Book Title: Bhavad Shah
Author(s): Mohanlal C Dhami
Publisher: Navyug Pustak Bhandar Rajkot
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004522/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CHIAS OILS -vaidha mokuLalAla cuLIlAla dhAmI che ASTRO Oo967 ain Education International For private & Personal | NA BOLE Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva zAha lekhaka : vaidya mohanalAla cunIlAla dhAmI : prakAzaka : - navayuga pustaka bhaMDAra bukaselarsa : : pablizarsa navA nAkA roDa rAjakeTa-360001 ::: [saurASTra) Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : prakAzaka : mahetA navinacaMdra mAhanalAla navayuga pustaka bhaDA 2 nAkA ADa, 1le mALe rAjakoTa-360001 : [saurASTra] navA * (c) vaidya mAhanalAla cunIlAla dhAmI * punaHmudraNa : cothuM [ 1981 ] mita rUA. 18-00 H mudrakaH bipina ena. grAu bipina prinTa rI 3. sArA 382320 ja amadAvAda Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapa, dharma ane kartavya pratye jeo sadAya jAgRta rahyAM che te mArA parama pUjya gaM. sva. sva. zrI caMpAbena semacaMda zAha unAvA vALAnAM AtmAne sAdara samarpita Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne sarakAra vaidya mehanalAla cunIlAla dhAmI racita pustake h9 - 00 bhedanI bhItaramAM 2-00 naTarAja : aMjanA 26-50 pretanuM rahasya 23-00 naTarAja : mekha putra 20-00 naMdinI zAha, 21-50 pAyala bAje kalyANI 22-50 rUpakozA : rAjanartakI 22-5 pAyala bAje H IlAci 22-50 rUpakezA : sthUlabhadra 20-08 nidhapati 26-50 siddhavaitAla : rahiNa ! 18-00 rajanI raMgabharI 26-50 siddha vaitAla : anaMgalekhA ! 18-00 saMsAra cAlyA jAya che 27-00 siddhavaitAla : mAyApurI 18-00 saMsAra eka svapna 2pa-00 puje pAvara 18-00 saubhAgya ke kazuM 16-00 smaraNa mAdhurI 16-pa0 rAjanaMdinI 28-00 derA zAha 15-00 snehapriyA 28-00 bhAvaDa zAha 13-50 taraMgalAlA 20-00 jAvaDa zeTha 10-50 aMjanAsuMdarI 20-00 suIzana zeTha 100 puNyaprabhAva 1 lo 19-00 e gaurI e sAMvarI 15-20 puNyabhAva ra je 18-50 priyaMkara 10-00 cara samrATa 20-00 bhavabaMdhanaH malayasuMdarI ! 10-00 Arya lalitAMga 20-00 bhavabaMdhana : 10-25 nAtha anAtha mahAbalakumAra ! 14-'35 1 14 75 nami ja - * navayuga pustaka bhaMDAra : jekeTa : 3 001 , navA nAkA rAha [sorASTa mAmale nA nAma . .. - Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thoDI paLo mATe saurASTrano bhUtakAlina ItihAsa ghaNo ja bhavya, gauravavanta, prema, tyAga, zaurya ane bhaktithI sabhara bharele paDayo che. saurASTranI dharatImAM AvelAM nAnA moTA pratyeka gAmaDAnAM hRdayamAM tenA bhUtagaurava saMsmaraNe daTAyelAM paDayAM che. jema pAdare pAdare ubhelA pALIyAo pAchaLa premazauryanI ekAda kathA bharI paDI che tema gharegharanA pAyAmAM paNa bhAvanA ane samarpaNanI kahANIo dharabAyelI che. evI ja eka maradAnagIbharI aitihAsika kahANI A pustakamAM guMthavA mAM AvI che. jene Aja ApaNe mahuvA tarIke oLakhIe chIe tenuM prAcIna nAma madhumatI nagarI hatuM ane te kALe samagra rASTra 52 samrATa vIra vikramanI ANa pharatI hatI. mahArAja vikramAditye je vaNikane madhumati nagarI mitra bhAve ane tenA guNanIya pUjA rUpe ApelI te puruSa saurASTranI dharatIne eka pramANika ane aTala nizcaya baLavALo vepArI bhAvaDa zAha. bhAvaDa zAha AvI paDelI vipatti eno kevI rIte mukAbale kare che te vAta A navalakathAnA aMga samAna che. kharekhara, dharma pratye acaLa zraddhA rAkhanArAo game tevI vipattine dhoLIne pI jatA hoya che...bhA vaDa zAhanA jIvananI sAcI suvAsa e AdarzamAM ja paDI che. Aja A kathAnI bIjI AvRtti thAya che. bhAvaDa zAhane putra jAvaDa paNa ghaNuM ja gauravabharyuM pAtra che. enA jIvananAM prasaMge khUbaja preraka che... jAvaDazeTha" raju karavAnI mArI AzA saphaLa thaI che. A kathAmAM muNa deva rahI gayA hoya te banavA joga che... Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNa ke jhaDapI gatimAM kaI vAra AvuM banI jatuM hoya che. Ama chatAM khUbaja kALajI rAkhI che. A kathA mArI agAunI kathAe mAphaka avazya vAcaka vargane priya thaI paDaze evA vizvAsa sAthe ane vAcaka mitronA saddabhAva pratyenI aTala zraddhA sAthe huM sarvane AbhAra mAnavAnI A takamastake dhAraNa karI lauM chuM. trIjI AvRtti vakhate A kathAnI Aja TUMkagALAmAM trIjI AvRtti thAya che. guja.. rAtanA vAMcako mArI kathAone pitAnI mAnI mane mahAna puraskAra Ape che. tema huM mAnuM chuM. A kathAnaka naranAra bannene priya thaI paDayuM hatuM ane leke e mArA para abhinaMdananAM phUla veryA hatAM. huM sarva vAcaka samudAyane hArdika AbhAra mAnuM chuM. saM. 203ranA bhAdaravA suda 8). vaidya mehanalAla cunIlAla dhAmI rAjakeTa cothI AvRtti veLAe bhAvaDa zA hanI cothI AvRtti pragaTa thaI rahI che. mArA. pitAzrIe prastAvanAmAM kathA viSe pitAnI manabhAvanA vyakta karI che. gujarAtI vAMcaka samudAye A kathAne pitAnI mAnIne je prema darzAvyuM che te bhUlAya tema nathI. gujarAtI vAMcakone A paLe huM AbhAra mAnuM chuM. Aja mArA pitAzrI hayAta nathI chatAM temanI amarakRtie gujarAtI vAMcakenA haiye vaselI che ane preraNA ApI rahI che. te ati gauravanI vAta che. saMvata 207: Aso suda 10 ) karaNaparA, kizorasihajI roDa. dhAmInivAsa, vimalakumAra mehanalAla dhAmI rAjakeTa-360001 WWW.jainelibrary.org Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhA va Da zA ha [aitihAsika navalakathA] Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a nuM ma : pRSTha 101 114 126 -: prakaraNa 1 vepArano dAva 2 bhAgyanI ramata 3 mAnavI ke deva ? 4 bhAI bahena 5 viyeganA azru 6 nArAyaNa cha dardamAM AnaMda 8 mitranAM lagna 9 rAjAne sAthe 10 jALa tuTI gaI 11 jALa sAme javA 12 madhura svani 13 AvuM na zobhe 14 kaThaNa mAnavI 15 bhaviSya vANI 16 mitra-milana 17 hATaDI mAMDI 18 lakhI 19 bahena AvI... 20 malakacaMda 21 pamAMthI mANasa 22 bahenanuM sukha 23 segaDI UMdhI paDI 24 sAdhanAnI bheTa 25 rAjapada 26 vAdaLa vikharAyAM upasaMhAra 139 152 178 192 2017 ja ja ja ja 214 28 301 314 327 339 344 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ne za ra Ne ga ce lA e ne duHkha, darda ke vipatti kadI paNa akaLAvatAM nathI... kAraNa ke dharma pote ja enuM rakSaNa kare che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vepAranA dAva ! je kALanI A kathA che te kALa A deza mATe suvarNa yuga gaNAto hato. te samaye mAlavanAtha vIra vikramAdityanI ANu samagra bhAratamAM pharatI hatI. vIra vikrame pitAnA pacAsamAM varSe zakanA humalAene khatama karyA hatA ane rASTrane nirbhaya banAvyuM hatuM. bhAratIya janatAe pitAnA paraduHkhabhaMjana mahArAjAne zakArinuM birUda ApyuM hatuM. ane e ja varSe bANulAkha mALavAnA samartha svAmIne cakravartinu gaurava prApta thayuM hatuM. vIra vikame samagra mAlava janatAnuM deNuM rAjakeSamAMthI leNadArane cUkavI ApyuM hatuM ane teo paraduHkhabhaMjana tarIke samagra rASTramAM mazahura banyA hatA. mahArAja vikramAdityane janma kArtika zudi ekamanA zubha divase hato.....rASTranA tiSAcAryoe vIra vikramanA ekAvanamAM varSathI vikramAdane prAraMbha karyo hate. te samaye dharma saMvata cAlato hato ane tene lagabhaga cArahajArathI vadhAre varSa vItI gayAM hatAM..bIje vIra saMvata cAlate hato ane tene mAtra pAMca varSa paNa purAM thayAM nahotAM.... Aja paNa vIra nirvANu saMvata cAlu che. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zaha. vikramanI prathama sadInA prAraMbha kALano A samaya che. rASTramAM aneka nAnAM moTAM rAja hovA chatAM sahue mahAparAkramI vIra vikramanI ANu mastake dhAraNa karI che. janatAne koI prakAranI hADamArIne anubhava thato. ja nathI. dhanadhAnyanuM utpAdana eTalA vipula pramANamAM thatuM hoya che ke bArabAra duSkALa ekasAthe paDe to paNa keI ne. bhukhathI metane bheTavuM paDatuM nathI. bhAratanA vepArIonI sAkha ajoDa che. naphAkherI, gArI, vadhAre naphe levAnI zeSaNArI, bheLaseLa vALI pApavRtti vagere koI aniTe vepArInA jIvanamAM ke vartanamAM pravezI zakyAM nathI. samagra bhAratamAM moTAbhAgano vepAra jaina parivAronAM hAthamAM hato. jeno dharmAzraye jIvatA hovAthI pramANikatAne gumAvavA karatAM motane bheTavAnuM pasaMda karatA hatA. jJAnanI ujavaLa rekhAo cAre dizAe patharAyelI hatI. nAlaMdA, takSazilA, vallabhIpura, pRthvasthAnapura avaMti, pATalIputra, maNipura vagere aneka sthaLe mahAnavidyAlace cAlatAM hatAM. takSazilAnA virATa vidyAlayamAM Arogya, deha vijJAna ane cikitsAne abhyAsa karanArA eka lAkhathI paNa vadhAre vidyArthIo abhyAsa karatA hatA. e sivAya anya kalAo, Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vepArano dAva ! ane zAne abhyAsa karanArA vidyArthIonI saMkhyA ghaNuM meTA pramANamAM hatI. rAjanIti, vaidaka, zastrakalA, vANijya, saMgItazAstra, kAvyazAstra, arthazAstra, udyogazAstra, zilpazAstra, vyAkaraNa, dharmazAstra, nyAyazAstra, jyotiSazAstra, kAmazAstra, nRtyazAstra, nATayazAstra, rasAyanazAstra vagere aneka viSayonuM jJAna vividha vidyAlamAM apAtuM hatuM ane UtiNa thatA vidyArthIone vividha upAdhio prApta thatI hatI. kAgaLa banAvavAne udyoga kAzmIramAM saikAothI vikaryo hato. AmajanatA vahI-paDAmAM e kAgaLane upaga karatI. paraMtu graMtho, dastAvejo vageremAM tAmrapatra ane tAlapatrane ja upaga karavAmAM Avato hato. kAraNa ke tAla ane tAmrapatranI AyuSyamaryAdA hajAre varSanI hatI. vyApAra, khetI ane udyoga samagra rASTramAM mukta hatA. koI koInA dhaMdhAmAM Dakhala karatuM nahi ane rAjya kadI paNa ekahathu vyApAra athavA te potAnA hAthamAM vepArano dora pakaDatuM nahi. te kALe eka suMdara kahevata paNa hatI ke jeno rAjA vepArI tenI prajA bhIkhArI. loko para karabhAraNane kaI mATe be svapnamAM paNa lAdavAmAM Avato nahote. koI rAjA ekAda kara vadhAre nAkhe athavA rAjadhanane kumArge apavyaya kare to prajArUpI mahAjana te rAjAne kAna pakaDIne gAdI parathI uThADI mUkatuM. Ama chatAM rAjA baLavAna hoya ane mahAjana nirbaLa hoya te janatA tenA rAjyane tyAga karIne cAlI jatI. paraMtu AvuM bhAgye ja banatuM. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha nA rAjataMtra dharmAzrita hatuM. prajA paNa dharmAzrita hatI. ane mahAjanataMtra teA dhama bhAvanAnA pAyA samAna ja hatuM, te kALe sanAtanadhama, jainadhama, zaivadhama ane zaktidha samagra prajA jIvanamAM A dhamanI mahA saritAe rUpe vahetA hatA. bauddhadha jeTalA vegathI udaya thayA hatA, teTalA ja vegathI tene vilaya paNa thavA mAMDayeA hatA. Arthika ekame rUpI jJAti sasthAo aneka hatI. para`tu e sava varNAzramanI chAyA nIce ja vasatI hatI. leAkeAnAM citta udAra, premamaya ane nirdoSa hatAM. strI jAtinI utpatti vizeSa hAvAthI ekathI vadhu patnI karavAnA rIvAja thaI paDayeA hateA....paraMtu moTA bhAganA puruSA eka ja patnI rAkhatA hatA. jyAM sukha, samRddhi ane vaibhava hAya tyAM vilAsa Ave ja che; ane jAtIya AkaSa Nu kayA yugamAM asta thayuM che ? gereya pAna, jugAra, gaNikAsaMga vagere duSaNNA meATI mATI nagarIomAM hatAM ja....para`tu e duSaNa rUpe ja hatAM. kalA rUpe nahi'. e duSaNane bhega bananArAe paNa ene pApa ja mAnatA hatA. gaNikA jIvananA aneka prakAra hatA. eka gaNikA tatra evuM hatu ke je adhikArIone kAmazAstra ane kUTanIti zIkhavatu, khIjuM gaNikAta...tra rUpacauvananA vepAra karatuM. A kALe naMka sa'pradAya ghaNA pavitra gaNAtA hateA. teo kevaLa kalAnuM ja vitaraNa karavAmAM peAtAnuM kac mAnatA. OM Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vepAranA dAva ! janamatamAM dhaiya ane samabhAvanA guNa vikasele hatA. garIe zrIma'tane joIne kadI paNu rASe nahAtA bharAtA ane zrIma'ta garoe pratye upekSAbhAva naheAtA rAkhatA. sukhaduHkhanu' mULa srota varNa vyavasthA nahi paNa kama phaLamAM samAyela hAvAthI garIbAI e gunA nahAtA ane amIrI e pApa nahotu. ane vadhAre uttama vastu teA e hatI ke raheNI karaNImAM sahu sarakhA ja rahetA. dhanavAne dAnadhama ne mahatva ApIne peAtAnu dhana anyanA kalyANa arthe che evuM darzAvI zakatA hatA. ane guNa-avaguNa te sAthe ja hAya che. eka hajAra udAra mAnavImAM ekAda kRpaNa paNa hAya....! leAkanetA rUpe te kALe svArthA dha ke sattAMdha mANase hatA ja nahi....tyAgI, sAdhue, munivare, sate| ane bhakto ja hatA. teonI jIvanadhArAmAMthI ja janatAne jIvavAnuM maLa maLatu ..teenI vANImAMthI ja janatAne amRta maLatu. Ama samagra rASTra dharmAzrita rAjamArga para cAlatuM hatu'. vepArIe dUra dUranA ane sAgarapAranA dezeAmAM vepAra kheDatA hatA. rASTraneA sAgarataTa vizALa heAvAthI vahANuvaTAne vikAsa vizvanA kei paNa deza karatAM khUba ja unnata anyeA hatA ane sAgarapAranA dezA sAthe bhAratanA vepAra sakaLAyeleA hateA....te mAla laI jatA....tyAMthI lAvatA. sAtheAsAtha saMskAra paNa laI jatA ane videzanI janatAne udAra hRdace ApatA. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha AvA bhavya, mahAna ane samRddha suvarNayugamAM saurASTra dezamAM AvelA kAMpilyapura nagaramAM ApaNuM kathAno prAraMbha thAya che. kAMpilyapuranagara sukhI ane samRddha hatuM. tyAMne rAjA tapanarAja vIravikramAdityanI AjJA mujaba rAjya karate hato. nagarImAM jainenAM parivAre vyApArakSetramAM agragaNya hatA. chasAta parivAro te evA hatA ke je keTayAdhipati tarIke paMkAtA hatA. kAMpityapuranA nagarazeTha dharmadAsazeThane moTA bhAgane vyApAra videze sAthe hato...eja rIte tyAM vasatA bhAvaDazeThane vyApAra AsapAsanA pradezamAM patharAyelo hato. bhAvaDa eka tejasvI navajavAna hatuM. saLavarSanI ummare tenAM lagna tera varSanI bhAgyavatI nAmanI kanyA sAthe thayAM hatAM. bhAvaDa jema sazakta, buddhicatura, kAbela ane dharmabhAva pUrNa hatuM, tema bhAgyavatI paNa rUpavatI, saMskArI, guNavatI ane dhamaSTha hatI. - bhAvaDanuM sagapaNa nAnapaNamAM ja thayuM hatuM paraMtu lagna pachI mAtra be ja varSamAM traNa traNa mAsanA aMtare tenAM mAtA pitA svarge sidhAvI gayA hatA. parivAra bahu moTo nahote. eka bahena hatI te sAsare hatI ane sukhI hatI. mAtra aDhAra varSanI ummare tenA mastaka para dhIktI peDhIne beja AvI paDaze. je vaye khIlatA yauvananAM sumadhura svapna racAtAM hoya che, je vace aMtaramAM milananI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vepArane dAva ! eka avyakta kavitA gujatI hoya che ane je vage priyAnA madhura hAsyanI jhaMkhanA rahetI hoya che, te vace vyApAra ane vyavahArane bojo AvI paDe tyAre manamAM kevuM thAya? paraMtu bhAvaDa parama jaina hato. mAtAnA dhAvaNamAMthI ja tene dharmanA saMskAra maLyA hatA. rAtribhejanane te tene svapna paNa khyAla nahote ane cha varSanI ummare te haMmeza sAmAyika karate....bAra varSanI vaye paMcapratikramaNa zIkhI gaye hato. ane jayAre tenA lagna thayAM tyAre teNe parvatIthinAM pAlananI pratijJA lIdhI hatI. AvA mAnavIne cittane yauvanavayanI madhura kalpanAo kadI paNa caMcaLa banAvatI nathI ke pIDita karatI nathI. vyApAra ane vyavahArane baje teNe saharSa uThAvI lIdhe. raheNAkanuM makAna ghaNuM vizALa hatuM. vIseka jeTalI ghaDIe, ATha jeDI baLada, so jeTalI gAye, dAsadAsIe vagere hovA chatAM bhAgyavatI eka paLa mATe paNa navarI besatI nahotI. niyamita sAmAyika, zrI jinapUjA, pratikramaNa vagere kriyAo te karavAnI ja rahetI. sAthe sAthe samagra bhavananI dekharekha, pazuonI saMbhALa, rasoInI kALajI vagere gharakAmamAM te prasanna citta parevAyelI rahetI. AvI guNavAna ane Adarza patnI maLyAna bhAvaDane harSa paNa thatA. te mAnatA hatA ke puNya pAMsarA hoya tyAre ja AvuM nArI ratna prApta thAya che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha kAMpilyapurane navajavAna nagarazeTha dhamadAsa bhAvaDa karatAM be varSa mATe hite ane sAdhAmika hevAthI baMne mitre paNa hatA. ghaNuM mANasomAM koI vAra amuka zakti pUrva pUNyanA vege prAkRtika maLatI hoya che. bhAvaDamAM evI ja eka zakti hatI......azvonI parakhanI. eka vAra eka yati pitAnA be ziSya sAthe vihAra karatA karatA kAMpilyapura nagarImAM AvyA hatA. te vakhate bhAvaDanI vaya cauda varSanI hatI ane saMtapuruSanI vacyAvacca karavAnI tenA manamAM bhAvanA hatI. te reja rAte pratikramaNa karIne yativarya pAse besatA. emanA paga dabAvata, emanuM kaI paNa kArya hoya to te karI ApatA, yatizrI A kizeranI mukhamudrA parathI ghaNuM ghaNuM vAMcI gayA hoya ke game te hoya paNa teoe bhAvaDane azva parIkSA ane paricaryAnuM zAstra cAra mahinAnA gALAmAM zIkhavI dIdhuM. manamAM rasa na hoya te bAra varSe paNa vidyA prApta thatI nathI. bhAvaDanA manamAM azva vidyA zIkhavAne ulalAsa jAgyA hatA ane gurUdeva paranI parama zraddhAnA kAraNe te kevaLa cAra mahinAmAM azvavidyA saMpAdana karI zakayeA hato. te jyAre soLa varSane thaze tyAre te kuzaLa azva parikSaka che ema lekane lAgavA mAMDayuM.....ane aDhAra varSano thaze tyAre keAIne azva kharIdavuM hoya te te bhAvaDanI salAha levA mATe AvI pahoMcate. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vepAranA dvA! viNakanI sapatti meTe bhAge daTAyelI nathI rahetI.... verAyelI athavA teA vAvelI ja hAya che. bhAvaDanA bhavanamAM rokaDa nANu' ghaNu' alpa hatuM kAraNa ke vepAramAM verAyelu' hatu.....paraMtu daradAgInA vagerenu mUlya eka lAkha suvarNa mudrAthI paNa vadhAre gaNAtu vepAramAM vAveluM dhana ceAgya varSAM hAya teA aneka gaNu thaI paDe che ane kAI vAra e dhana khatarA paNu UbhA kare che. navajavAna nagarazeTha dharmadAsanA dhIkatA vepAra videze sAthe ja hatA. kApaDa, kariyANu, aphiNa, auSadhe kAMtavAnAM hAthaya'tro, sa'gItanA sAjo vagerenI nikAsa videzamAM thatI ane enA badalAmAM suvarNaprApta thatu' temaja videzeAne mUlyavAna mAla paNa maLate. dharmAMdAsanA pitAnu' mRtyu lagabhaga ATha varSa pahelAM thayu hatu. e vakhate dharmIdAse kizorAvasthAmAM paga mUkayeA hateA paraMtu teneA parivAra samRddha hatA, munimA uttama hatA....pitAnA mRtyu pachI nagarazeThanI pAghaDI tenA mastake AvI paDI hatI.... .... 11 ane Aja vIsa varSoMnI vace teNe eka videza yAtrAnA saMkalpa karyo. A saMkalpa teNe peAtAnA mitra bhAvaDa samakSa raju karyAM....tyAre bhAvaDe kahyuM: " dharmIdAsa, tArA saMkalpanA hu' virAdha karI zakatA nathI....kAraNu ke vepArIe eka vAra videzayAtrA karI levI joI e.... ethI HH - Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 bhAvaDa zAhe sAta peDhI pa ta AbarU, lakSmI ane sa'skAra jaLavAya che.' " teA pachI tuM paNu sAhasa karane, sthAnika vyApAramAM kazuM vaLaze niha....DIka che....sukhane roTalA maLaze.... paNa ekavAra yadvIpa jaI AvIza tA...." " huM samajuM chuM....paNa mArI paristhiti sAva nirALI che. tArA parivAra samRddha che....mArA parivAramAM mAtra ame e....huM jauM teA tArI bhAbhI AvaDA vizALa makAnamAM ekalI rahI na zake ane vepAramAM verAyeluM dhana sAva eLe jAya....mArA munima kAkA paNa have sAva azakta banI gayA che....jo mane kAI suceAgya munima maLI jAya tA ane ekavAra videza mAkalavA icchu chu. 97 " jatAM pahelAM huM evA uttama munimanI vyavasthA karI daIza...." dharmAMdAse kahyu.. "te| mAru kAryo thaI jAya." << paNa videzayAtrAmAM jema mATe lAbha chUpAye che tema dariyAnAM tAphAnanu' jokhama paNa mAthe paDayu hoya che." "hu' jANuM chuM. jokhamatA dareka vepAramAM paDelu' ja hAya che... bAkI te bhAgya ane puNyanAM AdhAre ja madhu ane che." bhAvaDe kahyuM. pachI videza sAthenA vyApAranI keTalIka vyavahArika vAta karIne ane mitrA chUTA paDayA. ane peAtAnA mitra vadhAre samRddha ane evI bhAvanA vaDe prerAIne dhadAse eka ja mahinAmAM eka anubhavI, Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUra te nimavAmAM vepArano dAva pramANika ane be vAra videzayAtrA kheDI Avela kuzaLa munima zeAdhI Ape. ane dharmadAsa cauda vahANa bharIne svarNadvIpa, yadvIpa, sUryadvIpa jevA dUra dUranA pravAse bIje ja mahIne ravAnA thaI gaye. A prasaMge bhAvaDa mitrane vidAya ApavA dasakeza dUranA baMdare paNa gae hatuM ane baMne mitro sajaLa nayane parasparane bheTI chUTA paDyA. anubhavi munima karamacaMdanI salAha pramANe uttama prakAranA bAra vahANe bhADethI levAmAM AvyA ane mAlanI kharIdI zarU thaI. bAra bAra vahANa bharIne mAla laI javo e kaMI nAnI sUnI vAta nahotI. eTale mAla laI javAmAM puSkaLa dhana joIe bhAvaDane pitAne mULa vyApAra lagabhaga saMkelI levo paDaze. te uparAMta gharamAM rAkheluM keTaluka suvarNa paNa kADhavuM paDayuM ane keTalAka mAla AMTa upara kharIdavuM paDaze. Ama cAreka mahInAnA gALAmAM bhAvaDa zeThanAM bAra vahANa bharAI gayAM. eka uttama divase zukana vagere joIne munima karamacaMda bAreya vahANa sahita cavadvIpa tarapha ravAnA thaze. bhAvaDane eka vAtanI khAtrI thaI gaI hatI ke munima karamacaMda mAtra pramANika che ema nathI paraMtu pAvara ane kAbela paNa che. enA vizvAse ATalI saMpatti mUkavAmAM koI prakArane bhaya nathI. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 lAvaDa zAha vidAya veLAe karamacaMde paNa kahyuM : "zeThajI, zAsanadevanI kRpA te huM mAtra pAMca ja varSamAM pAchA AvI jaIza. Ape ApanA saghaLA dhanano dAva A dhaMdhA para mUko che te huM jANuM chuM ane huM vizvAsa ApuM chuM ke huM pAchA pharIza tyAre Ape je dhana kayuM che te karatAM dasa gaNuM dhana huM sAthe leto AvIza." mane ApanA pratye pure vizvAsa che-vaLI huM karmanA siddhAMtamAM zraddhA rAkhanAro chuM.....Apa mukta hRdaye vepAra kheDaje..Ama te mArI potAnI sAthe AvavAnI IcchA hatI. paraMtu gharanA saMgenI upekSA karavI mane ucita nathI lAgatI...mane lAge che ke dharmadAsa zeTha Apane yavadvIpamAM bhegA thaI jaze." hA.... ane huM Apane avAranavAra je kaI vahANe pAchA pharatAM haze tenI sAthe vigatathI saMdeza mokalato rahIza." karamacaMde kahyuM. Ama ogaNIsamAM varase padArpaNa karI cUkelA navajavAna bhAvaDa zeThanAM bAra vahANe munima karamacaMda sAthe sAgaranI saphare vidAya thaI gayAM Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAgyanI ramata ! karamacaMda munimane vidAya ApI ne bhAvaDa ghera AvI gayA. e vakhate rAtrinA prathama prahara cAlatA hatA. bhAgyavatI pratikramaNa karavA beThI hatI. bhAvaDa paNa hAthamukha dheAI vastro khadalAvIne pratikramaNa karavA besI gayeA. tenI gaNatrI dvI' chatAM ahIM AvI pahoMcavAnI hatI....paraMtu aMdara para thADA vilaMba thaye....ane je vepArIne tyAM bheAjana levAnuM hatu tyAM paNa gheADIvAra lAgI.... ane madhyAnha samaye pravAsa karaveza ucita nahAtA eTale ghera paheAMcatA rAtrikALa thaI gayA hatA. bhAgyavatI pratikramaNa karIne uThI tyAre tene khabara paDI ke svAmI AvI gayA che ane pratikramaNa karavA beThA che. ethI teNe dUdhanAM ThAmamAM jAmaNu nAkhIne gharakAma sapeTavuDa zarU karyu. je dAsa dAsIe pAtAnA ghera rahetAM hatAM te sahune vidAya karyAM. tyAra pachI gauzALA ane azvazALAnAM pazue agenI vyavasthA karIne bhAgyavatI bhavanamAM AvI. bhAvaDa pratikramaNa karIne peAtAnA kha'DamAM AbyA Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAvaDa zAha tyAre bhAgyavatI svAmInI rAha jotI eka vAtAyana pAse UbhI hatI. 1 bhAvaDe priyatamA tarapha joine kahyuM: "zuM vicAre che ? " " kaI nahi....ApanI rAha jotI UbhI chuM. dare bahu vAra lAgI ? " bhAvaDe najIka AvI patnInA khabhA para hAtha mUkatAM kahyuM : "devadAsa zeThane tyAM jamavAnuM hatuM.....jarA vAra lAgI....madhyAnha samaye nIkaLavu ucita na lAgyuM'. ApaNA munimane kema che ? " ra huM emane ghera gaI hatI....emane ema che...vaMda kahI gayA hatA ke A emanI chellI pathArI che." bhAgyavatIe kahyuM. " kAla savAre pUjA karavA jaIza tyAre munima kAkA pAse jai AvIza." kahI bhAvaDa palaMga para beThA. bhAgyavatI paNa tenI khAjumAM besatAM khelI: "munima kAkA kahetA hatA ke zeThe bahu utAvaLa karI nAkhI che." 8 kaI vAtamAM ? " HH paradezane vepAra kheDavAmAM." HH utAvaLa nathI karI....samajI vicArIne ja sAhasa karyu. che.paratu sAhasa jarA mATu' thaI gayu che... traNalAkha mudrA vyAje levI paDI che. bAkI phreza saphaLa thAya eTale sAta peDhInu' sukha thaI jaze.' vepAramAM sAhasa teA kheDavuM joie....sAhasa vagaranA vepAramAM zAbhA zu' ? tame jo ATha vahANu bharAvyAM hAta A 66 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAgyanI ramata ! 17 teA vyAje kAMI levuM na paData ane ApaNe dhA nabhI zakata." " tArI vAta sAcI che....paNa khAra vahANa bharyAM hAya te! ja dhAryo mAla laI jaI zakAya...karamacaMda ghaNA ja kuzaLa che. pAMca varSoMmAM ja te khepa patAvIne pAchA Avaze. ApaNA dhaMdhA sAMkaDA thaI gayA che emAM nA nathI....chatAM ApaNA vyavahArane jarAya vAMdho nahi Ave....eka e varasamAM huM' paNa ApaNA dhaMdhAne sArI sthitimAM mUkI zakIza." patnI prasanna najare pati sAme joI rahI. te svAmInA utsAhane bhAMgavA naheAtI IcchatI tema khATA bhaya UbhA karavA paNa naheAtI mAgatI....te mauna rahI. patnIne mauna joI ne bhAvaDe kahyuM: "ciMtAnuM kAMi kAraNa nathI. AkharUnA maLe vepArI karADAnA vepAra karatA hAya che. atyAre ApaNA ahIMnA dhaMdhA sa'kAcAi gacA che....paNa ekAda mahinAmAM ja ene huM...jamAvI daiza. doDha lAkhamudrAnI ugharANI hajI patharAyelI che..emAMthI AchAmAM AchI pacAseka hujAranI te AvI zake ema che...ane chevaTe ApaNe ApaNA karma kayAM vecI nAkhyAM che?' mane evI kAMi ciMtA nathI. Ate ApaNI jJAtinA zeThiyAe kahetA hatA ke Ape gajA uparavaTanA dAva mUkayA che....dAva pAdharA paDe teA sAtapeDhI tarI jAya ' bhA. 2 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 bhAvaDa zAha emAM koI zaka nathI paNa sAgaranI saphara bhAre jokhamI che. be varasa pahelAM vinayacaMdranA dasa vahANe sAgaranAM taLIye jaI beThAM hatAM.bicAro pAyamAla thaI ga... juvAna dikare ce gumAvyuM ne saMpatti paNa gumAvI." bhAvaDa hasI paDe te hasatAM hasatAM beH "sAgara kheDamAM moTAmAM moTuM bhayasthAna hoya te te sAga2nA tophAnIpaNAnuM ja che....ane A bhayasthAna mArA ke karamacaMdanI najara bahAra nahatuM....vaLI dharamadAse paNa mane A vAta karI hatI. AvuM jokhama kheDaDyA vagara bIje kaI upAya paNa nathI. je ApaNI A epa hemakhema patI jAya te bIjI khepamAM huM ne tuM sAthe jaIzuM." nAre....hue nahi AvuM ne tamaneya javA nahi dauM.ApaNe be ja mANasa chIe....vadhAre dhana bheguM karIne karavuM che zuM ?" tuM zuM ema mAne che ke ApaNe be ja rahezu? benA cAra nahIM thAya?" hasatAM hasatAM bhADe kahyuM ane patnIne sakomaLa hAtha pitAnA baMne hAtha vacce laIne paMpALavo zarU karyo. patnIe potAnuM mastaka svAmInA sAthaLa para DhALI dIdhuM. bhAvaDe priyatamAnA kapALa para hAtha pheravavA mAMDyo. vahANa vidAya karyAne traNeka mahinA vItI gayA. A traNa mAsanA gALAmAM pacAseka hajAranI ugharANuM paNa pAkI gaI ane peDhImAM mAla paNa khaDakAvo zarU thayo. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 bhAgyanI ramata adhadha sAMkaDe thaI gaye hovAthI AsapAsanA nagaramAM verAyele vepAra saMkelI levo paDayo hato......kAraNa ke ema karavA jatAM pAMceka lAkha suvarNamudrAonuM deNuM karavuM paDe ane e rIte deNuM vadhArIne vepAra kheDa te paNa nathI. Ama vicArIne bhAvaDe sthAnika peDhIne pUrvavatu banAvavI zarU karI. peDhInuM moTuM nAma hatuM. sAta peDhInI AbarU hatI.bhAvaDa pote paNa pramANika ane sAtvika hato. vepAramAM koI prakAranI ghAlamela karIne grAhakone chetaravAmAM te bhayaMkara pApa mAnato hato eTale bIja che eka mAsamAM tene sthAnika vepAra pagabhara thaI gayo. paraMtu traNa lAkha mudrAonuM deNuM bharI zakAya evI paristhiti sarjI zakAI nahi... ane kayAMthI sajI zakAya? ugharANI jeTalI AvI te karatAM vadhAre patharAvA mAMDI hatI...ane AMTa para mAla paNa lAvavo paDato hato. vahANonI vidAyane eka varasa purUM thayuM. bhAvaDanA haiyAmAM AzAnuM eka madhura svapna jAgyuM.....karamacaMda yavadvipa pahoMcI gae haze...mAlanI letIdetImAM paDI haze ane thoDA ja samayamAM tene saMdezo paNa Avaze ! bhAgyanI ramata kaIkaLI zakatuM nathI. e ramata raMgamAM cagI hoya ane kayAre palaTA laI le che te cabarAka mAnavIo paNa kalapI zakatA nathI. vahANonI vidAyane eka varSa purU thayA pachI pAMca sAta divasa gayA haze tyAM eka ajA juvAna mAnavI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAvaDa zAha kAMpilyapuramAM AvyuM ane bhAvaDa zeThanI peDhInI pUchaparacha karate karate bajAramAM pahoMce. bhAvaDa thoDIvAra pahelAM ja piDhIe AvyA hatA..... nagarImAM moTI nAnI dukAna kholavAno samaya divasanA bIjA praharano hato. vepArIe savAre vahelA uThI prAta:kArya patAve.... pUjApATha kare, ane prathama prahara pure thatAM ja jamIne dukAne Ave, madhyAnhane ArAma karavAnI khAsa Adata koIne na hoya chatAM bapora vakhate be ghaDI peDhInA gAdItakIe ja deha laMbAve ne ArAma kare. jaina vepArIo dI AthamyA pahelAM ja peDhI vadhAvIne cAlyA jAya. koIne kAma vadhAre hoya te vANotaro dukAna khullI rAkhe ne zeThiyAe vALu, pratikamaNa vagere patAvIne pAchA Ave te rAtanA doDha prahara sudhI bese. bhAvaDa to haMmeza mujaba sUryAsta pahelAM ja peDhI vadhAvIne ghera cAlyo jato. 1 ajANyo mAnavI bhAvaDa zeThanI peDhIe AvyuM ane be : "bhAvaDazeThanI A dukAna ?" "hA....padhAro....zuM kAma che?" bhAvaDe kahyuM. mAre bhAvaDa zeThane maLavuM che....eka vAta kahevA Aja savAre bhUgukaccha baMdarethI Avyo chuM." te vAtacata nIrAMte karazuM....prathama Apa ghera cAle ne snAna bhejana karI le." I huM patAvIne ja Avyo chuM ne mAre sAMje pAchuM vidAya thAvuM che....hajI baMdare pahoMcavuM che.... ATalI utAvaLa zA mATe?" bhAva pUchayu. bojo mAnavI taka vadhAvIne vaDa te hI Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAgyanI ramata ! " eka mahatvanA saMdezA ApavA ja AvyA chu... eka mahinAthI vicAra karatA hatA....Aja AvI zakANu..... bhAvaDa zeDa kayAre maLaze ?" kr * hu ja bhAvaDa chuM, ' " Apa pAte bhAvaDa zeTha ! sAru....te ApaNe a'dara besIe." 6004 "" 21 bhAvaDanA manamAM thayu...vepAranI kaIka khAnagI vAta haze. eTale te UbhA thaye ane peDhInI aMdaranA bhAgamAM ajANyA atithine laI ne gaye. aMdaranA bhAgamAM eka khUNAmAM gAdI takIceA bichAvelA hatAM. bhAvaDazeThe Adara pUrNAMka nUtana atithine besADatA kahyuM H " ApanuM zubhanAma ? '' 66 sarUpacaMda....bhRgukacchanA premacaMda zeThane dIkarA...." " tyAre te mArAM dhanabhAgya. te te tamArAthI Ajane Aja jaI zakAze nahI." " mAre gayA vagara chUTakA nathI. nAnu vahANa laI ne Avye chu' ne rAtanA pahele pAre ja vahANa laI ne vidAya thavu' che. zeDajI, samAcAra ApavA te Avye chuM paNa eka kaDavI krUraja majAvavA. samAcAra bhAre duHkhada che." bhAvaDa gabhIra banI gayeA. evA te kayA samAcAra haze ? te elyo : " kahe...'' "ApanA khAra vahANu laI ne karamacaMda munima ekAda plurasa pahelAM tamArA aDharethI UpaDayA hatA ne ?" Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 bhAvaDa zAhe hA....Aja eka varasane sAta dI thayA." karamacaMda bAra vahANa laIne lagabhaga be mahine laMkAdvipanA baMdare AvI pahoMcyA.. huM paNa mArA paMdara vahANa sAthe laMkAdvipamAM ja hato. karamacaMde tyAM be vahANa jeTalo mAla sArI rIte vahe ne tyAMno eTaloja kharIdyo. laMkAdvipanA mukhya baMdare ja amAro meLApa thaI gaye hato....mAre cha vahANono mAla veMcAI gaye ...ane meM paNa tyAMthI mAla bha...cAreka mahinA ame tyAM rokAyA ne pachI yadvipa tarapha amArA baMne kAphalA ravAnA thayA. laMkAdvipamAM amane ghaNo sAro na maLyo hato ane ame baMnee senuM paNa kharIdyu hatuM. paraMtu amArAM bhAgya vakra banI gayAM....yavadvipa pahoMcIe te pahelAM ja sAgaramAM ekAeka bhayaMkara tophAna-jhuMjhAvAta...pralaya jevA vaMToLa vagerene prAraMbha thaye. amArA nAvike ghaNuM kuzaLa hatA.... paNa vipatti varasI paDe tyAre kuzaLatA kAma nathI AvatI. ApanA bAre ya vahANe sAgaramAM samAI gayAM ne mArA cauda vahANe sAgaranA taLIye paDhayA....mAruM eka ja vahANa bacI gayuM....mArA paMdara vahANanA sADA cAra khalAsIomAMthI mAtra savAso bacI zakayA....ApanA bAra vahANenAM lagabhaga traNase jeTalA mANasomAMthI mAtra betAlIsa bacI zakayA. mArA vahANanA mukhIe karamacaMdane mAMDamAMDa bacAvI lIdhA.... ane ame pAchA vaLyA. satyAvIsa vahANano kAphalo laIne gayA hatA ane eka vahANa sAthe amAre pAchuM pharavuM paDyuM....ame eka mahinA pahelAM ja bhUgukacchanA Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAgyanI ramata ! baMdare UtaryA...karamacaMda bhAre bimAra paDI gayA haju paNa teo khATalAvaza che. emane UbhA thatAM hajI cAra pAMca mahinA thaI jaze....ahIM baMdare utarIne prathama ene parivArane samAcAra ApyA ne emane sAthe AvavA taiyAra thavAnuM kahIne huM Apane A dukhada samAcAra devA Avyo chuM." bhAre haiye bhAvaDe A samAcAra sAMbhaLyA...kaho ke pitAnA svapnanA vinAzanA samAcAra sAMbhaLyA. paraMtu bhAvake hiMmate gumAvyA vagara kahyuM: "svarUpacaMdazeTha, A to badhI bhAgyanI ramata che.duHkha vakhate hiMmata na hAravI ane sukha vakhate harSane kAbumAM rAkhavo e ja vepArInuM kartavya che. paraMtu Apa A rIte Ajane Aja jAe e mane barAbara nathI lAgatuM." "zeThajI, huM jarUra rekAI jAta. paNa gayA vagara chUTako nathI. eka to karamacaMdanA parivArane laI ja che..... bIju mArA cauda vahANenuM nukasAna eTaluM badhuM thayuM che ke have zuM karavuM, e eka bhAre ciMtA che. lAbha nukazAna e karmAdhina che e vAta huM paNa samaju chuM....paraMtu vahevArane ukela te karavuM ja joIe. ane A samAcAra mArA sivAya koI mANasa sAthe mokaluM te mArA pitAzrIne barAbara nahotuM lAgatuM....eTale mAre AvavuM paDayuM che. nahi to huM jarUra Apane tyAM rokAI jAta..." svarUpa caMde kahyuM, bhAvane paNa A vAta barAbara lAgI...chatAM teNe Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 bhAvaDa zAha Agraha karIne sAMja pahelAM jamADIne vidAya ApavAnI vAta kabula karAvI. sAta sAta peDhInI kamANI vepAranA eka ja dAvamAM jyAre alopa thaI jAya tyAre mAnavI sAva bhAMgI paDe athavA pAgala banI jAya... ane temAMya mAthe devuM paNa hoya tyAre duHkhano pAra na rahe. paraMtu navajavAna bhADe pitAnA haiyAne dharmanA aLa vaDe svastha rAkhyuM ane thoDIvAra pachI bhAvaDa memAna sAthe potAnA bhavana para gaye. ghera AvIne baMne beThaka khaMDamAM gayA. svarUpacaMde joyuM bhAvaDazeThanuM bhavana ati vizALa che ujaLuM che ane samRddhivALuM che. tenA manamAM thayuM.bhAvaDa zeTha pAse puSkaLa saMpatti hevI joIe. nahi te bAra vahANa buDI gayAnA samAcAra sAMbhaLIne game te majabuta mANasa paNa eka vAra khaLabhaLI jAya. jyAre bhAvaDa zeThanA caherA para koI prakAranI gabharAmaNa dekhAtI nathI. Ama samajIne svarUpacaMde manamAM kaMIka saMtoSa mAnI lIdhe. eka dAsI jaLanA pAtra ApI gaI. eka bIjI dAsI mukhavAsano thALa laIne AvI. bhAvaDe te dAsIne pUchyuM; " tArAM zeThANI zuM kare che ?" sAmAyika karavA beThAM che...kaMI samAcAra Apu !" "nA sAmAyika karIne UbhA thAya tyAre kaheje ke eka memAna che ne sAMja pahelAM javAnA che eTale rAIno prabaMdha kare." WWW.jainelibrary.org Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAgyanI ramata ! jI....! " kahI mukhavAsano thALa mUkIne dAsI cAlI gaI svarUpacaMda ane bhAvaDa sAgaranA tophAnanI vAtomAM paDayA. svarUpacaMde to tephAnane anubhava karyo hato eTale teNe tophAna kevuM hatuM, kevI AMdhi cagI hatI ane sAgaranAM laDha kevA uchaLatA hatA te vAta vigatathI kahI. tyAra pachI bhAvaDe svarUpacaMdane ADe paDakhe thavAnuM jaNAvyuM eTale svarUpacaMde kahyuM: "zeThajI, mane Adata ja nathI. Apa..." "mane paNa Adata nathI." bhAvaDa AkhuM hasya. vAtamAM ne vAtemAM samaya vItI gaye. baMne bhajanagRhamAM gayAM. bhAgyavatIe pote bhojananA thALa pIrasavA zarU karyA tyAre bhAvaDe kahyuM : "bhRgukacchanA zAha sodAgara premacaMda mayAcaMda zeThanA suputra che.....Aja sAMja pahelAM ja pAchA javAnA che." te ATalI utAvaLa zA mATe ?" mane eka vAtano saMdezo ApavA AvyA hatA ane teo bIjAM kAmanA lIdhe rokAI zake ema nathI. meM emane ghaNe Agraha karyo tyAre to ATaluM rekANA." bhAvaDa zeThe kahyuM. baMnee jamavAnuM zarU karyuM. uttama prakAranI vividha bhajana sAmagrI hatI. svarUpacaMdanA manamAM pAkI khAtrI thaI ke bhAvaDa zeThane bAra vahANunA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha. nukazAnanI asara thaI nathI....tene e paNa thayu' ke bAvaDa zeThanAM patnI paNa navayauvanA hAvA chatAM ghaNAM ja pIDha lAge che. 26 bhAjana samApta karIne kha'ne punaH beThaka kha'DamAM AvyA. gheADIvAra vizrAma laine svarUpacaMdre kahyuM "have mane AjJA Ape...hujI mAre daza kAzanA patha kApavA che." " Apanu' vAhana...'' " mArA azva daravAjA bahAra eka mALIne tyAM rAkhyuM che" kahI svarUpacaMda UbhA thayA. bhAvaDa paNa ubhuM thayeA ane klyA : " cAleA, huM paNa tamArI sAthe Avu' chu." elyuM 66 Apa zA mATe...." Apa cheka bhRgukacchathI ahI' sudhI AMTA khAdhA huM daravAjA sudhIce na Avu? Apa be paLa UbhA rahA... huM...humaNAja AvyeA" kahI bhAvaDa zeDa peAtAnA eraDe gayA. bhAgyavatI jamavA beThI hatI. bhAvaDa bheAjanagRhamAM gayA ane elyuM : " tArA paTArAnI cAvI kayAM che" kema kai joie che ?" " hA....sAeka suvarNa mudrA kADhavI che." patnIe tarata keDaye bharAvelA cAvIneA jhuDA kADhIne svAmIne AgeA. tr bhAvaDa patnInA khaDamAM gayA ane paTArAmAMthI se suvarNa mudrAnI eka nAnI thelI kADhIne peAtAnI kammare Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAgyanI ramata ! raha bharAvI dIdhI. tyAra pachI eka dAsI sAthe cAvIne jhuDe patnIne mokalAvI pote beThaka khaMDamAM AvyuM. tarata baMne juvAna gharabahAra nIkaLI gayA. sAMja paDavAne hajI ghaNI vAra hatI. nagarIno daravAje paNa bahu dUra nahote. baMne vAto karatA karatA mALInA nAnA upavanamAM pahoMcyA. azva joIne ja bhAvaDe kahyuM: "A te baMdarethI ja meLavyuM lAge che." "hA" kahI svarUpacaMde potAne azva taiyAra karyo. bhAvaDa zeThe kahyuM: "svarUpacaMda zeTha, mAruM eka kAma karajo A nAnakaDI thelI karamacaMdanA parivArane Apaje. Ama to mAre karamacaMdane maLavA AvavuM joIe...paNa zuM karu? gharamAM anya ke puruSa nathI...chatAM ekAda mahinAmAM huM AvIza. karamacaMdane mArAvatI darya Apaje ane kaheje ke bhAvibhAva banyA kare che... enI vimAsaNa na hoya... enA parivArane paNa daurya Apaje..." svarUpacaMde kahyuM : "zeThajI, Apa ghaNA meTAmananA lAge che. karamacaMda munima amArA paricita che....teoe amAre tyAM agAu traNa varSa kAma karyuM hatuM...ghaNe ja pramANika ane nikhAlasa mANasa che...Apa enA aMge kazI ciMtA karaze nahi. paNa Apa ekavAra mArAM bahenane laIne jarUra Avaje...bhugukacchanA daherAsare ghaNA ja bhavya che...prAcIna paNa che." Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha tIrthanAM darzana karavAM e moTAmAM moTuM pupArjana che. ane mArI potAnI paNa bhAvanA che. siddha girivara para Aje koI jaI zakatuM nathI eTale dara varase ATalAmAM kayAMka jaI AvIe..." "Apa jarUra AvI zakazo eka te karamacaMdanuM nimita che ane ApanI bhAvanA che..." svarUpacaMde kahyuM. "ApanI vAta sAcI che...paNu mAnavI pote saMsAramAM rahe che tyAM sudhI kadI svAdhina thaI zakato nathI. samaya, saMga ane paristhitinA dAsa sahune rahevuM paDe che...huM ekale te avazya AvI jaIza." bhADe kahyuM. svarUpacaMde azva para besatAM pahelAM bhAvaDa zeThanA baMne hAtha pakaDIne pitAne urabhAva vyakta karyo. tyAra pachI te vidAya thayo. bhAvaDa ghara tarapha pAchA vaLe. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavI ke deva ? bhAvaDa ghera na jatAM sIdhe dukAne gayA. AsapAsanA gAmaDAMnI gharAkI patI gaI hatI... nAnA munie zeThane pAchA pharelA joIne kahyuM : memAna na AvyA?" emane atyAre ja pAchA pharavuM hatuM. eTale huM veLAvavA gaye hato." kahI bhAvaDa gAdI para besI gaye. bAra bAra vahANa DUbI gayAnA ati duHkhada samAcAra maLyA hovA chatAM AzAno taiyAra karela dera chinabhinna thaI gayo hovA chatAM, ane mastaka para deNune beja paDele hovA chatAM bhAvaDanA caherA para kaI kaLI zake evI vyathAnI rekhAo hatI ja nahi.' eno e prasannabhAva ! enI e saumyatA ! ane enuM e nirmaLa citta ! nAnA munime kahyuM : "zeThajI, Aja khAsa kaMI ugharANuM AvI nathI." kaMI harakata nahiM...kAla Avaze.paNa ApaNe have udhArI para dhyAna ApavuM paDaze." mArA pitAzrI paNa mane kahetA hatA ke zeka mananA bhAre udAra che...udhAra ApavAmAM tuM jarA dhyAna rAkhaje..." Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha tArA pitAzrI to ghaNuM anubhavI che. bicArA vAtaMgathI sAva apaMga banI gayA eTale zuM thAya? mArA vatI tuM emane kuzaLa pUchaje." bhAvaDe kahyuM. tyAra pachI AjanA vakarAnI ne veMcANanI tapAsa karIne bhAvaDa UbhuM thatAM beH " tamAruM kAma pate eTale dukAna vadhAvI leje." ATaluM kahIne bhAvaDa vidAya thaye, te ghera na jatAM sIdho zrI jinamaMdire gaye. bhAvapUrvaka zrI jinezvara bhagavaMtanAM darzana karyA ane kahyuM: "huM traNa jagatanA nAtha, kaI pApa karmanA udayathI vipatti AvI paDe che...vipattikALe ApanuM rakSaNa mArAthI na cUkAya ane mAruM mana caMcaLa na bane eTaluM baLa mane avazya Apaje...Apa samA lokezvara samakSa kaI prakAranAM sukha sAdhananI mAgaNI karavI e Apane na samajyA barAbara che. ethI ja huM kevaLa eTalI prArthanA karuM chuM ke dharmamAM sthira rahevAnuM Apa mane baLa Apajo Apa kRpAmaya che...eTalI kRpA mArA para avazya varasAvaje." A pramANe zrI jinezvara bhagavaMtanI ArAdhanA karIne bhAvaDa potAnA ghara tarapha ga. daherAsarathI thoDe ja dUra jatA sAmethI bhAgyavatI AvatI dekhANI. bhAgyavatIe prasanna najare svAmI - tarapha joyuM...paNa kazuM kahyuM nahi. bhAvaDa jyAre bhavana para pahoMcyo tyAre tenA manamAM Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavI ke deva ? 31 vicAra Avyo, "bAra vahANa buDI gayAnI vAta hajI nagarImAM jAhera nathI thaI.. paNa AvI vAta DhAMkI DhaMkAze nahiM... Aja nahiM to pAMcapaMdara divase A vAta avazya pragaTa thaze. jIvatA rahelA khalAsIe jyAre A nagarImAM Avaze tyAre A vAta lokenA jANavAmAM Avaze te pahelAM mAre leNadAre aMgeno prabaMdha karavo joIe. ane patnIne paNa vAta kahevI joIe. AvI vAta pitAnA ardhA aMgathI chupAvavI te nyAyayukta nathI. Ama vicAramAMne vicAramAM keTalo samaya pasAra thaI gaye te kalpI zakAyuM nahiM. eka dAsa AvIne dIpamAlikA pragaTAvI ga...paNa bhAvaDane eno khyAla sarakho na rahyo. jyAre bhAgyavatI A beThaka khaMDamAM AvIne kahyuM : "ekalA beThA beThA zuM vicArI rahyA che ?" kaMI nahiM tArI vATa joto beThe chuM.. cAle pratikamaNa karI laIe." bhAvaDa Ubhe che. baMnee pratikramaNa karyuM. bhAgyavatI gharakAma saMpeTavA cAlI gaI bhAvaDa punaH beThaka khaMDamAM AvyuM ane vicAre caDI gaye. leNadArone pAIe pAI cUkavavI joIe. mAru game te thAya paNa sAta peDhInI AbarUne jarAye AMca na AvavI joIe. Avo nizcaya teNe manathI karI lIdho. A nizcaya ghaNe kaparo hate. deNuM eTaluM hatuM ke Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 bhAvaDa zAha gharabAra, azva, gAye, rAcaracIlu badhuM veMcavA chatAM deNuM pate ke kema ? e eka prazna hato paNa prazna game te kaThina hoya chatAM ene ukela lAvavuM ja joIe. tenA manamAM e paNa thayu ke-"dharamadAsa ahI hatI te jarUra uttama mArgadarzana maLata... paNa ene AvatAM te hajI pAMca cha varasa lAge... ane AvA prasaMge sagA sanehIo pAse hAtha laMbAvavo te vyavahArU hovA chatAM ucita nathI. paDatI peDhIne Teke ApavA koInuM mana mAnatuM nathI. eTale bhale bhIkhArI thaI javuM paDe paNa nAkheluM veNu pAchuM vaLe ne manane duHkha thAya evuM karavuM ja nahi. manamAM pApa hoya to mAnavI chaTakavAne mArga zodhe...paNa bhAvanA mana mAM evI koI kalpanAne ya sthAna nahotuM. Ama vicAramAM ne vicAramAM ghaNo samaya vItI gayo. gharanuM saghaLuM kArya saMpeTIne bhAgyavatI beThaka khaMDamAM AvI ane bolI : "hajI Apa ahIM ja beThA che ? " hA bhAgu, tane eka vAta karavI che eTale vicArato hato ke mAre kevI rIte vAta karavI ?" " le...mane vAta kahevAmAM vaLI vicAravAnuM zuM hoya ? " vAta evI vicitra che ke kahuM toya duHkha ane na kahu teya duHkha..." te UbhA te thAo.doDha pira rAta vItI gaI che...tamane duHkha thAya evuM mAre kAMI sAMbhaLavuM nathI." Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavI ke deva ? 33 bhAvaDe UbhA thatAM kahyuM: "meM tane na kahyuM ke vAta bhAre vicitra che..kahuM to tane duHkha thAya ane na kahuM te mane duHkha thAya...." elyA memAna AvelA tyAranuM mane dekhAyuM che ke Apa kaMIka ciMtAmAM paDI gayA cho." ciMtA jevuM to khAsa kaMI nahotuM. paNa vicAramAM mUkAvApaNuM jarUra che.cAla sUtA sUtA vAta karazuM." kahI bhAvaDa beThakakhaMDamAMthI bahAra nIkaLI gayo. zayanakhaMDamAM AvyA pachI bhAvaDa palaMga para na besatAM eka khUNAmAM bichAvelI gAdI para besI gaye. bhAgyavatI paNa ahIM rahetA dAsadAsIone sUcanA ApIne AvI gaI ane patinI paDakhe gAdI para besatAM belI : "kaho..mane kaI vAtanuM duHkha nahi thAya." bhAvaDa patnInA suMdara saumya vadana sAme paLabhara joI rahyo. tyAra pachI bolyo : "bhAgu, pahelAM becAra prazno karI lau. pachI vAta karu...ApaNe A makAna choDIne koI nAnA makAnamAM rahevA jaIe to tane gamaze?" tame sAthe ho pachI mane vagaDAmAM paNa game... Avo prazna Aje zA mATe ?" daradAgInA vagara kevaLa saubhAgya cihna dhAraNa karIne rahevuM paDe che ?" mane sIdhI vAta karone.. Aja tame ATalA gaMbhIra bhA. 3 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAvaDa zAha kema banI gayA che ? huM' kharekhara kahu chuM ke tame ja mAruM sarvasva che...dara, dAgInA madhu* tamArAmAM ja che" " hAthe kAma karavuM paDe !! " 34 patnI hasI paDI ane hasatAM hasatAM khelI: "zu Apane ema lAge che ke mane gharakAma karavu' gamatu nathI ? kharuM kahuM te. ATalA badhA mANaseAthI ja huM thAkI jauM chuM." " te have vAta sAMbhaLa..' kahI bhAvaDe dhai pUrNAMka ane sthira svare svarUpacaMde ApelA samAcAra kahI saMbhaLAvyA. AvA samAcAra sAMbhaLyA pachI bhAgyavatI theADIvAra mATe avAk banI gaI. svAmI parihAsa tA nahi karatA hAyane ? nA...emanA caherA para parihAsanI eka paNa rekhA nathI. te khelI : A vAtanI Ape pAkI khAtrI karI lIdhI che ? '' 66 svarUpaca eka khAnadAna ane zrImaMta pitAne putra che...A vAta phelAya nahi eTalA khAtara te jAte kahevA Avyo hateA....bimAra karamacaMDha paNa ene tyAM che.... eTale A vAtamAM saMzaya rAkhavAnuM kAi kAraNa nathI.'' " kharAkhara che...teA have zu' karavA dhArI che ? " pahelu' kAma deNuM patAvavAnuM karavu` che....Ama karavA jatAM gharabAra, DhAraDhAMkhara, daradAgInA badhuM jatu; karavuM paDaze ane ApaNe bannee kAi nAnA makAnamAM garIbAIthI zobhatu' jIvana vitAvavu' paDaze." " ApaNI peDhI ? " 66 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 mAnavI ke deva ? e paNa jatI karavI paDaze. Abaru sacavAze te bhaviSyamAM navI peDhI UbhI karatAM vAra nahi lAge. mAre mana bAra vahANa buDI gayAM e vAta meTI nathI....devAmAMthI kevI rIte hemakhema pAra utarI javuM e ja vAta moTI che." patnI nIce najare jotI besI rahI. patnIne mauna joIne bhADe kahyuM: "tArAthI A parivartana sahI na zakAya to be eka varSa mATe huM tane tAre piyara." " svAmI." bhAvaDa patnI sAme joI rahyo. bhAgyavatIe kahyuM : zuM Ape mane mAtra mINanI ja putaLI dhArI che? AvI vedanA vacce Apane choDIne hamAre piyara jauM ema mAne che ?" nahi bhAgu tuM te mArI preraNuM che....mAro visAme che...Ato strInuM hRdaya komaLa hoya eTale." huM eka maradanI patnI chuM...game te saMga ne paristhitine mukAbalo karatAM mane paNa AvaDe che. paraMtu.." zuM ?" ApaNa nehI saMbaMdhIo ghaNuya che.....e loko zuM ApaNane sahAya na karI zake ? " meM e vicAra paNa jo che.deNuM karIne deNuM cUkavavuM ane ApaNuM nakalI amIrAta jALavI rAkhavI e mane jarAya Ucita lAgatuM nathI. aMgata sagAomAM tArA pitA mane kaI rIte sahAyaka banI zake? emanI potAnI Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha sthiti paNa ciMtAkAraka che. ane mArA banevI zrImaMta che. paNa A vakhate sagAvahAlA lAja kADhIne eka tarapha khasI jAya che....senAnI jALa hAthamAM zobhe. pANImAM nahi. eTale ja meM kaI snehI svajanane kahyA vagara ApaNuM kAma patAvI levAno vicAra karyo che." dezuM keTaluMka che !" Ama to kula deNuM sADAcAra lAkha mudrAonuM che....ugharANImAM be lAkha mudrAe pAtharavI paDI che. paNa mane zraddhA che ke ugharANImAMthI pAchAmAM ochI lAkha savAlAkha mudrAo te maLI raheze.ethI sthAnika vepArIonuM deNuM patI jaze...bAkInuM traNa lAkhanuM deNuM patAvavA mATe ApaNe A badhuM jatuM karavuM paDaze." bhAgyavatI vicAramAM paDI gaI be paLa pachI bolI, "leNadAro pairya rAkhe te ! " paDatImAM koI daurya na rAkhe ane A vAta kAMI chUpI to rahevAnI nathI. pAMca paMdara divase jAhera thaI ja che.....pachI koNa haiye rAkhe ? ane vyAja caDAvIne kayAM sudhI dhaMdho dhapAve ? emAM barakata paNa rahe nahi, Ate dasagaNa AvakanI eka AzA hatI." barAbara che. tame je nakkI karyuM che te DahApaNa bharyuM che....AbarU jevI muDI bIjI keI nathI." Ama vAto karatAM karatAM pati patnI meDIrAte sUI gayAM. ane vaLate ja divase bhAvaDe pitAno nirNaya Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavI ke deva ? 37 amalI banAvavA mAMDe. peDhIe besIne teNe vAtarone rekaDethI ja vecANa karavAnI sUcanA ApI dIdhI ane ugharA mATe puratI vyavasthA karI. dasabAra divasamAM ja lagabhaga savAlAkhanI ugharANuM bhegI thaI gaI. bIjA paMdara divasamAM saghaLe mAla vecI nAkhyA ane vIseka hajAranI bIjI ugharANuM pAkI. gharanI dukAna paNa sArI kiMmate vecAI gaI. ane bhAvaDa zeThanAM bAreya vahANa madhadariye DUbI gayAnI vAta khulI thaI gaI bhAvaDazeThe sthAnika vepAra aMgenuM badhuM deNuM patAvI dIdhuM...have mAtra vahANanA mAla aMgenuM deNuM rahyuM hatuM. bhAvaDa zeThe eka maradane chAje evI svasthatA rAkhIne sAta sAta peDhIne daradAgIno veMcI nAkhyo...je ke vahANane mAla kharIdatI vakhate teNe jeTaluM suvarNa hatuM te saghaLuM veMcI nAkhyuM hatuM. Dhora DhAMkhara ApI dIdhAM potAnA junA kheDUtone tyAM. badhI ghaDIe veMcI nAkhI...makAna paNa veMcI nAkhyuM ane gAmamAM ne gAmamAM eka be eraDAnuM makAna kharIdI lIdhuM. badhAM dAsa, dAsIe, nokara, cAkara, vaNetara sahune ghaNA ja vedanAbharyA haiye chUTA karyA. gAmamAM emanI haroLanAM vepArIe bhAvaDanI sthiratA joIne dAMtamAM AMgaLA karaDavA mAMDyA. keTalAka vepArIo kahetA keH "bhAvaDe eka to samajyA vagaranuM sAhasa karyuM ane garIbI vahorIne AbarUnuM pUchaDuM pakaDI rAkhyuM. A vepAra che...AsamAnI sulatAnI AvI paDe WWW.jainelibrary.org Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 bhAvaDa zAha emAM zuM thAya? bhAvaDe pacAsa TakA devuM cUkavyuM hoya to badhuM jaLavAI raheta." loka mukhe kadI garaNuM bAMdhI zakAtuM nathI. caDatImAM sahu vakhANa kare ne paDatI vakhate paDakhe na UbhA rahetAM avaguNa zodhI zodhIne TIkA kare ! paraMtu bhAvaDe to pitAnA nizcayane sAkAra banAvI dIdhe...TIkAo, apavAdo ane carcAonI jarA paNa paravA karyA vagara teNe badhuM deNu cUkavI dIdhuM....eka dokaDe paNa koIne e che na Ape. samagra dezuM patAvIne te jyAre phAraga thaze tyAre tene nIrAMta thaI paNa tenI jAhojalAlI adazya thaI gaI be oraDAonuM eka moTA phaLIvALuM makAna ! daradAgInAmAM eka nAkanI cUMka, eka senAnI sAdI vITI, eka maMgalasUtra ne cAra sonAnI baMgaDIe ! khapapuratAM ThAmavAsaNuM rAkhyAM hatAM.... jarUra puratAM gAdalAM godaDAM rAkhyAM hatAM. vadhArAnuM je kaMI hatuM te pitAnA nokara cAkarane dAsadAsIone vidAyanI bheTa rUpe ApI dIdhuM hatuM. A badhuM patAvyA pachI tene samAcAra maLyA ke karamacaMda mRtyune bhegA thaI gayA che....ane teno parivAra pAcho AvI game che....bhAvaDa munima karamacaMdanA parivArane maLavA eka divasa baMdarI gAma jAgala ga. parivArane hiMmata ApI...ane pitAne nAme vepAra karavA mATe traNa Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavI ke deva ? 