. je samayAntaramAM be rAjAe thayA, eka kharagraha 1 le ane dharasena 3 je. tethI A dAna zIlAdityanA rAjyanA aMtanA samayamAM ApyuM haze ane tyAra bAda cADA samayamAM ja tene padabhraSTa karyAM haze, e bahu saMbhavita che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 1 lAnAM tAmrapatro akSarAntare patarU paheluM 1 o svasti vijayaskandhAvArAdvalamIpradvArahombavasakAtprasabhapraNatAM mitrANAmaitrakA NAmatulabale 2 saMpannamaNDalAbhogasaMsakta prahArazataladdhapratApAtpratApApAnatadAnamAnArjavopArjitAnurA 3 gAdanuraktamaulabhRtazreNIbalAvAptarAjyazriyaH paramamAhezvara zrI bhaTAdadhyavacchinna 4 pikRcaraNAravindapraNatipravidhautA zeSA kalmaSaH zaizavatprabhRtikhaGgadvitIya bAhureva sama 5 ghaTasphoTanaprakAzitasatva nikaSastatprabhAva praNatArAti cUDAra laprabhAsasAktapAdanakharazmisaMhatissaka 6 laspritipraNItamArgasamyakparipAlanaprajA hRdayaranjanAnvartharAjazabdaH rUpakAntisthai gAmbhI 7 buddhisampadbhiH smarazazAGkAdrirAjodaghi tridshgurudhnesh| natizayAnazzaraNAgatAbhayapra dAnaparatayA 8 tRNavadapAstAzeSaska kAryya phalaprArthanadhikArthapradAnA nanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacarIva sakala 9 bhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkhasantAnavistRta 10 jAhvavIjalaughaprakSAlitAzeSakAlmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasampadrUpalobhAdi 11 rabhasamAbhigAmikaiguNaissahajazaktizikSAvizeSavismA pitakhilabala dhanurddharaH prathamana 12 tisRSTAnAmanupAlayitadharmmadAyAnAmapAkarttA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasva 13 tyorekadhivasasya saMhatarAtipakSalakSmIpAribhogadakSavikramopasaMprAptavimalapArthivazrIH para 14 mamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnuddhyA tassakAlAja gadanandanAtyadbhutaguNasamudayasthagatisama rAjava~zAnmAtA daparagaja vAs rapAtisama 131 paM.1 paaye| oM; vAsa; praNatAmitrArNA paM. 2 vAMyA saMsakta; labdha; popanata paM. 4 vAyo pitR pravidhautAzeSa; zaizavAtpra. paM. vasaMta paM. vAyA smRti; raJjanA; zabdo. paM. 8 vI phala; prArthanAdhi; cArIva. paM. 10 vAMge kalmaSaH; vAzrita paM. 11 vAMyA kairguNai, tAkhila; bala zabda DADI nAo. narapati. paM. 12 vI pAlayitA:paM. 1 vA rekAdhivAsasya; saMhatArAti; paribhoga. paM. 14 vayA sakalajagadAna. 46 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 gujarAtanA aitihAsika lela 15 pradimmaNDalassamarazatavijayazomAsaMnAthamaNDalApradyutibhAsuratarAnsapIThoDhagurUma norathamahA 16 bharasyavidyAparAvaravibhAgAMdhigamavimalamatirapi sarvatassubhASitalavenApi sukho papAdanIyapa 17 ritopaH samagralokAgAdhagAmbhIryyahRdayopisucaritAtizayasuvyaktaparamakalyANasva bhAvaH khilIbhUta 18 kRtayuganRpatipathavizodhanAdhigatodaprakIrtirddharmanuparoghajvalatarIkRtArthamukhasampadupasevA 19 nirUDhadharmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAditya kuzalI sarvAnevayu ktakaviniyuktakadrA patarUM bIjU 1 nikazaukikacauroddharaNikacATabhaTakumarAmAtyAdInanyAMzca yathAsambaddhayamAnakAnsa mAjJApa2 yatyastu varasaMviditaM yathA mayA mAtApitro. puNyApyAyanAya balavAnakavATa padrasvatalaniviSTaharinAtha 3 kAritamahAdevapAdAnaM pUjAsnapanagandhadhUpapuSpamAlyadIpatailAdyavyavacchittaye cAdya gI tanRtyAdhu 4 payogAya devakulasya ca khaNDasphuTitapratisaskarayapAdamUlapajIvananimittaya vaTapadra svatala evotta 5 rasImni vANijakaghoSasaskavApyA aparataHtathA balabhaTasatkalavApyA dakSiNataH tathA candrabhaTasatkavApyA 6 pUrvataH vaTapadrAdevottarataH paMcavizatpAdAvartaparisarA yamalavApI tathAparasIni bhadrANaka 7 grAmapathAddakSiNataH vItakhaTTAyAparataH dinAnAkagrAmaprathaduttarataH baraTakamaryAdapUrvataH 8 pAdAvartazataM sAI tathA dakSiNasImni AdityadevapAdIyavApyA pUrvataH kAkinni mUvakasatkakSetrAdu 9 tarataH bramilanakagrAmapathadakSiNataH puSmilAnakagrAbhasInni aparataH evametatsaha vapyA pAdA 5. 15 pAyA sanAtha; rAMsa; guruma. paM. 16 paaye| bhArassarva; parApara. paM. 17 vAMyA toSaH. paM. 18 pAMyA cAnuparodhojjvalatarI. 5. 18 bAMyA nevAyuktaka. 5. 1 pAyA kumAra; 5. 2 vAyA mAtA. paM. paay| pAdAnAM; vAdyagIta. paM. 4 vAMyA saMskArAya, nimittAya. 5.5 pAyA ghoSa satka candrabhaTasatkavApyAH. paM .pAyA pathAduttarata; dApUrvata. paM. 8 vApyAH; Aya kAkimbimUcaka paM. vAMyA pathAddakSi; vApyA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 1 lAnAM tAmrapatro 10 dAvarca zatadvayaM paMcanavatyAdhikaM sohaMgaM soparikaraM savAtabhUtapratyayaM sadhAnyahirasada yAde 11 zAparAdhaM sotpadyamAnaviSTikaM sarvvarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaM pUrvvaprattabrahmadeyavarjitaM 12 bhUmicchidranyAyenAcandrAkIrNava kSitisa ritparvvatasamakAlInaM dharmmadeyatayA pratipAdita yato rili 13 khitasthityA bhujyamAnaM na kaizvidyAsedhe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhirapyasbhadvaMzajairanyaivrvvAnityAnyai 14 zvayryANyasthiraM mAnuSyaM sAmanyaM ca bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayamasmaddAyonumantavya paripA 15 layitavyazcetyuktaM ca bhagavatA vedavyAsena vyAsena || bahubhirvvasudhAbhuktA rAjamisagarAdibhiH ya 16 sya yasya yadAbhUmi tasya tasya tadA phalaM0 yAnIha dAridyabhayAnnarendrairddhanAni dharmmAyatanIkRta 17 nibhuktamasyapratimAni tAni ko nAma sAdhu punarAdadIta = SaSTiM varSasahasrANi svamodati bhU 18 midaH AcchecA cAnumatA ca tAnyeva narake vasediti // dUtakazcAtra zrIkharagrahaH = likhitaM sandhivi 19 grahASikRtadivirapaticandrabhaTTinA / / saM [ 290 ] bhadrapada va 8 svahastomama. 133 5 10 dAvarta bhAMdA uDADI nAMgo tyadhika; pratyAyaM. 5. 12 the| pAditaM yata upari 5. 16 va bhUmista. paM. 17 paaNthe| nirmuktamAnya. paM. 18 vA bhAdrapada Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM 58 vaLAmAMthI maLelAM zIlAditya 1 thAnAM tAmrapA gupta. saM 290 I. sa. 606 I. sa. 1930 mAM vaLAmAMthI maLelAM pAMca tAmrapatra paikInuM A eka che. te zIlAditya 1 lAnA samayanuM ane gu. saM. ra90 nA varSanuM che. vaMzAvali- bhaTArkanA vaMzamAM guhusena janmyA hatA. tenA dIkaro dharasena khInne hatA ane tenA dIkarA zIlAditya dharmAditya nAme prasiddha hatA. dAnavibhAga-audarezana geAtranA dazapurathI AvelA ane mitrazamena ane gamezvara je drazarmananA dIkarA hatA, tene putra nAmanuM gAmaDuM zIlAditye dAna ApyuM, dezapura te mALavAmAMnuM hAlanuM maMDhAsAra gAma che. noTa mAtra go, hI. AjhA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat valalA( vaLA)mAM rahetA brAhmaNe mauDalI gAmanA tAkhAmAMnuM dantura www.umaragyanbhandar.com
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 59 vaLAmAMthI maLelAM zIlAditya 1 lAnAM tAmrapatrA gupta saM. 190 I. sa. 60 I. sa. 1930 mAM vaLAmAMthI maLelAM pAMca tAmrapatra paikInuM A eka che. te zIlAditya 1 lAnA samayanuM che ane gu. saM. 190 nA varSanuM che. valabhI daravAjA bahAra bhadrezvara mukAmethI dAna apAeluM che. ' vaMzAvali-bhaTArkanA vaMzamAM guhusena janmyA hatA. tenA dIkarA dharasena khIne te ane tenA dIkarA zIlAditya dharmAditya nAmathI prasiddha hatA. dAnavibhAga--yakSasura vihAramAM rahetI bhikSuNIenA saMdhane mATe kapaDAM, khArAka temaja davA meLavavA mATe temaja bhagavAna buddhanI pUjA mATe joItAM caMdana, dhUpa puSpA vigere mATe ane vihAranA truTaka bhAganA jIrNoddhAra vAste ghasarakanA prAMtamAM vaTadra pAsenA amadaputranA gAmanuM dAna zIlAditye karyuM che. 1 nADha mAtra, gau. DI. ejhA O Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM 60 zIlAditya ( urphe dharmAditya ) 1 lAnAM tAmrapatrA A che patarAMone badhI bAjue thADuM nukazAna thayuM che. dareka patarAnuM kaDI mATenuM jamaNI khAjInuM kANuM cAkhkhuM dekhAya che. sahuthI vadhAre nukzAna dAnanuM varSa batAvanArA bhAgane thayuM che. upalI bAjImAM thaDA akSarA jhAMkhA thai gayA che. paraMtu jeTalA akSarA spaSTa che teTalA bahu saMbhALapUrvaka ane suMdara rIte keryAM che. zIlAditya 1 lAnAM dAnapatrA sAdhAraNa rIte lakhANuno~ bhUla vagaranAM che. tethI A dAnamAM paNa lakhANunI ane kAtarakAmanI bhUlA vicita ja che. patarAMo lagabhaga 11"ph" mApanAM che. pahelA patarAmAM 19 paMktio ane khIjAmAM 17 paMktie lakhelI che. 1 je sthaLethI dAna ApyuM hatuM te sthaLanAM nAmavALA bhAga bhAMgI gayA che. tevI ja rIte rAjAnuM khuda nAma je bhAgamAM hatuM te bhAga bhAMgI gayA che. paNa tenA khIjAM nAmanA thoDA bhAga 19 mI paMktimAM jaNAya che. A eka bauddha dAna che. ane te vIkaTanA svatalamAM dAna ApanAra rAjAe peAte baMdhAvelA vihArane ApyuM che. A rAjAnA saM. 286nA eka khIjA dAnapatramAM A ja vihAra khavA che. paraMtu temAM te baMdhAvanAra rAjAnuM nAma ApyuM nathI. vihArane dAnamAM be gAmA ApyAM che. temAMnuM eka, vyAdhakrizAnaka nAmanuM, saraka pradezamAM ApyuM hatuM. khIjA gAmanuM nAma, tathA je pradezamAM te AveluM hatuM tenuM nAma vAMcI zakAtuM nathI. taka kharagraha che. lekhakanuM nAma nAza pAmyuM che. paraMtu tene lagADelAM vizeSA, je rakSita che teparathI tathA te rAjAnAM bIjAM dAnA parathI te saMdhivigrahAdhikRta tathA mukhya maMtrI vatrabhaTTa hAvA joIe, ema kahI zakAya. bhAMgI gayelA bhAga sAthe dAnanAM varSa tathA mAsa nAza pAmyAM che. paNa pakhavADIyuM rakSita che. A dAnane taka, kharagrahu saM.ra90 nAM dAnapatramAM Ave che, pazu saM. ra86 nA dAnapatrAmAM AvatA nathI. A uparathI dAnapatranuM varSa aTakaLe nakkI karI zakAya. tethI A zIlAdityanAM aMtanA vakhatanAM dAnapatromAMnu eka che. A dAnanuM khAsa mahattva e che ke phakta AnA uparathI ja ApaNane jANavAmAM Ave che ke zIlAditye peAte eka bauddhavihAra baMdhAyeA hateA. AthI jaNAya che ke teNe uttarAvasthAmAM, gruhasenanI mAphaka, bauddhadharma svIkAyo hatA. ( IM. eM. vA. pa, pA. 206) ja. khe|. brA. rA. e. seA. nyu, sI. vA. 1 pA3132 DI, khI. dizkalakara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.unaragyanbhandar.com
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 137 zIlAditva 1 lAnAM tAmrapatro akSarAntara patarUM pahelaM maulabhUtazreNI ... ... ... ... ... 2 ... ... maulabhRtazreNI ... ... vazAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAze hureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvanikaSasta... saMsaktapAdanakharazmisaMhatiH sakalasmRtipraNItamArgasamyakpa ... ... ... ... ... rAjazabdaH rUpakAntisthairyadhairyagAmbhIryyabuddhisampadbhiH smara___ zazAGkAdri ... ... ... 7 zAnatizayAnazzaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSa ... ... ... 8 dhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva sakalabhuvana ... ... 9 ... ... daH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUskhasa ntAnavi ... ... ... .... ... ... ... kSAlitAzeSakaramaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasampapalobhAdi ... ... ... ... ... ... ... bhigAmikairgaNaissahajazaktizikSAvizeSavismApitAkhilabaladhanurddhara x prathama ... ... ... ... ... sRSTAnAmanupAlayitA dharmadAyAnAmapAkA prajopaghAtakAriNAmupa. plavAnAM da ... ... 13 ... tyorekAdhivAsasya saMhatArAtipakSalakSmIparibhogadakSavikramo vikramasaMprApta 14 ... ... zrIH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnudhyAtassakalajagadAnandanA ... ... ... sthagitasamapradiGamaNDalassamarazatavijayazobhAsanAthamaNDalApradyutibhAsura ... gurumanorathamahAbhAraH sarvavidyAparAvaravibhAgAdhigamavimalamatirapi sa ... 17 ... nApi sukhopapAdanIyaparitoSaH samagralokAgAdhagAmbhIryyahRdayopi sucari ... 18 ... makalyANasvabhAvaH khilibhUtakRtayuganRpatipathavizodha ... ... ... tArthasukhasampadupasevAnirUDhadharmA[ dityadvitIyanAmA ]' 1 A akSare aTakaLe mUkyAM che. ---- - -- ..... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 gujarAtanA aitihAsika lakha patarUM bIjuM 20 [ zrIzIlAdityaH kuzalI sarvAnevAyuktakaviniyukta ]kadrA[ Ggika ] ... baddhayamAnakAnsa ... ... ... ... ... ... puNyApyAyanAya vazakaTaM svatalaniviSTAsmatkAritavihAra ... piNDapAtazayanAsanaglAnapratyayabhiSajyapratiskArAya( ? ) snAnagandhadIpatailapuSpamAlyavAdyagItanRtyAdhupayogAya ca vihA ... 25 ... ... sairakapathakAntargatavyAghradinAnakaM / tathA kAla( ?) ... kA(?)laNa-metadrAmadvayaM sodraGgaM soparikaraM savAtabhUtapratyAya ... sadazAparA, sotpadyamAnaviSTi[ kaM ]saddharAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaM ... ... ... bhUmicchidranyAyenAcandrAkArNavakSitisaritparvatasamakAlInaM vihArasaGgha .... .... ... ... ... ... ... ... uparilikhitasthityA muMjamAnasya na kaizcidvayAsedhe vartitavyamAgA mibhadranRpati30 mi ... [ anityAnyaizvaryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidAnaphala__mavagacchadbhiH 31 ... smadAyonumantavyaH paripAlayitavyazcetyuktaM ca bhagavatA vedavyAsena vyAsena 32 ... bhuktA rAjabhissagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya tasya ta ... 33 ... yAnnarendrairddhanAni dharmAyatanIkRtAni nirbhuktai mAlyapratimAni tAni ko nAma sA ... ... 34 ... SaSThiM varSasahasrANi svarge modati bhUmidaH AcchettA cAvamantA ca tA ... 35 dUtakotra zrIkharagrahaH // likhitaM sandhivigrahAdhikRtadivirapati 36 ... ... ... hula 7 svahasto ... ... 1 A nAma saM.375 nA dAnapatramAM tema ja dharasena 2 jAnA dAnapatramAM Ave che. 2 A kadAca akSasaraka heya ? 3 muM uparanuM anusvAra bhUlathI mukAyuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 1 dharasena gujAnAM bhAvanagaramAMthI maLelAM tAmrapatrA 3. sa. 304 mAgha. su. 7 A patarAMe saMbaMdhI che. khI. ke. ThAkAre mAhitI ApI hatI ane te bhAvanagaranA DhANAnA vepArI dvIpasaMga kAnajInA kamajAmAM hatAM. patarAM e che ane temAM dharasena 3 jAnuM pUruM dAnapatra che. te 12 IMca lAMkhAM ane 8 IMca paDALAM che ane pahelAmAM 24 ane khIjAmAM 20 paMkti che. kharagrahanA dIkarA dharasena 3 jAe kheTaka pradvAramAM lazkarI mukAma hatA tyAMthI dAna ApeluM che. zarUAtamAM laTASthI mAMDIne dharasena 3 jA sudhInA vaMzanA rAjAonuM varNana che ane te dhruvasenanA saM. 310 nA dAnanI sAthe lagabhaga maLatuM Ave che. jene dAna maLyuM te brAhmaNu viSNuyazasanA dIkarA mitrayazasa nAme hate. te Atreya getrane, athavavedI ane hastavapranA rahevAsI hatA. tene nIce pramANe dAna ApavAmAM AveluM hatuM. ( 1 ) surASTra viSayamAM hastavapra AharamAM amakarakUpa gAmamAM 100 pAdAvartta jamIna; (2) kAlApaka paMthakamAM Dabhaka gAmamAM eka khetara, ( 3 ) teja gAmamAM 18 pADhAvartta mApavALI vAva, (4) ziravaTaka sthalImAM hastiSkRSTaka gAmamAM utkhana ( ? ) pAdAvartta jamIna. rAjakumAra zIlAditya dUtaka tarIke Apela che ane suleha tathA laDAI khAtAnA adhikArI vatrabhadRie lakhela che. dAnanI tithi chu. va. saM. 304 nA mAgha su. 7 che. AnI aitihAsika upayeAgitA e che ke zIlAdityanI chellImAM chellI sAla ra9ra ane dhruvasena 2 jAnI vhelAmAM vhelI sAla 310 vaccenI eka paNa sAla maLI nathI. vaLI A e rAjAAnI vacce kharagraha ane dharasena 3 jo ema e rAjAzmAe rAjya karyuM hatuM, paNa temAMthI kAInuM dAnapatra atyAra sudhI maLyuM naheAtuM. A dAnapatrathI tethI saM. 192 ane 310 vaccenA gALA amuka aMze TuMkA thAya che. surASTra ( atyAranuM kAThiyAvADa ) hastavapra ( bhAvanagara sTeTamAMnuM hAthakha ) ane kAlApaka ( hAlanu kAThiyAvADanI naiRtya kANe AveluM kALAvaDa ), e traNa sivAya bIjI jagyAenAM nAma maLatAM nathI. * vA. myu. rI. I. sa. 1925-26 pA. 14 DI, khI, dIlA *. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.unaragyanbhandar.com
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 22 valabhI dAnapatranuM gopanAthamAMthI maLeluM paheluM pataruM* paheluM pataruM phesara myuharane kAThiAvADanA DepyuTI ejyukezanala InspekaTara rAva bahAdura gopAlajI esa. desAI taraphathI maLelI eka kAgaLanI chApela prata, je temanI kRpAdRSTithI mane prApta thaI tenA uparathI, nIce ApeluM adharuM valabhI dAnapatra meM prasiddha karyuM che. je patarA uparathI te chApa levAI hatI te gopanAthamAMthI maLyuM hatuM, ane tenuM mApa 14410" che. pratikRti uparathI jaNAya che ke te pataruM saMbhALapUrvaka rAkheluM nathI. ane pahelI tathA chellI paMktinA badhA tathA bIjI lagabhaga badhI paMktionA banne cheDAnA akSaro thaDeka aMze nAza pAmyA che. kAnapatra upara tArIkha valabhImAMthI nAkhelI che. valabhInAM bIjAM badhAM dAnapatro mAphaka A dAnapatranAM paNa prathama be patarAo haze. pahelA patarAMne cheDe be kANuo uparathI sAbita thAya che ke bIjuM pataruM te sAthe joDeluM haze te nAza pAmyuM che. ane te sAthe tenI tArIkha, dAnanA pAtranuM nAma, dAna ApanArAonAM nAma tathA dAnamAM ApelI vastuonAM nAme paNa nAza thayo che. sAcavI rAkheluM paheluM pataruM, prasiddha thayelAM anya valabhI dAnapatranAM pahelAM patarAM sAthe sarakhAvavAthI amuka hadamAM tenI tArIkha cekasa karI zakAze. ApaNe pahelA patarAmAM, guhasena ane te pachInA uttarakAlIna valabhI rAjAonI vaMzAvaLI ApelI che. temAM dharasena 3 jAnuM varNana adhuruM rahe che. A varNananI ekAda pati khevAyela patarAM upara hevI joIe. derabhaTanA eka putranuM A dAnapatra heI zake nahIM, kAraNa ke valabhI saMvata 337 nAM kharagraha 2 jAnAM dAnapatranAM pahelAM patarAMmAM dharasena 4 thA sudhI vizALI ApI che. tethI A dAnapatra dharasena 3 jA athavA dhruvasena 4 thA athavA dharasena 4 thAe jAhera karyuM haze. A anumAnane nIcenI bAbatathI vadhAre Teke maLe che. dhruvasena 2 jAnAM va. saM. 310 nAM dAnapatranAM tathA dharasena 4 thAnAM va. saM. 3302 nAM dAnapatranAM pahelAM patarAMo paNa barAbara ApaNuM pahalA patarAnI jagyAethI ja bhAMgI gayAM che, jyAre dharasena 4 thAnAM va. saM. 3263 nA eka bIjA dAnapatranA pahelA patarAmAM vaMzAvaLInI lagabhaga aDhI (2) paMkitao vadhAre che.. lipi dhruvasena 2 jA ane dharasena 4 thAnAM prasiddha thayelAM dAnapatrenI lipine pUrepUrI maLatI Ave che. - I. e. va. 12 pA. 148 I. hutha. 1 , khulhara prasiddha kareluM che. jue I. e. va. 7 5. 76. 2 . byulahare prasiddha karyA che. juo. I. e. vo. 6 pA--12 ane va. 7 pA. 73, 3 che. bhAre prasiddha kareluM che. ju. I. e. je. 1 pA. 14. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ valabhI dAnapatranuM gopanAthamAMthI maLeluM paheluM patarUM akSarAntara 1 oM svasta valabhataH prasabhapraNatamitrANA matrakANAmatulabalasampannamaNDalAbhAga sasakta prahArazatalabdha2 pratApAtpratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNIbalAvApsarA jyazriyaH paramamAhe3 zvarazrIbhAdavyavacchinnarAjava~zAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRti khajadvitI4 yavAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAIzatasatvanikaSaH tatprabhAvapraNatArAticUDArana prabhAsasaMktapA5 danakha[ ra ]zmisa~hatiH sakalasmRtipraNItamArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraja__nAnvartharAjazabdo rUpakAntisthairyyagA6 [ mbhI ] yaM buddhisampadbhiH smarazazAGkAdirAjodadhitridazagurudhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tR7 NavadapAstAzeSasvakAryaphalaprarthanAdhikArthapradAnAnanditavadvatsuhRtpraNayihRdayaH pA dacArIva sakalabhu8 vana[ ma ]NDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakha[ma ] ___ yukhasantAnavistajAhavI9 jalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasampadrUpalobhAdivAzritaH __ sarabhasamAbhigAmikai10 [rguNai ]ssahajazaktizikSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapatisamatisRSTA nAmanupAlayitA dharmAdAyA11 nAmapAkartA prajopadhAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorakAdhivAsasya sa~ha tArAtipakSalakSmIpa12 ribhogadakSavikramo vikramApasaMprasavimalapArthivazrIHparamamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnudhyAtaH 13 sakalajagadAnandanAtyadbhutaguNasamudayasthagitasamagradimaNDalaH samarazatavijayazo bhAsanAthamaNDalAya. 14 yatibhAsuratarAnsapIThodUDhagurumanorathamahAbhAraH sarvavidyAparAvaravibhAgAdhigamavima lamatirapi paM. 1 pAMcyA oM svasti valabhItaH; mitrANAM maitra bhane maNDalAbhogasaMsakta-5.2 bhAnamA nurAgA nA sane maulanA au sUsA gayA.paM.vaMzAn noA sA gayA. 5.4 prakAzita nA AjANe. pAMyA nikaSastatpra. paM. 7vAMcyA phalaH prArthanA sa vidvat. paM. 8 pramodaH nAmosA gye| cha. . 11 upalavAnAM manuzvAra yA Ajuche; pAMyA rekAdhivAsasya-4. 12 vaaNy| vikamopasaMprApta. paM. 14 pAyA gutibhAsuratarAsa bhAsurasaransA bhAsuretarAnsa. nA na pAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra gujarAtanA aitihAsika lekha 15 sarvvatassubhASitalavenApi sukhopapAdanIyaparitoSaH sama [ A ] lokAgAdhagAmbhIryyahRdayopi sucaritAtizaya 16 suvyaktaparamakalyANasvabhAvaH khilibhUtakR [ ta ] yuganRpatipathavizoSanAdhigatodagrakIrttirddharmmAnuparodho 17 jjvalatarikRtArthasukhasampadupasevAnarUDhadharmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrI zIlAdityastasyAnujaH 18 tatpAdAnudhyAtaH svayamupendra guruNeva guruNAtyAdaravatA samabhilaSaNIyAmapi rAjalakSmI skandhAsaktAM para 19 mabhadra iva dhuryyastadajJAsampAdanaikarasatayaivodvahankhedasukharatibhyAmanAyAsitasatvasampattiH prabhAvasampa 20 dvazIkRtanRpatizataziroratnacchAyopagUDhapAdapI ThopiparAvajJAbhimAnarasAnAliGgitamanovRttiH praNatime 21 ko parityajya prakhyA tapauruSAbhimAnairapyarAtibhiranAsAditiprati [ kri ]yopAyaH kRtanikhila bhuvanAmodavimalagu 22 Nasa~hati prasabhavighaTita sakalaka livilasitagatinnacajanAdhirohibhira zeSairdoSairanAmRSTAtyunna[ ta ]hRdayaH prakhyAta - 23 pauruSAstrakauzalAtizayagaNatithavipakSakSitipati lakSmIsvayaMgraha prakAzitapravIrapuruSa prathama sakhyAdhiga 24 maH paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasya tanayastatpAdAnudhyAtaH sakalavidyAdhigamavihitanikhilavidvajjana 25 manaH paritoSAtizayaH satvasampadA tyAgaudAryeNa ca vigatAnusandhAnAzamAhitArAtipakSamano 26 [ ra ]thAkSabhaGgaH sampa[ gupa ] lakSitAnekazAstrakalAlo kacaritagahara vibhAgopi paramabhadra [ kru ] ra [ tikva ] - 27 [ tri ]maprazrayavinayazobhAvibhUSaNaH samarazatayayapatAkAharaNa [ pratya ]lodaprabAhu - ausa [ dhvansa ][ ni ]khi [ la paM. 17 / nirUDha ne tasyAnujastatpAdA. paM. 18 vA rAjyalakSmI paM. 18 vAM tadAjJA bhane kheTa. paM. 21 vA sAdita. paM. 22 vA saMhatiH paM 23 vA tizayo bhane saMkhyA - paM. 25 vigatAnusandhAnAna TM ane 6 nI vacce lAinaupara eka mIMDuM che. A dAnapatra karatAM prathamanAM dAnapatra badhAMnI pratikRtiomAM vigatAnusaMdhAnAzamAdditArAti vAMcesuM che. mAthI mA vayinamAM saMdhAnAsamA ( zIsAhitya u manuM dAnapatra 4. me. vA. 558. 207 ) saMdhAnasamA ( zIsAhitya 5 mA mane hAnAM dvAnapatra 4 the... 16 tathA 75.78) me bhubana 3252 avAma mAgyo ta 26 vaTa-vAMcA paramabhavaprakRtirakRtrima. paM. 204 yaza yakSa lUMsA gayA che. vAMyA samarazatajaya mane vidhvaMsita. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ valabhI dAnapatranuM gopanAthamAMthI maLeluM paheluM patarUM 243 bhASAtara svakti valabhIpuramAMthI mitronAM ane baLathI namAvelA zatruonAM mahAna ane asaMkhya sainyanA prabaLa ane satata prahArathI yaza prApta karanAra, potAnA vikamamAMthI udbhavatA dAna, mAna ane vinayathI prajAne anurAga prApta karanAra, zaraNa thaelA nRpanI zreNInA baLathI rAjyazrI prApta karanAra, ane avicchinna rAjavaMzavALA bhaTTArkamAMthI, tenA pautra, mAtapitAnAM caraNukamaLane namana karI sarva pApa dhoI nAMkhanAra, bALapaNathI eka ja mitra samAna asithI zatruonA masta mAtaMgenI ghaTA cheTI baLa prakAzita karanAra, jenA padanakhanI mahAna prabhA pitAnA pratApa vaDe namana karatA zatruonA mugaTanA maNinI prabhA sAthe maLatI, sarva smRtimAM jaNAvelA mArganuM yogya pAlana karI potAnI prajAnAM mana anuraMjita karIne rAjaza tenA pUrNa arthamAM jene sArI rIte baMdhabesato, je sUpa, kAnti, sthiratA, gAMbhIrya, buddhi ane saMpadamAM anukrame kAmadeva, Indu, himAlaya, sAgara, bRhaspati ane bera karatAM adhika hatuM, zaraNAgatane zaraNa ApavAmAM nitya udyata hovAthI svArtha tRNuvat lekhI tyajI denAra, vidvAna, badhujano, ane mitronAM hadaya abhilASa karatAM adhika ApIne prasanna karanAra, sakaLa jagatane gamana karatA sAkSAtu anandarU5, 5ramamAhezvara husena utarI AgyA hatA. tenA putra, potAnA pitAnA padanakhamAMthI nIkaLatA ramirUpI gaMgAnA jaLamAM sarva pApa dhoI nAMkhanAra, asaMkhya mitronA jIvitana pAlana karatA pratApanI abhilASathI tenI tarapha AkarSAelA sarva sadaguNa saMpanna, naisargika baLa ane vizeSa vidyA ( zikSA )thI sarva dhanurdharane vimita karanAra, pitAnA pUrvajoe karelAM sarva dharma dAna rakSanAra, petAnI prajAne haNanArAM sarva vine haranAra, zrI ane sarasvatIno ekatra nivAsasthAna, zatruonA pakSamAMthI lamI harI laIne tene upaga karavAmAM dakSa vikamavALA, pitAnA pratApathI vimaLa rAjyazrI prApta karanAra parama mAhezvara zrI dharasena hite. tene putra, tene pAdAnudhyAta, akhila jagatane AnandakArI ane ati adUbhuta guNAnA tejathI sarva dizA bharanAra, aneka yuddhanA zuddha teja ane senApatinA tejathI prakAzita skaMdhavALo. abhilASanA mahAbhAra vahanAra, vidyAnA para ane apara bhAganA jJAnathI ati pavitra thaelI matisaMpanna hovA chatAM koInI pAsethI eka suvacanathI sahelAIthI prasanna thAya tevo, agAdha gAMbhIryavALa hadayavALA hovA chatAM aneka satkAryathI ati umadA svabhAva darzAvanAra, satyayuganA parvanA napAnA mArga para gamana karI comera prasarelA yazavALA, dharmakAryanI sImAM kadApi na ulaMdhI hovAthI adhika ujajavaLa banela lImI, sukha, ane pratApanA upabhegathI dharmAdityane varNana ApatuM nAma prApta karanAra parama mAhezvara zrI zIlAditya hatA. tene bhAI ane pAdAnadhyAta, anya upendra samAna ane tenA tarapha premathI pUrNa hAI pitAnA vaDIla badhuthI tenA skaMdhapara makAelI 25 ane abhilASita rAjyazrInI dharI, pitAnA badhunI abhilASAnuM pAlana karavAnA Ananda mATe ja phakata, sukhI vRSabha jema dhAranAra, zrama, sukha ke premathI jenI zAnti sadA aspezita hatI. tenA vikamanA pratApane namana karatA aneka nRpanA mugaTanAM thI tene pAdapITha AvRta hatuM, chatAM je anyanuM apamAna karavAnA leza mAtra deSathI mukta hatA, je madavALAM parAkrama mATe vikhyAta jana pAse phakata namana ja thavA dete, je sakaLa jagane AnaMdakArI sarva guNethI pUrNa hato, jeNe kaliyuganA sarve mArga baLathI hAMkI mukyA hatA, jenuM ati umadA haya mAM sadA jaNAtA doSomAMnA eka paNa doSathI nitya mukata hatuM, jeNe sarva jAtanAM purUSArthavALAM zastranA prayAgamAM mahAna dakSatAthI asaMkhya zatru nRpanI lakSamI harI laI ne pitAne parAkramI puruSamAM prathama sAbIta karyo hato te parama mAhezvara zrI kharagraha hatA. tenA pachI tene putra, ane pAdAnudhyAta, sarva vidyA prApta karI vidvAnanA parama sateSaru5, avyavarithati ane aniyamita zatruonAM manaratharupI rathanI dharIne baLa, dAna, ane udAttAthI bhAMgI nAkhanAra, lekacarita (jagatanA antara viSaya), sarva kaLA ane vidyAthI ati paricita hovA chatAM ati AnadI savabhAvavALA, akatrima prema ane vinayathI bhUSita, pitAnA vizvAsa saMpanna ane aneka yuddhamAM vijayadevaja harI lenAra karathI sarva zatramAM spardhAnA utsAhanA nAza karanAra, jenI AjJA stuti pAmI hatI .. .. *** .. *** * * * Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 63 dhruvasena 2 jAnAM tAmrapatro* saMvata 310 Azvina vadi para dhruvasena 2 jAnuM dAnapatra dareka 10 iMcax12 iMca mApanAM be patarAMo upara lakheluM che. karIo ane mahA tenAM gya sthAne che. atyAre patarAMo ghaNAM ja pAtaLAM thaI gayAM che. ane keAI kaI jagyAe nhAnAM kANAM paDyAM che. kATane lIdhe sapATI bahu kharAba thaI gaI hovAthI, zodhanAre uparanAM paDa bhAMgI nAkhyAM hoya evuM jaNAya che. subhAgye nakara trAMbAne thoDo bhAga madhyamAM rahI gayo hato. jemAM akSaronA lITA dekhAya che. chatAM jyAre mane patarAMe maLyAM tyAre Akhu dAnapatra ukelI zakIza ke nahi te viSe mane zaMkA hatI. paraMtu jayAre najare paDI zakatA badhA lITAo dhaLA raMgathI pUrI dIdhA tyAre mane ati AnaMda sAthe mAluma paDayuM ke, ekAda paMkita je bIjAM prasiddha thayelAM patarAMonI madadathI sahelAIthI jANI zakAze, te sivAya AkhuM dAnapatra vAMcI zakAya tevuM hatuM. A dAnapatra valabhImAM lakhAyuM che. vaMzAvaLImAM kaMI navIna jANavA jevuM nathI. paraMtu eka vAta khAsa dhyAnamAM rAkhavI joIe ke. dhruvasena 2 je, jene bAlAditya paNa kahevAmAM Ave che, te "mahArAja 'ne IlakAba dhAraNa karatuM nathI, tathA tenA pahelAM thaI gayelAmAMthI koIne "zrI" " pratApI '' sivAya bIjuM vizeSaNa ApyuM nathI. A bhUla kadAca akasmAtu hoya. paraMtu hiMdustAnanA rAjAonuM zabdADaMbarapaNuM jotAM A bAbata zaMkAspada che. ane chevaTe je ema mAluma paDI Ave ke dhruvasena 2 jAne pitAnI mahattA viSe mauna rahevAnAM sabaLa kAraNe hatAM, te te navAI jevuM nahi lAge. A dAna gohake baMdhAvelA vihAramAM vasatA bhikSusaMghane ApyuM che. A vihAra rAjakumArI dAe valabhImAM baMdhAvelA vihAranI sImAmAM Ave che, duddA ane tenA vihAra vize dhruvasena 1 tathA guhasenanA zAsanamAMthI jANavAmAM Ave che. AMhi tene " rANI " "rANI" kahevAmAM AvI hoya te, huM dhAruM chuM ke lekhakano hetu te "rAjAne paraNelI hatI, e nahi paNa " rAjakuTuMbanI hatI " evuM batAvavAne haze. kAraNa ke dhruvasena 1 lo tene "mArI benanI putrI " kahe che. 14mIravaMtatriviNa eTale "valabhInI potAnI sapATI upara beThele " e zabdanaoN cokkasa artha haM karI zakato nathI. tene artha meM karyo che tema, valabhImAM Avele eTale cAra divAlanI vacce '' e thAya. paNa kadAca " taraNa samAsane kaMI pAribhASika artha hoya. A dAnane hetu vasena 2 jAnA pahelAnA dAnamAM Ape che te ja che. surASTramAM kAlApaka pathamAM bhasaMta nAmanuM gAmaDuM dAnamAM ApyuM che. seraThanA eka peTA bhAganuM nAma kAlApaka patha hovuM joIe. "surASTra" vize dhyAnamAM rAkhavAnuM e che ke A zabda hamezAM bahuvacanamAM vAparavAmAM Ave che, jema ke kudaH ane tethI vaMvAAi, phima: nI mAphaka tene artha paNa surASTra dezamAM vasatA loko evuM thAya che. "soraTha" kadAca guNAH ne apabhraMza nahi, paNa saurASTrama( maMDalama )no haze. kAraNa ke, taddhita pratyaya lagADavAthI banele saMskRta au niyamita rIte prAkRta go thI batAvAya che. kAThiyAvADanA DepyuTI ejyukezanala InspekaTara rAvasAheba gepAlajI esa. desAI sUcave che ke, saMta e soraTha prAMtamAM junAgaDhanA navAbanA tAbAnuM hAlanuM bhesANa gAma haze. saurASTranA, valabhI rAjAo sAthenA saMbaMdha viSe hivenaseMga paNa kahe che ke "A deza valabhI rAjyanA tAbAmAM che." tArIkhamAM, varSa saMvata 310 ane mAsa Azvayuja ApelAM che. divasa, "baha5, eTale bahu (lapakSa), vada 5," athavA "ba 15, vada 15" vaMcAya che. kAraNa A patarAM para "' ane 10 nI nizAnI bahu maLatI Ave che. *I. e, vi. pA. 12-13 ja khulahara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 2 jAnAM tAmrapatro akSarAntara patarU paheluM 1 svasti valabhItaH prasabhapraNatA mitraNAmaitrakANAmatulabalasaMpannamaNDalAbhogasaMsaktapra hArazatalabdhapratA 2 pAtpratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanura ktamaulabhRtazraNI balA vAptarAjyazriyaH paramamAhezvaraH zrIbhaTArkAdavyava 3 cchinnararAjava~zAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSazzaizavAtprabhRtikhagadvitIyabAhure va samadaparagajaghaTA sphoTana 4 prakAzitasatvanikaSastatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsasaccapAdana kharA zmasa~ha tissa kRlasmRtipraNItamArgyasamyakparipa 5 lanaprajA hRdayaraJjanArtharAjazabdo rUpakAntisthairya gAmbhIrya buddhisaMpadbhiH smarazazAGkAdrirAjodadhitridazaguruvanezAna tiyAnazzara 6 NAgatabhiyapradAnaparatayA triNavadapAstAzeSasvakAryyaphalaprArthanAdhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArI 7 va sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpadanakhamayUkhasaMtAnavisRtajAnhavIja laigha - 8 prakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropujIvyamAnasaMpadrUpalobhAdivAzritassarabhasamAgAmikairguNaissahajazaktizi 9 kSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitA dharmadAyAnAmapAkarttA prajopa 10 ghAtakAriNAmupaplavAnAM dazayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya sahRtArAtipakSalakSmIparibhogadakSavikrama vikrameopasa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 145 11 [ prA ] vimala patthivAzrI paramamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnudhyAtassakalajagadAnandanAtyadbhuta guNasamudayastha 12 [gi ] tasamagradiGmaNDalassamarazatavidazatobhAsanAtha maNDalAgradyutibhAsurAnsapIThovyUDhagurumanorathamahAbhAra 13 [ sa ]rvvavidyApa/paravibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvvatassubhASitalavenApi sukhapa pAdanIyaparitoSassamagralokAgAgha 14 gAmbhIryyahRdayopi sucaritA tizaya suvyaktaparama kalyANasvabhavaH khilI bhUtakRta yuganR - patipathavizodhanAdhigatodagrakIrtti paM. 1 vAM mitrANAM paM. 2 vAMyA zreNI; mahezvaraH paM. 4 the| sattva; saMsakta; paripA. paM. 5 vAM raMjanAnvartha. phala, paM. 7 vAstavAdaH jalaugha. paM. 10 vAMyA darzayitA. paM. 115 pAtyivazrI. 5. 12 vAMge vijayazo; rAMsapITho; mahAmAraH; - paM. 13 vA sukhopa paM. 141 thaM, svabhAvaH, - www.umaragyanbhandar.com
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 gujarAtanA aitihAsika lekha 15 rddhmrmmaanupre|dhojjvltrikRtaarth sukhasaM padupasevA nirUDhadharmAditya dvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAdityastasyA 16 nujastatpAdAnudhyAtaH svayamupendraguruNeva guruNAtyAdaravatA samabhilaSaNIyAmapi rAjalakSmIskandhAsaktaparamabhadraiva dhu 17 stadAjJA [ sa ] pAdanaeNkara satayaivodvahankheTa sukhara tibhyAmanAyAsita satvasaMpattiH prabhAvasaMpadvazIkRtanRpatizataziro paM. 17 dappoMdaya 18 ratnacchAyopagUDhapadapIThopi parAvajJAbhimAnarasAnAliGgitamanovRttiH praNatimekAparityajya prakhyAtaparuSAbhi [ mAnaira ] 19 pyakatibhiranAsAditapratikriyopAyaH kRtanikhilabhuvanAmodavimalaguNasa~hati prasabha [ vigha ] TitasakalavilasitagatinI [ ca ] 20 janAvirohibhirazeSairdoSairanA mRSTAtyunnatahRdaH prakhyAta pauruSAstrakauzalA tizayagaNatithavipakSakSitipatilakSmIsvayagrAha [ pra ] 21 kAzitapravIrapuruSaprathamasaMkhyAdigamaH paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasya tanayastatpAdAnudhyAtaH sakalavidyAdhigama[ vihita ] 22 nikhilavidvajjanamanaH paritoSAtizayassatvasaMpa dAtyAgAdAryeNa ca vigatAnusandhAnAzamahitArAtipakSamanorathAkSabhana 23 (samyagupalakSitAnekazAstrakalAlokacarita gavharavibhAgopi paramabhadraprakRtirapyakR [maprazna ] 24 ya vinayazobhAvibhUSaNaH samarazatajayapatA [ kAharaNapratyalodagrabAhuvidhvaMsrita ]patarUM bIjuM svadhanuH prabhAvaparibhUtAstrakauzalAbhimAnasaka 1 nikhilapratipakSapaddhadayaH lanRpatimaNDalA-* 2 bhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasyAnujastatpAdAnudhyAtaH saccaritAtizayita. 3 sakalapU [rvvanarapatira ]tidussAdhAnAmapi prasAdha[ yi ]tA visayANAM mUrtimAniva puruSakAraH parivRddhaguNAnu 4 rAganirbhara [ cicavU ] tirmmanuriva svayamabhyupapannaH prakRtibhira [ dhi ] gatakalAkalA - paH kAntimAnnirvRtiheturakalaGka x kumuda 5 nAthaH prAjyapratApasthagitadigantarAlapradhvansitadhvAntarAzi ssatatoditassa vittAprakRtibhyaH parapratyayamarthavanta 6 mati bahutithaprayojanAnubandhamAgamaparipUrNaM vidadhAnassandhivigraha samAsanizcayanipuNaH sthAnenurUpamAdezaM paM. 15 vAMyA jjvalatarIkRtA paM. 16 vaaNthe| skandhAsaktAM paM. 17 va satva: paM. 18 mekAM; pauruSA. pyarAtibhiH saMhatiH; kalivilasita. paM. 21 / paramamAhezvaraH. paM. 22 va vA pradhvaMsita; paraM; samAhitA paM. 1 h vA viSayANAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 2 jAnAM tAmrapatrI 7 dadadguNavRddhavidhAnajAnatasaMskArassAdhUnAM rAjyasAlAturIyatantrayorubhayorapi niSNA taprakRSTavikramopi ka8 ruNAmRduhRdayaH zrutavAnapyagarvita - kAntopi prazamI sthirasauhRdayyobhinirasitA doSavattAmudaya9 mupajatitajanatAnurAgaparipihitabhuvanasamarthitaprathitavAlAditya dvitIyanAmA parama mAhezvaraH zrIdhruvase10 na x kuzalI sarvAneva yathAsambadhyamAnakasamAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyayanAya 11 valabhIsvatalasanniviSTarAjJIduDDAkAritavihAramaNDalaMtargatagohaka kAritavihArani vAsyAyaMbhikSusaGghAyacIvarapiNDapAtaza[ ya ] 12 nAzanaglAnapratyaya bhiSajya pratiskArAya buddhAnAM ca bhagavatAM pUjAsnAnagandhadhUpapu padIpatailAdyavihAra13 [ sya ]khaNDasphuTitapratisaMskArAya pAdamUlaprajIvanAya surASTreSu kAlApakapathake bhasantagrAmaH sodraGgasso14 parikaraH sabhUtavAtapratyAyassadhAnyahiraNyadeyassadazAparAdhassotpadyamAnaviSTikasarva rAjakIyAnAmahastaprakSepaNIya15 pUrvadattadevabrahmadeyaM rahitaH AcandrAkarNivakSatasariparvatasamakAlInaH Arya bhikSusaGghaparibhogya udakAtisa[rge ] 16 Na brahmadAyo prasRSTo yatosyocitayA devAgrAhArasthityAbhuJjataH kRSataH karSayataH pra dizato vA na kaizcidvayAsedhe17 vartitavyamAgAmibhadranRpatibhirasmazajairanyairvA anityAnyaizvaryANyastharaM mAnuSyaH sAmAnyaM ca bhUmidAnaphalamava / 18 gacchadbhirayamasmadAyonumantavyaH paripAlayitavyazcetyuktaM bahubhirvasudhA bhuktA rAja bhissagarAdibhiH yasya yasya19 yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM // yAnIha dAridyabhayAnnarendrairdhanAni dharmayata nIkRtAni nirvAntamAlyapratimAni 20 tAni ko nAma sAdhuH punarAdadItaH SaSTiM varSasahasrANi svarge tiSThati bhUmidaH ___ AcchettA cAnumantAca tAnyeva narake vasye / 21 dUtakotra sAmantazilAdityaH // likhitamidaM sandhivigrahAdhikRtadivirapativazabha hinA // saM 310 Azvayujabaha 5 svahastomama // 2 paM. 7 vAMyA vRddhiH zAlAturIya; niSNAtaH. 5.8 vAMyA sauhRdayyopi; doSavatAM. 5.1.pAyA badhyamAnakAn. paM. 11 vAMyA maNDalAntarga. paM. 12 vAMyA nAsana, pratisaMskArAya 5. 14 vaya hiraNyA; viSTikaH; prakSepaNIya:. paM. 15 vAMyA brahmadeyarahitaH kSiti. paM. 15 pAyA yotisRSTo. paM. 17 bAMyA sthiraM 5.20 vAMyA dadIta; vajheta. 50 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM 64 dhruvasena 2 jAnAM tAmrapA ( gupta ) saMvat 312 jyeSTha suda 4 A be patarAM A che. darekanuM mApa 13> "x10" che, ane mannenI eka ja khAjI upara lekha che. pahelA patarAmAM 23 ane khIjAmAM 21 paMkti che. 44 mI paMktimAM tArIkha ApI che temAMthI 30,10, 2 ane 4 evA AMkaDAeAnI saMkhyA-cihnonA dAkhalA pUrA paDe che. DaoN. jI. khullure IM. e. 6, pA.12 mAM prasiddha karelAM dhruvasena ra jAnAM patarAMne A patarAMA ghaNAM maLatAM Ave che. A lekha dhruvasena( 2 )nA che. dAna lenAra chaMdoga zAkhAnA ane bhAradvAja geAtranA haMdavasune putra brAhmaNa mAtrAkAla che. te girinagara UDyA pachI kheTakamAM rahetA hatA. dAnamAM sArasakedvAra nAmanuM kSetra ApyuM che, A kSetranuM cAkkasa mApa tathA sImA vigere saMpUrNa ApelAM che. AmAM ApelAM sthaLe nIce pramANe che:--( 1 ) girinagara--kAThiAvADamAM jUnAgaDhanI Izana kANamAM giranAra parvatanI taLeTImAM AveluM zahera. (2) kheTaka-te kheDA mahemadAvAda DisTrikaTamAM AveluM tAlanuM kheDA gaNavAmAM Ave che. ( 3 ) keANaka-pathaka, kheDA DisTrikaTane peTAmahAla che hastika-pallikA nAmanuM gAma eLakhI zakAtuM nathI ... tArIkha I. sa. 63ra ne maLatAM [ guptavalabhI savanAM varSe 312 nA zukala pakSa 4 ApelI che. sAmaMta zIlAditya ane vipati vatrabhaTTa ( vazaTTi nahiM) khanne dhruvasena 2 jAnAM patarAMe(i. e. 6, pA. 14)mAMthI tema ja khIjAMmAMthI ApaNA jANavAmAM AvyA che. na, kheA. brA. rA. e. sA. nyu. sI. vA' 1 pA. 69 jI. vI. AcArya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 dhruvasena 2 jAnAM tAmrapatro akSarAntaramAMthI amuka bhArga patarUM bIjUM 31 ... ... ... paramamAhezvaraH zrIdhruvasenakuzalI sAneva yathA saMbaddhayamAnakAM 32 samajJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanAya girinagaravi nirgatakhaTakanivAsibhAradvAjasagotracchaMdogasabrahma. 33 cAriNe brAhmaNa skandavasuputrabrAhmaNamAtrAkAlAya kheTAhAraviSaye koNakapathake hasti kapallikAgreme aparottarasIgni khaTaka34 mArena brIhipiTakacatuSTayavApaM sArasakedArasaMjJitaM kSetraM sabhraSTIkaM yatrAghATanAni pUrvasyAndizi aGkolikedAraH jarapathazca 35 dakSiNasyAndizi malivApivahaH bhartIzvarataTAkavahazca aparasyAndizi mAtajake dArAH tathA malivApI / vIravarmataTAkaparivAhazca / 36 uttarasyAndizI vIravarmataTAkaM / AdityabhaTasaGkabhraSTi indravarmasaGkabhraSTIca / evametaccaturAghATanavizuddha kSetraM sabhraSTIkaM sodraGgaM 39 ... ... ... dharmadAyo nisRSTo ... ... ... ... ... dUtakotra sAmantazIlAdityaH 44 likhitamidaM sandhivigrahAdhikRtadivirapativatrabhaTTinA // saM 300 10 2 jyeSTha su 4 svahasto mama 1 mULa patarAmAMthI. pahelI 3 paMkti mATe juo i. e. va. 6 pA. 12 2 vaciA nazA ya vAMco kheTaka 4 pAMyA cchando.-5 vAMyA prAme , vAMyA kheTaka 7 vAMyA dizi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 65 dhruvasena 2 jAnAM gorasanAM tAmrapatro [ gupta] saMvat 313 zrAvaNa suda 14 A be patarAMonuM eka saMpUrNa dAna baneluM che. te kAThiyAvADamAM bhAvanagara sTeTanA mahuvA DisTrikaTanA gerasa nAmanA gAmaDAmAMthI I. sa. 1908 mAM maLI AvyAM hatAM, ane hAla bhAvanagaranA bAraTana myujhIyamamAM rAkhyAM che. A patarAMo ati surakSita sthitimAM che ane tenuM vajana Azare 16 paDa che. valabhI rAjAonI hamezanI mudrA vaDe te eka bIjA sAthe joDelAM che. tenI eka ja bAju upara lakhANa che, ane tenuM mApa 15"x11" che. cAra hAMsIAo upara tenI kera uMDI vALI lakhANanuM rakSaNa kareluM che. pahelA patarA upara 24 ane bIjA upara 25 paMkitao lakhelI che. akSare moTA ane cokhA ke tarelA hAI sahelAIthI vAMcI zakAya che. paramamAhezvara zrI-dhruvasena, jene bAlAditya paNa kahe che, teNe A dAnapatra valabhImAMthI I che. potAnAM keI paNa dAnapatromAM te kaI rAjakIya ilakAba dhAraNa karatuM nathI, prazaMsAvALI prastAvanA, tathA tenA pahelAMnA rAjAonuM varNana, I. e. 6. pA. 12. mAM prasiddha karela saMvat 310 nAM tenAM dAna mujaba ja che. dAnapatranI tArIkha, saMvata 313 nA zrAvaNa suda 14 che. A rAjAnuM vahelAmAM vaheluM dAnapatra upara kahyuM te (saMvata 310 nuM) che, ane meDAmAM moDuM saM. 321 nuM che. ( juo, e. iM. 8, pA.194) A ja rAjAnAM bIjAM be vadhAre dAnapatro banne saM. 320 nAM, je. bI. bI. Ara. e. esa. ve. 20 pA. 6 ane e. iM. . 8, pA. 188 mAM prasiddha karyA hatAM. A rAjAnuM eka vadhAre saMvat 312 nuM dAnapatra aprasiddha rahyuM che. A dAna lenAra sAmavedanA anuyAyI. ane kapichala getranA be brAhmaNe che. teo velapaddha cheDI gerakeza AvI vasyA hatA. eka brAhmaNanuM nAma devakula hatuM, te zarmana nAmanA brAhmaNane putra hatA. bIje, je pahelAne bhatrijara hatA, te brAhmaNa dattilane putra, bhAda nAmane hate. teone ApelI milkatanuM varNana nIce pramANe che. (1) surASTramAM vaTAlikA pradezamAM AvelAM bahumUla nAmanA gAmaDAmAM eka 100 pAdAvanuM traNa bhAgavALuM kSetra. pahelo bhAga te gAmanI nairUtyamAM Avela che. tenI sImA-pUrve Amragatta, dakSiNe paNa AmragartA, pazcime saMghanuM kSetra, (ane) uttare devInuM kSetra che. tenI pazcima dizAmAM bIjo bhAga AveluM che, jenI sImA-pUrva kumArabhegane brahmadeya tarIke ApeluM kSetra, dakSiNe gorakeza (gAma)nI hada, pazcime paNa gerakezanI hada, ane bukanuM kSetra che. e ja pramANe te ja pazcima dizAmAM trIjo bhAga che. tenI sImA-pUrve gerakSita kSetra, dakSiNe sthavirakanuM brahmadeya kSetra, pazcime SaSTIzUra, (a) uttare kuTuMmbi kahukanuM kSetra. * ja. . brAM ra. e. sa. pu. sI vo. 1 pA. 50-53 DI. bI. disakalakara. 1 A zabdanI gotranA arthamAM vaparAza mATe juo siddhAntakaumudI pra. 7 pA. 3 che. 41 2 bIje brAhmaNa bhAda, devakula athavA tenA bApa zamanane bhatri hatuM ke nahi te spaSTa nathI. AgalI hakIkatamAM bane dAna lenArA kAkA bhatrijAnA sambandhI tarIke che. jyAre pAchalI hakIkatamAM pitrAI tarIke che. 3 A kadAca mimmAne maTha haze ke jenuM dAna te ja gAmamAM 65 varSa pahelAM apAyuM hatuM (jIe saMvata 248 nuM dAnapatra I. e. vo-5,pA.206) 4 sAdhAraNa dAna sAthe nahi apAtA ceka haka sahita brahmaya dAna hoya che. 5 Dherene caravA mATenI jagyA (sarakhA marAThI zabda gAyarAna.) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhravasena2 jAnAM gorasanAM tAmrapatro (2) tathA A bahumUla nAmanA gAmaDAmAM ja tenI pazcima dizAmAM eka bIjuM 100 pAdAvartanuM traNa bhAgavALuM kSetre ApeluM che. pahelA bhAganI sImA : pUrve brAhmaNa bhAvanuM kSetra, dakSiNe saMghanuM kSetra, pazcime sthaviranuM brahmadeya kSetra, ane uttare kuri DuDakanuM kSetra che. bIjA bhAganI sImA : pUrve viranuM brahmadeya kSetra, dakSiNe kumArabheganuM brahmadeya kSetra, pazcime guNunuM brAdeya kSetra, ane uttare SaSTIzranuM brahmadeya kSetra. trIjA bhAganI sImA-pUrve saMghanuM kSetra, dakSiNe gerakezanI hada, pazcime paNu gorakezanI hada, ane uttare kumAra bheganuM brahmadeya kSetra. A dAnapatrane dUtaka, amala karanAra adhikArI sAmaMta zIlAditya che. te rAjakuTuMbane hoya evuM lAge che. saM. 310 nA dAnapatramAM paNa e ja mANasa dUtaka che. paraMtu dhruvasenanAM bIjAM dAnapatromAM pravaka rAjaputra kharagraha che. A dAnapatra mukhya maMtrI (divirapati ) vatrabhakTi je saMdhi ane vigrahane paNa maMtrI hatA, ( saMpivitti ) teNe lakhyuM hatuM. saMvat 310 nA dAnapatrane paNa e lekhaka hate. dAnapatramAM lakhelAM sthaLomAMthI, velApa cokkasapaNe oLakhI zakAtuM nathI. paraMtu te sa, 210 ane 21ra1 nAM bIjAM be dAnapatramAM lakheluM che. saMvata 252 nA dAnapatramAM jhArIsthalImAM AveluM jaNAveluM che. kAThiyAvADanA amarelI DisTrikaTanA hAlanA "jhAra" sAthe jhArI oLakhAvI zakAya. gerakeza, hAlanuM, bhAvanagara sTeTanA mahuvA DisTrikaTanuM gerasa gAmaDuM, jyAMthI A patarAM maLyAM che te ja che. bahumUla gAma, vaTapallikA sthalImAM AveluM, saM. 248 nA dAnapatramAM paNa ApeluM che, paNa oLakhI zakAtuM nathI. - - - - - - - - - - - 1 juo e. I. vo 15 pA. ra55 ane 187 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntare paheluM patarUM 1 oM' svasti valabhItaH prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatula balasampanna maNDalAbho - gasaMsaktaprahArazatalabghapratApA 2 pratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnuragAdana ra ktamaulaMbhRtazreNIbalAvAptarAjyazrIryaH paramamAhezvarazrIbhaTA 3 davyavacchinnara / javaGganmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRtikhaGgadvitIyabAhureva sama 4 daparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvanikaSaH tatprabhAva praNatArA ticUdaratnaprabhAsaMsavatapAdanakharazmisaGkRtiH saka 5 lasmRtipraNIta mArgasamyakparipAlanaprajA hRdayaraJjanAnvartharAjazabdaH rUpakAntisthairyyagAmbhIryyabuddhisampadbhiH smarazazA 6 GkadrarAjoda ghitridazagurudhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA trirNavadapAstAzeSasvakAryyaphalaM prArthanA 7 dhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguha 8 senastasya sutastatpAdana khamayUkha santAna visRtajAhnavIjalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAna 9 sampadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasamA bhigAmikairguNai sahaja zaktizikSA vizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanara pati 10 samatisRSTAnAmanupAlayitA dharmmadAyAnAM apAkarttA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekAdhivA 11 sasyai sahatArAtipakSa lakSmIparibhogadakSavikramoH vikramopasaMprApta vimalapArthivazrIH paramamAhezvaraiH zrIdharasenaH 12 tasya sutaH tatpAdAnudhyAtaH sakalajagadAnandanAtyadbhutaguNasamudayasthagitasamapradiGmaNDalaH samarazatavijayA~zobhA 12 13 sanAthamaNDalAgrayU~ tibhAsuratarAnsa~pITho dUDhagurUmanorathamahAbhAraH paravibhAgAdhigama vimalamatira - / 8 vAyA cUDA. 8 vA zazAGkAdvirAjo. 10 vikramo 14 mAhezvaraH 14vAM vijaya 1 bhUga patazaMbhAMdhI. 2 rilarUpe upAya maitrakANAmatula 4 pasAMnAM taamrptr|maaN sapatna sabhekSa cha lugyo . 4.vA. pA. 318 yA zo mATe .. vo 48 pA. 2076 vAM / tRNAM va yuti 17 phala: zriyaH 7 vAM vaMzAnmAtA. 12 vA saMhatA. 17 vAM tarAMsa. 8 vAM guru. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat sarvvavidyA www.umaragyanbhandar.com
