Book Title: Aagam 16 SOORYA PRAGYAPTI Moolam evam Vrutti
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004116/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] zrI sUryaprajJapti (upAMga)sUtram namo namo nimmaladaMsaNassa pUjya zrIAnaMda-kSamA-lalita- suzIla-sudharmasAgara gurubhyo namaH "sUryaprajJapti " mUlaM evaM vRtti: [mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH] [Adya saMpAdaka: - pUjya AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI ma. sA. ] (kiJcit vaiziSThyaM samarpitena saha ) punaH saMkalanakartA- muni dIparatnasAgara (M.Com, M.Ed., Ph.D.) 15/01/2015, guruvAra, 2071 pauSa kRSNa 10 jain_e_library's Net Publications muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH ~0~ Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [-], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, -------------------- mUlaM [-] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRS // ahemU // zrImanmalayagiryAcAryavihitavivaraNayutaM zrIsUryaprajJasyupAGgam / prakAzayitrI-sUryapuravAstavyazreSThibhagavAnadAsahIrAcaMdrakRtayathoktadravyasAhAyyena / zrIAgamodayasamitiH zreSThisuracandrAtmaja veNIcandradvArA mudritaM mohamayyAM nirNayasAgaramudraNayantre rA. rA. rAmacandra yesU zeDagevArA mudrayitvA prakAzitam cIrasaMvat . 2445 vikramasaMvat. 1975 krAiSTa. 1919 paNyaM 3-4 sAthai rUpyakArya ARRRRRRR dIpa anukrama ses-SSHRSasses T pratayaH 1000 sUryaprajJapti (upAMga)sUtrasya mUla "TAiTala peja" ~1~ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUlAkA: 108+103 sUryaprajJapti (upAMga) sUtrasya viSayAnukrama dIpa-anukramA: 214 mUlAkaH viSayaH pRSThAMka pRSThAMka: pRSThAka: 170 172 306 189 308 310 311 351 354 399 408 mUlAMka: viSaya: 038 prAbhataM-07 039 prAbhUtaM- 08 040 prAbhUtaM- 09 042 prAbhUta-10... 042 prAbhUtaprAbhUta-1 043 | prAbhRtaprAbhRta- 2 045 prAbhUtaprAbhUta- 3 046 prAbhRtaprAbhRta- 4 047 prAbhUtaprAbhUta-5 048 | prAbhRtaprAbhRta-6 050 | prAbhUtaprAbhUta-7 051 prAbhUtaprAbhUta-8 052 prAbhUtaprAbhUta-9 053 prAbhRtaprAbhRta- 10 054 prAbhUtaprAbhUta- 11 056 prAbhUtaprAbhata- 12 057 prAbhUtaprAbhUta- 13 061 prAbhUtaprAbhUta- 14 068 prAbhUtaprAbhUta- 15 069 | prAbhUtaprAbhUta- 16 001 | prAbhutaM- 01 006 | arihaMta vaMdanA, smvsrnnaadi| 002 | gautama-varNanaM evaM kathanaM 003 | prAbhUtAnAM saMkhyAdi nirdeza: ___017 018 | prAbhUtaprAbhUta- 1 022 | prAbhRtaprAbhRta- 2 036 024 / prAbhUtaprAbhUta- 3 046 025 | prAbhRtaprAbhRta-4 052 026 | prAbhataprAbhUta-5 062 028 / prAbhUtaprAbhUta-6 067 029 / prAbhUtaprAbhUta-7 046 030 | prAbhUtaprAbhUta-8 048 031 / prAbhUtaM- 02 031 prAbhUtaprAbhUta-1 094 032 | prAbhUtaprAbhUta- 2 101 033 | prAbhUtaprAbhUta- 3 105 034 prAbhataM- 03 035 | prAbhataM-04 138 036 | prAbhUtaM- 05 12 037 / prAbhataM- 06 162 472 mUlAka: viSaya: | prAbhUtaM- ...10 vartate 070 prAbhUtaprAbhUta- 17 071 | prAbhataprAbhata- 18 072 prAbhUtaprAbhUta- 19 075 | prAtiprAbhata- 20 086 prAbhRtaprAbhRta- 21 087 prAbhUtaprAbhUta- 22 | prAbhRtaM-11 099 / prAbhUtaM- 12 prAbhRtaM- 13 110 prAbhataM- 14 111 prAbhRtaM- 15 115 prAbhUtaM- 16 116 prAbhRtaM- 17 117 | prAbhataM- 18 129 prAbhUtaM- 19 194 prAbhUtaM- 20 208 upasaMhAra-gAthA 212 sUtradAne pAtratA 213 / vIra-vaMdanA 203 204 205 212 214 226 227 261 263 265 26lo 278 295 297 492 494 516 518 520 540 130 575 298 596 300 596 304 598 muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ~ 2~ Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'sUryaprajJapti' - mUlaM evaM vRtti:] isa prakAzana kI vikAsa-gAthA yaha prata sabase pahale "sUryaprajJapti sUtram" ke nAmase sana 1919 (vikrama saMvata 1975) meM Agamodaya samiti dvArA prakAzita huI, isa ke saMpAdakamahodaya the pUjyapAda AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI (sAgarAnaMdasUrijI) mahArAja sAheba | isI prata ko phira se dusare pUjyazrIone apane-apane nAmase bhI chapavAI, jisame unhoMne khudane to kucha nahIM kiyA, magara isI prata ko oNphaseTa karavA ke, apanA evaM apanI prakAzana saMsthA kA nAma chApa diyA. jisame kisIne pUjyapAda sAgarAnaMdasUrijI ke nAma ko Age rakhA, aura apanI vaphAdArI dikhAI, to kisIne svayaM ko hI isa pare kArya kA kartA batA diyA aura zrImadasAgarAnaMdasUrijI tathA prakAzaka kA nAma hI miTA diyaa| hamArA ye prayAsa kyoM? Agama kI sevA karane ke hameM to bahota avasara mile, 45-Agama saTIka bhI hamane 30 bhAgome 12500 se jyAdA pRSThomeM prakAzita karavAe hai, kintu logo kI pUjya zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI ke prati zraddhA tathA prata svarupa prAcIna prathA kA Adara dekhakara hamane isI prata ko skena karavAI, usake bAda eka speziyala phorameTa banavAyA, jisame bIcame pUjyazrI saMpAdita prata jyoM kI tyoM rakha dI, Upara zIrSasthAname Agama kA nAma, phira prAbhRta, prAbhRtaprAbhRta aura mUlasUtra ke kramAMka likha die, tA~ki par3hanevAle ko pratyeka peja para kaunasA prAbhRta, prAbhRtaprAbhRta evaM mUlasUtra cala rahe hai usakA saralatA se jJAna ho zake, bAyIM tarapha Agama kA krama aura isI prata kA sUtrakrama diyA hai, usake sAtha vahA~ 'dIpa anukrama' bhI diyA hai, jisase hamAre prAkRta, saMskRta, hiMdI gujarAtI, iMgliza Adi sabhI Agama prakAzanomeM praveza kara zake | hamAre anukrama to pratyeka prakAzanomeM eka sAmAna aura kramazaH Age baDhate hae hI hai, isIlie sirpha krama naMbara die hai, magara prata meM gAthA aura sUtroM ke naMbara alaga-alaga hone se hamane jahAM sUtra hai vahA~ kauMsa die hai aura jahAM gAthA hai vahA~ ||-|| aisI do lAina khIMcI hai yA phira gAthA zabda likha diyA hai| hamane eka anukramaNikA bhI banAyI hai, jisame pratyeka prAbhUta, prAbhRtaprAbhUta aura mUla likha diye hai aura sAthameM isa sampAdana ke pRSThAMka bhI de die hai. jisase abhyAsaka vyakti apane cahite viSaya taka AsAnI se paha~ca zakatA hai| aneka pRSTha ke nIce viziSTha phuTanoTa bhI likhI hai, jisame usa pRSTha para cala rahe khAsa viSayavastu kI, mUla pratameM rahI huI koI-koI mudraNa-bhUla kI yA kramAMkana sambandhI jAnakArI prApta hotI hai | abhI to ye jain_e_library.org kA 'iMTaraneTa pablikezana' hai, kyoMki vizvabharameM aneka logo taka pahu~cane kA yahIM sarala, sastA aura Adhunika rAstA hai, Age jAkara Isi ko mudraNa karavAne kI hamArI manISA hai| ......muni dIparatnasAgara. ~3~ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [-], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------- mUlaM [-] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: anukrama. prata patrANi. sutrAka **% B dIpa anukrama ||praabhRtpraabhRtvissyaanukrmyutH prAbhRtaviSayAnukramaH // mAmRtaM viSayaH patrANi. prAbhUta viSayaH maNDalagatisaMkhyA 3 prakAzyakSetraparimANaM ... prA.prA. muhUrcavRkSapavRddhI . ... 4 prakAzasaMsthAna ... " ardhamaNDalasaMsthitiH ... 5 lezyApratighAtaH ... " cINecaraNaM... 6 ojaHsaMsthitiH ... " antaraparimANaM vipratipatayaH 7 sUryAvArakA " avagAhamAnaM vipra05 8 udayasaMsthitiH vikampanamAnaM vipra07 9 pauruSIcchAyApramANe ... 7 " maNDalasaMsthAnaM vipra08... ... 1.yogasvarUpaM... ___maNDalaviSkambhaH vipra ... 1prA.prA. nakSatre AvalikAkramaH sUryasya tiryakaparizramaH . ... 2 " " muhartamAnaM ... 1 prA.prA. udayAstamayane vipratipattayaH8... 3 " "pUryAdibhAgAH ... 2 " bhedaghAtakarNakale viSa02 ... 4 " "yogasyAdiH ... / " muharttagatiH vipra04... ... " kulopakulAni... 5 4 // 4 // SARERatin international sUryaprajJapti (upAMga)sUtrasya mUla-saMpAdakIya "viSayAnukrama-1 ~ 4~ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [-] dIpa anukrama H prAbhUta [-1. muni dIparatnasAgareNa saMkalita ... prAbhUtaM 6 7 Eucationa . 9 10 11 12 13 39 33 " 25 33 25 "sUryaprajJapti" viSayaH - - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhUtaprAbhUta] [-1. mUlaM [-1 ...AgamasUtra - [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH 25 paurNamAsyamAvAsyAH " sannipAto dvayozcandraM prati nakSatrANAmAkArAH nakSatreSu tArAmAnaM " nedaNi nakSatrANi 33 candramArgAH devatAnAmAni "" 3, 14 " 15 " tithibhedAH 16 " nakSatragotrANi nakSatrabhojanAni 17 " 18 yuge sUryacandracArAH mAsanAmAni 33 33 19 93 muhUrttanAmAni dinarAtrinAmAni ... .... ... ... .... ... ... | sUryaprajJapti ( upAMga) sUtrasya mUla-saMpAdakIya "viSayAnukrama" -2 BABUAAAAAAAA patrANi. prAbhUtaM 128 129 130 131 137 145 146 147 150 151 152 153 ~5~ viSayaH 20 " nakSatrAdisaMvatsarAH 21 " nakSatradvArANi " nakSatrayogaH 11 saMvatsarANAmAdyAntI ... 12 saMvatsarabhedAH 22 13 candramaso vRddhyapavRddhI 14 jyotsnApramANa 15 zIghragatinirNayaH 16 jyotsnAlakSaNaM 17 cyavanopapAtI For Pale On 18 19 candrasUryaparimANaM 20 candrAdInAmanubhAvaH ... ... ... ... ... ... ... *** ... ... ... patrANi. 173 175 197 201 234 243 245 256 257 256 300 300 300 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------- mUlaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka dIpa // aham // zrImanmalayagiryAcAryavihitavRttiyutaM / zrImat sUryaprajJasyAkhyamupAGgam / -- - yathAsthitaM jagatsarvamIkSate yaH pratikSaNam / zrIvIrAya namastasmai, bhAsvate paramAtmane // 1 // zrutakevalinA sarve, vijayantAM tamachidaH / yeSAM puro vibhAnti sma, khadyotA iva tiithikaaH||2|| jayati jinavacanamanupamamajJAnatamaHsamUharavibimbam / zivasukhaphalakalpataraM pramANanayabhaGgagamabahulam // 3 // sUryaprajJaptimahaM gurUpadezAnusArataH kizcit / vivRNomi yathAzakti spaSTaM svaparopakArAya // 4 // asyA niyuktirabhUt pUrva zrIbhadrabAhusUrikRtA / kalidoSAt sAunezad vyAcakSe kevalaM sUtram // 5 // tatra yasyAM nagaryA yasminnudyAne yathA bhagavAn gautamasvAmI bhagavatastrilokIpateH zrImanmahAvIrasyAnte sUryavaktavyatA pRSTavAn yathA ca tasmai bhagavAn vyAgRNAti sma tathopadidarzayiSuH prathamato nagaryudyAnAbhidhAnapurassaraM sakalavaktavyatopakSepaM vaktukAma idamAha namaH zrIvItarAgAya // namo arihNtaannN||tennN kAleNaM terNa samae NaM mithilA nAma nayarI hotyA riddhatthimiyasamiddhA pamuitajaNajANavayA jAva pAsAdIyA paka(4),(tIseNaM mihilAe nayarIe bahiyA uttarapuracchime anukrama [1] %ESSA5% Halancinrary.org atra prathama prAbhRtaM Arabdha ~6~ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------ ------ mUlaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prastAvanA. (mala) disibhAe etthaNaM mANibhadde NAma cehae hotthA vnnnno)| tIse NaM mihilAe jitasattU rAyA, dhAriNI devI, (vaNNao, te NaM kAleNaM teNaM samae NaM taMmi mANibhadde cehae)sAmI samosade, parisA niggatA, dhammo kahito. (paDigayA parisA) jAca rAjA jAmeva disi pAdunbhUe tAmeva disi paDigate (sUtra 1) 'teNaM kAle NamityAdi, ta iti prAkRtazailIvazAt tasminniti draSTavyaM, asyAyamoM-yadA bhagavAn viharati sma tasmin | Namiti vAkyAlaGkAre dRSTazcAnyatrApi aMzabdo vAkyAlaGkArArthe yathA 'imA NaM puDhavI' ityAdAviti, kAle adhikRtAvasarpiNIcaturdhabhAgarUpe, atrApi NaMzabdo vAkyAlaGkArArthaH, 'te NaM samae NaM'ti samayo'vasaravAcI, tathA ca loke | vaktAro-nAcApyetasya vaktavyastha samayo vartate, kimuktaM bhavati -nAdyApyetasya vaktavyasthAvasaro vartata iti, tasmin | samaye bhagavAn prastutAM sUryavaktavyatAmacakathat , tasmin samaye mithilA nAma nagarI abhavat , nanvidAnImapi sA nagarI | vartate tataH kathamuktamabhavaditi, ucyate, vakSyamANavarNakagranthoktavibhUtisamanvitA tadaivAbhavat na tu pranthavidhAnakAle, etadapi kathamavaseyamiti cet 1, ucyate, ayaM kAlo'vasarpiNI, avasarpiNyAM ca pratikSaNaM zubhA bhAvA hAnimupagacchanti, pataca supratItaM jinapravacanavedinAM, ato'bhavadityucyamAnaM na virodhabhAk, samprati asyA nagaryA varNakamAha"risthimiyasaminhA pamuiyajaNajANavayA pAsAIyA ka'iti, RddhA:-bhavanaiH paurajanaizvAtIva vRddhimupagatA 'RdhU vRddhA'viti vacanAt stimitA-svacakraparacakrataskaraDamarAdisamutthabhayakalolamAlAvivarjitA samRddhA-dhanadhAnyAdivibhUtiyuktA, tataH padatrayasyApi karmadhArayaH, tathA 'pamuiyajaNajANavaya'tti pramuditA:-pramodavantaH pramodahetuvastUnAM tatra anukrama [1] sUtrasya prastAvanA, nagarI-varNanaM Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------- mUlaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka SALM dIpa sadbhAvAjanA-nagarIvAstavyA lokA jAnapadA-janapadabhavAstatra prayojanavazAdAyAtAH santo yatra sA pramuditajanajAnapadA, yAvacchandenIpapAtikagranthapratipAditaH samasto'pi varNakaH 'AinnajaNasamUhA(maNussA) ityAdiko draSTavyaH, (sU.1)sa ca granthagauravabhayAna likhyate, kevalaM tata evaupapAtikAdavaseyaH, kiyAn draSTavya ityAha-pAsAIyA eka' iti atra kazabdopAdAnAt prAsAdIyA ityanena padena saha padacatuSTayasya sUcA kRtA, tAni ca padAnyamUni-prAsAdIyA darzanIyA abhi| rUpA pratirUpA, tatra prAsAdeSu bhavA prAsAdIyA prAsAdabahulA ityarthaH, ata eva darzanIyA-draSTa yogyA, prAsAdAnAmatiramaNIyatvAt , tathA abhimukhamatIvoktarUpaM rUpaM-AkAro yasyAH sA abhirUpA prativiziSTa-asAdhAraNaM rUpaM-AkAro yasyAH sA pratirUpA, 'tIseNaM mihilAe nayarIe bahiyA uttarapurachime disIbhAe ettha NaM mANibhadde nAma ceie hotthA vaNNaoM' iti tasyA mithilAnagaryA bahirya ausarapaurastyaH-uttarapUrvArUpo digvibhAga IzAnakoNa ityarthaH, ekArola mAgadhabhASAnurodhataH prathamaikavacanaprabhavaH,yathA kayare Agacchai dittave'(utta012-6)ityAdau,'atra' asmin auttarapaurastye digvibhAge mANibhadramiti nAma caityamabhavat, citerlepyAdicayanasya bhAvaH karma vA caityaM, taccasaMjJAzabdatvAddevatAprativimbe prasiddhaM, tatastadAzrayabhUtaM yadevatAyA gRhaM tadapyupacArAcaitya, tacceha vyantarAyatanaM draSTavyaM, natu bhagavatAmahatAmAyatanamiti, vaNNao'tti tasyApi caityasya varNako vaktavyaH, sa caupapAtikagranthAdavaseyaH (suu.2)| tIseNaM mihilAe'ityAdi, tasyA 4Aca mithilAyAM nagaryo jitazatrurnAma rAjA, tasya devI-samastAntaHpurapradhAnA bhAryA sakalaguNadhAraNA dhAriNInAmnI lA devI, 'vaNNao'tti tasya rAjJaH tasyAzca devyA auSapAtikagranthokko varNako'bhidhAtavyaH, (sU.7) teNaM kAle NaM teNaM samae anukrama [1] sUtrasya prastAvanA, mANibhadracaityasya varNanaM ~8~ Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [1], .. .-- prAbhataprAbhUta [-], ............... .-- mUlaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prastAvanA. prata sUryaprajJaptivRttiH (mala0) sUtrAMka [1] dIpa tami mANibhadde ceie sAmI samosaDhe, parisA NiggayA,dhammo kahio, paDigayA parisA' tasmin kAle tasmin samaye tasmin mANibhadre caitye 'sAmI samosaDhe'tti svAmI jagadgururbhagavAn zrImahAvIro arhan sarvajJaH sarvadazI saptahastapramANazarIrocchrayaH samacaturasrasaMsthAno bajrarSabhanArAcasaMhananaH kajalapratimakAlimopetasnigdhakucitapradakSiNAvarttamUrdhajaH uttaptatapanIyAbhirAmakezAntakezabhUmirAtapatrAkArottamAGgasannivezaH paripUrNazazAGkamaNDalAdapyadhikataravadanazobhaH padmotpa-1 lasurabhigandhaniHzvAso vadanavibhAgapramANakambUpamacArukandharaH siMhazArdUlavatparipUrNavipulaskandhapradezo mahApurakapATapRthulavakSaHsthalAbhogo yathAsthitalakSaNopetaH zrIvRkSaparighopamapralambabAhuyugalo ravizazicakrasIvastikAdiprazastalakSaNopetapANitalaH sujAtapArtho jhaSodaraH sUryakarasparzasaJjAtavikozapajhopamanAbhimaNDalaH siMhavatsaMvartitakaTIpadezo nigUDhajAnuH kuruvindavRttajaGghAyugalaH supratiSThitakUrmacArucaraNatalapradezaH anAzrayo nirmamaH chinnazrotA nirupalepo'pagatapremarAgadveSazcatustriMzadatizayopeto devopanIteSu navasu kanakakamaleSu pAdanyAsaM kurvannAkAzagatena dharmacakreNa AkAzagatena chatreNa AkAzagatAbhyAM cAmarAbhyAmAkAzagatenAtisvacchasphaTikavizeSamayena sapAdapIThena siMhAsanena purato devaiH prakRdhyamANena 2 dharmadhvajena caturdazabhiH zramaNasahastraiH patriMzatsavarAryikAsahasraiH parivRto yathAsvakalpaM sukhena viharana yathArUpamavagrahaM gRhItvA saMyamena tapasA cAsstmAnaM bhAvayan samavastaH, samavasaraNavarNanaM ca bhagavata aupapAtikagrandhAdavaseyaM (sU.10yAvata33) parisA niggaya'tti mithilAyA nagaryA vAstavyo lokaH samasto'pi bhagavantamAgataM zrutvA bhagavadvandanArthaM svasmAdAzrayAdvinirgata ityarthaH, tannirgamazcaivam-'tae NaM mihilAe nayarIpa siMghADagatiyacaukacacaracaummuhamahApahesu anukrama %-64646 [1] // 2 // sUtrasya prastAvanA, bhagavat mahAvIrasya varNanaM ~9~ Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------- mUlaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka dIpa bahujaNo annamannassa evamAikkhai evaM bhAsei evaM pannavei evaM parUvei-evaM khalu devANuppiyA ! samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare jAva sabannU sabadarisI AgAsagaeNaM chatteNaM jAva suhaMsuheNaM viharamANe iha Agae iha samAgae iha samosaDhe| iheca mihilAe nayarIe vahiA mANibhadde ceie ahApaDirUvaM uggahaM ogiNhittA arihA jiNe kebalI samaNagaNaparibuDe saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai,taM mahAphalaM khalu devANuppiyA!tahArUvANaM arahatANaM bhagavaMtANaM nAmagoyassavi savaNayAe kimaMga puNa abhigamaNavaMdaNanamaMsaNapaDipucchaNapajuvAsaNayAe , taM seyaM khalu egassavi Ariyassa dhammiyassa suvayaNassa savaNayAe, kimaMga puNa viulassa ahassagaNayAe ?,taM gacchAmo NaM devANuppiyA! samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo namasAmo sakkAremo sammANemo kallANaM maMgala devayaM ceiyaM pajuvAsemo, eyaM No ihabhave parabhave ya hiyAe suhAe khamAe nissesAe ANugAmiyattAe bhavissai, taeNa mihilAenayarIe vahave uggA bhogA' ityAdyaupapAtikagranthokta(sU.27) sarvamavaseyaM yAvatsamastA'pi rAjaprabhRtikA parSat paryupAsInA tiSThati / 'dhammo kahio'tti tasyAH parSadaH purato niHzepajanabhASAnuyAyinyA arddhamAgadhabhASayA dharma upadiSTaH, sa caivam-'asthi loe asthi jIvA asthi ajIvA' ityAdi, tathA-"jaI jIvA vajhaMti muccatI jaha ya saMkilissaMti / jaha dukkhANaM aMtaM kariMti keI apaDibaddhA // 1 // aTTaniyaTTiyaacittA jaha jIvA sAgaraM bhavamurviti / jaha ya parihINakammA siddhA siddhAlayamurviti // 2||'thaa Aikkhai'tti yA jIvA badhyante mucyante yathA ca saMklizyante / yathA duHkhAnAmantaM kurvanti kecidprtibddhaaH|||| mArzaniyatritacitA yathA jIvAH sAgaraM / bhayaM (kukhasAgara) payAnti / yathA ca parihImakarmANaH siddhAH sikALapamupayAnti // 2 // anukrama ~ 10~ Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [8] dIpa anukrama [3] sUryaprajJativRttiH ( mala0) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [1] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. 'jAba rAjA jAmeva disaM pAunbhUe tAmeva disaM paDigae' iti, atra yAvacchandAdidamIpapAtikamanthoktaM draSTavyaM- 'tae NaM sA mahaimahAliyA parisA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhammaM socA nisamma haDatuDA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhuto AMyAhiNapayAhiNaM karei karitA baMdara narmasaha vaMdittA narmasittA evaM vayAsI- suyakkhAe NaM bhaMte ! nimgaMthe 2 pAvayaNe, natthi ya kei ane samaNe vA mAhaNe vA parisaM dhammamA ikkhisae, evaM vadittA jAmeva disaM pAuthbhUyA tAmeva // 3 // * disaM paDigayA, tae NaM se jiyasattU rAyA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhammaM succA nisamma haDatuDe jAva hayahi* yae samaNaM bhagavaM mahAvIraM baMdara narmasaha vaMdittA narmasittA pasiNAI pucchai pucchittA aTThAI pariyAei parivAittA * uThAe uDAi uThAe udvittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, vaMdittA narmasittA evaM vayAsI suyakkhAe NaM bhaMte ! niggaMthe pAvayaNe jAva erisaM dhammamA ikkhittae, evaM vaittA hatthi durUhai durUhittA samaNassa bhagavato mahAvIrassa aMtiyAo mANibhaddAo ceiyAo paDinikkhamai paDinikkhamittA jAmeva disaM pAubbhUe tAmeva disaM paDigae' (sU. 350 36-37) iti idaM ca sakalamapi sugamaM, navaraM yAmeva dizamavalambya kimuktaM bhavati ? yato dizaH sakAzAt prAdurbhUtaH -- samavasaraNe samAgatastAmeva dizaM pratigataH / samaNaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa jeTThe aMtevAsI iMdabhUtI NAme (maM) aNagAre gotame goNaM sattussehe samacauraMsasaMThANasaMThie bajarisahanArAyasaMghayaNe jAva evaM bayAsI ( sU 2 ) "te kAle NaM teNaM samae NaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa jeTThe aMtevAsI iMdabhUI nAme aNagAre goyame Education International For Park Use Only ~ 11~ prastAvanA. // 3 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------ ------ mUlaM [2] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [2] goseNaM sattussehe samacauraMsasaMThANasaMThie banarisahamArAyasaMghayaNe jAva evaM vayAsI' iti, tasmin kAle tasmin samaye, aMzabdo vAkyAlaGkArArthaH, zramaNasya bhagavato mahAvIrasya jyeSTha iti prathamaH, antevAsI ziSyaH, anena padadvayena tasya sakalasahAdhipatitvamAvedayati, indrabhUtiriti mAtApitRkRtanAmadheyaH, nAmati prAkRtatvAt vibhaktipa-IA riNAmena nAmneti draSTavya, antevAsI ca kila vivakSayA zrAvako'pi sthAt atastadAzaGkAvyavacchedArthamAha-'anagAra' na vidyate agAra-gRhamasyetyanagAra!, ayaM ca vigItagotro'pi syAdata Aha-gautamo gotreNa gautamAyagotrasamanvita | ityarthaH, ayaM ca tarakAlocitadehaparimANApekSayA nyUnAdhikadeho'pi syAdata Aha-saptotsedhaH' saptahastapramANazarIroacchAyaH, ayaM cetthaMbhUto lakSaNahIno'pi sambhAbyeta atastadAzaGkApanodArthamAha-samacaturasrasaMsthAnasaMsthitaH samAH-zarI-2 ralakSaNazAstroktapramANAdhisaMvAdinyazcatamro'nayo yasya tatsamacaturastraM, amrayastviha caturdigavibhAgopalakSitAH zarIrAvayavA draSTavyAH, anye vAhuH-samA-anyUnAdhikAzcatasro'pyasrayo yatra tatsamacaturana, azrayazca paryaGkAsanopaviSTasya | jAnunorantaraM 1 Asanasya lalAToparibhAgasya cAntaraM 2 dakSiNaskandhasya vAmajAnunazcAntaraM 3 vAmaskandhasya dakSiNajAnunazcAntara 4 miti, apare svAhuH-vistArotsedhayoH samatvAt samacaturanaM, tacca tatsaMsthAnaM ca 2 saMsthAna-AkArastena |saMsthito-vyavasthito yaH sa tathA, ayaM ca hInasaMhanano'pi kenacitsambhAvyeta tata Aha-bajarisahanArAyasaMghayaNe nArAcaM-ubhayato markaTavandhaH RSabhaH-tadupariveSTanapaTTaH kIlikA asthitrayasyApi bhedakamasthi evaMrUpaM saMhananaM yasya sa tathA, 'evaM jAva vayAsI' iti, yAvacchandopAdAnAdidamanukkamapyavaseyaM-kaNagapulaganiSasapamhagore uggatave dittatave dIpa anukrama OM indrabhUtigautamasya varNanaM ~ 12 ~ Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------- mUlaM [2] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prastAvanA. prata saryaprajha- ptivRttiH (mala0) sutrAka // 4 // [2] dIpa anukrama mahAtave urAle ghore ghoraguNe ghoratabassI ghoravaMbhaceravAsI ucchRDhasarIre sakhittaviulateulese cauddasapuSI caunANovagae sakkharasannivAI samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte uhuMjANU ahosire jhANakoDovagae saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai, tae NaM se bhayavaM goyame jAyasave jAyasaMsae jAyakouhale uppannasahe uppannasaMsae uppannakouhalle samuppaNNasahe samuSpannasaMsae samuppanakouhAle uDAe uDei uThAe uhittA jeNeSa samaNe bhagavaM mahAcIre teNeva uvAgacchai uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei, AyAhiNapayAhiNaM karittA vaMdai namasai vaMdittA namasittA NaccAsane nAidUre sussUsamANe narmasamANe abhimuhe viNaeNaM paMjaliuDe pajjuvAsemANe evaM vayAsI, | asthAyamadheH kanakasya-suvarNasya yaH pulako-lavastasya yo nikaSa:-(kapa)paTTake rekhArUpA,tathA padmagrahaNena padmakesarANyucyante, avayave samudAyopacArAt, yathA devadattasya hastAgrarUpo'pyavayavo devadattaH, tathA ca devadattasya hastAmaM spRSTvA loko vadati-devadatto mayA spRSTa iti, tataH kanakeSu (kasya) pulakanikaSavatpadmakesaravaca yo gIraH sa kanakapulakanikaSapanagIraH, athavA kanakasya yaH pulako-dutatve sati bindustasya nikaSo-varNaH tatsadRzaH kanakapulakanikaSaH, tathA padmavat-padmakesara iva yo gIraH sa padmagauraH, tataH padadvayasya karmadhArayaH samAsaH, ayaM ca viziSTacaraNarahito'pi vAkayeta ata Aha-| 'umgata' paga-apradhRSyaM tapaH-anazanAdi yasya sa tathA, yadanyena prAkRtena puMsA na zakyate cintayitumapi manasA| tadvidhena tapasA yukta ityarthaH, tathA dIpta-jAjvalyamAnadahana iva karmavanagahanadahanasamarthatayA jvalitaM tapo-dharmadhyAnAdi 4 yasya sa tathA, 'tattatave'tti taptaM tapo yena sa taptatapAH, evaM hitena tapastaptaM yena sarvANyaSyazubhAni karmANi bhasmasA 2] D // 4 // ~ 13~ Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------- mUlaM [2] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [2] skRtAnIti, mahat-prazastamAzaMsAdoparahitatvAttapo yasya sa mahAtapAH, tathA 'urAle'tti udAraH-pradhAnaH athavA orAlo-4 bhISmaH, ugrAdivizeSaNataH pArzvasthAnAmalpasattvAnAM bhayAnaka ityarthaH, tathA ghoro-niSa'NaH parIpahendriyAdiripugaNavinA zanamadhikRtya nirdaya ityarthaH, tathA ghorA-anyairduranucarA guNA-jJAnAdayo yasya sa tathA, tathA ghorastapobhistapasvI, 'ghorasababhaceravAsitti ghoraM-dAruNaM alpasattvairduranucaratvAt brahmacarya yattatra vastuM zIlaM yasya sa tathA, ucchUDha-ujjhitaM ujjhi-4 tamiva ujjhitaM saMskAraparityAgAt zarIraM yena sa ucchUDhazarIraH, 'sakhittaviulateulese'tti saMkSiptA-zarIrAntargatatvena hasvatAM gatA vipulA-vistIrNA anekayojanapramANakSetrAzritavastudahanasamarthatvAttejolezyA-viziSTatapojanyalabdhivizeSa-17 4 prabhavA tejojvAlA yasya sa tathA, 'caudasapuSi'tti caturdaza pUrvANi vidyante yasya tenaiva racitatvAt , asau caturdazapUrvI, anena tasya zrutakevalitAmAha, sa cAvadhijJAnAdivikalo'pi syAdata Aha-caunANovagae' matizrutAvadhimanaHparyAyajJAnarUpajJAnacatuSTayasamanvita ityarthaH, uktavizeSaNadvayayukto'pi kazcinna samagrazrutaviSayavyApijJAno bhavati, caturdazapUrvavidAmapi padasthAnapatitatvena zravaNAdata Aha-'sarvAkSarasannipAtI' akSarANAM sannipAtA:-saMyogAH sarve ca te akSarasannipAtAzca sarvAkSarasannipAtAste yasya jJeyAni sa tathA, kimuktaM bhavati ?-yA kAcit jagati padAnupUrvI vAkyAnupUrvI vA sambhavati tAH sarvA api AnAtIti, evaMguNaviziSTo bhagavAn vinayarAziriva sAkSAditikRtvA ziSyAcAratvAcca zramaNasya bhagavato mahAvIrasya adUrasAmante viharatIti yogaH, tatra dUra-viprakRSTaM sAmanta-sannikRSTaM tatpratiSedhA|dadUrasAmanta, tatra nAtidUre nAtinikaTe ityarthaH, kiMviziSTaH san tatra viharatItyata Aha-'uhuMjANu'tti aA jAnunI CASSEMBER dIpa anukrama ~ 14~ Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------- mUlaM [2] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prata ptivRttiH (mala0) sUtrAka // 5 // dIpa anukrama 545454545 yasyAsau UrdhvajAnuH, zuddhapRdhicyAsanavarjanAdaupagrahikaniSadyAyAstadAnImabhAvAcca utkaTukAsana ityarthI, adhaHzirA noya tiryagvA vikSiptadRSTiH kintu niyatabhUbhAganiyamitadRSTiriti bhAvaH, 'jhANakohovagae'tti dhyAna-dharmya zukta vA tadeva koSTha:-kuzUlo dhAnakoSThastamupagato dhyAnakoSThopagato, yathA hi koSThake dhAnya prakSiptamaviprasRtaM bhavati, evaM bhagavAnapi dhyAnato'viprakIrNendriyAntAkaraNavRttirityarthaH, 'saMyamena paJcAzravanirodhAdilakSaNena 'tapasA' anazanAdinA, cazabdo'tra samuccayArthoM lupto draSTavyaH, saMyamatapograhaNaM cAnayoH pradhAnamokSAGgatvakhyApanArtha, prAdhAnyaM ca saMyamasya |navakarmAnupAdAnahetutvena tapasazca purANakarmanirjarAhetutvena, tathAhi-abhinavakarmAnupAdAnAt purANakarmakSapaNAca jAyate sakalakarmakSayalakSaNo mokSaH, tato bhavati saMyamatapasormokSaM prati prAdhAnyamiti, 'appANaM bhAvemANe viharaI' iti AtmAnaM bhAvayan-vAsayan tiSThatItyarthaH, 'tato NaM se iti tato-dhyAnakoSThopagataviharaNAdanantaraM, Namiti vAkyAlaGkArArthaH, 'sa' bhagavAn gautamo 'jAyasa?' ityAdi jAtazraddhAdivizeSaNaH san uttiSThatIti yogaH, tatra jAtApravRttA zraddhA-icchA vakSyamANArthatattvajJAna prati yasyAsI jAtazraddhaH, tathA jAtaH saMzayo yasya sa jAtasaMzayaH, saMzayo nAmAnavadhAritArtha jJAnaM, sa caivaM bhagavataH-iha sUryAdivaktavyatA anyathA, anyathA ca tIrthAntarIyarupadizyate, tataH kiM| tattvamiti saMzayaH, tathA 'jAyakuUhalle tti jAtaM kutUhalaM yasya sa jAtakutUhalaH jAtItsukya ityarthaH, yathA kathamenAM | sUryavaktavyatAM bhagavAn prajJApaSyitIti, tathA 'uppannasahe'tti utpannA-pAgabhUtA satI bhUtA zraddhA yasyAsI utpannazraddhA, atha jAtazraddhaH ityetAvadevAstu kimarthamutpannazraddha ityabhidhIyate ,pravRttabaddhatvenotpannazraddhatvasya labdhatvAt, na dhanutpannA 5 // ~ 15~ Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ----------- prAbhUtaprAbhUta [-], ------------- mUla [2] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [2] dIpa anukrama zraddhA pravartata iti, atrocyate, hetutvapradarzanArtha, tathAhi-kathaM pravRttazraddhaH', ucyate yata utpannazraddha' iti, hetutvapradarzanaM copapannaM, tasya kAvyAlaGkAratvAt , yathA 'pravRttadIpAmapravRttabhAskarAM, prakAzacandrAM bubudhe vibhAvarI'mityatra yadyapi pravRttadIpatvAdevApravRttabhAskaratvamavagataM tathApyapravRttabhAskaratvaM pravRttadIptatvAderhetutayopanyastamiti samIcInaM, 'uppannasahe uppannasaMsae''uppannakouhalle' iti prAgvat , tathA saMjAyasahe'ityAdi padaSada prAgvat ,navaramiha samzabdaH prakarSAdivacano veditavyaH, tata 'uDAe uDheI' iti utthAnamutthA Urva-varttanaM tayA uttiSThati, iha 'uThUI' ityukta kriyArambhamAtramapi pratIyate yathA vaktumuttiSThate tatastadvyavacchedArthamutthayetyuktam, 'jeNe'tyAdi prAkRtazailIvazAdavyayatvAcca yeneti yasminnityarthe draSTavyaM, yasmin digbhAge zramaNo bhagavAn mahAvIro varttate 'teNeva'tti tasmin digbhAge upAgacchati, iha vartamAnakAlanirdezastarakAlApekSayA upAgamanakriyAyA vartamAnatvAt, paramArthatastUpAgatavAniti draSTavya, upAgamya ca zramaNaM bhagavantaM mahAvIraM karmatApannaM vikRtvaH-trIn bArAn AdakSiNapradakSiNaM karoti, AdakSiNAt-dakSiNahastAdArabhya pradakSiNaH-parito bhrAmyato dakSiNa eva AdakSiNapradakSiNaH taM karoti, kRtvA dhandate-stauti namasyati-kAyena praNamati, vanditvA namasthitvA ca 'na'naiva atyAsanno'tinikaTaH avagrahaparihArAt athavA nAtyAsannasthAne vartamAna iti gamyaM, tathA 'na' naivAtidUro'tiviprakRSTo'naucityaparihArAt, adhavA nAtidUre sthAne 'susmUsamANe tti bhagavadvacanAni |zrotumicchan, 'abhimuhe ti abhi-bhagavantaM prati mukhamasyetyabhimukhaH 'viNayeNa'tti vinayena hetunA 'paMjaliyaDe'tti prakRSTaH-pradhAno lalATataTaghaTitatvena aJjaliH hastanyAsavizeSaH kRto-vihito yena sa prAJjalikRtaH, bhAryoDhAderAkRtiga ~16~ Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------- mUlaM [2] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJasivAttaH (mala0) 20prAbhRtAthAdhikArA prata sutrAka 4%94565 dIpa anukrama NatayA kRtazabdasya paranipAtaH, 'pajjuvAsemANe' iti paryupAsInaH-sevamAnaH, anena vizeSaNakadambakena zravaNavidhirupa- darzitaH, uktaM ca-"niMdAvigahAparivajiehiM guttehiM paMjaliuDehiM / bhattibahumANapurva uvauttehiM suNeyavaM // 1 // " iti, 'evaM vadAsi'tti evaM-pakSyamANena prakAreNa sUryAdivatavyatAviSayaM praznamavAdIt-uktavAn, kathamuktavAniti ziSyasya praznAvakAzamAzakSA prathamato viMzatI prAbhUteSu yadvaktavyaM tadupakSipan gAthApaJcakamAha___ kai maMDalAi baccai 1 tiricchA kiM ca gacchada 2 / obhAsada kevaiyaM 3 seyAi kiM te saMThiI 4 // 1 // kahiM paDihayA lesA 5, kahiM te oyasaMThiI 6 / ke sUriyaM varayate 7, kahaM te udayasaMThiI 8 // 2 // kaha kaTThA porisIcchAyA 9, joge kiM te va Ahie 10 / kiM te saMvacchareNAdI 11, kaha saMvaccharAiya 12 // 3 // khN| caMdamaso buDhI 13, kayA te dosiNA baha 14 / ke sigghagaI vutte 15, kaha dosiNalakSaNaM ||4||cynnovvaay 17 uccatte 18, sUriyA kaha AhiyA 19 / aNubhAve ke va saMvutte 20, evameyAI viisii||5|| (sUtraM 3) prathame prAbhRte sUryo varSamadhye kati maNDalAnyekavAraM kati vA maNDalAni dvikRtvo brajatItyetannirUpaNIyaM, kimukta bhavati ?-evaM gautamena prazne kRte tadanantaraM sarva tadviSayaM nirvacanaM prathame prAbhUte vaktavyamiti / evaM sarvatrApi bhAvanIyaM / / dvitIye prAbhRte 'kiM' kathaM vAzabdaH sarvaprAbhRtavaktavyatApekSayA samuccaye tiryagnajatIti 2, tRtIye candraH sUryo vA kiyakSetramavabhAsayati-prakAzayatIti 3, caturthe zvetatAyA:-prakAzasya 'ki' kathaM 'te' tava mate saMsthitiH-vyavastheti 4, pazcame parivartitanihAvikadhairgutaH kRtaprAJjalibhiH / bhaktibahumAnapUrvamupayukta zrotavyaM // 1 // // 6 // 20-prAbhRtasya nAmAni evaM tasya viSaya-varNanaM ~ 17~ Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [3] + gAthA:(1-5) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka ||1-5|| kasmin sUryasya pratihatA lezyeti 5, SaSThe 'kathaM kena prakAreNa kiM sarvakAlamekarUpAvasthAyitayA uttAgyathA ojasa:-prakA| zasya saMsthiti:-avasthAnamiti 6, sakSame ke pudgalAH sUrya varayanti-sUryalezyAsaMsRSTA bhavantIti 7, aSTame 'kathA kena prakAreNa bhagavan ! 'te', tava matena sUryasyodayasaMsthitiH8, navame katikASThA-kiMpramANA pauruSIcchAyA 9, dazame yoga iti vastu ki 'te' tvayA bhagavatA''khyAtamiti 10, ekAdaze kaste-tava matena saMvatsarANAmAdiriti 11, dvAdaze kati saMvatsarA iti 12, trayodaze 'ka' kena prakAreNa candramaso vRddhi-vRddhipratibhAsaH, upalakSaNametattena vRyavRddhipratibhAsa ityarthaH 13, caturdaze 'kadA kasmin kAle 'te taba matena candramaso jyotsnA bahu-prabhUteti, 14, paJcadaze | kazcandrAdInAM madhye zIghragatirukta iti 15, poDaze kiM jyotsnAlakSaNamiti vaktavyaM 15, saptadaze candrAdInAM cyavanamupapAtazca svamataparamatApekSayA vaktavyaH 17, aSTAdaze candrAdInAM samatalAbhAgAdUrvamuccaravaM-yAvati pradeze vyavasthi| tatvaM tatsvamataparamatApekSayA pratipAdya 18, ekonaviMzatitame kati sUryA jambUdvIpAdAvAkhyAtA ityabhidheyaM 19, viMza-| titame ko'nubhAvazcandrAdInAmiti 20 / evamanantaroktena prakAreNa etAni anantaroditArthAdhikAropetAni viMzatiH prAbhRtAnyasyAM sUryaprajJaptI vaktavyAni, atha prAbhRtamiti kaH zabdArthaH 1, ucyate, iha prAbhRtaM nAma lokaprasiddhaM yadabhISTAya dezakAlocitaM durlabha vastu pariNAmasundaramupanIyate, prakarSaNAsamantAd bhriyate-poSyate cittamabhISTasya purupasyAneneti prAbhRtamiti vyutpatteH, 'kRhala'miti vacanAca karaNe kapratyayA, vivakSitA api ca granthapaddhatayaH paramadurlabhAH pariNAmasundarAzcAbhISTebhyo-vinayAdiguNakalitebhyaH ziSyebhyo dezakAlaucityenopanIyante, tataH prAbhRtAnIva SASTER dIpa anukrama [3-7] ~ 18~ Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [3] + gAthA:(1-5) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa ptivRttiH (mala0) sUtrAka ||1-5|| prAbhRtAni, prAbhUteSu cAntaragatAni mAbhRtamAbhRtAni, tadevamuktA viMzaterapi prAbhUtAnAmarthAdhikArAH / sampati prathame || 1prAbhUte prAbhRte yAnyapAntarAlavIbhyaSTau prAbhRtaprAbhRtAni teSAmarthAdhikArAn upadidikSurAha 1mAbhUtabahovahI muhuttANa 1 maddhamaMDalasaMThiI 2 / ke te cinnaM pariyarai 3 aMtaraM kiM caraMti ya 4 // 6 // uggAhai prAbhUta kevaiyaM 5, kevatiyaM ca vikaMpai 6 / maMDalANa ya saMThANe 7, vikkhaMbho 8 aTTa pAhuDA // 7 // (sUtraM 4) chappaMca ya satteva ya aTTha tinni ya havaMti pddivttii| paDhamassa pAhuDassa havaMti eyAu pddivttii||8||(suutrN 5) paDigAvattIo udae, taha asthamaNesu ya / bhiyavAe kaNNakalA, muhasANa gatIti ya // 9 // nikkhamamANe siggha-14 gaI pavisaMte maMdagaIi ya / culasIisayaM purisANaM, tesiM ca paDivattIo // 10 // udayammi aTTha bhaNiyA bhedagyAe duve ya paDivattI / cattAri muhuttagaIe huMti taiyaMmi paDivattI // 11 // (sUtraM 6) Avaliya / muhutsagge 2, evaMbhAgA ya 3 jogassA 4 kulAI5 punnamAsIya, sanivAe7ya saMThiI 8 // 12 // tAra(ya)ggaM ca 9 netA ya 10, caMdamaggatti 11 yaavre| devatANa ya ajjhayaNe 12, muhatsANaM nAmayA iya 13 // 13 // divasA rAi buttA ya 14, tihi 15 gotsA 16 bhoyaNANi 17 ya / AiyavAra 18 mAsA 19 ya, paMca saMva-||AI phacharA iya 20 // 14 // joisassa ya dArAI 21, nakSattavijae viya 22 / dasame pAhuDe ee, bAvIsaM pAhuDapAhuDA // 15 // (sUtra 7) prathamasya prAbhRtasya sarake prathame prAbhRtaprAbhRte muhUrtAnAM divasarAtrigatAnAM vRddhyapavRddhI vaktavye 1, dvitIye'rddhamaNDa-1X dIpa anukrama [3-7] prAbhRtaprAbhRtasya viSayAdhikAraH varNyate ~ 19~ Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [4-7] + // 6-15|| dIpa anukrama [8-17] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [4-7] + gAthA: ( 6-15) ...AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. lasya dvayorapi sUryayoH pratyahorAtramarddha maNDalaviSayA saMsthitiH vyavasthA vaktavyA 2, tRtIye tava matena kaH sUryaH kiya dapareNa sUryeNa cIrNa kSetraM praticaratIti nirUpyaM 3, caturthe dvAvapi sUryo parasparaM kiyatparimANamantaraM kRtvA cAraM carata iti pratipAdyaM 4, paJcame kiyatpramANaM dvIpaM samudraM vA'vagAhya sUryazcAraM caratIti 5, paSThe ekaikena rAtrindivena ekaikaH sUryaH kiyatpramANaM kSetraM vikampya-vimucya cAraM caratIti 6, saptame maNDalAnAM saMsthAnamabhidhAnIyaM 7, aSTame maNDalAnAmeva viSkambho - bAhalyamiti 8 evamarthAdhikAra samanvitAni prathame prAbhRte aSTI prAbhRtaprAbhRtAni / samprati prathama eva prAbhRte caturAdiSu prAbhRtaprAbhRteSu yatra yAvatyaH pratipattayaH paramatarUpAstatra tAvatIrabhidhitsurAha-- 'chaSpaMce'tyAdi, prathamasya prAbhRtasya caturAdiSu prAbhRtaprAbhRteSu yathAkramametAH pratipattayaH paramatarUpA bhavanti, tadyathA - caturthe prAbhRtaprAbhRte paTU pratipattayaH 4, paJcame paca 5, SaSThe sapta 7, saptame aSTau 8, aSTame tisra 3 iti // samprati dvitIye prAbhRte yadarthAdhikAropetAni trINi prAbhRtaprAbhRtAni tAn pratipAdayati- 'paDivatI' tyAdi, dvitIyasya prAbhRtasya prathame prAbhRtaprAbhRte sUryasyodaye astamayaneSu ca pratipattayaH paramatarUpAH pratipAdyAH svamatapratipattizca dvitIye bhedaghAtaH karNakalA va vaktavyA, kimuktaM bhavati ?