Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacana ratnAkara [ bhAga-6] parama pUjya gurudeva zrI kAnajI svAmInAM zrI samayasAra paramAgama upara aDhAramI vakhata thayelAM pravacano : prakAzaka : zrI kuMdakuMda kahAna paramAgama pravacana TrasTa muMbaI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Thanks & our Request This shastra has been kindly donated by Juthalalbhai, Dilipbhai and Chandriben, London, UK in memory of Radiatben Juthalalbhai Shah. The donors have paid for it to be "electronised" and made available on the internet. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of the Gujarati Pravachan Ratnakar, Part 6 is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on rajesh@AtmaDharma.com so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Version History Version Date Changes Number 001.a 22 April | Updated "Thanks & our Request" page 2002 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates prAptisthAna : zrI digaMbara jaina svAdhyAyamaMdira TrasTa, sonagaDha-364 250 zrI digaMbara jaina mumukSu maMDaLa, 173/75 muMbAdevI roDa, muMbaI-4OO OOR vi. saM. 2038 vIra saM. 2508 prathama AvRtti prata : 1OOO mUlya : 7-00 mudraka : ajita mudraNAlaya sonagaDha (saurASTra) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates parama pUjya gurudeva zrI kAnajIsvAmI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates prakAzakIya nivedana maMgalaM bhagavAna vIro maMgalaM gautmognnii| maMgalaM kuMdakuMdAryo jainadharmo'stu mNglm|| prAraMbhika : parama devAdhideva jinezvaradeva zrI vardhvamAnasvAmI, gaNadharadeva zrI gautamasvAmI tathA AcArya bhagavAna zrI kuMdakuMdadevane atyaMta bhakti sahita namaskAra. e to suvidita che ke aMtima tIrthaMkara bhagavAna zrI vardhamAnasvAmInI divyadhvanino sAra AcArya zrI kuMdakuMdadevapraNIta samayasAra, pravacanasAra, niyamasAra, paMcAstikAya Adi paramAgamomAM ThAMsI ThAMsIne bharelo che. bhavyajIvonA saddabhAgye Aje paNa A paramAgamo zrI amRtacaMdrAcArya Adi mahAna diggaja AcAryonI TIkA sahita upalabdha che. vaLI vizeSa mahAbhAgyanI vAta to e che ke sAMpratakALamAM A paramAgamonAM gUDha rahasyo samajavAnI jIvonI yogyatA maMdatara thatI jAya che. tevA samayamAM jainazAsananA nabhomaMDaLamAM eka mahApratApI puruSa pUjya gurudevazrI kAnajIsvAmI-jemane yugapuruSa kahI zakAya, tevA satpaSano yoga thayo che. pUjya gurudevazrI kAnajIsvAmI Aje chellAM 45 varSothI uparokta paramAgamomAM pratipAdita jainadharmanA mULa siddhAMtone atispaSTa, zItaLa ane parama zAMtipradAyaka pravacana-gaMgA dvArA relAvI rahyA che. A pavitra pravacanagaMgAmAM avagAhana pAmIne aneka bhavya AtmAone jainadharmanI prApti thaI che, tema ja aneka jIvo jainadharmanA gaMbhIra rahasyone samajatA thayA che ane mArgAnusArI banyA che. A rIte pUjya gurudevano jainasamAja upara anupama, alaukika anaMta upakAra che teozrinA upakArano ahobhAva nIcenI paMktio dvArA pratyeka mumukSuo vyakta kare che aho ! upakAra jinavarano kuMdano dhvani divyano, jina-kuMdadhvani ApyA aho ! te guru kahAnano. A pravacanaratnAkara graMthamALAnAM prathama traNa bhAga pUjyazrInI hayAtI daramiyAna bahAra paDI cUkayA hatA. teozrInI zItaLa chAyAmAM A graMthamALAmAM teozrInA saghaLA paramAgamo uparanAM pravacanono sAra prakAzita karavAnI amArI bhAvanA adhUrI rahI. savaMta 2037nA kArataka vadI 7 zukravAra tA. 28-11-80 nA roja samAdhibhAvapUrvaka teozrIno svargavAsa thayo. amArA para vajaghAta thayo. zAzvata zAMtino mArga batAvanAra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates amane-dareka jIvamAtrane 'bhagavAna ' kahI bolAvanAra virodhIone paNa 'bhagavAna ' kahI temanI bhUla pratye kSamAdaSTi rAkhI, teo paNa dazAe bhagavAna thAva evI karuNA vasAvanAra eka merUparvata jevo acala, aDaga, krAMtikArI ekalavIra mokSamArgane atisUkSma chaNAvaTa sahita prakAzIne nija AtmasAdhanAnAM mArge cAlI nIkaLyo. ATalA pracArapUrvaka ane AvI sUkSmatA sahita dravya-guNa-paryAyanI chaNAvaTa jainazAsanamAM chellI keTalIya zatAbdiomAM kayAreya thaI nathI ema kahevAmAM Ave to emAM jarAya atizayokti nathI. pUjyazrInI pravacanazailImAM paNa bhAvi tIrthaMkaranA lakSaNo jhaLakatAM hatAM, sarva jIvo mokSamArgane pAmo evI temanI adamya bhAvanA varaMvAra uchaLatI hatI. mArga prakAzavAmAM teo aneka virodhIonI vacce paNa ekalA aDaga rahetA, dreSabuddhi sevyA vagara virodhIonA virodhanuM tAttvika rIte khaMDana karI yathArtha mArganuM sthApana karatA ane tethI madhyastha virodhIo virodha tyajI sanAtana jainadharmane aMgIkAra karatA. taduparAMta temanI pavitra chAyA heThaLa aneka sthaLoe zrI jinamaMdironuM nirmANa thayuM ane temAM vItarAgI jinabiMbonI mahA pAvanakArI pratiSThA thaI. 52mAgamonAM graMthonuM lAkhonI saMkhyAmAM prakAzana thayuM zrI vItarAgadeva, nigraMthaguru ane vItarAgI zAstronuM satyasvarUpa samajAvI temano mahimA yAthArthapaNe batAvyo. pU. gurudevazrI vAraMvA2 pharamAvatA ke zrI vItarAga jinabiMbonI pratiSThA ane jIrNodvAra to varSothI loko karatA AvyA che paNa teno mahimA jo yathArtha rIte karavo hoya to temane oLakhAvanAra paramAgamono pracAra paNa eTalo ja Avazyaka che. 52mAgamo ane tenuM rahasya pratyeka vyakti AbALagopALa saunA hradayamAM sthAna pAme tevI temanI bhAvanA rahelI ane paramAgamonA prakAzana mATe vAraMvAra preraNA ApatAM. ane e dhyeyanI siddhi arthe teozrI paramAgamo u52 pravacana ApatA rahyAM ane nitya svAdhyAyanI pravRtti temaNe sajIvana karI, mumukSuonA nityakramamAM svAdhyAyanI pravRtti vaNI lIdhI. jenA pratApe aneka gAmomAM sAmUhika svAdhyAyanI pravRttino bahoLo phelAvo thayo. zikSaNa-zibironuM Ayojana thayuM. jayapuramAM jaina vidyApIThanI sthApanA thaI. Adi aneka prakAre tattvano pracAra thayo ane thAya che. AtmabhAvanAnI lokone evI dhUna lagADI ke khAdhA vagara cAle paNa AtmAne vicAryA vagara na cAle. teozrI pharamAvatA ke dharma te ardhakalAka-kalAka ke parva-pUratI maryAdita sAdhanAnI cIja nathI paNa dharma e jIvana che. eTale ke sarvakAlika ane sarvakSetre sAdhanAnI cIja che. Ama anekavidha rIte teozrI dvArA AvA aneka prasaMgo dvArA dharmapracAra ghaNo thayo. lAkho loko dharmabhAvanA bhAvatA thayA. AthI madhyastha jIvo paNa temanA pratye bahumAnanI daSTie jotA. digaMbara samAjanAM paMDito, vidvAno ane tyAgIgaNa paNa e satyano svIkAra karatAM ke amo eka paNa navo jaina banAvI nathI zakatA tyAre A mahApuruSe lAkho Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates lokone jainadharmamAM zraddhAnI banAvyA. AvA vilakSaNa puruSano mahAbhAgya paMcama kALamAM yoga thayo. pAtra jIvone mATe eka apUrva mahAna taka AvI. dharmAmRtanI varSo sudhI ekadhArI varSA thaI. pU. gurudevazrI saMtonI vANI upara vArI jaI jema gAtA tema ""amRta varasyA re paMcama kALamAM....'' aMte kramAnusAra sAMyogika bhAvano kALa pUro thayo. e mahApuruSano ApaNA upara ati ati upakAra che. jenuM varNana zabdo dvArA azakya che. jeNe zAzvata sukhano mArga Apyo tenuM RNa pheDavAno koI mArga ja nathI. ethI vinamrapaNe te pAvana paramAmRta dvArA vItarAga sarvajJapraNIta zrIgaNadharAdi mahAna AcAryo racita paramAgamono ukela karI nija sAdhanAnI pariparNatAne pAmIe ane sarva jIvo pAmo e ja abhyarthanA. puNyaprasaMganuM saubhAgya : saMvata 2034nI dIpAvali prasaMge muMbaI mumukSu maMDaLanA sabhyo pUjya gurudevazrI pAse 90mI janmajayaMtI maMbaImAM ujavAya te mATe anumati prApta karavA vinaMtI karavA mA AvelA tyAre keTalAka sabhyone potAnA svAdhyAyanA lAbhanA hetuthI pUjya gurudevazrInA zrI samayasAra paramAgama upara aDhAramI vAra thayela sAtizaya pravacano (sane 1975, 1976, 1977 mAM) prasiddha karavAno maMgaLa vicAra Avyo. A vicAra maMDaLanA sau sabhyoe pramodathI AvakAryo ane prasiddha adhyAtmapravaktA, dharmAnurAgI murabbI zrI lAlacaMdabhAInI paNa A suMdara kArya mATe maMDaLane protsAhita karatI zubhapreraNA maLI. A rIte muMbaInA mumukSumaMDaLane pUjya gurudevazrInA aDhAramI vAranA paramAgama zrI samayasAra upara thayelA anubhavarasamaMDita, paramakalyANakArI, AtmahitasAdhaka pravacano prakAzita karavAnA A punita prasaMganuM sobhAgya prApta thayuM che te atyaMta harSa ane ullAsanuM kAraNa che. zrI kuMdakuMdadAcArya samayasArazAstramAM kartAkarma adhikAranuM nirUpaNa karyuM che je temanA anya zAstromAM ke anya AcAryonI racanAomAM alaga adhikArarUpe kayAMya jovAmAM AvatuM nathI. je A adhikAranI viziSTatA che. kartAkarmaadhikAra dvArA jIvanuM akartAsvarUpa ghaNA prakAre spaSTa karyuM che. je jIvonI aneka prakAranI bhramaNAone dUra thavAnuM kAraNa che. jenA uparanA pU. gurudevazrInA pravacano paNa alaukIka che. jijJAsu jIvone avazya e preraNAdAyaka nivaDaze. je sarva jIvoe svAdhyAya karavA yogya che. prakAzanano hetu : A pravacanonA prakAzanano mULa hetu to nijasvAdhyAyano lAbha thAya te ja che. tauparAMta sau jijJAsu bhAI-bahenone pUjya gurudevazrInAM zrI samayasAra uparanAM saLaMga sarva pravacano sAkSAt sAMbhaLavAno lAbha prApta na thaI zakyo hoya te saMbhavita che. tethI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates A graMthamALAmAM kramazaH AdithI aMta sudhInAM pUrAM pravacanone samajavAno kAyamI ane sarvakAlika lAbha maLI rahe te hetuthI pUjya gurudevazrInI adhyAtmarasajharatI amRtamayI vANInA svAdhyAya dvArA niraMtara mumukSu jIvone AtmahitanI preraNA maLatI raheze, tevo Azaya paNa A prakAzananuM prerakabaLa che. vaLI A paMcamakALanA pravAhamAM kramazaH jIvono kSayopazama maMdatara thato jAya che tethI paramAgamamAM rahelA sUkSma ane gaMbhIra rahasyo svaya samajavAM ghaNAM ja kaThina che. A paristhitimAM pUjya gurudevazrIe sAdI ane saraLa bhASAmAM spaSTa karelAM pavacano lekhabaddha karIne pustakArUDha karavAmAM Ave to bhAvI peDhIne paNa zrI samayasAra paramAgamanAM a rahasyo samajavAmAM saraLatApUrvaka sahAyarUpa banI raheze ane te rIte jinokta tattvajJAna ane tenI svAdhyAyaparaMparA tenA yathArtha svarUpamAM jaLavAI raheze tema ja te dvArA aneka bhavyajIvone potAnuM AtmakalyANa sAdhavAmAM mahAna preraNA prApta thaze tevA vicAranA baLe pUjya gurudevazrInA zrI samayasAra uparAMta bIjA paNa aneka paramAgamo upara thayela pravacano prakAzita karavAnI bhAvanA che ane te bhAvanAvaza A TrasTanI racanA thaI che. uparokta hetuthI A TrasTano janma thayo che ane pUjya gurudevanAM hajAro pravacano prasiddha karavAno ja mukhya uddeza A TrasTamAM rAkhavAmAM Avela che. A prasaMge sva. zrI sogAnIjInuM eka vacana sAkAra thaze tevuM bhAse che. temaNe kahyuM che. ke pUjya gurudevazrIthI dharmano je A pAyo naMkhAyo che te paMcamakALanA aMta sudhI raheze. taduparAMta pUjya bahenazrInAM vacanAmRta . ra7 mAM ullekha che ke "temano (pUjya gurudevazrIno) mahimA Aje to gavAya che paraMtu hajAro varSa sudhI gavAze." kharekhara jJAnIonA nirmaLa zrutajJAnamAM bhAviprasaMgo kevaLajJAnavat pratibhAse che, kAraNa ke A TrasTanI yojanA pUjya gurudevazrInA pAMca paramAgamo upara thayelAM pravacano uparAMta bIjA paNa aneka zAstro upara thayelAM pravacano kramaza: prasiddha karavAnI bhAvanA samAhita che. e rIte hajAro pravacanonuM saMkalana prathama saMskaraNamAM ja aneka graMthorUpe pustakArUDha thaze ane tevA pratyeka pustakonuM saMskaraNa (AvRtti) hajAronI saMkhyAmAM raheze. e rIte hiMdI ane gujarAtI bhASAmAM tAtkAlika prakAzana thatAM pustakonI saMkhyA lAkhomAM thavA jAya che ane tenI paraMparA cAle to uparokta jJAnIonAM vacano siddha thavAnuM pratyakSa jaNAI Ave che. kAryavAhI : zrI samayasAra paramAgama uparanAM pUjya gurudevazrInA aDhAramI vakhatanA thayela maMgaLa pravacano te samaye TeparekorDara upara aMkita karI levAmAM AvyAM hatAM. A dhvanimudrita pravacano Tepa uparathI sAMbhaLIne kramaza: lekhabaddha karavAmAM AvyAM che. eka ja Tepane vAraMvAra sAMbhaLIne lekhana karavAmAM Avela che. tema chatAM temAM kAMI truTi rahI javA na pAme te hetuthI lakhanAra sivAya tapAsanAre pharIthI saghaLAM pravacano Tepa uparathI sAMbhaLIne tenI cakAsaNI karela che. A pramANe taiyAra thayelAM pravacanonA yathAyogya susaMgata phakarA pADI tene pharIthI bhAIzrI ramaNalAla mANekalAla zAhe lipibaddha karI Apela che. tathA lipibaddha thayelAM pravacanonI paNa chelle vidvAna bhAIzrI Do. caMdubhAI dvArA pUratI cakAsaNI karavAmAM Avela che. A rIte pUjya gurudevazrInAM pravacanomAM vyakta thayela bhAvo sArI rIte yathAsthita jaLavAI rahe tenI pUrepUrI kALajI levAmAM AvI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zrI samayasA2jI-stuti (harigIta ) saMsArI jIvanAM bhAvamaraNo TALavA karuNA karI, saritA vahAvI sudhA taNI prabhu vIra! teM saMjIvanI; zoSAtI dekhI saritane karuNAbhInA hRdaye karI, munikuMda saMjIvanI samayaprAmRta taNe bhAjana bharI. (anuSTupa ) kuMdakuMda racyuM zAstra, sAthiyA amRte pUryA, tArAmAM bhAvo brahmAMDanA bharyA. graMthAdhirAja ! (zikhariNI ) vANI aho ! tArI prazamarasa-bhAve nItaratI, mumukSune pAtI amRtarasa aMjila bharI bharI; anAdinI mUrchA viSa taNI tvarAthI UtaratI, vibhAvethI thaMbhI svarUpa bhaNI doDe pariNati. (zArdUlavikriDita ) tuM che nizcayagraMtha bhaMga saghaLA vyavahA2nA bhedavA, tuM prajJAchINI jJAna ne udayanI saMdhi sahu chedavA; sAthI sAdhakano, tuM bhAnu jagano, saMdeza mahAvI2no, visAmo bhavaklAMtanA hRdayano, tuM paMtha mukti taNo. (vasaMtatilakA ) suNye tane rasanibaMdha zithila thAya, jANe tane hRdaya jJAnI taNAM jaNAya; tuM rucatAM jagatanI ruci ALase sau, tuM rIjhatAM sakalajJAyakadeva rIjhe. (anuSTupa ) banAvuM patra kuMdananAM, ratnonA akSaro lakhI; tathApi kuMdasUtronAM aMkAye mUlya nA kadI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zrI sadgurudeva-stuti (harigIta) saMsArasAgara tAravA jinavANI che naukA bhalI, jJAnI sukAnI maLyA vinA e nAva paNa tAre nahIM; A kALamAM zuddhAtmajJAnI sukAnI bahu bahu dohyalo, muja puNarAzi phaLyo aho ! guru kahAna tuM nAvika maLyo. (anuSTrapa). aho ! bhakta cidAtmAnA, sImaMdhara-vIra-kuMdanA ! bAhyAMtara vibhavo tArA, tAre nAva mumukSunAM. | (zikhariNI) sadA daSTi tArI vimaLa nija caitanya nIrakhe, ane jJaptimAMhI darava-guNa-paryAya vilase; nijAlaMbIbhAve pariNati svarUpe jaI bhaLe, nimitto vahevAro cidaghana viSe kAMI na maLe. ( zArdUlavikrIDita) haiyuM " sata sata, jJAna jJAna" dhabake ne vajavANI chUTe, je vaje sumumukSu sarva jhaLake; paradravya nAto tUTe; -rAgadveSa ruce na, jaMpa na vaLe bhAdrimAM-aMzamAM, TaMkotkIrNa akaMpa jJAna mahimA hRdaye rahe sarvadA. (vasaMtatilakA). nitya sudhAjharaNa caMdra ! tane namuM huM, karuNA akAraNa samudra ! tane namuM huM huM jJAnapoSaka sumegha ! tane namuM huM, A dAsanA jIvanazilpI ! tane namuM huM. (gnagdharA) UMDI UMDI, UMDathI sukhanidhi satanA vAyu nitye vahetI, vANI cimUrti ! tArI ura-anubhavanA sUkSma bhAve bharelI; bhAvo UMDA vicArI, abhinava mahimA cittamAM lAvI lAvI, khoyeluM ratna pAmuM, -manaratha manano; pUrajo zaktizALI ! Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates -: anukramaNikA : -0 pRSThAMka | pravacana naMbara 208 thI 210 210 211 40 45 56 212 212 thI 214 62 62 3 214-215 83 215 92 kama gAthA / kaLaza 1 kaLaza-1OO kaLaza-101 | gAthA-145 kaLaza-102 5 gAthA-146 gAthA147 gAthA 148-149 gAthA150 kaLaza-103 1) | kaLaza-104 11 gAthA151 12 | gAthA-15ra 13 | gAthA-153 14 | kaLaza-105 15 | gAthA-154 16 gAthA-155 17 | gAthA-156 18 kaLaza 1/6 thI 108 19 | gAthA 157 thI 159 | gAthA-16) gAthA 161 thI 163 22 | kaLaza-1/9 23 kaLaza-11) 24 kaLaza-111 25 | kaLaza-112 216 95 216 217 218-219 ra19 thI 221 ra0 | gAthA 1 221 222 223 thI 228 105 114 128 129 146 155 166 167 168 169 17) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Asava adhikAra pravacana naMbara 228-229 | | pRSThaka | 218 | 219 233 243 23O 231 23ra 25O 251 259 26O kama gAthA / kaLaza 26 kaLaza-113 gAthA 164-165 28 gAthA-166 2(8 gAthA-167 30 | gAthA-168 31 kaLaza-114 3ra | gAthA-169 33 kaLaza-125 34 | gAthA17 35 | gAthA-171 36 ] gAthA-172 37 | kaLaza-116 38 | kaLaza-117 39 | gAthA 173-176 40 | kaLaza-118 41 | kaLaza-119 42 | gAthA 177-178 43 | kaLaza-120 44 | kaLaza-121 | gAthA 179-18O 46 kaLaza 122-133 47 | kaLaza-124 233 233 234 234 235-236 267 27) 274 275 237 thI 240 276 292 294 295 314 315 316 240 thI ra43 244 thI 247 336 337 338 saMvara adhikArI 252 thI 254 48 kaLaza-125 48 gAthA-181 thI 183 5O | kaLaza-126 36) 361 363 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pRSThAMka pravacana naMbara 255 thI 257 257 gAthA / kaLaza 51 gAthA 184-185 para gAthA-186 53 kaLaza-127 54 | gAthA 187 thI 189 55 kaLaza-128 pa6 | gAthA 190 thI 192 pa7 | kaLaza 129 thI 130 58 | kaLaza 131 thI 13ra 394 405 406 414 416 422 258 259 thI ra63 424 425 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates CHANGES MADE TO THIS DOCUMENT COMPARED TO THE PAPER VERSION WITH EXPLANATION # Shastra Content Page Line 259 - 11 21427 [:] 267-Last 244274 Tut: 293 - 10 [1992 ] [424641L Pravchan Ratnakar-6 Samaysar Pravchan Ratnakar-6 Samaysar Pravchan Ratnakar-6 Samaysar Pravchan Ratnakar-6 Samaysar Pravchan Ratnakar-6 Samaysar Pravchan Ratnakar-6 Samaysar 275 - 8 [592TYIA ] 6424614104 338 - 5 $1974HCA 1182811 283 - 5 Humhaa1182811 362 - 15 Hall 34747 287 - 20 362 - 15 21 24744 GGG-324 5 289 - 22 SG99-39TH 415 - 11 (24ld E2 ) HEUTEL 205 295 - 20 (4a E2 ) Halasil-t1 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramAtmane nmH| zrImadbhagavakuMdakuMdAcAryadavapraNIta zrI samayasAra upara parama pUjya sadagurudeva zrI kAnajIsvAmInAM pravacano zrImadamRtacandrasUrikRtA aatmkhyaatiH| puNya-pApa adhikAra athaikameva karma dvipAtrIbhUya puNyapAparUpeNa pravizati (DUtavinvita) tadatha karma zubhAzubhabhedato dvitayatAM gtmaikymupaanyn| glapitanirbharamoharajA ayaM svayamutyavavo sudhANavaDA 200 || pUNya-pApa banne karama, baMdharUpa dura mAnI; zuddhAtmA jeNe lahyo, namuM caraNa hita jANI. prathama TIkAkAra kahe che ke "have eka ja karma be pAtrarUpa thaIne puNya-pAparUpe praveza kare Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 ] Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ pravacana ratnAkara bhAga-6 (manvAAntA) ko dUrAttyajati madirAM brAhmaNatvAbhimAnAdanyaH zUdraH svayamahamiti snAti nityaM tayaiva / dvAvapyetau yugapadudarAnnirgatau zUdrikAyAH zUdrau sAkSAdapi ca carato jAtibhedabhrameNa / / 101 / / jema nRtyanA akhADAmAM eka ja puruSa potAne be rUpe batAvI nAcato hoya tene yathArtha jANanAra oLakhI le che ane eka ja jANe che, tevI rIte joke karma eka ja che topaNa puNyapApanA bhede be prakAranAM rUpa karI nAce che tene, samyagdaSTinuM jJAna ke je yathArtha che te ekarUpa jANI le che. te jJAnanA mahimAnuM kAvya A adhikAranI zarUAtamAM TIkAkAra AcArya kahe cheH gAthArtha:- [ atha] have (kartAkarma adhikAra pachI ), [ zuma-azuma-mevata: ] zubha ane azubhanA bhedane lIdhe [dvitayatAM nRtam tat rma] be-paNAne pAmelA te karmane [peyar upAnayaj] ekarUpa karato, [ tapita-nirma--moharanA] jeNe atyaMta moharajane dUra karI che evo [ ayaM avavodha-sudhAptava: ] A (pratyakSa-anubhavagocara) jJAna-sudhAMzu (samyajJAnarUpI caMdramAM ) [ svayam ] svayaM [haveti] udaya pAme che. bhAvArtha:- ajJAnathI eka ja karma be prakAranuM dekhAtuM hatuM tene jJAne eka prakA2nuM batAvyuM. jJAnamAM moharUpI 2ja lAgI rahI hatI te dUra karavAmAM AvI tyAre yathArtha jJAna thayuM; jema caMdrane vAdaLAM tathA dhummasanuM paTala ADuM Ave tyAre yathArtha prakAza thato nathI paraMtu AvaraNa dUra thatAM caMdra yathArtha prakAze che, tevI rIte ahIM paNa jANavuM. 100. have puNya-pApanA svarUpanA daSTAMtarUpa kAvya kahe che: zlokArtha:- (zUdrANInA ekIsAthe janmelA be putromAMthI eka brAhmaNane tyAM Ucharyo ane bIjo zUdranA ghera ja rahyo.) [yo: ] eka to [brAhmaLatva-amimAnAt ] 'huM brAhmaNa chuM' ema brAhmaNatvanA abhimAnane lIdhe [maviraI] madirAne [varAt] dUrathI ja [tyati] choDe che arthAt sparzato paNa nathI; [ anya: ] bIjo [ aThTham svayam zUdra: kRti] 'huM pote zUdra chuM' ema mAnIne [tayA va] madirAthI ja [nityaM] nitya [snAti] snAna kare che arthAt tene pavitra gaNe che. [tau dau avi] A banne putro [zUdriSThAyA: savarAt yugapat nirmAtaI] zUdrANInA udayathI ekIsAthe janmyA che tethI [sAkSAt zUdra] (5ramArthe) banne sAkSAt zUdra che, [ api 7] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] kammamasuhaM kusIlaM suhakammaM cAvi jANaha susiilN| kaha taM hodi susIlaM jaM saMsAraM pvesedi||145 / / karma azubhaM kuzIlaM zubhakarma cApi jAnItha sushiilm| kathaM tadbhavati suzIlaM yatsaMsAraM prveshyti||145|| topaNa [nAtibhedra-zvameLa] jAtibhedanA bhrama sahita [varata: ] teo pravarte che-AcaraNa kare che. ( A pramANe puNya-pApanuM paNa jANavuM.) bhAvArtha:- puNya-pApa banne vibhAvapariNatithI UpajyAM hovAthI banne baMdhArUpa ja che. vyavahAradaSTie bhramane lIdhe temanI pravRtti judI judI bhAsavAthI, sAruM ane kharAba-ema be prakAre teo dekhAya che. paramArthadaSTi to temane ekarUpa ja, baMdharUpa ja, kharAba ja jANe che. 101. have zubhAzubha karmanA svabhAvanuM varNana gAthAmAM kare che - che karma azubha kuzIla ne jANo suzIla zubhakarmane ! te kema hoya suzIla je saMsAramAM dAkhala kare? 145. gAthArthaH- [ kazumaM ] azubha karma [ bzInaM] kuzIla che (-kharAba che) [ pi 2] ane [guma] zubha karma [ suzInama] suzIla che (-sAruM che) ema [nAnItha] tame jANo cho ! [ tat] te [ suzInaM ] suzIla [56] kema [ mavati] hoya [ ] ke je [saMsAra] (jIvana) saMsAramAM [pravezayati] praveza karAve che? TIkAH- koI karmane zubha jIvapariNAma nimitta hovAthI ane koI karmane azubha jIvapariNAma nimitta hovAthI karmanA kAraNamAM bheda-taphAvata che (arthAt kAraNa judAM judAM che); koI karma zubha pudgalapariNAmamaya ane koI karma azubha pudgalapariNAmamaya hovAthI karmanA svabhAvamAM bheda che; koI karmano zubha phaLarUpe ane koI karmano azubha phaLarUpe vipAka thato hovAthI karmanA anubhavamAM (-svAdamAM) bheda che; koI karma zubha (tArA) evA mokSamArgane Azrita hovAthI ane koI karma azubha (kharAba) evA baMdhamArgane Azrita hovAthI karmanA AzrayamAM bheda che. mATe-joke (paramArthe) karma eka ja che topaNa-keTalAkano evo pakSa che ke koI karma zubha che ane koI karma azubha che. paraMtu te (pakSa) pratipakSa sahita che. te pratipakSa ( arthAt vyavahArapakSano niSedha karanAra nizcayapakSa) A pramANe che - zubha ke azubha jIvapariNAma kevaLa ajJAnamaya hovAthI eka che; te eka hovAthI karmanA kAraNamAM bheda nathI; mATe karma eka ja che. zubha ke azubha pudagala Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ pravacana ratnAkara bhAga-6 pariNAma kevaLa pudagalamaya hovAthI eka che; te eka hovAthI karmanA svabhAvamAM bheda nathI; mATe karma eka ja che. zubha ke azubha phaLarUpe thato vipAka kevaLa pugalamaya hovAthI eka che; te eka hovAthI karmanA anubhavamAM (-svAdamAM) bheda nathI; mATe karma eka ja che. zubha (sAro) evo mokSamArga to kevaLa jIvamaya hovAthI ane azubha (kharAba) evo baMdhamArga to kevaLapudagalamaya teo aneka (-judA judA, be) che; teo aneka hovA chatAM karma to kevaLa pugalamaya evA baMdhamArgane ja Azrita hovAthI karmanA AzramamAM bheda nathI; mATe karma eka ja che. bhAvArtha- koI karma to arahaMtAdimAM bhakti-anurAga, jIvo pratye anukaMpAnA pariNAma, maMda kaSAyathI cittanI ujvaLatA ityAdi zubha pariNAmonA nimitte thAya che ane koI karma tIvra krodhAdika azubha lezyA, nirbhayapaNuM, viSayAsakti, deva-guru Adi pujya puruSo pratye vinayabhAve na pravartavuM ityAdi azubha pariNAmonA nimittathI thAya che; Ama hetuno bheda hovAthI karmanA zubha ane azubha evA be bheda che. zAtAvedanIya, zubha-Ayu, zubhanAma zubhagotra-e karmonA pariNAma (-prakRti vagere-) mAM tathA cAra ghAtikarmo, azAtA vedanIya, azubha-Ayu, azubhanAma, azubhagotra-e karmonA pariNAma (-prakRti vageremAM) mAM bheda che; -Ama svabhAvano bheda hovAthI karmanA zubha ane azubha evA be bheda che. koI karmanA phaLano anubhava sukharUpa che ane koI karmanA phaLano anubhava duHkharUpa che; Ama anubhavano bheda hovAthI karmanA zubha ane azubha evA be bheda che. koI karma mokSamArganeAzrita che (arthAt mokSamArgamAM baMdhAya che) ane koI karma baMdhamArganA Azraye che; Ama Azrayano bheda hovAthI karmanA zubha ane azubha evA be bheda che. A pramANe hetu, svabhAva, anubhava ane Azrayae cAra prakAre karmamAM bheda hovAthI koI karma zubha che ane koI azubha che ema keTalAkano pakSa have e bhedapakSano niSedha karavAmAM Ave che:-jIvanA zubha ane azubha pariNAma bane ajJAnamaya che tethI karmano hetu eka ajJAna ja che; mATe karma eka ja che. zubha ane azubha pudagalapariNAmo banne pudgalamaya ja che tethI karmano svabhAva eka pudgalapariNAmarUpa ja che; karma eka ja che. sukharUpa ane duHkharUpa anubhava banne pudagalamaya ja che tethI karmano anubhava eka pudgalamaya ja che; mATe karma eka ja che. mokSamArga ane baMdhamArgamAM, mokSamArga to kevaLa jIvanA pariNAmamaya ja che ane baMdhamArga kevaLa pudgalanA pariNAmamaya ja che tethI karmano Azraya kevaLa baMdhamArga ja che (arthAt karma eka baMdhamArganA Azraye ja thAya che-mokSamArgamAM thatA nathI); mATe karma eka ja che. A pramANe karmanA zubhAzubha bhedanA pakSane gauNa karI teno niSedha karyo; Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 5 (35nAti) hetusvabhAvAnubhavAzrayANAM sadApyabhedAnna hi krmbhedH| tadvandhamArgAzritamekamiSTaM svayaM samastaM khalu bndhhetuH|| 102 / / kAraNa ke ahIM abhedapakSa pradhAna che, ane abhedapakSathI jovAmAM Aveto karma eka ja che-be nathI. have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: zlokArthaH- [ hetu-svamAva-numava-AzrayAIi] hetu, svabhAva, anubhava ane Azraya-e cArano (arthAt e cAra prakAre) [ sA ui] sadAya [samevata] abheda hovAthI [ na hi me] karmamAM nizcayathI bheda nathI; [ta samaste svayaM] mATe samasta karma pote [ r] nizcayathI [vazvamA-Azritam] baMdhamArgane Azrita hovAthI ane [vazvaraMtu:] baMdhanuM kAraNa hovAthI, [9 phuTTa] karma eka ja mAnavAmAM AvyuM che-eka ja mAnavuM yogya che. 102. puNya-pApa adhikAra (dohA) puNya-pApa banne karama, baMdharUpa dura mAnI; zuddhAtmA jeNe lahyo, namuM caraNa hita jANI. juo, zrI jayacaMda paMDita A dohAmAM spaSTa kahe che ke puNya ane pApa banne bhAvakarma che, ane e baMdharUpa che. tyAre keTalAka (paMDito) atyAre ema kahe che ke e to puNya-pAparUpa karmanI (pudgalakarmanI) vAta che. emAM zubhAzubha bhAvanI kyAM vAta karI che? puNyakarmano (pudgalakarmano) niSedha karyo che, emAM zubhabhAvano niSedha karyo nathI-evo artha teo kare che; paNa te barAbara nathI. AgaLa TIkAkAra AcArya Ano cAra bolathI khulAso karaze. juo, ahIM karma zabda paDyo che ne! eno artha ema che ke puNya-pApa bane karma eTale kArya-pariNAma che, azuddhatA che. e bhAva baMdharUpa che ema jANI jeNe e puNya-pApanA (bhAva) baMdhane chedIne aMdaramAM zuddhAtmA grahaNa karyo-namuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacana ratnAkara bhAga-6 caraNa hita jANI-tenA caraNakamaLamAM mAruM hita jANI namaskAra karuM chuM -Ama zrI jayacaMdajIe maMgalAcaraNa karyuM che. prathama TIkAkAra kahe che ke "have eka ja karma be pAtrarUpa thaIne puNya-pAparUpe praveza kare che. " jema nRtyanA akhADAmAM eka ja puruSa potAne be rUpe batAvI nAcato hoya tene yathArtha jANanAra oLakhI le che ane eka ja jANe che.' zuM kahyuM? A nAcavAno akhADo hoya che ne! nATaka-nATaka, jene loko nATaka kahe che temAM eka ja puruSa indrano veza le ane vaLI pachI bharatharIno veza paNa laIne Ave. paraMtu tene je yathArtha oLakhe che te to ene eka ja jANe che. "tevI rIte joke karma to eka ja che topaNa puNya-pApanA bhede be prakAranAM rUpa karI nAce che tene, samyagdaSTinuM jJAna ke je yathArtha che te ekarUpa jANI le che." juo, karma to anAdithI eka ja che. puNya ane pApa karmapaNe eka ja vastu che. topaNa puNya-pApanA bhede be prakAranuM rUpa (puNyanuM rUpa ane pApanuM rUpa ) laIne pragaTa thAya tyAre ajJAnI tene (karma) be judA judA rUpe mAne che. puNya bhaluM ane pApa buruM ema ajJAnI jANe che. paraMtu jJAnI samakitI jenuM jJAna yathArtha pariNamyuM che te banne karma (puNya ane pApa ) eka ja che ema jANI le che. ahAhA...! bhalA-burAnA bhedarahita samyaka jJAnI banne eka ja che ema jANe che kemake bannemAMthI ekamAMya AtmA nathI. cAhe puNyabhAva ho ke cAhe pApabhAva ho, banneya bhAva rAga che, ekeya vItarAga pariNAma nathI. puNyanA phaLamAM koI pAMca-pacAsa karoDanI saMpattino svAmI moTo zeTha hoya, ke pApanA phaLamAM koI so vAra mAge toya mAMDa eka koLiyo maLe evo daridrI hoya, banneya sarakhA che, kemake banneya bhikhArI che, banneya mAgaNa che, duHkhI che. eka, bIjA pAse AzA karato duHkhI che to bIjo, puNyanI AzA dharato duHkhI che. arthAta eka anya pAse mAge che ke tuM mane de to bIjo puNyanA pariNAmathI mane sukha thAya ema mAnI puNyanI AzA kare che. (sukhI to ekeya nathI). jyAre jJAnI to karma ane karmanA phaLa bannene eka ja jANe che. jema ekano eka puruSa pahelAM pIMgaLAno veza laIne Ave ane pAcho te pharI bharatharIno veza laIne Ave tema ekanuM eka karma koI vAra puNyarUpe Ave ane vaLI koI vAra pAparUpe (veza laIne ) Ave tene samyagdaSTinuM jJAna je yathArtha che te ekarUpa jANI le che. cAhe to puNyanA phaLarUpe svargano veza hoya ke pApanA phaLarUpe narakano veza hoya, jJAnI beyane ekasarakhA mAne che. kahyuM che ne ke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] "cakravartInI saMpadA aru indra sarikhA bhoga, kAgavITa sama ginata haiM samyagdaSTi loga.'' ahAhA...! zuM kahe che? samyagdaSTi dharmI jIva puNyanA game tevAM UMcAM phaLone paNa kAgaDAnI viSTA samAna tuccha mAne che. potAnI caitanyanidhinuM bhAna nathI tethI lokone AkaruM lAge che, paNa zuM thAya? ahIM to kahe che beya karma (puNya ane pApa) samAna eka ja che ema samyagdaSTinuM jJAna yathArthapaNe jANI le che. have te jJAnanA mahimAnuM kAvya A adhikAranI zarUAtamAM TIkAkAra AcArya kahe cheH * kaLaza 100: zlokArtha uparanuM pravacana * " '-have eTale ke kartA-karma adhikAra pachI, "rAma-gAma-bhavata:' zubha ane azubhanA bhedane lIdhe "kritayatAM natam tat ' bepaNAne pAmelA te karmane "devayam upaniyana' ekarUpa karato zuM kahe che A? je bhAva vaDe tIrthaMkara-nAmakarma baMdhAya evo zubhabhAva ho ke hiMsAdino azubhabhAva ho, banne bhAva baMdhanarUpa che ema jANato jJAnI bannene ekarUpa mAne che. zubha ane azubhanA bhedane lIdhe bapaNAne pAmelA karmane pramANe ekarUpa karate, pita-rmi-moranA' jeNe atyaMta mohurajane dUra karI che-ahIM moharaja zabda paDayo che. eno artha mohano bhAva, mithyAtvano bhAva-ema thAya che. jeNe mithyAtvano bhAva dUra karyo che ema artha che. gAthA 160 mAM "raja' zabdano artha karyo che. tyAM gAthAmAM ema Ave che ke bhagavAna AtmA svarUpathI to sarvajJa ane sarvadarzI ja che. ahAhA...! sarvajJatA ane sarvadarzitA e AtmAno sahuja bhAva che, guNa che, zakti che, sAmarthya che, svabhAva che. ema hovA chatA Abhadravya "karmaraja" vaDe eTale ke "potAnA puruSArthanA aparAdhathI pravartatA karmamaLa vaDa lepAyuM-vyApta thayuM hovAthI ja...' Ama "raja' zabdano artha tyAM potAnA puruSArthano aparAdharUpa (malina) bhAva karyo che. ajJAnI jIva potAnA UMdhA puruSArthathI ajJAnapaNAne utpanna karI puNya ane pApa bemAM bheda mAne che. puNya ThIka ane pApa aThIka ema te mAne che paNa e rIte bannemAM bheda pADavo yogya nathI; kemake koI jIva nagna digaMbara (dravyaliMgI) sAdhu thaIne puNyanA phaLa tarIke navamI greveyaka jAya ane tyAM paNa mithyASTi rahe che (arthAt mithyAdaSTi rahI cAragatimAM paribhramaNa kare che.) ane koI jIva pApanA phaLamAM sAtamI narake jAya ane tyAM samakita pAme che. (arthAt samakita pAmIne Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pravacana ratnAkara bhAga-6 alpakALamAM mokSa jAya che.) AvI jhINI vAta, bhAI ! puNyanI rucivALAne AkarI lAge paNa zuM thAya? vastusvarUpa ja AvuM che. A rIte jeNe atyaMta moharane dUra karI che arthAta mohabhAvane dUra karyo che evo yaM avarodha-sudhArNava:' A (pratyakSa-anubhavagocara) jJAnasudhAMzu (samyajJAnarUpI caMdramAM) sva' svayaM seti' udaya pAme che. juo! ahIM caitanyasvabhAvane zItaLa-zItaLa-zItaLa evA caMdranI upamA ApI che. vItarAgasvabhAvarUpa zAMtithI bharelo bhagavAna mohane dUra karIne koInI apekSA vinA svayaM udaya pAme che arthAt svayaM pratyakSa anubhava-gocara thAya che. je jJAna rAgane vedatuM hatuM te jJAna puNya-pApanA bhAvane ekarUpa-baMdharUpa jANI, mohathI huThIne abaMdhasvabhAvI bhagavAna AtmAnA Azraye utpanna thatuM thayuM AtmAne pratyakSa anubhavagocara kare che. ahAhA...! kahe che ke jJAnasudhAMzu svayaM udaya pAme che. bhagavAna AtmA vastupaNe sahaja jJAnasudhAMzu che ane tenA Azraye utpanna thayela samyajJAna paNa jJAnasudhAMzu (paryAyarUpa) che. juo, samyajJAnane paNa caMdramAnI upamA ApI che kemake samyajJAna che te zItaLatA ane zAMtimaya che jyAre puNyapApanA banneya bhAva paritApa ane azAMtimaya che. ahAhA..! jeno sarvajJa-sarvadarzIpaNAno svabhAva che evo jJAnasudhAMzu svaye udaya pAme che. "svayaM ti' ema bhASA che ne! matalaba ke vyavahAraratnatraya che to jJAnasudhAMzu pragaTa thAya che ema nathI. vyavahAraratnatraya ho bhale, paNa ene laIne ahIM nizcayaratnatraya pragaTa thAya che ema nathI. vyavahAraratnatraya to nimittamAtra che. jema koI dravyanA kAryakALe bAhya anya nimitta hoya che paNa te nimitta kAMI karatuM nathI tema vyavahAraratnatraya bAhya nimitta che paNa e kAMI (nizcayaratnatraya) karatuM nathI. aho! kalaza dITha ane gAthA dITha AvI vAta che! AcArya bhagavaMtoe jagatane nyAla karI dIdhuM che! bhAI ! traNalokanA nAtha devAdhideva arihaMta paramAtmAnI divyadhvanimAM je vAta AvI te A che. jarA madhyastha thaIne satyane zodhavuM hoya tene kahIe chIe ke pahelAM pakSa (nizcaya) to kara ke mArga A che, vastu A che; to enuM lakSa thaIne dakSa thaze. paNa jyAM pakSa (nizcaya) ja nathI, rasto ja UMdho pakaDyo che ene mArganI prApti kaI rIte thAya? bhagavAna ! A tArA hitanI vAta che hoM. bhAI ! vyavahAra-puNyanA pariNAmane laIne samyajJAna pragaTa thAya evuM enuM svarUpa ja nathI. 'svaye ti'-zItaLa caMdramAnI jema jJAnasudhAMzu vyavahAraratnatrayanI ke anyanI apekSA karyA vinA svayaM samyajJAnarUpe udaya pAme che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] ahA ! eka kalazamAM paNa kevo gajabano khulAso karyo che! aho! saMtonI jagata para apAra karuNA che. kahe che bhAI ! puNya-pApamAM ThIka-aThIkapaNuM mAnIne tuM duHkhanA DuMgara taLe daTAI gayo che, prabhu ! puNya-pApanA bhAva banneya duHkharUpa che, banneya AkuLatAmaya che kemake banneya svabhAvathI viruddhabhAva che. AvA viruddhabhAvone je (karmapaNe ) ekasarakhA mAne che tene AtmA potAthI pratyakSa thaIne samyajJAnarUpI caMdramApaNe svarya udaya pAme che. juo, svaye udaya pAme che ema kahyuM emAM ene vyavahAranI apekSA nathI ema AvI gayuM ke nahi? are prabhu! tAruM baLa eTaluM che ke svarUpanAM daSTi-jJAna-ramaNatAmAM paranI ke vyavahAranI koI apekSA che ja nahi. bhagavAna! tArI vastu ja evI che ke tenI (zuddhAtmAnI) upalabdhi thavAmAM vyavahAraratnatrayanA zubharAgano sahAro ke madada che ja nahi. zubharAga che e roga che. vyavahAra che e saMsAra che. AgaLa gAthA 145 mAM Avaze ke je saMsAramAM dAkhala kare e puNyanuM bhaluM kema kahevAya? juo, pAMca pAMDavo muni avasthAmAM zatruMjaya upara dhyAnastha UbhelA hatA. tyAre temane upasarga thayo. temane dhagadhagatAM loDhAnAM AbhUSaNo paherAvavAmAM AvyAM. temanAmAMthI traNa (yudhiSThira, bhIma, arjuna) to dhyAnamAM avicala rahI aMdara AtmAnA AnaMdamAM evo nimagna thaI gayA ke kevaLajJAna upajAvI mokSa gayA. paraMtu be (sahadeva ane nakuLa)ne evo vikalpa Avyo ke-are! moTAbhAI ke jeo sAdharmI hutA temane kema haze! AvA eka zubha vikalpanA kAraNe temane 33 sAgaropamanuM sarvArthasiddhinuM AyuSya baMdhAI gayuM, matalaba ke eTaluM kevaLajJAna dUra gayuM. svargamAM humaNAM te banene samyagdarzana-jJAna ane svarUpAcaraNa che, paraMtu ema ja 33 sAgara sudhI tyAM rahevuM paDaze. tyAMthI (svargamAMthI) manuSyapaNe mAtAnA peTamAM AvavuM paDaze ane savAnava mahinA mAtAnA peTamAM UMdhA mastake rahevuM paDaze. juo, A zubhabhAvanuM phaLa ! are bhAI ! jema azubha baMdhanuM kAraNa che tema zubha paNa baMdhanuM ja kAraNa che. baMdhananI apekSAe ahIM banneneya sarakhA gaNyA che. ahAhA....! AtmA nityAnaMda prabhu praccidAnaMdasvarUpa bhagavAna che. te ekane daSTimAM laI teno anubhava karavo te dharma che. bhagavAna AnaMdanA nAthanI prAptimAM rAganI maMdatAnI ke vyavahAraratnatrayanA rAganI koI apekSA che nahi. tyAre koI kahe ke "nirapekSA nayA mithyA' arthAt be naya na mAne ane eka ja naya mAne to te mithyAtva che. samAdhAnaH- bApu! AmAM (kaLazamAM) AvI gayuM ne ke "glapita-nirbhara Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 10 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 moharA'--jeNe aMtaramAMthI mohabhAva arthAt mithyAtvabhAvane dUra karyo che eTale ke rAgano ane parano pakSa choDI dIdho che-juo, ATalI paranI apekSA AvI ke nahi? nizcayamAM Avyo che tyAre vyavahAranI upekSA karI eTalI apekSA emAM AvI ke nahi? ( arthAt vyavahAranI eTale ke paranI ne rAganI upekSA karI, emAM ja vyavahAranayanI apekSA AvI gaI mATe ekAMta nathI.) paMDita zrI phUlacaMdajIe "jaina tattva-mImAMsA'mAM Ano sarasa khulAso karyo che. ahIM to svarya udaya pAme che "svayaM utti ' enA para jora (vajana) che. * kaLaza 100: bhAvArtha uparanuM pravacana * ajJAnathI eka ja karma be prakAranuM dekhAtuM hatuM tene jJAne eka prakAranuM batAvyuM." zuM kahyuM! jema nATakamAM eka ja puruSa be pATha bhajave tyAM banne vezamAM puruSa to eka ja che. tema karma puNyarUpa hoya ke pAparUpa hoya, beya karma to eka ja jAta che, banneya duHkharUpa che, banneya baMdhanuM kAraNa che. tyAre koI kahe che bannenA phaLamAM phera che ne! samAdhAna:- bhAI! bannenuM phaLa paNa eka ja che. banneya saMyoga Ape che. puNya svargAdinuM phaLa Ape ane pApa narakAdi Ape paNa e badhI gati du:kharUpa saMsAra ja che. ahIM kahe che ke ajJAnathI eka ja karma be prakAranuM dekhAtuM hatuM. bhAI ! puNya ho ke pApa ho, zubhabhAva ho ke azubhabhAva ho, banneno eka ja prakAra che. banne baMdhananuM kAraNa che. bemAMthI ekeya dharmanuM ke mokSanuM kAraNa nathI. ajJAnathI ThIka-aThIkapaNe karma be prakAranuM dekhAtuM hatuM te zuddha caitanyasvabhAvanA jJAnadvArA ekapaNe dekhADavAmAM AvyuM. eTale ke jJAna thatAM banneya karma baMdhasvarUpa ekarUpa che ema bhAsavA mAMDayuM. have kahe che-"jJAnamAM moharUpI raja lAgI rahI hatI te dUra karavAmAM AvI tyAre yathArtha jJAna thayuM." AtmA trikALa jJAnAnaMdasvarUpa bhagavAna che. tenI dazAmAM anAdithI moharUpI raja lAgI hatI arthAt mithyAtvano bhAva thaI rahyo hato. e mithyAtvanI dazAmAM karma (puNyapAparUpa) be prakAre dekhAtuM hutuM. paraMtu nija svarUpanI sanmukhatA dvArA mohabhAva dUra karavAmAM Avyo tyAre yathArtha jJAna thayuM. ThIka-aThIka ema be-paNArUpe dekhAtuM karma have baMdhapaNe ekarUpa bhAsavA mAMDayuM. jema caMdrane vAdaLAM tathA dhummasanuM paTala ADuM Ave tyAre yathArtha prakAza thato nathI paraMtu AvaraNa dUra thatAM caMdra yathArtha prakAze che, tevI rIte ahIM paNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 11 jANavuM.' matalaba ke bhagavAna AtmAmAM (paryAyamAM) je puNya-pApanA bhAva thAya tethI baMdhana thAya che. te baMdhana vAdaLAMnI jema AvaraNarUpa che. A puNya-pApanA bhAva AtmAne AvaraNanuM kAraNa che. ene dUra karIne eTale ke zubhAzubhabhAvane dUra karIne jJAnanI nirmaLa paryAyadvArA AtmAno jJAnaprakAza thavAthI AtmA caMdranI peThe zItaLa zAMta-zAMta-zAMta atyaMta zAnta ujjvaLa prakAze che. juo, puNya-pApanA banne bhAva azAMta che. deva-guru-dharmanI zraddhAno rAga azAMta che, AkuLatAmaya che. AvI vAta AkarI lAge lokone, paNa zuM thAya? puNya-pApathI rahita zuddha jJAnaghanasvarUpa bhagavAna AtmAne nirmaLa caitanyanI pariNati dvArA grahaNa karIne te ekano ja anubhava karavo te dharma che, te ja vItarAgI zAnti che. AvI vAta che. have puNya-pApanA svarUpanA daSTAMtarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 101 : zlokArtha u52nuM pravacana * - ( zUdrANInA ekIsAthe janmelA be putromAMthI eka brAhmaNane tyAM Ucharyo ane bIjo zUdranA ghera ja rahyo ) 'y:' eka to 'brAhmaLatva-abhimAnAt' huM brAhmaNa chuM' ema brAhmaNatvanA abhimAnane lIdhe 'virAM' madirAne ' tUrAt tyajJati' dUrathI ja choDe che arthAt sparzato paNa nathI. juo, che to caMDAlaNIno dIkaro; paNa brAhmaNane tyAM Ucharyo eTale ene ema thayuM ke-ame brAhmaNa chIe, amane madirA khape nahi, AvA gauravathI te madirAne sparzato paNa nathI. anya: ' bIjo 'aham svayaM zUdra: rUti' huM pote zUdra chuM ema mAnI 'tayA va madirAthI ja ' nityam snAti' nitya snAna kare che arthAt tene pavitra gaNe che. zuM kahyuM ? enA hAtha nitya madirAthI kharaDAyelA rahe topaNa tene vAMdho nathI. huM zUdra chuM, mane to dirA khape ema mAnI te nitya madirAnuM sevana kare che. 4 " - 'tau dau api' A banne putro 'trihAyA: jIvAt yunavat nirnau' zUdrANInA udarathI ekIsAthe janmyA tethI ' sAkSAt zUdro' (5ramArthe ) banne sAkSAt zUdra che, 'api = topaNa 'nAtimeva-bhrameLa' jAtibhedanA bhrama sahita ' gharata: ' teo pravarte che-AcaraNa kare che. je brAhmaNane tyAM Ucharyo che te paNa che to zUdrANIno ja putra ane tethI zUdra ja che. topaNa banne jAtibhedanA bhrama sahita AcaraNa kare che. A daSTAMta che. A pramANe puNya-pApanuM paNa jANavuM. Ano kaLazaTIkAmAM paMDita zrI rAjamalajIe khUba sarasa khulAso karyo che. tyAM (kaLazaTIkA kaLaza 101mAM) kahyuM che ke- ' koI jIvo dayA, vrata, zIla, saMyamamAM magna che, temane zubhakarmabaMdha paNa thAya che, koI jIvo hiMsA-viSaya-kaSAyamAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 12 ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-6 magna che, temane pApabaMdha paNa thAya che, te banne pota potAnI kriyAmAM magna che, mithyA daSTithI ema mAne che ke zubhakarma bhaluM, azubhakarma bUruM tethI AvA banne mithyAdaSTi che, banne jIvo karmabaMdhakaraNazIla che.'' juo, zubharAgane bhalo jANanArA koI jIvo amane viSaya-kaSAya khape nahi, amane hiMsA-jUTha-corI-kuzIla Adi khape nahi, ame to dayAnA pALanArA, vrata pALanArA chIe ema mAnIne paranA tyAgapaNAnuM mithyA abhimAna kare che. paraMtu bhAI ! e dayA, dAna, vrata, brahmacarya Adi pariNAma paNa vibhAvapariNAma che, azuddha pariNAma che. ene bhalA (dharmarUpa) jANavA ane mAnavA te mithyAdarzana che. tyAM AgaLa kahyuM che ke-"bhAvArtha Ama che ke-zUdrANInA peTe Upajyo chuM evA marmane jANato nathI, "huM brAhmaNa, mArA kuLamAM madirA niSiddha che' ema jANIne madirA choDI che te paNa vicAratAM caMDALa che; tevI rIte koI jIva zubhopayogI thato thako-yatikriyAmAM magna thato thako-zuddhopayogane jANato nathI, kevaLa yatikriyAmAtra magna che, te jIva ema mAne che ke "huM to munIzvara, amane viSaya-kapAya-sAmagrI niSiddha che' ema jANIne viSayakaSAyasAmagrIne choDe che, potAne dhanyapaNuM mAne che, mokSamArga mAne che, paraMtu vicAra karatAM evo jIva mithyASTi che, karmabaMdhane kare che, kAMI bhalApaNuM to nathI.' zuM kahyuM A? AtmA trikALa zuddha caitanyasvabhAvamaya vastu che. tenA lakSe pragaTa thato caitanyano je nirmaLa upayoga-zuddhopayoga tene to jANato nathI ane mAtra dayA, dAna, vrata, tapa Adi bAhya yatikriyAmAM eTale 28 mUlaguNa AdinA pAlanamAM koI magna che ane te vaDe potAne mokSamArgI mAne che paNa kharekhara te mithyASTi che, te karmabaMdhane ja kare che. tene kiMcit paNa dharma thato nathI, kemake e badhoya je zubhopayoga che te caMDAlaNInA putranI jema vibhAvathI utpanna thayelI dazA che. (svabhAvajanita dazA nathI.) AvI vAta atyAre jagatanA lokone AkarI paDe che. teo kahe che-juo, ame kAMI hiMsAdi karatA nathI, viSaya-kaSAyanuM sevana karatA nathI. ame to strI, kuTuMba-parivAra, saMpatti Adi badhuya choDI dIdhuM. (mATe ame mokSamArgI chIe). samAdhAna - are bhAI ! kharekhara to paravastuno tyAga AtmAmAM che ja nahi. anubhavaprakAza mAM kahyuM che ke jo AtmAmAM paravastunuM grahaNa-tyAga hoya to grahaNa-tyAga niraMtara thayA ja kare, koI divasa chUTe nahi. samayasAramAM 47 zaktionA varNanamAM Ave che ke-AtmAmAM tyAga-upAdAna-zUnyatva zakti che. eTale ke AtmA paravastunA tyAga ane paravastunA grahaNathI zUnya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] | [ 13 eTale rahita che. Ane badale koI ema mAne ke meM A choDayuM, meM te choDyuM to teno e mithyA abhiprAya che. te karmabaMdhane ja kare che. bhAI ! svarUpathI ja AtmA paranA grahaNa-tyAga rahita che. eNe koI di parane grahyo ja nathI ane koI di parane choDato nathI. ahA ! eNe paryAyamAM UMdhI mAnyatAthI eTale ke ajJAnabhAve rAgane grahyo che ane jJAnabhAve tene te choDa che. pote nija caitanyasvabhAvanI daSTi karI temAM ekAgra thaIne rahe che tyAre tene rAgAdi utpanna ja thatA nathI eTale rAgane choDa che ema kahevAmAM Ave che. Avo janma-maraNa rahita thavAno mArga bahu sUkSma che, bhAI ! keTalAka loko ema kahe che ke hamaNAM to zubhabhAva karo ane vratAdi vyavahAra pALo, pachI haLave haLave nizcaya pragaTa thaze. paraMtu ema nathI, bhAI ! ahIM to ati spaSTa kahe che ke zubhabhAvathI baMdha ja thaze. nizcayasvarUpanI prApti to zubhAzubhabhAva rahita je potAno trikALI zuddha caitanyasvabhAva che temAM potAno upayoga vALIne thaMbhAvatAM thaze. vastunI sthiti ja AvI che. ahAhA..! vastu svayaM zuddha caitanyazana che. upayoga emAM ja rame ane jAme to te zuddha che. bAkI paradravyanA lakSa jeTalA koI pariNAma thAya te badhA zubhAzubhabhAvarUpa malina pariNAma che ane te baMdhanarUpa ane baMdhananA kAraNarUpa che. samajANuM kAMI...! bhAI ! A to bhagavAnanI divyadhvanimAM AvelI vAta ahIM kuMdakuMdAcAryadeva jAhera kare che. vyavahAranI apekSAe zubha-azubhamAM phera che. (bemAM aMdara-aMdara vicAratAM phera che). paNa baMdhanI apekSAe nizcayathI banneya eka ja jAta che, baMdhananI apekSAe bemAM koI pharaka nathI. kaLazaTIkA, kaLaza 100 mAM kahyuM che ke- dayA, vrata, tapa, zIla, saMyama AdithI mAMDIne jeTalI che zubhakriyA ane zubhakriyAne anusAra che te rUpa je zubhopayogarUpa pariNAma tathA te pariNAmonA nimittathI baMdhAya che je zAtAkarma AdithI mAMDIne puNyarUpa pulapiMDa, te bhalA che, jIvane sukhakArI che-ema ajJAnI mAne che. jJAnI to jema azubhakarma jIvane duHkha kare che tema zubhakarma paNa jIvane duHkha kare che, karmamAM to bhaluM koI nathI ema ja yathArtha samaje che. have AvI vAta mANasane AkarI lAge kemake atyAre to vrata karo, ne tapa karo ne tyAga karo ema kriyAkAMDamAM ja dharma mAnIne loko magna thaI rahyA che. paraMtu zubhamAM vikAranA pariNAmamAM zuddhopayoga mAnIne abhimAnathI AcaraNa kare che teo mithyASTi che ema ahIM kahe che. bhAI ! vrata, dayA, tapa, zIla, saMyama ityAdi badhI zubha kriyA zubha pariNAmarUpa che. enAthI puNyabaMdhana che, mokSamArga nahi; ane enuM phaLa svargAdi gati che (mukti nahi). are! anAdithI jIva 84nA avatAra karI cAragatimAM rakhaDI rahyo che! e paribhramaNa vaDe mahA du:khI che. puNyanA phaLamAM moTo deva thAya ke bahAramAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 14 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 moTo karoDapati ke abajopati zeTha thAya ane zarIra rUpALuM suMdara hoya paraMtu e badhI jaDanI sAmagrI che bhAI! masANamAM jema hADakAM hoya ane temAM bhaDakA thAya te phospharasanA che tema A badhAM mahela, saMpatti ane zarIranI suMdaratA e badhI camaka ane damaka masANanA hADakAnA phospharasa jevI che ( baLIne rAkha thavA yogya che). e viSaya-kaSAyanI sarva sAmagrI (anukULa hoya topaNa ) ya che. haiya che eTale tyAgavA yogya che ema nahi, eno to tyAga ja che, paNa enA taraphanuM je lakSa che te tyAgavA yogya che, tathA enAthI mane sukha che e abhiprAya tyAgavA yogya che. AvI vAta che. * kaLaza 101 : bhAvArtha u52nuM pravacana * puNya-pApa banne vibhAvapariNatithI UpajyAM hovAthI banne baMdharUpa ja che.' lyo, A zuM kahe che? cAhe to dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti ke pUjAnA bhAva ho ke cAhe hiMsA, jUTha, corI, viSayabhoganI vAsanAnA pariNAma ho; banneya vibhAvapariNatithI UpajyAM hovAthI banne baMdharUpa ja che. lokone A AkaruM lAge che eTale A sonagaDhathI nIkaLyuM che ema kahI TALe che paNa bhAI! A kayAM sonagaDhanuM che? A to paMDita zrI jayacaMdajIe je kahyuM che (je aMdara che) eno khulAso thAya che. 6 kahe che-puNya-pApa banne vibhAvapariNatithI nIpajelA bhAvo che. ahAhA...! aMdara AnaMdakaMdasvarUpa caitanya mahAprabhu trikALa virAje che tenI e pariNita nathI. e zubhAzubhabhAvarUpa vikAranI dazA udayajanita che, vibhAvabhAvarUpa malina che ane baMdharUpa che. tyAre hamaNAM hamaNAM koI paMDito sAmayikomAM lekha lakhavA mAMDayA che ke zubhakarma karatAM karatAM, vyavahAra karatAM karatAM arthAt zAstranuM vyavahAruM jJAna karatAM karatAM ane bAhya vrata-niyama pALatAM pALatAM nizcayadharma thaze, zuddha ratnatraya thaze. paraMtu ema nathI, bhAI! agAunA zlokamAM-kaLazamAM (kaLaza 100 mAM) na AvyuM ke-A jJAna-sudhAMzu ( sabhyajJAnarUpI caMdramA ) svayaM udaya pAme che. 'svayaM vaitti'-eno adhyAtmataraMgiNImAM artha karyo che ke samyagdarzana thavAmAM, zuddha ratnatrayarUpa mokSamArga thavAmAM paranI koI apekSA che ja nahi. ' karmanirapekSa ' ema tyAM saMskRtamAM zabda paDayo che. svayaMno artha ema che ke samyagdarzana ane samyajJAna AtmAnA Azraye pragaTa thAya che; koI vyavahAra che to pragaTe che ema che nahi. bApu! tuM A zubhanA valaNa vaDe anAdithI rakhaDI-rakhaDIne duHkhI thaI rahyo cho. chahaDhAlAmAM Ave che ke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 15 munivrata dhAra anaMta vAra grIvaka upAyo pai nija AtamajJAna vinA sukha leza na pAyo.' prabhu! eNe paMcamahAvrata niraticAra pALyAM, prANa jAya topaNa potAnA mATe cokA karI banAvelAM bhojana na lIdhAM, cAmaDI utArIne khAra chAMTayA topaNa krodha na karyo-AvI AvI to jeNe vyavahArakriyA anaMtavAra pALI ane anaMtavAra navamI raiveyaka sudhI gayo. paNa zubhano pakSa aMtaraMgamAM chUTayo nahi tethI AtmajJAna vinA ene leza paNa sukha na thayuM arthAt paribhramaNanuM du:kha ja thayuM. bhAI ! tAre dharma karavo che ne! to zubhAzubhabhAvathI rahita aMdara nirmaLAnaMdano nAtha trikALa paramAtmasvarUpe virAjamAna che temAM tArA upayogane jaDI de. tethI tane zuddhopayogarUpa dharma thaze. bAkI to azubhopayoganI jema zubhopayoganI dazA paNa vibhAvanI ja viparIta dazA che; enA vaDe dharma nahi thAya. dayA, vrata, zIla, saMyama ityAdi munidharma je vyavahAradharma kahevAya che te badhoya mAtra zubhabhAva che. e kAMI AtmarUpa dharma nathI. pravacanasAra gAthA 17ra nA aliMgagrahaNanA 17 mA bolamAM Ave che ke-"liMgonuM eTale ke dharmacinhonuM grahaNa jene nathI te aliMgagrahaNa che; A rIte AtmAne bahiraMga yatiliMgono abhAva che evA arthanI prApti thAya che." juo, A badho vyavahAradharma AtmAnA svarUpamAM nathI. paramAtmaprakAzamAM to ethIya vizeSa vAta che ke-bhAvaliMga je nirvikalpa munidazA arthAta AtmAnA Azraye utpanna thayelI zuddharatnatrayanI vItarAgI cAritradazA e paNa AtmAnuM svarUpa nathI. paryAya che ne! mokSano sAco mArga e paNa paryAyadharma che, e kAMI AtmadravyanuM aMtaraMga svarUpa nathI. have AvI vAta che tyAM yatinuM dravyaliMga-vyavahAradharmanI kriyA to AtmasvarUpathI kayAMya bahAra rahI gaI. bhAI ! tAre AtmakalyANa karavuM che ke nahi! bApu! anaMtakALamAM tuM pratikSaNa bhAvamaraNe marI rahyo che! ahA ! aMtaramAM caitanyanAM parama nidhAna paDayAM che paNa aMtaramAM te kadIya najara karI nathI. ahAhA...! prabhu! tuM aMdara anaMta zaktiono akhaMDa eka jJAnAnaMdasvarUpa gupta bhaMDAra cho. ene jJAnanI pariNati vaDe khola, e zubharAganI pariNati vaDe nahi khule, zubharAganI pariNati vaDe tyAM tALu paDaze kemake zubharAga svayaM baMdharUpa ja che. have kahe che vyavahAradaSTie bhramane lIdhe temanI pravRtti judI judI bhAsavAthI, sAruM ane kharAbaema be prakAre teo dekhAya che. paramArthadaSTi to temane ekarUpa ja, baMdharUpa ja, kharAba ja jANe juo, eka gRhasthAzramamAM strI, kuTuMba-parivAra sAthe raheto hoya ane viSaya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kaSAyanuM sevana karato hoya, jyAre bIjo rAjapATa choDIne nagna thaIne tyAgI thaI beTho hoya. A pramANe bahAranI pravRtti judI judI bhAsavAthI aMdaramAM kAMIka phera haze ema ajJAnI bhramathI mAne che. paraMtu bApu! jyAM aMtardaSTi thaI nathI, daSTimAM caitanyanAM nidhAna AvyAM nathI, AnaMdano nAtha saccidAnaMdasvarUpa sarvajJasvabhAvI prabhu najaramAM Avyo nathI tyAM kAMI phera paDayo nathI. zubhAzubha bane bhAva to ekalA badhA ja kAraNarUpa che. sArA ane kharAba-ema teo dekhAya che paNa e to bhrama che. zubhAzubha pravRttinA bhede teo ThIka-aThIka jaNAya che paNa vAstavamAM beya baMdharUpa che, beya saMsAra che, temAM muktinuM kAraNa to ekeya nathI, samayasAra nATaka, mokSadvAranA 40 mA chaMdamAM to tyAMsudhI kahyuM che ke sAcA bhAvaliMgI munivarane jene pracura svasaMvedana sahita paryAyamAM AnaMdanI choLo uDe che tene paNa chaThThI guNasthAne pramattadazAmAM je paMcamahAvratAdino vikalpa UThe che te jagapaMtha che. "tA kAraNa jagapaMtha ita uta zivamAraga jora, paramAdI jagako dhuke aparamAdi siva ora.'' sAcA munine paNa je vikalpa che eTalo saMsAra che ane sAtame guNasthAne apramattadazAmAM aMtara AnaMdamAM rame che te zivamArga che. have AvI vAta che tyAM koI ekalAM bAhya vrata, tapa kare ane dharma mAne e to mithyAdarzana che, bhAI ! vaLI jenI evI prarUpaNA che ke vrata karo, tapa karo-ethI dharma che e to jaina sAdhu ja nathI. bhAI ! A to je sarvajJa vItarAga paramezvare kahyuM te ja kuMdakuMdAcArya samayasAramAM kahyuM che, ane te ja amRtacaMdrAcArye TIkAmAM kahyuM ane banArasIdAse paNa e ja samayasAra nATakamAM kahyuM che. e ja vAta ahIM jayacaMdajI kahe che ke puNya sAruM ane pApa kharAba ema bhramane lIdhe dekhAya che, paNa paramArthadaSTi to temane ekarUpa ja, baMdharUpa ja, kharAba ja jANe che. samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza 108 mAM rAjamalajI kahe che ke-"ahIM koI jANaze ke zubha-azubha kriyArUpa ne AcaraNarUpa cAritra che te karavA yogya nathI tema varjavA yogya paNa nathI. uttara Ama che ke-varjavA yogya che, kAraNa ke vyavahAra cAritra hotuM thayuM duSTa che, aniSTa che, ghAtaka che; tethI viSaya-kaSAyanI mAphaka kriyArUpa cAritra niSiddha che.'' jema viSaya-kaSAyano niSedha che tema zubhakriyArUpa cAritrano paNa niSedha ja che. jJAna ane AnaMdanuM nidhAna bhagavAna AtmA potAnI aMtarmukha jJAnanI pariNatithI svasaMvedanajJAna dvArA vedanamAM pratyakSa jaNAya tema che. paNa Atmavastu kAI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 17 indriyajJAnamAM jaNAya tema nathI. svasaMvedanajJAnamAM enI pratyakSanI bhAvanA (anubhava) karatAM karatAM pratyakSa kevaLajJAna thaI jAya che. paraMtu vyavahAranI kriyA karatAM karatAM e kevaLajJAnano prakAza thaI jAya ema kadIya nathI. AvuM ja svarUpa che. [ pravacana naM. 207 ane 208 * dinAMka 20-10-76 ane 21-10-76 ] samayasAra gAthA 145 : mathALuM have zubhAzubha karmanA svabhAvanuM varNana gAthAmAM kare che: * gAthA 145 : TIkA uparanuM pravacana * te kema hoya suzIla je saMsAramAM dAkhala kare -A zubhakarma che te saMsAramAM dAkhala karanAra che ema kahe che. tyAre keTalAka kahe che ke zubhakarma eTale puNyabaMdharUpa jaDa pudgalakarmanI A vAta che. paNa bhAI ! ahIM to TIkAmAM zubhakarmanuM kAraNa je zubhabhAva te saMsAramAM dAkhala karanAra che enI vAta che. ahA! zuM thAya? adhyAtmazAstra je sane siddha kare che teno mANasone jijJAsApUrvaka svAdhyAya nahi, abhyAsa nahi eTale atyAre moTA goTA UThayA che. juo, ajJAnIono A pakSa che ke 1. "koI karmane zubha jIvapariNAma nimitta hovAthI ane koI karmane azubha jIvapariNAma nimitta hovAthI karmanA kAraNamAM bheda-taphAvata che." puNya bhaluM che ema jeno pakSa che evo ajJAnI ema kahe che ke je zubhakarma baMdhAya che tene puNyabhAvanuM nimitta che ane je azubhakarma baMdhAya che tene pApabhAvanuM nimitta che. arthAt puNyabaMdhanamAM jIvanA zubha pariNAma nimitta che ane pApabaMdhanamAM jIvanA azubha pariNAma -saMkalezapariNAma nimitta che. Ama bannenAM kAraNa jadAM judAM che mATe bannemAM phera che. A ajJAnInI dalIla che. eka vAta. 2. enI bIjI dalIla ema che ke- "koI karma zubha pulapariNAmamaya ane koI karma azubha pudgalapariNAmamaya hovAthI karmanA svabhAvamAM bheda che.' eka karma to zAtAvedanIya AdirUpa baMdhAya che ane bIjuM azAtA-vedanIya AdirUpa baMdhAya che. A pramANe zubhAzubharUpa karmanA svabhAvamAM paNa phera che. baMne jaDakarmanA svabhAvamAM phera che. ema vyavahAranA pakSavALAno abhimata che. 3. vaLI enI trIjI dalIla ema che ke koI karmano zubhaphaLarUpe ane koI karmano azubhaphaLarUpe vipAka thato hovAthI karmanA anubhavamAM (-svAdamAM) bheda che." Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 18 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 puNyakarmanA phaLarUpe svargAdi gati maLe, ucca Ayu baMdhAya, ucca gotra baMdhAya Adi ane pApakarmanA azubhaphaLarUpe narakAdine prApta thAya. Ama bannenA phaLamAM phera che ke nahi? A to ahIM ajJAnIno pakSa raju karyo che. puNyanA phaLamAM karoDonI saMpattino svAmI moTo zeTha thAya ane pApanA phaLamAM sAva didrI thAya. Ama bannenA phaLamAM phera che. dhULeya phera nathI, sAMbhaLane ? banneya eka ja jAta che. zeTha ke daridrI ke di hato AtmA ? A to ajJAnInI-mUDha jIvanI dalIlanI ahIM vAta karI che. prazna:- paNa puNyanA phaLamAM jIva dhana-paisA kamAya che e to barAbara che ne ? utta2:- zuM kamAya ? zuM dhULa kamAya ? bhAI! paisA to jaDa mATI che, dhULa che, ajIva puddagala che, rUpI che. e caitanyamaya AtmAnA kevI rIte thAya ? jaDa paisAno-dhanano je svAmI thAya e to mahA mUDha jIva che. are! puNyabhAva paNa jyAM AtmAno nathI tyAM tenA nimitte baMdhAyelA karmanA phaLamAM prAsa paisA-dhana AtmAnAM kayAMthI thAya ? bApu! A to vItarAgano mArga, bahu sUkSma che bhAI ! je samaye paisAnI-dhananI (-52mANuonI ) je avasthA thavA yogya hoya te samaye te ja thAya kemake te enI janmakSaNa che. paNa te avasthAne anya kare e vAta eka dokaDoya satya nathI, samajANuM kAMI... ? ( puNyanA phaLamAM paisA kamAya che te paNa vyavahAranayanuM kathana che.) A pramANe ajJAnInA pakSanA traNa bola thayA. 4. ajJAnInI cothI dalIla ema che ke-'koI karma zubha (sArA ) evA mokSamArgane Azrita hovAthI ane koI karma azubha (kharAba ) evA baMdhamArgane Azrita hovAthI karmanA AzrayamAM bheda che.' koI karma eTale ke zubhakarma jene sAro evo mokSamArga pragaTa thayo hoya te bhUmikAmAM baMdhAya che eTale sAruM che ane koI karma eTale azubhakarma kharAba evA baMdhamArganI (-saMsAramArganI ) bhUmikAmAM baMdhAya che mATe kharAba che. Ama benA AzrayamAM phera che. A pramANe cAra prakAre karmamAM bheda-phera hovAthI koI karma zubha-sAruM che ane koI karma azubhakharAba che evo ajJAnI jIvano pakSa che. have kahe che mATe-joke (paramArthe) karma eka ja che topaNa-keTalAkano evo pakSa che ke koI karma zubha che ane koI karma azubha che. paraMtu te (pakSa) pratipakSa sahita che. te pratipakSa (arthAt vyavahArano niSedha karanAra nizcaya-pakSa A pramANe che': 1. 'zubha ke azubha jIvapariNAma kevaLa ajJAnamaya hovAthI eka che; te eka hovAthI karmanA kAraNamAM bheda nathI; mATe karma eka ja che.' zuM kahe che? ke teM (-ajJAnIe) kIdhuM ke koI karmane ( puNyabaMdhanamAM ) jIvanA zubha pariNAma nimitta che ane koI karmane ( -pApabaMdhanamAM ) jIvanA azubha pariNAma nimitta che, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 19 mATe bane karmanA kAraNamAM phera che arthAt banne pariNAmamAM phera che. to ame kahIe chIe ke zubhAzubha pariNAma banneya kevaLa ajJAnamaya hovAthI karma eka ja prakAranuM che. ajJAnamaya eTale mithyAjJAnamaya ema nahi, paNa ajJAnamaya eTale jJAnanA-caitanyanA abhAvamaya che. zubha ane azubha bhAva banneya ajJAnamaya che eTale ke bemAMya caitanyano-jJAnano abhAva che. juo, bhagavAna AtmA kevaLa caitanyano surya che; paNa zubhAzubha bhAvamAM caitanyano aMza nathI tethI te bhAvo banneya ajJAnamaya che. gAthA 7ra mAM AvI gayuM ke-zubhAzubha bhAva azuci che, jaDa che, du:khanuM kAraNa raNa che. zubhAzubha karma ajJAnamaya che eTale ke teo jaDa AMdhaLA che kemake temAM caitanyanI jAgRtino abhAva che. have AvI vAta sAdhAraNa mANasane bicArAne abhyAsa hoya nahi ane mAMDa navaro thato hoya-Akho di' bAyaDI-chokarA sAcavavAmAM ane dhaMdhA-vepAramAM baLadanI jema ekalI pApanI majabUrI karavAmAM kADhato hoya tyAM kema samajAya? huM koNa chuM? ane A zuM thaI rahyuM chee vicAravAno ene kayAM vakhata che? paNa bhAI ! A to jIvana (amUlya avasara) vItI jAya che hoM. ahIM kahe che-A vRttio je UThe che te cAhe to paMcamahAvratanI hoya ke dayA, dAna ke bhaktinI hoya-e badhIya zubharAgarUpa che ane zubharAga che te ajJAnamaya che; ajJAnamaya che eTale emAM caitanyanA svabhAvano abhAva che. samajANuM kAMI? bhASA to juo. "ajJAnamaya hovAthI --ema kahyuM che. ekaluM ajJAna ema nahi, paNa "ajJAnamaya" ema kahyuM che. zubhAzubhabhAva banneya jaDa che, ajIva che. jIva-ajIva adhikAramAM ene ajIva kahyA che, ahIM ene ajJAnamaya eTale jaDa kahyA che, kemake emAM caitanyanA vilAsano abhAva che, emAM caitanyanI jAgRtino prakAza nathI. zuM kahyuM A? jema azubha tema zubhabhAva paNa AMdhaLo che. cAhe to vratano zubharAga ho ke avratano azubha rAga ho-baneya kevaLa ajJAnamaya hovAthI eka ja jAta che. have AvI vAta AkarI paDe paNa zuM thAya? prabhu ! A samajyA vinA tuM anaMtakALathI janma-maraNanA dhokA khAI-khAIne adhamuo thaI gayo che. bApu! tane khabara nathI. narakamAM ThaMDInI eTalI pIDA hoya che ke tyAMnI ThaMDIno eka kaNa paNa ahIM AvI jAya to enAthI daza yojananA manuSyo e ThaMDImAM marI jAya. bhAI ! AvA narakanA saMjogamAM tuM anaMtavAra gayo ane rahyo, paNa tuM te bhUlI gayo che bApu! atyAre mAMDa jarI zarIra ThIka maLyuM hoya, kuTuMba-parivAra anukULa hoya ane makAna moTA hajIrA hoya eTale ema mAne ke huM sukhI chuM. paNa dhULeya sukhI nathI, bhAI ! A badhI sAmagrI to masANanA hADakAnA phospharasanI camaka che. e zubhanAM phaLa badhAM jhera che bhAI ! karmanI 148 prakRti che e badhAya jheranAM phaLa che ema kahyuM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 20 ] cana ratnAkara bhAga-6 ahAhA...! AtmA saccidAnaMdasvarUpa prabhu ekalo amRtano piMDa che. enI daSTi thayA vinA arthAt svAnubhUtinA AnaMdane prApta thayA vinA arere! e jagatamAM jheranAM phaLa pAmIne rakhaDaze ! bhAI ! kevaLa zubharAgamaya evAM vrata ane tapa to te anaMtavAra karyA. paNa emAM kayAM caitanyano-amRtano aMza hato? e to badhA acetana jherarUpa pariNAma hatA. bApu! tArA gharamAM (-svarUpamAM) e cIja ( -zubhAzubha pariNAma) kayAM che ? prabhu! tAru ghara (-svarUpa) to ekalA pavitra amRtathI bhareluM che. jyAre A zubhAzubha pariNAma badhA azuci che, jhera che, acetana che. bhAI ! tAre jo AtmA prApta karavo hoya ane sukhI ja thavuM hoya to beya pariNAmane choDI zuddhAtmAnI dRSTi kara. tyAM tane avazya sukha maLaze. A rIte zubha ane azubha pariNAma kevaLa ajJAnamaya hovAthI banne eka ja che; bemAM koI phera nathI. teo eka hovAthI karmanA kAraNamAM koI bheda nathI; karmanuM kAraNa ajJAna eka ja che; mATe karma eka ja che. 2. "zubha ke azubha pudgalapariNAma kevaLa pudgalamaya hovAthI eka che; te eka hovAthI karmanA svabhAvamAM bheda nathI; mATe karma eka ja che." jAo, jaDa karmanI prakRti cAhe to zatAvedanIya baMdhAya ke azAtAvedanIya baMdhAya, yazakIrti baMdhAya ke apayazakIrti baMdhAya ityAdi e badhAya pudgalapariNAma hovAthI kevaLa pudgalamaya hovAthI eka che. te eka hovAthI karmanA svabhAvamAM paNa phera nathI. puSya ne pApa, zAtA ne azAtA-e badhAya pudgalanA pariNAma hovAthI karmanA svabhAvamAM bheda nathI. mATe karma eka ja che. 3. "zubha ke azubha phaLarUpe thato vipAka kevaLa pudgalamaya hovAthI eka che; te eka hovAthI karmanA anubhavamAM (-svAdamAM) bheda nathI; mATe karma eka ja che." zuM kahyuM A? zubhanuM phaLa ane azubhanuM phaLa kevaLa pudgalamaya che. zubhanA phaLathI A lakSmI Adi ke svargAdi maLe ane azubhanA phaLamAM narakAdi maLe e badhuMya pudgalamaya che. (emAM ekemAMya AtmA nathI.) pApanA phaLamAM pudgala maLe ane puNyanA phaLamAMya pudgala maLe, mATe te eka hovAthI karmanA anubhavamAM-phaLamAM bheda nathI. eno svAda-vedana duHkharUpa che. mATe karma eka ja che. 4. ""zubha (-sAro) evo mokSamArga to kevaLa jIvamaya hovAthI ane azubha (kharAba) evo baMdhamArga to kevaLa pudgalamaya hovAthI teo aneka (-judAM judAM, be) che; teo aneka hovA chatAM karma to kevaLa pudgalamaya evA baMdhamArgane ja Azrita hovAthI karmanA AzrayamAM bheda nathI; mATe karma eka ja che.'' juo, AmAM jarA phera che. jJAnAnaMdasvabhAvI bhagavAna AtmAnAM samyaka zraddhA, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 21 jJAna ane cAritra-evo je nizcaya mokSamArga tene ahIM zubha eTale sAro kahyo che. puNya te zubha ane pApa te azubha (karma) e vAta AmAM nathI. ahIM to mokSamArgane zubha kahyo ane zubhAzubhabhAvarUpa baMdhamArgane azubha kahyo che. samajANuM kAMI...? zubhAzubhabhAvarUpa je baMdhamArga che te kevaLa pudgalamaya che. ahA! je ajJAnamaya che te jIvamaya kema hoya? ( na ja hoya). zubha-sAro evo mokSamArga kevaLa jIvamaya che. zuM kahyuM? zuddha ratnatrayarUpa je mokSamArganI vItarAgI paryAya te kevaLa jIvamaya che ane tethI te zubha che. ane zubhAzubhakarmarUpa je baMdhamArga te kevaLa ajJAnamaya-pudgalamaya che tethI te azubha che. have kahe che-tethI teo (-zubhAzubha karma) aneka (-be) hovA chatAM karma to kevaLa baMdhamArgane ja Azrita che. bhAI ! je tuM ema kahe che ke zubhakarma mokSamArgane Azrita thAya che paNa ema che nahi. (e to tArI mithyA kalpanA che). zubhakarma paNa baMdhamArgane Azrita thAya che. samajANuM kAMI....? Avo je zubhabhAva e kevaLa baMdhamArgane Azrita hovAthI zubhabhAva karatAM karatAM nizcaya samyagdarzana thAya e vAta kayAM rahe che? ( e mAnyatA yathArtha nathI). to vyavahArane kAraNa kahyuM che ne? bhAI ! e to Aropa karIne kahyuM che. vyavahAra kAraNa to Aropita kAraNa-Aropita sAdhana che ane te paNa nizcayanI hayAtImAM tene vyavahAra kAraNa kahevAmAM Ave che. A pramANe zubhAzubha karma kevaLa baMdhamArgane Azrita hovAthI karmanA AzrayamAM bheda nathI; mATe karma eka ja che. Ama kevaLa vyavahAranA pakSane lIdhe ajJAnIne zubhAzubhakarmamAM je ThIka-adIkarUpa bheda jaNAto huto tenuM ahIM nirAkaraNa karavAmAM AvyuM. * gAthA 145 : bhAvArtha uparanuM pravacana * "koI karma to arahaMtAdimAM bhakti-anurAga, jIvo pratye anukaMpAnA pariNAma, maMda kaSAyathI cittanI ujvaLatA ityAdi zubha pariNAmonA nimitte thAya che..." juo, koI karma to arahaMtAdimAM eTale paMcaparameSThImAM bhakti-anurAganA nimitte thAya che. bhAI ! paMcaparameSThImAM anurAga e rAga che, AkuLatA che. potAnA AtmAnA AnaMdanI dazA pragaTa karavAmAM e rAga sahAyaka eTale nimitta ho paNa sahAyaka eTale madadagAra nathI. "sahAyaka" eTale "sAthe che." basa eTaluM ja. "sahAyaka' eTale madada kare che ema artha nathI; kemake arahaMtAdi paMca-parameSThI bhagavAna ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 22 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 temanA pratyeno anurAga e banneya pa2dravya che. samajANuM kAMI... ? bahu sUkSma vAta che, bhAI ! prazna:- (e rAganI ) paryAya to enI (jIvanI potAnI ) che ne ? uttara:- e paryAya kharekhara enI (AtmadravyanI ) che ja nahi. e to pahelAM kIdhuM ne ke puNya ane pApa e banne vibhAvapariNatirUpa caMDAlaNInA ja putro che. jema eka caMDAlaNI putra brAhmaNIne tyAM rahI moTo thayo eTale kahe ke-mane madirA Adi khape nahi tema eka zubhabhAvanI vyavahArakriyAmAM Avyo eTale kahe ke-mane hiMsA, viSayabhoga Adi khape nahi; paNa e vAstavamAM che vibhAvapariNatirUpa caMDAlaNIno ja putra. azubhanI jema zubha pariNAma paNa vibhAvapariNatijanya pariNAma che; e kAMI zuddha caitanyasvabhAvajanya pariNAma nathI. mATe e rAga AtmapariNatirUpa nathI. ahIM kahe che ke aratAdi paMcaparameSThImAM bhaktino anurAga e zubharAga che paNa e AtmasvabhAva nathI ane AtmAnAM zraddhAna-jJAna thavAmAM sahAyaka eTale madadakartA paNa nathI. prazna:- to vyavahAra (sAdhana )thI nizcaya thAya ema zAstramAM Ave che ne ? utta2:- hA, Ave che. AcArya jayasenanI TIkAmAM ghaNe ThekANe e pramANe Ave che. paNa e vyavahAranayanuM thana che. jene nizcaya (dharma) pragaTa thayo hoya ene enI bhUmikAyogya vyavahAra hoya che e siddha karavuM hoya tyAre e rIte vyavahAranayanuM kzana zAstramAM Ave che. paraMtu arahaMtAdimAM bhaktino anurAga ityAdi zubharAga puNyabaMdhanuM ja kAraNa che; e kAMI abaMdha pariNAma evA samyagdarzana-jJAna-cAritranuM sahAyaka-madadagAra nathI. samyagdarzana Adi abaMdha vItarAgI pariNAma che. abaMdha svabhAva abaMdha pariNAmanuM kAraNa thAya. ( kAMI rAganA baMdharUpa pariNAma abaMdha pariNAmanuM kAraNa na thAya). bhagavAna AtmA trikALa abaMdhasvabhAvI che. gAthA 14-15 mAM Ave che ne-no pavi gappAnuM navadghapuruM......' tyAM ' abaddha' e to nAstithI kathana che. astithI kahIe to bhagavAna AtmA trikALa muktasvarUpa ja che. ahAhA...! sadAya muktasvarUpa evA bhagavAna AtmAmAM aMtardaSTi karI eno anubhava karavo enuM nAma jainazAsana che. rAgano anubhava e kAMI jainazAsana nathI. ahIM to vItarAga zAsana levuM che ne? mATe a2haMtAdi pratye anurAga ane jIvo pratye anukaMpAnA pariNAma e zubharAga che, paNa vItarAgazAsana nathI. zvetAMbaramAM kathA Ave che ke-meghakumAre hAthInA bhavamAM sasalAnI anukaMpA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 23 karI (dayA pALI); ethI eno saMsAra parita thaI gayo-arthAt dIrgha saMsAra naSTa thaI gayo. AvI vAta bIlakula ayathArtha che. para jIvanI anukaMpAno bhAva to zubharAga che ane zubharAga che te baMdhanuM ja kAraNa che, abaMdha pariNAmanuM kAraNa nathI, samakitanuM kAraNa nathI. (baMdhanA pariNAmathI abaMdha kema thAya? saMsAra kema maTe ? na ja maTe). prazna:- to prazama, saMvega, nirveda, anukaMpA, Astikane samyagdarzananAM lakSaNa kahyAM che. ne ? uttaraH- e anukaMpA arAgI-vItarAgI anukaMpA che, jyAre A anukaMpA to zubharAgarUpa che. (zubharAgane samakitanuM lakSaNa kahevuM e to upacAra che. ) caitanyasvarUpanA vItarAga zAsananI bahu jhINI vAta bhAI ! anubhavaprakAzamAM eka dAkhalo Apyo che ke-eka cAMpo bharavADa hato. te dhatUro pIne unmatta thayo. tethI te bhUlI gayo ke-"huM cApo chuM." thoDI vAre te ghera gayo. tyAM tenI patnI sUtI hatI eTale bAraNuM khakhaDAvyuM ane pUchavA lAgyo ke-cAMpo che gharamAM? tyAre aMdarathI patnI bolI-tame koNa cho? tyAre te sAvadhAna thayo ane kahevA lAgyo-"hA, huM cApo chuM.' ema anAdithI jIva AtmAne (-potAne) bhUlI gayo che. te pUche che ke AtmA (pote) koNa che? tene pUchIe chIe ke A badhuM che, che, che-ema koNa jANe che? jANanAro pote to jANe che. e jANanAro je che te ja pote AtmA che. anubhavaprakAzamAM jyAM jyAM jJAna tyAM tyAM AtmA ane jyAM jyAM AtmA tyAM tyAM jJAna-evo daDha pratItibhAva te samyakatva che ema lIdhuM che, kemake AtmA jJAnamaya che ane te jJAnanI samyak pariNati dvArA jaNAya che. ahAhA...! AtmA saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna trikALa paramAnaMdasvabhAvI che. paNa e jaNAya kayAre? AnaMdanA svAdarUpa svasaMvedana pariNati dvArA te jaNAya che. paramAnaMdasvabhAvI prabhu AtmA trikALa atirUpa che; paNa paryAyamAM paramAnaMdanA pariNAmana vinA, AnaMdano svAda (-saMvedana) AvyA vinA A asti che ema pratItimAM kema Ave? ahAhA...! jeno namUno (svasaMvedana) Ave nahi to "e AkhI cIja AvI che" ema pratItimAM kayAMthI Ave? bhAI ! A (AtmAnA) svarUpanI vAta cAle che. eTale ahIM kahe che ke- anukaMpA e zubharAga che, e AtmAno svabhAva nathI. e zubharAga dvArA nizcaya svarUpa pamAya AnA have vAMdhA che badhAne ema ke Avo vyavahAra hoya to nizcaya pamAya. paNa bApu! evo vyavahAra to anaMtavAra karyo ane enA phaLamAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 24 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 navaraiveyaka paNa anaMtavAra gayo. paNa bhAI ! saMsAra ane duHkha to mAthe UbhAM ja rahyAM. chahuDhAlAmAM kahyuM che ne ke munivrata dhAra anaMta vAra grIvaka upajAyo pai nija AtamajJAna vinA sukha leza na pAyo." e cha kAyanA jIvonI anukaMpA ane mahAvratAdinA pariNAma paNa duHkharUpa che bhAI ! e du:khanA-AkuLatAnA pariNAmathI sukhasvarUpanI prApti kadIya na thAya. potAnI aMtarmukhAkAra AnaMdanI pariNati vaDe sukhasvarUpanI prApti thAya. have AvI vAta AkarI paDe, paNa zuM thAya ? mArga ja Avo che, bhAI ! anukaMpA, maMda kaSAya, cittanI ujvaLatA ityAdi badho zubharAga che. zravaNa karavuM, upadeza devo e badho zubharAga che. e badho chabasthadazAmAM ho, paNa e zubha pariNAmonA nimitte (zubha) karma thAya che. koI karmanimitte thAya che" ema zabda che ne? eTale ke zubharAganA nimitte zubha karmabaMdhana thAya che. tethI zubha-bhaluM che evo ajJAnIno pakSa che. have kahe che ane koI karma tIvra krodhAdika azubha lezyA, nirdayapaNuM, viSayAsakti, deva-guru Adi pUjya puruSo pratye vinayabhAve na pravartavuM ityAdi azubha pariNAmonA nimittathI thAya che. Ama hetuno bheda hovAthI karmanA zubha ane azubha evA be bheda che." juo, zubha pariNAmanA nimitte puNyakarma ane azubha pariNAmanA nimitte pApakarma baMdhAya che mATe hetubheda hovAthI karmanA paNa zubha ane azubha ema be bheda che ema ajJAnInI dalIla che. vaLI te kahe che-karmanI prakRti-svabhAvamAM zubha ane azubha evA be bheda che. jemake zAtAdanIya, zubha-Ayu, zubhanAma ane zubhagotra-e karmonA pariNAma (prakRti vagere- )mAM tathA cAra ghAtikarmo, azAtAvedanIya, azubhaAyu, azubhanAma, azubhagotra-e karmonA pariNAma (-prakRti vagere)mAM bheda che.' A ajJAnIno bhedano pakSa che. ekamAM zAtA baMdhAya to ekamAM azAtA baMdhAya, ekamAM ucca (svargAdi) AyuSya baMdhAya to ekamAM nIca (narakAdi) AyuSya baMdhAya, ekamAM yazakIrti baMdhAya to ekamAM apayazakIrti baMdhAya-ityAdi karmanI prakRtinA svabhAvamAM bheda hovAthI karmamAM zubha ane azubha ema be bheda che. vaLI te dalIla kare che ke koI karmanA phaLano anubhava sukharUpa che ane koI karmanA phaLano anubhava duHkharUpa che; Ama anubhavano bheda hovAthI karmanA zubha ane azubha evA be bheda che." juo, puNyakarmanA phaLamAM svarga maLe, karoDapati-dhULapati moTo zeThiyo thAya ane pApakarmanA phaLamAM sAtamI narake atyaMta duHkha ane vedanAnA saMyogamAM paDe; Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 25 33-33 sAgara sudhI bicAro narakanA du:khamAM saDe; vA nigodamAM cAlyo jAya. zuM karmanA phaLamAM phera nathI? avazya che-ema bheTavALA ajJAnIno pakSa che. A pramANe anubhavano bheda hovAthI karma zubha ane azubha evA be bhedavALuM che. vaLI kahe che "koI karma mokSamArgane Azrita che (arthAta mokSamArgamAM baMdhAya che) ane koI karma baMdhamArganA Azraye che; Ama Azrayano bheda hovAthI karmanA zubha ane azubha evA be bheda che." juo, mokSamArganA prasaMgamAM (sAdhakadazAmAM) dharmI jIvane zubhabhAva hoya che. mATe te zubhabhAva mokSamArganA Azraye che arthAt zubhabhAva jenuM nimitta che evuM zubhakarma mokSamArganA Azraye baMdhAya che ema ajJAnIno mata che. tathA azubhakarma baMdhamArganA Azraye che. Ama Azrayano bheda hovAthI karma zubha ane azubha ema be bhedavALuM che. A pramANe hetu, svabhAva, anubhava ane Azraya-e cAra prakAre karmamAM bheda hovAthI koI karma zubha che ane koI karma azubha che ema keTalAkano pakSa che. keTalAkano eTale ajJAnIono Avo bheda-pakSa che. have e bhedapakSano niSedha karavAmAM Ave che: jIvanA zubha ane azubha pariNAma bane ajJAnamaya che tethI karmano hetu eka ajJAna ja che; mATe karma eka ja che.' zuM kahyuM A? bhAI ! tuM navA karmabaMdhanamAM (nimitta evA) jIvanA pariNAmanA eka zubha pariNAma ane eka azubha pariNAma ema be bheda pADe che paNa ame tane kahIe chIe ke e banneya pariNAma ajJAnamaya che ane tethI eka ja jAtanA che. are bhAI ! e zubhAzubha pariNAmamAM caitanyanuM-jJAnanuM kiraNa kayAM che! e to banneya AMdhaLA ajJAnamaya che. zubhamAM kAMI ochuM ajJAna ane azubha pariNAmamAM vizeSa ajJAna ema paNa nathI. banne samAnapaNe ajJAna che, aMdha che; mATe bemAMthI ekeya dharmarUpa nathI. zubhAzubha bhAvathI rahita je jJAna (caitanyamaya pariNAma) che te dharma che ane zubhAzubhabhAva ajJAnamaya hovAthI adharma che. AvI spaSTa vAta che; samajANuM kAMI ? A dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA, sAmAyika, pratikramaNa, prauSadha ityAdi je badhA kare che te rAganI maMdatAno zubhabhAva che, paNa te kAMI dharma-barma nathI. hA, e puNyabhAva che ane ene ahIM trilokInAtha bhagavAna ajJAna kahe che. bhagavAna ! tAruM svarUpa to cidAnaMdarUpa sadAya jAgRta caitanyajyotimaya jJAnasvabhAvamaya che. ane A zubhAzubhabhAva tArA caitanyasvabhAvathI viparIta bhAva che. mATe ame e bannene ajJAna kahIe chIe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 26 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 juo, zubhabhAva che te pote ajJAna che; paNa ajJAna che eTale zubhabhAva mithyAtva che ema artha nathI. jo zubhabhAvane dharma (zuddha ratnatrayarUpa) mAne to te mAnyatA mithyAtva che. keTalAka loko kahe che ke ahIM (sonagaDhamAM ) deva-guru-zAstranI zraddhA kare ene mithyAtva kahe che to te vAta khoTI che. bhAI! deva-guru-zAstranI bhedarUpa zraddhA che te zubharAga che, e kAMI mithyAtva nathI ane e dharma paNa nathI. tathApi ene dharma mAna vo enAthI ( rAgathI ) dharma thAya ema mAne to te mAnyatA viparIta hovAthI mithyAtva che. samajANuM kAMI...? bhAI ! A to nyAya che! nyAyamAM kiMcit pharaka paDe to badhuM pharI jAya, moTo phera paDI jAya. zuM karIe ? A vastusthitino hamaNAM bahu virodha Ave che tethI vadhu spaSTIkaraNa thatuM jAya che. bApu! mArga to jevo che tevo A che. anaMta saMto ane tIrthaMkaroe A ja kahyuM che ane vastunuM svarUpa paNa A ja che. ahAhA...! bhagavAna! tAruM dravya traNakALamAM kadIya zubhAzubhabhAvanA vikalpathI tanmaya nathI. huM zubha chuM, azubha chuM-ema teM ajJAnavaza mAnyuM che paNa kadIya tuM zubhAzubhabhAvanA svabhAve thayo nathI. chaThThI gAthAmAM AvyuM ne ke-A trikALI eka jJAyabhAva kadIya zubhAzubhabhAvanA svabhAve thayo nathI, kemake jo te-paNe thAya to AtmA jaDa thaI jAya; matalaba ke zubhAzubha bhAvamAM jANapaNAno aMza nahi hovAthI teo jaDa acetana che, ajJAna che, ajIva che. jyAre AtmA arUpI bhagavAna zuddha caitanyaghanasvarUpa nitya jJAyakapaNe virAjamAna caitanyamahAprabhu che. ahAhA...! Avo pUrNa svabhAvathI bharelo eka jJAyakasvabhAvI AtmA zubhAzubhabhAvanA svabhAve kema thAya ? (na ja thAya ). prabhu! tuM trikALa bhagavata-svarUpa caitanyasvarUpa deva cho. tane enI khabara nathI paNa svarUpathI ja jo bhagavata-svarUpa na hoya to bhagavat-svarUpa thaze kayAMthI? A to prAptinI prApti che bhAI! mATe jene ahIM ane gAthA cha mAM paNa ajJAnamaya bhAva kahyA che te zubhAzubhabhAvanuM lakSa choDI aMtardaSTi kara, tethI tane nirAkuLa AnaMda prApta thaze, dharma thaze. bApu! tuM zubha ane azubha beya bhAva karI karIne marI gayo che. (du:khI thayo che). A duniyAnI bahAranI camakamAM aMjAIne tuM bhramamAM paDayo che. anAdithI puNyanAM phaLa-suMdara rUpALuM zarIra, karoDonI sAyabI, ane managamatAM bAyaDI ane chokarAM-e badhAmAM tuM muMjhAI gayo che, mUrchAI gayo che, gherAI gayo che. e badhAM tane ThIka lAge paNa bhAI! e badhAM hADakAMnI phospharasanI camaka jevAM che. A badhAM anukULa joIne tuM rAjIpo batAve ane koI vAra pratikULa jANIne tuM nArAja thAya, khIjAya paNa bhAI! e badhAM kayAM tArA svarUpamAM che? bhagavAna! tane A zuM thayuM? jo zubhAzubhabhAva tArA svarUpamAM nathI to enAM phaLa je anukULa-pratikULa saMyoga Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 27 e tArA kayAMthI thayA? bApu! e to tArA jJAnanAM zeyamAtra che. bhAI! vastu to vastu che; temAM anukULa-pratikULa kAMI nathI. Ama je (zubhAzubhabhAva, zubhAzubha karma) eka che temAM be bhAga pADavA e ja mithyAtva che. bahAranI anukULatA hoya, rUpALuM zarIra hoya, indriyo sazakta hoya, AyuSya 80-90 nuM lAMbu hoya, kadIya sUMTha copaDavI na paDe evuM zarIra nIrogI taMdurasta hoya ane strI-putra parivAra ThIka hoya, saMpatti paNa hoya paNa tethI zuM? e to badhI jaDanI kriyA che. emAM A ThIka che evuM kAM AvyuM? kemake e to ajJAna ane ajJAnanuM phaLa che. A anukULatA ane pratikULatA e badhAM zubhAzubhabhAva je ajJAna enAM ja phaLa che. bhAI! emAM tane bheda lAge paNa e tAro bhrama che. prazna:- zarIra nIrogI hoya to dharma-sAdhana thAya ne? zAstramAM paNa ema upadeza Ave che ke-jyAM sudhI zarIramAM jIrNatA thaI nathI, roga Avyo nathI, indriyo hINI paDI nathI tyAM sudhImAM dharma karI le. utta2:- bhAI! zarIra to jaDa acetana che, ane dharma to AtmasvarUpa che. mATe zarIra nIrogI hoya to dharmasAdhana karI zakAya e vAta bIlakula barAbara nathI. zAstramAM je upadeza che e to pramAda TALIne ugra puruSArtha dvArA tatkAla dharmasAdhanamAM pravRtta thavAno che. emAM to jIvane pramAda TALavAnI vAta che; paNa roga-grasta avasthAmAM dharma na ja thAya ema eno abhiprAya nathI. juo, sAtamI narakano nArakI-enA pIDAkAraka saMjogonI zI vAta! ene janmathI soLa roga-janmathI zvAsa, dama, kensara, zIta-ThaMDI, bhUkha, tarasa ityAdinI bhAre pIDA-vedanA hoya che. tyAMnI zItano eka kaNiyo paNa manuSyalokamAM AvI jAya to daza jojanamAM mANaso enAthI marI jAya. tetrIsa sAgara sudhI anAjano kaNa na maLe, pANInuM bUMda na maLe, UMdha na maLe. AvI atizaya pIDAnA saMjogamAM rahIne paNa koI koI nAkI jIva AtmAnuM bhAna pragaTa karIne samakita prApta karI le che. bhAI! zarIra nIrogI ane bahAranA saMyoga anukULa hoya to ja dharmasAdhana thaI zake ane tenA vaDe dharmasAdhana karI zakAya evI mAnyatA taddana jUThI che. ahA! AvA narakanA pIDAkArI saMyogamAM teM anekavAra tetrIsa sAgara gALyA; vaLI anaMtavAra tuM deva paNa thayo. A zuM che badhuM ? bApu! e badhAM ajJAnanAM phaLa che, jJAnanAM nahi. jJAnanuM phaLa to vItarAgI zAMti ane AnaMda che. A anukULa ane pratikULa saMjoga e badhAM zubhAzubhabhAvarUpa ajJAnanAM phaLa che. tethI AcArya kahe che ke karmano hetu eka ajJAna ja che. zubha ke azubha je karmabaMdhana thAya enuM kAraNa eka ajJAna ja che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 28 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 AcArya amRtacaMdradeve puruSArthasiddhayupAyamAM kahyuM che ke samakitI saMtane je zubhabhAvathI tIrthakara gotra baMdhAya te bhAva aparAdha che. ahIM ene ajJAna kahyuM che. ajJAna eTale jemAM jJAnano aMza nathI to ahIM ajJAna eTale mithyAtva nahi; paNa caitanyaprakAzano paripUrNa puMja evA bhagavAna AtmAnA caitanyaprakAzanuM eka kiraNa paNa zubharAgamAM nathI mATe tene ajJAna kahevAmAM Ave che. bhAI ! ajJAnamaya evo zubharAga pote mithyAtva nathI, paNa enAthI dharma thAya evI mAnyatA mithyAtva che. A pramANe ajJAna ane mithyAtvamAM phera che. prazna:- to bhAvapAhuDamAM samakitIne je bhAvathI tIrthakara gotra baMdhAya evI soLa bhAvanA bhAvavAnuM kathana Ave che ne? utta2:- hA, Ave che; paNa e to badho tyAM vyavahAranaya darzAvyo che; arthAt samakitIne te te samaye je (solahakAraNano) bhAva hoya che tene tyAM jaNAvyo che. paNa e badho vyavahAra-rAga ajJAnabhAva che, baMdhanuM kAraNa che; adharma che. have AvI vAta AkarI paDe, paNa zuM thAya! bhAI ! je bhAve baMdha thAya te bhAva dharma nathI eTale ke te adharma che. bhagavAna AtmA sadA abaMdhasvarUpa-muktasvarUpa ja che. zrImad rAjacaMdramAM Ave che ke digaMbara AcAryoe AtmAno mokSa thAya ema mAnyuM nathI paNa mokSa jaNAya samajAya che ke AtmA mokSasvarUpa ja che. jyAre rAgathI mukta thaIne muktasvarUpanI pratIti karI tyAM e pratItimAM jaNAyo ke A (AtmA) to mokSasvarUpa ja che. mokSa thAya e to paryAyanI apekSAe vAta che. nizcayathI vastumAM (AtmadravyamAM) baMdha-mokSa che ja nahi. paryAyamAM ho, vastu to sadA mukta ja che. Avo muktasvabhAva zubhabhAvamAM Avato nathI, jaNAto nathI. mATe tene-baMdhabhAvane ajJAnabhAva kahevAmAM Avyo che. A pramANe azubhanI jema zubhabhAva paNa ajJAnamaya hovAthI karmano hetu eka ajJAna ja che. have kahe che 2. "zubha ane azubha pudgalapariNAmo bane pudgalamaya ja che tethI karmano svabhAva eka pudgalapariNAmarUpa ja che; mATe karma eka ja che." lyo, zAtA hoya ke azAtA hoya, beya pudgala ja che ema kahe che. beya karma pudgalasvabhAvamaya ja che kemake banne pudgala paramANunI paryAya che. bhAI ! karmanI 148 prakRti saghaLIne jheranAM jhADa kahyAM che kemake enAM phaLa jhera che. eka bhagavAna AtmA ja amRtasvarUpa che. puNyabaMdharUpa je pudgalarajakaNo che te jherarUpa che. zubhabhAva jherasvarUpa che to enAthI je baMdhana thAya e paNa jherasvarUpa che. gajaba vAta che bhAI ! vyavahAranA pakSavALAne AkarI lAge; ene ema ke ame ATalo vyavahAra ( kriyAkAMDa) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 29 karIe chIe te karatAM karatAM mokSa thaze ane tame eno niSedha karo cho ! are bhagavAna! tuM zuM kare che? e to dhULeya nathI, sAMbhaLane. tuM anaMtavAra navamI raiveyaka gayo tyAre je zukala lezyAnA zubha pariNAma thayA hatA te to atyAre che ja nahi. have e zukala lazyAnA pariNAmathI paNa tane dharma thayo nahi e to vicAra. chaDholAmAM kahyuM che ne ke munivrata dhAra anaMtavAra grIvaka upajAyo, pai nija AtamajJAna vinA sukha leza na pAyo.'' sukha na pAyo to zuM pAyo? duHkha ja pAyo. bhAI ! 28 mUlaguNa ane paMcamahAvratanA zubharAganA pariNAma du:kha che, sukha nathI. vItarAga mArganI AvI vAta besavI kaThaNa-mahAkaThaNa paDe kemake zubhabhAvanI ene pakaDa che ne? peluM vAMdarAnuM daSTAMta nathI AvatuM? ke eka vAMdaro hato. teNe eka sAMkaDA movALo ghaDo dITho. pAse AvIne joyuM to aMdara bora hatAM. bora levA vAMdarAe ghaDAmAM hAtha nAkhyo ane borano mUTho bharyo. paNa ghaDAnuM moM sAMkaDuM eTale bharelI muTTI sAthe hAtha bahAra nIkaLyo nahi. tethI e mAnavA lAgyo koI bhUta ke jaMtaravALAe mane pakaDayo che. jo muTTI choDI de to hAtha nIkaLI jAya. paNa muThThI choDe nahi ane hAtha nIkaLe nahi. tema ajJAnI jIva pote rAgane pakaDIne beTho che tethI te chUTI zakto nathI ane mAne che ke rAge mane pakaDayo che, bAMdhyo che. jo rAga choDI de to mukta thaI jAya. paNa rAgane choDa nahi ane te mukta thAya paNa nahi. AvI sakhta ene rAganI-zubhabhAvanI pakaDa che. ahIM kahe che ke zubhAzubha rAganA nimitte je zubhAzubha karma baMdhAya te karma saghaLuM pugalasvabhAvamaya ja che tethI karma eka ja che. have kahe che 3. "sukharUpa ane duHkharUpa anubhava bane pudgalamaya ja che; mATe karma eka ja che.' juo, A svarganAM sukha ane paisAvALA moTA zeThiyAnAM sukha e badhAM pudgalamaya che ema kahe che. tathA tiryaMca ane narakanAM duHkha e paNa pudgalamaya che. sukha-du:khano anubhava saghaLo rAgAdimaya che te pudgalamaya ja che, jIvamaya nathI. A pramANe karmano sukharUpa anubhava ane duHkharUpa anubhava banne pudgalamaya ja che tethI karma eka ja che. traNa bola thayA, have cotho 4. "mokSamArga ane baMdhamArgamAM, mokSamArga to kevaLa jIvanA pariNAmamaya ja che ane baMdhamArga kevaLa pudgalanA pariNAmamaya ja che tethI karmano Azraya kevaLa baMdhamArga ja che. (arthAt karma eka baMdhamArganA Azraye ja thAya che-mokSamArgamAM thatAM nathI); mATe karma eka ja che.' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 ] Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ajJAnIe ema kahyuM hatuM ke zubhabhAva mokSamArganA Azraye eTale ke mokSamArgamAM thAya che mATe te zubha-sAro che. paraMtu pAThamAM 'zubha evo mokSamArga to kevaLa jIvamaya che' ema kahyuM che. trikALI zuddhadravyanA Azraye je nirmaLa ratnatrayarUpa mokSamArganA pariNAma pragaTa thAya te jIvamaya ane zubha che ane zubhAzubha bhAva ane tenAthI thato baMdha puddagalamaya ane azubha che. 'mokSamArga to kevaLa jIvanA pariNAmamaya ja che.' zuM kIdhuM A ? ke je bhAve baMdhana thAya e jIvanA pariNAma nahi, arthAt zubhAzubha bhAva te ajIva, ajJAnamaya, puddagalamaya che. kevaLa eka zuddha caitanyasvabhAvamaya AtmAnA Azraye pragaTa thayelAM nirmaLa zraddhA-jJAna-ramaNatA ja jIvanA pariNAma che, ane te ja zubha eTale ke bhalA che. bAkI zubhAzubha pariNAma badhA azubha eTale burA che. are! naraka ane nigodanA bhavamAM jIva keTalo du:khI thato hoya che? ane hamaNAM paNa te keTalo duHkhI che? A badhA rAjAo, ane karoDapati ke abajopati zeThiyAo badhA bhikhArI vicArA du:khI che; kemake temane aMtaranI nijanidhi-svarUpa-lakSmInI khabara nathI. arere! sukha mATe bicArA tRSNAvaMta thaI bahAra jhAvAM nAkhe che! mRganI nAbhimAM kastUrI hoya che. pavananA jhakore tenI gaMdha prasaratAM tene gaMdha Ave che. potAnI nAbhimAM kastUrI hovA chatAM jANe kastUrInI gaMdha kayAMya bahArathI Ave che ema jANI te bahAra gotavA doDAdoDa karI mUke che ane thAkIne khedakhinna thAya che. tema bhagavAna AtmA aMdara AnaMdanuM parama nidhAna AnaMdadhAma che. paNa khabara nathI bicArAne eTale paisAmAMthI, bAyaDImAMthI, rAjyamAMthI, viSayabhogamAMthI jANe AnaMda Ave che ema mAnI ahIMtahIM bahAra gote che ane khekhinna thAya che. Ama potAnuM 52manidhAna choDI jeo bahA2mAM sukha mATe jhAvAM nAkhe che teo mRgalA jevA mUDha che. zlokamAM Ave che ne ke manuSyapaLa mRgAdharanti' teo manuSyanA vezamAM kharekhara mRga jevA mUDha che. ahIM kahe che ke mokSano mArga kevaLa jIvanA pariNAmamaya ja che. matalaba ke zubhAzubha bhAva jIvanA pariNAma nathI eTale ke puddagalanA pariNAma che; tethI karmano Azraya kevaLa baMdhamArga ja che. gaMbhIra vAta che bhAI ! je nirmaLa ratnatrayane ahIM jIvanA pariNAma kahyA tene niyamasAramAM paradravya kahyuM che. tyAM e bIjI apekSAthI vAta che. jema 5dravyamAMthI jIvanI navI paryAya AvatI nathI tema mokSamArganI paryAyamAMthI navI paryAya AvatI nathI. navI paryAya AvavAno bhaMDAra to trikALI dravya che. tyAM dravyano Azraya karAvavAnA prayojanathI trikALa dravyane svadravya kahyuM ane nizcaya mokSamArganA pariNAmane paradravya kahyuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 31 ahIM A (mokSamArganA) pariNAmane jIvanA kahyA ane zubhAzubha bhAvane pudgalamAM nAkhyA. vaLI tattvArthasUtramAM adhyAya benA prathama sUtramAM zubhAzubha bhAvane jIvatattva kahyuM che. pAMceya bhAvane jIvatattva kahyuM che. tyAM apekSA ema che ke zubhAzubha bhAva jIvanI paryAyamAM thAya che mATe ene jIvatattva kahyuM che. e paryAyanayano vyavahAranayano graMtha che ne ! temAM vyavahAranayanathI zubhAzubha bhAvane jIvanA kahyA che. jyAre ahIM rAgadveSanA je zubhAzubha pariNAma te ajJAnamaya hovAthI jIvanA pariNAma nathI ane tethI nizcayathI pudagalanA pariNAmamaya che ema kahyuM che. juo, AcAryazrI kuMdakuMdadeva AcAryazrI umAsvAmInA guru hatA. guru (kuMdakuMdAcArya) zubhAzubha bhAvane pugalanA kahe ane ziSya (umAsvAmI) tene jIvatattva kahe! AvaDo moTo phera! bhAI ! emAM virodha to kAMI nathI. gurunuM kathana nizcayanayanA Azraye che ane ziSyanuM kathana vyavahAranayathI che. jinavANImAM jyAM je nayavivakSAthI kathana karyuM hoya tene te pramANe yathArtha samajavuM joIe. "savarNanajJAnavAritrALa mokSamArga:' evuM je sUtra che te paryAyArthikanayanuM kathana che, nizcayanayanuM nahi. nizcayathI to trikALI zuddha dravyano je Azraya eka ja mokSamArga che. samyagdarzana-jJAna-cAritranA pariNAma jene ahIM jIvanA pariNAma kahyA te bhedarUpa paryAyArthikanayanuM kathana che. pravacanasAra gAthA 24ra mAM Ave che ke "te bhUdAtmaka hovAthI samyagdarzana-jJAna-cAritra mokSamArga che" ema paryAyapradhAna vyavahAranayathI tenuM prajJApana che; te (mokSamArga ) abhedAtmaka hovAthI ekAgratA mokSamArga che" ema dravyapradhAna nizcayanayathI tenuM prajJApana che.'' samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza 16 mAM kahyuM che ke nizcaya samyagdarzana-jJAna-cAritranA je nirmaLa pariNAma che e bheda che, paryAya che mATe mecaka che, malina che ane tethI vyavahAra che; ane abhedathI je AtmA ekasvarUpa che te amecaka che, nirmaLa che. bhAI ! zailI to juo! kyAM kema kahyuM che enI khabara vinA ekAnta kheMcI jAya e cAle nahi. kaLaza-TIkAkAre mokSamArganA pariNAmane bheda paDato hovAthI mecaka kahyA ane samyajJAna dIpikAmAM zrI dharmadAsa kSullakajIe ene azuddha kahyA che. mokSanA pariNAma e bheda che, mecaka che, mATe azuddha che. ahIM kahe che-mokSamArga to kevaLa jIvanA pariNAmamaya ja che. A abhedathI vAta karI che. ane baMdhamArga kevaLa pudagalanA pariNAmamaya ja che. matalaba ke karma eka baMdhamArganA Azraye ja che, mokSamArgamAM thatuM nathI; mATe karma eka ja che. "A pramANe karmanA zubhAzubha bhedanA pakSane gauNa karI teno niSedha karyo.' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 32 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 gajabanI bhASA che ne! "gauNa karIne '' ema kahyuM, matalaba ke bheda che kharo, paNa ekalA abhedanI daSTi karAvavA bhedane gauNa karIne kahyuM che. bhedanuM jJAna karavA mATe to bheda che, paraMtu teno niSedha karyo, kAraNa ke ahIM abhedapakSa pradhAna che. daSTinA viSayamAM puNya-pApano pakSa che ja nahi. mATe abheda pakSathI jovAmAM Ave to karma eka ja che-be nathI. A pramANe bhedano niSedha karIne svabhAvano Azraya karAvyo che ema yathArtha samajavuM. have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 102 : zlokArtha uparanuM pravacana * juo, atyAre keTalAka paMDitone moTo vAMdho che, ane teo kahe che ke A vrata, tapa, bhakti, pUjA Adi vyavahArarUpa zubha AcaraNa che tenAthI zuddhatA pragaTa thaze. azubhabhAvathI zuddhatA na thAya paNa zubhabhAvanA kALe zubhabhAvathI zuddhatA thAya che. Ano A kaLazamAM ati spaSTa khulAso che. azubhabhAvathI zuddhatA na thAya e to yathArtha ja che, paNa zubhabhAvanA kALamAM zubhabhAvathI zuddhatA thAya evo tAro mata yathArtha nathI bhAI ! kemake zubhabhAva paNa azubhanI jema azuddha ja che. tyAre te kahe che-samyagdarzanano nirvikalpa anubhava thavA pahelAM chelle zubhabhAva ja hoya che ne! bhAI ! e zubhabhAvano abhAva thaIne nirvikalpa anubhava thAya che, kAMI zubharAgathI nirvikalpa anubhava thAya che ema nathI. ahAhA....! zuddha caitanyasvabhAvano Azraya karavAthI nirvikalpa anubhava thAya che. zubhabhAva che e to vibhAvasvabhAva jaDasvabhAva che, e kAMI caitanyasvabhAva nathI. samajANuM kAMI...! ahIM kahe che-" hetu-svabhAva-5numava-mAjhayA' hetu, svabhAva, anubhava ane Azrayae cArano arthAt e cAra prakAre "satA pi' sadAya "mevAta' abheda hovAthI "ra di ma:' karmamAM nizcayathI bheda nathI. zuM kahe che! puNya-pApanA pariNAma jeo baMdhananA hetu che te eka ja prakAranA che. baMdhanamAM zubha pariNAma nimitta ho ke azubha pariNAma nimitta ho-beya eka ja prakAranA ajJAnamaya ane azuddha che. tAro (-ajJAnIno) je ema mata che ke zubha pariNAma puNyabaMdhamAM nimitta che ane azubha pariNAma pApabaMdhamAM nimitta che tethI be pariNAmamAM phera che e yathArtha nathI. ahIM kahe che ke bemAM koI pharaka nathI kemake banneya ajJAnamaya che, azuddharUpa che ane baMdhanA kAraNa che. are bhAI ! zubhabhAva jo vastuno (-AtmAno) svabhAva hoya to te samyagdarzana pAmavAmAM madadarUpa thAya, paNa zubha ke azubha bemAMthI ekeya caitanyanA svabhAvarUpa nathI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 33 paNa vibhAva ja che. tethI te samyagdanarUpa nirmaLa svabhAvapariNatinuM sAdhana kema thAya ? (na ja thAya ). svabhAvanuM sAdhana svabhAva thAya paNa vibhAva enuM sAdhana kadI na thAya. prazna:- to paMcAstikAyamAM bhinna sAdhyasAdhanabhAva kahyAM che ne? samAdhAnaH- hA, tyAM (-paMcAstikAyamAM) vyavahAranayathI ema kahyuM che. bhinna sAdhananuM tyAM AropathI kathana kareluM che; eTale ke nizcaya nija zuddha AtmatattvanI jene dRSTi ane anubhava thayelAM che tene (sahakArI) zubhabhAva kaI jAtano hoya che tenuM jJAna karAvavA rAga upara Aropa ApIne kathana karyuM che. ahA ! zAstronA artha samajavA bhAre kaThaNa che bhAI ! jemake-nizcaya samyagdarzananA kALamAM je deva-guru-zAstranI bhedarUpa zraddhAno rAga che tene samati kahyuM che; che to e rAga paNa vyavahArathI ene samakita kahyuM che. kharekhara zuM e ( -zubharAga ) samakitanI paryAya che? nA; e to cAritraguNanI doSarUpa paryAya che, ulaTI paryAya che, paNa sahacara dekhIne upacArathI tene sakita kahyuM che. e pramANe paMcamahAvratanA pariNAma che to rAga, topaNa tene cAritra-mokSamArga kahyo. have e cAritra to nathI, paraMtu zuddhopayogarUpa vItarAga nirvikAra cAritrano sahacara-nimitta dekhIne temAM upacArathI mokSamArgano Aropa karyo che. have A rIte bhAva yathAsthiti na pakaDe ane ekalA zabdone pakaDe to tene badheya (samagra jinavANImAM ) vAMdhA UThe. paNa zuM thAya? je vivakSAthI vAta hoya te yathArthapaNe samajavI joIe. ahIM kahe che-bApu ! zubha ane azubha bhAva banneya baMdhananA hetu-kAraNarUpa azuddhabhAva che. banne svabhAvathI vimukhatAnA bhAva che. bhAI! svabhAvasanmukhatAnA bhAva to zuddha caitanyamaya hoya che. ane A banne bhAva caitanyathI rahita ajJAnamaya bhAva che mATe banne bhedarahita eka ja jAtanA che. prazna:- vyavahAra hoya che to kharo? utta2:- bhUmikA anusAra vyavahAra hoya che enI koNa nA kahe che? paraMtu e vyavahArathI-zubharAgathI samakita ke nizcayadharma pragaTa thAya che e vAta yathArtha nathI ema vAta che. nimitta ho bhale; paNa nimittathI (anya cIjathI ) kArya nIpaje che e vAta taddana khoTI che. juo, nimittane siddha karavA zAstramAM ema paNa Ave che ke-kALadravya na hoya to jIvAdi sarvadravyomAM pariNamana nahi thAya ane to koI dravya raheze nahi. A kALadravyanI (nimittanI ) siddhi karavA mATenuM kathana che. AmAM jIvAdi dravyo potAnA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 34 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 pariNamana mATe kALadravyanI apekSA rAkhe che ema siddha nathI karavuM, paNa kALadravyanI asti che. ema siddha karavuM che. bhAI ! pariNamana to pratyeka dravyano svata:siddha svabhAva che. zuM koI dravya kadIya pariNamanathI khAlI hoya che? pariNamananI dhArA to pratyeka dravyamAM pratisamaya pravartatI anAdithI svataH cAle che ane anaMtakALa sudhI cAlaze. kALadravya che to sarvadravyamAM pariNamana thAya che ema che ja nahi. bIjI cIja (-kALadravya) nimitta che basa eTaluM ja; nimittathI anyadravyamAM kArya (-pariNamana ) thAya che ema che nahi. Ama jema che tema vastunuM svarUpa yathArtha jANavuM joIe. prazna:- koI koI kArya nimittathI thAya ema mAnIe to zuM vAMdho? uttara:- bhAI ! nimittathI koI paNa kArya traNakALamAM na thAya. paMcAstikAya gAthA 6ra mAM pATha che ke eka samayanA vikAranA pariNAmamAM paryAya pote ja kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna ane adhikaraNa ema pakArakarUpe pariName che. ene anya kArakonI apekSA nathI. tyAM paryAyanuM svataMtra paranirapekSa astitva siddha karyuM che. ahAhA..! paryAyanuM astitva enAmAM enAthI svataMtra che, koI parane laIne tenuM astitva nathI. huve paranA lakSa thatuM je vikArI pariNamana tene jyAM paranI (anya kArakonI) apekSA nathI to svanA lakSe thatA samyagdarzana Adi nirvikAra pariNamanane paranI (-rAganI, nimittanI) apekSA kema hoya? (na ja hoya). bhAI! samyagdarzana-jJAna-cAritranI nirmaLa paryAya potAnA pakArakanA pariNamanathI svata:siddha potAnI janmakSaNe, potAnA utpattikALamAM utpanna thAya che. AvuM ja sahaja vastu svarUpa che. vaLI kartA-karma adhikAramAM samyagdarzananI vAta le tyAre ema Ave ke AtmA kartA ane samyagdarzananA nirvikAra pariNAma tenuM karma che. samyagdarzananA viSaya paripUrNa akhaMDa eka zuddha Atmadravya che ne! zuddha caitanyasvabhAvamaya AtmAnA Azraye je samyagdarzana Adi dharmanA pariNAma pragaTa thAya tenA kartA AtmA che ane te dharmarUpa nirmaLa kArya AtmAnuM karma che. tathA je azuddhatA che te karmakRta pugalanA pariNAma che. gAthA 75-76 mAM azuddhatAnuM nimitta je karma (-pudgala) te azuddhatAno kartA ane azuddhatA tenuM kArya che ema lIdhuM che. vikAra AtmAnI ane AtmAnA Azraye thatI cIja nathI ne; tethI karma vyApaka ane vikArI paryAya karmanuM vyApya che ema tyAM lIdhuM che. samajANuM kAMI...? juo, paMcAstikAya, gAthA 6ramAM vikAranA pakAraka svataH potAnA potAmAM che ema kahyuM tyAM astikAya siddha karyuM che. tathA samayasAra gAthA 75-76 mAM ema kahyuM ke jenI daSTi trikALI dravya upara paDI che evA jJAnIne dravyasvabhAva vyApaka thaIne svabhAvaparyAyane vyApyapaNe kare che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 35 ahAhA..! vastu je sadA cidAnaMdasvarUpa che te pote vyApaka thaIne-prasarIne-phelAIne zuddhatAnI avasthAne vyApyapaNe prApta kare che. tathA vikAranA je pariNAma che te zuddha AtmadravyanuM vyApyakarma nathI tethI pudgalakarma jenuM nimitta che evA te vikAranA pariNAma pudagalakarmanuM vyApya karma che ane pudagalakarma teno kartA che ema tyAM kahyuM che. aho ! vItarAgano mArga bahu sUkSma che, bhAI ! jyAM je vivekSA hoya te yathArtha samajavI joIe. AvI vAta-have emAM mANasa ATale UMDe pahoMce nahi eTale pachI zuM kare? teo bicArA duHkhI che; duHkha TALIne sukha icche che, sukhane mATe maMthana paNa kare che, paNa emane bicArAne aMdara gheDa besatI nathI. paricaya nathI ne! tethI samyaka paddhati-rIta khyAlamAM AvatI nathI. tethI viparIta mAnyatAvaza virodha kare che. paNa zuM thAya? te paNa AtmA che ne? temano anAdara ke tiraskAra na hoya. teo karuNAne ja yogya che. zrImade AtmasiddhimAM kahyuM che ne ke koI kriyA jaDa thaI rahyA, zuSkajJAnamAM koI, mAne mAraga mokSano, karuNA upaje joI.'' are ! A tuM zuM kare che, bhagavAna! bhAI ! tane vartamAnamAM ThIka lAge che paNa zubhabhAvathI samakita thAya"--evI viparIta zraddhA vartamAna duHkharUpa che ane enA phaLa tarIke duHkhanI paMraparA bhaviSyamAM dhArAvAhI cAlaze bhAI ! emAM tuM pIDAI jaIza bApA! tyAre tane koI zaraNa nahi hoya bhAI ! ahIM AcArya mahArAja pharamAve che ke zubha ane azubha beya pariNAma azuddha che ane beya baMdhananA hetu-kAraNa che tethI banne eka ja jAtanA che; bannemAM koI bheda nathI. vaLI pudgalakarmamAM koI zAtApaNe ane koI azAtApaNe baMdhAya paNa e che to pudgalano svabhAva. emAM bheda kayAMthI Avyo ? tyAre koI kahe che-paNa je tIrthaMkara prakRti baMdhAya che ane zrI jayasena AcAryanI TIkAmAM paraMparA mokSanuM kAraNa kahyuM che. hA, paNa bhAI ! eno artha zuM? eno artha to ema che ke je zubhabhAvathI tIrthakara prakRti baMdhAI e zubhabhAvano nAza karaze tyAre te prakRtino udaya Avaze. terame guNasthAne kevaLajJAna thaze tyAre tIrthaMkara prakRtino udaya Avaze. have e prakRtinA udaye AtmAnuM zuM karyuM? kAMI ja nahi. AvI jhINI vAta che, bhAI ! A badhI bahAranI anukULatAmAM-rUpALuM zarIra, bAga-baMgalA, dhana-saMpatti, IjjataAbarU ityAdimAM mane ThIka che ema tuM aMdaramAM mAne che paNa bhAI ! e to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 36 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 badhA bhUtAvaLanA bhaDakA che. tane khabara nathI paNa bApu! e sarva paracIja che. anubhavaprakAzamAM kahyuM che ke zraddhA-guNa kema viparIta thayo? to kahe che ke jeTalI paracIja che te sarvane potAnI mAnI-mAnIne, joke zraddhA-guNa to nirmaLa che topaNa, enI pariNati viparIta karI nAkhI che. ahA! zubhathI mane lAbha thAya, zubhanAM phaLa mane ThIka paDe, paravastu mane madada kare ane parane huM madada karuM ityAdi aneka prakAre potAne pararUpe ane parane potArUpe mAnyuM che. vizvamAM anaMta cIjo che. eka-eka anukULa cIjamAM sukhabuddhi ane pratikULa cIjamAM duHkhabuddhi karIne paracIjamAM eNe potApaNuM mAnyuM che, ane A pramANe paracIjamAM ja potAnuM zraddhAna rokI rAkhyuM paraMtu bhAI ! e sarva paracIja che e to mAtra jJaya che. paracIjamAM anukULa-pratikULa evo bheda kayAM che? cAhe to samosaraNa hoya ke sAtamuM naraka hoya-e badhuM jJAnanuM jheya che, eka ja prakAra che. jema pANIno pravAha ekarUpe cAlato hoya ane vacamAM nANAM Ave to khaMDa paDI jAya, paNa pANI to ekarUpe ja che-tema bhagavAna AtmAnuM jJAna anaMta zeyone jANatuM thayuM ekarUpa ja che. paNa nALArUpa bhedanI mAphaka anukULatAmAM ThIka ane pratikULatAmAM aThIka ema jANelA jJayamAM bheda pADe che te mithyAtvabhAva che. para cIjo to eka ja prakAre jJaya che. temAM anukULapratikULa ema bheda pADavA e mithyA kalpanA che, ajJAna che. tema karmaprakRti zAtA baMdhAI ke azAtA, yazakIrti baMdhAI ke apayazakIrti, uMca AyuSyanI baMdhAI ke nIca AyuSyanI-e badhIya karmaprakRti pudgalanA ja pariNAma hovAthI pudgalamaya ja che. jema zubha-azubhabhAvamAM bheda nathI tema eka pudgalasvabhAvamaya karmaprakRtimAM bheda nathI, eka ja prakAra che. vaLI ajJAnI jIva ema kahe che ke be pudgalakarmanA phaLanA anubhavamAM eka zubhakarmanA phaLamAM svarganuM sukha maLe che ane bIjA azubhakarmanA phaLamAM narakanuM duHkha maLe che; mATe benA anubhavamAM phera che. tene ahIM kahe che bApu! beya gatimAM duHkhano ja anubhava che tethI enA phaLanA anubhavamAM koI phera nathI. bhAI ! cAreya gati parAdhIna ane duHkhamaya che. svarganI gati paNa parAdhIna ane duHkhanI dazArUpa ja che. bhAI ! te bahAranA viSayone sukha-du:kharUpa mAnyA che paNa e viSayo to (sakhada:kha devAmAM akiMcitkara che. pravacanasAramAM (gAthA 67 mAM ) viSayone akiMcitkara kahyA che. A zarIranI rUpALI suMvALI cAmaDI bhoganA kALamAM Ama jarI ThIka lAge paNa bApu! e tane sukha upajAvavA akiMcitthara che, asamartha che. tArI khoTI mAnyatAe ghara ghAlyuM che paNa bhAI ! e mAnyatA bahu AkarI paDaze. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 37 pAMca indriyanA viSayo nimitta che, paNa teo sukha-du:kha upajAvavAmAM akiMcitkara che. A niMdA-prazaMsAnA zabdo, sugaMdha-durgadha, rUpa-kurUpa, mATho ane suMvALo sparza ityAdi viSayo badhAya AtmAne rAga upajAvavA mATe akiMcikara che. juo, A nimittane uDAvI dIdhuM. eTale nimitta ho bhale, paNa e tane anukULatA vakhate rAga upajAve che ane pratikULatA vakhate dveSa upajAve che ema nathI. je te vakhate vikAranuM pariNamana potAnA pakArakathI thAya che. have emAM karmanA kArakonI apekSA nathI to pachI A bahAranI sAmagrI je nimittarUpa che tenI apekSA kema hoya ? (na ja hoya). tethI ahIM kahe che ke karmanA phaLamAM phera nathI. tane svarga ane narakanA saMjogamAM phera lAge che paNa e banneya saMsArarUpa duHkhanI ja dazA che. prazna:- to narakano bhaya to lAge che? uttara:- hA, narakano bhaya zAthI lAge che? ke naraka pratikULa ane duHkhamaya che ane svarga anukULa ane sukhamaya che evI tArI mAnyatAne lIdhe narakano bhaya lAge che. paNa bhAI ! e mAnyatA khoTI che. yogasAgara dohA 5 mAM to ema kahyuM che ke cAragati-duHkhathI Dare to taja sau parabhAva.' eTale cAreya gati du:kharUpa che ema tyAM kahyuM che. ekalo narakano bhava bhayakArIduHkhakArI che ema nathI kahyuM. tane ekalA narakano bhaya che kemake tane narakathI vaiSa che; tathA tuM svarga cAhe che kemake tane svargathI rAga che. AvA rAga-dveSa thavA enuM ja nAma saMsAra che. vaLI tyAM dohA 3 mAM AcArya yogIndradeva kahe che ke jeo bhavathI bhayabhIta che ane mokSanA icchuka che temanA cittanI zuddhi mATe huM A mArga kahuM chuM. bhAI ! bhavamAtra (cAhe svargano ho topaNa ) icchavA yogya nathI. samajANuM kAMI...! mATe ahIM kahe che ke karmanA phaLanA anubhavamAM phera nathI. have cotho Azrayano bola -ajJAnIno A pakSa che ke mokSamArgamAM zubha Ave che, baMdhamArgamAM nahi. juo, mokSamArganA Azraye tIrthaMkara prakRti baMdhAya, AhAraka zarIra baMdhAya, sarvArthasiddhinuM AyuSya baMdhAya ityAdi. A badhuM samakitIne mokSamArgamAM saMbhave che paNa mithyASTine hotuM nathI. juo, A ajJAnIno pakSa che ke mokSamArgane laIne zubhabhAva che, ajJAnIne te hoto nathI. mATe zubhAzubhakamamAM bheda che tene kahe che-bhAI ! zubha ane azubha karma banne baMdhamArganA ja Azraye che, ane baMdhapaddhatirUpa che. ekeya mokSamArgarUpa nathI mATe zubha mokSamArganA Azraye nathI. gaMbhIra vAta che prabhu! paNa zuM thAya? mANasane je vAta koThe paDI gaI hoya ane te-rUpe jANe AtmA thaI gayo hoya evI mAnyatA deDha thaI gaI hoI eTale ene emAMthI khasavuM kema goTha? zubhabhAvathI mokSamArga che evI daDha mAnyatAvALAne "huM AtmA chuM' ane nija svabhAvanA Azraye mokSamArga che ema pheravavuM kema goTha? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 38 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ahIM kahe che-hetu, svabhAva, anubhava ane Azraya e cArano arthAt cAre prakAre sadAya abheda hovAthI karmamAM nizcayathI bheda nathI. are! ajJAnI jIva potAnuM je zuddha aMtaHtattva che tene jovAnI navarAza leto nathI. anAdithI eNe svane jovAmAM pramAdI thaIne pa2ne ja jovAno mithyA puruSArtha karyo che. paNa bhAI ! e pa2ne jANanAra tuM pote AtmA cho ke nahi? 52ne jANuM ema tuM kahe che paNa e jANanAro koNa che? e ja tuM cho. pa2ne jANyuM. jANyuM ema je kahevuM che e to bIjI apekSA thaI gaI. (vyavahAra thaI gayo). A strI joI, putra joyo, dukAna joI, A joyuM, te joyuMema kahevuM e asaddabhUta vyavahAranaya che ane jovAmAM je bheda pADayo e mithyAtva che. juo, 50 strIo UbhI hoya emAMthI kahe ke A mArI strI, bhAI! e kayAMthI AvyuM? 50 chokarA hArabaMdha UbhA hoya e to badhA mAtra jJeya che, paNa emAMthI A dasamA naMbare che te mAro ema kayAMthI AvyuM? bhAI! e ja to bhramaNA che. eka hAramAM 50 dukAna hoya. e pacAsane ya jANavAno AtmAno svabhAva che tethI jANe che; paNa A dukAna AnI ane A mArI ema bheda kayAMthI pADayo? bhAI! e ekatvabuddhie bheda pADayo che. A pramANe ajJAnI jIva paramAM mArApaNAnuM pariNamana karIne mithyAtvane seve che. jJAnIne to AkhuMya jagata mAtra jJeya che, potAnA caitanyaghanasvarUpa AtmA sivAya kayAMya ene mArApaNAnI ekatvabuddhi nathI. ahAhA...! azubhabhAva jema baMdhanA Azraye che tema zubhabhAva paNa baMdhanA ja Azraye che. azubha che mATe baMdhanA Azraye che ane zubha che mATe mokSamArganA Azraye che ema che nahi. e ja kahe che - 'tad samAM svayaM' mATe samasta karma pote ' vastu' nizcayathI ' bandhanAn-Azritam' bandhamArgane Azrita hovAthI ane 'vanya hetu: ' baMdhanuM kAraNa hovAthI, 'ghum im' karma eka ja mAnavAmAM AvyuM che-eka ja mAnavuM yogya che. ahIM 'baMdhamArgane Azrita 'no artha e che ke e zubhAzubhabhAvo pote baMdharUpa che. samajANuM kAMI...? AgaLa kaheze ke je muktasvarUpa hoya e ja muktanuM kAraNa thAya. baMdharUpa hoya te mokSanuM kA2Na kema thAya ? (na thAya ). ahAhA...! sadAya muktasvabhAva to eka bhagavAna AtmA che ane te ja muktinuM kAraNa che. AvI vAta che. zrImadda rAjacaMdre kahyuM che ne ke-digaMbaranA AcAryoe ema mAnyuM che ke jIvano mokSa thato nathI paNa mokSa jaNAya che arthAt samajAya che ke AtmA mokSasvarUpa ja che. eNe ajJAnavaza ema mAnyuM che ke huM rAganA baMdhanamAM chuM paNa pote je Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-145 ] [ 39 sadAya jJAyaka che te rAgarUpe kayAM thayo che? bhale e rAganI sAthe ekatva mAne paNa bhagavAna jJAyaka che te rAgathI etvapaNe thayo nathI. pravacanasAra, gAthA 200nI TIkAmAM Ave che ke" "je (zuddha AtmA) sahaja anaMtazaktivALA jJAnasvabhAva vaDa ekarUpatAne choDato nathI, je anAdi saMsArathI A ja sthitie (jJAyakabhAvapaNe ja) rahyo che ane je moha vaDa anyathA adhyavasita thAya che, te zuddha AtmAne, A huM mohane ukheDI nAkhIne, ati niSkrapa raheto thako, yathAsthita ja (jevo che tevo ja) prApta karuM chuM.'' juo, jJAyaka to jJAyaka ja rahyo che, paNa enI mAnyatAe phera pADayo che ke-A rAga mAro ne A rAga tAro, A cIja mArI ane A tArI, A karma bhaluM ane A buruM. A mAnyatA ja bhrAnti che. are bhAI ! jJAyaka to sadA jJAyaka ja che. e baMdhanamAM kema Ave? ane ene vaLI mukti kevI? vastumAM-dravyamAM baMdhana ane mukti kayAM che? dravyasaMgrahamAM Ave che ke-baMdhAyelAne chUTavuM kahevuM e to ThIka che paNa je baMdhAyelo nathI ene chUTavuM kahevuM e to jUTha che. je sadA muktasvarUpa ja che temAM najara sthira karatAM te mukta jaNAya che; basa A ja mokSa che-samajANuM kAMI... ? ahIM kahe che-karma eka ja mAnavAmAM AvyuM che arthAt eka ja mAnavuM yogya che. lyo, kaLaza pUro thayo. [ pravacana naM. 208 zeSa thI 210 cAlu * dinAMka 21-10-76 thI 23-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-146 athobhayaM karmAvizeSeNa bandhahetuM sAdhayati sovaNNiyaM pi NiyalaM baMdhadi kAlAyasaM pi jaha purisN| baMdhadi evaM jIvaM suhamasuhaM vA kadaM kammaM / / 146 / / sauvarNikamapi nigalaM badhnAti kAlAyasamapi yathA purussm| badhnAtyevaM jIvaM zubhamazubhaM vA kRtaM krm|| 146 / / have, (zubha-azubha) banne karmo avizeSapaNe (kAMI taphAvata vinA) baMdhanAM kAraNa che ema siddha kare che: jyama lohanuM tyama kanakanuM jaMjIra jakaDe puruSane, evI rIte zubha ke azubha kRta karma bAMdhe jIvane. 146, gAthArthaH- [vathA] jema [ sauvavid] suvarNanI [niyA naM] beDI [gaui] paNa [ puruSa{] puruSane [vanAti] bAdhe che ane [ nIyama] lokhaMnI [gari] paNa bAMdhe che, [] tevI rIte [zubham vA azumam] zubha tema ja azubha [d ] kareluM karma [ nIvaM] jIvane [vadanAti] (avizeSapaNe ) bAMdhe che. TIkAH- jema suvarNanI ane lokhaMDanI beDI kAMI paNa taphAvata vinA puruSane bAMdhe che kAraNa ke baMdhanapaNAnI apekSAe temanAmAM taphAvata nathI, tevI rIte zubha ane azubha karma kAMI paNa taphAvata vinA puruSane (-jIvane) bAMdhe che kAraNa ke baMdhapaNAnI apekSAe temanAmAM taphAvata nathI. samayasAra gAthA 146: mathALuM have, (zubha-azubha ) banne karmo avizeSapaNe (kAMI taphAvata vinA) baMdhanAM kAraNa che ema siddha kare che: * gAthA 146: gAthArtha uparanuM pravacana * jema suvarNa beDI paNa puruSane bAMdhe che ane lokhaMDanI paNa bAMdhe che, tevI rIte zubha tema ja azubha kareluM karma jIvane (avizeSapaNe ) bAMdhe che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-146 ] [ 41 ahIM gAthAmAM "huM muM' zabda che ne! matalaba ke kareluM-karAyeluM zubhAzubha karma karmabaMdhananuM kAraNa che, paNa jANanArapaNe rahIne thayeluM karma karmabaMdhananuM kAraNa nathI. saMskRtamAM "tuM varma' ema pATha che; eTale ke kartA thaIne kareluM zubhAzubha karma jIvane bAMdhe che. ahAhA...! eka jJAyakapaNe aMdara virAjamAna bhagavAna AtmA caitanyabiMba prabhu trikALa ekalo jJAnAnaMdano sAgara che. AvA jJAnAnaMdasvarUpanI jene dRSTi nathI te ajJAnI jIvane zubha ke azubharAgarUpa karAyeluM karma baMdhanuM kAraNa thAya che. paraMtu jJAtA thaIne je jANanArapaNe pariName che tene to te (zubhAzubha karma) jJAnanuM jhuMya thAya che. bhagavAna AcAryadevane ahIM ema siddha karavuM che ke ajJAnI rAgane potAnuM kartavya athavA karavA lAyaka kArya mAne che ane tethI tene kareluM zubhAzubha karma avazya bAMdhe che; paNa je mAtra jANe che tene te karmabaMdhananuM kAraNa thatuM nathI. 12 mI gAthAmAM kahyuM ne ke jJAnIne je vyavahAra Ave che, hoya che te jANelo prayojanavAna che. keTalAka loko jeo AcArya bhagavAnanA Azayane samajatA nathI teo kahe che ke vyavahArano (vyavahAra AcaravAno) upadeza karavo, paNa ema nathI prabhu! vyavahAra tyAM je hoya che tene jANavo, basa. are bhAI ! rAga jANelo prayojanavAna che, karelo-karAyelo nahi. samajANuM kAMI...! kahyuM ke ahIM ke 'vaMdhadri parva nIve sumasuduM vA vavuM --' kareluM-karAyeluM zubhAzubha karma puruSane (-AtmAne) bAMdhe che. zubhAzubha bhAva hoya che kharA; paNa e jANavA yogya che AcaravA yogya (upAdeya) nathI. bhAI ! thoDA pheramAM badho moTo phera paDI jAya che. ( arthAta jANavAmAM jJAtApaNAno-akartApaNAno samyakubhAva che ane karavAmAM kartApaNAno mithyAtvabhAva che). * gAthA 146 : TIkA uparanuM pravacana * jema suvarNanI ane lokhaMDanI beDI kAMI paNa taphAvata vinA puruSane bAMdhe che kAraNa ke baMdhanapaNAnI apekSAe temanAmAM taphAvata nathI...' juo, beDI loDhAnI hoya ke sonAnI hoya, banne koI paNa taphAvata vinA puruSane bAMdhe ja che. sonAnI beDI bhale dekhavAmAM sArI lAge, paNa baMdhananI dRSTie to banne samAna ja che, kAMI phera nathI. juo, eka vahu hatI, eNe gaLAmAM eka sonAnI sAMkaLI paherelI. sAMkaLImAM eka khUba bhAre cagadu hatuM. cagadu loDhAnA eka zeranuM uparathI sonAthI maDheluM hatuM. valoNuM karatI vakhate A cagadu Amatema chAtIe athaDAIne vAge eTale sAsue vahune kahyuM-vahujI, humaNAM valoNuM karatI veLA sAMkaLI choDI do. paNa vahune te Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 42 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kADhavAnuM mana na thAya, kemake sAMkaLI sonAnI kharI ne! eTale cagadu chAtImAM vAge paNa vahu sAMkaLI choDe nahi; ulaTI khuza thAya. tema ajJAnI jIvane anukULa saMyogo maLatAM saMyoganI bhAvanA choDato nathI. jJAnI tene kahe che ke-bhAI ! saMyoganI daSTi duHkhakArI che, saMyoganI daSTi choDI de. paNa tene saMyoga ane saMyoganI daSTi choDavAnuM mana thatuM nathI kemake saMyogathI sukha mAnyuM che ne! a22...! anukULatAmAM paNa parAdhInatAnuM duHkha hovA chatAM sukha mAnIne ajJAnI temAM khuzI thAya che! ahIM kahe che-jema suvarNa ane lokhaMDanI beDI kAMI paNa taphAvata vinA puruSane bAMdhe che, 'tevI rIte zubha ane azubha karma kAMI paNa taphAvata vinA puruSane (-jIvane) bAMdhe che kAraNa ke baMdhapaNAnI apekSAe temanAmAM taphAvata nathI.' kAMI paNa taphAvata vinA bAMdhe che''-bhASA joI? gAthAmAM 'vaM rmAM' (-kareluM karma ) zabdano artha ahIM TIkAmAM "Firs paNa taphAvata vinA-avizeSapaNe '' ema karyo che. matalaba ke azubha karAyelo bhAva hoya ke zubha karAyelo bhAva hoya, bannemAM pharaka nathI kemake kartAbuddhimAM koI phera nathI ane tethI banne samAnapaNe karmabaMdhanuM kAraNa thAya che. je kartA thaIne zubha ke azubha bhAva kare che tene e banneya bhAva kAMI paNa taphAvata vinA karmabaMdhanuM kAraNa thAya che. AnAthI juduM jJAnIne kartAbuddhi nathI, jJAtAnI dRSTi che. zubhane jANatAM ThIka ane azubhane jANatAM aThIka ema zubhAzubhabhAvamAM jJAnIne ThIka-aThIkapaNAnI buddhi nathI. kharekhara to jJAnI e zubhAzubha bhAvane kayAM jANe che? e to zubha ke azubha bhAvanA kALamAM potAnI svapara-prakAzakajJAnanI je paryAya thAya che tene jANe che. je prakArano rAga che te samaye te ja prakAranI paraprakAzaka jJAnanI paryAya thAya che. tyAM e rAgane laIne nahi paNa potAnI svaparaprakAzaka paryAyanA sAmarthyane laIne enuM jJAna che. zuM e rAga che mATe paraprakAzaka jJAnanI paryAya utpanna thaI? (nA, ema nathI). jema ajJAnIne zubha-azubha rAga karavAmAM phera nathI (arthAt bannemAM sarakhI ja kartubuddhi che) tema ahIM jJAnIne jANavAmAM phera nathI (arthAt bannemAM sarakhI ja jJAtAbuddhi-akartabuddhi che). kharekhara jJAnI zubhAzubhane jANato nathI paNa pote tatsaMbaMdhI je potAnuM jJAna che tene jANe che. te samaye te (zubhAzubha) tenI yogyatAthI tyAM utpanna thAya che paNa jJAnI tene karato nathI. A pramANe kartA ( ajJAnI ) mAM ane jJAtA (jJAnI) mAM bahu moTo phera che. bApu! A to vItarAgano mArga bahu gaMbhIra che. ahAhA...! kevaLI 5ramezvara kone kahevAya ? ke jenI paryAyamAM AkhuM lokAloka-jemAM anaMtA kevaLIo AvyA te paNa jaNAya. e kevaLajJAna zuM cIja che bhAI !! kevaLIe dIThuM haze ema thaze (ema ke kevaLIe dIThA haze eTalA bhava thaze ), emAM ApaNe zuM karIe ? A prazna bAbate vi. saM. 1972 mAM carcA cAlelI tyAre Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-146 ] [ 43 kIdhuM ' tuM ke-bhAI ! juo, tame bolo cho e vastunI sthiti nathI. kemake kevaLIe dIThuM che ema thaze ema tame kaho cho paNa huM tamane pUchuM chuM ke-kevaLI che ema enA astitvanI tamane pratIti-zraddhA che? bhAI ! svasanmukha thayA vinA eno yathArtha svIkAra thaI zakato nathI arthAt eno yathArtha svIkAra karanArane potAnA kevaLajJAnasvabhAvI AtmAnuM darzana-samyagdarzana thaI jAya che; ane to pachI ene bhava ke bhavanI zaMkA rahetAM nathI. samajANuM kAMI...? ahA ! jagatamAM sarvajJa che, eka samayanI paryAyamAM traNakALanI sarva sattAone aDayA vinA ja jANe evA kevaLajJAnanuM astitva che eno svIkAra karanArane bhava ane bhavano bhAva hoI zake nahi. e vakhate pravacanasAra vAMcyuM na hatuM paNa enI gAthA 80-81-82 no bhAva Avyo hato. kIdhuM ke jene arahaMtanI -kevaLInI pratIti thaI hoya tenA bhagavAne bhava na dIThA hoya. AgaLa gAthA 160 mAM Ave che ke-' so savvaLALavarsI mmara yeiLAvachaLyo' 'te sarvajJAnI-darzI paNa nija karma2ja-AcchAdane' matalaba ke bhagavAna AtmA to sarvajJa ane sarvadarzI che topaNa potAnA karmarUpI rajathI kharaDAyo thako-juo, AmAM bIjA keTalAka loko kahe che ke-dravyakarmanA kAraNe baMdha-avasthAmAM, sarva prakAre sarvajJayone jANanArA evA potAne jANato nathI. ene jJAnIo kahe che-bhAI! ema nathI. juo, TIkAmAM artha che te vAMco. TIkAmAM kahyuM che ke je pote ja jJAna hovAne lIdhe vizvane sAmAnya-vizeSapaNe jANavAnA svabhAvavALuM che evuM jJAna arthAt Atmadravya, anAdikALathI potAnA puruSArthanA aparAdhathI pravartatA evA karmamaLa vaDe lepAyuM hovAthI ja... ' ' juo, bhASA juo; ' karma2ja-AcchAdane ' eTale puddagalakarmathI lepAyeluM che ema nahi paNa potAnA aparAdhathI pravartatA karmamaLa eTale bhAvakarmathI lepAyuM hovAthI ja baMdha avasthAmAM sarva prakAre saMpUrNa evA potAne 'navinALavi savvo sarvAM' sarvathA sarva prakAre jANavA lAyaka potAne jANato nathI tethI sarva zeyone jANato nathI. ahA ! svabhAvathI sarvathA sarva prakAre jANanAra evo prabhu (AtmA) potAnA puruSArthanA aparAdhane laIne potAne jANato nathI mATe badhAne jANato nathI. 'rummaraNaLa'-no A artha karyo che bhAI ! prazna:- to gommaTasAramAM jJAnAvaraNIya karmathI jJAna rokAya che ema Ave che ne? samAdhAnaH- bhAI ! e to nimittanI mukhyatAthI kareluM vyavahAranayanuM kathana che. A bAbate varNIjI sAthe vi. saM. 2013 mAM moTI carcA thaI hatI. tenuM rekorDiMga thayeluM che ane hajAro pustako chapAI gayAM che. prazna:- ratanacaMdajI (saharAnapura ):-mahArAja kAnajIsvAmI ema kahe che ke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 44 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 jJAnAvaraNIya karma kAMI karatuM nathI; potAnI yogyatAthI jJAnamAM ghaTa-vadha thAya che, mahArAja ! zuM A ThIka che? uttara:- kSullaka vargIjI mahArAja:-zuM ThIka che? tame ja samajo kevI rIte ThIka che? e ThIka nathI; koI aMgadhArI kahe topaNa e ThIka nathI, jJAnAvaraNIya karma jJAnamAM ghaTa-vadha karatuM nathI e ThIka nathI, kare che-ema emanA pustakamAM lakhyuM che. A vAMdhA (-matabheda) ahIMthI UThayA. varNIjI ema mAnatA ke nimitta paramAM kAMI karatuM nathI e vAta barAbara nathI. paraMtu bhAI ! paradravya AtmAne hINuM kare e vAta yathArtha nathI. jJAnAvaraNIya karma che kharuM, paNa e kartA thaIne jJAnane hINuM kare e vastu svarUpa nathI. AmAM kIdhuM ne ke ""potAnA puruSArthanA aparAdhathI'' jJAnAdi hINuM thAya che. kahyuM che ne ke "apaneko Apa bhUlake herAna ho gayA.'' zrImad rAjacaMdra kahyuM che-"tuM tArA aparAdhathI rakhaDayo. tAro aparAdha e ke parane potAnuM mAnavuM ane potAne bhUlI javuM.' karmanI vAta tyAM kayAMya lIdhI nathI. prazna- koNa kare che e aparAdha ? uttara:- pote ja kare che. e aparAdhanuM pakArakarUpa pariNamana potAnuM potAne kAraNe che. emAM karmanI apekSA che nahi. tyAM (gAthA 160 mAM) ema kahyuM ke potAnA puruSArthanA aparAdhathI pravartatA evA karmamaLa vaDe lepAyuM hovAthI ja baMdhaavasthAmAM sarva prakAre saMpUrNa evA potAne nahi jANato eTale ke sarvaprakAre sarva jJayone jANanArA evA potAne nahi jANato... juo, zuM bhASA che! sarvathA sarva prakAre parane nahi jANato ema lIdhuM nathI, paraMtu potAne nahi jANato ema lIdhuM che. ahAhA...! pote svabhAvathI ja sarvajJa, sarvadarzI che (lokAlokane kAraNe nahi), te paryAyanA aparAdhane laIne pote sarvajJa-sarvadarzI che evA potAne jANato nathI. samajANuM kAMI...? A to zabda-zabdamAM khUba gaMbhIratA bharelI che. ApaNe ahIM vAta ema cAle che ke-sonAnI beDI che temAM paNa baMdhanapaNAnI apekSAe kAMI taphAvata nathI. "havuM varbsa' no artha ahIM beyamAM kAMI paNa phera nathI ema karyo che. mATe zubha ke azubha karAyeluM karma kAMI paNa taphAvata vinA jIvane bAMdhe che, kAraNa ke baMdhapaNAnI apekSAe temanAmAM pharaka nathI. zubha ane azubha banne baMdhanuM kAraNa che. mokSanA kAraNamAM bemAMthI ekeya karma AvatuM nathI. [ pravacana naM. 210 zeSa * dinAMka 23-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-147 athobhayaM karma pratiSedhayati tamhA du kusIlehi ya rAgaM mA kuNaha mA va saMsaggaM / sAhINo hi viNAso kusIlasaMsaggarAyeNa / / 147 / / tasmAttu kuzIlAbhyAM ca rAgaM mA kuruta mA vA saMsargam / svAdhIno hi vinAzaH kuzIlasaMsargarAgeNa / / 147 / / have banne karmono niSedha kare cheH tethI karo nahi rAga ke saMsarga e kuzIlo taNo, che kuzIlanA saMsarga-rAge nAza svAdhInatA taNo. 147. gAthArtha:- [tasmAt tu] mATe [chuzInAmyAM] e banne kuzIlo sAthe [I] rAga [mA ta] na karo [ vA] athavA [ saMsargamTM] saMsarga paNa [mA] na karo [fs] kAraNa ke [ zInasaMsaArAmeLa] kuzIla sAthe saMsarga ane rAga karavAthI [ svAdhIna: vinAza: ] svAdhInatAno nAza thAya che (athavA to potAno ghAta potAthI ja thAya che). TIkAH- jema kuzIla (kharAba ) evI manorama ane amanorama hAthaNIrUpa kUTaNI sAthe rAga ane saMsarga (hAthIne) baMdhanAM kAraNa thAya che tevI rIte kuzIla evAM zubha ane azubha karma sAthe rAga ane saMsarga baMdhanAM kAraNa hovAthI, zubhAzubha karmo sAthe rAga ane saMsargano niSedha karavAmAM Avyo che. * * have banne karmono niSedha kare che: * samayasAra gAthA 147 : mathALuM * gAthA 147 : TIkA uparanuM pravacana * ' jema kuzIla ( kharAba ) evI manorama ane amanorama hAthaNIrUpa kUTaNI sAthe rAga ane saMsarga (hAthIne) baMdhanAM kAraNa thAya che...'-juo, hAthIne pakaDavA mATe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 46 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 khADo banAvIne pachI pALelI manorama ke amanorama hAthaNIne hAthI tarapha mokalavAmAM Ave che. hAthaNI hAthIne potA tarapha AkarSIne khADA bhaNI dorI lAve che ane tyAre hAthI khADAmAMbaMdhanamAM paDe che. e vAta ahIM kahe che ke-jema kuzIla hAthaNI hAthIne baMdhananuM kAraNa thAya che tevI rIte kuzIla evAM zubha ane azubha karma beya baMdhananuM kAraNa thAya che. have A lokone AkaruM paDe che. ahIM spaSTa kahe che ne ke zubha ane azubhabhAva banneya kuzIla che; e jIvano svabhAva ke jIvanA svabhAvamaya zuddha pariNati nathI. bhAI ! jIva to zubhAzubhabhAvarahita cidAnaMdaghanasvarUpa vastu trikALa che. tenA AnaMdanA rasanA svAdamAM zubhAzubhabhAva che nahi. ahAhA...! bhagavAna AtmA saccidAnaMdasvarUpa prabhu atIndriya AnaMdarasano samudra che. enA anubhavamAM ekalo AnaMdano svAda hoya che, enA anubhavamAM-sevanamAM kuzIla evA zubhAzubhabhAvano svAda hoto nathI. bhAI ! AvA AtmAnA AnaMdarasanA-zAMtarasanA anubhavasevana sivAya anya koI mokSamArga che nahi. juo, zubhAzubhabhAva kuzIla che, ane nija caitanyasvabhAvanAM daSTi-jJAna-ramaNatA suzIla che. ahAhA...! nija jJAnAnaMdasvabhAvI bhagavAna AtmAnI zraddhAna-jJAna-ramaNatArUpa nirmaLa zAMta vItarAgI pariNatine choDIne je dayA, dAna, vrata, bhakita, paMcaparameSThInuM smaraNa ityAdi je zubhabhAvarUpa vibhAvarUpa pariNati che te, kuzIla che. AkarI vAta che, bhAI ! paNa A ja satya che. tyAre koI kahe che-A to sonagaDhanuM hoya ema lAge che. are bhAI ! A sonagaDhanuM che ke bhagavAnanuM (kaheluM) che? videhamAM sadehe bhagavAna sImaMdharasvAmI arihaMtapade virAjamAna che. AcArya kuMdakuMdadeva temanI pAse gayA hatA ane ATha divasa tyAM rahyA hatA. samosaraNamAM bhagavAnanI divyadhvani je sAMbhaLI te vAta ahIM AcAryadeve kahI che. teo ahIM kahe che-bhAI ! teM zubhAzubhabhAva sevIne zubhAzubha gati vibhAvanI gati anaMtavAra karI che, emAM kAMI apUrva ke navIna nathI. ahA! zubhabhAva cAhe to paMcaparameSThInA smaraNano ho ke anaMtaguNa-saMpanna nija AtmadravyanA guNastavanano ho, e badhoya vikalpa che, rAga che, kuzIla che. AvI gajaba vAta, bApA! paramAtma-prakAzamAM Ave che ke guNastavana ke vastustavana bane vikalpa che; samajANuM kAMI...? bhagavAna AtmA saccidAnaMdasvarUpa prabhu trikALI sat che. "moma tat sata paramAtma svarupa'-ema Ave che ne! eTale ke om evuM svarUpa AtmAnuM che. "om " be prakAre che : eka Atmika ane eka zAbdika. "om" zabda che te vAcaka che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-147 ] [ 47 ane "om" je paramAtmasvarUpa che te enuM vAcya che. banArasI vilAsamAM ( jJAna bAvanImAM) Ave che ke "okAra zabda vizada yAke ubhayarUpa, eka AtamIkabhAva eka pudgalako; zuddhatA svabhAva laye uThayo rAya cidAnaMda, azuddha svabhAva lai prabhAva jaDabalako.'' okAranA be artha lIdhA : eka to zuddha AtmasvarUpa cidAnaMdamaya vastunuM svarUpa te bhAva oMkAra che ane bIjo o-o-om evo je azuddha vikalpa te jaDasvarUpa che. ahAhA....! "uThayo rAya cidAnaMda' eTale ke AnaMdarasano je svAda Avyo te bhAva oMkArarUpa che. ane bhagavAnanA guNanA stavanano vikalpa ke huM zuddha cidAnaMdamaya anaMtaguNasvarUpa AtmA chuM, zuddha chuM, abaMdha chuM evo vastusvarUpano vikalpa te zubharAga che. evo vikalpa duHkharUpa che, jaDasvarUpa che, kuzIla che, baMdhanuM kAraNa che ema ahIM kahe che. AkaruM lAge paNa vastu svarUpa ja AvuM che, bhAI ! kartAkarma adhikAramAM AvI gayuM ke huM baddha chuM, rAgI chuM ityAdi vyavahAranayano pakSa to pahelethI ja choDAvatA AvyA chIe, paNa te uparAMta huM abaMdha chuM, arAgI chuM evo zuddha AtmasvarUpano vikalpa paNa rAga hovAthI duHkharUpa ja che, choDavA yogya ja che. prazna:- ghaNe ThekANe (paMcAstikAya AdimAM) bhinna sAdhya-sAdhana kahyuM che ne? uttara:- hA, vyavahArathI kahyuM che. paNa tyAM sAdhya je nizcaya tenuM sAdhana bhinna je rAga te kharekhara sAdhana che ema artha nathI. vAstavika sAdhana to rAgathI bhinna aMdara svAdano je anubhava thAya te eka ja che, ane e bhUmikAmAM je vikalpa-rAga che ene vyavahArathI sAdhanano Aropa Apyo che. atyAre keTalAka paMDitoe moTo vivAda Ubho karyo che ke A sonagaDhanuM ekAnta cheekAnta che kemake teo mahAvratAdi, bhagavAnanuM smaraNa, bhakti ityAdi je zubha vikalpanI jAta che enAthI AtmAno lAbha thAya ema kahetA nathI. paraMtu bhAI ! "cidAnaMda bhUpAlakI rAjadhAnI cidAnaMdasvarUpa AtmarAjAnI rAjadhAnI kahetAM svabhAva to eka jJAna ane AnaMda che. ahAhA..! eno anubhava karatAM je AnaMdarasano svAda Ave te suzIla che ane te sivAya bIjuM badhuM (zubharAga paNa ) kuzIla che. AvI vAta che. (mATe enAthI AtmAne lAbha kevI rIte thAya ?). ahIM kahe che ke jema hAthaNI bahAramAM manorama hoya ke amanorama, beya hAthaNIrUpI kUTaNI hAthIne khADAmAM (baMdhanamAM) nAkhavA laI javAvALI hovAthI kuzIla che, kharAba che. tema zubha ke azubha beya pariNAma kUTaNInI mAphaka jIvane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 48 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 saMsArarUpI khADAmAM nAkhI baMdha karAvavAvALA hovAthI kuzIla-kharAba che. ekamAtra zuddha caitanyasvarUpa cidAnaMdamaya bhagavAna AtmAno anubhava mokSamArga hovAthI suzIla che, sAro che. samayasAra nATakamAM kahyuM che ke "anubhava ciMtAmani ratana, anubhava hai rasakUpa; anubhava mAraga mokhakau, anubhava mokharUpa.'' anubhava mokSano mArga che ema kahyuM che, paNa zubhabhAva mokSamArga ke mokSamArganuM kAraNa che ema che nahi. joke jJAnIne paNa sAdhakadazAmAM azubhathI bacavA bhakita, stuti, pUjA ityAdi zubhabhAva hoya che, Ave che paNa e che baMdhanuM kAraNa. paramAtmaprakAzamAM Ave che ke bharata ane sagara Adi samakitI puruSo paNa guNastavana, vastustavana kare che; vaLI teone zuddha ratnatrayadhArI munivarone supAtra dAna ApavAno zubhabhAva hoya che; paNa enI sAthe emane svabhAvano anubhava che. tethI rAganI apekSAthI temane sarAga samyagdaSTi kahIe chIe. paNa koIne AtmAnubhava hoya nahi ane ekalo rAga ja hoya to tene evo vyavahAra lAgu paDato nathI. ahIM to kahyuM ne ke-"kuzIla evA zubha ane azubha karma sAthe rAga ane saMsarga baMdhanAM kAraNa hovAthI, zubhAzubha karmo sAthe rAga ane saMsargano niSedha karavAmAM Avyo che. juo, A dayA, dAna, vrata, bhakita, pUjA ityAdi bhAva kuzIla che, baMdhanAM kAraNa che ane tethI niSiddha che. bhagavAna sAkSAta traNalokanA nAtha samosaraNamAM virAjamAna hoya tenI bahu prakAre bhakti kare paNa e zubharAga kuzIla che, baMdhanuM kAraNa che; mATe niSiddha che. prazna:- jo ema che to tame te karo cho zA mATe? A 25-26 lAkhanuM paramAgama maMdira, A poNAcAra lAkha akSaro, bArIe bArIe citrAmaNa ityAdi tame lokone kheMcavA sAru karo cho! vaLI tame nimittano niSedha karo cho ane pAchA nimitta dvArA lokone dharma samajAvo cho ! tamArI kathanI ane karaNImAM Avo phera!! samAdhAnaH- bhAI ! maMdiranI racanA ityAdi to enA kAraNe ane enA utpattikALe pudgalothI thaI che. ene anya koNa banAve? tathA dharmIne, joke kuzIla che topaNa evo zubharAga Ave che, AvyA vinA raheto nathI; tathApi e zubharAganA kAraNe maMdiranI racanA thaI che ema nathI ane e zubharAga dharma che ke dharmanuM kAraNa che ema paNa nathI. dharmI jIva evA zubharAgane heya jANe che. asthAnanA tIvra rAgathI bacavA dharmIne AvA zubhabhAva Ave che paNa tenA kartApaNAno-svAmIpaNAno ene abhiprAya nathI, e to mAtra enA jJAtApaNe ja rahe che. (kathanI to abhiprAya anusAra che ane karaNI vartamAna puruSArthanI tAratamyatA anusAra che ane tethI dharmInI kathanI ane karaNImAM phera jaNAya che). samajANuM kAMI? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-147 ] [ 49 vyavahAra cAritra-pAMca mahAvrata, 28 mULaguNa vagere je munino vyavahAra dharma che e badhAne anAtmA kahyo che, AtmA nahi. pravacanasAra, gAthA 172 mAM aliMgagrahaNanA vIsa bola che. emAM 17 mo bola che ke-'AtmAne bahiraMga yatiliMgono abhAva che.' patino bAhya AcAra-mahAvrata, gupti, samiti ityAdi aMtarasvarUpamAM che nahi. pachI 18 mo bola che keguNabhedano AtmAne sparza nathI. 