________________
૨૬૬ ૦ શ્રી શ્રાદ્ધ-પ્રતિક્રમણ-સૂત્રપ્રબોધટીકા-૩
નામ પરથી આ શહેરનું નામ હસ્તિનાપુર પડ્યું કે જે અનેક આશ્ચર્યોનો ભંડાર છે.
નરેશ્વર-મહારાજા.
ય-(૬)-અને.
પનં-(પ્રથમમ્)-પહેલાં, પ્રથમાવસ્થામાં દીક્ષા, પહેલાં.
તઓ-[તત:]-પછી.
મહાવીર્વારૃ-મોડ્-(મહાપતિ-મોશ:)-મહાનું ચક્રવર્તીના
ભોગવાળા-રાજ્યવાળા.
મહાન્ એવો વજ્રવર્તી તે માપવર્તી તેના ભોળવાળા તે મહાવઋતિમો:. મહા-મોટો. વજ્રવર્તી-રાજરાજેશ્વ૨. જેની પાસે ચક્ર એટલે મોટું સૈન્ય અથવા તે નામનું વિશિષ્ટ શસ્ત્ર હોય અને તે વડે દેશોને જીતે તે ચક્રવર્તી કહેવાય. મોન-રાજ્ય. (આ. સં. ડી.). કેટલાક મોનો સંસ્કાર મોન્ કરે છે અને ત્યાં વ્રુક્ષુને પદ અધ્યાહાર છે એમ માને છે.
મદળમાવો-(મહાપ્રભાવ:)-મોટા પ્રભાવવાળા, ઘણા પ્રતાપી.
महान् छे प्रभाव भेनो ते महाप्रभावः
વાવત્તત્તર-પુરવર-મહસ્ય-વરના-નિયમ-નાવય-વર્ફ-(ખ્રિસક્ષતિ
પુરવર-સહસ્ત્ર-વરનર-નિગમ-નનપર્-પતિ:)-બોતેર હજાર મુખ્ય શહેરો અને હજારો ઉત્તમ નગરનિગમવાળા દેશના અધિપતિ.
દ્વિ-સપ્તતિ એવાં પુરવર-સન્ન-તે ક્રિ-મન્નતિ-પુવર, સા તથા વનાર અને નિયમ તે દ્વા-સક્ષતિ-પુરવર-સહસ્ત્ર-વનનિયમ, તેનાથી યુક્ત નનપલના પતિ તે દ્વા-સતિ-પુરીવર સહસ્ત્રવરનગર-નિગમ-ખનપદ્ર-પતિ. દ્વાસપ્તતિ-બોતેર. પુરવર-રાજધાનીનું શહેર. ‘પુરવરાળાં-રાખધાનીરૂપાળામ્' (પ્ર. વ્યા. ટી. પૃ. ૬૯). અથવા કિલ્લા અને ખાઈવાળું કોઈ પણ શહેર કે જેનો વિસ્તાર ઓછામાં ઓછો એક કોશમાં હોય. વીરમિત્રોદયમાં ‘પુરું મુનારમ્ પુર એટલે મુખ્ય નગર' એવો અર્થ કરવામાં આવ્યો છે. કવિકલ્પલતામાં પુરનું વર્ણન આ પ્રમાણે કરેલું છે ઃ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org