39 suvarNa mudrikAe bacI hatI temAMthI aDhIso suvarNamudrAe karamacaMdanA parivArane ApI ane te pAcho Avyo. teNe bAra mahinA cAle eTaluM anAja bharI lIdhuM hatuM....Ama chatAM rejIdo kharca to Ubhe ja hato....pacAsamAMthI pacIsa mudrAo patnIne ApI....pacIsa mudrAmAM vepAra zuM kare? chaeka mahinA ghera besIne kADhayA. AvI paristhiti vacce paNa baMne mANasoe pitAnI dhArmika pravRttimAM jarAye kApa nahoto mUkaze. zrI jinapUjA, sAmAyika, pratikamaNa, vrata pAlana vagere kiyAe baMne mANasa jAgye kazuM banyuM nathI tema karavA mAMDayA. ghera beThAM kayAM sudhI calAvI zakAya? Azcarya te e vAtanuM hatuM ke jayAre jahojalAlI hatI tyAre sagA saMbaMdhIe harSabhera AvatA hatA ane zeTha zeTha kahIne jIbha paNa sUkavatA nahotA. paraMtu A paDatInA samAcAra sAMbhaLIne koI snehI ke svajana bhAvaDa kaI dizAmAM rahe che te jovA Avate nahi. enI bahene be traNa vAra pitAne tyAM AvI javAne saMdezo pAThavyo hate....paNa bhAvaDa samajato hato ke bicArI bheLI bahenanuM banevInA svabhAva AgaLa kazuM cAlatuM nathI. ane AvA samaye tyAM javAno artha paNa e ja thaze ke bhAvaDa kaMIka sahAya mATe AvyuM che ! ane Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 bhAvaDa zAha ethI gaurava paNa jaLavAze nahiM AthI teNe thALe paDayA pachI AvIza ema kahevarAvyuM. bhAvaDane sAthe be traNa vAra bahena pAse AvI ga hato.paNa enI paristhiti evI nahotI ke sahAyaka thaIne UbhuM rahe. eka divase bhAvaDe patnIne kahyuM : "Ama to ApaNe sAva khAlI thaI gayA chIe. nAne e dhaMdho zarU karavAne vicAra karyo che...paNa e pahelAM je tArI IcchA hoya te AsapAsanAM tIrthasthAnamAM yAtrA karI AvIe. je tane harakata na hoya to gIranArajI jaI AvIe. lagna pachI ApaNe yAtrA karI zakayA nathI." "mArI nA nathI. paNa yAtrAe jazu kevI rIte? mArI pAse tamArI dIdhelI pacIsa mudrAo paDI che." e te ghaNI thaI paDaze, tIrtha darzanathI ApaNA mana praphulla banaze ane pUrva karmanA phaLa bhogavavAnuM baLa paNa prApta thaze." pachI AvIne zuM karavuM ? " patnIe prazna karyo. kAMka vagara muDIe cAle e ghadhe zarU karIza." AvA duHkhamAM paNa patnI hasI paDI ane bolI: "vagara muDIno dhaMdhe ?" "je...je hAthe dAna karyuM che, je hAthe ApI chUTavAmAM kartavya mAnuM chuM, te hAtha koI pAse yAcanA karavA lAMbe to nahIM thaI zake ane hajI huM kAMI bhAMgI ga nathI. karmarAjAe bhale badhuM chInavI lIdhuM...paNuM Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavI ke deva ? mArA AreAgyane to acAvI rAkhyu` che....mane ekavIsamu' varSa cAle che....cauvananA prArabha kALa che....tAru ArAgya paNa jaLavAI rahyuM che ne kauya pUrNAMka tuM svAmIne sAtha ApI rahI che....huM kothaLAmAM thoDA ghaNeA mAla bharIne AsapAsanA gAmaDAmAM pherInA dhadhA karIza. ApaNe kadAca dUdha ceAkhA nahI' khAI zakIe paNa jAtamahenatathI prApta karelu dhAna teA jarUra peTa bharIne nIrAMte khAI zakazuM.' Apa pherI karavA jazo?" ra "kema, emAM tane kaI bhaya lAge che ? " HH '' paNa Ape kadI vAhana vagara..." ra bhAgu, sapanAnI vAteA saMbhAravAmAM zu' vaLavAnu che ? kharI majA to paristhitinA chAtI kADhIne sAmane karavAmAM che. tuM sAva nizciMta rahe...tArA bhAvaDa dareka paristhitine pacAvI zakaze.' 41 patnI zraddhA bharI najare patinA praphulla vadana sAme joI rahI. tenA manamAM thayuM A mAnava che ke deva ? patno harSa bharyA bhAve svAmIne vaLagI paDI. eka saptAha pachI baMne mANasA eka gADu' laI ne giranAranI yAtrAe javA nIkaLI paDacA. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAi bahena ! pravAsa kaThina teA hateA ja...paraMtu bhAvane peAtAnA eka mitra kheDUta pAsethI gADu' maLyu hatu....enA khaLada eka divase bhAvaDanA ja hatA. sthiti palaTAtAM uttama baLadanI joDI teNe peAtAnA mitrane bheTa rUpe ApI hatI. e ja baLado Aje peAtAnA mAlikane sAtha ApI rahyA hatA. baLado tejasvI ane zreSTha hatA eTale pravAsanA kina mACmAM paNa kazI harakata nahAtI AvatI...vaLI peAtAnAM saghaLAM kAma cheDIne bhAvane kheDUta mitrarAghava peAte ja gADAkheDu rUpe AbyA hatA. bhAtAnAM traNacAra DerA bharI rAkhyA hatA ane bAjarAnA leTa ne maganI dALa, cAkhA vagere sAthe rAkhyAM hatAM. vATamAM chUTe tyAre game te sthaLe rAtavAsA rahevAnuM ane tyAM bhAgyavatI bhAta karI letI ane rasAi rAja evAra karavAne niyama rAkhyA hateA. 66 bhAgu, pravAsanA AThame devase bhAvaDe patnIne kahyuM : Aja rAte bhaLakaDe ApaNe upaDIza eTale divasanA prathama prahare benanu gAma Avaze.' " nadapura Avaze ' " hA...mane lAge che ke ApaNe tyAM narezakAtAM Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI bahena ! traNa keza dUranA eka gAmaDAmAM rokAine rasAI manAvIe." bhAvaDe kahyuM. bhAgyavatIe be paLa vicArIne kahyuM : " ApaNe Ave kSeAbha zA mATe rAkhavA joie ! mAragamAM benanu ghara Ave ne maLyA vagara jaie te keTalu* hINuM lAge? benane khabara paDe teA emane sAsarInAM meNAM paNa sAMbhaLavA paDe....! ApaNe gAmane pAdara gADu' choDIne benane maLavA jaI AvIzu.....ane sAMja veLAe cAlatA thazuM......ne traNa gAu cheTenA gAmaDe rokAzuM." rAghave paNa A vAtamAM Teke ApyA. emaja thayu'. bIje divase pahelA prahara purA thAya te pahelAM ja naMdapuranA pAdaramAM AvelI eka AMbAvADIe gADu' Ubhu` rahI gayuM. 43 AMbAvADImAM eka kuvA hatA. rAve gADAMmAMthI e carU ne eka ghaDo laI lIdhAM. bhAvaDe varADI lIdhI. bhAgyavatIe kahyu` : " nAhIne ja javuM che ne ? " " hA....I vadhAre ThIka paDaze." bhAvaDe kahyu.... naMdapuramAM daherAsara che ke nahi ? " (C " nathI....nahi te ApaNe pUjA karIne ja jAta." kahI bhAvaDa rAghavanI pAchaLa pAchaLa kuve gaye. zauca, dAtaNa Adi prAtaHkAya patAvIne traNeye vArA pharatI snAna karI lIdhu. tyAra pachI dheAyelAM vastro dhAraNa karIne bhAvaDa ne bhAgyavatI gAmamAM javA taiyAra thaI gayAM. rAghave aLadane nIraNa nAkhI.... Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva zAha bhAvaDe kahyuM : " rAghava, tuM zIrAmaNa karI leje....kAMI lAvavA karavAnuM che? "" 44 66 nA...baLada mATe kheALa kapAsIyA Ajane DhI cAle ema che..." rAghave kahyuM. " tA pachI laI AvavA paDaze....have vATamAM kAI meTuM gAma naI Ave.... beDhi pachI tA ApaNe raivatAcala pahoMcI jazu." " tame eya benane tyAM jAe...lAvavA karavAnuM badhuM huM laI AvIza...AMbAvADIneA rakhavALa kayAMka bahAra garcA lAge che...I Avaze taMI huM' jaI AvIza." " teA jamavA TANe benane ghera Avaje...tane ghara tA jaDazene? 7 " benane bevAra mUkavA AbyA te eTale mane khabara che." rAghave kahyu', bhAvaDa peAtAnI patnI sAthe naMdapuramAM dAkhala thayeA. mIThAcaMda zeThanu ghara prakhyAta hatuM ane bhAvaDa eka vAra ahI' AvelA. Aja mIThAcaMda zeTha nahAtA paNa tene mATe putra malukaca'da je anevI thatA hatA teja dhA vepAra ne vahIvaTa saMbhALatA. malukacaMda trIsa khatrIsa va hatA....bena suraja chavvIsa varSanI hatI. malukacaMda pAse sAruM evuM dhana hatu.....AsapAsanAM dasabAra gAmane vepAra ene tyAM ja hatA. cAra vADIe hatI...pAMca khetara hatAM paNa malukacaMdane svabhAva kaIka vadhu paDatA leAbhI hatA. tene dhananA saMgraha karavAmAM jeTaleA rasa hatA teTale rasa dhananA upayeLa karavAmAM naheAtA. peDhInu' nAma maiTu ane jANItuM Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 bhAI bahena ! hovAthI avAranavAra zubhakAryane phALAe AvatA...e vakhate tenuM citta bhAre vikaLa banI jatuM. jyAM sau raumya mudrAe ApavAnI hoya tyAM mahAmahenate te dasa mudrAe Apato. bhAvaDa potAnA banevIne A svabhAva jANato hato. dhaNI AgaLa benanuM kAMI cAlatuM nahotuM. benane svabhAva udAra hovA chatAM te sAva bicArI hatI.....kAraNa ke mAthe sAsu beThAM hatAM ane eka vidhavA naNaMda hatI. ane mA dikarI malakacaMda karatAM savAyAM hatAM ghera sAruM evuM dujhANuM hatuM... lagabhaga esI gAye hatI...paNa jyAM badhAM lebhI hoya tyAM eka udAranuM kaMI upajatuM nathI. bhAgyavatIne A vAtanI khabara to hatI ja.... paNa teNe AgaLa kadI joyuM nahotuM. paraNyA pachI te be vAra piyara gaI hatI. sAsu sasarAnA avasAna pachI te bhAvaDathI aLagI ja thaI zakI nahotI.... bhAvaDa ane bhAgyavatI benane ghera gayAM... bena phaLImAM beThI beThI kaMIka kAma karI rahI hatI. bhAI bhAbhIne DelImAM dAkhala thayelAM jotAM ja te UbhI thaI gaI tenA nayane aMtaranA harSathI...nAcI UDatyAM teNe osarInI ke beThelAM sAsu sAme joIne kahyuM, "bAIjI, mArAM bhAI bhAbhI AvyAM che ! " - bhAI bhAbhI AvyAM che eTaluM sAMbhaLatAM ja sAsunA haiyAmAM jAgye tela reDAyuM ! paNa lobhI mANasone daMbha karatAM sAro AvaDe chesAsue kahyuM : "Avo Avo...bhAvaDa zA....A ..are, agAuthI samAcAra mokalyA hota to malakacaMdane sAme mokalata....beya sAjA naravAM chene?" For Private WWW.jainelibrary.org Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 bhAvaDa zAha bhAvaDa ne bhAgyavatI benanI sAsune page lAgyAM. bhAvaDe kahyuM : "dharmanI kRpAthI sukharUpa chIe. giranArajInI yAtrAe nikaLyAM chIe....rastAnAM benanuM ghara Ave eTale emane ema javuM ucita na gaNAya. ApanI tabiyata sArI che ne ? " bhAvaDe kahyuM. tyAM surajabenanI naNaMda paNa eAraDAmAMthI bahAra AvI. suraja paNa hAtha meTu dhoIne pitAnI bhAbhI sAthe eka oraDAmAM gaI eka nokarane DezImAe hATaDIe doDAne kahevarAvyuM ke malakacaMda ghare Ave...kapilaparathI bhAvaDazA ne tenAM gharavALAM AvyAM che. nokara doDato peDhIe ga. malakacaMda thaDe beThe hite, nekare samAcAra ApyA. malakacaMda bhAre muMjhavaNamAM makAI gaye. tenA manamAM thayuM, bhAvaDa AvyuM che kAMka madada mAgavA..echAmAM ochI dasa paMdara hajAra suvarNamudrAonI mAgaNI karaze.....nA paDAya nahi ne devAno koI aratha naI..vyAje apAya naI ne dhana pAchuM magAya nahi...bhAre saMkaDAmaNamAM AvI paDaze ! teNe nokarane kahyuM mAne kaheje ke zeTha eka darabAranA kAme bAjunAM gAmaDe gayA che...sAMje AvI pahoMcaze." nokara zeThanA svabhAvathI paricita hatuM. tene paNa khabara paDI gaI hatI ke elala sAyabIvALA bhAvaDa zeTha vepAranA kAraNe badhu khaI beThA che.zeThanI AvI nabaLI manovRttine manamAM bhAMDate bhAMDate nekara ghara tarapha pAchA vajo. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI bahena ! malukacaMdre potAnA munimane kahyuM: " hu' ApaNI vADIe jAu chu....rAjameLa ne AvA letA jAu" chuM... tyAM lImaDAnAM chAce nAmAnu kAma thaI jAze. dAMta kalama paNa taiyAra karajo." aDadhI ghaDImAM ja malukacaMda e cepaDA ne dAta khaDIceA laI ne vADI tarapha vidAya thayeA. gamanA daravAjA bahAra nIkaLatAM ja rAghave malukacaMda zeThane joyA . tenA manamAM thayuM, kAMka kAme jatA lAge che eTale Teka karavI te ThIka nahi. 47 malukacaMda manamAM aneka tarkavitarka karatA karatA vADInA mArage vaLI garcA. rAghava gADu'-baLada vagere AMbAvADInA rakhavALane bhaLAvIne malukaca dazeThanA ghera javA ja nikaLyeA hateA. bhAvaDa esarImAM AMdhelI khATa para beThA hatA... tenI sAme benanI naNaMda ane sAsu cAkaLe beThAM hatAM tyAM peDhIe gayelA nAkara AvyeA. DAzImAe kahyuM : " malukacaMda Ave che ne ? " HH " khA, zeTha teA peDhIe che ja nahi...munimane pUchayu' eTale khabara maLyA ke kaika darabAra hAce paragAma gIyA che ne sAMje Avaze.'' mA paNa malukacaMDhanI ja hatIne ! badhu samajI gaI... teNe bhAvaDa sAme joine kahyuM : " bhAvaDazeTha, ekalAnAM mAthe adheA bhAra hAya taI badhI pAMtInA vepAra upADavA paDe che... paNa ame chai tamane kAI pAMtInI meALapa nahiM jaNAvA duI ..tamArA sarasAmAna kayAM che ? " Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 bhAvaDa zAha "gADuM gAma bahAra UbhuM rakhAvyuM che ne amAre namatA piore upaDavAnuM che..." bhADe kahyuM. paNa ema kAMI cAle ! malakacaMdane maLyA vagara. jaze ? nA...nA te I gAMDI mArA mAthe jhADavAM ja vAve ! nA bhaI, eTale AvyA che tI pAMcapaMdaradI nIrAMte rokAIne jAo... giranAra kAMI cheTe nathI be aDhI dIne rasto che..." eka oraDAmAM suraja ane bhAgyavatI vAta karatAM beThAM hatAM. nekare zeTha bahAragAma gayA hovAnA ApelA samAcAra sAMbhaLIne suraja badhuM samajI gaI. paNa zuM kare ? pitAnI jAMga kenI pAse khullI karAya? bahArathI DozIe buma mArIH "tArA bhAI te namatA bapore ja javAnA che..me"thI samajatA nathI malukacaMda hota te samajAvata.." bhADe kahyuM: "mA, AmAM samajavA na samajavAnuM kAMI che nahi. amAre dasamanI sAMja sudhImAM taLATIe picI jAvuM paDe tema che. traNa jAtrA karavI che.. ne phA | dazane apavAsa kare che. eTale A vakhata to mane mApha ja karo ." suraja bahAra AvI ane sAsu sAme joIne bolI : bAIjI, mArA bhAbhIe mane badhI vAta karI che. atyAre mArA bhAIbhAbhI zekAI zake tema nathI. Ama te rasoI taiyAra ja thaI gayelI che." Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI bahena ! 48 roTalA ne dALamAM kAMI vaLatuM haze ? kaMsAra banAvI nAkhe" DozIe kahyuM. bAIjI, mArAM bhAIbhAbhIne jAtrA na thAya tyAM sudhI gaLapaNanI ADI che..." suraje kahyuM. DozIe tarata bhAvaDa sAme joIne kahyuM: "zeTha AvI te ADIyuM khAtI haze..! hajI tame kayAM moTA bhaDabhAdara thaI gIyA che? hajI to vahu paNa mAMDa aDhAra varasanI haze AvI ADIyuM kaye dakhe rAkhavI joIe. nA Aja te tamAre chUTa rAkhavI ja paDaze." "mA, Apa to dharmiSTha che....vratabhaMganuM pApa keTaluM lAge? Apa ciMtA karazo nahi." e ja vakhate DelImAM rAghava dAkhala tha ne bolyoH mA rAma rAma.." Avya bhaI..tane oLakhe naI....." bhAvaDe kahyuM: "Ita amAro rAghava che. amArA bhego che..." rAghava eAsarI para AvyA ne DozImAne page paDo. DozIe kahyuM : "Ava bhaI Ava. have to AMkhe jhAMkhapa Ave che te barAbara kaLI zakAtuM nathI." rAghava eka tarapha besI gaye. suraja potAnI bhAbhIne laIne rasoDAmAM gaI bhAgyavatIe pUchyuM: "bhAbhI, gharamAM koI kAmavALI nathI ?" nA bhAbhI..huM badheya picI vaLuM chuM....eka bhA. 4 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha nokara che.....eka govALa che." suraje hasatAM hasatAM kahyuM. tenA manamAM bhAIne kevuMka nukazAna thayuM ke atyAre kema che, e badhuM pUchavAnuM ghaNuM thatuM hatuM....paNa jIbha UpaDatI nahotI. te eTaluM joI zakI hatI ke bhAI bhAbhInA caherA para kaI prakAranI ciMtA jaNAtI nathI. bhAbhInA aMga para daradAgIno ghaNe a5 che... paNa gAmatare nIkaLe taI jokhama bhegu na rAkhe evuM ce bane. thoDIvAra pachI badhAe bhejana karI lIdhuM. zImAe be ghaDI ADe paDakhe thavAnuM kahyuM. paNa bhAvaDa sahune page lAgIne Ubhe the. suraje bhAbhIne kahyuM : "bhAbhI, tamAru gADu AMbAvADIye che te huM maLavA AvIza tame kyAre cAlavAnAM che?" * namatA bapere nIkaLI jazuM. gAyane pAle che eTale harakata Ave evuM nathI." bhAgyavatIe kahyuM. sAsue kahyuM : "bhAvaDa zeTha, Ama tame hAlyA jAe I barAbara nathI...have tame jAtrAnI ADI lIdhI che....eTale huMya tamane vadhAre Agraha karI zakatI nathI... paNa tamAre vATamAM jetI karatI vastunI jarUra hoya te A ghara parAyuM mAnaze naI." bhADe AchA hAsya sahita kahyuM: "mA evI kAMI jarUra hatI te huM jarUra mAgI leta....ame badhuM sAthe ja rAkhyuM che....." thoDIvAra pachI bhAvaDa, bhAgyavatI ane rAghava vidAya thayA. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 DAzI, naNaMda ne suraja zerInA nAkA sudhI veALA bhAI bahena ! vavA AvyA. DozI ane naTTe chUTakArAnA krama lIdhe....tenA manamAM bhaya hatA ke kAMka udhAra ke madadanI mAgaNI karaze te bhAre thaI paDaze...nA pADI zakAya nahi ne dIdhu' pAchuM vaLe ema nathI. raseDAnuM kAma mAMjIne suraje hAtha mAM dheAi lIdhAM. mA IkarI tA jasIne ADe...paDakhe thayAM hatAM.... nIrAMte peDhI gayAM hatAM. suraje AMbAvADIye javAnI taiyArI karI...bahAra javAnAM lugaDAM badalAvyAM. ane peAtAnA khAnagI macchusamAMthI se suvarNa mudrAnI eka thelI kADhI...A suvaNa mudrAe enA piyaranI ja hatI, kAI vAra kAma Ave e gaNatrIe bhAvaDa ena Ave tyAre ApatA hatA. mudrAnI thelI keDace chUpAvIne te bahAra nIkaLI. sa'peTI. e'vADa kADhI, vAsaNu sAsu ne naNaMda ane sUtAM hatAM. suraje sAsu pAse jaIne AstethI kahyuM: " AIjI, Tu' jarA mArAM bhAI bhAbhIne veLAvavA jauM chu. tr sAsu tarata beDAM thai gayAM. vahu sAme dhArI dhArIne joyu....vahunA hAtha khAlI hatA eTale sAsue kahyuM: "te jaI Avya...paNa khAlI hAthe ne javAya...kAMka sukhaDI sukhaDI karavItIne.." ', " emane gaLapaNanI teA khAdhA che... Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha to thoDAMka pitAyAM karI nAkhavAnAM... have te pacAya evuM nathI... jA... jhaTa maLIne Avaje ." kahI. sAsu pAchAM sUI gayAM. naNaMda trAMsI najare bhAbhI sAme joI rahI hatI. saraja bhAIne maLavA DelI bahAra nILI gaI. dikarIe mAne kahyuM: "bA, bhAbhInA gaLAmAM ne hAthamAM najara karI hatIne ?" hA.. phakara karavA jevuM kAMI nathI. ne dAgIno to enA pIyarane che..Ape to bhale...emAM ApaNe kAMI kahI zakIe nahi." DezIe kahyuM. suraja AMbAvADIce pahoMcI tyAre rAghava baLadane pANI pAI ne dorI rahyo hato. bhAI bhAbhI eka AMbA. nIce godaDuM pAtharIne beThAM hatAM. rAghave malakacaMdane joyAnI vAta karI hatI ane bAvaDe e vAta sAMbhaLI na sAMbhaLI karI nAkhI hatI. benane AvatI jotAM ja bhAI UbhuM thaI gayo ane bAhya : 88 Avya bena...tArI bhAbhI mane kahetItI ke benane gharane DhasaraDo ghaNo kheMca paDe che." "sAsarImAM to badhuM ya karavuM paDe." hasatAM hasatAM suraje kahyuM ane bhAbhI pAse besI gaI thoDIvAra arasaparasanI vAto karIne suraje kahyuM : bhAI, tAruM atyAre kema cAle che e huM pUchI zakI nathI. ane pUchIne ya huM kAMI karI zakuM e sthitimAM nathI. paNa mane eka vicAra Avyo che." hasatAM hasatAM bhAIe benano hAtha pakaDIne lADa. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI bahena ! tr bharyA svare kahyuM : hu'tArI sthiti kharAkhara jANu... ...... ela tane kaceA vicAra Avce che ? " tr "tuM mAne te kahuM " mAnavA jevu' haze te jarUra mAnIza." " te mArA piyaraneA dara dAgIne mArA hAthamAM che te enA upara mArA ja hakka che....I adhe! huM tane Apu....' " pagalI nahi te ! za' tu ema mAne che ke tArA bhAI dhana nathI mATe duHkhI che ? ena, tArA dAgInA laI ne hu' kayA bhave chhe'? ane mAre dhananI jarUra paNa nathI....mA saMsAra sukha ane sASathI cAle che....kAma hAthe karavu paDe che paNa I kAMI zaramanI vAta nathI. tAre tyAM puSkaLa dhana hAvA chatAM tAre paNa kAma hAthe ja karavu* paDe che ! ne vaLI mArA banevInA svabhAva huM' jANu chu....tu eka nAnI vIMTI sarakhI Ape teya enA manane duHkha thAya ne tArA sasAramAM nakAme kalahu UbhA thAya.... nA ena....evu' kazu' karavAnI jarUra nathI." .... * 53 "" benanAM nayane sajaLa banI gayAM. rAghave kahyuM': " zeTha, TANu' thavA AvyuM che....gADuM joDuM ne ? "" " ena AvI che te Dika esIye....tuya besa..." " tame malukaca'da zeDanu' pUchyu ? " rAghave eka tarapha esatAM kahyu. "" " emAM pUchavAnu hoya ja nahi....huMya jANuM chuM ne mArI bena paNa jANe che." suraja vedanA bharyuM hasta ane khelI : " rAdhu, svabhAvanuM' kAi esaDa che ja naIM....i tA mane mArI mAnA Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDe zAha 54 .99 * rUDA saMskAra maLyA che te hasatAM hasatAM badhu' pI jA' chuM' rAghave kahyuM : " game tema teAya bena tA bhAvaDa zeDanAM ne ! " 24 suraje keDayamAM chupAvelI suvaNa mudrAnI keLI kADhatAM kahyuM : " bhAI, AmAM se| mudrA che....tu sAthe laI jA...' bena, kharekhara mAre kazI jarUra nathI. huM pacIsa suvarNa mudrA laI ne nIkaLye chu.....hajI e mudrA paNa purI kharacANI nathI." " huM tArA mATe nathI kahetI...tyAM mArAvatI zubha kAmamAM vAparaje...dAdAnI AMgImAM, AratImAM jamaNuvAramAM tane jema game tema vAparaje....tArA enevInA hAthe eka koDI paNa zubha mArgamAM kharacAya ema nathI. paraNIne A ghera AvyA pachI e leAkeAe kAi tIrtha sthAnamAM yAtrA paNa karI nathI....eTale tArA pApakama kaMIka haLavA thAya eTalA bhAgya...' kahetAM kahetAM suraja gaLagaLI thai gaI ane raDI paDI. HH bhAgyavatIe tarata surajanA hAthamAMthI thelI laI lIdhI ne kahyuM: " bena, tamArI vAta hu' sAcavIza...tamArA nimittanI AMgI racAvIza... yAtrike! je haze tene jamADIza...tame kAcavAze nahi" :: bhAvaDe kahyuM : " ena, tArI badhI sthiti huM samaju chu.....paNa ka rAjA sameA vALaze tyAre huM tane hi bhUluM. tu' je samatA rAkhI rahI che te barAbara jALavaje... dha dhyAna jarAya cUkIza nahi. kAMI nA ane teA navakAramaMtranu smaraNa jarUra karaze." Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa bhAI bahena ! AMsu lUchIne suraje kahyuM: "sAmAyika, pratikramaNa ne vrata niyama meM barAbara jALavI rAkhyAM che. ethI ja dhIraja rAkhI rahI chuM." tyAra pachI bhAgyavatIe svAmI sAme joIne kahyuM " meM vAta karItI I bhUlI gayA ?" nathI bhUlya...zuM tuM mane bhUlakaNe dhAre che?" kahI bhAvaDe keDa bharAvelI be suvarNa mudrAo kADhI ane benane ApatAM kahyuM : "bena, A tAruM kApaDuM" "bhAI...." tAro bhAI Ino I che...jarAya bhAMgI gaye nathI. mAre jeTaluM ApavuM joI eTale nathI ApI zakato paNa zuM karuM? samaya pramANe sahue vartavuM joIe." nA bhAI....kApaDAnI hu nA nahi pADuM....mane eka paupya mudrA Apa ATaluM badhuM naI.." benane sonA sivAya kazuM na dekhAya I ApaNuM parivAranI eka paraMparA che...zuM huM mArA vaDavAone lAMchana lADuM? laI le. tane mArA sama che." bhAvaDe bhAva bharyA svare kahyuM. bhAinA sogaMda ! bena mATe bIjo koI upAya na rahyo. bhAIe ApelI anaMta AzIrvAda samI baMne suvarNa mudrAo bahene kapALe aDADIne pitAnI pAse rAkhI. rAghave gADuM joDavA mAMDayuM. ardha ghaTikA pachI bhAI bhAbhIne sajaLanayane vidAya ApIne suraja ghara tarapha vaLI...gADuM mArage caDyuM. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ virAmano azru dasamane divase bhAvaDanuM gADuM giranAranI talATIe pahoMcI gayuM. mArgamAM koI prakAranuM vigha nahatuM AvyuM. rAjA vIra vikramanI ANa pharatI hovAthI ane janatAmAM koI prakArano asaMtoSa na hovAthI luMTa, corInA banAvo banatA ja nahotA. ekala dokala yAtrika nirbhayatAthI pravAsa kheDI zakato hate....aMgata verajhera to ajJAnInAM aMtaramAM paDyAM ja hoya che. evA ajJAnIo koI koI jhabakatA hatA ane mAraphADa karatA hatA. paraMtu AvA ajJAnIo paNa janatAne kadI cheDatA nahatA. lUMTa cerInA banAvo te lagabhaga bhuMsAI gayA hatA. lUMTa-cArI pAchaLa moTe bhAge mAnavIne thayelo anyAya athavA garIbInI kAramI vedanAM ja hoya che. A baMne duSaNe vIravikame lagabhaga nAbuda karyA hatAM. jyAM rAjakArobAra nirmaLa hoya che, jAgRta hoya che ane prajAnI muzkelIone agrasthAna Apato hoya che tyAM aniSTane aMta Ave che. chatAM saghaLAM aniSTa kadI vilaya pAmatAM nathI. kusaMskAra athavA to pUrvakarmanA phaLa rUpe AvelAM Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyeAganAM azru ! aniSTA enu' kAma karatAM ja hAya che. paraMtu suceAgya rAjatatramAM aniSTA rAjamArga nathI anI jatAM ..jyAre sattAdhArIeAnA svArthIthI khadabadatA rAjyamAM athavA te rAjapuruSAnI aMgata mahatvAkAMkSAe khAtara thatAM atyAcAra bharyo samayamAM aniSTa pAte ja rAjamArga banI jatAM hAya che. . rAvaNa mahApratApI rAjA hatA. te kALanA sarvazreSTha tatvajJa ane vaijJAnika paNa hatA. sagIta, nRtya, jyAtiSa, vaiThaka vagere zAstronA racayitA paNa hatA--eTaluM' ja nahiM paraMtu vAyu, agni, varuNA Adi tatve para prabhutva meLavIne teNe eka Azcarya kAraka sRSTi racI hatI. mAnavaleAkanuM paheluM vimAna rAvaNe nirmANu karyuM hatuM ane avakAzane pele pAra svargamAM javAnA eka vaijJAnika gherI mAtra taiyAra karavAnI tenI bhAvanA paNa hatI. Ave samatha rAjavI rAvaNu hAvA chatAM te aMgata svArthAMmAM rAcatA haiAvAthI leAkapriya na banI zakaceA. rAvaNurAjanI sthApanA tenAthI na thai zakI. jyAre dazarathana...danarAma leAkakalyANanA vratadhArI hatA ane vizvanAM aniSTo dUra karyA pachI teoe rAmarAjyanI sthApanA karI hatI. pRSa zrI rAmanA rAmarAjayanI para`parA mAtra amUka varSo pa``ta cAlI hatI, tema naheAtuM. e para'parA hajAre va pata cAlI hatI. ane vIra vikramAditye e rAmarAjyanA ja jANye punaruddhAra karyAM hatA. vIravikramane paraduHkhabha'jananI padavI keAI kritadAse e naheAtI ApI, keAI mAkhaNudAsAe Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 bhAvaDa zAhuM nahatI ApI ke rAjanA dhanathI poSAtI saMsthAoe paNa nahotI ApI. e padavI ApI hatI svaya janatA janArdane ! jyAM sudhI janatA ke koI paNa rAjyane nirbhayatApUrvaka vaMdanA na kare, tyAM sudhI rAjyanA khavAsa rAjakartAnA game teTalAM guNagAna gAya ene kaI artha nathI.. kAraNa ke bhADUtI kIrti ke yazagAna karI janahRdayamAM sthira thatAM nathI. talATImAM nAnI moTI ekavIsa dharmazALAo hatI... bhAvaDa zrI raivatAcalanI yAtrAe ekavAra AvyuM hatuM. tyAre tenuM vaya mAtra pAMca varSanuM hatuM. te potAnA mAtApitA ne anya svajanonA saMgha sAthe Avyo hato. e vakhate tenA pitA suMdara zeThe eka dharmazALA taiyAra karAvI hatI ane zrI saMghane arpaNa karavA ja AvyA hatA. bAlavayanAM badhAM smaraNo te bhAvaDane yAda nahotAM paraMtu paramakRpALu zrI neminAtha bhagavaMtanI zyAmala-suMdara pratimA barAbara hace kotarAI gaI hatI. - zrI siddhagirivara para eka duSTa rAkSasa potAnI jAtinA keTalAka sabhyo sAthe rahetuM hatuM ane bhAre upadrava macAvatuM hatuM. A rAkSasane dUra karavAnA badhA prayatna niSphaLa gayA hovAthI e zAzvatuM tIrtha baMdha paDI gayuM hatuM. pAdaliptapuramAM vasatA jeno paNa girirAjanA darzana karI zakatA nahotA. ane kadAca koI sAhasa karIne upara jate te rAkSase tene mArIne khAI jatA. Ama Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyeAganAM azru ! zAzvatu'tI chellA gheADA varaseAthI sAva baMdha paDI gayuM' hAvAthI yAtrALuAnA pravAha giranArajI AvatA ane zrI nemanAtha bhagavatanAM darzana karIne satASa meLavate. bhAvaDa peAtAnA pitA sudara zeThanI dhazALAmAM na jatAM anya eka dharmazALA tarapha gayeA. eTale bhAgyavatIe kahyuM : Apa kahetA hatA ne ke ahI ApaNI eka dhama zALA che." (< 66 6 che....paNa AvI sthitimAM tyAM javu' e arAmara nathI....munima vagere nAmathI jANatA hAya ane "" " svAmI, eka sarakhI sthiti phAInI jaLavAI rahetI nathI. pachI ApaNe ATale ke kSeAla zA mATe rAkhavA joi e ! "" 59 " te bhale...." kahI te pAchA vaLye,..rAghava hajI gADu' Ubhu` rAkhIne eka tarapha Ubhe hatA. bhAvaDe rAghavane gADuM' lai ne AvavAne IzAro karyo ane sahu su MdarazeDanI dhazALAmAM gayA. dharmazALA uttama hatI....phaLI ghaNu` meTu hovAthI gADAM vagere vAhano mATe sArI sagavaDa hatI. munime AvakAra ANyeA ane paricaya mAgyA tyAre bhAvaDe nAma ThAma ne gAma jAnyu. e sAMbhaLatAM ja munima ghaNA ja duSita khanI gace! ane melyuM : " zeThajI, dhanabhAgya Aje Apa padhAryA...uparanA bhAgamAM e eraDA alAyadA rAkhavAmAM ja Ave che....Apa upara padhArA." Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha nahi munimajI, mane saunI sAthe rahevuM ThIka paDaze." bhAvaDe kahyuM. paNa munima mAne zeno ? teNe te dharmazALAnA mANasone bolAvIne bhAvaDa zeThane sarasAmAna uparanA be oraDAmAM mUkA. rasoI mATe eka bAIne goThavI dIdhI. kapaDAM, vAsaNa, vALavuM caLavuM vagere mATe eka bIjI kAmavALIne goThavI dIdhI. bhAvaDa zeThe patnI sAme arthasUcaka najare joyuM. patnI AchuM hasI. tenA hAsyamAM evo raNako hato ke ApaNe dhanahIna banyA chIe..kartavyahIna ke gauravahIna nathI banyA ! giranArajI upara caDavAne ramato bhAre kaThina hato. pAchalI rAte yAtrikone caDavuM paDatuM. mArga paNa e hatuM ke AkhA pahADamAM gheghura vanarAjInI jhADI chavAyelI hatI vAgha, dIpaDA, sAvajha, varU vagereno bhaya paNa raheto. paraMtu zAsana devanI kRpAthI evo eka paNa kisse na hato banyuM ke jemAM koI yAtrALuno prANa ga hAya. bhAgyavatI ane bhAvaDa zeTha nAnAdi kArya patAvIne talATInA eka nAnA jinAlayamAM pUjA karavA gayA. rAghava paNa nAhI, darzana karIne baLada mATe ghAsa, khANa vagerenI vyavasthA karavA gaye. talATInA zrI jinamaMdiramAM kasoTInI eka zyAmasuMdara pratimA hatI. bhAvaDa zeThe ane bhAgyavatIe ghaNuM ja Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyeAganAM azru ! 61. bhAvathI zrI jina pUjana, zrI jinabhakti ane zrI arihaMtanA svarUpanI bhAvanA bhAvI. tee ullAsabharyA hRdaye zrI jinaprasAdane praNipAta karIne peAtAnA utAre javA mahAra nIkaLyA. vIseka krama . cAlatAM ja eka gRhasthe bhAvaDazeTha sAme joine kahyuM: " kANu, bhAvaDa zeTha ? "" bhAvaDa A gRhastha sAme joi rahyo. gRhasthe najIka AvI praNAma karatAM kahyuM : " Ape mane na eLakhyA ? " " Apane kayAMka joyA hAya evA bhAvaDe kahyuM : AbhAsa thAya che." " hu. va mAnapuranA vIracaMda..." " kaIka yAda Ave che.paraMtu...'' ' vacce ja vIracaMde kahyuM': bhAvaDa zeTha, e varasa khase pahelAM hu. kAMpilyapura hateA. mAre suvarNa mudrAnI jarUra hatI...Ape mane vagara saMkoce kADhI ApI hatI. mArA paricaya paNa nahAtA mAgyA...mAtra nAma lakhyuM hatuM. me Apane tarata meAkalI ApavAnuM jaNAvyu hatu...paratu mAre magadhanA pravAse javu' paDayu. eTale huM mekalI zakayA nathI huM ahI... ATha divasathI Avye chu... kAMpiyapurane kAka sathavAre zeAdhate hateA...paNa koI maLyuM nahi...Aja Apa ja maLI gayA." bhAvaOM kahyuM : " have mane yAda Avyu....cAle mArA utAre padhArA.. bhAjana karIne nIrAMte jajo." Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha " zeThajI, hu* teA atyAre ja chuM. mArI sAthe dasamAra mANasA che....gADAM paNa taiyAra thaI gayAM che...have Apa mane kRpA karIne RNa mukta kare....Apa kaI dharmazALAmAM utaryAM che ? " 62 " sAme dekhAya te su MdarazeThanI dha zALamAM.... paraMtu Apa jamavA tA padhAro..." 66 kSamA mAgu chu.....bhAjana patAvIne prayANa mATe taiyAra ja thaI gayA chIe...huM hamaNAM ja AvuM chuM" " vIracaMdabhAi, utAvaLanI kAMI jarUra nathI. ApanA pravAsa lAMkhe che....rastAmAM jarUra paDaze....pachI game tyAre mAkalazA te ce cAlaze." zeThajI, hu* gherathI nIkaLyeA tyAre jokhama sAthe ja rAkhyu hatu....ahIM kAi saMgAtha na maLyo....huM hamaNA ja AvuM chu.." kahI vIraca'6 peAtAnA gADAe tarapha vaLyeA. bhAvaDa ne bhAgyavatI utAre gayAM. vastro badalAvIne bhAvaDa taiyAra thaze. tyAMja vIraca'dra khase suvaNa mudrAe laI ne AvI pahoMce. AbhAra mAnya. bhAvaDane Aja aNadhArI ugharANI prApta thaI hatI. tenA manamAM thayuM..zAsana devanI kRpAthI yAtrAnA sthaLe ase| suvaNa mudrAe maLI che...te A sthaLe ja vaparAvI joI e. ' vIraca'de bhAvaDa zeThanA ghaNA ja gheADI vAra besIne te vidAya thayeA. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyoganAM azru ! bhajana kArya patAvyA pachI bhAvaDe patnIne kahyuM: bhAgu, base suvarNa mudrAe tIrthasthAnanAM maLI che." tIrthasthAnamAM ja vAparIe...tamArA manamAM je bha UbhuM thaye hatuM te paNa dUra thaze. mane to lAge che ke yAtrikonI saMkhyA sArI che..terasanA navakArasI karIe..." bhAvaDe prasanna najare patnI sAme joyuM. tenA manamAM thayuM... puNyadaya vagara AvI udAra hRdayA patnI prApta thAya nahiM. strIonA svabhAvamAM ja prAkRtika saMkoca hoya che te paNa bhAgumAM nathI. e ja sAMje dharmazALAnA munimane bolAvIne terasanA divase navakArasI karavAnI bhAvaDe icchA darzAvI. munima khuza thaI gayA. teNe tarata tIrthana munimane bolAvyA ane nakkI karyuM. khAdyadravya khUba ja sastAM hatAM. saMgha jamADavAmAM kaI mATe kharca Ave ema nahato...mAtra pacAsa suvarNa mudrA. paraMtu bhAva meTA munijInA hAthamAM se suvarNamudrAo mUkIne kahyuM "munimajI, uttama sAmagrI banAvo... be traNa jAtanA ke pAMca pakavAna karo....ane mAtra jaina ja nahi...bIjAe paNa jamI jAya evI vyavasthA karo." munie bhAvaDa zeThane abhinaMdana ApyA. tyArapachI yAtrA karIne AvanArAone bhAtI ApavAnuM bhAvaDe pUchyuM. surajabena suMdarazeThanA nAme sAta divasa paryata bhAtI ApavAnuM nakakI karyuM. traNa divasa sudhI surajabenanA nAme bhagavAnanI aMgaracanAnuM nakkI karyuM... Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 bhAvaDa zAha munime kahyuM: " zeThajI, giranArajInA yAtrALue mATe madhya raste ekAda pANInuM kAyamI parakha thAya te ghaNA lAbha maLe tema che. ukALelA pANInI, ThaMDA pANInI vyavasthA thAya te sAdhumunivarone ne yAtrALuone ghaNI rAhata maLe." " emAM keTaleA kheMca Avaze ?" " eka se suvarNa mudrA ApI zakA aa enA vyAjamAM kAyamI parama thaI jAya.....' 66 sAru..tA e lAbha jatA karavA jevA nathI." kahI bhAvarDa patnI sAme joyu, '' patnIe kahyuM : " kharAbara che.paNa kAinA nAmanI jara nathI." bhAvaDe mIjI ekasA suvaNa mudrAe meTA munimane ApI dIdhI. traNa divasa AMgI ane sAta divasanI bhAtInI sattara mudrAo bhAgyavatIe ApI dIdhI. bhAvaDe Aje ja AvelI khaseA suvaNu mudrA rAta paDe te pahelAM ja khacI nAkhI. jenI pAse ekavIsa suvaNa mudrAe sivAyanI kAMI muDI nathI....ane yAtrA karIne gayA pachI hAthamAM zuM raheze te paNa nizcita nathI. chatAM AvatI kAlanI kAI ci'tA bhAvaDanA majabuta hRdayane spazI zakI nahAtI. mIje divase vahelI savAre bhAvaDa tenI patnI ane rAghavane laine ghaNA ja ullAsa sAthe DuMgara upara caDayeA... bhAvaDa ane bhAgyavatI vizuddha hRdaye navakAra ma`tranu Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyeAganAM azru ! p smaraNa karI rahyA hatA. girivarane mAga kaThina hatA .. caDhANa paNu AkarAM hatAM... patie kaDhI aDavANApage dharatI para pagalAM paNa nahAtAM pADatrAM. paraMtu dhama bhAvanAnu aLa apUrva hoya che. baMnene AkarAM caDhANanI kalpanA paNa nahotI AvatI ane sUryAdaya pachI e eka ghaTikAe traNeya anya yAtrALue sAthe navakAra ma`tranuM smaraNa karatAM karatAM upara caDI gayA. anenA hRdayamAM bhAvanI Urmi e uchaLI rahI hatI. rAghava paNa ullAsa anubhavI rahyo hatA ane sAva ni na thaI gayelA peAtAnA mitra bhAvaDanI udAratAne manamAM jha'khI rahyo hatA. tenA manamAM thatu... AvA mAnavIne tA kAka puNyavatI mAtA ja janma ApI zake che. rAjamahela jevu' bhavana cAlyu' gayu., khetIvADI deNAmAM DUbI gaI daradAgInA ne badhI milkata deNAmAM ApI dIdhAM....gharamAM kAi mUlyavAna vastu nathI, kAI pAse hAtha lAMbA karIne sahAya mAgavAnI icchA nathI.... kAMpilyapura jai ne vepAra kevI rIte karavA e eka meTA ne vikaTa savAla che....chatAM jAgye kAMI nathI anyu evA bhAva sAthe ugharANInI AvelI khaseAya suvarNa mudrAo zubha kAmamAM kharacI nAkhI, he bhagavAna, AvA mAnavIne tuM zA mATe duHkhI karatA haIza ? zuM tuM kaseATI vaDe kaMcananuM pArakhuM karavA mAge che?" rAghavanA manamAM AvA vicAre ane tenA nayanA te bhagavAnanI sthira banI gayAM hatAM. bhA. 1 dheALAtA hatA. bhavya pratimA sAme Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zA huM vidhipUrvaka bhagavAnane juhArIne bhAvaDa ne tenI patnI snAnArthe gayAM. A samaye bhagavAnanI pUjAnI belI bolAtI nahotI. jainone potAnuM tIrtha jALavI rAkhavAnI puratI kALajI hatI. yAtrike AvatA ane devadravyamAM aDhaLaka dravya ApI jatA. lokahRdayamAM dharma pratye apUrva zraddhA hatI. loko prANa karatAM, sarvasaMpatti karatAM dharmane vadhAre uttama mAnatAM hatAM. bhAvaDa ane bhAgyavatI snAnAdithI nivRtta thaI. pUjAnAM vastro dhAraNa karI zrIjinapUjanamAM tanmaya banI gayAM....zrI neminAtha bhagavatanI bhAvapUrvaka aMga pUjA karIne baMne pratyeka jina pratimAonI pUjAmAM parovAyAM. rAghava te maMdiranA eTale ja besI rahyo.......ane maMdiranI bhavyatA, kArigirI, kotarakAma, citrapaTa vagere jovAmAM tadAkAra banI gayo. kAraNa ke tene mATe A badhuM navuM hatuM. bIjA traNa daherAsare hatAM. tyAM paNa baMnee zrI jina pUjana karyuM. ane jyAre traNe dharmazALAmAM pAchA AvyA tyAre divasane ceAthe prahara zarU thaI gayo hato. AjathI sAta divasa sudhI suraja benanI bhAtI hatI...bhAtInI prasAdI traNe lIdhI...rasoyaNa bAIe rasoI karI rAkhI hatI. bIje divase paNa bhAvaDa ne bhAgyavatI yathA samaye dAdAnA darabAramAM pahoMcI gayA. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyeAganAM azru ! rAghava Aja rokAi gace hatA. ane bhagavAna zrI nemanAtha prabhune jIhAravA gayA... hajI AMgI utarI naheAtI. bhAvAllAsathI kha'ne dAdA sAme esI gayA. bhavAnanI aMga racanA ghaNI ja suMdara thaI hatI. Dhana karanArane samayanuM paNa bhAna narahe ane bhagavatane emane ema joyA ja kare evI AMgI racANI hatI. bhagavAnano aga racanA jotAM jotAM bhAvaDanAM nayanA mAtra sajjaLa na banyAM...AMsunI dhArA vahevA mAMDI. patnI svAmInA azva joI ne camakI. zu' svAmIne A sthaLe peAtAnI nidhanatA haidhe caDI haze ? pUjana Adi kAryo patAvyA pachI jayAre ane nIce utaravA mAMDacA tyAre bhagavatIe kahyuM: "svAmI, Apane zu' yAda AvyuM hatuM ? " " kayAre ? " bhAvaDe kahyu. (6 ApaNe jayAre dAdAnA darabAramAM besIne bhagava'tanI AMgI nihALI rahyAM hatAM tyAre ApanA nayanemAMthI azru vahI rahyAM hatAM....Apane zu' yAda Avyu` hatu` ?" patnI sAme sahAsya vadane joI ne bhAvaDe sAmeA prazna karyoH " tu zu' ka2e che? " " mArI kalpanA ApanA haiyAmAM kayAMthI paheUMcI zake ? "" 67 ' bhAgu, bhagava'tenI a'ga racanA joI ne mane anaMta upakArI tI 'kara bhagava'tanuM svarUpa huMce caDayu'hatuM'. devatAe Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha jenI ArAdhanA karatA hoya che ane je traNalakanA svAmI che. chatAM kevI vimaLa dazAmAM rahe che? ISTane icchatA nathI, aniSTothI gabharAtA nathI ! dareka jIvane mukti sivAya uddhAra nathI....ane muktidAtAne AkALamAM viga che. e viganA kAraNe mane ema thayuM huM keTale pApI chuM ke Aja sudhI bhagavAnane pAmI zake nahi. ethI mAruM hRdaya raDI rahyuM hatuM." oha svAmI mane kSamA karo...mane thayuM hatuM kadAca ApaNI paristhiti haMce caDI haze !" nahi bhAgu, ApaNI paristhitine vicAra huM gharamAM paNa karatA nathI te maMdiramAM kevI rIte karuM? ane huM traNalekanA svAmI pAse AvA AMsu bichAvIne huM zuM pAmI zakuM?" 1 yathA samaye baMne nIce AvyAM. surajabene ApelI suvarNa mudrAe ghaNuM vadhI hatI. moTA munimane bolAvIne bhAvaDe pUnamanI navakArasI jamADavA mATe surajabena suMdarazeThanA nAme pacAsa suvarNa mudrAo ApI. terasanI navakArasI ghaNuM ja bhavya banI... caudazano baMnee upavAsa karyo. ane bIjanA divase teo kAMpilyapura tarapha vidAya thayAM. dAna vagere kAryamAM benanI badhI suvarNamudrAo vAparI nAkhI ane jyAre teo kAMpilyapuramAM pahoMcyA tyAre temanI muDImAM mAtra be ja suvarNa mudrAo rahI hatI.. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArAyaNa ! giranAranI yAtrAe jatAM AvatAM lagabhaga eka mahino thaI gayo hato. nAnuM ghara sAva avAvaruM hatuM... rAghava be divasa potAnA mitrane ghera rokAze ane traNeye maLIne ghara vyavasthita karyuM. trIje divase vidAya letI vakhate rAghave kahyuM : "bhAvaDa zeTha, mArI eka vAta rAkhe to kahuM." kahe...Ama to huM tAruM mana samajI ga chuM... paNa tArI vAta egya haze to huM jarUra svIkArIza." bhAvaDe prasanna svare kahyuM. huM abhaNa mANasa...tamArI sAthe dhaDa nahiM karI zakuM..mArI pAse eka dujhaNI gAya ghaNI uttama che. ApanI ja ApelI che. ahIM kAMI dujhANuM che nahiM te ImokalI ApuM." tAro vicAra vyavahArika che emAM nA nathI... paNa ame be mANasa amArAmAMthI mAMDa navarA thatA nathI... tyAM gAya rAkhIne beje vadhAre te barAbara nathI...vaLI tuM te badhuM jANe che... paNa kAMka thALe paDyA pachI huM ne jarUra yAda karIza." Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 bhAva zA rAghava A uttarathI bhAre nirAza thaye....tenA nayanA sajaLa banI gayAM. te bence : " zeDajI, bhAIe dhI karI chete mane ene nIbhAvavAnI ekAda taka tA Ape." " bhailA te. zu AchI bhAibadhI nabhAvI che? gharabAra, khetI, kherUM, chekarAM badhAnI mAyA aLagI karIne tuM mArI sAthe Avyo...amane yAtrA karAvI....mAragamAM amane jarAya kAma karavA na dIdhuM.....A zu echu' mAne che ? gharamAM hajI chaeka mahinAnA dANA paDaco che.... ame kAI kharca rAkhyA nathI...sace!ga pramANe rahetAM mana paNa jarAya kacavAtu' nathI...chatAM hu'tane eka vacana Apu chu...jayAre mane kAI pAMtInI muzkelI jaNAze tyAre huM sauthI prathama tane ja yAda karIza." rAghava bhAvaDane bheTI paDace! ane elgeA : "jo jo. bhAI....vacana ApIne beThA che! hA...' bhAgyavatI khAjumAM UbhI hatI. te melI: " rAghavabhAi, muzkelI vakhate te| jene peAtAnA mAnyA hoya tene ja yAda karAyane ?" 66 huM tamArA enA svabhAva kharAkhara jANI gaye chuM....AmA dara agiyArase ahI' AvatA rahIza .." " nahi' rAghava, evA gheADA zu' kAma karavA jeI e ?" : have emAM gheADe zenA ? mAru gAma karyAM pAMca pacAsa gAu cheTu` hatu` ? eka sAme doDatA ahI' AvI javAya...ne agiyArasane amAse mAre kAma paNa nAM hAya !" Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArAyaNa ! 7. bhAgyavatIe kahyuM : "bhale..mahine ekavAra Te mArI jaje basa...." "nA bevAra...." rAghave kahyuM. bhAvaDa hasIne beH tArI bhAbhInI rasoI svAda jIbhe rahI gayeTa lAge che !' traNeya hasI paDyAM. rAghava baMnene praNAma karIne vidAya thaye. rAghavanA gayA pachI bIje ja divase bhAvaDa eka suvarNa mudrAnAM dokaDA, kaDI ne raumyamudrAomAM paracuraNa laI Avyo ane patnIne ApatAM bolyo : "kAMI cIja vastu lAvavAmAM tane ThIka paDaze... A bIjI suvarNa mudrAthI huM dhaMdhe zarU karIza." "ka dhaMdho zarU karaze ??? "gAmaDAnAM baranuM kApaDa laI AvIza." "enA karatAM ghI bheguM karIne veMcazuM to ThIka paDaze. kApaDanI pherI tamane ghaNI AkarI thaI paDaze." tuM mArA mATe koI jAtano bhaya sevIza nahi, ghIne dhaMdho sAro che, emAM nA nathI...paNa ghInI pherI karanArA traNa cAra jaNA che...enI ADe paDavuM te vyAjabI nathI....kApaDanI pherI koI karatuM nathI." - A carcA pachI bhAvaDe potAnuM dhAryuM karyuM ane e ja divase eka suvarNa mudrAnuM kApaDa laI AvyuM. gAmaDAnA baranuM kApaDa sArA pramANamAM AvyuM. eka poTalI baMdhAI gaI gharamAM eka gaja paDaye hate....eka kAtara hatI.... Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 bhAvaDa zAhe vaLate ja divase manamAM traNa navakArama'tranuM' smaraNa karI... roTalA ne athANAnuM bhAtu bheguM rAkhI te nIkaLI paDacA. pa'dareka divasanI pherI karatAM badhA kSeAbha dUra thaI garcA ane gAmaDAnAM leAkeA bhAvaDanA grAhakeA manavA mAMDayAM. eka mahinAnA A nAnakaDA vepAranuM pariNAma paNa AMkha sAme dekhAyu'. cAreka rauSya mudrAonA naphA thayeA. bhAvaDe naphAnuM dheAraNu nIcuM rAkhyuM hatuM......zaheramAM leAkeAne maLe teja bhAve khalke te karatAM paNa sastu kApaDa ghera beThAM maLe e zu khATu'? bhAvaDa rAja eka gAmaDe jatA. rAje rAjanA vecANamAMthI nave| mAla kharIddI letA. Amane Ama cha mahinA vItI gayA. ane peAtAnu gujarAna calAvI zake ane rAja ekAda atithine paNa jamADI zake e sthiti AvI gaI hatI. 4 nagarInA vepArIe bhAvaDanI TIkA karatA hatA : ' bhAvaDanuM bhejuM casakI gayu' lAge che....Ave te kaI dhaMdhA hAya..! nAnI hATaDI karIne beThA hAta te tene zu AkharuM para na maLata? bhai, itA vaTane kaTake che... kAi pAsethI udhAra na levAnI eNe pratijJA karI che.... Ama kayAM sudhI cAlaze ? "" paraMtu leAkeAnI vAteA pratye bhADe jarAya dhyAna na ApyuM. kApaDanI pherIne padhA dhIre dhIre jAmI gayA hatA. gAmaDAnAM grAhakoe cakAsaNI karatAM anubhavyu hatu ke Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArAyaNa ! bhAvaDa zeDa TekIlA nara che. khabhe peTaluM upADIne AkarA patha karatA heAvA chatAM zera karatAM kApaDa AchA bhAve vece che. phrInA dhaMdhAmAM eka varasa vItI gayu...have te rAje rAja mAla kharIdaveA paDatA ..vakarA paNa sArA thatA. pAtA mATene patnI mATe vasronI kAMI ci'tA nahAtI....kAraNa ke cAra pAMca varasa cAle eTalAM vastro tA hatA ja. ATalA gALAmAM traNa suvaNa mudrAe ekaThI thaI gaI hatI. bhAvaDanA Agrahane mAna ApIne bhAgyavatI me eka seAnAnI kaDI paNa karAvI. rAghava niyamita dara agiyArase ne dara amAse AvatA. te AvatA tyAre ghInu eka ThAma letA AvatA ne bhAvaDa zeThane ApatA. rAghavanI lAgaNIne duHkha na thAya eTalA khAtara bhAgyavatI ghInu ThAma rAkhI letI. rAghave ekAda gheADu' rAkhavAne e traNa vAra Agraha karyAM hatA. para`tu bhAvaDe kahyuM hatuM: " rAghava ane gheADAne kevA zokha ne nAda che e tuM kayAM nathI jANatA ? sAmAnya gheADu' rAkhavA karatAM pagane vyAyAma ApavA I vadhAre uttama che." 93 chevaTe rAghava eka dujhaNI gAya parANe mUkI gayA. rAghavanI bhAvanAne satkAravI paDI. ATaATale zrama karavA chatAM bhAvaDa ane tenI patnI dharmAMne paLa mATeya bhUlatAM naheAtAM. zrIjinapUjA, sAmAyaka, pratikramaNa, vrata niyama vageremAM kAI prakAranI AmI AvI nahAtI. varasamAM ekADha vAra keI munivara Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 bhAvaDa zAha padhAratA tyAre bhAvaDa dhaMdhAnI paravA karyA vagara emanI vaccovacamAM guMthAI jato. bhAgyavatIe svAmIne ghaNI vAra kaheluM ke..."gharamAM besIne thaI zake evuM thoDuM thoDuM kAma mane paNa karavA do." bhAvaDe AchA hAsya sahita uttara ApeleH A ke bele che? bhAvaDanI priyatamA ke bIju kaI? bhAgu, tuM ghara saMbhALe che e zuM thoDuM kAma che? ane mArA bAvaDAnuM baLa tUTI gayeluM mAne che ?" tyAra pachI bhAgyavatIe A aMge kadI eka zabda kahyo nahate. baMdara para pitAnA bAra vahANane vidAya AkhyAne cAra varSanAM vahANAM vAI gayAM .. ane bhAvaDano eka sahapAThI brAhmaNa mitra kAzIne abhyAsa puro karIne cha varSe gAmamAM AvyuM. gAmamAM AvatAM ja teNe pitAnA mAtApitAne bhAvaDa aMge pUchaparacha karI. mAtApitAe bhAvaDanA bAra vahANa DUbI javAnI, maradAnagI pUrvaka bhAvaDe saghaLuM deNuM cUkate ApyAnI, gharabAra, mAla vagere jatuM karyAnI ane atyAre kApaDanI pherI karIne eka aTakI vIra mAphaka pitAne saMsAra calAvato hovAnI saghaLI vAta karI. nArAyaNa zarmA potAnA mitranI A badhI vAto sAMbhaLIne bhAre duHkhI thaze. nArAyaNa kAzIe bhaNI, moTo paMDita thaIne Ara. che e samAcArathI gAmamAM rahetA sagA snehI e harSa karavA AvavA mAMDayA. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArAyaNa ! pAche bhAvaDa teA gAmaDe gayeA hateA...paNa te AbyA tyAre tene A vAtanI khakhara paDI. vALu karIne tarata te peAtAnA mitra nArAyaNane maLavA gaye. nArAyaNa bhAvane maLavA mATe ghaNA utAvaLA thatA hatA paNa gAmanA sagAsaMbadhIo eka pachI eka AvatA jatA heAvAthI rAte bhAvaDane tyAM javAneA teNe manathI sakalpa karyo hatA. tyAM ja bhADe DelImAM paga mUkaze...esarImAM sahunI vacce beThelA nArAyaNanI najara mitra para paDatAM ja te ekadama Ubhe thaI gayA ane sAme Avye. 75 ane mitrA bheTI paDayA. manee parasparanAM kuzaLa pUchayA bhAvaDe kahyuM : "kema nArAyaNa, tAruM zarIra te ghaNuM ja svastha thaI gayu che....kAzIe keTalA abhyAsa karyo ?' " bhAvaDa, tArI preraNA laine garcA hatA eTale mAru' kAryAM vaheluM pUru thai gayu' dasa varSanA abhyAsa me' mAtra pAMca ja varSamAM purA ko.." " mane ghaNA ja AnaMda thaye....mitra, tuM ApaNA gAmanu' ratna banIne Avye i mArA mATe AchA gauravanI vAta nathI." bhAvaDe kahyu . " paNa bhAI, tAre mAthe bhAre vipatti AvI paDayAnu me' Aje sAMbhaLyuM..." " mAne ene vipatti bhayakara hoya che.... bAkI mArA zarIra sAme jo... kayAMya tane vipattinI rekhA sarakhIce dekhAya che ? " bhAvaDe hasIne kahyu', Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 bhAvaDa zAha baMne mitro eAsarImAM AvyA. sUryAsta thaI gayo hevAthI svAgata mATe rAkhavAmAM AvelI khAdya sAmagrI bhAvaDe lIdhI nahi. nArAyaNe bhAvaDa sAme joIne kahyuM: "bhAvaDa, huM Aje rAtre tAre ghera AvavAno chuM...tuM kayAre nivRtta thaIza?" game tyAre Avaje ne huM sAva nivRtta ja chuM...jaIne pratikramaNa karI laIza. paNa tuM Aje ja Avyo che, sagA saMbaMdhIo maLavA AvyA karaze. eTale eka be divasa pachI rAkha te vadhAre sAruM." " mAru mana tArI sAthe vAta karavA varasothI talasI rahyuM che... huM Aje ja AvIza." bhAvaDa hisya...tyAra pachI nArAyaNanA mA bApane namaskAra karIne vidAya tha. nArAyaNa cha varSa pahelAM kAzIe gaye hato tyAre bhAvaDe mitrane khUba ja preraNA ApI hatI ane eka suvarNamudrAo tenA parivArane ApI hatI. nArAyaNa ane bhAvaDa bALapaNathI goThiyAo hatA. nArAyaNanA pitA pAThazALA calAvatA hatA ane bhAvaDe tyAM ja abhyAsa karyo hate. nArAyaNa ane bhAvaDa baMne ummaralAyaka thayA tyAre bhAvaDanA pitA suMdarazeThe bhAvaDanuM lagna karyuM hatuM paNa nArAyaNa para nahato. kAraNa ke putrane kAzIe vidyAjaMna mATe mokalo hatuM eTale tenA pitAe tene lagna baMdhanamAM bAMda nahoto. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArAyaNa ! 77 41 ghara A vAta para paNa savAmAM bhAvaDe ghera AvI che tAno mitra nArAyaNa paMDita thaIne AvyA che e vAta patnIne kahI ane Aja rAte nArAyaNa ahIM AvavAno che te paNa jaNAvyuM. pratikamaNathI nivRtta thaIne bhAvaDa eAsarImAM Avela khATale beThe....bhAgyavatI gAya vAcharUnI saMbhALa levA gaI gAya mATe ghAsa-khANanI khAsa phikara rahetI nahatI. dasa dokaDe ekamaNa kapAsIyA maLatA hatA ane pAMca sAta keDImAM ghAsanI bhArI maLI jatI hatI. gAyanuM dUdha pitAnI jarUriyAta karatAM vadhAre pramANamAM maLatuM hatuM eTale ekAMtarA chAsa paNa vAvI zakAtI.. ghIne prazna ApoApa hala thaI gaye hato. gAya vAcharune nIraNa nAkhIne bhAgyavatI svAmInI sAme eka cAkaLA para besI gaI bhAvaDe patnI sAme bhAvabharI najare jaIne kahyuM : "bhAgu, Aje eka vAta pUchuM te....?" tamArI vAta huM samajI gaI chuM" hasIne bhAgyavatIe kahyuM. zuM ?" "kharekhara mArA manamAM koI prakAranuM duHkha ke asaMteSa che nahi. strInuM sAruM sukha enA patimAM ja chUpAyeluM che. patinI prema bharI najara prApta thAya eTale strIne svarganAM sukhanI paNa IcchA thatI nathI." hasIne bhADe kahyuM: "mArA mananI vAtane ja te uttara ApI dIdho paNa leke pAchaLathI zu kahe che te jANe che ?" Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha strIo zuM kahe che te jANuM chuM. puruSe zuM kahe che te huM kayAMthI jANuM?" " strIe zuM kahe che ?" pahelAM tame kaho." ApaNa nAtane ghaNA mANasa ema kahe che ke bhAvaDa sAva bAyale che....zuM kahe tema kare che ne bairAne nacAve nAce che." bhADe madhura hAsya sahita kahyuM. bhAgyavatI hasI paDI ane hasatAM hasatAM bolI : " ApaNuM nAtanI strIe vaLI juduM ja kahe che... bhAgu enA dhaNIthI sAva dabAI gaI che...bicArI sAva varaghelI che ! ' bhAvaDe hasatAM hasatAM kahyuM : "tyAre te baMne pakSa sAva sAccA. pati patnI vacce je ekatA hovI joIe te ApaNe jALavI zakyA chIe....meM kadI tane mArA adhikAranI vastu mAnI nathI tema te paNa mArAmAM mAlika jevA puruSanI kalpanA nathI karI. nArInuM samarpaNa jema te zobhAvyuM che tema tArA e mahAna samarpaNanI pUjA karavAnuM meM kadI manamAMthI aLaguM karyuM nathI." bhAgu kaMI kahevA jAya te pahelAM ja nArAyaNe DelInI sAMkaLa khakhaDAvI...bhAvaDe tarata kahyuM : "AvuM chuM..." vaLatI ja paLe te DelIe pahoMce ane potAnA bAla mitrane bhAvathI bheTI paDyuM. baMne aMdara AvyA... bhAgyavatI UbhI thaI hatI... Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArAyaNa ! 79 nArAyaNe bhAgyavatI sAme be hAtha joDIne kahyuM : "namaste bhAbhI..." bhAgyavatIe paNa be hAtha joDI mastaka namAvyuM. baMne mitro khATalA para beThA. bhAgyavatI cAkaLA para besI gaI. nArAyaNano hAtha pakaDIne bhAvaDe pUchyuM : "nArAyaNa, have mane tArA kAzIvAsanI vigatathI vAta kahe." mArA kAzIvAsanI vAtamAM bIju kaMI nathI... je mane tArI preraNA na maLI hota to huM adhethI ja pAcho Avata paNa tArI preraNAe mane pAMca maDinAmAM kAzIe pahoMcADI dIdho. pitAjIe je kaI jJAna ApyuM hatuM te mArA mATe AzirvAda rUpa thaI paDayuM ane mahApaMDita AcArya IdrabhUSaNunI pAThazALAmAM mane sthAna maLI gayuM..." bhojana vagere mATe ?" "pAThazALAnA niyama pramANe badhA vidyArthIo bhIkSA mATe nIkaLI jatA ane amane leTa, dALa, ghI, cokhA vagere sAmagrI maLI jatI paNa e pAThazALAne eka niyama ghaNe ja uttama hato. cothA prahare jAgavuM...zaucavyAyAmathI nivRtta thaI gaMgAmAM nahAvA javuM .. divasanA eka prahara sudhI abhyAsa cAlato. pachI pAThazALAmAM javuM paDatuM. tyAra pachI ghaDika ArAma levAno raheto ane divasanA trIjA prahara pachI tarata abhyAsa zarU thata, saMdhyA vakhate punaH snAna ane nityakarma...rAtrine prathama Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 bhAva zAha prahara zarU thayA pachI AcArya amane bodha ApatA... aMte dUdha pAna karIne bIjA prahare sUI javuM paDatuM." zarUAtamAM tene muzkelI paDI haze?" hA....paNa paMdara divasamAM ja huM TevAI gaye.. have mane tArI kahANuM kahe." paNa tArI vAta to ghaNI adhUrI che. te abhyAsamAM keTale AgaLa vadhyuM ?" vyAkaraNa, kAvya, vaidakazAstra ane karmakAMDane abhyAsa pure karyo..." " tyAre vaida paNa banI gaye emane?" hA.. vaidaka te dareke zIkhavuM ja joIe, paNa mAro vicAra vaiduM karavAnuM nathI. kriyAkAMDamAM mane vadhAre 2sa che." tiSane abhyAsa na karyo?" kriyAkAMDamAM tiSane sAmAnya abhyAsa AvI ja jAya che. paNa e badhuM kriyAkAMDa paMratu. kriyAkAMDamAM khAsa karIne maMtranI ArAdhanA ane vedane abhyAsa mukhya rahe che." "maMtranI ArAdhanA?"bhAvaDe Azcarya saha prazna karyo. hA mitra maMtra vijJAna ajabanuM che. enI siddhi paNa apUrva che....mane AmAM khUba rasa hato ane dasa varSanuM kArya meM pAMca varSamAM pUruM karyuM.AcArya mArA para khUba ja prasanna thayA...badhA vidyArthIomAM huM agra AvyA...gurUdeve mane AzirvAda ApyA ane temanI Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArAyaNa ! 