-bhedo maNDalasyApAntarAlaM tatra ghAto- gamanaM, 'hana hiMsAgatyo' riti vacanAt sa ekeSAM matena pratipAdyaH, yathA vivakSite maNDale sUryeNApUrite sati tadanantaraM sUryo'paramanantaraM maNDalaM saGkrAmatIti, tathA karNaH -koTibhAgaH tamadhikRtyApareSAM matena kalA vaktavyA, yathA vivakSite maNDale dvAvapi sUryo prathamakSaNe praviSTau santau pUrvAparakoTidvayaM ukSIkRtya buddhyA paripUrNa yathAvasthitaM maNDalaM vivakSitvA tataH paramaNDalasya karNa - koTibhAgarUpamabhisamIkSya tataH Education Internationa For Parts Only ~20~ ar Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------ mUlaM [4-7] + gAthA:(6-15) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayamaja prata sUtrAMka [4-7] (mala.) // 8 // kalayA 2-mAtrayA 2 ityarthaH aparamaNDalAbhimukhamabhisarpantau cAra carata iti / tRtIye prAbhRtaprAbhRte pratimaNDalaM muhUrteSu1prAbhRte sivRttiHgati:-gatiparimANamabhidhAtavyaM, tatra niSkAmati pravizati vA sUrye yAdRzI gatirbhavati tATazImabhidhitsurAha 'nikkhameM'tyAdi niSkrAman-sarvAbhyantarAnmaNDalAdahinirgacchan sUryo yathottaraM maNDalaM saGkrAman zIghragatiH zIghrataraga- prAbhRtaM tirbhavati, pravizan-sarvebAhyAnmaNDalAdabhyantaramAgacchan pratimaNDalaM mandagatiH mandamandagatiH, teSAM ca maNDalAnA caturazIta-caturazItyadhika zataM sUryasya bhavati, teSAM maNDalAnAM ca viSaye pratimuharta sUryasya gatiparimANa-IN |cintayA puruSANAM pratipattayo nAma-matAntararUpA bhavanti / sampati kasmin prAbhRtamAbhRte kati pratipattaya ityetatparUpa-| yati-dvitIye prAbhRte triSvapi prAbhRtaprAbhRteSu yathAkramamevaMsayAH pratipattayo bhavanti, tadyathA-prathame prAbhRtaprAbhRte udaye-sUryodayavaktavyatopalakSite aSTau bhaNitAstIrthakaragaNadharaiH pratipattayo, dvitIye prAbhRtaprAbhUte bhedadhAte-bhedadhAtarUpe paramatavaktavyatopalakSite dve eva pratipattI bhavataH, tRtIye prAbhRtaprAbhRte muhartagatau-muhUrtagativaktavyatopalakSite catasraH pratipattayo bhavanti, 'cattArI'ti ca sUtre napuMsakatvanirdezaH prAkRtatvAt , prAkRte hi li vyabhicAri, yadAha pANiniH svaprAkRtalakSaNe-'liGgaM vyabhicAryapI'ti / sampati dazamamAbhRte yAnyapAntarAlavattIni dvAviMzatisAyAni prAbhRta-1 prAbhRtAni teSAmathAdhikAramAha-dazame prAbhRte etAni-sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAt etadarthAdhikAropetAni dvAviMzatiHXI prAbhUtaprAbhUtAni bhavanti, tadyathA-prathame prAbhRtaprAbhRte nakSatrANAmAvalikAkramo vaktavyo, yathA abhijidAdIni nakSatrANi bhavantIti 1, dvitIye nakSatraviSayaM muhUrttAgraM-muhartaparimANaM vaktavyaM 2, tRtIye 'evaM bhAgA'iti 'pUrvabhAgA'iti pUrvapazci K- 44565 dIpa anukrama [8-17] ~ 21~ Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------ mUlaM [4-7] + gAthA:(6-15) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [4-7] 4] mAdiprakAreNa bhAgA vaktavyAH 3, caturthe 'yogassati yogasyAdirvaktavyaH, tathA ca vakSyati-tA kahaM te jogassA AI Ahiyatti baijjA'iti 4, pazcame kulAni cazabdAdupakulAni kulopakulAni ca vaktavyAni 5, paThe paurNamAsIti paurNamAsIvaktavyatA abhidheyA 6, saptame 'sannipAta'iti amAvAsyApaurNamAsIsannipAto vaktavyaH 7, aSTame nakSatrANAM saMsthitiH-saMsthAnaM vaktavyaM 8, navame nakSatrANAM tArAnaM-tArAparimANamabhidheyaM, dazame netA vaktavyo, yathA katti nakSatrANi svayamastaMgamanenAhorAtraparisamAptyA ke mAsaM nayantIti 10, aparasminnekAdaze prAbhRtaprAbhRte candramArgAH-candramaNDalAni nakSatrAdyadhikRtya vaktavyAni 11, dvAdaze nakSatrAdhipatInAM devatAnAmadhyayanAni-adhIyate-jJAyate ebhirityadhyayanAni-nAmAni vaktavyAni 12, trayodaze muhartAnAM nAmakAni vaktavyAni 13, caturdaze divasA rAtrayazcokkAH 14, paJcadaze tithayaH 15, SoDaze gotrANi nakSatrANAM 16 saptadaze nakSatrANAM bhojanAni vAcyAni, yathedaM nakSatramevaMrUpe Fbhojane kRte zubhAya bhavatIti 17, aSTAdaze AdityAnAmupalakSaNametacandramasAM ca cArA vaktavyAH 18, ekonaviMzati tame mAsAH 19, viMzatitame saMvatsarAH 20, ekaviMzatitame jyotiSAM-nakSatra cakrasya dvArANi vaktavyAni, yathA'mUni nakSatrANi pUrvadvArANi amUni ca pazcimadvArANItyAdi 21, dvAviMzatitame nakSatrANAM viSaya:-candrasUryayogAdiviSayo | nirNayo vaktavya iti // tadevamuktA prAbhRtaprAbhRtasakyA teSAmarthAdhikArAca, samprati yaduktaM 'prathamasya prAbhRtasya prathame mAbhRtaprAbhRte muhUrtAnAM vRdvyapavRddhI vaktavye' iti tadvivakSuryathA tadviSaye gautamanAmA prathamagaNadharo bhagavantaM pRcchati bhasma yathA ca bhagavAn tatvamacakathat tathopadarzayannAha SERIES dIpa anukrama [8-17] ~ 22 ~ Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------- ------ mUlaM [8] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRte 1prAbhRtaprAbhRta prata sutrAka dIpa anukrama sUryaprajJa- tA kahaM te baddhovaddhI muhuttANaM Ahiteti vadejA! tA aTThaekUNavIse muhattasate sattAvIsaM ca sahibhAge ptivRttiH lamuttassa Ahite vi(ti)vadejjA (sUtraM8) (mala.) | 'tA kahaM te baddhobaDI muhuttANa mityAdi, atra tAvacchabdaH kramArthaH, kramazcAyamastyanyadapi candrasUryAdiviSaya // 9 // prabhUtaM praSTavyaM, paraM tadAstAM sampratyetAvadeva tAvatpRcchAmi-kathaM kena prakAreNa bhagavan ! 'te' tvayA 'muhUrtAnA' divasarAtriviSayANAM vRddhyapavRddhI AkhyAte iti bhagavAn prasAdamAdhAya 'vadet' yathAvasthitaM vastusvarUpaM kathayet yena me saMzayApagamo bhavati, apagatasaMzayazca parebhyo nizaGkamupadizAmIti / atrAha-nanu gautamo'pi caturdazapUrvadharaH sarvAkSarasannipAtI sambhinnazrotAH sakalaprajJApanIyabhAvaparijJAkuzalaH sUtratazca pravacanasya praNetA sarvajJadezIya eva, ukta ca-saMkhAIevi bhave sAhai jaM vA paro u pucchejA / nayaNaM aNAisesI viyANaI esa chaumattho // 1 // " tataH kathaM saMzayasambhavastadabhAvAJca kimarthaM pRcchatIti !, ucyate, yadyapi bhagavAn gautamo yathokaguNaviziSTastathApi tasyAdyApi matijJAnAvaraNIyAdhudaye vartamAnatvAt chadmasthatA, chadmasthasya ca kadAcidanAbhogo'pi jAyate, yata ukkam-"na hi nAmAnAbhoga chamasthasyeha kasyacinneti / jJAnAvaraNIyaM hi jJAnAvaraNaprakRtikarma // 1 // " tato'nAbhogasambhavAdupapadyate [bhagavato'pi saMzayA, na caitadanA, yata utaM upAsakazrate AnandazramaNopAsakAvadhinirNayaviSaye-'teNaM' bhatAki ANadeNaM samaNovAsapaNaM tassa ThANassa AloiyavaM jAva paDikkamiyavaM uyAhu mae , tato gaM goyamAdI samaNe bhagavaM saMpAtItAnapi bhavAn kathayati mahA paraH pUchet / na cainaM bhanatipAyI vijAnAti yasaiSa upasthaH // 1 // [18] // 9 // atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 Arabhyate ~ 23~ Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], --------------------- mUlaM [8] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka dIpa anukrama mahAvIre goyama evaM vayAsI-tumaM cevaNaM tassa ThANassa Aloehi jAva paDikamAhi, ANaMdaM ca samaNovAsayaM eyamaI | khAmehi, tae NaM samaNe bhagavaM goyame samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie eyamaTTa viNaeNaM paDisuNei, paDisuNittA tassa ThANassa Aloei jAva paDiphamai, ANaMdaM ca samaNovAsayaM eyamaI sAmeha' iti, athavA bhagavAn apagatasaMzayo'pi | ziSyasampratyayArthaM pRcchati, tathAhi-tamartha ziSyebhyaH prarUpya teSAM sampratyayArthaM tatsamakSaM bhUyo'pi bhagavantaM pRcchtiiti| yadivA itthameva sUtraracanAkalpa iti na kazciddoSaH / evaM bhagavatA gautamena prazne kRte sati bhagavAn shriivrddhmaansvaamii| | prativacanamabhidhAtukAmaH savizeSabodhAdhAnAya prathamato nakSatramAse yAvanto muhUrtAH sambhavanti tAvato nirUpayatisAtA aDe'tyAdi, tAvaditi ziSyoktapadAnuvAdaH sa ca nyAyamArgapradarzanArtha, tathAhi-sarveNApi guruNA ziSyeNa prazna kRte sati ziSyapRSTasya padasya anyasya vA ziSyoktasya tathAvidhasya padasya anuvAdapurassaraM prativacanamabhidhAtavyaM yena guruSu ziSyANAM bahumAno bhavati-yathA'haM gurUNAM sammata iti, anyacca tAvacchandasyAyamarthaH-AstAmanyatprativaktavyamidAnI tAvadeva tavAgre kathayAmi, etasminnakSatramAse aSTau muhartazatAni ekonaviMzAni-ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiM saptaSaSTiM bhAgAnahamAkhyAtA iti svaziSyebhyo vadet , etena caitadAvedayati-iha ziSyeNa samyamagadhItazAstreNApi gurvanujJAtena satA tattvopadezo'parasmai dAtavyo nAnyatheti, adha kathamekasminnakSatramAse aSTau zatAnye konaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhartasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgA iti !, ucyate, iha yuge candracandrAbhivardhitacandrAbhivarddhitarUpasaMvatsarapaJcakAtmake saptaSaSTinakSatramAsAH, yuge coktasvarUpe ahorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzada-| [18] ~ 24~ Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], --------------------- mUlaM [8] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: * prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) // 10 // sUtrAka dIpa dhikAni 1830, tata eteSAM saptapadhyA bhAgo hiyate labdhAH saptaviMzatirahorAtrAH, zeSA tiSThati ekaviMzatiH, sA muhU- 1prAbhUte nayanArtha triMzatA guNyate, jAtAni paTU zatAni triMzadadhikAni 630, teSAM saptapadhyA bhAge hRte labdhA nava muhartAH 9,41prAbhRtazeSA'vatiSThate saptaviMzatiH, AgataM nakSatramAsaH saptaviMzatirahorAtrAH nava muhUrtA ekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH sapta- prAbhRtaM paSTibhAgAH, tatra saptaviMzatirahorAtrA muhartakaraNArtha triMzatA guNyante jAtAnyaSTau zatAni dazottarANi 810, teSAM madhye uparitanA nava muhUrtAH prakSipyante, jAtAnyaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni 819, AgataM nakSatramAse muhUrtaparimANamaSTI zatAnyekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH saptapaSTibhAgA iti / idaM ca nakSatramAsagatamuharsaparimANaM hai upalakSaNaM, tena sUryAdimAsAnAmadhyahorAtrasavAM paribhAvya muhUrtaparimANaM yathA''garma bhAvanIyaM, tazcaivam-sUryamAsA yuge |vaSTirbhavanti, yuge cASTAdaza zatAni triMzadadhikAnyahorAtrANAM, tatasteSAM SaSTyA bhAge hRte labdhA triMzadahorAtrAH ekasya cAhorAtrasyAI, etAvatsUryamAsaparimANaM triMzanmuhUrttazcAhorAtra iti triMzatriMzatA guNyate, jAtAni nava zatAni muhUrtAnA, arne cAhorAtrasya paJcadaza muhartAH, tata AgataM sUryamAse muhartaparimANaM nava zatAni pazcadazottarANi 915 tathA yuge dvApaSTizcandramAsAstato'STAdazazatAnAM triMzadadhikAnAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonatriMzadahorAtrA dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA ahorAtrasya, tatra dvAtriMzad dvApaSTibhAgA muhUrtasya karaNArtha triMzatA guNyante, jAvAni nava | |zatAni SaSThayadhikAni 960, teSAM dvASaSThyA bhAgo hiyate, labdhAH pazcadaza muhUrtAH, zeSA tiSThati triMzat 30, ekonatrizaccAhorAtrA muhartakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAnyaSTau zatAni saptatyadhikAni 870, tataH pAzcAtyAH pazcadaza muhUrtA anukrama [18] * * ~ 25~ Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [C] dIpa anukrama [PC] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [8] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. eSu madhye prakSiSyante tata AgataM candramAse muhUrttaparimANamaSTau zatAni paJcAzItyadhikAni triMzaca dvASaSTibhAgA muhUrttasya / karmmamAsazca triMzadahorAtrapramANastatastatra muhUrtta parimANaM nava zatAni paripUrNAni, tadevaM mAsagataM muharttaparimANamuktaM, pratadanusAreNa ca candrAdisaMvatsaragataM yugagataM ca muhUrttaparimANaM svayaM paribhAvanIyaM / tathA ca satyavagataM muhUrttaparimANaM, samprati pratyayane the divasarAtraviSaye muharttAnAM vRddhyapavRddhI te avaboddhukAma idaM pRcchati tA jayA NaM sUrie sababhaMtarAto maMDalAto sababAhiraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati saGghabAhirAto maMDalAto savantaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, esa NaM addhA kevatiyaM rAtiMdiyaggeNaM Ahitetti yadekhA ?, tA tiNNi chAvaDe rAtiMdiyasae rAtiMdiyaggeNaM AhitetivadekhA (sUtraM 9) tA etAe addhAe sUrie kati maMDalAI carati ?, tA culasIyaM maMDalasataM carati, ghAsIti maMDalasataM dukkhupto carati, taMjahA- kkhi| mamANe ceva pavesamANe ceva, duve ya khalu maMDalAI saI carati, taMjahA- saGghabhaMtaraM caiva maMDala saGghabAhiraM ceva maMDalaM ( sUtraM 10 ) // 'tA jayA NamityAdi, tAvacchandArthabhAvanA sarvatrApi prAguktAnusAreNa yathAyogaM svayaM paribhAvanIyA, zeSasya ca | vAkyasyAyamartha:-'yadA' yasmin kAle, Namiti vAkyAlaGkAre, sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAdvinirgatya pratyahorAtramekaikamaNDalacAreNa yAvat sarvavAhyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati paribhramaNamupapadyate, sarvabAhyAJca maNDalAdapasRtya pratirAtrindivame ke kamaNDalaparibhramaNena yAvatsarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carati, 'eSA' etAvatI, Namiti pUrvaSat addhA Eucation International For Parts Only ~26~ Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [9-10] dIpa anukrama [19-20] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. mUlaM [9-10] prAbhRtaprAbhRta [1] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJa kiyatA 'rAtridivAzreNa' rAtridivaparimANena AkhyAtA iti vadet ? atra prativacanaM 'tA tinni' ityAdi, eSA addhA zivRttiH 4 rAtrindivApreNa tribhI rAtridivasazataiH paTSaSTeH-paTSaSTyadhikairAkhyAtA iti, svaziSyebhyo vadet / punaH pRcchati 'tA ( mala0 ) * eyAe Na'mityAdi, 'tA' iti pUrvavat, etayA etAvatyA SaTSaSTyadhikarAtrindivazatantrayaparimANayA addhayA kati maNDalAni sUryo dvikRtvazcarati 1, kati vA maNDalAnyekavAramiti zeSaH, atra prativacanavAkyam- 'tA culasIya mityAdi, sAmAnyatazcaturazItaM caturazItyadhikaM maNDalazataM carati, adhikasya maNDalasya sUryasatkasyAbhAvAt, 'tatrApi' caturazItazatamadhye 'zItaM' vyazItyadhikaM maNDalazataM dvikRtvazcarati, tadyathA sarvAbhyantarAnmaNDalAdvahirniSkrAman sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizaMzca, dve ca maNDale - sarvAbhyantara sarva bAhyarUpe 'sakRd'ekaikaM vAraM 'carati' paribhramati / bhUyaH praznayati- // 11 // Educatin internation jai khalu tasseva Adivassa saMvaccharassa sayaM aTThArasamutte divase bhavati sa aTThArasamuttA rAtI bhavati sa duvAlasamuha se divase bhavati saI duvAlasamuttA rAtI bhavati, paDhame chammAse asthi aTThArasamuhuttA rAtI bhavati, doce chammAse asthi aTThArasamuhutte divase, Natthi aTThArasamuhuttA rAtI, atthi duvAlasamuhatte divase bhavati paDhane chammAse, dobe chammAse Natthi paNNarasamuha te divase bhavati, Natthi paNNarasamuhuttA rAtI bhavati, tattha NaM kaM hetuM vadekhA ?, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 saGghadIvasamuddANaM saGghabhaMtarAe jAba visesAhie parikveveNaM paNNase, tA jatA NaM sUrie sababhaMtaramaMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamaka patte ukkosae aTThArasamuhate divase bhavati, jahaNNiyA duvAlasamuttA rAtI bhavati, se For Pale Only ~27~ 1 prAbhRte 1 prAbhUtaprAbhRrta // 11 // Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [21] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [11] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. nikkhamamANe sUrie navaM saMvaccharaM ayamANe paDhamaMsi ahorantaMsi abhitaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayANaM sUrie abhiMtarAnaMtara maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM ahArasamuhutte divase bhavati dohiM egaTTabhAgamuhuttehiM UNe, dubAlasamuhuttA rAtI bhavati dohiM egaTTibhAgamuhuttehiM adhiyA, se NikkhamamANe surie dosi ahorataMsi annaMtaraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie abhitaraM tavaM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuha te divase bhavati cAhiM egaTTibhAgamuhatehiM UNe duvAlasamuhuttA rAtI bhavati cauhiM egaTTibhAgamuhuttehiM ahiyA, evaM khalu eeNaM uvAeNaM kvimamANe sUrie egamege maMDale divase khettassa NibuddhemANe 2 rataNiksassa abhibuTTemANe 2 sabapAhiramaMDala uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie savanbhaMtarAto maMDalAo saGghabAhiraM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati tatA NaM sabhaMtaramaMDalaM paNidhAya egeNaM tesIteNaM rAIdiyasateNaM tiNi chAbaTTa egaDiMga hutte sate divase khettassa NivuddhittA rataNikkhetassa abhivRddhintA cAraM carati, tadA NaM uttamakaTTapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAtI bhavati, jahaNNae vArasamuhutte divase bhavati, esa NaM paDhame chammAse esa NaM paDhamaM chammAsassa pajabasANe / se pacisamANe sUrie docaM chammAsaM apamANe (AyamANe ) paDhamaMsi aho rantaMsi bAhirAtaraM maMDalaM uvasaMkametA cAraM carati, tA jayA NaM surie vAhirANaMtaraM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhasA rAtI bhavati, dohiM egaTTibhAgamuhutehiM ahie, se pavisamANe sUrie Education Internationa For Penal Use On ~ 28~ Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [21] sUryaprajJa sivRttiH ( mala0 ) prAbhRta [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [11] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 12 // docaMsi ahorantaMsi bAhiraM tavaM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhiraM tacaM maMDala uvasaMkramittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhuttA rAtI bhavati cAhiM egaTTibhAgamuhuttehiM UNA, duvAlasamu2 hutte divase bhavati cAhi~ egaTTibhAgamuhuttehiM ahie| evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANe sUrie tadANaM4 tarAto tathANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkramamANe do do egaTTibhAgamuhutte egamege maMDale rataNikhettassa NibuDemANe 2 divasakhettassa abhivamANe 2 samaMtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie sadabAhirAo maMDalAo sakabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM sabavAhiraM maMDalaM paNighAya egeNaM tesIeNaM rAIdiyasateNaM tinni chAvaTTe egaTTibhAgamuttasate rayaNikhettassa nivudvittA divasa khepsassa abhivahnittA cAraM carati tathA NaM uttamakaTTapatte ukkosa aTThArasamuhase divase bhavati, jahaNiyA dubAlasamuhuttA rAtI bhavati, esa NaM doce chammA se esa NaM duccassa chammAsassa pajjavasANe, esa NaM Adice saMcchare esa NaM Adibassa saMcaccharassa pajjavasANe, iti khalu tassevaM Adicassa saMvaccharassa sahaM aTThArasamutte divase bhavati, sahaM aTThArasamuttA rAtI bhavati, saI duvAlasamuttA rAtI bhavati, paDhame chammAse asthi aTThArasamuhutte divase atthi dubAlasamuhupte divase natthi dubAlasamuttA rAI asthi duvAlasamuttA rAI natthi duvAlasamutte divase bhavati, paDhame vA chammAse Natthi paNNarasamuhante divase bhavati, Natthi paNNarasa muhuttA Education International For Penal Use Only ~ 29~ 1 mAbhUte 1 prAbhRta prAbhRtaM // 12 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ---------------- prAbhRtaprAbhRta [1], --------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa rAI bhavati Nasthi rAtidiyANaM vahovaDDIe muhuttANa vA cayovacaeNaM, NaNNasya vA aNuvAyagaIe, gAdhAo bhANitabAo (sUtraM 11) paDhamassa pAhuDassa paDhamaM pAhuDa pAhuDaM // 1-1 // | 'jaha khalu ityAdi, yadi khalu SaTpaTyAdhikarAtrindivazatatrayaparimANAyAmaddhAyAM vyazItaM maNDalazataM dvikRtvazcarati dve ca maNDale ekaikaM vAramiti tata evaM sati yadetadbhagavadbhiH prarUpyate, tasya SaTpaSTyadhikarAtrindivazatatrayaparimANasya sUryasaMvasarasya madhye sakRd-ekavAramaSTAdazamuhUrtapramANo divasobhavati, sakRccASTAdazamuhUtoMrAtriH, tathA sakRd-ekavAra dvaadshmuhtto divaso bhavati sakRya dvAdazamuhartA rAtriH, tatrApi SaNmAse prathame'sti aSTAdazamuhUrtA rAtrinatvaSTAdazamuhUttoM divasaH, tathA asti tasminneva prathame paNmAse dvAdazamuhUrto divaso na tu dvAdazamuhUrtA rAtriH, dvitIye paNmAse'styaSTAdazamuhUttoM divaso natvaSTAdazamuhartA rAtriH, tathA asti tasminneva dvitIye paNmAse dvAdazamuhatoM rAbineMtu dvAdazamuhatoM divasaH, tathA prathame SaNmAse dvitIye vA paNmAse nAstyetat yaduta-paJcadazamuhUrto'pi divaso bhavati, nApyastyetat, yaduta paJcadazamuhUrtA rAtririti, tatra evaMvidhe vastutattvAvagame ko hetuH -kiM kAraNaM kayA yuktyA etatpratipattavyamiti bhAvArthaH, 'iti vade diti, atrArthe bhagavAna prasAdaM kRtvA vadet / atra prativacanamAha-tA ayaNNa'mityAdi, 'ayaM'pratyakSata upalabhyamAno Namiti vAkyAlaGkAre 'jambUdvIpo'jambUdvIpanAmA dvIpaH, sa ca sarveSAM dvIpasamudrANAM sarvAbhyantaraH-sarvamadhyavartI sarveSAmapi zeSadvIpasamudrANAmita Aramya yathAgamotakramadviguNaviSkambhatayA bhavanAt 'jAva parikkheveNaM pannatte'iti, atra yAvacchandopAdAnAdidamanyadU panthAntare prasiddhaM sUtramavagamtavyaM 'sabakkhuDDAge paTTe telApUyasaMThANasaM anukrama [21] ~ 30~ Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [21] sUryaprajJa-4 Thie baDhe rahacakavAlasaMThANasaMThie vaDhe pukkharakanniyAsaMThANasaMThie baTTe paDipunnacaMdasaMThANasaThie joyaNasayasahassamAyAma-18 1prAbhRte ptivRttiH vikhaMbhaNa tinni joyaNasayasahassAI doni ya sattAvIse joyaNasae tinni kose aTThAvIsaM ca dhaNusayaM terasa ya aMgu- prAmRta(mala0) lAI addhaMgulaM ca kiMcivisesAhie parikkheveNaM pannatte' iti, atra 'sacakhuDDAgatti sarvebhyo'pyanyebhyo dvIpasamudrebhyaH | prAbhRtaM kSulako-laghurAyAmaviSkambhAbhyAM yojanalakSapramANatvAt , zeSaM prAyaH sugarma paridhiparimANaM gaNitaM ca kSetrasamAsaTI-1 kAtaH paribhAvanIyaM, 'tA'iti tato yadA Namiti pUrvavat, sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA Namiti prAgvat uttamakASThAprApto'tra kASThAzabdaH prakarSavAcI paramaprakarSaprApto yataH paramanyo'dhiko na bhavati sa ityarthaH, 'ukosa'tti utkarSatItyutkarSaH utkarSa evotkarSakA utkRSTa ityarthaH, aSTAdazamahattoM divaso bhavati, tasminneva ca sarvAbhyantare maNDale sUrye cAraM carati jaghanyA-sarpaladhvI dvAdazamuhUrttA rAtriH, eSo'horAtraH pAzcAtyasya sUryasaMvatsarasya paryavasAnaM, tataH sa |sUryastasmAtsarvAbhyantarAnmaNDalAniSkAman navaM sUryasaMvatsaramAdadAna:-pravartamAnaH prathame ahorAtre 'ambhitarAnaMtara'-18 |nti sobhyantarAnmaNDalAdanantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati tato yadA sUryo'bhyantarAnantaraM-savobhyanta-| rAmaNDalAdanantaraM dvitIya maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA aSTAdazamahattoM divaso dvAbhyAM mahataMkaSaSTibhAgAbhyAmUno| |bhavati, dvAbhyAM ca muhUrtekaSaSTibhAgAbhyAmadhikA dvAdazamuhUrtA rAtriH kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iheka maNDalamekenAhorAtreNa dvAbhyAM sUryAbhyAM parisamApyate, ekaikazca sUryaH pratyahorAtra maNDalasya triMzadadhiko'STAdazazatasaGgyAn |bhAgAn parikalpya ekaikaM bhArga divasakSetrasya rAtrikSetrasya vA yathAyogya hApayitA varddhayitA vA bhavati, sa caiko maNDa-13 C // 13 // ~31~ Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], ------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [21] lagatastriMzadadhikASTAdazazatatamo bhAgo dvAbhyAM muha kaSaSTibhAgAbhyAM gamyate, tathAhi-tAni maNDalagatAni triMzadadhi-15 kAnyaSTAdazazatAni bhAgAnAM dvAbhyAM sUryAbhyAmekenAhorAtreNa gamyate, ahorAtrazca triMzanmuhUrtapramANaH, tataH sUryadvayApekSayA paSTirmuhartA labhyante tatakhairAzikakarmAvakAzaH, yadi paTyA muhUrteraSTAdaza zatAni triMzadadhikAni maNDalasya bhAgAnAM gamyate tata ekena muhUrtena kiM gamyate !, raashitrysthaapnaa-| 60 / 1830 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzerguNanAjAtAni tAnyevASTAdaza zatAni triMzadadhikAni teSAmAyenarAzinA paSTilakSaNena bhAgo hiyate labdhAH sArdAstriMzadbhAgAH, etAvanmuhUrttana gamyate, muhUrtazcaikapaSTibhAgIkriyate tata Agatameko bhAgo dvAbhyAM muhUtekapaSTibhAgAbhyAM gamyate, yadivA yadi jyazItyadhikenAhorAtrazatena SaT muhUrtA hAnI vRddhau vA prApyante tata ekenAhorAneNa kiM prApyate ?, rAzitrayasthApanA-1 183 / 6 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzi Nyate, jAtAsta eva SaT, teSAM jyazItyadhikena zatena bhAgaharaNaM, atroparitanarAzeH stokatvAdbhAgo na labhyate tatazchedyacchedakarAzyokhikenApavarttanA, jAta uparitano rAziddhikarUpo'dhastana ekapaSTirUpaH, AgataM dvAvekaSaSTibhAgau muhUrtasya ekasminnahorAtre vRddhI hAnI vA prApyate iti, tathA 'tA'iti tasmAd dvitIyAnmaNDalAniSkrAman sUryoM dvitIye ahorAne sarvAbhyantaraM maNDalamapekSya tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA Na' mityAdi, tatra yadA tasminsarvAbhyantaraM maNDalamavekSya tRtIye maNDale upasaGkamya cAraM carati tadA caturbhirmuhUrttasyaikapaSTibhAgehIMno'STAdazamuhUrtapramANo divaso bhavati, caturbhimuhUrtasyaikaSaSTibhAgairadhikA dvAdazamuhUrtapramANA rAtriH, evamuktanItyA 'khalu'nizcitametenAnamtaroditenopAyena pratimaNDalaM ~ 32 ~ Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa sUryaprajJa- divasarAtriviSayamuhUttaikaSaSTibhAgadvayahAnivRddhirUpeNa niSkAman maNDalaparibhramaNagatyA zanaiH zanairdakSiNAbhimukhaM gacchan / ptivRttiH sUryaH, 'tayANaMtarA iti tasmAdvivakSitAdanantarAnmaNDalAt 'tayANaMtara miti tadvivakSitamanantaraM maNDalaM saGkrAman 2 mAtaekakasmin maNDale muhartasya dvau dvAyekaSaSTibhAgau divasakSetrasya 'nirveSTayana 2'hApayana 2 rajanikSetrasya pratimaNDala dvI dii| prAbhUta // 14 // muhUrtasyaikaSaSTibhAgau abhivarddhayan 2 jyazItyadhikazatatame ahorAtre prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte sarvavAdyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati 'tA'iti tato yadA tasmin kAle ahorAtrarUpe Namiti prAgiva sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAnmaNDalaparica-4 | maNagatyA zanaiH zanaiH niSkamya sarvabAhyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA sarvAbhyantaramaNDalaM 'praNidhAya'maryAdIkRtya dvitIyAnmaNDalAdArabhyetyarthaH, ekena vyazItyadhikena rAtrindivazatena trINi 'SaTpaSTAni' SaTpaTyAdhikAni muhUrttakapaSTibhAgazatAni divasakSetrasya nirveSTya'hApayitvA rajanikSetrasya tAnyeva trINi muhUtrtakaSaSTibhAgazatAni paTpaTyAdhikAni abhivarsa cAra carati, tadA Namiti pUrvavat, uttamakASThAprAptA-paramaprakarSamAptA utkarpikA-taskRSTA aSTAdazamuhartAaSTAdazamuharttapramANA rAtrirbhavati, jaghanyazca dvAdazamuhartapramANo divasaH, eSA prathamA SaNmAsI, yadivA etat prathama SaNmAsaM, sUtre ca puMstvanirdeza ArSatvAt , eSa vyazItyadhikazatatamo'horAtraH prathamasya SaNmAsasya paryavasAnaM / 'se pavisamANe ityAdi, 'sa'sUryaH sarvavAdyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizana dvitIyaM SaNmAsamAdadAnA-pratipadyamAno dvitIyasya // 14 // paNmAsasya prathame ahorAtre sarvabAhyAnmaNDalAdarvAganantaraM dvitIya maNDalamupasaGkAmya cAraM carati 'tA'iti tatra yadA sUryo| mAvAdyAt-sarvabAhyAnmaNDalAdarvAtanaM dvitIya maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA dvAbhyAM muhUrtekaSaSTibhAgAbhyAmUnA aSTA anukrama [21] ~33~ Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], ------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa dinamahartA rAtrirbhavati, dvAbhyAM muhakapaSTibhAgAbhyAmadhiko dvAdazamuhartapramANo divasaH, tatastato'pi dvitIyAnmaNDa-14 lAdabhyantaraM sa sUryaH pravizan dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye ahorAtre 'bAhiraM tacaM'ti sarvabAhyAnmaNDalAdAktana tRtIyaM maNDalamupasaGkAmya cAra carati 'tA jayA 'mityAdi, tato yadA NamitipUrvavat, sUryaH sarvavAhyAnmaNDalAdA-12 phanaM tRtIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati 'tA jayA NamityAdi tato yadA Namiti pUrvavat sUryaH sarvavAhyAnmaNDalAdarvAtanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA aSTAdazamuhUrtA rAtrizcaturbhiH 'egaTThibhAgamuhuttehiM ti prAkRtatvAda vyatyAsena padopanyAsaH, evaM tu yathAsthitapadanirdezo draSTavyo-muhUkaSaSTibhAgairUnA bhavati, caturbhirmuhakapaSTibhAgairadhiko dvAdazamuhUttoM divasaH / 'evaM khalu eeNa'mityAdi, evaM-ukkanItyA khalvetena-anantaroditenopAyena prati-8 maNDalaM rAtridivasaviSayamuhUttaikaSaSTibhAgadvayahAnivRddhirUpeNa pravizan maNDalaparibhramaNagatyA zanaiH zanairuttarAbhimukha gacchan 'tayANaMtarAu'tti tasmAdvivakSitAnmaNDalAt'tayANaMtara miti tadvivakSitamanantaraM maNDalaM saGkrAman ra ekaikasmin maNDale muhUrtasya dvau dvAvekaSaSTibhAgau rajanikSetrasya nirveSTayana divasakSetrasya pratimaNDalaM dvau dvau muhUrtasyaikaSaSTibhAgI abhivarddhayana 2 yazItyadhikazatatame ahorAtre dvitIyaSaNmAsaparyavasAnabhUte 'sababhaMtati sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA'iti tato yadA-yasmin kAle Namiti pUrvavat sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAmaNDalaparibhramaNagatyA zanaiH zanairabhyantaraM pravizya sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA sarvabAhyamaNDalaM 'praNidhAya'maryAdIkRtya tadAkanAd dvitIyAnmaNDalAdArabhyetyarthaH, ekena jyazItyadhikena rAtrindivazatena trINi pazaSTAni-paTUpaThAdhikAni muhUrta-lA anukrama [21] CAT ~34 ~ Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [21] prAbhRta [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJa tivRttiH ( mala0) // 15 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) Ja Education International mUlaM [11] prAbhRtaprAbhRta [1], AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH syaikaSaSTibhAgazatAni rajanikSetrasya nirveSTya- hApayitvA divasakSetrasya ca tAnyeva trINi SaTSaSTAni mutaikapaSTibhAgazatAni abhiva cAraM carati, tadA Namiti vAkyAlaGkAre uttamakASThAprAptaH paramaprakarSaprApta utkarSakaH- utkRSTo'STAdazamuhUrSo 2 divaso bhavati jaghanyA ca dvAdazamuhUrttA rAtriH, etad dvitIyaM SaNmAsaM, yadivA eSA dvitIyA SaNmAsI, sUtre puMskhanirdeza OM ArSatvAt, eSa SaTSaSTyadhikatrizatatamo'horAtro dvitIyasya SaNmAsasya paryavasAnabhUtaH, 'epa' evaMpramANa AdityasaMvatsarA, eSa SaTSaSTyadhikatrizatatamo'horAtraH 'Adityasya' AdityasambandhinaH saMvatsarasya paryavasAnam / sampratyupasaMhAramAha'iha khalu tasseva' mityAdi, yasmAdevaM 'iti' tasmAtkAraNAttasyAdityasya - Aditya saMvatsarasya madhye 'evaM utkena prakAreNa 'sakRd ekavAramaSTAdazamutta divaso bhavati sakRccASTAdazamuharttA rAtriH, tathA sakRd dvAdazamuttoM divaso bhavati sakRcca dvAdazamuhUrttA rAtriH, tatra prathame SaNmAse astyaSTAdazamuhUrttA rAtriH, sA ca prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre, natvaSTAdazamuttoM divasaH, tathA asti tasminneva prathame SaNmAse dvAdazamuhUrtI divasaH, so'pi prathamaSaNmAsaparyavasAne'horA, natu dvAdazamuhUrttA rAtriH, dvitIye SaNmAse'styetad yaduta aSTAdazamuhUrttA divaso bhavati, sa ca dvitIyaSaNmAsaparyavasAnabhUte'-horAtre natyaSTAdazamuhUrttA rAtriH, tathA astyetat yaduta tasminneva dvitIyapaNamAse asti dvAdazamuharttA rAtriH, sA'pi tasminneva dvitIyaSaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre, na punarastyetat yaduta dvAdazamuhUrto divaso bhavatIti, tathA prathame vA paNmAse nAstyetat yaduta paJcadazamuharttA divaso bhavati, nApyastyetat yaduta paJcadazamuhUrttA rAtriH, kiM sarvathA netyAha- nAnyatra - rAtrindivAnAM vRdhyapavRddheranyatra na bhavati, rAtrindivAnAM tu vRddhyapavRddhau ca bhavatyeva paJcadazamuhUrttA rAtriH pazcadazamuhanta divasaH, te ca vRkSa For Penal Use Only ~ 35~ 1 prAbhUte 1 prAbhRta prabhU // 15 // wor Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [21] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. ucaton Internationa mUlaM [11] prAbhRtaprAbhRta [1], AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH pavRddhI rAtrindivAnAM kathaM bhavata ityAha-'muhuttANaM cayovacaeNa' muhUrttAnAM paJcadazasaGkhyAnAM cayopacayena vayena-adhikatvena vRddhirapacathena-hInatvenApavRddhiH, iyamatra bhAvanA - paripUrNapakhadazamuhUrttapramANe divasarAtrI na bhavato, hInAdhika paJcadazamuhUrttapramANe tu divasarAtrI bhavataH, evaM 'annattha vA aNuvAyagaIe' iti vAzabdaH prakArAntarasUdhane anyatrAnupAtagateH--anusAra| gateH paJcadazamuttoM divasaH paJcadazamuhUrttA vA rAtrirna bhavati, anusAragatyA tu bhavatyeva, sA cAnusAra gatirevaM-yadi tryazI| tyadhikazatatame maNDale SaNmuhUrttA vRddhI hAnau vA prApyante tato'rvAk tadarddhagatau trayo muhUrttAH prApyante, vyazItyadhikazatasya vA'rddha sArddhA ekanavatiH tata AgataM ekanavatisaGkhyeSu maNDaleSu gateSu dvinavatitamasya ca maNDalasyArje gate paJcadaza muhUrttAH prApyante, tavastata Urddha rAtrikalpanAyAM paJcadazamuttoM divasaH, paJcadazamuhUrttA ca rAtrirlabhyate nAnyatheti, 'gAhAo bhaNitavvAo'ti atra anantaroktArthasaGgrAhikA asyA eva sUryaprajJapterbhadrabAhu khAminA yA niryuktiH kRtA tatpratibaddhA anyA vA kAzcana granthAntarasuprasiddhA gAthA varttante tA 'bhaNitacyA' paThanIyAH, tAzca samprati kvApi pustake na dRzyanta iti vyavacchinnAH sambhAvyante tato na kathayituM vyAkhyAtuM vA zakyante, yo vA yathA sampradAyAdavagacchati tena tathA ziSyebhyaH kathanIyA vyAkhyAnIyAzceti / iti malayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM prathamasya prAbhRtasya prathamaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // tadevamuktaM prathamasya prAbhRtasya prathamaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati dvitIyamarddhamaNDalasaMsthitipratipAdakaM vivakSuridaM praznasUtramAha For Pale Only atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 2 Arabhyate ~36~ wor Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [1]. .......... .-- prAbhataprAbhata [2], ...... ......... mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [12-13] (mala.) // 16 // dIpa tA kahaM te addhamaMDalasaMThitI AhitAti vadejA ?, tattha khalu ime duce addhamaMDalasaMThitI paM0,0-dAhiNA 1 prAbhUte 4 ceva addhamaMDalasaMThitI uttarA ceva aDamaMDalasaMThitI / tA kahaM te dAhiNaaddhamaMDalasaMThitI AhitAtira 2prAbhUta&vadejA, tA ayaNaM jaMbuddIve dIve sabadIvasamudANaMjAba parikkheverNa tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM dAhiNaM * prAbhUta amaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTTapatte ukosae ahArasamuhutte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhattA rAtI bhavati, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMvaccharaM ayamANe par3hamaMsi ahorattaMsira dAhiNAe aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAte abhitarANataraM uttaraM addhamaMDalaM saMThiti uvasaMkamittA cAra carati, jatA gaM sUrie abhitarANaMtaraM uttaraM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhatte[hiM] divase bhavati dohiM egaTThabhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAtI dohiM egahibhAgamuhattehi 4 adhiyA se NikkhamamANe sUrie docaMsi ahorattaMsi uttarAe aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAe ambhitaraM tacaM dAhiNaM addhamaMDalaM saMThiti uvasaMkamisA cAraM carati |taa jayA NaM sUrie abhitaraM tacaM dAhiNaM addhamaMDalaM saMThiti uvarsakamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhutte [hiM] divase bhavati cAhiM egaTThibhAgamuhattehi UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM adhiyA, evaM khalu eeNaM uvAeNaM NikkhamamANe sUrie tadaNaMtarAto'NaMtaraMsi taMsi 2 desaMmi taM taM addhamaMDalasaMThiti saMkamamANo 2 dAhiNAe 2 aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAte, savavAhiraM uttaraM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie anukrama [22-23] ~37~ Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], --------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: % A prata sUtrAMka [12-13] SACROG dIpa sababAhiraM uttaraM addhamaMDalasaMThirti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTThapattA ukosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavati / esa NaM paDhame chammAse esa NaM paDhamachammAsassa pajjavasANe, se pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi uttarAte aMtarabhAgAte| tassAdipadesAte cAhirANaMtaraM dAhiNaM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie 4 bAhirANaMtaraM dAhiNaaddhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohi egaDibhAgamuhurohiM aNA duvAlasamuhutte divase bhavati dohiM egaTThibhAgamuhuttehiM ahie, se pavisamANe sUrie docaMsi ahorattaMsi dAhiNAte aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAe pAhiraMtaraM tacaM uttaraM addhamaMDalasaM-18 Thiti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM mUrie bAhiraM tacaM uttaraM ahamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAra carati tadA NaM aTThArasamuhusA rAI bhavati cAhiM egaTThibhAgamuhuttehiM adhiyA, evaM khalu eteNaM uvAeNaM pavisamANe sUrie tadANaMtarAu tadANaMtaraM taMsi 2 desaMsi taM taM addhamaMDalasaMThiti saMkamamANe 2 uttarAe aMtarAbhAgAte tassAdipadesAe sababhaMtaraM dAhiNaM addhamaMDalasaMThirti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA gaM sarie savanbhaMtaraM dAhiNaM anDamaMDalahiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, esa NaM doce chammAse, esa Na docassa chamAsassa panavasANe, esa gaM Adice saMvacchare, esa NaM AdicasaMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 12)tA kahaM te anukrama 5%56456-23554 [22-23] ~ 38~ Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJaptivRttiH (mala0) prata sUtrAMka [12-13] // 17 // dIpa uttarA addhamaMDalasaMThitI AhitAtivadejA, tA ayaM NaM jaMbuddIve dIve sabadIvajAvaparikkheveNaM, tA jatANaM mA sarie sababhatare uttaraM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasa- 2 mA muTutte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati jahA dAhiNA tahA ceSa NavaraM uttaraDio prAbhUta ambhitarANataraM dAhiNaM khaSasaMkamaha, dAhiNAto abhitaraM tacaM khuptara vasaMkamati, evaM khalu eeNaM uvAeNaM jAva sababAhiraM dAhiNaM uvasaMkamati, savayAhiraM dAhiNaM vasaMkamati 2ttA dAhiNAo bAhirANaMtaraM uttaraM uvasaMkamati uttarAto yAhiraM tacaM dAhiNaM taccAto dAhiNAto saMkamamANe 2 jAva sababhaMtaraM uvasaMkamati, taheva / esa NaM doce chammAse esaNaM docassa chammAsassa pajjavasANe, esa NaM Adicce saMvacchare, esaNaM Adicassa saMvaccharassa pajjavasANe gaahaao| (sUtraM 13) bIyaM pAjhuDapAhuDaM samattaM // 'tA kahate'ityAdi, 'tA'iti kramArthaH, pUrvavad bhAvanIyA, 'kathaM' kena prakAreNa bhagavan ! te'tava mate 'arddhamaNDalasaM|sthiti'arddhamaNDalavyavasthA AkhyAteti vadet, pRcchatazcAyamabhiprAyaH-ha ekaikA sUrya ekaikenAhorAtreNakaikasya maNDajAlasyAmeva bhramaNena pUrayati, tataH saMzayaH kathamekaikasya sUryasya pratyahorAnamekaikA maNDalaparicamaNavyavastheti pRSThati, atra bhagavAn pratyuttaramAha-tA khalu'ityAdi, 'tA'iti tatrArddhamaNDalavyavasthAvicAre khalu-nizcitamime de a maNDalasaMsthitI mayA prajJase, tadyathA-ekA dakSiNA caiva-dakSiNadigbhAvisUryaviSayA arddhamaNDalasaMsthiti:-arjumaNDalavyavasthA ma dvitIyA uttarA caiva-uttaradigbhAvisUryaviSayA arddhamaNDalasaMsthitiH, evamukke'pi bhUyaH pRcchati-tA kahaM te'ityAdideha / anukrama [22-23] // 17 // ~ 39~ Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [12-13] dIpa dve api arjamaNDalasaMsthitI jJAtavye tatredaM tAvatpRcchAmi-kathaM svayA bhagavan 'dakSiNA'dakSiNadigbhAghisUryaviSayA arddhamaNDalasaMsthitirAkhyAtA iti vadet ,bhagavAnAha-'tA ayapaNa mityAdi, idaM jambUdvIpavAkyaM prAgiva svayaM paripUrNa pari|bhAvanIyam , tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA, Namiti vAkyAlaGkAre, sUryaH sarvAbhyantarI-sarvAbhyantaramaNDalagatAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAra carati tadA Namiti pUrvavat , uttamakAyAprApta:-paramaprakarSaprAptaH, utkarSaka-utkRSTo'TAdazamuhUtrto divaso bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhUrttA rAtriH, iha sarvAbhyantare maNDale praviSTaH san prathamakSaNAdU zanaiH zanaiH sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalAbhimukhaM tathA kathaMcanApi maNDalagatyA paricamati yenAhorAtraparyante sarvAbhyantaramaNDalagatAn aSTAcatvAriMzadekapaSTibhAgAnapare ca dve yojane atikramya sarvAbhyantarAnantaradvitIyotsarArjumaNDalasImAyAM vartate, tathA cAha-se nikkhamamANe ityAdi sa sUryaH sarvAbhyantaragatAt prathamakSaNAdUI zanaiH zanairniSkrAman ahorAtre'tikAnte sati navam-abhinava saMvatsaramAdadAno navasya prathame'horAtre dakSiNasmAd-dakSiNadigbhAvino'ntarAt-sarvAbhyantaramaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikayojanadvayapramANApAntarAlarUpAdvinirgatya 'tassAdipaesAe'ititasya-sarvAbhyantarAnantarasyottarArddhamaNDalasyAdipradezamAzrityAbhyantarAnantarAM-sarvAbhyantaramaNDalAnantarAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAra carati, sa cAdipradezAdUddha zanaiH zanairaparamaNDalAbhimukhamatrApi tathA kathaJcanApi carati yena tasyAhorAtrasya paryante tadapi maNDalamanye ca dve yojane parityajya dakSiNadigbhAvinastRtIyasya maNDalasya sImAyAM bhavati, tA jayA Na'mityAdi, tato yadA sUryaH sarvAbhyantarAnantarAM dvitIyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkhamya cAraM carati