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasenAM 2 jAna gorasanA tAmrapatro 14 pi sarvvataH subhASitalavenApi sukhopapAdanIyaparitoSaH samagralo kAgAdhagAmbhIryahRdayopi sucaritA tizaya suvyaktaparama 15 kalyANasvabhAvaH khIlI bhUtta kRtayuganRpatipathavizodhanAdhigatodagrakIrtiH dharmmAnuparodhojjvalatarIkRtArthasukhasampadupasevA 16 nirUDhavarmmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzilAdityaH tasyAnujastatpAdAnuddhyAtaH svayamupendraguruNeva guruNAtyA 17 daravatA samabhilaSanIyAmapi rAjalakSmIskandhAsaktAM paramabhadra iva dhurbhyaH tadAjJAsampAdanaikarasatayaivAdvahanakhedasukha 18 ratibhyAmanAyAsitasatvasampattiH prabhAvasampadvazIkRtanRpatizataziroratnacchAyopagUDhapAdapIThopi parAvajJAbhimAna 19 rasAnAliGgitamanovRttiH praNatimekAM parityajya prakhyAtapauruSAbhimAnairapyarAtibhiranAsAditapratikriyopAyaH kRtanikhi 20 labhuvanAmoda vimalaguNasahati prasabhavighaTitasakalakalI vilaisitagatiH nIcajanAdhirohibhirazeSaiddoSairainAmRSTAtyu 21 nnatahRdayaH prakhyAta pauruSAstra kauzalAtizayagaNatithavipakSakSitipatilakSmAsvayagraprakAzitapravIrapuruSaprathamasaMkhyA - 22 dhigamaH paramamAhezvaraH zrIkharagrahaH tasya tanayaH tatpAdAnudhyAtaH sakalavidyAdhigamavihita nikhila vidvajjanamanaH paritoSAtizayaH 23 satvasampadA tyAgauDAyerNa ca vigatAnUM saMghAnAzamAhitArAtipakSamanorathAkSabhaGgaH samyagupalakSitAnekazAstra 24 kalAlokacaritagaharavibhAgopi paramabhadraprakRtiH akRtrimaprazrayavinayazobhAvibhUSaNaH samarazatajayapatAkA patarUM bIjuM 25 haraNapratyalode bAhudaNDavidhvansiMta nikhilapratipakSadapadayaH svadhanuH prabhAvaparibhUtAstrakauzalAbhimAnasakalanRpatimaNDa 26 lAbhinanditazAsanaH paramamahezvaraH zridharasena. tasyAnujaH tatpAdAnudhyAtaH sa ccaritAtizayitasakalapUrvvanarapatiratidu 27 ssAdhAna [ nA* ]mapi prasAdhayitA viSayANAM mUrttimAniva puruSakAraH parivRddhaguNAnurAganirbharacittavRttibhirmmanuriva svaya khilIbhUta . 2 pAMca laSaNIyA upasaMhRti: 4 vA kali. 5 vA zeSairdoSai i 9.yA pratyayo 11 ba tyAgaudAryeNa. vAtAnusaMdhAnasamA. che. 13 mAhezvaraH 14 zrI. 15 va dussAdhanA. 8 va 1 pa svayaM. 7 vA saMkhyA. vidhvaMsita. 12 yAne 153 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 gujarAtanA aitihAsika lekha 28 mabhyupapannaH prakRtibhiH adhigatakalAkalApaH kAntimAnnitritiheturakalaGka kumu danAthaH prAjyapratApasthagitadigantarAla pradhvansiM29. tadhvAntarAziH satatoditassavitA prakRtibhyaH paraM pratyayamaya'vantamatibahutithapra yojanAnubandhamAgamaparipUrNa vidadhAnaH sandhivigra30 hasamAsanizcayanipuNaH sthAnenurUpamAdezaM dadadguNavRddhividhAnajanitasaMskArassAdhUnAM rAjyAlAturIyatantrayorubhayorapi 31 niSNAtaH prakRSTavikramopi karuNAmRduhRdayaH zrutavAnapyagarvitaH kAntopi prazamI sthirasauhRdayyopi niraMsitA doSavatAM udaya32 samayasamupajanitajanatAnurAgapIrapihitabhuvanasamarthitaprathitabAlAdityadvitIyanA mA paramamAhezvaraH zrIdhRvasena- kuzalI 33 sarvAneva yathA saMmbaMddhayamAnakAnsamAjJApayatyastu vassaMdivitaM yathA mayA mAtA pitroH puNyApyAyanAya valApadravinirgatagorakezanivAsikapi34 SThalasagotrachandogasabrahmacArIbrAhmaNazarmaputrabrAhmaNadevakulatathaitadbhAtRvyabrAhmaNadatti laputra brAhmaNabhAdAbhyAM surASTreSu vaTapallikAsthalyA15 ntargatabahumalagrAmetrikhaNDAvasthitapAdAvartazataparimANaM kSetraM yatra dakSiNAparasI mni prathamakhaNDaM yasya AghATanAni pUrvataH AmragartA dakSiNata Amraga36 H ca aparataH saGaghakSetraM uttarataH devISetraM tathAparasaunI dvitIyakhaNDaM yasyA ghATanAni pUrvataH kumArabhogabrahmadeyaSetraM dakSaNataH gorakezasImA 37 aparataH gorakezasimaiva uttarataH buTTakaSetraM tathAparasImnyaiva tRtIyakhaNDaM yasyA A ghATanAni pUrvataH gorakSitaSetraM dakSiNataH sthavirakaba38 jhadeyakSetraM aparataH SaSThizurabramadeyaSetraM uttarataH kuTumbikuhuNDakaSetraM tathAsmi. neva bahumUlagrAme aparasImni dvitIyatrikhaNDAvasthitapA39 dAvatazataM yatra prathamakhaNDasyAghaTaneMni parvataH brAhmaNabhAvaSetraM dakSiNataH saGa. ghaSetraM aparataH sthavirabrahmadeyakSetra uttarataH kuTumbikuhuNDakaSetraM 40 tathA dvitIyakhaNDasyAghATanAni pUrvataH sthavirakabrahmadeyaSetraM dakSiNataH kuma[ mA ] rabhogabrahmadeyakSetraMJca aparataH NaNNabrahmadeyaSetraM uttarataH SaSThiza41 rabrahmadeyaSetraM tathA tritIyakhaNDasyAghaTanAni pUrvataH saGaghaSetraM dakSaNataH gorake. zasImA aparataH gorakezasImaiva uttarataH kumArabhogabrahma1 pAyo nirvati 2 vAyA rAla. 3 pAyo dhvaMsi. 4 zAlA. 5 pAyA hRdayopi. 6 pAMyA sambadhya. 7 sAno pAvelApada hovonnadhya nyAya..1.14 pArnu 255 a... 145.10.8 vAMyA sthalyanta 9 I. e. vo. 4 pAnuM 134 nA tAmrapatramAM paNa A gAmanuM nAma che. bahumata sAro pAka lAge che. 10 vAMce sImni. 11 vAMyA dakSiNataH 12 vAMyA sImeva. 13 vaaNy| yasya. 14 vy| zura. 15 vAyA syAghATanAni 15yA kSetraM. 17 bAMyA kSetraM ca 18vaay| tRtIya. 18 pAMyA syAghATanAni.20 vAyA dakSiNataH 21 gayA sImeva Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155 dhruvasena2 jAnAM gorasanAM tAmrapatro 42 deyakSaitra evametaduparilikhitaSahaNDAvasthitaM bhUpAdAvartazatadvayaM sodraGgaMsoparikaraM sabhUtavAtapratyAyaM saMdhAnyahiraNyAdeyaM sadazAparA43 dhaM sotpadyamAnaviSThikaM sarvarAjakAyAnAmahastaprakSepaNIyaM pUrvaprattadevabrahmadeyavarja bhUmicchidrana yenAcandrArkArNavakSitisAritparvata44 samakAlInaM putrapautrAnvaMyabhogyaM udakAtisagrgeNa dharmadAyo nisRSTaH yatonayoH ucitayo brahmadeyasthityA bhuJjAtaH kRSataH karSayatoH / 45 pradizatorvA na kaizcidvayAsedhe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhirapyasmadvaGasa~jairanyai | anityAnyaizvaryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaJca bhUmi46 dAnaphalamavagacchadbhirayamasmadAyonumantavyaH paripAlayitavyazvetyuktaM ca // bahubhi vasudhA bhukttA rAjabhissagarAdibhiH[ / * ]yasya yasya 47 yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM // yAnIha dAridrayabhayAnnarendrarddhanAni dharmAyata. nIkRtAni / nirbhuktamAlyapratimAni tAni ko nAma 48 sAdhuH punarAdadita // SaSThaM varSasahasrANi svarge tiSThAti bhUmidaH[ / * ]AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaset // dUtakotra / / 49 sAmantazIlAditya : [ / * ]likhitamidaM sandhivigrahAdhikRtadivirarpativatrabha TTInI / saM 300 10 3 zrAvaNa zu 10 4 [*] svahasto mama''' 1 pAMyA pratyAyaM. 2 pAyA nyAyenA. 3 vAMyA yatonayA ucitathA. 4 vAM bhulataH 5 vAyA karSayataH hai yASedhe 7 pAya vaMza 8 vAMyA dadIta pAyA SaSThiM 10 vAMya tiSThati 12 mA yi 12 nathA. 13 5 uparano reke rada kare 52 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 66 vaLAmAMthI maLelAM dhruvasena 2 jAnAM tAmrapatro gu. sa. 319 I. sa. 638. I. sa. 1930 mAM vaLAmAMthI maLelAM pAMca tAmrapatro pikInuM A eka che. te dhruvasena bIjAnA samayanuM ane gu. sa. 319 nA varSanuM che. te ... * mukAmethI apAyuM che. vaMzAvali. bhaTArkanA vaMzamAM guhasena janmyo hato. tene dIkaro dharasena bIje hite. tene dIkare zIlAditya urphe dharmAditya nAme hatuM. tene nAno bhAI kharagraha, tene dIkaro dharasena ane tene nAno bhAI dhruvasena bIje hate. dAnavibhAga--valabhInI paDezamAMnA yakSasura vihAra pAse pujabhaTTa (pUrNabhadde) baMdhAvelA vihAramAM rahetI zikSuranA saMgha mATe kapaDAM kherAka tathA davA meLavavA vAste tathA bhagavAna buddhanI pUjA mATe joItAM caMdana, puSpa, dhUpa, dIpa vigere vAte ane vihAranA truTaka bhAganA jIrNoddhAra vAte surASTramAM rehanaka prAMtamAMnA nagadijanaka nAmanuM gAmaDuM dhruvasene dAnamAM ApyuM. sAmanta kakukanI mAnA AbarUdAra kuTuMbamAM pUrNabhaTTa janme hate. 1 neTamAjha. . hI. eA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 67 dhruvasena 2 jAnuM tAmrapatra gupta saMvat 320 ASADha suda. 639-40 I.sa. A dAnanAM be patarAM che ane bannemAM aMdaranI bAjue lekha katarela che. te be kaDIthI bAMdhelAM che ane eka kaDI upara mudrA che, jemAM beThela vRSa ane zrI bhaTakaH akSare che. bIjuM pataruM jamaNI bAjue uparanA bhAgamAMthI khaMDita che ane pahelI pAMca paMktinA amuka akSara gayA che. paNa bIja dAna patromAMthI te akSare aTakaLI zakAya che. patarAMnuM mApa 12"xrUM" che ane lekhanA rakSaNa mATe kAra jarA vALelI che. I. e. va. 6 pA. 13 me Apela dhruvasena bIjAnA zAsananI sAthe akSare maLatA Ave che. uparAMta AmAM Adya " e " 5. 17 mAM - mAM maLe che. akSare bahu uMDA katarelA nathI paNa patarAM pAtaLAM hovAthI akSaro pAchaLanI bAju dekhAya che. akSaranI uMcAI sarerAsa " che. bIjA patarAnI pa. 22 mAM 300, 20 ane 1 nAM cinho che. bhASA saMsakRta che ane bIjA patarAnI paM. 19 thI 21 sudhImAMnA zloke sivAya AkhA lekha gadya mAM che. raNa kerA devInuM lekha dhruvasena bIjAnA samayano che ane trisaMga maThanA ravatalamAM pratiSThita kedrammahikA devInA lAbhArthe te rAjAe ApelA dAna saMbaMdhI che. tarasamiAmAM atyAre paNa keTTarA maMdira astitvamAM che. dAnavALA vibhAgamAM prApIya ane gudAdAna zabdo che, jeno artha kalpI zakAtuM nathI paNa ema jaNAya che ke mahArAjA koNasiMhe kAMI dAna ApeluM, paNa tene bhegavaTe DA vakhata pachI baMdha paDelo. teTalA mATe dhruvasena te dAna kAyama kare che ane vizeSamAM hukama kare che ke mandiranA kharca mATe trisaMgamaka svatalanI tejurImAMthI dararoja rUpAne eka ziko Ape. lekhane saMvata 320 (639-40 I. sa.) che ane tethI yuena sIAMga I. sa. 640 mAM pazcima hiMdamAM AvyuM tyAre valabhIne rAjA tulahepatu te A pravasena have jaIe ema puravAra thAya che. A rAjAnuM bIjuM dAnapatra saM. 31( dara9-30 I. sa.)nuM I. e. va. 2 pA. 13 me prasiddha thayuM che. IbArata banenI sarakhI che paraMtu temAM valabhI svatalamAM rahetA buddha sAdhune dAna ApyAnI hakIkata che. 1 ja, bI, bI, Ara. e. esa. che. 20 pA. 6 e. ema. TI. jekasana Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntare patarU paheluM paM. 1 - 24 oM svasti vijayavalabhItaH prasabhapraNatA mitrANAM matrakAnAmatu labalasampanna maNDalAbhoga saMsaktasaMprahArazatalabdhapratApAtpratApApanatadAnAmAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNItralAvAptarAjyazriyaH paramamAhezvarazrIbhaTA ka divyavacchinna rAjavaMzAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhAntAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRtikhaDga dvitIyabAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitastvanikaSaH tatprabhAvapraNatArA ticUDA ratnaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisaMhatiH sakalasmRtipraNItamArgasamyakzaripAlanaprajAhRdayaraMjanAnvarAjazabdo rUpakAntisthairyyagAmbhIryyabuddhisaMpadbhiH smarazazAGkAdvirAjodadhitridazagurughanezAna tizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSa svavIryyaphalaH prArthanAdhikArthapradAnAnanditvidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDa lAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenaH tasya sutaH tatpAdanakhamayUkhasaMtAnavisRtajAhnavIjalaiaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasaMpadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasamAbhigAmikaiH guNaiH sahajazakti zikSavezekSavismApita khiladhanurdharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitA gharmmadAyAnAmapAkarttI prajopaghAtakAriNAM upaplavAnAM zamayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya sahopapatipakSalakSmiparibhogadakSavikramaH vikramopasaMprAptavimalapAthiva zrIH paramamAhezvaraH zrIdharasenaH tasya sutaH tatpAdAnudhyAtaH sakalajagadAnanda nAtyadbhutaguNasamudrasthagatasamapradimaNDala: samarazatavijayazeAbhAsanAtha maNDalAgradyutibhAsuratarAMzapIThovyUDhagurumanorathamahAbhAvaH sarvavidyAparAvara bhAgAdhigamavimalamatirapi sarvataH subhASitalavenApi svApa pAdanIyaparitoSaH samagralokA gADhagAmbhIryahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparamakalyANasvabhAvaH khilIbhUtakRta yuganRpatipathavizodhanAdhigatodagrakIrttiH dharmAnuparodhojjvalatarIkRtArthamukhasaMpadupasevAni rUThadharmmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAdityaH tasyAnujaH tatpAdAnudhyAtaH svayamupendra guruNeva guruNAtyadarasamabhilaSaNIyAmapirAjalakSmIM skandhAsaktAM paramabhadraiva dhuryastadAjJAsampAdanaikarasatyavodvahanakheDasukharatibhyAM anAyAsitasatvasaMpattiH prabhAvasampadvazIkRtanRpatizataziroratnacchAyopagUDhapAdapIThopi parAvajJAbhimAnarasana|liGgitamanovRttiH praNa - timekAM parityajya prkhyaatpai| ruSAbhimAnairapyarAtibhiranAsAditapratikriyApAyAH kRtanikhilabhuvanAmodavimalaguNa saMhatiH prasabhavighaTitasakala kali vilasitagati nnicaja - 158 1 ke!. i. i. vA. 3 pA. 171 meM alINAnA zIlAditya 7 mAnA sa Mvat 447 tAmrapatramAMnA A bhAga mULa tarIke laine ane temAM pragaTa kartAe ApelA pADa phera dAkhala karIne A akSarAMtara upajAvyu che. tethI dareka paMktinI zaruvAta jANI zakAI nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 2 jAnAM tAmrapatra nAvirohibhirazeSaiH doSairanAmRSTAtyunnatahRdayaH prakhyAtapauruSAstrakauzalAtizagogaNatithavipakSakSitipatilakSmIsvayaMgraha prakAzitapravIrapuruSaprathama saMkhyAdhigamaH paramamA hezvaraH zrIkharagrahaH tasyatanastatpAdAnudhyAtaH patarUM bIjeM ? paM. 25-36 sakalavidyAdhigamavihita nikhila vidvajjanamanaH paritoSAtizayaH satvasampadAtyayaudAryeNa ca vigatAnusandhAnAsamAhitArAtipakSamanoratharathAkSabhaMgaH samyagupalakSitAnekazAstrakalA lokacaritagahvaravibhAgopi paramabhadraprakRtirakRtrimaprazrayavinayazobhAvibhUSaNaH samarazatajayapatAkAharaNa pratyalodagrabAhudaNDavidhvansita nikhilapratipakSadapadayaH svadhanuH prabhAvaparibhUtAstra kauzalAbhimAna sakalanRpatimaNDalAbhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasenaH tasyAnujaH tatpAdAnudhyAtaH saccaritAtizayitapUrvvanarapatiH dussAdhAnAmapi prasAdhayitA viSayANAM mUrtimAniva puruSakAraH parivRddhaguNAnurAganirbharacittavRttiH manuriva svayamabhyupapannaH prakRtibhiradhigatakalAkalApaH kAntimAnnidrAtiheturakalaGkaH kumudanAthaH prAjyapratApasthagita digantarAlaH pradhvaMsitadhvAntararAziH satatoditassavitAprakRtibhyaH paraM pratyayamartha - vantamatibahutithaprajyojanAnubaMdhamAgamaparipUrNaM vidadhAnaH sandhivigrahasamAsanizcayanipuNaH sthAnamanupadezaM dadatAM guNavRddhividhAnajanitasaMkArassAdhUnAM rAjyazAlAturIyatantrayorubhayorapi niSNAtaH prakRtivikramapi karuNAmRduhRdayaH zrutavAnapyagarvvitaH kAntopi prazamI sthira sauhRdayyopi nirasitA doSavatAmudayasamalasamupajanitajanatAnurAgaparipihitabhuvanasamatthitaprathitatrAlAditya 37 dvitIyanAmA paramAhezvaraM zrI ghusenaH kuzali sarvvAnevayathAsaMbadhyamAnakAnsamAjJApayatyastuvassaMviditaM 38 yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanAya trisatima svatalapratiSThita koTTammahikAdevI pAdevyAH mahArAjadroNasiMhena trisaGgamaka 39. prapIyavApISutAmrazAsane bhilikhya gudAdAnaM pratipAditamantarAcca vizcigganItaM tedasmabhirgandhapuSpadhUpadIpatailAdyopayo-- 40 gAya devakulasya ca khaNDasphaTitapratisaMskaraNAya pAdamUlajIvanAya ca samutsamkalitaM tathAtrisaGgamaka ( svatala ) gaJjat pratyaha 159 1 anubhAne 2 pa trisaGgamaka upa zAsane 4 pAyo pratipAditaM vicchittiM nItaM vaaNthe| asmAbhir 7 vaaNthe| gaJjAt 53 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 gujarAtanA aitihAsika lekha 41 tanniyuktena rupaka eko deyo kSayanIvItvena devyAH pUjAhetordharmadAyo nisRSTaH yato na kenaciDhyAsedhe vartitavyaM AgAmibhadrana42 patibhirasmadvaMzajyairanyairvA anityanyaizvaryAnyasthiramAnuSyasAmAnyaM dAnaphacalaeNmava ___ cchadvire ayamasmahAyAnumantavyaH pratipAlayita 43 vyazca tyuktaJca // bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhiH sagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phala yAni 44 hadAridyabhayenerendrardhanAni dharmAyatanIkRtAni nirbhuktamAlyapratimAnitAnI konAma sAdhu punarAvadIta 45 SaSTivarSasahasrANi svarge tiSThati bhUmidaH Acchatto cAnumantau ca tAnyeva narake vasediti // dUtako nRrAjaputra zrI kharagrahaH 46 likhitamidaM sandhivigrahAdhikRta divirapati catrabhaTTi putradivirapati skandabhaTena // saM 300 / 20 ASADha su / svahasto mama 1 yA vaMzajaira 2 vAMyA anitya 3 pAyA asthiraM mAnuSyaM 4 dAnaphalam 5 pAyA avagacchadbhira 6 pAyA asmadAyo 7 pAyA ityuktaM ca vAyA phalaM yAni vAyA bhayAt 10 pAyA SaSTiM yA AcchettA 12 pAyA bhanumantA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 2 jAnAM tAmrapatra bhASAntara 13. parama mAhezvara dhruvasena kuzaLa hAlatamAM saMbaMdhavALA sarvane anuzAsana kare cheH-- tamane jAhera thAe keH-- 161 14-16. mahArAja droNasiMhe tenAM mAtApitAnA puNya arthe prApIyeAmAM trAMbApatrapara lakhI trisaGgamakanA svatalamAM sthApita kATTammahikAdevI arthe zuddAdAna (? ) ane trisadgamakanAM sarAvara karyAM. ane samaya vIte (te dAnanA upabheAga)nA pratibaMdha thayA hatA. A (hvAna) mAM amArAthI gandha, kusuma, dhUpa, dIpa, tela, Adi mATe ane mandiranA khaMDita athavA jIrNa thaelA bhAganA uddhAra ( samArakAma ) mATe ane tenA pujArInA pAlana mATe anumati apAI che. 16-17 ane trisamakanA svatalanA sacaya( khajAnA )mAMthI pratikrina eka rUpAne sikko nitya dAna tarIke, tyAM nImelA mANasathI devInI pUjA arthe devAnA che. te dharmadAna tarIke apAyuM che, jethI keAI e pratimadha karavA nahi. 17-18 ane A amArA dAnane, amArA vaMzanA ke anya bhAvi bhadra nRpAe prabhutva anitya che, mAnuSya lakSmI asthira che, ane dAnanuM kuLa ( denAra ane rakSanArane ) sAmAnya che, ema joI anumati ApavI ane rakSavuM. 19-20. ane nIce pramANe kahyuM che:-sagarathI mAMDI ghaNA nRpAe pRthvInA upabhAga karyAM che ane je je samaye bhUpati tene te samayanuM phaLa che. dAridrayanA bhayathI nRpAe A jagamAM satpAtrAmAM dIdhelI lakSmI je upaleAga thaelI mALA samAna che te kayA sujana punaH harI leze ? 21 bhUmidAna denAra svargamAM 60000 varSa vase che, paNa te harI lenAra athavA haraNamAM anumati ApanAra teTalAM ja varSa narakamAM vase che. dUtaka rAjaputra kharagraha che. 22 saMdhivigrahika ane divipati katrabhaTTinA putra dvinirapati skandabhaTathI ma lakhAyuM che. saM. 320 (I. sa. 502-3 ) aSADha zu. 1 mArA svahasta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 68 dhruvasena 2 jAnAM nagAvAnAM tAmrapatro gupta saMvata 32 (I. sa. 639-40) bhAdaravA vada 5 A tAmrapatronI be joDIo ratalAma darabAranI che. te madhya hindustAnamAM ratalAma sTeTanA divAne 1902 nA DiseMbaramAM mArazala ane kajhInsa sAhebane cheDA samaya mATe ApyAM hatAM. mI, mArazale ratalAmanA divAnano eka patra mane me kahyuM hate, te uparathI jaNAya che ke, ratalAmanI uttare 10 maila para nogAvAmAM eka brAhmaNane pha, tenA makAna pAse durasta thatuM hatuM tyAre, 1891mAM, A patarAMo maLyAM hatAM. dareka joDI be tAmrapatronI banelI che. te joDI upara eka mudrA lagADelI che. A mudrAnI kaDI bhAMgelI athavA kApelI maLelI che. ane prathama kaI jeDInI te haze te kahI zakAtuM nathI. mudrA laMbagoLa che. ane tene vyAsa Azare 2" ane 2' mApanA che. temAM beThelI sapATImAM upaDatA jamaNI bAju mukha rAkhI beThele eka nadI che ane tenI nIce zrImaTIma lakheluM che. I. sa. 1902-3 nA enyuala riporTa opha dhI ArkeolojIkala sarve opha iDIAmAM A bemAnuM bIjuM dAnapatra ( bI ) pratikRti sAthe prasiddha karI cUkyo chuM. paheluM (e) prasiddha karavA sAthe bIjAnuM akSarAntara paNa pharI chApuM chuM. kAraNa ke bannenA dAnanA bhAge eka bIjA sAthe saMbaMdha dharAvatA heI eka bIjA upara ghaNe prakAza pADe che. mI. kajhInsa 1905 mAM banAvelI zAhInI be chApa, ane te ja varSamAM mI. mArazale mokale. lAM rabiMga uparathI A lekha prasiddha karyo che. phakta aMdaranI bAju para lakhANavALAM be tAmra kotare che. pahelA patarAnI lakhelI bAjInA nIcenA cheDA upara kaDInAM be kANAM che, ane bIjA patarAne mathALe tenI sAme be kANuM che. chApa uparathI anumAna thAya che ke te dareka patarAnuM mApa, Azare 9 iMca uMcAI ane 11" pahoLAInuM haze. A lekhamAM maitraka rAjA dhruvasena (2) e be brAhmaNane jamInanuM dAna ApyAnuM lakhyuM che. teNe A zAsana ( pitAnI rAjadhAnI ) valabhImAMthI kADhayuM hatuM. tenI vaMzAvaLI tenA saMvata 310 nA dAnapatranA zabdomAM ja che. dAna meLavanArA A be brAhmaNo udumbaragalphara ane jambusara cheDI agaritakAgrahAra ane ayAnakAgrahAramAM AvI rahetA hatA. udumbaragahara bI dAna patranI paM. 41 mAM tathA dharasena 4 thAna eka dAnamAM paNa Ave che. jambusara te kheDA ane bharUca vaccenuM hAlanuM jambusara che. upara kahelA pradezamAM mAlavakamAM " ( mAru gumAna-gu paM. 41, tathA mAva mAna-viSaye bI dAnapatramAM paM. 44 ) e vAkaya guMcavaNavALuM che. "bo " ekaluM prasiddha karyuM tyAre meM sUcavyuM hatuM ke dAna meLavanAranA varNana pahelAM trIjI paMktimAM AvatA dazapura sAthe kadamana zabdano saMbaMdha hoya. A vicAra choDI de paDe che. kAraNa ke "e" mAM dazapura ne ullekha ja nathI. dAna meLavanAranAM varNanamAM teo pahelAM tarata ja AvatAM agastikAgrahAra ane ayAnakAgrahAra gAmanA nAmanA saMbaMdhamAM pharamAna zabda be vakhata vAparyo che. tethI mujI ane vize nI pahelAM kurAnana zabda AgaLa AvI gayela saptamI "mA " ne ja lAgI zake ane mArA gudAmAna mujau athavA vize ane mAra34 mujo athavA-vi e eka ja che. e. I. vo. 8 pA. 188 pro. I. huza Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 2 jAnAM nogAvAnAM tAmrapatrI game tema hoya paNa dhruvasena 2 jAnAM A be dAnapatro uparathI eTaluM te sAbita thAya che ke tenA tAbAmAM mAlavA agara tene thoDo bhAga paNa hate. navagrAmakamAM ApeluM jamInanuM dAna jenI pUrva varAhATaka, dakSiNe eka nadI ane uttare pulidAnaka AvelAM hatAM, te A prAMtanuM che. ratalAmanA divAne mI. mArazalane lakhelA patramAM navagrAmakane hAlanA nAgAvA tarIke ke jyAMthI A be dAne maLyAM hatAM, varAhATakane pUrvamAM bhAroDA tarIke ane puliMdAnakane uttaramAM paddanA tarIke oLakhAvyAM che. dAnanA varNanamAM AvatI eka nhAnI nadI paNa te patra sAthe mokalelA ratalAma sTeTanA nakazAmAM negavAthI agnikANumAM nizAnIthI batAvelI che. A dAnapatranA dUtaka rAjaputra kharagraha pAchaLathI paragraha 2 jA tarIke gAdIe AvanAra pote ja haze. lekhaka divirapati kaMThabhaTa dhavasena 2 jA ane dharasena 4 thA nAM bIjAM dAnapatromAM karIthI Ave che. tene pitA vatrabhadri zIlAditya 1 lA ane dhruvasena 2 jAnAM dAneAmAM tathA putra anahila dhruvasena 3 jA kharagraDa 2 jA ane zIlAditya 2 jAnAM dAnapatromAM Ave che. A lekhanuM varSa [ gupta ] saMvat 320 ( eTale i. sa. 639-40) e, mI. jekasane prasiddha karelAM bhAvanagaranAM patarAMonuM varSa che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 1 rUpakAnti 12 vAM 1 oM svasti [ // ] valabhitaH prasabhapraNatAmitra [ 1 ]NAM maitrakANa [ 1 ]matulacala - sampannamaNDalAbhogasaMsaktaprahA[ra] 2 zataLabdhapratApAtpratApopanatadAnam [ 1 ] nArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNI balAvAptarAjya - 3 zriyaH paramamAhezvara [ : ] zrIbhaTAka davyavacchinnarAja vanmAtApitR caraNAravindamaNatipravidhautAzeSakalmaSa [ : ] 4 zaizavAtprabhRti khaDgadvitIyabAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvanikarSaH ta gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM palaM tprabhAvapraNatA -- 5 rAticUDAra []]naprabhAsaMsaktapAdanakharazmi saMhatiH sakalatmRtipraNItamArgasamyakSaripAlanaprajAhRdayare 6 JjanAnvartharAjazabdo rUparAntisthairyagAmbhiyyaibuddhisampadbhiH smarazazAGkAdrirAjodavitridaza gurunezAnati 7 zayAna[ : ]zaraNagatAbhayapradAnaparataya[ 1 ]tRNavadapAsta[ 1 ]zeSasvaka[ 1 ] phalapa[ ] ]rtyanAdhikArtya[ 1 ] pradAnAnandita 8 vidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalA bhogapramodaH paramamAhezvaraH zrI guhasena - 9 stasya sutastatpAdana khamayUkhasanta [ ]na [vi] sRtajAha [ vI ]jalaughaprakSa [ 1 ]litAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvya 10 mAnasampadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasama [ 1 ]migAmikairguNaitsahajaM zaktizi[ kSA ]vizeSavismApitAkhiladhanu 11 rddharaH pratha[ 1 ]mamanarapatisamasRSTa [ ]nAmanupa [ 1 ]layitA dhammadAyAnA papAkartA ghAtakAri 12 []mupaplava [ ]nAM dazayitI zrIsarasvatyorekAdhipAsasyai saMhatArAtipakSalakSmIparibhogadakSavikramo vikramopasaM 13 prAptavimalapArthivazrIH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnubhya[ ]taH sakalaja[ gadA ]nandana []tyadbhuta [1] - rupayA 2 vA vaMzA vAM sasva. 4 vA paaNthe| gaissahaja. vAyo gAmbhIryya 8 vAM guru 7 dhivAsya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat saMhatiH 5 vA samyakpari } vAcA 10 pAMthe dhammaM 11 the| darzayitA www.umaragyanbhandar.com
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 165 dhruvasena 2 jAnAM nogAvAnAM tAmrapatro 14 guNasamudayasthagitasamapradiGamaNDale[ : ]samarazatavijaya[ zo bhAsana[ 1 ]thamaNDa lApradyutibhAsuratarAnsapIThodUDhe15 gurUmanorathamahAbha[ 1 ]H sarvavidyAparAvara vibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvatassu bha[ 1 ]SitalavenApi sukhopapA16 danIyaparitoSaH samapralokAgAdhagAmbhIryyahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparamakalya []NasvabhAvaH khilI17 bhUtakRtayuganRpatipathavizodhanASigatodayakI[ddhi `nuparodhojjvala[ ta ]ri___ kRta[ 1 ]|sukhasampadupasevAnirU18 DhaSAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAdityastasyAnujastaspa[ 1 ]da [1]nudhya[ ]taH svayamupendraguruNeva guruNa[1]19 tyAbaravatA samamiLapaNIyAmapi rAjalakSmi skandha[ 1 ]sa[ka] [1]paramabhadraiva dhuryyastadAjJa[ 1 ]sampa[ 1 ]danaika[ ra ]satayaivodvaha20 nkhedesukharari[ bhya ] [1]mana[ 1 ]ya[ 1 ]sitasatvasampatiH prabhAvasampadvazIka [ta nRpatizataziroratnacchAyopagUDhapAdapIThopi 21 parAvajJAmima[ ]narasAnAliGgitamanovRttiH praNatimerkA parityajya prakhyAtapauruSA bhimAnairaNyarAtibhiranAsAdita22 pratikriyopAyaH kRtanikhilabhuvana[ 1 ]modavimalaguNasaGgatipresabhavighaTitasakalaka livila[ si ]tagatirnIcajanA23 ghirohibhirazeSairdoSairana[ 1 ] mRSTAtyunatahRdayaH prakhyAtapau[ ru ]SAstrakauzalAtiza yagaNatithavipakSakSitipatilakSmI24 svayagrahapraka[ 1 ]zitapravIrapuruSaprathamasaMkhyAdhigama[ : ]paramama[ 1 ]hezvaraH zrIkha. ragrahastasya tanaya25 tatpAdA[ nudhya ][1]taH sakalabi[ba [ 1 ]dhigamavihitanikhilavidvajanamanaH paritoSAtizayaH satvatAmpada[ 1 ]tya[1]gaudA[ yrye ]26 Naca viga[ ta ][1][ sa dhAna[ 1][ za ]ma[ hi ]tAra[1]tipakSamanora thAkSabhAH samyagupalakSiti[1]nekazAstrakalAlokacarita 1 vAyadipaNDala: 2 pAMyA rAMsa 3 pAyA guru 4 pAyo kIrtiddhA ane tarIkRtA 5vAya lakSmI pAMya. ratibhyA 7 vAMyA satva 8 pAyA mekAM 8 paaye| saMhati 10 vAMya kSitipati. 11 vAMyA svayagraha 12 vAMyA statpA 13 vAyA satvasampadA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 gujarAtanA aitihAsika lekha patarU bIjuM 27 gahnara[ vi]bhAgopi praramabhadraprakRti ra kRtrimaprastrayavi [ na ] yazobhAvibhUSaNaH . samarazatajayapatAkAha 28 raNapratyalodagrabAhudaNDavidhvansita nikhilapratipakSadappardiyaH [ sva ]dhanu [ : ]prabhAparibhRtAstrakau [ za ]lAbhimA 29 [ na ]sakalanRpatimaNDala bhina[ ndi ]tazAsanA paramam [ ]hezvaraH zrIdharasenastatyAnujastatpAda[[ ]nudhya[[ ]taH saccaritAtizayita 30 sa[ kaM ]lapUrvvanarapatiratidussAdhAnAmapi prasAdhayitA viSayANAM mUrtimA [ni ]va puru[ Sa ]kAraH parivRrddhaguNAnurAga 31 [ ni ]rbharacitavRttibhirmmanuvi svayamabhyupapannaH prakRtibhiradhigata kalAkalApaH [ [][nti ]mA[ nirvR ]tiheturakalaGkaH 32 [ ku ]mudanAthaH prAjyapratApasthagita diga[ nta ] rAlapradhvansitadhvA [nta ]rAzistatoditassavirtA prakRtibhyaH paraM pra[ tya ] zrama 33 [ thavanta ]matibahutithaprayojanAnubandham [ 1 ]gamaparipUrNa vidadhAnaH SandhivigrahasamAsanizcayanipuNaH [ stha] 34 rupamAdezaM dadadguNavRddhividhAnajanita saMskArassa [[ ]dhUMnA rAjyasAlAturIya [ ta ] ntrayorubhayorapa ni[ SNA ]taH 35 prakRSTavikrameopi kiruNamRduhRdayaH zrutavAnapyagarvitaH kAntopi prazamI sthirasauhRdayyapi nirasitA do 36 pavatAmudayasamayasamupajanitajanatA nurAgaparipihitabhuvana samasthita prathitabAlAdityadvi 37 tIyanAmA para mamAhezvaraH zrI dhruvasenakuzalI sarvvAneva yathAsambadhyamAnakAnsama [T]jJApayetyastu va 38 ssaMviditaM yathA mayA mAtApitra puNyANya [T]yanayaH dumbaragahara[vi]nirgatAgastikA [T]hAra [1] [ 1 ]vAsiu[ cya ] 39 mAnacAturvvidyasAmAnyapArAzarasa [ go ]travAjasaneya sabrahmacAribrAhmaNaku[ mA ]rasva [[ ]miputrabrAhmaNa 40 agnisvAmine tathA jambUsara vinirgatAyAnakA [[ ]hAranivAsi [ u ] cyamAna [ cA ]tuvidya sAmAnya kauzikasa 12 vidhvaMsita pAyA paribhUtA 4 zAsana parivRddha. 8pradhvaMsita the| va 10 vI pUrNa sandhi 12 va va sthAnenu 13 rUpa 14 vadhUnAM 15 vAMyA zAlAturIya manerapi 19 / karuNA. 17 vAM 08 yA yanAyodumbara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat vA stasyAnu vAM 11 viSayANa payatyastu www.umaragyanbhandar.com
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhvasena 2 jAnAM nogAvAnAM tAmrapatrI 41 gotravAjasaneyasabrahmacAribrAhmaNamahezvaraputrabrAhmaNasaMgaravaye mAlavake ucyamAnamu42 ktau navagrAmakagrAmapUrva[ dI ] ni bha[ ktI ]zataM yasyAghATanAni pUrvataH varAhoTa kagrAmakaGkaTaHda[ kSi ]Nato43 nadI aparataiHlaSmaNapaTTikA uttarataHpulindAnakagrAmakaGkaTaH[e]vametaccaturAghATana vizuddhaM bhaktIzataM 44 soGga soparikaraM sabhUtavAtapratyAyaM sadhAnyahiraNyAdeya sadaza[1]parAdhaM sotpatra mAnaviSTika sarvarAja45 kIyAnAmahastaprakSapaNIyaM pUvvaMprattade[va]brahmadeyatra[T]maNaviGgatirahitaM bhUmicchi dranya[1]yena[I]candra[1] kArNa [vakSi]46 tisaritparvatasamaka[ 1 ]lInaM putrapAtrAnvayabhoye u[ da ]kAtisamrgeNa dharmadAyo nisRSTaHyatonayo[ca ]rucitayA 47 brahmadeyasthityA gurjatoH kRSatoHkaphayatoH pradizatoLa na kazcidvA[1]seghe vartita vyamAgAmibhadranRpa48 tibhirapyasmadvajairaNyaivIanitya[ 1 ]nyaizvaryANyAsthiraM ma[1]nuSyasa[T]ma[1] nyaJca bhUmidAnaphalamavagacchAdbhira[ya]49 masmadda[1]yonumantavyaH paripa[ ]layitavyazcetyutaJca // bahubhirvasudha[ 1 ]bhuktA [1]rAjabhissagara[T]dibhiH [1] yasya yasya yada[T]bhUmasta[syai] 50 tasya tada[1]phala[1] [ya]niIhAda[1]ridrabhaya[1] narendra ddhanauni dharma[1] yatanIkRta[1]ni[1]nirbhuktama[ 1]lyapratima[ 1]ni ta[1]ni ko nAma zIghuHpu51 [na] rA[ya]"dIta // SaSTIva[rSa ]sahasra[T] [ Ni ] svarge tiSTati bhumidaH[1] acchetta[1][1]numa[ ta][1]ta[7]nya[va]narakeva[ se ]diti / / dUtakotra rAjaputrazrIkharagraha[:] 52 likhitamidaM sandhivigraha[ 1 ]dhigRtadivirapativatrabhaTTaputradivirapatiskandabhaTena // sa 300 20 bha[ 1 ]drapada va 5 svahasto mama // 1 yA pUrvasImni 2 yA lakSmaNa 3 pAyA sodnaM 4 vAyA deyaM 5 vaay| viSTika pAMyA prakSepaNIyaM pUrva 7 vAMyA viMzati 8 vAyA pautrAnvayabhogya vAyA bhuJjato 10 vAMyA karSayato 11 pAyA rapyasmadvaMzajaranyaivA 12 yA mAnuSyaM pAyA tyuktazca 14 vAMyA bhUmistasya 15vAMyA phalaM 11 vAyA dAridya 17 vAMyA InAni 18 pAMyA sAdhu 19 lAMyArAvadIta 20 vAMyA tiSThati bhUmidaH 21vAyA AcchetA 22 pAyA mantA 23 vAye, tAnyeva 24 pAyA dhikRta. 25 vaay| vatrabhahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha bhASAntara ( paMkti 36 ) mahezvaranA parama bhakta, khAlAditya nAmadhArI, zrImAn dhruvasena kuzaLakSema hatA te samaye sarve lAgatAvaLagatAone AjJA kare cheH ( paMkti 37 ) tamane jAhera thAe ke mArga mAtapitAnA puNyanI vRddhi mATe mAlavakamAM jaNAvelA vibhAgamAM navagrAmaka gAmanI pUrva sImA para ekase bhakatI bhUmi, ummaragahvarathI AvelA, agastikAgrahAramAM nivAsa karavA, tyAMnA caturvedI madhyenA pArAzara gAtranA, vAjasateya zAkhAnA brAhmaNa kumArasvAmInA putra, brAhmaNa agnisvAmIne tathA jammUsarathI AvelA ayAnakAgrahAranivAsI, caturvedI, kauzika geAtranA, vAjasaneya zAkhAnA, brAhmaNu mahezvaranA putra brAhmaNu saMgaravine meM ApI che. ( paMkti 42 ) A bhUminI sImA:pUrvamAM varAhATaka gAmanI sImA; dakSiNe eka nadI, pazcime lakSmaNanI paTTikAH ane uttaramAM pulindAnaka gAmanI hada che. ( pIkta. 43 )A upara jaNAvelI sImAvALI 100 bhaktI bhUmi uddhRddha sahita, uparIkara sahita, bhUtavAta pratyAya sahita, dhAnya ane suvarNanI upaja sahita, dazAparAdha sahita, viSTika sahita, ane rAjapuchyAnA pratibaMdha mukta, pUrve maMdirAne ane brAhmaNAne karelAM dAna khAda karI ( varjya karI ) ane brAhmaNeA mATenA vIsamA bhAga vantya karI, bhUmicchidra nyAyane anusarI, zazI, suraja, sAgara, pRthvI, nadIe, ane parvatAnA astivanA samaya sudhI, ( A be puruSonA ) putrA, pautrA ane temanA vaMzajonA upabhAga arthe meM puNyadAna tarIke pANInA ardha sAthe ApI che. ( pati 46-51 ) cAlu dhamakI tema ja zApa devAnA zleAkeA che. ( paMkti pa1 ) A dAnanA taka rAjaputra zrImAn kharagraha che. sAMdhivigrahAdhikArI, virapati vatrabhaTTinA putra, divirapati skandabhaTa che. kRSNapakSa 5 ne dine. A mArA svahastAkSara che.' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat dAnapatranA lakhanAra saMvat 320 bhAdrapada www.umaragyanbhandar.com
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1069 dhruvasena 2 jAnAM nAgAvAnAM tAmrapA saMvat 321 caitra vada 3 A tAmrapatrAnI be joDIo ratalAma darabAranI che. te madhya hRdustAnamAM ratalAma sTeTanA divAne 1902 nA DiseMkharamAM mArazala ane kajhInsa sAhebene thoDA samaya mATe ApyAM hatAM. mI. mArale ratalAmanA divAnane eka patra mane melyA hatA te uparathI jaNAya che ke, ratalAmanI uttare 10 mAIla para nAgAvAmAM eka brAhmaNanA kUvA tenA makAna pAse durasta thatA hatA tyAre, 1891 mAM, A patarAMe maLyAM hatAM. dareka joDI e tAmrapatranI anelI che. joDI upara eka mudrA lagADelI che. A mudrAnI kaDI bhAMgellI athavA kApelI maLelI che. ane prathama kaI joDInI te haze te kahI zakAtuM nathI. mudrA lakhazeALa che ane tenA vyAsa Azare ra" ane ra" mApanA che. temAM khAdelI sapATImAM upaDatA jamaNI bAju mukha rAkhI beThele eka naMdI che. ane tenI nIce zrIma: lakheluM che. I. sa. 1902-3 nA enyuala riperTa Ak dhI ArkeeleAjIkala sarve ek IMDIomAM A bemAMnuM bIjuM dAnapatra ( khI ) pratikRti sAthe prasiddha karI cUkayA chuM. paheluM prasiddha karavA sAthe khIjAnuM akSarAntara pazu pharI chApuM chuM. kAraNa ke mannenA dAnanA bhAge eka khIjA sAthe saMbaMdha dharAvatA hAI eka khIjA upara ghaNA prakAza pADe che. A 'khI'' lekhanuM akSarAntara je AMhi khIjI vAra chapAyuM che, te mI. kajhInse taiyAra karelI e zAhIvALI chApA tathA rabiMga uparathI lakhAyuM che. A biMga bahu suMdara che, ane tenAthI keTalAka akSare mULane kATa lAgavAthI zAhIvALI chApAmAM adhUrA dekhAya che, te saMpUrNa dekhAya che. A che patarAMe che. ane tenI aMdaranI bAjumAM ja lakhANa che. pahelA patarAnI lakhelI mAjunA nIcale cheDe e kaDI mATe kANuAM che. ane khIjAne mathALe tenI sAmAM tevAM ja e kANAM che. chApe uparathI te dareka patarAnuM mApa Azare 9" uMcAI ane 11?" paheALAI nu' lAge cheH dAna je sthaLathI apAyuM sthaLa, dAna lenArA e purUSonAM varNana, dAna devAyalI bhUminuM varNana ane tithi sivAya lekha 'khI,' lekha e' ne lagabhaga maLate ja che. vanditapallInA vijayI nivAsasthAnathI dAna apAyuM hatuM. e sthAnanA nirNaya thai zakayA nathI. dAna lenArA e purUSa udumbaragahvarathI AvelA, ayAnakAgrahAranivAsI, dazapuranA trivedI, pArAzara geAtranA, mAdhyandina-vAjasaneya zAkhAvALA ane brAhmaNu mudhasvAmInA putra brAhmaNu dattasvAmI tathA khIne agatikAgrahAranivAsI, caturvedI, pArAzara geAtraneA, vAjasaneya zAkhAvALA ane brAhmaNu budhavAmInA putra brAhmaNa kumArasvAmI hUpe. dAna mAlavakamAM, jaNAvelA vibhAgamAM, candraputraka gAmamAM dakSiNa sImA para AvelI ekaseA bhaktI bhUmivALA khetaranuM hatuM. A kSetranI sImA : pUrvamAM dhammaIikA gAmanI hrada; dakSiNe devakulapATaka gAmanI sarahada; pazcime mahattara vIrataramalinA kSetra( khetara )nI hada; uttara-pazcima ( vAyavya ) khUNe nirguNDI nAmanuM nhAnuM sareAvara : ane uttaramAM vIratara maNDalInuM kSetra; dAnanI tithi saMvat 321, caitra kuSNapakSa. 3. dAna apAyalA be purUSamAMnA pratyeka purUSa budhasvAmInA putra, pAjasaneya zAkhAvALA, ane pArAzara geAtranA varNavyA che. A sUcave che ke te banne jaNa eka ja pitAnA putrA hatA ane udumbaragaDharathI AvelA " evuM je pahelA purUSa mATe ( lI. 41 ) ApyuM che te bIjA purUSane paNa eTalI ja sArI rIte lAge che. paheleA dAna lenArA purUSa, ayAnakAgrahAramAM rahetA ane ' 1 e. I. e. 8 pA.194 . I. jhulza Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 gujarAtanA aitihAsika lekha dazapurane caturvedI hate A uparathI huM anumAna karuM chuM ke ayAnakAgrahAra e eka dazapurane eka vibhAga ( bhAga) hato. dAna lenAro bIjo purUSa e kadAca pahelA bhAI hatuM ane te agaritakAgratAra je dazapurane bIje vibhAga haze tyAMnA caturvedI madhayenA eka hatA ane tyAM vasato hato. A zahera e hAlanuM dasera athavA mandasera che. je siMdhiyA sarakAranA rAjyanA eka vibhAganuM mukhya zahera che ane ratalAmanI uttare para mAIla dUra AveluM che. e" lekha mujaba dAna apAyelI bhUmi mAlavaka vibhAgamAM hatI. te candraputranI dakSiNe AveluM eka khetara hatuM ane tenI pUrvamAM dhammaharphikA ane dakSiNamAM devakulapATaka hatAM. mI. mArzalane lakhelA patramAM ratalAmanA divAne A sthaLe te candodIA, dhanaida ane divala kheDI e nogAvAnI nice AvelAM traNa gAma jyAMthI A be dAna zodhAyAM hatAM te ja anakame mAnyAM hatAM. paNa e nAmamAM uccAranI samAnatA phakta upara uparanI ja ( bAhya ) che. A uparAMta dhaznoda cAdInI pUrvamAM nathI, paNa naiRtyamAM che. ane divala kheDI dakSiNamAM nathI paNa codIne vAyavyakoNe che. A uparathI dIvAne mukarara karelI oLakha rada gaNavI joIe. DaoN. phalITe mATI kRpA karI nakazA tapAsIne nIcenA pari me sthApyAM che - mandaseranI dakSiNa-agni khUNAmAM 11 mAIla para, 8 dhI InDIana eTalAsa zITa" naM. 35. esa. I. ( 1891 ) mAM " dhambara " nAme batAveluM eka moTuM gAma che. ane bhepAla ane mAlavA TepogrAphikala sarve zITa naM. 38. (1882) mAM dha--Ara ApeluM che te A dAnapatranuM gAma dhammasuhaDikA che ema mane lAge che. . paraMtu keI paNa nakazAmAM bIjAM nAmamAMthI eka paNa batAveluM nathI. paNa candraputranI dakSiNe ane dhamnAranI nairUtya keNathI pazcime 4maila upara diladane devakulapATaka mAnIe, ane dhamnArane candaputranI pUrvanuM gAma gaNue te saMbhavita che. tema chatAM phakta eka ja sthaLa anumAnathI eALakhavAthI lekhanuM cokkasa sthaLa nirvivAda rIte nakkI thAya nahiM. A lekhanI tArIkha, Tgama saMvata 3ra1 ( eTale I. sa. 640-41) nagAvAnAM pahelAM dAnapatranA saMvata 320 ane dharasena 4 thAnI vahelAmAM vahelI tArIkha saMvat 326 e be vacce che. ane A rIte dhruvasena 2 jAnA rAjyane jaNAyelo vakhata eka varSa AgaLa vadhe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 2jAnAM nogAvAnAM tAnapatro 171 akSarAntare patru pahelaM 1 oM svasti[ // ]vijayaskandhAvArAdva[ ndi ]tapallIvAsakAtmasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabalasampannamaNDalAbhoga2 saMsaktaprahArazatalabdhapratApAtpratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaula bhRtazreNI3 balAvAptarAjyAzriyaHparamamAhezvarazrIbhaTArkAdavyavacchinnarAjavAnmAtApitRcaraNAra vindapraNati'4 pravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRtikhaDgadvitIyabAhurevasamadaparagajaghaTa[T]sphoTanapra [kA ]zi[ ta]5 saMtvanikaSaHtatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisaGkatiH'saka[ la ] smRtipraNI 6 tamArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraJjanAnvartharAjazabdorUpakAntisthairyagAmbhIryyabu ddhisampadbhi[ : ]smaraza7 zAGgAdrirAjodAdhitradazagurudhanezAnatizayAnaHzaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavada. pAstAzeSasvakArya8 phalaprArthanAdhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNAyahRdayaHpAdacArIva sakalabhuvanama NDalA[ bho ]gapramodaH 9 paramamAhezvaraHzrIguhasenastasyasutastatpAdanakhamayUkhasantAnavisRtajAhnavInaloghaprakSA* li[ tA ]zeSa10 kalmaSaHpraNayizatasahasropajIvyamAnasampapalobhAdivAzritaH sarabhasamAmigAmikai. narguNai[ : ] [ sa ]haja- . 11 zaktizikSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaHprathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitA dharmadA[ yAnA ]12 mapAkartA prajopaghAtakAriNAmupaplavArnI darzayitA zrIsarakhatyorekAdhivAsasya saMDtArAtipakSala[kSmI ]13 parimogadakSavikramo vikramopasapraptavi[ ma ]lapAyivazrIparamamAhezvaraHzrIdharasena stasya sutastaptAdAnu14 dhyAtaH sakalajagadAnandanAtyabhutaguNasamudayasthagitasamapadiNDalaH sama[ ra ] shtvijyshobhaas1 be zAhI vALI chApa ane eka biga uparathI 2 cihnarUpamAM 3 pratA stranA 11 ane stra nI 1dhye dI0 652 sarapaSTa yincha. 4 vAMya vaMzA 5 vAMyA sattva 6 pAMyA saMhati 7 vAMyA jalaugha 8 paaye| plavAnAM vAMyA saMhatA 10 vAMyA saMprApta 11 vAyo tyadbhuta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 gujarAtanA aitihAsika lekha 15 nAthamaNDalApradyutibhAsuratarAnsapIThodU[ Dha ] gu [ ru ]manorathamahAbhA[ 2 ]:sarvva [vidyA ]parAvara[ vi ]bhAgAdhiga16 mavimalamatirapi sarvatassubhASitalavenApi sukhopapA[ da ]nIyapari [ to ]SaH samagra lokAgAdhagAmbhI17 ThahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparamakalyANasva[ bhA ]vaH khilIbhUtakRtayugAnRpa sipatha[ di ]zogha18 nAdhigatodaprakIrddhirmAnuparoghojjvala[ ta]rIkRtArthasukhasampadupasevAnirUDhadharmA [di tyadvitI[ya]nAmA para19 mamAhezvaraHzrIzIlAdityastasyAnujastatpAdAnudhyAtaH[sya]yamupendraguruNeva guruNAtyA. daravata[1]samabhila20 SaNIyAmapi rAjalakSmI skandhAsaktAM. paramabhadraiva ghuryyastadAjJAsampAdanaikarasata [yai]vodvahanmedasukharatibhyA21 manAyAsitasatvasapattiH prabhAvasampadvazIkRtanRpatizataziroratnacchAyopagUDhapAdapITho pi parAvajJAbhi22 mAnarasAnA[ thagita ]manovRttiH praNatimekA parityajya prakhyAtapauruSAbhimAnairapya rAtibhiranAsAditapra[ti ] [ ki [ yo]23 pAyAkRtanikhilabhuvanAmodavimalaguNasatiprasabhavighaTitasakalakalivilasitagati nIMca ]janAdhi24 ro[ hi]bhirazeSairdoSairanAmRSTAtyunnatahRdayaHprakhyAtapauruSAstrakauzalAtizayagaNatithavida kSa[ kSi ]tipAti 25 lakSmIsvayaMgrahaprakAzitapravirapuruSaprathamasemyAdhigamaHparamamAhezvaraH zrIkharagrahastasya tamayasvatpAdA26 nudhyAtaH sa[ ka ]lavidyAdhigamavihitanikhilavidvajjanamanaH paritoSAtizayaH satvasa mpadA tyAgaudAryeNa ca 27 vigatAnusandhAna[1]zamAhitArAtipakSamanorathAkSabhaGgaH samyagupalakSitANakazA[ 2 ] 28 [ ke ]lAthokacaritagaharavibhAgopi paramabhadraprakRti[ 2 ]kRtrimapratha[ yavinaya ] 1vAyA rAMsa 2 baay| lakSmI vAyA nkheda 4 vaay| sattvasaMpatti 5 vAMyA nAliGgita 5 vayomekAM paaNs| saMti 8vAMza vipakSakSitipativAMyA pravIraparuSaprathamamaMkhyAdhigamaH 10 vAMyA sattva 11 vAtAneka 12 vaay| kalAloka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 2jAnAM nogAvAnAM tAmrapatro patarUM bIjU 29 zobhAvibhUSaNaHsamarazatajayapatAkAharaNapratyalodagrabAhudaNDavidhvansita 30 nikhilapratipakSadarpodayaH svadhanuHprabhAvaparibhUtAstrakauzalAbhimAnasakalanRpatima. 31 NDalAbhivanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasena[ : ]tasyAnujastatpAdAnudhya[1] ta[ : ]saccaritAtizayitasa32 kalapUrvanarapatiratidussAdhAnAmapi prasAdhayitA viSayANAM mUrtimAniva puruSakAraH parivRddhagu33 NAnurAganirbharacittavRttibhirmanuriva svayamabhyupapannaHprakRtibhiradhigatakalAkalApaH kAntimA34 nivRtiheturakalaGkakumudanAthaH prAjyapratApastha[ gi ]tadigantarAlapradhvansitadhvAnta rAziHsatato35 ditassavitAprakRtibhyaH paraM pratyayamarthavantamatibahutithaprayojanAnubandhamAgamaparipUrNa 36 vidadhAnaHsandhivigrahasamAsanizcayanipuNaHsthAnenurUpa[mAde ]zaM dadadguNavRddhividhAna janitasaM 37 skAssAdhUnAM rAjyasAlAturiyatantrayorubhayorapiniSNAtaH pratkRSTavikramopi karuNA mRduhRda38 yaHzrutavAnapyagavitaH kAntopi prazamI sthirasauhRdayyopi nirasitA doSavatAmudarva samayasamupai- .. 39 janitajanatAnurAgaparipihitamuvanasamavaMtaprathitabA[ lA ]dityAdvitIyanAmA pharamamA hezvaraHzrI40 dhruvasenakuzalI sarvAneva yathAsambadhyamAnakAnsamAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA __mayA mAtApitroH 41 puNyApyAyanArya udambaragaharavinirgatAya[1]nakAra[I]hAranivAsidazapuratraiSidya sAmAnyapArAzarasa42 gotramAdhyandinavAjasaneyasabrahmacAribrAhmaNabudhasvAmiputrabrAhmaNadattasvAmi tathAgasti kAgrahAranivAsi43 [u ]cyamAnacAtuvidyasAmAnyapArAzarasagotravAjasaneyasabrahmacAribrAhmaNabudhasvami putrabrAhmaNakumArasvAmibhyA tAthAnakA 1vAya vidhvaMsita 2 pradhvaMsita pAyA zAlAturIya 4 pAyA mudaya 5vAyA samatthita " bhAM 82 pati 40 7 vAMyA budhasvAmiputra " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 gujarAtanA aitihAsika lekha 44 mAlavake ucyamAnaviSa[ ye ] candraputrakagrAme dakSiNasIni bhaktIzata pramANakSetraM yasyAgha[ 1 ]TanAni pUrvvataH dhammaNaha 45 DiDakAgrAmakaGkaTaH dakSiNato devakulapATa[ ka ]grAmakaGkaTaH aparataH vIrataramaNDalima - hattara kSetramaryyAdA uttarapazci 46 makoNe nirgaNDItaDAkikAuttarataH vIra tara maNDalI evametaccaturAghATana vizuddhaM bhaktIzata pramANakSetraM zo 47 draGgaM soparikare sabhUtavAtapratyAyaM sadhAnyahiraNyAdeyaM saparAparAdhai sotpadyamAnAvISTakaM sarva rAjakIyAnAmaha 48 staprakSepaNIryai pUrvvaprattadevabrahmadeyabrAhmaNaviGkatirahitaM bhUmicchidranyAyenAcandrArkArNavakSitisaritparvva 49 tasamakAlanaM putrapautrAnvayabhogyaM udakAtisargeNa dharmmadAyonisRSTa [ : ] yatonayorucitayA brahmadeyasthityA bhuJjata 50 kRSataiH karSayataiHpradizatorvA na kaizciyAseghe varttitavyamAgAmibhadranRpatibhirapyasmadvajairanyairvvA' anityAnyai [ zva ] yryANya 51 sthiraM mAnuSyaM sAmAnyaJca bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayamasmaddAyonumantavyaH paripAlayitavyazcetyuktaJca // bahumirvvasudhAbhu 12 ktA rAjabhissagarAdibhiH [ / ] yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadAphalaM [ // ] yAnIha dAridrdyabhayAnnarendrairddhanAni dharmmAyatanIkRtAni [ / ] 'bibhuktamAlyaprati53 mAni tAni ko nAma sAdhu punarAdadIta / SaSTivarSasahasra [ 1 ]Ni svarge tiSThati bhUmida[: / ] AcchetIM cAnumantA ca tAnyeva narake vasediti / dUtakotra rAja - 14 putrazrIkharagraha [ : ]likhitamidaM sandhivigrahAdhikRtadivirapativatrabhaTTiputradivirapatiskandabhaTena / saM 300 20 1 caitra va 3 svahasto mama // 1 / so 2 va karaM 7 vAtoH 8 zo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat vAM sadazAparAdhaM 4 / NIyaM nirmukta 10 vAMyA AcchettA. viMzati vakAlIna www.umaragyanbhandar.com
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM 70 dharasena 4 thAnA dAnapatranuM bIjuM pataruM saMvat 326 mAgha vada 5 bhAvanagarathI prasiddhartAne be tAmrapatronA bIjA ardhabhAga anuvAda mATe mokalavAmAM AvyA hatA, je paikInuM A pataruM che. patarAnuM mA5 12"x10" che, ane te surakSita sthitimAM che, jo ke jamaNI bAjune khuNe phakta khaMDita thaye che. bIjuM pataruM je hAnuM che tene ghaNuM ja nukazAna thayuM che ane temAM akSare aspaSTa che. te bIjA patarAne dAtA zIlAditya 1 le (dhara sena bIjAne putra ane uttarAdhikArI ) che. A patarAne dAtA, I. e. va. 1 nA pA. 14 me prasiddha karela anuvAdamAM che tema, dharasena 4 tho che. tArIkha paNa e ja che, eTale ke saM. 3ra6 che. phakta mAsa A patarAMmAM ASADhane badale mAgha che. prathama sADAnava paMktione anuvAda karela nathI, kAraNa ke temAM ApeluM rAjAonuM varNana valabhInAM bIjAM dAnapatrAnA evA ja bhAgenI sAthe maLatuM Ave che. A pataruM ane upara kaheluM zIlAditya 1 lAnuM bIjuM pataruM bane che ke khaMDita ane zabdalepavALAM che, chatAM ghaNuM ja jANavA lAyaka che. atyAra sudhI upalabdha valabhI patarAMomAM brAhmaNane bhUmidAna ApyAnI noMdha che. paraMtu A banne patarAMomAM bauddhamaTha athavA vihArane dAna karyAnI noMdha che. A patarAmAM maMtrI zkajabhaTathI baMdhAvela eka vihArane yodhAvaka gAma dAnamAM arpaNa karyuM che, je kadabhaTa eka dhArmika bauddha hoya ema jaNAya che. A uparathI ApaNe jANI zakIe chIe ke valabhI rAjAe brAhmaNanI peThe bauddhone paNa Azraya ApatA hatA. brAhmaNadharmanI sAthe sAthe bauddha dharmane pracAra valabhI rAjAonA rAjyamAM hato tema ja mUrtipUjA paNa dharmanuM eka aMga hatI. 1 I. e. va. 1 pA. 45 -bhAMDArakara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ (76 gujarAtanA, aitihAsika lekha bhASAntara zrI dharasena, paramamahezvara samrAT je peAtAnA pitAmahanA pAThanuM smaraNa kare che, te kuzaLa hAI lAgatAvaLagatA sarvane zAsana kare che keH-tamAne jAhera thAe ke mArA mAtapitAnA puNyanI vRddhi arthe me', dvivirapati skaMdabhaTe surASTramAM hastaprAhAramAM ceAdhAvaka gAmamAM baMdhAvelA vihAramAM cAre dizAomAMthI AvatA mahAyAna zAkhAnA bhikSusaMdhane te ceAdhAvaka gAmanA cAra bhAge| A pramANe arpaNa karyAM cheH-traNa bhAga tene vajra, anna, zayana, azana, tathA auSadha pUrU pADavA mATe tathA zrI buddhanI pUjAnAM ane nAnanAM sAdhanA jevAM ke, gandha, dhUpa, puSpa, dIpa mATe tela pUrAM pAMDavA mATe tathA vihAranAM samArakAma mATe ( eTale khaMDita thayelA bhAga sarakhA mUkavA mATe ) ApyA che. te ja gAmane ceAtheA bhAga dvivirapati skaMdabharTa te ja sthaLe kheAdAvela taLAvanA vadhAre khAdyakAma cAkhkhAI athavA samArakAma mATe ApyA che, ke jethI teone peAtAnA dvAra samIpa ja jaLa maLe. A pramANe, A gAma pANInA ardhya sAthe, te vihArane dAnamAM arpaNa karyuM che. ane taLAva paNu sAthenI vastue sahita, tenA upara je kaMI hAya, temAM rahetAM prANIo, tenI anna agara seAnAnI upaja tenI sthitimAM khAmIe, tathA temAM kudaratI rIte je utpanna thAya, te sarva sahita ApyuM che. A dAna devA tathA brAhmaNAne pahelAM ApelI vastuo zivAyanuM che. temAM adhikArIoe pratibandha karavA nahi ane te bhUmichidranyAyane anusarIne dhyAvat caMdradivAkarau'' samudra, pRthvI, nadI ane parvatAnAM astitvasudhI tenA upabheAga mATe raheze. teTalA mATe kAie paNa pUjya bhikSuene khetara kheDavA kheDAvavA tathA devAyatana heAvAthI khIjA koIne ApavAmAM harakata karavI nahi. sattA kSaNika ane zarIra kSaNubhaMgura che ema jANIne tathA bhUmidAnanuM sArU phaLa jANIne bhAvi sarva amArA vaMzanA yA teA anyavaMzanA rAjAee amArA A dAnane mAna ApavuM tathA tene cAlu rAkhavuM. ema kahevAya che ke vigere ahiM dUtaka, kumAra dhruvasena che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... kAtaryuM saMdhivigrahanA maMtri didhipati vatra( ?)maTTinA putra virapati skaMdabhaTe sa. 326 nA mAgha vada 5 dine. mhArA svahasta, www.umaragyanbhandar.com
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 71 dharasena 4 thAnAM tAmrapatra* saM. 326 bhASAH su. 10 A tAmrapatra lagabhaga be mAsa pahelAM mI. barajese mane ApyAM hatAM. tenuM akSarAMtara AnI nIce ApeluM che. tene tarajumo ane vivecana I. e. va. 1 mAM pAne 14 me Apela che. akSarAntara 1 svasti valabhItaH prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabalasampannamaNDalAbhogasaMsa taprahArazatalabdhapra. 2 togatpratAponatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdaMnuraktamaulibhRtazreNIbalAvAptarAjya zriyaHparamamAhe. 3 zvarazrI bhaTArkAdavyavacchinnarAjavaMzAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSaka lmaSaHzaizavAtprabhRtikhaDgadvitIyabA4 hureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzita~prakAzitasatvanikaSaHtatprabhAvapraNatArAticU- . DAratnaprabhAsaMsaktapAdanakha* 5 razmisaMhatiHsakalasmRtipraNItamArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraJjanAnvartha rAjazabdo ___ rupakAntisthairyagAmbhIrya6 budbhisaMpadbhiHsmarazazAGkAdirAjodadhitridazagurudhanezAnatizayAnaHzaraNAgatAbhayapra dAnaparatayAtRNavadapAstA* 7 zeSassvakAryaH phalaprArthanAdhikArthapradAnAnAndataviddastuhRtpraNayihRdayaHpAdacArIva sakalabhuvanamaNDalobhogapramodaH 8 paramamAhezvaraHzrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUravasaMtAnavisRtajAhnavIjalaughu__ prakSAlitAzeSakalmaSaHpraNayi. 9 zatasahasropajIvyamAnasaMpadrupalobhAdivazritaH sarabhasamAbhigAbhikairguNaiHsahajazakti zikSAvizeSazeSavismApitA10 khiladhanurdharaHprathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitA dharmadAyAnAmapakartA prajopaghA takAriNAmupaplavA11 nAM dirza[ darza ]yitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMhitaurAtipakSalakSmapiribho gaMdakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapArthiva*na.mA.. . . . . 10.pA. 19 tathA . . . . . 14 31. mAra. 7. visi.2 1 vAMyA vijayaskandhAvAra ... vAsaka 2 vAyA sapatna vAyA saMprahAra 4 pAyA pratApaHpratApopanataH 5 anurAgAt eiswi vAra . yA maulibhRtamitra zreNI 7 prakAzita me pAra pAyA 8vaaye| saMsaktasavyapAda pAMyA rakhanAdanvartha 10 svakAryaphala: pAyA magara svakAryaphalaprArtha ... 11 nAbhA maNDa che. 12 vAyA zrI mahArAjaguha ... 13 vAMyA nivRtta 14 vAMyA vikSAlita 15 vAyA upajIvyabhogasaMpat 55 58 mIna cha. 16 vAyA sarasamA 17 yA vizeSa vAra 18pAyA darzayitA 14 vAMyA saMhatA 20 pAyA parikSoma 15 pAyA kamopa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 gujarAtanA aitihAsika lekha 12 zrI paramamAhezvaraH zrI dharasenastasya sutastatpAdAnudhyAtaH sakalajagadAnandanAtyadbhu taguNasamudayasthagitasamagra13 dimaNDalaH samarazatavijayazobhAsanAthamaNDalAgradyutibhAsuratarAM sapIThodUDhaguruma norathamahAbhAraH sarva 14 vidyAparAvaravibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvatassubhASatalakhanA[ pitalekhenA pi sukhopapAdanIyaparitoSaH samagralokAgAdha15 gAmbhIryyahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparamakalyANasvabhAvaH khilIbhUtakRtayuganR patipathavizodhanAdhigato16 daprakIrtirdhAnuparoghojjvalatarokRtArthasukhasampadupasevAnirUDhadharmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzilA17 dityastasyAnujastatpAdAnudhyAtaH svayamupendra guruNeva guruNAtyAdaravatA samabhilaSa NIyAmapi rAjalakSmI skandhAsakta 18 paramabhadra iva dhuryastadAjJAsampAdanaikarasatayaivoddahankhedasukharatibhyAmanAyAsitasatva sampattiH prabhAvasampadvazI 19 kRtanRpatizataziroratnacchAyopagUDhapAdapIThopi parAvajJAbhimAnarasAnAliGgitamano vRttiH praNatimekAM pari20 tyajya prakhyAtapauruSAbhimAnairapyarAtibhiranAsAditapratikriyopAyaH kRtanikhilabhuvanA- .. modavimalaguNasaMhati 21 prasabhavighaTitasakala kalivilasitagatirnIcajanAdhirohibhirazeSairdoSerainAmRSTAtyunnata.. hRdayaH prakhyAtapAruSAtra22 kauzalAtizayagaNatithavipakSakSitipatilakSmIsvayaMgAhaprakAzitapravIrapuruSaprathanasaMkhyA dhigama[ : ] paramamAhezvaraH 23 zrIkharagrahastasya tanayastatpAdAnudhyAtaH sakalavidyAdhigamavihitanikhilavidvaja. namanaHparitoSAtizayaH satvasa24 mpadA tyAgaudAryeNa ca vigatAnusaMdhAnasamAhitArAtipakSamanorathAkSabhaGgaH samyagupa lakSitAnekazAstrakalAlokacari25 tagambhIravibhAgo [vA ]pi paramabhadraprakRtirakRtrimaprazrayavinayazobhAvibhUSaNaH samara zatajayapatAkAharaNapratya[ ]lodana 26 bAhudaNDavidhvaMsitanikhilapratipakSadarpodayaH svadhanuHprabhAvaparibhUtAstrakauzalAbhi mAnasakalanRpati 27 maNDalAbhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasyAnujastatpAdAnudhyAtaH saccaritAtizayita 1 vAMyA mAhezvarI mahArAja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 179 dharasena 4thAnAM tAmrapatro 28 sakalapUrvanarapatiratidussAdhyAnAmapi prasAdhayitA viSayANAM mUrtimAniva pUruSakAraH parivRddha 29 guNAnurAganimaracittavRttibhirmanuriva svayamabhyupapannaH prakRtibhiradhigatakalA kalApaH kAntimAnni30 vRttiheturakalaGkakumudanAthaH prAjyapratApasthagitadizAntarAlapradhvaMsitadhvAntarAzi ssatatoditassa31 vitA prakRtibhyaH paraM pratyayamarthavantamatibahutithaprayojanAnubandhamAgamaparipUrNavida dhAnaH sandhivigraha 32 samAsanizcayanipuNaH sthAnenurUpamAdezaM dadadguNavRddhividhAnajanitasaMskArassAdhUnAM rAjyasalAturIyatantrayoru33 bhayorapi niSNAtaH prakRSTavikramopi karuNAmRduhRdayaH zrutavAnapyatigacitaH kAntho [nto ]pi prazamI sthirasauhRdayyopi nira34 sitA doSavatAmudayasamayasamupajanitajanatAnurAgaMparipIDitabhuvanasamarthitaprathitabA lAdityadvitIyanAmA parama 35 mAhezvaraH zrIdhruvasenatastasya sutastatpAdakamalapraNAmadhaNikaSaNajanitakiNalAJcha nalalATacaNdrazaMkalaH zizubhAva iva 36 zravaNanihitamauktikAlaGkAravibhramAmalazrutivizeSaH pradAnasalilakSAlisAgrahastAra vindaH kanyAyA iva mRdukaragra37 haNAdamandIkRtAnandavidhivvasundharAyAH kAmmurke dhanurveda iva saMbhAvitAzeSalakSyaka lApaH praNatasAmantamaNDalottamAGga38 dhRtacUDAranAyamAnazAsanaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvaracakra vartI zrI ajakapAdAnudhyAtaH 39 zrI dharasena * kuzalI sarvAneva yathAsaMbadhyamAnakAnsamAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanAya 40 siMhapuravinirgatakikkaTAputragrAmanivAsIsiMhapuracAturvidyasAmAnyabhAradvAjasagotra. chandogasabrahmacAribrAhmaNagu41 hADhayaputrabrAhmaNArjunAya surASTreSu kAlApakapathakAntargatakikkaTAputragrAmopArravATaka zarkarApadrakadakSiNasImniSa42 TpaJcAzatpAdAvartaparimANakSetrakhaNDaM yasyAghATanAni pUrvataH viNhalasatkavApI dakSiNataH vattakasattvakSetraM aparataH 43 kuTumbiviNhalasatvakSetraM uttarataH brAhmaNaSaSTibhavasatvakSetra tathAsiMhapuravinirgata siMhapuracAturvidyasAmAnyakikkaTA1 vAMyA kalaGka 2vAyA zAlAturIya 3 vAMyA kAntopi 4 vaay| janAnurAga 58 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 gujarAtanA aitihAsika lekha 44 putragrAmanivAsibhAradvAjasagotrachandogasabrahmacAribrAhmaNaguhADhayaputrabrAhmaNamaGkasvA - mine surASTreSu kAlApakapa45 thakAntargatakikkaTAputraprAme aparasImni poDazapAdAvartaparisarA vApI yasyA AghATanAni pUrvatazcatrasatkavApI dakSiNatopa46 ratazca kuTumbicandrasatkakSetraM uttarataH mahattaradAsakasatkakSetra tathA kikkaTAputragrA moparivATakazarkarApadrakagrAme a. 47 parasImni aSTAviMzatipAdAvartaparimANaM kSetrakhaNDaM yasyAghATanAni pUrvataH kuTumbi bavyasthavirakasatkakSetraM dakSiNataH Azvinika48 putragrAmINa kuTumbivarAhasatkakSetraM aparataH Azviniputra kadha[ ba ]ppaTIyakasa raktakSetraM uttarato brahmadAyikabhAgIyakasatkakSetra tathA 49 caturdazapAdAvartaparimANaM kSetrakhaNDaM yasyAghATanAni pUrvataH bavyasthavirakakSetrameva dakSiNataH kuTumbIzvarakSetraM aparataH bapyaTIya50 kakSetrameva uttarataH brahmadeyikabArilakakSetraM tathA SaT pattakAH yeSAmAghATanAni pUrvataH vizchIyakakSetraM dakSiNataH kuTumbIzvarakSetrameva 51 aparataH ku [ TumbI ]zvarakSetrameva uttarataH paTAnakagrAmasImA evametadvizatyuttara pAdAvartazatapramANaM vApIkSetraM sodRGgaM sa.. 52 parikaraM .... .... sadhAnyahiraNyadeyaM sadazAparAdhaM sotpadyamAnaviASTakaM sarva rAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaM pUrvaprattadeva 53 brahmadAyavayaM .... nyAyenAcandrANivakSitisaritparvatasamakAlInaM putrapautrA nvayabhojyaM udakAtisargeNa dharmadAyonisRSTaH 54 yatosyocitayA brahmadAyasthityA bhuJjataH kRSataH karSayataH pradizato vA na kaizci yAsedhe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhirasmadvaMzajairanyA 55 anityAnyaizvaryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidAnaphalamavagacchabhirayamasma bAyonumantavyaH paripAlayitavyazcetyuktaM ca bahubhirvasudhA bhuktA rAjA 56 bhiH sagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM yAnIha dAridrabhayA narendrardhanAni dharmAyatanIkRtAni nibhuktamAlyapratImAni tAni ko nAma sAdhuH 57 punarAdadIta SaSTivarSasahasrANi svarge tiSThati bhUmidaH AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaseditidUtakotra rAjaputradhruvasenaH likhitamidaM 58 saMdhivigrahAdhikRtadivirapativaza [ ? ] bhaTaputradivirapatiskandabhaTena saM 326 ASADha su 10 svahasto mama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 4thAnAM gorasanAM tAmrapatro 182 bhASAntara svasti ! valabhImAMthI atalakhaLasaMpanna mitronA maMDaLamAM rahI aneka jakhamothI pratApa prApta karanAra, ati baLathI temanA zatruno parAjaya karanAra, nija pratApanA phaLarUpa, dAna, mAna ane samabhAvathI napene anurAga prApta karanAra, anurakta nRpenA baLathI rAjayazrI prApta karanAra ane achinna rAjavaMzavALA parama mAhezvara bhaTArakamAMthI, mAtapitAnA caraNakamaLane praNAma karI sarva pApa dhoI nAMkhanAra, bALapaNathI karamAM asidhArI, zatrunA masta mAtonI zreNI bhedI mahAna pratApa darzAvanAra, jenA padanakha pakitanI razmi tenA vikamathI caraNe namatA zatruonA cUDAmaNinI prabhA sAthe bhaLatI, smRtionA mArga anusAra surakSaNa karI jananAM hRdaya raMjanAra ane Ama rAja zabdano artha satya karanAra, rUpa, kAnti, sthiratA, gAMbhIrya, buddhi ane saMpattimAM kAma, Idu, himAlaya, sAgara, bRhaspati, ane kubera karatAM adhika, zaraNAgatane saMkaTamAMthI rakSaNa ApavAmAM parAyaNa hAI nija artha tRNavat lekhI bhega ApanAra, ane vidvAn, mitro ane prayajanonAM hadaya prArthanA karatAM adhika dhana ApI raMjanA2, ane sakaLa bhuvanano sAkSAt AnaMda paramamAhezvara zrIrAhasena prakaTa thaye hato. tene putra jenAM pAponAM sarva kalaMka, nija pitAnA padanakhanI minA rUpamAM gaMgAnadInAM jalathI chevAI gayAM hatAM, jenI lakSmIthI lAkhe praNaya janenuM pAlana thatuM, tenA rUpane laIne ghaNuM prApta karelA guNothI jenuM avalaMbana thatuM, je naisALaMka baLa ane prApta karelI vidyAthI sarva dhanurdharone vismita karate, je pUrvenA pAnAM dAna cAlu rAkhate, je nija prajAne haNanAra kaSTa haratA, je zrI ane sarasvatIne ekatra nivAsasthAna hato, jene vikrama nija saMpaTa zatruonI lakamI ane pratApane upabhega ApatAM. ane jene parAkramathI vimaLa rAjyazrI prApta karI hatI te paramamAhezvara zrIdharasena hatuM. tene putra. tene pAdAnudhyAta, je tenAmAM ekatra thaelA ane sakaLa jagatane Ananda ApatA adbhuta guNathI save digamaMDaLa bharate, aneka yuddhamAM jaya karI yaza meLavanA2, tenA mitrAmAM spaSTatAthI anya karatAM adhika bhUSita skandha upara mahAna manorathono bhAra dhAranAra, je sarva vidyAnA adhyanathI vimala manavALo hovA chatAM buddhizALI laghu kavitA lakhI helAIthI prasanna thatA. jenA hadayanuM gAMbhIrya sarva janAthI agAdha hatuM chatAM sadAcArathI spaSTa thatA umadA savabhAvavALA hatuM, jeNe kRtayuganA nRpAthI saMcarAte mArga je baMdha thaI gayo hato te zuddha karI mahAyaza prApta karyo, jenI lakSamInI madhuratAne upaga nyAyaparAyaNatAthI vizuddha thatuM, ane Ama dhamadityanuM apara nAma meLavyuM hatuM te parama mAhezvara zilAditya hatuM. tene anuja, tene pAdAadhyAta, upendranA vaDIla badhusamAna premALa vaDIla badhunI abhilASita rAjyasattA dhAranAradhUri dhAranAra vRSabha jema skaMdha upara kaMIka mahAna vastu dhAre che tema nija badhunI AjJAnuM pAlana kata Ananda karanAra, ane tema karatAM Ananda athavA mehanA prema vaDe tevA guNenA ghaTADo na thavA denAra, jenuM citta, tenuM pAdapITha nija pratApathI zaraNa thayelA aneka nRpanA mugaTa. maNinA prakAzathI AvRta hatuM chatAM mada athavA anya tarapha halakAIthI vartavAnA zekhathI mukta hatuM, jenA zatruone paNa teo vikhyAta baLa ane madavALA hatA chatAM zaraNa sivAya tenA baLa sAme thavAnA mArga na hato, je jagata sugaMdhita karanAra aneka guNe vaDe kAlinI lIlAnA prasAranI sAme ati baLathI thato, jenuM hRdaya alapa janenA sarva doSathI aparzita ane umadA hatuM, je vikhyAta vikrama ane zAstrakaLAmAM nipuNa hovAthI tene svecchAthI bheTatA zatru nRpanA maMDaLanI rAjyalakSamI vaDe zauryasaMpanna janemAM prathama pada prApta kare te paramamAhezvara zrI kharagraha hato. tene putra, tene pAdAnuNAta, je sarva vidyA prApta karI vidvAnonAM hRdaya ati raMjate, jeNe guNasaMcaya ane dAnamAM udAratAthI zatruonA manorathane parAjaya karavAnI yukti zodhI kahADI, je aneka zAstra, kaLA, ane lekacaritathI pUrNa paricita hovAthI hRdayamAM gaMbhIra vicAravALo hevA chatAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 gujarAtanA aitihAsika lekha ati AnandI prakRtine hatuM, jenI akRtrima namratA ane vinaya tenAM bhUSaNa hatAM, jeNe aneka raNakSetramAM vijayadevaja dhAranAra prabaLa ane vizALa karathI nija sarva zatruonA madano nAza karyo hato. ane jenI AjJAne nija dhanathanA baLathI parAjaya karelI zastrakaLAvALA akhila nRpamaMDaLathI svIkAra thatA, te parama mAhezvara zrI dharasena hato. hene anuja ane tene pAdAnudhyAta je satkRtyomAM pUrvanA sarva nupa karatAM adhika hatuM, je ati kaThaNa kAryo pUrNa karate, je parAkramanA sAkSAta manuSyarUpe hatA, jenI prajA te pite manu hoya tema tenA mahAnuM guNanA premathI pUrNa hRdayathI tene mAna ApatI, je kalaMkarahita, pUrNa, ujajavaLa ane anyane Ananda ApanAra sAkSAt zazisamAna hatA, je (tenA mahAna pratApanA ) ujajavaLa tejathI sarva dizA bharI timira haNanAra ane nitya prakAzane sUrya hato, je arthaprApti, aneka prajananI vRddhimAM ane unnatinI vRddhi arthe nija prajAmAM vizvAsa utpanna karato, samAsa, vigraha ane saMdhinAM kAryonA nizcayamAM nipuNa [ saMdhi athavA svarazAstranA niyamamAM-samAsa chUTe karavAmAM ane samAsamAM nipuNa ] yogya sthAne Adeza karate, [ mULa sthAnamAM Adeza karanAra ] ane sAdhuone nIcA sthAnathI saMskAra karI mAna ApatA [ guNa ane vRddhinA pheraphArathI zabdone sAcuM rUpa Apate ], ane zAlAturIyanI kaLAmAM nipuNa hato te 5ramamAhezvara dhruvasena hatuM. te ati vikrama saMpanna hatA, chatAM dayAthI mRdu hRdayavALo hate, vidvAna hatuM chatAM madarahita hatA, te valalabha hatA, chatAM tenI vAsanAo vaza hatI, nitya mAyALu hatuM chatAM devIne te tajI dete teNe tenA udaya samaye janemAM prakaTelA ane bhUmimAM prasarelA anurAgathI tenuM bAlAditya( uSAnA sUrya)nuM bIjuM nAma satya karyuM. tene putra, tenA pitAnA caraNakamaLane praNAma karatAM bhUmi para gharSaNathI thaelA cinharUpI IdukalA lalATa para dhAranAra, jenI mahAn vighA henA ramya karNa para bALapaNamAM dhArelAM maukika alaMkArasamAna zuddha che, jenAM karakamaLa dAna [ ApatAM reDelA ] jaLathI sadA devAtA, jene Ananda kanyAnA karanA mRdugrahaNusamAna mRdu karagrahI uzata thatuM, jeNe dhanurveda mAphaka potAnA dhanuSyathI jagatamAM sarva lakSita vastuo karI che, jenI AjJAnuM pAlana sarva namana karatA nRpanA maMDaLathI zira para dhArelAM rane mATha thatuM, te nija pitAne pAdAnudhyAta, parama mAhezvara, paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAja, paramezvara ane cakavartI zrI dharasena hatA. te kuzaLa hAlatamAM A zAsananI sAthe saMbaMdhavALA sarvane zAsana kare che - temane jAhera thAo ke mArA mAtA pitAnA puNyanI vRddhiarthe zarkarA paddhakanI dakSiNamAM para pAdAvartanuM eka kSetra, kikaTAputra viSaya, surASTramAM kAlApaka pathamAM eka gAma brAhmaNa kuhaDhayanA putra, ThikakaTAputramAM vasatA pUrve siMhapuranA, siMhapuranA cAra veda jANatA jiomAM mAna pAmelA, bhAradvAja gotranA ane chaEga sabrahmacArI brAhmaNa ajunane ApyuM che. kSetranI sImA -pUrve vinDalsakkavApI, dakSiNe vajukasaddhakSetra, pazcime kuTuMmbi vihalasatkakakSetra, uttare brAhaNa SaSTi bhavasatkakanuM kSetra ane vaLI brAhmaNa guhaThayanA putra, kikaTAputramAM vasatA, pUrve siMhapuranA, siMhapuranA cAra veda jANatA brijethI mAna pAmelA, bhAradvAja gotranA, chaga sabrahmacArI brAdhANu manu svAminane, surASTramAM kalapa ... ... ... ... mAM, kikaka .. ... .. gAmanI pazcima hadapara 16 (seLa ) pAdAvartane eka vApI. jenI sImA pUrva catrasatkaka vApI, dakSiNe ane pazcime kuTuMmbi candrasatkaka kSetra ane uttare mahaka * * * kSetra tathA varkarApadraka gAmanI pazcima hadapara kiTakaTAputra viSaya, 28 pArAvartanuM kSetra jenI sImA-... ... .. tathA 14 pAtAvatanuM eka kSetra jenI sImA- . ... ... ... ... , tathA 6 pattake jenI sImA -pUrva .. .. dakSiNe .... , pazcime .... , ane uttare paTAnaka gAmanI hadapara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 4 thAnAM tAmrapatro 283 vApIkSetra 182 pAdAvatanuM. A sarva sthAvara mIlakatanA hakka sahita ane tenA para sarva sahita, temAM utpanna thatA sarvenI jAtamAM ke suvarNamAM Avaka sahita, pUrve karelAM devA ane dvijonAM dAna varjya karI meM ApyuM che. A sarva rAjapurUSanA hastakSepamukata, ane putra pautranA upaleAga mATe sUrya, caMdra, sAgara, pRthvI, nadIe ane parvatAnA astitvakALa sudhI che. AthI brahmadeyanA niyama anusAra kAI upabhAga kare, khetI kare, khetI karAve athavA anyane soMpe tyAre kAIe pratibadha karavA nahi. amArA vaMzanA ke anya bhAvi nRpAe pratApa caMcaLa che, manuSyatva asAra che, e manamAM rAkhI ane bhUmidAnamAMthI udbhavatAM sArAM phaLa jANI A amArA dAnane anumati ApavI ane cAlu rAkhavuM. kahyuM che ke A bhUminA sagara AduiM ghaNA nRpAe upabhAga karyA che. je je samaye bhUpati tene tenuM phaLa che. dAridrayanA bhayathI nRpAthI dAnamAM devAelI vastuo, upoga thayelA kusumasamAna kayA sujana punaH harI leze? bhUmi dAna denAra svargamAM 60,000 varSa vase che ane te harI lenAra athavA harI levA denAra teTalAM ja varSa narakamAM vAsa kare che. dUtaka, dhruvasena kumAra che. divipati varSa ( ! ) bhaTanA putra saMdhivigrahika dvivirapati skandrabhaathI keAtarAyuM saMvata 3ra6 aSADha dimAM. mArA svahasta. 