81 pAThazALAnA AcArya tarIke rahI javAne ghaNe Agraha karyo paraMtu tAre viga ane mAtApitAnI ciMtA mane ahI kheMcI lAvyA." nArAyaNa, tuM pAcho Avye e ghaNuM ja uttama thayuM tArI sAdhanAno mAtRbhUminA lokone lAbha maLaze ane tArA jevA mahApaMDitanI maitrI prApta thayAne amane paNa harSa thayA karaze." "have tArI vAta kahe." nArAyaNe kahyuM : bhAvaDe patnI sAme joIne pachI nArAyaNanA khabhe hAtha mUkI kahyuM, "nArAyaNa, tArI vAta jeTalI harSajanaka che teTalI mArI vAta harSajanaka nathI. zAstrakAroe kahyuM che ke lebha e pApanuM mULa che. e vAtanI mane pratiti thaI gaI. mAre vepAra to sAro cAlato hato ane emAM mane sAgarapArano vepAra kheDavAne lAbha thaze..meM bAra vahANe vividha prakAranAM mAlathI bharAvyAM...mArI pitRka saMpatti eTalI badhI nahotI ke huM bAra vahANa bharI zakuM, paNa AbarU sArI eTale traNa lAkha suvarNa mudrAnuM deNuM karyuM* ane eka pramANika, zreSTha ane uttama munima sAthe bAra vahANa ravAnA karyA paNa pApano udaya kayAre thAya che te mAnavInI kalpanA bahAranI vAta che." kahI bhAvaDa zeThe bAra vahANa kevI rIte DUbI gayAM, munima motanA bichAne paDa ne dezamAM AvyA pachI bicAre mRtyu pAmya, deNuM bharapAI karavAmAM badhI mAlamilakata kevI rIte vahecI nAkhI bhA. 6 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaha zAha vagere saghaLI vAta mitrane kahI ane chevaTe kahyuM : mArI vAtamAM je harSa jevuM kaMI paNa hoya te tArI bhAbhIe mane sAtha ApIne je preraNuM pAI che te ja che. Aja amArI pAse pahelAnI jAhojalAlInuM koI cihna na hovA chatAM ame baMne jarAya duHkhI nathI mane saMtoSa te e vAtane che ke mArI sAta peDhInI AbarU huM jALavI zakaze chuM .mArA sAme koI AMgaLI cI che evuM rAkhyuM ja nathI ane Aje paNa mArA paga upara UbhA rahIne, je kaMI bane te karuM chuM. koI prakAranuM duHkha nathI, kaI prakArano asaMtoSa nathI ke koI prakAranI tRSNA nathI." bhAvaDanI vAta sAMbhaLIne nArAyaNa ghaDIbhara stabdha banI gaye....tyAra pachI bolyA, "bhAvaDa, tArI niSThA pratye mAruM mastaka jhUkI paDe che....paNa dosta, A badhA duHkhane aMta Ave e eka upAya mArI pAse sarasa che....!" ' hasIne bhADe kahyuM: "nArAyaNa, jyAM duHkha ja nathI tyAM duHkhano aMta kevI rIte lAva? pApano udaya puro thaze tyAre ApoApa badhuM thALe paDI jaze ane kadAca pUrvakarmanuM phaLa vadhAre bhegavavAnuM rahetuM haze te mane ene ce kAMI bhaya nathI." paNa tuM mAro upAya to sAMbhaLa...huM maMtrazAstrane AcArya banyuM chuM. eka vAra tuM amanuM tapa karIne mahAlakSmInA maMtranI ArAdhanA karI je." "pachI zuM thaze ?" Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArAyaNa ! 83 lahamIdevInI tArA para kRpA utaraze.mahAlakSmIno mahAmaMtra huM tane cAra ghaTikAmAM zIkhavI daIzatAre mAtra traNa ja divasa akhaMDa dhUpadipa rAkhIne jApa karavAno che...mArAM bhAbhI paNa sAthe besI zake che. vaLI mahAlakSmI samakitadhArI devI che....zrI jinezvaranA bhaktone sahAya karavA sadA tatpara rahe che." nArAyaNe bhAvabharyA svare kahyuM. bhAvaDa khaDakhaDATa hasI paDo. bhAvaDane hasate jeIne nArAyaNa camako... ane bo : "kema hase che? zuM tane mArA zabdomAM zraddhA -nathI besatI ? " nArAyaNa, tuM haju ene e bheLo rahyo. tArA pratye mane zraddhA na hoya evuM tuM kevI rIte kalpI zake che? huM hasya chuM tArI premabhAvanA pAchaLa chupAcelA ajJAnane.." "huM samaje nahiM..ajJAna kevI rIte ? huM kharekhara kahuM chuM maMtrazAstramAM huM pravINa banyo chuM. " bhAvaDe hasatAM hasatAM kahyuM : " tuM mane eka savAlano javAba de." kahe..." "zubhAzubha karmanAM phaLa to mAnavIe bhegavavA paDe che ?" hA..." mArAM koI azubhakarmane udayakALa atyAre cAle Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha che. jyAM sudhI e pure na thAya tyAM sudhI saMsArane koI mahAmaMtra mane zI rIte sahAyaka banI zake ? huM samajuM chuM ke bhagavatI mahAlakSmI eka samartha zakti che..... paNa keInAM karmaSane anya koI deva devI ke khuda bhagavAna paNa nivArI zakatA nathI. karmadeSanuM saMzodhana-zodhana ane nivAraNa karma karanAra vyaktie ja karavAnuM hoya che eTale mArA azubha karmane samaya puro thaze tyAre lakSamIdevIne vagara ArAdhanAe mArAM dvAra khakhaDAvavAM paDaze." nArAyaNa avAk banIne mitranA tejasvI nayane sAme joI rahyo. bhAvaDe kahyuM: "mArI vAtamAM kayAMya bhUla hoya to mane samajAvaje. dharmanuM svarUpa ane karmanuM rahasya huM je rIte samaje chuM te rIte vicAratAM mane Ama lAgyuM che. mane tArA para, tArA jJAna para mahAlakSmIjI para azraddhA che ema na mAnI leta." nArAyaNe bhAvaDanA baMne hAtha pakaDI letAM kahyuM : "bhAvaDa, tuM A kalikAlano jIvanathI kharekhara tAre kaI maMtranI ArAdhanA karavAnI jarUra nathI. tuM pite ja tArA jIvananA mahAma tra che ! dharmane samajelA sajajane kadI paNa bhautika sukha prApta karavAnA puruSArthane zreSTha mAnatA nathI." tyAra pachI bIjI keTalIka vAta karIne nArAyaNa vidAya thaze. madharAta thaI gaI hatI. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : dardamAM AnaMda sukha kone kahevuM ane dukha kone kahevuM e eka bhAre vivAdAspada, jaTila ane vicitra e sanAtana prazna che. sAkaravALA uttama padArtho khAvAthI sukha che ema kaI mAne te e vAta sadaMtara khoTI che...kAraNake je sAkara ekane sukhano AbhAsa karAve che ! te ja sAkara anyane dukhano paNa AbhAsa karAve che ! patnI e sukhanuM kAraNa hoya ema mAnanArAne ghaNIvAra e ja patnI duHkhanuM kAraNa banI jAya che... dhana saMpatti, bAga bagIcA, havelI vagere dareka sAmagrI keIne sukha Ape che. koIne duHkha Ape che... ethI ja bhAratanA tattvajJa purue sukhanI vyAkhyA ghaNuM ja bhavya ane sacoTa karI che. je sukha zAzvata rahI zake. parivartana pAme ane duHkhanI kalpanAne paNa pAse na AvavA de evuM sthAI ane daDha rahe te ja sAcuM sukha che, e sivAyane saghaLe mAtra sukhAbhAsa che. e ja rIte duHkhanuM paNa samajavuM joIe. jene duHkhane anubhava hovA chatAM e pitAne dukhI na mAnato heya te kharekhara duHkha nathI. joke enI raheNIkaraNI ke Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha paristhiti joIne game teTalA lAgaNIzIla banI jatA heya... paraMtu je mANase duHkhane pitAnA ja koI karmanuM phaLa mAne che te mANaso koI paNa saMjogomAM duHkhI hatA nathI. kaIne strInI prApti thavAmAM duHkha dekhAtuM hoya che te koIne strInI prApti na thavAmAM duHkha dekhAtuM hoya che. Ama du:khanI eka paNa sthira kapanA nathI. chatAM duHkha nAmanuM eka tatva vizvamAM vyApaka rUpe ghumatuM hoya che.loko duHkhathI bhAre vedanA bhegavatA hoya che, duHkhane dUra karavAnA aneka upAya ajamAvavA hoya che ane du:khanA kAraNe divasa rAta rUdana paNa karatA hoya che. paraMtu tatvoe duHkhane AvakArya che. teoe spaSTa jaNAvyuM che ke duHkha e kevaLa azubha karmanuM phaLa che. paraMtu je ajJAnIjane mananA bhramane vaza thaI duHkhanA dAvAnaLanI kalpanA karatA hoya che teja bhAre duHkhI thatA hoya che. tatvajJote samaje che ke duHkha e zAzvata sukhane prApta karavAnuM eka zreSTha kAraNa che. duHkha Ave to ja pitAnA azubha karmothI mukti meLavavAno puruSArtha karI zakAya athavA jJAnarUpI prakAzanA medAnamAM pahoMcI zakAya. leke jene duHkha mAne che te duHkha nathI paNa manane bhrama che. ekane je vastu da:kharUpa hoya che teja bIjAne sukharUpa paNa hoya che. bhAvaDa ghaNe duHkhI che...hAthe karIne murnAInA lIdhe duHkha bhogavI rahyo che. ema leke mAnatA hatA... Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dardamAM AnaMda! 87. paraMtu bhAvaDane pitAne kaI sthaLe duHkha jaNAtuM nahatuM. je mANase duHkhane pitAnA karmanuM pariNAma mAnatA hoya che, tene duHkha nathI thatuM...bake dukha sAme sthira rahIne laDI levAnuM baLa maLe che. baMne mANaso svabhAve prazAMta hatAM. ApaNumAM kahevata che ke saMtoSI sadAya sukhI. e kahevata bhAvaDa ane bhAgyavatInA jIvanamAM caritArtha thatI hatI. paristhiti to kevaLa sAdhana che. sAdhana mAtra kSaNabhaMgura hoya che. je paristhiti Aje hoya che te AvatI kAle nathI paNa hatI. je mANase paristhitinA dAsa thAya che te leke ja dukhanI amo pADatA hoya che. paraMtu je mAnavI paristhitine svAmI bane che tene dardamAM paNa AnaMdane anubhava thAya che, bhAvaDa ane bhAgyavatI to hajI navajavAna hatAM, dharmiSTha hatAM ane jJAnIonI vaiyAvaccanAM kAraNe sukhaduHkha e mananI ja bhramaNa che ema vizvAsapUrvaka samajI zakayAM hatAM. A AtmavizvAsa e ja mAnavInuM sAcuM baLa hoya che. bhAvaDane traNa mitro hatAM. eka kheDUta rAghava, bIje paMDita niraMjana ane trIje nagarazeTha dharmadAsa. traNeya lagabhaga samavayaska hatA. dharmadAsa traNeka varSe moTo hate. Aja pAMca varSathI te paradeza hate...hajI be varSa pachI Avaze tevI sahunI gaNatrI hatI. bhAgyavatIne khAsa kaI bahena paNa hatI ja nahi. tenuM je kaMI hatuM te svAmImAM ja hatuM. kApaDanI pherI karatAM karatAM samaya pasAra thavA mAMDe. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha lokone svabhAva ati caMcaLa-asthira hoya che. vAta jyAre tAjI hoya tyAre loko tene khUba khUba vAgoLatA hoya che, ane pachI vAta visAre paDe che. bhAvaDa mATe paNa leke enI jAherajalAlIne bhUlI gayA hatA. bAra vahANa buDAne pAMcamuM varSa cAlatuM hatuM.. bAra vahANe mokalyAne chaThuM varSa cAlatuM hatuM... have to A vAta paNa vismRttinAM vAdaLa pAchaLa chupAI gaI hatI. rAghava niyamita zudi agiyArasanA divase ane amAsanA divase bhAvaDa zeThane maLavA acuka Avato hato. paMDita nArAyaNa te roja maLavA AvatA hate. bhAvaDa ane bhAgyavatI pratikamaNa pUruM karIne beThAM, tyAM niraMjane DelI khakhaDAvI. bhAgyavatIe DelI ughADI. niraMjane hasIne kahyuM : bhAbhI, Aja eka mahatvanA kAme AvyuM chuM. mAre mitra zuM kare che?" khATale beThA tamArI ja rAha joI rahyA che. evuM mahatvanuM kAma zuM che? brAhmaNane zodhI che ke zodhavA javuM che ?" eAsarI tarapha AvatAM AvatAM nArAyaNa bolyo : "bhAbhI, mane eka vAta nathI samajAtI." khATalA para beThelA bhAvaDe kahyuM : "kaI vAta ?" mitranI pAse khATalA para besatAM besatAM niraMjane kahyuM. "tame beya mANasa kevAM che eja mArAthI nathI samajI zakAtuM... huM je kAma mATe Avyo chuM te kAma to mArA Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAM AnaMda! manamAM paDayu che ne mArI bhAbhI kaLI gayAM. A vAta nathI samajAtI !" " tai tame moTA paDita zenA? kAzIe jaIne kevaLa akSare sAthe ja bhAibaMdhI karI lAge che! amane akSaranI mAyAjALamAM dizA na sUjhe paNa mananI vAta sauthI prathama mAnavInA mADhA para ja upasI Ave che...ane amArA jevA echu' bhaNelA samajI jatA hoya che ! paNa vAta zu che e te kahe." bhAvaDe nArAyaNa paDitanA khabhe hAtha mUkatAM kahyuM. ,, ' bApujIe gAmanI eka kanyA mAre mATe zeAdhI kADhI che....Aja mane vAta karI hatI ne parama divase mAruM sagapaNa thavAnuM che. hu* Aja vahelA eTalA mATe Avye "" 66 te << kanyA kevI che enI tapAsa karavI che ema jane ?" bhAgyavatIe hasatAM hasatAM prazna karyAM. " hA bhAbhI, ahIMnA rAjapurohitanI kanyA che.... kanyA paNa seALa varasanI thaI gaI che...." " ema kema ? brAhmaNNA teA agiyAra varase ja paraNAvI detA hoya che." " zAstrane niyama eveA nathI paNa rUDhI evI che.... rAjapurahite mArI rAhu jevA khAtara ja pAMca varasa kADhayAM che..." " te' kanyAne joi che ke nahi ? " " mane Aje ja vAta karI....oyA jANyA vagara Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAvaDa zA sathavAre madhaveA e mane ThIka nathI lAgatu. eTale tArI * 77 salAha levA AvyeA chu.. 90 '' tArA mAtApitAe kanyA joi che ke nahi ? " ja nakkI karyuM* divasa pachI " emaNe teA badhI tapAsa karyo pachI che....parama divase vAdAna thaze ne paMdara lagnanI vAta thAya che." " tane tArA mAtApitA para vizvAsa che ke nahi ? " vizvAsa teA che ja...." 66 " teA pachI tAre ciMtA zA mATe karavI joI e ? kAi mAbApa peAtAnA putranu ahita icche kharA ? " bhAvaDe nArAyaNa sAme joyuM. " mane khIjI kAI ciMtA nathI....mArA bA-bApu kadI mAruM ahita na kare ema hu mAnu chu....chatAM A prazna evA che ke AkhI jIMdagI sudhI mAre ja veThavu' paDe. kanyAnA svabhAvanI ne guNanI kaIka khakhara paDI jAya te mAre peAtAne kanyA jovAnI paNa ahu IMtejArI nathI." "nArAyaNa, ghaNIvAra evuM mane che ke ApaNe adhI mAjunI khAtrI karI hAya chatAM pastAvAne pAra rahetA nathI. mArA ja dAkhale lene. mArA mAtA pitAe kanyAne joI tyAre tArI bhAbhI traNeka varSanI haze. mane te| kadI enI khAtrI karavAnA vicAra sarakheAye nathI AkhyuM....ane A nArIratna AMgaNe AvI gayu.....mane teA ghaNIvAra ema paNa lAge che ke me ghaNA pApa karyA' haze paNa puNyane kAi ceAga evA paDI gayA haze ke huM ratna pAmI zakyo Ama chatAM tArA mananA satASa khAtara eka kAma karIe .." Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAM AnaMda ! 24 "zuM? " " tArI bhAbhI game te bahAne AvatI kAle rAjapureAhitane ghera jaI Ave ane khAtrI karI Ave...kevaLa tArA mananA sateASa khAtara...mane te AvI kAI jarUra lAgatI nathI." 1 nArAyaNe bhAgyavatI sAme joIne kahyu': " bhAbhI, tame zu' kaheA che ? ' " tamArA bhAInA vicArAthI hu' judI chuM ema te che nahi....hu' te tyAM sudhI kahuM' chuM ke bhAgyamAM sukha lakhyu haze tA ane kAI mithyA karaze nahi ane bhAgyamAM sukha nahi hAya te! badhI rIte tapAsa karavA chatAM du:kha AvavAnu ja che. mAru mAne teA mAbApanI pasaMdagIne mAthA para caDAvI le....paNa tame ema na mAnatA ke rAjapurAhitane ghera javAmAM mane kAi bAda che.' " tamArI vAta sAcI che bhAbhI....chatAM mArA manamAM satASa khAtara eka vAra tame jaI Ave.' bhale....rAjapurAhitane kanyAe keTalI che! " " eka ja che....' " enuM nAma sAMbhaLyu che !" . hA....damaya'tI." tyAre mane hasa dUtanA sthAne virAjamAna karavA AvyA che kema ? bhale....AvatI kAle mArA diyaranI kRtIkA anIne jaIza.... tyAra pachI te carcA rasabharI anI gaI. bhADe Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 bhAvaDa zAhe prazna karyo : " nArAyaNa, kAzInA abhyAsakramamAM patnIne kevI rIte sAcavavI athavA teA kevI rIte rAkhavI e kaI AvyuM hatu' ke nahi ? ' 8 kama kAMDa ane matrazAstranA abhyAsamAM AvI te kAMI vAta hAya ? " " te! pachI tArA abhyAsanA atha ze? jenI sAthe jIMdagInA sathavArA karavAnA che tenI sAthe kevI rIte rahevuM, kevI rIte kheAlavu' vagere jo na AvaDatu hAya tA damayatInI dazA zI thaze ? jema tu tArA mananA sa`teASa damayaMtInA guNunI tapAsa karavA mAge che, tema damayaMtIne evA kAI adhikAra nahi ? " " bhAvaDe mADhuM bhAramAM rAkhIne kahyu. khAtara a r nArAyaNe bhAgyavatI sAme joIne kahyuM : " bhAbhI, sAMbhaLe che ne ? AvuM te kaI abhyAsamAM hAtuM haze ? " bhAgyavatIe pati sAme joine madhura svare kahyuM : ' " A kaI abhyAsanI vAta nathI. A jIva anekavAra kAinI patnI anyA che tA kAI nA puruSa paNa anye che....jIvanA e anubhava ene svayaM jJAna Ape che. tame mArA diyarane A rIte mujhave nahi." " teA pachI damayatInA haiyAmAM evI keAi bhAvanA nahi' hAya....peAtAnA bhAvi pati kevA che e jANavAnI...." " strI dha ya ane samapa NunI mUrti che. tenA pati game tevA svabhAvanA hAya. ene anukuLa rahevAmAM ja strI potAnuM kanya mAne che je peAtAnI jAtane, manane ane Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAM AnaMda! 93 bhAvanAne ha Mmeza mATe eka puruSanA caraNamAM samarpita kare che te AvI 5'cAtamAM zA mATe paDe ? "bhAgyavatIe prazna karyAM. Ama rasabharI carcAmAM rAtrinA bIjo prahara purA thayAnI jhAlarI raNakI uThI eTale nArAyaNa baMnene namana karIne peAtAne ghera javA vidAya thayA. bhAvaDa pherI karIne gAmaDethI kayAre Ave che te vAtanI nArAyaNane khabara hatI eTale te sa yA pahelAM ja nivRtta thaI ne bhAvaDanA ghara tarapha nIkaLI garcA. bhAvaDa ghera AvI garcA hatA. garama pANIe hAtha paga dheAI jamavA besavAnI taiyArI karatA hatA. tyAM nArAyaNe DelI khakhaDAvI. bhAgyavatI gAya dohI rahI hatI. bhAvaDe uThIne DelI ughADI....mane mitrA aMdara AvyA. bhAvaDa bhAjananA pATalA sAme mUkelA cAkaLA para beThA ane nArAyaNa tenAthI thADe dUra eka bIjo cAkaLA nAkhIne beThA. bhAvaDe kahyuM : " nArAyaNu, eka muzkelI amane bahu naDe che...'' " kaI ? zu mArAM bhAbhI rAjapurAhitane tyAM nathI jaI zakayAM ? ? 66 tArA manamAM jAgye khIjI kAI vAta ja nathI lAgatI...hu' mArI muzkelInI vAta karuM chu..... "" ,, "kema zu thayuM che ? " HH tu' jaina nathI paNa brAhmaNa che e eka meTI muzkelI che...kAraNake jAta javAnA bhaye tuM amAre tyAM Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 bhAvaDa zAhe bhAjana laI zakatA nathI...eka mitra bhojana nalaI zake tyAre khIjA mitrane keTalu' du:kha thAya ? " eha ! paNa emAM mArA ze| doSa ? " amArA jaina dharmamAM ghaNI moTI udAratA paDI che. brAhmaNa, kSatriya, vaizya ke zudra game te jaina dhama pALatA hAya pachI ekabIjAthI abhaDAvAnA bhaya nahi. amArA svAmivAtsalya nAmanA bhAjata samAra'bhamAM jaina dharma pALatA harakeAI eka sAthe ja bhAjana laI zake.... paNa Aja tA tArI bhAbhIe tArA mATe judI ja vyavasthA karI che." nArAyaNa kaI kahevA jAya te pahelAM ja bhAgyavatI dUdhanu' egharaNu' laIne AvI paheAMcI ane nArAyaNa sAme joIne khAlI : " Aja tA bahu vahelA AvI gayA ? " " mArI garaje vaheluM Avavu paDayu che... AvatI kAle te vAdAna thavAnu ja che..." " eTalA mATe teA AvatI kAle tamArA bhAI gAmaDe javAnA ja nathI ! " kahI bhAgyavatI raseADAmAM gaI.... svAmI mATe thALI pIrasIne lai AvI ane bhAvaDanA pATalA para mUkI tyAra pachI eraDAmAM gai ane mIThAine eka nAnA daDA laI AvI. eka kArI thALImAM mIThAI mUkI belI : " ApaNA cakA mahArAjanI mIThAi che.. hu' * dUdha Apu' chuM pANI paNa zuddha rAkhyu' che." kahI teNe uttaranI rAha joyA vagara eka trAMbAnA leATA bharIne nArAyaNa sAme mUko. tyAra pachI dUdhanAM e trAMsaLAM bharIne kha'nenI sAme mUkayAM. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAM AnaMda ! .. bhAvaDe kahyuM: " have tu jamI le, pachI cAviAra vALavAnA samaya nahi rahe.' pharI tarapha U`cI najare jotAM bhAgyavatIe kahyu : hajI ghaNIvAra lAge che. tame kha'ne jamI lyeA pachI....? ' vacce ja bhAvaDe kahyuM : " mAre have kazu' nahi joI e....A paDita mahAzayanI hu' kAMI kalpanA karI zakatA nathI....paNa brAhmaNeA ghaNA udAra hRdayanA hAya che. je maLyu emAM satASa mAnI le che." nahi." .66 '' nArAyaNa khelyA : tame mULa vAta te mane karI ja 95 bhAbhIe kahyuM : " tame jamI lyA pachI kahIza.... vAta managamatI hoya te paNa mAnavI pUru' jame nahiM.... dharAI jAya ane aNugamatI hoya te! bhUkha ke ci kazuM rahe nahi." Ama kahIne lAgyavatI raseADAmAM cAlI gaI. ane mitroe bhajananA prArabha karyAM. jamatAM jamatAM nArAyaNe kahyu': "bhAI mArI bhAbhInI tapAsanu' pariNAma zuM AvyuM?" " mitra, tArI bhAbhI vANIyAnI dIkarI che....maganu nAma kayAMthI pADe ? hu teA hajI thoDIvAra pahelAM ja AkhyuM... hAtha paga leAtA hatA tyAM tu' AvI caDayA.' * " te pachI A cakA mahArAjanI mIThAI.... " tuM rAte AvIza ema dhArIne ja hu letA AngeA hatA...rAja amAre tyAMthI emane ema amAre| jIva maLe ! " bhAvaDe kahyuM. javu paDe ne ,, "" Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zArka baMne mitroe bhejanamAM citta parovyuM. nArAyaNe cakA mahArAjanI mIThAIne nyAya ApI, dIdho...upara dUdha pI, hAthamukha svaccha karI thALI eka tarapha mUkI dIdhI. bhAvaDe kahyuM: "have khATale DhALIne nirAMte besa ...tArI bhAbhIne jamatAM vAra lAgaze." kema?" "eno artha abaLA na dhArI leto. puruSa dareka vAtamAM utAvaLo hoya chestrI koI vAtamAM aurya gumAvatI nathI." kahI bhAvaDe hAtha dhoIne thALI paNa dhoI nAkhI ane te pANI gaco. - nArAyaNa A joI ne Azcaryacakita thaI gayo ane beH "bhAI, A tArA mATe navAInI vAta kahevAya.... vANIyA e huM na mUke e te huM jANuM chuM paNa AvI gabaDAI kare e to Aje ja joyuM." bhAvaDe bIjIvAra thALI vATake dhoIne pANI pIdhuM. tyAra pachI mastaka namAvIne Ubho thayo ane be : "kaI vAtanI gAbaDAI?" "eThI thALI dhoIne pIvI..." "are pAgala paMDita, thALI e ThI kayAM hatI ?" "kema, dUdhane khIcaDI te...." paNa te pahelAM thALI eMThI kayAM hatI ? << te pahelAM game tevI zuddha hoya. Ama karavAmAM Arogya zAstranI dRSTie mane te kAMI lAbha dekhA nahi.. balake..." Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6mAM AnaMda! vacce ja bhAvaDe pATaleA DhALIne besatAM kahyuM " ahIM Ava...huM tane khulAsA karu chuM...jainadhama ahiMsAne agrasthAna Ape che e te tuM jANe che ne ?" hA..." re "A rIte thALI dhAine pIvAmAM paNa ahiM'sAnuM pAna che...AmAM eThavADa rahI jAya....bahAra paDe ane koI jIvajaMtu e khAvAnAM leAlamAM mRtyu paNa pAme....e sivAya Arogya zAstranI dRSTi paNa rAkhavAmAM AvI che. jamavA besanAra jane AvA niyama rAkhyA hAya eTale te vadhAre paDatu jamI zake nahi....peTanI jarUriyAta puratu ja lye. eTale tenuM AreAgya kharAkhara sacavAya....vaLI eThuM mUkavAthI annanA je bagADa thatA hAya te paNa thAya nahi...ahiM`sAnu pAlana thAya ane bhAjana uparAMta tarata pANI pIvAne je AreAgya zAstranA niSedha che te paNa jaLavAya. kAraNa thALI dheAi ne pIvAmAM je pANI jatu' hAya te thALImAM vadhelA annAdi rasavALu' ja hAya che." 692 " tame jainoe khUba jhINu kAMtyu' lAge che...mAre paNa Ave niyama amalI manAvavA paDaze....amane te Ave vicAra paNa AvatA nathI ane ghaNIvAra ame patarAvaLAM e thI bharelAM ja cheDI daI e chIe." nArAyaNe kahyuM.. ane mitro A carcA karatA hatA tyAM bhAgyavatI badhAM ThAmavAsaNa kADhIne esarImAM AvI ne belI : "tame ane gheADIvAra vAteA karI lyeA. huM mAru' kAma patAvIne humaNAM ja Avu... ...." sAM. 7 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 bhAvaDa zAha | mukhazuddhi rUpe bhAva DI sopArI lIdhI hatI ane mitrane paNa ApI. vAto karatAM karatAM sUryAstane samaya thavA Avyo bhAgyavatI kAma patAvIne pANIne eka leTe bhAvaDa pAse mUkI gaI. pite paNa eka jaLa pAtra laIne osarImAM ja esI gaI. baMnee zAMtithI jaLapAna karI lIdhuM. tyArapachI baMnee mukha ADe muThI vALele hAtha rAkhIne cauviAranuM paccakakhANa laI lIdhuM. nArAyaNane A badhuM joIne Azcarya thAya te svAbhAvika hatuM. te be : "mitra, mArAthI A kaI samajAyuM nahi, manamAM tame baMne zuM bolatAM hatAM?" "nArAyaNa sUryAstathI sUryodayanI be ghaTikAparyata peya, khAdya, ceSya ane lehya vagere kaI paNa padArthone tyAga karavAnI pratijJAne maMtra ame bolyA hatA. Ane ame cauviAra paccakakhANane niyama kahIe chIe. have ame koI paNa saMjogomAM annajaLa vagere kaI paNa vastu rAtrikALa puro thatAM sudhI..... ane beghaTikA mAthe gayA sudhI nahi laI zakIe." " Ate ghaNuM ja uttamavata ! AregyazAstra paNa rAtribhojanane niSedha kare che... tame te ethI AgaLa vadhyA...jaLane paNa tyAga..rAtre tRSA lAge te zuM karo ?" bhAgyavatIe kahyuM: "lAge ja nahi." paNa kadAca lAge che ?" Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 mAM AnaMda! " teA prANa karatAMce pratijJAne mahatva ApI daI e.'' bhAvaDe kahyuM. tyAra pachI theDIvAra A carcA cAlI te daramyAna bhAgyavatIe dIvA pragaTAkhyuM. nArAyaNe kahyuM: "bhAbhI,have tamArA abhiprAya Ape.' " abhiprAya na ApuM te vadhAre sAruM che.'' "kema ? ? " mArAthI asatya kheAlAze nahi ane sAcu' kahIza te AkhI rAta Apane nidrA nahi Ave....! " mane evA kAcAmanane dhArA che! bhAbhI ? je jANyu' hAya te kahe " " paDitajI, kAzIe rahyA tyAM sudhI tame rAja gagAsnAna karatA hatAne ? "" "hA paNa mane mArI vAtane. " "" 'hu' eja javAba Apu chuM. tamArA zAstramAM kahe che ke gaMgAsnAna karavAthI pApa dhovAI jAya che. kema ? " " hA bhAbhI... gagA ati pavitra che... parama upakArI che." "te tamane enu phaLa maLI gayu che. damaya'tI mane gaMgAnA jevI ja nirmALa lAgI che. rUpamAM te ajoDa che ja...para`tu ene svabhAva ghaNA ja uMcA che....vinaya, viveka ane vyavahAradakSatA te jANe enA lAhInA aNue aNumAM bharelAM che." A sAMbhaLIne navajavAna nArAyaNane cahero ha praphulla banI gamyA hatA. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha bhAvaDe parihAsa bharyA svare kahyuM: " damayaMtInI AMkha tarapha najara karI hatI ?" hA...." "te kahe, kaI AMkhamAM pheluM che? " bhAvaDe pUchayuM. nArAyaNa camakaze... " baMne AMkhamAM che..." vacce ja nArAyaNa bolI UTha: "zuM kahyuM bhAbhI ?" "baMne AMkhamAM kuluM nahi paNa kamaLanuM phUla che..." traNeya khaDakhaDATa hasI paDyAM... bhAgyavatIe kahyuM : "bIjI eka mahatvanI vAta meM jANI che te tamane nahi kahuM." "nA bhAbhI.....have tame koI vAta chUpAvaze nahi." huM kahIza te kharekhara nidrA tamArI veraNa banaze. "nidrA to mArI mitra che...." te sAMbhaLe... damayaMtIe tame jyAre kAzIe gayA tyAre tamane joyA hatA ane manamAM tamane ja pati rUpe mAnI lIdhA hatA. A kAraNe ja enA pitAne rAha jevI paDI. samajyA ?" bhAbhI ! zu A satya che ?" "meM jANyuM che te kahuM chuM....have kAle savAre mane kahI jaje. nidrA tamArI mitra rahI che ke veraNa banI che ?" "jarUra"....kahI nArAyaNe rajA lIdhI. bhAvaDa ane bhAgyavatI zrI jinamaMdire javAnI. taiyArImAM paDyAM. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : mitranAM lagna bIje divase vahelI savAre nArAyaNe mitranI DelI khakhaDAvI. : bhAgyavatI gAya dohI rahI hatI....bhAvaDa snAnanI taiyArImAM paDayeA hatA. teNe DelI ughADI....nArAyaNe kahyu': * mitra, divasanA prathama praharanI atima ghaTikAe vAdAna thavAnuM che. tamAre baMnee AvavAnu che.' 4 " sarasa ! paNa aMdara teA Avya...." ' hajI mAre cAra cha ThekANe kahevA javu` che. Aja tArAthI gAmaDe nahi javAya ! " " mArI ciMtA karIza nahi. hu* ne tArI bhAbhI avazya Avaz'...paNa etA kahetA jA....rAte nidrA mitra anI hatI ke veraNu ? " HH nidrA avaLaca'DI hAya che, me' maitrI mATe hAtha lAbyA tyAre rIsAI ne cAlI gai...jauM chuM tyAre.." kahI nArAyaNa DelIcethI ja pAche vanyA. AnaMda ane ullAsa sahita vAgUDhAna vidhi patI gayA. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha nArAyaNanA Agrahane mAna ApIne baMnee tyAMja bhAjana kArya patAvyu lagna taratanAM hAvAthI....mAtra 5dara ja divasanA gALAmAM saghaLI taiyArI karavAnI hatI. 102 madhyAnha pachI bhAvaDa ane bhAgyavatI ghera AvyAM. e vakhate DelI pAse eka mAnavI azvanu` ceAkaDu' pakaDIne UbhA hatA. bhAvaDe tenA sAme joi kahyuM: "kAnu kAma che bhAI ? " bhAvaDa zeThane maLavu che." '' bhAgyavatI DelI ughADIne adara gaI hatI. bhAvaDe 66 kahyuH hu ja bhAvaDa....Apa aMdara padhAre." bhAvaDanI pAchaLa pAchaLa peAtAnA azva sAthe te mANasa DelImAM dAkhala thayeA. bhADe tenI gheADI eka khIle bAMdhI ane cAra pULA ghAsanA nAkhyA. tyAra pachI esImAM DhALelA khATale memAnane besADIne kahyu' : " Apa kayAMthI padhAro che. ? " '' "huM baMdarethI Avu chu.... vallabhIpurane vatanI chu aMdaranA zrIpata zeDanI vacherI mAre levI che....eTale Apane tasdI ApavA AvyuM| chu." " kaI vAtanI tasdI ? "" " Apa azvavidyAnA jANakAra che. zrIpatazeThanI vacherI joI ne Apa kahe te| hu' kharIdI lauM...Ama te vIsa suvarNa mudrAmAM vAta thai gai che....mAtra ApanA abhiprAya upara madhu khAkI rAkhyu che." Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitranAM lagna ! 103 "ApanuM zubha nAma?" "talakacaMda...." te ema karo......zrIpatazeThanI vacherI ahI laI Avo. Ape vIsa mudrA ApavAnuM nakkI karyuM che eTale vacherI uttama haze..." AMkhamAM ramI jAya evI che.....paNa zrIpata zeTha vacherIne ahI sudhI mekalaze nahi." te mArAthI eTale dUra AvI zakAya evA saMge nathI. zrIpata zeThane mAruM nAma Apaze te teo InkAra nahiM kare." talakacaMdane paNa thayuM ke A rIte koIne eTale sudhI dhakko khavarAva te barAbara nathI. Ama te ekathI be mudrAmAM vacherIe maLI zake.....A vIza mudrAnI vAta che eTale khAtrI karAvavI joIe. bhAgyavatI jaLapAnanAM pAtro mUkI gaI. jaLapAna karIne talakacaMde UbhA thatAM kahyuM : "zrIpata zeTha mAnI jaze te AvatI kAle huM AvI jaIza." je Ave to madhyAnha pachI Avaje.athavA vacce TIMbaDI nAmanuM gAma Ave che...tyAM huM madhyAnDa sudhI rokAIza." "TIMbaDI...?" hA, AvatI kAle dhaMdhAthe mAre tyAM javuM paDe tema che." te to bahu sArUM.." kahI talakacaMde vidAya lIdhI. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 lAvaDa zAha bIje divase savAre jinapUjana AdithI nivRtta thaI khabhe kApaDanuM piTaluM bharAvI, gaja kAtara hAthamAM rAkhI bhAvaDa TIMbaDI tarapha nIkaLI gaye. TIMbaDImAM lagabhaga badho mAla khapI gaye...ane madhyAnha pahelAM ja te nivRtta thaI ga. Aja teNe bhAtuM bheguM nahetuM lIdhuM...kAraNa ke savAre sIrAmaNa karIne ja te nIka hato...bhAvaDa gAmanA dare AvelA eka lImaDA nIce beThA....thoDI paLo vItI haze tyAM gAmanA pAdaramAM be azvArohIo ane eka vacherI dekhAyAM. bhAvaDa UbhuM thaI gayo... ane teNe talakacaMdane buma mArI. talakacaMda tarata A tarapha vaLe....zrIpatazeThane munima paNa vanyo ane bhAvaDane jotAM ja bolI uThe. "jaya jaya bhAvaDa zeTha, jaya jaya !" "are nemacaMda tuM ?" hA zeTha, huM chellA cAra varSathI zrIpata zeThane tyAM kAma karuM chuM." baMne lImaDA pAse AvyA ane azva parathI nIce utarI gayA. talakacaMde kahyuM : "zeThajI, juo A vacherI." dekhAvaDI che..." kahI nemacaMda sAme joIne bhAvaDe kahyuM : "haju keLavI nathI lAgatI..." "nA zeTha..have ene samaya pAkI gayo che." vacherI bhAre caMcaLa hatI. baMne kAnasUrI bhegI Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitranAM lagna ! 105 thaI jatI hatI. bhAvaDa vacherI pAse gayo.vacherI camakI... paNa bhAvaDe kezavALI pakaDI lIdhI ane eka kAnapara evI kaI naza dabAvI ke vacherI tarata sthira banI gaI. bhAvaDe vacherIne barAbara joI. bhamarI keTalI che, che ke nahiM, zubha che ke azubha vagere joyA pachI bIjA lAMchana paNa tapAsyAM. vacherInuM nirikSaNa karyA pachI bhAvaDa vicAramAM paDI ga...ekabAju zrIpata zeTha hatA ane paricita hatA.... bIjI tarapha zraddhA sAthe Avele talakacaMda hato. vacherInuM pharIvAra nirikSaNa karyuM. bhAvaDa zeThane vicAra magna jeIne nemacaMde kahyuM : kema zeTha vicAramAM paDI gayA ? gaMgAdAse vacherI joIne kahyuM hatuM ke uttama che..jene tyAM jaze tene tyAM dIpI uThaze." "kharekhara vacherI dIpI uThe evI che emAM jarAya saMzaya nathI. paraMtu mArA mAthe bhAre dharmasaMkaTa AvI paDayuM che." "kema dharmasaMkaTa kevI rIte zeTha" talakacaMde kahyuM. ju bhAI, tame mArA para vizvAsa rAkhIne AvyA ane zrIpata zeTha mArA paricita che....eka vakhata mArA ADatIyA paNa hatA. A saMjogomAM sAcuM kahIza to beyanA mana bhAMgI jAya che ane huM kahI zakato nathI." nemacaMde kahyuM: "zeThajI, Apane satyanA ArAdhaka Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 bhAvaDa zAha che... ApaNI zrImaMtAI gaI che... ApanA guNu nathI gayA. Apa je hAya te sa'keAca vagara kahA." " nemacaMda, A vacherIne keLavaNI ApavAnu thaze eTale be cAra mahinAmAM ja tene A paga bhAMgI jaze Ama mane spaSTa dekhAya che. chatAM A vacherIne gharanI zAlA tarIke bAMdhI rAkhavI hoya tA mAre kAI pAMtInA virAdha nathI." nemacaMdra ne talakacaMda ane avAklR thaI gayA. talakacaMde bhAvaDazeDa sAme joI ne kahyu': " Ama tA vadherImAM kAMI khADa ke evI dekhAtI ja nathI." " keTalIka khoDa na dekhAya evI hAya che. jyAM sudhI A vacherIne doravAmAM nahi Ave tyAM sudhI ene kAMI nahi thAya....A mArA abhiprAya che... eka rUDu jAnavara AMgaNAnI zAbhA mATe rAkhavuM hAya te Apa rAkhI zako che." bhAvaDe kahyuM. thADIvAra ADI avaLI vAtA karIne e ghaDI visAme laI nemacaM ne talakacaMdaeN aMdara tarapha vidAya thayA; bhAvaDa kAMpilyapura tarapha vidAya thayA. nemacaMdanA manamAM thayuM, bhAvaDa zeThanI vAta mAnI zakAya evI nathI. sAjA naravA paga bhAMge kevI rIte ? jAtavAna vacherI che....rAjadarakhAramAM zobhe evu rUpa che... Ama vicArI teNe talakaca'ne kahyuM : " zeThajI, vacherInA cAre ya paga naravA che...rAjanA ratana jevI rUpALI che... Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitranAM lagna ! 107 sArA sArA ghoDA pArakhu vacherIne joIne bhArebhAra vakhANa karatA gayA che. mane bhAvaDazeThanI vAta samajAtI nathI." "chatAM eka vAta te cekasa che ke AkhA saurASTramAM A juvAna bhAvaDazeTha jevo bIjo koI ghoDA pArakhuM che nahi. tame joyuM nahi, vacherI keTalI capaLa banI gaI hatI? bhAvaDazeThe kAna para kAMka kayuM ke tarata vacherI sAva zAMta thaI gaI hatI." talakacaMde kahyuM. bhAvazeTha azvavinA purepurA jANakAra che emAM te koIno bemata nathI. paNa A bhaviSyavANI temaNe kevI rIte kahI e mArAthI samajANuM nahi." nemacaMde kahyuM. "gaMgadAsa te baMdara para ja che ne ?" "hA..." "ene ApaNe bhAvaDazeThane mata jaNAvazuM..kAraNa ke je zAMtithI bhAvaDazeThe vacherIne tapAsI hatI te zAMtithI gaMgadAsa tapAsI zako nahato." "barAbara che..." nemacaMde kahyuM. saMyA pahelAM baMne baMdare pahoMcI gayA. bhAvaDa. pitAnA rojanA samaye ghera pahoMcI gaye hate. | nemacaMde pitAnA zeThane bhAvaDa zeThane abhiprAya darzAvyo. zrIpatazeThe tarata gaMgadAsane bolAvyo ane bhAvaDe je kahyuM hatuM te jaNAvyuM. gaMgAdAse kahyuM : "bhAvaDa zeTha jevo gheDA pArakhu bIjuM koI nathI. paNa moTe vaida keIvAra evI thApa khAI jatuM hoya che ke daradane Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 bhAvaDa zAha mAravAne badale daradIne mArI nAkhe che. ekavAra huM vacherI tapAsI lauM." badhA uThIne gheDAhAramAM gayA, gaMgadAse vacherIne mahA prayane tapAsI. tyAra pachI bahAra AvIne kahyuM : zeThajI mArA manamAM jarAya phera nathI. vacherI eba vagaranI che, jAtavAna che ne hajAra ghaDAmAM AvuM rUpa ekAdane ja hoya che. talakacaMda zeTha, tamAre kharIdavI hoya to kaI jAtane saMzaya rAkhaze nahiM. Ato zeThajInI vacherI kiMmatI che nahiMte dasamudrA ApIne kharIdI leta." talakacaMde kaze uttara na vA . tenA haiyAmAM bhAvaDa zeThanI vAta vasI cUkI hatI. saha bhejana karIne nivRtta thayA. rAte paNa AnI A carcA zarU thaI. ane savAre talakacaMda vacherI lIdhA vagara zeThano AbhAra mAnIne vidAya tha. gaMgadAse zeThane kahyuM, "vIsa mudrA ApavA jeTalI mArI zakti nathI. paNa dasamudrAmAM koIne Ape te mane ja Apaje..." zrapatane paNa bhAvaDanI azvavidyA pratye mAna hatuM... te paNa manamAM saMzaya grasta banI gayo hato. teNe tarata gaMgadAsane kahyuM: "gaMgadAsa tu to mAre juno saMbaMdhI che...tAre jyAre joIe tyAre dasamudra ApIne vacherI laI jaje..tane bamaNA tramaNa thAze te mane paNa AnaMda thaze." Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitranAM lagna ! ema ja thayuM. eja divase gaMgadAsa dasamudrA ApIne vacherI laI ga tenuM ghara aMdarathI be keza dUranA eka gAmaDAmAM hatuM. divase sukhanA hoya ke dukhanA hoya...eka pachI eka jatA ja hoya che. koIne moTA lAge, koIne sAMkaDA lAge. paNa Ama to samAna ja hoya che. nArAyaNanAM lagna ADe beja divasa rahyA hatA. bhAvaDa ane bhAgyavatI nArAyaNanA ghera pratikramaNa karIne gayAM hatAM ane bIje prahara pure thAya te pahelAM pAchAM AvI gayAM hatAM. ghera AvIne baMnee vastro badalAvyAM. bhAgyavatI gAyane nIraNa nIravA gaI. bhAvaDa eka oraDAmAM karelI be pathArI pAse gaye ane pitAnI pathArImAM beThe. DI ja vAramAM gAyane nIraNa nAkhI, DelI barAbara tapAsI, ADuMavaLuM je mUkavAnuM hatuM te mUkIne bhAgyavatI oraDe AvI. bhAvaDa haju ADe paDakhe nahote the pathArImAM ja beTho hato. nAno dI TamaTamato hate. ene A che sonerI prakAza ghaNe sehAmaNo lAgato hate. svAmIne vicAramagna joI bhAgyavatI e kahyuM : "kema ATalA vicAramagna jaNAe che?" "evuM kaMI nathI priye, nArAyaNanAM lagna parama divase che.... ApaNe kaMIka to karavuM paDazene ?" Ama to ApaNe bIjuM zuM karI zakIe? paNa Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 bhAvaDa zAhe varaghADiyAM page lAgavA Ave tyAre tame nArAyaNanA hAthamAM eka mudrA mUkajo....hu' vahunA hAthamAM tame hamaNA je kaDI karAvI hatI te mUkIza." :: bhAvaDa prasanna najare patnI sAme joi rahyo. patnIne peAtAnI khAjumAM besADatAM benceA : " bhAgu, kaMThI te ApaNI A dazAnu' smaraNa che....e karatAM...." smaraNa tamAre mana Apa ja che....bhAgya camakaze tyAre tamArA hAthanAM AvAM aneka smaraNe| mane maLI jaze. vaLI...sAta suvaNa mudrAe te khahAranA mAla mATe rAkhI che....vadhArAnI eka ja che." bhAgyavatIe kahyuM. " ....kharAkhara che..." kahI bhAvaDa pathArImAM ADe paDakhe thayeA. ,, bhAgyavatI svAmInA paga dAkhavA mAMDI. bhAvaDe kahyuM: bhAgu, madharAta thaI gaI che....tu. nArAyaNane ghera dhADA karIne thAkI gai che....mAre te gAmataru' thatu' ja nathI. tu' sUI jA....pAchu vahelA uThavAnu che." 66 tr bhAgyavatI kazu khelI nahi....enA kamaLa jevA nayanAmAMthI be AMsu sarI paDayAM ne svAmInA paga para paDacAM... AMsune sparza thatAM ja bhAvaDa beThA thaI gayA .. patnI sAme joIne belve : "kema bhAgu, kAI divasa nahine Aja...." bhAgu, kaMI kheAlI zakI nahi. sajaLa nayane svAmI sAme joI rahI. bhAvaphe patnIne haiyA sarasI letAM kahyuM: kema bhAgu,ApaNI paristhiti asahya teA nathI lAgatIne ?"' Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 mitranAM lagna ! nA...nA...nA.duHkhanuM te mane bhAna ja thatuM nathI. AvI paristhiti vacce paNa Apane mArA pratyeno evone e prema joIne mAruM haiyuM harSathI chalakAI gayuM hatuM..Apa ATa ATalAM gAmatarAM kare che...ApanA paganA goTalA kaThaNa patthara jevA banI gayA che, chatAM Apa mArI ja ciMtA karatA hoya che mArA pratyene Apane A prema..." vacce ja bhAvaDe patnInA sukomaLa vadana para hAtha pheravatAM kahyuM : bhAgu, huM puruSa chuM. tuM mArI preraNA che. mArI zakti che je huM tArI kALajI na rAkhu ne kadAca tAru Arogya kathaLe te mArI hiMmata kayAM sudhI TakI zake ? ane huM kharekhara kahuM chuM ke bahAranI kaI saMpatti Ave ke jAya enI mane kaI phikara nathI..eto caMcaLa ane asthira ja che. paNa ApaNA aMtaramAM chupAyelI saMpatti barAbara jaLavAI rahevI joIe." "tame mane bahu mahatva..." pagalI, pati pitAnI patnIne mahatva na Ape te kone Ape? tuM mane keTaluM mahatva Ape che? mArI keTalI ciMtA kare che? huM gAmatarethI pAcho na AvuM tyAM sudhI tArA manamAM zuM zuM thatuM hoya che e huM barAbara anubhavuM chuM..je huM tane mahatva na ApuM to mArI kiMmata paNa zuM ? bhAgu, naranAranA sahajIvanamAM sumeLa to rahe ja joIe. je saMsAramAM pati patnI vacce vAtavAtamAM cakamaka Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 bhAvaDa zAha, karatAM hoya che, te saMsAra agnizamyA jevo ja banI jAya che. ApaNe saMsAra cAMdanA je zItaLa ane madhura rahyo che. kAraNa ke baMnenA mana eka che, bhAva eka che, haiyAnA dhabakAra paNa samAna che. A ja ApaNuM svaga che." bhAgyavatI svAmInA khoLAmAM mastaka mUkIne prasannatA anubhavavA mAMDI. nArAyaNanAM lagna patI gayAM. nArAyaNa ane tenI patnI bhAvaDanAM ghera page lAgavA AvyAM tyAre bhAvaDa mitrane bheTI paDyo ane tenA hAthamAM eka suvarNa mudrA mUktAM beH "A kevaLa mArI bhAvanAnuM pratika che..." nArAyaNa sajaLa nayane pitAnA mahAnamitra sAme joI rahyo. bhAgyavatIe potAnA svahaste sonAno cheDe nArAyaNanI vahunA kaMThamAM ApatAM kahyuM: "damayaMtI, tuM eka paMDitanI patnI banI che.... paMDita vyavahAra kuzaLa ochA hoya che, pitAnI dhUnanA pAgala paNa hoya che. tuM ene tArA haiyAmAM ja purI rAkhaje ane sAta dikarAnI mAtA banaje." damayaMtI bhAgyavatIne vaLagI paDI. thoDIvAra pachI baMne vidAya thayAM. nArAyaNa sAthe eka juvAna sAthI hatuM ane damayaMtI sAthe eka AdheDa strI hatI. vAtavAtamAM cAra mahinA vItI gayA. bhAvaDazeThanI pharI cAlatI ja rahI. baMne sukhapUrvaka rahI zake eTalI Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitranAM lagna ! 113 Avaka thatI hatI. bhAgyavatIne kaIvAra dAnabhAvanAnA kAraNe sahaja saMkeca thaI jato. kAraNa ke manamAM tIvra bhAvanA hevA chatAM te mukta mane dAna ApI zakatI nahotI. Ama chatAM baMne mANase yathAzakti svalpa paNa dAna karI letAM. ane eka saMdhyA samaye gaMgadAsa bhAvaDazeThane AMgaNe AvyuM ane bhAvaDanA caraNamAM paDatAM belI uo "zeThajI, ApanA zabda para vizvAsa na rAkhavAnuM pariNAma mAre bhegavavuM paDayuM." bhAvaDe Azcarya bharyA svare kahyuM : "huM kaMI samajo nahi." gaMgadAse zrIpata zeThanI vacherI pite kevI rIte kharIdI te vAta kahI ane umeryuM: "zeThajI, vacherI rUpavAna hovA chatAM ane saMbhALapUrvaka huM ene keLavate hovA chatAM cAra divasa pahelAM ja Ape je paganI vAta karI hatI te paga bhAMgI gaye..." bhAvaDe gagadAsane ya ApyuM ane gaMgadArU vidAya tha. bhA. 8 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAnA sAthe ! vizvamAM anAdikALathI guNu ane avaguNa, zubha ane azubha, pApa ane punya, ziyaLa ane vyabhicAra vagere 'Dho cAlyAM ja Ave che. je rAjA guNavAna ane sadAcArI hAya teA zubhatatvA rAja mArga bane che. rAjA pApI ane duSTa hAya tA azubhatattve rAjamArga bane che. arthAt janatAne doravaNI ApanArA maLe! jevAM hAya tevI ja janatA ghaDAtI hAya che. U rASTramAM paraduHkhabhaMjana mahArAjA vikramAdityanuM rAjya hatuM. samagra rASTramAM sauMskAra, sadAcAra ane satASa rUpI rAjamA zobhI rahyo hatA. paraMtu rAjamA mahAna hoya tyAre kAI koI keDIe azubhatatveAthI bharelI hoya che. kAMpilgapuramAM lAka dareka vAte sukhI hatA. tapanarAja paNa prajAne sukhI rAkhavAmAM peAtAnA dhama samajatA hatA. prajAnI bahena dIkarIyu' ne te peAtAnI ja bahena dIkarIyu' mAnatA hatA. kAI harAmakhAre kAi bahena dIkarInI cheDatI karI hAya ke mazkarI karI hAya te tapanarAja tene evI AkarI sajA ApatA ke e sajA joi ne ja evI vRttinA mANasA Ape|Apa zAMta thaI jatA. zyAmasiMha nAmanA tapanarAjane sALA bhAre duSTa Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAne sALe ! 115 prakRtino hato paraMtu tenI duSTatA mAtra nagaranArIo puratI ja maryAdita banI gaI hatI, kAraNa ke tapanarAja A bAbatamAM bhAre kaThora hato ane bIjI muzkelI e hatI ke kApelyapuramAM eka paNa nagaranArI hatI nahiM. A mATe zyAmasiMha potAnA eka sAthI sAthe vallabhIpura jato ane be cAra divasa zarAba ane vAraSitAne saMga karIne pAcho AvI jatA. - kAMpilyapuramAM eka paNa pAnAgAra nahatuM. jayAM janatA ja madirAthI dUra rahevAmAM dharma samajatI hoya tyAM pAnAgAra TakI zake kevI rIte ? AkhI nagarImAM gaNyA gAMThayA madirAbhakto hatA ane teo potAnA gharamAM ja madirA rAkhatA. zyAmasiMha madirA ane mAnunIna piyAsI hovA chatAM te banevInA gharano tyAga karI zakato nahote. kAraNa ke ahIM te tapanarAjane aMgarakSaka hato ane rAjabhavanane kAmadAra paNa hatA. benabanevI pAsethI puratA paisA maLI jatA hatA, ane rAjabhavananI eka vaDAraNa sAthe manameLa thaI gaye hato. te rAjabhavanamAM ja eka khUNAmAM AvelA traNa eAraDAvALA makAnamAM patnI ane traNa bALako sAthe raheto hate. patnI potAnA patinI Adata na jANatI hoya evuM kadI banatuM nathI... paraMtu Adarza strIo pitAnA mananI vedanA keAIne kahetI nathI. kaDavA ghUMTaDA hasatAM hasatAM pI javAmAM ja te pitAnuM kartavya mAnatI hoya che. zyAmasiMhanI patnI patinAM duSaNathI vAkepha hevA chatAM te Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 bhAvaDa zAha ekeya banAvavI pharI mATe jatA hatA . kadI patine vAravAno prayatna karatI nahotI. te samajatI hatI ke puruSe vAryA nathI vaLatA hAryA ja vaLe che..ane je patnI vAravA prayatna kare to puruSanA haiyAmAM saLagatI Aga vadhAre jorathI bhabhUkI UThe che. Avo duSTa prakRttino rAjAno sALa zyAmasiMha chellA eka varSathI bhAvaDazeThanI patnIne joI gayo hato ane e rUpavatI ramaNIne kevI rIte potAnI banAvavI tenI rojanA ghaDI rahyo hato. paraMtu eke ya cejanA sAkAra banI zakatI nahotI. te jANato hato ke bhAvaDazeTha roja savAre kApaDanI pherI mATe gAmatare jAya che ane sAMja pahelAM pAcho phare che. ATalA gALA puratI bhAgyavatI ekalI rahe che paNa enI ekalatAno lAbha levAnI kaI taka maLI zakatI nahatI. bhAvaDazeThanuM ghara vANIyA vADanA bharacakaka lattAmAM AveluM hovAthI tyAM javuM e barAbara nathI ema zyAmasiMha samajato hato. koIneya zaMkA Ave ane mahArAjAnA kAne vAta jAya te pariNAma ghaNuM ja bhayaMkara Ave...vaLate ja divase laMDa ne mAthuM judAM thaI jAya. e sivAya bhAgyavatI asura savAra gAma bahAra paNa kayAMya nIkaLatI nahotI.. savArasAMja daherAsara jatI... A sivAya ene jovAnI paNa bIjI koI taka maLI zakatI nahotI. Ama eka varasathI zyAmasiMha bhAgyavatIne prApta karavAnAM svapna sevI rahyo hato ane svapnane sAkAra banAvavAnI koI taka Aja sudhI te meLavI zakyo nahote. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAnI sAthe ! 119 madhyAhnanA samaya kayAranA vItI gayeA hateA. zyAmasi'hu gAmane gedare AvelI eka vADIe lImaDA nIce khATaleA DhALIne beThA hatA. A vADI tenA sAthInI hatI ane avAranavAra te ahI AvatA hatA. bAjunA khATalA para tenA sAthI devaLa eThA hatA... ane vAta karatA hatA. vAtavAtamAM zyAmasiMhe kahyuM : devaLa, elI vAtanuM te! teM kAMi na karyuM.... 66 bApu, i kAma thAya evuM nathI. bhAvaDa zeDa Aja garIba che paNa eka vAra A nagarInA moTA zrImata gaNAtA hatA, enI gharavALI sAme najara nAkhavAnI kAi keDI maLatI nathI.' ,, " jo devaLa, A kAma pAchaLa game teTalu dhana kharacavuM paDe te huM kharacavA taiyAra chu....mane eka vAtane vizvAsa che ke bhAvaDa atyAre sAva rAMka nI gacA che... peTa khAtara khaMbhe peATaka' upADIne rAja ATha dasa gAunA patha paNa kheDe che ne kahevAya che ke mAMDamAMDa roTalA raLI khAya che. AvA saMceAgeAmAM enI gharavALIne dhanathI jarUra lalacAvI zakAya." devaLe e paLa vicArIne kahyuM : - bApu, bhAvaDa bhAre TekoleA che...gharakhara mAla milakata badhu ve'cIne paNa teNe vyAja sahita deNu' cUkavyuM hatu' ane AvI naLI dazAmAM paNa kAine tyAMthI udhAra leteA nathI ne keAI pAse hAtha paNa lAMkhA karatA nathI." 'huM bhAvaDanuM kayAM kahuM chuM...enI gharavALInu kahu Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 bhAvaDa zaha .... seAnuM joine munivara paNa caLI jAya teA su darI strInuM zu... gajI ? vaLI strI jAtane badhAM karatAM sAnu vadhAre vahAlu' hAya che.. jo kAMka evA mAraga nIkaLe te I gulAmanAM phUla jevI suMdarIne jarUra lalacAvI zakAya." " Apu, mAruM mana teA nA pADe che...mahArAjane khabara paDe te tamArI vAMse mArAM bAyaDI cheAkarAM paNa rajhaLI paDe, vaLI bhAvaDazeThanI vahu paNa bhAvaDa jevI ja TekavALI che....me tamane traNa vAra cheTethI dekhADI hatI... enA rUpa pAchaLa khumArI keTalI che ? zu' AvI khumArI sAnu joI ne caLe kharI ? jenA dhaNIe DhagalA meDhasAnA mahArAnuM dAna Apyu hoya tenI dhaNIyANI lalacAya nahi." devaLe kahyu . 46 devaLa, tArA ja paga gArAnAM thaI gayA che... alyA, amRta ne garIbAI AgaLa strI jAti sAva bhAMgI jatI hAya che...ekavAra dANe dabAvavAne! mAraga te ,, kADhaca ! ' deLa vicAramAM paDI gayA. zyAmasiMha sthira najare tenI sAme joi rahyo. thoDI paLeA pachI devaLe kahyuM: " Apu, eka ja mAtra dekhAya che...' kahe...." " AlI DhabalIne taiyAra kare...I bhAvaDanI vahu pAse jAya haLe maLe ne haLavethI lAlacanu` tIra cheDe ! * "tArI yukti sarasa che ..paNa DhekhalI mahArANInI vaDAraNa che. AtA mArI hAce neDA thaI gIyA....paNa Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAne sALe ! 119 enI jIbha kAbumAM rahI zake evI nathI. kAkadI khelatAM khelatAM enI mAre te mAre aDadhI rAte bhAgavuM paDe." Apu, game tevI tAMya tamArI rakhAta te che ne ! tame jarA cagAvaze| tA jarUra kAma karaze ane sAva jokhama kheDayA vagara AvA kAma banatAM nathI." *ra " tArI vAta ThIka che...jamanIne jarA cagAvI jou'." kahI zyAmasi'hu UbheA thayeA. devaLe kahyuM : " kema Apu ubhA thayA ? '' " lehAlya...Ama sUraja sAmI teA najara teA kara... hamaNA Athamaze...... " Apa padhAro...mAre te keka Avaze tyAM gAmamAM avAze." devaLe kahyuM. zyAmasi'hu sIdhe| darabAra gaDha tarapha gayeA. jevA te peAtAne ghera garcA ke tarata eka vRddha vaDAraNe kahyuM : Apane mahArAjA yAda kare che...be vAra hajurIcA Apane khelAvavA AvyeA hatA." (ra dAsInI vAta sAMbhaLatAM ja te tarata pAchA vaLyeA ane mahArAjanA mukhya bhavana tarapha gaye.. sadhyA vItI gai hatI. rAjabhavanamAM dvIpamAlikAe pragaTAI gaI hatI. zyAmasiMhuM sIdhe| mahArAjAnA eka khaMDa pAse gaye. mahArAjAe zyAmasihune jotAM ja kahyuM: " zyAma, tu' kayAM gayA hatA ? " " devaLanI vADIe gIcAtA ne tyAM lImaDAnA chAMye jarA...." Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaha zAha sAruM...je tAre vALu karIne bhUpagaDha javAnuM che." "jevI AjJA. tyAM jaIne...." mAne ahI teDI AvavAnAM che. kAla namatA bapore nIkaLajeane AratI TANe AvI jaje." "te kAla savAre jAu toya cAlaze. bhupagaDha kayAM cheTuM hatuM. cAra pAMca gAune paMtha che... AMkhanA palakArAmAM pahoMcI jaIza." "tAre ekalAne nathI javAnuM tArAM bena paNa sAthe AvavAnAM che. " "bhale taI. bIjuM kAMI " nA...kAMI kahevAnuM haze to tArA bena tane kaheze. tuM have vALu bALu patAvIne taiyAra thaI jA." "jI.." kahIne zyAmasiMha namana karIne cAlyo ga. zyAmasiMhanA manamAM AnaMda paNa tho. bena sAthe AvavAnA che eTale ja manI paNa sAthe ja haze, ane tenI sAthe bhAvaDanI vahu aMgenI vAta karavAnI taka maLI jaze. lagabhaga be ghaTikA pachI eka ratha ane pAMca azvArohi bhupagaDha javA vidAya thayA. rathamAM mahArANuM ane be vAnaDIo beThI hatI. e bemAM eka jamanI paNa hatI. pAMca asavAromAM cAra rakSako hatA ane eka zyAmasiMha hato. patha lAMbe nahote... mAtra cAra gAuna paMtha hatA. chellA eka mahinAthI mahArAjAnA mAtuzrI bhupagaDha gayAM hatA. Aje savAre ja mAne saMdezo AvyA hatA Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAnA sALA ! eTale mAnuM sanmAna ane bhakti jALavavA khAtara tapanarAje potAnI priya patnIne Aje bhupagaDha mekalI hatI. tejasvI azvovALA ratha hatA ane rastA paNa sArA hatA... rAtane! bIjo prahara purA thAya te pahelAM ja zyAmasiMhuM bhupagaDhanA darabAragaDhamAM pahoMcI gayeA. rathamAMthI rANI ane e vAnaDIe bahAra AvyAM ane sIdhAM mA pAse gayAM. vRddhAvasthAmAM nidra sAMkaDI banI jAya che. mA hajI jAgatAM hatAM. eka vAnaDI temanA paga kacarI rahI hatI. rANIe mAne namaskAra karyA. mAe kahyuM: " vahu beTA, tame zu' kAma AMTA khAdheA ? " huM eka mahinAthI Apane joyAM naheAtAM eTale mAru' mana paNa talasI rahyuM hatuM... mA, tabiyata sArI rahI che ne ? " " hA.. khAra mahine ekAda mahinA ahIMnuM pANI maLe eTale mane eka varasanI nIrAMta rIce che . tame badhA sArA che! ne ? " tr 121 " hA mA, ApanA AzirvAdathI badhA kuzaLa che." eraDA bahAra zyAmasi'hu eka tarapha beThA hatA... tenI najara jamanIne ja zeAdhavA mathI rahI hatI. jamanI eka eraDAmAM mahArANInI zamyAnI vyavasthA karAvI rahI hatI. khIjI vAnaDI rathamAMnA sara-sAmAna bahAra kaDhAvIne lAvI rahI hatI. darabAra gaDhanA eka rakhavALa zyAmasiha bApunI pathArInI vyavasthA eka oraDAmAM karI rahyo hatA. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 bhAvaDa zAhu jamanI oraDAmAMthI bahAra nIkaLI ke tarata zyAmasiMha Ubho thaze ane tenA tarapha jatAM bAH "jamanI.." "kema bApu." kahetI jamanI UbhI rahI. zyAmasiMhe najIka AvI dhImA svare kahyuM : "elyo. eAraDAmAM mArI pathArI thAya che. " mane khabara che ." "mAre tArI hAryo thoDIka vAtuM karavI che." jamanI hasatAM hasatAM belI : "tame paNa gajabanA che. same kasame ke evuM kAMI vicAre ja naI....mAre mahArANI pAse sUI rahevAnuM che..vAtuM dhIre gayA pachI thAze. " - zyAmasiMha kaMI kahevA jAya te pahelAM ja mahArANI mAnA oraDethI bahAre AvyAM ane jamanI tarapha jatAM olyAM : "jamanI..." AvI bA..." kahetI jamanI pAchI vaLI ane zyAmasiMha sAme joIne utAvaLA avAje bolIH "bApu, ApanI pathArI elI keranA eAraDe thAya che. mArAM bAnI, phikara karaze naI." zyAmasiMhanI AzA na phaLI. jamanI enA oraDe gaI ja nahi. kevI rIte jAya ? bIje divase paNa nIrAMte vAta karI zakAya e meke na maLe....ane namatA bapore to saha kAMpilyapura tarapha mAne laIne pAchAM vaLyAM. zyAmasiMhanI patnI roja aparA samaye mahArANI Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123. rAjAne sALA ! pAse besavA jatI hatI. ane e samaye ja jamanI zyAmasihune maLavA AvI zakatI hatI. A sivAya bIjo keAI samaya anUkuLa AvatA nahAtA ane A rIte maLavAnu paNa ATha dasa divase ekAda vAra AvatuM. mAne laIne AvyA pachI trIje divase jamanI zyAmasiha pAse AvI zakI. " jamanIne jotAM ja zyAmasa'he kahyuM : " A vakhate tA te' AkhA bhava karyAM....mAre tArI hAthe khAsa vAta karavItI ne tane veLu' maLe nahi...." " tamArI khAsa vAta hu' kayAM nathI jANatI..." " zu' kahe..." HH " i kAMI kahevAnuM nA hAya....have je kahevu hAya I jhaTa kahI nAkhA kamADa baMdha karI dauM' ? " k nA...tu' heDI esa. jo tuM mAruM' eka kAma karI Apa teA huM tane sAtaseranI eka magamALA karAvI iza." " sAtaseranI seAnAnI magamALA ? " " hA jamanI....sAnAnI mALA. ' evu' te kIyu' kAma che ? "tu' eNyA bhAvaDazeThane eLakhe che ? " meM enuM nAma sAMbhaLyu che .. pahelAM dhanavAna hatA. te have garIba thaI gIcA che. " "" 66 hA I....enI vahune koIdI joI che !" " kAMI yAda nathI Avatu..... darabAra gaDha kharA nIkaLavAnuM ja kekadI mane paNa me' sAMbhaLyu' che bhAvaDazeThanI vahu. bhAre DAhI ne garavI che... "" Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 " mAre enuM garavApaNuM teADavAnuM che." " eTale ? " * " jo jamanI, mAre eka bhAima dha hAce se suvarNa mudrAnI hADaya thai che. jo hu ene lalacAvIne enI juvAnI ne bheLavI zaka' tA mAre se suvarNa mudrA hAravI paDe ema che...ane A kAma tArA jevI catura sivAya kAIthI thaI zake ema nathI." '' " bApu, tamAru mana have mArA uparathI bIje uDayu. lAge che....paNa Avu' kAma karavu' saheluM' nathI. khA bApune khabara paDe teA mArI cAmaDI ja utaraDAI jAya.' '' 61 evu' kAMi nahi' thAya .. le A dasa mudrA tane Apu' chuM.. ekavAra jALa tA bichAva..." kahI syAmasi huM kaDiyAmAMthI dasa seAnAmahArA kADhIne jamanInA hAthamAM mUkI. paNa meM enuM gharakhara kAMI joyu nathI." vANIyAvADamAM che... paNa A kAma paMdara DhImAM patavu joI..nahi' teA mArI hADaca purI thAze ne mAre seA senAmaheAra gumAvavI paDaze." HH sAvaDa zAhe caLakatI suvarNa mudrAo sAme joi rahelI jamanI vicAramAM paDI gaI. : zyAmasiMhe kahyuM : " enA gharamAM e mANasa sivAya kAI nathI. bhAvaDa tA rAja savAre kApaDanI pherI karavA gAmaDe jAya che sAMja pahelAM pAchA Ave che. eTale A gALAmAM bhAgyavatI ekalI ja gharamAM rahe che....tu' catura ne ne cAlAka che, eTale becAraDhImAM benapaNA AMdhI leje ne dhIre dhIre tArI jaLamAM sapaDAvaje. sAnAnI magamALA Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAne sALe ! 