19 mo bola che ke-AtmA arthAvabodha evo je paryAya vizeSa (paryAyano bheda ) tenAthI sparzAto nathI. pachI 20 mo bola che ke-pratyabhijJAnanuM kAraNa evuM je arthAvabodha sAmAnya te paryAyane sparzato nathI. ahAhA...! AtmA pote sAmAnya che te vizeSane sparzatuM nathI. A vizeSa te koNa ? ke zubhAzubha bhAvarahita nirmaLa nirvikalpa pratIti, nirvikalpa jJAna ane nirvikalpa zAMti-cAritra jene zuddha ratnatrayarUpa mokSamArga kahyo che tene dravyasAmAnya sparzatuM nathI. have AvI vAta che tyAM A zubharAgarUpa vyavahAra cAritra to kayAMya dUra rahI gayuM. samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza 108 mAM eno sarasa khulAso che. tyAM kahyuM che ke- ' koI jANaze ke zubha-azubha kriyArUpa je AcaraNarUpa cAritra che te karavAyogya nathI tema varjavAyogya paNa nathI. uttara Ama che kevarjavAyogya che, kAraNa ke vyavahAracAritra hotuM thayuM duSTa che, aniSTa che, ghAtaka che; tethI viSayakaSAyanI mAphaka kriyArUpa cAritra niSiddha che.'' bahu AkarI vAta bhAI! keTalAkane ema che ke nizcaya samatinI khabara paDe nahi, mATe tame enA para zuM kAma jora (vajana) Apo cho ? (ema ke eka ja mokSamArga che ema zA mATe kaho cho ?) bhAI ! nizcaya samakitanI khaba2 paDe nahi ema tuM kahe che ethI ja ame jANIe chIe ke tane sakita nathI arthAt mithyAtva ja che. tAre vyavahA2thI (zubharAgathI ) ja kAma calAvavuM che eTale vyavahAra mokSamArga e (bIjo) sAco mokSamArga che ema tuM dalIla kare che. bhAI ! ethI loko rAjI thaze paNa tAro AtmA rAjI nahi thAya prabhu! enuM phaLa khUba AkaruM Avaze bhAI! kahyuM ne ke 'vyavahAracAritra hotuM thayuM duSTa che, aniSTa che, ghAtaka che.' jhINI vAta che prabhu! tuM pa2nI-rAganI rucimAM phasAIne bharamAI gayo che. anubhavaprakAza pAna 37 mAM Ave che ke-'avighA jaDa nAnI zaktithI tArI mahAna zakti na haNAI jAya. paraMtu tArI zuddha zakita paNa moTI, tArI azuddha zakita paNa moTI, tArI ciMtavaNI tA2e gaLe paDI ane tethI pa2ne dekhI AtmA bhUlyo, e avidhA tArI ja phelAvelI che. '' ahAhA...! cidAnaMdaghanasvarUpa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 50 ] | pravacana ratnAkara bhAga-6 evA tArA AtmAno svabhAva-zakti to amApa aparaMpAra che ane avidyAnI zakti to alpa che. jo tuM avighArUpa karmamAM potAne na joDe to e jaDanuM to kAMI jora nathI. paraMtu ajJAnane vaza thatAM tArI ciMtavaNI tAre gaLe paDI che. parane dekhIne e mArI cIja che ema mAnI potAne (AtmAne) tuM bhUlyo che. eTale to ame kahIe chIe ke jema tArI zuddhatA moTI (baDI) tema tArI azuddhatA moTI (baDI) che. bhAI ! tuM e azuddhatAnA-zubharAganA premamAM, hAthI hAthaNImAM phasAI jAya tema phasAI gayo che. bhAre AkaruM ( viSama ) kAma bhAI ! (kAraNa ke enuM phaLa bahu AkaruM che). kuzIla evAM zubhAzubha karma sAthe rAga ane saMsarga baMdhanuM kAraNa che ema kahyuM emAM karma eTale baMdhAyeluM jaDakarma ema keTalAka artha kare che, paNa kharekhara to jIvanI paryAyamAM zubhAzubha pariNAma je thAya che ane ahIM karma kahyuM che. A vAta AcAryadave gAthA 153nI TIkAmAM ekadama spaSTa karI che. tyAM TIkAmAM kahyuM che-"jJAna ja mokSano hetu che; kAraNa ke tenA (-jJAnanA) abhAvamAM, pote ja ajJAnarUpa thayelA ajJAnIone aMtaraMgamAM vrata, niyama, zIla, tapa vagere zubha karmono saddabhAva (TyAtI) hovA chatAM mokSano abhAva che.' juo, ahIM zubhakarmo eTale jaDa karmanA paramANu je baMdhAya te nahi paNa zubha pariNAma, vratAdinA zubhabhAva ema artha che. zubhabhAvane ahIM karma kahyuM che. A vrata, niyama, zIla, tapa kahyA emAM je tapa kahyuM emAM to bAre prakAranAM tapa AvI gayAM; emAM dhyAneya AvI gayuM. tyAM je vikalparUpa dhyAna kare e vikalpa zubhakarmazubhakArya-zubha pariNAma che. e dhyAnanA vikalpa kuzIla che ema ahIM kahe che. hamaNAM dhyAna karAvo, dhyAna karAvo ema dhyAnanuM khUba cAlyuM che. ema ke A sonagaDhavALA adhyAtmaadhyAtma kare che to ApaNe dhyAnanuM calAvo. hamaNAM hamaNAM to chApAmAM dhyAna karavA beThA hoya enA phoTA paNa Ave che. paNa dhyAna kone kahevAya, bApu! aMdara zuddha svarUpamAM ekAgra thaI TharavuM te dhyAna che. paNa jene haju AtmAnI pratIti thaI nathI te Tharaze zAmAM? potAnI cIja je dhruva nityAnaMda cidAnaMdasvarUpa che te hajI daSTimAM-vedanamAM-anubhavamAM AvI nathI to e cIjamAM magna thaI TharavArUpa dhyAna kayAMthI Ave? bApu! A dhyAnanA je bAhya vikalpa che e to rAga che ane te kuzIla che, baMdhanuM kAraNa che; samagra zubhakarma baMdhanuM kAraNa che. AvI vAta ahA ! pote AnaMdano nAtha saccidAnaMda prabhu bhagavAnasvarUpe che. paraMtu rAganI sacimAM phasAI potAnA nija svarUpane bhUlIne te anAdithI rAganI ramatomAM paDayo che. sat nAma zAzvata caitanya ane AnaMda potAno svabhAva che. AvA potAnA svabhAvane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-147 ] [ 51 bhUlIne dayA, dAna, vrata, tapa ityAdi je zubharAga emAM ja dharma mAnI beTho che. tene ahIM kuMdakuMdAcArya ane amRtacaMdrAcArya pharamAve che ke bhAI ! tAruM to paramezvara-pada che. e paramezvarapadamAM zubhabhAva kayAM che? zubharAga Ave kharo paNa te tArI caitanyamaya vastumAM nathI, ane caitanyanI pariNatimAM paNa nathI. juo, traNa lokanA nAtha jinezvaradeva divyadhvani dvArA je katA to te A vAta che. atyAre keTalAka loko zubharAgane sAdhana mAnI te (-zubharAga ) karatAM karatAM nizcaya svarUpa pragaTaze ema kahe che paNa te yathArtha nathI. zubharAganI rucinuM phaLa to cAra gatimAM corAsInA avatAramAM rakhaDavAnuM che. ahIM kahe che ke-zubha ane azubha karma (-karma eTale rAgarUpa kAryo sAthe rAga ane saMsarga baMdhanA kAraNa hovAthI temano rAga ane saMsarga niSiddha che. juo, deva-guru-zAstranI bhakitano rAga, paMcamahAvratanA pariNAma, dayA, dAna, vrata, tapa, brahmacarya ityAdino rAga ane guNa-guNIno bhedarUpa rAga ityAdi sarva zubhakarma che ane tenI ruci ane saMsarga niSiddha che ema kahe che. gajaba vAta che bhAI! cibrahmasvarUpa pote paramAtmA che tenI aMdara ramata ramyA vinA (bIjI rIte, zubharAgathI) mokSamArga nahi thAya ane to mokSa paNa nahi thAya ema kahe koIne bahu samajAvatAM AvaDatuM hoya mATe enuM jJAna samyaka che ema nathI, tathA samajAvatAM na AvaDe tethI samyajJAna nathI ema paNa nathI. ahIM kahe che ke-A samajAvavAno je vikalpa che teno rAga-prema-ruci ane saMsarga kahetAM vAraMvArano paricaya baMdhanAM kAraNa hovAthI niSiddha karavAmAM AvyAM che. Ano artha jayasenAcAryanI TIkAmAM bIjI rIte karyo che. te A pramANe jayasena AcArye TIkAmAM rAga ane saMsarga eTale manathI, vANIthI ane kAyAthI paNa zubhAzubhabhAvano rAga ane saMsarga karIza nahi ema artha karyo che : tasnAt rAta zIrna: kutsitai: zubhAzumavarmafma: sada vitta tarIke mA te kAraNathI kuzIla evA zubhAzubhakarmapariNAma sAthe UMDe UMDe manamAM paNa rAga karIza nahi. variraMgA vanavAyakAta saMsa aa mA 70ane bahiraMga vacana ane kAyAthI paNa saMsarga na karIza. matalaba ke vacanathI vyavahAre bolIza nahi ke zubhAzubhabhAva karavA jevA che; vAraMvAra enI prarUpaNA karIza nahi; ane kAyAthI paNa eno paricaya karIza nahi. zubharAga karavA jevo che ema mAnanAra ane manAvanArano paricaya ke saMgati karIza nahi. ahAhA...! AvI vAta samajANuM kAMI ? ahAhA..! paramezvara pada pote zaktie aMdara gusa paDyuM che. ene tuM vyavahAranA rAgathI pragaTa karavA mAge che paNa e rIte pragaTa nahi thAya. bhAI ! zakti apekSAe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates para ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 paramAtmapada aMdara gupta che; kharekhara te DhaMkAyuM che ema nathI, paNa zaktipaNe gupta che. paryAyamAM rAgano saMbaMdha che; rAgano prema che e bhAva AvaraNa che ane dravya AvaraNa (jaDa karma) to enuM nimitta che. AcArya kahe che-mATe cittamAM-manamAM UMDe UMDa paNa rAga pratye prema karIza nahi. AgaLa gAthA 148 mAM Avaze- ruchiyAsIne nAM viyALA'-A kuzIliyo che, vyabhicArI che ema jANIne satparuSo eno saMga-saMsarga karatA nathI tema satpaSa (satpu ruSa) arthAt tasvarUpa nija zaddha AtmAnA Azraye jene sata jIvana jIvavuM che teNe kuzIla evA rAgano saMsarga na karavo joIe. mATe kahe che-bhAI ! vijJaItuM rAma mA puru-manamAM UMDe UMDe paNa rAganI prIti mA kara. bhAI ! A tArA hitanI vAta che prabhu ! ajJAnI jIva anAdithI kaSAyanuM-rAganuM sevana karI-karIne khuzI thaI rahyo che. te zubhabhAvarUpa vrata, tapa ityAdi kare che ane tenI ujavaNI karIne rAjI thAya che. vaLI sagAMsaMbaMdhIo bhegAM thAya te paNa rAjIpo darzAve che ane anumodana Ape che. tene ahIM saddaguru kahe che ke-bhAI ! e zubharAgarUpa je kaSAya che te agni che, Aga che. te tArA jIvane (paryAyamAM) baLatarA karanArI che, duHkhadAyaka che. emAM khuzI thavA jevuM nathI bhAI ! mATe zubharAgano sneha tuM choDI de. bhagavAna! A tArA hitanI vAta che hoM. prabhu! tane tArI prabhutAnI khabara nathI ! aMdara tuM paramezvara svarUpe birAje che ne nAtha! A rAganI pAmaratA e tAruM pada nathI. e rAganI rucinI ADamAM tane tAruM nijapada-paramezvarapada jaNAtuM nathI mATe tuM rAganAM ruci ane saMsarga choDI de. juo, "A rAgano saMsarga na karavo" enuM spaSTIkaraNa cAle che. gAthAmAM pada paDyuM che ne ke "sAdIno di viso sInasaMsaTRIM'-kuzIlanA saMsarga ane rAgathI svAdhInatAno niyamathI nAza thAya che. eno ahIM A artha karyo ke "zubha ane azubha karma sAthe rAga ane saMsarga baMdhanAM kAraNa hovAthI zubhAzubha karmo sAthe rAga ane saMsargano niSedha karavAmAM Avyo che. "svAdhInatAnA nAza" no ahIM artha karyo ke e baMdhanAM kAraNa che. ahAhA..! svAdhInatA zuddha abaMdhasvarUpa che; enI paryAyamAM A rAga je baMdhanuM kAraNa che te parAdhInatA che. bhagavAna! tAruM svAdhIna abaMdha paramezvarapada che emAM A zubharAgano prema tArI svAdhInatAno nAza kare che, tane baMdhanamAM nAkhI parAdhIna kare che. ahAhA..! juo A saMtonI vANI!! jAgIne jouM to jagata dIse nahi, ajJAnamAM aTapaTA khela dikhe.'' svarUpamAM sAvadhAna thaIne jue ene rAga ne vikalpane AkhuMya jagata kyAM jAya che? kemake jagadIzamAM jagata ane jagatamAM jagadIza paramArtha che ja nahi ne. A rAga mAro Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-147 ] [ pa3 ane vikalpa mAro ityAdi to ajJAnamAM bhAse che. samajANuM kAMI...? have AvI vAta pelA bhaktinA rAganI hoMzavALAne AkarI lAge, paNa zuM thAya? vastusvarUpa ja AvuM che. vyAkhyAna sAMbhaLIne eka bhAIe rAtricarcAmAM prazna karyo ke nizcayanI prApti karavI e vAta to sAcI, paNa enuM sAdhana zuM? emane mana ema ke A bhakti karIe, stuti gAIe, vrata, pUjA karIe e badhuM sAdhana che. paNa bhAI ! e badhAM sAdhana che ja nahi. e to rAga che, kuzIla che ane enuM sAdhana karatA badhana thAya che, svAdhInatAno nAza thAya che. kahyuM ne ahI ke " "che kuzIlanA saMsarga-rAge nAza svAdhInatA taNo.' bhAI ! aMtaraMga sAdhana nija zuddhAtmA che ane tenA Azraye pragaTa thatAM je zuddharatnatraya te bahiraMga sAdhana che. A sivAya anya koI (-zubharAga) sAdhana che nahi. gAthA 15 mAM nA kahyuM ke "go pUrUti appA saddha purka...paksa inaNaIM saLaM'-abaMdhasvarUpa bhagavAna AtmA che ane je dekhe che evuM samyagdarzana ane samyajJAna te jainazAsana che; rAga kAMI jainazAsana nathI. bhAI ! vItarAgano Avo mArga che ene tuM rucimAM to le. bhagavAna AtmAnA anubhavanA rasanA svAda vinA e (mokSanA) mArganI zarUAta ja thatI nathI. A rAgano je rasa che, svAda che e to AkuLatA che, parAdhInatA che. vi. saM. 2010 mAM prazna thayo hato ke mahArAja! A deva-guru-zAstra to zuddha che. e zuddhane paradravya kema kahevAya? tyAre kIdhuM hatuM ke bhAI ! zuddha cidAnaMdaghana svarUpa A (pote) bhagavAna AtmA svadravya che ane e sivAya bIjuM badhuM paradravya che, kemake svadravyamAM e sarvano abhAva che. sAkSAt jinadeva hoya ke jinapratimA hoya ke jina-vANI hoya, e sarvano svadravyamAM abhAva che mATe te paradravya che. ane e paradravyanA Azraye je pariNAma thAya te rAga che. e rAga kuzIla che, baMdhanuM kAraNa che ema ahIM kahe che. padmanaMdI-paMcaviMzatimAM kahyuM che ke-svarUpane choDIne A buddhi je zAstramAM joDAya che te vyabhicAriNI che. eTale ke zubharAga che te vyabhicAra che. jema parastrIno saMsarga vyabhicAra che tema parabhAvano saMsarga e vyabhicAra che. jema strInA saMbhogamAM maithuna che ema rAgano saMbhoga e maithuna che. gajaba vAta che bhAI ! jyAM sudhI pUrNa vItarAgatA na thAya tyAM sudhI sAdhakadazAmAM vacce evA deva-guru-zAstra pratyenI bhaktinA bhAva Ave kharA, paNa e dharmanuM ke mokSanuM kAraNa che ema che nahi samajANuM kAMI....? prazna:- paraMparAe paNa nahi ? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 54 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 uttara- paraMparAe che eno artha zuM? samakitI dharmAtmAne vartamAnamAM sAkSAt mokSamArga che ane sAthe yathAsaMbhava rAga paNa che. have pachI te svabhAvano ugra Azraya karIne e rAgane TALaze ane mokSane pAmaze mATe e zubharAgane upacArathI paraMparA kAraNa kahyuM che. kharekhara rAga e vItarAgatAnuM kAraNa hoI zake nahi. (ajJAnInA rAgamAM Avo upacAra paNa saMbhavita nathI). kuMdakuMdAcAryanuM bAra bhAvanAnuM pustaka che. emAM rAgane paraMparA anarthanuM kAraNa kahyuM che. samayasAra gAthA 74 mAM zubharAgane vartamAnamAM duHkhanuM kAraNa ane bhaviSyamAMya duHkhanuM kAraNa kahyuM che. eno artha zuM? ke zubhabhAvathI je puNya baMdhAze enA kAraNe bhaviSyamAM jinadeva, jinaguru, jinavANI Adi saMyogo maLaze ane enuM lakSa thatAM ene rAga ja thaze, duHkha ja thaze. bhAI ! rAga game te ho, paNa te parAdhInatA karIne AtmAnI zAMti ane svAdhInatAno nAza ja kare che. prazna- jo ema che to have amAre karavuM zuM? samAdhAna- bhAI ! A karavuM ke pote zuddha caitanyaghanasvarUpa vastu che tene rAgathI bhinna pADIne potAnA zuddha svarUpanuM sevana karavuM. kAma to kaThaNa che (kemake anaMtakALamAM karyuM nathI) paNa alabhya nathI. bhagavAna! tuM AtmA (-pote) che ke nahi? (che ne). to enI sAme jo. e (-pote) jyAM che tyAM jo; jyAM e nathI tyAM jovAnuM choDI de. A ja mArga che. cothI gAthAmAM Ave che ne ke 'suparicivANumUlI savvasa vi rAmamo vaMda' kAma nAma icchA ane bhoga nAma bhogavavuM; rAganuM karavuM ane rAganuM bhogavavuM-evI vAta to te anaMtavAra sAMbhaLI che, eno anaMtavAra paricaya karyo che ane anaMtavAra anubhava paNa karyo che. prabhu! tuM rAgathI khUba TevAI gayo chuM, zubharAgathI hoM; pachI azubhanI to vAta ja zI karavI ? tuM nigodamAM hato tyAM paNa tane zubhAzubha rAgano ja anubhava hato ne? juo, baTATAnI eka rAI jeTalI kaTakImAM asaMkhya audArika zarIra che. eka eka zarIramAM anaMta nigodanA jIva ThasoThasa bharelA che. te dareka jIva zakti-sAmarthyapaNe paramAtmasvarUpa che. AvA zaktipaNe paramAtmasvarUpa evA anaMtA jIvo paryAyabuddhi vaDe rAganI ekatAnA anubhavamAM ja paDelA che. e badhA nigodanA jIva rAgane vaza thaIne tyAM rahyA che, karmane kAraNe nahi. rAganA premane AdhIna thaIne parAdhInapaNe teo nigodane choDatA nathI. gommasAramAM (gAthA 197 mAM) Ave che ke ''bhAvavataMkasupara Liyo vArtA | mukhyatti'' pracura bhAvakalaMka kahetAM mithyAdarzana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-147 ] [ 55 ane mithyAjJAnane kAraNe teo nigodavAsane choDatA nathI. are! evA keTalAya anaMtA jIvo evA paDayA che ke je kadIya nigodavAsa nahi choDe! rAgane vaza thaIne karavAmAM AvatuM je mithyAtvanuM sevana tene laIne teo nigodavAsane nahi choDe. AvI vAta che. ahIM kahe che-zubhAzubha karmo sAthe rAga ane saMsarga svAdhInatAno nAza karatA hovAthI arthAta baMdhanAM kAraNa hovAthI zubhAzubha karmo sAthe rAga ane saMsargano niSedha karavAmAM Avyo che. trilokanAtha sarvajJadevoe ane saMtoe zubhAzubhabhAvano niSedha karyo che. ahAhA....! eka gAthAmAM keTaluM bharyuM che!! bhAI ! gAthAno bhAva (-marma) bahu gaMbhIra che. [ pravacana naM. 211 dinAMka 24-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 148-149 athobhayaM karma pratiSedhyaM svayaM dRSTAntena samarthayate jaha NAma ko vi puriso kucchiyasIlaM jaNaM viyaannittaa| vajjedi teNa samayaM saMsaggaM rAgakaraNaM c|| 148 / / emeva kammapayaDIsIlasahAvaM ca kucchidaM nnaahuuN| vajjati pariharaMti ya tassaMsaggaM shaavrdaa||149 / / yathA nAma ko'pi puruSa: kutsitazIlaM janaM vijnyaay| varjayati tena samakaM saMsarga rAgakaraNaM c|| 148 / / evameva karmaprakRtizIlasvabhAvaM ca kutsitaM jnyaatvaa| varjayanti pariharanti ca tatsaMsarga svbhaavrtaaH|| 149 / / have, banne karma niSedhavAyogya che e vAtanuM bhagavAna kuMdakuMdAcArya pote ja daSTAMtathI samarthana 2 cha: jevI rIte ko puruSa kutsitazIla janane jANIne, saMsarga tenI sAthe tema ja rAga karavo parita; 148. ema ja karamaprakRtizIla svabhAva kutsita jANIne, nija bhAvamAM rata rAga ne saMsarga teno parihare. 149. thArtha:- [yathA nAma] ma [ ko'pi puruSa:] o puruSa [ kutsitazIlaM] dutsita zAsavA arthAta 527 svabhAva [janaM] puruSane [vijJAya] ne [ tena samakaM] tenI sAthe [ saMsargaM ca rAgakaraNaM ] saMsarga ane 22 // 32yo [ varjayati] choDI he cha, [ evam eva ca] tavI 4 te [ svabhAvaratAH ] svabhAvamA ra puruSo [karmaprakRtizIlasvabhAvaM] dhrmprtin| zIta-svamApane [ kutsitaM] mutsita arthAt 52 // [ jJAtvA ] ene [ tatsaMsarga] tanI sAthe saMsarga [varjayanti ] chorI he cha [pariharanti ca] bhane 2 // choDI he che. TIkAH- jema koI kuzaLa vana-hastI potAnA baMdhane mATe samIpa AvatI suMdara mukhavALI manorama ke amanorama hAthaNIrUpI kUTaNIne paramArthe bUrI jANIne Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 148-149 ] [ 57 tenI sAthe rAga tathA saMsarga karato nathI, tevI rIte AtmA arAgI jJAnI thayo thako potAnA baMdhane mATe samIpa AvatI (udayamAM AvatI) manorama ke amanorama (zubha ke azubha )-badhIye karmaprakRtine paramArthe bUrI jANIne tenI sAthe rAga tathA saMsarga karato nathI. bhAvArtha- hAthIne pakaDavA hAthaNI rAkhavAmAM Ave che; hAthI kamAMdha thayo thako te hAthaNIrUpI kUTaNI sAthe rAga tathA saMsarga kare che tethI pakaDAI jaIne parAdhIna thaIne duHkha bhogave che, ane jo catura hAthI hoya to tenI sAthe rAga tathA saMsarga karato nathI; tevI rIte ajJAnI jIva karmaprakRtine sArI samajIne tenI sAthe rAga tathA saMsarga kare che tethI baMdhamAM paDI parAdhIna thaIne saMsAranAM duHkha bhogave che, ane jo jJAnI hoya to tenI sAthe rAga tathA saMsarga kadI karato nathI. samayasAra gAthA 148-149: mathALuM have, banne karma niSedhavAyogya che e vAtanuM bhagavAna kuMdakuMdAcArya pote ja daSTAMtathI samarthana kare che: * gAthA 148-149: TIkA uparanuM pravacana * jema koI kuzaLa vana-stI potAnA baMdhane mATe samIpa AvatI suMdara mukhavALI manorama ke amanorama hAthaNIrUpI kUTaNIne paramArthe bUrI jANIne tenI sAthe rAga tathA saMsarga karato nathI..... juo, A daSTAMta che. tevI rIte AtmA arAgI jJAnI thayo thako potAnA baMdhane mATe samIpa AvatI (udayamAM AvatI) manorama ke amanorama (zubha ke azubha )-badhIye karmaprakRtine paramArthe bUrI jANIne tenI sAthe rAga tathA saMsarga karato nathI.' AtmA arAgI jJAnI thayo thako"--ema bhASA lIdhI che. matalaba ke rAgarahita vItarAgasvabhAvI zuddha caitanyamaya nija AtmasvarUpanI jene dRSTi thaI che te arAgI jJAnI che. dharmI jIva arAgI hoya che. jene rAganI ruci hoya te dharmI na hoya. jene dayA, dAna, vrata, tapa ityAdinA rAganI ke guNa-guNI bhedanA vikalpanI ruci che e to ajJAnI che. prazna- arAgI to 11 me, 12 me guNasthAne thAya che? uttara- hA, paNa e vAta ahIM nathI. ahIM to samyagdarzana thatAM ja sarva rAganI ruci chUTI jAya che ane arAgI jJAnI kahyo che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 58 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 bhAI ! je rAgathI dharma thavAnuM mAne ke manAve e to pratyakSa mithyASTinuM lakSaNa che. lyo, AvI jhINI vAta che. tyAre koI ema kahe che ke ApaNe asaMyamIoe saMyamIonI TIkA na karavI kemake dravyaliMgI che ke bhAvaliMgI enA javAbadAra to e pote che; emAM ApaNe zuM? bhAI ! ahIM koInI TIkAno savAla ja nathI. ahIM to tattvanA svarUpanI vAta che; ke je koI dayA, dAna, vrata, tapathI (-rAgathI) dharma thAya evI (Agamaviruddha ) prarUpaNA kare e pragaTa mithyASTi che. A to vItarAgamArga che. emAM rAgathI dharma thAya evI prarUpaNA AgamanI yathArtha daSTithI tadda viruddha che. AvuM tattvasvarUpa jema che tema potAnA hita mATe jANavuM joIe. AmAM paraniMdAno savAla ja kayAM che? zuM thAya, bhAI ! eka vakhata jAheramAM kahyuM hatuM ke mArga to A che bApu! satya vAtanI prasiddhi karatAM koIne duHkha lAge to kSamA karajo, bhAI ! rAga je para taraphanA valaNavALI dazA che ene dharma mAne ane manAve e to rAgI mithyASTinuM lakSaNa che ane jene samasta rAganI ruci chUTI gaI che evo AtmadaSTivaMta puruSa arAgI jJAnI che. samakitI dharmI jIva arAgI che. ahA! samakitIne asthiratAno rAga, Asakti che; paNa ene rAganI ruci nathI, rAgathI ekatvabuddhi nathI. aho! A bhASA te kAMI bhASA che!! adabhuta vAta che. "AtmA arAgI jJAnI thayo thako"--ema kahyuM eno bhAva e che ke AtmA svayaM potAnA puruSArthanA baLe jJAnI thayo che, paNa koI darzanamoha karma mArga Apyo to jJAnI thayo che ema nathI. ahAhA....! keTalI spaSTatA che? keTalAka loko kahe che ke-karmane laIne A thAya ne te thAya; ema ke karmane laIne bicArA jIvo bhUla kare che. paNa bApu! tane khabara nathI. aparAdha tuM pote kare ane nAkhe karmane mAthe e to anIti che. AvI anIti vItarAga zAsanamAM kema cAle? (na cAle). ahIM kahe che ke dharmI-jJAnI jIva arAgI che. juo A dharmAnI oLakhANa. aMdara pote potAnA zuddha AtmAne anubhave che, saceta che e tene oLakhavAnuM aMtaralakSaNa che ane bahAramAM rAganI rucino atyaMta abhAva hovAthI rAgathI dharma mAnato nathI, manAvato nathI ke koI anya mAnanArane anumodato nathI e tene oLakhavAnuM bAhya lakSaNa che. bhAI ! A koI vyaktinI vAta nathI, A to anAdi paraMparAthI cAlyA AvatA vItarAgamArganuM kathana che. rAgamAtra para taraphanA lakSa-valaNavALI vastu che ane teno zuddha caitanyamaya svasvarUpa ane svasvarUpa taraphanA lakSa-valaNavALI pariNatimAM kAMI saMbaMdha nathI. AvI jhINI vAta che. kahe che-AtmA arAgI jJAnI thayo thako potAnA baMdhane mATe samIpa AvatI-udayamAM AvatI manorama ke amanorama-zubha ke azubha karmaprakRtine paramArthe bUrI jANe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 148-149 ] [ 59 che. udayamAM AvatI-samIpa AvatI karmaprakRti ema bhASA lIdhI che. Azaya ema che ke zubhakarmanA udaye zubhabhAva thAya ane azubhakarmanA udaye azubhabhAva thAya ene karmaprakRti samIpa AvI kahevAya. matalaba ke zubhAzubha prakRtinA udaya kALe je zubhAzubhabhAva thAya tene jJAnI jIva bUrA jANe che ane temane bUrA jANIne enI sAthe rAga ke saMsarga karato nathI. have AvI vAta che tyAre keTalAka kahe che ke A to jaDa karmanI vAta che, zubhAzubhabhAvanI nahi. paNa bhAI ! ema nathI. gaI kAle gAthA 153 nI TIkAmAMthI batAvyuM hatuM ke vrata, tapa, niyama, zIla e badhuM zubhakarma che. eTale rAgarUpI kAryane tyAM zubhakarma kahyuM che. jaDa karma to bhinna che. bhAvakarmanuM nimitta je karma ( -prakRti) te udayamAM AvatAM je zubhAzubha bhAva thAya tene jJAnI bUrA jANe che. jaDa karma prakRtine nahi paNa enA udayanA nimitte thatA zubhAzubha bhAvane bUrA jANe che. gAthA 145 mAM paNa karma zabda che. tenA TIkAmAM je cAra artha karyA che te paikI eka artha karmano (jaDa karmano) hetu je zubhAzubhabhAva tene karmapaNe grahaNa karyo che. Avo mArga bahu Akaro bApA! paNa saMtoe AMTIghUMTIo dUra karIne sahelo karI dIdho che. ahA ! puNyane dharma mAne, puNyane sAdhana mAne, puNyanuM bhaluM mAne e badhI AMTIghUMTI che bhAI! ene anAdithI rAgano prema ane saMsarga che ne! eTale to svarUpanI aMtardaSTi vinA digaMbara jaina sAdhu thaIne navamI raiveyaka anaMtavAra gayo. paNa tethI zo lAbha? svarUpanA bhAna vinA paMcamahAvratanA pariNAma je acAritra che tene cAritra mAnIne pALe, paNa e badhI AMTIghUMTI che, mithyAdarzana che. AtmA jJAnI thayo thako udayamAM AvatI badhIya karmaprakRtine (eTale ke te kALe thatA zubhAzubha bhAvane) paramArtha bUrI jANIne tenI sAthe rAga tathA saMsarga karato nathI. 'zubhAzubha bhAva thAya che tene bUrA jANIne" ema kahyuM eno artha ja e thayo ke e bhAva thAya che kharA; jo na thAya to to vItarAga hoya. tethI thoDA zubhAzubha bhAva che tene bUrA (-ahitarUpa) jANIne enAthI ekatva karato nathI. "paramArthe bUrI jANIne " -ema kahyuM tyAM koI ema artha kADhe ke "vyavahAre sArI jANIne to te barAbara nathI. e judI vastu che ke zubhane vyavahAre ThIka kahevAya, paNa azubhane paNa vyavahAra ThIka kema kahevAya? baMdhananI apekSAe to banne (samAnapaNe) aThIka ja che. (vyavahAre ThIkano artha ja paramArthe bUrI samajavuM joIe). tethI ahIM kahe che ke jJAnI tenI sAthe rAga eTale cittamAM UMDe UMDa paNa zubhAzubha pratyeno rAga ane saMsarga eTale vANI dvArA tenI prazaMsA ane kAyAdvArA e ThIka che ema hAtha vagerenI ceSTA thAya evA bhAva karato nathI. lyo, AvuM jhINuM che. are ! janmamaraNanA 84 nA avatAra karI-karIne jIva maraNatola thaI gayo che; Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 60 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ene kAMI sudha nathI. jANe hajI thAka lAgyo na hoya tema svargAdine icche che, bhavane icche che. paraMtu bhAI ! bhavamAtra duHkharUpa che; svargano bhava hoya te paNa duHkharUpa ja che. tethI to yogasAramAM kahyuM che ke cAragati-du:khathI Dare to taja sau parabhAva.' cAre gati duHkhamaya che. naraka duHkharUpa che, bhayayogya che ane svarga sukharUpa che; DaravA yogya nathI ema nathI. AmAM to ema kahyuM ke bhavamAtrathI bhaya rAkhIne parabhAva - zubhAzubhabhAve tajI de ane eka svarUpano anubhava kara. bhagavAna AtmA svarUpathI nidhAna che. enA AnaMdanA svAdanI AgaLa dharmIne indranAM indrAsana paNa saDelAM taraNAM jevAM tuccha ane phIkA lAge che; samajANuM kAMI....! ahIM kahe che-AtmA arAgI jJAnI thayo thako e bannene (zubha ane azubha bhAvo ne) bUrA-ahitarUpa jANI tenI sAthe rAga ane saMsarga karato nathI. * gAthA 148-149 : bhAvArtha uparanuM pravacana * hAthIne pakaDavA hAthaNI rAkhavAmAM Ave che; hAthI kAmAMdha thayo thako te hAthaNIrUpI kUTaNI sAthe rAga tathA saMsarga kare che tethI pakaDAI jaIne parAdhIna thaIne du:kha bhogave che....' juo, hAthIne pakaDavA moTo khADo karIne enA para vAMsa nAkhI ene kapaDAthI DhAMkI de che. kAmAMdha-viSayAMdha hAthI hAthaNInI pAchaLa doDato doDato khADA sudhI Ave eTale tAlIma pAmelI hAthaNI bAju para khasI jAya ane hAthI khADAmAM paDI jAya. pachI hAthIne pakaDI levAmAM Ave. A pramANe hAthI hAthaNI sAthe rAga ane saMsarganI icchAthI pakaDAI jaIne parAdhIna thaIne duHkha bhogave che. "ane jo catura hAthI hoya to tenI sAthe rAga tathA saMsarga karato nathI." catura hAthI hAthaNInAM sAnukULa bhASA, hAvabhAva ke ceSTAthI lalacAto nathI. tevI rIte ajJAnI jIva karmaprakRtine sArI samajIne tenI sAthe rAga tathA saMsarga kare che tethI baMdhamAM paDI parAdhIna thaIne saMsAranAM duHkha bhogave che...' juo, bhASAmAM to "karmaprakRti" lIdhI che paNa enuM kAraNa je bhAvakarma tene paNa bheguM samajI levuM. ahA ! ajJAnI zubhAzubhakarma sAthe rAga ane saMsarga kare che tethI baMdhanamAM paDI parAdhIna thaIne saMsAranAM duHkha bhogave che. karmaprakRti ane bhAvakarma zubha ho ke azubha ho, bane baMdha-svabhAva ja che, bhalAM to koI nathI, abaMdhasvarUpa to koI nathI. chatAM ajJAnI zubhane sAruM jANI enA premamAM paDIne baMdhAya che; mithyAtvathI baMdhAIne te naraka ane nigodanA akathya pArAvAra du:khane bhogave che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 148-149 ] | [ 61 ane jo jJAnI hoya to tenI sAthe rAga tathA saMsarga kadI karato nathI." cAhe to zubhabhAva ho ke tenuM nimitta dravyakarmaprakRti ho, jJAnI enI sAthe prema karato nathI, saMsarga karato nathI. vANI dvArA paNa zubhabhAva bhalo che, hitarUpa che ema kaheto nathI kemake enI daSTi to eka zuddha caitanya upara ja coMTelI che. vyavahArathI kadAcita ema kahe ke bIjuM kAMI (pApa kriyA) karavA karatAM deva-guru-zAstranI bhakti karavI ThIka che, paNa e to vyavahAranI vAta thaI; nizcayathI to e bemAMthI ekeyane sAro mAnato nathI ane kaheto paNa nathI. Akho divasa saMsAranA kAmamAM-vepAra-dhaMdhA AdimAM ane bAyaDI-chokarAM sAcavavAmAM mazagula rahe paNa emAM kayAM AtmA che? rAgamAtrane bUro jANI tene gauNa karI Akho bhagavAna nirvikalpa caitanyarasa, nirAkuLa AnaMdanA rasano kaMda prabhu AtmA che enI daSTi karavI te kartavya che. juo, A dharmInuM kartavya che, rAga dharmInuM kartavya nathI. have AvuM (bhedajJAna) kaThaNa paDe eTale oluM vrata karo, bhakti karo, jAtrA karo, vaMdanA karo ityAdi ene sugamasaheluM thaI paDyuM che-( anAdinI Teva paDelI che ne). Ave che ne ke eka vAra vaMde jo koI, tAhi naraka-pazu gati nahi hoI '' paNa naraka-pazu na thAya emAM di zuM vaLyo? zubhabhAva hoya to ekAda bhava svargamAM jAya, ekAda bhava (tIvra duHkhathI) bacI jAya; paNa naraka ane nigodanA bhAva ghaTayA vinA, eno nAza thayA vinA bhavabhramaNa kema maTaza bApu ? koI karyuM ke-sanmedazikharanI ATalI jAtrA kare to bhava ghaTe. dhuLeya na ghaTe, sAMbhaLane. lAkha-kroDa jAtrA kare zatruMjayanI toya zuM? (aMdara caitanyanA nAthanI jAtrA na kare to bhava na maTe). ema to traNa lokanA nAtha tIrthaMkaradevanA samosaraNamAM anaMta vAra gayo, anaMtavAra sAkSAt divya-dhvani sAMbhaLI, maNiratnathI bhagavAnanI pUjA karI, paNa ethI zuM? bhava to Ubho che; kemake e to zubhabhAva hato, dharma na hato. AthI ema na samajavuM ke zubhabhAva choDIne azubha karavuM. paraMtu bhAI ! tane je anAdithI zubhabhAvanI ruci che teno tyAga karavo. zubha-bhAvamAM ame dharma karIe chIe evI mAnyatA viparIta che, mithyAtvanuM zalya che. [ pravacana naM. 21ra cAlu * dinAMka 25-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-150 athobhayaM karma bandhahetuM pratiSedhyaM cAgamena sAdhayati ratto baMdhadi kammaM muccadi jIvo viraagsNptto| eso jiNovadeso tamhA kammesu mA rjj||150|| rakto badhnAti karma mucyate jIvo viraagsmpraaptH| eSo jinopadezaH tasmAt karmasu mA rajyasva / / 150 / / (svatA). karma sarvamapi sarvavido yad bndhsaadhnmushntyvishessaat| tena sarvamapi tatpratiSiddhaM jJAnameva vidita zivakuDA 203 aa have, banne karmo baMdhanAM kAraNa che ane niSedhavAyogya che ema AgamathI siddha kare che: jIva rakta bAMdhe karmane, vairAgya prApta mukAya che, -e jina taNo upadeza tethI na rAca tuM karmo viSe. 15). gAthArtha- [ $: nIva:] rAgI jIva [ ^] karma [ vanAti] bAMdhe che ane [ virA/samrAkSa:] vairAgyane pAmelo jIva [mucyate] karmathI chUTe che- [ps:] A [ ninopaveza:] jinabhagavAnano upadeza che; [taramAt] mATe (he bhavya jIva!) tuM [karmasu] karmomAM [mI. 2Syasva ] prIti-rAga na kara. TIkA:- "rakta arthAt rAgI avazya karma bAMdhe ane virakta arthAt virAgI ja karmathI chUTe' evuM je A Agamavacana che te, sAmAnyapaNe rAgIpaNAnA nimittapaNAne lIdhe zubha ane azubha banne karmane avizeSapaNe baMdhanAM kAraNa tarIke siddha kare che ane tethI banne karmane niSedhe che. A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: zlokArtha- [5] kAraNa ke [ sarvavi:] sarvajJadevo [sarvam rma] samasta (zubha tema ja azubha) karmane [ vizeSAt] avizeSapaNe [vazvasAdhanam ] baMdhanuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 63 (zivarijI) niSiddhe sarvasmin sukRtadurite karmaNi kila pravRtte naiSkarmya na khalu munayaH sntyshrnnaaH| tadA jJAne jJAnaM praticaritameSAM hi zaraNaM svayaM vindantyete paramamamRtaM tatra nirtaaH|| 104 / / sAdhana (kAraNa ) [ 3nti] kahe che [tena] tethI (ema siddha thayuM ke sarvajJadevoe) [ sarvam pi tat pratiSiddha] samasta karmane niSedhyuM che ane [ jJAnam gva zivaraMtu: vihita] jJAnane ja mokSanuM kAraNa pharamAvyuM che. 103. jo samasta karma niSedhavAmAM AvyuM che to pachI munione zaraNa konuM rahyuM te havenA kaLazamAM kahe che - zlokArtha:- [ suvRtadurite sarvamina varmANa viruna niSi ] zubha AcaraNarUpa karma ane azubha AcaraNarUpa karma-evA samasta karmano niSedha karavAmAM AvatA ane [ naikjharve pravRttei] e rIte niSkarma avasthA pravartatAM, [muna: vasu azaraNa: na santi] munio kAMI azaraNa nathI; [ tA] (kAraNa kejyAre niSkarma avasthA (nivRttiavasthA) pravarte che tyAre [ jJAne prativaritam jJAna di] jJAnamAM AcaraNa karatuM-ramaNa karatuM-pariNamatuM jJAna ja [NI] te munione [zara] zaraNa che; [te] teo [ tatra niratA:] te jJAnamAM lIna thayA thakA [ paramasamRta] parama amRtane [ svayaM] pote [ vindanti ] anubhave che-AsvAde che. bhAvArtha:- "sukRta ke duSkRta-banneno niSedha karavAmAM Avyo che to pachI munione kaMI paNa karavAnuM nahi rahevAthI teo munipaNuM zAnA Azraye, zA AlaMbana vaDe pALI zake?'ema koIne zaMkA thAya to tenuM samAdhAna AcAryadave karyuM che ke:-sarva karmano tyAga thaye jJAnanuM mahA zaraNa che. te jJAnamAM lIna thatAM sarva AkuLatA rahita paramAnaMdano bhogavaTo hoya che-jeno svAda jJAnI ja jANe che. ajJAnI kaSAyI jIva karmane ja sarvasva jANI temAM lIna thaI rahyo che, jJAnAnaMdano svAda nathI jANato. 14. samayasAra gAthA 150 : mathALuM have banne karmo baMdhanAM kAraNa che ane niSedhavAyogya che ema AgamathI siddha kare cheH Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 ] Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ pravacana ratnAkara bhAga-6 * gAthA 150 : TIkA uparanuM pravacana * 'rakta arthAt rAgI avazya karma bAMdhe ane virakta arthAt virAgI ja karmathI chUTe '' zuM kahyuM A ? ke jene rAgano prema che, rAga sAthe ekatva che te rAgI che. ahIM asthiratAno rAga hoya enI vAta nathI. A to jene rAgamAM ekatAbuddhi-ahaMbuddhi che te rAgI che ema vAta che. jJAnIne asthiratAno rAga hoya che paNa te rAgamAM rakta nathI, rucivaMta nathI tethI te virAgI che. A vrata, tapa, bhakti ityAdi kare tathA zAstranI dhAraNA thavAthI upadeza de ane e badhI zubharAganI kriyAmAM huM sAruM (-dharmakArya) karI rahyo chuM ane e vaDe mAruM hita thaze ema je mAne te rAgI che ane jarUra karma bAMdhe che. AgaLanI gAthAnI TIkAmAM 'arAgI jJAnI' ema zabda Avyo che. matalaba ke je arAgI-virAgI che te jJAnI che ane je rAgI che te ajJAnI che. ajJAnI rAgamAM rakta che. tene vItarAgasvabhAvI caitanyamUrti bhagavAna AtmA upara najara nathI. ahAhA...! jinapadasvarUpa pote che eno ene svIkAra nathI. jene potAno (-AtmAno) svIkAra nathI te bIje kayAMka paNa potAnuM astipaNuM to mAnaze ja ne ? rAgarahita potAnA nirmaLa tattvane je joto nathI te 'huM rAga chuM' ema ja jANe che ane mAne che. Avo rAgamAM rakta rAgI jIva avazya karma bAMdhe che. sAmAnyapaNe dazamA guNasthAna sudhI rAga che te apekSAe tyAM sudhI jIva rAgI kahevAya che. paNa ahIM e vAta nathI. ahIM to jene rAgano prema che, rAgamAM svAmIpaNuM che, dharmabuddhi che tene rAga-2kta eTale rAgI kahyo che. dharmIne sAdhakadazAmAM asthiratAno rAga yathAsaMbhava Ave paNa tyAM (-rAgamAM) tene ruci-posANa nathI. dharmIne to potAno eka AtmA ja posAya che. ahIM kahe che-jenI dRSTi eka zuddha caitanyavastu potAnA AtmAthI baMdhAI che evo virakta arthAt virAgI ja karmathI chUTe che. lyo, A jina bhagavAnano upadeza che. koI bAyaDI-chokarAM, dukAna-dhaMdho ityAdi bahAramAM choDI de mATe te vairAgI che evo viraktano artha nathI. ahIM to jene aMta2mAM paranI (rAganI) ruci chUTI gaI che ane jene AnaMdano nAtha vItarAgasvabhAvI zuddha caitanyamaya AtmAnI daSTi-ruci, jJAna ane anubhava thayAM che e virakta eTale virAgI che; ane te ja karmathI chUTe che evuM Agamavacana che. juo, pAThamAM ( -mULa gAthAmAM ) 'jinopadeza' zabda che. teno artha ahIM TIkAmAM ' Agama-vacana ' lIdho che. jinopadeza arthAt jinavANI anusAra Agama Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 65 racAyAM che. tethI jinopadezano artha Agamavacana karyo che. te Agamavacana zuM che? ke rAgamAM ekatAvALo rAgI jIva avazya karma bAMdhe che ane jene rAganI ekatA tUTI gaI che te virAgI jIva ja karmathI mukta thAya che. A daSTi apekSAe kathana che. bAkI jJAnI virAgI hovA chatAM dazamA guNasthAna sudhI tene jeTale aMze rAga che eTalA aMze baMdhana che. ahIM daSTine pradhAna karIne rAganI ruci jene nAza pAmI che evA jJAnIne vartamAnamAM kiMcita puNya-pApanA bhAva hovA chatAM virAgI kahyo che. virAgI ja karmathI chUTe che tyAM "virAgI' no evo artha nathI ke koI bahArathI vastrAdi badhuM choDI de, sAdhu thAya ane paMcamahAvrata pALe mATe te virAgI che. paraMtu jene aMtaramAM rAganI ruci chUTatAM vItarAgasvabhAvI zuddha caitanyasvarUpa AtmAnA AnaMdanI svAnubhavadazA pragaTa thAya te virAgI che. puNya-pApanA banne bhAvathI je vairAgya pAme te virAgI che ane te ja karmathI chUTe che. paraMtu koI pApanA pariNAmathI to vairAga pAme paNa puNyapariNAmanA premamAM rahe to te virAgI nathI paNa rAgI che ane te karmathI avazya baMdhAya che evuM Agamavacana che arthAt evuM bhagavAnanA upadezamAM AvyuM che. keTalAka kahe che-jeo ekalA azubha rAgamAM racyApacyA rahe che temane zubharAga karavAnuM kaho to ? tene kahIe chIe ke bhAI ! zubharAga e kyAM navI cIja che? anAdithI te zubhAzubhabhAva to karato ja Avyo che. e nigodamAM hato tyAre paNa zubhAzubhabhAvanA pariNAma vArApharatI karato ja hato. are! Aje nigodamAM evA jIvo anaMta che je kadIya trapaNuM nahi pAme temane paNa zubhabhAva thAya che. ghaDIkamAM azubha ane ghaDIkamAM zubha ema pariNAmanI dhArA tyAM niraMtara cAle che. tyAM dayA, dAna, pUjA, bhakti ityAdi kAMI che nahi paNa zubha ane azubha bhAvo to tyAM thayA ja kare che. bhAI ! zubhabhAva e kAMI apUrva cIja nathI. AtmabhAna vinA tuM navamI raiveyaka jAya evA zukala lazyAnA zubhabhAvanA pariNAma tane anaMtavAra thayA che. paNa tethI zuM? tyAre teo kahe che ke e zubhabhAvathI puNya baMdhAyuM ane tethI te manuSya thayo ane tene dharma sAMbhaLavA maLyo; A lAbha to thayo ne? bApu! evuM to anaMtavAra sAMbhaLyuM, paNa rAgano prema chUTayA vagara tAruM sAMbhaLeluM badhuM ja nirarthaka gayuM; kemake zAstranuM tAtparya to vItarAgatA che. zAstra sAMbhaLIne paNa tane rAganI ruci na chUTI ane svabhAvanI daSTi na thaI tethI tuM zAstranuM tAtparya pAmyo ja nahi. cAhe prathamAnuyoga ho ke karaNAnuyoga ho, caraNAnuyoga ho Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 66 ]. yana ratnAkara bhAga-6 ke dravyAnuyoga ho; darekanuM tAtparya vItarAgatA che. e nimittanI upekSA karIne svabhAvanI apekSA karavI e badhAnuM tAtparya che. paraMtu svabhAvanI apekSA karI nahi ane khAlI vANI sAMbhaLI emAM tane (-AtmAne) zuM lAbha thayo? kAMI nahi. samajANuM kAMI..? bhAI ! vItarAgano mArga bahu jhINo che, bApu! AtmA saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna sadA vItarAgasvarUpa ja che. vItarAgasvarUpa kaho ke akaSAyasvarUpa kaho te eka ja che. bhagavAna AtmAmAM kaSAyanA vikalpanI gaMdha paNa kayAM che? bhagavAna AtmA to sadAya aNAsravI che, abaMdha che, anAkuLa che. ane A je puNya-pApanA bhAvo che e to banneya AsravarUpa, baMdharUpa ane AkuLatAmaya duHkharUpa che. e puNya-pApanA bhAvo mArA che ema je mAne te rAgI avazya karmathI baMdhAya che ane je puNya-pApathI rahita zuddha caitanyamaya AtmAno anubhava kare che te karmathI mukta thAya che. A jinavacana-Agamavacana che. huve kahe che-"evuM je Agamavacana che te, sAmAnyapaNe rAgIpaNAnA nimittapaNAne lIdhe zubha ane azubha banne karmane avizeSapaNe baMdhanAM kAraNa tarIke siddha kare che ane tethI bane karmane niSedhe che." ahAhA...! zuM kahe che? zubhakarma ho ke azubha ho, emAM je prema che enA kAraNe arthAt rAgIpaNAnA kAraNe avizeSapaNe eTale ke zubha bhaluM ane azubha bUruM evo bheda pADayA vinA banene baMdhanA kAraNa tarIke siddha kare che. koNa? Agamavacana arthAt bhagavAna jinezvaradevanI vANI. bhagavAna jinanuM vacana ema siddha kare che ke puNya ane pApanA banne bhAva sAmAnyapaNe baMdhanuM kAraNa che. tethI Agamavacana puNya-pApanA banne bhAvano niSedha kare che. prazna:- to zAstramAM puNyabhAvane sAdhana kahyuM che ne? uttara:- hA, kahyuM che; paNa e to nimittanuM ke sahucaranuM jJAna karAvavA tyAM vyavahAranayathI kahyuM che. AcArya jayasenanI TIkAmAM tathA paramAtmaprakAzamAM vyavahAra-ratnatrayathI nizcaya thAya ema Ave che; paraMtu e vyavahAranayanuM kathana che. nizcayaratnatraya jene pragaTa che tene bAhya vyavahAra-vyavahAraratnatraya kevo hoya che te batAvavA zAstramAM evAM kathana Ave che. (paNa te puNyabhAva yathArtha sAdhana che ema na samajavuM ). kharekhara to nizcayadharma pragaTa na hoya tene to bAhya vyavahAra hoto ja nathI. ekalA bAhya vyavahAravALAne to gAthA 413 mAM (TIkAmAM) vyavahAramUDha kahyo che " "teo anAdirUDha vyavahAramAM mUDha vartatA thakA, prauDha vivekavALA nizcaya para anArUDha vartatA thakA, paramArthasatya bhagavAna samayasArane dekhatA-anubhavatA nathI'' -ema tyAM kahyuM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 67 jJAnI je nizcaya para ArUDha che te tene je vyavahAra hoya che teno mAtra jANanAra che, kartA nathI. ahAhA....! rAga vinAnuM potAnuM je zuddha caitanyasvarUpa che tenuM saMcetana ane anubhavana karanAra jJAnI virAgI che ane tene je paryAyamAM rAga che tene mAtra sAkSIbhAve jANe ja che, karato nathI. jyAre vyavahAra karavAthI dharma thAya che ema mAnanAra vyavahAramAM ja tallIna evo rAgI vyavahAramUDha che; te dharmane pAmato nathI. ahIM AcArya kuMdakuMdadeva Agamavacanane prasiddha karIne kahe che ke-"rAganI rucivALA baMdhAya che ane rAganI asacivALA virAgI baMdhAtA nathI." harigItamAM che ne ke "jIva rakta bAMdhe karmane, vairAgya prApta mUkAya che.' Ama chatAM AgamanA vacanane na samaje ane puNyathI dharma thAya, bhagavAnanAM smaraNa, stuti, bhakti, vaMdanA ityAdi karatAM karatAM dharma thAya ema mAne ane nirUpe tene Agama vacana kayAM che? e to svacchaMdInuM vacana che kemake tene AgamavacananuM zraddhAna ja nathI. traNalokanA nAtha arihaMtadeve to divyadhvanimAM ema kahyuM che ke zubha ane azubha banneya bhAva avizeSapaNe baMdhanAM kAraNa che mATe niSedhavAyogya che. bhAI ! A to vIrano mArga che. te sAMbhaLIne jenAM kALajAM kaMpI UThe che evA kAyaranAM AmAM kAma nathI. zrImade kahyuM che ne ke "vacanAmRta vItarAganAM parama zAntarasa mULa, auSadha je bhavaroganAM kAyarane pratikULa.'' vItarAganAM vacano zAntarasa-vItarAgarasanAM preranArAM che ane te bhavarogane maTADanArAM mahA auSadha che. paraMtu zubhabhAvamAM ja rakta evA kAyarone te pratikULa paDe che. zAstramAM zubhabhAvanA (ekAMta) premIne vIryahIna-napuMsaka kahyo che; kemake ene dharmanI prajA pedA thatI nathI. jema pAvaiyAne prajA na thAya tema rAganA rucivALA napuMsakone dharmanI prajA na thAya. AtmAnI 47 zaktiomAM eka vIryazakti kahI che. AtmasvarUpanI racanAnA sAmarthyarUpa vIryazakti che. A vIryazaktinuM kArya zuM? ke samyagdarzana-jJAna-cAritranI nirmaLa paryAyane race te enuM kArya che. zubhabhAvanI-rAganI racanA kare te vIryazaktinuM kArya nathI. azuddhatAnI racanAmAM je vIrya rokAI rahe e to kAyara-napuMsakapaNuM che. svarUpanI racanA choDIne ekAMte rAgane race e to napuMsakatA che. huM to rAgano jANanAro chuM ema bhUlIne je rAgano karanAro thAya e hutavIrya napuMsaka che. te baMdhanA kAraNane ja sevanAro che arthAt tene baMdha ja thaze. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 68 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 tyAre keTalAka kahe che-vItarAganI vANImAM puNyabhAva baMdhanuM kAraNa che ema ahIM nizcayathI kahyuM che paNa bIje bhinna sAdhya-sAdhanabhAva kahyo che ke nahi? vyavahAra (-puNyabhAva) sAdhana che ema kahyuM che ke nahi? bApu! e sAdhanano artha zuM? samakitIne svarUpanI nirmaLa daSTi che te nizcaya samyakatva) che ane sAthe deva-guru-zAstranI zraddhAno je rAga che tene nimitta jANIne upacArathI-vyavahArathI Aropa ApIne samakita kahyuM che. zuM e rAga kharekhara samakita che? nA; e to cAritrano doSa che. paraMtu svarUpanA daSTi-jJAna-ramaNatA sAthe te rAga sahakArI che, nimitta che evuM jJAna karAvavA tene Aropa ApIne vyavahArathI samakita kahyuM che. vyavahAra samakti che to baMdhanuM kAraNa paNa ene upacArathI mokSano mArga kahyo che. paNa eno artha zuM? ke te mokSanuM kAraNa nathI. mokSamArga prakAzaka, pAnuM 256 upara Ano atyaMta spaSTa khulAso karyo che. tyAM kahyuM che ke "jinamArgamAM koI ThekANe to nizcayanayanI mukhyatA sahita vyAkhyAna che tene to satyArtha ema ja che" ema jANavuM. tathA koI ThekANe vyavahAranayanI mukhyatA sahita vyAkhyAna che tene "ema nathI paNa nimittAdinI apekSAe A upacAra karyo che" ema jANavuM.'' jarI zarIra ThIka hoya, pAMca-pacAsa lAkhanI saMpatti hoya, AbarU ThIka hoya ane pahoLo-pahoMcato kSayopazama hoya tyAM e badhAnA rAgamAM ane rAganI rucimAM tuM marI rahyo che bhAI ! nAtha ! tuM anaMta-anaMta jJAna, AnaMda ane zAMtino piMDa che. AvA tArA trikALI sanuM lakSa nahi hovAthI rAganI rucie tane ghAyala karyo che, mArI nAkhyo che. jene rAganI ruci che. tene zuddha caitanyasvarUpa nija AtmA prati aruci-dveSa che. zrI AnaMdaghanajIe kahyuM che vaiSa arocaka bhAva." jene paramAtmasvarUpa pUrNAnaMdano nAtha bhagavAna AtmA rucato nathI ane rAga ruce che tene potAnA AtmA pratye dveSa che. (tene anaMtAnubaMdhIno krodha che). eNe paDakhuM pheravyuM che ne! svabhAvanA paDakhe rahevAne badale te rAganA paDakhe rahyo che. tene ahIM AcAryadeva kahe che-bhAI ! zubha ane azubha bane bhAva baMdhanAM kAraNa che ane tethI bhagavAnanI vANI banne karmone niSedhe che. AvI vAta che. have A arthamAM kaLazarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 103: zlokArtha uparanuM pravacana * ya' kAraNa ke "sarvavi:' sarvajJadevo "sarvama vi varma' samasta (zubha tema ja azubha ) karmane "vizeSAta' avizeSapaNe "vizvasanama' baMdhanuM sAdhana (-kAraNa ) kahe che.. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 69 zuM kahyuM? ke dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti ityAdino zubhabhAva hoya ke hiMsA, jUTha, corI, kuzIla, parigraha ityAdino azubhabhAva hoya, banneya bhAva vibhAvabhAva che ane sarvajJadevoe-jinabhagavaMtoe banneneya avizeSapaNe-beyamAM kAMI phera pADayA vinA ekasarakhAM baMdhanAM sAdhana-kAraNa kahe che. beumAMthI ekeya dharma ke dharmanuM sAdhana nathI, paNa banneya samAnapaNe ja baMdhanAM sAdhana che. 'samasta karma' ema kahyuM che ne! eTale ke zubha ane azubha banne karmane sarvajJa bhagavAne avizeSapaNe baMdhanAM kAraNa kahyAM che. baMdhananI apekSAe banne sarakhAM che, bemAM koI phera nathI. AvI vAta AkarI paDe che mANasane, kemake vyavahAra karatAM karatAM nizcaya thaze ema mAne che ne? paNa bhAI! tArI e mAnyatA sarvajJanI AjJAthI bahAra che. vyavahAra karatAM nizcaya pragaTaze e sarvajJanI AjJA nathI. AcArya amRtacaMdradeve 'sarvaviva:' zabda mUkIne sarvajJadevanI sAkSI ApI che. ahAhA...! eka samayamAM traNakALa traNalokane jANanAruM jenuM anaMtajJAna che, jene anaMta AnaMdanuM vedana che ane jenuM anaMtavIrya svarUpanI paripUrNa racanA karI rahyuM che te sarvajJadeva che. AvA sarvajJadeva puNya-pApanA banne bhAvane avizeSapaNe baMdhanAM sAdhana kahe che. eTale jema viSaya-kaSAyanA bhAva baMdhanuM kAraNa che tema vrata, tapa, zIla, brahmacarya ityAdi zubhabhAva paNa baMdhanuM kAraNa che, kemake banneya karmacetanA che. have kahe che-'tena' tethI (ema siddha thayuM ke sarvajJadevoe ) * sarvam api tat pratiSiddha' samasta karmane niSedhyuM che ane ' jJAnam va zivadetu: vihitA' jJAnane ja mokSanuM kAraNa pharamAvyuM - che. lyo, zuM bAkI rahyuM? samasta karmane eTale zubha ane azubharUpa sarva bhAvono sarvajJadeve niSedha karyo che ane eka jJAnane ja mokSanuM kAraNa pharamAvyuM che. matalaba ke puNya-pApanA vikalpathI rahita nirvikalpa zuddha caitanyasvarUpa bhagavAna AtmAnI sevA-ramaNatA-lInatA ane ekAgratA karavAnuM pharamAvyuM che, kemake te eka ja mokSanuM kAraNa che. sAdhAraNa prANIne na bese eTale AcAryadeve sarvajJano AdhAra Apyo che. paraMtu atyAre ghaNI badhI garabaDa thaI gaI che. vrata karo, tapa karo, bhakti karo, jAtrA karo, upavAsa karo ityAdi; ema karatAM karatAM mokSamArga ane mokSa thaze ema keTalAka kahe che. paNa bhAI! e badhA zubhabhAva che ene sarvajJa bhagavAne baMdhanuM kAraNa kahyuM che. rAga azubha ho ke zubha; banne karmacetanA che, vikArI kArya che. bhagavAna! tAro mArga to eka jJAnacetanA che. ' jJAnam purva vidita zivadetu: ' -ema cothA padamAM ahIM pUrI cokhavaTa karI dIdhI che. jJAnane ja eTale ke jJAnasvarUpI bhagavAna zAyakane ja mokSano hetu kahyo che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 70 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kathaMcita jJAnathI ane kathaMcita rAgathI ema kaho to ? bhAI ! kathaMcit jJAnathI ane kathaMcit rAgathI (mokSa thAya) evo syAdvAda vItarAganA zAsanamAM nathI. ahIM to kahe che prabhu! tuM jJAna cho; tArA jJAnasvarUpamAM puNya-pApanA vikalpano abhAva che. AvA nirbheLa, nirvikalpa jJAnasvarUpI AtmAmAM ekAgratA karIne jJAnamAtra bhAvano anubhava karavo, caitanyasano-vItarAgarasano, zAMtarasano anubhava karavo e mokSanuM kAraNa che. rAgano anubhava to AkuLatAmaya duHkha ane baMdhanuM kAraNa che, saMsAranuM kAraNa che. tethI sarva rAgano niSedha karIne, bhagavAna ema kahe che ke tuM jJAna ane AnaMdanA anubhavanA rasanuM sevana kara. jJAnasvarUpanA anubhavano rasa e anAkuLa AnaMda ane vItarAgI zAntino rasa che ane e ja eka mokSanuM kAraNa che ema sarvajJadeve pharamAvyuM che. have AmAM "vyavahAra sAdhaka ane nizcaya sAdhya" evA praznane kayAM avakAza che? koI ThekANe vyavahArane sAdhaka kahyo che e to sAdhakadazAmAM sAdhaka (zuddha ratnatraya) paryAyanI sAthe sAthe vyavahAra-zubharAga kevo hoya che tenuM tyAM jJAna karAvyuM che. ahIM to A eka ja vAta che ke "jJAna" va vidita zivahetu:' -bhagavAna AtmA zuddha caitanyasvarUpamAM mazagUla thaIne AnaMda-keli kare e eka ja mokSanuM kAraNa kahyuM che. ahA ! vItarAga sarvajJadeva jaina paramezvaranI AjJA zuM che e lokone khabara nathI; zAno niSedha karyo che ane zuM kartavya che enI lokone khabara nathI! badhA zAstromAM-cAre anuyogamAM-prathamAnuyoga ho ke karaNAnuyoga ho, caraNAnuyoga ho ke dravyAnuyoga ho, e sarvamAM eka jJAna ja mokSanuM kAraNa che ema pharamAvyuM che. ahAhA...zuddha caitanyaghanasvarUpa bhagavAna AtmA che. emAM ja ekAgra thaI enAM zraddhAna-jJAna ane ramaNatA pragaTa karavAM e eka ja mokSano mArga che. jJAnasvarUpa to pote trikALa che. vartamAnamAM e trikALI jJAnasvarUpamAM ekAgratA karavI evo "jJAnameva' no artha che. samajANuM kAMI...? jJAnameva' kahyuM e vartamAna paryAyanI-zuddharatnatrayarUpa paryAyanI vAta che. bhagavAna AtmA trikALI dhruva jJAnasvabhAvI vastu che. temAM ekAgratA karavI e mokSanuM kAraNa che. azubhanI jema zubhane paNa bhagavAne dharmanA kAraNa tarIke niSedhyo che kemake e to baMdhanuM ja kAraNa-sAdhana che. ahAhA..! svarUpanuM bhAna karyA vinA ekAMte vyavahArano zubharAga karatAM karatAM nizcaya (-dharma) thaI jaze evI jene huTha che te bhAre bhramaNAmAM che. are! zivapurIno rAjA zivabhUpa bhagavAna AtmA rAgamAM rokAI gayo che! ahA ! jJAna, darzana, AnaMda, zAnti ityAdi anaMtaguNano bhaMDAra guNanidhi prabhu Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 71 potAnI nidhine bhUlIne rAgamAM rita kare che! te rAgane potAno mAne che, dharmarUpa mAne che. paraMtu bhAI! rAga zubha ho ke azubha, banne 52 che, puddagalasvabhAva che, caitanyasvabhAva nathI; ane 52ne potAnuM mAne e to cora che. banArasIdAse kahyuM che ke bhAI ! sattAkI samAdhima~ virAjI rahai soI sAhU sattAteM nikasa ora gahai soI cora hai.'' ,, rAgane-52ne potAno mAnavArUpa corInA aparAdhanI sajA cAragatino jelavAsa che Avo mArga traNalokanA nAtha sarvajJadeve pharamAvyo che ane e ja mArga digaMbara AcAryo ane munivaroe ahIM prasiddha karyo che. AcAryo ane munivaro to chaThThA-sAtamA guNasthAne divasamAM hajAro vAra AvajA kare che. teone pAchalI rAtre nidrA paNa atyaMta alpa hoya che. AvI bhAvaliMga munidazA che. temane cAritradazAmAM atIndriya AnaMdanI chApavALuM pracura svasaMvedana hoya che. AvI dazAne bhagavAne mokSamArga kahyo che. paraMtu paMcamahAvratanA ke vyavahA22tnatrayanA rAgane mokSamArga kahyo nathI. gaMbhIra vAta che, bhAI! kacit jJAnathI (zuddha ratnatrayathI ) ane kathaMcit zubharAgathI ( -vyavahAratnatrayathI ) mokSamArga thAya ema bhagavAne kahyuM nathI. jJAna ja eka mokSano hetu kahyo che. jJAna eTale ahIM trikALI jJAnanI, dravyasvabhAvanI vAta nathI, paNa e trikALI dravyasvabhAvamAM ekAgratA karatAM pragaTa thatI zuddha ratnatrayarUpa caitanyanI pariNatine ahIM mokSanuM sAdhana kahyuM che. ' jJAnaneva ' no A artha che. prazna:- jo Ama che to pachI A badhI dhamAla-25-26 lAkhanAM maMdiro, bhagavAnanI pratiSThA, rathayAtrA, gajaratha ane svAdhyAya-pravacano vagerenI zI jarUra che? samAdhAnaH- e sarva bAhya vastu to potapotAnA kALe potapotAnA kAraNe hoya che. maMdira, pratiSThA ityAdi zuM jIva kare che? nA; jIvane to te kALe tevo zubharAga hoya to puNyabaMdha thAya che; dharma nahi. e zubharAga kAMI mokSanuM sAdhana nathI. sAdhakane paNa vacce Avo zubhabhAva Ave kharo; bhakti, pUjA, pratiSThA ityAdi karavAno jJAnIne paNa zubhabhAva Ave che, paNa e baMdhanuM ja kAraNa che, e kAMI dharmanuM sAdhana nathI. (upacArathI ene dharmasAdhana kahe che e judI vAta che; che nahi. ). zubhAzubhabhAva che e to rAga che, roga che, AkuLatA che, baMdhanuM kAraNa che ane jJAna ja eka mokSanuM kAraNa che. nirmaLAnaMdano nAtha zuddha saccidAnaMdasvarUpa prabhu bhagavAna AtmA trikALa che. emAM ekAgra thatAM zuddha caitanyanI je nirmaLa pariNati thAya te jJAna ja mokSanuM kAraNa che ema kahyuM che. 'vittir' ema zabda paDayo che ne! Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 72 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ema ke A ja vidhi che ane A ja mArga kahyo che. ahAhA...! AcAryanA zabdane-kathanane yathArtha samaje to nyAla thaI jAya evI vAta che. moTAM lAMbA lAMbA pustako-zAstronI vAta kare paNa paramArtha pragaTa na kare to tethI zuM? jenAthI janma-maraNa na maTe e cIja game teTalI bahArathI UMcI jaNAya topaNa tenI kAMI kiMmata nathI. chaDhAlAmAM Ave che ne ke 'munivrata dhAra anaMta vA2 grIvaka upajAyo. ' bhAI ! navamI traiveyaka jAya evA zukalalezyAnA zubhabhAva e paNa kaleza ja che. bhagavAne ene baMdhanuM ja kAraNa kahyuM che. (vicAra to kharo ke mokSa mATe zuM anaMtavAra munivrata dhAraNa karavAM paDatAM haze?) aMdara bhagavAna AtmA zivapurIno rAjA caitanyadeva prabhu 'rAjate ' eTale anaMtaguNanI samRddhi vaDe zobhI rahyo che. je potAnA caitanyamaya svarUpamAM ekAgra thaIne 'rAjate ' eTale zobhe che te rAjA che, bhUpa che. potAnA jJAna ane AnaMda svarUpamAM ekAgra thavuM e jJAnacetanA che, arthAt je zaktirUpe jJAna trikALa che tene paryAyamAM pragaTa karavuM enuM nAma jJAnacetanA che ane ene ja bhagavAne mokSanuM sAdhana kahyuM che. kaLaza 104 : mathALuM 'jo samasta karma niSedhavAmAM AvyuM che to pachI munione zaraNa konuM rahyuM?' bhagavAna! zubhAzubhabhAva baMdhanuM kAraNa che, zubhabhAva paNa baMdhanuM kAraNa che, dharma nathI ema kahIne Ape teno niSedha karyo to have munioe pALavuM zuM? pAMca mahAvrata, pAMca samiti, traNa gupti ityAdi vyavahArano Ape baMdhanAM kAraNa kahIne niSedha karyo; to pachI munioe pALavuM zuM? AlaMbana-Azraya kono karavo ? munio jeno Azraya kare che teno to Ape niSedha karyo to e munivarone zaraNa zuM rahyuM? ziSyanA A prazna prati samAdhAna karato AcAryadeva kaLaza kahe che: * kaLaza 104 : zlokArtha u52nuM pravacana * 'suta'rite sarvasmin rmaLi ni niSiddhe' zubha AcaraNarUpa karma ane azubha AcaraNarUpa karma-evA samasta karmano niSedha karavAmAM AvatAM 'nairye pravRtta' e rIte niSkarma avasthA pravartatAM, ' munaya: vahu azaraLA: 7 santi ' munio kAMI azaraNa nathI. juo, zuM kahe che? munivo zubhAzubharUpa samasta karmano niSedha karIne niSkarma avasthAmAM pravRtta thAya che. eTale zuM? eTale ke teo rAganA karma nAma kArya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 73 vinAnA jJAnacetanArUpa karmamAM pravRtta thAya che. zubhAzubha karmarahita niSkarma avasthAne prApta thaIne munivaro zuddhopayogarUpa caitanyanI nirmaLa avasthAmAM pravRtta thAya che tethI teo kAMI azaraNa nathI; arthAta temane zuddha caitanyanuM zaraNa che. have AvI vAta samajavI kaThaNa paDe eTale bicArA jIvo anaMtakALathI zubhAzubhamAM ja maMDI rahelA che, lAgI rahelA che. paraMtu bhAI ! zubhAzubhabhAva e koI apUrva cIja nathI. zubhAzubhabhAva to nigodanA jIvane paNa thayA kare che. kadI paNa trasa na thayA hoya evA anaMtA nigodanA jI anatA nigodanA jIva paDayA che. ene paNa kSaNe zubha ane kSaNe azubha bhAva thayA kare che. A DuMgaLI, lasaNa, kAMdA, sakkarakaMda vagere kaMdamULanI eka rAI jeTalI kaTakImAM asaMkhya audArika zarIra che; ane e dareka zarIramAM zaktie bhagavAnasvarUpa evA caitanyasvabhAvamaya anaMtA nigodanA jIva che. tyAM koIne deva-guru-zAstrano yoga nathI ane dAnAdi paNa saMbhavita nathI. chatAM te dareka jIvane kSaNe azubha ane kSaNe zubha evI karmadhArA niraMtara cAlu ja che. zubhAzubhabhAva e kAMI navI cIja nathI. are! e koI cIja ja nathI; AtmA kyAM che emAM? jema sakkarakaMdamAM uparanI je lAla chAla hoya che tenuM lakSa choDI do to aMdara Akhoya chAlathI judo sakkarakaMda nAma sAkaranI mIThAzano piMDa che. ema bhagavAna AtmA, zubha ane azubhabhAvarUpa chAlanuM lakSa choDI do to aMdara zubhAzubhabhAvathI judo caitanyasvarUpa atIndriya AnaMdanA rasathI bharelo amRtano kaMda che. jema sakarakaMda mIThAzano kaMda che tema bhagavAna AtmA cidAnaMdakaMda che. have zubhAzubhakarmathI rahita thatAM munivaro azaraNa che ema nathI paNa temane cidAnaMdakaMdasvarUpa bhagavAna AtmAnuM zaraNa hoya che ema ahIM kahe che. juo, ahIM "zubhAcaraNarUpa karma' ema lIdhuM che. eTale ke jaDa paramANu je baMdhAya enI A vAta nathI. ahIM to "sukRta" eTale zubha AcaraNarUpa dayA, dAna, vrata, bhakti ityAdinA zubhabhAva ane "durita' eTale hiMsA, jUTha, corI, kuzIla, viSayavAsanA ityAdinA azubhabhAva-e beya bhAvano niSedha karIne munivaro niSkarma avasthArUpa pravarte che. eTale zuM? eno artha ema che ke zubhAzubharAgathI nivRtti pAmIne zuddhabhAvamAM-zuddhacaitanyasvabhAvamAM pravRtti kare che. aho ! Avo vItarAgano mArga parama addabhuta ane alaukika che! Avo mArga bIje kayAMya nathI; bIjA badhA mArga amArga che, viparIta mArga che. vedAnta ho ke sAMkhya ho, vaizeSika ho ke buddha ho, e koIe samyaka mArga jANyo ja nathI. A to jeNe eka samayamAM traNa kALa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 74 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 traNa lokane joyA che evA vItarAga sarvajJa paramezvaranI vANI dvArA pragaTa thayelo samyaka mokSamArga che. juo, azubha AcaraNanI jema zubha AcaraNa paNa baMdhanuM kAraNa hovAthI niSedhyuM che to pachI munivaro konuM zaraNa le? zuM pravRtti kare? to kahe che ke munivarone zubharAgarahita niSkarma avasthA thatAM teo aMdara atIndriya AnaMdarasathI bharelA amRtasvarUpa bhagavAna AtmAmAM ekAgratArUpa-ramavArUpa pravRtti kare che. "niSkarma avasthA pravartatA' ema bhASA che ne? niSkarma nAma (zubhAzubha) karmathI nivRtta evI avasthAmAM-eTale ke zuddha caitanyamaya arAgI pariNatimAM pravRtta thAya che. ahAhA..! munivaro pote zuddha caitanyaghana bhagavAna aMdara atIndriya AnaMdarasa-vItarAgarasa-zAMtarasathI bharyo paDayo che temAM pravRtta thAya che. lyo, A munivaronuM aMtaraMga pravartana che ane A ja mArga che. paMcamahAvrata ane nagnapaNuM e kAMI munipaNuM nathI; e to jaDarUpa bAhyaliMga che. samajANuM kAMI...? A to sonagaDhanuM che ema keTalAka kahe che? juo, A zAstra (-samayasAra) sonagaDhanuM banAveluM nathI paNa mahA samartha munivaranuM banAveluM che. 2000 varSa pUrve bhagavAna kuMdakuMdAcArya mahAna digaMbarAcArya thaI gayA emanuM banAveluM A zAstra che. tyAra bAda eka hajAra varSa pachI tenI TIkA AcArya amRtacaMdradeve karI che. e munivaro ema kahe che ke zubhabhAvathI nivRtti thatAM zuddhabhAvanI pravRttinuM munine zaraNa hoya che ane e ja (vAstavika ) zaraNa che, zubhabhAva kAMI zaraNa nathI. lyo, A muninuM karma nAma kArya che. are! Avo vItarAgano mArga choDIne jenuM citta pAMca indriyonA viSayomAM bhagavAna ane bhagavAnanI vANImAM (enA rAgamAM) rame che te cora che. 31 mI gAthAmAM sAkSAt arihaMta bhagavAna ane bhagavAnanI vANIne indriyanA viSayamAM gaNyA che. tyAM kahyuM che ke je koI AtmA A pAMca jaDa indriyo ane aMdara eka eka khaMDakhaMDarUpa bhAvendriya ane indriyanA viSayo-strI, kuTuMba, deza, deva-guru-zAstra ane emanI vANI-e sarvane jItIne eTale ke e sarvanuM lakSa choDI daIne potAnA zuddha caitanyamaya AtmAne anubhave che te jitendriya jina che. juo, A caitanyanI pravRttirUpa niSkarma pravartana munine zaraNa che. ahAhA..! kahe che-"niSkarma avasthA pravartatAM ""muna: vastu azaraNA: na satta'' munio kAMI azaraNa nathI;' arthAt temane zuddha caitanyaghanasvarUpa nija AtmAnuM zaraNa che. rAganuM zaraNa chUTuM ane bhagavAna AtmAnuM zaraNa temane prApta thayuM che. maMdiramAM pUjA vakhate cattAri zaraNuM bole che ne? arihaMtA zaraNe, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 75 siddhA zaraNe-ema bole che ne? bhAI ! e to badhI vyavahAranI vAto che. ahIM to nizcaya zaraNa zuM che enI vAta che. arihaMtAdinuM zaraNa levA jatAM to vikalpa UThe che ane e vikalpa zubharAga che; ane e zubharAga baMdhanuM kAraNa hovAthI sarvajJadevoe niSedhyo che. anaMtA jinabhagavaMtoe divyadhvani dvArA kahelI vAta A che. bhagavAna mahAvIra Adi tIrthakaro to mokSamAM padhAryA che ane siddhapade birAje che. paNa mahAvidehakSetramAM sImaMdhara Adi tIrthakaro atyAre sAkSAt birAje che. 500 dhanuSyano deha tathA koDa-pUrvanuM AyuSya che, arihaMtapade birAje che. temanI samosaraNasabhAmAM munivaro, svarganA indro, cakravartI, rAjAmahArAjAo, zrAvaka-zrAvikAo, siMha, vAgha ane sarpa ityAdi jIvo vANI sAMbhaLavA Ave che. te vANImAM bhagavAna je kahe che te A che. mahAna digaMbara saMta bhagavAna zrI kuMdakuMdAcArya tyAM sImaMdharanAtha pAse gayA hatA, ATha divasa tyAM rahyA hatA. ATha divasa bhagavAnanI vANI che ghaDI savAre, cha ghaDI bapore, cha ghaDI sAMje chUTe che te sAMbhaLI AgaLapAchaLanA vakhatamAM tyAMnA zrutakevaLIo sAthe carcA-vArtA karI ahIM bhAratamAM pAchA AvIne A zAstro banAvyAM che. emAM A bhagavAnano saMdeza che ema kahe che zuM kahe che? ke azubha AcaraNanI jema zubha AcaraNarUpa karmano niSedha karavAmAM AvatAM munio kAMI azaraNa thaI jatA nathI. A paMcAcAra-jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra, vIryAcAra-e zubhAcArano niSedha thaI jatAM munio zuM AcaraNa pALaze ema azaraNa thaI jatA nathI; paraMtu aMdara nirmaLAnaMdano nAtha saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmA je trikALa birAje che tenA jJAnamAM AcaraNa karavuM. tenA zraddhAnamAM AcaraNa karavuM. enI sthiratAmAM AcaraNa karavuM, icchA nirodharUpa AnaMdamAM AcaraNa karavuM ane vIryanI zuddhatAnI racanAmAM AcaraNa karavuM-A pramANe atIndriya AnaMdanI ramaNatArUpa paMcAcAra teo pALatA hoya che. AvuM niSkarma avasthArUpa svarUpanuM AcaraNa munione hoya che tethI teo azaraNa nathI. ahAhA...! munidazA-cAritranI dazA koI alaukika hoya che! munivaro bahAramAM vastrathI rahita ane aMdara rAganA vikalpathI rahita zuddha caitanyanA dhyAnamAM magna thaIne AnaMdarUpI amRtanA ghUMTaDA pItA hoya che. jema koI zeraDIno mITho rasa gaTaka-gaTaka ghUMTaDA bharI-bharIne pIe tema A dharmI puruSo aMtaramAM atIndriya AnaMdano rasa gaTaka-gaTaka ghUMTaDA bharIbharIne pIe che. temane emAMthI bahAra nIkaLavuM goThatuM nathI. aho ! dhanya e cAritradazA! A dharma ane A cAritradazA che ane ene ahIM niSkarma avasthAmAM pravartana kahyuM che. have kahe che-"talA' jyAre niSkarma avasthA pravarte che tyAre "jJAne prativaritama Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 76 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 jJAnama di' jJAnamAM AcaraNa karatuM-ramaNa karatuM-pariNamatuM jJAna ja "pasi' te munione zaraNa' zaraNa che. lyo, A AcaraNa ane A zaraNa. jJAnAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAmAM caravuM-ramavuM te AcaraNa ane zaraNa che. bhAI ! zubhabhAvarUpa AcaraNa che e to jhera che, kemake te amRtasvarUpa bhagavAna AtmAthI viruddha che ane baMdhanuM sAdhana che. tethI munio zubhAcaraNarUpa karmano niSedha karIne aMtaramAM nirvikalpa AnaMdarUpI amRtanuM vedana kare che. A ja muninuM sAcuM AcaraNa che. vAta AkarI paDe, paNa thAya zuM bApuM? AnI samajaNa ane enuM zraddhAna prathama karavuM paDaze, anubhava to pachI thaze ane aMdara sthiratArUpa cAritranI vAta to e pachInI che. aho ! muninI cAritradazA-anubhavanI sthiratArUpa dazA koI alaukika che. TIkAkAra padmaprabhamaladhArideve niyamasAramAM eka kaLazamAM (kaLaza 253) tyAM sudhI kahyuM che ke-atIndriya AnaMdamAM jhUlatA-ramatA evA muni ane sarvajJa-vItarAgadevamAM je aMtara-taphAvata jue che te jaDa che. ahA ! AvI vItarAgI AnaMdamaya cAritra dazA che. samayasAra nATakamAM banArasIdAse kahyuM che ke-muni je potAnA (-AtmAnA) AnaMdamAM rame che e enuM mokSamArgarUpa AcaraNa che, paNa ene je paMcamahAvratAdino vikalpa UThe che te jagapaMtha che (saMsAramArga che). bhAI ! cAritradazA e aMtaranI cIja che. to banArasIdAsa ane ToDaramala adhyAtmanI bhAMga pIne nAcyA hatA ema loko kahe che te zuM che? lokone adhyAtmatattvanI khabara nathI ane ekalA zubhabhAvamAM dharma che ema mAne che tethI teo game te kahe. are! svabhAvane choDIne zubhAbhAvanI lAlacamAM phasAI rahelA teo paribhramaNanA paMthe che. ahIM kahe che bhagavAna! tane khabara nathI. tuM zivanagarIno rAjA anaMtaguNanI khANa prabhu caitanyaratnAkara cho. emAM ekAgra thatAM eka eka guNanI anaMta nirmaLa paryAyo nIkaLe evI tArI cIja che. AvA anaMta guNa-ratnothI bharelo prabhu tuM AtmA cho. have be sarakhAInI bIDI pIve tyAre to bhAI sAhebane pAyakhAnAmAM dasta utare, AvAM jenAM apalakSaNa ene kahIe ke tuM caitanyaratnAkara cho te ene gaLe kema utare? are! zubhabhAvanI Adata paDI gaI che tene pote caitanyaratnAkara che e kema bese? ahIM kahe che-bhagavAna AtmA caitanyanA ratnono samudra che. emAM ekAgra thaIne AcaraNa karatAM-ramaNatA karatAM vItarAgI AnaMdano anubhava karanArA munione potAnA AtmAnuM zaraNa che. ahAhA...! rAgano niSedha karIne aMtaramAM DUbI jatA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 77 munivarone nija zuddhAtmA ja zaraNa che. arahaMtA zaraNe, siddhA zaraNe e to vyavahArathI zaraNa kahevAmAtra che. vItarAgano mArga nivRtti mArga che. rAgathI nivRtti thAya che ne? tathApi zuddhamAM pravRttinI apekSAe tene pravRttipaNuM paNa kahe che. pote zuddha cidAnaMdaghanasvarUpa zivasvarUpa prabhu zivapurIno rAjA che. emAM AcaraNa karatA thakA munione eka jJAna ja zaraNa che. jJAna eTale zAstrajJAna ema nahi; zAstrajJAna to bhedarUpa vikalpajJAna che. ahIM to jJAnamAM (-svabhAvamAM) AcaraNa karatuM, ramaNa karatuM jJAna ja zaraNa che ema kahyuM che. "jJAna di' ema kahyuM che ne? juo, A ekAMta (samyaka ekAnta) kIdhuM che. matalaba ke rAga zaraNa nathI. kathaMcita jJAna zaraNa ane kathaMcit rAga zaraNa ema nathI. jJAnamAM AcaraNa karatuM jJAna ja munione zaraNa che. have kahe che: te' teo "tatra niratA:' te jJAnamAM lIna thayA thakA "parama samRtama' parama amRtane "svayaM vindanti' pote anubhave che-AsvAde che. "svayam' eTale rAganI apekSA vinA, vikalpanI apekSA vinA sAdhaka parama amRtane AsvAde che. vyavahAraratnatrayano zubharAga hato tethI amRtano svAda Ave che ema nathI. zuM kaLaza che! gajaba cIja che, bhAI ! eka kaLazamAM to badho sAra bharI dIdho che! prANI (-jIva) bahAranI pravRttimAM eTalo badho rokAI gayelo rahe che ke tene saMsAranA azubhabhAvathI nivRtti maLatI nathI. basa, Akho divasa dhaMdho-vepAra, karavo strI-parivAranuM poSaNa karavuM ane saune rAjI rAkhavA ityAdi pApanA kAryomAM gALe che. emAMya pAMca-pacAsa lAkha ke karoDa-be karoDanI saMpatti thaI jAya to pUchavuM ja zuM? emAM ja khuza khuzAla thaIne rahe ane bicAro navaro ja na paDe. pachI ene zubhabhAva paNa kayAMthI thAya? ane jyAM zubhabhAva ja thato nathI ane enAthI nivRttinI to vAta ja kyAM rahI? e to saMsAranA-paribhramaNanA paMthe ja che. e paribhramaNano paMtha bahu Akaro che, bhAI ! ahIM have bIjuM kahe che. ahIM kahe che-devadarzana, gurupUjA, dAna, tapa, saMyama, svAdhyAya Adi je zubhabhAvarUpa AcaraNa che te paNa rAga che, baMdhanuM kAraNa che, saMsAranuM kAraNa che. ane je ene dharmarUpa jANe ane mAne te mithyAdaSTi che ane te paNa saMsAraparibhramaNanA paMthe che; samajANuM kAMI? to samakitIne paNa te Avazyaka karma to hoya che? hA, pUrNa vItarAga na thAya tyAM sudhI svabhAvanAM dRSTi-anubhava hovA chatAM samakitIne paNa zubhabhAvarUpa AcaraNa hoya che. paNa ene e baMdhanuM kAraNa jANe che. (ane kramazaH teno niSedha karIne te aMtaramAM ugra puruSArtha karIne zuddhi vadhArato jAya che). Avo mArga che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 78 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kahyuM ne ke "parama" amRtama svayaM vindanti' svayaM eTale paranI apekSA vinA potAthI parama AnaMdarUpa amRtano anubhava kare che. juo, A munipaNuM che. "parama amRta" kahyuM ne? atIndriya AnaMdano anubhava thavo e parama amRta che. munivaro parama AnaMdarUpa amRtano anubhava kare che te emanuM AcaraNa (-cAritra) che. zubhAcaraNane niSedhyuM to bIjuM kAMI sAdhana rahyuM nahi ema ja koI kahe to e barAbara nathI. aMtara cidAnaMdasvarUpamAM AcaraNa karatuM, rAgathI bhinna paDeluM jJAna parama AnaMdarUpI amRtano je anubhava kare che te sAdhana che, zaraNa che. munio emAM rahe che. juo, A munipaNuM, A cAritra ane A mokSanuM sAdhana che. ahAhA...! munivaro parama amRtano svAda le che! A ghIno ane sAkarano svAda che e caitanyano svAda nathI ane e (-svAda) jIvane Ave che ema paNa nathI. e to jaDa che. A mIThuM, mahesUba ane rasagullAMno svAda che e to jaDano che, ajIva che ane bhagavAna AtmA rUpa, rasa, gaMdha, sparza vinAnI cIja che. AvA arasa ane arUpI jIvane rUpI ajIvano svAda hoya nahi. paraMtu te samaye ene jANatAM A ThIka che evo je rAga kare che e rAgano svAda jIvane Ave che. strInA saMyogamAM strInA viSayano svAda jIvane Avato nathI, kemake strInuM zarIra to hADa-mAMsa-rudhira-cAmaDAnuM baneluM jaDa che, ajIva che. paNa A ThIka che evo je jIva rAga kare che e rAgano ene svAda Ave che. paraMtu e rAgano svAda jherano svAda che bhAI ! e du:kharUpa che, ane dharmIne AtmAmAM parama AnaMdano svAda Ave che, ane e sukhano svAda che. ahIM "parama amRtane anubhave che' ema kahyuM che e muninI pradhAnatAthI kahyuM che. pracura svasaMvedana kahevuM che ne! pAMcamI gAthAmAM Ave che ke munine pracura svasaMvedana hoya che, cothe guNasthAne svasaMvedana che paNa e jaghanya che, alpa che. pAMcame zrAvakane vizeSa AnaMda che ane chadde munirAjane pracura svasaMvedana che. jeTalo svasaMvedanarUpa AnaMdano svAda che teTaluM AcaraNa che. aho! aMdara cidAnaMdamaya trilokInAtha bhagavAna AtmAmAM ekAgra thatAM-ramatAM-jAmatAM je parama amRtasvarUpa AnaMdano svAda Ave enuM nAma AcaraNa ane munipaNuM che. sarvajJadevanI divya dazanAmAM ane sarvajJadevanA zAstramAM-paramAgamamAM A AvyuM che. * kaLaza 104: bhAvArtha uparanuM pravacana * sukRta ke duSkRta-banneno niSedha karavAmAM Avyo che to pachI munione kAMI paNa karavAnuM nahi rahevAthI teo munipaNuM zAnA Azraye, zA AlaMbana vaDe pALI zake ? " Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 79 juo, hiMsA jUTha, corI, viSayavAsanA ane krodha, mAna Adi duSkRta eTale azubha AcaraNa ane dayA, dAna, vrata, tapa, zIla, saMyama Adi sukRta eTale zubha AcaraNa-e sarvano niSedha karyo to munione zuM karavAnuM rahyuM? paMca mahAvrata, pAMca samiti, traNa gupti, aThThAvIsa mUlaguNa ityAdi zubhAcaraNano e dharma nathI ema niSedha karyo to pachI munio zAnA Azraya munidharma pALe?Ama koIne zaMkA thAya to tenuM samAdhAna AcAryadave karyuM che ke - sarva karmano tyAga thaye jJAnanuM mahA zaraNa che.' juo, A munidharma kahyo. ahAhA..! trikALa jJAnasvarUpa paramAtmasvarUpa bhagavAna AtmA pote che emAM lIna thavuM e jJAnanuM mahAzaraNa che. arthAta AtmA sadAya zuddha vItarAgasvabhAvI vastu che enuM ja munione zaraNa che ane e ja dharma che. ahA! A aThThAvIsa mUlaguNa, pAMcamahAvrata Adi zubhAcaraNa jo dharma nathI, cAritra nathI ema kahyuM to have zuM karavuM? to kahe che bhagavAna! sAMbhaLa. aMdara caitanyamUrti jJAyakabhAvasvarUpa, nityAnaMda-sahajAnaMdasvabhAvI mahAprabhu parama padArtha trikALa vidhamAna astipaNe virAjamAna che, enuM zaraNa le; e zaraNa che. ahAhA..! munivaro je pariNati dvArA svabhAvanI daSTi ane lInatA-ramaNatA kare che te vItarAgI pariNatine eka mAtra zaraNa trikALI zuddha Atmadravya ja che. potAnI trikALI dhruva vastu je saccidAnaMda, pUrNAnaMda, sahajAnaMda, aNakarAyela (-akRtrima) sahajatmasvarUpa avinAzI anaMtaguNadhAma sadAya aMdara paDelI che eno Azraya karIne emAM lIna thavuM e ja zaraNa che. Avo vItarAgano mArga lokapaddhatithI sAva judo che bhAI ! "sarva karmano tyAga thaye jJAnanuM mahAzaraNa che." ahIM jJAna eTale vikalpathI rahita nirvikalpa trikALI AtmasvabhAva saccidAnaMdasvabhAva, sat nAma zAzvata jJAna ane AnaMda jeno svabhAva che te AtmA munine zaraNa che, AvA AtmAnA AzrayathI munine je samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa anAkuLa AnaMdano svAda Ave che te zaraNa che, te munidharma che. dharma to ene kahIe ke jemAM AtmAnA atIndriya AnaMdarasanuM vadana hoya. je zubhAzubha bhAva che te karmasa che; eno svAda jherano svAda che. zuddhanI apekSAe bane jhera che. azubha tIvra ane zubha maMda jhara; paNa che ane jhera. tethI banneno niSedha karyo che. eka zuddha caitanyaghanasvarUpa AtmAmAM lInatA karavI e ja amRtasvarUpa AnaMdano svAda che ane e dharma che. jhINI vAta che bhAI ! gAthA 151 mAM Avaze ke paramArtha-parama padArtha, mahApadArtha anAdianaMta saccidAnaMdamaya nityAnaMdamaya prabhu AtmA ja zaraNa che. emAM jhukI jatAM AnaMdarasano anubhava Ave che ane evo anubhava ja paramArtha munipaNuM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 80 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 be hajAra varSa pahelAM A zabdarUpa zAstra banyuM che; ane eka hajAra varSa pahelAM enI TIkA thaI che. temAM bhagavAna kuMdakuMdAcArya digaMbara saMta mahA munirAja muni kone kahIe, munipaNuM zuM cIja che enI vAta kare che. kahe che-puNya ane pApanA vikalpane maTADatAM-niSedhatAM jemAM potAnA zuddha caitanyasvarUpanA atIndriya AnaMdanA rasano jaghanya-thoDo svAda Ave evo anubhava te samyagdarzana che. kahyuM che ne ke rasa svAdata sukha upajai anubhava tAko nAma." tathA potAnA jJAnAnaMdasvabhAvI bhagavAnanuM (-AtmAnuM) AnaMdarasanA anubhavathI yukta je pracura svasaMvedana che te munipaNuM che. munipaNAmAM potAnI nirmaLa pariNatine vastusvabhAvanuM zaraNa ( -Azraya) raheluM che. tathA e nirmaLa paryAya paNa zaraNa che. prazna:- e beya zaraNa kema hoya? uttara:- nirmaLa paryAya bhagavAna AtmAnuM zaraNa grahaNa kare che ne? tethI AtmA zaraNa che. tathA rAga zaraNa nathI ema kahyuM tyAM nirmaLa pariNatinuM zaraNa che ema kahevAya. vAstavamAM to paryAyane dhruva AtmA ja zaraNa che. samajANuM kAMI...? gAthA 71 mAM AvI gayuM che ke vastunuM svabhAvarUpa pariNamana e vastu che. bhagavAna AtmAno jJAna ane AnaMdano svabhAva che. enA e svabhAvarUpa pariNamana vastu kahetAM AtmA che. tyAM kahyuM che ke-"A jagatamAM vastu che te svabhAvamAtra ja che, ane "sva" nuM bhavana (-pariNamana thavuM) te svabhAva che.'' kemake svanA pariNamanamAM svabhAvanuM bhAna thayuM ke vastu AvI che. mATe svanuM pariNamana te svabhAva che. "mATe nizcayathI jJAnanuM thavuM-pariNamavuM te AtmA che.'' juo zuddharUpe pariNamavuM e ja AtmA che ema kahe che. bApu! mArga Avo bahu jhINo che. janmamaraNa rahita to eka vItarAgabhAvathI ja thavAya che. e vItarAgabhAva apUrva che. are! jemane A sAMbhaLavA maLatuM nathI te bicArA zuM kare? jenA jJAnamAM rAga Adi jaDa cIjonuM bhAna thAya che te jANavAvALo caitanya mahAprabhu che. tenAmAM je paranuM jJAna thAya che te potAnuM svasvarUpa che; parane jANanAruM jJAna kAMI parasvarUpe thaI jatuM nathI. have AvuM ja jANe-samaje nahi te bicArA zuM kare? svabhAvathI viruddha puNya-pApanA bhAvarUpe pariName, krodhAdirUpe pariName. rAganI ruci ane nija caitanyasvarUpanI aruci te krodha che. arere! krodhAdirUpe pariNamatA teo cAragatirUpa saMsAramAM anaMtakALa rakhaDa che. AtmAnuM svabhAvapaNe (-jJAnapaNe ) pariNamavuM thavuM e AtmA che ane e zaraNa che, dharma ahIM kahe che-"jJAnamAM (-AtmAmAM) lIna thatAM sarva AkuLatAthI rahita paramAnaMda (-paramAmRta)no bhogavaTo hoya che." A sAcuM munipaNuM che. "eno svAda Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-150 ] [ 81 jJAnI ja jANe che.' arthAt AvuM atIndriya AnaMdanuM-parama amRtanuM vedana eka jJAnIne ja hoya che. ajJAnIne enI khabara nathI eTale maMDI paDe bahAranAM vrata pALavA, tapa karavA, upavAsa karavA. paNa bhAI ! e badhuM AcaraNa AkuLatA ane duHkha che ane saMsAranA paribhramaNanuM kAraNa che. tyAre keTalAka kahe che-sonagaDhavALA nizcayanI ja vAta kare che, vyavahAra to kahetA ja nathI; ema ke vyavahArathI nizcaya thAya ema kahetA nathI. temane kahIe chIe ke A 2000 varSa pahelAM bhagavAna kuMdakuMdAcArya banAveluM zAstra che. emAM zuM kahyuM che? ke dharma ene kahIe ke jemAM puNya-pApanA AcaraNanI ke AkuLatAnI gadheya nathI. A to nAstithI vAta che. atithI zuM che? ke atIndriya parama padArtha jJAnAnaMda svarUpa je potAno bhagavAna AtmA che temAM lIna thayelI paryAyamAM atIndriya AnaMdano je bhogavaTo thayo e munipaNuM che, dharma che, cAritra che, mokSano mArga che. ahAhA...! jeNe anubhavamAM AtmA lIdho che tene khabara paDe ke A parama AnaMdano-amRtano svAda zuM che? bIjA rAgI-kapAyI jIva zuM jANe ? kahyuM che ne ke-"khAkharAnI khIsakolI sAkarano svAda zuM jANe ?' kaSAyI jIva karmane ja sarvasva jANI, mukhyapaNe vrata, tapa Adi puNyabhAvane sarvasva jANI emAM ja tadrupa thaI rahyo che. paraMtu tethI ene kaSAyano-jherano ja svAda Ave che, jJAnAnaMdano svAda Avato nathI. ahAhA..! AtmA pUrNAnaMdano nAtha prabhu atIndriya AnaMdanA rasathI bharapUra che. jema sakkarakaMdane lAla chAla vinA juo to te ekalo sAkarano (-mIThAzano ) piMDa che tema bhagavAna AtmA zubhAzubhakarmathI rahita, puNya-pApanA vikalpathI rahita parama atIndriya AnaMdano piMDa che. e AnaMdakaMdasvarUpamAM caravuM ane ramavuM ane parama AnaMdamaya pariNatino bhoga karavo enuM nAma dharma ane munipaNuM che. bhAI ! saMsArathI mukta thavAno A ja upAya che. lokone kaThaNa paDe eTale rADo pADe ke A nizcaya che, nizcaya che; paNa bhAI ! nizcaya che e ja satya che, yathArtha che ane vyavahAra to upacAra che. vyavahAra to laukika kathanamAtra che. dravyasaMgrahamAM Ave che kevyavahAra che e laukika che ane bhagavAna AtmA paramArtha nizcaya vastu che te lokottara che. AtmA caitanya mahAprabhu cidAnaMdanI gAMTha che. jema ratnanI gaThaDI hoya ane khole to ratna nIkaLe tema jJAnAnaMdaratnanI gAMTha prabhu AtmAne khole eTale rAganuM etva choDIne svabhAvamAM ekatva kare to te khulI jatAM emAMthI jJAna ane AnaMda pragaTa thAya che. A jJAnAnaMdanA svAdane ajJAnI jANato nathI. dayA, dAna, bhakti Adi kaSAya-bhAvamAM lIna kaSAyI jIvo akaSAyasvabhAvI jJAnAnaMdasvarUpanA svAdane kema jANe? jema Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 82 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 maracAnA jIva maracAmAM ghara banAvIne maracAmAM rahe che (maracAmAM jema bAcakAM thaI jAya che), tema ajJAnI kaSAyI jIva kaSAyamAM ghara banAvIne kaSAyamAM rahe che. ene AtmA potAnuM jJAnAnaMdasvarUpa ghara che evI kayAM khabara che? e to puNya-kriyAomAM (-kriyAkAMDamAM) potAnuM sarvasva mAnI emAM ja lIna rahe che tethI te jJAnAnaMdano svAda jANato nathI. [ pravacana naM. 21ra zeSa thI 214 cAlu * dinAMka 25-10-76 thI ra7-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-151 atha jJAnaM mokSahetuM sAdhayati paramaTTho khalu samao suddho jo kevalI muNI nnaannii| tamhi TThidA sahAve muNiNo pAvaMti NivvANaM / / 151 / / paramArthaH khalu samayaH zuddho yaH kevalI munirjnyaanii| tasmin sthitAH svabhAve munayaH prApnuvanti nirvaannm|| 151 / / have, jJAna mokSanuM kAraNa che ema siddha kare che: paramArtha che nakkI, samaya che, zuddha, kevaLI, muni, zAnI che, evA svabhAve sthita munio mokSanI prApti kare. 151. gAthArthaH- [va7] nizcayathI [1] je [paramArtha: ] paramArtha (parama padArtha ) che, [ samaya: ] samaya che, [ zuddha: ] zuddha che, [ revatI ] kevaLI che, [ muni ] muni che, [ jJAnI ] jJAnI che, [ tasmina svamAve] te svabhAvamAM [ricatA: ] sthita [muna:] munio [nirvAnaM] nirvANane [ prAnuvatti] pAme che. TIkAH- jJAna mokSanuM kAraNa che, kema ke jJAna zubhAzubha karmonA baMdhanuM kAraNa nahi hovAthI tene e rIte mokSanuM kAraNapaNuM bane che. te jJAna, samasta karma Adi anya jAtiothI bhinna caitanya-jAtimAtra paramArtha (-parama padArtha) che-AtmA che. te (AtmA) ekIsAthe (yuga56) ekIbhAve (ekatvapUrvaka) pravartatAM evAM je jJAna ane gamana (pariNamana) tesvarUpa hovAthI samaya che, sakaLa nayapakSothI amilita (amizrita) evA eka jJAnasvarUpa hovAthI zuddha che, kevaLa citmAtra vastu svarUpa hovAthI kevaLI che, phakata mananamAtra (jJAnamAtra) bhAvasvarUpa hovAthI muni che, pote ja jJAnasvarUpa hovAthI jJAnI che, "sva" nA bhavanamAtrasvarUpa hovAthI svabhAva che athavA svataH (potAthI ja ) caitanyanA bhavanamAtra svarUpa hovAthI saddabhAva che (kAraNa ke je svataH hoya te sat-svarUpa ja hoya che. A pramANe zabdabheda hovA chatAM vastubheda nathI (-nAma jAdAM judAM che chatAM vastu eka ja che ). bhAvArtha:- mokSanuM upAdAna to AtmA ja che. vaLI paramArthe AtmAno jJAnasvabhAva che; jJAna che te AtmA che ane AtmA che te jJAna che. mATe jJAnane ja mokSanuM kAraNa kahevuM yogya che. * bhavana hovuM te. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 84 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 samayasAra gAthA 151 : mathALuM have, jJAna mokSanuM kAraNa che ema siddha kare che: * gAthA 151 : TIkA uparanuM pravacana * jJAna mokSanuM kAraNa che, kemake jJAna zubhAzubha karmonA baMdhanuM kAraNa nahi hovAthI tene e rIte mokSanuM kAraNa paNuM bane che." jJAna mokSanuM kAraNa che eTale zuM? eTale aMdara je zuddha caitanyasvarUpa bhagavAna AtmA che enAM jJAna-zraddhAnI AdirUpa je nirmaLa pariNati thAya te mokSanuM kAraNa che. ahAhA...! aMdara cidAnaMdamaya parama pavitra bhagavAna paDelo che temAM daSTi ane lInatA karavAthI paryAyamAM je nirvikalpa jJAna ane AnaMdano svAda Ave te mokSanuM kAraNa che. juo, samyagdarzana thayA pachI paNa dharmI jIvane bhakti, pUjA, jAtrA AdinA zubhabhAva Ave che, paNa e sarva zubhabhAva jJAnInI dRSTimAM heya che. AtmAnA AnaMdano svAda Avyo che evA dharmI jIvane upayoga aMtaramAM lIna na rahI zake tyAre azabhathI bacavA tene zubha 2 che, paNa te zubhAcaraNane AdaraNIya ane mokSanuM kAraNa jANato nathI. (e to svasammukhatAno puruSArtha ugra karIne kramazaH zubhane paNa TALato ja jAya che ). AvI vAta che. are bhAI ! Avo manuSyabhava maLyo ane vItarAgamArganA saMpradAyamAM janma thayo tyAre paNa A mArga nahi samaje to bhavano abhAva kema thaze? (nahi thAya). bhavaparaMparA to tane anAdithI che. cAhe naraka ho ke svarga ho, badhAya bhava duHkharUpa che. jJAna ja mokSanuM (parama sukhanuM) kAraNa che; kemake jJAna zubhAzubha karmonA (bhAvanA) baMdhanuM kAraNa thatuM nathI. je zubhAzubhabhAva baMdhanA kAraNa che te jJAnamAM nathI. tethI zuddha AtmAnA avalaMbanathI je puNyapAparahita nirmaLa zuddha pariNati pragaTa thAya che e baMdhanuM kAraNa nathI. juo, A asti-nAsti karyuM. jJAna mokSanuM kAraNa che ane te zubhAzubha karmonA baMdhanuM kAraNa nathI. jJAna baMdhanuM kAraNa nathI tethI tene e rIte mokSanuM kAraNa paNuM bane che. A bhagavAna AtmA jANavA-dekhavAnA ( jJAtA-daSTA) svabhAvavALo che. enA jJAna-zraddhAnapaNe pariNamana thavuM e AtmAnuM pariNamana che ane e pariNamana mokSanuM kAraNa che, kemake baMdhanA kAraNathI rahita che. arthAt emAM aMza paNa baMdhananuM kAraNa nathI. gaMbhIra vAta che bhAI ! baMdhabhAvamAM aMze paNa mokSamArga nahi ane mokSamArgamAM baMdhano aMzamAtra paNa nahi. zuddha caitanyasvabhAvanAM jJAna, zraddhAna ane ramaNatA e caitanyanI jJAnasvabhAvarUpa pariNati che ane te mokSanuM kAraNa che. kema? to kahe che ke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-151 ] [ 85 baMdhanuM kAraNa je zubhAzubha karma teno emAM abhAva che ane tethI ene (-jJAnane) mokSanuM kAraNapaNuM bane che. Ama bhagavAna jJAnAnaMda svabhAvanAM daSTi, jJAna ane ramaNatA e eka ja mokSanuM kAraNa che. to vyavahAra mokSamArga paNa che ema Ave che ne? eno khulAso karyo che ne mokSamArgaprakAzakamAM; ke- "mokSamArga to be nathI paNa mokSamArganuM nirUpaNa be prakArathI che. jyAM sAcA mokSamArgane mokSamArga nirUpaNa karyo che te nizcaya mokSamArga che tathA jyAM je mokSamArga to nathI paNa mokSamArganuM nimitta che vA sahacArI che tene upacArathI mokSamArga kahIe te vyavahAra mokSamArga che.'' vaLI tyAM kahyuM che ke "sAcuM nirUpaNa te nizcaya ane upacAra nirUpaNa te vyavahAra mATe nirUpaNanI apekSAe be prakAre mokSamArga jANavo, paNa eka nizcaya mokSamArga che tathA eka vyavahAra mokSamArga che ema be mokSamArga jANavA mithyA che.'' lyo, A vAta che; nizcaya mokSamArga eka ja mokSanuM kAraNa che. have kahe che-"te jJAna, samasta karma Adi anya jAtiothI bhinna caitanya-jAti-mAtra paramArtha (-parama padArtha) che-AtmA che.' zuM kahyuM? ke puNya-pAparUpa je samasta karma te anya jAti che ane enAthI bhinna eka caitanyajAtimAtra paramArtha-parama padArtha bhagavAna AtmA che. "paramo' ema paheluM pada che ne! nizcayathI paramArtha kahetAM parama padArtha paramAtmasvarUpa prabhu AtmA che te caitanyajAtimAtra che; ane enuM caitanyarUpa pariNamana e mokSanuM kAraNa che ane te paramArtha che. ahAhA...! A nizcaya e eka ja satya che, vyavahAra asatya che. 11 mI gAthAmAM AvyuM ne ke-"vyavahAro amUlyo mUlyo sivo suddhAgo'' trikALI vastu, nityAnaMda, cidAnaMda, prabhu, vikArathI rahita, eka samayanI paryAyathI rahita, bhagavAna paramAnaMdano nAtha parama padArtha bhUtArtha che te zuddhanaya che ane te ekanA Azraye ja samyagdarzana thAya che; vyavahAraabhUtArthanA Azraye nahi. samajANuM kAMI....? viddha-janabodhaka "mAM khUba lIdhuM che ke vyavahAra sAdhaka ane nizcaya sAdhya; paNa e to vyavahAranayathI kathana che. tyAM pUrva paryAyane sAdhaka kahI che, mokSanuM kAraNa kahI che paNa e to badhuM vyavahAranayanuM kathana che. kharekhara to trikALI zuddha je dravyasvabhAva te ekane Azraye ja mokSa thAya che. chatAM pUrvavartI paryAyane mokSanuM kAraNa kahevuM e vyavahAra che. nizcaya mokSamArganI paryAyane mokSanuM kAraNa kahevuM e paNa vyavahAra che. mokSanuM-mokSanI paryAyanuM vAstavika paramArtha kAraNa to dravyasvabhAva che. to ema zA mATe kahyuM? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 86 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 samAdhAna ema che ke mokSa thavA pahelAM pUrvavartI paryAya zuM hatI te batAvavA sAru pUrvanI (mokSamArganI) paryAyane uttara paryAya (mokSa) nuM kAraNa kahe che. bAkI pUrva paryAya je vyayarUpa - abhAvarUpa che enAthI mokSarUpa uttaraparyAyano utpAdarUpa bhAva kevI rIte thAya? (na ja thAya ). eTale pUrva paryAya uttara paryAyanuM kharekhara kAraNa nathI, paNa pUrva paryAyanuM jJAna karAvavA ene vyavahArathI kAraNa kahevAmAM Ave che. aho! jainadarzananI A koI addabhuta syAdvAda zailI che! "cAt' eTale koI apekSAe, "vAda' kahetA kathana-ema koIne koI apekSAe kathana karanArI A syAdvAda zailI parama AzcaryakArI ane samAdhAnakArI che. bhAI ! je nayathI kathana hoya ene yathArtha samajavuM joie. zAstranA artha karavA mATe pAMca bola Ave che ne? zabdArtha, jayArtha, AgamArtha, matArtha, ane bhAvArtha. zabdano artha karavo te zabdArtha, A vyavahAranayanuM kathana che ke nizcayanayanuM e nakkI karI samajavuM te nayArtha, A AgamanuM vAkaya che ema jANavuM te AgamArtha, A anyamatano kaI rIte niSedha kare che e samajavuM te matArtha ane enuM tAtparya zuM che e jANavuM te bhAvArtha. Ama pAMca rIte vAkayano artha nakkI karavo te sUtra-tAtparya, ane zAstra-tAtparya vItarAgatA batAvyuM che. anubhava prakAzamAM Ave che ke-sUtra tAtparya sAdhaka che ane zAstratAtparya (vItarAgatA) sAdhya che. zAstranuM tAtparya vItarAgatA che; te sAdhya che ane sUtratAtparya sAdhaka che. matalaba ke je gAthAsUtra cAlatuM hoya tenA artha uparAMta temAMthI zAstranA tAtparyarUpa vItarAgatA kADhavI joIe. e vItarAgatA kema thAya? to kahe che-paranI nimitta, rAga ane paryAyanI upekSA karIne svanI-trikALa cidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmadravyanI apekSA kare tyAre vItarAgatA utpanna thAya che. nimitta, rAga ke paryAyanA lakSa vItarAgatA thatI nathI. tethI svanI apekSA ane paranI upekSA jemAM thAya te zAstra-tAtparya che. have AvI vAta samajavAno vakhata kone che? ene evI nivRtti kayAM che? Akho di vepAra Adi pApanA dhaMdhA kare, be traNa kalAka bAyaDI-chokarA sAthe ramatamAM jAya, be kalAka khAvAmAM jAya ane cha-sAta kalAka UMghamAM jAya. have AmAM ene kayAM navarAza maLe? paNa A badhAmAM AtmAnuM zuM che bhAI ? arere! enuM zuM thaze? A kALe jo nahi samaje to ke di samajaze prabhu! Avo avasara kayAM maLaze? zrI ToDaramalajIe to kahyuM che ke "saba avasara A cukA hai"--badho avasara AvI maLyo che. ahA ! sAcI jinavANI sAMbhaLavAno yoga maLyo tyAM sudhI to tuM AvI gayo cho. mATe huM bhAI ! tuM aMtardaSTi kara ane jyAM A AtmA bhagavAna svarUpe pote virAjI rahyo che tyAM jo. ahIM je parama padArtha kahyo te nizcayathI saccidAnaMdasvarUpa pote paramAtmA che ane enA avalaMbanathI je pariNati thAya e mokSanuM kAraNa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-151 ] | [ 87 have kahe che-"te (AtmA) ekIsAthe (yuga5) ekIbhAve (ekatvapUrvaka) pravartatAM evAM je jJAna ane gamana (pariNamana ) tesvarUpa hovAthI samaya che." AtmA eka samayamAM ekIbhAve pravartamAna che. ekIbhAve pariName che eTale ecpaNe-jJAnapaNe pariName che. arthAt puNya-pApanA vikalpapaNe nahi paNa zuddha caitanyanI vItarAga pariNatie pariName te AtmA nAma samaya che. AvI vAtaH have bahAranI vAto hoMza Ave, harakha Ave, lAkha-pAMca lAkha kharce, gujaratha calAve ane ghaNI ho-ho (vikalpanI dhamAla) kare; tathA duniyA paNa bhAre kAma, bhAre kharca karyA ema prazaMsA kare; paNa bhAI e badhI pravRttimAM to vikalpanI rAganI vAta che. e kAMI AtmAnI cIja nathI. ahIM to kahe che ke jJAnanA ekatvapaNe pariName te samaya che ane te jJAnanuM je nirmaLa pariNamana che te mokSanuM kAraNa che. jJAnane samaya kahe che. samaya eTale sam+aya-samyak prakAre jJAnanuM pariNamana kare, AnaMdanuM pariNamana kare ane ekIsAthe ekarUpe pravartamAna anaMtaguNonuM pariNamana kare te samaya nAma AtmA che. e AtmAnA Azraye puNya-pApanA vikalpathI rahita je nirmaLa vItarAgI pariNati utpanna thAya te jJAna mokSanuM kAraNa che. samaya eTale sam+aya. jJAnanuM sam'-ekIsAthe "aya" eTale jANavuM ane pariNamavuM te svarUpa hovAthI jJAna samaya che. A mokSamArganI dazA (-paryAya )nI vAta che. ahIM samaya eTale dravya nahi, paryAya samajavI. zuddha caitanyavahu trikALa che te samaya che ane tenA Azraye jJAnanuM jJAnapaNe je nirmaLa pariNamana che te paNa samaya che, ane te mokSanuM kAraNa che. temAM baMdhanuM kAraNa je zubhAzubha karma te nathI mATe te mokSano upAya che. Ane parama padArtha kahevAya che. AtmA pote parama padArtha paramAtmA che ane enuM jJAnarUpa pariNamana je mokSanA upAyabhUta che te paNa parama padArtha che. zubhAzubha bhAva parama padArtha nathI. lyo "paramaTTo pahelo bola, ane "samao" bIjo bola thayo. have "zuddho" trIjo bolaH "sakaLa nayapakSothI amilita (amizrita) evA eka jJAnasvarUpa hovAthI zuddha che." ahIM sakaLa nayapakSathI rahita evI zuddhanI vyAkhyA che. "ahami khalu suddho" ema kahyuM che ne? (gAthA 38 ane 73 mAM). tyAM zuddhanI bIjI vyAkhyA che. "zuddha' zabdanA ghaNA artha thAya che. je sthAne je yogya hoya te samajavo. ekarUpane zuddha kahevAya ane zuddhane ekarUpa kahevAya. ahIM sakala nayapakSothI amilita eTale ke huM abaMdha chuM, mukta chuM, eka chuM-ityAdi nayapakSanA vikalpathI nahi maLelo evo eka jJAnasvarUpa hovAthI zuddha che ema kahevuM che. jemAM zubhAzubhabhAvanuM vetana nathI ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 88 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ekalI cetanyajAtinuM nirmaLa pariNamana che tene ahIM zuddha kahyuM che. 73 mI gAthAmAM je zuddha kahyuM tyAM eka samayanI pakkarakanI pariNatithI rahita te zuddha ema vAta hatI. 38 mI gAthAmAM zuddha kahyuM tyAM navatattvanA vyavahArika bhAvothI judo akhaMDa, eka jJAyakabhAvapaNe zuddha ema kahyuM hatuM. ahIM nayapakSothI rahita eTale je sthULa dayA, dAna, vratAdinA zubhabhAva enAthI to rahita kharo, paNa nayapakSanA je sUkSma vikalpa enAthI paNa rahita eka jJAnasvarUpa hovAthI zuddha che ema vAta che. A trIjo bola thayo. have cotho "kevaLI 'no bola-kevaLa citmAtra vastusvarUpa hovAthI kevaLI che.' juo, A rAga vinAnI kevaLa vItarAga nirmaLa pariNati te kevaLI ema vAta che. cAritra pAhuDamAM (gAthA 4 mAM) akSaya-ameya paryAyanI vAta che. pote bhagavAna AtmA akSaya ane ameya eTale aparimita behada svabhAvayukta gaMbhIra che. ahAhA...! bhagavAna AtmAno eka eka guNano behada maryAdA vinAno agAdha svabhAva che. Avo je anaMtaguNa maMDita AtmasvabhAva che tenuM ekatvarUpa pariNamana te kevaLI che. kevaLI eTale rAga vinAno ekalo, kevaLa bhAva. A kevaLI bhagavAnanI vAta nathI, paNa mokSamArganI vAta che. mokSamArga zubhAzubhabhAvathI rahita (ekalo) kevaLa zuddha pariNamanano bhAva hovAthI kevaLI che ema kahyuM che. jene zubhAzubha rAgano jarIye saMga nathI, saMbaMdha nathI evo kevaLa zuddha mArga te kevaLI che ema ahIM vAta che. bhagavAna AtmA je kevaLa zuddha svabhAvamaya che tenA Azraye utpanna kevaLa zuddha pariNAma te kevaLI che. have pAMcamo bola kahe che:-"phakta mananamAtra (jJAnamAtra) bhAvasvarUpa hovAthI muni jJAnanuM svabhAvamAM ekAgrapaNuM e manana che. A vikalparUpa ciMtananI vAta nathI. zuddha caitanyasvarUpamAM ekAgratA-pariNAmanI magnatA je che ene mananamAtra bhAvarUpa muni kahe che. tene ahIM mokSamArga vA mokSanuM kAraNa kahe che. lyo, AvuM munipaNuM che jemAM vrata, tapa ne bAhyakriyA kayAMya che nahi. AtmA jJAna ane AnaMdano nAtha prabhu parama padArtha che emAM ekAgratArUpa mananamAtra bhAva je che te muni che; vrata, tapanA vikalpa te muni nahi. ahIM aMtara ekAgratArUpa je mokSamArga che tene muni kahyo che. samajANuM kAMI? phakta mananamAtra kahyuM eTale trikALI jJAnasvabhAvamAM ekAgratAmAtra hovAthI muni che ema vAta che. vADAmAM pakaDAI gayA hoya (ane kriyAmAM sapaDAI gayA hoya ) eTale ema lAge ke A zuM kahe che? bhAI ! A aMtaranI agamya vAta che. bApu! vrata, tapa, zIlA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-151 ] [ 89 vagere karI zakAya ane sthULapaNe khyAlamAM Ave eTale te sugama lAge, paNa bhAI! e baMdhanAM kAraNa che. ahIM phakta mananamAtra kahyuM te bhagavAna zuddha caitanyamaya AtmAmAM manana-ekAgratAnI vAta che, kAMI vrata, tapa, zIla, dayA, dAna Adi zubharAgamAM ekAgratAnI-manananI vAta nathI. bahu jhINo mArga bApu! enI hA pADavI e paNa mahA puruSArtha che. bhAI! mArga to A che. ene pahoMcI vaLI zakAya nahi eTale emAM pheraphAra karavo, bIjI rIte mAnavuM-manAvavuM e kAMI vItarAgano mArga che ? ( nathI ). bhagavAna AtmA zuddha che. enA anaMta guNo zuddha che. AvA anaMta guNono dharanAro eka caitanya mahAprabhu ekanuM ja manana vA ekanI ja ekAgratA te muni che. juo, A muni ane A mokSamArga kahyo. paNa paMcamahAvrata pALe ane nagna rahe mATe muni ema nathI kahyuM. sUkSma vAta che bhAI ! ekaluM trikALa, nitya, nirAvaraNa, akhaMDa, eka, zuddha pAriNAmikabhAva lakSaNa je nija paramAtmadravya tenuM manana arthAt temAM jJAnanuM ekAgra thavuM te muni che. A mananamAtra bhAvasvarUpa muninI vyAkhyA che. tene muni kahIe, zuddha kahIe, paramArtha kahIe, kevaLI kahIe vA samaya kahIe e badhuM eka ja che. have chaThTho bolaH- pote ja jJAnasvarUpa hovAthI jJAnI che.' lyo, jJAnanI pragaTatA mATe pote ja jJAnasvarUpa che. potAnuM trikALa jJAnasvarUpa je che emAMthI ja jJAnanI pariNati Ave che; ene koI anyanI sahAya ke madadanI apekSA-jarUra nathI. enI paryAya-pariNati Atmasanmukha-svasanmukha hotAM ja zuddha che, jJAnI che. pote ja jJAnasvarUpa hovAthI jJAnI che. ahIM zAstronuM ghaNuM jJAna-bhaNatara hoya mATe jJAnI che ema nahi paNa enI piraNita ja jJAnasvarUpa hovAthI jJAnI che. jema vastu trikALa jJAnasvarUpa, AnaMdasvarUpa tema enI pariNati, enI vyaktatAno aMza paNa jJAnasvarUpa che ane tethI jJAnI che. ahIM vyakta aMza je paryAya te jJAnamaya che paNa rAgamaya ke vikalpamaya nathI tethI jJAnI che ema kahyuM che. aho! gAthAe gAthAe ane zabde zabde keTakeTalA bhAva bharyA che. A samayasAra to jagatanuM ajoDa cakSu che! kahe che-eka samayamAM kevaLajJAna ane anaMta AnaMdanI labdhi pragaTa karI zake evA anaMta sAmarthyavALo tuM bhagavAna cho. bApu! tuM ene alpa ane adhUro kema mAne che? enuM je paripUrNa jJAna ane AnaMdanuM svarUpa che tenI tadrupa pariNati thatAM te jJAnI che. jJAnI eTale bahAranuM khUba jANe ane zAstro ghaNAM bhaNyo hoya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 90 ] pravacana ratnAkara bhAga-6 ema nahi, paNa jJAnasvarUpamAM magna-lIna je mokSamArgarUpa pariNati che te jJAnI che. mokSamArganI pariNati jJAnasvarUpa-svasvarUpa hovAthI tene jJAnI kahe che. - have sAtamo bola kahe che-"svanA bhavanamAtra svarUpa hovAthI svabhAva che. svabhAva kema kahyo? to kahe che-zuddha pariNati svanA bhavanamAtra che; eTale caitanyanA bhavanarUpa che paNa rAganA bhavanarUpa nathI. rAga to para che: rAganuM bhavana emAM che nahi. bhAI ! A tArA hitanI vAta che. ekAnta che, ekAnta che ema kahIne ene kADhI na nAkha. bhAI ! A samajavAno atyAre avasara che. juone! juvAna jodha hoya tene paNa jotajotAmAM AyuSya puruM thaye samayamAtramAM deha chUTI jAya che. dehanI sthiti keTalI? hamaNAM ame nIrogI chIe, amane kayAMya nakhamAM paNa roga nathI ema tuM mAne che paNa bhAI ! ene pharavAne keTalI vAra? mAtra eka samaya. ane samyagdarzana thavAmAM paNa eka samaya. deha chUTavAmAM jema eka samaya tema samakita thavAmAM paNa eka samaya che. A deha choDIne bhAI ! bIje samaye kayAM jaIza? tArA svabhAvamAtra je (pariNAma) che te pragaTa karyo haze to jyAM jaIza tyAM tuM svabhAvamAM ja che. zrImadda koIe ekavAra pUchayuM hatuM ke zrIkRSNa hamaNAM kyAM che? to zrImade kahyuM-e AtmAnA svabhAvamAM che. te ema jANe ke koI gatimAM che ema kaheze; paNa bhAI ! samakitI puruSa jyAM hoya tyAM svabhAvamAM ja che, koI gatimAM che ema paramArtha che ja nahi. e to AnaMda ane jJAnanAsvarUpanA pariNamanamAM che, je vikalpa Ave emAM e nathI. koI samakitI narakamAM hoya ane tyAM duHkha thAya, aNagamAno bhAva Ave, chatAM te emAM nathI. e to svanA bhavanamAtra je svabhAvabhAva caitanyabhAva che emAM ja che. samayasAra kaLazaTIkA (kaLaza 31) mAM Ave che ke-"mithyAtvapariNatino tyAga thatAM, zuddha svarUpano anubhava thatAM, sAkSAt ratnatraya ghaTe che.'' samakitIne thoDo paNa svarUpasthiratAno aMza cothe guNasthAne Ave che. mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAya maTatAM te nija gharamAM thoDo sthira thayo e apekSAthI samakitI paNa svabhAvamAtra che. 'ta-- phivA sadAve'eTale svanA bhavanamAtra hovAthI svabhAva che ema eka artha karyo. eno bIjo artha have kahe che ke-"svata: (potAthI ja) caitanyanA bhavanamAtra svarUpa hovAthI saddabhAva che." paryAyamAM rAganA hovAno abhAva ane caitanyanA hovAno sabhAva e sadbhAva che. jevo svabhAva che tevuM thavuM enuM nAma sadbhAva che; kAraNa ke je svataH hoya te sasvarUpa ja hoya. jevuM svata: svarUpa trikALI che evo ja eno caitanyapariNAma-mokSano mArga paNa svataH hovAthI saddabhAva che. ene koI vyavahAranI ke nimittanI apekSA nathI. AvI vAta che. have kahe che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-151 ] L[ 91 "A pramANe zabdabheda hovA chatAM vastubheda nathI." nAma judAM judAM che paNa vastu eka ja che. zabdabheda sAta bolathI kahyA, ane enA ATha artha karyA paNa mokSamArganI pariNati to eka ja prakAranI che; vastubheda nathI, vastu eka ja che, mokSamArga eka ja che. * gAthA 151 : bhAvArtha uparanuM pravacana * "mokSanuM upAdAna to AtmA ja che.' mokSanuM mULa upAdAna, zuddha upAdAna AtmA ja che. "vaLI paramArthe AtmAno jJAnasvabhAva che. jJAna che te AtmA che ane AtmA che te jJAna che.' AtmAnA badhA guNomAM jJAnaguNanI A vizeSatA che ke jJAna pote potAne jANe ane parane paNa jANe che. vikalpa-rAga vinA mAtra jANe evo eno svabhAva che. tathA vikalpapUrvaka (-bheda pADIne) jANe evo paNa eno svabhAva che. sva-parane bheda pADIne jANavuM evo AtmAno svabhAva che. Ama jJAnasvabhAvI AtmA hovAthI jJAna che te AtmA che ane AtmA che te jJAna che-(ema abhedathI vAta che). ""mATe jJAnane ja mokSanuM kAraNa kahevuM yogya che." ahAhA...! jJAna AtmAno svabhAva che ane tenuM pariNamana e ja mokSanuM kAraNa che. mokSanuM kAraNa che te jJAnanuM ja pariNamana che, rAganuM nahi samajANuM kAMI....? [ pravacana naM. 214 zeSa, ra15 * dinAMka 27-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-152 atha jJAnaM vidhApayati paramaTThamhi du aThido jo kuNadi tavaM vadaM ca dhaaredi| taM savvaM bAlatavaM bAlavadaM beMti svvnnhuu|| 152 / / paramArthe tvasthitaH yaH karoti tapo vrataM ca dhaaryti| tatsarvaM bAlatapo bAlavrataM bruvanti srvjnyH|| 152 / / have, AgamamAM paNa jJAnane ja mokSanuM kAraNa kahyuM che ema batAve che - paramArthamAM aNasthita je tapane kare, vratane ghare, saghaLuMya te ta5 bALa ne vrata bALa sarvajJo kahe. 152. gAthArtha:- [paramArthe tu] paramArthamAM [ sthita:] asthita [5:] evo je jIva [ tapa: roti] tapa kare che [2] tathA [vrata dhArayati] vrata dhAraNa kare che, [tatsarva ] tenAM te sarva tapa ane vratane [ sarvajJA:] sarvazo [ vAtatapa: ] bALatapa ane [ vArtavrataM] bALavrata [ dhruvatti] kahe che. TIkAH- AgamamAM paNa jJAnane ja mokSanuM kAraNa pharamAvyuM che (ema siddha thAya che); kAraNa ke je jIva paramArthabhUta jJAnathI rahita che tenAM, ajJAnapUrvaka karavAmAM AvelAM vrata, tapa Adi karmo baMdhanA kAraNa hovAne lIdhe te karmone "bALa' evI saMjJA ApIne niSedhyAM hovAthI jJAna ja mokSanuM kAraNa Thare che. bhAvArtha- jJAna vinA karAyelAM tapa tathA vratane sarvajJadave bALapa tathA bALavrata (arthAt ajJAnatapa tathA ajJAnavrata) kahyAM che, mATe mokSanuM kAraNa jJAna ja che. samayasAra gAthA 15ra : mathALuM have, AgamamAM paNa jJAnane ja mokSanuM kAraNa kahyuM che ema batAve che: * gAthA 15ra : TIkA uparanuM pravacana * "AgamamAM paNa jJAnane ja mokSanuM kAraNa pharamAvyuM che. ( ema siddha thAya che);...." juo, vItarAga arihaMtadevanI divyadhvanimAM je upadeza Avyo te Agama che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-15ra ] [ 93 e divyadhvanimAM-AgamamAM jJAnane ja mokSanuM kAraNa pharamAvyuM che ema kahe che. banArasI vilAsamAM (zAradASTakamAM) Ave che ne ke "mukha karadhuni suni artha gaNadhara vicAra, raci Agama upadeza bhavika jIva saMzaya nivAre.'' bhagavAnanI OMdhvani sAMbhaLIne gaNadharadevoe AgamanI racanA karI che. ahIM ! bhagavAnanI vANImAM je AvyuM tenuM AgamamAM kathana che. e AgamamAM paNa jJAnane ja mokSanuM kAraNa pharamAvyuM che. koI ema kahe ke A vrata, tapa ityAdi zubhAcaraNa paNa mokSanuM kAraNa che to kahe chenA AgamamAM ema kahyuM nathI. vItarAga paramezvara anaMtA tIrthakaronI divyadhvani anusAra racAyelAM je Agama che temAM to jJAna eTale AtmAne ja mokSanuM kAraNa kahyuM che. vrata, tapa AdinA rAgane mokSamArga kahe te vItarAganAM Agama nahi. eka paMDitano koI sAmayikamAM moTo lekha Avyo che ke-A vyavahAra vrata ane tapa badhAM saMvara-nirjaranAM kAraNa che. are ! ene bicArAne ema (UMdhuM) beThuM che eTale zuM thAya ? ahIM to kahe che satya evo AtmA jene hAtha Ave (daSTimAM Ave) ene mokSano mArga thAya. bAkI rAganA pariNAma to anaMtakALa thayA paNa e vaDe haju mokSamArga thayo nathI. (thAya paNa nahi). A satya vAta che. koI mAne to mAne sane saMkhyAnI kayAM jarUra che? ghaNAM mAne to sAcuM ane thoDA mAne to sAcuM nahi evI sane saMkhyAnI apekSA che nahi. sat to traNe kALa svayaM Apa meLe sat ja che. gAthAmAM paNa AvyuM ne ke "laiMti dhvaGga' sarvajJadevo Ama kahe che. ahAhA...! vItarAga sarvajJadevonI vANImAM-AgamamAM jJAnane ja eTale zuddha caitanyasvarUpa AtmAne ja mokSanuM kAraNa pharamAvyuM che. bhAI ! koI potAnI mati-kalpanAthI UMdhA artha kADhe ane vrata-ta5 AdinA rAgane mokSanuM kAraNa kahe to te kAMI AgamanA artha nathI. AgamamAM to A bharyuM che ke-aMdara vikalpathI pAra zuddha cidAnaMdaghana svarUpa paramAtmatattva che jene ahIM jJAna zabda vaDe kIdhuM che tenuM aMtaHpariNamana je jJAna te jJAnane ja mokSano mArga kahyo che. A samyaka ekAnta che. mokSano mArga kathaMcit jJAnathI thAya ane kathaMcit rAgathI thAya e anekAnta nathI, e to mithyA anekAnta che. ahIM to "jJAnane ja mokSanuM kAraNa kahIne samyaka ekAnta karyuM che. matalaba ke je mokSano mArga che te eka ja che ane te svabhAvanA AlaMbana-ekAgratArUpa che. jaina paramezvaranA AgamamAM A AvyuM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 94 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 have kahe che-"jJAnane ja mokSanuM kAraNa pharamAvyuM che, kAraNa ke je jIva paramArthabhUta jJAnathI rahita che tenAM, ajJAnapUrvaka karavAmAM AvelAM vrata, tapa Adi karmo baMdhanAM kAraNa hovAne lIdhe te karmone ""bALa'' evI saMjJA ApIne niSedhyAM hovAthI jJAna ja mokSanuM kAraNa Thare che.' zuM kahe che A ? je jIva parama padArtha prabhu AtmAnA jJAna-zraddhAnathI rahita che tenAM ajJAnapUrvaka karavAmAM AvelAM vrata, tapa Adi karmo baMdhanAM kAraNa che. to zuM jJAnInAM karavAmAM AvelAM vrata, tapa Adi karmo mokSanAM kAraNa che? nA, ema nathI. A to mithyASTinAM vrata, tapa Adi karma ajJAnapUrvaka hoya che ema vAta che. jJAnI to vrata, tapa Adi karmono kartA thato ja nathI. tathApi asthiratAno kiMcit je rAga tene hoya che te baMdhanuM kAraNa bane che, mokSanuM nahi. kaLazaTIkA kaLaza 110 mAM Ave che ke "koI brAnti karaze ke mithyAdaSTinuM yatipaNuM kriyArUpa che te baMdhanuM kAraNa che paNa samyagdaSTinuM je zubhakriyArUpa yatipaNuM te mokSanuM kAraNa che; kAraNa ke anubhava-jJAna tathA dayA-vrata-tapa-saMyamarUpa kriyA bane maLIne jJAnAvaraNAdi karmano kSaya kare che. AvI pratIti keTalAka ajJAnI jIvo kare che. tyAM samAdhAna Ama che ke jeTalI zubha-azubha kriyA, bahilparUpa vikalpa athavA aMtarjalparUpa athavA dravyonA vicArarUpa athavA zuddhasvarUpano vicAra ityAdi samasta, karmabaMdhanuM kAraNa che. AvI kriyAno Avo ja svabhAva che. samyagdaSTi mithyASTino evo bheda to kAMI nathI; evA karatUtathI (kRtyathI) evo baMdha che, zuddhasvarUpa pariNamanamAtrathI mokSa che.' ahAhA..! aMdara saccidAnaMda prabhu anaMta-anaMta guNano bhaMDAra sadA hAjarAhajUra che. paNa tArI najaramAM tuM ene leto nathI to e tane kema jaNAya ? ene jANyA vinA, paramArthabhUta jJAnathI rahita thaI ajJAnapUrvaka karavAmAM AvelAM vrata, tapa Adi karmo-jaDakarmo nahi, paNa rAgarUpa kAryo baMdhanAM kAraNa che. ane tethI tene bALavrata ane bALatapa kahIne sarvajJA paramezvare niSedhyAM che. tethI ema ja Thare che ke jJAna ja mokSanuM kAraNa che. AvI cokakhecokakhI vAta che chatAM loko gaDabaDa-goTA kare che e moTuM Azcarya che. bhAvArtha - jJAna vinA karAyelAM tapa tathA vratane sarvajJadave bALapa tathA bALavrata kahyAM che, mATe mokSanuM kAraNa jJAna ja che. jJAnasvarUpI bhagavAna AtmAne kAraNapaNe grahaNa karatAM paryAyamAM je jJAna-zraddhAna ane sthiratA thAya te eka ja mokSanuM kAraNa che, bIjAM koI mokSanuM kAraNa bhagavAne kahyuM nathI. [ pravacana naM. 215 (zeSa) * dinAMka 28-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-153 atha jJAnAjJAne mokSabandhahetU niyamayati vadaNiyamANi dharaMtA sIlANi tahA tavaM ca kuvvNtaa| paramaTThabAhirA je NivvANaM te Na viMdaMti / / 153 / / vrataniyamAt dhArayantaH zIlAni tathA tapazca kurvantaH / paramArthabAhyA ye nirvANaM te na vindanti / / 153 / / jJAna ja mokSano hetu che ane ajJAna ja baMdhano hetu che evo niyama che ema have kahe cheH vrataniyamane dhAre bhale, tapazIlane paNa Acare, 5ramArthathI je bAhya te nirvANaprApti nahIM kare. 153. gAthArtha:- [ vrataniyamAn] vrata ane niyamo [dhArayanta: ] dhAraNa karatA hovA chatAM [ tathA] tema ja [zItAni ca tapa: ] zIla ane tapa [rvanta: ] karatA hovA chatAM [ye] jeo [ paramArthavAghA: ] 52mArthathI bAhya che ( arthAt parama padArtharUpa jJAnanuM eTale ke jJAnasvarUpa AtmAnuM jemane zraddhAna nathI ) [ te ] teo [nirvANa ] nirvANane [na vinpatti ] pAmatA nathI. TIkAH- jJAna ja mokSano hetu che; kAraNa ke tenA (-jJAnanA) abhAvamAM, pote ja ajJAnarUpa thayelA ajJAnIone aMtaraMgamAM vrata, niyama, zIla, tapa vagere zubha karmono saddabhAva (hayAtI ) hovA chatAM mokSano abhAva che. ajJAna ja baMdhano hetu che; kAraNa ke tenA abhAvamAM, pote ja jJAnarUpa thayelA jJAnIone bAhya vrata, niyama, zIla, tapa vagere zubha karmono asaddabhAva hovA chatAM mokSano saddabhAva che. bhAvArtha:- jJAnarUpa pariNamana ja mokSanuM kAraNa che ane ajJAnarUpa pariNamana ja baMdhanuM kAraNa che; vrata, niyama, zIla, tapa Adi zubha bhAvarUpa zubha karmo kAMi mokSanAM kAraNa nathI, jJAnarUpe pariNamelA jJAnIne te zubha karmo na hovA chatAM te mokSane pAme che; ajJAnarUpe pariNamelA ajJAnIne te zubhakarmo hovA chatAM te baMdhane pAme che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 96 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 (ziravariLa) yadetad jJAnAtmA dhruvamacalamAbhAti bhavanaM zivasyAyaM hetuH svayamapi yatastacchiva iti| ato'nyadbandhasya svayamapi yato bandha iti tat tato jJAnAtmatvaM bhavanamanubhUtirhi vihitm||105 / / have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che - zlokArdhaH- [vet tat dhruvana veta jJAnAtmA bhavanam sAmAti] je A jJAnasvarUpa AtmA dhruvapaNe ane acaLapaNe jJAnasvarUpe thato-pariNamato bhAse che [vayaM zivazya hetu:] te ja mokSano hetu che [yata: ] kAraNa ke [tat svayam api ziva: ti] te pote paNa mokSasvarUpa che; [bata: anyat] tenA sivAya je anya kAMI che [vazvasya ] te baMdhano hetu che [yata:] kAraNa ke [tat svayam pi vazva: ti] te pote paNa baMdhasvarUpa che. [ tata:] mATe [ jJAnAtmatva bhavanam] jJAnasvarUpa thavAnuM (-jJAnasvarUpa pariNamavAnuM) eTale ke [ kanubhUtiH di] anubhUti karavAnuM ja [ vidita ] AgamamAM vidhAna arthAt pharamAna che. 105. samayasAra gAthA 153 : mathALuM jJAna ja mokSano hetu che ane ajJAna ja baMdhano hetu che evo niyama che ema have kahe * gAthA 153 : TIkA uparanuM pravacana * jJAna ja mokSano hetu che." jJAna eTale zuddha caitanyasvabhAvI AtmA ja mokSano hetu che kemake e pote mokSasvarUpa che. AtmA pote mokSasvarUpa che mATe te mokSano hetu che. kAraNa ke tenA (-jJAnanA) abhAvamAM, pote ja ajJAnarUpa thayelA ajJAnIone aMtaraMgamAM vrata, niyama, zIla, tapa vagere zubhakarmono sadbhAva (hayAtI) hovA chatAM mokSano abhAva che.' joyuM? bhagavAna AtmA cidAnaMdaghana prabhu pote mokSasvarUpa che ane mokSanuM kAraNa che evuM jJAna nahi hovAthI ajJAnIo pote ja ajJAnarUpa thayA che. koI karme ajJAnarUpa karyA che. vA karmane laIne ajJAnarUpa thayA che ema nahi, paNa potAnA paramezvara caitanyaghana prabhu AtmAnuM bhAna nahi karavAthI pote ja ajJAnarUpa thayA che. evA ajJAnIone aMtaraMgamAM vratanA pariNAma, niyamanA abhigrAdi bhAva, zIlano Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-153 ] [ 97 bhAva ane bAra prakAranA tapanA bhAva ityAdi zubhakarmono abhAva hovA chatAM mokSano abhAva che, kemake e zubhakarmo badhAM rAga che, baMdhanAM kAraNa che, bhagavAna AtmA eka ja abaMdhasvarUpa che. "aMtaraMga 'mAM ema je zabda kahyo che te vratAdimAM bahAranI zarIranI je kriyA thAya che tenA niSedhArthe kahyo che. matalaba ke zarIranI kriyAo to dUra raho, paNa aMdara je zubharAganI-vratAdi kriyAo thAya teno sadabhAva hovA chatAM ajJAnIone mokSano abhAva che. ahA! ajJAnIo vrata pALe, brahmacarya pALe, satya bole, corI na kare, vastrano eka dhAgoya na rAkhe ane mahinA mahinAnA upavAsa kare, uNodara, rasaparityAga, kAyakaleza, prAyazcitta, vinaya, vaiyAvRtya, svAdhyAya, dhyAna ityAdi anekavidha tapanA vikalpa kare topaNa temane mokSano abhAva che-ema kahe che. hamaNAM dhyAnanuM khUba cAlyuM che ne? dhyAna karo, dhyAna karo ema pracAra thAya che. paNa konuM dhyAna? vastunuM svarUpa najaramAM AvyA vinA zAnuM dhyAna karavuM? svarUpanI daSTi vinA badhuM rAganuM dhyAna che. rAga che e kAMI dhyAna che? e to ArtaraudradhyAna che. bhagavAna AtmAnAM daSTi, jJAna ane anubhava thayA vinA vrata, tapa, dhyAna ityAdinA vikalpa kare paNa ethI mokSa che nahi, kemake zubharAga badhoya baMdhanuM ja kAraNa che. have kahe che-"ajJAna ja baMdhano hetu che." juo, vrata, tapa, bhakti ityAdino zubharAgazubhakarma ajJAna che kemake emAM bhagavAna AtmAnA jJAnasvabhAvano abhAva che. e ajJAna ja baMdhanuM kAraNa che. A vrata, niyama, zIla, tapa ityAdinA zubhabhAvane ajJAnabhAva kahyo che. bahu AkarI vAta, bhAI ! atyAre to keTalAka mAne che ke vrata, tapa ityAdi mokSanuM kAraNa che kemake e karatAM karatAM nizcaya pragaTI jaze. paraMtu bhAI ! tArI e mAnyatA vItarAgamArgathI viruddha che. e vratAdinA vikalpamAM zuddha caitanyasvabhAvano-jJAtAdraSTAsvabhAvano abhAva che to enAthI caitanyarUpa jJAnabhAva-vitarAgabhAva kema pragaTa thAya ? (na thAya). ciddhanasvarUpa prabhu AtmAnA svasaMvedanarahita je kAMI vratAdinuM vedana che te badhuMya rAganuM vedana che ane e badho ajJAnabhAva che. samajANuM kAMI...? to bAramAM guNasthAna sudhI ajJAnabhAva to kahyo che? bAramAM guNasthAna sudhI je ajJAnabhAva kahyo che e vAta judI che. tyAM to jJAnanI ochapa che, apUrNa jJAna che; jJAnanI paripUrNatA thaI nathI e apekSAe ajJAnabhAva kahyo che. jJAna samyajJAna nathI e vAta tyAM nathI. ahIM to ajJAnI jIvanI vAta che. vrata, tapa Adi zubharAgamAM caitanyanA jANapaNAnA svabhAvano aMza nathI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 98 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 mATe tene ajJAnabhAva kahyo che. jenI rucimAM ekalo rAga ja bhAsyo che ane bhagavAna pUrNAnaMdasvarUpanI jene dRSTi ja nathI e pahelA guNasthAnavALA ajJAnInI A vAta che. te vratAdine mokSanuM kAraNa mAne che ne? tene kahe che ke bhAI ! e vratAdino zubharAga badho ajJAnabhAva che. ajJAna ja baMdhano hetu che; kAraNa ke tenA abhAvamAM, pote ja jJAnarUpa thayelA jJAnIone bAhya vrata, niyama, zIla, tapa vagere zubha karmono abhAva hovA chatAM mokSano sadbhAva che.' "pote ja jJAnarUpa thayelA jJAnIone" ema kahyuM eno artha e che ke jJAnIo pote ja svarUpanI aMtardaSTi karI jJAnarUpa thAya che, koI rAga ke nimittathI jJAnarUpa thAya che ema nathI. jJAnIo pote ja jJAnAnaMdasvarUpamAM tadrupa thaI jJAnarUpa thAya (pariName) che. evA jJAnIone bAhya vrata, niyama, zIla tapa vagere zubha karmonA abhAvamAM paNa mokSano sadbhAva hoya che. ahIM jJAnIonA prasaMgamAM "bAhya" vratAdi kahyAM, pahelAM ajJAnIonA prasaMgamAM "aMtaraMga' vratAdi kahyAM. ema kema? kAraNa ema che ke ajJAnI vratAdi zubha karmone ja potAnuM (aMtaraMga) svarUpa mAnIne tenuM ( kriyAkAMDanuM) AcaraNa kare che, jyAre jJAnI te sarva zubhakarmo potAnA svarUpathI bAhya che ema mAne che. anAkuLa AnaMda ane jJAnano sAgara aMdara paramezvara svarUpe pote virAjI rahyo che tenuM jJAna nahi hovAthI ajJAnI vrata, niyama, zIla, tapa vagerene mokSanuM kAraNa jANI seve che paNa e badho ajJAnabhAva che, baMdhanuM kAraNa che. have AmAM atyAre lokone vAMdhA paDyA che. ema ke ame vrata, tapa, zIla, saMyamAdi karIe chIe ane tame ajJAnabhAva ane baMdhanuM kAraNa kaho cho ! zuM thAya bApu? AtmAnA AnaMdano anubhava vinA mArga to nathI. bhagavAnanI vANImAM je Avyo te hitano mArga to A ja che. tane duHkha lAge to kSamA karaje bhAI! bhagavAna AtmAnA AnaMdanA vedanA ane anubhava vinA jeTalAM vrata, niyama, zIla, tapa kare e badho zubharAga che ane te badho ajJAnabhAva che, baMdhanuM kAraNa che. tyAre teo kahe che-AvuM ekAnta karo cho ene badale anekAnta karo. ema ke zubha AcaraNa karatAM karatAM paNa koIkane (mokSamArga) thAya ane koIkane zuddhathI (zuddhopayogathI) thAya. Ama loko anekAnta karAvavA mAge che paNa bhAI evo anekAnta che ja nahi, e to mithyA anekAnta che. vastusthiti e che ke pote zivasvarUpa ja che. have pachI kaLaza (105) mAM kaheze ke bhagavAna AtmA zivasvarUpa kahetAM mokSasvarUpa arthAt mukta abaddhasvarUpa ja che. 14 mI tathA 15 mI gAthAmAM paNa AvI gayuM ke AtmA abaddhaskRSTa eTale Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-153 ] [ 99 rAgathI nahi baMdhAyelo evo muktasvarUpa ja che. enA Azraye je jJAna-zradvAna-AnaMda pragaTe te eka ja mokSanuM kAraNa che. lokoe atyAra sudhI A sAMbhaLeluM nahi eTale temane navuM lAge che, paNa bhAI! A navuM nathI; A to anaMta tIrthaMkaro thaI gayA temano kahelo purANo mArga che. nirjarA adhikAra, gAthA 215 mAM Ave che ke jJAnIone zarIra vagerenA bhogano bhAva tathA sarva rAgAdi viyogabhAve varte che, kemake te viyogasvarUpa ja che. zarIrAdi ane rAgAdi tArI cIja kayAM che, prabhu! e to saMyogI cIja che. saMyogI cIja haMmezAM viyogasahita ja hoya che. bhAI! satya to A che. ene vAdavivAda karIne vIMkhI-pIMkhI na nakhAya. tAro mArga to prabhu! asaMyogI evA tArA 5ramAtmasvarUpanAM aMtaraMgamAM zraddhAna-jJAna karIne aMdara TharavuM e che. traNakALa traNalokamAM sarvajJadevoe pokAra karIne A kahyuM che. bhagavAna! tuM enuM zraddhAna karIne eno pakSa to kara. gAthA 69-70 mAM paNa Ave che ke zubhAzubhabhAva saMyogI bhAva che, svabhAvabhAva nathI. je saMyoge che te chUTI jaze. e (-zubhAzubhabhAva) chUTI jaze mATe e tArA nathI. je potAnuM hoya te chUTe nahi, ane chUTI jAya te potAnuM nahi. bhAI! AmAM paMDitAInI kayAM jarUra che? AmAM to potAno je asaMyogI svabhAva che emAM rucinI jarUra che. svabhAvanI ruci mahattvanI cIja che, jJAna ochuM-vattuM hoya tenuM kAMI mahattva nathI. ahIM zuM kahe che? ke tenA (-ajJAnanA ) abhAvamAM arthAt vratAdi rAganI kriyAnA abhAvamAM jJAnIone cidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAnA Azraye pragaTa thayelI jJAnanI kriyA bAhya vratAdi zubhakarmono asaddabhAva hovA chatAM varte che ane te mokSanuM kAraNa che. jJAnI vratAdinA vikalpathI bhinna paDIne aMdara jJAnAnaMdasvarUpamAM Tharyo che. tethI vratAdinA zubhakarmothI rahita hovA chatAM te mokSamArgamAM sthita che. jyAre ajJAnI vratAdi zubharAganA vikalpathI bhinna paDIne aMdara svarUpamAM Tharato nathI tethI ene vratAdino zubharAga hovA chatAM e rAganI kriyAo baMdhanuM kAraNa hovAthI, mokSamArgano abhAva che. bhagavAna AtmA jJAna ane AnaMdanA aparimita svabhAvathI bhareluM zuddha caitanyatattva che. enuM nirmaLa pariNamana-atIndriya jJAna ane AnaMdanA svAdathI yukta pariNamana mokSanuM kAraNa che. bhagavAna jJAnasvabhAva to trikALa mukta ja che. paNa e muktasvabhAvanuM tadrupa je pariNamana thAya te paNa abaMdha kahetAM baMdhanA bhAva vinAnuM che. jJAnIne zubhabhAva hoya kharo, paNa ene je zuddhanuM pariNamana che temAM zubhano abhAva che ane te zuddhanuM pariNamana ja ene mokSanuM kAraNa che. A pramANe pote Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1OO ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ja jJAnarUpa thayelA eTale ke vyavahAra ratnatrayanA vikalpa che to jJAnarUpa thAya che ema nahi paNa svayaM svarUpamAM ekAkAra thaIne jJAnarUpa thayelA jJAnIone zubhakarmono abhAva hovA chatAM cidAnaMdasvarUpanA aMtara pariNamanathI prApta cidAnaMdarasanA anubhavamAM mokSano saddabhAva che. ajJAnI jIvoe rAgane potAno mAnI, zubharAgathI lAbha thaze ema mAnIne mithyAtvabhAva karyo che. e mithyAtvabhAva saMsAranA paribhramaNanuM ja kAraNa che. vratAdinA zabhapariNAmathI mane dharma thaI rahyo che evI mithyA mAnyatA anaMta saMsAranA duHkhanA kAraNarUpa che, kemake mithyAtvabhAva pote ajJAnabhAvarUpa ja che, arthAt mithyAtvabhAvamAM jJAnano-caitanyano abhAva che. vratAdinA vikalpa maTatAM je nirvikalpa anubhava thayo, je nirvikalpa AnaMdanA rasano svAda Avyo, svarUpamAM magna thaI tene ahIM mokSanuM kAraNa kahyuM che. rAga to AkuLatA ane duHkhanuM kAraNa che. je AkuLatAnuM kAraNa hoya te nirAkuLa sukhanuM kAraNa kema thAya? (na ja thAya). have A moTo vAMdho paDyo che paMDitone ane padadhArIone teo kahe che-sonagaDhanuM ekAnta che, kemake vyavahAra AcaraNa (vratAdinuM) je karIe chIe te mokSanuM kAraNa che ema mAnatA nathI. paNa bhAI ! e mArga nathI; e hitano paMtha nathI. ahIM to ati spaSTa kahyuM che ke-ajJAnIne vratAdi hovA chatAM AtmAnA AnaMdasvabhAvanuM jJAna nahi hovAthI mokSano abhAva che ane caitanyasvarUpamAM TharelA jJAnIne vratAdinA vikalpano abhAva hovA chatAM zuddha caitanyanI pariNati thaI hovAthI mokSano saddabhAva che. bhAI ! AvI to cokakhI vAta che. AmAM sonagaDhanuM zuM che? A sonagaDhanuM che ke bhagavAnanuM che? paNa sonagaDhathI cokhavaTa bahAra paDI eTale lokone ema ke A sonagaDhanuM che. bhAI ! A to anaMtA tIrthakaronI divyadhvanimAM AvelI vAta che. * gAthA 153: bhAvArtha uparanuM pravacana * "jJAnarUpa pariNamana ja mokSanuM kAraNa che." eTale zuM? ke bhagavAna AtmA trikALI jJAnasvarUpa prajJAbrahmasvarUpa che. enuM je nirmaLa svabhAvapariNamana te mokSanuM kAraNa che. svabhAva mokSasvarUpa ja che ne? tethI svabhAvanuM jJAnabhAvarUpa je pariNamana te mokSanuM kAraNa che. ane ajJAnarUpa pariNamana ja baMdhanuM kAraNa che; vrata, niyama, zIla, tapa Adi zubhabhAvarUpa zubhakarmo kAMI mokSanuM kAraNa nathI.' vrata, niyama, zIla, tapa Adi badhuMya rAga hovAthI ajJAnarUpa pariNamana che ane te baMdhanuM kAraNa che. TIkAmAM 'karma' zabda vAparyo hato eno ahIM khulAso Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-153 ] [ 101 karI nAkhyo ke "karma' eTale A jaDakarmanI vAta nathI paNa zubhabhAvarUpa zubhakarma - zubha pariNAmanI vAta che. e zubhabhAvarUpa karma mokSanAM kAraNa nathI paNa baMdhanAM kAraNa che. keTalAka kahe che ke deva-gurunI bhakti che te dharmAnurAga che ane te mokSano upAya che. mATe ApaNe deva-gurune pakaDavA jethI teo ApaNane tArI deze. ahIM kahe che ke sAkSAt trilokanA nAthane pakaDo topaNa e rAga che ane rAga ajJAnamaya bhAva che, baMdhanuM kAraNa che. svadravyanA Azraya vinA traNa kALamAM saMvara, nirjarA ane mokSa thatAM nathI. paradravyano Azraya niyamathI baMdhanuM kAraNa che, kadIya parAzrayabhAva mokSanuM kAraNa thaI zake nahi. are ! rAgathI lAbha thAya evI bhramaNA sevIne jIve anAdithI bhavabhramaNa karyuM che. AvI bhramaNA karI karIne eNe potAnA caitanyasvarUpane jANyuM nahi. rAga cAhe to guNa-guNInA bhedano sUkSma vikalpa ho topaNa te Asrava che, baMdhanuM kAraNa che. paramAtmaprakAzamAM Ave che ke-nizcayanA be bheda che : eka savikalpa ane bIjo nirvikalpa-potAnA Azraye je vikalpa uThe ke-huM zuddha chuM, vijJAnaghana chuM, ityAdi te savikalpa nizcaya che ane te Asrava che; baMdhanuM kAraNa che. ane pote je vikalparahita nirvikalpa cIja che enuM nirvikalpa tadrupa aMtaramagra pariNamana thAya te nirvikalpa nizcaya che ane te ja mokSanuM kAraNa che. bhAI ! anaMtA tIrthakaro, kevaLIo, gaNadharo, saMto ane munivaro pokAra karIne kahI gayA che ke anAdikAlIna A ja mokSano mArga che. A ja sanAtana satya digaMbaradarzana arthAt jainadarzana che. bhAI ! digaMbara e koI veza ke vADo nathI; e to vastunuM svarUpa che. ahAhA..! bahArathI zarIra para vastrano dhAgo paNa rAkhe ane aMtaramAM sUkSma vikalpanI lAgaNI paNa potAnI che, bhalI che ema mAne te digaMbara sAdhu nathI. AvI vAta che. aho ! digaMbara e koI addabhuta alaukika cIja che ! vItarAgatA kaho ke digaMbaratva kaho, banne eka ja che. AnaMdaghanajI kahe che ke "dhAra para nAcatA dekha bAjIgarA, sevanA dhAra para na rahe devA; dhAra talavAranI sohyalI dohyalI caudamAM jinataNI caraNasevA.'' maMtra, taMtra Adi vaDa talavAranI dhAra para nAcavuM saheluM che; bAjIgaro IjA pAmyA vinA nAce paNa che, paraMtu caudamA bhagavAna anaMtanAthanI caraNasevA durlabha che. eTale zuM? eTale ke anaMta jJAna, darzana ane AnaMdano nAtha je bhagavAna AtmA che tenI sevA-upAsanAprApti anAdikAlIna aNaabhyAsane lIdhe dohyalI che. devo paNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 102 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 sivAya samyagdarzana aMtarasthiratA karI zakatA nathI. joke pote sadAya sasvarUpe aMtaramAM virAjamAna che ane aMtarmukha thaI ekAkArarUpe-cidAkArapaNe pariNamatAM enI prApti sulabha che topaNa svarUpanAM jJAna-zraddhAna nahi hovAthI paryAyamAM enI prApti thavI dohyalI-durlabha kahI che. AtmAno anubhava karyA vinA rAga vaDe AtmaprApti thavI durlabha che. ahIM kahe che-jJAnarUpe pariNamelA jJAnIne vrata, tapa, zIla, saMyama Adi zubhakarmo nahi hovA chatAM mokSano sadbhAva che arthAt te (jJAnI) mokSane pAme che; ane ajJAnarUpe pariNamelA ajJAnIne vrata, tapa, zIla, saMyama Adi zubhakarmo hovA chatAM, te saghaLA baMdhanAM kAraNa hovAthI mokSano abhAva che arthAt ajJAnI mokSane pAmato nathI, baMdhane ja pAme che. have A arthamAM kaLazarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 105 : zlokArtha uparanuM pravacana * ahAhA..! kaLaze kaLaze ane gAthAe gAthAe keTalA khulAsA karelA che. kahe che "ya tad' je A jJAnasvarUpa AtmA dhruvapaNe ane acaLapaNe jJAnasvarUpe thato-pariNamato bhAse che "maye zivajI detu:' te ja mokSano hetu che. zuM kahyuM? dhruvapaNe eTale nizcayapaNe-nakkIpaNe ane acaLapaNe eTale na phare e rIte jJAnasvarUpe thato eTale atIndriya AnaMdanA svAde pariNamato je A bhagavAna AtmA che te ja mokSano hetu che. rAgano je svAda che te duHkha che. azubharAga-kAma, krodha, mAna, mAyA, lobha, viSayavAsanA ityAdi tIvra duHkha che to zubharAga-dayA, dAna, vrata, tapa, zIla ityAdi paNa du:kharUpa ja che, AkuLatA ja che. ane e bannethI rahita bhagavAna AtmA che jeno jJAna ane AnaMda svabhAva che. AvA jJAnAnaMdasvabhAvI bhagavAna AtmAnuM atIndriya jJAna ane AnaMdarUpe pariNamavuM e ja mokSanuM kAraNa che. have kAraNa darzAve che 'yata:' kAraNa ke "tata svayama sapi ziva: ti' te pote paNa mokSasvarUpa che. juo, AtmA pote mokSasvarUpa ja che ane tenuM pariNamana paNa mokSasvarUpa ja che. ara vastusvabhAva rAgathI bhinna mokSasvarUpa che. tethI tenuM pariNamana je mokSasvarUpa che te ja mokSanuM kAraNa thAya che. have AvI vAta bahu AkarI lAge mANasane. zubhathI thAya ema mAne che ne? tethI AkarI lAge che paNa zuM thAya ? have kahe che 'mata: anyata' tenA sivAya je anya kAMI che vanyasya' te baMdhano hetu che. jJAna ane AnaMdanA pariNAma sivAya bIjuM je kAMI eTale zubhAzubharAganA pariNAma Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-153 ] [ 103 che te baMdhano hetu che. jJAnIne paNa je bAra vratanA ke pAMcamahAvrata AdinA zubhabhAvanA pariNAma hoya che te baMdhanuM kAraNa thAya che. "yata:' kAraNa ke "tat svayama vizva: ti' te pote paNa baMdhasvarUpa che. je rAga che, vyavahAranI kriyA che te baMdhasvarUpa che mATe baMdhanuM kAraNa caitanyamUrti bhagavAna AtmAnI je zuddha pariNati-vItarAgI dazA e ja mokSanuM kAraNa che kemake bhagavAna AtmA pote muktasvarUpa ja che. vastu rAgathI mukta-mUkAyelI che ane enuM nirmaLa pariNamana paNa rAgathI mukta hovAthI mokSanuM kAraNa che. paNa A sivAya je kAMI rAganuM pariNamana che te baMdhanuM ja kAraNa che kemake rAga pote baMdhasvarUpa che. are! rAganI ramatamAM te anaMtakALa kADhayo bApu! paNa potAnA caitanyanI ramatamAM tane navarAza na maLI ! have to ceta. jo, A kevaLInA viraha bhUlAve evo vAraso AcArya-bhagavaMto mUkatA gayA che. e bhavyone navajIvana ApanAro che. rAganuM jIvana choDIne zuddhanuM jIvana kare e kharuM jJAnanuM jIvana che. rAganuM jIvana to baMdhanuM ajJAnamaya jIvana che. vrata, tapa, zIla, saMyama ityAdino je zubhabhAva che e baMdhanuM kAraNa che kemake te pote baMdhasvarUpa che. ane jJAna ane AnaMdanA svabhAve je pariNamana thAya te jJAnanuM pariNamana mokSanuM kAraNa che kemake pote mokSasvarUpa che. bhAI ! A kAMI saMskRta ane vyAkaraNa bhaNe to samajAya evuM che ema nathI. AmAM to zuddhanA saMskAra joIe. AtmAnuM jJAnasvarUpe, AnaMdasvarUpe pariNamana thavuM e saMskAra che ane e ja mokSanuM kAraNa che have kahe che tata:' mATe "jJAnAtmatve bhavanama' jJAnasvarUpa thavAnuM (pariNamavAnuM ) eTale ke 'anubhUti: di' anubhUti karavAnuM ja "viditam' AgamamAM vidhAna arthAt pharamAna che. lyo, AgamamAM eTale bhagavAnanI vANImAM-bAra aMgamAM siddhAMtamAM jJAnanuM pariNamana arthAt anubhUti karavAnuM ja vidhAna che paNa rAga karavAnuM vidhAna nathI. vyavahAranayathI vrata, tapa, zIla, saMyama pALavAM ema kathana Ave paNa nizcayathI e rAga kAMI vastu nathIH 'manubhUtiH di' eka mAtra AtmAnubhUti ja nizcayathI karavA yogya kahI che. samayasAra nATakamAM paNa kahyuM che ke "anubhava ciMtAmani ratana, anubhava hai rasakUpa; anubhava mAraga mokhakau, anubhava mokharUpa.'' ahIM paNa e ja kahyuM ke "anubhUtiH hi" anubhUti ja-AtmAno anubhava ja karavo arthAta AnaMdanA vedanamAM ja rahevuM-TharavuM. bhagavAna AtmA pote jJAna ane AnaMdanI AMTI gAMThaDI che tene samyagdarzana-jJAna dvArA kholIne anubhUti ja karavI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 104 ] cina ratnAkara bhAga-6 juo, A samyaka ekAnta karyuM ke-anubhUtinuM ja pharamAna che. matalaba ke zubhanuM ya pharamAna che ema nathI. anubhUti karavAnuM pharamAna che ane rAga karavAnuM pharamAna nathI ema samyaka anekAnta che. keTalAka kahe che-vrata, bhakti, pUjA ityAdi vidhAna vidhipUrvaka karavAM tene kahe che ke e vidhi-vidhAna nahi paNa anubhUti ja karavI e "vihitama" bhagavAne kaheluM vidhi-vidhAna 'jJAnAtmatve bhavanama' ema AvyuM ne! eno artha ema che ke AtmA je jJAnasvarUpI vastu che tenuM te-rUpe thavuM e enuM bhavana kahetAM ghara-raheThANa che ane emAM ja vAstu karavuM. loko bicArA Akho divasa bAyaDI-chokarAM sAcavavAmAM ane dhaMdhA-vepAramAM-ekalI pApanI majUrImAM baLadanI jema vakhata gALe temane A sAMbhaLavAnI phurasada kayAMthI maLe? are! mokSano mArga to che nahi ane satsamAgama ane zAstra-svAdhyAyanI phurasadeya na maLe, to teo kyAM jaze? rojanuM zAstra-zravaNa-vAMcana be cAra kalAka joIe e paNa jo nathI to bhale moTA zeThIA hoya topaNa marIne tiryace-kUtare-bilADe ja jaze. zuM thAya? evA pariNAmanuM evuM ja phaLa che. ahIM to kahe che-paramAtmAnA AgamamAM anubhUtinuM ja vidhAna che, zAstra-svAdhyAya Adi zubharAganuM ya nahi. kaLazaTIkAmAM (kaLaza 13 mAM) Ave che ke-"koI jANaze ke dvAdazAMgajJAna koI apUrva labdhi che. tenuM samAdhAna Ama che ke dvAdazAMgajJAna paNa vikalpa che. temAM paNa ema kahyuM che ke zuddhAtmAnubhUti mokSamArga che' ahAhA....! aMtarmukha thaIne eka AtmAno anubhava karavo e ja vidhAna AgamamAM kahyuM che ane e ja vItarAgano mArga che. [ pravacana naM. 216 * dinAMka 30-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-154 atha punarapi puNyakarmapakSapAtinaH pratibodhanAyopakSipati paramaTThabAhirA je te aNNANeNa punnnnmicchNti| saMsAragaNahetuM pi mokkhahetuM ajaannNtaa|| 154 / / paramArthabAhyA ye te ajJAnena punnymicchnti| saMsAragamanahetumapi moksshetumjaanntH|| 154 / / have pharIne paNa, puNyakarmanA pakSapAtIne samajAvavA mATe teno doSa batAve che - paramArthabAhya jIvo are ! jANe na hetu mokSano, ajJAnathI te puNya icche hetu je saMsArano. 154. gAthArthaH- [2] jeo [ paramArthavAhyaH] paramArthathI bAhya che [ te] teo [ mokSadetuma ] mokSanA hetune [manAnanta:] nahi jANatA thakA- [ saMsArAmanadetun gari] joke puNya saMsAregamanano hetu che topaNa- [jJAnena] ajJAnathI [ puSpa ] puNyane (mokSano hetu jANIne) [ rUchatti] icche che. TIkA:- samasta karmanA pakSano nAza karavAthI Upajato je AtmalAbha (-nija svarUpanI prApti) te AtmalAbhasvarUpa mokSane A jagatamAM keTalAka jIvo icchatA hovA chatAM, mokSanA kAraNabhUta sAmAyikanI-ke je sAmAyika samyagdarzana-jJAna-cAritrasvabhAvavALA paramArthabhUta jJAnanA * bhavanamAtra che, ekAgratAlakSaNavALuM che ane samayasArasvarUpa che tenIpratijJA laine paNa, duraMta karmacakane pAra UtaravAnI nAmardoine lIdhe (asamarthatAne lIdhe ) paramArthabhUta jJAnanA bhavanamAtra je sAmAyika te sAmAyikasvarUpa AtmasvabhAvane nahi pAmatA thakA, jemane atyaMta sthULa saMkalezapariNAmarUpa karmo nivRtta thayAM che ane atyaMta skUla vizuddhapariNAmarUpa karmo pravarte che evA teo, karmanA anubhavanA gupaNA-ladhupaNAnI prAptimAtrathI ja saMtuSTa cittavALA thayA thakA, (pote) sthULa lakSyavALA hoine ( saMkalezapariNAmone choDatA hovA chatAM) samasta karmakAMDane mULathI ukheDatA nathI. A rIte teo, pote potAnA ajJAnathI kevaLa azubha * bhavana = thavuM te; paNimana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 106 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 karmane ja baMdhanuM kAraNa mAnIne, vrata, niyama, zIla, tapa vagere zubha karmo paNa baMdhanAM kAraNa hovA chatAM temane baMdhanAM kAraNa nahi jANatA thakA, mokSanA kAraNa tarIke temane aMgIkAra kare che-mokSanA kAraNa tarIke temano Azraya kare che. bhAvArtha- keTalAka ajJAnI loko dIkSA letI vakhate sAmAyikanI pratijJA le che paraMtu sUkSma evA AtmasvabhAvanI zraddhA, lakSa tathA anubhava nahi karI zakavAthI, sthUla lakSyavALA te jIvo sthUla saMkalezapariNAmone choDIne evA ja sthUla vizuddhapariNAmomAM (zubha pariNAmomAM) rAce che, (saMkalezapariNAmo tema ja vizuddha- pariNAmo bane atyaMta sthUla che; AtmasvabhAva ja sukSma che.) A rIte teo joke vAstavika rIte sarvakarmarahita AtmasvabhAvanuM anubhavana ja mokSanuM kAraNa che topaNa-karmAnubhavanA bahupaNA-thoDApaNAne ja baMdha-mokSanuM kAraNa mAnIne, vrata, niyama, zIla, tapa vagere zubha karmono mokSanA hetu tarIke Azraya kare che. samayasAra gAthA 154: mathALuM have pharIne paNa, puNyakarmanA pakSapAtIne samajAvavA mATe teno doSa batAve che:sAmAyikasvarUpa potAno bhagavAna AtmA che enI to khabara nathI ane bahArathI sAmAyika ( cAritra) grahaNa karIne dayA, vrata, tapa, bhakti ityAdi zubharAganuM AcaraNa karIne dharma thayo mAne che tene samajAve che ke-bhAI ! e dharma nathI; tAruM zubhAcaraNa che e to baMdhanuM, saMsAranuM kAraNa che ane ene tuM dharma mAne che e mAnyatA mithyAtva che. * gAthA 154: TIkA uparanuM pravacana * samasta karmanA pakSano nAza karavAthI Upajato je AtmalAbha (-nijasvarUpanI prApti) te AtmalAbhasvarUpa mokSane A jagatamAM keTalAka jIvo icchatA hovA chatAM...' zuM kahe che? ke samasta karmanA pakSano nAza karavAthI-eTale ekalA pApakarmano nAza karavAthI ema nahi, paNa pApa ane puNya e beya bhAvono nAza karavAthI AtmalAbhanI prApti thAya che. A Atmopalabdhi e mokSa che ane mokSane jagatamAM keTalAka jIvo icchatA hovA chatAM kahe che-"mokSanA kAraNabhUta sAmAyikanI-ke je sAmAyika samyagdarzana-jJAnacAritrasvabhAvavALA paramArthabhUta jJAnanA bhavanamAtra che, ekAgratAlakSaNavALuM che ane samayasAra svarUpa che....' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-154 ] [ 107 ahAhA....! A mokSanA kAraNabhUta je sAmAyika te sAmAyika kone kahevAya te ahIM batAve che. e sAmAyika samyagdarzana-jJAna-cAritrasvabhAvavALA paramArthabhUta jJAnanA bhavanamAtra che. parama padArtha, pUrNAnaMdano nAtha prabhu je AtmA tenuM jJAna-zraddhAna ane ramaNatArUpa je bhavana-pariNamana tene sAmAyika kahIe. AvuM sAmAyika zubharAganA sUkSma vikalpanA paNa abhAvarUpa che. zubharAgarUpa vikalpa e kAMI sAmAyika nathI, vikalpamAtramAM sAmAyikanI nAsti che-ane sAmAyikamAM vikalpanI-rAganI nAsti che. sAmAyika paramArthabhUta jJAnanA bhavanamAtra eTale AtmAnA bhavanamAtra che. bhavanano eka artha ghara (-raheThANa ) paNa thAya che. bhagavAna AtmA sadA AnaMdasvarUpa che. enuM AnaMdarUpa bhavana thavuM e enuM ghara che. zubhAzubhabhAvano nAza eTale abhAva karavAthI AnaMdarUpa je nirmaLa vItarAga pariNati thAya te enuM bhavana-ghara che. dayA, dAna Adi je zubhabhAva thAya te kAMI caitanyanuM bhavana-ghara nathI. evA bhavanamAM (dayA, dAna AdirUpa bhavanamAM) AtmA raheto nathI. bahu sUkSma-jhINI vAta bhAI! kAle (zloka 105 mAM) AvyuM hatuM ne ke sarvakalyANarUpa mokSano hetu jJAnanuM bhavana che. bhagavAna AtmA puNya-pApathI rahita evo svarUpathI ja vItarAgasvabhAvI che. AvA vItarAgamUrti bhagavAna AtmAnuM darzana eTale jevuM enuM pUrNa svarUpa che tevI enI nirvikalpa pratIti, jJAna eTale jevuM pUrNa svarUpa che tevuM enuM nirvikalpa (rAga vinAnuM) jJAna ane cAritra eTale e svarUpamAM ja ramaNatA-te-rUpa je bhavana te enuM nijAra che ane te sAmAyika che. sAmAyika samyagdarzana-jJAna-cAritrasvabhAvavALA paramArthabhUta jJAnanA bhavanamAtra che e eka vAta. vaLI bIjuM-te ekAgratAlakSaNavALuM che. sAmAyika svarUpamAM ekAgratA rUpa che. "sAm" eTale sAmya-samatA-vItarAgatA ane "Aya' eTale lAbha. jemAM samatAno, vItarAgatAno, AnaMdano lAbha maLe te pariNAma sAmAyika che ane te zuddha caitanyasvarUpamAM ekAgratAlakSaNavALuM che. potAnA dhruva eka caitanyasvarUpane agra banAvIne je pariNati-vItarAgI AnaMdanuM pariNamana-thAya te ekAgratAlakSaNavALuM sAmAyika che. have AvI khabareya na hoya ane pAtharaNuM pAtharIne be ghaDI besI jAya ane jANe ke sAmAyika thaI gaI ane bIjA zeThIAo rUpiyAnI lahANI kare; basa, jANe bannene dharma thaI gayo! paNa bhAI ! emAM dhULeya dharma nathI. emAM to mithyAtva puSTa thAya che kemake eNe rAganI kriyAne sAmAyika mAnIne dharma mAnyo. AvI sAMpradAyika dRSTi gRhIta mithyAtva che, bAkI agRhIta to anAdinuM che ja. vaLI e sAmAyika samayasAra svarUpa che. dravyakarma, bhAvakarma ane nokarmathI rahita je AtmA-samayasAra teno anubhava te sAmAyika-samayasArasvarUpa che. bhagavAna AtmAnuM bhavana thavuM te sAmAyika samayasArasvarUpa che. paNa enuM bhavana kema thAya ? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 108 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 eno Azraya le to enuM bhavana thAya. paNa enI (-AtmAnI) khabareya na hoya to bhavana kayAMthI thAya? na thAya. zubhAzubhabhAvanA Azraye enuM bhavana na thAya. eka saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAnA Azraye caitanya ane AnaMdanuM bhavana thAya che ane te sAmAyika che. e samayasArasvarUpa che. have kahe che-"tenI (sAmAyikanI) pratijJA laIne paNa, duraMta karmacakrane pAra UtaravAnI nAmardAIne lIdhe (asamarthatAne lIdhe ).." zuM kahyuM? sAmAyikanI teo pratijJA laIne besI jAya che paNa duraMta karmacakrane teo pAra UtaravA nAmarda eTale asamartha rahe che. juo, puNya-pApanA je bhAva che te duraMta karmacakra che. eTale zuM? eTale ke aMtaranA mahA puruSArtha vaDe teo oLaMgI zakAya tema che, bIjI koI rIte nahi. puNya-pApanA cakrane oLaMgI javuM e (svasammukhatAno) pracaMDa puruSArtha mAge che. paraMtu dayA, dAna, vrata, bhakti ityAdinA je zubhabhAva che tene teo oLaMgI zakatA nathI tethI teo napuMsaka che. sAmAyikamAM mokAramaMtra gaNe, anupUrvI gaNe, sajhAya kare, stuti kare; paNa e to badho bahirlakSI zubharAga che. te zubharAgane teo nahi choDatA hovAthI teo napuMsaka che, hIjaDA che, pAvaiyA che; kemake jema pAvaiyAne prajA pAke nahi tema Amane paNa mAtra puNyabhAvanA AcaraNathI dharmanI prajA pAkatI nathI. aho ! jagatane sAMbhaLavA maLavI paNa muzkela evI A alaukika vAta che. juo, pAThamAM-saMskRta TIkAmAM "vIvatayA' ema zabda che. ahA! azubha bhAvane to teo choDI de che paNa dayA, dAna AdinA zubhabhAvane ke je karmaverI che tene choDavAne teo asamartha rahe che. temanuM vIrya zubhabhAvane choDavA samartha nathI tethI teo kalIba eTale napuMsaka che. je sarva rAgane choDI paryAyamAM svarUpanI zuddhatAnI racanA kare tene vIrya kahIe ane te sAcuM sAmAyika che. enuM ja nAma saMvara ane mokSano mArga che. have kahe che-"duraMta karmacakrane pAra UtaravAnI nAmardAIne lIdhe paramArthabhUta jJAnanA bhavanamAtra je sAmAyika te sAmAyikasvarUpa AtmasvabhAvane nahi pAmatA thakA, jemane atyaMta sthULa saMkalezapariNAmarUpa karmo nivRtta thayAM che ane atyaMta sthaLa vizuddhapariNAmarUpa karmo pravarte che evA teo...' zuM kahyuM A? ke bhagavAna AtmA je jJAnAnaMdasvabhAvI zuddha caitanyadhAtumaya che tene anusarIne bhavana thavuM ane sAmAyika kahe che. rAgane anusarIne je bhavana che e to napuMsakatA che, puruSArtha nathI. jema pApane choDe che tema puNyane paNa choDIne caitanyasvarUpano anubhava kare te puruSArtha che ane te sAmAyika che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-154 ] [ 109 puNya-pApano je bhAva che te eka samayano vikRta bhAva che. te sivAya aMdara AkhI cIja nirmaLAnaMda cidAnaMda prabhu che. vastapaNe pote aMdara paramezvara paramAtmasvarUpa bhagavAna che. paNa enI khabara kayAM che ene? ane ene e vAta kayAM bese che? tethI puNyanA pariNAmamAM rokAI rahIne, atIndriya jJAna ane AnaMdanA pariNamanarUpa thavArUpa je sAmAyika te sAmAyikasvarUpa AtmasvabhAvane teo pAmatA nathI. ahIM...! AtmA to atIndriya jJAna ane atIndriya sukhasvarUpa cheA indriyajJAna ane indriya-sukha te AtmA nahi, paraMtu zubhabhAvane choDavA asamartha hovAthI teo zuddha caitanyamaya jJAnAnaMdasvabhAvI AtmAne pAmatA nathI. AthI teo atyaMta sthULa saMkaleza pariNAmarUpa karmo eTale hiMsAdinA azubha bhAvarUpa karmothI nivRtta thayA che paNa atyaMta sthUla vizuddha pariNAmarUpa karmo temane varte che. matalaba ke pApanA bhAvo to temaNe tajI dIdhA che paNa vrata, tapa, bhakti, bhagavAnanI stuti, vaMdanA ityAdi zubhabhAvarUpa kAryomAM teo varte che. ahIM karmo eTale jaDakarmanI vAta nathI paNa zubhAzubhabhAvarUpa karmonI vAta che. ahAhA..! AtmA sUkSma arUpI caitanyaghanasvarUpa mahAprabhu che enI ene khabara nathI tethI sAmAyikanI pratijJA laIne paNa te sthULa evA acetana zubharAgamAM pravarte che. paraMtu bhAI ! zubhabhAva e sAmAyika kahetAM AtmAno samabhAvarUpa pariNAma nathI; e to viSama bhAva che. juo, ahIM vrata, tapa, pUjA bhakti ityAdi zubhabhAvane atyaMta sthUla eTale jADo kahyo 5 7ra mAM ane azuci, acetana, ane du:khanuM kAraNa kahyuM che. bhAI ! e (-zubharAga ) mokSanuM kAraNa to nahi paNa duHkhanuM kAraNa che ema kahyuM che. have kahe che-jemane atyaMta sthaLa vizuddhapariNAmarUpa pravarte che evA teo, karmanA anubhavanA gupaNAlaghupaNAnI prAptimAtrathI ja saMtuSTa cittavALA thayA thakA, (pote) sthUla lakSyavALA hoIne (saMkaleza pariNAmone choDAtA hovA chatAM) samasta karmakAMDane mULathI ukheDatA nathI." zuM kIdhuM? ke zubhabhAva che e laghu karma che ane azubha che e gurabhAre karma che. tyAM azubha je bhAre che ene to choDayuM che paNa je laghu-huLavo sthULa zubhabhAva che ene rAkhyo che, saMcita karyo che. paNa beya karma che, beya vikAra che, beya doSa-aparAdha che. paraMtu zubhabhAvarUpa karmamAM haLavApaNuM anubhavIne temAM saMtuSTa cittavALA thAya che. matalaba ke zubhabhAvanI haLavAzamAM mIThAza anubhavIne atIndriya AnaMdanI prAptino puruSArtha karatA nathI, aMtarapuruSArtha karatA nathI. A pramANe sthULa lakSyavALA hoIne teo samasta karmakAMDane mULathI ukheDatA nathI. ahAhA...! atyaMta sUkSmasvarUpa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 110 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 je cidAnaMdamaya caitanyasvarUpa bhagavAna AtmA tenA lakSyathI rahita hovAthI teo samasta karmakAMDane mULathI ukheDatA nathI. prazna:- pravacanasAramAM chelle 47 nayonI vAta kIdhI che tyAM pracaMDa karmakAMDa vaDe jJAnakAMDa pracaMDa karavAnI vAta Ave che ne? uttara- hA, paNa eno artha zuM? zuM rAga che mATe sUkSma caitanya hAtha Ave che ema che? zuddha caitanyanI vItarAgI pariNati zuM rAgane laIne che? nA, ema nathI. e to jJAnakAMDanA sahucarapaNe vartatA karmakAMDane batAvavA evuM vyavahAranayanuM kathana che. bAkI zuddha pariNati svayaM potAnA svakALe svataH utpAdarUpa thAya che; ene rAganI ke nimittanI-deva-guru-zAstranI koI apekSA nathI. are ene (zuddha pariNatine) nija dravyanI paNa kayAM apekSA che? te paryAya mAtra zuddha caitanyamaya dravyanuM lakSa kare che basa eTaluM ja; bAkI je zuddha ratnatrayanI je vItarAgI paryAya thAya te svataMtra potAnA pakArakarUpa pariNamanathI thAya che ane e ja enI janmakSaNa (svakALa) che. ahIM kahe che ke teo zubhabhAvamAM varte che tethI sthULa lakSyavALA che kemake sUkSma caitanyanA lakSyano temane abhAva che. tethI temane sAmAyika kyAMthI hoya? teo be ghaDI mATe sAmAyika laIne besI jAya ane "Namo arihaMtANaM' ityAdi paMcaparameSThInuM smaraNa-stuti kare paNa tethI zuM ? bhagavAna paMcaparameSThI nija AtmadravyathI bhinna paradravya che ane e paradravyanuM smaraNa sthULa zubharAga che. tyAM (zubharAgamAM) jJAnanA bhavanamAtra sAmAyika kayAM AvI ? ahIM "dhULa lakSyavALA hoIne" ema kahIne e paNa siddha karyuM ke teo je zubhamAM varte che te koI jaDa pudgalakarmane laIne varte che ema nathI, paNa potAnA UMdhA puruSArthathI zubhamAM varte che. have jyAM puruSArtha ja UMdho che tyAM sAmAyika kema hoya? (na ja hoya ). tyAre keTalAka kahe che-zubhabhAva hoya to pachI e kALe zubha chUTIne zuddhatA thAya paNa azubhanA kALe azubha chUTIne kAMI zuddhatA thoDI pragaTa thAya? svarUpanI daSTi thAya tyAre tenI pahelAM chello bhAva zubha hoya che ane e zubhanA abhAvapUrvaka nizcayanI daSTi thAya che, paNa azubhane choDIne nizcayadaSTi pragaTa thAya ema banatuM nathI. mATe eTalo to zubha sAro che ema kaho; ema ke-zubhabhAva eTalI to madada kare che ne ? to kahe che-nA; ema nathI. beya (zubhAzubha baMne) nirarthaka, jUThA che. e azubhamAM varte toya karmakAMDamAM varte che ane zubhamAM varte toya karmakAMDamAM varte che. AtmakAMDamAM ( jJAnakAMDamAM) eTale nirmaLa vItarAga pariNatimAM te varyo ja nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-154 ] [ 111 tethI tene sAmAyika hotI nathI. karmakAMDa eTale zubha ane azubhabhAva e beya karma kahetAM vikAranI dhArA che. beya karmadhArA che. Ave che ne ke jJAnIne jJAnadhArA ane karmadhArA ema beya dhArA hoya che. tyAM je rAga che tene jJAnI ya jANe che ane eka zuddha cetanyamaya AtmAne ja upAya jANe che. jJAnIne jeTalI pariNati zuddha nirmaLa che eTaluM mokSanuM kAraNa bane che ane sAthe jeTalo rAgaazuddhatA che te baMdhanuM kAraNa che. jJAnI paNa ema ja yathArtha jANe che. pUrNa vItarAga thayA pahelAM tene (-sAdhakane) A beya dhArA hoya che. paNa ajJAnIne eka karmadhArA ja hoya che. tathA kevaLIne eka jJAnadhArA ja hoya che. AvI vAta che. have kahe che-"A rIte teo pote potAnA ajJAnathI kevaLa azubhakarmane ja baMdhanuM kAraNa mAnIne, vrata, niyama, zIla, tapa vagere zubhakarmo paNa baMdhanAM kAraNa hovA chatAM temane baMdhanAM kAraNa nahi jANatA thakA, mokSanA kAraNa tarIke temane aMgIkAra kare che-mokSanA kAraNa tarIke temano Azraya kare che.' A rIte teo pote potAnA ajJAnathI...'' joyuM? bhASA keTalI spaSTa che? ema ke karmanuM jora che mATe te zubhathI chUTatA nathI ema nathI; paNa AnaMdano nAtha cidAnaMda bhagavAna pote aMdara je birAje che tenI caitanyajyotamAM A badhuM jaNAya che-jANanAro pote jaNAya che topaNa rAgakALe rAgane jANanAro pote judo che evuM jJAna nahi hovAthI rAgathI-zubhabhAvathI chUTatA nathI. ahAhA...! TIkA te kAMI TIkA che! khUba gaMbhIra, bhAI ! kahe che jenI sattAmAM jANavuM varte che ane jenI sattA paranI sattAne jANe che e sattA potAnI che evI nija caitanyasattA para daSTi nahi hovAthI ajJAnI thaIne zubhabhAvamAM aTake che. samajANuM kAMI....? A pramANe ajJAnI jIva ajJAnavaza hiMsA, jUTha, corI ityAdi azubha karmane ja baMdhanuM kAraNa mAne che paNa vrata, niyama, zIla, tapa ityAdi zubhabhAva baMdhanAM kAraNa hovA chatAM temane baMdhanAM kAraNa jANato nathI. ulaTuM temane mokSanA kAraNapaNe aMgIkAra karIne zubhabhAvono Azraya kare che. vyavahAra che te mokSanuM kAraNa che, emAMthI mokSano mArga pragaTaze ema ajJAnI mAne che ne? tethI te zubhabhAvano ja ekAMte Azraya kare che. paraMtu bhAI ! zubha ane azubha beya eka ja jAta che; beya karma rAganI-vikAranI ja jAta che. AgaLa AvI gayuM ne ke beya vibhAvarUpa caMDAlaNInA ja putro che. jema caMDAlaNIno putra brAhmaNane tyAM Ucharyo eTale kahe ke-mAre madirA Adi khape nahi. paNa e che to caMDAlaNIno ja dIkaro; tema zubhAcaraNamAM tallIna koI kahe ke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 112 ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-6 amane hiMsAdi azubha khape nahi, paNa te zubhAcaraNarUpa karma che to vibhAvacaMDAlaNIno ja dIkaro. bhAI ! A vItarAga paramezvara jinezvaradevanuM pharamAna che. paraMtu are! ajJAnI jIvo sthULa lakSyavALA hoIne zubhabhAvane baMdhanuM kAraNa nahi jANatA thakA, tene mokSanuM kAraNa jANIne tenuM ja sevana kare che. bhAI ! jeo vrata, tapa, ityAdi zubhAcaraNane mokSanuM kAraNa jANI aMgIkAra kare che teo mithyASTi che. temane jaina dharmanI khabara nathI. jaina dharma to eka vItarAgabhAva che. rAga kadIya jaina dharma nathI. prazna:- hA, paNa zubharAga, dukAne besavAnA azubharAga karatAM to sAro kharo ke nahi? | uttara- bhAI ! eka azubharAganI dukAna che to bIjI zubharAganI dukAna che. (rAgarahitapaNuM to ekeya nathI). bannemAM paralakSI bhAva che. beya ekanI eka karmanI jAta che, dharma to ekeya nathI. beDI loDhAnI ho ke sonAnI, baMdhana apekSAe to beu samAna che, sArI to ekeya nathI. pApa loDhAnI beDI che to puNya sonAnI beDI che, paNa beya beDI ja che. * gAthA 154: bhAvArtha uparanuM pravacana * keTalAka ajJAnI loko dIkSA letI vakhate sAmAyikanI pratijJA le che paraMtu sUkSma evA AtmasvabhAvanI zraddhA, lakSa tathA anubhava nahi karI zakavAthI, sthUla lakSyavALA te jIvo cUla saMkalezapariNAmone choDIne evA ja sthUla vizuddha pariNAmomAM (-zubha pariNAmomAM) rAce che.' juo, zubha ane azubha bane pariNAmone sthUla kIdhA ane enAthI bhinna AtmasvabhAva-eka jJAyakabhAvane sUkSma kIdho. azubhabhAva jevo sthUla che tevo ja pUla zubhabhAva che. baMdhanA kAraNa tarIke beu eka ja che. keTalAka rADo pADe che ke A to nizcayanI vAta che; ema ke enuM sAdhana to kAMI (zubhAcaraNa ) haze ke nahi? bhAI ! rAgathI bhinna paDI zuddha caitanyasvabhAvano Azraya karavo, basa e eka ja sAdhana che. rAga e sAdhana che ja nahi. e to koI ThekANe nizcayanI-zuddhanI bhUmikAmAM rAganI maMdatA kaI jAtanI sahucaraNapaNe che tenuM jJAna karAvavA AropathI tene sAdhana kahyuM hoya che. paNa eno artha ja e che ke te (-maMda rAga) sAdhana che nahi. ajJAnI azubhane to baMdhanuM kAraNa jANIne choDe che paNa zubhane baMdhanuM kAraNa nahi jANato thako, ene mokSanuM kAraNa jANIne teno Azraya kare che. bhagavAnanI sevA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-154 ] [ 113 karo, dezanI sevA karo, mAnavasevA karo, 'mAnavasevA te prabhu-sevA ' --Avo Avo upadeza sAMbhaLI ajJAnI rAjI rAjI thaI jAya che, ane zubhabhAvamAM rAce che. bhagavAna vItarAgadeve to vItarAgatAne dharma pharamAvyo che, paNa enI ene kayAM khabara che? Ano (jinAgamano ) svAdhyAya kare to khabara paDe ne? paNa ene kayAM phurasada che? bhAI ! ahIM to kahe che ke saMkaleza pariNAmonI jema ja vizuddha pariNAmo atyaMta sthUla che ane baMdhanAM kAraNa che. eka AtmasvabhAva ja sUkSma che ane mokSanuM kAraNa che. have kahe che- A rIte teo-joke vAstavika rIte sarvakarmarahita AtmasvabhAvanuM anubhavana ja mokSanuM kAraNa che topaNa-karmAnubhavanA bahupaNA-thoDApaNAne ja baMdha-mokSanuM kAraNa mAnIne, vrata, niyama, zIla, tapa vagere zubhakarmono mokSanA hetu tarIke Azraya kare che.' ajJAnI azubhakarmane baMdhanuM kAraNa mAne che paNa jemAM karmano bheda anubhava che evA zubhane mokSanuM kAraNa mAne che; ema ke zubha karatAM karatAM mokSamArga thaI jaze. te ema kahe cheApaNe kayAM dukAne beThA chIe, ApaNe to apAsare beThA chIe; ApaNe kayAM gharamAM (gRhavAsI ) chIe, ApaNe to derAsaramAM bhagavAna pAse beThA chIe; ityAdi. paNa bhAI ! jyAM tuM beTho che e badho zubharAga che. kAMI aMdara AtmAmAM beTho nathI, sAmAyikasvarUpa potAnA bhagavAnamAM beTho nathI. praznaH- zAstramAM zubhane mokSanuM paraMparA kAraNa kahyuM che ne ? utta2:- hA, paNa eno artha zuM? ke sAdhaka dharmIjIva eno (-zubhano ) abhAva karIneeTale vartamAnamAM eno pUro abhAva nathI to aMdara svabhAvano ati ugra Azraya karIne eno abhAva karaze te apekSAe tene paraMparA kAraNa kahyuM che. badhAnI A takarAra che ke zubhane paraMparA kAraNa kahyuM che. paNa eno artha zuM thAya enI khabara nathI. bhAI ! caitanyanA avalaMbane je vItarAga pariNati vRddhigata thatI jAya che. te pUrNa vItarAgatAne prApta thAya che ane te paraMparA mokSanuM kAraNa che. paNa te veLA kramazaH abhAvarUpa thato je zubharAga saca25Ne che temAM Aropa ApIne tene paraMparA kAraNa kahyuM che. zubharAga kharekhara paraMparA kAraNa che ema che nahi; samajANuM kAMI...! lyo, AvI khabara nathI eTale ajJAnI jIvo zubhane ja mokSanuM kAraNa jANI teno Azraya kare che. [pravacana naM. 217 * dinAMka 31-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-155 atha paramArthamokSahetuM teSAM darzayati jIvAdIsaddahaNaM sammattaM tesimadhigamo nnaannN| rAgAdIpariharaNaM caraNaM eso du mokkhpho|| 155 / / jIvAdizraddhAnaM samyaktvaM teSAmadhigamo jnyaanm| rAgAdipariharaNaM caraNaM eSastu mokSapathaH / / 155 / / have evA jIvone paramArtha mokSakAraNa (kharuM mokSanuM kAraNa ) batAve che: jIvAdinuM zraddhAna samakita, jJAna temanuM jJAna che, rAgAdi-varjana caraNa che, ne A ja muktipaMtha che. 155. gAthArtha:- [ nIvAzriddhAnaM] jIvAdi padArthonuM zraddhAna [ sacavaa] samyakatva che, [ teSAt dhirAma: ] te jIvAdi padArthono adhigama [ jJAnam] jJAna che ane [RI[viparidaray ] rAgAdino tyAga [vara] cAritra che;- [N: 1] A ja [ mokSapatha: ] mokSano mArga che. TIkAH- mokSanuM kAraNa kharekhara samyagdarzana-jJAna-cAritra che. temAM, samyagdarzana to jIvAdi padArthonA zraddhAnasvabhAve jJAnanuM thavuM-pariNamavuM te che; jIvAdi padArthonA jJAnasvabhAve jJAnanuM thavuM-pariNamavuM te jJAna che; rAgAdinA tyAgasvabhAve jJAnanuM thavuM-pariNamavuM te cAritra che. tethI e rIte ema phalita thayuM ke samyagdarzana-jJAna-cAritra e traNe ekaluM jJAnanuM bhavana ( -pariNamana) ja che. mATe jJAna ja paramArtha mokSakAraNa che. bhAvArtha:- AtmAnuM asAdhAraNa svarUpa jJAna ja che. vaLI A prakaraNamAM jJAnane ja pradhAna karIne vyAkhyAna che. tethI "samyagdarzana, jJAna ane cAritra-e traNeya svarUpe jJAna ja pariName che' ema kahIne jJAnane ja mokSanuM kAraNa kahyuM che. jJAna che te abheda vivakSAmAM AtmA ja che-ema kahevAmAM kAMi paNa virodha nathI. mATe TIkAmAM keTaleka sthaLe AcAryadave jJAnasvarUpa AtmAne "jJAna" zabdathI kahyo che. samayasAra gAthA 155 : mathALuM have evA jIvone paramArtha mokSanuM kAraNa (kharuM mokSanuM kAraNa ) batAve che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-155 ] [ 115 * gAthA 155 : TIkA uparanuM pravacana * mokSanuM kAraNa kharekhara samyagdarzana-jJAna-cAritra che." tattvArthasUtramAM paheluM sUtra che ne ke- sa rjanajJAnavAritrALa mokSamArka:-mokSano mArga samyagdarzana-jJAna-cAritra che; ane saMsAramAM rakhaDavAno mArga mithyAdarzana-jJAna ane avrata che. ( mithyAdarzana, mithyAjJAna, mithyAcAritra che.) prazna:- avratanA pApabhAva karatAM vratanA zubhabhAva to sArA ne? uttara:- be ya samAna che. corAsInA avatAra-je naraka-nigodanA bhava, kIDA, kAgaDA ane kaMthavAnA bhava-e sarvanuM kAraNa mithyAzraddhA, mithyAjJAna ane mithyAAcaraNa che. mithyAtva sahita sarva AcaraNa mithyAcAritra che. ethI viruddha mokSanuM kAraNa samyagdarzana, samyajJAna ane samyaphacAritra che. AvI vAta che. have kahe che temAM, samyagdarzana to jIvAdi padArthonA zraddhAnasvabhAve jJAnanuM thavuM-pariNamavuM te che." dilhImAM A gAthAnI carcA nIkaLI hatI. teo kahe-gAthAmAM "nIvAlIsa6i sammatta'-jIvAdi padArthonuM zraddhAna samakita che ema kahyuM che. tyAre kahyuM ke ahIM eTalo mAtra artha nathI. TIkA juo; TIkAmAM jIvAdi padArthonA zraddhAnasvabhAve jJAnanuM thavuM-pariNamavuM samakita kahyuM che. jhINI vAta che. prabhu! AtmAvalokanamAM Ave che ke-vItarAgadevanI je pratimA che te pratimA sthira biMba che, hAlatI cAlatI nathI ane AMkhanI pAMpaNeya pharakatI nathI. AvI sthira-sthira jinapratimA dekhIne ema vicAra Ave che ke vItarAgane pahelAM je rAga hato te rAga TaLIne vastu je vItarAgasvabhAve hatI te, tevI vItarAga rahI gaI. eTale ke vItarAganI mUrti hoya ke sAkSAt vItarAga paramezvara hoya, beyane dekhIne Avo vicAra thavo joIe ke bhagavAnane pahelAM je dayA, dAna, vrata, pUjA, upavAsa ityAdinA zubharAganA je vikalpa hatA ke jene loko atyAre dharma mAne che te nIkaLI gayA ane vItarAga sthira biMba je potAnuM hatuM te rahI gayuM. bhagavAnamAM je vItarAgapaNuM che te potAnI vastu che. rAga je potAno nahoto te nIkaLI gayo. are ! Ama che chatAM loko atyAre rAgane dharma mAne che! (khedanI vAta che ). atyAre loko A sAmAyika, posA ne pratikramaNa kare che ne? bhAI ! e dharma nathI, e to badho rAga che. bhAI ! AtmAnubhava vinA jeTalA koI pariNAma thAya che te badhA rAgAdi ja che, dharma nathI. bhagavAna sarvajJa vItarAgadeva che temane hiMsAdinA jema pariNAma nathI tema ahiMsAdi vratanA zubharAganA pariNAmeya nathI. e badhA rAganA pariNAma to kRtrima Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 116 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 hatA, enI vastumAM na hatA. potAnI vastumAM je na hatA te vastuno Azraya thatA nIkaLI gayA ane vastu jevI vItarAga hatI tevI rahI gaI. samajANuM kAMI? vItarAga eTale vItarAgavItI gayo che rAga jene te vItarAga che. ethI e siddha thayuM ke-rAga vastuno-AtmAno svabhAva na hato te nIkaLI gayo ane vItarAgatA rahI gaI. have guno vicAra karIe ke jene samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa zuddha ratnatrayanuM nirmaLa vItarAga pariNAma thayuM che ane je vItarAgasvabhAvI zuddha caitanyasvarUpanuM ja kathana kare che te guru che. je bahAranA dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti ityAdinA zubhabhAvamAM dharma thavAnuM mAne ane manAve te sAcA guru nathI, te digaMbara sAdhu nathI. guru svayaM zuddha caitanyasvabhAvI AtmAnA Azraye vItarAgabhAvane prApta thayelA che ane vItarAgI pariNamananI ja prarUpaNA kare che. vItarAgapaNuM pragaTa karo ema emanA upadezamAM Ave che ane te vItarAgatA caitanyasvabhAvanA Azraye pragaTa thAya che, kriyAkAMDanA Azraye nahi evo spaSTa temano upadeza hoya che. kriyAkAMDa vaDe vItarAgatA pragaTa thAya evI prarUpaNA kare te sAcA jaina guru nathI. evI ja rIte je vItarAgasvabhAve AtmAnuM bhavana-pariNamana thAya te dharma che. ahIM kahyuM ne ke-jIvAdi padArthonA zraddhAnasvabhAve AtmAnuM thavuM-pariNamavuM te samakita che. bhagavAna AtmA anaMta jJAna ane AnaMdano sAgara che. tenA zraddhAnapaNe je aMtaramAM tadrupa pariNamana thAya te samakita che. ahAhA...! huM sadAya vItarAgasvarUpa ja chuM, A je paryAyamAM rAga che e to AgaMtuka che; mahemAnanI jema te Ave ne jAya, e kAMI mArI cIja nathI; Avo je pratItibhAva te samakita che. AvuM je nirmaLa jJAna te samyajJAna che ane zuddha svarUpanA Azraye je rAgano abhAva thavo te vItarAgI cAritra che ane AtmAnuM samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa pariNamana te dharma che. A pramANe deva, guru ane dharma traNeya vItarAgasvarUpa ja hoya che. lyo, A bhagavAnanI vANI je bAra aMga ane caudapUrvanA vistArarUpa che tenuM tAtparya eka vItarAgatA ja che. e badhuM vistArapUrvaka je varNana che te eka samabhAvane-vItarAgabhAvane ja prasiddha kare che. ahAhA..bhagavAna sarvajJadeva parama vItarAga samabhAvI, nigraMtha digaMbara guru samabhAvI ane emano prarUpelo dharma paNa vItarAga-samabhAvarUpa ja che. vItarAga kaho ke samabhAva kaho, banne eka ja che. A puNya-pApanA je bhAva che te viSamabhAva che ane enAthI rahita je caitanyanA nirmaLa pariNAma che te samabhAva che, vItarAgabhAva che ane te dharma che. ahA ! vItarAgano dharma bahu jhINo che bApu! are! atyAre lokoe temAM pheraphAra karI nAkhyo che! dharmanA yathArtha svarUpane samajyA vinA maMda kaSAyanA pariNAma karI karIne jIva Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-155 ] | [ 117 anaMtakALathI du:khano bhAra bharI-bharIne marI rahyo che. upavAsa kare, proSadha kare, pratikramaNa vagere kare ane mAne ke ame dharma karIe chIe, paNa bhAI ! emAM to dhULeya dharma nathI, sAMbhaLane. e to badho rAga che ane je tuM ema mAne che ke-A rAga karuM chuM te dharma che ane kartavya che e mAnyatA mithyAdarzana che. bahu gaMbhIra vAta che prabhu! bhagavAna jaina paramezvara to vyavahArathI paNa jaina ene kahe che jene, deva vItarAgI, guru nigraMtha vItarAgI ane emano prarUpelo dharma paNa vItarAgI ja hoya evuM vAstavika zraddhAna che. aMtaraMga jainapaNuM to koI alaukika cIja che bhAI ! e vADAnI cIja nathI. samajANuM kAMI....? zubhAzubharAgathI rahita bhagavAna AtmA ekalo zuddha caitanyaghanasvarUpa che. enuM potAnA zraddhAnasvabhAve je nirmaLa vItarAgI pariNamana thAya te samyagdarzana che. jIvAdi padArthonuM je bhedarUpa zraddhAna te samyagdarzana nahi. e to rAga che. samyagdarzana to zuddha caitanyasvarUpa AtmAnA aMtaraMga zraddhAnanA rAgarahita pariNamanarUpa che. have AvI khabara na maLe ane aneka prakAre kriyAkAMDanI dhamAla kare ane mAne ke pApa dhovAI gayAM to kahIe chIe ke dhULeya pApa dhovAyAM nathI. e kriyAkAMDamAM AtmA kyAM che, dharma kayAM che ke pApa dhovAya? bhAI ! samyagdarzana koI apUrva ane alaukika cIja che. dharmI jIva ema vicAre che keA zarIra, mana, vANI, karma ityAdi ajIva che ane A puNya-pApanA je bhAva che te Asrava che, baMdha che. ane e sarvathI judo pote jIva jJAyakatattva che. e puNya-pApa Adi sarvathI lakSa choDIne bhagavAna zAyakanA zraddhAnapaNe thavuM-pariNamavuM te samyagdarzana che. ahAhA..! je jJAyakanI anubhUtinA pariNAma thatAM atIndriya AnaMdano svAda Ave, ane AtmA AnaMdanuM dhAma prabhu Avo ja che evo pratItino bhAva Upaje te samyagdarzana che. A dharmanuM paheluM pagathiyuM che. AvA samyagdarzana vinA jJAna paNa sAcuM nahi ane cAritra paNa sAcuM nahi. are! A vrata, tapa, zIla, saMyama ityAdi to ekaDA vinAnAM mIThAM che. prazna:- hA; paNa e (-vratAdi) vaDe paraMparA to dharma thaze ne ? uttara- are bhAI ! samyagdarzananuM je bAhya nimitta deva ane guru te vItarAgI ja hoya evI ya haju jene khabara nathI te mithyASTinA kriyAkAMDamAM paraMparA dharma kevo? bhAI ! zubharAganI kriyAne je paraMparAe dharma kahyo che e to Aropa ApIne kahyo che ane e Aropa to samakitInI bAhya kriyAmAM lAgu paDe che. (mithyASTine jyAM dharmapariNati ja nathI tyAM kono Aropa karavo?). mArga bahu Akaro che bhAI ! paNa zuM thAya? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 118 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 janma-maraNa rahita thavAno bhagavAna jinavaradevano mArga ekalo vItarAgatArUpa che. samyagdarzana e AtmAnI pratItirUpa vItarAgI paryAya che. prazna- to "sarAga samakita"--ema Ave che ne? uttara- samakita to sarAga nathI; je pratItirUpa pariNamana che e to zuddha vItarAga ja che. paraMtu dharmIne sahakArI cAritranA doSarUpa je sarAgatA hoya che teno Aropa ApIne sarAga samakita ema upacArathI kahevAmAM Ave che. AtmA zuddha cidAnaMdakaMda prabhu sadA vItarAgasvabhAvI che. tenA zraddhAnarUpa je bhavanapariNamana te samakita che. te vItarAgI paryAya che. A cothA guNasthAne je samakita pragaTa thAya che enI vAta che. atyAre to cIja AkhI jANe durlabha thaI paDI che! zrAvakanA pAMcamA ane muninA chaThThA guNasthAnanI vItarAgatAnI (-cAritranI) to koI ora vAta che. A vADAnA je zrAvaka te zrAvaka nahi, e to zrAvaka che ja nahi. A to sAcA samakitI zrAvakanI vAta che. hajI samakitanA svarUpanIya khabara na hoya te vaLI zrAvaka kevo? vaLI pAMca mahAvrata pALe, samiti, gupti pALe, 28 mUlaguNa pALe mATe sAdhu-ema jainadarzanamAM ene sAdhu kahyA nathI, kemake e badho rAga-vikalpa che. A to rAgarahita zuddha caitanyasvarUpanA Azraye traNa kaSAyanA abhAvapUrvaka je vItarAgatA pragaTa thAya te sAdhupaNuM che, dharma che. jIvAdinuM zraddhAna samakita"--ema je kahyuM tyAM A (ekendriyAdi) jIva che ane A (ghaTapaTAdi) ajIva che evI zraddhAnI vAta nathI. paraMtu jIva jJAyakabhAve- vItarAgasvabhAve che ane rAgasvabhAve-karmasvabhAve nathI evI svabhAva-vibhAvanI bhinnatAnA zraddhAnarUpa je vItarAgI pariNati thavI te samakita che. "zraddhAnasvabhAve jJAnanuM thavuM'-ema che ne TIkAmAM? tyAM jJAna eTale AtmAnuM jJAna kema lIdhuM? ke olo rAga nahi; rAgano abhAva sUcavavo che. vratAdino rAga je vibhAva che, vikAra che tenAthI rahita jJAnanuM thayuM eTale ke AtmAnuM pariNamavuM ema vAta che. ahAhA..! vItarAgasvarUpI AtmA svarUpanA zraddhAnarUpa vItarAga pariNatie pariName tene samyagdarzana kahyuM che. bahu sUkSma vAta che bhAI ! prazna- to kAMIka saheluM batAvo ne? uttaraH- saheluM kaho to saheluM ane agharuM kaho to agharuM kArya karavAnuM A che. bhAI ! vepAra-dhaMdhA Adi pApanI majArImAM DayA rahevuM ane pUcho cho ke jhaTa samajAI jAya evuM saheluM batAvo to kahIe chIe ke e beya sAthe bane ema nathI. samajANuM kAMI...? A to pharasada laIne samajavA jevI cIja che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-155 ] [ 119 ahIM kahe che ke-jIvAdi padArthonA (nava padArthonA) zraddhAnasvabhAve eTale ke jevo aMdara potAno zraddhAsvabhAva che tevA zraddhAnasvabhAve paryAyamAM AtmAnuM thayuM te samyagdarzana che. ahAhA..! AtmA pote sadAya vItarAgasvarUpa ja che ane enA zraddhAnarUpa je dazA thAya te paNa vItarAgI paryAya che. have kahe che-"jIvAdi padArthonA jJAnasvabhAve jJAnanuM thavuM-pariNamavuM te jJAna che.' juo, A zAstranuM je jJAna che te jJAna-ema nahi. e to paralakSI jJAna che. ahIM to AtmAnA jJAnanuM aMtaramAM svasaMvedanarUpe, svanA pratyakSa jJAnapaNe thavuM tene jJAna kahe che. koIne zAstronuM jhAjhuM bhaNatara hoya eTale ene jJAna che ema vAta nathI. A to sadA jJAnasvabhAvI bhagavAna AtmA potAnA svarUpanA jJAnarUpe thaI pariName ene jJAna kahe che ane e vItarAgI paryAya che. bhAI ! trilokInAtha vItarAga sarvajJadeve indro ane gaNadharonI vacce dharmasabhAmAM je prarUpyo che te A mArga che. bAkI bIjA badhA kalpita mArga che. jIvAdi padArthonA jJAnasvabhAve jJAnanuM eTale AtmAnuM thavuM-pariNamavuM arthAt jJAnanI paryAyanuM eka jJAyakanA lakSe jJAnarUpe pariNamavuM ene samyajJAna kahe che. emAM puNya-pApanI bhagavAna jJAyakamAM nAsti che evuM jJAna bheguM AvI jAya che. ahAhA..! jemAM puNya-pApanI nAsti che evA zAyakane jANanAruM jJAyakanA lakSa pariNamanAruM jJAna paNa puNya-pApanA bhAvathI rahita che. bhAI ! A samyajJAnanI je paryAya che te vItarAgI paryAya che. gAthA 17-18 mAM AvI gayuM ne ke-jJAnanI paryAyamAM jJAyaka AtmA ja jaNAya che, paNa ajJAnInuM jJAyaka upara lakSa-daSTi nathI tethI tenuM jJAna mithyA che ane jJAnInuM lakSa-daSTi jJAyaka upara che tethI tenuM jJAna samyajJAna che. jJAnasvabhAvanA lakSa pariNamatuM jJAna te jJAna che. have AvI vAta, navA navA sAMbhaLavA AvyA hoya tene to ema lAge ke A zuM kahe che? zuM jainamArga Avo haze? ema ke coviyAra karavo, kaMdamULa na khAvAM, parva-tithie lIlotarI na khAvI, brahmacarya pALavuM ane posA-pratikramaNa karavAM e to badhuM jainamAM sAMbhaLyuM che paNa A zuM? bhagavAna! jarA dhIro thaIne sAMbhaLa. tuM je kahe che e to badhI rAganI kriyAnI vAto che. emAM bhagavAna AtmA kyAM che? (nathI). ane jo emAM AtmA nathI to e dharma kema hoya ? (na hoya). anubhavaprakAza' mAM Ave che ke sAMjanI saMdhyA (lAlI) sUryane asta thavAnI nizAnI che ane savAranI saMdhyA (lAlI) saryano udaya thavAnI nizAnI che. tema A zarIra. bAyaDI-chokarAM, kuTuMba, dhanasaMpatti pratyeno je rAga che te AtmAno asta thavAnI nizAnI che, arthAt e rAga vaDe karIne AtmA aMdha banI cAra gatimAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 120 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 rakhaDaze. ane parama guru paramAtmA arahaMtAdi pratye je (svarUpanI oLakhANa sahita ) anurAga che te savA2nI saMdhyAnI jema bhagavAna AtmAno udaya thavAnI nizAnI che. A svarUpanI jene ci thaI evA samakitInI vAta che. ene khyAla che ke jevA bhagavAna 52ma vItarAga nirmaLa che tevo potAno caitanyasvabhAva parama vItarAga nirmaLa che. ene svabhAvanA avalaMbane vItarAgadeva pratyeno anurAga TaLIne krame vItarAgatA pragaTaze ane pUrNa kevaLajJAnasUryano udaya thaze kemake ene rAganuM mamatva ane svAmitva nathI; e rAgane bhalo ane lAbhadAyaka mAnato nathI tethI rAga TaLIne ene caitanya jAgaze ane kevaLajJAna pragaTaze. ( ahIM arahaMtAdino anurAga kevaLajJAnanuM kAraNa che ema na samajavuM paNa svarUpanAM je zraddhAna, jJAna ane emAM je ugra ramaNatA thAya te ja kevaLajJAnanuM kAraNa che ema samajavuM). ahIM jIvAdi padArthonuM adhigama te jJAna ema je kahyuM tyAM ema na samajavuM ke jIva, ajIva ane temanA vizeSone zAstramAMthI jANI lIdhA ane tenI dhAraNA karI lIdhI eTale jJAna thaI gayuM. ahIM to svasaMvedana-pratyakSa svarUpanA jJAnane jJAna kahyuM che. caitanyanuM caitanyasvabhAve thavuM-pariNamavuM ene jJAna kahyuM che ane te mokSano mArga che. . * rA'vipariharanuM gharaLa'-emAM to ema AvyuM ke puNya ane pApa e beyane choDI aMtaramAM sthiratA kare enuM nAma cAritra che. vItarAgasvarUpe jIva che ane enuM vItarAgabhAve pariNamavuM te dharma che, cAritra che. AvA cAritravaMta jainanA guru paNa vItarAgabhAvano ja vAraMvAra upadeza kare che. to zuM teo caraNAnuyogamAM kahelAM AcaraNane upadezatA nathI ? caraNAnuyogamAM je vratAdi AcaraNa kahelAM che tene yathAsaMbhava jyAM jema hoya tema jaNAve che avazya, paNa te upAdeya che. AdaraNIya che ema upadezatA nathI. samakitIne je je bhUmikAmAM je je dayA, dAna, vrata, bhakti Adino rAga hoya che tene te jANavA yogya hovAthI jaNAve che kharA, paNa te rAga AdaraNIya che, vAstavika dharma che-ema kahetA nathI. jainanA sAdhu to vItarAgasvabhAvI AtmA eka vItarAgabhAvarUpe-samyakdarzana-jJAna-cAritrarUpe pariName e ja dharma che ema ja prarUpaNA kare che. have samakitanAM ThekANAM na maLe ane jIvone mA No, temanI dayA pALo, jIvadayA pALavI e dharma che ityAdi je upadeza kare te jainanA sAdhu-guru nathI. bhAI! 52nI dayA karavI e to zakaya nathI ane paranI dayA karavAno je bhAva Ave te rAga che ane rAganI utpatti thavI e ja hiMsA che ema jainazAsanamAM kahyuM che. (juo puruSArtha siddhayupAya zloka 44) to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-155 ] ''dayA te sukhanI velaDI, dayA te sukhanI khANa; anaMta jIva mukita gayA, dayA taNA pariNAma. ' '-ema kahyuM che ne? [ 121 hA; kahyuM che. paNa e dayA eTale zuM? bhAI! e to potAnA AtmAnI dayAnI vAta che, paranI dayAnI nahi. puNya-pApanA vikalpathI bhinna paDIne AtmAnuM jIvana je jJAna ane AnaMdasvarUpe che tenI eTale TakatA tattvanI TakatA tattva tarIke pratIti ane jJAna thavAM enuM nAma svadayA che. bhAI, AtmA jevaDo che tevaDo svIkAravo te dayA che ane tethI ocho ke viparIta mAnavo te hiMsA che. AvI svadayA te sukhanI-muktinI khANa che. atyAre to jema varane mUkIne jAna joDI de tema AtmAne choDI daIne 52thI-rAgathI dharma manAve che. paisAvALAne paisA be-pAMca lAkha rUpiyA kharco eTale dharma thaze ema manAvI de. paNa bhAI ! paisA kayAM AtmAnI cIja che ke te kharce? paisA rAkhavAno (parigrahano) bhAva che e pApa che ane ene dharmakAryamAM kharcavAno anurAga che te maMdakaSAyarUpa hoya to puNya che. paNa e kAMI dharma nathI. (UlaTuM huM paisA kamAuM chuM ane vAparuM chuM evI je mAnyatA che te mithyAdarzana che). prazna:- to pachI A 26 lAkhanA kharce moTuM AgamamaMdira banAvyuM ane atyAra sudhImAM lAkho rUpiyA kharcAI gayA che e badhuM koNa kare che? samAdhAnaH- A AgamamaMdira je banyuM che te enA potAnA kAraNe banyuM che. tene koNa banAve? zuM AtmA paranuM kArya karI zake che? maMdira e to jaDa puddagalonI paryAya che; tene zuM AtmA karI zake che? nA. A to jaDa paramANuo-mATI-dhULa svayaM potAnA kALe maMdirUpe racanA thaIne pariNamyA che. tene koI kArIgare ke bIjAe pariNamAvyA che ema che ja nahi. e enI janmakSaNa hatI, paramANuono te-rUpe racAI javAno-utpattino kALa hato tyAre te racAI gayuM che. bhagavAne to kahyuM che ke-ghaDAno karanAro kuMbhAra nathI, ghaDo mATIthI thayo che. mATI pote prasarIne ghaDo banAve che, kuMbhAra nahi. kuMbhArathI ghaDo thayAnuM mAne e paradravyanI paryAyano kartA parane mAne che mATe mUDha-mithyAdaSTi che. upavAsa Adi karyA, A choDayuM, A khAdhuM nahi, A pIdhuM nahi-ema mUDha jIva mAne che. e AhAra ane pANI to jaDa, para che. khAvAnI ane choDavAnI je kriyA che e to jaDanI jaDamAM che. zuM e jaDane teM choDayuM che? bhAI ! paranuM grahaNa-tyAga mAnavuM e mithyAtva che. 5rane teM kayAM pakaDayA che ke have huM tene choDuM chuM ema mAne che? AtmAmAM tyAga-upAdAnazUnyatva nAmanI eka anAdi-anaMta zakti-guNa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 122 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 te guNanA kAraNe AtmA parane grahato nathI ane choDato ya nathI. AvuM vastunuM-AtmAnuM svarUpa che tene svarUpamAM ekAgra thaIne yathArtha jANavuM te jJAna che. 6 'jJAna temanuM jJAna che' (harigIta ) ema-kahyuM ne? eno artha zuM? ke AtmA je sadAya vItarAga-vijJAnasvarUpe che enA pariNamanamAM vItarAga-vijJAnanuM thavuM, jJAnarUpe pariNamavuM e jJAna che. e jJAna vItarAgI paryAya che. Avo vItarAga mArga che. jJAnanI sAthe rAgane bheLave e vItarAga mArga nathI. samajANuM kAMI... ? be bola thayA. have trIjo:-'rAgAdinA tyAgasvabhAve jJAnanuM thavuM-pariNamavuM te cAritra juo, paMcamahAvratanA pariNAma, 28 mUlaguNanA pAlanano vikalpa ityAdi che te rAga che. lokone khabara nathI eTale ene dharma mAne che. avrata che te pApa che ane vrata che te puNya che; bemAMthI ekeya dharma nathI. e beyanA tyAgasvabhAve jJAnanuM eTale AtmAnuM thavuM-pariNamavuM te dharma che. AtmA jJAnasvabhAve aMtara-ekAgra thaI jyAM pariName che. tyAM saheje rAgarUpe thato nathI; e pariNamana ja rAganA abhAvasvarUpa che ane te samyakcAritra che. A rAga che tene huM choDuM chuM ema nahi, paNa svarUpamAM pariNAma magna thaI sthita thatAM ja tyAM rAganI utpattino abhAva hoya che ane evuM svarUpanA AcaraNarUpa cAritra che te ja vItarAgI cAritra che. have AvI vAta samaje nahi ane besI gayA cAritra laIne. eke lugaDAM pheravyAM ane bIjA nagna thaI gayA. paNa ethI zuM? bemAMthI ekeneya cAritra nathI, dharma nathI. zvetAMbaramAM sAdhune 27 mUlaguNa kahyA ane digaMba2mAM 28; paNa e to banneya vikalpa che, rAga che e kayAM cAritra che? cAritra to rAganA abhAvasvarUpa AtmAnuM AtmarUpa-vItarAgarUpa pariNamana che. cAhe vratAdinA vikalpa ho ke guNa-guNIno bhedarUpa vikalpa ho ke navatattvanA bhedarUpa zraddhAnano vikalpa ho; e sarva rAga che, acAritra che ane ene cAritra mAne e mithyAtva che. ahAhA...! jemAM atIndriya AnaMdanuM pracura vedana hoya evI rAganA tyAgarUpa AnaMdanI dazArUpe AtmAnuM thavuM e cAritra che. A TUMkI ne Taca vAta che ke-52thI khasa ane svamAM vasa. basa svamAM vasavuM e cAritra che. bhAI! jo cAritranI bhAvanA che to vratAdinA vikalpathI khasI jA ane caitanyasvabhAvamAM AvI jA. are! paNa svabhAvanI jene khabara na hoya te kayAM Ave ane kayAM jAya ? e to saMsAramAM ja rakhaDe che. zuM thAya? mokSanuM kAraNa to samyagdarzanajJAna-cAritra che. vyavahA22tnatraya e kAMI mokSano mArga nathI. have kahe che 'tethI e rIte ema phalita thayuM ke samyagdarzana-jJAna-cAritra e traNe ekaluM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-155 ] jJAnanuM bhavana (-pariNamana ) ja che. mATe jJAna ja paramArtha mokSakAraNa che.' juo, A niSkarSa-sAra kADhayo ke-samyagdarzana-jJAna-cAritra e AnaMdakaMda prabhu AtmAnuM ja caitanyamaya pariNamana che. mahAvratanA je pariNAma che e to vijAtIya che, acetana che kemake temAM caitanyano aMza nathI. A nagna dazA ane 28 mUlaguNano vikalpa ajIva che kemake te jJAnasvarUpa bhagavAna AtmAthI viruddha jAtinA bhAva che. vastravALAnI to ahIM vAta ja nathI kemake vastravALo sAdhu hoya e jainadarzana nathI, vItarAgadarzana nathI, anya darzana che. AvI vAta koIne AkarI lAge paNa zuM thAya? vastra rAkhe ane munipaNuM mAne e to jainadarzanathI satyadarzanathI viruddha che, kemake ene to dravyaliMga paNa yathArtha nathI. ahIM to ema vAta che ke nagnapaNuM Adi 28 mUlaguNanA je pariNAma che te cAritra nathI. to bhAvaliMgIne paNa nagnatA sahita 28 mUlaguNanA pariNAma to hoya che? hA, bhAvaliMgIne paNa nagnatA sahita 28 mUlaguNanA pAlanano vyavahAra hoya che paNa e to badho rAga che. e bAhya sahakArIpaNe-nimittapaNe hoya che paNa aMtaramAM je zuddha ratnatrayarUpa nirmaLa caitanyanuM pariNamana tene thayuM che e ja cAritra che. prazna:- e bAhya sahakArI nimitta sAdhana to che ne? [ 123 uttara:- nimitta kharekhara sAdhana nathI. ene sAdhana kahevuM e to upacArakathana che. koIe ThIka kahyuM che ke-sonagaDhavALA nimittano niSedha karatA nathI paNa nimittane kartA mAnatA nathI. vAta to ema ja che. jemake karma vikAramAM nimitta che, paNa nimitta-karma vikAranuM kartA nathI. tema karmanuM pariNamana karmamAM karmanA kAraNe thAya che, ane rAgadveSanA pariNAma emAM nimitta che. paNa tethI koI ema mAne ke nimittanA kAraNe karmabaMdhana thayuM to te yathArtha nathI. tevI rIte ahIM vyavahAraratnatrayanA pariNAma che to enA kAraNe AtmAnuM cAritrarUpa vItarAgI pariNamana thAya che ema nathI. nimitta che, hoya che, paNa nimitta kartA nathI, yathArtha sAdhana nathI. juo, A ahIM saravALo kADhayo-badhAnuM tAtparya kADhayuM ke-samyagdarzana-jJAna-cAritra traNe ekaluM jJAnanuM eTale ekaluM AtmAnuM bhavana ja che 'ekaluM ' eTale paMcamahAvratanuM pariNamana sAthe maLIne cAritra che ema nahi. bhAI ! A to janma-maraNa maTADanAruM vItarAganuM zAstra-copaDo che. eno zabde-zabda gaMbhIra AzayathI bharelo che. ekaluM AtmAnuM bhavana kahyuM emAM vratAdinA rAgano niSedha thaI gayo. mAtra caitanyanuM vItarAga caitanyamaya pariNamana ja ratnatrayarUpa cAritra che ema siddha karyuM. bhAI ! A jiMdagI cAlI jAya che hoM. pAMca-pacAsa lAkhanuM dhana thAya eTale Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 124 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 jagata, tuM sAruM raLyo ane kamANo ema kaheze paNa e to jiMdagI hArI javAnuM che. bhAI! e to badho khoTano ja vepAra che. A paisA thAya e kAMI sukhanuM nimitta nathI, balke duHkhanuM ja nimitta che. strI, kuTuMba-parivAra, lakSmI, AbarU e badhAM du:khanAM nimitta sukhanuM kAraNa to eka bhagavAna AtmA che. vItarAgI AnaMdanuM sthAna bhagavAna AtmA che. e (vItarAgI AnaMda) paisAmAM nathI, bAyaDImAM nathI, ane sArAM kapaDAM pahere emAMya nathI, ane moTo hajIro-mahela lAkha-karoDa rUpiyAnI kiMmatano hoya emAMya nathI. bhAI ! e to badhAM duHkhanAM nimitta che ane duHkha karIne prApta thAya che. ahAhA...! samyagdarzana-jJAna-cAritra e traNe ekaluM jJAnanuM bhavana ja che. ahIM jJAna eTale AtmA; caitanyamUrti bhagavAna AtmAnuM zraddhAnasvabhAve thavuM te samyagdarzana, enuM potAnA jJAnarUpe thavuM e jJAna ane enuM rAganA abhAvasvabhAve sthiratA-ramaNatArUpa pariNamana te cAritra. emAM karmanA abhAvanI ke vyavahAratnatrayanA saddabhAvanI koI apekSA nathI. ekalo AtmA svayaM nirmaLa ratnatrayarUpa pariName che. nizcayathI to darzana-jJAna-cAritranA pariNAma svayaM potAnA SaTkArakapaNe pariNamatA thakA pragaTa thAya che. ene dravya-guNanI paNa apekSA nathI. (paNa e vAta ahIM nathI ). ahIM kIdhuM ne ke AtmAnuM pariNamavuM; tyAM vItarAgabhAve pariName e to paryAya che. AtmA (dravya AkhuM) kAMI paryAyamAM Avato nathI. samyagdarzana-jJAna-cAritra e (sajAtIya ) caitanyamaya vItarAga pariNAma che tethI caitanyamaya AtmAnuM pariNamana che ema abheda karIne kahyuM paNa e pariNamanamAM dravyasvabhAva Avato nathI. zuddha dravyanA lakSe nirmaLa vItarAga pariNamana thayuM tethI dravyanuM-AtmAnuM pariNamana kahyuM, bAkI pariNamana to paryAyamAM thAya che ane tene dravyasvabhAvanIya apekSA nathI. (vItarAgatAnuM pariNamana dravyasvabhAvanA lakSa thAya che basa eTaluM ja). prazna:- ghaDIkamAM AtmAnuM pariNamana kaho cho ne vaLI AtmAnuM nahi paryAyanuM pariNamana che ema kaho cho to te kevI rIte che? utta2:- paryAya apekSAe dravya pariName che ema kahevAya che ane dravyanI apekSAe dravya pariNamatuM nathI kemake dravya to trikALa dhruva akriya acaLa che. je apekSAthI kathana hoya tene yathArtha samajavuM joIe. ahAhA...! samyagdarzana-jJAnamAM je AtmAnAM jJAna-zraddhAna thAya che te zuM cIja che? to kahe che ke e sadAya dhruva acaLa ekarUpa caitanyamUrti saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmA che; ane enuM jJAna-zraddhAnapaNe pariNamavuM-thavuM te samyagdarzana-jJAna che. have AvI vAta bese nahi eTale mAne ke bolecAle, upadeza-upavAsAdi kare te Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-155 ] [ 125 AtmA. paNa bhAI! zuM AtmA kadI bole che? (nA). A je bole-cAle che e to jaDa che. ane A je upadeza-upavAsAdinA pariNAma che e Asrava tattva che, ane e paNa jaDa ajIva tattva che. e jaDa ajIva tattva sadA cetanasvabhAvI evA bhagavAna AtmAmAM kema hoya ? ( nathI ja). ane to e vaDe dharma kema thAya ? (na ja thAya ). bhAI! dharma to AtmarUpa che. ahIM kahyuM ne ke-vItarAgI samyagdarzana, vItarAgI jJAna ane vItarAgI cAritra e traNeya vItarAgasvabhAvI bhagavAna AtmAnuM ghara che, eTale AtmAnuM ghara che. raheThANa che. (bhavanano eka artha gha2-raheThANa thAya che.) rAga ane puNyanA pariNAma e AtmAnuM ghara-sthAna nathI. e to 52ghara che. upadeza-upavAsAdi puNyanI kriyA paraghara che. A loko moTAM tapa kare, enI UjavaNI kare, varaghoDA kADhe ane loko bhegA thaIne bahu bhAre dharma karyo ema vakhANa kare, paNa bhAI! e to badho rAgamAM rahe te AtmA nahi. rAga to paravara che ane paragha2mAM 2hevAno abhiprAya to mithyAtva che. AtmAnuM svaghara to vItarAgatA che. vItarAgatAmAM vase te Atmadharma che. gAthA 153 mAM AvI gayuM ke-vrata, niyama, zIla, tapa ityAdi zubhakarmo rAga che, ane e badhAM hovA chatAM ajJAnIone mokSano abhAva che. ajJAnIone vaLI tapa kevuM? tapa to ene kahIe jemAM bhagavAna AtmA, aMtarmukhAkA2 pariNati vaDe icchAono nirodha thavAthI atIndriya AnaMdarasanA-amRtanA svAdanA anubhavathI paritRta hoya. AvI zuddha caitanyanA pratapanarUpa AnaMdanI dazAne tapa kahe che. ajJAnInuM tapa to vRthA kaleza che. bhAI! vrata, tapa, zIla, ityAdi rAgamAM je dharma mAne che ene to mithyAtvanuM mahApApa thAya che. bhagavAna jinezvaradevanA mArgamAM to vItarAgatA vaDe ja dharma kahelo che. rAga vaDe dharma thavAnuM mAnanArA jinamArgamAM nathI; emano to e kalpita mArga che, e to ajJAnIno mArga che. juo, ahIM zuM kahyuM che? ke samyagdarzana-jJAna-cAritra e traNeya ekaluM jJAnanuM bhavana ja che. AtmAnuM ekaluM vItarAgatArUpa thavuM-pariNamavuM e ja zuddha ratnatraya che. ahAhA...! eka lITImAM keTaluM bharyuM che! rAgamAM ratnatraya nahi ane ratnatrayamAM rAga nahi. gajaba vAta che bhAI ! have Avo ( addabhuta ) mArga! kahe che-'mATe jJAna ja 5ramArtha mokSakAraNa che'. ahAhA...! bhagavAna AtmA pUrNAnaMdano nAtha prabhu atIndriya AnaMdapaNe pariName e eka ja mokSano mArga che. koI vaLI be mokSamArga kahe che teno ahIM spaSTa niSedha karyo che. jJAna ja eTale vItarAgasvabhAvI caitanyamUrti prabhu AtmA nirvikA25Ne-vItarAgapaNe pariName te eka ja mokSanuM kAraNa che. lyo, A sArasAra vAta kahI. * gAthA 155 : bhAvArtha uparanuM pravacana * AtmAnuM asAdhAraNa svarUpa jJAna ja che.' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 126 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 zuM kahyuM A? ke AtmAnA svabhAvamAM to anaMta guNo-dharmo che; emAM asAdhAraNa guNa eka jJAna ja che. jJAnaguNa bIjA koI dravyamAM nathI. vaLI sva ane parane bhinna bhinnapaNe jANe evo jJAnano ja svabhAva che. AtmAnA bIjA koI guNamAM Avo svabhAva nathI. ahAhA....! AtmAmAM je anaMta guNo che emAM eka jJAnano ja svaparane bhedapUrvaka jANavAno svabhAva che. zraddhA, sukha Adi guNo nathI ane jANatA ke nathI parane jANatA. tethI jJAnane AtmAnuM asAdhAraNa svarUpa kahyuM che. AtmAnuM asAdhAraNa svarUpa jJAna ja che. (ema ke jJAna vaDe ja AtmA parathI bhinna jaNAya evo che). have kahe che "vaLI A prakaraNamAM jJAnane ja pradhAna karIne vyAkhyAna che. A mokSamArganA prakaraNamAM jJAna kahetAM AtmA ane AtmAnI vItarAga pariNati ja pradhAna che. vratAdinA je rAga vacce Ave te pradhAna nathI kemake te mokSamArga nathI. jJAnanuM pariNamana ja mokSano mArga che. "tethI samyagdarzana, jJAna ane cAritra e traNeya svarUpe jJAna ja pariName che ema kahIne jJAnane ja mokSanuM kAraNa kahyuM che. samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpe eka AtmA ja pariName che arthAt e ratnatraya AtmAnuM ja vItarAgI pariNamana che mATe AtmA ja mokSanuM kAraNa che. "jJAna che te abheda vivakSAmAM AtmA ja che ema kahevAmAM koI paNa virodha nathI.' joyuM? jJAna e ja AtmA ema abheda kathanathI jJAnane ja AtmA kahyo che ane emAM kAMI virodha nathI. mATe TIkAmAM keTaleka sthaLe AcAryadave jJAnasvarUpa AtmAne ""jJAna"' zabdathI kahyo che. " juo, jJAna che to AtmAno eka guNa; paNa asAdhAraNa che ne! tethI abheda vivakSAthI jJAnane ja AtmA kahyo che. AvI vAta, have mAMDa mAMDa dukAnanA dhaMdhA Adi majUrI karIne navarA paDatA hoya tyAM vaLI A kayAM samajavuM? kevI rIte samajavuM? paNa bhAI ! e to badhI ekalA pApanI majUrI che hoM. emAM dharma to dUra raho, puNeya nathI. phurasada laIne roja be cAra kalAka satsamAgama ane zAstrasvAdhyAya, manana-ciMtana kare e puNya che. e puNyathIya dharma thAya ema nahi, paNa gati sudhare. evA avasaramAM jo koI prakAre aMtara-puruSArtha jAgrata kare to dharma thaI jAya, samakita thaI jAya eTaluM kharuM. paNa ene kayAM phurasada che? ane kadAca koI vAra sAMbhaLavA maLI jAya to-vrata karo, tapa karo, bhakti karo, -e vaDa dharma thaze ityAdi rAgano mithyA upadeza sAMbhaLe. zrImad rAjacaMdra kahyuM che ke-24 kalAkamAM bicArAne mAMDa ekAda Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-155 ] [ 127 kalAka maLe ane sAMbhaLavA jAya tyAM are! kuguru eno kalAka lUMTI le! re zuM thAya? A jiMdagI ema ne ema cAlI jaze hoM. A paisA-baisA koI zaraNa nahi thAya prabhu! kadAca emAMthI thoDA paisA dharmane nAme kharca topaNa ethI dharma nahi thAya, mAtra dharmanA nAme tuM chetarAze kemake ene je tuM dharma mAne che e (-mAnyatA) mithyAtva che. bhAI tuM caitanyamUrti vItarAgasvabhAvI AtmA che ne prabhu! enuM jJAna karIne aMtarmukha thaI ene lakSamAM le to tane dharma thAya. koIne ema lAge ke AtmA atyAre vItarAga kema hoya ? e to kevaLI thAya tyAre vItarAga hoya. tene kahIe chIe ke bhAI tuM sadAya (traNekALa) svabhAve vItarAgasvarUpa che; hamaNAMya vItarAgasvarUpa ja che. jo svabhAvathI vItarAga na hoya to pragaTe kayAMthI? mATe bhagavAna ! evA vItarAgasvarUpa AtmAmAM tanmayapaNe ekAgra thaI eno ja Azraya kara, emAM ja jAmI jA. tethI paryAyamAM-avasthAmAM vItarAgatA-ratnatrayanA pariNAma pragaTa thaze ane e ja dharma che, e ja mokSamArga che, e ja bhagavAna thavAno mArga che. [ pravacana naM. 228 ane 229 * dinAMka 1-11-76 thI 2-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-156 atha paramArthamokSahetoranyat karma pratiSedhayati mottUNa NicchayadvaM vavahAreNa vidusA pavaTTaMti / paramaTThamassidANa du jadINa kammakkhao vihio / / 156 / / muktvA nizcayArthaM vyavahAreNa vidvAMsaH prvrtnte| paramArthamAzritAnAM tu yatInAM karmakSayo vihitaH / / 156 / / have, 52mArtha mokSakAraNathI anya je karma teno niSedha kare cheH vidvajjano bhUtArtha tajI vyavahA2mAM vartana kare, paNa karmakSayanuM vidhAna to 52mArtha-Azrita saMtane. 156. gAthArtha:- [ nizcayArtha] nizcayanayanA viSayane [ muvatttA ] choDIne [vidyAsa: ] vidvAno [ vyavahAreLa] vyavahAra vaDe [pravartanta] pravarte che; [tu] paraMtu [ paramArtham AzritAnAM ] 5ramArthane ( -AtmasvarUpane ) Azrita [yatInAM] yatIzvarone ja [rmakSaya: ] karmano nAza [vihitA: ] AgamamAM kahyo che. (kevaLa vyavahAramAM pravartanArA paMDitone karmakSaya thato nathI.) TIkA:- 52mArtha mokSahetuthI do, je vrata, tapa vagere zubhakarmasvarUpa mokSaatu keTalAka loko mAne che, te Akhoya niSedhavAmAM Avyo che; kAraNa ke te ( mokSahetu ) anya dravyanA svabhAvavALo ( arthAt puddagalasvabhAvI ) hovAthI tenA sva-bhAva vaDe jJAnanuM bhavana thatuM nathI, -mAtra 52mArtha mokSahetu ja eka dravyanA svabhAvavALo (arthAt jIvasvabhAvI ) hovAthI tenA svabhAva vaDe jJAnanuM bhavana thAya che. bhAvArtha:- mokSa AtmAno thAya che to tenuM kAraNa paNa AtmasvabhAvI ja hovuM joIe. je anya dravyanA svabhAvavALuM hoya tenAthI AtmAno mokSa kema thAya? zubha karma puddagalasvabhAvI che tethI tenA bhavanathI 5ramArtha AtmAnuM bhavana na thai zake; mATe te AtmAnA mokSanuM kAraNa thatuM nathI. jJAna AtmasvabhAvI che tethI tenA bhavanathI AtmAnuM bhavana thAya che; mATe te AtmAnA mokSanuM kAraNa thAya che. A rIte jJAna ja vAstavika mokSahetu che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-156 ] ( anuTum ) vRttaM jJAnasvabhAvena jJAnasya bhavanaM sadA / ekadravyasvabhAvatvAnmokSahetustadeva tat / / 106 / / anudum ) vRttaM karmasvabhAvena jJAnasya bhavanaM na hi / dravyAntarasvabhAvatvAnmokSaheturna karma tat / / 107 / / ( anudum ) mokSahetutirodhAnAdbandhatvAtsvayameva c| mokSahetutirodhAyibhAvatvAttanniSidhyate / / 108 / / have A ja arthanA kaLazarUpa be zloko kahe cheH zlokArtha:- [dravyasvamAvatvAt] jJAna ekadravyasvabhAvI ( -jIvasvabhAvI- ) hovAthI [ jJAnasvamAvena ] jJAnanA svabhAvathI [savA] haMmezAM [ jJAnasya mavana vRtta] jJAnanuM bhavana thAya che; [ tav ] mATe [ tav va mokSahetu: ] jJAna ja mokSanuM kAraNa che. 106. zlokArtha:- [dravyAntarasvamAvavAt] karma anyadravyasvabhAvI (-puddagala-svabhAvI-) hovAthI [rmasvamAvena] karmanA svabhAvathI [jJAnasya bhavanaM nahi vRtta] jJAnanuM bhavana thatuM nathI; [ tat ] mATe [ rma mokSahetu: na] karma mokSanuM kAraNa nathI. 107. have AgaLanA kathananI sUcanAno zloka kahe cheH zlokArtha:- [ mokSahetutirodhAnAt] karma mokSanA kAraNanuM tirodhAna karanAruM hovAthI, [ svayam eva vandhAt ] te pote ja baMdhasvarUpa hovAthI [7] ane [ mokSahetutirodhAyimAvatvAt] te mokSanA kAraNanA tirodhAyibhAvasvarUpa hovAthI [tat niSidhyate ] tene niSedhavAmAM Ave che. 108. * * * tirodhAyi = tirodhAna karanAra * [ 129 * samayasAra gAthA 156 : mathALu have, 52mArtha mokSakAraNathI anya je karma teno niSedha kare cheH Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 13) ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 AtmAno je vItarAgasvabhAva che te-rUpe pariNamavuM e ja paramArtha mokSanuM kAraNa che. e sivAya dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti ityAdinA zubhabhAva je rAga che te mokSanuM kAraNa nathI ema have kahe che: * gAthA 156 : TIkA uparanuM pravacana * paramArtha mokSahetuthI judo, je vrata, tapa vagere zubhakarmasvarUpa mokSahetu keTalAka loko mAne che, te Akhoya niSedhavAmAM Avyo che.' juo, AtmA zuddha caitanyasvarUpa bhagavAna sadAya vItarAgasvabhAvI che. te vItarAgasvarUpe nirAkaLa AnaMdanA svabhAve nirvikAra pariName te paramArtha kahetAM satyArtha mokSamArga che. have enAthI judo vrata, tapa vagere zubhakarmarUpa-zubhabhAvarUpa je rAga che tene keTalAka loko mokSano upAya mAne che teno samagrapaNe niSedha karavAmAM Avyo che ema kahe che. arthAt te vratAdino rAga mokSanuM kAraNa nathI ema spaSTa kahevAmAM Ave che. gAthA 154 mAM vrata, niyama, zIla, tapa, ityAdi-ema cAra bola lIdhA che. ahIM pahelo ane chello vrata ane tapano bola kahIne e badhAno AmAM samAveza karIne kahyuM ke e saghaLo je puNyano bhAva che tene keTalAka ajJAnI loko mokSano mArga mAne che paNa te mokSano mArga nathI. e vratAdinA rAgane mokSanA hetupaNe Akhoya niSedhavAmAM Avyo che. pahelAM koInA maraNa pachI bAIo chAjiyAM letI. emAMthI jo koI barAbara chAjiyAM na le to bIjI bAIo Takora kare ke-A zuM lAkaDuM bhAgyuM che te barAbara chAjiyAM nathI letAM? ema Aje koI bAIe varSItapa, upavAsa vagere karyA hoya ane pote kharca karIne ujamaNuM kare evI saMpattivAna hoya paNa jo kharca karIne enuM ujamaNuM na kare to bIjI bAIo Takora kare ka-zu A te kAI lAghaNo karI che te ujamaNuM nathI karato ? are! dharmane nAma A vrata ane tapa karIne rAganA malAvA kare e badhA (AtmAnAM) chAjiyAM lenArA che. kemake emAM AtmA kayAM che? AtmAne to rAganA premamAM maraNatola karI nAkhyo che. zuM thAya? atyAre to vItarAga mArga paDyo rahyo ekakora ne bIjo mArga cAle che. ahIM kahe che evo bIjo mArga jainazAsanamAM che ja nahi, bhAI ! A samajavuM paDaze hoM, nahitara avatAra khalAsa thaI jaze. (eLe jaze). arere ! A sAMbhaLavAnuMya maLe nahi e bicArA zuM kare? kayAM jAya? mAthe paribhramaNa UbhuM rahe. TIkAmAM "keTalAka loko mAne che" ema kahyuM che. pAThamAM to lIdhuM che ke "vavAre vivusA pavaEti'-vidvAno vyavahAramAM pravarte che. vidvAno eTale zAstranA pAThI, zAstranA vAMcanArA zAstra vAMcIne emAMthI vyavahAra zodhIne kADhe che. eTale ema Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-156 ] [ 131 ke A vrata, tapa, zIla vage2e mokSamArga che ema zAstra bhaNI-bhaNIne artha kADhe che, ane ema varte che. ahIM kahe che ke teo (-zAstra bhaNIne paNa) mUDha ajJAnI che ane temano mokSa thato nathI; kemake te vratAdino rAga vItarAgamArgathI-mokSamArgathI judo anya che. juo, bhagavAna kuMdakuMdanA samayamAM paNa zAstranuM paThana karanArA koI vidvAno vyavahA2thI dharma thAya ema mAnanArA haze. tyAre to gAthAmAM kIdhuM ke-'mottULa khiyaduM vavAreLa vidvattA pavakRti' vidvAno nizcayane choDIne eTale ke-zuddha cidAnaMdaghana pUrNAnaMdano nAtha prabhu AtmAene choDI daIne vyavahAramAM vratAdinA rAgamAM varte che paNa 'paramakramastivALa '...52mArthane Azrita yatIzvarone ja karmano nAza AgamamAM kahyo che. ahAhA...! svarUpamAM gupta thayelA aMtara-AnaMdamAM ramanArA munivarone ja AgamamAM mokSa kahyo che. bhAI ! tuM vrata, tapa ityAdi vyavahArane mokSanuM kAraNa mAne che paNa zuddha caitanyasvarUpanA Azraye pragaTa thatAM vItarAgapariNatirUpa samyagdarzana-jJAna ane cAritra ja mokSanuM kAraNa che. bicArAne khabara na maLe ke-AnaMda zuM ane duHkha zuM? ane maMDI paDe vrata ane tapa karavA. paNa bhAI ! e vrata ane tapano rAga badho du:kha ane AkuLatA che. zuM thAya? nirAkuLa AnaMda joyo (anubhavyo) hoya to AkuLatAnI khabara paDe ne? e meLave konI sAthe ? bIjo sAco mAla joyo hoya to meLave ne ke A mAla khoTo che? ema ne ema AMdhaLe-baheruM kUTe rAkhe che. paNa enuM phaLa bahu AkaruM Avaze prabhu! ahIM kahe che-yativarone eTale munivarone-saMtone 52mArtha kahetAM zuddha AtmAnA Azraye mokSano mArga ane mokSa thAya che ane vyavahAramAM lInapaNe je vidvAno varte che temane to baMdha ja thAya che, saMsAra ja phaLe che. baMdhanA kAraNane teo mokSanuM kAraNa samaje che te emanuM ajJAna ane mithyAtva che. vItarAgano Avo mArga che bApA! laukikathI sAva judo. Avo mArga kadI sAMbhaLavA na maLyo hoya eTale zuM satya kAMI bIjuM thaI jAya? satya to trikALa je che te ja che. prazna:- paNa e (-vratAdi) vyavahAra mokSamArga to che ne? utta2:- vyavahAra mokSamArga to kathanamAtra che. vyavahAra mokSamArga kAMI mokSamArga nathI. e to sAcA mokSamArganA sahacArI rAgane upacArathI mokSamArga kahIne vyavahA2mokSamArga kahyo che. (e to bAhya yathAsaMbhava rAga kevo che te batAvanAruM nimittanuM kathana che). are! Ama ne Ama nizcaya-vyavahAramAM bharamAIne prabhu! tuM corAsInA avatAra karI-karIne rakhaDI maryo che! Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 13ra ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 zAstramAM vyavahAranI pradhAnatAthI kathana karyuM hoya eTale vidvAno (-koI paMDito) ene yathArtha samajyA vinA vyavahArathI-rAgathI mokSa thavAnuM mAne che. juo, zAstra bhaNIne paNa emAMthI AvuM (viparIta) kADhe che! 11 mI gAthAmAM to paMDita zrI jayacaMdajIe bhAvArthamAM chelle suMdara khulAso karyo che ke-"prANIone bhedarUpa vyavahArano (-rAgano) pakSa to anAdikALathI ja che, ane eno upadeza paNa bahudhA sarva prANIo paraspara kare che. vaLI jinavANImAM vyavahArano upadeza zaddhanayano hastAvalaMba (sahAyaka) jANI bahu karyo che, paNa enuM phaLa saMsAra ja che.'' juo, A bhAvArtha ! zuM bhAvArtha karyo che jayacaMdajIe! AnuM nAma te paMDita. ahIM kahe che ke bhagavAna trilokInAtha tIrthaMkaradevanI vANImAM vrata, niyama, zIla, tapa, bhakti, pUjA ityAdi jeTalA koI zubhabhAva che te badhAyano mokSamArgamAM niSedha karyo che, eTale ke te mokSamArga nathI. "Akhoya niSedhavAmAM Avyo che ema kahyuM che ne! matalaba ke vyavahAra kathaMcit lAbha kare ane kathaMcit nA kare ema vAta nathI. "Akhoya' zabda mUkIne mokSamArgamAM kiMcit paNa lAbha na kare ema artha sUcita karyo che. arthAt vratAdinA rAgamAM mokSamArga nahi ane mokSamArgamAM vratAdino rAga nahi ema sUcita karyuM che. samajANuM kAMI? have enuM kAraNa samajAve che "kAraNa ke te (mokSahetu) anyadravyanA svabhAvavALo (arthAt pudagalasvabhAvI) hovAthI tenA svabhAva vaDe jJAnanuM bhavana thatuM nathI.' juo, vyavahAra che te anyadravyanA svabhAvamaya che, caitanyasvabhAvamaya nahi. A je vrata, tapa, zIla, saMyama, upavAsa, deva-guru-zAstranAM bhakti-pUjA-vinaya, zAstra-svAdhyAya ityAdi badhAya je zubharAga che te anya dravyanA svabhAvamaya che arthAt pudgalasvabhAvI che, emAM caitanyano svabhAva nathI. kemake tenA (rAganA, pudgalanA) svabhAva vaDe jJAnanuM bhavanapariNamana thatuM nathI tethI vyavahAranA kriyAkAMDa vaDe AtmAno nizcaya dharma-mokSa-mArga pragaTa thato nathI. arthAt vratAdi mokSamArganuM sAdhana nathI. prazna-vyavahArane sAdhana kahyuM che ne? uttaraH- vyavahAra sAdhana ane nizcaya sAdhya ema sAdhananuM nirUpaNa Ave che paNa e to nimittanuM jJAna karAvavA mATe vyavahAranayathI nirUpavAmAM Ave che. kharekhara to sAdhana eka ja prakAre che. vikalpathI judo paDIne aMdara zuddha caitanyanuM sAdhana sAdhe e eka ja sAdhana che. samayasAra nATakamAM banArasIdAse kahyuM che ke " "je je vastu sAdhaka haiM, teU tahAM bAdhaka haiM, bAkI rAgadoSakI dasAkI kAna bAtu huM.' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-156 ] [ 133 ahIM to A khulAso karyo che ke vrata, tapa Adino bhAva anyadravyanA pudgaladravyanA svabhAvamaya hovAthI tenA vaDe jJAnanuM eTale AtmAnuM bhavana-pariNamana thatuM nathI arthAt vItarAgI pariNamana thatuM nathI. tethI tenA vaDe mokSamArga kema thAya? (na thAya). tyAre jayapuramAM A prazna thayo hato ke-rAga-dveSanA pariNAma jIvanA che (jIvanI paryAyamAM thAya che ). ene pudgalanA kema kahyA ? samAdhAna - samAdhAna ema che ke-rAga che te vastu-tattva (-AtmAno svabhAva ) nathI. nIkaLI jAya che ne? jo rAga AtmAno svabhAva hoya to nIkaLI na jAya, AtmAthI bhinna na paDe, paNa nIkaLI jAya che tethI te anyadravyanA svabhAvamaya che. pudgalanA udayanA saMge thAya che tethI e badhA pudagalanA ja che ema kahyuM che. AtmAnI caitanyajAtinA nathI ane pudgalanA Azraye utpanna thAya che tethI rAga badhA pudgalanA ja che ema kahevAmAM AvyuM che. ahIM pugalanA kahIne enAthI bhedajJAna karAvyuM che, sarva rAga choDAvyo che. bhagavAna AtmA saccidAnaMdasvarUpa prabhu sadA jJAnAnaMdasvabhAvI che. ane vrata, tapa, bhakti ityAdinA zubhabhAva jaDa pudgalasvabhAvI che. ahIM kahe che-e pudgalasvabhAvI rAga vaDa bhagavAna AtmAnuM nirmaLa caitanyanuM bhavana-pariNamana thatuM nathI. tethI vratAdino rAga mokSanuM kAraNa thaI zakatuM nathI. have Avo mArga; duniyAthI sAva judI cIja che bApu! bhagavAna AtmA to nirmaLa jJAnAnaMdasvabhAvI vastu che. emAM rAga kayA nIkaLI jAya che mATe e AtmAnI cIja nathI. e nIkaLI jatAM ekalo bhagavAna dravyasvabhAva, zuddha caitanya, jJAna-AnaMda rahI jAya che. AvA caitanyano-zuddhano anubhava te mokSamArga che, mokSanuM kAraNa che. je nIkaLI jAya te mokSanuM kAraNa kema thAya ? na thAya. atyAre to loko ta5 ne tyAgamAM dharma mAnI beThA che. vaLI pAchuM samAcArapatromAM Ave che ke-ANe ATalA upavAsa karyA, ANe ATalo tyAga karyo, ANe brahmacaryanA hAtha joDayA, A daza varSanI bAlikAe paNa ATha upavAsa karyA, 15 varSanI chokarIe mA khamaNa karyuM, ityAdi. aho ! dhanya che temane. ahIM kahe che-e badhI kriyA paranA lakSaNavALI, caitanyanA svabhAvathI rahita, pugalanA svabhAvanI kriyA che. te kriyA mokSanuM kAraNa thatI nathI kemake tenA ( kriyAnA) svabhAva vaDe jJAnanuM-AtmAnuM bhavana thatuM nathI. bhagavAna AtmAnuM jJAna ane AnaMdarUpa thavuM-pariNamavuM e rAganI kriyA vaDe thatuM nathI. bhAre AkarI vAta, bhAI ! paNa A ja satya vAta che. arere ! AvI parama satya vAta sAMbhaLavA maLe nahi eNe kayAM javuM bApu! enA kayA i utArA thaze? bhAI ! A mobhA-AbarU badhA paDyA raheze. A pAMca Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 134 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 pacAsa karoDanI mUDI-dhULa badhI paDI raheze. bApu! e dhULa kyAM tArI che? anaMta jJAna ane anaMta AnaMdanI tArI pujI to aMdaramAM paDI che. arere ! sarovaranA kAThe Avyo ne tarasyo rahI gayo. ahIM pulanA nimitte thayelA vikArane anyadravyano svabhAva gaNIne enAthI (vikArathI) AtmAno je jJAna ane AnaMda svabhAva che tenuM bhavana-pariNamana thatuM nathI ema siddha karyuM. bhAI ! A to mULa muddAnI rakamanI vAta che. eno nizcaya karyA vinA badhuM (vratAdi) thothethothAM che. have kahe che mAtra paramArtha mokSahetu ja eka dravyanA svabhAvavALo (arthAt jIvasvabhAvI) hovAthI tenA svabhAva vaDe jJAnanuM bhavana thAya che.' bhagavAna AtmA jJAna ane AnaMdanA svabhAvavALo che. enA pariNamanamAM ekaluM je jJAna ane AnaMdanuM pariNamana thAya e ja mokSano hetu che. oluM hukamacaMdajInuM Ave che ne ke "meM jJAnAnaMda svabhAvI hUM' emAM khUba badhuM Ave che ke mAre raMga, rAga ane bheda sAthe leza paNa saMbaMdha nathI. bhagavAna AtmA guNI ane jJAna ane AnaMda enA guNa-evo guNabheda ekAkAra svarUpa bhagavAnamAM nathI. ahAhA....! bhagavAna AtmA to guNabhedaya sparzato nathI evI abheda ekarUpa cIja che. AvA AtmAnuM jJAnAnaMdasvabhAve thavuM-pariNamavuM e mokSamArga che. bAkI badhuM thothethothAM che. AvI vAta AkarI paDe paNa zuM thAya? satya to jema che tema ja che. bhAI ! A to bhagavAna jinezvaradeva traNa lokanA nAtha indro ane gaNadharonI samakSa je kahetA hatA te ahIM digaMbara saMto kahe che. kahe che-anyadravyanA svabhAva vaDe mokSano hetu thAya evI mAnyatA mithyAdarzana arthAt mahApApa che; kemake paramArtha mokSano hetu ekadravyanA svabhAvavALo arthAt caitanyasvabhAvI che. tenA (caitanyanA) svabhAva vaDa jJAnanuM-AtmAnuM bhavana-pariNamana nirmaLa vItarAgabhAvapaNe-AnaMdapaNe thAya che, kemake eka jIvadravyasvabhAva vItarAgasvabhAva che. ahAhA..! eka caitanyadravyanA svabhAve je jJAtApaNe-AnaMdapaNezAntipaNe-svacchatApaNe-prabhutApaNe jJAnanuM-AtmAnuM pariNamana thAya e ja mokSano hetu che. jeNe zuddha caitanyathI vyApta bhagavAna AtmA upara dRSTi mUkI enuM pariNamana zuddha caitanyamaya thayuM ane enuM e pariNamana mokSanuM kAraNa che. dayA, dAna, vratanA pariNAma pudgalasvabhAve hovAthI te niSedhavAmAM AvyA che. enAthI bhinna ekadravyasvabhAve-caitanyasvabhAve je pariNamana thAya te mokSano hetu che. bhagavAna AtmA svabhAvathI darzana-jJAna-cAritra svarUpa che. tenuM samyaka darzana-jJAna Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-156 ] [ 135 cAritrapaNe je AcaraNa thAya, svasvarUpa AcaraNa je thAya te mokSano hetu che. tathA jeTaluM parasvarUpa AcaraNa te badhuM baMdhanuM kAraNa che. bahAramAM babbe mahinAnA saMthArA karyA hoya eTale jANe ke samAdhimaraNa karyAM; paNa bhAI! dhULeya emAM samAdhimaraNa nathI, sAMbhaLane. samAdhimaraNa kone kahevuM bApu? jene haju sAcA deva-guru-zAstranI zraddhA nathI ane vratAdinA rAganI kriyAne dharma mAne che tene samAdhi-maraNa kevuM? (tene samAdhimaraNa hotuM nathI). kadAcit zubhabhAva hoya to svargamAM jAya, paNa ethI zuM? svargamAM to abhavI paNa jAya che. ajJAnIne zubhabhAva mithyAtvasahita hoya che. mithyAzraddhA sahita zubhabhAva vaDe bhAI! tuM navamI traiveyaka anaMtavA2 gayo, paNa bhavabhramaNa na maTayuM. mithyAtvasati zubhabhAva vakhate ghAtIno to baMdha thAya che ja, sAthe aghAtInuM puNya je baMdhAya che tenA phaLamAM ekAda bhava svarga maLe ke moTo rAjA vA zeThIo thAya topaNa zuM? mithyAtvanuM paraMparA phaLa to nigoda che. samajANuM kAMI...? A moTA karoDapati-ajabapati zeThIA dArU-mAMsa na khAtA hoya eTale narake to na jAya paNa satsamAgama, svAdhyAya ane ciMtana-manananA abhAve azubhabhAvanA phaLamAM tiryaMcamAM-DhoranI gatimAM ja jAya. zuM thAya ? evA bhAvanuM phaLa evuM ja che. pAleja dukAna upara sthAnakavAsInAM pustako-AcArAMga, sUtrakathAMga, dazA vaikAlika, uttarAdhyayana vagere badhAM vAMcyAM hatAM. paNa jyAM A samayasAra hAthamAM AvyuM ne joyuM (avagAhyuM) to kahyuM ke mokSano mArga to AmAM (darzAvyo) che. bIje to ekalI kriyAkAMDanI vAto che. * gAthA 156 : bhAvArtha u52nuM pravacana * 'mokSa AtmAno thAya che to tenuM kAraNa paNa AtmasvabhAvI ja hovuM joIe.' juo, A nyAya Apyo-ke mokSa eTale siddhapada AtmAne thAya che mATe enuM kAraNa paNa AtmasvabhAvamaya ja hovuM joIe. matalaba ke jJAtA-daSTAnA vItarAgI nirAkuLa AnaMdamaya je pariNAma je jIvasvabhAvamaya che te ja mokSanuM kAraNa hoI zake, ane che. have kahe che 'je anyadravyanA svabhAvavALuM hoya tenAthI AtmAno mokSa kema thAya ?' A dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti, pUjA ityAdino bhAva anyadravyanA svabhAvavALo che. rAgasvabhAvI che ne ? rAga kAMI jIvasvabhAva che? jo hoya to rAga nIkaLI kema jAya? juo, A je vItarAga thayA temane rAga nIkaLI gayo ne vItarAgatA rahI gaI. tethI rAga anyadravyanA svabhAvavALo ane tethI rAgathI AtmAno mokSa thaI zake nahi, arthAt rAga mokSanuM kAraNa che nahi. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 136 ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-6 have AvI vAta sAMbhaLavA na maLe ene dharma thAya ke di? eka to bAyaDI-chokarAM sAcavavAM ane dhaMdho-vepAra karavo ityAdi saMsAranAM kAma ADa bicAro navaro na thAya ane kadAcit mAMDa navarAza laI sAMbhaLavA jAya to maLe UMdhuM ke-vrata karo, tapasyA karo, sAdhune vahorAvo, dAnamAM paisA vAparo eTale tamane dharma thaI jaze. have Ama ne Ama jiMdagI cAlI jAya ane cAra gatinI rakhaDapaTTI UbhI rahe. bhAI ! A navarAza laIne samajavAnuM che hoM. duniyAmAM to be-pAMca karoDanI saMpatti hoya, ghare be-cAra dIkarA hoya ane badhAne rahevAnA AvAsa hoya eTale loko tane bhAgyazALI kaheze paNa e kAMI bhAgyazALInAM lakSaNa nathI. e to bhogazALI eTale bhAMgazALI che. jema bhAMganuM sevana manuSyane bebhAna-pAgala banAve tema A bhogonuM sevana tane pAgala banAvanAruM che. bhAgyazALI to ene kahIe jene AvI satya vAta sAMbhaLavA ane samajavA maLe. A samajyA vinA to jiMdagI hArI javAnI che bApu ! zvetAMbaramAM 3ra sUtramAM eka vipAkasUtra che. emAM Ave che ke dAna denAro mithyASTi hato paNa sAdhu AvyA ane eNe emane harakhathI khUba Adara-satkAra karIne AhAra vahorAvyo ane saMsAra parita karyo. have AvI vAta to taddana gapa-jUThI che. moTI carcA saMpradAyamAM nIkaLelI tyAre kahyuM hatuM ke-paradravyanA Azraye saMsAra maTe e vAta traNakALamAM satya hoI zake nahi. jema zvetAMbaramAM zatruMjaya-mAhAbhyanuM pustaka che tema eka digaMbara sAdhu pAse sammadazikharajInA mAhAbhyanuM pustaka hatuM. te kahetA hatA ke emAM ema lakhyuM che kesammadazikharajInI jAtrA kare ene 49 bhave mokSa thAya. to kIdhuM ke A vItarAganI vANI nahi. padravyanA darzanathI saMsAra parita thAya evI vAta traNakALamAM vItarAganI vANI na hoya. ahIM to ema kahe che ke-dayA, dAna, pUjA, jAtrA, AhAra-dAna ityAdinA bhAva anyadravyasvabhAvI (-mugalasvabhAvI) hovAthI saMsAranuM kAraNa che; te AtmAnA mokSanuM kAraNa kema thAya? mokSa to AtmAno thAya che tethI tenuM kAraNa paNa AtmasvabhAvI ja hovuM joIe. rAga vibhAvasvabhAva che; enAthI mokSano hetu thAya ane saMsAra ghaTe e traNakALamAM bane nahi. zvetAMbaramAM eka jJAnasUtramAM meghakumArano adhikAra Ave che. emAM meghakumAranA jIve pUrve hAthInA bhavamAM sasalAnI dayA pALI, enAthI saMsAra parita karyo ema Ave che. meghakumArano jIva pUrva bhavamAM hAthI hato. teNe koI vakhata vanamAM dava lAge tyAre bacavA mATe eka jojana vistAramAM sAphasUphI karIne maMDapa karelo. emAM eka vakhata jaMgalamAM cArekora agni lAgI. eTale badhAM prANIo bacavA mATe maMDapamAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-156 ]. [ 137 AvIne UbhAM rahI gayAM. maMDapa prANIothI khIcokhIca bharAI gayo hato. jarAya jagyA nA hatI. evAmAM eka sasaluM AvyuM. e ja vakhate hAthIne page khaMjavALa AvI ane jevo khaMjavALavA paga UMco karyo ke e jagAmAM sasaluM garI gayuM. pachI jyAre paga nIce mUkavA jato hato tyAM to sasaluM joyuM; eTale aDhI divasa sudhI (dAvAnaLa zamI gayo tyAM sudhI) paga emane ema UMco rAkhyo. Ama sasalAnI dayA pALI eTale saMsAra parita karyo evo pATha che. ahIM kahe che-anya dravyanA svabhAva vaDa traNakALamAM saMsAra ghaTe nahi. dayA AdinA bhAva to anyadravyanA svabhAvamaya che. te vaDe saMsAra kema parita thAya? (na thAya). mArga Avo che bhAI ! paNa badho pheraphAra thaI gayo, ane bhagavAnanA nAme zAstro banAvIne bicArAone rajhaLAvI mAryA che! ahIM to ema kahe che ke-"zubha karma pudgalasvabhAvI che tethI tenA bhavanathI paramArtha AtmAnuM bhavana na thaI zake; mATe te AtmAnA mokSanuM kAraNa thatuM nathI. jJAna AtmasvabhAvI che tethI tenA bhavanathI AtmAnuM bhavana thAya che, mATe te AtmAnA mokSanuM kAraNa thAya che.' jJAtA-deTAnA caitanyamaya pariNamana vaDe mokSano hetu thAya che ane rAganA pariNamana vaDe mokSano hetu thato nathI. A vAta che. AnaMdano nAtha bhagavAna AtmA jJAnano samudra che. enI ruci karI emAM ja nimagna thaIne pariNamavuM te AtmasvabhAvI pariNamana che ane e nirmaLa samyagdarzana-jJAna-cAritranuM pariNamana ja mokSanuM kAraNa thAya che. vratAdinA zubhakarmarUpa pariNamana to anyadravyasvabhAvI hovAthI tenA vaDe AtmAnuM pariNamana thaI zakatuM nathI tethI te mokSanuM kAraNa thaI zakatuM nathI. samudranA taLiye motI hoya che. tene levA loko sAdhana sajja thaI taLiye pahoMce che. tema bhagavAna AtmA jJAnano samudra che. tenI aMdara pUrA taLamAM jJAna ne AnaMda ane zAMti vagere ratno paDyAM che. ahIM kahe che-bhagavAna! tuM zubhAzubhane bhedIne enA taLamAM jAne jyAM jJAna ane AnaMda bharyA che? ahAhA...! saheje samudra ulasiyo, mAMhI motI taNAtAM jAya; bhAgyavAna kara vAvare, enI motIe muThThIo bharAya.' bhagavAna jJAnasamudra potAnA taLamAM guNaratno laIne uchaLI rahyo che. tyAM je bhAgyavAna eTale dharmI puruSArthI jIva che te aMtaramAM taLamAM pahoMcIne AnaMda, zAMti ane jJAnanAM ratnone prApta kare che. tethI tene mokSamArga maLe che. vaLI-"saheje samudra ulasiyo, mAMhI motI taNAtAM jAya; bhAgyahIna kara vAvare, enI zaMkhale mUThIo bharAya." Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 138 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 jeo bhAgyahIna eTale puruSArthahIna che, taLamAM jatA nathI teone rAga ane puNyanA zaMkhalA ja hAtha Ave che. teone saMsAra ja prApta thAya che. ahA! dharmIne jJAna ane AnaMda pAke ane puNyanI rucivALAne saMsAra ja pAke che. AvuM che, bApu ! mArga Avo che bhAI ! tyAre keTalAka kahe che-A sonagaDhanuM ekAnta che. vaLI keTalAka kahe che ke kAnajIsvAmI jAdugara che; ema ke lAkaDIthI lokone vaza karI nAkhe che. Ama game tema loko DIMga hAMke rAkhe che. bhAI ! A lAkaDI to hAthamAM parasevo thAya te zAstrane na lAge, asAtanA na thAya e mATe rAkhI che. eka sukhaDanI hatI e to corAI gaI. pachI A plAsTIkanI lAvyA che. A lAkaDImAM zuM che? e to jaDa mATI-pudagala che. tyAre kahe che-Ape maMtra lagADyo che. maMtra-baMtra kAMI che nahi, bhAI ! ahIM to tuM zuddha jJAna ane AnaMdano nAtha prabhu AtmA cho evo maMtra che. enI vAta sAMbhaLIne jijJAsuo AkarSAya che. basa A maMtra che. ahAhA..! samajaNano piMDa caitanyarasakaMda prabhu AtmA che. enA svabhAve pariNamavuM eTale enA taLamAM daSTi TheravIne vItarAgI pariNatie-samyagdarzana-jJAna-cAritranA bhAve pariNamavuM e ekadravyasvabhAvI hovAthI mokSanuM kAraNa che. have Ane ekAnta kaho to ekAnta; e samyaka ekAnta che. samajANuM kAMI..? AvuM ene AkaruM lAge; ane ANe dayA pALI ne ANe upavAsa karyA ne ANe karoDonuM dAna karyuM ityAdi badhuM sAruM lAge, paNa prabhu! ethI dharma nahi thAya. ema ne ema jiMdagI vahI jaze, bApA! AvuM manuSyapaNuM maLyuM enI eka kSaNa paNa mahAmUlyavAna che; enI eka kSaNa sAme karoDo ratnono Dhagalo karo topaNa enI kiMmata na thAya evuM A manuSyapaNuM moMghu che. bhAI ! ane viSaya-kaSAyamAM ane rAganA rAgamAM ragadoLI na nakhAya. ahA! A juvAnI jholA khAtI vRddhAvasthA AvIne UbhI raheze. pachI kheda karavAthI zuM? jyAM sudhI vRddhAvasthA Ave nahi, indriyo zithila paDe nahi, zarIramAM roga vyApe nahi te pahelAM (tasvadaSTi) karI le bApu! pachI tArAthI kAMI nahi thAya. pachI to keDa duHkhaze, mAthu caDhaze, uTha-besa thaI zakaze nahi, dekhAze nahi, saMbhaLAze nahi. mATe hamaNAM ja Atmahita karI le. A sADAtraNa hAthanA zarIramAM eka eka tasue 96 roga che-ema bhagavAnanA jJAnamAM AvyuM che. to AkhA zarIramAM keTalA roga thayA? bhAI ! tuM gaNa to kharo. AmAM amane majhA che ane ame sukhI chIe evI bhramaNA choDa, viSaya-kaSAyanI dRSTi choDa, rAganI dRSTi choDa. e to badhI AkuLatA che, bApu! A ahIM bhagavAna kahe che te sAMbhaLa ! Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-156 ] [ 139 ke-mokSano mArga to ekadravyasvabhAvI che. 52mArthe 52dravyathI AtmAnuM bhavana na thaI zake mATe te AtmAnA mokSanuM kAraNa thatuM nathI. jJAna AtmasvabhAvI hovAthI tenA bhavanathI AtmAne mokSanuM kAraNa thAya che. bhavana eTale thavuM-pariNamavuM. ahAhA...! jJAnarUpe-AnaMdarUpe vItarAgabhAvapaNe AtmAnuM thavuM e ja mokSanuM kAraNa che. A rIte jJAna ja vAstavika mokSano hetu che. jJAna eTale zuddha caitanyasvabhAvI AtmA ja mokSanuM kAraNa che; bIjuM kAMI mokSanuM kAraNa che nahi. have A ja arthanA kaLazarUpa be zloko kahe cheH * kaLaza 106 : zlokArtha u52nuM pravacana * ' ekadravyasvabhAvatvAt ' jJAna ekadravyasvabhAvI ( -jIvasvabhAvI ) hovAthI ' jJAnasvabhAvena' jJAnanA svabhAvathI 'savA jJAnasya bhavana vRtta' haMmezAM jJAnanuM bhavana thAya che. zuM kahyuM? A jANavuM, zraddhavuM ane TharavuM-e eka dravyasvabhAvI eTale jIvasvabhAvI mAtra caitanyasvabhAvI che. ahAhA...! rAganI kriyAthI bhinna paDatAM je aMtara-pariNamana thayuM te caitanyasvabhAvI hovAthI te jJAnanuM kahetAM AtmAnuM pariNamana che. zuddha AtmadravyanA svabhAvathI zuddha AtmadravyanuM bhavana-pariNamana thAya che. emAM koI paradravyanA ke rAganA AzrayanI avalaMbananI apekSA che ja nahi. zrI niyamasAranI bIjI gAthAnI TIkAmAM Ave che ke-nija 5ramAtmatattvanAM samyakzraddhAna-jJAna-anuSThAnarUpa zuddha ratnatrayAtmaka mArga 52ma nirapekSa hovAthI mokSano upAya che.' matalaba ke zuddha ratnatrayAtmaka mArga zuddha caitanyanA bhavanamAtra ja che. have kahe che - 'tad' mATe 'tat va mokSahetu: ' jJAna ja mokSanuM kAraNa che. jJAna eTale svarUpane jANavA-zraddhavAnA pariNAma ane svarUpamAM ja vizrAMtapaNe TharavAnA vItarAga pariNAmane pragaTa ka2vA e jJAna ja mokSanuM kAraNa che. juo, A eka kaLazamAM keTaluM bharyuM che! zraddhA-jJAna ane zAMtirUpa vItarAgI pariNati e edravyasvabhAvI che ane e ja AtmAnuM pariNamana che. tethI mokSanuM kAraNa che. rAganI kriyA anyadravyasvabhAvI hovAthI enAthI traNakALamAM dharma thAya nahi. lyo, A 106 thayo; have 107; TIkA che ne! enA sArarUpa kaLaza kahe che. * kaLaza 107 : zlokArtha u52nuM pravacana * 'dravyAntarasvabhAvatvAt' karma anyadravyasvabhAvI ( -puddagalasvabhAvI ) hovAthI ' rmasvamAvena ' karmanA svabhAvathI ' jJAnasya bhavanaM na hi vRtta' jJAnanuM bhavana thatuM nathI. . juo, karma eTale vrata, tapa, dayA, dAna, pUjA, bhakti ityAdi e badho zubhabhAva anyadravyasvabhAvI-puddagalasvabhAvI che. have A sAMbhaLIne loko rADa nAkhe che paNa bhAI ! rAga AtmAno svabhAva che ja nahi. jo rAga AtmAno svabhAva hoya to te nIkaLI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 140 ] || pravacana ratnAkara bhAga-6 kema jAya? potAnA paramAtmasvarUpamAM caitanyasvarUpamAM sthira thAya eTale rAga nIkaLI jAya che ane ekalI vastu rahI jAya che. e kahyuM hatuM pahelAM-AtmAvalokanamAM Ave che ke bhagavAnanI mUrti ke sAkSAt bhagavAnane dekhIne dharmIne evo vicAra Ave che ke jenA hoTha hulatA nathI, paga cAlatA nathI, zarIra sthira che, AMkhanI pAMpaNa paNa hAlatI nathI evA bhagavAna sthirabiMba che. ane evo ja acaLa aMdara AtmasvabhAva che. jema paramAtmAne rAga to te TaLI gayo ane vItarAgatAno je svabhAva hato te rahI gayo tema AtmAno aMdara vItarAgasvabhAva ja che; rAga AtmAno svabhAva che ja nahi. ahAhA..! bhagavAna AtmA caitanyasvabhAvano mahAsAgara che; ane rAga to jaDa svabhAva che. rAgane kayAM khabara che ke huM rAga chuM? A zarIra ane rAga ityAdine jANanAra to jIva pote je sadAya jJAnasvarUpa che te che. ahAhA..Avo jANanAra-jANanAra-jANanAra je jJAyakabhAvapaNe che te pote jIva che. emAM rAga kayAM che? potAne ane parane jANe nahi evo rAga to anyadravyasvabhAvI che. tethI rAganA svabhAvathI jJAnanuM-AtmAnuM bhavana thatuM nathI. have AvI vAta sAMbhaLavAnI bicArAne mAMDamAMDa koIka di navarAza maLatI hoya te samaje ke di ane paDake ke di? A covihAra karo, upavAsa karo, aThThama karo, tapa karo, dayA pALo, ethI nirjarA thaze-ityAdi vAta to sahelI saTa paDI jAya che. paNa bhAI ! emAM kayAM dharma ne nirjarA che? e to badho rAga che. hA, paNa e badhuM karaze to pAmaze ne? pAmaze? zuM pAmaze? je zubharAgane kartApaNAnA bhAve kare che te mithyAtva pAme che. bhAI ! A rAga huM karuM ane e mAruM kartavya che evI mAnyatA mithyAtva che. mithyAtva che te anaMta saMsAranI jaDa che; paraMparAe naraka ane nigodane ApanAruM che. mithyAtva jevuM jagatamAM koI bIjuM pApa nathI. bharata cakravartI samakitI hatA. 96 hajAra strI, 96 karoDa pAyadaLa, 96 karoDa gAma, ityAdi apAra vaibhava vacce paNa teo AtmajJAnI hatA. je rAga thAya che te cIja potAnI (AtmAnI) nahi evuM aMtaramAM bhAna hatuM. alabata cAritra na hatuM. cha lAkha pUrva sudhI cakravartI padamAM rahyA. (eka pUrvamAM 70 lAkha chappana hajAra karoDa varSa thAya). cAritranA abhAvamAM keTaluM karma baMdhANuM? to kahe che ke dIkSA laI AtmAnI aMdara dhyAnamagna thayA to aMtarmuhUrtamAM sarva karma nAza karI nAkhyuM, ane kevaLajJAna upajAvyuM. cAritra-doSa hato, paNa samakita hatuM, mithyAtva na hatuM tethI je baMdha thato hato te atyaMta alpa hato. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-156 ] [ 141 juo! eka bAju mithyAtvanuM pApa evuM hoya che ke te anaMtA naraka-nigodanA bhava karAve ane bIjI bAju samakita sahita hovAthI bhAratane 96 hajAra rANIonA saMgamAM viSaya saMbaMdhI rAga hato paNa e rAganuM pApa alpa hatuM, alpasthiti ane alparasavALuM hatuM. jyAM aMdara dhyAnamAM AvyA to lIlAmAtramAM uDAvI dIdhuM ane kSaNamAM ja jhaLahaLa jyotimaya kevaLajJAna upajAvI dIdhuM. ahAhA...! ekAvatArI indra jenI pAse mitrapaNe bese ane je hIrAjaDita siMhAsana para ArUDha thAya evA bharata cakravartI AtmajJAnI hatA. rAgathI ane (bAhya) vaibhavathI bhinna potAnI cIja je paripUrNa zuddha caitanyasvabhAvamaya bhagavAna AtmA tenuM aMtaramAM bhAna hatuM. bhagavAna RSabhadeva jyAre aSTApada (kailAsa) parvata upara mokSa padhAryA tyAre tyAM bhAratanI hAjarI hatI. te vakhate 3ra lAkha vimAnanA svAmI ekAvatArI indra paNa tyAM AvyA. tyAM joyuM to bharatanI AMkhomAMthI AMsunI dhArA vahI rahI hatI. bharata vilApa karatA hatA ke are! bharatakSetramAM Aje sUrya asta thayo! A sUrya to savAre roja uge je sAMje Athame; paNa bhagavAna kevaLajJAna-sUryano asta thayo ane hA! sarvatra aMdhakAra thaI gayo! Ama bharatajIne vilApanAM AMsu vahI rahyAM hatAM. tyAre indra kahyuM-are! bharatajI, A zuM? tAre to A chello deha che, amAre to huju eka dehu manuSyano thaze tyAre mokSa thaze. bharate kahyuM-indra! badhI khabara che. A to evo rAga AvI gayo che; e cAritra-doSa che, darzana-doSa nahi. Ama bharatajIne svarUpanuM zraddhAna to akabaMdha che. ahAhA....samyagdarzana koI addabhuta alaukika cIja che! samyagdarzana zuM ane eno viSaya zuM-enA mahimAnI lokone khabara nathI. tethI ekalA kriyAkAMDano mahimA temane bhAse che. jAherakhabaro paNa kriyAkAMDanI kare che ke-ANe upavAsa karyA, ANe ATalo tyAga karyo, ANe pAMca lAkhanuM dAna karyuM, ANe saMgha jamADayo ne ANe brahmacarya aMgIkAra karyuM, ityAdi. paNa bhAI ! emAM zuM che bApu! ahIM kahe che-karma che, je puNya-pApanA bhAva che, (ahIM kharekhara to puNyabhAvane karma levuM che) te anyadravyasvabhAvI che. A vrata, tapa, dAna, zIla, brahmacaryanA bhAva che te anyadravyasvabhAvI che; enAthI AtmAnuM bhavana thaI zakatuM nathI. nizcayathI to brahmasvarUpa je zuddha AtmA temAM caravuM te brahmacarya che ane te dharma che. karma eTale puNyanA pariNAma anyadravyasvabhAvI hovAthI enAthI jJAnanuM-AtmAnuM pavitra mokSamArgarUpa pariNamana thatuM nathI. tethI kahe che-"tatva' mATe "varga mokSadetu: ' karma mokSanuM kAraNa nathI. juo, A dAMDI pITIne kAMI paNa gupta rAkhyA vinA jAhera karyuM ke vrata-tapa Adi kriyA mokSanuM kAraNa nathI. ahA ! lokone AvuM sAMbhaLavuM muzkela ane samajavuMya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 142 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 muzkela! jenA mahAbhAgya hoya tenA kAne paDe. ane kAne paDe toya zuM? puruSArtha karIne jyAre aMtara-nimagna thAya tyAre AtmAnA jJAna-zraddhAna thAyaH sAMbhaLavAmAtrathI na thAya. divyadhvani sAMbhaLe eTalA mAtrathI AtmAnuM jJAna na thAya. bhagavAna AtmAnA-svadravyanA AzrayathI samyajJAna thAya. zloka 106 mAM pahelI lITImAM kahyuM ke-jJAna ekadravyasvabhAvI hovAthI enAthI mokSanuM kAraNa thAya. ahIM kahyuM ke-karma anyadravyasvabhAvI hovAthI enAthI mokSanuM kAraNa na thAya. "varmasvamAna jJAna bhava na di'-karmanA svabhAvathI jJAnanuM bhavana thatuM nathI mATe karma mokSanuM kAraNa nathI. A saghaLo kriyAkAMDa mokSanuM kAraNa nathI; samajANuM kAMI....? have AgaLanA kathananI sUcanAno zloka kahe che: * kaLaza 108: zlokArtha uparanuM pravacana * mokSadetutirodhAnAta' karma mokSanA kAraNanuM tirodhAna karanAruM hovAthI.. juo, karma mokSanA kAraNanuM tirodhAna karanAruM che. zuM kahyuM A? karma eTale puNyapApanA bhAva, kharekhara to ahIM karma eTale puNyanA bhAva ema levuM che, mokSanA kAraNanA ghAtaka che. vrata, tapa, dAna, zIla, bhakti ityAdinA zubhabhAva mokSanA kAraNane DhAMkanArA eTale ghAtanazIla che. have je ghAtanazIla che e mokSanA kAraNane madada kare e kema banI zake? (na ja banI zake ). have A moTo vAMdho che atyAre lokone ema ke vyavahArathI nizcaya thAya. pahelAM kAyAthI tyAganI zaruAta thAya, pachI manathI thAya-ema bAhyathI levuM che. paNa bhAI ! ema samyagdarzana kema thAya ? bAhya karma che e to mokSanA kAraNanuM ghAtanazIla che. bhagavAna AtmAne mokSanuM kAraNa samyagdarzana-jJAna-cAritra che. pUrNa svabhAvanI pratIti, pUrNa svabhAvanuM jJAna ane pUrNa svabhAvamAM ramaNatA-lInatArUpe AtmAnuM thayuM te mokSanuM kAraNa che. ahIM kahe che-vrata, tapa, zIla, bhakti, pUjA, dAna ityAdi samasta zubhakarma mokSanuM kAraNa je samyagdarzana-jJAna-cAritra tenuM ghAtanazIla che. have AvI vAta duniyAne bese na bese e duniyA jANe; duniyA to anAdithI ajJAnanA paMthe che. kahyuM che ne ke " dravyakriyAruci jIvaDAjI, bhAva dharama rucihIna; | upadezaka paNa evAjI, zuM kare jIva navIna ?' dravyakriyA eTale dayA, dAna, vrata, bhakti ityAdinI ruci to anAdithI ajJAnI jIvane che. vaLI tene upadeza denArA upadezaka paNa evA maLyA je upadeze ke-vratAdi pALavAM e dharma che ane te karatAM karatAM mokSa pamAya. tethI e vAta ene pAkI daDha thaI gaI. vAraMvAra sAMbhaLI ne ! eTale pAkI thaI gaI. have e navuM zuM kare ? ene Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-156 ] [ 143 samakita kema thAya? na thAya. kemake e puNyanA pariNAma, mokSanuM kAraNa je bhagavAna AtmAnAM zraddhAna-jJAna ane ramaNatA enAM ghAtanazIla che, ghAta karanArA che. A eka vAta. have kahe che-"svayameva vanyatvati' te (-karma) pote ja baMdhasvarUpa hovAthI... karma pote ja baMdhasvarUpa che. have je baMdhasvarUpa che te abaMdhanuM-mokSanuM kAraNa kema thAya? (na thAya che. koIne AkaruM lAge paNa jyAM vastusthiti AvI che tyAM zuM thAya? ahAhA..! pUrNAnaMdano nAtha caitanyamUrti bhagavAna zuddha Atmadravya je anaMtajJAna ane AnaMdanuM daLa che teno Azraya lIdhA vinA mokSano mArga traNakALamAM bIje kayAMyathI pragaTe ema nathI. bhagavAna AtmA zuddha cidAnaMdaghana svarUpamAtra vastuno Azraya-avalaMbana karavAthI ja mokSano mArga pragaTe che. A eka ja rIta che. A sivAya je vrata, tapa, zIla, dAna, bhakti ityAdi zubhabhAva che te pote ja baMdhasvarUpa che tethI baMdhanuM kAraNa che ane mokSanA kAraNano ghAta karanArA che. samayasAra kaLazaTIkAmAM A zlokanI TIkA karatAM zrI rAjamalajIe ema kahyuM che keahIM koI jANaze ke zubha-azubha kriyArUpa je AcaraNarUpa cAritra che te karavAyogya nathI tema varjavAyogya paNa nathI. uttara Ama che ke varjavAyogya che, kAraNa ke vyavahAracAritra hotuM thayuM duSTa che, aniSTa che, ghAtaka che; tethI viSayakaSAyanI mAphaka kriyArUpa cAritra bahu AkarI vAta bhAI ! samyagdarzana vinA badhuM thothethothAM ja che. cAritra che ja nahi. (vyavahAreya nahi ne ). bhagavAna kuMdakuMdAcArye darzana prAbhRta, gAthA 3 mAM kahyuM che ke "dasaNabhaTTA bhaTTA daMsaNabhaTTasya Natthi nnivvaannN| sijhaMti cariyabhaTTA daMsaNabhaTTA Na sijjhNti||'' je darzana-zraddhAnathI bhraSTa che te sarva rIte bhraSTa che; te koI di mukti pAmaze nahi. tathA je cAritrathI bhraSTa hovA chatAM svarUpanAM jJAna-zraddhAnathI yukta che to te siddhi pAmaze. ene svarUpanI daSTi hovAthI cAritra AvavAnuM, AvavAnuM ne AvavAnuM ane enI mukti thaze ja. bhagavAna AtmA saccidAnaMdasvarUpa, siddhasvarUpa prabhu cetanA svarUpa trikALa che. enI sanmukhanI daSTi, enuM jJAna ane emAM ja ramaNatArUpa je pariNamana che te mokSanuM kAraNa che. bhAI ! vItarAga mArga vItarAgabhAvathI zarU thAya che, samyagdarzanathI zarU thAya che. jyAM samyagdarzana nathI tyAM jJAna paNa sAcuM nathI ane cAritra paNa sAcuM nathI. vinA samyagdarzana je kAMI che te mithyAdarzana-mithyAjJAna ane mithyAcAritra che. A be bola thayA. have trIjo bola kahe che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 144 ] vacana ratnAkara bhAga-6 ' ane "mokSadetutirodhAyitvAta' te (-karma) mokSanA kAraNanA tirodhAyibhAvasvarUpa hovAthI... zuM kahe che? A vratAdirUpa jeTaluM che zubhakarma te mokSanA kAraNanA viruddha svabhAvavALuM che. svarUpanAM jJAna-zraddhAna ane ramaNatArUpa je mokSamArga che tenAthI karma eTale puNya-pAparUpa pariNAma viparIta svabhAvavALA che. have kahe che tethI "tata niSyite' tene (karma) niSedhavAmAM Ave che. juo, vratAdi samasta zubhabhAvarUpa karmane niSedhavAmAM Ave che ema traNa bolathI kahyuM 1. karma mokSanA kAraNanuM DhAMkanAruM vA ghAtanazIla che, 2. karma svayaM baMdhasvarUpa che ane 3. karma mokSanA kAraNanA virodhI svabhAvavALuM che. ahAhA....! bhagavAna AtmA to caitanyasvabhAvI sadA muktarUpa ja che ane enA Azraye je samyagdarzana-jJAna-cAritranA nirmaLa pariNAma thAya e paNa abaMdhasvarUpa che. ane tethI mokSanuM kAraNa che. paraMtu zubhAzubha karma je che te mokSanA kAraNanA ghAtanazIla hovAthI, svayaM baMdhasvarUpa hovAthI ane mokSanA kAraNanA viruddha svabhAvavALuM hovAthI niSiddha che. ahAhA...! vrata, tapa AdinA zubhabhAva samyagdarzana-jJAna-cAritranA nirmaLa pariNAmanA ghAtaka ane viruddhasvabhAvavALA hovAthI niSiddha che. zubhabhAvathI mane kalyANa thaze e mAnyatA mithyAdarzana, evuM ja ekalA zubhabhAvanuM jJAna te mithyAjJAna ane zubhabhAvamAM ja ramaNatA te mithyAcAritra che. ahIM mithyAdarzana-jJAna-cAritranA pariNAma viparItasvabhAvavALA kahIne jaDa acetana kahyA. matalaba ke jyAM caitanyanA samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa pariNAma hoya tyAM mithyA-darzanajJAna-cAritranA pariNAma na hoya. banne jAtanA pariNAma ekI sAthe na hoya. samyagdarzanajJAna-cAritranA pariNAma jene che tene mithyAtvasahita rAganA pariNAma nathI. ahIM traNe vAta sAthe levI che ne? jene AtmAnAM nirvikalpa zraddhAna-jJAna ane zAMtinuM vedanA thAya tene kadAcit rAga hoya paNa te mithyAtva sahita nathI ane tene rAganuM svAmitva ane emAM iSTapaNAno bhAva paNa nathI. tethI tene pUrNa vItarAgatA na hovA chatAM mithyAcAritra nathI, samyaphacAritra ja che. ahAhA...! svabhAvathI ja Atmadravya bhagavAnasvarUpa vItarAgasvarUpa che. tenAM zraddhAnajJAna ane ramaNatArUpa pariNAma mokSamArga che. ane zubhAzubha karma tenAM ghAtaka che, svayaM baMdhasvarUpa che ane zuddha pariNAmathI viparIta svabhAvavALAM che mATe niSedhyAM che. lyo, A bhagavAna amRtacaMdrAcAryadave pIraseluM paramAmRta che. zrImade kahyuM che ne ke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-156 ] [ 145 "vacanAmRta vItarAganAM, parama zAMtarasa mULa; auSadha je bhavaroganAM, kAyarane pratikULa.'' bhAI ! A bhagavAnanI vANI to bhavarogane maTADanAruM paramAmRta che. paNa zubhabhAvanI jemane raci che e kAyarone te sahAtI nathI. zubharAganI rucivALAne zAstramAM kAyara-napuMsaka kahyA che. bhale e moTo abajopati zeTha hoya. ke moTo rAjA hoya ke navamI raiveyakano deva hoya. jo tene puNyabhAvanI ruci-prema che to te kAyara-napuMsaka che kemake ene dharmanI prajA nathI. jema pAvaiyAne prajA na hoya tema Ane dharmanI prajA nathI tethI te napuMsaka che. AvI vAta che bhAI! je darzana-bhraSTa che te badhAyathI bhraSTa che. zubhabhAva karatAM karatAM kalyANa thaze evI jene mAnyatA che te darzanathI-zraddhAthI bhraSTa che; mATe te darzana, jJAna ane cAritra ema traNeyathI bhraSTa che. tethI to kahyuM ke-paMcamahAvrata, gupti, samiti, 28 mUlaguNa ityAdi je vyavahAracAritranA pariNAma che te zubhabhAvarUpa karmakAMDa che; e AtmAnA nirmaLabhAvarUpa jJAnakAMDa nathI. bahu AkarI vAta bApu! AvA badhA puNyanA bhAva to te anaMtavAra karyA paNa tethI zuM vaLyuM? chaThuMDhALAmAM kahyuM che ne ke munivrata dhAra anaMtavAra grIvaka upajAyo, pai nija AtamajJAna binA sukha leza na pAyo.'' ahA ! AtmajJAna vinA-samyagdarzana vinA anaMtavAra munivrata dhAraNa karyA. pAMca mahAvrata, samiti ane guti anaMtavAra pALyAM. anaMtavAra bALa brahmacArI rahyo. paNa ethI zuM? AtmajJAna vinA leza paNa sukha na thayuM, arthAta duHkha ja thayuM. matalaba ke e vrata ane tapanA pariNAma ene leza paNa sukha na ApI zakyA. navamI raiveyaka gayo paNa Atmadarzana vinA ene jarAya AnaMda na maLyo, sukhanI prApti na thai. paribhramaNa UbhuM rahyuM, kemake AtmAnubhava vinA badhuM ja duHkharUpa che, phogaTa saMsAra khAte ja che. AvI vAta che. bApu! samajAya eTaluM samajo. mArga A che; ahIM vItarAga mArgamAM koInI siphArasa lAgatI nathI. satyane mAnanArA thoDA che ane asatyane mAnanArA jhAjhA che. paNa e rIte saMkhyA vaDe satya-asatyanuM mApa nathI. satyanuM mApa to svayaM satyathI che. tene mAnanArA bhale ekAda be hoya vA na hoya, tethI satya kAMI bIjuM thaI jatuM nathI. [ pravacana naM. 219 zeSa, rara0, 221 * dinAMka ra-11-76 thI 4-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-157 thI 159 atha karmaNo mokSahetutirodhAnakaraNaM sAdhayati vatthassa sedabhAvo jaha NAsedi malamelaNAsatto / micchattamalocchaNNaM taha sammattaM khu NAdavvaM / / 157 / / vatthassa sedabhAvo jaha NAsedi malamelaNAsatto / aNNANamalocchaNNaM taha NANaM hodi NAdavvaM / / 158 / / vatthassa sedabhAvo jaha NAsedi malamelaNAsatto / kasAyamalocchaNNaM taha cArittaM pi NAdavvaM / / 159 / / vastrasya zvetabhAvo yathA nazyati malamelanAsaktaH / mithyAtvamalAvacchannaM tathA samyaktvaM khalu jJAnavyam / / 157 / / vastrasya zvetabhAvo yathA nazyati malamelanAsaktaH / ajJAnamalAvacchannaM tathA jJAnaM bhavati jJAtavyam / / 158 / / vastrasya zvetabhAvo yathA nazyati malamelanAsaktaH / kaSAyamalAvacchannaM tathA cAritramapi jJAtavyam / / 159 / / have prathama, karma mokSanA kAraNanuM tirodhAna karanAruM che ema siddha kare cheH maLamilanalepathI nAza pAme zvetapaNuM jyama vastranuM, mithyAtvamaLanA lepathI samyaktva e rIta jANavuM. 157. maLamilanalepathI nAza pAme zvetapaNuM jyama vastranuM, ajJAnamaLanA lepathI vaLI jJAna e rIta jANavuM. 158. maLamilanalepathI nAza pAme zvetapaNuM jyama vastranuM, cAritra pAme nAza lipta kaSAyamaLathI jANavuM. 159. gAthArtha:- [ yathA ] jema [ vastrasya ] vastrano [ zvetabhAvaH ] zvetabhAva [ malamelanAsaktaH ] bhelanA bhaNavAthI bharaDAyo thast [ nazyati ] nAza pAme che-tirobhUta thAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 157 thI 159 ] [ 147 che, [tathA] tevI rIte [mithyAtvananAvaghnanaM] mithyAtvarUpI melathI kharaDAyuM-vyAsa thayuM-thakuM [ sabhyapatyuM hatu] samyaktva kharekhara tirobhUta thAya che [ jJAtavyas] ema jANavuM. [ yathA ] jema [vastrasya] vastrano [ zvetamAva: ] zvetabhAva [matamejanAsao: ] melanA maLavAthI kharaDAyo thako [nazyati] nAza pAme che-tirobhUta thAya che, [tathA] tevI rIte [ajJAnamantAvacchai] ajJAnarUpI melathI kharaDAyuM-vyAsa thayuM-thakuM [ jJAnaM mavati] jJAna tirobhUta thAya che [ jJAtavyam ] ema jANavuM. [ yathA] jema [vasya] vastrano [zvetamAva: ] zvetabhAva [ manamenanAsao: ] melanA maLavAthI kharaDAyo thako [niyaMti] nAza pAme che-tirobhUta thAya che, [tathA] tevI rIte [SAyamalAvatttattta] kaSAyarUpI melathI kharaDAyuM-vyAsa thayuM-thakuM [ cAritram api] cAritra paNa tirobhUta thAya che [ jJAtavyas] ema jANavuM. TIkA:- jJAnanuM samyaktva ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che te, parabhAvasvarUpa je mithyAtva nAmano karmarUpI mela tenA vaDe vyApta thavAthI, tirobhUta thAya che-jema 52bhAvasvarUpa melathI vyApta thayelo zveta vastranA svabhAvabhUta zvetasvabhAva tirobhUta thAya che tema. jJAnanuM jJAna ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che te, parabhAvasvarUpa ajJAna nAmanA karmamaLa vaDe vyAsa thavAthI tirobhUta thAya che-jema 52bhAvasvarUpa melathI vyAsa thayelo zveta vastranA svabhAvabhUta zvetasvabhAva tirobhUta thAya che tema. jJAnanuM cAritra ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che te, parabhAvasvarUpa kaSAya nAmanA karmamaLa vaDe vyAsa thavAthI tirobhUta thAya che-jema 52bhAvasvarUpa melathI vyAsa thayelo zveta vastranA svabhAvabhUta zvetasvabhAva tirobhUta thAya che tema. mATe mokSanA kAraNanuM (-samyagdarzana, jJAna ane cAritranuM-) tirodhAna karatuM hovAthI karmane niSedhavAmAM AvyuM che. bhAvArtha:- samyagdarzana-jJAna-cAritra mokSamArga che. jJAnanuM samyaktvarUpa pariNamana mithyAtvakarmathI tirobhUta thAya che; jJAnanuM jJAnarUpa pariNamana ajJAnakarmathI tirobhUta thAya che; ane jJAnanuM cAritrarUpa pariNamana kaSAyakarmathI tirobhUta thAya che. A rIte mokSanA kA2NabhAvone karma tirobhUta karatuM hovAthI teno niSedha karavAmAM Avyo che. * * samayasAra gAthA 157-158-159 : mathALuM have prathama karma mokSanA kAraNanuM tirodhAna karanAruM che ema siddha kare che. * gAthA 157-158-159 : TIkA u52nuM pravacana * '" jJAnanuM samyaktva ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che te, parabhAvasvarUpa je mithyAtva nAmano karmarUpI mela tenA vaDe vyApta thavAthI, tirobhUta thAya che-jema Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 148 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 parabhAvasvarUpa meLathI vyApta thayelo zveta vastranA svabhAvabhUta tasvabhAva tirobhUta thAya che tema." juo, mithyAtva nAmano karmarUpI mela eTale bhAva mithyAtva arthAt zubhabhAva dharma che evI viparIta mAnyatArUpa mithyAtvanI vAta che. e mithyAtva nAmano je bhAvakarmarUpI mela tenA vaDe vyApta thavAthI jJAna nAma caitanyasvarUpa trikALI bhagavAna AtmAnuM samyakatva tirobhUta thAya che arthAt samakitano nAza-ghAta thAya che. juo ! A vItarAganI vANI digaMbara saMto jAhera kare che. samAja samatula raheze ke nahi, mAnaze ke nahi, viparIta thaI jaze ke nahi enI saMtone zuM paDI che? nAgA bAdazAhathI AghA; e to satya jema che tema jAhera kare che. loko mAne vA na mAne tethI kAMI satya badalAI jatuM nathI. jJAnanuM samakita-AtmAnuM samakita eTale trikALI zuddha caitanyamUrti bhagavAna AtmAnI anubhavasahita pratIti je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che teno parabhAvasvarUpa je mithyAtvabhAva che te vAta kare che. arthAt mithyAtvabhAva che te samakita thavA detuM nathI. A vratAdinA zubhabhAva e dharma che evI viparIta zraddhArUpa je mithyAtvabhAva che te samakita thavA detuM nathI. Avo vItarAgano mArga digaMbara jainadarzana sivAya bIje kyAMya che nahi; vedAMtamAMya nahi ane vaizeSikamAMya nahi; sAMkhyamAMya nahi ane bauddhamAMya nahi. are ! zvetAMbaramAMya A vAta nathI; badhuM viparIta che. koI vAta kayAMka ThIka hoya paNa tethI zuM? mULa tattvamAM ja Akho phera che. kevaLIne AhAra TharAve, vastrasahitane muni TharAve, strIne tIrthakara TharAve ityAdi badhuM ja viparIta che. A koI vyaktinA virodhanI vAta nathI. bhAI ! vyakti to AtmA svabhAvathI bhagavAnasvarUpa che. A to daSTimAM je viparItatA che tene yathArtha jANavI joIe ema vAta che. parabhAvarUpa je mithyAtva che te karmarUpI mela che. A karma eTale jaDakarma nahi, paNa viparItazraddhAnarUpa bhAvamithyAtvanI vAta che. zubhabhAvanuM jJAna karavAthI jANe jJAna thayuM, ane zubhamAM ramaNatA thaI e jANe cAritra thayuM ema zubhabhAvamAM dharma mAnavo te mithyAtvarUpa mela che ane te AtmAnA samakitano ghAta kare che arthAt samakita pragaTa thavA detuM nathI. jema zveta vastrane tenA zvetasvabhAvathI anyabhUta mela lAgavAthI teno zvetasvabhAva DhaMkAI jAya che tema bhagavAna AtmAne tenA viparIta zraddhAnarUpa mela lAgavAthI teno samakitano bhAva DhaMkAI jAya che, pragaTa thato nathI. A eka vAta thaI. have kahe che-"jJAnanuM jJAna ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che te, parabhAvasvarUpa ajJAna nAmanA karmamaLa vaDe vyApta thavAthI tirobhUta thAya che-jema parabhAvasvarUpa melathI vyApta thayelo zveta vastranA svabhAvabhUta zvetasvabhAva tirobhUta thAya che tema." Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 157 thI 159 ] [ 149 zuM kahyuM A ? bhagavAna caitanyadeva jJAnAnaMdasvarUpI caitanyasUrya-caitanyanA nUranuM-tejanuM pura evo mahAprabhu che. ahAhA...! jema pANInuM pUra hoya tema bhagavAna AtmA ekalA caitanyanA nUranA-tejanA purathI paripUrNa bharelo che. are! enI khabareya na maLe! koI di enI kora joyuM hoya to ne! anAdithI paryAyamAM ne rAgamAM anaMtakALanuM jIvatara kADhayuM che. paNa bhAI! e eka samayanI paryAya pAchaLa Akho bhagavAna caitanyamahAprabhu virAjI rahyo che. enuM je jJAna che te jJAnanuM jJAna eTale AtmAnuM jJAna che. ahIM jJAna zabdathI Akho AtmA kahevo che. jJAnanuM jJAna eTale akhaMDa ekarUpa trikALI vastu je AtmA che tenuM jJAna. ahIM kahe che-e caitanyamaya AtmAnuM jJAna mokSanA kAraNarUpa svabhAva che. A zAstra Adi je 5ranuM jJAna che enI vAta nathI. ahAhA...! A to jemAM saMvara, nirjarA ane mokSanI paryAya paNa nathI evuM je zuddha caitanyamaya nityAnaMdasvarUpa anaMta guNanuM ekarUpa daLa-evA AtmAnuM jJAna te mokSanA kAraNarUpa svabhAva che ema kahe che. AvuM mokSanA kAraNarUpa svabhAva che te jJAnanuM jJAna kahe che, parabhAvasvarUpa je ajJAnarUpI karmamaLa tenA vaDe vyApta thavAthI DhaMkAI jAya che arthAt pragaTa thatuM nathI. A zubhabhAva che te dharma evuM je jJAna che te ajJAna che ane te ajJAna che te mela che. AvA ajJAnarUpI melathI vyApta hovAthI AtmAnuM jJAna tirobhUta thAya che arthAt sabhyajJAna utpanna thatuM nathI. jema bAhya melathI zveta vastranI saphedAI DhaMkAI jAya che tema mithyAjJAnarUpI karmamaLathI jJAnanuM (-AtmAnuM) jJAna DhaMkAI jAya che, arthAt samyajJAna thatuM nathI. lyo, A vItarAga mArganI AvI badhI vAto che. paNa Akho divasa saMsAranA kAmamAM racyopacyo rahe-rAtre cha-sAta kalAka UMghamAM jAya ane jAge tyAre A badhI duniyAdArInIbAyaDInI, chokarAMnI, paisAnI hoLI saLagatI ja hoya. tyAM mAMDa kalAka sAMbhaLavAnuM maLe emAMya zuM bhalIvAra Ave? (bicAro kaSAya-agnimAM baLI rahyo hoya enA sAMbhaLavAmAM zuM ThekANuM hoya ?) have e AvA (vItarAgI ) tattvano nirNaya kayAre kare? bhAI ! A to khAsa phurasada laIne samajavA jevuM che hoM. prabhu! A tAro mArga taddana judI jAtano che. (viSaya-kaSAyanI pravRtti sAthe eno meLa Ave ema nathI ). bhagavAna jaina paramezvara ema kahe che ke-jJAnanuM jJAna eTale je AtmAnuM jJAna che te samyajJAna che. bahu gaMbhIra vAta prabhu! A zAstranuM jJAna che te samyajJAna che ema nahi. bhagavAnanI divyadhvani sAMbhaLavAthI utpanna thayeluM jJAna che te samyajJAna che ema nahi. bahirlakSI-paralakSI che ne? bhagavAna! divyadhvani to anaMtavAra sAMbhaLI; paNa tethI zuM ? divyadhvani sAMbhaLatAM je dhAraNArUpa paralakSI jJAna thAya te samyajJAna Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 150 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 che ema nahi. divyadhvani to nimitta mAtra che. ahIM kahe che-jJAnanuM jJAna te samyajJAna che. Akho jJAnano piMDa prabhu jJAyaka caitanyasvarUpe aMdara je birAje che tenuM jJAna-svasaMvedanajJAna thAya te samyajJAna che. AvuM jJAnanuM jJAna, zubhabhAva je ajJAna che, karmamaLa che te vaDe DhaMkAI jAya che arthAt pragaTa thavA pAmatuM nathI, ghAta pAme che. have jJAnanuM cAritra-e trIjI vAta. "jJAnanuM cAritra ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che te, parabhAvasvarUpa kapAya nAmanA karmamaLa vaDa vyApta thavAthI tirobhUta thAya che jema parabhAvasvarUpa melathI vyApta thayelo zveta vastranA svabhAvabhUta zvetasvabhAva tirobhUta thAya che tema.' juo, A cAritra sAcu kone kahevuM? AtmA je jJAnasvarUpe-AnaMdasvarUpe aMdara nitya virAje che tenI aMtardaSTi karI temAM aMtarlIna thatAM-ramatA karatAM je atIndriya AnaMdanuMzAMtinuM vadana thAya te cAritra che. "jJAnanuM-cAritra'--ema kahyuM ne? ahIM jJAna eTale AtmA; eTale AtmAnuM cAritra je atIndriya AnaMdanA pracura svasaMvedanasvarUpa che te mokSanA kAraNarUpa svabhAva che ema kahe che. paMcamahAvrata Adi je puNyanA pariNAma te mokSanA kAraNarUpa svabhAva nathI. e to zubharAga che, kaSAyarUpI mela che. e paMcamahAvratAdinA pariNAma to jJAnanA cAritrane DhAMkI de che-ghAte che ema kahe che. have je vAta kare te zuM AtmAne lAbha (dharma) karI de? (na kare ). bhAI ! puNyanA pariNAma AtmAne lAbha kare ema je mAne che enI to mULa zraddhAmAM ja moTo phera che. enuM zraddhAna viparIta che tethI enuM jJAna ane cAritra paNa viparIta eTale mithyA che. ahA ! vrata karo, tapa karo, zIla pALo, bhakti karo, ityAdi, te vaDe tamAruM kalyANa thaze; have Avo jemano upadeza che, AvI jemanI prarUpaNA che temanuM potAnuM zraddhAna mithyA che ane temano evo upadeza paNa mithyA zraddhAnano poSaka che. tethI to cha7DhAlAmAM kahyuM ke "munivratadhAra anaMta vAra, grIvaka upajAyo; pai nija AtamajJAna binA, sukha leza na pAyo.'' paMcamahAvratAdi anaMtavAra pALyAM ane raiveyaka sudhI gayo; paNa aMtaramAM AtmAnuM jJAna pragaTa thayA vinA, aMtaranI ramaNatA thayA vinA leza paNa AnaMda na Avyo. eno artha e thayo ke paMcamahAvratAdinA pariNAma-rAgarUpa bAhya cAritranA pariNAma duHkharUpa ja hatA; bhavabhramaNa chedavAnA kAraNarUpa na hatA. juo! A vItarAganI vANI ane vItarAgano mArga ! bhAI ! mArga to A che bApu! loko zAMtithI svAdhyAya karatA nathI. AvAM zAstro paDyAM che e to vItarAga samayasAra gAthA-157-158 ] | [ 151 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 52mezvaranI vANIno amUlya vAraso che. aho ! digaMbara saMto zAstra banAvIne bhagavAnano mahA AzcaryakArI vAraso mUkatA gayA che. bApa paiso mUkI gayA hoya to ene tarata saMbhALe; paNa are ! vItarAganI vANIno A amUlya vAraso atyaMta nispRha thaI saMto mUkI gayA che tene te saMbhALato nathI ! ( are ! enA durbhAgyano mahimA koNa kahe?) bApu! A to traNalokanA nAtha vItarAga sarvajJadeva jemanI eka samayanI dazAmAM (kevalajJAnamAM ) traNakALa traNaloka jhaLakI uThayA che evA jina paramezvaranI je icchA vinA divyadhvani kharI teno A divya vAraso AcArya bhagavaMto mUkI gayA che. banArasI vilAsamAM zAradASTakamAM Ave che ke 66 namo kevala namo kevala rUpa bhagavAna, mukha kAradhuni suni artha gaNadhara vicAre, rica Agama upadeza bhavika jIva saMzaya nivAre, so satyA2tha zAradA tAsu bhakti ura Ana, bhujaMgaprayAtameM aSTaka kahoM bakhAna." cha bhagavAnanA zrImukhethI OMOM dhvani nIkaLe che. te hoTha halyA vinA, kaMTha dhrujyA vinA ja OM evo dhvani UThe che. ahIM 'mukha' zabda to lokamAM mukhathI vANI nIkaLe ema loko mAne che mATe lakhyo che; bAkI bhagavAnanI dhvanI sarva pradezathI UThe che, AkhA zarIrathI UThe che. e oMkAradhvani sAMbhaLI gaNadhara saMta-muni eno artha vicArI emAMthI Agama race che. e upadezane jANI bhavya jIvo saMzayane dUra kare che eTale ke dharmane prApta thAya che. lyo, Avo A divya vAraso che. emAM saMto ema kahe che ke-bhagavAna saccidAnaMdasvarUpa vItarAgamUrti prabhu AtmAnI aMta2-2maNatArUpa je nirvikalpa vItarAga pariNati tene cAritra kahIe. AvA jJAnanA cAritrano parabhAvasvarUpa je kaSAya zubhabhAva te ghAtaka che. ahAhA...! keTaluM spaSTa che! chatAM mANasone ema thAya che ke vyavahAra karatAM karatAM nizcaya thaze. paNa bhAI! e to lasaNa khAtAM khAtAM kastUrIno oDakAra Avaze enA jevI tArI vAta che. jema lasaNa khAya to kastUrIno oDakAra na Ave tema zubharAgarUpa vyavahAra karatAM karatAM vItarAgabhAvarUpa nizcaya pragaTa na thAya. zuM rAgathI vItarAgI paryAya pragaTe ? ( kadI na pragaTe ). vAta to AvI che; paNa rAganI Adata paDI gaI che tethI lokone AkarI lAge che. AkarI lAge che tethI rADo pADe che ke-A to sonagaDhanI vAta che. paNa bhagavAna ! juo to kharA ke A jaina 52mezvara devAdhideva bhagavAnanI che ke sonagaDhanI che? potAnA (mithyA ) abhiprAyathI bIjo artha nIkaLe eTale kahI dIdhuM ke A Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 152 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 sonagaDhanI che. paNa bhAI! ethI tane zuM lAbha che? duniyA pAse bhagavAnanI vANIno pokAra to A che. tane na bese tethI satya kAMI pharI nahi jAya. tAre ja satyane samajI pharavuM paDaze. jema parabhAvasvarUpa melathI vyApta thayelo zvetavastrano zveta-svabhAva DhaMkAI jAya che tema parabhAvasvarUpa mithyAtva, ajJAna ane kaSAya nAmano je karmamaLa te vaDe mokSanA kAraNasvarUpa samyagdarzana-jJAna-cAritra tirobhUta thaI jAya che. tethI have kahe che-'mATe mokSanA kAraNanuM (samyagdarzana, jJAna ane cAritranuM-) tirodhAna karatuM hovAthI karmane niSedhavAmAM AvyuM che. matalaba ke zubhabhAva-puNyabhAvarUpa karma mokSanA kAraNanuM ghAtanazIla hovAthI bhagavAnanI AjJAmAM teno niSedha karavAmAM Avyo che. prazna:- rAga (-zubharAga) mokSanA kAraNarUpa svabhAvanuM nizcayathI ghAtaka che, paNa vyavahArathI zuM? vyavahArathI to vyavahAra mokSamArga che ne ? utta2:- juo, trikALI zuddha dravya te nizcaya ane zuddha ratnatrayanA-samyagdarzana-jJAnacAritranA pariNAma te vyavahAra. A saddabhUta vyavahAra che. have zuddha ratnatrayanA pariNAma svanA hovAthI ene nizcaya kahyA to tene sahakArI vA nimitta je bAhya zubharAganA pariNAma tene vyavahArathI vyavahA22tnatraya vA vyavahAra mokSamArga kahyo. A asaddabhUta vyavahA2 che. eno artha zuM? eno artha ja e ke vyavahA2tnatraya mokSamArga che ja nahi, ene mokSamArga kahevo e to kathanamAtra Aropa-upacAra che. vAstavamAM to e zuddha ratnatrayano ghAtaka virodhI bhAva ja che, verI ja che. ' AtmAvalokana 'mAM lIdhuM ke nizcayathI rAga ja AtmAno verI che, karma ve2I nathI. vikArabhAva che te aniSTa che ane eka AtmasvabhAva ja iSTa che. vaLI, kaLazaTIkA, kaLaza 108 mAM traNa bolathI kahyuM che te AvI gayuM ke-vyavahAracAritra hotuM thayuM te duSTa che, aniSTa che ane ghAtaka che. mULa A prarUpaNAno upadeza ghaTI gayo eTale lokone ema lAge ke A to badhI nizcayanI vAta che, nizcayanI vAta che. paraMtu bhAI ! nizcaya e ja satya che ane vyavahAra to upacAra che. chaDhAlAmAM trIjI DhAlamAM paM. zrI dolatarAmajIe kahyuM ne ke ' ' samyagdarzana-jJAna-caraNa, zivamaga so duvidha vicAro; jo satyA2tharUpa so nizcaya, kAraNa so vyavahAro.'' nizcayamokSamArga satyArtha che ane enuM kAraNa (bAhya nimitta) vyavahA2 mokSamArga asatyArtha che. bhAI ! chaDhAlAmAM to jANe gAgaramAM sAgara bharI dIdho che! paNa lokone Akho di duniyAdArInI hoLI ADe A vItarAgI tattvane sAMbhaLavAno, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 157 thI 159 ] [ 153 vAMcavAno ke vicAravAno vakhata kayAM che? bApu! viSaya-kaSAyamAM guMcAI gayo che paNa avasara cAlyo jaze hoM. (pachI anaMtakALe avasara maLavo durlabha che). * gAthA 157-158-159: bhAvArtha uparanuM pravacana * "samyagdarzana-jJAna-cAritra mokSamArga che. tattvArthasUtramAM paNa bhagavAna umAsvAmIe paNa kahyuM che ke sagarjanajJAnavAritrALa mokSamA.'' A mokSamArga kahyo. have kahe che "jJAnanuM samyakatvarUpa pariNamana mithyAtvakarmathI tirobhUta thAya che." zubhabhAvane potAno mAnavo ityAdi je mithyAtvabhAva che te AtmAnA samyakatvarUpa pariNamanano ghAtaka che; eTale te samyakatvane pragaTa thavA deto nathI. ahIM mithyAtvakarma eTale jIvano mithyAzraddhAnarUpa mithyAtvabhAva levo. karma to nimitta che, jaDa che. karmano udaya to jIvane aDatoya nathI to te jIvanA bhAvano ghAta zI rIte kare? paNa karmanA nimitte je jIvano mithyAtvabhAva-viparItabhAva che te tenA aviparItabhAva-svabhAvabhAvano, samakitano ghAta kare ahIM bhale karmathI vAta lIdhI che; paNa karmathI eTale karmanA nimitte thatA jIvanA bhAvathI-ema artha levo. agAu gAthA 156 mAM AvI gayuM ke vrata, tapa Adi zabharAgarUpa bhAvakarma che te zubhakarma che, ane te nukazAna karanAruM hovAthI niSedhavAmAM AvyuM che. ahIM kahe che ke enuM je rAganuM azuddha upAdAna che te enA zuddha upAdAnanI pariNatino ghAta kare che. samyagdarzana-jJAna-cAritra mokSanuM kAraNa che. tyAM jJAnanuM eTale AtmAnuM samyakatvarUpa je nirmaLa pariNamana te mithyAtvabhAvathI tirobhUta thAya che. mithyAtvabhAva e nirmaLa pariNamanano ghAta kare che arthAt samakita pragaTa thavA deto nathI. juo, A satya vAta! saMkSepamAM kaheluM paNa A satya che. have kahe che jJAnanuM jJAnarUpa pariNamana ajJAnakarmathI tirobhUta thAya che.' AtmAnuM jJAnarUpe je pariNamavuM-thavuM te ajJAnakarmathI tirobhUta thAya che. svarUpanuM ajJAna, zubhabhAvamAM aTakavArUpa ajJAna AtmAnA jJAnarUpa pariNamanane rokI de che. zubhabhAvamAM je jJAna rokAI gayuM che te ajJAna che ane e samyajJAnanA pariNAmano ghAta kare che. bhAI ! A dharmakathA che. AtmAnuM hita kema thAya enI A vAta che. zubhabhAvarUpa je karma che te Atmadharmane rokanArA UMdhA pariNAma che. koI mAne ke jaDa karma ghAta Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 154 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kare che to te yathArtha nathI. karma to nimitta bhinna cIja che. te kema karIne ghAta kare ? pUjAmAM Ave che ne ke "karma bicAre kauna, bhUla merI adhikAI; agni saheM ghanaghAta lohakI saMgati pAI.' karma to bicArAM jaDa-mATI che. ene to khabareya nathI ke ame koNa chIe. mithyA pariNamana to potAno ja doSa che. vaLI bhaktimAM Ave che ke apaneko Apa bhUlake hairAna ho gayA.' pote koNa che enuM jJAna potAne nathI tethI saMsAramAM rakhaDIne herAna thaI rahyo che. duniyAnuM badhuM DahApaNa DahoLe, evuM DahoLe jANe devano dIkaro; paNa pote koNa che enuM bhAna nA maLe ! are bhAI ! potAne bhUlI gayo che e tAruM ajJAna che ane te ajJAna tArA nirmaLa pariNamanane thavA detuM nathI. have kahe che-"ane jJAnanuM cAritrarUpa pariNamana kAyakarmathI tirobhUta thAya che.' jJAnanuM cAritrarUpa pariNamana eTale AtmAnuM atIndriya AnaMdanuM-zAMtinuM pariNamana. paMcamahAvratanA pariNAma e kAMI AtmAnuM cAritra nathI. e to rAganuM AkuLatArUpa AcaraNa che. AtmAnuM cAritra to vItarAga-pariNatirUpa che. AvuM vItarAgI cAritra kaSAyarUpa karma eTale vrata, tapa, zIla AdirUpa karma vaDe tirobhUta thAya che. je zubhabhAva che te AtmAnA cAritrano ghAta kare che arthAt cAritrane thavA deto nathI. have kahe che-"A rIte mokSanA kAraNabhAvone karma tirobhUta karatuM hovAthI teno niSedha karavAmAM Avyo che.' juo, A niSkarSa kahyo ke samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa mokSanA mArgano karma ghAta karatuM hovAthI teno niSedha karavAmAM Avyo che. bhagavAna trilokInAtha zrI sarvajJadeve zubhabhAvane dharma tarIke mAnavAno, jANavAno ane AcaravAno niSedha karyo che. samajANuM kAMI....? [ pravacana naM. 221 zeSa * dinAMka 4-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-160 atha karmaNaH svayaM bandhatvaM sAdhayati so savvaNANadarisI kammaraeNa nniyennaavcchnnnno| saMsArasamAvaNNo Na vijANadi savvado savvaM / / 160 / / sa sarvajJAnadarzI karmarajasA nijenaavcchnnH| saMsArasamApanno na vijAnAti sarvataH sarvam / / 160 / / have, karma pote ja baMdhasvarUpa che ema siddha kare che: te sarvajJAnI-darzI paNa nija karma2ja-AcchAdane, saMsA2prApta na jANato te sarva rIte sarvane. 160. gAthArtha:- [sa: ] te AtmA [sarvajJAnavarzI] (svabhAvathI ) sarvane jANanAro tathA dekhanAro che topaNa [ninena rmaratnasA] potAnA karmamaLathI [avaccha: ] kharaDAyo-vyAsa thayo-thako[ saMsArasamApanna ] saMsArane vyAsa thayelo te [ sarvataH] sarva prakAre [ sarvam] sarvane [na vijJAnAti] jANato nathI. TIkA:- je pote ja jJAna hovAne lIdhe vizvane (-sarva padArthone ) sAmAnyavizeSapaNe jANavAnA svabhAvavALuM che evuM jJAna arthAt Atmadravya, anAdi kALathI potAnA puruSArthanA aparAdhathI pravartatA evA karmamaLa vaDe lepAyuM-vyAsa thayuM-hovAthI ja, baMdha-avasthAmAM sarva prakAre saMpUrNa evA potAne arthAt sarva prakAre sarva zeyone jANanArA evA potAne nahi jANatuM thayuM, A pramANe pratyakSa ajJAnabhAve (-ajJAnadazAmAM ) varte che; tethI e nakkI thayuM ke karma pote ja baMdhasvarUpa che. mATe, pote baMdhasvarUpa hovAthI karmane niSedhavAmAM AvyuMche. bhAvArtha:- ahIM paNa 'jJAna ' zabdathI AtmA samajavo. jJAna arthAt Atmadravya svabhAvathI to sarvane dekhanAruM tathA jANanAruM che paraMtu anAdithI pote aparAdhI hovAthI karma vaDe AcchAdita che, ane tethI potAnA saMpUrNa svarUpane jANatuM nathI; e rIte ajJAnadazAmAM varte che. A pramANe kevaLajJAnasvarUpa athavA muktasvarUpa AtmA karma vaDe lipta hovAthI ajJAnarUpa athavA baddharUpa varte che, mATe e nakkI thayuM ke karma pote ja baMdhasvarUpa che tethI karmano niSedha karavAmAM Avyo che. * * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 156 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 samayasAra gAthA 160: mathALuM have, karma pote ja baMdhasvarUpa che ema siddha kare che: pahelAM traNa gAthAmAM (157-158-159 mAM) ema kahyuM ke vrata, tapa, dAna, zIla, bhakti ityAdinA zubhabhAva, AtmAnI nirmaLa pariNati je samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa pariNAma che teno ghAtaka che, tethI mokSamArgamAM teno niSedha che. - have ahIM A gAthAmAM e vrata, tapAdinA zubhabhAva pote ja baMdhasvarUpa che ema siddha kare che, jaDakarma che e to dravyabaMdha che. enI sAthe AtmAne koI saMbaMdha nathI paNa jIvanI dazAmAM je rAgAdi pariNAma thAya che te bhAvabaMdha che. bhagavAna AtmA abaMdhasvarUpa che ane e abaMdhasvarUpanA Azraye thatA samyagdarzana-jJAna-cAritronA pariNAma paNa abaMdhasvarUpa che. jyAre vratAdino zubhabhAva che te pote ja bhAvabaMdha che tethI niSedhavA lAyaka che-ema ahIM siddha kare che: * gAthA 16O: TIkA uparanuM pravacana * je pote ja jJAna hovAne lIdhe vizvane (-sarva padArthone) sAmAnyavizeSapaNe jANavAnA svabhAvavALuM che evuM jJAna arthAt Atmadravya, ... zuM kahyuM? ke bhagavAna AtmA jJAna ane darzanasvarUpa che. sAmAnya je darzana ane vizeSa je jJAna e caitanyasvarUpa AtmAno svabhAva che. AvuM jANavA-dekhavAnA svabhAvavALuM Atmadravya zarIra, karma ane zubhAzubhabhAvathI bhinna tattva che. evuM jJAna arthAt Atmadravya "anAdikALathI potAnA puruSArthanA aparAdhathI pravartatA evA karmamaLa vaDa lepAyuM-vyAta thayuM hovAthI ja... .' juo, ghaNA vakhata pahelAM A gAthA pravacanamAM cAlatI hatI tyAre idorathI zeTha sara hukamIcaMdajI ane temanI sAthe paMDita zrI jIvaMdharajI AvelA hatA. paMDitajIe tyAre kahyuM ke mULa gAthAmAM 'vamyaRUM' zabda che ane eno artha karmara vaDe AtmA DhaMkAelo che ema thAya. tyAre kahyuM ke ema artha nathI. juo, TIkAmAM eno artha che. TIkAmAM pATha ema che ke potAnA puruSArthanA aparAdhathI DhaMkAyelo" arthAt bhAvakarmathI AtmA DhaMkAI gayelo che. bhAvakarmanuM je pariNamana che e ja bhAvaghAtI che. jaDakarma che e to mAtra nimitta che. jaDane to AtmA aDatoya nathI. zarIra, mana, indriya ane jaDa karmarajakaNa vagerene to bhagavAna AtmA koI di aDayoya nathI. arUpI AtmA rUpIne aDe kyAMthI ? (aDe to baMne eka thaI jAya). jaDakarmanA udayakALamAM AtmA pote parane jANavAmAM rokAI jAya che ane tyAre tene zubha ane azubha bhAvo thAya che. e zubhAzubha bhAva te bhAvaAvaraNa che. karma samayasAra gAthA 160 ] [ 157 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pudgala to jaDa AvaraNa che. e to para nimitta che, ene to AtmA aDatoya nathI. vAstavamAM to te kALe pote potAne jANato nathI e tenA puruSArthano aparAdha che ane te bhAva AvaraNa che, bhAvaghAtI che. ahAhA...! AtmA sadAya jANavA-dekhavAnA svabhAvavALuM anAdi anaMta tattva che te anAdikALathI potAnA puruSArthanA aparAdhathI-bhASA juo, karmanA kAraNe DhaMkAyeluM che. ema nahi paNa potAnA puruSArthanA aparAdhathI DhaMkAyeluM che ema kahe che. pUjAmAM Ave che ne ke "karma bicAre kauna, bhUla merI adhikAI '' jaDakarma zuM kare? e to bicArAM che eTale ke AtmAmAM kAMI karavA samartha nathI. paNa puNyanA bhAva bhalA che ane mArA che evI je mAnyatA che te bhUla che, aparAdha che ane te baMdhano bhekha che. zubhAzubha bhAva che te AtmAnI paryAyamAM baMdhano bhekha che, e nijasvarUpa nathI. sarvane jANavuM-dekhavuM e jenuM svarUpa che evuM jANaga-jANaga svabhAvavALuM tattva prabhu AtmA che. emAM je zubharAganA pariNAma che e bhAvabaMdhasvarUpa che. ahA ! paryAya tyAM je rAgamAM rokAI gaI che te bhAvabaMdha che ane te eno aparAdha che. have Avo yathArtha nirNaya karavAnuMya jenuM ThekANuM nathI tene dharmanI pahelI bhUmikA je samyagdarzana te kayAMthI thAya? vartamAnamAM bhAI ! A nirNaya karavAnuM TANuM che, avasara che; mATe nirNaya karI le. joje hoM, ema na bane ke avasara cAlyo jAya ane ajJAna UbhuM rahe. ahIM kahe che ke jJAna ane darzanathI bharelo bhagavAna AtmA sarvajJa ane sarvadarzI che. sarvajJa ane sarvadarzIpaNuM AtmAno zaktirUpa svabhAva eTale guNa che. AvA sarvajJa ane sarvadarzInA svabhAvane bhUlIne te rAgamAM rokAI rahe e potAnA puruSArthano aparAdha che, ane te aparAdhathI pravartatA evA karmamaLa vaDe te lepAya che. puNya-pApanA pariNAma e karmamaLa che, mela che ane te vaDe AtmA lepAya che. karmane lIdhe lepAya che ema nahi kemake e to para jaDa che; enI sAthe AtmAne aDakavAnoya saMbaMdha nathI. Ave che ne ke "apaneko Apa bhUlake herAna ho gayA.'' ahAhA...AkhAya vizvane eTale samasta padArthone jANavA-dekhavAnA svabhAvavALuM jJAtA-draSTAsvabhAvavALuM evuM pote anupama tattva che. lokAlokanI sarva cIjone dekhuM-jANe evuM enA svabhAvanuM sAmarthya che. evA potAnA svabhAvasAmarthyane bhUlIne bhagavAna potAnA aparAdhathI vrata, tapa, zIla, dAna ityAdinA rAgamAM rokAIne-aTakIne baMdha bhAvane prApta thayo che. bhAI ! azubhanI jema zubhabhAva paNa baMdhabhAva che ane tethI tene ahIM niSedhavAmAM Avyo Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 158 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ahA! bhagavAna! tuM anAdithI kema bhUlyo che? to kahe che ke potAnA aparAdhathI bhUlyo che. potAnuM je zuddha jJAtA-daSTAsvabhAvI tattva che enA para najara hovI joIe enA badale rAga upara tArI najara che. A jaDakarmanA bhekha to ajIvanA che; ane A bhAvakarma che te jIvanI paryAyano bhekha che. te mela che, baMdharUpa che. ahIM khAsa to puNya-pariNAmane karmamaLa tarIke levuM che. azubha to karmamaLa che ja e sAdhAraNa vAta che. bhAI ! vratAdinA zubhabhAva jene tuM dharma mAne che te karmamaLa che, baMdharUpa che ema ahIM kahe che. ahIM je ema kahyuM ke "karmamaLa vaDe lepAyuM-vyApta thayuM hovAthI ja' eno artha jaDakarma sAthe vyApti-ema nathI. bhagavAna AtmA vyApaka ane jaDakarma vyApya ema nathI; paNa enuM (ajJAnadazAmAM) vyApya bhAvakarma che. eTale vyApaka AtmA ane vrata, tapa AdinA pariNAma enuM vyApya karma nAma kArya che. emAM (-bhAvakarmamAM) rokAvAthI enuM (-AtmAnuM) jJAna-darzana eTale sarvane jANavA-dekhavAnuM kArya pragaTa thatuM nathI. A zarIra, mana, vANI, karma, nokarma-e badhI bAhya cIjone to AtmA aDatoya nathI, anaMtakALamAM kadI aDato nathI. paNa sadAya abaMdhasvarUpa evo potAno je jJAtAdraSTA svabhAva che enAthI bhraSTa thaI bhagavAna rAgamAM rokAI gayo e potAno aparAdha che ane e ja bhAvabaMdha che. have kahe che evA karmamaLa vaDa lepAyuM-vyApta thayuM hovAthI ja, "baMdha-avasthAmAM sarva prakAre saMpUrNa evA potAne arthAt sarva prakAre sarva jJayone jANanArA evA potAne nahi jANatuM thayuM, A pramANe pratyakSa ajJAnabhAve (ajJAnadazAmAM) varte che.' juo, zuM kahyuM? baMdha-avasthAmAM eTale rAgamAM rokAvAnI dazAmAM te sarvaprakAre saMpUrNa evA potAne eTale trikALI, anaMtaguNano piMDa evA jJAnAnaMdasvabhAvI bhagavAna AtmAne-ke je sarvane sarva prakAre jANavAnA svabhAvavALo che -tene nahi jANato thako ajJAnabhAve varte che. ahA! anaMtakALamAM bhagavAna ! e du:khI kema thayo che? to kahe che -eno svabhAva to paripUrNa sarvajJa ane sarvadarzI che, paraMtu pote rAgamAM rokAI rahevAthI potAnA pUrNAnaMdasvarUpa bhagavAnane dekhato nathI ane tethI anAdithI duHkhI thaI rahyo che. juo, A adhyAtmanI vAta che, paNa nyAyathI kahevAya che ne? kahe che -dayA, dAna, vrata, tapa ityAdi vRttinuM je utthAna che e badho rAga che, caitanyanuM svarUpa nathI. caitanyasvarUpamAM e (-rAga) kyAM che? huve para evA rAgamAM pote rokAI rahyo e eno aparAdha che ane e aparAdhane laIne sarvane jANavAdekhavAnA svabhAvavALA potAnA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 160 ] [ 159 caitanyamahAprabhune AnaMdanA nAthane te dekhato nathI. basa, tethI te du:khI thaI rahyo che, koI jaDa karmane laIne duHkhI thaI rahyo che ema nathI. samajANuM kAMI...? lokone-jainamAM paNa jyAM-tyAM karma naDe che evI (viparIta ) mAnyatA che. paNa ahIM juo, eno spaSTa khulAso karyo che. kahe che -tuM parane-rAgane jANavAmAM rokAI rahetAM sarvane jANanA2dekhanA evA potAne dekhato nathI e tAro mahAaparAdha che. rAga ane rAga dvArA bIjAne jANavAmAM jyAM rokAya che tyAM sarvajJa ane sarvadarzI evuM potAnuM tattva tane jaNAtuM nathI. potAnA saccidAnaMdasvarUpa bhagavAnane jANavo ( anubhavavo ) joIe ene badale tuM 52ne-rAgane jANe ( anubhave ) che ane emAM rokAI rahe che e tAro aparAdha che, ajJAnabhAva che. aho ! AcAryadeve kAMI addabhuta TIkA racI che! gajaba vAta che! juo, mULa gAthAmAM 'savvaLaLavarisI' -evo pATha che. emAMthI TIkAkAra AcAryadeve kADhayuM ke vizvane (-sarva padArthone ) jANavA-dekhavAnA svabhAvavALuM dravya je pote che tene jANavuM joIe enA badale rAgane jANavAmAM rokAI gayo e eno aparAdha che, kemake rAga che e kayAM caitanyatattva che? e to Asravatattva che, baMdhatattva che. tyAre eka bhAI kahetA hatA ke Avo dharma kayAMthI kADhayo? ema ke ame vrata, tapa, dayA, dAna, bhakti karIe te dharma nahi ane A dharma! bApu! vItarAgano mArga ja A che. bhAI! jeNe pUrNa sarvajJa ane sarvadarzI evA AtmAne kevaLajJAnamAM jANyo che evA devAdhideva traNalokanA nAtha tIrthaMkaradevanI vANImAM je mArganI vAta AvI te ahIM vItarAgI saMtoe kahI che. bhagavAna ! tuM koNa cho ? kevaDo cho? to kahe che ke -sarvane jANavA-dekhavAno jeno svabhAva che evo tuM sarvajJa-sarvadarzI prabhu 52mAtmadravya cho. Avo tuM rAgamAM rokAI rahyo te aparAdha che. ' karmarajathI' ema pAThamAM zabda che eno TIkAkAra AcAryadeve A artha karyo kepotAnA puruSArthanA aparAdhathI vartatA evA karmamaLa vaDe eTale puNya-pApanA bhAva vaDe lepAyo hovAthI ja eTale ke rAgamAM-baMdhamAM ekAkAra thavAthI ja sarvaprakAre saMpUrNa evA potAne arthAt sarvaprakAre sarvajJeyone jANanArA evA potAne jANato nathI. bhAI! karmane laIne rAgamAM rokAyo che ema nathI. karmano udaya Avyo mATe rAga Avyo ane emAM rokAyo ema nathI. ema kahevuM e to nimittanuM kathana che. paMcAstikAya gAthA 62 mAM kahyuM che ke-AtmAmAM je mithyAtvanA pariNAma thAya che eTale ke 'rAga te huM' evA je mithyAtvanA pariNAma thAya che te pariNAma potAnA SaTkArakarUpa pariNamanathI svataMtra thAya che; te anya karmanA kArakonI apekSA rAkhatA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 160 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 nathI. AtmAnuM vikArI-azuddha pariNamana karmane laIne thAya che ema nathI; tema dravya-guNane laIne thAya che ema paNa nathI, kemake dravya-guNa to sadAya zuddha-nirmaLa che. tyAM paMcAstikAyamAM astikAya siddha karavuM che ne? sane ahetuka siddha karavuM che. tethI vikArI paryAyanuM pariNamana paNa potAnA kartA, karma Adi paddhArakone lIdhe parathI nirapekSa svataMtra che ema tyAM kahyuM che. ahIM kahe che ke potAnA aparAdhathI rAgamAM rokANo e mithyAtvabhAva che. are bhagavAna! svabhAvamAM-caitanyasvarUpamAM AvavuM joIe. ene ThekANe rAgamAM rokANo e mithyAdarzana che. AvI vAta che. prazna:- to samakitIne paNa paMcaparameSThInI bhakti Adi to hoya che? uttara:- hA, samakitIne paMcaparameSThInI bhakti Adi zubharAga hoya che. paNa tene te mokSanuM kAraNa thAya che ema nathI. jeTalo zubharAga che teTalo to baMdhanuM ja kAraNa che. vaLI tene je rAga Ave che temAM te rokAIne raheto nathI paNa enA jANanAra-dekhanAra svarUpe rahe che. ene rAganuM svAmitva ke rAgamAM ahaMbuddhi nathI. jeTalo rAga che te tene cAritrano doSa che ene eTalo (alpa paNa) baMdha ja che. bhAI ! zubharAganA-vyavahAranA kAraNe AtmAne mokSanuM kAraNa pragaTe evo AtmAno svabhAva ja nathI. jyAre daSTi ane dRSTinA viSayanI apekSA hoya tyAre jJAnI nirAsrava ane nibaMdha che ema kathana Ave che. jyAre jJAnanI apekSA laIe tyAre jeTale aMze jJAnI rAgadveSabhAve pariName eTalo eno aparAdha che ema te jANe che. e aparAdha potAnI (paryAyanI) sattAmAM che. vaLI jyAre cAritra apekSAthI kahIe tyAre e rAganA pariNAma jhera che ema kahevAya. rAga daSTinI apekSAe para che, jJAnanI apekSAe potAnuM zeya che ane cAritranI apekSAe jhera che. aho ! AvA paramAmRtanI vAta bIje kayAMya nathI. bApu! bIje to badho mULathI pheraphAra thaI gayo che. bhAI ! zuM karIe! vItarAga paramezvarano A mArga lokone yathArtha sAMbhaLavAmAMsamajavAmAM Avyo nathI! bhagavAna! tuM paramAtmasvarUpa cho. jema paramezvara-paramAtmA sarvajJa ane sarvadarzI paryAyapaNe che tema tuM sarvajJa-sarvadarzI trikALI dravyasvarUpa cho. AvA trikALI dravyasvarUpane na jotAM rAgane jovAmAM aTakayo che tethI sarva prakAre saMpUrNa-anaMtajJAna, anaMtasukha ityAdi anaMta sAmarthyathI bharelA anaMtaguNamaMDita paripUrNa-evA AtmAne (potAne) jANato nathI; sarva prakAre sarvajJayone jANanArA evA potAne jANato nathI. juo, ahIM rAgamAM rokAyelo jIva sarvajJayone jANato nathI ema na kahyuM paNa sarvajJayone Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 160 ] [ 161 jANanAra evA potAne (-AtmAne) jANato nathI ema kahyuM che. (potAne jANavuM e mukhya che kemake potAne jANe che te sarvane jANe che ane potAne jANato nathI te sarvane jANato nathI). samajANuM kAMI..? ahA! jenI sabhAmAM indro tathA gaNadharo beThelA hoya evA bhagavAna jyAM birAje che te kSetrathI vartamAnamAM viraha paDyo ! jaMbudvIpanA pUrva videhamAM atyAre sAkSAt sImaMdhara bhagavAna birAjI rahyA che. temanI pAse bhagavAna kuMdakuMdAcArya saMvat 49 mAM gayA hatA, ATha divasa tyAM rahyA hatA. sadehe sAkSAt paramAtmAnI jAtrA karI hatI ane bhagavAnanI vANI sAMbhaLI hatI. zrutakevalI bhagavaMto sAthe paNa carcA karI hatI. ane bhAratamAM pAchA AvI bhagavAnano je saMdeza lAvyA hatA te A zAstramAM pragaTa karyo che. aho kuMdakuMdAcArya! aho samayasAra! A samayasAra to bharatakSetrano bhagavAna che. evA A samayasAranI TIkA bhagavAna amRtacaMdrAcAryadave karI che. zuM TIkA che! ekalAM amRta reyAM cheAve che ne ke vacanAmRta vItarAganAM, paramazAMtarasa mULa; auSadha je bhavaroganAM, kAyarane pratikULa.'' - guNavaMtA jJAnI amRta varasyA re paMcama kALamAM. aho! traNa lokanA nAthano saMdezo pragaTa karIne jAhera karIne AcArya bhagavaMtoe paramAmRta varasAvyAM che. eka eka gAthAmAM keTakeTaluM bharyuM che, huM! pahelAM AvyuM hatuM ke -rAga e mokSanA mArganI pariNatinuM ghAtaka che. have kahe che ke rAga pote baMdhasvarUpa che ane tethI teno niSedha che. sarvane jANavA-dekhavAno svabhAva to abaMdhasvarUpa che. Avo abaMdhasvarUpa bhagavAna AtmA rAgamAM rokAvAthI potAne jANato nathI; ahA ! sarva jJayone jANanAra evA potAne te jANato nathI ! potAne jANato nathI ema kIdhuM, paNa sarvajJayone jANato nathI ema na kIdhuM. kemake potAne jANavuM e nizcaya che ane parane jANavuM e vyavahAra che. sarvane eTale sva ane parane (ekalA parane ema nahi) jANanAra-dekhanAra evo bhagavAna AtmA pote rAgamAM rokAI rahIne potAne nahi jANato thako pratyakSa ajJAnabhAve pravarte che. juo, A baMdhasvarUpane siddha kare che. e zubhabhAva ane zubhabhAvamAM rokAI rahevuM e baMdhasvarUpa che, ajJAnasvarUpa che. te je rAgamAM varte che te pratyakSa ajJAna bhAvarUpa dazA che. rAgamAM jANavAnI zakti kayAM che? zubharAga ho topaNa te potAne ke AtmAne jANato nathI. rAga to sarva acetana, ajJAnamaya ja che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16ra ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 e pramANe pratyakSa ajJAnabhAve varte che" eTale ? sarvajJa-sarvadarzI-sarvane (svaparane) jANavA-dekhavAnA svabhAvavALo pote potAne jANavAmAM nahi pravartatAM rAgane-parane ja jANavAmAM pravarte che te ajJAnabhAva che. rAga pote ja ajJAnamaya bhAva che ne? temAM rokAI rahI pravartavuM te ajJAnabhAvarUpa pravartana che. ahA ! jJAnasvabhAvI potAnA bhagavAnane dekhatojANato nathI te mithyAdarzana che, ajJAna che. have kahe che "tethI e nakkI thayuM ke karma pote ja baMdhasvarUpa che. mATe, pote baMdhasvarUpa hovAthI karmane niSedhavAmAM AvyuM che." juo A siddha karyuM ke vrata, tapa, bhakti, dAna, zIla, pUjA ityAdinA zubhabhAvarUpa je karma te baMdhasvarUpa che. ahIM karma eTale rAgarUpa kAryanI vAta che, jaDa pulakarmanI vAta nathI. pote baMdhasvarUpa hovAthI vratAdi karma niSedhavAmAM AvyuM che. have AvI vAta zubhabhAva vaDe dharma thavAnuM mAnatA hoya emane AkarI paDe evI che. be pAMca upavAsa karyA, AhArapANIno tyAga karyo ane rasa choDyA hoya eTale mAne ke thaI gayo dharma. emAM dhULeya dharma nathI, sAMbhaLane bhAI ! e to badhI rAganI kriyA baMdhasvarUpa che ane emAM tuM dharma mAne che te mithyAtva che. bhagavAne to karma pote ja baMdhasvarUpa hovAthI mokSamArgamAM niSedhyuM che. Ave che ne pacIsa prakAranA mithyAtva? adharmane dharma mAne to mithyAtva, dharmane adharma mAne to mithyAtva, sAdhune kusAdhu mAne to mithyAtva ane kusAdhune sAdhu mAne to mithyAtva, ityAdi. paNa ene khabara kyAM che ke mithyAtva kone kahevuM ane sAdhu kone kahevAya? ahIM to A spaSTa vAta che ke pote ja baMdhasvarUpa hovAthI karmane niSedhavAmAM AvyuM che. A to bAra aMgano sAra che. zubharAga baMdhasvarUpa hovAthI tene niSedhavAmAM Avyo che. zubhabhAva kAMI dharma nathI, eTale ke adharma che. AkarI lAge paNa satya vAta che, bApA! baMdhasvarUpa kaho ke adharmasvarUpa kaho, banne eka ja vAta che. samajANuM kAMI... * gAthA 160: bhAvArtha uparanuM pravacana * ahIM paNa "jJAna" zabdathI AtmA samajavo.' pAThamAM jJAna zabda che ne? e jJAna eTale AtmA arthAt AtmapadArtha. "jJAna arthAta Atmadravya svabhAvathI to sarvane dekhanAruM tathA jANanAruM che paraMtu anAdithI pote aparAdhI hovAthI karma vaDa AcchAdita che. ane tethI potAnA saMpUrNa svarUpane jANatuM nathI; e rIte ajJAnadazAmAM varte che.' ahIM karma vaDa AcchAdita che ema kahyuM tyAM Atmadravya puNya-pAparUpa bhAvakarma Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 160 ] [ 163 vaDe AcchAdita-DhaMkAyeluM che ema samajavuM. bhAvakarma che e bhAvaghAtI che ane dravyaghAtI karma che e to jaDa che, 52 che. zuM 52dravya AtmAne roke? (nA). potAno aparAdha je bhAvakarma te ene roke che. bhAvakarma enuM verI che. 52 ene bhaluM mAne ane potAnuM svarUpa mAne e ja mahA aparAdha che. jhINI vAta, bApA! bhAI ! Avo manuSyadeha maLyo ane emAM vItarAga mArgane-bhagavAna jinezvaradevanA paMthane na oLakhyo to janma-maraNanA AMTA nahi maTe. jema vaMToLiye caDheluM taNakhaluM kAM jaIne paDe te nakkI nathI tema ajJAnanA paMthe caDhelo jIva kAgaDe-kUtare kaMthave-kayAM jaIne paDaze bApu! e vicAravA jevuM che. bhagavAna! tuM janma-maraNanI cakkImAM Aja sudhI pIsAIne marI gayo che. vartamAnamAM kAMIka bahAramAM saMjogo ThIka hoya, zarIra ThIka hoya, bAyaDI-chokarAM anukULa hoya ane pAMca-pacAsa lAkhanI saMpatti hoya eTale jANe ke ThIka che paNa dhULeya ThIka nathI, sAMbhaLane. e to badhI para cIja che. anaMta jJAna-darzananI lakSmIthI bharelo bhagavAna tuM che enI tane ruci nathI ane A pa2nI-dhULanI ruci che to kahIe chIe ke tuM abajopati hoya toya bhikhAro che. are bhagavAna! A sarvane dekhanAra-jANanArano svAmI na thatAM tuM jaDano (dhULano ) svAmI thayo ! ahIM kahe che-bhagavAna! tuM rAgamAM rokAyo che e tAro aparAdha che; koI (jaDa) karmano doSa nathI. Ama anAdithI aparAdhI hovAthI karma vaDe AcchAdita che tethI potAnA saMpUrNa svarUpane jANato nathI. joyuM? 52ne-sarvane jANato nathI ema nahi paNa potAnuM je sva52ne jANavA-dekhavArUpa saMpUrNa svarUpa tene jANato nathI ema kahe che. sva-52ne sarvane jANavA-dekhavAno jeno svabhAva che te jANanAro jANanArane potAne jANato nathI; ane e rIte ajJAnadazAmAM varte che. AcAryadeva nyAyathI to vAta kare che; paNa samajavuM hoya ene ne? bhAI ! mArI-macaDIne game tema koI vAta kare e kAMI vastu nathI. A nyAyathI siddha thayelI vAta che. samyagdarzanamAM jevuM potAnuM saMpUrNa svarUpa che tevI ja pratIti thAya che. kevaLajJAna Adi bhale pachI pragaTa thaze paNa vartamAnamAM samyagdaSTine anaMtaguNano piMDa sadAya sva-52ne sarvane jANavA-dekhavAnA svabhAve rahelo paripUrNa bhagavAna AtmA pratItimAM Avelo hoya che. huM mArAmAM paripUrNa chuM evuM samakitIne yathArtha zraddhAna hoya che. rAgane ke alpajJa paryAyane potAnI mAnato nathI arthAt e paryAya jevaDo huM chuM ema te mAnato nathI. juo, samakitInA cothA guNasthAnanI A vAta che. bhagavAna! haju samyagdarzana (cothA guNasthAna )nAM ThekANAM nathI tyAM vrata, tapa ne cAritra kayAMthI AvI gayAM? ekaDA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 164 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 vinAnAM mIMDAnI saMkhyA kayAMthI thaI gaI ? ahIM to kahe che ke vratAdinA rAgamAM rokAI rahevAthI te saMpUrNa potAnA svarUpane jANato nathI ane e rIte ajJAnadazAmAM varte che. rAgamAM rokAI rahe e mithyAdaSTi che; ene koI sAcAM vrata, tapa, cAritra hoI zakatAM nathI. vAta AkarI lAge paNa A satya vAta che. have kahe che A pramANe kevaLajJAnasvarUpa athavA muktasvarUpa AtmA karma vaDa lisa hovAthI ajJAnarUpa athavA baddharUpa varte che, mATe e nakkI thayuM ke karma pote ja baMdhasvarUpa che. tethI karmano niSedha karavAmAM Avyo che.' ahAhA...! kevaLa ekalo jJAnasvarUpa, prajJAbrahma, jJAnanI mUrti ekalo jJAnano rasakaMda bhagavAna AtmA sadA muktasvarUpa ja che. kevaLa dekhavA-jANavAnA svarUpe che emAM baMdha kayAMthI hoya? bhagavAna AtmA pote abaMdhasvarUpa ja che. baMdhanI sAme levuM che ne? Avo kevaLajJAna svarUpa vA muktasvarUpa AtmA karma vaDa puNya-pApanA bhAva vaDa lisa hovAthI ajJAnarUpa vA baMdharUpe varte che, rAgamAM ajJAnapaNe varte che. mATe ema nakkI thayuM ke karma pote ja baMdhasvarUpa che. pote (karma) baMdhasvarUpa hovAthI karmano-zubhAzubhabhAvano niSedha karavAmAM Avyo che. juo, AtmAnA saMbaMdhamAM bhekha be prakAranA che-eka jaDakarmano bhekha e ajIva baMdha che, dravyabaMdha che, bIjo rAgano bhekha e jIvabaMdha che, bhAvabaMdha che. bhAvabaMdha che e cetanano vikArI bhekha che. karmathI pUrNa chUTavuM e dravyamokSa che. ane bhAvathI-apUrNatA ane rAgathI pUrNa chUTI javuM e bhAvamokSa che. mokSa che e paNa AtmAno eka bhekha che. dravya che e trikALI che ane mokSa che e eno paryAyarUpa bhekha che. mokSanI paryAya che e kAMI dravyanuM trikALI svarUpa nathI. tathApi mokSa che te pUrNa nirvikAra caitanyamaya paryAya hovAthI te AtmAno vAstavika bhekha che tethI teno niSedha nathI. (pragaTa karavAnI apekSAe vAta che). ahIM to eNe je anAdithI baMdhano bhekha dhAraNa karyo che enI vAta che. ahA ! abaMdhasvarUpa sarvajJAnI-sarvadarzI evo pote potAne jANato nathI kemake e karma ane rAgane jANavAmAM rokAI gayo che. bIjI rIte kahIe to rAga je paraya che te jANe potAnuM jJaya hoya, svajJayarUpa hoya tema rAga che te huM chuM ema mAnI beTho che. tethI potAnuM trikALI jJAna-darzanamaya abaMdha tattva enI daSTimAM AvatuM nathI. A ja eno mithyAtvano mahA aparAdha che. tethI karmano niSedha karavAmAM Avyo che. zubhabhAva che e baMdhasvarUpa che, pote baMdhaavasthArUpa che. kharekhara to e jJAnanuM zayamAtra che paNa ema na mAnatAM ajJAnI e huM chuM ema mAnI emAM rokAI rahe che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-160 ]. [ 165 ane e ja mithyAtvarUpa mahAbaMdha che. samajANuM kAMI..? lyo, A karmano niSedha karanArA traNa bola paikI be thayA. 