anukrama [22-23] ~ 40~ Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJaptivRttiH (mala0) prAbhRte 2 prAbhUta prAbhRtaM prata sUtrAMka [12-13] // 18 // dIpa tadA divaso'STAdazamuhUrtoM dvAbhyAM muhUkaSaSTibhAgAbhyAmUno bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhartA rAniH dvAbhyAM muhUrtaka- paSTibhAgAbhyAmabhyadhikA, tatastasyA api dvitIyasyA uttarArddhamaNDalasaMsthiterukkaprakAreNa sa sUryo niSkAman abhinavasya sUryasaMvatsarasya dvitIye'horAtre uttarasmAduttaradigbhAvino'ntarAd dvitIyottarArddhamaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanaikaSaSTi|bhAgAbhyadhikayojanadvayapramANApAntarAlarUpAd viniHsRtya 'tassAipaesAe' iti tasya-dakSiNadigbhAvinastRtIyasyArddha|maNDalasyAdipradezamAzritya 'ambhitaraM tacaMti sarvAbhyantaramaNDalamapekSya tRtIyAM dakSiNAmamaNDalasaMsthitimupasaGgamya mAcAraM carati, atrApi tathA cAraM carati AdipradezAdU zanaiH zanairaparamaNDalAbhimukhaM yena tasyAhorAtrasya paryante tanmaNDala-2 gatAnaSTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAnapare ca dve yojane apahAya caturthasyottarArddhamaNDalasya sImAyAmavatiSThate, 'tA jayA 'mityAdi, tato yadA Namiti pUrvavat sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIyAM dakSiNAmImaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAraM carati tadA aSTAdazamuhUrto divaso bhavati caturbhirmuhUttaikaSaSTibhAgairUno dvAdazamuhartA rAtriH caturbhirmuhattaikaSaSTibhAgairabhyadhikA, 'evaM khalu'ityAdi, evaM-utanItyA khalu-nizcitametenopAyena pratyahorAtramaSTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikayojanadayavikampanarUpeNa niSkrAman sUryastadanantarAdarddhamaNDalAttadanantaraM tasmin 2 deze-dakSiNapUrvabhAge uttarapazcimabhAge vA tA tAM-arddhamaNDalasaMsthitiM sAmana 2 yazItyadhikazatatamAhorAtraparyante gate dakSiNamAt-dakSiNadigbhAvinIzAntarAt byazItyadhikazatatamamaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikatadanantarayojanadvayapramANAdapAntarAlarUpA dAgAttassAipaesAe iti tasya-sarvavAhyamaNDalagatasyottarasyArddhamaNDalAdipradezamAzritya sarvabAhyAmuttarAImaNDalasaMsthi anukrama [22-23] // 18 FarPurwanaBNamunoonm ~ 41~ Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], --------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: + + prata sUtrAMka [12-13] -18+ dIpa timupasaGkamya cAraM carati, sa cAdipradezAdUI zanaiH 2 sarvabAhyAnantarAbhyantaradakSiNAlamaNDalAbhimukhaM sthA kathaMcanApi carati yena tasyAhorAtrasya paryante sarvabAhyAnantarAbhyantaradakSiNArddhamaNDalasImAvAM bhavati, nato badA Namiti pUrvavat sUryaH sarvabAhyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkhamya cAraM carati, tatra uttamakASThAM prAptA (paramaprakarSagatA) utkapikA-utkRSTA aSTAdazamuhUrNa rAtrirbhavati, jaghanyazca dvAdazamuhUttoM divasaH, 'esa Na'mityAdi, nigamanavAkyaprAgvat, 'sa pavisamANe ityAdi, sUryaH sarvacAhyottarArddhamaNDalAdipradezArpa zanaiH zanaiH sarvabAhyAnantaradvitIyadakSiNArddhamaNDalAbhimukhaM sAman tasminnevAhorAtre'tikAnte sati abhyantaraM pravizan dvitIyaM SaNmAsamAdadAno dvitIyasya paNmAsasya prathame'horAtre uttarasmAduttaradigbhAvisarvabAhyamaNDalagatAdantarAt sarvabAhyAntarArddhamaNDalagatASTAcatvAriMzayojanakaSaSTibhAgAbhyadhikatadanantarArvAgbhAviyojanadayapramANAdapAntarAlarUpAnAgAt 'tassAipaesAe'iti tasya-dakSiNadigbhAvinaH sarvabAhyAnantarasya dakSiNasyArddhamaNDalasyAdipradezamAzritya 'bAhirANaMtaraMti sarvabAhyasya maNDalasyAnantarAmabhyaPntarAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkramya cAraM carati, atrApi dhAra AdipradezAdUrva tathA kathaMcanApyabhyantarAbhimukhaM bacate yenAhorAghaparyante sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantarasya tRtIyA maNDalasya sImAyAM bhavati, 'tA jayA Na'mityAdi, tato damadA sUryo bAhyAnantarA-sarvabAhyAdanantarAMdakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAraM carati tadA aSTAdazamuhartA rAtri - Paa muhakapaSTibhAgAbhyAmUnA bhavati, dvAdazamuharcapramANo divasodvAbhyAM muhattaikaSaSTibhAmAbhyAmadhikA 'se pavisamA svAdibhivAhogave'vikAnve satisUryo'bhyantaraM pravizan dvitIyasva paNmAsata dvitIyebhorAne dakSiNamAdAmAda anukrama [22-23] ~ 42 ~ Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [22-23] sUrya sivRtiH ( mala0 ) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) - prAbhRta [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. Education international prAbhRtaprAbhRta [2] mUlaM [12-13] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 19 // kSiNadigbhAvino'ntarAdakSiNadigbhAvisarvabAdyAnantaradvitIyamaNDalagatASTAcatvAriMzadyojana kaSaSTibhAgAbhyadhikatadanantarA- 4 rvAgbhAviyojanadvayapramANAdapAntarAlarUpAGgAgAdviniHsRtya 'tassAipaesAe' iti tasya sarvabAhyAdabhyantarasya tRtIyasyottarArddhamaNDalasyAdipradezAt-AdipradezamAzritya bAhyatRtIyAM sarvabAhyAyA arddhamaNDalasaMsthitestRtIyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthi4 timupasaGkramya cAraM carati, atrApi cAra AdipradezAdArabhya zanaiH zanairaparArddha maNDalAbhimukhaM tathA kathaMcanApi pravarttamAno draSTavyo yena tadahorAtraparyante sarva vAhyAdarddha maNDalAttRtIyAmarvAkanImarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkramya cAraM carati tadA aSTAdazamuharttA rAtrizcaturbhirmuhataikapaSTibhAgairunA bhavati, dvAdazamuhUrttazca divasazcaturbhirmuhUrttakaSaSTibhAgairabhyadhikaH, 'eva' mityAdi, evam-uktaprakAreNa khalu nizcitametenopAyena - pratyahorAtramabhyantaramaSTA catvAriMzadyo janaikaSaSTibhAgayojanadvayavikampanarUpeNa | zanaiH zanairabhyantaraM pravizan sUryastadanantarAT arddhamaNDalAt tadanantarAM tasmin 2 pradeze dakSiNapUrvabhAge uttarAparabhAge vA tAM tAmarddhamaNDalasaMsthitiM saGkrAman dvitIyasya SaNmAsasya vyazItyadhikazatatamAhorAtraparyante gate uttarasmAduttaradigbhA| vino'ntarAtsarvabAhyamaNDalamapekSya yad vyazItyadhikazatatamaM maNDalaM tadgatASTAcatvAriMzadyojanaikapaSTibhAgAbhyadhikatadanantarAbhyantara yojanadvayapramANAdapAntarAlarUpAdbhAgAt 'tassAiparasAe' iti tasya - sarvAbhyantaramaNDalagatasya dakSiNasvArddha maNDalasyAdipradezamAzritya sarvAbhyantarAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkramya cAraM carati, sa cAdipradezAdUrdhvaM zanaiH zanaiH sarvAbhyantarAnantarabAhyottarArddha maNDalAbhimukhaM tathA kathaJcanApi cAraM pratipadyate yena tasyAhorAtrasya paryante | sarvAbhyantarAnantarasyottarasyArddhamaNDalasya sImAyAM bhavati, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantarAM dakSiNA For PanalPrata Use Only ~ 43~ 1 prAbhRte 3 prAbhRtaprAbhRrta // 19 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [12-13] ++5154545 dIpa marddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAra carati tadA uttamakAThAprApta utkarSakaH-utkRSTaH aSTAdazamuhUrtapramANo divaso bhavati, sarvajaghanyA ca dvAdazamuhartA rAtriH, 'esa Na'mityAdi, nigamanavAkyaM prAgvat, tadevamuktA dakSiNA arddhmnnddlsNsthitiH| sAmpratamuttarAmImaNDalasaMsthitiM jijJAsuH praznayati-tA kahaM te ityAdi, etatprAgvad vyAkhyeyaM, 'tAjayANa* mityAdi, tato yadA sUryaH sarvAbhyantarAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSa* ko'STAdazamuhUoM divaso bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhUrcA rAtriH, 'jahA dAhiNA taha ceva'tti yathA dakSiNA arddhamaNDa|lavyavasthitiH prAgabhihitA tathA caiva-tenaiva prakAreNaiSA'pyuttarArddhamaNDa lavyavasthitirAkhyeyA, navaraM 'uttare Thio ambhitarANataraM dAhiNaM uvasaMkamai, dAhiNAo abhitaraM taccaM uttaraM uvasaMkamai, eeNaM uvAeNaM jAva sababAhiraM dAhiNaM uvasaMkamai, sababAhirAo bAhirANataraM uttaraM uvasaMkamai, uttarAo bAhiraM taccaM dAhiNaM taccAo dAhiNAo saMkamamANe 2 jAva sababhaMtaramuttaraM svasaMkamaha'iti, navaramaya dakSiNA maNDalavyavasthiterasyAmuttarArddhamaNDalavyavasthAyAM vishessonydut| sarvAbhyantare uttarasminnarddhamaNDale sthitaH san tasminnahorAtre'tikrAnte navaM saMvatsaramAdadAnaH prathamasya SaNmAsasya prathameDa-4 horAtre abhyantarAnantarAM sarvAbhyantarasya maNDalasyAnantarAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, tasminnahorAtre'tikAnte prathamasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre'bhyantaratRtIyAM saryAbhyantarasya maNDalasya tRtIyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, evaM khalvanenopAyena prAgiva tAvad vaktavyaM yAvatprathamasya SaNmAsasya vyazItyadhikazatatame ahorAtre paryavasAnabhUte sarvavAhyAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, etatpradhamasya SaNmAsasya paryavasAnaM, tato dvitIyasya SaNmAsasya anukrama [22-23] ~ 44 ~ Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], --------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [12-13] OMOM dIpa sUryaprajJa- prathame'horAtra bAhyAnantarAM sarvacAhyasya maNDalasyAkinImuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaMkrAmati tatastasminnahorAtre'nimante | 2 1prAbhRte ptivRttiH dvitIyasya SaNmAsasyA'horAtre uttarasyA arddhamaNDalasaMsthiterviniHsRtya bAhyatRtIyAM sabAhyasya maNDalasyAvAkanI tRtIyAMzaprAbhRta(mala.) dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, tasyAzca tRtIyasthA dakSiNasthA marddhamaNDalasaMsthiterekaikenAhorAtreNaikAmaddhamaNDalasaM- prAbhRta sthiti saGkrAman 2 tAvadavaseyo yAvad dvitIyaSaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre sarvAbhyantarAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitiyuksAmati, tadevaM dakSiNasyA arddhamaNDalasaMsthiteH uttarasyAmarDamaNDalasaMsthitau nAnAtvamupadarzita, etadanusAreNa ca svayameva sUtrAlApako yathAvasthitaH paribhAvanIyaH, sacaivaM 'se nikkhamamANe sUrie nava saMvaccharamayamANe paDhabaMsi ahorasi ra uttarAe aMtarAe bhAgAe tassAipaesAe ambhitarANataraM dAhiNaM addhamaMDalaM saMThiti uvasaMkamittA cAraM carati, jayA rie abhitarANaMtaraM dAhiNaM agramaMDalasaMThirti ubasaMkamittA cAra carati tayA NaM avArasamuhuce divase bhavati dohi gADibhAgamuhattehi UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati dohi payahibhAgamahattehiM ahiyA, se niksamamANe sUrie dosi bho| ratasi dAhiNAra aMtarAe bhAgAe tassAdipadesAe abhitara taccaM uttaraM addhamaMDalasaMThiI navasaMkamicA pAraMpati, Pl vyA gaM ahArasamuhune divase bhavati cAhiM egahibhAgamahattehiM UNe, duvAlasamuhuttA rAI bhavati carahiM paahibhaagm-4|| huttehi ahiyA, evaM khalu eeNaM ubAeNaM niksamamANe sarie tayANatarAo tayAgaMtaraM saMsi taMsi desaMsi saMmata-11 DalasaMThiI saMkamamANe uttarApa bhAgAe' tassAipaesAe sababAhiraM dAhiNamaddhamaMDalasaMTiiM navasaMkamiyA cAraM kAti, sA jayA NaM sUripa sapabAhiraM vAhiNaM addhamaMDalasaMThiDbhuvasaMkamitA pAraM carati taka paM uccamakApasA ukosiyA mahArasa anukrama [22-23] ~ 45~ Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 5 prata sUtrAMka [12-13] 56 dIpa muhuttA rAI bhavati, jahAe duvAlasamuhutte divase bhavai, esa paDhame chammAse esa gaM paDhamassa chammAsassa phavasANe, se pavisamANe sUrie docca chammAsamayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi dAhiNAe aMtarAe bhAgAe tassAipaesAe bAhirANamAtaraM uttaraM addhamaMDalasaMThiimuvasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM sUrie bAhirANaMtaraM uttaraM addhamaMDalasaMThiimuvasaMka|mittA cAraM carati tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavai dohi ya egahibhAgamuhuttehi UNA duvAlasamuhutte divase bhavai cara(do)hiM egahibhAgamuhuttehiM ahie, evaM khalu eeNaM uvAeNaM pavisamANe sUrie tayANaMtarAo tayANaMtaraM taMti taMsi desasi taM te addhamaMDalasaMThiI saMkamamANe dAhiNAe aMtarAe bhAgAe tassAdipaesAe sababhaMtaraM uttaraM ahamaMDalasaMThiimuvasaMka4mittA cAra carai, tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM uttaraM amaMDalasaMThiI uvasaMkamittA cAra caraha tayA NaM uttamakakRpatte ukkosie aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaniyA duvAlasamuhuttA rAI bhavatitti, esa NaM ducce chammAse'ityAdi prAgvat // iti zrImalayagiri viracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM prathamasya prAbhRtasya dvitIyaM prAbhUtaprAbhRtaM samAptam / / - - tadevamuktaM dvitIya prAbhRtaprAbhRtaM, sampati tRtIyamabhidhAtavyaM, tatra cArthAdhikArazcIrNapraticaraNaM, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA ke te citra pahicarati Ahiteti vadevA, tattha khalu zme duve sUriyA paM0, taM0-bhArahe ceva sUrie eravae ceva sUrie, tA ete the duce sUrie patteyaM 2tIsAe 2 muhattehiM egamegaM addhamaMDalaM carati, saTThIe 2 muhuttehiM egamega maMDalaM saMghAtaMti, tA NikkhamamANe khalu ete duve sUriyA No aNNamaNNassa ciNNa paDicarati, pavisamANA khalu ete duve sUriyA aNNamaNNassa cipaNaM paTicaraMti, taM satamegaM cotAlaM,tattha ke heU anukrama [22-23] atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 Arabhyate ~ 46~ Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [14] dIpa anukrama [24] sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) prAbhRta [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [14] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 21 // 5 vadejjA ?, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM, tattha NaM tattha NaM ayaM bhArahae caiva sUrie jaMbuddIvassa 2 pAINapaDiNApataudIrNadAhiNAyatAe jIvAya maMDalaM caDavIsa eNaM sateNaM chettA dAhiNapuratthimilaMsi ca - bhAgamaMDalasi bANautiyasUriyamatAeM jAI appaNA ceva ciNNAI paDicarati, uttarapacatthimeAMsi ca bhAgama4) DalaMsi ekkANautiM sUriyamatAI jAI sUrie appaNo ceva ciNNaM paDicarati, tattha ayaM bhArahe sUrie eravatassa sUriyassa jaMbuddIvarasa 2 pAINapaDiNIyAyatAe udINadAhiNAyatAeM jIvAe maMDalaM caDavIsaeNaM sateNaM chettA uttarapurathimilaMsi ca bhAgamaMDalaMsi bANautiM sUriyamatAI jAva sUrie parassa ciNNaM paDicarati, dAhiNapaJcatthimellaMsi ca bhAgamaMDalaMsi ekUNaNaurti sUriyamatAeM jAeM sUrie parassa ceva cipaNaM paDicarati, tattha ayaM eravae sUrie jaMbuddIvarasa 2 pAINapaDiNAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM caDavIsaeNaM sateNaM chettA uttarapurasthimihyaMsi caubhAga maMDalaMsi bANaurti sUriyamayAI jAva sUrie appaNo ceva ciNNaM paDiparati dAhiNapurathimilaMsi ca bhAgamaMDalaMsi ekkANautisUriyamatAI jAva sUrie appaNo caiva ciSNaM paDicarati, tattha NaM evaM eravatie sUrie bhArahassa sUriyassa jaMbuddIvassa pAINapaDiNAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM caDavIsaeNaM sateNaM chittA dAhiNapacatthimellaMsi ca bhAgamaMDalaMsi bANaurti sUriyamatAI sUrie parassa ciNNaM paDicarati, uttarapuratthimellaMsi ca bhAgamaMDalaMsi ekAurti sUriyamatAI jAeM sUrie parassa ceva ciSNaM paDicarati, tA nikkhamamANe khalu ete duve sUriyA No Education International For Pernal Use On ~ 47~ 1 prAbhRte 3 prAbhUta prAbhRtaM // 21 // www.onary.org Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [14] dIpa aNNamaNNassa ciNNaM pahicaraMti, pavisamANA khalu ete duve sUriyA aNNamapaNassa ciNaM paDicaraMti, satamegaM cotAlaM / gAhAo (sUtra) 14 // tahayaM pAhuDa pAhuI sammattaM / / 'tA ke te'ityAdi, tA iti prAgvat, kastvayA bhagavan ! sUryaH svayaM pareNa vA sUryeNa cIrNa kSetra praticarati-praticaran AkhyAta iti vadet 1, evaM bhagavatA gautamenokta bhagavAn varddhamAnasvAmI Aha-tatva'ityAdi, taba-asmin jambUdvIpe parasparaM cIrNakSetrapraticaraNacintAyAM khalu-nizcitaM yathAvasthitaM vastutattvamadhikRtyemI dvau sUyauM prajJaptI, tadyathA-bhAratazcaiva sUryaH airAvatazcaiva sUryaH, 'tA ee Na'mityAdi, tata etau Namiti vAkyAlaGkAre dvau sUyauM pratyeka triMzatA muhUrekaikamarddhamaNDalaM carataH SaSTyA 2 muhUtaiH punaH pratyekamekaikaM paripUrNa maNDalaM 'sasAtayataH'pUrayataH 'tA |nikkhamamANA' ityAdi, tA iti tatra sUryasatkaikasaMvatsaramadhye imo dvAvapi sUyau~ sarvAbhyantarAmmaNDalAnniSkrAmantI | no'nyo'nyasya-paraspareNa cIrNa kSetra praticarataH, naiko'pareNa cINa kSetraM prati carati, nApyaparo'pareNa cIrNamiti bhAvaH, idaM sthApanAvazAdavaseyaM, sA ca sthApanA iym-| sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantarI pravizantI dvAvapi khalu sUryAvanyoM'nyasya-paraspareNa cIrNa praticarataH, tadyathA-zatamekaM catuzcatvAriMzaM, kimuktaM bhavati -yaizcaturviMzatyadhikazatasAMga maNDalaM pUryate teSAM catuzcatvAriMzadadhika zatamubhayasUryasamudAyacintAyAM paraspareNa cIrNapraticIrNa pratimaNDalamavApyate | iti, etadavagamA praznasUtramAha-'tattha ko hetU'iti, 'tatra evaMvidhAyA vastutattvavyavasthAyA avagame ko hetuH, kA| upapattiriti ?, atrArthe bhagavAn vadet, atra bhagavAnAha-tA ayaNNa'mityAdi, idaM jambUdvIpasvarUpapratipAdakaM vAkya anukrama 54544%%% [24] SARERatantntanational Maraturary.com ~ 48~ Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ----------------- prAbhRtaprAbhRta [3], --------------- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [14] sUryaprajJa- pUrvavat svayaM paripUrNa paribhAvanIyaM 'tastha NamityAdi, tatra jambUdvIpe Namiti prAgvat, 'ayaM bhArahe ceSa sUripa iti prAbhRte tivRttiH sarvabAhyasya maNDalasya dakSiNasminnarddhamaNDale yazcAraM caritumArabhate sa bharatakSetraprakAzakatvAdArata ityucyate, yastvitara-43prAbhRta(mala0) stasyaiva sarvavAhyasya maNDalasyottarasminbarddhamaNDale cAra carati sa airAvatakSetraprakAzakatvAdairAvataH, tatrAyaM pratyakSata upa- prAbhUta // 22 // zalabhyamAno jambUdvIpastha sambandhI bhArataH sUryo yasmin maNDale paribhramati tattanmaNDalaM catavizatyadhikena zatena chittvA vibhajya caturvizatyadhikazatasayAn bhAgAn tasya 2 maNDalasya parikalpyetyarthaH, sUryazca prAcInApAcInAyatayA udagadakSiNAyatayA ca jIvayA-pratyaJcayA davarikayA ityarthaH, tanmaNDalaM caturbhAigairvibhajya dakSiNapaurastye dakSiNapUrva Agneye 1 koNe ityarthaH 'cabhAgamaMDalaMsitti prAkRtatvAtpadavyatyayo maNDalacaturbhAge-tasya tasya maNDalasya caturSe bhAme sUrya-15 saMvatsarasatkadvitIyaSaNmAsamadhye dvinavati sUryagatAni-dvAnavatisaGgyAni maNDalAni svayaM sUryeNa gatAni-cIrNAni, kimukta bhavati |-puurv sarvAbhyantarAnmaNDalAniSkAmatA svacIrNAni praticaratIti gamyate, etadeva vyAcaSTe-'jAI. sarie appaNA ciNNaM pabiyaraI'iti yAni sUrya AtmanA-svayaM pUrva sarvAbhyantarAmamaNDalAniSkramaNakAle itizeSa, cIrNAci pratigharati, tAni ca dvinavatisakyAni maNDalAni caturbhAgarUpANi cIrNAni praticarati, na paripUrNacaturbhAgamAtrANi, kintu svasvamaNDalagatacaturvizatyadhikazatasatkATAdazASTAdazabhAgapramitAni, te cASTAdazASTAdazabhAgA na sarvavyApi maNDa- // 22 // leSu pratiniyate paba deza, kintu kApi maNDale kutrApi, kevalaM dakSiNapaurastyarUpacaturbhAgamadhye tato 'dAhiNapurasthimasipaubhAgamaMDalaMsI'tyukam, pavamuttareSvapi maNDalacaturbhAgavaSTAdazabhAgapramitatvaM bhAvanIya, sa eva bhArataH sUryasteSAmeva OMOMOMOMOMOM dIpa anukrama [24] ~ 49~ Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], --------------------- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [14] dIpa dvitIyAnAM SaNmAsAnAM madhye uttarapazcime caturbhAgamaNDale-maNDalacaturbhAge ekanavatisAyAni maNDalAni svasvamaNDalagatacaturvizatyadhikazatasatkASTAdazASTAdazabhAgapramitAni 'khayaMmatAni'svayaM sUryeNa pUrva sarvAbhyantarAmamaNDalAnniSkramaNakAle cIrNAni praticaratIti gamyate, patadeva vyAcaSTe-'jAI sUrie appaNA ceva cipaNAI pahicarati etatpUrvavad byAkhyeyaM, iha sarvavAhyAnmaNDalAt zeSANi maNDalAni jyazItyadhikazatasaGkhyA ni tAni ca dvAbhyAmapi sUryAbhyAM dvitIyaSaNmAsamadhye pratyeka parizramyante, sarveSvapi ca digvibhAgeSu pratyekamekaM maNDalamekena sUryeNa parizramyate dvitIyamapareNa evaM yAvatsarvAntimaM maNDalaM, tatra dakSiNapUrva digbhAge dvitIyaSaNmAsamadhye bhArataH sUryoM dvinavatimaNDalAni paricamati, ekanavatimaNDalAni airAvataH, uttarapazcime digvibhAge dvinavatimaNDalAnpairAvataH paribhramati, ekanavatimaNDalAni bhArataH, etazca paTTikAdI maNDalasthApanAM kRtvA paribhAvanIyaM, tata uktam-dakSiNapUrve dvinavatisakyAni maNDalAni uttarapazcime khekanavatisakyAni bhArataH svayaM cIrNAni pratiparatIti / tadevaM bhAratasUryasya svIyaM cIrNapratidharaNaparimANamukamidAnI tasyaiva bhAratasUryasya paracIrNapraticaraNaparimANamAha-tattha ya ayaM bhArahe' ityAdi, 'tatra'jambaddhIpe 'ayaM' pratyakSata upalabhyamAno jambUdvIpasambandhI bhArataH sUryo yasmin maNDale parizramati tattanmaNDalaM catuSizatyadhikena bhAga zatena chittvA bhUyazca prAcInApAcInAyatayA udIcyadakSiNAyatayA ca jIvayA tattanmaNDalaM catubhirvibhajya uttarapUrve 4 iMsAne koNe ityarthaH 'caturbhAgamaNDale'tasya tasya maNDalasya caturthe bhAge teSAmeva dvitIyAnAM SaNmAsAnAM madhye airAva tasya sUryasya dvinavatisUryamatAni-dvinavatisAmAnyairAvatena sUryeNa pUrva niSkramaNakAle matIkRtAni praticarati, etadeva OMOMOMOM anukrama KISAS*XXXXX [24] ~50~ Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRte sUryamajJaptivRttiH (mala0) prata % prAbhUta sUtrAMka [14] // 23 // % dIpa vyaktIkaroti-'jAI sUrie parassa ciNNAI paDicaraI' yAni sUryo bhArataH 'parassa cinnAI ityatra SaSThI tRtIyArthe pareNa- airAvatena sUryeNa niSkramaNakAle cIrNAni praticarati, dakSiNapazcime ca maNDalacaturbhAge ekanavati-ekanavatisakyAni | airAvatasya sUryasyetyatrApi sambadhyate, tato'yamarthaH-airAvatasya sUryasya sambandhIni sUryamatAni, kimuktaM bhavati -airAvatena sUryeNa pUrva niSkramaNakAle matIkRtAni praticarati, etadevAha-'jAI sUrie parassa cipaNAI paDiyaraha'patatpUrvavad vyAkhyeyaM, atrApyekasmin vibhAge dvinavatirekasmin bhAge ekanavatirityatra bhAvanA prAgiva bhAvanIyA, tadevaM bhArataH sUryo dakSiNapUrve dvinavatisaGkhyAni uttarapazcime ekanavatisaGgyAni svayaM cIrNAni uttarapUrve dvinavatisakyAni dakSiNapa|zcime ekanavatisakyAnyairAvatasUryacIrNAni praticaratItyupapAditaM, samprati airAvataH sUrya uttarapazcimadigbhAge dvinavatisa-12 yAni maNDalAni dakSiNapUrva ekanavatisayAni svayaM cIrNAni dakSiNapazcime dvinavatisakyAnyuttarapUrSe ekanavatisaGgyAni bhAratasUryacIrNAni praticaratItyetatpratipAdayati-tatya ayaM eravae sUrie ityAdi, etacca sakalamapi prAguktasUtravyA-1 khyAnusAreNa svayaM vyAkhyeyaM / sampratyupasaMhAramAha-'tA nikkhamamANA khalu'ityAdi, asthAyaM bhAvArtha:-iha bhArataH sUryo'bhyantaraM pravizan pratimaNDalaM dvau caturbhAgau svayaM cINoM praticarati dvau tu paracIau~ airAvato'pyabhyantaraM pravizan | pratimaNDalaM dvau caturbhAgI svacINauM praticarati dvau tu paracIrNAviti sarvasaGkhyayA pratimaNDalamekaikenAhorAtradvayena ubhayasUryacIrNapraticaraNavivakSAyAmaSTI caturbhAgAH praticIrNAH prApyante, te ca caturbhAgAzcaturviMzatyadhikazatasatkASTAdazabhAga-1 pramitAH, etacca prAgeva bhAvitaM, tato'STAdazabhirguNitAzcatuzcatvAriMzadadhika zataM bhAgAnAM bhavati, tata etaduktaM bhavati % anukrama [24] ~514 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 15534 'pavisamANA khalu ee duve sUriyA annamannassa cinnaM par3iyaraMti, taMjahA-sayamegaM coyAla'miti, 'gAhAo'ti, atrApyetadarthapratipAdikAH kAzcanApi suprasiddhA gAthA vartante, tAzca vyavacchinnA iti kathayituM na zakyante, yo vA yathA sampradAyAdavagacchati tena tathA vaktavyAH / yadatra kuvetA TIkA, viruddhaM bhASitaM mayA / kSantavyaM tatra tattvajJaiH, zodhyaM tacca vishesstH||1||" iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM prathamasya prAbhRtasya tRtIyaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam / / [14] dIpa anukrama [24] tadevamuktaM tRtIyaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati caturtha vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAraH kiyatpramANaM parasparamantaraM kRtvA cAra carata iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kevaiyaM ee duve sUriyA aNNamaNNassa aMtaraM kaTTu cAraM caraMti AhitAti vadejA, tattha khalu imAto cha paDivattIo paNNattAo, tattha ege evamAhaMsu-tA ega joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasataM aNNamaNNassa aMtaraM kaTu sariyA cAraM caraMti AhitAti badejA, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu-tA ega joyaNasahassaM egaM cautIsaM joyaNasayaM annamannassa aMtaraM kaTu sUriyA cAra carati Ahiyatti vahajjA, ege evamAsu 2, ege puNa evamAhaMsu-tA ega joyaNasahassaM egaM ca paNatIsaM joyaNasaya aNNamaNNassa aMtaraM kaTTu sUriyA cAraM caraMti AhitAti vadejA, ege evamAhaMsu 3, evaM egaM samuI aNNamaNNassa aMtaraM atra prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhUtaprAbhRtaM- 4 Arabhyate ~52~ Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], --------------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [15] dIpa sUryaprajJa- kaTu 4, ege do dIve do samuhe aNNamaNNassa aMtaraM kaTu sUriyA cAraM caraMti AhiyAti vadejA, ege ekA prAbhRte ptivRttiH mAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu tiNi dIve tiNi samudde aNNamaNNassa aMtaraM kahu sUriyA cAra caraMti AhiyA prAbhUta ti vaejjA, ege ecamAhaMsu 6, vayaM puNa evaM vayAmo, tA paMca paMca joyaNAI paNatIsaM ca egahibhAge joyaNassa prAbhUta // 24 // egamege maNDale aNNamaNNassa aMtara abhivaDhemANA vA nivaDhemANA vA sUriyA cAraM caraMti / tattha paM ko heja AhitAti vadevA, tA ayaSaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikveveNaM paNNatte, tA jayA NaM ete duve sUriyA sacammataramaMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati tadA NaM NavaNautijoyaNasahassAiMchacattAle jopaNasate aNNamaNNassa |aMtaraM kahu cAraM gharaMti AhitAti vdejaa| tatA NaM uttamakaTThapatte ukosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahapiNayA duvAlasamuTuttA rAI bhavati, te nikkhamamANA sariyA NavaM saMvaccharaM ayamANA patamasi ahorasi anbhitarANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caraMti, tA jatA gaM ete duve sariyA' abhitarANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA Na navanavati joyaNasahassAI chaca paNatAle joyaNasate paNavIsaM ca liegahimAge joyaNassa aNNamaNNassa aMtaraM kaTTa cAraM carati AhitAti vadejA, tatA NaM aTThArasamukutte SAl // 24 // divase bhavati dohiM egaTThibhAgamuhattehiM UNe duvAlasamuhattA rAtI bhavati dohi. emavibhAgamuDasehi adhiyA, te NikkhamamANe sUriyA dosi ahorasi abhitaraM tacaM maMDalaM uvasaMkamisA cAraM caratitA TojatA duve sUriyA ambhitaraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tayA NaM navanavaI joyaNasahassAI eca-1 anukrama [25] ~534 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [15] dIpa kAvaNe joyaNasae nava ya egaTThibhAge joyaNassa apaNamaNNassa aMtaraM kaTTapAraMcarati Ahiyatti vaijjA, tadA NaM aTThArasamuhutte divase bhavai cAhiM egaTThibhAgamuDuttehiM UNe dubAlasamuhuttA rAI bhavada carahiM egaTThibhAgahai muhuttehiM adhiyA, evaM khalu eteNuvAeNaM NikkhamamANA ete duve sUriyA taloNaMtarAto tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANA 2paMca 2 joyaNAI paNatIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egamege maMDale aNNamaNNassa aMtaraM abhiyaddhemANA 2. sababAhiraM maMDalaM jabasaMkamisA cAraM carati, tatA NaM ega joyaNasatasahassaM chaca saTTe joyaNasate aNNamaNNassa aMtaraM kaha cAraM parati, sasANaM uttamakaTThapasA uchosiyA aTThArasamuhasA raaii| bhavaha, jahaNNae duvAlasamuhale divase bhavati, esa NaM paDhame chammAse esa NaM paDhamassa chammAsassa pajjavasANe, te pavisamANA sUriyA docaM chammAsaM apamANA paDhamaMsi ahorasaMsi bAhirANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra caraMti, tA jayA NaM ete duve sUriyA bAhirANaMtaraM maMDalaM basaMkamisA cAraM caraMti tadA NaM ega joyaNasayasahassaM chacca cauppaNNe joyaNasate chattIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa aNNamaNNassa aMtaraM kaTTha cAraM caraMti AhitAti badajA, tadA NaM aTThArasamuhattA rAI bhavaI dohiM egaTThibhAgamuhattehiM UNA duvAlasamuhuse divase| bhavati dohiM egahibhAgamuhattehiM ahie, te pavisamANA sariyA dosi ahorattaMsi bAhiraM tacaM maMDalaM uvasaMkamizA cAraM caraMti, tA jatA NaM ete duve sariyA bAhiraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caraMti tatA NaM ega joyaNasayasahassaMchaca aDayAle joyaNasate pAvapaNaM ca pagaDibhAge joyaNassa aNNamaNNassa aMtaraM kaha cAraM KARERA anukrama [25] ~ 54~ Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [15] dIpa anukrama [25] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [4], mUlaM [15] prAbhRta [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJa- 4 caraMti tatANaM aTThArasamuttA rAI bhavara cauhiM egaTTibhAgamuttehiM UNA duvAlasamuTu divase bhavati cauhiM tivRttiH egaTTibhAgamuhuttehiM ahie| evaM khalu eteNuvAraNaM pavisamANA ete duve sUriyA tato'NaMtarAto ladANaMtaraM maMDa( mala0 ) 2 lAo maMDala saMkamamANA paMca 2 joyaNAI paNatIse egadvibhAge joyaNassa egamege maMDale aNNamaNNassaMtaraM niyuddhe4 mANA 2 savantaraM maMDala ubasaMkamittA cAraM caraMti, jayA NaM ete dube sUriyA saGghabhaMtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM caraMti tatA NaM NavaNauti joyaNasahassAI chacca cattAle joyaNasate aNNamaNNassa aMtaraM kaTTu cAraM caraMti, tatA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamutte divase bhavati, jahaNNiyA duvAlasamuptA rAI bhavati, esa NaM doce chamAse esa NaM dobassa chammAsassa pajjavasANe esa NaM Aice saMvacchare, esa NaM Aicasavaccharassa pajjavasANe / (sUtraM 15 ) cautthaM pAhuDapAhuDaM samantaM // 1-4 // // 25 // 'tA kevaiyaM ee duve sUriyA' ityAdi, 'tA' iti prAgvat, etau dvAvapi sUryau jambUdvIpagatI kiyatpramANaM parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, carantAvAkhyAtAviti bhagavAn vadet, evaM bhagavatA gautamena prazne kRte sati zeSakumataviSaya| tattvabuddhibyudAsArthaM paramatarUpAH pratipattIdarzayati-'tattha khalu imAo' ityAdi, 'tatra' parasparamantaracintAyAM khalunizcitamimAH- vakSyamANasvarUpAH SaT pratipattayo - yathAsvaruci vastvabhyupagamalakSaNAstaistaistIrthAntarIyaiH zrIyamANAH prajJaptAH, tA eva darzayati- 'tatthege' ityAdi, teSAM SaNNAM tattatpratipattiprarUpakANAM tIrthikAnAM madhye eke tIrthAntarIyAH prathamaM svaziSyaM pratyevamAhuH - 'tA ega' mityAdi, tA iti pUrvavadbhAvanIyaH, ekaM yojanasahasramekaM ca trayastriMzadadhikaM yojanazataM paraspara Education International For Parts Only ~ 55~ 1 prAbhRte 4 prAbhRtaprAbhRtaM / / 25 / / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [15] dIpa anukrama [25] prAbhRta [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [4], mUlaM [15] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH syAntaraM kRtvA jambudvIpe dvau sUryo cAraM caratazcarantAvAkhyAtAviti svaziSyebhyo vadet, atraivopasaMhAramAha- 'eke evamAhU'riti, evaM sarvatrApyakSarayojanA karttavyA, eke punardvitIyAstIrthAntarIyA evamAhuH - eka yojanasahasramekaM ca catustriMzaMcatustriMzadadhikaM yojanazataM parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke tRtIyAH punarevamAhuH - ekaM yojanasahasraM ekaM ca pacatriMzadadhikaM yojanazataM parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke punazcaturthA evamAhuH- eka dvIpaM ekaM ca samudraM parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke punaH paJcamA evamAhuH- dvau dvIpa dvau samudrau parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke SaSThAH punarevamAhuH- trIn dvIpAn trIn samudrAn parasparamantaraM kRtvA cAraM carata iti / ete ca sarve tIrthAntarIyA mithyAvAdino'yathAtatvavastuvyavasthApanAt, tathA cAha- 'vayaM puNe ityAdi, vayaM punarAsAdita kevalajJAnalAbhAH paratIrthikavyava| sthApitavastuvyavasthAvyudAsena 'evaM' vakSyamANaprakAreNa kevalajJAnena yathAvasthitaM vastutattvamupalabhya vadAmaH kathaM vadadha yUyaM bhagavanta ityAha- 'tA paMce'tyAdi, 'tA' iti AstAmanyadvaktavyaM idaM tAvatkathyate, dvAvapi sUryo sarvAbhyatarAnmaNDalAnniSkrAmantI pratimaNDalaM paJca paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya pUrvapUrvamaNDalagatAntaraparimANe abhivarddhayanto vAzabda uttaravikalpApekSayA samuccaye 'nibuTTemANA vA' iti sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizantau pratimaNDalaM paca paca yojanAni paJcatriMzataM ca ekaSaSTibhAgAn yojanasya nirveSTayantau pUrvapUrvamaNDalagatAntaraparimANAta hApayantI, vAzabdaH pUrvavikalpApekSayA samuccaye, sUryau cAraM carataH, carantAvAkhyAtAviti svaziSyebhyo vadet, evamukte bhagavAn gautamo nijaziSya niHzaGkitatvavyavasthApanArthe bhUyaH praznayati- 'tattha NamityAdi, tatra evaMvidhAyA vastutattva Educatory Internationa For Pal Use Only ~ 56~ Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [15] dIpa sUryaprajJa- vyavasthAyA avagame ko hetu:-kA upapattiriti prasAdaM kRtvA vadeva !, bhagavAnAha-tAayana'mityAdi, idaM jambUdvIpa- prAbhRte sivRttiH4 svarUpapratipAdakaM vAkyaM pUrvavatparipUrNa svayaM paribhAvanIyam, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre 44prAbhRta(mala.) etau jambUdvIpaprasiddhau bhAratairAvatI dvAvapi sUryo sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carataH tadA naknavatiyojanasaha prAbhRtaM // 26 // srANi SaT yojanazatAni catvAriMzAni-catvAriMzadadhikAni parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH carantAvAkhyAtAviti cadet , kathaM sarvAbhyantare maNDale dvayoH sUryayoH parasparametAvatpramANamantaramiti cet , ucyate, iha jambUdvIpo yojanalakSapramANaviSkambhastatraiko'pi sUryo jambUdvIpasya madhye azItyadhika yojanazatamavagAhA sarvAbhyantare maNDale cAraM carati, dvitIyo'pyazItyadhika yojanazatamavagAhya, azItyadhikaM ca zataM dvAbhyAM guNitaM trINi zatAni SaSTyadhikAni 360 bhavanti, patAni janyUjIpe viSkambhaparimANAlazarUpAdapanIyante, tato yathoktamantaraparimANaM bhavati, 'tayA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantare dvayorapi sUryayozcaraNakAle uttamakASThAprApta:-paramaprakarSaprAptaH utkarSakA utkRSTo aSTAdazamuhUsoM divaso bhavati, jaghanyA-sarvajaghanyA dvAdazamuhUrcA rAtriH 'te nikkhamamANA' ityAdi tatastasmAtsarvAbhyantarAnmaNDalAsI bAvapi sUryo niSkAmantau navaM sUryasaMvatsaramAdadAnI navasya sUryasaMvatsarastha prathame'horAtre'bhyantarAnagtaramiti sarvAbhyantarAt maNDalAdanantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carataH 'sA jayA Na'mityAdi tato yadA |etau dvAvapi sUryo sarvAbhyantarAnantaramaNDalamupasaGkamya cAra caratastadA navanavatiyojanasahasrANi paTU pAtAni | | paJcacatvAriMzadadhikAni yojanAnAM paJcatriMzataM caikapadhibhAgAn yojanasyetyetAvatpramANaM parasparamantaraM kRtvA cAra anukrama [25] OMOMOMOM GetSANE ~57~ Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ----------------- prAbhRtaprAbhRta [4], ---------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [15] SkOS SCRESS caratazcarantAvAkhyAtAviti vadet , tadA kathametAvatpramANamantaramiti cet ?, ucyate, iha eko'pi sUryaH sarvAbhyantaramaNDalagatAnaSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAn yojanasya apare ca dve yojane vikampya sarvAbhyantarAnantare dvitIye maNDale carati, evaM dvitIyo'pi, sato he yojane aSTAcatvAriMzakaSaSTibhAgA yojanasyeti dvAbhyAM guNyaMte, guNite ca sati | paJca yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyeti bhavati, etAvadadhikaM pUrvamaNDalagatAdantaraparimANAdatra prApyate, tato yathokamantaraparimANaM bhavati, 'tayA NamityAdi, tadA sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacAra caraNakAle'STAdazamuhatoM divaso bhavati, dvAbhyAM 'egadvibhAgamuhattehi ti muhakapaSTibhAgAbhyAmUno, dvAdazamuhartA rAtriH dvAbhyAM muhakapaSTi-2 bhAgAbhyAmadhikA, 'te nikkhamamANA' ityAdi, tatastasmAdapi dvitIyAnmaNDalAnniSkAmantau sUryau navasya sUryasaMvatsarasya dvitIye'horAtre'bhyantarasya-sarvAbhyantarasya maNDalasya tRtIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carataH 'tA jayA Na'mityAdi, tato yadA Namiti pUrvavat, etau dvau sUryo abhyantaratRtIyaM-sarvAbhyantarasya maNDalasya tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carataH, 'tadA' tasmiMstRtIyamaNDalacAracaraNakAle navanavatiyojanasahasrANi SaT ca zatAni ekapaJcAzadadhikAni yojanAnAM nava caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamantaraM kRtvA cAraM caratazcarantAvAkhyAtAviti vadet , tadA kathametAvatpramANamantarakaraNamiti cet ?, ucyate, ihApyekaH sUryaH sarvAbhyantaradvitIyamaNDalagatAnAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAn yojanasyApare ca dve yojane vikampya cAraM carati, dvitIyo'pi, tato deyojane aSTAcatvAriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyeti dvAbhyAM guNyate, higuNameva pazca yojanAni paJcatriMzabaikaSaSTibhAgA yojanasveti bhavati, etAvatpUrvamaNDalagatAdantaraparimANAdatrAdhika dIpa anukrama [25] *%A4 * ~58~ Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- tivRttiH (mala.) 1 prAbhRte 4 prAbhRtaprAbhUta sUtrAMka [15] dIpa prApyate iti bhavati yathokamatrAntaraparimANaM,'tayA NamityAdi, yadA sarvAbhyantarAnmaNDalAt tRtIye maNDale cAra carata- stadA aSTAdazamuhattoM divaso bhavati, caturbhiH 'emaTThibhAgamuhattehiM' prAkRtatvAtpadavyatyAsaH, tato'yamarthaH-muhattaikapa- STibhAgairUno, dvAdazamuha rAtrizcaturbhimuhasaMkaSaSTibhAgairadhikA, eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa khalu nizcitametenopAyena | pratimaNDalamekato'pyekaH sUryo dve yojane aSTAcatvAriMzataM caikapaSTibhAgAn vikampya cAra carati, aparato'pyaparaH sUrya ityevarUpeNa niSkAmamtau tau jambUdvIpagatau dvau sUryo pUrvasmAtpUrvasmAttadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM sAmantI ekaikasmin maNDale pUrvapUrvamaNDalagatAntaraparimANApekSayA pazca paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamabhivarddha-* yantAvabhivardhayantI navasUryasaMvatsarasya tryazItyadhikazatatame'horAtre prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte sarvavAhyamaNDalamupasaGkamya cAraM carataH, 'tA jayA Na'mityAdi tato yadA etau dvau sUryoM sarvabAhyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carataH tadA tAveka yojanazatasahasraM SaTU ca zatAni SaSThyadhikAni 100660 parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, kathametadavaseyamiti cet ?, ucyate, iha pratimaNDalaM paJca yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyetyantaraparimANacintAyAmabhivarddhamAnaM prApyate, sarvAbhyaantarAca maNDalAtsarvavAdyaM maNDalaM tryazItyadhikazatatama, sataH paJca yojanAni tryazItyadhikena zatena guNyante, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi yojanAnAM 915, ekapaSTibhAgAzca paJcatriMzatsaGkhyA azItyadhikena zatena guNyante jAtAni | x teSAM catuHSaSTizatAni pazcottarANi 6405, teSAmekaSaSTyA bhAge hate labdha pazcottaraM yojanazataM 105, etatprAktane yojanarAzau prakSipyate, jAtAni daza zatAni viMzatyadhikAni yojanAni 1020, etat sarvAbhyantaramaNDalagatottaraparimANe anukrama [25] CCC *jalA // 27 // ~59~ Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ----------------- prAbhRtaprAbhRta [4], ---------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [15] dIpa