125 uparAMta hedyamAM huM je jItIza emAMthI paNa tene bhAga ApIza." jamanIe dasa senAmahera oDhaNAnA cheDe bAMdhatAM bAMdhatAM kahyuM : "bApu, kAma jokhamI che .. paNa mAre ne tamAro nAte kaI parabhavanI prItano che eTale huM A kAma karavAno prayatna jarUra karIza. bA bapore ArAma karatAM hoya taI mane samaya maLe che. ekavAra ene najare joI levAnuM na bane ?" reja savAre beya mANasa daherAsara pUjA karavA jAya che. je AvatI kAla game te bahAne tuM bahAra nIkaLI zake te huM tane najare najara dekhADI dauM." "bhale...kAla savAre huM game te bahAne bahAra nIkaLIza.tame paNa bahAra ja UbhA raheje. have huM jAuM..." "kamADa aTakAvavuM nathI ?" have zuM aTakAve? hamaNAMja tamArA gharavALAM AvI pahoMcaze." kahI jamanI UbhI thaI ane saDasaDATa eraDA bahAra nIkaLI gaI. zyAmasiMhanA manamAM navI AzA camakI. jamanI vIsa varasanI hatI...ekarUpa nahotuM paNa meDhAno sikko ThIka hato ane nIce khAmaNe hevAthI enA yauvanane ubhAra paNa dekhAvaDo lAgata. traNa varasa pahelAM ja tenA lagna thayAM hatAM paNa paraNyA pachI paNa sAthe banatuM nahotuM ane dhaNuM paNa kaMTALIne kayAMka cAlyo gaye hato. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALa tUTI gai ! mAnavInA moTAmAM meTo zatru koI hAya teA te eka lebha ja che. leAbhavaza mANase hitAhitane kadI vicAra karatA nathI ane peAtAnA sAmAnya lAbha khAtara anekanuM akalyANa karatAM jarAye ka'patA nathI. 10 dharatInA nAnA lAbha khAtara A pRthvInA deha pATale lAkhAnA saMhAra karanArA virATa yuddho racAyAM che, sattAnA leAbha khAtara mAnavI potAnA dhamane, saMskArane ane saskRtine veMcatA kaDhI acakAce nathI. rUpanA leAbha khAtara mAnavInI barabAdInuM bhAre karUNa pariNAma AMkha sAme Avyu' hoya che. e ja rIte dhana sapattinA leAbha paNa mAnavIne nIti, pramANikatA ane sadAcAranA zikhara parathI nIce gabaDAvI de che. AvA leAbhanI javALA AgaLa eka kSudra mananI vaDAraNanuM zuM gajI'? senAnI sAtaseranI magamALA khAtara tenA haiyAmAM eka satI nArInA cittane vikRtta karavAnuM mana thaI gayu...mAthe mahArAjAne bhaya hovA chatAM pariNAmanI kAMIpaNa kalpanA karyAM vagara jamanoe bhAgyavatIne bheALavavAnu' mIDuM' jhaDapyuM' ane khIje divase Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 jALa tuTI gaI! savAre ja zrIjinezvara bhagavaMtanA prAsAdavALI zerImAM zyAmasiMhe bhAvaDa ane tenI patnIne IzArAthI jamanIne dekhADayAM. bane mANase bhagavaMtanI pUjA karIne bahAra nIkaLI rahyAM hatAM. e ja vakhate zyAmasiMha jamanIne izArAthI sUcana karyuM ane koI prakArano saMzaya na Ave eTalA khAtara te pAchA pharI gaye. - jamanI lAgyavatInA saumyavadanane jotAM ja kaMpI UThI. AvI sAmyatA teNe kaI nArImAM svapna paNa joI nahotI. A baMne mANase hAthamAM pUjAnA khAlI pAtra laI nIcI najare jotAM cAlyAM AvatAM hatAM. jamanI emanA tarapha jotI jotI eka tarapha tarI gaI. ane bhAvaDa tathA bhAgyavatI pitAnA gharanA raste vaLyAM tyAre jamanI paNa hAthamAM khAlI begharaNuM rAkhIne temanI pAchaLa cAlavA mAMDI. - jamanI joI zakI hatI. baMne navajavAna che..... baMnenA kAyA tejasvI che...bhAgyavatI jema devakanyA samI che tema bhAvaDa paNa koI deva jevo ja lAge che. vizALa chAtI, dIrghabAha, nirogI kAyA, tejasvI vadana.pAtaLI chatAM pauruSanAM pratika samI mUcho... bhAgyavatInA svAmInuM A svarUpa joIne jamanInA manamAM thayuM. A puruSa choDIne kaI nArI anyamAM citta parove? ane bhAgyavatInA vadana paranuM teja evuM che ke enI sAme AvI vAta paNa kema karI zakAya ? Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha bhAvaDa ane bhAgyavatI pAtAnA ghara pAse pahoMcyAM. DelI khAlI aTakAvelI hatI. ughADIne ane aMdara gayAM. jamanIe bhAvaDa zeThanuM ghara barAbara joI lIdhuM. te AsapAsa najara karatI karatI pAchI vaLI. tenA manamAM thayuM', sAta seranI magamALA te zu'... svarganI samRddhi koI Ape te paNa bhAvaDa zeThanI vahu samakSa nabaLI vAta karI zakAya nahi. 128 AvA vicAro karatI karatI te darabAragaDha tarapha javA mAMDI....mAgamAM ja zyAmasiMha maLyA...te rAhu jote ubheA hatA. jamanIne jotAM ja te khAye : " kharAkhara oLakhI lIdhIne ? ! ja " hA....paNa mane lAge che ke ghe! maravAnI thAya tyAre vAgharI vADe jAya. ema Apa paNa kataLanA caDI gayA che. Ape bhAgyavatIne te joi che, paNa Apane caherA kAi dI drupa NamAM joce che? bhAvaDa zeDanA kAMTArakhA AgaLa paNa ApanA caherA lajavAya eve! mane lAgyA che...huM te kahu chuM ke jherI nAgaNane chaMcheDavAnu' sAhasa karI zakAya...paNa AvI pavitra ane bhaLatI najare kadI na joI zakAya." " jamanI, mAru pArakhu' levA kahetI hAya tA bhale... paNa tArI caturAI AgaLa bhalabhalA bhupItA thaI jAya evA mArA vizvAsa DagAvIza tAya nahi Dage. rAjA bhatRharI kevA dekhAvaDA ne marada hatA, chatAM enI paTarANI eka kALIyA azvapAlanI sADacamAM svanu sukha jotI hatI....tu. enu* ghara joI AvIne !" Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALa tuTI gaI! 129 hA.." cAlatAM cAlatAM jamanIe kahyuM. "te mArA khAtara paNa tArI buddhine dAva laDAvI le.. mAre kAMI enI sAthe bhavane nAto nathI bAMdhavo..... mAtra hAyamAM hAravuM nathI. basa eka ja vAra ene mArI karavI che.. ane Aja achatanI baLatarAmAM e baLI rahI che eTale jarUra chAyaDI joIne lalacAze." darabAragaDha dekhANo. jamanIe kahyuM: "huM mAro dAva pheMkI jaIza...have tame AghA tarI jAo * baMne cheDI DI vAranA aMtare rAjabhavananA mukhya dvAramAMthI dAkhala thayA. eka dvArapALe jamanI sAme joIne kahyuM: "kema jamanIbena, khAlI ThAme gIyAMtAM ne khAlI ThAme pAchA AvyA ?' zuM karuM bhAI, kALI gAyanuM mUtra na maLyuM." kahI jamanI AgaLa nIkaLI gaI. zyAmasiMha nIkaLe eTale badhA daravAnee mahArAjAnA sALAne namana karyA. e ja divase bapore jamanIe bhAvaDazeThanA gharanI DelI khakhaDAvI. bhAgyavatI eAsarImAM beThI beThI anAja samuM karI rahI hatI. teNe kahyuM: "koNa ? "e to huM chuM bA." jamanIe kahyuM. sAva nA svara ! keNa haze ? manamAM AvA prazna sAthe bhAgyavatI UbhI thaI ane DelI ughADI. sAva ajANI strIne jotAM ja bhAgyavatIe kahyuM : "konuM kAma che bena ? ghara te nathI bhUlyAne ?" bhA. 9 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 bhAvaDazeTha ahI' rahe che?" " hA....a'dara nathI..... " bhAgyavatIe kahyu', "" kAma che..." jamanI aMdara AvatAM belI H " mAre ApanuM ja HH AvA e tA hajI AvyA ' mAru ? " hA..Apa ja bhAgyavatI devI che ne ?" " hA....paraMtu hu' Apane..." vacce ja jamanIe kahyuM : " Apa eLakhe ? huM A nagarImAM ja rahuM' jamanA che...OM bhAvarDa zAhe bhAgyavatInA cittamAM Azcaya pedA thayu. A nAmanI AvI keI strIne pAte bhUtakALamAM maLI heAya evu' cAda Avatu' nathI. teNe AsarImAM eka cAkaLA pAtharI dIdhe! ne jamanAbenane besavAnuM kahyuM. jamanA cAkaLA para besI gaI. tenu yu* thaDakatu. hatu'. AvI jAjaramAna nArImAM koi jAtanuM abhimAna nathI...enI sAthe vAta cheDavI kevA rIte? " " khA, ApanAM ahu ja eTale manamAM thayu. ekavAra bhAgyavatIe jamanAne pANI Apyu ...jamanAe jaLapAna karyuM. bhAgyavatI peAtAnA sthAne besI gaI ane cAkhA vINavAnA thALa eka tarapha mUkatAM melI : " kahA jamanAbena, zu kAma che ? " mane kayAMthI chuM. mAruM nAma vakhANu sAMbhaLyAM hatAM zeThANInAM daza na karI. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALa tuTI gaI ! 131 AvIza....Aja samA maLI gaye! eTale AvI caDI. " kahI jamanAe be hAtha joDIne namana karyAM. * bhAgyavatIe tarata tenA baMne hAtha pakaDI letAM kahyuM. " jamanAbahena, mane doSamAM na mUkeA...huM paNa tamArA jevI ja sukhaduHkha vacce rahenArI eka sAmAnya strI chu." " meM sAMbhaLyuMtuM ke eka dI Apane ghera dAsadAsIe ne DhoraDhAMkharanA pAra naheAtA..." caDatI paDatI saunA mAthe AvyA kare che.." kharuM che zeThANI, paNa sukhanAM zIkhathI nIce paDIe eTale duHkha te thAya ja ne! thoDA dI pahelAM mahArANI pAse eka bahena maLavA AvyAM hatAM...vAta vAtamAM caDatI paDatIne prasaga Avyo eTale e ahaMne ApanI vAta karI...kahetAMtAM ke hIrA, mANeka, metIne evA jhaverAtanAM daradAgInAMnA te Apane tyAM kAI pAra nahAtA. "" 40 HH "A sAMbhaLIne ja tame AvyAM lAgeA che..." ra hA zeThANI, ummare te ApaNe sarakhAM lAgIe chIe...manamAM jarA kutUhala jAgyuM ne.." " bhale AvyAM bena, bAkI sukhanI TocethI nIce nathI paDayAM....paNa sukhanA kAdavamAMthI bahAra nIkaLI zakayAM chIe. te dI nirAMte UMgha nahAtI AvatIne purI bhukha paNa nahAtI lAgatI. Aja ane eya mANasane badhI vAtanI nirAMta che...leAkeA mAne che ke ame bhAre duHkhI chIe. paNa kharuM kahuM chu. khahena, duHkha jevuM amane bhAgyavatIe svAbhAvika svare kahyuM. kAMi nathI. ,, Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zo hai " zeThANIjI, manamAM thAya che ke ApanI vANI sAMbhaLavA rAja AvuM ne Apane sAMbhaLyAM ja karu. arere, A ummare mAnavInA manamAM keTalAya taraMge! nAcatAM hAya... Apane dhanya che. " 132 HH bhAgyavatIe kaze. uttara na ApyuM. te jamanAnA caherA taraph svAbhAvika najare joI rahI hatI....dhIrethI khAlI : " jamanAbena, tame ahI' kayAM raheA che ? ' " huM rAjabhavanamAM rahu' chu'. tyAMnI eka vaDAraNu chu.' jamanAe kahyu. bhAgyavatI mauna rahI...tenA manamAM Avu ja anumAna aMdhAyuM hatuM. e paLanAM mauna pachI jamanIe kahyuM : " bhagavAne ApanA khALe zuM sUkayuM che ? " "hajI kheALe! bharAyA nathI .." bhAgyavatIe sahaja bhAve kahyu . 66 'zu' kaheA che mA..." " tame pUchyu... ene javAba ApyA..." sahita bhAgyavatIe kahyu.... '' mA...payAne keTalAM varasa thayAM haze? " " sAta ATha varasa thayAM haze..." "tA te mA, kAka sArA vaMdane batAvavu joI.." '' mALaka thavAM na thatAM I bhAgyAdhina vAta che..." madhura hAsya ane AvA kAMI vicAra AvatA nathI. "bhAgyavatIe AchA hAsya sahita kahyuM'. jALa kevI rIte pAtharavI e jamanI mATe eka vikaTa Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALa tuTI gaI ! 133 prazna Ubhe! ye hate.... paNa AvA kAmamAM utAvaLa na zebhe.....Ama vicArI te khelI: "bA, have huM rajA laiza.....tamArI vAtu mArA haiyAne TADhaka Ape chaeN..... apAra TANe mane kAMka navarAza maLe che... jo Apa AjJA ApA tA kAI koIvAra darzana karavAM AvatI jauM." " darzana karavA nahi' ena... maLavA jarUra Avajo... darzana teA saMtapurUSonA ne bhagavAnanAM hAya...." bhAgyavIe kahyuM. jamanA uDDI....vivekanI velaDI banIne pharIvAra bhAgyavatIne namI paDI ane vidAya thaI. bhAgyavatI khaDakI adha karIne punaH cAkhA vINavA besI gaI. Aja sudhI " gharamAM nAnuM bALaka ramatu' hAya tA sAruM '" eve vicAra paNa bhAvaDane ke bhAgyavatIne AvyA nahAtA. nArI cayanI pratimA che emAM kAi sa`zaya nathI.... paraMtu mAtRtva prApta karavAnI bhAvanA tene sahaja varelI hoya che. te peAtAnA saMsAra jIvananI saphaLatA mAtRtvamAM ja jotI hAya che. jo nArI AvI bhAvanA na rAkhe te sa`sAramAMthI eka mahAprajAnA leApa ja banI jAya.....para'tu mAnava jAtane ammara rAkhanArI nArI anaMta duHkha sahIne paNa mAtRtvanA gauravane peAtAnuM eka magaLa kavya mAnatI rahI che.... jamanAe bhAgyavatI samakSa A prazna UbhA tA karyAM hatA. jamanA A prazna pAchaLa peAtAnI jALa bichAvavA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 bhAvaDa zAha mAge che ke nahi, e samajavuM kaThina hovA chatAM bhAgyavatI te nirmaLa hRdayA hatI. tenI vizuddha daSTine kaI jALa ke SaDayaMtranAM darzana nahetAM thayAM. jemAM strIo eka bIjI strIone A prazna svAbhAvika rIte kare che, teja rIte jamanAe paNa A vAta pUchI haze ema bhAgyavatIe mAnyuM hatuM ane bhAgyavatI te parama jaina hatI...karmaprabhAvane mAnanArI hatI..bhAgyanI rekhAe atUTa hoya che ema paNa samajatI hatI. ane haju te navajavAna hatI.bAvIsamuM varSa cAlatuM hatuM...haju mAtRtva mATe ghaNe kALa paDayo hato. ane vartamAna paristhitimAM baMne dareka vAte sukhI hatA. sAMje bhAvaDa Avyo. svAmIne jamADatAM jamADatAM bhAgyavatIe rAjanI vaDAraNa jamanA AvyAnI ane tenI sAthe thayelI vAtanI mAhitI ApI. AkhI vAta sAMbhaLIne bhADe kahyuM: "bhAgu, saMsAramAM meTA bhAganA mANase sukhaduHkhanA tattvane samajI zaktAM ja nathI. ghaNA mANase du:kha paDe tyAre pitAno doSa na jatAM nimittane deva Ape che athavA bhAgyane deva Ape che...jamanA paNa eka vaDAraNa ja che...bicArIe vAta sAMbhaLAM haze ne Azcarya zamAvavA AvI haze...." baMnee A vAtane koI mahattva na ApyuM. bIje divase paNa jamanA AvI ane ghaNuM ja vivekathI namaskAra karatAM belIH "zeThANI Aja te mane Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALa tuTI gaI! ya thoDuM kAma karavA de....lAvo eka thALI... huM cekhA vIza." nA jamanAbena, mAre kAMI meTuM kAma nathI. A eka ja thALI rahyA che. A le, tamArA vara ahIM rAjabhavanamAM rahe che ke judA ?" arere..!" jamanAe eka UMDA nisAse nAkhIne kahyuM : "zeThANa, vara ghaNe majAne maLyo hato paNa tame kI che ema sukha bhAgyamAM hoya te maLe. paraNIne be mahinA huM emanI sAthe rahI trIje mahine kAMIne kAMI kIdhA vagara bhAgI gayA. sAMbhaLyuM che ke keka zaheramAM rIce che ne bIju ghara karyuM che." "karmarAjAnI ramata kaIthI pArakhI zakAtI nathI. paNa tamArAmAM te bIju ghara karavAnI chUTa hoya che ne?" chUTa to hoya che......paNa vaDAraNa rAjanI chuM eTale darabAragaDha cheDIne kayAMya javAya naI ne A ghA evuM lAge che ke have I tarapha mana paNa vaLatuM nathI." jamanAe kahyuM. A rIte thoDIvAra vAta karIne jamanA cAlI gaI bhAgyavatInA manamAM thayuM, bicArI mananI duHkhI che eTale samaduHkhIyA pAse haiyuM haLavuM karavA Ave che. trIje divase jamanA jALa bichAvavAno nizcaya karIne AvI pahoMcI. bhAgyavatI Aja cAra pAMca vastro sAMdhavA beThI Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 bhAvaDa zAhe hatI. DelInI sAMkaLa khakhaDatAM ja te UbhI thaI ne belI : " AvA jamanAbena... DelI ughaDayA pachI jamanA aMdara dAkhala thatAM elI : khA, huM AvI chuM. ema kevI rIte pArakhI gayAM ?" " emAM pArakhavA jevu... kAMi nahAtu.....tamArA sivAya keNu hAya ? '' 66 zuM keAI sagAMvahAlAMe nathI AvatAM ? " " savAre daherAsaramAM sahu bhegAM thai jAya ..ane bena, sahu samayane namana karavAM hAya che....Aja te tame bahu AnaMdamAM lAge che." '' hA mA. " eka cAkaLA para besatAM jamanA belI : " mane eka vAtanA khaTakA rahetA hatA....jo ApanA khALe ekAda kula ramatuM hoya to ApanA samaya bhAre AnaMdamAM jAya...Aje ja huM eka vAta jANI AvI chuM. "" bhAgyavatI prasanna hAsya sahita jamanA sAme prazna bharI najare joI rahI. jamanAe kahyuM: "mA, tame A bAbatamAM upekSA rAkhI I barAbara nathI. amAre rAja-rajavADAmAM Avu' hAya te sArA nAmI auDhanI davAyuM karAve ne eve koi doSa hAya tA jarUra dUra thAya ne kheALAnA khuMdanAra AvI paDe. vaidanI davA kAma nA kare teA pachI bhAgyanA doSa gaNAya ane I doSa dUra karavA mATe saMta mahAtmAnA AzirvAda asa thai paDe...me' AvI ghaNI benune joI che...davAkhavA kAMi nahi....saMtanA AzirvAdathI, lAbha thaI jAya." Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 jALa tuTI gaI ! tamArI vAta sAcI che. saMta puruSonA AzirvAda e nAnI sUnI vAta nathI.. paNa AvuM tyAre ja bane che jyAre bhAgyamAM yoga labA hoya." bhAgyavatI e kahyuM. bA, Aja huM evA ja rUDA samAcAra laIne AvI chuM." bhAgyavatI praznabharI najare jamanA sAme joI rahI. jamanAe kahyuM : " bA, ApaNuM gAmane pAdara eka mahAtmA padhAryA che..ene TADha, taDakAnI kAMI paDI nathI, eka laMgoTIne eka kamaMDaLa sivAya kAI nathI. basa dhuNI dhakhAvI........AThe piore beThA beThA rAmanuM raTaNa karyA kare ne gAMjAnI calamano saTa te evo le che ke meDhAmAMthI dhUmADe paNa nIkaLe naMI TheTha kalAsamAM cAlyo jAya, AvA mahAtmA padhAryA che. cAra cha divasa rahevAnA che..ekavAra je. evA mahAmAnA AzirvAda maLI jAya to beDo pAra thaI jAya..." bhAgyavatI hasI paDI. jamane camakIne bolI : "kema hasI paDayAM bA ?" "jamanAbena, eka to hu AvI vAtomAM vizvAsa rAkhatI nathI. kAraNa ke mahAtmA puruSe saMsAranI vRddhimAM kaI dI rasa na le. ane saMta puruSe gAMjA-calamanA dhUmADAmAM masta paNa na rahe. I to dArU jevuM eka vyasana ja che. mahAmA AvA vyasananI beDImAM baMdhAyelA hoya te jJAna rUpI prakAza kayAMthI pAmI zake ? tamArA jevA bheLA mANase saMsAramAM ghaNA hoya che. e bicArAM Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha zraddhAnA sahAre jAya ane duHkha dUra karavAnI bhAvanA darzAve paNa duHkha e ahAranI koI vastu nathI peAtAnA ja kamanuM pariNAma che. saMsAramAM keAI zakti evI nathI ke bIjAnu duHkha dUra karI zake . dareke peAtAnA kanu' phaLa bhogavavu. ja paDe che... ,, jamanAnI jALa patharAya te pahelAM ja 138 anI gaI. jamanA ezIyALA caherA karIne khATu lagADaze. nahe..me' te| Apane joIne..." C cUNa vicUNa " nahiM jamanAbena, mane khATu' lAge evuM tame kaI khelyAM nathI. je mAnavIne peAtAnA dhamamAM zraddhA na heAya teja AvAM DALAM pAMkhaDAM pakaDavA doDatAM hoya che... mahApuruSanA AzirvAda zraddhA hoya te ja phaLe che...ane hajI huM kAMI hArIne kheDI nathI...hajI teA ugatI vaya che..kAIne vahelA uThace tA kAIne meADA uce lAbha maLe ! i kAMI mATI vAta nathI. "" 6 melI: A ekalavAyAM jamanA nirAzAnA eka puja haiyAmAM bharIne UbhI thaI ane namana karIne vidAya thaI. DelI ba`dha karIne bhAgyavatI peAtAnA kAmamAM guthANI. jamanAnA manamAM thayuM', A strIne kAIpaNa upAye leAbhAvI zakAya ema nathI. zyAmasi'hu hADacamAM hArI. jaze... Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. jALa sAme jALa ! pratikamaNAdithI nivRtta thaI bhAvaDa ane bhAgyavatI pitAnA eAraDe gayAM tyAre rAtrine bIjo prahara cAlato hato. bhAgyavatIe nitya niyama mujaba svAmInA paga dabAvavA mAMDayA... eTale bhAvaDe kahyuM: "bhAgu, tArI bhAvanAne avarodha karavA khAtara kahuM chuM e na mAnIza. paNa kharekhara mArA pagane jarAya kaLatara nathI thatuM.... pahelAnA beThADu jIvana karatAM mane A jIvanamAM tAjhagI vadhAre lAge che." bhAgue kahyuM : "tamane tAjhagI lAgatI haze paNa huM jaI zakatI nathI. sAMje ghera Ave che tyAre tamArA caherA para bharapura thAka dekhAte hoya che." bhAvaDa zayyAmAM beThe thaI gaye ane patnInAM baMne hAtha pakaDI laI aMkamAM letAM bolyA: "priye, tane je thAka dekhAya che te thAka nathI hoto paNa cAlavAnA kAraNe uDelI raja mArA caherA para cUMTI hoya che. huM satya kahuM chuM. thAkano mane khyAla nathI Avate.." kahI teNe patnIne eka dIrgha cuMbanathI bhIMjavI dIdhI. bhAgyavatIe bAhubaMdhanamAMthI chUTakAro meLavyA pachI, kahyuMH "Aje ya jamanI AvI hatI...I Ama jIvanathI. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "140 bhAvaDa zA huM duHkhIyArI lAge che.....ene dhaNI ene choDIne kayAMka cAlyo gayo che ne bIjA ghara karIne beThA che. jemanI rAjInI vaDAraNa che." "bhAgu, jamanInuM A du:kha to koIthI TALI zakAya evuM nathI. paraMtu eka vAta spaSTa che ke gharavALIne tyAga karIne purUSa cAlyo jAya emAM strIno paNa kaMIka deSa hoya ja che. be hAtha vagara kadI tALI paDatI nathI. A rIte AvavAnuM kAraNa tuM kaI jANI zako ? bhAvaDe pUchyuM. nA.. paNa ApaNe paristhiti joIne samaduHkhIyA jevuM thayuM lAge che. Aja ene vaLI eka navI vAta karI." zuM? " bhAvaDe AchA hAsya sahita kahyuM. bALaka mATe enI rItane eka rasto batAvyA...." gAmane pAdara ke jethI AvyuM che...keTanI vADImAM utaryo che. enA AzirvAda levAnuM mane kahyuM." bhAvaDa ka Ika gaMbhIra banI gayo ane gaMbhIra svare be : "te zuM javAba Ape ?" eka jainanArI bIje zuM javAba Ape ! AvA akhatarA karavA karatAM karma upara vizvAsa rAkha eja vadhAre uttama che...meM e paNa kahyuM ke huM kaMI juvAnI vaTAvI gaI nathI. bhAgyamAM nahi hoya te koI gI kazuM karI zake nahiM....ane bhAgyamAM haze to enI meLe kheLo bharAze." bhAgyavatAe pitAnI bhASAmAM sAra kahI saMbhaLAvyo. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALa sAme jALa ! 77 " tArA javAba ghaNeA ja gaurava bharyuM che....para`tu ' kahetAM kahetAM bhAvaDa vicAramAM paDI gayA. " kema...kahetAM kahetAM aTakI kema gayA ? " * bicArI vaDAraNu ! evA vaSa~nI dRSTi sAMkaDI ja hAya che....ghaNI strIe A rIte aMdhazraddhA pAchaLa parezAna thatI rahe che... paNa bhAgu, jamanInI AMkha kevI che ? x huM samajI nahiM, " 66 " jamanInI AMkhamAM bhAva keveka rame che ? ghaNIvAra dekhAvamAM bheLapaNa darzAvanArI strIe aMtaramAM judI ja hoya che....paNa AMkha e haiyAneA arIsA che...tArA jevI jAgRta strI jarUra jANI zake." bhAvaDe kahyuM. bhAgyavatI vicAramAM paDI gai. teNe A dRSTie jamanI sAme najara paNa nahotI karI...svAmI A zabdo sAMbhaLIne bhAgyavatInA mAnasapaTamAM jamanInA caherA upasI Avce...enI AMbA paNa tarI AvI....Ah e ja paLa pachI te camakI uThI ane belI : 8 svAmI mane eka vAtane sazaya AvyA hatA paNa me evI vAta para lakSya nahotu ApyuM', ' " kaI vAtanA saMzaya Acce hatA ? '' '' " jamanIne dhaNI paraNyA pachI thoDA ja mahinAmAM cAlyA gace che... paraMtu....' " kema....kahene...?? 143 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 " kaMI nahi...kadAca mArAthI kAI para anyAya thai jAya." bhAvaDa zAhe " chatAM...." " jamanIe kAMtA e vAta khATI karI hoya.... puruSanA sparzathI nArInI kAyAmAM je ullAsa ramattA hoya che, te mane jamanImAM dekhAyeA hatA...paNa meM dhyAna na Apyu. mAre zA mATe parAyA jIvataramAM DhAkIcuM . kastu' joI e ? " " jo tAru anumAna sAcuM hoya te! jamanI game te koI hetu sAthe Ave che. ApaNI pAse ke evA koI hetu hoya. chatAM pharIvAra enuM mana pArakhavAnA prayatna karaje. strIe vAta sahelAIthI mahAra kaDhAvI zake che." " mane paNa navAI lAge che... ApaNI paristhiti kaMI AjakAlanI AvI nathI... ane ApaNI sthitinI vAta leAkeAthI ajANa paNu nathI. jamanIe hamaNAja ApaNI vAta sAMbhaLI ane te mane maLavA AvI. A na mAnI zakAya evuM che....paratu have Apa kaheA che te rIte hu enA manane DhaDhALIza . " bhAgyavatIe kahyuM. " Ama teA AveA koI jogI AvyeA hoya evu* me' sAMbhaLyu' nathI. kAraNa ke AvA camatkArika puruSanI vAta vAyare phelAtI hoya che...chatAM kAla huM paNu A aMgenI tapAsa karI joIza. " bhADe kahyu kaI dhana nathI Ave te tuM strInA mananI Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ALa sAme jALa ! 143 ahI' bhAvaDa ane bhAgyavatI je praznanI carcA karI rahyA hatA...teja prazna darabAragaDhanA upavanamAM AvelI eka nAnI maDhulImAM jamanI ane zyAmasi'ha vicArI rahyA hatA. jamanIe spaSTa zabdomAM kahyuM hatu: " bhAgu zeThANI bhAre STi ane karmamAM niSThA rAkhanArI che. mane hatu ke sattAna mATenI jhaMkhanA dareka strIne hAya che. ema bhAgyavatIne paNa haze .. paraMtu mArI dhAraNA sAva kheATI paDI, kAI taMgI khAvAnA AzarvAda levAmAM e mAnatI ja nathI mane lAge che ke hADacamAM Apane hAravuM ja paDaze. " jamanInA eka hAtha peAtAnA ane hAthamAM dabAvIne zyAmasiMhe kahyuM: " are, tu beDAM mAre hADacamAM hAravuM paDe tA pachI pUnA bha Na pazrimamAM ja ugene ? jamanI game te tarakIba ajamAvIne tuM ene tArI jALamAM sapaDAva... basa ekaja vAra devaLanI vADIe laI Ava eTale mAruM kAma patI jaze. mAre kaMI bhAvaDanI vahu sAthe nAteA nathI khAMdho... tane cheoDIne mAruM mana kayAMya Thare ema nathI. A te hoDa thAtAM thaI gaI ne have vaTanI vAta thai paDI che. " paNa tame zeThANIne barAbara joyAM nathI ! I khAimAM eTaluM badhu teja che ke enI sAme vAta karatAM paNa mAru mana kaMpatu' hAya che, evI kaI jALa pAtharavI eja mane samajAtu' nathI. " "" zyAmasiMhe jamanIne bAhu baMdhanamAM jhakaDI laI eka sukhana ApIne kahyuM : " mArI DhekhalIne na samajAya I Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 bhAvaDa zA huM. mAre gaLe utare kevI rIte? hajI te ghaNA dI bAkI che... tuM dhIre dhIre enA manamAM ghara karatI jA " "paNa tamAre dI thoDA rahyA che ne...." varace ja zyAmasiMhe kahyuM : "zaratamAM bIjA paMdara dI zuM eka mahino vadhArI zakAya ema che." te vaLI kAMka thALe pADI zakAze." jamanIe AzvAsana ApyuM. harSAvezamAM zyAmasiMhe jamanIne barAbara jhakaDI lIdhI....jamanI belI : "have athara na thAe koI AvI caDaze te bhAre thaze. huM pahelAM bahAra nIkaLI jAuM chuM. tame DIvAra ahI besI raheje." "te ghaDIka gammata nathI karavI?" tamane gammata sUjhe che ne mAre jIva mahArANI pAse che...emane sUvAnuM TANuM thaI gayuM che. I vakhate mAre acUka hAjara rahevuM joIe." kahI jamanI AstethI sarakI thaI ane mahuvA bahAra nIkaLI gaI. zyAmasiMha tyAM ne tyAM besI rahyo. lagabhaga eka ghaTikA pachI te paNa bahAra nIkaLyo ane potAnA nivAsa tarapha gaye. bIje divase rajanA samaye jamanI e bhavaDazeThanI DelI khakhaDAvI. bhAgyavatI mA bharaDI rahI hatI. te UbhI thaI te samajI gaI hatI ke jamanI sivAya koI na hoya. chatAM teNe kahyuM : "koNa jamanAbena?" Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaLa sAme jALa ! 145 "hA zeThANI...." bahArathI jamanIe kahyuM. bhAgyavatIe DelI ughADI...jamanI aMdara AvatAM belI : "Ajeya kAMka kAma laIne beThAM lAgo che." bhAgyavatIe DelI baMdha karIne sAMkaLa vAsatAM kahyuM " kAma eja strInuM bhUSaNa chene?" zeThANIbA, tame paNa hada karo che." kahI jamanI agrasara thaI. baMne osarImAM AvyAM. bhAgyavatIe jamanIne besavA eka cAkaLo mUko ane pote potAnA sthAne besI gaI jamanIe kahyuM, "zeThANabA, lAve maga bharaDI dauM..." " nA bahena, have te eka ToyuM ya purA nathI. ApaNe ghaDIka vAtuM karIe. tame gaI kAle mane koka jogInI vAta karI hatIne...." " hA bA. bhAre samaratha che. " I kedI AvavAnA che ?" * be divasathI AvI gayA che... keTaluMya mANasa Ave che...?" " te utaryA che kayAM ?" jegI kAMI gAmamAM te utare naI. devaLanI vADIe utaryA che. hajI be divasa rokAvAnA che." te hAlya...ekavAra emanA darzana karI AvIe..." bhA. 10 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDa sA 66 " Ama to khAzida levA ja javu che ne ? " hA... tArI vAtanA se' manamAM vicAra karI joyA hatA...mane lAgyuM ke ghera gagA AvI hoya to kuve zu kAma javuM ? " 6. 136 zeThANImA. devaLanI vADI cheTI che ne dI acamyA pachI javu' joi e. vaLI e rANImAnI rajA lIdhI nathI te AvatI kAle rAkhI." ' dI' AthamyA pachI javu joIe ? " " hA...zeThANIbA, mathA darzana karavA javuM hoya tA savAre jai e." 66 amastuM mAre zuM kAma hoya ? kAla sadhyA pachI tu' AvI zakIza ke Thane laIne huM jaI AvuM ? " " jo jo khA...kAI puruSane sAthe na letA... huM jarUra AvIza. bhagavAna tamArA upara jarUra kRpA karaze..... " i tA kone khakhara che ! paNa kAMi satpuruSanA AzirvAda meLavavAmAM nukazAna te che nahi......." jamanInA haiyAmAM harSoMnA pAra naheAtA. bIjI koI jALa na pAtharavI paDI ne zeThANIne vicAra palaTI gayA e sAru thayu. te ekalI : " zeThANIbA, jogInAM vacana bhagavAnane ja purAM karavAM paDe! " " teA pachI jamanAbahena, AvatI kAle Azida mAgAne dhaNI pAchA Ave evA. " tame ya jha Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALa sAme jAuM: 147 " rokANIba!....ATalA parasekAI dI AmuM na hetu ene e vANIne kaca zu ? bhagavAna ene, enI carabIne te enA khabaccAne sukhI rAkhe! jegInA dila nA jarUra karyo. paNa kokanA janamArA agADIne mAre zui lAbha meLavavA ? " sArI vAta sAcI che...." mana bhAMgyA pachI sadhAtAM ja nathI. te ku kAla tamArI kATa joIza." - zeDa. rajA Apazene ? " to " zuM kAma nahiM Ape ! mArI vAta koI dI uthApe evA no. kahuM te bhegA paNa Ave ! " jamanA kaMI kahevA jAya te pahelAM ja DelInI sAMkaLa khakhaDI. bhAgyavatIe UbhA thaIne kahyuM: " Avu.....kANu che?" " I teA hu chuM lAbho...! " bhAgyavatI avAja pArakhI gai. nArAyaNa paDitanI patnI damayaMtI hatI. chellA ATha divasathI te AvI zakI nahotI...kAraNa ke piyara gaI hatI ane nArAyaNa vallabhIpura gayA hatA. bhAgyavatIe DelI UMghADIne kahyuM: Ava damayatI Ava mArA diyarajI AvyA ke nahi ?" nA hajI nathI...AvyA..." esarI tarapha najara 66 jatAM ja damayatIe.... pUchyu.: " kANu che ? " '' " jamanAbena mahArANInAM vaDAraNa che." damayaMtI sAthe bhAgyavatI eAsarImAM AvI eTale jamanI UbhI thatAM belI: "zeDANIyA, have hu'rajA laIza... TANu thaI gayu che. ?? ' ... Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha " sAruM tyAre... kAlanI vAta tuM bhUlIza nahi. " bhAgyavatIe kahyu. 148 jamanI vanayapUrvaka namI paDI ane kheAlI: "I tA mArI citA che. 2 jamanI vidAya thaI... damayaMtI ne bhAgyavatI vAtAe vaLagyAM. jamanI khuza thatI thatI rAjabhavana tarapha vidAya thai...rAjabhavananA daravAjAthI theADe dUra zyAmasi'hu ane devaLa vAtA karatA UbhA hatA. jamanIne AvatI jotAM ja zyAmasiMha tenI pAse gayA ane prasanna svare khelyuMH " tArA caherA khuzakhuzAla lAge che ! " " mAchalI jALamAM sapaDAI gaI che. " " zuM banyu ? " " kAla saMdhyA pachI huM ne zeThANI devaLano vADIe AvazuM...tame jogInA veza karIne elI jhuMpaDImAM beso." vAhU vAh! Aja rAte kayAre maLIza ?" HH " Aja nahiM ane .khAnA eraDe ghaNuM kAma che..." kahI jamanI daravAjA tarapha agresara thaI. zyAmasi' devaLa pAse pahoMccA ane ane khabhA pakaDatAM bence : "kAma patI gayuM. kAle sAMje tArI vADIe DhabalIne zeThANI eya Avaze. " " hAya nahi..." " DhabalIe ja mane kahyu.. tu. have madhu' geDavaje... tArA sivAya vADIe kAI na Ave." Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALa sAme jALa ! 149 "harakta nahiM paNa kAcI vAta to nahiM hoyane?" "kAla savAre huM jamanIne maLIne pAkI khAtrI karI laIza.balI uDatAM paMkhI pADe evI che!" ethI ja meM tamane enI bhalAmaNa karI hatI." devaLe kahyuM. "tArI bhalAmaNa AbAda kAma karI gaI." zyAmasiMhe mitranI pITha para dha mAratAM kahyuM, thoDIvAra vAto karIne baMne mitro chUTA paDyA. haMmezanA samaye bhAvaDa ghera AvyuM tyAre damayaMtI cAlI gaI hatI ane bhAgyavatI DelI ughADavA AvI hatI. bhAvaDe DelImAM dAkhala thatAM ja kahyuM: "bhAgu, gAmamAM ke sImamAM keI jegIbogI AvyuM ja nathI." devaLanI vADIe Avela che ne ghaNA mANase enA darzane jAya che." "sAva gappa! Aja te ene cakAsI hatI?" "hA... pahelAM jamavA besI jAo..hAtha meM dhoI nAkho...pachI nirAte vAta karIza." nIrAMta te pratikramaNa karyA pachI ja maLI. baMne jyAre oraDe gayAM tyAre bhAgyavatIe jamanA sAthe thayelI saghaLI vAta kahI saMbhaLAvI. AkhI vAta sAMbhaLyA pachI bhADe kahyuM : "bhAgu, kAla saMdhyA pachI tuM jarUra enI sAthe jA..." "zuM kAma ? " kazana vaLI jemAM Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 bhAvaDe zAhe " AvI banAvaTI vAta pAchaLa koi hetu che ke nahi te jANavA mATe. " "nAre...ane kAi sArA hetu' hAya ema nathI lAgatuM... enI AMkha parathI huM kalpI zakAya evuM samajI 77 gaI cha . zu' ? " " mane sAvavAnI koI ceAjanA lAge che...." " eTale ja kahu' chu' ke e ceAjanA pAchaLa keNu che te ApaNe jANI levu' joie...jethI bhaviSyamAM paNa ApaNe sajAga rahI zakIe. tu' tAre nirbhIcatAthI jaze... huM' tArI pAchaLa ja AvIza...." (< " nA svAmI, ApaNe tAga laI ne mana zA mATe khagADavu.....? ceAjanA pAchaLa game te hoya ! ApaNAM haiyAM sAbuta che pachI bhaviSyanI ciMtA zA mATe rAkhavI joIe ? ane strI jAtie te badhI bAjunA vicAra karave joI e. huM jamanI sAthe ja....kAI mane joi jAya te zu dhAre ? nA....nA...Apa evA Agraha rAkhazo nahi." "tA chI saMdhyA pachI jamanA Avaze tyAre.." 46 javAba tamAre devAnA..." " mAre ? " '' hA.. tame kahejo ke lAgu devaLanI vADIe javAnu kahetI hatI ane tamArI rAhu bleka blei ne hamaNAM ja gai." 88 pachI ..? 77 huM Apane cejanA pAchaLa keNu che e jANavu che ne ? tame paNa jamatAnI pAchaLa pAchaLa lapAtA chupAtA jajo. " Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALa sAme jALa ! 151 " e karatAM sarasa rastA batAvu'. huM' jamanI Ave te pahelAM ja nIkaLI jaiza ane devaLanI vADI vALA raste chUpAIne Ubho rahIza...tu. jamanI Ave eTale kaheje ke zeThe mane rajA nathI ApI....Ama kahIza eTale jamanI camakaze ane jo kAI melI ceAjanA haze te sIdhI devaLanI vADIe jaze. hu' chUpAtA chupAtA enI pAchaLa paDI jaIza." bhAvaDe kahyuM. " kharAkhara che...ane kAla te agiyArasa che... rAghava paNa AvavAnA' " hA...hu'ne rAghava vahelA nIkaLI jazu tu... tAre DelI adha karIne gharamAM raheje.. kahe te damayatI Ave evI geAThavaNu karuM." nA.. mane koi prakAranA bhaya nathI." bhAgyavatIe kahyu. '' 17 tyArapachI ane vAtA karatAM karatAM sUI gayAM. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 madhura svapna! bhAvaDa ane bhAgyavatI zrI jinezvara bhagavatanI pUjA karIne ghera AvyAM tyAre DelI ughADI hatI. bhAvaDe kalpI lIdhu` ke rAghava AvI paheAMcyA lAge che. AkALa eTaleA uttama hatA ke leAkeA kayAMya mahAra jAya tyAre DelIe tALuM nahetA vAsatA... khAlI sAMkaLa caDAvIne jatA. kAraNake cArI e mahApApa che. evI saMtapuruSAnI vANI mAnavInA prANa sAthe jaDAI cUkI hatI. peTa na bharAya te pheADI nAMkhavu. sAruM paNa koIne tyAM cArI karavI e mahApApa che. ema meATA bhAganI janatA samajatI hatI. te kALe leAkeAne mArgadarzana ApanArA tyAgI, munIo, satA, bhakto ane pavitra sAdhue ja hatA. bhAratavarSanA sAcA leAkanetAe paNa tee ja hatA. janatAnuM nautika stara UMcu'rahe eTalA tee jAgRta rahetA hatA ane kAIpaNa prakAranA svArtha vagara leAkeAne upadeza ApIne sanmArga dekhADatA. Ama chatAM aniSTonA aMta vizvamAM kadI AngeA nathI. jo ALye hAya tA rAmarAjyamAM sItAjI para vyaMga karanArA dheAkhI pAkaceA na heAta ! zrIkRSNe yugamAM paNa kasA, jarAsa'gheA, kricakA ane kauravA janmyA ja na hota. aniSTa Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 madhura svapna ! to anAdikALathI cAlyA ja Ave che ane jJAnI puruSo evA aniSTa sAme sadAya laDatA AvyA che. aniSNa jana jIvanano rAjamArga na banI jAya enI satata kALajI saMtapuruSA rAkhatA hoya che. kAraNa ke je divase aniSTa rAjamArga bane te divase mAnavI paNa dAnavanA rUpamAM pheravAI jato hoya che ane Izvarane, pApano ke mugatine keIne bhaya ja raheto nathI. vIravikrame samagra prajAjIvanamAM sazila baLane vega Ape hato ane aniTene sAva rAMka banAvI dIdhAM hatAM. bhAvaDa ane bhAgyavatI makAnamAM gayAM tyAre rAghava pitAnI ghoDIne nIraNa nAkhI rahyo hato. bhAvaDe prasanna svare kahyuM: "kema rAghava, hajI hamaNA ja AvyA lAge che!" "hA, zeThajI... adhaghaDI thaI haze, AnaMdamAM cho ne ?" dharmanI kRpAthI AnaMdamAM ja chIe.. tAre tyAM badhA kuzaLa che ne?" bhAvaDe sAme prazna karyo. hA.. badhAe Apane ne mArAM bhAbhIne jhAjhA karIne rAma rAma kahyA che.." bhAgyavatIe kahyuM : "rAghavabhAI, dAtaNa bAtaNa karyuM lAgatuM nathI." tame kapaDAM badalAve tyAM huM patAvI laIza." rAghave kahyuM. baMne mANaso kapaDAM badalAvavA eAraDAmAM gayA. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 bhAvaDa zAha, rAghave pANIyArethI dAtaNa lIdhuM. pUjAnA vastro badalAvIne baMne bahAra AvyAM tyAre, rAghava hAtha meM dhoI rahyo hato. bhAgyavatI rasoDAmAM gaI. Aja rAghava Avaze evI baMnene khAtrI hatI...kAraNa ke rAghava ATalA varasamAM agiyArasane amAse ahIM AvavAnuM kadI cUka nahoto. bhAgyavatIe roTalA, ghI, dUdha ane goLa mUkIne be thALIo bahAra mUkI. bhAvaDa ane rAghava zIrAmaNa karavA besI gayA. zirAmaNa karatAM karatAM bhAvaDe kahyuM: "rAghava, AjanI rAta tAre rekAI javuM paDe tema che." - "mArA ahobhAgya ! eka zuM se rAta rokAI jAu" eka na samajAya evI paMcAta UbhI thaI che. " kahI bhAvaDe jamanInA AgamanathI mAMDIne bhAgyavatI sAthe je kaMi carcA karI hatI te saghaLI TUMkAmAM kahI batAvI. AkhI vAta sAMbhaLIne rAghava belI UTho : A. rAMDa jamanI ApaNA gharamAM kayAMthI ghusI gaI? zeThajI, eNe pitAnA paraNyAne bhAre duHkhI karI nAkhyo hato. rAmajI mULa te amArA ja gAmane...bicArAne kaMpIlapura choDIne bhAgI javuM paDayuM." tame jamanAbenane oLakhe che ? bhAgyavatIe rasoDAnA uMbare UbhA rahIne prazna karyo. bahu sArI rIte. ApaNuM rAjAno eka halakI vRttine. For Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhura svapna ! 155 zyAmasiMha nAmano sALe che.zyAmasiMha devaLane khAsa bhAIbaMdha che ne jamanI enI rakhAta che." bhAgyavatI ane bhAvaDa baMne avAka thaI gayAM. rAghave kahyuM: "bhAbhI, I rAMDa hAryo kayAMya jAze naI.. jogInA nAme ne bAne eno koI duSTa hetuja haze !" bhAvaDe kahyuM: "rAghava, tArI bhAbhIne zaMkA te AvI, ja gaI hatI. ane te emane ema kaI sAthe jAya paNa nahiM. paNa A to mane thayuM ke jamanIno A rIte tArI bhAbhIne laI javAne ka hetu haze, te jANavA khAtara meM prathama tArI bhAbhIne jamanI sAthe mekalavAnuM ne mAre pAchaLa chUpAIne javAnuM vicAryuM paNa tArI bhAbhI A rIte kayAMya javA IcchatI nahatI eTale ame na raste kADho. tArIbhAbhI ghera rahe ne ApaNe baMnee devaLanI vADInA mAragekayAMka chUpAIne UbhA rahevuM. jamanI tArI bhAbhIne bolAva Ave tyAre tArI bhAbhI kahI de ke zeThanI saMmati na maLI. eTale mArAthI nahiM AvI zakAya. je kaI sAce jaMgI AvyA haze te jamanI pAchI vaLIne sIdhI rAjabhavanamAM jaze...ane kAMka kAvatarA jevuM haze te sIdhI devaLanI vADIe jaze. e vakhate ApaNe tene pIcho pakaDavo ne. jamanInI yojanAnuM rahasya zuM che te jANI levuM." rAghava raTale cAvIne upara dUdha pIto hato te AchuM hasyA ane pachI be : zeThajI, huM tamane kahu Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 bhAvaDa zAha chuM ke jamanInI pAchaLa rAjAnA sALAnuM ja kAMka kAvataruM hevu' joI e ! mArAM bhAbhI jarA rUpe ra'ge rUDAM che eTale I napAvaTanuM' mana bagaDayu' hazene jamanIne kAma soMpyu haze .. paNa I napAvaTane khabara nathI ke rAjAne jo A vAtanI khabara paDaze te mAthu' dhaDathI juduM ja karI nAkhaze... ApaNA rAjA sagA dikarAneya mApha kare eveA nathI.' "rAghava, tArI vAta sAcI che....sabhava che ke khIju' paNa kAi kAraNa hAya ! tapAsa karavA pAchaLanA mArA Azaya mAtra eTale ja che ke bhaviSyamAM ApaNe sAvadha rahIe." bhADe kahyuM. rAghava vicAramAM paDI gayA. che bhAgyavatIe kahyuM: " svAmI, jene cAritra priya che te sadAya sAvadha ja rahe che." (C bhAgu, huM tArI bhAvanA barAbara samaju chu..... paNa ApaNI paristhiti palaTAI gaI che. dhama, cAritra ane sa'skAranI muDI ApaNe nathI gumAvI chatAM dAridra pratye sahune napharata hoya che. dhananu teja leAka dRSTine AMjI detu hAya che. dhanavAnanA ghara sAme kAI najara karavAnI paNa hiM'mata karatu' nathI. ApaNI A paristhitine mane koi raja nathI....chatAM sAvadha rahevA khAtara ka'ika vicAravu' ja joi e. AjanI Apatti dUra thAya eTale AvatI kAle Apatti nahi Ave ema mAnavu' e DahApaNa na gaNAya .. jamanInI ceAjanA niSphaLa jAya eTale duSTa mANase navI ceAjanA na kare ema paNa mAnI na zakAya." Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhura svapna ! 157 rAghave kahyuM : "zeThajI, tamArI vAta sAcI che. ApaNe jarUra jaIzuM. ane vakhata Avaze te mAruM kAMDuM lekhaMDI che." bhAvaka ho ane beH "huM Aja rUpAvaTI ja jaIza...ane vahelo pAcho AvI jaIza." bhAgyavatIe kahyuM : "bahu dUra na jatA." bhAvaDa hAtha mukha dhoIne Ubhe thaze. mukhavAsa tarIke sepArI vetarIne khAdhI ane rAghavane ApI. zeThajI, Aja mArI ghaDI laIne ja jAone!" bhAgyavatIe kahyuM: "e barAbara che, te te tame jamavA TANe paNa AvI zakaze." Amate meM...pAkuM zIrAmaNa karyuM che. eTale harakata nathI....ane cAlavAmAM mane vadhAre AnaMda rahe che." rAghavano Agraha vadhI paDe. chevaTe mitranI bhAvanAne vaza thaI ne bhAvaDa rAghavanI gheADI laIne bekoza dUra AvelA rUpAvaTa tarapha nIkaLI go. gaI rAte jamanI sAthe maLI zakAyuM nahotuM.. eTale vigatathI vAta jANI zakAI nahotI. paNa zyAmasiMhane rAte nidrA veraNa thaI cUkI hatI. tenI patnIe vAraMvAra kaheluM ke : "Aja tame zuM vicAra karo cho ?" paNa zyAmasiMhe khAsa kaMI javAba nahoto Ape. patnIe jyAre svAmInA kapALa para hAtha mUkIne pUchayuM ke : "Aja ATalA badhA anamana kema dekhAo cho ?" Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 bhAvaDa zAha evuM kAMI nathI. paNa mahArAjAe eka kAma sepyuM che ne zuM karavuM I kAMI sUjhatuM nathI." evuM kayuM kAma soMpyuM che?" I vAtamAM ja goTALA thaI gaye che. " " eTale ?" "bApue kAla sAMje kayAMka javAnuM kahyuM ne samajyA vagara meM hA pADI dIdhI." tyAre to bhAre karI. e vakhate tyAM kaI beThuM hatu ?" patnIe prazna karyo. hA... mahArANA hatAM. rUpalI ne jamanI paNa hatI." kIe to atyAre ja rUpalIne bolAvuM." rUpalI vaLI adharI che..." to savAre mahArANI pAse jaIza eTale pUchI laIza. e mane yAda ja haze." benaDIne kAMI pUchIzamAM..I mahArAjAne vAta karyA vagara rahe nahI ne mAre phajetInA phALake caDavuM paDe... I to savAre huM game te upAye jANI laIza." zyAmasiMhe kahyuM. "to pachI nIrAMte sUI jAe...." "tuM? "mAre hajI mALA bAkI che ne kAla agiyArasanuM ekaTANuM karavuM paDe ema che." kahI patnI pitAnI zayyA tarapha gaI. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhura svana ! 159 * zyAmasiMha be paLa patnI sAme joI rahyo...tyAra pachI AMkhe baMdha karI AvatI kAlanA vicAre caDI gaye. bhAvaDazeThanI padamaNI patnI AvatI kAle saMdhyA pachI devaLanI vADIe pAvaze. paNa jogInA vezamAM mAre zeThANIne pakaDavI kevI rIte ? haiyAsarasI levA jatAM dekAro karI mUkaze to? nA.nA. AbarUdAra strI dekAre to na ja kare... ekavAra bhIMsAI jAya te pachI kadAca kAyamanI gAMTha baMdhAI jAya... paNa enA svAgata mATe zuM karavuM? haM.....mahAzaMkaranI mIThAI tyAM rAkhuM.. thoDoka dArU paNa rAkhuM..je ene ekAda piyAlI pAI zakuM te pachI raMga jAmI jAya I ja ThIka che coLInA prasAdarUpe -dArUnuM ja caraNAmRta pAI devuM. nazo caDatAM vAra nahi lAge ne nazAmAM mAnavI pitAnuM badhuM visarI jAya che. AvA vicAra taraMge karate karate zyAmasiMha cheka miDI rAte kalpanAnA madhura svapna vacce nidrAdhIna banI ga. madhura svapna ! mAnavInI meTAmAM moTI kamajorI ja enI kalpanAmAM sarjAtI hoya che, ane e kamajorIne ja mAnavI varadAna mAnato hoya che ! je svapna saMskArahIna hoya che, kartavya bhraSTa hoya che ane ghAtaka hoya che tene ja mehAMdha mANase madhura svapna mAnI le che : . moDI rAte sUtele zyAmasiMha vahelI savAre na UThI zako cheka rAsavA suraja caDe tyAre ja jAye.. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 bhAvaDa zAha meADhAmAM dAtaNa laIne te bahAra nIkaLI garcA....jamanI kayAM bhegI thAya ? kAM tA vATa joI oine mahelamAM cAlI gaI haze. jamanI ekavAra AvI gaI hatI... paNa zyAmasi'hane jAce nahi eTale pAchI cAlI gai hatI....jyAre zyAmasi'hu dAtaNa laine upavana tarapha nIkaLyA tyAre jamanI mahArANIne dAtaNa karAvIne snAna mATe snAnagRhamAM laI gai hatI...jharUkhAmAMthI teNe zyAmasahune joce paN hatA... paraMtu IzArA ke saMketa karI zakAya tema nahAtA, mahArANIne snAnagRhamAM mUkIne jamanI kula levAnA mahAne saDasaDATa upavanamAM pahAMcI gaI...ane eka nirApadma tathA ekAMta sthaLa tarapha gaI...zyAmasiMhu paNa e tarapha nIkaLI gayeA. samaya nahAtA chatAM jamanIe TUMkamAM saghaLI vAta kahI dvIdhI ane ucita sUcanA paNa ApI dIdhI. zyAmasiMha harakhathI phUlAte phUlAte dAtaNa sAthe bIjI dizAe nIkaLI gayA. jamanI thADAM phUla vINIne punaH mahelamAM cAlI gai. snAna zirAmaNu patAvIne zyAmasihu prathama tapanarAja pAse gaceA. mahArAjanA kuzaLa vamAna pUchI te peAtAnI bahena pAse gayA ane e cAra ADI avaLI vAtA karI te sIdheA devaLanA ghera paheAMccA. jamanIe kahelI saghaLI vAta vigatathI kahI sabhaLAvI. AkhI vAta sAMbhaLyA pachI devaLe kahyuM: " bhAI, jamanIe kAma te pAku kayu kahevAya... Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhura svapna ! 161 paNa jokhamanA pAra nathI. zeThANI rADacA pADe ke dhamAdhamI karI mUke te paDakhenI vADIvALA arajaNa ne tenA sAthIo doDatA AvI pahoMce ne pachI mahArAjanA kAne vAta gayA vagara rahe nahi. ema thAya te ApaNe baMnee mAthe rAta oDhIne gAma cheDavuM paDe. " * " evu kAMI nahi ane zeThANI game tema Aya AbarUdAra gharanI vahu che. ene peAtAnI Ijjata vadhAre vahAlI hAya. vaLI huM ene caraNAmRtanA maMtrelA prasAda rUpe thADAka dArU pAI daIza. eTale thADI ja vAramAM naze| AvI jaze. " * 8 paNa i vANIyAnI jAta che ne rAte annapANI lye nahi te ?" zyAmasiMha vicAramAM paDI gaye. " mALaka mATe strIne lapasatAM vAra nA lAge." " tAya eka vAtanA vAMdhA Avaze. " ** " kaI vAtanA ?' " jaTA ne dADhI kayAMthI kADhavAM ? " gAmamAM nahi maLe ? " " evu' ahI' kayAMthI maLe ! hA, vallabhIpuramAM maLe... kAka taragALAnA ghera paNa maLI Ave...." devaLe kahyu. ... pachI khelyA : "taragALAnuM ghara..! ApaNA gAmamAM keAi nathI.... ne vallabhIpura atyAre javu* pAlave nai...TANAsara pAchuM" avAya naI...bhAre thaI ! " zyAmasi' vicAramAM paDI gayA. gheADIvAra pachI deDa elyeA : " eka kAma karIye te cAle. " bhA. 11 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara 44 zu!" "tame mUche ne mAthAnA vALa kADhI nAkheA tA mAthe meDha bhabhuta bharavAthI kAka jogI jevu' lAge. " "I nA khane...mahArAjA pAse pAchuM javuM paDene mahArANIne paNa maLavu paDe......ne gharamAM carcA thAya te judI.... sAMvaDa zA ?? " tA...." jaTA khaTA kAMI nahi..emane ema bhagave acaLA paherI laIza ne mAthe meDha bhabhutanA thatheDA karI daIza. ''zyAmasi huM kahyu.. " chevaTe te ema ja karavu paDaze. " " teA le A...tu vADIe mahAza'karanI mIThAI letA jaje" kahI zyAmasi haiM mitranA hAthamAM e rauSyamudrA mUkI. tyArapachI sAvacetI a'genI keTalIka vAtA ane vacce thaI. e vAtAmAM devaLe eka vAta spaSTa jaNAvI ke zeThANI je vakhate vADIe Avaze te vakhate peAte vADIe nahi rahe paNa khAjunI vADIe jaze. 66 thoDI AnAkAnI pachI zyAmasi'huM A vAta svIkArI ane te vidAya thayeA. mananA ghaDelAne kapelA madhura svapnamAM garakAva anele| mAnavI manathI game teTaleA prasanna hAya paNa enA ajapAnA pAra nathI. kayAre sAMja paDe . ne kacAre jamanI zeThANIne tyAM jAya ne kayAre baMne vADIe Ave...vagere vicAra sivAya bIjA kAI vicAra zyAmasi'hane AvatA ja nahAtA. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhura svakha! pite rAjAne sALo hato. gharamAM enI raMjADa ne juvAnI kAMka vaharI thaI hovAthI mAbApe ene paraNAvI dIdho. paNa je lakSaNa jIvanamAM pilAyAM hoya che te maratAM sudhI bhAgye ja jAya che.....emAMya ajJAnInAM vyasano te dUra thatAM ja nathI. mAbApe moTI dikarIne vAta karI ane tapanarAjAnI epriya ne vaphAdAra rANI hatI eTale nAnA bhAIne sudhAravA kAMpilyapuramAM laI AvI. ahIM meTuM rAja..khAvApIvAnI koI uNapa nahiM. thaDA divasa to zarame bhame gADuM cIle caDI gayuM...ane jamanI maLI gaI. dArU te nagarImAM ja Avato nahoto ane chUpI rIte teNe maryAdAmAM rahIne dArU paNa pIvA mAMDe. tapanarAjane kaDapa sAro hovAthI zyAmasiMha ke gAMDapaNa khullI rIte karI zake ema nahote.... Amane Ama pAMca varasa vItI gayAM.... khAsa kAMI kAma nahiM. mahArAjanuM keI aMgata kAma hoya to te karI chUTe.... bAkI be vAra mahArAjane namana karI Ave..bena pAse jaIne mIThI mIThI vAto karI Ave ne bhAI pharatA rahe ! ane kamanazIbe enI najare bhAgyavatI caDI gaI.. ghaNu vicAraNA karyA pachI baMne mitrAe janA ghaDI ane e rojanA Aje rAte sAkAra banavAnI AzA nAcI uThI. sAMja pahelAM ja te devaLanI vADIe pahoMcI gaye. devaLe badhI taiyArI rAkhI hatI...eka jhUMpaDImAM bhagavIkathA, bhabhUta, dArUnuM pAtra, nAnI pathArI vagere goThavyAM hatAM. barAbara veza parivartana karAvIne devaLa bAjunI vADIe cAlyA ga. vADImAM ekale zyAmasiMha rahI gayo. WWW.jainelibrary.org Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAme A tarapha bhAvaDa ane rAghava paNa bahAra nIkaLI gayA hatA ne mAragamAM ja devaLanI vADIthI thADe dUra eka vRkSanAM jhuMDamAM pAchaLa besI gayA hatA. bhAgyavatI DelIe sAMkaLa caDAvIne jamanInI rAha jotI kheThI hatI. sUryAsta thaI gayeA hateA...gAmanA devacAre jhAlarI raNakI rahI hatI. leAkeAne avarajavara paNa cAlu hatA. jamanIe kaheluM' ke sayATANe AvavAnu` paNa te AvI rAtrinA prathama praharanI e ghaTikA vItyA pachI. kAraNu ke koMika aMdhArA jevu' jaNAya te ja zeThANIne lai javAya ane bhAvaDa zeThanI DelInI sAMkaLa khakhaDI. 164 bhAgyavatI esarImAM ja beThI hatI teNe AvIne DelI ughADatAM pUchayuM : " ? " " i teA huM' chu' zeThANImA... ' 66 jamanAbena, bhAre pa'cAta thai...zeThe AvA AzirvAda levAnI cekakhI nA pADI ne ApaNA AdaryAM adhUrAM rahyAM." bhAgyavatIe aDadhu kamADa ughADatAM kahyuM. jamanIe kahyuM : " paNa vAra nahi lAge." dhaNInI AjJAnI uparavaTa teA mArAthI kema thavAya... vaLI e gharamAM beThA che.. kAla bapAre tame Avajo eTale nIrAMte vAta karIza." kahIne bhAgyavatIe uttaranI rAha joyA vagara DelInuM kamADa baMdha karI dIdhu.. jamanI mAthe jAnce va tUTI paDayu. A tA bhAre thaI. have zuM karavuM ? e paLa ubhI rahI ne pachI cAlatI thaI. rAjabhavana na jatAM te sIdhI devaLanI vADI tarapha vidAya thaI. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 AvuM na zobhe! - vATa jotAM jotAM baMne mitro akaLAI gayA hatA. bhAvaDe kahyuM : "kadAca jamanInI vAta pAchaLa kaI prakAranI cAla na hoya !" rAghave kahyuM huM jamanIne pagathI te mAthA sudhI oLakhuM chuM... kaI paNa jAtanI ramata vagara te AvuM kare nahi " "kadAca kharekhara koI cagI Avya hAya !" to to ApaNane vahelI khabara paDI gaI hota. gIne maLavA te koka Ave ja ne ! thoDI ja vAra pahelAM ja meM devaLanI vADI tarapha joyuM hatuM. devaLa vADImAMthI bahAra nIkaLIne bIjI vADI kArya gIca che...hajI pAchA vanya lAgatuM nathI. ane enI sAthe je bIje jaNa hate te mane zyAmasiMha jevo ja lAgyuM hatuM... I hajI vADI bAra nIkaLyuM nathI." rAghave kahyuM. "to ApaNe vADImAM chUpAI jaIe te ?" "hA zeThajI...dabAtA pagale jAzuM eTale keIne khabara paNa nahi paDe." rAghave kahyuM. baMne mitro vRkSanA thethI UThIne vADI tarapha gayA. vADImAM jamanI ane zeThANInI AzAe prasanna Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 bhAvaDa zAha paLo vitAvI rahele zyAmasiMha jhuMpaDImAM ja beThe hato. teNe bhagave aMcaLa dhAraNa karyo hato... mAthA para rAkhane thathe karyo hato ane moTuM ne hAtha paga paNa rAkhavALA karyA hatA. zyAmasiMha eka Asana para beThe hate. enI sAme be lAkaDAM saLagI rahyAM hatAM. bAjumAM dArUnuM pAtra bharyuM hatuM...ane manamAM madhura svapananA tarago rAcatA hatA. saMsAramAM kAmAsakti na hota to aneka aniSTa ApoApa naSTa thaI jAta...paNa AvI bhAvanA sAkAra banavI koI paNa yugamAM zakaya nahatI... kAraNa ke anaMta saMsAramAM bhaTakatA jI kAmAsaktithI gherAyelA ja paDayA hoya che. ane mehanIya karmanI jALamAM sapaDAyelA AvA jI kadI tRptino anubhava karI zakatA nathI..atRptinI jhaMkhanA ene anaMta bhava sudhI bhaTaktA ja rAkhe che. jyAre jJAnarUpI prakAzane sparza thAya che ane vairAgyarUpI amRtane svAda maLe che, tyAre ja te jIva karma jALa chedavAno purUSArtha karavA kaTibaddha thaI zake che. bhAvaDa ane rAghava sAvacetIthI devaLanI vADImAM ghusI gayA ane lapAtA chupAtA cheka jhuMpaDInA ethe pahoMcI gayA. baMnee joyuM, vADImAM kaI hatuM nahi. jhuMpaDImAM kaI sAdhu beThe hoya ema lAgatuM hatuM." ekAda ghaTikA vItI gaI tyAM rAghavanI najara vADInA jhAMpA tarapha gaI... eka bAI aMdara dAkhala thaI rahI hatI. rAghave bhAvano hAthe dabAvIne jhAMpA tarapha najara karavAne IzAro karyo. bhAvaDe jhAMpA taraphe je yu...teNe jamanIne Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avu na le ! 