59 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 72 dharasena 4 thAnAM tAmrapA saMvat 330 mArgazIrSa sudi 3 A dAnapatranAM patarAMonuM mApa 14.5 iMcax11" nuM che. kaDIe tathA mudrA khAvAI gayAM che. te zivAya patarAMe surakSita sthitimAM che. akSarA I. e. vA. 1 pA. 16 mAM prasiddha karelA dAnapatrane maLatA, bahu ceAkhkhA ane chUTA chUTA che. lakhANanI bhUleA bahu thADI che. paraMtu kharagraha 1 lAnA varNananA mATe bhAga dharasena 2 jAne lagatA bhAganI phakta punarUkti che. A bhUla banne ThekANe AvatA " zatasahue " zabdane lIdhe thaI che. vaMzAvaLImAM kaMI navIna jANavA jevuM nathI. paramamAhezvara rAjAone mahAn rAjA, paramezvara rAjAdhirAja dharasena 4 thAnAM prasiddha thayelAM e dAnapatrAmAM saMvat 326 ane 3281 che. saMvat 322 tathA saMvat 328 nAM nukasAna pAmelAM e patarrAe, eka vaLAmAM, tathA khIjuM hAla oN. cheM. ra. e. sA. nA saMgrahamAM, sAcavelAM meM joyAM che. ApaNA dAnapatranI tArIkha saMvat 330, dharasenanA rAjyanA aMtathI bahu dUra heAvA saMbhava nathI. kAraNa, tenA pachI AvatA dhruvasena 3 jAnA eka aprasiddha dAnapatramAM tArIkha saMvat 332 lakhelI che. dharasenanA rAjyanI zarUvAta bahu cAkkasa nathI, kAraNa ke tenI pahelAM AvanAra dhruvasena 2 jAnuM tArIkha 310 nuM phakta eka ja dAnapatra maLyuM che. "C " kAsara gAmamAM vasatA, AnatapuranA rahIza phrezayamitranA putra, zArkarAkSi gAtranA RgvedI brAhmaNa nArAyaNamitrane dAna ApyuM che. tene lagADeluM " bAnarsa-vAturSiya ' eTale AnartapuranA eka caturvedI " evuM vizeSaNa, brAhmaNa jJAtine je peTA-bhAga athavA bhedamAM te hateA te matAve che, e khAsa dhyAnamAM levA jevuM che. khIjAM patarAMo upara caturvidha zabda pahelAM tadda lagADela ApaNe joyA che, eTale tapannurvighara hoya che. A dAnapatramAM jyAM jyAM sagha lagADeluM tyAM caturvedInA nivAsasthAnane sa MkheAdhana karyuM che, ema dekhAya che. dAnamAM kheTaka jIllAmAM siMhapallikA tAlukAmAM AveluM desurakSitija nAmanuM gAma ApeluM che. dAnanA hetu hammeza mujabanA che. varNavelA e adhikArIomAM, dUtaka rAjaputrI bhUpA, ane divAna tathA mukhya maMtri skaMdabhaTa che. adhikArInA darajjAmAM eka strI hovAnuM jarA ajAyabI jevuM che. te peAtAnI pharaja kAInA pratinidhi tarIke bajAvatI hatI evuM mAnIe tA ja A samajAya tema che. 3 Ahi lakhelA skaMdabhaTa meM prathama anumAna karyuM hatuM tema husena ane dharasena 2 jAne matri skaMdabhaTa nathI, A e judI vyaktio che tenI sAkhitInuM kAraNa, eka tA e che ke, saMvat 140 thI saMvata 330 sudhI eTale 90 varSa sudhI eka ja mANasa adhikAra bhAgavI zake e asaMbhavita che; khIjuM, zIlAditya 1 lAe skaMdabhaTanA pitA cadraTTine saMvata 286mAM potAnA divAna tarIke rAkhyA hatA. * I. e. vA. 7 pA. 73 jI. byuhura. 1 tarIke I. e. vA. 5 pA. 209 vA. 6 pA. 17 .11 pA. 31ra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat juA I. e. ve. 1 pA. 15 ane 45 2 sarakhAvA-dAkhalA 3 I. e. vA. 4 pA. 173 4 ja. mA. prA. rA. e. se. www.umaragyanbhandar.com
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 4 thAnAM tAmrapatro 185 akSarAntara pahelaM patarUM 1 oM svasti vijayaskandhAvArAdbhara bharukacchavAsakAtprasabhapraNatamitrANAM maitra kANAmatulabala2 [ saM ]pannamaNDalAbhogasaMsaktaprahArazatalabdhapratApAtpratApopanatadAnamAnArjavo pArjitA3 nurAgAdanuraktamaulabhRtazreNIbalAvAptarAjyazriyaH paramamAhezvarazrIbhaTArkAdavyava cchinnarAjava4 zAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRti khagadvitIya bAhureva samada5 paragajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvanikaSaH tatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsakta pAdanakharazmi6 saMhatiH sakalasmRtipraNItamArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraJjanAnvartharAjazabdo rUpakAntisthairyagAmbhIrya' 7 buddhisampadbhiH smarazazAGkAdirAjodadhitridazagurudhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhaya pradAnaparatayA tRNava8 dapAstAzeSakhakAryyaphala prArthanAdhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAda cArIva sakalabhuvana9 maNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkhasantAna visRtajAhnavIjalaugha10 prakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasampadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasa. mAbhigAmi[ kai ]rguNaissa11 hajazaktizikSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAla yitA dharmadAyAnAmapAkartA 12 prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya sa~hatArAtipakSa lakSmIparibhogada[kSa ]vikra13 mo vikramopasaMprAptavimalapAthivazrIH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpA dAnudhyAtaH sakalajagadAnanda14 nAtyadbhutaguNasamudayasthagitasamagradiGgaNDalaH samarazatavijayazobhAsanAthamaNDalA [a] dyutibhAsuratarAnsa5. 8 vAMya phalaH 5. 14 vayo rAMsa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 gujarAtanA aitihAsika lekha 15 pITho vyUDhagurumanorathamahAbhAra [ : ] sarvavidyAparAparavibhAgAdhigamavimalamatira [pi] sarvatassubhASitala16 venApi sukhopapAdanIyaparitoSaH samagralokAgAdhagAmbhIryyahRdayopi sucaritAtizaya . suvyaktaparamaka[ lyA17 NasvabhAvaH khilIbhUtakRtayuganRpatipathavizodhanAdhigatodaprakIrtirddharmAnuparodhojva latarIkRtArtyasukhasampadu18 pasevAnirUDhadharmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAdityastasyAnujasta tpAdAnudhyAtaH svayamupeMdra]19 guruNeva guruNAtyAdaravatA samabhilaSaNIyAmapi rAjalakSmI skandhAsaktAM paramabhadra iva dhuryyastadAjJAsampA[ da]20 naikarasatayevodvahankhedasukharatibhyAmanAyAsitasatvasampattiH prabhAvasampadva[ zI ] kRtanRpatizatasahasro21 pajIvyamAnasampadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasamAbhigAmikairguNaissahajazaktizikSAvi zeSavismApitA22 khiladhanurddharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitA dharmAdAyAnamapAkartA prajopa ghAtakAriNAmu23 paplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya sa~hatArAtiyakSalakSmIparibhogadakSa vikramo vikramo24 saMprAptavimalapArthivazrIH paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasya tanayastatpAdAnudhyAtaH sakalavidyAdhigama25 vihitanikhilavidvajanamanaHparitoSAtizayaH satvasampadA tyAgaudAryeNa ca vi [ga] tAnusandhAnazamAhitArAti26 pakSamanorathAkSabhaGgaH samyagupalakSitAnekazAstrakalAlokacaritaga[ ha ] ravibhAgopi paramabha27 draprakRtirakRtrimaprazrayavinayazobhAvibhUSaNaH samarazatajayapatAkAharaNa paM.204AyanA mAga sahasropajIvyamAna thA pArthivazrI: ( 5.24 ) adhAnA nAnI bhUtathA 52 vAra samAyo, "yAre 125 bha3 varNana ch| hAmA mAthu che. paM. 25 vayo samAhita. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharasena 4 thAnAM tAmrapatrI patarUM bIjeM 187 1 pratyalodagravAhudaNDavidhvansitanikhilapratipakSadarpodayaH svadhanuHprabhAvaparibhU tAstrAko2 zalAbhimAnasakalanRpatimaNDalAbhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasena stasyAnujaH 3 tatpAdAnudhyAtaH saccaritAtizayitasakalapUrvanarapatiratidussAdhAnAmapaprasAdhayitA viSayANA mU4 rtimAniva puruSakAraH parivRddhaguNAnurAganirbharacittavRttimirmanuriva svayamabhyupapannaH prakRti5 bhiradhigatakalAkalApaH kAntimAnnivRtiheturakalaGka x kumudanAthaH prAjyapratApA sthagitadigantarAlapradhva6 sitadhvAntarAzissatatoditasavitA prakRtibhyaH paraMpratyayamarthavantamatibahutithapra yojanAnupandhamAgama7 paripUrNa vidadhAnaH sandhivigrahasamAsanizcayanipuNaH sthAnenurUpamAdezaM dadadguNavR ddhividhAnajanitasaMskA8 rassAdhUnAM rAjyasAlAturIyatantrayorubhayorapi niSNAtaH prakRSTavikramopi karuNAmR duhRdayaH zrutavAnapya9 gamvitaH kAntopi prazamI sthirasauhRdayyopi nirasitA doSavatAmudayasamayasamupaja nitajanatAnurAgapari10 pihita bhuvanasamarthitaprathitabAlAditya dvitIya nAmA paramamAhezvaraH zrIdhuvasena stasya sutastatpAdakama11 lapraNA[ madha raNikaSaNajanitakiNalAJchadhanalalATacaMdrazakalaH zizubhAva[ eva ] zravaNanihitamauktikAlaGkAra12 vibhramAmalazrutavizeSaH pradAnasalilakSAlitAgrahastAravindaH kanyAyA iva mRdukarama haNAdamandakRitAnanda 13 vidhivasundharAyAH kArmukadhanurveda iva sambhAvitAzeSalakSyakalApaH praNatasAma ntamaNDalottamAnadhRtacUDA14 [ ra nAyamAnazAsanaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvara cakravartizrIdharasena x kuzalI 15 sarvAneva samAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitro 4 puNyApyAyanAyA nartapuravinirgata kAsaragrAmapaM. 1 bAyo vidhvaMsita. 5. 3 vAMyAmapi; viSayANAM. paM. 5pAyA pratApasthagita. 5.6 vAyA pradhvaMsita nubandha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 gujarAtanA aitihAsika lekha 16 nivAsyAnartapuracAtuvidyasAmAnyazarkarAkSisagotraba casabrahmacArIbrAhmaNakezava mitraputrabrAhmaNanArAyaNA17 mitrAya kheTakAhAre siMhapallikApathake desurakSitijagrAmaH sohaGgaH soparipharaH sabhUtavAtapratyAyaH sadhAnya18 hiraNyAdeyaH sadazAparAdhaH sotpadyamAnaviSTikaH sarvarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaH pUrvaprattadeva19 brahmadeyabrAhmaNaviMzatirahi [ ta ]: bhUmicchibhranyAyenAcandrArkIrNavakSitisaritparva tasamakAlInaH putrapautrA20 nvayabhomyaH udakAtisargeNa dharmadAyo nisRSTaH yatosyocitayA brahmadeyAgrahArasthi tyA bhuJjataH kRSataH karSayataH 21 pradizato vA na kaizcidvyAsedhe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhirappasmadvazajairanyA anityAnyaizvaryANyasthiraM mA22 nuSyaM sAmAnyaJca bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayamasmadAyonumantavyaH paripAlayitavya zcaityuktaJca23 bahubhirvasudhA bhuktA rAjamissagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM // yAnIha dAridyabhayA24 narendrairddhanAni dharmAyatanIkRtAni nirbhuktamAlyapratimAni tAni ko nAma sAdhuH punarAdadIta // SaSTi varSa25 sahasrANi svarge tiSThati bhUmidaH AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaset dUtakotra rAjaduhitRbhUpA // likhitami26 da sandhivigrahAdhikRtadivirapaticandrabhaTTiputradivirapatizrIskandabhaTeneti saM 330 mArgazira zru 3 svahasto mama // 5.16 vAyA zArkarAkSi; nArAyaNa, paM. 15 vAyacchidra. 5.23 vAyA phala. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 73 dharasena 4 thAnAM tAmrapatro saM. 330 Dhi. mArgazIrSa su. 2 Do. je. bajesanI kRpAthI mane maLelA ulaTA keTejhImpha grApha uparathI dharasena 4 thAnA A navA tAmrapatranuM akSarAntara kareluM che. De. barajase jaNAvyA mujaba mULa patarAMo gayA varSa( 1885 I. sa. )mAM kheDA jIllAmAMthI maLelAM che. te sAdhAraNa rIte surakSita che ane bIjA patarAnA thaDA akSare aspaSTa che. tenI laMbAI pahoLAI Azare 12icax10 IMca che. pahelA patarAmAM 28 paMkti che. ane bIjAmAM 29 paMkti che, jemAMnI chellI bene "svahastA-mama' nI jagyA karavA jarA saMkaDAvI che. I. e. va. 1 pA.14 me tathA . 7 pA. 73 me prasiddha thaelAM dharasena 4 thAnAM tAmrapatronA akSarane maLatA ja AmAM akSara che. lekhanI ibArata sArI che. keTalAka lekhana de che tema ja akSaremAM phera che. vaMzAvalimAM khAsa kAMI navIna nathI, paNa lekhamAM keTalAka upayegI muddAo che. che. 7 pA. 73 me ane vo. 10 pA. ra78 me ApelAM bIjAM dAnapatronI mAphaka A dAna paNa bharUkaccha(bharUca)mAM vijaya (yAtrA)no mukAma hatuM tyAMthI apAela che. dharasena 4 the te vakhe vijayayAtrAe te bAju gaye hoya ke mAtra pitAnA pradezamAMthI pasAra thatAM tyAM rahyo hoya, paNa te uparathI eTaluM te puravAra thaI zake ke narmadA nadI parvatane bharUca jIllAne bhAga valabhInA rAjya nIce have joIe. pa.41-42 mAM Apela che ke dAna lenAra brAhmaNa aditizamenU brAhmaNa bhavInAgano putra parAzara getrane ane vAjasaneyI zAkhAne hate. udumbaragahara choDIne AvelA ane kheDAmAM rahetA udu mbaragahara cAturvedI paikIne te hate. udumbaragahara sthaLanA nAma tarIke kadi joyuM nathI, paNa hAla umara( udumbaranuM apabhraMza)nI sAthe samAsavALAM ghaNu gAmanAM nAma maLI Ave che te te mujaba udumbaragahara paNuM gAmanuM nAma haze, ema huM anumAna karUM chauM. kheDA paMcamahAla ane amadAvAda jIllAmAM atyAre rahetA udambara brAhyaNe A udumbaragahara cAturvedInA vaMzaja hovA joIe, mAlatImAdhavamAM bhavabhUtie potAne udumbara brAhmaNa ane vidarbha athavA barAranA rahevAsI tarIke varNavyo che tethI udumbaragaharanuM prAcInatva siddha thAya che. - dAnamAM apAelI vastunuM varNana 5. 43 thI 50 mAM che. aditizarmane be khetare ane bhUchI dAnamAM ApelAM che. kheTaka (kheDA) jIlalAmAM kolaMbamAM kheDAnA mA5 anusAra be TrIpiTuka sALa vAvI zakAya tevaDuM vasamAlikA gAmanA agnipAdaramAM eka khetara ApeluM, jenI sImA nIce mujaba che. pUrve sIhamuhijaja grAmanI sIma, dakSiNe vizvapalila gAmanI sIma, pazcime zamI kedAra khetara draNanI mAlIkInuM ane uttaramAM khagaDikedArI mahezvaranI mAlIkInuM khetara che. TrIgnemeTrIkala sarvenA nakazAmAM jatAM mahamUdAbAdanI pUrve hAlanuM vaMTavAlI te vahumAlika hovuM joIe. tenI agnikhUNAnI sImanI pUrvamAM sahuja athavA suja nAmanuM moTuM gAmaDuM che te spaSTa rIte sIha muhija hovuM joIe. vaTavAlIna agnikhUNanI sImanI barAbara dakSiNe vasela nAmanuM gAmaDuM che, je vizvapalilane maLatuM Ave che. A pramANe gAma nizcita karIe te kelamba te mahamudAbAda tAlukAne amuka bhAga have joIe. *I. e. va. 15 pA. 335 ke. jI. bulara. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha bIjuM khetara keATIla nAmanuM hatuM ane te be pIThaka sALa vAvI zakAya tevaDuM hatuM ane te nagarakapathakamAM ( nagaranI AsapAsanA tAlukAmAM eTale ke kheDA tAlukAmAM ) duhudaDu gAmanI sImamAM hatuM. tenI sImA nIce mujaba hatI. pUrve mahattara geAlakanuM ATIramaNukedAra nAmanuM khetara ane sakhkhIlakanuM khaNDakedAra nAmanuM khetara, dakSiNe jAI Nupalli nAmanA gAmanI sIma, pazcime gurupalli gAmanI sIma ane uttare AralikedAra zamIkedAra ane be rAphaDA hatA; tathA pUrve sImamAM duhikAnA pAdaramAM bhRSTI ApelI hatI. tenI sImA nIce mujaba hatI. pUrvamAM kapitthAnhana, dakSiNamAM vizINNA nAmanuM kedArika pazcimamAM kapintheAntanI ane uttaramAM brAhmaNa verabhaTanA brahmaya kSetranI pahelI bAjunI e utttanI, 190 bhRSTI zabdane artha hAlanA hiMdI bhITI agara bhITa zabdanI mAphka taLAva pAsenI caDhI. yAtI jamIna evA thavA joIe. utttanIneA artha pANIneA kuMDa agara khetIvADI mATe pANInI nahera hAvA joIe. kezamAM Apela zUnyavATikA tenA artha AMhI thatA lAgatA nathI. dAnanI zAztAmAM pUrvaprattadevapradmadeya pachI brAhmaNa vaMzati e zabdo khAM dAnapatrAmAM maLatA nathI, tethI khAsa dhyAna kheMce tevA che. I. e. vA. 7 pA. 73 me ApelA alINAnA dAnapatramAM che tevI rIte AMhI paNa dUtaka tarIke rAjaputrI bhUvA Apela che. dharasenanA dAnapatramAM rAjaputrI bhRpA Apela che. saMbhava che ke AMhI paNa te ja strI hAya ane bhUpA te bhUvAne badale bhUlathI lakhAyuM hAya. A lekhanI tithi saMvat khAsa upayegI che. chellI paMktimAM saM. 330 dvi. mAGgazira su.2 ema Apela che. AmAM Apela adhika mArgazira mAsathI A valabhI dAnapatrAnA saMvat kayAre zarU thayA te nizcita thaI zake che. atyAre jo ke mArgazIrSa, pauSa ane mAgha mAsa adhika AvI zakatA nathI, paNa nepAlanA eka zilAlekhamAM mI. sI. enDele nepAlamAMnI musAfI nAmanA pustakamAM batAvyA mujaba prathama pauSa maLele che. te uparathI ema anumAna thAya che ke te samaye te mahinAo adhika thaI zake che. A lekhathI A pramANe samarthana maLyAthI atyAra sudhInI traNe judI judI gaNatrInI sAthe vienAnA Do. skrama pAse 2jI karavAmAM AvI. janarala kanIMgahema pramANe 167 I. sa. thI A varSa zarU thAya che. sara I. sI. beIlI pramANe 190 I. sa. thI zarU thAya che ane enI pramANe 319 i. sa. thI zarU thAya che. A traNe gaNutro pramANe A saMvat 330 kharAkhara i. sa. 496-498 i. sa. 519-para1 ane I. sa. 648-650 paikI kaI sAlamAM mArgazira adhika hatA te tapAsa karatAM mArgazIrSa adhika mAsa mAtra 648 I. sa. mAM ja maLe che ane tethI 319 I. sa. pahelAM A saMvatanI zarUvAta khIlakula asaMbhavita thaI jAya che, eTale ke A gupta valabhI saMvat i. sa 319 thI zarU thAya che te siddha thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 191 dharasena 4 thAnAM tAmrapatro akSarAntara paheluM patarUM. 1 oM svasti vijayaskandhAvArAdbharakacchavAsakAtprasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatula balasampannama2 NDalobhogasasaktaprahArazatalabdhapratApAtpratApopanatAdAnamAnArjavopArjitAnurAgAda nuraktamaula. 3 bhRtazreNIbalAvAptarAjyazriyaH paramamAhezvarazrIbhaTAdivyavacchinnarAjavazAnmAtA pitRcaraNAravindapra4 NatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRti khar3advitIyabAhureva samadaparagajaghaTAspho. TanaprakAzitasatva5 nikaSa[ : ]tatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisahatiH sakala smRtipraNItamArgasamyakparipA. 6 lanaprajAhRdayaraJjanAnvartharAjabdo rUpakAntisthairyagAmbhIryazuddhisampadbhiH smaraza zAGkAdirAjodadhitridaza7 gurudhanezAnatizayAnaH zaraNAzatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSasvakAryaphala prArthanAdhikArtha8 pradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAmozapramodaH paramamAhezvara9 zrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkhasantAnavisRtajAhnavIjalaughaprakSAlitAzeSaka lmaSaH praNayizatasaha10 sropajIvyamAnasampadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasamabhigAmikairguNaissahanazaktizikSA vizeSavismApitAkhiladhanu11 rddharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanuSAlayitA dharmadAyAnAmapAkartA prajopaghAtakA riNAmupaplavAnAM darza12 yitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saGhatArAtipakSalakSmIparibhogadakSavikramo vikra mopasaMprAptavimalapArthivazrI [:] 13 paramamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnudhyAtaH sakalajagadAnandanAtyadbhutagu NasamudayasthagitasamagradiGga[ NDa ]14 laH samarazatavijayazobhAsanAthamaNDalApradyutibhAsuratarAnsapIThodUDhagurumanorathama hAbhAraH savvavidyAparA5.1 pAyA oM. 5.2vAya panatadAna. 5, 7vAMyA zaraNAgatA.5.8 pAya lAbhoga 5.1. pAyA mAbhigAmi paM. 11 vAyA manupAla. 5. 14 pAya sarvavidyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 gujarAtanA aitihAsika lekha 15 varavibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvatassubhAsitalavenApi sukhopapAdanIyaparitoSa: samagralokAgAdha16 gAmbhIryyahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparamakalyANasvabhAvaH khilIbhUtakRtayuga nRpatipathavizodhanAdhigato17 dagrakIrtirddharmAnuparoghojjvalatarIkRtArthasukhasampadupasevAnirUDhadharmAdityadvitIyanA mA paramamAhezvaraH zrIzilAdityaH 18 tasyAnujastatpAdAnudhyAta[ : ] svayamupe[ndra ]guruNeva guruNAtyAdaravatAsamabhila SaNIyAmapi rAjalakSmI skandhasaktAM paramabhadra 19 iva dhuryyastadAjJAsampAdanaikarasatayevodvahankhedasukharatibhyAmanAyAsitasatvasampattiH prabhAvasampadazIkRta. 20 nRpatizataziroratnacchAyopagUDhapAdapIThopiparAvajJAbhimAnarasAnAliGgitamanovRttiH praNatimekAM parityajya 21 prakhyAtapauruSAbhimAnairapyarAtibhiranAsAditapratikriyopAyaH kRtanikhilabhuvanAmo davimalaguNasahatipra22 sabhavighaTitasakalakalivilasitagatiIMcajanAdhirohibhirazeoSairanAmRSTAtyunnataha-. dayaH prakhyAtapauruSAstra. 23 kauzalAtizayagaNatithavipakSakSitipatilakSmIsvayaMgrahaprakAzitapravIrapuruSaH prathamasaM khyAdhigamaH paramamAhezvara24 zrIkharagrahastasya tanayastatpAdAnudhyAtaH sakalavidyAdhigamavihitanikhilavidvajja namanaHparitoSAtizayaHsatvasa25 mpadA tyAgaudAvyeNa ca vigatAnusandhAnAzamAhitArAtipakSamanorathAkSabhaGgaH samya gupalakSitAnekazAstrakalA26 lokacaritagaharavibhAgopi paramabhadraprakRtirakRtrimaprazrayavinayazobhAvibhUSaNaH samara zate27 jayapatAkAharaNapratyagrodaprabAhudaNDavidhvansitanikhilapratipakSadarpodayaH svadhanu: prabhAvapari28 bhUtAstrakauzalAmimAnasakalanRpatimaNDalAbhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharase nastasyAnujaH paM. 15vaaNye| subhASita. paM. 23 prathamapuruSa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 tatpAdAnudhyAtaH saccaritAtizayitasakalapUrvvanarapatiratidussAdhAnAmapiprasAdhayitA 30 viSayANAM mUrtimAniva puruSakAraH parivRddhaguNAnurAganirbharacittavRttibhimmanuriva dharasena 4 thAnAM tAmrapatro patarU bIjuM svaya 31 mamyupapannaH prakRtibhiradhigata kalAkalApaH kAntimAnnirvRtiheturakalaGka kumudanAtha prAjyapra 32 tApasthagitadigantarAlapradhvansitadhvAntarAzistatoditassavitA prakRtibhyaH paraM pratyayamartyavantamati bahutitha 33 prayojanAnubaddhamAgamaparapUrNaM vidadhAnaH sandhivigrahasamAsanizcayanipuNaH sthAnenurUpamAdezaM dadadguNa 34 vRddhividhAnajanitasaMskArassAdhUnAM rAjyasAlAturIyatantrayorubhayorapi niSNAtaH prakRSTavikrameopi karuNAmRdu 35 hRdayaH zrutavAnapyagatiH kAntopi prazamI sthirasauhRdayyopi nirasitA doSavatAmudaya samayamupajanita paramamAhezvaraH 36 janatAnurAgaparipihita bhuvanasamarthanaprathitabAlAdityadvitIyanAmA zrI dhruvasenastasya suta 37 tatpAdakamalapraNAmadharaNikaSaNajanitakiNa lAJchana lalATacandrazakalaH zizubhAva eva zravaNanihitamauktikA 38 laGkAravibhramAmalazrutavizeSaH pradAnasalilakSAlitAgrahastAravindaH kanyAyA iva mRdukaragrahaNAdamandIkRtAnanda - 39 vidhirvvasundharAyAH kAnmuke dhanurveda iva sambhAvitAzeSalakSyakalApaH praNatasAmantamaNDalottamAbbhaghRtacUDAratnAyamA 40 nazAsanaH paramamAhezvaraH paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparamezvaracakravartizrIdharasena * kuzalI sarvvAneva samAjJApa 41 yatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitro puNyApyAyanAya udumbaragahvaravinirgatakheTakavAstavyodumbara gahvaracAtu 42 rvvadyasAmAnyaparAzarasagotravAjasaneyi sabrahmacAribrAhmaNabhavInAgazarmaputra brAhmaNAditizarmaNe kheTakA - 43 hAre kolambe vaDDasa mAlikAgrAmapUrvasani kheTakemAnena trauhiTTipiTukadvayavApaM sabhRSTIkaM kSetraM yasyA paM. 30 vAM suta paM. upa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 193 bhimrmmanu paM. 33 vAM paripa; nurUpa paM. 34 paaNthe| zAlAturIya paM. 36 vA samatthita; kArmuke; tamAna. paM. 42triya paM. 43 vAM kheTakA www.umaragyanbhandar.com
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 195 gujarAtanA aitihAsika lekha 44 ghATanAni pUrvataH sAhamuhijagrAmasImA dakSiNato vizvapaligrA masImA aparato droNakasatkazamIkedArakSetraM 45 uttarato mahezvarasatkakhaggaDikedArIkSetraM tathA nagarakapathakAntargataduhuduhugrAme dakSiNAparasInikheTaka46 mAnena vrIhidvipIThakavApaM koTIlakakSetraM yasyAghATanAni pUrvataH ATiramaNakedAra saMjJitaM mahattaragolakasatkakSetraM 47 sabbhIlakasatkakhaNDakedArazca dakSiNataH jAiNNapalligrAmasImA aparato guDDapa ligrAmasimA uttarataArIlakedAraH zamI48 kedAro valmIkadvayaJca tathA pUrvasIgni duhuduhikApadrake bhRSTI yasyA AghATanAni pUrvataH kapitthondana dakSiNato vizINNojJita49 kedArika aparataH kapitthondanI uttarataH brAhmaNavairabhaTasatkabrahmadeyakSetramatikramya undanIdvayaM evaM kSetradvayaM sabhRSTIkaM 5. sodranaM soparikara sabhUtavAtapratyAyaM sadhAnyahiraNyAdeyaM sadazAparAdhaM sotpadyamAna viSTikaM sarvarAjakIyAnAmahasta51 prakSepaNIya pUrvapra[ ta devabrahmadeyabrAhmaNavizatirahitaM bhUmicchidranyAyenAca. ndrAkArNavakSitisaritparbatasamakAlInaM 52 putravautrAnvayabhogya udakAtisamrgeNa dhammadAyo nisRSTaH yatosyocitayAbrahmadaya sthityA bhuJjataH kRSataH karSayataH pradiza53 to vA na kaizcidyAsedhe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhirapyasmadvazajairanyA anityAnyaizvaryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyacca bhUmidAnaphalama54 vagacchadbhirayamasmadAyonumantavyaH paripAlayitavyazcetyuktaJca // bahubhirvasudhA bhuktA rAjamissagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya 55 tasya tadA phalaM / / yAnIha dAridyabhayAnnarendrairddhanAni dharmAyatanIkRtAni nirbhukta mAlyapratimAni tAni ko nAma sAdhuH punarAdadIta / 56 [SaSTi ] varSasahasrANi svagarge tiSThati bhUmidaH AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaset dUtakotra rAjaduhitRbhUvA / / 57 [likhita ] midaM sandhivigrahAdhIkRtadivirapativatrabhaTTiputradivirapatizrIskandabhaTe neti / saM 200 30 dvi. mArgazira zu 2 svahasto mamapaM. 47 pAyo sImA 5. 48 hAya vizIrNasaMjJita vAyana DA zA. paM. 52 paaye| pautrA dharma. paM. 55 vAMyA narendra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM 74 dhruvasena 3 jAnAM tAmrapA saMvat 334 mAdha suda 9 ( i. sa.653-54 ) * upara prasiddha karelA rASTrakUTanA dAnapatranI peThe nIce ApelA dAnapatranA mULa lekha guja: rAtamAM kapaDavaNajamAM maLyA hatA. A lekha upasAvelA kAMThAvALAM be tAmrapatrAnA aMdaranA bhAgamAM kAtarelA che. dareka patarAMnuM mApa 13"x10?"nuM che. jamaNI bAjunI kaDI khAvAI gaI che. DAbI mAjInI kaDI jenA upara mudrA che te visama AkRtinI Azare OM" jADI che. laMkhagAlAkRtinI mudrAnuM mApa 2'" x 2rUM" che. tenA upara upasAvelA bhAgamAM DAkhI tarapha mukhavALA beThelA eka nadI che. tenI nIce haMmezanA zrImArka: lekha che. khanne patarAMe tathA mudrA surakSita sthitimAM che. dAna ApyAnuM sthaLa "siri--simmiNikA"--je prAkRta nAma jevuM dekhAya che--nI chAvaNI che. lekhamAM huMmeza mujabanI dhruvasena 3 jA sudhInI vaMzAvaLI ApI che. temAM lakhyuM che ke teNe vAjasaneya zAkhAnA abhyAsa karatA kauzika gAtranA, caturvedI mahikanA rahIza khappAnA putra brAhmaNa zaTTibhaTane zivabhAgapura viSayanA dakSiNApaTTamAM AveluM paTTapara nAmanuM gAma ApyuM che. A dAnapatramAM be vAra AvatuM machika nAma jarA judI lipimAM pachaLathI sudhArA tarIke lakheluM jaNAya che. dUtaka pramAda nAga hatA, ane lekha lakhanAra saMdhiviSita mukhya maMtrI saMdabha nA putra krivirapati anahila hate. dAnapatranI tArIkha [ gupta- ) saMvata 334 athavA i. sa. 653-54 nA mAgha zuda 9 hatI. * e. I. vA. 1 pA, 85 I. hulsa, 1 uparanuM vA. pA.para 2 jIe I. e. vA. 7 pA.76 7 ju I. e. vA. 7 pA. 79 jyAM pratikRtinuM vAMcana zrInAra che. paNa zrInA // je akSarAMtaramAM che.te pramANe nathI. dajIe. I. e. vo.7 pA. 76 ane ve, 11 pA. 316 5 jue. I.e. vA. pA.17 ane 45 aMtamAM ane ve. 7 pA. 73 6 prA. myuhuranA mata pramANe ( i. e. ve. 15 pA. 337 neTa 10 ane vA. 17 pA. 1970 noTa 50) dhruvasena 3 jAnuM aprasiddha dAnapatra tArIkha 332 saMvata nuM che. dhruvasena 3 jAnA rAjyasamayanI sImA tenI pahelAMnA dharasena 4 thA ( 330) tathA tenI pachInA kharagraha rajA ( 337) nI vacce nakkI thAya che. 62 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM pahelaM 1 oM svasti vijayaskandhAvArAt sirisimmiNikAvAsakAt prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabalasaMpannamaNDalAbhogasaMsaktamahArazata2 labdhapratApAtpratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNItalAvApta rAjyazriyaH paramamAhezvarazrIbhaTAdivyavacchi3 narAjavazAnmAtApitRcaraNAravindapragatipravighautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRti khaGga dvitIyabAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasa4 tvanikaSaH tatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisahatiH sakala. smRtipraNItamArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraMjanAnva5 ryarAjazabdo rUpakAntisthairyagAMbhIryabuddhisaMpadbhiH smarazazAGkAdirAjodadhitridaza gurudhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNava6 dapAstAzeSasvakAryaphala [: ] prArthanAdhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayi. hRdayaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrI7 guhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkhasantAnavisRtajAhavIjalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasaMpadrUpalobhAdivAzri8 taH sarabhasamAbhigAmikairguNaissahajazaktizIkSA vizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitAdharmAdAyAnAmapA9 kartA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitAzrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMhatArAti pakSalakSmIparibhogadakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapA10 sthivazrIH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnuyAtassakalajagadAnanda nAtyadbhutaguNasamudayasthagitasamagradiGamaNDalaH samarazatavijayazo11 bhAsanAthamaNDalAgradyutibhAsuratarAMsapIThodUDhagurumanorathamahAbhAraH sarvavidyAparAparavi___bhAgAdhigamavimalamatirapi sarvataH subhASitala12 venApi sukhopapAdanIyaparitoSaH samagralokAgAdhagAMbhIryahRdayopi sucaritAtizayasu vyaktaparamakalyANasvabhAvaH khilIbhUtakRtayuganRpati13 pathavizodhanAdhigatodaprakIrtiH dharmAnuparodhojvalatarIkRtArthasukhasaMpadupasevAnirU __ DhadharmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAdityaH 14 tasyAnujastatpAdAnudhyAtaH svayamupendraguruNeva guruNAtyAdaravatA samabhilaSaNIyA mapi rAjalakSmI skandhAsaktAM paramabhadra iva dhuryyastadAjJAvAyo saMhatiH 2 pAyI zikSA nAtyadbhutapadyatibhAsuratarASitala- gopi sucritaati| - - - .-.-... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 3 jAnAM tAmrapatro 15 saMpAdana karasa tayaivodvahan khedasukhe retibhyAmanAyAsitasatvasaMpattiH prabhAvasaMpadvazIkRta nRpatizata ziroratnacchAyopagUDhapAdapIThopi 16 parAvajJAbhamAnairasAnAliGgitamanovRttiH praNatimekAM parityajya prakhyAtapauruSAbhimAnairapyarAtibhiranAsAditapratikriyopAyaH kRta 17 nikhilabhuvanAmodavimalaguNasaMhatiprasabhavighaTitasakalakalivilasitagArtanacajanAdhirohibhirazeSaiddeSaiirana[ ]mRSTAtyunnatahRdayaH pra 18 khyAtapauruSAstrakauzala tizayagaNA tithavipakSakSitipatilakSmI svayaM grAhaprakAzitapravI rapuruSaprathabhasaMkhyAdhigamaH paramamAhezvaraH zrIkharagra 19 hastasya tanayaH tatpAdAnuyAtaH sakalavidyAdhigamavihita nikhilavidvajjanamana paritoSAtizayaH satvasapada tyAgaudAryeNa ca vigatAnusa 20 ndhAnAzamAhitArAtipakSamanorathAkSabhaGgaH samyagupalakSitAnekazAstra kalAloraicarita gahvaravibhAgopi paramabhadraprakRtira 21 [ kra ] trimaprazrayavinayazeobhAvibhUSaNaH samaraza tajayapatAkAharaNapratyalodagrabAhurdaDavidhvaMsitanikhilapratipakSadapadayaH 22 svadhanuprabhAvaparibhUtAstra kauzalAbhimAna sakalanRpatimaNDalAbhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasenaH tasyAnujaH tatpa[ ]dA 23 nudhyAtaH saccaritAtizayitasakala pUrvvanarapatiratidussAdhAnAmapi prasAdhayitA viyA mUrtimAniva puruSakAraH parivRddhagu 24 NAnurAganibrbharacittavRtibhirmanuriva svayamabhyupapannaH prakRtibhiradhigatakalAkalApaH kAntimAn nirvRtiheturakalaGkaH kumudanAthaH 25 prAjyapratApa sthagita digantarAlapradhvansitadhvAntara zissatatoditaH savitA prakRtibhyaH paraM pratyayamathaivatamatibahutitha 26 prayojanAnubaMdhamAgamaparipUrNavadadhAnaH sandhivigrahasamAsanizvayanipuNaH sthAnenurUpamAdezaM dadadguNa patarUM bIjuM 27 vRddhividhAnajanita [ saMskA ]raH [ sA ]dhUnAM rAjyasAlAturIya~ tantrayeorubhayo rapi niSNAtaH prakRSTavikramapi karuNAmRduhRdayaH zrutavA 28 napyagarcchitaH kAntopi prazarmasthirasauhRdayyopi nirasitAdeoSavatA mudayasamayasamu pajanitajanatAnurAgaparipihita 29 bhuvanasamatthitaprathitabAlAditya dvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIdhruvasenastasya sutastatpAdakamalapraNAmagharaNika Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 197 1 the| sukha; 2 vAM jJAbhimAna; pAMca sattvasaMpadA 4 the| lokacarita 5 vAM viSayANAM vAMyA pUrNa vidadhAnaH 7 vI zAlAturIya va prazamI. www.umaragyanbhandar.com
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha 30 SaNajanitakiNalAJchanalalATacandrazakalaH zizubhAva eva zravaNanihitamauktikAla. GkAravibhramAmalazrutavizeSaH pradAnasalilakSA31 litAgrahastAravindaH kanyAyA iva mRdukaragrahaNAdamandIkRtAnandavidhirvasundha. rAyAH kArmukedhanurveda iva saMbhAvitAzeSalakSya. 32 kalApaH praNatasAmantamaNDalottamAGgadhRtacUDAratna[ 1 ]yamAna zAsanaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvaraca33 kravartizrIdharasenastatpitAmahabhrAtRzrIzIlAdityasya zAGgapANeriyAGgajanmano bhaktiba dhurAvayavakalpitapraNateratidhavalayA dUraM tatpA. 24 dAravindapravRttayA nakhamaNirucA mandAkinyeva nityamamalitottamAGgadezasyAgastya syaiva rAjarSadakSiNyamAtanvAnasya prabaladhavalimnAya35 zasAM valayana maNDitakakubhA nabhasi yAminIpateviDambitAkhaNDapariveSamaNDalasya payodazyAmazikharacUcukarucirasahyavindhyastanayu36 gAyAH kSita - patyuH zrIDerabhaTasyAGgajaH kSitipasaMhateranurAgiNyAH zuciyazeG. zukabhRtaH svayaMvaramAlyAmivarAjyazriyamarpiyantyA x ka37 taparigrahaHzauryyamapratihatavyApAramAnamitapracaNDaripumaNDalamaNDalAmamivAvalambamAnaH zaradi prasabhamAkRSTazila38 mukhabANAsanApAditaprasAdhanAnAM parabhuvAM vidhivadAcaritakaramahaNaH pUrvameva vividha varNojvalena zrutAtizayenodbhAsitazra39 vaNaH puNeH punarukeneva ratnAlaGkAreNAlaGkRtazrotraH parisphuratkaTakavikaTakITapakSa ratnakiraNamavicchinnapradAnasalilani40 vahAvasekavilasannavazaivalAGkuramivAgrapANimudvahan dhRtavizAlaratnavalayajaladhivelA. taTAyamAnabhujapariSvaktavizva41 mbharaH paramamAhezvaraH zrIdhruvasena+kuzalI sarvAneva samAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitro - puNyApyAyanAya 42 mahicha [ka ]vinirgatamahichakavAstavyatacAtuvidyasAmAnyakauzikasagotravAja saneyasabrahmacArija [1]hmaNavappaputrabhaTTibhaTAya 43 zivabhAgapuraviSaye dakSiNapaTTe paTTapadrakagrAmaH sodranaH soparikaraH sabhUtavAtapratyAyaH sadhAnyahiraNyAdeyassada44 zAparAdhassotpadyamAnaviSTikassarvarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaH pUrvaprasadevabrahma deyarahitaH bhUmicchidranyAyenA45 candrArkAparNavakSitisaritparvatasamakAlInaH putrapautrAnvayabhogya udakAtisagargeNa dharmadAyo nisRSTaH yatosyocitayA brahma1 vAyA yazasA 2 vanyiA zriyamarpayantyAH kR; 3 vAMyA zilI; 4 vAyA punaH; 5 vAyA cetyukta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 dhruvasena 3 jAnAM tAmrapatro 46 deyAgra[1] hArasthityA bhuMjataH kRSataH karSayataH pratidizato vA na kaizciddhyA sedhe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhirapyasmadvaza47 jairanyaiA svanityAnyaizvaryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaJca bhUmidAnaphalamavagaccha nirayamasmadAyonumantavya- paripAlayitavyazcetyakta48 cai // bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhissagarAdibhiH [1] yasya yasya yadA bhUmi stasya tasya tadA phalam [1] yAnIha dAridyabhayAnarendrarddhanAnidharmAyatanIkR. 49 tAni[1]nirbhuktamAlyapratimAni [ tAni ]ko nAma sAdhu 4 punarAdadIta [1] SaSTiM varSasahasrANi svagarge tiSThati bhUmidaH [1] AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaset [ // ] dUtakotra pramAtRzrInAgaH 50 likhitamidaM sandhivigrahAdhikRtadivirapatizrIskandabhaTaputradivirapatizrImadanahi leneti // saM 300 30 4 mAgha zu 6 svahasto mama // 1 pAMyA zcatyukta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 gujarAna parisika resa bhASAntara 5. 1 oma svasti vijayazAlI chAvaNImAMthI sirisimmiNika mukAmethI; jeonA zatruo ekadama namI gayA hatA evA maitrakonA atula balathI saMpanna maMDala vistAramAM thayelI se se laDAI AthI jeNe pratApa meLavyuM hatuM. potAnA pratApathI namAlA ene, dAnamAM ane mAnamAM batAvelI prAmANikatAthI je anurAga upArjita karyo hato, anurAgayukta vaMzaparaMparAnA, bhADutI tathA adhikArI nikAnI senAvaDe jeNe rAjyalakamI prApta karI hatI, evA rAjavaMzane avicchiArAkhanArA parama mAhezvara zrIbhaTTArkathI paramamAhezvara zrIguhasena (thayA), jeNe mAtApitAnAM caraNaravine praNamIne potAnAM badhAM pApa dhoI nAkhyAM hatAM; zaizavathI khagayuta kara madamasta gajaghaTAne bhedIne jeNe potAnA sattvanI kasoTI prakAzita karI hatI, jenA caraNanakhane kiraNasamUha ravAbhAvathI namAvelA zatruonA cUDAmaNinI prabhAthI mizra thato hata; sakala smRtioe racelA mArgane anusAre sArA paripAlane vaDe prajAnuM hadaya raMjita karIne pitAnuM "rAjA" nAma anvartha banAvyuM hatuM, rUpa, kAnti, sthiratA, gaMbhIratA, buddhi ane saMpattimAM je kAmadeva, candra, zailarAja, sAgara, bahaspati, ane kuberathI caDhIyAtA hatA; zaraNAgatane abhaya ApavAnI TevamAM je pitAnA azeSa kAryakalane tRNanI mAphaka pheMkI dete; mAgaNIthI vizeSa ApIne jeNe vidvAna, mitra, ane nehInAM hRdayane AnaMdita karyA hatAM, je akhila bhuvanamaMDalane, jANe ke dehadhArI, Anada hate. - paM. 7 ene putra paramamAhezvara zrIdharasena hatuM, jeNe pitAnA pAdanakhanA kiraNasamUhathI nIkaLatI jAhnavInA jalapravAhamAM azeSa pApa dhoI nAkhyAM hatAM jenI saMpatti hajAre praNacIne AdhAra banatI; jene jANe ke rUpathI AkarSAIne AkarSaka guNe ekadama AvI maLatA hatA; sahajazakti ane zikSAnA utkarSa vaDe jeNe badhA dhanudhane Azcarya pamADyA hatA; pUrva nRpatioe ApelAM dhamedAnenuM je anupAlana karateprajAne nAza karanAra upadrane je harate lakSamI ane sarasvatInA ekatra nivAsanuM je darzana karAvate hajuyelA zatrupakSanI lakSamIne paribhega karavAmAM jenuM parAkrama kuzala hatuM ane vikrama vaDe jeNe nirmala rAjalakSmI prApta karI hatI. pa. 10 tene putra paramamAhezvara zrI zilAditya hato, je enA pitAnA ) pAnuM anudhyAna karate, jeNe akhila jagatane AnaMda arpanArA atyabhuta guNenA samudayathI samagra digya. Dalane vyApta karI dIdhuM hatuM, teM se laDAImAM meLavelA vijayathI zobhatI taravAranI zuti vaDe vizeSa ujajavala banelA pitAnA kaMdhapITha upara je heTA manerane jabare bhAra ucakI rahe te sarva vidyAonA para ane apara vibhAganA adhyayanathI jenI mati vimala banelI hatI chatAM game tevA eka nhAnA subhASita vaDe paNa je sahelAIthI saMtuSTa karI zakAte; samaya lekathI paNa tAga na pAmI zakAya evA UMDA hRdayavALe tevA chatAM je atyanta sucaritathI vyakta paramakalyANa svabhAvathI yukta hate; kaliyuganA nRpationA ujajaDa banIne raMdhAI gayelA vizAdhana karIne je utkRSTa kIrti meLavI hatI; dharmane bAdhA na karavAthI vizeSa ujajavala banelI dhanasukhasaMpattine kAraNe meLaveluM jenuM dharmAditya evuM bIjuM nAma hatuM. 5. 14. tene bhAI paramamAhezvara zrI kharagraha hatA, je tenA caraNanuM dhyAna karate, upandranA guru ( vaDIla bhAI) jevA pitAnA vaDIla bhAIe abhilASA upajAve tevI hovA chatAM, atyaMta AdarathI potAnA skandha upara mUkelI rAjalakamIne je paramabhadra dherInI mAphaka emanI AjJAnuM pAlana karavAmAM tatpara banIne ja dhArI rAkhate chatAM jenI saravasaMpattine thAkane ke sukhavAMchAnuM vina naDayuM nahotuM potAnI prabhAva saMpada vaDe vaza karelA se se napationAM zirAratnanI kAnti jenA pAdapIThane AliMgI rahI hatI chatAM jenI manavRttine anyanI avajJA ke abhimAna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhruvasena 3 jAnA tAmrapatro 201 aDakI zaktAM nahotAM, pauruSamAM ane abhimAnamAM prakhyAta banelA zatruo paNa jenI rahAme praNAma zivAya bIjo pratikArane upAya svIkAratA nahiM, AkhI sRSTine harakhAvI rahelA vimala guNusamUha vaDe jeNe kalikAlanA badhA vilAsanI gatine ekadama nAza karyo hate nIcAM mANasonuM AkramaNa karanArA deSamAtra jenA unnata hRdayane sparza paNa karI zakatA nahIM, potAnAM prakhyAta pauruSa ane astra kauzalavaDe saMkhyAbaMdha zatrunRpationI lakSamIne pakaDI ANane jeNe pravIra puruSomAM pitAnuM prathama sthAna jAhera karyuM hatuM. paM.19 tene putra enA caraNanuM dhyAna dharanAre parama mAhezvara zrI dharasena hato, jeNe sakala vidyAnA adhyayanathI sarva vidvajajanAnAM manane atyanta saMtuSTa karyA hatAM, saravasaMpatti vaDe ane dAna audArya vaDe jeNe zatruonA manorathanI dharI evI toDI nAMkhI hatI ke e pharIthI saMdhAvAnI AzA ja na rahe aneka zAstra, kalA, lekacarita, vagerenA gUDha bhAgone jeNe sArA paricaya kayoM hatuM chatAM jenI prakRti parama bhadra hatI ane akRtrima sabhyatA ane vinayanI zobhA e jenuM vibhUSaNa hatuM, teM se laDAIomAM jayapatAkAne uMcakI levAne samartha lAMbA bAhadaMDa vaDe jeNe zatruonA darpane nAza karyo hato. pitAnA dhanuSanA prabhAvathI jeonA aakauzalanA abhimAnane pote paribhava karyo hato tevA sakala nRpatio jenA zAsanane svIkAratA hatA. paM.23 tene anuja, enA caraNanuM dhyAna karanAra, parama mAhezvara zrI dhruvasena hate. je saccarita vaDe badhA pUrvapatiothI canayAte hate; durjaya deze paNa jeNe jityA hatA, je mUrtimAna puruSArtha hate; mahA guNe pratyenA anurAgathI bharapUra cittavRttivALI prajA sAkSAt manu jevA je rAjAnA AzrayamAM rahetI hatI; candranI mAkapha je kalAkalApasaMpanna, kAntimAnuM, AnaMdahetu hate chatAM akalaMka hata; sUryanI mAphaka je vipula pratApa vaDe digantarAlane vyApta karIne anyakAra rAzine visakta hato paNa sadA udayazAlI hate; arzayukta, aneka prayAjanavALA, AgamapUrNa, pratyaya prakRtine arpanA, saMdhi, vigraha, tathA samAsanA nizcayamAM nipuNa, sthAnane ucita Adeza ApanArA, guNavRddhinI kriyA vaDe sAdhuone sarakAra karanAre, e je rAjA rAjyataMtramAM tema ja vyAkaraNamAM nipuNa hatuM, je mahAparAkramI paNa karuNAkemala hRdayavALo hato, vidvAna paNu agarvita hatA, kAnta paNa prazamayukta have, mitratAmAM sthira paNa doSavALAonuM nirasana karanArA hato; jeNe udayasamaye lokamAM upajAvelA anurAga vaDe AkhI sRSTine chAvarI daIne bAlAditya evuM pitAnuM prakhyAta bIjuM nAma yathArtha karI batAvyuM hatuM. paM.29 ene putra parama mAhezvara, paramabhaTTAraka, mahArAjAdhirAja paramezvara cakravatI zrI dharasena hatA, jenA lalATamAM pitAnA caraNakamalanA vandanamAM bhUmigharSaNathI thayelA cAThAne rUpe candrakhaMDa virAjato hato (= je zivanI mAphaka cadramauli hata), je zizukALamAM ja matInA alaMkAranI peThe vimala jJAna zravaNamAM dharyuM hatuM, jene kamalatulya agrastara dAnajala thI dhavAyela ha, kanyAnA AnandanI mAphaka vasuMdharAne Ananda jeNe mRdukaragrahaNathI vadhAryo hato, dhanurvedanI 1 A vAkya bleSayukta che, gliTonA (1) rAjyataMtrapara ane (2) vyAkaraNaparatve athe A pramANe che - artha=( 1) dhana, (2) tAtparya Agama=(1) zAstranaya, (2) Agantuka varNa prathama=(1) khAtarI ( 2 )pratyaya-siMha, prakRti=( 1 ) praja, ( 2 ) mULa zabda; saMdhi=(1) suleha, ( 2 ) saMhitA; vigraha=( 1 ) yuddha, (2) vizleSa; samAsa= 1 ) senAniveza, (2) padasamAsa; sthAna=( 1) sthaLa, (2) mULa pade Adeza=(1) AjJA, (2) maLapadane sthAne AvatuM pada; guNavRddhi=(1) guzenI vRddhi (2) kavarone guNa tathA vRddhi. 2 A zabdomAM ane vAkomAM rahele kheSa prakaTa che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 gujarAtanA aitihAsika lekha mAk jeNe kArmaka viSe sakala lakSA siddha karyAM hatAM,i ane jenA zAsanane prabhuta sAmantavarga mastaka upara cUDAratnanI mAphaka dharatA hatA. 5.33. tenA pitAmahanA bhAI zrI zIlAdatyanA putra zrI DerabhaTTa hateA, jenuM, mastaka, bhaktithI namra avathavA vaDepraNAma karavAne samaye, viSNunA pAkamaLamAMthI nIkaLelI gaMgA jevI, pAtAnA pitAnA caraNakamaLamAMthI nIkaLelI atyanta zveta nakhamaNiprabhA vaDe hammezAM nirmala khanatuM hatuM; je rASiM agatyanI mAphka dakSivRtti rAkhatA, potAnA atyanta dhavala dizAsuMdarIone zaNagAratA, je AkAzamAM nizAnAthanA akhaMDa bikhanuM anukaraNa karatA, megha vaDe zyAma thayelAM zikharA rUpI DITIevALAM sahya ane triya rUpI rucira stanayugavALI pRthvInA je pati hateA; evA, yazanA valaya vaDe paM. 36 zrI rabhaTTanA putra, jeNe anurAgavALI, zubhra yazarUpI vastra paheranArI, svayaMvaramAlAnI mAphaka rAjyazro arpanArI, nRpamaMDIneA parigraha karyAM che; peAtAnA apratihata, ane pracaMDa punA maMDalane namAvanAra, khaDga jevA zauryane ja avalakhIne jeNe zaradda RtumAM dhanuSya vaDe kheMcelA khANuthI ja zatrubhUminuM prasAdhana karIne vidhisara karagratuNa karyuM che; vividhavA~thI ujajavala uttama jJAna vaDe prathamathI ja vibhUSita thayelAM jenAM zreAtra punarukti pAmatA ratnAlaMkAra vaDe pharIthI alaMkRta thayelAM che; jenA hastanuM agra kaDAMnI upara rahelAM ratneAnAM kiraNAthI vyApta che ane pradAnajaLano chaMTakAvathI vilasatA tAjA zaivala aMkura jevuM che; vizAla ratnavalayane dhAraNa karI rahelA ane ethI samudranA taTa jevA anatA bhuja vaDe jeNe vizrvabharAne bhIDI lIdhI che; evA, zrI gurabhaTTane paM.41 putra paramamAhezvara zrI dhruvasena, kuzalayukta, sarvane AjJA kare che; tamAre jANavuM jeH meM mAtApitAnA puNyavistArane arthe, mahikamAMthI AvelA, mahikamAM rahenArA cAturvedi AmAMnA eka, kauzikasageAtra, vAjasaneyasabrahmacArI, brAhmaNa alpanA putra TTibhaTane zivabhAgapura prAntamAM dakSiNupATamAM AveluM paTTapaka grAma, uddaMga, urekara ane bhUtavAtapratyAya sahita, dhAnya ane suvarNa sAthe, daMDa ane dazAvarAdhanA hakka sahita, prasaMge upajatI veTha sahita kAI paNa rAjyAdhikArI jemAM hAtha nAMkhI zake nahiM evuM, pUrve bAhmaNane ke devamaMdirane apAcelA dAna zivAyanuM, bhUmicchidranyAye, jyAMsudhI candra, sUrya, sAgara, pRthvI, nadI ane parvata Take tyAMsudhI putra-pautrAdika vaMzajane bhAgavavAnuM, udaka aMjali mUkIne dharmaDhAya tarIke ApyuM che, jethI, brAhmaNane apAtA agrahAranI rIte, ane bhegavatAM, kheDatAM, khelavatAM ke mAMDI ApatAM kAie vigna karavuM nahiM. ane have pachI thanArA, amArA vaMzaja ke anya, rAjAeAe, aizvarya anitya che, manuSya asthira che. ane bhUmidAnanuM kula madhAne sAmAnya che evuM samajIne A dAnane mAnya rAkhavuM ane enuM pAlana karavuM. paM. 48 kahyuM che ke "dumivasudhA guhA ityAdi-- 5. 49 ... ahiMyAM taka pramAtRzrInAga che, saMdhivigrahAdhikArI dvivipati zrI skandabhaTTanA putra krivi2pati zrImadanahile A lakhyuM che. saM 334 mAgha zu. huM mArA trasta ( ikata ) che. ... 1 A zabdomAM ane va.kayAmAM rahelA seSa prakaTa che. * Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM 75 dhruvasena 3 jAnA eka dAnapatranuM bIjI' patarU A patarAne DhAMsIyAnA bhAgamAM ghaNuM nukazAna thayeluM che. DAkhI khAjunA kAMThAnA phakta thoDA bhAga ja rahyo che. kaDI mATenAM e kANAMnuM kaMI paNa nizAna rahyuM nathI. chellI pakti jemAM sAdhAraNa rIte tArIkha hAya che te nAzapAmI che. te meTuM nukzAna che. atyAranI sthitimAM patarAMnuM mApa 12" x 8" che. akSarA bahu saMbhALapUrvaka kAtaryA hatA temAM zaMkA nathI. paraMtu patarAnI kharAba sthiti ne lIdhe, ArkeoleAjIkala kemIsTe sAk karavA chatAM, sahelAIthI vAMcI zakAtA nathI. dAna dhruvasena 3 jA e ApeluM che. tenuM cAsa nAma patarAM upara nathI. paraMtu tenA varNana vALA prastAvanAnA ghaNA kharA bhAga surakSita che, tene rAjAnA IlkAbeA maLyA lAgatA nathI. tenA nAma AgaLa phkta ramamahezvaranuM dhArmika viSezaNu lagADeluM che. A dAna valabhInA svaraha mAM huDDAe baMdhAvelA mauddha vihArane ApeluM jaNAya che. kAzahudamAM AveluM rAkSasaka nAmanuM gAma te vihAramAM vasatA bhikSuenAM peSaNArthe ApyuM hatuM. dUtaka tathA lekhakanAM nAma sahita khIjA khadhI vigata nAza pAmI che. dhruvasena 3 jAnuM phkta saM. 334(e. I. ve. 1. 5. 85)nuM eka vadhAre dAnapatra ApaNI pAse che, sadgata DaoN. bhagavAnalAla indrajI potAnA gujarAtanA itihAsamAM e. gejheTIara vA. 1. bhAga 1 pA. 92mAM " dhruvasena 3 jAnuM I. sa. 651( gu. saM. 332 )nuM eka aprasiddha tAmrapatra mArakhInA rAjAnA tAmAmAM " hAvAnuM lakhe che. A dAnapatra hajI sudhI prasiddha thayuM nathI, ane tenA pattA meLavavAnA mArA badhA prayatnA niSphaLa nivaDayA che. ja. aa. thrA. rA. e. sA. ( nyu sI. ) ve|. 1 pA. 35, * Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.unaragyanbhandar.com
