Shraddha Pratikramana Sutra Prabodh Tika 3

Author(s): Bhadrankarvijay, Kalyanprabhavijay, Amrutlal Kalidas Doshi
Publisher: Jain Sahitya Vikas Mandal

Page 472

૪૫૪૦ શ્રી શ્રાદ્ધ-પ્રતિક્રમણ-સૂત્રપ્રબોધટીકા-૩
(૪-૫) સરલ છે. આ મંત્રમાં તીર્થંકરોનું નામ-પૂર્વક સંબોધન છે.
(૪-૬) ૐ શ્રીઋષભદેવ, અજિતનાથ, સંભવનાથ, અભિનંદનસ્વામી, સુમતિનાથ, પદ્મપ્રભ, સુપાર્શ્વનાથ, ચંદ્રપ્રભ, સુવિધિનાથ, શીતલનાથ, શ્રેયાંસનાથ, વાસુપૂજ્યસ્વામી, વિમલનાથ, અનંતનાથ, ધર્મનાથ, શાંતિનાથ, કુંથુનાથ, અરનાથ, મલ્લિનાથ, મુનિસુવ્રતસ્વામી, મિનાથ, નેમિનાથ, પાર્શ્વનાથ અને વર્ધમાનસ્વામી એ ચોવીસે જિનો શાંત છે, એ અમને શાંતિ કરનારા થાઓ.*
(૫-૩) ૐ મુનયો મુનિપ્રવાઃ ૐ મુનિઓમાં શ્રેષ્ઠ એવા મુનિઓ. મુનિમાં પ્રવર-શ્રેષ્ઠ તે મુનિ-પ્રવર.
રિપુ-વિનય-તુમિક્ષ-ાન્તરેણુ-શત્રુ વડે કરવામાં આવતા વિજયમાં, દુષ્કાળમાં ગહન અટવીમાં.
रिपु - विजय ने दुर्भिक्ष अने कान्तार ते रिपुविजय - दुर्भिक्षकान्तार. રિપુવિનય-શત્રુ વડે કરવામાં આવતો વિજય, પરાભવ. ટુર્મિક્ષ-દુષ્કાલ. ‘મિક્ષાયા અમાન: સુમિક્ષમ્’-જ્યારે ભિક્ષાનો અભાવ થાય અર્થાત્ માગી ભિક્ષા ન મળે ત્યારે દુર્ભિક્ષ પડ્યો ગણાય, જન્તાર-ગહન વન.
તુર્તમત્ત્વğ-વિકટ રસ્તાઓમાં, વિકટ માર્ગોને ઓળંગતાં. તુ એવો માર્ગ તે દુર્ઘમાર્ગ. ટુર્ના-વિકટ. માર્ગ-રસ્તો. રક્ષન્તુ-રક્ષણ કરો. અહીં રક્ષણ-શબ્દથી ભય-નિવારક શાંતિ અભિપ્રેત છે.
વ: -તમારું.
અર્હદુ-અભિષેકવિધિના પ્રથમ પર્વના ત્રીજા શ્લોકની પંજિકામાં ‘સંસ્તોત્ર-મન્ત્રધ્વનિ:’ પદની વ્યાખ્યા કરતાં શ્રીશીલાચાર્યે જણાવ્યું છે કે સન્⟨ત્) સ્તોત્રાયેવ મન્ત્રાઃ । અથવા सन् (त्) स्तोत्राणि च ॐ पुण्याहं पुण्याहमिति, ॐ ऋषभं पुराणमित्यादिमन्त्राश्च तेषां ધ્વનિઃ । સ્તોત્રવાળા મન્ત્રો અથવા સ્તોત્ર તે ‘૩ પુછ્યાન્ન પુછ્યારૂં' વગેરે પદો અને ‘ૐ ૠષમ પુરાણં' ઇત્યાદિ મંત્રો, તેનો ધ્વનિ. તાત્પર્ય કે ‘ૐ પુણ્યાહં પુણ્યાહં’ વાળો ત્રીજો પરિચ્છેદ સ્તોત્રરૂપ છે અને ‘ૐ ઋષભં પુરાણ’ વગેરે પદો મંત્રરૂપ છે. વર્તમાન પાઠમાં ‘ૐ ૠષમ પુરાŕ'ના સ્થળે ૐ ૠષમ-નિત' આદિ શબ્દો છે.