________________
श्रीकल्प
श्रीकल्पमञ्जरी
॥२७३॥
टीका
टोका-" एवं पडिदिनं भगवं अडमाण" इत्यादि। एवं अनेन प्रकारेण प्रतिदिनं दिने दिने भगवन्तं श्रीमहावीरस्वामिनम् अटन्तंभ्रमन्तं दष्वा लोका:-जनाः अन्योऽन्यं परस्परं वितर्कयन्ति, तत्र लोकेषु केचित्= कतिपये लोकाः एवं वदन्ति-" एष: अयं खलु भिक्षुः प्रतिदिनम् अटति-भ्रमति, पुनः किन्तु भिक्षां न गृह्णाति, अत्र प्रतिदिनमटतोऽप्यस्य भिक्षाग्रहणाऽभावे केनापि अस्मदाद्यज्ञातेन कारणेन हेतुना भवितव्यम् । केचित् वदन्ति'एष भिक्षुः उन्मत्तत्वेन जातोन्मादतया भ्रमति'। अपरे वदन्ति-अयं कस्यापि राज्ञो गुप्तचरो वर्तते, सोऽयं स्वस्य राज्ञः किमपि विशिष्टं कार्यमुद्दिश्य केनापि विशिष्टकार्यप्रयोजनेन अटति । अन्ये वदन्ति-चौरोऽयं वर्तते, चौर्यमुद्दिश्य अटति। एके वदन्ति-एषः भिक्षुः चरमः अन्तिम:-चतुर्विशः, तीर्थकरो जिनः अभिग्रहेण अटति। ततः पश्चात्तदन्तरं सर्वे जनाः भगवन्तं श्रीवीरम् अनानन्=परिचितवन्तः-“यत् एषः भिक्षुः खलु त्रैलोक्यनाथः= चन्दनबालाने उन्हें रोक दिया, और कहा-लांगो ! ऐसा न कहो। मूला माता ही मेरी महान् उपकारिणी है, जिसके प्रभाव से आज मुझे यह सुअवसर लब्ध हुआ, प्राप्त हुआ और मेरे सामने आया ।।०९५॥
टीका का अर्थ--इस प्रकार भगवान् श्रीमहावीर को प्रतिदिन भिक्षा के लिए पर्यटन करते देखकर लोग आपस में तर्क-वितर्क करते थे। उन लोगो में से कितनेक लोग इस प्रकार कहते-यह भिक्षु प्रतिदिन भिक्षा के लिए घूमता है, मगर भिक्षा लेता नहीं है, इस में कोई न कोई कारण होना चाहीए, जो हमें मालूम नहीं पड़ता। कोई कहते-यह भिक्षु उन्मत होने के कारण चक्कर काटा करता है। दूसरे कहते-यह कीसी राजा का गुप्तचर है। यह अपने राजा के किसी विशेष कार्य को लेकर घूमता हैं। किसीने कहा-यह चोर है
और चोरी के उद्देश्य से घूमता है। कोई कोई कहते थे-यह भिक्षु चौवीसवें तीर्थकर हैं, और अपरी प्रतिज्ञा की કરવા લાગ્યા. લોકોને આ પ્રમાણે બોલતા સાંભળી ચંદનબાલાએ તેમને અટકાવ્યા અને કહ્યું કે “આ મૂલા માતા જ મારો મહાન ઉપકાર કરવાવાળી છે. જેના પ્રભાવવડે આજે મને આ અનુપમ અવસર પ્રાપ્ત થયું. (સૂ૯૫)
ટીકાને અર્થ–સામાન્ય ખોરાક એ ભિક્ષકનું ભોજન છે. આવું ભોજન ને ગમે ત્યાંથી પ્રાપ્ત થઈ શકે છે, છતાં આ ભિક્ષુ ઘેર ઘેર આથડે છે, ને ભેજન તેની આગળ ધરવા છતાં તે લેતે નથી. માટે આ ભિક્ષુને જુદે જ ઈરાદે હેવો જોઈએ એમ લેકે અંદરોઅંદર વાત કરતા હતા. આ વાતે સામાન્યપણે આખા ગામમાં ચર્ચાવા લાગી, ને આ ચર્ચામાંથી અનેક પ્રકારના તર્કવિતર્કો ઉભા થવા લાગ્યા. વાત વાયુવેગે પ્રસરતાં લેકો આ ભિક્ષુકની ટીકા કરવા
લાગ્યા અને જાતજાતના ગપગોળા ફેંકવા લાગ્યા. આ કપનાનો કોઈ પણ અંત હવે નહિ. કદાચ આ ભિક્ષુક કઈ રે દુશમનને જાસુસી મનુષ્ય હવે જોઈએ! તેમ જ કદાચ ારી કરવા નિમિત્ત ચારેર તપાસ પણ કરી રહ્યો હોય !
अभिग्रहार्थमटता भगवतः
HAI लोनित
वर्णनम् । है। मू०९५।।
॥२७॥
છું
Jain Education
P
ation
For Private & Personal Use Only
HTww.jainelibrary.org