navanavatiyojanasahasrANi SaT zatAni catvAriMzadadhikAni 99640 ityevaMrUpe prakSipyate, tato yathoktaM sarvabAhyamaNDale ansaraparimANaM bhavati, tathA Na'mityAdi tadA sarvabAhyamaNDalacAracaraNakAle uttamakASThAprAptA-paramaprakarSaprAptA utkRSTA aSTAdazamuhartA rAtrirbhavati, jaghanyazca dvAdazamuhattoM divasaH, 'esa NaM paDhame chammAse ityAdi prAgvat, 'te pavisa-4 |mANA'ityAdi, to tataH sarvavAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizantau dvau sUyauM dvitIyaM SaNmAsamAdadAnI dvitIyasya SaNmAsasya prathame'horAtre bAhyAnantaraM-sarvabAhyAnmaNDalAdAganantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAra caratastadA eka yojanazatasahasraM SaT zatAni catuHpaJcAzadadhikAni paDviMzatiM caikaSaSTibhAgAna yojanasya parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, carantAvAkhyAtAvitivadet, kathametAvattasmin sarvavAhyAnmaNDalAdatine dvitIye maNDale parasparamantarakaraNamiti cet ?, ucyate, ihako'pi sUryaH sarvabAhyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAn yojanasyApare ca dve yojane abhyantaraM pravizana sarvavAhyAmaNDalAdAktane dvitIye maNDale cAraM carati, aparo'pi, tataH sarvabAhyagatAdaSTAcatvAriMzadataraparimANAd atrAntaraparimANaM pazabhiyojanaiH paJcatriMzatA caikaSaSTibhAgairyojanasyonaM prApyate iti bhavati yathoktamatrAntaraparimANaM,'tayA Na'mityAdi, tadA sarvavAhyAnantarAktinadvitIyamaNDalacAracaraNakAle'STAdazamuhUrtA rAtrirbhavati, dvAbhyAM muhUttaikaSaSTibhAgAbhyAmUnA, dvAdazamahattoM divaso dvAbhyAM muhakapaSTibhAgAbhyAmadhikA, te pavisamANA'ityAdi, tatastasmAdapi sarvabAhyamaNDalAktina-12 dvitIyamaNDalAdabhyantaraM pravizantau tau dvau sUyauM dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre 'bAhiraM tacaMti sarvabAhyAnmaNDa lAdAktanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carataH 'tA jayA NamityAdi tatra yadA etI dvI sUryo sarvavAhyAnmaNDa *% anukrama [25] % % ~ 60 ~ Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ---------------- prAbhRtaprAbhRta [4], --------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) prata // 28 // sUtrAMka [15] lAdarvAktanaM tRtIya maNDalamupasaGkamya cAraM carataH tadA eka yojanazatasahasraM SaT ca yojanazatAni aSTAcatvAriMzadadhi-bhAbhate kAni dvipaJcAzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, prAguktayuktyA pUrvamaNDalagatAdantarapari- prAbhRtamANAdatrAntaraparimANamasya paJcabhiryojanaiH paJcatriMzatA caikapaSTibhAgairyojanasya hInatvAt , 'tayA NamityAdi, tadA * prAbhRtaM sarvavAhyAnmaNDalAdAktanatRtIyamaNDalacAracaraNakAle'STAdazamuhUtto rAtrirbhavati, caturbhirmuhakapaSTibhAgairUnA, dvAdazamu-1 huuto divasazcaturbhirekaSaSTibhAgairmuhUrtasyAdhikaH / evaM khalu'ityAdi, evam-uktaprakAreNa khalu-nizcitamanenopAyena ekato|'pyekaH sUryo'bhyantaraM pravizan pUrvapUrvamaNDalagatAdantaraparimANAdanantare anantare vivakSite maNDale antaraparimANasyASTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAna dve ca yojane vardhayati hApayatyaparato'pyaparaH sUrya ityevaMrUpeNa etau jambUdvIpagatau sUryo tadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM sAmantI sAmantI ekaikasmin maNDale pUrvapUrvamaNDalagatAdantaraparimANAt anantare'nantare vivakSite maNDale paJca paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamantaraparimANaM nirveSTayantI-hApayantI hApayantAvityarthaH, dvitIyasya SaNmAsasya vyazItyadhikazatatame ahorAtre sUryasaMvatsaraparyavasAnabhUte sarvA|bhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAra carataH, 'tA jayA Na'mityAdi, tantra yadA etI dvau sUryo sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAra carataH tadA navanavatiyojanasahasrANi pada yojanazatAni catvAriMzAni-catvAriMzadadhikAni parasparamantaraM kRtvA | |cAraM carataH, atra caivaM rUpAntaraparimANe bhAvanA prAgeva kRtA, zeSa sugamam // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM prathamasya prAbhRtasya caturtha prAbhUtaprAbhRtam // dIpa anukrama [25] atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 4 parisamApta ~61~ Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [5], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa anukrama [26] tadevamuktaM caturthaM prAbhRtaprAbhRtaM sampati paJcamamArabhyate, tasya cAyaM pUrvamupadarzito'rthAdhikAro-yathA kiyanta dvIpa samudra vA sUryo'vagAhate iti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kevatiyaM te dIvaM samudaM vA ogAhittA sUripa cAraM carati, AhitAtivadevA, tastha khala imAo paMca paDivattIo paNNattAo-ege evamAhaMsu tA egaM joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasataM dIvaM vA samuI &cA ogAhittA mUrie cAraM carati, ege evamAsu 1, ege, puNa evamAhaMsu-tA ega joyaNasahassaM ega cau-3 tIsaM joyaNasayaM dIvaM vA samudaM vA ogAhittA sUrie cAraM carati, ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAsu-tA| ega joyaNasahassaM egaM ca paNatIsaM joyaNasataM dIvaM vA samuI vA ogAhittA sUrie cAraM carati, ege evamAhaMsu &|3, ege puNa evamAhaMsu-tA avaDaM dIvaM vA samuI vA ogAhittA mUrie cAraM carati, ege evamAiMsu 4, ege puNa evamAhaMsu-tA egaM joyaNasahassaM ega tettIsaM joyaNasataMdIvaM vA samuI mogAdittA sarie cAraM carati 5 tastha je te evamAhaMsu tA egaM joyaNasahassaM egaM tettIsaM joyaNasataM dIvaM vA samudaM vA uggAhittA sUrie cAraM carati, te evamAhaMsu, jatA NaM sUrie sababhataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tathA NaM jaMbuddIvaM ega joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasataM ogAhittA sUrie cAraM carati, tatA NaM uttamakahapatte ughosae aTThArasamuhatte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavaI, tA jayA NaM sUrie sababAhiraM maMDalaM: javasaMkamittA cAraM carai tayANaM lavaNasamudaM ega joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasapaM ogAhittA cAraM atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-5 Arabhyate ~62~ Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [9], --------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- prata ptivRttiH (mala.) sUtrAMka 29 // [16] 54545455 dIpa anukrama [26] carai, tayA NaM lavaNasamudaM egaM joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasayaM ogAhittA cAraM carai, tayA 1 prAbhRte uttamakaTThapatsA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati, jahaSiNae duvAlasamuhase divase bhavai / evaM cottIsaMda joyaNasataM / evaM paNatIsaM joynnstN| (paNatIsevi evaM ceva bhANiyacaM)tastha je teevamAsutA avaTuM dIvaM vA prAbhRtaM samudaM vA ogAhittA sUrie cAra carati, te evamAhaMsu-jatANaMsUrie sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caratti, tatANaM avahuMjaMbuddIvaM 2 ogAhittA cAraM carati,tatA NaM uttamakaTThapatte ukkosae ahArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, evaM sababAhiraevi, NavaraM avaDaM lavaNasamuI, tatA NaM rAiMdiyaM taheva, tatya je te evamAhaMsu-tA No kizci dIvaM vA samuI vA ogAhitA sUrie cAraM carati, te evamAhaMsu-tA jatA sUrie sababhataraM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati tatA NaM No kiMci dIvaM vA samudaM vA ogAhittA sarie cAra carati tatA NaM uttamakaTThapatte ukosae aTThArasamUhutte divase bhavati, taheva evaM samAhirae maMDale, NavaraM No kiMci lavaNasamuI ogAhisA cAraM carati, rAtidiyaM taheva, ege evamAsu (sUtraM 16) // 'tA kevaiyaM dIvaM samuI vA ogAhittA sUrie cAra caraha'ityAdi, tA iti pUrvavat , 'kiyantaM kiyatpramANaM dvIpa samudraM vA avagAhya sUryazcAraM carati, carannAkhyAta iti vadet, evaM praznakaraNAdanantaraM bhagavAnivecanamabhidhAtu-12 kAma patadviSaye paratIrthikapratipattimithyAbhAvopadarzanArthaM prathamatastA eva paratIrthikapratipattIH sAmAnyata upanyasyati-1 'tattha khalu'ityAdi, tatra sUryasya cAra carato dvIpasamudrAvagAhanaviSaye khasvimAH-vakSyamANasvarUpAH paJca pratipattayaH SEASORRESTERESANS ~634 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ----------------- prAbhRtaprAbhRta [5], -------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa anukrama [26] paramatarUpAH prajJaptAH, tadyathA--eke tIrthAntarIyA ekmAhuH-tA iti tAvacchabdasteSAM tIrthAntarIyAnAM prabhUtavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH eka yojanasahasramekaM ca trayastriMzadadhika yojanazataM dvIpaM samudra yA avagAhya sUryacAraM carati, kimuktaM bhavati -yadA sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA eka yojanasahanamekaM ca trayastriMzadadhikaM yojanazataM jambUdvIpamavagAhya cAra carati, tadA ca paramaprakarSaprApto'STAdazamuhUrto divaso bhavati, sarvajaghanyA ca dvAdazamu hatoM rAtriH, yadA tu sarvavAyaM maNDalamupasaGkamya cAraM caritumArabhate tadA lavaNasamudrameka yojanasahanamekaM ca trayakhi dazadadhikaM yojanazatamavagAhya sUryazcAraM carati, tadA cottamakASThAprAptA aSTAdazamuharttapramANA rAtrirbhavati, sarvajaghanyo: dvAdazamuhUrttapramANo divasaH, atraivopasaMhAramAha-'ege evamAsu' 1, eke punardvitIyA evamAhuH,'tA' iti pUrvavat, eka yojanasahasramekaM ca caturviMzadadhika yojanazataM dvIpaM samudraM vA avagAhya sUryazcAraM carati, bhAvanA prAgvat , atraivopasaMhAra|mAha-ege evamAsu', eke punastRtIyA evamAhuH-eka yojanasahanamekaM ca paMcatriMzadadhikaM yojanazatamavagAhya sUryazcAra carati atrApi bhAvanA prAgiva,atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu'eke punazcaturthAstIrthAntarIyA evamAhura, avahuM'ti apagataM sadapyavagAhAbhAvato na vivakSitamaddhe yasya tamapArddhamarddhahInamaddhamAnamityarthaH, dvIpaM samudraM vA avagAhya sUryazcAraM carati, iyamatra bhAvanA-yadA sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGgamya sUryazcAraM carati tadA arddha jambUdvIpamavagAhate, tadA ca divasaH paramaprakarSaprApto'STAdazamuhartapramANo bhavati,sarvajaghanyA ca dvAdazamuhattaMpramANArAtriH, yadA punaH sarvebAhya maNDalamupasaGkramya sUryazcAraM carati tadA arddha aparipUrNa lavaNasamudramavagAhate, tadA ca sarvotkarSakASThAprAptA aSTAdazamuhUrttapramANA rAtriH sarva ~64~ Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [9], --------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyeprajJaptivRttiH prata (mala.) sUtrAMka [16] -- dIpa anukrama [26] jaghanyo dvAdazamuhUttoM divasaH, atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu'4, eke punaH paJcamAstIrthAntarIyA evamAhuH-na kizcit 1 prAbhRte dvIpaM samudraM SA avagAhya sUryazcAraM carati, annAyaM bhAvArthaH yadApi sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkagya sUryazcAraM carati5prAbhUta tadApi na kimapi jambUdvIpamavagAhate, kiM punaH zeSamaNDalaparizramaNakAle, yadApi sarvavAdyaM maNDalamupasaGkramya sUryazcAra prAbhRtaM carati tadApi na lavaNasamudraM kimapyavagAhate, kiM punaH zeSamaNDalaparibhramaNakAle, kintu dvIpasamudrayorapAntarAla eva | sakalevapi maNDaleSu cAra gharati, anopasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu' 5 / tadevamukkA uddezataH pathApi pratipattayaH, sampratyetA eva spaSTaM bhAvayati| 'tastha jete evamAhaMsuityAdi, prAyaH samastamapIdaM vyAkhyAtAI sugama ca, navaraM 'cottIsevitti evaM trayatriMzadadhika-15 yojanazataviSayapratipattivat caturviMze zate yA pratipattistasyAmAlApako vaktavyaH, sa caivam-'tastha je te evamAhaMsu egaM| joyaNasahassaM egaM ca cautIsaM joyaNasayaM dIvaM samuI vA ogAhittA cAra carai, te evamAsu jayANaM sUrie sababhataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tayA NaM jaMbuddIvaM ega joyaNasahassamegaM ca cottIsaM joyaNasayaM ogAhittA cAraM caraha, tayANaM | uttamakakRpatte ukkosae ahArasamuhutte divase bhavai, jahaniyA duvAlasamuhattA rAI bhavai, tA jayA NaM sUrie sababAhiraM maMDalaM | uvasaMkamittA cAraM carai, tayA NaM lavaNasamudaM ega joyaNasahassaM egaM cottIsa joyaNasayaM ogAhittA cAraM carati, tayANaM uttamakadvapattA ukkosiyA advArasamuhuttA rAI bhavati jahannae duvAlasamuhatte divase bhavaI' 'paNatIse vi evaM ceva bhANiya' evamukena prakAreNa paJcatriMzadadhikayojanazataviSayAyAmapi pratipattI sUtraM bhaNitavya, taca sugamasvArasvayaM bhAvanIya // ~65M Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ----------------- prAbhRtaprAbhRta [5], -------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka - [16] dIpa anukrama [26] evaM savapAhirevitti evaM sarvAbhyantaramaNDala iva sarvabAhye'pi maNDale AlApako vaktavyaH, navaraM jambUdvIpasthAne | 'avaddhalavaNasamuI ogAhittA' iti vaktavyaM, taJcaivam-'jayA NaM sUrie saghabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carai, tayA Na abaDha lavaNasamuI ogAhittA cAraM carati, tayA rNa rAIdiyappamANaubhAsagatti,''tayA Namiti vacanapUrvaka rAtrindivaparimANaM jabUdvIpApekSayA viparItaM vaktavyaM, yajambUdvIpAvagAhe divasapramANamuktaM tadrAtredraSTavyaM yadrAtrestaddi vasasya, taccaivam-'tayA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai, jahanne duvAlasamuhutte divase &AbhavA', evamuttarasUtre'pyakSarayojanA bhAvanIyA / tadevaM paratIrthikapratipattIrupadarya sampratyetAsAM mithyAbhAvopadarzanArtha svamatamupadarzayati vayaM puNa evaM vadAmo, tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tatA NaM jaMbuddIvaM asItaM jopaNasataM ogAhittA cAra carati, tadA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamuhase divase bhavati. jahaNiyA duvAlasamuhattA rAI bhavati, evaM sabayAhireSi, NavaraM lavaNasamuI tiNi tIse joyaNasate ogAhittA cAraM carati,tatA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttArAI bhavai jahaNNae duvAlasamuhatte | dibase bhavati, gAthAo bhaannitbaao| (sUtra 17 ) paDhamassa paMcamaM pAhuDapAhuDaM // 15 // | 'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpannakevalajJAnadarzanA 'evaM' vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-yadA sUryaH / sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA jambUdvIpamazItyadhika yojanazatamavagAhya cAraM carati, tadA cocamakASThAprApta *4%nasaka SERIES ~66~ Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [1] ............--- prAbhataprAbhUta [5], ...............- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJa utkarSako'STAdazamuhUrto divaso bhavati, sarvajaghanyA dvAdazamuhUrttA rAtriH, 'evaM savavAhirevitti evaM sarvAbhyantarama- 1prAbhRte. ptivRttiHNDala iva sarvavAho'pi maNDale AlApako vaktavyaH, sa caivam-'jayA NaM sababAhiraM maMDalaM ubasaMkamittA cAra caraha', pAta (mala) iti, navaramiti sarvabAhyamaNDalagatAdAlApakAdasyAlApakasya vizeSopadarzanArthaH, tameva vizeSamAha-'tayA NaM lavaNa-12 prAbhUta // 31 // samudaM tinnitIse joyaNasae ogAhittA cAraM carai, tayA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI|4 bhavati, jahannae duvAlasamuhutte divase bhavaI' iti, idaM ca sugarma, kacinu 'sababAhirevI' tyatidezamantareNa saka| lamapi sUtraM sAkSAllikhitaM dRzyate, 'gAhAo bhANiyavAoM' atrApi kAzcana prasiddhA vivakSitArthasaGghAhikA gAthAH santi tA bhANitavyAH, tAzca samprati vyavacchinnA iti na kathayituM vyAkhyAtuM vA zakyante, yathAsampradAya vAcyA iti // iti malayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM prathamasya prAbhRtasya paJcamaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // [17] dIpa anukrama [27] tadevamuktaM paJcamaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati SaSThaM vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAra:-kiyanmAnaM kSetramekena rAtrindivena sUryo vikampate iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha- tA kevatiyaM (A) egamegeNa rAtidieNaM vikaMpaittA 2 mUrie cAra carati Ahinetti vadejA, tattha khalu IP // 31 // imAo satta paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-tA do joyaNAI addhaducattAlIsaM tesItasayabhAge joyaNassa egamegeNaM rAtidieNaM vikaMpaittA 2 sUrie cAraM carati, ege evamAsu 1, ege puNa evamAhaMsu atra prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhRtaM- 5 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhUtaprAbhRtaM. 6 Arabhyate ~67~ Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata ANGREGASC sUtrAMka [18] dIpa tA ahAtijAI joyaNAI egamegeNaM rAIdieNaM vikaMpaittA 2 sarie cAraM carati, ege evamAhaMsu 2, ege puNa| evamAhaMsu tA tibhAgUNAI tinni joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 mUrie cAraM carati, ege eva-| |mAsu 3, ege puNa evamAhaMsu-tA tiNi joyaNAI addhasItAlIsaM ca tesItisayabhAge joyaNassa egamegeNaM rAIdieNaM vikaMpahattA 2 sUrie cAraM carati, ege evamAsu 4, ege puNa evamAhaMsu-tA aduhAI joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2sUrie cAraM carati, ege evamAsu 5, ege puNa evamAhaMsu, tA ghau-1 bhAgUNAI cattAri joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 mUrie cAraM carati ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAhaMsu-tA cattAri joyaNAI addhavAvaNNaM ca tesItisatabhAge joyaNassa egagegeNaM rAidieNaM vika-1 paittA 2 sUrie cAraM carati ege ebamAhaMsu 7 / vayaM puNa evaM vadAmo tA do joSaNAI aDatAlIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egamagaM maMDalaM egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 sUrie cAraM carati, tattha NaM ko hetU itivadejA, tA apaNNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM pannatte, tA jatA NaM sarie sababhaMtaraM maMDalaM uyasaM-XI kamittA cAraM carati tatA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMbaccharaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi abhitarANataraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie abhitarANaMtaraM maMDalaM vasaMkamittA cAra carati tadA NaM do joyaNAI aDayAlIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egaNaM rAidieNaM vikaMpaittA cAraM carati, tatA NaM anukrama [28] 4% 9446 ~68~ Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- sivRttiH (mala.) prata sutrAMka // 32 // [18] M dIpa ahArasamutte divase bhavati dohiM egavibhAgamuhattehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati dohiM egaDibhA-17 gamukSuttehiM ahiyA / se NikkhamamANe sarie docaMsi ahorasi abhitaraM tathaM maMDala upasaMkamittA cAraM| 6prAbhRtacarati, tA jayA NaM mUrie ambhitaraM taccaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paNatIsaM ca egaTThibhAge prAbhUta joyaNassa dohiM rAidiehi vikaMpahattA cAraM carati, tatA NaM aTThArasamuhatte divase bhavati cAhiM egahi-1 bhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhattA rAI bhavati cAhiM egadvibhAgamuhattehiM adhiyA, evaM khalu eteNaM ubAeNaM NikkhamamANe sUrie tatANaMtarAo tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 do joyaNAI aDatAlIsaM ca egahibhAge joyaNarasa egamegaM maMDalaM egamegeNaM rAidieNaM vikampamANe 2 sababAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie sababhaMtarAto maMDalAto sababAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA gaM sababhaMtaraM maMDalaM paNihAya egeNaM tesIteNaM rAIdiyasateNaM paMcadasuttarajoyaNasate vikaMpaisA cAraM carati, tatA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhattA rAI bhavai jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati, esa NaM paDhamachammAse esa NaM paDhamachammAsassa pajavasANe, se ya pavisamANe sarie docaM chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahoratasi bAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tA jatANaM sUrie vAhirANaMtaraM maMDalaM ucasaMka- // 32 // mittA cAraM carati tayA NaM do do joyaNAI aDayAlIsaM ca egaDibhAge joyaNasae egeNaM rAiMdieNaM vika-za mpaittA cAraM carati, tatA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati, dohiM egavibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhutte / E % anukrama [28] REKHA ~69~ Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [18] dIpa anukrama [28] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1] prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH divase bhavati dohiM egaTTibhAgehiM muhatehiM ahie, se pavisamANe surie dobaMsi ahorattaMsi bAhiratazaMsi maMDalaMsi uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhiratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tayA NaM sUrie bAhirataJcaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tayA NaM paMca joyaNAI paNanIsaM ca egaTTibhAge joSaNassa dohiM rAidiehi vikaMpaittA cAraM carati, rAidie taheva, evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANe sUrie tato'NaMtarAto tayAnaMtaraM ca NaM maMDala saMkamamANe 2 do joyaNAI aDayAlIsaM ca egaTTibhAge joyaNassa egamegeNaM rAIdieNaM vikaMpamANe 2 saGghabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie sahayAhirAto maMDalAto saGghabhaMtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM saGghabAhiraM maMDalaM paNidhAya egeNaM tesIeNaM rAIdiyasateNaM paMcadamuttare joyaNasate vikaMpaittA cAraM carati, tatA NaM uttamakaTTapatte kosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai, esa NaM doghe chammAse esa NaM docassa chammAsassa pajjavasANe, esa NaM Adice saMvacchare esa NaM Adicarasa saMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 18 ) chaTTa pAhuDapAhuDaM // 1-6 // 'tA kevaiyaM te egamegeNaM rAIdieNaM vikaMpaittA' ityAdi, tA iti pUrvavat kiyatpramANaM kSetramiti gamyate, 'egamegeNaM ti atra prathamAdekazabdAnmakAro'lAkSaNikastato'yamarthaH - ekaikena rAtrindivena-ahorAtreNa vikampya vikampya vi kampanaM nAma svasvamaNDalAdva hiravaSvaSkaNamabhyantarapravezanaM vA sUryaH- AdityazcAraM carati, cAraM caran AkhyAta iti Eaton International For Par Use Only ~70~ Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [PC] dIpa anukrama [28] sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) prAbhRta [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [18] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 33 // vadet 1, evaM bhagavatA gautamena prazne kRte sati etadviSayaparatIrthika pratipattimithyAbhAvopadarzanAya prathamatastA eva prarUpayati - 'tatthe'tyAdi, 'tatra' sUryavikampaviSaye khalvimAH sapta pratipattayaH - paramatarUpAH prajJaptAH, tadyathA - 'tatyeMge' tyAdi, 'tatra' teSAM saptAnAM pravAdinAM madhye eke evamAhu, dve yojane addhoM dvAcatvAriMzat-dvAcatvAriMzattamo yeSAM te arddhadvA4 catvAriMzatastAn sArddhaMkacatvAriMzatsaGkhyAnityarthaH, tryazItyadhikazatabhAgAn yojanasya, kimuktaM bhavati 1- tryazItyadhikazatasaGkhyairbhAgaiH pravibhaktasya yojanasya sambandhino'rddhAdhikai kacatvAriMzatsaGkhyAn bhAgAn ekaikena rAtrindivena vikampya + vikampya sUryazvAraM carati, atraivopasaMhAramAha- 'ege evamAhaMsu' / eke punardvitIyA evamAhuH, arddhatRtIyAni yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atrApyupasaMhAraH 'eMge evamAhaMsu' 2 / eke punastRtIyA evamAhuHtribhAgonAni trINi yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 2, eke punazcaturthAstIrthAntarIyA evamAhuH - trINi yojanAni arddhasaptacatvAriMzatazca sArddhaSaTcatvAriMzatazcetyarthaH, tryazItyabhikazatabhAgAn yojanasya ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atraivopasaMhAramAha- 'ege evamAhaMsa' 4 / eke punaH paJcamA evamAhuH - arddhacaturthAni yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atropasaMhAravAkyaM 'ege evamAhaMsa' 5, eke punaH paSThAstIrthAntarIyA evamAhu:- caturbhAgonAni catvAri yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, antropasaMhAravAkyaM 'ege evamAhaMsa' 6, eke punaH saptamA evamAhuH -- catvAri yojanAni arddhapaJcAzatazca sArddhaMkapaJcAzatsatyAMzca tryazItyadhikazatabhAgAn yojanasya ekaikena rAtrindivena sUryo vikampya 2 cAraM Education Internationa For Penal Use On ~71~ 1 prAbhRte 6 prAbhRta prAbhUtaM // 33 // Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 4649 prata sUtrAMka [18] carati atropasaMhAravAkyaM 'ege evmaahNsu'|tdevN mithyArUpAH parapratipattIrupadaya samprati svamataM bhagavAnupadarzayatiTA'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punareva-vakSyamANaprakAreNa kevalajJAnopalambhapurassaraM vadAmaH, yaduta dve dve yojane aSTAcatvAriM zaJcaikaSaSTibhAgAna yojanasya pakaikena rAtrindivena sUryo vikampya 2 cAra carati, cAraM paran AkhyAta iti vadet , 4sAmpratamasyaiva vAkyasya spaSTAvagamanimittaM praznasUtramupanyasyati-tattha ko hetU iti vaejjA' tatra-evaMvidhavastuta tvAvagatI ko hetuH, kA upapattiriti vadet bhagavAn , evamukta bhagavAnAha-tA ayapaNa'mityAdi, idaM jambUdvIpa-I vAkyaM pUrvavat paripUrNa paThanIyaM vyAkhyAnIyaM ca, 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta:-paramaprakarSaprApta utkarSakaH-utkRSTo'STAdazamuhUrto divaso bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhartA rAtriH, 'se nikkhamamANe ityAdi, tataH sarvAbhyantarAmamaNDalAniSkrAman sa sUryo navaM saMvatsaramAdadAno navasya saMvatsarasya prathame'horAtre 'ambhitarANaMtaraM ti sarvAbhyantarasya maNDalasyAnantaraM-bahirbhUtaM dvitIya maNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA tasminnavasaMvatsarasatke prathame'horAtre sarvAbhyantarAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya sUryazcAraM carati, cAraM caritumArabhate, 'tadA 'miti prAgvat, ve yojane aSTAcatvAriMzataM ca ekaSaSTi|bhAgAn yojanasya ekaikena rAbindivena pAzcAtyenAhorAtreNa vikampya cAraM carati, iyamatra bhAvanA-sarvAbhyantare maNDale praviSTaH san prathamakSaNAdUrvaM zanaiH zanaistadanantaraM dvitIyamaNDalAbhimukhaM tathA kathaMcana maNDalagatyA parizramati yathA tasyAhorAtrasya paryante sarvAbhyantaramaNDalagatAn aSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasthApare ca dve yojane atikAnto bhavati, OMOMOMOMOMOM dIpa anukrama [28] ~ 72 ~ Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) prata sUtrAMka [18] // 34 // 4 dIpa tato dvitIye'horAtre prathamakSaNe eva dvitIyamaNDalamupasampanno bhavati, tata uktam-'tayA NaM do joyaNAI aDayA-13 bA1prAbhRte lIsaM ca egahibhAge joyaNassa egeNaM rAIdieNaM vikaMpaittA sUrie cAraM carati', 'tayA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacAracaraNakAle Namiti pUrvavat aSTAvazamuhUrtoM divaso bhavati dvAbhyAM muhUtekaSaSTibhAgA- prAbhUta bhyAmUnaH dvAdazamuhattoM rAtri dvAbhyAM muhUttakaSaSTibhAgAbhyAmadhikA, tasminnapi dvitIye maNDale prathamakSaNAdUrva tathA kathaJcanApi tRtIyamaNDalAbhimukhaM maNDalaparibhramaNagatyA cAraM carati yathA tasyAhorAtrakha paryante dvitIyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasyApare ca tadvahirbhUte dve yojane atikrAnto bhavati, tato navasaMvatsarasva dvitIye'horAtre prathamakSaNa eva tRtIyaM maNDalamupasaGkAmati, tathA cAha-se nikkhamamANe ityAdi, sa sUryo dvitIyAnmaNDalAtmathamakSaNAdUrva zanaiH zanairniSkAman-bahirmukhaM paribhraman navasaMvatsarasatke dvitIye'horAtre 'ambhitaratacaMti sarvAbhyantarAnmaNDalAttRtIyamaNDalamupasaGkamya cAraM carati, tadA dvAbhyAM rAtrindivAbhyAM yAvatpramANa kSetra vikampya cAra carati tAvanirUpayitumAha-tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAttRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA dvAbhyAM rAtrindivAbhyAM sarvAbhyantaramaNDalagatatadanantaradvitIyamaNDalagatAbhyAM pazca yojanAni paJcatriMzata ca ekapaSTibhAgAn yojanasya Sikampya, tathAhi-ekenApyahorAtreNa dve yojane aSTAcatvAriMzacca yojanasyaikaSaSTibhAgA | // 4 // vikampitA dvitIyenApyahorAtreNa, tata ubhayamIlane yathoktaM vikampaparimANaM bhavati, etAvanmAnaM vikampya cAraM gharati, 'tayA Na'mityAdi, rAtrindivaparimANaM sugama, samprati zeSamaNDaleSu gamanamAha-'evaM khalu'ityAdi, evaM-uktena prakA % anukrama [28] ~73~ Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [18] dIpa anukrama [28] prAbhRta [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [18] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH reNa khalu nizcitametenopAyena tattanmaNDalapravezaprathamakSaNAdUrdhvaM zanaiH zanaistattaddvahirbhUtamaNDalAbhimukhagamanarUpeNa tasmAttanmaNDalAnniSkrAman tadanantarAmmaDalAttadanantaraM maNDalaM saGkrAman 2 ekaikena rAtrindivena dve dve yojane aSTAca tvAriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya vikampayan 2 prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte vyazItyadhikazatatame ahorAtre sarva vAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati, 'tA jayA Na'mityAdi, sugamaM, 'tathA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantaraM maNDalaM praNidhAyaavadhIkRtya tattadgatamahorAtramAdi kRtvA ityarthaH, tryazItena vyazItyadhikena rAtrindivazatena paJcadazottarANi yojanazatAni vikampya, tathAhi ekaikasminnahorAtre dve dve yojane aSTacatvAriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya vikampayati, tato dve dve yojane jyazItyadhikena zatena guNyete, jAtAni trINi zatAni SaTSaSTyadhikAni 366, ye'pi cASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA (graMthAnaM | 1000 ) ste'pi tryazItyadhikena zatena guNyante, jAtAni saptAzItizatAni caturazItyadhikAni 8784, teSAM yojanAnayanArthamekapaTyA bhAgo hiyate, labdhaM catuzcatvAriMzaM yojanazataM 144, etatpUrvasmin yojanarAzau prakSipyate, jAtAni pazca zatAni dazottarANi 510, etAvatpramANaM vikasthya cAraM carati, 'tayA Na'mityAdi, rAtrindivaparimANaM sugamaM, sarva bAhye ca maNDale praviSTaH san prathamakSaNAdUrdhvaM zanaiH zanairabhyantara sarva bAhyAnantaradvitIya maNDalAbhimukhaM tathA kathaJcanApi maNDalagatyA paribhramati yena prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUtAhorAtra paryavasAne sarvagrAhyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekapaSTibhAgAn yojanasyApare ca dve yojane atikramya sarvavAhyAnantaradvitIyamaNDalasImAyAM varttate, tato'nantare dvitIyasya SaNmAsasya prathame'horAtre prathamakSaNe sarvavAdyAnantaraM dvitIyamabhyantaraM maNDalaM pravizati, tathA cAha-- 'se pavisamANe ityAdi, Education Internation For Park Use Only ~74~ Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: yamajJa prAbhRte prAbhRtaprAbhUta (malA) prata sUtrAMka [18] // 35 // sa sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAduktaprakAreNAbhyantaraM pravizan dvitIyaSaNmAsasya prathame'horAtre 'yAhirANaMtaraMti sarvabAhyasya maNDalasyAbhyantaraM dvitIyamanantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA NamityAdi, tA iti-tatra yadA sUryo bAhyAnantaraM-sarvabAhyamaNDalAnantaramabhyantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA ekena rAtrindivena sarvabAhyamaNDalagatena prathamapaNmAsaparyavasAnabhUtena dve yojane aSTAcatvAriMzataM ca ekaSaSTibhAgAn yojanasya vikampya, etaccAnantarameva bhAvita, cAraM carati-cAra pratipadyate, 'tayA Na'mityAdi, rAbindivaparimANaM sugama, 'se pavisamANe ityAdi, sa sUryaH sarvavAhyAnantarAbhyantaradvitIyamaNDalAdapi prathamakSaNAdUca zanaiH zanairabhyantaraM pravizan dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre 'bAhiratacaMti sarvavAzyasya maNDalasyAbhyantaraM tRtIyamaNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM tRtIyamaNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA dvAbhyAM rAtrindivAbhyAM sarvabAhyamaNDalagatahe sarvabAhyAnantaradvitIyamaNDalagatAbhyAM paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya vikampya tathA ekenApyaho rAtreNa prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUtena dve yojane aSTAcatvAriMzataM caikapaSTibhAgAn yojanasya vikampayati, dvitIyenApyaho rAtreNa dvitIyaSaNmAsaprathamena, tata ubhayamIlane yathoktaM vikampaparimANaM bhavati, 'tayA 'mityAdi, rAtrindivaparimANaM & sugarma, 'evaM khalu eeNa uSAeNaM pavisamANe ityAdi sUtraM prAguktasUtrAnusAreNa svayaM paribhAvanIyam // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM prathamasya prAbhUtasya pATha prAbhUtapAbhUta samAptam // dIpa anukrama [28] // 35 // atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 6 parisamAptaM ~ 75~ Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [19] dIpa anukrama [29] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1] mUlaM [19] prAbhRtaprAbhRta [7], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH tadevamuktaM SaSThaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati saptamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH pUrvamuddiSTo yathA 'maNDalAnAM saMsthAnaM vaktavya' miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te maMDalasaMThitI AhitAtivadejjA ?, tattha khalu imAto aTTha parivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-tA saGghAvi maMDalavatA samacauraMsaThANasaMThitA paM0 ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu, tA sahAviNaM maMDalavatA visamacauraMsa saMThANasaMThiyA paNNattA ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAhaMsu saGghAvi NaM maMDalavayA samacadukoNasaMThitA paM0 ege e0 3, ege puNa evamAhaMsu saGghAvi maMDalavatA visamacatrakoNasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsa 4, ege puNa evamAhaMsu-tA savAvi maMDalavayA samacakavAlasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu-tA savAvi maMDalavatA visamacakkavAlasaMThiyA pa0 ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAhaMsutA sAvi maMDalavatA cakkadravAlasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu-tA savAvi maMDalavatA chattAgArasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsu, tattha jete evamAhaMsu tA savAvi maMDalavatA chattAkArasaMThitA paM0 eteNaM NaNaM NAyacaM, No veva NaM itarehiM, pAhuDagAhAo bhANiyavAo (sUtraM 19) // paDhamassa pAhuDassa sattamaM pAhuDapAhuDe samantaM // 1-7 // - 'tA kahaM te maMDalasaMThiI' ityAdi, 'tA' iti pUvit, kathaM bhagavan ! tattvayA maNDalasaMsthitirAkhyAtA iti bhagavAn vadet evaM bhagavatA gautamena prazne kRte satyetadviSayapara tIrthikapratipattInAM mithyAbhAvopadarzanArthe prathamatastA evopa Ja Eucation International For Pale Only atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 7 Arabhyate ~76~ Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [1], ........ ..-- prAbhataprAbhUta [7], ............... mulaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: saryaprajJa- tivRttiH (malA ) prata sutrAMka // 36 // [19] dIpa darzayati-tattha khalu'ityAdi, 'tatra' tasyAM maNDalasaMsthitau viSaye khalvimA-vakSyamANasvarUpA aSTau pratipattayaH prajJaptA, 1prAbhRte tadyathA-tatra teSAmaSTAnAM paratIrthikAnAM madhye eke-prathame tIrthAntarIyA evamAhuH, 'tA'iti teSAmeva tIrthAntarIyANAma- prAbhUta nekavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH, 'savAvi maMDalavaya'tti maNDala-maNDalaparibhramaNameSAmastIti maNDalavanti candrA- prAbhRtaM divimAnAni tadbhAvo maNDalavattA, tatrAbhedopacArAt yAni candrAdivimAnAni tAnyeva maNDalavattA ityucyante, tadhA4 cAha-sarvA api-samastA maNDalavattA-maNDalaparibhramaNavanti candrAdivimAnAni, samacaturasrasaMsthAnasaMsthitAH prajJaptA, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' evaM sarvANyupasaMhAravAkyAni bhAvanIyAni, eke punadvitIyA evamAhuH-sarvA api bhaNDalavattA viSamacaturastrasaMsthAnasaMsthitAH prajJaptAH 2, tRtIyA evamAhuH-sarvA api maNDalavattAH samacatuSkoNasaMsthitAH prajJaptAH 3, caturthA AhuH-sarvA api maNDalabattA viSamacatuSkoNasaMsthitAH prajJaptA 4, paJcamA AhuH-sarvA api maNDala. vattAH samacakravAlasaMsthitAH prajJaptAH 5, SaSThA AhuH-sarvA api maNDalavattA viSamacakravAlasaMsthitAH prajJaptA-6, saptamA AhuH-sarvA api maNDalavattAzcakrArddhacakravAlasaMsthitAH prajJaptAH 7, aSTamA punarAhuH-sarvA api maNDalavattAchatrAkArasaMsthitAH prajJaptA:-uttAnIkRtachatrAkArasaMsthitAH, evamaSTAvapi parapratipattIrupadarya sampati svamatamupadidarzayiSurAha'tattha'ityAdi, tatra-teSAmaSTAnAM tIrthAntarIyANAM madhye ye evamAhuH-sarvA api maNDalavattA chatrAkArasaMsthitAH prajJaptA iti, etena nayena, nayo nAma pratiniyataikavastvaMzaviSayo'bhiprAyavizeSo, yadAhuH samantabhadrAdayo-'nayo jJAturabhiprAya iti, tata etena nayena-etenAbhiprAyavizeSeNa sarvamapi candrAdivimAnajJAnaM jJAtavyaM, sarveSAmapyuttAnIkRtakapi SHIKSHAMITRA anukrama [29] ~ 77~ Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ---- -- prAbhRtaprAbhUta [7], ------------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka merorer dIpa yArDasaMsthAnasaMsthitatvAnna caiva-jaiva itaraiH yopainalathAvastutasvAbhAvAda, 'pAhubamAhAo bhANiyavAoMti atrAli adhikRtamAbhRtamAmRtArthapratipAdikAH kAzcana gAthA varsamte, tato yathAsampradAya bhaNitavyA iti / iti zrImadayagiriviracitAyAM sUryapajJaptidIkAyAM prathamasya mAmRtasya sakSama prAbhUtaprAbhUtaM samAptara // tadevamukta saptamaM prAbhRtaprAbhUta, sAmpratamaSTamamArabhyate-tasya cAyamarthAdhikArI-'maNDalAnAM viSkambho vaktavya tatastadviSayaM praznasUtramAha tA savAvi NaM maMDalavayA kevatiyaM bAhalleNaM kevaliyaM AyAmavikrameNaM kevatiyaM parikkheveNaM AhitAti vadejA ?, tattha khalu imA tipiNa paDivattIo papaNattAo, tatthege ebamAsu-tA saghAviNaM maMDalavatA joyarNa vAhalleNaM egaM joyaNasahassaM ega lettIsa joyaNasataM ApAmavikkhaMbheSAM tipiNa joyaNasahassAI tiSiNa ya navaNae joyaNasate parikkheveNaM 10, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsulA saghAvi NaM maMDalavatA jovarNa pAhalleNaM egaM joyaNasahassaM egaM ca cauttIrsa jopaNasarya AyAmavikkhaM bheNaM tiSiNa joyaNasahassAI cattAri piutsare jopaNasate parikkhebeNe paM0, ege eSamAsu 2, ege puNa evamAsu-tA joSaNa bAhalleNaM egaM joSaNasahassaM egaM ca paNatIsaM joyaNasataM mAyAmavikkhaMbheNaM timi joyaNasahassAI sAri paMcusare joyaNasale parikkheSeNa pakSaNasA, ege evamAsu, vayaM puSa evaM vayAmo-tA sabASi maMgalayatA aDatAlIsaM egahibhAge jopaNasa bAraleNaM adhiyatA AyAmavisaMbheNaM parikkhetreNaM AhitAti bavejA, tastha ESS+ SHRESS anukrama [29] atra prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhRtaM-7 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhUtaprAbhRtaM. 8 Arabhyate ~ 78~ Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [1], ........ ..-- prAbhataprAbhUta [8], ................ mulaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa ptivattiH (mala0) prata sUtrAMka 37 // [20] dIpa anukrama [30] NaM ko heUtti yadejA, tA ayaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM, tA jayA NaM sUrie sababhataraM maMDala eva- prAbhUtesaMkamittA cAraM carati tayA NaM sA maMDalavatA aDatAlIsaM egaTThibhAge joyaNassa bAhalleNaM NavaNauhajoyaNa- mRta sahassAI ucca pattAle joyaNasate AyAmavikkhaMbheNaM tiNNi joyaNasatasahassAI paNNarasajoyaNasahassAI prAbhRtaM eguNaNaurti joyaNAI kiMcivisesAhie parikkheveNaM tatA NaM uttamakaTTapatte ukosae aTThArasamuhale divase|4 bhavati jahaNiyA duvAlasamuhattA rAI bhavati, se NikkhamamANe mUrie NavaM saMvaccharaM ayamANe paDhamaMsira ahorattasi ambhitarANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sarie ambhitarANataraM maMDalaM upasaMkamittA cAra carati tadA NaM sA maMDalavatA aDayAlIsaM egaTThibhAge joyaNassa thAhalleNaM nnvnncheN| joyaNasahassAI chacca paNatAle joyaNasate paNatIsaM ca egahibhAge joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tiNi 3 joyaNasatasahassAI pannarasaM ca sahassAI ega cauttaraMjoyaNasataM kiMcivisesUrNa parikkheveNaM tadA gaM divasa-17 rAtippamANaM taheva / se NikkhamamANe sUrie docaMsi ahorasi adhibhataraM tacaM maMDalaM vasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM sarie adhibhataraM tacaM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tayA NaM sA maMDalavatA aDatAlIsA egadvibhAge joyaNassa bAhalleNaM NavaNavatijoyaNasahassAI chaca ekAvaNe joyaNasate Nava ya egahibhAgA|| joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tiNi joyaNasayasahassAI pannarasa ya sahassAI erga ca paNavIsa joyaNasayaM|| parikkheveNaM paM0, tatANaM divasarAI taheva, evaM khalu etaNa NaeNaM nikkhamamANe sarie tatANaMtarAto tadANa 37 ~ 79~ Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ---- -- prAbhRtaprAbhUta [8], ------------- mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: OM prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [30] SEXBABASAHES tara maMDalAto maMDalaM uvasaMkamamANe 2 joyaNAI paNatIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egamege maMDale vikhaMbhavuhiM abhivahemANe 2 aTThArasa 2joyaNAI parirayaburkhi abhivahemANe 2 savavAhiraM maMDalaM ucasaMkamittA macAraM carati, tA jayA NaM sUrie savayAhiramaMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM sA maMDalayatA aDatA lIsaM egaTThibhAgA joyaNasayasahassaM ucca saddhe joyaNasate AyAmavikhaMbheNaM tini joyaNasayasahassAI aTThArasa sahassAI tiNi ya paNNarasutsare joyaNasate parikkheveNaM tadA NaM ukosiyA 'aTThArasamuhuttA rAI bhavati jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavati, esa NaM patame chammAse esa NaM paDhamassa chammAsassa pallavasANe, se pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe patamaMsi ahorattaMsi bAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM vAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittAcAraM carati, tAjayA NaM sUrie bAhirANaMtaraM maMDalaM javasaMkamittA cAreM carati tatA NaM sA maMDalavatA aDatAlIsaM egahibhAge joyaNassa cAhalleNaM ega joyaNasayasahassaM chaca caupapaNe joyaNasate chaccIsaM ca egahibhAge joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tini joyaNasatasahassAI aTThArasasahassAI doNNi ya sattANaute joyaNasate parikkheveNaM paM0, tatA NaM rAidiyaM taheca, se pavisamANe sarie doce ahorasi bAhiraM tacaM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhira tacaM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati, tatA NaM sA maMDalavatA aDayAlIsaM egaTTibhAge joyaNassa pAhalleNaM ega jo yaNasatasahassaM chacca aDayAle joyaNasae bAvaNNaM ca egaDhimAge joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tiNi joya ~80~ Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [1], ........ ..-- prAbhataprAbhUta [8], ................ mulaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prAbhRte (mala prAbhRtaM prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [30] satasahassAI avArasa sahassA bokSiNa aupaNAtIse jopaNasate parikkhevevaM paM0, divasarAI naheba, evaM vittikhatu etezupAe parisamANe sUripa tatANaMtarAto tadAyataraM maMDalAto maMDala saMkamamA 2paMca 2 joya-12 taNAvaM paNasIsaM ca papadvibhAge oyaNassa egamege maMDale vikkhaMbhavuddhiM NicuhemA 2 aTThArasa joka- // 38 // NAI parispardiNibuDemANe 2 sayabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM gharati, tA jatA NaM sarie savAbhataraM maMDalaM upasaMkamisA cAra gharati, satAsA maMDalaSayA aDayAlIsaM egavibhAge joyaNassa bAileNaM cAvaNauti oyaNasahassAI vacasAle joyaNasae AyAmavikkhaMbheNaM tipiNa jopaNasayasahassAI paNpArasa ya sahassAI aDaNAuti - jopaNAI kiMcivisesAhiyAI parikkhevemaM paM0, latA NaM upasamakadvapatte kosae aTThArasamuhune divase bhavati, jahaNiyA dudhAlasamuhassA rAI bharati, esa dobassa chammAsassa pajapasANe esacaM Adi saMvaccha esa Adibassa saMbascharassa pajacasANe, tA savAcipa maMDalavatA atAlIsaMda egaDibhAme joyaNAsa pAhaleNaM, samAvi pAM maMdalatariyA do joyaNAI visaMbheSAM, esa NaM asA lesIyasata pahappaNNo paMcavamuttare jopaNasAne AhitAlivadevA, tA anbhitarAto baMDalavalAo cAhiraM maMDalavataM cAhilArAo vA ambhitaraM maMDalavataM esa pAM adA kevatiyaM AdinAti padejA, tA paMcasuttarajopaNasate Adi-15 tAlibadekhA, amitarAte maMDalavatAta bASirA maMDasaSayA mAhirAo maMjasabalAto ambhitarA maMbalapatA ela addhA kevaviyaM bhAhitAnipadevA, tA parasattare joyANasate ahatAsIsaMga egahibhAge jopAsta Adi ~81~ Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [1], ........ ..-- prAbhataprAbhUta [8], ................ mulaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [30] nAti bavejA, tA ambhAlarAto maMDalavatAto pahiramaMDalapalA bAhirAlo. anaMtaravasavatA esa hai kevatiyaM AhitAti vadekhA, tA paMcaNavusare jopaNasate terasa pa pahimAye jokpAssa AhitAti badejA, ambhitarAte maMDalaSatAe bAhirA maMDalakyA bAhirAte maMDalabatAle antaramaMDalavayA, pasa addhA kevati XAhitAtivadejA, tA paMcasutsare joyaNasae Ahiyatti bavejA (sana 2.) ahama paahuspaahuddN| panA pAhuI smttN|| PM tAsabAriNaM maNDalavapA' ispAdi, 'sA' iti pUrvavat , sarvANyapi mAilapadAvi maNDalarUpANi padAni maNDalapadAni, maNDalapadAni] sUryamaNDalasthAnAnItyarthaH, phiyammAcaM bAhalyega kiyadAyAmaviSkambhAbhyAM kivatparikSepeNa-paridhinA AkhyAtAni iti vadet , sUtre strIvanirdeza prAkRtatvAtmAkRte hi vinaMvyabhicAri, badAha pANiniH svadhAkRtalakSaNe-li vya-di bhicAryapI li, evaM bhagavatA golamena prazze kRte satibhagavAnetadviSayapara tIrthikapratipasInAM mithyAbhAkopadarzanAya prathamatastA ebopanyasyasi tatstha svam' ityAdi, tatra maNDalakAhalyAdivicAraviSaye khativamAstimA pratipayaHprajJaptAH, tadyathA-taba-4 teSAM bayANAM paratIthikAnAMmadhye eke tIrthAntarIkarAevamAhu:-'tA' iti prAmbat , saryApayapi maNDalapadAni-sUryamaNDalAni joyaNaM bAhalleNaM tipratyeka yojanameka 'bAhaspena' piNDena eka bojanasaharamekaM ca bakhiMzayavakhiMvAdadhika yojanazata, AyAmavisaMgheNaM'li AyAma viSkambhana AyAmariSkAsamAhAro dabakhema zalokamAyAmena viSkambhena cetyarthaH bINi yojanasahavAmI zrINi panavasyatAni yojanayatAviparikSepaHprajamAcisa bIryAntarIbAyAM maveSa maNDala ~82~ Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [30] sUryaprajJasivRtiH ( mala0 ) // 39 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [8], mUlaM [20] prAbhRta [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH svAyAmaviSkambhamevaM yojanasahasramekaM yojanazataM ca trayastriMzadadhikamAyAmaviSkambhAbhyAM te parizyaparimANaM vRttaparimANAt triguNameva paripUrNamicchanti, na vizeSAdhikamatastrINi yojanasahasrANi trINi zatAni navanavatAnItyuktaM, tathAhi sahasrasya * trINi sahasrANi zatasya trINi zatAni trayastriMzatazca navanavatiriti idaM parirayaparimANaM 'vikkhabhavaggadahaguNakaraNI vaTTassa parirao hoi' iti parirayagaNitena vyabhicAri, tena hi parizyaparimANAnayane trINi yojanasahasrANi pazca zatAni vyazItyadhikAni kiJcitsamadhikAnyAgacchanti, tathAhi ekaM yojanasahasramekaM ca yojanazataM trayastriMzadadhikamityekAdaza yojanazatAni trayatriMzadadhikAni 1133, eteSAM vargoM vidhIyate, jAta ekako dviko'STakakhikaH SaTTo'STako navakaH 1283689, tato dazabhirguNitena jAtamekamadhikaM zUnyaM 12836890 eteSAM vargamUlAnayane Agacchati yathoktaM | parirayaparimANamatastammatena parizyaparimANaM vyabhicAri, evamuttaramapi matadvayaM paribhAvanIyaM, atraiva prathamamate upasaMhAra 'ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH sarvANyapi sUryamaNDalapadAni pratyekamekaM yojanaM bAhalyena ekaM yojanasahasramekaM ca yojanazataM catukhiMzaM catukhiMzadadhikamAcAmaviSkambhAbhyAM 1134 trINi yojanasahasrANi catvAri yojanazatAni byuttarANi 3402 parikSepataH, tathAhi eteSAmapi matena viSkambhaparimANAt parirayaparimANaM paripUrNatriguNarUpaM, tataH sahasrasya trINi sahasrANi zatasya trINi zatAni catukhiMzato dvyuttaraM zatamiti, atraivopasaMhAramAha- ege evamAhaMsa' eke punarevamAhuH - sarvANyapi maNDalapadAni - sUryamaNDalAni pratyekamekaM yojanaM bAhalyena ekaM yojanasahasramekaM ca yojanazataM paJcatriMzaM paJcatriMzadadhikamAyAmaviSkambhAbhyAM 1135 trINi yojanasahasrANi catvAri yojanazatAni pazcottarANi 3405 Eaton Internationa For Parts Only ~83~ 1 prAbhRte8 prAbhUta prAbhRtaM // 39 // Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], ------------------ mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka KHESARI [20] -4-% 84% parikSepataH, tathAhi-kasya yojanasahasrasya trINi yojanasahasrANi zatasya trINi zatAni paJcatriMzataH paJcottaraM zatamiti, etAni trINyapi matAni mithyArUpANi parirayaparimANamAtre'pi vyabhicArAt,.ato bhagavAn tebhyaH pRthak svamatamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA sahAvI tyAdi, 'tA' iti pUrvavat sarvANyapi maNDalapadAni-sUryamaNDalAni pratyekaM bAhalyenASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya AyAmaviSkambhaparikSepeNa-AyAmaviSkambhaparikSepaiH punaraniyatAni AkhyAtAni, kasyApi maNDalasya kiyAna AyAmo viSkambhaH parikSepazceti bhAva iti svaziSyebhyo vadet , evamukta bhagavAn gautamaH pRcchati-tattha NaM ko heU iti vaijjA' tatra-maNDala padAnAmAyAmaviSkambhaparikSepAniyatatve ko hetu:-kA upapattiriti vadet !, atra bhagavAnAha-tA ayannamityAdi, idaM Tra jambUdvIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa svayaM paribhAvanIyaM vyAkhyAnIyaM ca, tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA Namiti vAkyA-1 laGkAre sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA tanmaNDalapadaM, sUtre strItvanirdezaH prAkRtatvAd, bAhalyenASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya jJAtavyaM, AyAmaviSkambhAbhyAM navanavatiryojanasahasrANi SaT zatAni catvAriMzadadhikAni 99640, tathAhi-ekato'pi sarvAbhyantaramaNDalamazItyadhika yojanazataM jambUdvIpamavagAhya sthitamaparato'pi, tato'zItyadhikaM yojanazataM dvAbhyAM guNyate, jAtAni trINi zatAni SaSTyadhikAni 360, etAni jambUdvIpaviSkambhaparimANAlakSarUpAt zodhyante, tato yathokamAyAmaviSkambhaparimANaM bhavati, trINi yojanazatasahasrANi paJcadaza sahavANi ekonavatyadhikAni 315089 parikSepataH, tathAhi-tasya sarvAbhyantarasya maNDalasya viSkambho navanavatiyoMjanasa dIpa 96 anukrama [30] % ES ~84~ Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [1], ........ ..-- prAbhataprAbhUta [8], ................ mulaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- prata (mala0) prAmRta sUtrAMka // 40 // [20] havANi pada zatAni cAriMgarapicani 19140, pateSAM pA vidhIyate, jAto navako navako biko'haka ekakoziko 1prAbhRte nakkA Dora zUnye 99281291.0, taso dazabhiryupace jAtamekamadhikaM zUnya 99281295000, alabarga-Tra mUlAnayanena sa yathokaM parisyapramANaM, zeSaM sidhati dvika pakako'STaka zUnyaM saptako navakaH 218079 patat tva, liyA gamityAvinA rAtridivaparimANa sugama / 'se nikkhamamA' ityAdi, sa sUryaH sarvAbhyantarAmamaNDalAmAguruprakAreNa viSkAma naI saMvatsaramAdadAno navasya saMvatsarasva prathame'horAtre sarvAbhyantarAnantaraM dvitIya maNDalamupasahAyaDU cAraM carati tana yadA sarvAbhyantarAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA tanmaNDalapadamaSTAcayAriMzadekara hivAgAyojanasya bAisyena, navanavatiyoMjanasahasrANi SaT zatAni pazcacatvAriMzadadhikAni paJcaviMzacakaSaSTibhAgA yojanasthAyAmaviSkambhAbhyAM, tathAhi-eko'pi sUryaH sarvAbhyastaramaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasvApareca yojane bahiravaSTabhya dvittIye maNDale cAraM carati dvitIyo'pi, tato dvayoryojanayoraSTAcatvAriMzatakapaSTibhAmAnAM yojanakha dvAbhyAM guNane pakSa bojavAni paJcaviMzakapaSTibhAgA yojanaspati bhavati, etatprathamamaNDalaviSkambhaparimANe[dhikatvena prakSipyate, taso bhavati yathoka vitIyamaNDalaviSkambhAyAmaparimANamiti, tatra trINi yojanazatasahasrANi paradaza sahamANi paca samottaraM bojanamataM kicidvizeSAdhika parirayepA prajJalaM, tathAhi-pUrvamaNDalaviSkambhAyAmaparimA // 40 // NAdasya maNDalasya nikambhAyAsaparimANe paJca yojanAni paJcatriMzacaipaSTibhAgA yojanasthAdhikalvena prApyante, sato'sva rAzeH pRthaka parirakparimAthamAnetavyaM, taba paca yojanAnyeSTibhAgakaraNArthamekakA guNyante, jAtAni cINi zatAni dIpa anukrama [30] ~85~ Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ---- -- prAbhRtaprAbhUta [8], ------------- mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [30] nottarANi 305, pateSAM madhye uparitanAH paJcatriMzadekaSadhibhAmA prakSipyante, jAtAni bIpi zatAmi catvAriMzavadhigAni 340, eteSAM vargo vidhIyate, vargapitvA pa dazabhirguNanAt tato jAsa ekaka ekaka pakSakA bastrINi zUnyAni 11560.0, tata eSAM vargamUlAnayane labdhAni daza zatAni paJcasamatyadhikAni 1075, eteSAM yojavAna vanArthamekapamA bhAge hate labdhAni saptadaza yojanAni atriMzakapaSTibhAmA yojanasya 1760, etatpUrvamaNDalaparirayaparimANe'dhikaravega hai prakSipyate, tato yathoktamadhikRtamaNDalaparirayaparimANaM bhavati, kizcivizeSonatA ca kizcidUnatrayoviMzatyA ekapaSTibhAga-2 rUnalA draSTavyA, 'tayA pAMdivasarApamANaM taha gheva' tadA-dvitIyamaNDaladhAracaraNakAle divasarAtripramANaM tathaiva-12 mAgvat jJAtavyaM, tayam-tayA NaM advArasamukuse vikse havA dodi egadvibhAgamuhattehi UNe duvaassmu.| huttA rAI bhaSati dohi egavibhAgamuDuttehiM ahiyA, 'se miksamamANe ityAdi, tataH sUryo dvitIyasmAramaNDalAduktAkAreNa niSkAman maksaMvatsarasarake dvitIye'jorAtre 'abhitaraM tacaMti sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carali, 'tA jayA vyamityAdi, tato yadA sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIyaM maNDalamupasaGkamba cAra carati tadA sattRtIyaM maNDalapadaM aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya bAhalyena navanavatiryojanasahasrANi SaT yojanA zatAbyekapaJcAzadadhikAni babAhibhAgA yojanakha 99151 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAzyA, tathAhi prAyivAcApi pUlamAlavikambhAyAmaparimANAt paJca yojanAni paJcamkipaSTibhAna yojanassAdhikatvena prApyante, tato hai thokamAyAmaviSkambhaparimANaM bhavati cINi yojanAsahavApi pacadaza barakhANi epa paJcaviMzatyadhika yojanA ~86~ Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [30] sUryaprazazivRtiH ( mala0) // 41 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [8], mUlaM [20] prAbhRta [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH parikSepeNa prajJaptaM, tathAhi pUrvamaNDalAdasya viSkambhe paJca yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyAdhikatvena prApyante, 4 tato yathoktama zrAyAmaviSkambhaparimANaM bhavati, tasya ca pRthak parizyaparimANaM saptadaza yojanAni aSTAtriMzaca ekaSaSTibhAgA yojanasya, etannizcayanayamatena, paraM sUtrakRtA vyavahAranayamatamavalambya paripUrNAnyaSTAdaza yojanAni vivakSitAni, vyavahAranayamatena hi loke kicidUnamapi paripUrNa vivakSyate, tathA yadapi pUrvamaNDalaparirayaparimANe kiJcidUna* tvamuktaM tadapi vyavahAranayamatena paripUrNamitra vivakSyate, tataH pUrvamaNDalaparirayaparimANe aSTAdaza yojanAnyadhikazvena prakSipyante iti bhavati yathoktamadhikRtamaNDalaparizyaparimANaM, 'tayA NaM divasarAI taheva' iti tadA tRtIyamaMDalacA racaraNakAle divasarAtrI tathaiva prAgiva vaktavye, taccaitram-tathA NaM ahArasamuhutte divase bhavati cauhiM egaTTibhAgamuhusehi UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati cauhi egaTTibhAgamuhuttehi ahiyA, 'evaM khalvi'tyAdi, evaM uktaprakAreNa khalu nizcitametenopAyena pratyahorAtramekaikamaNDalamocanarUpeNa niSkrAman sUryastadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM saGkrAman saGkrAman ekaikasmin maNDale paJca paJca yojanAni paJcatriMzacaikaSaSTibhAgA yojanasyetyevaMparimANAM viSkambhavRddhimabhivarddhayanabhivarddhayan ekaikasminnetanmaNDale aSTAdaza aSTAdaza yojanAni parizyavRddhimabhivarddhayannabhivarddhayan ihASTAdaza aSTAdazeti vyavahArata uktaM, nizcayanayamatena tu saptadaza saptadaza yojanAni aSTAtriMzataM caikaSaSTibhAgA yojanasyeti draSTavyaM etacca prAgeva bhAvitaM, na caitatsvamanISikA vijRmbhitaM yata uktaM tadvicAraprakrame eva karaNavibhAvanAyAM-'sattarasa joyaNAI advatIsaM ca egaTTibhAgA 1716 eyaM niccharaNa saMvavahAreNa puNa aTThArasa joyaNAI' iti prathamaSaNmAsaparya Eaton International For Pass Use Only ~87~ 1 prAbhUte 8 prAbhRtaprAbhRtaM // 41 // Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ---- -- prAbhRtaprAbhUta [8], ------------- mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [30] vasAnabhUte jyazItyadhikazatatame ahorAtre sarvabAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA XNamiti vAkyAlaGkAre, sUryaH sarvabAhyamaNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA tatsarvavAdyaM maNDalapadaM aSTacatvAriMzadekaSaSTi-12 bhAgA yojanasya vAhalyena eka yojanazatasahasraM SaTU zatAni SadhyadhikAni 100660 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAbhyAM, tathAhi-sarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH sarvabAhyaM maNDalaM paryavasAnIkRtya tryazItyadhika maNDalazataM bhavati, maNDale 2 ca viSkambhe 2 parivarddhante paJca 2 yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasya, tataH paJca yojanAni tryazItyadhikena |zatena guNyante, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915, ye'pi ca pazcatriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya te'pi tryazItya[dhikena zatena guNyante, jAtAni catuHSaSTiH zatAni pazcottarANi 6405, teSAmekaSaSTyA bhAge hRte labdhaM paJcottaraM yojanazataM 4105, etatpUrvasmin rAzau prakSipyate, jAtAni daza zatAni viMzatyadhikAni 1020, etAni sarvAbhyantaramaNDalaviSka-17 mbhAyAmaparimANe adhikatvena prakSipyante, tato yathoktaM sarvabAhyamaNDalagataviSkambhAyAmaparimANaM bhavati, tathA trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi 318315 parikSepataH, navaraM pazcadazottarANi | phizcizyUnAni draSTavyAni, tathAhi-asya maNDalasya viSkambho yojanalakSa SaT yojanazatAni SaTyadhikAni 100660, asya vagoM vidhIyate, jAta ekakaH zUnyamekakatriko dvikazcatuSkastrikaH paJcakA paTTo dve zUnye 10132435600, tato dazabhirguNane jAtamekamadhikaM zUnyaM 101324356000, asya vargamUlAnayane labdhAni trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni caturdazottarANi 318314, zeSamuddharati. pazcakaH paJcakastrikacatuSkaH zUnyaM catuSkaH kasakasakasa ~88~ Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [30] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [8], mUlaM [20] prAbhRta [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 42 // 553404 chedarAziH paGkakhikaH paGkaH paGko dviko'STakaH 636628 tata etena paJcadazaM yojanaM kiJcidUnaM kila ubhyate iti vyavahArataH sUtrakRtA paripUrNa vivakSitvA paJcadazottarANItyuktaM, athavA maNDale 2 pUrva 2 maNDalAparirayavRddhI saptadaza 2 yojanAni aSTAtriMzacaikaSaSTibhAgA yojanasya labhyante, tataH saptadaza yojanAni vyazItyadhikena zatena guNyante, 5 jAtAmyekatriMzacchatAmyekAdazottarANi 3111, yespi cASTAtriMzadekapaSTibhAgAste'pi tryazItyadhikena zatena guNyante, OM jAtAnyekonasaptatizatAni catuSpaJcAzadadhikAni 6954, teSAM yojanAnayanArthaye kaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhaM caturdazottaraM yojanazataM 114, taca pUrvarAzau prakSipyate jAtAni dvAtriMzatAni paJcaviMzatyadhikAni 2225, etAni sarvAbhya ntaramaNDalaparizyaparimANe trINi lakSANi paJcadaza sahasrANi navAzItyadhikAni 315089 ityevaMrUpe'dhikatvena prakSipyante, jAtAni trINi lakSANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni caturdazottarANi 218314, tathA saptadazAnAM yojanAnAM aSTAtriMzato kaSaSTibhAgAnAmupari yAni trINi zatAni paJcasaptatyadhikAni 275 zeSANyuddharanti tAni dhyazItyadhikena satena guNyante jAtAnyaSTaSaSTisahasrANi SaT zatAni paJcaviMzatyadhikAni 68625, teSAM chedarAzinA pazcAzada|dhikaikaviMzaticatarUpeNa 2150 bhAgo hiyate, labdhA ekatriMzadekapaSTibhAgA yojanasya, zeSaM stokatvAt tyaktaM, paraM vyayahArataH paripUrNa yojanaM vivakSitamiti paJcadazottarANItyuktaM, 'tathA Na' mityAdinA rAtrindivaparimANaM paNmAsopasaMharaNaM ca sugamaM, 'se pavisamANe' ityAdi, tataH sa sUryaH sarvabAdyAnmaNDalAt prAyuktaprakAreNAbhyantaraM pravizan dvitIyaM paNmAsamAdadAno dvitIyasva paNmAsasya prathame ahorAtre sarvabAdyAnantaramarvAcanaM dvitIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati, 'tA sUryaprajJasivRttiH ( mala0) Education Internation For Parts Only ~89~ 1 prAbhRte 8 prAbhUta prAbhRtaM // 42 // wor Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [1], ........ ..-- prAbhataprAbhUta [8], ................ mulaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa jayA NamityAdi, tatra yadA NamitivAkyAlakAre sarvavAdyAnantaramarvAtanaM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya pAraM parati tadA tanmaNDalapadaM aSTAcatvAriMzadekapaSTibhAgA yojanasya bAhalyena, ekaM yojanazatasahasraM SaTU ca yojanazatAni catuSpabAzadadhikAni pazitizcaikaSaSTibhAgA yojanasya 1006542 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAbhyAM, tathAhi-ekato'pi tanmaNDalaM sarvavAhAmaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasthApare dve yojane vimucyAbhyantaramavasthitamaparato'pi, tato yojanadyasyASTAcatvAriMzatazcaikaSaSTibhAgAnAM dvAbhyAM guNane paJca yojanAni paJcatriMzakaSaSTibhAgA yojanasyeti bhayati, etatsarvabAhyamaNDalagataviSkambhAyAmaparimANAt zobhyate, tato yathoktamadhikRtamaNDalaviSkambhAyAmaparimANaM bhavati, tathA trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi dve yojanazate saptanavatyadhike 318297 parikSepataH prakSiptaM, tathAhi-pUrvamaNDalAdasya maNDalasya viSkambhAyAmaparimANe paJca yojanAni paJcatriMzakapaSTibhAgA yojanasyeti truSyanti, pazcAnAM yojanAnAM paJcatriMzatazcaikaSaSTibhAgAnAM pariraye saptadaza yojanAni aSTAtriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasya bhavanti, paraM sUtrakRtA vyavahAranayamatena paripUrNAnyaSTAdaza yojanAni vivakSitAni, prAguktAtsarvabAhyamaNDalaparirayapari|mANAt trINi lakSANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi ityevaMrUpAdaSTAdaza yojanAni zobhyante, tatola yathoktamadhikRtamaNDalaparirayaparimANaM bhavati, 'tayA NaM rAiMdiyANaM taha ceva'tti tadA rAtrindivaM rAtridivasau tathaiva vakavyo, tau caivam-'tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohi egadvibhAgamuhuttehi UNA duvAlasamuhutte divase havai sadohi egaDibhAgamuhuttehi ahie' iti, 'se pavisamANe ityAdi, tataH sa sUryastasmAdapi dvitIyasmAnmaNDalAtmAguktaka anukrama [30] CREASE ~ 90 ~ Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], ------------------- mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: N8prAbhRta prata sUtrAMka [20] sUryaprajJa-IXprakAreNAbhyantaraM pravizana dvitIyasya paNmAsasya dvitIye'horAtre savabAhyAnmaNDalAdavAktanaM tRtIya maNDalamupasaGkamya cAra ptivRttiHcarati, tatra yadA sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAdarvAtanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA tanmaNDalapadaM aSTAcatvA-| (mala0) riMzadekaSaSTibhAgA yojanasya vAhalyena eka yojanazatasahasraM SaT ca yojanazatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni dvipazcAza prAbhUta // 43 // kaSaSTibhAgA yojanasya 10064852 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAbhyA, tathAhi-pUrvasmAnmaNDalAdidaM maNDalamAyAmaviSkambhena paJcabhiyojanaiH paJcatriMzatA caikaSaSTibhAgairyojanasya hInaM, tataH pUrvamaNDalaviSkambhAyAmaparimANAdeka yoja-2 nazatasahasraM SaT zatAni catuSpazcAzadadhikAni paDviMzatizcaikaSaSTibhAgA yojanasvetyevaMrUpAtpaJca yojanAni paJcaviMzabaika paSTibhAgA yojanasya zodhyante, tato yathoktamadhikRtamaNDalaviSkambhAyAmaparimANaM bhavati, tathA trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi dve zate ekonAzItyadhike 318279 parikSepataHprakSiptaM, tathAhi-prAktanamaNDalAdidaM maNDalaM paJcabhiyojanaiH pazcazitA caikaSaSTibhAgairyojanasya viSkambhato hIna, pazcAnAM yojanAnAM paJcatriMzatakaSaSTibhAgAnAM parirayaparimANaM vyavahArato'STAdaza yojanAni, tatastAni pUrvamaNDalaparirayaparimANAt zodhyante, tato yathoktamadhikRtaparirayaparimANaM bhavati, 'divasarAI taheva'tti divasarAtrI tathaiva prAgiva vaktavye, te caivam-tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavai cAhiM egavibhAgamuhattehiM UNA, dudhAlasamuhatte divase bhavai cAhiM egahibhAgamahattehi ahie' iti, 'evaM khasvi'tyAdi || etatsUtraM mAguktavyAkhyAnAnusAreNa svayaM paribhASanIyaM, navaraM 'niveDhemANe' iti nivaSTayana nirveSTayana hApayan hApayanityarthaH, 'tA jayA 'mityAdi sugama, adhunA prastutavaktavyatopasaMhAramAha-'tA savAvi Na'mityAdi, tataH sarvANyapi EXANEARNERA dIpa anukrama [30] 524 ~91~ Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [1], ........ ..-- prAbhataprAbhUta [8], ................ mulaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [20] OMOM5454545% dIpa bhaNDalapadAni pratyeka bAhalyenASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya, upalakSaNametat , aniyatAni cAyAmaviSkambhaparighibhiH tathA sarvAgyapi ca maNDalAntarakANi-maNDalAntarANi, sUtre strItvanirdezaH prAkRtatvAt, dedve yojane viSkambhena, tata eSa dve yojane aSTAcatvAriMzakapaSTibhAgA yojanasvetyevaMrUpo, Namiti vAkyAlaGkAre, adhvA-panyAkhyazItyadhikazatapratyutpanna:-zyazItyadhikena dAtena guNitaH san pazcadazottarANi yojanazatAnyAkhyAtA iti vadet, tathAhiyojane vyazItyadhikena zatena guNyate jAtAni trINi zatAni SaTpaTyAdhikAni 366, ye'pi ca aSTAcatvAriMzadekaSaTibhAgAste'pi tryazItyadhikena zatena guNyante jAtAni saptAzItizatAni caturazItyadhikAni 8784, teSAM yojanAnaya nArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhaM catuzcatvAriMzaM yojanazataM 144, tat pUrvarAzI prakSipyate, jAtAni pazca zatAni dAdazottarANi 510, asyaivArthasya vyaktIkaraNArthaM bhUyaH praznasUtramAha-'tA ambhitarA ityAdi, 'tA' iti tatra abhyantarAt-sarvAbhyantarAnmaNDalapadAt parato yAvadbAhya-sarvabAhyaM maMDalaparda bAhyAdvA-sarvabAhyAdvA maNDalapadAdAk yAvatsarvAbhyantaraM maNDalapadameSa--etAvAn adhvA kiyAn-kiyatpramANa AkhyAta iti vadet , evamukte gautamena bhagavAnAha-'tA' ityAdi, tAvAnadhvA paJcadazottarANi yojanazatAni AkhyAta iti vadet / svaziSyebhyaH, pazcadazottarayojanazatabhAvanA prAgukkAnusAreNa svayaM paribhAvanIyA, "abhitarAe'ityAdi, abhyantareNa maNDalapadena saha abhyantarAmaNDalapadAdArabhya yAvadvAhya-sarvabAhyaM maNDalapadaM yadivA bAhyena-sarvavAdyena maNDalapadena sarvabAhyAnmaNDalapadAdArabhya | yAvatsarvAbhyantaraM maNDalaM eSa etAvAn adhvA kiyAnAkhyAta iti vadet 1, bhagavAnAha-'tA paMthe'tyAdi, sa etAvAn CBSEKA534645 anukrama [30] For P OW ~ 92 ~ Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ---- -- prAbhRtaprAbhUta [8], ------------- mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJativRttiH (mala.) // 44 // [20] adhvA paJcadazottarANi yojanazatAnyaSTAcatvAriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyetyAkhyAta iti vadet, pUrvasmAdadhyaparimANAt paramANA1mAbhUte etasyAdhvaparimANasya saryaghAhmamaNDalagatena bAhalyaparimANenAdhikatvAt , 'tA ambhitaretyAdi, 'tA' iti abhyantarA- prabhAta nmaNDalapadAtparato bAhyamaNDalapadAt-sarvabAhyamaNDalAdAk yadvA bAhyamaNDalapadAdAk abhyantaramaNDalAtparata eSaH prAbhUta adhvA kiyAnAkhyAta iti vadet ?, bhagavAnAha-'tA paMce'tyAdi, paJca yojanazatAni navottarANi trayodaza caikaSaSTibhAgA yojanasya AkhyAta iti vadet , pUrvasmAdadhvaparimANAdasyAdhvaparimANasya sarvAbhyantaramaNDalagatasarvabAhyamaNDalagatabAhalyaparimANena pazcatriMzadekaSaSTibhAgAdhikaikayojanarUpeNa hInatvAt , tadevamabhyantarAnmaNDalAtparato yAvatsarvabAyaM maNDalaM sarvavAdyAdvA maNDalAdAk yAvatsarvAbhyantaraM maNDalaM tathA sarvAbhyantarasarvabAhyamaNDalAbhyAM saha tathA sarvAbhyantarasarvavAhyamaNDalAbhyAM vinA yAvadadhvaparimANaM bhavati tAvanirUpita, samprati sarvAbhyantareNa maNDalena saha sarvAbhyantarAnmaNDalAtparato vAhyamaNDalAdAk yadivA sarvabAhyamaNDalena saha sarvabAhyamaNDalAdarvAk sarvAbhyantarAnmaNDalAtparato yAvadadhvapUrimANaM bhavati tAvannirUpayati-'ambhitarAe'ityAdi, abhyantareNa maNDalapadena saha abhyantarAnmaNDalAtparataH sarvavAdyAnmaNDalArvA giti gamyate, yadivA sarvabAjhena maNDalapadena saha sarvabAhyAnmaNDalAdAk sarvAbhyantarAnmaNDalAtparata iti gamyate, yo'dhyA eSa Namiti vAkyAlakAre adhvA kiyAnAkhyAta iti vadet 1, bhagavAnAha-'tA' M // 44 // | ityAdi, tAvAnadhyA pazcadazottarANi yojanazatAni AkhyAta iti vadet, bhAvanA sugamatvAnna kriyate / iti zrImalaya& giriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM prathamasya prAbhRtasyASTamaM prAbhRtaprAbhRtaM samAham // dIpa anukrama [30] atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 8 parisamAptaM tat samApte prathama prAbhRtaM api parisamAptaM ~93~ Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [2]. ......... .......--- prAbhataprAbhUta [1], ................... mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [21] tadevamuktaM prathamaprAbhUta, samprati dvitIya vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAraH 'kathaM tiryaka sUryaH parizramatIti tatastadviSayaM praznasUtramAha. tA kahaM tericchagatI AhitAti vadejA, tattha khalu imAo aTTha pahivattIo paNNatAo, tatdhege evamA iMsu tA puracchimAtoloaMtAto pAdomarIcI AgAsaMsi uttiti seNaM imaM loyaM tiriyaM kareha tiriyaM karettApicatthimaMsi loyaMsi sAyaMmi rAyaM AgAsaMsi viddhaMsissaMti ege evamAhesu 1, ege puNa evamAhaMsu-tA puracchimAto loaMtAto pAto sUrie AgAsaMsi uttiddati, se NaM imaM tiriyaM lopaM tiriyaM kareti karittA pacatdhirmasi loyaMsi sarie AgAsaMsi viDaMsaMti, ege evamAhaMsu2, ege puNa evamAhaMsu-tA puratthimAo loyaMtAto pAdo mUrie AgAsaMsi uttiTThati, se imaM tiriya loyaM tiriya kareti karittA pacatthimaMsi loyaMsi sAyaM ahe paDiyAgacchaMti, adhe paDiyAgacchettA puNaravi avarabhUpurasthimAto loyaMtAto pAto sarie AgAsaMsi uttidvati, ege ebamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu-tA purathimAo logaMtAo pAos |rie puDhavikAyaMsi uttikRti, se NaM imaM tiriyaM loyaM tiriya kareti karesA pacatthimillaMsi loyaMtasi sAyaM sUrie puDhavikAryasi viddhaMsaha, ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAhaMsu purathimAo loyaMtAo pAo sUrie puDhavikAyaMsi uttihai se NaM imaM tiriya loyaM tiriyaM karei karettA pacasthimaMsi loyataMsi sAyaM srie| puDhavikApaMsi aNupavisaha aNupavisittA ahe paDiyAgacchada 2 puNaravi avarabhUpurasthimAo logaMtAo dIpa anukrama [31] atha dvitiyaM prAbhRtaM ArabdhaM atra dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 Arabhyate ~94~ Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [21] dIpa anukrama [31] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [21] prAbhRta [2], prAbhRtaprAbhRta [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJapAo sUrie puDhavikAsi utti, ege eva05, ege puNa evamAhaMsu tA purathimillAo loyaMtAo pAo tivRttiH sUrie AukAryasi utti, se NaM imaM tiriyaM loyaM tiriyaM kareha karettA pacatthimaMsi loyataMsi pAo (mala) * sUrie AukAsi viddhaMsaMti, ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAhaMsu-tA purandhimAto logaMtAto pAo // 45 // sUrie AukAyaMsi uttiiti, se NaM imaM tiriyaM loyaM tiriyaM kareti 2 sA pacatthimaMsi loyaMtaMsi sAyaM sUrie AukAsi pavisaha, pavisittA Ahe paMDiyAgacchati 2 ttA puNaravi avarabhUpuratthimAto loyaMtAto pAdo * sUrie AukAyaMsi uttidvati, ege eva0 7, ege puNa evamAhaMsu-tA purandhimAto loyaMtAo bahUI joyagAI bahU joyaNasatAI bahUI joyaNasahassAiM uhuM dUraM uppatittA ettha NaM pAto sUrie AgAsaMsi uttiddhati se NaM imaM dAhiNahuM loyaM tiriyaM kareti karesA uttaraDaloyaM tameva rAto, se NaM imaM uttaradvaloyaM tiriyaM karei 2 sA dAhiNaDaloyaM tameva rAo, se NaM hamAI dAhiNuttaraloyAI tiriyaM karei karitA puratthimAo loyaMtAto bahUI joyaNAI bahuyAI joyaNasatAI bahUI joyaNasahassAiM uhuM dUraM uppatitA ettha NaM pAto sUrie AgAsaMsi uttidvati ege evamAhaMsu 8 / vayaM puNa evaM vayAmo, tA jaMbuddIvassa 2 pAINapaDINAyata odINadAhiNAyatAeM jIvAe maMDala carabIseNaM sateNaM chettA dAhiNapura- 4 // 45 // cchisi uttarapaJcatthimaMsi ya caubhAgamaMDalasi imIse rayaNappabhASa puDhavIe bahusamaramaNijAto bhUmibhAgAto aTTha joyaNasatAI uddhaM utpatitA ettha NaM pAdo dube sUriyA khasiddhati, te NaM imAI dAhiNutarAI For Penal Use Only 2 prAbhRtaH 1 prAbhRta prAbhRtaM ~ 95~ Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [21] dIpa anukrama [31] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [1] mUlaM [21] prAbhRta [2], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH jaMbuddIvabhAgAIM tiriyaM kareMti 2 sA puratthamapacatthimAI jaMbuddIvabhAgAI tAmeva rAto, te NaM imAI puracchimapacatthimAI jaMbuddIvabhAgAI tiriyaM kareMti 2 sA dAhiNuttarAI jaMbuddISabhAgAI tAmeva rAto, te paM imAI dAhiNuttarAI puracchimapathatthimANi ya jaMbuddIvabhAgAI tiriyaM kareti 2 tA jaMbuddIvarasa 2 pAINapaDiyAyata odINadAhiNAyayAe jIvAe maMDalaM caDavIseNaM sateNaM aisA dAhiNapuracchimilsa uttarapaJcatthimillesi ya ca bhAgamaMDalaMsi imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijAto bhUmibhAgAto aTTha joyaNasayAI unhaM uppaittA, ettha NaM pAdo duve sUriyA AgAsaMsi uttidvaMti (sUtraM 21) // vitIyassa paDhamaM // 1 // 'tA kahU~ teracchagaI' ityAdi, astyanyadapi prabhUtaM praSTarvya paraM etAvadeva tAvatpRcchAmi kathaM 'te' tvayA bhagavan ! sUryasya tiryaggatiH- tiryakparibhramaNamAkhyAtA iti vadet, evamukte bhagavAn etadviSayaparatIrthikapratipattimithyA bhAvo padarzanArtha prathamatastA eva pratipattIrupanyasyati - 'tattha khalu' ityAdi, tatra tasyAM sUryasya tiryaggatau tiryaggativiSa ye khalvimA - vakSyamANasvarUpA aSTau pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaSThAH, tA eva krameNAha - 'tatthege' ityAdi, tatra teSAmaSTAnAM paratIrthikAnAM madhye eke paratIrthikA evamAhuH, 'tA' iti pUrvavat paurastyAlokAntAdUrdhvamiti gamyate, pUrvasyAM dizIti bhAvArtha:, prAtaH- prabhAtasamaye marIci :- marIcisaGghAtaH kiraNasaGghAta ityarthaH, AkAze uttiSThati utpa dyate, etena etaduktaM bhavati naitadvimAnaM nApi ratho nApi ko'pi devatArUpaH sUryaH kintu kiraNasaGgAta eSa varculagolAkAro lokAnubhAvAtpratidivasa pUrvasyAM dizi prAtarAkAze samutpadyate, yataH sarvatra prakAzaH prasaramadhirohati, sa itthaMbhUto Education Internation For Parts Only ~96~ Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], ----- -- prAbhRtaprAbhUta [1], ------------- mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka vivRttiH (mala) hai 46 // / [21] marIcisAta upajAtaH san Namiti vAkyAlaGkAre ima-pratyakSata upalabhyamAnaM loka-tiryagloka tiryakaroti, kimuktAprAbhate bhavati !