167 kadI joI nahAtI... paNa enA sivAya kAI nahi' hoya ema mAnI zakAya tema hatu'. agiyArasanI rAta hatI... dUdhaLA prakAza hatA...kAI nA caherA na joI zakAya paNu AkRtinA AbhAsa jarUra thAya. rAdhava te aMdhakAramAM jovA TevAyelA heAvAthI te jamanIne ALakhI gayeA. jamanI jhU'paDI pAse AvI. teNe ekavAra AsapAsa najara karI. keAI lAgatu' nahAtu' eTale te jhU'paDInA bAraNA pAse gai. jamanIne jotAM ja zyAmasiha AnadamAM AvI gayA...jamanI annura dAkhala thaI ane elI : " badhu UMdhu vaLI gayuM. " " " kema, zeThANI na AvI ? " 66 nA...enA dhaNIe ene nA pADI eTale lAcAra anI gaI...'' jamanIe zyAmasiha pAse besatAM kahyuM. " bhAre thaI...have zuM thAya ? " " AvatI kAle khapeAre hu* pAchI ene tyAM jaIza... atyAre enA dhaNI gharamAM hateA eTale mAre DelIethI ja pAchuM' haLavuM paDayu...devaLa kayAM che ? ' '' 8 devaLa paDakhenI vADIe gayA che....jamanI AjanI badhI ramata eLe gai !" nirAzA bharyA svare zyAmasiMhe kahyuM. A kAma ja evAM che...' jamanI paNa hatAza thaI gaI heAya tema tenA caherA parathI joI zakAtu hatu.... jhu'paDInAM khuNAmAM eka jhAMkhA dIveA maLI rahyo hatA. ane mitro sarakatA sarakatA dvAra pAse lapAI ne UbhA rahI gayA hatA. " have zu karavu ? " Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a bhAvaDa zAhe " have teA AvatI kAle zeThANIne maLIne badhI vigata jANu pachI khakhara paDe... paNa khApu, tamAre A veza sAcA jogI jevA nathI. tamane joI ne kAIne page lAgavAnuM mana nAM thAya." jamanIe kahyu.. "" kahI " I teA zeThANI AvI hAta te khabara paData... bhAre thaI... hAlya have devaLane khelAvI lAvu zyAmasi'hu UbhA thayA. eja vakhate... " khabaradAra, zyAmasi'hu ! " kahetA rAghava peAtAnA jADA dheAkalA sAthe jhu'paDImAM dAkhala thayA. enI pAchaLa ja bhAvaDa jhu'paDImAM dAkhala thayeA. '' zyAmasiMhu ane jamanI avAkU banI gayAM hatAM... ane mane sAme bhayabhita najare joI rahyAM hatAM... rAghave kahyuM : " cupacApa heTho besI jA....nahi te eka ja aDIyeA mArIzane tAru mAthu phADI nAkhIza. sAlA harAmI....AbarUdAra gharanI strIone sapaDAvavAnA dhaMdhA kare che ? tArA bApane khabara paDaze te tAruM mAthuM ja dhaDathI judu' karI nAkhaze." tyAra pachI rAghave bhAvaDa zeTha sAme joI ne kahyuM : " bhAvaDa zeTha, A jamanIne joi ceA ene dhaNI ghaNuMA ja garIba ane khAnadAnIvALA hatA... paNa A kubjAe ene bhAre herAna karyAM...bicArA gAma cheDIne bhAgI gIcA...' bhAvaDe jamanA sAme joyu.... tyAra pachI zyAmasiMhuM sAme joI ne kahyuM : " darabAra, huM' tamane sajA nahi karuM tapanarAja tamane sajA karaze....rAghava, tuM A kha'ne barAbara pAMcaviDaye mAMdha... pachI devaLane melAvIne ene Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " AvuM na zobhe! 169 paNa bAMdha... tyAra pachI huM mahArAjAne ne mahArASTrane ahIM bolAvI AvuM chuM." A sAMbhaLatAM ja zyAmasiMha bolI uThayo : zeThajI, mane eka vAra mApha kare.tamArAM gharavALA mArAM mAM jaththAbena che..." - "kALAnAgane to phAMsale ja nAkhavo joIe...." rAghave kahyuM. jamanI gaLagaLA svare belI uThI : "zeThajI, ekavAra mane kSamA kare...huM havethI koIdI AvuM kAma nahiM karuM?" bhavaDe kahyuM : jamanA, jenA mana caMcaLa ane pApathI bharelAM hoya che tene vizvAsa karI zakAya nahi." zyAmasiMha karuNa bhAve belI uThazeH "zeThajI, huM tamArI gAya chuM...ekavAra jIvatadAna Ape...hu tretrIsa karoDa devanA segaMda khAIne kahuM chuM ke koIdI AvA pApamAM nahIM paDuM.zeThajI, tame udAra hadayanA mAnavI che ne huM dayAnI bhIkha mAguM chuM." rAghave kahyuM : "zeThajI udAra che paNa huM udAra nathI. tArA taraphathI amane pAkI khAtrI na maLe tyAM sudhI vizvAsa vase nahi..." "zeThajI, tame kIye te lakhata lakhI ApuM...paNa ekavAra mane ne jamanIne cheDI de." zyAmasiMhanAM nayane sajaLa banI gayAM hatAM. bhAvaDa zeThe kahyuM : "mAre lakhata bakhata kAMI lakhAvavuM nathI . AvAM duSka tamArA jevA darabArane zobhe nahiM. tamAre te prajAnI bena ThIkarIyuMnI AbarUnuM 2pu vIsa ke koI tha zeThajI, Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 bhAvaDa grAha karavu joI e....kSatriyanA dharma paNa e ja che. Aja te huM tamane baMnene cheDI dauM' chu. paNa pharI vAra AvI bhUla karaze| tA mATe mahArAjAne badhI vAtathI vAkepha karavA paDaze... tame dArU pIveA che, jamanI sAthe tamAre nAtA che ne AvI nabaLAIomAM tamane vadhAre rasa che e vAta rAghava pAsethI hu' Aje ja jANI zakaceA chuM.. Ama chatAM tamArA jIvatarane tame sanmAge laI jaI zake e zubha bhAvanA khAtara huM ne rAghava A vAtane peTamAM ja purI rAkhazu. cAla rAghava ekavAra vizvAsa rAkhavA joi e." << * zeThajI, Apa vadhAre paDatA udAra thaI gayA che...' rAghave kahyuM. "nahi' bhAI, amArAM veNu para ekavAra jarUra vizvAsa rAkhA...jo A vAta mahArAjA ke mahArANIne karaze te amArA jIvatara sAva kathaLI jaze.. amane UbhA rahevAnI paNa jagyA nahi' maLe...kAM kuvA puravA paDaze.....kAM gaLe vAMse leve. paDaze....' bhAvaDe kahyuM : " ena, tamArA ane para vizvAsa rAkhu '...tame tamArAM jIvatarane sudhAravAnA prayatna karajo ... emAM tameya sukhI thaze| ne tamArI ze|bhA paNa vadhaze. A duniyAmAM sArapa levA jevI khIjI keAI uttama vastu nathI .tame paNa sArapa lejo ne sukhI thAje." vaLatI ja paLe rAghava ne bhAvaDa jhuMpaDI bahAra nIkaLI gayA. zyAmasi'he kahyuM : " jamanI, tu: esa...hu' devaLane malAvI Avu...'' Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be vAra buma AvuM na zobhe! 17T " darabAra... huM rAjabhavanamAM jaIza...zeTha ghaNe bhalo mANasa. nahi te Aja ApaNA mAthe talavAranA jhATakA ja paData. have AvI gAMDAI karaze mAM....." kahI jamanI UbhI thaI. zyAmasiMha kazuM bolI zakaze nahiM... jamanI rAma rAma karIne bahAra nIkaLI gaI. e vakhate rAghava ane bhAvaDa jhAMpAmAMthI bahAra nIkaLI rahyA hatA. jamanI bhagavAnane pADa mAnatI mAnatI ane bhAvaDazeThane manathI biradAvatI vADI bahAra nIkaLI gaI. zyAmasiMhamAM te kaI jAtanI hiMmata ja nahotI rahI. chatAM te Ubhe thaye ane vADInA zeDhA pAse gaye... bAjunI vADI tarapha najara karIne teNe devaLane be vAra buma, mArI devaLe "AvuM chuM' kahIne uttara vALya. DI ja vAramAM devaLa deDate AvI pahoMce... zeDhA pAse zyAmasiMhane ubhelo joI te belyo : "hajI jamI nathI AvI? " Aja mAMDa bacyo chuM..jamanI ekalI AvI hatI...bhAvaDane teno eka bhAIbaMdha paNa AvI caDayA..... rAghava te amane ne tane pAMcavaDiye bAMdhIne mahArAjAne teDavA jatA hatA. paNa udAra zeThiyAe mAro gana mApha ka devaLa, AjathI kALAM kAma karavAnuM pANI mUkayuM che..." "bahu sAruM karyuM darabAra... bhAvaDa zeTha marada mANasa che..enuM bhAgya palaTAI gayuM che, paNa AbarUne jarAya AMca nathI AvI.me Apane pahelAM ja cetavyA. hatA..sAru thayuM ke ATalethI ja patyu." devaLe kahyuM, baMne jhuMpaDImAM AvyA. kahIne uttara thoDI ja vAra Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha zyAmasiMhe dArUnuM pAtra hAthamAM lIdhuM...paNa vaLatI ja paLe DhaLI nAkhyuM....rAkhavALuM zarIra pANIthI sApha karI, mAthuM vagere barAbara dhoI teNe mULa vastro dhAraNa karI lIdhAM. mIThAI emane ema paDI rahI jhoLI paNa emane ema paDI rahI...lAkaDAM svayaM TharI gayAM hatAM....chatAM devaLe tenA para pANI DhoLyuM ne baMne mitro bahAra nIkaLyA. devaLane Aja vADIe rahevuM paDe tema hatuM eTale te zyAmasiMhane cheDeka sudhI vaLAvIne pAcho pharyo. bhAvaDa ane rAghava ghera AvyA. hajI rAtrine bIje prahara cAlato hato. bhAgyavatIe baMne mitronI pathArI eAsarImAM karI rAkhI hatI. bhAvaDe DelI khakhaDAvI. bhAgyavatIe DelI ughADIne sIdho prazna karyoH "zu thayuM ? " "je dhAryuM hatuM te..." rAghave hasatAM hasatAM kahyuM. eAsarIe AvyA pachI bhAvaDe patnI sAme joIne kahyuM : " te pratikramaNa karI lIdhuM ?" " nA ..tamArI ja vATa jotI hatI. gaMgAmA AvyAM hatAM te hamaNAM ja gayAM." prathama tuM rAghavanI thALI taiyAra karIne kADhI Apa...ApaNe pratikramaNa karI laIe.... pachI nIrAMte saghaLI vAta karIza." bhAgyavatIe rasoDAmAM jaIne rAghava mATe thALI teyAra karIne bahAra eka bAjaTha para mUkI. rAghava hAthameM Ine jamavA besI gaye.... kAraNa ke sAMja pahelAM bhAvaDe Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvuM na zobhe! 173. jamI lIdhuM hatuM ane pite rAte vALu karaze ema jaNAvyuM hatuM. dUdha, pANI vagere rAghava pAse mUkIne baMne mANase vastro badalAvI pratikramaNa karavA oraDAmAM besI gayA. rAghavane jamatA zI vAra lAge ? teNe thoDI ja vAramAM vALu karI lIdhuM. tyAra pachI uThIne gheDI ne gAya pAse gaye. baMne pAse ghAsa paDayuM hatuM. baMne jAnavara para hAtha pheravIne rAghava pAcho Avyo ne eka pathArImAM beThe. pratikramaNa puruM karIne baMne bahAra AvyAM. rAghava jAte ja beThe hate. te be : "zeThajI, A tamAruM pratikamaNa kaI dI bhUlAya nahi! " "tuM rAmanuM nAma kaI dI bhUlI jAza?" "nA....I te heye vaseluM che." "amAre A dharmakriyA paNa haiye vaselI che." kahI bhAvaDa pitAnI pathArImAM beThe. bhAgyavatI raseDAmAM saMje karIne eThAM ThAma laIne phaLIyA tarapha gaI eTale rAghave kahyuM: "bhAbhI, adharAta thavA AvI che eMThavADa savAre kADhajone..." rAghavabhAI, vAsI eMThavADa rAkhavAmAM ghaNe ja deSa chemane vAra nahi lAge...tamane uMgha to nathI AvatIne ?" nA...vAta kIdhA pahelA uMgha Ave kevI rIte ?" rAghave kahyuM. WWW.jainelibrary.org Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 bhAvaH zAha bhAgyavatI thoDI ja vAramAM eThavADa kADhIne AvI gaI ane bhAvate vADImAM banelI saghaLI vAta TUMkamAM kahI saMbhaLAvI. AkhI vAta sAMbhaLyA pachI bhAgyavatIe kahyuM : "jamanIne joIne mane AvI kalpanA paNa nahotI AvI... mAnavInAM mana pArakhavAM bhAre kaThaNa che. sAruM thayuM ke tame baMne tyAM gayAM tyAre devaLa nahoto. nahi te nAnuM sarakhuM dhIMgANuM thatAM vAra na lAgata." rAghave kahyuM: "dhIgANuM na thAta bhAbhI..gane mAnavIno paga bhAMgI nAkhe che. chatAMya dhIMgANuM thayuM hota te mAro baDIyA beyane dharatI bhegA karI vALata! paNa mArA zeTha dhIMgANuM thAvAja no da..vANIyAnI jAta... TAM jokhama kheDe naMI..ne huM ekale gaye hota to jarUra kAMka navAjunI thAta ! * * bhAvaDe kahyuM : "rAghava, goLathI mare tyAM sudhI viSane upaga zA mATe kare joIe? keInuM jIvatara bagADavA karatAM sudhAravAnI taka ubhI karavI eja sAco rasto che. ApaNe be cAra ghA nAkhIne zyAmasiMhane ekavAra khakhare karI nAkhyuM hota te e samajaNanA gharamAM kadI na Avata.. ane game tyAre badale levAnuM karata...vera bAMdhavAthI vera ja rIce che... ane ApaNe ene sudhAravAnI taka paNa ApI che." bhAgyavatIe svAmI sAme joIne kahyuM: "Isudharaze evuM tamane lAgyuM che ?" Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvuM na zAbhe ! bhAgu, saMsAramAM traNa vastu ja mAnavIne sanmArge vALavAmAM sahAya kare che. jJAna, prema ane bhaya. zyAmasi'hu jevA paranArImAM sukha jenArA mANasA bhayathI ja aTake che. mahArAjAnA bhaya nAnA sUnA nathI eTale mane khAtrI che ke have AvI gAMDAI nahi kare. pachI te manane vaza karavuM I kAMI nAnuM' sUnuM kAma nathI." bhAvaDa zeThe kahyuM. rAdhave bhAvaDa sAme joI ne kahyuM : sAva sAcI vAta karI zeThIyA, mane ca Aja ghaNuM jANavAnuM maLyuM." CC bhAgyavatIe gagana tarapha najara karatAM kahyuM : " aDadhI rAta vItI gaI ne vAtu'mAM ne vAtuMmAM savAra paDI jaze.... tame eya nirAMte sUI jAo." tr bhAvaDe kahyuM : "tu sUI jA....vaLI tAre vahelAM "uThavuM paDaze." 15 bhAgyavatI uDIne eraDAmAM gai. jhAMkhA vaDA rAma karIne te navakAramaMtranu` smaraNa karatI karatI ADe paDakhe thaI ane thADI ja vAramAM nidrAvaza khanI gaI. bhAvaDa ane rAghava sAmAnya vAta karatA hatA.... vAtAvaraNamAM rAghave kahyuM : " zeTha, have mAruM eka veNu, rAkhavu paDaze." " ela...." " pahelAM vacana ApeA tA." " " mAre kAMI levAnI vAta nahi... hAya ! huM vacana ApuM chu, " vANIcA chevaTe peAtAnI vaTa bhUle nahi....... Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 bhAvaDa zAha kAMI bIjuM nathI kete....A ghoDI ahI rAkhI le..." rAghave bhAvabharyA svare kahyuM. "rAghava, tane meM mAre bhAIbaMdha mAnya che... tArI vAta mAre rAkhavI joIe e paNa barAbara che. paraMtu tuM e vAta kema bhUlI jAya che ke mArI paristhiti pahelAM jevI rahI nathI, mAre vepAra paNa te je che. gajA uparavaTa kAMI na karavuM evI manamAM gAMTha vALI che . ane pherI karavAmAM mane eka vAtane pure saMteSa che ke be mANasa nIrAMte bhejana puratuM meLavI zakIe chIe. A saMgomAM gheDuM bAMdhavuM e kaI daSTie Ucita na gaNAya. eka jIvane AMgaNe bAMdhyA pachI tenI kALajI barAbara rAkhavI joIe. tArI bhAbhI upara vadhu paDatA mUktAM mAruM hRdaya acakAya che. A mATe tuM mApha kara.. paNa huM tane khAtrI ApuM chuM ke jyAre mArI paristhiti palaTAze tyAre sauthI prathama tane ja sAda karIza." rAghava mitranA tejasvI vadana sAme joI rahyo.. osarImAM baLate jhAMkhe dave haLave prakAza verato hovA chatAM rAghavane mitranA vadana para keI aTakI vIra jevuM teja nakhAyuM. thoDIvAra vAto karIne baMne mitre sUI gayA. nitya niyama pramANe vahelI savAre bhAgyavatI jAgIne bahAra AvI ane sIdhI gAya tathA ghaDIne nIraNa nAkhavA gaI. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avu' na zobhe ! 177 tyAra pachI jarAye saheMcara na thAya te rIte pANI gaLavAnuM, vAsIdAnuM vagere kAma patAvavA mAMDayu. eka tagArAmAM gAyanuM khANaya laIne te gA dAvA mATe gaI tyAre bhAvaDa zayyAmAMthI beThA thayA ane nityakrama mujaba pANIne kaLasyeA bharIne zauca mATe bahAra nIkaLI gayA. rAghava Aja vaheleA nIkaLI javAnA hatA paNa nidrA devIe tene sArI rIte pa pALyeA hAvAthI te jAgRta thayA tyAre. sUdiya thaI gayeA hateA... bhAvaDazeTha ane bhAgyavatI prAtaHkAya ATApIne nahAvAnI taiyArI karI rahyAM hatAM. bhAvaDe rAghavanA hAthamAM dAtaNa mUkayu. rAghave dAtaNa mADhAmAM nAkhIne kahyu.: "tame eya vahelAM uThayAM te mane kema nAM jagADayeA ? mAre vahelA nIkaLI jAvu tu...." "tu... utAvaLA thAmAM....ame pUjA karIne AvIe chIe tyAM tu' prAtaHkAya` patAvI le...pachI sAthe sIrAmaNa karazu...." bhADe kahyu.... emaja thayu. bhAvaDa kApaDanI pATalI sahita kerI mATe ravAnA thayA. rAghava peAtAnI gheADI sAthe ghera javA nIkaLI paDaze. * 12 bhA Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 RNu mAnathI ! kaseATI kacananI hAya che, kathIranI nathI hAtI. game tevA tApamAM tapavA chatAM kaoNMcana kadI peAtAnA svabhAvane cheDatu nathI... enuM teja vadhu ne vadhu khIlatu hAya che. zyAmasihanI ghaTanA para traNa mahinA pasAra thaI gayA. AbarUnA bhaya tA jene AmarUnI khevanA hAya tene lAge paNa mAtaneA bhaya sahune lAge che...zyAmasi'huM dArU vagere cheDI dIdhuM ane meTe bhAge tapanarAjanI pAse ja rahevA mAMDayA. jamanIne maLavAnuM' cAlatuM hatuM paNa pahelAM jevu' nahi. Ama bhayanA kAraNe zyAmasi'hu Tha'DA paDI gayeA hateA. zyAmasiMhanI patnI dekhAvaDI hovA chatAM zyAmasiMhanu' mana khIje bhaTakatuM rahetuM. tenI patnI catura garAsaNI hatI. jamanI sAtheneA sa`kha'dha te jANatI hatI.... para'tu te kadI A aMge kazuM jaNAvatI nahi'... jANye kazu' jANatI ja nathI eja 2Ite vatI, peAtAnA dhaNInI phariyAda mahArANI pAse paNa naheAtI karatI. AvI phariyAda karavAmAM te nAnapa jotI. ane bhAvaDa zeThanA banAva pachI zyAmasi'huM paNu patnImAM vadhu rasa leteA thai gayA hatA. traNa mAsa pasAra thaI gayA. bhAvaDanI paristhitimAM khAsa kAMi piravatana nahAtu thayu'. sAta sAta varasa thavA Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaThaNa mAnavI ! AvyAM hAvA chatAM vartamAna paristhiti pratye baMnemAMthI kAIne aNugame! nahAtA ke duHkha nahAtuM. baMne mANasA nIrAMte khAI pI zake eTalu* prApta thatu hatu. ane dasa khAra jeTalI suvaNa mudrAe bhegI thaI zakI hatI. jenA hAthe rAja hajArA mudrAo pharatI ane chUTe hAthe jJAnamAM apAtI te mAnavIne jyAre dasamAra suvarNa muddAo ekatra karavA pAchaLa athAga zrama levA paDe tene keTalI vedanA...thatI haze ? paNa bhAvaDanu dila koi judI ja dhAtunu' banelu' hatu. ene koI jAtanA raja thatA nahAtA...mAtra eka vAta tene avAra navAra ciMtAmAM mUkI. te vAta hatI dAna devAnI azakti! paNa thAya zuM ? mAnavIe jIvavu hoya teA paristhitine anukuLa banavu' ja joI e. pApakarmanA udaya kALa cAlatA hoya tyAre je mAnavI dhaiya rAkhI zakatA nathI te bhAMgI paDe che....ane Dhauya rAkhIne dhamanA sahArA cheDatA nathI te game tevI vipattio sAme aNanama Ubhe rahI zake che. 170 bhAvaDa cAra gAu cheTenA eka gAmaDe kApaDa lai ne gayeA hateA. chellA eka mahinAthI A gAmaDAmAM te jaI zakayeA nahAtA eTale Aja lagabhaga aDadhuM kApaDa vecAi gayuM hatu. ane te peAtAnA nakkI karelA samaye ghera javA pAchA vaLI gayeA hatA. jeTha mahinAnA prArabha kALa hatA. dhAma dhakhI rahyo hatA. game tevA kaThaNa mAnavI paNa AvA tApamAM pravAsa Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 bhAvaDa zAha karI zake nahi..paNa bhADane tApa-TADha ne varasAda badhuM pacI gayuM hatuM. comAsAmAM te haMmeza nahote jaI zakate...kaI vAra ATha ATha dInI elI hoya to kharADa thAya tyAM sudhI ghera besI rahevuM paDatuM. bhAvaDa zeTha eka vRkSa nIce visAme levA beThe.. madhyAnha vItI gaye hovA chatAM sakhata tApa varasato hato. DIvAra visAme laI bhAvaDa Ubho thayo...khabhe piTakuM bharAvIne kAMpilyapura tarapha AgaLa vadhe...have gAma kaMI dUra nahotuM rahyuM..ekAda kezane paMtha bAkI hato. acAnaka tenA kAnapara koI ne avAja athaDA : " e bhAI gheDAne reke... roko..." bhAvaDe joyuM. sAmethI eka azvArohI AvI rahyo hito...azva kaI paNa upAye rokAto nahoto ane tenA para beThele asavAra bhAre gabharAI gaye hato...bhAvaDane vadhu vicAra karavAno samaya nahote...bacAve bacAve ne reke rekenI buma pADato asavAra najIka AvI pahoMce hatA. bhAvaDe khabhA paranuM piTaluM mAragamAM mUkI dIdhuM ne gheDAne rokavA te ADe paDo. bhAvaDanAM bhAgya Aje palaTAyAM hatAM. nahiM te te ane paMDita hato. teNe jhanunathI AvI rahelA azvanI lagAma pakaDI lIdhI....ava tADa mAphaka uMca tha... bhAvaDa tenA kAna pakaDavA mAgato hato. paraMtu game te kAraNe camakele ghaDe kAbumAM Ave te pahelAM ja tenA Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he mAnavI ! 181 ane paga bhAvaDane lAgyA ne bhAvaDa lagAma sAMtA nIce paDI gace. azvane eka paga bhAvaDanA phaNA para AvI garcA...paNa bhADe lagAma na mUkI...eka ghumarI khAIne azva UbhA rahI garcA. bhAvaDa Ule| thavA garcA paganA thApAmAM sArI pachATa lAgI pa'jAnu' hADakuM bhAgI gayu' hatu, paNa uThI zaka2e nahi. hatI ane paganA avArAhI nIce utarI gayA te khelyeA : " bhAi, tame mArA para moTA upakAra karyo che...nahitA A gheADo Aja mane pADI nAkhata ne mAru mAta thAta....Apa kayAM rA che? * "" kAMpilgapuramAM....Apa? "beThA beThA ja bhAvaDe kahyuM. " huM vallabhIpura rahe. chu.........thADI vAra pahelAM ja tamArI nagarImAMthI nIkaLyA ne kANu jANe zu' thayu ke gheADo camakayeA, kAI upAye hAthamAM rahe nahi.... paNa Apa Ama esI kAM rahyA ,, " kAMI vAMdhA nathI...Apa jAo...have tamArA gheADo nahi' camake...." 66 paNa Apa UbhA tA thAe. " thApAmAM pachATa lAgI che ne pa jAnuM hADaku bhAgyu hoya ema lAge che....jarA kaLa vaLaze eTale hu cAlyeA jaIza. " " are khApa, mane zu nagaNA dhAra...hAle Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 bhAvaDa zAha tamane kapIlapuramAM mUkI jAuM...tame A gheDA para te besI zakazene ?" "kaI gADuM bhADuM nIkaLaze te huM.." "vacce ja asavAre kahyuM: "nA bhAI nA....gADuM kayAre nIkaLe chekahevAya nahi ne dhema dhakhe che. A huM" tamane besADuM.." asavAre mAMDa mAMDa bhAvaDane Teko ApIne Ubhe karyo.......ane azva pAse laI gaye bhADe kahyuM : "mane eka nAnI kAMkarI Ape.." pelAe eka caNAnI dALa jevaDI kAMkarI bhAvaDane ApI. kAMkarI hAthamAM laIne bhAvaDe kahyuM: "jarA gheDAne kAna mArA hAthamAM Ave ema kare..." asavAra kazuM samaje nahi...paNa teNe ghoDAnuM mastaka bhAvaDa tarapha lIdhuM. bhAvaDe azvanI kAnasurInI eka nasa para kAMkarI dabAvI.. dhoDe jAye akaLAIne lAcAra banI ga..bhADe kahyuM: "ApanuM nAma zu?" " vijayasiMha... ApanuM nAma ?" vijayasiMha. ApanuM nAma?" bhAvaDa " bhAvaDa zeTha ?" "hA zeTha te ThIka vANIyAne dIkare chuM eTale sahu zeTha kahe..paNa tamAro ghoDo have camakaze nahiM... meM ene pATha bhaNAvI dIdhuM che." bhADe ATalI vedanA vacce paNa hasatAM hasatAM kahyuM. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haThaNa mAnavI! 183 are zeThajI, Apa te azvanA jANakAra che. ApanI prasaMzA meM ghaNuM sAMbhaLI che. A have besADuM" vijayasiMhe kahyuM. mahAmahenate ane paganI pIDA manathI pI jaIne bhAvaDa azva para asavAra thaI gaye...lagAma teNe potAnA hAthamAM lIdhI tyAra pachI kahyuM : "eluM mAruM peTaluM laI jo ne tame mArI vAMse besI jAo.." paNa A kAThuM." "enI phikara karaze nahiM. pITha para besajo ne kAThuM pakaDI rAkhaje." visiMhe kApaDanuM piTakuM jemAM gaja kAtara bharAvelAM hatAM te bhAvaDane ApyuM ane te paNa bhAvaDanI pAchaLa besI gaye. bhAvaDe azvane pAcho vALe ane kahyuM: "darabAra, gheDo pANIdAra che. Ane dasa dI sudhI kALIjIrI ne caNAnI dALanAM muThIyAM karIne roja savAre acchera jeTalAM khavarAvaje. kALIjIrI eka bhAga ne caNAnI dALa be bhAga leje." emaja karIza." visiMhe kahyuM. bhAvaDanA paganA paMjAmAM ne thApAmAM asahya vedanA thatI paNa e tarapha jarAye lakSya ApyA vagara teNe gheDAne tIravege gAma tarapha choDI mUkyo. eka sarakhI pANIkA relA jevI cAla besanArane jarAya thaDake na Ave evI sukhacAla ! Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 bhAvaDa zAha vijayasiha tA AzcaryamAM garakAva banI garcA. peAtAnA azva AvI sarasa cAla cAlI zake che evA tene svapne paNa khyAla nahotA. tenA manamAM thayuM', leAkeA bhAvaDa zeThanA vakhANa kare che emAM jarAya vadhAre paDatu* nathI. gheADI ja vAramAM azrva kAMpilyapuranA daravAjA pAse pahoMcI garcA, bhAvaDe azva UbhuM| rAkhatAM kahyu* : " darakhAra, have utarI jAe....mAru ghara bahu cheTu' nathI....mAre lIdhe tamAre bahu khATI * paDayu." thavu * " bhAvaDa zeTha, mane zaramAvaze nahi...tame te Aja mArA prANa bacAvye che....tamArA upakAra tA hu* maratAM sudhI nahiM bhuluM." kahI vijayasi'ha nIce utarI gayA. bhAvaDe madya gatie azvane AgaLa karyAM...vijayasiddha pAchaLa pAchaLa cAlavA mAMDayeA. ceADIja vAramAM bhAvaDanA gharanI DelI AvI gaI, bhAvaDanA kahevAthI vijayasi'huM DelI khakhaDAvI. bhAgyavatIe AvIne kahyu': " kANu ? " ** "itA hu chuM." bhAvaDe kahyuM. bhAgyavatIe DelI ughADI. bhAvaDa azvanI pITha para sUI garcA eTale vijayasi'hu azvane dorIne aMdara laI gacA ane bhAgyavatI sAme joIne melyA. "bena, esarImAM ke eraDAmAM eka khATalA DhALeA... huM bhAvaDa zeThane teDIne lAvuka chu." " teDIne ?" bhAgyavatInA badana para duHkhanI rekhAe upasI AvI. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMThaNa mAnavI ! 185 lAge che...ne bena, mArA upara upakAra karavA jatAM emanA paganA pa jAnuM hADakuM jarA bhAgI gIyu' thApAmAM pachAta che..." vijayasihe kahyuM. " ehU !" kahIne bhAgyavatI doDatI esarInA eka taraphanA bhAgamAM khATale upara gAdaluM mUkayuM..tyAM te vijayasi'hu bhAvaDane e hAthamAM teDIne osarImAM AvI pahoMce. gharamAM gaI... DhALyeA....tenA 66 bhAvaDane khATalA para jALavIne suvADayeA. bhAgyavatI joI zakI ke svAmInA vadana para pIDAnI rekhAe nAcI rahI che. bhAvaDe vijayasi'hu sAme joI ne kahyuM: "darakhAra, have rAta reAkAI ne jAjo.'' " bhAvaDazeTha, mArA para kRpA karavI paDaze....mAre Aja rAte paheAMcyA vagara chUTake nathI. sagapaNa sAMdhAnu kAma che . mATe mane mAphkarI...paNa hu' dasabAra dvI pachI jarUra eka AMTo AvI jaiza." vijayasiMhe kahyu. bhAgyavatI pANInA kaLaDhyA ne pyAlA laI AvI. vijayasiMhe nIrAMte jaLapAna karyu. tyAra pachI kahyuM': bhAvaDaze, A gAmamAM hADavaida teA che ne?" " hA...e badhI vyavasthA thaI jaze." bhAvaDe kahyuM. vijayasiMhe vidAya lIdhI. bhAgyavatI khATalAnI pAMgata para besatAM svAmo sAme joIne khelI : " zu' thaI gayu* ? " Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 bhAvaDa zAha AkarI vedanA vacce paNa bhAvaDa hasya ne patnIne hAtha pakaDatAM bolyo : "bhAgu, azubha karmano udayakALa cAlato hoya tyAre AvuM ne AvuM kaMka banyA ja kare. tuM eka kAma para paDezamAMthI koI bALakane niraMjanane ghera mokala ne kahevarAvaje ke tarata hADavaida zivudAdAne laIne Ave." bhAgyavatIe paga sAme joyuM. pagane paMje sujhI garyo hato. te sajaLa nayane UbhI thaI. bhAvaDa patnonAM AMsu joI gaye ane belyo : "bhAgu, tuM te mArI hiMmata ne preraNA che. A rIte nabaLI paDIza te ." bhAgyavatInA gaLA sudhI Dume AvI gayo hate. te kazuM belI nahi paDezInA ghera javA nIkaLI gaI.. thoDI ja vAramAM te pAchI AvI ane belIH "gaMgAmAne dIkaro pote ja gaye che .. pahelAM te zIvudAdA pAse jaze ne pachI niraMjanane samAcAra ApI Avaze." sAruM...je have mane thoDuMka pAchuM Apa.. ane rAta paDI jAze te kazuM laI zakAze nahiM..mArA mATe eka trAMsaLuM dUdha karI de ne tuM jamI le. huM tane nIrAMte vAta karuM." bhAgyavatI kazuM belI nahiM. svAmIne Teke ApIne jarA beThA karyA. pAchuM pAyuM. tyAra pachI te raseDAmAM gaI. thaDI vAra pachI te dUdhanuM trAMsaLuM laIne svAmInI Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaheNa mAnavI ! 187 pathArI pAse AvI. bhAvaDe patnI sAme joyu...rUdana ane AMsu parANe dakhAvI rAkhyAM hAya ema lAgyu. bhAvaDe dhIre dhIre dUdha pI lIdhuM. tyAra pachI patnI sAme joine kahyu` : " bhAgu, tuM have jamI le ..hamaNAM ja zIvudAdA Avaze. mane teA pApanA udayakALamAM paNa kAi purace bacAvyA che...tAre gabharAvavAnI keAI jarUra nathI. jA...jamI le tane mArA sAga che. " mahAprayatne khALI rAkhelu rUdana vega sahita bahAra nIkaLI gayuM. svAmInA mastaka para hAtha mUkIne te khelIH " svAmI...'" ' bhAgu tuM raDIza teA hu... kevI rIte hiMmata rAkhI zakIza ? mAnavInI sAcI kaseATI AvA samaye ja thAya che. jA tu' jamI le..." bhAgyavatInI bhUkha teA adRzya thaI gaI hatI...paNa svAmInA seALaMda paDayA hatA...te AMsu lUchatI pANIyAre gaI..me tuM dhAine raseADAmAM gaI. svAmInA sALaMda pALavA puratu jamIne te bahAra nIkaLI tyAre te svastha thaI hatI. " eTalI vAramAM zuM khAdhuM? " 46 tamArA sALaMda pALyA che. have mane kaheA... bhAvaDe rastAmAM anelI ghaTanA vigatathI kahI sa`bha LAvI. AjanA vakarAnI thelI hajI paNa keDace bharAvelI hatI...te kADhIne patnIne ApI ane kahyuM : " A mUkI de..ceAviAranuM TANuM thavA Avyu' che, pANI letI Avaje. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 bhAvaDa zAha bhAgyavatIe kahyuM : " Tauda kAMka davAkhAvAnuM kaheze 8 tA..." " gAMDI, eka rAtamAM zu' thavAnu` hatu` ? ane vratane, khaDita karavu e barAbara nathI.. kAcA karatAMye vratapAlana e mahattvanI vastu che. " bhAvaDe kahyuM. bhAgyavatI vakarAnI thelI AraDAmAM mUkI AvI tyAra pachI anee paccakhANa lai lIdhAM, eja vakhate gaMgAmAnA AdheDa dIkarA ne zivudAdA DelImAM dAkhala thayA. sUryAstane ceDI ja paLonI vAra hatI bhAgyavatIe zivudAdAne AvakAra ApyA... gagAmAnA dIkarAe kahyuM : " nira'janabhAI paNa hamaNAM ja Avaze, " zivuThThAdA bhAvaDanA khATalA pAse gayA ane khelyA : " zeThIyA, Ama kema karatAM thayu' ? "" bhAgyavatI eka dIvA pragaTAvIne laI AvI. bhAvaDe zivudAdAne AjanI ghaTanAnI vAta karI... zivudAdA eTalI uThayA : " are re... mArA nAtha kevA che ? upakAra karavA jAya ene ja pachADe...dharamIne ghere ja dhADa pADe! 2 zivudAdAnuM ya sATha varSInu` hatu` ane AsapAsanA pradezamAM tee hADavaida tarIke prakhyAta hatA. zivudAdAe bhAvaDanA thApA tapAsyA...pachI kahyu : zeTha, tame purA bhAgyazALI che...thApAnA hADakAne kAMI nathI thayu...pachATavu' kaLatara che e dImAM thALe paDI jaze..." tyAra pachI temaNe paganA po tapAsyA. .barAbara jhINavaTathI Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaThaNa mAnavI ! 189 joIne kahyuM : " e hADakAM rAI gayAM che...bhAvaDazeTha, eka mahinA sudhI pathArImAM rahevuM paDaze . uThavA besavAmAM vAMdhe nathI...paNa cAlIne kayAMya javAze nahi. ' " I te ApanI AjJA pramANe ja vatI za." bhAvaDe kahyu. zivudAdAe bhAgyavatI sAme joIne kahyu' : " gharamAM rUhaze?" " hA dAdA...." " jInu' dhAtIyu' hAya teA karI laiza....ane theADuka garama " ekAda tapelI jeTalu` mUkuM...? " " nA re...eka vATakA jeTalu.." kahIne zivudAdAe peAtAnI sAthenI nAnI peTI kheAlI. eja vakhate nira'jana ane damaya'tI AvI pahoMcyAM. zivudAdAe lepanA bhUkA kADhayA....ane eka bIjI jAtanA lepane bhUkA paNa kADhace. bhAgyavatI rU ne dhAtIyu' laI AvI. zivudAdAe dhAtIyAmAMthI e pATA kADhayA... lAla ragane lepa hatA te bhAgyavatInA hAthamAM mUkatAM kahyu ' : "garama pANImAM vATIne lAve." laI AveA...huM pATe pANI sUkI DhIe." nira'jane kahyuM: " lAvA bhAbhI, hu' ja vATI dau' chuM.' zivudAdAe kahyu` : " gharamAM arphiMganI kaTakI haze ?'" bhAgyavatIe kahyuM: " nA....paNa paDeAzamAMthI ma'gAvI Dhau.... ,, Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva che. "ema tA mArI dAkhaDImAM che..." kahIne temaNe 'gasmAnA gajavAmAMthI eka dAkhaDI kADhI....ane bhAvaDa sAme joIne kahyuM: " zeThajI, thADu' aphINu gaLavu" paDaze." "kema dAdA ? " " mAre pajAnAM hADakAM sarakhAM karavAM che eTale enI pIDA tamane ne thAya.." : " dAdA, mane pIDA nahi thAya....ane sUryAsta pachI mAre pANI paNa nathI khapatu." " dhanya che marada tane! " zivudAdA ragamAM AvI gayA. ane temaNe lepa vaTAIne Avye tyAre jamaNA paganA paMjAnA hADakAM sarakhAM karyAM.....e vakhatanI pIDA asahya hovA chatAM bhAvuDa manamAM navakAranu smaraNa karatA rahyo ne eyakAre paNa na nAkhyA.hADakAM barAbara geAThavAyAnI khAtrI karIne zivudAdAe lepa lagADavA zarU karyAM. lepa lagADayA pachI tenA upara rU vI.yu....ane peTImAMthI khapATanA TUkaDA kADhIne paganA mApa pramANe vINIne paganA nIce ne upara geAThavyA .. pachI barAbara pATA viTavA mAMDA paganA pa'jAneA pATA badhAI gayA pachI kALAra`ganA lepa vATavA ApyuM..... 190 bhAgyavatI UbhI hatI. peAtAnA svAmI keTalA kaDaNu che, manathI ne kAyAthI enA te vicAra karI rahI hatI. tyAM zivudAdA melyA : " dikarI, A lepa thApA para lagADuM ....pachI chANAnA tApaneA zeka ekAda prahara sudhI karajo... mArA nAthanI yA te savAre thApAmAM kAMI nahi* hAya..." . Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaThaNa mAnavI ! 191 niraMjana kALe lepa vATI laI AvyA. zivudAdAe bhavaDane paDakhA bhera suvADa.... tyAM ubhelI baMne strIone eAraDe besavAnuM kahyuM. tyAra pachI bhAvaDanuM dhotIyuM cheka nIce utArIne thApA para kALe le kalepa upara chetIyAmAMthI mApanuM lugaDuM kADhIne ceDI dIdhuM...pachI detIyAnI kAchaDI chUTI karIne DhIluM dhotIyuM bAMdhI dIdhuM. kAma pUruM thayA pachI zivudAdAe bhAvaDane hAtha pakaDIne kahyuM : "bhAvaDazeTha, huM tamArA vakhANa nathI karate... paNa mArI jIMdagImAM meM tamArA jevuM kaThaNa mANasa eka paNa nathI jo." bhAvaDe kahyuM : "dAdA, je pIDA AvI paDI che te to bhogavavAnI ja che, pachI raDatAM raDatAM zA mATe veThavI?" AvI samaja lAkhe ekamAM hAya... have A paganA paMjAne pATe AThame dI huM khelavA AvIza. thApAne lepa ta kAla savAre ja ukhaDI jaze...pachI bIjI vAra lepa lagADavAnI jarUra nahiM rIce. savAra sAMja mIThAnI pioTalIne zeka karavo. vadhAre nahiM.. babe ghaDI ! khArAkamAM dahIM, chAsa, AmalI ne levAM..ghI dUdhane vadhAre upayoga kare.. savAra sAMja zIre karIne khAvo." A pramANe badhI vyavasthA karIne zivudAdA vidAya thayA. - niraMjana ane damayaMtI ahIM ja rokAI gayAM. Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 bhaviSya vANuM? bhAgyavatIe eka prahara paryata goTAne zeka karyo. damayaMtI goTo taiyAra karatI ane bhAgyavatI zekatI. vacce vacce nArAyaNa paNa sahAyaka thato. - meDI rAte bhAvaDane nidrA AvI gaI eTale damayaMtI ane bhAgyavatI eraDAmAM sUI gayAM ane nArAyaNa osarImAM sUI gayo. bhAgyavatIne nidrA kyAMthI Ave ? damayaMtI nIrAMte sUI jAya eTalA khAtara te AMkha baMdha karIne paDakhA bhera thaI gaI hatI. paraMtu svAmInI AvI sthiti joIne kaI patnIne nidrA Ave? zivudAdA puru AzvAsana ApI gayA hatA, chatAM manamAM aneka zaMkA kuzaMkAo janmatI hatI. thApAnuM hADakuM to nahi bhAMgyuM hoya ne ? zivudAdAe barAbara tapAsa karI hatI, paNa e bhAga puSTa ane mAMsala hovAthI kadAca khabara na paDI hoya te! eha, te te bhAre thAya che. eka mahinA sudhI pathArImAM rahevAnuM che." mahinA pachI nahi cAlI zakAya te? are, evAM kayAM pApa karmane udaya AvyuM haze ke AvI aNadhArI pIDA ubhI thaI? he zAsanadeva, ame sadAya dharmabhIrU rahIe chIekhUba ja sAvadha rahIe chIe...pApathI dUra ja rahIe. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 193 bhaviSya vANI! chIe. chatAM AvI vipatti kayAMthI AvI paDI ? jarUra A keI pUrvakarmane ja udaya che..he mA padmAvatI, he zAsanadeva, Apa sahAyaka thajo..amArAM citta dharmamAM sthira rAkhaje... AvA aneka vicAre, prArthanA ane ciMtvane karatAM karatAM bhaLakaDuM thaI gayuM. bhAgyavatI AstethI UbhI thaI. svAmInA khATalA pAse jaIne joyu te bhAvaDa nidrAdevInA meLe piDhI gaye hate. sauthI prathama teNe gAyane nIraNa nAkhI. tyAra pachI jarAya avAja na thAya te rIte vAsI kAma karavA mAMDayuM. hajI sUryodayane betraNa ghaTikAnI vAra hatI eTale vAsI kAma patAvIne pratikramaNa karavA besI gaI. damayaMtI jyAre jAgRta thaI tyAre teNe joyuM, bhAbhI dharmArAdhana karavA beThAM che. bhAbhInI pathArI paNa upaDI gaI hatI.te laghuzaMkA arthe bahAra AvI.. joyuM te paMDita ane bhAvaDa zeTha nIrAMte sUtA hatA. bhAgyavatI pratikramaNa puruM karIne UbhI thaI vastro badalAvIne bahAra AvI. damayaMtI phaLImAM AvelA lImaDA nIce UbhI UbhI dAtaNa karI rahI hatI. bhAgyavatI tenI pAse gaI eTale damayaMtIe kahyuM: "bhAbhI, bahu vahelA UThayAM lAge che! badhuM vAsI kAma patAvI nAkhyuM che. mane jagADavI hatI ne !" mane vahelA uThavAnI Teva che. have huM gAyane khANa bhA. 13 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 * bhAva zAha ApIne gAya dehI lauM . e loke hajI sUtA che. jAge te mArA diyarane dAtaNa Apaje." mArA jeThane nahi?" "nA....amAre hajI be ghaDInI vAra che. huM hamaNAM ja patAvIne AvuM chuM." kahIne bhAgyavatI gharamAM AvI. nArAyaNa ne bhAvaDa hajI sUtA hatA. gAyane khANa khavarAvI, dehI ne bhAgyavatI gharamAM AvI tyAre nArAyaNa ne bhAvaDa jAgI gayA hatA ...bhAvaDa manamAM navakAranuM smaraNa karI rahyo hato. kAraNa ke gaI rAte te pratikramaNa karI zake nahe. bhAgyavatIe cUlo vahelo saLagAvIne nAhavAnuM pANuM mUkI dIdhuM hatuM. pANI khadakhadI gayuM hatuM. eTale teNe cUlAmAM chANuM lAkaDAM nAkhI pANInuM ThAma jALavIne nIce utAryuM ane dUdha garama karavA mUkI dIdhuM. - damayaMtIne raDAmAM belAvIne dUdhanI saMbhALa rAkhavAnuM kahyuM. tyAra pachI bhAgyavatI eAsarImAM AvI. nArAyaNe dAtaNa cAvatAM cAvatAM kahyuM: "mArA bhAInA caherA upara ghaNuM sAruM lAge che." "tamArA jevA mitranA AzirvAda kadI niSphaLa na jAya tame dAtaNa karI le tyAM huM bAjunA kuvethI pANInuM beDuM bharI AvuM." kahI bhAgyavatI pANIyArA tarapha vaLI. tarata nArAyaNa bolyA "bhAbhI, tame rahevA de....hu ne dekhkha jaIe chIe." Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaviSya vANI ! 195 zaramAva jarA...dammu raseADAmAM dUdha garama karI rahI che....mane vAra nahi' lAge." kahI bhAgyavatI kheDu laIne cAlatI thaI. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 " nIce besADaze| niha' bhAbhI...'' (( zivudAdAnI rajA laMgara eka Dagalu' yu na bharAya. kahI bhAgyavatI esarImAM AvI. taMdurasta mAnavIne maLazuddhimAM jarAya vilaMba thatA nathI. gaucakAya. patI gayA pachI bhAgyavatI ukaraDe meluM nAkhI AvI. bhAvaDe zAhe zekanA chANA saLagI gayAM hatAM. nArAyaNa paNa AvI gaye hateA... paccakakhANu pALavAneA samaya paNa thaI gaceA hateA. bhAgyavatI chANAne tApa laIne AvI paheAMcI. nArAyaNa ane damaya'tIne nahAvA mATe besADyAM. thApAnA saghaLA lepa ukhaDI gayeA hatA... sAjo paNa sAva utarI gaceA hateA....pIDAnu' nAma nizAna nahAtuM. bhAgyavatIe zeka karavA mAMDayA. bhavaDe kahyuM : " bhAgu, te pratikramaNa te karI lIdhuM che ne? " ' " hA....zeka karIne pachI tamAru' dhAtIyu' badalAvI dauM....pachI dAtaNa ApuM." nArAyaNa nAhIne taiyAra thai gayeA. zeka purA karIne bhAgyavatIe dhAyelu' dhAtIyu' evaDu' karIne saMbhALapUrvaka paherAvyu. bhAvaDe kahyuM: nArAyaNa, tuM mane TekA ApIne jarA beThA kara eTale tArI bhAbhI takIceA geAdaDu' gADhavI DhIce." tr Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaviSya vANI! 17 nArAyaNe prazna sUcaka najare bhAgyavatI sAme joyuM." te bolIH "pagano paMje na cAle eTalI saMbhALa rAkhaje." nArAyaNe bhAvaDane beThe karyo. bhAgyavatIe eka takIyAne godaDAno geLa vITe gaThavI dIdhe. tyAra pachI baMne e paccakhANa pALI dAtaNa karyuM, sahue zirAmaNa karyuM. nArAyaNane ne patnIe dudha ne miThAI lIdhAM.bhAgyavatIe paNa svAmIne theDI mIThAI pIrasI. bhAvaDe mIThAIno TUkaDo hAthamAM laIne kahyuM. "mIThAI kayAMthI AvI? tamArA mitrane bIjuM khape nahiM eTale gupacupa jaIne laI AvyA." bhAvaDe nArAyaNa sAme mIThI najare jotAM kahyuM : nArAyaNa, tame baMne ghera jaI Ava..mane ghaNuM sAruM che... ahIM raseInI paMcAta thaze." nArAyaNane paNa thayuM ke tabiyata sArI che eTale ghera javAmAM harakta nathI. thoDI vAra pachI baMne mANase ghera gayA. bhAgyavatIe kahyuM : "Aja pUjAnuM zuM thaze ?" tuM nAhIne jADelIe bahArathI sAMkaLa vAsI mane tamane ekalA mUkIne.." "paNa kazo vAMdho nathI...tuM pUjA mUkIza nahi... huM beThe beThe bhagavaMtanuM smaraNa karIza." Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 bhAvaka zAha sAruM. pahelAM cUle dALa mUkI dauM pAchI nAhIne jaIza." kahI bhAgyavatI UbhI thaI. lagabhaga ardha ghaTikA pachI bhAgyavatI snAna karIne bahAra nIkaLI. bhAvake kahyuM : "mArAvatI bhagavaMtane caMdraka karaje bharavADa hajI Ajo nathI ne !" nA...ete AvIne gAyane laI jaze." kahI bhAgyavatI eAsarInI jALI aTakAvIne pUjAnI thALI sAthe zrI jina maMdira tarapha ravAnA thaI AThame divase zivudAdAe AvIne paMjAne pATe khelya seje nAmano e nahoto rahyo. teoe baMne hADakAM barAbara geThavAyAnI pharIvAra khAtrI karI lIdhI. tyArapachI khAMpIyA mUkIne bIje pATe bAMdhyo...paganA thApAne sAva sAruM hatuM..... chatAM temaNe thApe tapAsI lIdhA. tyArapachI bhAgyavatI sAme joIne kahyuM: "dikarI, satinuM sata eja enA dhaNInuM sAcuM rakSaNa che. eka mahinA sudhI AnI A kALajI rAkhavAnI che. besavAmAM jarAya harakata nathI..paNa paDakhuM pharavAmAM sAvacetI khUba rAkhavI. pagane paje dabAya nahi ke ADo avaLe thAya nahi eTalI saMbhALa jarUra rAkhavI." tyAra pachI bhAvaDa sAme joIne kahyuM: "zeThiyA paga hato evo ja thaI jaze...cAlavAmAM beeka mahinA saMbhALa rAkhavI paDaze...paNa I badhuM huM mahinA pachI kahIza .." zivudAdA, Ama to mane bIjI koI takalipha nathI Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSya vANI ! 199 sUtA sUtA kaLazye jAvu paDe che I eka mATI upAdhi che." bhADe karyuM. " ATha dItA vItI gayA...have AvIsa divasa rahyA che...capaTI vAgatAM purA thaI jaze..." " pATA cheDayA pachI hAlavA cAlavAmAM khIjA e mahinA lAgaze ? " "hA zeTha, hADakAM kharAkhara gaThAi na jAya tyAM sudhI sa'bhALa rAkhavI ja joIe ane pathArImAM utaryAM pachI cAlatAM zIkhavu` paDaze...A paga sIdhA ne sIdhA rAkhyA che eTale pAMcapadara dI abhyAsa karavA paDaze." zivudAdAe hasatAM hasatAM kahyuM. bhAgyavatIe pUchyuM: " A pATA kayAre cheADavAnA ?" " AThame divase....I teA hu. mArI meLe ja AvI jaiza...." kahIne zivudAdA nAnI peTIkA sAthe vidAya thayA. bhAvaDaze je divase dhanavAna hatA te divase saheja mAthAnA duHkhAvA thayA hAya teA sagAvahAlAMo ToLe vaLIne AvatAM... eTalu' ja nahi gAmanA vepArIe, sa'badhIe ' bhAI bhAI ' kahIne peAtAnA adbhuta bhAva vyakta karatA. ane Aja AvanArAemAM nArAyaNa, tenI patnI, nArAyaNanA pitAzrI, gaMgAmA ane gaMgAmAnA dIkarA. jJAtinAM ghara ghaNAM hatAM... paNa AthamatA sUryonAM kiraNA kANu levA jAya ? Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 bhAvaDa zAha rAte nArAyaNa, bhAgyavatI ane damayaMtI bhAvaDanA khATalA pAse beThAM hatAM, vAtavAtamAM nArAyaNe pUchayuM : "bhAvaDa, tArA saMbaMdhIo to ghaNA che.tArAM benane samAcAra mokalyA che ke nahi?" nAnA... A kayAM mATe maMdavADa hate ! samAcAra makaluM eTale bicArInA haiyAmAM valepAtane aMta na Ave ane AvA jeThamAM ene AvavuM paDe.vaLI mAthe varasAdane bhaya Ubhe ja che." I barAbara che.paNa gAmamAM kaIne samAcAra nathI mokalyA?" gAmamAM tuM cho te tane tarata bolAvyo hate... bAkI nArAyaNa, sukhamAM sAtha ApanArAe ghaNuM hoya che.. duHkhamAM sAmuM jonArAne paNa abhAva thaI paDe che. mAre mana te tuM AvI gace eTale AkhuM gAma AvI gayuM." bhAvaDe hasatAM hasatAM kahyuM. "hu e dRSTie nathI kahete.... tArA page hADakuM bhAMgyuM che. zivudAdA pATA bAMdhe che, tuM khATale che ne harIpharI zakato nathI. A vAta gAmamAM chUpI nathI. te ghaNuM para upakAra karyA che, ghaNAnI muzkelIo dUra karI che. ane tAre vepAra cAlatuM haze tyAre tArA vepArI mitrone paNa pAra nahi hoya ! mane Azcarya e vAtanuM thAya che ke A badhA mANasenA dilamAM zuM bhAvanA hazeja nahi?" " nArAyaNa, jyAM dila hoya tyAM bhAvanA hoya ja.. paraMtu pUrvakarmanA caMge jyAre paDatI Ave che tyAre sagA Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaviSyavANI! 201 bhAI paNa ADI najare cAlatA hoya che... are patnI, putra, parivAra paNa akaLAte hoya che. AmAM koIne doSa kADhavA jevuM ke Azcarya pAmavA jevuM kazuM nathI. pApakarmano udayakALa cAlatuM hoya tyAre mAnavIne besavAne eTale paNa maLatuM nathI. huM te ghaNe bhAgyazALI chuM. duHkhanI kaI asara mana para thatI nathI. patnI puNyavanI maLI che ne be TaMkanuM dhAna paNa prApta thAya che. tArA je bhAvanA zila mitra che, gaMgAmA jevA mamatALuM paDezI che. kharepara nArAyaNa mane kaI vAtanuM Azcarya nathI thatuM." nArAyaNe bhAgyavatI sAme joIne kahyuM : "mAro bhAIbaMdha te thAtI juvAnImAM ja virakta banI gayo lAge che... tamArA manamAM kAMI nathI thatuM?" " tame paraNyA teya paMDitanA paMDita rahyA.... puruSanI duniyA virATa che... strInI duniyA te enA patimAM ja samAyelI che. emane kaI vAtanuM duHkha na thAya te mane zA mATe na thAya ? tame te juve che... ame nIrAMte jIvI rahyAM chIe..kaI vAtane abhAva nathI, kaI pAMtInuM duHkha nathI ne koI jAtane vasavase nathI." -bhAgyavatIe hasatAM hasatAM javAba Ape. tyArapachI nArAyaNa ane damayaMtI vidAya thayAM. bIje divase zrIjinapUjana karIne bhAgyavatI ghera AvI tyAre gaMgAmAe ghaNuM kAma patAvI nAkhyuM hatuM... bhAgya strIe kahyuM : "mA, tame A badhuM zuM karyuM?" Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAvara grAha " jo dIkarI, gharamAM gagAnI vahu che te kAMI kAma karavA detI nathI....ane tAruM kAma kAMi parAyuM nathI. tamArA melAM kapaDAM hAya I kADhI Apa .. Aja vahue dhANa kADhI che." (6 22 mA, pachI huM' navarI beThI zu' karIza ? " " tane e kAIDhI navarI joI nathI .. mArA DhIkarAnI pathArI upaDaDyA pachI huM kAiThThI nahI' kauM..." gaMgAmAe kahyu bhAgyavatIe eraDAmAM jaIne pUjAnAM vastro khaThThalAvyAM ......ane gaMgAmA dheANa lIdhA vagara nahiM jAya e paNa cesa hatu eTale bhAgyavatIe ATha dasa melAM kapaDAMnI peATalI karIne osarImAM mUkI. gagAmAe pATalI letAM kahyuM : "have huM jAIza... vahu nadIe jAze...kAMI kAma hoya te TahukA karaje.' "mA, tame kharekhara mA che.' bhAvabharyAM svare bhAgyavatI elI. dikarI te mArI Ijjata vadhArI.' kahIne ga'gAmA cAlyAM gayAM. bhAgyavato patinI zayyA pAse AvIne UbhI rahI.. bhAvaDa ane paga lAMkhA rAkhIne takIyAne aDhelIne beThA hatA. patnI sAme snehabharI najare jotA eceA : " bhAgu, tane jouM chu'ne mane ema ja thAya che ke mArA mAthe kAI prakAranu` duHkha nathI... ane tane joI ne eka ni:zvAsa paNa nakhAI jAya che." Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaviSya vANI ! " kema ? " bhAgyavatIe prazna karyA. 2033. madhura hAsya . sahita svare : bhAvaDe vedanA bharyA kahyuM " mArI kalpanA mujabanuM sukha huM tane ApI zakatA nathI." " vaLI AvA vicAra kayAMthI Avye ? tamArI kalpanA game te hAya paNa mArI kalpanAnA sukhanI mane jarAye khATa nathI...hA, eka vAta kahetAM te sAva bhUlI gai, gai sAMje ApaNA upAzramamAM yatidAdA ne emanA traNa ziSyA padhAryA che....pUjA karIne hu emane vAMdavAM gaI hatI... mane jotAM ja munidAdAe mane ALakhI kADhI. ane ApanA samAcAra pUchayA. me kahyuM, emane page jarA hADaku bhAgI gayu che te pathArImAM che...pachI me' emane geAcarI mATe vinaMti karI....yatidAdA pAte Aja padhAravAnA che." " ghaNuM uttama thayuM...cAturmAsa ahIM karavAnA che ne ? ,, " nA...valbhIpura tarapha javAnA che. parama divase. ja vihAra karavAnA che." H " bhAre pavitra AtmA che...ApaNA lagna vakhate tee ahI' caturmAsa nimitte AvyA hatA." bhAvaDanA vadana para sAdhu dananI AzAe prasannatA khIlI uThI.. bhAgyavatI raseADAmAM gaI. jaina ti-munie te kALe mAtra eka ja vakhata Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 bhAvaDa zAha geAcarI levA nikaLatA hatA ane te paNa madhyAnha veLAe... kAraNa ke emanA nimittanuM kai paNa teone khapI zakatu nahAtu. jaina sAdhue vizeSa parigraha rAkhatA ja nahi...... mAtra be joDI jINu vastro, khapa puratA pAtarAM, ekAda kAmaLI A sivAya teo kazuM rAkhatA nahAtA. madhyAnha samaye pANeAse varSanI vayanA kRtidAdA peAtAnAM eka ziSya sAthe bhAvaDanA ghera AvyA. temaNe bhAvaDanI paristhiti a'ge gaI rAte ja bIjA zrAvakA pAsethI jANI lIdhu hatu. AsarInA dvAra pAse AvIne kRtidAdA ga`bhIra svare olyA : dha lAma ! " bhAgyavatIe vaMdanA karyo... ane kahyuM : " zrAvaka AsarImAM ja che...cAlI zake ema nathI." kRtiDhAdAe AsarImAM joyu....bhAvaDa be hAtha joDIne mastaka namAvI vandvanA karI rahyo hatA. yatidAdA tenI pAse gayA. emanA ziSya gAcarI mATe raseADAnA dvAra pAse UbhA rahyo bhAgyavatI bhAvapUrNAMka vahorAvavA mAMDI. yatidAdAe bhAvaDanA namelA mastaka para hAtha pheravI vAsakSepa nAkhyA ane kahyuM: "bhAvaDa, dhama mAM sthira che ne ?" 64 hA bhagavata... ApanI kRpAthI dharmazraddhAne jarAye AMca nathI AvI.' 66 dAdAe bhAvaDanA caherA sAme joi ne kahyuM : bhAvaDa, Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaviSyavANI ! tArA aMgenI meM badhI vAta sAMbhaLI tArI Teka ane tArI pramANikatA AdaraNIya che. paNa kaseTI uttama jInI ja thAya che...tAro kanseTI kALa pure thavA AvyuM che. pApakarmane udayane aMta have hAtha veMtamAM che...te je daurya rAkhyuM che te barAbara jALavaje. laukika daSTie tuM eTalo sukhI thavAne che ke jenuM huM varNana karatA nathI. bhAvaDa, tuM ne tArI patnI bhAgyazALI che...tAre tyAM eka putra ratna Avaze ane huM tane zuM kahuM.e putra bhAre parAkramI dharmiSTha ane mahAtIrthane uddhAraka banaze." bhAvaDanAM nayane sajaLa banI gayAM. teNe pharIvAra mastaka namAvyuM. yatidAdAe kahyuM : "bhAvaDa, eka vAta yAda rAkhaje... AvatA kArtika mAsamAM A nagarImAM eka ghaDI veMcavA koI paradezamAM Avaze. e ghaDInuM je dhana mAge te ApIne tuM kharIdI leje." bhagavata, ApanI kRpA huM kadI nahi bhUluM." bhAgyavatI yatidAdAnA ziSyane vaherAvI rahI hatI. te eTalI dattacitta hatI ke yatidAdAe kahelI bhaviSya vANI tenA kAna sudhI AvI ja nahotI. yatidAdA dharmamAM sthira, daDha ane zraddhA yukta rahe-- vAne upadeza ApIne ziSya sAthe vidAya thayA. bhAgyavatI vinaya ane zraddhAnA pratika rUpe yatidAdAne vaLAvavA DelI sudhI gaI. mataka na Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 bhAvaka zAha yatidAdAe kahyuM: "zrAvikA, dhama e ja jIvananuM amRta che...e amRta jene prApta thAya che tene pUrva karmanA game tevAM saMkaTa paDatAM hoya chatAM teo hasatAM hasatAM saMkaTane pI jAya che." bhAgyavatIe mastaka namAvIne kahyuM: "bhagavaMtanA darzana have kayAre thaze ?" vallabhIpuramAM cAtuM mAsa che...pachInI te maneya koI kalpanA nathI." kahI yatidAdAe dharmalAbha rUpI amRta varasAvuM. vRddha, pavitra ane mahAjJAnI yatidAdAne jatA te sajaLa nayane joI rahI. teo jyAre eka zerI bahAra nIkaLI gayA tyAre bhAgyavatI DelI aTakAvIne pAchI vaLI. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitra-milana ! yatidAdAne veLAvIne bhAgyavatI pAchI AvI tyAre tenuM mana dhanyatA anubhavI rahyuM hatuM. pati pAse jatAM ja te belIH " Aja ghaNuM lAMbA samaye ApaNane lAbha maLe." tuM ahIM besa bhAgu... Aja yatidAdAe mane zuM kahyuM te te sAMbhaLyuM hatuM ne?" nA...paraMtu dharmamAM sthira rahevAnI preraNA ApI gayA che, ema kaMIka anumAna karI zakuM chuM. mAruM citta gocarI vaherAvavAmAM hatuM. dAdAe zuM kahyuM?" ghaNuM kahyuM..ApaNu durbhAgyane aMta Ave che ane puNodaya zarU thavAne che e kahyuM. ApaNe tyAM eka putra ratna thaze ane te mahAna kIti prApta karaze. keI mahAna tIrthane uddhAra enA hAthe thaze...ane AvatA kArtika mAsamAM A nagarImAM eka ghaDI vecavA keI paradezI Avaze. e ghaDI mAguM ApIne avazya kharIdI levAnI vAta karI." bhAvaDe patnInA prasanna vadana sAme sthira najare jotAM kahyuM. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 bhAvaDa zAha bhAgyavatIe kahyuM: "svAmI, mahApuruSonI vANI avazya phaLe che." ekavAra dAdAnA darzane javAnI tIvra bhAvanA jAgI che.....paraMtu A paga." vacce ja bhAgyatIe kahyuM: " zuM karIe ? yatidAdA to AvatI kAle vihAra karavAnA che. ApanAthI cAlI zakAya evA saMga nathI. uttama bhAvanA che e ja ghaNuM che." "mane eka vicAra Avyo hato." 88 kaho ?? AvatI kAle yatidAdA vihAra kare tyAre khATalAmAM sUtA sUtA gAmane goMdare na jaI zakAya ?" bhAgyavatI vicAramAM paDI gaI. thoDIvAra pachI belI jaI zakAya. paraMtu kaMI nahiM. ApanI bhAvanAne amala karI zakAya ke kema te huM Aja vaidabApAne pUchI AvIza vaidabApA hA pADaze te cAra majuranI vyavasthA karI zakAze." bhAvaDanuM hRdaya prasannatA anubhavI rahyuM. AvA mahAna gurudeva AMgaNe AvyA hoya ane emane koI lAbha na maLe e kema game ? bhAgyavatI sadhyA pahelAM ja vALu vagere kArya patAvIne zivudAdAne tyAM gaI. - zivudAdA pitAnA pautrane kheALAmAM besADIne osarImAM bAMdhelI khATa para beThA hatA...bhAgyavatIne Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitra-milanA 209 jotAM ja teo bolI uThayA "Ava dikarI Ava.kAMI upAdhi jevuM to nathI ne?" nA dAdA, ApanI kRpAthI badhuM sAruM che...paraMtu amArA gurudeva nagarImAM padhAryA che ne AvatI kAle savAre vihAra karavAnA che. je Apa AjJA Ape te gAmane goMdare vaLAmaNAmAM javAnI emanI bhAvanA che..." "are, paNa gagIkaI saMgamAM enAthI paga nIce na mUkI zakAya. hajI te badhuM kAcuM kahevAya." zivudAdAe kahyuM. cAlIne... nahiM khATalAmAM ja sUtA sUtA jAya ane khATalAmAM ja besI raheze." bhale te huM paNa bhege AvIza. paraMtu A rIte khATalo upaDAvIne javuM e zuM bhAspada dekhAze?" "Ate bhAvanAnI vAta che..zabhA....azobhAnuM mahatva zA mATe vicAravuM joIe ?" te mAre kayAre AvavAnuM?" "sUryodaya pahelAM gherathI nIkaLI javuM paDaze." bhale huM AvIza.. mane paNa mahApuruSanAM darzanane lAbha thaze.. " dAdAe saMmati ApI. bhAgyavatI harSa anubhavatI sIdhI zrI jinamaMdire gaI. bhagavaMtanAM darzana karIne teNe yatidAdAnA vihAranA samayanI khAtrI karI lIdhI ane pachI ghera AvI. gaMgAmAnA putrane bolAvIne cAra majuranI vyavasthA karavAnI vinaMtI karI. bhA. 14 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 bhAvaDa zAha vaidyarAja sAthe Avaze e jANIne bhAvaDanA cittane ghaNe ja AnaMda thaye. upAzrayamAM khATale laIne javuM e upAzraya jevA sthAnanI zobhA nahiM ane gAmane gaMdare javAmAM kazI harakata nahiM. bhAgyavatI pratikramaNa karIne UbhI thaI.. Aja nArAyaNa AvI zake tema nahote...ane nagarImAM rahetA anya saMbaMdhIo to AvatA ja nahatA. eka vakhata virATa havelImAM jene maLyA hoIe tene eka sAmAnya gharamAM maLavA javuM e kema cagya lAge? ane sahu sahunAM karama che...AvyuM I bhegavavuM joIe Ave samaye jaIe ane bhAvaDazeTha base pAMcanI rakama mAge te vaNamAge vyAdhi UbhuM thAya. ApelI rakama mAMDI vALavA khAte ja ApavI paDe... AvI sthiti sarjavA karatAM maLavA na javuM e vadhAre lAbhadAyaka cheAma mAnIne ja moTA bhAganA saMbaMdhIo AvatA nahotA. paNa emane khabara nahotI ke bhAvaDa ane tenI patnI bhUkhe maravuM pasaMda kare tema che, paNa koI sAme hAtha lAMbo kare tema nathI. je hAtha lAMbo karo hota te bhAvaDe A rIte sAta varasa vitAvyAM na hata! kALe unALe page cAlIne pherI karavAnuM pasaMda na karata! bhAvaDa mAtra Arthika paristhitimAM bhAMgI gayo hate...paNa bhAvaDe pitAnI AbarUne akhaMDa rAkhI hatI. A sthitimAM paNa e kaI mAnavI mahetA ke je bhAvaDa pAse leNA peTe pAMca keDI paNa kADhI zake! Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 mitra-milana ! zivudAdA vahelI savAre AvI gayA. majure paNa AvI gayA ane bhAvane saMbhALapUrvaka khATalA sahita laI javAmAM AvyuM. tenI sAthe bhAgu, gaMgAmA ane gaMgAmAno dIkaro paNa hatA. jeTha mahine cAlato hovAthI savAranuM vAtAvaraNa ghaNuM ja sukhada jaNAtuM hatuM. - gAmane goMdare eka vRkSa pAse khATale saMbhALapUrvaka mUkavAmAM Avyo. bhAvaDazeThane A rIte khATalAmAM jato joIne vahelI savAre nadIe jatA lokone Azcarya to thayuM hatuM. paNa koIe kazo prazna nahete karyo. anAdikALathI zAstrakAre lokone upadeza ApatA ja rahe che ke pAchaLathI keInI vAta karazo nahi. ane anAdikALathI lokonI A Adata paNa upadezanI sAthe ja cAlI Ave che! loko vividha kalpanAo ghaDavA mAMDayA.keIe mAnyuM ke bhAvaDane bahAragAmanA koI cikitsaka pAse laI javAto haze, keIne thayuM ke koI devI devatAnI mAnatAe jatA haze te koIne ema paNa thayuM ke bicAre paMcatva pAmI gayo haze.....paNa pAchaLa kaI prakAranI raDAroLa na hovAthI A mAnyatA TakI nahi. sUryodaya thatAM thatAMmAM to cAraseka jeTalA zrAvaka zrAvikAo sAthe mahAtapasvI yatidAdA dekhAyA. bhAvaDazeTha khATalAmAM takiye ne godaDAne viTa rAkhIne beThe thayo hato. tenA paga to sIdhA ja hatA. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 bhAvaDa zAha patidAdA ane tenA baMne zine AvatAM jotAM ja bhAvaDanuM hRdaya bhaktibhAvathI uphula banI gayuM. zivudAdA khATalA pAse ja UbhA hatA. bhAgyavatI, gaMgAmA, teno putra vagere paNa tyAM ja UbhA hatA ane yatidAdAne AvI rahelA joI sahunAM mastaka namI paDyAM hatAM. yatidAdAnI najara A tarapha gaI. teo sAmenA vizALa vRkSa tarapha na vaLatAM A tarapha ja vanyA. zrAvaka zrAvikAe paNa A tarapha vaLyAM. catidAdA najIka AvyA eTale bhAvaDa vAraMvAra vaMdanA karavA mAMDI. enA nayano sajaLa banI gayAMyatidAdAe najIka AvIne kahyuM : "are, bhAvaDa, ATaluM badhuM zA mATe karavuM joIe ?" bhagavaMta, Apa nagarImAM padhAryA ne huM kamanasIba upAzrayamAM paNa na AvI zaka... kRpALu..., manano A saMtApa nivAravA mATe ja Avyo chuM." yatidAdA bhAvaDanI bhAvanA jeIne khUba ja prasanna thayA ane tyAM ja UbhA rahI gayA. zrAvaka zrAvikAo zrI jina zAsananI jaya bolAvatA tyAM ja goThavAI gayA. yatidAdAe mahAmaMtra gAIne kahyuM: "mahAnubhAve, saMsAra to asAra che ja. e vAta sahu koI jANe che... paraMtu saMsAra pratyene meha eTale madhura hoya che ke nityanI upAsanA karavA chatAM anityane vaLagI rahevAmAM AnaMdano AbhAsa thAya che. saMsAranuM koI paNa sukha zAzvata Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 mitra-milana ! che ja nahi ane saMsAranA sukhanI vyAkhyA paNa sthira nathI. eka vyaktine je vastumAM sukha jaNAya che te ja vastu anyane duHkhakAraka paNa hoya che. Apa sahune A pavitra bhUmi para mAnava deha prApta thayo che...jaina darzanane coga thaye che. zrI jinazAsana jevI mahAna vyavasthA maLI che...kharekhara mahAna puNyanA udayanuM ja A pariNAma samajayA pachI pApamArga tarapha laI jatA AkarSaNathI sahue sAvadha rahevuM joIe. A sAvadhatAnuM ja bIju nAma jAgaraNa che.... ga che. darzana che." tyArapachI be paLa mastaka namAvIne sthirabhAve khATalAmAM paDelA bhAvaDa sAme joIne kahyuM: "Apa sahu eka vAta haiyAmAM sAcavI rAkhajo. dharmane je bhAgyazALI prANa sAthe jhakaDI rAkhe che...anAsakta bhAve...zraddhApUrvaka ane sthira manathI je bhAgyavaMta dharmanuM zaraNa svikAre che tene game te pApodaya paNa vicalita banAvI zakto nathI...kAraNa ke dharma pate tenuM rakSaNa karato hoya che. ATaluM kahIne yatidAdAe be hAtha uMcA karI sahune dharmalAbha ApyA. tyAra pachI bhAvaDa sAme joIne kahyuM : "bhAvaDa, sthira manathI dharmane vaLagI leoe yatidAdAne jayanAda pikA. yatidAdA potAnA baMne ziSyo sAthe valabhIpuranA mArge cAlatA thayA. zivudAdA Azcaryacakti thaIne yatidAdA tarapha joI rahyA hatA. yatidAdA daSTimaryAdAthI dUra thayA tyAre keTalAka Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 bhAvaDa grAha zrAvakA bhAvaDazeThanA khATalA pAse AvyAne A zu thayu che? kema banyu ? vagere prazno pUchavA mAMDayA. zivudAdAe sahune uttara ApyA. leAkeA yatidAdAnA guNagAna gAtA ane bhAvaDanA kavipAka nI carcA karatA karatA gAma taraphe javA mAMDayA. bhAvaDazeThanA khATalA paNa zivudAdAe upaDAvyA ane sahue ghara tarapha prayANa karyuM. divaseA tA duHkhanAMya jatA hAya che ne sukhanAMya bhAgatA hAya che...jenA haiyAmAM dhaiyane! abhAva hAya tene duHkhanAM divase lAMkhA lAge che ane je leAkeA sukhamAM vibhAra banI gayA hoya tene sukhamAM divaseA ghaNAM TUMkA thaI paDe che. dhairya pUrNAMka ka rAjAnA prabhAvane sahI rahelA bhAvaDa ane bhAgyavatI ATaATalA piratApa vacce paNa jANye kazu' banatu' nathI evA sthira, prasanna ane sa'tASI rahetA. zivudAdAnA upacAra bhAre kAmayAba banI rahyo hate... have te mAtra sAta divasa pachI pATA kADhI nAkhavAnA hatA bhAvaDaroDane maLelI khATalArUpI kha'diavasthA dUra thavAnI hatI. paNa tene pATe chUTe te pahelAM ja dharmadAsa sAgaranI musApharI karIne hemakhema pAThe AvI garcA. pAchA vaLatAM tene paNa eka vipatti naDI hatI ane suvaNa thI bharelu' eka vahANa DUbI gayu` hatu`... paNa dhama dAsane A nukasAnanI khAsa ciMtA na thai....sArA nasIbe te vahANunA saghaLA Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 mitra-milana ! khalAsIone bacAvI levAmAM AvyA hatA ane pite sAruM kamAryo hato. thoDI kamAI sAgaranAM taLiye beThI..enA zoka zuM karo ? kAMpiyapuramAM AvyA pachI sAmaiyAmAM bhAviDane Avele na jotAM teNe pitAnA sthAnika munimane pUchayuM, sthAnika munie TUMkamAM bhAvaDazeThanA palaTAyelA saMgenI vAta kahI. A vAta sAMbhaLIne dharmadAsanuM hadaya bhAre vyathita banI gayuM. lokoe ghaNuM ja utsAhapUrvaka nagarazeTha dharmadAsanuM svAgata karyuM.. bhavana para AvyA pachI paNa dharmadAsanA cittane mitranI ciMtA rahyA ja karI. nagarInA zeThIyAe vagere maLavA AvyA karatA hovAthI dharmadAsa nivRtta thaI zakaze nahi. paraMtu teNe potAnA eka mitra pAsethI bhAvaDa aMgenI samagra mAhitI prApta karI. bhAvaDe sahanuM deNuM keDIe keDI cUkavI dIdhAnI, gharabAra,daradAgIne saghaLuM veMcI nAkhyAnI, kApaDanI pherInI, paga bhAMgyAnI ane atyAre pathArIvaza hevAnI saghaLI vAta sAMbhaLI. A vAta e tenA hRdayane khUba ja levI nAkhyuM. jyAre maLavA AvanArA vidAya thayA tyAre rAtrine bIjo prahara pure thavA Avyo hate. sahunA gayA pachI teNe potAnA nAnAbhAIne pUchayuM : kIti, tuM bhAvaDazeThane tyAM keTalIvAra gaye hato ?" meTAbhAI mane javAnuM ghaNuM mana hatuM paNa enA manane duHkha thAya ea dhArIne gaco ja nathI." Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 bhavaDa zAha : "kIti, tuM te jANe che ke bhAvaDa mAre khAsa mitra che.enI muzkelI vakhate tuM na go e barAbara na kahevAya. sukhamAM sAthe besI meja uDAvIe ane duHkhamAM paDakhe paNa na UbhA rahIe te ApaNuM mATe zebhAspada na gaNAya." meTAbhAI bhAvaDazeTha bhAre aTakI ane aNanama rahyA che. temaNe kadI koI pAse hAtha lAMbo karyo nathI... udhAra paNa mAgyuM nathI. prAraMbhamAM meM ApaNA munima mAraphata joIe teTale mAla laI javAnuM kahevarAvyuM hatuM. paNa bhAvaDazeThe potAne kaI vastunI jarUra nathI. ema jaNAvela "sAce marada! bhale ene garIbAI AvI paNa AbarUne AMca AvavA nathI dIdhI....eTaluM ja nahi paNa koIne hAtha mAthA para nathI mUkavA dIdhA. huM enA svabhAvane barAbara jANuM chuM....Ama chatAM tuM kartavya bajAvI zakya nathI e eka hakIkata che." kIti dharatI sAme joIne besI rahyo. dharmadAsa nagarImAM AvI gayAnA samAcAra bhAvaDane paNa maLI gayA hatA. te paNa tenI sthiti jANavA Atura hate... paNa zuM thAya? pite atyAre apaMga hatuM, lAcAra hate ! - dharmadAsane mitranI ciMtAmAM AkhI rAta nidrA ja na AvI...pitAnI patnI sAthe prasanna manathI vAto paNa Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 mitramilana ! na karI zake. baMdha karIne emane ema zayyAmAM paDaye rahyo. savAre prAtaHkArca patAvI, snAna pUjAthI nivRtta thaI, dharmadAsa ekale bahAra nIkaLI gaye. cAlatAM cAlatAM bhAvaDanI havelI dekhANuM ane tenuM hRdaya raDI uThayuM. eka divasa A havelImAM se jeTalI gAye rahetI, uttama prakAranA azvo rahetA dAsadAsIone eka kAphele rahetA ane maLavA AvanArAone te jAye koI pAra nahoto...... A badhAM karatAM bhAvaDanA AMgaNethI koIpaNa yAcaka saMtoSa pAmyA vagara pAcho jato nahiM....koI paNa dharmanA gAmanA ke paragAmanA phALAomAM bhAvaDanuM nAma mokhare camakatuM. eka nivAsa nAkhIne dharmadAsa AgaLa vadhyuM. eka rAhadArIne pUchIne teNe bhAvaDanA raheNuka aMge jANI lIdhuM...bhAvaDa jayAM raheto hato te zerImAM dAkhala thatAM ja gaMgAmAne dikare sAme maLe ane dharmadAse pUchayuM: "A zerImAM bhAvaDazeTha kaye sthaLe rahe che?" " A batAvuM..." kahI gaMgAmAne dikaro pAcho va ane bhAvaDanI DelI pAse Ubhe rahIne beH "A DelImAM bhAvaDazeTha rahe che." DilI khAlI aTakAvelI ja hatI. dhakko mAratAM khulI gaI. bhAvaDanI patnI pANInuM beDuM laIne gaI hatI. dharmadAsa adara ga...cAre tarapha phaLImAM najara karI. cekhAI Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 bhAvaDa che. AMkhane uDIne vaLage evI hatI, eka tarapha vAchaDI chUTI pharatI hatI . sAme nAnuM esarIvALu. makAna hatu..... phaLIyAmAM lImaDAnuM kAcA gAravALA eTAnuM jhADa hatuM. dhamadAsa zeTha esarInA dvAra pAse AvyA... bhAvAzeThane kAInA AvavAnA sacara thayA eTale teNe khATalAmAM paDayA paDayA kahyuM : koNa ? " " ete hai...!" << " are dhadAsa.. " sAta varSa pachI paNa bhAvaDa. mitrane avAja pArakhI garcA. dharmadAsa aMdara gayeA. AsarImAM ja khATalA paDayA hatA...tenA para bhAvaDa sUtA hatA...tenA caherA ati harSamaya anI garcA hatA. . dhamadAsa gharanI sthiti jotA jotA mitranA khATalA pAse gaye.. bhAvaDe kahyu' : " tuM ALyeA che e samAcAra mane gaI kAle ja maLyA hatA....paNa zu' karu ? paganI upAdhi. thaI che eTale kayAMya jaI zakuM e sthiti nathI rahI... paNa Ama Ubho kAM rahyo? esa....A cAkaLA para..... pravAsa kevA gayeA ? tArI tabiyata te sArI lAge che.... paNa tArA caherA ci'tAtura kema jAya che? khadhA kuzaLa che ne? 7 dharmadAsa cAkaLA para besI garcA ane dhIragabhIra svare elcA : " bhAvaDa, ahIM AvIne tArI saghaLI hakikata. sAMbhaLI che, hu' rAte ja ahIM' AvavA icchatA hatA paNu. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitra-milana ! 219 maLavA AvanArAomAMthI chUTI ja na zakaceA. tArA pagane have kema che? "" " zivudAdAnA upacAra cAle che. have ghaNuM sAru' che. parama divase pATA kADhI nAkhaze ne mane cAlatA karaze. paNa hu' tArI vAta sAMbhaLavA Atura chu'." bhAvaDa ekANInA Teke jarA beThA thaI gayA. dhama dAse UThIne nIce paDelA takIyA gADhavI detAM kahyuM: "mArA pravAsa tA ghaNA ja sAre| nIvaDaceA. tArA jevA mitranA AzirvAdathI badhA kuzaLa che." bhAvaDe dhadAsanA hAtha pakaDIne kathru : " te pachI mane tArA caherA para ci'tA kema dekhAya che ? " " tArA vicArothI ja mane AkhI rAta nidrA nahAtI AvI. me' sAMbhaLyuM che ke tu' page cAlIne kApaDanI pherI kare che." " hA....deNAmAMthI te purepurA mukta thaI gayeA chu.... paNa e peTanA prazna ukelavA mATe te mAre kaika karavu' ja joi ene ! pherImAM mane koi prakAranuM duHkha nathI...ArAmathI raiTale raLI lauM' che.'' dharmAMdAse kahyu' : " have te tArA paga jokhamAI cUkaceA che....have pherI kevI rIte thaI zakaze ? "" zivudAdAe kahyu` che ke paga hatA evA ja thaI. jaze....paNa haju beeka mahinA mAre ArAma leveA paDaze.' " teA pachI eka kAma karIza ? " '' Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha eka kAma zu dasa kAma karIza. paNa hAlatAcAlate thAuM pachI..." bhAvaDa, huM ahI nahato paNa mArI peDhI to hatI ja." vacce ja bhAvaDe kahyuM: "mitra, tuM mane bahu ja yAda Avato hate. tuM heta te mane salAha paNa maLata. tArI peDhIe jaIne zuM karuM?" e badhI carcA javA daIe. have mAruM kartavya bajAvavAnI mane taka ApavA mAge che ke nahi ?" dharmadAsa, huM tArA aMtaranI bhAvanA samajI gaye chuM..paNa Aja sudhI meM mArI Teka jALavI che te cheka sudhI jaLavAI rahe evI mane preraNA Apa..." "huM tAre mitra chuM...mArA aMge ja tArI pAyamAlI sarajANuM che." dharmadAsa, A tuM zuM kahe che? je kAMI banyuM che te mArA ja kaI pUrvakamanA roge banyuM che tuM jo manamAM A rIte kapIza te mane moTAmAM moTo anyAya karyo gaNAze. te te mane uttama salAha ApI hatI..vyavasthA paNa sarasa karI dIdhI hatI. paraMtu mArA pApodayane kAraNe banyuM, emAM tuM nimittarUpa paNa nathI. nahiM mitra, evuM kalpanAmAM paNa na lAvIza. ane kharuM kahuM to A sthitimAM mane ke mArI patnIne koI prakAranuM duHkha nathI. amArA dharmane kadI bAda nathI Avyo...amArI dharmazraddhA Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitra-milana! 221 kadI calita nathI thaI..je prasannatA sAta varasa pahelAM hatI te ja prasannatA Aja paryata jaLavAI rahI che." bhAvaDa, huM tane kayA zabdomAM dhanyavAda ApuM ? paraMtu A paNa vepArInA dharma pramANe dhaMdhA mATe leNadeNa karavAmAM ka doSa hato ?" bhAI, jyAre pApakarmane udaya thaye hoya tyAre mAnavIe jugArIne dAva na khela joIe. ane mAre svabhAva to tuM jANe che !" barAbara che.....paNa mitra sAthe vahevAra karavAmAM jugArInA dAva jevuM kazuM na hoya !" tuM ahIM hato ja nahiM ane mAre mArI vipatti sAme jhajhumavuM hatuM. dharmadAsa, huM satya kahuM chuM ke vipatti parAjaya pAmI che... hu e ne e aNanama TakI zako chuM." baMne mitro vAtomAM eTalA magna banI gayA hatA ke bhAgyavatI gharamAM AvI tenI paNa koIne khabara na rahI. bhAgyavatI beDuM pANIyAre mUkIne oraDAmAM besI gaI hatI ane baMne mitronI vAta sAMbhaLI rahI hatI. "have to huM AvI gaye chuM. tane eka lAkha suvarNa mudrA aMga udhAra ApIza...tAre pharIthI tAre vepAra jamAvavAno che..." bhAvaDe dharmadAsano hAtha dabAvatAM kahyuM : "nahiM mitra, maitri vacce leNadeNa na ja hovI joIe. A mArI daDha mAnyatA che." Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa grAha " tArI tA ghaNI mAnyatAo che..paNa kAka vAra mitranI mAnyatA khAtara paNa namatu' jokhavu* paDe..." *22 tr bhAvaDe AchA hAsya sahita kahyuM: " hamaNAM A prazna tArA manamAM sAcavI rAkhaje....huM jarA haratA pharatA thA, pachI mAre zuM karavu'? e aMge hu' tArI salAha vagara eka kannuma paNa nahi mAMDuM....are, bhAgu, AvI gaI lAge che.... bhAgu, mArA mitra sAta sAta varSanA pravAsethI pAche Avye che...mAru' ne mArA mitranu meDhu mIThu karAva....dhanAM che chAlIyAM paNa laI Ava." dharmadAsa cAkaLA para besI garcA. bhAgyavatI dha dAsanI lAja kADhatI hatI eTale rasaDAmAM gaI. * Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 hATaDI mAMDI! Aja zivadAdA bhAvaDano pATo kADhI nAkhavAnA hatA. teo divasanA prathama prahara pachI AvavAnA hatA. nArAyaNa, tenI patnI, dharmadAsa, gaMgAmA ane tene dIkaro AvI pahoMcyAM hatAM. dharmadAsanA kAraNe bhAgyavatI ane damayaMtI aMdara eAraDAmAM beThAM hatAM. yathA samaye zivudAdA AvI pahoMcyA. sahue UbhA thaIne praNAma karyA. dharmadAsane jotAM ja zivadAdA bolI uThayAH "keNa nagarazeTha ? lAMbo pravAsa kheDIne hemakhema AvI gayAnA samAcAra meM sAMbhaLyA hatA. badhA kuzaLa - che ne ?" hA dAdA, mArA mitrane kema che?" "enuM badhuM duHkha patI gayuM. dhamI mANasane ja kasoTIe caDavuM paDe che. bIjA harerI jAya ne dhamI pAra utare. bhAvaDazeTha mAthe beThelI sADAsAtI panotIno have aMta AvI gaye...enA paga uparane chelle ghA hato. paNa dhame bhAvaDazeThane bacAvI lIdhA." kahI zivudAdA bhAvaDanA khATalA para beThA ane bhAvaDa sAme joIne lyAH "zeThIyA, gharamAM khATa nakhAya evuM che ke nahi?" Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 bhAvaDa sA " AsarImAM e kaDAM teA che...khAta nArAyaNe kahyuM : kema yAda AvI dAdA ? " re ATalA phrI paga sIdhA rAkhavA paDazeA che eTale have khATe beThAM beThAM vyAyAma karavA paDaze." zivudAdAe kahyuM dhama dAse nATa tarapha joI ne kahyu : nATatA majabhuta che...khATa mAMthI zakAze." (6 " tA hamaNA ja khAMdhIe eTale hu' ene besavAnI rIta zIkhavI dauM." gharamAM khATa ke sAMkaLa kazuM hatu ja nahi. hatI tyAre sAnAnI sAMkaLa jhUlatI nakasIdvAra khATa hatI... bhAvaDe kahyuM : " dAdA, khAH ke sAMkaLu' kAMi nathI...ne enI ke jarUre ya nahi paDe." dhama dAse tarata UbhA thai ne kahyuM : "mAre ghera traNa cAra khATa che...huM hamaNA ja eka khATa laine Avu chu." tarata ga'gAmAnA dIkarAe kahyu* : " zeThajI, tame dAkhaDA kareAmAM . mArA gharamAM lADhAnA saLIyAvALI nAnI khATa che ne A AsarImAM kharAkhara thaI jaze....huM laI AvuM chuM" kAInA uttaranI rAha joyA vagara ga gAmAnA dikarA cAlatA ja thaI gayeA. zivudAdAe bhAvaDane pATA cheDavA mAMDayeA. bhAgyavatI lAja kADhIne garama pANInI tapelI ne pIjelu rU mUkI gaI....eka agalUchaNu mUkI gaI. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 225 hATaDI mAMDI ! dharmadAsanuM mana bhAre duHkha anubhavI rahyuM hatuM... bhAgyavatInA hAthamAM eka divase hIrAmetInA kaMkaNa raNajhaNatAM hatAM...Aja sAdA kAcanAM kaMkaNa che! A dazya dharmadAsa mATe asahya thaI paDayuM, tenA manamAM thayuM...bhAgyavatI mATe thoDA alaMkAro mekalI ApuM...paNa bhAvaDa kadI svIkAre nahi...zuM karavuM? zivudAdAe pATo DI nA ne phaNAthI cheka DhIMcaNa sudhIno paga garama jaLa vaLe barAbara ghasIne lUchI nAkhe. tyAra pachI paganA phaNAnI barAbara tapAsa karIne kahyuM bhAvaDa, meM dhAryuM hatuM te karatAM paNa ghaNuM vadhAre sAruM che. have mAro hAtha pakaDIne UbhA thavAnuM che." taiyAra chuM dAdA...." zivudAdAe bhAvaDane khATalAmAMthI Ubho karyo. bhAvaDa bolyAH phaNa para bhAra mUkuM?" hA. have kAMI le nathI. paNa tAre DhIMcaNa ne tyAM jhakaDAyelI ga jarA dukhe te ciMtA karIza nahiM.... ene upAya huM lete A chuM." zivudAdAe kahyuM. cArapAMca kadama calAvIne zivudAdAe pUchayuM: "DhIMcasuraga khecAya che ne ? "hA..." have khATale besI jA...sUI rahevAnI jarUra nathI." kahI pitAnA khalatAmAMthI telane eka zIza bahAra kADho. ane zIzAmAMthI thoDuM tela eka vADakImAM kADhIne cheka bhA. 15 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 bhAva zAha '' phaNAthI DhIMcaNa sudhI haLave hAthe mAlIsa karyu. dharmadAse kahyuM : " zivudAdA, tamane yAda Ave che... eLakAmaLe ramatAM mArA hAtha bhAMgI gayA hatA ne Ape sarakhA karyAM hatA...." " barAbara yAda Ave che...i kema bhUlAya ? " mAlIza karatAM karatAM zivudAdAe kahyuM. gaMgAmAnA dIkarA khATa ne saLIyA lai ne AvI gayA AsarInA vacalA bhAgamAM ja e kaDAM hatAM tyAM saLIyA bharAvIne khATa geAThavI dIdhI. zivudAdAe UbhA thaI khATa saLIyA vagere joyu.... pachI tenA para besIne kharAbara khAtarI karI. tyAra pachI bhAvaDanA khATalA para paDelI eka dhaDakI upADIne khATa para cAvaDI geADhavI....gALa takIyA eka tarapha rAkhyA... pachI bhAvaDane khATa sudhI calAvIne khATa para besADayAM. ATalu* karyA pachI zivudAdAe bhAvaDanA mastaka para hAtha mUkIne kahyuM : " bhAvaDa, tane cAlatAM be mahinA nahi' lAge, pa'daramA vise tuM haratA pharatA thaI jaIza. have tAre ahI' ja besI rahevAnu.....ane dhIre dhIre khATa halAvyA karavAnI. ethI DhIMcaNanI raga kuNI paDI jaze. savAra sAMja A telanuM mAlIsa haLavA hAthe karAvavAnu' ne rAja bevAra paga garama pANImAM jharave." dharmAMdAse kahyuM : " dAdA, bhAvaDane kAMI davA ke 19 evu...' Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hATaDI mAMDI ! 227 " tamArA bhAImadha sAva nirAgI che....! ene davA dIdhI ce nathI ne levAnI jarUreya nathI. " " 66 bhAvaDe kahyu' : " dAdA, nahAvAnI chUTa che ne ? " hA....paNa Aja nahi...kAla savAre garama pANIe nahAje. becAra varasAda thaI gayA che eTale jarA TADhADA jevuM kahevAya...tAre divasanA prathama prahara pachI nahAvu, " eraDAmAM beThelI bhAgyavatI badhu' sAMbhaLI rahI hatI. tenA ha nA pAra nahAtA... peAtAnA svAmIne sAruM thayAnu' joIne kaI patnInA haiyAmAM harSoM na pragaTe ? " kayAM gaI mArI gagI ? " kahetAM zivuDhDhAnA eraDAnA dvAra pAsa gayA. bhAgyavatI ane damayaMtI ane beThAM hatAM. 'nee dAdAne namana karyAM. zivudAdAe kahyuM:" dIkarI, tArI cu'daDInu' sata gajamanu' che... have khATalA upADI leje ne rAta veLAe sUvAnu` AraDAmAM rAkhaje. varasAdanA age TADhADu thai jAya che...ne esarImAM sUI rahevu' kharAkhara nathI. me' bhAvaDane badhI sUcanA ApI che....telanA eka zIze| mUkaceA che. TekA vagara bhAvaDa UbhA thAya eTalI kALajI rAkhaje... AvatA aThavADiye hu' AvIne joI jaIza. " zivudAdA sahune rAma rAma karI esarImAM paDelA peAtAnA thelA laI ne bahAra nIkaLyA eTale dharamadAsa tarata tenI pAchaLa garcA. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 (C DelI bahAra gayA pachI dharamadAse kahyuM : paLa UbhA raho." " belA..." kahIne dAdA UbhA rahyA. dharamadAse kahyuM : " mArA mitranA pagane te ghaNuM sAruM lAge che." bhAvaDa zAha dAdA, me "hA nagarazeTha, have kAI prakAranA bhaya nathI.... vadhumAM vadhu padara divasamAM bhAvaDanA chUTathI harIpharI zakaze." dAdAe kahyuM. '' dAdA, mArA mitranI cikitsA badala ATaluM svIkAro..." kahI dharamadAse dasa suvarNa mudrAe kADhIne dADhA tarapha hAtha laMbAvyuM. '' zivudAdAe hasIne kahyuM : " nagarazeTha, bhAvaDa te mArA dIkarA che... mArAthI eka keADI sarakhIce lai zakAya ema nathI...AjathI ATha varasa pahelAM mAre mAgha meLAmAM javAnu hatu... cheka taraveNInA saMgame, tame tA jANe! che ke brAhmaNane ne dhanane koiThThI bhAIbadhI thAya ja nahi. mArI gharavALuM paNa sAthe AvavAnI hatI. e mahinAnA lAMbe patha hatA.. bhAvaDane khabara paDI ne teNe mArI evI sagavaDa sAcavI hatI ke huM... jIMdagIbhara ene upakAra bhUlI zakuM' ema nathI. eka gADu' ApyuM, sAthI ApcA ne me' ghaNI nA pADI toya e mahinAnu' sIdhu' ApyuM sAthe ekase eka suvarNa mudrAe ApI.zeThajI, AvA mAnavI mATe maravuM paDe tAya enA gaNanA badaleA na vALI zakAya. have tame ja kaheA... mArA hAtha kevI rIte kALA karu ? " 77 . Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hATaDI mAMDI ! 22 dharamadAsa avAk thai garcA. dAdA AzirvAda ApIne cAlatA thayA. dharamadAsanA manamAM thayuM, bhAvaDe A rIte puSkaLa guptadAna Apyu che...AvA puNyazALI mAnavI mAthe Avu' sa'kaTa kema AvyuM haze ? Ama vicAra karate karateA dharamadAsa punaH bhAvaDanI AsarImAM AvyeA. bhAjananA samaya thaI gayA heAvAthI nArAyaNa, bhramacaMtI, gaMgAmA vagere vidAya thayAM. dharamadAse snehabharI najare bhAvaDa sAme jotAM kahyu': bhAvaDa, mArI eka vAta mAnIza ? " " bhAI, tArI vAta nahi... mAnu te hu* konI mAnIza ? kharekhara, huM tArI ja vATa jotA hatA tuM paradezathI AvI gayA eTale mane badhu' maLI gayu...bela, kaI vAta mAnavAnu` kahe che ? " ' " mArI benanA hAthamAM mAtra kAcanA kakaNu che... jo joIne mane bhAre duHkha thayuM hatu.....huM gheADA alaMkAre mekalI Apu chuM.huM' ne tArI bhAbhI Aja rAte Ameya AvavAnAM chIe." '' bhAvaDa hasI paDacA ne hasatAM hasatAM engrI : " dharamadAsa, tu' manamAM koI prakAranu' duHkha anubhavIza nahi' jene duHkha thayu' joie tene te kAcanI cuDIe ratna ka'kaNu jevI lAge che. huM tane eka vAta karu`...ceADA samaya pahelAM me be senAnI cuDIe karAvavAnuM kahyuM...tarata eTalI : "nA, Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAvaDa zAha 230 evu' kazu' karavu' nathI, mAre kAMi kAI ne mArA hAtha nathI dekhADavA...tamane jo seAnA vagaranA hAtha na gamatA hAya tA kare...." A javAba maLyA pachI hu' te! sAva grupa ja thaI gayA. tuM ja kahe hu' tArI vAta mAtu` ke nahi? " dharamadAsa bhAvaDanA tejasvI vadana sAme joI rahyo. bhAvaDe kahyuM : " jamavAnu` taiyAra che...are, bhAgu, e bhANA taiyAra kara..." becAra vacce ja dharamadAsa elI uThaceA : Aja nahi... Aja mAre nagInakAkAne tyAM jamavA javAnu che... dI pachI ame ane tAre tyAM jamavA AvazuM." sAruM....huM tane yAda karIza... Aja rAte te tame a'ne AvavAnAM cheAne ? " 66 " hA...." 66 paNa varasAda hAya teA herAna thavA na AvatA.... mane lAge che ke sAMjathI varasAda zarU thaI jaze." "I phikara mAre karavAnI che." kahI dhama dAsa hasatA hasate UbhA thaye ane vidAya thayeA. * bhAvaDanI vAta sAcI paDI. sAMja paDatAM paDatAM te aSADhI Abha phATI paDayAM....gAjavIja sAthe muzaLadhAra varasAda paDavA zarU thaI gayA. bhAgyavatIe eAraDAmA svAmInA khATalA bichAvIne pathArI taiyAra karI.tyAra pachI bhAvaDane Teko ApIne sa'bhALa Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hATaDI mAMDI ! 231 tr pUrNAMka eraDAmAM laI gaI. khATalA para sarakhI rIte esADatAM te khelI : "DhI'caNunI raga duHkhatI lAge che!" " hA....paNa mane lAge che ke ekAda aThavADiyAmAM ja huM' mArI meLe harI pharI zakIza." eraDAmAM ne AsarImAM eka nAnA dIyeA TamaTamatA hatA. bhAgyavatIe kahyu' : " have hu' DAmavAsaNanuM patAvIne Avu` chu'' HH gAya tA eka DhALIyAmAM ja che ne ? " . " hA....ghAsa sArI rIte nIyu che eTale rAtanA javu' nahi paDe.'' kahI bhAgyavatI DAmavAsaNa uTakavA rasezaDAmAM gaI. varasAda kharAkhara ma'DAi gayeA hateA. rUpa evu' hatu` ke kadAca AkhI rAta varase....phaLImAM jaine vAsaNa mAMjI zakAya tema na heAvAthI bhAgyavatIe raseADAmAM besIne ja mAM vAsaNa kerAM uTakI nAMkhyAM. uTakelAM vAsaNa sarakhAM karI, rasADAmAM peAtu' pheravI vALyu' tyArapachI pANIyArAne sarakhu' karI eka kAthaLA meAsalA mAphaka ADhIne bhAgyavatIe kahyuM : " nagarazeTha ne tamArAM bhAbhI AvA varasAdamAM te nahi' ja AvI zake...hu' DelI aMdha karIne Avu chu.." bhAvaDa manamAM navakArama tranI mALA pheravI rahyo hata eTale kazu khelyuM| nahi.... bhAgyavatI DelI khadha karavA gaI. tyArapachI teNe osarInI jALI paNa adha karI IdhI ane vastro badalAvI paDakhenA oraDAmAM pratikramaNa karavA besI gaI. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 bhAvaDa zAha bhAvaDane paNa pratikamaNa karavAnI tIvra IcchA hatI.... paraMtu AvatI kAle nAhIne zuddha thayA pachI ja dhamakriyA karavAne manathI nirNaya karyo. vaLatI ja paLe manamAM thayuM..... paNa palAMThI nahiM vaLI zake. kaMI harakata nahiM paga lAMbe rAkhIza. bhAgyavatI pratikramaNa karIne eAraDAmAM AvI. bhAvaDe kahyuM: "bhAgu, AvatI kAlathI huM paNa pratikramaNa karIza." tame nIce besI zakaze ??? "hA.. paga lAMbe rAkhIne besavuM paDaze. tuM mane ekavAra nIce besADI deje pachI harakata nahiM Ave." " kahe te kAla savAre dAdAne pUchI AvuM." emAM pUchavAnI kaMI jarUra nathI." sAru kAlanI vAta kAle.. have huM tamArA page telanuM mAlIsa karI dauM.' bhAvaDa kazu be nahi. patnInA ujavaLa suMdara vadana sAme joI rahyo. bhAgyavatIe eka vATakImAM dAdAe ApeluM tela kADhayuM ane svAmInA paganA DhIcaNathI paMjA sudhI haLave hAthe mAlisa karavA besI gaI. bhAvaDe kahyuM : "bhAgu, dharamadAse mane bhAre dhamasaMkaTamAM mUkI dIdhuM che." "kema ?" huM jarA haratApharate thAuM tyAre te mane baMdha karAvavA mAge che. teNe mane eka lAkha mudrAo vagara vyAje ApavAnuM kahyuM hatuM." Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hATaDI mAMDI ! (6 tame zu' javAma Avce ? " maitrI vacce leNA deNAnA sabaMdha na hAya te zreSTha che ema kahIne me' vAta jarA DhelI che....paNa e mane cheDaze nahi. " "eka vAta te ceAkakasa che ke pherImAM peTapuratu prApta thAya paNa sthiti na palaTAvI zakAya... ane vepAra kheDavAmAM buddhi ane dhana ane joie, buddhi tA jaLavAI rahI che... paNa dhana ApaNI pAse nathI, madhyama mArga te e che ke dharmAMdAsane du:kha na thAya ane ApaNe mAthe mATe bejAna AvI paDe e rIte kaIka thAya teA AnAkAnI na karavI. Ameya have Apa pherI karavA jaI zakaze nahi.....kadAca tamArA mitra tamane javA deze...paNa have hu' javA nahiM dau'. eTale nAnA sarakhA dhadhA zarU thAya te emAM kaMI mAnahAnI jevu' nahi' gaNAya. "7 kharAkhara che...evu' ja kAka vicArIza..." ' 66 bhAvaDe kahyuM. telanu' mAlIsa thaI gayu hatu. bhAgyavatI hAtha dheAvA UbhI thaI. varSoDhanI ga'bhIratA jarAya AchI nahAtI thaI. sArA nazIe makAnamAM kAMya cuvAka nahAtA thate eTale ane nIrAMte sUI zakatAM hatAM. 233 jyAM vAta vAtamAM varase vItI jatAM hAya che tyAM divasa rAtanI zI gaNatrI ! Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 bhAvaDa zAha AThame divase zivudAdAe TekA vagara cAlavAnI chUTa ApI; ane terame divase bhAvaDa zrI jinezvara bhagavaMtanI pUjA karavA jaI zakaye. dharamadAsa ane tenI patnI be vAra bhajana karI gayAM hatAM. ane vIsame divase dharamadAse bhAvaDane kahyuM: bhAvaDa, have tu chUTathI harIpharI zake che. Aja huM nakkI karyA vagara ahIMthI UThavAno nathI. " bhAvaDe hasIne kahyuM: "meM A prazna pahelethI ja nakkI karI lIdhuM che. dharmadAsa, tArI lAgaNI karatAM eka karoDa senAmaheranI kaI kiMmata nathI, chatAM huM tArI bhAvanAnuM apamAna nahi karuM." "to AvatI kAle eka sArI evI dukAnanuM nakakI karI nAkhuM chuM. " ema nahi. " che te ! " je.....tArI mArA pratye apAra lAgaNI che e huM garva pUrvaka svIkAruM chuM.....paNa bhAI bahu maTe vepAra hamaNAM mAre kheDavo nathI. tuM mane mAtra se suvarNamudrAo Apaje....huM nAnI hATaDI mAMDavA IcchuM chuM." nAnI hATaDI ?" "kema, emAM kaMI deSa che ?" "doSa to nathI. paNa huM dasabAra peDhIe calAvuM lAkhano vepAra kheDuM ne tuM nAnI hATaDI mAMDe?" Azcarya bharyA svare dharmadAse kahyuM. Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hATaDI mAMDI ! 235 " emAM tAre zaramAvavAnI zI jarUra ? zu' kAIne garIkha mitro nahi' hAya ? dharmIdAsa, garIbI ke amIrI ete kanI eka lIlA ja che. A lIlAne kAI nivArI zakayu* nathI tuM kAI vAtane sakeAca na rAkhIza. " dhadAse A aMge ghaNI dalila karI, ghaNI vinati karI paraMtu, bhAvaDa hATaDIthI AgaLa na vacceA...chevaTe mitranA atyAgrahane mAna ApavA khAtara teNe pAMcase suvaNa muddAo levAnuM svIkAryuM dharmadAse manamAM vicAryuM, bhale atyAre nAnI hATaDI mAMDe ..cAra cha mahinA pachI hATaDImAMthI meTI peDhI sarajAvI zakAze. zrAvaNa zudi terasanA zubha divase bhAvaDa zeThe bajAramAM eka nAnI hATaDInuM murata karyuM. ane divALI AvatAM te nAnI hATaDI grAhake mATe AzirvAdarUpa thaI paDI. bhAvaDanA vyApAra a'genAM sUtro evAMne evAM ja rahyAM hatAM...kAine echu. Avu nahi...bheLaseLa karavI nahi' ane sattara AnIthI vadhAre naphA levA nahi. bhAvaDe eka vArNeAtara paNa rAkhI lIdheA hateA, kAraNa ke teNe kariyANAnA paracuraNu vepAra zarU karyo hatA. rAghava varSA heAvA chatAM niyamita AvatA...ane hATaDInA surata prasaMge te| te khAsa AnyA hatA. tenu' mana bhAvaDa zeThanI nAnI hATaDI joI ne paNa nAcI UThayu` hatu`. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lIM ! kAtika mahineA besI gayA. yatidAdAnI sUcanA bhAvaDa bhUlyeA nahAtA. te peAtAnI hATaDIe besatA paNa kAi paradezI ghoDI vecavA Avce che ke nahi tenI te kharAkhara kha2 rAkhatA. 18 jJAnapa'camI AvI gaI. bhAvaDanA manamAM hatuM ke kArtika zuDhI pUnama pahelAM gheADI maLI jAya te pAte patnIne laI ne vallabhIpara yatidAdAnA darzane jaI Ave. sAthe sAthe teNe e paNa nizcaya karI lIdhe hatA ke kArtika zuda agiyArasa sudhImAM ghoDI vecanAra na Ave teA pAchalI rAte vallabhIpura tarapha nokaLI javuM'. paNa kArtika zudi chaThThanA divase ja eka paradezI gAmanI dharmazALAmAM AvyA ane peAtAnI ghoDI vecavA mATe mukhya bajAranA ceAkamAM ghoDI laIne Ubho rahyo. bhAvaDa peAtAnI hATaDIe beThA hatA. cAka dUra hatA eTale te tarapha kazu joi zakAtu nahatu.. ghoDI ghaNI suMdara hatI, dekhAvaDI hatI....leAkeA enI kiMmata pUchatA tyAre paradezI kahetA ke "A ghoDI Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 lakhI! jAtavAna che...vaLI sagarbhA paNa che jene joItI hoya te se suvarNamudrAo ApIne laI jaI zake che." se suvarNa mudrAo ! sAMbhaLIne nAkanuM TeravuM caDAvatA. ghaDInI kiMmata eka suvarNamudrA hoya A vadhAre rUpALI che te be suvarNa mudrA mAge. paNa se suvarNa mudrAmAM te AvI pacAsa ghaDIe maLe! leka paradezIne pAgala mAnI ThaThThA karI letA... paNa paradezI zAMta bhAve ja Ubho rahyo hato. eka nAgarike kahyuM : "zuM A ghoDI enI lAdamAM suvarNa te nathI ApatIne ? " ema hoya to huM veMcuM zA mATe ? " to pachI enI kiMmata kaMIka vyAjabI kahene ! so mudrAmAM to AvI pacAsa ghaDIe Ave !" eka nAgarike kahyuM. bApu, huM kayAM kaIne gaLe paDuM chuM ! jene levI hoya te se mudrA ApIne laI zake che... "bhAI tuM ATha divasa Ubhe rahIza toya tArI ghaDI nahiM veMcAya..." nahiM veMcAya to huM cAlyo jaIza. jAtavAna azvone je jANakAra haze te jarUra A gheADI kharIdI leze." keI paradezInI hAMsI karatAM, keI paradezIne pAgala mAnatA to koI vaLI ullune saradAra samajatA. madhyAnha samaye bhAvaDanI dukAne eka grAhaka kaMIka. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 bhAvaDa zAha levA Avyo. bhAvaDa tenA mAlanuM paDIkuM vALavA mAMDe tyAre te grAhake kahyuM: "bhAvaDazeTha, zuM kaLajaga Avye che!" "kema bhAI..mArA mAlamAM.." tamArA mAlanI vAta nathI karato. A moTI bajAranA cokamAM keka paradezI gheADI vecavA Ave che... ghaDInI kiMmata enI sAta peDhInI jaNAve che." zuM koI paradezI che?" hA, huM e rastethI ahI AvyuM. lekonuM ToLuM bheguM thayuM che ne bicArAnI mazkarI kare che." bhAvaDe paDIkuM ApI dIdhuM..ane vANetarane thaDe besavAnuM kahI te Ubhe thaze. yatidAdAe kahelI bhaviSyavANI sAcI paDI hatI.te khesa vITI, pAghaDI sarakhI karI, kAMTArakhA dhAraNa karIne moTI bajAranAM eka tarapha gaye. ceka pAse jatAM ja te joI zakaze ke leke TeLe vaLIne UbhA che. TeLAnI vacce ghaDInI lagAma pakaDIne eka paradezI Ubhe che. bhAvaDa TeLA pAse gayo. bhAvaDane jotAM ja eka TIkhaLI bolI UTha: "alyA paradezI, amArA gAmanA azva parikSaka bhAvaDa zeTha AvI gayA che. have tane mAgyuM mUlya maLaze." bhAvaThazeThanI garIbAI para vyaMga karavAnA IrAde eka bIje vepArI belI UTho: "padhAro bhAvaDazeTha padhAre... A bicAre kayArane ghoDI vecavA Ubhe che paNa koI grAhaka maLato nathI." Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhI ! 23 bhAvaDa TeLA vaccethI ghoDI pAse ga.pahelI ja najare te pArakhI zaka ke lAkha gheDAM hoya tyAre AvuM eka ratna maLI zake che. teNe ghoDInAM lakSaNe tapAsavA mAMDayAM. paradezIe kahyuM: "zeTha, AvI suMdara, zubha lakSaNavALI ane sAbuta ghaDI Apane kayAMya nahi maLe...." bhAvaDe kaze javAba ApyA vagara ghaDInAM cihune, lakSaNe vagere tapAsavA mAMDayAM. eka ronakI belI UTheH "bhAvaDa zeTha, tamArI piDhIne ne tamArI havelIne zebhe evI ghaDI che... patAvI nAkho." bhAvaDe bolanAra sAme dRSTi paNa na karI. paradezI sAme jaIne kahyuM; "bhAI, A ghoDI kharekhara vecavI che?" hA...bhAI, nahiM te zuM kAma A rIte Ubhe rahuM ?" ghoDIne keTalAmAM mahine cAle che?" trIjo mahino "te AnI vyAjabI kiMmata kahI de." "zeThajI, A ghoDInI kiMmata meM nakkI ja karI rAkhI che.eka keDI ochI nahiM ne eka keDI vadhAre nahi... purI ekase suvarNa mudrAo levI che." bhAvaDa vicAramAM paDI gayo. tenI pAse purAMtamAM ekase trIsa suvarNamudrAo to hatI ja... paNa... Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 eka AdheDa mAnavI eTalI nahi sA mudrAmAM Avu. ratana gagA AvI che." bhAvaDa zAha. ucA : " laI lye! zeTha, maLe... AtA ghera beThA cAla mArI bhAvaDe paradezI sAme joine kahyuM : " cAla hATaDIe...se seAnAmaheAramAM sAde majura, paNa tAre mArI eka zarata mAnavI paDaze.'' " eleA zeDa...' lauM." " ekavAra zu' kAma... dasavAra besI juone...." "eka vAra besIne hu khAtrI karI 66 cAla tyAre...." ToLu Akhu` Azcaya cakita thaI gayu. ekathI e suvarNa mudrAnA badale A bhAvaDe seA suvaNa mudrAomAM sAdo karyAM! kADhaze kayAMthI ? mAMDa peAtAnuM peTa bhare che...nAnI evI hATaDI karI che.... eka jaNa dhImethI bIjA sAme joI ne melyA : " game tema teAya vANIcA kharAne ! ghoDI mAthe besI joze ane pachI hasIne--nA pADI deze." paradezIe bhAvaDa zeThanA hAthamAM ghoDInI lagAma mUkI. bhAvaDa tyAMne tyAM ghoDI para savAra thaI gaye... DhALu' ekadama khasI gayuM...... bhAvaDe lagAmanA saheja IzArA karI ne ghoDI pANInA relA mAphka upaDI... peAtAnI hATaDIe AvIne bhAvaDa utarI garcA. thaDe Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhI ! 241 beThelA vAtara sAme joIne kahyuM : "bhagavAnajI, tu A ghaDInI lagAma pakaDIne UbhuM rahe." vaNetara nIce Avyo ane ghaDInI lagAma pakaDIne Ubhe rahyo. - thoDI ja vAramAM dasabAra mANasenAM TeLAM sAthe paradezI paNa AvI pahoMce. bhAvaDe gallAmAMthI suvarNa mudrAonI thelI bahAra kADhI ane paradezI sAme joIne kahyuM: "Ava bhAI upara Ava...." - paradezIe kahyuM : "zeThajI, Apa ghoDInI khAtrI karI Ave.." karI lIdhI." kayAre karI zeThajI ? tame to hajI hamaNuM ja mArI pAsethI ghoDI laIne AvyA.....jarA gAma bahAra jaI Ave... ekavAra enI jhapaTa paNa juo....bAjhanI mAphaka AkAzamAM uDatI hoya evI rIte vAjevAja jaze.. ne je sthaLe ubhI rAkhavI haze te sthaLe IzArA mAtramAM thAMbhalA mAphaka khaDI thaI jaze." paradezIe pitAnI ghoDInAM vakhANa karyA. bhAvake kahyuM : "senAnuM pArakhuM karatAM vAra na lAge.. tame tamArA paisA laI jAo ne copaDAmAM mane vigata lakhAve." bhAvaDazeThe rojameLa kholyo ane temAM zrI ghara maracA khAte udhAra karIne eka suvarNamudrAone aMka bhA. 16 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 bhAvaDa zAha mUko. pachI paradezI sAme joIne kahyuM: "ApanuM nAma zuM?" haraSadasaMga kRSNasaMga jAte rajaputa rahevAzI mAMDavagaDha." paradezIe kahyuM. ghoDInuM kAMI nAma rAkhyuM che??? "hA zeThajI, ghoDInuM nAma lakSmI rAkhyuM che." "devadevInAM nAma jAnavara mATe na zobhe....." bhAvaDa AchuM hasya... - "zeThajI, amane evI khabara na paDe... A to bahu dekhAvaDI hatI eTale lakhI lakhIthI bolAvIe chIe." sAruM" kahI bhavaDe cepaDAmAM lakhyuM: "Aja kArataka sudI chaThThane maMgaLavAre mAMDavagaDhathI AvelA rAjaputa haraSadasaMga kRSNasaMga pAsethI lakhI nAmanI eka ghoDI kharIda karI, tenI eka suvarNa mudrAe rokaDI ApI." A pramANe lakhIne zeThajIe eka lITI karI ane paradezI sAme joIne kahyuM : " sahI karatAM AvaDe che ne?" bhAMgI tUTI AvaDe che..." tarata bhAvaDe suvarNa mudrAo gaNuM ApI ane pachI kahyuM : "have Apa A sthaLe sahI karo." haraSadasaMge beDIyA akSare sahI karI. tyAra pachI te UbhuM thatAM bolyoH "zeThajI, tamArI hATaDI nAnI che paNa gheDAnI parakha ne dila beya meTAM che. have huM rajA lauM chuM..... Apa lakhIne barAbara sAcavaje. koI vAra Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhkhI ! 243 mAMDavagaDha Ave te jAtarAnu dhAma che ne rajaputa vADAmAM mAru ghara che." " emane ema nA javAya....ghera AveA ne TalA khAtA jAe." " bApu, mAre atyAre ja upaDavu' che... mArI sAthe e bhAima dhA paNa che." '' ' khoTu* na lAge te eka vAta pUchuM' " pU chene zeDa...." " ghoDI zu kAma vecavI paDI ? ' " lakhInA hita khAtara mAre ve'cavI paDe che...me pAMcALamAM eka paMca lakSaNavALA vALI gheADA hovAnA samAcAra sAMbhaLyA hatA ane hu' gheADA lai ne AvyA. sArA zakane nikanyAtA te kAma thai gayu.........ne ame kacchanI jAtrAe gayA....gheADIne trIjo beThA eTale mane phikara thai....prAsamAM laI jAuM te troI jAya evI bIka lAgI....ne hajI mAre dvArakA, sudAmApurI gIranAra vagere sthaLe javu che...eTale vecI che.. bIju koi kAraNa nathI." bhAvaDane sASa thayA ane paradezI vidAya thayA. leAkeAtu' nAnuM sarakhuM TALu' thaI gayu` hatu`... te adare a'dara mAlavA mAMDayu.... bhAvaDazeTha na samajAya evA mANasa che...gharamAM sAva sAdAIthI rIce che...ghara paNa jhu'paDA jevuM che ne sA sAnaiyAnI ghoDI lIdhI...kAka hAya te rUDu` rUpALu' ghara banAve.." Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 bhAvaDa zAha bhAvaDa thaDethI nIce utaryo ane vAtAra pAsethI lakhInI lagAma pakaDIne page cAlate ghara tarapha gaye. DelI pAse pahoMcyA pachI lakhI jANe AnaMda vyakta karatI hoya tevA bhAve haNahaNa ! bhAvaDe DelI khakhaDAvI. kAtika suda ekamathI bhAvaDe eka gharakAma karanArI AdheDa bAIne rAkhI hatI. teNe AvIne DelI ughADI zeThane jotAM ja te pAchI pharI bhADe kahyuM : "rAju bena, ene kaMkAvaTI ne cekhA laIne mokale." thoDI ja vAramAM bhAgyavatI kaMkAvaTI ne cokhA laIne AvI pahoMcI. bhAvaDe kahyuM : "yatidAdAnAM veNa sAcAM paDayAM... sonaiyAmAM A jAtavAna ghaDI maLI che... sagarbhA che ne trIjo mahine pUro thavA AvyuM hoya ema lAge che.. tuM ApaNuM lakhIne cAMdalo karIne vadhAvI le..." harSabharyA haiye bhAgyavatIe ghoDIne vadhAvI.. tyAra pachI mIThaDAM lIdhAM. lakhI ghaNu ja harSa sAthe A navA mAlikanI DilImAM dAkhala thaI. bhAvaDa yAM gAya bAMdhatA hatA tyAM lakhIne bAMdhI ane bhAgyavatI gANa laI AvI. bhAvaDe kahyuM : "have hu" hATaDIe jaI AvuM.... vadhAvIne pAcho AvuM chuM." bhAvaDa cAlyo gayo. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhI ! 245 bhAgyavatInA hRdayane ghaNA ja AnaMda thayeA hateA. tidAdA jevA sat puruSanI vANI kAI kALe kheATI na paDe ! vALu TANe hATaDI vadhAvIne bhAvaDa pAche AvI gayeA. patnIe svAmIne jamavA esADayA. jamatAM jamatAM bhADe lakhI " kevI rIte maLI te vAta kahI. rAjImAI savAre ahI. jamI letI ne atyAre thALImAM madhu' ghera laI jatI. te vAsaNa mAMjavA eDI eTale bhAvaDa ne tenI patnI zrIni ma`dire darzanArthe gayAM. ( bhAgyavatI hAthe ja kAma karavA icchatI hatI paNa bhAvaDanA Agrahane mAna ApIne chellA cha divasathI eka kAma vALI rAkhI lIdhI hatI. hATaDI nAnI hatI...para'tu vepAra dvivase dvivase vadhatA jatA ane eche naphe Avaka paNa AnaMdapUrvaka jIvI zakAya evI thatI. mitranuM deNu' patAvavA khAtara teNe bhegI karavA mAMDI hatI....paNa lakhkhImAM chatAM tene zraddhA hatI ke cha mahinAmAM pAMcase naphAmAMthI tAravIne deNu' cUkavI zakAze. wu ghera pAchA AvyA pachI rAjubhAI thALI laIne peAtAne ghera gaI. bhAgyavatIe dIvA pragaTAvyeA. bhAvaDa hATaDIe pAcho gayeA...kAraNa ke thADu' kAma AkI hatu. traNeka ghaTikAmAM bhAvaDa pAche Avye e vakhate suvaNumudrAe kharacAI gaI. suvaNa mudrAe Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 // bhAvaDa zAha bhAvaDazeThe kharIdelI ghoDInI vAta cAre tarapha carcAI rahI hatI. A sAMbhaLIne niraMjana, dharmadAsa ane dharmadAsane eka mitra bhAvaDanA ghera AvI pahoMcyA hatA. bhAvaDa jyAre DelImAM dAkhala thayA tyAre traNeya gheDI jevA ekaDhALIyAmAM gayA hatA. nirajananA hAthamAM eka dI paNa hato. bhAvaDane DelImAM dAkhala thayela jotAM ja niraMjana ekaDhALIyAmAMthI buma pADI. bhAvaDa te tarapha vaLe. ekaDhALIyAmAM gaye tyAre dharmadAse kahyuM: "bhAvaDa, ghaDI ghaNI pANIdAra lAge che.... paNa meM to sAva navI vAta sAMbhaLI hatI." bhAvaDa prazna bharI najare dharmadAsa sAme joI rahyo. dharmadAse kahyuM: "loko kahe che ke A ghaDI te se suvarNa mudrAe ApI kharIdI!" I sAcI vAta che.... je paradezIe pAMca suvarNamudrAo mAgI heta to paNa huM kharIdI leta. AvI zubha lakSaNavALI gheDI lAkhe ekAda hoya che." bhAI, I te mane kAMI khabara paDe.. azvazAstrano tuM niSNAta che eTale te samajI vicArIne ja karyuM haze...kharekhara ghaDIne jotAM ja AMkha Thare che !" dharmadAse kahyuM, niraMjane kahyuM: "me to evuM sAMbhaLyuM ke paradezIe je mAgyuM te te ApI dIdhuM. loko kahe che ke be sonaiyAmAM maLe evI ghaDInA so soyA ApI dIdhA." Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhI ! 247 lekene zuM khabara paDe !" bhADe kahyuM. dharmadAse kahyuM: "sonaiyA ApI dIdhA?" "hA je vadhAre mAgyA hota to mAre tArI pAse AvavuM paData. paNa tArA saddabhAvathI dhaMdhAmAM vadhe Ave ema nathI. " tyAra pachI sahu eAsarI e gayA. thoDIvAra vAta karIne traNeya vidAya thayA. bhAvaDa ane bhAgyavatIe pratikramaNanI taiyArI karavA mAMDI. Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahena AvI...! koIpaNa sAru* kAya thAya ke narasu' kAya thAya enu' nimitta hAya ja che. nimitta vagara sa'sAranI kAI kriyA anatI nathI. jAheAjalAlInA zikhara parathI jyAre navajavAna bhAvaDanuM patana thayuM', tyAre nimitta banyu hatu. dariyAkheDa.... ! 19 peAte sAva nIce paTakAI gayeA....tamAma mAla milakata khalAsa thai gaI...sagA saba`dhIee sAmu' paNa na joyu....ekanA eka anevI paNa mAtu' dekhADavA na AnyA... e dhaDakatAM haiyAne jALavI rAkhavA khAtara bhAvaDe kApaDanI pherInI kALI majurI zarU karI.... paNa peAtAnI Tekane kha`Dita na thavA dIdhI. keAInI pAse hAtha lAMmA na karyAM...keAI pAsethI udhAra mAla na lIdhe..... koIpaNa saceAgeAmAM peAtAnI pramANikatA na cheDI ane ane mANasA zrI jinezvara bhagavaMtanI vANImAM acaLa zraddhA rAkhIne dharmanI chAyAthI dUra na rahyA. zubhAzubha karmo game tevAM hAya chatAM tenI maryAdA hAya ja che. pApakamanA udayakALa astAcala tarapha gati karavA mAMDA ane yatidAdAnA AzirvAda prApta thayA. rutidAdAe bhAkhelu' bhAgya sAkAra banavA mAMDayuM. ane e Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahena AvI..! 249 bhAgyanA pratika rUpa 8 lakSmI " nAmanI zreSTha ghoDI paNa AMgaNe AvI gaI. agiyArasanA divase rAdhava paNa AvI pahoMcyA. ~ lakhI nAM rUpa joIne te paNa nAcI UThaMce... paraMtu kiMmata sAMbhaLIne te avAka banI garcA. bhAvaDanI bhAvanA hatI yatidAdAnA darzananI. teNe bhAgyavatIne kahyuM: " bhAgu, jo tu... gheADA para savArI karI zake te ApaNe ane vallabhIpura jaI AvIe. caudazanuM -caumAsika pratikramaNa karI, dAdAnI vANI sAMbhaLI pUnamanI sAMje pAchA ahI AvI jaie." " eka karatAM ApaNe terasanI vahelI savAre kAI na 2tha lai ne jaI e. khapeAra pachI vallabhIpura paheAMcI jaizuM. ~ lakhkhI ne Ave! zrama ApavA te kharAkhara nathI." vallabhIpura vadhAre dUra nahAtu'. vIsa keza krUra hatu. para'tu traNa cAra divasa sudhI lakhIne kayAM rAkhavI ? e eka prazna thai paDaze. rAghave rastA sujhAce.... kAI nA ratha levAnI 8 jarUra nathI. huM kAla rAte gADu laIne AvI jaIza. ApaNe pADhIce upaDazuM....tA reAMDhA TANe vallabhIpura paheAMcI jaizu.....ane lakhkhIne cAra dI mATe ga`gAmAnA AMgaNe mA..athavA dharamadAsane tyAM rAkhA. gAya bhale gagAmAne tyAM rahe." ema ja thayu.... Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 bhAvaDa zAha. terasanA madhyAnha pachI rAghavanu' gADuM' vAbhIpuranAM pAdaramAM pahoMcI gayu'. tyAMnA bhavya derAsaranI dharmazALAmAM bhaDavaDe utArA karyAM. sauthI prathama baMne mANase rAghava sAthe yatidAdAnA dezane upAzraye gayA. bhAvaDane jotAM ja yatidAdAe mIThI najare joyu'. bhAvaDa ane bhAgyavatIe vidhivata vadana karyAM. rAghava paNa sASTAMga daMDavata karavA mAMDaceA. '' tidAdAe dha lAbha ApIne kahyuM : " bhAvaDa tAre page ghaNu' sAru che....dhamIjane nu rakSaNa dharma karatA ja Ave che." vallabhIpuranA nagara zeThane tyAM traNeyane bhejana levu' paDayu'. rAte devada'na, pratikramaNa, AdikAya karIne yatidAdAnI caraNasevA karI bhAvaDe ghoDI prApta karyAnI vAta kahI. tidAdAnA vadana para prasannatA upasI AvI. caumAsika pratikramaNa ghaNA ja ullAsa sAthe thayuM. kAti ka zuddhi caudazanA khanee cavihArA upavAsa karyAM... ane pUnamanA divase yatidAdA sAthe nagarInA jainoe zrI siddhagirijInI dizAmAM ekase ATha khamAsamaNA ApIne caitya vaMdana karyu. tyAra pachI yatidAdAe sahune uddezIne kahyuM: "vamAna kALamAM ApaNe ApaNA mahAna tInA vicAga sahI rahyA chIe...Aja duSTa asura jAtie ApaNA pavitra tInA kabajo lIdheA che ane ApaNA dine paNa Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahena AvI..! 251 apUja rAkhyAM che Apa sahu dharmamAM daDha raheje.. ApanA haiyAmAM dharmabhAvano dIvaDe jalato raheze te avazya e mahAna tIrthano uddhAra thayA vagara nahi rahe." eka zrAvake prazna karyo : "bhagavaMta, zuM e asurane koIpaNa upAye parAjita karI zakAya ema nathI?" kapAdi asura ghaNe ja zaktizALI che. Apa to jANe ja che ke siddhagirijInI yAtrA karavA keI jaI zakatuM nathI." thoDA varasa pahelAM vIra vikame bhavya saMgha kADho hato tyArapachI je kaI jAya to kapArdi asura teno nAza karI nAkhe che. paraMtu AsurI zaktino ke eka divase aMta Ave ja che... eka piDhI paryata rAha jovI paDaze... koTI kaMcananI hoya che... Aje ApaNuM dharma ne kaseTI kALa che. jyAre koTI kALa cAlato hoya tyAre zairya, hiMmata ane baLane sAcavI rAkhavAM joIe." teja divase pAraNuM karIne bhAvaDa zeTha, bhAgyavatI ane rAghava vidAya thayAM. munizrI yatidAdA paNa pitAnA ziSya sAthe vihAra karI gayA. bhAvaDazeTha vallabhIpurathI moDA nIkaLyA hatA eTale mArgamAM ja teoe bhejana patAvI lIdhuM ane pitAnA ghera pahoMcyA tyAre rAtrino prathama prahara vItI gaye. rAghavanA baLadane ArAma maLe eTale kAtiMkavadi. ekamanI sAMja sudhI tene rokI rAkhyo ane jyAre gADu Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2para bhAvaDa zAha laI ne te vidAya thayA tyAre bhAvaDazeThe mIThAInA be TopalAM, rAghavanA khaLakA mATe kApaDa vagere gADAmAM mUkI dIdhu. * lakhI ' paNa zubha nimitta banI gaI hAya ema jaNAvA mAMDayu.. ekAda mahinA pasAra thatAM ja bhAvaDaze. anubhavI zakayA ke nAnI hATaDInA vepAra dhIre dhIre mATI manatA jAya che. AchA naphA, uttama mAla, eka ja bhAva ane pramANikatA pratye leAkeA AkarSAI rahyA che. lakhkhI'nA Agamana pachI traNa ja mahinAmAM bhAvaDa zeThanI hATaDI sAme kharIdanArAene hArakha dha UbhA rahevuM paDatuM. bhAvaDazeThe paracuraNa grAhakeAne pahoMcI vaLavA e bIjA vANeAtara rAkhI lIdhA ane ghoDInI barAbara sArasabhALa laI zakAya eTalA mATe ghera paNa eka nAkara rAkhI lIdheA . eka bIjI dezANu gAya kharIdI lIdhI. ane eka zubha dvivase lakhIe rUparUpanA avatAra same eka vacherAne janma ApyA. azvavidyA niSNAta bhAvaDe navajAta vacherAnAM lakSaNa joyAM...te paMcakalyANI hateA... Ama bhAvaDanA bhAgyaravi pUrvA-kAzamAM udita thaI rahyo hateA....ane naMdapuramAM rahetI tenI bahena suraja chellA nava varasathI piyaranAM jhADavAM joI zakI nahAtI. kamabhAgye tene e bALake thaine marI gayAM hatAM. sAsu ane naNa'nA trAsa teA hateA ja....ane dhaNI paNa leAbhI, makhkhIcUsa ane lAgaNIhIna maLyeA hateA. ' bhAvaDa zeThe peAtAnI nakhaLI sthitimAM paNa traNa vakhata enane teDAvavAnA saMdezA mekalcA hatA....paratu Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahena AvI...! 253 malukacaMde kaze! uttara ja nahAtA ApcA. tene bhaya hatA ke jarAka DhIlA thaiza tA isapa dara hajAra sAnaiyA ApavA paDaze. paisAmAM ja sukha che evu' mAnanArA kAMtA juThTha hAya che kAM ajJAnI hAya che. surajanA gharamAM aDhaLaka dhana hatu... para`tu jIvananeA Ana'Dha dekhAtA ja naheAtA. a'taranI umione visAme maLe evu' eka paNa sthaLa tenI sAme hatuM nahi. navAinI vAta te e hatI ke paraNIne ATaATalA varase vItyAM hAvA chatAM te giranArajInI yAtrAe paNa ja zakI nahotI. sAsu ane vidhavA naNaMdane paNa cAtrAnI bhAvanA nahAtI thatI. ane tamAma sapatti khatama thaI gaI hovA chatAM.... meATA mahelamAMthI eka kSudra makAnane vasavATa thayelA hAvA chatAM, sakhyAkha dha dAsadAsIonAM badale badhu kAma hAthe karavAnuM heAvA chatAM bhAgyavatI parama sukha anubhavatI hatI. paisAnA abhAvanu jo tene kaI paNa duHkha jevu jaNAtuM hAya tA te kevaLa eTalu' ja ke pete agAu mAphaka khullA hRdaye dAna ApI zakatI nathI. A kevaLa paisA eja sukha che evu` mAnanArAe sAme A be dAkhalA purAvA rUpe paDayA hatA. rAtanA prathama prahara purA thayA hatA. adhuM gharakAma patAvIne suraja sAsunAM paga dekhAvavA kheDI hatI....malukacaMda hajI peDhIethI AvyA nahAtA.... paga dukhAvatAM dekhAvatAM suraje ghaNA ja vinaya sAthe Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 bhAvaDa zAha kahyuM': " khA, Apa jo AjJA Ape teA thaDA divasa mATe mArA piyara jaI AvuM." " suraja, huM' samaju' chu' ke 'chellA nava-sADAnava varasathI tuM piyara gaI nathI, tane mana thAya emAM paNa nA nahi. paNa tArA bhAInI AvI sthitimAM javu e mane ceAgya nathI lAgatu." suraje vinamra svare kahyuM : " gheADA divasa pahelAM ja me' sAMbhaLyu che ke mArA bhAie peDhI mAMDI che ne dhaMdho sArI cAle che....chatAM mAbApa garIba hAya eTale dikarI piyara jAya nahi... evu' te ka'I zeAbhatu' haze ? " ,, " tAre jAvu hoya teA mArI kAMi nA nathI....malukaca'da krIye te khuzIthI jA..." DezI samajatAM hatAM ke malukacaMda patnIne piyara javAnu' kahe ema nathI. 