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara 2 [mastasAmanta]maNDalottamAnadhRta]cUDAmaNIyamAnazAsanaH paramamAhezvaraH [paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvaracakravartizrIdhara]3 [ sena ]statpitAmahabhrAtRzrIzIlAdityasya zAGgapANerivAGgajanmano bhakti. bandhurAvayavakalpitapraNateratigha[valayA dUraM tatpAdAravindapravR-] 4 [ta ]yA nakhamaNirucA mandAkinyeva nityamamalitottamAGgadezasyAgastyasyeva rAjarSerdAkSiNyamAtanvAnasya prabalaghavalimnA [yasasAM vala5 yena maNDitakakubhA nabhasi yAminIpateviracitAkhaNDapariveSamaNDalasya payo___ dazyAmazikharacUcukarucirasahyavindhyastanayugAyAH 6 kSite patyuH zrIDerabhaTasyAnajaH kSitipasaMhateranurAgiNyAH zuciya zokabhRtaH svayaMvaramAlAmiva rAjyazriyama[paMyantyAH ] 7 kRtaparigrahaH zauryyamapratihatavyApAramAnamitapracaMDaripumaNDalaM maNDalAyami___ vAvalambamAnaH zaradi prasabhamAkRSTazilI[mukhabANA] 8 [sanApAdita]prasAdhanAnAM parabhuvAM vidhivadAcaritakaragrahaNaH pUrvameva vividha__ varNojjvalena zrutAtizayenodbhAsitazra[vaNaH punaH-] 9 [ punarukteneva ratnA ]lakAraNAlaGkRtazrota[ : parisphuratkaTakavikaTakITa pakSaratnakiraNamavicchinnapradAnasalilanivahAvaseka10 [ zaivalA ]GkuramivAprapANimudrahane dhRtavizAlaralavalayajaladhivelAtaTAyamAnabhu japariSvaktavizvambharaH paramamAhezvara[ : ] zrI[dhruvasenaH] 11 [ sarvA ]neva samAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitro puNyA pyAyanAya zrIvalabhIsvatalaniviSTaDuDDA .... .... 12 [ bhikSusaM ]ghAya cIvarapiNDapAtazayanAsanaglAnabhaiSajyArtha bhagavato buddha bhaTTAra___kasya pUjAsnapanagandhapuSpadhUpadIpatailAdyarthi] ... ... .... 13 [pratisaMskA ] rAya bhizca[ saMghasya ca ? ] pAdamUlapajIvanAya [ vanauTakAntara ? ] kAzahadAntargatarAkSasakagrAmassodragassopari[karaH] ___ ..... ... NyAdeyaH sadazAparAdhaH sotpadyamAnaviSTIkaH sarvvarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaH pUrvapratadevabrahma .... .... .... 15 / .... ..... .... saritparvatasamakAlInaH avyavacchinnabhogyaH udakAtisargeNa dharmadAyo nisRSTaH yatosya DuDDAvihAre ..... .... ... ... bhuMjataH kRSataH karSayataH karSApayatoH vA na kaizcidyASedhe [vartitavya]mAgAmibhadranRpatibhiH a ... ... ... paM1 aspaSTa che. paM. 12 A uparathI samajI zakAya che ke budhanI martarUpe te vakhate purA thatA hatI. sumatApatramA Aditya bhaTTAraka bhane nArAyaNa bhaTTAraka hovAmAM Ave che. paM. 17-18 sapaSTa che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 76 khagraha 2 jAnAM tAmrapatro saMvat 337 ASADha padi 5 patarAMonuM mApa 15 thI 15. 5" x 12"nuM che. banne patarAMo nIcethI, uparanA bhAga karatAM vadhAre pahoLAM che. kaDIo nIcenA bhAgamAM lagADI hatI. A kaDIo tathA mudrA khAvAI gayAM che. ekaMdare patarAMo surakSita sthitimAM che, phakta keIka sthaLe kATa lAgavAthI bagaDyAM che. lipi zIlAditya 2 jA tathA zIlAditya 3 jAnAM prasiddha thayelAM patarAMone maLatI Ave che. bIjAM patarAnI chellI paMkti zivAya ane patarAMo cekhAM katarelAM ane spaSTa che. lakhAsunI bhUlo puSkaLa che. A dAnapatra pUlinDaka athavA kadAca AlinDakamAM AvelI vijayI chAvaNImAMthI jAhera thayuM che. vaMzAvaLImAM kaMI navIna nathI. kharagraha 2 jA e kADheluM, A paheluM ja dAnapatra hovAthI te agatyanuM che. AnI tArIkha saMvata 337 dharasena 4 nA saM. 330 ane dhruvasena 3 jAnA saMvata 33ra tathA zIlAditya 2 jAnAM, saMvat 348 nAM dAnapatro sAthe vicAravAthI jaNAya che ke derabhaTanA be putranAM rAjya cheDe samaya rahyAM hatAM. kheTakamAM vasatA AnaMdapuranA rahIza kezavanA putra, zarkarAkSi gotranA glehi brAhmaNa nArAyaNane A dAna ApyuM che. tene AnaMra rAzi, " AnaMdapurane eka caturvedI " paNuM kahyo che. A jarA dhyAnamAM levA jevuM che. kAraNa, je A AnaMdapura e ja vaDanagara (sAdhAraNa, baranagara ) hoya, te gujarAtanI eka bahu ja prakhyAta ane prabhAvazALI nAgara-brAhmaNa jJAtinuM A paheluM sUcana che. zivabhAgapura jIllAmAM dhRtAlaya nAmanI DisTrikaTamAM AvelA paMgulapallIkA nAmanA gAmanuM dAna kareluM che. A dAna ApavAne hetu hameza mujabane eTale yajJakriyA karAvavAno che. dAnapatramAM lakhelA adhikArIomAM, kUtaka pramAtuzrInA, ane divAna skaMdabhaTane putra divAna zrImad anahila che. dharasenanA dAnapatranI vAririkAnI mAphaka A dUtaka paNa eka strI hoya ema lAge che. paraMtu vizeSaNa - prA=" je 1 + nuM baneluM lAge che, ane pramA mAMthI baneluM nathI, tene zuM artha kare te huM jANI zakatA nathI. prephesara bhAMDArakara (ja. . chuM. ra. e. se. . 10 pA. 71 ) divAnanuM nAma madanala Ape che ke je pharIthI zIlAditya 2 jAnAM (saM. 348 nAM) patarAMmAM Ave che. A bahu ja asabhya nAma gaNAya. mArA pATha, "zrImada" anahila( zrI madanahilane badale )nI puSTimAM AgrahapUrvaka kahuM te, vanarAjane aNahilavADa-pATaNanI jagyA batAvanAra bharavADanuM gujarAtI nAma aNahila agara aNahila prasiddha che. ane te nAma rajaputemAM paNa hoya che jue, TeDa enAlsa, . 1 pA. 708 madrAsa eDIzana pA. 607. I. e, . 7 pA. 76 De. . khulahara 1 jIo uparanuM va. 7 pA. 73 nATa 20 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarU paheluM 1 oM svasti vijayaskandhAvArAt pUleNDakavAsakAtprasabhapraNatamitrANAM maitrakANAmatulabalasaMpannam [ NDalAbhogasaMsaktaprahArazata ]labdhapratA 2 pAtpratApApanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNIca lAvAtparAjyazriya paramamAhezvara zrIbhaTTArkAdanyavacchinnarAjava~za [ ] 3 mAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRti khaDgadvitIya bAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitazatva nikaSa stanpra 4 bhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaMktapAdanakharazmi saMhati sakalasmRtipraNItamArgasamyakparipAlanaprajAhRda [ yaraJjanA ]nvartha rAjazabdo rUpakAntisthairyyagAmbhI5 ryyabuddhisaMpaddhi smara [ zazAGkAdvirA ]jodaSitRdazagurudhanezAnatizayAnaH zaraNagatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSa [ sva ] kAryyaphala prArthanAdhikArthapradA [ nA ]6 nanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH [ pAdacArIva ] sakalabhuvanamaNDalAbhogapramoda paramamAhezvaraH zrIgusena stasyasutastatpAdanakha mayUkhasantAnavisRtajAhnavIja7. laughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahastropajIvyamAnabhapadrUpalobhAdivAzrita srbhsmaabhig|mikairgunnaishjshktishikssaavishessvismaapi - 8 tAkhiladhanurddhara prathamanarapatisamatisRSTa(nAmanupAlayitAdharmmadAyAnAmapAkarttA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM [ darzayitA ] zrIsarasvatyorekAdhivAsasya sa 9 [ha]tArAtipakSalakSmIparibhogadakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapArthivaH zrI paramamAhezvaraH zrIdharasenastasyA sutastatpAdAnuddhyAta sakalajagadAnandanA10 tyadbhuta guNasamudayasthagitasamagradiGkaDalaH samarazatavi [ jaya ] zobhAsanAthamaNDalAgratibhAsuratarAsapITho vUDhaguru manorathamahAbhAraH sarvavidyAparApa 11 ravibhAgAdhigAvimalamatirapi sarvvata subhASitalavenApi sukhopapAdanIyaparitoSa samagralokAgAdhagAmbhIryahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparama 12 kalyANasvabhAva khilI bhUtakRtakRyunRpatipathavizeodhanAdhigatodagrakIrttirddhamrmmAnuparodhojvalatarIkRtArtyasukharapadupasevAnirUDhadharmAditya dvitIyanAmAparamamAhezva13 raH zrIzIlAditya tasyAnujastatpAdAnuddhyAtaH svayamupendraguruNeva guruNAtyAdaravatA sama[ bhi ]laSaNIyAmapi rAjalakSmIM skandhAsaktAM paramabhadra iva dhuryyastadAjJAsaMpA - paM. 1 puleNDaka ne pahale aleNDaka pAMthI zAya paM. 2 vAMyAM zriyaH paM vaaNge| sahatiH paM. 5 vAMyA saMpadbhiH tridaza; phalaH paM. 1 va pramodaH paM. 7 saMhatA; paM. 8vAM pArthivazrIH; stasya; dhyAtaH paM. 10 vIrAMsapIThovyUDha, paM. sarvataH; toSaH thaM. 12 bhAvaH; kRtayuga; ghojjvala; sukhasaMpad. paM. 13 vAMyA zilAdityaH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat vAMyA satvanikaSasta paM. 4 saMpadra guNaiH 5. 8 vA 11vA vibhAgAdhigamaviH www.umaragyanbhandar.com
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ kharagraha 2 jAnAM tAmrapatro 14 danaikarasatayevodvaha khedasukharatibhyAmanAyA sitasatvasaMpatti prabhAva saMpadvazI [ kR]tanRpatizata ziroratnacchAyopagUDhapAdapIThopi parAvajJAbhimAnarasAnAliGgitamano15 vRtti praNatimekAM parityajya prakhyAtapauruSAbhimAnairapyarAtibhiranAsAditapratikRyopAya kRtanikhilabhuvanAmodaguNa saMhati prasabhavighaTitasakalakali[vilasita]gatinnaca16 janAbhirohibhirazeSairdoSairanAmRSTatyunnatahRdayaH prakhyAtapauruSAstra kauzalAtizayagaNa - tithavipakSakSitipatilakSmIsvayaMgrAha prakAzitapravIrapuruSaprathama saMkhyAdhigama para - 17 mamAhezvaraH zrIkharagrahastasya tanayastatpadAnudhyAta [ : ] sakalavidyAdhigamavihitanikhilavidvajjanamana [ : ]paritoSAtizaya[ : ] satvasaMpadA tyAgaudAryeNa ca viga - tAnusandhAnAzamahitArAtipakSama 18 norathAkSabhaGgaH samyagupalakSinekazAstrakalA lokacaritagahvaravibhAgopi paramabhadraprakRtirakRtrimaprazrayavinayazobhAvibhUSaNaH samarazatajayapatAkAharaNapratya 19 lodagrabAhudaNDavidhvansita nikhilapratipakSadapadayaH svadhanu prabhAvaparibhUtAstrakauzalAbhimAnasakalanRpatimaNDalAbhinanditazAsana paramamAhezvaraH zrIdharasenaH 20 tasyAnujastatpAdAnudhyAta saccaritAtizayitasakalapUrNarapatiratidussAdhAnAmapi prasAghayitA viSayANAM mUrtimAniva puruSakAra parivRddhaguNAnu 21 rAganirbharacittavRttibhimanuriva svayamabhyupapannaH prakRtibhiradhigatakalAkalApaH kAntimAbhirvRtiheturakalaGkaH kumudanAthaH prAjyapratApasthagitadiganta22 rAlapradhvansitadhvAntarAzistato dinassavitA prakRtibhya paraM pratyayamarthavantamativahutithaprayojanAnubandhamAgama [ paripUrNaM ] vidadhAnaH sandhivigraha -, 23 samAsanizcayanipuNaH sthAnenurUpamAdezaM dadadguNavRddhividhAnajanitasaMskArassAdhUnAM rAjyazAlAturIyatantrayorubhayorniSNAtaH prakRSTavikra [ mo ] 24 [pi ]karuNAmRduhRdayaH zrutavAnapyagarvita kAntopi prazamI sthira sauhRdayyopani [ rasi ]tA doSavatAmudayasamayasa dupaja nitajanatAnurAga 29 paripihitabhuvanasamasthitaprathitabALAdityadvitIya [ nAmA ] paramamAhezvaraH zrIdhruvasenastasya sutaH tatpAdakamala [ praNA ] madha 26 raNikaSaNajanitakiNalAJchana lalATacandraza -[ kala: ]zizu [ bhAva e ] va zravaNanihita[ mauktikA ]laGkAravibhramAmalazrutavizeSa pradAna [ sa ]li 207 14 vAM dvahan; saMpatti: paM. 15 vRttiH; pAyaH saMhatiH paM. 18 vAM vidhvaMsita; zAsana: paM. 20 vaaNthe| dhyAtaH; sakalapUrvvanara; kAra: paM. 21 vRttibhirma paM.22 vA pradhvaMsitaH; prakRtibhyaH; vidadhAnaH pachI ardhI paMDita choDI hevA bhAvI che. paM. 24 va garvitaH; samupajanita paM. 26 vAMyA vizeSaH 65 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 gujarAtanA aitihAsika lekha 27 la[kSA ]litAgrahastAravinda kanyAyA iva mRdukaragrahaNA [ damandI ] kRtAnandavi [Si ]rvvasu [ gharAyAH ]kA[ rmu ]ke dhanurveda iva saMzodhitAzeSalakSya 28 [ kalA ]paH praNatasAmantamaNDalo[ tamAGgadhRtacUDAratnAyamAnazAsanaH ] paramamAhezvaraparamabhaTTArakamahArAjAdhirAja [ paramezvara ] patarUM bIjuM 1 cakravartti zrIdharasenastatpitAmaha bhrAtRzrI zIlAdityasya zArGgapANerivAGgaja[ nmano bha ] ktibandhurAvayavakalpitapraNateratidhalayA dUraM tatpAdA 2 ravindapravRttayA nakhamaNirucA mandAkinyeva nityamama litottamAGgadezasyAgastya - syeva rAjarSerdvAkSiNyamAtanvAnasya praba[ la ] 3 dhavalinnA yazasAM valayena mANDitakakubhAnabhasi yAminipatervvinimmatAkhaNDapariveSamaNDalasya payodazyAma [zi ] 4 kharacUcukarucirasahyavindhya - - stanayugAyAH kSiteH patyuH zrIderabhaTasyAGgajaH kSitipasaMhateranurAgiNyAH gutriyazozu 5 kabhRtaH svayaMvaramAlAmiva rAjyazriyamarpayantyAH kRtaparigrahaH zauryyamapratihativyApAramAnamitapracaNDaripumaNDalaM maNDalAgrami 6 vAvalambamAnaH zaradi prasabhamAkRSTa [ zi ]lImukhabANAsanApAditaprasAdhanAnAM parabhuroM vidhivadAcaritakaragrahaNaH pUrvvameva vivi 7 ghavarNojvalena zrutAtizayenodbhAsitazravaNaH punaH punarukteneva ratnAlaGkAreNAlaGkRtazrotraH parasphuratkaTakavikaTakITapakSaratnakira 8 NavicchinnapradAnasalilanivahAvase kavilasannavarau baSaiGkaramivAgrapANimudvahana dhRtavizAlaratnavalayajaladhivelAtaTAyamAnabhu 9 japariSktavizvambharaH paramamAhezvaraH zrIdhruvasenaH tasyAgrajo paramahIpatisparzadoSatagaNAdhiyeva lakSmyA svayamati spaSTaceSTamAzli 10 STAGgayaSTimatirucirataracaritagarimaparikalitasakalanarapatiratiprakRSTAnurAgarasarabhasa vazIkRtapraNatasAmantasAmantacakracUDA 11 maNimayUkhakhacitacaraNakamalayugalaH proddAmopAradorddaNDadalitadviSadvargadarpaH prasarpatpaTIya pratoploSitAzeSazatruma paM. 27 shNthe| ravindaH thaM / yAminIpatervinirmitA, straranI nizAnIyo jar3a paM. 4 bAMyeM zuci. paM. pratihata, paM. bhuvAM paM. 7 vAMge jjvalena; parisphura. paM. 8 zaivalAkAra; dvahana. paM. e pAyA nAzanadhiyeva. paM. 10 vA yaSTira, paM. 11vAMce proddAmodAra; zatruvazaH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat spaSTa cha. va www.umaragyanbhandar.com
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ kharagraha 2 jAnAM tAmrapatro 201 12 "zaH praNayipapranikSitpalakSmIkaH preritagadotkSiptasudarzanacakraH parihRtabAlakrI Donadha kRtadvijAtirekavikramaprasAdhitadhanizciH 13 talonaGgIkRtajazayyopUrvapuruSottamaH sAkSAddharma iva samyagupasthApitavaNA zramacAraH paramamAhezvaraH zrIkharagraha - kuzalI 14 sarvAneva samAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtA pitro - puNyApyAyanA yAnandapuravinirgatakheTakavAstavyanandapuracAturvidyasA15 mAnyazarkarAkSisagotravaDhacasabrahmacAribrAhmaNakezavaputrabrAhmaNanArAyaNAya zivabhA gapuraviSaye ghRtAlayabhUmau paGgulapalli16 kAgrAmaH soGgaH soparikaraH sabhUtavAtapratyAyaH sadhAnyahiraNyodayaH sadazAparAdhaH sotpadyamAnaviSTikaH sarvarAjakIyAnAmahasta17 prakSepaNIyaH pUrvaprattadevabrahmadeyabrAhmaNaviMzatirahitabhUmicchidranyAyenAcandrArkArNava. kSitisaritpatasamakAlI [ naH ]putrapautrAnvayabhogya udakAtisagarge18 Na dharmadAyo nisRSTaH yatosyocitayA brahmadeyasthityA bhuMjataH kRSataH karSayataH pradizato vA na kaizcidvayAseghe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhira19 pyasmadvazajairanyaivA anityAnyaizvaryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaJca bhUmidAnaphalama vagacchadriyamasmadAyonumantavya - paripAlayitavyazcetyu20 ktaM ca // bahubhirvasudhA bhuktA rAjamissagarAdibhiH / yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM // yAnIha dAridyabhayAnarendairddhanAni dharmAyatanIkRtAni 21 nirbhuktamAlyapratimAni tAni ko nAma sAdhu punarAdadIta SaSThiM varSasahasrANi svarge tiSThati bhUmida AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaset // dUtakotra pramAtRzrInA // 22 likhitamida sandhivigrahAdhikRta divirapatizrIskandamaTaputradivirapatizrImadanahi. leneti saM 337 ASADha ba ( 5 )svahasto mama / / paM. 12 vaaNy| praNayipakSa; prasAdhitadharitrI.paM. 13 pAyA mAcAraH paM. 14 vAyA vAstavyAnanda; zArkarAkSi. paM. 17 pAyA rahito. 5.15 vAyA gacchadbhi. paM. 21 vAMyA ko nAma sAdhuH paM. 22 vAMyA midaM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM77 zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro ( saMvata 34ra zrAvaNa vadi 9 ) zIlAditya( 3 jA )nuM dAnapatra 16" x 13nAM moTAM be patarAMo upara lakhyuM che. te tadana surakSita che tathA tenI kaDI ane mA tenAM yogya sthaLe che. onarebala rAva sAheba vi. ena. maMDalike ja. baoN. bR. ra. e. se, . 11 pA. 334 mAM prasiddha karelAM zIlAditya 3 jAnAM be dAnapatrone maLatI lipi che. temAM lakhelI hakIkatane meTo bhAga uparanAM be zAsane tathA ja. . e . mAM prasiddha thayelAM zIlAdityanAM eka anya dAnapatrane bahu ja maLatA Ave che. A dAna " bAlAditya taLAva pAse nAMkhelI vijayI chAvaNI " mAMthI ApyuM che, ane tethI te rAjAnA pravAsa mAM apAyuM che. bAlAditya, jenA uparathI A taLAvanuM nAma paDayuM hatuM te kadAca valabhIne rAjA dhruvasena 2 je hoya. patarAM 1 lAMnI paMkti 25-16 mAM tenuM A upanAma hovAnuM jaNAya che. A dAna meLavanAra bhUTa kumAra che. te kRSNa yajurvedanA bhAga maitrAyaNIyane abhyAsa karelo, bharadvAja gotranA, gemUtrikAmAMthI dezAntara karI valabhImAM rahetA brAhmaNa droNaputrane putra hatuM. tene tAturvidya-vivasAna' evuM vizeSaNa paNa lagADeluM che. Ane artha spaSTa nathI. dAnamAM leANApadraka nAmanuM gAma ApeluM che. te sApaka li, jene " pariSada hita' evuM eka vadhAre ane na samajI zakAya tevuM vizeSaNa lagADeluM che, temAM AvyAnuM varNana che. dAnapatranI tArIkha, saMvata 342 nA zrAvaNanA kRSNa pakSa 9 mI che. saMvatanuM bIjuM cihna zaMkAvALuM che. DaoN. bhAI dAjInAM ja. bAM. eN. je. e. . . 8 pA. 230 mAMnA lakhANanA AdhAra uparathI huM te citra 40 nI havAnA pAThane prayoga karuM chuM * I. e. vi. 5 pA.207 che. khulahara 1 valabhI tathA gurjara dAnapatro tema ja anya vaMzanAM dAnapatro keIka vAra jyAMthI dAna jAhera thayuM hoya te jagyAnAM varNanathI hamezAM zarU thAya che. ( juo. I. e. vo. 4 pA. 106 ) A lekha sAbIta karI Ape che ke ja. ba. brA. je. e. se. vo. 11 5. 35ra nI noTamAM jaNAvavA pramANe dhuvasena 4 thA pachInAM badhAM dAnapatro kheTakamAMthI ja jAhera thayAM che te sAcuM nathI. A beTA gujarAtanuM kheDA nahi, paraMtu kAThiyAvADanuM keI e nAmanuM gAmaDuM hovuM joIe. te ja noTanI aMdara darzAvelI hakIkata ke gujarAtamAM kheDA valabhI rAjanI rAjadhAnI thaI hatI te hajI sudhI sAbita thayelI nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatrI 211 akSarAntara 1 khasti jayaskandhAvArAt bAlAdityataTAkavAsakAt prasabhapraNatAmitrANAMmatrakANA___ matulabalasaMpannamaNDalAbhogasasaktaprahArazatalabdhapratApA pratApopanata .2 dAnamAnAjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNIbalAvAptarAjyazriyaH paramamAhe zvarazrIbhaTAdivyavacchinnarAjavazAnmAtApitRcaraNAraviMdapraNatipravidhautAze3 SakalmaSaH zaizavAtprabhRtikhaDgadvitIyavAhurevasamadaparaganaghaTAsphoTanaprakAzitasatva nikaSastatpratApapraNatArAticUDAratnaprabhAsasaktapAdanakha4 razmisaMhatiH sakalasmRtipraNItamArgaH samyaparipAlanaprajAhRdayaraMjanAnvartharAja zabdo rUpakAntisthairyagAMbhIryyabuddhisaMpadbhiH smarazazAGkAdirAjodadhitridaza5 gurudhanezAMnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSasvakAryaphala prArthanAdhikArthapradAnAnaMditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pa6 dacArisakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasyasutasta tpAdAnakhamayUkhasaMtAnavisRtajAnhavIjalaughaprakSAlitAzeSakalmaSa 7 praNayizatasahasropajIvyamAnasaMpadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasamAbhigAmikairguNai saha___jazaktizikSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapa8 tisamatisRSTAnAmanupAlayita dharmadAyAnAmupakartA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMhatArAtipakSalakSmIpa9 ribhogadakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapArthivazrIH paramamAhezvaraH zrIdharasena stasya sutastatpAdAnudhyAtaH sakalajagadAnandanAtyadbhutaguNasamu10 dayasthagitasamagradiGmaNDalaH samarazatavijayazobhAsanAthamaNDalAgradyutibhAsurararAM sapITho vyUDhagurunorathamahAbhAraH sarvavidyAparAparavibhAgA 11 ghigabhavimalamatirapi sarvataH subhASitalavenApisukhopapAdanIyaparitoSaH samapAlo kAgAdhagAMbhIryahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparamaka12 lyANasvabhAvaH khilIbhUtakRtayuganRpatipathavizodhanAdhigatodagrakIrtirddhamAnuparodho jvalatarikRtAsthAsukhasaMpadupasevAnirUDhadharmAdityadvitIya13 nAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAdityastasyAnujastatpAdAnudhyAtaH svayamupedraguruNeva guruNAtyAdaravatA samabhilaSaNIyAmapi rAjalakSmI skandhAsaktAM parama14 bhadra iva dhuryyastadAjJAsaMpAdanakarasatayaivodvahankheTasukharatibhyAmanAyAsitasatvasaM pattiH prbhaavsNpdvshiikRtnRptishtshirortncchaayopguuddhpaadpii4.1vaaNy| maitrakANA; saMsaktaH pratApa: 5.2 vAyA rAjavaMzA. 5.3 vaay| saMsakta paM. 4 vAyA mArgara: myak pa. 5.5 dhanezAna 652nu anusvAra hI naaN.;-paay| phalaH 5.1; paaye| pAdacArIva; pAdanakha; kalmaSaH paM. 8 vAMyA pAlayitA, mupAlavAnAM. 5.10 pAyo tibhAsuratarAMsa paM. 12 paziza tarIkRtA paM. 13 pAyAmupendra 66 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 gujarAtanA aitihAsika lekha 16 zaktiprabhAvazca zaradAgama iva pratApavAnullasatpadmaH saMyuge vidalayanabhodharAniva paragajAnudayataM catapanabAlAtapa iva saMgrAme muSNannavibhu 17 khAnAmAyuSi dviSatAM paramamAhezvaraH paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparamezvarazrIbAvapAdAnudhyAtaH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvarazrIzI lAdityastasya 18 sutastatpAdAnudhyAtaH kSubhitakalijalaghikallolAbhibhUtamajjanmahImaNDaloddhAradhairyyaH prakaTitapuruSottamatayAnikhilajanamanorathaparipUraNaparopara iva 19 cintAmaNizcatuHsAgarAvaruddhasImAparikarAM ca pradAnasamaye tRNalavalavaghIyasI bhuvamabhimanyamAno para pRthvI nirmANa vyavasAyAsAditapAramaizvararyyaH kopAkR20 STanistriMzavinipAtavidalitArikarikuMbhasthalollasatprasRtamahApratApAnalaprAkAraparigatajaganmaNDalalabdhasthitiH vikaTanijadordaNDAvalaMbinA sakalabhuvanAbho- 21 gabhAnA manthAsphAlavidhuta dugdhasindhuphenapiNDapANDuraM yaso vitAnanapihitAtapatraH paramAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvarazrIbappapAdAnudhyAta22 paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvara zrIzIlAdityadevaH sarvvAneva samAjJApayatyastuvaH saMviditaM yathAmayA mAtApitroH puNyApyAyanAyagomUtrikAvinirgata zrIvala23 bhIvAstavyataccAturvvidyatraividya sAmanyabharadvAja sagotramaitrAyaNIyasabrahmacAribrAhmaNadroNaputrabrAhmaNabhUtakumArAya surASTreSu loNApadrakasthalyAM khoDasthalakoparipaTa24 kasahita loNApadrakagrAmaH sodraMgaH soparikaraH sabhUtavAtapratyAyasadhAnyahiraNyAdeyazadazAparAdhaH sotpadyamAnaviSTikaH sarvvarAja kI yAnAmahastaprakSepaNIyaH pUrvvaprattadevabrahmadeyarahito bhUmicchidranyA 25 yena candrAkkarNavakSitisaritparvvatasamakAlInaH putrapautrAnvayabhogya udakAtisargeNa dharmadAyotisRSTaH yatosyocitayA brahmadeyasthityA bhuMjataH kRSataH karSayataH pradizato vAnakaizci 26 davyAsedhe vartitavyamAgAmibhadranRpatibhirapyasmadvaMzajairanyairvA anityaizvaryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaM ca bhUmidAnaphalabhavagacchadbhirayamasmaddAyAnumantavyaH paripAla - yitavyazcetyuktaM ca 27 bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhiH sagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalam | yAnIhadAridyabhayAnnarendrairddhanAni dharmAyatanIkRtAni nirbhuktamAlyaprati - mAni tAni ko nAma sAdhuH punarAdadIta // 29 SaSTIM varSasahasrANi svarge modati bhUmidaH AcchettA cAnumatA ca tAnyeva narake vaset // dUtakotra rAjaputrakharagraha // 30 likhitamidaM balAdhikRtabappabhogikaputradivirapati zrIharagaNeneti // saM 342 zrAvaNa va [ 9 ] svahasto mama // paM. 16 v[the| vidalayannaMbho udayatapana; muSNanna paM. 8 vAM laghIyasI pAramaizvaryaH paM. 21 vaaNthe| paramamAhezvaraH pADuNyazovitAnena paM. 23 va sAmAnya paM. 24 sadazAparAdhaH paM. 28 vAM SaSTiM paM. 30 pthi| kharagrahaH; haragaNene bhaneNe zAs che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 78 zIlAditya 3 jAnA eka dAnapatranuM bIjuM pataruM ( gupta ) saMvata 343 dvitIya ASADha vada A patarAne badhI bAjue ane khAsa karIne DAbI ane jamaNI bAjue nukazAna thayeluM che. tenA upara kATane jADA thara jAmI gayo hato, paraMtu ArkeolojIkala kemIsTe sApha karyA pachI ghaNu kharA akSaro cokkasa rIte oLakhI zakAyA hatA. patarAnuM mApa 11"x11"nuM che. ane tenA upara vyAkaraNanI eka paNa bhUla vagaranI 31 paMktio che. patarUM dharasena 4 thAnA varNanathI zarU thAya che. dAna ApanAra rAjA zIlAditya 3 jAnA varNana sudhIne badho prastAvanAne bhAga lagabhaga nIcenA dAnapatra tathA bhAvanagara myujhIyamamAMnA nIce prasiddha karelA saM. 356 nA eka bIjA dAnapatrane maLatuM Ave che. DahA-vihAranI sImAmAM AvelA AcArya bhikSu sthiramatinA maThamAM kukakurANaka gAmanA AcArya bhikSu vimalagupta baMdhAvelA bauddha maThane A dAna ApyuM che. vimalagutanA A maTha viSe saMvata 3padanA eka bIjA dAnamAM paNa lakheluM che. te nIce prasiddha karyuM che. A maTha viSe A be dAnapatramAMthI ja ApaNe jANIe chIe. DuThThA-vihAra eka vizALa maTha oya tevuM jaNAya che jemAM keTalAka bIjA hAnA vihAre bAMdhyA haze. A vihAra ne ApelAM gAmanuM nAma zekhuM vaMcAtuM nathI. paNa te surASTramAM bAvanaka(?) sthalImAM AveluM sIhANuka jaNAya che. dAna ApavAne hetu AvAM bauddha dAnane haMmeza mujabane che. dUtakanuM nAma vAMcI zakatuM nathI. paNa lekhakanuM nAma aNahila che. A adhikArI viSe A ja rAjanAM bIjAM dAnapatromAM paNa lakhyuM che. nAza pAmatAM jarAkamAM bacelI tArIkha saM. 343 che. ane upara prastAvanAmAM batAvyuM che te pramANe zIlAditya 3 jAnI A vahelAmAM vahelI tArIkha che. tenuM saM. 36panuM bIjuM dAna nIce prasiddha karyuM che. tAmrapatra uparathI maLelI A rAjAnI bIjI tArIkhe, 346, 347, 348 ( badhAM aprasiddha ), 350 (e. I. 4 pA. 76) 35ra (I. e. va. 11 pA. 305 ) ane 365 (je. e. esa. bI, 7, 962 ) 1 ja. che. brA. ra. e. se, nyu sI, va, 1 pA. 37 DI bI. diskalakara, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara 2 mahArAjAdhirAjaparamezvaracakravartizrIdhara ... ... ... ... ... ... 3 ... ... ... ... dUraM tatpadAravindapravRttayA nakhamaNirucA mandAki. nyeva[ ni tya... ... ... ... 4 ... ... [ dakSiNyamAtanvAnasya prabaladhava ]linnA yazasAM valayena maNDi takakubho ... ... ... 5 syAGgajaH kSitipasaMhateranurAgiNyAH zuciyajhozukadhRtaH svayaM ... ... ... 6 caNDaripumaNDalaM maNDalAmamivAvalambamAnaH zaradi prasabhamAkRSTazilImu ... 7 ... haNaH pUrvameva vividhavarNojvalena zrutAtizayenodbhAsitazravaNaH pu[ naH | 8 ... ... tnakiraNamavicchinnapradAnasalilanivahAvasekavilasannakzaivalAkurami vAgrapANimudvaha . 9 vaktavizvambharaH paramamAhezvaraH zrIdhRvasenastasyAgrajo paramahIpatisparzadoSanAse nadhiyeva 10 cirataracaritagarimaparikalitasakalanarapatiratiprakRSTAnurAgarasarabhasavazIkRtapra[ Nata samasta ... .... .... 11 ... ... malayugala:prodAmodAradoINDadalitadviSadvargadarpaHprasapatpaTIya:pratApa plo [SitAzeSazatruva ]... ... 12 ... ... sudarzanacakraH parihRtabAlakrIDonadhaxkRtadvijAtirekavikramaprasAdhitaSa ritrI [ talonaGgIkRtajala ]... ... ... .... ...myagvyavasthApitavarNAzramAcAraHpUrvairapyUrvIpatibhistriMSNAlavalabdhairyAnyapahRtAni [ devabrahmadeyAni ]... ... ... tochUitotkRSTadhavaladharmadhvajapra [kAzitanijavazo ]... .... "... ... ..... ... GkalanAnumodanAbhyAM parimuditatribhuvanAbhinandi ... ... ... nitamahodraGgAdidAnavyasanAnupajAtasantoSopA. todAra kIrti' paMktiparaMparAdantu [ ritanikhila ]... ... ... 16 ... ... ... ... ... mA paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasyAgrajanmana xkumudaSaNDazrIvikAsinyA kalAvatazcandri [ kayeva kIrtyA ]... 17 ... ... ... ... ... lepanapiNDazyAmalavindhyazailavipulapayodharAbho 14.542vAyA yazozuka , vAMyA pajaH 4 vAMgI nAza 5 vAMyA staSNA. paay| kIrtiH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAyAH kSoNyA patyuH zrazIlAdityasya [ sUnu ] 18 ... nakalA cakravAlax kesa [ rIndra ] zizu [ra] va rAjalakSmImacalavanasthalImivAlaGkurvvANaH zikhaNDiketana iva ruci [ maccUr3A ] 19 20 21 22 23 24 29 26 27 28 29 30 ... ... niva paragajAnudaya eva tapanabAlA ... kuzalI sarvvAneba samAjJApayatyastu vassaMviditaM ya ... zIlAditya 3 jAnAM dAnapatranuM vIrju pataruM pUrva ] ... kAritavihAre AcAryyabhikSuvimalaguptakAri [ tabhagava ] ... DuDDAvihAramaNDala [ prAvezya ] kukkurANakagrAmaniviSTAcAya bhikSuvimala gupta kArita [ vihAre ] ... bhaiSajyacAvarikAdyupayogAya ... ca bhagavatAM buddhAnAM gandhadhUpapuSpa ... dibhiH ... saMbuddhAM sya khaNDasphuTitapratisaMskaraNArtha surASTra [ bAvasanaka (?) ] sthayAM sIhANaka ( ? ) grAmaH: [ sodraGgaH ]... sotpadyamAnaviSTikaH sarvvarAjakI yAnAmahastaprakSepaNI[ yaH ... nisRSTo [ yato ] .. [ vefteri ]... nAma ] ASADha va ... gama iva pratApavAnullasatpadmassaMyuge vidalayannambhovarA ... www ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... ... ... dviSatAM paramamAhe [zvaraH ] zrIzIlAdityax yA mA DAvihAra [ maNDAntaggata ] cAryyabhikSusthiramati ... ... ... [ saritpa ]rvatasamakAlIna udakAtisargeNa dharmadAyo [ mibhadranR ]patibhirasmadvAjairanyaizva anityAnaizvaryyA [ zcetyu ]ktaJca // bahubhirvvasudhA bhuktA rAjabhissagarA - ... [ yatanIkR ]tAni nirbhuktamAlyapratimAni tAni [ ko [da ]nahilene [ ti ] // saM 300 40 3 dvi 217 www.umaragyanbhandar.com
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 79 zIlAditya 3 jAnAM patarAMo [ gusa-] saMvata 346 nAM A be patarAM che. te darekanuM mApa "133 4 11" che. ane eka ja bAjue lakhelAM che. pahelA patarAmAM 31 ane bIjAmAM 32 paMktio lakhelI che. 63 mI lITImAM tArIkha ApI che. temAM 300, 40, 6 ane 3 mATe cihno che. A dAnapatra eka "vijayI chAvaNImAMthI jAhera thayuM che. paraMtu gAmanuM nAma vAMcI zakAtuM nathI. dAna ApanAra valabhInA maitraka vaMzano zIlAditya ( 3 jo ) che. dAna meLavanAra yajJanA nAmathI oLakhAte yajJadara che. te AnaMdapura choDIne te vakhate valabhImAM raheto hato. te zrIdharadattane putra, chandaga matane ziSya, gAgye-trane caturvedin hato. be vAva sahita be khetare dAnamAM ApyAM hatAM tArIkha I. sa. dA ne maLatA | gupta valabhI saMvanAM ] varSa 346nA mArgazIrSa vadi 3 nI che. dUtaka rAjaputra dhruvasena che. ane lekhaka divirapati skaMdabhaTane putra divirapati zrImad anahila che. 1 ja. che. brAM. ro. e. se. yu. sI. va. 1 pA. 71 jI. vI. AcAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 219 zIlAdinya 3 jAnAM patarAMo akSarAntaramAMthI amuka bhAga patarUM bIjUM 48 ... ... ... paramamAhezvaraH zrIzIlAditya kuzalI sarvAneva samAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanAya Anandapuravinirgata 49 zrIvalabhIvAstavyacAturvidyasAmAnya [gArya] sagotrachaMdogasabrahmacAribrAhmaNazrIdhara dattaputrabrAhmaNayajJadatta prakAzaddhi nAmayajJAya 50 surASTreSu kalAkSyeTake pahmavaTikagrAme aparasI ... ... prakRSTabhUpAdAvartazatapa rimANaM kSetraM yasyAghATanAni 51 pUrvataH dAsakasatkakSetraM / dakSiNataH devakulapATakagrAmasImA aparataH devakala pATakagrAmasImA ca uttarataH brAhmaNa[Nara]TTakasatkakSetraM 52 tathA aparasImnyaiva cotrarikaM paMcavizatibhUpAdAvarta parisarA vApI yasyAH pUrvataH brAhmaNagopadinnasatkakSetraM dakSiNataH [bAlha]AraNaka53 grAmasImA aparataH brAhmaNasarasvatIkSetraM uttarataH brAhmaNa .... ... satkakSetraM tathA hastavaprAhAre ... ... ... grAme aparasImni caTabha54 lirikA ... ... bhUpApadaraparisarA vApI yasyAH pUrvataH brahmade[ya] mAtRzarma kSetraM dakSiNataH zvarakSetraM aparataH santAputra prAmasImasandhiH uttarataH [ ku hAsa ]mazvara kSetra tathAparadakSiNasImni bhUpAdAvartazata parimANaM prakRSTaM kSetraM yasya pUrvataH vitiM / dakSiNataH umbaka56 kSetraM / aparataH kheTakapradakagrAmasImasandhiH uttarataH evamidamAghATanavizuddhaM vApIdvayasamanvitaM kSetradvayaM sodraGgaH sopari57 karasabhUta ... ... ... ... ... ... 59 ... ... dharmadAyaH nisRSTaH yatosyo ... ... ... ... ... ... ... dUtakotra rAjaputradhruvasenaH 63 likhitamidaM sandhivigrahAdhikRtadivirapatizrIskandabhaTaputradivirapatizrImadanahi leneti saM 300 40 6 mArgazira ba 3 svahasto mama nAnA ... 1 mULa patarAmAMthI. zarUvAtanI 47 paMkti mATe juo i. e. vo. 11 pA. 305 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 80 zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro [ gupta ] saMvat 346 poSa suda 7 A patarAMo maLavAnuM sthaLa jaNAyuM nathI. paraMtu bebe gejheTIara, . 1 bhAga 1 pA. 92 neTa 3 mAM jaNAvelA A saMsAyaTInA myujhIyamamAM aprasiddha paDayAM rahelAM be patarAMo A ja hovAM joIe. A be patarAMnuM darekanuM mApa 16" x 12"nuM che. ane phakta aMdaranI bAjue ja katarelAM che. be kaDIomAMthI mudrAvALI eka kaDI mejuda che. ane te mudrA sahita 8 "lAMbI che. mudrAne mATe vyAsa 2" laMbAIno che. pahelA patarAmAM 30 ane bIjAmAM kara paMktio lakhelI che. tArIkha 62 mI paMktimAM ApI che. ane temAM 300, 40, 6 ane 7 nA aMkanAM ciho che. . valabhInA maitraka vaMzanA zIlAditye (3 ja e ) ApeluM dAna cAlu rAkhavAnI noMdha A lekhamAM che. dAna meLavanAra paNa brAhmaNe che (1)sama te kuzahRdamAMthI AvyuM hatuM. te daglikane putra ane chAMdega matane ziSya ane bhAradvAja-gotrane hite. (2)bhakTi harine patra saneya matanA ziSya. vatsatrana, siMghapurano rahIza, girinagaramAMthI Avele piTalezvara (3) tene putra nAga. dAnamAM ApelI vastuoH-(1) surASTramAM hastavamAhAramAM AvelAM DacAmuka gAmamAM traNa bhAganuM baneluM 50 pAdAvattanuM eka kSetra; (2)sirIzavApi nAmanI vAva ane (3) vAtanumaka gAmamAM 50 pAdAvanA mApanA eka kSetrane eka bhAga. dAnanI tArIkha. I. sa. 666 ne maLatA [ guptavalabhI saMvatanAM ] varSa 346nA pauSa zuddha 7 nI che. 1 ja, bo. bA. ra. e. se. nya. sI . pa. 73 i. vI. AcArya, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro akSarAntaramAMthI amuka bhAge 45 ... ... ... ... paramamAhezvaraH zrIzIlAditya kuzalI 46 sarvAneva samAjJApayatyastu vassaviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanAya kuzahRdavinirgata taccAtuvvedya sAmAnyabhAradvAjasagotrachAndogasabrahmacAribrAhmaNa dattuAlekaputrabrAhma47 Nasomo tathA girinagaravinirgatasiMghapuravAstavya tacAtuvidyasAmAnyavatsasagotra vAjasaneyisabrahmacAribrAhmaNabhaTTihariputra brAhmaNa piTTalezvara tathA tatputranago ityetebhyaH 48 tribhyaH brAhmaNebhyaH surASTreSu hastavapAhAre DaccANakagrAma trikhaMDAvasthitaM paMcA zadbhapAdAvartaparimANakSetraM khaMDakuduvAguggakaprakRSTaM yatra prathamakhaMDe aparasImni vizati - 49 dAvataparimANaM yasyAghATanAni pUrvataH kudurvAsamudraprakRSTaM kSetraM dakSiNataH Damara prakRSTaM kSetraM aparataH mahezvaraprakRSTaM kSetraM uttarataH sirISavApI prazcIha / tathA 50 ... ... myeva dvitIyakhaMDaM vizaMtibhUpAdAvartaparimANaM yasya pUrvataH nadI dakSiNataH saiva nadI aparataH bhaTikAgrAmasImA uttarataH nadI tathA tRtIyakhaMDaM uttarasImni dazabhUpAdAvartaparimANaM yasya pUrvataH AdityadattaprakRSTakSetraM dakSiNataH saMgama dinaprakRSTakSetraM aparataH dAsakaprakRSTaM kSetraM uttarataH dAsaka. 52 prakRSTakSetraM / tathA aparasImni kudurvAguggakamahezvararotpasiMho brAkRSTa sirISa__vApIti saMjJitA paMcAviMzatibhUpAdAvartaparisarA vApI yasyAH pUrvataH / 53 samudraprakRSTakSetraM dakSiNataH guggakaprakRSTaM kSetraM aparataH mahezvaraprakRSTakSetraM / uttarataH saMgamadinnaprakRSTakSetra tathA mapumacAke vAtanumakagrAme 54 aparasInni kudurbomAtRdAsaprakRSTavaDasaMjJitaM paMcAzadbhapAdAvataparimANaM kSetraM khaMDaM yasya pUrvataH brAhmaNadattulikasatkakSetraM dakSiNataH 55 taTAkaM aparataH dattulikasatkabrahmadeyaH kSetraM uttarataH rAjavaTa evamidamAghATana vizuddhaM vApIsamanvitaM kSetrakhaMDa ... ... ... soparikaraM sabhUta56 vAtapratyAyaM sadhAnyahiraNyAdeyaM sadazAparAghaH sotpadyamAnaviSTakaM sarvarAjakIyA nAmahastaprakSepaNIya pUrvadattadevabrahmadeyarahitaM bhUmi57 cchidranyAyenAcandrArkArNavakSitisaritparvatasamakAlInaM putrapautrAnvayabhogyamudakA tisargeNa brahmadAyo nisRSTaH yatoma... ... ... 67 ... ... dUtakotra rAjaputradhruvasenaH 68 midaM mahAsandhivigrahAdhikRtadivirapatizrIskandabhaTaputradivirapatizrImadanahi leneti / saM 308 40 6 pauSa su 7 svahato mama // 1 bhUNa patarAmAMdhA. 21 // turvidya. paDesI 44 pati bhArI guthe| 4. . . 11.5 3 vAMyA grAme 4 vAMyA khaMDaM. 5 vAyA bhUpAdA.- vAMyA parimANaM.-7 vAMyA kSepaNIyaM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 81 zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatra* - gu. sa. 347 vai. su. 15. taratamAM maLelAM be valabhI tAmrapatro bhAvanagaramAMnA bArTana myujhIyamanA kayureTare tapAsavA mATe mokalyAM hatAM. temAMnuM eka zIlAditya 3 jAnuM saM. 347 vaizAkha su. 15 nI tithinuM che. te dAna puDhi? kAzakamAM mukAma hatuM tyAMthI devAmAM AvyuM hatuM. A rAjAnA vakhatanuM kahevAmAM vaheluM tAmrapatra saM 350nuM che. ( e. I . 4 pA. 76 ) tethI A tAmrapatrathI traNa varSa vahelI sAla maLe che. tene dAna ApavAmAM AvyuM te brAhmaNa sAbadattane dIkaro kauzika gotrano, yajurvedI dIkSita nAme oLakhAte saccaDa nAmane hate. te mULa pulyazAMba puramAMthI Avela hatuM ane hAla valabhI. mAM rahete hate. dAnamAM jamInanA traNa kaTakAo ApelA hatA je ekaMdara 100 pAdAvarta thatA hatA ane te surASTramAM kAlApaka pathakamAM kakakapadra gAmamAM AvelA hatA. A dareka kaTakAnI sImA ApavAmAM Avela che. A dAnapatrane lekhaka virapati kadabhaTane dIkaro divirapati madanAditya hatuM ane taka kumAra dhruvasena hate. * A. sa. 3. sa rIporTa I. sa. 1915-16 pA. 55 pra. DI. Ara. bhAMDArakara. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 82 zIlAditya 3 jAnAM lusaDInAM tAmrapatro saMvat 350 phAlgana vadi 3 (I. sa. 69-70). nIce ApelA dAnanI chApa prophesara khuhure uparanA bIjA prasiddhakartAne ApI hatI. che. bahArane A chApa mI. vajezaMkara, jI. ojhA taraphathI devanAgarI pratilekha tathA thoDI gajarAtImAM lakhelI TIkA sahita ApavAmAM AvI hatI. kAThivADanA gohilavADa prAMtanA mahuvA paragaNAmAM lasaDI gAmamAM eka brAhmaNanA gharamAM gAya bAMdhavAnA khIlA kheDavA karelA khADAmAMthI Ane mULa lekha maLI Avye hate. A lekha be tAmrapatronI aMdaranI bAjumAM katarelo che. A patarAMo, pahelA patarAnA nIcenA bhAgamAMthI ane bIjA patarAnA uparanA bhAgamAMthI pasAra karelI, be kaDIothI jaDelAM che. [ mI. vajezaMkare kRpA karIne mULa patarAMo mane tapAsavA mATe mokalyAM hatAM. te A zare 15 IMca pahaLAM ane 13 iMca uMcAM che. bemAMnI eka kaDI sAdI ane reNu dIdhA vagaranI che. bIjI kaDI je trAMbAnA moTA kakaDAnI banelI che, paraMtu hAla kApI nAMkhI che tenA cheDA sAmasAmA vALI dIdhelA che, ane te eka meTI surakSita mudrA vaDe joDelA che. AnA upara upasAvelI eka laMbagoLAkatinI sapATI upara eka bAjoTha upara jamaNI tarapha mukha rAkhI e nadI katarelo che. tenI nIce valabhI lipimAM maTaka lekha che. patarAM baha jADAM na hovAthI tathA katarakAma UMDuM hovAthI ghaNA akSara patarAMnI pAchaLa dekhAya che, 42 thI 49 mI paMktio bIna saphAIdAra rIte kAtarelI che. temAM ghaNuM akSare TapakATapakAvALI paMkti. othI batAvyA che. banne patarAMnuM vajana 10} paDa; hAnI kaDInuM 5 oNsa, mudrAvALa kaDInuM 2 pauMDa 7 oNsa che, kula vajana 13 pauMDa che. mULa patarAM meM sApha karyuM che. ane pratilekhamAM mArI chApa pramANe sudhAro karyo che.i. eca. ] akSaronA kadamAM bahu phera che. vaccenA akSaro Adi ane aMtanA karatAM lagabhaga bamaNuM meTA che. lipi dakSiNa taraphanA mULAkSaronI che, ane valabhInAM prasiddha thayelAM bIjAM dAnapatrane maLatI Ave che. A dAnapatra "kheTakamAM nAMkhelI vijayI chAvaNamAMthI " jAhera thayuM hatuM. A kheTaka te hAlana kheDA, jyAMthI ghaNAM dAna apAyAM che te che. temAM zIlAditya 3 jA sudhInA valabhI rAjAonI haMmezanI vaMzAvaLI ApI che. be varSa pahelAMnA eka bIjA lekha majaba, AmAM paNa mAhezvara zivAya bIjuM samrATanuM vizeSaNa lagADeluM nathI. dAnanuM bhASAntara nIce ApyuM che. dvIpa, eTale porTugIjha lokonA hAlanA dIvanA rahIza caturvedina be brAhmaNabaMdhuone A dAna ApyuM che. saurASTra eTale soraThamAM AvelAM desenaka gAmamAM jamInanA traNa TukaDA tathA eka taLAva teone dAnamAM ApyAM hatAM. sImAnA varNanamAM nIcenAM bhaugolika sthaLonAM nAma Ave che? (1) madhumatI nadI, eTale nikAlanI khADI (vi.jI.o.](2) zivatrAjajanuM gAmaDuM hAlanuM samA [vi. jI. o.]; (3)mala taLAva, eTale jIrNa thayeluM hAla kesanmala kahevAtuM taLAva (vi. jI. e. ] (4)mANejikA nadI eTale hAla sUkAI gayelo mAlana(?)no paTa [vi. jI. e.] A dataka, rAjaputra dhuvasene zIlAditya 3 jAnuM eka bIjuM dAnapatra paNa amalamAM ApyuM hatuM. lekhaka zrImad anahile upara jaNAveluM bIjuM dAnapatra paNa lakhyuM hatuM, tathA kharagraha 2 jA tathA dhruvasena 3jA pAse sevA karI hatI. tArIkha, [gusa-] saMvatu 350 eTale I. sa. 66-670nA phAguna vadi 3nI che. 1 e. I. vo. 4 pA. 74 vajezaMkara che. ojhA tathA thI. vaoN. sTArbAskeI 2 ( che. e. vA. 1 pA.305) 3 I. e. va. 11 pA. 309 4 I. e. va. 7 pA. 76 ane e, I. va. 1 pA. 85 62 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara' patarUM pahelaM. 1 oM svasti [1] vijayaskandhAvArA[t ]khe[Ta ] kavAsakA[t ]prasabhapraNatAmitrANAM 'maitrakANAMmatulabalasaMpannamaNDalAmogasaMsaktaprahArazatalabdhapratApAtpra tApopanatada[1]nama[ nA]2 javopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRta[ : zreNIbala[1]vAptarAjyazriya paramamAhezvarazrIbhaTa[1]rkAdavyavacchinnarAjavaza[1] mAtApitRcaraNAravi[nda]praNatipravidhautAzeSa3 kalmaSaH zaizavAtprabhRti khaDgadvi[ tI ]yabAhureva samadaparagajaghaTAsphoTa[ napra] kAzita satvanikaSastatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisaMhatissa4 kalasmRtipraNI[ ta matti samyakparipAlanaprajAhRdayaraJjanAnvartharAjazabdo rUpa kAntisthairyagAmbhIryyabuddhisaMpadbhiHsmarazazA[ ] drirAjodadhitridazagurudhane zAnatizaya[1]5 naHzaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapAstAzeSasvakAryaphala[ : prAya'nAdhikA rthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaHpAdaca[1]rIva sakalabhuvanamaNDalAmoga6 pramodaHparamamAhezvaraHzrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkhasantAnavisRtajAhavIja laughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasampadrU7 palobhAdivAzritaHsarabhasamAbhigA[ mi ]kairguNaissahajazaktizikSAvizeSapismA pitAkhiladhanurddharaHprathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitA dharmadAyAnAmapa[1]8 [ kartA] prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAdarzayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMha tArAtipakSalakSmIparibhogadakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapAsthivazrIH 9 paramamAhezvaraHzrIdharasenastasya sutastatpAdAnuyAtaH sakalajagadAnandamAtyadbhutaguNa samudayasthagitasamagradiGmaNDalaHsamarazatavijayazobhAsanAtha10 maNDalAmadyutibhAsuratarAGsapIThodudagurumanorathamahAbha[1]raH sarvavidyApara[1]para vibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvataHsubhASitalavenApisukho11 papAdanIyaparitoSaH samagralokAgAdhagAmbhIryahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktAparamaka lyANasvabhAva[ : ]khilIbhUtakRtayuganRpatipatha[ vi zoghanAdhigato -- -- - -- -- - - - -- - 13. gezanI 7 / 5 052thA. 2 yi 35 cha. 3 vAyA maitrakANAma. 4 vAMyA vaMzA 5 vAMya sattva yA mArga. 7 vAMyA vismApitA. 8 paaNy| bhAratarAMsapITodUDha. hai Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatrI 225 12 dagrakIrtiH'dharmAnuparodhojvalaMtarikRtArthasukhasaMpadupasevAnirUDhadharmAdityadvitIyanA___mA paramamAhezvaraH zrIzIlAdityastasyAnujastatpAdAnu13 yAtaya svayamupendragu[ru ]Neva[ gu ]ruNa[T]tyAdaravatAsamabhilaSaNIyAmapi rAja lakSmI skandhAsaktA paramabhadra iva dhuryyastadAjJAsaMpAdanaikaparatayaivodvahan 14 khedasukharatibhyAmana[ 1 ]yAsitasatvaMsaMpattiHprabhAvasaMpadazIkRtanRpatizataziroratna cchAyopaguDhaM pAdapIThopiparAvajJAbhimAnarasAnAliGgita15 manovRttiHpraNatimekAM parityajya prakhyAtapauruSAbhimAnerapyarAtibhiranAsAditaprati kriyopAya[ : ] kRtanikhilabhuvanAmodavimalaguNasaM16 hati(:)prasabhavighaTitasakalakali[vi]lasita[ga ]tiH nIcajanAdhirohibhirazeSairdo pairanAmRSTAtyunnatahRdayaH khyAtapauruSAstrakau17 zalAtizayagaNatithavipakSakSitipatilakSmIsvayaMgrAhaprakAzitapravIrapuruSa[ : ]prathamasaM. khyAdhigamaHparamamAhezvaraHzrI 18 kharagrahastasya tanayastatpAdAnuddhayAtaHsakalavidyAdhigamavihitanikhilavidvajjanamana paritoSAtizaya[ : ]satvasaMpadA tyAgau19 dAryeNa ca vigatAnusandhAnAsemAhitArAtipakSamanorathAkSabhaGgaH samyagupalakSitA nekazA[stra kala[1]lokacacittaMgahvaravibhAgopi pa20 ramabhadraprakRtirakRtrimaprazvayavinayazone vibhUSaNaH samarazatajayapatAkAharaNapratyaloda___prabAhudaNDAvidhvasita nikhila21 pratipakSadappodayaH svadhanu - prabhAvaparibhUtAstrakauzalAbhimAnasakalanRpatimaNDalA bhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasena22 stasyAnujastatpAdAnuddhyAtaH saccaritAtizayitasakalapUrvanarapatiratidussAdhAnAmapi __ prasAdhayitA viSayANA[1] mUrtimAniva 23 puruSakAraH parivRddhaguNAnurAganirbharacittavRttibhirmanuriva svayamabhyupapannaH prakRti bhiradhigatakalAkalmaSakAntimAni24 tihetu [ra] kalaGkakumudanAtha[ : ] prAjyapratApasthagitadigantarAlapradhvalita dhvAntarAziH satatodi[ taH sa ]vitA prakRtibhyaH pa25 raMpratyayamavantamatibahutithaprayojanAnubandhamAgamaparipUrNa vidadhAnaH sandhivigraha. samAsanizcayanipuNaH sthAnenurU1 vAMya kIrti.: 2 vAMyA dhojjvala. 3 pAyA dhyAtaH 4 paaye| lakSmI 5 paaye| saktAM. pAya sattva. vAyA gUDha. 8 vAMyA mAnaira.. vAMyA sattva. 1. vazinAza. 11 vAyA carita. 12 vAMyA zobhA 13 pAyA sita 14 vayo dhvaMsita. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 gujarAtanA aitihAsika lekha 26 pamAdezandadadguNavRddhividhAnajanitasaMskAraH sAdhUnAM rAjyasAlAturIyastantrayorubha* yorapi ni[SNAta ]: prakRSTavikramoti' ka27 ruNAmRduhRdayaH zruta[ 1 ]va[1]napyagarvitazrAntopi prazamI sthirasauhRdayyopi nirasitAdoSavatAmudayasamayasamupajanitajana[ tA ]nurAga28 paripihitabhuvanasamartithataprathitabAlAdityAdvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIdhruvasena stasya syatastatpAda[ka] malapraNAmagharaNikaSa29 NajanitakiNala [T] JchanalalATacandrazakalaH zizubhAva eva zravaNanihitamaukti kAlaGkAre vibhramAma(1) la [zru] tavizeSa [:] pradAnasalilakSAlitAgrahastAra* vinda nyAyA iva mRdukaramahaNA[da ] mandIkRtAnandavidhirdhvamundharAyAdharmukedhanuvvedeM iva saMbhAvitAzeSalakSyakalApaH praNatasAmantamaNDalottamAGgaghRta31 nUDA[2] nAyamAnazAsanaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvaracakra varti[:] zrIdharasena] statpitAmaha[bhrA ]32 [ trizrIzIlAdityasya za[ 1 ]Ggapa[ 1 ]NerivAGga namanA" bhaktibandhurAva[ yava ] kalpitapraNateratidhava[ la ]yA dUraM tatpAdAravindapravRttayA nakhamaNirucA mandA kinyeva nityamamalitottamAGgadezasyAgastya ]23 syaiva rAjarSerdAkSiNyamAtanvAnasya prabaladhavalinA yazasAM valayena [maNDa ] maNDita kakubhA nabhasi yAminIpateviDambitAkhaNDapariveSamaNDalasya payodazyAmAzakhara cucUkarucirasahyavindhyasta34 [ nayugA ] [ yAH ] bIjuM patarUM 35 kSite 4 patyuH zrIDerabhaTasya[1]GgajaH 'kSitapasaMhateranurAgiNyAH zuciyazozu. kabhRtaH svayaMvaramAlAmiva rAjyazriyamarpayantyAbhutaparigrahaH zau36 ryamapratihatavyApAramAnamitapracaNDaripamaNDalaM maNDalAmamivAvala[mba]mAnaH zaradi prasabhamAkRSTAza[ lI ]mukhabANAsanApAditaprasAdhanA37 nAM parabhuvau vidhivadAcaritakaragrahaNaH pUrvameva vividhavarNojvalene zrutAtizaye___ nodbhAsitazravaNaH pu[:] na punaruktena ratnAlaGkAreNa[ 7 ]laGkRtazrotra[ : ] 38 parisphuratkaTakavikaTakITapakSaratnakiraNamavicchinnapradAnasalilanivahAvasekavila[ka] sannavazaivalAGkuramivAprapANimudvahan dhRtavizAlaratna[ 1 ]1vaya zAlAturIyatantra. 2 vAMyA vikramopi. vAMyA senastasya suta. 4 vAMyA laMkAra. 5 yA dhanuda. pAMyI ta 7 vAyA janmano. 8vAyA cUcuka. vAyA kSitipa 1. vaaNy| yazozuka. 11 vAyA maprati 12 vAMyA ripu 13vaay| bhuvAM 14 vAMyA varNojjvalena. 15vayA neva. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatrI 227 39 valayajaladhivelAtaTA [ya] mAnabhujapariSvaktavizvambharaH paramamAhezvaraH zrIdhruvasena ratasyA[:] joparamahIpatisparzadoSanAzanadhiyeva 40 lakSmyA svayamatispaSTaceSTamAzliSTAGgayaSTiratirucirataracaritagarimaparikalitasakala narapatiratiprakRSTAnurAgara[sa]rabhasava. 41 zIkRtapraMNataM samastasAmantacakracUDAmaNimayUkhakhacitacaraNamale yugala [ : ] proddAmo dAradoINDadalitadviSadUrgadarpaH prasa42 pa'tpadhIya (:)pratApa[plo ]Sita[ ] zeSazatrAvazaH praNayipakSanikSipta lakSmIkaH preritagadokSipta sudarzanacakraH parihRtabAlakIDA43 naghatadvijAtirekavikra[ ma ] pra[ sA ]dhitadharitrItalona[ GgI ]kaMtajalazayyopUrva puruSottamaH sAkSAddharma iva samyagvya[ va sthAvitavANI44 zramAcAra[ : ]pUrvairapyurvIpati[ bhistR SNAlavalubdhairyAnyapahRtAni devabrahmadeyAni teSAMmapyasisaralamana - prasaramutsaGka45 lanAnumodanAbhyAM parimuditatRbhUvai nAbhinanditocchritotkRSTadhavaladharmadhvajaprakAzi* tanijavazo deMvadvijagurutprati yathArha[ ma ] na. 46 varatapravartitamahoGgAdidAnavyasana[ 1 ]nupajAtasa[ ntoSo pAto [ dA ]rakIrti paMktiparaMparAkanturitaM nikhiladikcakravAla: 47 [spa ]STa[ me ]va yathArthadharmAdityAparanAmA para[ ma ]mAhezvaraH zrI[ kha ]ragra hastasya[ 1 ]grajanmana mudaSaNDazrIvikAsinyA kala[ 1 ]vata48 zcandrikayeva kIl dhavalita[ sa ] kaladiGamaNDalasya khaNDitAguruvilepanapiNDa__zyAmalo vindhyazailavipulapayodharAbhogAyAH 49 kSoNyA(:) patyu[ ka ]"zrIzIlAdityasya sunu' [nava ]prAleyakiraNa iva pratidinasaMvarddhamAnakalAcakravAla[ ] sarIndrazizuriva rA. 50 jalakSmImacalaMvanasthalImivAlaGkurvANaH zikhaNDiketana iva rucimaccUDAmaNDanaH pracaNDazaktiprabhAvazca garadAgamai 51 iva pratApavAnullasatpadmaH saMyuge vidalayannambhodharAniva paragajAnudaya eva tapana bAlAtapa iva sauma muSNannabhimukhAnAmAyUSa dviSatAM paramamAhezvaraH zrIzIlAditya zalI sarvAneva samA jJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA 53 mAtApitro - puNyApyAyana [1] ya dIpavinirgatataccAtuvidyasAmAnyaDauNDa vyasagotravAjasaneyisabrahmacAribrAhmaNadhanapatixi praNata 2 pAyA kamala. pAMyatpaTIyaH 4 vAMyA zatruvaMzaH 5 vAyo dorikSapta. 6 vAyA koDo. 7paay| navaHkRta 8 vAMyA kRta vAMyA sthApitavarNA 10 vAMyA teSAma. 11 vaay| tribhuva. 12 vAyo vaMzodevadvijagurunprati. vaay| danturita 14 pAyA zyAmala 15vAya patyuH 19vAMyA sanu 17vAMyA zara 18pAyo sagrAme 18payA yaSi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 gujarAtanA aitihAsika lekha 54 putrabrAmaNabhaTTi-IzvarAbhyAM sodarabhrAtRbhyAM surASTraSu madhumatIdvAre desenakagrAme pUrva sImni paJcapaJca[ 1 ]zadbhUpA55 dAvartaparisarA vApI [1] yasyA AghATanAni [1] pUrvataH piJchakupiko vahaH [ / dakSiNataH brAhmaNabAvapratyayakSetraM mallataTAkA~ ca [1] 56 aparataH grAmanipAnakUpakaH [1] uttarataH mUlavarmapATakagrAmasImA [1] tathA pUrvadakSiNasInoM kavihikAkSetrakhaNDaM saptatibhUpA57 dAvartaparimANaM [1] yasya pUrvataH vizAlapATakaya[1]masImA[1] dakSiNataH zivatrAtaijjagrAmasImA [ / aparataH vizAlapaTaka grAmasImA [1] uttarataH / 58 vizAla[ ghA ]Taka grAmasImA [1] tathA etatsImnI dvitIyakSetrakhaNDaM uccAsandhita navatibhUpAdAvartaparimANaM [ / ] yasya pUrvataH vizAlapATakagrAmasImA [1] 59 dakSiNataH vizAlapATakagrAmasImA [ / ]aparataH piJchakUpikAvahaH [1] uttarataH therakasatkakauTumbakSetraM[ : ] [1] [ ta ] thA pUrvasInni tritIryakhaNDaM 60 viGgatibhUpAdAvartaparimANaM [1] yasya pUrvataH mANaijikA nadI [ / ] dakSiNataH [ba ]ppakaprakRSTakSetraM [[ ] aparaMtaH brAmaNaskandasatkareM. 61 hmadeyakSetraM[ / ]uttarataH IzvarapratyayakSetra[ / e ]vamidamAghATanavizuddhaM vApI samanvitaM kSe [tra ]khaNDatrayaM sodraGgaM soparikaraM sabhUta62 vAta [pratya[ 1 ]yaM saghAnyahiraNyAdeya sadagA[pa] rAdhaM sotpadyamAnaviSTike. sarvarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaM pUrvaprattadevabrahmadeyarahitaM 63 bhUmicchidranyAye[na] candrArkArNavakSitisaritparvatasamakAlInaM putrapautrAnvayabhogyamu ka[1]tisaggeNa sarmada[I]yo[ni ] sRssttH[|]yto tayoH samucitayA brahmadeyasthityA 64 bhuJjatoM[ : kRrSatoH"karSayatoH pradizato [ sa ]"vA [ na ] kaizciddhyAsedhe varti tavya[ ma ] [ ga ]mibhaprapaMtibhirapyasmayazajairanyairvA anityAnyaizvaryANya sthiraM mAnuSaM sAmAnyaJca bhUmidAnaphalaM65 mavagacchadbhirayamasmadAyonumantavya 4 paripAlayitavyazcetyuktaJca // bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhi[ : ] sagarAdibhiH [1] yasya yasya yada[1]bhUmidayasya tasya tadA phalaM [ // ] yAnIha dAridya[ bha ]yAnarendraddhanAni dha. 66 AyatanIkRtAnI"[1] nirbhuktamAlyapratimAni tAni ko nAma sAdhu puna rAdadIta // SaSTiMvarSasahasra[ 1 ]Na[i ] svagge"taSTata bhUmida[: / ] AcchetA cAnuma[]ntA ca tAnyeva narake vaset [ // ] dUtakotra rAjaputra [dhruva ] sena[H // ] 67 [ li ]khitamidaM sa[ndhi vigrahAdhikRtadivirapatizrIskandabha[Ta] putradivira patizrImadanahileneti / / saM 300 50 phAlguNeM ba 3 [ // ] svahasto mama // - 1 maTi ane phrezvara vaccenA ADI lITI be nAma judA pADavAnA IrAdAthI muke lI hovI joIe. ahI temaja paM.11mA Izvata kazvarakSAgecha. 2 yA kUpikA 3 yA taTAkazca 4 vaya. sIni 5 vAMyA hAya pATaka yA pATaka vAyA sIni 8 vAyA saMjJitaM.8 pAyA tRtIya. 10 vAMya. vizati. 11 vAMyA bra. 12 pAyA deyaM sadazA. 13 vAMyA viSTikaM. 14 yAMcyA sargeNa dharma 14vAMyA yatastayo. 16 vaya kRSatoH 17 vaaNye| pradizatovA 18 bhadra 18 vAyA vaMza. 20 pAyA phalaM. 21payA bhUmistasya 22 pAyodhanAni 23 baaNye| kRtAni 24vAMyA svarge tiSThati 25vAMyA phAlguna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro / 229 bhASAntara (5. para) paramamAhezvara zrI zIlAditya kuzaLa hAlatamAM ( nIcenuM ) zAsana sarvene kare che - tamane jANa thAya ke -mArAM mAtApitAnA puNyanI vRddhi artha, brAhmaNa dhanapatinA putra, dvIpa mAMthI AvatA, ane A(sthAna)nA caturvedI madhyenA, DaoNDavya gotranA ane vAjasaneya zAkhAnA sabrahmacArI brAhmaNa bhakTi ane brAhmaNa Izvara nAmanA be sahedara bhAIone saurASTra bhUmimAM desenaka gAmamAM madhumatI nadInA mukha (dvAra) AgaLa nIcenI jamInanA khaDa ApyA che - (1) (gAmanI) pUrva sImA para eka ku-pa5 (paMcAvana) pArAvarta bhUminA vistArane, jenI sImA - pUrve pikUpikAvaha. dakSiNe brAhmaNa bAvanuM kSetra, ane mahala taDAgA; pazcime grAmanipAna upaka (gAmane pANI pIvAne ku). uttare mUlavarmapATaka gAmanI sImA; (2) ( desenaka gAmanI ) agni keNanI sImAmAM kavithikA nAmano 70 pAdAvarta khetI karAelI bhUmine khaDa, jenI pUrve vizAla pATaka gAmanI sImA. dakSiNe zivatrA taijaja gAmanI sImA. pazcime vizAlapATakanI sImA; uttare vizAlapATakanI sImA. (3) (desenaka gAmanI) teja sImamAM ucA nAmano 9 pArAvartane khetI karAele bIjo bhUmino kharaDa, jenI pUrve vizAlapATaka gAmanI sImA. dakSiNe vizAla pATaka gAmanI sImA. pazcime pipikAvaha ane uttare thera(vI)nuM kauTumba kSetra ane (4) desenaka gAmanI pUrva sImAmAM 20 pAdAvarta bhUmine trIjo khaDa jenI pUrva mANejikA, nadI dakSiNe bampakanuM uttama kSetra; pazcime brAhmaNa skandanuM brahAdeya kSetra. uttare IzvaranuM kSetra. . (5. 61) A pramANe kahelI temanI sImAvALA A traNa khetI karelA kha3 vApI (taDAga) sahita, udvega, uparikara, ane bhUtavAta pratyAya sahita anna ane suvarNanI Avaka sahita, daza aparAdha karanAranA daDanI sattA sahita, veThanA hakaka sahita, rAjapurUSanI dakhalagirithI mukta, maMdire ane dvijone pUrve karelAM dAne sivAya bhUmicchidranA nyAyathI,candra, sUrya, sAgara, pRthvI, nadIo ane parvatAnA astitvakALa sudhI A be dAna lenAranA putra, pautra ane vaMzanA upaga mATe dharma dAna tarIke pANunA ardhathI huM ApyA che. (pa. 63) AthI A be (dAna lenArA purUSane ) brahmadeyanA sAmAnya niyama anusAra ( A bhUmine ) upabhoga kare, khetI kare, khetI karAve, athavA anyane soMpe tyAre keIe pratibaMdha karavo nahi. (paM. 64) ane amArA vazanA ke anya bhAvi bhadrakRpie rAjya zrI caMcaLa che, jIvita asthira che. ane bhUmidAna sarva nRpane sAmAnya che ema mAnI A amArA dAnane anumati ApavI ane tenuM rakSaNa karavuM. * (paM. 65) " ane kahyuM che ke " [ cAlu kamAnA traNa skeka ] (5. 