-tiryak paribhramannima tiryagloka prakAzayatIti, tiryak kRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye vidhvaMsate, 41 prAbhUta* atropasaMhAra:-'ege evamAsu tathA jagatsvAbhAvyAt sa marIcisaGghAta AkAze vidhvaMsate-vidhvaMsamupayAti evaM sakala- prAbhUta kAlamapi, atraivopasaMhAraH, 'ege evamAiMsu' 1, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryoM lokaprasiddho devatArUpo bhAskarastathAjagatsvAbhAcyAdAkAze utpadyate, sa cotpannaH sannima tiryagloka tiryakaroti-tiryaka parizramatima lokaM prakAzayatItyarthaH, tiryak ca kRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye AkAze vidhvaMsate atropasaMhAraH 'ege evamAsu'2, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryo devatArUpaH sadAvasthAyI tathAvidhapurANazAstraprasiddha AkAze uttiSThati-udgacchati, sa codataH santima pratyakSata upalabhyamAna manuSyaloka tiryak karoti tiryak ca kRtvA pazcimalokAnte sAyaM-sandhyAsamaye adha AkAzamanupravizati, pravizya cAdhaH pratyAgacchati-adhobhAgena pratyAgacchati, adholokaM prakAzayan pratinivartate ityarthaH, tanmatena hi bhUriyaM golAkArA loko'pi ca golAkAratayA vyavasthitaH, 4 idaM ca mataM sampratyapi tIrthAntarIyeSu viz2ambhate, tatastadgata purANazAstrAdetatsamyagavaseyaM, asya trayo bhedAH, eke eva& mAhuH-prAtaH sUrya AkAze utgapachati, apare AhuH-parvatazirasi, anye AhuH-samudre iti, tatra prathamAnAmidaM matamupa-1| nyastaM, adhaH pratyAgatya ca punarapyavarabhuva:-adhobhuvaH pRthivyA adhobhAgAdvinirgatyetyarthaH, paurastyAllokAntAdUyemAkAze | prAtaH sUrya udUgacchati, evaM sarvadApi draSTavyaM, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu'3, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntA dIpa anukrama [31] ~97~ Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], ----- -- prAbhRtaprAbhUta [1], ------------- mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [21] darya prAtaH sUryo devatArUpastathAvidhapurANaprasiddhaH pRthivIkAye-pRthivI kAyamabhye udayabhUdharazirasi uttiSThati-utpacate. sacotpannaH santima manuSyaloka tiryakaroti, tiryak parizramannimaM manuSyalokaM prakAzayatItyarthaH, tiryakRtvA pazcime , lokAnte sAyaM-sAmadhye samaye sUryaH pRthivIkAye-astamayabhUdharazirasi vidhvaMsate-vidhvaMsamupayAti, evaM pratidivasa sakala-2 kAlaM jagatsthitiH paribhAvanIyA, anopasaMhAraH 'ege evamAsu'4, eke punarevamAhuH-paurastyAlokAntAdUrva prAtaH sUryo devatArUpaH sadAvasthAyI pRthvIkAye-udayabhUdharazirasi uttiSThati-udgacchati, sa codgataH sannima pratyakSata upalabhyamAnaM tiryaglokaM tiryakaroti, tiryakRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye pRthivIkArya-astamayabhUparamanupravizati, pravizya cAdhaH pratyAgacchati-adhobhAgavatinaM lokaM prakAzayan pratinivartate, tataH punarapyavarabhuvaH-adhobhuvaH pRthivyA adhobhAgAdvinirgatyetyarthaH, paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryaH pRthivIkAye-udayabhUdharazirasi uttiSThati, ete'pi bhUgolavAdinaH paraM pUrva AkAze uttiSThatIti pratipannAH ete tu parvatazirasIti zeSaH, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu' 5, eke punarevamAhuH-paurastyAlokAntAdU prAtaH sUryo'SkAye-pUrvasamudre uttiSThati-utpadyate, sa corapannaH sannima-pratyakSata upalabhyamAnaM tiryaglokaM tiryakaroti, tiryakRtyA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye sUryo'pkAye-pazcimasamudre vidhvaMsamupagacchati, evaM sarvadApi, atropasaMhAraH 'ege evamAhesu'6, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryaH sadAvasthAyI purANazAstraprasiddho'kAye-pUrvasamudre uttiSThati-udgacchati, sa codgataH samima tiryaglokaM tiryakaroti, tiryaka paribhramannima tiryagloka prakAzayatItyarthaH, tiryak kRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye sUryo'pkArya-pazcimasamudra dIpa anukrama [31] % B535 ~ 98~ Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [21] dIpa anukrama [31] sUryamajJasivRttiH ( mala0 ) // 47 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [2], prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH manupravizati, pravizya cAdhaH pratyAgacchati - adhobhAgavarttinaM lokaM prakAzayan pratinivarttata iti bhAvaH, adhaH pratyAgatya cAvarabhuvaH - adhaHpRthivyA adhobhAgAdvinirgatyetyarthaH, paurastyAlokAntAdUrdhvaM prAtaH sUryo'SkAye pUrvasamudre tiSThatiudgacchati, evaM sakalakAlamapi, atraivopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 7, eke punarevamAhuH - paurastyAllokAntAdUrdhvaM prathamato bahUni yojanAni tataH krameNa bahUni yojanazatAni tadanantaraM krameNa bahUni yojana sahasrANi dUramUrdhvamutplutya - buddhyA gatvA atra asminavakAze prAtaH sUryo devatArUpaH sadAvasthAyI uttiSThati udgacchati sa codgataH sannimaM dakSiNArddhalokaM - dakSiNadigbhAvinamarddha lokaM, dakSiNaM lokasyArddhamityarthaH, tiryakkaroti-tiryak paribhraman dakSiNalokArddha prakAzayatItyarthaH, dakSiNaM cArddhalokaM tiryakkurvan tadaivottaramarddhalokaM rAtrau karoti, tataH sa sUryaH krameNemamarddhalokamuttaraM tiryakkaroti, tatrApi tiryak paribhramaman uttaramarddhalokaM prakAzayatItyarthaH, uttaraM cArddha lokaM tiryakparibhramaNena prakAzayan tadaiva dakSiNamarddhalokaM rAtrau karoti, tataH sa sUrya imau dakSiNottarArddhaloko tiryakRtvA bhUyo'pi paurastyAllokAntAdUrdhvaM prathamato bahUni yojanAni gatvA tataH krameNa bahUni yojanazatAni tadanantaraM bahUni yojana sahasrANi dUramUrdhvamutplutya - buddhyA gatvA atra-asminnavakAze prAtaH sUrya AkAze uttiSThati - udgacchati, evaM sakalakAlaM, anopasaMhAramAha- 'ege eva mAhaMsu' 8 / tadevaM parapratipattI rupadarthaM svamatamupadarzayati -- 'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarutpanna kevalajJAnAH kevalajJAnena yathAvasthitaM vastupalabhya evaM vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha- 'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat, jambUdvIpasya dvIpasyopari yadvA tadvA maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA caturviMzatyadhikazatavAn bhAgAn maNDalaM parikalpye Eucation International For Parts Only ~99~ 2 prAbhRte 1 prAbhRtaprAbhUtaM // 47 // www.landbrary or Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], ------------------ mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka K48 [21] dIpa tyarthaH, bhUyazca prAcInApAcInAyatayA udIcyadakSiNAyatayA pratyazcayA-davarikayetyarthaH, tanmaNDalaM caturbhirbhAgairvibhajya dakSiNapaurastya uttarapazcime ca caturbhAgamaNDale-maNDalacaturbhAge ekatriMzadbhAgapramANe, etAvati kila caturazItyadhikamapi maNDalazataM sUryasyodaye prApyate iti 'cauvIseNaM saraNaM chittA caumbhAgamaMDalaMsI'syukaM, asyAH-pratyakSata upalabhyamAnAyA rakSaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrdhvamaSTo yojanazatAnyutplutya-mukhyA gatvA atrAntare prAtadvI sUryAvRttiSThataH-udgacchataH, dakSiNapaurastyamaNDalacaturbhAge bhArataH sUrya ugacchati aparottarasmin maNDalacaturbhAge airAvataH sUryaH, to caivamudgatI bharatairAvatasUryoM yathAkramamimau dakSiNottarau jambUdvIpabhAgau tiryaphurutaH, kimuktaM bhavati :bhArataH sUryo dakSiNapaurastyamaNDala caturbhAge sadgataH san tiryak paribhramati tiryak parizraman merodakSiNabhAgaM prakAza yati, airAvataH punaH sUryo'parottaradigvibhAge udgacchati, sa codgataH san tiryak paridhaman meroruttarabhAgaM prakAzaya*tIti, itthaM ca bhAratairAvatasUyauM yadA merodakSiNottarI jambUdvIpabhAgau tiryakurutaH tadaiva tI pUrvapakSimI jambUdvIpabhAgau[] rAtrI kurutaH, eko'pi sUryastadA pUrvabhArga pazcimabhAga vA na prakAzayatItyarthaH, dakSiNottarau ca bhAgo tiryakRtvA tAvimau / pUrvapazcimau jambUdvIpabhAgau tiryakurutaH, iyamatra bhAvanA-airAvataH sUryo meroruttarabhAge tiryak paribhramya tadanantaraM meroreva pUrvasyAM dizi tiryak paricamati, bhArataH sUryo merodakSiNatastiryak paricamya sadanantaraM meroH pazcime bhAge tiryaka paribhramatIti, itthaM ca yadA airAvatabhAratau sUyauM yathAkrama pUrvapazcimabhAgI tiryak kurutastadaiva dakSiNotsarau jambUdvIpabhAgau rAtrI kurutaH, eko'pi sUryastadA dakSiNabhAgaM uttarabhAgaM vAna prakAzayatIti bhAvaH, tata itthaM yathAkramamairAvata anukrama [31] ~ 100~ Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], ----- -- prAbhRtaprAbhUta [1], ------------- mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka // 48 // [21] bhAratasUryoM pUrvapazcimabhAgau tiryak kRtvA yo bhArataH sUryaH sa uttarapazcimamaNDalacaturbhAge udayamAsAdayatti, yazcairAvataH prAbhRte sa dakSiNapaurastye maNDalacaturbhAge iti, etadevopadarzayannupasaMhAramAha-te Na' ityAdi, tau bhAratairAvatau sUryo prathamatola 1 prAbhUta yathAkramamimau dakSiNottarau jambUdvIpabhAgau tato yathAyoga pUrvapazcimI jambUdvIpabhAgau, bhArataH pazcimabhAgamairAvasaH pUrva- prAbhUta bhAgamityarthaH, tiryak kRtvA jambUdvIpasya dvIpasyopari yadvA tadvA maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA bhUyazca prAcInApAcInAyatayA udIcyadakSiNAyatayA ca jIvayA pratyaJcayA davarikayA ityarthaH, caturbhirvibhagya yathAyogaM dakSiNapaurastye uttarapazcime vA maNDalacaturbhAge asyA rasaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrvamaSTI yojanazatAnyutplutya atrAsminnavakAze prAtadvauM sUryAvAkAze uttiSThataH-udgacchataH, ya uttarabhAgaM pUrvasminnahorAtre prakAzitavAn sa dakSiNapaurastye maNDala caturbhAge udgacchati, yastu dakSiNa bhArga prakAzayati sma sa uttarapazcime maNDala caturbhAge, evaM sakalakAlaM jagatsthitiH paribhAvanIyA / iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dvitIyasya prAbhUtasya prathamaM | mAbhRtaprAbhRtaM samAptam // AEHRS dIpa + anukrama [31] // 4 tadevamuktaM dvitIyasya prAbhRtasya prathama prAbhRtaprAbhUta, samprati dvitIyamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikArI yathAzA 4'maNDalAntare saGkramaNaM vaktavya'miti tatastadviSayaM praznasUtramAhaI tA kahaM te maMDalAo maMDalaM saMkamamANe 2 sUrie cAraM carati AhitAti vadejA, tattha khalu imAto duve atra dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 parisamAptaM atha dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 Arabhyate ~ 101~ Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], ------------------- mUlaM [22] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [22]] dIpa EXEX555555 paDivattIo paNNattAo, tatthege eSamAhaMsu tA maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 sUrie bheyadhAraNa saMkAmA pAege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu tA maMDalAo maMDala saMkamamANe sarie kaNNakalaM Nivedeti, tattha je te eka mAsu, tA maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 bheSadhAraNa saMkamai, tesi' NaM ayaM dose, tA jeNatareNaM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 sUrie bheyaghAeNaM saMkamati, evatiyaM ca NaM addhaM purato na gacchatti, purato agacchamANe maMDalakAlaM parihaveti, tesiNaM ayaM dose, tastha je te evamAiMsu,tA maMDalAto maMDalaM saMkamamANe sarie kaNNakalaM Nivedeti, tesi NaM ayaM visese tA jeNaMtareNaM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe sUrie kaNNakalaM Nivedeti, evaliyaM ca NaM addhaM purato gacchati, purato gacchamANe maMDalakAlaM Na parihaveti, tesi NaM ayaM visese, tastha je te evamAhaMsu-maMDalAto maMDalaM saMkamamANe sarie kapaNakalaM NiveDheti, eteNaM NaeNaM tavaM, No peSa NaM itareNaM / (sUtraM 22) vitiyassa pAhusassa vitIyaM // "tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM bhagavan ! maNDalAnmaNDala saJjAman sUryazcAraM carati, cAraM gharamAkhyAta iti vadet, kimuktaM bhavati |-kthN bhagavanneSa sUryazcAraM ghara maNDalAmmaNDalaM saGkrAman AkhyAta iti, atra hi maNDalAmaNDalAmsarasaGgamaNameva vaktavyamatastadeva pradhAnIkRtya vAkyasya bhAvArtho bhASanIyaH, eSamukta bhagavAnAha-tasya skhalu' ityAdi, tatra-maNDalAnmaNDalAntarasaGkramaNaviSaye khalvime dve pratipattI prajJapte tadyathA-tatraike evamAhura-tA iti pUrvavatsvayaM jAparibhASanISaM, maNDalAdaparamaNDalaM sAman-saGkamitumicchan sUryoM bhedaghAtena saGkAmati, bhedo-maNDalasya maNDalasthApA anukrama [32] ~ 102~ Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], ------------------ mUlaM [22] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) // 49 // CON sUtrAMka [22] dIpa anukrama ntarAlaM tatra ghAto-gama, etacca prAgevoktaM, tena saMkrAmati, kimuktaM bhavati :-vivakSite maNDale sUryeNApUrite sati tada- prAbhRte|ntaramapAntarAlagamanena dvitIyaM maNDalaM saGkAmati, saGkramya ca tasminmaNDale cAraM carati, anopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu | 2prAbhUta|1, eke punarevamAhuH 'tA' iti pUrvavat maNDalAnmaNDalaM sAman-saGkamitumicchan sUryastadadhikRtaM maNDalaM prathamakSaNAdU | prAbhRtaM z2amArabhya karNakalaM nirveSTayati-muJcati, iyamatra bhAvanA-bhArata airAvato vA sUryaH svasvasthAne udgataH san aparamaNDalagataM karNa prathamakoTibhAgarUpaM lakSyIkRtya zanaiH zanairadhikRtaM maNDalaM tayA kayAcanApi kalayA muJcan cAraM carati yena tasminnahorAtre'tikrAnte sati aparAnantaramaNDalasyArambhe vartate iti, karNakalamiti ca kriyAvizeSaNaM draSTavyaM, taccaivaM 37 |bhAvanIya-karNa-aparamaNDalagataprathamakoTibhAgarUpaM lakSyIkRtyAdhikRtamaNDalaM prathamakSaNAdUca kSaNe kSaNe kalayA'tikAntaM | yathA bhavati tathA nirveSTayatIti, tadevaM pratipattidvayamupanyasya yadvastutattvaM tadupadarzayati-tatthe tyAdi, taba-teSAM dvayAnAM madhye ye eSamAhuH-maNDalAnmaNDalaM saGkAmana bhedaghAtena saGkAmati teSAmayaM-anantaramucyamAno doSaH, tamevAha-yena-yAvatAra | kAlena antareNa-apAntarAlena maNDalAnmaNDala sAman sUryo bhedaghAtena saGkAmatItyucyate, etAvatImA purato-dvitIye maNDale na gacchati, kimuktaM bhavati -maNDalAnmaNDalaM sAman yAvatA kAlenApAntarAlaM gacchati tAvatkAlA'nantaraM paricimitumiSTe, dvitIyamaNDalasatkAhorAtramadhyAt zruvyati, tato dvitIye maNDale paribhraman paryante tAvantaM kAlaMna parizramet // 49 // tadgatAhorAtrasya paripUrNIbhUtatvAt , evamapi ko doSa ityAha-purato dvitIyamaNDalaparyante'gacchan maNDalakAlaM paribha-| vati, yAvatA kAlena maNDala paripUrNa bhramyate tasya hAnirupajAyate, tathA ca sati sakalajagadviditapratiniyatadivasa [32] ~ 103~ Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [2]. ......... .......--- prAbhataprAbhUta [2], .................... mUlaM [22] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 545 [22]] rAtriparimANavyAghAtaprasaGgaH, 'tesi NamayaM dosetti teSAmayaM doSaH, 'tatthe tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-maNDalAnmaNDala saGkrAman sUryo'dhikRtamaNDalaM karNakalaM nirveSTayati-muJcati teSAmayaM vizeSo-guNaH, tameva guNamAha-jeNesyAdi, yena-yAvatA kAlenApAntarAlena maNDalAmmaNDalaM sAman sUryaH karNakalamadhikRtaM maNDalaM nirveSTayati, etAvatImaddhAM purato'pi dvitIyamaNDalaparyante'pi gacchati, iyamatra bhAvanA adhikRtaM maNDala kila karNakalaM nirveSTitaM ato'pAntarAlagamanakAlo'dhikRtamaNDalasatka evAhorAtre'ntarbhUtastathA ca sati dvitIye maNDale saGkAntaH san tadgatakAlasya manAgapyahInatvAd yAvatA kAlenApAntarAlaM gamyate tAvatA kAlena purato gacchatti, tataH kimityAi-purato gacchanmaNDalakAlaM na paribhavati yAvatA kAlena prasiddhena tanmaNDala parisamApyate tAvatA kAlena tanmaNDalaM paripUrNa samApayati, na punarma-| nAgapi maNDalakAlaparihANistato na kazcit sakalajagatprasiddhapratiniyatadivasarAtriparimANavyAghAtaprasaGgaH, eSa teSAH | mevaMvAdinA vizeSo-guNaH, tata idameva mataM samIcInaM netaradityAvedayannAha tatdhetyAdi tatra ye te vAdina evamAhu| maNDalAmaNDalaM saGkAmana sUryo'dhikRtaM maNDalaM karNakalaM nirveSTayati, etena nayena-abhiprAyeNAsAnmate'pi maNDalAnmaNDalAntarasaGga maNaM jJAtavyaM, na caivamitareNa nayena, tatra doSasyoktatvAt // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dvitIyasya prAbhRtasya dvitIyaM prAbhUtapAbhRtaM samAptam // dIpa CEOS 45 anukrama [32] atra dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 parisamAptaM ~ 104~ Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayaMpraja prata sUtrAMka [23] ptivRttiH (mala0) // 50 // dIpa tadevamuktaM dvitIyasya prAbhRtasya dvitIyaM prAbhRtaprAbhUta sampati tRtIyamucyate-tasya cAyamarthAdhikAraH, yathA prAbhUte TramaNDale 2 pratimuharsa gattirvaktavye ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha 3 prAbhRta| tA kevatiyaM te khetaM sUrie egamegeNaM muhatteNaM gacchati AhitAti vadevA, tattha khalu imAto pasAri prAbhRtaM paDivattIo paNNasAo, tastha ege evamAhaMsu-tA cha cha joyaNasahassAI sarie egamegeNaM muhatteNa gacchati, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu-tA paMca paMca joyaNasahassAI mUrie egamegeNaM muhutteNaM gacchati ege| evamAhaMsu 2, ege puNa ecamAhaMsu-tA cattAri 2 joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhatteNaM gacchati, ege| evamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu-tA chavi paMcavi cattArivi joyaNasahassAI sarie egamegeNaM muhutteNaM gacchati, ege evamAhaMsu 4, tattha je te evamAhaMsu tA cha cha joyaNasahassAiMsurie egamegeNaM muhutteNaM gacchati & te evamAhaMsu-jatA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM vasaMkamittA carati tayA NaM uttamakaTThapatte ukose aTThArasamuhune divase bhavati, jahapiNayA duvAlasamuhasA rAI bhavati, tesiM ca NaM divasaMsi egaM joSaNasatasahassA aTTa ya joyaNasahassAI tAvakkhette paNNase, tA jayA NaM mUrie sacabAhiraM maMDalaM javasaMkamittA cAraM carati tayA NaM uttamakahapattA kosiyA aTThArasamuSTatA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati, tersiA caNaM vivasaMsi bAvattarri joyaNasahassAI tApakkhete paNNate, tayA NaM ca cha joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhasaNaM gacchati, tattha je te ecamAhaMsutA paMca paMca joyaNasahassAIsarie egamegeNaM muhutteNaM gacchati, anukrama [33] SAMACAMERC naturary.com atha dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 Arabhyate ~ 105~ Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [33] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [2], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. Ja Eucation International mUlaM [23] prAbhRtaprAbhRta [3], AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH te evamAhaMtA jatA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, tadeva divasarAippamANaM taMsi ca (NaM tAvasvettaM navaijopaNasahassAI, tA jayA NaM saGghabAhiraM maMDala) uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM taM veva rAdiSapyamANaM taMsi ca NaM divasaMsi sahiM joyaNasahassAI nAyakakhette patte, tatA NaM paMca (paMca) joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tattha je te evamAhaMsu, tA jayA NaM sUrie saGghabhaMtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM divasarAI taheba, taMsi ca NaM divasaMsi bAvantariM joyaNasahassAI tAvakkhese paNNatte, tA jayA NaM sUrie saGghabAhiraM maMDalaM uvasaMkamitA cAraM carati tatA NaM rAIdiyaM tathaiva, taMsi ca NaM divasaMsi aDayAlIsa joyaNasahassAI tAvakkhele paM0 tatA NaM cattAri 2 joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhateNaM gacchati tastha je te evamAhaMsu chavi paMcavi cattArivi joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhaNaM gacchati te evamAhaMsu-tA sUrie NaM uggamaNamuhateNaM siya atthamaNamuhu sigdhagatA bhavati, tatA NaM cha cha joyaNasahassAiM egamegeNaM muhutteNaM gacchati, majjhimatAvakhettaM samAsAdemANe 2 sUrie majjhimagatA bhavati, tatA NaM paMca paMca joyaNasahassAiM egamegeNaM muhatteNaM gacchati, majjhimaM tAvakhettaM saMpate sUrie maMdagatI bhavati, tatA NaM cattAri joyaNasahassAI egamegeNaM muhuroNaM gacchati, tattha ko heUti vadejA?, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM, tA jayA NaM sUrie sakabhaMtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM divasarAI taheba taMsi ca NaM divasaMsi ekANauti joyaNasahassAiM tAvakhette paM0, tA jayA NaM For Par Lise Only ~ 106~ Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAmRte prata prAbhUta sUtrAMka [23] dIpa anukrama [33] sUryaprajJa- sarie sabavAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatANaM rAiMdiyaM taheba, tassi ca Ne divasaMsi egahi- ptivRttiHjopaNasahassAI tAvakhette paNNase, tatA NaM chavi paMcavi cattArivi joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhuseNaM|2 (mala.) gacchati, ege evamAhaMsu / vayaM puNa evaM badAmo tAsAtiregAI paMca rajoyaNasahassAiMsUrie egamegeNaM muhuseNaM // 51 // gacchati, tattha ko hetUtti vadejA, tA ayapaNaM jaMbuddIve 2 parikkheveNaM tA jatA NaM mUrie sababhataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI doSiNa ya ekAvaNNe joyaNasae egUNatIsaM ca sahibhAge joyaNassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tatA NaM idhagatassa maNusassa sItAlIsAe jopaNasahassehiM| dohi ya tevaDhehiM joyaNasatehi ekavIsAe ya sahibhAgehiM joyaNassa sUrie cakkhuphAsaM havamAgacchati, tayA NaM divase rAI taheva, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMvaccharaM ayamANe par3hamaMsi ahorattaMsi ambhitarANaM&taraM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati, tA jayANaM sUrie ambhitarANaMtaraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI doNi ya ekAvaNe joyaNasate sItAlIsaca saTThibhAge joyaNassa egamegeNaM muha-| teNaM gacchati, tatA NaM ihagayassa maNUsassa sItAlIsAe joyaNasahassehiM auNAsIte ya joyaNasate sattAva-| paNAe saTThibhAgehiM joyaNassa saTThibhAgaMca egadvihA chettA auNAvIsAe cupiNayAbhAgehiM sUrie cakkhuSkAsaM havamAgacchati, tatA NaM divasarAI taheva, se NikkhamamANe sUrie docaMsi ahorattaMsi ambhitaratacaM maMDalaM / uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie ambhitaratacaM maMDalaM javasaMkamittA cAraM carati tatA paMca 2 // 51 // ~ 107~ Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [2]. ......... .......--- prAbhataprAbhUta [3], .................... mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] jopaNasahassAI doNi ya yAvaNNe joyaNasate paMca ya sahibhAge joyaNassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, II |tatA NaM ihagatassa maNU0 sItAlIsAe joyaNasahassehiM chaNNautIe ya joyaNehiM tettIsAe ya sahibhAgehiM joyaNassa sahi bhAgaM ca egadvidhA chettA dohiM cuNiyAbhAgehiM sUrie cakkhupphAsaM havamAgacchati, tatA NaM divasarAI taheva, evaM khalu eteNaM uvAeNaM NikkhamamANe sUrie tatANaMtarAo tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 aTThArasa 2 sahibhAge joyaNassa egamege maMDale muTuttagati abhighuhRmANe 2culasIti sItAi hai joyaNAI purisacchAyaM NibuDhemANe 2 sabavAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tAjayA gaM sUrie savavAhiramaMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI tini ya paMcuttare joyaNasate paNNarasa ya saTThibhAge joyaNassa egamegeNaM muhatteNaM gacchati, tatA NaM ihagatassa maNUsassa ekatIsAe joyaNehiM aTThahiM ekkatIsehiM joyaNasatehiM tIsAe ya sahibhAgehiM joyaNassa sUrie cakkhupphAsaM haSamAgacchati tatA gaM uttamakaTTapattA ukosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati, esa NaM paDhame chammAse esa Na padamassa chammAsassa pajavasANe // se pavisamANe sUrie do chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi bAhirANaMtaraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati tA jatA NaM sUrie bAhirANaMtaraM maMDalaM upasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI tiNNi ya cattare joSaNasate sattAvaNaM ca* 6 sahibhAe joyaNassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tattA NaM idhagatassa maNUsassa ekatIsAe joyaNasahassohi dIpa anukrama [33] ~ 108~ Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [33] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [2] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. Education Internation mUlaM [23] prAbhRtaprAbhRta [3], AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 52 // sUryaprajJanavahi ya solehiM joyaNasaehiM eguNatAlIsAe sahibhAgehiM joyaNassa sahibhAgaM ca egaTTihA chettA saTThie sivRttiH cuNNiyAbhAge sUrie cakkhuphAsaM havamAgacchati, tatA NaM rAIdiyaM taheba, se pavisamANe sUrie docaMsi ( mala0 ) * ahorattaMsi bAhiraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhiratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca paMca joyaNasahassAI tinniya nauttare joyaNasate UtAlIsaM ca sahibhAge joyaNassa egamegeNaM muhateNaM gacchati, tatA NaM ihagatassa maNUsassa emAdhigehiM battIsAe joyaNasahassehiM ekAvaNNAe ya sahabhAgehiM joyaNassa sahibhAgaM ca egaTTiyA chettA tevIsAe cuNNiyAbhAgehiM sarie cakkhupphAsaM havamAgacchati, rAIdiyaM taheba, evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANe sUrie tatANaMtarAto tatANaMtaraM maMDalAto maMDala saMkamamANe 2 aTThArasa 2 sadvibhAge joyaNassa egamege maMDale muhuttagaI vihemANe 2 sAtiregAI paMcAsIti 2 joyaNAeM purisacchAyaM abhibuTTemANe 2 saGghabhaMtara maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, tA jatA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paJca 2 joyaNasahassAiM doNi ya ekkAvaNNe joyaNasae aTThatIsaM ca saTTibhAge joyaNassa egamegeNaM muhateNaM gacchati tatA NaM ihagayassa maNUsa sa sItAlIsAe joyaNasahassehiM dohi ya dovahehiM joyaNasatehiM ekavIsAe ya sadvibhAgehiM joyaNassa sUrie cakSphAsaM havamAgacchati, tatA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamuhase divase bhavati, jahaNiyA duvA For Pernal Use On ~109~ 2 prAbhRte 3 prAbhRtaprAbhRtaM / / 52 / / Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] OMnamaka dIpa Tra!lasamuhattA rAI bhavati, esa NaM doce chammAse esa NaM docassa chammAsassa pajjavasANe esa NaM Adice saMbacchare esa NaM AdicasaMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 23) vitiyaM pATuDaM samataM // 'tA kevatiyaM te khittaM sUrie'ityAdi, tA iti pUrvavat, kiyanmAnaM kSetraM bhagavan ! te tvayA sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, gacchanAkhyAta iti vadet , evamukte sati bhagavAn etadviSayaparatIthikapratipattimithyAbhAvopadarzanAya prathamatastA eva parapratipattIrupadarzayati-tastha'ityAdi, tatra-pratimuhartagatiparimANacintAyAM khalvimAzcatasraH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM caturNA vAdinA madhye eke evamAhuH-SaT 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, atraivopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 1, evamagretanAnyupasaMhAravAkyAni bhAvanIyAni, eke punardvitIyA evamAhuH-pazca 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena muharsena gacchati 2, eke punastRtIyA evamAhu:-catvAri 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena | muhartena gacchati, 3, apare punazcaturthA evamAhuH-paDapi pazcApi catvAryapi yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, tadevaM catamro'pi pratipattIH sajhepata upadarya sampratyetAsAM yathAkrama bhAvanikAmAha-'tatthe'tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-paTU paTU yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUttena gacchati te evamAhuH-badA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA uttmkaachaapraaptH-prmprkrsspraapto'ssttaadshmuhtto divaso bhavati sarvajaghanyA ca dvAdazamuhartA rAtriH, tasmiMzca divase tApakSetra prazaSTha eka yojanazatasahasramaSTau ca yojanasahasrANi, tathAhi-tasminnapi maNDale udayamAnaH sUryo divasasyAna yAvanmAtra kSetraM vyAmoti tAvati vyavasthitazcakSurgocaramAyAti tata etAvatkila puratastApakSetraM, yAvacca anukrama [33] R C+ ~110~ Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayamaja prata sUtrAMka [23] // 5 // INIpuratastApakSetraM tAvatpazcAdapi, yata udayamAna ivAstamayamAno'pi sUryo divasasthArddhana yAvanmAnaM kSetraM vyAnoti taavti| 2prAbhRte ptivRttiH vyavasthitazcakSuSopalabhyate, etacca pratiprANi suprasiddha, sarvAbhyantare ca maNDale diksasyArddha nava muhUrtAstato'STAdazabhirmu- prAbhUta(mala0) haryAvanmAtra kSetraM gamyaM tAvatpramANaM tApakSetraM, ekaikena muhUrtena SaT SaT yojanasahasrANi gamyante, tataH paNNAM yojanasaha prAbhRta samrANAmaSTAdazabhirguNane bhavatyekaM yojanazatasahasramaSTau yojanasahasrANIti, evamuttaratrApi tattanmaNDalagatadivasaparimANaM pratimuhartagatiparimANaM ca paribhAcya tApakSetraparimANabhAvanA bhAvanIyA, yadA ca sarvabAhya maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA uttamakASThAprAptA aSTAdazamuhUrtA rAtrirbhavati sarvajaghanyazca dvAdazamuhUtrto divasaH, tasmiMzca divase tApakSetraparimANa dvisaptatiryojanasahasrANi 72000, tadA hi tApakSetra dvAdazamuhUrtagamyapramANaM, atrArthe ca bhAvanA prAguktAnusAreNa svayaM bhAvanIyA, muhartena ca SaTpaT yojanasahasrANi gacchati, tataH SaNNA yojanasahasrANAM dvAdazabhirguNane bhavanti dvAsaptatireva yojanasahasrANIti, imAmevopapatti lezata Aha-tesi NamityAdi, teSAM hi tIrthAntarIyANAM matena sUryaH SaT paD yojanasahasrANyakekena muhUrcena gacchati tata: sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale yathoktameva tApakSetraparimANaM bhavatIti, tathA 'tatthe'tyAdi, tatra-teSAM vAdinA madhye ye te evamAhuH paJca paJca yojanasahanANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati ta evaXImAhuH yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAra carati 'taheva divasarAippamANa'miti atra prastAce divasarAtri-13 pramANaM tathaiva-prAgiva draSTavyaM, 'tayA NaM uttamakakRpatte ukkosae avArasamuhutte divase havA, jahaniyA duvAlasamuhuttA rAI iti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvAbhyantaramaNDalagate'STAdazamuhUrtapramANe divase tApakSetraM-tApakSetraparimANaM prajJaptaM dIpa anukrama [33] Hirwastaram.org ~111~ Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], ----- -- prAbhRtaprAbhUta [3], ------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] navatiyojanasahasrANi, tadA hi prAguktayuktivazAdaSTAdazamuhUrtapramANaM tApakSetra, ekaikena ca mahattaina gachati sUryaH paJca paJca yojanasahasrANi, tataH paJcAnAM yojanasahasrANAmaSTAdazabhirguNanena navatireva yojanasahasrANi bhavanti, 'tA jayA mityAdi, yadA sUryaH sarvabAhyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA 'taM ceva rAIdiyappamANa'miti, tadeva prAgukaM rAtriMdivapramANaM-rAtridivasapramANaM vaktavyaM, tadyathA-"uttamakaTTapattA ukkosiyA aTArasamuhuttA rAI havai jahannie duvAla4 samuhutte divase bhavatIti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmin sarvavAhyamaNDalagate sarvajaghanye dvAdazamuhUrtapramANe divase tApakSetraM prajJaptaM SaSTiojanasahasrANi 60000, tadA hyanantaroktayuktivazAd dvAdazamuhUrttagamyapramANaM tApakSetramai kaikena ca muhUsena paJca paJca yojanasahasrANi gacchati tataH paJcAnAM yojanasahasrANAM dvAdazabhirguNane bhavati SaSTiyojanasahasrANi,| atraivopapattilezamAha-'tayA NaM paMca paMce'tyAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacAracaraNakAle sarvabAhyamaNDalacAracaraNakAle ca pazca paJca yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, tataH sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale yathoktamAtapakSetrapa-14 rimANaM bhavati 2, 'tatthe' tyAdi, tantra ye te vAdina evamAhuH-catvAri 2 yojanasahasrANi sUrya ekakena muhUrtena gacchati ta evaM sUryatApakSetraprarUpaNAM kurvanti-yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA divasarAtrI tathaiva-prAgiva vaktavye, te caivam-'tayA NaM uttamakaTThapatte ukosae aTThArasamuhutte divase havai jahaniyA duvAlasamuhuttA rAI bhvii'| iti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvAbhyantaramaNDalagate'STAdazamuhUrtapramANe divase tApakSetraM prajJaptaM dvisaptatiyoMjanasahasrANi 72000, tathA hi-eteSAM matena sUrya ekaikena muhUrtena catvAri 2 yojanasahasrANi gacchati, sarvAbhyantare ca dIpa XXXSSAGE anukrama [33] SAREastatinintenational ~112~ Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] 545 dIpa anukrama [33] sUyaprajJa maNDale tApakSetraparimANaM prAguktayuktivazAdaSTAdazamurtagamyaM, tatazcaturNA yojanasahasrANAmaSTAdazabhirguNane bhavanti dvisa-42 prAbhRte tivRttiH satiyojanasahasrANi, 'tA jayA 'mityAdi, sato yadA sUryaH sarvavAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati, tadA 'rAIdiyaM3 prAbhUta (mala.) taheva'tti rAtriMdivaM-rAtridivasapramANaM tathaiva-prAgiva vaktavyaM, taccaivam-'tayA NaM uttamakaTThapattA nakosiyA ajhArasamuhuttA prAbhRta // 54 // rAI bhavai, jahannae duvAlasamuhutte divase bhavati' 'tassi ca NamityAdi, tasmiMzca sarvavAhyamaNDalagate dvAdazamuhUrtapramANe divase tApakSetraM prajJaptaM aSTAcatvAriMzayojanasahasrANi 48000, tadA hi tApakSetraM dvAdazamuhartagamyaM, ekaikena ca muhUrtena catvAri 2 yojanasahasrANi gacchati, tatazcaturNA yojanasahasrANAM dvAdazabhirguNane'STAcatvAriMzatsahasrANi bhavanti, imAmevopapatti lezato bhAvayati-'tayA NamityAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacArakAle sarvabAhyamaNDalacArakAle ca yatazcatvAri yojanasahasrANi ekaikena muhUrtena gacchati tataH sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale yathoktaM tApakSetraparimANa bhavati 3 / 'tatthe tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-paDapi pazcApi catvAryapi yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati te evamAhuH-evaM sUryacAraM prarUpayanti, sUrya sadgamanamuhUtte astamayanamuhUrte ca zIghragatirbhavati tatastadA-udga-1 manakAle'stamayanakAle ca sUrya ekaikena muhartena SaT SaD yojanasahasrANi gacchati, tadanantaraM sarvAbhyantaragataM muhUrttamAtragamyaM tApakSetraM mukkhA zeSa madhyama tApakSetraM parizrameNa samAsAdayan madhyamagatirbhavati, tatastadA paJca pazca yojanasahasrANi ekaikena muhUrtena gacchati, sarvAbhyantaraM tu muhUrttamAtragamyaM tApakSetraM samprAptaH san sUryo mandagatirbhavati, tatastadA yatra tatra sevA maNDale catvAri 2 yojanasahasrANi ekaikena muhartena gacchati, atraiva bhAvArtha pipRcchipurAha-'tatthetyAdi, tatra W // 54 ~ 113~ Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [33] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] prAbhRta [2], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH evaMvidhavastutattvavyavasthAyAM ko hetuH ? - kA upapattiriti vadet evaM svaziSyeNa prazne kRte sati te evamAhuH 'tA ayaNNa' mityAdi, atra jambUdvIpavAkyaM pUrvavat svayaM paripUrNa paThanIyaM vyAkhyAnIyaM ca 'jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGgamya cAraM carati tadA divasarAtrI tathaiva prAgiva vaktavye, te caivam- 'tayA NaM uttamakapatte uphosae aTThArasamuhutte divase bhavai jahanniyA dubAlasamuhuttA rAI bhavai,' 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvAbhyantaramaNDalagate'STAdaza muhUrttapramANadivase tApakSetraM prajJaptaM ekanavatiryojana sahasrANi 91000, tAni caivamupapadyanteudgamana muhUrtte'stamaya muhUrtte ca pratyekaM SaTra yojana sahasrANi gacchatItyubhaya mIune dvAdaza yojanasahasrANi 12000, sarvAbhyantaraM muhUrttamAtragamyaM tApakSetraM muktvA zeSe madhyame tApakSetre paJcadazamuhUrttapramANe paJca paJca yojanasahasrANi gacchatIti paJcAnAM yojanasahasrANAM paJcadazabhirguNane paJcasaptatiryojana sahasrANi 75000, sarvAbhyantare tu muhartamAtragamye tApakSetre catvAri yojanasahasrANi 4000 gacchatIti sarvamIlane ekanavatiyoMjana sahasrANi 91000 bhavanti, na caitAnyanyathA ghaTante, tathA 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA sarvabAhyaM maNDalamupasaGkramya sUryazvAraM carati tadA rAtriMdivaM rAtriMdivaparimANaM tathaiva-prAgiva veditavyaM taccaivam-'tayA NaM uttamakaTTapattA ukkosiyA ahArasamuhuttA rAI bhavai, jahannae dubAlasamuhutte divase bhavadda' iti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvabAhyamaNDalagate dvAdazamuhUrttapramANe divase tApakSetraM prajJasaM, ekaSaSTiyoMjanasahasrANi 61000, tAni caivaM ghaTAM prAJcanti - udgamanamuhUrtte astamayamuhUrtte ca pratyekaM paT SaT yojana sahasrANi gacchanti tata ubhayamIlane dvAdaza yojanasahasrANi bhavanti 12000, sarvAbhyantaraM muhUrttamAtragamyaM tApakSetraM Education internationa For Par Lise Only ~ 114~ wor Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: suyeprajJa prata ptivRttiH (mala0) sUtrAMka [23]] // 55 // dIpa anukrama [33] muktyA zeSe madhyame tApakSetre navamurtagamyapramANe paJca pazca yojanasahasrANi ekaikena muhUrtena gacchati, tataH pazcAnAM prAbhRte yojanasahasrANAM navabhirguNane pazcacatvAriMzadyojanasahasrANi bhavanti 45000, sarvAbhyantare tu muhartamAnagamye tApakSetre i. grAbhRtacatvAri yojanasahasrANi 4000 gacchati, sarvamIlane ekaSaSTiryojanasahasrANi, na tAnyanyathopapadyante, tataH 'tayA Nami- prAbhUta tyAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacArakAle sarvavAhyamaNDaladhArakAle cokaprakAreNa paDapi pazcApi catvAryapi yojanasahavANi sUrya ekaikena 'muhatena gacchati, atraivopasaMhAraH-'ege evamAsu eke caturthA vAdina evaM-anantarokkena 5 prakAreNAH / tadevaM paratIdhikapratipattIrupadarya samprati svamatamupadarzayati-vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpanna kevalajJAnAH kevalajJAnena yathAvasthitaM vastUpalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA sAiregAI'ityAdi, tA iti pUrvavat sAtirekANi-samadhikAni pazca paJca yojanasahasrANi sUrya ekai kena muhatena gacchati, zaha kApi maNDale kiyatA'dhikena pazca pazca yojanasahasrANi gacchati, tataH sarvamaNDalaprAptimapekSya sAmAnyata uktaM sAtirekANIti, evamukta hai bhagavAn gautamasvAmI svaziSyANAM spaSTAvabodhanAya bhUyaH pRcchati-tatthetyAdi, satra-evaMvidhAyAmanantaroditAyo| vastuvyavasthAyAM ko hetu:-kA apapasiriti vadeta, bhagavAn varddhamAnasvAmI Aha-'tA ayaNa'mityAdi, idaM jambUdvIpa // 55 // vAkyaM pUrvavatsvayaM paripUrNa paribhASanIyaM, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM | carati tadA pazca pazca yojanasahasrANi dve dve yojanazate ekapazcAzadadhike ekonatriMzataM ca SaSTibhAgAna yojanasya 525130 | ekaikena muhUrtena gacchati, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha dvAbhyAM sUryAbhyAmekaM maNDalamekenAhorAtreNa pari IN ~115~ Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] SASTE5%% PHTsamApyate, ahorAtrazca triMzanta pramANaH, pratisUrya cAhorAtragaNane paramArthato dvAbhyAmahorAtrAbhyAM maNDalaM paribhramaNataH13 parisamApyate, dvayozcAhorAtrapramANayormuhartAH SaSTirbhavanti, tato maNDalaparirayasya SaSTyA bhAga hArayet , bhAgalabdhaM bhavati tanmuhartagatipramANaM, tatra sarvAbhyantare maNDale parirayapramANaM trINi lakSANi pazcadaza sahasrANi navAzI(ekonanava)tyadhikAni | 315089 asya SaSTyA bhAgehate labdhaM yathokaM muhrtgtiprimaannmiti| atrAsmin sarvAbhyantare maNDale kiyati kSetre vyavasthita udayamAnaH sUrya ihagatAnA manuSyANAM cakSurgocaramAyAtItipraznAvakAzamAzazyAha-'tayA Na'mityAdi, tadA-sarvAbhyantaramaNDala cAracaraNakAle udayamAnaH sUrya ihagatasya manuSyasya, atra jAtAvekavacanaM, tato'yamartha:-ihagatAnAM bharatakSetragatAnAM| manuSyANAM saptacatvAriMzAtA yojanasaharTAbhyAM triSaSTAbhyAM-triSaSThyadhikAbhyAM yojanazatAbhyAmekaviMzatyA ca paSTibhAga-1 |ryojanasya cakSuHsparza 'havaM ti' zIghramAgacchati, kA'nopapattiriti cet, ucyate, iha divasasyAna yAvanmAnaM kSetra cyApyate tAvati vyavasthita udayamAnaH sUryaH upalabhyate, sarvAbhyantare ca maNDale divaso'STAdazamuharsapramANasteSAmar3heM nava muhUrtAH, ekakasmikSa muha sarvAbhyantare maNDale cAraM paran pazca paJca yojanasahasrANi dve ca yojanazate ekapazcAzadadhike ekona-13/ triMzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya gachati, tata etAvanmudragatiparimANaM navabhirmuhatairguNyate, tato bhavati yathokaM dRSTipathaprAptatAviSaye parimANamiti, 'tayA NamityAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacAradharaNakAle divasarAtrI tathaiva-prAgiva vaktavye, te caivam-'tayA NaM uttamakapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavai, jahaNiyA duvAlasamuttA rAI bhvii'| Miti, 'se nikkhamamANe ityAdi, tataH sarvAbhyantarAnmaNDalAmAguktaprakAreNa niSkrAman sUryoM navaM saMvatsaramAdadAno +S dIpa % + anukrama [33] ~116~ Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [2]. ......... .......