________________
कल्पमञ्जरी
टीका
I अग्रेसरन्तो देवाः ! स्वकान् स्वकान् हस्तिन एकतः कुर्वन्तश्चलन्तु, अन्यथा दुईरो मम केसरी युष्माकं हस्तिनो
हनिष्यति। एवं महिषाऽऽकृतिविमानारूढा अश्वाकृतिविमानारूढान्, गरुडाकृतिविमानारूढा भुजङ्गाकृतिश्रीकल्प- विमानारूहान् , चित्रकाकृतिविमानारूढा मेषाकृतिविमानारूढान देवांश्च अकथयन।
कियन्तो देवा उत्सुकत्वेन मित्राणि मुक्त्वाऽग्रऽचलन्। कियन्तोऽकथयन्-भो भो भ्रातरः! तिष्ठन्तु तिष्ठन्तु, ॥२७॥ वयमपि आगच्छामः। कियन्तोऽग्रेऽग्रे चलितुं विवादं कुर्वाणान् अकथयन्-यद अद्य पर्वदिनं वर्तते, अतस्तूष्णीमेव
आगच्छन्तु ।
एवं गगनमण्डले गमनेन देवानां शिरसि अतिसन्निधेः चन्द्रकिरणपतनेन निर्जरा अपि देवा जरावन्त करके चलिए, नहीं तो हमारा पराक्रमी सिंह आपके हाथी की हत्या कर देगा!' इसी प्रकार महिषाकार-विमान-वालों ने अश्वाकार-विमानके वासियों से, गरुडाकार विमान वालों ने भुजंगाकार विमानके वासी देवों से कहा।
कितने ही देव उत्कंठा के कारण अपने मित्रों को छोड़ कर आगे चल दिये। कोई-कोई कहने से लगे-“भाइयो, ठहरो ठहरो, हम भी आ रहे हैं।' कोई-कोई आगे चलने के लिए विवाद करने वाली म से बोले-'श्राज उत्सव का दिन है, अतः चुपचाप चले आओ।
इस प्रकार आकाश-मंडल में चलने से देवों के मस्तक पर अत्यन्त निकटता से चन्द्रमा की આગળ આગળ ચાલ્યા જાઓ છો પણ તમારા હાથિયોને એક તરફ તારવી અમને આગળ જવાદે, નહિતર અમારા પરાક્રમી સિંહે તમારા હાથીઓની હત્યા કરી બેસશે!” આ પ્રકારે ભેંસના આકારવાલા દેવે તેમની આગળ નીકળી ચુકેલાં અ%ાકાર વિમાનના દેવેને પડકારતાં, ગરુડાકાર વિમાનીએ, સર્પાકાર વિમાનિયને ચેલેંજ ફેંકતાં, ચિત્તાના આકારવાળા વિમાનિયે, ઘેટાના આકારવાળા વિમાનિયે ને ધમકાવતાં.
કેટલાક દે ઉત્કંઠાથી અને હેશના કારણે પિતાના મિત્રોને પણ છોડી આગળ-આગળ નીકળી જતાં. કેઈ કે તે એક બીજાને કહી પણ દેતા કે “ભાઈએ! જરા થંભી જાવ, અમે પણ તમારી સાથે આવીએ છીએ” કઈ કે તે, આગળ માર્ગ કાઢવા વાડિયા અને દલીલબાજ દેવને સાફ શબ્દોમાં સંભળાવી પણ દેતાં હતાં કે “આજ ઉત્સવને દિવસ છે માટે ચૂપચાપ રહી, વખતસર પહોંચી જાવ, નહિતર રહી જશો!
આકાશમંડળમાં ચંદ્રનું સ્થાન ત્યાં આવી રહેલું છે તે સ્થાનની નજીક દેવે પ્રયાણ કરી રહ્યાં હતાં.
भगवद्देश
नाथ चलितानां
देवानां
चार वर्णनम्.
॥२७॥
Jain Education
to
SPersonal
Meanw.jainelibrary.org