26) A(dAna)ne dUtaka rAjaputra dhruvasena hate. A divirapati saMdhivigrahAdhikRta zrIskandabhaTanA putra divirapati zrImadda anahilathI A (zAsana) lakhAyuM che. saM. 350. phAlgaNa vadi. 3. A mahArA svahasta che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 83 zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro saMvat 3para bhAdrapada su 1 nIce ApeluM zIlAditya 3 jAnuM dAnapatra jeno pheTegrApha DaoN. bajese mane ApyuM hatuM, te 12 iMca813iMcanA mApanAM be patarAM upara lakheluM che. mudrA khovAI gaI che. paraMtu Aja rasa lekha surakSita che. valabhI rAjAonAM anya dAnapatronI lipi karatAM AnI lipi keTaleka aMze judI che. kAraNa ke, lekhe mATe vaparAtA akkaDa ane purAtana akSaronI sAthe sAthe, I. sa. 400-ane 600 vacce vaparAtI sAhityanI lipimAMthI lIdhelAM keTalAMka rUpe temAM batAvyAM che. saMvat 348 ane 356nAM zIlAditya 3(trIjA)nAM ApaNI pAse be dAnapatro hovAthI saMvata 3para nA bhAdrapada sudi 1nuM A dAnapatra valabhInA itihAsanA jJAnamAM kaMI navI mAhitI umerata nathI. A dAnapatrano Azaya gArce getranA, yajurvedanuM adhyayana karatA brAhmaNa kikakaka(kIkAbhAI)nA putra mage padatta (3) ne be bhUmikhaMDanA kSetranuM dAna che. dAna lenAra puruSa valabhImAM raheto hato paNa te Anandapura(eTale kadAca vaDanagara)ne vatanI hatA. pAchaLanuM nakakI kareluM je sAcuM hoya to valabhImAM nAgara brAhmaNa hatA tene A bIje dAkhala che. surASTra athavA seraThamAM dhUzA gAmamAM te khetara hatuM ane jenuM nAma spaSTa nathI te zaheranA kabajAnuM hatuM. dUta eka rAjaputra dhruvasena, je nAma parathI rAjakuTuMbane mANasa dhArI zakAya, te hato. have pachI pragaTa thaze te eka navuM rAThoDa dAnapatra spaSTa batAve che ke dUtaka, meM haMmezAM bhASAMtara karyuM che tema kAryane amala karanAra purUSa nathI, paraMtu ghaNI vakhata tene, data (saMdezA laI janAra )athavA dAnane amalamAM mUkavAnuM kArya saipAyele mANasa ema artha thAya che. lekhaka zrI aMdabhaTa divirapatine putra divirapati zrI aNahila che. aNahile pahelAM kharagrahu. 2(bIjA)nI sevA (nekarI) karelI hatI. * I. e. va. 11 5, 305 Do. jI. myulara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro 231 akSarAntara patarUM pahelu 1 o svasti vijayaskandhAvArA meghavenavAsakAtprasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatula__ balasaMpannamaNDalA~bhogasaMsaktaprahArazatalabdhapratApAtpratAposanata2 dAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulakRtaH zreNIbAlAvAptarAjyazriya paramamAhe___ zvarazrIbhaTAkadanyavacchinnarAjavazAnmAtRpitRcaraNAravindaH 3 praNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizayaprakRti khaDgadvitIyabAhureva samadavaragajaghaTAspho. ___TanaprakAzitasatranikasastatprabhAvapraNatarAticUDAratnaprabhAsaM4 saktapAdanakharazmisaMhati[:] sakalasmRtipraNItamArgasamyanvaripAlanaprajAhRdaya rajAnAnvartharAjazabdo rUpArAttisthairyagAmbhIryyabuddhisapaddhiH smarazazAGkA5 harAjodadhitridazagurudhanezAnalazayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatapa tRNavadapAstA zesasvakAryyaphala[:] prArthanAdhikArthapradAnAnandita6 vidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva sakAlabhutranumaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkhasantAnavi7 kRtajAhavIjalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasaMpadUpalobhAdi___vAzritaH sarabhasamAbhigAmikairguNaissahajazaktizikSAvi8 zesavismApitAkhiladhanurddharaH pranamanarasAtisRSTAnAmanupAlayita dharmAdAyAnAmapAkA ___ pramopaghatakAriNAmupapradAnAM darzayitA zrI9 sarasvatyorekAdhivAsasya saMhatArAtipakSalakSmIparibhogadakSa vikramo[ vikramo ]pasaM prAptavimalapArthizrI [:] paramamahezvara zrIdhravasenastasya sutastatpAdA10 nuyAtaH sakalajajadAnandanAtyanyataguNasamudayasthagitasamAdiGgaNDalaH saMmarazata vijayazobhAsanAthamaNDalAyadyotitabhAsuratarAnsavIThodyagragubha11 manorathamavAmAraH sarvavidyAparAparavibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvataH subhASita lavenApi sukhopapAdanIyaparitoSaH samagralokA12 gAdhagAmbhIryahRdayopi sucaritAtizayAsuvyaktaparamakalyANasvabhAva[:] khilI bhUtakRtayuganRparipathavizodhanAdhigatodagrakIrtiH dharmanuparodhojvalatarIkRtArtha13 sukhasaMpadupasevAnirUDhadharmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAditAsta syAnudhastatpAdAnuddhyAtaH svayamapendraguruNevaguruNAtyAdaravatA / * paM. 1 pAyA oM; vArAnme; popanata paM. 2 pAyo bhRtatreNIbalA; zriyaH; bhaTArkA, vinda. 5. paaye| zaizavAtprabhRti; ghaTA; satvanikaSa, paM. 4 vAyA samyakpari; kAnti; 5. 5 vaay| dirAjo nati; tayA; zeSa. 5. pAya sakalabhuvana, 5.7 paaye| sata; sropa. paM. 8vAMyA zeSa; prathamanarapatisama; yitA; prajopaghA; mupaplavA; 5.8 pAMyA mAhezvaraH zrIdhara. paM. 10 pAyA jagadA; piTho vyUDhaguru. paM. 11 vAyA mahAbhA. 5. 12 paaye| tizaya: nRpati; dharmAnurodhojjva. 5. 13 paaNy| ditya; syAnuja, mupe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 gujarAtanA aitihAsika lekha 14 samabhilaSaNIyAmapi rAjalakSmI skandhAsaktaM paramanadra iva dhuryyastadAjJAsaMpAdanaka paratayovodvahan khedasukharatibhyAmanAyAsitasavvasaM15 pattiH prabhAvasaMpadazIkRtanRpazataziroratnacchAyopagUDhapAdavIThopi parAvajJAbhimAnara___ sAnAliGgitamanovRttiH praNatimekAM parityajya prakhyAtapauruSo 16 bhimAnairapyarAtibhiranAsAditapratikriyopAya[:] kRtanikhilanuvanamedavimalaguNa saMhati[:] prasabhavighaTitasakalakalivilasitagatiH nIcajanAgiro 17 higirazesaiddoSairanamRSTatyunnatahRdayaH prajyAtapauruSAstrakauzalAtizaye gaNatirthavipakSa kSitipatalakSmIsvayaMgrAhaprakAzitaprathArapuruSa. 18 prathamasatyodhigamaH paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasya tanayastatpAdAnudhyAtaH sakala vidyAdhigamavihitanikhilavidvajjanamana - paritoSAtizaya [:] 19 satvasaMpadA tyAgaudAryeNa vizatAnusaMdhAnAsamAhitArAtipakSamanorathAkSabhanAH sAmyagunalakSitAnekakazAstrakalAlokacaritagaharovibhAvopi dAmabhadraprakRtirakRtrimamazrayavinayAzAbhAvibhUSaNaH samarazatajayapatAkAharaNapratyalodana bAhudaNDavidhvasitanikhilapratipakSavadrodaya [:] 21 svadhanu - anAvadharitazAstrakauzalAnimAnasakalanRpatimaNDalAbhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasyAnujastapAdAnudhyAtaH sakRri22 tizayitasakalapurkhanarapatiratibhussAdhAnAmavi prasAdhayitA diSayANAM mUrtimAniva puruSakAraH zarivRddhiguNAnurAgAnirbharadittaptabitimmanuriva 23 khayamanyApannaH prakRti[ bhi ]raghigatakalAkalApaxkantamAnni+tiheturakAlaGkax kumudanAtha [:] prAjyapratApasthagitadigantarAlApranvakSitadhvAstarAzipa24 satatosatata prakRtisutibhyaH paraM pratyapamanvarthavantamatibahutithaprayojanAnubandhamAga maparipUrNa vidadhAnasandhivigrahasamAsanizrayanipuNAH 25 sthAnurupamAdeza dadaguNaviddhividhAnajanitasaMskAraH sAdhUnAM rAjyasAlAturIyasta ntrayorubhayorapi niSNAtaH prakRSTavikramopi ka. 26 ruNAmRSTahRdayo zrutavAnapyagarvita kAntovi prazamI sthirasauhRdayyoSi nirasitA SeSavatAmudayasamayasamupajanitajanatAnurAgaH 14 pAya rAjya, saktAM; bhadra; tayevo; kheTa: sattva.--5.15 vaaNy| dUzI; pITho; vRttiH, pauruSA paM. 16vAMyA bhuvanAmoda, dhiro.-5. 17 pAyo hibhirazeSaiH; ranA, STAtyu, prakhyAta; tizayagaNatitha; pati; pravIra; 5. 18 vaay| saMkhyA. paM. 18 vaay| dAyaga. vigata; bhannA; samya; gaharavi, parama. 5..20 vAMyA prazraya; yazobhA, dhvaM; darpodayaH . 21 pAyA pramAvaparibhUtAstraH bhimAna; nRpati; saJcaritA; 5. 22 pAyA pUrva ratidussA; mapi viSayA; parivRddha; cittavRttibhiyaM; paM. 23 pAye! mabhyApa; kAntimAni; kalaka; rAla: pradhvaMsi; dhvAntarAziH; 5.4 yA satatoditasavitA prakRtibhyaH; pratyayama; nizcaya, NaH. 5.25 vAyA sthAnenurupa; zaM; buddhi; zAlA; tamba.na. 26 pAyA hRdayaH; ntopi; yyopi; doSa;-- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro 233 27 parivihitabhuvanasamarthitavAlAdityadvitIyanAmA pa:mamAhezvaraH zrIdhruvasenastastha sutastatpAdakamalapraNAmagharaNikaSa28 NajanitakiNalAJchanalalATacandrazakalaH zizubhAva eva zravaNanihitamattakolakAra vibhramamalazrutavizeSa[ : ] pradAna29 salilakSAlitAgrahastAravindaxkanyAyA iva mRdhukAragrahaNAdamandIkritAnaMndapidhi vasundhArAyAH kAmmu30 ko dhanurveda iva saMbhAvitAzeSalakSyakalApaH praNatasAmantamaNDalottamAjakRtacUDo katnA31 yamAnazAsanaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparame32 varacakravartizrIdharasenamtatpitAmahabhrAtRzrIzIlAdityasya zAGgapANe patarUM bIjUM 1 tatpitamahakRtizrIzIlAdityasya zAGgapANerivAGgajayori bhattibandhurAvayavakaspita__ praNatetatidhavalaya dUraM tatpAdAravindapra[ vi ]ttayA nakhamaNirUcA mandAkinyeva 2 nityamamalitottamAGgadezasyAgastyasyeva rAjarSIkSiNyamAtanvAnasya prabaladhavAlinA yazAsAM valayena maNDitaMkubhA nabhasi yAmi3 nIpatevi[da ]mpitama-pariveSamaNDalasya pyodshyaamshikhrcuucukrucirsdyvindhy| stanayugalakSite 4 patyu[:] zrIderabhaTasyAGgajA kSitI- . 4 pasaMhateranurAgiNyAH zuciyazozukadhRtaH svayaMvaramAlAmiva rAjyazrIyAmarpayastyA xkRtaparigrahaH zauryyamapratihatavyApAramanamatapracaNDAripuma5 NDalaM maMNDalAgramivAlambaH mama zaradi prasabhamAstaSTazalImuSapANAsanapATitaprapAdha__nAnAM parabhuvA vidhivadAcaritakaragrahaNaH pUrvameva vivi6 dha[ va ]ojvalena zrutAtizayenodbhAsitazravaNa[ : ] puna[ : ] punarukteneva ratnAla koraNAlaGkRtazroHtra parisphurakaTakavikaTakITapakSaratnakiraNamavicchinnA7 pradhAnasalilanivahAvasakavilasannavazaivalAGkuramivAgrapANimudvahana dhRtavizaleratna___valayajaladhivalAtajAyamAnabhujapariSvaktayizvaMbharaH 8 paramamahezvaraH zrIdhruvasenastasyAgrajoparamahIpatisarzadoSanAzanadhiyeva lakSmyA svayamatispaSTaceSTamAzliSTAGgayaSTAratirucirataracaritaga5. 27 vayo bRhita dharaNI,- paM. 28 vAyA mauktikAlaMkAra: mAmala.--paM. 28 vAMyA mRdukaraH kRtAnandavi, kArmuke. 5.30vAya cUDAratnA. 5.1 tatpitAmaha thA pANe sudhA DInA vAyA janmano bhaphi; praNatirati; layA. 5. vidalitAkhaNDapari; gajaH. paM. 4 vaaNy| zriyamapayantyA x; zaurya mAnami. 5. 5 vAyA maNDalAma; lambamAnaH; mAkRSTazilImukhavA; nApAditaprasA; bhuvAM. 5. 5 vAMyA jjvale zrotra; cchinna. 4.4 pradAna; vaseka dvahana; vizAla; taTA; vi. paM. 8vAMyA mAhezvaraH; sparza; yaSTira. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 gujarAtanA aitihAsika lekha 9 rimaparikalitasakalanarapatiratiprakRSTAnurAgaraserabhasarazIkRpraNatasamastasAmantacakra cUDAmaNimayUkhakhacitacaraNakamala10 yugalaH proddAmodAradoINDadalitadvisadvargadarpaHprasarsatpaTIya - pratApaplopitAzeSa zatruva~zaH praNayipakSanikSiptalakSmIkaH preritata. 11 dotkSiptasudarzanacakraH [ 9 ]rihRtabAlakrIDonadhaxkRtadvijAtirekavikramaprasAdhita gharitrItalokAGgIkRtajalazayyopUrvapuruSotamaH sAkSA12 [ddharma iva samyanyavasthApitavarNAzramAcAraH pUjvairapyUrjIpatibhitriSNAlavalubdhai. __ya'syapahatAni devabrahmadeyAni teSAmapya13 [ti ]saralamana prasaramusaGkalanAnumodanAbhyA parimuditatribhuvanAbhinandi tocchritotkRSTadhavaladharmadhvajaprakAzitanijavaMzo deva14 dvijagurUnprati yatorhamanavaratapravartitamahodraGgAdidAnavyasanAnupajAtasantoSopAno parakIrtipaMktiparaMparAdanturitanikhi15 ladivvaktavAla syaSTameva yathArtha dharmAdityAparanAmA paramamAhezvara zrIkharagraha stasyAgraja kumudaSaNDazrIvikAsinyA kAlAvazcandrikayeva 16 kIrtyA dhavalitasakAladimaNDasya khaNDitAguruvilepanapiNDazyAmalavindhyazailavipu lapayodharAbhogAyAH kSoNyA 4 patyuH zrIzIlAdityasya 17 sUnurnavaprAlayakiraNA iva pratidinapavarddhamAnakAlacakravAla[ : ] kasarIndrazizu riva rAjalakSmImacalavanasthalImivalaGkurvANaH zikhaNDiketana iva 18 rucimacUDAmaNDatA pracaNDazaktiprabhAvazca zararAgama iva pratApavAnullasatpadmaH saMyuge vidalapannamadhAraniva paragAjAnudAya eva tapanabA19 latapA iva sagrAma muSNannanimakhAnAmAyUndhi dviSatAM paramamAhezvaraH zrIzIlA. ditya kuzalI sarvAneva samAjJApayAmi stu vassaMviditam 20 yAthA mayA matApitro 4 puNyApyAyanAyA AnandapuravinirgatavalabhivAstavyatrai vidyazAmAnyagAya'sagotra adhvaryubrAmaNakikaka21 putrabrAmaNamagopadattadvInAma-ya surASTra jo-zalyAsAsthalyAM dhUSAgrAme kSetraM dvikha NDAvasthitaM paJcAzadadhikabhUpAdAvarcazataparimANaM yatraikaM 22 khaNDaM dakSiNasIgni kuTumbivAvakaprakRSTaM vityadhikampAvartazataparimANaM yasyA ghATanAni pUrvato devazarmasatkabrahmadeyakSetraM yA vazIkRta. 5. 10 vAMyA dviSadaH prasa4. paM. 11 vAyA najIkRta. 5. 12 vAyA samyambya pyurvI; stRSNA; ryAnya. paM. 13 vAMyA mutsaMkala; danAbhyAM. 5. 14 vAMyA yathAI; todAra paM. 15 pAyA dikcakravAla:, tha, kalAvata. 5. 19yA sakala digmaNDa. 5.17 vAMyA prAleyakiraNa; pratidina saMvardhamAnakalA; kesarI; mivA. 5.18 pAMya maNDana; zAradA; vidalayannambhodha, paragajAnudaya. 5. 16 pAMya tapa; saMgrAme; nAbhimu; yUMSi; payatyastu 5. 20 paay| yathA; mAtA; ya; bhI; sAmAnya. 5. 21 vAMyA surASTreSu. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 235 zilAditya 3 jAnA tAmrapatro 23 dakSiNataH DANDAsagrAmasIma aparataH jajjyalakasatkakSetraM uttarataH jajjyazakasa kakSetrameva evamidAmaghATanavizuddha kSetraM 24 sodgaM soparikaraM sabhUtavAtapratyAyaM sadhAnyehiraNyodeyaM sadazAparASaM sotpadyamAna viSTikaM sarvarAjakIyAnAmahastaprakSepa25 NIyaM pUrvaprattadevabrahmadeyarahitaM bhUmicchidranyAyenAcandrArkANNavakSitisaritpata_ . samakAlInaM putrapautrAnvayabhogya26 mudakAtisagrgeNa dharmadAyotisRSTa[ : ] yatosyocitayA brahmadeyasthityA bhuJjataH kalataH karSayataH pradizato vA na kaizciyAsedhe 27 [ va ]rjitavyamAgAmibhadranRpatibhirasyasmadvaMzajairanyairdhva anityAnyaizvaryaNyasthiraM kenusyaM sAmAnyaJca bhUmidAnaphalamavaga[ccha ]dbhirayAma28 smadAyonumantavya paripAlayitavyazce [tyuktaJca // bahubhirvasudhA bhuktA rAja missakArAdibhaH yasya yasya yadA bhUmistaHsya tasya tadAphalaM 29 yAnIha dAridyanayAnarendrairddhanAni dharmAyatanIkRtAni nirbhutamAlyapatramAni tAni ko nAma sAdhu - punarAmadIta / / SaSThivarSa30 sahasrANi svargetiSThati bhUmidA AcchenA cAnumantA ca tAnyava narake vaset // dUtakotra rAjaputra dhruvasena // 31 likhitaridaM sandhivigrahAdhipRtadivirapati zrIskandamaTaputradibirapati zrImadanahi leneti // saM 352 bhAdrapada zu 1 svahasto mama / / 5.23 pAya midamA. paM.24 pAMyA sadhAnyahiraNyA. 5.26 pAyA karSata; 5.27 sya nAvAMyA vA; zvA; mAnuSyaM; rayama. paM. 28 pAyAssagarArAdibhiH; tasya. paM.28 pAyA bhayAna; nirbhukta, pratimA rAdauta; pahiM. 5. 30vAMya tiSThati bhUmidaH / tAnyeva; senaH. paM. 31paay| mida; dhikRta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 84 zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro [ gupta ] saMvat 356 4 7 (?) zIlAditya 3 jAnAM saM. 356 nAM A be patarAM, jenA uparathI A lekha lakhyo che, te jUdI jUdI jagyAomAM sAcavelAM hatAM. paheluM rAjakoTanA voTasana myujhIyamamAM ane bIjuM bhAvanagaranA bAraTana myujhIyamamAM rAkhyuM hatuM. teonAM mApa, trAMbAnI kaDIonAM kANAM vaccenuM aMtara, tenA akSare, tathA pahelA patarAne aMtabhAga ane bIjAne zarUvAtane bhAga vigere uparathI mane lAge che ke A baMne patarAM eka ja dAnapatranAM che. pahelA patarA viSe maLI AvatI hakIkta phakta eTalI ja che ke, te rAjakoTanA myujhIyamamAM chellAM 28 varSa thayAM, te sthapAyuM tyArathI, rAkhavAmAM AvyuM che. ane te DeTasana myujhIyama mATe kharIdelA mAcha karnala veTasananA saMgrahamAM hatuM. bAraTana myujhIyamane bIjuM pataruM kevI rIte maLyuM te vize kaMI jaNAyuM nathI. paheluM pataruM surakSita nathI. te bahu pAtaLuM ane baraMDa che, ane tenI sapATImAM thoDAM nAnAM moTAM kANuo che. akSaro paNa bagaDI gayA che. paraMtu lagabhaga badhA vAMcI zakAya che. bIjuM patarUM vadhAre surakSita sthitimAM che. tenA kAMThA upara jarA nukazAna thavAthI dareka paMktinA eka e akSaro nAza pAmyA che. kATane kaThaNa thara jAmI javAthI 1 bAjunA keTalAka akSare oLakhavAnuM muzkela thaI paDayuM che. chellI paMktino bhAga bahu ja baraDa thaI gayuM che. subhAgye tArIkha mojuda che. dareka patarUM 18"x1ra" nA mApanuM che. bIjuM pataruM je vadhAre surakSita sthitimAM che, te uparathI jaNAya che ke akSare bahu suMdara rIte chetaryA che, paraMtu lekhamAM joDaNInI bhUla puSkaLa che. dAkhalA tarIke hasva ane dIrdhasvarene lepa agara kheTe upaga mAluma paDe che. A dAna zIlAditya 3 jAe ApeluM che. tenuM tathA tenA pahelAMnA rAjAonuM prAstAvika varNana tenAM vaLAnAM bIjAM dAne mujaba che. valabhImAM DuhA-vihAranI sImA upara AvelA kukakurANaka gAmanA AcArya bhikSu vimalagukhe baMdhAvelA bauddha maThane dAna ApyuM che. ema kahI zakAya ke bhikSu vimalaguNa ane je gAmane te rahIza hate te gAma, bannenAM nAme saMvat 413 nAM anya dAnapatramAM je prasiddha thayuM che temAM ApelAM che. (prAMta)mAM AveluM kasaka nAmanuM gAma vihArane ApyuM hatuM. je pradeza( sthalI)mAM te AvyuM hatuM tenA nAmavALo bhAga bahu nukazAna pAmela che. A dAnane hetu AvAM boddha dAnane hameza mujabane ja che, jemake, bauddhonI pUjAnI sagavaDa karavI, tathA vihAramAM vasatA leke mATe jarUrI kharca karavuM vigere. A dAnapatrane amala karanAra daMtaka rAjakumAra kharagraha hato ane lekhaka, saMdhivigrahanA maMtri divirapati dalaTane putra divirapati aNahila hato. A bane adhikArIonAM nAma A rAjAnAM bIjAM dAnamAM che. A dAnanI tArIkha saM. 356 navI che. ane te A rAjAnI maLI AvelI moDAmAM moDI tArIkhomAMnI eka che. 1 ja. . bhA . e. sa. . sI. vi. 1 pA.57 DI. bI. dikara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro akSarAntara patarU paheluM 1 oM svasti vijayaskandhAvArAt picchi[paji ] ( ? ) vAsakAt prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabalasaMpannabhaNDalAbhogasaMsaktaprahArazatalabdhapratApapretA2 popanatadAnamA nArjjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRteH zreNIbalAvAptarAjyazriyaparamAhezvara zrI bhAdavyavacchinna rAjavaMzainmAtApitra 'ca 3 raNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRti khaDgadvittIyaibAhureva samadapa ragajaghaTasphoTa prakAzitasattvanikaSastatprabhAvapra 4 tArAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdana kharazmi saMhatissakalasmRtipraNItamArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraJjanAdanvartharAjazabdo rupa - 5 kAntisthairyyaM gAmbhIryyabuddhisaMpadbhiH smarazazAGkA dvirAjoda ghitridazagurudhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA 'triNavadapAstAze zaisvakAryyaphalaprArthanAdhikArthapradAnananditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIba sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhe 7 zvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakha mayUkha saMtAnavisRtajAhnavIjalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasro [pajI ]vyamAna 8 saMpadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasameM bhigAmikairguNaissahaja zaktizikSAvizeSavismApi - tAkhiladhanurddharaH prathamanarapati[samatisR ]STAnA 9 manupAlayitA dharmadAyAnAmapAkarttA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekAghivAsasya saMhatArAtipakSalakSmIpa 10 ribhogadakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapArthivazrIH paramamAhezvare zrIdharasenastasya sutastatpAdAnudhyAtaHssakailajagadAnandanAtya 11 dbhutaguNasamudayasthagitasamapradiGmaNDalaiH samarazata vijayazobhAsanAtha maNDalApradhutibhAsuratarAMsapaThiodUDhagurumanoratha 12 mahAbhAraH sarvvavidyA parAparavibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvvataH subhASitalavenApi sukhopapAdanIyaparitoSaH samagralokA 13 gAdhagAmbhIryyahRdayo [ pi] sucaratA tizaya suvyaktaparama kalyANasvabhAva khilI bhUtakatayuganRpatipathavizoSanAdhigatoda [ prakIrtti ]rdhamrmmA 14 nuparogho[jva] [latarIkRtArtha ] sukhasaMpadupasevAnirUDhadharmAdityadvitiyainAmA paramamAhezvaraH zrIzIlAdityastasyAnujasta[tpAdAnuddhayAtaH ] 7 / dhairya mAhezvaraH 13 pratApAt.-2 bhUta- 12 vaMzAnmA.-4 vAM pitR - 5 vA sAmmAM dhairya. Asa che. 8 tRNa, zeSa 10 / phala: / dhyAtassakala, 14 pAMye digmaNDalaH. 15 vAM sucaritA ... ... svabhAvaH. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 237 dvitIya. -1 vAyeo rUpa. 11 mAbhi. 12 i 1.6 paaNthe| dvitIya. www.umaragyanbhandar.com
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 gujarAtanA aitihAsika lekha 15 svayamupendra guru[Ne]va guruNAtyAdaravatA samamilaSaNIyAmapi rA[ja]lakSmI skandhAsaktAM paramabhadra iva dhuryyastadAjJAsaMpAdanaika[2]sata[yai vo ] dvaha16 nkhedasukhara[tibhyAma ]nAyAsitasatvasaMpattiH prabhAvasaMpadva[zI kRtanRpatizatazi roratnacchAyopagUDhapAdapIThopi parAvajJAbhimAnarasAnA17 liGgitamanovRttiH praNatimekAM parityajya prakhyAtapauruSAbhimA[nai ]rapyarAtibhiranA sAditapratikriyopAya kRtanikhilabhuvanAmodavimalagu18 NasaMhati' prasabhavighaTitasakalakalivilasitagatiH 'nicajanAdhirohibhirazeSado pairanAmRSTAtyunnatahRdayaH prakhyAtapauruSAsrakauzalAtiza19 ya[guNa * ]gaNatithavipakSakSitipatilakSmIsvayaMgrahaprakAzitapravIrapuruSaprathamasaMkhyA dhigamaH paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasya tanayastatpAdAnuyAta 20 sakalavidyAdhigamavihitanikhilavidvajanama paritoSAtizayasatvasaMpadA tyAgaudAryeNa vigatAnusandhAnAsamahitArAtipakSamanorathAkSabhaGgaH samya21 gupalakSitAnekazAstrakalAlokacaritagahvaravibhAgopi paramabhadraprakRtirakRtrimaprazrayavi. nayazobhAvibhUSaNaH samarazatajayapatAkAharaNapra22 tyalodaprabAhudaNDavidhvansitanikhilapratipakSadarpodayaH svadha prabhAvaparibhUtAstrako zalAbhimAnasakalanRpatimaNDalAbhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH 23 zrIdharasenastasyAnujastatpAdAnuddhayAMta sacaritAtizayitasakalapUrvanarapati" ati dussAghAnApi prasAdhayitA viSayANAM mUrtimAniva puruSakAra parivRddhaguNA24 nurAgAni racittavRtibhirmanuriva svayamabhyupapannaH prakRtibhiradhigatakalAkalApax. kAntimAnitiheturakalaGkakumudanArthe praijyapratApasthagitadigantalipadhvansi25 tadhvAntarrAzi satatoditaH savitA prakRtibhyaH paraM pratyayaM arthavantamatibahutitha prayojanAnubandhamAgamaparipUrNa vidadhAnaH sandhivigrahasamAsanizcayanipuNaH 26 sthAnenurupe mAdezaM dadadguNavRddhividhAnajanitasaMskAraH sAdhunI rAjyasAlAtura yastantrayorubhayorapi niSNAtai prakriSTavikramApi karuNAmRduhRdayaH 27 zrutavAnapyagarvita kAntopi prazami sthirasauhRdayopi nirasita doSavatAmudayaH ___samayasamupajanitajanatAnurAgaparipihitabhuvanasamarthitaprathitabAlA28 dityadvitiyanoM meM paramamAhezvara zrIdhruvasenastasya sutastatpAdakamalapraNAmadharaNika paNajanitakiNalAnchanalalATacandrazakale zizubhAva eva zravaNanihita pAyA pAyaH. 2 paaye| saMhatiH. 3 vAyA nIca. 4 vAMyA nuyAtaH. 5vayA manaH. vAMyA tizayaH 7vaaNy| sandhAnamAhitA. 8 pAyA vidhvaMsita. 8 vayo dhanuH. 10 vAMyA dhyAtaH. 11 pAyA patiH. 12 vaya sAdhanAnA. 13vAMyA kAraH. 14vAMya nAthaH. 15 vAMyA prAjya. 16vAMyA digantarAla: 17 vAMyA pradhvaMsita. 18 vAMyA rAziH. 18 pAMya nurUpa. 2. pAya sAdhUnAM. 21 vAMyA zAlAturIya. 22 pAyA niSNAtaH. 23 paaye| prazamI. 24 vAyA mirasitA. 25vAyA dvitIyanAmA. 29 vaya mAhezvaraH. 27 bAMyA zakalaH. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro 29 mauktikAlaGkAravibhramAmalazrutivizeSaM pradAnasalilakSAlitAgrahastAravinda kanyAyA iva mRdukaragrahaNAdamandikitAnanda [ vi ]dhirvvasundharAyAH 30 kArmukadhanurveda iva saMbhAvitAseSalakSakalApai praNatasAmantamaNDalottamAGgadhRtacUDAratnopamAnazAsana 31 paramamAhezvaraH paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparamezvaracakravartizrIdharasenaH bIjuMpatarUM 32 [ ]tAmabhrAtri' zrIzIlAdityasya zArGga [ pANe ]rivAGgajanmano bhaktibandhurAvayava kalpitapraNateratidhavalayA dUraM tatpAdAravindapravR[ tayAnakha-]33 [ ma ]NirucA mandAkinyeva nityamamaliteottamAGgadezasyAgastyasyeva rAjarSerdA kSiNyamAtanvAnasya prabaladhavalimnA yazasAM valaye [ na maNDita - ] 34 kakubhaM nabhasi yAminipaterviDambitAkhaNDapariveSamaNDalasya payodazyAmazikharacUcukarucirasahyavindhyastanayugAyAH kSiteH pattyuH zrIDerabha [ TasyA- ] 35 [ ]jaH kSitipasaMhateranuragiNyAH zuciyazo zukabhRtaH svayaMvaramAlAvi rAjyazrimamarpayantyA kRtaparigrahaH zauryyamapratihatavyApAramA - [namitapraca. ]36 [ NDa ]ripumaNDalaM maNDalAgramivAvalambamAnaH zaradi prasabhamAkRSTa zilImukhabANAsanApAditaprasAdhanAnAM parabhuvo vidhivadAcaritakaragrahaNaH pU37 rvvameva vividhavarNojjvalena zrutAtizayenodbhAsitazravaNIM punaH punaruktenevaM ratnAlaGkAreNAlaGkRtazrotre' parisphuratkaTakavikaTakITapakSara [tnakiraNa-] 38 [ma] vicchinnapradAnasalilanivahAvasekavilasannava zaivalAGkurAmavAgrapANimudvahan dhRtavizAlaratnavalayajaladhivelAtaTAyamAnabhujapa 39 riSvaktavizvambharaH paramamAhezvaraH zrIdhruvasenastasyAgra joparamahIpatisparzadoSanAsainaghiyeva lakSmyA svayamatispaSTaceSTamAzliSTAGga 40 [ ]STi [ ]tirucirataraca [rita] garimaparikalitasakalanarapatiratiprakRSTAnurAgarasarabhasavazIkRtapraNatasamastasAmantacakracUDAmaNimayUkha 41 [kha] citacaraNakamalayugala proddAmodAradoddaNDadalitadviSadvargadarpaH prasatyatAplozi[Si ] tAzeSazatruvaze praNayipakSa 42 [ni]kSiptalakSmIkaH preritagadotkSiptasudarzanacakraH parihRtabAlakrIDona x kRtadvijAtirekavikramaprasAdhitadharitrItalonaGgIkRtajalazayyo pUrvva 43 puruSottamaH sAkSAddharma iva samyagvyavasthApitavarNAzramAcAraH pUrvairapyUrvI patibhistriSNA lava lubdhairyyAnyapahRtAni devabrahmadeyA 1 va vizeSaH 2 vA mandIkRtA. 3 vAM zeSalakSyakalApaH 4 pAMca zAsanaH kakubho. 7 vAM yAminI. 8 vAM yazoMzuka. 81H bhuvAM 10 vA zravaNaH. 12 vAM nAza. 13 / vaMza. 14 vA stRSNA. 1 pAM 73 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 239 bhrAtR. 11 vA zrotraH www.umaragyanbhandar.com
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 gujarAtanA aitihAsika lekha 44 ni teSAmapyatisaralamana prasaramutsaGkalanAnumodanAbhyAM parimuditatribhuvanAbhi nanditocchritotkRSTadhavaladharmmadhvajaprakAzitanijaivazo de 45 [ va ]dvijagurUnprati yetharhamanavarata pravartitamahoddaGgAdidAnavyasanAnupajAtasantoSa - pAcodAra kIrti patiparaMparAdanturitanikhila dikca 46 [kravAlaH ] spaSTameva yathArthaM dharmAdityAparanAmA paramamAhezvaraH zrI kharagrahastasyAgrajanmanaxkumudaSaNDa zrIvikAsinyA kalAvatazcandrika - 47 [yeva kI ] dhavalitasakala digmaNDalasya khaNDitA guruvilepanapiNDazyAmalavindhyazailavipulapayodharAbhogAyAH kSoNyA patyuM zrIzIlA 48 [ditya ] sya sUnunnavaprAleyakiraNa iva pratidina saMvarddhamAnakalAcakravAla kesari' ndrazizuriva rAjalakSmImacalavanasthalImivA 49 [la]GkurvvANa~ zikhaNDiketarka iva rucimaccUDAmaNDane pracaNDazaktiprabhAvazvaca zaradAgama iva pratApavAnullasatpadmaH saMyuge vidalaya 50 [ nambhodharA ]niva paragajAnudaya eva tapanabAlAtapa iva saMgrAme muSNannabhimukhA - nAmAn dviSatAM para [ ma* ] mAhezvaraH zrIzIlAdityaH ] 51 [ sarvvane ]va samAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitro puNyApyAyanAya zrItralabhyAM[ abhyanta ]rikApUrvvaniviSTaDuDDAvihAra parikalpita[ ? ]kkukkurANaka[ ? ] zrImaniviSTAcAryyabhikSuvimalaguptakAritavihAre caturddizAbhyAgatAbhikSusaMghAya zayanAsanaglAna bhaiSajya cIvari - kApiNDa 52 .... 53 .... metatparibadvapAdamUla prajIvanAya vihArasya khaNDasphuTitapratisaMskAraNAva gandhakuTI ca bhagavatAM buddhAnAM pUjAsnapanagandhadhUpapuSpAdiparicaryyArthaM surA[ STreSu ] 54 [ ima. nikA ]maNDalIsthalayAM kasakagrAmaH sodraGgaH soparikaraH sabhUtavAtapratyayaH sadhAnyahiraNyAdeyaH sadazAparAdhaH sotpadyamAna .... 15 viSTikai sarvvara|jakIyAnAmahastaprakSepaNIyaH pUrvaprattadekAhmade yarahito bhUmicchidra - nyAyenA candrAkarNava kSitisaritpa 56 rvvatasamakAlInaM udakAtisargeNa dharmmadAyo nisRSTaH [ 1 ] yatosya DuDDAvihAra AryyabhizkSusaMghasyoparilikhitakrameNa viniyoga kaizvidvA ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 1 vaMzo 2 pAMca yathA upAyo kIrtiH 4paGkti 5 patyuH vA kesarIndra. 7 / kubrvANaH 8 vAM ketana pAMca maNDanaH. 10 vA mAyUMSi. 11 vA pahelo bhUlathI mev| che. 12 paaNthe| viSTikaH. www.umaragyanbhandar.com
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatro 17 sedhe varttitavya [ mAgAmibhadranRpatibhi ] smadvaza jairanyaivrvA anityAnyaizvaryyA NyasthiraM mAnupyaM sAmAnyaMJca bhUmidAnaphalamavagacchadbhirayama 18 smaddAyonumantavyaH pAlayitavyazcetyuktaMce bahubhirvvasudhA bhuktA rAjabhissagarA - dibhi' yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM // yAnIha dAri59 dryabhayAnnarendrai[ rdhanAni dharmAyatanIkRtAni ni ]rbhuktamAlyapratimAni tAni ko nAmasAdhuna [ rAdadIta ] [ // ] [ Sa ]STiM va [ rSasaha ] srA[Ni ] 60 svarge tiSThatti bhUmida~ AcchettA cAnu[ ma ]ntA ca tAnyeva narake vaset // dR [tako ][ rAja ]putra kharagrahaH 61 likhitamidaM sandhivigrahAdhikRtadivirapati zrIskandabhaTaputradivira [ ti zrImada ] nahileneti // sa 300 50 6 jyeSTha[ 7 ] svahasto [ mama ] 241 12 vA. 2 vAM vaMza va sAmAnyaM ca 4 paaye| tyuktaM ca vaaye| dibhiH vA SaSThi 7 vAMyA bhUmidaH * Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 85 zIlAditya 3 jAnAM kheDAnAM tAmrapatro* gu. sa. 36pa vaizAkha su. 1 A tAmrapatranI hakIkata jUnI DhabathI ApavAmAM Avela che tethI tenuM mApa vigere kAMI maLI zatuM nathI. vaMzAvali tathA saMvat vigerenuM vivecana paNa aTakaLIyuM tathA bhUlabhareluM che. akSarAntaramAM paNa bhUle ghaNuM che. paNa zarUvAtane vaMzAvalivALe vibhAga e. I. vA. 4 pA. 76 me ApelAM saMsaDInAM saM. 350 nAM tAmrapatrone ghaNe aMze maLatA che. dAna vibhAgane ja akSarAntara tathA tarajumo ApaNuM upaga mATe ApavAM basa thaze. A sAla vikrama saMvatanI che ema che. banne batAvela che. paNa te te gupta valabhI saMvatanI che, ema have puravAra thaela che ane te I. sa684 barAbara thAya che. ' ja . e. se. . 7 pA. 968, De. ebanyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAdinya 3 jAnAM kheDAnAM tAmrapatro 243 akSarAntara patarUM vIjeM paMkti 47 pachI 48 dhavalasakala .... .... ... ... .... paM.49-54 dviSatAM paramamAhezvaraH zrIzailAdityaH kuzalI sarvAneva samAjJApayatyevamastu vA viditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanAya girinirjharavinirgatakheTakavAdaMstusthitacAtuvidyasumAnyatApasagAtrasabrahmacAribrAhmaNa sAndaputrabrAhmaNanAdhullAyakheTakakedAre nagarakapathake deyApalligrAme dakSiNaparasImni varuNAmbilikavakkarakedAraka[ zachita ]siddhakSetraM rajjukavirakapannaSTakheTakamAnena zrIhipidakaddArA SaDbhiH khaNDairavasthitaM yatra prathamakhaNDasyApyAlAnapUrvataH grAmAdutthitaH rohiNIyarjagrAmayAyI panthA dakSiNataH dodhvakasaroTaparataH kavi sthAvikagrAmAdusthitaH gaNDukagrAmayAyI panthAH danturapecakazAlikSetraM tathA dvitIyakhaNDaM yasya pUrvataH karilyAvikagrAmAdutthitaH gahana / / 54 // paM.55-62 grAmayAyIpanthAH dakSiNataH rohiNIyarjagrAmasImA aparataH tApasapallikAmAma. sImA uttarataH ravikoNakSetraM navamidamApyA[ TanavizyAI ]sakedArikabhUmikaM sArddhakSetraM 3 tathA surASTrakaSTakAlakSyodakaprabaddhajambuvAnaragrAme pUrvasImni Adi. tyadAsa bhAgisakAkhyA prakRSTaparikhA viMzatibhUpAdAvartaparisarA vApI yasyAH pUrvataH varAhammaNikagrAmasImA dakSiNato bRhatvApI aparataH lAbhadArallakaprakRSTakSetraM uttarataH brAhmaNasvAmikaprakRSTa kSetraM bhUH khaNDAvasthitaM azItibhUpAdAvarta parimANaM kSetradvayaM 1 khaNDa dakSiNaparasImni dadhitthaH prakRSTaM ekonapaJcAzadbhapAdAvataparimANaM yasya parvataH divyakanakSetraM dakSiNataH gargarakSetraM aparataH bhImakSetraM uttarataH ramasAlikAvApI dvitIyakhaNDa dakSiNaparasImni vinAmezvaraprakRSTaM catustriMzadbhu. pAdAvartaparimANaM yasya pUrvataH AdityadAsakSetraM dakSiNataH lohArapAdakagrAmasImA aparataH brAhmaNa raupyazarmasImA-hakakaNDanAdInAM kSetraM uttarataH raugdhinadina kAmAprakRSTagargakSetraM navamudavApIsahitaM sArddhakSetraM itthaM soTTaGka soparikaraM sambhUta zAlipratyakSa sadhAnya hiranyodayaM sahasoparodhaM sotpadyamAnavRSTikaM sarvarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaM pUrvaprattadevabrAhmaNadAyabrAhmaNaviMzatirahitaM bhUmichidranyAyenAcandrArkA / / 62 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 gujarAtanA aitihAsika lekha 63 rNava kSitisaritparvvatasamakAlInaM putrapautrAdyanvayabhogyamupakRti svargati dhammAdayonmizraM arcitasyo citayA brahmadeyasthityA bhuJjataH 64 sevevattitavyaM ... .... ... 65 nAvamantavya paripAlayitavyazcetyuktaJca bahubhirvasudhA etat kartA rAjaputra dhruvasenaH // 66 yasmAyo // ... likhitamidaM sandhivigrahAdhikRtadivirapatizrIskandabhaTTaputra divirapati shriimdnhinati saM || 169 | vaizAnya cu // 1 // // svahasto mama // tamane badhAne vidita thAe ke mAtApitAnA puNyane mATe te zIlAkriyanA dIkarAe brAhmaNu sAndanA dIkarA brAhmaNa laghullane dAna Apela che, je cAturvedI hatA. kheTaka kedAramAM nagaka pathakamAM deyApalligAmamAM nRtya sImamAM 6 khaNDavALuM khetara ( ApyuM che ). tyAra khAda dareka khaNDanI sImA ApI che. * ... uparanI jamIna taLAva tathA TekarIe sahita laghullanA vaMzavArasanA bhAgavaTA mATe sUryacaMdra pRthvI nadInI sthiti paryaMta Apela che. rAjAnA nAkarAe tene harakata karavI nahI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat bhASAntara jJAnavibhAga ... ... ... A dAnaneA kartA zIlAdityanA dIkarA dhruvasena hatA. lekhaka vipati skandabhaTTanA dIkarA dvivipati madanahila hate. saM. 365 vaizAkha zu. 1 www.umaragyanbhandar.com
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 86 eka valabhI ( zIlAditya 3 jAnA samayanA) dAnapatranuM paheluM pataruM* saM. 365 nA vaizAkha su. 1. kAThiyAvADanA mAjI piliTikala ejaMTa karnala, je. Dablyu, vaoNTasane bheTa ApeluM A valabhInAM eka dAnapatranuM paheluM pataruM che. bIjuM pataruM hajI upalabdha nathI. paraMtu ahi ApelAM varNana, mApa tathA bIjI hakIkata uparathI te maLI AvavA saMbhava che. rAjakeTanA veTasana myujhIyamanA kayureTara mI. dikalkare vaLAmAMthI keTalAka vadhAre patarAM thoDA vakhata pahelAM meLavyAM che. temAM A dAnapatrane bIjo bhAga hevAne saMbhava che ke jemAM tene khAsa mahatvano bhAga che. patarAMnuM mApa 15"x12" nuM che. ane te eka ja bAju upara kotareluM che. lekha 30 paMktiene che. ane patarUM zrIdharasena(4)nA nAmathI pUruM thAya che. vaMzAvalanA bhAgamAM, bhaTTArka, (paM. 2 )guhasena, (5. 6) dharasena, ( 5. 10 ), zIlAditya, (paM. 13) kharagraha, (paM. 18 )dharasena 3 je, ( 5. 21 )dhavasena 2 je, (paM. ra7) ane dharasena 4 the, ( 5. 30 )mAM ApelA che. 5tarAnI paMktinI saMkhyA uparathI anumAna thaI zake ke A dAnapatra zIlAditya 3 jAnuM che. akSarAntara 20 ... ... ... [ ma ]DhAramahArAgAdhirAmezvaracarabIyaranA ja. bo. brA. je. e. se. pu. sI. vo, 1 pA 70 jI. vI. AcArya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 87 zIlAditya 3 jAnA eka dAnapatranu` bIjuM patara* A patarAnA kAMThAe bhAMgelA che, ane tenI sapATImAM meATAM kANAM paDelAM che AnA chelle bhAga jemAM sAdhAraNa rIte tArIkha DAya che te nAza pAmyA che, e mATu nukazAna che. dAnamAM ApelI milakatanAM varNanavALA bhAga paNa nAza pAmyA che. patarAnuM mApa Azare 15"x103" che. akSaro cekhkhA ane saMbhALapUrvaka keAtarelA che. che tyAM tyAM akSarA vAMcavAmAM harakata AvatI nathI. vagarane che. ane jyAM jyAM patarUM sArI sthitimAM AkhA lekha lagabhaga vyAkaraNanI bhUle A dAna zIlAditya 3 jAe ApyuM che. tene mAtra paramamAhezvara kahyo che, paraMtu rAjAnA khIjA IlkA lagADayA nathI. valabhInI khIjI bAjue AvelA rANI DuDDAnA vihAramAM AvelA eka bauddha maThane A hAna Ayu che. A dAnanI khIjI vigata maLI zakatI nathI. akSarAntara 1 [ pradAnasalilakSAlitAgrahastAravindaH kanyAyA iva mRduka ]ragrahaNAdamandIkRtAnandavidhirvvasundharAyA x kArmukadhanurveda iva saMbhAvitA [ zeSalakSyakalApaH ] 2 [ preNata samasta sAmantamaNDalottamAgadhRtacUDAmaNIya mAnazAsana: paramamAhezvaraparamabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparamezva[ racakravarttizrIcara ] 3 senastatpitAmaha bhrAtRzrIzIlAdityasya zArGgapANeri ] vAGgajanmano bhaktibandhurA - vayavakalpitapraNate ratidhavalayA tatpA [ dAravindapravRttayA 4 caraNanakhamaNirucA mandAkinyeva nityamamali ]tottamAGgadezasyAgasyastyeva rAjarperdAkSiNyamAtanvAnasya prabalaghavalimnA[ yazasAM valayena ] 5 maNDitakakubhA nabhasi yAminIpaterviracitAkhaNDa pariveSamaNDalasya payodazyAmazikharac[ cu ] karucirasahyaviMndhyaM stanayugA [ yAH kSiteH patyuH zrIdera-] 6 [ bhaTasyAGgajaH kSitipasaMhatera ]nurAgiya zuciryazo zukabhRtaH svayavaramAlAmiva rAjyazriyamarpayantyA x kRtaparigrahaH [ zaurya ] mapra [ tihatavyApAra - ] 7 [ mAnamitapracaNDaripumaNDalaM ] maNDalAgramivAvalambamAnaH zaradi prasabhamAkriSTai zilImukha bANAsanApAdita[ sAdhanAnAM parabhuvAM ] * 4. mere the. so. nyU. sI. 15.40 DI. jI. his2 1 dharasena 5 mAnA varNanathI patarUM zarU thAya che. 2 akssre| gayutarIya bhuSA che / vindhya. 4 / rAgiNyAH 5varyazazuka. 1 va svayaM. 7 vA kRSTa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 3 jAnAM tAmrapatrI 247 8 [vidhivadAcaritakara ] grahaNoM pUrvameva vividhavarNojvalena zrutAtizayenodbhAsita. ____ zravaNayugalaH punaH punarukteneva ratnAlaGkAreNa nAlaMkR[ tazrotraH ] 9 [ parisphuratka ]TakavikaTakITapakSaratnakiraNamavicchinnapradAnasalilanivahAvazeka vilasannavazailAGkuramivAprapANimudvan dhRtavizA. 10 [ laratna ]valayajaladhivelAtaTAyamAnabhujaparipvaktavizvambharaHparamamAhezvaraH zrIdhu vasenastasyAgrajo paramahIpatisparzadoSanAza11 [ghi ]yeva lakSmyA svayamapi spaSTaceSTamAzliSTAGgayaSTiratirucirataracaritagarimapa rikalitasakalanarapatiratiprakRSTAnurAgasarabha12 [sa]vazIkRtapraNatasamastasAmantacakracUDAmaNimayUkhakhacitacaraNakamalayugalaH proddA. modAradordaNDadalitadviSadvargadarpaH prasarpa13 [ pa ]TIyaH pratApaploSitAzeSazatruvarzaH praNevipakSanikSiptalakSmIkaH preritagado kSiptasudarzanacakraH parihRtabAlakrIDaH anadhaH kRta14 [ dvijA ]tirekavikramaprasAdhitadharitrItalaH anaGgIkRtajalazayyopUrvapuruSottamaH sAkSAddhamma iva samyagvyavasthApitavarNAzramAcAraH pUrvairapyUrvIpati15 [ bhistR SNAlavalubdhairyAnyapahRtAni devabrAhma[ Na ]deyAni teSAmapyatisara lamanaHprasaramutsaGkalanAnumodanAbhyo mparimuditatribhuvanAbhi16 [ nandito ]cchritotkRSTadhavaladharmadhvajaprakAzitanirjavaGzo devadvijagurUnpratipU jyayathArhamanavaratapravartitamahodraGgAdidAnavyavasthopajAtasantoSo17 [pAttodA ]rakIrtiparaMparAdanturitanikhiladikcakravAlaH spaSTameva yathArtha dhAdi tyAparanAmA paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasyAgrajanmanaHkumudakhaNDazrIvikAsi18 [ nyA ]kalAva ]tazcandrikayeva kI| dhavalitasakaladiGamaNDalasya skhaNDitAguru vilepanapiNDazyAmalavindhyazailavipulapayodharAbhogAyAH kSoNyAH patyuH zrIzIlA dityasya sU19 [nu navaprAleyaki[ ra ]Na iva pratidinasaMvarddhamAnakalAcakravAlax kesarIndrazizu khi rAjalakSmImacalavanasthalImivAlaGkurvANaH zikhaNDiketana iva ruciH 20 [maccU ]DAmaNDana~ pracaNDazaktipratApazca zaradAgama iva pratApavAnullasatpadmaH saMyuge vidalayanambhodharAniva paragajAnudaya eva tapana bA21 [lAta]pa iva saMgrAme muSNAnne bhimukhAnAmAyUnsiM dviSatAM [para]mamAhezvaraH zrIzIlAditya kuzalIsAneva samAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA 1 vAyA grahaNaH. 2 vAyA vaseka. 3 pAMya grajA. 4 vAyA vaMzaH. 5vAyA modanAbhyAM pari. yA vaMzo. 7 vAyo maNDanaH. 8 vaay| nabhbho. 9 vAyA muSNana. 1vAMcyA mAyUMSi. 75 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 gujarAtanA aitihAsika lekha 22 [mA ]tApitro : puNyApyAyanayaM zrIvalabhyabhyantarikAyAM sanniviSTarAjJIDuDDAkA ritaDuDovihAranivAsivihAranivAsicaturdizAbhyAgatA 23 [ yebhi ]kSusaGghAya zayanAsanaglAnabhaiSajyacIvarikapiNDa ... tyartha bhagavatAM ca buddhAnAM pUjAsnapanagandha ... ... pa24 [tai ]lAdyartha vihArapra[ tibaddhapA ]damUla[ ... upra ]jIvanAya vihAra[ sya ] khaNDasphuTita[ prati ]saMskArA~ya surA[STeSu ] ... ... ... sodraGgaH soparikaraH sabhUtavAta ... nyahiraNyAdeyaH sadazAparAdhaH sotpa 27 ... ... ... ... ... ... ... ... 1vAMyA pyAyanAya. 2 vAMyA DaDA. 3 vihAranivAsi bhUtathA me pAra samAyuche. 4 vAyA saMskaraNAya. 6 sapATa cha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 88 bhAvanagara tAme talAjA pAse devalI gAmamAMthI upalabdha zIlA daitya 4 thAnAM tAmrapA saM. 375 jyeSTha vada 5 kAThIAvADanA agnikeANAmAM samudrathI aMdara sADA traNa mAIla ane talAjAthI azare traNa mAIla dUra AvelA, devalI gAmamAMthI A patarAMe upalabdha thayAM che. jyAre te prathama pAsa thayAM tyAre rivAja mujabanI mudrA hatI nahIM, joke patarAMone sAthe rAkhavA mATenI kaDI mATenAM kANAM mAjIda hatAM. patarAMe bhAvanagara myujhIyamamAM rAkhelAM che ane tenuM mApa 14" 12" che. anukrame banne upara 29 ane trIza paMktie eka ja bAjue keAtarelI che. rAjAnAM mAtApitAnAM zreyArthe trivedI devIla nAme eka brAhmaNane saurASTramAM mAraM gAma hAna ryAnuM mA hAnapatramA nagha che. dvAnapatranI tArIkha saM. u75 (4. sa. 105 ) che. lekha saMskRta gadyamAM lakhele che. paraMtu temAM ghaNI ja bhUle che. bhAgye ja kAI pakti bhUla vagaranI haze. lipi valabhI samayanI che. akSarAntara patarUM pahelaM. 1 OM svasa [ sti ] jayaskaMdhAvArApu[ tpU ]rNIkagrAmavasaka [ vAsakAt sabhapraNatamitraNAM[ tAmitrANAM ]maitrakANAmatulapa [tra ]lasaMpana [ saMpanna ] maNDalAbhogasaMsaktaprahArazatalabdhapratApo [ : ]pratApa [ pa ] panata 2 dAnamAnArjavopArjita [ tA ]nurAbhA[ gA ]danuraktamaulabhRtya zreNIlalalapta[balAvAtarA ] rajyazriyaH paramamAhezvarazrIbhaTArkAdanyacchinnarAjavazAnvata [ vaMzomAtA ] pitRcaraNAraviMda praNati 3 pravidhautAzeSakalmaSaH zaizavA [ pa ]bhRtisvaGgadvitIyabAhura [ bAhure ] va samadapa - ragajaTa[ ghaTA ]sphoTanaprakAzitasatvanikaMSaH tatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakha 4 razmisaMhatiH sakalasmRtipraNItamArgasamyapa [ pa ]ripAlanaprajAhRdaya raMjanAnvartharAjazabdo rUpaka[kA]ntisthairyagAMbhIryapu[ bu ]ddhisaMpadbhiH smarazazAMkAdrirAjodadhi 5 tridazagurudhanezAya tiga [ natiza ]yAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavadapasta[pAstA] zeSastrako [ kA ]ryaphala: prArthanAdhikArthapradAnAnandita suhRtpraNaya [ yi ] hRdayaH 6 pAdacArIva sakalabhuvanamaNDajA [ lA ] bhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdana khamayUkhasaMtAnati [ niH ] sRtajAhnavI jalaughaprakSAlitAzeSaka 1 A. pra. saM. pA. 54 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 gujarAtanA aitihAsika lekha 7 lmaSaH prana[ Na ]yizatasahasropajIvyamAnasaMpadrUpalobhAdivApra[ zri ]taH sarabhasa mAbhigAbhikairguNaissahanazaktizikSAvizeSavizApata[ smAApitA ]khiladhanurdharaH pratha marana[ nara ] 8 patisamatisRSTAnAmanupAlayikA[tA ]dharmadAyAnAmpAkartA prajopaghAtakAriNa[ NA] mupapThavAna[ nAM ]darzayitA zrIsarasvatyoraM[ re ]kAdhivAsasyasaMhatArAtipakSalakSmIpa 9 ribhota[ga ]dakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapArthivazrIH paramamAhezvaraH zrIdharase nastasya sutastatpAdanudhyAtassakalajagadAnaMdanAtyadbhutaguNasamudayasthagita 10 samagradiGmaNDalaH pa[ samarazatavijayazobhAsanAthamaNDatAtra[ lAga] dyutibhAsurata rAMsapIThodU [ vyU ]DhagurumanopuTa[ ratha ]mahAbha[ bhA ] [ : ]sarvavidyAparAparavi bhAgAMdhita[ ga ]mavimalamata[ ti ]rapi 11 sarvata[ : ]subhApita[ Sita ]lakhanopi[ lavenApi ]sukhopapATa[ da nIyaparitoSa [ : ]pa[ sa ]magralaka[ lokA ]gAdhagAmbhIryahRdayA[ yo ]pi sucaritAta[ ti]. zayasuvyaktaparamakalyANasvabhAva[ : ]khilIbhUtakRtayuganRpa 12 tipakSavizodhanAdhigatodagrakIrtiH dharmAnuparodhojvalatarIkRtArthasukhasaMpadupasevAni rUDhadharmAdityadvitIyanAma mA ]paramamAhezvaraH zrIzIlAdityastasyAnujastatpAdAnu13 dhyAtaH svayamapeMdraguruNoya[ guruNeva ]guruNAtyAdaravabha[ tA ]samabhilaSaNIyAmapi rAjalakSmI[ kSmI skandhAsakta[ ktAM paramabhadra iva dhUryyastadAjJAsaMpAdanaikarasata. yevodvahan khema[ da ]sukha 14 ratibhyAmanAyAsitasatvasaMpattiH prabhAvasaMpadvagI[ zI kRtamR[ 7 ] patizatagi[ zi] roratnachAya[ yo]pagUDhapAdapIThopiparAvajJAbhimAnarasAnAliGgitamanovRttiHpraNa15 timetAM[ kAM ]parityajya prakhyAtapauruSAbhimAnairapyarAvi[ ti ]bhiranAsa[ sA ]di tapratikriyopAya[ : kRtanikhilabhuvana[ nA modavimalaguNasaMhati[ tiH prasabhavi ghaTitasakala 16 vilaSi[ kalivilasi ]tagatiH nIcajanApi[ghi rohiti[ bhi razeSairdoSairanAmR STAtyunnatahRdayaH prakhyAtA[ ta pauruSAstrakauzalAtizayaH gaNatitha[guNatIrtha vipakSa kSitipatilakSmIsvayaMgrA17 haprakAzitapravIrabhU[ puruSaprathamasaMkhyAdhigamaH paramamahazvara[ mAhezvaraH ]zrIkharagraha stasya susastatpAdAnudhyAtaH sarvavidya[ yA ]gamavihitanikha[ khi ]lavidvajjana manA[ naH parisa[ to ] 18 pa[SA ]tizaya[ yaH ]sattvasaMpadA tyAgaudAryeNASigata[ tA ]nusandhAnAsama[ mA ] hitArAtipakSamanoratha[ thA ]kSabhaGga[ : ]samyagupalakSitamukazAkRkala[ tAnekazAstrakalA ] lokacaritagaharati[ vi ]bhAgopi paramabha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 4 thAnAM tAmrapatro 251 19 draprakRtirakRtrimatrazrapa[ prazrayopi ]vinayazA[ zo ]bhAvibhUSaNa[ : ]samarazatajaya. patAkAharaNapratyalo[ yo ]dagrapa[ bA ]hudaNDavidhvansa[ sta ]nikhilapratipaSa[ kSa ] dappodayaH svadhanu[ : ] 20 prabhAvo[ bhAva ]paribhUta[ tA ]strasai[ ko ]zalAbhimAnapa[ sa ]kalanRpatimaNDalA bhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasyAnujastatpAdAnudhyAtassaccaritA 21 bhi[ ti ]zayitasakalapUrvanarapatimatidussAdhA[ dhyAnAmapika[ sA ]payitA viSa. ___ yANAM mUrtimAniva puruSakAkaH[ raH parigRhaguNAnurAganirbharacittavRttiH manuriva 22 svayamabhyupapannaH prakRtibhiravigatakalAkalApaH kAntimaniSThiti[ mAnniti hetura kalaMkaH ka[ ku ]mudanAthaH pra[ prA ]jyapratApasthagitadigantarala[ rAlaH ]pradhvasaM. [si ]tadhvantarazi[ dhvAMtarAziH] sa 23 tatoditassavita[ tA ]prakRtibhyaH parapratyayamarthavantamatibahutithaprayojana[ nA ] nubandhamAgamaparipUrNa vidadhAnaH sandhi ca[ vi]mahasama[mA ]sanizcayanipunaH[NaH] sthAnenura[rU] 24 pama[ mA dezaMdadadguNavRddhividhAnajanitasaMskAraH sAdhUnA[ nAM ] rAjyatA[ zA ] lAturIyastanR[ ntra yorubhayorapi niSNAtaH prakRSTavikramopi karuNAmRduhRdayaH zruta 25 vAnavRzA[ pya ]gamvitaH kAntopiprazA[ za ]mI sthirasaudaryopi[ sauhArdopi ] nirasito[ tA ]doSavatAmudayasamayasaMpuSTajanitajanAnurAgaparipihitabhuvanasamarthita prathita 26 vAlAdityadvitIyanAma[ mA ]paramamAhezvaraH zrIdhruvasenastasya sutastatpAdakamalapra. __NAmadharaNIkaSaNaji[ja ]nitakiNalAMchanalalATacandrazakala: 27 zizubhAva eva zravaNanihitamaukikAla[ laM ]kAraH vinna[ bhra ]mAmalabhrU[ zR] tavive[ ze ]SapradAnasalilakSAlita[ tA ]mahattA[ stA ] ravindaH kanyAyA iva mRdukara28 grahaNAdamaMdIkRtAnandA[ nda ]vidhivasundharAyA[ yAH ]kAmuko dhanurveda ivayaM [saM bhAvitAzeSalakSakalAkalApaH praNatasamastasamana[ sAmanta maNDalottama[mA] 29 prabhRtacUDAratnopamAnazAsanaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvaracakravartizrIdharasenaH patarUM bIjuM 1 tatpitAmahabhAtRzrIzIlAdityasya zAkti[ zAGga ]pANarivAGgajanta[ nma no bha ktibandhurAvayavakalpitapraNateratidhavalayA dUraMtapAdAravindapavRttayAnakhamANirucA 2 maMdAkinyA[ nye ]va nityamamalIta[ lito ]tama[ mA ]GgadezasyAgastyasyeva rAjarSerdAkSiNyamabhanva[ mAtanvAna]syapravaladhavalinnA yazasAM valala[ ye ]namaNDitakakubho nabha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 gujarAtanA aitihAsika lekha 3 siyAminIpateviDambita[ tA ]khaMDapariveSamaNDalasya payodazyAmazikharacUcukaruci rasahyavindhyastanayugAyaH[ yAH ]kSiteH patyuH zrIderabhaTasyAGgajaH 4 kSitipasaMhateranurAgiNyAH zuviyagaGgukakRta[ zuciyazozukabhRtaH ]svayaparamalabha- va[ svayaMvaramAlAmiva ] rAjyazrIyamarpayatya[ yaMtyAH kRtaparigrahaH zauryamapratihata vyApAramanacita[ vyApAramAnaMmita ]tapracaNDa[ NDA ]rivala5 maNDalapamivokhilapamAnaH[ lApramivAvalaMbamAnaH ]ga[ za ]radi prasabhama[ mA ] kRSTazilImukhapa[ bA ]NAsanASA[ pA ] ditaprasavanAnAprasAdhanAnAM ]para [ bhu ] vAviviSa[ vAMvidhiva ]dAcaritakaragrahaNaH pUrvameva vividhavarNojjvalenazru 6 tAtizayenodbhAsitazravaNaH punaH puva[ na ]ruktanana[ ruktena ]ratna[ tnA ]laMkAreNa[NA ]lakRtazrotraH parisphuradvikaTakika[ ki ]TapakSaratnakiraNamavicchinnapradA nasalilabhi[ ni ]vahAvasekavilasa7 na[ na ]vazaivalAMGkuramidA[ vA apani[ pANi ]mudvahandhRtavizAlaranve[ ratna ] valayajali[ la ]dhivelAtaTAyamAnabhujapariSvaktavizvambharaH paramamAhezvaraH zrIdhruvase nastasyAgrajo paramahI8 patisparzadoSanAzanadhiyevalakSmyA svayamatispaSThaceSTamAgli[ zli ]STAMgayaSTa[SThi ] ratira[ ru ]cirataracaritagarimaparina[ ka ]litaSa[ sa ]kalanarapatiratiprakRSThAnurA gAtiramasava9 zIkRtapraNatasamastasa[ sA ]maMtacakracUDAmaNimayUkhakhacitacaraNakamalayugala[ : pro ddAmodAradordaDadalitadviSadvargadarpaprasarpatpaTIyaH pratApaplo[ Si ]tAzeSa 10 zatruvaMzaH praNaya[ yi ]pakSanikSiptalakSa[ kSmI ]kaH pra preritagadotkSiptasubhi [darza ]nacakraH parihRtapada[ bAla kriDonadho kRta[ dhaH kRta ]dvijAtira[ re ] kavikramaprasAdhitadhara[ ri ]trItalonaGgIkRtajalazayyo pUrvavu[ pu]11 ruSottamaH pakSAdharma[ sAkSAddharma ]iva samyavyava[ gvyava sthApitavarNapramaca, varNA zramAcAraH pUrvairapyUrvIpatibhistRSNAlavalubdhaiyyA[ O nyapahRta[ tA ]ni devaba sadeyAni tepa[ SA ]mapyatisaraTa[ la ]manaH prasaramarasaM[ mutsuM ka 12 lanAnuma[ mo ]danAbhyAM parimudita[ tri ]bhuvanAbhinanditoccha[ cchri ]totkRSTa dhavaladharmadhvajaprakAzitanijavazo devadve[ dvi ]jaguruM[ gurun ]pratiyathArhamanavaratapra vartitamahodraMgAdidAnavyasanAnupajA13 tasa[ saM ]toSopAcodArakIrti[ : ]pattiparaMparAdanu[ ntu ]ritanikhiladikcakrabAlaH spaSTameva yathArthadharmAdityAparanAmA paramamAhezvara[ : ]zrIkharagrahastasyAgrajanmanaH ka[ ku ]muda Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 4 thAnAM tAmrapatro 24 pa [Sa]NDazrI vikasinya [ kAsinyA ]kalAvatazcaMdrikayeva raNyA[ kIrtya ]dhavalitasakaladiGmaNDalasya khaMDita [ tA ]guruvilepanapa [ pi ]NDazyAmalaviMdhyazailavipulapayA [ yo ]dharAbhogo[ gA ]yA kSoNyAH patya[ tyuH ] 15 zrIzIlAdityasya sUna [ nu ] navaprAleya kiraNa iva pratidinasa [ saM ] vardhamAnakalAcakravAlaH kesarIMdrazizurivarAjalakSmIma calavanasthalImivAlaMkurva[ rvA ]NaH zikhaDikara [ keta ] 16 na iva rucimaccUDAmaNDanaH pracaNDazaktipratApazcazaradAgama iva pratApavAnullasahA[ ddhA ][: saMyuge vidalayannaMbhodharAniva paragajAnudayabhUdharapanApalA [ vanebAlA ] 17 na[ ta ]pa iva saMtramI [ grAme ] muSNannabhimukhAnAmayU[ mAyUM ]Si dviSatA[ tAM ] parama mAhezvaraH paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparamezvarazrIbappapAdAnuddhA [ dhyA ]taH paramabhaTTArakamahArAjAdhirA 18 japaramezvarazrIzIlAdityastasya sutastatpAdAnudhyAtaH kSobhitakalijaladhikallo[lA]bhibhUtamajjanmahAmahImaMDalAdvA [ loddhA ]radhairyaH prakaTitapuruSatam [ Sottama ]tayAkigula [ kIlA ]lajAramaNoraha [ : ] 19 paripUraNaparo para iva dhanamatti : [ mUrttiH ]catusagarAvaruddhatima parikarAjJApradAnasamayadhanalavalapariyasituvamabhimanumAnoparalavitanimmanappavasayasA [ catuH sAgarAbaruddhakSitimuparikarAjJApradAnasamayeghanailavilapurIya setumivAbhimanyamAno'paralAvitanI maNopya vasA 20 ditapAramaizvaryyakApa[kopA ]kRSTanistriMna[ za ]nipAtavidalitakarikambhapa[ kumbhastha ] lollasatprasRtamahApratApabalapa [prA ] kAraparigatava[ ja ]ganmaMDalalabdhasthataH [ sthitiH ] vikaTabhi [ na ]rdodaNDAva 21 lambinAsara[ ka ]labhUvAnAbhogajAja [ ta ] manthAsphoTAbhibhUtadugdhasindhuphanapaNDavaNDa[ phenapiNDapANDu ] yazovitAtena vihitAtapatraH paramamAhezvaraparamabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvarazrIbappa 22 pAdAnudhyAtaH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparama [ me ]zvarazrIzIlAdityadevaH sarvvAnevasamAjJApayatyastu vaM[ vaH ] saMviditaM yapA mayAmata [ thAmayAmAtA ]pitroH puvyApyAyanAya viJcu 23 dasappuravinirgatavuM [ vaM ] zakaTavAstavyataccAturvidya sAmAnyazANDilasagotramaitrAyaNIyamAnavakasabrahmacAribrAhmaNapappaputrabrAhmaNadevilAya 24 surASSTreSu antaratrAyAM morAMjajjagrAmassoparikarassabhUtavAtapratyayarasadhAnyahiraNyAdeyassadazAparAdhassosa [ pa ] Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 253 www.umaragyanbhandar.com
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 gujarAtanA aitihAsika lekha 25 dyamAnaviSTike[ kaH ]sarvarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaH pUrvaprattadevabrahmadeyarahito bhUmicchidranyAyena caMdrAArNavakSitisaritparvatasama26 kAlInaH putrapautrAnvayakramabhogya udakAtisagrgeNa dharmadAyo nis[ smR ]STaH yato syocitayA brahmadeyastha[ sthi ]tyA muMjata kRSataH karSayataH pradi27 zatAM[ to ]vA na kaizciniSedhe vartitavyamAgAmibhadranRpatizi[ bhi ]rapyasmadvaMzajai ranyairvAanityAnai[ nyai ]zvaryANyasthiraM mAnuSyaMsa[ sA ]mAnyaMca bhUmidAnaphala mavagaccha28 driyamasmadAyonumara piripalayita[ mantavyaH paripAlayita vyazcetya[ tyu kaJca bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhissagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalaM 29 phalaM // yAnIha dAripra[ dya ]bhayAnnaredrairddhanAni dharmAyatanIkRtAni // nirmuktamA lyapratimAni tAni ko nAma sAdhU[ dhuH ]punarAdadI30 ta / SaSTirvaSasahastrANisvarge tiSThati bhUmidaH AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vaset // dUtakotra rAjaputra zrIkharagrahaH // 31 likhitamidaM balAdhikRtavappabhogikaputradivirapatizrI raghaNeneti saM. 375 jyeSTha ba 5 svahasto mama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ AA zIlAditya 4 thAnAM tAmrapatro Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat bhASAntara OM ! svasti, pUrNika gAmamAM vijayI nivAsasthAnamAMthI. kaliyuganA taphAnI sAgaranA taraMgAthI grasta thayelA pRthvInA gALAne peAtAnA vikramathI rakSaNa karavAne zaktimAna, purUSAmAM uttama peAtAne darzAvIne lakSmInA ( purUSAttamanA saMbaMdhamAM lakSmI ane nRpanA saMbaMdhamAM dolata) svAmi purUSAttama samAna, chUpI rIte abhilASanA trAsajanaka keAtara ( pAla) bharatA sAkSAta dhana ( eTale bIjo kubera ) samAna, je cAra sAgarathI AvRta thayelI bhUmimAMthI kareA levA AjJA karate tyAre tene te kuberanA lakSmInA nagaranA setu mAnatA kepathI kheMcelI asinA krUra prahArathI zatruonA mAtaMgeAnA bheddAelA kumbhamAMthI jharatA ane prasaratA agni samAna mahAna yazanI divAlethI AvRta akhila jagatamAM peAtAnuM rAjaya sthA pata kare che, je maMdara parvatathI kSubdha thaelA payAdhinA zveta pINu samAna sarva dizAmAM prasaratA yazanuM chatra peAtAnI upara banAvIne karamAM dhAraNa kare che, te 5ramamAhezvara, zrI alpane pAdAnuyAta zrI zIlAditya;--zrI zIlAdityanA putra, je kalA sahita nitya vRddhi pAmatA nava InI kalA ( inha saMbaMdhamAM kalA ane zIlAditya mATe vidyA--kaLA) samAna che. giri uparanA vananI bhUmi bhUSita karanAra kesarI siMhanA mALa samAna rAjyalakSmI bhUSita karanAra, mayUranA nizAnavALA devanA jema alaMkAra tarIke prakAzatA mugaTavALA, ati mahAna pratApa ane yazasaMpanna, padmathI ( zaranA saMbaMdhamAM padma ane nRpanA saMbaMdhamAM mahAna nidhi-khajAnA ) alaMkArita zaradanA AraMbhanA samAna pratApa(garamI ane vikrama)thI pUrNa, mahAna megha samAna zatruonA mAtaMge yuddhamAM haNanAra, udaya girinA upara udaya pAmatA sUrya samAna, tenA sAme yuddhamAM thanAra zatruonAM AyuSya kSINu karanAra ( haranAra ) paramamAhezvara;-- zrI zIlAdityanA putra, DAlara kusumanI, zaiyyA saundaryathI vikasAvanAra indunA prakAza sarakhA zveta yazathI sarva dizAo zveta karanAra, vanamAM nitya kapAtA agurUcaMdananA lepathI zyAma vidhyAcalanA vizALa vistAra sahita pRthvInA svAmi;-- zrI kharayaDunA vaDIla bhrAtA, jenA sIdhA zarIrane lakSmI spaSTarIte anya nRpeAnA sparzanA kalaMkamAMthI mukta thavAnI abhilASathI AliMgana karatI, je sarva nRpAthI ati vikhyAta AcAranA pratApathI adhika hateA, jenAM mane caraNu namAvelA ane mAyALupaNAthI namra banelA aneka yAdvAeAnA mugaTanAM maNuinA kiraNAthI AvRta hatAM, je tenA gadA samAna vizALa ane khaLasaMpanna karathI zatruonA madane kacarI nAMkhatA, jeNe prasaratA teja vaDe peAtAnA zatruonI zreNI:bhasma karI hatI, je praNaya janAne dhana ApatA, je Akasmika vipattimAMthI mukta karelA aneka (janAnA ) ati AhlAdajanaka dekhAvathI ane mAlizatAthI mukta hatA, je sadA dvijone mAna ApatA, ane atula zauryathI samasta jagata jityuM hAvAthI, jeNe mAla samAna ghaNAM parAkrama batAvyAM hatAM, jethI sadA dvibene mAna ApatA ane A nRthvIne ekaja padamAM bharI denAra gaThThA ane cakra sahita jaLazaiyyA paranA prathama deva purUSAttama samAna, je vividha varNa ane AzramanA niyame sthApI sAkSAta dharma samAna hatA, prAcIna nRpAe karelAM dharmajJAna pUrvenA leAlI nRpAe harI lIdhAM hatAM te devA ane dvijJanAM mana tuSTa karIne prasanna karelA tribhuvanathI AnandathI vadhAvelA dharmavajathI peAtAnA kuLane jeNe pratApavALuM anAvyuM hatuM, jeNe, daiva, dvija, ane gurUone temanA guNu anusAra satata meTAM ane mukarara karelAM gAmAnuM dAna karatA chatAM saMtuSTa nahatA te guNathI prApta karelA prabhAvALA yaza vaDe sarva dizA ujajavaLa karI hatI. je Ama arthasUcaka dharmAdityanA khIjA nAmathI kahevAtA, ane je parama mAhezvara hatA;--zrI dhruvasenanA vaDIla andhu, jeNe yazanAM zveta vastrathI bhUSita thaI tene anurakta ane pasaMdagI khatAvatI tenA svayaMvara upara mALA eTale rAjyazrI arpatA mahAna rRpa maMDaLanA svIkAra karyAM hatA, je ajita hatA ane sarva zatruene namAvavA pUratA vikramasaMpanna hatA, je dhanuSya para khaLathI kheMcelAM zAthI bhUSita zatrunI bhUmimAMthI dareka zaradamAM prativarSanI 255 www.umaragyanbhandar.com
