Panchsangraha Part 01

Book Title: Panchsangraha Part 01
Author(s): Hiralal Devchand, Pukhraj Amichand Kothari
Publisher: Yashovijayji Jain Sanskrit Pathshala Mahesana

View full book textPrevious | Next

Page 488
________________

ચતુર્થદ્વાર-સારસંગ્રહ
૪૬૩
મનુષ્યણી તથા તિર્યંચ સ્ત્રીમાં ઉત્પન્ન થતો નથી માટે ઔદારિકમિશ્ર એમ આ ત્રણ યોગો ઘટતા નથી. વળી ચતુર્થ ગુણસ્થાનક લઈને કોઈ જીવ મનુષ્ય કે તિર્યંચમાં પણ નપુંસકપણે ઉત્પન્ન થતો જ નથી તેથી નપુંસકવેદીને ઔદારિકમિશ્રયોગ ઘટી શકતો નથી. એટલે પુરુષ વેદીને તેર યોગ, નપુંસકવેદીને ઔદારિકમિશ્ર વિના બાર અને સ્ત્રી વેદીને કાર્મણ, વૈક્રિયમિશ્ર તથા ઔદારિકમિશ્ર વિના શેષ દશ યોગ ઘટે છે. માટે ત્રણ વેદને તેર યોગે ગુણી તેમાંથી ચાર ભાંગા બાદ કરતાં શેષ પાંત્રીસ, તેને બે યુગલે ગુણતાં સિત્તેર, તેને પાંચ ઇન્દ્રિયોના અસંયમે ગુણતાં ત્રણસો પચાસ, તેને ચાર કષાયે ગુણતાં ચૌદસો થાય. અહીં નવ બંધહેતુમાં એક કાયવધ છે અને છ કાયવધના એકસંયોગી ભાંગા છ થાય છે તેથી ચૌદસોને એ ગુણતાં નવ બંધહેતુના કુલ આઠ હજાર ચારસો ભાંગા થાય છે. પરંતુ ત્યાં કાય સાથે ગુણાકાર કર્યા વિનાના ભાંગા ચૌદસો છે તે બરાબર યાદ રાખવા, અને જે જે બંધહેતુ કે જે જે વિકલ્પમાં છ કાયનો વધ હોય ત્યાં તેનો પસંયોગી એક જ, ભાંગો હોવાથી ચૌદસો ભાંગા જ સમજવા, જ્યાં એક અથવા પાંચ કાયનો વધ હોય ત્યાં તેના ભાંગા છ હોવાથી ચૌદસોને છએ ગુણતાં આઠ હજાર ચારસો ભાંગા થાય,
જ્યાં બે અથવા ચાર કાયનો વધ હોય ત્યાં તેના પંદર-પંદર ભાંગા થતા હોવાથી ચૌદસોને પંદર વડે ગુણતાં એકવીસ હજાર ભાંગા, અને જેમાં ત્રણ કાયનો વધ હોય ત્યાં જ કાયના ત્રિસંયોગી ભાંગા વીસ હોવાથી ચૌદસોને વીસે ગુણતાં અઠ્યાવીસ હજાર ભાંગા આવે. એમ આ ગુણસ્થાને સર્વત્ર સમજવું. વળી અહીં પણ બે વગેરે કાયની વધુ સંખ્યા, ભય અને જુગુપ્સા–આ ત્રણનો મધ્યમ હેતુઓમાં વારંવાર ફેરફાર થાય છે.
અવિરતિ ગુણસ્થાનકે બંધહેતુના વિકલ્પવાર ભાંગાઓ બંધ હેતુઓના વિકલ્પો
વિકલ્પ વાર
ભાંગા કુલ ભાંગી સંખ્યા ૯ | ૧ વેદ, ૧ યોગ, ૧ યુગલ, ૧ ઇન્દ્રિયઅસંયમ, ૩ કષાય, ૧ કાયવધ
૮૪૦
૮૪00 ૧૦] પૂર્વોક્ત નવ, બે કાયનો વધ,
૨૧૦૦ ૧૦ પૂર્વોક્ત ભય
૮૪૦૦
૩૭૮૦ ૧૦ પૂર્વોક્ત જુગુપ્સા
૮૪00 ૧૧. પૂર્વોક્ત નવ, ત્રણ કાયનો વધ,
૨૮00 ૧૧ | પૂર્વોક્ત બે કાય વધ, ભય
૨૧૦૦ ૧૧. પૂર્વોક્ત બે જુગુપ્સા
૨૧૦ ૭૮૪૦ ૧૧. પૂર્વોક્ત ભય જુગુપ્સા
૮૪૦ ૧૨ | પૂર્વોક્ત નવ, ચાર કાયનો વધ
૨૧000 ૧૨ | પૂર્વોક્ત ત્રણ કાયનો વધ, ભય
૨૮૦૦ ૧૨] પૂર્વોક્ત ત્રણ જુગુપ્સા
૨૮૦૦
૯૮૦૦ ૧૨] પૂર્વોક્ત બે કાયનો વધ ભય જુગુપ્સા ,
૨૧૦૦


Page Navigation
1 ... 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858