4) surage bhAtrapUka paga dukhAvatAM dukhAvatAM kahyuM : tame emane kaho to tamAru veNu nAMha' TALe ! ' " tuM vAta karI joje...I nA pADaze teA huM jarUra ene kahIza " DozIe cIThAzathI vAta mUkAvI. HH gheADI ja vAramAM vANeAtara ane munima sAthe malukaca'da DelImAM dAkhala thayA. munimanA ne vaNetaranA hAthamAM nANAnI eka eka thelI hatI. esarIe AvIne malukacaMde ane zailIe laI lIdhI. munima te vANeAtarane vidAya karyA. tyAra pachI peAtAnA eraDAnA majusamAM ane thelIe mUkI dIdhI. keDe Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahena AvI...! 255 bharAvela dukAnanI cAvIne jhumakhe paNa majusamAM mUke. tyAra pachI teNe buma mArI "sAM maLyuM?" suraja UThIne oraDAmAM gaI malakacaMde kahyuM "be dI pachI ApaNe valabhIpura jAvuM che." " yAtrA nimite?" jAtarA karavAne kayAM same maLe che? tArI tabiyata dekhADavA javuM che." "mane kayAM kaI roga hato ?" be vAra bALake marI gayA ne tuM pAMtrIsa varasanI thaI gaI.... manasukhakAkA be divasathI vAMse paDayA che. teo kahe che ke kAMpilyapuramAM uttama zaida che...meM kahyuM ke tyAM to mAre javuM nathI. eTale temaNe mane valabhIpurano Agraha karyo. tArI tabiyata vaidane batAvavI che... bhegI mArI tabiyata paNa batAvavI che." e karatAM kAMpilyapura jaIe te vadhAre uttama che. tyAMnA vaidarAja bahu ja prasidhdha che ne mArA bhAInA jANItA che. vaLI huM nava varasathI piyara gaI nathI eTale A bahAne thoDA divasa tyAM rahI paNa zakAze. " suraje kahyuM. vaida sAro che I to meM paNa sAMbhaLyuM che paNa tArA bhAInI sthiti sAme ya ApaNe jevuM joIe. ekato mAMDa mAMDa potAnuM puruM karatAM hoya tyAM ApaNe javuM te barAbara na kahevAya." enI ciMtA Apa zA mATe kare che? sAta Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 bhAvaDa thA ATha varasathI enA mAthe adyuzA beThI che chatAM kAI dI tamArA pAse eka keADInIce mAgaNI karI che ? ane me' sAMbhaLyu che ke have temaNe peDhI mAMDI che....dharAI ne zaTalA khAi zakAya evA sajAge che.....vaLI tyAMnA vaidya uttama che...teA pachI khIje javu te kharAkhara na kahe "" vAya. malukacaMda vicAramAM paDI gayA. suraje kahyuM : " tamane hu' eka vAtanI khAtrI Apu chuM." " kaI vAtanI ?' " mArA bhAI ApanI pAse kAi prakAranI sahAya nahi' mAge ! " 66 eTale tu' ema mAne che ke tArA bhAIne sahAya karavAnI mArI ja bhAvanA nathI. " 'nA.....paNa mArA bhAInA svabhAva huM kharAkhara jANu chu....e koI divasa koI pAse hAtha lAMkhA na kare...jene ApatAM AvaDe che tene letAM AvaDatu' nathI...! mArA bhAI bhAbhI giranArajInI yAtrAe nIkaLyAM hatAM te vakhate me' mArA bhAinI parIkSA karI hatI." ra " parIkSA ? kaI vAtanI ? " " me ene kahyu` hatu` ke mArA badhA dAgInA tu laI jA... paNa teNe ghasIne nA pADI dIdhI hatI. eTalu ja nahi' paNa peAte bhAMgI nathI gayA ema jaNAvyu` hatu`." A vAta tA teM mane karI ja nathI. " '' Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahena AvI...! 257 " kevI rIte karuM ? je vAtamAM Apane rasa na hAya te vAta karavI e mArA mATe ucita paNa na gaNAya. te divase tame keka darabAra sAthe bahAra gAma paNa mArA bhAIne maLyA hAta te...." gayA hatA. 66 kharAkhara che...kharAkhara che teDhI khAe ghaNA Agraha karele paNa rAkANA ja nahAtA....ThIka tyAre tuM kAMpilyapuranI ja taiyArI karaje... paNa eka vAta kahI rAkhuM chu....ahI'nA dhaMdhA sUnA mUkIne mArAthI jAjA divase rahI zakAze nahi. HH tama tamAre cAra cha ii rAkAIne cAlyA Avo." " ane tuM?" a " vaidyarAjanI davA karavI paDaze te mAre rezakAMvu ja paDaze ane Ameya nava varasa pachI jau* chu' eTale zuM DelIye hAtha daIne pAchI AvuM ? " malukacaMdra patnInI vAtamAM sammata thA. 66 bIje divase savAre peDhIe jatAM pahelAM malukacaMde mAtAne eka eraDAmAM lai jaI ne kahyuM : 66 bA, kAla kAM parama'DhI huM'ne tArI vahuM kAMpiyapura javAnA chIe.' tuM AvyA te pahelAM ja vahu piyara javAnI vAta karatI hatI....ene ekalIne javA dene. pachI ahI' tArA mATe badhI vyavasthA thaI jaze. galA zeThanI dIkarI aDhAra upara gaI che ne mAbApane akaLAmaNanA pAra nathI. bicArAM garIba che eTale kAMka Apavu. paDaze....paNa...." vacce ja malukacaMda khAlI UThayo : pa bhA. 17 mA, A aMge Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 bhAvaDa zAha meM tamane keTalIya vAra kahyuM che ke huM bIjuM ghara karavA mAgate nathI mane paNa cAlIsa varasa thaI gayAM che... ane huM jAuM chuM. zaidarAjane dekhADavA. kAMpilyapurane vaida AkhA paMthakamAM vakhaNAya che." mA kazuM bolI nahiM, dikarA sAme joI rahI. ane trIje divase eka gADuM laIne baMne kapilyapura javA vidAya thayAM. bena banevI AvavAnAM che e koI saMdeze bhAvaDane maLe ja nahoto. teNe agAu traNa cAra vAra saMdezA makalyA hatA paNa tene kaI javAba ja Avyo nahoto. bena sArI che banevI sArA che, ke gharamAM badhA naravAM che evA koI samAcAra paNa malakacaMde mokalyA nahotA. jyAre bhAvane paga bhAgyo hato, tyAre bhAvaDe benane ciMtA thAya eTalA khAtara potAne vAgyAnA samAcAra mekalyA ja nahotA. tyAra pachI nAnI hATaDI karI... yatidAdAnA vacana pramANe ghoDI kharIdI.. lakhIne suMdara vachera tha.. ane eka rAte bhAvaDa pAMcase suvarNa mudrAmAM laIne mitranA ghera ga. dharmadAse bhAvaDane khUba ja satkAra karyo. vAtavAtamAM bhAvaDe pAMcaso suvarNa mudrAnI thelI mitrane seMpatAM kahyuM : "dharmadAsa, tArA jevA mitranI bhAvanAthI mArI naukA sukharUpa cAlI rahI che.. ATale beje paNa Aja utarI zako che.?" Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahena AvI! *t '' bhAvaDa, tuM ene ene mAnatA hatA ? " dhadAsa, vyavahAranI dRSTie ja ejo mAnatA hatA...Ama te hu' ene mitranI bhAvanAnu' phula samajatA hatA." bhAvaDe kahyuM. 259 " me' te| AzA rAkhI hatI ke tuM mane mAru' kavya bajAvavAnI taka ApatA rahIza. jo, tArAmAM vepAranI AvaData che....tArI niSThA adbhUta che....have tu nAnA hATaDIne tyAga karIne meTI peDhI mAMDI de...hu tane viveka khAtara nahi' paNa prema bhAve kahu' chuM' ke ekathI pAMca lAkha suvaNa mudrAe tane ApavA kAI paLe huM taiyAra chu." dharmAMdAse bhAvabharyA svare kahyu', * dharmadAsanA baMne hAtha pakaDI laI ne bhAvaDa elyuM : " dharmadAsa, tArA A prema bhAva ja mAruM moTAmAM meTu' aLa che. tArA nimitte ja Aja hu' duHkhanA DuiMgarAe vaTAvI zakace| ....huM kharekhara kahuM chuM ke mane mArA khAvaDAnA baLa para rahevAmAM AnaMda maLe che. tu' te joI zake che ke mArA paracuraNa dhA dhamadheAkAra cAle che.... dhAryA karatAM mane vadhAre maLe che...vaLI badhA vepAra rAkaDethI ja thAya che ane mAla paNa rokaDethI ja lAvu chuM. Ama tArA sahakAranu zubha phaLa huM... meLavI zakayA 46 tu' mArI vAtane Ama aLagI na kara . huM' te eka svapna joI rahyo chu... ke tArI havelI tane pAchI maLe.... tArA AMgaNe hatI evI jAheAjalAlI khIlI uThe." " papaka nA kALa purA thayA che ema mane lAge HH Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 bhAvaDa zAha che.tAruM svapna jarUra phaLaze. ane meM tane eka vacana to ApyuM ja ke je divase mAre jarUra paDaze te divase huM tArA sivAya koI samakSa sahAya mATe hAtha lAMbo nahiM karuM." bhAvaDe kahyuM. bIjI keTalIka vAto karIne bhAvaDa vidAya thaze. bIje divase savAre bhAvaDa ne bhAgyavatI zrI jina pUjana karIne ghera AvyAM.baMnee navakArazInuM paccakhANa pALyuM...bhAgyavatIe dUdha ane khAkharA kADhayA..... e ja vakhate DelI bahAra kaI gADuM UbhuM rahyAna AbhAsa Avyo.... ane bhAvaDa tathA bhAgyavatInA kAna para ciraparicita svara saMbhaLA: "bhAI." bhAvaDa belI UThe: "are bahenatuM ekAeka..." tyAM te malakacaMde paNa DelImAM paga mUko. bhAvaDanA vadana para prasannatA nAcI uThI.... bhAgyavatI uThIne naNaMdanA satkAra mATe sAme gaI. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 malukacaMda ! bhAgyavatI surajane laine oraDAmAM gaI. malukacakrane praNAma karI sAthe laIne bhAvaDa eAsarInI khATa para beThA. ekabIjAe ekabIjAnAM kuzaLa pUchyA. malukacaMde kahyuM : " bhAvaDazeTha, tame ane mANasA ghara sudhI AvyAMne vaizakAyAM nahi'... mArA manamAM tyAranA AratA rahI gayA che." zeThajI, mAre teA nizcita samaye giranArajI paheAMcavuM hatuM... paNa te'I tame kayAMka bahAragAma gayA hatA. paNa tyAra pachI me' traNacAra vAra sa`deze! mekakScA hatA....para`tu ApanA taraphathI kAI javAba ja na maLyA." " zu' karu ? gharanA ne dukAnanA bejo mArA ekalA sAthe... vaLI mArA khA paNa narama garama rahyA kare... upAdhine pAra nahi...Ama ciMtA ane kheAjA vacce 66 eve sapaDAyelA hatA ke IcchA chatAM huM uttara meAkalI zakayeA nahotA. ane khIju` mahattvanuM kAraNa e hatu` ke mane ApanA pratye ghaNuM mAThuM' lAgyuM hatuM." 8 kaI vAtamAM ? " " AvI sthitimAM tame mane koI ii yAda paNa na karyAM...zuM huM parAyA hatA ? zuM huM' pAMca pacAsa huMjAra Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 bhAvaDa zAha senaiyA nahoto ApI zakate ?" malakacaMde yaza levA khAtara A vAta kahI. bhAvaDe hasatAM hasatAM kahyuM : "A badhI carcA ApaNe nIrAte karazuM. pahelAM tame prAtaH kArya ApI .. are bhAgu, garama pANInI vyavasthA karI nAkhaje. ane benane dAtaNa vagere Apa... pachI badhA sAthe besIne zirAmaNa karIzuM. huM jarA bahAra jaI AvuM." bhAvaDa mAthe pAghaDI ne khabhe khesa nAkhIne taiyAra thaze. gharakAma karanArI bAIe be kaLazyamAM pANI bharIne bahAranAM eATe mUkyA...dAtaNa ApyAM. bhAvaDa mIThAI levA bahAra gaye. baMne snAnAdithI nivRtta thaIne vastro badalI rahyAM hatAM tyAM bhAvaDa mIThAIne zAkabhAjI vagere laIne AvI gayo. bhAgyavatI ane suraja oraDAmAM zirAmaNa karavA beThAM. bhAvaDa malakacaMda osarImAM beThA. zirAmaNa karatA karatAM malakacaMde prazna karyo : "have kema cAle che?" "sAruM cAle che. mArA jeguM mane maLI rahe che." "meM to sAMbhaLyuM hatuM ke Ape kApaDanI pherI karavA mAMDI hatI." hA. vANIyAnA dikarAne sugya dhaMdhe karavAmAM zI khoTa ? ane jyAre pApakarmano udayakALa cAlato hoya tyAre mAnavIe daurya pUrvaka rahevuM joIe. Apa te. mArA aMgata ane vaDila che jarUriyAta vakhate ApanI pAse na AvuM te konI pAse jauM ? paraMtu paDatI vakhate Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 263 malakacaMda! sagAM-saMbaMdhIone paNa pADavA e mane ucita nahatuM lAgyuM... e sivAya game tevI paristhiti Ave chatAM pitAnA bAvaDA para ja nabhAvavAnuM meM nakkI karyuM hatuM." Ama vAta karatAM karatAM baMnee zirAmaNa karI lIdhuM. tyAra pachI baMne UM mA thayA ane bhAvaDe kahyuM : cAle.... ApaNe hATaDIe jaIe." hA.." kahIne malakacaMde paNa pAghaDI khesa vagere dhAraNa karyA. sALa banevI phaLIyAmAM AvyA. DelI tarapha jatAM ja eka DhALIyAmAM bAMdhelI ghaDI ane vacherA para malukacaMdanI najara gaI. te bolyo : "ghoDI dekhAvaDI che. ApanI pAse junI ghaDIo hatI emAMnI ja che ke.. vacce ja bhADe kahyuM : "nA nA... e to badhAM jAnavara meM ApI dIdhAM hatAM. A hamaNAM ja me vecAtI lIdhI che." keTalAmAM kharIdI?" Apa ja kiMmata AMke ne ?" "eka sene A have joIe." "nA A ghoDInA eka nayA ApyA hatA...." chetarAI gayA." malukacaMde hasIne kahyuM. mane vyAjabI kiMmata lAgI hatI. chatAM chetaravA karatAM chetarAvuM e vadhAre sAru che.." kahI bhAvaDa zeTha DelI bahAra nIkaLyA. - baMne peDhIe gayA tyAre reja karatAM ghaNuM moDuM ane A sAyA Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha thaI gayuM hatuM ane paracuraNa gharAkI barAbara jAmI hatI. traNeya vANotaro jhaDapabhera jokhI jokhIne mAla ApI rahyA hatA. bhAvaDa ane malakacaMda upara AvyA... Ama to hATaDI ja hatI. sAMkaDI paNa uMDI vadhAre...bhAvaDe malukacaMdane thaDe besADayA pite paNa bAjumAM besI gayo. keI grAhaka dekaDAnuM kharIde, kaI be pAMca kapardIinuM kharIde to kaI rUpAnANAnuM kharIde. eka ja bhAva bheLaseLa vagarano ceka mAla tolamApamAM jarAye kaMjusAI nahi. keI geLa mAge, koI sAkara mAge, koI maracAM mAge, koI dhANa mAge, koI dharAkha mAge..kaI hiMgaLe mAge to kaI hIMga mAge. jhaDapabhera dekhAtuM jAya grAhakone patAvatA javAya ane navAM grAhake AvatAM jAya...! malakacaMda to A gharAkI joIne Abhe ja banI ga. AvI nAnI hATaDI...paracuraNa vepAra-koDI dekaDAnI gharAkI...paNa sahunA vadana para saMtoSa ja hoya che... divasane bIje prahara puro thavA AvyuM chatAM gharAkI evI ne evI ja rahI hatI. bhAva malakacaMdane kahyuM : cAla have jamavA jaIe..." "paNa Amane Ama-gharAka badhAM UbhAM che ne." Ile sANase patAvaze." kahI bhAvaTha Ubhe thaye. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malakacaMda! 26+ eja vakhate nArAyaNa A...bhAvaDe jotAM ja kahyuM : "ka nArAyaNa, gAmatarethI kyAre AvyA?" nAhI dhoIne sIdhe ahIM Avyo chuM." nIce UbhA UbhA ja nArAyaNe kahyuM. kAraNa ke thaDA para bethI vadhAre mANase besI zake ema hatuM nahiM. bhAvaDa ne malakacaMda nIce utaryA. malakacaMda sAme jeIne nArAyaNe kahyuM : "zeThane kayAreka joyA hoya ema lAge che..." "tArI yAda dAsta ghaNuM sarasa kahevAya. mArA banevI che.benanA lagna vakhate..." nArAyaNe malakacaMda sAthe hAtha mIlAvyo....bhAvaDe -nArAyaNa paMDitano paricaya Ape. nArAyaNe bhAvaDa sAme -joIne kahyuM: "eka maNa sAkara levA Avyo chuM..." "te tuM laI jaIza?" nAmA sAhebane tyAM kAlathI eka anuSThAna karavAnuM che eTale sAkara tyAM mokalI ApavAnI che." "tAre ghera AvavuM che ke....." "nA....jamIne mA sAhebane maLavA javAnuM che. sAkara sAMja pahelAM pahoMcavI joIe." vAtarane kahI de ne mokalI Apaze...." bhAvaDe kahyuM. ' " "sAruM. have rAte AvIza." kahI nArAyaNa vAtara tarapha vaLyo. bhAvaDa ane malukacaMda ghara tarapha cAlatA thayA. Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zA huM malukacaMdanA manamAM bhaya hato ke kadAca vepAra mATe bhAvaDa mAgaNI karaze. paraMtu enI rItabhAta, enA vicAre, ane gharAkI vagere joIne malakacaMdanA manane khAtrI thaI kebhayanuM koI kAraNa nathI... baMne ghera pahoMcyA eTale suraja osarImAM AvIne bhAIne hAtha pakaDatAM belIH "bhAI, tArA page sakhata IjA thaI tI..deDha mahinA sudhI khATale rahevuM paDayuM hatuM. ane mane samAcAra paNa na mokalyA ?" " bena, huM tArI mamatA jANuM chuM..samAcAra makaluM te mAro ciMtAne pAra na rahe2DI raDIne tuM aDadhI thaI jAya ane mane evuM nahotuM lAgyuM ke jethI tane belAvavI paDe....zivadAdI jevA kuzaLa hADavaide mane ghaNuM sAruM karI dIdhuM che." bhAgyavatIe raDAmAMthI kahyuM : "bhAI-bahena nIrAMte vAta karaje.pahelAM bhajana karI bapora pachI tamAre eka kAma karavAnuM che.' " za?" mULajI bApAne tyAM javAnuM che." "zaidarAja ?" hA ." kAM ?" "AvatI kAle benane banevInI tabiyata dekhADavI. che.malakacaMda zeTha eTalA mATe ja sAthe AvyA che. " bhale huM mULajI bApAne tyAM jaI AvIza. paNa zarIra te beyanAM svaccha lAge che." Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malakacaMda ! 267 I te zaidarAja tapAsaze eTale kaheze... have tame baMne hAtha paga dhoI ." bhAgyavatIe rasoDAmAMthI kahyuM. bhojanAdithI nivRtta thaIne bhAvaDe malakacaMdane ArAma levA osarImAM khATale DhALI dIdha...kAmavALIe gAdaluM bichAvI dIdhuM.. ane bhAvaDa beghaDI vAta karIne hATaDIe go. dachatAM vALuM patAvIne bhAgyavatI ane suraja pratikramaNa karavA upAzraye gayAM. malakacaMdane pratikramaNa te AvaDatuM hatuM paNa AvI kriyAmAM tene rasa nahato paData. mAtra dhana pAchaLa bhamanArAone sAtvika dharma karaNImAM rasa paDato nathI. chatAM paNa te bhAvaDa sAthe pratikramaNa karavA besI gayo. rAte bhAvaDanI eAsarImAM barAbara dAyare jA. dharmadAsa ane tenAM patnI, gaMgAmA, nArAyaNa ne damayaMtI AvI pahoMcyAM.. vaidarAja mULajI bApAne tyAM bhAvaDa jaI Avyo. hato ane bena banevIe naraNA rahevAnuM hatuM. - jamAI AMgaNe Ave eTale vinodanI mAtrA svabhAvika vadhI jAya. paraMtu bhAvaDa vineda karavAmAM rasa nahoto rAkhato..mULathI ja te gaMbhIra hato...te je kaMI vAta kaheto temAM eka kALajI avazya rAkhate ke keInuM mana dubhAya evuM kahevuM nahiM...ane sAcuM kahetAM acakAvuM nahi. sAcuM kahetAM koIne na rUce te mauna rahevuM. paNa nArAyaNane svabhAva vinedI hatuM. te jyAre Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 bhAvaDa zAha vinodanI pAMkhe uDatA tyAre pite mahAna paMDita che e vAta bhUlI jate. vAta vAtamAM taka maLatAM malakacaMde dharmadAsa sAme joIne kahyuM : "nagarazeTha, tamArA mitre mArA para moTo anyAya karyo che...." kaMI vAtano ?" emanI paristhiti viSama banI tyAre mane yAda paNa na karyo...benanuM ghara kaMIparAyuM te naja kahevAyane?" - dharmadAse kahyuM : "malakacaMda zeTha, bhAvaDa mAro aMgata mitra che....huM enI rageraga jANuM chuM ..sAta sAta varasa sudhI teNe bhAre kaparA saMge vacce jIvana vitAvyuM hevA chatAM kaI dI eka koDInI cIja paNa udhAra lIdhI nathI. beca mANase eka ja mATInA banelAM che. dukhane pItAM ne pacAvatAM baMnene AvaDe che. tame te thoDA dUra hatA. paNa hu' sAme hovA chatAM mane paNa eka nAnI sarakhI taka nathI ApI. huM jyAre A aMge vicAra karuM chuM tyAre mane lAge che ke bhAvaDa sAco che saMbaMdha vacce leNadeNa Ave eTale koI vAra saMbaMdha kathaLe che... A tene Aja paNa gamatuM nathI." nArAyaNa balI UTho : "malakacaMdazeTha, tamArA sALAne eka mAtra mArAM bhAbhI ja samajI zakAya che. e khATale paDa hatuM, kApaDanI pherI bhAgI gaI hatI. chatAM baMne mANase sadAya hasatAM ja rahetAM. keIdI koI vAtanI phariyAda nahiM .." Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malakacaMda ! 269 bhAvaDe vacce ja kahyuM : "nArAyaNa, phariyAda karavA jevuM ja kaMI hatuM nahiM. mAnavI A badho prayatna zA mATe kare che ? mAtra peTano khADe puravA ane pitAno sAMsArika vyavahAra nibhAvI rAkhavA, emAM mane kadI aMtarAya Avye nathI. mArI sAme paisA karatAM paristhitine mukAbale kare e mahatvanuM kArya hatuM... ane mahApuruSanA upadeze mane mArga cIce hate. saMteSa eja sAcu sukha che A satya pratye mane aTala zraddhA hatI ane huM kharekhara kahuM chuM ke mane ke tArI bhAbhIne kadI asaMtoSane sparza sarakho ya tha nathI." Ama A carcA puruSa vargamAM cAlatI hatI... tyAre eAraDAmAM beThelI strIomAM paNa AvI ja vAto thaI rahI hatI. rAtrine bIjo prahara puro thavA AvyuM eTale sahu vidAya thayA. savAre zrIjinapUjA AdithI nivRtta thaI, bhAvaDa, bhAgyavatI, suraja ane thalukacaMda muLajIbApAne ghera upaDI gayA. bhAvaDa ane bhAgyavatIe paNa zirAmaNu karavuM ucita nahotuM mAnyuM. surajanA AgrahathI baMnee thoDuM dUdha pI lIdhuM hatuM. muLajIbApA mAtra kAMpilyapuramAM nahiM paNa AsapAsanA pradezamAM eka samartha zaida tarIke prakhyAta hatA. teonuM vaya lagabhaga sItteranI AsapAsanuM havA chatAM Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -270 lAvaDa grAha svastha, naravA ane prabhAvazALI hatA. temanA be putro paNa para parAne A upakAra vyavasAya karatA hatA...e sivAya mULajIbApAne tyAM vaidu zikhanAra cAra ziSyA paNa rahetA hatA. cAre ya jaNa vaidarAjanI DelImAM gayA. phaLIyu mATu' hatu'. phaLiyAmAM davAe anAvavAnI eka bhaThThI hatI... e sivAya eka alaga eraDAmAM davAzALA rAkhI hatI. khIjI tarapha dasabAra gAceA mATenu' eka DhALIyu' hatu.. mULajIkhApA khullI esarImAM ughADA DIle eThA hatA...bhAvaDane phaLIyAmAM dAkhala thayeleA jotAM ja teo ha bharyA svare khAlI UThayAH Ava dIkarA Ava...huM tArI ja vATa jotA beThA chu" cAreya AsarImAM gayA. cAre ce vaidyarAjane namana karyo ane tenI sAme pAtharelI eka caTAI para besI gayA. gaI kAle bhAvaDe vaidyarAjane peAtAnA ena anevInI tazciMta atAvavA aMgenI vAta karI hatI eTale mULajIApA khelyA : " ena, naraNA keDe AvI che ne ?" ,, hA dAdA..." " ane jamAIrAja ? " 'huM paNa naraNA kAThe AvyA chuM." malukacaMde kahyuM, t " sAru karyu... bena, tu' ahI' erI Ava.' (6 suraja UThIne mULajIbApAnI AjumAM rAkhelA cAkaLA para beThI. mULajIbApAe ekavAra surajane pagathI te mAthA Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malakacaMda! 271 sudhI nIrakhI lIdhI. tyAra pachI kahyuM: "tAre DAbe hAtha lAva.." suraje DAbe hAtha lAMbo karyo. mULajIbApAe nADI parIkSAno prAraMbha karyo. AMkho baMdha karIne teo jANace nADI vATe surajanI kAyAmAM utarI na rahyA hoya ! malakacaMda, bhAvaDa ne bhAgyavatI eka najare vaidabApA -sAme joI rahyA hatA. nADI parIkSA karyA pachI mULajIbApAe surajane tyAM ja suvADI ane peTanI parIkSA karI....... AMkha tapAsI..jIbha joI. hAtha paganA AMgaLA tapAsyAM. ATaluM tapAsyA pachI teo belI UThayAH "dikarI, Amate tuM sAva nirogI che...nADacamAM ya rega nathI. beeka vAra janmIne bALako marI gayAM che ?" hA dAdA.." suraje kahyuM. ha....tAre kaI doSa nathI.gharakAma badhuM hAthe karavuM paDe che?" "hA...." "sAruM... sAru....A jamAIrAja...." suraja bhAbhI pAse besI gaI. malakacaMda vaidabApA pAse beThe. bApAe malukacaMdano jamaNo hAtha laIne nADI parIkSA karI teo khUba UMDA UtarI gayA. tyAra pachI jIbha, AMkha vagere jeIne kahyuM : "bhAvaDa, tame badhA jarAvAra lImaDAnA oTe beso. huM jamAIrAja sAthe keTalIka vAta karI lauM." bhAvaDa, suraja ne bhAgyavatI UThIne bahAra gayAM. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27ra bhAvaka zAha malacaMda vaidarAjanA prabhAvazALI vadana sAme joI rahyo hate. vaidarAje kahyuM: "je bhAI, tArI dhAtumAM saMtAnapAda tAnI ghaNI khAmI che ane je kaMI che te ati nirbaLa che. tane bALaka thAya ja nahiM thAya to te jIvI zake nahi. mArI dikarImAM koI doSa nathI. paNa tArI prakRti bhAre caMcaLa che. nAnapaNathI kuTeva vaLagI hatI ne ?" malakacaMde mastaka namAvIne sammati darzAvI. paraNyA pachI paNa te saMyama pALyo nathI...rAta dino viveka rAkhyuM nathI.... juvAnInA A gAMDapaNanA pratApe tArI dhAtunI A dazA thaI che." eTalA mATe ja huM ApanI pAse Avyo chuM." "te ekadhArI nevuM divasa sudhI davA karI zakIza?" hA " parejI ghaNuM AkarI che." "pALIza." "nahiM paLAya....pahelI parejI che nevuM divasa sudhI brahmacaryanuM pAlana, tArI prakRtinI caMcaLatA jotAM tArA mATe e azakaya lAge che. je ATaluM tuM pALI zake te jarUra tArA AMgaNe dI jIvI bALaka ramatuM thaI jAya." "huM avazya pALIza." "te tArI patnIne tArI sAthe na rAkhate.." ahIM mUkI jaIza." "dahIM, chAsa, AmalI ane evI khATI vastuo cheDavAnI." Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malakacaMda ! 273 "cheDIza." tamArA vANIyAnA athANune pApaDa paNa nahi khAI zakAya. zAkabhAjI vadhAre na khAvAM. " "nahi khAuM..." mana prasanna rAkhavuM, meTuM rAkhavuM, udAra rAkhavuM." jarUra tArI manekAmanA purI thaze." dAdA, to huM Apano upakAra kadI nahi bhUluM." to ema karyuM. huM deDha mahinAnI davA ApIza. naMdapura jaIne zarU karaje. be traNa divasanI davA bAkI rahe tyAre pAcho ahI' AvI jaje..." davA kevI rIte levI ne zemAM levI e badhuM..." vacce ja dabApAe kahyuM : "I badhuM davA ApatI vakhate samajAvIza. davA tane parama divase ApI zakIza.. have badhAne bolAvI le." malakacaMde bhAvaDa zeThane bolAvyA. sahu osarIe AvyA. dabApAe kahyuM: "bhAvaDa, jamAI rAjane badhuM vigate samajAvI dIdhuM che. parama divase huM davA ApIza. davAnI zarUAta nadapuramAM jaIne karavAnI che..." ghaNA ja saMtoSa sAthe malucaMde vaidarAjanA caraNa sparza karIne vidAya lIdhI. suraje UbhA thatAM pUchayuM: "dAdA, mAre kAMI davA karavAnI nathI ? " " nA dikarI....tane te vIsa varasamAMce kAMI roga thAya ema nathI. " mULajIbApAe prasanna svare kahyuM, sahu vidAya thayA. bhA. 18 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 pazumAMthI mANasa ! mULajIbApAnA nidAna pratye malakacaMdane purI zraddhA besI gaI hatI. bhAvaDa sIdhe hATaDIe gaye. bhAgyavatI baMnene laIne ghera AvI. baMne mANase sAva naraNA hatAM eTale bhAgyavatIe zirAmaNa karAvyuM. pite paNa bahena sAthe beThI. tyAra pachI ekAMta meLavIne malakacaMde patnIne vaidarAje kahelI saghaLI vAta jaNAvI ane pote barAbara auSadhanuM sevana karaze ema paNa jaNAvyuM. trIje divase malukacaMda bhAvaDa sAthe davA levA gayo. vaidarAje auSadha taiyAra rAkhyuM hatuM.. auSadha kevI rIte sevana karavuM e paNa samajAvI dIdhuM. deDha mahinAnI davA lIdhA pachI malukacaMde zaidarAja samakSa eka suvarNa mudrA mUkI paNa mULajIbAe hasatAM hasatAM kahyuM : "zaidathI A rIte paisA na levAya...tame barAbara dayA kare... ane enuM pariNAma Ave tyAre Apa je Apaze te huM laIza." dAdA pariNAma to..." zaidane dharma che ke pariNAma dekhADayA pachI ja je Ape te svIkArAya. tyAM sudhI kazuM na levAya..ane pariNAma mATe saMzaya rAkhavAnuM kAMI kAraNa nathI. tamAruM Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazumAMthI mANasa ! 275 pagya khAMDAnI dhAra jevuM haze te eka ja varSamAM tamArA AMgaNe bALaka khelatuM haze." bhavaDe pUchayuM : "bApA, mArI bahena traNa mahinA sudhI ahIM ja raheze ane malukacaMdazeTha becAra divasamAM jaze." I barAbara che. ane bIjI sUcanA pachI ApavA karatAM atyAre ja ApI dauM'. surajane jayAre pAMcame mahine bese tyAre tene piyara mekalI ApavI." vaidabApAe kahyuM. malukacaMde e vAtane svIkAra karyo ane baMne namana karIne vidAya thayA. malukacaMda bIjA pAMca dina rokAI gaye. A pAMca divasanA paricayathI te bhAvaDa ane bhAgyavatInA svabhAvane, dharma premane ane meTA manane barAbara oLakhI gaye.eTaluM ja nahi paNa bhAvaDa sAthenI carcAmAM te e paNa samajI zako ke kSaNabhaMgura dhana pAchaLa hAya baLatarA karavI enA jevuM aniSTa bIju eka paNa nathI. dhananI pAchaLa doDanArAone ane lebhane vaza thaIne dhanane bAtha bhIDIne rahenArAone svapnamAM paNa sukha maLatuM nathI. eTaluM ja nahi, paNa aMtakALe enI vRtti jaDa banI jAya che. Avate janma paNa kathaLe che. AvI anupama preraNA sAthe malakacaMda patnIne mukIne vidAya thaze ane jatI vakhate teNe patnIne base suvarNamudrAo ApatAM kahyuM : "tArI marajI paDe te Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 271 bhAvaDa zAha rIte vAparaje. tArA bhAInuM jIvana joyA pachI mArI AMkha khulI gaI che." paraNyA pachI ATalA varase A pramANe pati taraphathI suvarNamudrAnI bheTa maLI hatI. surajanuM hRdaya bhAre harSita banI gayuM. - divasa jatAM vAra nathI lAgatI. doDha mahine vAta vAtamAM vItI ga malakacaMda pAcho Avyo ane bIjI auSadhI laIne gayo. malakacaMde potAnI mAtAne saghaLI vAta nahotI karI. mAtra davA karavAnuM jaNAvyuM hatuM. malakacaMdanI mAnA manamAM ema hatuM ke ekAda mahine vahu pAchI Avaze paNa doDha mahine malakacaMda pAcho gayo tyAre mAne thayuM ke have te vahune teDIne ja Avaze paNa malukacaMda eka pAcho Avyo tyAre mAthI rahevAyuM nahi. teNe kahyuM: " kema malukacaMda, vahune zu piyaramAM ja rAkhavI che?" "evuM tamane keNe kahyuM?" to pachI tuM ekale pAcho kema Avyo ? " "mA, A mULajIbApAno prayoga cAle che, hajI doDha mahinA sudhI ene tyAM davA karavI paDe tema che ne mAre ahIM karavAnI che." hajI deDha mahino thaze !" " hA mA, pAMca paMdara di vadhAre samajavA paNa ochA nahiM." paNa dikarA have mArAM hADa dhAryuM kAma ApI Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazumAMthI mAtra ! 277 zakatAM nathI....tu. saMdezA mekala ne bhAvavane kahevarAva ke surajane tarata mAkalI Ape...kAMI traNa traNa mahinA sudhI piyaramAM davA karavAnI na hoya." " jue mA, tamane jarAya bojo na paDe eTalA mATe ghara kAma mATe e khAIe te rAkhI che...rasADuM ena saMbhALe che....paNa meM rasAceA zeAdhI rAkhyA che... ecAra ditrasamAM AvI jaze. ane tamArI vahunI DhavA aidabApAnI hAjarImAM karavAnI che eTale ene rAkayA vagara chUTakA na gaNAya." malukacaMde mAne samaja pADI. " AlyA bhukhabhAvaDa bhegA cAra ATha dI rahIne tArA ATaleA vaLI gacA hoya ema lAge che. eya kAmavALIne rajA ApI de...rasoyAnI paNa kAMi jarUra nathI. ema kAMi mArAM hADa kAcI mATInAM nathI samajgyA ! " mAe kahyuM. HH mA, tame ummaralAyaka thayAM che. paramadhyAna karA... vrata paccakhANa kara ane AvatA bhavanuM bhAtu AMdhavA zubha mAge je kAMI kharacavu... hoya te kharacA...tamArI vahu AvyA pachI ApaNe badhA giranArajInI yAtrAe jazuM, ApaNA naMdanapuramAM 5dara vIsa ghara jainonAM che paNa ekeya nRherAsara nathI...mAre tamane enAce laDAvA levaDAvavA che." " are abhAgiyA, Aja tuM tArI mAnI mazkarI karavA beThA che ? " 62 'mA, huM sAcuM' kahuM' chu.........me' kAMpilyapuranA jinAlayamAM eka sakalpa paNa karyo che...vaidarAjanI dAnu Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 bhAvaDa zAhu pariNAma Ave eTale nadapuramAM eka zikharabaMdhI daherAsara baMdhAvavuM." mAtA phATI najare dIkarA sAme joI rahI. tyAra pachI bolI: "malakacaMda, derAsara berAsara kAMI nathI karavuM.. emAM keTalo kharaca thAya enI tane khabara che ?" enI ciMtA tame karaze nahiM. bhAvaDazeThe mane aMdAja Apyo che. vadhAremAM vadhAre dasa hajAra naiyAne kharaca thaze." taI ema kahe ne ke A badhI bhAvaDanI ja zIkhavaNuM che.....I bhIkhArI thI ne bhege tane ya karaze. tAruM sukha tArA sALAnI AMkhamAM samAyuM lAgatuM nathI. eka vAtane sAco pheDa pADIza?" "pUcha mA huM juduM nahiM boluM." "bhAvaDe tArI pAsethI keTalA senaiyA paDAvyA?" eka kaDA paNa nahiM....enA meTA dalanI tamane kayAM khabara che? hATaDI sAva nAnI che paNa baMdha kekane IrSA karAve e cAle che. gharamAM be kAmavALIyuM rAkhI che. so sonaiyA ApIne eka ghaDI kharIdI che.. ne be mANase paNa rokayAM che...vaLI dukAnamAM traNa traNa vANotara rAkhyA che. enA bhAIbaMdha dharamadAsa zeThe hajAra pAMca hajAra nahiM paNa pAMca lAkha senaiyA ApavA mAMDyA hatA paNa bhAva eka keDI sarakhI na lIdhI. enA jevA marada ne TekIle puruSa meM kayAMya je nathI." "arere..jAte janamAre mArAM karama kuTayAM lAge Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazumAMthI mANasa ! 27. che....! dIkarA, daherAsara karanArane bhAre herAna thAvu paDe che...daherAsara karavu* sahela' che paNa enI AzAtanA bhAre hAya che....keTalAyane dIkarIe dIveA nathI rahetA ..bhale thaine tu' bhAvaDanA ravADe caDIzamAM ne surajane jaTa elAvI le...mAre kayAMya jAtarAce nathI karavI ne kayAMya jAvu' e nathI. dharama kAMI gheADA karavAmAM nathI. manamAM ja che...ne mAruM mana nemanAtha dAdAne ghaDIkeya bhUlatu' nathI." malukacaMda peDhIe javA UbhA thayeA. mAe kahyuM': " peDhIe pachI jAje....pahelAM vAta pAkI karI nAkha." " kai vAta mA.... ? " " dhananA dhumADA na karavAnI vAta." "mA, tame thADu'ka nIrAMte vicAre. dATI rAkhelu dhana zu'kAmanuM che ? chAtI ce kAI eka seAnceA paNa kha'dhAvaze nahi' ane vA khAtAM khAtAM javu' paDaze. vaLI kAInA puNyAye dhana eTale' khadhu bhegu' thaI gayu... che ke sAta peDhI sudhI khUTe ema nathI....ane dhana bhegu' karavA pAchaLa me' mArI AkhI juvAnI kharacI nAkhI che....nA mA, dhananA sadupayeAga karavA ja joI e...je lakSmI ca'caLa che enA bharose zuM kAma rAkhavA joi e ? zubha mAge jeTalu' ApaNe vAyu' teTaluM ApaNu' ne khAkInuM kANu jANe kAnA hAthamAM jaze ! " ATaluM kahIne malukacaM cAlatA thayA. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 bhAvaha zAha malakacaMda je DelI bahAra nIkaLe ke tarata mAe buma mArI H "jhabaka..." " AvI mA .." kahetI malakacaMdanI raMDavALa bahena je lagabhaga pIstAlIsa varSa uparanI hatI te raDAmAMthI bahAra AvI. tArA bhAInI vAtuM te sAMbhaLI ?" "hA mA gharamAM te bhAbhInuM kAMI cAlatuM nahotuM... paNa be ya ekalAM paDayAM eTale bhAInA manamAM palIte mUkI dIdhA che. tuM tAre nakAmI belIzamAM. A te badhe meMdI raMga che. pAMca paMdara dImAM UDI jAze." jhabake kahyuM. "jhabaka, malakacaMdanI vAta mane bedI nathI lAgatI. eka keDI mATe je dIkaro page cAlIne gAu meM kApe che dIkaro A ja daherAsara baMdhAvavAnI vAta karI rahyo che are re, mAre kAMI sAta pAMca dIkarA nathI...nahi te bIjAne ghera cAlI jAta . " ' "mA, tame nakAme baLApa karamA. badhAne jAtrA karAvavAnuM bhAIne mana thayuM hoya te bhale puru kare....je nA pADaze to I vaLI kAMka vadhAre paDatuM karI nAkhaze." jhabake kahyuM. " tu ya bhAInI vAtamAM doravAI gaI ke zuM ? jAtrA karavA jAI eTale gharanI bhALa keNa rAkhe? jAtarAte Avate bhava paNa thAze. paNa gharamAM keka pacI jAze te vIsa hAthane cophALa eADhIne raDavuM paDaze." mAe kahyuM. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazumAMthI mANasa' 281 mA, tela juo telanI dhAra juo eka vAra bhAbhIne to AvavA de." dIkarIe mAne TADhA pADavAne prayatna karyo. bhAvaDazeTha sAthe carcA karIne malukacaMdanI AMkha ughaDI gaI hatI. auSadha sevananA traNa mahinA purA thAya te pahelAM malukacaMde ghaNuM parivartana karI nAkhyuMeka ratha lIdhe dasabAra ghaDAM kharIdyAM cAra dAsIe, -cAra sevako rAkhyA. dukAnanA vANotarone mazAre vadhArI Ape ane auSadha prayoga puro thatAM ja te joI zako ke pitAnI kAyAmAM navI tAkAta pragaTI che. samagra lehImAM parivartana thayuM che. daSTi zakti tIvra vadhI che...thAkanuM te nAma nizAna paNa nathI... ane prANa pure thayuM ke tarata te ratha laIne patnIne teDavA gaco. A badhuM joIne mAnuM mana bhAre baLatuM hatuM.... paNa malakacaMda mAnI vAta hasIne uDADI deto ane pitAnI rIte badhuM goThavyA karato. kAMpatyapura AvavA mATe gADuM hoya te rastAmAM be rAta gALavI paDe paNa ratha hoya te vahelI savAre nIkaLe yAtrika e ja sAje pahoMcI jAya ane azvanA visAmA khAtara kadAca eka rAta rokavuM paDe. malakacaMda vacce rAta rokAIne azvone visAmo ApavA mATe hatuM eTale te pahedI caDaye nIkaLyo Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 bhAvaDa zAha hato ane bIje divase sUryodaya vakhate ja bhAvaDanA ghera pahoMcI go hato. bhAvaDa bhAgyavatI ane suraja zrI jina pUjA arthe daherAsara gayAM hatAM. ghera nekaro hatA. teoe rathamAMne sarasAmAna laI lIdho.azvo paNa choDIne bAMdhI dIdhA. ane cAlake rathane zerImAM ja eka tarapha rAkhI che. kAraNa ke DelImAMthI ratha phaLImAM AvI zake tema nahoto. malakacaMda mATe bhAvaDanuM ghara parAyuM nahatuM...teNe dAtaNa karI lIdhuM. nahAvAnuM pANuM kAmavALIe kADhI, ApyuM eTale nAhI, pUjAnAM kapaDAM paherI te jinamaMdire javA DelI bahAra nIkaLyo. tyAM ja bhAvaDa, bhAgyavatI ne suraja AvatAM dekhAyAM. bhAvaDe ullAsapUrvaka kahyuM : "kayAre AvyA?" theDI ja vAra thaI nAhIne taiyAra thaye eTalI ja vAra lAgI. " vaida bApAnI davAe kAma sAruM karyuM lAge che...kharekhara zeTha, kAyAne raMga Ape palaTAI gayo che..." nahi mane paNa ghaNuM ja sAruM lAge che. thAkanuM te nAma nizAna nathI rahyuM." suraja AchI lAja kADhIne trAMsI najare svAmI sAme joI rahI hatI. bhAIne ghera traNa mahinA ne dasa divasa thaI gayA hatA ane surajanI kAyA vadhAre sahAmaNI, svastha ane praphulla hatI. malakacaMda pUjA karavA cAlato thayo. Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 283 pazumAMthI mANasa! bhAgyavatIe svAmIne anulakSIne kahyuM : "tamArA banevInI kAyA kaMcana jevI thaI gaI che. AvatIkAle mULajIbApA pAse jaI AvIe." hA..." kahI bhAvaDa DelImAM dAkhala thayo...bahAra paDelA ratha para tenI najara gaI hatI. phaLIyAmAM azvone bAMdhelA joyA ane tene cAlaka lImaDAnA oTe beThe hato. bhAvaDe tenA sAme joIne kahyuM: "ratha tamAre che ?" nA... huM te cAlaka chuM. amArA zeThano ratha che... paMdara dI pahelAM ja lIdho hato..." sAruM...paNa ratha zerImAM rAkhazu te chokarAM kanaDaze.dharmadAsa zeThanI vADIe mukI Ava paDaze." kahI bhAvaDa osarI tarapha gaye. zirAmaNa mATe traNeya dAtaNa karIne malakacaMdanI vATa jovA mAMDayA, thoDI vAra pachI malukacaMda AvI gaye. sALe banevI zirAmaNa karavA beThA, malukacaMde kahyuM "bhAvaDa zeTha, mArAM mAtuzrI samajatAM nathI." "kaI vAtamAM ?" dhanano sadvyaya thAya e temane bhAre vasamuM lAge che." malakacaMde kahyuM. vasene svabhAva ghaNuMvAra mAnavIne ADe Ave che. paraMtu zubha kAryamAM hiMmata na gumAvavI. vaDilene vinaya pUrvaka samajAvatAM rahevuM. prema ane vinaya vaDe sahu koInAM mana jItI zakAya che, dhIre dhIre mA paNa samajI jaze." Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 bhAvaDa thAu vAtA karatAM karatAM baMnee zirAmaNa patAvyuM. khIje divase savAre bhAvaDa traNeyane laI ne mULajIASAne tyAM gayA. 46 mULajIbApAe malukaca'da sAme joi ne ja ullAsapUvaka tenI pITha thAbaDI tyAra pachI nADI parIkSA karIne kahyuH asa bhAI, madhI vAte uttama che. te... paraheja pALavAmAM kayAMya bhUla nathI karI. have prayAganI jarUra nathI. parejInI paNa jarUra nathI. mArI dIkarIne batrIsa geALIyuM ApavAnI che. aDacaNanA cAthe divase rAja savAre e gALI gAyanA dUdhamAM gaLI javI, cAra divasa sudhI levI. pachI je mahine... ema cAra vakhata RtusnAna pachI levAnI che....jagada mAnI kRpA teA pahelI ATha gALImAM ja garbhasthApana thai jaze >> '' suraje prazna karyo : " mAre kAMI parejI pALavAnI ? " hA... cAra dI sudhI dahI', chAsa ne khATA athANAM ke evuM na khAvu." vaidabApAe kahyuM. malukaca'de seAnaiyA aMgarakhAnA gajavAmAMthI kADhayA. e jotAM ja mULajIbApA eTalI uDayA : " kema bhAI, mArI vAta bhUlI gayeA ? hajI pariNAma kayAM Avyu che? ane cauda je dhadhAdArI banI jAya te enu' vaidu alaDAya ane vaidyane naka'mAM javuM paDe. pariNAme AvavA de...tu... suMdarazeThane jamAI che... eTale mAre paNa jamAI kahevAya....kAraNa ke suMdarazeThane huM eya khALa geADIyA hatA." vaidyarAjanA AzirvAda lai ne suraja ne malukacaMda UbhA Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 pazumAMthI mANasa! thayA. Aja cAreya zirAmaNa karyA vagara AvyAM hatAM eTale sIdhA ghera gayA. bhAgyavatIe cUle maga caDAvyA hatA..... vaghArIne jhapATA baMdha zIre karI nAkhyo. maga, zIre dUdha ne khAkharA ! zirAmaNa karIne bhAvaDa ane malakacaMda hATaDIe gayA. A vakhate malukajda ATha divasa rokA....pitAnI tabiyata sArI thaI enA upalakSamAM teNe bhagavatanI aMgaracanA karavI ane eka navakArazI jamADI. navame divase te pitAnI patnIne laIne ratha pAse gayo. bhAvaDa zeThe kahyuM: "zeTha, vadhu nahiM te varasamAM ekAda vAra jarUra AvatA raheje.....A vakhate tame eTalI mAyA lagADI che ke amane be ya mANasane ATha dI sudhI aDavuM lAgaze." macaMde kahyuM : "varasamAM ekavAra nahiM paNa bevAra AvIza. meM tamane gaI rAte mArI bhAvanA jaNAvI hatI." ApanI bhAvanA jarUra purI thaze, paraMtu mAnuM mana jItavAno prayatna karI chUTaje.emanI avasthA che vaLI amuka rIte jIvelAM che. sauthI prathama bahenane premabhAvathI samajAvaje." I te ha pUrvaka samajAvIza...paraMtu tamAre baMnee AvavuM paDaze." jarUra tamAre saMdeze maLatAM ja ame baMne nIkaLI jaIzuM." "huM tamane levA mATe ratha ja ekalIza." Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 bhAvaDa zAha evuM lAgavA kahyuM : "nA nA..hu rAghavane laIne ja AvIza, saMgha kADhavAno je divasa nakakI kare te divasa mane jaNAvaje... ane ane te sAthe koI munirAja hoya to vadhAre uttama...dharmanI ArAdhanA thAya ane vadhyAvaccane paNa lAbha maLe." "kArya huM tamArA para choDuM chuM. amAruM gAma evuM karUM che ke sAdhu munirAjano pega bahu thato nathI." bhale...huM paMdareka divasamAM I bAbata aMge vyavasthA karIne jaNAvIza." bhAvaDe kahyuM. suraje bhAbhI sAme joIne kahyuM: "bhAbhI, mArA bhAInI barAbara kALajI rAkhaje...." bhAgyavatI kaMI uttara Ape te pahelAM ja bhAvaDe kahyuM : "ATalA dI rahI toya tuM kAMI samajI zakI nahi...? kALajI te mAre enI rAkhavI paDe che." cAreya hasI paDayAM. surajanAM nayane sajaLa banI gayAM hatAM. bhAvaDe benane pitAnI zakti mujaba kapaDAM karAvI ApyAM hatAM. eka magamALA ne cAra baMgaDIe karAvI ApI hatI... bene na levA mATe ghaNe Agraha karela paNa bhAI bhAbhInA saneha AgaLa tenuM kAMI cAlyuM nahi. ratha cAla zarU thAya te pahelAM ja malakacaMde bhAvaDanA baMne hAtha pakaDI letAM kahyuM : "bhAvaDazeTha, tamAre upakAra huM jidagIbhara nahi bhUluM." Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 287 pazumAMthI mANasa ! meM te kAMI karyuM nathI..." tame mane pazamAMthI mANase banAvyo che. je tamAre ATale paricayana thaye heta ane tamArA beya mANasonA jIvana jANavAne lAbha na maLyo hota, te mArI kaI dazA thAta e huM kalpI zakatA nathI." ATaluM kahetAM kahetAM malakacaMdanA nayane sajaLa banI gayAM. bhAvaDanA nayane paNa sajaLa banI gayAM hatAM... baMne bheTI paDayA. tyAra pachI ratha vidAya thaze. Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1" bahenanuM sukha! pAMceka divasa pachI bhAvaDane samAcAra maLyA ke munizrI jinadatta mahArAja anya traNa munivare sAthe vallabhIpurathI vihAra karIne AvatIkAle savAre ahIM padhAravAnA che. A samAcArathI bhAvaDane ghaNe ja AnaMda thayo. malakacaMdazeThane petAne gAmathI giranArajIne saMgha kADho che emAM avazya munirAjane roga prApta thaze. bIje divase zrI jinadatta muni kapilyapuramAM padhAryA. teo vidvAna ane prabhAvaka hatA. kAMpilyapura nagarInA jainoe utsAha pUrvaka temanuM svAgata karyuM ane te divase rAte munizrI samakSa bhAvaDe giranArajInA saMgha aMgenI vAta karI. naMdanapurathI gIranArajI tIrtha bahu dUra nahotuM.... bethI aDhI divasane ja rasto hato. ane zrI jinadatta muni paNa giranArajI javAnA hatA. teoe bhAvaDanI puNyabharI vAta svIkArI. bhAvaDe tarata eka khepiyAne patra ApIne naMdapura ravAnA karyo. malakacaMda patnIne laIne ghera AvI gayo hato. mAtAne Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahenanuM sukha! 289 sahire jarA caDele rahete hate. putramAM AveluM A parivartana tene gamatuM nahatuM. - be eka divasa paryata mAtAne TakaTakAre cAlyA karyo... paraMtu malakacaMde pitAnI vidhavA bahenane barAbara samajAvI dIdhI. vidhavAbenane paNa thayuM ke bhAI e Aja sudhI kALI majurI karIne khUba dhana ekaThuM karyuM che...e dhana emane ema daTAyeluM rahe te karatAM dharmanA kAryamAM vaparAya te Tu nathI. vidhavA bahene paNa mAne samajAvIne kaMIka ThaMDAM pADayAM. eka rAte malakacaMde bhavananA bhaMDAramAM rAkhelA mUlyavAna alaMkAronI peTikA kADhIne surajane kahyuM: "suraja, keTalAya varasathI A alaMkAre emane ema piTikAmAM purAyelA paDyA che. tuM AmAMthI uttama hoya te kADhIne dhAraNa kara." mAne duHkha thaze...emanuM mana dubhavavuM e barAbara nathI." gAMDI, alaMkAranI zobhA purI rAkhavAmAM nathI paNa paheravAmAM che." kahI malakacaMde peTikA ughADI saktAmaNinI eka mALA kADhI, vajanAM valaya kADhayA, vajAne kaThe kADha, vajI nIlamanI mudrikA kADhI, muktA mANikaca jaDelAM kaMkaNa kADhayAM... Ama varasethI purAyelA alaMkAre teNe potAnA hAthe patnIne paherAvyA. bIje divase savAre surajane jotAM ja mAnI AMkho cAra thaI gaI. eka to suraja rUpALI ne tadurasta hatI bhA. 19 Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 bhAva zAha temAM mUlyavAna alaMkArA bhaLavAthI te rAjarANI samI jaNAvA lAgI. mA kaMI khelyAM nahi....paNa manamAM bhAre vyathA anubhavavA mAMDayAM. dIkarA sAsare jaIne chaTakI gayeA che mAne eka tarapha mUkI khAyaDIneA banI garcA che. jarUra bhAvaDe bhurakI nAkhI lAge che! apeAre malukacaMdra peDhIe javA taiyAra thayA tyAre mAe elAvIne kahyuM : " gagA, keAInAM lagna AvyAM che?" huM samajyeA nahi. mA..." ' * 64 vahune AvA mUlyavAna dAgInAthI zuM kAma zaNagArI che ? " malukacaMdaeN hasI paDayA ne hasatAM hasatAM AhyA : " mA, A dAgInA tA keTalAya varasathI emane ema peTImAM purAyelA paDacA hatA. jo enA kAMI upayeAga na thAya te dAgInAnA a paNa zuM ? vaLI tamArI vahu paheravA ceAgya che. buDhApA Avaze tyAre te Avu* kAMI paherAze nahi. vaLI gharamAM bIju kAI eka mANasa nathI ke jene dAgIne paherAvI zakAya. mA, tamArI vahunI zobhA i kharI rIte tamArI ja zAbhA che. tame dala mADhu rAkhA...Aja sudhI ApaNe je rIte jIvyAM chIe te rIte pazu paNa na jIve.... nathI kAi dI sArAM lugaDAM paheryAM', nathI koIdI alakArA dhAraNa karyAM ke nathI koIdI sAruM dhAna khAdhu ! mAtra bhegu' karavAmAM ja madheA janmArA vitAvyo che....beleA, kAla Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahenanuM sukha! 291 savAre AMkha mIcAI jaze eTale A dhana ne dAgInA zara kAmanA ?" ThIka bhAI ekane eka dIkare che eTale tane zuM kahuM? tane jema phAve ema kara" mAe nirAzA bharyA svare kahyuM. eja sAMje kAMpilyapurano khepiye AvI pahoMcyo ane malakacaMde bhAvaDane kAgaLa vAM. vAMcIne te khuza khuza thaI gaye. prathama teNe khepiyAne jamADe rAte visAmo levarAvya ne bIje divase bhAvaDa zeTha para kAgaLa lakhIne khepiyAne Ape. khepiye vidAya thaye. kono saMdezo Avyo, dIkaro ATale harakhamAM kema AvI gaye, vagere mAthI samajI zakAyuM nahi...temaNe malakacaMdane pUchyuM : "zuM vAta che malakacaMda?" bhAvaDa zeThane saMdeza hato... zrI jinadatta muni ahIM padhAraze kapilapuramAM ATha dI rekAvAnA che... emanI nizrAmAM giranArajIne saMgha kADhave che..." "zuM kahyuM? saMgha kADhavo che ?" "hA mA, mArA pitAzrI pAchaLa eka paNa zabha kArya karI zakAyuM nathI...teo badhuM dhana mUkIne cAlyA gayA ane mArA jevo dIkaro paNa bherIMganImAphaka dhananA DhagalA para besI rahyo. "mA", jeTalu, dhana zubha kAryamAM vaparAya che, teTaluM ja ApaNuM che." paNa vAta to ApaNe jAtarAe javAnI hatI." hA mA.. paNa mane thayuM ke mArI mAne bahena Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 bhAvaDa zAha baMnene purepure lahAve levaDAvuM. Amane Ama AkhI jaMdagI vItI gaI." malukacaMdanI mA samasamIne besI rahyAM.... ane malukacaMde gAmamAM ane AsapAsanA gAmaDAemAM vasatA jaina parivArane giranArajInA saMghamAM padhAravAnA saMdezAo ravAnA karI dIdhA. malukacaMde dhAryuM hatuM ke saMghamAM savAse jeTalAM mANase thaze. ane teNe sarasAmAna bhego karAvavA mAMDaze. naMdanapuramAM vastA jaina parivAro paNa AnaMdita. banI gayA ane roja malakacaMdanI mAtAne vadhAI devA becAra bairAMo AvavA mAMDayA. mahArAjazrI paNa padhAryA. bhAvaDa zeTha ane bhAgyavatI paNa AvyAM mahArAja sAhebe AsapAsanAM tIrtha sthaLonAM darzana karavAM joIe ane e rIte mA nakakI kare joIe ema jaNAvyuM. malakacaMde vadhAvI lIdhuM. aDhI divasano je rasto hato te vadhIne dasa divasano thaI ga. ane bhAvaDanA mAthe vyavasthAne saghaLe bhAra AvI paDo . nirdhArita divase jyAre vAjate gAjate chaharIpALatA saMghe prasthAna karyuM, tyAre saMghamAM aDhIse mANasa thaI gayAM hatAM ane mArgamAMthI paNa pAMca pacAsa mANaso bhaLaze evI AzA hatI. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahenanuM sukha ! 293 peAtAnA anevInuM kArya sukharUpa puru karIne bhAvaDa ane bhAgyavatI peAtAne ghera pAchA pharyo tyAre eka mahinA vItI gayA hatA. rAghava paNa peAtAnAM badhAM kAma bIjAne bhaLAvIne sAthe rahyo hatA. malukacaMdre rAghavane eka sAnAnI magamALA paherAvI hatI. bhAvaDe paNa ena anevIne saghapatinA pada vakhate eka eka senAnI mALA paherAvI hatI. bhAvaDa ane bhAgyavatInAM saparkamAM rahevAthI malukacaMdanI mAtAnA svabhAvanu' ghaNu' parivana thaI cUkayuM hatuM. divaseA vyathita thavA mAMDayA. lakhIne vacherA paNa divase divase khIlatA rahyo ane bhAvaDaneA dhadhe! paNa evAne evo cAlavA mAMDayA. khIjA sAta mahinA pachI malukacaMdane eka saMdeze AvyeA. temAM lakhyu hatuM ke tamArA bahenane pAMcame mahino eTho che. tabiyata ghaNI sarasa che ane huM ekAda aThavADiyAmAM tamArI benane mUkavA AvavAnA che. mULajIApAne mArAvatI namaskAra karo ane A zubha samAcAra Apajo. A samAcArathI bhAgyavatIne ghaNA ja AnaMdaeN thayeA. zrI svabhAva mujaba tenA manamAM paNa baidarAjane tabiyata atAvavAnI icchA thayA karatI....paratu te peAtAnA svAmIne kahetI nahi. malukacaMda zeTha - surajane mUkavA AvI paheAMcyA. bhAvaDa ane malukacaMda ha`thI bheTI paDayA. malukacaMda mAtra Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 bhAvaDa zAha e ja divasa rAkAvAnA hatA paNa dasa divasa pahelAM te nIkaLI zakA nahi. mULajIbApAe surajanI nADI parIkSA karI ane ghaNAM ja ullAsa sAthe kahyuM: " jamAirAja, kaMdorAbaMdha dIkarA Ave te kahejo ke Ayurveda sAcA che....'' vaidyarAje surajane rAja savAre e gALIyu' dUdhamAM levAnI ApI ane dara 5'dara divase nADI batAvI javAnI sUcanA ApI. malukaca'Dha haiyAmAM huM sa'gharIne dasame divase naMdyunapura tarapha peAtAnA rathamAM vidAya thayeA. bhAvaDane tyAM bemAMthI cAra gAyA thaI gaI hatI... ane teNe eka vADI paNa meLavI lIdhI. pa'dareka divasa pachI eka rAte naNadabheAjAI nIrAMte vAtA karatAM esarImAM beThAM hatAM. vAtavAtamAM suraje kahyuM : "bhAbhI, mArI eka vAta mAno te kahuM...." " tamArI vAta na mAnu' evu' kadI mane kharu?" " te! ekavAra tame ne mArA bhAI mULajIbApAne tamiyata dekhADA. tamane paraNyAne ghaNA varasa thaI gayAM che....hajI sudhI kheALA paNa bharAyeA nathI....pachI Amane Ama upekSA karavI te kharAkhara na kahevAya." " ena, mane AvA vicAra te becAra vAra AvelA... paNa tamArA bhAi ne huM A aMge kahI zakuM' nahi tamArA bhAI kahuM te mArI nA nathI..." " mArA bhAI ne huM Aje ja kahIza." suraje kahyuM Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahenanuM sukha! bhAvaDa vALu, pratikramaNa AdI patAvIne hATaDIe ga hato. jo ke enA sAvavAno samaya thavA AvyuM hato. suraje DelI tarapha najara karatAM kahyuM: "bhAbhI, mULajIbApA eka samartha vaida che...tamArA naNadoIne doSa dUra karI dIdho ane enuM pariNAma zuM AvyuM te tamArI najara sAme che. mane te zraddhA che ke vaidabApA jarUra nidAna karIne mArga batAvaze." bhAgyavatI kaMI javAba devA jAya te pahelAM ja bhAvaDa DelImAM dAkhala tha sauthI prathama te lakhI pAse go, vacherAne paNa hetathI paMpALe...tyAra pachI osarIe AvatAM beH "nArAyaNa nathI Avyo?" "nA..kema AvavAnA hatA ?" hA . ApaNuM rAjAe ene rAjapurohitanuM pada ApyuM che. enI khuzAlImAM mIThAI laIne AvavAne hite." bhAvaDe khesa pAghaDI khIMTIe vaLagADyAM ne khATe beThaka lIdhI. bhAgyavatIe kahyuM: "te te ApaNe harakha karavA javuM joIe." "kAla tene bena jaI Avajo. meM te harakha karI lIdhe che ne enA moDhAmAM sAkarane gAMgaDe paNa mUkI dIdhe hate." bhAvaDe prasanna bhAve kahyuM. suraje kahyuM: "bhAI, mAre eka vAta kahevAnI che." eka zuM kAma be vAta kahe ne? tArI bhAbhIthI Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha chAnI hoya te ene oraDAmAM mokaluM."bhAvaDe hasatAM hasatAM kahyuM. "je bhAI tuM Ama dareka vAtane hasavAmAM laI jAya te barAbara nathI." nA bahena-evuM nathI...nArAyaNano svabhAva gaMbhIra thatuM jAya che ne ene vA mane vaLate hoya ema lAge che. bela zuM kahetI hatI? mArA banevIne kAMI saMdeza mokale che?" mArI vAta judI ja che. te mAne te veNa kADhuM..." "tArI vAta nahiM mAnuM te kenI tArI bhAbhInI mAnIza?" AchA hAsya sahita bhAvake kahyuM. evA ja hAsya sahita suraje uttara Apyo: "mArI bhAbhInuM te tuM mAnate ja Avyo che. A to benano vAta che." " kahe..." ekavAra tane mArI bhAbhI mULajIbApAne nADI dekhADe." kAM ? ame be ya sAjA naravA chIe." "tane samajaNuM kayAre paDaze? paraNyAne ATaATalAM varasa thayAM chatAM mArI bhAbhIne meLe sAva sUne che. AvA mahAna haida ghara AMgaNe hoya te zA mATe prayatna na kare?" suraje kahyuM. bena, kharI vAta te e che ke artha ane kAma e bhAgyAdhina vastu che. A be vastunI prAptimAM Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahenanuM sukha ! 297 puruSA pAche paNa paDe che... dhama ane mekSa e puruSArthAdhina vastu che...chatAM tane me veNu Apyu che eTale tu' kahIza tedI ame eya dekhADavA AvazuM....paNu meM tane agAuthI kahI rAkhyu` che ke amArA dhyeyanAM zarIra nirAgI che." " bhale... chatAM koI doSa hoya tA ene upAya thAya....ApaNe AvatI kAle savAre ja jazuM" bhAvaDe enanA saMtASa khAtara sammati darzAvI. e ja vakhate nArAyaNa hAthamAM mIThAInI TApalI laIne AvI pahoMcyuM. bhAgyavatIe ane suraje harakha vyakta karyAM. e ya mitro vAtAe vaLagyA. khIje divase savAre traNeya jaNa mULajIbApAne ghera gayA. sUraje vaidyarAjane page lAgIne bhAI bhAbhInI nADI parIkSA karavAnI vAta kahI. mULajIbApAe sau prathama bhAgyavatInI parIkSA karI...nADI, peTa, jIbha vagere joIne kahyuM : "dIkarI, tArA zarIramAM kAI rAga nathI tema bALakA na thAya evA kAI doSa paNa nathI. bhAvaDa, have tuM ahIM Ava.' bhAgyavatI UbhI thaI gaI. bhAvaDa uThIne tyAM beThA. baidyarAje khUba ja cAsAIthI nADI parIkSA karI....peTa vagere tapAsyuM. tyAra pachI prasanna bhAve kahyuM: "bhAvaDa, tArI kAcA sa'pUrNa svastha ane rAga rahita che...mana. navAI Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 bhAvaDa zAha, lAge che ke tAre tyAM hajI sudhI kema bALaka nathI! ame AvA saMjogomAM karmane kaI deSa kahIe chIe. auSadhinI baMnemAMthI koIne jarUra nathI. jyAre karmaSa nivRtta thaze tyAre ja bALaka thaze." A sAMbhaLIne bhAvaDane ghaNe ja AnaMda thaze. tyAra pachI keTalIka vAto karIne traNeya ghara tarapha vidAya thayAM. cAlatAM cAlatAM bhAvaDe benane kahyuM : "kema bena, huM kaheto hato ema ja thayuMne? paNa mane eka mahApuruSanA kathana para purepurI zraddhA che...tArI bhAbhIne paNa zraddhA che. 22 traNeya ghera gayAM. AnaMdamAM divase javA mAMDayA. pure mahine suraje putraratnane janma Ape. mULajIbApAnuM bhaviSya sAcuM paDyuM. bhADe eka khepiyA mAraphata A zubha saMdeza malukacaMdane tyAM mokalI Ape. bALako thayAM hatAM. ane jamyA pachI cAra cha ghaTikA jIvIne marI gayAM hatAM. paNa A bALaka taMdurasta ane naravuM hatuM. paMdara divasa pachI malakacaMda, tenI mAtA ane vidhavA bena bALakane ramADavA AvyAM... dAdImAe pautrane haiyA sAthe laIne jhulAvyA ane senAnI picIe, sonAne kaMdare, senAnakaDI vagere bALakane paherAvyAM. surajanI ne bALakanI tabiyata sArI hatI. ATha dasa divasa rokAIne malukacaMda potAnI bA bahenane laIne Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahenanuM sukha! vidAya thaye. jatI vakhate teNe mULajIbApAne ekase eka suvarNa mudrAe arpaNa karI. nAnA bhANejane bhAvaDazeThe paNa sArI rIte zaNagAryo. cAlIsamuM nahAyA pachI bahena ane bhANejane zrI jinezvara bhagavaMtanA darzana karAvyAM ane pAMcame mahine malakacaMda patnI ane putrane teDavA AvyA. A vakhate malakacaMde ghaNA ja AgrahathI bhAvaDane kahyuM: "bhAvaDazeTha, have mAruM eka veNa rAkhe.." "huM tamArA mananI vAta samajI gayo chuM zeTha... e koI Agraha mane karaze nahi. mArI sthiti uttaratara sArI thatI jAya che....mAro vepAra paNa sAre cAle, che ane Apa te mArA vicAre jANe che." e badhuM huM jANuM chuM. paraMtu AvA makAnamAM rahevuM ane paracuraNa dhadho kare te barAbara nathI. vadhu nahiM te eka lAkha senaiyA mArA thakI rAkho..." zeTha, tamArI lAgaNI apAra che . paNa mane mArI rIte jIvavAmAM majA Ave che. chatAM koI prasaMge jarUra jevuM jaNAze te huM jarUra Apane yAda karIza." bhAvaDe kahyuM. A aMge suraje paNa ghaNe Agraha karyo paraMtu, bhAvaDa potAnA nirNayamAM aTala rahyo. je divase bahena ane bhANejane vidAya ApavA bhAvaDa ane bhAgyavatI gAmanA pAdara sudhI gayA te vakhate bhAvaDe kahyuM : "zeTha, Ape karele saMka9pa bhUlI na jatA." Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha " bhAvaDazeTha, I sa*kalpa te mArA prANu sAthe jaDAcelA che. zrI jinama`kttira mATenuM' mA darzIna paNa munirAja zrI jitadatta mahArAja taraphathI maLavAnu che. " malukaca`de kahyuM. 300 tha vidAya thayA. bahena sukhI thaI e jANIne bhAvaDa ane bhAgyavatInA manane khUba ja harSa thayA hatA. ane ghera pAchA AvyAM. ane mahinAo vItavA mAMDayA. have tA lakhIne vacherA tejasvI tArI banI gayA hatA ane paLeATavAnu kArya bhAvaDe peAte sabhAnyu....rAja vahelI savAre vacherAne laI ne te gAma bahAra nIkaLI jatA. dhadhe paNa sArA cAlatA. Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 segaDI UMdhI paDI, kaI pAse uttama vastu hoya te ghaNA lekene e. joIne harSa thatuM hoya che ane keInI AMkhamAM kaNA mAphaka khUMcatI paNa hoya che. bhAvaDe lakhInA vacherAnuM nAma tejabaLa paDayuM hatuM ane cha cha mAsa paryata mahenata laIne tejabaLane sarvazreSTha banAvyA hatA..enI cAla evI hatI ke upara besanAranA piTanuM pANI paNa na hale...ane enI gati paNa dhanuSamAMthI chUTelA tIra jevI hatI. bhAvaDanA IzAre te badhuM samajI jate.. nadapura javuM hoya to savAre nIkaLele mANasa sAMje pahoMcI zake..paNa tejabaLa mAtra eka ja praharamAM malukacaMdanA AMgaNe pahoMcI jato. malakacaMda zeThe zikharabaMdhI daherAsaranA nirmANanuM kArya AraMbhI dIdhuM hovAthI bhAvaDa dara paMdara divase tyAM jato ane eka rAta rokAIne pAcho AvI jate. AvA tejasvI azva para bhAvaDane beThele jaIne loke meDhAmAM AMgaLI ghAlI jatAM. koI kahetuM: "bhAvaDa zeTha bhAre bhAgyavaMta che... puNya vagara A azva maLe nahiM to kaI kahetuM ke... "kerAja rajavADAmAM zobhe. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 bhAva zAha evu ratana eka sAmAnya vepArIne AMgaNe paDayuM." kAI ema paNa kahetu ke.... vepArI nAnI hATaDInA chene gheADo rAkhyA che. kAI karADapatine zele evA....zu kaLajaga eThA che! " Ama AkhI nagarImAM azvanI khyAti kAi Azcaya janaka vastu mAphka phelAI gaI hatI. zyAmasiha sudharyAM naheAtA....paNa khIju kAi navuM sAhasa karI zakayA nahAtA. bhAvaDe eka vAra jhapaTamAM lIdhA pachI te hataprabha banI gayA hatA...jamanI sAthenA enA gupta vyavahAra sAva bhuMsAcA nahAtA. te mATe bhAge rAjAnI tahenAtamAM ja rahetA ane rAjabhavananA kAI kAma hAya te karatA. tapanarAjane zarAkhI, jugArI ane vyabhicArI leAkA para bhAre rASa hatA. tenA nAnakaDA rAjyamAM zarAba pIvAnuM kAI sAhasa karI zakatu nahi ke kAI bahena dIkarInI cheDatI karI zakatu nahi. vALu patAvyA pachI tapanarAjanA AraDe tenA khAsa mitro ne mANasA bhegAM thatAM. DAyarA vacce alaka malakanI vAte thatI....khIjA praharanI traNeka ghaTikA vIte tyAre DAyarA purA thatA ane tapanarAja aMtaHpuramAM jate. tenA rAjayamAM prajAne kAI vAtanuM duHkha nahAtu.... tapanarAja pAse paNa sAruM evuM dhana hatu. kAraNa ke te khATA khaca karatA nahAtA ane sAdAIthI ja rahetA hatA. eka rAte DAyarA kheThA hatA... eka mitra vAta Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgaThI uMdhI paDI ! 33 '' vAtamAM kahyuM : "mahArAja, ApaNI nagarInA bhAvaDa zeThanu nAma teA Ape sAMbhaLyu che ne ?" "hA...bhAre pramANika ne TekIlA che. dha'dhAmAM dhuDa gumAvyu` hAvA chatAM te aTala rahyA che....kRmi paNa che." tapanarAje kahyuM. " che teA vepArI paNa azvavidyAneA bhAre jANakAra che." bIjAe kahyuM. ' " mane khabara che....ene nAnapaNathI ja azvonA zokha hatA... atyAre tA bicArA.... "Apu, bicArA phicArA kai nathI. hA..... zyAmasi'he dRAva levAnI taka maLI hAvAthI kahevA mAMDayuM : " eNe seA seAnaiyA ApIne eka ghoDI kharIdI hatI....ene vacherA Aja to koI devatAI azva khanI gayA che. Ave! ghoDA kAka samrATane AMgaNe zAle, Aja eka bhukhamArasane AMgaNe pace che." :: "ghoDA bahu sArA che ?" rAjAe peAtAnA sALA sAme joI ne prazna karyo. " bApu, enuM varNana karavAnI mArAmAM zakti nathI... nA hAye vAtu karatA vAjevAja uThe che ne asavAranA peTanu' pANIce ne hAle ! se| kezanA 5tha tA visAme lIdhA vagara kApe che. paNa enu rUpa... eneA ra..... enI rAnaka...bApu, svapnAmAM paNa AvA ghoDA kAie nahi joyeA hAya." zyAmasi Mhe kahyu`. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDA. bIjA eka sAthIe zyAmasi'hanI vAtane TakA ApatAM kahyuM : " zyAmubhAInI vAtase esA TakA sAcI che. AvA ghoDA tA rAja darabAramAM zaiAbhe ! ane bhAvaDa zeTha ane evA keLaLyeA che ke ADA AMka vALI nAkhyA che..... " evA sarasa azva che? " rAjAe Azcaya bhA svare kahyuM. " enA vakhANu ja thaI zake nahi..... devatAI azva che...enuM mUla thaI zake evu' nathI... bhAvaDa te kAMka murakha lAge che...nahiM te A azva laI ne te khANulAkha mALavAnA dhaNI pAse jAya ne bheTa Ape teA bhAvaDanI sAta peDhI tarI jAya !" eka mitre kahyu.... " sArA azrva hAya tA ApaNe laI e." tapanarAje kahyu... vecAtA laI tarata zyAmasi'hu eTalI UThayeA : dra bApu, I vAtamAM kAMI mAla nathI. bhAvaDa kAI sacAge!mAM ghoDAne kADha nahi...jAtanA vANiyA che paNa bhAre haThIlA che....eNe peAtAnI pAyamAlI karI hAya te AvI haDamAM ja karI che....che sAva bhukhabArasa paNa vaTa rAkhe che kareADapati jevA !'' eka mitre kahyuM : bApu, Apa mArgeAne bhAvaDa na Ape ema bane ja nahi...Apa te nagarInA dhaNI che. ApanI vAta uthApavAnI enAmAM zI tAkAta ? " ' 304 devubhAi, bhADane tame hajI ALakhyA nathI.... sIMdarI baLI jAya paNa vaLa na cheDe! bApu mAgaNI karaze tA nakAmu pANImAM jAze..." zyAmasihe kahyu.. 66 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ seAgaDhI uMdhI paDI ! tapanarAjane A vAta sAMbhaLIne cAnaka caDI gaI. temaNe kahyuM : "mAru' veNu uthApanArA A nagarImAM hajI koI janmyA nathI...kAla savAre ja enuM pArakhu' karI laI....ane jo nahi Ape te eka peAla mArIne AMcakI laIza...." eka bIje mAkhaNudAsa tarata eTalI UceA : khApu, Apa te samaratha che. dhArA I karI zakeA...dheAlate zu' tame bhAvaDa jevA vANAne gAmamAMthI paNa tagaDI zake che....paNa eka vAta sAcI che ke AvA gheADA ApanA jevA rAjAne zAle....bIjAne nahi." 66 A carcA ThIka ThIka cAlI ane tapanarAje gheADA meLavavAnI manathI gAMTha vALI. 305 mAnavI jayAre viveka visare che. tyAre peAtAnu' pada gaurava paNa bhUlI jatA hAya che....Aja sudhI keAI divasa tapanarAjanA manamAM prajAne dheAla mAravAnI kalpanA sarakhIce nahAtI AvI... paNa vAtamAM vaTa UbhA thaye ane rAjAnI mati dUSita banI gaI. zyAmasi'hunA manamAM eka vAtanA satASa thayeA ke Aja ATalA lAMbA vakhate paNa segaThI mAravAnA mArke maLI gayeA che. tapanarAjane rAte nidrA paNa na AvI.... tejasvI azvanA ja vicAra AvavA mAMDayA...vAyuvegI azva rAjA sivAya kAine AMgaNe na zAle evA gava manamAM dRDha banyA ane bIje divase savAre ja teNe eka sainikane bhAvaDa zeThane tyAM meAkatcA bhA. 20 Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha bhAvaDa ane bhAgyavatI pUjA karavA gayAM hatAM. sainika, emanI vATa jeta phaLImAM lImaDAnA oTe besI rahyo. bhAvaDa ane bhAgyavatI pUjA karIne AvyAM tyAre sainike UbhA thaIne kahyuM: "bhAvaDazeTha, huM kayArane ApanI vATa jete beThe chuM.. mahArAjAe kahevarAvyuM che ke Apano devatAI azva laIne atyAre ja rAjabhavanamAM padhAre..mahArAjA ApanI vATa jotA beThA che." bhAvaDe zAMta svare kahyuM: "mahArAjAne kaheje, huM paccakhANa pALIne hamaNAM ja AvuM chuM. e sainika vidAya tho. bhAgyavatIe kahyuM: "darabAre tejabaLane sAthe lAvavA kema jaNAvyuM haze ?" sArI vastunI prasaMzA to thatI ja hoya che.... darabAre ApaNA ghaDAnAM vakhANa sAMbhaLyAM haze eTale jovAnuM mana thayuM haze." kahI bhAvaDa vastro badalAvavA oraDAmAM gaye. paccakhANa pALI, thoDuM zirAmaNa karI bhAvaDe khesa khabhe nAkhyo ne pAghaDI mAthA para mUkI. tyAra pachI patnI sAme joIne kahyuM: "huM jauM chuM...rAjabhavanamAMthI parabAro hATaDIe jaIza. " te tejabaLane nathI laI ja ?" * "nA...dAmu ene mAlIsa karI rahyo che... bahuvAra lAgaze... pachI huM darabArane dekhADI AvIza." rAjAne cheTuM lAgaze..." Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ segaDI uMdhI paDI ! 307 "emAM beTuM zuM kAma lAge ?" svAmI, rAjA, vAjA ne vAMdarA kayAre vaTake te kahI zakAya nahiM. Apa tejabaLane laIne ja jAe. e vadhAre sAruM che." bhAvaDe kahyuM: "rAjA vATa joIne beThA che. moDuM thAze to emane khoTuM naMI lAge? vaLI mAre tejabaLane mUkavA ghera pAchuM AvavuM paDaze." eno vAMdho nahIM. tejabaLane laIne ja jAo.. rAmune paNa sAthe letA jAo" te ema karane dAmu sAthe tejabaLane mokalaje huM vahelo jauM chuM." kahI bhAvaDa tejabaLa pAse go ane tene mAlIsa karI rahelA dAmune kahyuM: "dAmu, keTalI vAra lAgaze?" be ghaDI lAgaze kema?" to tuM ema karaje. hu mahArAjA pAse jAuM chu....tuM tejabaLane taiyAra karIne tyAM laI Avaje." "rAjabhavanamAM...?" hA..." kahI bhAvaDa cAlate thaye. eAraDAmAM darabAra ane tenA be khavAse bhAvaDanI vATa jotA beThA hatA. bhAvaDane jarA vAra lAgI hatI eTale rAjAnuM lehI ukaLATa anubhavI rahyuM hatuM.... tyAM eka nekare AvIne kahyuM: "bhAvaDa zeTha AvyA che !" Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 66 ahI' laI A *. 1, gheADI ja vAramAM bhAvaDa eraDAmAM dAkhala thaye ane be hAtha joDIne vinamra svare ehyA : " kRpAnAthanI kurazaLatA cAhuM' chu....' lAvaDa zAha AveA bhAvaDaze ..tamArA dhadhA sArA cAle che ne ? * " Apa jevA uttama rAjAnI chatrachAyAmAM rahenArane bhukhyA sulu' nathI paDatu.... mArA jegA dhaMdhA sArA cAle che." bhAvaDe UbhA UbhA ja kahyuM. zyAmasiha bIjA eraDAmAM beThA hatA. bhAvaDane me uN dekhADavA nahAtA icchatA...vakhate AgalI vAta yAda AvI jAya ne bhAvaDa mahArAjAne kahI de te navI pa'cAta UbhI thAya. tapanarAjAe bhAvaDane eka Asana para besavAnuM kahyuM... bhAvaDa sAca sahita eka cAkaLA para besI gaye. tapanarAjAe kahyuM : "mAre tamArA azva jovA hatA, sAthe lAvyA che ne ?" ' " kRpALu, azvane mAlIsa cAlatu'hatuM' eTale sAthe nathI lAvI zakace..paNa eghaDImAM mAre mANasa azvane laIne AvI paheAMcaze." azvane mAlisa ! rAjAne navAI lAgI. temaNe hasatAM hasatAM kahyuM : " mAlisa zenu` karI che? ' " ene mATe eka khAsa tela banAzru che..." "ghoDAnuM nAma zu' rAkhyu che? " HH " tejakhA...'' Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ segaDI uMdhI paDI ! 30 HH vAha, nAma te ghaNuM sarasa rAkhyu` che. me sAMbhaLyu che ke ghoDA bhAre rUpALA che...vAyuvegI che ane tame peAte ene keLavyA che? ' 64 ,, hA bApu jAtavAna jAnavara che... " me' sAMbhaLyu' che ke tame ene vecI nAkhavA mAgeA che..." cr nA re bApu....AvI asatya vAta Apane kANe kahI ? tejakhaLa tA dIkarAnA pADanA che...ene taiyAra karavAmAM meM ghaNI mahenata lIdhI che....Ave sulakSaNA pa'ca kalyANI azva mAtra gharanI zaiAbhA nathI, jIvananI paNu zezabhA che...teja maLane vecavAnA te mane vicAra sarakhAye nathI Avye." tapanarAje azva joyA pachI mAgaNI karavAno niya karyAM hatA...eTale temaNe bhAvaDane kevI rIte nukasAna thayu' ? vagere vAtA kADhI....bhAvaDa TUMkamAM uttara ApatA gayA. tyAM eka nAkare AvIne kahyu : bhAvaDa zeThanA mANasa ghoDA lai ne AvI gayeA che." * 66 cAleA joie." kahI tapanarAja UbhA thayA. bhAvaDa paNa UbheA thayeA. ane mahAra ceAkamAM AvyA. dAsu te jamaLane laI ne UbhA hatA. tejamaLane jotAM ja tapanarAja avAk thaI gaye. teNe bhAvaDa sAme joI ne kahyuH zeTha, azva devatAi lAge che. me' je vakhANa sAMbhajyAM hatAM te karatAM paNa vadhAre uttama che....jarA esI jou.....?" 66 Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDe zAha bhAvaDe hasIne kahyuM: "mahArAja, emAM pUchavAnuM hoya? paNa tejabaLane eDI na mAratA ke lagAma paNa na kheMcatA." azvane mAtra cAkaDuM' ja caDAvyu. hatu.... daLI ke palANu kazuM mUkavAmAM Avyu' nahAtuM. tapanarAje azvane pagathIyA pAse lIdhe ne pachI tenA para beThaka karI. rAjabhavananA vizALa phaLImAM cakkara mAratAM rAjAnA manamAM thayuM...A azva game te kiMmate kharIdI levA joI e....ane bhAvaDa vece nahi tA AMcakI levA joie. azva parathI nIce utarIne tapanarAje bhAvaDa sAme joI ne kahyuM : " bhAvaDa zeTha, kharekhara anya ghaNA ja uttama che....Ave, ApaNe eraDe besIne vAta karIe." tr 310 bhAvaDa ne mahArAjA beThakanA eraDe gayA. dAsu tejabaLane laIne gharatarapha cAlatA thayA. tene rAkAvAnu' kaI e naheAtu' kahyu', tapanarAjAe Asana para beThaka laine kahyuM: zeDa, tejamaLa te rAjadaramAM zele evo che." bhAvaDe cAkaLA para beThaka letAM kahyu': hA kRpAnAtha, azva ghaNuM jAtavAna che." * " A azva mane gamI gayeA che. ele zu' ki'mata levI che ? " HH A zabda sAMbhaLIne bhAvaDa camakayA...paraMtu vinaya bharyA svare khelyA : " kRpAnAtha, hu* veMcavA icchatA ' nathI." bhAva Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgaThI uMdhI paDI ! che....A bhAvaDa zeTha, huM tamane mAgyuM. mUlya ApIza." kRpAnAtha, AvI vastu keka vAra maLe vecavAnI vastu nathI." bhAvaDe ThaMDA svare kahyuM. " huM tejamaLanA badalAmAM eka lAkha suvarNa mudrAe ApavA mAguM chuM ... jAtavAna azva che....mArA haiyAne vasI gayeA che...tame jo nahi' ve'ceA tA mAre AMcakI levA paDaze." '' bhAvaDaze ekadama UbhA thaI garcA ane elI UThacA : " A kANu amArA rAjA khele che? prajAne pAlaka ele che ? nyAya, nIti ane dharma nA rakSaka khele che ? mahArAja, ApanA jevA nyAyI rAjAnA haiyAmAM Avu viSa kayAMthI ubharAyuM ? Aja te Apa mArA anya AMcakI levAnI mAgaNI kare che....AvatI kAle prajAnI kAI rUpavatI vahu dIkarIne AMcakI levAnuM mana karazeA....mahArAja, Apane AzAbhatu' nathI, rAjA te udAra haiyAnA svAmI hAya...uttama vastu peAtAnI prajA bhAgave enu ene gaurava hAya...jo Aja Apa mArA azvane AMcakI leze te AvatI kAle ApanA kama cArIe paNa adhama ane anyAyanA paMthe AgaLa vadhaze ane khApadAdAnI je Ijjata Ape jALavI rAkhI che te mATImAM bhaLI jaze....eTale... e nahi paNa ApanI prajA paNa anyAya ane adhamanA mAnI pUjA karatI thaze..." bhAvaDa zeTha ! 66 66 kSamA karo mahArAja, huM Apane satya kahuM chuM... ApatA jANA che ke AkhA dezamAM mahArAjA paraduHkha 311 Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 bhAvaDa sAha 'na vIra vikramanI ANa varte che....ApanA hAthe thayelA anyAyanI emane khakhara paDaze te tenuM pariNAma zu Avaze ? enI A5 kalpanA karI lejo. huM teA Apa samA udAra dilanA rAjavInI chatra chAyAmAM rahetA eka sAmAnya prajAjana cheM.....mArAmAM evI kaI zakti nathI ke ApanA mukAbaleA karI zakuM...Apa AMcakI lezo te hu e AMsu pADIne besI rahIza...paNa janatAnA AMsu e nAnI sUnI cIja nathI...e AMsu pAchaLa teA verATa dAvAnaLa paDaze! hAya che.. ane itihAsa tarapha najara karazo te! janatAnA AMsu rUpI dAvAnaLamAM tArAja thaI gayelAM aneka rAjasi'hAsanA ApanI AMkha sAme dekhAze... kRpAnAtha, ApanA hAthe ApanI zobhA naSTa thAya te mane nathI gamatuM." (( rAjAnA haiyA para bhAvaDa zeThanA zabdoe uttama asara karI hatI. vaTano je viSabha raMga caDI gayA hatA te A sAtvika puruSanAM zabdAmRta vaDe utarI gayA. tapanarAjAe UbhA thaIne kahyuM : bhAvaDa zeTha, tame Aja mArA para mATe upakAra karyA che .. mane anyAyamAMthI macAvI lIdheA che....paNa tejakhaLa mArA haiyAmAM vasI gace che..." bhAvaDe prasanna bhAve kahyu : "kRpAnAtha, tejabaLa ApanA haiyAmAM vasI gace hAya te mArA jevA nAnA mAnavInI bheTa rUpe Apa svIkArI lye." " bhAvaDaze...." ** " huM... satya kahuM' chuM." Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 313 gaThI uMdhI paDI ! ema nahi.... mArI vAta rAkhe ne tame je mAgaze te ApIza." nahi kRpAnAtha huM Ano sede te nahi ja karu. azva Apane ApuM chuM...bheTa rAkhavAmAM saMkoca hiya te Apa eka keDI mokalaze to paNa huM ene AzirvAda rUpa mAnI laIza." rAjA UbhA thaI gayo ane bhAvaDane bheTI paDatAM bAlya : "Aja huM dhanya banI gaye...mArI prajA AvI udAra ane jAgRta che e ja mArA mATe gauravanI vAta che." rAjAe ghaNA ja ullAsa pUrvaka bhAvaDane hAtha pakaDI lIdho. baMne nIce gayA tyAre dAmu azva laI cAlyo garyo hato. bhADe kahyuM : "dAma tejabaLane laI ga lAge che. huM ghera jaIne zubha ghaDIe azvane laI AvIza." bhAvaDa namana karIne vidAya thaze. hATaDIe na jatAM te sIdhe ghera AvyA. patnIne saghaLI vAta karI. tyAra pachI azvane taiyAra karI coghaDIyuM sAruM hovAthI bhAvaDa tenA para savAra thaIne rAjabhavanamAM pahoMcI gaco. rAjA ghaNe ja prasanna banI gaye. mahArAjAnA hAthamAM pitAne priya azva sepIne bhAvaDa sIdho hATaDIe ga . tapanarAjAe bhAvaDanA ghera savAlAkha suvarNa mudrAenI thelIo, uttama poSAka, uttama alaMkAro vagerenA thALa bharIne kArabhArI sAthe ravAnA karyA zyAmasiMhanI saMgaThI uMdhI paDI. te samasamIne besI rahyo. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 sAdhanAnI bheTa e ja divase samagra nagarImAM vAta phelAI gaI. ApaNu rAjAe savA lAkha senaiyA ApIne bhAvaDazeThane tejabaLa kharIdI lIdhe. A samAcAra sAMbhaLIne sauthI prathama dharmadAsa bhAvaDa pAse harSa vyakta karavA gaye. bIjA mitro paNa harSa vyakta karavA AvyA. e ja rIte tapanArAja pAse paNa leke harSa vyakta karavA gayA. bhAvaDane munirAja zrI yatidAdAnA zabdo yAda AvyA. lakhI sagarbhA hatI ene ekAda mahinAmAM ThANa Ape tema hatI. bhAvaDa lakhInI khUba ja kALajI rAkhato hato. sArA nasIbe enuM mULa makAna ja deNA peTe ApyuM hatuM tenA mAlike dasa hajAra suvarNa mudrAmAM te makAna bhAvane pAchuM ApyuM. bhAvaDe makAnane raMgarogAna karAvavA mAMDayA. eka mahinAmAM lakhIe uttama prakAranA vacherAne janma Ape. A vachero paNa paMcakalyANa hato. ane eka zubha divase bhAvaDa pitAnA mULa makAnamAM rahevA gaye. A prasaMge teNe nakArasI jamADI..rAghava Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnI bheTa ! 315 paNa saparivAra AvI pahoMce. bena banevI ne bhANeja paNa AvyA... naMdapuranA daherAsaranuM kAma hajI cAlatuM hatuM." phAgaNa zudi trIjanA divase pratiSThAnuM murata hatuM e vakhate zrI jinadatta muni padhAravAnA hatA. rAjA taraphathI savA lAkha naiyA maLyA hatA, paNa bhAvaDe potAnI nAnI hATaDI na badalAvI.... ane A sonaiyAno upayoga teNe bIjI rIte karavAnuM vicAryo. teNe uttama prakAranA vacherAe kharIdavA zarU karyA.... patnIe eka divasa kahyuM: "svAmI, mane eka vAta nathI samajAtI ?" kaI vAta bhAgu ?" vacherAo bhegA karIne zuM karavA Iccho cho?" "bhAgu, tuM to jANe che ke azva vidyA mane prApta thayelI che. e vidyAne kaMIka upaga karuM to sAruM ema lAgavAthI uttama prakAranA azvo taiyAra karavAnI mArI bhAvanA che. tejabaLanI kiMmata sArI maLI che...e paisA huM dhaMdhAmAM rekavA nathI mAMgato." patnIe virodha na karyo. mahA vadi dasamanA divase bhAvaDa ane bhAgyavatI naMdapura gayAM. bhAvaDe tyAM be nakArasI karI. trIjanA divase apUrva dhAmadhUmathI zrI munisuvrata svAmInI zyAmavaraNa ane saumya suMdara pratimAnI pratiSThA thaI. A pratiSThA vakhate je paLe bhagavaMtane suvarNa zalAkA vaDe aMjana karavAmAM Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha AvyuM te vakhate dIvya puSpanI vRSTi thaI duMdubhI vAgavA mAMDayA....jIvanamAM kadI sAMbhaLavAmAM na AvyA hoya evA daivI vAtre eka prahara sudhI vAgyAM. A camatkAra joIne naMdapuranA leke cakti banI gayAM ane ghaNA parivAroe zrI jinadatta mahArAja samakSa zrAvakadharma aMgikAra karyo. Ama naMdapuramAM uttama puruSanA hAthe zrI jina maMdiranI pratiSThA thaI gaI paraMtu be divasa pachI mULacaMdanA mAtuzrI navakAramaMtranI ArAdhanA karatAM karatAM avasAna pAmyAM. bhAvaDa ane bhAgyavatI thoDA divasa rokAI gayAM. tyAra pachI bena banevInI rajA laIne kAMpilyapura AvI gayA. be varasa pachI lakhIe punaH eka uttama lakSaNavALe paMcakalyANa vacherAne janma Ape. A be varasamAM bhAvaDe eka jeTalA vacherAo kharIdyA hatA... ane badhA eka sarakhA raMganA hatA. tamanarAjAe nagarI bahAra azvazALa bAMdhavA mATe bhAvaDa zeThane meM mAgI jamIna ApI. A kALa evo hato ke jaminanA veMcANa thatAM nahi...jamina janatAnI kahevAtI. rAjA enuM niyaMtraNa kare. Arya saMskRtino eka Adarza e hato ke jyAM jeno janma thayo hoya tyAM te mAnavIne jaminane adhikAra svayaM prApta thAya che. bhAvaDe eka suMdara azvazALA baMdhAvI...vIsa jeTalA Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnI bheTa ! 317 mANasAne azvazALAnI vyavasthA mATe rAkhyA ane pete jAte azvane keLavavA zrama levA mAMDayo. peAtAnA hAtha nIce teNe pAMca jIvAnAne taiyAra karyA hatA ane bhAvaDanI sUcanA mujaba tee azvone leATatA hatA. traNa varSa mAM te eka ja ra'ganA eka sarakhI cAlanA ekase ekAvana azva thaI gayA. la ATalA vakhata sudhI taiya` rAkhI rahelI bhAgyavatIe svAmIne eka divasa kahyuM : " svAmI, Ape teA bAvAjInI la'geATI jevu karyu... doDhasA pANAkhasA azvo thai gayA che... A parigraha pAchaLa Apane samaya paNa maLatA nathI." priye, mAruM kAya meM puru karyu che....pAMca sAthIone me azvavidyAmAM taiyAra karyAM che...have mAre azvo kharIdavA nathI." 66 paraMtu A che enuM zuM karaze ?" bhAvaDa AchuM hasyA ane hasatAM hasatAM khelyeA : priye, je yatizrIe mane azvavidyA zIkhavI hatI.... temaNe mane eka vicitra auSadha prayeAga batAvyA hatA. e auSadha prayega vaDe eka sarakhA rUparaganA azvo manAvI zakAtA hatA. A prayeAga ajamAvavAnI mane koI taka nahAtI maLI....paraMtu teja maLaje dhana ApI gayA te dhananA prabhAve mane A prayAga ajamAvavAnuM mana thayu. prayAga kharekhara siddha che...eka sarakhA raMganA ekasA ekAvana azvo taiyAra thaI gayA che...raMgamAM samAnatA te << Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 bhAvaka zAha naja hoya. paNa A auSadha prayoga vaDe samAnatA AvI zakI che." "paNa Ato eka virATa azvasenA taiyAra thaI gaI che. savAlAkha sonaiyAmAMthI have bhAgye ja pAMca hajAra senaiyA baccA haze." bhAgu, koI vAte muMjhAvAnI jarUra nathImArI gaNatrI bahAra kaMI nathI." "paNa A senAnuM zuM karazo ?" sAre sAre ThekANe bheTa mokalI ApIza..." ema karavA jatAM dIkarAnI mAphaka sAcavelA gheDA kaI sthaLe duHkhI paNa thAya ane evA ekase ekAvana ThekANuM gotatAM bIjA be varasa vItI jAya." "te zuM karavuM?" "mane eka vicAra Avyo che." "kahene...." " badhA azvo eka raMganA che e eka Azcarya te che ja. vaLI badhAya uttama lakSaNavALa, vAyuvegI ane tejasvI che. jo ke rAjadarabAmAM bheTa Ape te badhA azvo eka sarakhA sukhathI rahI zake.." "tAre vicAra uttama che.." kahI bhAvaDa vicAramAM paDI gaya...pachI bolyo : "bhAgu, te sarasa raste dekhADa che. huM avaMtinagarI jAuM ane mahArAjA vikramAdityane ekase bAvana adho bheTa ApuM. eka ekAvana ekaraMgI ne bAvana ApaNI lakhIne zAhu." Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -sAdhanAnI bheTa 319 "eTale badhe dUra jazo?" ArAmathI jaIza te eka mahine pahoMcatA. aThavADIyuM tyAM rahIza ne vaLatAM lakhInA kanaka para pAchA AvIza eTale visame divase ghera...be mahinA thaze.... A bhavana tane ekalIne rahevAmAM moTuM jaNAya te tuM paNa -sAthe Ava..." huM azva para eTalI lAMbI musApharI karI zakuM nahi. e karatAM bahenane ne bhANejane ahIM teDAvIe. benane cothe mahino cAle che ke pAMcame beThe haze...." bhAgyavatI e kahyuM. bhAvaDane A vicAra gamI gaye. ane be divasa pachI te zAha para savAra thaIne naMdapura ravAnA thayo. - tyAM pahoMcyA pachI te jANuM zaka ke malakacaMda zeTha paNa surajane becAra divasamAM ja mUkavA AvavAnuM vicAratA hatA. bhAvaDa traNa divasa bahenane tyAM rahyo. vIsamA tIrthapati zrI munisuvratasvAmI bhagavaMtanI traNa divasa u9lAsa pUrvaka bhakti karI ane cothe divase bahena tathA bhANejane rathamAM besADI pote ravAnA thaze. - ghera AvyA pachI paMdara divasamAM ja bhAvaDe pravAsanI rataiyArI karI lIdhI. vIsa mANasa, ekase ekAvana ekaraMgI azvo, zAha, kanaka ane jemane azvavidyA zIkhavADI hatI te pAMceya sAgarItane laIne bhAvaDa traNa navakAra maMtra gaNIne avaMti tarapha ravAnA thaze. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaDa zAha dharmadAsa, tenAM patnI nArAyaNa krama yato, rAghava, suraja, bhAgyavatI, nAnA bhANeja temaja nagarInA keTalAka gRhasthA ane tapanarAja bhAvaDane veALAvavA AvyA hatA. vikramanA rAjakALamAM pravAsa ghaNA ja ni ya khanI gayeA hateA....mAga mAM Thera Thera vAve, kuvAe, parabo, dhamazALAo vagere cAlatAM hAvAthI pravAsIone koI prakAranI viTa'khanA bhAgavavAnI rahetI nahAtI. 320 anna, ghI, tela, geALa, vagere dravye eTalAM sastAM hatAM ke mAnavI eka seAnaiyAmAM avati sudhI pahoMcI zakatA ne pAche. vaLI zakatA. jyAM jyAM bhAvaDazeThanA azvonI vaNajhAra nIkaLatI tyAM tyAM ekaragI azvo joIne AzcayanuM mAjI krI vaLatuM'. gaNatrI mujaba bhAvaDa barAbara eka mahine avati nagarI pahoMcI gayeA. teNe nagarI mahAra paDAva nAkhyA. cAmAsu' esavAne hajI be mahinAnI vAra hatI. eka vizALa upavanamAM bhAvaDane Azraya maLI gayA. samagra bhArata varSomAM saurASTranAM azvo vakhaNAtAM hatAM...saurASTra pachI gAMdhAranA azvonI gaNatrI thatI.... paraMtu rUpara'gamAM, suMdaratAmAM ane leAMThakAmAM saurASTranA azvo khUba pakAtA hatA. ekara'gI ekase ekAvana azvo laI ne kAI saurASTranA zeThIcA Avye che e samAcAra vAyuvege nagarImAM prasarI Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 321 sAdhanAnI bheTa ! gayA. ane Azcarya nihALavA janatAnA TeLe ToLAM upavanamAM AvavA mAMDayAM. bIje divase bhAvaDa ekale mahArAja vikramAdityane maLavA mATe rAjabhavana tarapha gaye. Avyo te divase teNe tapAsa karI lIdhI hatI ke mahArAja vikramAditya sUryodaya pachI rAjabhavanamAM koIpaNa mulAkAtIne maLI zake che. vIra vikama saDasaTha varSane thayA hatAene priya mahApratihAra ajayasena thoDA varSo pahelAM ja mRtyu pAmyo hovAthI enI jagyAe tene putra kAtisena goThavAyo hato. bhAvaDazeTha prathama mahApratihArane maLyA ane mahArAjAdhirAjane maLavAnI IcchA darzAvI. thoDI ja vAramAM kItisena bhAvaDa zeThane samrATa vikramAdityanA khaMDamAM laI gaye. mahArAja vikramAdityane jotAM ja bhAvaDe traNavAra namana karyuM. teNe kayuM hatuM ke mahArAja vIra vikrama saDasaTha varSanA vRddha haze. paNa vIra vikramanA mastaka para eka paNa ta vALa nahoto. tema ja emanI kAyA svastha ane sudaDha hatI. vIravikama bhAvaDazeThane eka Asana para besADIne kuzaLa pUchayA ane maLavA AvavAnuM kAraNa jANavA prazna karyo. bhAvaDe Asana parathI UbhA thaI vinamra svare kahyuM : "kRpAnAtha, huM eka kArya mATe Avyo chuM.....saurASTramAM bhA. 21 WWW.jainelibrary.org Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 bhAvaDa zAha AvelI kAMpilyapura nagarIthI kevaLa ApanA darzane Avyo chuM." "huM dhanya banyo...ApanuM zubha nAma?" bhAvaDa kRpAnAtha, mArI pAse eka ja raMganA, tejasvI ane uttama lakSaNavALA ekaso ekAvana azvo che. huM te eka nAne vyApArI chuM.... vaNIka chuM paNa mane azvavidyAnuM jJAna nAnapaNathI maLyuM hatuM...e zokha khAtara meM jAte azvone keLavIne sarvazreSTha banAvyA che...A ekaekAvana azvo samrATanI azva zALAmAM zebhe evA hevAthI huM ApanI pAse ApanA caraNamAM vinamra bheTarUpe devA Ape chuM." vIra vikrame gaI rAte ja koI saurASTravAsI ekaseekAvana ekaraMgI azvo sAthe pAdaramAM AvyuM che te vAta keTavALA pAsethI sAMbhaLI hatI ane Aja madhyAhana pachI teNe azvo jevAne vicAra paNa karyo hate. vIravikrame kahyuM: "bhAvaDa zeTha, gaI rAte ja meM A vAta sAMbhaLI hatI ane Aja madhyAhna pachI huM tamArA paDAva sthaLe AvavAne hato... have huM atyAre ja tamArI sAthe AvIza. paNuM bheTarUpe..." vacce ja bhAvaDe kahyuM: "kRpAnAtha, A te mArI sAdhanAne upahAra che...Apa kazuM na bolaze...." vIra vikrama AchuM hasyA. teNe mahApratihArane bolAvIne kahyuM: "mAre ratha taiyAra kare ane mahAmaMtrIne tathA ApaNuM mukhya azvapAlakane nagarInI bahAra jyAM WWW.jainelibrary.org Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnI bheTa ! 323 ekara'gI azvo AvyA che tyAM satkara Ave tevA saMdezA mAkalI de, " vIra vikramAdityanI eka paricArikA grISma pAnakanAM pAtrA laIne AvI. vIra vikrame jAte UbhA thaI bhAvaDane pAnakanuM eka pAtra Apyu... ane e ghaTikA pachI paraduHkhabha`jana rAjarAjezvara samrATa vikramAditya bhADane laIne vidAya thayA. upavanamAM ratha paheAMccA ane ane nIce utaryAM... tyAM mahAmatrI bhaTTamAtra, ane azvapAlaka mihirasena AvI pahoMcyA. ekaseA ekAvana ekara'gI azvo joine vIra vikramanA AzcayanA pAra na rahyo....azvapAlaka mihirasena paNa nAcI UThaceA. vIra vikramanA manamAM thayuM', lAkha lAkha sAnaiyA ApatAM paNa AvA azvo maLe nahi' adhA azvonu' nirikSaNa karyA pachI vIra vikrame bhAvaDazeThanA khabhe hAtha mUkIne kahyuM: " bhAvaDazeTha, tamane dhanyavAda ApavA jevA mArI pAse zabdo nathI. kharekhara tame koIne zakaya na heAya evI sAdhanA karI che...mArI azvazALA virATa che... emAM hajArA azvo che.... paNa ekara'gI azvo dasathI vadhAre nahi... hAya ..bhAvaDazeTha, AvI mUlyavAna vastu bheTa tarIke svIkAravI e..." vacce ja bhAvaDe vIra vikramanA caraNa para ane hAtha mUkIne kahyuM : " kRpAnAtha, sAdhanAnu` mUlya ja na hoya...hu' Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 bhAvaDa zAha eka sAmAnya sthitinA vaNika chu'. AvA tejasvI azvo ArA jevAne tyAM lAMbe samaya nabhI zake nahi. ane ete pasamA mahApuruSanA dvAre ja zobhe ne sukhI thAya. A azvonu' mUlya levAnI kalpanA sarakhIce karyAM vagara hu* dikarA tarIke sAcavelA azvonA sukha khAtara ATalA lAMbe pravAsa karIne ApanA caraNakamaLa samakSa AcaiA chu....A garIkha vaNikanI prArthanAnA satkAra kare...ApatA samatha che, bhArata varSanA samrATa che...Ape anekanI bhAvanAne satkArI che....mArI ATalI bhAvanA avakSya satkArA... ane mArI pAse zAhu nAmanA eka devAMzI azva che...e huM ApanAM peAtAnA upayega mATe bheTa Apu chu.... e azva pacakalyANI che....ati uttama che. '' karyAM che? tarata bhADe tyAM UbhelA peAtAnA sAgarItane AjJA karI....gheADI ja paLeAmAM zAhune dorIne bhAvanA sAgarIta AvI pahoMcce. azvapAla mihirasenanA mukhamAMthI nIkaLI gayuM... vAha !' 6 ane vIra vikrama paNa peAtAnI Umine rokI zakace nahi.....azvanI lagAma pakaDI eka ja chalAMge te zAhu para savAra thaI gA. "" * bhADe kahyu* : " kRpAnAtha, ene eDI mArazeA nahi .. IzArAthI ja cAlaze." vIra vikrame eka ghaTikA pa ta zAhune phrabyA.... Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnI bheTa ! 325 enI cAla pANInA relA jevI hatI. vIra vikrama prasanna mana sAthe pAchA Avce ane azva parathI nIce utaratAM elcA : " bhAvaDazeTha, tamArI sAdhanAnuM huM apamAna nathI karatA... paNa tamAre mArI bhAvanAne Adara ApavA paDaze." 17 " AjJA kareA kRpAnAtha. " pahelAM te tame ne tamArA badhA mANasA mArA atithivAsamAM AveA, pachI rAjasabhAmAM tamArA jevA azvavidyAnA jANakAranuM bahumAna karavAnI mane eka taka Ape." bhAvaDe mastaka namAvyuM. badhA azvo azvazALAmAM laI javAnI vIra vikrame azvapAlane AjJA karI ane zAhune rAjabhavananI azvazALAmAM rAkhavAnI sUcanA karI. vIra vikrama bhAvaDane peAtAnI sAthe ja rathamAM lai gayeA bhAvaDazeThane peAtAnA paccIsa mANasA sAthe samrATa vikramAdityanA bhavya atithivAsamAM Annura bharyAM utArA maLyA. bhAvaDa zeTha pAse kanaka nAmanA azrva rahI gaye hatA te temaNe atidhivAsamAM rAkhyA. sadhyA vakhate bhAvaDazeTha avati pArzvanAtha bhagavatanA darzanArthe gayA...tyAM tene samAcAra maLyA ke Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 bhAvaDa zAha munirAja yatidAdA ane birAje che ane thoDA divasa pachI pUrva bhArata tarapha vihAra karavAnAM che. A samAcArathI bhAvaDane ghaNe ja harSa tha avaMti pArzvanAtha bhagavaMtanA bhAvapUrvaka darzana karIne bhAvaDa sIdhe upArAmAgAra tarapha pUchate pUchato gayo. Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 rAjapada paraduHkhabhaMjana vIra vikrame bhAvaDa zeThanI mahemAnagati karavAmAM mA na rAkhI, be divasa pachI eka rAte vIra vikrame bhAvaDa zeThane peAtAnI pAse kheAlAvyA. vAta vAtamAM teozrIe bhAvaDazeThanA jIvana a'genI saghaLI mAhitI meLavI lIdhI. AkhI vAta sAMbhaLyA pachI vIra vikramane khAtrI thaI ke A vaNika dharmAM pratye pUrNa zraddhA rAkhanArA TekIlA ane pramANika che. ava'tInagarImAM bhAvaDane cAra divasa thaI gayA. A cAra divasamAM bhAvaDe ava'tinI majArA, avatine vyApAra ane ava'tinA vividha ma'ndirA nihALyAM. sAthesAtha yatidAdAnI sevAneA lAbha meLavyA. yatidAdA bhAvaDazeTha para ati prasanna anyA. bhagavAna mahAkAlanuM nUtana madvira ati bhavya hatu.... emAM birAjamAna karelu* cetiliMga paNa tejanA puja samAna hatu. siprAnA taTe AvelAM A madira pAse pAMca uttama prakAranI dharmazALAo hatI...eka dharmazALA rAjyanI hatI ane tyAM koi paNa yAtrikane pAkuM sIdhuM apAtu' hatu.... pAMcame divase bhAvaDazeThe vIra vikramane namana karIne Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 bhAvarSa zAha vinatibharyA svare kahyuM: "kRpAnAtha, have mane vidAya ApavAnI kRpA karA...ghaNe dUra javu' che....mAthe cAmAsu AvI rahyuM che." vIra vikrame madhura hAsya sahita kahyuM : "bhAvaDazeTha, tame mane mArI bhAvanAnA satkAranu vacana ApyuM che e vAta kema bhUlI jAo che ? " ' kRpAnAtha, ApanI bhAvanAnA te hu paLepaLe anubhava karI rahyo chu...." "tamArI muzkelI huM samaju chu....cAreka divasa pachI rAjasabhAmAM tamAru` bahumAna karavAnu... me' nakkI karyu che..." bhAvaDa kazuM' khelI zakayeA nahi'. tenA manamAM thayu'... e' evu' kAI meTu' kAryAM nathI karyu ke bahumAnanA adhikArI banI zakuM'...paNa A zabdo meDhAmAMthI bahAra nIkaLyA nahi. vIra vikrame bhAvaDane mauna joI ne kahyuM : " kema, zuM" vicArI rahyA che. ? " " khAsa kaI nahi....huM eka sAmAnya vaNika chu.... me' evuM kAi mahAna kArya karyu nathI...bahumAnane adhikAra mArA jevAne kevI rIte zezabhe? " tr 8 bhAvaDazeTha, rAjAnA dharma che ke kalAkAra, vidyAva'ta ane sAtvika vRttinA sajjaneAnu' bahumAna karavu joie. te rAjA A rIte bahumAna na kare te janatAmAM saMskAranA prakAza TakIzake nahi." vIravikrame kahyu. Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjapada 3raka bhAvaDe be hAtha joDIne mastaka namAvyuM. cAra divasa pachI mahAmaMtrI pite bhAvaDane rAjasabhAmAM levA mATe ratha laIne AvI pahoMcyA. bhAvaDe saurASTranI jADI detI, kasevALuM lAMbu aMgarakhuM, sonerI cheDAvALa khesa ane pAghaDI dhAraNa karyA hatAM. mahAmaMtrI AdarapUrvaka bhAvaDazeThane laIne rAjasabhAnA virATa maMDapamAM AvI pahoMcyA. vIra vikramanI paTTamahiSi kamalA rANa DAM varSo pahelAM ja mRtyu pAmI hatI. enA sthAne mahArAjA zAlivAhananI kanyA sukumArI AvI hatI. paraMtu te potAnA putra sAthe pratiSThAnapura gaI hatI....eTale kalAvatIne laIne vIra vikrama rAjasabhAmAM AvI pahoMcyA. rAjasabhAnA sabhya AvI gayA hatA. mahArAja vIra vikramane jayanAda gAjI UThaze. rAjapurohite UbhA thaI svasti vAcana karyuM. baMdijanee yazagAthA lalakArI. sabhAnuM kAma zarU thaI gayuM. janatAmAMthI kaI paNa phariyAda AvatI ja nahotI. kAraNa ke jyAM sugya rAjavyavasthA hoya che, jyAM rAjakArobAra nirmaLa hoya che, jyAM rAjA pote pitAne janatAne rakSaka mAnate hoya che, tyAM kaI prakAranI phariyAda rahetI ja nathI. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 bhAvaDa grAha sAmAnya kAmakAja puruM thayA pachI vAvRddha mahAmaMtrI bhaTTamAtra UbhA thayA ane melyA: "mahAnubhAveA, ApaNA rAjarAjezvara mahArAjA zrI vikramAditya mahArAja Aja eka evA mAnavInuM bahumAna karavA icche che ke je mAnavIe peAtAnA prathama yauvananA kALamAM bhayakara vipattine eka madra mAphaka jhIlI lIdhI hatI. vyApAra kheDavA jatAM temanA khAre ya vahANAe jalasamAdhi lIdhI ane leNadArone kADIe kADI cUkavI ApatAM potAnAM gharabAra daradAgInA vagere tamAma sapatti vecI nAkhI....eTalu' ja nahi' paNa koInI pAsethI udhAra na levu' ke yAcanA na karavI evI Tekane vaLagI rahyA ane dharmanI pavitra chAyAne eka paLa mATe paNa na cheADI. je puruSa pAse lAkhA sAmaiyA hatA te puruSe khabhe kApaDanI pATalI laIne pAMcasAta keza cAlIne pherI karavI zarU karI. cha cha varasa paryaMta temaNe pherI karI ane garIbAI ne kama rAjAnA AzirvAda mAnI vipattikALane ha pU`ka vadhAvI lIdheA. teenuM nAma che bhAvaDa zAha ane ApaNA tAmAnA kAMpilyapura nagaranA rAjA tapananAM tee eka prajAjana che. ' " bhAvaDazeThane nAnapaNathI azvavidyAnA zAkha lAgele ane eka munivarazrIe emane azvavidyAnu' jJAna Apelu. tee uttama prakAranA azvavidyA vizArada che...kerI karatAM ekavAra phAI ne bacAvavA jatAM teonA paga bhAMgI gaye... e mahinA khATalAvaza rahyA ane thoDA divasathI atre birAjatA paramapujya munirAjazrI yatidAdAnA teone Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjapada 331 AzirvAda prApta thayA. bhAvaDa zeThe eka nAnI hATaDI mAMDI. je Aja paNa che. teoe eka "lakhI" nAmanI ghoDI lIdhI. tene uttama vachere AvyA. bhAvaDa zeThe tenuM nAma tejabaLa rAyuM ane e azvane jAte tAlima ApI. tejabaLanI tapanarAje mAgaNI karI...bhAvaDazeThe rAjAnI mAgaNI svIkArI ane tapanarAje savAlAkha senaiyA arpaNa karyA. AthI bhAvaDa zeThanI paristhitinuM parivartana zarU thayuM... paNa temaNe e dhana vepAramAM na rekatAM uttama jAtinA azvo nirmANa karavAmAM rokayuM. dhIredhIre teoe ekaraMgI ekase ekAvana ao taiyAra karyA...je teoe ghaNuM ja bhAvapUrvaka samrATanA caraNa kamaLamAM keIpaNa prakAranI AzA rAkhyA vagara samarpita karyA. te sivAya lakhIne zAha nAmane bIje azva je atyuttama che te rAjarAjezvarane bheTa karyo. Ama jenI lAkha lAkha suvarNa muddAonI kiMmata paNa ochI lAge evA eka bAvana azvo koIpaNa prakAranI AzA rAkhyA vagara arpaNa karanArA bhAvaDa zAhanI sAdhanA ane bhAvanAnuM bahumAna karavA rAjarAjezvara Aja rAjasabhA samakSa potAne urabhAva vyakta karaze." ATaluM kahIne mahAmaMtrI pitAnA Asana para besI gayA. mahArAja vIravikramAditya paMcadaMDavALA siMhAsana parathI UbhA thayA, jarA AgaLa AvIne bolyAH "mArA priya prajAjane, savaizilanI saMpattivALA pramANika ane sAdhaka puruSonI bhAvanAne satkAra kare e rAjAne dharma che. kAraNa Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 bhAvaDa zAhe ke rAjyanI sAcI zaiAbhA ane sapatti AvA puruSAmAM ja paDI che. '" tyArapachI temaNe bhAvaDa zeDa sAme joine kahyuM bhAvaDa zeTha, Ave....Apa samA niSThAvAna puruSanA dana karIne mArI rAjasabhA Aje dhanya banaze." "C bhAvaDa zeTha sakeAcavaza UbhA thayA ane mahArAja pAse namana karIne UbhA rahyA. eja vakhate cArapAMca paricArikAe kauzeya vastrothI DhAMkelA thALa laI ne eka tarapha UbhI rahI. mahArAjAe prathama paricArikAnA hAthamAM rahelA thALanu kauzeya dUra karI eka tAmrapatra kADhayuM ane bhAvaDanA hAthamAM mUkatAM kahyuM : " bhAvaDa zeTha, saurASTranAM sAgarakAMThe Avelu' madhumati aMdara (mahuvA) agiyAra gAma sahita hu Apane vaMzapara parA bhAgavaTA karI zake! e bhAvanA sAthe apaNu karI kRtArtha thAuM chuM." bhAvaDa zeDa elI UThayA : " kRpAnAtha...! '' vIra vikrame tenA khabhA para hAtha mUkatAM kahyuM: " AjathI Apa mArA mitra banyA che. madhumatimAM mArA vahivaTadAra rahe che, tene me saMdezA meAkalI ApyA che, te Apanu' svAgata karavA kAMpilgapura nagaramAM Avaze... AjathI Apa madhumatinA rakSaka aneA che....madhumatimAM Avele rAjamahela AjathI ApanA ane che." bhAvaDazeTha kazu khelI zakayA nahi'...temanAM nayanA sajaLa banI gayAM hatAM.... Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjapada 33 : tyAra pachI mahArAjAe eka ratnahAra paherAvyuM ane eka talavAra arpaNa karI. bIjA thALAmAM piSAka hato.. alaMkAro hatA ane vividha sAmagrI hatI. rAjasabhAe rAjarAjezvarano jayanAda pokAryo. rAjasabhA ghaNA ja harSa sAthe purI thaI tyArapachI bhAvaDa utAre AvyA ane tyAMthI sIdhA yatidAdAne maLavA gayA. AvatI kAle savAre yatidAdA pUrva bhArata tarapha vihAra karavAnA hatA. bhAvaDe yatidAdAnA caraNamAM mastaka mUkIne kahyuM : bhagavaMta, mahArAjAe mArA para parigrahano virATa beja mUkI dIdhuM. huM zuM karuM? emano premabhAva joIne huM kaI paNa bolI zako nahato. kRpALu, Apa mane mArgadarzana Apa..Ate mArI kalpanA bahAranuM banI gayuM." yatidAdAe bhAvaDanI pITha thAbaDIne kahyuM: "bhA vaDa, mane badhA samAcAra maLI gayA che. karmarAjAnI pratyeka kriyA kalpanAthI para hoya che. tAre te ema ja mAnavuM joIe ke eka jaina....ahiMsaka jainanA hAthamAM nAnuM rAjya AvyuM che. A parigraha ne je vicArIza nahi...janatA ane dharmanI sevA karavAnI tane moTI taka maLI che. je tuM rAjamadamAM DUbI jaIza te A parigraha tane DubADaze... ane tuM kevaLa vahivaTa kartA banIne zubha kAryo karato rahIza, te mahAna puNyanuM upArjana karavA bhAgyavaMta banIza. Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 bhAvaka zAha bhAvaDa, tane yAda che me' tane kahyuM hatu` ke tArA putranA hAthe eka mahAna tInA uddhAra thaze. " HH hA bhagavata... mane yAda che." " te! ema samajI leje ke Aje je kaMI anyu che te tenI pUrvabhUmikA che. '' yatidAdAe TuMkamAM kahyuM : bhAvaDa yatidAdAnA caraNamAM DhaLI paDace. tidAdAe kahyuM : " bhAvaDa, dhamathI zreSTha sapatti jagatamAM eka paNa nathI. tyAgathI mahAna sAdhanA paNa khIjI keAI nathI. A be vastune tuM hu Mmeza haiyA sAthe jaDI rAkhaje. '' gheADI vAra manamAM gurudevanA caraNakamaLanu dhyAna dharIne bhAvaDe kahyuM : "bhagava ta, Apa saurASTramAM kayAre padhAraze ? " catidAdA AchuM. hasyA...kazu' melyA nahi. ' bhAvaDe kahyu' : " kRpAmaya, Ape mArA praznanA.." vacce ja prasanna svare yatidAdA khelyA : bhAvaDe, kAyAne eTalA badhA vizvAsa hu` kevI rIte rAkhI zakuM ? A deha kSaNa bhaMgura che....e satya sahue yAda rAkhavuM joIe. ane tyAgIe AvatI kAlanI koI ciMtA karI zakatA nathI. tuM dharmAMmAM daDha raheje... zrI jinezvara bhagavatanI vANImAM zraddhALu raheje...saddhamanI sadAya prabhAvanA karatA raheje. ' bhAvaDa gaLagaLA thaI gayeA. teNe khesanA cheDA vaDe peAtAnA leAcana lUchyAM. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjapada 3 35 tyAra pachI vaMdanA karIne te vidAya tha. bIje divase yatidAdAne vaLAvavA arthe mahArAja vikramAditya pitAnA parivAra sAthe AvyA... bhAvaDa ane tenA mANase AvyA... nagarInA hajAro naranAra AvyAM... nagarIthI eka koSa paryata sahu page cAlatA munirAjanI sAthe gayA. yatidAdAe sahune mAMgalika saMbhaLAvIne jIvananuM sAcuM baLa dharma che, jIdagIne sAco sahAre dharma che ane jIdagInuM sauMdarya paNa dharma che evo upadeza Apyo. jemane koI pratye rAga nathI keI dveSa nathI ke aMtaramAM koI bhautika kAmanA nathI, evA yatidAdA pitAnA baMne zive sAthe zrI jinazAsana jayanAda sAMbhaLatA sAMbhaLatA cAlatA thayA. hajAre naranAra A mahApuruSane jatA joI rahyA. be divasa vadhu rokAIne bhAvaDazeTha paNa vidAya thayA. vidAya vakhate samrATa vikramAditye pAMca ratha, vIsa sainika, sAruM evuM dravya vagere sAthe ApyuM. bhAvaDazeTha daramajala karatA karatA pacIsamA divase kAMpilyapura nagarInA pAdaramAM pahoMcyA. bhAvaDazeTha pAdaramAM AvI pahoMcyAnI jANa thatAM ja madhumatine vahivaTadAra, tapanarAja, kArabhArIo, nagarInA zeThIyAe, bIjA seMkaDe naranAra, rAjapurohita nArAyaNa, Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 bhAva zAha. tenA vaceAvRddha pitAzrI, kramaya'ti, bhAgyavatI ane sAtamA mahinAmAM AvelI ena suraja vagere bhAvaDazeThanA svAgata mATe AvI pahoMcyA. tapanarAjAe ullAsapUrvaka bhAvaDazeThane satkAra karyAM. bhAgyavatI peAtAnA priya svAmInA caraNamAM namI paDI. lagabhaga aDhImAsanA viyeAga pachI kha'nenI premALa STi maLI. bahene bhAInAM ovAraNA lIdhAM. Apatti kALamAM je zeThiyAoe bhAvaDane kadI maLavAnu paNa vicAyu nahatu. te badhA atyAre bhAvaDa zeThanA ullAsapUrvaka jayanAda gajavavA mAMDayA. pAMceka divasa kApilyapuramAM rahIne bhAvaDa peAtAnI patnI, bahena, bhANeja ane ghara vakharI sahita madhumati tarapha vidAya thayA. hATaDI teNe munima ane vANAtarAne peAtAnI ApI dIdhI. peAtAnu' meATu' bhavana zrI saMghane arpaNa karyu. je nAnA makAnamAM dukhane vizrAma maLye hatA te gaMgAmAnA putrane ApI dIdhu. rAghava ane malukacaMdane khepiyA dvArA khamara mekalyA hAvAthI tee paNa AvI gayA hatA ane rAghavanI bhAvanAne satkAravA bhAvaDa bhAgyavatI ane malukacaMda eka TaMka tenA ghera jamI AvyA hatA. bhAvarDa rAghavane saparivAra madhumati AvavAnu` nimatra' Apyu... Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjapada 3.37 bhAvaDazeTha madhumati pahoMcyA tyAre darabAragaDha tarIke oLakhAte rAjamahela zaNagArAIne taiyAra thaI cUkI hate. tapanarAjane rAjapurohita nArAyaNa sAthe hate. teNe zubha muhUrta maMtroccAra sahita bhavana praveza karAvyuM... ane eka zubha divase nagarajanonI sabhA vacce bhAvaDane rAjatilaka karavAmAM AvyuM. mahArAjA vikramAdityanA vahivaTadArane ja mukhya kArabhArI tarIke rokI rAkhe. janatA taraphathI vividha bheTe AvavA mAMDI. bhAvaDe sauthI prathama madhumati tAlukAmAM sarva jIvone abhayadAna ApavAno paDaha vagaDAvyo ane Amate hiMsA bahu aha5 hatI... chatAM koIpaNa prANinI hiMsA baMdha karAvI. janatA upara koI vadhAre paDatuM karabhAraNa hatuM ja nahi. e sivAya madhumati baMdarane vepAra ghaNe ja dhIkato hate. cAreka divasa rokAI malakacaMda ane rAghava vidAya thayA. - tyAra pachI vahivaTadAra maMgaLacaMda sAthe bhAvaDe madhumati tAlukAnA agiyAra gAmanI mulAkAta lIdhI... divasa AnaMdathI pasAra thavA mAMDayA. eka vepArInA hAthamAM rAjyane vahivaTa Avyo hato. paNa bhAvaDe sukha bhA. 22 1 layA, Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 bhAvaDa zAhe duHkha madhu nihAnyu. hAvAthI kAI prajAjanane kAi vAtanu duHkha na thAya enI puratI kALajI rAkhavI zarU karI. suraje bIjA putrane janma ApcA... paMdara divasa pachI lakhIe paNa eka vacherAne prasava karyAM. bhAvaDe peAtAnA anevIne A zubha samAcAra khepiyA mAraphata meAkalI dIdhA. Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 vAdaLa vikharAyAM! madhumatinI rAjagAdI para AvyAne eka varSa vItI gayuM hatuM. rAghava potAnI sthAnika jamIna baMne nAnAbhAIone soMpIne pitAnA nAnA parivAra sAthe madhumati AvI ga hato ane bhAvaDa zeThe tene be kesanA akhUTa jaLavALI eka uttama vADI ane raheNAka mATe khoraDAM ApyAM hatAM. eka ja varSanA TUMkA gALAmAM bhAvaDa zAha prajA vacce khUba ja lokapriya banI gayA hatA. teoe pitAne veza vepArI je ja sAde rAkhyo hato ane kaI prakArano rAjasI ThAThamATha dUra rAkhyuM hatuM. prajAnAM sukhadukha eja potAnA sukhaduHkha che evA maMtra sAthe te rAjakArebAra calAvI rahyo hate. nAnA moTA gunAe te dareka rAjyamAM thatA ja hioya che. AvA gunAe je rAjA dharmiSTha ane satvazila heya to ochA bane che. paraMtu rAjA pote adhArmika, durAcArI ane svAthI hoya te prajAjIvana paNa e aniSTanuM ArAdhaka banavA mAMDe che. bhAvaDa zeTha gunegArone samajAvatA ane kSamA ApIne enA hRdayamAM pazcAtApane agni pragaTAvatA. Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 bhAvaDa zAha mAtra eka ja varSamAM bhAvaDa zeThanI khyAti cAre dizAe prasarI gaI ane enuM pariNAma AvyuM baMdaranA vepAranI khIlavaNImAM. eka to baMdara nirbhayatAvALuM hatuM. rAjyanI koI Dakhala nahatI..bahArathI AvatA mAla paranI jakAta paNa sAva svalpa hatI AthI vepArIo A baMdara tarapha AkarSAyA ane madhumatinuM baMdara guMjatuM banI gayuM. piSa mahinAnI rAta hatI. bhAvazeTha kacerImAMthI hajI AvyA nahotA. bhAgyavatI rAha jotI eka Asana para beThI hatI. rAtrino bIjo prahara cAlato hato. Aja tenA manamAM aneka vicAra AvyA karatA hatA. vAtavAtamAM varSo vItI rahyAM hatAM....gaI kAle pote paraNIne AvI tyAre cauda varasanI hatI. Aja e vAta para jA eka yuga pasAra thaI gayo hate... yauvanakALa to duHkha vacce vityo hato ane Aja egaNa cAlIsamuM varasa besI gayuM hatuM. o, kALa kevI rIte cAlyo jAya che enI kalpanA mAnavIne jAye AvatI ja nathI.... AvA vicAro vacce te DubelI hatI tyAM bhAvaDa zeTha AvyAnA samAcAra eka dAsI ApI gaI. bhAgyavatI UbhI thaI...te pitAnA khaMDamAM jAya te pahelAM ja bhAvaDazeTha AvyA ane prasanna svare bolyAH kema bhAgu, Aja tAre cahere mane udAsa kema lAge che ?" bhAgyavatI AchuM hasI ane madhura svare bolI : svAmI, Aja bhUtakALanuM samaraNa thayuM hatuM.." Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 341 vAdaLa vikharAyAM! zuM yAda AvyuM hatuM ? pelA nAnA gharamAM eka khATalA para huM paganI vedanA vacce paDe raheto hato te ke reja savAre tArA madhura hAsyanuM pAtheya laIne kApaDanI pherI karavA jato hato te ?" kahete kaheto bhAvaDa patnI sAthe zayanakhaMDamAM ga. bhAva khesa, pAghaDI, aMgarakhuM kADhayAM ane ThaMDI hovAthI eka cAdara zarIra para vITavA mAMDI. bhAgyavatIe kaze uttara na Ape tevAthI bhAvaDe punaH kahyuM : "zuM yAda AvyuM hatuM ?" Apa sahune kaMIne kaMI ApyuM....paNa ApanA ardhA aMgane ja sAva bhUlI gayA?" palaMga para besatAM bhAgyavatIe madhura hAsya sahita kahyuM. bhAvaDa tenI sAme Ubhe rahyo ane patnInA khabhA para eka hAtha mUkIne belyo, "bhAgu, huM pote ja tane arpaNa thaI cUkela chuM...pachI zuM ApuM? kharI rIte to huM je kaMI ApuM chuM e tuM ja Ape che. kAraNa ke mArA sukhaduHkha, preraNA, hAsya je kaMI che te tuM ja che." "chatAM mArA mananI IcchAto Ape jANavI joIene?" "avazya. e mAruM paheluM kartavya che...kahe priye, tArI kaI IcchA purI karuM ?" "vacana Ape te kahuM.." "vacana ApuM chuM. mArA niyamane anukuLa haze evI tArI keIpaNa IcchA huM purI karIza." pharI na jatA...." Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 - bhAvaDa zAha, A saMzaya zA mATe ? kahe..." kahI bhAvaDa. bAjumAM besI ga. bhAgyavatIe dhIra gaMbhIra chatAM madhura svare kahyuM : Apa mArA mATe bahena lAve ? bahena ?" bhavaDane Azcarya thayuM. "hA..eka bALaka vagaranuM samagra jIvana sAva sUnuM che...kharADa bhUmi jevuM. Apa vRddha bane te pahelAM." vacce ja bhAvaDe bhAgyavatIne bAhubaMdhanamAM jhakaDI letAM kahyuM : "bhAgu, tArI A IchA huM kevI rIte purI karI zakuM ? tane zuM yAda nathI. meM eka patnI vatanI pratijJA lIdhI che...?" svAmI." huM satya kahuM chuM bhAgu..ane bALaka thavA aMge mArA dilamAM koI prakArane saMzaya nathI. yatidAdA samA mahApuruSanuM kathana tuM kema bhUlI jAya che ?" "huM e kathanane siddha karavA arthe ja kahuM chuM..." tArA dvArA ja emanuM kathana siddha thaze. huM to mahApuruSanI vANI pratye paLa mATeya azraddhA nathI sevA.... tane A vicAra Aja kema Avyo?" bhAvaDe premALa. svare kahyuM. bhAgyavatI kazuM bolI nahiM. enA nayane sajaLa thaI gayAM hatAM. teNe svAmInA ucharaMgamAM moTuM chUpAvI dIdhuM. bhAvaDe tenA vAMsA para hAtha paMpALatA Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 343 vAdaLa vikharAyAM! kahyuM "bhAgu, Aja ApaNA kArabhArI maMgaLacaMde paNa mane kahyuM hatuM ke Ape kaI kuzaLa vaida pAse parIkSA karAvI. meM ene kahyuM hatuM. maMgaLa, amArA baMnemAM koI deSa nathI...karmanuM vAdaLa enA samaye dUra thaze... ane kadAca dUra na thAya te ame baMne sAva nizcita chIe." bhAgyavatI svAmInA aMtaramAM ramatA premabhAvane nihALI rahI. bIjA cha mahinA vItI gayA. sAthe sAthe karmanA vAdaLa paNa vikharAyAM. bhAgyavatI cAlIsamAM varSe sagarbhA thaI. tene pAMca mahine beThe eTale bhAvaDe bhAgyavatInI mAtAne lAvyAM ane potAnI bahenane teDAvI. bahena pitAnA baMne putro sAthe potAnA svAmIne laIne AvI pahoMcI. bhAgyavatInAM sATha varSanAM mAM paNa AvI pahoMcyAM. ane sagarbhAvasthAno kALa puro thatAM bhAgyavatIe zreSTha, suMdara ane svastha putrane janma Apyo. bhAvaDazAe samagra nagarImAM mIThAI vaheMcI cAcakane dAna ApyuM... yatidAdAnuM bhAvathI smaraNa karyuM. nAmakaraNa vidhi vakhate bhAvaDazeThe nagarIne jamADI. nArAyaNa paMDitanA varad haste nAmakaraNa vidhi thaze ane suraje bALakanuM nAma pADyuM jAvaDakumAra. Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upasa'hAra dharmomAM dRDha rahenArane du:kha paNa sukhanu' kAraNu ane che ane dhama mArge aTala rahenAra hasatAM hasatAM vipattiene pacAvI zake che. kAraNa ke dhama nA Azraya lenArAenu dhama pAte ja rakSaNa kare che ..A satya A ja kAlanu nathI...ana'tayugathI cAlyu' Ave che. bhAvaDaze ane bhAgyavatIe dhamanA zaraNAne eka paLa mATe paNa tyAga karyo nahAtA...du:khamAM te kaTALyA nahotAM . sukhamAM tee chakI gayAM nahotAM. vaDa pAMca varSane thayeA. tenu' nizALa garaNu' ghaNA ja utsava pUrvaka thayuM'.. arthAt bhAvaDa zAhe putrane jJAna ApavAnI pahelI paLa ullAsapUrvaka ujavI. jAvaDakumAra pAMca varSa nA ja hatA paraMtu tenA kapALanI rekhAe zreSTha ane tejasvI hatI. samApta Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevaLa saurASTramAM ja nahi bake sArAya gujarAtamAM zrI mohanalAla cunIlAla dhAmInI navalathAe hoMze hoMze vaMcAya che. Aja sudhImAM teozrInI e kaso pace tera navalakathAo pragaTa thaicukI. che sAta varSa payaMta prasiddha dainika akhabAra 'jayahiMda'mAM agralekhA * khyA che. janasattA, gujarAta samAcAra, phulachAba, jayahiMdamAM manI navala kathAo dhArAvAhika rUpe pragaTa thai cUkI che. suSA ne ka9yANa jevA sarakArI sAmAyikAmAM vArtA ane agralekha lakhI cUkyA che. ArogyanA lekho niyamita rUpe jayahiMda phUlachAbamAM lakhIne jeoe AyurvedanI pratiSThA dIpAvI che. sadAcAra, Aya sarakRti, dharma ane sAdAIbharyuM jemanuM jIvana hatuM te zrI dhAmIbhAInA janma temanA vatana pATaNa (u. gu.) mAM saMvata 19 6 1nA jeTha sudi agiyArasanA roja thayelo ane saMvata 2 0 37 phAgaNa vada terasane gurUvAre (tA. ra-4-1981) A paNI vaccethI cira vidAya lIdhI. tyAre temanI vaya hotera varSanI hatI. On -navayuga For Private & Parsu se Only L elibrary.org