1. zubhabhAva che e darzana-jJAna-cAritrarUpa caitanyanI nirmaLa pariNatino ghAtaka che tethI teno niSedha karavAmAM Avyo che. (gAthA 157-158-159). 2. zubhabhAva svayaM baMdhasvarUpa che mATe teno niSedha karavAmAM Avyo che. 3. zubhabhAvanAM zraddhAna-jJAna ane AcaraNa samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa mokSamArgathI viparIta bhAva che mATe zubhabhAva niSedhavAmAM Avyo che e trIjo bola havenI gAthAomAM (161, 16ra, 163 mAM) kaheze. have AvI vAta kayAM che, bApA? sAMbhaLavA maLavI paNa durlabha che. [ pravacana naM. rarara | dinAMka 5-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 161 thI 163 atha karmaNo mokSahetutirodhAyibhAvatvaM darzayati sammattapaDiNibaddhaM micchattaM jiNavarehi prikhiyN| tassodayeNa jIvo micchAdiTTi tti nnaadvyo|| 161 / / NANasya paDiNibaddhaM aNNANaM jiNavarehi prikhiyN| tassodayeNa jIvo aNNANI hodi nnaadvyo|| 162 / / cArittapaDiNibaddhaM kasAyaM jiNavarehi prikhiyN| tassodayeNa jIvo acaritto hodi nnaadvvo|| 163 / / samyaktvapratinibaddhaM mithyAtvaM jinavaraiH prikthitm| tasyodayena jIvo mithyAdRSTiriti jnyaatvyH|| 161 / / jJAnasya pratinibaddhaM ajJAnaM jinavaraiH prikthitm| tasyodayena jIvo'jJAnI bhavati jJAtavyaH / / 162 / / cAritrapratinibaddhaH kaSAyo jinavaraiH prikthitH| tasyodayena jIvo'cAritro bhavati jnyaatvyH|| 163 / / have, karma mokSanA kAraNanA tirodhAyibhAvasvarUpa (arthAta mithyAtvAdibhAvasvarUpa) che ema batAve che: samyakatvapratibaMdhaka karama mithyAtva jinadeve kahyuM, enA udayathI jIva mithyAtvI bane ema jANavuM. 161. ema jJAnapratibaMdhaka karama ajJAna jinadeve kahyuM, enA udayathI jIva ajJAnI bane ema jANavuM. 162. cAritrane pratibaMdha karma kaSAya jinadeve kahyuM, enA udayathI jIva bane cAritrahIna ema jANavuM.163. thArtha:- [ samyaktvapratinibaddhaM ] sabhyaityane ronA [ mithyAtvaM] mithyAtva cha mema [ jinavaraiH] naparose [parikathitam ] yuM che; [ tasya udayena] ten| yathA [ jIva: ] 75 [ mithyAdRSTi:] mithyAdRSTi thAya cha [iti jJAtavya: ] mema. puM. [ jJAnasya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ]. | [ 167 (zArdUtavihita) saMnyastavyamidaM samastamapi tatkamaiva mokSArthinA saMnyaste sati tatra kA kila kathA puNyasya pApasya vaa| samyaktvAdinijasvabhAvabhavanAnmokSasya heturbhavan naiSkarmyapratibaddhamuddhatarasaM jJAnaM svayaM dhaavti|| 109 / / pratinivaE] jJAnane rokAnAruM [jJAna] ajJAna che ema [fbanava:] jinavaroe [ parithita] kahyuM che; [ tasya 3yena] tenA udayathI [ nIvaDa] jIva [ jJAna] ajJAnI [ bhavati] thAya che [ jJAtavya:] ema jANavuM. [ vAritrapratinivaE ] cAritrane rokAnAra [ vaSaya:] kaSAya che ema [ ninavare:] jinavaroe [ parithita:] kahyuM che; [ tarasya udyena] tenA udayathI [ nIva:] jIva [ vAritra:] acAritrI [ bhavati] thAya che [ jJAtavya:] ema jANavuM. TIkA:- samyakatva ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che tene rokanAruM mithyAtva che; te (mithyAtva) to pote karma ja che, tenA udayathI ja jJAnane mithyASTipaNuMthAya che. jJAna ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che tene rokanAruM ajJAna che; te to pote karma ja che, tenA udayathI ja jJAnane ajJAnIpaNuM thAya che. cAritra ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che tene rokanAra kapAya che; te to pote karma ja che, tenA udayathI ja jJAnane acAritrIpaNuM thAya che. mATe, (karma) pote mokSanA kAraNanA tirodhAyibhAvasvarUpa hovAthI karmane niSedhavAmAM AvyuM che. bhAvArtha- samyagdarzana, jJAna ane cAritra mokSanA kAraNarUpa bhAvo che temanAthI viparIta mithyAtvAdi bhAvo che; karma te mithyAtvAdi bhAvo-svarUpa che. A rIte karma mokSanA kAraNabhUta bhAvothI viparIta bhAvo-svarUpa che pahelAM traNa gAthAomAM kahyuM hatuM ke karma mokSanA kAraNarUpa bhAvonuM-samyakatvAdinuM-ghAtaka che. pachInI eka gAthAmAM ema kahyuM ke karma pote ja baMdhasvarUpa che. A chellI traNa gAthAomAM kahyuM ke karma mokSanA kAraNarUpa bhAvothI virodhI bhAvosvarUpa che-mithyAtvAdisvarUpa che. A pramANe ema batAvyuM ke karma mokSanA kAraNanuM ghAtaka che, baMdhasvarUpa che ane baMdhanA kAraNasvarUpa che, mATe niSiddha che. azubha karma to mokSanuM kAraNa che ja nahi, bAdhaka ja che, tethI niSiddha ja che; paraMtu zubha karma paNa karmasAmAnyamAM AvI jatuM hovAthI te paNa bAdhaka ja che tethI niSiddha ja che ema jANavuM. have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: zliokArdhaH- [ mokSArthanA rUTuM samastam ya itata va saMnyastavya] mokSArthIe A saghaLuMya karmamAtra tyAgavA yogya che. [saMnyaste sati tatra puSyasya pAuca Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 168 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 (zArdUtravikrIDita) yAvatpAkamupaiti karmaviratirjJAnasya samyaG na sA karmajJAnasamuccayo'pi vihitastAvanna kaacitksstiH| kintvatrApi samullasatyavazato yatkarma bandhAya tanamokSAya sthitamekameva paramaM jJAnaM vimuktaM svtH|| 110 / / vAM vitta [ 5thA] jyAM samasta karma choDavAmAM Ave che tyAM pachI puNya ke pApanI zI vAta? (karmamAtra tyAjya che tyAM puNya sAruM ane pApa kharAba-evI vAtane kayAM avakAza che? karmasAmAnyamAM banne AvI gayAM.) [ sacavavAhininasvabhAvamavanAt mokSaca hetu: bhavana ] samasta karmano tyAga thatAM, samyakatvAdi je potAno svabhAva te-rUpe thavAthI-pariNamavAthI mokSanA kAraNabhUta thatuM, [ nairraprativaddhama uddhatarasaM] niSkarma avasthA sAthe jeno uddhata (-utkaTa) rasa pratibaddha arthAt saMkaLAyelo che evuM [ jJAna] jJAna [svaye] ApoApa [ thAvati] doDayuM Ave che. bhAvArtha- karmane dUra karIne, potAnA samyakatvAdisvabhAvarUpe pariNamavAthI mokSanA kAraNarUpa thatuM jJAna ApoApa pragaTa thAya che, tyAM pachI tene koNa rokI zake ? 179 have AzaMkA Upaje che ke-avirata samyagdaSTi vagerene jyAM sudhI karmano udaya rahe tyAM sudhI jJAna mokSanuM kAraNa kema thaI zake? vaLI karma ane jJAna bane (-karmanA nimitte thatI zubhAzubha pariNati ane jJAnapariNati banne) sAthe kema rahI zake ? te AzaMkAnA samAdhAnanuM kAvya kahe che: zlokArthaH- [vAvata] jyAM sudhI [jJAnaca viratiH] jJAnanI karmavirati [ sI. sabhya pAm na paiti] barAbara paripUrNatA pAmatI nathI [ tAva ] tyAM sudhI [rmajJAnasamunvaya: pi vidita:, na chAvit kSati:] karma ane jJAnanuM ekaThApaNuM zAstramAM kahyuM che; temanA ekaThA rahevAmAM kAMI paNa kSati arthAt virodha nathI. [ jhindu] paraMtu [batra kapi ] ahIM eTaluM vizeSa jANavuM ke AtmAmAM [vazata: vat rma samunnati] avazapaNe (-jabaradastIthI) je karma pragaTa thAya che arthAt udaya thAya che [ tat vAya] te to baMdhanuM kAraNa thAya che, ane [ mokSAya] mokSanuM kAraNa to, [ m va parama jJAna citam] je eka parama jJAna che te eka ja thAya che- [svata: vimu$] ke je jJAna svata:vimukta che (arthAt traNe kALe paradravyabhAvothI bhinna che ). bhAvArtha- jyAM sudhI yathAkhyAta cAritra thatuM nathI tyAM sudhI samyagdaSTine be dhArA rahe chezubhAzubha karmadhArA ane jJAnadhArA. te banne sAthe rahevAmAM kAMI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 1 [ 169 (zArdUtavihita) magnAH karmanayAvalambanaparA jJAnaM na jAnanti yanmagnA jJAnanayaiSiNo'pi ydtisvcchndmndodymaaH| vizvasyopari te taranti satataM jJAnaM bhavantaH svayaM ye kurvanti na karma jAtu na vazaM yAnti pramAdasya c|| 111 / / paNa virodha nathI. (jema mithyAjJAnane ane samyajJAnane paraspara virodha che tema karmasAmAnyane ane jJAnane virodhI nathI.) te sthitimAM karma potAnuM kArya kare che ane jJAna potAnuM kArya kare che. jeTalA aMze zubhAzubha karmadhArA che teTalA aMze karmabaMdha thAya che ane jeTalA aMze jJAnadhArA che teTalA aMze karmano nAza thato jAya che. viSaya-kaSAyanA vikalpo ke vrataniyamanA vikalpozuddha svarUpano vicAra suddhAM-karmabaMdhanuM kAraNa che; zuddha pariNatirUpa jJAnadhArA ja mokSanuM kAraNa che. 11). have karma ane jJAnano nayavibhAga batAve che: zliokArthaH- [ varjhanayAvanaqnapaST: HT: ] karmanayanA AlaMbanamAM tatpara (arthAta karmanayanA pakSapAtI) puruSo DubelA che [ ] kAraNa ke [ jJAna ne nItti] teo jJAnane jANatA nathI. [ jJAnanaya-fSaNa: pi manA:] jJAnanayanA icchaka (arthAta pakSapAtI) puruSo paNa DubelA che [3] kAraNa ke [gatirasvacchavUmanva-udyama:] teo svacchedathI ati maMdaudhamI che (svarUpa prAptino puruSArtha karatA nathI, pramAdI che ane viSayakaSAyamAM varte che). [ te vizvasya upara tara]i te jIvo vizvanA upara tare che ke [2 svayaM satata jJAna bhavanta: varSa na yurvatti ] jeo pote niraMtara jJAnarUpa thatA pariNamatA thakA karma karatA nathI [2] ane [nAtu pramAdrazya vaza na yAnti ] kayAreya pramAdane vaza paNa thatA nathI (-svarUpamAM udhamI rahe che). bhAvArtha:- ahIM sarvathA ekAMta abhiprAyano niSedha karyo che kAraNa ke sarvathA ekAMta abhiprAya ja mithyAtva che. keTalAka loko paramArthabhUta jJAnasvarUpa AtmAne to jANatA nathI ane vyavahAra darzanajJAnacAritrarUpa kriyAkAMDanA ADaMbarane mokSanuM kAraNa jANI temAM tatpara rahe che teno pakSapAta kare che. AvA karmanayanA pakSapAtI loko-jeo jJAnane to jANato nathI ane karmanayamo ja khedakhinna che teo-saMsAramAM DUbe che. vaLI keTalAka loko AtmasvarUpane yathArtha jANatA nathI ane sarvathA ekAMtavAdi mithyASTionA upadezathI athavA potAnI meLe ja aMtaraMgamAM jJAnanuM svarUpa khoTI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 17) ] pravacana ratnAkara bhAga-6 (mundrAntiA ) bhedonmAdaM bhramarasabharAnnATayatpItamohaM mUlonmUlaM sakalamapi tatkarma kRtvA blen| helonmIlatparamakalayA sArdhamArabdhakeli jJAnajyotiH kavalitatamaH projjajRmbhe bhrenn|| 112 / / rIte kalpI temAM pakSapAta kare che. potAnI pariNatimAM jarAya phera paDayA vinA teo potAne sarvathA abaMdha mAne che ane vyavahAra darzanazAnacAritranA kriyAkAMDane nirarthaka jANI choDI de che. AvA jJAnanayanA pakSapAtI loko jeo svarUpano kAMI puruSArtha karatA nathI ane zubha pariNAmone choDI svacchaMdI thaI viSaya-kaSAyamAM varte che teo paNa saMsArasamudramAM DUbe che. mokSamArgI jIvo jJAnarUpe pariNamatA thakA zubhAzubha karmane ya jANe che ane zuddha pariNatine ja upAdeya jANe che. teo mAtra azubha karmane ja nahi paraMtu zubha karmane paNa choDI, svarUpamAM sthira thavAne niraMtara udhamavaMta che-saMpUrNa svarUpasthiratA thatAM sudhI teno puruSArtha karyA ja kare che. jyAM sudhI, puruSArthanI adhUrAzane lIdhe, zubhAzubha pariNAmothI chUTI svarUpamAM saMpUrNapaNe TakI zakAtuM nathI tyAM sudhI-joke svarUpasthiratAnuM aMtara-AlaMbana (aMtaHsAdhana) to zuddha pariNati pote ja che topaNa-aMtara-AlaMbana lenArane jeo bAhya AlaMbanarUpa kahevAya che evA (zuddha svarUpanA vicAra Adi) zubha pariNAmomAM te jIvo heyabuddhie pravarte che. paraMtu zubha karmone nirarthaka gaNI choDI daIne svacchaMdapaNe azubha karmomAM pravartavAnI buddhi temane kadI hotI nathI. AvA jIvo-jeo ekAMta abhiprAya rahita che teo-karmano nAza karI, saMsArathI nivRtta thAya che. 111. have puNya-pApa adhikArane pUrNa karatAM AcAryadava jJAnano mahimA kare che - zlokArthaH- [vatamohaM] jeNe moharUpI madirA pIdhI hovAthI [ bhrama-2-mAt mevonAa nATaya] je bhramanA rasanA bhArathI (atizayapaNAthI) zubhAzubha karmanA bhedarUpI unmAdane (gAMDapaNAne) nacAve che [tata saMvanam pa varma] evA samasta karmane [varlena ] potAnA baLa vaDe [mUtonnaM kRtvA ] mULathI ukheDI nAkhIne [ jJAnaLyoti: mare pronejhUme ] jJAnajyoti atyaMta sAmarthya sahita pragaTa thaI. kevI che te jJAnajyoti? [vanitatama:] je ajJAnarUpI aMdhakArane koLiyo karI gaI che arthAta jeNe ajJAnarUpI aMdhakArano nAza karyo che, [ denA-njina] je lIlAmAtrathI (-sahaja puruSArthathI) UghaDatI-vikasatI jAya che ane [ paramakalayA sArdham Arabdhakeli ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ]. [ 171 iti puNyapAparUpeNa dvipAtrIbhUtamekapAtrIbhUya karma nisskraantm| samayasAravyAkhyAyAmAtmakhyAtau iti zrImadamRtacandrasUriviracitAyAM puNyapApaprarUpakaH tRtiiyo'ngkH|| jeNe parama kaLA arthAt kevaLajJAna sAthe kriIDA zarU karI che evI te jJAnajyoti che. (jyAM sudhI samyagdaSTi chadmastha che tyAM sudhI jJAnajyoti kevaLajJAna sAthe zuddhanayanA baLathI parokSa krIDA kare che, kevaLajJAna thatAM sAkSAt thAya che.) - bhAvArtha - potAne (jJAnajyotine) pratibaMdhaka karma ke je zubha ane azubha-evA bhedarUpa thaIne nAcatuM hatuM ane jJAnane bhulAvI detuM hatuM tene potAnI zaktithI ukheDI nAkhI jJAnajyoti saMpUrNa sAmarthya sahita prakAzita thaI. A jJAna jyoti athavA jJAnakaLA kevaLajJAnarUpI paramakaLAno aMza che ane kevaLajJAnanA saMpUrNa svarUpane te jANe che tema ja te tarapha pragati kare che, tethI ema kahyuM che ke "jJAnajyotie kevaLajJAna sAthe kriDA mAMDI che". jJAnakaLA sahajapaNe vikAsa pAmatI jAya che ane chevaTe paramakaLA arthAt kevaLajJAna thaI jAya che. 11ra. TIkA:- puNya-pAparUpe be pAtrarUpa thayeluM karma eka pAtrarUpa thaIne (raMgabhUmimAMthI) bahAra nIkaLI gayuM. bhAvArtha- karma sAmAnyapaNe eka ja che topaNa teNe puNya-pAparUpI be pAtrono svAMga dhAraNa karIne raMgabhUmimAM praveza karyo hato. tene jJAne yathArthapaNe eka jANI lIdhuM tyAre te eka pAtrarUpa thaIne raMgabhUmimAMthI bahAra nIkaLI gayuM, nRtya karatuM aTakI gayuM. Azraya, kAraNa, rUpa, savAranuM bheda vicArI gine doU tyAre, puNya ! pApa zubhAzubhabhAvani baMdha bhaye sukhadu:khakarA re; jJAna bhaye doU eka lakhe badhu Azraya Adi samAna vicAre, baMdhake kAraNa dou rUpa, inheM taji jinamuni mokSa padhAre. Ama zrI samayasAranI (zrImadbhagavakuMdakuMdAcAryadavapraNIta zrI samayasAra paramAgamanI) zrImad amRtacaMdrAcAryadevaviracita AtmakhyAti nAmanI TIkAmAM puNya-pApano prarUpaka trIjo aMka samAsa thayo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 17ra ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 samayasAra gAthA 161 thI 163: mathALu have karma mokSanA kAraNanA virodhAyIbhAvasvarUpa (arthAt mithyAtvAdibhAvasvarUpa) che ema batAve che: have, puNapariNAma je karma che e mokSanuM kAraNa je samyagdarzana-jJAna-cAritra enA tirodhAyIbhAvasvarUpa eTale viruddha bhAvasvarUpa che-ema kahe che. zubhabhAvanI ruci te mithyAtva che, zubhabhAvamAM rokAyeluM jJAna te ajJAna che ane zubhabhAvanuM AcaraNa te acAritra che. e traNeya bhAva samyakadarzana-jJAna-cAritrathI viparItabhAva che. mATe karma niSedhavA lAyaka che. juo, A lojIkathI-nyAyathI to vAta cAle che, kacaDI-macaDIne kahevAya che ema to che nahi. paNa are ! eNe samajavAnI koI di darakAra karI nathI ! pahelAM (gAthA 157-158-159mAM) ema kahyuM ke karma eTale zubhabhAva mokSanA kAraNarUpa nirmaLa ratnatrayapariNatinuM vAtanazIla che. pachI (gAthA 160 mAM ) ema kahyuM ke karma eTale zubhabhAva pote ja baMdhasvarUpa che tethI niSedhavA yogya che. have A gAthAomAM ema kahe che ke karma eTale zubhabhAva mokSanA kAraNanA tirodhAyibhAvasvarUpa eTale mithyAtvAdibhAvasvarUpa che, tethI te niSedhavA yogya che. kharekhara zubhabhAva che te mithyAtva nathI paNa zubhabhAvane potAnA mAnavA te mithyAtva che ane mithyAtva sahita je jJAna ane AcaraNa che te ajJAna ane acAritra che. tethI karma che te mokSanA kAraNanA viruddhabhAvasvarUpa hovAthI niSedhavA yogya che ema have kahe che * gAthA 161 thI 163H TIkA uparanuM pravacana * samyakatva ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che tene rokanAruM mithyAtva che." juo, zuddha saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmA che teno aMdara anubhava karIne pratIti karavI te samyakatva che. A samyakatva mokSanA kAraNarUpa svabhAva che. ahIM svabhAva eTale trikALInI vAta nathI, paNa samakitanI vAta che. samyakatva mokSanA kAraNarUpa svabhAva che ane tene rokanAruM mithyAtva che, mithyAtva eTale jIvanA pariNAma hAM, mithyAtva karmanI vAta nathI. karmanA nimittathI to kathana kareluM hoya che, bAkI tattvanA azraddhAnarUpa je mithyAtva te samyakatvane rokanAruM che. ahA! rAga kema TaLe? pratibaMdhaka kAraNa-karma TaLe to rAga TALe. A pratibaMdhaka karma eTale jaDakarma nahi. jaDakarma to kharekhara pratibaMdhaka kAraNa che ja nahi, kemake e to para che. AtmA jaDane to kadI spardhoya nathI, jaDa cetanane traNakALamAM sparyuM nathI. AtmA jaDane sparyo nathI ane jaDa AtmAne sparyuM nathI. to pachI jaDakarma AtmAne kema roke ? AtmA phakta potAnI mithyAzraddhArUpa viparIta Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 173 dazAne sparze che. samyakatvane rokanAruM je pratibaMdhaka kAraNa che te A mithyAzraddhAnarUpa bhAva che, ane te mokSanA kAraNathI viparItabhAvarUpa che. ahIM gAthAmAM mithyAtvAdino udaya-ema je lIdhuM eno artha ema che ke zuddha caitanyaghanasvarUpa bhagavAna AtmAnI pratItirUpa je zraddhAna enAthI viparIta pariNamana thavuM te mithyAtvano udaya che. puNyathI dharma thAya. nimittathI AtmAmAM lAbha-nukazAna thAya, para mane lAbha kare, huM parane lAbha karuM ityAdi aneka prakAre je mAnyatA che e samakita viruddha che ane e viruddhabhAvarUpa pariNamana e mithyAtva che. karma che e to ajIvano bhekha che; ane mithyAtvabhAva che e jIvano bhekha che. to mithyAtvAdine pugalasvabhAvI kahyA che ne? hA, kahyA che; kemake mithyAtvAdibhAva pote nimittane AdhIna thaIne thAya che. vaLI zuddha jIvadravyamAM te nathI mATe (daSTi apekSAe) temane pudgalasvabhAvI kahyA che. bAkI che to e jIvanI azuddha pariNati. ene paranI-jaDanI sAthe zuM saMbaMdha che? (kAMI nahi ). bhAre vAta, bhAI ! bhAI ! azuddhapaNAnuM je pariNamana che te jIvano bhekha che, jIvamAM thAya che. kharekhara to mithyAtvabhAvarUpa azuddha pariNamana paryAyamAM potAnA pakArakathI thAya che. tene paranI ke karmanI apekSA to nathI, ene dravya-guNanI paNa apekSA nathI. AvI vastu che. zubhabhAva karatA karatA samakita thaze evI viparIta mAnyatArUpa je mithyAtvabhAva che e jIvanI potAnI pariNati che ane te samyakatvathI viruddha che. keTalAka kahe che ke karmane laIne rAga thAya che ane karma TaLe to rAga TaLe. bhAI ! e badho mithyA bhrama che. lokamAM jema badhuM bhagavAna kare ema jainamAM badhuM karma kare evuM karmanuM lAkaDuM (mithyA bhrama) bahu garI gayuM che. paNa bhAI! karma to ajIva pudgala che; emAM jIvanI nAsti che ane jIvamAM enI nAsti che. jIva arUpI ane karma rUpI; karma jIvane traNakALamAM aDayuM-sparyuM nathI ane jIva karmane traNakALamAM ayo-sparyo nathI. have Ama jyAM paraspara nAsti che to karma jIvane kare zuM? kAMI na kare. bhAI ! dRSTimAM pote je viparItatA kare che te mithyAtva che ane te AtmAnA samakitathI viruddhabhAvarUpa che. jaDa karmane je viruddha kahyuM che e to jaDamAM-paramAM che, ane e to upacAra kathana che. bhagavAna AtmA trikALa saccidAnaMda prabhu sat nAma zAzvata jJAna ane AnaMdano sAgara che. enA yathArtha zraddhAnarUpa je samyaka pariNati enAthI mithyAtva pariNati viruddha che. anubhava prakAzamAM Ave che ke potAnA verI potAno vikAra che e nizcaya che. para verI che e vastusvarUpa ja nathI. Namo arihaMtANaM' bole che ne badhA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 174 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 eno artha ema karyo che ke-namaskAra ho temane jemaNe karmarUpI verIne haNyA che. bhAI ! AmAM to A nimittanuM kathana che, vAstavika nathI. vAstavamAM to aniSTa je vikAranA-ajJAnanA pariNAma hatA ari hatA. ene haNIne pUrNa vItarAgatA pragaTa karI enuM nAma arihaMta che. have A ekaDe ekathI ja vAMdhA ke karma verI che. paNa bhAI! cetanane jaDa verI hoI zake ja nahi. verI to eno je viparItabhAva-vikAra ne ajJAna che te verI che. pravacanasAra gAthA 61 mAM Ave che ke-kevaLI bhagavAne sarva aniSTano nAza karyo che ane sarva iSTanI prApti karI che. tyAM aniSTa eTale kAMI jaDa aniSTa che? (nA ). potAnA vikAranA-ajJAnanA je pariNAma che te aniSTa che. bhagavAne A sarva aniSTano nAza karI sarva iSTa evuM kevaLajJAna ane anaMta sukha prApta karyuM che. A vAta che. 'sammattapakiLivavuM' ema pATha che ne? eno artha A che ke-aniSTa pariNAma je mithyAtvanA pariNAma che te samyagdarzanane rokanArA enAthI viruddha arthAt samatinA pratibaMdhaka che. to gAthA 75 mAM ene pudgalanA pariNAma kahyA che ne? e kaI apekSAe ? ke e jIvano svabhAva nathI e apekSAe kahyA che. azuddha pariNAma che e jIvanI-caitanyanI jAtinA nathI ane jIvamAMthI nIkaLI jAya che mATe e pariNAma jIvanA nathI. rAgAdi azuddhatA jo jIvanI hoya to te nIkaLI na jAya; paNa nIkaLI jAya che ane vastu jevI AnaMdaghana vItarAgasvarUpa che tevI rahI jAya che. mATe rAgAdi azuddhatA jIvanI nathI ane jIvanI nathI to te ajIva, acetana che ane puddagalanA saMge thAya che mATe te puddagalanI che ema kahyuM che. tyAM to paryAyanuM lakSa choDAvI trikALI caitanyasvabhAvanuM lakSa karAvavAnuM prayojana che. ahIM savAla Ave che ke-paryAyamAM jo samakita nathI to enuM pratibaMdhaka koNa che? to kahe che-potAnI viparIta mAnyatA-zraddhAnarUpa je pariNAma che te ja samyaktvanuM pratibaMdhaka eTale virodhI che; jaDakarma kAMI samyaktvanuM virodhI nathI. pote je rAgAdimAM aTakIne viparIta pariNamI rahyo che te pariNamana samyaktvanuM pratibaMdhaka che. karma pratibaMdhaka che ema kahevuM e to nimittanuM kathana che. A puNya-pApa adhikAra che ne? eTale pahelethI karmathI lIdhuM che, paNa arthamAM pAchuM badhuM lIdhuM che; ke je pariNAmathI puNya baMdhAya te zubha che ane je pariNAmathI pApa baMdhAya te azubha che. beya ajJAnabhAva che. bhagavAna! ene satya samajavAmAM ja hajI vAMdhA che tyAM satya hAtha kema Ave ? karma vikAra karAve evI viparItatAmAM ja paDayo che tyAM zuM thAya? paNa bhAI! karma to nimittamAtra vastu che, vikAranA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 175 pariNAmanuM kartA jaDakarma che ja nahi. jema mithyAtvanA pariNAmano kartA darzanamoha karma nathI tema jIvanA dravya-guNa paNa eno kartA nathI. kharekhara vikArI pariNAmano kartA te pariNAma pote ja ti 4 paMcAstikAyanI gAthA 6ra mAM Ave che ke vikAranA pakkarakanuM pariNamana para kArakanI (-karmanI) apekSA vinA che. mithyAtvanuM pariNamana para nimittanA (-karmanA) kArakanI apekSA AnI moTI carcA thaI hatI saM. 2013 mAM (varNAjI sAthe ). teo ka-pratibaMdhaka kAraNa TaLe to vikAra TaLe. paNa pratibaMdhaka kAraNa karyu che ke potAnI viparIta mAnyatA che? ahA ! darzanamohana nimittamAM je upayoga gayo e potAno upayoga che. je mithyAtvanA pariNAma thayA e potAmAM potAnA ja kAraNe thayA che. adhika spaSTa kahIe to pariNAma pote pariNAmano kartA che. pariNAmano kartA nimitta nathI tema potAnA dravya-guNa paNa nathI. ahIM samyakatvanA pariNAma je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che ene rokanAruM mithyAtva che ema kahe che. mithyAtva eTale viparIta mAnyatA. te pote ja karma che, vikAra che; e kAMI AtmA nathI. pahelAM gAthA 154 mAM AvI gayuM ke vrata, niyama, zIla, tapa ityAdi zubhabhAva karma che. karma eTale kArya vikAranA pariNAma kArya che. e jIvanA pariNAmarUpa kArya che. pachI e jIva che vA jIva eno kartA che ema vyavahArathI kahevAya che. have AvI vAta; A vANiyAone kAMI khabara hoya nahi, Akho divasa pApanI majArImAMthI navarA paDe nahi ane kayAMka sAMbhaLavA jAya to mAthe (pArTa) beThelA kahe eTale "jai bApajI"--ema mAthuM dhuNAve; paNa bhAI ! A to vItarAgano mArga che. (ene yathArtha samajavo joIe ). je darzanamohano udaya che te jaDano bhekha che. emAM upayoga joDAI jAya che te mithyAtvapariNAma che. te jIvanI UMdhAI bharI daSTi pote potAnA kAraNe che, karmanA kAraNe che ema nahi. karma to paravastu che. te kAMI verI ke mitra hoI zake nahi. potAnI je viparItadaSTi che e ja verI che ane te pote potAnA kAraNe che. have kahe che te (mithyAtva) to pote karma ja che, tenA udayathI ja jJAnane mithyASTipaNuM thAya che." juo, mithyAtva pote karma ja che eTale ke te AtmAno svabhAva nathI. tenA udayathI eTale mithyAtvanA pragaTa thavAthI ja jJAnane eTale AtmAne mithyASTipaNuM thAya che. udaya eTale udayabhAva. mithyAtva udayabhAva che. karmano udaya to kayAre kahevAya ke upayoga emAM joDAya tyAre emAM na joDAya to karma to kharI jAya che. ene Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 176 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kAraNe AvyuM ane ene kAraNe kharI jAya che. ahA ! AtmA potAnI zuddha caitanyamaya cIjane bhUlIne darzanamohane vaza thaI parane jANavA-dekhavAmAM rokAI gayo che teno potAno aparAdha che ane te mithyAtvabhAva che. e mithyAtvabhAvane laIne AtmAne mithyAdaSTipaNuM che, jaDakarmane laIne nahi. samajANuM kAMI.... vikAra che te karmathI thAya ema keTalAka kahe che. have A vAMdhA saM. 1971 thI UyA che. teo kahe che-vikAra che te karmathI thAya ema na mAno to e (-vikAra) svabhAva thaI jAya. paNa bhAI ! gAthA 37ra mAM to rAgane ( vikArI pariNamanane) svabhAva kahyo che. puNya ne pApano bhAva paNa svabhAva eTale enuM potAnuM pariNamana che. tyAM gAthAmAM che ke - "anyadravyathI anyadravyane guNanI utpatti karI zakAtI nathI; tethI e siddhAMta che ke sarva dravyo potapotAnA svabhAvathI upaje che.'' ahIM vikAranI vAta karavI che. e paNa eno sva-bhAva eTale svanuM bhavana (potAnuM pariNamana) che ema vAta che. tyAM gAthAnI TIkAmAM paNa kahyuM che ke-"jIvane paradravya rAgAdi upajAve che ema zaMkA na karavI; kAraNa ke anyadravya vaDe anyadravyanA guNano (-paryAyano) utpAda karAvAnI ayogyatA che; kemake sarva dravyono svabhAvathI ja utpAda thAya che.'' juo karmathI AtmAmAM vikAra karAya e ayogya che, alAyaka che, vikArI pariNAma ke avikArI pariNAma e eno (paryAyano) svabhAva che. "svastha bhavanana tu svabhAva:' ema ahIM apekSA che. 'vikAra e svabhAva nathI' ema jyAM kahyuM e to dravyadRSTinI vAta che. vikAra dravyamAM nathI ane paryAyamAMthI paNa nIkaLI javA yogya che e apekSAe vAta che. jyAre ahIM vikAra e paryAyano potAno bhAva che e apekSAe svabhAva kahyo che. A pramANe karma vikAra karAve che" e mAnyatA sAva jUThI che, ayathArtha che. vikAra potAnA UMdhA puruSArthathI (baLathI) thAya che. Ama vAta che. paNa ene nirNaya karavAnI garaja kayAM che? are! satya zuM che ane enI prApti kema thAya e samajavAnI ene darakAreya nathI ! prazna- to gommadasAramAM to ema Ave che ke jJAnAvaraNIya karma ghAtakarma che ane te jJAnane ghAte che? uttara- bhAI ! e to nimittathI vyavahAranayanuM kathana che. jJAnAvaraNIya karma e to jIvane aDatuMya nathI, to pachI e jJAnane zuM vAta kare? jIva pote ja jyAre jJAnanI paryAyamAM bhAvaghAtIrUpa hINuM pariNamana kare tyAre dravyaghAtIne nimitta kahevAmAM Ave che. nimitta jJAnanA pariNamanane kAMI kare che ema traNakALamAM nathI. ghAtI karma-ema kahevuM ane vAta kare nahi e kevuM? bhAI ! pravacanasAra gAthA 16 nI TIkAmAM Ave che ke ghAtakarma be prakAranAM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 177 eka bhAvaghAtI ane bIjuM dravyathAtI. bhAvaghAtI karma e jIvanA jJAna, darzana Adi guNonI UMdhI (azuddha, vikArI) dazA che ane dravyaghAtI e jIvanI UMdhI dazAnA pariNamanamAM nimitta jaDa karmanI avasthA che. bhagavAna AtmA zuddha caitanyamUrti pUrNasvabhAve bharelo cidAnaMdaghana prabhu trikALa che. enI sanmukha thatAM enI je nirvikalpa, nirmaLa pratIti thAya ke jemAM atIndriya AnaMdano svAda bhego Ave te samyagdarzana che. A samyagdarzana dharmanuM prathama sopAna che ane mokSanuM kAraNa che. e mokSanA kAraNathI viparIta che te mithyAtvabhAva che ane te bhAvaghAtI che. jIvana paranI sAthe zuM saMbaMdha che? darzanamohanIya, jJAnAvaraNIya Adi karma che e to jaDa pudgalanA khela che. karmathI, nimittathI vyavahAranayanuM kathana karavAmAM Ave e judI vAta che, paNa karma ke nimitta jIvane vikAra karAve che ema che nahi. ahIM kahe che-mithyAtvanA udayathI eTale mithyAtvabhAva pragaTa thavAthI ja jJAnane-AtmAne mithyASTipaNuM Ave che, kemake mithyAtvabhAva AtmAnA samakitane rokanAro virodhIbhAva-viparItabhAva che. have kahe che-"jJAna ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che tene rokanAruM ajJAna che; te to pote karma ja che, tenA udayathI ja jJAnane ajJAnIpaNuM thAya che." ahIM jJAna zabda trikALI AtmA nahi, paNa AtmAnuM jJAnarUpe pariNamana thatAM samyajJAna pragaTa thAya enI vAta che. AtmA atIndriya jJAna ane AnaMdano kaMda prabhu che. enI sanmukha DhaLatAM je svasvarUpanuM jJAna thAya te samyajJAna che ane te mokSanA kAraNarUpa svabhAva che. jhAjhuM zAstrajJAna hoya te jJAna che ema nahi, kemake e to paralakSI jJAna che. vaLI A vakIlAtanuM ke dAktarInuM jJAna hoya te paNa jJAna nahi. jemAM ela. ela. bI ke ema.bI.bI. esa ityAdi pUMchaDAM lagADyAM hoya e jJAna to kuzAna che. jJAna to ene kahIe ke je pUrNAnaMdano nAtha jJAnasvarUpa nija zuddhAtmAne jANatuM-anubhavatuM thayuM pragaTa thayuM hoya. A jJAna mokSanA kAraNarUpa svabhAva che. tene rokanAruM, teno virodhI ajJAna che. jJAnane ekaluM rAgamAM ane para padArthane jANavAmAM rokavuM te ajJAna che ane te samyajJAnanuM virodhI che. have vItarAgadeve kahelo mokSano mArga kone kahevAya enI khabareya na maLe ane maMDI paDe vrata ne tapa karavA, tathA maMdira baMdhAve ane jAtrAo kare ane mAne ke dharma thaI gayo; paNa emAM to dhULeya dharma thato nathI, sAMbhaLane. e to badho zubharAga che ane ethI puNyabaMdha thAya paNa dharma na thAya. e puNyabaMdhana svabhAvathI viparIta dazA che e to ahIM siddha kare che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 178 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 jJAna eTale cidAnaMdaghanasvarUpa bhagavAna AtmAnuM svasaMvedana jJAna jene AtmajJAna kahe che, ane je atIndriya AnaMda sahita hoya che. chaThThaDhALAmAM kahyuM che ne ke munivrata dhArI anaMtavAra grIvaka upajAyo, u nija AtamajJAna vinA sukha leza na pAyo.'' 66 pAMca mahAvrata ane 28 mUlaguNa anaMtavA2 pALyAM ne navamI traiveyaka sudhI gayo paNa AtmajJAna karyuM nahi tethI aMza paNa nirAkuLa AnaMda na maLyo. ahIM jenA vinA nirAkuLa AnaMda na upaje e AtmajJAnane jJAna kahyuM che. bhAI! paMcamahAvratanA pariNAma e Asrava che tethI du:kharUpa che. samyajJAna ja mokSanA kAraNarUpa, sukharUpa che. bApu! A vItarAga paramezvarano mArga AkhI duniyAthI bahu judo che. ahAhA...! bhagavAna caitanyadeva AnaMdamUrti prabhu AtmA sadAya aMdara virAjamAna che. tenI sanmukha thaI emAM ja DhaLIne je jJAna utpanna thAya te AtmajJAna che. A AtmajJAna AnaMda ane vItarAgatA sahita che ane te mokSanA kAraNarUpa svabhAva che. svabhAva eTale ahIM trikALInI vAta nathI, paryAya je sabhyajJAnarUpa che enI vAta che. ahIM kahe che -tene rokanAruM ajJAna che. te (ajJAna) pote karma ja che eTale vikArI bhAva ja che, AtmasvabhAva nathI. tenA udayathI eTale ajJAna pragaTa thavAthI jJAna kahetAM AtmAne ajJAnIpaNuM thAya che. A pramANe mithyAtva ane ajJAna e mokSamArgathI viparItabhAva che ema be bola thayA. have cAritrano trIjo bola :-ahAhA...! pUrNAnaMdano nAtha saccidAnaMda jJAyakamUrti prabhu AtmAmAM ramaNatA karavI, emAM caravuM ene cAritra kahIe. samayasAra nATakamAM Ave che ke ''cetanarUpa anUpa amUrata, siddhasamAna sadA pada meau, moha mahAtama AtamaaMga, kiyau parasaMga mahA tama gherau; gyAnakalA upajI aba mohi, kahauM guna nATaka Agama kerau, jAsu prasAda saai sivamAraga, vegi miTai bhavavAsa basero. AmAM banArasIdAsa ema kahe che ke-jenI koI upamA nathI ane je amUrta che evuM caitanyanuM jAgRtasvarUpa, jJAtA-daSTAnuM svarUpa te sadAya siddhasamAna evuM mAruM pada che. paraMtu moharUpI mahAaMdhakArano saMga karavAthI huM AMdhaLo banI rahyo hato; eTale ke rAga ane puNyano saMga karavAthI huM mAruM nijapada jANI zakato nahoto. have mane jJAnanI jyoti pragaTa thaI che. ahAhA..! dayA, dAna, vrata, bhakti ityAdinA zubhabhAvathI-rAgathI rahita mArI zuddha caitanyamaya cIja che ane te ekanA Azraye ja, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 179 temAM ekAgra thaIne atIndriya AnaMdanuM bhojana karavuM te cAritra che evuM mane bhAna thayuM che. aho ! AvI jJAnanI jyoti pragaTa thaI hovAthI huM A nATaka samayasAra graMtha kahuM chuM. kemake enA prasAdathI mokSamArganI siddhi thAya che ane saMsArano nivAsa-janmamaraNa chUTI jAya che. roTalA khAya che ne ? e to kahevAya emaH bAkI jIva roTalA khAto-bhogavato nathI. roTalA to jaDa che. zuM jaDane AtmA khAya? e to badhI jaDanI kriyA che, AtmAnI nahi. paNa enA taraphano je rAga kare che te rAgane jIva khAya che, bhogave che. A mahesUba ThIka che, rasagullAM ThIka che, strInuM zarIra ThIka che, ityAdi je rAga kare che te rAgane te bhogave che. zarIrane ke para padArthane AtmA traNakALamAM bhogavato nathI. bhagavAna AtmA zarIrAdi para padArthone traNakALamAM aDatoya nathI to temane te kema bhogave? paraMtu bhoganA kALe potAnA zuddha caitanyasvarUpane bhUlIne, A ThIka che evo je rAga kare che tene te bhogave che. ahIM enAthI bIjI vAta che. ahIM kahe che-svarUpamAM ramaNatArUpa je cAritra pragaTa thayuM te cAritramAM atIndriya AnaMdane bhogave che. cAritra ene kahIe jemAM atIndriya AnaMdanuM pracura svasaMvedana pragaTa thayuM hoya. ahAhA...! bhagavAna AtmA ekalA AnaMdanI khANa che. enI paryAyamAM AnaMdanI prakRSTa dhArA vahevI te cAritra che. bhagavAna kuMdakuMdAcAryadave pAMcamI gAthAmAM kahyuM che ke huM mArA nija vaibhavathI zuddhAtmA batAvIza. kevo che te nija vaibhava? ke jemAM pracura svasaMvedana, AnaMdanuM ugravadana thayeluM che evA anubhavathI mudrita che. juo, A AtmAno vaibhava! A pAMca-pacAsa karoDanuM dhana hoya e AtmAno vaibhava nathI. e to mATI-dhULa che. vaLI khUba puNya upajAve e paNa AtmAno vaibhava nathI, kemake e to rAga che, AkuLatA che emAM AnaMda kayAM che? (nathI). trikALa nirmaLAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAmAM ramaNatA karavAthI pracura atIndriya AnaMda jenI mahora-mudrA che evo je anubhava pragaTa thAya te AtmAno vaibhava che ane te cAritra che. AvuM cAritra mokSanA kAraNarUpa svabhAva che. ahIM svabhAva kahyo te paryAyanI vAta che, trikALI svabhAvanI vAta nathI. ahIM kahe che-"cAritra ke je mokSanA kAraNarUpa svabhAva che tene rokanAra kaSAya che; te to pote karma ja che, tenA udayathI ja jJAnane acAritrIpaNuM thAya che.' juo, A zubhAzubha bhAva che te cAritrane rokanAra cAritranA virodhI bhAva che. A zarIranuM nagnapaNuM che e to jaDa mATInI-pudgalanI dazA che. ane mahAvratAdinA je zubhabhAva che te Asrava che. have e Asrava che e kAMI cAritra nathI. cAritra to siddhasamAna potAnuM je svarUpa che te svarUpamAM ramaNatA karatAM utpanna thato potAno Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 180 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 samarasIbhAvarUpa pariNAma che, ane te mokSanA kAraNarUpa svabhAva che. tene rokanAra kaSAya eTale zubhAzubhabhAva che. A vratAdinA zubhabhAva che te cAritranA rokanAra che. zubhabhAvano vyavahA2 kaho, kaSAya kaho ke cAritrano virodhI pariNAma ko-e badhuM ekArthavAcaka che. have Ama che chatAM keTalAka kahe che-zubhabhAvathI cAritra thAya che. paNa je cAritrane rokanAra che te cAritrane utpanna kevI rIte kare? bhAI! puNyanA bhAva, zukalalezyAnA pariNAma to teM anaMtavAra karyA ane navamI traiveyaka gayo. paNa tethI zuM? abhavIne paNa zukala lezyAnA pariNAma to hoya che. e kayAM mokSanA kAraNarUpa cAritra che? ahIM to kahe che-e (zubhabhAva ) cAritrane rokanA2 cAritranA virodhI che. bhagavAnano-jinezvaradevano mArga bahu sUkSma che bhAI! AvI vAta digaMbara sivAya bIje kayAMya nathI. paramAtmA trilokanAtha kahe che ke-AtmA saccidAnaMdasvarUpa sadAya siddha samAna paramezvara che; hamaNAM paNa hoM. siddhamAM jema atIndriya jJAna ane AnaMda pragaTa che tema bhagavAna AtmAmAM atIndriya jJAna ane AnaMdano svabhAva sadA vidhamAna che. AvA svabhAvamAM aMtarlIna thaI 2mavuM ane pracura AnaMdano anubhava karavo enuM nAma cAritra che. e cAritra mokSanuM kAraNa che. tene rokanAro kaSAya che. ka-eTale saMsAra ane Aya eTale lAbha. jenAthI saMsArano lAbha thAya te kaSAya che. te mokSanA kAraNane aTakAve che. zubhabhAva che te kaSAya che. te mokSanA kAraNane aTakAve che, kemake jagapaMtha che ne? samayasAra nATakamAM mokSadvA2mAM 40 mA padyamAM kahyuM che ke 66 'tA kAraNa jagapaMtha ita, uta zivamAraga jora paramAdI jagakoM kai, apa2mAdI siva ora.'' paMcamahAvratanA zubharAgano vikalpa jagapaMtha eTale saMsArapaMtha che. enAthI bhinna je AtmAno anubhava che te mokSanuM kAraNa che. bhAI ! anaMtakALa paribhramaNa karatAM gayo paNa hajI bhavano aMta na Avyo. bhavabhava-bhava; kadIka manuSyanA to kadIka tiryaMcanA to kadIka devanA ne kadIka narakanA-ema darekanA anaMta-anaMta bhava karyA paNa re! janma-maraNano aMta na Avyo! ghaNAM pApa kare to narakamAM jAya, mAyA-kapaTa kare to tiryaMcamAM-DhoramAM jAya, kadIka kaSAyanI maMdatA ane sa2La pariNAma dhare to manuSya thAya, ane vrata, tapa, zIla AdinA vizeSa zubhapariNAma kare to deva thAya. paNa e cAre gati saMsAra che, duHkharUpa che. devane paNa enuM sukha viSayane AdhIna hovAthI du:kha ja che. viSaya-bhoganA pariNAma che te rAga che ane rAga che e du:kha ja che. AtmA aMdara ekalA AnaMdanuM dhAma che. e paramAM sukha zodhavA jAya che e Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 181 enI mUDhatA che; jema mRgajaLamAM pANI zodhavA javuM e mUrkhatA che tema indriyonA viSayomAM sukha mAnavuM e mUDhatA che. khArI jamInamAM sUryanAM kiraNa aDe eTale jaLa jevuM dekhAya te mRgajaLa che. mRgalA-haraNIyAM AvA mRgajaLanI pAchaLa jaLanI AzAe doDAdoDa karI mUke che, paNa tyAM jaLa kayAM che? tema ajJAnI indriyo Adi bahAranA viSayomAM sukha mAnI sukha mATe viSayomAM jhAvAM nAkhe che, paNa tyAM kayAM sukha che te maLe? tAre sukha joItuM hoya to anaMta sukhanuM dhAma prabhu tuM pote che temAM jAne? AnaMdano sAgara prabhu tuM pote che ene joto nathI ane bahAra sukha zodhe che e tArI mUDhatA che. lokamAM to kahe ke A moTA karoDapatio, moTA-moTA baMgalAvALA, gADIvALA badhA sukhI che. paNa bhAI! paisAmAM, baMgalAmAM, gADImAM ke strI-kuTuMba-parivAramAM kayAMya paMcamAtra sukha nathI. sukha to prabhu! AtmAmAM che. bahAramAM sukha mAne e to mUDha mithyAdaSTi che. are! e bhavasamudramAM kayAMya khovAI jaze ! ahIM svarUpanA AcaraNarUpa je cAritra che temAM AnaMda-sukha ema kahe che. svarUpamAM caravuM e cAritra che. 'svarupe gharaLa cAritra' e pravacanasAramAM AcArya bhagavaMtanuM kathana che. e cAritra mokSa eTale sukhanA kAraNarUpa svabhAva che. tene rokanAra kaSAya che. dayA, dAna, vrata, tapa AdinA je zubhabhAva che te cAritrane rokanAra che. have AvI vAta sAMbhaLIne rADa nAkhI jAya che mANasa-ke A kayAMthI kADhayuM? bhAI! A to sImaMdhara paramAtmA pAsethI je bhagavAna kuMdakuMdAcArya saMdezo lAvyA e vAta che, navIna to kAMI nathI. tane na bese to zuM thAya? sau potapotAmAM svataMtra che. anAdithI ene satya beThuM ja nathI tyAre to te viparIta mAnyatAmAM rokAIne bhavabhramaNa karI rahyo che. A svarUpamAM ramaNatArUpa je bhAva che te cAritra che. tene rokanAra kaSAya-zubhabhAva che. te pote karma ja che. tenA udayathI eTale pragaTa thavAthI AtmAne acAritrIpaNuM che. zubhabhAvanI pragaTatAthI AtmAne acAritrIpaNuM che. tethI kahe che- mATe, ( karma ) pote mokSanA kAraNanA tirodhAyIbhAvasvarUpa hovAthI karmane niSedhavAmAM AvyuM che.' lyo, e vikArI zubhabhAva niSedhavAmAM Avyo che. eTale ke te dharma nathI, dharmanuM kAraNa paNa nathI; paraMtu dharmathI viruddha svabhAvavALo che tethI zubhabhAva niSedhyo che. dharmIne zubhabhAva Ave kharo, paNa ene e dharma nahi paNa heya mAne che. A bhagavAna kuMdakuMdAcAryano pokAra che. * gAthA 161-162-163 : bhAvArtha u52nuM pravacana * ' samyagdarzana, jJAna ane cAritra mokSanA kAraNarUpa bhAvo che temanAthI viparIta mithyAtvAdi bhAvo che.' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 182 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 mokSa eTale AtmAnA parama AnaMdanI pUrNatAno lAbha. A bahAramAM dhanasaMpatti, viSayabhoga sAmagrI, ijjata-AbarU ityAdimAM je sukha-AnaMda mAne che e to ajJAnIno bhrama che. sukha to aMdara AtmAmAM che. paryAyamAM sukhanI paripUrNa prApti thavI enuM nAma mokSa che. e mokSanuM kAraNa samyagdarzana-jJAna-cAritra che. ahA! bhagavAna AtmA sadA paripUrNa jJAnAnaMdasvabhAvI vastu che. enI sanmukha thaIne emAM DhaLavAthI paripUrNa svabhAvano bhAsa thaI enI je pratIti thAya te samyagdarzana che, enA vadana sahita je enuM jJAna thAya te samyajJAna che ane emAM ramaNatA-lInatA thatAM je pracura AnaMdanuM vedanA thAya te samyakracAritra che. A samyagdarzana-jJAna-cAritra, mokSa je pUrNAnaMdanA lAbhasvarUpa paripUrNa dazA che tenA kAraNarUpa bhAvo che. ahIM kahe che temanAthI (-samyakatvAdithI) viparIta mithyAtvAdi bhAvo che. paramAM sukha che, puNyabhAvathI dharma thAya, zarIrAdi para mArAM che ityAdi je mithyA mAnyatA che te samyagdarzanathI viparIta che. ekaluM paralakSI paranuM je jJAna che te mithyAjJAna che ane svarUpanA AcaraNarahita je puNyabhAvarUpa AcaraNa che te mithyAcAritra che. A mithyAdarzana-jJAna-cAritra mokSanuM kAraNa je samyakatvAdi enAthI viparIta che. huve kahe che 'karma te mithyAtvAdi bhAvosvarUpa che.' juo, karma eTale puNya-pApanA bhAva mArA che, bhalA che evI mAnyatA mithyAtva che, evuM jJAna te mithyAjJAna che ane enuM ja AcaraNa te mithyAcAritra che. pahelAM AvI gayuM ke cAritrane rokanAra kaSAyabhAva che. cAhe to pApano bhAva ho ke puNyano ho, e kaSAya che ane te samyakatvAdithI viparIta che. A rIte karma mokSanA kAraNabhUta bhAvothI viparIta bhAvo-svarUpa che. pahelAM traNa gAthAomAM (157-158-159 gAthAmAM) kahyuM hatuM ke vrata, niyama, tapa, zIla ityAdi zubhabhAvarUpa karma mokSanA kAraNarUpa bhAvonuM eTale samyakatvAdinuM ghAtaka che. puNAdi bhAva mArA che, bhalA che evo je mithyAtvabhAva te mokSanA kAraNarUpa bhAvono ghAtaka che eTale ke te samyakatvAdine pragaTa thavA deto nathI. pachI eka gAthAmAM (gAthA 160 mAM) kahyuM ke karma pote baMdhasvarUpa che. pote ja baMdhasvarUpa hovAthI te mokSanuM kAraNa thavAne lAyaka nathI. have A chellI traNa gAthAomAM kahyuM ke karma mokSanA kAraNarUpa bhAvothI viruddha bhAvasvarUpa che. mATe karma saghaLuMya niSedha karavA lAyaka che kemake e dharmanuM ghAtaka che, dharmanuM kAraNa nathI ane dharmathI viruddhabhAvarUpa che. prazna:- ene mokSanuM paraMparA kAraNa kahyuM che ne? uttara- kharekhara to samakitI dharmAtmAne je zuddhatA pragaTI che, je cAritra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 183 pragaTayuM che te vRddhi pAmatuM thayuM pUrNatAnuM eTale mokSanuM paraMparA kAraNa thAya che. paNa enI sAthe je sahakArI zubhabhAva ene bAkI rahe che, jene e zuddha caitanyasvabhAvanA ugra Azraya vaDe kramazaH TALato jAya che tene upacArathI Aropa karIne mokSanuM paraMparA kAraNa kahyo che. te vAstavika paraMparA kAraNa che nahi. nizcayathI rAga mokSanuM sAkSAt ke paraMparA kAraNa hoI zake nahi. juone ! atyAre to loko ene ja vaLagI paDayA che ke paraMparA kAraNa kahyuM che ne? bhAI ! upacAra kathanane paNa jema che tema yathArtha samajavuM paDaze ne ! ahIM to kahe che ke te ghAtaka che, baMdhasvarUpa che ane viparIta bhAvasvarUpa che. A yathArtha che. A pramANe ema batAvyuM ke-karma mokSanA kAraNanuM ghAtaka che, baMdhasvarUpa che ane baMdhanA kAraNasvarUpa che, mATe niSiddha che. juo, loko kahe che ke-vrata, tapa, dAna, zIla ityAdi karIe eTale dharma thaI jAya. to ahIM kahe che ke je zubhakarma svayaM baMdhasvarUpa che e karatAM karatAM bhagavAna! tane abaMdha pariNAma kayAMthI thaze ? (nahi thAya ). e to abaMdha pariNAmanuM ghAtaka che, virodhI che ane tethI niSiddha che. AkarI vAta, bhAI ! jJAnIe to aMdara AnaMdano nAtha atIndriya jJAnasvabhAvI bhagavAna paDayo che tene upAdeya karyo che ane ene je zubhAzubha rAga Ave che tene e ya tarIke jANe che. dayA, dAna, vratAdino je zubharAga Ave tene te haiyarUpa jJeya tarIke jANe che. zaiya to traNe che; trikALI zuddha AtmA jJeya che, mokSamArganA pariNAma zaiya che ane puNya-pApanA bhAva paNa zeya che paNa eka jJeya trikALI zuddha potAnI vastu AdaravA lAyaka upAdeya che, eka jJeya vartamAna zuddha pariNamana mokSanuM kAraNa pragaTa karavA yogya che ane eka zeya puNya-pApanA bhAva baMdharUpa hovAthI haiya che. jANavAnuM hoya tyAM to badhuM jANavuM joIe ne ? savAramAM AvyuM hatuM ne tattva-atattvane jANIne tattvamAM lIna thavuM. paNa are! atyAre to AtmA zuM cIja che e samajavAnuM mUkIne bahAranI (kriyAkAMDanI) badhI vAto cAle che! prazna:- digaMbara hoya e to samaje ja ne ? uttara:- bhAI! digaMbara kahevuM kone ? jayapuramAM eka paMDita hatA te kahetA hatA ke digaMbaramAM janmyA e badhA bhedajJAnI ja che. ema sthAnakavAsImAM paNa kahetA ke je sthAnakavAsI che te badhAne samyagdarzana arthAt sAcI zraddhA to che, have vrata pALe eTale cAritra. sthAnakavAsInI zraddhA gaNadhara jevI che ema kahetA. bApu! e zraddhA gaNadhara jevI kone kahevI ? bhAI ! aMdara vastu paripUrNa jJAnAnaMdasvabhAvI trikALa che tene jJAnamAM jJeya karIne upAdeya na kare tyAMsudhI ene samyagdarzana-jJAna nathI. to pachI ene vrata, tapa ane cAritra kayAMthI hoya ? (hotAM ja nathI ). ajJAnI je vrata ne Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 184 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 tapa kare che tene bhagavAne bALavrata ane bALatapa kahyAM che kemake emAM bhagavAna AtmA hoto nathI. have kahe che-"azubha karma to mokSanuM kAraNa che ja nahi, bAdhaka ja che, tethI niSiddha ja che; paraMtu zubha karma paNa karmasAmAnyamAM AvI jatuM hovAthI te paNa bAdhaka ja che tethI niSiddha ja che ema jANavuM." juo, A zuM kahyuM? ke hiMsA, jUTha, corI, kuzIla, parigraha, viSayabhoganI vAsanA, kAma, krodha Adi je pApa che e to mokSanuM kAraNa che ja nahi, paNa A vrata, tapa, dAna ityAdi zubhakarma paNa karmasAmAnyamAM AvI jAya che ane te paNa mokSanuM kAraNa nathI, bAdhaka ja che, ane tethI niSiddha ja che. bahu AkaruM lAge, paNa mArga to A ja che bhAI ! ekAnta che, ekAnta che ema loko rADo pADe paNa zuM thAya? enI vartamAna lAyakAta evI che eTale ema kahe, paNa aMdara to trikALI bhagavAna che ne? paryAyamAM bhUla che. (te svAzraye maTI jaze ) ahIM to spaSTa kahyuM ke zubhakarma paNa mokSanuM kAraNa nathI, bAdhaka ja che tethI niSiddha ja che. vrata, tapa AdinA pariNAma mokSamArgamAM bAdhaka ja che, niSiddha ja che. matalaba ke e dharma nahi, dharmanuM kAraNa paNa nahi, tethI niSedha karavA yogya ja che. have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 109 : zlokArtha uparanuM pravacana * mokSArthinA rUvaM samaste gaI tat rma rava saMnyastavyama' mokSArthIe A saghaLuMya karmamAtra tyAgavA yogya che. mokSArthIe eTale jene mokSanuM prayojana che, jene paramAnaMdanI prAptinuM prayojana che tene saghaLuMya karmamAtra tyAgavA yogya che. lyo, saghaLuMya karma kahyuM tyAM emAM zuM bAkI rahI gayuM? saghaLuMya kahyuM emAM puNya ane pApa e beya AvI gayAM. puNya ane pApa e beya tyAgavA yogya che ema vAta che. e ja kahe che saMnyaste sati tatra puSyasya pAca vA vina vaI vakathA' jyAM samasta karma choDavAmAM Ave che tyAM pachI puNya ke pApanI zI vAta? jyAM badhuM ja karma choDavAmAM Ave che tyAM puNya ThIka ane pApa aThIka-evI vAtane kayAM avakAza che? evo bheda che ja nahi, kemake jema pApa baMdhanuM kAraNa che tema puNya paNa baMdhanuM ja kAraNa che. karmamAtra tyAjya che emAM pApa ane puNya banneya karmasAmAnyamAM AvI gayAM. have AvuM AkaruM lAge paNa bApu! vItarAgadevano mArga ja vItarAganI dRSTithI zaru thAya che. rAgane kAraNe vItarAgI daSTi na thAya; paNa aMdara trikALI bhagavAna vItarAgI deva caitanyamUrti prabhu AtmA virAje che tenA Azraye vItarAgI daSTi eTale samyagdarzana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 185 thAya che. evA jIvane puNya ane pApa bane niSedhavA lAyaka che. yogIndradeva yogasAramAM puNyane paNa pApa kahe che: pApatattvane pApa to jANe jaga sahu koI, puNyatattva paNa pApa che, kahe anubhavI budha koI. '' tema A adhikAramAM AcArya jayasenanI TIkAmAM paNa A vAta Ave che. chelle ziSyano prazna che ke 'atrAha shissyH| jIvAdisadahaNam ityAdi vyavahAraratnatrayavyAkhyAnaM kRtaM tiSThati kathaM pApAdhikAra iti|' ahIM ziSya prazna kare che ke-jIvAdinuM zraddhAna vagere vyavahAraratnatrayanuM vyAkhyAna-A to pApano adhikAra cAle che temAM-kyAMthI AvyuM? kemake vyavahAraratnatraya to puNya che. "tatra parihAra:' teno uttara (khulAso) Ape che 'yadyapi vyavahAramokSamArgo nizcayaratnatrayasyopAdeyabhUtasya kAraNabhUtatvAdupAdeyaH paraMparayA jIvasya pavitratAkaraNAt pavitrastathApi bahirdravyAlaMbanena parAdhInatvAtpatati nazyatItyekaM kAraNaM' joke vyavahAra mokSamArga upAdeyabhUta evA nizcayaratnatrayanuM kAraNa hovAthI vyavahAra upAdeya kahevAmAM Ave che ane paraMparA jIvanI pavitratA karanAruM hovAthI vyavahAre pavitra kahevAmAM Ave che topaNa paradravyanA avalaMbanathI parAdhInapaNuM thavAthI svarUpathI patita thAya che. svAdhInatAno nAza thAya che kemake zubharAgamAM paradravyanuM avalaMbana che. A eka kAraNathI nizcayanayanI apekSAe vyavahAraratnatraya (puNya) e pApa che. 'nirvikalpasamAdhiratAnAM vyavahAravikalpAlaMbanena svarUpAtpatitaM bhavatIti dvitIyaM kaarnnm| iti nizcayanayApekSayA paapN|' nirvikalpa samAdhimAM lIna puruSone vyavahAranA vikalpanA avalaMbanathI svarUpathI paDavApaNuM thAya che. ema bIjA kAraNathI vyavahAra samakita, vyavahAra jJAna ane vyavahAra cAritrarUpa kaSAyanI maMdatA (puNa) nizcayanaye to pApa che. 'athavA samyakvAdivipakSabhUtAnAM mithyAtvAdInAM vyAkhyAnaM kRtamiti vA paapaadhikaarH|' athavA samyakatvAdithI vipakSa hovAthI mithyAtvAdino arthAt pApano adhikAra cAle che. kemake vyavahAraratnatrayano zubharAga samyaka ratnatrayanA vItarAgI pariNAmathI viruddha hovAthI e pApa che. tethI pApa adhikAramAM lIdhela che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 186 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ahAhA....! ahIM kahe che jyAM samasta karmane choDavAmAM AvyuM che tyAM puNya ane pApanA bheda pADavA e zuM? svayaM AcArya kuMdakuMdadeve pravacanasAra gAthA 77 mAM kahyuM che ke "nahi mAnato-e rIta puNe pApamAM na vizeSa che, te mohathI Acchanna ghora apAra saMsAre bhame.'' je puNya ane pApamAM phera nathI ema nathI mAnato-eTale ke puNya ane pApamAM phera nahi hovA chatAM phera che ema mAne che te mohathI-mithyAtvathI DhaMkAyelo thako apAra saMsAramAM rakhaDe che. puNya ane pApa sAmAnyapaNe banne baMdharUpa hovA chatAM, puNya ThIka ane pApa aThIka ema je koI mAne che te ghora saMsAramAM rakhaDe che. aho! mAtra kuMdakuMda ja nahi, sarva digaMbara saMto A sanAtana vItarAgI jainadarzananA pravAhone ja poSe che. kuMdakuMdAcArya 2000 varSa pahelAM thayA, amRtacaMdrAcArya 1OOO varSa pahelAM thayA ane temanI pachI jayasenAcArya 900 varSa pahelAM thayA. badhAya digaMbara saMtonuM eka ja kathana che kedeva-guru-zAstranI vyavahAra zraddhA, bAra vrata ke pAMca mahAvratanA bhAva ane zAstranuM paralakSI jJAna e traNe (nizcayanayanI apekSAe) pApa che. AvI vAta che bApA! digaMbara munirAjanAgA bAdazAhathI AvyA. ene koI bAdazAhu ke samAjanI zuM paDI che? samAjamAM zuM pratikriyA thaze? samAja mAnaze ke nahi? -enI munirAjane zuM paDI che? A to vastunuM satya udghATana karyuM che. koI mAno ke na mAno; sau svataMtra che. je jIva ema mAne che ke vyavahAranA zubharAgathI dharma thaze ane enAthI paraMparAe mokSa thaze te jIva mULamAM darzanabhraSTa che, ane je darzanabhraSTa che. te jJAna ane cAritra badhethI bhraSTa che. are bhAI ! evo zubhabhAva to te anaMtavAra karyo ane navamI raiveyaka gayo, paNa te vaDe hajIya samyagdarzana na pAmyo. prazna- kALalabdhi pAke tyAre samakita thAya ne? uttaraH- bhAI ! kALalabdhi-kALalabdhi ema tuM kahe che paNa kALalabdhi to tuM svabhAvano puruSArtha kare tyAre pAke ne? kALalabdhi thaI evuM sAcuM jJAna kayAre thAya? A kALalabdhino prazna saM. 197ra thI cAlyo hato. ema ke bhagavAna kevaLIe dIThuM haze tyAre thaze. paNa jagatamAM kevaLI bhagavAna che enI tane pratIti che? jeNe enI pratIti karI hoya tene bhavabhramaNa hoya ja nahi, kemake svabhAvasammukha thayA vinA kevaLInI pratIti thatI ja nathI. jIva potAnA svabhAvasammukhatAno puruSArtha kare tyAre Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] 1. svabhAva AvI gayo, 2. svabhAvasanmukhatAno puruSArtha AvI gayo, nirmaLa paryAya pragaTI te kALalabdhi AvI gaI. 3. te samaye potAnI 4. bhavitavyano bhAva AvI gayo. (je thavA yogya hatuM te thayuM). 5. karmanuM nimitta paNa haThI gayuM eTale karmanAM upazamAdi AvI gayAM. A pramANe pAMce samavAya sAthe ja hoya che. AvI vAta che. bApu! vItarAganA mArganI samajaNa karavI e mahA puruSArtha che. cAritrano puruSArtha to addabhuta alaukika che ja, paNa e pahelAM samyagdarzanano puruSArtha paNa mahA alaukika che. [ 187 ahIM kahe che-jayAM saghaLuMya karma tyAjya che tyAM puNya-pApanA bheda zuM karavA? pApanI jema puNyabhAvarUpa karma paNa tyAjya ja che kemake te AtmAnuM-caitanyanuM karma nathI. nizcayathI to je jJAtA-daSTAnA pariNAma-nirmaLa ratnatrayarUpa pariNAma thAya te AtmAnuM karma che, ane bhagavAna AtmA teno kartA che. vaLI dravya kartA ane pariNAma-paryAya tenuM karma-ema kahevuM e paNa vyavahAra che. kharekhara to pariNAma pote ja paryAyanuM-pariNAmanuM kartA-karma-karaNa Adi che, dravya-guNa nahi; kemake dravyaguNa to akriya che. samyagdarzananI utpattimAM zuddha trikALI dravya upara lakSa jAya eTaluM ja; bAkI samyagdarzananI paryAya pote ja te pariNAmanI kartA, pote ja te kArya, pote ja enuM karaNa, saMpradAna, apAdAna ane adhikaraNa che. chae kAka paryAyanA potAnA potAmAM ja che. AvI vAta che; AkarI lAge toya satya A ja che. pariNAma samyagdarzananA hoya ke mithyAdarzananA, enA kartAdi nimitta paNa nahi ane dravya-guNa paNa nahi. paryAya pote ja potAnA SaTkArakabhAvane prApta thaIne svataMtrapaNe pariName che. bIjI copaDInA pAThamAM AvatuM ke ''jhAjhA nabaLA lokathI, kadI na karIe vera; kIDI kALA nAgano prANa ja le A pera.'' lAkho kIDIo bhegI thaIne sApane pholI khAya. kIDI ema to nabaLI ( kSudra jaMtu ) che; paNa bhegI thaIne moTA sarpane paNa mArI nAkhe. paNa AvuM kAMI adhyAtmamAM lAgu na paDe. jagatamAM mithyAdaSTi jhAjhA hoya paNa tethI zuM? teo AvI bhagavAnanI tattvanI vAta na mAne tethI ApaNane temanA prati ve2 na hoya. aMdara to badhA ja bhagavAna che. paryAyamAM bhUla che paNa e to svarUpanA Azraye nIkaLI javA yogya che. aMdara to badhA ja pUrNAnaMdanA nAtha saccidAnaMdasvarUpa bhagavAnarUpe che. cAhe bALakano deha ho, strIno deha ho, puruSano deha ho ke pAvaiyA-hIjaDAno deha ho; kIDIno deha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 188 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ho, hAthIno deha ho ke moTA matsyano hajAra yojanano deha ho; paNa aMdara to AtmA zuddha caitanyaghanasvarUpe virAjI rahyo che. ahIM kahe che ke puNya-pApanA bhedanuM lakSa choDIne potAnA zuddha caitanyaghanasvarUpa bhagavAna AtmAno Azraya karatAM mokSano mArga utpanna thAya che. have AvI kalyANanI vAtane loko ekAnta kahe che, zuM thAya? pravacanasAra gAthA 77 mAM kahyuM che ke puNa-pApamAM vizeSa (-phera) kAMI nathI chatAM vizeSa (-phera) che ema je mAne te mohathI DhaMkAyelo thako ghora saMsAramAM rakhaDe che. AvuM spaSTa hovA chatAM enI gAthA 45 mAM "puchatA arahaMtA' ema je pATha che eno "puNyanA phaLa tarIke arihaMtapada maLe che' evo artha kare che. are bhagavAna! gAthAnuM mathALuM to juo! tyAM ema kahyuM che ke arthava sati tIrthachatAM puSpavipAvovivira -vadhArayati' tIrthakarane puNyano vipAka akiMcitkara ja che eTale kAMI karato nathI ema nakkI kare che. have Ave cokakho pATha che. chatAM koI paMDito puNyanA phaLamAM arihaMtapada maLe ema kahe che! bhAre vicitra! AmAM to puNyanA atizaya maLe enI vAta che; paNa AtmAne e puNya kAMI karatuM nathI ema kahe che. arihaMtapadamAM je samosaraNanI racanA, divyadhvani, vihAra vagere kriyA che e puNyanuM phaLa che, atizaya che. e badhI udayanI kriyA che te mohAdithI rahita hovAthI tene kSAyikI kahI che. matalaba ke kSaNekSaNe je udayabhAva che te kSaNekSaNe nAza pAme che kemake tyAM mohabhAva che nahi. eTale udayanI kriyAne kSAyikI kahI che e vAta tyAM kahI che. temAM have puNyanA phaLamAM arihaMtapada maLe evI vAtane kayAM avakAza che ? (nathI). have kahe che-"sacavajyAlininajyamAMvamavanati mokSaca hetu: bhavana samasta karmano tyAga thatAM, samyakatvAdi je potAno svabhAva te rUpe thavAthI-pariNamavAthI mokSanA kAraNabhUta thatuM 'narmsaprativaddhama uddhatasam' niSkarma avasthA sAthe jeno uddhata rasa pratibaddha arthAt saMkaLAyelo che evuM jJAnaM svayaM ghAvati' jJAna ApoApa doDayuM Ave che. puNa-pApanA bhAva je vibhAva che te sarvano tyAga thatAM samyakatvAdi je potAno svabhAva te-rUpe pariNamavAthI, niSkarma avasthA sAthe jeno utkaTa rasa saMkaLAyelo che te jJAna ApoApa doDayuM Ave che. juo, puNya-pApano je rasa che e du:kharUpa jherano rasa che, ane enA tyAgathI je samyagdarzana-jJAna-cAritra thAya che te parama atIndriya AnaMdano amRtarasa che. ahAhA...! samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa je niSkarma avasthA che te utkaTa atIndriya AnaMdanA amRtarasathI saMbaMdhita che; paNa karmanI (vyavahAraratnatrayanI) avasthA enAthI saMbaMdhita nathI kemake karmano je rasa che e to jherano AkuLatAmaya rasa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 189 puNya-pApanA bhAva je karma avasthA che teno tyAga thatAM mokSamArgarUpa niSkarma avasthApaNe je jJAna eTale AtmAnI pariNati thAya che te mokSanuM kAraNa che. e niSkarma avasthA sAthe AtmAnA atIndriya AnaMdanA rasanI uddhatAI pragaTI che, tethI e rAgane gaNakArato nathI. jema kuTuMbamAM koI chokaro uddhata hoya to te koIne-mAtAne pitAne ke moTAbhAIne gaNato nathI, tema A AtmA jene svabhAvanI pariNati-zraddhA, jJAna ane svarUpamAM ramaNatA pragaTa thayAM che te rAgane avagaNIne atIndriya AnaMdanA uddhata rasamAM lInataraboLa thAya che, rAgane te gaNakArato nathI, teno Adara karato nathI. bhagavAna AtmA atIndriya AnaMdarasanA svabhAvathI chalochala bharelo che. tenuM je samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa svabhAva pariNamana thAya te te uddhata (utkaTa) AnaMdanA rasathI saMkaLAyeluM che. ahA ! samyagdarzana utkaTa AnaMdanA rasathI saMkaLAyeluM che, samyajJAna utkaTa AnaMdanA rasathI saMkaLAyeluM che ane samyakracAritra ati ati AnaMdanA rasathI saMkaLAyeluM che. AvI vAta che. are! loko cAritrane du:kharUpa kahe che! cAritra to mINanAM dAMte loDhAnA caNA cAvavA jevuM che ema kahe che! paNa bhAI ! ema nathI. cAritra to sahaja sukharUpa che, e to atIndriya AnaMdanA rasathI saMkaLAyeluM che. e du:kharUpa kema hoya ? cAritrane du:kharUpa mAne e to mithyAdaSTi che. cha7DhAlAmAM kahyuM che ne ke Atamahita hetu virAga jJAna, te lagai Apako kaSTadAna.'' eTale ke jeo mithyASTi che. teo ema mAne che ke cAritra kaSTadAyI che. ahIM to kaLazamAM amRtacaMdrAcArya ema kahe che ke cAritra AtmAnA atIndriya AnaMdanA uddhatarasathI saMkaLAyeluM che. 'jJAnaM svayaM ghAvati' ema kahyuM che ne? matalaba ke nirmaLa pariNamana svayaM pragaTa thAya che; ene vyavahAranI koI apekSA nathI. kaSAyanI maMdatArUpa vyavahAraratnatrayathI nizcaya thAya ema zAstramAM Ave e to upacArathI vyavahAranayanuM kathana kareluM hoya che. ahIM to cokhkhuM AvyuM che ke-evuM jJAna ApoApa doDyuM Ave che. puNya-pApathI rahita aMdaramAM zraddhA, jJAna ane svarUpa ramaNatAnI pariNati ApoApa doDI Ave che. have AvI vAta vAMce nahi, vicAre nahi ane potAno pakSa choDa nahi; paNa zuM thAya? bhAgyazALI hoya enA kAne AvI vAta paDe. jene aMtaramAM besI jAya enI to vAta ja zI ? ahIM ema kahe che ke-vratAdi zubhakarma duHkhathI saMkaLAyeluM che ane puNya-pApa rahita AtmAnA zraddhAna-jJAna-cAritrarUpa nirmaLa pariNamana atIndriya AnaMdanA rasathI saMkaLAyeluM che, kemake bhagavAna AtmA ekalA AnaMdanuM DhIma che. pravacanasAramAM zeya adhikAramAM Ave che ke dareka dravyanI paryAya doDatI eTale eka pachI eka kramasarathI doDatI Ave che. ema ahIM kahe che ke mokSanA kAraNabhUta Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 190 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 evuM AnaMdanA utkaTa rasathI saMkaLAyeluM jJAna eTale AtmAnuM nirmaLa pariNamana ApoApa doDatuM Ave che. jeNe, vartamAna puNyanA pariNAma hovA chatAM, puNya-pariNAmane oLaMgIne jJAnanI paryAyane dravyamAM joDI dIdhI tene te paryAyamAM utkaTa AnaMdanA rasano svAda Ave che, kemake mokSamArganI dazA sahaja AnaMdanA rasa sAthe saMkaLAyelI che. laukikamAM to kahe che ke-pote yuvAna hoya, 25-50 lAkhanI saMpatti hoya ane rojanI moTI Avaka hoya, patnI paNa rUpALI juvAna hoya eTale manamAnyA viSayabhoga bhogavato te sukhI che. have dhULeya sukhI nathI, sAMbhaLane. viSayomAM kayAM sukha che? sukha to AtmAmAM che. viSayabhogamAM paDIne eNe to AtmAne-AnaMdanA nAthane duHkhamAM ragadoLI nAkhyo che. bhagavAna! eka mokSamArganI dazA ja AnaMdanA rasathI pratibaddha che, zubhAzubha karma nahi. samajANuM kAMI... * kaLaza 109: bhAvArtha uparanuM pravacana * karmane dUra karIne. ." A puNya-pApa adhikAra che ne! dayA, dAna, vrata, tapa AdinA bhAva puNyakarma che. tene dUra karIne, "potAnA samyakatvAdi svabhAvarUpe pariNamavAthI mokSanA kAraNarUpa thatuM jJAna ApoApa pragaTa thAya che.' juo, bhagavAna AtmA zuddha cidAnaMdaghanasvabhAvI vastu che, enI nirmaLa pratIti, enI sanmukhanuM jJAna, ane emAM ramaNatA-te-rUpe pariNamavAthI, te-rUpa thavAthI pUrNa AnaMdanI prAptirUpa je mokSa tenA kAraNarUpa thatuM jJAna (-AtmA) ApoApa pragaTa thAya che. AtmA puNya-pApanA bhAvathI rahita thaIne, potAnA svabhAvanA lakSe samyagdarzana-jJAna-cAritranuM pariNamana thavAthI te-rUpe ApoApa pragaTa thAya che. matalaba ke te-rUpa pariNamatAM ene kAMI paranI-nimittanI ke vyavahAraratnatrayanI apekSA nathI. have kahe che tyAM pachI tene koNa rokI zake?" jyAM rokAI rahyo hato te puNya-pApanA bhAvane jyAM choDI dIdhA tyAM mokSanA kAraNarUpa jJAna ApoApa pragaTa thAya che. ApoApa eTale vyavahAraratnatrayanI apekSA vinA pragaTa thAya che. jyAM koInI anyanI apekSA nathI tyAM ene koNa rokI zake ? zubhAzubha bhAva jeNe daSTimAMthI choDI dIdhA arthAt zubhAzubhabhAvanuM jeNe lakSa choDI dIdhuM ane eka trikALI jJAyakasvabhAva upara daSTi sthApIne teno Azraya karyo tene samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa nirmaLa pariNamana ApoApa thayuM ke je mokSanuM kAraNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 191 che. ahIM kahe che ke ene (jJAnane) pragaTatuM koNa rokI zake ? jyAM koInI-vyavahAranI apekSA nathI tyAM koNa rokI zake ? keTalAka loko kahe che ke zuM Avo dharma hoya? ema ke vrata karavAM, tapa karavAM, dayA karavI. sammadazikharanI jAtrA karavI ityAdi badhuM kaho to emAM to samajaNa paDe, paNa A te kevo dharma ? tene kahe che ke bhAI ! jene tuM dharma mAne che e to badho rAga che. karma che. e kadIya dharma thAya nahi. dharma to svabhAvanA Azraye ja thAya. svabhAvano Azraya karavAthI dharma ApoApa pragaTa thAya che. eTale e rADo pADe che ke-ekAnta che, ekAnta che. vyavahAraratnatrayathI nizcaya thAya evo ene vyavahArano pakSa thaI gayo che ne? eTale ekAnta che, ekAMta che ema rADo pADe che. paNa bhAI ! A samyaka ekAnta che. svadravyanA Azraye dharma thAya ane vyavahAranA - rAganA Azraye dharma na thAya ema sAco anekAnta che. A zarIra, mana, vANI, indriyo to ekakora rahyAM. e to enA (AtmAnA) dravyaguNa ke paryAyamAM eka samayamAtra paNa nathI. paraMtu dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti ityAdi zubhabhAvanuM enI paryAyamAM eka samaya mATe astitva che. ahIM kahe che-e zubhabhAvanuM lakSa choDI daIne aMdara zAyakasvabhAvI AtmAmAM ekAgra thavAthI je samyagdarzana-jJAna-caritranuM sahaja pariNamana thAya te dharma che, mokSanuM kAraNa che. A samyaka ekAnta che. ane bIjA je vrata, tapa Adi zubharAga karatAM karatAM nizcaya dharma pragaTa thAya ema kahe che te mithyA ekAnta che. prazna:- koI ema mAne ke enAthI (vratAdinA zubhabhAvathI) na thAya paNa enA (vratAdinA zubhabhAva) vinA paNa na thAya-ema to anekAnta che ne? uttara- nA; e mithyA anekAnta che. enA vagara ja thAya; eno abhAva karyo to enA vagara ja thayuM ne? "karmane dUra karIne zabda to ema che. eno artha zuM? ke rAgabhAvane dUra karIne, svabhAvanI samIpamAM Avyo eTale samyagdarzana-jJAna-cAritranuM pariNamana thayuM. have e nirmaLa pariNamana enA (zubharAganA) vinA thayuM che. bhAI ! samyagdarzanano Azraya trikALI dravyasvabhAva che, rAgAdi nahi. rAgAdinA Azraye pariName tyAM sudhI samakita thatuM ja nathI. samyakatvAdinA nirmaLa pariNAma vyavahAranA rAgathI taddana nirapekSa che, eTale ke e vyavahAranArAganA lakSe thatuM ja nathI. AvI vAta che; paNa atyAre paraMparA badhI tUTI gaI eTale A ekAnta lAge che. paNa mArga to A che, bApu! enI samyaka zraddhAnA pakSamAM AvavuM paDaze. pahelAM zraddhAno dora samajaNamAM to bAMdha ke rAgathI-paradizA taraphanA valaNathI svadizA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 192 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 taraphanuM valaNa na thAya. ugamaNA javuM hoya to zuM AthamaNe cAlavAthI javAya? (na javAya). tema zuM UMdhI zraddhAthI mokSamAM javAya? ( na javAya ). e vaDa to cAragatinuM paribhramaNa ja thAya. are ! corAsInA avatAromAM janma-maraNa karI-karIne jIva du:khI du:khI thayo che, kemake ene bhagavAna AtmAnA nirAkula AnaMdanA svAdanI khabara nathI. kaLazamAM A 'narmsapratiSaddhadddhataraH' jeno artha karyo ke-rAgarahita je samyagdarzana-jJAna-cAritranI niSkarma avasthA te uddhata AnaMdanA rasathI saMbaMdhita che, saMkaLAyelI che. bhAI ! jene anAkuLa mokSanuM kAraNa pragaTa karavuM hoya, dharma pragaTa karavo hoya teNe puNya-pApanA pariNAmoneAkuLatAmaya rAgane daSTimAMthI choDI daIne aMtaramAM AnaMdano nAtha caitanya mahAprabhu je virAje che teno Azraya karavo paDaze. bhAI ! vyavahAraratnatrayanA je pariNAma che te AkuLatAmaya rAganA pariNAma che, e jenAthI AnaMdarasa saMkaLAyelo che evuM mokSanuM kAraNa nathI. have e bahAranA dhaMdhAmAMthI navaro na thAya, Akho divasa dhana-saMpatti, bAyaDI-chokarAM ane viSaya-bhogomAM gUMcAyelo rahe tyAM ene AvI vAta vicAravAnI phurasada kayAM maLe? vaLI ajJAnathI ema mAne ke A vaDe ame sukha chIe te ekalA pApanA prapaMcamAM saMDovAyelo rahIne AtmAne duHkhanA dAvAnaLamAM ja dhakelI de che. kadAcit deva-guru-zAstranI bAhya zraddhA thAya to te pApathI khasIne puNyabhAvamAM Ave che, paNa e puNyabhAva paNa rAga-vikAra che, baMdhana che ema nahi jANavAthI te kevaLa vrata, tapa, bhakti Adi puNyakarmamAM ja rokAyelo rahe che. e paNa mithyAdaSTi ja che. ahAhA..! je puNyanA phaLarUpa dhULamAM (lakSmI AdimAM) rokAyelo rahe che e to bhramaNAmAM che paNa je dayA, dAna, vrata, tapa Adi puNyabhAvamAM rokAyelo rahe che e paNa mithyAtvabhAvamAM ja rokAyelo che. AvI vAta che. ahIM kahe che-puNya-pAparUpa samasta karmanI dRSTi choDIne je svanA AzramamAM rokAIne pariNamyo tene samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa nirAkuLa AnaMdanA bhAve pariNamato koNa rokI zake ? pahelAM to puNyanA premamAM rokAyo hato, arthAt puNyanI cie tene rokI rAkhyo hato, paNa have jyAM puNyabhAvanI ruci-daSTi chUTI gaI tyAM svAdhIna sukhanA svabhAvabhAve pariNamato ene koNa rokI zake? jema dareka padArtha potAnA dravya-guNa ane paryAyanI sattAmAM che, tema A AtmA paNa potAnA dravya-guNa ane paryAyanI sattAmAM che. A abAdhita maryAdA che. A zarIra, mana, vANI, strI-kuTuMba, paiso-Tako-e badhI to bahAranI cIja che. e AtmAnI paryAyamAM nathI. enI sAthe AtmAne saMbaMdha zuM? (kAMI nathI). paNa zarIra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 193 mAruM, strI-kuTuMba mArAM, paiso mAro-evI je mamatA che te enI eka samayanI paryAyamAM che, paNa e cIja kayAM enI paryAyamAM che? kAMI vicAra nahi ane emane ema AMdhaLe baheruM kUTe rAkhe che. ahIM kahe che e badhAM mArAM che evI je mamatA che te mithyAtvabhAva che ane te samakitane rokI rAkhe che. tathA paryAyamAM je vratAdinA zubhabhAva thAya che te baMdharUpa che topaNa te bhalA che ema je tu mAne che te paNa mithyAtvabhAva che ane te samakitane pragaTa thavA deto nathI. paraMtu jeNe puNya-pApanI bhAvanA choDIne svarUpane Azraya karyo che, svarUpamAM pariNAma joyAM che tene samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa AnaMdanuM pariNamana thAya che ane tene tema pariNamatAM koNa rokI zake ? gajaba vAta che. bhAI ! dayA, dAna, vrata, bhakti Adi zubhabhAvanI rucimAM je aTakyo che tene AtmA pratye dveSa che. AnaMdaghanajIe stavanamAM kahyuM che ke-"Sa arocaka bhAva." AtmAnI aruci ane paranI ruci e vaiSa che, krodha che. svabhAvathI je viruddhabhAva che teno prema e krodha che. mATe sadAya jJAtA-draSTA svabhAve raheluM je jJAyakatattva tene pAmavA mATe puNyabhAvanI ruci choDavI paDaze. e sivAya AtmAnI ruci jAgrata nahi thAya. bhagavAna trilokanAtha tIrthaMkaradeva pharamAve che ke puNyanI ruci choDIne bhagavAna jJAyakadeva jyAM aMdara virAje che tyAM tuM jA, tyAM tane nirAkula AnaMda thaze. jene haju puNyanA ThekANAM nathI ane niraMkuza pApa-pravRttimAM paDelo che tenI to zuM vAta karavI? e to bhavasamudramAM bUDalo che ja. ahIM to je deva-guru-zAstranI bhakti Adi puNyabhAvamAM Avelo che tene kahe che ke-bhAi! jo tAre janma-maraNathI, bhavabhramaNanA 84nA avatAranA duHkhathI chUTavuM hoya to puNyabhAvanI ruci choDI de ane aMdara jyAM caitanyamUrti bhagavAna jJAyakasvarUpe virAjamAna che temAM daSTi kara, temAM ramaNatA-lInatA kara; tethI tane parama AnaMdanI prApti thaze. brahmadatta cakravartI hatA. 700 varSanuM enuM AyuSya hatuM. ene 96OO0 rANIo, 96 karoDa gAma ane 96 kroDanuM pAyadaLa hatuM. enA vaibhavanI zI vAta? soLa hajAra devo to enI sevAmAM rahetA. enI paTarANInI eka hajAra devI sevA karatA. te hIrA-maNIratnanA DholiyAmAM to zayana karato. A brahmadatta cakravartI maratI vakhate kumati.kumati karatAM karatAM sAtamI naraka gayo. mamatAnI tIvratAnI tIkhAzanA phaLamAM te eka zvAsocchavAsanI sAme 11 lAkha chappana hajAra palyopamanA duHkhamAM sAtamI narake poDhayo. ene 85 hajAra varSa thayAM, huju to asaMkhya abaja varSano narakavAsa raheze. ahAhA....! cakravartI jene pANI mAge tyAM mosaMbInAM pANI maLe, bhojana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 194 ] || pravacana ratnAkara bhAga-6 mAge tyAM mahesUbanA rasadAra kaTakA maLe, jene khammA, annadAtA zuM joIe ema pUchanArA sevako sadA tatpara hoya ane je maNiratnanA DholiyAmAM makhamalanI gAdIomAM haMmezAM sUto hoya evA cakravartInI A dazA ! evA pariNAmanuM evuM ja phaLa hoya che. tuM ADuM-avaLuM karavA jaIza to tema nahi thAya. eka prazna karyo hato sAta varSanA chokarAe (saM. 1994 mAM) ke mahArAja ! bharata cakravartI jene 96000 rANIo hatI ane je maNiratnanA DholiyAmAM makhamalanAM traNa traNa gAdalAmAM sUtA te dharmI ane ame sAdAIthI rahIe topaNa dharmI nahi-e kevI vAta? tyAre kahyuM ke bApu! ene rANIo hatI ane makhamalanA gAdalAmAM e sUtA hatA paNa e rANIomAM ane gAdalAmAM kayAM hatA? je rAga thAya emAM e nahotA, e to rAgane jANatA thakA jJAtAnA jJAnamAM hatA. dharmI to rAgamAM hatA ja nahi ane rANIomAM ane gAdalAMmAM paNa kayAreya nahi. samajANuM kAMI ? jyAre ajJAnanI dazAvALA ratananA DholiyAmAM sUtA hoya tyAM enI dRSTimAM phera che. te vaDe ame sukhI chIe, amane A sukhanAM sAdhana che, ane ame te bhogavIe chIe evI tenI ajJAnamaya mithyA mAnyatA hoya che. ane sAdAIthI rahe tyAM ame sAdAIthI rahIe chIe evI padravyanA lakSe thatA pariNAmamAM Atmabuddhi hoya to te paNa ajJAnamaya mithyA dazA che. samajANuM kAMI...? ahA! je pApamAM tallInapaNe rokAyA che emanI to ahIM vAta nathI; kemake emane to upadeza zuM kAma kare? ahIM to je dayA, dAna, vrata, tapa Adi puNyabhAvamAM rokAyA che tene kahe che-bhagavAna! jo tAre dharma karavo hoya to puNyanI ruci choDavI paDaze ane bhagavAna AnaMdanA nAthanA premamAM tAre AvavuM paDaze. jyAM puNyabhAvano prema dUra thayo tyAM bhagavAna AtmA je dUra hato te samIpa thayo, ane tyAre mokSanuM kAraNa kharekhara pragaTayuM. ahIM kahe che jene mokSanuM kAraNa pragaTayuM tene mokSa sudhI pahoMcatAM koNa rokI zake? ene to jJAna ApoApa doDatuM Ave che, arthAt te pUrNa vItarAgapadane avazya prApta karaze. koIne thAya ke AvI vyAkhyA ane Avo dharma? pAMca-dasa lAkhanuM derAsara banAvIe ne dharma thAya ema to sAMbhaLyuM che. tene kahIe chIe bhAI ! emAM dhULeya dharma nahi thAya. aMdara caitanyamUrti saccidAnaMda svarUpa bhagavAna zAzvata svarUpe rahelo che enAM zraddhAna-jJAna ane ramaNatA kare to ja dharma thAya, ane to ja mokSa pAme. A eka ja mArga che. "have ahIM AzaMkA upaje che ke-' AzaMkA eTale zaMkA nahi. zaMkA eTale Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 195 to tame kaho cho te satya na hoya-evo bhAva; ane AzaMkAno artha to tame kaho cho e samajAyuM nathI evo bhAva che. zaMkA ane AzaMkA vacce Avo phera che. ahIM ziSya AzaMkA upajAvIne samajavA mAge che ke-'avirata samyagdaSTi vagerene jyAMsudhI karmano udaya rahe tyAMsudhI jJAna mokSanuM kAraNa kema thaI zake?' ema ke ene rAga thAya che, dveSa thAya che ane viSaya-kaSAyanA bhAva paNa thAya che. AvA zubhAzubha bhAva to ene hoya che; to karmano udaya rahe tyAM sudhI jJAna (-AtmA ) mokSanuM kAraNa kema thaI zake? vaLI karma ane jJAna banne sAthe kema rahI zake? karma eTale zubhAzubha rAganI pariNati ane jJAnanI pariNati banne sAthe kema rahI zake? pAMcame ane chaThTha guNasthAne vikAra hoya ane dharma (nirvikAra pariNAma) paNa hoya-e banneya sAthe kema hoI zake? A AzaMkAnA samAdhAnanuM kAvya kahe cheH * kaLaza 110 : zlokArtha u52nuM pravacana * 'yAvat' * jyAM sudhI ' jJAnasya rmavirati:' jJAnanI karmavirati ' sA samyak pAn na aitti' barAbara paripUrNatA pAmatI nathI...eTale zuM kahe che? ke dharmIne paNa jyAM sudhI puNyapApanA bhAvanI-rAganA bhAvanI nivRtti barAbara paripUrNatAne pAmatI nathI arthAt paripUrNa vItarAgatA thatI nathI-'tAvat' tyAM sudhI ' rmajJAnasamuLvaya: api vihita: na hASit kSati: ' karma ane jJAnanuM ekaThApaNuM zAstramAM kahyuM che; temanA ekaThA rahevAmAM kAMI paNa kSati arthAt virodha nathI. atra pi' ahIM eTaluM vizeSa jANavuM ke AtmAmAM ' avazata: yat rma samunnasati' avazapaNe (-jabaradastIthI) je karma pragaTa thAya che arthAt udaya thAya che 'tat vandhAya ' te to baMdhanuM kAraNa thAya che. dharmIne rAganI jarA paNa ruci nathI, chatAM tene zubhAzubha rAga thAya che. je puNyapApanA bhAva ene thAya che te baMdhanuM kAraNa thAya che ema kahe che. to jJAnIno bhoga nirjarAno hetu che ema kahyuM che ne ? hA, paNa kaI apekSAe ? e to samakitIne jene bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha anubhavamAM Avyo che tene dRSTinuM jora che. to te kALamAM ene je bhogano bhAva Avyo te, ene bhoganI ruci nahi hovAthI nirjarI jAya che, kharI jAya che e apekSAe jJAnIno bhoga nirjarAno hetu kahyo che. (tyAM enA e bhogano mahimA nathI paNa dRSTino e mahimA che ema vAta che.) ahIM ema vAta che ke dharmIne je zubha ke azubha pariNAma thAya che e to baMdhanuM kAraNa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 196 ] cana ratnAkara bhAga-6 ane "mokSAya' mokSanuM kAraNa to 'va parama jJAne sthitama' je eka parama jJAna che te eka ja thAya che. ahAhA...! juo, dharmIne jeTaluM samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa svabhAvanuM-AnaMdanuM pariNamana che eTaluM mokSanuM kAraNa che. jeTalA zubhAzubha bhAva che e baMdhanuM kAraNa che ane nirmaLa ratnatrayanuM je pariNamana che te mokSano hetu che. dharmIne paNa avazapaNe eTale ruci nathI chatAM nabaLAIne kAraNe puNya-pApanA bhAva thAya che. ene puNya-pApanI hoMza nathI, paNa jabaradastIthI eTale asthiratAne kAraNe tene puNya-pApanA bhAva thAya che te baMdhanuM kAraNa thAya che. ane mokSanuM kAraNa to je eka parama jJAna che te eka ja thAya che. "vameva'no artha kaLazaTIkAmAM niSkarma karyo che. eTale ke karmathI nirapekSapaNe, puNya-pariNAmanI apekSA vinA je zuddha caitanyasvabhAvanAM daSTijJAna ane ramaNatA pragaTa thAya te eka ja mokSanuM kAraNa che, ane puNya-pApanA bhAva je thAya che e to baMdhanuM kAraNa che. pUrNa baMdharahita to pote bhagavAna thAya tyAre thAya. bhagavAna kevaLI saMpUrNa abaMdha che, mithyASTine saMpUrNa baMdha che ane mokSamArgI samakitI sAdhaka jIvane kAMIka abaMdha ane kAMIka baMdha che. samakitI dharmIne kAMIka baMdhano abhAva ane kAMIka baMdhano saddabhAva banne eka sAthe hoya che. dravyasvabhAvane sparzIne sAdhakane je samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa svabhAva pragaTa thAya e jJAna ja ekaluM mokSanuM kAraNa che, ane jeTalo zubhAzubhabhAve pariName eTaluM baMdhanuM kAraNa che. "svata: vimuvatam' jJAna svataH vimukta che. tethI jJAna ja ekaluM mokSanuM kAraNa che. jyAM sudhI pUrNa vItarAgadazA na thAya tyAM sudhI sAdhakane rAgarahita dazA ane kAMIka rAgasahita dazA ema banne ekasAthe hoya che. ema baMne sAthe rahevAno virodha nathI. mithyAdarzana ane samyagdarzanane sAthe rahevAmAM virodha che. jyAM mithyAdarzana hoya tyAM samyagdarzana na hoya ane samakita hoya to mithyAdarzana na hoya. paNa kAMIka rAga ane kAMIka vItarAgatAne sAthe rahevAmAM virodha nathI. paNa tyAM je Atmadarzana-jJAna ane ramaNatArUpa vItarAgatA che te mokSanuM kAraNa thAya che ane jeTalo puNya-pAparUpa rAga che te ekAnta baMdhanuM kAraNa che. jeTaluM jJAna che te ekAnta mokSanuM kAraNa che ane jeTalo rAga che te ekAnta baMdhanuM kAraNa che. Avo mArga che. oluM to saheluM saTa ke-"icchAmi bhaMte.........tacca micchAmi dukkaDuM' ema pATha thaI gayo ane thaI gayAM pratikramaNa ane sAmAyika, paNa emAM to dhULeya sAmAyika nathI, sAMbhaLane. sAmAyika to ene kahIe jemAM AtmAmAM samabhAva pragaTa thaIne atIndriya AnaMda pragaTayo hoya. e sAmAyika mokSanuM kAraNa che ane jeTalo rAga varte che eTaluM baMdhanuM kAraNa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 197 ahIM kahe che-jene AtmajJAna thayuM che tene rAgamAMthI prema UThI gayo che, ane bhagavAna AtmAnI ruci jAgI che. paraMtu haju ene apUrNatA-asthiratA che, rAganI pUrNa nivRtti nathI. vItarAga bhagavAnane rAganI pUrNa nivRtti thaI che, mithyASTine bhagavAna AtmAnI pUrNa nivRtti che ane sAdhakane kAMIka rAgathI nivRtti che ane kAMIka rAgamAM pravRtti che. jeTalI rAgathI nivRtti che te mokSanuM kAraNa che ane jeTalI rAgamAM pravRtti che teTaluM baMdhanuM kAraNa che. zreNIka rAjA kSAyika samakitI hatA, hajAro rANIo hatI, hajAro rAjA emanI sevA karatA. emaNe tIrthaMkara gotra bAMdhyuM hatuM, paNa narakanuM AyuSya baMdhAI gayuM hatuM-eTale hAla narakamAM che. tyAMthI nIkaLIne bhagavAna mahAvIranI jema tIrthaMkara thavAnA che. atyAre pahelI narakamAM 84 hajAra varSanI sthitie che. zreNIka pahelAM bauddhadharmI hatA, jainanA draSI mithyASTi hatA. temanI rANI calaNI samakitI jaina dharmI hatI. eka vakhate zreNIka rAjAe jaina muninI DokamAM marelo sApa nAkhyo. ghera AvIne mahArANI celaNAne vAta karI to te khUba kheda pAmI. tyAre rAjAe kahyuM, munirAje to sApa kyAranoya kADhI nAkhyo haze. to calaNAe kahyuM-mahArAja! e to munine upasarga thayo, jaina muni to upasarganA samaye dhyAnastha rahe paNa upasarga dUra karavAnI ceSTA na kare. bIje divase khAtrI karavA baMne muni pAse gayAM to joyuM ke gaLAmAM sarSa ema ja hato ane enA upara karoDo kIDIo caDhI hatI. munine zarIranuM lakSa ja na hatuM, e to AtmadhyAnamAM lIna hatA. zreNIka rAjA to joIne Abho ja banI gayo ane vicAravA lAgyo ke-Avo jaina dharma ane AvA muni! dhanya munidazA ! bannee munino upasarga dUra karyo. tyAra pachI munirAjanA dharmopadezane prApta thaI zreNIka samakita pAmyA. muninI virAdhanAthI je sAtamI narakanuM 33 sAgaropamanuM AyuSya baMdhAyuM hatuM te sthiti toDI nAkhI ane pahelI narakanI 84 hajAra varSanI sthiti baMdhAI gaI. gati to rahI paNa AyunI sthiti ghaTI gaI. hAla zreNIkano jIva narakamAM che. aDhI hajAra varSa gayAM che ane 811 hajAra varSa bAkI che. tyAra pachI mAtAnA garbhamAM Avaze te agAu indro svargathI AvIne emanI mAtAnI sevA karaze. samakita thayA pachI zreNIne bhagavAnanI sabhAmAM jaI divya dezanA sAMbhaLI ane tyAM kSAyika samakita pAmIne tIrthakara gotra bAMdhyuM. A zreNIka rAjAne hajAro rANIo hatI, hajAro rAjAo sevA karatA hatA, hIrAjaDita siMhAsana para birAjatA, ityAdi prakAre rAga to hato paNa aMdara sAthe samakita paNa hatuM. huM to pUrNAnaMdano nAtha chuM, rAga che te cIja mArI nathI, paryAyamAM apUrNatA che e paNa huM nathI evuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 198 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 nirmaLa zraddhAna ane atIndriya AnaMdanA vedana sahita AtmapratIti ane jJAna hatAM. ahIM e samati ane AnaMda je hatAM e to mokSanuM kAraNa kahyuM ane je avazeSa rAga hato ene baMdhanuM kAraNa kahyuM. A rIte jJAnIne ekasAthe karmadhArA ane jJAnadhArA banne hoya che, kevaLIne ekalI jJAnadhArA che ane ajJAnIne ekalI karmadhArA hoya che. Azaya ema che ke-jJAnIne jeTalI samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa nirmaLa pariNati thAya te ekAnta mokSanuM ja kAraNa che, baMdhanuM nahi ane tene jeTalo zubhAzubha rAga che te ekAnta baMdhanuM ja kAraNa che ane bIlakula mokSanuM nahi. * kaLaza 110: bhAvArtha uparanuM pravacana * "jyAM sudhI yathAkhyAtacAritra thatuM nathI tyAM sudhI samyagdaSTine be dhArA rahe chezubhAzubha karmadhArA ane jJAnadhArA." zuM kahyuM? ke samyagdaSTine AtmAnuM darzana thayuM, bhAna (-jJAna) thayuM ane aMze zuddhanuM pariNamana paNa thayuM paNa paripUrNa zuddhanuM pariNamana-yathAkhyAtacAritra na thAya tyAM sudhI be dhArA rahe che; eka zubhAzubha karmadhArA eTale rAgadhArA ane bIjI jJAnadhArA. ahIM rAgadhArAmAM ekalI zubha lIdhI nathI paNa zubha ane azubha beya hoya che ane jJAnadhArA, rAgathI bhinna evI AtmajJAnanI dhArA paNa vahe che. te banne sAthe rahevAmAM kAMI paNa virodha nathI.' zuddha caitanyasvabhAvanA avalaMbanathI pragaTelI samyagdarzananI jJAnadhArA ane paranA avalaMbanathI pragaTelI zubhAzubha bhAvanI rAgadhArA-e beya eka samaye rahevAmAM virodha nathI. jema samyajJAna ane mithyAjJAnane sAthe rahevAmAM paraspara virodha che ema ahIM nathI. jema mithyAjJAna hoya tyAM samyajJAna na hoya ane samyajJAna hoya tyAM mithyAjJAna na hoya evuM ahIM nathI. ahIM to karmasAmAnya eTale puNya-pApanA bhAva ane jJAnane sAthe rahevAmAM virodha nathI ema kahe che. samakitIne cothe guNasthAne laDAInA bhAva paNa hoya che ane pAMcamA guNasthAna sudhI raudradhyAna hoya che. e azubha rAganI dhArA che, ane samyagdarzana-jJAna ane aMze sthiratA che te jJAnadhArA che. rAganI azAMtinI dhArA che ane samyagdarzana-jJAnanI zAMtinI dhArA che. have te sthitimAM karma potAnuM kArya kare che ane jJAna potAnuM kArya kare che.' AvI sthitimAM karma eTale puNya-pApanA bhAva baMdhanuM kArya kare che ane svabhAvanA avalaMbane pragaTelAM je darzana-jJAna te zuddhatA ane zuddhatAnI vRddhinuM arthAt saMvara-nirjarAnuM kAma kare che. sAdhakane eka samaye beya hoya che ane beyanuM kAma bhinna-bhinna che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] | [ 199 vItarAgane karmadhArA hotI nathI, ekalI jJAnadhArA che; mithyASTine jJAnadhArA hotI nathI, ekalI karmadhArA hoya che. ahA ! jene caitanyamUrti bhagavAna AtmAno caitanyaprakAza paryAyamAM pragaTayo nathI evA mithyAtvI jIvane ekalI karmadhArA-rAgadhArA varte che. tene kevaLa baMdha ja che. ahIM sAdhakane beya dhArA sAthe hoya che enI vAta che. sAdhakane-jJAnIne je zubhaazubha bhAva Ave che te baMdhanuM kAraNa bane che. ene je dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA ityAdinA bhAva varte che te baMdhanuM kAraNa bane che. mokSanuM nahi. je baMdhanuM kAraNa che ane je ya che te mokSanuM sAdhana kema hoya? (na hoya). prazna:- paMcAstikAyamAM ene sAdhana kahyuM che ne? uttara- e to dharmIne evA zubhabhAva nizcayadharmanI sAthe sahavartI hoya che enuM jJAna karAvavA ane upacArathI sAdhana kahyuM che. kharekhara e sAdhana nathI. nizcayathI jene svarUpanI daSTi ane anubhava thayAM che evA jIvane bahAramAM deva-guru-zAstranI zraddhAno rAga hoya che. e rAgane vyavahArathI vyavahAra samakita kahyuM che paNa tethI kAMI e samakita nathI. e to rAga ja che ane baMdhanuM ja kAraNa che. bhAI ! jeTaluM svAvalaMbana pragaTayuM che eTalo saMvara-nirjarArUpa mokSamArga che ane jeTalo parAvalaMbI bhAva che te cAhe to bhagavAnanI bhaktirUpe ho, ke vratataparUpe ho, e parAvalaMbI bhAva baMdhanuM ja kAraNa che, mokSanuM sAdhana nathI. ene sAdhana kahevuM e to upacAramAtra che. nizcaya ane vyavahAranuM badhe A pramANe lakSaNa samajavuM. mokSamArgaprakAzakamAM paMDita pravara ToDaramalajIe Ano sarasa khulAso karyo che. (pAnuM 253255-256). zrImada rAjacaMdra AtmasiddhimAM kahyuM che ke -"eka hoya traNa kALamAM paramArathano paMtha." paramArthano paMtha eka ja hoya. potAnI zuddha caitanyasvabhAvamaya je vastu tenuM avalaMbana-Azraya levAthI je dazA pragaTa thAya te eka ja mokSano mArga che. be mokSamArga che ja nahi. enuM to nirUpaNa hoya che, paNa emAM eka to yathArthanuM nirUpaNa che ane bIjuM Aropita kathana che. be mokSamArga mAnavA e to bhrama che. tyAre koI paMDita vaLI atyAre ema kahe che ke be mokSamArga na mAne e bhrama che. are bhagavAna! tuM A zuM kahe che? tArA hitanI vAta to ahIM A kahI che ke "jeTalA aMze zubhAzubha karmadhArA che teTalA aMze karmabaMdha thAya che ane jeTalA aMze jJAnadhArA che teTalA aMze karmano nAza thato jAya che. viSaya-kaSAyanA vikalpo ke vrata-niyamanA vikalpo-zuddha svarUpano vicAra suddhAM karmabaMdhanuM kAraNa che." samakitIne pAMcame guNasthAne tIrthakara jevAne paNa azubhabhAva hoya che. uttara purANamAM pATha che ke-koI tIrthakara cakravartI ke kAmadeva hoya te AThamA varSe paMcama Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 200 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 guNasthAna dhAraNa kare chatAM 96 hajAra rANIonA bhogamAM hoya. AvI je rAganI dhArA samakitIne hoya che te baMdhanuM kAma kare che. ane joDe jANanAra jJAyaka je jAgyo che te e rAgano jANanAra jJAtApaNAnuM ja kArya kare che. e jANavA-dekhavAnuM jJAtApaNe je paryAya kAma kare che te saMvara-nirjarArUpa che. jeTalA aMze jJAnadhArA che teTalI saMvara-nirjarA che ane vacce jeTalA aMze rAgadhArA rahe e vaDe karmabaMdha ja thAya che, enA vaDe jarAya saMvara-nirjarA nathI. ahIM to kahyuM ne ke-viSayakaSAyanA vikalpo, vrata-niyamanA vikalpo-zuddha svarUpano vicAra suddhAM-karmabaMdhanuM kAraNa che. A ja vAta kaLaza TIkAkAre kaLaza 110 mAM A pramANe kahI che ahIM koI bhrAnti karaze ke mithyASTinuM yatipaNuM kriyArUpa che. te baMdhanuM kAraNa che. samyagdaSTinuM che je yatipaNuM zubhakriyArUpa, te mokSanuM kAraNa che; kAraNa ke anubhava-jJAna tathA dayA-vrata-tapa-saMyamarUpa kriyA bane maLIne jJAnAvaraNAdi karmano kSaya kare che. AvI pratIti keTalAka ajJAnI jIvo kare che. tyAM samAdhAna Ama che ke jeTalI zubha-azubha kriyA, bahirzalparUpa vikalpa athavA aMtarjalparUpa athavA dravyonA vicArarUpa athavA zuddha svarUpano vicAra ityAdi samasta, karmabaMdhanuM kAraNa che. AvI kriyAno Avo ja svabhAva che, samyagdaSTi-mithyASTino evo bheda to kAMI nathI; evA karatUtathI evo badha che. zuddhasvarUpa pariNamanamAtrathI mokSa che. joke eka ja kALamAM samyagdaSTi jIvane zuddha jJAna paNa che, kriyArUpa pariNAma paNa che, topaNa kriyArUpa che je pariNAma tenAthI ekalo baMdha thAya che, karmano kSaya eka aMzamAtra paNa thato nathI. AvuM vastunuM svarUpa che, sahAro kono? te ja kALe zuddha svarUpa-anubhava-jJAna paNa che, te jJAnathI karmakSaya thAya che, eka aMzamAtra paNa baMdha thato nathI. vastunuM evuM ja svarUpa che.'' vaLI tyAM AgaLa kahyuM che ke "eka jIvamAM eka ja kALe jJAna-kriyA baMne kaI rIte hoya che? samAdhAna Ama che ke-viruddha to kAMI nathI. keTalAka kALa sudhI baMne hoya che, evo ja vastuno pariNAma che; paraMtu virodhI jevA lAge che, chatAM paNa potapotAnA svarUpe che, virodha to karatAM nathI.' ' A pramANe jJAnasvarUpa bhagavAna AtmAmAM ekAgra thaIne pravartamAna jeTalI jJAnadhArA che e saMvaranirjarAnuM kAraNa che, emAM jarAya baMdhanuM kAraNa nathI ane barvimukhapaNe pravartatI jeTalI zubhAzubha rAgadhArA che teTaluM baMdhanuM ja kAraNa che, aMza paNa saMvara-nirjarAnuM kAraNa nathI. bhAvaliMgI munivarane je paMcamahAvratanA pariNAma che e baMdhanuM kAraNa che. eka zuddha pariNatirUpa jJAnadhArA ja mokSanuM kAraNa che. kathaMcit jJAnadhArA ane kathaMcit rAgadhArA mokSanuM kAraNa che evuM svarUpa nathI. lokone zubhabhAva koThe paDI gayo che ane zubhabhAvamAMthI nIkaLavuM goThatuM nathI tethI samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 201 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zubhabhAvathI lAbha thAya ema koI kahe to rAjI rAjI thaI jAya che, paNa bhAI! tArI e mAnyatA moTuM mithyAtvanuM zalya che. samayasAra nATakamAM paNa munirAjane je paMcamahAvratanA pariNAma hoya che te pramAdanA pariNAma che ane te jagapaMtha che, saMsArano paMtha che, baMdhano mArga che ema kahyuM che. enAthI bhava maLaze ane AtmAnI je AtmarUpa jJAnadhArA che enAthI ja mokSa thaze. AvI to cokhkhI vAta che. bhagavAna! Avo avasara maLyo emAM A vivAda-jhaghaDA zAnA? badhA vivAda mUkIne nakkI kara ke-taravAno upAya eka sva-AzrayathI ja thAya che ane parAzrayanA saghaLA bhAva baMdhanuM ja kAraNa bane che. baMdha adhikAra, kaLaza 173 mAM paNa kahyuM che ke-jina bhagavAnoe sarva vastuomAM je adhyavasAna thAya che te badhAMya tyAgavA yogya kahyAM che. tethI ame ema mAnIe chIe ke para jeno Azraya che evo vyavahAra ja saghaLoya choDAvyo che. to pachI A satpuruSo eka samyak nizcayane ja nikaMpapaNe aMgIkAra karIne zuddhajJAnathanasvarUpa AtmasvarUpamAM sthiratA kema dharatA nathI ? AcAryadeve ahIM Azcarya sAthe sarva parAzraya choDIne saMpUrNa aMtaHsthitine prApta thavAnI preraNA karI che. gAthA 272 mAM paNa kahyuM che ke-'nizcayanayAzrita munivaro prApti kare nirvANanI. ahAhA...! ATaluM spaSTa hovA chatAM jenA aMtaramAM zubharAgano mahimA vasyo che tene pUrNAnaMdano nAtha saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna pUrNa vItarAgatAnA, prabhutAnA ane IzvaratAnA svabhAvathI bharelo potAno je AtmA teno mahimA kema Ave? tene to rAganI rucinI ADamAM Akho 52mAtmA najarathI dUra thaI gayo che. jema eka myAnamAM be talavAra na rahI zake tema rAgano mahimA ane zuddha cittUpano mahimA be sAthe rahI zakatAM nathI. bhagavAna! jo tane mokSanI icchA che to rAganI ruci choDI zuddha caitanyamaya nija 52mAtmadravyano mahimA karI temAM ja aMtarlIna thA. ahIM kahe che ke dharmI jIvane thatA je paMcamahAvratAdinA pariNAma te paNa ekAMta baMdhanuM ja kAraNa che ane eka mAtra zuddhatvapariNamanarUpa je jJAnadhArA che te ja ekAMte mokSanuM kAraNa che. prazna:- jeTalo azubhathI bacyo eTalo to saMvara che ne? utta2:- nA; azubhathI bacI je zubhamAM Avyo te zubha pote paNa baMdhanuM ja kAraNa che. eka jJAna-pariNati ja saMva-nirjarAnuM kAraNa che. samajANuM kAMI...? * have karma ane jJAnano navibhAga batAve che: * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 202 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 * kaLaza 111 : zlokArtha uparanuM pravacana * rmanayAvasaMvanapaST: manA:' karmanayanA AlaMbanamAM tatpara (arthAt karmanayanA pakSapAtI ) puruSo DUbelA che, "yata' kAraNa ke "jJAnaM 1 nAnanti' teo jJAnane jANatA nathI. juo, karma eTale zubhabhAvanuM AlaMbana lenArA zubhakarmanA pakSapAtI puruSo DUbelA che eTale saMsAramAM khUMcelA che kemake teo pote sadA caitanyamUrti bhagavAna che ema jANatA nathI. ahA! rAgane avalaMbanArA puruSo rAgarahita potAnuM trikALI zuddha svarUpa che ane jANatA nathI, anubhavatA nathI ane tethI teo bhavasamudramAM DUbelA che arthAt bhavasamudramAM gothAM khAyA kare che. vaLI kahe che jJAnanaya-SiM: pi manA:' jJAnanayanA icchaka (-pakSapAtI) puruSo paNa DUbelA che, "yata' kAraNa ke "katispaSTanmaH -3ghama:' teo svacchedathI ati maMda udhamI che. jeo bahArathI mAtra jJAnanI vAto kare che paNa daSTi ane ramaNatA jJAnamAM eTale aMdara zuddha caitanyasvarUpamAM karatA nathI evA jJAnanA pakSapAtIo paNa bhavasamudramAM DUbelA che arthAt saMsAramAM rakhaDe che. teo svacchedathI ati maMda-udhamI che. eTale ekalA svacchedathI jJAnanI vAto kare che paNa svarUpanI prAptino aMtarasanmukhatAno puruSArtha karatA nathI tethI nirAdhamI che, pramAdI che; viSaya-kaSAyamAM varte che ane svasammukhatA dvArA svarUpa-prAptino vicAra sarakho paNa karatA nathI. kaLazaTIkAmAM lIdhuM che ke "maMda-udhamI' eTale zuddha caitanyasvarUpano vicAramAtra paNa karatA nathI. khAlI jJAnanI vAto kare che, zubhathI dUra rahe che ane zuddhano vicAra sarakho karatA nathI teo svacchede pariNamatA thakA azubhamAM cAlyA jAya che ane 84 nA avatAramAM rajhaLI mare che. jene daSTine aMdara caitanyasvabhAvamAM ekAgra karavA prati valaNa haju thayuM nathI ane mAtra je korI jJAnanI AtmAnI vAto kare che te puruSa mithyAdaSTi che. vaLI svabhAvamAM dRSTinI ekAgratAno vicAra to kare che paNa svarUpano pratyakSa AsvAda nathI to te paNa samyakatvasanmukha mithyASTi che. beya vAta che ne? ahIM be prakAranA jIvo lIdhA che-eka zubharAganI kriyAne dharma mAnanArA ane bIjA jJAnanI mAtra korI vAto karanArA. eka zubharAganI aneka kriyAomAM rokAI rahIne mithyAtvasahita hovAthI saMsAramAM DUbe che ane bIjA puruSArtharahita pramAdI thaIne viSaya-kaSAyamAM svacchede vartatA thakA saMsAra samudramAM DUbe che. have kahe che-"te vizvastha upara tapatti' te jIvo vizvanA upara tare che ke "ye svayaM satataM jJAna bhavanta: pharma na durvatti' jeo pote niraMtara jJAnarUpa thatA-pariNamatA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 203 thakA karma karatA nathI "gha' ane "nAta amAvasya vaza na yAnti' kayAreya pramAdane vaza paNa thatA nathI. AtmA sadA jJAnAnaMda paramAnaMdasvarUpI aMdara virAjamAna che. tenAM daSTi-jJAna ane ramaNatArUpe thavuM-pariNamavuM te jJAnarUpa pariNamana che. ahIM kahe che je jIvo jJAnarUpa pariNamatA thakA karma karatA nathI teo tarI jAya che. 'karma karatA nathI eTale ke anubhava kALe buddhipUrvakano rAga hoto nathI ane jJAnIne je rAga Ave che te rAganA kartApaNAno tene abhiprAya nathI, tenuM svAmitva nathI tethI te karmano kartA nathI. rAgane taddana vaza thaIne te azubhamAM (mithyAtvamAM) jato nathI. A pramANe svarUpamAM niraMtara udyamazIla evA te jIvo pramAdarahita thaIne saMsArane tarI jAya che. svarUpamAM jeo jhukelA che ane temAM ja udyamI rahe che, prayatnazIla rahe che teo mokSamArgI che ane teo tarI jAya che; bIjA ke jeo svarUpathI vimukha che teo to mithyASTi che ane saMsAramAM DUbelA che. AvI vAta che. * kaLaza 111 : bhAvArtha uparanuM pravacana * "ahIM sarvathA ekAnta abhiprAyano niSedha karyo che kAraNa ke sarvathA ekAMta abhiprAya ja mithyAtva che.' juo, nizcayathI lAbha thAya ane vyavahArathI-rAgathI paNa lAbha thAya ema keTalAka anekAnta kare che paNa temanI e mAnyatA ekAnta che. vyavahArathI (-zubhabhAvathI) baMdha ja che ane nizcayathI-zuddha pariNatithI mokSa che-AnuM nAma anekAnta che. paNa zuddhabhAva-sanmukhatAthI paNa mokSa thAya ane rAgathI paNa mokSa thAya-ema anekAnta nathI. e to mithyA ekAnta che. vaLI rAga-vyavahAra sAdhana ane nizcaya sAdhya-evI mAnyatA paNa ekAnta che. te sarvathA ekAnta hovAthI mithyAtva che, tethI teno ahIM niSedha karyo che. tyAre koI kahe ke vyavahAra sAdhana nathI ema tame kaho cho to tethI loko svacchaMdI thaI jaze. are bhAI ! jene bhavano bhaya che ane aMtaramAM mumukSutA pragaTI che e svacchaMdI kema thAya ! jene AtmAnI ArAdhanA pragaTI che vA je AtmAnI ArAdhanAnA prayatnamAM varyA ja kare che te svacchaMdI kema thaze? (nahi thAya). have kahe che-"keTalAka loko paramArthabhUta jJAnasvarUpa AtmAne to jANatA nathI ane vyavahAra darzanazAnacAritrarUpa kriyAkAMDanA ADaMbarane mokSanuM kAraNa jANI temAM tatpara rahe cheteno pakSapAta kare che.' joyuM? keTalAka loko-pote paramAnaMdano nAtha jJAtA-daSTAsvarUpa bhagavAna che evA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 204 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 AtmAne jANatA nathI ane vyavahAra darzana-jJAna-cAritrarUpa kriyAkAMDanA ADaMbaramAM tatpara rahe che. A vyavahAra samakita-jJAna-cAritra e badhuM kriyAkAMDa che. deva-zAstra-gunI rAgarUpa zraddhA kriyAkAMDa che, zAstranuM bhaNatara ane vratAdinuM AcaraNa e badhuM kriyAkAMDa che. rAga che ne? vyavahAraratnatrayanI badhI rAganI kriyA che ane te kriyAkAMDa ja che. have A kriyAkAMDano moTo ADaMbara race. mahinA-mahinAnA upavAsa kare ne vrata kare ne tapa kare ne vaLI enAM ujamaNAM kare, varaghoDA kADhe-e badho kriyAkAMDano ADaMbara che. bhagavAnanI pAse bhaktimAM mAge ke mane mokSa Apo ane ATha-dasa kalAka zAstra vAMce ne sAmAyika-pratikramaNAdi kriyAo kare e badho kriyAkAMDano-rAganI kriyAno ADaMbara che. ahIM kahe che-keTalAka loko ene mokSanuM kAraNa jANI temAM tatpara rahe che, teno pakSapAta kare che. eTale ema ke A kriyAkAMDanA vyavahArathI kadIka nizcaya pragaTa thaze ema jANI vyavahAraratnatrayamAM tatpara rahe che. azubhathI to zuddha na thAya paNa zubha karatAM karatAM zuddha upayoga thaI jaze ema jANI vrata, niyama, tapa, zIla, dAna, bhakti, pUjA ityAdi zubhabhAvamAM tatpara rahe che. AvA loko karmanayanA, ekAMta pakSapAtI che, mithyASTi che. have kahe che "AvA karmanayanA pakSapAtI loko jeo jJAnane to jANatA nathI ane karmanayamAM ja khedakhinna che teo-saMsAramAM DUbe che." juo, AvA loko jJAnane kahetAM kriyA-rAgathI rahita potAnA zuddha caitanyasvarUpa AtmAne jANatA nathI-anubhavatA nathI ane mAtra karma eTale zubharAganI kriyAmAM racyA-pacyA rahI khedakhinna thAya che. juo, zubharAga che te khedarUpa-duHkharUpa che, kemake te AtmAnI nirAkuLa zAntino kSaya kare che. zubhabhAvamAM bhagavAna AtmAnI zAntino kSaya thAya che. mATe jeo zubharAganA pakSapAtI jIvo che teo saMsAramAM DUbe che, saMsAramAM 84 nA avatAra karI-karIne rajhaLe che. A eka prakAranA lokonI (vyavahArAbhAsI mithyASTionI) vAta thaI. have bIjI (nizcayAbhAsI mithyASTionI) vAta kare che. jeo jJAnanI vAto kare che paNa jJAnanI sanmukha thatA nathI emanI vAta kare che. kahe che "vaLI keTalAka loko AtmasvarUpane yathArtha jANatA nathI ane sarvathA ekAMtavAdI mithyASTionA upadezathI athavA potAnI meLe ja aMtaraMgamAM jJAnanuM svarUpa khoTI rIte kalpI temAM pakSapAta kare che." jJAna eTale AtmA pote sadAya jJAtA-daSTArUpe che enI teone khabara nathI, eno anubhava paNa nathI ane khAlI eno pakSapAta kare che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 205 potAnI pariNatimAM jarAya phera paDyA vinA teo potAne sarvathA abaMdha mAne che ane vyavahAra darzana-jJAna-cAritranA kriyAkAMDane nirarthaka jANI choDI de che." ahA ! potAnI pariNatimAM to evA ne evA viSaya-kaSAyanuM sevana rahyA kare che, AtmasvarUpanA valaNano vicAra sarakho paNa karatA nathI ane amane baMdha nathI ema mAnIne vyavahAranA kriyAkAMDane-vrata, tapa, zIla, saMyama, ityAdi AcaraNane nirarthaka niSphaLa jANI choDI de che. ahA! teo zuddhanI prati DhaLatA nathI, zubha choDI de che, tethI azubhamAM-viSayakaSAyamAM ja magna rahe che. AvA jJAnanayanA pakSapAtI loko jeo svarUpano koI puruSArtha karatA nathI ane zubha pariNAmone choDI svacchaMdI thaI viSaya kaSAyamAM varte che teo paNa saMsArasamudramAM DUbe AvA jJAnanayanA ekAMta pakSapAtI loko ekalI korI AtmAnI vAto kare che paNa zuddha svarUpamAM DhaLavAno puruSArtha karatA nathI ane zubhabhAvane choDI daI svecchAcArI banIne niraMkuzapaNe viSaya-kaSAyamAM varte che. ahA ! svarUpanAM zraddhAna-jJAna saMbaMdhI azuddhatA TaLI nathI ane mAtra korI AtmAnI vAto karanArA teo saMsArasamudramAM DUbe che. zrImade kahyuM che ne ke " "koI kriyAjaDa thaI rahyA, zuSkajJAnamAM koI; mAne mAraga mokSano, karuNA upaje joI." AthI ema na samajavuM ke zubhabhAva choDIne azubha karavA; vaLI azabhabhAva choDyA che mATe zubhathI haLave haLave nizcaya (dharma) thaze ema paNa artha nathI. Azaya ema che ke nizcayasvarUpa je nija zuddhAtmA teno vicAra ane tenuM lakSa karyA vinA, aMtaramAM DhaLyA vinA bAhya kriyA ke khAlI AtmAnI korI vAto karavAthI jIvo saMsAramAM ja DUbe che. have trIjI mokSamArgI jIvonI vAta kare che-"mokSamArgI jIvo jJAnarUpe pariNamatA thakA zubhAzubha karmane huya jANe che ane zuddha pariNatine ja upAdeya jANe che." juo, A jayacaMdajI paMDita khulAso kare che. mokSamArgI jIvo zuddhatApaNe thayA thakA, zuddha upayogapaNe pariNamatA thakA zubhAzubha karmane heya jANe che. juo, azubha ane zubha-beyaneya heya jANe che. zubhathI AtmAne lAbha thaze ema jJAnI jANatA nathI. vaLI viSaya-kapAyanA pariNAmamAM paNa hoMzathI joDAtA nathI. samAdhAna thatuM nathI eTale ene rAganuM AcaraNa thaI jAya che, paNa te emAM svacchedI nathI A rAga ThIka che evo bhAva ene nathI, jo evI ThIkapaNAnI buddhi hoya to to e mithyAtva che. viSayakaSAyamAM sukha che, AnaMda-majhA che evI jene buddhi hoya e to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 206 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 mithyASTi che. dharmI to aMdara svabhAvamAM TakIne rahI zakatA nathI ane ethI ene rAga Ave che, paNa te rAgane heya jANe che ane zuddha pariNatine ja upAdeya jANe che. teo mAtra azubha karmane ja nahi paraMtu zubhakarmane paNa choDI, svarUpamAM sthira thavAne niraMtara udhamavaMta che-saMpUrNa svarUpasthiratA thatAM sudhI teno puruSArtha karyA ja kare che.' juo, zuM kahe che? ke mokSamArgI jIvo mAtra azubha karmane (-bhAvane) ja nahi paNa zubha karmane (-bhAvane) paNa choDI svarUpa-ramaNatA kare che. paNa zubhabhAvane choDI svacchedamAM jAya che-azubha kare che ema nathI. ahAhA..! saMpUrNa svarUpamAM sthiratA thAya tyAM sudhI svarUpanuM ja valaNa karyA kare che, svarUpamAM ja udyamI rahe che. have kahe che jyAMsudhI, puruSArthanI adhUrAzane lIdhe, zubhAzubha pariNAmothI chUTI svarUpamAM saMpUrNapaNe TakI zakAtuM nathI tyAMsudhI-joke svarUpasthiratAnuM aMtara-AlaMbana to zuddha pariNati pote ja che topaNa aMtara-AlaMbana lenArane jeo bAhya AlaMbanarUpa kahevAya che evA zubha pariNAmomAM te jIvo heyabuddhie pravarte che.' jAo, puruSArthanI kacAzane lIdhe upayoga saMpUrNapaNe TakIne raheto nathI to teo zubha pariNAmomAM vrata, tapa, bhakti, svarUpanA vicAra, ityAdimAM heyabuddhie pravarte che. A zubha pariNAmo bAhya AlaMbana che eTale ke nimittarUpe che. enAthI zuddha pragaTaze ema nahi, paNa upayoga zuddhamAM Takyo nathI tyAre deva-guru-zAstranI bhakti, svarUpanA vicAra, vrata, tapa Adi zubhabhAvamAM teo heyabuddhie pravartatA hoya che. have kahe che paraMtu zubha karmone nirarthaka gaNI choDI daIne svacchaMdapaNe azubha karmomAM pravartavAnI buddhi temane kadI hotI nathI.' zubha ane azubha bannene teo baMdhanuM kAraNa jANe che tethI temAM emane sukhabuddhi nahi hovAthI zubhane choDIne zuddhopayogapaNe pariName che paNa zubhane choDIne svacchaMdI thaI azubhamAM pravartavAnI temane kadIya bhAvanA thatI nathI. jJAnIne zubhAzubha bhAva banne yathAsaMbhava Ave che, paNa ahIM tene svachaMda pariNamana hovAno niSedha karyo che. keTalAka jJAnanI vAto kare ane vyabhicAra ane laMpaTapaNuM sevatA hoya ane kahe ke amAre zuM ? e to Indriyo IndriyonuM kAma kare; zarIra ane indriyo to jaDa che, jaDa jaDanuM kAma kare emAM amAre zuM? bhAI ! e to saMsAramAM uMDa DUbavAnA, kemake e to nirargala svaccheda kapAya pravRtti che. ahIM kahe che-AvA ekAMta abhiprAyathI rahita jJAnI jIvo hoya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 207 have kahe che-"AvA jIvo-jeo ekAMta abhiprAya rahita che teo-karmano nAza karI, saMsArathI nivRtta thAya che.' ahAhA..! jemane AnaMdano nAtha caitanya mahAprabhu daSTimAM Avyo ane tenA Azraye jenI pariNati nirmaLa zuddha thaI te ekAMta abhiprAyathI rahita che. upayoga aMdara sthira thaIne Takato nathI to teo zubhAzubha bhAvamAM joDAya che paNa temane teno abhiprAya nathI. ekalA bahAranA jANapaNAthI ja mukti thAya vA zubhabhAvathI ja mukti thAya evo emane ekAMta abhiprAya nathI. AhAhA...! AvA jIvo zuddha caitanyasvabhAvanuM ugra AlaMbana laIne zuddha pariNati dvArA karmano nAza karIne saMsArathI nivRtta thAya che. AtmA potAnA zuddha caitanyasvabhAvanA AlaMbanathI jeTalI zuddhatA pragaTa kare che teTalo (paryAyamAM) zuddha thAya che, paraMtu paripUrNa zuddha pariNati na thAya tyAM sudhI tene puNya-pApanA bhAva AvI jAya che paNa temAM ene heyabuddhi che. heyabuddhi eTale zuM? ke evA bhAva ene avaze AvI paDe che paNa eno ene Adara nathI, emAM ene upAdeyabuddhi, sukhabuddhi ke Atmabuddhi nathI. zubhano vyavahAra Ave kharo ane kadAcit azubha bhAva paNa Ave kharo paNa emAM ene rucino bhAva nathI, enuM ene posANa nathI. AvI vAto che badhI aMdaranI. A samajyA vinA jIva corAsInA avatAra karI-karIne rakhaDI maryo che. vartamAnamAM ahIM moTo karoDapati zeThIo hoya ane marIne kutarIne peTe galuDiyuM thAya; kemake svarUpanI daSTinuM bhAna nathI ane azubhane choDato nathI, niraMtara mAyA, kapaTa, kuTilatAnA bhAvanA sevanamAM racyopacyo rahe che eTale enuM phaLa evuM ja Ave. enuM phaLa bIjuM zuM hoya? ahIM kahe che-ekAMta abhiprAyathI rahita thaI je zuddhAtmAnuM sevana kare che te ja karmano nAza karI saMsArathI nivRtta thaI jAya che. have puNya-pApa adhikArane pUrNa karatAM AcAryadeva jJAnano mahimA kare che: * kaLaza 112 : zlokArtha uparanuM pravacana * A puNya-pApa adhikAranI chellI traNa gAthAo pachInA kaLazomAMthI chello kaLaza che. zuM kahe che emAM? ke-"tamoEjeNe moharUpI madirA pIdhI hovAthI "zrama-rasa-marAta mevonmAkaM nATayat' je bhramanA rasanA bhArathI (atizayapaNAthI) zubhAzubha karmanA bhedarUpI unmAdane (gAMDapaNAne) nacAve che....... ahAhA...! zuM kahyuM? zubhabhAva-vyavahAraratnatrayAdinA bhAva ThIka-bhalA che ane azubhabhAva aThIka-bUrA che-ema bemAM je unmAdapaNe bheda pADe che teo, jema dArU pIne koI pAgala thaI jAya tema mithyAtvanA jore bhramaNArUpa rasane pIne pAgala thaI gayA che ema kahe che. moharUpI dArUnA amalathI utpanna bhramaNAnA rasanI atizayatAthI, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 208 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 puNya ThIka che ane pApa aThIka che-ema puNya-pApamAM bheda pADIne jeo unmAdane nacAve che teo pAgala thaI gayA che. have AvI vAta lokone AkarI paDe; puNyano pakSa thaI gayo che ne? vyavahArathI (nizcaya) thAya, vyavahArathI thAya; vyavahArathI thAya-ema raTaNa thaI gayuM che ne? ema kezubhabhAvathI bhale na thAya paNa emAM je kaSAyanI maMdatA che enAthI thAya. ahIM kahe che-AvuM je mAne che teo mithyAtvanA jorathI moharUpI dArU pIne pAgala thaI gayA che. tyAre teo kahe che-vyavahArathI paNa thAya ane nizcayathI paNa thAya ema nahi mAno to ekAMta thaI jaze; pramANajJAna karavuM hoya to Ama banne mAnavAM joIe. samAdhAna:- bhAI ! AmAM jJAna karavAnI vAta tuM kayAM kare che? e (-zubhAzubha bhAva) jANavA lAyaka (karavA lAyaka nahi) che ema tuM kyAM kahe che? tuM to e bemAMthI puNyane kAraNe dharma thAya ane pApane kAraNe dharma na thAya ema kahe che. zubhabhAvathI zuddhatA thAya ane azubhabhAvathI na thAya ema tuM bheda pADe che. jyAre che to baMneya jANavA yogya mAtra. jyAre nizcayathI AtmA svasvarUpanA Azraye nirvikAra svasaMvedana-pratyakSano anubhava kare che tyAre samyagdarzana pAme che. te kALamAM je vyavahAra hoya che tene te jANe che. jANavAno emAM kayAM vAMdho che? je rAga hoya che tene heya tarIke jANe che. A pramANajJAna che. vyavahAra hoto nathI ema vAta nathI. pUrNa vItarAga na thAya tyAM sudhI vyavahAra Ave che, paNa enAthI pamAya, enAthI zaddhatA thAya. e (mokSanuM) sAdhana thAya ema to moharUpI madirA pIne unmatta-pAgala thayelA hoya teo mAne che ema ahIM kahe che. karma-zubhabhAva vaLI sAdhana kevuM? e to pahelAM AvI gayuM ke karma-zubhabhAva mokSamArganuM ghAtaka eTale vidhra karanAruM che, viruddhasvabhAvI che ane svayaM baMdhanuM kAraNa che. have karmadhArA je baMdhanuM kAraNa che te mokSanuM sAdhana kema thAya? (na thAya). bhAI ! zubhathI paNa thAya ane zuddhathI paNa thAya-ema anekAnta che evuM mAnanArA to beyane (svabhAva-vibhAvane) bhegA (eka) karIne mAnatA hovAthI ekAMta mithyAtvarUpa madirAne pIne pAgala thayelA che-ema ahIM kahyuM che. have kahe che-"tata saMvanana pi varma' evA samasta karmane 'vana' potAnA baLa vaDe mUnonUrta kRtvA' mULathI ukheDI nAkhIne "jJAnajyoti: marena propRme' jJAnajyoti atyaMta sAmarthya sahita pragaTa thaI. juo, samasta karma eTale zubha ho ke azubha, puNyabhAva ho ke pApabhAva-baneya vikArI karma che, AtmAnA svabhAvarUpa dharma to ekeya nathI, evA samasta Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] | [ 209 karmane eTale puNya-pApanA bhAvane potAnA baLathI mULathI ukheDI nAkhe che. "potAnA baLathI - bhASA juo! potAnA baLathI eTale zuddha caitanyasvabhAvanA AzrayanA baLa vaDe puNya-pApa beyano je mULathI nAza kare che te dharmI che. potAnA baLathI eTale karma maMda paDe ane (dharma) pragaTa thAya ema nahi paNa svabhAvanA AzrayanA puruSArtha vaDe puNya-pApano nAza kare che-ema vAta che. tyAre koI kahe che-je samaye je paryAya thavAnI hoya te samaye te ja paryAya thAya; emAM koI pheraphAra na karI zake. have Ama che to bIjo puruSArtha karavAno kayAM rahe che? bApu! je samaye je thavAnuM hoya te samaye te ja thAya evo jene aMtaramAM nirNaya thayo che enI daSTi to trikALI jJAyakanI sanmukha che ane e jJAyakasanmukhanI daSTi che e ja puruSArtha che. ahAhA..! huM eka zuddha jJAyakasvabhAvI chuM evI daSTinA puruSArthamAM je samaye je thAya tenuM mAtra te jJAna kare che. (je thAya tene huM karuM ke palaTI dauM evo ene abhiprAya raheto nathI). gajaba vAta che, bhAI ! zuM thAya? mArgamAM pheraphAra thaI gayo! parAyarUpa samasta karmane svaAzrayanA baLathI mULathI ukheDI nAkhe che. jema vRkSa UbhuM hoya tenAM pAMdaDAM toDavAmAM Ave toya te thoDA vakhatamAM navAM Ave. paNa jo vRkSane mULathI ukheDI nAkhe to navAM pAMdaDAM na Ave, hoya te nAza pAmI jAya. tema ahIM kahe che-puNyapAparUpa samasta karmane svarUpanA Azraye mULamAMthI ukheDI nAkhe che eTale ke abhiprAyamAMthI teno nAza kare che, jethI navAM na Ave paNa alpakALamAM nAza pAmI jAya. have satyanI (-AtmAnI) zraddhAnA ThekANAM na hoya ane bahArathI vrata ne tapa ne niyama dhAraNa kare paNa bhAI ! e to badhAM bALavrata, bALatapa ane bALaniyama che. have AthI mANasane duHkha lAge to kahIe chIe-duHkha lAge to kSamA karaje, bhAI ! tAro AtmA paNa svarUpathI bhagavAna che, amAro sAdharmI che. bAkI paryAyamAM mithyAzraddhAnano doSa che teno pakSa kema karIne karIe? vastusthiti ja je che te che; emAM zuM thAya? enA (vastusthitinA) virodhanuM phaLa bahu AkaruM che bApu! satyathI viruddha zraddhAnuM eTale mithyAtvanuM paraMparA phaLa naraka ane nigoda che. amane evA prANI pratye vera na hoya, virodha na hoya. amane to "satveSa maitrI' badhA jIvo pratye maitrIbhAva che. kemake badhA aMdara bhagavAna che. vastu tarIke vastu to aMdara paramAtmasvarUpe ja che, enI paryAyamAM bhUla che e to svarUpanA Azraye nIkaLI javA yogya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 210 ] | | pravacana ratnAkara bhAga-6 ahIM kahe che-puNya-pApanA bhAvarUpa samasta karmane mULathI ukheDI nAkhIne jJAnajyoti atyaMta sAmarthya sahita pragaTa thaI. ahAhA..! jene caitanyasUryano prakAza pragaTa thayo teNe ajJAnarUpa aMdhakArano nAza karyo. puNya-pApanA bhAva che te ajJAnarUpa aMdhakAra che. have emAM zubhanI-puNyanI zuM hoMza karIe? bhAI ! AvI ja vastusthiti jagatamAM che eno jJAnamAM svIkAra kara. bhagavAna AtmA caitanyabiMba prabhu jJAyakasvabhAvI deva che. teno Azraya laIne jeNe puNya-pApanA bhAvano mULamAMthI nAza karyo ane nirmaLa jJAnajyoti atizayapaNe pragaTa thaI. je puNya-pApano saMtAparUpa, kalezarUpa, du:kharUpa svAda hato tene chedIne bhagavAna AtmAnA Azraye tene caitanyanA nirAkuLa AnaMdano svAda Avyo, aMtaramAM samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa nirmaLa caitanyanI pariNati pragaTa thaI. ahAhA....! vastu to akhaMDa caitanyajyotirUpa hatI ja; teno Azraya levAthI zubhAzubha karmane chedIne vartamAna paryAyamAM jJAnajyoti nirmaLa pragaTa thaI arthAt zuddharatnatrayarUpa mokSamArga pragaTa thayo. AtmAnA svabhAvamAM jyAM zuddha upayoganuM atizaya sAmarthya pragaTa karyuM, jyAM vIryanuM skUraNa aMtaramAM karyuM, tyAM hIna puNya-pApanA bhAva mULathI chedAI gayA, vyavahAraratnatrayano rAga paNa chedAI gayo ane zuddharatnatrayarUpa vItarAga pariNati utpanna thaI. svabhAvanI sanmukha thatAM ane vibhAvathI vimukha thatA, vyavahAraratnatrayanA rAgathI paNa vimukha thaIne jJAnajyoti atyaMta sAmarthya sahita pragaTa thaI. have kahe che-kevI che te jJAnajyoti? "vanitanama:' je ajJAnarUpI aMdhakArane koLiyo karI gaI che arthAt jeNe ajJAnarUpI aMdhakArano nAza karyo che. juo, puNya-pAparUpa bhAva che te ajJAna che, kemake temAM jJAnajyoti nathI. ahIM ajJAna eTale mithyAtva ema nahi, paNa puNya-pApanA bhAvamAM jJAnanA-caitanyanA prakAzanuM kiraNa nathI tethI te ajJAna che. jJAnajyoti ajJAnarUpI aMdhakArano koLiyo karI gaI. bhASA to juo! zubhabhAva mokSamArgIne Ave che tethI zubhathI dharma thaze ane azubhathI nahi thAyaevA ajJAnarUpI aMdhakArano teNe (jJAnajyotie) nAza karI nAkhyo. vaLI kevI che te jJAnajyoti? to kahe che-"denA-nmittata' je lIlAmAtrathI (-sahaja puruSArthathI) ughaDatI-vikasatI jAya che. lIlAmAtrathI eTale aMdara ramata karatAM karatAM, AtmAnI aMdara AnaMdanI moja karatAM karatAM jJAnajyoti vikasatI jAya che. zubhAzubhabhAva je duHkharUpa hatA tene ukheDI nAkhyA eTale jJAnajyoti sahajapaNe kSaNe-kSaNe nirmaLa vikasatI jAya che, pragaTa thatI jAya che. Avo dharma bApu! mANasane paraMparAthI je (khoTuM) manANuM hoya emAM phera paDa eTale AkaruM lAge, paNa bhAI ! mArga to A ja che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 211 anaMtA tIrthakaro ane anaMtA saMtoe pravAharUpe A ja mArga kahyo che. AgaLanI gAthAomAM vAta AvI gaI ke -zubhAzubha bhAvanI je ruci evo je mithyAtvabhAva te samakitano ghAtaka che -zubhabhAva svayaM baMdhasvarUpa ja che, ane -zubhabhAva e samyagdarzanAdi mokSanA kAraNarUpa bhAvothI viparIta bhAvasvarUpa che. juo, samyagdarzanAdi abaMdha svarUpa che, ane zubhabhAva baMdhasvarUpa che ane zubhabhAvanI ruci samyakatvAdinI ghAtaka che. have je ghAtaka che te AtmAne samyagdarzanAdimAM madada kema kare? (na kare). bhAI ! jyAM bheda sAdhaka ane abheda sAdhya-ema kahyuM che tyAM to upacArathI Aropa ApIne kahyuM che. jo ema na hoya to jinavANImAM virodha Ave; kemake ekakora ghAtaka kahe ane vaLI bIjI kora sAdhaka che ema kahe e to virodha thayo. e virodha TALavAno upAya zuM? je sAdhaka kahyuM e to vyavahAranayathI AropathI kahyuM che. prajJAchINI vaDa rAgathI bhinna paDIne je aMtaraanubhava karyo te vAstavika (mokSano) sAdhaka che. te kALamAM je vyavahAranuM vartana che tene upacAramAtrathI Aropa ApIne sAdhaka kahevAmAM Ave che. Ama vAta che. vastusthiti ja AvI che emAM koIno kAMI ( viparIta) pakSa cAlI zake nahi. lIlAmAtrathI" ema kahyuM ne? eTale ke caitanyasvabhAvane jyAM daSTimAM pakaDyo ane tenA anubhavamAM sthiratA ane ramaNatA jAmI tyAM sahaja AnaMdanI dazA vikasatI jAya che. vaLI "lIlAmAtrathI ema kema kahyuM? to kahe che ke cAritra bahu kaSTadAyaka che ema keTalAka loko mAne che teno A zabda vaDa parihAra karyo che, arthAt temanI e mAnyatA khoTI che ema A zabda dvArA spaSTa karyuM che. ahAhA..! dharmI jIva lIlAmAtrathI eTale sahajapaNe AnaMdanI lahera karato karato cAritrane sAdhe che ema kahevuM che. vaLI te jJAnajyoti kevI che? to kahe che-"paramanayA sArdhama mAdhavani' jeNe paramakaLA arthAt kevaLajJAna sAthe kriIDA zarU karI che evI te jJAnajyoti che. (jyAM sudhI samyagdaSTi chamI che tyAMsudhI jJAnajyoti kevaLajJAna sAthe zuddhanayanA baLathI parokSa kIDA kare che, kevaLajJAna thatAM sAkSAt thAya che). ahAhA....! sAdhakabhAva je che te kevaLajJAnanI sAthe kriIDA kare che eTale zuM? eTale ke tene sAdhakabhAva maTIne alpakALamAM kevaLajJAna thaze. jema bIja ugI che to 13 divase pUnama thaye ja chuTako, tema jene jJAnakalA jAgI enI jJAnakaLAe mati-zrutanI kaLAne kevaLajJAnanI kaLA sAthe joDI dIdhI che. paTakhaMDAgamamAM kahyuM che ke mati-zratajJAna kevaLajJAnane bolAve che. eTale ke alpakALamAM e (maTIne) kevaLajJAna thaze. have AvI vAta bIje kayAM che bhAI ? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 212 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 are! zubhabhAvamAM tuM saMtoSa mAnIza paNa e vaDe caitanyaratna hAtha nahi Ave. mithyAtvanA bhAvamAM to bhaviSyanA anaMta naraka-nigodanA bhAva paDyA che. e bhavanuM nivAraNa karavAno A eka ja upAya che ke-caitanyasvabhAvanI sanmukhatA karavI, svabhAvano anubhava karavo ane svabhAvanI AnaMdadazAnuM vedana karavuM. jeNe svarUpanuM jJAna, samyaka mati-zrutajJAna pragaTa karyuM che teNe kevaLajJAna sAthe ramata mAMDI che, arthAt bhavano abhAva karavAnI ramata mAMDI che. A huM (sAdhaka paryAya. alpajJAna) te eno (kevaLajJAna svabhAvano ) aMza chuM. e aMzIne (kevaLajJAnasvabhAvanI pUrNatAne) huM pragaTa kare. Azaya ema che ke zubhabhAva ke vyavahAraratnatrayano bhAva e kAMI svabhAvano aMza nathI; e to vibhAvabhAva che. enAthI rahita je bhagavAna AtmAnAM zraddhAna-jJAna pragaTayAM e svabhAvano aMza che ane kevaLajJAna svabhAvanI pUrNatA che. A svabhAvano aMza pUrNatAnI sAthe ramata mAMDe che. ahAhA..! ene dhyeyamAM dravya che ane sAdhya kevaLajJAna (paripUrNatA) che. A jJAnajyoti zuddhanayanA baLathI kevaLajJAna sAthe kriIDA kare che. eTale ke dhruvane dhyeya banAvIne eNe pUrNa paryAyane sAdhya banAvI che. zuddhanayanA baLathI eTale zuddhanayano viSaya je zuddha AtmA tene dhyeya banAvIne zuddhanayanI pUrNatA je kevaLajJAna teno udhama mAMDyo che. joke zuddhanayano viSaya to paripUrNa dhruva trikALI dravya che, paNa jyAre kevaLajJAna thAya che tyAre dhruvano Azraya karavAno raheto nathI eTale zuddhanayanI pUrNatA kevaLajJAnamAM thAya che ema kahevAya che. jyAM sudhI pUrNatA thaI nathI tyAM sudhI zuddhanayano eTale tenA viSayabhUta dravyano Azraya hoya che ane pUrNatA thatAM teno (dravyano) Azraya karavAno raheto nathI eTale tyAM zuddhanaya pUrNa thaI gayo ema kahe che. A pramANe kevaLajJAnanI paryAya thatAM zuddhanayanI pUrNatA thaI ema kahevAmAM Ave che. (jyAM sudhI jJAnanI paryAyano upayoga zuddhanayanA viSayabhUta dhruva AtmadravyamAM paripUrNapaNe jAmato nathI tyAM sudhI zuddhanayanI apUrNatA arthAt alpajJAna che ane jyAre jJAnano upayoga zuddhanayanA viSayabhUta AtmadravyamAM paripUrNa jAmI gayo, pachI upayoga palaTato nathI-zayathI jJayAMtarapaNe thato nathI, eka dhruvamAM ja jAmelo rahe che tyAre tene zuddhanayanI pUrNatA arthAt kevaLajJAna kahevAya che). 11 mI gAthAmAM bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha trikALI dhruva akhaMDa eka caitanyabhAvI satyArtha-bUtArtha vastune zuddhanaya kahyo. tyAM zuddhanayanA viSaya sAthe abheda karIne ene zuddhanaya kahyo. ahIM kevaLajJAna thatAM zuddhanayano Azraya pUro thayo, pachI eno Azraya karavAno rahyo nahi e apekSAe zuddhanayanI pUrNatAne kevaLajJAna kahyuM. Asrava adhikAramAM A vAta Ave che. are bhAI ! hoMzathI tuM hI to pADa; eno virodha na kara, bhAI! kemake eno virodha thatAM tAro potAno ja virodha thAya che. jyAM puNyabhAvanuM baLapaNuM thAya che tyAM potAnuM bALapaNuM DhaMkAI jAya che. ahA! zubhabhAvanI hoMza karatAM enI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 213 bhAvanA thaI jAya che; ane enI bhAvanA thatAM mithyAtva thAya che. enuM phaLa bahu AkaruM che bhAI ! ahIM kahe che ke caitanyasvabhAvanI bhAvanA eTale ekAgratArUpa je dazA pragaTI te pUrNa ekAgratAne sAdhe che. enI sAthe krIDA mAMDI che ne ! tethI te parNa ekAgratA karaze vAta che! aMtaramAM besavI kaThaNa che; jenA bhavanA ArA najIka che tene te goThI jaze. | mithyASTine, bhale te vyavahArane sAdhe toya nizcaya asAdhya ja che. puNanA premamAM paDyA che te asAdhya dazAmAM paDyA che. are! teo mahA asAdhya dazAmAM-nigodamAM jyAM akSaranA anaMtamA bhAge kSayopazama khullo che tyAM jaze! tyAM vastu to pUrNAnaMdasvarUpa paripUrNa caitanyamaya che, paNa paryAyamAM ughADa to akSaranA anaMtamA bhAge ja che. akSara eTale kSaya-nAza na thAya evuM je kevaLajJAna enA anaMtamo bhAga tyAM nigodamAM ughADa rahevA pAme che. bhAI ! jeNe satyane ALa dIdhAM che, potAnA saccidAnaMda bhagavAnane ALa dIdhAM che te ALa dIdhelAnI evI hIna paryAya rahe che ke pote jIva che enI ene to khabara na maLe paNa bIjA jIva paNa A jIva che' ema mAnavA taiyAra na rahe. Aje paNa evA nigodanA anaMtA jIva che jeo potAnI hayAtIne ALa ApatA thakA-A zarIra te huM, rAga te huM -ema paramAM ekatvabuddhi karIne cirakALathI paDelA che. cothI gAthAmAM na AvyuM? ke "sudaparicidANubhUdA sabassa.' nigodamAMthI haju je jIvo nIkaLyA nathI temaNe rAganI kathA sAMbhaLI che ema tyAM kahyuM. matalaba ke teo rAgane ja vede che. tyAM paNa kSaNamAM zubha, kSaNamAM azubha-ema je pariNAma thAya che tene ja anubhave che, ane bhagavAna AtmA ekakora rahI jAya che. bApu! satyano mArga koI aciMtya alaukika che. jenA phaLamAM je anaMtI bhUtakALanI paryAyo gaI enAthI anaMtagaNI bhaviSyanI paryAyo anaMta jJAna, anaMta sukha ane anaMta AnaMdanA vedanayukta paryAyo phaLe che te mokSano upAya mahA alaukika che. ahIM kahe che-jene Avo mokSamArga maLyo, jJAnajyoti pragaTa thaI te zuddhanayanA baLathI kevaLajJAna sAthe parokSa kriIDA kare che, ane kevaLajJAna thatAM sAkSAt thAya che eTale ke kevaLajJAna thatAM zuddhanaya pUrNa thAya che. ahAhA....eka kaLazamAM keTalI badhI vAta mUkI che! zuddhanayanA baLe je kevaLajJAna sAthe ramata mAMDI che te ramata pUrI thaye kevaLajJAna thaIne raheze. aho ! zuM addabhuta mArga ! ane zuM adabhuta digaMbara saMtonI kathanI! * kaLaza 112: bhAvArtha uparanuM pravacana * potAne ( jJAnajyotine) pratibaMdhaka karma ke je zubha ane azubha evA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 214 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 bhedarUpa thaIne nAcatuM hatuM ane jJAnane bhulAvI detuM hatuM tene potAnI zaktithI UkheDI nAkhI jJAnajyoti saMpUrNa sAmarthya sahita prakAzita thaI.' mata hutuM jAo, karma to eka ja jAta che; zubha ane azubha bhAva bannethI baMdhana thatuM hovAthI karma eka ja jAta che. topaNa zubhabhAvanI jAta judI ane azubhabhAvanI jAta judI; puNyabaMdhanI prakRti jadI ane pApabaMdhanI prakRti jadI ema karma bhedarUpa thaIne nAcatuM hatuM. pariNa ane jJAnane eTale AtmAne bhulAvI detuM hatuM. zubhabhAva ThIka ane azubha aThIka-ema bhedarUpa thaIne karma zuddha caitanyasvarUpa cidAnaMdamaya bhagavAna AtmAne bhulAvI detuM hatuM. (zuddha caitanyasvarUpa AtmA ThIka ane zubhAzubhakarma aThIka ema bheda pADavA joIe ene badale zubha ThIka ane azubha aThIka ema khoTA bheda pADIne karma jJAnane bhulAvI detuM hatuM). have te karmane potAnI zaktithI eTale zuddha caitanyasvabhAvanA AzrayanA puruSArthathI ukheDI nAkhIne jJAnajyoti saMpUrNa sAmarthya sahita prakAzita thaI. "A jJAnajyoti athavA jJAnakaLA kevaLajJAnarUpI paramakaLAno aMza che ane kevaLajJAnanA saMpUrNa svarUpane te jANe che tema ja te tarapha pragati kare che.' lyo, lokone AmAMya vivAda; ema ke kevaLajJAnano aMza A hoya? kevaLajJAna pragaTe te pUrNarUpe pragaTe che, to eno vaLI aMza kevo? kemake kevaLajJAnAvaraNIya ghAtI karmanI prakRti to sarvaghAtI che, te TaLe to ekI sAthe TaLe, eno thoDo aMza kAMI ughaDe nahi. vaLI matizrutajJAnAvaraNIya dezaghAtI prakRti che, teno ughADa e to kSayopazamano aMza che. ene kevaLajJAnano-kSAyikano aMza kema kahevAya? samAdhAna- mati-zrutajJAnano je aMza samyaka pragaTa thayo tene kevaLajJAnano aMza kahyo kemake banne eka ja samyajJAna (zuddha caitanyanI)nI jAtinA ja che. mati-zrutajJAna che te kevaLajJAnanA paripUrNa svarUpane jANe che ane te aMza vadhI vadhIne kevaLajJAna thaze. jema bIjano caMdra uge che te bIjane prakAze che ane caMdranA pUrA AkArane paNa batAve che. bIjanA caMdramAM thoDI rekhA camakatI pragaTa dekhAya che ane tenA prakAzamAM bAkIno Akho AkAra paNa jhAMkho jaNAya che. Ama bIjano caMdra pUrNa caMdrane batAve che. tema mati-zrutajJAnano aMza pUrNa kevaLajJAnane batAve che. mati-zrutajJAna pUrNane jANe che ane pUrNa tarapha gati kare che. zubhAzubhabhAva pragati nathI karatA kemake e to vikAra che. zubhAzubhabhAvarahita je nirmaLa mati-zrutajJAnano aMza che te aMza vadhato-vadhato paripUrNa kevaLajJAnarUpa thAya che. jema bIjanI trIja, cotha, pAMcama... vagere thaIne pUnama thAya tema mati-zrutano aMza vadhI-vadhIne kevaLajJAnane prApta thaze. tethI ema kahyuM che ke" "jJAnajyotie kevaLajJAna sAthe krIDA mAMDI che.' ' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 215 jJAnakaLA sahajapaNe vikAsa pAmatI jAya che ane chevaTe paramakaLA arthAt kevaLajJAna thaI jAya che.' ahIM siddhAMta zuM siddha karavo che? ke zubhAzubha bhAvathI bhinna paDeluM jJAna vadhIne kevaLajJAna thaI jAya che. e samyajJAnajyoti potAthI vadhatI jAya che; ene rAganI madadanI jarUra nathI. vyavahAraratnatraya hoya enAthI pragati thAya, AgaLa vadhAya ema nathI. joke kevaLajJAna bhaNI gati karatA jJAnIne vacamAM zubhabhAva Avaze kharo, paNa enA vaDe kevaLajJAna bhaNI gati thaze ema che nahi. jeTalA aMze zubha-azabhathI bhinna paDIne nirmaLa thayo che teTalA aMze te gati kare che ane te nirmaLa aMza vadhato vadhato kevaLajJAnane-pUrNane prApta thaze. eTale ke zubhabhAvano abhAva karIne pUrNane pAmaze, paNa zubhabhAva vadhI vadhIne kevaLajJAna pAmaze ema che nahi. Avo mArga che, bApu ! pUrve koI di karyo nathI eTale navo lAge che paNa e potAnI ja jAtanI cIja che, potAnA gharamAM ja paDI che. are, pote ja e-rUpe che. bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha je sadAya paramAtmasvarUpe ja che te ja (paryAyamAM) paramAtmarUpe pragaTa thAya che. * gAthA 161 thI 163: AgaLanI TIkA uparanuM pravacana * "puNya-pAparUpe be pAtrarUpa thayeluM karma eka pAtrarUpe thaIne (raMgabhUmimAMthI) bahAra nIkaLI gayuM.' karmarUpe thaIne bahAra nIkaLI gayuM. e pAtra je veza hatA te choDI daIne karmarUpa thaIne bahAra nIkaLI gayuM. jayasenAcAryanI TIkAmAM to je puNya che tene pApa ja kahyuM che. puNya-pApa ema be nathI paNa beya eka pApa ja che ema kahyuM che. yogasAramAM paNa kahyuM che ke "pApatattvane pApa to, jANe jaga sau koI; puNatattva paNa pApa che, kahe anubhavI budha koI.'' lokone A AkaruM lAge che paNa zuM thAya? vastunI sthiti ja AvI che. ene kacaDImacaDIne bIjI rIte besADavA jaIza to e nahi bese, bhAI ! mAtra tane kheda ane duHkha ja thaze. * bhAvArtha (bAkInA aMzano) uparanuM pravacana * karma sAmAnyapaNe eka ja che to paNa teNe puNya-pAparUpI be pAtrono svAMga dhAraNa karIne raMgabhUmimAM praveza karyo hato. tene jJAne yathArthapaNe eka jANI lIdhuM tyAre te eka pAtrarUpa thaIne raMgabhUmimAMthI bahAra nIkaLI gayuM, nRtya karatuM aTakI gayuM." juo, dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti AdinA zubhabhAva ane hiMsA, jUTha, corI, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 216 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kuzIla, parigraha ityAdinA azubhabhAva-e beya bhAva vikAra che, bemAMthI ekeya dharma ke dharmanuM kAraNa nathI. beya baMdhasvarUpa ane baMdhanAM ja kAraNa che. tethI beya karma-sAmAnyapaNe eka ja che. puNya-pApanA to enA be svAMga-bhekha che. jema nATakamAM eka ja puruSa judA judA pAtrarUpe svAMga dhAraNa kare tema karma puNya ane pApanA svAMga dhAraNa karIne raMgabhUmimAM pravezya hatuM tene jJAne yathArtha jANI lIdhuM. bhagavAna AtmA jJAtA-daSTA svabhAvI che. temAM ekAgra thayelA jJAne puNya-pApanA svAMga dhAraNa karelA karmane yathArtha jANI lIdhuM. pahelAM bemAM phera jaNAto hato te mithyAtva hatuM. paNa aMtaramAM ekAgra thatA je jJAna pragaTa thayuM teNe jANI lIdhuM ke beya eka ja che, vibhAva che, pugalanI jAta che, pharaka kAMI nathI, banneya saMsAranuM ja kAraNa che. Ama yathArtha jJAna jyAM pragaTa thayuM tyAM te puNya-pApanA svAMga tajI daIne raMgabhUmimAMthI karma bahAra nIkaLI gayuM. ahAhA...! AtmAe jyAM jJAnano bhekha dhAraNa karyo tyAM puNya-pApa palAyana thaI gayAM. have A badhAno saravALo kahe che Azraya, kAraNa, rUpa savAdanuM bheda vicArI gine doU tyAre, puNa che pApa zubhAzubhabhAvani baMdha bhaye sukhadu:khakarA re; jJAna bhaye doU eka lakhe budha Azraya Adi samAna vicAre, baMdhake kAraNa hai dou rUpa, inheM taji jinamuni mokSa padhAre.'' ajJAnI jIva puNapariNAma mokSamArganA Azraye che ane pApapariNAma baMdhanA Azraye che ema bheda pADe che. ajJAnI puNyabaMdhamAM zubhabhAva nimitta che ane pApabaMdhamAM azubhabhAva nimitta che-ema kAraNabheda mAne che. vaLI te eka puNyaprakRtirUpa che bIjuM pApaprakRtirUpa che eka svarUpabheda mAne che. tathA puNano svAda bhalo-mITho ane pApano svAda bUro-kaDavo mAne che. A pramANe te karmamAM bheda pADI bannene judAM judAM sukha duHkhanAM karavAvALA mAne che. paraMtu pote saccidAnaMdasvarUpa pUrNAnaMdano nAtha prabhu bhagavAna che enuM jene bhAna thayuM te dharmI jIva puNya ane pApa bannene eka ja jANe che. banne baMdhamArganA Azraye ja che ema jANe che. puNya-pApanA bhAva ane vikAra che ane baMdhanA ja kAraNa che ema jANe che. banne prakRti pudgalamaya ja che ane bannenuM phaLa paNa pudgalamaya ja che ema yathArtha jANe che. puNyanA phaLamAM moTo deva thAya vA moTo zeTha thAya ane strI, kuTuMba-parivAra vagere saMjogo ThIka maLe, saMpattinA DhagalA thAya paNa e badhuM dhULa-mATI pudgala ja che ema samakitI yathArtha jANe che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-161 thI 163 ] [ 217 prazna- Apa dhanAdi saMpatti vagerene dhULa-mATI kaho cho paNa enA vinA zuM cAle che? uttara- enA vinA na cAle e tArI mAnyatA bhrama ane ajJAna che. e to kahyuM hatuM eka pherA ke svadravya (-jIva) anaMtA paradravya (pudagalAdi sarva)nA abhAvathI ja TakI rahyuM che. juo, A be AMgaLI che ne? temAM A ekamAM bIjIno abhAva che. bIjIno abhAva che to A eka potAnA bhAve TakI rahI che. tema saccidAnaMda nirmaLAnaMdasvarUpa A caitanya mahAprabhumAM karma-dravyakarma, bhAvakarma ane nokarmAdino abhAva che eTale e trikALa astipaNe TakI rahyo che. bhAI ! A zarIra, bAyaDI-chokarAM ane dhULanA (-dhananA) DhagalA-e badhAno emAM abhAva che, sadAkALa abhAva che. e badhAnA vinA ja enuM jIvana cAle che eTale e TakI rahyo che. vastu sadAya potAnA bhAvathI ane paranA abhAvathI svayaM TakI rahI che. ( jo AtmA dhanAdi parabhAvathI Take to be eka thaI jatAM AtmAno abhAva thaI jAya che. have AvI vAta che tyAM AnA vinA na cAle ema mAnanArA to mUDha mithyAdaSTi che, saMsAramAM cAragatimAM rajhaLanArArakhaDanArA che. samajANuM kAMI....! prazna:- A chokarA paisA-besA raLe tyAre (dhaMdhAmAMthI) nivRtti maLe ne? uttara- A paisA-aisA to dhULeya nathI, sAMbhaLane. e kAMI jIvanuM jIvatara che? jIvanuM jIvatara to caitanyaprANa vaDa che, dhULa vaDa nahi; eno to jIvamAM atyaMta abhAva che. ane nivRtti to aMdara je puNya-pApanA vikalpo thAya che tenAthI nivRtta thatAM-viratta thatAM thAya che. jemAM janma-maraNanA aMta Ave ene nivRtti kahIe. bhagavAna AtmAnI sahaja-prApta paramAnaMdamaya dazA te nivRttino-mokSano mArga che. bAkI A karo ne te karo, vrata karo ne dayA karo e badho saMsArano mArga che. jina bhagavAnanA mArgamAM to jinamuni puNya-pApanI bhAvanA choDIne aMtara caitanyasvarUpamAM ugra lInatA karI puNya-pAparahita thaIne mokSa padhAre che. te rAganI ramata choDIne zuddha caitanyanI ramatamAM sAvadhAna thaI ugra puruSArtha vaDe sarvarAgarahita vItarAgapadane prApta thaI jAya che-ema kahe che. A adhikAra pUro thayo, lyo. A pramANe bhagavAna kuMdakuMdAcAryadavapraNIta samayasAra zAstra paranAM parama kRpALu saddagurudeva zrI kAnajIsvAmInA pravacanano trIjo puNya-pApa adhikAra samApta thayo. iti. [ pravacana naM. 223 thI 228 (cAlu) * dinAMka 6-11-76 thI 11-11-76] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5555555555555555555 -4Asrava adhikAra 5 Wan 5555555555 atha prvishtyaastrvH| 95 95 95 Wan Wan (vrutavinanvita ) atha mahAmadanirbharamantharaM samararaGgaparAgatamAsravam / ayamudAragabhIramahodayo jayati durjayabodhadhanurdharaH / / 113 / / dravyAstravathI bhinna che, bhAvAstravathI karI nAza; thayA siddha pa2mAtamA, namuM teha, sukha Aza. prathama TIkAkAra kahe che ke ' have Asrava praveza kare che'. jema nRtyanA akhADAmAM nRtya karanAra mANasa svAMga dhAraNa karIne praveza kare che tema ahIM Astravano svAMga che. te svAMgane yathArtha jANanAruM samyajJAna che; tenA mahimArUpa maMgaLa kare cheH zlokArtha:- [atha] have [ samara pAtak] samarAMgaNamAM AvelA, [mAnava- nirmaramanthara] mahA madathI bharelA madamAtA [ Avak] Asravane [sayan Turnayodhadhanurdhara: ] A duya jJAna-bANAvaLI [nayati] jIte che- [3vArazamIramahoya: ] ke je jJAnarUpI bANAvaLIno mahAna udaya udAra che (arthAt Asravane jItavA mATe jeTalo puruSArtha joIe teTalo pUro pADe evo che) ane gaMbhIra che (arthAt jeno pAra chadmastha jIvo pAmI zaktA nathI evo che). bhAvArtha:- ahIM nRtyanA akhADAmAM Asrave praveza karyo che. nRtyamAM aneka rasanuM varNana hoya che tethI ahIM rasavat alaMkAra vaDe zAnta rasamAM vIra rasane pradhAna karI varNana karyuM che ke 'jJAnarUpI bANAvaLI Astravane jIte che'. AkhA jagatane jItIne madonmatta thayelo Astrava saMgAmanI bhUmimAM AvIne khaDo thayo; paraMtu jJAna to tenA karatAM vadhAre baLavAna yoddho che tethI te Astravane jItI le che arthAt aMtarmuhUrtamAM karmono nAza karI kevaLajJAna upajAve che. evuM jJAnanuM sAmarthya che. 113. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 164-165 tatrAsravasvarUpamabhidadhAti micchattaM aviramaNaM kasAyajogA ya saNNasaNNA du| bahavihabheyA jIve tasseva annnnnnprinnaamaa|| 164 / / NANAvaraNAdIyassa te du kammassa kAraNaM hoti| tesi pi hodi jIvo ya raagdosaadibhaavkro|| 165 / / mithyAtvamaviramaNaM kaSAyayogau ca sNjnyaasNjnyaastu| bahuvidhabhedA jIve tsyaivaannyprinnaamaaH|| 164 / / jJAnAvaraNAdyasya te tu karmaNaH kAraNaM bhvnti| teSAmapi bhavati jIvazca rAgadveSAdibhAvakaraH / / 165 / / have AmravanuM svarUpa kahe che: mithyAtva ne avirata, kaSAyo, yoga saMjJa asaMza che, 'e vividha bhede jIvamAM, jIvanA ananya pariNAma che; 164. vaLI teha jJAnAvaraNaAdika karmanAM kAraNa bane, ne temanuM paNa jIva bane je rAgadveSAdika kare. 165. gAthArtha- [ mithyAtvam] mithyAtva, [viramai ] aviramaNa, [ vaSAyayonI ] kaSAya ane yoga e Asravo [ saMjJAsaMjJA: 1] saMza (arthAt cetananA vikAra) paNa che ane asaMg (arthAt pudgalanA vikAra) paNa che. [vavidhamA:] vividha bheTavALA saMza Agnavo[ nIve] ke jeo jIvamAM utpanna thAya che teo- [taca parva ] jIvanA ja [banyapariNAma:] ananya pariNAma che. [te tu] vaLI asaMjJa Asravo [ jJAnAvaraNaIghaca varmA: ] jJAnAvaraNa Adi karmanuM [ PIR[ ] kAraNa (nimitta) [ mavatti] thAya che [] ane [teSAma mau] temane paNa (arthAt asaMjJa Agnavone paNa karmabaMdhanuM nimitta thavAmAM) [rA pheSAvibhAvara: nIva:] rAgadveSAdi bhAva karanAro jIva [ mavati] kAraNa (nimitta) thAya che. TIkAH- A jIvamAM rAga, dveSa ane moha-e Astravo potAnA pariNAmanA nimitte thAya che mATe teo jaDa nahi hovAthI cidAbhAsa che (jemAM caitanyano AbhAsa che evA che, ciddhikAra che). Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 220 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga e pudgalapariNAmo, jJAnAvaraNAdi pudgalakarmanA AsravaNanAM (AvavAnA) nimitta hovAthI, kharekhara Astravo che; ane temane (mithyAtvAdi pudgalapariNAmone ) karma-AsravaNanA nimittapaNAnuM nimitta rAgadveSamoha che-ke jeo ajJAnamaya AtmapariNAmo che. mATe (mithyAtvAdi pudagalapariNAmone) AstravaNanA nimittapaNAnA nimittabhUta hovAthI rAga-dveSa-mohu ja Astravo che. ane te to (-rAgadveSano to) ajJAnIneja hoya che ema arthamAMthI ja nIkaLe che. (gAthAmAM spaSTa zabdomAM kahyuM nathI topaNa gAthAnA ja arthamAMthI e Azaya nIkaLe che.) bhAvArtha:- jJAnAvaraNAdi karmo nA AstravaNanuM (-AgamananuM) kAraNa to mithyAtvAdikarmanA udayarUpa pudgalanA pariNAma che, mATe te kharekhara Astravo che. vaLI temane karmaAstravaNanA nimittabhUta thavAnuM nimitta jIvanA rAgadveSamoharUpa (ajJAnamaya) pariNAma che mATe rAgadveSamohu ja Astravo che. te rAgadveSamohane ciddhikAra paNa kahevAmAM Ave che. te rAgadveSamoha jIvane ajJAna-avasthAmAM ja hoya che. mithyAtva sahita jJAna ja ajJAna kahevAya che. mATe mithyASTine arthAt ajJAnIne ja rAgadveSamoharUpI Atmavo hoya che. Asava adhikAra zubha ane azubhabhAva banne Asrava che. tenA svarUpane jANIne AtmA tene jIte che teno A adhikAra che. "dravyAsaivathI bhinna che, bhAvAsrava karI nAza; thayA siddha paramAtamA, namuM teha, sukha Aza.'' AtmA dravya eTale jaDa AsravathI trikALa judo che. paramANu-rajakaNo to ajIva acetana che ane enAthI caitanya mahAprabhu AtmA jAdo ja che. tathA bhAvAgnava je puNya-pApanA vikArI bhAvo-temano svabhAvanA Azraye jemaNe nAza karyo ane parama vItarAga bhAvane prApta thaI jeo paramAtmapada-dhUNamo siddhANaM' padane pAmyA arthAt mokSa padhAryA temane huM atIndriya AnaMdanI-sukhanI abhilASAthI namana karuM chuM ema kahe che. juo, namana karuM chuM ema je vikalpa che e to zubharAga che, paNa abhilASA to aMdara nirAkaLa AnaMdanI prAptinI che. namana karavAthI-vikalpathI thAya ema nahi, paNa kathanamAM bIjI zailI zuM Ave? (thaze to svAzraye ja) puNya thaze ane tethI svargAdi maLaze ane A dhULanA (-lakSmInA) Dhaga maLaze evI puNyanA sukhanI abhilASAthI namuM chuM ema lIdhuM nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-164-165 ] [ 221 vaLI paramAtmapadane pAmyA te AsravathI pAmyA ema nathI. zuM vyavahAra mokSamArganuM (zubhAnsavanuM) phaLa nizcaya mokSamArga haze? (nA). ema je mAne che e to ajJAnI mithyASTi che. "bhAvAsrava karI nAza" ema kahyuM eTale puNya-pAparUpa samasta Agruvano nAza karI paramAtmapadane pAmyA che. paNa zuM thAya? mANasane puNyanI mIThAza ane pakaDa thaI gaI che. puNyanA phaLamAM bahAra paisA, AbarU, bAga, baMgalA, bAyaDI-chokarAM, makhamalanAM kapaDAM, ityAdi camaka-damaka dekhAya che tethI te bharamAI gayo che. paNa bhAI ! e badhuM zuM che? e to dhuLa che. pugala che. pelo bALakano dAkhalo nathI? ke jeTha mahinAnI garamI hoya, eka doDha varSanuM bALaka hoya ane bhUkha karatAM vadhAre dUdha pIvAI gayuM hoya to pachI te bALakane seraNuM-pAtaLA dasta thaI jAya. bALakane kAMI khabara nahi eTale emAM hAtha nAkhe ane ThaMDu ThaMDu lAge eTale te ene cATe. basa, AvuM ja ajJAnIne puNyanA phaLanA bhoganuM cATavuM che. have AvuM AkaruM lAge paNa zuM thAya? IdoramAM kAcanA maMdiramAM lakhyuM che ne ke cakravartIkI saMpadA, indra sarikhA bhoga; kAga-viTa sama ginata hai, samyagdaSTi loga.'' samyagdaSTi loko eTale ke jJAnIo, puNyanA phaLa evAM cakravartIpada ke jemAM hajAro rANIo tathA indrapada ke jemAM karoDo devAMganAono samAgama hoya-tene kAgaDAnI viSTA samAna tuccha mAne che. ema ke mANasanI viSTAmAMthI to khAtareya thAya ane ene bhuMDa paNa khAya paNa kAgaDAnI viTTAmAMthI to khAtareya na thAya ane ene bhuMDa paNa na khAya. ahA ! AtmA ekalI pavitratAno piMDaprabhu trikALa saccidAnaMdasvarUpa -sat nAma zAzvata jJAna ane AnaMdanuM ghara che. e nija gharamAM Avato nathI ane vyabhicArI thaIne paragharamAM sukha mAnI rajhaLe che ! puNyane viSTA kahI tyAM to rADa pADI uThe che. paNa bhAI ! puNyanA phaLanA bhAgamAM beThelo kharekhara viSTAnA DhagalA para beThelo che. samayasAra, mokSa adhikAramAM zubhabhAvane jherano ghaDo kahyo che. pApanA pariNAma to jherano ghaDo che ja, paNa zubhabhAva paNa jherano ghaDo-viSakuMbha che. eka bhagavAna AtmA amRtano sAgara che; kemake puNya-pApathI e rahita che ne ? AvA puNya-pApathI rahita nija AtmAne je joyo che te puNyanI AzA karatA nathI. te to mAtra siddha bhagavAnanA jevA atIndriya AnaMdane ja icche che. samajANuM kAMI...? bApu! aMdara AnaMdano nAtha sadAya virAjI rahyo che paNa enI tane khabara nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 222 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ahIM prathama TIkAkAra kahe che ke-"have Asrava praveza kare che.'' jema nRtyanA akhADAmAM-nATakazALAmAM nRtya karanAra puruSa svAMga dhAraNa karIne praveza kare che tema ahIM Asravano svAMga che." puNya ane pApa beu Asrava che, navAM AvaraNa AvavAnuM kAraNa che. jema vahANamAM chidra hoya to aMdara pANI Ave che tema bhagavAna AtmAmAM puNya-pAparUpa chidra paDatAM svargAdinuM AvaraNa Ave che. te svAMgane yathArtha jANanAruM samyajJAna che.' nATakamAM jema prathama nArada svAMga laIne Ave che ane bole chebrahmAsuta huM nArada kahAvuM, jyAM hoya saMpa tyAM kusaMpa karAvuM' ema ahIM nATakamAM ema Ave che kebrahmAsuta huM jJAna kahAvuM, jyAM tIrthakara tyAM saMga karAvuM.' ema ke puNya-pApano prema toDavIne huM bhagavAna sAthe prIti karAvuM. bhagavAna AtmAnI ruci karAyuM. aho ! vItarAgatAnA nATakanI zarUAta A rIte thAya che. evA samyajJAnanA mahimArUpa maMgaLa kare che: * kaLaza 113: zlokArtha uparanuM pravacana * "atha' have "sama22452tama' samarAMgaNamAM AvelA, "mahAmanirbhamantha' mahAmadathI bharelA madamAtA "zAzvavana' Asravane "layana Turnavoghadhanurdhara:' A durjaya jJAnabANAvaLI 'nayati' jIte che. zuM kahyuM A? A samayasAra nATaka che ne? emAM AgnavarUpI mahAmadathI bharelo yoddho che tene bhAre abhimAna caDhI gayuM che. ema ke meM moTA moTA mahAvratanA dharanArA ane 28 malagaNanA pALanArA evA digaMbara sAdhaone (dravyaliMgIone) paNa pachADayA che. paMcamahAvratanA zubha pariNAmathI lAbha thAya evI mAnyatA karAvIne meM mahaMtone paNa mithyAtvanA kUvAmAM utArI dIdhA che. to tArI to zuM visAta? AkhA jagata para jenI ANa varte che evo huM samarAMgaNano mahAna yoddho chuM. ema Asravane khUba mada caDhI gayo che. ahIM kahe che-AvA e Asravane, durjaya eTale jene jItavo kaThaNa che evo A jJAna-bANAvaLI jIte che. bhagavAna AtmA cidAnaMdamaya zuddha caitanyamUrti prabhu che. emAM ekAgra thaI jeNe aMtaramAM jJAna pragaTa karyuM te jJAnarUpI durjaya bANAvaLI che. puNya-pAparahita bhagavAna AtmAnuM jJAna karyuM e mahAna bANAvaLI che. krame krame te Asravane pachADe che, jIte che, ane saMvarane pragaTa kare che. ahAhA..! zuddha jJAnAnaMdasvarUpanI daSTinA prahAra vaDe ekAgratAnuM vedhaka bANa choDI te Asravane jItI le che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-164-165 ] [ rara3 juo, Asravane abhimAnI yoddho kahyo, ane bodhane (samyajJAnane) durjaya dhanurdharabANAvaLI kahyo. puNya-pApamAM ekAgra thatAM pragaTa thayelo e Asrava vikAra, vibhAva, duHkha ane saMsAranuM kAraNa hato. tene avagaNatAM ane AnaMdanA nAtha trikALI saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAmAM ekAgra thatAM pragaTa thayeluM je jJAna-te durjaya bANAvaLI Amravane jItI le che ane eka pachI eka ema kramazaH saMvara ane nirjarA pragaTa kare che, zuddhinI vRddhi pragaTa kare che. ahAhA..! vastasvabhAva je puraNa caitanyakaMda prabhu che temAM daSTi ane ekAgratA thatAM je jJAnadhArA ane AnaMdadhArA pragaTa thaI te durjaya bodha-bANAvaLI che. agAu je pariNAmamAM puNya-pApa thatA te pariNAme saMvarane jItI lIdho hato. have te pariNAmane (Amravane) avagaNIne je pariNAma zuddha citUpamAM magna thayA te jJAnanA pariNAma azuddhatAne-Asravane jItI le che. gajaba vAta che, bhAI ! jema arjuna ane rAmanAM bANa pAchAM na phare, duzmanane jItIne ja rahe; tema puNya-pApanA vikalpathI bhinna aMdara Akho cidAnaMda bhagavAna trikALI paDayo che eno svIkAra thatAM je zraddhAna-jJAna ane AnaMdanI dhArA pragaTa thaI teNe Asravane jItI lIdho che, khatama karyo che. padravyanA avalaMbanathI thatI dazA te Asrava che. tene svadravyanA avalaMbane pragaTa thayelo jJAna-bANAvaLI jItI ja le che. paranA avalaMbane thatA pariNAmane svanA avalaMbane thatuM pariNAma (-jJAna) jItI le che. A eka ja Asravane jItavAno-huThAvavAno prakAra che. ahAhA...! sva eTale AtmA pUrNAnaMdano nAtha caitanyamahAprabhu che. enA atIndriya AnaMdarasanA svAda AgaLa indranAM indrAsano paNa saDelAM mIMdaDAM jevAM tuccha bhAse che. ahA ! jemAM duniyA-mUDha jIvo majhA mAne che te viSayo jJAnIne phIkA-virasa ane jhera jevA lAge che. AvAM jJAna-AnaMda jene pragaTa thayAM che te jJAna-bANAvaLI che ane te Asravane jItI le che. ahIM jJAna eTale zAstra-jJAna ke bIjA jANapaNAnI vAta nathI. A to nirvikAra svasaMvedanapUrvaka pragaTa thayelA samyajJAnanI vAta che. puSya-pApanA bhAvathI rahita eka jJAyakabhAvano Azraya laIne je jJAnadhArA, samakitadhArA, AnaMdadhArA, svasaMvedanadhArA pragaTa thaI te jJAnarUpI bANAvaLI Amravane jItI le che; ane A dharma che. have A jJAna-bANAvaLI kevo che? to kahe che-"vArasAmIramahoya:' e jJAnarUpI bANAvaLIno mahAna udaya udAra che. ahA ! Amravane jItavA mATe jeTalo puruSArtha joIe teTalo kADhIne Ape evo che. ahAhA..! bhagavAna AtmA aMdara ekalo AnaMda ane puruSArthano dariyo che, svabhAvano anaMto sAgara che. guNonuM godAma che. emAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 224 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 anaMta-anaMta jJAna ane AnaMdanI lakSmI paDI che. AvA caitanyaratnAkaramAM nimagna thaIne jJAnarUpI bANAvaLI Amravane jItavA jeTalo joIe eTalo puruSArtha pUro pADe evo che. vaLI te gaMbhIra che. bhagavAna AtmA anaMta anaMta zaktiono piMDa che. tenA anubhavathI pragaTa thayeluM jJAna anaMta zaktio sahita uchaLe che tevuM gaMbhIra che. tenA AnaMda Adi svabhAvo sAthe ja uchaLe che. ahAhA...! te apAra-apAra-apAra che. chadmastha-AvaraNamAM rahelA alpajJa jIvo teno pAra pAmI zakatA nathI tevo te che. juo, Asrava adhikAra zarU karatAM Asravane jItanAra samyajJAnanuM A mAMgalika karyuM. loko bahAra raLavA jAya ke paraNavA jAya tyAre mAMgalika saMbhaLAvo-ema kahe che ne? have e to badhA ekalA pApanA bhAvo che. emAM zuM mAMgalika karavuM? amaMgaLanuM vaLI mAMgalika zuM? ahIM to enuM mAMgalika karyuM jeNe puNya-pApa rahita thaIne zuddha caitanyamaya potAnA AtmAno anubhava pragaTa karyo ane Asravane jItI lIdho. ahAhA...! je jJAna AtmAno anubhava kare ane tenI (AtmAnI) yAdadAsta dhAraNAmAM rahI gaI che te Asravane jIte che ane te maMgaLa che. ahA ! sAMbhaLIne ke vAMcIne nahi paraMtu anubhava karIne yAdagIrI prApta karI che te Asravane jIte che. bIje ThekANe Ave che ne ke zrutajJAnanI dhArA kevaLajJAnane bolAve che. ema ke-pUrNajJAna je mAro svabhAva che te paryAyamAM Avo. Ave. Avo. Avo gaMbhIra AtmAno svabhAva che ane AvuM gaMbhIra AtmAnuM samyajJAna che. chadmastha alpajJa jIvo upalaka daSTi vaDe teno pAra pAmI zakatA nathI evuM e apAra gaMbhIra che. aho ! saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmA! enI je jAgRta dazA thaI tenI mahAna udAratA ane apAra gaMbhIratAnI zI vAta! * kaLaza 113: bhAvArtha uparanuM pravacana * ahIM nRtyanA akhADAmAM sUve praveza karyo che. nRtyamAM aneka rasanuM varNana hoya che tethI ahIM rasavat alaMkAra vaDe zAnta rasamAM vIra rasane pradhAna karI varNana karyuM che ke" "jJAnarUpI bANAvaLI Amravane jIte che.'' juo, zubhAzubha bhAva che te azAMta rasa che. Asrava che te azAMta rasa che. ane bhagavAna AtmAnA jJAna ane dhyAna e zAMta rasa che. ahIM che to zAMta rasanuM, akaSAya rasanuM, upazama rasanuM, vItarAga rasanuM varNana; paNa alaMkAra vaDe vIra rasane pradhAna karIne varNana karyuM che ke "jJAnarUpI bANAvaLI Amravane jIte che." mULa to zuddha caitanyasvarUpamAM nimagna thatAM Asrava maTe che ane jJAna ane zAMti pragaTa thAya che. ahIM A vAtane alaMkAra vaDe vIra rasane pradhAna karIne kahyuM ke jJAna Amravane jIte che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-164-165 ] [ 225 have AmAM koIne ema thAya ke A te vaLI kevo dharma? daridrIne dAna devuM, bhUkhyAne anAja devuM, tarasyAne pANI pAvuM, rogIne auSadha devuM ane cikitsAlayo banAvavA ityAdi to AmAM AvatuM nathI. are bhAI ! tuM dAna Adi devAnI vAta kare che paNa zuM AtmA e badhuM (-paradravya ) daI zake che? (nA). zuM AtmA cikitsAlayo banAvI zake che? (nA). e badhI para dravyanIpudgalanI avasthAo to potapotAnA kAraNe potapotAnA samaye thayA kare che, teno kartA AtmA kadIya che nahi. ahIM to janma-maraNanA rogane maTADavAnA cikitsAlayanI vAta che. paisA kamAvA ane paisA devA ityAdi AtmAnA puSArthanuM kArya nathI. e to pUrvanAM puNya hoya to maLe che. paisA koI puruSArthathI kamAya che ema che nahi. ekamAtra zAMtarasaupazamarasa jIva potAnA puruSArtha vaDe pragaTa karI zake che ane te dharma che, te janma-maraNa maTADanAruM auSadha che. ahIM kahe che-"AkhA jagatane jItIne madonmatta thayelo Asrava saMgrAmanI bhUmimAM AvIne khaDo thayo; paraMtu jJAna to tenA karatAM vadhAre baLavAna yoddho che tethI te Amravane jItI le che arthAt aMtarmuhUrtamAM karmono nAza karI kevaLajJAna upajAve che. evuM jJAnanuM sAmarthya bhalabhalA agiyAra aMganA pAThIone paNa meM pachADyA che ema garvathI unmatta thayelo Asrava samarAMgaNamAM AvI Ubho che. paraMtu potAnA svarUpanuM jene saMcetana che evo jJAnayoddho enAthI mahA baLavAna che. te svarUpano Azraya karIne Asravane jItI le che, Amravane miTAvI de che. ahAhA...! potAnA anaMtabaLasvarUpa bhagavAnane jeNe jANyo te jJAna, paryAyamAM mahA baLavAna yoddho thayo. vastu to vastu sadA anaMtavIryasaMpanna che ja, A to enA Azraye paryAyamAM mahA baLavAna yoddho thayo enI vAta che. svarUpanA Azraye jJAna evo baLavAna yoddhA thayo ke te Asravane jItI le che ane aMtarmuhUrtamAM samasta karmono nAza karI kevaLajJAna upajAve che, sarvotkRSTa padane upajAve che. je paryAya rAgamAM DhaLatI hatI tene aMtaramAM vALI jJAnasvarUpamAM magna karatAM aMtarmuhUrtamAM sarva karmono nAza karIne te kevaLajJAna upajAve che evuM jJAnanuM sAmarthya che. AtmAno svabhAva kaho, zakti kaho ke sAmarthya kaho; e to siddha paramezvaranA samAna ja che. tene paryAyamAM pragaTa karI samasta Agruvano nAza karI paramAtmapada-siddhapadane prApta karavAnI A vAta che. huM to jJAtA-daSTA jJAnAnaMdasvabhAvI eka citmAtra bhagavAna AtmA chuM, puNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 226 ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-6 pApa e mAruM svarUpa nahi, mAruM kartavya paNa nahi. Ama jANIne je svarUpanA aMtaramAM nimagna thAya che, ekAgra thAya che te Asravane jIte che ane e ja dharma che. AvI vAta che. * samayasAra gAthA 164-165 : mathALu * have AsravanuM svarUpa kahe che: * gAthA 164-165 : TIkA uparanuM pravacana * "A jIvamAM rAga, dveSa ane moha-e Agnavo potAnA pariNAmanA nimitte thAya che mATe teo jaDa nahi hovAthI cidAbhAsa che.' rAga, dveSa ane moha-e Agnavo potAnA pariNAmanA nimitte thAya che eTale potAnA pariNAmanA Azraye thAya che, ane tethI teo jaDa nathI. ahIM prathama Agnavo jIvanI paryAyamAM thAya che ema siddha karavuM che. Agnavo vAstavika caitanyanuM svarUpa to nathI, paNa teo jIvanI paryAyamAM ciddhikArapaNe thAya che mATe teo cidAbhAsa che. juo, samayasAra, gAthA 7ra mAM ema kahyuM ke-puNya-pAparUpI Agnavo jaDa che, te jIvano caitanyasvabhAva nathI. tyAM zuddha caitanyasvabhAvanI daSTi karAvavAnuM prayojana che ane Agnavo pote potAne jANatA nathI, parane jANatA nathI paNa teo para vaDa (jIva vaDe) jaNAya che mATe teo jaDa che ema tyAM kahyuM che. ahIM kahe che ke-Asravo jaDa nathI. "manahatve sati' ema TIkAmAM pATha che ne! mATe te caitanyanA pariNAma che ane caitanyanA (paryAyanA) astitvamAM potAthI thAya che. gaMbhIra vAta. rAga, dveSa ane moha-e Agnavo potAnA pariNAmanA kAraNe Azraye thAya che, eTale teo karmanA udayanA kAraNe thAya che ema nathI ema ahIM sAthe sAthe siddha kare che. ahA ! rAga te caitanyanI pariNati che mATe cidAbhAsa eTale caitanyano abhAsa evo ciddhikAra che. have ekakora ema kahe ke-Asravo jaDa, azuci ane du:khanuM kAraNa che ane ahIM kahe ke teo jIvanA pariNAma che-A te kevI vAta! bhAI ! jyAM Asravo jaDa, azuci ane duHkhanuM kAraNa kahyA tyAM AnsavonuM kartApaNuM choDAvI zuddha caitanyanI dRSTi karAvavI che. tyAre ahIM teo potAnI-jIvanI paryAyamAM thAya che ema siddha karIne karmanA udayane laIne teo thAya che ema nathI ema siddha karavuM che. loko rADa pADe che ne ke vikAra karmane laIne thAya che; siddhamAM karma nathI to vikAra nathI, mATe karma na hoya to vikAra na thAya arthAt vikAra karmane laIne thAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-164-165 ] [ 227 che. tene kahe che ke vikAra potAnA kAraNe thAya che, karmane kAraNe nahi. ghaNe ThekANe-pravacanasAramAM, samayasAramAM Ave che ke-karmanA udayamAtrathI jo AtmAne rAga-dveSAdi thAya to sadAya saMsAra ja rahyA kare, kemake saMsArIone karmano udaya to sadAya hoya che ja. pravacanasAra, gAthA 45 nI jayasenAcAryanI TIkAmAM A vAta lIdhI che. kharekhara to jIva vikAranA pariNAma kare to karmane nimitta kahevAmAM Ave che. vastusvarUpa AvuM che. paMcAstikAya gAthA 62 mAM jyAM pAMca astikAya siddha karavA che tyAM vikAra potAnA astitvamAM potAnI paryAyamAM potAnA SaTkArakanA pariNamanathI thAya che, ene 52 kAkonI apekSA nathI ema kahyuM che. vikArano kartA pote vikAra, vikAra karma vikAranuM potAnuM, vikAranuM sAdhana vikAra pote, vikAranuM saMpradAna pote vikAra, vikAranuM apAdAna vikAra pote ane vikAranuM adhikaraNa paNa vikAra pote. tyAre koI kahe ke A to abhinna kAraNanI vAta thaI ? hA; paNa abhinna kAraNano artha zuM? ke bIjuM kAraNa nathI. (pote ja kAraNa che). bhASAthI to samajAvavAmAM Ave che, paraMtu jene A aMtaramAM besI jAya enI balihArI che. samajANuM kAMI...? moTI takarAra che ne? ema ke vikAra karmane laIne na thAya to vikAra svabhAva thaI jaze; Avo emano tarka che. paraMtu bhAI ! samayasAra, gAthA 372 mAM rAgane jIvano svabhAva (paryAyabhAva) kahyo che. ' svamAvenaivotpAvAt' ema tyAM TIkAmAM pATha che. mithyAtva tathA puNya-pApa Adi paryAyano svabhAva che. tyAM kahyuM che ke-' jIvane paradravya rAgAdi upajAve che evI zaMkA na karavI; kAraNa ke anya dravya vaDe anya dravyanA guNano utpAda karAvAnI ayogyatA che.' ahA ! zuM thAya? A to jene AtmAnI satyatA zodhavI hoya enA mATe che. bAkI A kAMI vAdavivAde pAra paDe evuM , nathI. bIjI vAta-'mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga-e puddagalapariNAmo, jJAnAvaraNAdi puddagalakarmanA AsravaNanAM (-AvavAnAM ) nimitta hovAthI, kharekhara Asravo che;...' zuM kIdhuM e ? jUnAM karmano je udaya che e navAM karmane AvavAnuM nimitta che mATe tene Asrava kahe che. asaMjJa Asravo te jaDanA pariNAma-jaDanA bhAva che. te ajIva puddagala che. darzanamoha karma, cAritramoha karma, kaSAya tathA yogano je udaya Ave che te jaDanA pariNAma che. bhAI! jyAM je apekSA hoya te jANavI joIe, nahitara ekAMtanI pakaDa thaI jAya. eka bAju samayasAra gAthA 75-76 mAM ema kahe ke-jJAnIno AtmA jJAnasvabhAve Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 228 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 pariName che mATe jJAnIne AtmA vyApaka ane nirmaLa pariNAma enuM vyApya karma che. tathA je kAMI vikAra bAkI rahyo che temAM karma vyApaka thaIne vikAra kare che arthAt te vikAra karmanuM vyApya kArya che. tyAM to jJAna ane rAgane judA pADavAnI vAta che. dravyasvabhAvamAM ke tenA anaMta guNomAM kayAM vikAra che ke vikAra tenuM vyApya thAya? tethI jJAnabhAve pariNamanAra jJAnIne vikAra karmanuM vyApya kahyuM. ahIM to vikAra prathama caitanyanI paryAyanA astitvamAM thAya che ema siddha karI pachI kADhI nAkhe che. rAga, dveSa ane moha e AtmadravyanI paryAyanA astitvamAM ja che ane te potAthI ja che, parane-karmane laIne nahi ema siddha karIne pachI kADhI nAkhaze. jhINI vAta che, bhAI ! ahA ! eka bAju rAga-dveSa-moha-e Agnavone caitanyanA pariNAma siddha karIne cidAbhAsa kahyA. bIjI bAju darzanamoha-mithyAtva, cAritramoha-avirati, kaSAya ane yoga evA jaDanA pariNAmane kharekhara AjhUvo kahyA; kemake jUnAM (pUrvanA) jaDa karmano udaya navAM karma je baMdhAya tenuM nimitta che. paNa e jUnAM karma navA karmanA AsravaNanuM nimitta thAya kayAre? to kahe che ke-jIva rAga-dveSa-mohanA pariNAma kare tyAre. jUnA jaDa karmanA udayane kharekhara Asava kema kahyo? (kAraNa ke navA pudgala karmanA baMdhanamAM pudagala nimitta hoya, jIvasvabhAva nahi ema adhyAtmanI apekSAe vAta che) ke jUnAM karma, navAM karmanA baMdhanamAM nimitta hovAthI teone kharekhara AjhUvo kahyA. have kahe che ane temane (mithyAtvAdi pudgala pariNAmone) karma-AsravaNanA nimittapaNAnuM nimitte rAgadveSamoha che-ke jeo ajJAnamaya AtmapariNAmo che.' vrata, bhakti Adi rAga ane krodha, mAna Adi draSanA bhAva-je Asravo che te jIvanA pariNAmo che ane te jIvane kAraNe jIvamAM thAya che, karmane laIne nahi. have A saMjJa Asravo svayaM pragaTa thatAM, te kALe je jUnAM karmano udaya che te navA karmanA AsravaNanuM nimitta thAya che. tethI te jUnAM mithyAtvAdi pudgalapariNAmone AjhUvo kahevAmAM AvyA che. AvI vAta have sAdhAraNa mANasane kAMI vicAra, manana hoya nahi eTale zuM nakkI kare? mAthethI je kahe te "jaya nArAyaNa" ema svIkArI le. are! paMDita paNa kone kahevA? sano nAza kare te zuM paMDita kahevAya? tene to mokSamArga prakAzakamAM-huM pADe!-he pAMDe! he pAMDe! tuM photarAM ja khAMDe che mATe mUrkha ja che ema kahyuM che. ahIM Asravo saMjJa, asaMza ema be lIdhA ne! saMjJa eTale je cetanAbhAsa che te jIvanA pariNAma che ane asaMjJa che te jaDa pudgalanA pariNAma che. rAga-dveSa-moha che te sparza, rasa, gaMdha, varNa vinAnA cetananA AbhAsarUpa pariNAma che ane darzanamoha, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-164-165 ] [ 229 cAritramoha, yoga ane kaSAyano je udaya che te sparzadihita ajIva pudgalanA pariNAma che. te mithyAtvAdi puddagalanA pariNAmo jIvane rAga-dveSAdi hotAM navAM AvaraNanuM nimitta thAya che. atyAre to aneka vAMdhA uThayA che ne! ema ke-karmathI vikAra thAya, zubharAgavyavahArathI nizcaya thAya; kramabaddha (pariNamana, paryAya ) che nahi, ityAdi. lokone lAge che ke A navI vAta che. paNa navI kayAM che? anaMta tIrthaMkaroe kahelI anAdinI to che. pravacanasAra, gAthA 99 mAM dareka pariNAma tenA svakALe potAnA avasare pragaTa thAya che evo cokakho pATha to che. bhAI! nizcayathI vikArano kartA jIva che, temAM paranA kArakanI apekSA che nahi. A badhAno nirNaya karavA mATe ullAsa joIe. aho ! bhagavAna AtmA amRtano sAgara che. puNya-pApanA bhAva che te enA dravyaguNamAM nathI. dravya eTale zaktivAna akhaMDa vastu ane guNa eTale zakti. ahAhA...! aMdara AtmA sukhanA rasanA svAdathI bharelo anaMta guNono bhaMDA2 evo bhagavAna pote che. Avo amRtano nAtha bhagavAna mRtaka kalevaramAM mUrchAI gayo che. zarIra mAruM che, enI saMbhALa rAkhavI joIe ityAdi bhAva vaDe te mUrchAI gayo che. are bhAI ! jarA sAMbhaLa. A deha to paramANunI cIja che. zuM kahIe nAtha! pahelAM je vIMchInA DaMkhapaNe pariNamelA te paramANu ahIM A zarIrarUpe thaIne AvyA che. vIMchInA DaMkhapaNe hatA tyAre emAM tane ThIka na hotuM lAgatuM ane A zarIrapaNe thayA eTale jANe te mArA che, enAthI ramata karuM, viSaya bhoga lauM-ema ceSTA kare che! khAvAnI kriyA, pIvAnI kriyA, bhoganI kriyA ityAdi mArI ane emAM mane majhA che ema mUrchAI gayo che! are! zuM thayuM che prabhu! tane ? A (mithyAtvano ) roga kayAMthI vaLagyo tane ? ahIM kahe che-e roga teM svayaM utpanna karyo che; e tAro ja aparAdha che, koI karmane laIne thayo che ema nathI. gaMbhIra vAta che, bhAI ! ahIM traNa vAta lIdhI che 1. jIvanA rAga-dveSa-mohanA pariNAma pote potAnA kAraNe utpanna kare che; koI karmanA kAraNe thAya che ema nahi. 2. te kALe mithyAtvAdi jaDa puddagalanA pariNAma je udayarUpe thAya che te karmanA potAnA kAraNe thAya che. 3. te mithyAtvAdi ajIva puddagalakarmanA pariNAmane Asrava kema kahIe? to kahe che ke navAM karmanA AsravaNamAM nimitta che mATe. have te navAM karmanA AsravaNamAM nimitta kayAre thAya ke jUnAM karmanA udayakALe jIva rAga-dveSa-mohane utpanna kare to jUnAM karma navAM karmanA AvaraNamAM nimitta thAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 23) ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 bahu jhINI vAta. A vANiyAne AvuM vicAravAno vakhata kyAMthI maLe? Akho divasa vepAra-dhaMdhAmAM paisA kamAvAnI majurImAM paDyA rahe temane kyAMthI navarAza maLe? paNa are! e zuM che bApu? A paisAnA DhagalA to paisAmAM che; e kayAM tArAmAM garI gayA che? ene dekhIne A mArA che evI mamatA tArAmAM to che. e mamatA che te ekaluM duHkha che, ane enuM phaLa paNa bahu AkaruM che. ahIM kahe che-e duHkha pote utpanna karyuM che, paisAne laIne ke karmane laIne thayuM che ema nathI. karma-AsravaNanA nimittapaNAnuM nimitta rAga-dveSa-moha che ke jeo ajJAnamaya AtmapariNAmo che. jIvane je rAga-dveSa-mohanA pariNAma thayA te parane kAraNe thayA che ema nahi paNa te potAne kAraNe karelA ajJAnamaya AtmapariNAma che. ahA! mithyAtva ane zubhAzubhabhAva, puNya-pApanA bhAva-e badhA ajJAnamaya AtmapariNAma che. paradravyane emAM zuM saMbaMdha che? paradravya paradravyamAM che; ane AtmA pote potAnA vikAra ke avikAramAM rame temAM paranI sAthe kAMI saMbaMdha nathI. pravacanasAra (gAthA 67) mAM to ema kahyuM che ke-pAMca indriyanA viSayo AtmAne rAga-dveSa karAvavAne asamartha-akiMcitkara che. jema karma rAga-dveSa karAvavAne asamartha che tema nokarma paNa rAga-dveSa karAvavA akiMcitkara che. karmano udaya je pramANe Ave te pramANe rAgAdi pariNAma karavA ja paDe, karma nimitta thaIne Ave eTale jIve vikAra karavo ja paDe e vAta yathArtha nathI. gommasAra Adi zAstramAM je aneka vyavahArathI karelAM kathano Ave-jemake karmanuM jora che mATe nigodanA jIvo nigoda choDatA nathI ityAdi-e badhAM nimittanuM jJAna karAvanArAM nimittanI mukhyatA karIne karavAmAM AvelAM kathano che. nimitta zuM hoya che evuM tyAM jJAna karAvyuM che ema samajavuM. bhAI ! vItarAga mArgamAM pUrvApara virodhavALI vAta hoya nahIM. A to vItarAga sarvajJa paramezvaranI vANI che. temAM je apekSAthI kathana hoya tene yathArtha samajavuM joIe. pahelAM eTaluM kahyuM hatuM ke-Agnavo potAnA pariNAmanA nimitte eTale ke Azraye thatA hovAthI teo jaDa nahi paNa cidAbhAsa che. vaLI tene ja pachI ajJAnamaya AtmapariNAma kahyA. rAga, dveSa ane mohanA pariNAma ajJAnamaya AtmapariNAma che ema kahyuM. have kahe che-teo 'mithyAtvAdi pudgala pariNAmone AsravaNanA nimittapaNAnA nimittabhUta hovAthI rAga-dveSamoha ja Asravo che." joyuM? pahelAM jUnAM karmane kharekhara Asrava kahyA hatA ane have ahIM cetananA rAga-dveSa-mo-te "ja" kharekhara Asrava che ema lIdhuM "ja" nAkhyo. che, pAThamAM (TakAmAM) "iva' zabda paDyo che. bhAI ! potAno abhiprAya choDIne AcArya bhagavAnano abhiprAya zuM che, teo zuM kahevA mAge che te samajavAno prayatna karavo joIe. zAMtithI, dhIrajathI, jijJAsu thaIne svAdhyAya kare nahi to vAta yathArtha kema samajamAM Ave? (na Ave ). Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-164-165 ] [ 231 ahA! bhagavAna! tuM atIndriya AnaMdano dariyo cho. prabhu! tane enI khabara nathI, tane eno vizvAsa Avato nathI. are! potAne potAno bharoso nahi ane 52nA bharose (AMdhaLe-bahero ) cAlyo jAya che! prazna:- AtmA Avo hoI zake-eTalo badho vizvAsa kema Ave ? utta2:- are bhAI! teM jenI sAthe lagna karyAM che te kanyAne pahelAM oLakhato hato ? (nA ). bIlakula ajANI hovA chatAM tane kadI zaMkA paDI ke A mAruM ahita karaze to? mane mArI nAkhaze to ? bhagavAna! tane viSayamAM rasa-ruci che tethI tyAM zaMkA paDatI nathI ane vizvAsa pAko thaI gayo che. tenA saMge rahe che ane tenA saMge rame che. bIjA koI bIjI vAta kare topaNa zaMkA ja paDatI nathI. viSayamAM rasa-ruci che ne? tema jene aMtaramAM rasa-ruci thaI tene bhagavAna AtmAno evo vizvAsa Ave che ke traNakALamAM phare nahi. ajANI kanyAne joIne jema pahelI ghaDIe vizvAsa AvI gayo, zaMkA paDI nahi tema pahelI ghaDIe ja jyAM cijJAnane cidAnaMda bhagavAnano bheTo thAya tyAM te ja kSaNe atIndriya AnaMdanI lahara sAthe teno vizvAsa pAko thaI jAya che, zaMkA rahetI nathI. pUrNAnaMdanA nAthane jyAM aMdara jaI joyo ane eno bheTo karyo tyAM te ja kSaNe teno pAko vizvAsa AvI jAya che, ane atIndriya AnaMdano rasAsvAda Ave che. bhAI! Avo atIndriya AnaMda te AnaMda che, bAkI badhI vAto che. Avo AnaMda mAtra jJAnIne ja hoya che. samajANuM kAMI... ? ahIM siddha karavuM che ke-mithyAtva saMbaMdhI rAga-dveSa-moha jJAnIne hotA nathI. mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInA rAga-dveSa-moha to ajJAnIne ja hoya che; mATe ajJAnIne ja Asava che ema kahe che ane te to (rAga dveSa moha to) ajJAnIne ja hoya che ema arthamAMthI ja nIkaLe che,' 'ja' zabda lIdho che. bhagavAna kuMdakuMdanA keDAyata TIkAkAra amRtacaMdrAcArya ema kahe che ke gAthAnA ja arthamAMthI A vAta siddha thAya che. rAga-dveSa-moha je ajJAnamaya AtmapariNAma che te ajJAnIne ja hoya che, jJAnIne nahi. gAthAmAM spaSTa zabdomAM kahyuM nathI chatAM gAthAnA ja arthamAMthI A Azaya siddha thAya che. ajJAnIne ja rAga-dveSa-moha hoya che, kemake mithyAtvabhAva jyAM che tyAM ja rAga-dveSanA pariNAmanI ruci hoya che. teno prema hoya che. jJAnIne kiMcit rAgAdi hovA chatAM ene enI ruci hotI nathI tethI jJAnIne rAga-dveSa nathI ema dRSTi apekSAe kahIe chIe. ahIM to jenI daSTi viparIta che tene ja rAga-dveSa-moha che ema siddha karavuM che. samyagdaSTine hA jeTalo cAritramoha che te ahIM gaNavAmAM Avyo nathI. ahIM daSTinI mukhyatAmAM nA pADe che paNa pachI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 23ra ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 AgaLa (gAthA 171 mAM) leze ke jyAM sudhI yathAkhyAtacAritra nathI tyAM sudhI jJAna, darzana ane cAritranuM pariNamana jaghanya che. tethI tene rAga-dveSa che ane enAthI kiMcit baMdha paNa che. bhAI ! kaI apekSAe kayAM zuM kahyuM che e yathArtha samajavuM paDe. potAno Agrahu na cAle, potAno Agraha choDI devo paDeH ame mAnyuM che ema zAstramAM AvavuM joI: na cAle. zAstrane je kahevuM che te abhiprAya emAMthI kADhavo joIe. (e ja samajaNanI rIta * gAthA 164-165 : bhAvArtha uparanuM pravacana * jJAnAvaraNAdi karmonA AsravaNanuM (-AgamananuM) kAraNa to mithyAtvAdi karmanA udayarUpa pudgalanA pariNAma che, mATe te kharekhara AjhUvo che." navAM jJAnAvaraNAdi karmanA AsravaNanuM nimitta jUnA mithyAtvAdi karmano udaya che; mATe te mithyAtvAdi jUnAM karmo kharekhara Asravo che. vaLI temane karma-AsravaNanA nimittabhUta thavAnuM nimitta jIvanA rAgadveSamoharUpa (ajJAnamaya) pariNAma che, mATe rAgadveSamohu ja Asravo che. te rAga-dveSa-mohane ciddhikAra paNa kahevAmAM Ave che. te rAgadveSamoha jIvane ajJAna-avasthAmAM ja hoya che. mithyAtva sahita jJAna ja ajJAna kahevAya che. mATe mithyASTine arthAt ajJAnIne ja rAgadveSamoharUpI Asravo hoya have AvI vAta kyAM che bhAI ? Avo avasara maLyo, AvuM manuSyapaNuM ane bhagavAna jinadevano saMpradAya (paraMparA) maLyAM; emAM Avo nirNaya nahi kare to kayAre karIza? jhAjhA mANasonI saMkhyA A vAtane mAne che ke nahi e kayAM jovAnuM che? satya che ke nahi eTaluM ja jovAnuM che. satyane mAnanArA bahu thoDA ja hoya. kahyuM che ne ke vIralA dhyAve tattvane, vIralA dhAre koI." ajJAnIne ja rAgadveSamoharUpI Asravo hoya che ema kahIne A gAthAmAM jJAnIne Agnavono abhAva darzAvyo che. jJAnIne rAgathI bhinna zuddha caitanyadravyanuM jJAna-zraddhAna che ne? ahA! dravyane guNa to trikALa zuddha che; ane e zuddhano jene aMtaramAM anubhava thayo te jJAnIne zuddhanuM pariNamana hovAthI bhAva-Asravano abhAva che. mithyAtva saMbaMdhI rAga-dveSa-mohano jJAnIne abhAva che tethI jJAnIne Asava-baMdha che nahi ema ahIM kahyuM che. [ pravacana naM. 228 zeSa, ane 229 * dinAMka 11-11-76 thI 12-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-166 atha jJAninastadabhAvaM darzayati Natthi du AsavabaMdho sammAdiTThissa aasvnniroho| saMte puvvaNibaddhe jANadi so te abNdhNto||166 / / nAsti tvAmravabandhaH smygdRsstteraasrvnirodhH| santi pUrvanibaddhAni jAnAti sa taanybdhnn||166 / / have jJAnIne Astravono (bhAvAstravono) abhAva che ema batAve che: sudaSTine Asravanimitta na baMdha, Amravarodha che; nahi bAMdhato, jANe ja pUrvanibaddha je sattA viSe. 166. gAthArthaH- [sabhyapada tu] samyagdaSTine [ sAmravavanya: ] Asrava jenuM nimitta che evo baMdha [ nAsti] nathI, [mArjavanirodha:] (kAraNa ke) Asravano (bhAvAnsavano) nirodha che; [ tAni] navAM karmone [mana] nahi bAMdhato [sa:] te, [satti] sattAmAM rahelAM [ pUrvanirvadhrAni] pUrve baMdhAyelAM karmone [nAnAti] jANe ja che. TIkAH- kharekhara jJAnIne jJAnamaya bhAvo vaDe ajJAnamaya bhAvo avazyameva nirodhAya che-rokAya che-abhAvarUpa thAya che kAraNa ke paraspara virodhI bhAvo sAthe rahI zake nahi; tethI ajJAnamaya bhAvArUpa rAga-dveSa-moha ke jeo AstravadhUta (AstravasvarUpa) che temano nirodha hovAthI, jJAnIne stravano nirodha hoya ja che. mATe jJAnI, Astravo jemanuM nimitta che evAM ( jJAnAvaraNAdi) pudgalakarmone bAMdhato nathI, -sadAya akartApaNuM hovAthI navA karmo nahi bAMdhato thako sattAmAM rahelAM pUrvabaddha karmone, pote jJAnasvabhAvavALo hoIne, kevaLa jANe ja che. (jJAnIno jJAna ja svabhAva che, kartApaNuM svabhAva nathI; kartApaNuM hoya to karma bAMdhe, jJAtApaNuM hovAthI karma bAMdhato nathI.) bhAvArtha- jJAnIne ajJAnamaya bhAvo hotA nathI, ajJAnamaya bhAvo nahi hovAthI (ajJAnamaya) rAgadveSamoha arthAt Astravo hotA nathI ane Astravo nahi hovAthI navo baMdha thato nathI. A rIte jJAnI sadAya akartA hovAthI navAM karma bAMdhato nathI ane pUrva baMdhAyelAM je karmo sattAmAM rahyAM che temano jJAtA ja rahe che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 234 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 aviratasamyagdaSTine paNa ajJAnamaya rAgadveSamoha hotA nathI. mithyAtva sahita rAgAdika hoya te ja ajJAnanA pakSamAM gaNAya che, samyakatva sahita rAgAdika ajJAnanA pakSamAM nathI. samyagdaSTine niraMtara jJAnamaya pariNamana ja hoya che. tene cAritramohanA udayanI baLajarIthI je rAgAdika thAya che tenuM svAmIpaNuM tene nathI; te rAgAdikane roga samAna jANIne pravarte che ane potAnI zakti anusAra temane kApato jAya che. mATe jJAnIne je rAgAdika hoya che te vidhamAna chatAM avidhamAna jevA che. teo AgAmI sAmAnya saMsArano baMdha karatA nathI, mA sthiti-anubhAgavALo baMdha kare che. AvA alpa baMdhane ahIM gaNavAmAM Avyo nathI. A rIte jJAnIne Asrava nahi hovAthI baMdha thato nathI. samayasAra gAthA 166 : mathALu have jJAnIne Agnavono (bhAvAgnavono) abhAva che ema batAve che: * gAthA 166 : TIkA uparanuM pravacana * kharekhara jJAnIne jJAnamaya bhAvo vaDe ajJAnamaya bhAvo avazyameva nirodhAya cherokAya che-abhAvarUpa thAya che kAraNa ke paraspara virodhI bhAve sAthe rahI zake nahi." jene zuddha caitanyamaya dhruva AnaMdakaMda prabhu AtmAnI dRSTi thaI che, ahAhA...! jene pUrNAnaMdano nAtha prabhu jJAnamAM jaNAyo che, jene paryAyamAM nirvikalpa anubhava thayo che ane atIndriya AnaMdanuM vedana AvyuM che ane dharmI athavA jJAnI kahe che. AvA jJAnIne jJAnamaya eTale Atmamaya-zuddha caitanyamaya pariNAma thAya che. tene jJAnamaya-caitanyamaya bhAvo vaDe ajJAnamaya bhAvo avazyameva rokAya che. mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI rAgadveSanA ajJAnamaya bhAva jJAnamaya bhAva vaDe avazya nirodhAya che. Asravano nirodha te saMvara ema bahArathI saMvara laI koI vratAdi laI besI jAya e vAta A nathI. evuM saMvaranuM svarUpa nathI. prazna- paNa e rIte mahAvaro-prekaTIsa to paDe ne? uttara:- bhAI ! rAganA vikalpathI bhinnanI (zuddha caitanyanI) aMdaramAM prajJA (bhedavijJAna) vaDe prekaTIsa kare te prekaTIsa che. AtmA zuddha caitanyaghana prabhu ekalo pavitratAno piMDa che; te potAnuM sva che. tyAM para taraphanA rAganA valaNathI chUTI e sva taraphanA valaNanI prekaTIsa kare to te jaNAya evo che. vyavahAranA-rAganA sAdhana vaDe bhagavAna AtmA jaNAya evuM enuM svarUpa ja nathI. pravacanasAra, gAthA 17ra mAM aliMgagrahaNanA chaThThA bolamAM che ke "liMga dvArA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-166 ] [ 235 nahi paNa svabhAva vaDe jene grahaNa thAya che te aliMgagrahaNa che; A rIte AtmA pratyakSa jJAtA che evA arthanI prApti thAya che." ahAhA..! AtmA potAnA svabhAvathI jaNAya evo pratyakSa jJAtA che. zuddha caitanyanA prakAzathI-pariNAmathI jaNAya evo bhagavAna AtmA che. dayA, dAna, vrata AdinA vikalpathI AtmA jaNAya evI cIja nathI. mati-zrutajJAnanI nirmaLa paryAyamAM AtmA pratyakSa jaNAya che, tene paranI apekSA nathI. pratyakSa kahyuM eTale pradeza pratyakSa ema vAta nathI, paNa anubhava-pratyakSa-vedana-pratyakSanI vAta che. AtmA rAganuM vedana anAdithI karI rahyo che. ahA ! moTo nagna digaMbara sAdhu thaIne eNe pAMca mahAvrata ane 28 mUlaguNa pALyA ane enA phaLamAM navamI greveyaka gayo; paNa e to badhuM rAganuM vadana hatuM. e rAganA vedanathI haThIne aMdara paripUrNa saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna pote che. eno je anubhava kare ane atIndriya AnaMdanA svAdane vede te jJAnI ane dharmI che. bAhya kriyAkAMDanA pakSavALAone A AkaruM paDe che. paraMtu bhAI ! caraNAnuyogamAM kahelAM bAhya vrata, tapa AdinI kriyArUpa AcaraNa karavAthI sAdhaka thAya che ema nathI. caraNAnuyogamAM to jJAnIne-sAdhakane bhUmikA pramANe bAhya vratAdi kevAM hoya che tenuM jJAna karAvyuM che. jJAnI tene (bAhya vratAdine) Acare, kare-ema vyavahArathI kahevAya che, paNa nizcayathI bAhya AcaraNa te cAritra ja nathI. Avo mArga che, bhAI ! jema khorAka pace nahi tene ajIrNa thAya te mArga yathArtha samaje nahi tene muzkela paDe evuM che. (matalaba ke te mArgane pAmI zakato nathI). prazna- to Apa pAcana thAya tevI goLI Apo to? uttara- dRSTinI paryAya bhagavAna pUrNAnaMdanA nAthane svIkAre te pAcana che. zrI jayasenAcAryanI TIkAmAM Ave che ke-jema agnimAM pAcaka, prakAzaka ane dAhakano -ema traNa guNa che tema AtmAmAM pAcaka, prakAzaka ane dAhakanA traNa guNa che. AtmAmAM samyagdarzananI pAcakazakti che. ahAhA...! AtmAnuM nirmaLa zraddhAna je samyagdarzana temAM bhagavAna pUrNAnaMdanuM pAcana thAya che. bhale vartamAna alpajJa dazA hoya paNa samyagdarzana bhagavAna pUrNAnaMdanA nAthane jevo che tevo paripUrNa pratItimAM laI le che, te AtmAne pUrNapaNe pacAvI de che. ahAhA...! anaMtaguNanA pAsAthI sadAya zobhAyamAna aMdara caitanya hIro prakAzI rahyo che. tene pratisamaya anaMtaguNanI paryAyo pragaTe che. temAM samyagdarzananI paryAyanI bhagavAna pUrNAnaMdanA nAthane pacAvavAnI zakti che, samyajJAnanI prakAzakanI zakti che ane samyakracAritra athavA svarUpasthiratAnI rAgAdine bALavAnI dAhakazakti che. AvI pAcaka, prakAzaka ane dAhaka zakti jene pragaTa thaI che te jJAnI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 236 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 paramAtmaprakAzamAM Ave che ke vratanA vikalpathI chUTIne bhagavAna AnaMdanA nAthamAM sthira thaI javuM, jAmI javuM, lIna thaI javuM tene vrata nAma cAritra kahe che. paMcamahAvratanA vikalpane to upacArathI cAritra kahe che. ahA ! para taraphanA vikalponI lAgaNIone prabhu! te anaMtakALa sevI che. janma-maraNa rahita thavuM hoya to A eka ja paMtha che ke aMtarasanna thaI saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAnI pratIti jenuM lakSaNa che evuM samyagdarzana pragaTa karavuM. AvI samakitanI dazA-jemAM anAkuLa Anadano svAda vedAyo-te jene pragaTa thaI te jJAnI che. aMdara "jJAnI" zabda paDyo che ne ? jJAnI kone kahevAya enI A vyAkhyA che. ghaNAM zAstra bhaNyo hoya ane vyAkhyAna karI zAstra samajAvato hoya mATe te jJAnI ema nahi. samajAvavAnI bhASA che e to jaDa pudgalanI che, ane samajAvavA pratye valaNa che e rAga che. bhaNavuM ane bhaNAvavuM -ema je valaNa che e to badhA vikalpa rAga che. emAM kayAM bhagavAna AtmA che? A to svarUpasaMvedana sahita rAgathI bhinna AtmAnA jJAna-zraddhAna jene pragaTa thayAM che te jJAnI che ema vAta che. samajANuM kAMI...! bhAI ! rAganA pakSamAM rahIne 84 nA avatAra karI karIne tuM marI gayo che, duHkhI thayo che. kSaNamAM deha chUTI jAya, khabara paNa na paDe evAM anaMtavAra janma-maraNa thaI cu. cUkayA che. ghaNI vakhata to kAMI sAdhya na rahe evI tArI asAdhya dazA thaI che. e asAdhya to bahAranA (zarIranA) rogonI apekSAe che. paNa aMdara AtmA rAgathI bhinna che evuM svasvarUpanuM sAdhyapaNuM pragaTayuM nahi te mahA asAdhya che. prazna:- kALalabdhi pAkaze eTale sAdhyapaNuM pragaTI jaze. uttara- bhAI ! tuM zAstramAMthI dhAraNAmAM laIne kALalabdhinI korI vAto kare che paNa eno zuM artha che? ethI kAMI sAdhya nathI. jyAre aMtara-ekAgra thaIne svabhAvanuM bhAna kare tyAre kALalabdhinuM sAcuM jJAna thAya che. 72 nI sAlamAM A prazna carcAyo hato ke kevaLIe dIThuM haze te thaze. tyAre kahyuM hatuM ke jenI paryAyamAM divya kevaLajJAna pragaTayuM che jemAM Akho A lokAloka to zuM enAthI anaMtaguNo lokAloka hoya toya jaNAI jAya evA kevaLInI sattAno tane svIkAra che? enI sattAno svIkAra para kevaLInI ke paryAyanI sanmukha thaIne thaI zakato nathI. enI sattAno svIkAra to nija caitanyasvabhAvanI-sarvajJasvabhAvanI sanmukha thavAthI ja thAya che ane tyAre kALalabdhi pAkI jAya che. ahAhA..! sarvajJa-svabhAvanI dRSTimAM sarvajJatAno svIkAra thAya che ane sarvajJatAno svIkAra karanArI daSTi thatAM kALalabdhi pAkI jAya che. zrImade kahyuM che ne ke jo iccho paramArtha to, karo satya puruSArtha bhavasthiti Adi nAma laI chedo nahIM AtmArtha.'' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-166 ] [ 237 bhagavAne dIThuM haze te thaze-ema kALalabdhi ane bhavasthitinuM nAma laI tuM svabhAvasammukhatAnA puruSArthane chedIza mA. bhagavAna AtmAnA yathArtha zraddhAnano puruSArtha jAgrata kara. saMsAramAM dhana raLavA jAya tyAM to kALalabdhi haze to paisA maLaze ema kaheto nathI. tyAM kALalabdhinI rAha joI besI raheto nathI. jamavAnA kALe jamavAno kALa pAkaze tyAre jamAze ema tuM zuM vicAre che? (nA). tyAM to prayatna ane puruSArtha kare che. bhale, bhojana to enA kALe enA kAraNe Ave che, paNa tuM evo prayatna to kare che ne? khAvA-pIvA AdinI badhI jaDanI kriyA e AtmAnI nahi, chatAM Ama karuM, tema karuM ema rAga to kare che ne? tevI ja rIte Atmopalabdhi mATe aMtaramAM puruSArtha mAMDIne AtmAnubhava pragaTa karavo paDaze. nija bhagavAnanuM ArAdhana karavA ane rAgano-vikArano bhukko bolAvavA akhaMDa caitanyaprabhunI akhaMDa daSTi sAdhIne akhaMDapaNe aMtara-ramaNatAno puruSArtha karavo paDaze. ahIM kahe che-Avo aMtara-puruSArtha jeNe pragaTa karyo che te jJAnI che. ahAhA..! pote zuddha caitanyaghana jJAnaghana prabhu che evI jene daSTi thaI che evA jJAnIne badhA bhAvo jJAnamaya hoya che ema kahe che. ene rAgamaya mithyAtvabhAva hotA nathI. tene jJAnamaya bhAva vaDe mithyAtvasaMbaMdhI rAga ane dveSa avazyameva nirodhAya che, ajJAnamaya bhAva jarUra rokAI jAya che. bhASA juo! jJAnIne jJAnamaya bhAva che, jJAnavALA ema nahi. jJAnamaya bhAva eTale bhagavAna zuddhajJAnaghanasvarUpa cetanyabiba prabhu je aMdara trikALa virAje che tenA abheda valaNavALA bhAva. ahAhA..! AvA jJAnamaya bhAvo vaDe ajJAnamaya bhAvo jarUrathI rokAI jAya che, rUMdhAI jAya che, abhAvarUpa thAya che. A to adhyAtmanA laDhaNa athavA ghUMTaNa che bhAI ! A kAMI kathA nathI. (bahu zAMti ane dhIrajathI upayogane sUkSma karI sAvadhAnIthI sAMbhaLavuM joIe). zuM kahe che? ke AtmA para taraphanA valaNane choDIne aMtaranA svanA valaNamAM gayo eTale ene jJAnamaya bhAvo thAya che ane te vaDe ajJAnamaya eTale mithyAtvamaya rAga-dveSAdinA bhAva jarUra rokAI jAya che kemake paraspara virodhI bhAva sAthe rahI zake nahi. asthiratAnA aneka bhAva hoya tenI ahIM vAta nathI. ahIM to jJAnamaya bhAvamAM mithyAtvamaya bhAva hoya nahi ane mithyAtvamaya bhAvomAM samyaka jJAnamaya bhAvo hoya nahi ema vAta che. mithyAtva ane mithyAtvasaMbaMdhI rAga-dveSanA bhAva samyagdarzana ane samyajJAnanA bhAvomAM rahI zake nahi. beya paraspara virodhI che. eka sAthe hoI zakatA nathI. jJAnabhAvamAM ajJAnabhAvano abhAva ja hoya che. have kahe che "tethI ajJAnamaya bhAvArUpa rAga-dveSa-moha ke jeo AgnavabhUta (AgnavasvarUpa) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 238 ] cana ratnAkara bhAga-6 che temano nirodha hovAthI, jJAnIne Asravano nirodha hoya ja che." juo, jJAnIne mithyAtva ane mithyAtvasaMbaMdhI rAgadveSa-evA je Asravo teno nirodha hoya ja che. bhAI ! A kAMI vAte vaDAM pAke evuM nathI. vaDAM Ama thAya ne tema thAya ema mAtra vAtothI vaDAM na thaI jAya. vaDAM mATe loTa joIe, tela joIe, enI AvaData joIe, badhuM joIe ne? tema bhagavAna AtmAne pragaTa karavA aMtarano puruSArtha joIe. e vAta kahe che ke-aMtaranA jJAyakasvabhAvanA prati vIryanA valaNavALA dharmamaya bhAvathI adharmamaya bhAva utpanna thatA nathI tethI jJAnIne adharmano-Asravano nirodha ja che. are! ene pote caitanyamUrti bhagavAna che enuM mahAbhya AvatuM nathI ! anAdithI eNe paramAM ane eka samayanI paryAyamAM ramata mAMDI che ne? dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA, kAma, krodha ane indriyonA bhoga AdimAM tathA paryAyamAM jJAnano kSayopazama ughADa hoya emAM te anaMtakALathI ramI rahyo che. paNa bhagavAna! tArA trikALI caitanyatattvanI AgaLa e kSayopazamanI zuM kiMmata che? kAMI kiMmata nathI. mATe aMdara jA ane dhruva caitanyatattvane pakaDa; tethI tane mithyAtvAdi bhAvono abhAva thaze, nirAkuLa AnaMda thaze. jJAnIne Asravano nirodha hoya ja che. "mATe jJAnI, Agnavo jemanuM nimitta che evA (jJAnAvaraNAdi ) pudgalakarmone bAMdhato nathI, -sadAya akartApaNuM hovAthI navA karmo nahi bAMdhato thako sattAmAM kahelAM pUrvabaddha karmone, pote jJAnasvabhAvavALo hoIne, kevaLa jANe ja che." juo, jJAnIne Asrava nathI eTale navAM jJAnAvaraNAdi karma baMdhAtAM nathI. kharekhara to paramANuone te kALe baMdhAvAno yoga ja hoto nathI, paraMtu samajAvavuM hoya tyAre bIjI zI rIte kathana Ave? jJAnI to, pote jJAnasvabhAvavALo hoIne sattAmAM rahelAM pUrvabaddha karmono jANanAra-dekhanAra che. duniyAnI AMkha che ne? AkhI duniyA jenA jJAnamAM jaNAya evo bhagavAna jJAtA-daSTA che. jJAtAsvabhAvanA valaNamAM jJAnI kevaLa jANe ja che, karmano kartA nathI. sadAya akartApaNuM hovAthI eTale ke jJAnIne rAganuM kartApaNuM nahi hovAthI karmane bAMdhato nathI, kemake karmabaMdhanuM nimitta to rAganA kartApaNAno bhAva che. samayasAra nATakamAM Ave che ne ke "kare karama soI karatArA, jo jAnai so jAnahArA; jo karatA nahi jAnai soI, jAnai so karatA nahi hoI.'' rAganA kartApaNe rokAya tene jJAtApaNuM rahetuM nathI ane je jJAtApaNAmAM Avyo tene rAganuM kartApaNuM hotuM nathI. jJAnIne baMdhanuM kAraNa je Asrava te hoto nathI tethI tene baMdha paNa thato nathI. aho ! AvI svabhAvanI vAta sahaja ane sarala che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-166 ] [ 239 paNa svabhAvano puruSArtha kare to ne? bhAI ! khAlI vAtothI kAma pAra paDe ema nathI. have keTalAka loko kahe che ke-sonagaDhanuM niyata mithyAtva che, kAraNa ke sonagaDha vALA to je samaye je paryAya thAya emAM nimittathI kAMI na thAya evuM mAnanArA che. tene kahIe chIe bhagavAna! niyata ja che. je samayamAM je paryAyanI nijakSaNajanmakSaNa vA utpattino kALa hoya te samaye te paryAya thAya che, nimittathI thatI nathI. paraMtu eno (kramabaddhano) nirNaya kone hoya? ke je aMtaHsvabhAvamAM sanmukha thayo hoya tene eno samyaka nirNaya hoya che. jJAnIne bhale mati-zrutajJAna hoya, paNa eka samayamAM lokAlokane (parokSa) jANavAnI tAkAtavALI paryAya tene pragaTa thaI che. jJAnIne rAganuM kartApaNuM nathI. tene potAnuM jANavApaNuM ane je rAga thAya tenuM jANavApaNuM potAmAM che. tethI navAM karmo nahi bAMdhato thako sattAmAM rahelAM pUrvabaddha karmone jJAnI kevaLa jANe ja che. jema kevaLI bhagavAnane cAra ghAtI karmo paDyA che tene e kevaLa jANe ja che, mArAM karma che ane mArAmAM che ema nahi, paNa potAnI sattAthI bhinna saMyogamAM saMyogI bhinna cIja che ema kevaLa jANe ja che tema jJAnI pUrvabaddha karmone kevaLa jANe ja che. jJAnIno jJAna ja svabhAva che, kartApaNuM eno svabhAva nathI. jema kevaLI bhagavAna lokAlokane jANe che eTale ke lokAloka kevaLajJAnamAM nimitta hovA chatAM lokAlokanA kartA nathI, mAtra jJAtA che tema jJAnI jJAnamAM rAgAdine jANavA chatAM te rAgano kartA nathI, mAtra jJAtA che. aho ! samyagdarzana, samyajJAna ane svarUpAcaraNa koI alaukika cIja che! enAthI dharmanI zarUAta che ane enA vinA dharma zarU thato nathI. jJAnIne asthiratAno kiMcit rAga-dveSa che. paraMtu svazayanA jANanArane rAgAdi ane te vaDa thato alpa baMdha-te jJAnamAM paraNeya tarIke jaNAya che. ahIM gAthA 11 mAM je kahI te zailIthI vAta lIdhI che. bhUtArtha-satyArtha trikALI paramAtmasvarUpa pote teno Azraya karatAM samyagdarzana pragaTa thAya che. have tene azuddhatA ane apUrNatA je (paryAyamAM) rahI te jANelAM prayojanavAna che, AdarelAM nahi. te kALe jJAtA-svabhAva ja svayaM evo che ke te svane jANe che ane sAthe je rAga thAya che tene paNa sparyA vinA kevaLa jANe che. AvuM ja enuM svarUpa che. oho ! eka jJAnaguNamAM bIjo guNa nathI chatAM jJAnaguNamAM anaMtaguNonuM rUpa che. jema jJAnaguNamAM astitvaguNa nathI chatAM jJAnaguNamAM astitvaguNanuM rUpa che. arthAta jJAna che te svayaM astitvapaNe che. astipaNuM jJAnanuM rUpa che. evI rIte jJAnamAM vastupaNuM, prameyapaNuM, kartApaNuM, karma-karaNapaNuM ityAdi rUpa che. jJAna pote jJAnanA kartApaNe che; kartA guNathI nahi, potAnuM svarUpa ja kartApaNe che, ahIM kahe che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 240 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 je jJAnamayabhAva pragaTayo te jJAnanI paryAyanuM kartApaNuM jJAnaguNamAM che, paNa rAganuM kartApaNuM te jJAnasvarUpamAM che nahi. AvI jhINI vAta che, bhAI ! paNa tuM jhINo-arUpI cho ne prabhu! saMkalpa-vikalpa che e to badhA jaDa, rUpI acetana che. puNya-pApanA acetana svabhAvathI bhagavAna trikALI caitanyasvabhAva taddana bhinna che. AvA caitanyane jANatAM-anubhavatAM je jJAnamaya bhAva pragaTa thayo te ajJAnamaya bhAvano kartA hoto nathI. tene ajJAnamaya bhAva utpanna ja thatA nathI eTale te kartA nathI. tene ajJAnamaya bhAvanuM pariNamana ja nathI. * gAthA 166 : bhAvArtha uparanuM pravacana * "jJAnIne ajJAnamaya bhAvo hotA nathI, ajJAnamaya bhAvo nahi hovAthI (ajJAnamaya) rAga-dveSa-moha arthAt Asravo hotA nathI ane Asravo nahi hovAthI navo baMdha thato nathI. A rIte jJAnI sadAya akartA hovAthI navAM karma bAMdhato nathI ane pUrve baMdhAyelAM je karmo sattAmAM rahyAM che temano jJAtA ja rahe che.' juo, dharmI jIva to rAga Adino sadAya akartA che, kemake jJAnasvabhAvamAM rAganuM karavApaNuM che ja nahi. AtmAmAM kartAguNa che paNa e nirmaLa paryAyane-jJAnabhAvane kare evo teno svabhAva che. ahA ! jJAnaguNa ane AnaMdaguNanI jema AtmAmAM kartAguNa trikALa nirmaLa pavitra che. e kartAguNa pavitra paryAyane kare evo teno svabhAva che. samayasAramAM 47 zaktionuM varNana che tyAM A vAta lIdhI che. ahAhA..! zakti je nirmaLa che te nirmaLa pariNAmane-jJAnapariNAmane kare che, vikArane nahi. vikAra je thAya che tenA jJAnapaNe jJAnI pariName che, vikAranA kartApaNe nahi. tethI jJAnI navAM karma bAMdhato nathI ane pUrve baMdhAyelAM karmo je sattAmAM rahyAM che temano te jJAtA ja che, paraya tarIke temane te kevaLa jANe ja che. AvI vAta che. avirata samyagdaSTine paNa ajJAnamaya rAgadveSamoha hotA nathI. mithyAtva sahita rAgAdika hoya te ja ajJAnanA pakSamAM gaNAya che, samyakatva sahita rAgAdika ajJAnanA pakSamAM nathI." juo, rAga che te huM chuM, puNya che te huM chuM ane e rAgabhAva mAro svabhAva pragaTavAnuM kAraNa che evI je viparIta mAnyatA te sahita je rAgAdika hoya te ja ajJAnanA pakSamAM gaNAya che. samyakatva sahita rAgAdika ajJAnanA pakSamAM nathI. samakitIne cotha, pAMcame, chaTTe kaMIka rAga hoya che paNa e ajJAnanA pakSamAM nathI, kemake samakitIne sadA AtmAnA valaNayukta jJAnamaya bhAva hoya che. je rAga hoya che tenuM te jJAna kare che. rAga che mATe enuM jJAna che ema nahi, ene to sva-parane jANanArA jJAnanuM ja Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-166 ] [ 241 jJAna hoya che, ane te sva-parane jANanAruM jJAna pote potAne laIne thAya che. tethI te rAgAdino jJAtA ja che. tene niraMtara jJAnamaya ja pariNamana hoya che. tene cAritramohanA udayanI baLajorIthI je rAgAdika thAya che tenuM svAmIpaNuM tene ahIM udayanI baLajorI kahI tyAM karma baLajarIe tene rAga karAve che ema artha nathI. paNa tene rAganI ruci nathI chatAM tene asthiratAnA kAraNe kiMcit rAga thAya che to tene udayanI baLajorI kahI che. potAno puruSArtha kaMIka kamajora che eTale udayanI baLajorI che ema kahyuM che. rucimAM to bhagavAna AtmA che, rAga nahi tethI kahyuM ke cAritramohanA udayanI baLajorIthI kaMIka rAga thAya che paNa tenuM ene svAmIpaNuM nathI. e bhalo che, karavA jevo che. ema ene Atmabuddhi ane kabuddhi nathI. Asrava adhikAranI pahelI gAthAmAM (gAthA 164-165 mAM) evuM AvyuM ke mithyAtvarAga-dveSamaya pariNAma jIvanA jIvane kAraNe thAya che. teo (ajJAnadazAmAM) jIvanA che ane enA astitvamAM thAya che ema tyAM jJAna karAvyuM. have ahIM to jJAnasvabhAvI AtmAnuM bhAna thayuM che, tenuM valaNa thayuM che tethI Amravano-rAgAdino jIva jJAtA ja che ema kahyuM che. lyo, Ama jJAtApaNe rahe-pariName tene dharma thAya che. bhAI ! uddhArano-muktino rasto to A che. eno virodha na thAya, bApu! kemake ethI to potAno ja virodha thAya che. sAmAyika, posA ane pratikramaNa Adi bAhya kriyAo che e to zubharAga che. e rAgano puruSArtha to kRtrima che. dharmanI prApti to svabhAvanA sahaja puruSArthathI thAya che. bhAI ! A satya samajavAno kALa che hoM. mArga Akaro lAge paNa kharekhara Akaro nathI kemake svabhAva to sahaja che. nAtha! bhagavAne to ema kIdhuM che ke je svarUpanI racanA kare tene vIrya kahIe; rAganI racanA kare e to napuMsakapaNuM che. vibhAvanI racanA kare te vIrya guNanuM puruSArtha guNanuM kArya nathI. zuM kIdhuM? vIryaguNa-puruSArtha-zakti je che te AtmAnuM sahaja che ane te svarUpanI racanA kare che. ahA ! jeNe svabhAvavAna bhagavAna AtmAnI daSTi thaI eNe svabhAvane-puruSArthane mAnyo che ane ene nirmaLa pariNatinI racanA thAya che. malina pariNati thAya e vIryaguNanuM kArya che ja nahi. pahelAM rAga-dveSa-mohanA pariNAma AtmAmAM potAthI thayA che ema kahyuM tyAM paryAyane svataH siddha karI che. tyAre ahIM AtmA jyAM jJAnI thayo tyAM ene caitanyanA valaNavALA jJAnamaya pariNAma hovAthI rAganuM kartutva rahetuM nathI. ema kahe che. ahA ! Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 242 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 jene caitanyasvabhAvanuM jJAna ane bhAna thayuM te jJAnIne udayanI baLajorIthI kiMcit rAga thAya che paNa tenuM ene svAmIpaNuM nathI; te rAga sAthe ekatva pAmato nathI. je zuddha dravyamAM ekatva karIne jJAnabhAve pariNamyo te jJAnIne alpa rAga thAya paNa temAM te ekapaNuM pAmIne kharaDAto nathI. bhAI ! tuM corAsI lAkha yonimAM eka eka yonimAM anaMtavAra janma-maraNa karI cUkayA ve che. ahIM tane janma-maraNa rahita thavAnI rIta kahevAmAM Ave che. A tAro samajaNano kALa che. - AtmAmAM eka "svasvAmI-saMbaMdha zakti" che. te vaDa caitanyadravya, guNa ane enI nirmaLa paryAya basa e tenuM sva che ane AtmA teno svAmI che. AvI AtmAmAM saMbaMdha zakti che. paraMtu rAgano svAmI thAya evo koI AtmAmAM guNa nathI. tethI jJAnI thatAM rAgano svAmI jJAnI thato nathI. "te rAgAdikane roga samAna jANIne pravarte che-ane potAnI zakti anusAra temane kApato jAya che.' jJAnIne rAga rogasamAna duHkharUpa lAge che. koI rIte samAdhAna thatuM nathI tethI rAgamAM AvI jAya che paNa te ene roga samAna jANIne pravarte che. jema koI rogI rogane auSadha vaDe dUra karato thako pravarte che tema jJAnI potAnI zakti vaDe-svabhAvanA puruSArtha vaDe rAgane kApato jAya che arthAta dUra karato jAya che. juo, koI ema kahe ke jJAnIne rAga-dveSa, du:kha hoya ja nahi to e barAbara nathI. are bhAI ! je hoI ene kApato jAya ke na hoya ene? jJAnIne asthiratAno alpa rAga-dveSa to thato hoya che ane tene e svarUpanA avalaMbananI ekAgratA ugra karIne kApato jAya che eTale kramazaH maTADI de che. jema jema svarUpanI ekAgratA vadhatI jAya che tema tema rAgano kramazaH abhAva thato jAya che. paraMtu jeTalA aMze tene rAga che teTaluM jJAnIne duHkha paNa avazya che. have kahe che mATe jJAnIne je rAgAdika hoya che te vidyamAna chatAM avidyamAna jevA che; teo AgAmI sAmAnya saMsArano baMdha karatA nathI." juo, baMdha to kare che paNa sAmAnya eTale anaMta saMsArano baMdha karatA nathI, mAtra alpa sthiti-anubhAgavALo baMdha kare che. AvA alpa baMdhane ahIM gaNavAmAM Avyo nathI.' dRSTinI pradhAnatAmAM alpa baMdha kAMI nathI. aho ! Avo daSTino koI aciMtya mahimA che. A rIte jJAnIne Asrava nahi hovAthI baMdha thato nathI.' [ pravacana naM. 23) * dinAMka 13-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-167 atha rAgadveSamohAnAmAsravatvaM niyamayati bhAvo rAgAdijudo jIveNa kado dubaMdhago bhnnido| rAgAdivippamukko abaMdhago jANago nnvri||167 / / bhAvo rAgAdiyuto jIvena kRtastu bandhako bhnnitH| rAgAdivipramukto'bandhako jJAyakaH kevlm||167 / / have, rAgadveSamohu ja Asrava che evo niyama kare che - rAgAdiyuta je bhAva jIvakRta tehane baMdhaka kahyo; rAgAdithI pravimukta te baMdhaka nahIM, jJAyaka naryo. 167. gAthArtha:- [ nIvena kRta:] jIve karelo [ rAviyuta: ] rAgAdiyukta [ bhAva: 7] bhAva [ vanyava: maNita:] baMdhaka (arthAta navAM karmano baMdha karanAra) kahevAmAM Avyo che. [RI[vivipramup:] rAgAdithI vimukta bhAva [ nava:] baMdhaka nathI, [vatam ya5:] kevaLa jJAyaka ja che. TIkAH- kharekhara, jema lohacuMbaka-pASANa sAthe saMsargathI (lokhaMDanI soyamAM) utpanna thayelo bhAva lokhaMDanI soyane (gati karavAne) prere che tema rAgadveSamoha sAthe bheLaseLapaNAthI (AtmAmAM) utpanna thayelo ajJAnamaya bhAva ja AtmAne karma karavAne prere che, ane jema lohacuMbaka-pASANa sAthe asaMsargathI (lokhaMDanI soyamAM) utpanna thayelo bhAva lokhaMDanI soyane (gati nahi karavArUpa) svabhAvamAM ja sthApe che tema rAgadveSamoha sAthe abheLaseLapaNAthI (AtmAmAM) utpanna thayelo jJAnamaya bhAva, jene karma karavAnI utsukatA nathI (arthAt karma karavAno jeno svabhAva nathI) evA AtmAne svabhAvamAM ja sthApe che; mATe rAgAdi sAthe mizrita (maLelo) ajJAnamaya bhAva ja kartRtvamAM prerato hovAthI baMdhaka che ane rAgAdi sAthe amizrita bhAva svabhAvano prakAzaka (-pragaTa karanAra) hovAthI kevaLa jJAyaka ja che, jarA paNa baMdhaka nathI. :- rAgAdika sAthe maLelo ajJAnamaya bhAva ja baMdhano karanAra che, rAgAdika sAthe nahi maLelo jJAnamaya bhAva baMdhano karanAra nathI-e niyama che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 244 ] vicana ratnAkara bhAga-6 samayasAra gAthA 167 : mathALu have, rAgadveSamoha ja Asrava che evo niyama kare che: jene rAgamAM ekatvabuddhi che evA mithyASTinA rAga-dveSa-moha ja AsravanuM kAraNa thAya che ema kahe che * gAthA 167 : TIkA uparanuM pravacana * "kharekhara, jema lohacuMbaka-pASANa sAthe saMsargathI (lokhaMDanI soyamAM) utpanna thayelo bhAva lokhaMDanI soyane (gati karavAne) prere che tema.." juo, lohacuMbaka-pASANanA saMsargamAM AvavAthI soyamAM gati thavAnI preraNA utpanna thaI arthAt emAM gatinI bhAvanA chatI thaI ema kahe che. lokhaMDanI soya lohacuMbaka-pASANanA saMsargamAM Ave che tethI enAthI utpanna thayelo bhAva soyamAM gati prere che, eTale ke te vaDe soya cuMbaka pAse jAya che. lohacuMbaka to nimitta che; soyamAM te vakhate potAnA kAraNe potAmAMthI thayelo bhAva tene cuMbaka bhaNI gati karavAne prere che. lohacuMbaka ene kheMce che ema kahevuM e to nimittanuM kathana che. lohacuMbaka soyane kheMce che ema nahi, paNa lohacuMbakano soye saMsarga karyo tethI svayaM soyamAM tenI samIpa javAnI bhAvanA jAgrata thaI che. juo A daSTAMta kahyuM. - have siddhAMtaH-tema rAgadvapamoha sAthe bheLaseLapaNAthI (AtmAmAM) utpanna thayelo ajJAnamaya bhAva ja AtmAne karma karavAne prere che.' bhagavAna AtmA to saccidAnaMda prabhu sadAya jJAnAnaMdasvabhAvI che. tene rAgadveSamoha sAthe bheLaseLapaNuM thavAthI arthAta rAgAdimAM ekatvabuddhi thavAthI utpanna thayelo ajJAnamaya bhAva karma karavA prati prere che. huM zuddha citUpa caitanyarasakaMda prabhu AtmA chuM ema jene khabara nathI te vartamAna paryAyamAM thatA rAgadveSamohanA bhAva sAthe ekatva mAnIne ajJAnamaya bhAva utpanna kare che ane te ajJAnamaya bhAva tene karma karavA prati prere che. ahA ! dayA, dAna, vrata, bhakti Adi ane kAma, krodha, viSayavAsanA Adi je vikalpa che te mAruM kartavya che evo je ajJAnamaya bhAva te AtmAne karma eTale rAgAdi karavA prere che. arthAt e ajJAnamaya bhAvane kAraNe AtmA rAgAdino kartA thAya che. potAnA zuddha svarUpanI khabara nathI eTale jIva rAgane potAno mAnIne ekatvabuddhithI rAganA kartRtvamAM prerAya che. koI kahe amane khabara na hoya emAM zuM doSa? tene kahe che ke bhAI ! tane khabara nathI e ja mahAna doSa che. svarUpanuM ajJAna e mahAdoSa che. ajJAna e kAMI bacAva nathI. koI hImajanI jagAe ajJAnathI somala (jhera) khAI jAya to tethI tenuM mota ja thAya. khabara nathI mATe te bacI na jAya. ema svarUpanuM ajJAna rAkhe to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-167 ] [ 245 te cAragatimAM rakhaDI-rakhaDIne marI ja jAya kemake svarUpanuM ajJAna e ja mahApApa che. ahIM kahe che-huM jJAnAnaMdasvarUpa chuM, rAga mAruM svarUpa nathI evI khabara nahi hovAthI ajJAnamaya bhAva vaDe je rAga karavAne prerAya che te baMdhanamAM ja paDe che. samajANuM kAMI....? ahAhA...! AcArya bhagavAna kevI zailImAM kahe che! AtmA to caitanyamUrti bhagavAna jJAna ane AnaMdasvarUpa che. paNa enI jene duSTi thaI nathI ane mAtra paryAyabuddhie ajJAnamaya bhAva jene varte che tene paryAyabuddhimAM rAganI ja utpatti thAya che, ane e baMdhanamAM ja paDe che. bhAI ! dharma ane dharmanI paddhati bahu sUkSma che. A to janma-maraNano moTo bhavasamudra pAra karavAnI vAto che. bhagavAna ema kahe che ke-prabhu! teM dravyaliMgI jaina sAdhupaNuM eTalI vAra dhAraNa karyuM ke lokamAM evo koI bhAga (kSetra) nathI jemAM tuM anaMtavA2 janmyo ane maryo na hoya. bhagavAna ! dravyaliMga dhAraNa karIne paNa rAgane potAnuM kartavya mAnIne ajJAnabhAve tuM baMdha ja karato hato. bhagavAna kuMdakuMdAcArya to ema kahe che ke mArA prati jene-dveSa thayo che tene paNa dravyaliMga na hajo; kemake vastu aMdara prApta thaI na hoya ane dravyaliMga levAI jAya pachI muMjhavaNano pAra raheto nathI. dravyaliMgI kartAbuddhie rAga kare che. te paMcamahAvratane barAbara pALe che paNa evA rAgane dharma mAnI karavApaNAnI buddhie te karavA prati prerAya che. A ajJAnamaya bhAva ja ene baMdhananuM kAraNa bane che. bhAI ! A to parama satya vAto che. kudaratI ahIM AvI gaI che. A to bhagavAnanA saMdezA che. abhyAsa nahi eTale sAdhAraNa mANasone jhINuM lAge, paNa bhAI! huM jJAnasvarUpa chuM, rAgasvarUpa nathI evuM jene bhAna nathI, viveka nathI tene vyavahAranI je bAhyakriyAonuM karavApaNuM che te ajJAnanI preraNAthI che ane te baMdhanuM kAraNa bane che. kartApaNe thayelA sarva bhAvo baMdhanuM ja kAraNa che. A vANiyA mAlamAM bheLaseLapaNuM nathI karatA? kALAM marI sAthe bapaiyAnAM bIja bheLavI de-evI ghaNI badhI bheLaseLa kare che ne? tema anAdithI ajJAnI AtmA potAnA jJAnAnaMdasvabhAva sAthe puNya-pApanA pariNAmonI bheLaseLa karIne beTho che. paramAtmA kahe cheprabhu! tuM nirmaLAnaMdano nAtha jJAtA-daSTAsvabhAvathI bharelo-emAM teM rAgane bheLavI nAkhyo! bhagavAna ! tane zuM thayuM A? aMdara zuddha caitanyamUrti jJAyakadeva virAjI rahyo che tenI sAthe are ! teM vibhAvane-rAgadveSane potAnA mAnIne bheLavI dIdhA ! bhagavAna! tuM to ekalo jJAnasvarUpa cho ne! tArAmAM anaMta AnaMda ane anaMta jJAna paDayAM che ne! AvA svarUpane choDIne, rAga mAro ema mAnIne rAga karavAnI buddhi tane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 246 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kema thaI ? bhAI! A rAga che te tArI potAnI jAta nathI, e to kajAta che. puNya-pApanA bhAva to vibhAva-caMDAlaNInA putra che. bhAI! svarUpathI ajANa rahI, rAgane potAno mAnIne rAga karavA prati prerAya che e ajJAnabhAva mithyAtvAdinA baMdhanuM kAraNa thAya che. bhagavAna AtmA pUrNAnaMdano nAtha saccidAnaMda-sat nAma zAzvata jJAna ane AnaMdanA zAMta-zAMta-zAMta svabhAve sadAya rahelo che. tene bhUlIne puNya-pApanA vikalponI bheLaseLa karI AtmAne mAne che-rAga mAruM svarUpa che vA rAgathI mane lAbha thAya, dharma thAya-ema je mAne che-te ajJAnamaya bhAva che ane te ajJAnamaya bhAva jIvane karma karavAne prere che. bhagavAna jJAyaka sAthe rAganI bheLaseLa karavAthI je ajJAnamaya bhAva thayo te karma karavAne prere che ane te baMdhananuM kAraNa bane che. saMpradAyamAM to kahe ke-bhagavAnanI sevA bhakti karatAM karatAM kalyANa thaI jAya; eTale ke rAga karatAM karatAM vItarAga thaI jAya vA baMdhabhAva karatAM karatAM nirbaMdha thaI jAya. AvuM te hoya bApu? (na hoya). rAga cAhe to zubhabhAva ho, paNa e to Asrava tattva che ane bhagavAna AtmA jJAyakatattva che. banne bhinna bhinna che. tathApi bannenI bheLaseLa karIne eka mAne to tethI ajJAnamaya bhAva upaje ane te rAga-dveSane ja karavA prati prere che, baMdhananA bhAva prati ja dhakele che. (rAganA karavApaNAno bhAva e baMdhanano ja bhAva che). svarUpanA ajJAnano nAza ane jJAnanI prApti e mULa vAta che. dharmI jIvane asthiratAno doSa hoya tenI ahIM gaNatarI nathI. jJAnIne paNa thoDI azuddhatA hoya che ane tenA nimitte thoDo baMdha paNa thAya che paNa tene rAganA kartApaNAnI buddhi nahi hovAthI teno te jJAtA ja rahe che. jema bhagavAna kevaLI vyavahAra nayathI lokAlokane jANe che tyAM lokAlokamAM tanmaya thaIne bhagavAna jANatA nathI tema jJAnI, paryAyamAM je rAga thAya che tene jANe che paNa te rAgamAM tanmaya nathI. jJAnI potAmAM ja rahIne rAgane parajJeya tarIke jANe che, rAgamAM bhaLIne rAgane jANe che ema nahi. rAga saMbaMdhInuM jJAna rAgathI nahi potAnA sAmarthyapaNe potAthI thAya che. rAgamAM ekatvabuddhi karIne rAgane jANe e to ajJAnamaya mithyAtvanA bhAva che ane e ja Asava-baMdhanuM kAraNa che. aho! mArga bahu gUDha, bApu! jenA phaLamAM anaMta jJAna, anaMta sukha, anaMta AnaMda pragaTe e mArga-upAya to gUDha alaukika ja hoya ne? have savaLethI le che-' ane jema lohacuMbaka-pASANa sAthe asaMsargathI (lokhaMDanI soyamAM ) utpanna thayelo bhAva lokhaMDanI soyane (gati nahi karavArUpa) svabhAvamAM ja sthApe che tema...' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-167 ] [ 247 juo, zuM kahyuM? ke jo lohacuMbaka-pASANa sAthe soya saMsarga karatI nathI to te gatipariNAmane utpanna karanArA bhAvane pAmatI nathI ane tethI gati karatI nathI. lohacuMbakanA saMsarganA abhAve soya soyamAM ja eTale tenA svabhAvamAM ja rahe che. cuMbakanA saMsarganA abhAve utpanna thayelo bhAva soyane (sthirapaNAnA) svabhAvamAM sthApe che, soyamAM gatipariNAmane (vibhAvane) utpanna karato nathI. tema rAgadveSamo sAthe abheLaseLapaNAthI (AtmAmAM) utpanna thayelo jJAnamaya bhAva, jene karma karavAnI utsukatA nathI (arthAt karma karavAno jeno svabhAva nathI) evA AtmAne svabhAvamAM ja sthApe che.' juo, bhagavAna AtmA ekalA jJAnasvarUpe che, temAM rAga-dveSa-mohanI bheLaseLa nathI. rAga ne AtmA eka nathI. AvI bhinnatAnA vivekayukta bhAvane jJAnamaya bhAva kahe che. zuddha caitanyamaya AtmAnA anubhavathI-paricayathI utpanna thayelA jJAnamaya bhAvamAM asthiratAno je rAga thAya tene karavAnI utsukatA nathI. ahA ! jJAnIne rAga karavAnI ruci ke hoMza nathI. rAga bhalo che ema rAganI dazAne prerIne rAga kare evI dazA jJAnIne nathI. zuddha caitanyamUrti bhagavAna zAyakanuM jene bhAna thayuM che te jJAnIne rAgAdi sAthe abheLaseLapaNAne lIdhe jJAnamaya bhAva pragaTa thayo che, ane tethI rAganA kartApaNAnI buddhi ane chUTI gaI che. huM rAga karuM evo abhiprAya ene chUTI gayo. bhagavAna jJAyaka sAthe ekatra thayuM hovAthI tene karma karavAnI utsukatA hoMza nathI. ahAhA..! jJAyakasvabhAvamAM karma (-rAgAdi) nahi ane karmanuM (rAgAdinuM) kartApaNuM paNa nahi. AvA jJAyakane daSTimAM lenAra jJAnIne karma karavA prati nirutsukatA che. ( arthAt te rAgAdinA kartApaNAthI viratta che). dharmanA svarUpanI AvI vAto che. saMpradAyamAM to dayA pALavI, vrata karavAM, posA ne pratikramaNanI kriyAo karavI-eTale samaje ke dharma thaI gayo, kemake e badhuM saheluM saTa hatuM ne? paNa saheluM zuM? bhAI ! e to badhuM jiMdagI hArI javAnuM hatuM. rAgathI bheLaseLa karIne rAgano kartA thAya e to ajJAnamaya bhAva che, baMdhanamAM nAkhanAro bhAva che. jJAnIne joke bAhyakriyAno alpa rAga thAya che paNa tene rAgamAM ekatA buddhi nathI. te rAgane jJAnathI pRthaka rAkhIne rAganuM jJAna kare che, rAgano kartA thato nathI. bhagavAna AtmA zuddha caitanyaghanasvarUpa jJAtA-daSTA che. te potAnA svasaMvedanajJAnamAM jyAM pratyakSa jaNAyo tyAM rAga pRthapha paDI jAya che. jJAnI rAganI bheLaseLa karato nathI. te puNyanA-dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA bhAva sAthe abheLaseLapaNe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 248 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 pRthaka ja rahe che. jJAna rAgane jANe che paNa jJAna rAgamaya thaI jatuM nathI, bhinna ja rahe che. Avo mArga bApA! samajavAno A avasara che. are! kSaNamAM dehu to chUTIne cAlyo jaze. koInI pAsethI mAna ke abhinaMdana maLyAM haze te koI tyAM kAma nahIM Ave. tyAM to jJAnAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAnAM jJAna-zraddhAna ane ramaNatA je thayAM che te ja kAma Avaze. aho ! amRtacaMdrAcAryadavanI A "AtmakhyAti' TIkA ati gaMbhIra rahasyothI bharelI che. zrI jayasenAcArye paNa lohacuMbakano dAkhalo lIdho che. bhagavAna AtmA sadAya jJAyaka ja che. paraMtu te rAganA vikalpathI bheLaseLapaNuM kare che tyAre tene utpanna thayelo ajJAnamaya bhAva tene rAgAdi karma karavAne prere che. paNa jo te rAgAdithI bheLaseLapaNuM karato nathI, saMsarga karato nathI to te svabhAvamAM-jJAnabhAvamAM ja rahe che. ahA ! rAgathI ekatA toDIne jeNe nija jJAyakasvabhAvamAM ekatva karyuM te potAne svabhAvamAM sthApe che arthAt te potAne potAmAM javA mATe prere che. jJAnI AtmAne AtmAmAM ja sthApe che. jema cuMbakanA saMsarganA abhAvamAM lokhaMDanI soya gati karatAM aTakI jAya che tema jJAnI jJAnamaya bhAvanA kAraNe rAgamAM gati karatAM aTakI jAya che. jJAnI jJAnasvabhAvamAM-jJAyakabhAvamAM ja potAne sthApe che. AnuM nAma dharma ane AnuM nAma mokSamArga che. rAganuM jeTaluM pariNamana potAmAM che tene jJAnI jANe ja che, karato nathI. alabata pariNamananI apekSAe jJAnI te te rAgano kartA che ema kahevAya che paNa tyAM rAga karavA lAyaka kartavya che ema tene nathI. munirAjane chaTTa guNasthAne je rAgAMza che tenA te pariNamananI daSTie kartA che paNa kartabuddhie nahi; kemake kartabuddhie rAgane karavo e jIvano svabhAva ja nathI. have kahe che-"mATe rAgAdi sAthe mizrita (maLelo) ajJAnamaya bhAva ja kartRtvamAM prerato hovAthI baMdhaka che ane rAgAdi sAthe amizrita bhAva svabhAvano prakAzaka (pragaTa karanAra) hovAthI kevaLa jJAyaka ja che, jarA paNa baMdhaka nathI.' juo, A saravALo kahyo. bhagavAna AtmA prajJA-brahmasvarUpa prabhu sadA abaMdhasvabhAva che. paNa rAgAdi eTale puNya-pApanA bhAva sAthe tene bheLavatAM ajJAnamaya bhAva utpanna thAya che; te rAgAdi karavAne prerato hovAthI baMdhaka che, baMdhanano karanAro che. paraMtu rAgathI bheLaseLa vinAno, rAgathI bhinna paDelo je bhAva che te svabhAvano prakAzaka che. puNya-pApathI nahi bhaLelo bhAva svabhAvano prakAzaka eTale pragaTa karanAro hovAthI kevaLa jJAyaka ja che, jarApaNa baMdhaka nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-167 ] [ 249 jJAnIne kiMcit rAga thAya che, paNa te rAgamAM ekatva nahi karato hovAthI daSTinI apekSAe teno te svAmI nathI. pariNamananI apekSAe te rAgano svAmI che kAraNa ke rAganA pariNAma kAMI karmane laIne thAya che ema nathI. jJAnIne chaTTa guNasthAne je rAga che teno te paryAya apekSAe svayaM kartA-bhoktA che. te paNa je alpa rAga che tenuM kartApaNuM ane bhoktApaNuM potAnuM che ema yathArtha jANe che. tene karmane laIne rAga thayo che ane karmane laIne rAganuM bhogavavApaNuM thAya che ema nathI. koI ema mAne ke-jJAnI thayo eTale ene rAgeya nathI ane baMdhaneya nathI to ema vAta nathI. AgaLa gAthA 171 mAM Avaze ke jJAnIne paNa jyAM sudhI jaghanya pariNamana che, yathAkhyAtacAritra pragaTa thayuM nathI tyAM sudhI rAganuM pariNamana che ane teTaluM baMdhana paNa che, paraMtu anaMta saMsAranuM kAraNa thAya tevuM baMdhana nathI. koIne vaLI thAya ke Avo dharma kayAMthI kADhayo! kADhe kayAMthI? e to anAdino che ja. A to bahAra kADhIne batAvyo che. rAga karatAM karatAM lAbha thAya, zubharAgathI-puNyabhAvathI dharma thAya ema abaMdhasvabhAvane rAga sAthe bheLavavuM e ja ajJAna che ane te ajJAnamaya bhAva, mithyAdarzanano bhAva baMdhaka che, baMdhanuM ja kAraNa che. ane bhagavAna jJAyakane baMdhasvabhAvI rAga sAthe bheLaseLa na karatAM, arthAt rAgathI bhinna paDIne svabhAvamAM rahetAM je jJAnabhAva pragaTa thayo te jarApaNa baMdhaka nathI. jJAnabhAva pragaTatAM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhIno jarAya baMdha thato nathI. lyo, AnuM nAma dharma che ane A dharmI che. * gAthA 167 : bhAvArtha uparanuM pravacana * rAgAdika sAthe maLelo ajJAnamaya bhAva ja baMdhano karanAra che. puNya-pApanA bhAva ane AtmA eka che evA bheLaseLathI utpanna je ajJAnamaya bhAva che te ja baMdhano karanAra che.' rAgAdika sAthe nahi maLelo jJAnamaya bhAva baMdhano karanAra nathI-e niyama che.' puNyanA vikalpa sAthe nahi maLelo evo jJAnamaya bhAva baMdhano karanAro nathI. abaMdhasvabhAvI bhagavAna AtmAnA Azraye utpanna thayelo jJAnamaya bhAva abaMdhaka che. jyAM sudhI rAgamizrita potAnuM svarUpa mAne che tyAM sudhI ajJAnabhAva che ane te rAganA karavApaNAno preranAra hovAthI baMdhaka ja che. tathA rAgathI bhinna potAnA jJAyakasvabhAvane jANatAM-anubhavatAM jJAnamaya bhAva pragaTa thAya che ane te AtmAne AtmAmAMjJAnamAM sthApe che, rAganA karavApaNAmAM sthApato nathI ane tethI te abaMdhaka che. AvI vAta che. (ahIM asthiratAno rAga gaNatarImAM nathI ema samajavuM). [ pravacana naM. 231 * dinAMka 14-11-76 ] gAthA-168 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates atha rAgAdyasaGkIrNabhAvasambhavaM darzayati pakke phalamhi paDie jaha Na phalaM bajjhae puNo viNtte| jIvassa kammabhAve paDie Na punnodymuvedi|| 168 / / pakve phale patite yathA na phalaM badhyate punrvRntaiH| jIvasya karmabhAve patite na punrudymupaiti|| 168 / / have rAgAdi sAthe nahi maLelA bhAvanI utpatti batAve che: phaLa pakava kharatAM, vRta saha saMbaMdha pharI pAme nahIM, tyama karmabhAva kharce, pharI jIvamAM udaya pAme nahIM. 168. gAthArtha-[ yathA] jema [pakave jo] pAkuM phaLa [tire ] kharI paDatAM [puna: ] pharIne [ H] phaLa [vRnta ] DIMTA sAthe [ vadhyate] joDAtuM nathI, tema [ nIvarca] jIvane [ 5mAve] karmabhAva [patite] kharI jatAM (arthAta chUTo thatAM) [ puna:] pharIne [3yam na Qti] utpanna thato nathI (arthAt jIva sAthe joDAto nathI). TIkA:- jema pAkuM phaLa DIMTAthI ekavAra chUTuM paDyuM thayuM pharIne DIMTA sAthe saMbaMdha pAmatuM nathI, tema karmanA udayathI utpanna thato bhAva jIvabhAvathI ekavAra chUTo paDayo thako pharIne jIvabhAvane pAmato nathI. A rIte jJAnamaya evo, rAgAdika sAthe nahi maLelo bhAva utpanna thAya che. bhAvArtha- jo jJAna ekavAra (apratipAtI bhAve) rAgAdikathI juduM pariName to pharIne te kadI rAgAdika sAthe bheLaseLa thaI jatuM nathI. A rIte utpanna thayelo, rAgAdika sAthe nahi maLelo jJAnamaya bhAva sadAkALa rahe che. pachI jIva asthiratArUpe rAgAdikamAM joDAya te nizcayardaSTimAM joDANa che ja nahi ane tene je alpa baMdha thAya te paNa nizcayardaSTimAM baMdha che ja nahi, kAraNa ke abaddhaspaSTarUpe pariNamana niraMtara varyA ja kare che. vaLI tene mithyAtvanI sAthe rahenArI prakRtiono baMdha thato nathI ane anya prakRtio sAmAnya saMsAranuM kAraNa nathI; mULathI kapAyelA vRkSanAM lIlAM pAMdaDAM jevI te prakRtio zIdhra sukAvAyogya che. have, "je jJAnamaya bhAva che te ja bhAvAnsavano abhAva che" evA arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-168 ] [ 251 (zAtinI) bhAvo rAgadveSamohairvinA yo jIvasya syAd jJAnanivRtta ev| rundhan sarvAn dravyakarmAsravaudhAn eSo'bhAvaH srvbhaavaasrvaannaam||114 / / zlokArthaH- [ nIvaca] jIvane [ 5 ] je [ 2Sanode: vinA ] rAgadveSamoha vagarano, [ jJAnanivRtta: gva bhAva: ] jJAnathI ja racAyelo bhAva [cAtu] che ane [ sarvAna dravyavarNAzvayodhana na] je sarva dravyakarmanA AsavanA thokane (arthAt jaththAbaMdha dravyakarmanA pravAhane) rokanAro che, [gs: sarva-mAvAjhavAm namAva:] te (jJAnamaya) bhAva sarva bhAvAgnavanA abhAvasvarUpa che. bhAvArtha- mithyAtva rahita bhAva jJAnamaya che. te jJAnamaya bhAva rAgadveSamoha vagarano che ane dravyakarmanA pravAhane rodhanAro che; tethI te bhAva ja bhAva-AsravanA abhAvasvarUpa che. saMsAranuM kAraNa mithyAtva ja che; tethI mithyAtva saMbaMdhI rAgAdikano abhAva thatAM, sarva bhAvAnsavano abhAva thayo ema ahIM kahyuM. 114. samayasAra gAthA 168 mathALuM have rAgAdi sAthe nahi maLelA bhAvanI utpatti batAve che: rAgAdi eTale mithyAtva ane rAga-dveSa sAthe nahi maLelA evA jJAnamaya bhAvanI utpatti batAve che; arthAt bhagavAna caitanyano darabAra je anaMta anaMta jJAna ane AnaMdathI bharelo che tene pragaTa karanAro, rAgAdi sAthe nahi maLelo evo je svabhAvabhAva-jJAnamaya bhAva tenI utpatti prasiddha kare che * gAthA 168: TIkA uparanuM pravacana * jema pAkuM phaLa DIMTAthI ekavAra chUTuM paDayuM thayuM pharIne DIMTA sAthe saMbaMdha pAmatuM nathI, tema.." juo, dhyAna rAkhIne sAMbhaLavA jevI bahu majhAnI vAta karI che. kahe che-pAkuM phaLa ekavAra DIMTAthI chUTuM paDI jAya pachI te pharIne DIMTA sAthe saMbaMdha pAmatuM nathI. A daSTAMta kahyuM. have kahe che "tema karmanA udayathI utpanna thato bhAva jIvabhAvathI ekavAra chUTo paDyo thako pharIne jIvabhAvane pAmato nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra5ra ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kahe che? karmanA udaye utpanna mithyAtvano vikArI bhAva ekavAra jIvathI chUTA paDyA pachI jIva sAthe pharIne saMbaMdha pAmato nathI. ahAhA..! samyagdarzana thaIne pachI e paDI jAya e vAta ahIM che nahi. jyAM rAgathI bhinna paDIne bhagavAna AtmAnuM jJAna karyuM tyAM e jJAnabhAvamAM karmano udaya Ave arthAt rAga thAya to paNa te rAganI sAthe ekatvabuddhi thatI nathI ane tethI te udaya kharI jAya che; pachI pharIne baMdha thato nathI. ahAhA...! AcAryadeva potAno apratihata bhAva darzAve che. bhagavAna AtmA rAgathI judo-adhika zuddha cidAnaMdaghana svarUpa che. AvA AtmAnuM jyAM bhAna thayuM tyAM rAganI ekatA tUTI gaI. eTale have kahe che ke jJAnIne je karmano udaya Ave che te, DIMTAthI kharI gayelA pAkA phaLanI jema kharI jAya che, karma pharIne udayamAM AvatuM nathI. bhagavAna zAyakane rAgathI bhinna anubhavyo ane rAganA ekapaNAthI judo pADyo; eTale have kahe che ke je jJAnabhAva pragaTa thayo te vaDe karmanI nirjarA thAya che arthAt karmano udaya je Ave che te kharI jAya che ane je kharI gayuM te pharIne saMbaMdha pAmatuM nathI. (mithyAtva-dazA to je gaI te gaI ). karmano udaya kharI jatAM ene rAgano (-mithyAtvano) baMdha thaIne vaLI rAgathI ekatva thAya evuM jJAnIne banatuM nathI ema kahe che. jJAnIne jJAnano kSayopazamabhAva che. tethI tene karmano udaya Ave che paNa te kharI jAya che, pharIne udayamAM AvIne baMdha karato nathI. ahAhA...! rAganI ekatA toDIne jJAyakabhAvanI ekatA karI che jeNe te jIva huve paDaze ja nahi evA apratihatabhAvanI zailIthI ahIM vAta che. pravacanasAra, gAthA 9ra mAM kahyuM che ke-Agama kauzalya ane svabhAvanA Azraya vaDa AtmajJAna dvArA meM mithyAtvano nAza karyo che te pharIthI mane utpanna thavAno nathI. ahAhA...! bhagavAnanA viraha hovA chatAM paMcama ArAnA muni Ama kahe che! AcArya munivara kahe che-bhale bhagavAnanA virahyuM che, paNa aMdara mane mArA AnaMdanA nAthano bhagavAnano bheTo thayo che. meM rAgathI bhinna paDIne bhagavAna cidAnaMdasvarUpa AtmAno Azraya lIdho che; have karmano udaya Ave ane mane temAM ekatvabuddhi thAya e vAta che nahi. koIne ema thAya ke muni chadmastha che, bhagavAna kevaLI pAse gayA nathI ane paMcama Aro che chatAM ATaluM jora ! munirAja kahe che ke huM mArA samyaka atizrutajJAnanA sAmarthyathI kahuM chuM, kemake bhagavAna AtmAnA samavasaraNa-sam kahetAM samyaka prakAre guNonuM utaravuM jemAM thayuM che evA anaMta anaMta guNothI bharelA AtmAmAM huM gayo chuM. AvA caitanya mahAprabhunuM meM zaraNa lIdhuM che to have mane rAgamAM pharIthI ekatvabuddhi thAya ema bananAra nathI. juodaSTinA viSayamAM Asrava nathI ane evA abhedasvarUpanI daSTimAM paNa Agnava nathI ema ahIM siddha karavuM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-168 ] [ 253 pravacanasA2nI 45 mI gAthA 'puSNalA a2haMtA...no AdhAra laIne koI paMDita vaLI atyAre ema kahe che ke-puNyane laIne arihaMtapada maLe che. paraMtu A vAta sAva khoTI che. tyAM to gAthAnuM mathALu ja A che ke- tIrthaMkarone puNyano vipAka akiMcitkara ja che' arthAt svabhAvano kiMcit ghAta karato nathI. bhAI! puNyanuM phaLa tIrthaMkaranA AtmAne akiMcitkara che. tIrthaMkarane puNyano atizaya udaya che e vAta judI che paNa puNyanA phaLamAM arihaMtapada maLe che e vAta taddana khoTI che. bhAI! potAnI mati-kalpanAthI macaDI-kacaDIne gAthAnA artha na karAya; ema karavAthI tane nukazAna thaze prabhu! tyAM (pravacanasAramAM ) gAthA 77 mAM to ema kahyuM che ke-puNya ane pApamAM taphAvata nathI ema je nathI mAnato arthAt puNya ane pApanA pariNAmamAM je bheda pADe che-pApathI baMdha thAya ane puNyathI lAbha thAya-ema puNya-pApamAM je bheda pADe che te mohAcchAdita vartato thako ghora apAra saMsAramAM paribhramaNa kare che. bhAI ! A siddhAMta che; siddhAMta to badhe ekasarakho ja hoya. bhagavAna kevaLIne je divyadhvani Adi kriyAo che te puNyanA vipAkarUpa ane te bhagavAnanA AtmAne akiMcitkara che eTale baMdhanI karanAra nathI paNa kSAyikI che; udaya pratikSaNa kSaya pAme che ema tyAM gAthA 45 mAM siddha karyuM che. have AvuM spaSTa che tyAM puNyanA phaLamAM arihaMtapada maLe che e vAta kayAM rahI? (e vAta yathArtha che ja nahi). bhAI ! siddhAMtano virodha karavA jatAM to bhagavAna tAro ja virodha thaze; parano virodha to koNa karI zake che? ahIM kahe che-karmanA udayathI utpanna thato bhAva jIvabhAvathI ekavAra chUTo paDayo thako pharIne jIvabhAvane pAmato nathI. rAgathI bhinnatA ane bhagavAna jJAyakanI ekatA thatAM jJAnabhAva pragaTa thayo tyAre je karmano udaya jharI gayo ane mithyAtvabhAva maTI gayo te pharIne thAya e vastumAM che nahi. aho! digaMbara munivarone aMtarajJAnadhArA akSayadhArA che. bhAI ! cAritradoSa judI cIja che ane dRSTi-doSa judI cIja che. ekavAra darzana-doSa (mithyAtva) nAza pAmyo ane jJAnabhAva pragaTa thayo pachI te darzana-doSa ane rAganI asthiratA je nAza pAmyAM te pharIne nahi thAya ema kahe che. A to dhArAvAhI aMtara-puruSArthanI apratita puruSArthanI ahIM vAta che. ahA ! A bhagavAna vIrano mArga vIruno-zUrAno ja mArga che. kahyuM che ne ke 'vIrano mArga che zUrAno, nahi kAyaranuM kAma jo ne!' . vI2no mArga-bhagavAnano mArga zUrAno che, aMtara-puruSArthathI bhAganArA hINapuruSArthI kAyaronuM emAM kAma nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 254 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 have kahe che-'A rIte jJAnamaya evo, rAgAdika sAthe nahi maLelo bhAva utpanna thAya A rIte rAganA-puNyanA vikalpathI ekarUpa nahi thayelo evo samyagdarzana-jJAna ane AnaMdano bhAva utpanna thAya che. huM zuddha caitanyaghana vastu chuM evo vedanarUpa jJAnamayabhAva rAgAdi sAthe ekatva nahi thayelo utpanna thAya che. rAga thAya che paNa rAga sAthe jJAnabhAva ekatva pAmato nathI. cothe guNasthAne A sthiti hoya che ema vAta che. koI jJAnIne kSayopazama ke kSAyika samyagdarzana thayuM hoya ane tene tIrthaMkara gotra bAMdhe evo je bhAva thAya te aparAdha-gunho che. samyagdaSTine te zubhabhAva aparAdha che. te bhAva jJAnamayabhAvathI pRthak che ne? juo, zreNIka rAjAno jIva atyAre narakamAM che, ane tyAM tIrthaMkara gotra bAMdhe che. paNa te zubhabhAva aparAdha che. jJAnIno jJAnabhAva evA rAga sAthe paNa ekatva nahi karato thako utpanna thayelo hoya che. bhAI! A to vItarAga paramezvarano sarvajJano mArga che. bhagavAna AtmAno 'jJa svabhAva ja che. emAM apUrNatA kevI ? 'jJa' svabhAva kaho ke sarvajJasvabhAva kaho-eka ja vAta che. jene paryAyamAM sarvajJasvabhAva pragaTa thayo tene vizvanuM jeTaluM (anaMta ) jJeya che te samasta paryAyamAM-kevaLajJAnamAM jaNAya che. ethI anaMtagaNuM jJeya hoya topaNa tene jANI le evuM svabhAvanuM ane kevaLajJAna paryAyanuM sAmarthya che. AvuM svabhAvanuM paripUrNa sAmarthya che. have AmAMya loko vAMdhA uThAve che ke-jJeya vizeSa nathI mATe jJAna vadhAre nathI arthAt nimitta nathI eTale bhagavAna jANatA nathI. nimitta hoya to jANe. are bhAI ! nimittane jANavuM kahevuM e to asadbhUta upacirata vyavahAra naya che, kemake 52ne jANatAM 52mAM tanmaya thaIne jANatA nathI. samyak mati-zrutajJAnamAM paNa eTalI tAkAta che ke 52zeyane jANatAM te 52jJeyamAM tanmaya thaIne jANatuM nathI. potAnA jJAnamAM tadrupa thaIne potAne jANe che temAM 52zeya jaNAI jAya che. 52jJeyane jANe che ema kahevuM e asadbhUta vyavahA2 che. jaNAya che te yathArtha che. prazna:- sarvajJa pa2ne jANe che te asaddabhUta vyavahA2 naya che to te 52ne jANe che te jUThuM TharyuM; to 52ne jANavuM sarvajJapaNAmAM rahetuM nathI ? uttara:- ema nathI, sAMbhaLane bhAI! AtmAno sva-52prakAzaka svabhAva potAno potAthI ja che, 52ne lIdhe nathI. 52zeyane jANanAruM jJAnanuM pariNamana potAnuM potAthI ja thayuM che, 52jJeyanA kAraNe thayuM nathI. 52jJeyane jANavAnA kALe kharekhara parazeya jaNAya che ema nathI paNa kharekhara tatsaMbaMdhI potAnuM svapa2prakAzaka jJAna ja jaNAya che. 52jJeyane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-168 ] [ 255 jANanAruM jJAna parazeyamAM tadrupa nathI paNa potAmAM ja tadrupa rahIne, parayane bhinna rAkhIne jANe che mATe asaddabhUta vyavahAranayathI jANe che ema kahyuM che, tyAM jANapaNAno abhAva che ema artha nathI. sarvajJapaNAnI-svaparaprakAzakapaNAnI zakti svanI svataH che, parane laIne che ema nathI-e vAta che. are bhagavAna! agni kone na bALe ? sUkAne bALe ane bheguM lIluM hoya tene paNa sUkuM karIne bALe. tema bhagavAnanuM jJAna ke je paripUrNa sAmarthyarUpe aMdara hatuM te pUrNapaNe pragaTa thatAM kone na jANe ? ene maryAdA zI ? e sva-pararUpa samasta lokAlokane jANe che. eka samayamAM zaktimAM je anaMtAnaMta avibhAga praticcheda che te kevaLajJAnamAM badhA pragaTa thaI gayA che. eTalA ja bIjA samaye hoya, eTalA ja trIjA samaye hoya ityAdi. badhA anaMta samayano saravALo karIne anaMta hoya ema nahi. e sarvane kevaLajJAna eka samayamAM-sekanDanA asaMkhyAtamA bhAgamAM jANe che. jema kevaLI lokAlokane jANe paNa lokAlokamAM tadrupa nathI tema jJAnIno jJAnamaya bhAva rAgAdika sAthe maLelo rAgathI tadrupa nathI. rAgathI nahi maLelo evo jJAnamaya bhAva jJAnIne utpanna thAya che-ema ahIM kahe che. * gAthA 168: bhAvArtha uparanuM pravacana * jo jJAna ekavAra ( apratipAtI bhAve) rAgAdikathI jUduM pariName to pharIne te kadI rAgAdika sAthe bheLaseLa thaI jatuM nathI." bhagavAna AtmA lokAlokane eka samayamAM jANe evA jJAnasvabhAvanA sAmarthyathI bharelo caitanyabiMba che. eno Azraya karavAthI utpanna thayelo rAgAdika sAthe nahi maLelo jJAnamaya bhAva pharIthI rAgAdika sAthe ekapaNAne pAmato nathI. dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA vikalpathI jUduM paDeluM jJAna-bhedajJAna je thayuM te-pharIthI rAga sAthe ekatva karatuM nathI. cAhe zubha ho ke azubha ho-rAga che te mela che. te melathI jUduM paDeluM je nirmaLa jJAna bhagavAna nirmaLAnaMdanA Azraye pragaTa thayuM te pharIthI mela sAthe ekapaNuM karatuM nathI. jJAnamaya bhAva jJAnamaya ja rahe che, rAgamaya thato nathI. bhASA to sAdI che paNa bhAva-marma bahu UMDo che, bhAI ! juo, A kuMdakuMdAcArya pachI 1OOO varSe thayelA amRtacaMdrAcArya gAthAmAM je bhAva che tenuM dohana karIne A artha kADhe che. " "maMgala bhagavAna vIro maMgala gautamo gaNI, maMgala kuMdakuMdAryo jaina dharmoDastu maMgala.'' A mAMgalikamAM bhagavAna mahAvIra ane gautama gaNadhara pachI jemanuM trIjuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 256 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 nAma Ave che te bhagavAna kuMdakuMdAcAryanI A vANI che. teno bhagavAna amRtacaMdrAcArya dohana karIne artha kADhayo che te A che. samajANuM kAMI...? prazna- AmAM bIjA AcAryo ane mahAmunivarono anAdara to nathI thato ne? uttara- bhAI ! kuMdakuMdAcAryanI zailI vastusvarUpane zAstra dvArA saMkSepamAM yathArtha spaSTa karavAnI rahI che tethI teo prasiddha che. bIjA munivaro potAnuM kalyANa karI gayA ane keTalAka to emAMthI mokSa paNa gayA; bhagavAna kuMdakuMdAcArya have mokSa jaze. paNa emanI arthagaMbhIra ati spaSTa vANI rahI gaI. tethI potAne thayelo upakAra jANIne temano mahimA karyo emAM bIjAnA anAdaranI vAta kayAM AvI ? AcArya devasene "darzanasAra' graMthanI racanA karI che. temAM teoe kahyuM che ke - mahAvidehakSetramAM vartamAna tIrthaMkaradeva zrI sImaMdharasvAmI pAsethI maLelA divyajJAna vaDe zrI padmanaMdIdave (kuMdakuMdAcAryadave) bodha na Apyo hota to munio sAcA mArgane kema jANata? AcArya zrI devasena jJAnI hatA ane emanA guru paNa jJAnI hatA. chatAM pote kuMdakuMdAcAryano upakAra mAne che. temAM zuM temanA guruno ane bIjA munivarono anAdara thayo kahevAya? ema artha na thAya bhAI ! are! lokone potAnI moTAI AgaLa sat zuM che te dekhAtuM nathI. gautama gaNadhara pachI keTalAka munio mokSa padhAryA che. paNa gautama gaNadhara pachI kuMdakuMdAcAryanuM nAma AvyuM te paraMparAmAM AveluM che, koIe navuM kareluM nathI. zrImad rAjacaMdra paNa kahyuM che ke-huM kuMdakuMdAdi AcAryo! tamArA vacano paNa svarUpanA anusaMdhAnane vize A pAmarane parama upakArabhUta thayAM che. te mATe huM tamane atizaya bhaktithI namaskAra karuM chuM. have kahe che-"A rIte utpanna thayelo, rAgAdika sAthe nahi maLelo jJAnamaya bhAva sadAkALa rahe che. pachI jIva asthiratArUpe rAgAdikamAM joDAya te nizcayardaSTimAM joDANa che ja nahi ane tene je alpa baMdha thAya te paNa nizcayadaSTimAM baMdha che ja nahi, kAraNa ke abaddhaspaSTarUpe pariNamana niraMtara varyA ja kare che.' ekatvabuddhi chUTI gaI che te apekSAe jJAnIne rAgamAM joDANa che ja nahi. asthiratA che tene te bhinna rAkhIne jANe che. daSTi ane dRSTinA viSayanI apekSAe je alpa baMdha thAya che te gauNa che, kemake abaddhaspaSTarUpe pariNamana niraMtara varyA ja kare che. jJAnamaya bhAva niraMtara varyA ja kare che. "vaLI tene mithyAtvanI sAthe rahenArI prakRtiono baMdha thato nathI ane anya prakRtio sAmAnya saMsAranuM kAraNa nathI; mULathI kapAyelA vRkSanAM lIlAM pAMdaDAM jevI te prakRtio zIdhra sukAvAyogya che.' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-168 ] [ 257 ahAhA..! mULa kApI nAkhyA pachI jema pAMdaDAM sUkAI ja jAya tema mithyAtvanuM mULa jeNe chedI nAkhyuM che te jJAnIne rAganI paraMparA vadhavA pAme ema banatuM nathI paNa rAgAdi badho sUkAI ja jAya che, nAza ja pAmI jAya che. cothe guNasthAne 41 prakRtiono to samakitIne baMdha thato ja nathI ane anya pravRtio dIrgha (anaMta) saMsAranuM kAraNa nathI. Avo samakitano aciMtya mahimA che. have, "je jJAnamaya bhAva che te ja bhAvAnsavano abhAva che' evA arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che * kaLaza 114: zlokArtha uparanuM pravacana * nIvasya' jIvane "ca:' je " modai: vinA' rAgadveSa moha vagarano, "jJAnanivRtta: va mAva:' jJAnathI ja racAyelo bhAva "cAt' che ane "sarvAna dravyava-godhAna jUna' je sarva dravyakarmanA AsravanA thokane rokanAro che; "gs: sarva-mAvAjhavAma amAva:' te ( jJAnamaya ) bhAva sarva bhAvAnsavanA abhAvasvarUpa che. juo, A cothA guNasthAnanI vAta cAle che. zuM kahe che? ke samakita thatAM je jJAtAdaSTA svabhAvathI racAyelo jJAnamaya bhAva, zraddhAmaya bhAva, sthiratAmaya bhAva pragaTa thayo temAM mithyAtva ane dayA, dAna Adi bhAvAgnavano abhAva che. are prabhu! zuM thAya? lokone to zubhabhAva mokSanuM kAraNa TharAvavuM che. paNa ema che nahi. baMdha che te mokSanuM kAraNa nathI ane mokSano mArga che te baMdhanuM kAraNa nathI. ahA ! satyane svIkAratAM jo bahAranI AbarU jAya to javA de. bhagavAna AtmAmAM e AbarU kyAM che? bhUlamAM to anAdithI paDayo che. te bhUlane TALavAmAM tArI AbarU nahi jAya, paraMtu tene enAthI lAbha thaze. pahelAM na jANe tyAM sudhI khoTI mAnyatA hoya, amane paNa hatI paNa have satyane svIkAravAmAM bahAranI pratiSThAno prazna AgaLa karIza nahi. ahIM to kahe che ke-rAga-dveSa-moha vinAno jJAnathI racAyelo jJAnamayabhAva jaththAbaMdha dravyakarmanA-jaDakarmanA pravAhane rokanAro che kemake te bhAva sarva bhAvAnsavanA abhAvasvarUpa che. ahIM mithyAtva che e ja mukhyapaNe Asrava che, saMsAranuM kAraNa che ema vAta che. * kaLaza 114: bhAvArtha uparanuM pravacana * mithyAtvarahita bhAva jJAnamaya che." mithyAtvahita je bhAva che te ajJAnamaya che. rAgane potAnI sAthe meLavavo-bheLavavo-evo mithyAtvasahita bhAva che te ajJAnamaya che. ane rAgane AtmA sAthe nahi bheLavelo evo mithyAtvarahita bhAva jJAnamaya che. te jJAnamaya bhAva rAga-dveSa-moha vagarano che, ane dravyakarmanA pravAhane rodhanAro che." bhAvAgnava nathI eTale dravyakarma rokAI jAya che. dravyakarmano pravAha AvanAro hato Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 258 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ne rokI dIdho -ema nahi, paNa bhAvAgnava jyAM nathI tyAM dravyAsavano pravAha udbhavato ja nathI-tene rokI dIdho ema kahevAmAM AvyuM che. have kahe che-"tethI te bhAva ja ( jJAnamaya bhAva ja) bhAva-AsravanA abhAvasvarUpa che." rAgathI bhinna paDalo jJAnamaya bhAva bhAvAtraMvanA abhAvasvarUpa che. ane tethI dravyAnnava thato nathI. dayA, dAna, vrata, kAma, krodha, viSayavAsanA Adi bhAva bhAvAsrava che ane dravyakarmanA 2jakaNo je AtmAnA ekakSetrAvagAhe Ave te dravyAsrava che. - have ahIM paMDita jayacaMdajI vizeSa khulAso karatAM kahe che ke-"saMsAranuM kAraNa mithyAtva ja che; tethI mithyAtvasaMbaMdhI rAgAdikano abhAva thatAM, sarva bhAvAgnavano abhAva thayo ema ahIM kahyuM.' lyo, eka bAju kahe ke-mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga e baMdhanuM kAraNa che ane ahIM ema kahe ke mithyAtva e ja saMsAra che, e ja baMdha che-e kevuM! ahIM avratAdinA pariNAma alpa saMsAranuM kAraNa hovAthI tene gauNa karela che. bAkI to manine chaTe guNasthAne je zubhabhAva thAya tene "jagapaMtha' kahyo che. paraMtu te anaMta saMsArano paMtha nathI; thoDA deva ane manuSyanA bhava thAya tevo e bhAva che. tene ahIM gauNa karyo che. AtmasvabhAvanA bhAvane-jJAnamaya bhAvane zivapaMtha kahyo che. anaMtAnubaMdhInA abhAvapUrvakanuM je svarUpa-AcaraNa che te paNa vItarAga avasthA che ane te zivapaMtha che. saMsAranuM kAraNa mithyAtva ja che ema kahyuM. anaMta naraka-nigodanA bhavasiMdhunuM kAraNa mithyAtva ja che. mithyAtva nAza pAmatAM je alpa kaSAya rahyo teno alpa kALamAM-eka, be bhavamAM abhAva thaI jAya che. jema vRkSanAM mULa ukhaDI gayA pachI tenAM lIlAM pAMdaDAM sUkAI ja jAya tema mithyAtvanuM mULa kapAI jatAM alpa kALamAM rAgAdino abhAva thaI ja jAya che. paraMtu jema vRkSanAM mULa sAjAM hoya to toDI nAkhavA chatAM pAMdaDAM pharI Ave che tema mithyAtva rahe tyAM sudhI rAganI paraMparA-saMsAranI paraMparA anaMta kALa sudhI cAlyA ja kare che. mATe mithyAtvano abhAva thatAM sarva bhAvAnsavano abhAva thayo ema ahIM kahyuM che. bhAI ! jene zraddhAmAM goTA che tenAM vrata, tapa ke saMyama sAcAM hotAM nathI. [ pravacana naM. 23ra * dinAMka 15-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-169 atha jJAnino dravyAsravAbhAvaM darzayati puDhavIpiMDasamANA puvvaNibaddhA du paccayA tss| kammasarIreNa du te baddhA savve vi nnaanniss|| 169 / / pRthvIpiNDasamAnAH pUrvanibaddhAstu prtyyaastsy| karmazarIreNa tu te baddhAH sarve'pi jnyaaninH|| 169 / / have, jJAnIne dravyAnsavano abhAva che ema batAve che: je sarva pUrvanibaddha pratyaya vartatA te jJAnIne, che pRthvIpiMDa samAna ne sau karmazarIre baddha che. 169. gAthArtha- [ tasya jJAnina: ] te jJAnIne [pUrvanivardhI: tu] pUrve baMdhAyelA [ sarve kara] samasta [pratyayaH] pratyayo [pRthvIuiSkasamAnA: ] mATInA DhephAM samAna che [1] ane [te] te [ #rmazarIre ] (mAtra) kArmaNa zarIra sAthe [ vahvA: ] baMdhAyela che. TIkAH- je pUrve ajJAna vaDe baMdhAyelA mithyAtva, avirati, kaSAya ane yogarUpa dravyAeNvabhUta pratyayo che, te anyadravyasvarUpa pratyayo acetana pudagalapariNAmavALA hovAthI jJAnIne mATInA DhephAM samAna che (-jevA mATI vagere pudagalankaMdho che tevA ja e pratyayo che); te to badhAya, svabhAvathI ja mAtra kArmaNa zarIra sAthe baMdhAyelA che-saMbaMdhavALA che, jIva sAthe nahi; mATe jJAnIne dravyAnsavano abhAva svabhAvathI ja siddha che. bhAvArtha- jJAnIne je pUrve ajJAnadazAmAM baMdhAyelA mithyAtvAdi dravyAgnavabhUta pratyayo che te to mATInAM DhephAMnI mAphaka pudgalamaya che tethI teo svabhAvathI ja amUrtika caitanyasvarUpa jIvathI bhinna che. temano baMdha athavA saMbaMdha pudgalamaya kArpaNa zarIra sAthe ja che, cinmaya jIva sAthe nathI. mATe jJAnIne dravyAnsavano abhAva to svabhAvathI ja che. vaLI jJAnIne bhAvAnsavano abhAva hovAthI, dravya Asravo navAM karmanA AsravaNanuM kAraNa thatAM nathI tethI te daSTie paNa jJAnIne dravya Asravano abhAva che.) have A arthanuM kAzarUpa kAvya kahe che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 260 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 (35nAti) bhAvAsravAbhAvamayaM prapanno dravyAsravebhyaH svata eva bhinnaH / jJAnI sadA jJAnamayaikabhAvo nirAsravo jJAyaka eka eva / / 115 / / zlokArtha:- [bhAvAAva-mAvat prapanna: ] bhAvAsavonA abhAvane pAmelo ane [dravyAnnavemsa: svata: va minna: ] dravyAsavothI to svabhAvathI ja bhinna evo [ ayaM jJAnI] A jJAnI- [savA jJAnamaya--y--bhAva: ] ke je sadA eka jJAnamaya bhAvavALo che te- [nirAsrava: ] nirAsrava ja che, [yo: jJAya: va] mAtra eka jJAyaka ja che. * bhAvArtha:- rAgadveSamohasvarUpa bhAvAsavano jJAnIne abhAva thayo che ane dravyAsavathI to te sadAya svayameva bhinna ja che kAraNa ke dravyAsava puddagalapariNAmasvarUpa che ane jJAnI caitanyasvarUpa che. A rIte jJAnIne bhAvAsava tema ja dravyAsavano abhAva hovAthI te nirAsrava che. 115. * samayasAra gAthA 169 : mathALu have, jJAnIne vyAsavano abhAva che ema batAve cheH * gAthA 169 : TIkA u52nuM pravacana * je pUrve ajJAna vaDe baMdhAyelA mithyAtva, avirati, kaSAya ane yogarUpa dravyAsavabhUta pratyayo che, te anyadravyasvarUpa pratyayo acetana puddagalapariNAmavALA hovAthI jJAnIne mATInAM DhephAM samAna che.' juo, zuM kahe che ? ke rAganI ekatvabuddhithI utpanna thato ajJAnabhAva ane ajJAnapUrvakanA rAga-dveSa baMdhanuM kAraNa bane che. puNya-pariNAmane karavuM e jJAtA-daSTAsvabhAvI bhagavAna AtmAno svabhAva nathI; e te ajJAnabhAva che ane te-pUrvakanA kaSAyabhAva mithyAtvAdinA baMdhanuM kAraNa thAya che. paNa jeNe rAgathI potAnA jJAyakatattvane bhinna pADayuM ane paryAyamAM jJAna ane AnaMdano svAda lIdho che evA dharmIne pUrve ajJAna vaDe baMdhAyelA je jaDa pa2mANuodarzanamohano thoDo aMza arthAt samyakamohanIyanA rajakaNo je kSayopazama samakita pragaTa thayuM che chatAM hoya te, tathA avirati, kaSAya ane yogarUpa dravyAsavabhUta pratyayo che; paNa te anyadravyasvarUpa pratyayo acetana puddagalapariNAmavALA hovAthI tene mATInAM DhephAM samAna che. jema mATInAM DhephAM ajIva che, zeya che tema e Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-169 ] [ ra61 pratyayo paNa ajIva ane zeya che. jemAM mATInAM DhephAM pudgalaskaMdho che tema e pratyayo paNa tevA ja skaMdho che. vaLI kahe che-"te to badhAya, svabhAvathI ja mAtra kAmaNa zarIra sAthe baMdhAyelA chesaMbaMdhavALA che, jIva sAthe nahi." mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoganA paramANuo jeo jaDa acetana che te mAtra kArpaNa zarIra sAthe baMdhAyelA che, jIva sAthe nahi. mithyAtvAdi jaDa pratyayone AtmA sAthe saMbaMdha nathI. vaLI paryAyamAM dravyakarma sAthe je nimitta-naimittika saMbaMdha che tene jJAnIe toDI nAkhyo che. eTale dravyakarmane pudagala kArpaNa zarIra sAthe ja saMbaMdha che. sadAya caitanyaghanasvarUpa bhagavAna AtmAne to dravyakarma sAthe nimitta-naimittika saMbaMdha che ja nahi; ane AvA AtmAnI jene dRSTi thaI che evA jJAnIe paryAyamAM je nimittapaNAno saMbaMdha che te toDI nAkhyo che. tethI samakitIne mithyAtva prakRti kadAca sattAmAM hoya topaNa te prakRtinA paramANune kArpaNa zarIra sAthe saMbaMdha che, jIva sAthe nahi. jJAnIne dravyAnsavo sAthe saMbaMdha che ja nahi. have kahe che mATe jJAnIne dravyAsavano abhAva svabhAvathI ja siddha che." jema zarIra, vANI, strI-kuTuMba-parivAra Adi para padArtha para ja che, enI sAthe AtmAne kAMI saMbaMdha nathI tema jJAnIne dravyAsavothI kAMI saMbaMdha nathI. para cIja potapotAnA kAraNe dravya-guNapaNe kAyama rahIne paryAyamAM badalIne rahI che. zarIra potAnA dravya-guNamAM potAnI paryAya karI rahyuM che; bIjA AtmAo, bIjA zarIro ke pudgalo potapotAnA dravyaguNamAM potapotAnI paryAya karI rahelAM che. kArpaNa zarIra che te paNa potAnA dravya-guNaparyAyamAM raheluM che. karma-paramANuo kAMI AtmAnI paryAyamAM AvyA nathI. bhAI ! AtmAne ane para dravyone koI saMbaMdha che ja nahi. mATe jJAyakamUrti bhagavAna AtmAno jene Azraya thayo che te jJAnIne dravyAsavano abhAva svabhAvathI ja siddha che kemake paramANuono saMbaMdha jaDa sAthe ja che. savAre bhedabhedaratnatraya mokSanuM kAraNa che ema AvyuM hatuM ne? eno khulAso juo, bhedaratnatraya che te rAga che. zuddha cidAnaMdaghana bhagavAna AtmAnA Azraye jene samyagdarzana-jJAna ane svarUpAcaraNa pragaTa thayAM che evA nizcayadaSTivaMtane bhedaratnatrayarUpa zubharAga Ave che. tene nizcaya abhedaratnatrayano sahakArI jANIne vyavahAra mokSanuM kAraNa kahyuM che. bhedaratnatraya rAga hovAthI che to baMdhanuM ja kAraNa, paraMtu vAstavika mokSanuM kAraNa je abheda ratnatraya tenA sahucarapaNe evo ja rAga hoya che tethI Aropa ApIne tene vyavahAra mokSanuM kAraNa kahevAmAM AvyuM che. abhedaratnatraya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra6ra ], [ pravacana ratnAkara bhAga-6 eka ja nizcayathI mokSanuM kAraNa che; topaNa jene nizcaya-daSTi thaI che, kartabuddhi chUTI gaI che, chatAM rAga (bhedaratnatrayano) Ave che evA dharmI jIvanA bhedaratnatrayanA pariNAmane Aropa ApIne abhedaratnatrayanI sAthe mokSanuM kAraNa kahyuM che. bhAI AtmA zuM cIja che enI jene khabara ja nathI evA ajJAnIne to vyavahAra ja nathI. jene abhedanI dRSTi nathI ene kayAM bhedaratnatraya che? ajJAnIno deva-guru-zAstranI zraddhAno rAga kAMI vyavahAra nathI, e to vyavahArAbhAsa che. jJAnIne je rAga thAya che tene te mAtra jANe ja che, karato nathI ane evA jANanAranI je daSTi ane sthiratA aMdaramAM thayAM che. te ja vAstavika mokSanuM kAraNa che. AvI vAta che. * gAthA 169: bhAvArtha uparanuM pravacana * "jJAnIne je pUrve ajJAnadazAmAM baMdhAyelA mithyAtvAdi dravyAgnavabhUta pratyayo che te to mATInA DhephAMnI mAphaka pudgalamaya che tethI teo svabhAvathI ja amUrtika caitanyasvarUpa jIvathI bhinna che.' jJAnIne dravyAsavabhUta pratyayo enA dravyamAM to nathI paNa enI paryAyamAM paNa eno abhAva che. jema paryAyamAM rAga-dveSano saMbaMdha che tema paryAyamAM karmano saMbaMdha nathI. temano baMdha vA saMbaMdha pudagalamaya kArmaNa zarIra sAthe ja che, cinmaya jIva sAthe nahi. bhagavAna AtmA to prajJA brahmasvarUpa caitanyamaya ja che; enI sAthe jaDa acetana evA karmane kAMI paNa saMbaMdha nathI. laukikamAM strI-kuTuMba-parivAra vagerene A amArA saMbaMdhIo che ema nathI kahetA? A amArA nAtIlA che ane emanI sAthe amAre khUba purANo saMbaMdha che ema kahe che ne? bApu ! konI sAthe tAre saMbaMdha? bahu to ajJAnamAM tAre rAga-dveSa ane vikAra sAthe saMbaMdha che; jJAnamAM to e saMbaMdha paNa nathI. tyAM have anya sAthe saMbaMdha kayAMthI Avyo? pudgalakarma sAthe paNa saMbaMdha kayAMthI hoya? ahA ! caitanya bhagavAna AnaMdanA nAthane jyAM rAganA kartApaNAthI bhinna bhALyo tyAM ene karmanA jaDa pudgalo sAthe to saMbaMdha nathI, bhAvAgnava sAthe paNa saMbaMdha nathI. jJAnIne bhAvAnsavano abhAva hovAthI dravyAgnavabhUta pratyayo navAM karmanA AsravaNanuM kAraNa thatA nathI. jaDa karma udayamAM Ave, paNa mithyAtva ane tatsaMbaMdhI rAgadveSarUpa bhAvAgnavo nathI to jUnAM karma navA baMdhanuM kAraNa thatAM nathI. AgaLa A vAta AvI gaI ke jaDakarma che te kharekhara AjhUvo che ane navA baMdhananuM kAraNa che; paNa kone? mithyAtva ane rAga-dveSapaNe pariName tene. mithyAtva ane rAga dveSa na kare to te karmano udaya navAM karmanA AsravaNanuM kAraNa nathI. tethI A apekSAe paNa jJAnIne dravyAnsavano abhAva che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-169 ] [ ra63 eka to dravyAsrava pudagala che mATe saMbaMdha nathI; ane bIjuM jJAnIne bhAvAnsavano abhAva che eTale dravyAsUvo baMdhanuM kAraNa nahi thatA hovAthI jJAnIne dravyakarma nathI. A pramANe jJAnIne dravyAnsavano abhAva ja che. have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe cheH * kaLaza 115 : zlokArtha uparanuM pravacana * bhAvAjhava-mAma prapanna:' bhAvAgnavonA abhAvane pAmelo... matalaba ke dharmI jIva zuddha dravyasvabhAvanA avalaMbanathI mithyAtva tathA anaMtAnubaMdhInA rAga-dveSarUpa bhAvAgnavanA abhAvane pAmelo che. ahAhA! jene rAganuM kartApaNuM chUTI jJAtA-daSTA svabhAvano anubhava thayo che te dharmI bhAvAnsavanA abhAvane pAmelo che. samakitIne bhAvAnsavano eTale mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInA rAga-dveSano abhAva ja che. A nAstithI vAta karI. atithI kahIe to dharmI jIva bhagavAna je trikALa jJAnAnaMdasvarUpa che tene pAmelo che. anAdithI jIva rAga-dveSa-moharUpa bhAvAsavane pAmato hato. rAgadveSa mArA ane e mArAM kartavya ema anAdithI kartApaNuM mAnato hato. have kartApaNAno tyAga karI te ja jIva jyAre-huM to paramAnaMdano nAtha zuddha caitanyaghana prabhu eka jJAtA-daSTA chuM, jagata AkhuMya mAtra zeya che, dazya che-ema potAnA jJAtA-daSTAsvarUpane dhyeya banAvI temAM aMtarlIna thayo tyAre te bhAvAnsavanA abhAvane pAmelo jJAnI che. anAdithI puNya-pApanA bhAva je Asravo che tene je pAmelo che te mithyAdaSTi ajJAnI che. je vastu potAthI bhinna che e cIjane potAnI mAne te jIva ajJAnI mithyASTi che. e UMdho puruSArtha kare che ne? bhAI ! ajJAnI ke jJAnI-koIne koI kArya puruSArtha vinAnuM hotuM nathI. paramANumAM paNa tenuM kArya tenI viryazaktinA kAraNe ja hoya che. AtmAnI jema paramANumAM paNa vIryazakti che. ajJAnI bhinna cIjane potAnI mAne che, paNa ema che nahi ane ema banavuM saMbhavita paNa nathI. chatAM potAnI mAne che ane rAgadveSa kare che; e pramANe eNe UMdhuM vIrya phoravyuM che. zrImade lakhyuM che ke "digaMbaranA AcAryo ema kahe che ke jIvano mokSa thato nathI, mokSa samajAya che.' ahAhA ! cidAnaMdaghana prabhu anAkuLa zAMta ane AnaMdarasano amApa-amApa gaMbhIra jeno behada svabhAva che evA bhagavAna AtmAno mokSa thato nathI. jIvane pahelAM mAnyatA hatI ke huM rAgathI baMdhANo chuM jJAna thatAM huM mokSasvarUpa ja chuM ema samajAya che. AtmA rAgathI bhinna svarUpa ja che ema aMtara-anubhavamAM samajANuM tyAre te mukta ja che, muktasvarUpa ja che. AvA jJAyakane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra64 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 muktasvarUpe-abaddhasvarUpe dekhavo e jainazAsana che. (jJAnI paryAyamAM jainazAsana pAmelo che.) samayasAra gAthA 14 ane 15 mAM paNa AvyuM ke-AtmA abaddhaspaSTa che. ahA ! rAgathI e baMdhAyelo nathI to pachI karmathI e baMdhAyelo che e vAta kayAM rahI ? (na rahI). sUkAyelA nALiyeramAM jema goLo chUTo hoya che tema bhagavAna AtmA rAga ane karmathI chUTuM tattva che. - pravacanasAra, gAthA-ra00 mAM Ave che ke-anAdi saMsArathI jJAyaka jJAyakabhAvapaNe ja rahyo che. aneka jJayane jANavApaNe pariNamyo hovA chatAM sahuja anaMtazaktivALA jJAyakasvabhAva vaDe ekarUpatAne choDato nathI. ajJAnI jIvone mohane laIne anyathA adhyavasita thAya che. ahAhA...! bhagavAna AtmA to sadA nirmaLAnaMda saccidAnaMda prabhu che. sat nAma zAzvata jJAna ane AnaMdano goLo bhagavAna AtmA che. dhruva-dhruva dhruva anAdi-anaMta jJAyakabhAva jJAyakabhAvarUpe ja che. parayane jANavA chatAM zuddha tatva parayapaNe thayuM nathI, che nahi ane thaze nahi. have AvI (svabhAva-vibhAvanA bhedajJAnanI) vAta samajavAnI lokone phurasada hoya nahi eTale bicArA koI upavAsa karavAmAM, to koI vrata pALavAmAM, koI jAtrA-bhakti karavAmAM ane koI maMdiro baMdhAvavAmAM joDAI gayA che. paNa bhAI ! e badhI jaDanI kriyAo to jaDanA kAraNe enA kALamAM thAya che ane e kALe tane jo zubharAga hoya to puNyabaMdha thAya paNa dharma nahi. paradravyanI kriyA-kALe rAganuM nimitta ho bhale, paNa nimitta kAMI karatuM nathI. nimitta hoya che kharuM, paNa nimitta paramAM kAMI (kArya) kare che ema nathI. lokone A khaTake che. karmano udaya nimitta hoya to vikAra thAya che ema mAne che temane A khaTake che. paraMtu evI mAnyatA ayathArtha che. upAdAnanI te te samayanI yogyatA ja ' te te prakAre thavAnI che. prazna- paramAtmAnI divyadhvanithI AtmAne jJAna thAya che-ema Ave che ne? banArasIvilAsamAM kahyuM che ke 3OMkAra dhuni suni artha gaNadhara vicAre; raci Agama upadeza bhavika jIva saMzaya nivAre.'' uttara- bhAI ! nimittanA (nimittanI mukhyatAnA) kathana ema ja Ave. jIva svayaM potAthI saMzaya TALe to vANIne nimitta kahevAya che. bAkI bhagavAna zAyakanI aMtardaSTi karatAM je jJAna thayuM te saMzaya rahita jJAna che-ane te svabhAvanA puruSArthathI svataH thayuM che; nimittathI nahi. kahyuM che ne ke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-169 ] [ ra65 jina sohI hai AtmA anya soI hai karma, yahI vacanase samajale jina-pravacana kA marma.'' rAgAdi paNa anya karma che, AtmA nahi. bhagavAna trilokInAthanI vANIno A marma che. bhAI ! jainazAsana koI vADo nathI, vastunuM svarUpa che. bhagavAna! tuM muktasvarUpa cho, ane je zuddhopayogamAM AtmA muktasvarUpa jaNAyo te zuddhopayoga jenazA have AvI aMtardaSTinI vAtamAM sUjha paDe nahi eTale vrata karavA, dayA pALavI, bhakti karavI, dAna karavuM ityAdi bAhya kriyAomAM jIva lAgI jAya che, kemake emAM jhaTa samaja paDe che. mahAvaro che ne eno? vaLI bIjAne paNa khabara paDe ke kAMIka karyuM. paNa bhAI ! e to badhI bahAranI kriyAo che. emAM kayAM AtmA che? janma-maraNano aMta karavo hoya to enAthI nahi thAya. bhagavAna! potAne samajyA vinA ane aMtardaSTi karyA vinA jIva anAdithI duHkhI che. A moTA rAjAo ane karoDapati zeThiyAo badhA AtmadaSTi vinA duHkhI ja che. zAMtarasano samudra evA bhagavAna AtmAne bhUlIne teo kaSAyanI agnimAM baLI ja rahyA che. chaThThAlAmAM Ave che ne ke "yahu rAga Aga dahai sadA, tAteM samAmRta seIe. cira bhaje viSaya-kapAya aba to, tyAga nijapada beIe." bhAI ! anaMtakALa viSaya-kapAya sevA, have to tene choDI aMtardaSTi kara. potAnI aMdara vikAranA pariNAma thAya che ene choDavAnuM jJAnIo kahe che, parane sevavAnI ane choDavAnI koI vAta nathI, kemake marane koNa seve ane choDe che? ahIM to ema kahe che ke viSayakaSAyarahita aMdara AnaMdano nAtha bhagavAna che enI sevAmAM ekavAra Ava. tethI tane AnaMda thaze, sukha thaze ane aMdara bhaNakAra vAgaze ke have huM alpakALamAM mukti pAmIza. ahA ! samyajJAna je thayuM te bhAvAgnavathI rahita thayuM che. bhale mati-zrutajJAna ho topaNa eNe svayane pakaDayuM che ne? samyaka mati-zrutajJAna kevaLajJAnane bolAve che eTale ke te kevaLajJAnane prApta karavAnuM kAraNa che. prazna- bahAramAM maMdira Adi baMdhAve, moTA gajaratha kADhe to dharmanI prabhAvanA thAya ne? uttara- zuddha svabhAvamAM ekAgratA pUrvaka vijJAnaghanasvabhAvanI paryAyamAM vRddhi thavI te nizcaya prabhAvanA che. AvI nizcaya-prabhAvanA jene pragaTa thaI che tevA jIvanA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra66 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 zubharAgane vyavahAra prabhAvanA kahe che. bahAramAM jaDanI kriyAmAM to enuM kAMI kartavya nathI. lokone ekalo vyavahAra gaLe vaLagyo che, paNa ajJAnIno zubharAga kAMI vyavahAra prabhAvanA nathI. (e to prabhAvanAno AbhAsamAtra che have kahe che A rIte bhAvAnsavanA abhAvane pAmelo ane 'dravyAkhravemya: svata: va fmana:' dravyAstravothI to svabhAvathI ja bhinna evo "cuM jJAna' A jJAnI 'savA jJAnamaya-va-bhAva:' ke je sadA eka jJAnamayabhAvavALo che te "nirava:' nirAsrava ja che. ahAhA..! abheda eka jJAna je zuddha AtmA tene pAmelo jJAnI sadAya jJAnamayabhAvavALo hovAthI nirAsrava ja che. A mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyanA abhAvanI apekSAe vAta che. asthiratAno je rAga che tene svabhAvanA avalaMbane TALavAno prayatna che tethI tene gauNa karIne jJAnI nirAsrava ja che ema kahyuM che. vaLI "va: jJAyava:va' mAtra eka jJAyaka ja che. jJAnI jANanAra-jANanAra-jANanAra ja che; parane jANanAra ema nahi, paNa jANanArane jANanAro te jJAyaka ja che. * kaLaza 115 : bhAvArtha uparanuM pravacana * rAgadveSamohasvarUpa bhAvAnsavano jJAnIne abhAva thayo che ane dravyAsaivathI to te sadAya svayameva bhinna ja che." jaDa dravyAstravothI to ajJAnI paNa bhinna che, paNa e mAne che. viparIta ke mAre ane dravyakarmane saMbaMdha che. dravyAsrava pudgalapariNAmasvarUpa che ane jJAnI caitanyasvarUpa che tethI jJAnI dravyAsavathI svabhAvathI ja bhinna che. A rIte jJAnIne bhAvAsrava tema ja dravyAnsavano abhAva hovAthI te nirAsrava ja che.' jJAnI mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyanA abhAvavALo ane samakita ane svarUpasthiratAvALo hovAthI tene ahIM nirAgnava ja kahyo che. koI ekAMte pakaDI bese ke tene AsravanuM astitva ja nathI to ema nathI. bApu! anaMtakALamAM nahIM karelI A vAta che. bhagavAna! tuM paMcamahAvratadhArI digaMbara sAdhu anaMtavAra thayo paNa svarUpe grahyA vinA ekalI rAganI kriyAomAM vyasta rahIne tyAM ne tyAM (saMsAramAM) ja rokAI rahyo. bAkI jJAna thatAM jJAnI to nirAgnava ja hoya che, te alpakALamAM muktine pAme che. AvI vAta che. [ pravacana naM. 233 dinAMka 16-11-76] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates kathaM jJAnI nirAsrava iti cet gAthA-170 cauviha aNeyabheyaM baMdhaMte NANadaMsaNaguNehiM / samae samae jamhA teNa abaMdho tti NANI du / / 170 / / caturvidhA anekabhedaM badhnanti jJAnadarzanaguNAbhyAm / samaye samaye yasmAt tenAbandha iti jJAnI tu / / 170 / / have pUche che ke jJAnI nirAsrava kaI rIte che? tenA uttaranI gAthA kahe cheH cavidha pratyaya samayasamaye jJAnadarzanaguNathI, bahubheda bAMdhe karma, tethI jJAnI to baMdhaka nathI. 170. gAthArtha:- [yamAt] kAraNa ke [ caturvidhA: ] cAra prakAranA dravyAsavo [jJAnavarzanamuLAkhyAn] jJAnadarzanaguNo vaDe [ samaye samaye] samaye samaye [anemevuM] aneka prakAranuM karma [ vaghnanti ] bAMdhe che [ tena ] tethI [ jJAnI tu] jJAnI to [avandha: rUti] abaMdha che. TIkA:- prathama, jJAnI to AsravabhAvanI bhAvanAnA abhiprAyanA abhAvane lIdhe nirAsrava ja che; paraMtu je tene paNa dravyapratyayo samaya samaya prati aneka prakAranuM puddagalakarma bAMdhe che, tyAM jJAnaguNanuM pariNamana ja kAraNa che. * * * samayasAra gAthA 170 : mathALu have pUche che ke jJAnI nirAsrava kaI rIte che ?-tenA uttaranI gAthA kahe che. ahAhA...! zuddhacidAnaMdasvarUpa akhaMDa eka jJAnasvarUpa bhagavAna AtmAnI dRSTi ane anubhava jene thayAM te jJAnI che, dharmI che. tene jJAnI kaho, dharmI kaho vA samyagdaSTi ko-e badhuM ekArthavAcaka che. evA jJAnIne mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI Asavano abhAva che. cAhe to dayA, dAna, vrata, bhaktinA zubhabhAva ho ke hiMsA, jUTha, corI, viSayavAsanAnA azubhabhAva ho-banne bhAva Asrava che. jJAnI enAthI rahita che. vaLI jaDakarma-dravyAsavothI te svabhAvathI ja bhinna che. A vAta AgaLanI gAthAomAM AvI gaI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra68 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 have ahIM ziSya pUche che ke jJAnI nirAnsava kaI rIte che? basa, jJAnI thayo eTale nirAgnava thaI gayo? AvI AzaMkA pUrvaka pUche che tene A gAthAmAM uttara ApavAmAM Ave che. * gAthA 170: TIkA uparanuM pravacana * prathama, jJAnI to AgnavabhAvanI bhAvanAnA abhiprAyanA abhAvane lIdhe nirAsrava ja che." dharmI jIvane puNya-pAparUpa AgnavabhAva karavAno abhiprAyamAM abhAva che. AsravabhAva karavA lAyaka che evA abhiprAyathI jJAnI rahita che; tethI tene nirAsrava kahevAmAM Ave che. jene samakita thayuM che, samyajJAna thayuM che evA dharmI jIvane zubhAzubha bhAvanI bhAvanA nathI, zubhAzubha bhAva karavAno abhiprAya nathI. ahAhA..! dharmAtmAne dayA, dAna, bhakti Adi zubhabhAva karavA yogya che ema abhiprAya nathI. gajaba vAta che! zuddha caitanyaghanasvarUpa pUrNAnaMdano nAtha bhagavAna AtmA che. tenAM zraddhAna-ruci ane Azraya jene thayAM che tene zuddha caitanyasvabhAvanI ekAgratAnI bhAvanAmAM puNya-pApanI bhAvanAno abhiprAyamAM abhAva che. aho ! bhagavAnanI divyadhvanimAM je AvyuM te ahIM samayasAramAM AcArya kuMdakuMdadeve kahyuM che. vAha! saMto bhagavAnanA ADatiyA thaIne bhagavAnano saMdeza jagata samakSa jAhera kare che. kahe che-bhAI ! 84 nA janma-maraNanA pherA maTADavAno upAya aMdara je pUrNAnaMdano nAtha zuddha cidAnaMdaghana paramAtmA prabhu paDyo che tenI daSTi-ci ane abhiprAya bAMdhavo te che. dharmanuM prathama pagathiyuM samyagdarzana che, arthAt dharmanI zarUAta samyagdarzanathI thAya che. nimitta, rAga ane alpajJapaNuM-e badhAnI upekSA ane pUrNa sarvajJasvabhAvI bhagavAna AtmAnI apekSA ane te pUrvaka zuddha AtmAno anubhava thavo te samyagdarzana che. samakitI jANe che ke-huM zarIra, mana, vANI ke puNya-pApa ke alpajJa nathI, huM to caitanyarasakaMda paripUrNa sarvajJasvabhAvI bhagavAna chuM. bhagavAnane je paryAyamAM sarvazapaNuM pragaTa che te kayAMthI AvyuM? aMdara AtmAmAM sarvazapaNAno svabhAva paDyo che to bahirmukha valaNano tyAga karI aMtarmukha valaNa vaDe tenI pratItipUrvaka paripUrNa aMtara-ekAgratA karavAthI te pragaTa thayuM che. ahIM kahe che-dharmIne aMtaramukha valaNa hovAthI abhiprAyamAM zraddhAnamAM Asrava eTale puNya-pApanA bhAvanI bhAvanA-eTale te bhalA che, karavA yogya che evI ciMtavanA-no abhAva che. puNya-pApanA bhAva jJAnIne Ave che kharA, paNa te karavA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-170 ] [ 269 lAyaka che evo bhAva tenA abhiprAyamAMthI chUTI gayo che. A kAraNathI jJAnI nirAsrava ja che. joyuM 'ja' lIdhuM che. abhiprAyanI apekSAe jJAnI nirAsrava ja che. have kahe che 'paraMtu je tene paNa dravyapratyayo samaya samaya prati aneka prakAranuM puddagalakarma bAMdhe che, tyAM jJAnaguNanuM pariNamana ja kAraNa che.' pUrvanAM jaDa karma udayamAM AvatAM jJAnIne jarA (thoDAM) navAM karma baMdhAya che temAM jJAnaguNanuM (jaghanya ) pariNamana ja kAraNa che; arthAt jIvanA jJAnaguNanI kSayopazamaya dazA ja baMdhanuM kAraNa che. vastu-AtmA ane enI ddaSTi baMdhanuM kAraNa nathI. abhiprAya baMdhanuM kAraNa nathI to baMdhanuM kAraNa zuM che? teno A khulAso karyo ke kamajorInA kAraNe jJAnanI je hINI dazA pariName che te baMdhanuM kAraNa che. aho ! samyagdarzana koI alaukika cIja che. duniyA deva-guru-zAstranI zraddhAne ke navatattvanI bhedarUpa zraddhAne samakita mAne che paNa e (mAnyatA) ayathArtha che, viparIta che. mahAvideha kSetramAM sAkSAt sarvajJa 52mAtmA birAje che te ema pharamAve che ke-jene potAnA zuddha caitanyamaya AtmAno dRSTimAM svIkAra-satkAra thayo che evA jJAnIne abhiprAyamAM Asrava karavAno bhAva chUTI gayo che. paNa A sthitimAM je alpa karmabaMdhana thAya che te pUrvakarmanA udayamAM je vartamAna jJAnanI pariNita thoDI kamajorIthI joDAya che te kAraNa che. jJAnaguNanI hINI-kSayopazama dazA ja tyAM baMdhanuM kAraNa che. e hINI dazA saktino viSaya ke samakitanuM kAraNa nathI. [pravacana naM. 234 * dinAMka 17-11-66 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-171 kathaM jJAnaguNapariNAmo bandhaheturiti cet jamhA du jahaNNAdo NANaguNAdo puNo vi prinnmdi| aNNattaM NANaguNo teNa du so baMdhago bhnnido||171|| yasmAttu jadhanyAt jJAnaguNAt punarapi prinnmte| anyatvaM jJAnaguNaH tena tu sa bandhako bhnnitH|| 171 / / have vaLI pUche che ke jJAnaguNanuM pariNamana baMdhanuM kAraNa kaI rIte che? tenA uttaranI gAthA kahe che: je jJAnaguNanI jaghanyatAmAM vartato guNa jJAnano, pharIpharI praNamato anyarUpamAM, tethI te baMdhaka kahyo. 171. gAthArtha- [ casmA tu] kAraNa ke [ jJAnakuLa: ] jJAnaguNa, [navajAt jJAnAt] jaghanya jJAnaguNane lIdhe [punarapi] pharIne paNa [banyatve ] anyapaNe [pariNamate] pariName che, [ tena tu] tethI [ : ] te (jJAnaguNa ) [ vanya: ] karmano baMdhaka [ maLata: ] kahevAmAM Avyo che. TIkA- jJAnaguNano jyAM sudhI jaghanya bhAva che (kSAyopathamikabhAva che) tyAM sudhI te (jJAnaguNa) aMtarmuhartamAM vipariNAma pAmato hovAthI pharIpharIne tenuM anyapaNe pariNamana thAya che. te (jJAnaguNanuM jaghanya bhAve pariNamana), yathAkhyAtacAritra-avasthAnI nIce avazyabhAvI rAgano sadbhAva hovAthI, baMdhanuM kAraNa ja che. | bhAvArtha:- kSAyopathamika jJAna eka zaiya para aMtarmuhUta ja thaMbhe che, pachI avazya anya zeyane avalaMbe che; svarUpamAM paNa te aMtarmuhUrta ja TakI zake che, pachI vipariNAma pAme che. mATe ema anumAna paNa thaI zake che ke samyagdaSTi AtmA savikalpa dazAmAM ho ke nirvikalpa anubhavadazAmAM ho, -yathAkhyAtacAritra-avasthA thayA pahelAM tene avazya rAgabhAvano sabhAva hoya che; ane rAga hovAthI baMdha paNa thAya che. mATe jJAnaguNanA jaghanya bhAvane baMdhano hetu kahevAmAM Avyo che. samayasAra gAthA 171 : mathALu have vaLI pUche che ke jJAnaguNanuM pariNamana baMdhanuM kAraNa kaI rIte che? -tenA uttaranI gAthA kahe cheH Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-171 ] [ ra71 ahA ! A to ekadama adhyAtma-vANI che. anaMtakALamAM tuM ene samajyo nathI. chaDhAlAmAM Ave che ne ke munivrata dhAra anaMtavAra grIvaka upajAyo, pai nija AtamajJAna vinA sukha leza na pAyo.'' jIva nagnadazA sahita 28 mUlaguNanuM pAlana karIne anaMtavAra raiveyakamAM upajyo che, paNa Asravarahita bhagavAna AtmAnA jJAna vinA tene aMza paNa sukha pragaTa thayuM nahi; arthAt duHkha ja thayuM. jene AtmajJAna thAya tene to paryAyamAM atIndriya AnaMdano svAda Ave che. AvA AtmajJAnanA abhAvamAM paMcamahAvratAdino bhAva e paNa duHkha ane Asrava ja hatA. samyagdaSTine kamajorIthI vratano vikalpa Ave che paNa tene emAM kartAbuddhi nathI (svAmIpaNuM nathI). dharmIne vratAdinI bhAvanA nathI. zreNika mahArAjA kSAyika samakitI tA. hAla narakamAM che. tyAM samaye samaye tIrthaMkara gotra bAMdhe che ane AvatI covIsImAM prathama tIrthakara thaze. tene hajAro rAjAo cAmara DhALatA ane hajAro rANIo hatI. chatAM samakitI hatA ne? abhiprAyanI apekSAe teo nirAsrava ja hatA. ahA ! samyagdarzana zuM cIja che enI lokone khabara nathI. loko bAhya tyAgamAM dharma mAnI le che paNa dharma aMtaranI judI cIja che bhAI ! traNa lokanA nAtha vItarAga paramezvaranI vANImAM to ema AvyuM ke-paMcamahAvratAdi jeTalA kriyAkAMDanA bhAva che te badhA Asrava che ane baMdhanuM kAraNa che. samajANuM kAMI....? to jJAnIne te Asrava bhAvo kevI rIte che? enuM samAdhAna kare che * gAthA 171 : TIkA uparanuM pravacana * "jJAnaguNano jyAM sudhI jaghanya bhAva che (-kSAyopathamika bhAva che) tyAM sudhI te (jJAnaguNa ) aMtarmuhUrtamAM vipariNAma pAmato hovAthI pharIpharIne tenuM anyapaNe pariNamana thAya zuM kahe che? ke abhiprAyanI apekSAe jJAnIne nirAsrava kahyo, paraMtu pariNatimAM tene asthiratAno kamajorIno rAga-AsravabhAva che ane teTalo baMdha paNa thAya che. jJAnIne jJAnanI pariNati pUrNa kevaLajJAnapaNe pragaTa na thAya arthAt jyAMsudhI jJAnaguNa jaghanyabhAve ( alpabhAve) pariName che tyAMsudhI jJAnaguNa vipariNAmane pAme ja che. pote AtmA jJAnasvarUpa cidAnaMda bhagavAna paramAtmA che evA bhAnapUrvaka zuddha caitanyasvarUpano jJAnIne anubhava thayo che paNa aMtaradhyAnamAM-AtmAnA anubhavanI dazAmAM to te aMtarmuhUrta ja rahI zake che, tethI vizeSa rahI zakato nathI; ane tyAre tene Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 27ra ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 vikalpa UThe che, cAhe te vikalpa vratAdino ho ke viSayakaSAyano ho, paNa rAga Ave ja che. jJAnaguNanuM jaghanya pariNamana hovAthI aMtarmuhUrta eTale ghaDInA aMdaranA kALamAM tenuM vipariNamana thAya ja che arthAt rAganuM pariNamana AvI ja jAya che. sAyika samakitI hoya topaNa nirvikalpa anubhavamAM AvyA pachI aMtarmuhUrtamAM anubhavanI pariNatithI viparIta rAgabhAva AvI jAya che, eTale ke pharIpharIne tenuM anyapaNe pariNamana thAya che. have kahe che te (jJAnaguNanuM jaghanyabhAve pariNamana), yathAkhyAtacAritra-avasthAnI nIce avayaMbhAvI rAgano sadbhAva hovAthI, baMdhanuM kAraNa ja che. samakitI dharmIne abhiprAyanI apekSAe nirAgnava kahyo kemake abhiprAya ane abhiprAyano viSaya to akhaMDa vastu che. dharmIne abhiprAyanI apekSAe to caitanyasvabhAvamAM ja ekAgratAnI bhAvanA che, paNa enI pariNati jaghanya che arthAt nIcalA darajjAnI vItarAga pariNati che. tene paripUrNa vItarAgatA pragaTI nathI mATe sAthe rAgano saddabhAva jarUra che; ane te baMdhanuM ja kAraNa che, ane eTaluM duHkha paNa jJAnIne che. paryAyamAM hINapa che te apekSAe jJAnIne eTaluM baMdhana che ane te jANavA lAyaka che. jJAnIne nizcaya-vyavahAra bane nayo yathArtha hoya che. jJAnIne rAga thato ja nathI, du:kha hotuM ja nathI-e judI apekSAe daSTinI apekSAe kahyuM che. paraMtu jJAna apekSAe jJAnI jANe che ke chaTTa guNasthAnake munine-ke jene samakita sahita pracura svasaMvedanamAM atIndriya AnaMdano svAda Avyo che-tene paNa mahAvratAdinA je pariNAma Ave che te pramAda ane duHkha che. zrI banArasIdAse samayasAra nATakamAM bhAvaliMgI saMtane paNa je 28 mUlaguNa Adino rAga Ave che tene "jagapaMtha " kahyo che, "zivapaMtha" nahi. " "tA kAraNa jagapaMtha iti, uta sivamAraga jora; paramAdI jagaka dhuke, aparamAdI siva ora.'' (4) mokSadvAra) mAtra svabhAvasammukhatAnuM jeTaluM pariNamana che teTalo ja zivapaMtha-mokSamArga che. aho! agAunA paMDito-banArasIdAsa, ToDaramalajI vageree alaukika vAto karI che! teo paraMparA ane zAstrane anusarIne kahenArA hatA. ahA ! eka bAju kahe ke jJAnI nirAgnava ja che ane vaLI pAchuM kahe ke yathAkhyAtacAritra thavA pahelAM tene rAga che-A te kevI vAta ! bhAI ! abhiprAya ane abhiprAyanA viSayanI apekSAe jJAnIne nirAgnava kahyo, paNa pariNamanamAM jaghanyatA che tenI apekSAe tene alpa rAgAMza vidyamAna che ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-171 ] [ 273 eTaluM baMdhana che ema kahyuM, gaNadharadevane paNa je rAga bAkI che te baMdhanuM ja kAraNa che. tIrthakarane paNa jyAM sudhI chadmasthadazA che tyAM sudhI rAga che ane te rAga temane paNa avazya baMdhanuM kAraNa che. bhAI ! vItarAganI vANImAM kyAM je apekSAe kathana hoya te yathArtha samajavuM joIe. tIrthakara ho ke gaNadhara ho, cAritranI pUrNatA na thAya tyAM sudhI rAga jarUra Ave che. sAdhakadazAmAM jeTalo atIndriya AnaMdano svAda Avyo teTalI jJAnadhArA che, muktimArga che ane jeTalo rAga che te karmadhArA che, jarUra baMdhanuM kAraNa che. jJAnIne paNa rAga baMdhanuM ja kAraNa che. zubharAgathI kalyANa thaze, paraMparA mukti thazeevI mAnyatAno ahIM niSedha kare che. baMdhanuM kAraNa te vaLI mokSanuM kAraNa thAya? ( na thAya). je zubharAgane muktinuM kAraNa mAne che tenI zraddhAmAM bahu phera che; te jIvo mithyAdaSTi che, jaina nahIM. teo anaMta saMsArI che. bhAI ! digaMbara dharma koI saMpradAya nathI, vastunuM svarUpa che. bhagavAnano mArga vItarAgatAno che. temano upadeza to A che ke jo tAre sukhI thavuM hoya to amArI sAme jovAnuM choDa ane aMtaramAM svasammukha jo. * gAthA 171 : bhAvArtha uparanuM pravacana * "kSAyopathamika jJAna eka Seya para aMtarmuhUrta ja thaMbhe che, pachI avazya anya jJayane avalaMbe che; svarUpamAM paNa te aMtarmuhUrta ja TakI zake che, pachI vipariNAma pAme che." svarUpamAM eTale AnaMdanA anubhavamAM kSAyopathamika jJAna aMtarmuhUrta ja rahI zake che. pachI jarUrathI svathI vicalita thaI para avalaMbe che ane rAga thAya che. mATe ema anumAna paNa thaI zake che ke samyagdaSTi AtmA savikalpa dazAmAM ho ke nirvikalpa anubhavadazAmAM ho-yathAkhyAtacAritra-avasthA thayA pahelAM tene avazya rAgano sadbhAva hoya che; ane rAga hovAthI baMdha paNa thAya che. mATe jJAnaguNanA jaghanya pariNamanane baMdhano hetu kahevAmAM Avyo che.' ahA ! keTaluM spaSTa karyuM che? sAcA saMta ho ke jJAnI-jyAM sudhI rAga che tyAM sudhI baMdha che ema yathArtha jANavuM joIe. daSTi apekSAe jJAnI nirAsrava hovA chatAM pariNatimAM je jaghanya pariNamana che te avazya baMdhanuM kAraNa che. [ pravacana . 234 dinAMka 17-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-172 evaM sati kathaM jJAnI nirAsrava iti cet daMsaNaNANacarittaM jaM pariNamade jhnnnnbhaavenn| NANI teNa du bajjhadi poggalakammeNa vivihenn|| 172 / / darzanajJAnacAritraM yatpariNamate jghnybhaaven| jJAnI tena tu badhyate pudgalakarmaNA vividhen|| 172 / / have vaLI pharI pUche che ke jo Ama che (arthAt jJAnaguNano jaghanya bhAva baMdhanuM kAraNa che) to pachI jJAnI nirAnsava kaI rIte che? tenA uttaranI gAthA kahe che: cAritra darzana, jJAna jethI jaghanya bhAve pariName, tethI ja jJAnI vividha pudgalakarmathI baMdhAya che. 172. gAthArthaH- [ ] kAraNa ke [varganajJAnavAritra ] darzana-jJAna-cAritra [na jamAvena] jaghanya bhAve [ pariNamate ] pariName che [ tena tu] tethI [ jJAnI] jJAnI [vividhena ] aneka prakAranA [ punarmaLaT ] pudgalakarmathI [ vadhyate] baMdhAya che. TIkA- je kharekhara jJAnI che te, buddhipUrvaka (icchApUrvaka) rAgadveSamoharUpI AgnavabhAvono tene abhAva hovAthI, nirAgnava ja che. paraMtu tyAM eTaluM vizeSa che ke -te jJAnI jyAM sudhI jJAnane sarvotkRSTa bhAve dekhavA, jANavAne ane AcaravAne azakta vartato thako jaghanya bhAve ja jJAnane dekhe che, jANe che ane Acare che tyAM sudhI tene paNa, jaghanya bhAvanI anyathA anupapatti vaDe (arthAt jaghanya bhAva anya rIte nahi banato hovAne lIdhe) jenuM anumAna thaI zake che evA abuddhipUrvaka karmakalaMkanA vipAkano saddabhAva hovAthI, pudgalakarmano baMdha thAya che. mATe tyAM sudhI jJAnane dekhavuM, jANavuM ane AcaravuM ke jyAM sudhImAM jJAnano jevaDo pUrNa bhAva che tevaDo dekhavAmAM, jANavAmAM ane AcaravAmAM barAbara AvI jAya. tyArathI sAkSAt jJAnI thayo thako (AtmA) sarvathA nirAsrava ja hoya che. bhAvArtha:- jJAnIne buddhipUrvaka (ajJAnamaya) rAgadveSamohano abhAva hovAthI jJAnI nirAsrava ja che. paraMtu jyAM sudhI kSAyopathamika jJAna che tyAM sudhI te jJAnI jJAnane savotkRSTa bhAve dekhI, jANI ane AcarI zakato nathI-jaghanya bhAve dekhI, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-172 | [ ra7pa (zArdUttavivrIhita) saMnyasyannijabuddhipUrvamanizaM rAgaM samagraM svayaM vAraMvAramabuddhipUrvamapi taM jetuM svazaktiM spRshn| ucchindanparavRttimeva sakalAM jJAnasya pUrNo bhavannAtmA nityanirAmravo bhavati hi jJAnI yadA syaattdaa|| 116 / / jANI ane AcarI zake che; tethI ema jaNAya che ke te jJAnIne haju abuddhipUrvaka karmakalaMkano vipAka (arthAt cAritramohasaMbaMdhI rAgadveSa) vidyamAna che ane tethI tene baMdha paNa thAya che. mATe tene ema upadeza che ke-jyAM sudhI kevaLajJAna na upaje tyAM sudhI jJAnanuM ja niraMtara dhyAna karavuM, jJAnane ja dekhavuM, jJAnane ja jANavuM ane jJAnane ja AcaravuM. A ja mArga darzana-jJAnacAritranuM pariNamana vadhatuM jAya che ane ema karatAM karatAM kevaLajJAna pragaTe che. kevaLajJAna pragaTe tyArathI AtmA sAkSAt jJAnI che ane sarva prakAre nirAsrava che. jyAM sudhI kSAyopathamika jJAna che tyAM sudhI abuddhipUrvaka (arthAcAritramohano) rAga hovA chatAM, buddhipUrvaka rAganA abhAvanI apekSAe jJAnIne nirAgnavapaNuM kahyuM ane abuddhipUrvaka rAgano abhAva thatAM ane kevaLajJAna pragaTatAM sarvathA nirAgnavapaNuM kahyuM. A, vivakSAnuM vicitrapaNuM che. apekSAthI samajatAM e sarva kathana yathArtha che. have A ja arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: zlokArtha- [ mAtmA yuvA jJAnI cAt tavA] AtmA jyAre jJAnI thAya tyAre, [ svayaM] pote [ nivRddhipUrvam sama rAT] potAnA samasta buddhipUrvaka rAgane [ganiza ] niraMtara [ saMnyaracana] choDato thako arthAt nahi karato thako, [gavuddhipUrvam] vaLI je abuddhipUrvaka rAga che [te kapi] tene paNa [ netuM] jItavAne [ vAraMvAram] vAraMvAra [ svaza$i spRzana] (jJAnAnubhavanarUpa) svazaktine sparzato thako ane (e rIte) [ sanAM pUravRttim iva chindrana] samasta paravRttine-parapariNatine-ukheDato [ jJAnaca pUf: bhavana ] jJAnanA pUrNabhAvarUpa thato thako, [ di] kharekhara [ nityanirAva: bhavati ] sadA nirAsrava che. bhAvArtha- jJAnIe samasta rAgane heya jANyo che. te rAgane maTADavAne udyama karyA kare che; tene AsavabhAvanI bhAvanAno abhiprAya nathI; tethI te sadA nirAsrava ja kahevAya che. paravRtti (parapariNati) be prakAranI che-azraddhArUpa ane asthiratArUpa. jJAnIe azraddhArUpa paravRtti choDI che ane asthiratArUpa paravRtti jItavA mATe te nija Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 276 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 (anuSTrama) sarvasyAmeva jIvantyAM drvyprtyysnttau| kuto nirAsravo jJAnI nityameveti cenmtiH|| 117 / / zaktine vAraMvAra sparze che arthAt pariNatine svarUpa prati vAraMvAra vALyA kare che. e rIte sakaLa paravRttine ukheDIne kevaLajJAna pragaTAve che. "buddhipUrvaka" ane "abuddhipUrvaka"no artha A pramANe che:-je rAgAdipariNAma icchA sahita thAya te buddhipUrvaka che ane je rAgAdipariNAma icchA vinA paranimittanI baLajarIthI thAya te abuddhipUrvaka che. jJAnIne je rAgAdipariNAma thAya che te badhAya abuddhipUrvaka ja che; savikalpa dazAmAM thatA rAgAdipariNAmo jJAnInI jANamAM che topaNa abuddhipUrvaka che kAraNa ke icchA vinA thAya che. (rAjamallajIe A kaLazanI TIkA karatAM "buddhipUrvaka" ane abuddhipUrvaka'no A pramANe artha lIdho che -je rAgAdipariNAma mana dvArA, bAhya viSayone avalaMbIne, pravarte che ane jeo pravartatA thakA jIvane potAne jaNAya che tema ja bIjAne paNa anumAnathI jaNAya che te pariNAmo buddhipUrvaka che; ane je rAgAdipariNAma iMdriyamananA vyApAra sivAya kevaLa mohanA udayanA nimitte thAya che ane jIvane jaNAtA nathI te abuddhipUrvaka che. A abuddhipUrvaka pariNAmane pratyakSa jJAnI jANe che ane temanA avinAbhAvI cihna vaDe teo anumAnathI paNa jaNAya che.) 116. have ziSyanI AzaMkAno zloka kahe che - zlokArtha:- '[ sarvasyAm dravyapratyayasaMtatI nIvatyAM] jJAnIne samasta dravyAgnavanI saMtati vidyamAna hovA chatAM [jJAnI] jJAnI [ nityam va ] sadAya [nirIjhava:] nirAsava che [ :] ema zA kAraNe kahyuM?'