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 256 gujarAtanA aitihAsika lekha ... ... khaMDaNI ugharAvatA, jenuM zravaNa, vividha varNathI zaiAlItA dekhAtA bALapaNathI ja prApta karelA zAstranA jJAnathI saraLa hatuM, jenA karNane ratnAnAM navAM adhika bhUSaNa paNa hatAM, ghaNAM kaMkaNu, ratnA, anya bhUSaNeAthI virAjatA ane savat dAnamAM reDAtA pANIthI bhIMjAele jene kara ujjavaLa zaivala vRkSanA aMkura samAna caLakatA, uchaLatA sAgarane rakatA hAya tema akhila vizvane jenA kara temanI vacce antara bhAgamAM dhAratA, ane je paramamAhezvara hatA;--zrI derabhaTTanA putra, je peAtAnA pitAne bhaktithI satata namana karatA (? ) jenuM zira tenA pitAnA caraNunA ratna samAna nakhanI razmirUpI gaMgAnAM atizrvata jaLathI nitya pavitra thayuM hatuM, je agastyamuni jema ati buddhi ane DahApaNa batAvatA, je ati zveta ane sarva dizAmAM prasarelA yazanI kaLAthI insunI mahAna kaLAnI ceSTA karatA, je methI zyAma thaelA zikhara rUpI stanAgravALA sahyAdri ane viMdhyAcaLanA payAdharavALI pRthvIne pati hatA;zIlAdityane putra je sAraMga dhanuSya karamAM dhArI sAkSAta kRSNa samAna bhAsatA---sarvathI baLavAna cakravatti zrIdharasenanA pitAmahunA bhAI, mahArAjAdhirAja, jenA bhAla para peAtAnA pitAnA caraNakamaLa AgaLa satata bhUminA gharSaNuthI thaeluM IntukaLA samAna cihna hatuM, jenA ramya karyuM ( zrutinA vizeSa jJAnathI ) khALapaNathI vedanA maMtrAnA alaMkArathI pavitra hatA, jenA kamaLa sarakhA karanuM agra dharma dAnA karavAmAM saMkalpanA jaLathI dhAvAeluM hatuM, je yuvAna kanyAnA karanuM mRdutAthI grahaNa karatA vallabha samAna ati mRdu kara grahI pRthvInA vallabha hatA, je sAkSAt dhanurveda jema sarva lakSya nizAna daSTimAM rAkhatA, jenI AjJA cUDAranA mAphaka nRpAthI temanA zira para dhAraNa thatI, ane je paramamAhezvara hateA;---zrI dhruvasenanA putra, tenA vaDIla bandhunA pAdAnuyAta, je peAtAnA pUrvane karatAM sadAcAramAM adhika hatA, je anyathI na karelAM kAryo siddha karIne gamana karatA purUSArtha sAkSAta hoya tema dekhAtA, jenuM mana pUrNa zuEAnA premathI bhareluM hatuM, jene prajA anya manu mAphka svIkAratI, jeNe ati vidyA prApta karI hatI, je kalarahita sarva tejasvI Indu samAna ane sarva zAntinA hetu hatA, je mahAna tejathI dizAnA manta sudhI sakaLa timira tuNunAra peAtAnI prajA upara nitya prakAzavA sUrya samAna hatA, jenAmAM prajAnA vizvAsa hatA, je sadA zAstra anusAra peAtAnA aneka arthanI siddhi arthe mahAna kAryo karatA, je saMdhi ane samAsamAM nipuNa hatA, je ceAgya Adeza yAgya sthAne ApatAM vRddhi thayelAnA AdezathI ati zuddha thayA hatA, je naya ane vyAkaraNamAM pravINa hatA, je mahAna pratApavALA hatA chatAM dayAthI pUrNa mRdu hRdayavALA hatA, je zAstramAM nipuNa ane zrutinA jJAnavALA hatA chatAM mada rahita hatA, je AkarSaka hatA chatAM svanigrahI hatA, je mitra tarIke sthira hateA chatAM duSTAne hAMkI mUkatA, jeNe udbhaya( rAjyAbhiSeka )samaye akhila jagane AnandathI bharyuM tethI khAlAditya( mAlasUrya )nA vikhyAta ane arthasUcaka bIjA nAmathI je kahevAtA, ane je paramamAhezvara hatA;--zrI dharasenanA anuja, je tenA pitAnA pAdAnudhyAta hatA, je sarva vidyA prApta karI vidvAnAnA parama saMteASa hatA, je khaLa, udAratA ane dAnathI abhya sthita ane aniyamita zatruonA manAratha bhAgI nAMkhate, je jaganA antara viSaya, sarva kaLAane vidyA sAthe paricita hatA chatAM ati AnantakArI svabhAvavALA hatA, je akRtrima prema ane vinayathI bhUSita hatA, jeNe aneka yuddhamAM vijayadhvaja chInavI levA taiyAra ane vizvAsathI bharelA karathI tenA zatruomAM spardhAnA utsAhaneA nAza karyAM hatA, zastrakaLAnA mada tenA dhanuSyanA yazathI utaryAM hatA evA sarva nRpAthI jenI AjJAnI stuti thatI hatI, ane je paramamAhezvara hatA;---zrI kharagrahanA putra, je tenA andhunA pAdAnuyAta hatA, je vaDIla bandhue tenA skaMdha upara mUkelI ramya ane abhilaSita rAjyazrInI purI peAtAnA bandhunI AjJAnuM pAlana mAtra AnandathI ja karatAM eka sukhI vRSatra peThe dhAratA, je anya upendra samAna hata ane tenA tarapha premathI pUrNa hatA, jenI zAnti zramathI, sukhathI ke premathI azita hatI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 4 thAna tAmrapatro 257 tenuM pAdapITha tenA vikramanA pratApane namana karatA aneka rRpAnA mugaTanAM ratnAnA prakAzathI AvRta hatuM chatAM je anyane apamAna ApavAnI abhilASanA kaNa sarakhA doSathI mukta hateA, je vikhyAta ane mada bharelA vikramavALA janeA pAse namana phakta thavA detA, jenAmAM sakaLa jagatanA sarva AnandakArI guNA ekatra thayA hatA, jeNe khaLathI kaliyuganA sarva mArge hAMkI mUkayA hatA, jenuM udAra hRdaya duSTomAM sadA jaNAtA eka paNu doSathI mukta hatuM, je sarva jAtanAM purUSArthavALAM zastronA prayAganI mahAn dakSatAthI asaMkhya zatrunupAnI lakSmI harI laI parAkramI janAmAM peAtAne prathama sAbIta karatA, ane je paramamAhezvara hatA; zrI zIlAdityanA anuja, je tenA pitAnA pAThThAnudhyAta hatA, jeNe sakaLa jagatane Ananda ApatA ati adbhuta guNNAnA tejathI sarve dizAe bharI, jenA skaMdha aneka yuddhamAM spaSTa teja vaDe ane senApatinA teja vaDe prakAzatA hatA, je mahAna abhilASane mahAbhAra dharatA, je vidyAnA para ane apara viSayanA jJAnathI ati pavitra thayelI mativALeA hateA chatAM keAI jana pAsethI eka suvacanathI sahelAIthI tuSTa thAya tevA hateA, jenA hRdayanuM gAMbhIrya sarva janethI agAdha hatuM chatAM ghaNAM satkAauthI je ati umadA svabhAva dekhADatA, jenA yaza satyayuganA pUrvenA nRpAnA mArgapara gamanathI cAmera prasaryAM hatA, jeNe dharmakAryanI sImA kadApi ullaMghI na heAvAthI adhika ujjavaLa thaela lakSmI, sukha ane pratApanA upabhAgathI dharmAdityanuM varNana ApatuM khIjuM nAma prApta karyuM hatuM, ane je paramamAhezvara hatA;--zrIdharasenanA putra, jeNe peAtAnA pitAnA padanakhamAMthI udbhavatAM zmi rUpI gaMgAnAM jaLamAM sarva pApa dheAI nAMkhyAM hatAM, je asaMkhya mitrAnA jIvananA pAlana rUpa pratApanI abhilASanA khaLathI AkarSAelA sarva sadguNaiAthI pUrNa hatA, je naisargika khaLa ane vizeSa vidyA(zikSA )thI sarva dhanurdhAne vismita karatA, je pUrvajoe karelAM sarva dharmadAna rakSatA, je prajAne hajunAra sarva vighdha haratA, jenAmAM zrI ane sara svatinA ekatra nivAsa hateA, jeNe peAtAnA pratApathI vimala rAjyazrI prApta karI hatI, ane je paramamAhezvara hatA;---zrIguhusenaneA putra jeNe mAtapitAnAM caraNakamaLane namana karIne sarva pApa dhoi nAMkhyAM hatAM, jeNe khALapaNathI eka ja mitra samAna atithI zatruonA masta mAta MgAnAM sainya chedIne peAtAnuM baLa prakAzita karyuM hatuM, jenA padmanakhanI prabhA tenA pratApathI namana karatA zatruonA mugaTanAM ratnAnI prabhA sAthe bhaLatI, je sarva smrutimAM jaNAvelA mArganuM yeAgya pAlana karIne peAtAnI prajAnAM hRdayanuM anujana karIne rAja zabda pUrNa artha sahita sArI rIte zAbhAvatA, je rUpa, kAnti, sthiratA, gAMbhIrya, buddhi ane saMpadamAM anukrame kAmadeva, indu, himAlaya, sAgara, bRhaspati ane kubera karatAM adhika hatA, je zaraNAgatane zaraNu ApavAmAM nitya udyata hAI peAtAnAM sarva artha ( kArya ) tRNavat gaNI tyajI detA, je abhilASa karatAM adhika ApI vidvAnA, bandhujane ane mitronAM hRdaya raMjatA, je sakaLa vizvaneA sAkSAta gamana karate Ananda hateA, ane je paramamAhezvara hatAH--zrIbhaTTArkanA pautra, jeNe mitrAnAM ane khaLathI namAvelA zatruenAM sainyanA prakhaLa ane satata prahArathI yaza prApta karyAM hatA, jeNe ( prajAne ) anurAga nija pratApamAMthI uddabhavatA dAna, mAna, ane nayathI meLaLye hateA, jeNe vaza thayelA nRpAnI zreNInA baLathI rAjayazrI prApta karI hatI, ane jeneA vaMza achinna hatA te--jAhera kare che keH--tamane jAhera thA ke mArAM mAtApitAnAM puNya arthe dharma dAna tarIke, brAhmaNa pappatinA putra vicdazapura tyajI, vaMzaTamAM vasatA, sAmAnya zANDilyAnA gotranA caturvedI ane caitrayaNi zAkhAnA mANuvaka brahmacArI brAhmaNa devilane saurASTramAM antaratrAmAM meAjijja gAma carA sahita, lIlI ane sUkI utpanna sahita, rasa, dhAnya, suvarNa Adi Avaka sahita, dazAparAdhanA nirNayanI sattA sahita, veTha sahita, rAjapurUSanA dakhalagirimukta ane devA ane hiMnnene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.unaragyanbhandar.com
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 gujarAtamA aitihAsika lekha ApelI bhUmi na karI, bhUmicchidranA nyAyathI, caMdra, sUraja, sAgara, pRthvI, nadIe ane parvatA nA astitva kALa sudhI putra, pautra, ane vaMzajonA yeAgya upabhAga mATe pANInA adhyethI meM ApyuM che. AthI te dharmadAna anusAra upaleAga kare, khetI kare, ke khetI karAve, athavA anyane sAMpe, te koIe tene pratibaMdha karavA nahIM. amArA vaMzanA ke anya bhAvi nRpAe aizvarya caMcaLa che, jIvita asthira che, ane bhUmidAnanuM mULa sarvane sAmAnya che ema mAnIne A amArA dharmedAnane anumati ApavI. kahyuM che ke sagara Adi ghaNA nRpAe pRthvInA upabhAga karyAM che paNa je samaye je bhUmiti hAya tene te samayanuM phaLa che. AreAgelA anna ane tethI nirmAlya ( mAla vinAnuM, puna: rIlevA jevuM nahi te) samAna dAnamAM ApeluM dhana kaye! sujana dAridrathI pIDAI punaH laI leze ? bhUminuM dharmadAna karanAra 60,000 varSe svargamAM vase che. paNa te harI le ke harI levA de che te teTalAM ja varSe narkamAM vAsa kare che. AmAM dUtaka rAjaputra kharagraha che. A vipati zroharadhana, senApati khaSpa-bheAjikanA putrathI lakhAyuM che. saM. 375 jeSTa vi. 5. A mArA svahasta che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 89 zIlAditya 4 thAnAM tAmrapatra gu. saM. 376 mArgazIrSa su. 15 . barajese mokalelA rabiMga uparathI lIsTamAM dAkhala thaela che. I. e. . 5 pA. 29 me prasiddha thaela zIlAditya 4 thAnAM saM. 37ra nI sAlanA tAmrapatramAM che te mujaba ja vaMzAvali AmAM Apela che. dAna valabhimAMthI ApavAmAM AvyuM che. AmAM paNa taka tarIke rAjaputra kharagraha Apela che. paMkti 59 me sAla 376 mArgazIrSa su. 15 Apela che. 1 e. I. va. 5 epenDIkasa ( I. no. I. ) naM 42, pA. 69 . eka kIlona Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 90 zIlAditya 4 thAnAM tAmrapatro* saMvata 381 mArgazira su. 6 A be patarAM che. te darekanuM mApa 13"x12" nuM che. banne eka ja bAjue lakhelAM che. pahelA patarAmAM 3ra ane bIjAmAM 33 paMktio lakhelI che. tArIkha 65 mI paMktimAM ApelI che, ane temAM 300, 80, 1 tathA 6nA AMkaDAnAM cihno che. dAna ApanAra zIlAditya kaLe che, ane dAna lenAranuM nAma bAlAditya jaNAya che. te AnaMdapuramAMthI AvI valabhImAM rahetA eka brAhmaNa hovAnuM varNana kareluM che. dAnamAM ApelAM gAmanuM nAma vAMcI zakAtuM nathI. tArIkha I. sa. 701ne maLatA gu. saM. 381nA mAgazIrSa suda 6nI che. dUtaka rAjakumAra dharasena che. ane lekhaka divirapati haragaNane dattaka putra divirapati bAdiyA .. ... che. zIlAditya 3 jAnA gu. saM. 346 nA dAnamAMthI haragaNu viSe jaNAyuM che. (I.. eM. pa 207) akSarAntaramAthI amuka bhAga patarUM bIjeM 57 ....paramezvarazrIzIlAdityadevaH sarvAneva samAjJApayatyastu vassaMviditaM yathA mayA mAtApitroH puNyApyAyanAya AnandapuravinirgatavalabhIvAstavyacAtura vidysaamaa18 - - - - - - - - - - -prAmameva zIvama yuvA- - - rASirtha trAhima - - - vAhitya - - - - - - - - - 20 ... ... ... katirA ghAyaH niyA: yAso 20 ... ... ... ... ... ... dUtotra pukAraNenA 65 likhitamidaM divirapatizrIharagaNadattakaputradivirapatizrImadAdityAlenetiH / __saM 300 80 1 mArgazira su 6 / svahasto mama * ja. che. brA je. e. se. nyu. sI. je. 1 pA. 75 jI. vI. AcArya. 1 mULa patarAmAMthI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM 91 zIlAditya 4 thAnAM tAmrapA gu. saM. 382 mArgazIrSa su. 6 DaoN. TvITe mAkalelA rabiMga uparathI lIsTamAM dAkhala thaela che. I. e. veA. 5 pA. 209 me prasiddha thayela zIlAditya 4 thAnAM saM. 372 nI sAlanA tAmrapatrAmAM che te mujaba ja vaMzAvali AmAM Apela che. dAna valabhimAMthI Apela che, AmAM taka tarIke rAjaputra dharasenanuM nAma Avela che. ja. e. che. rU. rame. seA, (nyu. sI. ) veA. 1 pA. 76 Aja rAjAnAM 381 mArgazIrSa suda 6 nAM tAmrapatrA upara neATa lakhAI che te kadAca A ja haze. sAlanA chellA AMkaDA che tyAM khADA che tethI eka ane e darzAvanArI ADI lITI eka che ke e te ceAkkasa thaI zake tema nathI, * e. I. vA. 5 epenDIsa. I. nA. I. naH 43 pA, 69 mA. ek kIhArna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne hara zIlAditya 4 dhAnAM tAmrapatra gu. saM. 387 dvi. pauSa. va. 4 taratamAM maLelAM be valabhI tAmrapatro bhAvanagaramAMnA bArTana myujhIyamanA kayureTare tapAsavA mATe mokalyAM hatAM te paikInuM A bIju che. - te zIlAditya 4 thA saM. 387 ki. pauSa( bIjA pauSa )nI va. 4 je divase meghavana mukAmethI ApelA dAna saMbaMdhI che. A rAjAnI chellAmAM chellI tArIkha 38ra jANavAmAM che tathA A tAmrapatrathI 387 sudhI te rAjAne kALa laMbAya che. jene dAna apAyuM che te kauzika gotranA, vAjasaneya zAkhAnA mULa puSyazAMkhapuranA brAhmaNa sabadattane dIkare brAhmaNa dI[ kSi ]ta nAme hate. maDasara gAmanI IzAna khUNAmAM 25 pArAvarta jamIna ane vAva dAnamAM Apela che. Ane lekhaka mammaka che ane tene cAra nIcenA IlkAba hatA. sAMdhivigrahika divirapati, ahApratihAra ane sAmanta, hRtaka rAjaputra kharagraha hatA. 1 A. ra, ve , vIpeTe I. sa115-pA. 55 pra. DI. Ara. bhAMDArakara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 93 zIlAditya 5 mAnAM geMDaLanAM tAmrapatro.' saM 403 mAgha. va. 12. kAThiyAvADamAM AsisTanTa polITIkala ejaMTa ke paTana philIsa jenA tAbAmAM goMDala sTeTa hatuM tenA taraphathI A patarAM maLelAM hatAM. te zIlAditya 5 mAnAM che ane atyAra sudhI prasiddha thaelAM patarAMmAM sauthI chellAmAM chelluM che. rAjAo nIce mujaba varNavyA che. ( 1 ) bhaTTArka tene sIdhA vArasa (2) guhusena (3) dharasena (4) zIlAditya athavA dharmAditya (5) kheragraha ( 9 ) dezabhaTTa _) derabhaTTa (6) dharasena (7) yuvasena athavA (10) dhruvasena bAlAditya (12) zIlAditya (11) kharagraha agara 8) dharasena (13) zIlAditya deva dhamIdiya (14) zIlAditya devA (15) zIlAditya deva upara batAvyA naMbara anusAra nAme A dAnapatramAM Apela che. (5) kharagraha te zIlAditya urphe dharmAdityane dIkaro kahe che, paNa bIjA patarAMmAM tene anuja eTale nAnA bhAI varNavyuM che. (8) dharasena pachI (4) zIlAdityanA vaMzajanA varNanaprasaMge (4) zIlAdityane (8) dharasenanA pitAmahanA bhAI tarIke varNavyo che ane (5) khagrahane paNa (4) zIlAdityanA bhAI tarIke varNavyuM che tethI " anuja " nA bhAI e sAce pATha che. " dharasenane AmAM dharasena kahyo che, paNa bIjA 403 vi. sa. 13 nA dAnapatramAM dhruvasene kahyo che. paNa dharasena e sAco pATha che, ema bIjAM dAnapatrathI siddha thAya che. ( 9 ) derabhaTTane bIjAM dAnapatromAM ajanmA tarIke varNavyuM che, paNa AmAM agrajanmA kahyo che. paNa te bhUla lAge che. ( 12 ) zIlAdityathI (15) sudhInA badhA rAjAone mAtra zIlAditya deva kahyA che, paNa teone jUdA pADavAnuM kAMI sAdhana nathI. have pachI bIjAM patarAMmAMthI kadAca te sAdhana maLe evA saMbhave che. (15) zIlAditya dAna ApanAra rAjA che, tenI tithi saM. 403 mAgha. va. 12 che. dAna dAmodara bhUtinA dIkarA vAsudeva bhutine ApeluM che. te avedI gAgye gotrane cAturvedI hatuM ane vardhamAna bhaktimAMthI nIkaLI AvIne limikhaMDamAM rahetA hatA. surASTramAM dinapatra pAsenuM aMtara pilikA gAma dAnamAM ApeluM che. kepaTana phIlIpsa lakhe che ke A patarAM DhAMkamAMthI maLelAM hatAM, te DhAMka kAThiyAvADamAM che ane gAMDaLanA tAbAmAM che. AnI AsapAsa prAcIna game che jemAM zedhakhoLa karavA jevuM che. 1 ja. . . ra. e. e. va. 1 pA. 335, e. rAva sAheba vizvanAtha nArAyaNa maMDali * A naMbaro rAjayA anusAra nathI, paNa dAnapatramAM je kramamAM AvyA che te krama anusAra che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara paheluM patarUM 1 OM svasti jayaskandhAvArAtzrIkheTakavAsakAt prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANA matulabalasampannamaNDalAbhogasansaiktagrahArazatalabdhapratA2 pAtpratApopanatadAnamAnAnavopArjitAnurAga[ / ]danuraktamaulabhRtazreNivalAvAptarAjya zriyaH paramamAhezvaraH zrIbhaTTArkAdavyavacchinnarAjavA3 mAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRtikhaDgadvisIyabA hureva samadaparagajaghaTTaoNsphoTanaprakAzitasatvanikaSaH tatprabhAvapraNatArAti 4 cUDAralaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisaMhati[ : ]sakalasmRtipraNItamArgasamyakpari pAlanaprajAhRdayaraJjanAnvartharAjazabdo rUpakAntisthairyagAmbhIryabuddhiH sampadbhiH sma. 5 razazAGkArAjodadhirtRdazagurudhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNa vadapAstAzeSakhakAryaphala: prArthanAdhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNa6 yihRdaH pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAbhogapramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenasta syasutaH statpAdanakhamayUkhasantAnavisRtajAhavIjalaughaprakSAlitAzeSa7 kalmaSaH praNayizatasahasropajIvyamAnasampadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasamAbhigAmikai. garguNaisahajazaktizikSAvizeSaH vismApitAkhiladhanurdharaprathamanara8 patiH samatisRSTAnAmanupAlayitA dharmadAyAnAmapAkA prajopaghAtakAriNAmupa__plavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMhatArAtipakSamukSiptalakSmIpari 9 bhogadakSavikramo vikramopasamprAptavimalapArthivazrIH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnudhyAtasakalajagadAnandanAtyadbhutaguNasamudayasthagitasama10 pradigmaNDalaH samarazatavijayazobhAsanAthamaDaNlApradyutiausurAMsapITho vyUDhagurumano rathamahAbhAraH sarvavidyAparAparaH vibhAgAdhigamavimalamatirapi 11 sarvataH subhASitalavenApi sukhopapAdanIyaparitoSaH samagralokAgAdhagAmbhIryahRda yopisucaritAtizayitasuvyaktaparamakRlyANasvabhAvo nikhilakRtayuga 12 nRpatipathavizodhanAdhigatodaprakIrtidharmAnuparoghojvalatarIkRtArthasukhasampadupasevA nirUDhadhAdityAparamainAmA paramamAhezvara zrIzIlAditya13 stasyai sutastatpAdAnudhyAtaH svayamupendraguruNeva guruNAtyAdaravatA samabhilaSaNIyA mapirAjalakSmI skandhAsaktAM paramabhadraiva dhuryyastadAjJAsampAdanaikarasatayevodva ----. -.... 1 NA 2 saMsakta 3 ra 4 vaMzA 5 TA / ddhi 7 di 8trita 14 samutkSipta 15 rbhA 16 ra 10 saccaritAtizayita sucaritAtizayita 18 20 ra 21 bhI patarAyA AdhAre tasyAnujaH / zya . 10 gaiH 11 Sa 12 ti 13 nA bhAM puna3ti cha. 15 paranAmA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 5 mAnAM tAmrapatro 265 14 hanakhedasukharatibhyAmanAyAsisattvasampattiHprabhAvasampadvazIkRtanRpatizataziroratna chAyopagUDhapAdapIThopi parAvajJAbhimAnarasa[ / nAliGgitamanovRttiH 15 praNatimekAM parityajya prakhyAtapauruSAbhimAnairapyarAtibhiH ranAsAditapratikRyopAyaH / kRtanikhilabhuvanAmodavimalaguNasaMhatiH prasabhavighaTita16 sakalakalivilasitagatirnIcajanAdhirohibhirazeSairdoSairanAmRSTAtyunnatahRdayaprakhyAtapau ruSAstrakauzalAtizayaH guNatithavipakSakSitipotilakSmIsvaya17 vAhaprakAzitapravIrapuruSaprathamanarapatiH prathamasaGkhyAdhigamaH paramamAhezvaraH zrIkhara grahastasya sutastatpAdAnudhyAtaH sarvavidyAdhigamaH vihitanikhila18 vidvajanamanaH paritoSAtizayaH satvasampadAtyAgaudAryeNa ca viganuisandhAnasa. mAhitArAtipakSamanoratharathAkSabhaGgaH samyagupalakSitAnekazAstrakalAlokacaritagaharavi. 19 bhAgopi paramabhadraprakRtirakRtRmaprazrayopi vinayazobhAvibhUSaNaH zamarazatajayapatAkAha raNapratyalodagrabAhudaNDavidhvansitanikhilapratipakSadarpodayaH svadhanuH 20 prabhAvaparibhUtAstrakauzalAbhimAnasakalanRpatimaNDalAbhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasyasutastatpAdAnudhyAtaH saccaritAtizayasakalapUrva21 narapatiratidussAdhanAnImapiprasAdhayitA viSayANAM mUrtimAniva puruSakAraH parivRddhagu___NAnurAganibbhairaiH cittavRttibhirmanurivasvayamabhyupapannaH prakRtibhiradhigatakalA[kalA]22 paH kAntimAnnirvRtiheturakalaGkaH kumudanAthaH prAjyapratApasthagitadigantarAlapravaM. sitadhvAMtarAzisa~tatoditaisevitAprakRtibhyaH paraM pratyayamarthavantamatibahuti23 thaprayojanAnubandhamAgamaparipUrNaH vidadhAna[ : ]sandhivigrahasamAsanizcayanipuNaH sthAnAnurUpamAdezaM dadaguNavRddhividhAnajanitasaMskAra[ : ]sAdhUnAM rAjyazAlAturIyata 24 ntrayorubhayorapiniSNAtaH prakRSTavikramopi karuNAmRduhRdayaH zrutavAnapyagavitaH kAntopi prazamI sthirasauhArdopi nirasitAdoSavatAmudayasamupajanita. 25 janAnurAgaparibRMhitabhuvanasamarthitaprathitabAlAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIdhruva senastasya sutaiH statpAdakamalapraNAmadharaNikaSaNa26 kiNalAJchanalalATacandrazakalaH zizubhAvaeva zravaNanihitamauktikAlaGkAravibhrama [ / malazrutivizeSa[ : ]pradAnasalilakSAlitAgrahastAravinda[ : ]kanyA27 yAiva mRdukaragrahaNAdamandIkRtAnandavidhirvasundharAyAH kArmuke dhanurdeiva sambhA vitAzeSalakSyakalApa[ : praNatasamastasAmanta28 maNDalotamAGgadhRtacUDAratnAyamAnazAsanaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamAhArAjASi. ___ rAjaparamezvaraH cakravartI zrIdharasenaH / 1 n 2 bhi. 3 kri. 4ga 5 6 ti 7 ma 8enis nptr| adhigatAnusandhAna vAya, 9 tri 10 sa 11 hAya yo.(?) 12 vidhvaMsita 13 anya tAmrapatrAta AdhAre tasyAnuja DAvu naya. 4 zayita vadhAre sAyana cha. 15 nA 16 ra 17 pradhvaMsita 18 ziH 19 taH 20 pUrNa 21 ta 22 ta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 gujarAtanA aitihAsika lekha patarUM bIjeM 1 tatpitAmahabhrAtRzrIzIlAdityasya zAGgapANerivAgrajanmano bhaktibaMdhurAvayavakalpi___tapraNataratighavalayA dUraM tatpAdAravindapraviyA caraNanakhamaNirucA mandAkinye 2 vanityamamalitottamAGgadezasyAgastyasyevarAjarirSadakSiNyamAtanvAnasya prabaladhavali mnAyazasAM valayena maNDitakakubhA na[ bha ]si yAminIpaterviracitA3 zeSa[ / ]khaNDaparivezamaNDalasya payodazyAmazikharacUcukaruci[ ra sahyavidhyastana yugAyAH kSiteH patyuH zrIDerubhaTasyAGgajaH kSitiH saMhate. 4 ranurAgiNyAH zuciyazozukabhRtaH svayaMvaramAlAmiva rAjyazriyamarpayantyAH kRtapa rigrahaH zauryyamapratihatavyApAramAnamitapracaNDa[ / ]ri5 maNDalamaNDalAmamivAlambamAna[ : ]zaradi prasabhamAkRSTazilImukhabANAsanApAdi taprasAdhanAnAM parabhuvAM vidhivadAracittaMkaragrahaNaH pUrvameva vivi6 dhavarNojjvalena zrutAtizayenodbhAsitazravaNayugalaH punaH pu( na )ruktenevaratnAlaMkA reNAlaGkRtazrotraH parisphuratkaTakavikaTakITapakSaratnavalayamavichinnapradA7 nasalilanivahAvasekavilasannivaM zaibAlAGkAramivAgrapANipANimudvahan dhRtavizAla ratnavalayavelAtaTAyamAnabhujapariSvaktavizvaMbharaH paramamAhezvaraH 8 zrIdhruvasenastasyAgrajoparamahIpatisparzadoSanAzanAdhiyeva lakSmyA svayamatispaSTaceSTa mAzliSTAGgayaSTiratirucirataracaritagarimaparikalitasaka9 lanarapatiH prakRSTAnurAgasarabhasavazIkRtanRpatiH pratApaploSitAzeSazatruvarzaH praNa vipakSamutkSiptalakSmIkaH preritagadokSiptasudarzanacakraH pari10 hRtAbAlakIDonadhaH kRtadvijAtirekavikramoprasAdhitadharitrItalonAGgIkRtajalaza yyopUrvapuruSottamatayA sAkSAddharmaiva samyagvyavasthApitavarNAzramA11 cAraH pUrvairapyUrvIpatibhiH tRSNAlavalubdhairyAnyapahRtAni devabrahmadeyAni teSAmapya tisaralamanaH prasaramutsaGkalanAnumodanAbhyAMparimu12 ditasta'bhuvanAbhinanditocchritotkRSTadhavaladharmadhvajaiH prakAzitanijavaDzo devadvi jagurUnpratipUjyayathArhamanavaratapravartitamahodroH didAnavyavasA[ yA ]nu13 pajAtasantoSopAnohorakIrtipatiH paramparAdanturitanikhiladikacakravAlaH spaSTame vayathArthadharmAdityaparaMmanAmA paramamAhezvaraH zrIkharagrahaH 1 2 rAjarSe 3 vindhya 4 pa 5 zozu 6 ta 7 vilasatravazaivalAlaGkAra 8 sapanAranI bhUla che 9na 1. vaM 11 samutkSiptalakSmIko 12 ma 13 urvI 15 bhistaSNA 15 tri 16 ja 17 vaMzo 18 GgA 19 dA 2. pakti 21 rtha 22 dharmAdityAparanAmA 23 ha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 5 mAnAM tAmrapatro 14 stasyAgrajanmanaH kumudaSaMNDeH zrIvikAsinyA kalAvatazcandrikayeva kIrtyAghavalitasakaladigma~NDa[ la ]sya khaNDitAguruvilepana piNDazyAmalavindhyazailavipulapayodharAyAH 15 kSiteH patyuH zrIzIlAdityasya sUnurnavaprAleyakiraNa iva pratidinasaMvarddhamAnakalA - cakravAla[ : ]kesarIndrazizuriva rAjalakSmImacalavanasthalImivAlaGkurvANaH 16 zikhaNDaketanaiva cUDAmaNDana [ : ]pracaNDazaktiprabhAvazca zaradAgamaiva pratApavAnullasatpadmaH saMyuge vidalayaMnambhodharAnivaparagajAnudayatapanabAlAtapaiva 17 saMgrAmeSu muSNaMnabhimukhAnAmAyuMSi dviSatAM paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvaraH zrIbAvapAdAnudhyAtaparamabhaTTArakamahArAjAdhi 18 rAjaparamezvaraH zrIzIlAdityadevastasya sutaH kSubhitakalijaladhikallolAbhibhUtimajanmahAmahImaNDaloddhAradhairyyaprakaTita puruSottamatayAnikhilajana 19 manorathaparipUraNaparo paraiva cintAmaNizcatussAgarAvaruddha sImAparikarAMca pradAnasamaye tRNamiva laghIyasImbhuvamabhimanyamApara pRthvI nirmANavyavasA 20 yAsAdititaipAramaizvararyya [ : ] kopAkRSTanistRza nipAtavidalitArAtikarikumbhasthalollasatprasRtamahApratApAnalaH prakAraparigatajaganmaNDalalabdhasthitirvikaTanijadoI 21 NDAvalambinA sakalabhuvanAbhogabhAjA manthAsphAlana vidhUtadugdhasindhuphena piNDapANDurayazovitAnena pihitAtapatraH paramamAhezvaraH paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparamezvara 22 zrIbappapAdAnudhyAtaparamabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvara zrIzIlAdityadevaH tatputraH pratApAnurAgapratApAnurAgapraNatasamastasAma 23 tacUDAmaNimayUkhakhacitaraJjitapadAravindaH paramamAhezvara paramabhaTTArakamahArAjASirAjaparamezvara zrIbappapAdAnudhyAtaparamabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparamezvara 24 zrIzIlAdityadeva sarvAnavasamAjJApayatyastu va[ : ]saMviditaM yathA mayA mAtapitroH rAtmanazcapuNyayazobhivRddhaye aihikAmuSmikaphalAvApyarthaM zrIvarddhamAnabhuktivinirgatalipti 21 khaNDavAstavyataccAturvidyasAmAnyagArgya sagotra bavhRcasabrahmacAribhaTTadAmodara bhUtipubhaTTavAsudevabhUtinAyeM balicasvaizvadevAgnihotrakratuyAdyutsarpa 26 NArthe surASTreSu dinnAputrasamIpe aMtarapallikAgrAmassodraGgaH soparikarassoptadyamAviSTIka [ : ]sabhUtapAtapratyAyaH sadhAnyahiraNyAdeya [ : ] sa [ da ]zAparAdha[ : ]sarvva rAjakIyAnA 27 mahastaprakSepaNIyaH pUrvaprattadevabrahmadAyarahito bhUmichidranyAyenAcandrArkArNavakSitisaritparvvatasamakAlInnaiH putrapautrAnvayabhogyaudakAtisargeNa dharmadAyo 1 SaNDa 2 Gma 3 yanna 4 SNanna 5 sAdita 6 stri~za 10 tro 11 bhUtinAya ne pahale bhUtaye 12 ki 13 lInaH 80 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 7 la 8 pratApAnurAga punakti che 267 9 vaH www.umaragyanbhandar.com
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 gujarAtanA aitihAsika lekha 28 nisRSTo yatosyocitayA dharmmadAyasthityA bhuMjataH kRSataH karSAparyataH pradizato kaizvidvyAse varttitavyaM AgAmibhadranRpatibhiH rapyasmadvaMzajairanyaiva nityA29 nyaizvayryANyasthiraM mAnuSyaM sAmAnyaJca bhUmidAnaphalamavagarchaudbhiH rayamasyadAyonumantavyo paripAlayitavyazcetyuktaJca [] bahubhirvvasudhA bhuktA rAjabhissagarAdibhiH [ / / ] 30 yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalam [ // 1 // ] yAnIha dAridryabhayAnnarendrairddhanAni gharmmAyatanIkRtAni [ // ] nirmAlyavAnasa~timAni tAni ko nAma sAdhuH punarAdadIta // 2 // ] SaSTiM 31 varSasahasrANi svarge tiSThati [ // ] bhUmidaH AcchettA cAnumantAca tAnyeva narake vasediti [ // 2 / / ] dUtakotra rAjaputra zrIzIlAditya [ : ] likhitamidaM 32 zrIbuddhabhaTaputrabalAdhikRta zrIgilakeneti saMva 403 mAgha ba 12 svahasto mama 1 karSayataH sAraM vAMyana che. 2 bhi 3 zajaiH 4 dbhi 5 hA 6 vyaH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 7 vAntapratimAni. www.umaragyanbhandar.com
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 5 mAnAM tAmrapatro bhASAntara paheluM patarU svasti ! zrIkheTaka vijayadhAma nagaranA nivAsI paramamAhezvara zrIbhaTTArkamAMthI; jeNe, atula zaiAcavALA ane zatruene khaLa vaDe namAvanAra maitrakeAnA vizALa maMDaLamAM aneka yuddhamAM jaya prApta karyAM hatA. 269 jeNe pratApa, dAna mAna, ane saraLatAthI jitelAnA anurAga meLavyeA hateA; jeNe maula [ paraMparAnA sainike ], bhRta [ bhADutI ] ane zreNi [ thANAmAM rokelA mANaseAnA [ traNa jAtanA ] anurakta sainyanA baLathI rAjyazrI prApta karI hatI. te[ ukta bhaTTAraka ]mAMthI avicchinna rAjavaMzamAM paramamAhezvara gruhusena [ Avye ]-- jeNe mAtApitAnI AjJAnA pAlanathI sarva pApa dheAI nAMkhyAM hatAM; jene khALapaNathI asi khIjA kara samAna hatI, ane jenuM khaLa zatrunA samada mAtaMgeAnI ghaTAnAM kumbha bhedIne prakAzita thayuM hatuM; jenA padmanakhapaMktinAM kirA tenA bhujathI namatA zatruonA mugaTAnAM ratnAnI prabhA sAthe bhaLatAM; jeNe sarve smRtinA mArganuM paripAlana karIne prajAnuM mana anuraMjI rAjA zabdanA satya artha siddha karyo hatA; je rUpa, kAnti, sthiratA, gAMbhIrya, buddhi ane saMpadmamAM, smara, Indu, girIza, sAgara, bRhaspati ane kuberathI adhika hatA; je zaraNAgatane abhayadAna devAnA guNathI saMpanna hAvAthI [ tene lagatAM ] peAtAnAM sarva kAryonAM phaLa tRNuvat lekhate; jeNe prArthanA karatAM adhika dhana ApIne vidvAnA, bandhujanA ane mitrAnAM hRdaya raMjyAM che; je gamana karatA paMthI mAphka vizvanA akhila maMDaLane Ananda Ape che,-- te paramamAhezvara zrI guhusena hatA. tenA putra [ zrIdharasena hatA ]; jeNe jAhnavInA vistRta pravAha samA, tenA pitAnA padanakhapaMktinAM kirAmAM sarva pApa dhoI nAMkhyAM hatAM; jenI lakSmI--lAkhA. mitrAnuM pAlana karatI, jenuM rUpa------ AbhigAmika athavA ]rAjya guNAne tene [ henA rakSaNane ] Ananda sahita avalaMkhavA AkarSatuM; jeNe ati zakti ane prApta karelI vidyAthI sarva dhanurdharAne, khAsa karIne vismita ryA hatA; pUrvenA nRpAnA jUnA dharmAdAyanA rakSaka; [ peAtAnI ]prajAne trAsa denAra duHkhAne haNanAra; peAtAnA aMgamAM lakSmI ane sarasvatInI ekatA darzAvanAra; parAjaya karelA zatrue pAsethI meLavelI saMpadanA ( lakSmInA ) upa@Aga [ ke rakSaNu ] karavAnI jenI zakti vikhyAta hatI; jenI nirmaLa rAjyazrI pratApathI prApta karelI hatI; 1 pAchaLanA kSatrapa yAddAonI nati hAvAno saMbhava che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.unaragyanbhandar.com
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 gujarAtanA aitihAsika lekha te A paramamAhezvara zrIdharasena hatA. tenA putra [ zrI zIlAditya hateA ] ane potAnA pitAnA pAdonuM anudhyAna karatAM jeNe sakala jagatane Ananda ApatA adbhubhuta sadguNeAnA samUhathI akhila nabha bharI dIdhuM che; jenA skaMdha aneka yuddhamAM vijaya meLavanAra asinA prakAzathI bhUSita che, je [ rAjya ] kAryAnA mahAna bhAra vahe che; je sarva para ane apara vidyAnA adhyayanathI vimaLa mativALA hAvA chatAM subhASita lavamAMthI Ananda meLavavA zaktimAna che; jenA mananuM gAMbhIrya sarvathI agAdha hatuM, ane chatAM jenA sadAcAra ati umadA svabhAva spaSTa pradarzita kare che; jeNe kRtayuganA sarva nRpAnA paMtha ( mArga )nA vizeAdhanathI mahAyaza prApta karyA che; jeNe ( dharma ) guNanA mArge anusarIne sarvathI ujjavaLa lakSmI ane sukhanA upabheAga meLavyeA hatA, ane tethI peAtAne mATe yogya dharmAdityanA apara nAmanI prApti karI hatI; A paramamAhezvara zrIzIlAditya hateA. tenA putra [ anuja ema joIe ], tene pAdAnudhyAta; Indra jema [ teneA anuja ] upendra+ taraph AdarathI vartatA tama AdarathI tenI tarapha vartatA tenA bhAIthI arpelI ativAMcchita rAjyazrI, vRSa jema dhurI vahe che tema, skaMdha para dhAravAmAM jenuM dhairya AnaMda athavA khedathI DagatuM nahi;--kAraNa ke tene AtmA AjJA pAlanamAM parAyaNa hatA; jo ke tenuM pAdapITha peAtAnA prabhAvathI zaraNa thaelA aneka nRpAnA mugaTamaNinA prakAzathI chavAI jatuM, chatAM tenuM citta anyanuM svamAna bhAve evA madathI mukta hatuM; jenA zatruo joke vikhyAta, prakhaLa ane unmatta hatA chatAM zaraNa sivAya tenA vimukha thavAnAM sarva sAdhanA temaNe tyajI dIdhAM hatAM; jenA zuddha guNanA samUhe akhila jagata prasanna karyuM hatuM, jeNe pratApathI kalinA khaLanA darzananA pUrNa nAza karyo hatA; duSTAnA vicAro rekatA deSA vaDe akalaMkita hAvAthI jenuM mana ati unnata hatuM; jenI zasrakaLA ( kauzalya ) ane zaurya ati vikhyAta hatAM; jeNe aneka zatrunRpAnI lakSmI meLavI pUrvenA parAkramI ane prakhaLa nRpAmAM prathama sthAna meLavyuM hatuM; A paramamAhezvara kharagraha hatA. tenA putra, tenA pAdAnudhyAta; jeNe sarva vidyA prApta karI samasta vidvAnAnAM hRdaya ati anuejyAM hatAM; jeNe, peAtAnAM maLa ane udAratAthI, je samaye tenA zatrue sAvaceta na hatA tyAre aripakSanI mahatvAkAMkSAo rUpa rathanI dharI bhAMgI nAMkhI hatI, je aneka zAstrA, kaLA, ane leAkacaritanA uMDA vibhAgothI paricita hatA, chatAM ati AnantakArI prakRtinA hatA; je akRtima namra hovAthI jenA vinaya tenuM bhUSaNa banyA hatA; + A spaSTa rIte batAve che ke zIlAditye peAtAnI gAdI peAtAnA bhAInI tarapheNamAM cheDI hatI ane tene peAtAnI jIMdagImAM ja gAdI apaNa karI hatI ane peAtAnA AjJAMkita bhAIne badhI rAjyalakSmI ApI hatI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 5 mAnAM tAmrapatrI 271 jeNe aneka raNakSetramAM vijaya pachI davaja harI laIne, potAnA vikhyAta karathI sarva zatruonA garvanA udayane nAza karyo hato, pitAnA dhanuSa vaDe ddhAo tarIke nAza karelA madavALA samasta nupamaMDaLathI jenI AjJAne svIkAra thAya che, A parama mAhezvara zrIdharasena hatA. tene anuja ane pAdAnudhyAta, jenA guNe pUrvenA sarva nupa karatAM adhika hatA, jeNe vikramathI ati durlabha deze prApta karyA hatA. purUSatvane sAkSAta avatAra jenI prajA tenI pAse manu mAphaka-temanAM hRdaya bharatA ucca guNe taraphanA anurAgathI AkarSAI vecchAthI AvatI; sarva kaLA ane jJAna saMpanna; IndusamAnathI ujajavaLa ane sukhadAyI chatAM jenI kaLA zazi samAna doSita nathIH te sAkSAt zazi samAna che, jenA mahAnuM yaze AkAzanA mahAna vistAramAM sUrya mAphaka [ ajJAnanuM ] ghana timira haryuM che paraMtu sUrya satata prakAzita nathI jyAre pote sadA udayazAlI hate. naya ane vyAkaraNanI be vidyAomAM paNa nipuNa, [naya saMbaMdhI | pitAnI prajAmAM arthathI pUrNa, aneka prajanenuM udbhavasthAna ane lakSamInI prAptithI paripUrNa sarvathI mahAn vizvAsa utpanna karate; [ naya viSe saMdhi ] vigraha, ane samAsa, nizcayamAM nipuNaH [ vyAkaraNa viSe teja lagADeluM saMdhi, vigraha, ane samAsa nizcayamAM nipuNa ] [ naya viSe ] sthAna anusAra [ janene ] Adeza karata; [ vyAkaraNa viSe = Adeza (vyAkaraNanA pheraphAra ) ucita sthAne karate ] ane jeNe sajajanonA guNamAM vRddhi karavA sAdhaneno prayAga karyo che--je [ vyAkaraNane lagADatAM ] guNa ane vRddhinA prayoga jeNe karyA che, ativikramasaMpanna chatAM dayAthI mRdu hRdayavALe, vidyAsaMpanna chatAM mada rahita, rUpavAna chatAM zAntaH maitrImAM sthira paNa duSTone tajI denAra, pitAnA udaya( janma )thI tribhuvanane AnaMda thaye ane pratApa ane anurAgathI janene Azraya Atho tethI uddabhavatA bAlAditya( uSAne sUrya )nA apara nAmathI vikhyAta paramamAhezvara zrI dhruvasena; tene putra, jenuM inda samAna lalATa pitAnA (pitAnA) caraNakamaLane namatAM bhUmi sAthe gharSaNathI thaelA cihathI aMkita hatuM jenA karNa bALapaNathI ja mauktika alaMkAra samAna pavitra zrutisaMpanna hatA jenA kamaLa samAna karanA agra abhuta dAnAM pANIthI bhIMjAelA hatA. kanyAnA mRdu kara samAna, mRdu kara grahIne pRthavIne harSa jALavato; je dhanuvaeNda [ dhanuSya vidyA ] jema, sarva lakSita vastu tarapha dhanuSa dhAravAmAM nipuNa hate jenI AjJAnuM pAlana sarva namana karatA sAmaMtamaMDaLathI cahAratna jema thatuM, paramabhaTTAraka, mahArAjAdhirAja, paramezvara, cakavati zrI dharasenA 81 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha patarUM khIjuM [ pachI zrI DerabhaTTa Ave che ] tanA [ zrI dharasenanA ] pitAmaDunA bhAi, sAraMgapANi (viSNu ) samAna zilAdityanA putra, jeNe zilAdityane bhaktithI nija gAtrA namAvI praNAma karyA hatA; jenuM zira tenA pitAnA padanA ratna samAna nakhanI, ati ramya mandAkinI ( gaMgA )samAna, mahAna tejathI prakAzita rahetuM hatuM; 272 je dAkSiNya prasAravA( veravA )mAM agastya samAna rASi hatA; jenA ati ujjavaLa thaze kSitija [ nabhanI ATha dizAe ] maMDita karI ane nabhamAM rajanIkAnta ( Indu ) nI AjubAju pUrNa azeSa kaLA racI hatI; sahya ane vidhyA parvata jenAM zikhara dhana vAdaLathI AvRta heAvAthI stanAgra samAna dekhAvA e payAdharavAnI pRthvInA je pati hatA; DerabhaTTa [ AveA hatA ] tenA putra [ dhruvasena hateA ]; jeNe mitra nRpAnA maMDaLane rakSaNu ApyuM hatuM; je peAtAnAM zuddha yazanAM vastradhArI, ane [ yuvatI svayaMvaramAM kusumamALA arpe tema ] peAtAnI rAjyazrI tene arpatA; je asahya zauryasaMpanna hatA, ane je ( cautha ) teNe prakhaLa zatrumaMDaLane namAvI asi mAka dhAraNa karyuM; jeNe zatrunA maMDaLanI prApti zaramAM prakhaLa dhanuSa ane zaranA prayAganA baLathI karI hatI; ane jeNe maMDaLAmAMthI ceAgya kara lIdhA che. jenA ka jJAnamaya zrutinA zratraNathI bhUSita thayelA hatA chatAM rahnAthI adhika alaMkArita thayA hatA; jenA karanA agra, satata dAna sAthenAM jaLanA siMcanathI vRddhi pAmelI kumaLI lIla samAna bhAsatAM jhaLahaLatAM nIlamathI maMDita kaMkaNa dhAratAM hatAM; je teNe dhAraNa karelAM ratnAnAM kaMkaNavALA sAgaranI avidha racatA karI vaDe pRthvIne AliMgana karatA; padmamAhezvara--A zrI dhruvasena hatA. tenA jyeSTa bandhu [ kharagraha hatA. ] jenuM aMga anya nRpAnA spenA doSamAMthI mukta thavAnA eka ja AzayavALA, lakSmInA AliMgananA spaSTa cihnothI aMkita hatu; jeNe mahAna vikramanA prabhAva vaDe sarva nRpeA AkarSyA hatAH jeNe anurAgathI anya nRpAne AnandathI AkarSyA hatA; jeNe parAkramathI sarve zatrukuLane bhasma karyAM che. + DerasaTTane A pramANe vacamAM lAgavAnA hetu nIce pramANe DhAI zakeH mukhya vaMza dharasenathI aTake che. ane zIlAditya--kharagrahanA bhAI ane DaeNrabhaTTanA pitA rAjAene sIdhe| varAja hateA nahIM; paraMtu tenA putra DerabhaTTa pratiSThita adhikArI hoya ema jaNAya che, jeNe vindhya ane sahyAdri parvata tarapha caDhAIe kadAca karI hatI. paNa tenA putra dhruvasena pAche valabhI gAdI para Ave che A dhruvasena pachInAM badhAM dAnapatrA peDhathI jAhera thayAM che, jyAre te pahelAnAM dAnapatrA valalAthI lakhAyAM che. A kheTaka ghaNu karIne hAlanu kheDA hovAnA saMbhava che; ane vallabhI rAjyamAM samAverA karatu' haro ema jaNAya che. A dharasena pachI ema dekhAya che ke vallabhI rAjA vallabhIne badale kheTAmAM nivAsa karI rahelA hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 5 mAnAM tAmrapatro jeNe [ viSNuthI ulaTI rIte ] nija lakSmI mitramaMDaLane ApI che; je vyAdhi athavA Apad ]mukta hatA; jeNe sAcAM zAstraneA saMga kardi tajgyA na hatA; je bALakrIDA karatA nahi; je dvijane tiraskAratA nahIM; jeNe nija vikramathI ja pRthvI zaraNu karI hatI; je mUkhajanAmAM nidrA karatA nahIM ke temane saMga karatA nahIM; jeNe sAkSAt dharma samAna adbhuta sattama jana heAI varNAzramanA AcAranI sArI vyavasthA karI hatI; tenAthI mukta banI ane pUrvenA tRSNAnA dekhavALA bhUpAe kala Mkita karelAM ( harI lIdhelAM ) devA ane dvionAM dAnane paNa saraLa prakRtithI anumati ApatA tethI atiprasanna thaelA tribhuvanathI stuti thaelA ane unnata banelA vimaLa guNunA dhvajathI jenuM kuLa yazasvI banyuM hatuMH je daiva, dvijo ane gurUne ceAgya Adara ApIne nitya navAM dAna ApatA chatAM asaMtuSTa hatA; ane jenAM vikhyAta parAkramanI paraMparAnAM kAryAe svaCnI sarva krizA bharI hatI; 273 A parama mAhezvara jenuM apara spaSTa ane yathArtha nAma dharmAditya hatuM te kharagraha hate; tenA jyeSTa banyuM[ zIlAdvitya ]nA, jeNe kumudagaNanuM saundarya vikasAvatA indunA praznaza samAna yaza vaDe akhila bhUmine AnaMda karyo; vidhya parvatanA payAdhara vALI bhUmine zrI zIlAditya deva je nava Indu mAka je, khAMDelA agara lepanA piNDa samAna zyAma pati hatA; ane jenuM nAma zrI zIlAhitya hatuM, jene putra pratiddina kaLAcakramAM vRddhi karatA hatA; je yuvAna siMha girinuM vana zAbhAve chetema rAjyazrI maMDita karatA hatA; je kArtikeya detra mAphka mugaTa dhAratA ane je pracaMDa zaktiprabhAvasaMpanna hatA; je zarad Rtu samAna yazathI pUrNa hateA ane jenI lakSmI zaradnA kumudra jema pUrNa vikaselI hatI; je nija zatruenA ghana samAna (mahAna) gonA saMhAra karatA; je uSAnA sUrya mAphka yuddhamAM sAme AvelA zatruenAM AyuSya haNutA; je, parama mAhezvara, parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja paramezvara hatA ane paramabhaTTAraka, mahArAjAdhirAja, paramezvara zrI bAvaneA pAdAnudhyAta hateA. tenA putra [ zIlAditya hateA ]; jeNe, kalinA uchaLatA sAgaranA taraMganA bhAra nIce DUbatI mahAt bhUminA uddhAramAM pratApa vaDe peAtAnuM adbhuta uttama svarUpa batAvyuM; je AvI rIte sarva janeAnA maneratha pUrNa karanAra khIjA cintAmaNi samAna hatA; je dAna karavAnA samaye, cAra sAgarathI AvRta bhUmine tRNavat lekhatA ane anya pRthvInA nirmAMNunA prayatnathI, apara sarjanahAra samAna peAtAnuM nAma karyuM hatuM; jeNe, zatrunA gonAM kumbha krApathI kheMcelI asinA prahArathI bhedIne ujjavaLa yazanA agninI divAlathI AvRta pRthvImAM peAtAne mATe sthAna karyuM; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 gujarAtanA aitihAsika lekha jene rAjachatra, tenA prabaLa karathI dhAraNa thaelI akhila jagata para chavAelI, ane majAra parvatanA maMthanathI padadhimAM udbhavatA phINanA piNDa samAna suMdara yazanI chavathI DhaMkA ho; A parama mAhezvara, parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja, paramezvara zrI bampane pAdAnuNAta, paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAja, paramezvara zrI zIlAditya hate. tene putra [ zIlAdiya hate ]; jenAM caraNa kamaLa tenA vikama ane anurAga vaDe namana karatA AzrayI pinAM mugaTanAM ratnomAMthI nIkaLatAM kiraNethI bhUSita hatA, (A ) paramamAhezvara, paramabhaTTAraka, mahArAjAdhirAja, paramezvara zrI bampane pAdAnuNAta parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja, paramezvara zrI zIlAditya deva sarvane zAsana kare che - tamane sarvene ane pratyekane jAhera thAo ke--mArAM mAtApitA ane mArA puNya yazanI vRddhi mATe ane A leka ane paralokamAM phaLa prApti mATe zrI vardhamAnabhukita tyajI liptikhaNDamAM vAsa karanAra, bhaTTa dAmodara bhUtinA putra, cAra veda jANanAra, gAgye getranA,bavRca zAkhAnA, bhaTTa vAsudeva bhUtine, bali, carU, vaizvadeva, agnihotra, katu, AdinA anuSThAna mATe, surASTra, maMDaLamAM dinapatra samIpamAM antarapalikA gAma, udvega sahita, sarva uparikara Adi sahita, veTha sahita, bhUtavAta pratyaya sahita, dhAnya ane hiraNyanI upaja sahita, dazaaparAdhanA nirNayanA haka sahita, sarva rAjapurUnA hastaprakSepaNamukta, pUrvenAM deve ane dvijanAM dAna varja karI bhUmichidranA nyAyathI, caMdra, sUrya sAgara, pRthvI, saritAo ane parvatAnA astitva kALa sudhI, putra, pautra, ane vaMzajonA upaga mATe pANInA arthathI dAnane anumati ApI, dharmadAna tarIke, meM ApyuM che. AthI dharmadAya sthiti anusAra jyAre te tene upabhega kare, khetI kare, khetI karAve, ane anyane sepe tyAre keIe tene pratibaMdha kare nahIM. amArA vaMzanA ke anya bhAvi bhadra nRpAe lakSamI asithara che, jIvita caMcaLa che ane bhUmidAnanuM phaLa [ sarva nRpane ] sAmAnya che ema jANIne A amArA dAnane anumati ApavI ane tenuM pAlana karavuM joIe. kahyuM che ke - sagarathI mAMDIne bahu nRpee bhUmine upabhega karyo che je samaye je bhUmipati tene te samayanuM phaLa che. dAridrayabhayathI bhUpethI (dharma) sthAna banAvelI lakSamI, je nirmAlya [ devane arpalAM kusuma] samAna che ane ulaTI karelA anna samAna che te kaye sujana punaH harI leze? bhUmidAna denAra svargamAM 60 hajAra varSa vase che. te japta karanAra athavA temAM anumati ApanAra teTalAM [ 60 hajAra ] varSa narakamAM vAsa kare che. A dAna ne dataka zIlAditya che. A zrI buddhabhAnA putra senApati zrI gillakathI lakhAyuM che. saM. 403 mAgha vo 12. mArA svahasta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 94 zIlAditya 5 mAnAM goMDaLanAM tAmrapatra saM 403 . su. 13 kAThiyAvADamAM AsisTaMTa pilITIkala ejanTa kepaTana phIlIpsa jenA tAbAmAM geMDala sTeTa hatuM tenA taraphathI A patarAM maLelAM hatAM. te zIlAditya 5 mAnAM che ane atyAra sudhI maLelAM patarAMomAM sauthI chelAmAM chellAM che. rAjAe anukrame varNavyA che te 403 mAgha. va. 12 nA dAnapatramAM pelA mujaba ja che. - upara batAvyA naMbara anusAra nAme A dAnapatramAM Apela che, (pa) kharagraha te zIlAditya dharmAdityane dIkare kahe che, paNa bIjAM patarAMomAM tene anuja eTale nA bhAI varNavyuM che ( 8 ) dharasena pachI ( 4) zIlAdityanA vaMzajanA varNanaprasaMge (4) zIlAdityane (8) dharasenanA pitAmahanA bhAI tarIke varNa bhAI tarIke varNave che ane ( 5 ) paragraha ne paNa (4) zIlAdityanA bhAI tarIke varNavyo che, tethI " anuja " nAno bhAI e sAcA pATha che. (6) dharasenane AmAM dhruvasena lakhe che, paNa 403 nA mAgha. va. 12 nA dAnapatramAM tene dharasena kahyo che, je pATha sAce che, ema bIjAM dAnapatrathI siddha thAya che. (9) DerabhaTTane bIjo dAnapatromAM ajanmA tarIke varNavyuM che, paNa AmAM ajanmA kahyo, paNa te bhUla lAge che. (12) zIlAdityathI (15) sudhInA badhA rAjAone mAtra zIlAditya deva kahyA che, paNa taone judA pADavAnuM kAMI sAdhana nathI. have pachInAM bIjAM patarAMomAMthI kadAca te sAdhana maLe. evo saMbhava che. (15) zIlAditya (5 ma) dAna ApanAra rAjA che. saMvata 403 vaizAkha sudi 13 Apela che. dAna dAmodara bhUtinA putra vAsudeva bhUti cAturvedIne ApeluM che. te avedI gAthe gotrane hato ane vardhamAna bhaktimAMthI nIkaLI AvIne limikhaMDamAM rahetuM hatuM. kADhaja gAma dAnamAM ApeluM che ane te surASTramAM uAsAnI pAse AveluM che. kepTana phIlIpsa lakhe che ke A patarAM DhAMkamAMthI maLelAM hatAM. te DhAMka kAThiyAvADamAM che ane goMDaLa rAjanA tAbAmAM che. AnI AsapAsa prAcIna gAmaDAMo che, jemAM zodhakheLa karavA jevuM che. 1 ja. . . . e. sa. I. 11 pA. 335 . ra. sA. viravanAtha nArAyaNa saMDalika. 82 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara paheluM patarUM 1 OM svasti jayaskandhAvArAt zrIkheTakavAsakAt prasabhapraNatAmitra[1]NAM maitra___ kANAmatulabalasampannamaNDalAbhogasaMsaktaprahArazatalabdhapratApAtpratA 2 pApanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNibalAvAptarAjyazriyaH parama. mAhezvaraiH zrIbhaTTArkAdavyavacchinnarAjavazAnmAtA3 pitRcaraNAravindrapraNatipravidhautAzeSakalmaSaHzaizavAtprabhRtikhAdvitIyabAhureva sama daparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvanikaSaH tatprabhAvapraNa 4 tArAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisaMhatiH sakalasmRtipraNItamArgasamyakpari. pAlanaprajAhRdayaraMjanAnvartharAjazabdo rUpakAntisthairyagAmbhI5 ryabuddhisaMpadbhiH smarazazAGkAdirAjodadhitridazagurudhanezAnAtizayAnaHzaraNAgatAbha yapradAnaparatayAtRNavadapAstAzeSasvakAryyaphala: pArthanAdhikA 6 rthapradAnAnanditaH vidvatsuhRtpra[Na ]yihRdayaH pAdacArIvasakalabhuvanamaNDalAbhoga pramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkhasantA7 navisRtajAnhavIjalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizatasahasropajIvyama[ / ]nasa mpadpalobhAdivAzrita~sarabhasamAbhigAmikairguNai sahajazaktizikSAvize. .: 8 H vismApitAkhiladhanurdharaH prathamanarapatisamatisRSTAnAmanupAlayitAdharmadAyAnAma pAkA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekAdhivA 9 sasya[ saM hatArAtipakSalakSmIparibhogadakSavikramovikramopasaMprAptavimalapArthivazrIH paramamAhezvaraH zrIdharasenaH tasyAnujaH tatpAdAnudhyAtaH sakalajagadAnanda10 nAtyadbhutaguNasamudAyasthagitasamagradiGamaNDala: samaraza[ ta ]vijayazobhAsanAthama NDalAgradyutibhAsurAMsapIThovyUDhagurumanorathamahAbhAraH sarvavidyApa 11 rAparaH vibhAgAdigarmaH vimalamatirapi sarvata[ : subhASitalavenApi sukhopapAda. nIya : paritoSaH samagralokAgAdhagAMbhIryahRdayopisucaritAtizayaH 12 suvyaktaparamakalyANasvabhAvonikhilakRtayuganRpatipathavizodhanAdhigatodhigatodaprakI tirdhAnuparoSojvalatarIkRtArthasukhasaMpadupasevAnirUDhadharmAditya 13 dvitIryanAmAparamamAhezvaraH zrIzilAdityastasyasutastatpAdAnudhyAtaH svayamupendra guruNevaguruNAtyAdaravatA samabhilaSaNIyAmapirAjalakSmI skandhAsa 14 tAM paramabha[]iva dhuryyastadAjJA[ saM ]pAdanaikarasa[ ta ]yevodvahanakhedasukharavi bhyAmanAyAsitasatvasampattiHprabhAvasampadvazIkRtanRpatizataziroratnachAyopagUDhapA1ra 2 vaizA 3 saMha 4 rana 5 prA6 tataH 8 NeH 9Sa 10 nA 11 nA 12 tasyasutaH bhImAya spaSTa rIta bhUsa cha132 14 ma15 ya 16gAmbhI 17ya 18 dhigatodhigato punarutamanAranI bhUsana sagecha. 15syAnuja (A) bhAgamA ise' 'me' yA nyU . (B) ilamAgeise ' thA 53 . (0) is 'me' patarAmA anesAmA 32 cha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 5 mAnAM tAmrapatro 15 dapIThopiparAvajJAbhimAnarasa [ 1 ]nAliGgitamanovRttiH praNitamekAM parityajya prakhyAtapauruSAbhimAnairapyarAtibhiranAsAditapratikRyopAyaH kRtanikhilabhuvanA 16 modavimala guNa saMhatiH prasabhavighaTita sakalakalivilasitagatinacajanAvirohibhirazeSairdoSairanAmRSTAtyunnatahRdayaH prakhyAtapauruSAstra kauzala - 17 tizayaH guNatithavipakSa kSitipatilakSmIsvayaGgrAha prAkAzitapravIrapuruSaH prathamanarapatiH prathamasaGkhyAdhigamaH paramamAhezvaraH zrIkharagrahaH tasya 4 18 sutastatpAdAnudhyAtaH sarvavidyAdhigameH vihitanikhilavidvajjanamanaH paritoSAtizayaH satvasampadAtyAgaudAryeNa ca vigatAnusandhAnasamAhitArAti 19 pakSaiH manoratharathAkSabhaGgaH samyagupalakSitAnekazAstrakalA lokacarita gavharaH vibhAgopi paramamadraprakRtirakRtrimaprazrayopivinayazobhAvi 20 bhUSaNaH samarazatajayapatAkAharaNapratyalodagrabAhudaNDavinsita pratipakSadapadayaH svadhanuHprabhAvaparibhUtAstrakauzalAbhimAna 21 sakalanRpatimaNDalAbhinanditazAsanaH paramamAhezvaraH zrI dhruvasenastasyAnujastatpAdAnudhyAtaH sarvavidyAdhigam[[ ]tizayitasakalapUrvanarapaiMti 22 ratidussAdhanAnAmapi sAdhayitA viSayANAM mUrtimAniva puruskAraH parivRddhaguNAnurAganirbharaH" cittavRttibhirmanuriva svayamabhyupa 23 pannaH prakRtibhiraghigatakalA kalApaH kAntimAnnirvRttiH ' heturakalaGkaH kumudanAthaH prAjyapratApasthagita digantarAlapradhvaMsitadhvAntarAziH satatodita [ : ] savitA24 prakRtibhyaH paraM pratyayamarthavantamatibahutithaprayojanAnubandhamAgamaparipUrNa vidaghAna [ : ] saMdhivigrahasamAsanizcayanipuNaH sthAnAnurUpamA 25 dezaM dadadguNavRddhi : " vidhAnajanitasaMskAra [ : ] sAdhUnAMrAjyazAlAturIyatantrako rubhayorapi niSNAta [ : ] prakRSTavikramapi karuNAmRduhRdayaH 26 zrutavAnapyagarvvitaH kAntopiprazamI siresauhAddapinira sitAdoSavatA mudayasamupajanitajanAnurAgaparivrihitairbhuva 27 nasamarthitaprathitabAlAditya dvitIyanAmaH paramamAhezvaraH zrIdhruvasenastasyasutastatpAdakamalapraNAmagharaNikaSaNajani 28 taikiNalAnchanalalATacandrazakalaH zizubhAva eva zravaNanihitamauktikAlaGkAraiH vizra - mAmalazrutivizeSaH pradAnasalilakSA 29 litAgrahastAravinda [ : ] kanyAyA iva mRdukaragrahaNAdramandIkRtAnandaH kArmuke murveda iva sambhAvitAzeSalakSyakalApaH 30 praNatasamastasAmantamanDalottamAMga : dhRtacUDAratnAyamAnazAsanaH paramamAhezvaraH para[ ma ]bhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvaracakravartizrIdharasenaH 1 kri 2 ga 3 Sa 4 ti 5 ma 6 rAtipakSa 7 ra 8 si 9 zrIdharasena 10 Sa 11 ra 12 ti 13 ddhi 14 sthi 15 bRMhi 16 mA 17ra 18 davidhirvasuMdharAyAH 19 20 rtI (D) mAMDitAM hu che. (E) ( Fmane hai ) yadi samaya 'me' patarAnA karatA hu che. 277 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 4. www.umaragyanbhandar.com