--- prAbhataprAbhUta [3], .................... mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: % E prAbhUte prAbhRtaprAbhUta prata sUtrAMka [23] dIpa sUryaprajJa- navasya saMvatsarasya prathame'horAtre 'abhitarAnaMtaraM'ti sarvAbhyantarasya maNDalasyAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya tivRttiH4 cAra carati 'tA jayA Na'mityAdi tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre sarvAbhyantarAnantaraM dvitIya maNDalamupasaGkramya cAra (mala) carati tadA paJca yojanasahasrANi dve yojanazate ekapaJcAzadadhike saptacatvAriMzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya 5251 / / ekaikena muhUrtena gacchati, tathAhi-asmin sarvAbhyantarAnantare dvitIye maNDale parirayaparimANaM trINi yojanalakSANi paJcadaza sahasrANi zatamekaM vyavahArataH paripUrNa saptottaraM nizcayamatena tu kiMcinyUna 315107, tato'sya prAguktayukti-14 vazAt SazyA bhAgo hiyate, labdhaM yadhokamatra maNDale muhUrtagatiparimANaM, athavA pUrvamaNDalaparirayaparimANAdasya maNDalasya | parirayaparimANe vyavahArataH paripUrNAnyaSTAdaza yojanAni varddhante, nizcayataH kizcidUnAni, aSTAdazAnAM ca yojanAnAM pazyA bhAge hRte labdhA aSTAdaza SaSTibhAgA yojanasya, te prAktanamaNDalagatamuhartagatiparimANe'dhikatvena prakSipyante, tato bhavati yathoktamatra maNDale muhUrtagatiparimANamiti, atrApi dRSTipathaprAptatAviSayaM parimANamAha-tayA 'mityAdi, tadA-sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacArakAle ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanaM ihagatAnAM manuSyANAM sakSacatvAri-3 4zatA yojanasaharakonAzItyadhikena yojanazatena saptapaJcAzatA paSTibhAgaire ca SaSTibhAgamekaSaSTidhA chiyA takha sarakahArekonaviMzatyA cUrNikAbhAgaH sUryazcakSuAsparzamAgacchati, tathAhi-asmin maNDale muhartagatiparimANaM pazca yojanasahakhANi dve zate ekapaJcAzadadhike saptacatvAriMzaca SaSTibhAgA yojanasya 52515 divaso'STAdazamuhurtapramANo dvAbhyAM muhataiSa-15 STibhAgAbhyAmUnastasyArddha nava muhato ekena ekaSaSTibhAgena hInAH, tataH sakalaikaSaSTibhAgakaraNArtha nava muhUrtA ekaSaSTyA anukrama [33] %95 ~117~ Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa guNyante, guNayitvA ca tata eka rUpamapanIyate, jAtAni pazca zatAnyaSTa catvAriMzadadhikAni 548, tato'sya dvitIyasya maNDalasya yatparirayaparimANaM trINi lakSANi pazcadaza sahasrANi zatamekaM saptottaramiti 315107, tatpazcabhiH zatairaSTAcatvAriMzadadhikairguNyate, tato jAta ekakA sadhako dvikaH padaH saptako'STakaH SaTUstrikA pddh'| 172678636, tato yojanAnayanArthamekapaSTeH SaSTyA guNitAyA yAvAn rAzirbhavati tena bhAgo hiyate, ekaSaSTyAM ca SaSTyA guNitAyAM patriMzaccha tAni pazyadhikAni bhavanti 3660, tairbhAge hRte labdhaM saptacatvAriMzatsahasrANi zatamekonAzItyadhika yojanAnAM, zeSamukharati caturviMzacchatAni paNNavatyadhikAni 3496, tato'smAdyojanAni nAyAntIti SaSTibhAgAnayanAthai chedarAzirekaSaSTirdhiyate, vena bhAge hate labdhAH saptapazcAzatpaSTibhAgAH ekasya ca SaSTibhAgasya satkA ekonaviMzatirekaSaSTibhAgA iti / 'tayA 'mityAdi, tadA-sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacAracaraNakAle divasarAtrI tathaiva-prAgiva baktavye, te caivam-'tayA NaM ahArasamuhutte divase havai dohiM egahibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavai dohiM egaDibhAgamuhuttehiM ahiyA iti, 'se nikkhamamANe ityAdi, dvitIyasmAdapi maNDalAt sa sUryaH prAguktaprakAreNa niSkrAman navasya saMvatsarastha sarake[4 advitIye'horAtre 'ambhitarataca'ti sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIya maNDalamupasaGkAmya cAra carati, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sarvAbhyantarAnmaNDa lAtRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA pazca pazca yojanasahasrANi ve yojanazate dvipazcAze | dvipaJcAzadadhike paJca ca paSTibhAgAn yojanasya 5252 ekaikena muhUrtena gacchati, tathAhi-asminmaNDale parirayaparimANe trINi yojanalakSANi pazcadaza sahasrANi zatamekaM paJcaviMzatyadhika 315125, tato'sya prAguktayuktivazAt SaSTyA anukrama [33] ~118~ Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [33] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [3] mUlaM [23] prAbhRta [2], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJasivRttiH ( mala0) // 57 // bhAgo hiyate, labdhaM yathoktamantra maNDale muhUrttagatiparimANaM, athavA pUrvamaNDalamuhUrttagatiparimANAdasmin maNDale muhUrtta - galiparimANacintAyAM prAguktayuktivazAdaSTAdaza ekaSaSTibhAgA yojanasyAdhikAH prApyante, tatastatprakSepe bhavati yathoktamantra maNDale muhUrttagatiparimANaM, atrApi dRSTipathaprAptatAviSayaparimANamAha- 'tayA Na' mityAdi, sadA-sarvAbhyantarAnantaratRtI ya maNDala cArakAle ihagatasya manuSyasya- jAtAvekavacanasya bhAvAdihagatAnAM manuSyANAM saptacatvAriMzatA yojana sahasraiH 4 paNavatyA ca yojane svayatrizatA ca paSTibhAgaryojanasya ekaM ca SaSTibhAgamekapaSTidhA chittvA tasya satkAbhyAM dvAbhyAM purNikA bhAgAbhyAM 47096 / sUryaH sparzamAgacchati, tathAhi-asmin maNDale divaso'STAdazamuhUrtamamANazcaturbhi| muharttakapaSTibhAga nastasyArddha nava muhUrttA dvAbhyAM muhUrttekapaSTibhAgAbhyAM hInAH, tataH sAmastyenaika SaSTibhAgakaraNArthaM navApi muhUrtA ekapathA gupyante, guNayitvA ca dvAveka paSTibhAgI tebhyo'panIyete, tato jAtA ekaSaSTibhAgAH paJca zatAni saptacatvAriMzatA'dhikAni 547, tato'sya tRtIyamaNDalasya yatparizyaparimANaM trINi yojanalakSANi pazcadaza sahasrANi zatamekaM pacaviMzatyadhikamiti 315125, tatpazcabhiH zataiH saptacatvAriMzadadhikairguNyate, jAtAH saptadaza koTayastrayoviMzatiH zatasahasrANi trirutiH sahasrANi trINi zatAni paJcasaptatyadhikAni 172373375, eteSAmekaSaSTyA padhyA guNitayA 3660 bhAgo hiyate, labdhAni saptacatvAriMzatsahasrANi SaNNavatyadhikAni 47096, zeSamuddharati viMzatizatAni pazcadazottarANi 2015, tato'smAyojanAni nAyAntIti paSTibhAgAnayanArthaM chedarAzirekaSaSTipriyate, tena bhAge hRte labdhAkha yatrizatpaSTibhAgAH ekasya ca paSTibhAgasya satkau dvAvekaSaSTibhAgI se 'tathA Na'mityAdi, tadA-sarvAbhyantaratRtIya Ja Eraton Internationa For Pale Only ~ 119~ 2 prAbhRte 3 prAbhRtaprAbhRrta // 57 // www.andrary.org Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] | maNDala cAra caraNakAle divasarAtrI tathaiva-prAgiya veditavye, te caivam-'tayA NaM aTThArasamuhutte divase havai, cAhiM ega-15 | hibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavai cAhiM egahibhAgamuhuttehiM ahiyA' iti, sampati caturthAdiSu maNDaleva-13 | tidezamAha-evaM khalvi'tyAdi, evaM-ukna prakAreNa khalu-nizcitametena-anantaroditenopAyena zanaiH zanaistattadbahirma-18 maNDalAbhimukhagamanarUpeNa niSkrAman sUryastadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM prAgutaprakAreNa saGkrAman saGkrAman ekaika smin maNDale muhUrtagatimityana sUtre dvitIyA saptamyarthe prAkRtatvAdbhavati prAkRtalakSaNavazAt saptamyarthe dvitIyA, yathA-katto ratiM muddhe / pANiyasaddhA sauNayANa mityama [kuto rAtrI mugdhe! pAnIyazraddhA zakunakAnAm ] tato'yaMmarthaH-muhUrtagatau aSTAdaza 2 SaSTibhAgAn yojanasya vyavahArataH paripUrNAgnizcayataH kizcidUnAnabhivarddhayamAnaH 2'purisa cchAya'miti puruSasya chAyA yato bhavati sA puruSacchAyA sA ceha prastAvAt prathamataH sUryasyodayamAnasya dRSTipathaprAptatA, | abApi dvitIyA saptamyarthe, tato'yamartha:-tasyAmekaikasmin maNDale caturazItiH 2 'sIyAIti zItAni kiJcinyUnAnI| tyarthaH, yojanAni nirveSTayan 2-hApayannityarthaH,idaM ca sthUlata ukta, paramArthataH punarida draSTavyaM-jyazItiryojanAni trayo|viMzatizca SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya ekapaSTidhA chinnasya satkA dvicatvAriMzadbhAgAzceti dRSTipathaprAptatAviSaye | | viSayahAnI bhuvaM, tataH sarvAbhyantarAmaNDalAtRtIyaM yanmaNDalaM tata Arabhya yasmin yasmin maNDale dRSTipathaprAptatA jJAtu-| miSyate tattanmaNDalasaNyA SaTatriMzad guNyate, tadyathA-sarvAbhyantarAnmaNDalAttRtIye maNDale ekena caturthe dvAbhyAM paJcame |tribhiryAvat sarvabAhye maNDale ghazItyadhikena zatena, guNayitvA ca dhruvarAzimadhye prakSipyate, prakSipte sati yadbhavati tena dIpa anukrama [33] ~ 120~ Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] sUryamajJa- hInA pUrvamaNDalagatA dRSTipathaprAptatA-tasmin vivakSite maNDale dRSTipathaprAptatA draSTavyA, atha tryazItiyojanAnItyAdi- 2 prAbhRte tivRttiH kasya dhruvarAzeH kathamutpattiH!, ucyate, iha sarvAbhyantare maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM saptacatvAriMzatsahasrANi dve zatela prAbhUta(mala.) triSadhyadhike yojanAnAmekaviMzatizca SaSTibhAgA yojanasya 4726330, etacca navamuhUrtagamyaM, tata ekasmin muha kaSaSTi-II prAbhRtaM 758 // bhAge kimAgacchatIti cintAyAM nava muhartA ekaSaSTayA guNyante, jAtAni paJca zatAnyekonapazcAzadadhikAni 549, tairbhAgo || hiyate, labdhA SaDazItiyojanAni paJca paSTibhAgA yojanasya ekasya ca paSTibhAgasya ekapaSTivA chinnasya satkAcaturviMzati rbhAgAH 8660 pUrvasmAt 2 ca maNDalAdanantarAnantare maNDale parirayaparimANacintAyAmaSTAdaza 2 yojanAni vyavahAkarataH paripUrNAni varddhante, tataH pUrvapUrvamaNDalagatamuhUrttagatiparimANAdanantarAnantare maNDale muhUtrtagatiparimANa cintAyAM | mitimuhUrttamaSTAdazASTAdaza paSTibhAgA yojanasya pravarddhamAnA draSTavyAH, pratimuhUrte kaSaSTibhArga cASTAdaza ekasya SaSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgAH, sarvAbhyantarAnantare ca dvitIye maNDale sUryo dRSTipathaprApto bhavati navabhirmuha taikaSaSTibhAganonAvanmAcaM kSetraM vyApyate tAvati sthitastato nava muhUrtA ekapaTyA guNyante, guNayitvA ca tebhya eka rUpamapanIyate, jAtAni paJca zatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni 548, tairaSTAdaza guNyante, jAtAnyaSTAnavatiH zatAni catuHSaSTisahitAni (9864, tepo SaSTibhAgAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhamekaSaSTyAdhika zataM SaSTibhAgAnAM tricatvAriMzadekaSaSTibhAgasya / satkA ekaSaSTibhAgAH , tatra viMzatyadhikena SaSTibhAgazatena dve yojane labdhe pazcAdekacatvAriMzatpaSTibhAgA abati-13 chante, etacca dve yojane ekacatvAriMzaSaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAtricatvAriMzadeva STibhAgA ityevaM dIpa SERIES anukrama [33] 55OMOMOMOM 58 nimlainturary.org ~121~ Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], ----- -- prAbhRtaprAbhUta [3], ------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [33] rUpaM prAguktAt SaDazItiyojanAni paJca paSTibhAgA yojanasya ekapaSTibhAgasya satkAzcaturvizatirekaSaSTibhAgA ityetasmAccho| dhyate, zodhite ca tasmin sthitAni pazcAt ghyazItiryojanAni trayoviMzatiHSaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAra dvicatvAriMzadekapaSTibhAgAH 8330 2 / etAvad dvitIye maNDale dRSTipathaprAptatAviSaye sarvAbhyantaramaNDalagatAt dRSTipathaprAptatAparimANAt hAnI prApyate, kimukkaM bhavati ?-sarvAbhyantaramaNDalagatAt dRSTipathaprAptatAyAM hAnau varva, ata evaM dhruvarAziparimANAt dvitIye maNDale dRSTipathaprAptatAparimANametAvatA hInaM bhavatIti, etaccottarottaramaNDalaviSayadRSTipathaprAptatAcintAyAM hAnau dhruvaM, ata eva dhruvarAziriti dhruvarAzerutpattiH, tato dvitIyasmAnmaNDalAdanantare tRtIye maNDale eSa eva dhruvarAziH ekasya SaSTibhAgasya satkaiH patriMzatakapaSTibhAgaiH sahitaH san yAvAn bhavati tadyathA-tryazItiyoMjanAni caturviMzatiH SaSTibhAgA yojanasya saptadaza ekasya SaSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgA iti, etAvAn dvitIyamaNDalagatAt dRSTipadhaprAptatAparimANAt zodhyate, tato bhavati yathokaM tasmin tRtIye maNDale dRSTipathaprAptatAviSayaM parimANaM, caturthe maNDale sa eva dhruvarAzi saptatyA sahitaH kriyate, caturtha hi maNDalaM tRtIyApekSayA dvitIya, tataH patriMzad dvAbhyAM KguNyate, guNitA ca satI dvisaptatirbhavati, tayA ca sahitaH san evaMrUpo jAtaruyazItiryojanAni caturviMzatiH paSTibhAgA| yojanasya tripaJcAzadekasya paSTibhAgasya satkA ekapaSTiAMgAH 8334 sA etAvAn tRtIyamaNDalagatAt dRSTipathaprAptatApa-12 rimANAt zodhyate, tato yathAvasthitaM caturthe maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, taccedam-'saptacatvAriMzadyojanasahahaimANi trayodazottarANi aSTau ca SaSTibhAgA yojanasya ekasya ca SaSTibhAgasya satkA daza ekaSaSTibhAgAH 47013 tAsa AREauratonintamarina ~122~ Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJativRttiH (mala0) prata sUtrAMka [23] // 59 // dIpa anukrama [33] 65%A5% | sarvAntime tu maNDale tRtIyamaNDalApekSayA ghazItyadhikazatatame yadA dRSTipathaprAptatAparimANaM jJAtumiSyate tadA sA 2prAbhUte patriMzat vyazItyadhikena zatena guNyate, jAtAni paJcaSaSTizatAni dvipaJcAzadadhikAni 6552, tataH SaSTibhAgAnayanArthame-13 prAbhRtakapalyA bhAgo jhiyate, labdhaM saptottaraM zataM SaSTibhAgAnAM 107, zeSAH paJcaviMzatirekapaSTibhAgA uddharanti 25, etat dhruva- prAbhUta rAzI prakSipyate, tato jAtamidaM-pazcAzItiyojanAni ekAdaza SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH SaT ekapaSTibhAgAH 854aa lAiva paTUbiMzata evamutpattiH-pUrvasmAt 2 maNDalAdanantare'nantare maNDale divaso dvAbhyAM dvAbhyAM muhatkaSaSTibhAgAbhyAM hIno bhavati, pratimuhUtekaSaSTibhAga cASTAdaza ekasya paSTibhAgasya satkA ekapaSTibhAgA hIyante, tata ubhayamIlane patriMzamayati, te cASTAdaza ekaSaSTibhAgAH kalayA nyUnA labhyante na paripUrNAH, paraM vyavahArataH pUrvaM| paripUrNA vivakSitAH, tacca kalayA nyUnatvaM pratimaNDalaM bhavat yadA vyazItyadhikazatatame maNDale ekatra piNDitaM sat cintyate tadA ekaSaSTirekaSaSTibhAgAsyanti, etadapi vyavahArata ucyate, paramArthataH punaH kizidadhikamapi truvyadabaseya,lA tato'mI aSTapaSTirekapaSTibhAgA apasAryante, tadapasAraNe pazcAzItiyojanAni nava paSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH paSTirekaSaSTibhAgAH 85 iti jAtaM, tataH sarvavAdyamaNDalAnantarAtinadvitIyamaNDalagatAt dRSTipatha-| prAptatAparimANAdekatriMzatsahasrANi nava zatAni poDazottarANi yojanAnAmekonacatvAriMzatpaSTibhAgA yojanasya ekasya ca paSTibhAgasya satkAH paSTirekaSaSTibhAgAH 31916 sA ityevarUpAt zodhyate, tato yathoktaM sarvavAdye maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, taccAne svayameva sUtrakRddhakSyati, tata evaM puruSacchAyAyAM dRSTipathamAptatArUpAyAM dvitIyAdiSu keSudhi III 59 ~123~ Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [2]. ......... .......--- prAbhataprAbhUta [3], .................... mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [33] maNDaleSu caturazIti 2 kizcinyUnAni yojanAni uparitaneSu tu maNDalepvadhikAni adhikatarANi uktaprakAreNa nirve4 Tayana 2 tAvadavaseyaM yAvatsarvavAdyamaNDalamupasaGkagya cAraM carati, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA Namiti pUrvavat 4 |sarvabAhyamaNDalamupasaGkamya cAraM parati tadA ekaikena muhUrtena pazca paJca yojanasahasrANi trINi trINi zatAni paJcadaza ca paSTibhAgAn yojanasya 530517 gacchati, tathAhi-asmin maNDale parityaparimANaM trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi 318315, tata etasya prAguktayuktivazAt payA bhAgo hiyate, tato labdhaM yathoktamatra muhartagatiparimANamiti, atraiva dRSTipathaprAptatAparimANamAha-tayA Na'mityAdi, tadA-sarvavAhyamaNDalacArakAle ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanamihagatAnAM manuSyANAM ekatriMzatA yojanasahavairaSTabhirekatriMzadadhikojanazataikhrizatA ca SaSTibhAgojanasya 3183130 sUryaH zIghraM cakSuHsparzamAgacchati, tadA yasmin maNDale cAraM carati sUrya dvAdazamuhUrtapramANo divaso bhavati, divasasya cArDena yAvanmAnaM kSetra vyApyate tAvati vyavasthita udayamAnaH sUrya upalabhyate, dvAdazAnAM ca muhUrtAnAmar3heM SaT muhastito yadatra maNDale muhUrtagatiparimANaM pazca yojanasahasrANi trINi zatAni paJco-12 ttarANi pazcadaza ca SaSTibhAgA yojanasya 53054 tat SadbhirguNyate, tato yathoktamatra dRSTipathamAptatAparimANaM bhavati, atrApi divasarAtripramANamAha-'tayA NamityAdi, sugamam / 'se pavisamANe ityAdi, sa sUryaH sarvabAhyamaNDalAduktaprakAreNAbhyantarra maNDalaM pravizan dvitIyaM SaNmAsamAdadAno dvitIyasya SaNmAsasya prathame'horAtre 'bAhirAnaMtara ti sarvabAhyAnmaNDalAdanantaramAktanaM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati 'tA jayA NamityAdi tatra yadA sarvabAhyAnanta ~124~ Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] (mala0 // 6 // dIpa anukrama [33] sUryaprajJa- ramAktanaM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA ekena muhartena paJca paJca yojanasahasrANi trINi caturuttarANi 2 prAbhRte tivRttiH yojanazatAni saptapazcAzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya 5304 gacchati, tathAhi-asmin maNDale parirayaparimANaM timro lAprAbhRta lakSA aSTAdaza sahasrANi dve zate saptanavatyadhike yojanAnAM 318297, tato'sya prAguktayuktivazAt paTyA bhAgo hiyate, prAbhRtaM hate ca bhAge labdhaM yathoktamatra maNDale muhUrtagatiparimANaM, atrApi dRSTipathaprAptatAparimANamAhU-'tayA Na'mityAdi, tadA ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanaM ihagatAnA manuSyANAmekatriMzatA yojanasaharnavabhiH SoDazaiH-poDazottarairyojanazatairekonacatvAriMzatA ca paSTibhAgairyojanasya ekaM ca SaSTibhAgamekaSaSTidhA chittvA tasya satkaiH SaSTyA cUrNikAbhAgaiH sUryazcakSuHsparzamAgacchati, tathAhi-asmin maNDale sUrye cAraM carati divaso dvAdazamuhUrtapramANo dvAbhyAM muhakaSaSTibhAgAbhyAmadhikaH,4 teSAM cAI SaT muhartA ekena muhakapaSTibhAgenAbhyadhikAH, tataH sAmastyenaikapaSTibhAgakaraNArdhaM paDapi muhartA ekaSadhyA & guNyante guNayitvA ca ekapaSTibhAgastatrAdhikaH prakSipyate tato jAtAni trINi zatAni saptaSaSThayadhikAni ekaSaSTibhAgAnA21 4367, tataH sarvabAhyAdAktane tasmin dvitIye maNDale yatparirayaparimANaM trINi lakSANi aSTAdaza sahasrANi dezAte saptanavatyadhike 218297, tadebhitribhizataiH saptapazyadhikaiguNyate, jAtA ekAdaza koTayo'STaSaSTilakSAcaturdaza sahasrANi |nava zatAni navanavatyadhikAni 116814999, etasya ekapaSTyA guNitayA SaSTyA 3660 bhAgo hiyate, hate ca bhAge labdhAnyakatriMzatsahasrANi nava zatAni poDazottarANi 31916, zeSamuddharati caturviMzatiH zatAni ekonacatvAriMzadadhi-1|| kAni 2439, na cAto yojanAnyAyAnti tataH paSTibhAgAnayanArthame kaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonacatvAriMzatpaSTi-hai PROIN ~125~ Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], ----- -- prAbhRtaprAbhUta [3], ------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa bhAgAH 19 ekasya ca SaSTibhAgasya satkAH SaSTirekaSaSTibhAgAH'tayA NaM rAidiya taheva' tadA-sarvabAhyAnantarAktinadvitIyamaNDalayozcArakAle rAtrindivaM-rAtridivasapramANaM tathaiva-prAgiva vaktavyaM, tacaivam-'tayA NaM aTThArasamuhattA rAI| *bhavati dohi egaTThibhAgamuhuttehi jaNA, duvAlasamuhutte divase havai dohi egaThibhAgamuhattehi ahie' iti, 'se payi samANe' ityAdi, tataH sarvabAhyAnantarAktinadvitIyasmAdapi maNDalAduktaprakAreNa pravizan sUryo dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre 'yAhiratacaM'ti sarvabAhyAnmaNDalAdarvAtanaM tRtIya maNDalamupasaGkamya cAra carati 'tA jayA 'mityAdi tatra yadA Namiti pUrvavat sarvavAhyAnmaNDalAdakanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA paJca paJca yojanasahasrANi trINi caturuttarANi yojanazatAni ekonacatvAriMzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya 530430 ekaikena muhana gacchati, tasmin hi maNDale parirayaparimANaM tisro lakSA aSTAdaza sahasrANi dve zate ekonAzItyadhike iti 318279, asya SaSTyA bhAgo hiyate, hate ca bhAge labdhaM yadhokamatra maNDale muhUrtagatiparimANaM, atrApi hi dRSTipathaprAptatAviSayaparimANamAha'tayA Na'mityAdi, tadA ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanasya bhAvAdihagatAnA manuSyANAmekAdhikAtriMzatA sahasrarakonapazcAzatA SaSTibhAgairekaM ca paSTibhAgamekapaSTidhA chittvA tasya satkaistrayoviMzatyA cUrNikAbhAgaiH sUryaH cakSuHsparzamAgacchati, tathAhi-asmin maNDale divaso dvAdazamuhUrtapramANazcaturbhirekaSaSTibhAgairadhikastasyArdU SaT muhUrtA dvAbhyAM muhU kaSaSTibhAgAbhyAmadhikAH, tataH sAmastyenaikaSaSTibhAgakaraNArthaM paDapi muhUrtA ekaSaSTyA guNyante, guNayitvA ca dvAvekaSa STibhAgI prakSiSyete, tato jAtAni trINi zatAnyaSTaSaSTyadhikAnyekaSaSTibhAgAnAM 368, tato'smin maNDale yatparirayapari WHERERACCHECE anukrama [33] ~ 126~ Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: mA sUryaprajJaptivRtti: (mala0) kA prata sUtrAMka [23] // 1 // dIpa mANe zrINi lakSANyaSTAdaza sahavANi bezate pakomAzItyadhike 118279 iti, sadebhisimiH zataira SaSThayadhikaguNyati, prAbhate jAtA ekAdaza koTavA ekasaptatiH zatasahasrANi padizatiH sahasrANi paTa zatAni dvisaptatyadhikAni 117126672,4prAbhRtaetasya SaSTyA pakapayA guNitayA 3160 bhAgo hiyate, hRte ca bhAge labdhAni dvAtriMzatsahasrANi ekottarANi 32001, prAbhUta zeSamuddharati zrINi sahasrANi dvAdazottarANi 3013, teSAM paSTibhAgAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonapazcAzatpaSTibhAgAH prayoviMzatizca ekasya paSTibhAgasya satkA ekavaSTibhAgA iti, rasidiyaM taheva'tti rAtrindivaM-rAtridivasaparimANamatra tathaiva-prAgiva vaktavyaM, tacaivam-'tayA NaM avArasamuhuttA rAI bhavai carahiM egahibhAgamuhuttehiM UNA duvAlasamuhatte divase havai bAhiM egavibhAgamuhuttehiM ahie' iti, samprati sarvabAhyAnmaNDalAdAktaneSu caturAdiSu maNDaleSu atidezamAha-evaM khasvi'tyAdi, 'evaM ukena prakAreNa 'khalu' nikhitametenopAyena zanaiH zanaitatsadabhyanta-18 rAnantaramaNDalAbhimukhagamanarUpeNAbhyantaraM pravizan sUryastadanantarAmmaNDalAttadanantaraM maNDala sAman 2 ekaikasmin / maNDale muhartagatimityatra dvitIyA saptamyarthe muhUrtagatau-muhUrttagatiparimANe aSTAdaza 2 SaSTibhAgAn yojanasya vyavahA-12 rataH paripUrNAn nizcayataH kizcidUnAnniveSTayan 2-hApayana 2 ityarthaH, pUrvapUrvamaNDalApekSayA abhyantarAbhyantaramaNDalasya // 61 / / parirayamadhikRtyASTAdazabhiyojanahanitvAt ,puruSacchAyAmityatrApi dvitIyA saptamyarthe, tato'yamarthaH-puruSacchAyAyA dRSTipathamAptatArUpAyAM sAtirekANi paJcAzItiH 2 yojanAni abhivarddhayan 2, idaM ca sarvabAhyAnmaNDalAdAktanAni katipaya yAni prathamadvitIyAdimaNDalAnyapekSya sthUlata ukta, paramArthataH punarevaM draSTavyaM-iha yenaiva krameNa sarvAbhyantarAnmaNDalA anukrama [33] 15 ~127~ Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa chAtparato dRSTipathaprAptatA hApayan vinirgatastenaiva krameNa sarvabAhyAnmaNDalAdAktaneSu maNDaleSu dRSTipathaprAptatAmabhivardhayan / pravizati, tatra sarvabAhyamaNDalAktinadvitIyamaNDalagatAt dRSTipathaprAptatAparimANAt sarvabAhyamaNDale paJcAzItiyojanAni nava SaSTibhAgAna yojanasya ekaM ca SaSTibhAgamekaSaSTidhA chittvA tasya satkAn paSTibhAgAn hApayati, etacca mAgevabhAvitaM, tatastasmAtsarvabAhyAnmaNDalAdAktane dvitIye maNDale pravizan tAvadbhUyo'pi dRSTipathaprAptatAparimANe'bhivarddhayati dhruvaM, tato'ktineSu maNDaleSu yasmin 2 maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM jJAtumiSyate (tatra tatra tRtIyamaNDalAdArabhya tatta nmaNDalasaGgyAyAM patriMzad guNyate, tadyathA-tRtIyamaNDalacintAyAmekena caturthamaNDalacintAyAM dvAbhyAmevaM yAvatsarvAbhyanta|saramaNDalacintAyAM vazItyadhikena zatena, itthaM ca guNayitvA yallabhyate tad dhruvarAzerapanIya zeSeNa dhruvarAzinA sahitaM pUrva 12 pUrvamaNDalagatai dRSTipathaprAptatAparimANaM tatra 2 maNDale draSTavyaM, tadyathA-tRtIye maNDale SaTtriMzat ekena guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtA patriMzadeva, sA dhruvarAzerapanIyate, jAtaM zeSamidaM pazcAzItiyojanAni nava SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgAzcaturviMzatiH 85 etena sahitaM pUrvamaNDalagataM dRSTipathaprAptatApa-12 rimANaM ekatriMzatsahasrANi nava zatAni poDazottarANi yojanAnAmekonacatvAriMzatvaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhA-18 gasya satkAH SaSTirekaSaSTibhAgAH 31916 / ityevarUpaM kriyate, tato'dhikRte tRtIye maNDale yathoktaM dRSTipathaprApta-IN tAparimANaM bhavati, tacca prAgevopadarzita, caturthe maNDale paTtriMzad dvAbhyAM guNyate, guNayitvA dhruvarAzerapanIya zepeNa dhruvarAzinA tRtIyamaNDalagataM dRSTipathaprAptatAparimANaM sahitaM kriyate, tata idaM tatra maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM anukrama [33] BOOKS ~128~ Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] S dIpa anukrama [33] sUryaprajJa- bhavati-dvAtriMzatsahasrANi paDazItyadhikAni yojanAnAmaSTApazcAzaca SaSTibhAgA yojanasya ekasya ca paSTibhAgasya satkA |2prAbhUte sivRttiH ekAdazaikaSaSTibhAgAH 32086 ||tth, evaM zeSeSvapi maNDaleSu bhAvanIyaM, yadA tu sarvAbhyantare maNDale dRSTipathaprApta-| (mala) 3prAbhUta tAparimANaM jJAtumiSyate tadA patriMzad vyazI tyadhikena zatena guNyate, tRtIyamaNDalAdArabhya sarvAbhyantarasya maNDalasya prAbhUta // 62 // yazItyadhikazatatamatvAt , tato jAtAni paJcaSaSTizatAni dvipaJcAzadadhikAni 6552, teSAmekaSaSTyA bhAge hate labdhaM saptottaraM zataM SaSTibhAgAnAM, zeSa paJcaviMzatiH / etatpaJcAzItiyojanAni nava SaSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhAgasya satkAra paSTirekaSaSTibhAgAH 85 / / ityevaMrUpAt dhruvarAzeH zodhyate, jAtAni pazcAt vyazItiyojanAni dvAviMzatiH SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH paJcatriMzadekapaSTibhAgAH, iha patriMzat 2 ekaSaSTibhAgAH kalayA nyUnAH paramArthato labhyante etacca prAgevotaM, taca kalAnyUnatvaM pratimaNDalaM bhavat yadA vyazItyadhikazatatame maNDale ekatra piNDitaM sat cintyate tadA aSTaSaSTirekaSaSTibhAgA labhyante, tataste bhUyaH prakSipyante, tato jAtamidaM yazItiryojanAni trayoviMzatiH paSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkA dvicatvAriMzadekaSaSTibhAgAH 83 zAeteSu sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalagataM dRSTipathaprAptatAparimANaM saptacatvAriMzatsahasrANi zatamekamekonAzItyadhika yojanAnAM saptapaJcAzatpaSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhAgasya satkA ekonaviMzatirekaSaSTibhAgAH 47179 / 4 / / Mil // 62 // ityevaMrUpaM sahitaM kriyate, tato yathokaM sarvAbhyantare maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, tacca saptacatvAriMzatsahasrANi mAdve zate triSaSTyadhike yojanAnAmekaviMzatizca paSTibhAgA yojanasya 47263|1evN dRSTipathaprAptatAyAM katipayeSu maNDaleSu ~129~ Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------ mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa | sAtirekANi pazcAzIti yojanAni agretaneSu caturazItiM paryante yathoktAdhikasahitAni dhyazIti yojanAni abhivardhayan / / sAyada vaktavyaH yAvatsarvAbhyantaramaNDalamupasatamya cAraM carati 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA paJca pazca yojanasahasrANi dve ekapazcAzadadhike yojanazate ekonatriMzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya 52514ekena muhUrtena gacchati, tadA ca ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanaM ihagatAnA manuSyANAM saptacatvAriMzatA yojanasaharTAbhyAM triSaSTAbhyAM-niSaSTyadhikAbhyAM yojanazatAbhyAmekaviMzatyA SaSTibhAgairyojanasya 47263 sUryazcakSuHsparzamAgacchati, etacca muhUrtagatiparimANaM dRSTipathaprAptatAparimANaM ca prAgeva bhAvitaM sUtrakRtA'pi prastAvAbhaya ukta tato na punaruktatAdoSaH, 'tayA NaM uttamakaTTapatte ityAdi sugama, yAvatyAbhRtaprAbhRtaparisamAptiH / iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dvitIyasya prAbhRtasya tRtIyaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptaM // dvitIyaM prAbhRtaM samAptam / / // iti zrImatyAM sUryaprajJaptau dvitIyaM prAbhRtaM samAptam // . atha tRtIyaM prAbhRtam // tadevamuktaM dvitIyaM prAbhRta, samprati tRtIyamArabhyate, tasya cAyamAdhikAraH, 'kiyakSetraM candraH sUryo yA prakAzayatIti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kevatiyaM khettaM caMdimasariyA obhAsaMti ujjoveMti taveMti pagAsaMti AhitAtivadejA ?, tattha khalu M imAo vArasa paDivattIo pannattAo, tatthege evamAsu, tA ega dIvaM ega samuI caMdimasUriyA obhAseMti Roccero anukrama [33] A atra dvitiyaM prAbhRtaM parisamAptaM atha tRtIyaM prAbhRtaM Arabhyate ~130~ Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [3], ....................-- prAtiprAbhata -1, ...............- mUla [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRtam vattiH prata sUtrAMka [24] unoveti taveMti pagAseMti, ege evamAsu tA tiSiNa dIve tiNi samude caMdimasUriyA omAsaMti0, ege evamAsu 2, ege puNa ecamAhaMsu tA addhacautthe dIvasamudde caMdimasUriyA obhAsaMti ujjoti tati pagAsiMti mala0) pageevamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu tA satta dIve satta samudde caMdimasUriyA obhAsiMti 4 ege eva mAhaMsu 4, ege puNa evamAsu tA dasa dIve dasa samudde caMdimasUriyA obhAsaMti 4, ege evamAsu 5, ege puNa evNmaa63|| su, tA bArasa dIve vArasa samudde caMdimasUriyA obhAsaMti 4, ege evamAsu 6, ege puNa evamAhaMsu, pAyAlIsaM hIdIve yAyAlIsaM samudde caMdimasUriyA obhAsaMtika(4),ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu bAvattariM dIve vAvattari samude dimasUriyA obhAsaMti, eka(4),ege evamAIsu8, ege puNa evamAhaMsu tApAtAlIsaM dIvasataM bAyAlaM samuddasataM caMdimasUriyA obhAsaMti4 ege evamAhaMsu 9, ege puNa ebamAhaMsu, tA bAvasari samuhasataM caMdimasUriyA obhAsaMtika(4)ege ebamAsu10, ege puNa evamAhaMsutAcAyAlIsaM dIvasahassaM vAyAlaM samuda-15 saMhassaM caMdimasUriyA obhAsaMti, eka(4), ege, evamAsu 11, ege puNa evamAhaMsu tAbAvasaraM dIvasahassaM vAca-1 |ttaraM samuddasahassaM caMdimasUriyA ojhAsaMti paka (4) ege evamAhaMsu 12, vayaM puNa evaM badAmo-ayapaNaM jaMbuDIve savadIvasamudANaM jAva parikkheveNaM paNNase, se gaM egAe jagatIe savato samaMtA saMparikkhise, sA NaM jagatI taheca jahA jaMbuddIvapannattIe jAva evAmeva sapuvAvareNaM jaMbuddIve 2 coisa salilAsayasahassA chappannaM ca 4salilAsahassA bhavantIti makkhAtA, jaMbuddIveNaM dIve paMcacakabhAgasaMThitA AhitAtivadejA, tA kahaM dIpa anukrama [34] // 13 // ~ 131~ Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ---------------------- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata ACHAR sUtrAMka [24] dIpa jabuddIve 2 paMcacakabhAgasaMThite AhitAti badelA, tA jatA NaM ete duve sUriyA sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM jaMbuddIvassa 2 tiNNi paMcacaukkabhAge obhAsaMti ujjoti tavaMti pabhAsaMti, taka-egevi ega divaDhe paMcacakkabhAgaM obhAseti eka (4) egeSi evaM divaDhaM paMcacakkabhAgaM obhAseti eka (4) tatA Na uttamakaTThapatte ukosae aTThArasamuhatte divase bhavati, jahapiNayA duvAlasamuhattA rAI bhavara, tA jatA [Na ete duve sUriyA sababAhiraM maMDalaM evasaMkamittA cAraM carati tadA jaMburIvassa 2 doSiNa cakabhAge obhAsaMti ujjoti tavaMti pagAsaMti, tA egevi erga paMcacakkavAlabhAgaM obhAsati jovei tavei pabhAsai, egevi eka paMcacakkavAlabhAgaM obhAsaha paka(4), tatA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavaha jahaNNae duvAlasamuha se divase bhavati // (sUtraM 24) // tatiyaM pAraDaM samattaM // 'tA kevAiya'mityAvi, tAiti pUrvavat kiyat kSetraM candrasUryAH, bahuvacanaM jambUdvIpe candradvayasya sUryadayasya ca bhAvAt, avabhAsayanti, tatrAvabhAso jJAnasyApi pratibhAso vyabahiyate atastavyavacchedArthamAha-udyotayanti, sa codyoto yadyapi loke bhedena prasiddho yathA sUryagata Atapa iti candragataH prakAza iti, tathApyAtapazabdazcandraprabhAyAmapi vartate, yaduktamMI"candrikA kaumudI jyotsnA, tathA candrAtapaH smRtaH" iti, prakAzazabdaH sUryaprabhAyAmapi, etacca prAyo bahUnAM supratItaM, tata etadarthapratipattyarthamubhayasAdhAraNaM bhUyo'pyekArthikadvayamAha-tApayanti prakAzayanti AkhyAtA iti,ihArSatvAttivAdyantapadenApi saha nAmapadasya samanvayo bhavati, tata evamarthayojanA draSTavyA-kiyat kSetraM candrasUryA avabhAsayanta udyotayanta anukrama [34] 4929 ~ 132~ Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [24] dIpa anukrama [34] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [24] prAbhRta [3], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 64 // sUryaprajJa- 5 stApayantaH prakAzayanta AkhyAtA bhagavateti bhagavAn vadet ?, evaM gautameno ke bhagavAnetadviSayaparatIrthikapratipattInAM sivRttiH mithyAbhAvopadarzanAya prathamatastA evopanyasyati - 'tatthe'tyAdi, tatra - candrasUryANAM kSetrAvabhAsanaviSaye imAH khalu dvAdaza ( mala0 ) * pratipattayaH - paratIrthikAbhyupagamarUpA prajJaptAH, tadyathA--' tatthe'tyAdi, tatra tasyAM dvAdazAnAM paratIrthikAnAM madhye ekeOM prathamAstIrthAntarIyA evamAhuH, eka dvIpaM ekaM samudraM candrasUryau avabhAsayantau udyotayantau tApayantau prakAzayantau, sUtre dvitve'pi bahuvacanaM prAkRtatvAt uktaM ca- 'bahuvayaNeNa dudayaNa' miti, dvivacanaM cAtra tAttvikamavaseyaM, paratIrthikairekasya candramasa ekasya ca sUryasyAbhyupagamAt samprati asyaiva prathamamatasyopasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu' evaM sarvANyapi upasaMhAravAkyAni bhAvanIyAni 1, eke dvitIyAH punarevamAhuH- trIn dvIpAn trIn samudrAn candrasUryau yAvaccha (kaza) dopAdAnAt avabhAsayata ityanena saha padacatuSTayaM draSTavyaM tadyathA-avabhAsayata udyotayatastApayataH prakAzayata iti, evamuttaratrApi draSTavyaM 2, eke punastRtIyA evamAhu:-'addhavautthe' iti arddha caturtha yeSAM te arddhacaturthAH, trayaH paripUrNAzcaturthasya cArddhamityarthaH, arddhacaturthAn dvIpAn ardhacaturthAn samudrAn candrasUryAvavabhAsayata ityAdi prAgvat 3, eke caturthAH punaremAhuH sapta dvIpAn sapta samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 4, eke punaH paJcamA evamAcakSate-daza dvIpAn daza samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 5, eke punaH SaSThA evamabhidadhati-dvAdaza dvIpAn dvAdaza samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 6, eke punaH saptamA evaM bhASante dvicatvAriMzataM dvIpAn dvicatvAriMzataM samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 7, eke punaraSTamA evamAhu:dvAsaptatiM dvIpAn dvAsaptatiM samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 8, eke punarnavamA evamAhuH- dvicatvAriMzaM dvAcatvAriMzada Education Internation For Pal Use Only ~ 133~ prAbhRtam // 64 // Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [24] dIpa &Adhika dvIpazataM dvAcatvAriMzadadhika samudrazataM candrasUryASavabhAsayataH 9, eke punardazamA evaM jalpanti-dvAsaptata-dvAsapta tyadhika dvIpazataM dvAsaptatyadhikaM samudrazataM candrasUryAvavabhAsayataH 10, eke ekAdazAH punarevamAhuH-dvAcatvAriMzaMdvAcatvAriMzadadhikaM dvIpasahasraM dvAcatvAriMzadadhikaM samudrasahavaM candrasUryAvavabhAsayataH 11, eke dvAdazAH punarevamAhuHdvAsaptataM-dvAsaptatyadhika dvIpasahayaM dvAsaptatyadhikaM samudrasahasra candrasUryAvavabhAsayataH 12, etAzca sarvA api pratipattayo mithyArUpAstathA ca bhagavAnetA vyudasya svamataM bhinnameva kathayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpannakevala cakSuSaH kevalacakSuSA yathAvasthitaM jagadupalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA ayanna'mityAdi, atra 'jahA jaMbuddIvapannattIe'tti yathA jambUdIpaprajJaptau 'ayaNNaM jaMbuddIye ityArabhya yAvat eSAmeva sapuvAvareNaM jaMbuddIve dIve | coddasa salilasayasahassAI chappannaM ca salilAsahassA bhavaMtIti makkhAya' mityuktaM, tathA etAvagranthasahasracatuSTayapramANamatrApi vaktavyaM paraM granthagauravabhayAnna likhyate, kevalaM jambUdvIpaprajJaptipustakameva nirIkSaNIyamiti, ayamevaMrUpo. jambUdvIpaH paJcabhiH pAsaGkhayopetaizcakrabhAgaiH-cakravAlabhAgaiH saMsthita AkhyAto mayA iti vadetsvaziSyANAM purataH, eva| mukta bhagavAn gautamaH svaziSyANAM spaSTAvabodhArthaM bhUyaH pRcchati-'tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM bhagavAn / tvayA jambUdvIpo dvIpaH pazcacakrabhAgasaMsthita AkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-tA jayA Na'mityAdi, tA iti pUrvavit, yadA Namiti vAkyAlaGkAre, etau pravacanavedinAM prasiddhI dvau sUryo sarvAbhyantaramaNDalamupasatamya cAraM carataH tadA to samuditau dvAvapi sUryo jambUdvIpasya dvIpasya trIn pazyacakravAlabhAgAn avabhAsayata udyotayatastApayaMtA prakAzayataH, anukrama [34] ~ 134~ Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ---------------------- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRtam prata sUryaprajJativRttiH (mala.) sUtrAMka [24] dIpa kathaM prakAzayata iti parapraznAvakAzamAzaya etadeva vibhAgata Aha-'ego'vI'tyAdi, eko'pi sUryo jambUdvIpasya dvIpasya eka paJcacakravAlabhAga-paJcamaM cakravAlabhAgaM barddhamiti-dvitIyamaI yasya sa byarddhaH, pUraNArtho vRttAvantabhUto yathA tRtIyo bhAgastribhAga ityatra, taM, ayaM ca bhAvArthaH-eka paJcamaM cakravAlabhArga dvitIyasya paJcamasya cakravAlabhAgasyAna sahitaM prakAzayati, tathA eko'pi-aparo'pi dvitIyo'pItyarthaH, ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM ghar3e prakAzayatItyubhayaprakA-1 zitabhAgamIlane paripUrNa bhAgavayaM prakAzyaM bhavati,iyamatra bhAvanA-jambUdvIpagataM prakAzyaM cakravAlaM pazyadhikaSaTUbiMzacchatabhArga kalpyate 3660, tasya pazcamo bhAgo dvAtriMzadadhikasaptazatapramANaH 732, sArddhaH san aSTAnavatyadhikasahasrabhAgamAnaH 1098, tataH sarvAbhyantaramaNDale vartamAna eko'pi sUryaH SaTyadhikaSatriMzacchatasaGgyAnA bhAgAnAmaSTAnavatyadhika sahasra prakAzayati, dvitIyo'pyaSTAnavatyadhika sahasra, ubhayamIlane ekaviMzatiH zatAni SaNNavatyadhikAni 2196 prakAzyamAnAni labhyante, tadA ca dvau pazcacakravAlabhAgau rAtriH, tadyathA-ekato'pi paJcamo bhAgo dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgasakyo rAviraparato'pi ekaH paJcamabhAgo dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgasaGkhyo rAtriH, ubhayamIlane caturdaza zatAni catuHSaSTya-1 |dhikAni 1464 pazyadhikaSatriMzacchatabhAgAnAM rAtriH, sarvabhAgamIlane patriMzarachatAni SaSTyAdhikAni bhavanti, samprati tatra divasarAtripramANamAha-'tayA Na'mityAdi, tadA-abhyantaramaNDalacArakAle uttamakASThAprApta:-paramaprakaSaprAptaH utkRSTo'STAdazamuhattoM divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamahartA rAtriH, tato dvitIye'horAtre dvitIye| maNDale vartamAna eko'pi sUryoM jambUdvIpasya dvIpasyaikaM paJcamaM cakravAlabhArga sAI payadhikapadmizaccha anukrama [34] 65 // ~135~ Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: - % prata - R - sUtrAMka [24] - 4 dIpa tabhAgasatkabhAgadvayahIna prakAzayati, aparo'pi sUrya ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM sArddha SaSTyadhikaSaTtriMzacchatabhAgadvayahInaM 4 prakAzayati, tRtIye'horAtre tRtIye maNDale vartamAna eko'pi sUrya ekaM paJcamaM cakravAlabhArga sArddha SaSTyadhikaSaTtriMzaccha-4 tabhAgasatkabhAgacatuSTayanyana prakAzayati, aparo'pyeka paJcamaM cakravAlabhAgaM sArddha SaSyadhikaSaTrAtriMzacchatabhAgasatkabhAgacatuTayanyUna prakAzayati, evaM pratyahorAtramekaikaH sUryaH SaSTyadhikaSatriMzacchatabhAgasatkabhAgadvayamocanena prakAzayan tAvadavaseyaH yAvatsarvabAhya maNDalaM sarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH vyazItyadhikazatatama, tataH pratimaNDalaM bhAgadvayamocanena yadA sarvabAhye maNDale carati tadA trINi zatAni SaTpaTyadhikAni bhAgAnAM truSyanti, vyazItyadhikasya zatasya dvAbhyAM guNane etAvatyAH savAyA bhAvAt , trINi ca zatAni SaTpadhyadhikAni paJcamacakravAlabhAgasya dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgapramANasyA?, tataH paJcamacakravAlabhAgasyA paripUrNa tatra maNDale truvyatIti eka eva paripUrNaH pazcamacakravAlabhAgastatra prakAzyaH, tathA cAha-'tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti pUrvavat etau pravacanaprasiddhau dvAvapi sUyauM sarvabAhyamaNDalamupasaGkamya cAra carataH tadA to samuditau jambUdvIpasya dvIpasya dvau cakravAlapaJcamabhAgau ava-12 bhAsayata udyotayatastApayataH prakAzayataH, tadyathA-eko'pi sUrya eka paJcamaM cakravAlabhArga prakAzayatItyeko'piaparo'pi dvitIyo'pItyarthaH ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM prakAzayati, 'tayA NamityAdi, tadA sarvabAhyamaNDalacArakAle uttamakASThAprAptA utkarSikA aSTAdazamuhartA rAtrirjaghanyato dvAdazamuhUrtapramANo divasaH, iha ythaa-4|| 9 - anukrama [34] 6 ~ 136~ Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [24] dIpa anukrama [34] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [3], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJasivRttiH ( bhala0 ) // 66 // niSkrAmatoH sUryayorjambUdvIpaviSayaH prakAzavidhiH krameNa hIyamAna uktaH tathA sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizatoH krameNa varddhamAno beditavyaH, tadyathA dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre sarvabAhyAnmaNDalAdarvAcane'nantare dvitIye maNDale / vartamAna eko'pi sUrya ekaM jambUdvIpasya dvIpasya pacamacakravAlabhAgaM SaSTyadhikaSaTUtriMzacchatasaGkhya bhAga satkabhAgadvayAdhikaM prakAzayati, aparo'pi sUrya ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM SaSTyadhikaSatriMzacchatasA bhAgasatkabhAgadvayAdhikaM prakAzayati, dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre sarvamAhyAnmaNDalAda va kane tRtIye maNDale varttamAna ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM SaSTyadhikaSaTUtriMzacchatasaMkhya bhAga satkabhAgacatuSTayAdhikaM prakAzayati, aparo'pi sUryaH parataM ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM yathoktabhAgacatuSTayAdhikaM prakAzayati, evaM pratimaNDalamekaikaH sUryaH SaSTyadhika patriMzacchata bhAgasatkabhAgadvayavarddhanena prakAzayan tAvadavaseyaH yAvatsarvAbhyantaraM maNDalaM, tasmiMzca sarvAbhyantare maNDale dvitIyasya paJcamacakravAlabhAgasyArddhaM paripUrNa bhavati, tata eko 'pi sUryastatra maNDale ekaM pathamaM cakravAlabhAgaM sArddha jambUdvIpasya