- [ti ve matiH] ema jo tArI buddhi che (arthAt jo tane evI AzaMkA thAya che) to have teno uttara kahevAmAM Ave che. 117. samayasAra gAthA 172 : mathALuM have vaLI pharI pUche che ke-jo Ama che (arthAt jJAnaguNano jaghanya bhAva baMdhanuM kAraNa che) to pachI jJAnI nirAnsava kaI rIte che? tenA uttaranI gAthA kahe che - ekakora ema kaho cho ke jene aMtarasvarUpano anubhava arthAt samyagdarzana thayuM che te jJAnI nirAsrava che ane vaLI pAchA kaho cho ke jyAM sudhI jJAnanuM jaghanya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-172 ] [ 277 pariNamana che tyAM sudhI jJAnIne rAga che ane tethI baMdha paNa che to A kevI rIte che? jJAnI nirAgnava kaI rIte che? samyagdaSTi-jJAnI sarvathA nirAsrava hoya to tene kevaLajJAna hovuM joIe; paNa e to che nahi mATe tene haju Asrava che, baMdha che; chatAM te nirAsava che ema kahevuM e to viruddha che. to kaI apekSAe tene nirAgnava kahevAmAM Ave che teno khulAso kare che * gAthA 172 : TIkA uparanuM pravacana * "je kharekhara jJAnI che te, buddhipUrvaka (icchApUrvaka ) rAgadveSamoharUpI AgnavabhAvono tene abhAva hovAthI nirAsrava ja che.' juo, "je kharekhara jJAnI che" ema kahIne A samyagdaSTi jJAnInI vAta kare che. have AmAMthI koIne ema thAya ke jene samyagdarzana nathI teNe pahelAM zuM karavuM? | uttara- samyagdarzana thayA pahelAM-AtmA akhaMDa pUrNa zuddha che, paryAyamAM malinatAno aMza che paNa vastumAM malinatA nathI-evo prathama vikalpa dvArA nirNaya karavo. rAganI bhUmikAmAM evo nirNaya hoya che (Ave che, chatAM te vAstavika nirNaya nathI. A vAta gAthA 73 mAM AvI gaI che. tyAM kahyuM che ke-jema vahANa vamaLamAM pakaDAI gayuM hoya te vamaLa chUTatAM chUTI jAya che tema vikalpathI chUTIne nirvikalpa anubhava karavo. samudramAM vamaLa enI meLe chUTe che ane rAga to pote puruSArtha karIne choDe to chUTe che eTalo dAMta ane siddhAMtamAM phera che. gAthA 144 mAM paNa Ave che ke-AtmA jJAnasvarUpa che ema prathama nirNaya karavo. - AtmAmAM eka vIrya guNa che; te dravya, guNa ane paryAya traNemAM vyApelo che. AthI paryAyamAM paNa vIrya che te vikalpa dvArA prathama ema nirNaya kare che ke huM zuddha buddha akhaMDa caitanyaghana chuM, sadA abaddhaspaSTa sAmAnya ekarUpa che. Avo nirNaya (prathama) Ave paNa e vikalparUpa nirNaya anubhavane Ape ema nahi. jene nirvikalpa anubhava thAya tene prathama Avo nirNaya hoya che basa eTaluM ja. sarvajJa paramezvare je rIte AtmA kahyo che te rIte AtmAne yathArtha jANavA mATe tene vikalpa Ave paraMtu vAstavika nirNaya to tyAre ja thAya jyAre vastunI aMtardaSTa karavAthI vikalpa chUTIne nirvikalpa anubhava thAya. bhAi! kharekhara to pahelA-pachI che ja kayAM? (kemake nirvikalpa anubhava e ja nirNaya che) te nirNayane vikalparUpa nirNayanI apekSA ja kayAM che? chatAM hoya che. jene vikalpapUrvaka paNa zuddha AtmAno nirNaya nathI ene to aMtaramAM javAnAM ThekANAM ja nathI. mArga Avo che, bhAi! vastu to aMtarmukha che; AkhI vastu paryAyamAM kayAM che ? tyAM aMtaramAM dRSTi paDe tyAre nirvikalpa nirNaya thAya che. AvI vAta che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 278 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ahIM je kharekhara jJAnI che"-ema vAta upADI che. saMskRtamAM "di' eTale "kharekhara'ema zabda che; eTale ke zAstranA vAMcanathI jANapaNuM karyuM, dhAraNA karI ke vikalpathI nirNaya karyo te jJAnI-ema nahi. aMtardaSTi karavAthI jene nirvikalpa anubhava thayo che, bhagavAna AnaMdanA nAthanuM jene svasaMvedana-jJAna pragaTa thayuM che te jJAnI che. sva nAma potAnA saMvedana eTale pratyakSa jJAnanA avalaMbanathI (vedanathI) jene AtmA jaNAyo che te jJAnI che. samajANuM kAMI...! prazna:- to vidvAna ane jJAnImAM zuM pharaka che? uttaraH- je ghaNAM zAstra bhaNelo hoya te vidvAna che. jene nizcayatattva bhagavAna pUrNAnaMdasvarUpa AtmAnuM jJAna nathI ane zAstramAM vyavahAranAM (nimittAdinAM) jJAna karAvavA mATenAM je lakhANa hoya tene pakaDIne temAM varte te vidvAna che. jyAre nirvikalpa vastu anAkuLa AnaMdasvarUpa vItarAgamUrti prabhu AtmAnA Azraye jene samyagdarzana-jJAna ane svarUpAcaraNa pragaTa thayAM che te jJAnI che. jene vAstavika AtmajJAna pragaTayuM che te jJAnI che. ahIM kahe che-je kharekhara jJAnI che te, buddhipUrvaka eTale rucipUrvaka-icchApUrvakaajJAnapUrvaka tene ajJAnamaya evA rAgadveSamoharUpI AgnavabhAvono abhAva hovAthI nirAgnava ja che. abhiprAyamAM AsravanI bhAvanAno dharmIne abhAva hovAthI tathA teno svAmI nahi thato hovAthI jJAnIne nirAgnava kahyo che. jaDa dravyAgnavono to tene svabhAvathI ja abhAva che ane AsravabhAvonA kartApaNAno tene abhiprAya-zraddhAna nathI tethI jJAnI nirAsrava che ema kahyuM che. je Asrava thAya che temAM jJAnanI jaghanya-hINI pariNati ja kAraNa che. abuddhipUrvaka rAganA be artha thAya che-(1) abuddhipUrvaka eTale ruci vinA je rAga thAya te-je artha ahIM karyo che ane (2) rAjamalajIe abuddhipUrvaka rAga eTale je rAga jANavAmAM na Ave te rAga-ema artha karyo che. jJAnIne pApanA pariNAmanI to zuM puNyanA pariNAmanI paNa ruci nathI. puNyapariNAmane jJAnI bhAvato nathI. AnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAmAM ekAgratAnI jene bhAvanA che ane rAgAdi AgnavabhAvanI jene bhAvanA nathI evo jJAnI nirAsrava ja che. have kahe che paraMtu tyAM eTaluM vizeSa che ke-te jJAnI jyAM sudhI jJAnane sarvotkRSTa bhAve dekhavAne, jANavAne ane AcaravAne azakta vartato thako jaghanya bhAve ja jJAnane dekhe che, jANe che ane Acare che tyAM sudhI tene paNa, jaghanya bhAvanI anyathA upapatti Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-172 ] [ ra79 vaDe jenuM anumAna thaI zake che evA abuddhipUrvaka karmakalaMkanA vipAkano sadbhAva hovAthI, pudgalakarmano baMdha thAya che.' AgaLanI gAthAmAM ema lIdhuM hatuM ke yathAkhyAtacAritra thayA pahelAM jJAnI jaghanyabhAve pariName che tethI tene rAga che ane baMdha paNa che. ahIM paNa che. ahIM ema kahyuM ke jJAnI jJAnane eTale caitanyAnasvarUpa bhagavAna AtmAne jyAM sudhI jaghanyabhAve ja dekhe che. jANe che ane Acare che ane sarvotkRSTa bhAve dekhavA, jANavAne ane AcaravAne samartha nathI tyAM sudhI tene rAga che ane tethI baMdha paNa che. jJAnI je sarvotkRSTa bhAve AtmAne dekhavA-jANavA ane AcaravAmAM azaktapaNe varte che te azaktapaNe koI karmane laIne che ema nathI paNa potAnI paryAyanuM vIrya eTaluM ja kAma kare che ema vAta che. ane tyAM sudhI tene kiMcit rAga che ane baMdha paNa che. asamarthapaNuM potAnA puruSArthanI nabaLAIthI che, karmanA udayanuM jora ke baLajorI che mATe che ema nathI. zAstramAM koI ThekANe ema Ave ke-jJAnIne karmanA udayanuM jora che tethI rAga-dveSamAM joDAya che paNa teno artha eTalo ja che ke jJAnIne hoMza vinA-rUci vinA rAgadvapamAM joDAvuM thAya che. rAganI jJAnIne ruci nathI ema batAvavA mATe karmanA udayanuM jora kahevAmAM Ave che. iSTopadezamAM ""jIvo baLiyo, kammo baLiyo'' koI vakhate jIva baLavAna ane koI vakhate karma baLavAna-evo pATha Ave che. para taraphanA lakSe jIva pariName che tyAre karmanuM baLa kahevAmAM Ave che ane sva taraphanA eTale bhagavAna AtmAnA lakSa pariName tyAre jIvanuM baLa kahevAmAM Ave che. jaDa karma to AtmAne aDatuMya nathI to enuM baLa kayAMthI AvyuM ? paradravyane ane AtmAne koI saMbaMdha nathI tethI karma jIvane rAga karAve ke rakhaDAve e vAta traNakALamAM saMbhavita nathI. potAne paryAyamAM puruSArthanI hINatAnA kAraNe nimittanA Azraye rAgAdi-pariNamana thAya che te bhAvakarmanuM baLa che to tyAM upacArathI dravyakarmanuM baLa che ema kahevAmAM Ave che; bAkI dravyakarma baLa karIne jIvane rAgAdi bhAve pariNamAve che e vAta nathI. prazna- karmanI sAthe nimitta-naimittika saMbaMdha to che ne? uttara- are bhAI ! eno artha zuM? ke karmanA udayamAM potAnA puruSArthanI kamajorInA kAraNe joDAya tyAre karmanI sAthe nimitta-naimittika saMbaMdha kahevAya. (nizcayathI saMbaMdha che nahi). lokone nimitta-naimittika saMbaMdhamAM atyAre moTA goTA uThayA che; ema ke nimitta karma naimittika rAgane karAve che; paNa ema che nahi. ahIM kahe che-jJAnI potAnA AtmAne jaghanya bhAve dekhe, jANe ane Acare che tyAM sudhI tene abuddhipUrvaka rAga che ane eTalo baMdha paNa che. kSAyika zraddhAnamAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 280 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 to samakitIne AtmA pUrNa AvI gayo che, paNa dekhavA-jANavAmAM ane AcaravAmAM je pUrNa Avavo joIe te haju Avyo nathI. bhagavAna AtmAne sarvotkRSTa bhAve dekhavo-jANavo eTale paripUrNa Azraya karIne dekhavo-jANavo ema vAta che. A para (arahaMtAdi) bhagavAnane dekhavAjANavAnI vAta nathI paNa potAnuM je pUrNa svarUpa che tene dekhavA-jANavAnI vAta che. bhAI ! A to sarvajJa bhagavAnanI sAkSAt je divyadhvani thaI tene saMto kahe che. cha7DhAlAmAM Ave che ne ke jJAna samAna na Ana jagatameM sukhako kArana, ihi paramAmRta janmajarAkRti-roga-nivAranA bhagavAna AtmAnuM jJAna te sukhanuM kAraNa che, kemake e jJAna thatAM atIndriya AnaMdano svAda Ave che. AvuM AtmajJAna janma-jarA-maraNarUpa rogane TALanAra parama amRta che. A sivAya A zarIra, strI, kuTuMba-parivAra, bAga-baMgalA ke dhana-saMpatti ityAdi koI sukhanuM kAraNa nathI. laukika jJAna ke puNyanA pariNAma e koI sukhanAM sAdhana nathI. keTalAka kahe che ke AmAM zuM karavuM tenI sUjha paDatI nathI. vrata, upavAsa, ekAzana, rasatyAga, brahmacarya Adi pALavAnuM kaho to samajAya to kharuM. bhAI ! je karavAnuM tane samajAya che e to badho rAga che. enAthI to AtmAne baMdha ane duHkha thAya che. cibrahmasvarUpa bhagavAna AtmAne jaghanya bhAve dekhuM-jANe ane Acare eTaluM jaghanya brahmacarya che ane sarvotkRSTa bhAve dekhuM-jANe-Acare to te sarvotkRSTa eTale saMpUrNa brahmacarya che. (brahmacarya pALavAno rAga to kathanamAtra brahmacarya che.) jJAnI jyAM sudhI potAnA zuddha caitanyasvarUpane jaghanyabhAve dekhuM-jANe ane Acare che tyAM sudhI jaghanya bhAvanI anyathA anupapatti vaDe arthAt jo rAga na hoya to jaghanyabhAva banato (siddha thato) nathI tethI jenuM anumAna thaI zake che evA abuddhipUrvaka karmakalaMkanA vipAkano sadbhAva hovAthI tene pudgalakarmano baMdha thAya che. tyAM buddhipUrvakano-cipUrvakano rAga bhale na hoya paNa arucipUrvaka tyAM rAga che ane tethI teTalo baMdha paNa che. tethI kahe che mATe tyAM sudhI jJAnane dekhavuM, jANavuM ane AcaravuM ke jyAM sudhImAM jJAnano jevaDo pUrNa bhAva che tevaDo dekhavAmAM, jANavAmAM ane AcaravAmAM barAbara AvI jAya.' joyuM? jyAM sudhI sarvotkRSTabhAve jANavuM, dekhavuM ane AcaravuM na thAya tyAM sudhI aMdara dekhavA-jANavAAcaravAno puruSArtha karatA rahevuM ema kahe che. AmAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-172 ] [ 281 darzana, jJAna ane cAritra traNeya lIdhAM. ahA ! zuM TIkA che! zuM samayasAra! 52ma alaukika vAta che. have kahe che-jyArathI jJAnano eTale zuddha caitanyasvarUpa AtmAno jevaDo pUrNa bhAva che tevaDo dekhavA-jANavA ane AcaravAmAM pUrepUro AvI jAya 'tyArathI sAkSAt jJAnI thayo thako ( AtmA ) sarvathA nirAsrava ja hoya che.' kevaLajJAnamAM potAno AtmA pUrNa dekhAya, pUrNa jaNAya ane pUrNa Aca2NamAM Ave tyAre te jIva sAkSAt jJAnI thAya ane tyAre te sarvathA nirAsrava thAya che. TIkAnI zarUAtamAM je kahyuM je kharekhara jJAnI che'-emAM te jJAnI to che paNa sAkSAt jJAnI nathI. sAkSAt jJAnI to potAne sarvotkRSTabhAve dekhe, jANe ane Acare tyAre thAya che. jJAnIne buddhipUrvaka rAga-dveSa-moharUpI AsravabhAvano abhAva hovAthI te dRSTi apekSAe nirAsrava ja che ema kahyuM. ane ahIM te sAkSAt jJAnI thayo thako sarvathA nirAsrava ja hoya che ema kahyuM. upa2nI ane A nIcenI-ema banne vAtano meLa che. puNya-pApa adhikAramAM gAthA 160 mAM Ave che ke- je pote ja jJAna hovAne lIdhe vizvane sAmAnya-vizeSapaNe jANavAnA svabhAvavALuM che evuM jJAna arthAt Atmadravya, anAdikALathI potAnA puruSArthanA aparAdhathI pravartatA evA karmamaLa vaDe lepAyuM-vyAsa thayuMhovAthI ja, baMdha-avasthAmAM sarva prakAre saMpUrNa evA potAne arthAt sarva prakAre sarva zeyone jANanArA evA potAne nahi jANatuM thayuM, A pramANe pratyakSa ajJAnabhAve varte che.' juo, sarvajJAnI, sarvadarzI evo pote sarvane jANato nathI ema nathI lIdhuM paNa saMpUrNa evA potAne jANato nathI ema vAta lIdhI che. ahIM paNa potAne dekhavA-jANavA ane AcaravAnI vAta che. jJAnI potAne jyAMsudhI jaghanyabhAve dekhe-jANe ane Acare che tyAMsudhI tene kiMcit asthiratAno rAga che ane tethI baMdha paNa che. paraMtu jyAre te sarvotkRSTa bhAve potAne dekhejANe ane Acare che tyAre te sAkSAt jJAnI thAya che ane tyAre te sarvathA nirAsrava ja hoya che. vaLI tyAM ( gAthA 160 mAM) kahyuM che ke-'te anAdi kALathI potAnA puruSArthanA aparAdhathI pravartatA evA karmamaLa vaDe lepAyuM hovAthI ja '-juo, AmAM paNa potAnA puruSArthano aparAdha lIdho che; vaLI karmamaLa lIdhuM che, karma2ja nahi. (matalaba ke potAnA vikAranA-ajJAnanA bhAva jaDa dravyakarmane lIdhe che ema nahi). paNa koNa jANe traNeya saMpradAyane atyAre to karma vaLagyuM che! jema izvarartAvALA izvarane mAthe nAkhe che tema ahIM (jainamAM ) badhA karmane mAthe nAkhe che! (banne viparIta abhiprAya che). Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 282 ]. | [ pravacana ratnAkara bhAga-6 vaLI keTalAka kahe che ke-tame niyatane mAno cho eTale tamArI zraddhAmAM moTI bhUla che; zraddhA khoTI che. niyata eTale je samaye dravyanI je paryAya thavAnI hoya te te kALe ja thAya te nizcaya che. AtmAvalokana, cidvilAsa tathA svAmI kArtikeyAnuprekSAmAM traNemAM A vAta Ave che. je samaye dravyanI je paryAya thavAnI hoya te te samaye ja thAya e nizcaya che emAM nimitta vinA thAya e vAta AvI gaI. (paryAya svakALe ja thAya emAM nimitta Ave to thAya e vAta rahetI nathI). nimitta vinA to zuM dhruva ne vyavahAra vinA utpAda che e nizcaya che. nimitta to paradravya che, paNa je samaye je utpAda thAya tene dhruvanI eTale ke potAnA niyata dravyanI paNa apekSA nathI. paradravyane to bIjAM dravya aDe che ja kayAM? prazna- utpAdane dravyanI apekSA nathI eno artha zuM? ( Apa ema kahIne zuM siddha karavA mAgo cho?). uttaraH- utpAda sat che ane je sat che te ahetuka che. utpAdana utpanna thavAmAM dravya hovA chatAM dravyanI apekSA nathI. tevI ja rIte utpAda ne vyayanI apekSA nathI. traNe-utpAda, vyaya ane dhruva svataMtra sat che. (bIjI rIte laIe to) AtmAmAM eka prabhutvazakti che. te prabhutva zaktinuM rUpa eka-eka paryAyamAM che. tethI samyagdarzana Adi badhI paryAyo svataMtrapaNe pote potAnA akhaMDa pratApathI zobhAyamAna che. ene nimittanI-paradravyanI apekSA to nathI paNa potAnA dravyanI paNa apekSA nathI. prazna- utpAdane dravyanI apekSA laIe to zuM vAMdho Ave? uttara- dravyanI apekSA AvI tyAM vyavahAra thaI gayo. ahIM to nizcaya siddha karavuM che. dharmane dharmAnI ane dharmIne dharmanI nizcayathI apekSA nathI. baMne bhinna che ema nahi mAnavAmAM Ave to baMne potAthI che ema siddha nahi thAya. (ekavAra nizcaya siddha karyA pachI) A paryAya dravyanI che ema kahevuM te vyavahAra che kemake temAM apekSA AvI gaI. je samaye je paryAya thavAnI hoya te te paryAyanI janmakSaNa che. bhAI ! Ano svIkAra karavAmAM anaMta puruSArtha rahelo che; kemake pratyeka paryAya potAnI janmakSaNe thAya che evo nirNaya dravyasvabhAvanA (-jJAyakabhAvanA) Azraye thAya che. eka eka paryAya niyata che ema jANavAnuM tAtparya vItarAgatA che; kemake dravyanA Azraye te nirNaya thatAM paryAyamAM vItarAgatA pragaTa thAya che. te samaye vItarAgatA thavAno ja kALa che ne thAya che, koI vyavahArane laIne ke pUrvanI paryAyane laIne thAya che ema nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-172 ] [ 283 bhAI ! AmAM (ADu-avaLuM karavAnI) tArI paMDitAI kAma nahi Ave. A to bhedajJAna karavAnI aMtaranI judI ja vAta che. sarvajJa dIThuM ema ja kramabaddha eTale je kALe je paryAya thavAnI hoya te te kALe ja thAya, AghIpAchI nahi-evo nirNaya jeNe karyo teNe e potAnA jJAyakasvabhAva tarapha jaIne karyo che, kemake jJAyaka svabhAvamAM sarvajJatA che. jJAyakasvabhAvanI pratIti paryAyanA Azraye na thAya. jJAyakasvabhAvanI pratItimAM sarvajJanI pratIti Ave che ane tenA jJAnamAM sarvajJasvabhAvanuM jJAna Ave che. aho ! jene AvA sarvajJasvabhAvanI pratIti thaI, anubhava thayo tene kramabaddhanuM yathArtha jJAna thayuM che. sarvajJa bhagavAna jagatamAM che ane eNe je joyuM te jema che tema ja che ane te pramANe ja thAya; emAM je zaMkA kare te mithyAdaSTi che. che to ema ja, paNa eno nirNaya kone thAya? AtmAnA jJAnasvabhAvano (jJAyakasvabhAvano) jene aMtardaSTi vaDe nizcaya thAya che tene ja kramabaddhano sAco nirNaya thAya che. jJAyakasvabhAvano nirNaya karavA jatAM-temAM jJAyakasvabhAvanI je sanmukhatA karI te puruSArtha Avyo, -sanmukhatA jJAyakabhAva prati thaI te svabhAva Avyo, -svabhAvasammukhatAnI niyatino paryAya-kALa che te kALalabdhi AvI, -je bhAva thavA yogya hato te thayo-ema bhavitavya AvyuM, ane -te samaye nimittano (karmano) je abhAva che te nimitta paNa AvyuM. Ama pAMce samavAya eka sAthe AvI jAya che. sarvajJanA mArgamAM AvIne paNa keTalAka loko kahe che ke sarvajJa puruSArtha karavAnuM kahe nahi arthAta te puruSArthakara-evI AjJA sarvajJa Ape nahi kAraNa ke sarvajJa jANe che kesamaye ene puruSArtha thaze. puruSArtha karI zakAya nahi, puruSArthanA kALe puruSArtha thaze, ApaNe navo karI zakIe nahi. AvA prakAranI mAnyatAvALAne jJAnIo kahe che-bhAI ! sarvajJanI sattAno svIkAra sarvajJasvabhAvanI sanmukha thaIne ja thAya che ane e ja puruSArtha che. pravacanasAranI gAthA 80 mAM kahyuM che ke " "je jANato arahaMtane guNa, dravya ne paryayapaNe, te jIva jANe Atmane, tasu moha pAme laya khare.' ' arihaMtanI paryAyane je jANe te AtmAne-nirmaLa zuddha jJAyakasvabhAvane jANe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 284 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ja, arihaMtane yathArtha jANanAranI evI ja yogyatA che. potAnA AtmAne jANe tyAre ja arihaMtane vyavahAra sAcA jANyA kahevAya. AvI vAta che. ahA ! vItarAganI vANI nIkaLe e AtmAnA svabhAvanA puruSArthano ja Adeza karanArI hoya. (tuM svabhAvano puruSArtha kara evI ja vANI Ave kemake bhagavAne paNa svabhAvanA puruSArtha vaDe ja vItarAgatA pragaTa karI che ane svabhAvanA puruSArtha sivAya jIve bIjuM karavA yogya paNa zuM che?). ahA ! jJAnasvabhAvI AtmA kare zuM? basa jANe. traNakALa traNalokane jANe tyAM paNa svaparaprakAzakapaNAnuM potAnA svabhAvanuM sAmarthya che te vaDe jANe che; paravastu che mATe parane jANe che ema nahi. (potAne jANe-dekhe ane potAne potAmAM Acare e ja sAco puruSArtha che). kramabaddhanA yathArtha nirNayamAM nizcaya-vyavahAra ane upAdAna-nimittanuM paNa yathArtha jJAna AvI jAya che. vastunI nirvikalpa daSTi ane anubhava te nizcaya ane te kALe je rAganI maMdatA che te vyavahAra. tethI vyavahArathI nizcaya thAya e vAta na rahI; baMne eka kALamAM sAthe ja che. vaLI je samaye je paryAya thavAnI hoya te kALe ja te thAya ema nirNaya thatAM nimitta Ave to paryAya thAya e vAta paNa na rahI. kAryakALa nimittanI upasthitino kALa che to nimitta ho, paraMtu upAdAnanI paryAya potAnA kALe potAthI thaI che, nimittathI thaI nathI. dravyasaMgraha, gAthA 47 mAM Ave che ke "nizcaya ane vyavahAra baMne mokSamArga eka sAthe dhyAnamAM pragaTa thAya che. A vAta paNa kramabaddhanA nirNayamAM yathArtha siddha thAya che. kramabaddhano jyAre nirNaya kare che tyAre daSTi AtmasvabhAva tarapha jAya che ane tyAre svabhAvanuM je nirmaLa pariNamana thAya che te nizcaya che ane e ja kALe je rAga bAkI rahyo te vyavahAra che. A pramANe vyavahArathI nizcaya thAya e vAta rahetI nathI. mArga to Avo che, bhAI ! sarvajJa paramAtmA kevaLajJAnamAM traNakALa-traNalokane pratyakSa jANe ane sarvajJano nirNaya karanAruM vartamAna mati-zrutajJAna traNakALa-traNalokane parokSapaNe jANe. basa jANe ja; bIjAnuM kAMI kare ke bIjAmAM pheraphAra kare evuM kAMI che nahi. vastusvarUpa ja AvuM che. sarvajJasvabhAva jene pragaTa thayo tene guNanA Azraye kahIe to sarvajJasvabhAvamAMthI pragaTa paryAya AvI che; sarvajJasvabhAvanuM lakSa che e apekSAe; bAkI to sarvajJasvabhAvanA lakSe thayelI paryAya potAnA (paryAyanA) pakArakanA pariNamanathI thaI che. AkarI vAta bhAI ! paNa vItarAgano mArga jevo sUkSma che tevo phaLadAyaka Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-172 ] [ 285 (sukhadAyaka) che. are ! lokoe vartamAnamAM potAnI mati-kalpanAthI zAstro lakhI vItarAganA nAme caDhAvIne vItarAga mArgane vIMkhI nAkhyo che! * gAthA 172 : bhAvArtha uparanuM pravacana * "jJAnIne buddhipUrvaka (ajJAnamaya) rAga-dveSa-mohano abhAva hovAthI jJAnI nirAsava ja che.' ahIM ema kahe che ke jJAnIne ajJAnamaya rAga-dveSa-mohano abhAva che. huM rAga karuM ane rAga mAruM kartavya che evI buddhi jJAnIne nathI. huM to nimitta, rAga ane alpajJatAthI rahita paripUrNa sarvajJasvabhAvI jJAnasvarUpa paramAtmA chuM-evI jJAnIne daSTi hovAthI tene ajJAnapUrvakanA rAgAdino abhAva che ane te apekSAe te nirAphsava ja che. je kartA thaIne dayA, dAna, vrata, bhakti Adi puNyabhAvane kare che enI to daSTi paranI kriyA ane rAga upara che. tethI e to mithyASTi ja che. jenI dRSTi bhagavAna AtmA para nathI e to mithyAtva sahita rAga-dveSa-mohane ja kare che. prazna- buddhipUrvakanA ( rUci pUrvakanA) rAga-dveSa-mohano nAza thayA pachI zuM karavuM? (vrata, tapa karavA ke nahi?) uttara- teNe pachI svarUpamAM aMdara sthira thavAno puruSArtha karavo. aMdara sthira thavuM e ja karavuM che. (vratAdinA vikalpa karavA-e karavAnI to vAta che ja nahi kemake e to rAga che.) juo, e ja vAta kare che paraMtu jyAM sudhI kSAyopathamika jJAna che tyAM sudhI te jJAnI jJAnane sarvotkRSTa bhAve dekhI, jANI ane AcarI zakato nathI-jaghanya bhAve dekhI, jANI ane AcarI zake che; tethI ema jaNAya che ke te jJAnIne huju abuddhipUrvakano karmakalaMkano vipAka (arthAt cAritramoha saMbaMdhI rAga-dveSa ) vidhamAna che ane tethI tene baMdha paNa thAya che. mATe tene ema upadeza che ke jyAM sudhI kevaLajJAna na Upaje tyAM sudhI jJAnanuM ja niraMtara dhyAna karavuM, jJAnane ja dekhavuM, jJAnane ja jANavuM ane jJAnane ja AcaravuM.' juo, pachI zuM karavuM eno khulAso karyo. bhAI ! jIvane prathama bhUmikA (samyagdarzana) pragaTa thayA pachI zuM karavuM enI zaMkA rahetI ja nathI, kemake tenA jJAnamAM badho khulAso thaI ja jAya che. kSAyika samakitIne paNa jaghanya pariNamana che tyAM sudhI cAritramohano rAga che ane eTalo baMdha paNa che. mATe A upadeza che ke kevaLajJAna thatAM sudhI jJAnamAM ja ramaNatA karavI, jJAnane ja dekhavuM, jANavuM ane AcaravuM. vyavahAraratnatrayanA rAganuM AcaraNa karavuM ema vAta nathI. AtmAnuM ja AcaraNa karavuM ema vAta che. have kahe che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 286 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 A ja mArga darzana-jJAna-cAritranuM pariNamana vadhatuM jAya che ane ema karatAM karatAM kevaLajJAna pragaTe che.' ahIM vyavahAra karatAM karatAM kevaLajJAna thAya che ema na kahyuM, paNa svarUpanI ekAgratA vadhAratAM vadhAratAM kevaLajJAna pragaTa thAya che ema kahyuM che. samajANuM kAMI...? "kevaLajJAna pragaTe tyArathI AtmA sAkSAt jJAnI che ane sarva prakAre nirAsrava che.' joyuM? jJAnI to hato paNa kevaLajJAna pragaTe sAkSAt jJAnI thayo ane tyAre te sarvathA-sarva prakAre nirAsrava che. samyagdaSTi (cothe guNasthAnake) mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyanA abhAvanI apekSAe nirAphsava hato ane kevaLajJAna pragaTatAM pUrNa sAkSAt jJAnI thayo tyAre te sarva prakAre nirAsrava che. AvI vAta che. samajANuM kAMI.....? prazna- Apa to samajavuM-samajavuM-samajavuM -basa eTaluM ja kaho cho, karavAnuM to kAMI kahetA nathI. uttara- bhAI ! samajavuM e zuM karavuM nathI? kharekhara e ja enuM karavuM ane e ja enuM kArya che. svayAkAre je jJAna (samajavuM) thAya te jJAnane ja ahIM jJAna kahyuM che. asthiratAthI pachI para tarapha lakSa jAya che tyAre rAgAdi sahita parajJayanuM jJayAkAra pariNamana thAya che. parane zeya banAvIne je jJayanuM jJAna thayuM te potAnuM jJAna che paNa te rAgAdi sahita che. tethI ahIM to svayamAM ekAgra thaIne tene ja jANavuM-dekhavuM ane AcaravuM ema kahyuM che. "jyAM sudhI kSAyopathamika jJAna che tyAM sudhI abuddhipUrvaka (arthAt cAritramohano) rAga hovA chatAM, buddhipUrvaka rAganA abhAvanI apekSAe jJAnIne nirAgnavapaNuM kahyuM ane abuddhipUrvaka rAgano abhAva thatAM ane kevaLajJAna pragaTatAM sarvathA nirAgnavapaNuM kahyuM. A, vivakSAnuM vicitrapaNuM che. apekSA samajatAM e sarva kathana yathArtha che.' kSAyopathamika jJAna che tyAM sudhI jJAnIne asthiratAno rAga che to kharo, paNa buddhipUrvakanA ajJAnamaya rAganA abhAvanI apekSAe tene rAga nathI arthAt te nirAsrava che ema kahyuM. sarvathA nirAsrava to kevaLajJAna pragaTa thaye ja thAya che. Ama je vivakSA che te yathArtha samajatAM baMne kathana barAbara che. have A ja arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che - * kaLaza 116 : zlokArdha uparanuM pravacana * lAtmA yuvA jJAnI cAta tavA' AtmA jyAre jJAnI thAya tyAre... . juo, ekAMta rAgane jyAMsudhI anubhave che tyAM sudhI AtmA ajJAnI che. paraMtu Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-172 ] | [ 287 jyAre te potAnA jJAnasvabhAvano anubhava kare che tyAre te jJAnI thAya che. e rIte jyAre AtmA jJAnI thAya che tyAre svayaM" pote nivRddhipUrvam samartha rA' potAnA samasta buddhipUrvaka rAgane "niza saMnyacana' niraMtara choDato thako arthAt nahi karato thako... . juo, AtmA jyAre jJAnI thAya che tyAre tene pahelAM je rucipUrvaka rAga thato hato te samagra chUTI jAya che. vaLI 'mavuddhipUrvama' je abuddhipUrvaka rAga che-ruci nathI chatAM rAga thAya che te 'i tene paNa "netuM' jItavAne "svazami pUzana' svazaktine sparzato thako eTale ke jJAnasvabhAvI evA nija paramAtmAne sparzato thako rAgane TALe che. potAnA caitanyamahAprabhumAM ekAgra thato te abuddhipUrvaka rAgane TALe che. vyavahAranA kriyAkAMDa karatAM rAgane TALe che ema nahi; vA karma TaLe-huThI jAya to rAga TaLe ema paNa nahi. jJAnIne vyavahArano je (yathAsaMbhava) rAga Ave che tenI ene ruci nathI. e rAgane te ugra AtmaekAgratA karIne TALe che. ghaNA vakhata pahelAM ekavAra carcAmAM prazna thayelo ke-rAga kema TaLe? tyAre (sAmAvALA) kahe ke pratibaMdhaka kAraNa evuM karma TaLe to rAga TaLe. to kahyuM are bhAI ! paradravya (jaDA evAM dravyakarma) ane AtmAne saMbaMdha zo? (paraspara aDavAnoya saMbaMdha nathI). bhAI ! karma TaLe to rAga TaLe evI mAnyatA to mULamAM bhUla che, taddana viparIta daSTi che, ajJAna che. ahIM kahe che ke svadravyane-anaMta anaMta zaktivAna cidAnaMdaghanasvarUpa AtmAne sparzavAthI rAga TaLe. Ane siddhAMta kahevAya. svanA Azraye rAga TaLe e siddhAMta che. svanA Azraye vItarAgatA pragaTe ane jeTalI vItarAgatA pragaTe eTalo rAgano abhAva thAya. aho ! A alaukika siddhAMta che ! jJAnAnaMdasvabhAvI bhagavAna AtmAne sparzatAM eTale emAM ekAgra thatAM prathama mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAya TaLe che, tyAre jIva jJAnI thAya che. pachI je abuddhipUrvakano rAga bAkI rahe che te paNa svano ugrapaNe Azraya karavAthI TaLe che; AvI vAta che. keTalAka kahe che ke vikAra bethI thAya, AtmAthI paNa thAya ane karmathI paNa thAya, jema dIkaro mAM ane bApa bethI thAya che, ekathI nahi tema. are bhAI ! e to (pudagala karma) paramANunuM jJAna karavAnI vAta che. bAkI rAga thI ekathI ja thAya che. rAga potAnA paTakArakarUpa pariNamanathI thAya che ane nirvikArI pariNAmanA pakArakanuM pariNamana thatAM te (rAga, bhAvakarma) TaLI jAya che. jaDa-dravyakarma TALavAnI vAta nathI. karma jaDa to ene kAraNe TaLe che ane ene kAraNe rahe che. ahIM kahyuM ne ke-"svazakti myuzana" svazakti kahetAM potAno je zuddha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 288 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 caitanyasvabhAva tene sparzato thako arthAt temAM ekAgra-sthira thato thako jJAnI abuddhipUrvaka rAgane TALe che. vaLI koI kahe ke rAga kema TALavo enuM zAstramAM lakhANa nathI. are bhAI ! svabhAvane sparze tyAre rAga utpanna thato nathI ane rAga TALyo ema kahevAmAM Ave che. cokakhI vAta to che. A rAga che ane ene TALuM ema rAganA lakSe rAga na TaLe, ethI to rAga ja thayA kare. potAnA zuddha caitanyazaktivAnanA lakSa-Azraye rAga TaLe che kemake tyAre rAga utpanna thato nathI. karmanA, rAganA ke paryAyanA lakSe rAga TaLe evuM vastusvarUpa nathI. Namo arihaMtANe" ema pATha che ne? eno keTalAka evo artha kare che ke karmarUpI arine haMta kahetAM jeNe haNyA che te arihaMta. paNa teno kharo artha ema nathI. karma kayAM verI che? jaDakarmane verI kahevuM e to nimitta para Aropa ApIne kareluM kathana che. jaDa ghAtakarma verI che ema nahi paNa bhAvaghAtakarma (vikArI pariNati) AtmAno verI che, ane bhAvaghAtIne je haNe te arihaMta che. potAnI vikArI pariNati verI hatI tene jeNe haNI te arihaMta che. pravacanasAramAM vikArane aniSTa kahyo che. vikAra aniSTa che ane zuddha svabhAva je pragaTa thAya te iSTa che. nizcayathI rAga-dveSa-moDu jIvanI svabhAvaguNanI paryAyanA verI che. bIjo (karma) verI kayAM che? jaDa dravyakarma ane AtmA bhale eka pradeza ho, paNa koI koInA kartA nathI, koI koInI paryAyamAM jatA nathI (vyApatA nathI). sau potapotAmAM ja pariNamI rahyA che. ahA! AvuM vastunuM svarUpa pragaTa (suspaSTa) hovA chatAM atyAre lupta thaI gayuM hovAthI loko teno virodha kare che! satyane yathArtha samajI tene prApta karavAnI are! lokone kayAM darakAra che? paNa AvI parama satya vAta kadI sAMbhaLI paNa na hoya tene satyanI ruci ane prApti kayAMthI thaze bhAI ! ahIM kahe che-vaLI je abuddhipUrvaka rAga che tene paNa jItavAne vAraMvAra jJAnAnubhavanarUpa svazaktine sparzato thayo ane e rIte 'savanAM pa2vRttima zava chindana' samasta paravRttine-parapariNatine ukheDato "jJAnasya pUrNa: bhavana' jJAnanA pUrNabhAvarUpa thato thako, di' kharekhara 'nityanira/wva: mavati' sadA nirAphsava che. AtmA svabhAve jJAnamaya che ane enI paryAyamAM pUrNa jJAnamaya thatAM kharekhara te sadA nirAsrava che. samakitIne buddhipUrvaka rAgadveSamohano abhAva hovAthI dRSTinI apekSAe nirAgnava kahyo, paNa jaghanya pariNamananA kAraNe tene abuddhipUrvakano Asrava thato hoya che tene te AtmAnA ugra Azraya vaDe utkRSTa pariNamanane prApta thaI-vastunI zaktine utkRSTapaNe sparzIne ukheDI nAkhe che. ukheDI nAkhe che e to vyavahArathI kathana che. kharekhara to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-17 ] [ 289 AtmAno pUrNa Azraya thatAM rAgano saMpUrNa abhAva ja rahe che, rAganI utpatti ja thatI nathI. dharmI vikArano nAza kare che ema kahevuM e to vyavahAra-kathana che. samayasAra gAthA 34 mAM kahyuM che ke "pratyAkhyAnanA samaye pratyAkhyAna karavAyogya je parabhAva tenI upAdhimAtrathI pravateluM tyAganA katopaNAnuM nAma hovA chatA paNa paramArthathI jovAmAM Ave to paraMbhAvanA tyAgakartApaNAnuM nAma potAne nathI, pote to e nAmathI rahita che. kAraNa ke jJAnasvabhAvathI pote chUTayo nathI, mATe pratyAkhyAna jJAna ja che.'' juo, rAganA tyAgano kartA kahevo e paNa nAmamAtra che. Ama jyAM vastunuM svarUpa che tyAM paranA tyAganI to vAta ja zI karavI ? AtmAmAM "tyAga-upAdAna-zUnyatva" nAmanI zakti che. te zaktinA kAraNe AtmAmAM paranAM grahaNa-tyAga che ja nahi. loko to AhArano tyAga karyo mATe amane upavAsa thaI gayo ityAdi paranA tyAga vaDe dharma thayo mAne che. paraMtu bhAI ! AtmA parane graha zI rIte ane tyAge paNa zI rIte? AtmAne paranA grahaNa-tyAga mAnavAM e to mithyAdarzana che. * kaLaza 116: bhAvArtha uparanuM pravacana * jJAnIe samasta rAgane heya jANyo che. te rAgane maTADavAne udyama karyA kare che; tene AsravabhAvanI bhAvanAno abhiprAya nathI; tethI te sadA nirAgnava ja kahevAya che." juo A daSTino mahimA ! jJAnIne aMtardaSTi thaI hovAthI tene puNyapariNAmanI bhAvanAno paNa abhiprAya nathI. tene to eka vItarAga bhAvanI bhAvanAno abhiprAya che. tethI te sadA nirAgnava ja kahevAya che. paravRtti (parapariNati) be prakAranI che-azraddhArUpa ane asthiratArUpa. jJAnIe azraddhArUpa paravRtti choDI che ane asthiratArUpa paravRtti jItavA mATe te nijazaktine vAraMvAra sparze che. e rIte sakaLa paravRttine ukheDIne kevaLajJAna pragaTAve che." jJAnI potAnI pariNatine svarUpa prati vAraMvAra vALyA kare che. munidazAmAM to aMtarmuhUrtamAM AvuM thayA kare che. e rIte e saMpUrNa utkRSTa sthiratA karIne kevaLajJAna pragaTAve che. "buddhipUrvaka" ane abuddhipUrvaka 'no artha A pramANe che:-je rAgAdi pariNAma icchA sahita thAya te buddhipUrvaka che ane je rAgAdi pariNAma IcchA vinA para nimittanI baLajarIthI thAya te abuddhipUrvaka che. paranimittanI baLajarI eTale icchA rahitapaNe paranimittanA lakSe rAga thAya che tene paranI baLajorIthI thayA ema kahevAmAM Ave che. nimittanI kAMI kharekhara baLajorI che ema nathI. potAnA (hIna) puruSArthano Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 290 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 krama (puruSArthanI nabaLAIno kALa) evo che ane te samaye rAgano paNa evo ja krama che to nimittanI baLajorI kahI che. nimitta che kharuM, paraMtu nimittathI paramAM kAMI thAya che vA nimitta baLathI (baLapUrvaka ) paranuM pariNamana karAve che ema nathI. jJAnIne je rAgAdi pariNAma thAya che te badhAya abuddhipUrvaka ja che; savikalpa dazAmAM thatA rAgAdi pariNAmo jJAnInI jANamAM che topaNa abuddhipUrvaka che kAraNa ke icchA vinA thAya che. jJAnIne rAganI ruci nathI, rAga ThIka che ema nathI chatAM rAga thAya che tene abuddhipUrvakano rAga kahevAmAM Ave che. rAjamallajIe A kaLazanI TIkA karatAM "buddhipUrvaka" ane abuddhipUrvaka 'no A pramANe artha lIdho che -je rAgAdi pariNAma manadvArA, bAhya viSayone avalaMbIne, pravarte che ane jeo pravartatA thakA jIvane potAne jaNAya che tema ja bIjAne paNa anumAnathI jaNAya che te pariNAmo buddhipUrvaka che. dayA, dAna, bhakti, pUjA ityAdi je rAga Ave che te manadvArA potAne khyAlamAM Ave che. svarUpanA jJAna sAthe A rAganuM paNa jJAna thaI Ave che ane bIjAne paNa A bhakti Adino rAga che ema anumAnathI jaNAya che tethI te pariNAmo buddhipUrvaka che. ane je rAgAdi pariNAma indriya-mananA vyApAra sivAya kevaLa mohanA udayanA nimitte thAya che ane jIvana jaNAtA nathI te abuddhipUrvaka che. kharekhara to jyAM abuddhipUrvakano rAga che tyAM paNa mananuM joDANa to che paraMtu sthULapaNe joDANa nathI ema ahIM levuM che. karmanA udayamAM joDANa che tyAM mana to che paNa sUkSma che te apekSAe mana nathI ema kahyuM che. jJAnIne jANavAmAM Ave evo (buddhipUrvaka) rAga thAya che chatAM tene rAgathI niraMtara bhedajJAna varte che. mArI cIja to rAgathI bhinna che ane huM to zuddha caitanyamaya AnaMdarasakaMda bhagavAna AtmA chuM evuM bhAna tene niraMtara varte che. samakitI nArakI ho ke tiryaMca ho-darekane AvuM bhAna niraMtara hoya che. paravastu mArI che, rAga mAro che-evI mAnyatA jene che tene to rAgano-jherano ja svAda Ave che. paraMtu rAgathI bhinna zuddha caitanyasvarUpano jene anubhava che tene anAkuLa AnaMdano-parama amRtano svAda Ave che. samayasAra, mokSa adhikAramAM zubhabhAvane paNa viSakuMbha kahyo che. have zubhabhAvane paNa bhagavAna jyAM jhera kahe che tyAM raLavuM, kamAvuM ane bhoga bhogavavA-ityAdi azubhabhAvanI to vAta ja zuM? A abuddhipUrvaka pariNAmane pratyakSa jJAnI jANe che ane temanA avinAbhAvI cinha vaDe teo anumAnathI paNa jaNAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-172 ] [ ra91 pahelAM buddhipUrvaka ane abuddhipUrvaka-rucinI apekSAe kahyA ane ahIM rAjamallajIe jANavA na jANavAnI apekSAe kahyA che. vipakSAbheda jema che tema samajavuM. have ziSyanI AzaMkAno zloka kahe che: * kaLaza 117 : zlokArdha uparanuM pravacana * sarvacAna va dravyapratyayasaMtatI nIvanya' jJAnIne samasta dravyAnsavanI saMtati vidhamAna hovA chatAM "jJAnI' jJAnI "nityam va' sadAya nirAva:' nirAsrava che "ta:' ema zA kAraNe kahyuM? je rAgathI bhinna paDyo che ane jene zuddha caitanyasvarUpanA nirAkuLa AnaMdano svAda Avyo che tevA dharmIne tenA Atmapradeze ATha jaDakarma sthita che, teno udaya paNa che ane ahIM paryAyamAM rAga-dveSa paNa thAya che to tene nirAnsava kema kahyo? rUti veta matiH' ema jo tArI buddhi che arthAt evI jo tane AzaMkA che to have teno uttara kahevAmAM Ave che. [ pravacana naM. ra3pa ane ra36 * dinAMka 18-11-76 ane 19-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 173 thI 176 savve puvvaNibaddhA du paccayA asthi smmdidviss| uvaogappAogaM baMdhate kmmbhaavenn|| 173 / / hodUNa NiruvabhojjA taha baMdhadi jaha havaMti uvbhojjaa| sattaTThavihA bhUdA nnaannaavrnnaadibhaavehiN|| 174 / / saMtA duNiruvabhojjA bAlA itthI jaheha purisss| baMdhadi te uvabhojje taruNI itthI jaha nnrss||175|| edeNa kAraNeNa du sammAdiTThI abaMdhago bhnnidro| AsavabhAvAbhAve Na paccayA baMdhagA bhnnidaa||176 / / sarve pUrvanibaddhAstu pratyayAH santi smygdRsstteH| upayogaprAyogyaM badhnanti krmbhaaven||173 / / bhUtvA nirupabhogyAni tathA badhnAti yathA bhvntyupbhogyaani| saptASTavidhAni bhUtAni jnyaanaavrnnaadibhaavaiH|| 174 / / have pUrvokta AzaMkAnA uttaranI gAthA kahe che: je sarva pUrvanibaddha pratyaya vartatA sudaSTine, upayogane prAyogya baMdhana karmabhAva vaDe kare. 173. aNabhogya banI upabhogya je rIte thAya te rIte bAMdhatA, jJAnAvaraNa ityAdi karmo sasa-aSTa prakAranAM. 174. sattA viSe te nirupabhogya ja, bALa strI jyama puruSane; upabhogya banatAM te bAMdhe, yuvatI jema puruSane. 175. A kAraNe samyakatvasaMyuta jIva aNabaMdhaka kahyA, AsaravabhAvaabhAvamAM nahi pratyayo baMdhaka kahyA. 176. thArtha:- [ samyagdRSTe:] sabhyadRSTine [ sarve ] 40 [pUrvanibaddhAH tu] pUrva paaye| [ pratyayAH ] pratyayo (dravya pAsapo ) [ santi ] st||35 bho cha teso Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-173 thI 176 ] | [ 293 santi tu nirupabhogyAni bAlA strI yatheha purusssy| badhnAti tAniM upabhogyAni taruNI strI yathA nrsy||175|| etena kAraNena tu samyagdRSTirabandhako bhnnitH| AsravabhAvAbhAve na pratyayA bandhakA bhnnitaaH|| 176 / / [ 3payoprAyoDyuM] upayoganA prayoga anusAra, [ varSamAvena] karmabhAva vaDe (-rAgAdika vaDe) vananti ] navo baMdha kare che. te pratyayo. [ nirupamothAni] nira5bhogya [ bhUtvA] rahIne pachI [ yathA] je rIte [35mothAni] upabhogya [mavatti] thAya che[ tathA] te rIte, [ jJAnAvaraNa rimAvai:] jJAnAvaraNAdi bhAve [ saptAIvidhAni bhUtAni] sAta-ATha prakAranAM thayelAM evAM karmone [vajJAti] bAMdhe che. [satti 1] sattA-avasthAmAM teo [ nirupamothAni] nirupabhogya che arthAt bhogavavAyogya nathI- [pathI] jema [pha6] jagatamAM [ vInA strI ] bALa strI [ puruSaca] puruSane nirupabhogya che tema [ tAni] teo [ 3pamothAni] upabhogya arthAt bhogavavAyogya thatAM [vanAti] baMdhana kare che- [3thA] jema [taLI strI] taruNa strI [ rasya] puruSane bAMdhe che tema. [9tena tu voraNena] A kAraNathI [sacadaSTi:] samyagdaSTine [avazvava:] abaMdhaka [matiH ] kahyo che, kAraNa ke [bAjhavamAvAmAd] AsravabhAvanA abhAvamAM [ pratyaya:] pratyayone [varSa :] (karmanA ) baMdhaka [ na maLatA:] kahyA nathI. TIkAH- jema prathama to tatkALanI paraNelI bALa strI anupabhogya che paraMtu yauvanane pAmelI evI te pahelAMnI paraNelI strI yauvana-avasthAmAM upabhogya thAya che ane je rIte upabhogya thAya te anusAra, puruSanA rAgabhAvane lIdhe ja, puruSane baMdhana kare che-vaza kare che, tevI rIte jeo prathama to sattA-avasthAmAM anupabhogya che paraMtu vipAka-avasthAmAM upabhogayogya thAya che evA pudgalakarmarUpa dravyapratyayo hovA chatAM teo je rIte upabhogya thAya te anusAre (arthAt upayoganA prayoga anusAra), karmodayanA kAryarUpa jIvabhAvanA sadabhAvane lIdhe ja, baMdhana kare che. mATe jJAnIne jo pUrvabaddha dravyapratyayo vidhamAna che, to bhale ho; tathApi te (jJAnI) to nirAsrava ja che, kAraNa ke karmodayanuM kArya je rAgadveSamoharUpa AgnavabhAva tenA abhAvamAM dravyapratyayo baMdhanA kAraNa nathI. ( jema puruSane rAgabhAva hoya to ja juvAnI pAmelI strI tene vaza karI zake che tema jIvane AgnavabhAva hoya to ja udayaprApta dravyapratyayo navo baMdha karI zake che. ) bhAvArtha- dravyAsavonA udayane ane jIvanA rAgadveSamohabhAvone nimittanaimittikabhAva che. dravyAnsavonA udaya vinA jIvane AsravabhAva thai zake nahi ane tethI baMdha paNa thaI zake nahi. dravyAgnavono udaya thatAM jIva je prakAre temAM joDAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 294 ] pravacana ratnAkara bhAga-6 (matinI) vijahati na hi sattAM pratyayAH pUrvabaddhAH samayamanusaranto yadyapi drvyruupaaH| tadapi sakalarAgadveSamohavyudAsAdavatarati na jAtu jJAninaH krmbndhH|| 118 / / arthAt je prakAre tene bhAvAsrava thAya te prakAre dravyAstravo navIna baMdhanAM kAraNe thAya che. jIva bhAvAgnava na kare to tene navo baMdha thato nathI. samyagdaSTine mithyAtvano ane anaMtAnubaMdhI kaSAyano udaya nahi hovAthI tene te prakAranA bhAvAgnavo to thatA ja nathI ane mithyAtva tema ja anaMtAnubaMdhI kaSAya saMbaMdhI baMdha paNa thato nathI. (kSAyika samyagdaSTine sattAmAMthI mithyAtvano kSaya thatI vakhate ja anaMtAnubaMdhI kaSAyano tathA te saMbaMdhI avirati ane yogabhAvano paNa kSaya thai gayo hoya che tethI tene te prakArano baMdha thato nathI; aupazamika samyagdaSTine mithyAtva tema ja anaMtAnubaMdhI kaSAyo mAtra upazamamAM-sattAmAM-ja hovAthI sattAmAM raheluM dravya udayamAM AvyA vinA te prakAranA baMdhanuM kAraNa thatuM nathI; ane kSAyopathamika samyagdaSTine paNa samyakatvamohanIya sivAyanI cha prakRtio vipAka-udayamAM AvatI nathI tethI te prakArano baMdha thato nathI.) aviratasamyagdaSTi vagerene je cAritramohano udaya varte che temAM je prakAre jIva joDAya che te prakAre tene navo baMdha thAya che; tethI guNasthAnonA varNanamAM aviratasamyagdaSTi Adi guNasthAnoe amuka amuka prakRtino baMdha kahyo che, paraMtu A baMdha alpa hovAthI tene sAmAnya saMsAranI apekSAe baMdhamAM gaNavAmAM Avato nathI. samyagdaSTi cAritramohanA udayamAM svAmitvabhAve to joDAto ja nathI, mAtra asthiratArUpe joDAya che; ane asthiratArUpa joDANa te nizcayadaSTimAM joDANa ja nathI. mATe samyagdaSTine rAgadveSamohano abhAva kahevAmAM Avyo che. jyAM sudhI karmanuM svAmIpaNuM rAkhIne karmanA udayamAM jIva pariName che tyAM sudhI ja jIva karmano kartA che; udayano jJAtAdraSTA thaine paranA nimittathI mAtra asthiratArUpe pariName tyAre kartA nathI, jJAtA ja che. A apekSAe, samyagdaSTi thayA pachI cAritramohanA udayarUpa pariNamavA chatAM tene jJAnI ane abaMdhaka kahevAmAM Avyo che. jyAM sudhI mithyAtvano udaya che ane temAM joDAine jIva rAgadveSamohabhAve pariName che tyAM sudhI ja tene ajJAnI ane baMdhaka kahevAmAM Ave che. jJAnI-ajJAnIno ane baMdha-abaMdhano A vizeSa jANavo. vaLI zuddha svarUpamAM lIna rahevAnA abhyAsa dvArA kevaLajJAna pragaTavAthI jyAre jIva sAkSAt saMpUrNajJAnI thAya che tyAre to te sarvathA nirAsrava thai jAya che ema pahelAM kahevAi gayuM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-173 thI 176 ] ( anudum ) rAgadveSavimohAnAM jJAnino yadasambhavaH / tata eva na bandho'sya te hi bandhasya kAraNam / / 119 / / have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe cheH zlokArtha:- [ yadyapi] joke [samayam anusarantaH] potapotAnA samayane anusaratA (arthAt potapotAnA samaye udayamAM AvatA ) evA [ pUrvavandvA: ] pUrvabaddha ( pUrve ajJAnaavasthAmAM baMdhAyelA ) [ dravyarUpA: pratyayA: ] dravyarUpa pratyayo [ sattAM] potAnI sattA [na hi vinati ] choDatA nathI ( arthAt sattAmAM che-hayAta che), [ tavapi] topaNa [ saLatarA dveSamo vyavAsAt] sarva rAgadveSamohano abhAva hovAthI [ jJAnina ] jJAnIne [ rmavandha: ] karmabaMdha [ khAtu] kadApi [ avatati na] avatAra dharato nathI-thato nathI. bhAvArtha:- jJAnIne paNa pUrve ajJAna-avasthAmAM baMdhAyelA dravyAsavo sattA-avasthAmAM hayAta che ane temanA udayakALe udayamAM AvatA jAya che. paraMtu te dravyAsavo jJAnIne karmabaMdhanuM kAraNa thatA nathI, kema ke jJAnIne sakaLa rAgadveSamohabhAvono abhAva che. ahIM sakaLa rAgadveSamohano abhAva buddhipUrvaka rAgadveSamohanI apekSAe samajavo. 118. have A ja artha daDha karanArI be gAthAo Ave che tenI sUcanakArUpa zloka kahe cheH zlokArtha:- [yat] kAraNa ke [ jJAnina: rAdevimohAnAM asambhava: ] jJAnIne rAgadveSamohano asaMbhava che [tata: va] tethI [asya vanya na] tene baMdha nathI; [haiiM] kema ke [te vanyasya dvAraLam] te (rAgadveSamoha) ja baMdhanuM kAraNa che. 119. * * * samayasAra gAthA 173 thI 176 : mathALu have, pUrvokta AzaMkAnA uttaranI gAthA kahe che: [ 295 * gAthA 173 thI 176 : TIkA u52nuM pravacana * prathama dRSTAMta Ape che-jema prathama to tatkALanI paraNelI bALa strI anupabhogya che paraMtu yauvanane pAmelI evI te pahelAMnI paraNelI strI yauvana-avasthAmAM upabhogya thAya che ane je rIte upabhogya thAya te anusAre, puruSanA rAgabhAvane lIdhe ja, puruSane baMdhana kare che, vaza kare che...' juo, koI bALa kanyA 10-12 varSanI paraNelI hoya te tenA patine upabhogya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 296 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 nathI eTale ke bhogavavA lAyaka nathI. paraMtu te ja paraNelI strI yauvanane prApta thAya tyAre upabhogya thAya che. have je rIte upabhogya thAya te anusAre joyuM? ahIM vajana che-ke rIte upabhogya thAya te anusAre, puruSa tenA prati jeTalo rAga kare teTalA pramANamAM te strI baMdhana kare che, vaza kare che. koIne vaLI prazna thAya ke AcAryadeve AvuM daSTAMta kema ApyuM? bhAI ? AcAryadeva to munivara che. duniyAne samajamAM Ave mATe AvuM daSTAMta ApyuM che. vItarAgI saMto daSTAMta ApavAmAM niHsaMkoca hoya che. temane zuM saMkoca ? have kahe che 'tevI rIte jeo prathama to sattA-avasthAmAM anupabhogya che paraMtu vipAka-avasthAmAM upabhogya thAya che evA puddagalakarmarUpa dravyapratyayo hovA chatAM teo je rIte upabhogya thAya te anusAre ( arthAt upayoganA prayoganA anusAre), karmodayanA kAryarUpa jIvabhAvanA saddabhAvane lIdhe ja, baMdhana kare che. ' ahIM A jJAnInI vAta che. jJAnIne ATha karma je sattAmAM paDayAM che te bALa strInI jema anupabhogya che. paraMtu te ja karmo vipAka-avasthAmAM eTale pAkIne udayamAM Ave che tyAre upabhogya thAya che, bhogavavA yogya thAya che. have te dravyapratyayo je rIte upabhogya thAya te anusAre eTale ke upayoga temAM joDAya te pramANe, karmodayanA kAryabhUta jeTalo rAgAdi bhAva hoya teTalA pramANamAM baMdhana kare che. karmanA udayamAM vartamAna jeTalo upabhoga kare eTaluM baMdhana thAya che. have jJAnIne rucipUrvaka rAga karavo e to che nahi. ene paryAyamAM kiMcit rAga dekhAya che chatAM rucipUrvaka te pariNAma tene thayA nathI. jJAnIne mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI rAgadveSano to abhAva ja che ane cAritranI asthiratAno je alpa rAga thAya che tenuM ene posANa nathI. tethI kahe che 'mATe jJAnIne jo pUrvabaddha dravyapratyayo vidhamAna che, to bhale ho; tathApi te (jJAnI) to nirAsrava ja che, kAraNa ke karmodayanuM kArya je rAgadveSamoharUpa AsravabhAva tenA abhAvamAM dravyapratyayo baMdhanAM kAraNa nathI.' vepArIne je mAlanuM posANa hoya te mAla te kharIde che, bIjo mAla kharIdato nathI. tema jJAnIne rAganuM posANa nathI. asthiratAno alpa rAga tene thAya che paNa enuM posANa nathI. tethI tene gauNa gaNIne jJAnI nirAsrava ja che ema kahyuM kemake udayanA kAryabhUta je mithyAtva ane rAgadveSamohabhAva teno abhAva hovAthI dravyapratyayo jJAnIne baMdhanAM kAraNa nathI. karmodayanA kAryabhUta je jIvabhAva eTale ke jIvanI paryAyamAM thatA rAgadveSamohanA pariNAma te jo jIva kare to dravya pratyayo baMdhanAM kAraNa thAya. paraMtu jJAnIne to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-173 thI 176 ] | [ 297 rAga-dveSa-moha che nahi. mATe tenA abhAvamAM jJAnIne dravyapratyayo baMdhanAM kAraNe thatAM nathI. ahIM A mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI rAgadveSanI apekSAe vAta che. potAnA AtmAnA AnaMdanA svAdanA AsvAdI jJAnIne baMdhananA kAraNabhUta evA mithyAtva sahita rAgadveSamoDuM thatA ja nathI. tenI daSTi samyapha AtmA upara che ane svarUpAcaraNa paNa che tethI jJAnIne nirAsrava kahyo che. asthiratAno alpa rAga jJAnIne che ane dravyakarmamAM paNa alpa baMdhana, alpa sthiti paDe che paNa saMsAramAM dIrgha paribhramaNa karavuM paDe evuM karmanuM baMdhana hotuM nathI. ahA ! rAgano kartA huM chuM evo mithyAtvabhAva ja (mukhyapaNe) AgnavabhAva che, ane e ja dIrgha saMsAra che, mahApApa che, anaMta bhavanuM kAraNa che. ethI viparIta jene mithyAtvano nAza thaIne samakita thayuM te mAno bhavarahita thaI gayo. "bharatajI gharamAM vairAgI'-ema Ave che ne? eno artha ja e che ke daSTi svabhAva upara hovAthI karmanA udayamAM paNa tene mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI rAga utpanna thAya eTaluM joDANa to thatuM ja nathI. zAMtinAtha, kuMthunAtha ane aranAtha traNe tIrthakara cakravartI ane kAmadeva hatA. teo saMsAramAM rAga mAruM kartavya che ane rAgathI mane lAbha che e buddhino nAza karIne rahetA hutA. rAga thato hato kharo, paNa e potAne lAbhadAyaka che evI daSTi uDI gaI hatI. mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI rAga-dveSano temane abhAva hato. A apekSAe temane (gRhasthadazAmAM paNa ) nirAnsava kahyA che: asthiratAno alpa rAga hato te ahIM gauNa che. ahA! mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyano jene abhAva thayo che evA samyagdaSTine zraddhA apekSAe jovAmAM Ave to karmanI ekaso aDatAlIse prakRtino baMdha nathI pachI bhale te samyagdaSTi bahAramAM cakravartI ho ke baladeva. samayasAra nATakamAM Ave che ne ke "kare karama soI karatArA jo jAnai so jAnanArA, jo karatA nahi jAnai soI jAnai so karatA nahi hoI.' jJAnIne rAga mAruM kartavya-karma che e vAta chUTI gaI che. tene rAga thAya che paNa te enuM karma banatuM nathI, jJAnI eno kartA thato nathI. je rAgano kartA bane vA rAga jenuM karmakartavya bane che e jJAnI nahi paNa mithyAdaSTi che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 298 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 lokone bAhya tyAganA mahimA AgaLa samakita zuM cIja che, aMdaramAM moha-mithyAtvano tyAga ane vItarAgatAnI pragaTatA zuM cIja che enI khabara nathI. bhAI! bhavabIjano nAza karanAra samakita parama mahimAvaMta cIja che. bhava ane bhavanA bhAvarahita bhagavAna AtmAnI ruci-pratIti jene thaI tene bAramAM cha khaMDanuM rAjya ane channu hajA2 rANIono saMyoga hoya topaNa ene enA bhoganI ruci nathI; tene abhiprAyamAM sarva rAgano tyAga thaI gayo che ane tethI samakitI-jJAnI nirAsrava ja che. aho ! samakita 5rama addabhuta cIja che! AvA samakitano viSaya paripUrNa bhagavAna AtmA che. AtmazraddhAna thayA vinA devaguru-zAstranI ke navatattvanI bhedarUpa zraddhA kAMI samakita nathI, kema ke e to badho rAga che. AvuM to anaMtavAra jIve karyuM che; eka mAtra bhavachedaka evI AtmAnI aMtardaSTi durlabha rahI che. * gAthA 173 thI 176 : bhAvArtha u52nuM pravacana * dravyAsavonA udayane ane jIvanA rAga-dveSa-mohanA bhAvone nimitta-naimittika bhAva zuM kahyuM A ? ke bhagavAna AtmA svabhAvathI juo to zuddha caitanyasvarUpa parama pavitra sadA vItarAgasvabhAvI che; paNa enI paryAyamAM je vikAra thAya che te bhAvAsava che. temAM dravyAsava eTale jaDa karmano udaya nimitta hoya che. jaDakarmano udaya te nimitta ane potAnI avasthAmAM je vikAra thAya che te naimittika che. prathama je karma sattAmAM hatAM te pragaTa thAya tene (karmano ) udaya kahe che. tyAM potAnI paryAyamAM naimittika je vikAra tenuM azuddha upAdAna tenA potAthI ja che, nimittathI nahi. rAga-dveSa-moha Adi AsavabhAvo potapotAnA kALamAM potAthI thavAvALA hoya te thAya che. jUnA karmano udaya nimittapaNe bhale ho, paNa nimittathI te vikArI paryAya thAya che ema nathI. nimittano nimittapaNe niSedha nathI, paNa nimitta upAdAnamAM kAMI kare che e vAtano niSedha che. to keTalAka ajJAnIo pokAra kare che ke-kathaMcit potAthI thAya ane kathaMcit nimittathI thAya ema anekAnta karavuM joIe. are bhAI ! AvuM anekAntanuM svarUpa nathI. e to phudaDIvAda che, mithyAvAda che. potAthI thAya ane nimittathI na thAya e samyak anekAnta che. AtmA jeTalA pramANamAM karmanA udayamAM joDAya che teTalA pramANamAM AtmAne mithyAtva ane rAgadveSa utpanna thAya che ane tenAthI navA karmano baMdha thAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-173 thI 176 ] | [ 299 karmano udaya Ave eTale vikAra karavo ja paDe arthAt nimittanA pramANamAM joDANa thAya ja evI atyAre keTalAkanI mAnyatA che paraMtu te mAnyatA yathArtha nathI, khoTI viparIta che. are bhAI ! karmano udaya to jaDa che ane AtmA cetana che; barna bhinna bhinna che, karma AtmAne sparzatuMya nathI; to pachI jaDakarma cetanane zuM kare? cetananI paryAyamAM je mithyAtvAdi che te enI janmakSaNa che, te potAnA kALe potAthI che, karmane lIdhe che ema nathI. jyAre paryAyamAM vikAra thAya tyAre karmanA udayane nimitta kahe che. evI rIte potAnA zaddha dravyanA Azraye samyagdarzana thAya che tyAM rAganI maMdatA nimitta che, paraMtu e nimitta naimittika evI samyagdarzananI paryAyane utpanna kare che ema nathI. samyagdarzananI paryAya nimittanA kAraNe ke nimittanA Azraye-avalaMbane utpanna thAya che ema nathI. have AgaLa kahe che 'dravyAnnavonA udaya vinA jIvane AsravabhAva thaI zake nahi ane tethI baMdha paNa thaI zake nahi. dravyAgnavono udaya thatAM jIva je prakAre temAM joDAya arthAt je prakAre tene bhAvAgnava thAya te prakAre dravyAnnavo navIna baMdhanA kAraNe thAya che. jIva bhAvAsrava na kare to tene navo baMdha thato nathI." dravyAgnavonA udaya vinA eTale dravyAgnavonA udayamAM joDAyA vinA jIvane AgnavabhAva thaI zake nahi. udayamAM jeTaluM jIva svataMtrapaNe joDANa kare che teTalo bhAvAsrava thAya che. keTalAka loko Azayane samajatA nathI eTale kahe che ke A to tamArA gharanI vAta che. paraMtu bhAI ! ema nathI, bApu ! eno Azaya ja A che. dravyAnnavonA udaya vinA eTala udayathI bhAvAgnavo thAya ema nahi, paNa udayakALe jIva udayamAM joDAya che, jIvanuM lakSa nimitta upara jAya che tyAre vikAra-bhAvAgnavo utpanna thAya che. nimitta vinA na thAya eno artha nimittathI thAya ema nathI. (nimitta vinA na thAya-e to mAtra nimittanI upasthiti sUcave che). ahA ! zuM thAya? sarvajJa vItarAga paramezvaranI A vANI hamaNAM humaNAM cAlatI na hotI eTale lokone ekAMta lAge che. paNa juo, AgaLa paMDitajI svayaM khulAso kare che ke dravyAgnavono udaya thatAM jIva je prakAre temAM joDAya arthAt je prakAre tene bhAvAsrava thAya te prakAre dravyAsavo navIna baMdhanAM kAraNe thAya che; udayanA pramANamAM thAya ema nahi. bIjI rIte kahIe to jIva je prakAre potAnA upayoganuM udayamAM joDANa kare te prakAre dravyAsavo baMdhanuM kAraNe thAya che, jIvane bhAvAgnavo je prakAre thAya che te prakAre dravyAsUvo navIna baMdhanAM kAraNa thAya che. jIva bhAvAsrava na kare to navo baMdha thato nathI. jo karmano udaya Ave tyAre Asrava ane baMdha thAya ja ( vikAra karavo ja paDe) evo niyama hoya to-karmano udaya to sadAya che ane to pachI baMdha paNa sadAya thayA ja kare; paNa ema che nahi. pote emAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 300 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 joDAIne Asrava kare to navIna baMdha thAya che, na kare to karma chUTI-jharI jAya che. satanI sAme Aje lokone be moTA vAMdhA che. ( virodha che)1. nimittathI upAdAnamAM kArya thAya ane 2. vyavahArathI nizcaya thAya arthAt caraNAnuyoganuM AcaraNa-vrata-pacakakhANa Adi zubharAgathI dharma thAya. 1. pravacanasAra gAthA 102 mAM spaSTa kahyuM che ke-mithyAtva, rAga-dveSAdi ke samyagdarzanajJAna-cAritra Adi je koI pariNAma utpanna thAya che te tenI utpattino kALa che, janmakSaNa che. te pariNAma parathI-nimittathI utpanna thAya che ema nathI. paradravya-nimittane to AtmA sparzato paNa nathI. juo, ghaDo je thayo che te mATIthI thayo che. bIjuM nimitta (kuMbhAra) ho bhale, paraMtu nimittathI ghaDo thayo nathI. samayasAra gAthA 37ra mAM AcArya bhagavAna kahe che kekuMbhAra ghaDAne kare che ema ame dekhatA nathI; kemake mATI potAnA svabhAvane nahi ullaMghatI hovAne lIdhe, kuMbhAra ghaDAno utpAdaka che ja nahi; mATI ja kuMbhAranA svabhAvane nahi sparzatI thakI, potAnA svabhAvathI kuMbhabhAve upaje che. mATImAM ghaDo utpanna thavAno kALa hato to te ghaDAnI paryAye utpanna thaI che, kuMbhAre ghaDo karyo ja nathI. vaLI tyAM ja (gAthA 37ra mAM) AcArya bhagavAne kahyuM che ke-"vaLI jIvane paradravya rAgAdika upajAve che ema zaMkA na karavI; kAraNa ke anya dravya vaDe anya dravyanA guNano utpAda karAvAnI ayogyatA che; kemake sarva dravyonA svabhAvathI ja utpAda thAya che juo, karmanI e zakti nathI ke te AtmAne vikAra karAvI de. karma nimitta jarUra che, paNa te AtmAne vikAra karAvI de evI tenI yogyatA nathI, ayogyatA che. jJAnAvaraNIya karmane laIne jJAna rokAya ema ajJAnIo mAne che. tyAM zabda "jJAnAvaraNIya' paDyo che ne? paNa bhAI ! ema nathI. jJAnAvaraNIya karma to nimittamAtra che. potAnI jJAnanI hINI pariNati pote potAthI kare che to karmane nimitta kahe che. jema kuMbhAra ghaDAno utpAdaka che nahi tema karma jIvamAM vikArano utpAdaka 2. vyavahArathI nizcaya thAya ema keTalAka loko mAne che. A vrata, tapa, bhakti, jAtrA Adi kare to jANe dharma thaI gayo ema ajJAnIo mAne che. bhAI ! e sarva bhAvo para lakSa thatA hovAthI zubhabhAva che, paNa emAM dharma kayAMthI Avyo? azubhathI bacavA dharmIne paNa te Ave che paNa te dharma nathI. dharma to bhagavAna AtmA saccidAnaMdasvarUpa je dhruva paramAtmadravya tenA Azraye thAya che. samyagdarzana e dharmanuM paheluM pagathiyuM che. samyagdarzana arthAt AtmAnubhavamaMDita AtmazraddhAna vinA dharma kevo ? samyagdarzana vinAnA kriyAkAMDa to ekaDA vinAnA mIMDAM athavA vara vinAnI jAna jevA che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-173 thI 176 ] [ 301 samayasAra gAthA 7ra mAM (AtmA ane AsavonuM bhedajJAna karAvatAM) spaSTa kahyuM che ke-zubha ane azubha bhAva baMne AsravabhAvo che. dayA, dAna, vratAdinA bhAva Asrava che. are je bhAve tIrthakaragotrano baMdha thAya te zubhabhAva paNa Asrava che, ane te Asravo malina che, viparIta svabhAvavALA jaDa che ane AkuLatAne utpanna karavAvALA che. jyAre bIjI bAju bhagavAna AtmA ati nirmaLa, caitanyamAtrasvabhAvapaNe ane sadAya nirAkuLa svabhAvapaNe anubhavamAM Ave che. A rIte bhagavAna AtmA zubhabhAvathI bhinna che. A pramANe je zubharAga AtmAthI bhinna che te nizcayanuM kAraNa kema thAya? rAga kAraNa ane nirmaLa vItarAgI paryAya kArya ema che nahi, rAga karatAM karatAM samyakatva thAya e vAta taddana mithyA che. zuM lasaNa khAtAM khAtAM kastUrInA oDakAra Ave ? na ja Ave. tema caraNAnuyoganI lAkha kriyA vrata, tapa Adi kare paraMtu enAthI nizcaya (dharma) pragaTa na thAya. vItarAgano mArga bahu sUkSma che, bhAI ! lokone sAMbhaLavA maLyo nathI eTale teo ajainane jaina mAnI beThA che. zuM thAya? jIvanI yogyatA na hoya to ene (jainapaNuM ) maLe zI rIte? have kahe che "samyagdaSTine mithyAtvano ane anaMtAnubaMdhI kaSAyano udaya nahi hovAthI tene te prakAranA bhAvAjhUvo to thatA ja nathI ane mithyAtva tema ja anaMtAnubaMdhI kaSAya saMbaMdhI baMdha paNa thato nathI.' juo, puNyathI dharma thAya ke rAgathI (vyavahArathI) nizcaya thAya evI viparIta mAnyatA samyagdaSTine hotI nathI. zeyane iSTa mAnI rAga thavo ane aniSTa mAnIne dveSa thavo te anaMtAnubaMdhI kaSAya che. eno samyagdaSTine abhAva che. viparIta mAnyatAnA nAza sahita samyagdaSTine anaMtAnubaMdhI kaSAyano abhAva thayo che ane teTalo te svarUpAcaraNamAM sthira thayo che tethI tene te prakAranA bhAvAgnavo thatA ja nathI ane tethI mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAya saMbaMdhI baMdha paNa thato nathI. A gALAmAM samakitIne je asthiratAno rAga thAya che tene gaNyo ja nathI, kAraNa ke mithyAtva saMbaMdhI rAga-dveSa ja saMsAranI jaDa che. aho ! samyagdarzana e evI adabhuta cIja che je saMsAranI jaDa chedI nAkhe che. ahA! Atmadravya anaMta anaMta AnaMdanA svabhAvathI bharelI vastu che. evA dravyanI daSTi thatAM paryAyamAM AnaMdano svAda Ave che. ekalA AnaMdano nahi paraMtu dravyamAM jeTalA guNo che te darekano vyakta aMza samyagdarzananA kALe pragaTa thAya che. AvA samyagdaSTine mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInA rAgadveSa to che ja nahi tethI te prakArano baMdha paNa nathI. kSAyika samyagdaSTine sattAmAMthI mithyAtvano kSaya thatI vakhate Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 302 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ja anaMtAnubaMdhI kaSAyano tathA te saMbaMdhI avirati ane yogabhAvano paNa kSaya thaI gayo hoya che tethI tene te prakArano baMdha thato nathI.' juo! jayacaMda paMDita thoDo vadhu khulAso kare che ke paramANunI (jaDakarmanI)-mithyAtvakarmanI sattA che eno kSaya thatI vakhate kSAyika samyagdaSTine anaMtAnubaMdhI kaSAyano kSaya thAya che tathA te saMbaMdhI aviratino paNa nAza thAya che. vaLI samyagdarzana thatAM kaSAya thavAnuM che te prakAranuM yoga-kaMpana (yogaguNanI vikRta avasthA) hatuM te paNa nAza thayuM che kemake ayoga-guNa-akaMpasvabhAvano eka aMza tyAre pragaTa thayo che. ahIM ema kahe che ke samyagdarzana thatAM anaMtaguNano aMza pragaTa thAya che ane sAthe te te prakAranA avaguNano aMza paNa nAza pAme che. cothe guNasthAnake gRhasthAzramamAM AtmAnA cAritraguNano vyakta aMza pragaTa thAya che ane tethI te prakAranA (anaMtAnubaMdhI) kaSAyano paNa nAza thAya che. aupazamika samyagdaSTine mithyAtva tema ja anaMtAnubaMdhI kaSAyo mAtra upazamamAM sattAmAM ja hovAthI sattAmAM raheluM dravya udayamAM AvyA vinA te prakAranA baMdhanuM kAraNa thatuM nathI. upazama samakitamAM mithyAtvano udaya thato ja nathI. kSAyopathamika samyagdaSTine paNa samyakamohanIya sivAyanI cha prakRtio vipAkaudayamAM AvatI nathI, tethI te prakArano baMdha thato nathI. kSayopazama samakitIne mithyAtva, mizra ane anaMtAnubaMdhInI cAra ema cha prakRtiono udaya ja nathI. samyaka mohanIyano jarI udaya che paNa eno koI baMdha nathI. have kahe che "aviratasamyagdaSTi vagerene je cAritramohano udaya varte che temAM je prakAre jIva joDAya che te prakAre tene navo baMdha thAya che." zuM kahyuM e? nimittapaNe jaDakarma cAritramohano udaya varte che, paNa temAM jIva je prakAre joDAya che eTalo baMdha thAya che. udayane laIne baMdha thAya che vA udaya Avyo mATe vikAra karavo paDe ema che nahi. jIvanI paryAyanI yogyatA (karmanA udayamAM) joDAvAnI jeTalI che eTalo joDAya che. bIjI rIte kahIe to (nizcayathI) teno joDANano kALa che te prakAre joDAya che. karmano udaya Ave enA pramANamAM vikAra karavo paDe evuM che nahi. je samaye je paryAya thavAnI hoya te te samaye thAya che ane te nimittanI apekSA vinA ja thAya dravyanI je samaye je paryAya thAya che te badhI kramabaddha thAya che. AmAM koI ema kahe ke dravyanI eka pachI eka ema kramathI paryAya to thAya paNa AnA pachI A ja paryAya thAya ema niyatakrama nahi to tenI vAta khoTI che. dareka dravyanI paryAya niyatakramamAM ja sarvajJa joI che ane e ja pramANe jema che tema thAya che; ADI-avaLI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-173 thI 176 ] [ 303 thAya nahi ane svakALamAM thayA vinA rahe nahi. paryAyano-AyatasamudAyano pravAhukrama che. guNo akrama che ane paryAyono pravAhakrama eTale eka pachI eka thavAno krama che. e krama niyata ja che. jema jamaNA pachI DAbo ane DAbA pachI jamaNo paga upaDe che-e niyata kama che tema je samaye je paryAya thavAnI hoya te te samaye ja thAya evo niyata krama che. ahA ! vastunuM AvuM svarUpa che, chatAM je paryAyo kramabaddha mAnato nathI teno matamAM saverAtA rahetI nathI arthAt te sarvezana mAnato nathI. ahA! jenI eka eka guNa-zakti paripUrNa che evA dravyasvabhAvanuM ane samaye samaye svataMtrapaNe thatI paryAyonuM samyagdaSTine yathArtha jJAna hoya che. samyagdarzananI paryAya potAnA kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna ane adhikaraNarUpa pakArakanA pariNamanathI thAya che; ane nimittanI paryAya nimittamAM enA potAnA kALakrame thAya che. (kAryakALa) nimitta hoya paNa nimittathI kArya thAya ema nahi, kemake vyavahAra ne nizcaya eka ja samaye hoya che. daSTi svabhAva upara jatAM samyagdarzananI paryAya enA kALe potAthI nizcayathI thAya che ane te ja kALe je rAga bAkI che teno paNa e ja krama ane kALa potAthI che. eTale vyavahArathI nizcaya thAya e vAta rahetI nathI. samyagdarzananI paryAyano kartA je rAga-vyavahAra che e to nathI paNa enA dravya-guNa paNa enA kartA nathI. ahA ! AvuM vastunuM svarUpa pragaTa hovA chatAM ajJAnIo haThathI pokAra kare che ke nimitta Ave to upAdAnamAM kArya thAya! paNa bhAI ! paryAya potAnI te te kSaNe svataH pragaTa thAya che emAM nimitta Ave to thAya e kayAM rahyuM? bApu! je rIte dravyaguNa-paryAya che te rIte enuM jJAna karIne dravyanI daSTi-pratIti karavAmAM Ave tyAre samyagdarzana thAya che. samaya samayanI paryAya pratyeka potAnA kALe pragaTa thAya che evo nirNaya karanAranI daSTi dravyasvabhAvamAM jAya che ane e samyagdarzana che. have kahe che-"tethI guNasthAnonA varNanamAM avirata-samyagdaSTi Adi guNasthAnoe amuka amuka prakRtino baMdha kahyo che, paraMtu A baMdha alpa hovAthI tene sAmAnya saMsAranI apekSAe baMdhamAM gaNavAmAM Avato nathI.' cothe guNasthAne samakitIne 41 prakRtiono nAza hoya che. samakitIne cAritramohanA udayakALamAM potAnI jeTalI yogyatA che eTalo vikAra thAya che ane eTalo baMdha paNa thAya che paNa te alpa che tethI sAmAnya eTale mULa saMsAranI apekSAe ene baMdhamAM gaNyo nathI. samyagdaSTi cAritramohanA udayamAM svAmitvabhAve to joDAto ja nathI, mAtra asthiratArUpe joDAya che; ane asthiratArUpa joDANa te nizcayardaSTimAM joDANa ja nathI." juo, dharmI kartA thaIne rAgane karato nathI. tene mithyAtva ane anaMtAnabaMdhI to kSaya pAmI gayA che tethI eTalo to enI paryAyamAM vikAra-rAga che ja nahi. cAritramohanA udayamAM potAnI jeTalI (paryAyanI) yogyatA che teTalA pramANamAM joDAya che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 304 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 paNa je kiMcit rAga thAya che teno te svAmI ke kartA thato nathI. vyavahAra jANelo prayojanavAna che ema bAramI gAthAmAM je Ave che te pramANe dharmI rAgane mAtra jANe ja che. kharekhara jJAnI rAgano svAmI nathI paNa potAnI nirmaLa paryAyano svAmI che. AtmAmAM svasvAmitvano eka guNa che jene laIne zuddha dravya, zuddha guNa ane nirmaLa zuddha paryAya e dharmInuM sva che ane AtmA teno svAmI che. AtmA rAgano svAmI nathI. samayasAra pariziSTamAM zaktionA varNanamAM dravya-guNa ane paryAya traNe nirmaLa lIdhAM che. guNano dharanAra guNI AtmAno Azraya banatAM guNanuM je nirmaLa pariNamana thAya teno AtmA svAmI che, rAgano nahi. samyagdaSTi cAritramohanA udayamAM mAtra asthiratArUpe joDAya che, eTale ke te te samaye te asthiratArUpa paryAya thavAnI thAya che paNa asthiratArUpa joDANa te nizcayardaSTimAM joDANa ja nathI. asthiratAnA rAganI ahIM gaNatrI nathI; ahIM to mithyAtva sahitanA rAgadveSane ja Asrava-baMdhamAM gaNyo che. mATe samyagdaSTine rAgadveSamohano abhAva kahevAmAM Avyo che. jyAM sudhI karmanuM svAmIpaNuM rAkhIne karmanA udayamAM jIva pariName tyAM sudhI ja jIva karmano kartA che." dayA, dAna, vrata, tapa AdinA pariNAma te te kALamAM jJAnIne Ave che paNa jJAnI tenA svAmIpaNe thato nathI; jyAre ajJAnI zubharAganA svAmIpaNe thaIne-pariNamIne rAgano kartA thAya che. bhAI ! caraNAnuyoganuM jeTaluM vyavahArarUpa AcaraNa che tenA kartA thaIne pariNamavuM te ajJAna che ema ahIM kahe che. udayano jJAtAdaSTA thaIne paranA nimittathI mAtra asthiratArUpe pariName tyAre kartA nathI, jJAtA ja che." juo, dharmIne je kAMI asthiratArUpa rAgAdi paranA nimittathI mAtra eTale paranA-nimittanA lakSe thAya che teno te jJAtA ja che, kartA nathI. "paranA nimittathI" ema kahyuM tyAM para-nimittanA kAraNe rAga thAya che ema nahi paNa para-nimittamAM pote joDAya che to rAga thAya che ema vAta che. jaDa niyamAM eka Izvaranaya che. tyAM kahyuM che-Atmadravya Izvaranaye parataMtratA bhogavanAra che. eTale ke AtmA pote parane AdhIna thaIne pariName evI enI paryAyanI yogyatA che; para nimitta ene AdhIna kare che ema nahi, paNa pote nimittane AdhIna thAya che. AmAM bahu moTo phera che. juo, bhASA-ke "paranA nimittathI mAtra" matalaba ke nimitta to nimittamAtra che. jJAtA-deNAsvabhAve pariNamato jJAnI je asthiratAno rAga thAya teno jJAtA ja rahe che kartA nahi. A apekSAe, samyagdaSTi thayA pachI cAritramohanA udayarUpa pariNamavA chatAM tene jJAnI ane abaMdhaka kahevAmAM Avyo che. jyAM sudhI mithyAtvano udaya che ane temAM joDAI ne jIva rAgadveSamohabhAve pariName che tyAM sudhI ja tene ajJAnI ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-173 thI 176 ] [ 305 baMdhaka kahevAmAM Ave che.' dRSTi ane dRSTino viSaya zuddha nirmaLa che e apekSAe nirmaLa daSTivaMta jJAnIne mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInA pariNAma nahi hovAthI te prakAranuM baMdhana nathI ane tethI tene abaMdhaka kahevAmAM Avyo che. bIjI bAju (paryAyanuM) jJAna karAvavuM hoya tyAre ema kahe che ke dazamA guNasthAna sudhI je rAga thAya che e potAno aparAdha che ane pote ene kare che, karmane laIne e rAga thAya che ema niha. rAganA svAmIpaNA ane kartApaNA vinA e rAga potAthI thAya che. AvI vAta che. have kahe che-'jJAnI-ajJAnIno ane baMdha-abaMdhano A vizeSa jANavo. vaLI zuddha svarUpamAM lIna rahevAnA abhyAsa dvArA kevaLajJAna pragaTavAthI jyAre jIva sAkSAt saMpUrNajJAnI thAya che tyAre to te sarvathA nirAsrava thaI jAya che ema pahelAM kahevAI gayuM che.' juo, jJAnIne zuddha svarUpa je anubhavamAM AvyuM che temAM lIna rahevAnA abhyAsa dvArA tene kevaLajJAna pragaTe che. kevaLajJAna pragaTavAno A eka ja upAya che; vrata, tapa, bhakti Adi paNa upAya che ema che nahi. zAstramAM jyAM evuM kathana hoya tyAM te AropathI kareluM kathana che ema samajavuM. jIvane jyAre zuddhAtmAnA anubhava vaDe samyagdarzana pragaTa thAya tyAre te jJAnI thAya che ane ja anubhavanA abhyAsa dvArA kevaLajJAna pragaTa kare che tyAre te sAkSAt jJAnI thAya che. cothe guNasthAnake jJAnIne daSTi apekSAe nirAsrava kahyo che ane kevaLajJAna thatAM sAkSAt jJAnI thayo thako te sarvathA nirAsrava thaI jAya che. lyo, have A badhuM samajavuM paDaze hoM. are ! A badhuM samajavAnI vANiyAone phurasada kayAM che? bicArA vepAra dhaMdhAmAM ane bairAM-chokarAMnI mAvajatamAM guMcavAI gayA che. mAMDa kalAka sAMbhaLavA maLe to emAM AvI sUkSma vAta bicArAone pakaDAya nahi! kare zuM? bhAI! A to phurasada laIne samajavA jevuM che. samajaNa-jJAna to potAno svabhAva che. ene na samajAya e to che nahi; potAnI rucinI dizA badalavI joIe. bhAI! e badhI duniyAdArInI vAto kAMI kAma Avaze niha hoM. tathA ghaNA badhA bIjuM mAne che mATe e sAcuM-evI AMdhaLI zraddhA paNa kAma nahi Ave. satya je rIte che e rIte mAnyuM haze to satya ene javAba Apaze. lAkho-karoDo loko mAne che mATe te satya che ema nathI. satyane saMkhyAthI zuM saMbaMdha che? satyane to aMtaranI samajaNanI jarUra che, saMkhyAnI nahi. have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 306 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 * kaLaza 118: zlokArtha uparanuM pravacana * ahIM samyagdaSTinI vAta cAle che. ahA! samyagdaSTi kone kahIe? bhagavAna AtmA saccidAnaMdasvarUpa prabhu paripUrNa dhruva sadA paramAtmasvarUpe aMdara birAjamAna che. paraMtu jIve potAnA dhruvasvabhAvanuM avalaMbana kadI lIdhuM nathI; ane dhruvanA avalaMbana vinA tene paranuMparyAyanuM ja avalaMbana anaMtakALathI che. tyAM paryAyanuM lakSa choDI je potAnA cidAnaMdaghanasvarUpa paramAtmadravyanI aMtardaSTi karI temAM lIna thAya che te samyagdaSTi che. ahAhA..! eka samayanI vyakta paryAyathI bhinna trikALI bhagavAna zAyakadeva AnaMdarasakaMda prabhu sadA jANavA-dekhavAnA svabhAve aMdara rahelo che tenA Azraye anubhUti-ruci pragaTa karavI te samyagdarzana che. ahA ! jIvane anAdithI dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA ityAdi parAvalaMbI bhAvonI sAvadhAnImAM potAnA zuddha caitanyasvarUpanI sUjha-bUjha rahI nathI. bhAI ! e parAvalaMbI bhA sAvadhAnI mithyAtva che. vrata, tapa, bhakti Adi parAvalaMbI bhAvothI dharma thAya evo mithyAtva bhAva ja anaMta saMsAranI jaDa che. AvuM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI rAgadveSano jeNe nAza karyo che tene samyagdaSTi kahIe. anaMtAnubaMdhI eTale ke anaMta saMsAranuM kAraNa je mithyAtva che tenI sAthe anubaMdha eTale saMbaMdha rAkhavAvALA je rAgadveSa eno samyagdaSTie nAza karyo che. atithI kahIe to trikALI muktasvarUpa je zuddha caitanyasvabhAvI bhagavAna jJAyaka jANavA-dekhavAnA svabhAve dhruvadhruva-dhruva aMdara rahelo che tene anusarIne jeNe anubhUti pragaTa karI che, paryAyamAM atIndriya AnaMdano anubhava pragaTa karyo che te samyagdaSTi che. zuddha samakitanA svarUpane jeo jANatA nathI evA ajJAnIo kahe che ke-(bAhya ) saMyama e ja cIja che. saMyamabhAva manuSyaparyAyamAM ja hoya che, bIjI traNa gatimAM hoto nathI. tethI manuSya avasthAmAM vratAdi saMyamanAM sAdhananuM AcaraNa karavuM joIe. are bhAI ! saMyama kone kahIe enI tane khabara nathI. jene zuddha AtmAnA anubhavapUrvaka samyagdarzana thayuM che tene je AtmasvarUpamAM lInatA-ramaNatA hoya che tenuM nAma saMyama che. A vrata, tapa Adi je zubharAga che te saMyama nathI; e to (kharekhara) asaMyama che. bhagavAna to ema kahe che ke-mithyASTinAM badhAM vrata ane tapa bALavrata ane bALatapa che. are ! paNa ene A samajavAnI kayAM darakAra che? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-173 thI 176 ] [ 307 atyAre to basa A ja-vrata, tapa, bhakti, pUjA, jAtrA ityAdi badhuM khUba cAlyuM che. lokone bahAranA tyAgano ane bAhya kriyAono mahimA che; ema ke pote vrata pALe che, dayA pALe che, brahmacarya pALe che, strIno tyAga karyo che, nagna rahe che ema bAhya AcaraNanA mahimA ADe aMdara mithyAtvanuM mahA zalya paDayuM che tene tyAgavAnuM ene sUjhatuM nathI. are bhAI! e badhI bAhya tyAganI kriyAo to abhavI paNa anaMtavAra kare che. e koI aMtaranI cIja nathI. e kriyAomAM bhagavAna AtmA nathI. vinA samyagdarzana kadAcit 11 aMga bhaNI jAya topaNa te ajJAnI che. lokone AkaruM lAge paNa zuM thAya? rAganI kriyAmAM dharma mAne tene to mithyAtvano baMdha thAya che. bhagavAna AtmA aMdara sadA abaMdhasvarUpa che teno mahimA karI temAM aMtarlIna thavuM te abaMdhapariNAma che. ahIM kaLazamAM je AvA abaMdha pariNAmane prApta thayo che evA samakitI-jJAnInI vAta che. kahe che-' yadyapi' joke ' samayam anusarA:' potapotAnA samayane anusaratA (arthAt potapotAnA samaye udayamAM AvatA ) evA 'pUrvaladdhA:' pUrvabaddha (pUrve ajJAna-avasthAmAM baMdhAyelA ) 'dravyarUpA: pratyayA: ' dravyarUpa pratyayo 'sattAM' potAnI sattA '7 ddei vinati' choDatA nathI... zuM kahyuM ? ke samyagdarzana pragaTa thatAM mithyAtva tathA anaMtAnubaMdhI saMbaMdhI kaSAyano nAza thavA chatAM ATha karma je paDayAM che te potAnI sattA choDatAM nathI. samyagdaSTine paNa Atmapradeze saMbaMdhamAM rahelAM ATha jaDakarmanuM astitva che ane teo samaye samaye udayamAM paNa Ave che. 'tapi' topaNa ' saLanA devamohavyavAsAt' sarva rAgadveSamono abhAva hovAthI ' jJAnina: ' jJAnIne ' rmabandha:' karmabaMdha 'nAtu' kadApi 'avatati na' avatAra dharato nathIthato nathI. jJAnIne (daSTi apekSAe ) koI paNa rAgadveSamoha thatA nahi hovAthI tene navAM karma baMdhAtA nathI ema kahe che. ahIM anaMta saMsAranuM kAraNa evAM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyano nAza thayo che te apekSAe vAta che. asthiratAno alpa cAritra-doSa ahIM gaNavAmAM Avyo nathI. cAritra-doSa e to ati alpa doSa che. tene gauNa karIne ahIM kahe che ke jJAnIne-dharmIne karmabaMdha kadApi avatarato-thato nathI. vaLI keTalAka kahe che ke-jJAnI koI judI cIja che ane dharmI koI judI cIja che. teo kahe che ke ame dharmI chIe paNa jJAnI nathI. paraMtu e vAta barAbara nathI. jJAnI na hoya te vaLI dharmI kevo? bhAI! jJAnI kaho ke dharmI ho-baMne eka ja che; dharmI jJAnI che ane jJAnI dharmI che. nirvikalpa AtmAno jene anubhava che te samyagdaSTi dharmI che, jJAnI che. bhAI ! A apUrva vAta che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 308 ] [pravacana ratnAkara bhAga-6 juo, 'bharata cakrI gharamAM vairAgI' ema Ave che ne? bharata cakravartIne 96 hajAra rANIo ane te saMbaMdhI vAsanA hatI. paNa e to cAritrano alpa doSa hato. tene gauNa karIne 'bharata gharamAM vairAgI' ema kahyuM che. jyAre koI lAkho karoDa ke abaja varSa sudhI vrata, tapa kare ane brahmacaryAdi pALe ane enAthI potAne dharma thavAnuM mAne to tene mithyAtvano mahAdoSa upaje che je anaMta saMsAranuM kAraNa thAya che. viparIta mAnyatA ( mithyAtva ) ane tene anusarIne thavAvALA rAgadveSano jeNe AtmAnA aMtara-anubhava dvArA nAza karyo che evI ATha varSanI bAlikA paNa samyagdaSTi jJAnI che. samyagdarzana thayA pachI kadAcit lagna kare topaNa tene mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInAM rAgadveSa che nahi. alpa cAritranA doSane gauNa karIne ahIM kahyuM ke tene navIna karmabaMdha avatarato nathI. bhAI! samyagdarzana koI addabhuta cIja che. * gAthA 118 : bhAvArtha u52nuM pravacana * 'jJAnIne paNa pUrva ajJAna-avasthAmAM baMdhAyelA dravyAsavo sattA-avasthAmAM hayAta che ane temanA udayakALe udayamAM AvatA jAya che.' juo, kaLazamAM potapotAnA samayane anusaratA ''-ema je kahyuM hatuM teno A artha karyo ke jJAnIne sattAmAM rahelAM pUrvanAM jaDakarmo potAnA kALamAM udayamAM Ave che. have kahe che paraMtu te dravyAsavo jJAnIne karmabaMdhanuM kAraNa thatA nathI, kemake jJAnIne sakaLa rAgadveSamoha bhAvono abhAva che.' jene aMdara rahelA saccidAnaMdamaya bhagavAna AtmAnA avalaMbane samyagdarzana thayuM tene mithyAtva ane tene anusarIne thanArA rAgadveSa nAza pAmI gayA. tethI tene pUrva dravyAsavono udaya navIna karmabaMdhanuM kA2Na thatA nathI. ahIM je sakaLa rAga-dveSa-mohano abhAva kahyo tyAM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI rAgadveSamoha samajavA. saMsAranuM mULa mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAya che. tethI je apekSAe vAta che te yathArtha samajavI. mULa-jaDano ja jeNe nAza karyo che tevA samakitIne rAgadveSamoha thatA ja nathI ane tethI tene pUrva dravyAsavo navA karmabaMdhanuM kAraNa thatA nathI ema kahe che. bharata cakravartI cha lAkha pUrva cakravartI-pade rahyA. eka pUrvamAM 70 lAkha 56 hajAra karoDa varSa thAya. evA cha lAkha pUrva cakravartI-pade rahevA chatAM temane karmabaMdhana thatuM na hatuM kAraNa ke teo samakitI hatA. tyAre koI vaLI kahe che ke te to e ja bhave mokSa janAra mahAna puruSa hatA, paNa bIjAne to karmabaMdhana thAya ja ne! samAdhAnaH- bhAI! mahAna to AtmA che ane teno emane anubhava hato. anaMta saMsAranI jaDa evAM mithyAtva ane te prakAranA rAgadveSa emane hatA nahi. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-173 thI 176 ] [ 309 alpa rAga hato tene kAraNe karmanI sthiti ane rasa paDyo te paNa alpa hato. bharata cakravartI mokSagAmI hatA paraMtu koI te bhave mokSa na jAya ane svargamAM jAya topaNa samakitIne dIrtha saMsAranA kAraNarUpa evA rAgadveSamoha hotA nathI. ahIM samakitIne rAgadveSamoha che ja nahi ema kahyuM tyAM asthiratAnA alpa rAgane gaNyo nathI ema samajavuM. bAkI samakitIne asthiratAnA kAraNe zubhAzubha bane bhAva Ave che, paraMtu temAM vizeSatA e che ke jyAM sudhI tene azubhabhAva rahe che tyAM sudhI tene bhaviSyanA AyuSyano baMdha paDato nathI; jyAre te zubhabhAvamAM Ave che tyAre bhaviSyanA AyuSyano baMdha paDe che. bharata cakravartI to te ja bhave mokSa gayA eTale emane bhaviSyanA AyunA baMdhano savAla nathI, paraMtu bIjA cakravartI ke baLadeva Adi ke je svargamAM vaimAnika devamAM jAya che tene jyAM sudhI azubha bhAvano kALa che tyAM sudhI bhaviSyanA Ayuno baMdha paDato nathI. cothe guNasthAnake dharmIne Arta ane raudra banne dhyAna hoya che. ghaNA zubhabhAva tema ja ghaNA azubhabhAva Ave che. strI-sevanano azubha rAga paNa Ave che. paraMtu te kALe dharmIne bhaviSyanA Ayuno baMdha na paDe eTale koI gajabanuM samyagdarzananuM jora che. aho ! samyagdarzana ane samyajJAnano koI aciMtya alaukika mahimA che ! lokone koI bahAramAM rAjya, dukAna ke kuTuMba parivAra choDI de ke zarIrathI brahmacarya pALe to teno mahimA Ave che. paraMtu emAM zuM che bhAI ? emAM to jo kaSAya maMda hoya to puNyabhAva che, paNa mithyAtva to UbhuM ja che. emAM tyAga to jarAya nathI kemake mithyAtvano jyAM tyAga nathI tyAM bIjo bhAga jarAya saMbhavita nathI. mithyAtvano tyAga thatAM sarva rAgadvaSa-mohano tyAga thaI jAya che. ahIM kahyuM ne ke-jJAnIne samasta rAga-dveSa-mono abhAva che. bhAI ! AcArya bhagavAna kaI zailIthI vAta kare che te yathArtha samajavI joIe. are! paNa ene kayAM paDI che? Akho divasa bAyaDI-chokarA ane vepAra-dhaMdhAnuM jatana karavAmAM ja gUMcAyelo rahe che. tyAM vaLI thoDo vakhata maLe to evuM sAMbhaLavA maLe ke vrata karo, tapa karo, bhakti karo ityAdi; te vaDe tamAruM kalyANa thaI jaze. paraMtu bhAI ! e to UMdhI zraddhArUpa mithyAtvane poSaka-ajJAnane poSaka prarUpaNA che. bhagavAna! jyAM pote saccidAnaMdasvarUpe trikALa birAje che tyAM daSTi karavA jevI che. pote sadA paramAtmasvarUpa ja che tenI pAse javA jevuM che, ane nimitta, rAga ne paryAya tarapha pITha karavA jevI che. samajANuM kAMI...? tyAre koI vaLI kahe che ke samAdhi zataka' zAstramAM avratanA pariNAmane taDakAnI ane vratanA pariNAmane chAyAnI upamA ApI che ne ? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 310 ] [pravacana ratnAkara bhAga-6 samAdhAnaH- hA, paraMtu e vrata kone hoya? bhAI! jene aMtaranA avalaMbane AtmajJAna thayuM che enI tyAM vAta che. vinA AtmajJAna avratanA pariNAma taDako ane vratanA pariNAma chAMyo-ema che nahi. jene AtmAnA anubhavasahita samyagdarzana thayuM che evA samakitIne avratanA azubhabhAvamAM rahevuM e taDako che. jyAre te vratanA zubhamAM Ave che tyAre te vratapariNAma chAMyA samAna che. jyAre samakitIne aMdara vItarAgI zAMti vadhI jAya che, vairAgyanA pariNAma daDhatara thAya che tyAre tene sAthe vratanA vikalpa Ave che enI tyAM vAta che. ahIM have vizeSa khulAso kare che ke-'ahIM sakaLa rAgadveSamohano abhAva buddhipUrvaka rAgadveSamohanI apekSAe samajavo.' matalaba ke jJAnIne je sarva rAgadveSamohano abhAva kahyo te buddhipUrvaka eTale rucipUrvakanA rAgadveSamohanI apekSAe samajavuM. paMDita rAjamalajIe 'buddhipUrvaka'no bIjo artha 'jANavAmAM Ave te'-ema karyo che paraMtu e vAta ahIM nathI. ahIM to abhiprAyamAM jJAnIne sarva rAgadveSamohano abhAva che enI vAta che. loko pUche che ne ke-rAga kema TaLe? bhAI! pote cidAnaMdaghanasvarUpa 5ramAtmA che tene sparza karatAM eTale ke temAM ekAgra thaI pariNamatAM rAgano nAza thaI jAya che. A sivAya rAganA nAzano bIjo koI upAya nathI. are! saMsAranA kAma ADe ene A sAMbhaLavA ane samajavAnI kayAM navarAza che? ghare potAne dIkaro na hoya to koI bIjAno dIkaro godamAM le paNa saMsAranuM lapa to aMdara rAkhe ja. are! A saMsArIonI kevI rIta! bIjAnA dIkarAne goThe levA karatAM je paisA hoya te dharmakAryamAM kharce to zubhabhAva thAya, ane samaya tattva-vicAramAM kADhe to AtmakalyANa paNa thAya. rahe? hA, paNa godamAM levAthI potAno vaMza rahe ne? paisA dharmakAryamAM kharce emAM vaMza kayAM samAdhAnaH- kono vaMza bhAI ? A jaDa dehano vaMza? bhAre vicitra saMsAra! bhAI! e dehanA vaMzanI ruci anaMta janma-maraNanA du:khamAM nAkhanArI che. e badhA lapane choDI A zAstra zuM kahe che enuM zravaNa, ciMtana ane manana karavAnI phurasada levI joIe. * * * have A ja artha dRDha karanArI be gAthAo Ave che tenI sUcinakArUpa zloka kahe che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 173 thI 176 ] [ 311 * kaLaza 119: zlokArdha uparanuM pravacana * yat' kAraNa ke "jJAnina: rASavimodAnAM sanmava:' jJAnIne rAgadveSamohano asaMbhava che "tata:va' tethI "astha vaMdha: ' tene baMdha nathI. juo to kharA ! A zuM kahe che? ke cothe guNasthAnake samakitIne-jJAnIne rAgadveSamoha eTale ke du:kha nathI. kharekhara to ahIM mithyAtvano nAza thayo che tethI te saMbaMdhI rAgadveSamoha nathI ema kahevuM che. AthI koI ema samajI le ke sarvathA rAgadveSa ke du:kha nathI arthAt ekaluM sukha ja sukha che to ema nathI. sAcA bhAvaliMgI saMta ke jene AtmajJAna sahita pracura svasaMvedana varte che tene paNa chaThTha guNasthAnake kiMcit rAga, azuddhatA ane du:kha che. ahIM A kaLazamAM to buddhipUrvaka eTale rucipUrvakanA AsravanA abhAvanI apekSAe vAta che. aDhI dvIpanI bahAra svayaMbhUramaNa samudramAM eka samakitIe asaMkhya mithyASTi-e rIte asaMkhya samakitI pAMcame guNasthAnake che. evI ja rIte avirata samyagdaSTi tiryaMca paNa tyAM asaMkhya che. te badhA jJAnI che tethI te badhAne ahIM je apekSAe kahevAmAM Ave che te apekSAe rAgadveSamono abhAva che, ane tethI temane baMdha nathI. te pANImAM eka hajAra jojana eTale cAra hajAra gAu lAMbo magaramaccha rahe che. te dariyAnuM pANI pIve che je pANInA biMdumAM asaMkhya jIva rahelA che; tyAM garaNuM nathI ke pANI gaLIne pIve. chatAM tene enuM pApa alpa che ane baMdhana paNa alpa che. samyagdarzananI apekSAe (daSTinI mukhyatAe) tene Asrava ane baMdha nathI ane cAritranI alpa asthiratA che tenI apekSAe jovAmAM Ave to alpa asthiratA che ane alpa baMdha paNa che. koIne ema thAya ke A kevuM? ghaDIkamAM che ne ghaDIkamAM nathI! bhAI ! kyAM je apekSAe vAta hoya te yathArtha samajavI joIe. jJAnIne rAgadveSamohano asaMbhava che tethI tene baMdha nathI-e parathI koI ema samaje ke jJAnI karoDo parva moTA rAjapATamAM ane hajAro strIonA bhogamAM rahejeno eka koLiyo chanuM karoDanuM pAyadaLa na pacAvI zake evA batrIsa koLiyAnuM bhojana kare chatAM tene baMdha nathI to te barAbara nathI. tene alpa asthiratAno rAga che ane teTaluM baMdhana paNa che. cakravartI cha-- hajAra rANIone bhogave chatAM tenA bhogane nirjarAnuM kAraNa kahyuM che mATe tene sarvathA baMdha thato ja nathI ema koI mAne to te yathArtha nathI. tene mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAya nathI ane anaMta saMsAranA kAraNabhUta baMdha e ja hovAthI enA (mithyAtvAdinA) abhAvanI apekSAe baMdha nathI, nirjarA che ema kahyuM che. tyAM koI pakaDI le ke lyo, bhogane nirjarAnuM kAraNa kahyuM che to bhAI ! tuM apekSA samajyo nathI. bhAI ! tuM dhIrajathI sAMbhaLa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 312 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 daSTipUrvaka svabhAvanI rucimAM rAgano abhiprAya chUTI jAya che tethI daSTino mahimA darzAvavA jJAnInA bhogane nirjarAnuM kAraNa kahyuM che, anyathA je paMcamahAvratanA zubha pariNAmane baMdhanuM kAraNa kahe te zuM bhoganA azubha pariNAmane nirjarAnuM kAraNa kahe ? bhAI ! tuM apekSA na samaje ane (ekAMte) tANe to e na cAle bApA ! nirjarA adhikAramAM eka bIjI vAta Ave che ke-"he samakitI! tuM paradravyane bhogava.'' have AtmA jyAM paradravyane bhogavI zakato nathI tyAM tuM ene bhogava ema kahe eno artha zuM? bhAI ! tyAM paradravyanA kAraNe tane aparAdha che evI viparIta daSTi choDAvavAnI vAta che. ema ke paradravyanA kAraNe tane aparAdha-nukazAna thAya che evI mithyA mAnyatA choDI de. tArA aparAdhathI tane baMdha che ema tyAM siddha karavuM che. jJAnIne kiMcit rAga hoya che paNa e to asthiratAno doSa che, ane te svarUpanA ugra avalaMbane kramazaH maTI jAya che. zAstramAM kahyuM che ne ke sinkaMti cariyabhaTTA daMsaNabhaTTA Na sijhaMti' (darzanapAhuDa) matalaba ke vrata, tapa AdirUpa puNyabhAvathI dharma thAya ema je mAne che te AtmA darzanathI bhraSTa che ane teno mokSa thato nathI kemake je darzanathI bhraSTa che te jJAna ane cAritrathI paNa bhraSTa che. mithyASTine AtmAnAM ruci, jJAna ke cAritra ekeya hotA nathI. jyAre samakitI cAritrathI rahita hoya chatAM tene samyakadarzana che eTale vartamAnamAM puruSArthanI ochapanA kAraNe kiMcit asthiratAno doSa che tene te (heyapaNe) jANe che ane krame aMtaranA ugra avalaMbananA puruSArtha vaDe teno te nAza karI de che. bhAI ! vrata, tapa, bhakti, pUjA AdinA pariNAma zubhabhAva che ane te doSa che. samayasAramAM Alocanano jyAM pATha che tyAM zubhabhAva che te vartamAna doSa che ema kahyuM che; mATe to tenuM (AtmAnA Azraye) Alocana kare che. paraMtu atyAre bahu pheraphAra thaI gayo! lokoe vItarAganA mArgane cuMthI cuMthIne rAgamAM ragaDI nAkhyo che. bhAI ! bhagavAna kevaLI paramAtmAno mArga vItarAgatAno mArga che, ane te vItarAga paryAyathI utpanna thAya che. rAganI paryAya vaDe vItarAga mArga kadIya utpanna na thAya. cothe guNasthAne samyagdarzana, jJAna ane cAritrano je aMza che te vItarAga paryAya che ane te paryAya rAganA Azraye utpanna thaI nathI, paNa potAnA trikALI vItarAgasvabhAvanA Azraye utpanna thaI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 173 thI 176 ] [ 313 jenA upadezamAM ema AvatuM hoya ke A vrata ane tapa AdinA zubhabhAva karatAM karatAM kalyANa thaI jaze enI to daSTi ja mithyA che. enuM zraddhAna jyAM viparIta che tyAM vrata ane tapa ene (samyaka ) che ja kayAM? (che ja nahi ). ajJAnInI vAte vAte phera che, bhAI ! ahIM kahe che-jJAnIne navIna baMdha nathI kemake rAgadveSamoha che te baMdhanuM kAraNa che ane jJAnIne rAgadveSamohano asaMbhava che. [ pravacana naM. 237 thI 240 cAlu * dinAMka 20-10-76 thI 23-10-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 177-178 rAgo doso moho ya AsavA Natthi smmdihiss| tamhA AsavabhAveNa viNA hedU Na paccayA hoNti||177|| hedU caduvviyappo aTThaviyappassa kAraNaM bhnnidN| tesi pi ya rAgAdI tesimabhAve Na bjjhNti|| 178 / / rAgo dveSo mohazca AsravA na santi smygdRsstteH| tasmAdAsravabhAvena vinA hetavo na pratyayA bhvnti||177|| hetuzcaturvikalpaH aSTavikalpasya kAraNaM bhnnitm| teSAmapi ca rAgAdayasteSAmabhAve na bdhynte|| 178 / / have A artha nA samarthananI be gAthAo kahe che: nahi rAgadveSa, na moha-e Asrava nathI sudRSTine, tethI ja AsavabhAva viNa nahi pratyayo hetu bane; 177. hetu caturvidha aSTavidha karmo taNAM kAraNa kahyA, tenAMya rAgAdika kahyA, rAgAdi nahi tyAM baMdha nA. 178. gAthArtha:- [ rAT: ] rAga, [pheSa:] vaiSa [ mo:] ane moha- [kAvI:] e Asravo [ sacadaD:] samyagdaSTine [na santi] nathI [tasmA] tethI [ sAmravamAvena vinA] AgnavabhAva vinA [ pratyayA: ] dravyapratyayo [ detava: ] karmabaMdhanAM kAraNa [na bhavanti] thatA nathI. [ caturvinya hetu:] (mithyAtvAdi) cAra prakAranA hetuo [ gaIvitvaca] ATha prakAranAM karmonA [vaIRM ] kAraNa [ maLatan] kahevAmAM AvyA che, [2] ane [ teSAr gari] temane paNa [rAviya:] (jIvanA) rAgAdi bhAvo kAraNa che; [teSAnuM samAve] tethI rAgAdi bhAvonA abhAvamAM [na vadhyanta] karma baMdhAtAM nathI. (mATe samyagdaSTine baMdha nathI.) TIkA- samyagdaSTine rAgadveSamoha nathI kAraNa ke samyagdaSTipaNAnI anyathA anupapatti che (arthAt rAgadveSamohanA abhAva vinA samyagdaSTipaNuM banI zakatuM nathI); Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] [ 315 (vasattatinA) adhyAsya zuddhanayamuddhatabodhatisamaikaNyameva kalayanti sadaiva ye te| rAgAdimuktamanasaH satataM bhavanta: pazyanti bandhavidhuraM samayasya saarm|| 120 / / rAgadveSamohanA abhAvamAM tene (samyagdaSTine) dravyapratyayo pudgalakarmanuM (arthAt pudgalakarmanA baMdhananuM) hetupaNuM dhAratA nathI kAraNa ke dravyapratyayone pudgalakarmanA hetupaNAnA hetuo rAgAdika che; mATe hetunA hetunA abhAvamAM hetumAnano (arthAta kAraNanuM je kAraNa tenA abhAvamAM kAryano) abhAva prasiddha hovAthI jJAnIne baMdha nathI. bhAvArtha- ahIM, rAgadveSamohanA abhAva vinA samyagdaSTipaNuM hoI zake nahi evo avinAbhAvI niyama kahyo tyAM mithyAtvasaMbaMdhI rAgAdikano abhAva samajavo. mithyAtvasaMbaMdhI rAgAdikane ja ahIM rAgAdika gaNavAmAM AvyA che. samyagdaSTi thayA pachI kAMIka cAritramohasaMbaMdhI rAga rahe che tene ahIM gaNyo nathI; te gauNa che. A rIte samyagdaSTine bhAvAnsavano arthAt rAgadveSamohano abhAva che. dravyAgnavone baMdhanA hetu thavAmAM hetubhUta evA rAgadveSamohano samyagdaSTine abhAva hovAthI dravyAnnavo baMdhanA hetu thatA nathI, ane dravyAstravo baMdhanA hetu nahi thatA hovAthI samyagdaSTine-jJAnIne -baMdha thato nathI. samyagdaSTine jJAnI kahevAmAM Ave che te yogya ja che. "jJAnI" zabda mukhyapaNe traNa apekSAe vaparAya che:- (1) prathama to, jene jJAna hoya te jJAnI kahevAya; Ama sAmAnya jJAnanI apekSAe to sarva jIvo jJAnI che. (2) samyak jJAna ane mithyA jJAnanI apekSA levAmAM Ave to samyagdaSTine samyajJAna hovAthI te apekSAe te jJAnI che ane mithyASTi ajJAnI che. (3) saMpUrNa jJAna ane apUrNa jJAnanI apekSA levAmAM Ave to kevaLI bhagavAna jJAnI che ane chadmastha ajJAnI che kAraNa ke siddhAMtamAM pAMca bhAvonuM kathana karatAM bAramA guNasthAna sudhI ajJAnabhAva kahyo che. A pramANe anekAMtathI apekSA vaDa vidhiniSedha nibaMdhapaNe siddha thAya che; sarvathA ekAMtathI kAMI paNa siddha thatuM nathI. have, jJAnIne baMdha thato nathI e zuddhanayanuM mAhAtmaya che mATe zuddhanayanA mahimAnuM kAvya kahe cheH zlokArthaH- [3lphatavoghavim zuddhanayam adhyArca] uddhata jJAna (-koInuM dabAvyuM dabAya nahi evuM unnata jJAna) jenuM lakSaNa che evA zuddhanayamAM rahIne arthAt zuddhanayano Azraya karIne [2] jeo [savA rava ] sadAya [Dyam va ] ekAgrapaNAno Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 316 ] pravacana ratnAkara bhAga-6 (vasaMtatinavA) pracyutya zuddhanayataH punareva ye tu rAgAdiyogamupayAnti vimuktbodhaaH| te karmabandhamiha bibhrati pUrvabaddhadravyAsravaiH kRtvicitrviklpjaalm|| 121 / / ja [varnayatti] abhyAsa kare che [ te] teo, [satai] niraMtara [RI[vimumanasa: bhavanta:] rAgAdithI rahita citavALA vartatA thakA, [vazvavidhuraM samayastha sAram] baMdharahita evA samayanA sArane (arthAt potAnA zuddha AtmasvarUpane ) [ pazyanti ] dekhe che-anubhave che. bhAvArtha- ahIM zuddhanaya vaDe ekAgratAno abhyAsa karavAnuM kahyuM che. "huM kevaLa jJAnasvarUpa chuM, zuddha chuM"--evuM je AtmadravyanuM pariNamana te zuddhanaya. AvA pariNamanane lIdhe vRtti jJAnamAM vaLyA kare ane sthiratA vadhatI jAya te ekAgratAno abhyAsa. zuddhanaya zrutajJAnano aMza che ane zrutajJAna to parokSa che tethI te apekSAe zuddhanaya dvArA thato zuddha svarUpano anubhava paNa parokSa che. vaLI te anubhava ekadeza zuddha che te apekSAe tene vyavahArathI pratyakSa paNa kahevAmAM Ave che. sAkSAt zuddhanaya to kevaLajJAna thaye thAya che. 120. have kahe che ke jeo zuddhanayathI zruta thAya teo karma bAMdhe che: zlokArthaH- [ rUda] jagatamAM [2] jeo [ zuddhanayata: pravrutya] zuddhanayathI Tyuta thaIne [puna: va tu] pharIne [ rAviyogAn] rAgAdinA saMbaMdhane [3yAnti] pAme che [te] evA jIvo, [ vimuvIdhA:] jemaNe jJAnane choDayuM che evA thayA thakA, [ pUrvavaddhadravyoksave.] pUrvabaddha dravyAgnavo vaDa [rmavazvana] karmabaMdhane [ vizvati] dhAraNa kare che (-karmone bAMdhe che) - [ kRta-vivitra-vitpa-nI] ke je karmabaMdha vicitra bhedonA samUhavALo hoya che (arthAt je karmabaMdha aneka prakArano hoya che). bhAvArtha:- zuddhanayathI cuta thavuM eTale huM zuddha chuM" evA pariNamanathI chUTIne azuddharUpe pariNamavuM te arthAt mithyAdaSTi banI javuM te. ema thatAM, jIvane mithyAtva saMbaMdhI rAgAdika utpanna thAya che, tethI dravyAnsavo karmabaMdhanAM kAraNe thAya che ane tethI aneka prakAranAM karma baMdhAya che. A rIte ahIM zuddhanayathI zruta thavAno artha zuddhatAnA bhAnathI (samyakatvathI) zruta thavuM ema karavo. upayoganI apekSA ahIM gauNa che, arthAt zuddhanayathI Tyuta thavuM eTale zuddha upayogathI zruta thavuM evo Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] [ 317 artha ahIM mukhya nathI; kAraNa ke zuddhopayogarUpa rahevAno kALa alpa hovAthI mAtra alpa kALa zuddhopayogarUpa rahIne pachI tenAthI chUTI jJAna anya jJayomAM upayukta thAya topaNa mithyAtva vinA je rAgano aMza che te abhiprAyapUrvaka nahi hovAthI jJAnIne mAtra alpa baMdha thAya che ane alpa baMdha saMsAranuM kAraNa nathI. mATe ahIM upayoganI apekSA mukhya nathI. have jo upayoganI apekSA laIe to A pramANe artha ghaTe:-jIva zuddhasvarUpanA nirvikalpa anubhavathI chUTe paraMtu samyakatvathI na chUTe to tene cAritramohanA rAgathI kAMIka baMdha thAya che. te baMdha joke ajJAnanA pakSamAM nathI topaNa te baMdha to che ja. mATe tene maTADavAne samyagdaSTi jJAnIne zuddhanayathI na chUTavAno arthAt zuddhopayogamAM lIna rahevAno upadeza che. kevaLajJAna thatAM sAkSAta zuddhanaya thAya che. 121. samayasAra gAthA 177-178: mathALu have A arthanA samarthananI be gAthAo kahe che zuM kahe che? ke je jIva rAgadveSamo kare che tene jUnAM dravyakarma navAM karmanA baMdhanuM kAraNa thAya che. paraMtu samyagdaSTine bhAvAsrava nathI tethI tene dravyAnnavo navA baMdhanuM kAraNa thatA nathI ema A gAthAomAM daDha kare che * gAthA 177-178: TIkA uparanuM pravacana * "samyagdaSTine rAgadvapamoha nathI kAraNa ke samyagdaSTipaNAnI anyathA anupapatti che..." juo, zuM kahe che? ke rAgathI bhinna paDIne jeNe bhedajJAna pragaTa karyuM ane saccidAnaMdamaya bhagavAna AtmAno anubhava karyo te samyagdaSTine rAgadveSamoha nathI. rAganA kartApaNAno jene abhiprAya nathI ane zuddha caitanyanA Azraye pragaTa thatI vItarAga paryAya ja dharmarUpa che evI jenI mAnyatA che te samyagdaSTi che ane enA upadezamAM zubharAgathI zaddhatA pragaTe evo abhiprAya kadIya Ave nahi. ahA ! nirmaLa vijJAnaghanasvarUpa bhagavAna AtmAne rAgathI bhinna anubhavavo e ja samyagdarzana che ane tyAMthI ja mokSamArganI zarUAta thAya che. ahIM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyanI apekSAe vAta che. samyagdaSTine anaMtAnubaMdhI rAgadveSa ane moTuM nAma mithyAtva e traNe nathI. mithyAtva ane rAgadveSa je anaMtasaMsAranI jaDa che ane ahIM saMsAra gaNIne Asrava kahyo che. have AthI koI bacAva kare ke amane asthiratA game teTalI hoya temAM amane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 318 ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-6 zuM che? to ema na cAle. (evo bacAva karanAra to samakitI ja nathI). samakitIne je kiMcita asthiratA che te cAritrano doSa che ane tenuM ene alpa baMdhana paNa che. TheTha dasamA guNasthAne jyAM abuddhipUrvakano rAga che tyAM paNa moha tathA Ayu karma sivAya che karmanuM baMdhana paDe che. samakitIne jyAM sudhI zubharAga che tyAM sudhI e doSa che; paraMtu mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI rAgadveSa jevo e mahA doSa nathI. are ! jagatamAM ajJAnIo zAstra vAMcavAthI, bhagavAnanI pratimAnA darzanathI, bhagavAnanI bhaktithI samyagdarzana thaze ema mAne che. vaLI zubharAga karatAM karatAM samakita pragaTaze ema paraspara AcAryapaNuM kare che; AcAryapaNuM eTale mAMhomAMhe ekabIjAne upadeza che. teo kahe che-paMcamakALamAM atyAre A ja karI zakAya ane A ja (zubharAga ja) karavA jevuM che. kaMIka (puNyabhAva) karo, karo; kaMIka karazo to kalyANa thaze. temane ahIM spaSTa kahe che ke rAgathI bhinna paDIne AtmAnubhava kare tene samyagdarzana thAya che ane samakitIne rAgadveSamono abhiprAya hoto nathI. bhAI ! paramArthano A eka ja paMtha che. pAMcamA ArAmAM rAgathI (dharma) thAya ane cothA ArAmAM bhedajJAnathI thAya-zuM ema che? (nA). are! lokoe bahu pheraphAra karI nAkhyo che! rAgathI prApti thAya evI vAto paraspara hoMzathI kare che ane hoMzathI sAMbhaLe che paNa pote nirmaLAnaMdano nAtha zuddha caitanyamaya bhagavAna sadA rAgathI bhinna aMdara paDayo che enI ene khabara nathI. are bhAI ! eka vAra aMdara DokiyuM karI enI zraddhA to kara; tethI tane lAbha thaze, samakita thaze. paNa ene kayAM navarAza che? bicArAne Akho divasa-covIse kalAka saMsAramAM-vepAra-dhaMdho ane bAyaDI-chokarAM AdinuM jatana karavAmAM-pApamAM cAlyo jAya che. dharma to kayAMya rahyo, puNeya ene kayAMthI maLe? (puNyanAM paNa ene ThekANAM nathI). Akho di Ama raLavuM ane Ama kamAvuM, mAla Ama lAvavo ane Ama vecavo, Ama vakhAramAM nAkhavo ane Ama saMbhALa karavI-ityAdi aneka vikalpo karI Akho di pApa ja pApa upajAve che. pApa, pApa ne pApamAM paDelA tene dharmabuddhi kema thAya? AtmAno vepAra to rAgarahita thavuM te che. mokSanA paMthe javuM che jene evA mokSArthIe to kevaLajJAnane utpanna karanArI bhedajJAnajyoti pragaTa karavAnI che. zuM (jenAthI bhinna thayuM che evA) rAgane rAkhIne bhedajJAna thAya? (na thAya). vItarAganI vANImAM to rAgathI bhinna paDIne vItarAga dazA pragaTa karavAnI vAta che. janma-maraNano aMta lAvavo hoya to bApu! A vAta che. bAkI to pUNeya anaMtavAra karyo ane enA phaLamAM svargamAM paNa anaMtavAra gayo. bhagavAnanA samosaraNamAM paNa anaMtavAra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] | [ 319 eNe A vAta sAMbhaLI paraMtu rAgathI bhinna paDavAnI vAta ene ruci nahi. tethI to kahyuM che ke-"kevaLI AgaLa rahI gayo koro.' dravya saMyamathI TheTha raiveyaka sudhI jaIne AtmAnA bhAna vinA tyAMthI manuSya thaI, DhoramAM jaI naraka-nigodamAM jIva cAlyo jAya che. AvI vAta che, bhAI ! aho ! A to khUba gaMbhIra vAta che! kuMdakuMdAcAryanAM zAstro eTale sIdhI bhagavAnanI vANI. vaLI e mahA digaMbara saMta potAnA nivaibhavathI vAta karI rahyA che. samayasAra gAthA 5 mAM paramaguru sarvajJadeva eTale bhagavAna mahAvIra Adi sarvajJa-devo-tyAMthI zarU karIne mArA guru paryata badhA nirmaLa vijJAnaghanasvabhAvamAM magna hatA ema kahyuM che. tyAM mahAvrata pALatA hatA ke nagna digaMbara hatA ema vAta lIdhI nathI. are ! kevaLI badhAne jANe che ema paNa tyAM lIdhuM nathI. teo nirmaLa vijJAnaghanasvabhAvamAM magna hatA ema kahyuM che. aho! zuM zailI che! vaLI tyAM ja kahyuM che ke emanAthI "prasAdarUpe apAyela'' arthAt emaNe kRpA karIne zuddhAtmatatvano upadeza Apyo; ame lAyaka hatA mATe amane upadeza Apyo ema tyAM na kahyuM. juo, kevI namratA! samayasAra gAthA 5 mAM bhagavAne kahyuM ne meM sAMbhaLyuM te huM kahuM chuM ema na kahyuM paNa huM mArA nija vaibhavathI kahuM chuM ema AcAryadeve kahyuM che. ahA ! A to zailI ja judI che! AmAM to aMtaranimagnatApUrvaka svAnubhavanI ja pradhAnatA che. svAnubhava vinA bhagavAna pAsethI sAMbhaLyuM che mATe bhagavAnano Azaya ja ajJAnInI vANImAM Ave ema hotuM nathI. mATe ja jJAnInA upadezanuM nimitta banatAM mumukSu jIve sau prathama svAnubhava sahita samyagdarzana pragaTa karavuM e ja mukhya che. mokSamArga prakAzakamAM lIdhuM che ke ajJAnIno upadeza samyagdarzana prApta thavAmAM nimitta thato nathI. tathA jJAnI pAsethI sAMbhaLeluM hoya chatAM mithyASTinA upadezamAM bhale te vItarAganI vAta kaheto hoya chatAM kAraNaviparItatA, bhedabhedaviparItatA ane svarUpaviparItatA AvyA vinA rahetI nathI. tethI to AcAryadeve kahyuM ke huM kahuM chuM te svAnubhavathI pramANa karavuM. (zrotA ane vaktA baMnemAM svAnubhavanI ja mukhyatA che ). ahIM kahe che-samyagdaSTine rAgadveSamoha nathI kAraNa ke samyagdaSTipaNAnI anyathA anupapatti che arthAt rAgadveSamohanA abhAva vinA samyagdaSTipaNuM banatuM nathI. samyagdaSTine rAgadveSamoha nathI eTale ke rAgAdi karavA lAyaka che evI buddhi samyagdaSTine nathI. anaMtAnubaMdhInA rAgadveSa ene nathI ane je kiMcit rAga che enuM ene svAmitva nathI. samyagdaSTie to rAgarahita Akho bhagavAna AtmA paryAyamAM prasiddha karyo che. kSaNika kRtrima avasthAthI potAnuM sahaja trikALI caitanyatattva bhinna che evuM enA paricayamAM ane vedanamAM AvI gayuM che. samyagdaSTie rAgathI lAbha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 320 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 thAya e vAta sAMbhaLI nathI jyAre mithyAdaSTie rAgathI-52thI AtmA bhinna che e vAta sAMbhaLI nathI. mithyAdaSTie rAga karavo, rAga karavo e ja vAta anaMtI vAra sAMbhaLI che kemake enuM ja ene vedana che. rAgadveSamoha na hoya tyAM samyagdarzananI upapatti che arthAt mithyAtvarUpa moha ane anaMtAnubaMdhI rAgadveSa jyAM nathI tyAM samyagdaSTipaNuM che. rAgadveSamohanA abhAva vinA samyagdaSTipaNuM banI zakatuM nathI. rAgathI lAbha thAya evo je mithyAtvabhAva tenA abhAva vinA samyagdaSTipaNuM hoI zakatuM nathI. rAganA kartApaNAnA bhAva vinAnuM samyagdaSTipaNuM che. ahAhA...! caitanya mahAsattA sAkSAt paramAtmasvarUpe aMdara birAje che tene rAga karuM evI buddhinA abhAva vinA samyagdaSTipaNuM saMbhavita nathI. have kahe che rAgadveSamohanA abhAvamAM tene ( samyagdaSTine ) dravyapratyayo puddagalakarmanuM ( arthAt puddagalakarmanA baMdhananuM) hetupaNuM dhAratA nathI kAraNa ke dravyapratyayone puddagalakarmanA hetupaNAnA hetuo rAgAdika che.' matalaba ke jIva jo rAgadveSamohabhAve pariName to jaDakarmano udaya che te navA baMdhanuM kAraNa thAya che. paraMtu jJAnIne to rAgadveSamohabhAva che nahi tethI tene pUrvanA dravyakarmono udaya navA baMdhano hetu thato nathI. navA baMdhanA hetumAM nimitta dravyakarma che paNa jIva dravyakarmanA udayamAM joDAI rAgadveSamoha kare to te navA baMdhano hetu thAya che. asthiratAnA baMdhanI ahIM vAta nathI. 'mATe hetunA abhAvamAM hetumAnano ( arthAt kAraNanuM je kAraNa tenA abhAvamAM kAryano ) abhAva prasiddha hovAthI jJAnIne baMdha nathI.' jJAnIne rAgadveSamohano abhAva hovAthI navIna baMdha nathI. bhAI! saMsAranI kaDAkUTathI chUTIne A tattva sAMbhaLavAno-samajavAno paricaya karavo joIe. laukikamAM kAMIka puNya sAruM hoya ane pAMca-pacAsa lAkhanI saMpatti thaI hoya eTale khuza thAya; paNa bhAI ! e to badhuM dhULadhANI che. e badhAne mAruM mAne che e to mahAmUrkha che kemake AtmA to paradravyane aDatoya nathI. A dIkarA mArA, patnI mArI, saMpatti mArI ema mAne paNa e badhI cIja kayAM tArAmAM AvI che? vA tuM emAM kayAM gayo che? chatAM e mArI che ema mAne e to mithyAtvabhAva che; e mithyAtvabhAvanA garbhamAM anaMtA janma-maraNanAM duHkha paDelAM che. samajANuM kAMI..? tyAre koI kahe che-jenI sAthe hastameLApa karI paraNyo hoya, sAthe pacIsa-pacAsa varSa rahyo hoya chatAM e strI potAnI nahi? are bhAI ! e strI to tArI nahi paNa enA pratye je Asakti thAya che te Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] | [ 321 paNa tArI nahi. bahu AkarI lAge paNa vAta to e che. koIne ekano eka chokaro hoya ane sArI khAnadAna rUpALI kanyA sAthe tenA lagnano prasaMga hoya eTale chokarAnI mA aMdarathI khUba malAvA kare, ghAMTA tANI-tANIne gAya; bIjA kahe ke Ama to sAda besI jaze to kahe-kayAM vAraMvAra A avasara AvavAno che? amAre to A pahelo ane chello che. ahA ! kevuM gAMDapaNa! gAMDAnAM te kAMI judAM gAma vasatAM haze! vaLI gharanA chokarAnI vahu Ave eTale sarasa rUpALo jharI bharelo pAMca hajArano sADalo lAvI Apyo hoya te paherAvI tene bahAra mokale. tyAre bIjA tenA tarapha najara nAkhe eTale A khuzI thAya. are ! jonArA bIjI najare jotA hoya tyAM A jANe ke mAro sADalo bahAra paDe che; mAro sADalo che te paherAvIne huM bahAra paDuM chuM-prasiddha thAuM chuM. AvuM che; duniyAnuM badhuM pokaLa joyuM che. nAcyA nathI paNa nAcanArAne joyA che. are mUrkha! kayAM gaI tArI buddhi ? A zuM thayuM tane? A rAgadveSamohanA bhAva tane anaMta janma-maraNa karAvaze. aMdara rAgarahita caitanyasvarUpa che tenI daSTi karI rAgadveSamoharahita thaI jA. rAgadveSamoharahita thatAM tane navo baMdha nahi thAya. * gAthA 177-178: bhAvArtha uparanuM pravacana * ahIM, rAgadveSamohanA abhAva vinA samyagdaSTipaNuM hoI zake nahi evo avinAbhAvI niyama kahyo tyAM mithyAtvasaMbaMdhI rAgAdikano abhAva samajavo. mithyAtva saMbaMdhI rAgAdikane ja ahIM rAgAdika gaNavAmAM AvyA che. samyagdaSTi thayA pachI kAMIka cAritramohasaMbaMdhI rAga rahe che tene ahIM gaNyo nathI; te gauNa che." ahAhA..! anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta vItarAgI zAMti tathA anaMta AnaMdarUpa je aparimita AtmasvabhAva che tenA upara dRSTi paDatAM tathA temAM ekAgra thatAM jene samyagdarzana-jJAna ane AnaMdano aMza pragaTa thAya che te samyagdaSTi che. evA samyagdaSTine rAgadveSamohano abhAva che kAraNa ke tene rAgadveSathI bhinna nija caitanyasvarUpanA Azraye svAlaMbI daSTi pragaTa thaI che. jyAM samyagdaSTipaNuM hoya tyAM rAgadveSamoha na hoya ane rAgaSamoTuM na hoya tyAM ja samyagdaSTipaNuM hoya che evo avinAbhAvI niyama che. jyAM svabhAvanI ruci nathI ane rAganI ruci che tyAM mithyAtvasaMbaMdhI rAgadveSamoha samajavA, jyAM rAganI ruci che evI mithyAtvanI avasthAmAM ja thatA rAgadveSane rAgadveSa gaNavAmAM AvyA che. jene mithyAtvanA nAzapUrvaka jJAnIpaNuM pragaTa thayuM che tene mithyAtvasaMbaMdhI rAgadveSamoha hotA nathI. asthiratAnA rAgadveSanI vAta ahIM gauNa che. ahA ! puNya-pApanA vikalpamAM potAnuM svarUpa jyAM sudhI mAnyuM hatuM tyAM sudhI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 3rara ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 (potAno) bhagavAna daSTimAMthI khovAI gayo hato, paraMtu jyAM vikAranA (svarUpapaNe) svIkArano tyAga karIne daSTimAM nija zuddha caitanyasvarUpane grahaNa karyuM tyAM tene mithyAtvasaMbaMdhInA rAgadveSa hotA nathI. zAstromAM je ema Ave che ke chaThTha guNasthAne je paMcamahAvratanA pariNAma che te Asrava che ane dasame guNasthAne paNa je abuddhipUrvakano rAga che te Asrava che ane tenAthI ja karma Ave che te asthiratAnI apekSAe vAta che. asthiratAnA rAgane ahIM gaNyo nathI. ahIM to mULa vastu je atIndriya jJAna ane AnaMdano sAgara zuddha caitanyamUrti bhagavAna AtmA tenA tarapha dRSTi thaI arthAta pariNAmano vaLAMka zuddha caitanyamaya dravyasvabhAva upara gayo tene mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInA rAgadveSa hotA nathI e vAta che. cAritramoha saMbaMdhI kiMcit rAga hoya che paNa emAM ene ruci ane prema kyAM che? enuM ene svAmitva kayAM che? nathI; kemake rAga du:kharUpa che ema dharmIne jANapaNuM thaI gayuM che. tethI dharmInA te alpa rAgane ahIM gaNyo nathI. je rAganA eka aMzane paNa potAno mAne che vA aMzamAtra rAganI jene ruci che tenA rAgadveSane rAgadveSa gaNavAmAM AvyA che. saMsAranI jaDa je mithyAtva teno jeNe potAnA anaMta anaMta zaktionA piMDarUpa caitanyamaya bhagavAnanA Azraye nAza karyo tenuM saMsAranuM mULa kapAI gayuM che. ahAhA...! Avo jJAnI laDAInA azubha rAgamAM ke cha-- hajAra rANIonA viSayamAM Ubhelo dekhAya topaNa te cAritramohasaMbaMdhI alpa rAga che ane tene ahIM gaNyo nathI. jema koI moTI AMbalInA jhADanuM mULa kApI nAkhyA pachI pAMdaDAM rahe enI gaNatarI zuM? thoDA divasomAM ja te sUkAI jaze. tema mithyAtvanuM mULiyuM kapAI gayA pachI dharmIne asthiratAno alpa rAga rahe to thoDA ja kALamAM nAza pAmyA vinA raheto nathI. A apekSAe asthiratAnA alpa rAgane ahIM gaNyo nathI. gaNyo nathI eTale eno abhAva che ema nahi, paraMtu enI mukhyatA nathI vA ene gauNa karyo che ema artha che. lokone mULa pApa mithyAtva che enI khabara nathI. eTale rAganI kaMIka maMdatA ke bahArano tyAga jue eTale jANe dharma thaI gayo ema mAne strI-putra-parivArane choDe eTale jANe saMsAra chUTI gayo ema samaje. paraMtu bhAI ! rAganI ruci, rAganuM kartApaNuM ke je saMsAranuM mULa che te jyAM sudhI sAbUta (jIvaMta ) che tyAMsudhI saMsAranuM paribhramaNa chUTatuM nathI. rAga to Aga che, azAMti che, duHkha che. rAgane jyAM sudhI lAbharUpa vA kartavyarUpa mAne tyAM sudhI bahArathI game tevo tyAga dekhAya chatAM tene saMsAra Ubho ja rahe che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] [ 3ra3 have kahe che-"A rIte samyagdaSTine bhAvAnsavano arthAt rAgadveSamohano abhAva che. dravyAgnavone baMdhanA hetu thavAmAM hetubhUta evA rAgadveSamohano samyagdaSTine abhAva hovAthI dravyAgnavo baMdhanA hetu thatA nathI, ane dravyAnnavo baMdhanA hetu nahi thatA hovAthI samyagdaSTinejJAnIne baMdha thato nathI.' ahAhA..! potAno bhagavAna atIndriya AnaMdanA svabhAvathI sarvAga chalochala bharelo saccidAnaMda prabhu che. enI jene daSTi thaI, valaNa thayuM te samyagdaSTi che. ahA ! samyagdarzana thatAM tene jenI (zuddha caitanyatattvanI) kiMmata karavI hatI tenI kiMmata (-daSTi) thaI gaI ane jenI (-rAganI) kiMmata nahotI tenI kiMmata (-ruci) gaI, pachI bhale thoDo asthiratAno rAga ho, enI kAMI kiMmata (-visAta) nathI. A apekSAe samyagdaSTine rAgadveSamohano abhAva che. ane rAgadveSamohano abhAva hovAthI dravyAsavo eTale pUrve baMdhAyelA jaDakarmo tene baMdhanuM kAraNa thatAM nathI. tethI samyagdaSTi-jJAnIne baMdha thato nathI. aho ! samayasAranI eke-eka gAthA caitanya-camatkArathI bharelI che. AtmA pote caitanya-camatkAra vastu che. ahA ! e anupama alaukika ciMtAmaNi ratna che. jyAM aMdara najara karI ke atIndriya AnaMdamaya caitanyaratna samyagdarzana pragaTa thAya che. paraMtu are! ajJAnIe anaMtakALamAM jyAM najara karavAnI hatI tenA upara najara na karI ane dharmanA nAme puNya ane padravya upara ja najara karI! pariNAme eno saMsAra maTayo nahi. ahIM kahe che-jJAnIne puNyabhAva hovA chatAM enI daSTi caitanya-ciMtAmaNi bhagavAna AtmA upara che. ATha varSanI bAlikA samyagdarzana pAme tyAre enI dRSTi vijJAnaghana evA nija caitanyatattvamAM nimagna hoya che; nimitta, rAga ke paryAya upara enI daSTi hotI nathI ane tethI tene navIna baMdha thato nathI. daSTi dravyamAM nimagna thAya che eno artha paryAya dravyamAM bhaLI jAya che ema nathI. pUrvanA je pariNAma rAgamAM ekAkAra hatA teno vyaya thaI vartamAna pariNAma nija jJAyakabhAva tarapha DhaLyA tyAM e pariNAma dravyamAM lIna-nimagna thayA ema kahevAmAM Ave che. (pragaTa) paryAyamAM pUrNa dravyanuM jJAna tathA pratIti Ave paNa e paryAya dravyamAM bhaLI jAya ema artha nathI. have AgaLa kahe che-"samyagdaSTine jJAnI kahevAmAM Ave che te yogya ja che." cothe guNasthAne samyagdaSTine jJAnI kahevAmAM Ave che, pachI bhale te narakano nArakI hoya, tiryaMca hoya, manuSya hoya ke devano jIva hoya. anaMta anaMta caitanyanA prakAzanuM pUra prabhu AtmA che. tene jeNe svAnubhavamAM jANo te jJAnI che, pachI bhale tene zAstranuM vizeSa jANapaNuM na hoya. puNya ane puNyanA phaLathI adhika-judo caitanyamaya bhagavAna aMtaramAM jevo che tevo jeNe judo jANyo te jJAnI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 324 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 have teno vizeSa khulAso kare che-"jJAnI" zabda mukhyapaNe traNa apekSAe vaparAya che:(1) prathama to, jene jJAna hoya tene jJAnI kahevAya; Ama sAmAnya jJAnanI apekSAe to sarva jIvo jJAnI che. badhA AtmA jJAnasvarUpa ja che te apekSAe badhA AtmA jJAnI kahevAya. ahIM samyakatva-mithyAtvanI apekSAe nathI. (2) samyakajJAna ane mithyAjJAnanI apekSA levAmAM Ave to samyagdaSTine samyajJAna hovAthI te apekSAe te jJAnI che ane mithyASTi ajJAnI che. ahA ! agiyAra aMga ane nava pUrvanuM jJAna hovA chatAM jene jJAnasvarUpa nija bhagavAna AtmAnuM bhAna (-jJAna) nathI ane rAganI ruci ane adhikatA che te badhA mithyASTi ajJAnI che. agiyAra aMga paikI pahelA aMgamAM aDhAra hajAra pada hoya che ane eka eka padamAM ekAvana karoDa jAjerA zloka hoya che. bIjAmAM ethI bamaNA, trIjAmAM ethI bamaNA; ema bamaNA bamaNA karatAM je pada thAya te agiyAra aMganuM jJAna ane nava pUrvanI labdhi je bhaNavAthI na pragaTe paNa rAganI ati maMdatAne laIne aMdarathI evI labdhi pragaTe-eTaluM badhuM jJAna hovA chatAM zuddha caitanyanA bhAna vinA te ajJAnI che. jANanArane jANe te jJAnI che ane jANanArane na jANe te ajJAnI che. Avo vItarAgano mArga che. zuM thAya? anaMtakALamAM jANanArane jANyo nahi ane bIjI mAthAkUTa karI-zAstro bhaNyo, jagatane upadeza paNa Apyo. paNa jANanArane jANyA vinA, dekhanArane dekhyA vinA ane AnaMdanA mANanArane mANyA vinA badhA jIvo mithyASTi ajJAnI (3) saMpUrNa jJAna ane apUrNa jJAnanI apekSA levAmAM Ave to kevaLI bhagavAna jJAnI che, ane chadmastha ajJAnI che kAraNa ke siddhAMtamAM pAMca bhAvonuM kathana karatAM bAramAM guNasthAna sudhI ajJAnabhAva kahyo che. alpajJAnanI apekSAe bAramA guNasthAna sudhI ajJAna gaNavAmAM AvyuM che. mithyAtvanuM ajJAna juduM ane jJAnanI kamIrUpa ajJAna juduM. bArame guNasthAne mohano bilakula nAza ane pUrNa akaSAyabhAva hovA chatAM kevalajJAnIne jevI jJAnanI pUrNatA che tevI nathI te apekSAe tene ajJAnI kahevAmAM Ave che. eka bAju zAstramAM samyagdaSTine mAtra AtmAnuM jJAna hoya chatAM jJAnI kahe ane mithyASTine agiyAra aMga ane navapUrvanI labdhi pragaTa hoya chatAM ajJAnI kahe; bIjI bAju pUrNajJAna paryAyamAM pragaTayuM che evA kevaLajJAnIne jJAnI kahe ane jJAnanI apUrNatAnI apekSAe bArame guNasthAne pUrNa vItarAgatA pragaTa thaI gaI hovA chatAM tene ajJAnI kahe; A badhI vivakSAnI vicitratA che te yathArtha samajavI joIe. A pramANe anekAMtathI apekSA vaDe vidhiniSedha nibaMdhapaNe siddha thAya che; sarvathA ekAMtathI kAMI paNa siddha thatuM nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] [ 325 have jJAnIne baMdha thato nathI e zudghanayanuM mAhAtmya che mATe zudghanayanA mahimAnuM kAvya kahe cheH * kaLaza 120 : zlokArtha u52nuM pravacana * 'Etavovindam zudghanayam adhyAsya' uddhata jJAna (-koInuM dabAvyuM dabAya nahi evuM unnata jJAna ) jenuM lakSaNa che evA zuddhanayamAM rahIne arthAt zuddhanayano Azraya karIne... juo, je unnata jJAna pragaTa thAya che te trikALI dravyane ja gaNe che. je jJAnanI paryAya aMda2 dravyamAM vaLelI che e agiyAra aMga ane navapUrvanuM jJAna jANapaNuM hoya tene paNa gaNatuM nathI. svanA jJAna vinAnA jJAnane uddhata jJAna gaNatuM nathI. uddhata jJAna be prakAreH-(1) trikALI jJAnasvarUpa vastune uddhata jJAna kahIe ane (2) tene jANanAra zudghanayanuM pariNamana tene paNa uddhata jJAna kahIe. svanA Azraye pragaTa thayeluM bhedajJAna svane ja gaNe che. je jJAnamAM bhagavAna AtmA Avato nathI te jJAnane jJAna ja kahetA nathI ema ahIM kahe che. A uddhata chokaro nathI hoto koI? te enA bApane, mAne koIne gaNato nathI. tema zuddha trikALIne grahaNa karanAra zudghanaya uddhata che; te koIne gaNato nathI. svane gaNanAruM te jJAna koI pa2ne gaNatuM nathI. trikALI jJAna koIthI dabAyuM dabe nahi tema trikALI jJAnane jANanAruM-gaNanAruM jJAna paNa koIthI dabAyuM dabatuM nathI. jJAnAvaraNIyano udaya te jJAnane dabAve ema che nahi. jJAnAvaraNIyane laIne ahIM ( AtmAmAM ) jJAnano ghaTADo-vadhAro thAya vAta bIlakula nathI. samyajJAna pote zuddha alpajJa paryAyarUpa hovA chatAM te nimittane eTale ke traNalokanA nAthane, rAgane ke alpajJatAne gaNatuM nathI. samyajJAnanI paryAyano nAtha to aMtaramAM rahelo pUrNAnaMda prabhu AtmA che; tene te gaNe che ke-A mAro nAtha che. are! AtmAnI AvI vAta ajJAnIone rucatI nathI. thoDuMghaNuM jANapaNuM thAya tyAM to ene thaI jAya ke have ApaNe jANIe chIe ane bIjAthI adhika chIe. lokamAM paNa koIne thoDuM jANapaNuM hoya ane bolatAM AvaDatuM hoya to tene jJAnI kahe che ane aMdara samyak jANapaNuM hoya paNa bolatAM na AvaDatuM hoya to tene ajJAnI gaNe che. ahA! lokanI mAnyatAmAM ja moTo phera che. ahIM kahe che-zudghanayano Azraya karIne dharma-jJAnI sadAya ekAgrapaNAno ja abhyAsa kare che. AtmAmAM-svarUpamAM ekAgratA thavI e ja vastu che. pravacanasAramAM paNa AcArya amRtacaMdradeve e ja kahyuM che ke-amane jhAjhA kSayopazama-jANapaNAnI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 3ra6 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 AkAMkSAthI basa thAo, amane vizeSa-vizeSa jANapaNAnI jarUra nathI; amane to amArA svarUpamAM ja nizcaya ekAgra thavuM che. bhAI ! tuM ekalo jJAnano puMja, jJAnano gaMja, jJAnanuM sthAna-dhAma cho. ahAhA..! jJAnasvarUpa ja AkhI cIja che. evA svarUpano Azraya karIne 'ye' jeo 'savA rava' sadAya prathama va' ekAgrapaNAno ja "nayatti' abhyAsa kare che te' teo 'satata' niraMtara IITmupmanasa: bhavanta:' rAgAdithI rahita cittavALA vartatA thakA, 'vavidhuraM samayaca sAra' baMdharahita evA samayanA sArane "patti ' dekhe che-anubhave che. zuM kahyuM? ke svarUpano Azraya karIne temAM ja ekAgratAno abhyAsa karavo te kartavya che. mahAvratAdinuM pAlana karavuM te kartavya che ema nahi. mahAvratAdi pALavAM e to rAga che, e rAga kartavya kema hoya? ahIM to kahe che-spaSTa kahe che ke jeo svarUpano Azraya karIne aMtaraekAgratAno abhyAsa kare che teo rAgAdirahita cittavALA vartatA thakA baMdha-vidhura eTale baMdharahita evA samayasArane pAme che aMtaramAM paripUrNa ekAgra thatAM pUrNa kevaLajJAnane pAme che. lokamAM pati marI jAya tene vidhavA kahe che ane patnI marI jAya tene vidhura kahe che. ahIM baMdha-vidhura eTale baMdharahita svabhAvanA Azraye jene baMdha marI jAya-nAza pAmI jAya tene baMdha-vidhura kahe che. baMdha-vidhura bhagavAna samayasArane dekhe che eTale ke aMtaramAM ekAgratAnI pUrNatA thatAM baMdhano sarvathA abhAva thaIne kevaLajJAnane pAme che. ahA ! adhyAtmanI AvI vAta ghaNAne jhINI paDe eTale bahAramAM vrata pALavAM, saMyama pALavo, para jIvonI rakSA karavI ityAdimAM teo taNAI jAya che. paraMtu bhAI ! evI kriyA to eNa anaMtavAra karI che. bhagavAna! tuM tArI (aMdara rahelA caitanya bhagavAnanI) darakAra karI nathI. aMtaramAM caitanyahIralo anaMta anaMta zakti-guNanA pAsAthI camakI rahyo che. ahA ! te kayAM che, kevo che, kevaDo che ane kema jaNAya tenI te kadIya khabara nathI karI! pariNAme anekavidha bahAranI kriyAo karavA chatAM tane saMsAra-paribhramaNa maTayuM nahi. prazna:- to zuM ahiMsAdi dharma nathI ? uttara- bhAI ! ahiMsA te dharma che, paNa bhagavAna mahAvIre kone ahiMsA kahI che te loko jANatA nathI. bhagavAna! rAgathI pRthaka caitanyatattva je rIte che tene e rIte paryAyamAM pragaTa karavuM (zraddhavuM, jANavuM ne AcaravuM) enuM nAma ahiMsA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] [ 327 che. aMtaramAM rahelA trikALI vItarAgabhAvane paryAyamAM pragaTa karavo enuM nAma ahiMsA che ane te dharma che. paranI dayA pALavAno bhAva e to rAga ane hiMsA che. evI ja rIte satyAgraha karI bIjAne dabANamAM levA e bhAva paNa rAga hovAthI hiMsA che. are bhAI ! je bhAve tIrthaMkaragara baMdhAya ke je bhAve sarvArthasiddhinuM AyuSya baMdhAya te bhAva zubharAga che ane te aparAdha che kemake rAga che te AtmasvabhAvanI hiMsA karanAro bhAva che. bhagavAne to rAganI anutpatti ane vItarAgatAnI utpattine ahiMsA kahI che. vastu pote svarUpathI ja ahiMsakasvarUpa eTale ke vItarAgasvarUpa che, enI daSTi ane emAM sthiratA thatAM paryAyamAM je vItarAgatA pragaTa thAya te ahiMsA che. samyakatvAdinI vItarAgI pariNati te ahiMsA che. AvI ahiMsAnI pariNati kayAMthI AvI ? ahiMsakasvarUpa je trikALI AtmA che tyAMthI (teno Azraya karavAthI) AvI che, rAgamAMthI ke para nimittamAMthI nahIM. bhagavAna mahAvIre koInuMya bhaluM ke bhUMDa karyuM nathI. emaNe to potAno (AtmAno) je anAdi ahiMsaka svabhAva che tene paryAyamAM paripUrNa pragaTa karyo che. eTale to bhagavAna vItarAga-ahiMsaka che. bhAI ! bhagavAna AtmAnuM svarUpa ja vItarAgaahiMsaka che; tene oLakhI tenA Azraye vItarAga pariNati pragaTa karavI te ahiMsA che. te kALe jeTalo rAga utpanna na thayo tene rAga choDyo ema vyavahArathI kahevAmAM Ave che. ahiMsaka AtmAnI dRSTi vinA (samyagdarzana vinA) je koI vrata, tapa Adi Acare che te badhA mUDha che (mithyAdaSTi che). vyavahAranA ekAMta AgrahavALAne AvuM sAMbhaLIne du:kha lAge paNa zuM thAya? e duHkhanuM kAraNa enI viparIta mAnyatA che. bIjAne duHkha devAno koI jJAnIne bhAva na hoya. pahelAMnA vakhatamAM zAhUkAra pAse koI khoTA rUpiyA (sikkA) laIne Ave ane zAhUkArane te khabara paDe to tene pAchA na Ape; dukAnanA bAraNA AgaLa je umaro hoya tyAM lAkaDa tene jaDI de, AgaLa cAlavA na de. ema A paNa bhagavAnanI zarAphanI peDhI che; temAM khoTuM cAlavA na devAya. bhAI ! AtmAnI daSTi vinA je kAMI vrata, tapa, bhakti, pUjA AdinA bhAva che te rAga che ane rAga che te AtmAnI hiMsA che. (rAga utpanna thatAM caitanyaprANano ghAta thAya che ). bhAI! pariNAmane ataramAM vALI tyAM ja ekAgra thayA vinA vastu (caitanyatattva) hAtha nahi Ave. jyAM vastu che tyAM pariNAmane vALyA vinA vastunuM jJAna kema thAya ? emAM ja ekAgra thayA vinA vastunuM AcaraNa kema thAya ? bApu! anaMta tIrthakaroe divya-dezanA dvArA dharma pAmavAno Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 328 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 A ja mArga kahyo che ane vItarAgI munivaroe temanA ADatiyA thaIne te jagatane jAhera karyo che. bhagavAnane vANI nIkaLe che te icchA vinA sahaja nIkaLe che. ane chamastha munione je vANI hoya che tyAM sAthe vikalpa che; tyAM cAritramohano eTalo doSa che. have AmAMthI koIne prazna thAya ke-rAga te hiMsA che, to e rAga ( hiMsA) dvArA tamAre ahiMsA samajAvavI che? eka bAju nimittathI thAya nahIM ema kaho cho ane vaLI nimitta dvArA samajAvo cho-kevI vAta? samAdhAna - bhAI ! ema na bolAya bhagavAna! eno upakAra levAya. (chadmastha dazAmAM to ) rAga dvArA ja vastunA svarUpanuM kathana karI zakAya che. samayasAra gAthA 8 mAM A vAta AcArya bhagavAne lIdhI che-ke vyavahAra vinA paramArtha samajAvI zakAto nathI. tyAre emAMthI koI kADhe ke-lyo, vyavahArathI samajI zakAya che ke nahIM? are bhagavAna! ema artha nathI bApu! tyAM ja khulAso karyo che ke-kahenAre ane sAMbhaLanAre, vyavahAra (nizcaya samajatAM vacamAM) Ave che, paNa vyavahArane anusaravuM nahi. vyavahAranA bheda pADayA vinA samajAvAya nahi mATe bheda pADIne saMto samajAve che paraMtu tethI bhedanuM lakSa karavuM-bhedamAM ja aTakI rahevuM ema kayAM che? lakSa to abhedanuM ja karavAnI vAta che. vyavahAra nizcayano pratipAdaka che tethI darzAvyo che, paraMtu vyavahAra anusaravA yogya nathI ema tyAM spaSTa kahyuM che. samajANuM kAMI...? ahIM kahe che-svarUpano Azraya karIne jeo aMtara-ekAgratAno niraMtara abhyAsa kare che teo rAgarahita cittavALA thayA thakA baMdharahita bhagavAna samayasArane dekhe che-anubhave che arthAt aMtara-ekAgratAnI pUrNatA karIne kevaLajJAnane prApta thaI jAya che. * kaLaza 120 : bhAvArtha uparanuM pravacana * ahIM zuddhanaya vaDe ekAgratAno abhyAsa karavAnuM kahyuM che. "huM kevaLajJAnasvarUpa chuM, zuddha chuM.''