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha bIjuM patarUM 1 tatpitAmahaprAtRzrIzIlAdityasyazApArivAgrajanmano bhAktibandhurAvayavaka lpitapraNateratiSavalayAdUraMtatpAdAravindapravRttayA caraNa2 nakhamaNirucAmandAkinyeva nityamamalitottamAGgadezasyAgastyasyeva rAjarSedAkSiNya mAtanvAnasya prabaladhavalinnA yazazAM valayena maNDi3 takakubhA nabhasiyAminIpaterviracitAzeSa [ 1 ] khaNDapariveSamaNDalasya payodazyA mazikharacUcukarunni[ ra ]sahyavindhyastanayugAyAHkSiteH 4 patyuH zrIDerabhaTasyAGgajaH kSitipasaMhateranurAgiNyAH zuciyazozukabhRtaH svayaMvara mAlAmiva rAjyazriyamarpayantyAH kRtaparigrahaH zeryamapratihatavyApAramAna5 mitapracaNDaripumaNDalamaNDalApramivAvalambamAnaH zaradiprasabhamAkRSTazilImukhabANA sanApAditapodhanAM parabhuvAMvidhivadAcaritakaragrahaNaH pUrvameva vividhava6 ojjvalena zrutAtizayenodbhAsitazravaNayugala. punaHpunarukteneva ratnAlaGkAreNAlaGkRta zrotraH parisphuratkaTa[ ka ]vikaTakITapakSaratnavalayajaladhivelAtaTAyamAnabhujapariSva7 kavizvaMbharaH paramamAhezvaraH zrIdhruvasenastasyAgrajopara[ mahIpatisparzadoSanAzana ghiyevalakSmyA svayamatispaSTaceSTamAzliSTAGgayaSTiratirucirataracaritagarima8 parikalitasakalanarapati[ : ] prasarpatpaTIya[ : ]pratApaploSitAzeSazatruvaMzaH praNayi pakSamukSiptalakSmIkaH preritagadokSiptasudarzanacakraH parihRtabAlakrIDonAghaHkRta 9 dvijAtirekavikramAprasAdhitadharitrItalonAGgIkRtajalazayyopUrvapuruSottamassAkSAddharma iva samyagvyavasthApitavarNAzramAcAraH pUrvairaNyUrvapatibhiH tRSNAlavalu10 dhairyAnyapahRtAni devabrahmadeyAni teSAmapyatisaralamanaH prasaramutsaGkalanAnumodanAbhyAM parimuditatRbhuvanAbhinanditochitotkRSTadhavaladharmadhvajaHprakAzitanija11 vaMzodevadvijaguruM 'pretipUjya yathArhamanavaratapravartitamahodraGgAdidAnanyavasA[ yA nupa jAtasamtoSopAcodArakIrtipatiparamparAdanturitanikhiladikcakravAla: 12 spaSTamevayathArtha dharmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasyAgrajanmanaH kumudaSaNDazrIvikAsinyA kalAvatazcandrikayeva kIrtyA dhavalitasakaladibhaNDalaH 13 khaNDitAguruvilepanapiNDazyAmalavindhyazailavipulapayodharAyAHkSiteH patyuH zrIzIlA dityasyasUnurnavaprAleyakiraNaiva pratidinasaMvarddhamAnakalAcakravAla: ke. 14 sarIndrazizuriva rAjalakSmImacalavanasthalImivAlaGkurvANaH zikhaNDiketanaiva cUDA maNDaNaH pracaNDazaktiprabhAvazca zaradAgamaiva pratApavAnullasatpadmaH saMyugevi15 dalayannambhogharAMniva paragajAnudayatapanabAlAtapaiva saGgrAmeSu muSNaMnabhimukhAnA ___ mAyaMSi dviSatAM paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvaraH 1 vAGga 2 sAM 3 zaurya 4 laM 6 prasA 6 vaMzaH 7 samutkSi / ma 9 urvI 10 tri 11nchui 12 rUnpra 13 lasya 15 ra (A)' patamA bhane AmA mahazata che. 14 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 5 mAnAM tAmrapatro 16 zrIbAvapAdAnudhyAtaH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvaraH zrIzIlAdityadevaH [tasya sutaH ] kSubhitakalijala Tita puruSota ghikallolAbhibhUtimajjanmahAmahImaNDaloddhAradhairyyapraka 17 matayA nikhilajanamanorathaparipUraNaparoparaiva cintAmaNizvatussAgarAvaruddha sImAparikarAJcaprasAdanasamaye tRNamiva laghIyasIM bhuvamabhimanyamAno parapR18 thvInirmANavyavasAyAsAditapAramaizvarya [ : ] kopAkRSTanistriMzanipAtavidalitArAtikarikummasthalollasatprasRtamahApratApanalaprAkAraparigatajaganmaNDalaH labdhasthiti19 rvikaTanijadordaNDAvalambinA sakalabhuvanAbhogabhAjA manthAnosphAlana vidhUtadugdhasindhuphenapiNDapANDurayazovitAnena pihitAtapatra [ : ] paramamAhezvaraH paramabhaTTAraka 20 mahArAjAdhirAjaparamezvarazrIbappapAdAnudhyAtaH paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparamevaiH zrIzIlAdityadevaH tatputraH pratApAnurAgapraNatasamastasAmantacU21 DAmaNimayUkhaMkhacitaraJjitapAdAravindaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvarazrIbappapAdAnudhyAtaH paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAja 22 paramezvaraH zrIzIlAdityadevaH sarvvAneva samAjJApayatyastu vaH saMviditaM yathA mayA mAtApitrorAtmanazca puNyayazobhivRddhaye aihikAmuSmikaphalAvA 23 tyarthaM zrIvarddhamAnabhuktivinirgataliptikhaNDavAstavyataccAturvidyasAmAnyagArgyasagotrabavRcasabrahmacAribhaTTadAmodara bhUtiputrabhaTTavAsu 24 devabhUtinAya balicaruvaizvadevAgnihotrakratukriyAdyutsarpaNArthaM surASTreSu uAsiGghasamIpekANDajjagrAmassodraGgasso parikarassotpadya 29 mAnaviSTikassabhUtapAtapratyAya [:] saghAnyahiraNyAdeya [ 1 ] sadazAparAdha [ : ] sarva rAjakIyAnAmahastaprakSepaNIya[ : ] pUrvaprattadevabrahmadAya ra hito 26 bhUmicchidranyAyenAcandrArkArNavakSitisaritparvvatasamakAlinaiH putrapautrAnvayabhogyau - dakA tisargeNa dharmadAyonisRSTaH yatosyocitayA dharmadAya 27 sthityA bhuMjataH kRSataH karSApayata [ : ]pradizato vA na kaizvidvayA seghe vartitavyaM AgAmibhadranRpatibhirapyasmadvaMzajairanyairvAnityAnyaizvaryANyasthiraJca 28 mAnuSyaM sAmAnyaJcabhUmidAnaphalamavagacchadbhiH rayamasmadAyonumantavya ( : ) paripAlayitavyazcetyuktaM [ ca] bahubhirvasudhAmuktArAja bhissagarAdibhiH [ // ] 29 yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalarma [ 1 ] yAnIha dAridryabhayAnnarendraiH dhanAni dharmmAyatanIkRtAni [ // ] nirmAlyavAntapratimAni tAni ko nAma sA30 dhuH punarAdadIta [ // 2 // SaSTiM varSasahasrANi svarge tiSThati bhUmidaH[ // ] AcchettA cAnumantA ca tAnyeva narake vasediti 31 dUtakotra rAjaputra zrIzIlAdityaH likhitamidaM zrIbuddha bhaTa putrabalAdhikRta zrIgilakeneti saMva 403 vaizAkhazuddha 13 svahasto mama 1 la 2 zvaraH 3 bhUtaye 4 lInaH 5 bhuJja 5 dbhi 7ddA 8 m 8 ndrairdha 83 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 279 www.umaragyanbhandar.com
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 95 zIlAditya 6 ThThAnAM tAmrapatrA saMvat 441 kArtika sudi pa zIlAditya 6 ThThAnuM A dAna 11"x 17OM" nA mApanAM meTAmAM meTAM ke patarAMe upara lakheluM che. DAbI bAjunI kaDI khAvAI gaI che. mudrA lagADelI jamaNI mAnunI kaDI tene sthAneja che. A mudrA valabhInAM patarAM mATe paNa bahu vajanadAra che. tenA upara haMmezanuM cihna tathA lekha che. lipi sAmAnya rIte vaDAdarA ane kAvInAM rASTrakUTanAM patarAMone maLatI che. patarAMnuM kAtarakAma ghaNuMja gaMduM che. dareka paktimAM asaMkhya bhUlA che, tathA AkhI paMktione leApa thayeA che. eTaluM ja nahIM paraMtu ghaNe sthaLe kAtaranAre lITAe joDavAnI tasdI paNa lIdhI na heAvAthI akSaro aspaSTa rahe che. lagabhaga AvA ja khIjA ghaNA lekhA ApaNI pAse na hota tA A patarUM vAMcavuM azakya thAta. patarAMe ekaMdare surakSita che. temAM phakta be ja phATa che, eka jamaNI bAjumAM cheka upara ane khIjI DAkhI mAjumAM cheka nIce, khIjAM patarA upara che. 40 dAnapatranI tArIkha " gADhuhukamAM sthApelI vijathI chAvaNI"mAMthI nAMkhelI che. gedrahaka e paMcamahAlanuM mukhya zahera gAdharA hAya. ' gedrahaka ' zabda Aha' mAMthI vyaktitva athavA saMbaMdha atAvatA OM' pratyaya sAthe thayA che. ane gedrahanA artha gAyeA mATe eka taLAva ' athavA gAyanuM taLAva" thAya che, sarakhAveA 'nAgadraha' vAphapatinAM dAnapatramAM. vaLI godharAmAM eka mADhuM taLAva hAvAthI A nAma tene kharekhara lAgu paDe che. seAmezvaranI kIrtikaumudI " 457 mAM paNa 'geAdraha 'nAma Ave che. temAM kahyuM che ke gAr3hahu ane lATanA rAjAee peAtAnA svAmI dhALakAnA rANA vIradhavalane dago daI, tenA duzmanA marUdezanA rAjAone jaI maLI gayA. te phakarAmAM gAdraha gAdharAne ja lAgu paDI zake. ApaNAM patarAMmAM te A sthaLane ja lAgu paDe che ke kema te khAkhata huM khAtrIthI kahI zakatA nathI. kAraNa ke, kAThiyAvADamAM khIjuM gAdharA haze, e bahu saMbhavita che, jo ke te huM sAkhIta karavA hAla asamartha chuM. rAvasAheba vi. ena. maMDilakera bhASAMtara karelAM goMDalanAM patarAM karatAM AnI vaMzAvaLI ApaNane eka DagaluM AgaLa lai jAya che. zIlAdityanuM nAma dhAraNa karelA eka pAMcamA rAjA hatA evuM jaNAya che. ApaNAM zAsanamAM A navA rAjAnuM nIce pramANe varNana ApyuM cheH-- "tenA ( eTale cAthA zIlAditya devanA ) putra mahezvaranA paramabhakta, mahArAjA, mahezvara zrIzIlAdityadeva che. te paramamahezvara mahArAjA, paramezvara apanA pAnuM dhyAna dhare che. te duzmananAM lazkarane garva tADe che. te meATA vijayA meLavAvathI sarva maMgaLanA Azraya che. te zrInA AliMganathI nRsiMha rUpa dhAraNa karavAthI maLela atula khaLathI tathA jema puruSAttame pAMkha vagaranA parvata upADI gAvALIAonuM rakSaNa karyuM hatuM, tema zatru rAjAone nAza karI AkhI pRthvInuM rakSaNa karavAne lIdhe puruSAttamanA jevA che. tenA paganA nakhAnI kAnti asaMkhya rAjAonAM namelAM mastakAparanA mugaTAnAM ratnAnAM tejane lIdhe vRddhi pAme che, ane teNe pRthvInI sarva digvadhUnAM sukhanI jita meLavI che." 1 I. e. vA, 6 pA. 16 jI, byuttura. 2 ja, beA. zrA, rA. e. sA. veA. 11 mA. 331. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 6 ThAnAM tAmrapatro 281 zIlAdityadeva 5 me A vezane jANavAmAM Avelo aDhArame rAjA che. hAla upalabdha zIlAdinI saMkhyA guMcavI nAMkhe evI che. valabhInA zIlAditye jaina dharma pharI sthApe, evI je jainenI daMtakathA che te dekhItI rIte hAsyajanaka che. DahakamAM vasatA DAtallanA putra saMbhula nAmane ane pArAzara gAtrane eka atharvavedI brAhmaNa dAna meLavanAro che. tene taja eTale " te zahe2 )nI caturvedIonI jAtine aMga" kahyuM che. traNa nAmo saMskRta nathI paNa dezI zabdo jaNAya che. hAla luNAvADAmAM atharvavedIonuM eka hAnuM thANuM che te jANavAjoga che. A dAna meLavanAra kadAca teone keI pUrvaja hoya. vAIka nadInA kAMThA upara sUryApura jIllA(viSaya)mAM AveluM bahuaTaka gAma dAnamAM ApyuM cheH dAnane hetu eka agnihotra ane bIjA yajJonuM kharca pUruM pADavA mATe che. * tArIkha "saMvat 441 nA kArtika suda 5" athavA " saMvata 441 nA kArtikanA zukala pakSa 5no divasa" e pramANe huM vAMcuM chuM. pahelAM be cihno sAthe laI 400 ema vAMcavuM joIe. A tadana cokakasa che, kAraNa zIlAditya 4 thAnAM gAMDaLanAM dAnamAM tArIkha 403 che. te pachI AvatA aMka 4 vAMcI zakAya, kAraNa ke bIjuM cihna je 100 nAM cihna sAthe levuM joIe tene te maLatuM Ave che. paNa 1, hoya evuM jaNAte eka ADo lITo, tyAra pachI Avato hovAthI, te 10 ane 90 vaccenA aMka batAve che ema gaNavuM joIe, ane te 40 nA cihane vadhAre maLatA Ave che tema chatAM, chelle ADe lITA vAstavika rIte trIjI nizAnIne bhAga hoya, ema huM kabula karuM chuM. e pramANe hoya te e badhuM 404 batAve che. 1 phArabasa, rAsamALA . 1 pA. 245 mAM sUryopurane aNahilavADa rAjyanuM eka baMda2 kahe che ane mAre che. ke te kadAca surata heya. A oLakha TakI zake tema nathI, kAraNa ke surata te arvAcIna zahera che. A gAmanI oLakha . viSe huM kaMI paNa sUcavavA asamartha chuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM pahelaM 1 svasti modrahakasamAvasitajayaskandhAvArAtprasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAmatulabala saMpanamaNDalAbhogasaMsaktaprahArazatalabdhapra. 2 tApAtpratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgasvanurakkamaulabhRtazreNIbalAvAmarAjya zriyaH paramamAhezvaraH zrIbhaTTArkAdavyava3 chinnavaMzAnmAtApitricaraNAravindapaNatipavitrIkAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRti khaDga dvitIyabAhurevasamaMdagajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvanika4 SaH tatprabhAvapraNatArAticUDAratnapravAsaMsatapAdananarazmisaMhatiH sakalasmRtipraNI tamArgasamyakriyApAlanaprajAhRdayaraMjanAnvartharA5 jazabdoripakAntisthairyagambhIryabuddhiH saMpadbhiH smarazazAzAGkAdarAjodighitRdazagurU__ghanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradaNaparatayA6 tRNavadupAstAzeSasvavIryaphalaH prArthanAdikArthapradAnaMditavidvatsuhRtpraNayihRdaya pAda: cArIva sakalabhuvanasaMDalAbhoga7 pamoda paramamAhezvara zrIguhasenaH tasya sutaH tatpAdanakhamayUkhasaMtAnapisRtajAhavI. ___ jalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNayizata8 sahasropajIvyamAnasaMpatprapalobhAdivAzrutaH saramasamAmigAmikairguNaiH sahajazakIH zikSAdizaSavismApitaH tadhanurgharaH pravima9 narapatisamatisRSTAnAmanupAlayitA dharmayajJAnAmaSikatA prajAgAtakAriNAmupalavAnA zamayitA zrIsarasvatyorAkAdhivAsasya 10 sanAdayavipakSalakSmaparibhogavakSavikramaH vikramopasaMprAptavimalapArthivazrIH paramamAhe zvaraH zrIdharasenaH tasya sutaH tatpA11 dAnudhyAta satalajagadAnaMdanAtyadbhutaguNasamudrasthagitasamagradigmaMDalaH samarazatapijaya zobhAsanAthamaMDalApradyuti bhA12 surAMsapITho nyUDhagurumanorathamahAbhAraH savavidyApAraparavibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvataH subhASitalavenApi 13 svopapAdanIyaparitoSaH samagralokAgAthagAMbhIryahRdayopi saccaritAtizayasuvyaktapara makalyANasvabhavaH khilIbhUtakRtapaM. 1 pAyA samavAsita; saMsakta. paM. 2 paay| paramamahezvara. paM. 3 yA pitR; praNatipavitrIkRtA; prakAzita. 5.4 pAyA ratnaprabhAsaMsakta; nakha; samyakaparipA. paM. 5vAMyA rUpa; gAmbhIryabuddhisa; kAdirAjodadhitrida; pradAna. paM. vAMyA vadapAsta pradAnAnaM; hRdayaH paM. 7 vAMyA pramodaH; visRta. paM. 8 vAMyA saMpadUpa, zaktizikSAvizeSa; smApitaSa; prathama. . 9vAMyA dharmadAyAnAmupakartA; plavAnAM; darzayitA: rekAdhivA.paM. 10 vAMyA saMtArAtipakSalakSmI.." pAMyAdhyAtaH sakala; samUha; vijaya. paM. 12 pAyA sarvavidyAparApa. paM. 13 vAMyA sukhopa; gAya; svabhAvaH. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 6 ThAnAM tAmrapatro 14 yuganRpatipathavizoSanAdhigatodagrakIrttiH dharmAnuroghojvalatarIkRtArthasukha saMpa duyasebAnirUDhaH mrmmAdityadvitInAmA paramamA 15 hezvaraH zrIzIlAdityaH tasyAnujaH tatpAdAnudhyAta svayamupendraguruNeva guruguruNAdityAdaravatA samabhilaSanIyAnAmapi rA 16 jalakSmIskandhAsaktaparamabhadrANAM dhuryattadAjJAsaMpAdanaikarasatayodvAvaddana kheTasukharatibhyAmanAyAsitasarvvasaMpattiH prabhAvasaMpadvazIkRta 17 patizata ziroratnacchAyopagUDhapAdapITheopi parAvajJAbhimAnasAnAliGgitamanovRttiH praNatimerAM parityajya prakhyAtapaupraSAbhimAnerapya 18 rAtibhiranAsAditapratikriyopAyaH kRtanikhilabhuvanAmodavimalaguNa saMhati prasabhavighaTitasakalakalivilasitagatirnIca janAvidrohi bhi 19 razeSaMrdoSairanAmRSTAtyunnatihRdaya prakhyAtapAruSaH zastrakausalAtizaya guNagaNatithavipakSakSitipatilakSmI svayaMsmayagrAha prakAzitapra 20 vIrapuruSaprathamaH saMkhyAdhigamaH paramamAhezvaraH zrIkharagrahaH tasya sutaH tatyAdAnudhyAtaH sarvvavidyAdhigamavihitanikhilavidvajjanamanaH pa 21 ritoSAtizaya sattvasaMpattyAgaiH zauryeNa ca vigatAnusaMdhAnasamAhitArAtipakSamanoratharathAkSabhaGgaH samyagupalakSitAnekaH zAstrakalA 22 lokacaritagavharavibhAbhAgopi paramabhadraprakRtirakRtRmaprazrayopi vinayazovAvibhUSaNaH samarazatajayapAtAkAharaNapratyalodagra 23 bAhudaNDavidhvaMsitapratipakSada padayaH svadhanuprabhAva paribhUtAstrakauzalAbhimAna sakalanRpatimaNDalAbhinaMditazAsanaH paramAmA 24 hezvaraH zrIdharasenaH tasyAnujaH tatpAdAnudhyAtaH saccaritAtizayita sakalapUrvanarapatiratiduHsAdhanAmapi prasAdhayitA viSayANAM mUrtimAniva - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 243 paM. 14 q[the| dupasevAnirUDhadharmA. paM. 15vA dhyAtaH; guruNAtyAdara; SaNIyAmapi paM. 16 vA sarcA; bhadra iva; yodvahana; sattva paM. 17 vAMyA rasAnAli; mekAM; mAnairapya. paM. 18 vA saMhatiH janAdhirohi paM, 19 vA tyunnatahRdayaH; pauruSa; zayaH; 3 DI nAMcJA guNa; uDAr3I nAMge samaya. paM. 20 paM. 21 paMktinI azvAtanA paDADInAM vayA tizayaH; nekazAstra. paM. 22 vA kRtrima prAyacinajakobhAH paM. 24 vA duHsAdhAnA. patAkA. paM. 23 va svadhanuH pra; paramamA. www.umaragyanbhandar.com
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 gujarAtanA aitihAsika lekha 25 puruSAkAraH parivRddhaguNAnurAganirbharacittavRttiH manuriva svayamabhyupapannaH prakRti miraSigatakalAkalApa kAntitiraskRtasalAMcchanakumu. 26 danAtha prAjyapratApAsthagitadigaMtarAla pradhvasitadhvAntarAziHsatatodita savitA prakRtibhyaH paraM pratyayamarthavantamatibahutithaprayojanAnubana mAga27 maparipUrNa vidaghAna saMghivigrahasamAsanizcayanipuNa sthAnamanupAdezaM dadataM guNavR. dvividhAjanitasaMskArAsAdhUnAM rAjyazAlAturIyaM ta28 ntrayorubhayorapi niSNAtaH prakRtivikramopi karuNAmRduhRdayaH zrutavAnapyagacitaH kAntopi prazramI sthirasauhArdopi nirasitAdoSadoSavatAmuda. 29 yasamupajanitajanAnurAgaparibRMhitabhuvanasamarthitaprathita bAlAdityadvitIyanAmA paramezvaraH zrIdharasenaH tasya sutaH tatpAdakamalapraNAmadharaNi30 kaSaNajanitahAriNalAMcchanalalATacaMdrazakala zizubhAva eva zravaNanihitamautikA___laMkAravibhramAmalazrutavizeSa pradAnasalilakSAlitAgrahastA31 vidaH vyAsa iva mRdukaragrahaNAdamaMdIkRtAnandavidhiH vasuMgharAyAH kArmukeva dhanu- veda iva sabhAvitAgapralakSyakalApa praNatasamastasAmana32 maNDalopamolibhRtacUDAmaNikriyamanazAsanaH paramezvaraH paramabhaTTArakamahArAjA ghirAjaparamezvara zcakravattazrIdharasenaH 33 tatpitAmahamrAtRzrIzIlIdityasya zApANerivAgrajanmano bhaktibandhurAvayava....rati dhavaleyA tatpAdAraviMdapravata .... .... ... .... .... .... .... 34 caraNanakhamaNirucA maMdAkinyeva nityamalitottamAMgadezasyAgastyasyeva rAjarSerdA kSiNyamAtanvAnasya prabalaghava35 limA yayazasA valayena maMDitakakubhA navasiviralitAzeSAkhaMDapari36 vezamaMDalasyA 5.25 vAyA vRttibhiH. kalApaH. 5.26 paay| nAthaH pratApa; tarAlaH; pradhvaMsita; satatoditaH; nubandhana. paM. 27 pAyA vidadhAnaH; sthAnenurUpamAdezaM daha vidhAnajanita; turIyata. 5.28 vAMyA prazamI; paDasA doSa nAbA. 5.29 pAMparamamAhezvaraH zrIdhruvasenaH. 5.30 pAya janitakiNalAM; zakalaH mauktikA; vizeSaH 5. 31 vaaN| raviMdaH. sAmanta. kanyApA iva; kArmuke dha; saMbhAvitAzeSala; kalApa. 5.32 pAyA maMDalottamAMgadhRta; maNIkriyamANa; paramamAhezvaraH racakravartizrI. 5.33 yA vAGgajanmano; pata252nA bheTa va che vayava 577 phe|chorii vAmamAyAM cha. hAya varanArana ratabhita pratadadi bhuzI nahIze. vAMyA dhavalayA; pravittayA. 6.34 pAyA nityamamali. 5.35 vaay| mnAyazasAM; nabhasi. vidalitAkhaMDa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 6AnAM tAmrapatro patarUM bIjuM - 1 payodazyAma zikhara cUcukarucisamAvindhyastastanayugAyAH kSiteH patyuH zrIderabhaTasyAgrajaH kSitisahaterbhuvibhA - syazuciyazAzukabhRtaH svayaMvarAzizala [rAjya]2 zriyamarghyayantyAH kRtaparigrahaH zauryyapratihatapratagadara pavasipracaNDaripu maNDalamaNDa - lAgramivAlaMbamAnaM zaradi prasabhamAkRSTa zilImukhabANAsanA [ pAdita ] prasA 3 dhanAvA parAbhuvAM vidhivadAcaritakaragrahaNaH pUrvameva vividhavarNojvalanazrutAtizinodbhAsitazravaNayugalaH punaH punarukteneva ratnAlaMkAre 4 jAlaGkRtazrotraH parisphuratkarakasa kaTakITapakSatanu kiraNamavicchinnapradAnasalilanivahAvasakavisalannavazaivalAMkuramivAgrapANamu[ dva.] 1 handhRtavizAlaratnavalanAjaladhivelAtaTAyamAnajapariSvatavizvaMvaraH paramamAhezvara zrIdhruvasenaH tasyAgrajo paramamahIpatisparddhAdoH 6 panAzanadhiyeva lakSmyA svayamatispaSTa ceSTa mAlaMSTAGgayaSTaratiruciratara caritagarimaparikalitasakalanarapatiratiprakRSTAnurAgasarabha 7 savajIkRtapraNatasamastasAmantacakracUDAmaNimayUkhakhadita caraNakamalayugalaH proddAmadAradordaNDadalita dviSadvargadapaH prasarpatpaTIyaH pratApa 8 loSaH tAzeSazatruva~zaH praNayIpakSanikSiptalakSmIkaH preritagadotkSipta sudarzana cAraH parihRtabAlakrIDonaddhaH kRtadijAtirekavikramaprasAdhitadharitrItalona 9 GgIkRtajalazayyo pUrvapurusottamaH sAkSAddharmma iva samyagvyavasthApitavarNAzramAcAraH pUrvepyurvIpatibhiH tRSNAlavalubdhaiyryAnyapahRtAni devabrahmadeyAni 10 teSAmapyatisakalamanaH prasaramutsaMkalAnAnumAdanAbhyAM parimuditatRbhuvanAbhanandito cchritotkRSTadhavaladharmmadhvajaprakAzitanijavaMzo devadvijagurU 11 nprati yathArhamanavaratapravarttitamaH hodRGgAdidAna vyasanAnupajAtasatApopAcodArakIrttA parAdanturitanikhila dikcakravAla: spaSTameva yathArthaM 12 dharmAditya dvitIyanAmA paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasyAgrajanmanaH kumudaSaNDazrIvikAsinyAMkalApovatazcandrikayeva katyoM dhavalitasakaladiGma 201 thaM. 1 rucirasahyaviMdhyastana; syAGgajaH kSitipasaMhateranurAgiNyAH; svayaMvaramAlAmiva paM. 2 vAMyA pratihatanyApAramAnamitapra, paM. 3 vaaNthe| dhavAnAM; tizaye. paM. 4 dAMye kaTakavikaTa; pakSaratna; nIthenI paMktirmAnA bhujano u upalI paMktimAM ghusI gayA che, tethI ema dekhAya che ke kAtaranAre hastalikhita pratamAMthI nakala karI haze. seka. paM. 5 vAMyA valayajaladhi; bhujapariSvakta; vizvabharaH; sparzado. paM. 6 vaSanAzana; mAviSTAMgayaSTi. paM. 7 vA vazIkRta; sthagitacaraNa; proddAmodAra. paM. yA ploSitA; praNayi; bAla; cakraH namaH . 9 vA puruSottamaH; ivasamya; tRNala. 5. 10 vAMyA saralamanaH; modanAbhyAM; tribhuvanA; 5. 11vA mahoDaMga; saMtoSoH kIrti; patarA uparanuM yadu nAve che yAra yahI choDI hevAmA khAvyAM che 5 12vAMcA sinyA; kaLAya; kItya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ RA bujapavamA retihAsika lekha 13 Dalasya khaNDitAgukavilepanapiMDazyAmalavindhyamolavipulayayodharAyAH kSiteH patyuH zrIzIlAdityasya sUnurnavaprAlayakiraNa iva pratidina saM14 varSamAnakalAcandravAlaH kesarIndrAzizuriva rAjalakSmIsakalavanasthalImivAlaM____ kurbANaH zikhaNDiketana iva dviSatAM paramamAhezvaraH paramabhaTTA15 rakamahArAjAdhirAjaparamezvarazrIvappapAdAnudhyAtaparamabhaTTArakamahArAjAdhirAja paramezvarazrAzAlAdityadevaH tasyaH sutaH pAramezvarya kopA16 kRSTanistaMzapAtavidalitArAtikarikumbhasthalollasatprasRtamahApratApAnalapraparigatajaga naMNDalalabdhasthitiH vikaTanijadordaNDAvalaMbinA saka17 labhuvanAbhogabhAjA manthAsphAlinavidhutadugdhasindhuphenapiNDapANDurayazovitAnena pihitAtapatraH paramezvaraH parabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparama18 zvarazrIvappapAdAnudhyAtaparamabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamazvarazrIzIlAditya depaH tatputraH pratApAnurAgapraNatasamastasAmantacUDAmaNimayU19 khanicitaraMjitapAdAravindaH paramazvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamazvara zrIvappapAdAnudhyAtaparamabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvarazrIzIlA20 dityadevaH tasyAtmajaH prazamitAzaSavaladarpA vipulajayamagalAzrayaH zrIsamAlika nalAlitavakSA samapADhanArasiGghavigrahorjitAdbhuti21 zaktiH samuddhatavipakSabhUbhRnnikhilagomaNDalAratyaH puruSottamaH paNataprabhUtapArthivaka rITamANikyamasRNitacaraNanakhamayUkajitAzeSadi22 gvadhUmukhaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamazvarazrIvappapAdAnu dhyAtaparamabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvara zrIzilAdityade23 vaH sarvAneva samAjJApayatyastu vaH saMviditaM yathA mayA mAtrApitrorAtmanazca puNya yazovivRddhaya aihikAmuSmikaphalAvApyartha DahakavAstavyatacAturvidyasA24 mAnyapArAzarasagotrAyAtharvaNasabrahmacAribrAhmaNasaMbhullAya brAhmaNaDATallaputrAya bali carukavaizvadevAmahotrakratukriyAtyutsarpiNArtha 25 sUryApuravisaye vappoikAnadItAhe vahuavaTakaprAmaH sodRGgaH saparikaraH sotpaba mAnaviSTikAH sabhUtapAtaH sapratyundaya:5. 11vAMyA guru; zaila; payo; prAlaya; 5. 14 vAMyA cakravAla:, rAjalakSmImacalava; ketana iva 57 bhAbhI vii pAmAM AvI. 5.15 bhI vazamAbhA bAvapAdA ; sutaH 57 me liye| bhazAhIdhA che. pAyApAramaizvarya. 1. 16vAMyA nistriza; prAkArapari; jaganmaNDala. 5. 17 bAMyA sphAlama; paramamAhezvaraH, paramabha3; parame. 5:18 vaay| devaH paM. 19 vaay| paramamAhezvaraH, paramezvaraH; saM.20 vAyA prazamitAzeSa; baladapoM; maMgala; vakSAH samupoDhanArasiMhavigrahojitAdbhuta. paM. 21 vAMsa lArakSaH praNata; kirITa; mayukho. paM. 22 vaa| mahAdvAjAdhirAja paramezvara paM. 23 vAMyA vAtyartha. paM. 24 pAyA mihotra; sarpaNArtha. paM. 25 saryA saMzayA ; vappoikA, 57 me akSaya bacco DAya; tAhe hAya taTe magara kaThi mAre 1525. vAMyA vidhika samUtavAtapratyAyaH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 6 chAnAM tAmrapatro 287 26 sadazAkararAdhaH sabhogabhogaH saghAnyahiraNyANayaH sarvarAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaH bhUmicchidadevabrahmadAyava - 27 bhUmipradanyAyenAcandrArkArNavasaritkSitiparvatasamakAlIna putrikApautrAnvayabhogya. mudakAtisargeNabrahadAyatvena 28 pratipAditaH yatosyocitayA brahmadAyasthityA bhuMjataH kRSataH karSayatorAparimizato vA na kaizcidyASAgha varcata29 vyamAgAmibhadranRpatibhire smismadvaMzajaranyAnityAnyazvaryyAnasthiramAnuSyaka sAmAnya ca bhUmidAyapha. 30 lamavagacchadbhirayamasmadAyAnumantavyaH paripAlayitavyazca // uktaM ca bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhiH sagarAdibhiH yasyaya31 sya yadA bhUmistasya tasya tadA phala // yAnIha dAridrabhayAnarendrardhanAni dharmAyata nIkRtAni nimAlya32 vAntapratimAni tAni ko nAma sAdhuH punmaaddiit||ssssttivrsssihsraannN svarge tiSTha33 ti bhUmidaH AcchocA cAnumaMtA ca tAnyeva narake vasediti // dUtakotra gAazAti zrIjajjuH 34 likhitaMmipaM lampathatarurana sazyaguptaneti // saMvat 441 saptapta kArtika zra svahasto mama 5.26 paaye| sadazAparAdhaH; raNyAdeyaH, bhUmicchidranyAyena. 5. 27 gata vilsnA aMtana ? / tanI mAtA sImAyA thAya che. pAMyA samakAlIna; brahma. 5.28 vaya vA pratidizato dvayAsedhe vartita. 5. 29 vAyA rasmadvaMzajaira; nyaizvaryoNya; mAnuSyakaM. 5.30 pAya dAyo. paM.31vAMyA nirmApaM. 32 vAMyA punarA; sahasrANi. 5.33 4605 ganapati. 5. 34 paaNye| tamidaM......"sUnunA zazigupteneti. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 96 zIlAditya 7 mAnAM alINAnAM tAmrapatrA. zu. saM. 447 (766-67 I. sa.) jyeSTha suda 5 kheDA ane bharUcanA esIsTanTa DepyuTI ejyukezanala InspekTara mi. harivallabhe A lekha zekhI kADhele che. ane DaoN. khulhare pAtAnA akSarAntara tathA nedha sAthe te prathama 1878 mAM I. e. veA. 7 nA pA. 9 me prasiddha karyA hatA. muMbai ilAkAnA kheDA DisTrikaTanA naDiAda tAlukAnA mukhya zahera naDiAdanI IzAne lagabhaga 14 maila upara AvelA alInA agara alINA nAmanA gAmaDAnI najIkamAM maLI AvelAM keTalAMka tAmrapatra para A lekha che. prathama jovAmAM AvyAM tyAre A tAmrapatrA alINAmAM eka vepArInI dukAnamAM paDyAM hatAM. hAla te laMDananI rAyala eziyATika seAsAyaTInA tAmAmAM DaoN. khulDare bheTa tarIke ApavAthI paDayAM che. A eka bAjue lakhelAM e patarAMo che. paheluM lagabhaga 1-2}x1-?' mApanuM che. bIjuM jarA vAMkuMcuM ane lagabhaga 13?" x 1-0%0"nuM che. lakhANunA rakSaNa mATe kAMThA jarA kAtarelA bhAga karatAM jADA che. paraMtu kATane lIdhe patarAM jIrNa thaI gayAM che ane keTaleka sthaLe kATanA tharane lIdhe akSarA eTalA kharAma thaI gayA che ke zilAchApamAM dekhAtA nathI. ekaMdare lekha mULa patarAM upara vAMcI zakAya che. khAsa IjA pAmeleA bhAga bIjA patarAnA jamaNA khUNuA uparanA che. patarAM A jADAM ane majabUta che. ane akSarA uMDA kAtarelA che, tepaNu pAchaLanI khAjue dekhAtA nathI. je bhAgA IjA pAmelA nathI te uparathI jaNAya che ke kAtarakAma sArUM' kareluM che. paNu akSarAnI aMdaranI khAjIparathI keAtaranAranAM ejArAnI nIzAnI hammeza mukha dekhAi Ave che.. pahelA patarAnI nIce ane khIjAnI upara e kaDIonAM kANAM che. paNa mudrAvALI ane bIjI e banne kaDI maLI AvatI nathI. ane patarAMonuM vajana 17 pauMDa 3Gga" auMsa che. kSarAnuM mApa Tre" ane OM" vacce che. zIlAditya 7 mAnA A lekha che. tenA IlkAkha valabhInA rAjavaMzanA dhUbhaTara' eTale, dhruvabhaTa paNa hatA. temAM lakheluM zAsana AnaMdapura gAmamAMnA mukAmamAMthI kADheluM che. tenA uparanI tArIkha zabda ane aMka bannemAM ApelI che. saMvat 447 I. sa. 766-67 )nA jyeSTha ( menjIna ) zuddha 5 nA lekha che. te kei paNa paMthanA nathI. tenA hetu phakta zIlAhitya 7 mAe peAte eka brAhmaNane paMca mahAyajJanI kriyA cAlu rAkhavA mATe mahilakhalI athavA mahilAmalI nAmanuM gAmaDuM' je kheTaka AhAramAM upalahe pathaka mAM AveluM che tenA dAnanA nAMdha karavAnA che. AmAM lakhelAM sthaLAmAM kheTaka te hAlanuM kheDApa che. upalahe te kheDAthI pUrvamAM 35 maila para ThAsarA tAlukAnuM hAlanuM upaleTa athavA upaleTA lAge che. ane AnaMdapura kheDAthI agnikANumAM lagabhaga 21 zaila para AnaMda tAlukAnuM hAlanuM AnaMda hAvuM joIe. 1 ke. I. iM. vA. 3 pA, 171-173 DaoN. lITa. 2 I. e. vA. 7 pA. 80 me DaoN, khulare batAvyuM che te pramANe Apyu ane khar`nAma dhruvaTa che. dhruvane badale , TuMkuM rUpa gujarAtImAM atyAre paNa vaparAya che. anAjamAMthI rAja bhAga vasula thAya tethI upara dekharekha rAkhavAnI tenI pharaja gaNAya che. 3 sthaLavAcaka zabda che, jevA artha haju nizcita thayA nathI. pathinane, pathanI sAthe tenA saMbadha saMbhave che.ja A paNa sthaLavAcaka zabda che, jenA artha mukarara thayA nathI. iM. e. vA. 7 pA. 72 me dharasena khIjAnu alINAnuM tAmrapatra che tenI lITI 25 me pleTaLAhAraviSaye lakhela che te upasthI samajAya che ke "AhAra" ane "viSaya"nA ardhAM eka ja hovA joIe. teja anA khInne zabda AtaraNI I. e. vA. 6 pA, 12 me dharasena khIjAnAM valalInA tAmrapatramAM Apela che ane hastavapra AharaNI ane AhAra e banne prayAgA jovAmAM Aveche. 5 akSAMza 2deg 44, 3. ane rekhAMza 72deg 44, 1. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 zIlAditya 7 mAnAM tAmrapatro akSarAntara patarUM pahelaM 1 OM svasti zrImadAnaMdapurasama[1]vAsita jayaskandhAvAre prasabhapraNatAmitrANAM maitra kANAmatulabalasaMpannamaNDalAmo[ ga saMsa ]kta saMprahAra zatalabdhapratApA2 pratApopanatadAnamAnArjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtaHzreNIbalAvAptarAjyazriyaH paramamAhezvaraH zrI bhaTArkAdA[da vyavacchinnavazAnmA3 tApitRcaraNAraviMdapraNatipraviviktAzeSakalmaSaH zaizavAtprabhRtikhaDgadvitIyaH bAhureva samadaparagajaghaTAspha[ o]TanaprakAzita[ sattvani ]kaSaH tatp [ 2 ]a 4 [bhA]vapraNatArAticUDAra[tnaprabhAsa[-]saktapAdanakharazmisaMhatiH sakalasmRtipraNI. ti[ ta ]mArgaH samyakkriyApAlanaH prajAhRdayaraJjanA[da nvartharAjazab [d ]o rUpakA5 ntisthai[ 2 ]yya gAmbhIrya buddhisaMpadbhiH smarazaz[ A ]kAdirAjodA[da ]ghi tRA [tri dazagusa[ ru ]dhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaH paratayA triNavadvapA stI[zeSasva]vIrya6 phalaH prArthanAdhikAu pra[ AnA ]nandita vidvatsuhRtpraNayihRdaya[ : ]pAdacArIva sakalabhuvanamaNDalAbhoga pram []da[ : ]parama7 mAhezvaraH shriiguhsenH[|| tasya sutaH tatpAdanakha[ mayUkha ]saMtAnavisRja[ta jAha__vIjalaughaprakSAlitAzeSakalmaSaH praNadhizatasa8 hasropajIvyamAnasampadrUpalobhAdi[ vA ][ zri]taH saramA[bha]samAbhigAmikaiH guNaiH sahajazaiktiH zikSAvizeSavismApitalabdha dhanurddharaH prathama[ na ] 9 rapati samatisRSTAnAmanupAlayito dharma[ dAyA ]nAmapi[ pA] kartA prajopaghATakA riNAM upaplavAnAM zamayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya sahopapati pa10 kSalakSmIparibhogadakSavikramaH vikramopama samp [ ra vimala pArthiva zrIH parama___ mAhezvaraH shriidhrsenH[||]tsy sutaH tatpAdAnudhyAtaH sakalajagadAnAtyA[ tya ]ddha11 taguNasamudrasthagitasamayadigmaNDalaH samarazatavijayazobhAsanAthamaNDalAya [ u] tibhAsurAnsapIThovyU [ dU]Dha gurumanoratha mahAbhAva[ ra ]: sarvavidyApAraparama12 bhAgAdhigamavimalamatirapi sarvataH subhASitalavenApi svopAdanIya paritoSaH sama pralokAgAdhagAMbhIryahRdayopi savya[ca ]ritaatishysuvyktprm1 maLa patarAM uparathI. 2 vAMco nyArata kotaranAre pahelAM dhA lakhI pachI dhA sudhArela che, te traNa bhAnurAgAnuraka. 4 vAMyA bhRta 5 vAyA mAhezvara vAMyA dvitIya 7vAyA mArga 8 vAyApAlana vAyA pradAna 1.pAMyA apAst 11vAMyA zakti 12 vAMyA vismApitasarva athavA vismApitAkhila 13 mA. lITImAM rAcatA pachI ane bIjI jagyAe kAMIka cihna che te anusvAranA jevuM agara ardhA visarga ja che, 55 anusAranI yAye nathA. 14 vAMyA darzayitA 15vAMyA saMhatArAti 11 pAyA opasaMprApta yogakramasaMprApta 17 vAyA samudaya 18 vAyA sukha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 gujarAtanA aitihAsika lekha 13 kalyANasvabhAvaH kha[f]lIbhUtakRtayuganRpatipathavizodhanAdhigatodaprakIrtiH dha AnugA[ se pA[]jj [ t ]alatarIkRtArtha sukha sa[m ]padu[pa]sevAni rahaMDha varmAditya vi[dvi ]tIya nAmA 14 pA[5]ramam [ A] [e]zvaraH grI[zrI ]gI[ shii]laadityH[||]tsy suteH ___ tatpAdAnuyAtaHsvayav [m ]upendraguruNepa[va]guruH guruNAtyAdaravatA samamilaSaNI yANAmapi rAjalakSmI m] 15 skandhAsakta[ AM ] paramabhadrANAM dhu[ 2 ]yyastadAn[ na ]sa [-] pAdane [ai ]ka rasatayodvAhana khedasukharatibhyAM anAyAsita [ sattva ] saMpati [ : ] prabhAvasA[ sa ]mpad vA [va] zIkRta nRpatizataziro16 ratnA [la nA[cchA ]yopagUha [ 6 ] pAdapIThopi paramAvAbhimAna sahasAnI li[ timanovRttiH praNatIroko parityajya prakhyAtapauruSAbhimAnairA[ ra ] pyA a] rAtibhiranAsA[ di ]. 17 taprakRtayopAyaH kRtanikha[ ]labhuvanAmA[ mo ]davimalaguNasa[-]hatiH prasa bhavighaTitasakalakalivilAsa[ ]tagatimaMjanAbhidro ro ]hibhirASaiiH do phairanAmR18 [TA ] tyunnatahRdaya[ : ] prakhyAtapauruSaH zAstrakoTalautiza[ mo guNa guNa titha vipakSakSitipatilakSmIsvayaMsvayaM prAhe [ha prakAzitapraviA[ vIrapuruSa prathamaH [ saMkhyA ]. 19 ghigameH ya[ pa ]ramamAhezvaraH zrIkharagrahaH [ // ] tasya sutaH tatpAda[1]nu dhyAtaH sa[ 2 ] baba[]dyAdhigamaH pahitanikhilavidvajjanamanaH paritoSitIti pa[za ]ya[ : ] sat[t ]va20 sa[ m ] pattyAgaiH zauryeNa ca vigatAnusa[ m ]dhAnasamAhitArAti pakSamanoratharathA kSamaMgaH smyguplkssitaanekshaastrklaalokcritghrvi1 vAMco niTa 2 vAge pati 3 vAMcevisa adhuro che, mAtra nIcene bhAga kare che. 4 vAMce tsyaanujH| mAnI chAnI yesAyanAmA hAnI paM. 15-16,4.... .14me dhruvasanathAlanu saM. 310nuM dAna ane pAchaLanAM dAna jevAM ke i. e. . 12 pA. 148 paMkti 17 ane vo.7 pA. 74 5. 18 AdhAra. 5 76263 / vAMyA samabhilaSaNIyAM 7vaaNy| paramabhadaiva 8 pAyA odvahan / pAyA parAvaha 10 pAyA ras 11 vAMyA praNatimekAM 12 pAyA pratikriya 13 pAMyA nIca 14 bAya azeSaiH 5 vaay|| ra4 15 zabda rada karo 17 A bI svartha rada kara 18 vAMce yama 19 visarga adhuro che, u5ye bhAga tarAyo cha.20 pAyA Adhigamavihita 21 vAyA paritoSa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 7 mAnAM tAmrapatro 21 bhAgopi paramabhadraprA [] pra ]kRtirakRtR [ tri ] maprazrayopi vibha [ na ] yazobhAvibhUsana: [tipakSa samarazatajayapatAkAharaNapratyayodagrabAhudaNDavidhvaMsita 22 darpodayaH svadhanu[ : ] prA[ pra ]bhAva [ pari ] bhUtAstrakauzalAbhimAna sakalanRpati maNDa[ lA ]bhinanditazAsanA[ na ]: para[ mamA ]hezvaraH zrI [ zrI ]gharasA [ se ]naH [ // ] tasyAnujaH ta[ t ][ [ AdAnu ] 23 ddhyAtaH saJcarin[ A ]tiru [ za ]yita sakalapU [ r ]vvanarapatiH dussAghanA[ nA ]mapi prasAdhayitA viSaya [ A ]NAm mU [ r ] [ i]m [ A ]niva puruSakAraH parivRddhagu[ NA ]nurAga [ nirvya ] 24 racitavRtti [ bhi]: manuriva svA[ sva ] yamabhyupapannaH prakRtibhiravi[ ghi gatakalAkalApa[ : ] kAntitiraskRtaMsalAchanaiH kumudA[ da ]nAtha [ : ] prAjyapratApasthagitadiga[ n]tarAla [ : ] 25 pradhvaMsitadhvAntarAziH satatoditasavitA prakRtibhya [ : ] para[ m ]pratyayamartyavantamatipa[ ba ]hutithaprayojanAnubaMdhamaMm [ A ] gamaparibhU [ pU ] [ m ]vidadhAma ( na ): sandhivigraha 26 samAsanizcayanipuNa [ : ] sthAnamanupadezaM dadaMtaM guNavRddhirAjadinitaM sa [ - ]sk[ A ]rasAdhUnAM rAjyazAlA tu [ r ]ighatantrayorubhayorapi nizNAtaH prakkR27 tivikramopi karuNAmRduhRdayaH zrutavAnapyi ( a ) garvva [ i ]taH kAntopi prazami[mI ]zi[stha ] rasauha [ A ]ddami nirasitA doSadoSavaitAmudaya samupajan [I]28 tajanAnurAga parivR [ ]hita bhuvanasamatthitaprathita bAlAditya [ tya] dvitIya nAma[ A ]paramamAhagvanaiM grI[ zrI ]dharasanaH [ // ] tasyasutaH tatpAdaradele praNA29 madharaNikaSaNadi[ ja ]nitakiNalAMchanalalATacandrasa[ za ]kala[ : ] zizubhAva eva zravaNanihitamaiauktikAlaMkAravibhramAmalazrutavizo [ ze ] [ : ] pradAna sa - 30 lilakSAlitAgrahastAraviMdaH vyAsa iva mRdukaragrahaNAdamandIkRtAnandavidhiH vasu[ - ]dharAyAH rA[ kA ]rmurA[ kA ] dhanuvva [ e ]da iva sabhAvinAzalakSyakalApa[ : ] pra 1 vibhUSaNaH 2 va salAJchana va AnubaMdham 4 vAM vidhAnajanita 6 mA jIle doSa 26 127 pAMca mAhezvara 84. me. ve. tenA potAnA chAnapatra paM. 8-10 tebha na tyApachI bhIla ne vyAdhAre va 10 the| kanyAyA 11 pa saMbhAvitAzeSa 86 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 291 sthAnAnurUpamAdezaM dadataM bhavanyA 6.15 me 10 pAdakamala dhruvasenaH 8 1 www.umaragyanbhandar.com
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 gujarAtanA aitihAsika lekha 39 NatasamastasAmantamaNDalApamonibhRta cUDAmaNaniyamanaMzAsanaH parama [ mAhe ]zvaraH paramabhaTTAraka mahAra [T] jAdhirAja parama [ - ]zvara cakravartti zrI dha 32 rasenaH [ / / ] tatpitAmahabhrAtR zrI zilAdityasya vA [ zA ]pANerivAgrajanmano ' bhaktibandhurAvayava[ kalpitapraNate ]ratidhavalayA tatpAdAravinda prapR[ vR ttayA caraNanakhamaNi 33 [ru ]cA mandAkinyeva nityA [ tya ] mamalitottamAMva[ ga ] dezasyAva [ ga ] styasya[ e ]va rAja ko [ rSe ]: da[ ]kSiNyamAnatanvAnasyeM prabaladhavaligno [ mnA ][] valaya [ - ]na ma 34 [ NDita ] kakubhA navayAtharalitAzepiH khanna parivaeNmamaNDalasyapaye [ yo ]dazyAma zikharacUcurakacisamavinyastastanaMyugAyAH kSit [ e ]H paty[ u ]: zrI[ derabha ]Ta35 sthAgrajaH kSiti [ pa ] sa [ - ]hateH caruvibhAgasya gu[ zu ]ciryyagoGgukebhRtaH svayaMvarAbhilASiNImivarAj [ y ] a zriyamarpayantyAH kRtapara[] graha [ : zauryyamapratiha] 36 tapratApAnamitaMpracaNDaripumaNDalaM maNDalAgramapAlaMvadhuAMnaMH zaradi prasabham [ A ] kRSTa zilImukha pA[ vA ]NAsanApAditaprasAdha[ nAnAM ] 37 paramuvAM vidhivadAcaritakaragrahaNaH pUrvvam [ e ]va vividhavarn [ N ] oj [ j ] valena mru[ zru ]tAtizay [ e ]no[ dbhA ] sita zravaNayugalaH puna[ : punarukteneva ratnA ] 38 [ la ] G [ k ]AreNAlaGkRtaprotraparisphuratkA[ ka ] TakavikaTakITapakSaratnAkaraNamipacchinnaMpradAnasalilanivahanavase [ kavilasannavazaivalAM ] 39 kuramaipaiAprapANimudvaha[ n ] dhRta viza[ 1 ]laratnapa[ va ] layajaladhivela [ 1 ]taTAyama[ 1 ]nabhujapariSvakta viSvam [bha] raH paramam[ ] hezvaraH zrI dhruvasenastasyAgra 1 pAMthA maNDalottamAMgadhRtacUDAmaNIyamAna 2 dharasena 4 thAnA peAtAnA saM. 326 ASADha su. 10 nA dhanapatranI paMDita u8 me nIce mulya pADa che. cakravarttizrI ajjakapAdAnudhyAtaH zrI. ( . . . re|. . se. ve. 105.78 bhane . me. ve. 15.16 ) te tenA te varSanA bhASa nA dAnapatramAM ( jenA khIjA patrAneA ja tarajumA prApya che.) iM. e. vA. 1 pA. 45 mAM paNa te ja pATha che. tyAra pachInA badhA dAnapatrAmAM tema ja tenA potAnA 330 mA varSanA dAnapatramAM (i. e. ve. 7 bhA. 75 paM. 41 ane vA. 155. 340 5. 40 ) zrI ajjakapAdAnudhyAtaH me zrI3 levAmAM AvatuM nathI. 3 AnI pachInI peDhInA taratanA dAnapatra eTale ke kharagraha bIjAnA 330 mAM varSanA dAnapatra( i. e, ve cha 48. 48) AdhAre AMgajanmano 4 va AtanvAnasya 5 vAMyA nabhasiyAminIpaterviracitAkhaNDapariveSa cUcukarucirasatya vindhya stana 7 upara yAsInoTamAM para bhIlanA niyaMtranI paM. 32 nA khAdhAre aMganaH saMhaterAnurAgiNyaH 8 2 yazazuka 10 vye| apratihatavyApAramAnamita 111 ivAlambamAnaH zrotraH 13 vA avicchinna 14 / nivahAvazeka 15 yA iva 8 vA 12 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 7 mAnAM tAmrapatro patarUM bIjuM 40 [ jo paira ]ma [ hIpa ]tisparddha [ rza ]doSanAga [ rA ] [][ - ] lakSyA svayamatispaSTaceSTamAzliSTAGgayaS[ Tiratirucirataracarita garimaparikalitasakalana ] [] ravi khacita 41 parikRSTAnurAga[ sa ] rabhasavazIkRtapraNatasamastasAmantacakracUDAmaNimayUkha[ caraNakamalayugalaH ]proddAma [ dara ]-do- [ INDa ] dalita dviSadva42 rgadarpaH prasarpatpatIyaH pratApaploSitAzeSa zatruva[ - ]zaH praNayipakSani[ kSiptalakSmIkaH preritagadotkSi ]ptasu [ darzana cakra ]: parihRta 43 [ bAlakrI ]Do anaghaH kRtadvijAtirekavikramaprasAdhitagharitrItalonaGgIkRta jalazayya[pUrva puruSota ]maH sAkSAddharma iva samyag [ vya vasthA 44 pitavarNAzramAcAraH pUrvairapyurvvi [ rvvI ]patibhiH tRSNAlavalubdhaiH yAnyapahRtA[ ni devabrahma ]da [ e ] yA [ ni te ]SAmapya[ tisarala ] manaH pra 45 [ sa ]ramutsa[ ka ]la [nAnu ] modanAbhyAM parimudita [ tri ] bhuvanAbhinanditocchritotkRSTaghavaladha [rmma ] gh [ vaja ]: [ prakAzita ni ]javaMza: da [ - ]vadvijagurU [napratipUjya yathArha ] manavarata - 46 pravarttitamahodrana[ ]didAnavyavasanAnupajAtaM saMtoSApAttAdAra kIrttiH [ paraM ]parA [danturita ] []ladikcakravAlaH [ spaSTamevaya ] [ - ] dharmmAdityi [ tya ] 47 [ dvitIyanAmA para [ ma ] mAhezvaraH zrIkharagrahaH [ // ] tasyAgrajanmanaiH kumudaNDazrI[ vikAsinyA kalAvatazcandrikayeva kIrtyA dhavalita sa ]kaladigmaNDala 48 lasya khaMDitAguru [ vi ] lepanaviDazyAmala vindhya [ rau ] lavipulapayodharAyAH kSi[teH patyu ]: zrIzIlAdityasya sUnu[ navaprAleyakiraNa i va 49 pratidinasaMvarddhamAnahRdayakelA candra[ R ]vAla: [ kesara ]ndra [ rA ] rivarAjalakSmIM sakala~vana[ sthalImi ]vAlaMkurvvANa: [ zikha ]NDiketana iva ruci [ maccU[T][ust: ] 50 pracaNDazaktiprabhAvazca zaradAgama iva dvizatAM paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvara zrIbappepAdAnudhyAtaH paramabhaT []raka [ mahArA ] 293 1 nhAnAbhAi pachI moTAbhAinuM varNana jarA vicitra che. paraMtu mano pATha kharagaDha pAtAnA sa. 337 nA dhanapatra ( 4. me.vA. 7 pA. 78) paM.37 me pazu che, tathA te zaMhAthI para che. tyA pUchanA dhAnapatreobhAM pazu te na pA che. 2vA vyavasthAnopajAta athavA vyavasAyopajAta 3 pAMye kIrti 4 nhAnA pachI bhoTAbhAInA varNunanA gayA zrIle hAmI che. pazu agrajanmanaH ne pahale agrajaH samAyuM chate lUsa sivAya te pATha nIcenA dAnapatrAmAM che, tethI te zuddha che te niHzaMka che. zIlAditya trIjAnA sa. 352 nA jJAnapatranI paMkti 41 me tyAra pachInAM mAM dvAnapatramA pazu mAMDInI bhAi agrajanmanaH che 5 vA piNDa 12 hRdaya 06 26 43 7 vAMyA lakSmImacala 8 bhAMDI vo loga bhUI hevAye cha. yo bhAga nIce mukNa hovo lekhe: zaradAgama iva pratApavAnullasatpadmaH saMyuge vidalayannambho dharAniva paragajAnudayatapana bAlAtapa iva saMgrAmeSu muSNannabhimukhatAnAmAyuSi dviSatAM 84 the. ve. 5.pA. 212 ne AI. sa. ve. 4.pA. 88 me Ayena zIsAhitya 4 thAnAka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 394 gujarAtanA aitihAsika lekha 51 jAdhirAjaparamezvaraH zrIzIlAdityadevastasya sutaH pAramaizvarya'[ : ] kopAkRSTa nistu [ stri]za pAtavidalitArAtikarikumbhasthalollasatpa[ mRta ma ]hApratApAnalaH prA[ kAra - 12 [parigasa]jaganmaNDalalabdhasthitiH vikaTanija doINDAvalambinA sakalabhuvanAbhoga. bhAjAmanthAsphAlanavidhu[ tadugdhasindhuphe[ napiNDapA ]NDurayazovitA[ nena ] 53 vihitAtapatraH parama[ mAhe ]zvaraH paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAjaparamezvarazrIbappa. pAdAnudhyAtaH paramabhaTTAraka mahArA[ jAdhi ]rAja pa[ ramezva ] [ zrI ]zIlAditya [ devaH ] [1] [ tatputraH ] 54 pratApAnurAgapraNatasamastasAmanta cUDAmArinakhamayUkhainicita raha ja itapAdAra vindaH parama[ mA mahezvaraH paramabhaTTAraka mahArAjAdhirAja paramezvara zrI[bappa]pAdA 55 nudhyAtaH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvarazrIzIlAdityadeva[ : ][ // tasyA tmajaH prazamita ri( ? )pu( ? )baladarpaH vipulajayamaMgalAzrayaH zrIsamAliM [ gana lAli ]ta 56 vakSA[ : ] sam[ u ]poDhanArasiMdhavigrahorjito[ d]dhurazaktiH samuddhA[ddhata vipa kSabhUbhRtkRtanikhilagomaNDalarakSaH puruSottama[ : ] praNatanAbhUtaM pAsthivakirITa57 [ mA ]Nikya[ ma ]sRNitacaraNanakhamayUkha raMjitAgoM digvadhUmukhaH paramamAhezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparamezvarazrIbappapA58 [dA ]nuddhayAtaH paramabhaTTArAMmahAralaghirAje paramezvarazrIzIlAdityadevaH paramamAhe. zvaraH [ // ] tasyAtmajaH prathitadussahavIrya cakro lakSmyAlaya[1] 59 [ nara ]ka nAzakRtaprayatnaH pRthvIsamuddharaNakAryakRtaikaniSThaH saMpUrNacandrakaraji. [rammalajAtakIrtiH [ // ] jJAta[ 9 ]ya[ 7 ]m [ [ ] uNamayojitavai[ ra] pikSaH saMpa[na].. 60 [- ]ma(1) sukhaH sukhadaH sadaiva jJAnAlaya[ : ] sakalavanditalokapAlo vidyAdharairanugataH prathitaH pri[ pRthivyA[ // ] ratnoja[ j ]vlovrtnu-saM. 70 nA dAnapatranI 5. 46 anusAra tema ja zIlAditya 5 mAnA saM. 403nAM be dAnapatro (ja. joke, ......11.343 sana.U.ralyani. 15 mI . 45 bhane 49 sAdhAre tema ja A bhAgane nIce tarajume Apela che tenI noTamAM Apela samajutIne AdhAre vAva" vAMco. zIlAkiya ka AnA saM. 241 nA dAnapatra( i. e. va. 6 pA. 20)nI che. 51 me AMhInI mA khATa pATha paNa .zIyAlsina . 352 nAnI paM. 51 mA (4.sa.1.11 5.308) paramamAhezvaraH sane zrIzIlAdityadevaH sabhecyA vAva sanAtana saya bhI36ne samatA Aga zahApA. 1mAnI paDela shh| mahAyA. Apa pAnIya bhuma: tasya suto parapRthvI nimma. NivyavasAyAsAditapAramaizvaryaH 2 vAMyA cUDAmaNimayUkha 3 pAyA praNataprabhUta 4 pAMyA AzeSa 5 vAMyA paramabhadhAraka kaGRbApAna 6 mAgalI paMktimAM AvI gayela che tethI A bIrUda nakAmuM karI lakhyuM che 7 chaMda vasaMtatilakA tema ja pachInA traNa zlokomAM paNuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 295 zIlAditya 7 mAnAM tAmrapatro 61 [ M ]NaratnarAziH aizvaryavikramaguNaiH paramairupetaH sata[ t ]vopakArakaraNe satataM pravRttaH sa[ 1 ]kSAja[ ]nAInA[ na ]ivAditaduSTadarpaH [ // ] 62 yuddhAH sakRd gA[ ga ]jaghaTAghaTanaikadakSaH puNyAlayo jagati gItamahApratApaH rAjA dhirAjaparama[ 1 ]zvaravaMzajanmA zrIdhUbhaTo jayati jA63 tamahApramoda [ // ] [ sa ca paramezvaraH paramabhaTTArakamahArAjAdhirAjaparAma___ zyarai zrI pa[ bappa pApA[ dA nuyAtaH para[ rA ]mabhaTTArana( ka )mahArAjA64 ghirAjaparamezvara zrI zIlAdityadevaH sarvAneva samAjJApayatyastu vaH saMvidita[-] yathA mayA ma[ 1 ]tApitrorAtmanazca puNyayazobhivR65 ddhaye aihikAmuSmikaphalAvAptyarthaM zrImadAnandapuravAstavyatacAtuvidyasAmAnya za[] rAkSisagozra[tra ]baddacasabrahmacAri 66 bhaTTAkhaNDalamitrAye[ ya ]bhaTTa viSNuputrAya balicasvaizvadevAmihotrakatukR[ kri] yAdyutsarpaNA tye grI[ zrI ] kheTakAhAre uppalaheTa 67 pathake mahila[ ? lA ]balIna[ 1 ]magrAmaH sodraGga;[ : ] sa[ ]parikA[ ka ] raH sotpadyA[ dya ]mAna viSTikaH sabhUtapA[ vA ]tapratyAdoyaH sdazAparAdhaH sa68 bhogabhAgaH sadhAnyahiraNyAda[-]yaH sarvarAjakIyAnaH ahastaprakSopazIyaH pUrvapra dartadopadAyapramadAyavarjI bhA( bhU )micchidranyAya[-]nA can [ dra ][ 2 ]kA69 rNavakSitiparvatasamakAlInaH putrapautrAnvayabhogya udaya( ka )tisargeNa brahmadAya. tvena pratipAditaH [ / yatobhya[ sya ]ocitayA brahmadA[ yasthi - 7. tyA muMbataH kRSataH karSApayataH pratidizato vA nakazcitadvayAsedhe vartitavya[-] AgAmibhadra na[ na ]patibhiH a. 71 smadvaMzajairanyaiA nityAnityAnyaizvaryANyasthira[-]mAnujya (Sya )kaM sAmAnya ca bhUmidInaM phalaM avagacchadbhiH ayama72 mahAyonumantavyaH pAlayitavyazca[I]uktaJca pe(ve)da byAso[se]navyAsena []bahubhi [1]vAsuradhA~ bhuktA rAjabhiH sagarAdibhiH 73 yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phala[ ] / []yAnIhe dattAni purA na . [narendraiH dhanAni dhAyatanAkRAtAni" nirmAlyavAntaH 1vAMyA yuddhe 2 pAyA pramodaH pAyA paramamAhezvaraH 4 vaay| paramezvara 5 bAya ANaM pAyA pratyAyaH 7 pAyA rAjakIyAnAmahastaprakSepaNIyaH 8 vaay| devadAyabrahmadAyavarja 4 yA vvAnityAnya 1. pAMyA dAna 11 kAtaranAre pahelAM zA kotarI pachIthI A sudhAryo lAge che. 12 chaMda anuSTramle ka 13 vAMco vvasudhA 14 cha Anii lati bhane 6400 15 pAyA AyatanIkRtAni 16 yA vAnta. 87 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 gujarAtanA aitihAsika lekha [ ko ] nAma [ sA ]dhu[ : ]pratirAdadIteH [ // ] sva [][ ]tiSThati bhu[ bhU ]midaH a ]ccha [ ca ] tAnyeva nara 74 prati[ mA ]ni tAni ke SaSTivarva[rSa ] sahasrANi [ A ]cchettA cAnumaMta [ 71 [ ke va ]set // bhuSvATavizvate [ to ]yAsu suSukoTaravAsinaH kRSNa[1] hRyo hi jAyanto[ nte ]bhUmida [ 1 ]yaM haranti ya [ ] ||dutketre mahApratIhA76 [ ra ]....hai [ 1 ]kSapaTAlika trarAjakulai zrI siddhasena [ : ]zrI [ zrI ]zarvvarTasutaH [ / ]tava[ thA jtanniyukta pratinarttaka kulaputrAsA[ mA ] y 77 mAtya ga[ Da ]hena hembaTaputreNa likhitamiti // saMva[ t ] sara zatacatuSTaye saptacatvAriMzadadhike dyeSTe zuddha paJcamyAM aGka 78 sa[ : ]saMvaM 400, 40, 7. zre[ jye ]STha gu[ su][ // ]svahasto meme [ // ] Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat chIneo manuSTup vaye vindhyATavISva 4 1 vA punarAdadIta 2 mA bhane yonI guja5 vAMcA dUtai 6 ahI be agara traNa zaMkAvALA akSarA kAtarelA che. DA. jIlare tene zrIdheTa vAMcI deha nAma zivela. paSya mAtra mahAkSapaTalikanoma 4ye. 7 va artha nathI nete sone samantuM nathI. 8 (mere| zAsanam eva jyeSTa 10 vaaNthe| saMvat 11 asama bhAM A be zabdo nIce hI sahita 70-78 paMktine cheDe judA pADelA vibhAgamAM Apela che. paTalikarAnakula, trano www.umaragyanbhandar.com
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 7 mAnAM tAmrapatro bhASAntara OM ! svasti ! vikhyAta AnantapuramAM vijayI nivAsasthAnathI'--maitrakeAnI atulakhaLavALI mahAna senAe sAthe aneka yuddho karI yazasaMpanna, zatruone baLathI namAvanAra ane pratApathI vaza karelA ane dAna, mAna ane saraLatAthI prApta karelA ane anurAgathI anurata maula bhRta zreNinA "maLathI rAjyazrI prApta karanAra paramamAhezvara zrIbhaTTArkanA achinna vaMzamAM jeNe nija mAtapitAnAM caraNakamaLane praNAma karI sarva pApa dhoI nAMkhyAM hatAM, jene bAlapaNuthI talavAra khIjA kara samAna hatI, jenuM maLa nija zatrunA samada mAtaMgeAAM kapeALa upara karathI prahAra karI prakAzita thayuM hatuM, jenA padanakhanI razmi tenA pratApathI namAvelA zatruonA cUDAmaNinI prabhA sAthe bhaLatI, jeNe sakaLa smRtithI nirmANa thaelA mArganuM sArI rIte paripAlana karI nija prajAnAM hradaya anurajI rAja zabda spaSTa ane ucita karyAM hatA, je rUpa, kAnti, sthiratA, gAMbhIrya, buddhine saMpadamAM anukrame smara, indu, adrirAja ( himAlaya ), sAgara, devAnA gurU ( bRhaspati) ane dhaneza karavAM adhika hatA, je zaraNAgatane abhaya devAmAM parAyaNu hAvAthI nija sarva parAkramanAM kAryAMnAM phaLa tRNavata lekhatAH jevidvAnA, mitrA ane praNayijanAnAM hradaya prArthanA karatAM adhika dhana ApI rajatA, ( ane )je akhila bhUmaMDaLaneA sAkSAta Ananda hatA te parama mAhezvara zrI guhusena hatA. . ( lITI. 7) tenA putra, jenAM sarva pApa tenA pitAnA padmanakhanI razminA prasArathI banelI jANavI nadInA jaLanA pravAhathI dhAvAI gayAM hatAM, jenI lakSmI lakSa praNaya janAnuM pAlana karatI, jenuM sarva AkarSaka guNNAe tenA rUpanI abhilASathI AturatAthI avalaMkhana karyuM che, je sarva dhanu paeNrAne naisargika khaLa ane zikSAthI prApta karelI vidyAnI vizeSatAthI vismaya pamADatA, je pUrvenA nRpAe karelAM dAna rakSatA, je nijaprajAnAM duHkha haratA, je zrI ane sarasvatIne ekatra nivAsasthAna hatA, jenA pratApa nija zatrugaNunI lakSmInA upabheAgamAM dakSa hatA, (ane) je nija pratApathI prApta karelI vimaLa rAjyazrI saMpanna che te paramamAhezvara zrI dharasena( 2 ) hatA. (lI. 10 ) tenA putra, ane pAdAnuyAta, jeNe dharmapAlanathI prakAzita artha, sukha ane saMpadanA sevanathI dharmAdityanuM apara nAma prApta karyuM hatuM, jeNe sakaLa jagatane AnandakArI ati adbhuta guNAthI sarva miMDaLa vyApI dIdhuM hatuM, je aneka yuddhomAM vijayanI prabhAsaMpanna talavAra tejathI prakAzita kAMdha upara mahA manArathAnA bhAra dhAratA, jenI mati sarva vidyAnA vibhAgAmAM pAragata hAvAthI zuddha hAvA chatAM kiMcita subhASitathI sahelAithI tuSTa thatI, jenA hRdayanuM gAMbhIrya janAthI agAdha hatuM chatAM aneka sukRtyAthI spaSTa thatA parama kalyANu svabhAvavALA hatA, ane jeNe kRtayuganA nRpAnA ( sadAcAranA ) pUrAI gaelA paMtha zuddha karI mahAyaza prApta karyAM hatA te parama mAhezvara zrI zIlAditya ( 1 ) hatA. ( lI. 14 )tenA anuja ane pAdAnudhyAta, te( Indra ) upendranA vaDIla andhu hAya tema tenA vaDIla andhathI abhilASita rAjyazrI kAMdha upara dhAratA, tenA Adeze pUrNa karavAnA eka ja AzayathI ane sarvottama vRSabhanI peThe jyAre dhurI dhAratA tyAre zrama ke mAnandanA upabhegathI kSINu na thAya tevIsaMpada saMpanna, jenuM pAdapITha tenA pratApathI vaza thaelA aneka nRpAnA cUDAmaNinI prabhAthI prakAzita hatuM chatAM anya janeA taraph tiraskArane laIne udbhavelI ugratAthI mukta svabhAvavALA hatA, jenA zatruone purUSArtha ane abhimAna mATe vikhyAta hatA chatAM namana sivAya anya mArga na hatA, jenA vizuddha zuNAnA saMcaya sakala jagatane Ananda ApatA, jeNe kaliyuganA sarva mArganA khaLathI nAza karyAM hatA, jenuM ati umadA hRdaya utaratI padavInA mANasA 297 1 AnA sabaMdha paMkti 64 mAM zrIzIlAditya cha mA badhA leAkAne hukama kare che tenI sAthe che. 2 indranA nAnA bhAI upendra te viSNu che. kRSNane indranI laDAI ane kRSNanI jitanA AmAM ullekha che. ( viSNupurANa vi. pa. ma. 30 ) uparanA kissA uparathI anumAna thAya che ke zIlAditya 1 lAne ane kharamata 1 lAne kaMI phleza thayA haze ane temAM zIlAditye peAtAnA nAnA bhAInA lAbhamAM jatuM karyuM hoya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 gujarAtanA aitihAsika lekha upara mATAI bhe|gavavAnA doSa vinAnuM hatuM, je purUSArtha mATe vikhyAta hatA, je zrutinA parama jJAnasaMpanna hatA, ( ane )je ekatra thayelA zatrunupAnI lakSmIthI sahasA svayaMvara tarIke grahaNa thavAthI vIra purUSAmAM prathama padanI prApti spaSTa karatA hatA te parama mAhezvara zrI kharagraha (1) hatA. ( lI. 19 ) tenA putra ane pAdAnudhyAta je sarva zAstramAM nipuNatA prApta karI sarva vidyAnAnA manamAM parama Ananda upajAvatA, jeNe satva, saMpada ane dAnathI ane zauryathI tenA baLanA vicAramAM atinimagna thayelA heAvAthI tenA sAme ekatrapaNe thavAnI zakti gumAvI dIdhI hatI temanA manArathanI dharI lagna karI nAMkhI, je zAstra, kalA, ane leAkcaritanA aneka vibhAgathI pUrNa naNItA hatA chatAM paramabhadra prakRtivALA hatA, je nAgaka snehALa hatA chatAM vinayathI ati AkRSita hutA, je seMkaDA yuddheAmAM vijaya dhvaja levA nija dRNDa samAna kara uMcA karatA tenAthI tenA zatruonA mada haNutA, ane jenI zastra kaLAnA maDha tenA dhanuSanA prabhAva vaDe vaza thayeA hateA tevA sakaLa rRpamaMDaLathI jenA AdezanuM abhinandana thatuM parama mATezvara zrIdharasena ( 3 ) hatA. ( lI. 22) tenA anuja ane pAdAnuSyAta, je tenA udayathI utpanna thaelA janAnA anurAgathI akhila bhuvana bharAI gayuM hatuM tethI yeAgya arthavALA mAlAdityanA apara nAmathI vikhyAta hatA, je sarva nRpAthI sucaritamAM adhika hatA, je durlabha arthanI sAdhanA karatA hatA, je sAkSAt purUSArtha hatA, jenuM tenA sadguNNA mATe ati premavALI prajAthI manu samAna avalaMkhana thatuM, jeNe sarva vidyA ane zAstramAM nipuNatA prApta karI hatI, je kAntimAM kalaMkavALA indune zaramAvatA hatA, jeNe nija ati tejathI (pratApathI) digantara bharI dIdhuM che, jeNe timiranA nAza karyAM hatA, je nitya udaya pAmatA sUryasamAna nija prajAnA parama vizvAsa tenA kalyANanA aneka arthamAM pravRtta rahI pUrNa siddha karatA ane je satata vRddhithI paripUrNa hatA, je saMdhivigraha ane samAsanA nizcayamAM nipuNa hAI ceAgya sthAne Adeza denAra guNavRddhividhAnanA saMskAramAM vikhyAta che te rAjya ane zAlAturIya| khanne taMtrAmAM nipuNa hatA, je naisAma~ka rIte vikramavALA heAvA chatAM karUNAthI mRdu hRdayavALA hatA, je zAstrathI pUrNa jANItA hatA chatAM mada rahita hatA, je kAntivALA hatA chatAM zAntithI bhareleA hatA, ane je mitratAmAM sthira hatA chatAM doSavALA janAnA tyAga karate, te parama mAhezvara" zrIdhruvasena ( 2 ) hatA. ( lI. 28) tenA putra, jenuM indukalA samAna kapALa tenA pApadmane praNAma karatAM bhUmi sAthe gharSaNanA cihnavALuM hatuM, jene khALapaNathI ja karyuMmAM dhArelA mauktika alaMkAranI suMdaratA samAna vizuddha anurAga zAstra tarapha hatA, jenI kamaLasamAna AMgaLIe satata jJAnanA pravAhathI bhIMjAelI hatI, je kanyAnA kara mRdu rIte ( lagnamAM) grahI tenA sukhanI vRddhi karatA hAya tema haLavA karA laIne pRthvInA sukhanI vRddhi karatA, je dhanurvidyAnA sAkSAt avatAra hoya tema sarva lakSita artha sahasA jeI letA, ane jenA Adeze| tene namana karatA sarva sAmaMtAnA zira paranA cUDAmaNi samAna hatA te parama mAhezvara parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja, paramezvara ane cakravarti zrImAna dharasena (4) hatA. ( lI. 32 ) zrI zIlAditya (1) je tenA pitAmaha.