--evuM je AtmadravyanuM pariNamana te zuddhanaya.' ahIM kevaLa eTale kevaLajJAna paryAyanI vAta nathI. huM kevaLa jJAnasvarUpa eTale mAtra jJAnasvarUpa zuddha-pavitra che evuM je AtmadravyanuM jJAnamaya pariNamana thavuM tene zuddhanaya kahe che. paranI sAthe to AtmAne kAMI saMbaMdha che nahi. paraMtu puNya-pApanA vikalpa ke alpajJatA te huM nahi ema nizcaya karI rAgathI bhinna paDI zuddha caitanyamaya AtmAmAM aMtardaSTi karavI tene zuddhanaya kahe che. samayasAra gAthA 11 mAM trikALIne Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] [ 329 zuddhanaya kahyo che. ahIM tenuM je nirmaLa jJAnamaya pariNamana thayuM tene zuddhanaya kahyo kemake pariNamana thayuM tyAre jANyuM ke potAnI cIja (AtmA) A che. bhagavAna kuMdakuMdAcAryadava jemane bahAramAM mAtra pIMchI-kamaMDaLa ane aMtaramAM pracura atIndriya AnaMdanI mastI vartatI hatI teo jagatane moTA avAje jAhera kare che ke-AtmA eka zuddhavijJAnaghana che jemAM zarIra ne karma to zuM dayA, dAnanA vikalpa paNa aMdara praveza pAmI zakatA nathI. e to sadAya caitanyarUpa vItarAgasvarUpa che. enuM vItarAgatArUpa pariNamana thavuM te zuddhanaya che ane te mokSamArga che. samyakadarzana-jJAna-cAritranA pariNamanane zuddhanayanuM pariNamana kahe che. deva-guru-zAstranI zraddhA, zAstranA jANapaNAM ke paMcamahAvratanA vikalpa ityAdirUpa je vyavahAraratnatraya e kAMI zuddhanaya nathI, mokSamArga nathI; e to rAga che. rAga Ave che, rAga hoya kharo, paNa rAgamAM ekAgra thaI pariNamavuM e to mahAdoSa che, viparItatA che. ahIM to siddha samAna sadA pada mero" evo je nija zuddha caitanya bhagavAna temAM ekAgra thaI pariNamavuM te zuddhanaya che. zuddhanaya vItarAgI paryAya che jemAM zuddha caitanyanuM grahaNa thAya che. AvA pariNamanane lIdhe vRtti jJAnamAM vaLyA kare ane sthiratA vadhatI jAya te zuddhanaya vaDe ekAgratAno abhyAsa che." samyagdarzanamAM prathama AnaMdano svAda Avyo pachI aMtaramAM daSTinA baLe jhukatAM jeTalI sthiratA vadhe teTalA pramANamAM AnaMda ane zuddhi vadhatAM jAya che tene ekAgratAno abhyAsa kahe che. Avo aMtara-ekAgratAno abhyAsa niraMtara karavAnuM kahyuM che. vratAdinA vikalpano abhyAsa karavo ema nahi paNa aMtara-ekAgratAno abhyAsa karavAnuM kahyuM che. have kahe che zuddhanaya jJAnano aMza che ane zrutajJAna to parokSa che tethI te apekSAe zuddha naya dvArA thato zuddha svarUpano anubhava paNa parokSa che. jene AtmAno anubhava thAya che, samyagdarzana thAya che enI paryAyamAM bhAvazrutajJAna pragaTa thAya che. te bhAvazrutajJAnano zuddhanaya eka aMza che. ahIM dravyazrata je zabda-vANI tenI vAta nathI kemake e to para che. ahIM to zuddhanaya bhAvazrutajJAnano eka aMza che ema vAta che. e zuddhanaya dvArA AtmA pratyakSa jaNAto nathI. pratyakSa to kevaLajJAna pragaTatAM jaNAya che. chatAM anubhavanA kALamAM AnaMdanA vedanane AtmA pratyakSa vede che. huM AtmA atIndriya AnaMdasvarUpa chuM evI daSTi thatAM paryAyamAM atIndriya AnaMda pratyakSa vedanamAM Ave che tene tethI svAnubhava pratyakSa paNa kahe che ane tene bhAvazrutajJAna ane jainazAsana karyuM che; (juo samayasAra gAthA 15). vacce je rAga Ave te kAMI jainazAsana nathI. zuM thAya? atyAre to A upadeza ane prarUpaNA ja cAlatI nathI. aMdara cidAnaMdamaya bhagavAna AtmAnA lakSe je AnaMdanuM vedana-anubhUti thAya te samyagdarzana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 33) ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 che ane te sau prathama dharma che. vinA samyagdarzana jJAna ke cAritra samyaka hotAM nathI. vinA samyagdarzana AcaravAmAM AvatAM vrata ne tapa ityAdi sarva ekAnta ajJAnamaya bhAva che, saMsAra che ane baMdhanuM kAraNa che. "vaLI te anubhava ekadeza zuddha che te apekSAe tene vyavahArathI pratyakSa paNa kahevAmAM Ave che." juo, anaMtaguNano piMDa asaMkhyapradezI AtmA pratyakSa to kevaLajJAna thatAM dekhAya che paNa nIce samyagdarzanamAM parokSa zrutajJAnanI apekSAe tathA zrutajJAnano paTAbheda je zuddhanayA tenI apekSAe AtmAnuM pUrNa svarUpa parokSapaNe pratItimAM Ave che tethI tene vyavahAre pratyakSa paNa kahevAmAM Ave che. chatAM vedananI apekSAe cothe guNasthAne samyagdaSTi nirvikalpa AnaMdanuM vedana pratyakSa potAthI vede che. anubhava paripUrNa nahi paNa ekadeza zuddha hovAthI tene vyavahArathI pratyakSa paNa kahe che. sAkSAt zuddhanaya to kevaLajJAna thaye thAya che. matalaba ke pUrNa pavitratAnuM pariNamana kevaLajJAna thatAM thAya che. kharekhara to kevaLajJAna pratyakSa pramANa che ane zuddhanaya to parokSa zrutajJAnapramANano aMza che. paNa kevaLajJAna thatAM zuddhanayanuM pUrNa pariNamana thaI gayuM e apekSAe sAkSAt zuddhanaya to kevaLajJAna thaye thAya che ema kahyuM che. paryAyamAM jyAre trikALI vastu eTale ke anaMtaguNa ane asaMkhyAta pradeza sahita zuddha caitanyavastu pratyakSa thaI tyAre zuddhanaya sAkSAt pUrNa thayo arthAt zuddhanayanuM phaLa pragaTa thayuM tethI kevaLajJAna thatAM sAkSAt zuddhanaya thayo ema kahyuM che. ahAhA...! vastu potAnI apekSAe potAthI to vyakta-pragaTa-pratyakSa ja che paNa paryAyamAM pratyakSa bhAsI tyAre zuddhanaya pUrNa thayo ema vAta che. have Avo upadeza, lyo; koIne vaLI thAya ke A te kevo upadeza ! bhakti karavI, vrata pALavAM, tapa karavuM, upavAsAdika karavA -evo upadeza hoya to samajamAM paNa Ave. paNa bApu ! e to badhA rAganA prakAra che: dharmIne paNa azubhathI bacavA zubharAga Ave che paNa e kAMI dharma nathI, jainazAsana nathI. samyagdarzana-jJAna-cAritranA pariNAma vA zuddhanaya dvArA aMtaraekAgratAno abhyAsa thAya e ja dharma che. samajANuM kAMI...! bhAI ! A samajyA vinA ja eNe corAsI lAkha yonimAM-pratyeka yonimAM anaMta anaMtavAra avatAra dhAraNa karyA che. have kahe che ke jeo zuddhanayathI Tyuta thAya teo karma bAMdhe che: * kaLaza 121 : zlokArtha uparanuM pravacana * rUda' jagatamAM "ze' jeo "zuddhanayata: prabhutya' zuddhanayathI zruta thaIne.. juo! zuddhanayathI ta thaIne ema kahyuM, jyAre have pachInI gAthA 180 mAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-1 [ 331 'nayaparidInAstu' -basa eTaluM ja kaheze. eno artha e ke zuddhanayane ja tyAM naya kahyo che. (arthAt Azrayayogya naya eka ja che ema kahe che). "zuddhanayathI zruta thaIne enA be artha(1) zuddha caitanyasvabhAvano anubhava eTale ke samyagdarzana pragaTatA atIndriya AnaMdano je anubhava hato enAthI Tyuta thaIne mithyAdaSTi thatAM anaMtasaMsAranuM kAraNa evA darzanamohanIya karmane bAMdhe che. (2) jJAtA, zaya, jJAnanA bhedane choDI zuddhopayogamAM rahevuM te zuddhanaya; enAthI (zuddhopayogathI) cuta thaIne je vikalpamAM Avyo te paNa (kiMcita) karmane bAMdhe che. ahIM kahe jagatamAM jeo zuddhanayathI Tyuta thaIne "puna: va tu' pharIne "rAI[tiyogama' rAgAdinA saMbaMdhane "payAtti' pAme che "te' evA jIvo, 'vimupvadhA:' jemaNe jJAnane choDyuM che evA thayA thakA, 'pUrvavaddhadravyo:' pUrvabaddha dravyAgnavo vaDe "rmavardhana vizvati' karmabaMdhane dhAraNa kare che. juo, pharIne-puna: ema kahyuM che ne? eno artha e ke pahelA zuddhanayamAM Avyo hato arthAt samyagdarzana thavAthI cothe guNasthAne jJAnIne rAgano saMbaMdha chUTI svabhAvano saMbaMdha thayo hato-atIndriya AnaMdanA vedanamAM Avyo hato te tyAMthI chUTIne pharIne rAganA saMbaMdhane pAmyo. te chUTavAnA be prakAra: 1. zuddhopayogamAM hato te tyAMthI chUTI vikalpamAM rAgamAM Avyo chatAM samyagdarzana che; kevaLa zuddha upayogathI chUTI gayo che. 2. samyagdarzanathI chUTI mithyAdaSTi thaI gayo. have evA jIvo jemaNe jJAnane choDyuM che arthAt AnaMdakaMda svarUpa bhagavAna AtmAne choDI dIdho che ane rAganI rucisahita rAgane pakaDayo che teo pUrve baMdhAyelA dravyAgnavo vaDe karmone bAMdhe che. samyagdaSTi dharmIe vyavahAraratnatraya Adi samasta rAgane (abhiprAyathI) choDyo che. ane svabhAvane grahaNa karyo che. tethI dravyAstravo hovA chatAM jJAnIne rAgano saMbaMdha nathI tethI karmabaMdhana thatuM nathI. jyAre svarUpane choDIne rAganA saMbaMdhamAM Ave che evA ajJAnI jIvone pUrvabaddha karma navA karmabaMdhanuM kAraNa thAya che arthAt navAM karma bAMdhe che-"ta-vivitravindhanAttama'- ke je karmabaMdha vicitra bhedonA samUhavALo hoya che arthAt je karmabaMdha aneka prakArano hoya che. vastu abaddhasvabhAva kaho ke muktasvabhAva kaho, jyAM tenI daSTi chUTIne rAganA saMbaMdhamAM Avyo tyAM jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mohanIya, aMtarAya Adi ATha karmo aneka prakAre baMdhAya che. ahIM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI rAganI apekSAe vAta che. samyagdaSTine te prakArano rAgeya nathI ane baMdheya nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 33ra ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 bhAI ! A tattvanI vAtano paricaya karI khUba abhyAsa karavo joIe. bAkI to digaMbara sAdhu thaIne paMcamahAvrata lIdhAM, hajAro rANIono tyAga karyo, zarIranI cAmaDIne utArIne khAra choTe toya krodha na karyo-evuM evuM to ghaNuM badhuM karyuM, paNa tethI zuM? AvI kriyAo anaMta vAra karI paNa aMtaramAM eka kSaNa mATe sAco dharma-samyagdarzana pragaTa karyuM nahi. zubharAga-rAganI maMdatAnA zukala vezyAnA pariNAma anaMtavAra karyA paNa rAgathI bhinna potAnI zuddha caitanyamaya cIjanI daSTi karI nahi to janma-maraNanA duHkhano aMta na Avyo. kaDhAlAmAM zrI dolatarAmajIe kahyuM che ne ke munivrata dhAra anaMtavAra, grIvaka upajAyo; pai nija AtamajJAna vinA sukha leza na pAyo.'' svargamAM grIvAnA sthAne nava pATaDA che. tyAM puNya karIne anaMtavAra janma lIdho paNa rAgathI khasIne zuddha caitanyasvabhAvano anubhava kadI karyo nahi to leza paNa sukha na thayuM arthAt duHkha ja thayuM. bhAI ! paMcamahAvratAdinA pAlanano rAga paNa Asrava ane duHkha ja che. chaDhAlAmAM kahyuM che ke rAga Aga dahai sadA, tAteM samAmRta seIe.' zubharAga che te paNa Aga che kemake te kapAya che ne! AtmAne kare eTale du:kha de e zubharAga kaSAya che. * kaLaza 121 : bhAvArtha uparanuM pravacana * "zuddhanayathI zruta thavuM eTale "huM zuddha chuM'' evA pariNamanathI chUTIne azuddharUpe pariNamavuM te arthAt mithyAdaSTi banI javuM te.' zuddha caitanyaghanasvarUpa bhagavAna AtmAno anubhava thavo te zuddhanaya che. tenAthI vyuta thavuM eTale pUrNAnaMdanA nAthanI je daSTi thaI hatI te chUTIne huM rAga chuM, puNya chuM -evI daSTi thavI arthAt mithyASTi banI javuM te. AtmA zuddha caitanyaghana prabhu atIndriya mahApadArtha che. evA caitanya mahAprabhunI aMtardaSTipUrvaka jene anubhava thayo tene zuddhanayanuM grahaNa thayuM ane huM zuddha cidAnaMdaghanasvarUpa AtmA chuM evuM je atIndriya AnaMdanuM pariNamana enAthI bhraSTa thaI rAganI ekatAnA azuddha pariNamanamAM AvI javuM tene zuddhanayathI bhraSTa thavuM kahe che. "ema thatAM jIvane mithyAtvasaMbaMdhI rAgAdika utpanna thAya che, tethI dravyAnsavo karmabaMdhanA kAraNe thAya che ane tethI aneka prakAranAM karma baMdhAya che." puNyanA pariNAma mane lAbhadAyaka che evI mithyA mAnyatAthI pariNamatAM anaMtAnubaMdhI rAgadveSa utpanna Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] [ 333 thAya che ane tethI dravyAstravo eTale jUnAM dravyakarmo navAM karmabaMdhanAM kAraNe thAya che, ane tethI aneka prakAranAM-ATheya prakAranAM karma baMdhAya che. ahA ! samyaka ruci hatI tyAre rAganI utpatti te hiMsA ane rAganI anutpatti te ahiMsA ema yathArtha mAnato hato te ruci palaTatAM (mithyA ruci thatAM) pharIne ema mAnavA lAgyo ke rAganI utpatti te paNa ahiMsA che; arthAt paranI dayAno bhAva, parane sukhI karavAno bhAva, parane sahAya karavAno bhAva te dharmI che ema mAnavA lAgyo. are! zuddhanayathI bhraSTa thatAM AtmAnI jemAM hiMsA thAya che temAM ahiMsA mAnavA lAgyo. A rIte ahIM zuddhanayathI zruta thavAno artha zuddhatAnA bhAnathI (samyakatvathI) Tyuta thavuM ema karavo." juo! jayacaMdajI paMDite kevo sarasa khulAso karyo che! zuddhanayathI zruta thavuM eTale zuddha cidAnaMdaghanasvarUpa huM chuM evA vizvAsanA pariNamanathI patita thaI huM rAgI ane alpajJa chuM ema mAnavuM. ahA ! te AtmA mithyAdaSTi thaI gayo. zuddhanayathI zruta thavAno artha zuddha svarUpanI pratItithI zruta thavuM te mukhya che. upayoganI apekSA ahIM gauNa che, arthAt zuddhanayathI zruta thavuM eTale zuddha upayogathI zruta thavuM evo artha ahIM mukhya nathI." zuM kIdhuM A? aMtaramAM jJAtA-jJAna-zaya evA bhedanuM lakSa choDI jJAyakanA anubhavamAM upayoganI jamAvaTa thavI tene zuddhopayoga kahe che. evA zuddha upayogathI chUTI vikalpamAM-rAgamAM AvavuM e artha ahIM gauNa che. zuddha caitanyamahAprabhuno anubhava thaIne enI pratIti AvavI te samyagdarzana che. Avo samyagdaSTi zuddha upayogamAMthI chUTI azuddha upayogamAM Ave te artha ahIM mukhya nathI paNa zuddha svabhAvathI bhraSTa thaI rAganI rucimAM-premamAM AvI javuM te artha mukhya che. "kAraNa ke zuddhopayogarUpa rahevAno kALa alpa hovAthI mAtra alpa kALa zuddhopayogarUpa rahIne pachI tenAthI chUTI jJAna anya jJayomAM upayukta thAya topaNa mithyAtva vinA je rAgano aMza che te abhiprAyapUrvaka nahi hovAthI jJAnIne mAtra alpa baMdha thAya che ane alpa baMdha saMsAranuM kAraNa nathI. mATe ahIM upayoganI apekSA mukhya nathI.' zuM kahyuM A? ahIM ema kahe che ke nija paramAtmadravyanA anubhavanI sthiratArUpa zuddha upayoga-dhyAnanI dazA alpa kALa ja rahe che. mATe alpa kALa zuddhopayogarUpa rahIne, pachI enAthI chUTI jJAna anya jJayomAM upayukta thAya che arthAt upayoga aMdara Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 334 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 dhyAnamAM hato te pharIne vikalpamAM AvI jAya che. zuddha upayogamAM jhAjho kALa rahI zakAtuM nathI eTale rAgane jANavAnI dazAmAM Ave che kharo; svanA jANapaNA pUrvaka rAgane jANavAnI dazAmAM Ave che paNa rAga karavA jevo che evo abhiprAya nahi hovAthI jJAnIne mAtra alpa baMdha thAya che. samakitIne abhiprAyamAM rAga kartavya nathI ane tethI je rAgano aMza utpanna thAya che tenAthI alpa baMdha thAya che. alpa baMdha saMsAranuM kAraNa nahi thato hovAthI ahIM upayoganI apekSA mukhya nathI. ahAhA....! zAstranI eka paNa kaDI yathArtha samaje to tenA khyAlamAM AvI jAya ke aMdara vastu zuM che? bhAI ! vastunI daSTi thayA vinA bhale zAstrano ghaNo abhyAsa hoya, ane lAkho mANasone samajAvavAnI zakti paNa hoya paNa e koI cIja nathI. potAnA AtmAne pakaDavAnI aMtardaSTi thavI te cIja che. Avo sUkSma mArga che; tene dhIraja ane zAntithI abhyAsa karI prApta karavo joIe. are! laukika keLavaNI pAchaLa varSonAM varSo kADhI nAkhe che ane A abhyAsa mATe ene nivRtti maLatI nathI! praznaH- laukika keLavaNI levAthI to paisA kamAvAya che ne? uttara- bhAI ! paisA to AvavAnA hoya to Ave, laukika bhaNe mATe Ave che ema nathI. lakSmI to puNyane laIne Ave che; duniyAmAM catura hoya, khUba bhaNelo hoya eTale lakSmI maLe che e vAtamAM kAMI tathya nathI. aNaghaDa ane abhaNa hoya evA paNa lAkho-karoDonI saMpatti kamAya che. dhana maLavuM e kAMI puruSArthanuM kArya nathI, dharma maLavo e puruSArthanuM kArya che ane e ja kartavya che. dhanamAM zuM bharyuM che? (dhanathI sukha nathI, dharma vaDe sukha che ). have kahe che-"have jo upayoganI apekSA laIe to A pramANe artha ghaTe cheH jIva zuddha svarUpanA nirvikalpa anubhavathI chUTe paraMtu samyakatvathI na chUTe to tene cAritramohanA rAgathI kAMIka baMdha thAya che.' mithyAtva nathI tethI anaMta saMsAranA kAraNarUpa baMdha thato nathI kAraNa ke mithyAtva e ja kharekhara saMsAra che. "te baMdha jo ke ajJAnanA pakSamAM nathI topaNa te baMdha to che ja. mATe tene maTADavAne samyagdaSTi jJAnIne zuddhanayathI na chUTavAno arthAt zuddhopayogamAM lIna rahevAno upadeza che," aMdara nirvikalpa TharavAno upadeza che. kevalajJAna thatAM sAkSAt zuddhanaya thAya che." kharekhara to trikALI zuddha vastu te zuddhanaya che. (samayasAra gAthA 11). paraMtu eno Azraya kevaLajJAna pragaTa thatAM pUrNa thaI gayo, have pachI Azraya levAnuM rahyuM nahi e apekSAe kevaLajJAna thatAM sAkSAt zuddhanaya thAya che ema kahyuM che. zuddhanayano (Azrayano) abhAva thayo tyAre sAkSAt Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-177-178 ] || 33pa zuddhanaya thAya che ema kahyuM. kevaLajJAnamAM naya kayAM che? tyAM to jJAna pratyakSa pramANa thaI gayuM che. anaMta AnaMda, anaMta jJAna, anaMta zAMti, anaMta svacchatA, anaMta prabhutA paryAyamAM paripUrNa khIlIne pragaTa thaI gayAM che. kevaLajJAna thatAM to jevI zuddha vastu che evI zuddhatA pragaTa thaI gaI tyAM pachI naya hoto nathI. (zuddhanayano Azraya hoto nathI). - bApu! tuM potAnI jAtane bhUlIne kajAtane ( rAgane) sevI rahyo che. dharma asalI zuM ne nakalI zuM enI tane khabara nathI. dayA, dAna, vratAdinA rAgane dharma mAnavo e nakalI dharma che, jyAre aMdara cidAnaMdaghana potAno bhagavAna che teno anubhava karavo te asalI dharma che. vyavahAra dharmane paNa dharma nAma to che paNa e paramArtha dharma nathI. samayasAra nirjarA adhikAramAM "jJAnI dharmane icchato nathI" evo pATha che. tyAM dharma eTale puNya artha karyo che, samakitI dharmIne, pUrNa vItarAga na thAya tyAM sudhI vyavahAra (zubhabhAva) hoya che ane upacArathI tene dharmanuM kAraNa (sAdhana) paNa kahyuM che paNa e kAMI kharuM kAraNa nathI. (nimittanuM jJAna karAvavA upacArathI tene kAraNa kahyuM che). dayA, dAna, bhakti AdinA pariNAma dharmIne Ave che paNa enA upara dharmInI daSTi nathI; dharmI to eno jANanAra rahe che. jema kheDUtanI najara anAja para hoya che, ghAsa para nahi tema dharmInI daSTi caitanyasvabhAva para hoya che, puNyabhAva para nahi. cothe guNasthAne koI samakitI cha khaMDanA rAjyanA vaibhavamAM hoya, cha-- hajAra rANIonA vRdamAM hoya chatAM e rAjavaibhava ke e rANIo mArI che ema enI daSTi nathI. tethI to kahyuM che ke "bharata gharamAM vairAgI.' samajANuM kAMI..! [ pravacana naM. 24) zeSa thI 243 * dinAMka 23-11-76 thI ra6-11-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 179-180 jaha puriseNAhAro gahido pariNamadi so anneyvihN| maMsavasAruhirAdI bhAve udrggisNjutto||179 / / taha NANissa du puvvaM je baddhA paccayA bhuviyppN| bajjhaMte kammaM te NayaparihINA du te jiivaa||180|| yathA puruSeNAhAro gRhItaH pariNamati so'nekvidhm| mAMsavasArudhirAdIn bhAvAn udraagnisNyuktH|| 179 / / tathA jJAninastu pUrva ye baddhAH pratyayA bhuviklpm| badhnanti karma te nayaparihInAstu te jiivaaH|| 180 / / have A ja arthane daSTAMta dvArA daDha kare che - puruSe grahela ahAra je, udarAgnine saMyoga te bahuvidha mAMsa, vasA ane rudhirAdi bhAve pariName; 179. tyama jJAnIne paNa pratyayo je pUrvakALanibaddha te bahuvidha bAMdhe karma, jo jIva zuddhanayaparizruta bane. 180. gAthArtha- [ 4thA ] jema [ puruSeNa ] puruSa vaDe [ gRhIta:] grahAyelo [ sAhAra: ] je AhAra [sa:] te [3rAnnisaMyup:] udarAgnithI saMyukta thayo thako [ ane vidhama] aneka prakAre [mAMsavasArudhirAvIna] mAMsa, vasA, rudhira Adi [bhAvAna] bhAvArUpe [pariNamati] pariName che, [tathA tu] tema [ jJAnina:] jJAnIne [pUrva vidvA:] pUrve baMdhAyelA [ye pratyayA:] je dravyAstravo che [te] te [vahuvikalpam] bahu prakAranAM [ ] karma [vananti] bAMdhe che- [ te nIvA: ] evA jIvo [nayaparizIlA: tu] zuddhanayathI Tyuta thayelA che. (jJAnI zuddhanayathI cuta thAya to tene karma baMdhAya che.) TIkAH- jyAre jJAnI zuddhanayathI zruta thAya tyAre tene rAgAdibhAvono sadabhAva thavAthI, pUrvabaddha dravyapratyayo, potAne (-dravyapratyayone) karmabaMdhanA hetupaNAnA hetuno saddabhAva thatAM hetumAna bhAvanuM (-kAryabhAvanuM) anivAryapaNuM hovAthI, jJAnAvaraNAdi bhAve pudgalakarmane baMdharUpe pariNamAve che. ane A aprasiddha paNa nathI (arthAt Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-179-180 ] [ 337 (anuduma ) idamevAtra tAtparya heyaH zuddhanayo na hi| nAsti bandhastadatyAgAttattyAgAdbandha eva hi|| 122 / / (zArdUtravikrIDita) dhIrodAramahimnyanAdinidhane bodhe nibadhnandhRtiM tyAjyaH zuddhanayo na jAtu kRtibhiH sarvakaSaH krmnnaam| tatrasthAH svamarIcicakramacirAtsaMhRtya niryadvahi: pUrNa jJAnaghanaughamekamacalaM pazyanti zAntaM mhH|| 123 / / AnuM daSTAMta jagatamAM prasiddha-jANItuM che); kAraNa ke udarAgni, puruSe grahelA AhArane rasa, rudhira, mAMsa Adi bhAve pariNamAve che ema jovAmAM Ave che. bhAvArtha:- jJAnI zuddhanayathI chUTe tyAre tene rAgAdibhAvono sadbhAva thAya che, rAgAdibhAvonA nimitte dravyAstravo avazya karmabaMdhanA kAraNe thAya che ane tethI kAzmaNavargaNA baMdharUpe pariName che. TIkAmAM je ema kahyuM che ke "dravyapratyayo pudgalakarmane baMdharUpe pariNAve che", te nimittathI kahyuM che. tyAM ema samajavuM ke "dravyapratyayo nimittabhUta thatAM kArmaNavargaNA svayaM baMdharUpe pariName che". have A sarva kathananA tAtparyarUpa zloka kahe che: zlokArtha:- [ 2] ahIM [ rUma kava tAtparya ] A ja tAtparya che ke [ zuddhaya: na hi heya:] zuddhana, tyAgavAyogya nathI; [ di] kAraNa ke [ta--satyAti vattha: nAsti ] tenA atyAgathI (karmano ) baMdha thato nathI ane [ta--tyA*Int vattha: va ] tenA tyAgathI baMdha ja thAya che. 122. pharI, "zuddhanaya choDavAyogya nathI' evA arthane daDha karanAruM kAvya kahe che: zlokArthaH- [ dhIra-8Ara-maMdigni anAiinadhane vAdhe vRtti nivananuM zuddhanaya: ] ghIra ( caLAcaLatA rahita) ane udAra (sarva padArthomAM vistArayukta) jeno mahimA che evA anAdinidhana jJAnamAM sthiratA bAMdhato (arthAt jJAnamAM pariNatine sthira rAkhato) zuddhanaya[ pharmanAm sarvaSa:] ke je karmone mULathI nAza karanAro che te- [timi:] pavitra dharmI (samyagdaSTi) puruSoe [nAta] kadI paNa [ne tyAnva:] choDavAyogya nathI. [tatrastha:] zuddhanayamAM sthita te puruSo, [vadi: niyaMt svamarIcim virAt saMtya] bahAra nIkaLatA evA potAnA jJAnakiraNonA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 338 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 (manvAoAntA) rAgAdInAM jhagiti vigamAtsarvato'pyAsravANAM nityodyotaM kimapi paramaM vastu smpshyto'ntH| sphArasphAraiH svarasavisarai: plAvayatsarvabhAvAnAlokAntAdacalamatulaM jJAnamunmagnametat / / 124 / / samuhane ( arthAt karmanA nimitte paramAM jatI jJAnanI vizeSa vyakitaone ) alpa kALamAM sameTIne, [ pUrNa jJAna-dhana-godham m avataM zAnta maha:] pUrNa, jJAnavananA puMjarUpa, eka, acaLa, zAMta tejane-tejaHpuMjane- [ pazyanti ] dekhe che arthAt anubhave che. bhAvArtha:- zudghanaya, jJAnanA samasta vizeSone gauNa karI tathA parinimattathI thatA samasta bhAvone gauNa karI, AtmAne zuddha, nitya, abhedarUpa, eka caitanyamAtra grahaNa kare che ane tethI piraNita zudghanayanA viSayasvarUpa caitanyamAtra zuddha AtmAmAM ekAgra-sthira-thatI jAya che. e pramANe zudghanayano Azraya karanArA jIvo alpa kALamAM bahAra nIkaLatI jJAnanI vizeSa vyaktione saMkelIne, zudghanayamAM (AtmAnI zuddhatAnA anubhavamAM) nirvikalpapaNe TharatAM sarva karmothI bhinna kevaLa jJAnasvarUpa, amUrtika puruSAkAra, vItarAga jJAnamUrtisvarUpa potAnA AtmAne dekhe che ane zukaladhyAnamAM pravRtti karIne aMtarmuhUrtamAM kevaLajJAna pragaTAve che. zudghanayanuM AvuM mAhAtmya che. mATe zudghanayanA AlaMbana vaDe jyAM sudhI kevaLajJAna Upaje nahi tyAM sudhI samyagdaSTi jIvoe zudghanaya choDavAyogya nathI ema zrI guruono upadeza che. 123. have, Asravono sarvathA nAza karavAthI je jJAna pragaTa thayuM te jJAnanA mahimAnuM kAvya kahe che: zlokArtha:- [nitya-3dyota] jeno udhota (prakAza) nitya che evI [kisapi paramaM vastu] koI 52ma vastune [anta: sampazyata: ] aMtaraMgamAM dekhanArA puruSane, [ rAvInAM AsravALAM] rAgAdika Asravono [jJaniti] zIghra [ sarvata: api] sarva prakAre [vimAt] nAza thavAthI, [ ytat jJAnan] A jJAna [unmattam ] pragaTa thayuM- [ rae: ] ke je jJAna atyaMta atyaMta ( -anaMta anaMta) vistAra pAmatA [ svarasavisare: ] nijarasanA phelAvathI [ Ja-joantAt] lokanA aMta sudhInA [ sarvamAvAn] sarva bhAvone [khAvayat] taraboLa karI de che arthAt sarva padArthone jANe che, [avanam] je jJAna pragaTa thayuM tyArathI sadAkALa acaLa che arthAt pragaTayA pachI sadA evuM ne evuM ja rahe che-caLatuM nathI, ane [ atui] je jJAna atula che arthAt jenA tulya bIjuM koI nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ] [ 339 iti Asravo nisskraantH| iti zrImadamRtacandrasUriviracitAyAM samayasAravyAkhyAyAmAtmakhyAtau AsravaprarUpaka: vatuThTha: bhAvArtha:- je puruSa aMtaraMgamAM caitanyamAtra parama vastune dekhe che ane zuddhanayanA AlaMbana vaDe temAM ekAgra thato jAya che te puruSane, tatkALa sarva rAgAdika AsravabhAvono sarvathA abhAva thaine, sarva atIta, anAgata ne vartamAna padArthone jANanAruM nizcaLa, atula kevaLajJAna pragaTa thAya che. te jJAna sarvathI mahAna che, tenA samAna anya koI nathI. 124. TIkA - A rIte Asrava (raMgabhUmimAMthI) bahAra nIkaLI gayo. bhAvArtha- Asravano svAMga raMgabhUmimAM Avyo hato tene jJAne tenA yathArtha svarUpe jANI lIdho tethI te bahAra nIkaLI gayo. yoga kapAya mithyAtva asaMyama Asrava dravyata Agama gAye, rAga virodha vimoha vibhAva ajJAnamayI yaha bhAva jatAye; je munirAja kare Ini pAla suriddhi samAja laya siva thAye, kAya navAya namuM cita lAya kahUM jaya pAla lahUM mana bhAya. Ama zrI samayasAranI (zrImadabhagavakuMdakuMdAcAryadavapraNIta zrIsamayasAra paramAgamanI) zrImadda amRtacaMdrAcAryadavaviracita AtmakhyAti nAmanI TIkAmAM Asavano prarUpaka cotho aMka samApta thayo. samayasAra gAthA 179-100: mathALu have A ja arthane dRSTAMta dvArA daDha kare che: juo, gAthA 180 mAM "gayaparirI'-nayaparihInA zabda mUkIne AcArya bhagavAne zuddhanaya e ja vAstavika-kharekhara naya che, jyAre vyavahAranaya te upacarita (kathana karato) hovAthI vyavahAra che ema kahyuM che. zuddha caitanyapiMDa prabhu AtmAno anubhava thavo daSTi thavI e zuddhanaya che, ane ene choDI dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA zubhabhAvamAM ekatAbuddhi thavI e "nayaparihInA" eTale nayathI paribhraSTa che kemake te zuddhanayathI paribhraSTa thaI gayo che. bIjI rIte kahIe to AnaMdanA nAtha bhagavAna jJAyakanI beThakamAMthI khasI rAganI beThakamAM gayo te "nayaparihANA' eTale vAstavika nayathI paribhraSTa thayo che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 340 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 harigItamAM "naya parihANA' no artha zuddhanayaparizruta' karyo che temAM mULa artha pheravI nAkhyo nathI paNa mULa arthanuM spaSTIkaraNa karyuM che. * gAthA 179-180: TIkA uparanuM pravacana * jyAre jJAnI zuddhanayathI cuta thAya tyAre tene rAgAdibhAvono sadbhAva thavAthI.' juo, Ama kahIne zuM kahevA mAge che? e ja ke nirvikalpa abheda nija caitanyamahAprabhunI daSTimAM atIndriya AnaMdanuM vedana thavuM-AvavuM e zuddhanAmAM rahevuM che, ane tyAMthI-svabhAvathI khasI paryAyabuddhi thaI javI arthAt zubharAgamAM ekatvabuddhie pariName evI rAganI daSTi thaI javI te zuddhanayathI zruta-bhraSTa thaI javuM che. ahIM kahe che-zuddhanayathI bhraSTa thaI jAya tyAre tene mithyAtvasaMbaMdhInA arthAta anaMtAnubaMdhInA rAgAdibhAvono sadubhAva thAya che. ahA ! jyAM svabhAvanI ruci chUTI rAganI ruci thaI gaI tyAM (pharI) mithyAtva thaI gayuM ane tyAM tene anaMtAnubaMdhI rAgadveSa utpanna thAya che. "rAgAdibhAvono saddabhAva' no artha mithyAtvasaMbaMdhI rAgadveSa utpanna thavAnI vAta che. (asthiratAnA rAganI vAta nathI). ahAhA....! bahAramAM dharmIne vrata, saMyama, tapa, nirdoSa AhAra ityAdi kriyA evI ne evI dekhAtI hoya paNa aMdaramAM caitanya bhagavAna je paramAtmasvarUpe virAjamAna che enA vedanamAMthI khasI dayA, dAna, vrata, tapa AdinA zubharAganI rucimAM AvI jAya to te mithyAdaSTi thaI jAya che ane tene anaMtAnubaMdhInA rAgAdino sadbhAva thaI jAya che. have kahe che-A rIte tene rAgAdibhAvono sadbhAva thavAthI, "pUrvabaddha dravyapratyayo, potAne (-dravyapratyayone) karmabaMdhanA hetupaNAnA hetuno sadbhAva thatAM hetumAna bhAvanuM (kAryabhAvanuM) anivAryapaNuM hovAthI, jJAnAvaraNAdibhAve pudgalakarmane baMdharUpe pariNamAve che.' ahA! juo! jUnAM karmo to jJAnI ane ajJAnI bannene sattAmAM paDyAM che paNa jJAnIne enA udayakALamAM, daSTinA vedanamAM AtmAnA AnaMdanuM vedana che tethI tene mithyAtvasaMbaMdhI rAgadveSa thatA nathI ane tethI tene te udaya kharI jAya che ane navA baMdhanuM kAraNa thato nathI. paraMtu jyAre te ja AtmA caitanyasvabhAvanI daSTithI bhraSTa thaI paryAyabuddhi thaI jAya che vA rAganI rucipaNe pariNamI jAya che tyAre mithyAtvasaMbaMdhI rAgadveSanA saddabhAvane lIdhe dravyapratyayo eTale pUrve baMdhAyelAM karmo navA karmabaMdhanuM kAraNa thAya che. rAgAdibhAvono sadbhAva thatAM tene navA baMdhanuM anivAryapaNuM che arthAt have tene navuM baMdhana thaze ja. jUnAM karmanA udayane, ajJAnIno svabhAvathI bhraSTa thavAthI utpanna thayelo rAgadveSano bhAva hetuno hetu hovAthI arthAt navIna baMdhanuM nimitta hovAthI tene baMdhana thaze ja. ajJAnI thatAM daSTi palaTI javAthI rAgAdibhAvono Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ] [ 341 sadbhAva thAya che ane te navIna karmabaMdhanuM nimitta thavAthI tene jJAnAvaraNAdi karmono baMdha thaze "ane A aprasiddha paNa nathI (arthAt AnuM daSTAMta jagatamAM prasiddha-jANItuM che); kAraNa ke udAgni, puruSe grahelA AhArane rasa, rudhira, mAMsa Adi bhAve pariNamAve che ema jovAmAM Ave che. jema jaTharAgni puruSe grahaNa karelA AhArane rasa, rudhira. mAMsa Adi bhAve pariNamAve che tema ajJAnIne je rAgadveSamoha thayA e pudgalakarmane jJAnAvaraNAdibhAve baMdharUpe pariNamAve che. rAgadveSamoTuM karmabaMdhanuM nimitta che ne ? tethI karmabaMdharUpe pariNamAve che ema vyavahArathI kahevAmAM Ave che. samajANuM kAMI...? sUkSma vAta che, bhAI ! samajavI kaThaNa paDe paNa ene samaye ja chUTako che. durlabha lAge, Akaro lAge paNa mArga to A ja che. enA vinA janma-maraNanA ArA nahi Ave. bApu! tArAM mAnelAM vrata, tapa ane upavAsa to anaMtavAra karI cUkayo chuM paNa tArA AtmAnI upa nAma samIpa kadIya vasyo nathI. vyavahAra nathI ema koI kahe to ema nathI. nimitta che, paNa nimitta paranuM kArya kare che ema nathI. nimittane nimitta-kAraNa, vyavahArane vyavahArakAraNa kahevAya paNa e aMdara upAdAnamAM kAMI kArya kare che ema nathI. have AvI vAto samajAya nahi eTale navA mANasane to ema lAge ke ame dharma sAMbhaLavA AvyA chIe ane AmAM to dharma kema thAya e to AvatuM ja nathI. are bhAI ! to A zuM vAta cAle che? vItarAga mArgamAM puNya-pApanA pariNAmathI bhinna paDI nija caitanyanI daSTi ane eno ja anubhava karavo ene dharma kahe che. ane zuddha caitanyano Adara ane daSTi choDI rAgano Adara ane satkAra karavo tene adharma kahe che. ajJAnIo kahe che-tame game te kaho paNa upavAsa che te tapazcaryA che ane tapazcaryAthI nirjarA che ane nirjarA che te mokSamArga che. vaLI teo kahe che- zAstramAM paNa tapanI vyAkhyA karatAM anazana, uNodarane tapa kahyuM che. hA, bhAI ! paNa e to badhAM nimittanAM kathana che. AnaMdano nAtha caitanya mahAprabhu bhagavAna AtmA che. emAM sthiratA thatAM zarIra, kuTuMba Adi pratye mamatA chUTI aMtaramAM kaSAyarahita pariNati thavI tene bhagavAna tapa kahe che. zaddha nirvikalpa caitanyasvarUpamAM te pratapavuM-paryAyanuM zobhAyamAnapaNe thavuM enuM nAma tapa che. loko to bahAramAM koI upavAsa karI varSItapa kare to enA vakhANa karavA lAgI jAya ke-joyuM? A karoDapatinA chokarAnI vahue A sAla varSItapa karyuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 342 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 jANe zuM e karI nAkhyuM ema ene thaI jAya che. paNa emAM to dhULeya tapa ane dharma nathI, sAMbhaLane. e badhA bahAranA bhapakA to smazAnanA hADakAnA phospharasanI camaka jevA che. are! bahAranI camakamAM jagata phasAI gayuM che! bhAI ! e to badho sthULa rAga che ane ene huM karuM ema mAne e mithyAtva che. ahIM to "huM zuddha caitanya chuM"--evA abhiprAyathI khasI "rAga te huM chuM' e abhiprAya thayo tyAM te zuddhanayathI bhraSTa thaI gayo; bhale bahAranA kriyAkAMDa evA ne evA ja rahyA kare paNa te aMdarathI bhraSTa thaI gayo che ane navIna karmabaMdha avazya thAya ja che...ema kahe che. * gAthA 179-100: bhAvArtha uparanuM pravacana * "jJAnI zuddhanayathI chUTe tyAre tene rAgAdibhAvono sadubhAva thAya che." vItarAga sarvazadevanI divyadhvanimAM ema AvyuM che ke je koI AtmA nimitta, rAga ke eka samayanI paryAyanI daSTi choDI anaMta akaSAya zAMtino piMDa, caitanyaprakAzanA pUrasamA caitanyabiMbamaya bhagavAna AtmAno nirvikalpa anubhava kare che te jJAnI che, dharmI che. have Avo dharmI potAnA zuddha caitanyasvabhAvanI mahattAnA mahimAthI chUTI eka samayanI jJAnanI vartamAna avasthA ke dayA, dAna, vrata Adi zubharAganI avasthAnI rucimAM garI jAya to te zuddhanayathI zruta che. AtmA sadA jJAnAnaMdasvabhAvI vastu che. tenA svabhAvanI dRSTimAM rahevuM te zuddhanayamAM rahevuM che, ane enAthI chUTI dayA, dAna Adi paryAyanI ruci thaI javI e zuddhanayathI bhraSTa thavApaNuM che. jema nALiyeramAM uparanI lAla chAla, aMdaranI kAcalI ke goLA uparanI rAtaDa e kAMI nALiyera nathI. aMdaramAM sapheda mITho goLo che te nALiyera che. tema AtmAmAM zarIra, karma ke zubhAzubhabhAva te kAMI AtmA nathI; aMdara je nirmaLAnaMdano nAtha zuddha jJAnAnaMdasvabhAvI bhagavAna birAjI rahyo che te AtmA che. zarIranI avasthA bALa ho, yuvA ho ke vRddha ho vA devuM puruSano ho ke strIno ho, AbAlagopALa badhAnA AtmA vasusvabhAve AvA ja che. AvA AtmAnI daSTi karyA vinA je kAMI dayA, dAna, vratAdi karavAmAM Ave e kAMI AtmAnuM kArya nathI, kemake e to badho rAga che. AtmAnuM kArya to daSTi zuddha cidAnaMdaghanamAM prasaratAM paryAyamAM paripUrNa svajJayanuM jJAna thAya, anubhava thAya te che. tene ja samyagdarzana-jJAna-cAritra kahe che. ahA ! AvA sukhanA paMthe caDhayo hoya ane tyAMthI bhraSTa thaI pharIne rAganI ruci thaI jAya, bahAranA vrata, tapa AdinA premamAM paDI jAya te zuddhanayathI bhraSTa thaI gayo che. A zarIra, mana, vANI, makAna, vAstu AdinA bhapakA to jaDa ane nAzavAna Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-18 ] [ 343 che ane aMdara puNya ane pApanA pariNAma thAya te paNa kSaNika ane nAzavAna che. enA premamAM je phasyo e du:khanA paMthe che. bhAI ! bhagavAna to ema kahe che ke rAga che te vyabhicAra che. zuddha AtmAnI ruci choDIne rAganA premamAM phasyo te vyabhicArI che. padmanaMdI paMcaviMzatimAM kahyuM che ke potAnA zuddha caitanyasvabhAvathI khasI zAstramAM je buddhi jAya che te buddhi vyabhicAriNI che. ahAhA...! prabhu! ekavAra sAMbhaLa to kharo ke tuM koNa cho ? pUrNAnaMdano nAtha saccidAnaMdasvarUpa tuM bhagavAna AtmA cho. AvA svarUpathI khasIne zubharAganA premamAM paDavuM te vyabhicAra che. gajaba vAta che, prabhu! ahIM kahe che tuM tArA svarUpanA premathI khasI jAya che tyAre tane rAgAdibhAvono saddabhAva thAya che arthAt mithyAtvasahita rAga-dveSanI utpatti thAya che. - have kahe che-"rAgAdibhAvonA nimitte dravyAgnavo avazya karmabaMdhanAM kAraNe thAya che ane tethI kAzmaNavargaNA baMdharUpe pariName che." zuM kahyuM A? aMdara zuddha jJAnAnaMdano mITho madhuro amRtamaya maherAmaNa uchaLI rahyo che. tenI rucimAMthI chUTI rAganA premamAM Avyo eTale jUnA karma je paDyAM hatAM te navA baMdhamAM nimitta thAya che. ahIM ema kahevuM che ke mithyAtvasaMbaMdhI rAga-dveSa utpanna thatAM jUnAM karma navA baMdhamAM nimitta kAraNa thAya che. ahAhA....! AtmA traNalokano nAtha bhagavAna pote jJAnAnaMdasvabhAvano moTo maherAmaNa-dariyo che. aMtaramAM Avo atIndriya AnaMdano sAgara uchaLe te kadI mAjhA na mUke. celaiyo sat na cUke" evI vaiSNavamAM eka celaiyAnI kathA Ave che. celaiyo karIne eka chokaro hato. eka divase enA ghare bhikSA mATe eka bAvo Avyo. teNe bhikSAmAM celaiyAnuM mAMsa mAgyuM. celaiyAnA bApe kahyuM-dIkaro atyAre nizALe gayo che; e Ave eTale ene kApIne mAMsa ApuM. nizALamAM celaiyAne khabara paDI ke A mATe mane ghera bolAvyo che. to te bolyo-"celaiyo sat na cUke." game te thAo, huM pitAnI AjJAno bhaMga na karuM, maryAdA-mAjhA na mUkuM. ema ahIM kahe che-AtmA saccidAnaMda jJAnAnaMdano dariyo prabhu enI mAjhA mUkIne (svabhAva mUkIne) rAgamAM na jAya ane arAgI AtmAnI dRSTi jene thaI che te jJAnI svabhAvane choDIne vratAdinA premamAM cimAM na jAya. AvI vAtu! samajANuM kAMI..? bApu! eNe (svarUpanI) samajaNa vinA duHkhanA paMthe anaMtakALa kADhayo. A zarIranI juvAnI ane pAMca-pacAsa lAkha rUpiyAnI hoMzu e to badhI jheranI hoMzu che. are! aMdara amRtano sAgara bhagavAna AtmA che tenI eNe oLakhANa ane ruci karI nahi! ahIM kahe che-evA amRtanA sAgara bhagavAna AtmAnI ekavAra ruci AvI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 344 ] pravacana ratnAkara bhAga-6 ane pAchI enI ruci choDI rAganA mahinAmAM cAlyo jAya to rAgAdino sadbhAva thavAthI te avazya navAM karma bAMdhe che. ahIM mithyAtvasahitanA rAgAdinI vAta che. "TIkAmAM je ema kahyuM che ke- " dravyapratyayo pulakarmane baMdharUpe pariNAve che'' te nimittathI kahyuM che. tyAM ema samajavuM ke "dravyapratyayo nimittabhUta thatAM kArmaNavargaNA svayaM baMdharUpe pariName che.'' matalaba ke navAM karma pote potAthI baMdhAya che-pariName che tyAre jUnAM karmane nimitta kahevAmAM Ave che. have AvI vyAkhyA sAMbhaLavAnI-samajavAnI navarAza kone che? chokarAo laukika bhaNavAmAM mazagula che. vepArIo vepAramAM mazagula che ane nokariyAto nokarImAM mazagula che. paNa bhAI ! A samajyA vinA jIvana hArI jaIza hoM. anaMtakALe manuSyabhava maLe che; e pharI-pharIne maLavo muzkela che. A bhava to bhavanA abhAvanuM TANuM che bhAI ! e bhavano abhAva thAya kayAre? ke jemAM bhava ane bhavano bhAva nathI evA nija caitanyamaya AtmAno Azraya le tyAre bhavano abhAva thAya che. A caitanyamaya AtmA e tAruM nija ghara che. temAM tuM jA. dolatarAmajIe bhajanamAM kahyuM che ne ke hama to kabahuM na nija ghara Aye, paraghara phirata bahuta dina bIte, nAma aneka dharAye. ahA! ame vANiyA, ame zeTha, ame vepArI, ame puruSa, ame strI, ame puNyazALI, ame dhanavAna, ame raMka, ame paMDita, ame mUrkha-ema aneka svAMga racIne bhagavAna! tuM mahA kalaMkita thayo. e badhuM nijagharamAM kayAM che bhAI ? nijaghara to ekaluM caitanya-caitanya-caitanya AnaMdanuM dhAma che. basa emAM jA jethI tane bhavano abhAva thaze. have A sarva kathananA tAtparyarUpa zloka kahe che: * kaLaza 122 : zlokArtha uparanuM pravacana * A kaLazamAM ekaluM mAkhaNa bharyuM che. bhagavAna! tArA gharamAM zuM che e jo to kharo ema kahe che. tra' ahIM 'rUma va tAtparyama' A ja tAtparya che ke "zuddhanaya: di deya:' zuddhanaya tyAgavAyogya nathI. lyo, A AkhA Asrava adhikAranA marmanuM rahasya kahyuM. zuM? ke "zuddhanaya: na hi heya:'-paramAnaMdanA nAtha zuddha caitanya bhagavAnane upAdeyapaNe jANyo te choDavA yogya nathI. pote zuddha cidAnaMdamaya paramAtmasvarUpa che. ene jANIne je eno Azraya lIdho te tyAgavA-yogya nathI ema kahe che. A sivAya be-pAMca karoDa ke abajanI dhULa (saMpatti) bhegI thAya to te kAMI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ] [ 345 cIja nathI. ene tuM mArI mArI kahe paNa bhagavAna! e to jaDa che; e kayAM tArAmAM che? evI rIte A zarIra paNa mATI-dhULa che. e jaDa pudgalanI cIja che te tArA caitanyasvarUpa kyAMthI thAya? vaLI aMdaramAM A je puNya-pApanA bhAva thAya che e paNa tArI cIja nathI; e to Asrava che, AmravanI cIja che, jaDa che, kemake caitanyano aMza emAM kayAM che? (nathI) tethI to A siddhAMta-rahasya kahyuM ke "zuddhana, tyAgavAyogya nathI. traNa lokanA nAtha sarvajJa paramAtmAnI divyadhvaninuM rahasya A che ke-zuddha caitanyaghanasvarUpa bhagavAna AtmA je upAdeya che te koI kSaNe ke koI kAraNe choDavA yogya nathI; ane rAga je anAdithI paryAyamAM upAdeya karyo che te grahaNa karavA yogya nathI, arthAt choDavA yogya che. A TUMkI ane Taca sAra vAta che. ahA! atyAre saMpradAyamAM tattvanA viraha paDyA eTale lokone A vAta sAMbhaLatAM duHkha lAge che. emane thAya che-zuM ame vrata ne tapa karIe chIe te dharma nahi? AmAM to amArI vAta badhI khoTI paDe che. bApu! tane duHkha thAya to kSamA karaje bhAI ! paNa mArga to A che ane satya paNa A ja che. tAro e bhagavAna (AtmA) pUrNAnaMda prabhu che te kSamA Ape bhAI ! bhagavAna! tArI vAta badhI khoTI hoya ane khoTI paDe emAM tAruM hita che. AmAM koI vyaktino virodha ke 2 nathI. "satveSa maitrI '. badhA ja bhagavAna che. dravya sAdharmI che tyAM konAthI virodha ? amane to badhA pratye vAtsalya che, koI prati dveSa nathI. jJAnIne to koIno anAdara na hoya. A to vastunuM svarUpa ane mArganI rIta jema che tema ahIM kahe che. eka AryA maLyAM hatAM te kahetA hatAbAra prakAranA tapanA bhedamAM prathama "anazana' eTale AhAra choDavo tene zAstramAM tapa kahyuM che; ane tapa che te nirjarA che ane nirjarAne bhagavAne mokSamArga kahyo che. mATe tame bIjuM game te kaho paNa upavAsa che te tapa che, nirjarA che ane dharma che. ahA! AvI vAta, have zuM thAya? bhAI ! huM AhArano tyAga karuM chuM ane upavAsane grahaNa karuM chuM evo bhAva te upavAsa nathI; e to apavAsa eTale ke mATho vAsa che, kemake evI mAnyatA mithyAtva che. AtmAmAM eka "tyAgaupAdAnazUnyatva" nAmanI zakti che jenA kAraNe AtmAmAM koI paNa paradravyanA grahaNa-tyAga che ja nahIM. bhagavAna AtmA to anAdithI paradravyanA grahaNatyAgarahita ja che. phakta eNe paryAyamAM rAgane paDakayo che tene Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 346 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 tyAgavo ane zuddha caitanyasvabhAvane choDyo che ene grahaNa karavo-basa A vAta che. aho! juo, saMto paramAtmAnI vANInuM rahasya kahe che. mULamAM (kaLazamAM) tAtparya kIdhuM che ne! prathamAnuyoga, karaNAnuyoga, caraNAnuyoga, ke dravyAnuyoga hoya, tyAre anuyoganuM tAtparya vItarAgatA che. paMcAstikAya, gAthA 17ra mAM sarva zAstronuM tAtparya vItarAgatA kahyuM che. ahIM paNa e ja kahe che ke bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha caitanya mahAprabhu jene upAdeyapaNe anubhavyo te tyAgavAyogya nathI. saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmAnA tyAgathI ja eno anAdara-aruci karavAthI ja baMdhana che. svabhAvano tyAga e ja baMdhana che ane eno atyAga e ja abaMdhana arthAta mukti che. koIne (ajJAnIne) ema thAya ke AmAM te zuM samajavuM? (ema ke koI dayA, dAna, vrata, tapanI kriyA karavAnI vAta kahe e to samajavA yogya che.) bApu! A samaye ja chUTako che, anyathA naraka ane nigodanA bhava karI-karIne tArAM chotAM nIkaLI jaze. Ajeya jene loko jIva mAnavAne hA na pADe evA nigodanA anaMta jIvo che. tyAM akSaranA anaMtamA bhAge ughADa rahI gayo che jenI koI gaNatarI nathI. bhagavAna! A samajyA vinA anaMtakALa tuM AvI sthitimAM rahyo hato. bApu! svarUpanI samajaNano tyAga kare to enuM paraMparA phaLa nigoda ja che. samajANuM kAMI...? chaThuMDhALAmAM kahyuM che ke "lAkha bAtakI bAta yahI, nizcaya ura Ano; tori sakala jaga vaMda-phaMda, nita Atama dhyAo.'' lyo, sarva zAstronuM A rahasya! zuddhanaya tyAgavAyogya nathI; kema? "di' kAraNa ke "tata-atyAta vandha: nAsti' tenA atyAgathI baMdha thato nathI ane 'ta-tyAtvi vanya: pava' tenA tyAgathI baMdha ja thAya che. ahAhA...! zuddha cidAnaMdaghana prabhu paramAtmasvarUpe aMdara virAjI rahyo che tene jeNe upAdeya karI satkAryo, sanmAnyo, AzrayabhUta karyo te have tyAgavAyogya nathI kemake enA atyAgathI arthAt grahaNathI-AzrayathI baMdha thato nathI. zuddha AnaMdakaMda prabhu AtmAno tyAga na thAya. juo A tyAga ane atyAganI vyAkhyA ! vastu AtmA atIndriya AnaMdano zuddha caitanyagoLo che. enI paryAyamAM puNya-pApa Adi vikAra ho, paNa vastunA svabhAvamAM e che nahi. AvI vastune je samyagdaSTie Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ] | [ 347 anubhavI, AdarI, satkArI, svIkArI vA upAdeyapaNe grahaNa karI tene karmabaMdhana thatuM nathI. ahAhA...! nija caitanyavahunA atyAgathI karmabaMdhana thatuM nathI. ahIM to bhAI ! eka AtmAnI ja vAta che. duniyAne ruce na ruce, duniyA mAne na mAne enI javAbadArI duniyAne che. ahA ! duniyA svataMtra che. tIrthakaranA jIve paNa pUrva mithyAtvAdi anaMta pApa karyA hatAM. e paNa anAdithI ekendriyapaNe nigodamAM hatA. temaNe paNa jyAre taravAnA upAyane pakaDyo, potAnA zuddha AtmAne upAdeya karyo ane emAM ja karyA tyAre taryA che. samajANuM kAMI...? saMpradAyamAM to "mA haNo, mAM haNo' e bhagavAnano upadeza che ema prarUpaNA kare che; paNa parane huNI koNa zake ? ane paranI dayA pALI koNa zake ? eka paNa para padArthanI avasthAne bIjo koNa karI zake? ahIM to ema kahyuM ke zuddha AtmAne grahaNa karI vItarAgatA pragaTa karavI e bhagavAnano upadeza che. ahIM to pUrNAnaMdanA nAtha bhagavAna AtmAne upAdeya karI eno jene atyAga che ene karmabaMdhana nathI ema kahe che. are ! ene satya sAMbhaLavA maLyuM tyAre paNa eNe UMdhAI ja UMdhAI karI che. ema ke A to ekAMta che; vyavahAra-zubharAga karatAM karatAM ja AtmA upAdeya thAya. zAstramAM kayAMka lakhyuM hoya ke vyavahAra sAdhana che to tene coMTI paDe paNa tyAM nimittanuM jJAna karAvyuM che ema marma samaje nahi. savAre to AvyuM hatuM ke vrata ne niyama e kAMI kAryakArI nathI arthAt enAthI AtmAnuM kArya thAya (AtmAnI nirmaLa paryAya pragaTa thAya) ema che nahi. ahIM to A spaSTa vAta che ke bhagavAna AtmAno atyAga te abaMdha che ane tenA tyAgathI baMdhana ja che. koI karmane laIne Ama che (baMdhana che) ema vAta nathI. karmanA jorane laIne bhagavAna AtmAno tyAga thAya ane karma maMda paDe to teno atyAga rahe ema che nahi. (karma to bAhya nimittamAtra che). ahA! trilokanAtha sarvajJa paramAtmAne sAMbhaLavA mahAvidehakSetramAM ekAvatArI indro svargamAMthI Ave che ane jaMgalamAMthI seMkaDo siMha, vAgha ane moTA moTA nAga cAlyA Ave che. ahAhA...! e vANI kevI hoya? zuM A karo ne te karo-ema karavAnI kathA bhagavAnanI hoya? (nA). bhagavAnanI divya vANImAM to ema AvyuM ke -AtmA rAga vinAnI paripUrNa caitanyasvabhAvathI bharelI cIja che jemAM eka samayanI paryAyano paNa nAstibhAva che. AvI potAnI cIjano jeNe svIkAra karI Azraya karyo tene karmabaMdhana hotuM nathI ane jeNe potAnI cIjano anAdara karI tyAga karyo bAhya tyAga kare ene karmabaMdhana na hoya ema nahi ane bAhya tyAga nathI karyo Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 348 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ene karmabaMdhana hoya ema paNa nahi. gajaba vAta bhAI ! bahAramAM strI-kuTuMbaparivAra, dukAnadhaMdhA Adi choDIne bese to moTo tyAga karyo ema duniyA kahe paNa zeno tyAga karyo? paradravyoneeNe ke di' grahyA hatA ke eno tyAga karyo? ahIM to trikALI zuddha svarUpanuM grahaNa ane rAgano tyAga e ja vAstavika grahaNa-tyAga che je abaMdhanuM kAraNa che. jyAre trikALI svarUpano tyAga ane rAganuM grahaNa e baMdhanuM kAraNa che pachI bhale bAhya tyAga game teTalo hoya, Avo paramezvarano vItarAga mArga che bhAI ! trilokInAtha paramAtmA ema kahe che ke aMdaramAM zuddha caitanyamUrti AnaMdaghana bhagavAna AtmAnI ruci-daSTi choDIne rAgano-zubharAgano prema ane Adara kare che e ajJAnI bahirAtmA bALaka che. ane jeNe dRSTimAMthI rAgano tyAga karI nija zuddha caitanyatattvano Adara karyo te aMtarAtmA yuvAna che ane emAMthI paramAtmA thAya tyAre te vRddha (vardhamAna) thayo. bAkI A zarIranI bALa, yuvA ane vRddhAvasthA e to jaDarUpa jaDanI che. have AvI vyAkhyA ane AvI vAta mAMDa koI di' sAMbhaLavA maLe ane mAMDa pakaDAya tyAM vaLI lAkaDAM UMdhAM garI gayAM hoya ke-kAMIka vrata kare, tapa kare to dharma thAya-e Ano nirNaya kare kayAre? ane nirNaya thayA vinA zuddhAtmAnuM grahaNa kema thAya? are bhAI ! dharmIne evo rAga-vyavahAra Ave che, thAya che kharo paNa e AcaravA lAyaka nathI, choDavA lAyaka ja che. haju paramAtmA pUrNa paryAyamAM pragaTa thayo nathI chatAM te pUrNa svarUpa che te ja upAdeya che, AdaraNIya ane AcaraNIya che AvI vAta che. pharI, "zuddhanaya choDavA yogya nathI'' evA arthane daDha karanAruM kAvya kahe che - * kaLaza 123: zlokArtha uparanuM pravacana * ghara-3vAra-madigni nAvidhine vothe vRtti nivadanana zuddhanA:' vIra (caLAcaLatA rahita) ane udAra jeno mahimA che evA anAdinidhana jJAnamAM sthiratA bAMdhato zuddhanaya juo, zuM kahe che? bhagavAna AtmA dhIra eTale zAzvata sthira caLAcaLatA rahita che. vaLI te udAra che arthAta vizvanA game teTalA (anaMta) jJayo hoya toya te sarvane jANavAnA sAmarthya sahita che. ahAhA....! traNakALa traNalokanA anaMta padArthane jANe evI jJAnasvabhAvanI udAratA che. kare koIne nahi ane jANe sarvane evA udAra svabhAvavALo che. je Ave tene paisA Ape ene loko udAra mANasa che ema nathI kahetA? ema jJAnasvabhAva sarvane jANe evo udAra che. eka bhAI pUchatA hatA ke mahArAja! siddha paramAtmA zuM kare? koInuM bhaluM buruM kare ke nahi ? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ] [ 349 tyAre kahyuM ke bhAI ! siddha paramAtmA paranuM kAMI na kare, phakta potAnA atIndriya AnaMda ane vItarAgI zAMtino anubhava kare. (nijAnaMdarasamAM lIna rahe). tyAre e bhAI kahevA lAgyA -ame sAdhAraNa mANasa chIe toya ame keTalAyanuM bhaluM karIe chIe ane siddha bhagavAna koInuM kAMI na kare to e bhagavAna kevA? juo A mithyAbhAva! ame paranuM karIe chIe, jIva paranAM kArya kare evuM je kartApaNAnuM abhimAna te mithyAtva che, kemake AtmA paranuM dhULeya (kAMI paNa) karato nathI -karI zakato nathI. samajANuM kAMI...? aho! traNakALa traNalokane jANe evI jJAnanI zaktinI udAratA che. are! enA zrutajJAnamAM paNa parokSapaNe lokAlokane jANe eTalI tAkAta che. alpajJAnamAM paNa lokAloka jaNAya eTalI enI tAkAta che. zaktie udAra che ane dazAe paNa udAra che, evo eno mahimA che. ahA ! enA mahimAnAM gANAM paNa eNe sAMbhaLyAM nathI, ane kadAca sAMbhaLyAM hoya to sAMbhaLIne gAMThe bAMdhyAM nathI. lokamAM koI sarakhAInI gALa Ape to ene pacAsa-pacAsa varSa sudhI gAMThe bAMdhI rAkhe ke ANe mane AvA prasaMge gALa ApI hatI. A to dAkhalo che (ema karavuM joIe ema nahi). tema ahIM kahe che-bhagavAna ! AvA parama mahimAvaMta tArA AtmAnAM gIta sAMbhaLIne tuM gAMThe bAMdha ke huM Avo chuM. bhagavAna! tArI pariNatine eka vAra tArA AtmAmAM sthira kara. (pariNatine dhruvanA khIle bAMdha). ahIM kahe che ke-dhIra ane udAra jeno mahimA che evA anAdinidhana jJAnamAM sthiratA bAMdhato zuddhanaya arthAt trikALI dhruva jJAyakasvarUpano Azraya laIne emAM ja sthiratA karatI jJAnanI pariNati jene zuddhanaya kahIe te, varmAn sarvaSa:' ke je karmone mULathI nAza karavAno che te "tifma:' pavitra dharmI puruSoe 'nAtu' kadI paNa "tyAkhya:' choDavA yogya nathI. ahAhA....! bhagavAna pUrNAnaMdano-potAnI pUrNa vastuno Azraya letAM pariNatimAM zuddhatA-pavitratA pragaTa thaI, samyagdarzana-jJAna pragaTa thayAM. have te samakitI jIva karmone mULathI nAza karanAro che arthAt rAganI utpatti karanAro nathI. 'timi:' kahyuM che ne? eTale ke dharmAtmA jeNe AtmAnA AnaMdanA anubhavarUpa je kArya karavA yogya hatuM te pUrNAnaMdanA nAthane daSTimAM ane vedanamAM laIne pUruM karyuM che. rAgathI potAne bahAra kADhI jJAnAnaMdasvabhAvI AtmAnA Azraye teNe karavA yogya sukRta-samyagdarzana-jJAna-cAritra karI lIdhuM che. sukRta eTale satkArya. samyagdarzanAdirUpa satkArya pragaTa karyuM hovAthI have te dharma pavitra puruSa rAgAdino karanAro nathI. to zuM dharmAtmAne rAga Avato ja nathI? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 350 ] | pravacana ratnAkara bhAga-6 nA, ema nathI; dharmI jIvane kiMcit rAga Ave che, paNa e rAgano te kartA nathI; kemake tene rAga karavAno abhiprAya nathI. e to svarUpamAM sthira thavAno niraMtara udhama karIne kramaza: rAgano abhAva ja karato hoya che. prazna- dayA pALavI, vrata pALavA, tapazcaraNa karavuM ityAdi badhAM zuM satkArya-sadAcaraNa nahi? uttara- jemAM AtmAnA atIndriya AnaMdano svAda Ave te (samyakdarzana-jJAnacAritra) satkArya nAma sata-AcaraNa-sadAcaraNa che. A sivAya vrata, tapa Adino rAga koI sadAcaraNa che nahi. dharmInA (vratAdine sadAcaraNa vyavahArathI kahe che e bIjI vAta che). haju mithyAtvathI pAcho pharIne potAnA caitanyabhagavAnano svIkAra karyo nathI tenA vratAdinA rAgamAM to sadAcaraNano upacAra paNa saMbhavita nathI kemake tene mULa sAmAyika Adi nirupacAra cAritra kayo che? jeNe vItarAgamUrti jJAyakasvarUpa bhagavAna AtmAno svIkAra karIne eno anubhava karyo che te vItarAgatAnA lAbhane pAme che. sam+Aya-sAmAyika, samatAno-vItarAgatAno lAbha thAya te sAmAyika che. AtmAnA bhAna vinA (svAnubhava vinA) sAcuM sAmAyika hotuM nathI. e ja pramANe bhagavAna AnaMdanA nAthane poSavo tenuM nAma posaha (prauSadha) che. rAganuM posANa choDI, nirmaLAnaMdanA nAthane dRSTimAM laI emAM ja puSTa thavuM-sthira thavuM te posaThuM che. jema caNAne pANImAM nAkhatAM le tema AnaMdanA nAthane dRSTimAM laI temAM sthiratA thatAM AtmA puSTa thAya tene posaha kahe che. ajJAnIne sAcAM sAmAyika ane posaha hotAM nathI. zuM thAya? vAte vAte (dareka vAtamAM) phera paDe arthAt jene vItarAganI AvI vAta na pace (bese) tene virodha lAge. paNa bApu! mArga to A che. jyAre paNa sukhanA paMthe javuM haze tyAre mArga to A ja che. "kRtibhiH' eTale sukRtavALA pavitra dharmI samyagdaSTi puruSoe aMdara nija caitanyamaya paramAtmAno je Adara karyo che te koI di' choDavA yogya nathI. ahA! vrata, tapa, bhakti Adino vikalpa UThe paNa potAnI caitanyamaya cIja choDavA yogya nathI. je vikalpa Ave te jANavA yogya che. vaLI pratikULatAnA gaMja Ave, zatruonAM ToLAM gherI vaLe ke duzmano DAre topaNa jeNe AtmakalyANa karavuM che ane janma-maraNa rahita thavuM che evA puruSe svano Azraya vA yogya nathI. du:khanA dariyAmAM (saMsAra-samudramAM) to bhagavAna! anAdithI DabakI mArI rahyo che. have jyAre AtmadaSTi thaI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ] [ 3pa1 che to nija AtmasvarUpamAM ja daSTi sthira bAMdhavA jevI che. "jJAnamAM sthiratA bAMdhato zuddhanaya" ema kahyuM che ne? eno artha ja e che ke aMdaramAM zuddha caitanyasvarUpano Azraya pakaDayo che eTale zuddhanaya svarUpamAM ja sthiratA bAMdhe che, svarUpathI khasato nathI. samajANuM kAMI...? bhAI ! A to adhyAtmazAstra che bApA! A koI laukika kathA-vArtA nathI, A to bhagavAna AtmA-paramAtmAnI kathA che. cidAnaMda caitanyamaya bhagavAnanI aMtaranI sthiratA choDIne vyavahAranA vikalpanI dazAthI jIvane lAbha thAya ema kahe te kukathA-vikathA che. zAstramAM cAra prakAre vikathA kahI che-strIkathA, rAjakathA, bhojanakathA ane corakathA. eno ja vistAra karatAM "bhAvadIpikA mAM pacIsa prakAranI vikathA kahI che. tyAM rAganA vikalpathI dharma thAya evI vAtane vikathA kahI che. are bhagavAna! tane tArI dayA nathI ? caitanyano Adara choDIne tuM rAganA AdaramAM gayo! prabhu! tuM tArI hiMsA ja karI che. "Avo trikALa pavitra prabhu AtmA te huM nahi ane rAga te huM" -ema sahajAnaMdasvarUpa caitanyamUrti bhagavAna AtmAno InkAra karIne ane kSaNika puNya-pApanA vikalpone svIkArIne bhagavAna! teM jIvatI jyota evI nija caitanyajyotino nAza karyo che. huM bhAI ! jo tane hiMsA-duHkhathI nivRttinI icchA che to rAganI daSTi choDIne nija caitanyasvarUpanI daSTi kara, ane zuddha caitanyasvarUpamAM ja sthira thaI baMdhAI jA. have kahe che-"tatrasthA:' zuddhanayamAM sthita te puruSo, 'vadi: niyaMt sva-maravikrama virata saMdatya' bahAra nIkaLatA evA potAnAM jJAnakiraNonA samUhane alpa kALamAM sameTIne, 'pUrNa jJAna-dhana-molama chama avatam zAntama mada:' pUrNa jJAnaghananA paMjarUpa, eka, acaLa, zAMta tejane-teja:puMjane "patti ' dekhe che arthAt anubhave che. juo, zuM kahyuM? ke zuddhanayamAM sthita eTale caitanyamUrti nija jJAyakabhAvamAM sthita te puruSo bahAra nIkaLatA evA potAnA jJAnakiraNonA samUhane sameTIne aMdara jJAnaghananA puMjArUpa avicaLa eka nija AtmasvarUpane anubhave che. jJAnakiraNonA samUhane sameTIne eTale ke je jJAnanI paryAya para ane vyavahAraratnatrayanA avalaMbanamAM bahAra nIkaLatI hatI tene saMkocInerokIne zuddha caitanyaghana evA nija paramAtmadravyamAM lIna-vilIna karI de che. ahAhA...ahIM kahe che -jJAnanAM kiraNo arthAt jJAnanI paryAyo zubhAzubhabhAvamAM Ama bahAra jAya che ene have sameTI le, rokI de, pAchI vALa ane potAnA svarUpamAM magna kara; kemake te banne bhAvo aThIka che. jo tAre zAMti joItI hoya to vikalpamAM jatI jJAnanI paryAyane pAchI vALaazubharAgathI to pAchI vALa paNa vrata, tapa Adi zubharAgathI paNa pAchI vALa. jJAna bhedanA lakSe sUkSma paNa vikalpamAM rokAI rahe e badhuM nukazAna che bhAI ! kemake potAnA bhagavAnamAMthI bahAra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upara ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 nIkaLatI jJAnanI paryAyo parAvalaMbI thAya che. svAvalaMbana choDI parAvalaMbI thavuM e nukazAna ja che, duHkha ja che, samajANuM kAMI..? bhAI ! A to samajIne aMdara potAmAM samAI javAnI vAta che. kahe che-bharyuM ghara che ne prabhu! tAruM, are ! emAMthI bahAra nIkaLavuM tane kema goThayuM? ahA ! deva-guru-zAstramAM jatI paryAya paNa parAvalaMbI ane rAgayukta che. daSTimAM to eno niSedha karyo che. paNa have aMta:sthiratA karI ene (parAvalaMbanane, rAgane) choDI de. "alpakALamAM sameTIne" ema lIdhuM che ne? matalaba ke zIdhra kAma le, vilaMba na kara, lAMbo kALa na thavA de have; bhagavAna! tuM alpakALamAM "acirA" eTale tatkALa pAcho vaLI jA. have Avo mArga! are bhAI! eno nirNaya to kara ke mArga A che, bIjo koI nahi. aho ! A to eka eka kaLaza ekalA amRtathI bharelo che. AcArya amRtacaMdra A paMcamakALamAM amRta varasAvyAM che. aho ! "amRta varasyAM re paMcamakALamAM !' bahAra nIkaLatA evA potAnA jJAnakiraNonA samUhane' -ahA! A bhASA to juo.. jJAnanI paryAyo pote bahAra nIkaLe che, parane avalaMbI parAvalaMbI thAya che; koI karmane laIne parAvalaMbI thAya che ema nahi. karma zuM kare? karma to nimittamAtra che. karma nimitta che paNa karma (upAdAnamAM) kAMI kare che ema nathI. nimitta upAdAnanuM kare to te nimitta kahevAya nahi. koIe saMdezamAM (chApAmAM) lakhyuM che ke-sonagaDhavALA nimittano niSedha nathI karatA, nimitta nathI ema nathI kahetA paNa nimitta paranA (upAdAnanA) kAryanA kartA nathI ema kahe che. vAta to ema ja che bApA! nimitta che avazya paNa nimitta paramAM kAMI kare che e vAta nathI. have evA puruSo kevA AtmAne anubhave che te kahe che. bhAI ! tuM koNa cho ane tAre kayAM javuM nAtha? anAdi anaMta dhIra ane udAra evA eka jJAnaghananA puMjarUpa tuM tattva cho, ahAhA..! jJAna-jJAna-jJAna sAmAnya abheda eka che temAM je vizeSa-bheda paDe che tyAMthI (bhedanA lakSathI) pAcho vaLI sAmAnyamAM jA; trikALI jJAnaghana bhagavAna anAdithI eka samayanI paryAyamAM ramatu ramato hato e ramatu pherava ane nijAnaMdaghanasvarUpamAM ramatu mAMDa ema kahe che. tethI tene pUrNajJAnaghanano puMja paramAtmasvarUpe aMdara virAjI rahyo che te dekhAze. kevo che te? to kahe che jJAtA daSTAnA svabhAve bharelo te 'eka' che arthAt abheda che. vaLI te acaLa" arthAt caitanyasvarUpathI caLe nahi tevo che. vaLI zAMta tejapuMja che arthAt avikArI zAMtinA tejano goLo che. ahAhA...! bahAra jatI paryAyone bahAramAMthI pAchI vALI tyAM aMdaramAM Avo AtmA dekhe che-anubhave che. bhAI ! A bhagavAnanI vANI che. kuMdakuMdAcArya to enA ADatiyA che. aho ! ekalAM hitanAM amIjharaNAM che. bhagavAna! tArA AtmAnA hitanI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ] [ 353 vAta sAMbhaLIne hoMza karaje-hA pADaje, nA na pADIza. "nA" pADIza to kayAMya naraka-nigodamAM cAlyo jaIza; ane hA pADIza to hAlata thaI jaze. asthiratA choDI daIne svabhAvamAM jaIza to zAMta-akaSAya tejane anubhavIza. "anubhava" che ema kahyuM ne? eTale ke pratyakSa anubhave che-vede che. kalakattAmAM banelI eka ghaTanA che. mA, bApa ane emano dIkaro eka divasa sAMje pharavA nIkaLyAM. tyAM traNe hoDImAM beThAM. hoDImAM bIjA paNa sAta-ATha mANasa hatA. evAmAM pelA chokarAe hoDInI bahAra paga kADhayo ane banyuM ema ke eka magaramaccha eno paga pakaDyuM che. hoDIvALAe A joyuM ane kahevA lAgyo-are bhAI ! e chokarAne pheMkI do nahitara jotajotAmAM AkhI hoDI DUbI jaze kemake magaramacche teno paga pakaDyo che. jo tame na pheMkI zako to mAre e kAma karavuM paDaze. have karavuM zuM? mA-bApa muMjhAyAM; paNa roSe bharAIne hoDIvALAe jhaDapa karavA kahyuM. Akhare mAbApa chokarAne sagA hAthe dariyAmAM pheMkI devo paDyo-kare paNa zuM? nahi to badhAM ja DUbI marata. jenuM jatana karIne rakSA karI tene ja mArI nAkhavAnI taiyArI ? ema bhagavAna kahe che-bhAI ! tArI hoDI bhavasamudramAM na DUbe mATe emAMthI (bhavanA bhAvamAMthI ) khasI jA ane Ama aMdaramAM (caitanyasvarUpamAM) jA. rAge tane bhavasamudramAM aMdara kheMcI nAkhyo che; cAhe zubharAga ho topaNa te saMsArasamudrano mahA magaramaccha che. e tane bhavasamudramAM DUbADIne ja raheze. mATe rAganA pAzamAMthI khasI jA ane tArA aMtaHsvarUpamAM lIna thaI jA. AvI vAta che. tyAre eka dAktara vaLI kahetA hatA ke jo ApaNe A badhI mahArAjanI vAta sAMbhaLIzuM to A saMsAranuM kAMI karI zakIzuM nahi. are bhAI ! saMsAranuM koNa karI zake che? bApu! e jaDanI kriyA to svaye jaDathI thAya che. A AMkhamAM davAnuM TIpuM nAkhe ane AMkha UMcI-nIcI thAya e kriyA jaDanI (AMkhanA paramANuonI) che. ajJAnIne ema lAge che ke jANe e kriyA AtmA (pote) kare che. dhULeya AtmA karato nathI, sAMbhaLane. bApu! tane khabara nathI ke emAM (evI kriyAmAM) tane je kartApaNAnuM abhimAna thAya e mithyAtvabhAva che ane e mithyAtva tane cAragatimAM rajhaLAvI mAraze tane emAMthI bahAra nIkaLavuM muzkela paDaze. bhAI ! mithyAtvanuM paraMparA phaLa nigoda che jyAMthI anaMtakALe nIkaLI trasa thavuM muzkela che. lAThInI A vAta che. aDhAra varSanI eka rUpALI choDI hatI. enA patine be varSanuM paraNetara, pahelI vahu marI gaI pachI AnI sAthe tene bIjI vAranuM lagna hatuM. ene zItaLA nIkaLyA, AkhA zarIre dANA-dANA phUTI nIkaLyA. ahA! dANe-dANe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 354 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 IyaLo paDI. taLAImAM sUtelI jyAM paDakhuM pherave tyAM pArAvAra vedanA thAya. bicArI ruve-ruveruve, cIsa pADIne bhAre AkraMda kare. enI mAne kahe bA meM A bhavamAM to AvA pApa karyo nathI ane AvI pIDA! pIDA-pIDA-pIDA-asahya pIDA, paNa narakanI pIDAthI to anaMtamAM bhAge ho. - eka choDI hatI. ene haDakAyuM kUtaruM karaDeluM. te evI to vedanAbharI rADa nAkhe ke-mane koI mArI nAkho, mArAthI A sahana thatuM nathI, mane pavana nAkho; are ! zuM thAya che enI mane khabara paDatI nathI. ahA! aDatAlIsa kalAka Ama ne Ama rADa nAkhatI marI gaI. evI bhayAnaka pIDA ke jonAra paNa trAsI UThe. bhAI ! AnaMdano nAtha bhagavAna pote jyAre ulaTo paDe tyAre enI paryAyamAM AvAM bhayAnaka duHkha UbhAM thAya che. bhAI ! AvAM duHkha te anaMtavAra sahaja karyA che. paNa bhUlI gayo tuM. ahIM tane tenuM smaraNa karAvI e du:khane maTADavAno AcArya upAya batAve che tene tuM grahaNa kara. * kaLaza 123: bhAvArtha uparanuM pravacana * zuddhanaya, jJAnanA samasta vizeSone gauNa karI tathA paranimittathI thatA samasta bhAvone gauNa karI, AtmAne zuddha, nitya, abhedarUpa eka caitanyamAtra grahaNa kare che ane tethI pariNati zuddhanayanA viSayasvarUpa caitanyamAtra zuddha AtmAmAM ekAgra-sthira thatI jAya che." juo, zuddhanaya, A mati-zruta Adi je jJAnanA bhedo paDe che-jene samayasAra gAthA 204 mAM te bhedo eka abhedane ja abhinaMde che ema kahyuM che-te bhedone tathA karmanA nimittathI thatA samasta puNya-pApanA vikArI bhAvone gauNa karIne eka caitanyamAtra zuddha jJAyakane ja grahaNa kare che. gauNa karIne eTale ke bheda ane vikAra paranuM lakSa choDI daIne dravyanA lakSe zuddhatAnA aMzo vadhatA jAya che ane e vadhatA jatA aMzo eka abhedane ja abhinaMde che. e bhedo upara lakSa karavAyogya nathI ema ahIM kahe che. te bhAvone "gauNa karIne' ema kahyuM che, abhAva karIne-ema nahi. samayasAra gAthA 11 mAM vyavahAranayane gauNa karIne abhUtArtha kahyo che, abhAva karIne nahi. mukhya ane gauNa evA be bheda to jJAnamAM paDe che, zraddhAmAM nahi. dharmAne to sadA potAnI zuddha caitanyamaya cIja upara ja daSTi hoya che. bIjI vAta-mukhya te nizcaya ane gauNa te vyavahAra-ema vastunuM svarUpa che; nizcaya te mukhya ane vyavahAra te gauNa-ema nahi. (jo ema thAya to paranI apekSAe paryAya paNa nizcayano viSaya che tethI paryAya paNa AzrayarUpa mukhya thaI jAya). bemAM bahu phera che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ] [ 355 trIjI vAta-samayasAra gAthA 16 nA kaLazamAM bhedane mecaka-malina kahyo che; paNa e che, nizcayasahita bheda-malinatA evo vyavahAra che; vyavahAra nathI ema nahi; nahitara to vedAMta thaI jAya. have A vAtane samajatA nathI eTale amuka loko kahe che ke bhagavAna kuMdakuMdAcArye samayasArane vedAMtanA DhAMcAmAM DhALI dIdhuM che. AvA lokone tattvanI kAMI khabara ja nathI. are bhAI ! vedAMtamAM anaMta saMsArI AtmA, anaMta siddha paramAtmA ityAdi vAta che ja kayAM? ahIM (jainamAM) to jema pote eka AtmA evA anaMta bhinna bhinna AtmAo ane ethI paNa anaMtaguNA bhinna bhinna rajakaNo ityAdi badhuM che. paNa zuddhanaya tene gauNa kare che. e to ThIka paNa dayA, dAna, vrata Adi je zubha vikalpa UThe tene tathA eka samayanI paryAyane paNa gauNa karI-lakSa choDI zuddha AtmAne zuddha, abheda, nitya, eka caitanyamAtra grahaNa kare che. ahAhA..! jene ahIM zuddha, nitya, abhedarUpa eka caitanyamAtra kahyo ene ja samayasAra gAthA 14-15 mAM abaddhaskRSTa, ananya, nitya, avizeSa ane asaMyukta kahyo che, ene ja samayasAra gAthA 7 mAM jJAna, darzana ane cAritranA bhedane gauNa karIne eka zuddha jJAyakabhAva kahyo che. kemake chadmastha rAgI jIvane bheda upara lakSa jatAM rAga-vikalpa thayA vinA rahetA nathI tethI ja bhedane gauNa karIne zuddhanaya trikALI abheda dravyane grahaNa kare che. gAthA 11 mAM ene ja bhUtArtha kahyo che. bhAI ! A ekarUpa zAkabhAva ja mukhya che, moTo che. enA ja moTapa ane mahattA che. are bhagavAna! ene choDI bahAramAM konAM mAna ane konAM sanmAna ? bahAranAM mAna ane moTAmAM tuM marI gayo paNa aMdara moTo bhagavAna che tyAM gayo ja nahi! ahAhA...! anaMtavAra hajAro rANIo choDI tathA paMcamahAvrata pALIne digaMbara sAdhu thayo, paNa ramatu badhI paryAyamAM ja ramyo, eka vAra paNa dravyamAM-dhruvamAM Avyo nahi; aMdara bhagavAna caitanyano dariyo bharyo che temAM DUbakI lagAvI nahi. paMcamahAvratanA rAganI rucinI ADamAM trikALI zuddha jJAyakasvarUpanI daSTi thaI nahi, pachI sthiratAnI to vAta ja kayAM rahI ? are bhagavAna! jenI dRSTi rAga ane paryAya para che te moTo sAdhu thayo hoya toya mithyASTi che ane te mithyAdarzananA kAraNe deha choDIne corAsInA avatAramAM cAlyo jaze; UMdhI zraddhAnA loDhamAM taNAto taNAto naraka ne nigodamAM cAlyo jaze. zuM thAya? evA (mithyAdarzananA ) pariNAmanuM evuM ja phaLa che. jyAM sudhI pUrNAnaMdanI pUrNa prApti thaI nathI tyAMsudhI bheda to utpanna thAya ja. paNa e bhedane gauNa karIne-bAju para ekakora rAkhIne zuddhanaya eka, abheda caitanyamAtrane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 356 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 grahaNa kare che. eka eTale vedAMta jema badhA thaIne eka kahe che ema nahi; A to vastu pote ekarUpa-bheda vinAnI sAmAnya je che tene eka kahe che. pravacanasAra gAthA 17ra mAM aliMgagrahaNanA 15 mA bolamAM badhuM thaIne eka sarvavyApaka AtmAne mAnanArane pAkhaMDI kahyA ahIM kahe che-zuddhanaya eka abhedarUpa caitanyamAtra vastune grahaNa kare che ane tethI pariNati zuddhanayanA viSayabhUta caitanyamAtra AtmAmAM ekAgra-sthira thAya che. ahAhA.! jeNe potAnI jJAnanI paryAyane abheda tarapha vALI che e krame-kame abhedamAM ekAgra thatI jAya che. rAganI ekAgratA chUTI svabhAvanI ekAgratA thaI tyAM pariNati zuddha thaI-samyagdarzana ne samyajJAna thayuM ane te pachI vizeSa ekAgra thatAM cAritra thayuM. e pramANe zuddhanayano Azraya karanArA jIvo alpakALamAM bahAra nIkaLatI jJAnanI vizeSa vyaktione saMkelIne, zuddhanayamAM ( AtmAnI zuddhatAnA anubhavamAM) nirvikalpapaNe TharatAM sarva karmothI bhinna, kevaLajJAnasvarUpa, amUrtika puruSAkAra, vItarAga jJAnamUrtisvarUpa potAnA AtmAne dekhe che ane zukaladhyAnamAM pravRtti karIne aMtarmuhUrtamAM kevaLajJAna pragaTAve che. zuddhanayanuM AvuM mAhAbhya che. mATe zuddhanayanA AlaMbana vaDe jyAM sudhI kevaLajJAna upaje nahi tyAM sudhI samyagdaSTi jIvoe zuddhanaya choDavA yogya nathI ema zrI guruono upadeza che." lyo, kuMdakuMda, amRtacaMdra Adi saMtono A upadeza che ema kahe che. pahelAM vikalpa sahita paNa nirNaya to kara ke mArga A che. vikalpa sahitanA nirNayamAM paNa nakkI to kara ke bhedane lakSamAMthI choDI abhedanI dRSTi thatAM je anubhava thAya te samyagdarzana che ane pachI emAM ja sthiratA jAmatI jAya te cAritra che, ane te cAritramAM aMtarmuhUrta zukaladhyAnapaNe pravartatAM kevalajJAna thAya che. A rIta che. have, Asavono sarvathA nAza karavAthI je jJAna pragaTa thayuM te jJAnanA mahimAnuM kAvya kahe che - * kaLaza 124: zlokArtha uparanuM pravacana * nitya-udyota' jeno udyota (prakAza) nitya che evI "mi pi parama vastu' koI parama vastune "anta: sampazyata:' aMtaraMgamAM dekhanArA puruSane, "rA'vInAM mAjavALAma' rAgAdika Asavono ' ti' zIdhra "sarvata: pi' sarva prakAre "virAmati' nAza thavAthI, "tat jJAnam' A jJAna 'kanmanama' pragaTa thayuM juo, jeno jJAnaprakAza nitya che evI abheda ekarUpa dravyavastune aMtaraMgamAM jevI che tevI pratyakSa dekhanAra puruSane rAgAdika Agnavono sarva prakAre zIdhra nAza Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ]. [ 357 thavAthI A jJAna pragaTa thayuM eTale kevaLajJAna pragaTa thayuM. jema phUlanI kaLI sarva pAMkhaDiye khIlI nIkaLe tema jJAnanA paripUrNa sAmarthyarUpa jJAnasvarUpa bhagavAnamAM pUrNa ekAgra thatAM jJAna kevaLajJAnarUpe khIlI nIkaLyuM. ahIM rAganI koI kriyA karavAthI khIlI nIkaLyuM ema nahi, rAgano to nAza karIne khIlI nIkaLyuM che; ekAgratAnI aMtaHkriyA vaDe khIlI nIkaLyuM che. AvI vAta ! rAgAdika Agnavono nAza thavAthI' ema kahyuM ne! tyAM koIne thAya ke-lyo, AmAM kramabaddha kayAM rahyuM? to kahe che-bhAI ! kramabaddha ja rakamabaddha ja che. svabhAvamAM ekAgra thanAra jIva rAgAdino abhAva karIne alpakALamAM mukti pAme evo ja eno krama hoya che. rAgano sarvathA abhAva thaIne kevaLajJAna pragaTa thayuM e kramabaddha ja che -samajANuM kAMI....? have kahe che-A jJAna pragaTa thayuM-"wA2wArai.' ke je jJAna atyaMta atyaMta (-anaMta anaMta) vistAra pAmatA "varasavisara:' nijarasanA phelAvathI "mA-no mattAta' lokanA aMtasudhInA "sarvamAvAna' sarva bhAvone "ptAviyata' taraboLa karI de che arthAt sarva padArthone jANe che-loka-aloka badhAne jANI le che. "plAvaya' ema kahyuM ne? matalaba ke pUraNapoLI jema ghImAM taraboLa thaI jAya che tema samasta lokAlokane jJAna taraboLa karI de che arthAt AkhA lokAlokane jANI le che. AnAthI viruddha je jJAna rAganI sAthe ekatA kare che te jJAna DUbI jAya che eTale ke paryAyamAM DhaMkAi jAya che. vastuno Adara karI temAM ja ekAgra thatAM zaktino vistAra phelAva thAya che ane jema hajAra pAMkhaDiyuM gulAba khIlI nIkaLe tema anaMtaguNanI pAMkhaDiye AtmA khIlI nIkaLe che. kevuM che te jJAna? to kahe che-"vanama' je jJAna pragaTa thayuM tyArathI sadAkALa acaLa che arthAt pragaTyA pachI sadA evuM ne evuM ja rahe che-caLatuM nathI; gulAbanI kaLI to khIlyA pachI be-cAra divasamAM karamAI jAya paNa kevaLajJAna to eka vakhata pragaTayA pachI evuM ne evuM ja rahe che. vaLI "tu' je jJAna atula che arthAt enA tulya bIjuM koI nathI, upamA vinAnuM nirupama che. ahAhA.kevaLajJAna thatAM jANe badhuM ane kare koInuM nahi. AvI vAto ne Avo dharma ! AthI keTalAka kahe che ke sonagaDhamAM to ekalI nizcaya-nizcayanI vAto kare che. paNa bhAI ! nizcaya eTale ja paramArtha parama satya ane vyavahAra eTale upacAra-aparamArtha. aho ! A to bhagavAnanI dhvaninI mIThI madhurI moralIno nAda! gAjIne kahe chebhagavAna! tArA svarUpamAM aMdara jatAM tane AnaMda pragaTaze, emAM ja vizeSa ekAgra thatAM tane cAritra-zAMti vRddhi pAmaze ane paripUrNa ekAgra thatAM kevaLajJAna pragaTa thaze. ahA! e kevaLajJAna acaLa ane atula che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 358 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 have Avo AtmA eNe sAMbhaLyoya nathI. AtmAne (-potAne pAmara mAnIne eNe ene maraNatola karI nAkhyo che. parathI sukha mAne e badhA paryAya pAmara che. jyAM pAMca-pacAsa lAkhanuM dhana thAya ke bAyaDI kAMIka sArI rUpALI maLe, ke dIkaro kamAu pAke tyAM mAne ke ame sukhI chIe. kAMIka saMjoga ThIka maLe ke saMjoganA mohamAM taNAI jAya. are bhAI ! A zuM thayuM tane ? tArI anaMtI mahattA bhUlIne tuM paranI mahattAmAM mUrchAI gayo ! bApu! ethI to tArA caitanyasvarUpano ghAta thayo che. are bhAI ! jenAM jIvana Ama ne Ama ajJAnamAM cAlyA jAya che e badhA DhoramAM jaI naraka-nigodamAM cAlyA jaze. tattvano virodha karanArA nigodadazAne pAme che, ane tattvanuM ArAdhana karanArA avicaLa mokSadazAne pAme che. bAkInI be-naraka ane svarganI gati to zubhAzubhabhAvanuM phaLa che. (kharekhara to be ja gati che). A vepArAdi vaDe paisAnI kamANI thAya e to badhI pApanI kamANI che. aMdara nija caitanyabhagavAnanuM zaraNa letA pavitratAnI kamANI thAya che. aho! aMdara AkhuM caitanyanidhAna paDayuM che ne? anaMta sanuM sattva, anaMtaguNa-svabhAvanI khANa aMdara paDI che. ahAhA..! anaMta guNanuM godAma, anaMta zaktionuM saMgrahasthAna prabhu AtmA che. enI paryAyamAM rAga thAya e ene moTuM nukazAna che. jJAnIne vacamAM vratAdino vyavahAra-rAga Ave che paNa che e nukazAna. jJAnI tene aMtaHekAgratAnA abhyAsa vaDe dUra kare che ane aMtaramAM paripUrNa ekAgratA karI kevaLajJAna upajAve che. AvuM kevaLajJAna sadA acala ane atula che ema ahIM kahe che. * kaLaza 124: bhAvArtha uparanuM pravacana * je puruSa aMtaraMgamAM caitanyamAtra parama vastune dekhe che ane zuddhanayanA AlaMbana vaDe temAM ekAgra thato jAya che te puruSane, tatkALa sarva rAgAdika AsravabhAvono sarvathA abhAva thaIne, sarva atIta, anAgata ne vartamAna padArthone jANanAruM nizcaLa, atula kevaLajJAna pragaTa thAya che. te jJAna sarvathI mahAna che, tenA samAna anya koI nathI.' prazna:- dareka dravyanI paryAya kramabaddha che ane bhagavAnanA kevaLajJAnamAM vartamAna jaNAI rahI che to puruSArtha karavo kayAM rahyo? uttara- dareka dravyanI paryAya kramabaddha che ane je samaye je paryAya thavAnI te samaye te ja thaze ema jene yathArtha nirNaya thayo tene to svabhAvanI aMtardaSTi-pUrvaka samyagdarzana thayuM ane e ja puruSArtha che. paryAyabuddhi-paryAyadaSTi dUra thaIne aMtardaSTi-dravyadRSTi thAya tene ja kramabaddhano yathArtha nirNaya hoya che ane te ja puruSArtha che. kramabaddhanA nirNayamAM AkhuM kartApaNuM chUTI akartApaNuM vA jJAtApaNuM pragaTa thAya che. AgaLanI TIkA- A rIte Asrava ( raMgabhUmimAMthI) bahAra nIkaLI gayo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 179-180 ] [ 359 bhAvArtha:- "Asavano svAMga raMgabhUmimAM Avyo hato tene jJAne tenA yathArtha svarUpe jANI lIdho tethI te bahAra nIkaLI gayo." puNyapApanA bhAva duHkhasvarUpa che ane bhagavAna AtmA AnaMdasvarUpa che evuM bhedajJAna thatAM AtmA AtmAmAM Tharyo-sthita thayo ane tyAre Asravano nAza thaI gayo; tene Asravano svAMga raMgabhUmimAMthI nIkaLI gayo ema kahe che. yoga kaSAya mithyAtva asaMyama, Asrava dravyata Agama gAye" A nimittarUpa je dravyAnsavo che te kahyA. have "rAga virodha vimoha vibhAva ajJAnamayI yaha bhAva jatAye" A paMktimAM bhAvAgnavanI vAta kahI che. have trIjI paMktimAM kahe che je munirAja kare ini pAla suriddhi samAja laye siva thAye " je munirAja nija nirmaLa vijJAnaghana-svabhAvamAM Thare che eNe rAganI ADe pALa bAMdhI dIdhI che ane te AnaMda Adi anaMtaguNanI vRddhine pAmI mokSamAM jAya che. ahAhA....! atIndriya AnaMdano sAgara bhagavAna jyAre Asravane roke che tyAre enI paryAyamAM atIndriya AnaMdano ubharo Ave che. e enI riddhi ne vaibhava che. "samAja' eTale anaMtaguNanI paryAyamAM vRddhi thaIne mokSane pAme che. chellI paMktimAM paMDita zrI jayacaMdajI kahe che kAya navAya namuM cita lAya kahUM jaya pAla lahUM mana bhAya." | cittane svarUpamAM lAvIne kAyA vaDe namana karuM chuM ekaluM kAyAthI namuM chuM ema nahi. AvI taiyArIvALA saMto zivapadane pAme che; emano jaya thayo che ema jANIne enI huM bhAvanA bhAvuM chuM. Ama zrI bhagavAna kuMdakuMdAcArya-racita samayasAra, Asrava adhikAra paranAM paramapUjya gurdeva zrI kAnajIsvAmInAM pravacana samApta thayAM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 959559595959555555555559595 Wan Wan Wan -5 saMva2 adhikAra atha pravizati saMvaraH / Wan Wan 5 5555555555555555555 (zArdUnavidrIDita) AsaMsAravirodhisaMvarajayaikAntAvaliptAsrava nyakkArAtpratilabdhanityavijayaM sampAdayatsaMvaram / vyAvRttaM pararUpato niyamitaM samyaksvarUpe sphurajjyotizcinmayamujjvalaM nijarasaprAgbhAramujjRmbhate / / 125 / / moharAgaruSa dUra karI, samiti gupti vrata pALI; saMvaramaya AtmA karyo, namuM teha, mana dhArI. prathama TIkAkAra AcArya mahArAja kahe che ke "have saMvara praveza kare che" Asrava raMgabhUmimAMthI bahAra nIkaLI gayA pachI have saMvara raMgabhUmimAM praveze che. tyAM prathama to TIkAkAra AcAryadeva sarva svAMgane jANanArA samyajJAnanA mahimArUpa maMgaLa kare che: zlokArtha:- [ AsaMsAra-virodhi-saMvara-khaya-prAnta-avatipta-mAnnava-nyArAt] anAdi saMsArathI mAMDIne potAnA virodhI saMvarane jItavAthI je ekAMta-garvita (atyaMta ahaMkArayukta) thayo che evo je Asrava teno tiraskA2 ka2vAthI [pratitabdha--nitya-vinayaM saMvat] jeNe sadA vijaya meLavyo che evA saMvarane [sampAvayat] utpanna karatI, [paravata: vyAvRtta] 52rUpathI judI (arthAt paradravya ane paradravyanA nimitte thatA bhAvothI judI ), [ sabhya--svarUpe niyamita rat] potAnA samyak svarUpamAM nizcaLapaNe prakAzatI, [vindrayam ] cinmaya, [ujvataM] ujjvaLa (-nirAbAdha, nirmaLa, dedIpyamAna ) ane [nina-rasa-prAbhAra6] nijarasanA ( potAnA caitanyarasanA ) bhAravALI-atizayapaNAvALI jyoti: ] jyoti [ utkRmmate] pragaTa thAya che, phelAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 181 thI 183 tatrAdAveva sakalakarmasaMvaraNasya paramopAyaM bhedavijJAnamabhinandati uvaoge uvaogo kohAdisu Natthi ko vi uvogo| koho kohe ceva hi uvaoge Natthi khalu koho||181|| aTThaviyappe kamme Nokamme cAvi Natthi uvogo| uvaogamhi ya kammaM NokammaM cAvi No atthi|| 182 / / edaM tu avivarIdaM NANaM jaiyA du hodi jiivss| taiyA Na kiMci kuvvadi bhAvaM uvogsuddhppaa|| 183 / / upayoge upayogaH krodhAdiSu nAsti ko'pyupyogH| krodhaH krodhe caiva hi upayoge nAsti khalu krodhH|| 181 / / bhAvArtha- anAdi kALathI je Asravano virodhI che evA saMvarane jItIne Asrava madathI garvita thayo che. te Asravano tiraskAra karIne tenA para jeNe haMmezane mATe jaya meLavyo che evA savarane utpanna karato, samasta pararUpathI judo ane potAnA svarUpamAM nizcaLa evo A caitanyaprakAza nijarasanI atizayatApUrvaka nirmaLapaNe udaya pAme che. 125. tyAM (saMvara adhikAranI) zarUAtamAM ja, (bhagavAna kuMdakuMdAcArya) sakaLa karmano saMvara karavAno utkRSTa upAya je bhedavijJAna tenI prazaMsA kare che: upayogamAM upayoga, ko upayoga nahi krodhAdimAM, che krodha krodha mahIMja, nizcaya krodha nahi upayogamAM. 181. upayoga che nahi aSTavidha karmo ane nokarmamAM, karmo ane nokarma kaMI paNa che nahi upayogamAM. 182. AvuM aviparIta jJAna jyAre udbhave che jIvane, tyAre na kaMI paNa bhAva te upayogazuddhAtmA kare. 183. gAthArtha- [ upayo: ] upayoga [3payom ] upayogamAM che, [ aovAviSa ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 36ra ] cana ratnAkara bhAga-6 aSTavikalpe karmaNi nokarmaNi cApi naastyupyogH| upayoge ca karma nokarma cApi no asti||182|| etattvaviparItaM jJAnaM yadA tu bhavati jiivsy| tadA na kiJcitkaroti bhaavmupyogshuddhaatmaa|| 183 / / krodhAdikamAM [ woDa upayo:] koI upayoga [ nAsti] nathI; [2] vaLI [ zodha:] krodha [ zodhe Iva di] krodhamAM ja che, [ 3payo] upayogamAM [ 47] nizcayathI [ zodha:] krodha [ nAsti] nathI. [ kavitve Li] ATha prakAranAM karma [2 ]i tema ja [normafm ] nokarmamAM [35yoT:] upayoga [ nAsti] nathI [] ane [3payo] upayogamAM [ *] karma [ ] tema ja [norma ] nokarma [ no masti] nathI.- [9tat tu] AvuM [viparId] aviparIta [jJAna] jJAna [evA tu] jyAre [ nIvacca] jIvane [ mavati ] thAya che, [ tavA] tyAre [ upayogazuddhAtmA] te upayoga svarUpa zuddhAtmA [ brizcit bhAva ] upayoga sivAya anya koI paNa bhAvane [ na karoti ] karato nathI. TIkA:- kharekhara eka vastunI bIjI vastu nathI (arthAt eka vastunI bIjI vastu kAMI saMbaMdhI nathI, kAraNa ke bannenA pradezo bhinna hovAthI temane eka sattAnI anupatti che (arthAt bannenI sattA judI judI che); ane e rIte eka vastunI bIjI vastu nahi hovAthI eka sAthe bIjIne AdhArAdheyasaMbaMdha paNa nathI ja. tethI (dareka vastune) potAnA svarUpamAM pratiSThArUpa (daDhapaNe rahevArUpa) ja AdhArAdheyasaMbaMdha che. mATe jJAna ke je jANanakriyArUpa potAnA svarUpamAM pratiSThita (-raheluM) che te, jANanakriyAnuM jJAnathI abhinnapaNuM hovAne lIdhe, jJAnamAM ja che; krodhAdika ke je krodhAdikriyArUpa potAnA svarUpamAM pratiSThita che te, krodhAdikriyAnuM krodhAdithI abhinnapaNuM hovAne lIdhe, krodhAdikamAM ja che. (jJAnanuM svarUpa jANanakriyA che, mATe jJAna Adheya ane jANanakriyA AdhAra che. jANanakriyA AdhAra hovAthI ema TharyuM ke jJAna ja AdhAra che, kAraNa ke jANanakriyA ane jJAna judAM nathI. A rIte ema siddha thayuM ke jJAna jJAnamAM ja che. evI ja rIte krodha krodhamAM ja che.) vaLI krodhAdikamAM, karmamAM ke nokarmamAM jJAna nathI ane jJAnamAM krodhAdika, karma ke nokarma nathI kAraNa ke temane paraspara atyaMta svarUpaviparItatA hovAthI (arthAt jJAnanuM svarUpa ane krodhAdika tema ja karma-nokarmanuM svarUpa atyaMta viruddha hovAthI) temane paramArthabhUta AdhArAdheyasaMbaMdha nathI. vaLI jJAnanuM svarUpa jema jANanakriyA che tema ( jJAnanuM svarUpa) krodhAdikriyA paNa che ema, ane krodhAdikanuM svarUpa jema krodhAdikriyA che tema (krodhAdikanuM svarUpa) jANanakriyA paNa che ema koI rIte sthApI zakAtuM nathI; kAraNa ke jANanakriyA ane krodhAdikriyA bhinna bhinna svabhAve prakAze che ane e rIte svabhAvo bhinna hovAthI vastuo bhinna ja che. A rIte jJAnane ane ajJAnane (krodhAkine) AdhArAdheyapaNuM nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 363 | (zArdUnavikrIDita) caidrUpyaM jaDarUpatAM ca dadhatoH kRtvA vibhAga dvayorantAruNadAraNena parito jJAnasya rAgasya c| bhedajJAnamudeti nirmalamidaM modadhvamadhyAsitAH zuddhajJAnaghanaughamekamadhunA santo dvitiiycyutaaH|| 126 / / vaLI vizeSa samajAvavAmAM Ave che-jyAre eka ja AkAzane potAnI buddhimAM sthApIne (AkAzano) AdhArAdheyabhAva vicAravAmAM Ave tyAre AkAzane bAkInAM anya dravyomAM AropavAno nirodha ja hovAthI (arthAt anya dravyomAM sthApavAnuM azakaya ja hovAthI) buddhimAM bhinna AdhAranI apekSA prabhavatI nathI (-phAvI zakatI nathI. TharI jAya che, udbhavatI nathI); ane te nahi prabhavatAM, "eka AkAza ja eka AkAzamAM ja pratiSThita che" ema barAbara samajI javAya che ane tethI evuM samajI janArane para-AdhArAdheyapaNuM bhAsatuM nathI. evI rIte jyAre eka ja jJAnane potAnI buddhimAM sthApIne (jJAnano) AdhArAdheyabhAva vicAravAmAM Ave tyAre jJAnane bAkInAM anya dravyomAM AropavAno nirodha ja hovAthI buddhimAM bhinna AdhAranI apekSA prabhavatI nathI; ane te nahi prabhavatAM, "eka jJAna ja eka jJAnamAM ja pratiSThita che' ema barAbara samajI javAya che ane tethI evuM samajI janArane paraAdhArAdheyapaNuM bhAsatuM nathI. mATe jJAna ja jJAnamAM ja che, krodhAdika ja krodhAdikamAM ja che. A pramANe (jJAnanuM ane krodhAdika tema ja karma-nokarmanuM) bhedavijJAna bhalI rIte siddha thayuM. bhAvArtha:- upayoga to caitanyanuM pariNamana hovAthI jJAnasvarUpa che ane krodhAdi bhAvakarma, jJAnAvaraNAdi dravyakarma, zarIrAdi nokarma-e badhAMya pudgaladravyanA pariNAma hovAthI jaDa che; temane ane jJAnane pradezabheda hovAthI atyaMta bheda che. mATe upayogamAM krodhAdika, karma tathA nokarma nathI ane krodhAdikamAM. karmamAM tathA nokarmamAM upayoga nathI. A rIte temane pAramArthika AdhArAdheyasaMbaMdha nathI; dareka vastune potapotAnuM AdhArAdheyapaNuM potapotAmAM ja che. mATe upayoga upayogamAM ja che, krodha krodhamAM ja che. A rIte bhedavijJAna barAbara siddha thayuM (bhAvakarma vagereno ane upayogano bheda jANavo te bhedavijJAna che.) have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe cheH zlokArdhaH- [ vaidraSya naDatAM 2 vaghatojJAnastha rAsa ] cidrupatA (caitanyarUpatA) dharatuM jJAna ane jaDarUpatA dharato rAga- [Dhayo.] e banneno, [ santa:] aMtaraMgamAM [vA -vArona] dAruNa vidAraNa vaDa (arthAt bheda pADavAnA ugra abhyAsa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 364 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 vaDe), [rita: vimA kRtvA] cotaraphathI vibhAga karIne (-samasta prakAre bannene judAM karIne), [ rUTuM nirmanan bhavajJAnam uti] A nirmaLa bhedajJAna udaya pAmyuM che; [ gadhunA ] mATe have [ kam zuddha-jJAna -odham adhyAsitA:] eka zuddha vijJAnaghananA paMjamAM sthita ane [ dvitIya-butA:] bIjAthI eTale rAgathI rahita evA [satta:] huM puruSo! [ mo dhvar] tame mudita thAo. bhAvArtha- jJAna to cetanA svarUpa che ane rAgAdika pugalavikAra hovAthI jaDa che; paraMtu ajJAnathI, jANe ke jJAna paNa rAgAdirUpa thai gayuM hoya ema bhAse che arthAt jJAna ane rAgAdika banne ekarUpa-jaDarUpa-bhAse che. jyAre aMtaraMgamAM jJAna ane rAgAdino bheda pADavAno tIvra abhyAsa karavAthI bhedajJAna pragaTa thAya che tyAre ema jaNAya che ke jJAnano svabhAva to mAtra jANavAno ja che, jJAnamAM je rAgAdikanI kaluSatA-AkuLatArUpa saMkalpavikalpa-bhAse che te sarva pudgalavikAra che, jaDa che. Ama jJAna ane rAgAdikanA bhedano svAda Ave che arthAt anubhava thAya che. jyAre AvuM bhedajJAna thAya tyAre AtmA AnaMdita thAya che kAraNa ke tene jaNAya che ke "pote sadA jJAnasvarUpa ja rahyo che, rAgAdirUpa kadI thayo nathI". mATe AcAryamahArAje kahyuM che ke "he sapuruSo! have tame mudita thAo". 1ra6. saMvara adhikAra moharAgaruSa dUra karI, samiti guti vrata pALI; saMvaramaya AtmA karyo, namuM teha, mana dhArI.'' zarUAtamAM paMDita jayacaMdajI mAMgalika kare che ke moha arthAta mithyAtva, rAga ane dveSane dUra karIne tathA nizcaya samiti, nizcaya gupti ane nizcaya vrata pALIne jeNe AtmAne saMvaramaya eTale caitanyanI nirmaLa pariNatirUpa karyo che tene manamAM (-jJAnamAM) lakSamAM laIne namana karuM chuM. jeNe paramAtmapada grahaNa karyuM ane potAnA AtmAne pavitra saMvaramaya karyo tene manamAM dhAraNa karIne namuM chuM ema kahe che. A bhedajJAnano alaukika adhikAra che. A adhikAranI zarUAta karatAM kaLaza TIkAkAra zrI rAjamalajIe prathama "3OM namaH" karI adhikAra zarU karyo che. rAgathI bhinnatva ane svabhAvamAM ekatva sthApita karatuM je bhedajJAna teno vistAra karatA adhikAramAM "OM nama:' prathama karyuM. zAstranA bIjA adhikAramAM A zabda nathI. have prathama TIkAkAra AcArya mahArAja kahe che ke "have saMvara praveza kare che.' Agnava raMgabhUmimAMthI bahAra nIkaLI gayA pachI have saMvara raMgabhUmimAM praveze che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 365 tyAM prathama to TIkAkAra AcAryadava sarva svAMgane jANanArA samyajJAnanA mahimArUpa maMgaLa kare che: * kaLaza 125 : zlokArtha uparanuM pravacana * juo to kharA A kevuM mAMgalika karyuM che! kahe che-"saMsAra-virodha-saMvara-nayaavanti-avanita-mawva-jevArata' anAdi saMsArathI mAMDIne potAnA virodhI saMvarane jItavAthI je ekAMta-gavita thayo che evo je Asrava teno tiraskAra karavAthI... juo, anAdithI mithyAtva ane rAgadveSe saMvarane utpanna thavA dIdho nathI tethI Amravane garva thayo che ke-anAdikALathI ( nigodathI mAMDIne ) meM moTA moTA 2 pADyA che. moTAM rAjapATa ane hajAro rANIo choDI jainano dravyaliMgI digaMbara sAdhu thaI jaMgalamAM rahyo evA mAMdhAtAone paNa meM (-Asrave) pachADyA che-jItI lIdhA che. dravyaliMgI munie paMcamahAvrata, guti, samiti ityAdi badho je rAga che tenA premamAM saMvarane utpanna thavA na dIdho eTale tyAM Asravano jaya thayo. dravyaliMgI muni paMcamahAvrata Adi rAganI kriyAmAM saMtuSTa thaI mane saMvara thAya che ema AsavanI kriyAmAM saMvara mAnI emAM garvita thayo ane paDyo; saMvara thayo nahi to Asrava jItyo. Ama anAdikALathI je ekAMta-gavita thayo che evA Asravano tiraskAra karavAthI "pratinidhdha-nitya-vinaya saMvara' jeNe sadA vijaya meLavyo che evA saMvarane "sampAya' utpanna karatI, "pararupata: vyAvRtta' pararUpathI judI 'Lyoti:' jyoti "3jhUmata' pragaTa thAya che, phelAya che. ahIM ema kahe che ke-Asravano nAza karI je saMvara pragaTa thayo te have mokSadazA pragaTa thAya tyAM sudhI pAcho huThavAno nathI evo vijaya saMvare prApta karyo che. rAgathI pRthaka thaI je eNe Asravane jItyo te jIva sadAya raheze ema A paMcamaArAnA munivara kahe che. amAro bhagavAna je AnaMdano nAtha ene ame pakaDayo che ane tene anubhavIne ame je saMvara pragaTa karyo che te have paDaze nahi; dravya paDe to saMvAra paDe. (dravya avinAzI che tethI saMvara have paDaze nahi). amoe have zAzvata vijaya meLavyo che, have amane Asrava utpanna thaze nahi. Ama to samyagdarzana pAmIne koI jIva paDe che ema Asrava adhikAranI TIkAmAM AvI gayuM che. paNa ame paDavAnA nathI ema apratihata upADathI ahIM vAta karI che. benazrInA jAtismaraNajJAnamAM AvyuM che ne? kSAyikanA be prakAra che-ema sIdhuM kSAyika ane bIjuM joDaNI kSAyika; eTale vartamAnamAM kSAyika samakita nathI paNa e kSayopazama samakita kSAyikamAM ja javAnuM, paDavAnuM nahi. ahIM e zailI che. joDaNI kSAyika che to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 366 ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-6 vartamAnamAM kSayopazamabhAve paNa e kSayopazama samakita paDe nahi (paDIne mithyAtva na thAya) paNa teno vyaya thaIne kSAyika samyagdarzana ja thAya. AnaMdaghanajImAM Ave che ke "samakita sAthe sagAI kIdhI saparivAra sugATI." anaMtaguNanA parivAra (AtmA) sAthe samakitamAM sagAI karI che; have ame kevaLajJAna sAthe lagna karIzuM ja. juo to kharA kevI vAta che! kahe che-amoe sadAne mATe vijaya meLavyo che. have pachI amane saMvara TaLIne Asrava thavAno nathI. - hiMsA, jUTha, corI, viSaya-vAsanA e badho pApa-Asrava che ane vrata, tapa, bhakti vagere puNya-Asrava che. anAdithI banne Asrava garva karatA hatA ke-amArI jIta che. paraMtu ahIM kahe che-jJAnAnaMdasvarUpa je caitanyalakSmIno bhaMDAra bhagavAna AtmA teno ame Azraya karyo che ane tethI Asravane pachADIne (-dUra karIne) amane je saMvara pragaTa thayo che teNe have zAzvata vijaya meLavyo che; anaMtakALamAM have ame pAchA paDavAnA nathI. jema moTAnA kaheNa pAchAM phare nahi tema ahIM kahe che-amone jJAnanuM (bhedajJAnanuM) baLa prApta thayuM che, ame kevaLajJAnane varavA nIkaLyA chIe te ame pAchA pharIzuM nahi. ahAhA....! kuMdakuMdAcAryadava pachI hajAra varSe thayela AcArya amRtacaMdradeve gajabanI vAta karI che. avadhi, mana:paryaya ane kevaLajJAnano bhale viraha ho, paNa aMdaranA cidAnaMda bhagavAnano virahu tUTI gayo che. saccidAnaMda prabhu AtmAnA amane bheTA thayA che ane enI daSTipUrvaka ame emAM TharyA chIe tethI ame kahIe chIe ke ame sadAya mATe Asrava upara vijaya meLavyo che. have Asrava vijaya pAme ane mithyAtva ane rAgadveSa thAya ema kadIya banaze nahi. aho ! zuM apratita bhAva ane zuM mAMgalika ! aho! asAdhAraNa mAMgalika karyuM che! AvI vAta bIje kayAMya che nahi. bhagavAna (mahAvIra) pachI paMdaraso varSe AcArya amRtacaMdra thayA te kahe che- amane pUrNAnaMdano nAtha bhagavAna AtmAnA bheTA thayA che ane ame saMvara pragaTa karyo che, samyagdarzanajJAna ane zAMtinI addabhuta dazA pragaTa karI che; ame Asrava upara kAyamI vijaya meLavyo che. rAgathI bhinna evuM je bhedajJAna ane pragaTa karyuM che te have ema ne ema raheze, rAgamAM ekatA thaze e vAta huve che ja nahi. anaMtakALa paryata have amAro vijayaDaMko che ane AmravanI hAra che. have ame kevaLajJAna laIzuM ja. bApu! A to ekaluM mAkhaNa che. jagata bahAramAM-strImAM, lakSmImAM, baMgalAmAM. AbarUmAM sukha kahyuM che paNa e to ekalA jheranA pyAlA che ane A (saMvaranI dazA) nirvikalpa amRtanA pyAlA che. kuMdakuMdAcAryadava to mahAvidehumAM bhagavAna pAse gayA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 367 hatA, paraMtu amRtacaMdrAcAryadeva bhagavAna pAse gayA nahotA. paNa tethI zuM? potAnA cidAnaMda bhagavAna pAse to gayA hatA ne? ethI ja teo kahe che-ame Asrava upara vijaya meLavyo che, Asravane pachADayo che, dUra karyo che. have amane kevaLajJAna thaze paNa Asrava thaze nahi. "Asravano tiraskAra karyo eTale ke zubhabhAvano Adara choDyo ane potAnA caitanyasvabhAvano Adara karyo. jyAMsudhI zubhabhAvano Adara hato tyAMsudhI mi svabhAvano Adara karatAM ja Asrava tiraskRta thayo. pote potAmAM gayo tyAM Asrava chUTI gayo. bApu! anAdithI tuM rAgane paDakhe caDhIne janma-maraNanA cakrAvAmAM herAna thaIne marI gayo. ahIM jJAnAnaMdasvarUpa bhagavAnanA paDakhe je caDayA te kahe che-ame caDayA te caDayA. have ame pAchA paDavAnA nathI. jema moTA pattharane vacamAM taDa-sAMdha hoya che. tyAM kANuM pADI suraMga cApatAM hajAro maNa paththaranA judA kaTakA thaI jAya che. tema bhagavAna AtmA-atIndriya mahApadArtha prabhu kAraNa paramAtmA ane rAga vacce taDa che, sAMdha che. tyAM prajJAchINI nAkhatAM phaDAka daIne AtmA ane rAga judA paDI jAya che. tyAre eka bhAI pUchatA hatA ke tame AtmAne kAraNaparamAtmA kaho cho to kArya je AvavuM joIe te kema AvatuM nathI ? samAdhAna - bhAI ! jeNe vizvAsamAM bhagavAna pUrNAnaMdamaya kAraNaparamAtmAno svIkAra karyo tene kAraNanuM kArya samakita AvyA vinA rahe nahi. paNa kAraNa paramAtmA caitanyamUrti prabhu AtmAno vizvAsa che tane? anAdithI eka samayanI paryAyamAM ramatuM mAMDI che, paryAyane ja potAnuM svarUpa mAnyuM che. bhAI ! tuM puNya karI-karIne anaMtavAra navamI raiveyaka gayo, tane navapUrvanI labdhi paNa thaI, paraMtu kAraNa paramAtmAmAM daSTi karI tene jANyo nahi; zubhabhAva ane jJAnanA ughADanI paryAyanI ruci karI paNa bApu! bhagavAna AtmA trikALI dravya kAraNaparamAtmA prabhu eka samayanI paryAya jeTalo nathI. eka samayanI paryAyamAM trikALI bhagavAna jJAyakanuM jJAna Ave paNa bhagavAna jJAyaka na Ave. ahAhA..! anaMtaguNano sAgara bhagavAna AtmA che; tenuM puruM jJAna paryAyamAM Ave, enI pUrI zraddhA paryAyamAM thAya paNa vastu trikALI to bhinna ja rahe. AvA trikALI akhaMDa ekarUpa caitanyadravya-kAraNaparamAtmAno aMta:sanmukha thaI vizvAsa karatAM samakita Adi kArya pragaTa thAya che. samajANuM kAMI...? bhAI....! AtmA to AtmA che; enI dRSTi ane sthiratAnI jarUra che. enA kArya mATe bahu paMDitAInI-kSayopazamanI jarUra che ema nathI. pazuno AtmA paNa enI ruci karIne samakita pAme che. hajAro yojanAnA lAMbA magaramacchane paNa samyagdarzana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 368 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 thAya che. ahIM munirAja ema kahe che ke ame jJAnAnaMdanI mUrti atIndriya sukhano sAgara evA trikALI bhagavAna AtmAnI daSTipUrvaka rAgane jItyo che. ahAhA....! vastu AtmA paripUrNa jJAyakatattva che. emAM daSTi bAMdhIne ame Asrava para sadAne mATe vijaya prApta karyo che. ahAhA....! jeNe nitya vijaya prApta karyo che evA saMvarane utpanna karatI, pararUpathI judI caitanyajyoti amane pragaTa thaI che have kahe che kevI che te caitanyajyoti? "sacasvarUpe niyamita rata' potAnA samyaka svarUpamAM nizcaLapaNe-acaLapaNe prakAzita che, 'niyama' cinmaya che, "navasaM' ujvaLa ( nirmaLa, nirAbAdha, dedIpyamAna) che. vaLI 'nina-ra-prAyamarama' nijarasanA (potAnA caitanyarasanA) bhAravALI-atizayapaNA vALI che. AvI caitanyajyoti pragaTa thAya che ane phelAya che eTale ke te mukta AtmadazAne pAme che. duHkharUpa evA puNya-pApanA banne bhAvone jItIne saMvarane pAmelI jyoti Amravane have koI di' aDaze nahi arthAt have Asrava pharIthI utpanna nahi thAya. samayasAra gAthA 3 mAM Ave che ke dareka AtmA potAnA guNaparyAyone cuMbato sparzato TakI rahyo che, paradravya ke enA guNaparyAyone kadI aDato-sparzato nathI. ahIM kahe che ke AtmA potAnA guNa tathA saMvittirUpa evI jJAnanI paryAyane sparze che, rAgane sparzato nathI. ahIM rAgane AtmAnI paryAyamAMthI kADhI nAkhyo. (saMvara adhikAra che ne?) nijarasanA bhAravALI eTale zuddha caitanyarasanA-AnaMdarasanA-vItarAgarasanA-zAMtarasanA bhAravALI-atizayapaNAvALI caitanyajyoti pragaTa thAya che. ahAhA..! zuM kaLaza che! alaukika addabhuta vAta che. jema hajAra pAMkhaDIvALA gulAbanI kaLI bIDAyelI hoya ane vikasita thAya tema anaMtaguNanI anaMta pAMkhaDiye vikasita thaI bhagavAna pragaTa thAya che. lyo, AvI vAta! * kaLaza 125 : bhAvArtha uparanuM pravacana * anAdikALathI je Asavano virodhI che evA saMvarane jItIne Asrava madathI garvita thayo che. te Asravano tiraskAra-anAdara karIne tenA para jeNe haMmezane mATe jaya meLavyo che arthAt kevaLajJAna pAmatAM sudhI je rahevAno che evA saMvarane utpanna karato, samasta pararUpathI judA-paradravya ane parabhAvathI judo ane potAnA svarUpamAM nizcaLa evo A caitanyaprakAza nijarasanI atizayatApUrvaka nirmaLapaNe udaya pAme che. juo "nijarasanI atizayatApUrvaka eTale caitanyaprakAza rAganA kAraNa vaDe udaya pAme che ema nahi paNa nija caitanyarasanA kAraNe udaya pAme che; pahelAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 369 (caitanyaprakAza pragaTayo te pahelAM) rAga maMda hato enAthI udaya pAme che ema nathI. samajANuM kAMI....? samayasAra gAthA 181 thI 183: mathALu tyAM (saMvara adhikAranI) zarUAtamAM ja (bhagavAna kuMdakuMdAcArya) sakaLa karmano saMvara karavAno utkRSTa upAya je bhedavijJAna tenI prazaMsA kare che. bhedavijJAna saMvara karavAno utkRSTa upAya che. samayasAra nATakamAM Ave che ne ke bhedajJAna sAbu bhayo, samarasa niramala nIra; dhobI aMtara AtamA dhovai nijaguna cIra.'' * gAthA 181 thI 183: TIkA uparanuM pravacana * adhikAra sUkSma che. dhyAna daIne sAMbhaLe to samajAya tevo che. zuM kahe che? "kharekhara eka vastanI bIjI vastu nathI (arthAta eka vastunI bIjI vasta kAMI saMbaMdhI nathI), juo, kharekhara eTale yathArtha daSTithI joIe to eka vastunI bIjI vastu che nahi. A AtmA jJAyaka svarUpa cidAnaMdamaya vastu che ane dayA, dAna, vratAdinA pariNAma Asrava tattva che. ahIM kahe che-e Asrava tattva AtmatattvanuM nathI. "vasu' ema kahyuM che ne? eTale ke vAstavikapaNe eka vastunI bIjI vastu nathI. rAganA pariNAma AtmAnA nahi ane AtmA rAgano nahi. bhAI ! jene saMvara nAma dharma pragaTa karavo hoya, dharmanI prathama sIDI evuM samyagdarzana pragaTa karavuM hoya enA mATe A vAta che. bhagavAna AtmA saccidAnaMda prabhu - siddha samAna sadA pada mero" evuM je potAnuM svarUpa e puNya-pApanA bhAvano thato nathI. ahAhA...! A to gajaba TIkA che! eka vastu bIjI vastunI kAMI paNa saMbaMdhI nathI ane eka vastunI bIjI vastu kAMI paNa saMbaMdhI nathI. gajaba vAta ! bhagavAna AtmA sahajAnaMdasvarUpI sadA parama jJAna ane AnaMda svarUpa che. ahIM kahe che-dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti ityAdinA zubhabhAva bhagavAna AtmAnA ( saMbaMdhI) thatA nathI ane AtmA e zubhabhAvamAM Avato nathI. AvuM aMdara bhedavijJAna karavuM enuM nAma samyagdarzana che. puNya-pApanA pariNAma e AtmAnI cIja nathI kemake e to Asrava tattva che jyAre AtmA jJAyaka tattva siddhasvabhAvI che. be cIja bhinna bhinna che. AtmAmAM Asrava nahi ane AsravamAM AtmA nahi. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 370 ] pravacana ratnAkara bhAga-6 pAThamAM zabda che ke-"upayogamAM upayoga che.' upayogamAM koI nathI. "upayogamAM upayoga che eTale ke rAgathI bhinna paDI je jANavA-dekhavAnuM (jJAnamaya) pariNamana thayuM emAM upayoga eTale AtmA che. jANanakriyA e jJAnanuM svarUpa che. AtmAnuM svarUpa ja jANanakriyA che. ahIM AtmAnA AdhAre jANa nakriyA che ema na lIdhuM kemake ahIM ema batAvavuM che ke rAgathI bhinna paDI je jANanakriyA thaI emAM "A AtmA che' ema AtmA jaNAyo. mATe jANanakriyA te AdhAra ane AtmA Adheya ema ahIM lIdhuM che. adhikAra khUba jhINo che; ekaluM mAkhaNa che. upayogamAM upayoga che" eTale rAgathI bhinna paDIne je bhedavijJAna karyuM te jANanakriyAmAM AtmA che arthAt jANanakriyAmAM AtmA jaNAya che. jANanakriyAmAM AtmA che, emAM rAga nathI ane rAgamAM AtmA nathI. bhAI ! A to janma-maraNanI gAMTha gALavAnI vAta che. saMsAranAM pApa to anaMtavAra karyA ane puNya paNa anaMtavAra karyA. eka narakanA bhava sAme asaMkhya svarganA bhava-e rIte anaMtA narakanA ane enAthI asaMkhyaguNA anaMtA svarganA bhava karyA. je puNyanA phaLamAM svarganA bhava thayA te puNyanA pariNAma AtmAmAM nathI. vyavahAraratnatrayano vikalpa je puNya che te AtmAmAM nathI ane AtmA e vyavahAraratnatrayamAM-puNyamAM nathI. bhAI ! puNyathI AtmA jaNAya evI vastu AtmA nathI. rAgathI-puNyathI bhinna paDI, jJAnanI pariNatimAM AtmAne lakSamAM letAM, temAM (jANa nakriyAmAM) AtmA jaNAya che. rAga che te jaDamAM-ajIvamAM jAya che. deva-guru-zAstranI zraddhAno rAga, zAstra bhaNavAno vikalpa ke paMcamahAvratAdinA pariNAma e badhA jaDamAM jAya che. AtmAnA AdhAramAM e jaDa che nahi; tema AtmAnA AdhAre e jaDa thAya che ema paNa nahi. bhAI ! vyavahAraratnatrayanA vikalpa AtmAnA AdhAre thAya che ema nathI, tema rAganA AdhAre AtmA jaNAya che ema paNa nathI. jema jaDa pudgala ane AtmA judA che ema Asrava ane AtmA judA che. sAta tattvamAM bhagavAne Asravatattva ane jIvatattva bhinna bhinna kahyAM che. mATe jene bhedajJAna karavuM hoya teNe rAgano Azraya choDIne jJAyakasvabhAvano Azraya levo joIe. kharekhara eka vastunI bIjI vastu nathI. mATe AtmA jANanakriyAnA AdhAre jaNAya ane rAga rAganA AdhAre thAya, rAga AtmAnA AdhAre na thAya. vyavahAraratnatrayano rAga AtmAnA AdhAre na thAya, ene parano-nimittano AdhAra-Azraya che. enuM valaNa para tarapha vyavahAraratnatraya karatAM karatAM nizcaya pragaTe ema koI mAne to te yathArtha nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 371 vyavahAraratnatraya e cIja judI che ane jANanakriyAnA AdhAre jaNAya te AtmA cIja judI che. AgnavabhAva ane caitanyabhAva ekabIjAnA koI saMbaMdhI nathI. Asrava paNa vastu che te potApaNe che ane parapaNe eTale jIvapaNe nathI. AgaLa kaLaza 200 mAM paNa Avaze ke eka vastune bIjI vastu sAthe koI saMbaMdha che ja nahi. eka vastunI bIjI vastu nathI; kema? to kahe che-"kAraNa ke bannenA pradezo bhinna hovAthI temane eka sattAnI anupapatti che (arthAt bannenI sattA judI judI che).' zuM kahe che A? ke zuddha AtmAnA pradezo ane AsravanA pradezo taddana bhinna bhinna che. che to asaMkhya pradezo, paNa jeTalA aMzamAM Asrava uThe che te pradezone bhinna kahyA che. lyo, loko to kahe che-A vrata, tapasyA karo, upavAsa karo, bhakti karo, jAtrA karone thaI gayo dharma. bApu! e dharma che ja nahi. evA kaleza to anaMtavAra karyA paNa chAMTo paNa dharma thayo nahi. bhAI ! tane khabara nathI paNa rAga e kaleza che, du:kha che bhagavAna! jema A AtmA bIjA AtmAno nathI, jema AtmA zarIramAM nathI ane zarIra AtmAmAM nathI tema, ahIM kahe che-je dayA, dAna, vrata AdinA vikalpa uThe che te rAga che ane tenuM kSetra-pradezo bhinna che ane AtmAnA pradezo bhinna che. be vastu ja bhinna che kemake bannenA pradezo bhinna bhinna che. AtmAnA asaMkhya pradezamAM vikAra thAya che, paNa jeTalA aMzamAMthI vikAra uThe che te pradezone bhinna gaNavAmAM AvyA che. Ama AsravanA ane AtmAnA pradezo bhinna bhinna hovAthI temane (bene) eka sattAnI anupatti che. asaMkhya pradezamAM be bhAga paDe che-dravya e paryAya nahi ane paryAya e dravya nahi. kharekhara to nirmaLa paryAyanA pradezo (aMzo) paNa (dhruva AtmAthI) judA che paNa ahIM enI vAta nathI, ahIM malina paryAyanI vAta che. vaLI evI ja rIte jeTalA aMzamAM Asrava thAya che ane jeTalA aMzamAM saMvara-nirmaLatA thAya che e benA (Asrava ane saMvaranA) pradezo paNa bhinna bhinna che. gajaba vAta che bhAI ! A mAthAnA vALa nathI hotA? emAM koI koI vALamAM cheDe be cheDA hoya che; vALa eka ane cheDA be. emAM be cheDA bhinna na paDe, be phaNagA hoya chatAM cIrI na zakAya. ahIM ( jJAnamAM) cirAya che enI vAta che. alaukika vAta che bhAI ! digaMbara saMto sivAya AvI vAta bIje kayAMya che nahi. aho ! digabara saMto to kevaLInA kaDAyatIo che. ahA! AvuM durlabha manuSyapaNuM ene kayAre maLe ane kyAre ene AvuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 372 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 sAMbhaLavA maLe ? are! chatAM haju te pApamAMthI navaro paDato nathI. dhaMdho-vepAra ane bairAMchokarAM sAcavavAmAM ane bhoga ane bhoganI sAmagrImAM Akho divasa pApakAryamAM guMcAyelo rahe che, kadAca ekAda kalAka zAstra sAMbhaLavAno vakhata le to te paNa zubhabhAva che; enAthI puNya baMdhAya paNa dharma na thAya. are bhAI! A manuSyapaNuM Ama ne Ama veDaphAI jAya che. mithyAdarzana rahe to AMkho miMcAIne te kayAMya cAlyo jaze. (84 nA avatAramAM evo khovAI jaze ke patto ja nahi lAge ). ahIM kahe che-puNya-pApanA bhAva banne Asrava che ane (potAnAthI ) bhinna cIja che. ene potAnA mAnavA e hiMsA che. pa2nI dayA pALavAno rAga uThe te hiMsA che ane ene potAno mAnavo te mahAhiMsA (mithyAtva) che. rAgathI bhinna paDI bhagavAna zAyakanA Azraye jANanakriyA-vItarAgI avasthA thAya te ahiMsA che ane e ahiMsAthI AtmA jaNAya che. samajANuM kAMI...? 'kAMI ' eTale je kahevAya che enI gaMdha paNa Ave che ke? ahA ! AkhuM samajAya eno to beDo pAra thaI jAya; mahA kalyANa thaI jAya. ahAhA...! AtmA AnaMdakaMda prabhu caitanyabiMba-anaMta caitanyaprakAzano piMDa che; ane rAga aMdhakAra che. rAga nathI jANato potAne, nathI jANato joDe rahelA caitanyane; rAga bIjA dvArA (caitanya dvArA) jaNAya che. mATe rAga che te jaDa svabhAva che, ajIva che. bhAI ? jIvanuM jIvana-dharmInuM jIvana to sva-anubhava che. rAgathI bhinna paDIne bhedavijJAnanI pariNati sahita jIvavuM e jIvanuM jIvana che. rAgane kartavya mAnIne jIvavuM e to mithyAtvanuM jIvana che, e caitanyanuM jIvana nathI. ahIM kahe che -rAga ane AtmAnA pradezo bhinna che, rAga ane nirmaLa pariNatinA aMzo ( pradezo ) paNa bhinna che. aho! bhedajJAnanI A apUrva vAta che. ahIM sudhI eka vastunI bIjI vastu nathI ane Asrava ane AtmAnI bhinna bhinna sattA che ema be vAta thaI. have trIjI vAta 'ane e rIte eka vastunI bIjI vastu nahi hovAthI eka sAthe bIjIne AdhAraAdheya saMbaMdha paNa nathI ja. tethI (dareka vastune) potAnA svarUpamAM pratiSThArUpa (daDhapaNe rahevArUpa ) ja AdhAraAdheya saMbaMdha che.' juo zuM kahe che? eka vastunI bIjI vastu nahi hovAthI arthAt AtmAnI Asavavastu nahi hovAthI vA Asrava Atmavastuno nahi hovAthI AtmA sAthe Asravane AdhAra-Adheya saMbaMdha nathI. rAganA-vyavahAraratnatrayanA AdhAre AtmA jaNAya ke AtmAnA AdhAre vyavahA22tnatraya-rAga thAya evo paraspara AdhAraAdheya saMbaMdha che nahi. jANanakriyA je AtmAnA svarUpabhUta che temAM AtmA jaNAya che. mATe AtmAne Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 373 potAnA svarUpabhUta je jANanakriyA temAM pratiSThArUpa-daDhapaNe rahevArUpa AdhAraAdheya saMbaMdha che paNa rAgamAM rahevArUpa AdhAraAdheya saMbaMdha nathI ja. AvI vAta ! bhAI ! A to koleja ja judI jAtanI che. A to janma-maraNathI rahita thavAnA abhyAsanI koleja che. bhAI ! tane puNya-pariNAma mArA evI mAnyatArUpa mithyAtvano mahAroga thayo che. zrImade kahyuM che ne ke " "AtmabhrAnti sama roga nahi, sadguru vaidha sujANa; gurUAzA sama pathya nahi, auSadha vicAra dhyAna.' rAga ne AtmA bhinna bhinna cIja che. je bhinna che evA rAgathI AtmAne lAbha mAne ane enuM potAne kartApaNuM mAne e mithyAtvabhAva che. zuddha caitanyasvarUpane choDI je zubharAgano kartA thAya te mithyAdaSTi che. ahAhA..! zuddha caitanyanA bhAnapUrvaka rAgathI bhinna paDIne jeNe bhedajJAna karyuM evo jJAnI, rAga ho bhale paNa rAgano kartA thato nathI. ahAhA...! rAgamAM AtmA nahi ane AtmAmAM rAga nahi evo AtmA to sadA sarvajJasvarUpa che-jANe saune paNa kare koIne nahi evuM enuM svarUpa che. lokone to A vrata karo, tapa karo, upavAsa karo, bhakti karo-ema karo karo e ja jANe dharma che. are bhAI ! evuM to teM anaMtavAra karyuM che, abhavI paNa kare che. chahuDhALAmAM Ave che ne ke "munivrata dhAra anaMtavAra grIvaka upajAyo; pai nija AtamajJAna vinA sukha leza na pAyo.'' sAMbhaLane bhAI ! e paMca mahAvrata ane aTTAvIsa mUlaguNanA pAlanano rAga e duHkha che, Asrava che. evA rAganI kriyA to anaMtavAra karI, paNa rAgathI bhinna zuddha caitanyasvarUpa pote che evuM jJAna-bhedavijJAna kadI karyuM nahi. bhedajJAna vinA, samyagdarzana vinA samyajJAna ane samyakracAritra hotAM nathI. jJAna ane AnaMdanI pariNatithI AnaMdano nAtha bhagavAna jaNAya che. AnaMdanuM ane duHkhanuM svarUpa taddana bhinna bhinna che. prabhu! tane A zuM thayuM? tAro nAtha to aMdara nirmaLAnaMda saccidAnaMda prabhu birAje che. jANanakriyA e enuM svarUpa che; jANanakriyAmAM e jaNAya che. rAga-Asrava enuM svarUpa nathI, rAga-AsravathI e jaNAto nathI. rAga to jaDasvarUpa che. paMcamahAvratanA pariNAma paNa rAga che tethI jaDa che, duHkha che, ajIva che. AtmAthI enuM lakSaNa taddana bhinna che, enA pradeza judA, tethI enuM hovApaNuM juduM che. rAgane ane AtmAne AdhAraAdheya saMbaMdha nathI. rAgano AdhAraAdheya saMbaMdha paNa judo che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 374 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ahA...! pAMca-pacAsa lAkha rUpiyA maLe eTale jANe huM pahoLo ane zerI sAMkaDI ema ene thaI jAya che. paNa bhAI ! e to para cIja che ne nAtha ! jyAre rAgane para cIja kahI tyAM zarIra ane paisA potAnI cIja kayAMthI thaI? A vyavahAraratnatrayanA rAgane paNa ahIM para cIja kahI che. bApu! tane sAMbhaLavuM AkaruM lAge paNa satya to A che bhAI ! satyane saMkhyAnI jarUra nathI; jhAjhA mAnanAra hoya to e satya ema nathI. satya satyapaNe jaNAyuM pachI bhale te ekalo ja hoya, pote ja satya che. AnaMdano sAgara mITho maherAmaNa aMdara prabhu paDyo che. te enI zuddha pariNatimAM jaNAya evo che. tethI ahIM zuddha pariNatine AdhAra ane AtmAne Adheya kahyo che. vastu sadA paramAtmasvarUpa ja che; paNa e paramAtmasvarUpa enA jJAnamAM Ave tyAre paramAtmasvarUpa kahevAya ne? A sivAya vrata kare ne bhakti kare ne sammadazikharanI jAtrA kare-e badhuM kAMI nathI. sAkSAt traNalokanA nAtha samosaraNamAM birAjamAna hoya enAM darzana-bhakti kare toya e kAMI nathI. e to zubharAga che ane e rAga ane AtmA tanna bhinna bhinna che. puruSArthasiddhayupAya nAmanA zAstramAM je bhAve tIrthaMkaragotra baMdhAya e paNa hiMsA ane aparAdha che ema kahyuM che. tIrthaMkara gotra bAMdhyuM ene be bhava vadhI gayA. bhAI ! amRtanA nAthane zarIra maLe e to kalaMka che. bhAI ! mArga to A che. ekAnta che ema kahIne ene tuM nA na pADa bhAI ! A to samyaka ekAnta che. bhagavAna! tArI cIja kevI che ane te kema jANAya enI tane khabara nathI. tArI cIjamAM to AnaMda, AnaMda, AnaMda bharyo che, ane te jJAnanI-jANanakriyAnI nirmaLa pariNatimAM jaNAya che. e AnaMdarUpa cIjamAM AsravanA pariNAma thAya e duHkharUpa che. have AvI vAta koI di' sAMbhaLavA maLI na hoya eTale rADa pADe ke A nizcayanI vAta che, nizcayanI vAta che; paNa bhAI ! nizcaya eTale ja satya, nizcaya nAma yathArtha, vAstavika, nirupacAra satyArtha vastu. mahAvideha kSetramAM sImaMdhara, bhagavAna birAje che. prabhunuM karoDa pUrvanuM AyuSya che. saMvat 49 mAM zrI kuMdakuMdAcAryadeva prabhu pAse gayA hatA ane ATha divasa tyAM rahyA hatA. tyAMthI zuM lAvyA? to A saMdezo lAvyA ke-rAga AtmAno nathI ane AtmA rAgano nathI. AtmA atIndriya jJAna ane AnaMdano bhaMDAra che ane rAga du:khano bhaMDAra che. AcArya bhagavaMtoe gAthAmAM ane TIkAmAM je kahyuM che tenuM A spaSTIkaraNa cAle che. chelle to ema kaheze kebhagavAna AtmA caitanyasvarUpa jJAnasvarUpa che ane dayA, dAna AdinA bhAva, deva-guru-zAstranI zraddhAno rAga ityAdi ajJAna che arthAta emAM jJAna nathI. rAgamAM jJAna nathI e kAraNe te ajJAna che. ahIM ajJAna eTale mithyAtva Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 375 nahi paNa jJAna nahi eTale ajJAna ema artha che. jJAnasvarUpI AtmA rAgamAM nahi ane rAga jJAnasvarUpI AtmAmAM nahi. jJAna (AtmA) ane ajJAna (rAga ) bhinna bhinna che. bhedajJAna zuM cIja che e jIvoe sAMbhaLyuM nathI; ane enA vinA cAragatimAM rakhaDavuM maTe ema nathI. navatattvamAM dareka tattva bhinna bhinna che. rAga Asrava che ane AtmA AnaMdakaMda prabhu jJAyaka che. te be vacce AdhAra-Adheya saMbaMdha nathI. vyavahAraratnatrayamAM AtmA jaNAya ane AtmAmAM vyavahAraratnatraya hoya ema kadI che nahi. dharmanI mULa cIja A che. rAganA AdhAre AtmA jANavAmAM Ave ane jJAnathI rAganI utpatti thAya ema che nahi; kemake rAganI utpatti paralakSe thAya che ane jJAnanI pariNati svalakSe utpanna thAya che. bannenI dizA ane dazAmAM phera che. 5ra taraphanI dizAthI rAganI dazA utpanna thAya che jyAre sva taraphanI dizAthI dharmanI dazA utpanna thAya che. bhAI ! dharmanI dazAno Azraya sva che, rAga nahi, para nahi. aho ! dharma koI asAdhAraNa alaukika cIja che. ahIM kahe che-rAga AdhAra ane AtmA Adheya ke AtmA AdhAra ane rAga Adheya ema che nahi. hajI to A samyagdarzana kema thAya enI vAta cAle che. samyagdarzana vinA, AtmAnA anubhava vinA cAritra traNakALamAM hotuM nathI. ajJAnInAM vrata ne tapane bhagavAne (mUrkhAI bharyA) bALavrata ane bALatapa kahyAM che. bhAI ! tuM anaMtavAra samosaraNamAM gayo, bhagavAnanI anaMtavAra pUjA karI, hIrAnA thALa, maNiratnanA dIvA ane kalpavRkSanAM phUla vaDe anaMtavAra bhagavAnanI AratI utArI. paNa e to badho zubhabhAva che; emAM kyAM AtmA che? A badhuM samajavuM paDaze hoM, nahitara ema ne ema jIMdagI cAlI jaze, ane marIne kayAMya DhoramAM-tiryaMcamAM cAlyo jaIza. kadAcit kAMI puNyabhAva thayo haze to mithyAtva sahita svargamAM jaze; paNa tethI zuM? mithyAtvanuM paraMparA phaLa to nigoda ja che. AcArya kuMdakuMdadeva atIndriya AnaMdanA svAdanA rasiyA anubhavI puruSa hatA. aho ! bhAvaliMgI munivarone paryAyamAM pracura AnaMdanA svAdanuM vadana hoya che. AcAryadava gAthA 5 mAM kahe che-huM mArA nijavaibhavathI samayasAra kahIza. tyAM nijavaibhava kevo che tenuM varNana karatAM kahe che-"suMdara je AnaMda tenI chApavALuM je pracura-svasaMvedanasvarUpa svasaMvedana, tenAthI jeno janma che.' juo A dharma ane A munipaNuM ! paMcamahAvrata pALatA hatA ane nagna hatA ema tyAM na kahyuM, kAraNa ke e mUnipaNuM kayAM che? samayasAra gAthA 7ra mAM AtmAne "bhagavAna AtmA" ema traNavAra AcArya amRtacaMdra kahyuM che. ahAhA..! tuM bhagavAna AtmA cho ne? bhagavAna! tArA mahimAno Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 376 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 koI pAra nathI. nAnA bALakane jema enI mA pAraNAmAM jhulAvI enAM vakhANa kare che ane suvADI de che tema ahIM AcAryadava AtmAne "bhagavAna AtmA" kahI ajJAnamAMthI jagADe che. kahe che-jAga re jAga, nAtha ! tuM traNalokano nAtha che. tArI puMjImAM to anaMta anaMta AnaMdanI lakSmI bharI che. A samyagdarzanamAM atIndriya AnaMdano je svAda Ave che te tArI caitanyapuMjImAMthI Ave che. e (caitanyalakSmI) tArI puMjI che; A dhULa (dhana) te tArI puMjI nahi. A zarIra-barIra to hADakAMno mALo che. ane emAM je saDana-galananI kriyAo thAya che e badhI jaDanI kriyAo che. juo, kriyA traNa prakAranI che 1. jaDanI kriyA. A cAlavAnI, bolavAnI, khAvApIvAnI ityAdi je zarIranI kriyA che te jaDanI kriyA che, AtmAnI nahi. 2. vibhAvika kriyA. aMdara je rAgAdi pariNamana che te vibhAvika kriyA che. A duHkharUpa kriyA che. dayA, dAna Adi rAganA pariNAma duHkharUpa che. 3. jJAnanI kriyA. rAgathI bhinna paDIne svarUpamAM aMtara ekAgra thavuM te jJAnanI kriyA che. emAM atIndriya AnaMda Ave che. rAgathI bhinna paDI AnaMdanA nAtha upara dRSTi paDatAM je jJAnakriyA thaI emAM bhego zuddhatAno AnaMda Ave che. rAgamAM AnaMda kayAM che? strI ke paisAmAM AnaMda kayAM che ? (nathI ). rAganI utpatti na thAya evI jJAnakriyAmAM-jANa nakriyAmAM bhego AnaMda hoya che, ane te dharmInI kriyA che. prazna- to zuM jIvonI dayA pALavI te dharma nahi? uttara- rAganI utpatti na thavI ane jANana-paryAya utpanna thavI ene bhagavAna sAcI dayA kahe che. rAganI utpatti thavI e AtmAnI adayA che, hiMsA che. dharmIne dayA Adi rAga Ave che paNa e dharma che ema nathI. (vyavahArathI-upacArathI ene dharma kahe che e judI vAta che). have AgaLa kahe che-"mATe jJAna ke je jANanakriyArUpa potAnA svarUpamAM pratiSThita (raheluM) che te, jANanakriyAnuM jJAnathI abhinnapaNuM hovAne lIdhe, jJAnamAM ja che.' zuM kahe che? jJAna eTale bhagavAna AtmA ane jANanakriyA eTale caitanyanI jANavAnI kriyA. rAgathI bhinna paDI svarUpanA lakSe je jANanakriyArUpa vItarAgI AnaMdanI dazA thaI temAM potAnuM svarUpa pratiSThita che arthAt temAM AtmA che eTale ke AtmA jaNAya che. tethI jANanakriyA te AdhAra che ane AtmA Adheya che. ahAhA..! zuddha caitanyasvarUpanA lakSa samyagdarzana-jJAna-AnaMdarUpa je pariNati thaI temAM AtmA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 377 jANavAmAM Ave che mATe tene AdhAra kahyo ane AtmAne Adheya kahyo. A jANanakriyA svabhAvabhUta hovAthI AtmAthI abhinna che. mATe kahyuM ke jJAna jJAnamAM ja che. vaLI, 'krodhAdika ke je krodhAdikriyArUpa potAnA svarUpamAM pratiSThita che te, krodhAdikriyAnuM krodhAdithI abhinnapaNuM hovAne lIdhe, krodhAdikamAM ja che.' AtmasvabhAvanI arucirUpa je bhAva-krodha, mAna, mAyA ane lobha tene krodhAdi kahyA che. svarUpanI arucinA be prakAra-rAga ane dveSa. temAM svarUpanI aruci evo je dveSabhAva tenA be prakAra-krodha ane mAna ane svarUpa pratyeno anAdara evo je rAga tenA be prakAra-mAyA ane lobha. AtmA sadA caitanyamUrti prabhu AnaMdasvarUpe aMdara virAje che. tene choDI jene puNyabhAvanI ruci che tene AtmA pratye dveSa che, krodha che. ahIM kahe che-AtmAnI arucirUpa krodhAdi pariNAmanI kriyA thaI tenA AdhAre krodhAdi che. vikAranA pariNamananI kriyAnA AdhAre vikAra che, AtmAnA AdhAre vikAra nathI. rAganI kriyA AtmAnA virodhanI-krodhAdi kriyA che. jIvanI krodhAdikanI paryAya anAdithI krodhAdi kriyAmAM che; tenI pariNatimAM krodhAdi vikArabhAva AtmAne laIne nathI. vikAra paNa potAnA SaTkArakathI pariName che. krodhAdi kriyA eTale vikA2nuM SaTkArakarUpa je pariNamana temAM krodhAdi che, AtmA nathI ane AtmAmAM krodhAdi nathI. svarUpanI viparIta mAnyatArUpa je mithyAtvanI kriyA enA pariNamanamAM vikAra che, AtmAnA pariNamanamAM mithyAtvAdi vikAra nathI. krodhAdikriyA eTale krodhAdinuM pariNamana; e pariNamanamAM krodhAdi che. AtmAnI paryAyamAM krodhAdinuM pariNamana nathI. AtmAnI paryAya to jANavuM-dekhavuM AnaMda Adi che. AtmAnI paryAyamAM bhagavAna AtmA jaNAya che kemake emAM bhagavAna AtmA che jyAre krodhAdi pariNamanamAM AtmA jaNAto nathI kemake temAM AtmA kayAM che ke jaNAya ? ahIM kahe che-krodhAdi kriyAnuM krodhAdithI abhinnapaNuM che, jema jJAna ane AnaMdanuM pariNamana jJAnAnaMdasvarUpa AtmAthI abhinna che tema krodhAdinuM pariNamana krodhAdithI abhinna che. krodhAdi pariNamanamAM krodhAdi jaNAya che, AtmA nahi. puNya-pAparUpa pariNamanamAM puNyapApanA bhAva che ema jaNAya che. puNya-pApanA bhAvamAM AtmA che ane AtmAthI te thayA che ema che nahi. ahIM banne vaccenI gAMThane bhedI-cIrI nAkhI che. jyAMsudhI paryAyabuddhi che tyAMsudhI rAganI buddhi che. e rAganI buddhinA AdhAre rAga che, AtmAnA AdhAre rAga che ema che nahi. krodhAdi kriyAnuM krodhAdithI abhinnapaNuM hovAne lIdhe arthAt vikAranuM pariNamana vikA2thI ekameka hovAne lIdhe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 378 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 vikAra vikAramAM ja che. vikAranuM lakSa para che, paraMtu vikAra enA potAnA (vikAranA) pariNamanamAM che, AtmAmAM nahi ane 5ra nimittamAM paNa nahi. svabhAvanI dRSTi vinA rAga ane vikAranuM je pariNamana thayuM te vikAranuM pariNamana vikAramAM che, paranA pariNamanamAM nahi tema ja AtmAnA pariNamanamAM paNa nahi. paryAyabuddhimAM je vikAra thayo e vikAranA pariNamanano AdhAra vikAra che. mithyASTipaNAnuM pariNamana mithyASTipaNAmAM che ema kahe che. e pariNamanane potAnuM karavuM e pariNamananuM svarUpa che; kemake vikAranI eka samayanI paryAya paNa potAnA pakArakathI pariNamI rahI che, nimittanA kAraNe nahi ane potAnA dravya-guNanA kAraNe paNa nahi. bhAI ! A to vItarAganuM tattvajJAna che jene indro ane gaNadharo ekacitta thaIne sAMbhaLe che. ahA ! cAra jJAnanA dhArI jene bAra aMga ane cauda pUrvanI labdhi pragaTa thaI che evA gaNadharadeva je divyadhvani sAMbhaLe te vANI kevI hoya? parama adbhuta, alaukika! bhAI ! ekavAra sAMbhaLa to kharo. kahe che tArI jANanakriyAmAM tuM rahyo chuM. svarUpanA lakSe je jJAna, darzana, AnaMda ane sthiratAnI kriyA thAya te kriyA svarUpabhUta hovAthI bhagavAna! tuM e jANanakriyAmAM rahelo che. te zarIramAM, vANImAM, kuTuMbamAM ke rAgamAM rahyo chuM ema nathI. samayasAra gAthA 6 mAM Ave che ke zubhAzubhabhAvanA svabhAve bhagavAna jJAyaka thayo ja nathI. jJAyakabhAva eTale samajaNano piMDa, jJAnano sAgara enI jJAnanI pariNatimAM rahelo che, zubhAzubhabhAvamAM nahi. zubhAzubhabhAva to jaDa che. bhAI ! A paMcamakALamAM paNa AtmA jJAyaka prabhu to paripUrNa ja che; je doSa che te paryAyamAM che. (e doSanI paryAyamAM AtmA nathI). A deha to jaDa mATI che. loDhAnI khIlI vAge tyAre kahe che ne ke-pANI lagADazo mA, kemake mArI mATI pANI che. lyo, eka bAjA mATI kahe ane vaLI pAchI mArI kahe! mahA vicitra ! (ajJAnInAM bolavAnAM kAMI ThekANAM hotAM nathI). ahIM kahe che-bhagavAna! tAro mahimA aparaMpAra che. tuM tArA mahimA bhUlI gayo eTale tane rAganI kriyAno-puNyanI kriyAno mahimA Ave che. ahIM kahe che- mithyAbhrAMtinuM pariNamana mithyAbhrAntine laIne che, AtmAne laIne nahi; anyathA mithyAbhrAMti AtmAno (naikAlika) svabhAva thaI jAya. A to caitanyacamatkAranI vAto che. bhagavAna tAro camatkAra tuM rAgarahita jJAnanI camatkArika pariNatimAM jaNAya te che. AtmA pavitra zuddha che; e pavitra jJAnanuM ja svarUpa che, e ja teno AdhAra che, kemake jANanakriyA ane jJAna ekameka che. jANavAnI, zraddhAnI, AnaMdanI vItarAga pariNati AtmAthI judI nathI, ekameka che. tethI siddha thayuM ke jJAna jJAnamAM ja che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] | [ 379 AtmA AtmAmAM ja che. tevI rIte koI krodhamAM ja che, AtmAmAM nahi. deva-guru-zAstranI zraddhAno rAga ane paMcamahAvratAdinA pariNAma ityAdi vikAra vikAramAM che. AtmAmAM nahi. vaLI krodhAdikamAM, karmamAM ke nokarmamAM jJAna nathI ane jJAnamAM krodhAdika, karma ke nokarma nathI kAraNa ke temane paraspara atyaMta svarUpa-viparItatA hovAthI temane paramArthabhUta AdhAraAdheya saMbaMdha nathI.' pahelAM kahyuM ke jJAna jJAnamAM ja che ane krodhAdi krodhAdimAM ja che. have kahe che ke krodhAdikamAM, karmamAM ke nokarmamAM jJAna kahetAM AtmA nathI, ane AtmAmAM krodhAdika, karma ke nokarma nathI. juo, AtmAnuM pariNamana-jJAna-zraddhAna-ramaNatArUpa pariNamana rAgane laIne, karmane laIne ke nokarmane laIne che ema nathI. karma mArga Ape to jJAnanuM, zraddhAnuM pariNamana thAya ema nathI. A zarIra, mana, vANI, dhanasaMpatti, kuTuMba-parivAra ityAdimAM AtmA nathI. emanA vaDe AtmAne lAbha thAya ema bIlakula nathI. niyamasAramAM udbhUta eka zlokamAM Ave che ke-bairAM-chokarAM kuTuMba-parivAra vagere dhUtArAonI ToLI AjIvikA mATe ekaThI maLelI che. juone, koI roga thayo hoya ane cha mahinA, bAra mahinA laMbAya to enI cAkarI karanAra thAkI jAya eTale ene aMdara ema thAya ke-"khATalo khAlI kare to sAruM." bacavAno hoya nahi chatAM lokalAje kharca karavo paDato hoya, DokaTarane bolAvavA paDatA hoya ane sevAmAM hAjara rahevuM paDatuM hoya eTale aMdaramAM Avo vicAra cAle! juo A saMsAra! samajANuM kAMI..? ahIM kahe che ke krodhAdi vikAramAM, karma ke nokarmamAM jJAna-AtmA nathI ane jJAnamAMAtmAmAM krodhAdi vikAra, karma ke nokarma nathI. kema nathI? to kahe che-temane paraspara atyaMta svarUpa-viparItatA che. puNya-pApanA bhAvane ane AtmAne paraspara atyaMta svarUpa-viparItatA che. tevI ja rIte karma ne zarIrAdine ane AtmAne paraspara atyaMta svarUpa-viparItatA che. AtmAnuM to jANanasvarUpa che ane krodhAdinuM enAthI viruddha jaDasvarUpa che. tethI AtmAmAM raMgarAganA bhAva che ja nahi. zubharAgane ane bhagavAna AtmAne paraspara atyaMta virodha che. mATe je koI kahe ke rAganI maMdatA karatAM karatAM dharma thAya vA vyavahAranA kriyAkAMDa karatAM karatAM nizcaya thAya to e yathArtha nathI. rAga vaDe AtmA jaNAya e traNakALamAM banavA yogya nathI. AtmAnuM jJAnasvarUpa ane puNya-pApanA bhAvanuM svarUpa paraspara atyaMta viruddha hovAthI temane AdhAra-Adheya saMbaMdha nathI. AtmAnI pariNati AdhAra ane rAgAdi Adheya ema nathI, vA rAgAdi AdhAra ane jJAna Adheya ema paNa nathI. aho ! amRtane pAnArAM amRtacaMdranAM A amRta-vacano che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 380 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 bhAI ! tAro mahimA teM bIjAmAM-rAgamAM ane puNyamAM nAkhI dIdho. vaLI kAMIka zarIra sAruM maLyuM to emAM tane adhikatA bhAse che. Ama potAnA svabhAva sivAya pa2vastu tane ThIka rucikara lAge che te 52no tane mahimA thayo che. 52no mahimA karIne svarUpabhrAMtine lIdhe bhAI ! tuM anaMtakALamAM du:khI thayo chuM. ahIM kahe che-52-rAgAdine, karma-nokarmane ane AtmAne paraspara svarUpaviparItatA che, svarUpathI ja virodha che. AtmAnuM jJAna ane AnaMdasvarUpa che ane rAgAdi Asavo jaDa ane duHkha svarUpe che. Ama AtmA ane Asavone atyaMta svarUpaviparItatA che; tethI bannene paramArthabhUta AdhAraAdheya saMbaMdha nathI. tyAre emAMthI koI kADhe ke 52mArthabhUta AdhAraAdheya saMbaMdha nathI paNa vyavahArathI to evo saMbaMdha che ne? tene kahIe chIe ke bhAI ! asaddabhUta vyavahAranayathI enuM jJAna karAvavA evo saMbaMdha kahevAmAM Ave che. prazna:- karmakAMDathI jJAnakAMDa thAya evuM pravacanasAramAM Ave che ne ? utta2:- hA, Ave che; paNa e kaI apekSAe kathana che e jANavuM joIe ne? zAstramAM eka bAju 'hA' pADe ane bIjI bAju 'nA' pADe to eno artha zuM te samajavuM joIe ne? zAstramAM kayA nayanuM e vacana che te yathArtha jANI teno bhAva yathArtha samajavo joIe. karmakAMDathI jJAnakAMDa thAya e vyavahAranayanuM-asadbhUta vyavahAranayanuM kathana che ane te upacAra che jyAre ahIM kahe che-kriyAkAMDa ane jJAnakAMDa vacce paraspara atyaMta svarUpaviparItatA che; A nizcayanaya che ane te yathArtha che, satyArtha che. vyavahArathI nizcaya thAya ema jayasenAcAryanI TIkAmAM bahu Ave che. ethI loko ene vaLagI paDe che. paNa bhAI ! e asadbhUta vyavahAranayanuM kathana che. ahIM kahe che-vyavahArane ane AtmAne svarUpaviparItatA che mATe AtmAne ane vyavahArane (-rAgane) AdhAraAdheya saMbaMdha nathI. jyAM AdhAraAdheya saMbaMdha kahyo hoya tyAM e vyavahAranayanuM upacArakathana che ema samajavuM. rAga che te AtmAnuM svarUpa nathI tethI te asadbhUta vyavahAranayano viSaya che. nizcayanI sAthe te te bhUmikAmAM je rAga hoya che tenuM jJAna karAvavA mATe tene vyavahAranayathI kahevAmAM Ave che. samayasAra gAthA 12 mAM e ja kahyuM che ke-vyavahAra te te kALe jANelo prayojanavAna che. svanA Azraye pragaTa thatAM jJAna ane AnaMda sukhanuM kAraNa che ane strI, kuTuMba, parivAra, dhaMdhA-vepAra Adi paranA Azraye thato rAga tathA 52 padArthonA Azraye thatuM jJAna e duHkhanuM kAraNa che. paM. hukamacaMdajIe lakhyuM che ne ke bhagavAna paraNyA nahotA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 381 kemake strI paraNatAM aneka durghaTanA UbhI thAya che. strIne sAcavavI, aneka bhoga bhogavavA, saMtAna dIkarA-dIkarI thAya emane ucheravAM ane raLavuM-kamAvuM ityAdi badhI durghaTanA ja che. e durghaTanA to ekaluM pApa che. enI ahIM vAta nathI. ahIM to ema vAta che ke-deva-guru-zAstranI zraddhAno rAga, enuM jJAna ane e rAganuM AcaraNa e badhI parAdhInatA che kAraNa ke deva-guruzAstra paradravya che. AvI paranA lakSe thatI parAdhIna dazA ane svabhAvanA lakSe thatI svAdhIna dazAne paraspara virodha che, svarUpaviparItatA che. have kahe che-' vaLI jJAnanuM svarUpa jema jANanakriyA che tema ( jJAnanuM svarUpa ) krodhAdikriyA paNa che ema, ane krodhAdinuM svarUpa jema krodhAdikriyA che tema (krodhAdikanuM svarUpa ) jANanakriyA paNa che ema koI rIte sthApI zakAtuM nathI; kAraNa ke jANanakriyA ane krodhAdikriyA bhinna bhinna svabhAve prakAze che ane e rIte svabhAvo bhinna hovAthI vastuo bhinna ja che.' zuM kahyuM A? ke AtmA zuddha pavitra cidAnaMdaghanasvarUpa che. sarvajJa paramezvare Avo AtmA joyo che. enuM je rAgathI bhinna thaIne zraddhAnanI kriyArUpa, zAntinI kriyArUpa, AnaMdanI kriyArUpa zuddhapaNe pariNamavuM ene jANanakriyA kahe che; ane dayA, dAna, vratAdi rAganI rucirUpe pariNamavuM tene krodhAdikriyA kahe che. e bannenA svabhAva bhinna bhinna che. jANanakriyAthI krodhAdikriyA viruddha che. jANanakriyArUpe pariNamavuM te mokSamArga che ane enuM phaLa mokSa eTale anaMta sukha che. jyAre krodhAdikriyArUpe pariNamavuM e baMdhamArga che ane enuM phaLa saMsAra ane anaMta du:kha che. jANanakriyA dharmanI kriyA che ane rAganI rucirUpa je krodhAdikriyA thAya te svabhAvathI virUddha hovAthI adharmanI kriyA che. eka kSamAdinA pariNamanarUpa che ane bIjI krodhAdinA pariNamanarUpa che. anAdithI rAga sAthe ekatvanI kriyA che te krodhAdikriyA che ane svabhAva sAthe je ekatva thayuM e jANanakriyA samyagdarzananI kriyA, AnaMdanI kriyA, zuddhatAnI kriyA, svarUpanI racanArUpa vIryanI kriyA che ane te dharma che. bApu! A nirNaya to kara. A aMtaranI vAto che, bahAranA kriyAkAMDathI maLe evI A cIja nathI. bhAI ! A nirNaya karavAnAM TANAM che hoM. ahIM satyano pokAra karIne satyane jAhera karyuM che. rAga hoya che chatAM rAga sAdhana nathI. aMdaramAM sAdhana nAma karaNa nAmano guNa che. e sAdhana thaIne nirmaLa jANanakriyAnA bhAve pariNamana thAya tyAre nimittane AropathI sAdhana kahevAmAM Ave che. zAstramAM 'parasparopagraho nIvAnAm' ema sUtra kahyuM che ne? hA, tattvArthasUtranuM A sUtra che te khyAlamAM che. uparAMta dhavalamAM ane paMDita sadAsukhadAsajIe lakhelA 'arthaprakAzikA ' graMthamAM A Ave che. emAM 52spa2 upagraha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 38ra ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 eTale ekabIjAnuM bhaluM kare evo artha na levo. tattvArthasUtramAM Ave che ke- zarIra, mana, vANI, zvAsocchavAsa e pudgalano (jIvana) upakAra che. eno artha e ke e nimitta che. kAryamAM nimitta hoya tene upakArI kahevAya paNa nimitta kartA che ema nathI. nimittane kAraNa kahevuM e asabhUta vyavahAranayanuM kathana che. zAstramAM Ave che ke AtmAne je sukha, duHkha, jIvana, maraNa thAya che emAM pudgalano upakAra che. AtmAne zAtAvedanIyanA udayakALe zAtA thAya emAM zarIra, mana, vANI nimitta che ethI pudgalano upakAra che ema vyavahArathI kahevAmAM Ave che. paMDita sadAsukhadAsajIe "arthaprakAzikA'mAM upakArano A ja artha karyo che. upagrahano artha koInuM bhaluM ke bhUruM kare ema nahi; koI koInuM bhaluM ke bhUDuM zuM kare? bhalA-mUMDAnA je bhAva thAya che emAM pudgala nimitta che eTale eno upagraha kahevAmAM Ave che. sukhaduHkha AdimAM pudgala nimitta che basa eTaluM. sukhadu:khanI kalpanA to jIva upAdAnapaNe thaIne pote kare che tyAM pudgalane nimitta joI upakAra kare che ema kahevAmAM Ave che. nimitta paranA kAryano kartA che ema nathI. juo, pahelAM ema kahyuM hatuM ke krodhAdi kriyA ane jANanakriyA e be vastu bhinna che kAraNa ke bannenA pradeza bhinna che, mATe temanI sattA bhinna che. tethI eka bIjAmAM AdhAraAdheya saMbaMdha nathI. have kahe che-bannene atyaMta svarUpa-viparItatA che, ane te kAraNe banne bhinna bhinna svabhAve prakAze che. ane e rIte bannenA svabhAvo bhinnabhinna hovAthI vastuo bhinna ja che. AsravanI sacivALA krodhAdinA pariNAma ane AtmAnA samyagdarzanajJAna-cAritranA pariNAma bane taddana bhinna vastuo che. have chelle saravALo kahe che. A rIte jJAnane ane ajJAnane (krodhAdikane) AdhAraAdheyapaNuM nathI.' rAganI rucinuM pariNamana e ajJAna che; emAM jJAna nathI. rAgamAM jJAnanuM kiraNa nathI. jema sUryanuM kiraNa jaita-sapheda hoya tema bhagavAna AtmAnuM kiraNa (pariNamana) jJAna ane AnaMdamaya hoya, rAgamaya na hoya. rAga to ajJAna che, aMdhakAra che. arere! AvuM manuSyapaNuM maLyuM ane ATaluM na samaje to DhoranA avatAramAM ane manuSyanA avatAramAM kAMI phera nathI. anaMtI caitanyalakSmIno-svarUpalakSmIno pote bhaMDAra che, enI rucimAM kadI Avyo nahi. anAdithI e paisAnA tathA bairInA rAgamAM salavAI gayomUrchAI gayo che; ekalA pApamAM garI gayo che. ene puNyanAMya kyAM ThekANAM che? bhAI ! puNyanI rucine choDI aMtarasvabhAvanI ruci jo na karI to bhagavAna! tuM bhavasamudramAM kayAMya khovAI jaIza ke patto nahi lAge. mATe potAnI caitanyanidhinI ruci karIne aMdara jA; vAdamAM mA paDa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 383 niyamasAramAM Ave che ke prabhu! jJAnanI nidhi pAmIne vAdavivAdamAM paDIza nahi, ane koI AvA suMdara mArganI niMdA kare to mArga prati abhakti karIza nahi. A satya vAta che ane loko to Ama (viruddha) kahe che ema jovAnuM choDI deje. ahIM kahe che-jJAna ane ajJAnane-krodhAdine AdhAraAdheyapaNuM nathI. ahA ! madhyastha thaIne ekavAra raci-vizvAsa lAvIne sAMbhaLe to beDo pAra thaI jAya evI A vAta che. paNa pakSa rAkhIne sAMbhaLe to ene ekAnta che ema lAgyA kare; ene ema thAya ke bIje ThekANe vyavahAraratnatrayanA rAgane sAdhana kahyuM che ne? paraMtu bhAI ! vItarAga sarvajJanI vANImAM pUrvApara virodha na hoya. jyAM sAdhana kahyuM hoya tyAM to nimitta upara Aropa daIne sAdhana kahyuM che. bAhya nimitta che ema nimittanuM jJAna karAvI enuM lakSa choDAvavAnuM tyAM prayojana che ema jANavuM paNa nimitta kAryanuM kartA che ema na jANavuM. pravacanasAra gAthA 17ra nA aliMgagrahaNanA chaThThA bolamAM Ave che ke AtmA potAnA svabhAvathI jaNAya evo pratyakSa jJAtA che kemake jema AtmAmAM zraddhA Adi guNa che tema enAmAM je vaDe pratyakSa jaNAya evo eka prakAza nAmano guNa che. ""svayaM prakAzamAna vizada evA svasaMvedanamayI prakAzazakti'' nAmanI AtmAmAM zakti che jenA kAraNe AtmA svasaMvedanamAMsvAnubhavamAM pratyakSa jaNAya che. ene potAne prakAzavAmAM koI anya sAdhananI (-rAganI) jarUra che ema nathI. tyAM AgaLa (17 mA bolamAM) lIdhuM che ke AtmAne bahiraMga yatiliMgono abhAva che; matalaba ke yatinI bAhyakriyAno (zubhAcaraNarUpa kriyAno) AtmasvarUpamAM abhAva che. have jyAM rAgAdino AtmasvarUpamAM abhAva che tyAM enA vaDe AtmalAbha-svarUpalAbha kema thAya ? (na thAya). are ! bhagavAnanA viraha paDayA ! pUrvadhara paNa rahyA nahi! avadhijJAnI paNa rahyA nahi! ane zubhathI thAya ane vyavahArathI thAya evA vivAda thaI gayA! ahIM kahe che-AtmapariNatine ane rAganI dazAne AdhAraAdheyapaNuM nathI. aho ! AcAryadave bhedavijJAnanI parama adabhUta vAta karI che. bApu! ene jJAnamAM-dhAraNAmAM to le ke vastu AvI che. bhAI ! tuM dhAra to kharo ke rAganI kriyAne ane AtmAnI kriyAne paraspara bhinnatA che. vaLI vizeSa samajAvavAmAM Ave che jyAre eka ja AkAzane potAnI buddhimAM sthApIne ( AkAzano) AdhAra-AdheyabhAva vicAravAmAM Ave tyAre AkAzane bAkInAM anya dravyomAM AropavAno nirodha ja hovAthI (arthAta anya dravyomAM sthApavAnuM azakaya hovAthI) baddhimAM bhinna AdhA prabhavatI nathI, ane te nahi prabhavatAM, eka AkAza ja eka AkAzamAM ja pratiSThita che ema barAbara samajI javAya che ane tethI evuM samajI janArane para-AdhAraAdheyapaNuM bhAsatuM nathI." Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 384 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 juo, jJAnamAM eka AkAzane ja lakSamAM laI vicAra karavAmAM Ave to AkAzano AdhAra koI bIjI cIja bhAsatI nathI; arthAt bIjA AdhAranI apekSA buddhimAM besatI nathI, bIjA AdhAranI apekSA TharI jAya che, uddabhavatI nathI. sarvavyApaka AkAzane kono AdhAra ? AkAza pote ja AdhAra ane pote ja Adheya ema spaSTa samajI javAya che. kharekhara dravyone AdhAra koNa ? dareka dravya nizcayathI pote potAnA ja AdhAre che. AkAzamAM je dravyo rahelAM che temane AkAzano AdhAra kahevo e to nimittanI apekSAthI kathana che; vAstavika AdhAra to koI dravyane koI anya dravya che ja nahi. jema koI jagatano kartA Izvara ema kahe to pachI Izvarane koNe karyo? jo ene bIjAe karyo to pachI e bIjAne koNe karyo? ema vicAratAM koI thaMbhAva raheto nathI. eno artha ja e thayo ke vastu svayaMsiddha che; ene koNa kare ? ( koI nahi). anAdithI che che ne che. tema chaye dravyo pratyeka potapotAnA ja AdhAre che. jema AkAzane koI AdhAra nathI tema ye dravyone nizcayathI koI anya AdhAra nathI. ahIM kahe che ke sarvavyApI AkAzane koI anya AdhAra bhAsato nahi hovAthI AkAza ja AkAzamAM pratiSThita che ema barAbara samajI javAya che. AkAzano AdhAra AkAza ja che, anya nahi. AvuM samajI janArane koI para AdhAra ane AkAza Adheya ema 52- AdhAraAdheyapaNuM bhAsatuM nathI. juo, A AcAryadeve daSTAMta kahyuM. have siddhAMta kahe che ' evI rIte jyAre eka ja jJAnane potAnI buddhimAM sthApIne ( jJAnano ) AdhA2AdheyabhAva vicAravAmAM Ave tyAre jJAnane bAkInAM anyadravyomAM AropavAno nirodha ja hovAthI buddhimAM bhinna AdhAranI apekSA prabhavatI nathI; ane te nahi prabhavatAM, eka jJAna ja eka jJAnamAM ja pratiSThita che-ema barAbara samajI javAya che ane tethI evuM samajI janArane 52-AdhAraAdheyapaNuM bhAsatuM nathI. mATe jJAna ja jJAnamAM ja che, krodhAdika ja krodhAdikamAM ja che.' jema jJAnamAM AkAzane lakSamAM letAM AkAzano bIjo koI AdhAra dekhAto nathI ema buddhimAM jJAnane vicAratAM jJAnane koI bIjI cIjano AdhAra che ema dekhAtuM nathI. jJAna jJAnamAM ja pratiSThita che arthAt AtmA AtmAmAM ja che koI anyadravyamAM nahi. bIjA dravyano jJAnane-AtmAne AdhAra nathI; AtmA zarIramAM ke rAgamAM nathI. AtmA ekalA jJAnanA pariNamanamAM ke je AtmAnuM svarUpa che emAM che. rAga AdhAra ane AtmA Adheya ema che nahi. bhAI! eka vAra tuM AvuM yathArtha zraddhAna to kara ke jJAna jJAnamAM ja che, rAgamAMkrodhAdimAM nahi ane krodhAdika krodhAdikamAM ja che, AtmAmAM nahi. bhAI ! AvuM zraddhAna kare e to aMdara (svarUpamAM ) cAlyo jAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 385 evI A vAta che. A samajyA vinA pAMca-pacAsa lAkhanA maMdira baMdhAve toya zuM? zubharAga hoya to puNya baMdhAya, basa; bAkI maMdira to e (jIva) kyAM karI zake che? ahIM kahe cherAgAdi AdhAra ane AtmA Adheya ema para-AdhAraAdheyapaNuM bhAsatuM nathI. tethI zuddha nirmaLa jJAnanI pariNati te AdhAra ane jJAna-AtmA Adheya ema ja nakkI thAya che.samajANuM kAMI...? vAsaNanA AdhAre ghI che ke ghInA AdhAre ghI che? koI kahe ke vAsaNanA AdhAre ghI che; nahitara ghI DhoLAI jAya. ahIM kahe che e vAta taddana khoTI che. ghInA eka eka rajakaNamAM AdhAra (adhikaraNa) nAmano guNa rahelo che ane ene laIne ghI (ghImAM) raheluM che, vAsaNane laIne nahi. tema jJAna jJAnamAM ja che. A pramANe (jJAnanuM ane krodhAdika tema ja karma-nokarmanuM) bhedavijJAna bhalI rIte siddha thayuM. rAganI-krodhAdinI kriyA AtmAthI anya vastu che, jJAnanI kriyAthI bhinna che ema siddha thayu. * gAthA 181 thI 183: bhAvArtha uparanuM pravacana * upayoga to caitanyanuM pariNamana hovAthI jJAnasvarUpa che ane krodhAdi bhAvakarma, jJAnAvaraNAdi dravyakarma, zarIrAdi nokarma-e badhAMya pudgala dravyanA pariNAma hovAthI jaDa che; temane ane jJAnane pradezabheda hovAthI atyaMta bheda che." upayoga e rAgathI bhinna paDIne aMdaramAM je pariNamana thayuM te caitanyanuM pariNamana che ane te AtmasvarUpa-jJAnasvarUpa che. tathA rAganI rucirUpa krodhAdi bhAvakarma, jJAnAvaraNAdi dravyakarma ane zarIrAdi nokarma-e badhAM pudagaladravyanAM pariNAma hovAthI acetana jaDa che. tame ane zarIrAdi to pratyakSa acetana che ja. ahIM to rAganI rucirUpa krodhAdine jaDa kahyAM che kemake temanAmAM caitanyano aMza nathI. vaLI temane ane jJAnane pradezabheda hovAthI, bannenAM kSetra bhinna bhinna hovAthI atyaMta bheda che. mATe upayogamAM krodhAdika, karma tathA nokarma nathI ane krodhAdikamAM, karmamAM tathA nokarmamAM upayoga nathI. A rIte temane pAramArthika AdhAraAdheyasaMbaMdha nathI.' matalaba ke vikAranA AdhAre AtmA pragaTe ke AtmAnA AdhAre vikAra thAya ema che nahi. dareka vastune AdhAraAdheyapaNuM potapotAmAM ja che. mATe upayoga upayogamAM ja che, krodha krodhamAM ja che.' caitanyanA pariNamananA AdhAre AtmA jaNAyo e pariNamana AtmA ja che, caitanyamaya ja che ane rAganI rucinuM-mithyAtvanuM pariNamana jaDa ja che; darekane AdhAraAdheyapaNuM potAmAM ja che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 386 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 mokSamArga prakAzakamAM zuddhopayogane grahaNa kare te muni ema munipaNAnuM lakSaNa kahyuM che. vastu to trikALa zuddhadravya che. have pariNamanamAM zuddhopayogane grahaNa kare enuM nAma munidazA che. vaLI e zuddhopayoganA sAdhana vaDe munivaro ghAtakarmano nAza karI kevaLajJAna pAme che ema tyAM kahyuM che. vibhAvanA-rAganA sAdhana vaDe kevaLajJAna pAme che ema che nahi. bhAI ! jeno je svabhAva che te svabhAvathI svabhAvanI prApti thAya ne ? yathAkhyAtacAritra potAnA svabhAvanI vItarAga pariNatithI prApta thAya ane kevaLajJAna jJAnanI nirmaLa pariNatithI prApta thAya paNa rAgathI na thAya. mATe upayoga eTale AtmA-jJAyakabhAva upayogamAM eTale caitanyanA nirmaLa pariNamanamAM ja che ane krodhAdi vikAra krodhAdimAM ja che. agAu gAthA 50 thI pa5 mAM (29 bolamAM) AvI gayuM ke mithyAtvAdi che te anubhUtithI bhinna che. mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga e cAra pratyayonA bheda tera guNasthAno che. Asrava hovAthI e badhAM acetana jaDa che. ane zuddha upayoga-vItarAgI pariNatimAM AtmA che. A bhedajJAna che. bhAvakarma, dravyakarma ane nokarmathI upayogano bheda jANavo te bhedajJAna che ane AvuM bhedajJAna cothA guNasthAnathI hoya che. A rIte bhedavijJAna barAbara siddha thayuM. pravacanasAramAM (1 thI 5 gAthAmAM) Ave che ke zuddha AtmAnA lakSe thayelo parama nirapekSa (rAganI apekSA rahita) zuddhopayoga tene prApta thayelA che te AcArya, upAdhyAya ane sAdhu che. have A arthanuM kAzarUpa kAvya kahe che - * kaLaza 126: zlokArtha uparanuM pravacana * vaidraSya naherupatAM 2 dvato: jJAnaca rAsArca 2' cidrupatA dharatuM jJAna ane jaDarUpatA dharato rAga-"kayo:' e banneno, "manta:' aMtaraMgamAM "rI-vArani' dAsaNa vidAraNa vaDe parita: vimA vRtva' cotaraphathI vibhAga karIne "rUTuM nirmana" me jJAnam ti' A nirmaLa bhedajJAna udaya pAmyuM che. citUpatA dharatuM jJAna eTale jJAnapaNe, zraddhApaNe, vItarAgatApaNe, AnaMdapaNe pariNamato AtmA che. ane jaDarUpatA dharato rAga che. rAga jaDa che. AgaLa krodhAdi, karma ane nokarma ema traNa lIdhAM hatAM. ahIM rAga ja lIdho che. dayA, dAna, pUjA, bhakti ityAdino rAga che te jaDa che ema kahe che. e bannenA (jJAna ane rAganA) aMtaraMgamAM dAruNa vidAraNa vaDe arthAt bheda pADavAnA ugra abhyAsa vaDe cotaraphathI vibhAga karIne nirmaLa bhedavijJAna udaya pAmyuM che. juo, A bhedavijJAna kevI rIte Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 387 pragaTe enI vAta kare che. kahe che-paralakSe thato je rAga enAthI bhinna paDIne svalakSe thatA zuddha upayogane pragaTa karI samasta prakAre rAga ane jJAnane judA karIne bhedajJAna pragaTa thayuM che. cotaraphathI eTale dravya, kSetra, kALa ane bhAva-ema samasta prakArathI bhagavAna AtmAne rAgathI bhinna karIne bhedavijJAna pragaTa thayuM che. ahAhA...! bhedavijJAna thatAM vibhAvano koI aMza svapaNe bhAsato nathI. bhedavijJAna AtmAne ane rAgane cotaraphathI bhinna karatuM pragaTa thayuM che. matalaba ke dravyathI bhinna, kSetra-pradezathI bhinna, kALathI bhinna ane bhAvathI bhinna-ema rAgathI AtmAne sarva prakAre bhinna karatuM bhedajJAna pragaTa thayuM che. ahAhA ! A vastu AtmA je trikALa jJAna ane AnaMdasvarUpa che tene parathI-rAgathI bheda pADatAM A pratyakSa nirmaLa bhedajJAna pragaTa thayuM che. bhAI ! caitanyanI mULa puMjI grahaNa karavAmAM caitanyanuM pariNamana kArya kare, temAM rAga kArya na kare, vyavahAraratnatrayano rAga paNa emAM kAma na Ave; kemake jJAnanuM pariNamana dharato AtmA che ane jaDarUpatA dharato rAga che. bannenA bhinna svabhAva che. prazna- to mukhyopacAra du bheda yo baDabhAgi ratnatraya dhareM'' ema zAstramAM Ave che ne? uttaraH- zAstramAM koI ThekANe nipacAra ratnatrayanI sAthe rahelA vyavahAraratnatrayanuM jJAna karAvavA tene ArAdhato dharato ema paNa kahevAmAM AvyuM che. nizcayanI sAthe te vyavahAra hoya che tethI nizcayano rAga upara Aropa ApI tene ArAdhe che ema zAstramAM kaheluM che. jJAnI ArAdhe che to eka svane ja, paNa rAgamAM ArAdhanAno Aropa karI rAgane ArAdhe che ema vyavahArathI kahevAmAM Ave che. have AgaLa kahe che adhunA' mATe have "pama zuddha-jJAna-godham adhyAsitA:' eka zuddha vijJAnaghananA puMjamAM sthita ane dvitIya-trutA:' bIjAthI eTale rAgathI rahita evA "satta:' he satparuSo! modhyama' tame mudita thAo. anAdithI je rAgamAM sthita hato te paryAyabuddhi hatI, ajJAnabhAva hato. have rAgathI bhinna paDIne bhagavAna jJAnakuMjamAM sthita thayo te vItarAga-vijJAnarUpa bhedavijJAna che, mokSamArga che. AvuM bhedavijJAna jJAnanA lakSa thAya che. rAganA lakSe aMdara bhedavijJAna na thAya. svanuM-jJAnakuMja evA AtmAnuM lakSa thatAM bhedavijJAnanuM pariNamana thAya che. jema khetaramAM so so maNanA ghAsanA gaMja-puMja hoya che ema AtmA jJAnaghanano puMja eTale gaMja-Dhagalo che. emAM sthita ane bIjAthI rahita-te bIjuM koNa ? jJAnasvabhAvathI rAga bIjo che. mATe jJAnamAM sthita ane rAgathI rahita evA huM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 388 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 sapuruSo! tame mudita thAo arthAt AnaMdita thAo, sukhI thAo, rAganI ekatAmAM duHkha hatuM te huve rAganI bhinnatA karI Atmasthita thatAM sukhI thAo-ema kahe che. bhagavAna! tAruM tattva-AnaMdano nAtha aMdara paramAtmasvarUpe emane ema paDyuM che. te pahelAM mAnyuM na hatuM tyAre tane e na hatuM paNa tyAre tane e na htuM paNa have mAnyuM tyAre te che. mATe emAM sthita thaI have prasanna thAo, sukhI thAo ema AzIrvAda Ape che. jJAnanA oghamAM TharelA satpaSo sukhI thAo ema kahyuM ne? matalaba ke jJAnakuMja bhagavAna AtmA je sat che emAM Thare te puruSa che ane asat evA rAgamAM Thare te asatpuruSa che. rAgamAM Thare te asatpuruSa duHkhI che. tene kahe che-jJAnakuMja bhagavAna AtmAmAM sthita thaIne arthAt jJAnanA pariNamanamAM bhagavAna AtmA samIpa karIne huM satparuSo! mudita thAo, AnaMdita thAo. je jJAnanA pariNamanamAM AtmA samIpa che te jJAnane dharma kahe che, mokSamArga kahe che ane je jJAnanI paryAyamAM rAga samIpa che te adharma che, saMsAramArga che. 