( kharagraha 1)nA vaDila banyu hateA ane je sAraMgapANi sAkSAt hatA tenA putra, je anurAgathI aMga namAvI praNAma karatA, jenuM ziSa nitya pApadmanAM nakhanA ratnanI razminA ati tejathI maMdAkinI jema vizuddha thatuM, je agastya DAya 1 cAlAtura gAmamAM janmelA vyAkaraNI pANinI saMdhivigraha vigerenA sAdA artha tathA vyAkaraNI arthe nUDI ddI rIte ghaTAvyA che. 2 cakravartinA artha meAnIyaravIlIyamse nIce mujba karyA che: jenA thanAM cakra game tyAM vinAavarAdhe phare tevA rAjA, athavA e dariyA vaccenA pradeza( cakra )nA rAna. viSNupurANa pu. 1 ma, 13 zyA. 46 mAM cakravattinA artha nIce mujaba che: badhA cakravartinA hAthamAM viSNunA cakranu lAMchana heAya che. sAdhAraNa rIte tenA artha sarva pradeza upara rAja karanAra rAjA evA thAya che. 3 upara batAvelA dharasena 4 thAne pitAmaha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 299 zIlAditya 7mAnAM tAmrapatro tema sarva dizAmAM vinaya darzAvate rAjaRSi hatA, jenA yazanI ati prabhAvALI kaLA je sarva maMDaLane bhUSita karatI te nabhamAM IndunI kalA banatI, ane je ghanazyAma vAdaLathI stanA samAna zikharavALA sA ane vidhya rUpe ramya payodharavALI bhUmine pati hatA te zrI de2bhaTane putra je sarva na5maMDaLamAMthI teonA yazathI rAjatAM saMda2 vo je te tene arpatI hatI te (vastra ) dhArI tenA taraphanA anurAgane laIne svayaMvara tarIke svIkAratI hatI te rAjyazrInA lagnamAM svIkAra karyo, je tenA pracaMDa zatruonA maMDaLane namAvanAra talavAra mAphaka tenA saphaLa zaurya upara AdhAra rAkhate, je zarada RtumAM tenA dhanuSa jenAM para baLathI pUrNa kheMcelAM hatAM tenAthI jenI ane nAza thayela hatuM te zatruonA pradezamAMthI egya rIte kara letA. jenA karNa zAstranA vividha varNanI ujajavaLa zratinA atizayapaNuthI alaMkArita chatAM punaH zrutinI punaH uktithI alaMkArita thatA hoya tema ratnathI bhUSita hatA, ane je satata dAna rUpI jaLamAM ramya dekhAtA zaivalanA nava aMkara jema prakAzatAM kaMkaNuM ane suMdara jaMtunI pAMkhathI ane 2nAM kiraNethI Ata kara uMco karI ratna pravalaya dhAraNa karatA hatA tethI sAgaranA taTanA kinArA samAna bhAsatA karathI akhila bhUmine AliMgana karate te parama mAhezvara zrI dhruvasena (3) hate. (lI. 39) tene vaDIla badhu, jenuM apara ucita nAma dharmAditya bIje hatuM, jenA nAjuka aMgane jAhera rIte lakSamI devIe anya gRpanA sparzanA kalaMka nAza karavAnA nizcayathI Alegana karyuM hatuM, je anya sarva nRpe karatAM pratA5 kAryomAM adhikatAvALo hatA, jenAM pAdapa tenA taraphanA ati premanA baLathI vaza thaI zira namAvatA sarva sAmaMtamaMDaLanA mugaTanAM maNinI ramithI AbhUSita banyAM hatAM, je tenA vizALa ane vipula karanA daDathI zatrugaNane mada hato, je dura phelAtA tenA ati ugra pratApathI zatruonA samasta vaMzane khALa, je nija sarva saMpada praNayi janene Apate, jenI pAse te upADate te gadA hatI ane te pheMkate te caka hatuM, je bAlakrIDAnI avagaNanA karate, je kadI dvijane tiraskAra nahIM, jeNe nija pratApathIja sakaLa bhUminI prApti karI hatI, je mUrkha janene aMgIkAra karate nahIM, je apUrva jAtimAM zreSTha * janemAne eka hate; je sAkSAt dharma hoya tema teNe vividha jAti ane AzramanA niyamo yogya rIte karyA, jenA dharmanA ucca ane uttama zveta dhvajanuM, tenI zuddha prakRtinA AnandathI karatAM ane pachI ala5 lesane laIne pUrvenA tRpAe japta karelAM dAnamAM ( bhAvi upabhegamAM) ane dvijone anumati ApI tethI prasanna thaelAM tribhuvanathI abhinandana thatuM, jeNe nija vaMzane ujajavaLa karyo hato, ane je devo, dvi ane guruonI sevA karI dAna devAelA jananI pAtratA anusAra satata udvega Adi anya hakka sahita udAra dAnathI udbhavelA sateSathI prApta karelA uttama yazathI sarva bhUmaMDaLane bharato te parama mAhezvara zrIparagraha (2) hate.. ( lI. 47) tenA vaDIla badhu, zrI zIlAditya (2)jeNe sarva bhUmine kumudanuM saudarya khIlavanAra pUrNa IndunA prakAza samAna nija yazathI zveta karI; (ane ) je khaMDita agurU vilepananAM samAna zyAma vidhya parvato rUpe vipula padhara dhAranAra bhUmine svAmi hato, tene je dina pratidina kaLAmAM vRddhi pAmatA nava caMdranI mAphaka kaLAmAM vRddhi karato, je parvatanA vanane AbhUSita karatA yuvAna girirAja (siMha)jema rAjyazrIne AbhUSita karate, je mayUra davajavALA kArtikeyanI mAphaka zira paranI ramya zikhAthI AbhUSita hato, je pracaMDa zakti ane prabhAvavALo hate je (kamaLane vikasAvanAra )zaradanA AgamananI mAphaka (pUrNa yaza ane ati dhanathI saMpanna) je hatuM, je kiraNe vaDe megha bhedatA udaya pAmatA bAla ravi jema zatruonA gajene yuddhamAM bheda, yuddhamAM nija zatruonA prANa harate, te nija zrImAna kAke parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja ane paramezvarane pAdAnudhyAta parama mAhezvara parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja ane paramezvara zrI zIlAdityadeva (3) hate. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 gujarAtanA aitihAsika lekha (lI. pa1) tane putra, jeNe anya bhUminI racanA karI paramasvAmitva prApta karyuM hatuM, jenA mahAna pratApane prasAra pAmela agni tenI kepathI kheMcelI talavAranA prahArathI bhedatAM gajenAM kumbha upara baLatuM hatuM, jeNe divAlathI AvRta karI bhUmi para sthira pada prApta karyuM hatuM, jene chatra je nija karamAMthI laTakI raheze ane je sakala bhUmaMDaLane AvRta karato te maMthanadarUDanA maMthanathI thaelA padadhinA sveta pINusamAna yazane banelA hatA, je nija zrImAna pitA parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja ane paramezvarane pAdAnudhyAta hatuM te parama mAhezvara parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja, ane paramezvara zrIzIlAditya (4)hate. ( vI. pa3) tene putra, jenAM pAdapadha tenA pratApathI udbhavelA premane laIne namana karatA samasta sAmaMtanA zira paranAM cUDAmaNinA kiraNe AvRta thaI raMgAtAM hatAM, je nija zrImAna pitA parama bhaTTaraka, mahAjAdhirAja ane paramezvarane pAdAnudhyAta hatuM, te parama mAhezvara parama bhadraka, mahArAjAdhirAja ane paramezvara zrI zIlAditya deva (5)hate. (lI. 55 ) tene putra, jeNe nija zatruonA baLane mada zAnta kyo hato, je mahAna vijayanuM svaritadhAma hatA, jenuM vakSa:sthaLa lakSmInA AliMgananI kIDA karatuM, jenI abaddha zakti nRsiMha rUpa dhAranAra viSNu bhagavAna karatAM paNa adhika hatI, je zatrupane nAza karI akhila pRvInuM rakSaNa karate, je purUSamAM uttama hatA, je tene namana karatA baLavAna sAmaMtenA cUDAmaNithI virAjatA nakhanAM kiraNethI dUra pradeze rUpI sarva nArIonAM mukha raMgate, je tenA zrImAna pitA paramabhaTTAraka, mahArAjAdhirAja ane paramezvarane pAdAnudhyAta hatuM te parama mAhezvara parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja ane paramezvara zrIzIlAdityadeva (2) hatA. (lI. pa8) tene putra, je mahArAjAdhirAja ane paramezvaranA vazamAM avataryo che, ane, mahA sukhasampanna che- je vimukha thavA kaThaNa zairyane atizayapaNA mATe vikhyAta che, je lakSamIne nivAsa che, jeNe narakane nAza karavAne yatna karyo che, jeNe pRthvIne rakSavA parama nizcaya ryo che, jene yaza pUNendunAM kiraNe samAna zuddha che, je traNa vedanA jJAnane lIdhe guNathI paripUrNa che, jeNe zatruNono vijaya karyo che, je ..... sukhasampanna che, je sadA sukha Ape che, je jJAnane nivAsa che, je sarva lekathI prazaMsita pRthvIne rakSaka che, jene vidvAne seve che, je pRthvImAM ati dUra sudhI stuti pAmyuM che, je ratanethI AbhUSita che, jenuM aMga ramya che, je saguNarUpI rannene sAkSAta rAzi (ga) hatA, je prabhutva ane pratApanA uttama guNasampanna hate, je nitya prANIonA zreyamAM pravRtta hatuM, je sAkSAta janArdana (deva) hoya tema duSTa janano mada haNe che,-je nitya yuddhamAM gajaNinI racanAmAM mahAmativALo hatA, je puNyanuM dhAma hatuM, ane jenA mahAna pratApanuM akhila pRthvImAM gAna thatuM te zrImAna dhUbhaTa vijayI che. (lI. 63) ane te, nija zrImAna pitA parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja ane paramezvarane pAdAnudhyAta ane parama mAhezvara parama bhaTTAraka, mahArAjAdhirAja ane paramezvara zrIzIlAdityadeva (7) samasta prajAne zAsana kare che : (lI. 24) "tamane jAhera thAo ke mArAM mAtapitA ane mArA puNyanI vRddhi arthe ane A leka tema ja paralokamAM kaLaprApti arthe kheTaka AhAramAM upalaTa labalI nAme gAma, udvega, uparikara, udbhavatI veThanA haka sahita, bhUta, vAta, pratyAya sahita, daza aparAdhanA daDa sahita upabhega ane hissA sahita, dhAnya, suvarNa, ane Adeya sahita, rAjapurUSanA hastaprakSepaNamukta, ane pUrve de ane brijene karelAM dAne varja karI, mArAthI -- -- - 1 athavA kadAca mahilAkhavI, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlAditya 7mAnA tAmrapatro 302 pANInA ati ardha sahita brahmadeya anusAra, bhUmichidranA nyAyathI,candra, sUraja, sAgara, pRthvI ane parvatenA astitvakALa sudhI putra ane patrane upaga arthe bhaTTaviSNunA putra vikhyAta Anandapura zaheranA nivAsI, te sthAnanA caturvedI jAtinA, zArkarAkSi zetranA, bahuvRca sabrahmacArI, bhaTTa Akhahalamitrane-bali, carU, vaizvadeva, agnihotra ane atithinA yajha ane anya vidhinA nibhAva arthe apAyuM che. " (lI. da9) "AthI A purUSa jyAre brahmadeya anusAra tene upabhega kare, khetI kare, ke khetI karAve, athavA anyane sepe tyAre keIe pratibaMdha kare nahI. (lI. 70) A amArA dAnane amArA vaMzanA ke anya bhAvi bhadra nRpee lakSamI anitya che, jIvita anizcita che, ane bhUmidAnanuM phaLa (denAra ane rakSanAra bane) sAmAnya che ema manamAM rAkhI anumati ApavI ane rakSavuM joIe. (lI. 72) ane vedavyAse kahyuM che ke- "sagarathI mAMDIne ghaNuM nRpAe bhUmine upabhega karyo che. (ane hAla karelA dAnane je te rakSe te ) jenI je samaye bhUmi tene te samayanuM phaLa che. pUrvanA nRpee ApelAM dhana te devane Ahuti karelAnI zeSa samAna che ane ulaTI karelA anna samAna che. khare! kaye sujana te punaH harI leze? bhUmidAna denAra svargamAM 60 hajAra varSa vase che, (paNa) te dAna japta karanAra athavA temAM anumati ApanAra teTalAM ja varSa narakamAM vAsa kare che. je bhUmidAna japta kare che te nirjala vidhyAdrinA zuSka vRkSenA ketaromAM vasatA kALA sarpa janme che ! (lI. 75) AmAM dataka, zrI zArvaTane putra, mahApratihAra . .. * mahAkSapaTalika, rAjavaMzI zrI siddhasena che. ane A dAna tenA pratinidhi hembaTanA putra, pratinaka, kulaputra amAtya gRha jene te lakhavA mokalyA hatA tenAthI lakhAyuM che. (lI. 77) saMvata cAraso adhika suDatALIza, jeNa zudi paMcamI athavA saMkhyAmAM saM. 400 ane 40 ane 7, jeSTa zu. 5 A mArA svahasta che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 97 eka valabhI dAnapatranu pahelu patarU* A patarU kharaDa sthitimAM che, tenI banne bAjue tema ja nIcenA kAMThAmAM nukazAna thayu che. ane vaccethI taDa paDI che. tenI kAravALIne kAMThA karyAM che. tenuM mApa 8" x 11" che, ane tenA upara 18 paMktio lakhelI che. akSarA khIjA karatAM jarA meATA kadanA che ane te cekhkhA kAtaryA che. lekha vyAkaraNanI bhUlA vagaranA che. k A dAnapatra valabhImAMthI kADhayuM che, ane zIlAditya dharmAdityanA varNanamAM chellA bhAgamAMthI " dhanuroSo " zabdathI bhAMgI gayuM che. eTale A rAjAnuM saMpUrNa varNana ApatAM bIjAM patarAM levAthI ApaNe kahI zakIe ke A dAnapatranuM khIjuM patarU nIcenAM vAkyathI zarU thavuM oIe. jvalatarIkRtArthasu svasaMpadupasevAnirUDhadharmAdityadvitIyanAmA paramamAhezvarazrIzIlAdiSyaH / A kadAca zIlAditya 1 lAnA eka dAnapatranuM paheluM patarU hAya, kAraNa ke te rAjAnAM dAnapatrAnAM pahelAM patarAMomAM A patarAM pramANe ja aMta che. A dAnapatranuM mApa, paktie vigere paNa tenA rAjAnAM TThAnapatrAnAM patarAMe pramANe ja che. dAkhalA tarIke saMvat 187 nAM dAnapatra mujaba. akSarAntara 1 oM svasti balabhItaH prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAtratula bala sampannamaNDalAbho - gasaMsaktaMprahAra 2 zatakabvapratApaH pratApopanatadAna mAnArjjavopArjitAnuraktamaulabhUta zreNIbaLA vA paramamAhezvarazrIbhaTAdavyavacchinnarAja va kzAnmAtApitRcaraNAravinda 3 jyazrIH praNavipravidhautAzeSa 4 kalmaSazzaizavAtpramRti khaGgadvitIyabAhureva samada paragajadhaTAsphoTanaprakAzitasatvanikaSastatprabhA 5 vapraNatA rAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisaMhatissakalasmRtipraNItamArgasamyakparipAlana * ja, mA, prA. rA. e. sA. veA. 1 pA, 43 ii. bI. DIrAkara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 303 eka palabhI dAnapatra paheluM patasaM 6 prajAhRdayaraJjanAnvartharAjazabdaH rUpakAntisthairyagAmbhIryyabuddhisampadbhissmara zazAGkAdri. 7 [ rAjo dadhitridazagurudhanezAnatizayAnazzaraNAgatAbhayapradAnaparatayA tRNavada pAstAzeSa8 [svakAryaphalaH ] prArthanAdhikArthapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAda cArIva sakalabhuvana9 [ maNDalAbho ]gapramoda paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakhamayUkha santAnavista10 [ jAhavIjalau ]ghaprakSAlitAzeSakalmaSa praNayizatasahasropajIvyamAnasampadrUpa lobhAdivAzrita11 [ ssarabhasa ]mAbhigAmikairguNaissahajazAktizi[ kSAvizeSavismA ]pitAkhiladha [ nurddharaH prathamanarapati-] 12 [ samatisRSTA ]nAmanupAlayitA dharmadAyAnAmapAkartA prajopaghAtakAriNAmupa plavAnAM darza13 [ yitA zrIsarasvatyo ]rekAdhivAsasya saMhatArAtipakSalakSmIpari[ bhogadakSavika mo vikramopasaMprA-] 14 [ ptavimalapArthiva ]zrIH paramamAhezvaraH zrIdharasenastasya sutastatpAdAnu dhyAtassa15 [ jagadAnandanAtyadbhu ]taguNasamudayasthagitasamagradigmaNDalassamarazatavizada [ zobhAsanAtha-] 16 [ maNDalAgradyutibhA ]surAMsapITho nyUDhagurumanorathamahAbhArassarvavidyAparApara [vibhAgAdhi-] 17 [ gamavimalamatirapi sa ]rvatassubhASitalavenApi sukhopapAdanIyaparitoSassamagra [lokAgAdha-] 18 [ gAmbhIryyahRdayo ]pi sucaritAtizayasuvyaktaparamakalyANasvabhAvaH [ khilI-] 19 [ bhUtakRtayuga patipathavizodhanAdhigatovagrakIrtirdhAnuparodho Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM0 98 ** eka valabhI dAnapatranuM paheluM patarU A patarAnI jamaNI bAjunA thoDA bhAga bhAMgI gayA che. tathA DAbI bAjue paNa eka nhAnA kApe paDyo che. jethI agIyAramI paMkti pachIthI badhI paMktionI zarUvAtanA gheADA akSarA nAza pAmyA che. te zivAya patarUM saMpUrNa che. nIce kaDIe mATenAM e kANAMe vacce chaTTa"nuM aMtara che. patAnuM mApa 8x13"nuM che. ane tenA upara 20 paMkti lakhelI che. akSarA jarA aspaSTa thaI gayA haiAvAthI bahu muzkelIthI vAMcI zakAya che. dharasena 3 lanA varNunanI zaivAtamAM se mAMgI gayo che. A varjuna 4dvAya bigatAnusaMdhAnamAhitArAtipakSa me zayhothI puI thatuM ze. to pachI mIla patarAnI za3bAta "manorathAkSabhaMga' samyagupalakSitAneka" mevA 6 zabdothI thapI le me. dhruvasena 2 jAnAM pahelAM patarAMe sAdhAraNa rIte je pramANe pUrAM thAya che tema A patarUM paNa pUruM thAya che. akSarAMtara 1 oM svasti skandhAvArAt vAsakAt prasabhapraNatAmitrANAM maitrakANAma tulabala saMpanna maNDala bhogasaMsaktaprahArazatalabdhapratApa2 pratApopanatadAnamAnArjjavopArjitAnurAgAdanuraktamaulabhRtazreNIbalAvApta rAjyazriyaH paramamAhezvarazrI bhaTAka davyavacchinna rAjava ' 3 GzAnmAtApitRcaraNAravindapraNatipravidhautA zeSakalmaSaH zaizavAtprabhRti vanadvisIyabAhureva samadaparagajaghaTAsphoTanaprakAzitasatvanika 4 zastatprabhAvapraNatArAticUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakharazmisaMhatiH sakalasmRti praNItamArgasamyakparipAlanaprajAhRdayaraJjanAnvartha 1 rAjazabdaH rUpakAntisthairyyadhairyyagAmbhIryyazuddhisampadbhiH smarazazAGkAdrira / jodadhitridazagurudhanezAnatizayAnaH zaraNAgatAbhayapradAnaparata 6 yA tRNavadapAstAzeSasva kAryyaphalaM prArthanAdhikArtyapradAnAnanditavidvatsuhRtpraNayihRdayaH pAdacArIva sakalabhuvana maNDalAbhoga 7 pramodaH paramamAhezvaraH zrIguhasenastasya sutastatpAdanakha mayUkha saMtAnavisRtajAhnavImalaughaprakSAlitAzeSa kalmaSaH praNayizatasa 8 hatropajIvyamAnasampadrUpalobhAdivAzritaH sarabhasamAbhigAmikairguNais sahajazaktiAzakSAvizeSavismApitAkhiladhanurddharaH prathamanarapa * 4. mA. zrI. ze. me. so. ( navI AvRtti ) 1.44-45 DI. jI. hissAra 11 baMzA 2 vAMtheA nikaSa. vAyo phalaH. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka valabhI dAnapatranuM paheluM patarUM 9 tisamatisRSTAnAmanupAlayitA dharmadAyAnAmapAkartA prajopaghAtakAriNAmupaplavAnAM darzayitA zrIsarasvatyorekAdhivAsasya saMhatArAtipakSa10 lakSmIparibhogadakSavikramo vikramopasaMprAptavimalapArthivazrIH paramamAhezvaraH zrIdhara senastasya sutastatpAdAnuddhayAtaH sakalajagadAnanda11 [nAtyadbhutaguNasamudayasthagitasamAdiGamaMDalaH samarazatavijayazobhAsanAthamaNDalA pradyutibhAsuratarAnse pIThodUDhagurumanora [ tha-] 12 [mahAbhAraH sarvavidyAparAparavibhAgAdhigamavimalamatirapi sarvataH subhASitalave nApi sukhopapAdanIyaparitoSaH samagraloka[ gAdha-] 13 [ gAmbhIryahRdayopi sucaritAtizayasuvyaktaparamakalyANasvabhAvaH khilIbhUtakRta yuganRpatipathavizodhanAdhigato[ dagrakIrtiH ] 14 [dha ] `nuparoghojjvalatarIkRtArthasukhasaMpadupasevAnirUDhadharmAdityanAmA parama mAhezvaraH zrIzIlAdityaH tasyA[ nujastatpAdAnu-] 15 [yA ]taH svayamupendraguruNeva guruNAtyAdaravatA samabhilaSaNIyAmapi rAjalakSmI skandhAsaktA paramabhadra iva [ dhuryyastadAjJAsampAdanaika.] 16 [ka]rasatayevodvahankhedasukharatibhyAmanAyAsitasattvasampattiH praNatimekAM paritya jya prakhyAtapauruSAbhimAnairapyarAtibhiranAsAdita17 pratikriyopAyaH kRtanikhilabhuvanAmodavimalaguNasaMhati' 'praSabhavighaTitasakalakali vilasitagatiH nIcajanAdhirohibhirazeSai18 doSairanAmRSTAtyunnatahRdayaH prakhyAtapauruSAstrakauzalAtizayagaNatithavipakSakSitipati lakSmIsvayaMgrahaprakAzitapra19 vIrapuruSaprathamasaMkhyAdhigamaH paramamAhezvaraH zrIkharagrahastasya tanapastatpAdAnudayAtaH sakalavidyAdhigamavihitanikhila20 vidvajjanamanaHparitoSAtizayaH sattvasaMpadA tyAgaudAvyeNa ca vigatAnusaMghAnamAhi tArAtipakSa 1vaay| tarAMsa. 2 vAyA saMhatiH 3 pAMcyA prasabha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 9 eka valabhI dAnapatranuM paheluM pataruM valabhInA eka dAnapatranuM A paheluM pataruM che. te dAna, temAM lakhelI paMktionI saMkhyA tathA temAMnA muddA uparathI valabhIvaMzanA keI aMtakAlIna rAjAe ApyuM hoya tema jaNAya che. temane lekha dharasena 4 thAnAM varNanathI pUre thAya che. te badhI bAjuethI surakSita che, paraMtu patarAMnI sapATImAM cAra meTAM tathA keTalAMka lhAnAM kANuo paDelAM che. patarAne moTA bhAga, khAsa karIne jamaNI bAjune, jADA kATanA tharavaDe DhaMkAyeluM che. ane te kaI paNu rIte sApha thaI zakato nathI. subhAgye dareka paMktinI zarUvAtamAM thoDA akSare dekhAya che. patarAnuM mApa 1434 12"nuM che. tene cheDe trAMbAnI kaDIo mATenAM be kANAMo che. A kaDIo khavAI gaI che. kATanA thara nIce DhaMkAyelA akSare anumAnathI ApavAne badale paMktinI zarUvAtanA jeTalA akSare vAMcI zakAya che te nIce ApuM chuM. lekhane bAkInA bhAga mATe AvAM bIjAM pahelAM patarIomAM vAMcanAre joI levuM. dAkhalA tarIke upara prasiddha kareluM saM. 356 nAM dAnapatranuM paheluM pataruM. akSarAntara 1 [oM svasti vijayaskandhAvArAt pu leNDaka (?)[ vAsakAt ] ... 2 nitAnamAnArnavormitanuI .... 2 vikasivipautoSa ... 4 cUDAratnaprabhAsaMsaktapAdanakha 5 sthairyadhairyagAmbhIryabuddhisaMpadbhiH 6 ryaphalaH prAya'nAdhikArthapradAnAnandita ... pAdanakhamayUkhasaMtAnavisRta 8 guNaissahajazaktizikSAvize - -- ~ - - 1 ja. bA, brA. je. e. se. (navI AvRtti ) . 1 pA. 46 DI. bI. dikara' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 307 eka valabhI dAnapatra- paheluM patarUM 9 riNAmupaplavAnAM darzayitA ... ... 10 mamAhezvaraH' zrIdharasenastasya suta .... 11 sanAthamaNDalApradyutibhAsura ...... .... 12 lavenApi sukhopapAdanIyaparitoSaH 13 nRpatipathavizodhanAdhigatodagrakIrti 14 'dityastasyAnujastatpAdAnuddhyAta 15 saMpAdanaikarasatayaivodvaha .... .... 16 parAvajJAbhimAnarasAnAmAliGgitamanovRttiH 17 nAmodavimalaguNasaMhatiH 18 ruSAstrakauzalAtizayagaNatithavipakSa 19 tasya' tanayestatpAdAnudhyAtaH 20 nAsamAhitArAtipakSamanorathAkSabhaGgaH 21 vinayazobhAvibhUSaNaH samarazata ... 22 bhUtAstrakauzalAbhimAna 23 sakalapUrvanarapatiratidussAdhanAmapi 24 riva svayamabhyupapannaH prakRtibhi 25 sitadhvAntarAziH satatoditasavitA 26 vigrahasamAsanizcayanipuNaH .... 27 rubhayorapi niSNAtaH prakRSTavikramApi 28 vatAmudayaH samayasamupajanita .... .... 29 'zrIdhuvasenastasya suta ... ... 30 eva zravaNanihitamauktikAlaGkAra 31 'mRdukaragrahaNAdamandIkRtAnanda 1 dharasena 2 . ra A zilAditya 1 lo che. tenuM apara nAma dharmAditya che. huM A kharagrahanuM nAma che, zilAdityano kaniSTa baMdhu. 4 A dharasena che je che. 5 A dhruvasena 2 je. 6 A dharasana 4 thAnI prazastinA AraMbhane bhAga che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 100 eka valabhI dAnapatranA pahelA patarAMne eka kakaDe* valabhInA eka aMtakAlIna rAjAnA dAnapatranA eka pahelA moTA tAmrapatrane A nhAne kakaDe che. badhI bAjue nukazAna thayuM hovAthI AmAMthI kaMI paNa upayogI hakIkata maLatI nathI. A kakaDo hAlanI sthiti pramANe surakSita che. ane jyAM jyAM akSare surakSita che, tyAM tyAM sahelAIthI vAMcI zakAya che. dhruvasena 2 jAnA bAlAdityanA varNana pachI patarU pUruM thAya che. akSarAntara ...... ... ... ... ... *** . ptavimalapArthivazrIH paramamAhezvarazrIdhara' ...asamaravilAyamAlanAcanaE.... vimArI sata kumAvitanA sulo ... .... mAyAnamAvA sihItakRtayu ... pavityadvitIyanAmA mahezvarI ... + ja. bA. bA. ra. e. se. (navI AvRtti). 1 pA. 48 DI. bI. disahA2, 1 pelI be lITIo vAMcI zakAtI nathI. 2 A dharasena 2 je have joIe. 3. zilA ditya 1 lo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 309 eka valabhI dAnapatramA pahelA patarAno eka kakaDo 8 .... ... .... samabhilaSaNIyAmapi rAjalakSmI skandhAsakta satvasaMpattiH prabhAvasaMpadvazIkRtanRpati tyajyaprakhyAtapauruSAbhimAnairapya sakalakaThivilasitagatirnIcajanA .... gaNatithavipakSakSitipati ... .... .... .... .... .... .... .... ..... .... .... zobhAvibhUSaNaH samarazata .... .... paribhUtAstrakauzalAbhimAna' ... .... ... yitA viSayANAM ... .... - 1 mA lITImAM kharagrahanuM nAma AvavuM joIe. 2 vecAtI nathI. 3 A adhyAhAra lITImAM dharasena 3 jAnuM nAma hovuM joIe. * ahi che dhruvasena 2 ja u bAlAdityanA varNanano bhAga hovo joie. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 101 eka valabhI dAnapatranA pahelA patarAMno eka kakaDe* valabhI vaMzanA aMtakAlIna kaI rAjAnAM dAnapatranA pahelA bhAganA eka moTA patarAne A kakaDA che. A kakaDo badhI bAjue nukazAna pAmela che. temAM asaMkhya "hAnAM kANuM che te uparAMta te bahu ja baraDa sthitimAM che. akSare moTA kadanA ane sArI rIte katarelA che ane jyAM jyAM rakSita che tyAM muzakelI vagara vAMcI zakAya che. akSarAntara 1 ... .... .... .... .... .... paritoSA .... .... ... .... ... .... zAstrakalAloka .... .... .... 3 .... ... .... .... .... pratyalodagrabAhu .... .... ... .... .... kalanRpatimaNDalAbhinanditazAsanaH .... ... .... patirati dussAdhAnAm prasAdhayitA ... .... naH prakRtibhiradhigatakalAkalApaxkAntimA .... sitaghvAntarAziH satatoditasavitA prakRtibhyaH paraMpra- .... 9 sandhivigrahasamAsanizcayanipuNa sthAnenurUpamAdezaM ... .... 10 rubhayora[ pi ni ]SNAtaH prakRSTavikramopi karuNAmRduhRda .... 11 doSavatAmudayasamupaja [nita ] janatAnurAgapa .... ... 12 hezvarazrIdhruvasenastasya [ sutasta ]tpAdakamala .... .... ..... 13 .... .... .... vizramamala *na.. .. se. sA. (navI mAtti ) .. . 4...EN . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI: gujarAtanA aitihAsika lekha gujarAta cAlukya vaMzanA lekho Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAta cAlukya vaMzanA lekho naM102 cAlukaya vijayarAjanAM kheDAnAM tAmrapatro ce. saM. 394 2. su. 15=I. sa. 642 A tAmrapatro pro. je. DAusane ra. e. sa. nA jaranalamAM ( nya. sIrIjha ) dho. 1 pA. 247 me prasiddha karyA hatAM. te hAlamAM ro. e. .nI lAIbrerImAM che. tyAMthI mAgIne akSarAntara tathA tarajumo vigere pharIthI karIne prasiddha karUM chuM : A patarAM I. sa. 1827 mAM kheDAmAMthI maLelAM che. tenA vAyavya khUNue vatruA nadI vahe che tenA pANIthI dIvAla dhovAI javAthI A tAmrapatra maLyAM hatAM. patarAM be che ane tenuM mApa 13y" x 8" che. tenI kAra tene surakSita rAkhavA mATe heja vALelI che. be kaDI mATe kANAM che paNa kaDI temaja sIla upalabdha nathI. bhASA saMrakta che. lipi zarUvAtanAM cAlaya ane kadamba tAmrapatro uparanA jevI ja che. vijayapura gAme mukAma hatuM tyAMthI dAna ApavAmAM Avela che. cAlukya vaMzanA jayasihanA dIkarA buddhavarmAnA vijayarAje A dAna ApeluM che. jabusaranA adhavaryu ane brahmacArIone dAnamAM pariyaya gAma ApavAmAM Avela che. A jaMbusara kheDA ane bharUcanI vacce kheDAthI agni khUNe 50 mAIla upara ane bharUcathI vAyavyamAM 25 mAila upara Avela che. paricaya zodhI zakAyuM nathI. dAna 394 mAM varSamAM vaizAkha suda pUrNimAne divase Apela che. tithi paMkti 32 me zabdomAM ane 5. 34 me aMkamAM ApavAmAM Avela che. tethI 300, 0. 4. 10 ane 5 eTalA aMkanAM cihno prApta thAya che. A ci, cAra ane pAMcanAM cihno sivAya, I. e. va. 6 pA. 4ra me valabhI ane cAlukaya samayanAM cihno De. bhagavAnalAle ApyAM che tene maLatAM che. A dAnanI sAla kayA saMvatanI che te bAbatamAM pro. DAusane saMvatsarane artha vikrama saMvata karela. tyArabAda mI. ke. TI tilege te zaka saMvatanI sAla che ema pUravAra karela (ja. . . ro. e. se. . 10 pA. 348). paraMta je gurjara tAmrapatrone AdhAre teNe zaka saMvata 15rAyo che ema mAnela te tAmrapatro paNa cedI saMvatamAM che ema siddha thayuM che. tethI A sAla paNa cedI saMvatanI hovI joIe ane te I. sa. 642 nI barobara thAya che. vizeSamAM pro. DAusane tema ja mI. tirlIge cAlukyanuM vaMzavRkSa upajAvavAne tema ja dakSiNanA cAlaya sAthe saMbaMdha zodhI kADhavAne prayatna karela te bhUlabharelo che, ema vistArathI De. kalITe batAvI Apela che. vaMzAvaLI saMbaMdhamAM teoe karelA ghaNA UhApoha pachI chevaTa ema nirNaya thAya che ke vijayarAjanA mRtyu pachI agara laDAImAM hAra ane maraNa pachI uttaramAM cAlukayanI sattA paDI bhAMgI ane gurjara athavA valabhI rAjAo jeramAM AvyA. pulakezI 1 le te vaMzanA vArasa hato ane te nATho tyAre tenI sAthenA anuyAyInI madadathI raste kadAca pallava rAjAo pAsethI vAtApi paDAvI laIne tyAM navuM rAjya sthApyuM. athavA A vijayarAjanA tAmrapatrane da6 bIjAnAM tAmrapatra sAthe sarakhAvatAM ema paNa saMbhavita che ke cAlukayo gurjaranA khaMDIyA hatA paNa pulakezIe svataMtra thaIne dakSiNa tarapha prayANa karI navuM rAjya sthApyuM. A tAmrapatranI pAchaLa ketarIne chekI nAMkhela lekha che te sApha karIne vAMcI jevAM bIjI bAjunA patarAmAMnI ja hakIkata che. 1. I. e. va. 7 pA. 241 ke. je. epha. phalITa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara patarUM pahelaM 1 svAsta vijayaskandhAvArAt vijayapuravAsakAt zaradupagamaprasannagaganatalavimala vipule vividhapuruSaratnaguNa2 nikarAvabhAsite mahAsatvApAzrayadurladhye gAMbhIryavati sthityanupAlanapare mahoda dhAviva mAnavyasagotrANAM hA3 rItiputrANAM svAmimahAsenapAdAnudhyAtAnAM cAlukyAnAmanvaye vyapagatasajalaja lagharapaTalagaganatalagatazIzIrakara 4 kiraNakuvalayatarayazasaH[ yazAH ] zrI jayasiMharAjaH[ // tasya sutaH prabalaripu timirapaTalabhiduraH satatamudayasthonaktandiva5 mapyakhaNDitapratApo dI[ divAkara iva vallabharaNavikrAnta zrI buddhavarmarAjaH [ // tasya sUnuH pri[ pRthivyAmapratirathaH caturudadhisalilA6 svAditayazo[ zA ]ghanadavaruNendrAntakasamaprabhAvaH svabAhuvalopAttorjitarAja[jya ] zrIH pratApAtizayopanatasamagrasAmanta ma. 7 NDalaH parasparApIDitadhammA[ AyaMkAmanimo[ o ]ci praNatimAtrasupari toSagaMbhIronnatahRdayaH samyakprajApAlanAdhigataH dInA8 dhakRpaName[ zaraNAgatavatsalaH yathAmilaSitaphalaprado mAtApitRpAdAnudhyAtaH zrIvijayarAjassarvAnevai viSayapatirASTra 9 grAmamahattarAdhikArikAdInsamanudarzayatyastu vassaMviditamasmAbhiryathA kAzAkUla viSayAntaragataH sandhiyarapUvi[ vi ]Na pariya10 ya eSa grAmaH sodraM , ]gaH soparikaraH sarvadityaviSTipAtibhedikA parihINaH bhUmichi[cchi ]dnyAyanAcATabhaTaprAvezyaH jambusa11 ra sAmAnyamA[vA ]jasaneya kANvAdharmya[ ryu sabrahmacArI[riNAM mAtApitro rAtmanazcapuNyayazobhivRddhaye vaizAkhapUrNamAsyAmudakAti 12 sargeNa pratipAditaH[ // ]bhAradvAjasagotrAdityaravieH[ veH ]pattike de indrasUrAya pattikA tAvisarAya dvayarSapattikA IzvarasyArgha pattikA 1 pahelAM ra mUkI dIdhela te pAchaLathI paMkti nIce umerela che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAlukya vijayarAjanAM kheDAnAM tAmrapatro 13 dAmAya pattikA droNAyApattikA atta[ ta svAmine arSapattikA mailAyArgha pattikA SaSTidevAyArdhapattikA somAyArdhapattikA rAmaza14 maNerSapattikA bhAyyAyAdhapattikA droNadharAyArdhapattikA dhUmrAyaNasagotraANukAya divardhapattikA sUrAyApattikA // daNDakIya15 sagotrabhaTTeH pattikA samudrAya divardhapattikA droNAya pattikAtrayaM tAvizarmaNe pattike dve bhaTTinerdhapattikA va[ ca ]trAya pattikA 16 droNazarmaNerdhapattikA dvitIyadroNazarmaNerdhapattikA // kAzyapasagotravappasvAmine trisaH pattikA durgazarmaNerSapattikA dattAyA17 yApattikA || kauNDIna[ Nya ]sagotra vAdAyA .... .... varSapattikA zelAya pattikA droNAya pattikA somAyArdhapattikA selAyArdhapattikA 18 va[ ca zarmaNerdhapattikA bhAyisvAminerdhapattikA mAgharasagotravizAkhAya pattikA dharAyapattikA nandine pattikA kumArAya pattikA 19 rAmAya pattikA bAzrasyArSa pattikA gaNAyApattikA korduvAyArSapattikA bhAyiva [bha? hAyArdhapattikA narmaNerSapattikA rAmazarmaNerSa20 pattikA hAritasagotradharmadharAya divardhapattikA // vaiSNavasagotrabhaTTine pattikA gau tamasagotra dharAyAdhapattikA ammadharA21 yArSapattikA selAyArdhapattikA // zANDilasagotradAmAyApattikA lakSmaNasagotra kArkasya pattikA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha patarUM bIjeM 22 vatsasagotragopAdityAya pattikA vizAkhAyApattikA sUrAyApattikA bhAyisvAmi nerSapattikA yakSazarmA23 dhapattikA tAvisUrAyapattikA kArka[ ke syArdhapattikA tAvizamma[ M ]NerSapattikA zammaNerdhapattikA kumArAyApattikA / 24 mAtrizvarAyApattikA bATalAyArdhapattikA[ // etebhyaH sarvebhyaH balicasvaizvadevA grihotrAdikriyotsarpaNArtha AcandrArNavakSi25 tisthitisamakAlInaH putrapautrAnvayabhogyaH yata[ to smadvaMzyairanyairvAgAbhibhogapati bhissAmAnyabhUpradAnaphalepsubhiH nalaveNukadali 26 sAraM saMsAramudadhijalavIcI capalAMzca bhogAn prabalapavanAhatAzvatthapatracaMcalaM ca zriyaM kusumitazirISakusumasaha. 27 zApAyaM ca yauvanamAkalayya ayamasmadAyonumantavyaH pAlayitavyazca yovAjJAnatimi rapaTalAvRtamatirAcchidya[ dyA ]dAcchi28 dyamAnaM vAnumodeta sa paJcabhimahApAtakaissaMyukta[ ktaH ] syAt uktaM ca bhagavatA vedavyAsena vyAsena / / SaSTiM 29 #vasati ... vaset vindhyATavIzvatoyAsu .... 30 yohijAyante ... ... ... bahubhivvasudhA .. .. 31 tasya tadA phalaM / / urvadattaM dvijAtibhyo ... ... ... yAnIha 32 dattAni ... ... punarAdadIta / / saMvatsaraza 33 tatraye caturnavatyadhike vaizAkha paurNamAsyAM nannavA[cA]sApaka dUtakaM likhitaM ___mahAsandhivigrahAdhikRtenakhudda[Da ] svA34 minA // saMktsara // 394 // vaizAkha su 15 // kSatriyamAtRsiMhenotkIrNAni / / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAlukya vijayarAjanAM kheDAnAM tAmrapatro bhASAntaramAMthI amuka bhAga svati vijayapura mukAmethI- hArItinA vaMzane, mAnavya gotranA ane svAmI mahAsenanA pAdanuM dhyAna dharanArA cAlu kayenA vazamAM- je vaMza meTA samudra jeva, zaradasamayamAM prasanna gaganatala je vimala, aneka nararatnanA guNathI dedIpyamAna, mahAsanA Azraya rUpa hAIne je duladhya gAMbhIryavAna sthitinuM pAlana karavAmAM tatpara e hatuM temAM zrIjayasiMha hatuM . * * * * * * tene dIkare zrI buddhavarmana . . . . hite. tene dIkare zrI vijayarAja .. ... . . . . . . . dezanA badhA mahAne tema ja adhikArIne hukama kare che ke tamane badhAne vidita thAo ke vaizAkhI pUrNimAne divase mAtApitAnA puNyanI vRddhi mATe kAzAkUla paragaNAmAM prathama sandhiyara nAme oLakhAtuM ane hAlanuM paricaya gAma dAnamAM ApavAmAM AvyuM che. te dAna vAjasaneya zAkhAnA ane mANava gotranA jaMbusaranA adhvaryu ane brahmacArIone ApavAmAM Avela che. (5. 13-14) jUdI jUdI vyaktione Apela dAnanI vigata Apela che. bala, carU, vaizvadeva, agnihotra ane bIjI vidhio mATe sUrya, candra, samudra ane pRthvInI rithati paryata Take tevI rIte dAna ApavAmAM Avela che ane have pachInA rAjAeAe te dAnane anumati ApavI ane pAlana karavuM. tyAra bAda dAnano lepa karavAmAM je pApa che tene khyAla ApanArA leke che. A dAnane kUtaka nannavAsapaka hatA ane lekhaka khuddavAmI hate. dAna 794 mA varSamAM vaizAkha pUrNimAne divase ApavAmAM Avela che. kSatriya mAsihe ketaryuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ na, 103 zyAzraya zIlAdityanAM navasArInAM tAmrapatro.' 2. saM. 4ra1 mAgha. su. 13 I. sa. 671 vaDedarA sTeTanA navasArI prAMtanA mukhya zahera navasArImAMthI A tAmrapatra maLyAM hatAM. ja. ba. che. . e. se. nA . 16 pAne 1 le che. bhagavAnalAle A tAmrapatre prasiddha karyA che. De. phalITe mekalelI pratikRti uparathI huM pharI prasiddha karuM chuM. teNe tAmrapatra saMbaMdhI nIcenI noMdha mekalI hatI. 1884 mAM zAhInI chApa banAvI hatI tenI uparathI mArI dekharekhanI nIce A pratikatio banAvI che. te patarAM mane Do. bhagavAnalAla pAsethI mAgavAthI maLyAM hatAM. te vakhate lIdhelA phoTogrApha uparathI sIlanI pratikRti karI che. tAmrapatro be che ane te 8y''lAMbAM che. pahoLAI cheDA upara 5" ane vacamAM 4" che. kera kayAMka kayAMka jADI che, paNa te ghaDatara doSane lIdhe che, nahIM ke rakSaNa mATe kere vALavAne prayAsa karyo hoya. patarAM daLadAra che ane akSare UMDA che, chatAM bIjI bAju dekhAtA nathI. ketarakAma sAruM che. kaDI " jADI che ane vyAsa 1" che. patarAM mane maLyAM te pahelAM kaDI kapAI gaI hatI. sIlane hamezanI mAphaka kaDI sAthe relI che; te gALa che ane tene vyAsa 1" che. tenA upara mAtra gAzraya eTalA ja akSara che. banne patarAnuM vajana 2 pAuMDa ( ratala) che ane kaDI tathA sIlanuM pa Ausa ( adheLa ) maLI kula vajana 2 pA. pa A. thAya che. " cAlakayanA bIjA lekhonA jevI ja lipi che. sAla chevaTe zakhamAM tathA aMkamAM lakhavAmAM Avela che. bhASA saMrakta che ane ghaNe bhAga gadyamAM che. patarAM sArI rIte kotarelAM che tema ja surakSita che, chatAM gaMbhIra bhUlothI bharelAM che. akSarAntara uparathI joI zakAze ke ghaNu akSaro ane zabdo mUkI dIdhelA che ane ghaNA kharA lakhAyA che. paMkti 15 mAM Akho zabda rahI ga che, je aTakaLI zakAto nathI. (paM. 1) lekha viSNunA varAha avatAranI stutithI zarU thAya che. (5 pa-6) cAlijyanA vazamAM pulakezI valalabha janame hate. teNe potAnA bAhubaLathI duzmananA saMghane harAvyuM hatuM, te rAma ane yudhiSThira jevo hato ane sAcA vikamavALA hatA. (5. 9) tene dIkaro dharAzraya siMha vamAM hatuM. tenI sattA tenA moTA bhAI mahArAjAdhirAja paramezvara bhaTTAra vikramAditya satyAzraya pRthivIvallabhe vadhArI hatI. te mAtapitAnAM tema ja pavitra nAgavardhananAM caraNanuM dhyAna karate hato. teNe atula balathI palava vaMzane parAbhava karyo hate. (paM. 13) tene putra yuvarAja zyAzraya zIlAditya hato. teNe zaradanA pUrNa candranI kiraNa mALA jevI pavitra kIrtinA vaja vaDe AkAzanI badhI dizAo ujajavaLa karI hatI. te rAjarAja ( kubera) je udAra hatuM. te rU5 ane saudaryavAna hAIne kAmadeva jevuM hatuM ane vidyAdharanA mukhI( naravAhana datta)nA je zUravIra ane kaLAkauzalyavAna hate. (paM. 19) navasArikAmAM rahIne teNe brAhmaNa giddhavAmine Asaddhi gAma dAnamAM ApyuM. 1 e. I. vo 8 pA. 229 pro. I. suza 2 IDIana eTalAsa zITa naM 23 da. 5. (188 ) akSAMza 2057 rekhAMza 7259 3 cAlayanA A pAThaphera mATe jue che. phalaTaphata DIsTIjha kenerI DIsTrIkaTa 5. 336 noTa 3 4 sola 15ra zIlAdityanI sAthenA sAmayane saMdhi chuTI pADIne zrI mAya ema lakhela che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAzraya zIlAdityanAM navasArInAM tAmrapatro dAna lenAra sAmagna svAminane dIkara, mAtrIzvara(?)ne bhAI kikakasvAmIne ziSya ane adhvaryuM hatuM. sAmAntasvAmI AgAmI svAmIne dIkare, ane kAzyapa zetrane hatuM ane navasArikAmAM rahetA hate. dAnamAM ApeluM gAma bAhirikanA peTA vibhAga kahavalAhAramAM AveluM che. chellI be paMktimAM lakhyuM che te mujaba A dAna 421 mA varSamAM mAgha su. 13 ne divase dhanaMjaya ke je sandhivigrahane adhikArI hato teNe lakhyuM hatuM. A dAnapatramAM je rAjAonAM nAma Ave che te paikInAM be bAdAmInA pAzcAtya cAlukya rAjAonAM che. eka pulakezI vallabha eTale ke pulakezI 2 je ane bIje tene dIkaro vikramAditya satyAzraya pRthivIvalalabha eTale ke vikramAditya 1 le che. vikramAdityane nAgavardhananAM caraNanuM dhyAna karate tathA palava vaMzanera parAbhava karate varNavyo che. tenAM mahArAjAdhirAja ItyAdi birUdathI jayasiMhavarmA ane zIlAdityathI adhika darajajAne puravAra thAya che. jayasiMhava pulakezI 2 jAnA dIkarA vikramAdityane nAno bhAI hato. dAnapatramAM paNa kaheluM che ke tenI sattA tenA maheTA bhAIthI vadhelI hatI. saMbhavita che ke navasArIkAvALA prAMtanA sUbA tarIke tenA moTA bhAIe nIcce hAya ane tyAM tene dIkarA raDato hoya ane A Asaddhi gAma dAnamAM ApyuM hoya. jyAzraya zIlAdityanuM bIjuM tAmrapatra saratamAMthI maLeluM che ane temAM kArmaya, sumbhalA ane abhUraka ema traNa gAmaDAnAM nAma Ave che. Do. bahu upalAM badhAM gAmane navasAri, asTagAma kAmareja, ubhela ane alarA5 tarIke zAyAM che. te badhAM tApInI dakSiNe lATa athavA dakSiNa gujarAtamAM AvelAM che. cAlukaya vaMzanI gujarAta zAkhAnAM kula cAra tAmrapatro jaNAvyAM che ? (a) zyAzraya zIlAdityanAM navasArInAM tAmrapatro, varSa 4ra1. (ba). suratanAM tAmrapatro varSa 443. (ka) tenA bhAI jayAzraya maMgalarAjanAM balasAranAM aprasiddha tAmrapatro zaka saMvat 653nAM (Da) jayAzraya maMgalarAjanA nAnA bhAI avanijanAzraya pulakezIrAjanAM navasArInAM tAmrapatro saMvata 490nAM uparanAM 8 a' ane ' a ' anusAra jayasihavarmana ane tene dIkaro yuvarAja zIlAditya vikramAditya 1 lA( I. sa. 655-80)nA saMvata 421 mAM tema ja vinayAditya(i. sa. 8096 )nA 443 mA varSamAM samakAlIna hatA. A 249-509 I. sa. thI zarU thatA cedI ( kalacarI ) saMvata sivAya bIjo hAvAno saMbhava nathI. A pramANe zarU karIne zIlAditya nAM be dAna I. sa. 671 ane 6e26 nA Thare che. yuvarAja zIlAdityanA mRtyu pachI jayasihavarmana pachI rAja karatA maMgalarAjanAM balasAranAM tAmrapatro (ka) zaka saMvata 651 I. sa. 7313ra10 )nAM che. "a" ane "ba" nI mAphaka "Da" nI sAla kalacurI saMvatanI levI jaze. palazIrAja je maMgalarAjane nAne bhAi have te I. sa. 73911mAM rAja karatA hatA. aMtamAM eTaluM kahevuM joIe ke bAhirika viSaya ane peTA vibhAga kahavalAhAra jemAM Asaddhi gAma AveluM che te ane zodhI zakAyAM nathI. (1) jAo I. e. va. 8 pA. 123 ane ja. bo. che. ro. e se. va. 16 pA. 5 eka zakamaMda tAmrapatramAM nAgavardhananuM nAma be vakhta Ave che. I. e., 9 pA. 123 ane DIsTIjha kenerI DIsTrIkaTa 5. 357, (2) sarakhAvo sAutha IDIyana IkkIpazansa . 1 pA. 145 ane DIne. kene, DIsTI: pA. 312, (3) vIenA erIyenTala kesa Aryana sekazana pA.21 (4)De, phalITa mehane khabara Ape che ke navasArIthI anikhUNe sAta mAIla upara A gAma che ane lakhe che ke muMbaI posTala DAyarekaTarImAM tenI joDaNI aSTagAma karI che, jethI azvagrAmane ni thAya che, nahIM ke Asaddhi grAma. (5) I. e, vo.17 5.198 (6) ja. e. e. je. e. . . 16 5.5 (7) uparanI noTa 5. 3 ju(8) jIo i. e, . 13 pA. 77. vienA orIenTala keMgresa Aryana sekazana pA. 219, De. bhADArakaranI alI hITarI opha dhI Dajhana bIjI AvRtti pA. 55. (9) DIneTIjha kenerI DIsTrIkaTa pA. 064 naM. 7 ane pA, 370 naM. 6. (10) te ja pustaka pa. 374 na, 11 (1) te ja pustaka 5 376 pA. 6. D Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha akSarAntara' patarUM pahelaM 1 oM' svsti[|| jayatyAviSkRtaM viSNorbArAhaM kSobhitANa[va]m [1]dakSi Nonatada[m ]STrApravi2 zA( zrA)ntabhuvana[ m ]vapuH[ // ]zrImatAM sakalabhuvanasaMstUya[ mAna ]mAnavyasa gotrANAM 3 hArItIputrANAM saptalokamAtRbhissaptamAtRbhi[ rabhi ]varddhitAsa[ nAM ]kArtikeya pa4 rirakSaNaprAptakalyANaparamparANAM bhagavannArAya[ Na ]prasAdasamAsAditavarAhate5 bchanikSaNe rakSaNe vazekRtAzeSamahIbhRtAM calikyAnAmAnvaye nijabhujabalaparAjitA 6 khilaripumahipAlasametivirAmayudhiSTopamAna[ : ] satyavikrama[ : ] zrIpulakezivallabhaH [|tsy7 putraH paramamAhezvaramAtApitRzrInAgavarddhanapAdAnudhyAtazrIvikramAdityasatya[1] 8 zraya pRthivIvallabhamahArAjAdhirAjaparamamAhezvarabhaTTAra[ k ]ena[ 9 ]" anivA rita pauruSA 9 kratapallavAnvayena jyAyasA bhrAtrA sama[ bhi ]varddhitavibhUvirddhArAzrayezrIjayasiMha10 varma[ 1 ] tasya putraH zaradamalasakalazazadharamarIcimAlAvitAnavizuddhakIrtipatAkA (1) bATanI zAlInIchA552thI. (2) 3 . (3) anuzvAra 26 431. (4)pAMsa lAnchanekSaNakSaNavazIkRta (5) vaaNy| manvaye (6) bAMyA hAya samitirAmayudhiSTirApamAnaH (7) vaay| paramezvarabhahArakeNAnivArita (8)vAyA krAnta (9) vAya! darAzraya sAyA. sITanA sa. . rI. 5. 314 noTa. 4. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavAva zIlAdityanAM navasArInAM tAmrapatro patarUM bIjeM 11 vibhAsitalamantadigantarAhaH[ laH ]pradAtA ro! rA ]jarAja[ i ]va ru[ pa lagavaNpasau. 12 bhAgyasampannamkAmadevaM sakalakalApravi[ vI ]NaH pauruSavAnvidyAdharacakra 13 varti[ 1 ]va zyAzrayazrIzIlAdityayuvarAja[ jo ]navasArikAmadhivasat [ san ] navasAri16 kA va[ 1 ]stavyakAzyapasagotrAgAmisvAminaH putraH svA[ sA ]mantasvAmI / tasyaputrA15 ya / mAtrisvavi[ : ]tasyAnuja bhrAtrA[ tre kikasvAminaH bhogikasvAmine adhvaryu[ sa brahmacAri16 Ne bAhirikAMviSayAntarargatakaNhavalAhAraviSaye AsahimAmaM sodranaM sapa17 parikaraM udakotsargapUrva mAtApitrorAtmanazca puNyayazobhivRddhaye dattavAn 18 vAtAhA[ ha ]tadIpazikhAcaJcalaM lakSI[kSmI ]manusmRtya sarvairAgAminRpatibhi dhammadAyo' 19 numantavyaH bahubhivvasudhA bhuktA rAjA[ja ]bhi[ : ]sagarAdibhi[ : ] yasya yasya yadAbhU 20 mi[s ] tasya tasya tadA phalaM mAkha[ gha ]zuddha trayodazyAM likhitamidaM sandhivi. grahake zrI dhanaMjayena 21 saMvatsarazatacatuSTaye" ekaviMzatyadhike 400, 20, 1' oM.' (1) samasta. (2) suratana tApanIta 15 sAthai sarasAvA. pIsanAmArIyagreisa mAryana sazana . 226 (3) iva mAlI vd bheshv| 5.ze. (4) pAyA mAtRstha. viraH ayp| mAtrizvaraH pAsA 48 bhATa gume| paM. 20 suratanA tAmrapatrAmA.(5) ziSyAya yaha bheshv| 5.ze. (6 )mAMhI paM. 16 bhAM viSaye ana paM. 17 parikara bhAMviresa nathA. (7) nA paDasA yakSa bala(5.5) brahma (5.15) mana baha (paM.19) bhAnabina bhatAbhAva cha.. sazAnadAna thAharika vAyasa che.(8). bhagavAnAmA kaNDavalAhAra pAMca cha, 55 ha . 25 . trIne akSa va dhaDA 3.(9) yA nRpatirayamasmadAyo sraav| 5.28 sustatApamAnI (10)vAyA sAMdhivigrahika (11)vAMyA catuSTaya ekaviMzatya (12) yA yAtanA, 546mA che, tethI tema 20 ane tenI vacamAM jagyA che tethI aTakaLI zakAya che. (13) citarUpe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM. 104 yAzraya zIlAdityanAM suratanAM tAmrapatro ceTI. saM. 443 zrAvaNa su. 15 I. sa. 62 pAzcAtya cAlukaya vinayAditya satyAzraya vallabhanA samayanA gujarAta cAlukaya yuvarAja yAzraya zIlAdityanAM A tAmrapatro che. vaMzAvalI mahArAjA satyAzraya pulakezi valabha-AkhA uttara vibhAganA rAjA harSavardhanane teNe harAvyA hatA. tene putra mahArAjA vikramAditya satyAzraya vallabha, tene putra mahArAjAdhirAja vinayAditya satyAzraya zrIkRthivIvalalabha. tene kAke dharAzraya jayasihavarmana. tene dIkare yuvarAja zyAzraya zIlAditya. paM. 25 je ripau bAvaLanaumArA paM. 36 ha halAvavatu rivaMtsAvi zrAvakuLanAcAM saM. 23 zravaNa 3. 25 2. saMvata 443 zrAvaNa su. 15( I. sa. 62) dAna-karmaNeya AhAramAM AveluM esussalA gAmamAMnuM khetara dAnamAM ApeluM che. kArmaDya te hAlanuM kAmaleja paragaNuM, tApI nadI upara suratathI vAyavyamAM paMdara mAIla cheTe che. * vI. e. ke. rIporTa Aryana sekazana 5. 25 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ naM105 maMgaLarAjanAM balasAranAM tAmrapatra* za. saM. 6pa3 (731 I. sa.) zyAzraya zIlAdityanA ce. saM. 421 nA tAmrapatrane aMge je neTa ApI che temAM A tAmrapatrano ullekha che. lagabhaga 15 varSa pahelAM (. sa. 1868 mAM ) Do. bhAudAjIne mATe cAlaya tAmrapatranI nakala Do. bhagavAnalAle karI hatI. te patarAM eka pArasI gRharathanAM hatAM. temAM cAlukAnI vaMzAvali nIce mujaba ApelI che. kIrtivarmA pulakezI vallabha (jeNe harSavardhanane ji ) jayasahavartana satyAzraya vikramAditya vinayAditya yuddhamalla jayAzraya maMgalarAja ( dAna denAra zake 653) zyAzraya zIlAdityanA tAmrapatramAM vikramAditya ane sihavarmA te tenA dIkarA tarIke lakhyA che, tethI balasAranAM tAmrapatrone pulakezI valalabha ane navasArInAM tAmrapatrone pulakezI valalabha e be eka ja jaNa hatA. jayasiMharamanA dIkarA maMgalarAjane A tAmrapatramAM vinayAditya, yuddhamala ane jayAzrayanAM bIrUda ApelAM che. te maMgalarAja dAna ApanAra che ane dAna maMgalapurImAMthI apAyuM che. ja. bI. e. ra. e. se. 1. 11 pA. 5 De. bhagavAnalAla IdrajI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ na 106 pulakezi janAzrayanAM navasArImAMthI maLelAM tAmrapatro 2. . kaltha kArtika su. 15 I.sa. 740 A tAmrapatro sambandhI eka lekha vIenA orIenTala konpharansamAM vaMcAyuM hatuM ane tenA rIporTamAM pA. 230 me prasiddha thaela che. asala patarAM atyAre prinsa opha velsa myujhIyamamAM che. A dAnapatranAM kula be patarAM che ane darekanI eka bAjue 25 paMktio che. patarAM 11 IMca lAMbAM ane lA IMca pahoLAM che. pahelA patarAmAM nIce ane bIjAmAM upara lagabhaga vA thAca che) e kANAM sIla tema ja kaDI mATe che. paraMta sIla tema ja kaDI upalabdha nathI. akSara jeke bahu UMDA nathI, paraMtu ketarakAma saMbhALapUrvaka kareluM che ane lagabhaga bane patarAMsurakSita ane spaSTa che. lipi bIjAM gurjara cAlukaya dhyAzraya zIlAditya vigerenAM tAmrapatromAMnI lipine maLatI ja che ane akSaranuM kada sarerAsa 3 iMca che. bhASA saMskRta che ane prAstAvika 1 zleka tema ja chevaTe zApAtmaka amuka zleke sivAya badhe bhAga gaghamAM che. maMgaLAcaraNa tarIke viSNunA varAha avatAranI stuti pachI vaMzAvalI vibhAga zarU thAya che ane kIrtivarmAthI zarU karI pulakezi sudhInA rAjAonuM TuMkuM TuMkuM varNana che. 5. 6 satyAzraya zrI pRthivIvallabha mahArAjAdhirAja paramezvara zrI kIrtivarAja tene dIkare paM. 11 satyAzraya zrI pulakezi vallabha tene dIkare 5. 14 5. mAhe. 5. bhaTTA. satyAzraya zrI vikramAditya tene nAno bhAI paM. 17 5 mA 5. bha. dharAzraya zrI jayasiMghavarmA tene dIkare 5. 20 5. mA. 5. bha. jayAzraya zrI maMgalasarAja tene nA bhAI 5. 21-35 avani janAzraya zrI pulakezarAja paM. 38-39 A janAzraya pulakezi rAjAe dAna ApeluM che. dAna lenAra vanavAsImAMthI nIkaLI Avele, vatsagetrane taittirika zAkhAne dvivedI brAghaNu [ a ] hada hato te gevindane dIkaro hato. dAnamAM kAmeya AhAramAM padraka gAma ApeluM che. te bali, carU, vaizvadeva agnihotra ityAdi karavA mATe ApeluM che. paM. 49 saMvata ( cedI ) 490 kArtika zu. 15 ne divase dAna ApeluM che. lekhaka mahAsAnvivigrahika ane pAMca mahAzabda prApta karela sAmanta bampa hatuM ane tenA pitAnuM nAma haragaNa Apela che. 1 vI. e. ke. vI. Aryana sekazana pA. 230. paM. 23-3jemAM pulakezinI catuti tathA parAkramo varNavyAM che te. mu. ge. gujarAta che. 1 pArTa 1 pA. 109 mAM paNa ApelI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ pulakezI janAzrayanAM navasArImAthI maLelAM tAmrapatro akSarAMtaramAMthI amuka bhAga 6 Na kamalayugalassatyAzrayazrIpRthivIvallabhamahArAjAdhirAjaparamezvarazrIkIrtivarma rAjastasya 7 satastatpAdAnudhyAtaH .... ... .... .... .... 10 thivIpatizrIharSavardhanaparAjayopalabdhograpratApaH paramamAhezvaroparanAmAsatyAzra. 11 yaH zrIpulakezivallabhastasya sutastatpAdAnudhyAto .... .... .... ... 14 dya kramAgatarAjyazrIyaH paramamAhezvaraH parabhaTTArakassatyAzrayaH zrIvikramAdityarAja stasyA 15 nujaH ... ... " 17 ramamAhezvaraparamabhaTTArakadharAzrayaH zrIjayasighavarmarAjastasyasutastatpAdAnu20 ... ... ... paramamAhezvaraH paramabhaTTArakajayAzrayazrImaGgalassarAjaratasyAnu 21 jastatpAdA ... 23 ... ... paramamAhezvaraH paramabhaTTArakaH patarUM bIjuM 35 tAyatravanijanAzrayazrIpulakezirAjassarvAnevAtmIyA .... ... .. 36 ... ... ... samanudarzayatyastuvaH saMviditaM yathA smAbhimAtApi 37 norAtmanazca puNyayazobhivRddhaye balicasvaizvadevAmikriyotsarpaNArtha vanavAsivini gatavatsa 38 sagotrataittirikasabahmacAriNe diveda brAmaNa[ a ]ade brAmaNagoviMda disunune kArmaNeyAhAraviSayAntargata 39 padrakamAmaH soMdraMga ... ... ... 40 ... ... ... dharmadAyatvenapratipAdito yatosthA 48 ... ... ... ... saMvatsara za 49 ta 400, 90 [490 ]kArtikazuddha 15 likhitaNhe[ me ] tanmahAsAndhivi. prahikaprAptapaJcamahAzabda[ sA ]mantazrIbappa 50 di --- dhikRtaharagaNasUnunA unAkSaramadhikAkSaraMvAsa -pramANaM' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne107 nAgavardhananAM nirapaNumAMthI maLelAM tAmrapatro saMvat + A tAmrapatro ja. ba. che. ra. e. so. . 2 pA. 4 the bAlagaMgAdhara zAstrIo ane che. 14 5. 16 me che. bhAMDArakare prasiddha karyA che. zilAchApa pahelI ja vAra ahI prasiddha thAya che. mAruM akSarAnDara mULa patarAMmAMthI kareluM che. te patarAM nAsika paragaNunA vigatapurI tAlukAmAMnA nirapaNa gAmanA nansa valada kasunI mAlIkinAM hatAM. patarAM be che ane dareka ja paTTa" mApanAM che. kAra caDhAvelI che ane lekha surakSita che. jamaNu bAjunI kaDI sAdA trAMbAnA tAranI che. tAra " jADo che ane kaDIne vyAsa 1" che. kaDInA cheDA revyA hoya ema lAgatuM nathI. DAbI bAjunI kaDI akhaMDa hatI ane te jADI che ane tene 15" vyAsa che. tenA uparanI sIlane vyAsa 1chu che ane nIcI sapATI upara upaDatA akSare vacamAM zrInAthamA lakheluM che ane tenI upara candranI ane nIce kamaLanI AkRtio che. pAzcAtya cAlukya jayasihavarmAnA dIkarA nAgavardhana urphe tribhuvanAzrayanuM A dAnapatra che. sIla uparanA lekhathI aTakaLa thAya che ke jayAsahavarmAne paNa jayAzrayane ilakAba hate. dAnapatramAM sAla ApI nathI. rudramALa paheranAra ziva kapAlezvaranI sthApanA mATe geparASTra paragaNAmAM belegrAma nAmanuM gAma dAnamAM ApyuM che. mI. je. e. bese te gAma vigatapurIthI bAra mAIla upara belagAma varALA tarIke zodhyuM che. A tAmrapatra mATe cAra mudA zaMkAspada che. (1) te gurjara lipimAM che. (2) te kIrtivamane satyAzrayane IlakAba Ape che. (3) pulakezI bIjAne citrakaraTha che tenuM varNave che. (4) pulakezI bIjAne parama mAhezvara varNave che. chatAM ekaMdara jotAM mane tenI satyatA mATe zaMkA nathI. pAzcAtya pATanagara vAtApIthI eTaluM badhuM che. uttaramAM ane gurjara cAlukyanA sthAnathI eTaluM badhuM najIka dAna apAyuM che ke gurjara lipi vaparAya e banavAjoga che. A kara hovAnA kAraNu sababa cAlukya vaMzAvalinuM kharuM jJAna na hoya, e paNa banavAjoga che. agara kotaranAranI mAtra bedarakArIthI paNa pulakezI bIjAne badale kIrtivane atyAzrayane IlakAba Ape hoya, e ke parama mAhezvara lakhAya te ananya zivabhakta pulakezI bI na hato chatAM pazcimAtya cAlukA brahmA, viSNu ane jInendranI mAphaka ziva pUjAne paNa uttejana ApatA. paM. 13 mAM varNavele nAgavardhana pulakezI bIjAne gurU have joIe. pulakezIne zrI nAgavardhana pAdAnudhyAta kaho che tene khare artha te te tha joIe. paraMtu keTalAMka tAmrapatramAM ra0 ra agara tathA nI sAthe paNa mAtra vAtsalya bhAva batAvavA palavAra rAja vaparAya che. (I. e. . 6 pA. 190 naM. 3 ne ne. 10,vo. 4 pA. 94, ve. 6 pA. 13 ane 17) te mujaba artha karavAmAM nAgavardhana te kIrtivarmAnuM bIjuM nAma hoya ema kahapanA karavI jaIe tethI hArI mAnyatA che ke ahIM te mAtra enA arthamAM vaparAya che (sarakhA che. 7 5. 121 5. 1 . 5 pA. 51 5. 13-14. pA. 155 paM. 12-13). . 5 naM.12 5. 14 ane naM. 15 5. 13 mAM pAyA ne upayoga thaela che. 1 I. e. ke. 9 5. 123 Do. je. ephaphalITa. (1) mahAbhAratane bI bloka bIjA patarAmAM muzkelIthI kAtaravAnI jagyA che tethI saMbhava che ke sAla bIna patanI pAchaLa katarI hoya. mULa patarAMnA abhAvathI te bAbata cANasa kahI ApatuM nathI. (A. zi. . ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAgavardhananAM nirapaNamAMthI maLelAM tAmrapatro akSarAntara patarU paheluM 1 svasti [ // ] jayatyAviSkRtaM viSNArvvArAhaM kSobhitANaivaM / dakSiNonnata2 daMSTrApravizrAntabhuvanaM vapuH // zrImatAM sakalabhuvanasastUyamAnamA3 navyasagotrANAM hArItiputrANAM saptalokamAtribhiH saptamAtribha 4 rabhivardhitInAM kArttikeyaparirakSaNAvA ptakalyANaparaMparANAM 5 bhagavannArAyaNaprasAdasamAsAditavarAhalANche [ Jcha ] nekSaNa 6 kSaNavazIkRtAzeSamahIbhRtAM calukyAnAM kulamalaMkariSNora 7 zvameghAvabhRthasnAnapavitrIkRtagAtrasya satyAzrayazrI kIrttivarmma8 rAjasyAtmajonekanarapatizatama kuTataTakoTighRSTacaraNAravi9 ndo merumalayamandarasama[nadhaiyryyohara harAbhivardhamAnavarakarira10 thaturagapadAtibalo manojavaikakaMthacitrAkhyaH[ khya pravaraturaMga11 meno ( No ) pArjitasvarAjyavijitaceracola pANDayakramAgatarAjyatrayaH zrImaduttarApathAdhipatizrIharSa 12 patarUM bIjuM 13 parAjayeopalabdhAparanAmadheyaH zrInAgavardhanapAdAnu 14 dhyAtaH parama mAhezvaraH zrIpula ke sivallabhaH tasyAnujo bhrAtrAvijitA15 risakalapakSo varAzrayaH zrIjayasiMgha[ siMha ]varmarAjastasyasunustu [ stri ]bhuvanA 16 zraya [ : ] zrInAgavardhanarAjaH sarvvA nevAgAmivartamAna bhaviSya [ - ]zcanarapa 17 tInsamanudarzayatyastuvaH saMviditaM yathAsmAbhirgoparASTraviSayAnta[ : ] 18 pAti balegrAma [ : ]sodraGga: sa ( sa ) parikara acATabhaTapravezya AcandrAkarNava19 kSitisthitisamakAlina [ - ] mAtApitroruddizyAtmanazca vipulapuNyayazobhi 1.7 (1) 6 pachI keTaleka ThekANe vyaMjana evaDA lakhyA che ane keTaleka ThekANe nathI lakhyA. ( 2 ) ja. khe the. za. me. so. vA. 10. 18 me bhAvanA gurjara tAmrapatramA pazu pakSa ne pahale panca sacce che. ( 3 ) mA lataneo Na bhAtra bhAMDI bhane paM. 25 sahasrANi bhAM tathA paM. 1 bhAM meva / arNavaM bhAM sameva che. bhIlu bhane nyAlu sva35 paM. 18 bhAM arNavaM bhAM sameta che. (4) o. DA252 cAlukyAnAM vAMche, pazu te oTA che. (5) mA asamata lUjhI citrakaNDa ne bhATe che. ( 1 ) AgAmin bhAvI asela tethI maviSya zabdathI arthe bevaDAya che. (7) Dabala ke A rIte e cAkhkhA lakhIne dekhADavAnA rIvAja nathI. paM. 20 bhI pazu tebha 4 che. 4. . . sA. nyU. sI. vA karelA gura dAnapatramAM 5, 38 mAM khyApanna mAM pazu Dabala 'ku' tevI * ! 247 me o. 31 usane prasiddha ja rIte lakhela che. 95 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtanA aitihAsika lekha 20 vRdhya[ ddhaya gatyaM balAmmaDakkura vijJaptikayA kApAlezvarasya guggulapUjAnimitta[ ] 21 vani(ni)vAsi mahApratibhya upabhogAya salilapUrvakaM pratipAditastadasmadvezyai 22 ranyairvAgAminRpatimi[ : zaradacaMcalaM jIvitamAkalyA[ layyA ]yamasmadAyo numantavya 23 pratipAlayitavyazcetyuktaM bhagavatA vyAsena / vahubhirvasudhAbhuktArAja. 24 missagarAdibhiH yasya yasya yadA bhUmistasya tasya tadA phalamiti[1] 29 svadattAM paradattAM vA yo hareta vasuMdharAM SaSTiM variSa[ varSa ]sahasrANi viSTAyAM gAya [ ] bhASAtaramAMthI amuka bhAga paM. viSNunA varAha avatAranI stutine cAlu zleka. paM. 2-13 zrI kIrtivama-tene dIkarI pulakezi vallabha hato. paM, 14 tene nAno bhAI jayasiMha varmA hate. 515 tane dIkare zrI nAgavardhana hatuM te dAna Ape che. 5. 17-rara badhAne vidita thAya ke mAtApitA tathA amArA puNyanI vRddhi mATe goparASTa paragaNumAM AveluM balogrAma gAma balAjhma ThakakuranI vinati uparathI dAnamAM ApavAmAM Avela che. te pAlezvaranI guggala pUjA mATe sUrya, candra .... .. vigerenI sthiti paryata ApavAmAM Avela che. have pachInA rAjAoe A dAnane anumati ApavI ane pALavuM. paM. 23 mahAbhAratanA be zleka. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com