'dvitIyaSNutA:' ema lIdhuM che ne? rAgathI bhinna thaIne eno artha ja e thayo ke svaastitvamAM Tharyo eTale parathI-rAgathI nAsti thaI. ahA! jene sAcI paddhati-rItanI khabara ja na hoya tene dharma kevI rIte thAya? koI kahe ke amArA bApadAdA karatA hatA mATe ame karIe chIe. A to amAro kuLano dharma che ema jANI ame pALIe chIe. paraMtu bhAI ! dekhAdekhI ke kaLakramane anusaranArane to dharmabuddhi ja nathI ema mokSamArga-prakAzakamAM paM. zrI ToDaramalajIe kahyuM che. kuLakramathI jainadharma nathI paNa rAgane jItI vItarAgatA pragaTa kare te jainadharma che ane te nirmaLa bhedavijJAna vaDe pragaTa thAya che. ahAhA..! kaLaza to kaLaza che kAMI ! kahe che-rAgane judA pADavAnA abhyAsa vaDe AnaMdita thAo. juo A AnaMdita thavAnI rIta. bIjAne samajAvatAM AvaDe na AvaDe enI sAthe kAMI saMbaMdha nathI. lokamAM A vaktA bahu prasiddha che ema prazaMsA thAya paNa e kAMI cIja nathI. jene AtmajJAna thayuM hoya, je jainadharmamAM daDha zraddhAvAna hoya ane je AtmarasI hoya te sAco vaktA che. jeNe adhyAtmarasa pIdho nathI te nizcaya vastunI zuM vAta kare ? mokSamArgaprakAzakamAM kahyuM che ke zrotAthI vaktAnuM pada UMcuM che. zrotAone khuza rAkhavA vaktA kAMI na kahe, jo ema kare to enuM pada nIce jaI jAya. ahIM kahe che-zuddhajJAnaghana prabhu AtmAnI daSTi ane ekAgratA thatAM rAganI-paryAyanI daSTi uDI gaI ane atIndriya AnaMdanI lahara UThI. mATe kahe che ke bhedajJAnanA abhyAsa vaDe AnaMdita thAo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates [ 389 A badhA dUdhapAka AdinA svAdanI hoMzu kare che ne? are bhagavAna! dUdhapAka Adino svAda tane kayAM Ave che? e to jaDa mATI che. enA prati rAgane karIne je rAga kare che te rAgano tane svAda Ave che ane e rAgano svAda to jherano-du:khano svAda che bApA! jJAnI saMto kahe che-bhAI! lADu vagere jaDano svAda to jIvane Avato nathI paNa enA pratyenA rAgano kaSAyalo-kaDavo svAda ajJAnI jIvo le che. ahIM kahe che ke bhAI! rAgathI bhinna paDI aMdara nija caitanyagharamAM AvatAM tane atIndriya AnaMdano svAda Avaze. rAgano svAda to 52no jherano svAda che; mATe rAgathI haThI bhagavAna AtmAne AsvAdo. AnuM nAma bhedavajJAna che, dharma che. samayasAra gAthA 181 thI 183 ] * kaLaza 126 : bhAvArtha u52nuM pravacana * 'jJAna to cetanAsvarUpa che ane rAgAdika puddagalavikAra hovAthI jaDa che; paraMtu ajJAnathI, jANe ke jJAna paNa rAgAdirUpa thaI gayuM hoya ema bhAse che arthAt jJAna ane rAgAdika banne ekarUpa-jaDarUpa bhAse che.' juo, zuM kahe che? ke bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa che ane rAgAdi jaDa ajJAnasvarUpa che. AtmA caitanyasvabhAvamaya che ane rAgAdi vibhAvasvarUpa che. AtmA AnaMdasvarUpa che ane rAga duHkhasvarUpa che. chaDhAlAmAM kahyuM che ne ke 'rAga Aga dahai sadA tAreM samAmRta seIe ' juo, AmAM ema nathI kahyuM ke mAtra azubha rAga ja Aga che. zubhAzubha banne prakAranA rAga Aga che; kaSAyamAtra agni che. bhAI! rAganA pariNAma cetananI jAtanA pariNAma nathI. atIndriya jJAna ane AnaMdanA pariNAma caitanyanI jAtinA pariNAma che. rAga to kajAta che. chatAM ajJAnathI ema bhAse che ke jANe rAga AtmAnI jAtino kema na hoya. ajJAnIne anAdithI AtmA ane rAganA bhAva banne eka jAtinA jaDarUpa bhAse che. tene ema bhAse che ke rAga jIvanA svarUpamaya che. paNa ahIM kahe che ke-jJAyaka bhagavAna sadA rAgathI bhinna che ane kadI rAgarUpa thAya ema nathI. " jyAre aMtaraMgamAM jJAna ane rAgAdino bheda pADavAno tIvra abhyAsa karavAthI bhedajJAna pragaTa thAya che tyAre ema jaNAya che ke jJAnano svabhAva to mAtra jANavAno ja che, jJAnamAM je rAgAdikanI kaluSatA-AkuLatArUpa saMkalpa-vikalpa bhAse che te sarva puddagalavikAra che, jaDa che.' ahIM rAgane puddagalavikAra kahyo mATe te (rAga) puddagalathI thayA che ema nathI. vikArarAga che to enI (jIvanI) pariNatimAM, paNa te caitanyanI jAtano nathI tethI te jaDa acetana che ema siddha karyuM che kemake rAgamAM cetananA kiraNano eka aMza Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 390 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 paNa nathI. A pramANe jJAna ane rAgAdinA bhedanuM bhAna thAya che tyAre-bhedano ugra abhyAsa karavAthI AnaMdanA svAda sahita AtmAno anubhava thAya che. AnuM nAma bhedajJAna che. jyAre AvuM bhedajJAna thAya tyAre AtmA AnaMdita thAya che kAraNa ke tene jaNAya che ke "pote sadA jJAnasvarUpa ja rahyo che, rAgAdirUpa kadI thayo nathI.'' juo, AmAM keTalI dhIraja joIe. A kAMI kriyAkAMDa che ke jhaTa daIne karI nAkhe ! pahelAM rAgano svAda hato tyAre AnaMdano svAda na hato. rAganA vikalpathI bhedano abhyAsa karI jyAre bhedajJAna karyuM tyAre AtmAnA AnaMdano svAda Avyo ane tyAre ene jaNAyuM keaho ! huM to sadA jJAyaka ja rahyo chuM, rAgarUpa kadI thayo ja nathI.'' mAnyo hato paNa bhagavAna AtmA rAgarUpe zI rIte thAya? juo, pote sadA jJAnasvarUpe ja rahyo che. kathaMcit jJAnasvarUpa ane kathaMcita rAgasvarUpa-vikArasvarUpa che ema nahi. ahAhA..! bhagavAna jJAyakamUrti prabhu kadIya dayA, dAna AdinA svabhAve thayo ja nathI. pravacanasAra gAthA 200 mAM kahyuM che ke bhagavAna AtmA anAdino jJAyakabhAve ja rahyo che, paraMtu ene bIjI rIte adhyavasita karyo che. mAnyo che. rAga te huM, puNya te huM ema bIjI rIte mithyApaNe mAnyuM che. keTalAka kahe che ke-puNyathI paNa dharma thAya ema mAno to anekAnta thAya. bhAI ! kharekhara ema nathI. svabhAvanA Azraye dharma thAya ane puNyathI na thAya enuM nAma samyaka anekAnta che. nizcayathI lAbha thAya ane vyavahArathI paNa lAbha thAya evuM anekAnta che ja nahi. tethI to AcArya kahe che-he satpaSo! je kALa gayo te gayo, paNa have rAgathI bhedanA ugra abhyAsa vaDe bhedajJAna pragaTa karIne AnaMdane pAmo, mudita thAo. TIkAnA havenA aMza uparanuM pravacana : (gAthA 181 thI 183) anAdikALathI zubhAzubha rAga mAro che ema mAnIne temAM ramI rahyo che te mithyAtvabhAva che ane emAM ja anaMta bhavanuM bIja paDayuM che. zubhAzubha rAganA vibhAvathI bhinna paDI aMtaramukhavalaNa vaDa jeNe AtmAnubhava karyo te baMdhanathI chUTe che kemake tene nirmaLa bhedavijJAna pragaTa thAya che. e ja kahe che A rIte A bhedavijJAna jyAre jJAnane aNumAtra paNa viparItatA nahi pamADatuM thayuM avicaLapaNe rahe che, tyAre zuddha upayogamayAtmakapaNA vaDe jJAna kevaLa jJAnarUpa ja rahetuM thayuM jarA paNa rAgadveSamoharUpa bhAvane karatuM nathI...' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] | [ 391 juo, rAganI rucirUpa viparItatAthI bhinna paDIne bhedajJAnanA baLa vaDe jJAnamAM avicalapaNe rahe che te AtmA sukhane prApta kare che. te jIva samakitI che ane tene zuddhopayogAtmakapaNuM che. samyakdarzana zuddhopayoganA kALamAM thAya che. bhedajJAna thatAM dayA, dAna, bhakti AdinA rAgathI raMjita malina upayogathI khasIne jJAna kevaLa jJAnarUpa ja rahetuM thayuM zuddhopayogapaNe pariName che. aMtaramAM jJAnanI vartamAna paryAyane dravya upara sthApatAM AtmA zuddhabhAvarUpe pariName che. rAgathI bhinna paDeluM jJAna ahiMsakapaNe rahI viparItapaNe-rAgapaNe nahi thatuM thayuM jarA paNa rAgadveSamohane karatuM nathI. lyo? AvI vAta! have atyAre to AkhA mArgano lopa thaI gayo che. loko upavAsa karavo, ne rasatyAga karavo ityAdi bAhya kriyAone dharma mAnavA lAgyA che. paNa bhAI ! vrata, tapa Adi kriyAkAMDa kAMI dharma nathI, e to rAga che, duHkha che. enA vaDe dharma mAnatAM to AtmA viparItapaNAne pAme che. ahIM kahe che-bhedajJAna AtmAne jarA paNa viparItatAne pamADatuM nathI ane tethI jJAna jJAnamAM-jJAnamaya bhAvamAM rahe che. bhAI ! rAganI rucinI mUrkhAImAM tuM corAsInA avatAramAM rajhaLI-rakhaDI rahyo che. e rajhaLapaTTIne maTADavAno A bhedajJAna eka ja upAya che. puNyanA bhAvanI ci bhagavAna! paribhramaNanuM kAraNa che. keTalAka paMDito "puNyaphalA arahaMtA' ityAdi pravacanasAranI gAthA 45 no artha ema kare che ke "arihaMtapaNuM e puNyanuM phaLa che. enI TIkAmAM bhAva pragaTa karyo che te jotA nathI. TIkAmAM to ema che ke "puNyano vipAka-udaya AtmAne akiMcikara che;" arthAt AtmAne te lAbha ke hAni karatuM nathI. pUrve je puNya bAMdhyuM hatuM te udayamAM AvatAM enuM je phaLa divyadhvani, samosaraNa ityAdi atizayo AtmAne (arihaMtane ) akiMcitkara che. udaya che te kharI jAya che. tyAM (pravacanasAramAM) gAthA 77 mAM to ati spaSTa kahyuM ke-dayA, dAna Adi puNyabhAva ane hiMsAdi pApabhAva-e bemAM phera nathI ema je mAnato nathI te mohAcchAdita vartato thako ghora apAra saMsAramAM paribhramaNa kare che. ahIM kahe che-duHkharUpa rAga ane AnaMdasvarUpa bhagavAna AtmA e be vaccenuM bhedajJAna karatAM jJAna potApaNuM-zuddhopayogapaNe rahetuM rAgane jarIya karatuM nathI. juo, paranI dayA pALavAno bhAva rAga hovAthI hiMsA che. enAthI bhinna bhagavAna AtmA ahiMsakavItarAgasvabhAvamaya che. e be vacce bhedajJAna karIne vItarAgapaNe rahenAra zuddhopayogamaya AtmA rAgane jarIya karato nathI. jJAna rAgane bhaLavA detuM ja nathI. ahIM ! rAga Ave paNa bhedajJAnI kartAbuddhithI rAgane karato nathI. jenAthI bheda thayo Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 392 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 tene te kema kare? jJAna to mAtra jANe, rAgane karavo evo eno svabhAva ja kyAM che? svabhAvane grahaNa karyo pachI rAganuM karavApaNuM rahe ja kayAMthI? tethI ema siddha thayuM ke bhedavijJAnathI zuddha AtmAnI upalabdhi thAya che ane zuddhaAtmAnI upalabdhithI rAgadveSamohano abhAva jenuM lakSaNa che evo saMvara thAya che.' zuM kahyuM A? ke dayA, dAna AdinA rAgathI bheda karIne bhedajJAna vaDe AtmAnI upalabdhi kahetAM anubhava thAya che. lyo, A vidhi kahI. bhAI ! A vidhi vinA AtmAno anubhava thato nathI. rAga e to paraghara che ane paragharamAM javuM e to vyabhicAra che. rAgathI bhinna paDeluM jJAna, zuddha jJAnamayapaNe pariNamatuM, jarIya rAgayuktapaNe nahi thatuM thayuM, jJAnapaNe ja rahe che ane atIndriya AnaMdane anubhave che. A vidhie AtmAnI upalabdhi thAya che. jema koIne zIro banAvavo hoya to pahelAM loTane ghImAM zeke, pachI goLanuM pANI emAM nAkhe. paNa koI ghInI bacata karavA khAtara pahelAM loTane goLanA pANImAM nAkhe ane pachI ghImAM zeke to zIro to zuM loparI-poTIsa paNa nahi thAya. enAM ghI, loTa, goLa badhuMya nakAmuM jaze. ema koI pahelAM dayA, dAna, vratAdinA kriyAkAMDa kare, kemake e saheluM paDe che ane pachI svarUpanAM zraddhA, jJAna, cAritra Adi thaze ema mAne tene kahe che-bhAI ! tArA vratAdinA badhA kriyAkAMDa phogaTa jaze. bhAI ! bhedajJAnathI nirmaLa ratnatraya thAya paNa bhedaratnatrayathI AtmAnubhava kadIya na thAya. bhedaratnatraya pALatAM pALatAM nizcaya nirUpacAra ratnatraya pragaTe ema koI mAne to ene moTuM mithyAtvanuM zalya che. prazna:- to pravacanasAramAM Ave che ke jJAnI samakitI jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, vIryAcAra, tapAcAra Adi vyavahArane kare che? uttaraH- bhAI ! jyAM sudhI pUrNatA na pamAya tyAM sudhI samakitI jJAnIne Avo vyavahAra hoya che ema tyAM kahevuM che. jJAnI tene potAnuM kartavya jANI kare che ema nathI; jJAnI to e sarva vyavahArane svarUpathI bhinna heyapaNe jANe ja che, karato nathI. bhAI ! caraNAnuyogamAM kathananI AvI vyavahAranI zailI che tene yathArtha samajavI. are! e samaje kyAre? bicAro Akho di' bairAne, chokarAne, kuTuMbane pALavApoSavAno ane raLavAno ekalo pApano udyama karavAthI navaro paDe to ne? ene pApanI majurImAMthI navarAza kayo che? tyAre te kahe che-ame to amArI kuTuMba pratyenI pharaja bajAvIe chIe. kuTuMba pratyenI pharaja to bajAvavI joIe ne? tene kahIe chIe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 181 thI 183 ] [ 393 bhagavAna! kuTuMba pratye tArI pharaja kevI? kuTuMba to pratyakSa bhinna para vastu che. tArI pharaja to tArAmAM hoya ke paramA-kuTuMbamAM? AtmAne para pratye pharaja nathI. para pratye pharaja mAnanAra mUDha mithyAdaSTi che ane te anaMta saMsAramAM rakhaDanArA che. bhagavAna! tAre potAnuM hita karavuM che ke nahi? jo tAre potAnuM hita karavuM hoya to dharma pragaTa kara. e dharma kema thAya? to kahe che ke puNya-pApanA bhAvane ane bhagavAna AtmAne bhinna jANe tyAre thAya. bhAI ! tuM anAdi kALathI janma-maraNanA bhAvamAM jholA khAto duHkhI thaI rahyo che. bhagavAna! teM kahyAM na jAya ane sahyAM paNa na jAya evAM mahA kaSTa-du:kha uThAvyAM che. juo, lAThImAM eka aDhAra varSanI choDI hatI. navI navI paraNelI. tene zItaLA nIkaLyA. zarIranA roma roma para zItaLAnA dANA ane dANedANe IyaLo paDelI. bicArIne pArAvAra vedanA; taLAImAM pAsuM palaTe tyAM cIsa pADI uThe; bicArI rUve-ruve, bhAre Akranda kare, tenI mAne te kahebA, A te zuM thayuM? AvAM pApa meM A bhavamAM to karyA nathI, AvuM du:kha te kema sahana thAya? raDatI, bhAre kakaLATa karatI vilApanI dazAmAM bicArIno deha chUTI gayo. bhAI ! AvAM to zuM AnAthI anekagaNAM duHkha te bhUtakALamAM uThAvyAM che. tuM jANe ke A bIjAnI vAta che paNa ema nathI bhAI ! AvA to anaMta anaMtavAra potAne paNa bhava thayA che. mithyAtvanA phaLamAM cAra gatinA, ane nigodanA bhava tane anaMtavAra thayA che. bhagavAna ! A tArA ja du:khanI kathA che. ahIM kahe che-rAgathI-kriyAkAMDathI dharma mAnanArane saMsAranuM-duHkhanuM paribhramaNa nahi maTe; bhavano abhAva nahi thAya. to kevI rIte thAya ? to kahe che-bhAI ! kriyAkAMDanA rAgathI bhagavAna AtmA bhinna che ema bhedano abhyAsa karI, rAgathI lakSa choDI bhedajJAna vaDe avicalapaNe jJAnane jJAnamAM rAkhIne zuddhopayogapaNe pariNamatAM dharma thAya che ane bhavano abhAva karavAnI A ja rIte che. AvI bhedajJAnanI bhUmikAmAM samakitI jJAnI rAgano jarAya kartA thato nathI, jJAtA rahe che ane ekalA jJAnamayabhAve pariNamato thako te sarvathA rAgarahita thaI bhavamukta thaI jAya che. aho ! bhedavijJAna koI alaukika cIja che. banArasIdAse kahyuM che ne ke "bhedajJAna saMvara jinha pAyo, so cetana zivarUpa kahAya.'' bhedajJAnathI AtmAno anubhava thAya che. AtmAnA anubhavathI rAgadveSamohano nAza thAya che arthAt rAgadveSamohAdi Asravano abhAva jenuM lakSaNa che evo saMvara thAya che. rAgadveSamohu Asrava che. tenA abhAvasvarUpa saMvara che. te saMvara AtmAnI zuddha caitanyamaya pariNatirUpa dharma che. lyo, Ama bhedavijJAna ja dharmanuM mULa che. samajANuM kAMI...? [ pravacana naM. 25 thI 254 * dinAMka 5-12-76 thI 7-12-76] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 184-185 kathaM bhedavijJAnAdeva zuddhAtmopalambha iti cet jaha kaNayamaggitaviyaM pi kaNayabhAvaM Na taM pricydi| taha kammodayatavido Na jahadi NANI du NANittaM / / 184 / / evaM jANadi NANI aNNANI muNadi raagmevaad| aNNANatamocchaNNo AdasahAvaM ayaannNto||185|| yathA kanakamagnitaptamapi kanakabhAvaM na taM prityjti| tathA karmodayatapto na jahAti jJAnI tu jnyaanitvm|| 184 / / evaM jAnAti jJAnI ajJAnI manute raagmevaatmaanm| ajJAnatamo'vacchannaH aatmsvbhaavmjaann|| 185 / / have pUche che ke bhedavijJAnathI ja zuddha AtmAnI upalabdhi (anubhava) kaI rIte thAya cha ? ten| utta235 // 1 // ihe cha: jyama agnitata suvarNa paNa nija svarNabhAva nahIM taje, tyama karmaudaye tasa paNa jJAnI na jJAnIpaNuM taje. 184. jIva jJAnI jANe Ama, paNa ajJAnI rAga ja jIva gaNe, AtmasvabhAva-ajANa je ajJAnatama-AcchAdane. 185. thArtha:- [ yathA] 4ma [ kanakam ] suvarNA [agnitaptam api] mithI to thayu thaI 55 [ taM] ten|| [ kanakabhAvaM] sup[55||ne [na parityajati ] cho'tuM nathI [ tathA ] tama [ jJAnI] zAnI [karmodayataptaH tu] bhn| yathI to thayo yo 5 [jJAnitvam ] shaanii59||ne [na jahAti] cho'to nathI.- [ evaM ] sAdhU [ jJAnI ] zAnI [jAnAti] 1. cha, bhane [ajJAnI] sazAnI [ajJAnatamo'vacchannaH ] mAna-aMdhArathI mAhita hovAthI [AtmasvabhAvam ] saamaan| svamApane [ajAnan] nahi to 2 [ rAgam eva ] rAgane 4 [ AtmAnam ] mAtmA [ manute ] bhAne che. TIkA:- jene upara kahyuM tevuM bhedavijJAna che te ja tenA (bhedavijJAnanA) sabhAvathI jJAnI thayo thako A pramANe jANe che:-jema pracaMDa agni vaDe tata thayuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 184-185 ] [ 395 thayuM paNa suvarNa suvarNatva choDatuM nathI tema pracaMDa karmodaya vaDe gherAyuM thayuM paNa (arthAt vinA karavAmAM AvatAM chatAM paNa) jJAna jJAnatva choDatuM nathI, kema ke hujAra kAraNo bhegAM thavA chatAM svabhAvane choDavo azakaya che; kAraNa ke tene choDatAM svabhAvamAtra vastuno ja uccheda thAya, ane vastuno uccheda to thato nathI kAraNa ke sanA nAzano asaMbhava che. AvuM jANato thako jJAnI karmathI AkrAMta (gherAyelo, AkramaNa pAmelo) hovA chatAM paNa rAgI thato nathI, hepI thato nathI, mohI thato nathI, paraMtu zuddha AtmAne ja anubhave che. ane jene upara kahyuM tevuM bhedavijJAna tenA abhAvathI ajJAnI thayo thako, ajJAna-aMdhakAra vaDe AcchAdita hovAthI caitanyacamatkAramAtra AtmasvabhAvane nahi jANato thako, rAgane ja AtmA mAnato thako, rAgI thAya che, pI thAya che, mohI thAya che, paraMtu zuddha AtmAne bilakula anubhavato nathI. mATe ema siddha thayuM ke bhedavijJAnathI ja zuddha AtmAnI upalabdhi (anubhava ) thAya che. bhAvArtha- jene bhedavijJAna thayuM che te AtmA jANe che ke "AtmA kadI jJAnasvabhAvathI chUTato nathI." AvuM jANato hovAthI te, karmanA udaya vaDa tasa thayo thako paNa, rAgI, hRSI, mohI thato nathI paraMtu niraMtara zuddha AtmAne anubhave che. jene bhedavijJAna nathI te AtmA, AtmAnA jJAnasvabhAvane nahi jANato thako, rAgane ja AtmA mAne che tethI te rAgI, hRSI, mohI thAya che paraMtu kadI zuddha AtmAne anubhavato nathI. mATe e nakkI thayuM ke bhedavijJAnathI ja zuddha AtmAnI upalabdhi thAya che. * * * samayasAra gAthA 184-185 : mathALu have pUche che ke bhedavijJAnathI ja zuddha AtmAnI upalabdhi (anubhava) kaI rIte thAya che? tenA uttararUpa gAthA kahe che: ziSya pUche che ke-bhagavAn ! zuM bhedavijJAnathI ja zuddha AtmAno lAbha thAya ema ekAnta ja che? guru uttara Ape che ke-hA; bhedavijJAnathI ja AtmalAbha thAya che. bhedavijJAnathIya thAya ane rAgathIya AtmalAbha thAya ema jo koI mAne to te yathArtha nathI ema have uttararUpa gAthA kahe che: * gAthA 184-185 : TIkA uparanuM pravacana * jene upara kahyuM tevuM bhedavijJAna che te ja tenA (bhadavijJAnanA) sadabhAvathI jJAnI thayo thako A pramANe jANe che...' Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 396 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 joyuM? jene bhedavijJAna thayuM che arthAt rAgathI bhinna paDIne zuddha AtmAno jene anubhava thayo te ja e bhedavajJAnanA saddabhAvathI jJAnI thayo che; rAga ke vyavahA22tnatrayane laIne jJAnI thayo che ema nathI. pravacanasAra gAthA 236 mAM Ave che ke je kAyA ne kaSAyane potAnA mAnanAro che te chakAyanA jIvano ghAtI-hiMsaka ane pAMca indriyonA viSayono abhilASI che. ahAhA...! nagna digaMbara muni thayo hoya topaNa jenI mAnyatA che ke zarIranI kriyA mArI che ane vratAdino rAga mAruM kartavya che te ekendriya jIvone na haNato hovA chatAM chakAyano hiMsaka che ane indriyanA viSayono abhilASI che. gaMbhIra vAta che prabho! kAya eTale ajIva ane kaSAya eTale Asava-e bannene je potAnA mAne che te mithyAdaSTi che. tyAre koI kahe che-nirbala pApamAM racyApacyA che emane bicArAone kAMIka puNya to karavA do; dharma to pachI (e vaDe) thaze. are bhAI! puNya huM karuM, puNya mAruM kartavya evI je mAnyatA te mahA mithyAtva che. ane mithyAtva e zuM pApa nathI ? mithyAtva e ja mahApApa che ane mithyAtvane vaza thaIne ja jIva pApa kare che. aSTapAhuDamAM darzanapAhuDanI trIjI gAthAmAM spaSTa kahyuM che ke-je jIva darzanathI bhraSTa che te muktine pAmato nathI; je jIva darzanathI bhraSTa che te jJAnathI ane cAritrathI paNa bhraSTa che; te bhraSTamAM bhraSTa che. tathA jene darzanazuddhi che paNa cAritra nathI te muktine pAmaze; hamaNAM cAritrarahita che paNa darzanazuddhinA baLe te cAritrane prApta thaIne sIjhaze-muktine pAmaze. AvI vAta che. bhAI! vrata, tapa, bhakti AdinA rAgathI mane lAbha (AtmalAbha ) thaze ema mAnI je pravarte che te mUDha mahAbhraSTa-sarvabhraSTa mithyAdaSTi che. samajANuM kAMI..? ahIM kahe che-jIva bhedajJAnanA saddabhAvathI jJAnI thayo thako A pramANe jANe cheH- jema pracaMDa agni vaDe tasa thayuM thayuM paNa suvarNa suvarNatva choDatuM nathI tema pracaMDa karyodaya vaDe gherAyuM thakuM paNa jJAna jJAnatva choDatuM nathI.' jayasenAcAryadevanI TIkAmAM A samajavA pAMDava AdinuM dRSTAMta ApeluM che. pAMca pAMDavo pUrve rAjakumAra hatA ane pAchaLathI jeo mahAmuni thayA teonuM nAjuka suMdara zarIra hatuM. eka vAra zatruMjaya parvata 52 dharmAtmAo badhA AtmAnA ati pracura AnaMdanA vedanamAM sukha nimagna hatA tyAre duryodhanano bhANeja tyAM Avyo ane pUrvanuM vera yAda karIne lokhaMDanAM dhagadhagatAM kaDAM vagere temanA zarIra para paherAvyAM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 184-185 ] [ 397 ahA! AvA pracaMDa karyodaya vaDe gherAyelA hovA chatAM te mahAmunio-bhAvaliMgI saMto AnaMdamAM magna rahyA. te kALe paNa jJAne jJAnatva choDayuM nahi. traNa pAMDavo to (evA prasaMge paNa zreNI mAMDIne ) kevaLajJAna pAmI mokSe padhAryA. nakuLa ane sahadevane, are! sAdharmI moTAbhAIone kema haze--evo zubha vikalpa Avyo to enA phaLamAM emane sarvArthasiddhinuM AyuSya baMdhAI gayuM ane devagatine pAmyA. ahA! kevaLajJAna tetrIsa sAgaropamathI kAMIka adhika dUra thaI gayuM kemake pharIne manuSyapaNe janmyA pachI paNa ATha varSa pahelAM kevaLajJAna nahi thAya. koIne thAya ke -are ! pAMDavo -dharmAtmAone paNa AvA prasaMgo ! bhAI ! karmanA udayanI sAmagrI enA kALe svayaM udayamAM Ave tene koNa roke? tyAre prazna thAya ke koI deva kema vAre na AvyA? zuM devane paNa khabara na paDI? devane khabara paDe toya tIvra kaSAya hoya tyAre khabara ane khyAlamAM Ave topaNa A jIvano puNyano udaya hoya tyAre Ave ne ? devane paNa jyAre paDatI nathI (upayoga emAM jato nathI) ane maMda kaSAya hoya prakAranI zakti na hoya to zuM kare? mokSamArga prakAzakamAM A vAta lIdhI che. deva paNa kAMI na kare. (vitavya koI na nivArI zake). zAstramAM bIjuM daSTAMta baMdhaka Adi pAMcaso munionuM Ave che. baMdhaka Adi pAMcaso munio hatA. eka vakhata muni rAjAnI rANI sAthe vAta karatA haze to koIe rAjAne bharamAvyuM ke munio AvA ja (vyabhicArI) che. tethI rAjAne zaMkA paDI-vahema paDayo. rAjAe hukama karyo ke badhA munione ghANImAM pIlo. AvA bhAre upasarganA prasaMgamAM paNa munivaro atIndriya AnaMdanA pracura svasaMvedanamAM jhUlatA hatA; te kALe paNa jJAna dhIra thaIne jJAnapaNe kAyama avicala rahyuM. vaLI sItAjInI paNa vAta Ave che ne? bhagavAna rAmacaMdra taddabhava mokSagAmI carama zarIrI dharmAtmA hatA. sItAjI rAvaNane tyAM rahelA ane rAmacaMdra svIkAryAM evo lokApavAda thatAM dharmAtmA ane sAdharmI sItAjIne potAnA zIlanI parIkSA ApavA dhagadhagatA agnikuMDamAM praveza karavA rAmacaMdra AjJA karI. sItAjI agniparIkSAmAM utaratAM pahelAM agnine kahe che-hai agni! jo meM rAma sivAya pati tarIke koI bIjAno vikalpa karyo hoya to mane bhasma karI de; hA, paNa jo bIjAno vikalpa na Avyo hoya to dhyAna rAkhaje, anyathA jagatamAM hAMsI thaze. te veLA sItAjIno puNyano udaya hato eTale siMhAsana racAI gayuM ane kasoTImAM pAra utaryAM juo, A dharmAtmA ! AvA viSaya prasaMge paNa sItAjIe jJAnatva na choDayuM. aho jJAna ! aho bhedajJAna! Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 398 ] | | pravacana ratnAkara bhAga-6 draupadInI paNa vAta Ave che ne? duryodhananA mANasoe sabhAmAM draupadInI sADI kheMcI; eka kheMcI tyAM bIjI thaI gaI, bIjI kheMcI tyAM trIjI thaI gaI -AvuM. puNyakarmano udaya che ne? to draupadInA zIlanI rakSA thaI. paNa kadAca (pApano udaya hoya to evuM na paNa thAya, topaNa jJAnIne jJAnatva chUTatuM nathI. pAMDavo vacanathI baMdhAyelA hatA eTale AvI ceSTAne joI rahyA; bIjuM kare paNa zuM? ahIM kahe che jema suvarNa agnimAM tapAvavA chatAM suvarNapaNAne choDatuM nathI tema bhedajJAnathI yukta AtmAnuM jJAnamaya pariNamana pracaMDa karmodayanA gherAvAmAM chUTatuM nathI; jJAna jJAnatva choDatuM nathI, nirmaLa pariNati choDatuM nathI. bhAI ! A vartamAna pariNatinI vAta che, trikALI svabhAvanI vAta nathI. trikALI svabhAva to ajJAnIne paNa sadA evo ne evo ja che. ahIM to jeNe trikALInA Azraye rAgathI bhinna jJAnano anubhava karyo evA bhedajJAnI jIvanuM jJAna (pariNamana) pracaMDa karmodayathI gherAI jAya topaNa jJAnatvane choDatuM nathI ema vAta che. enuM kAraNa ApatAM kahe che kemake hajAra kAraNo bhegAM thavA chatAM svabhAvane choDavo azakaya che; kAraNa ke tene choDatAM svabhAvamAtra vastuno ja uccheda thAya, ane vastuno uccheda to thato nathI kAraNa ke sanA nAzano asaMbhava che." ahIM "hajAra kAraNo" kahIne saMkhyAnI aparimitatA batAvavI che. matalaba ke lAkho, karoDo, anaMtA kAraNo bhegA thaI Ave chatAM svabhAvane choDavo azakaya che. ahAhA..! rAgathI bhinna paDIne je jJAnamaya pariNamana thayuM tene bIjI cIja (karmodaya) zuM karI zake? (kAMI nahi). bApu! bahAramAM (karmodayamAM) to je thavAnuM hoya te thAya, temAM bIjo (-AtmA) zuM karI zake? ahAhA..! juo A vastunA pariNamananI svataMtratA! pratikULatAnA gaMjanA gaMja paNa AtmAnA-jJAnanA jJAnatvane choDAvI zakatI nathI. bhagavAna AtmA saccidAnaMdasvarUpa prabhu pUrNa jJAna ane AnaMdanA svabhAve bharelo che. samakitIne enI dazAmAM, AtmAmAM je AnaMdasvabhAva che teno aMza ja pragaTa che; che e siddhanI jAtano hoM. ane munine? ahAhA...! je muni che ene to AnaMdanA pracaMDa phuvArA phUTe che. jema phuvArAmAMthI pANI phUTe tema aMdara AnaMdanA nAthamAM je aMtara-ekAgra thayA che evA munirAjane atIndriya AnaMdanI pracaMDa dhArA phUTe che. ene karmano gherAvo zuM kare ? (kAMI nahi). enuM jJAna jJAnattva choDatuM nathI arthAt AtmA vItarAgI zAMtinI pariNatine choDato nathI. azAtAnA udayamAM gherAyelo hoya chatAM vItarAgapaNuM-AnaMdapaNuM chUTatuM nathI; kemake anaMtA kAraNo maLavA chatAM svabhAvane choDavo azakaya che. kemake svabhAvane choDatAM svabhAvamAtra vastuno ja nAza thAya. vItarAga pariNati chUTe to vastuno ja nAza thaI jAya. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 184-185 ] [ 399 ahAhA..! vItarAgabhAvano raMga caDhayo che ne? rAganA raMge caDhelAne vItarAgatA durlabha che ane vItarAgatAnA raMge caDhelAne rAga durlabha che. niyamasAramAM Ave che ke jJAnIone vikalpa durlabha che, dharmAtmAone rAga durlabha che ane ajJAnIne vItarAgapaNuM durlabha che. rAgathI bhinna paDI jyAM atIndriya AnaMdamaya AtmAno anubhava thayo, AtmAne jANyo ane oLakhyo ane tyAre je vItarAgatAmaya-AnaMdamaya pariNamana thayuM te karmanA gherAvamAM paNa chUTatuM nathI; jo e chUTe to kahe che svabhAva ja chUTI jAya ane to vastuno ja nAza thaI jAya. paNa svabhAva koI divasa chUTe nahi kAraNa ke satano nAza asaMbhava che. juo, A nyAya che vItarAgasvabhAvI prabhu AtmAnAM dravya, guNa ane paryAya traNe sat che. vItarAgasvabhAvI sattAnuM pariNamana paNa sat che bhAI ! ane te ahetuka che; dravya-guNa paNa enuM kAraNa nathI. have Ama jyAM enI utpattimAM dravya-guNa paNa kAraNa nathI tyAM jagatanA pratikULa saMjogo eno nAza kevI rIte kare ? ( na karI zake ). have kahe che AvuM jANato thako jJAnI karmathI AkrAMta hovA chatAM paNa rAgI thato nathI, dveSI thato nathI, mohI thato nathI, paraMtu zuddha AtmAne ja anubhave che.' jJAnI to jANe che ke huM to sadA jJAtA-daSTA jANavA-dekhavAnA svabhAve rahelo che. pratikULa saMyogono paNa huM to jANanAra-dekhanAra mAtra che. A pramANe jANato thako jJAnI karmathI gherAI jAya chatAM pariSahunI bhIMsa vacce paNa dhIraja khoIne rAga-dveSa-mohabhAvane prApta thato nathI, ajJAnapaNe pariNamato nathI; zuddha AtmAne ja anubhave che. dharmI rAgI-dveSI thato nathI e mithyAtvapUrvakanA rAgadveSanI vAta che. samAdhizatakamAM Ave che ke pratikULa saMyogo AtmAne duHkhanuM kAraNa nathI, mATe huM Atman ! sahana karavAnI (bhedajJAnanA abhyAsathI vairya keLavavAnI) Teva pADa. sukha-sagavaDathI ( viSayothI) jo tuM TevAI gayo hoIza to pariSahunI bhIMsamAM agavaDatA Avaze tyAre thIjAI jaIza; mATe pratikULatA vakhate paNa sahuna-zIlatA kAyama rahe evo abhyAsa kara. aho ! AcAryoe to gajabanAM kAma karyA che! zAtAzILiyA na rahetAM aMtarapuruSArthane puSTa karavAnI preraNA karI che jethI sahanazIlatA ane vairya kAyama banI rahe. have kahe che-"jene upara kahyuM tevuM bhedavijJAna nathI te tenA abhAvathI ajJAnI thayo thako, ajJAna-aMdhakAra vaDe AcchAdita hovAthI caitanyacamatkAramAtra AtmasvabhAvane nahi jANato thako, rAgane ja AtmA mAnato thako, rAgI thAya che, dveSI thAya che, mohI thAya che, paraMtu zuddha AtmAne bIlakula anubhavato nathI.' jAo, jene bhedavijJAna nathI te ajJAnI che. zubharAga mAro che ane enAthI mane lAbha thaze evI rAga sAthenI ekatvabuddhinA aMdhakArathI DhaMkAI gayelo hovAthI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 400 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 te potAnA caitanyacamatkAramAtra AtmasvarUpane jANato nathI. ahAhA....! pote to jANavAdekhavAnA svabhAve zuddha caitanyacamatkAramAtra vastu che. eka samayanI nirmaLa jJAnanI paryAyamAM AkhA lokAlokane jANe evA svabhAvanA sAmarthyathI bharelo che. are! paNa ajJAnI rAgane ja AtmA mAne che, tethI te zuddha AtmAne bIlakula anubhavato nathI, paNa rAgane ja anubhavato thako rAgI, DhaSI ane mohI thAya che. mATe ema siddha thayuM ke bhedavijJAnathI ja zuddha AtmAnI upalabdhi (anubhava) thAya che.' rAgathI bhinna paDI aMtaHanubhava karyA vinA, bhedajJAna vinA te rAgI thAya che ane bhedajJAna thatAM jJAnI thAya che. Atmopalabdhino A ja mArga che. bhAI ! vyavahArathI nizcaya thAya ema je mAne che te rAgano baMdhANI mithyASTi mohI che. te rAgane ja AtmA mAne che ane rAgane ja anubhave che. ahIM kahe che jemane bhedavijJAna nathI thayuM tevA ajJAnI jIvo pratikULatA AvatAM rAga-dveSamAM ja rokAI jaze ane tethI mohane ja prApta thaze paNa zuddhAtmAne prApta nahi thAya. rAgathI lAbha thAya ema mAnanAra ajJAnI jIvA dayA, dAna Adi zubharAgamAM ane krodhAdi draSamAM rokAI jaze paNa zuddha AtmAne bIlakula anubhavaze nahi. juone zabda kevA che? ke ajJAnI zuddha AtmAne bIlakula anubhavato nathI jyAre jJAnI zuddha AtmAne ja anubhave che. vyavahAra hoya che kharo, paNa vyavahArathI bhedajJAna pragaTatuM nathI paNa vyavahArathI bheda pADIne aMta:sanmukha thatAM bhedajJAna pragaTa thAya che. tevI rIte kArya thavAmAM nimitta hoya che kharuM, paNa nimittathI kArya thAya che ema nathI; kArya to upAdAnathI ja thAya che. tyAre koI kahe che- mokSamArgaprakAzakamAM to ema Ave che ke -jIvamAM vikAra karmanA nimitta vinA thAya to vikAra jIvano svabhAva thaI jAya. (mATe kArya nimittathI thAya che ema tyAM kahevA mAge che). samAdhAnaH- tyAM Azaya ema che ke vikAranA pariNAma nimittanA lakSe thAya che, nimitta vikAra karAve che ema Azaya nathI. vaLI vikAra che to eka samayanI paryAyano svabhAva ja. vikAra eka samaya mATe dhArI rAkhelo jIvano vibhAva-svabhAva che. vibhAva paNa paryAyano svabhAva ja che. svabhAva eTale ahIM trikALI svabhAvanI vAta nathI. (nimitta vinA thAya to vikAra svabhAva thaI jAya ema je mokSamArga prakAzakamAM kahyuM te trikALI svabhAvanI vAta che). kramabaddhathI laIe to vikAra je kALe thayo che te eno svakALa che, ane te potAthI thayo che. nimittanA lakSe thayo che ema kahevuM e vyavahAra che. vikAranuM samaya-samayanuM pariNamana potAnA pakArakothI svataMtra thAya che; tema nirmaLa paryAyanuM pariNamana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 184-185 ] [ 401 paNa svataMtra potAnA SaTkArathI thAya che. mithyAtva, rAga-dveSa Adi je je vikArI paryAya thAya che te svataMtrapaNe potAnA SaTkA2kathI thAya che; karmane laIne ke potAnA dravya-guNane laIne nahi. A vAta paMcAstikAyamAM gAthA 62 mAM lIdhI che. vaLI pravacanasAra gAthA 16 mAM pote 'svayaMbhU' thAya che enuM vyAkhyAna karatAM kahyuM che ke kevalajJAna paNa potAnA abhinna kartA, karma, karaNa AdithI utpanna thayuM che, jJAnAvaraNAdi karmono kSaya thayo mATe utpanna thayuM che ema nathI. nirmaLa pariNati potAnA SaTkArako vaDe thaI che, ene 52kA2konA abhAvanI koI apekSA nathI. tevI ja rIte vikArane paNa pakArakonA saddabhAvanI koI apekSA nathI. mokSamArga prakAzakamAM ja Ave che ke karma ane AtmA banne eka sAthe che (ekakSetrAvagAhe ane samakALe che) chatAM karma AtmAnI paryAyane karatAM nathI ane AtmA karmanI paryAyane karato nathI. koI koInuM kartA che ja nahi A siddhAMta che. to paraspara kAryakAraNa saMbaMdha che ema zAstromAM Ave che ne? hA, Ave che; paNa eno artha zuM? eno artha e che kArya to upAdAnathI ja thAya che ane tyAre je anukULa nimitta hoya che tene kAraNano upacAra ApIne vyavahArathI bIjuM kAraNa kahevAmAM Ave che. nimitta kAraNa eTale nimitta che basa eTaluM ja; paNa nimitta kAryanuM kartA che ema nahi koI pa2nuM kartA kadIya hoI zakatuM nathI e mULa siddhAMta che. nimittathI kArya thAya to nimitta-upAdAna eka thaI jAya. nimitta upAdAna thaI jAya arthAt nimitta rahe ja nahi. ( be bhinna vastumAM kAryakAraNasaMbaMdha kahevo e to upacAramAtra che). samajANuM kAMI? tyAre vaLI koI ema kahe che ke-nizcayathI svanA Azraye dharma thAya ane vyavahArathI paranA Azraye thAya-jo ema kaho to anekAnta kahevAya. are bhAI ! e anekAnta nathI, e to mithyA anekAnta (ubhayAbhAsa) che. satya to A che ke-rAgathI bhinna paDe tene bhedajJAna-samyajJAna thAya ane rAgathI na thAya. AnuM nAma sAcuM anekAnta che. ahIM kahe che-jene bhedajJAna nathI te ajJAnI jIva rAgane potAno mAnato thako rAgI thAya che ane dveSane potAno mAnato thako dveSI thAya che. paMcAdhyAyImAM Ave che ke jeTale darajje jIvane anukULatAmAM rAga che teTale darajje tene pratikULatA upara dveSa che. jema zarIra pratye jeTalo rAga che teTalo ja zarIramAM roga AvatAM tene dveSa thAya che. prazaMsAmAM jeTale darajje rAga che teTalo ja niMdAnA vacanomAM dveSa thAya che. anukULatAmAM harakha ane pratikULatAmAM aNagamAnuM duHkha ajJAnIne bhedajJAnanA abhAve thayA vinA rahetuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 402 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 nathI. jJAnIne evAM ajJAnamaya sukha-duHkha hotAM nathI kemake bhedajJAnanA baLe te rAgI-pI thato nathI. ahAhA! bhagavAna AtmA akaSAyasvabhAvano-zAMtarasano piMDa che. bhaktAmara stotramAM Ave che ke bhagavAna! jema A5 parama zAMtarase pariNamyA cho tema A jANe akaSAya zAMtinuM biMba hoya tema TharI gayeluM jaNAya che. bhagavAna ! jANe jagatamAM jeTalA zAMta-zAMta bhAve pariNamanArA paramANuo che te tamAma ApanA audArika zarIrarUpe pariNamI gayA che. ApanuM biMba ApanI parama zAMta vItarAgarase pariNamelI pariNatine jAhera kare che. bhaktimAM Ave che ne ke-"upazamarasa varase re prabhu tArA nayanamAM;" ahAhA...! bhagavAnanI pariNati jANe ekalI akaSAya zAMtarasanuM -AnaMdarasanuM DhIma. jema baraphanI pATa zItaLazItaLa-zItaLa hoya che tema bhagavAnanI pariNati ekalI zAMta-zAMta-zAMta hoya che. AvI zAnti bhedajJAnakalA vaDe pragaTa thAya che. vastu to parama zAntasvabhAvI che ane te bhedavijJAna thatAM pragaTa thAya che. AvI vAta che. paranA lakSe je rAga thAya che teno svAmI bhedajJAnI AtmA thato nathI. dharmajinezvaranA jIvanamAM Ave che ke dharma jinezvara gAzuM raMga zuM, bhaMga na paDazo ho prIta jinezvara, bIjo manamaMdira nahiM ANu, e ema kuLavaTa rIta jinezvara." bhagavAna! eka vItarAga! (potAno jJAyakadeva) sivAya manamaMdiramAM bIjAne (rAgane) AvavA nahi dauM. A amArI-anaMta kevaLIo ane tIrthakaronA kuLanI rIta-kuLavaTa zrImad rAjacaMdrajI jJAnI thaI gayA. teo eka bhave mokSa jaze. temaNe kahyuM che ke "deha eka dhArIne jAzuM svarUpa svadeza re.' zrImad moTo jhaverAtano dhaMdho hato. paraMtu e to badhI emane mana jaDanI kriyA hatI. aMdarathI (abhiprAyamAM) to teo rAgathI bhinna paDI gayelA hatA. aho ! bhedajJAnI jIvonuM aMtaraMga koI pAralaukika hoya che. bhAI ! badhAno saravALo A che ke-bhedajJAnathI ja zuddha AtmAno anubhava thAya che, rAga ane vyavahAra karatAM karatAM nahi. bhAI ! A samajavAmAM tAruM hita che hoM zarIra atyAre juvAna sazakta hoya, kaMIka bhaNI-gaNIne paMDita thayo hoya, bolatAM sAruM AvaDatuM hoya ane bahAramAM kAMIka AbarU hoya eTale rophamAM (mithyAgarvamAM) AvI jAya paNa juvAnI pIMkhAI jaze bApu! ane bahAranI paMDitAI AtmAnA anubhavanA kAmamAM khapa nahi lAge. rAgathI bhinna paDIne bhedavijJAna pragaTa karavAthI ja AtmAnubhavanuM kArya thaze, rAgane sAthe rAkhIne (svAmitva rAkhIne) e kAma nahi thAya. AvuM ja vastu svarUpa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 184-185 ] [ 403 * gAthA 184-185 : bhAvArtha uparanuM pravacana * jene bhedavijJAna thayuM che te AtmA jANe che ke-"AtmA kadI jJAnasvabhAvathI chUTato nathI.'' jyAre jJAnasvarUpI AtmAno anubhava thayo tyAre jANyuM ke AtmA rAgasvarUpa thayo ja nathI; e to sadAya jJAnasvabhAve ja rahelo che. are bhAI ! jo AtmA zubhA 2 bhAI ! jo AtmA zubhAzubha rAganA svabhAve thaI jAya to bhinna AtmAnuM jJAna kayAMthI thAya? eka samaya paNa jo AtmA jJAnasvabhAvane choDI rAgasvabhAve-jaDasvabhAve thaI jAya to AtmajJAna thAya ja nahi. AtmA to anAdithI rAgarahita zuddha ja che. ajJAnI, huM rAgarUpa chuM ema mAne che tethI paryAyamAM rAgAdi azuddhatA che. paryAyamAM azuddhatA che paNa vastu AkhI kayAM te-rUpa thaI gaI che? paryAyadaSTi chUTI vastudaSTi thatAM ja vastumAM azuddhatA che nahi evuM yathArtha bhAna thAya che. samayasAra gAthA 6 mAM kahyuM che ke-jJAyaka jJAyaka ja che, pramatta paNa nathI, apramatta paNa nathI. vaLI tyAM (samayasAramAM) gAthA 34 mAM paNa Ave che ke-jJAnasvabhAvathI pote (AtmA) chUTayo nathI, mATe pratyAkhyAna jJAna ja che ema anubhava karavo. - have kahe che-"AvuM jANato hovAthI te, karmanA udaya vaDe tapta thayo thako paNa, rAgI, hRSI, mohI thato nathI paraMtu niraMtara zuddha AtmAne anubhave che." juo, rAvaNa sAthenA yuddhamAM rAvaNanI vidhAthI lakSmaNa vAsudeva mUrSita thaI paDyA. rAmacaMdrajIne te kALe ema thayuM ke A zuM thaI gayuM? sItAjIne rAvaNa laI gayo, bhAI paNa gayo; AvyA tyAre traNa sAthe hatA ane jatAM huM ekalo jaIza ane mAtAjI pUchaze to huM zuM kahIza? vAsudeva mUrcAmAM che. rAmacaMdrajI kahe che-bhAI! eka vAra bola; mAtAjIne huM zuM javAba daIza? ahA ! rAmacaMdrajIne te samaye paNa zraddhAna to che ke vAsudevane rAjya maLe pachI ja mRtyu thAya chatAM rAge evuM kAma karyuM. pachI koInA kahevAthI bhAratanA rAjyamAMthI trizalyA nAme eka kumArikA hatI tene bolAvI. trizalyAne samyagdarzana na hatuM paNa pUrve evuM puNya bAMdheluM ke te chAvaNImAM dAkhala thaI ke keTalA ghAyala sainikone rUjha AvI ane teNIe snAna karIne pANI chAMTayuM ke tarata ja lakSmaNa mUrchAmAMthI jAgrata thayA. rAmacaMdrajI AvA prasaMge paNa dhairya dhArI rahyA; temaNe potAnuM jJAnapaNuM choDyuM nahi. karmanA udayanA AkarA gherAvAmAM paNa teo ajJAnabhAvane prApta na thayA, rAgI-dveSI-mohI na thayA, aMtaraMgamAM AtmAnA Azraye jJAnamayapaNe ja pariNamatA rahyA. karmanA udaya vaDe tapta thayo thako paNa jJAnI rAgI, dveSI, mohI thato nathI, paraMtu zuddha AtmAne ja anubhave che. bhale vikalpa ho, paNa labdhajJAnamAM te AtmAne Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 404 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 ja anubhave che. te kALe paNa tene jeTalo AtmAno Azraya che teTalI AtmAnI zAMti pragaTa che. tene AtmAnA Azraye zuddha pariNati niraMtara cAlu ja che. vaLI, "jene bhedavijJAna nathI te AtmA, AtmAnA jJAnasvabhAvane nahi jANato thako, rAgane ja AtmA mAne che tethI te rAgI, dveSI, mohI thAya che paraMtu kadI zuddha AtmAne anubhavato nathI. mATe e nakkI thayuM ke bhedavijJAnathI ja AtmAnI upalabdhi thAya che." lyo, A siddhAMta siddha karyo ke bhedavijJAnathI ja AtmAnI prApti thAya che; zubhakriyAthI thAya che ema nahi. bIje zubhakriyAthI thAya che ema kahyuM che ne ? kahyuM che to zuM AnAthI kAMI viruddha hoya? bhAI ! bhagavAnanI vANI pUrvApara aviruddha hoya che. bIje ThekANe kahyuM che e to tyAM bAhya sahucara ane nimittanuM jJAna karAvyuM che ke jJAnIne Avo rAga sahucarapaNe hoya che. nimittanuM jJAna karAvavA nimittanI mukhyatA karIne kathana karyuM hoya tyAM nimittathI kArya thAya che ema na samajavuM. [ pravacana naM. 255 thI 257 cAlu * dinAMka 8-1ra-76 thI 10-1ra-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA-186 kathaM zuddhAtmopalambhAdeva saMvara iti cet suddhaM tu biyANaMto suddhaM cevappayaM lahadi jiivo| jANaMto du asuddhaM asuddhamevappayaM lhdi|| 186 / / zuddhaM tu vijAnana zuddhaM caivAtmAnaM labhate jiivH| jAnaMstvazuddhamazuddhamevAtmAnaM lbhte|| 186 / / - have pUche che ke zuddha AtmAnI upalabdhithI ja saMvara kaI rIte thAya che? teno uttara kahe cheH je zuddha jANe Atmane te zuddha Atma ja meLave; aNazuddha jANe Atmane aNazuddha Atma ja te lahe. 186. gAthArthaH- [ zuddha tu] zuddha AtmAne [ vinAnana] jANato-anubhavato [ nIvaDa] jIva [ zuddha gha va gAtmAna] zuddha AtmAne ja [ namate ] pAme che [7] ane [azuddha+] azuddha [ gAtmAne ] AtmAne [ nI ] jANato-anubhavato jIva [ zuddham gva ] azuddha AtmAne ja [ tamane] pAme che. TIkAH- je sadAya acchinnadhArAvAhI jJAnathI zuddha AtmAne anubhavyA kare che te, "jJAnamaya bhAvamAMthI jJAnamaya bhAva ja thAya che' e nyAye navAM karmanA AsavaNanuM nimitta je rAgadveSamohanI saMtati (paraMparA) teno nirodha thavAthI, zuddha AtmAne ja pAme che; ane je sadAya ajJAnathI azuddha AtmAne anubhavyA kare che te, "ajJAnamaya bhAvamAMthI ajJAnamaya bhAva ja thAya che" e nyAye navAM karmanA AsravaNanuM nimitta je rAgadveSamohanI saMtati teno nirodha nahi thavAthI, azuddha AtmAne ja pAme che. mATe zuddha AtmAnI upalabdhithI ( anubhavathI) ja saMvara thAya che. bhAvArtha:- je jIva akhaMDadhArAvAhI jJAnathI AtmAne niraMtara zuddha anubhavyA kare che tene rAgadveSamoharUpI bhAvAgnavo rokAya che tethI te zuddha AtmAne pAme che; ane je jIva ajJAnathI AtmAne azuddha anubhave che tene rAgadveSamoharUpI bhAvAsavo rokAtA nathI tethI te azuddha AtmAne ja pAme che. A rIte siddha thayuM ke zuddha AtmAnI upalabdhithI (anubhavathI) ja saMvara thAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 406 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 (mAninI) yadi kathamapi dhArAvAhinA bodhanena dhruvamupalabhamAnaH shuddhmaatmaanmaaste| tadayamudayadAtmArAmamAtmAnamAtmA prprinntirodhaacchuddhmevaabhyupaiti||127|| have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe cheH zlokArtha- [ dri] jo [ 4tham ]i koI paNa rIte (tIvra puruSArtha karIne) [ dhArAvAdinA vothanena] dhArAvAhI jJAnathI [zuddhama zAtmAnan] zuddha AtmAne [ dhruvam 35tamAna: zAsta] nizcaLapaNe anubhavyA kare [ta] to [nayam mAtmA ] A AtmA, [ 3ya-sAtma--mArImad mAtmAna] jeno AtmAnaMda pragaTa thato jAya che (arthAt jenI AtmasthiratA vadhatI jAya che) evA AtmAne [para--pariti-othAt] para pariNatinA nirodhathI [zuddham iva myupaiti] zuddha ja prApta kare che. bhAvArtha- dhArAvAhI jJAna vaDe zuddha AtmAne anubhavavAthI rAgadveSamoharUpa parapariNatino (bhAvAgnavono) nirodha thAya che ane tethI zuddha AtmAnI prApti thAya che. dhArAvAhI jJAna eTale pravAharUpa jJAna-atUTaka jJAna. te be rIte kahevAya che. eka to, jemAM vacce mithyAjJAna na Ave evuM samyajJAna dhArAvAhI jJAna che. bIjAM, eka ja jJayamAM upayoganA upayukta rahevAnI apekSAe jJAnanuM dhArAvAhIpaNuM kahevAmAM Ave che, arthAt jyAM sudhI upayoga eka zeyamAM zeyayukta rahe che tyAM sudhI dhArAvAhI jJAna kahevAya che; AnI sthiti (chabIne ) aMtarmuhUrta ja che, pachI te khaMDIta thAya che. A be arthamAMthI jyAM jevI vivekSA hoya tevo artha samajavo. aviratasamyagdaSTi vagere nIcenAM guNasthAnavALA jIvone mukhyatve pahelI apekSA lAgu paDe. zreNI caDanAra jIvane mukhyatve bIjI apekSA lAgu paDe kAraNa ke teno upayoga zuddha AtmAmAM ja upayukta che. 127. * samayasAra gAthA 186: mathALu have pUche che ke zuddha AtmAnI upalabdhithI ja saMvara kaI rIte thAya che? teno uttara kahe * gAthArtha uparanuM pravacana * zuddha AtmAne eTale potAnI trikALI zuddha akhaMDa ekarUpa je vastu tene jANatovinAnana-mULamAM viyANaMto-ema che ne?-eTale ke je paryAyamAM rAgathI bhinna Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 186 ] [ 407. zuddha AtmAne jANe che-anubhave che te zuddha AtmAne ja pAme che arthAt tene zuddha AtmAnI upalabdhi vaDe saMvara ja thAya che. ane azuddha AtmAne jANato-anubhavato-eTale ke paryAyamAM je rAga che te azuddha AtmA che, temAM-azuddha AtmAmAM ekatra karIne potApaNe pariNamato te azuddha AtmAne ja pAme che, arthAt rAgane ja pAme che; tene zuddha AtmAno anubhava thato nathI. juo, jeo dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA, sammadazikharanI jAtrA ityAdi rAgane ja anubhave che vA tene bhalo-hitakArI jANe che teo azuddha AtmAne ja pAme che ema kahe che. rAga te huM ane rAga mAruM kartavya ema jANe che teo azuddhatAne rAgane ja pAme che. * gAthA 186 : TIkA uparanuM pravacana * "je sadAya acchinnadhArAvAhI jJAnathI zuddha AtmAne anubhavyA kare che te. "jJAnamaya bhAvamAMthI jJAnamaya bhAva ja thAya che' e nyAye navAM karmanA AsravaNanuM nimitta je rAgadveSamohanI saMtati teno nirodha thavAthI, zuddha AtmAne ja pAme che." juo, gAthAmAM "suddha viyAgaMto' zabda paDyo che teno A artha karyo-ke huM sadAya jJAnAnaMdasvabhAvamaya chuM evuM jene acchinnadhArAe-atUTadhArAvAhI pravAhe jJAnamaya pariNamana che ane te vaDe je satata zuddha AtmAne anubhavyA kare che tene azuddhatA je rAgadveSamoha tenI saMtatino nirodha thavAthI zuddha AtmAnI ja prApti thAya che. "jJAnamayabhAvamAMthI jJAnamaya bhAva ja thAya che' e nyAye evA jIvane jJAnamayabhAvamAMthI jJAna, AnaMda ane zAMtimaya bhAva ja utpanna thAya che, ene azuddhatA thatI nathI, rAgAdi vikAra thato nathI. prazna- to caraNAnuyogamAM vratAdi ( rAga) nA AcaraNanuM vidhAna che ne? uttara:- bhAI ! caraNAnuyogamAM samyagdaSTine (AtmAnA anubhavI jIvane) vyavahAraratnatrayanA je vikalpo Ave che tenuM bhUmikAnusAra kathana karyuM che. jJAnIne ( jJAnadazAnI sAthe) vratAdinA vikalpanI dazA hoya che paraMtu tene svabhAvanA Azraye teno niSedha vartato hoya che. samajANuM kAMI..? rAgIne rAganI ekatAmAM acchinnadhArAe rAgamaya dhArA vahe che, jyAre samakitIjJAnIne rAgathI bhinnatA thavAthI (bhedavijJAna thavAthI) acchinna jJAnadhArA vahe che. jJAnI sadAya acchinnadhArAvAhI AtmAnI zuddhadaSTipaNe pariNamato hovAthI te acchinnapaNe zuddha jJAnamaya pariNamanane prApta thAya che. tenA jJAna ane AnaMdanA vedanarUpa pariNamanamAM tUTa-bhaMga paDato nathI. jJAnamayabhAvamAMthI jJAnamaya ja bhAva thAya che e nyAye jJAnIne navAM karma AvavAnuM je nimitta evA rAga-dveSa-mohanI saMtati-paraMparAno nirodha thAya che. lyo A saMvara Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 408 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 thayo. jJAnanI dhArAvAhI ekAgratAnI pragaTatA ane rAgamaya bhAvano nirodha thavo enuM nAma saMvara che. jyAM acchinnadhArAe jJAnasvarUpa bhagavAna AtmAnA anubhavanI pragaTatA thaI tyAM rAgadveSamohanI saMtati aTakI jAya che; AnuM nAma saMvara che, dharma che. saMvara thatAM zuddha AtmAno bheTo thAya che, bhagavAna nirmaLAnaMdanA AnaMdano anubhava thAya che. have kahe che ane je sadAya ajJAnathI azuddha AtmAne anubhavyA kare che te, "ajJAnamaya bhAvamAMthI ajJAnamaya bhAva ja thAya che '--e nyAye navAM karmanA AsravaNanuM nimitta je rAgadveSamohanI saMtati teno virodha nahi thavAthI, azuddha AtmAne ja pAme che." zuM kahyuM? ke je sadAya ajJAnathI eTale ke rAgathI mane lAbha thaze evI mithyAdaSTi vaDe azuddha AtmAne anubhavyA kare che te azuddha AtmAne arthAt malina bhAvane ja pAme che. mAbApa ApaNAM che, temaNe ApaNane pALI-poSI moTAM karyAM che, mATe temanI sevA karavI ApaNI pharaja che evuM mAnanArA sadAya ajJAnathI parane ane rAgane ja AtmA mAnI azuddhatAne anubhavyA kare che. ajJAnamaya bhAvamAMthI ajJAnamaya bhAva ja nIpaje e nyAye navA karmanA AsravaNanuM nimita je rAgadveSamohanI saMtati teno virodha nahi thavAthI teo azuddhapaNAnemalinatAne ja anubhave che. kartAkarma adhikAramAM dAkhalo Ave che ke-loDhAmAMthI loDhAnAM ja hathiyAra thAya, loDhAmAMthI sonAnAM hathiyAra na thAya; vaLI sonAmAMthI loDhAnAM hathiyAra na thAya, tema ajJAnamaya bhAvamAMthI ajJAnabhAva ja thAya che. ajJAnI jIva rAgadveSane potAnA mAnIne anubhave che tethI emAMthI rAgamaya-ajJAnamaya bhAva ja utpanna thAya che, te azuddhapaNAne ja pAme che. ratnatrayanA rAgane ekatvapaNe anubhave te ajJAna che. deva-guru-zAstranA zraddhAna, bhakti AdinA rAgane potAnA mAnIne anubhave te mithyAdarzana mithyAbhAva ane ajJAna che. are bhAI ! jene zuddha AtmAnuM jJAna nathI tene vyavahAraratnatraya kevAM? tene vyavahAraratnatraya hotA nathI. vikalpane potAno mAnIne anubhave tyAM to mithyAtva ane asAmAyikano bhAva che. bApu! dharma to dhIrAnAM kAma che. je koI rAgathI bhinna paDIne AtmAne jJAnamaya anubhave che tene zuddha AtmA prApta thAya che ane je koI ajJAna vaDe rAgane potAno mAnI anubhave che ene azuddhatA-malinatA prApta thAya che. juo, ahIM ema na kahyuM ke karmanA udayathI AtmA azuddha thayo mATe te azuddha AtmAne anubhavyA kare che. ajJAnathI azuddha AtmAne anubhavyA kare che ema ka nimitta ho, paNa karmane laIne azuddhatA anubhave che ema nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA 186 ] [ 4/9 pote kartA thaIne rAgane kare che, rAgarUpa pariName che to azuddhatAne pAme che ema vAta che. ajJAnI jIva rAga mAruM kartavya che ane rAgathI mane lAbha che ema mAne che. ane tethI tene rAgadveSamoDhunA bhAvanI saMtatino nirodha thato nathI arthAt navA navA rAgadveSamohanA bhAvo niraMtara thayA ja kare che ane te ja Asrava-baMdha che. jyAre jJAnI-dharmI jIva rAgarahita jJAnamaya AtmAne anubhavato hovAthI tene rAgadveSamohanI saMtatino nirodha thAya che ane tethI te zuddha AtmAne (pavitratAne) upalabdha kare che ane e ja saMvara che. e ja kahe che mATe zuddha AtmAnI upalabdhithI (anubhavathI) ja saMvara thAya che.' ahAhA....jene svabhAvasabhukha daSTi che ane rAgathI bhinnatA thaI che tene dhArAvAhI nirmaLatA-pavitratA pragaTa thAya che. ene vartamAna karmano saMvara thAya che ane saMvarapUrvaka pUrva karmanI nirjarA thAya che. tyAre koI kahe ke bhagavAne tapathI nirjarA kahI che; anazana, uNodara ityAdi karavAthI tapa thAya che ane enA vaDe nirjarA thAya che. samAdhAnaH- bhAI ! jene tuM tapa kahe che te vAstavika tapa kayAM che? ene to upacArathI tapa saMjJA kahI che. evuM (bAhya ) tapa kAMI nirjarAnuM kAraNa nathI. bhAI ! tapa kone kahevAya tenI tane khabara nathI. bhagavAna AtmAmAM aMdara ugra ramaNatA thavI enuM nAma tapa che ane te saMvarapUrvaka ja hoya che. ahIM e ja kahyuM ke-rAgathI bhinna zuddha AtmAnA anubhavathI rAganuM aTakavuM thAya che ane e rAgano nirodha thaI saMvara thAya che. tyAre keTalAka kahe che e to nizcayanI vAta che; vyavahAra paNa che ne? paNa bhAI! nizcaya eTale ja satya. samayasAra baMdha adhikAramAM Ave che ke jinavare kahelo vratAdi badho vyavahAra rAga che. jyAM sudhI pUrNa vItarAgatA na thAya tyAM sudhI nizcayavaMtane sAdhakadazAmAM evo vyavahAra hoya che paNa e vratAdino bAhya vyavahAra che Asrava, baMdhanuM ja kAraNa. bhAI ! rAga che te baMdhanuM ja kAraNa che. are! AvuM satya bahAra AvyuM to virodha UDyA! bhagavAna RSabhadevanI divyadhvani chUTI te pahelAM asaMkhya abaja varSathI eka svarganI ja gati cAlI AvatI hatI. te kALe jugaliyA marIne svargamAM ja jatA. paNa jyAM divyadhvani chUTI tyAM pAMceya gati zarU thaI gaI. je pAtra jIvo hatA teo samyagdarzana-jJAna-cAritra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 410 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 pragaTa karIne mokSa gayA, bIjA sAdhAraNa jIvo hatA teo puNya upajAvIne svarga ke manuSyamAM cAlyA gayA ane vANIno ane tattvano virodha karanArA naraka ane tiryaMca thaIne nigodamAM cAlyA gayA. divyadhvani chUTavAnA kALamAM Ama thayuM eTale vyavahAre ema kahevAya paNa vANInA kAraNe A thayuM che ema nathI. evI ja jIvonI yogyatA hatI; vANI to nimittamAtra che, vANIthI lAbha ke nukazAna thatuM nathI. bhAI ! mArga to A che, koIne bese, na bese-emAM sau svataMtra che. vaLI koI kahe che-kArya koI vAra upAdAnathI thAya ane koI vAra nimittathI thAya ema anekAnta rAkho. koI vAra vyavahArathI nizcaya thAya ane koI vAra na thAya ema anekAnta che. tene kahIe chIe ke bhAI ! evo anekAnta nathI, paNa e to phudaDIvAda che. ahIM to A spaSTa vAta che ke zuddha AtmAnA anubhavathI ja saMvara thAya che ane dayA, dAna Adi zubhapariNAmathI kadI saMvara thato nathI kemake te zubha pariNAma Asrava che. kArya haMmezAM upAdAnathI ja thAya ane nimittathI na thAya e samyapha anekAnta che. * gAthA 186 : bhAvArtha uparanuM pravacana * je jIva akhaMDadhArAvAhI jJAnathI AtmAne niraMtara zuddha anubhavyA kare che tene rAgadveSamoharUpI bhAvAgnavo rokAya che tethI te zuddha AtmAne pAme che.' joyuM? bhASA kevI lIdhI? ahA ! akhaMDa daSTino viSaya je trikALI zuddha AtmA tene daSTimAM laI je pariNamyo te akhaMDa dhArAvAhI potAne zuddha ja anubhavyA kare che. tene rAgadveSamoharUpI bhAvAgnavo rokAya che arthAt pragaTatA nathI. tethI te zuddha AtmAne-zuddhatAne pAme che ane enuM nAma saMvara che. ane je jIva ajJAnathI AtmAne azuddha anubhave che tene rAgadveSamoharUpI bhAvAgnavo rokAtA nathI tethI te azuddha AtmAne ja pAme che." ajJAnIne bhAna nathI ke potAno zuddha cidAnaMda bhagavAna rAgarUpe kadIya thayo ja nathI. ahAhA...! potAnuM parama caitanyanidhAna saMsAranA udayabhAvarUpa thayuM ja nathI. AvuM bhAna nahi hovAthI ajJAnIne rAgadveSamoharUpa bhAvAgnavo rokAtA nathI arthAt te rAgAdibhAve ja pariName che. tethI te azuddha AtmAne azuddhatAne ja pAme che. vyavahAranA rAgane paNa je potAnA mAnI anubhave che te azuddhatAne eTale ke malinatAne ja pAme che, saMsArane ja pAme che. A rIte siddha thayuM ke zuddha AtmAnI upalabdhithI (anubhavathI) ja saMvara thAya che. lyo, A koI vAra zubhabhAvathI paNa saMvara thAya che ema mAnanArAonI mAnyatA mithyA che ema ahIM spaSTa karyuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-186 ] [ 411 have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 127: zlokArtha uparanuM pravacana * yari' jo "thamapi' koI paNa rIte-tIvra puruSArtha karIne eTale ke rAgathI bhinna paDIne aMtardaSTi vaDe 'ghArAvAdinA voghanena' dhArAvAhI jJAnathI-jema pANInI dhAra dhArAvAhI che tema rAgathI bhinna paDeluM jJAna akhaMDa dhArAvAhI jJAna che te vaDa ' ma mAtmAnama' zuddha AtmAne "ghuvama 3pamAna: sAnta' nizcaLapaNe anubhavyA kare eTale ke huM parama zuddha pavitra vItarAgasvarUpa caitanyamUrti bhagavAna AtmA chuM ema je niraMtara dhArAvAhI anubhavyA kare tatva' to "yama mAtmA' A AtmA '3ya-sAtma-sArAmana mAtmAnama' jeno AtmAnaMda pragaTa thato jAya che arthAt jenI AtmasthiratA vadhatI jAya che evA AtmAna "TRYratirodhAta' para pariNatinA nirodhathI-rAganI dazAne rokIne "zulkama pava agrupati' zuddha ja prApta kare che. lyo, A bahu TUMkAmAM kahyuM ke jJAnI akhaMDadhArAvAhI jJAnamaya pariNamanathI niraMtara zuddha AtmAne anubhavato thako rAgano vikalpano nirodha karIne zuddha AtmAne ja prApta kare che. AnuM nAma saMvara che. * kaLaza 127: bhAvArtha uparanuM pravacana * dhArAvAhI jJAna vaDe zuddha AtmAne anubhavavAthI rAgadveSamoharUpa parapariNatino (bhAvAgnavono) nirodha thAya che ane tethI zuddha AtmAnI prApti thAya che.' rAganI ekatAbuddhimAM dhArAvAhI azuddhatAno-puNya-pAparUpa vikArano anubhava hato ane jyAM jJAna rAgathI bhinna paDI zuddha AtmAne anubhavavA lAgyuM tyAM dhArAvAhI jJAnamaya pariNamana thayuM, ane tyAre puNyapAparUpa bhAvAgnavo aTakI javAthI zuddhAtmAnI prApti thAya che. aho ! AvuM bhedajJAna alaukika vastu che. ahA! AvA jJAnanA svarUpane samajyA vinA koI mAne ke ame dharma karIe chIe to te bAhya vrata, tapa, tyAga Adi kriyAkAMDane ja jainadharma mAne che. te mAne che ke vItarAgano dharma nivRttimaya che mATe jeTalI bAhya pravRtti maTIne nivRtti thAya teTalo dharma. paNa bhAI ! A badho bhrama che. samakita vinA koI vrata ke tapa sAcAM hotAM nathI. (rAganI rucithI nivartavuM te sau prathama dharma che ane tenA vinA vratAdi sAcAM hotAM nathI). ahIM kahe che-jyAM aMtaramAM rAgathI jJAna bhinna paDyuM tyAM zuddhatAnA pariNamananI - jJAnamaya pariNamananI dhArA akhaMDadhArAvAhI cAle che. bhale sAthe kAMIka azuddhatAnuM pariNamana hoya, paraMtu zuddhatAnI dhArA to niraMtara cAle che. ahAhA...! jJAnAnaMda Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 412 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 svabhAvanI nirmaLa pariNati je pragaTa thaI tenI dhArA to akhaMDa-atUTa rahe che. e ja kahe che dhArAvAhI jJAna eTale pravAharUpa jJAna-atUTaka jJAna. te be rIte kahevAya che - eka to, jemAM vacce mithyAjJAna na Ave evuM samyajJAna dhArAvAhI jJAna che." zuM kahyuM A? upayoga bhale paramAM hoya, paNa jemAM mithyAdaSTipaNuM na Ave ane samyagdarzana rahe evuM je samyajJAna te dhArAvAhI jJAna che, rAgathI bhinna paDeluM jJAna dhArAvAhI akhaMDa rahe che. AtmA rAgathI bhinna che evuM jene aMtardaSTi vaDe bhAna thayuM tene bhale kiMcit rAga Ave paNa tene je zuddhatA pragaTI che te akhaMDa dhArAvAhI che. mithyAjJAna na Ave tyAM sudhI dhArAvAhI jJAna che. mithyAtva na Ave tyAM sudhI samyagdarzana-jJAnanI dhArA cAle che. A eka prakAra che. have bIjo prakAra-"bIjuM eka ja jJayamAM upayoganA upayukta rahevAnI apekSAe jJAnanuM dhArAvAhIpaNuM kahevAmAM Ave che, arthAt jyAM sudhI upayoga eka zeyamAM upayukta rahe che tyAM sudhI dhArAvAhI jJAna kahevAya che." potAno ekarUpa je jJAyakabhAva tene zeya kahIe; temAM ja upayoga sthira thavAnI apekSAe jJAnanuM dhArAvAhIpaNuM kahevAya che. pahelA prakAramAM upayoganI (upayogamAM sthira rahevAnI) vAta nathI. tyAM samyagdarzana ane samyajJAna hovAthI bhedajJAnanI-jJAnamaya pariNamananI dhArA akhaMDa rahe che. bIjA prakAramAM AtmA potAnA dhyAnamAM jJAtA, jJAna, zeyanA bhedathI rahita eka upayogamAM paDyo hoya-ema AtmAmAM ja lIna hoya tene dhArAvAhI jJAna kahe che. A bIjA prakAramAM upayoganI sthiratAnI vAta che. AnI sthiti (chadmasthane) aMtarmuhUrta ja che.' chadmasthane te upayoga aMtarmuhUrta ja rahe che, vadhAre nahi; mATe eTalA kALa mATe dhArAvAhI kahevAya che. upayoga aMdara na rahI zake tyAre tyAMthI bahAra AvI jAya che eTale upayoga khaMDita thAya che. mATe jyAMsudhI upayoga aMtaramAM lavalIna rahe tyAMsudhI dhArAvAhI jJAna kahevAya che. A be arthamAMthI jyAM jevI vivekSA hoya tevo artha samajavo. avirata samyagdaSTi vagere nIcenAM guNasthAnavALA arthAt cothA, pAMcamA ane chaThThA guNasthAnavALA jIvone dhArAvAhI samyagdarzana ane samyajJAna jemAM kahyuM te pahelI apekSA lAgu paDe. upayoga koIka vAra ja aMtaramAM jAya che eTale tyAM upayoganI apekSA lAgu na paDe. zreNI caDhanAra jIvane mukhyatve bIjI apekSA lAgu paDe. Ama to tene abuddhipUrvakano rAga hoya che paNa tene na gaNatAM mukhyapaNe tene upayoganI aMtara Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-186 ] [ 413 ekAgratA hoya che ema kahyuM che. AThamA guNasthAnathI upayoganI dhArA sthira thAya; jyAM upayoga gayo tyAM rahe, tyAMthI nIkaLe nahi e apekSAe tyAM dhArAvAhI jJAna che. dharmanI dhArAnA be prakAraH-1. cothA, pAMcamA, chaThThA guNasthAnavALAne je nirmaLa samyajJAna pragaTayuM te dhArAvAhI che. bhale upayoga rAgamAM-paramAM jAya paNa aMdara samyagdarzanajJAna thayuM che te khasatuM nathI. 2. upayogarUpa dhArA-nIcenA guNasthAnavALAne (cothe, pAMcame Adi) upayoga aMdaramAM Ave, aMtarmuhUrta rahe ane pachI khasI jAya che. AThame guNasthAnethI upayoga aMdaramAM Avyo te mukhyatve khasI na jAya paNa zreNI caDhIne kevalajJAnane pAme. AThamethI upayoga dhArAvAhI rahe che ane te kevalajJAnane pAme che. bhAI ! tAruM kharekhara svarUpa nityAnaMda cidAnaMdamaya che. temAM eka ja vakhata upayoga lAge eTale basa. pachI bhale thoDo vakhata upayoga khasI jAya topaNa je samyajJAna thayuM te to akhaMDa dhArAvAhI rahe che. (puruSArthanI ugratA karIne te kevaLajJAnapaNe pariNamaze ja). AvI vAta che. [ pravacana naM. 257 (zeSa) * dinAMka 10-12-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 187 thI 189 kena prakAreNa saMvaro bhavatIti cet appANamappaNA uMdhiUNa dopunnnnpaavjogesu| daMsaNaNANamhi Thido icchAvirado ya annnnmhi|| 187 / / jo savvasaMgamukko jhAyadi appANamappaNo appaa| Na vi kammaM NokammaM cedA ciMtedi eyattaM / / 188 / / appANaM jhAyaMto daMsaNaNANamao annnnnnmo| lahadi acireNa appANameva so kammapavimukkaM / / 189 / / AtmAnamAtmanA rundhvA dvipunnypaapyogyoH| darzanajJAne sthitaH icchaavirtshcaanysmin|| 187 / / yaH sarvasaGgamukto dhyaaytyaatmaanmaatmnaatmaa| nApi karma nokarma cetayitA cintytyektvm||188|| AtmAnaM dhyAyan drshnjnyaanmyo'nnymyH| labhate'cireNAtmAnameva sa krmprvimuktm|| 189 / / have pUche che ke saMvara kayA prakAre thAya che? teno uttara kahe che: puNya pApayogathI rokIne nija Atmane AtmA thakI, darzana ane jJAne TharI, paradravya icchA pariharI, 187. je sarvasaMgavimukta, dhyAne Atmane AtmA vaDe, - -nahi bhanobha, yeta yetato satyane, 188. te Atma dhyAto, jJAnadarzanamaya, ananyamayI khare, basa alpa kALe karmathI pravimukta AtmAne vare. 189. thArtha:- [ AtmAnam ] mAmAne [AtmanA ] AtmA 43 [ dvipuNyapApayogayoH ] ne pussy-5|535. zubhAzubhayogothI [ rundhvA ] roDIne [ darzanajJAne ] zanazanamA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-187 thI 189 ] | [ 415 [ sthita:] sthita thayo thako [2] ane [ banyarimana] anya (vastu) nI [ rUchAvirata: ] icchAthI viramyo thako, [5: mAtmA] je AtmA, [sarvasamup:] (IcchArahita thavAthI) sarva saMgathI rahita thayo thako, [ mAtmAnan] (potAnA) AtmAne [mAtmA] AtmA vaDe [ dhyAti] dhyAve che [ karma norma ] karma ane nokarmane [na ]i dhyAto nathI, [ retayitA] ( pote) cetayitA ( hovAthI) [ Lhatvana] ekatvane ja [ rintatti ] ciMtave che-cete anubhave che, [ sA ] te (AtmA), [mAtmAnuM dhyAna ] AtmAne dhyAto, [varganajJAnamaya:] darzanajJAnamaya ane [ ananyamaya:] ananyamaya thayo thako [ vireT Pa] alpa kALamAM ja [ rmapravimuw] karmathI rahita [ mAtmAnam ] AtmAne [ namaste] pAme che. TIkAH- je jIva rAgadveSamoha jenuM mULa che evA zubhAzubha yogamAM vartatA AtmAne daDhatA (ati daDha) bhedavijJAnanA avalaMbanathI AtmA vaDe ja atyaMta rokIne, zuddhadarzanajJAnarUpa AtmadravyamAM sArI rIte pratiSThita (sthira) karIne, samasta paradravyanI icchAnA tyAga vaDe sarva saMgathI rahita thaIne, niraMtara ati niSkapa vartato thako, karma-nokarmano jarA paNa sparza karyA vinA potAnA AtmAne ja AtmA vaDe dhyAto thako, potAne sahaja cetayitApaNuM hovAthI etvaneja sacete che (-jJAnacetanArUpa rahe che), te jIva kharekhara, ekatva-cetana vaDe arthAt ekatvanA anubhavane vaDa (padravyathI) atyaMta bhinna caitanyacamatkAramAtra AtmAne dhyAto, zuddhadarzanajJAnamaya Atmadravyane prApta thayo thako, zuddha AtmAnI upalabdhi (prApti) thatAM samasta padravyamayapaNAthI atikrAMta thayo thako, alpa kALamAM ja sarva karmathI rahita AtmAne pAme che. A saMvarano prakAra (gIta) che. bhAvArtha:- je jIva prathama to rAgadveSamoha sAthe maLelA manavacanakAyAnA zubhAzubha yogothI potAnA AtmAne bhedajJAnanA baLa vaDe caLavA na de, pachI tene zuddhadarzanajJAnamaya AtmasvarUpamAM nizcaLa kare ane samasta bAhya-abhyatara parigrahathI rahita thaine karma-nokarmathI bhinna potAnA svarUpamAM ekAgra thai tene ja anubhavyA kare arthAt tenA ja dhyAnamAM rahe, te jIva AtmAne dhyAvAthI darzanajJAnamaya thayo thako ane paradravyamayapaNAne oLaMgI gayo thako alpa kALamAM samasta karmathI mukta thAya che. A saMvara thavAnI rIta che. have A arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: 1. cetayitA = cetanAra; dekhanAra-jANanAra. 2. ananyamaya = anyamaya nahi evo 3. cetavuM = anubhavavuM; dekhavuM-jANavuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 416 ] | [ pravacana ratnAkara bhAga-6 (mAninI) nijamahimaratAnAM bhedavijJAnazaktayA bhavati niyatameSAM zuddhatattvopalambhaH / acalitamakhilAnyadravyadUresthitAnAM bhavati sati ca tasminnakSayaH krmmokssH|| 128 / / zlokArtha- [evijJAnazapyA ninamadimaratAnAM puSai ] jeo bhedavijJAnanI zakti vaDe nija (svarUpanA) mahinAmAM lIna rahe che temane [ niyataY] niyamathI (cokkasa) [ zuddhatattvopasanmA] zuddha tattvanI upalabdhi [bhavIta ] thAya che; [ tasmin sati ] zuddha tattvanI upalabdhi thatAM, [gavatitam vita- caMdravya-pUre-sthitAnAM] acalitapaNe samasta anyadravyothI dUra vartatA evA temane, [ akSaya: varmamokSa: mavati] akSaya karmamokSa thAya che (arthAt pharIne kadI karmabaMdha na thAya evo karmathI chuTakAro thAya che). 128. samayasAra gAthA 187 thI 189: mathALu have pUche che ke saMvara kayA prakAre thAya che? saMvara eTale dharmanI pahelI sIDI. anAdithI ene rAganI azuddhi che, te azuddhino nirodha thaI zuddhi kayA prakAre thAya tenA uttararUpa gAthA kahe cheH * gAthA 187 thI 189 : TIkA uparanuM pravacana * je jIva rAgadveSamoha jenuM mULa che evA zubhAzubha yogamAM vartatA AtmAne daDhatara (ati daDha) bhedavijJAnanA avalaMbanathI AtmA vaDe ja atyaMta rokIne...' zuM kahyuM A? ke zubhAzubhabhAvanuM mULa rAgadveSamoha eTale mithyAtva ane rAgadveSa che. mithyAtva ane rAgadveSa (paradravyo badhAM eka sarakhAM zeya che topaNa A zeya ThIka ane A aThIka che evo bhrama). te zubhAzubhabhAvanI utpattinuM mULa che. evA zubhAzubhabhAvamAM vartatA AtmAne ati deDha bhedajJAnanA avalaMbanathI AtmA vaDe ja atyaMta rokAya che. zubhAzubhabhAva kema rokAya? to kahe che ke rAgathI bhinna paDelA jJAna karIne bhagavAna AtmAnA Azraya vaDa ja zubhAzubhabhAva rokAya che. zubhAzubhabhAvamAM vartatA AtmAne rokavo e to upadezanI kathanazailI che. kharekhara to upayogane AtmAmAM rokavAthI-ekAgra karavAthI saMvara pragaTa thAya che. arthAt AtmA vaDa AtmAmAM ekAgra thatAM saMvara thAya che. AtmA kevo che? zuddha darzanajJAnarUpa bhagavAna AtmA che. A dayA, dAna AdinA vikalpa te AtmA nahi, e to anAtmA che. AtmA kone kahIe? je zuddhajJAnadarzana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-187 thI 189 ] | [ 417 svarUpa-jJAtAdaSTAsvarUpa che te AtmA che. AvA parama pavitra jJAnadarzanarUpa AtmadravyamAM sArI rIte pratiSThita karIne eTale ke sthita karIne saMvara-nijasvarUpa pragaTa thAya che. ahAhA..! AcArya aMtaranI kevI vAta kare che! ke zubhAzubhabhAva je azuddha che tene bhedajJAnanA abhyAsathI rokIne potAne jJAnasvarUpa AtmadravyamAM supratiSThita-susthita karavAthI dharma-saMvara pragaTa thAya che. vaLI kahe che samasta paradravyanI icchAnA tyAga vaDa sarva saMgathI rahita thaIne,. juo, potAnA zuddha AtmA sivAya je koI para AtmAo ane paradravyo che te sarvanI icchAno tyAga je kare che tene dharma pragaTa thAya che. tyAre mANaso kahe che-AvuM to bAvo thAya tyAre thaI zake. tene kahIe chIe-bhagavAna! tuM jyAM hoya tyAM parathI rahita ja tamAruM svarUpa che arthAt kharekhara tuM svarUpathI bAvo (padravyathI rahita) ja cho. potAnA dravyamAM najara karatAM jaNAze ke icchA tArAmAM che ja nahi, to pachI tene rokavI-tyAgavI e vAta kayAM rahI? ahAhA...! bhagavAna cidAnaMdasvarUpamAM sthira thatAM icchA utpanna thatI nathI eTale icchAne rokI-tyAgI ema kahevAya che. A pramANe icchAnA-AsravanA nirodhapUrvaka saMvara pragaTa thAya che. juo, deva-guru-zAstra-e paNa paradravya che. e samasta paradravya pratyenI icchAno tyAga karatAM sarvasaMgarahita thAya che. aMtaramAM (abhiprAyamAM) sarva rAgathI rahita thavAnuM nAma sarvasaMgarahitapaNuM che. deva-guru-zAstra pratyeno zubharAga paNa kartavya ke bhalo che ema nathI ema abhiprAya thatAM sarvasaMgarahita thAya che. vaLI kahe che je "niraMtara ati niSkapa vartato thako, karma-nokarmano jarA paNa sparza karyA vinA potAnA AtmAne ja AtmA vaDa dhyAto thako, potAne sahuja cetayitApaNuM hovAthI ekatvane ja cete che te jIva...' ahAhA..! bhASA to juo! ati niSkapa-nizcala thayo thako, vaLI zarIra, mana, vANI, karma ityAdino jarA paNa saMga karyA vinA, jarA paNa sparza karyA vinA potAnA zuddha jJAnadarzanamaya AtmAne ja zuddha paryAya vaDe dhyAve che. pote sahaja cetayitA che. pahelAM darzanazAnarUpa kahyo hato, ahIM bannene bhegA karI cetayitA kahyo. ahAhA..! bhagavAna AtmA cetayitA mAtra cetanAra eTale jANanAra-dekhanAra che; jagatano banAvanAra ke jagatamAM bhaLanAra nathI. gaMbhIra vAta che prabhu! pote jagatathI nirALo bhagavAna cayitA mAtra cetanAro che. sahuja cetayitApaNuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 418 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 hovAthI ekatvane ja cete che. jJAnasvarUpI AtmA ekalA jJAnane ja cete che-anubhave che, paNa rAgane cete che-anubhave che ema nahi. tyAre koI kahe che-A badhI moTI moTI vAtomAM sau pahelAM zuM karavuM te kaho. bhAI ! sau pahelAM A ja karavAnuM che. samayasAra gAthA 17-18 mAM e ja kahyuM che keprathama AtmAne jANavo. pahelAM naya-nikSepathI jANavuM emeya kahyuM nathI; AtmAne jANavo ( anubhavavo) e prathama kartavya che. bhAI ! tuM bhagavAna AtmAne anAdithI bhUlyo che tene prathama jANa. bhagavAna! te tane na jANavAnI bhUla karI che te bhUla sudhArIne tuM tane (-potAne) jANa ane temAM ekAkAra thA. jagatanI badhI cIjo paraya che. emAM koI ThIka nathI, aThIka paNa nathI. ahIM kahe cheAtmAne sahuja cetayitApaNuM hovAthI ekatvane ja cete che. ahAhA...! te badhA zeyone ekapaNesamAnapaNe parazaya tarIke jANe che. bhagavAna paMcaparameSThI ThIka evo bheda jJayamAM nathI ane jANanAranA jJAnamAM paNa nathI. ekarUpe badhI cIjo jJayapaNe bhAse che, arthAt pote potAne cetato-anubhavato thako jJAna cetanApaNe rahe che, ya prati rAgane prApta thato nathI. ahA! karmacetanA-rAgane karavuM ane karmaphaLacetanA-rAgane bhogavavuM-e-rUpe anAdithI pariNamato Avyo che paraMtu e to saMsAra che. duHkha che. moTo abajopati hoya, moTo rAjA hoya ke moTo svarganA deva hoya topaNa te kaSAyane-du:khane ja vede che. ahIM kahe che ke potAno sahaja jANavA-dekhavAno svabhAva che temAM ekAgra thaI zuddha ekatvanA nirvikalpa anubhava vaDe tene choDI de kemake bhagavAna AtmAmAM vikalpa ke bIjI koI cIja nathI. are ! Akho di' bairAM-chokarAM sAcavavAmAM ane dukAnanA vepAra-dhaMdhAmAM -pApanI majurImAM guMthAelo ane guMcAelo rahe ane ekAda kalAka mAMDa sAMbhaLavA jAya paNa tethI zuM vaLe? bhAI ! e to eraNanI corI ane soyanA dAna barAbara che. emAM dharma thavo to eka bAjue rahyo, puNya paNa sArAM baMdhAtAM nathI. arere ! mohe jagatane mArI nAkhyuM che! mATe ahIM kahe che-moharahita thaIne paradravyathI bhinna nija caitanyacamatkArane dhyAvo. jenI jJAnanI dazAmAM anaMtu jANavuM thAya, jenA darzanamAM anaMtu dekhavuM thAya evo caitanyacamatkAra bhagavAna AtmA che. jagatanA bIjA camatkAra to thothethothAM che. samajANuM kAMI...? ahAhA..! kahe che-je jIva bhedajJAnanA abhyAsa vaDe zubhAzubhabhAvane rokIne, sarvasaMgarahita thaIne pote sahuja cetayitA hovAthI ekatvane ja cete che te jIva. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-187 thI 189 ] [ 419 kharekhara ekatva-cetana vaDa arthAta ekatvanA anubhavana vaDe atyaMta bhinna caitanyacamatkAramAtra AtmAne dhyAto, zuddhadarzanajJAnamaya AtmAne prApta thayo thako, zuddha AtmAnI upalabdhi thatAM samasta paridravyamayapaNAthI atikrAnta thayo thako, alpakALamAM ja sarva karmathI rahita AtmAne pAme che.' ahAhA...! paradravyanI icchAthI jyAM khasyo tyAM te zuddhajJAnadarzanamaya svadravyamAM vasyo ane tyAre tene zuddha AtmadravyanI upalabdhi thaI. paradravyanI dRSTi choDIne aMta ekAgra thatAM zuddha AtmAnI prApti thaI tyAre te paradravyathI atikrAnta thayo thako-vegaLo paDyo thako zuddhasvarUpamAM evo magna thayo ke dRSTi ane jJAna tyAM ja (AtmAmAM ja) jAmI gayAM. eTale 'vire pava' alpakALamAM ja te paramAtmA thAya che. AvI vAta che. vire kahyuM che ne? to koIne prazna thAya ke AmAM kramabaddha kayAM rahyuM? are bhAI ! AvI sthiti aMdaramAM thAya tene kevaLajJAna pAmavAne lAMbo kALa hoya nahi ema ahIM kahe che. AtmAno anubhava kare tenA kramamAM kevaLajJAna levAne alpakALa ja hoya che. te alpakALamAM sarva karmathI rahita AtmAne pAme che. (AmAM kramabaddha viruddha to kAMI nathI). A saMvarano prakAra che." lyo, A saMvara ane tene pragaTa karavAnI rIta kahI. * gAthA 187 thI 189: bhAvArtha uparanuM pravacana * je jIva prathama to rAgadveSamoha sAthe maLelA manavacanakAyAnA zubhAzubha yogothI potAnA AtmAne bhedajJAnanA baLa vaDe caLavA na de, pachI tene zuddha darzanajJAnamaya mAM nizcaLa kare ane samasta bAhya-atyaMtara parigrahathI rahita thaIne karma-nokarmathI bhinna potAnA svarUpamAM ekAgra thaI tene ja anubhavyA kare arthAta tenA ja dhyAnamAM rahe, te jIva AtmAne dhyAvavAthI darzanajJAnamaya thayo thako ane para dravyamayapaNAne oLaMgI gayo thako alpakALamAM samasta karmathI mukta thAya che.' juo, strI-kuTuMba parivAra, dhanasaMpatti, rAjapATa, devaguruzAstra ityAdi badhAM paradravyo che. kharekhara to AtmA sarva padravyothI sadA judo ja che. paraMtu anAdithI paradravyo prati icchA vaDe te mUchita che. bhedajJAnanA baLa vaDe jyAre te taraphanI icchA chUTI gaI tyAre te badhA padravyothI chUTI gayo ema ahIM kahyuM che. aho! juo A munidazA ! svarUpamAM sthita nigraMtha munivaro AvA hoya che. teo svarUpamAM ekAgracitta thaI, temAM ja dhyAna magna rahIne padravyamayapaNAne oLaMgI jAya che ane alpakALamAM samasta karmathI mukta thAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 420 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 potAnA jJAna, darzana Adi anaMtaguNothI paripUrNa bhagavAna AtmA icchA-rAga ane padravyathI sadA khAlI che. evuM ja enuM svarUpa che. evA potAnA svarUpamAM daSTi daIne ekAgra thatAM AtmAnubhava prApta thAya che. e AtmAnubhavamAM ja svarUpanI pratItirUpa samyagdarzana pragaTe che. te kALe koI vikalpa ke vicAra na hoya. vastu pote nirvikalpa vItarAgasvarUpa che; tethI vItarAgI paryAya paNa nirvikalpa anubhavamAM -dhyAnamAM ja prApta thAya che. AvI nirvikalpa samyagdarzana-jJAnanI dazA pragaTa thaI che te jIva zuddhadarzanajJAnamaya AtmAne paradravyathI bhinna cetato-anubhavato sthira thaIne alpakALamAM pUrNa paramAtmapadane pAme che. aho! paMcama ArAnA muni pUrNa paramAtmapadanI prAptirUpa mokSanI vAta kahe che; ema kahetA nathI ke atyAre mokSa nathI paNa A vidhi vaDe mokSa thAya che ema daDhapaNe kahe che. keTalAka loko kahe che ke atyAre to zubha upayoga ja hoya. tene kahIe chIe ke bhAI ! zubha upayoga che te puNyabhAva che, dharma nathI. jayasenAcAryanI TIkAmAM Ave che ke je koI AtmAne choDIne puNya kare che tene enA phaLarUpa bhoganI ja abhilASA che. AgaLa baMdha adhikAramAM lIdhuM che ke-abhavya jIva bhoganA nimittarUpa dharmane ja zraddhe che, karmakSayanA nimittarUpa dharmane nahi. are bhAI ! jene puNya vahAluM lAge che tene tenA phaLarUpa paMcendriyanA viSayonI ja vAMchA che. puNyano abhilASI bhogano ja abhilASI che. prazna:- jJAnIne paNa puNyabhAva to Ave che? uttara:- hA, jJAnIne paNa puNyabhAva Ave che, paNa tenI tene ruci ke prema nathI. jJAnIne puNyabhAvamAM dharmabuddhi ke sukhabuddhi nathI; jyAre ajJAnI puNyanuM bhaluM ane dharmarUpa mAne che, tene puSyamAM sukhabuddhi hoya che. have A arthanuM kAzarUpa kAvya kahe che: * kaLaza 128: zlokArtha uparanuM pravacana * "me vijJAnazayA ninamahimaratAnAM puSa' jeo bhedavijJAnanI zakti vaDe nija mahinAmAM lIna rahe che temane niyata' niyamathI "zuddhatattvopannama:' zuddha tattvanI upalabdhi 'mavati' thAya che. zuM kahyuM? bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha prabhu AtmA trikALa akRtrima che ane rAgAdi sarva cIjo kRtrima che. jeo rAgathI bheda karIne bhedajJAnanA baLa vaDe parama mahimAvaMta sahaja akRtrima nija caitanyasvarUpamAM magna rahe che temane niyamathI cidAnaMdamaya zuddha tattvano anubhava thAya che. bhedavijJAnanI zakti vaDe"--ema kahyuM eTale ke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-187 thI 189 ] [ 421 zubharAganI sahAya ke madadathI nahi paNa rAgamAtrathI bheda karIne, bhinna paDIne jeo zuddha darzanajJAnamaya AtmadravyamAM nimagna thaIne rahe che arthAt ene ja potAnuM zeya banAvI dhyAna kare che temane avazya zuddha AtmatattvanI prApti thAya che. ahAhA...! vastu AtmA jJAtAdaSTAsvarUpa che. jene jJAtAnuM jJeya jJAtA ane dRSTAnuM dRzya daSTA evo bhagavAna AtmA che tene niyamathI zuddha AtmatattvanI-aMtaHtattvanI upalabdhi thAya che. 'tasmin sati 6' zuddha tattvanI upalabdhi thatAM, 'avalitas-azvina-anyadravya-pUresthitAnAM' acalitapaNe samasta anya dravyothI dUra vartatA evA temane, 'akSaya: rmamokSa: bhavati' akSaya karmamokSa thAya che. ahAhA...! rAgathI bhinna zuddha caitanyasvarUpano anubhava thatAM te svarUpamAM niyata thaI acalitapaNe samasta anyadravyothI dUra rahe che. samasta anyadravyomAM deva, guru, zAstra, maMdira, pratimA tathA te pratyenI bhaktino rAga ityAdi badhuM AvI gayuM. samasta anyadravyothI dUra vartatA evA temane akSaya karma mokSa thAya che arthAt pharIne kadIya karmabaMdha na thAya evo dravyakarma-bhAvakarmathI chUTakAro thAya che. bhASA to juo! 52dravyathI ane rAgathI bhinna paDIne AtmAnA anubhavanA sAmarthya vaDe aMtaHsthiratAnI jamAvaTa karIne teo alpakALamAM mukti pAme che, parama sukhamaya evA siddhapadane pAme che. vacce paDI jaze ema vAta ja nathI. bhAI! A to dhIrAnAM kAma che. teone akSaya karmamokSa thAya che eTale ke pharIne karmabaMdha thAya nahi tevo mokSa thAya che; arthAt karma mULathI ja vinAza pAmI jAya che ane svabhAvamAtra vastu rahI jAya che. lyo, AvI vAta che. [pravacana naM. 258 * dinAMka 11-12-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gAthA 190 thI 192 kena krameNa saMvaro bhavatIti cet tesiM hedU bhaNidA ajjhavasANANi svvdrisiihiN| micchattaM aNNANaM avirayabhAvo ya jogo y|| 190 / / heduabhAve NiyamA jAyadi NANissa aasvnniroho| AsavabhAveNa viNA jAyadi kammassa vi nniroho||191|| kammassAbhAveNa ya NokammANaM pi jAyadi nniroho| NokammaNiroheNa ya saMsAraNirohaNaM hodi|| 192 / / teSAM hetavo bhaNitA adhyavasAnAni srvdrshibhiH| mithyAtvamajJAnamaviratabhAvazca yogazca / / 190 / / hetvabhAve niyamAjjAyate jJAnina aasrvnirodhH| AsravabhAvena vinA jAyate karmaNo'pi nirodhH|| 191 / / karmaNo'bhAvena ca nokarmaNAmapi jAyate nirodhH| nokarmanirodhena ca saMsAranirodhanaM bhvti|| 192 / / have pUche che ke saMvara kayA krame thAya che? teno uttara kahe che: rAgAdinA hetu kahe sarvajJa adhyavasAnane, -mithyAtva ne ajJAna, aviratabhAva tema ja yogane. 190. hetuabhAve jarUra Asavarodha jJAnIne bane, AsavabhAva vinA vaLI nirodha karmataNo bane; 191. karmotaNA ya abhAvathI nokarmanuM rojana ane nokarmanA rodhana thakI saMsArasaMrodhana bane. 192. uthArtha:- [ teSAM] tmn| (pUrva 98 // 2||nndvessmo635 bhAsaponA) [hetavaH ] hetubho [ sarvadarzibhiH ] sarvazAmo [ mithyAtvam ] mithyAtya, [ajJAnam ] mAna, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 4ra3 [ viratamAva: 2] aviratabhAva [ yo : 2] ane yoga- [ madhyavasAnAni] e (cAra) adhyavasAna [ maLatA:] kahyA che. [jJAni:] jJAnIne [ hetvamAve] hetuonA abhAve [ niyamAn] niyamathI [ navanirodha:] Asravano nirodha [nIyate] thAya che, [ nIvamAvena vinA] AsravabhAva vinA [ varmaLa: gi] karmano paNa [ nirodha:] nirodha [nAyate] thAya che, [ ] vaLI [ zarma: amAna] karmanA abhAvathI [ normama ]i nokarmono paNa [ nirodha: ] nirodha [ MAyate] thAya che, [2] ane [normanirodhena] nokarmanA nirodhathI [ saMsAranirodhanaM] saMsArano nirodha [bhavati] thAya che. TIkA- prathama to jIvane, AtmA ane karmanA ekapaNAno adhyAsa (abhiprAya) jemanuM mULa che evA mithyAtva-ajJAna-avirati-yogasvarUpa adhyavasAno vidyamAna che, teo rAgadveSamohasvarUpa AsravabhAvanAM kAraNa che; AsravabhAva karmanuM kAraNa che; karma nokarmanuM kAraNa che; ane nokarma saMsAranuM kAraNa che. mATe sadAya A AtmA, AtmAne karmanA ekapaNAnA adhyAsathI mithyAtva-ajJAna-avirati-yogamaya AtmAne mAne che (arthAt mithyAtvAdi adhyavasAna kare che); tethI rAgadveSamoharUpa AsravabhAvane bhAve che, tethI karma Asrave che; tethI nokarma thAya che; ane tethI saMsAra utpanna thAya che. paraMtu jyAre te AtmA), AtmAne karmanA bhedavijJAna vaDe zuddha caitanyacamatkAramAtra AtmAne upalabdha kare che-anubhave che tyAre mithyAtva, ajJAna, avirati ane yogasvarUpa adhyavasAno ke je AsravabhAvanAM kAraNo che temano abhAva thAya che; adhyavasAnono abhAva thatAM rAgadveSamoharUpa AsravabhAvano abhAva thAya che; AsavabhAvano abhAva thatAM karmano abhAva thAya che; karmano abhAva thatAM nokarmano abhAva thAya che; ane nokarmano abhAva thatAM saMsArano abhAva thAya che. A pramANe A saMvarano krama che. bhAvArtha- jIvane jyAM sudhI AtmA ne karmanA ekapaNAno Azaya che-bhedavijJAna nathI tyAM sudhI mithyAtva, ajJAna, avirati ane yogasvarUpa adhyavasAno varte che, adhyavasAnathI rAgadveSamoharUpa AgnavabhAva thAya che, AgnavabhAvathI karma baMdhAya che, karmathI zarIrAdi nokarma utpanna thAya che ane nokarmathI saMsAra che. paraMtu jyAre tene AtmA ne karmanuM bhedavijJAna thAya che tyAre zuddha AtmAnI upalabdhi thavAthI mithyAtvAdi adhyavasAnono abhAva thAya che, adhyavasAnanA abhAvathI rAgadveSamoharUpa Asravano abhAva thAya che, AmravanA abhAvathI karma baMdhAtAM nathI, karmanA abhAvathI zarIrAdi nokarma utpanna thatAM nathI ane nokarmanA abhAvathI saMsArano abhAva thAya che.-A pramANe saMvarano anukrama jANavo. saMvara thavAnA kramamAM saMvaranuM paheluM ja kAraNa bhedavijJAna kahyuM che tenI bhAvanAnA upadezanuM kAvya kahe che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 424 ] - pravacana ratnAkara bhAga-6 (35nAti) sampadyate saMvara eSa sAkSAcchuddhAtmatattvasya kiloplmbhaat| sa bhedavijJAnata eva tasmAt tadbhedavijJAnamatIva bhaavym|| 129 / / (anuSTrama) bhaavyenedvijnyaanmidmcchinndhaaryaa| tAvadyAvatparAccyutvA jJAnaM jJAne prtisstthte||130|| zlokArdhaH- [gs: sAkSAt saMvara:] A sAkSAt (sarva prakAre) saMvara [kita] kharekhara [ zuddha-kAtma-tattvaca 35tanmA] zuddha AtmatattvanI upalabdhithI [ sapUte] thAya che; ane [ 1:] te zuddha AtmatattvanI upalabdhi [bhedravijJAnata: ga] bhedavijJAnathI ja thAya che. [tasmA] mATe [ tat evijJAnan] te bhedavijJAna [batIva] atyaMta [ mAvyam] bhAvavAyogya che. bhAvArtha:- jIvane jyAre bhedavijJAna thAya che arthAt jIva jyAre AtmAne ane karmane yathArthapaNe bhinna jANe che tyAre te zuddha AtmAne anubhave che, zuddha AtmAnA anubhavathI AsravabhAva rokAya che ane anukrame sarva prakAre saMvara thAya che. mATe bhedavijJAnane atyaMta bhAvavAno upadeza karyo che. 129 have bhedavijJAna kyAM sudhI bhAvavuM te kAvya dvArA kahe che: zlokArthaH- [ rUma me vijJAnam] A bhedavijJAna [ jIina-dhArayA ] acchinnadhArA thI (arthAt jemAM viccheda na paDe evA akhaMDa pravAharUpe) [tAva ] tyAM sudhI [ bhAva ] bhAvavuM [ yAvata] ke jyAM sudhI [paI vyutvA] parabhAvothI chUTI [jJAna] jJAna [jJAne] jJAnamAM ja (potAnA svarUpamAM ja ) [ pratiete] TharI jAya. bhAvArtha- ahIM jJAnanuM jJAnamAM TharavuM be prakAre jANavuM. eka to mithyAtvano abhAva thaI samyajJAna thAya ane pharI mithyAtva na Ave tyAre jJAna jJAnamAM TharyuM kahevAya; bIjAM, jyAre jJAna zuddhopayogarUpe sthira thai jAya ane pharI anyavikArarUpe na pariName tyAre te jJAnamAM TharI gayuM kahevAya. jyAM sudhI banne prakAre jJAna jJAnamAM na TharI jAya tyAM sudhI bhedavijJAna bhAvyA karavuM. 13). pharIne bhedavijJAnano mahimA kahe che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 425 (nukuma ) bhedavijJAnataH siddhAH siddhA ye kila kecn| asyaivAbhAvato baddhA baddhA ye kila kecn|| 131 / / (makhvAjhAntA ) bhedajJAnocchalanakalanAcchuddhatattvopalambhAdrAgagrAmapralayakaraNAtkarmaNAM sNvrenn| bibhrattoSaM paramamamalAlokamamlAnamekaM jJAnaM jJAne niyatamuditaM shaashvtodyotmett|| 132 / / zlokArthaH- [ ye vovana vitta siddha:] je koI siddha thayA che [ evijJAnata: siT:] te bhedavijJAnathI siddha thayA che; [ re vana phina varlI:] je koI baMdhAyA che [iva samAvata: uddhA:] te tenA ja (-bhedavijJAnanA ja) abhAvathI baMdhAyA che. bhAvArtha- anAdi kALathI mAMDIne jyAM sudhI jIvane bhedavijJAna nathI tyAM sudhI te karmathI baMdhAyA ja kare che saMsAramAM rajhaLyA ja kare che; je jIvane bhedavijJAna thAya che te karmathI chUTe ja che-mokSa pAme ja che. mATe karmabaMdhanuM-saMsAranuM-mULa bhedavijJAnano abhAva ja che ane mokSanuM prathama kAraNa bhedavijJAna ja che. bhedavijJAna vinA koI siddhi pAmI zakatuM nathI. ahIM Ama paNa jANavuM ke vijJAnAtavAdI boddho ane vedAntIo ke jeo vastune advaita kahe che ane aMtanA anubhavathI ja siddhi kahe che temano, bhedavijJAnathI ja siddhi kahevAthI, niSedha thayo; kAraNa ke sarvathA advaita vastunuM svarUpa nahi hovA chatAM jeo sarvathA advaita mAne che temane bhedavijJAna koI rIte kahI zakAtuM ja nathI; jyAM vaita ja-be vastuoja - mAnatA nathI tyAM bhedavijJAna zAnuM? jo jIva ane ajIva-be vastuo mAnavAmAM Ave ane temano saMyoga mAnavAmAM Ave to ja bhedavijJAna banI zake ane siddhi thaI zake. mATe syAdvAdIone ja badhuMya nibaMdhapaNe siddha thAya che. 131. have, saMvara adhikAra pUrNa karatAM, saMvara thavAthI je jJAna thayuM te jJAnanA mahimAnuM kAvya kahe che: zlokArtha:- [ ejJAna-3chananananAt] bhedajJAna pragaTa karavAnA abhyAsathI [ zuddhatattva-35nasmAta] zuddha tattvanI upalabdhi thaI, zuddha tattvanI upalabdhithI [ 3TgrAmaprayeraNAt] rAganA samUhano vilaya thayo, rAganA samUhano vilaya karavAthI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 426 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 [rmanAM saMvarena] karmano saMva2 thayo ane karmano saMvara thavAthI, [jJAne niyataN putat jJAnaM savitA] jJAnamAM ja nizcaLa thayeluM evuM A jJAna udaya pAmyuM- [vimrat paramam totraM] ke je jJAna 52ma saMtoSane (arthAt 52ma atIMdriya AnaMdane) dhAraNa kare che, [amana--Atom ] jeno prakAza nirmaLa che (arthAt rAgAdikane lIdhe linatA hatI te have nathI ), [ antAnan] je amlAna che ( arthAt kSAyopamika jJAnanI mAphaka karamAyeluM-nirbaLa nathI, sarva lokAlokane jANanAruM che), [yo] je eka che (arthAt kSayopazamathI bheda hatA te have nathI ) ane [ zAzvata-3ghotam ] jeno udyota zAzvata che (arthAt jeno prakAza avinazvara che). 132. TIkAH- A rIte saMvara (raMgabhUmimAMthI ) bahAra nIkaLI gayo. bhAvArtha:- raMga bhUmimAM saMvarano svAMga Avyo hato tene jJAne jANI lIdho tethI te nRtya karI bahAra nIkaLI gayo. bhedavijJAnakalA pragaTe taba zuddhasvabhAva lahai apanAhI, rAga-dveSa-vimoha sabahI gali jAya imai duTha karma rukAhI; ujvala jJAna prakAza karai bahu toSa dhare pa2mAtamamAhI, yoM munirAja bhalI vidhi dhArata kevala pAya sukhI ziva jAhIM. Ama zrI samayasAra samayasAranI ( zrImaddabhagavakuMdakuMdAcAryadeva praNIta zrI paramAgamanI ) zrImad amRtacaMdrAcAryadevaviracita AtmakhyAti nAmanI TIkAmAM saMvarano prarUpaka pAMcamo aMka samAsa thayo. * * samayasAra gAthA 190 thI 192 mathALu have pUche che ke saMvara kayAM krame thAya che? rAgathI bhinna paDIne svarUpamAM lInatA karavI te saMvara che. evA saMva2no eTale ke zuddhinI utpattino krama zuM che? tenA uttararUpa gAthAo kahe che: *gAthA 190 thI 192 : TIkA u52nuM pravacana * 'prathama to jIvane, AtmA ane karmanA ekapaNAno adhyAsa jemanuM mULa che evAM mithyAtva-ajJAna-aviratiyogasvarUpa adhyavasAno vidhamAna che, teo rAgadveSa-mohasvarUpa AsavabhAvanAM kAraNa che;...' bhagavAna AtmA zuddha jJAyaka tattva, parama AnaMda tattva che; te vikArI bhAvothI sadAya bhinna che. tene (vikArathI) bhinna na mAnatAM bannene eka mAnavAM te mithyAtvarUpa mahAzalya che. bhAI! A anaMta tIrthaMkarono-kevaLI bhagavaMtono pokAra che. ahAhA...! gaNadharo, indro, karoDo manuSyo ane devonI sabhAmAM bhagavAnanI je divya-dhvani thaI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 427 temAM bhagavAnano A upadeza che. bhagavAna! tuM koNa cho ? ane A vikalpa utpanna thAya che te zuM che? to kahe che-bhagavAna! tuM cidAnaMdaghanasvarUpa vastu AtmA cho ane A je vikalpo utpanna thAya che te tArAthI bhinna paracIja che. banne bhinna bhinna che. tArI zuddha caitanyamaya svacIja ane vikArI karma je paracIja-e benI ekatAno je abhiprAya che te mithyAtvaajJAna-avirati-yoganuM mULa che. ahA ! jema mAtA bALakane suvADavA mIThAM hAlaraDAM gAya che tema ahIM traNalokanA nAtha AtmAnAM madhura gANAM gAIne AtmAne jagADe che. jAga re bhAI jAga ! AvuM manuSyapaNuM maLyuM, sarvajJanI vANI maLI; have kyAM sudhI tAre sUvuM che? AgaLanA jamAnAmAM nATakamAM paNa uttama dazyo jovA maLatAM. emAM mAtA bALakane suvADavA hAlaraDAM paNa AvAM gAtI ke-beTA! tuM nirvikalpa cho, zuddha cho, udAsIna cho. lyo, nATakamAM paNa tyAre AvuM AvatuM. atyAre to jene dharmAyatano kahevAya tyAM paNa AvA zabdo sAMbhaLavA maLavA darlabha che. AcAryadava AtmAne bhagavAna kahIne ja bolAve che. A samayasAra gAthA 7ra mAM AtmAne traNa vAra bhagavAna kahIne bolAvyo che. tyAM ema Ave che ke-zubhAzubha bhAva jaDa che, azuci che. paMcamahAvratanA pariNAma rAga che, Asrava che ane tethI teo melapaNe anubhavAya che. paranA lakSe utpanna thatI koI paNa vRtti rAga che. koI ene dharma mAne to te enI bhUla che. vaLI te jaDa che mATe tenI sAthe ekatvabuddhi karanAra, enAthI lAbha mAnanAra paNa jaDa che. ahIM AcAryadava kahe che ke-AtmA ane vikAranI ekapaNAnI mAnyatA mithyAtva-ajJAnaavirati-yogasvarUpa adhyavasAnanuM kAraNa che, ane e adhyavasAna rAgadveSamohasvarUpa AgnavabhAvanAM kAraNa che. have kahe che-"AsravabhAva karmanuM kAraNa che; karma nokarmanuM kAraNa che; ane nokarma saMsAranuM kAraNa che." matalaba ke rAgAdi AsvabhAvanA nimitte navAM karmano baMdha thAya che; karmanA nimitte nokarma eTale zarIrAdi maLe che ane nokarma e saMsAranuM kAraNa che. mATe -sadAya A AtmA, AtmA ane karmanA ekapaNAnA adhyAsathI mithyAtvaajJAna-avirati-yogamaya AtmAne mAne che; tethI rAgadveSamoharUpa AsravabhAvane bhAve che, tethI karma Asrave che; tethI nokarma thAya che ane tethI saMsAra utpanna thAya che.' juo, AtmA to sadA jJAna ane AnaMdasvarUpa ja che. paraMtu ajJAnI jIva ajJAnavaza rAgane potAno mAnato hovAthI rAganI bhAvanA kare che. tethI karma sUve che ane tethI nokarmazarIrAdino tene saMyoga thAya che, ane tethI saMsAra utpanna Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 428 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 thAya che. anAdithI ajJAnadazAmAM A pramANe thAya che tenI A vAta karI. have samyagdarzana thatAM zuM thAya che te kahe che: 'paraMtu jyAre ( te AtmA ), AtmA ane karmanA bhedavijJAna vaDe zuddha caitanyacamatkAramAtra AtmAne upalabdha kare che-anubhave che tyAre mithyAtva, ajJAna, avirati ane yogasvarUpa adhyavasAno ke je AsravabhAvanAM kAraNo che temano abhAva thAya che;...' zuM kahyuM ? ke anAdithI paryAya je pa2 tarapha vaLelI hatI te pa2thI-rAgathI bhinna paDIne jyAM sva tarapha vaLI arthAt zuddha caitanyasvarUpamAM DhaLI tyAM tene samyagdarzana thAya che ane tyAre tene huM 52thI bhinna chuM evuM sAcuM bhAna thAya che ane te ja bhedajJAna che. bhedajJAnamAM AtmAnAM samyak pratIti ane anubhava thAya che. tyAra pachI bhedajJAnanA baLe ja anukrame asthiratAnA rAgano tyAga karI, sarvasaMgano parityAgI thaI aMdara Thare che; tyAre tene karma baMdhAtAM nathI, ane karmathI mukta thaIne mokSa pAme che. lyo, A dharma ane dharmanI rIta che. bApu ! dharma koI addabhuta alaukika cIja che. bhale zubharAga ho, paNa enAthI bhedajJAna karIne svabhAvamAM ekAgratA karavI enuM nAma dharma che. trilokanAtha sarvajJa vItarAgadeva Ane dharma kahe che. AnAthI viruddha AtmAnI ekAgratA choDI rAgamAM ekAgratA karavI e to mithyAtvarUpI adharma che; zubharAgamAM paNa ekAgratA karavI te adharma che. AvuM kaThaNa paDe paNa bhAI! mArga to A eka ja che. zrImade kahyuM che ne ke- eka hoya traNa kALamAM paramArathano paMtha.'' bhedajJAna eka ja mokSano mArga che, bIjo koI mArga che nahi. bhAI ! A koI vyaktino mArga nathI, vastunuM svarUpa ja AvuM che. vastu AtmA sadA vItarAgI tattva che ane rAga Asrava tattva che. te bannemAM ekapaNAnI mAnyatA te mithyAtva che. bhAI! koI ema mAne ke zubharAga karatAM karatAM vItarAgatA vA dharma pragaTaze to teno e abhiprAya mithyA che ane tethI te mithyAdaSTi che. juo, A koI pakSanI vAta nathI, tema koI pakSanA virodhanI paNa vAta nathI. A to vastunA svarUpanI vAta che. ahIM kahe che-jene rAganI ekatAbuddhi che tene zarIranI prApti thaze ane te saMsAramAM rajhaLaze ane jeNe rAgathI bhinnatA karIne AtmAnI ekatA karI che te bhedajJAnIne AtmAnI prApti thaze ane te saMsArathI mukti pAmaze. ahAhA...! AtmA aMdara caitanyacamatkAramAtra vItarAgamUrti prabhu 5ramAtmA che. AtmA jo vItarAgamUrti na hoya to paryAyamAM vItarAgatA Ave kayAMthI? zuM bahArathI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 429 vItarAgatA Ave che? (nA; ema nathI). AtmA vItarAgamUrti sadAya che. AvA vItarAgamUrti AtmA ane karma-rAganA bhedajJAna vaDe caitanyacamatkAramAtra AtmA upalabdha thAya che. ahIM AtmAne caitanyacamatkAramAtra kema kahyo? kAraNa ke enI pUrNa jJAnanI paryAyamAM traNakALatraNalokane eka samayamAM jANe evA mahAcamatkArika anupama sAmarthyayukta RddhivALo AtmA che. mATe ene caitanya camatkAra kahyo che. AvA AtmAnI prApti bhedavijJAna vaDe thAya che. aho ! bhedavijJAna anaMtA janma-maraNano nAza karI mukti pamADe evI mahA alaukika cIja che! bhAI ! bhedavijJAna vinA rAganI ekatAbuddhi tane bhavasamudramAM kayAMya UMDe DUbADaze. bhavasamudra apAra che; emAM 84 lAkha yoni che. rAganI ekatA karI-karIne eka eka yonine anaMtavAra sparzIne te anaMta anaMta avatAra karyA che bhAI ! zubharAgane jo tuM dharma vA dharmanuM kAraNa mAne che to tArA bhavanA aMta nahi Ave ! mATe bhedavijJAna pragaTa kara. ahIM kahe che-bhedavijJAna vaDe jyAre AtmA zuddha caitanyacamatkAramAtra AtmAne anubhave che tyAre mithyAtva, ajJAna, avirati ane yogasvarUpa adhyavasAno ke je AsavabhAvanAM kAraNo che temano abhAva thAya che; adhyavasAnano abhAva thatAM rAgadveSa-moharUpa AgnavabhAvano abhAva thAya che; AgnavabhAvano abhAva thatAM karmano abhAva thAya che; karmano abhAva thatAM nokarmano abhAva thAya che; ane nokarmano abhAva thatAM saMsArano abhAva thAya che. A pramANe A saMvarano krama che. lyo, rAganI ekatAnA adhyavasAnano abhAva thavo, enAthI Amravano abhAva thavo, enAthI karmano abhAva thavo, enAthI nokarma ane saMsArano abhAva thavo-ema saMvarano krama bhAI ! aMdara AtmA sadA abaddhasvarUpa-muktasvarUpa ja che. gAthA 15 mAM Ave che keje koI AtmAne zuddhopayoga vaDe abaddha-spaSTa dekhe, ananya eTale nara-nArakAdi anerI anerI avasthA rahita sAmAnya dekhe, niyata arthAt hAni-vRddhirahita ekarUpa dekhe, avizeSa arthAt guNabheda vinAno abheda dekhe, ane asaMyukta arthAta puNya-pApanA kalezarUpa bhAvathI rahita dekhe te sakala jainazAsanane dekhe che. aho ! vItarAgabhAva e jainazAsana che. vItarAgasvarUpa nija paramAtmadravyane dekhavuM e jainazAsana che, e ja saMvara ane dharma che. * gAthA 190 thI 192 : bhAvArtha uparanuM pravacana * "jIvane jyAM sudhI AtmA ne karmanA ekapaNAno Azaya che-bhedavijJAna nathI tyAM sudhI mithyAtva, ajJAna, avirati, ane yogasvarUpa adhyavasAno varte che, adhyavasAnathI rAgadveSamoharUpa AsravabhAva thAya che, AgnavabhAvathI karma baMdhAya che, karmathI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 430 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 zarIrAdi nokarma utpanna thAya che ane nokarmathI saMsAra che." juo, A rAganI ekatAbuddhi vaDe jIvane anAdithI saMsAra kevI rIte che te kahyuM. cothe guNasthAne jyAre samyagdarzana ane AtmAnubhava pragaTa thAya tyAre anaMta guNonI nirmaLa paryAya aMze pragaTe che, avrata aMze TaLe che, niSkiyatvaguNanI paNa aMze nirmaLa paryAya pragaTe che arthAt aMze akaMpabhAva pragaTa thAya che. sarvathA yogano abhAva caudama guNasthAne thAya che, paNa cothe guNasthAne aMze yogano abhAva thAya che. zrImad rAjacaMdra mAM Ave che ke "sarva guNAMza te samyakatva." paMDitapravara zrI ToDaramalajIe rahasyapUrNa ciTTImAM lIdhuM che ke-"cothA guNasthAnavartI AtmAne jJAnAdi guNo ekadeza pragaTa thayA che--matalaba ke jJAnAdi sarva guNonI ekadeza pragaTatA thavI te samakita che; ane sarvadeza pragaTatA thavI te kevaLajJAna che. Ano artha ja e thayo ke sarva guNo cothe guNasthAnake aMze nirmaLatArUpe pragaTa thAya che. anaMtaguNano ekarUpa piMDa evA dravyano jene anubhava thayo, enuM jJAna thaIne jene pratIti thaI tene sarva anaMtaguNano aMza to nirmaLa pragaTa thAya ja. jJAnI samakitI jIva bhedajJAnanA baLe karIne kramazaH aMtaHsthiratA karIne, aMdara TharIne sarvasaMga rahita thaI karmathI mukta thaI jAya che. e ja kahe che "jyAre tene AtmA ne karmanuM bhedavijJAna thAya che tyAre zuddha AtmAnI upalabdhi thavAthI mithyAtvAdi adhyavasAnano abhAva thAya che, adhyavasAnanA abhAvathI rAgadveSamoharUpa Asravano abhAva thAya che, AmravanA abhAvathI karma baMdhAtAM nathI, karmanA abhAvathI zarIrAdi nokarsa utpanna thatAM nathI ane nokarmanA abhAvathI saMsArano abhAva thAya che.-A pramANe saMvarano anukrama jANavo." lyo, A saMvarano arthAt dharma pragaTa thavAno anukrama kahyo. saMvara thavAnA kramamAM saMvaranuM paheluM ja kAraNa bhedavijJAna kahyuM che tenI bhAvanAnA upadezanuM kAvya kahe che: * kaLaza 129: zlokArtha uparanuM pravacana * "gs: sAkSAta saMvara:' A sAkSAt (sarva prakAre) saMvara ni ' kharekhara "zuddhakAtmatattva upanagmAta' zuddha AtmatattvanI upalabdhithI 'sapadyate' thAya che. zuM kahyuM A? rAgathI bhinna paDI zuddha AtmAno anubhava karavAthI sarva prakAre-sarvathA A sAkSAt eTale pratyakSa saMvara pragaTa thAya che. juo, svarUpanA Azraya vinA ane parathIrAgathI bhinna paDayA vinA kadIya saMvara arthAt dharma pragaTa thato nathI. caitanyasvabhAvamAM DhaLatAM puNya-pApanA bhAva rokAI jaIne sAkSAta vItarAgapariNatirUpa saMvara pragaTa thAya che. kaLazamAM ps:'A' zabda paDyo che ne ? te pratyakSapaNuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 431 batAve che. pratyakSa' zabdathI zuM Azaya che? to kahe che ke-rAgarahita AtmAnI je vItarAga dazA pragaTa thAya che te saMvara pratyakSa che. have kahe che ane "sa:' te zuddha AtmatattvanI upalabdhi "me vijJAnata: pava' bhedavijJAnathI ja thAya che. bhAI ! vyavahAraratnatrayano vikalpa paNa rAga-zubharAga che; enAthI AtmopalabdhiAtmAno anubhava thato nathI. dAdi parathI to bhinna ane rAgAdi parabhAvathI-dayA, dAna, vratAdinA rAgathI bhinna paDe tyAre AtmAne AtmAnI upalabdhi-anubhava thAya che. saMvara che te rAgathI sarvathA-sarva prakAre bhinna che. Avo AtmAnubhavarUpa saMvara-dharma bhedavijJAnathI ja (rAgathI nahi) pragaTa thAya che. loko dayA, dAna, vrata bhakti ityAdi zubhAcaraNa karIne mAne che ke e vaDa kalyANa thaze paraMtu e temano bhrama che. ahIM kahe che-rAgathI bheda karIne aMta:ekAgratA vaDe AtmAno anubhava karavo e saMvara ane dharma che. "paSa:' zabda ema batAve che ke pratyakSa-sAkSAt saMvara AtmAnA anubhavathI thAya che, anyathA nahi. paMcAstikAya zAstra, gAthA 17ra mAM cAre anuyoganuM tAtparya vItarAgatA che ema kahyuM che. e vItarAgatA kema pragaTe? to kahe che ke-zubhAzubha rAgathI bhinna paDIne vItarAgasvarUpa nija bhagavAna AtmAno Azraya kare tyAre paryAyamAM vItarAgatA pragaTa thAya che. are! moTA bhAganA jIvone to Akho di' bALa-baccAMnI ALapaMpALa ane raLavAkamAvAnI majurI karavA ADe AvI bhedajJAnanI vAta sAMbhaLavA paNa maLatI nathI. teo bicArA zuM kare? kAMI khabara maLe nahi eTale bhakti kare, upavAsa kare ane varSe dahADe jAtrA kare ane mAne ke dharma thaI gayo. paNa ethI to dhULeya dharma nahi thAya, sAMbhaLane! ahIM to kahe che-e badhA kriyAkAMDa to rAga che, dharma nathI, dharmanA upAya paNa nathI. e sarva kriyAkAMDathI bhinna paDI aMdara sadA akriya bhagavAna caitanya-mahAprabhu birAje che eka teno Azraya karavo te saMvara-dharma pragaTa thavAno upAya che. samajANuM kAMI...? bhAI ! parathI nivRtti lIdhI te sAcI nivRtti nathI. rAga e paNa pravRtti che. e rAgathI nivRtti thaI aMdara svarUpamAM pravRtti karavI e samyaka nivRtti che. rAganI pravRttimAM to svanI pravRttino abhAva che. je rAgamAM pravRtta che te svarUpamAM nivRtta che ane je svarUpamAM pravRtta che te rAgathI nivRtta ja hoya che. (svarUpamAM caravuM enuM nAma svanI pravRtti che). paMcamahAvratAdinA vikalparUpa je bAhya AcaraNa tenAthI bhinna paDatAM svavastucidAnaMdaghanasvarUpa paramAtmA pratyakSa jJAnamAM-anubhavamAM Ave che ane tyAre ene Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 43ra ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 sAkSAt saMvara pragaTa thAya che. zuddha AtmAnI upalabdhi ane nirAkuLa AnaMdadazAnI prApti eka bhedavijJAnathI ja thAya che. "me vijJAnata: va-ema kahyuM che ne? tyAre koI kahe ke-A to ekAnta thaI gayuM bhedajJAnathI paNa thAya ane zubhAcaraNathI paNa thAya ema anekAnta karavuM joIe. tene kahIe chIe ke bhAI ! tAruM mithyA anekAnta che, phudaDIvAda che. bhedavijJAnathI ja saMvara pragaTa thAya ane bIjI koI rIte (zubhAcaraNathI) na thAya e samyaka anekAnta che. samajANuM kAMI...? have kahe che-"tasmati' mATe "tatva evijJAnama' te bhedavijJAna " tIva mAvyama' atyaMta bhAvavAyogya che. juo A upadeza! kahe che-rAgathI bhinnatA ane svabhAvanI ekatA jemAM thAya evuM bhedavijJAna atyaMta bhAvavAyogya che arthAt bhedavijJAna vaDe saccidAnaMdamaya bhagavAna AtmAnA nirAkuLa AnaMdano svAda atyaMta levA yogya che; bhedavijJAna dvArA aMtaraMgamAM nijAnaMdasvarUpa atyaMta svAda-grAhya karavA yogya che. bhAI ! tane anAdithI rAgano svAda che te jherano svAda che. saMsAranA bhoga AdinA svAda ke paMcamahAvratAdi zubharAganA svAda e badhA be-svAda che, kaSAyalA svAda che; emAM svarUpanA AnaMdano svAda nathI. mATe eka vakhata parathI-rAgathI bhinna paDI aMtaHekAgra thaI AtmAnA atIndriya AnaMdano svAda levA yogya che ema kahe che. bhedavijJAnathI ja Atmopalabdhi thAya che mATe te bhedavijJAna ja atyaMta bhAvavAyogya che; rAgabhAva bhAvavAyogya nathI. bhagavAna AtmA AnaMdasvarUpa che, jyAre ethI viparIta rAgabhAva kaluSatArUpa-duHkharUpa che. chaDhALAmAM Ave che ne ke munivrata dhAra anaMta vAra grIvaka upajAyo, pai nija AtamajJAna vinA sukha lesa na pAyo.'' bhAI! tuM hajAro rANIo choDI, munivrata dhAraNa karI, paMcamahAvrata pALI anaMtavAra grIvakamAM upajyo. paNa ethI zuM? AtmajJAna vinA arthAt zuddhAtmAnI upalabdhi vinA saMvara pragaTa thayo nahi ane saMsAra-paribhramaNano kaleza maTayo nahi. kiMcit sukha na thayuM ema kahyuM; matalaba ke duHkha ja rahyuM. eno artha ja e thayo ke paMcamahAvratanA pariNAma paNa badhA kalezarUpa-du:kharUpa ja rahyA. bhAI ! A vastunuM svarUpa che. AgamanI vyavahArapaddhati je rAgarUpa che te badhI duHkharUpa che. ahA ! gajaba vAta che. bhedajJAnapUrvaka saMvara pragaTa thAya e ja AnaMdarUpa che. aho ! bhedajJAna! aho saMvara! Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192] [ 433 5ramArtha vanikAmAM Ave che ke-AgamaaMga je bAhyakriyArUpa-rAgarUpa pratyakSa (sthULa ) jaNAya che tenuM svarUpa sAdhavuM ajJAnIone sugama-saheluM lAge che. tethI dayA, dAna, paMcamahAvrata, tapa Adi bAhya kriyA te loko kare che ane potAne mokSamArgI mAne che. paraMtu aMtagarbhita je adhyAtmarUpa kriyA te aMtardaSTigrAhya che ane tene mUDha jIva jANato nathI. trikALI zuddha AtmAnA Azraye je nirmaLa dazAo pragaTa thAya che te adhyAtmano vyavahA2 che ane ajJAnI loko aMtardaSTi vinA-bhedavijJAna vinA tene jANatA nathI. tethI teo mokSamArga sAdhavA asamartha rahe che arthAt bAhyakriyAmAM rAcatA teone saMsAra-paribhramaNa maTatuM nathI. pravacanasAra gAthA 172 nA aliMgagrahaNanA 17 mA bolamAM lIdhuM che ke-yatinI zubhakriyAnA vikalpono jemAM abhAva che evo AtmA aliMgagrahaNa che. tyAM aliMgagrahaNa evA zuddha AtmAnI apekSAe vAta che. ahIM saMvaranI apekSAe vAta che ke-52thI -zubhAcaraNathI bhinna paDatAM saccidAnaMdasvarUpa zuddha AtmatattvanI prApti thavI-pratyakSa anubhava thavo te saMvara che, yatinI bAhyakriyA-vratAcaraNAdi saMvara che vA saMvaranuM kAraNa che ema nathI. praznaH- to zAstramAM puNya pariNAmarUpa-zubhAcaraNarUpa vyavahArane dharma kahyo che? utta2:- samAdhAna e che ke jene svabhAvanA Azraye dharma pragaTa thayo che te dharmI jIvane te kALe je vratAdi rAga che tene sahacara vA nimitta jANI upacArathI dharma kahyo che; kharekhara e dharma che ema nathI paNa nizcaya dharma pragaTa thayo che teno zubharAgamAM Aropa karIne zubharAgane vyavahAra dharma kahevAmAM Avyo che. ajJAnIne vyavahAra dharma nathI kemake tene nizcaya pragaTa thayo nathI. ene to je che te vyavahArAbhAsa che. koI ghaNAM zAstra bhaNe paNa zAstranuM tAtparya je vItarAgatA te pragaTa kare nahi to tene dharma kema thAya? (na thAya ). deva-guru-zAstra pratyenA rAga bhaNI jhukavAnuM choDI daI svadravyamAM jhuke to dharma prApta thAya ane tyAre deva-guru-zAstra nimitta kahevAya. 52nuM lakSa choDI daI svanuM lakSa kare tyAre ja vItarAgatA-dharma pragaTa thAya che. anAdithI vartamAna vartatI paryAya paryAyabuddhimAM ramI rahI che. te ( jJAnanI paryAya ) rAgAdimAM jhukelI che tethI te aMtaramAM jhukI zakatI nathI. paraMtu rAganA jhukAvano tyAga karI bhedajJAna vaDe jyAre te aMdara dhruvamAM-zuddha caitanyamAM jhuke che tyAre dharma kaho vA saMva2 kaho te pragaTa thAya che. A pramANe mahA mahimAvaMta evuM bhedajJAna ja dharma pragaTavAnuM kAraNa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 434 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 * kaLaza 129 : bhAvArtha uparanuM pravacana * jIvane jyAre bhedavijJAna thAya che arthAt jIva jyAre AtmAne ane karmane yathArthapaNe bhinna jANe che tyAre te zuddha AtmAne anubhave che.' juo, jIva jyAre AtmAne ane karmane eTale rAgane yathArthapaNe bhinna jANe cheyathArthapaNe eTale huM rAgathI bhinna chuM evI dhAraNA mAtra nahi paNa aMdara aMtardaSTi karI bhinna jANe che tyAre te zuddha AtmAne anubhave che eTale ke tyAre te atIndriya AnaMdanA svAdane prApta thAya che. svAda to lADavA, maisUba ityAdinA rasano je Ave tene kahevAya? A svAda vaLI kevo? are bhAI! lADavA, maisUba, mosaMbI Adino rasa to jaDa pudgalanI cIja che. e pudgalano (dhULano) svAda jIvane hoto nathI. zuM cetanane jaDano svAda Ave? ( na Ave). ajJAnI lADavA Adi tarapha lakSa karI e ThIka che evo rAga kare che, e rAgano svAda ane Ave che. paNa e rAgano svAda to kaSAyalo du:khano svAda che bhAI ! tethI dharmI jIva enAthI bhedajJAna karI aMtardaSTi karI zuddha AtmatattvanI paryAyamAM prApti karI atIndriya AnaMdarasano svAda le che. AtmAnubhavanA kALamAM je nirAkuLa AnaMdarasa pragaTe che teno dharmI jIvane svAda Ave che. AtmA anaMtaguNanI lakSmIthI bharelo bhaMDAra che. ajJAnI jIva tene nahi jANavAthI bahAranI dhanasaMpattimAM Asakta thaIne duHkhI-duHkhI thAya che. A karoDapati ane abajopati badhA duHkhI che bhAI ! are AvI saMpattino saMyoga to tane anaMtavAra thayo paNa sukha thayuM nahi, kemake emAM kayAM sukha che? sukhano bhaMDAra to bhagavAna AtmA che ema jANI je dhanAdi ne rAgathI bhinna paDI je sarvathA prakAre aMdara AtmAmAM jhuke che tene AtmAnubhavapUrvaka sukhano lAbha thAya che. aho ! bhedajJAnathI sukhanI prApti thAya evI e alaukika cIja che. AgaLa kahe che-"zuddha AtmAnA anubhavathI AgnavabhAva rokAya che ane anukrame sarvaprakAre saMvara thAya che. mATe bhedavijJAnane atyaMta bhAvavAno upadeza karyo che." zuddha AtmAno anubhava arthAt saMvara sAkSAt bhedavijJAnathI ja thAya che. mATe bhedavijJAna atyaMta bhAvavAyogya che. rAgathI atyaMta bhinna potAnI cUta mAtra vastunI bhAvanA karavA yogya che. lyo, A ja karavA yogya che; rAgamAM ekatvabuddhi karavA yogya nathI. zuddha AtmAnA anubhavathI AgnavabhAva rokAya che eTale zubhAzubhabhAva aTakI jAya che. rokAya che eTale AvatA hatA ane rokAI gayA ema nahi paNa zuddhAtmAnuM lakSa thatAM te Agnavo utpanna thatA nathI ene rokAya che ema kahyuM che. A prakAre Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 435 anukrame sarva prakAre saMvara thAya che mATe bhedavijJAna atyaMta bhAvavAyogya che. A kAgaLamAM lakhatA nathI ke "thoDuM lakhyuM ghaNuM karIne mAnajo '? tema AcAryadave ahIM TUMkamAM kahyuM ke-zuddha AtmAno anubhava bhedavijJAnathI ja thAya che, mATe bhedavijJAna atyaMta bhAvavAyogya che. huM bhAI ! A thoDuM kahyuM ghaNuM karIne mAnaje. have bhedavijJAna kayAM sudhI bhAvavuM te kAvya dvArA kahe che * kaLaza 13): zlokArtha uparanuM pravacana * rUma evijJAnama' A bhedavijJAna eTale rAgathI bhinna potAnA svarUpano anubhava evuM bhedajJAna "china ghArayA' acchinnadhArAthI-tUTe nahi-vikSepa paDa nahi e rIte akhaMDa pravAharUpe 'tAvata' tyAMsudhI "mAvata' bhAvavuM "yAvata' ke jyAM sudhI "TRIbutA' parabhAvothI chUTI eTale rAgathI chUTI 'jJAna' jJAna "jJAne' jJAnamAM ja (potAnA svarUpamAM ja) "pratikate' TharI jAya. jJAnanI nirmaLa paryAya dhruva AtmasvarUpamAM ja TharI jAya tyAMsudhI bhedajJAna bhAvavuM. jJAna jJAnamAM nizcalatA pAme nahi tyAM sudhI vyavahAraratnatraya karavuM ema nathI kahyuM samajANuM kAI...? have Avo mArga sAMbhaLavA maLe nahi ane kadAcit sAMbhaLavA maLe to samajAya nahi eTale ghaNA lokone ajJAnamAM dayA pALavI, vrata karavA ityAdi bAhya kriyA sahelI lAge che. paramArtha vacanikAmAM banArasIdAse kahyuM che ke "jJAtA to mokSamArga sAdhI jANe; mUDha mokSamArga sAdhI jANe nahi. zA mATe ? te sAMbhaLoH-mUDha jIva Agamapaddhatine vyavahAra kahe, ane adhyAtmapaddhatine nizcaya kahe; tethI te ekAntapaNe AgamaaMgane sAdhI tene mokSamArga darzAve che, adhyAtma-aMganA vyavahArane jANato nathI. e mUDhadaSTino svabhAva che. tene e pramANe sUjhe ja kayAMthI? kAraNa ke AgamaaMga bAhyakriyArUpa pratyakSa-pramANa che tenuM svarUpa sAdhavuM sugama che; te bAhyakriyA karato thako mUDha jIva potAne mokSamArgano adhikArI mAne che, paNa aMtargarbhi adhyAtmarUpa kriyA te aMtardaSTigrAhya che te kriyAne muDha jIva jANato nathI. aMtardaSTinA abhAvathI aMtaHkriyA dRSTigocara thAya nahi. tethI mithyASTi jIva mokSamArga sAdhavAne asamartha che.' jAo, adhyAtmamAM nizcaya dravya che ane nirmaLa pariNati te vyavahAra che. aMtargarbhita adhyAtmanI kriyA eTale rAgathI bhinna AtmAnI svabhAvapariNatirUpa nirmaLa kriyA te adhyAtmano vyavahAra che. aMtardaSTinA abhAve arthAt bhedavijJAnanA abhAve mithyAdaSTi jIva game teTalI bAhyakriyA kare topaNa mokSamArga sAdhI zakato nathI. tethI bAhyakriyAnI dRSTi choDI jJAna jJAnamAM-AtmAmAM ja sthita thaI jAya tyAMsudhI bhedajJAna bhAvavuM ema upadeza che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 436 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 * kaLaza 130: bhAvArtha uparanuM pravacana * ahIM jJAnanuM jJAnamAM TharavuM be prakAre jANavuM. eka to mithyAtvano abhAva thaI samyajJAna thAya ane pharI mithyAtva na Ave tyAre jJAna jJAnamAM TharyuM kahevAya." AtmA jJAnAnaMda sahajAnaMdasvarUpa che. ene rAgathI bhinna jANatAM je bhedajJAna pragaTa thAya te akhaMDadhArAe rahe; vacamAM mithyAtva na Ave-pharIne mithyAtva na Ave tyAre jJAna jJAnamAM TharyuM kahevAya. A eka prakAra kahyo. bIjo prakAra: "jyAre jJAna zuddhopayogarUpe sthira thaI jAya ane pharI anya vikArarUpe na pariName tyAre te jJAnamAM TharI gayuM kahevAya.' jyAre dhyAna-dhyAtA-dhyeyanA vikalpane choDI upayoga ekalA aMdara AtmasvarUpamAM sthira lAgyo rahe ane pharI anyavikArarUpe na pariName-anya anya jJayamAM na bhame vA vikalparUpa na thAya tyAre jJAna jJAnamAM TharI gayuM kahevAya. bhagavAna AtmA cidAnaMda prabhu jJAnamAtra vastu che. potAnI caitanyamaya vastu zuM che enI khabara na kare ane bahAranI badhI mAMDe e to "gharanAM chokarAM ghaMTI cATe ane pADozIne ATo" enA jevI vAta che. ahA ! potAnuM AtmakalyANa kema thAya enI khabara na karI ane bIjAnuM karavAmAM rokAI gayo! bhAI ! parathI-rAgathI bhedajJAna karyA vinA AtmakalyANa nahi thAya. tethI kahe che-"jyAM sudhI banne prakAre jJAna jJAnamAM TharI na jAya tyAM sudhI bhedavijJAna bhAvyA karavuM.' zrImad rAjacaMdra) gRhasthAzramamAM hovA chatAM jJAnI hatA. bahAramAM lAkho rUpiyAno jhaverAtano dhaMdho hato paNa aMdaramAM teo jJAnamAM tenA bhinna jANanAramAtra nALiyeramAM goLo chUTo paDI jAya tema rAgathI bhinna paDI AtmajJAna-bhedajJAna karavAthI aMdara caitanyagoLo chUTo paDI gayo hato. bhagavAna AtmAnA akhaMDa ekarUpa caitanyarasane batAvatAM zrImade kahyuM che ke zuddha buddha caitanyaghana, svayaMjyoti sukhadhAma; bIjuM kahIe keTaluM, kara vicAra to pAma.'' bhagavAna AtmA zuddha-pavitra cidAnaMdamaya jJAnano piMDa che, caitanyaghana kahetAM asaMkhyapradezI che, svayaMjyoti-caitanyabiMba bhagavAna svayaMsiddha vastu che ane AnaMdanuM dhAmasukhanuM dhAma prabhu che. Avo AtmA bhedajJAna vaDa ja upalabdha thAya che. ahA ! AtmA pote sukhanuM dhAma hovA chatAM loko sukhane mATe bahAra phAMphAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] | [ 437 mAre che. juo, eka DozImAnI aMdhArAmAM soya khovANI. tene aMdhAramAM zodhatAM te jaDI nahi. eTale DozImA ajavALAmAM zodhavA lAgyAM. tyAre koIe pUchayuM- mAjI zuM karo cho ? to kahe huM mArI soya zodhuM chuM. te kyAM khovANI che? tyAre kahe ke-aMdhArAmAM khovANI che. pelA bhAIe samaja pADI kahyuM-jyAM khovANI che tyAM zodho to maLe, bIjethI nahi maLe. paNa DozImA samajyAM nahi; to soya kema maLe? tema anAdithI A AtmA rAgamAM-vikalpamAM Akho khovAI gayo che, ane tene te rAgamAM ja zodhe che. vivekI puSo ahIM kahe che-bhAI ! AtmA jyAM che tyAM zodha to jaDaze, nahi to nahi maLe. paNa te samajato nathI ane puNya-pApanA vikalpamAM ja ekatA karI tyAM potAne mAnI rahyo che, paNa bhAI ! rAgamAM ke vikalpamAM tAro bhagavAna che nahi to te kema hAtha Ave? (na ja Ave ). jyAM nathI tyAMthI bhinna paDI jyAM che tyAM cetanAmAtra vastumAM jA to tane tArI vastu hAtha Ave ane AnaMda thAya. mATe kahyuM ke-jJAna jJAnamAM TharI na jAya tyAM sudhI be prakAre bhedavijJAna bhAvyA karavuM. ahAhA....! upayoga upayogamAM-svarUpamAM saMpUrNa TharI jAya tyAM sudhI akhaMDadhArAe bhedajJAna bhAvavuM. aho ! zuM kaLaza che! sarasa, sarasa !! pharIne bhedavijJAnano mahimA kahe che: * kaLaza 131 : zlokArdha uparanuM pravacana * ye vana siddha: je koI siddha thayA che "medravijJAnata: siddha:' te bhedavijJAnathI siddha thayA che." bhAI ! rAgarUpa je vyavahAra tenAthI bhinna paDI bhedavijJAna karavuM e muktinuM prathama kAraNa che, rAga nahi. keTalAka loko mAne che ke prathama nimitta ke vyavahAra hoya, pachI nizcaya thAya. paNa A mAnyatA jUThI-ayathArtha che. ahIM bhAvArthamAM kaheze. ke mokSanuM prathama kAraNa bhedavijJAna ja che. puNya-pApanA bhAvathI bhinna paDI cetanasvarUpa bhagavAna AtmAmAM ekatA karavI e muktinuM prathama kAraNa che. lyo, A TUMkuM ne Taca ke bhedajJAna bhaja. vaLI vizeSa spaSTa kare che ke "je vovana ni va:' je koI baMdhAyA che arthAta jeo saMsAramAM cAra gatimAM rajhaLe che te "sarca iva mAvata: va:' tenA ja (bhedavijJAnanA ja) abhAvathI baMdhAyA che; AsavanA pariNAmanI ekapaNAnI mAnyatAthI ja baMdhAyA che; paNa karmanA udayathI baMdhAyA che ema kharekhara nathI. prazna:- to zAstramAM AgnavabhAva vaDa jJAnAvaraNIya Adino dravyabaMdha thAya che ane teno udaya AvatA jJAnadarzananuM hINapaNuM thAya che ema Ave che ne? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 438 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 uttara:- hA, Ave che; mokSamArgaprakAzakamAM Ave che ke AgnavabhAvanA kAraNe jJAnAvaraNIya Adino baMdha thAya che ane teno udaya AvatAM jJAnadarzananuM hINapaNuM thAya che. vaLI evI ja rIte mithyAtvarUpa pariNamananA kAraNe mohanIyano baMdha thAya che. jo karmanA nimittapaNAthI vAta laIe to icchAnusAra na banavuM te aMtarAya karmanA kAraNe, sukhaduHkhanAM kAraNo maLavA te vedanIya karmanA kAraNe, zarIrano saMbaMdha rahevo te AyukarmanA kAraNe, gati, jAti AdinI prApti thavI te nAmakarmanA kAraNe ityAdi. paNa A to badhAM nimittanuM jJAna karAvanArAM nimittanI mukhyatAthI karelAM kathana che. kharekhara to potAnI hINI dazAno kALa che tethI hINI dazA thAya che, karmathI nimittathI hINI dazA thAya che ema nathI. ahIM kahe che-je koI baMdhAyA che te bhedajJAnanA abhAvathI arthAt AsravabhAvathI baMdhAyA che. AtmA saccidAnaMda prabhu atIndriya anAkuLa jJAna ane AnaMdano bhaMDAra che. AvA AtmAne puNya-pApanA bhAva vaDe paryAyamAM baMdha thAya che. A dayA, dAna, bhakti ityAdino bhAva badho rAga che, Asrava che, vikAra che, vibhAva che ane e ja baMdha che, eka AtmajJAna ja abaMdha che. saMsAramAM jIva rakhaDe che kema? ane tenI mukti kema thAya?-enI TUMkAmAM A kaLazamAM vAta karI che. kahe che-bhedajJAnanA abhAvathI arthAt rAganI ekatAbuddhi sahita pariNamanathI jIvo anAdithI baMdhAyA che ane je koI siddha thayA che te badhA bhedajJAnathI ja thayA che. 'vina' zabda paDyo che ne? eTale nizcayathI baMdhAvAmAM ane mukta thavAmAM anukrame bhedavijJAnano abhAva ane sadabhAva ja kAraNa che. je koI nigodAdinA jIvo atyAra sudhI nizcayathI baMdhAyA che te bhedajJAnanA abhAvathI ja baMdhAyA che, karmathI baMdhAyA che ema nahi. nigodanA jIva paNa karmanuM jora che tethI rokAyA che ema nathI. gommadasAramAM (gAthA 197 mAM) Ave che ke nigodanA jIvo pracura bhAvakarmakalaMkane laIne nigodamAM rahyA che. bhAI ! nimitta che kharuM, paNa nimitta kAMI paramAM kare che e vAta mithyA che; nimitta jo kare to te upAdAna thaI jAya. nigodanA jIvane vikAranI pravRtti svayaM enA kramamAM che ane nimittanI upasthiti svayaM enA kramamAM che. (koI koInAthI che ema che ja nahi). samajANuM kAMI...? keTalAka lokone nimitta-upAdAna, nizcaya-vyavahAra ane kramabaddha saMbaMdhI ahIMnI prarUpaNA viruddha vAMdhA che. bhAI ! je kALa dravyanI je paryAya thavAnI hoya te kramabaddha tenA kALe ja thAya che. nimitte AvyuM mATe thAya che ema nathI. chatAM jo koI ema mAne che ke nimitta AvyuM mATe paradravyanI paryAya thaI to tenA evA nirNayamAM bhedajJAnano abhAva che, kemake e jIva to rAganI nimittanI ekatAmAM paDayo che, paNa rAgathI-parathI bhinna paDayo nathI. tethI nimittathI paramAM kArya thAya che ema jenI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 439 mAnyatA che te jIva tyAM rAgamAM ja baMdhANo che; tenI mukti thatI nathI. tevI rIte vyavahArathI nizcaya pragaTe ema mAnanAra paNa rAganA ekatvamAM paDyo che ane e bhedajJAnanA abhAve baMdhAya ja che. vaLI keTalAka ema to kahe che ke "kALalabdhi pAke tyAre kArya thAya" paNa temane kALalabdhinuM yathArtha jJAna hotuM nathI. bhAI ! kALalabdhinuM yathArtha jJAna kone thAya? je jIva AsravathI bhinna paDIne svabhAvamAM aMta:sanmukha thaI samyagdarzana pragaTa kare tene kALalabdhinuM sAcuM jJAna thAya che. zAstramAMthI mAtra bahArathI dhAraNA karI le ene kALalabdhinuM yathArtha jJAna nathI. prazna:- to kaLazaTIkAmAM rAjamalajIe lIdhuM che ke kALalabdhi vinA karoDa upAya jo karavAmAM Ave topaNa jIva samyakatvarUpa pariNamanane yogya nathI evo niyama che" e kevI rIte che? uttaraH- bhAI! kArya thavAmAM to pAMca kAraNo eka sAthe hoya che, paNa tenA kathanamAM koI ekanI vivakSA bane che. tyAM kaLazaTIkAmAM kALalabdhinI mukhyatAthI kathana karyuM che, paNa jyAM eka hoya tyAM pAMce hoya ja che evo samyaka abhiprAya samajavo. mokSamArga prakAzakamAM (navamAM adhikAramAM) lIdhuM che ke-kALalabdhi ane bhavitavyatA koI vastu nathI. je kALamAM kArya thayuM te ja enI kALalabdhi ane je thavA yogya hatuM te ja thayuM e bhavitavya. vaLI karmanA upazamAdika che te to pudgalanI zakti che, teno kartAhartA AtmA nathI, tathA puruSArthapUrvaka udhama karavAmAM Ave che te AtmAnuM kArya che, mATe puruSArthapUrvaka udhama karavAno upadeza che. vaLI tyAM AgaLa jatAM kahyuM che ke-je jIva zrI jinezvaranA upadeza anusAra puruSArtha pUrvaka mokSano upAya kare che tene to kALalabdhi vA bhavitavya thaI cUkyAM tathA karmanAM upazamAdi thayAM che tyAre to te Avo upAya kare che, mATe je puruSArtha vaDa mokSano upAya kare che tene to sarva kAraNo maLe che ane avazya mokSanI prApti thAya che-evo nizcaya karavo. ahA ! loko potAno haThAgraha rAkhIne zAstro vAMce che tethI teo zAstranA abhiprAyane yathArtha samajatA nathI. paraMtu bhAI ! te hitano mArga nathI. potAno durAgrahuM choDI zAstra zuM kahevA mAge che te samajavA potAnI daSTi keLavavI joIe. (tattvajJAna pAmavAnI A ja rIta che). juo, AtmAmAM jema jJAna, darzana, sukha, vIrya, AnaMda Adi zaktio che tema temAM eka "akAryakAraNatva" nAmanI zakti che. A zaktinuM kArya zuM? to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 440 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 kahe che-AtmA rAganuM kAraNa nathI tema ja rAganuM kArya nathI-e A zaktinuM kArya che. matalaba ke vyavahAra je rAga che te kArya ane AtmA teno kartA ema nathI. tathA vyavahAra je rAga che te kAraNa (kartA) ane vItarAgI pariNAma enuM kArya ema paNa nathI. Ama hovAthI vyavahAra kAraNa ane nizcaya enuM kArya ema che nahi. vyavahAra nathI ema nahi, vyavahAra che kharo paNa 2 vyavahAranA sthAnamAM che, te nizcayane utpanna kare che ema nathI. samajANuM kAMI....? mArga to A che bApA! * kaLaza 131 : bhAvArtha uparanuM pravacana * anAdi kALathI mAMDIne jyAM sudhI jIvane bhedavijJAna nathI tyAMsudhI te karmathI baMdhAyA ja kare che saMsAramAM rajhaLyA ja kare che.' juo, ahIM ema nathI kahyuM ke vyavahAranuM AcaraNa nathI mATe jIva anaMtakALathI saMsAramAM rajhaLe che. are bhAI ! vyavahAranuM AcaraNa karIne to tuM anaMtavAra dravyaliMgI thaI navamI raiveyaka gayo; paNa ethI zuM? janma-maraNa to maTayAM nahi; kemake bhedavijJAna nahotuM karyuM. have kahe che-"je jIvane bhedavijJAna thAya che te karmathI chUTe ja che-mokSa pAme ja che.' ahAhA..! rAgathI bhinna svAzraye jene caitanyanuM bhAna thAya che te avazya karmathI chUTI mokSa pAme che. e ja vizeSa khulAso kare che mATe karmabaMdhanuM-saMsAranuM mULa bhedavijJAnano abhAva ja che ane mokSanuM prathama kAraNa bhedavijJAna ja che. bhedavijJAna vinA koI siddhi pAmI zakatuM nathI. bIjI rIte kahIe to svAzraya (svarUpanA Azraya) vinA mukti thatI nathI ane mukti thAya tyAre sva-AzrayathI ja thAya che. sva-Azraya ja muktinuM prathama sopAna che ane sva-AzrayathI ja mukti che. ahA ! AsravanuM yathArtha jJAna paNa kone thAya? zuddha caitanyaghana evA nija svarUpanA Azraye je AtmajJAna thAya che te jJAnamAM Asrava bhinna che ema yathArtha jaNAya che. tethI jene samyagdarzana-jJAna thayuM che tene AsravanuM yathArtha jJAna thAya che. zuddha jJAyakanA Azraye bhagavAna zAyakanuM astipaNe jJAna thatAM Asrava mAro nathI ema nAstipaNe AsravanuM jJAna sthApita thaI jAya che, kAraNa ke AtmAno evo ja svaparaprakAzaka svabhAva che. je jIvane bhedavijJAna thAya che te karmathI chUTe ja che ema je kahyuM emAM samayasAra gAthA 11 mAM vyavahAra abhUtArtha che ane bhUtArthanA Azraye samyagdarzana thAya che-e vAta AvI gaI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 441 have bIjI vAta : ke bhUtArtha trikALInA Azraye samyagdarzana thayuM ane vyavahAranayano viSaya che ke nahi? ke pachI ekalo nizcayano viSaya che? Ano gAthA 12 mAM khulAso karyo ketene apUrNajJAna, azuddhatA, pragaTa thayelI zuddhatA e badho vyavahAranayano viSaya che; paNa te, te te kALe jANelo prayojanavAna che (Acarelo nahi). prayojana basa te kALe jANavAnuM che arthAta vyavahAranuM te te kALe tene zuM pahelA samaya karatAM bIjA samaye sthiratA vadhI ne asthiratA ghaTI, zuddhatA vadhI ne azuddhatA ghaTI-tenuM jJAna te samaye thAya che. have te jJAna jANe che kaI rIte? to kahe che ke te kALe jJAnanI evA ja prakAre svayaM sva-parane prakAzatI paryAya utpanna thAya che. temAM svane jANatAM paranuM jJAna sahaja ja thaI jAya che. parane jANavuM ema kahevuM e paNa kharekhara vyavahAra che. parane jANanAruM jJAna potAnI svaparaprakAzaka zaktithI potAthI ja thAya che; rAga che mATe tenuM jJAna thAya che ema nathI. svanuM jJAna thatAM vyavahAranA paDakhAnuM paNa yathArtha jJAna thaI jAya che. tethI vyavahAra jANelo prayojanavAna che ema kahyuM che. samajANuM kAMI..? ahIM A kahe che ke je vrata, tapa, bhakti ityAdi rAganA pariNAmathI bhedajJAna kare che te karmathI avazya chUTe ja che. bhAI ! bhagavAna AtmA sadA abaddhasvarUpa-muktasvarUpa che. evA abaMdhasvarUpanA Azraye abaMdha pariNAma thAya ane baMdhabhAvanA Azraye to baMdha ja thAya. bApu! mArga to Avo che; tene aMtaramAM besADavo joIe. tuM game tema mAnI le ane sAco puruSArtha thAya ema kadIya bane nahi. samayasAra gAthA 15 mAM kahyuM ne ke-je koI AtmAne abaddhapura, bheda Adi rahita jANe che te jinazAsana che, te zuddha upayoga jinazAsana che; zubha upayoga kAMI jinazAsana nathI. zubha upayogamAM to para taraphanuM valaNa che ane emAM AtmA jaNAto nathI to enAthI AtmAnubhava kema thAya? mukti kema thAya? (na ja thAya che. have kahe ahIM Ama paNa jANavuM ke vijJAnAtavAdI bauddho ane vedAMtIo ke jeo vastune advaita kahe che ane aMtanA anubhavathI ja siddhi kahe che temano, bhedavijJAnathI ja siddhi kahevAthI, niSedha thayo.' juo, vijJAna-advaitavAdI bauddho-jagata basa vijJAna-advaita-ekaluM vijJAnasvarUpa che ane enA anubhavane mukti kahe che. tathA vedAntIo badhuM eka ja AtmA che ema mAne che. teone bhedavijJAna thAya ja nahi kemake ekamAM bhedavijJAna kevuM? be bhinna cIjamAM to bhedavijJAna hoya. paramAMthI khasI svamAM AvavuM enuM nAma bhedavijJAna che. jeo advaita kahe che ane advaitanA anubhavathI siddhi kahe che temanA matamAM bhedavijJAna nathI ane tethI siddhi paNa nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 442 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 tuM mukta thA" ema kahyuM to vartamAnamAM duHkha che ke nahi? che enAthI mukta thavuM che ke nathI enAthI mukta thavuM che? eTale vartamAnamAM du:kha che ane AtmA AnaMdasvarUpa che ema be cIja siddha thaI gaI-svarUpane samajyo nathI mATe duHkha che; eno artha ja e thayo ke bIjI cIja che jenA lakSe ene duHkha thAya che. doraDI hoya emAM sarpano AbhAsa thAya che. tyAM paNa bapaNAnuM jJAna siddha thAya che. sarpa enA lakSamAM che eno doraDImAM Aropa thayo. have kahe che "kAraNa ke sarvathA advaita vastunuM svarUpa nahi hovA chatAM jeo sarvathA advaita mAne che temane bhedavijJAna koI rIte kahI zakAtuM ja nathI. jyAM daita ja-be vastuo ja mAnatA nathI tyAM bhedavijJAna zAnuM? jo jIva ane ajIva be vastuo mAnavAmAM Ave ane temano saMyoga mAnavAmAM Ave to ja bhedavijJAna banI zake ane siddhi thaI zake.' are bhAI ! jo bhUla ja na hoya to AtmA rakhaDe kema? bhUla na hoya to bhUla TALavAno upadeza paNa zA mATe? duHkhathI mukta thAo-evA upadezano artha ja e thayo ke duHkha che ane te TaLI sukha pragaTa thAya che. bheda che ene TALavAnI vAta kare che emAM ja bhedarUpa malinatA che ane svabhAva pavitra che ema siddha thAya che. A pramANe dravya ane paryAya banne siddha thaI jAya che. jyAM be cIja ja mAne nahi tyAM bhedajJAna konAthI kare? jIva-ajIva ema be cIja mAne tyAM bhedajJAna thaI zake. bIjI cIja che ane tenA lakSe thato upAdhibhAva che ema mAne to upAdhibhAvarahita thaI saMvara pragaTa karI zake. mATe syAdvAdIone ja badhuMya nibaMdhapaNe siddha thAya che. saMsAra ane mokSa e paNa be dazAo che. saMsAradazA na hoya to mokSadazA kayAMthI AvI? mokSadazA saMsAradazAno abhAva thaIne thAya che. juo, AmAM paNa saMsAra-mokSa ema be siddha thayAM. ahA ! saMsAramAM A paisAvALA zeThiyA paNa badhA duHkhI ja che. loko duniyAmAM emane sukhI ane DAhyA kahe paNa ahIM kahe che-rAgathI je bheda kare che te bhedajJAnIo ja mAtra sukhI ane DAhyA che. are! moTA bhAganA jIvono to ghaNo kALa bAyaDI-chokarAMnI ALapaMpALamAM ane dhaMdhA-vepAranI pravRttinA azubhabhAvamAM-pApabhAvamAM ja cAlyo jAya che. sat sAMbhaLavAno, samajavAno je bhAva che te badho zubhabhAva che. AvA zubhabhAvanI pravRttino jemane samaya maLato nathI ane ekAMte pApamAM rAce che temane puNya-pApathI rahita potAnuM svarUpa che ema samajavuM mahAmuzkela che. are ! bhedajJAnanA abhAve teo bicArA kayAM rakhaDaze? bhedajJAna ja muktinuM paheluM pagathiyuM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 443 have, saMvara adhikAra pUrNa karatAM, saMvara thavAthI je jJAna thayuM te jJAnanA mahimAnuM kAvya kahe che: * kaLaza 132 : zlokArtha uparanuM pravacana * "bhavajJAna-8chattana-vatanAt' bhedajJAna pragaTa karavAnA abhyAsathI "zuddha tattva35naSNAta' zuddha tattvanI upalabdhi thaI, zuddha tattvanI upalabdhithI... juo, zuM kahyuM? jene dharma pragaTa karavo che, jene saMvara pragaTa karavo che vA mokSamArga pragaTa karavo che tene bhedajJAna pragaTa karavAno abhyAsa karavo ja ISTa che kemake bhedajJAna pragaTavAthI ja zuddha tattvanI prApti-anubhava thAya che. rAgathI huM bhinna chuM evA abhyAsa vaDe potAne-AtmAne rAgathI ane nimittathI bhinna pADe tyAre tene bhedajJAnanuM 'chattana' pragaTavuM thAya che ane tyAre tene AtmAnI upalabdhirUpa-anubhavarUpa saMvara thAya che. zuM rAgathI saMvara thAya? rAgathI saMvara na thAya; deva-guru-zAstranI bhakti AdinA rAgathI saMvara na thAya kemake rAga to Asrava tattva che. jo rAgathI saMvara thAya ema koI mAne to te Asrava ane saMvarane eka mAne che; paNa enI mAnyatA to mithyAtva che. ahIM to A eka ja siddhAMta che ke-nirmaLAnaMdano nAtha saccidAnaMdasvarUpa prabhu AtmA, kSetrathI asaMkhya pradezI ane bhAvathI anaMta anaMta jJAna, sukha, vIrya, AnaMda AdithI abhinna evA tene nimitta ane rAgathI bhinna pADatAM arthAta nimitta ane rAganuM lakSa choDI detAM bhedajJAna pragaTavAthI saMvara pragaTa thAya che. nimitta ane vyavahAranA rAgano aMtaramAM bheda karavAthI saMvara pragaTa thAya che. to zuM nimitta ane vyavahAraratnatraya nathI hotAM? ema koNa kahe che? nimitta ane vyavahAraratnatraya ho, paNa enAthI judA paDavAnI prakriyAthI-bhedanI prakriyAthI saMvara pragaTa thAya che ema vAta che. nimitta ane vyavahAraratnatraya potapotAmAM astipaNe satya che paNa enAthI dharma thAya-saMvara thAya evI mAnyatA asatya che. samajANuM kAMI? bhAI! ahIM to A kahe che ke vyavahAranA rAgathI paNa bheda pADavAno abhyAsa karIne bhedavijJAna pragaTa karavuM e dharmanI pahelAmAM pahelI dazA che. mithyAdaSTine anAdithI rAga prApta thato huto te huve bhedajJAnanA abhyAsa vaDe zuddha AtmAne prApta thayo ema kahe che. A saMvara adhikArano chello kaLaza che ne? eTale emAM sAra-sAra vAta kahe che kahe che ke-zarIra, mana, vANI, deva, guru, zAstra ityAdi to badhuM paradravya che. e ho bhale, paNa AtmAcaitanyamahAprabhu e sarvathI bhinna che. vaLI dayA. dAna, bhakti AdinA je bhAva che te rAga che. e ho bhale, paNa enAthI paNa saccidAnaMdasvarUpa bhagavAna AtmA bhinna che. A pramANe jema che tema parathI-nimittathI ane rAgathI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 444 ]. [ pravacana ratnAkara bhAga-6 bheda karIne aMdara svamAM ekAgra thavuM te bhedajJAna che ane e bhedajJAnanI pragaTatA vaDa saMvaradharma pragaTa thAya che AvI vAta che. lyo, AmAM nimittathI ane vyavahArathI (dharma) thAya che e vAta sAva uDI gaI. loko jyAM-tyAMthI vyavahArane gote che. hamaNAM ja eka sAmAyikamAM AvyuM hatuM ke akALe mRtyu thAya ema na mAne te jUThA che bhAI ! "akALa mRtyu" e to nimittanuM kathana che. e to akasmAta AdithI maranAra jIvane karmanAM rajakaNo ja evA baMdhAyAM che jenI yogyatA eka ja samayamAM kharavAnI hoya che. kharekhara to (nizcayathI to) dehu jyAre chUTavAno hoya te samaye ja chUTe che, akALe eTale bIjA kALe chUTe che ema nahi. "akALa mRtyu' kahyuM emAM to kALanI mukhyatA na karatAM akasmAta Adi (akALa-kALa nahi evA ) anya nimittanI mukhyatA karIne kathana karyuM che. bhAI ! A to vyavahAranuM (upacAranuM) kathana che tema yathArtha samajavuM joIe. vaLI bIjA koI ema kahe che ke-upAdAnanuM kArya upAdAnamAM ja thAya paNa nimitta vinA na thAya. temanI A vAta yathArtha nathI. kArya upAdAnathI thAya ane nimittathI na thAya ema vAta yathArtha che. nimittanI apekSAe nimitta satya che paNa upAdAnamAM e kAMI (vilakSaNatA) kare che ema mAnavuM asatya che. nimittanA kAraNe upAdAnamAM kAMI paNa thAya vA upAdAnamAM kArya thavAmAM nimittanI apekSA rahe che evI mAnyatA vastasvarUpathI viparIta hovAthI ayathArtha che. have kahe che-zuddhatattvanI upalabdhithI "rA'grAma-pralayarata' rAganA samUhano vilaya thayo; matalaba ke AtmA prati DhaLatAM vikalpanI utpatti na thaI to rAgano vilaya-nAza thayo ema kahevAmAM AvyuM che. rAganA samUhuno vilaya karavAthI "rmanAM saMvareja' karmano saMvara thayo ane karmano saMvara thavAthI "jJAne niyatama tat jJAne vita' jJAnamAM ja nizcaLa thayeluM evuM A jJAna udaya pAmyuM. zuM kahyuM A? jJAnasvabhAvI je Atmavastu che emAM vartamAna jJAnapariNati vaDe sthira thatAM jJAnamAM ja nizcaLa thayeluM jJAna udaya pAmyuM eTale ke zuddhatA pragaTa thaI. rAgamAM ekAgra hato tyAre azuddhatA pragaTa thatI hatI te have rAgathI bhinna paDI jJAna jJAnamAM sthira thatAM zuddhatA pragaTa thaI. lyo, A saMvara ane dharma che. have, AtmAmAM nizcaLa thaI udaya pAmeluM te jJAna kevuM che? to kahe che-"vikrata parama toSama' te jJAna parama saMtoSane arthAt parama atIndriya AnaMdane dhAraNa kare che. jJAnanI lakSmI pragaTa thatAM sAthe atIndriya AnaMda pragaTa thayo ema kahe che. ahAhA...! jJAnAnaMdasvarUpa ekAgra thatAM pragaTa thayeluM jJAna atIndriya AnaMdane dhAraNa kare che. rAgathI bhinna thayo eTale duHkhathI bhinna thayo ane tyAre paryAyamAM AnaMda-sukha uchaLe che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samayasAra gAthA-190 thI 192 ] [ 445 have AvI vAta kadI sAMbhaLI na hoya eTale loko A to ekalI nizcayanI vAto che ema kahI enI upekSA kare che. paNa bhAI ! nizcaya eTale ja satya. trikALa satyasvarUpa evA nizcaya dhruva AtmAnuM ja zaraNa levA jevuM che. vyavahAra ho bhale, vyavahAra potAnA sthAne satyArtha che, paraMtu te zaraNa levA jevo nathI. tevI ja rIte nimitta paNa che, paraMtu enuM zaraNa nathI vA te zaraNabhUta nathI. vaLI kevuM che te jJAna? "kama-mInoma' ke jeno prakAza nirmaLa che, jemAM rAganA melano bhAga nathI, jemAM rAganI bheLa nathI. rAgathI bhinna paDelA jJAnano prakAza rAgarahita nirmaLa che. bhAI ! jJAna jJAnamAM-AtmAmAM sthita thAya e ja karavA jevuM che. kevI rIte? to kahe che ke-"parathI khasa, svamAM vasa, TuMkuM Taca, eTaluM basa.'' cha7DhAlAmAM paNa ema ja kahyuM che ke lAkha bAtakI bAta yahI, nizcaya ura Ano; tori sakala naMga-daMDa-phaMda, nija Atama dhyAvo.' janma-maraNathI rahita thavAno A ja upAya che, bAkI to badhAM thothethothAM che. paramAtmaprakAzamAM Ave che ke je rAgane upAdeya mAne che te potAnA zuddhAtmAne heya mAnanAro mithyAdaSTi che ane je zuddha AtmasvabhAvane upAdeya mAne che tene rAga heya che. are jIva! koI puNyanA yoge AvuM manuSyapaNuM maLyuM, temAM vaLI dharma samajavAnAM TANAM maLyAM; have AvA TANe paNa A nahi samaje to corAsInA avatAramAM jholAM khAIne kayAMya nigodamAM cAlyo jaIza. duniyA bhale A cIja mAne ke na mAne, mAnIne prazaMsA kare vA na mAnIne niMdA kare; tAre enI sAthe zuM kAma che ? koI to vaLI mane ghaNA ziSyo ane ghaNA mAnanArA che tathA meM ghaNAM pustako chapAvI dharma pracAra karyo-ityAdi mAnI bahu saMtuSTa thAya che, hurakhAya che. tene kahIe chIe-bhAI ! e ziSyo ane pustako kayAM tArAM che? e to badhAM bhinna paradravya che. ziSyo ane pustako Adi parathI gaurava kare paNa parathI gaurava karavuM e to caitanyane lajjAspada che. kalaMka che. jo parathI bhinna paDI svano Azraya karI AnaMdamAM na Avyo to e badhI upAdhi tane duHkhanuM ja kAraNa che. AtmAmAM ThareluM jJAna ja sukhanuM-AnaMdanuM kAraNa che. have AgaLa kahe che-vaLI te jJAna "mastAnama' amlAna che, kSAyopathamika jJAnanI mAphaka karamAyeluM-nirbaLa nathI. chellI vAta lIdhI che ne? kevaLajJAna nirbaLa nathI paNa sarva lokAlokane jANanAruM che. vaLI te " ma' eka che eTale ke kSayopazamamAM je bheda hatA te kSAyika Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 446 ] [ pravacana ratnAkara bhAga-6 jJAnamAM bheda nathI. tathA te "zAzvata-udyotama' jeno ughAta zAzvata che tevuM che. kevaLajJAna je pragaTayuM teno udhata zAzvata-avinazvara che. juo, A saMvarano kama! paranA bheda-abhyAsathI AtmAnI prApti thaI te prathama saMvara thayo ane AtmalInatA krame vadhArI paripUrNa lInatA thatAM pUrNa zuddhatA sahita kevaLajJAna pragaTa thayuM, caitanyajyotino zAzvata ekarUpa udyota rahe tevuM jJAna pragaTa thayuM. A rIte saMvara bahAra nIkaLI gayo. * kaLaza 13ra : bhAvArtha uparanuM pravacana * raMgabhUmimAM saMvarano svAMga Avyo hato tene jJAne jANI lIdho tethI te nRtya karI bahAra nIkaLI gayo. lyo, saMvarano bhekha Avyo te mokSa thatAM bahAra nIkaLI gayo. "bhedavijJAnakalA pragaTe taba zuddhasvabhAva lahai apanAhI, rAga-dveSa-vimoha sabahI gali jAya imai duTha karma kAhI; ujvala jJAna prakAza kare bahu toSa dhare paramAtamamAMhI, yo munirAja bhalI vidhi dhArata kevala pAya sukhI ziva jAhIM.'' A kAvyamAM paMDita zrI jayacaMdajIe Akho saMvara adhikAra saMkSepamAM kahI dIdho. cothe guNasthAne samakitIne bhedajJAnakalA pragaTe che. parathI bhinna paDatAM pavitra svabhAvanI prApti thAya che, rAga-dveSa ane mithyAtva nAza pAmI jAya che ane tethI duSTa karma rokAI jAya che. tyAM ujvala jJAnaprakAza thatAM paramAtmAmAM (AtmAmAM) pracura atIndriya AnaMda pragaTe che. munirAja A rIte bhedavijJAnanI bhAvanA vaDe atIndriya AnaMdane dhAraNa karI krame kevalajJAna upajAvI parama sukhamaya mokSane pAme che. A pramANe zrI kuMdakuMdAcAryadeva racita samayasAra zAstra upara parama kRpALu sadgurudeva zrI kAnajIsvAmInA pravacanano pAMcamo saMvara adhikAra samApta thayo. [ pravacana naM. 259 thI ra63 * dinAMka 12-12-76 thI 16-12-76 ] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com