prakAzayatyaparo'pyekaM pacaMmaM cakravAlabhAgaM sArddhaM, tathA caitadeva jambUdvIpacakravAlasya daza bhAgAn parikalpyAnyatrApyuktam- 'chacceva udasabhAge jaMbuddIvassa dovi divasayarA / tAviMti disalesA abhiMtaramaMDale saMtA // 1 // cattAri ya dasabhAge jaMbudIvarasa dovi divasayarA / tAviMti saMtalesA bAhirae maMDale saMtA // 2 // chattIse bhAgasae sahiM kAUNa jaMbudIvarasa / tiriyaM tatto do do bhAge bahei hAyai vA // 3 // " iti // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJapTiTIkAyAM tRtIyaM prAbhRtaM samAptam // atra tRtIyaM prAbhRtaM parisamAptaM For Park Use Only ~ 137~ 3 prAbhRtam / / 66 / / Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [35] prAbhRta [4], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [25] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // atha caturtha prAbhRtam // tadevamuktaM tRtIyaM prAbhRtaM samprati caturthamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH 'kathaM zvetatAyAH saMsthitirAkhyAte 'ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te seAte saMThiIyA AhitA tivadejA ?, tattha khalu imA duvihA saMThitI paM0 taM0 - caMdimasUriyasaMThitI ya 1 tAvakkhettasaMThitI ya 2, tA kahaM te maMdimasUriyAsaMThitI AhitAtivadejjA ?, tattha khalu imAto solasa paDivasIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-tA samacauraMsasaMThitA caMdimasUriyAsaMThitI ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu, tA visamaca uraMsa saMThitA caMdimasUriyasaMThitI paM0 2, evaM samacaukoNasaMThitA 3 tA visamacaukoNasaMThiyA 4 samacakkavAlasaMThitA 5 visamacakavAla saMThitA 6 cakacakravAlasaMThitA paM0 ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu tA chattAgArasaMhitA caMdimasUriyasaMThitA paM0 8 gehasaMThitA 9 gehAvaNasaMThitA 10 pAsAdasaMThitA 11 gopurasaMThiyA 12 pecchAgharasaMThitA 13 valabhIsaMThitA 14 hammipatalasaMThitA 15 vAlaggapotiyAsaMThitA 16 caMdimasUriyasaMThitI paM0 tattha je te evamAhaMsu tA samacauraM| sasaMThitA caMdimasUriyasaMvitI paM0, eteNaM NaeNaM tavaM No ceva NaM itarehiM // tA kahaM te tAvakkhettasaMThitI AhitAti vadejjA ?, tattha khalu imAo solasa paDivattIo pannatAo, tattha NaM ege evamAhaMsu tA gehasaM |ThitA tAvakhittasaMThitI paM0, evaM jAva vAlaggapotiyAsaMThitA tAvakkhettasaMThitI, ege evamAhaMsu tA jassaM Education intemation For Parts Only atha caturthaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 138~ Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa Thite jaMbuddIve tassaMThite tAvakkhettasaMThitI paNNattA ege evamAsu 9, ege puNa evamAsu tAjassaMThita prAbhRtam tivRttiHTabhArahe vAse tassaMThitI paNNattA 10, evaM ujANasaMThiyA nijANasaMThitA egato NisaghasaMThitA, duhato Nisa(mala0) saMThitA seyaNagasaMThitA ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, tA seNagapaTThasaMThitA tAvavettasaMThitI paNNatA, ege evamAsu, vayaM puNa evaM vadAmo, tA uddhImuhakalaMbuApuSphasaMThitA tAvakkhettasaMThitI paM0 aMto saMkulA bAhiM vitthaDA aMto vaTTA bAhiM pidhulA aMto aMkamuhasaMThitA bAhiM sasthimuhasaMThitA ubhato pAseNaM tIse duve vAhAo avahitAo bhavaMti paNatAlIsaM 2 joyaNasahassAI AyAmeNaM, tIse duve pAhAo aNavahitAo bhavaMti, taM0-sapanbhaMtariyA ceva pAhA sababAhiriyA ceva bAhA, tattha ko hetUsivadejA, tA ayaNaM *jabarIve 2 jAca parikakheveNaM tA jayA NaM sUrie savanbhaMtaraM maMDalaM uthasaMkamittA cAraM carati tatA uddhI-18 muhakalaM buApupphasaMThitA tAvakhesasaMThitI AhitAtivadejA aMto saMkuDA pAhiM vitthatA aMto baTTA baahiN| pidhulA aMto aMkamuhasaMThitA bAhiM satthimuhasaMThiA, duhato pAseNaM tIse tatheva jAva sababAhiriyA gheva vAhA, tIse gaM sababhatariyA vAhA maMdarapacayaMteNaM Nava joyaNasahassAI cattAri ya chalasIte joSaNasate .. maNava ya dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM AhitAtivadejA, tA se NaM parikkhevavisese kato AhitAtivaprAdejA, tA je NaM maMdarassa pacayassa parikkheve taM parikkhevaM tihiM guNittA dasahi chittA dasahiM bhAge hIramANe esa NaM parikkhevavisese AhitAti vadejA, tIse NaM saghayAhiriyA bAhA lavaNasamuiMteNaM cauNauti lA % anukrama [35] 67 // ~139~ Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama joyaNasahassAI aha ya ahasaDhe joyaNasate ghasAri ya dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM AhitAtivadenA, tA se NaM parikkhevavisese kato AhitAti vadejA, tAje NaM jaMbuddIvassa 2 parikkheve taM parikkhevaM tihi guNittA dasahi chettA dasahiM bhAge hIramANe esaNaM parikkhevavisese mAhitAti vadejjA, sIse NaM tAvakkhese kevatiyaM AyAmeNaM AhitAtivadejA?, tA attari joyaNasahassAI tiNi ca tettIse joyaNasate joyaNatibhAge ca AyAmeNaM Ahiteti vadejjA, tayA NaM kiMsaMThiyA aMdhagArasaMThiI Ahiteti vadejA ?, uddhImuhakalaMbuApuraphasaMThitA taheva jAva bAhiriyA ceva bAhA, tIse gaM sababhatariyA bAhA maMdarapavataMteNaM chanoyaNasahassAI tiNi ya cauvIse joyaNasate chacca dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM AhitetivadejA, tIse| NaM parikkhevavisese kato Ahiteti vadejA , tA je maMdarassa pacayassa parikkheveNaM taM parikkhevaM dohidA guNettA sesaM taheva, tIse NaM saghayAhiriyA bAhA lavaNasamudaMteNaM tevahijoyaNasahassAI dopiNa ya paNayAle joyaNasate chacca dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM parikkhevavisese katto Ahiteti vadejA, tA jeNaM jaMbuddIvassa 2 parikkheve taM parikkhevaM dohiM guNittA dasahi chettA dasahiM bhAge hIramANe esa NaM parikkhevavisese Ahiteti badejA, tA seNaM aMdhakAre kevatiya AyAmeNaM Ahiteti vadejA, tA aTThattari joyaNasahassAI tiNNi ya tettIse joyaNasate joyaNatibhAgaM ca AyAmeNaM Ahiteti vadejjA, tatA NaM uttamakapatte aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavara, tA jayA NaM [35]] ~140~ Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ....................-- prAtiprAbhata -1, ...............- mUla [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti prata sUryaprajJa- sivRttiH (mala0) // 6 // sUtrAMka [25] dIpa sUrie savabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tatA NaM kiMsaMThitI tAvakhettasaMThitI AhitAti vadevA, tA uddhAmuhakalaMbuyApupphasaMThitI tAvakkhettasaMThitI AhitAti vadejA, evaM jaM ambhitaramaMDale aMdhakArasaMThitIe pamANaM taM bAhiramaMDale tAvakkhesasaMThitIe jaM tahiM tAvakhesasaMThitIe taM vAhiramaMDale aMdhakArasaMThitIe bhANiyavaM, jAva tatA NaM uttamakaTThapattA pakkosiyA aTThArasamuhattA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhute divase bhavati, tA jaMbuddIve 2 sUriyA kevatiyaM(kheta) urdu tavaMti kevatiyaM khetaM ahe tavaMti kevatiyaM khetaM tiriyaM tavaMti, tA jaMyuddIve NaM dIve sUriyA erga joyaNasataM uhuM tavaMti aTThArasa joyaNasatAI adhe patavaMti sItAlIsaM joyaNasahassAI dunni ya tevaDhe joyaNasate ekavIsaM ca sadvibhAge joyaNassa tiriya tavaMti (sUtraM 25) // cautthaM pAhuDaM samattaM // 'tA kahaM te seyAe saMThiI AhiyA iti vadejA" tA iti pUrvavat , kathaM bhagavan ! tvayA zvetatAyAH saMsthitirAkhyAtA iti bhagavAn vadet !, evaM bhagavatA gautamenoke varddhamAnasvAmI bhagavAnAha-tatthe'tyAdi, tatra zvetatAyA vipaye khalviyaM-bakSyamANasvarUpA dvividhA saMsthitiH, tadyathA' tAmeva tadyathetyAdinopadarzayati, tadyathetyatra tacchabdo'vyaya, tato' yamartha:-sA zvetatA yathA-yena prakAreNa dvidhA bhavati tathopadayate, candrasUryasaMsthitistApakSetrasaMsthitizca, iha zvetatA candrasUryavimAnAnAmapi vidyate taskRtatApakSetrasya ca tataH zvetatAyogAdubhayamapi zvetatAzabdenocyate, tenoktaprakArepA dhetatA dvividhA bhavati, tatra candrasUryasaMsthitiviSaye praznayati-tA kahaM te ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM te svayA anukrama [35]] // 68 ~141~ Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] S dIpa anukrama bhagavan ! candrasUryasaMsthitirAkhyAtA iti vadet !, iha candrasUryavimAnAnAM saMsthAnarUpA saMsthitiH prAgevAbhihitA tata iha candrasUryavimAnasaMsthitizcaturNAmapi avasthAnarUpA pRSTA draSTavyA, evamukta bhagavAnetadvipaye yAvatyaH paratIthi-1 kANAM pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatdhetyAdi, tatra candrasUryasaMsthitI vicAryamANAyAM khasvimAH SoDaza prtipttyH| prajJaptAH, tadyathA-eke vAdina evamAhuH-samacaturasrasaMsthitA candrasUryasaMsthitiH prajJaptA, samacaturasra saMsthiti-saMsthAna lAyasyAcandrasUryasaMsthiteH sA tathA, atraivopasaMhAravAkyamAha-ege evamAsu, evaM sarvatrApi pratyekamupasaMhAravAkyaM draSTavyaM 1. eke punarevamAhuH viSamacaturakhasaMsthitA candrasUryasaMsthitirAkhyAtA, atrApi viSamacaturasra saMsthAnaM yasyAH sA tatheti vigrahaH 2, evaM 'samacaukoNasaMThiya'tti evaM-uktena prakAreNApareSAmabhiprAyeNa samacatuSkoNasaMsthitA candrasUryasaMsthiti-3 vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAiMsu samacaukoNasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAIsu' atra 'samacaukkoNasaMThiya'tti samAzcatvAraH koNA yatra tat samacatuSkoNa ( tat ) saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tatheti vigrahaH 3, 'visama caukoNasaMThiya'tti 'ege puNa evamAiMsu-visamacaukoNasaThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAIsu'4'samacakalAvAlasaMThiya'tti samacakravAlaM-samacakravAlarUpaM saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNa candrasUryasaMsthiti vaktavyA, sA caivam- 'ege eSamAiMsu samacakkavAlasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu'5, 'visamacakkavAlasaMThiya'tti viSamacakravAlaM-viSamacakravAlarUpaM saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA anyeSAM matena candrasUryasaMsthitirvaktavyA, sA caivam-'ege evamAhaMsu visamacakvAlasaMThiyA caidimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu'6, cakacakkavAla [35] ~142~ Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJaptivRttiH (mala0) // 69 // sUtrAMka [25] dIpa anukrama saMThiya'tti cakrasya-rathAGgasya yadarddhacakravAla-cakravAlasyArddha tadrUpaM saMsthitaM saMsthAnaM yasyAH sA tathA, anyeSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAIsu cakaddhacakkavAlasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu'7,'ege puNa'ityAdi, eke punarAhuH chatrAkArasaMsthitA candrasUryasaMsthitiHprajJaptA, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu'8'gehasaMThiya'ti gehasyeva-vAstuvidyopanibaddhasya gRhaspeva saMsthita--saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAM matena candrasUryasaMsthitirvaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhaMsu gehasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAIsu' 9,'gehAvaNasaMThiya'tti gRhayukta Apa-1 No gRhApaNo-vAstuvidyAprasiddhastasyeva saMsthitaH-saMsthAnaM yasyAH sA tathA anyeSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAsu, gehAvaNasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAsu' 10,'pAsAyasaMThiya'tti prAsAdaspeva saMsthAnaM | yasyAH sA tathA'nyeSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhaMsu, pAsAyasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAsu' 11 'gopurasaMThiya'tti, gopurasyeva-puradvArasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA'nyeSAM matenAbhidhA-13 tavyA, sA caivam -'ege puNa evamAhaMsu gopurasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAsu' 12 'pecchAgharasaMThiyA si prekSAgRhasyeva vAstuvidyAmasiddhasya saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAM matenAbhidhAtacyA, tathathA-'ege puNaY evamAhaMsu picchAgharasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAsu' 13, valabhIsaMThiya'tti balabhyA zva-gRhANAmAcchAdanasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA anyeSAM matenAbhidhAtacyA, sA caivam-'ege puNa evamAIsu baubhIsa-1 ThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannatA, ege evamAhaMsu' 14,'immiyatalasaMThiya'tti haya-dhanavatAM gRhaM tasya tala-uparitano [35]] // 69 // ~143~ Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [35] prAbhRta [4] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [25] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH bhAgastasyaiva saMsthitaM - saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam- 'ege puNa evamAhaMsu hammiyatalasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu' 15 'vAlaggapottiSAsaMThiya'tti vAlAprapotikA zabdo dezIzabda| tvAdAkAzataDAgamadhye vyavasthitaM krIDAsthAnaM ughuprAsAdamAha tasyA iva saMsthitaM saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAM matena a| bhidhAnIyA, tadyathA- 'ege puNa evamAhaMsu vAlaggapottiyA saMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu' 16 / tadevamuktAH paratIrthikAnAM pratipattayaH, etAsAM ca madhye yA pratipattiH samIcInA tAmupadarzayati- 'tatthe' tyAdi, tatra teSAM SoDazAnAM paratIrthikAnAM madhye ye te vAdina evamAhuH samacaturasrasaMsthitA candrasUryasaMsthitiH prajJaSThA iti etena nayena netavyaM - etenAbhiprAyeNAsmanmate'pi candrasUryasaMsthitiravadhAryeti bhAvaH tathAhi iha sarve'pi kAlavizeSAH suSamasuSamAdayo yugamUlAH, yugasya cAdau zrAvaNe mAsi bahulapakSapratipadi prAtarudayasamaye ekaH sUryo dakSiNapUrvasyAM dizi varttate tadvitIyasvaparottarasyAM candramA api tatsamaye eko dakSiNAparasyAM dizi varttate dvitIya uttarapUrvasyAmata eteSu yugasyAdau candrasUryAH samacaturasrasaMsthitA varttante, yattvatra maNDalakRtaM vaiSamyaM yathA sUryo sarvAbhyantaramaNDale varttete candramasau sarvabA iti tadalpamitikRtvA na vivakSyate, tadevaM yataH sakalakAlavizeSANAM suSamAsuSamAdirUpANAmAdibhUtasya yugasyAdau samacaturasrasaMsthitAH sUryacandramaso bhavanti tatasteSAM saMsthitiH samacaturasrasaMsthAnenopavarNitA, anyathA vA yathAsampradAya samacaturasrasaMsthiti: paribhAvanIyeti, 'no veva NaM iyarehiM ti no ceva-naiva itaraiH- zeSairnayaizcandrasUrya saMsthitirjJAtavyA, teSAM mithyArUpatvAt, tadevamuktA candrasUryasaMsthitiH / samprati tApakSetrasaMsthitimabhidhAtukAmaH prathamatastadviSayaM praznas Education International For Parts On ~ 144~ Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: mAbhatam ttiH prata sUtrAMka // 70 // [25] dIpa sUryaprajJa- zatramAha-tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM bhagavan ! tvayA tApakSetrasaMsthitirAkhyAtA iti bhagavAn vadet 1, eva- mukta bhagavAn etadviSaye yAvatyaH paratIrthikAnAM pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatthetyAdi, tatra-tasyAM tApakSetrasaM(mala) sthitI viSaye khalvimAH SoDaza pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM SoDazAnAM paratIrthikAnAM madhye eke evamAhuH-gehasaMThiya'tti gehasyeva-vAstuvidyAprasiddhagRhasyeva saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA, tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, atraivopasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu, evaM jAva vAlaggapottiyAsaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA iti, evaM-anantarokena prakAreNa candrasUryasaMsthitigatena prakAreNetyarthaH, gRhasaMsthitAyA UvaM tAvat vaktavyaM yAvadvAlAgrapottikAsaMsthitA prajJaptA iti, tathaivam-'ege puNa evamAhaMsu gehAvaNasaMThiyA tAvakhettasaMThiI paNNattA, ege evamAIsu 2, ege puNa evamAiMsu pAsAyasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAsu 2, ege puNa evamAiMsu gopurasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAhaMsu picchAgharasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhama 5, ege puNa evamAsu valabhIsaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAsu 6, ege puNa evamAiMsu hammiyatalasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAiMsu 7, ege puNa evamAsu vAlaggapottivAsaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAsu atra sarveSvapi padeSu vigrahabhAvanA prAgiva kartavyA, 'ege puNa'ityAdi eke punarevamAhuH 'jassaMThiya'tti yat saMsthita-saMsthAnaM yasya sa yatsaMsthito jambUdvIpo dvIpastatsaMsthitA-tadeva--jambUdvIpagataM saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu'9, eke punarevamAhuH-yatsaMsthitaM bhArataM varSe tatsaMsthitA anukrama [35]] SAREarathinintenational ~145~ Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [35] prAbhRta [4] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [25] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH tApakSetrasaMsthitiH prajJaSThA, atra vigrahabhAvanA prAgiva veditavyA, anopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 10, evaM utkena prakAreNa udyAnasaMsthitA tApakSetra saMsthitirapareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam- 'ege puNa evamAhaMsu, ujjANasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pakSatA, ege evamAhaMsu, (graMthAgraM 2000) atra udyAnasyeva saMsthitaM - saMsthAnaM yasyAH sA tatheti vigrahaH 11, 'nijjANasaMThiya'tti niryANaM purasya nirgamanamArgaH tasyeva saMsthitaM - saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam- 'ege puNa evamAhaMsu, nijANasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsa' 12, 'egatonisahasaMThiyatti ekato- rathasya ekasmin pArzve yo nitarAM sahate skantraH pRSThe vA samAropitaM bhAramiti niSadho balIvaIstasyeva saMsthitaMsaMsthAnaM yasyAH sA ekatoniSadhasaMsthitA apareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam- 'ege puNa evamAhaMsu, egatonisahasaM |ThiyA tAvastrittasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu 13, 'duhatoni sahasaMThiya'tti apareSAmabhiprAyeNobhayato niSadhasaMsthitA vaktavyA, ubhayato rathasyobhayoH pArzvayoryo niSadha-calIbadda tayoriva saMsthitaM saMsthAnaM yasyAH sA tathA, sA caivaM vaktavyA - ege puNa evamAhaMsu duhaonisahasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu' 14 'sepaNagasaMThiya'tti | zyenakasyaiva saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNAbhidhAtavyA, sA caitram- 'ege puNa evamAhaMsu seyANasaMThiyA tAvakhittasaMThiI panattA ege evamAhaMsa' 15, 'ege puNa' ityAdi, eke punarevamAhuH, secanakapRSThasyeva zyenapRSThasyeva saMsthitaM saMsthAnaM yasyAH sA tathA tApakSetrasaMsthitiH prajJatA, atropasaMhAramAha- 'eMge evamAhaMsa' 16, tadevamuktAH poTazApi pratipattayaH, etAzca sarvA api mithyArUpA ata etA vyudasya bhagavAn svamataM bhinnamupadarzayati- 'vayaM puNa' ityAdi, Education Internationa For Parts Only ~146~ Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ....................-- prAtiprAbhata -1, ...............- mUla [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRtam prata sUtrAMka [25] dIpa sUryaprajJa- vayaM punarutpanna kevalajJAnAH kevalajJAnena yathAvasthitaM vastUpalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa badAmaH, tameva prakAramAha-'uddhI- tivRttiHmukhe'tyAdi, arvamukhakalambukapuSpasaMsthitA-Urdhvamukhasya kalambukApuSpasyeva-nAlikApuSpasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH (mala0) sA tathA, tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, mayA zepaizca tIrthakRdbhiH, sA kathambhUtetyata Aha-antaH-merudizi saGkacA-sacitA bahiH-lavaNadizi vistRtA, tathA antarmerudizi vRttA-vRttArddhavalayAkArA sarvatovRttamerugatAn bIn dvau vA dshbhaagaan||71|| bhivyApya tasyA vyavasthitatvAt , bahirlavaNadizi pRthulA mutkalabhAvena vistAramupagatA, etadeva saMsthAnakathanena spaSTa spaSTayati-'aMto aMkamuhasaMThiyA bAhiM satthimuhasaMThiyatti antarmerudizi aGka:-padmAsanopaviSTasyotsaGgarUpa AsanabandhaH tasya mukha-agrabhAgo'ddhevalayAkArastasyeva saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA bahirlavaNadizi svastikamukhasaM-| sthitA-svastikaH-supratItaH tasya mukha-agrabhAgaH tasyevAti vistIrNatayA saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA, 'ubhaopAseNaM ti ubhayapArthena meruparvatasyobhayoH pArzvayostasyAH-tApakSetrasaMsthiteH sUryabhedena dvidhAvyavasthitAyAH pratyekamekaikabhAvena ye dve bAhe te AyAmena-jambUdvIpagatamAyAmamAzrityAvasthite bhavataH, sA caikaikA AyAmataH kiMpramANA ityAhapazcacatvAriMzat 2 yojanasahasrANi 45000, tasyAstApakSetrasaMsthiterekaikasyA de ca bAhe anavasthite bhavataH, tadyathA-1 sarvAbhyantarA sarvabAhyA ca, tatra yA merusamIpe viSkambhamadhikRtya bAhA sA sarvAbhyantarA, yA tu lavaNadizi jambUdvIpa-DrA paryante viSkambhamadhikRtya bAhA sA sarvavAhyA, AyAmazca dakSiNottarAyatatayA pratipattanyo viSkambhaH pUrvAparAyatatayA, evamukte sati bhagavAn gautamaH svaziSyANAM spaSTAvabodhanArthaM bhUyaH pRcchati-'tatthetyAdi, tatra-tasyAmevaMvidhAyAmananta anukrama [35]] // 71 // ~147~ Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama roditAyAM vastucyavasthAyAM ko hetuH ?-kA upapattiriti bhagavAn vadet !, evamukta bhagavAnAha-'tA ayaNNa'mityAdi, idaM jambUdvIpavAkya pUrvavat paripUrNa bhAvanIya, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAra carati tadA 'uddhamuhakalabuyApupphe tyAdi, prAgvat vyAkhyeyaM yAvatsarvAbhyantarA vAhA sarvabAhyA ca cAhA, 'tIse 'mityAdi, tasyAstApakSetrasaMsthiteH sarvAbhyantarA bAhA meruparvatAnte-meruparvatasamIpe, sA ca parikSepeNa-mandaraparikSepaga-12 tatayA nava yojanasahasrANi catvAri yojanazatAni paDazItyadhikAni nava ca dazabhAgA yojanasya 9486 AkhyAtA mayA iti vadet, evamukte bhagavAn gautamaH praznayati-tA se Na'mityAdi, tA iti prAgvat , sa tApakSetrasaMsthitaparikSepavizeSo-maMdaraparirayaparikSepaNavizeSaH kutaH-kasmAtkAraNAdevaMpramANa AkhyAto nono'dhiko veti vadet , bhagavAnAha-tA je Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, yo Namiti vAkyAlakAre mandarasya-meroH parvatasya parikSepa:-parirayagaNitaprasiddhastaM parikSepaM tribhirguNayitvA tadanantaraM ca dazabhizchittvA-vibhajya, atha kasamAdevaM kriyata iti cet , ucyate, iha sarvAbhyantare maNDale vartamAnaH sUryo jambUdvIpagatasya cakravAlasya yatra tatra pradeze tattaccakravAlakSetrapramANAnusAreNa trIn dazabhAgAn prakAzayati, etaca mAgevorka, samprati ca mandarasamIpe tApakSetre cintA kriyamANA varttate tato mandaraparirayaH sukhAvabodhArthe prathamatastri(bhirguNyate guNayitvA ca dazabhirvibhajyata iti, dazabhizca bhAge hiyamANe yathoktaM mandarasamIpe tApakSetraparimANamAgacchati, tathAhi-mandaraparvatasya viSkambho daza sahasrANi 10000 teSAM vargo daza kobyaH 100000000 tAsAM dazabhirguNane koTisataM 1000000000 asya vargamUlAnayane labdhAni ekatriMzatsahasrANi paT zatAni kizcinyUnatrayoviMzatyadhikAni [35] ~148~ Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka // 72 // [25] dIpa anukrama sUryaprajJa- paraM vyavahArataH paripUrNAni vivakSyante 31623, eSa rAzistribhirguNyate, jAtAni caturnavatiH sahasrANi aSTau zatAni prAmRtam ptivRttiH &AekonasaptatyadhikAni 94879, eteSAM dazabhirbhAgahAre labdhAni nava yojanasahasrANi catvAri zatAni SaDazItyadhikAni (mala. nava ca dazabhAgA yojanasya, tata eSa etAvAn-anantaroditapramANaH parikSepavizeSA-mandaraparirayaparikSepavizeSastApakSe saMsthiterAkhyAta iti vadet svaziSyebhyaH, ayaM cArtho'nyatrApyukta:-"mandaraparirayarAsItiguNa dasabhAiyamijaM ldd'| & ta hoi tAvakhettaM abhitaramaMDale raviNo // 1 // " tadevaM sarvAbhyantare maNDale vartamAne sUrye mandarasamIpe tApakSetrasaMsthite. sarvAbhyantaravAhAyA viSkambhaparimANamuktaM, idAnIM lavaNasamudradizi jambUdvIpaparyante yA sarvabAhyA bAhA tasyA viSka4mbhaparimANamAha-tIse 'mityAdi, tasyAH-tApakSetrasaMsthiteH lavaNasamudrAnte-lavaNasamudrasamIpe sarvabAhyA bAhA sA pari|kSepeNa-jambUdvIpaparirayaparikSepeNa caturnavatiyojanasahasrANi aSTau ca aSTaSadhyAdhikAni yojanazatAni caturazca dshbhaagaan| yojanasya 94868 yAvadAkhyAtA iti vadet, atraiva spaSTAvabodhAdhAnAya praznaM karoti-tA se Na'mityAdi, tA. iti pUrvavat, sa etAvAn parikSepavizeSastApakSetrasaMsthiteH kutaH1-kasmAt kAraNAdAkhyAto nono'dhiko veti vadet, hai bhagavAnAha-tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat yo jambUdvIpasya parikSepaH-parirayagaNitaprasiddhastai parikSepaM tribhiguNayitvA tadanantaraM ca dazabhizchitvA-dazabhirvibhajya atrArthe kAraNaM prAguktamevAnusaraNIya, dazabhirbhAge hriyamANe yathokaM jambUdvIpaparyante tApakSetraparimANamAgacchati, tathAhi-jambUdvIpasya parikSepastrINi lakSANi SoDaza sahasrANi dve zate saptaviMzatya-13 |dhike 316227 trINi gavyUtAni 3 aSTAviMzaM dhanu zataM 128 trayodaza aGgulAni 13 ekamoDalaM, etAvatA ca [35] ~ 149~ Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [4], ..........---- prAbhUtaprAbhRta [-], ------------ -- mUla [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama yojanamekaM kila kicinyUnamiti vyavahArataH paripUrNa vivakSyate, tato dve zate aSTAviMzatyadhike veditavye 316228,13 eSa tribhirguNyate jAtAni nava lakSANi aSTAcatvAriMzatsahasrANi SaT zatAni caturazItyadhikAni 948684, eteSAM dazabhirbhAgo hiyate, labdhaM yathokai jambUdvIpaparyante sarvabAhyAyA bAhAyA viSkambhaparimANaM, tataH 'esa 'mityAdi, epa | etAvAn anantaroditapramANaH parikSepavizepo jambUdvIpaparirayaH parikSepavizeSastApakSetrasaMsthiterAkhyAta iti vadeta , ukta caitadanyatrApi-"jaMbuddIvapariraye tiguNe dasabhAiyami jaM laddhaM / taM hoi tAvakhittaM abhitaramaMDale raviNo // 1 // | tadevaM jambUdvIpe tApakSetrasaMsthiteH sarvAbhyantarAyAH sarvabAhyAyAzca bAhAyA viSkambhaparimANamuktaM / samprati sAmastyenA yAmatastApakSetraparimANa jijJAsustadviSayaM praznamAha-'tA se NamityAdi, tA iti pUrvavat, tApakSetraM AyAmataH sAmastyena | 4 dakSiNottarAyatatayA kiyat-kiMgramANamAkhyAtamiti vadet, bhagavAnAha-tA ahuttara mityAdi tA iti pUrvavat aSTasaptatiH yojanasahasrANi trINi yojanazatAni trayastriMzAni-trayastriMzada dhikAni yojanavibhAgaM ca yAvat AyAmena dakSiNottarAyatatayA AkhyAtamiti vadet, tathAhi-sarvAbhyantare maNDale vartamAnasya sUryasya tApakSetraM dakSiNottarAyatatayA merorArabhyatAvaddha te yAvAlavaNasamudrasya SaSTho bhAgaH, uktaM ca-"merussa majjhabhAgAjAva ya lavaNassa ruNdchnbhaagaa|taavaayaamo eso sagaDaddhIsaMThio niyamA // 1 // " ana 'eso'ityAdi, eSa tApo niyamAt zakaToddhisaMsthitaH, zeSa sugarma, tatra meroraarbhy| jambUdvIpaparyantaM yAvatpaJcacatvAriMzadyojanasahasrANi lavaNasya vistAro dve yojanalakSe tayoH SaSTho bhAgastrayastriMzadyojana-8 4 sahasrANi trINi yojanazatAni trayastriMzadadhikAni yojanasya ca vibhAgaH, tata ubhayamIlane yathoktamAyAmapramANaM bhavati, [35]] ~150~ Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ....................-- prAtiprAbhata -1, ...............- mUla [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama sUryaprajJa-18 iha sarvAbhyantare maNDale vartamAnasya sUryasya lezyA abhyantaraM pravizantI meruNA pratiskhalyate, yadi punarna pratiskhalyate tato| ptivRttiH | meroH sarvamadhyabhAgagataM pradezamavadhIkRtyAyAmato jambUdvIpasya paJcAzataM yojanasahasrANi prakAzayet , ata evetthaM jambU-12 RI4 prAbhRte (mala0) dvIpasya paJcAzataM yojanasahasrANi prakAzyAni sambhAvya sarvAbhyantare'pi maNDale vartamAne sUrye tApakSetrasyAyAmapramANaM tApakSetra pramANaM // 73 // jyotiSkaraNDakamUlaTIkAyAM zrIpAdaliptasUribhiruyazItiryojanasahasrANi trINi zatAni trayastriMzadadhikAni yoja-2 sU 25 nasya ca tribhAga ityukta, yupha caitatsambhAvanayA tApakSetrAyAmapariNAma, anyathA jambUdvIpamadhye tApakSetrasya paJcacatvAriMza-II sahasramAtraparimANAbhyupagame yathA sUryo bahiniSkAmati tathA tatpratibaddhaM tApakSetramapi, tato yadA sUryaH sarvabAhyaM maNDa-* lamupasaGkamya cAraM carati tadA sarvathA mandarasamIpe prakAzo na prAmoti, atha ca tadApi tatra mandaraparirayaparikSepeNa vizeSaparimANamaye vakSyate, tasmAtpAdaliptasUrivyAkhyAnamapyabhyupagantavyamiti / tadevaM sarvAbhyantaramaNDalamadhikRtya | tApakSetrasaMsthitirukkA, sampati tadeva sarvAbhyantaramaNDalamadhikRtyAndhakArasaMsthitiM pratipipAdayiSustadviSayaM praznasUtramAha'tayA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacArakAle 'siMThiya'tti kiM saMsthita-saMsthAnaM yasyAH yadivA kasyeva | saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA kiMsaMsthitA andhakArasaMsthitirAkhyAtA iti vadet ?, bhagavAnAha-'tA ityAdi, tA iti *pUrvavat kavIMmukhakRtakalambukApuSpasaMsthitA andhakArasaMsthitirAkhyAtA iti vadeta , sA ca antaH-merudizi viSkambha laa||73|| kAmadhikRtya saGkucA-saGkacitA, bahiH-lavaNadizi vistRtA, tathA antaH-merudizi vRttA-vRttAvalayAkArA, sarvato vRtta merugatI bI dazabhAgI vyApya tasyA vyavasthitatvAta, bahiH-lavaNadizi pRthulA-vistIrNo, etadeva saMsthAnakathanena % * [35]] * SAREauratonintamanna ~151~ Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] spaSTayati-'aMto aMkamuhasaMThiyA bAhiM sasthimuhasaMThiyA' anayozca padayoAkhyAnaM prAgiva veditavyaM, 'ubhao pAse 'mityAdi, tasyAH-andhakArasaMsthitestApakSetrasaMsthitidvaividhyavazAd dvidhA vyavasthitAyA meruparvatasyobhayapAnaubhayoH pArzvayoH pratyekamekaikabhAvena ye jambUdvIpagate bAhe te AyAmena-AyAmapramANamadhikRtyAvasthite bhavatastadyathApaJcacatvAriMzadyojanasahasrANi 45000, dve ca bAhe viSkambhamadhikRtyaikaikasyA andhakArasaMsthiterbhavatastadyathA-sarvAbhyantarA| sarvavAhyA ca, etayozca vyAkhyAna prAgiva draSTavyaM, tatra sarvAbhyantarAyA bAhAyA viSkambhamadhikRtya pramANamabhidhitsurAha-tIse 'mityAdi, tasyA-andhakArasaMsthiteH sarvAbhyantarA yA bAhA mandaraparvatAnte-mandaraparvatasamIpe sA ca SaTU yojanasahasrANi trINi zatAni caturviMzAni-caturvizatyadhikAni 6324 SaT dvAdazabhAgAn yojanasya yAvatparikSepeNaparirayaparikSepaNenAkhyAtA iti vadet , amumevArtha spaSTAvabodhanArtha pRcchati-tA se Na'mityAdi, tA iti prAgvat, tasyAH-andhakArasaMsthiteH saH yathokapramANaparikSepavizeSo mandaraparirayaparikSepavizeSaH kutaH-kasmAtkAraNAt AkhyAto nono'dhiko veti bhagavAn vadet 1, evaM prazne kRte bhagavAnAha-tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, yo Namiti vAkyAlaGkAre mandarasya parvatasya parikSepaH prAguktapramANaH taM parikSepaM dvAbhyAM guNayitvA, kasmAd dvAbhyAM guNanamiti cet, ucyate, iha sarvAbhyantare maNDale cAraM caratoH sUryayorekasyApi sUryasya jambUdvIpagatasya cakravAlasya yatra tatra vA pradeze yattacakravAlakSetrAnusAreNa dazabhAgAtrayaH prakAzyA bhavanti aparasyApi sUryasya vayaH prakAzyA dazabhAgAstata ubhayamIlane paTU dazabhAgA bhavanti, teSAM ca trayANAM 2 dazabhAgAnAmapAntarAle dvau 2 dazabhAgI rajanI tato dvAbhyAM dIpa anukrama RRESEARTHANE [35]] ~ 152~ Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ....................-- prAtiprAbhata -1, ...............- mUla [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayaprajJA praja- sivattiA (mala0) prata sUtrAMka // 74 // [25] guNanaM, tIca dvau dazabhAgAviti dazabhirbhAgaharaNaM, 'sesaM taMva'tti zeSa tadeva prAgukta vaktavyaM, taccedam-'dasahiM chittA prAbhUte dasahiM bhAge hIramANe esa NaM parikkhevavisese Ahiyatti vaijjA' asyAyamarthaH-dazabhizchitvA-dazabhirSibhadhya dazabhi- tApakSetrabhAMge hiyamANe yathoktamandhakArasaMsthitemandaraparirayaparikSepaparimANamAgacchati, tathAhi-meruparvataparirayaparimANamekatriM- | pramANaM zadyojanasahasrANi SaT vAtAni yoviMzatyadhikAni 31623, etad dvAbhyAM guNyate, jAtAni triSaSTiH sahasrANi de zate sU SaTcatvAriMzadadhike 63246, eteSAM dazabhirbhAge hute labdhAni SaT yojanasahasrANi trINi zatAni caturviMzatyadhikAni SaT ca dazabhAgA yojanasya 6324 / tata eSa etAvAnanantaroditapramANo'ndhakArasaMsthiteH parikSepavizeSo mandaraparirayaparikSepaNavizeSa AkhyAta iti vadet / tadevamuktamandhakArasaMsthiteH sarvAbhyantarAyA bAhAyA viSkambhaparimANam , adhunA sarvabAhyAyA bAhAyA Aha-tIse 'mityAdi, tasyAH-andhakArasaMsthite sarvabAhyA bAhA lavaNasamudrAntelavaNasamudrasamIpe jambUdvIpaparyante, sA ca parikSepeNa-jambUdvIpaparirayaparikSepaNenAkhyAtA triSaSTiyojanasahasrANi dve paJcacatvAriMze yojanazate SaT ca dazabhAgAn yojanasya yAvat 19245 / etadeva spaSTaM svaziSyAnavayodhayituM bhagavAn gautamaH pRcchati-tA se Na'mityAdi, tA iti prAgvat , tasyAH-andhakArasaMsthiteH saH-tAvAn parikSepavizeSo jambUdvIpaparikSepaNavizeSaH kutaH-kasmAtkAraNAt AkhyAto nono'dhiko veti vadet ?, bhagavAn vardhamAnasvAmI Aha-tA je 'mityAdi, tA iti pUrvavat, yo Namiti vAkyAlaGkAre jambUdvIpasya parikSepaH prAguktapramANaH taM parikSepaM dvAbhyAM guNa-18 // 74 // yitvA dazabhizchittvA-dazabhirvibhajya, anna kAraNaM prAgevoka, dazabhirbhAge hiyamANe yathokamandhakArasaMsthiterjambUdIpapa dIpa anukrama [35] NROERIES ~ 153~ Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [35] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [4] prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH rizyaparikSepaNamAgacchati, tathAhi -jambUdvIpasya parikSepaparimANaM trINi lakSANi SoDaza sahasrANi dve zate aSTAviMzatyadhike 316228, etad dvAbhyAM guNyate, jAtAni paT lakSANi dvAtriMzatsahasrANi catvAri zatAni SaTpaJcAzadadhikAni 632456, teSAM dazabhirbhAge hRte labdhAni triSaSTiryojana sahasrANi dve zate paJcacatvAriMzadadhike paT ca dazabhAgA yojanasya 63245 / tata eSa etAvAn anantaroditapramANo'ndhakArasaMsthiteH parikSepavizeSo jambUdvIpaparirayaparikSepaNavizeSa AkhyAta iti vadet, tadevamuktaM sarvamAhyAyA api bAhAyA viSkambhaparimANaM, samprati sAmastyenAndhakArasaMsthiterAyAmapramANamAha-'tI se Na'mityAdi, idaM cAyAmaprabhANaM tApakSetrasaMsthitigatAyAmaparimANavatparibhAvanIyaM samAnabhAvanikatvAt / atraiva sarvAbhyantare maNDale varttamAnayoH sUryayodivasarA trimuhUrttapramANamAha-'tayA Na'mityAdi sugamaM / tadevaM sarvAbhyantare maNDale tApakSetrasaMsthitiM andhakArasaMsthitiM cAbhidhAya samprati sarvabAhyamaNDale tAmabhidhitsurAha - 'tA jayA raNamityAdi, tA iti pUrvavat, yadA sUryaH sarvabAhyamaNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA kiMsaMsthitA tApakSetrasaMsthitirAkhyAtA iti bhagavAn vadet ?, bhagavAnAha 'tA Uddhamuhe tyAdi, tA iti pUrvavat, Urdhvamukha kalambukA puSpasaMsthitA tApakSetrasaMsthitirAkhyAtA (iti) vadet svaziSyebhyaH, 'evamityAdi, evaM pUrvoktena prakAreNa yadabhyantaramaNDale abhyantaramaNDalagate sUrye andhakArasaMsthiteH pramANamuktaM tadvAhyamaNDale - bAhyamaNDalagate sUrye tApakSetrasaMsthiteH parimANaM bhaNitavyaM, yatpunastatra - sarvAbhyantare maNDale varttamAne sUrye tApakSetrasaMsthiteH pramANaM tadvAhyamaNDale varttamAne sUrye'ndhakArasaMsthiteH pramANamabhidhAtavyaM tacca tAvat 'tathA NaM uttamakaDapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI'tyAdi, taccaivaM sUtrato bhaNanIyaM- 'aMto saMkuDA For Penal Use On ~154~ Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ---------------------- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJaptivRttiH (mala.) prAbhRte tApakSatra: prata pramANa sU25 sUtrAMka [25] // 75 // dIpa anukrama yAhiM vitthaDA aMto vaTTA bAhiM pihalA aMto aMkamuhasaMThiyA cAhiM sasthimuhasaMThiyA,ubhayopAseNaM tIse duve bAhAo avaDiyAo bhavaMti, paNayAlIsaM 2 joyaNasahassAI AyAmeNaM, duve ya NaM tIse bAhAo aNavaDiAo bhavaMti, taMjahA-ambhitariyA ceva cAhA sababAhiriyA ceva vAhA, sIse Na sababhaMtaricA bAhA maMdarapabayaMteNaM cha joyaNasahassAI tinni ya cauvIse joyaNasae chacca dasabhAgA joyaNassa parikkhevaNaM Ahiyatti baejA, tIse NaM parikkhevavisese kao AhivattivaejjA, tA jeNaM maMdarassa pabayassa parikkheve te gaM dohiM guNittA dasahiM chittA dasahiM bhAge hIramANe, esapa parikkhevavisese Ahiyatti vaejjA', tA se NaM tAvakkhette kevaiyaM AyAmeNaM Ahiyatti vaejA?, tA tesIi joyaNasahassAI tini tettIse joyaNasae joyaNatibhAga Ahiyatti vaejjA, tayA NaM kiMsaMThiyA aMdhakArasaMThiI Ahiatti vaijjA, tA uDDImuhakalaMbuyApupphasaMThANasaMThiyA Ahiyatti vaejjA, aMto saMkuDA bAhiM vitthaDA aMto caTTA bAhiM pihalA aMto aMkamuhasaThiyA hai bAhiM sasthimuhasaMThiyA ubhao pAseNaM tIse duve bAhAo bhavaMti, paNayAlIsaM 2 joyaNasahassAI AyAmeNaM, duve va NaM tIse pAhAo aNavAhiyAo bhavaMti, taMjahA-sababhatariyA ceva bAhA sababAhiriyA ceva bAhA, tIse NaM sababhatariyA: pravAhA maMdarapatyaMteNaM nava jIyaNasahassAI cattAri ya chalasIe joyaNasae nava ya dasabhAge joyaNassa parikkhevaNaM Ahi yatti vaejjA, tA je Ne maMdarassa pabayassa parikkheve taM parikkhevaM tihiM guNittA dasahiM chittA dasahiM bhAge hIramANe, esa saNa parikkhevavisese Ahiyatti vaejA, tIse NaM sababAhiriyA bAhA lavaNasamudaMteNa cauNauI joyaNasahassAI aha ca aDhe joyaNasae catvAri ya dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM Ahie iti vaejjA, tA esa NaM parikkhevavisese kao SHAR+5453 [35] // 75 / / ~155~ Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa Ahie iti vaejA?, tAje NaM jaMbuddIvassa dIvassa parikkheve paNNate. taM parikkhevaM tihiM guNittA dasahiM chittA dasahi bhAge hIramANe esa NaM parikveSavisese bhAhie iti vaejjA, tIse NaM aMdhakAre kevaie AyAmeNaM Ahie iti vaijArI, tA tesIi joyaNasahassAI titriya tittIse joyaNasae joyaNattibhAgaM ca Ahie iti vaejA, tayA NaM uttamakahapattA* ukkosiyA aTThArasamuhunA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavaI' idaM ca sakalamapi mAguktasUcavyAkhyAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaM, tApakSevasaMsthitI cintyamAnAyAM yanmaMdaraparirayAdi dvAbhyAM guNyate andhakAracintAyAM tu[4 | tanibhistadanantaraM cobhayatrApi dazabhivibhajanaM tathA sarvavAdye maNDale sUryasya cAraM carato lavaNasamudramadhye pazca yojanasahasrANi tApakSetraM tadanurodhAda, andhakArazcAyAmatovarddhate tatakhyazItiyojanasahasrANi ityuktamiti / tadevamuktaM tApakSetrasaMsthitiparimANamandhakArasaMsthitiparimANaM ca, sampratyUrdhvamadhaH pUrvavibhAge'paravibhAge ca yAvatprakAzayataH sUryoM tannirUpaNArtha sUtramAha-tA jaMbuddIve Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, jaMbUdvIpe kiyat-kiyatpramANaM kSetraM sUryAvUrva tApayataH-prakAzayataH kiyarakSetramadhaH kiyarakSetraM tiryaka, pUrvabhAge aparabhAge cetyarthaH, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpeka dvIpe sUryoM pratyekaM svavimAnAdUrvamekaM yojanazataM tApayata:-prakAzayataH adhastApayato'STAdaza yojanazatAni, etaccAgho-14 laukikagrAmApekSayA draSTavyaM, tathAhi-adholaukikagrAmAH samatalabhUbhAgamavadhIkRtyAdho yojanasahasreNa vyavasthitA tatrApi sUryaprakAzaH prasarati, tataH samatalabhUbhAgasyAdho yojanasahasraM tadUrva cASTau yojanazatAnItyubhayamIlane'STAdaza yojanazatAni, tiryak svavimAnAt pUrvabhAge'parabhAge ca pratyeka tApayataH saptacatvAriMzadyojanasahasrANi dve yojanazate anukrama [35] ~156~ Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJavivRttiH prata (mala0) sUtrAMka [25] // 7 // dIpa anukrama triSaSTe-triSaSTyadhike ekaviMzatiM ca paSTibhAgAna yojanasya / 472633 // iti zrImalayagiriviracitAyAM caturthaH5prAbhUteprAbhRtaM samAptam // lazyAprati hatiH sU26 tadevamuktaM caturthaM prAbhRta, sampati paJcamamArabhyate-tasya cAyamAdhikAraH 'kasmin lezyA pratihate ti, tatastadviSayaM 4 praznasUtramAha tA kassi NaM sariyassa lessA paDihatAti vadejA, tattha khalu imAo vIsaM paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAsu tA maMdaraMsiNaM paJcataMsi sUriyassa lessA paDihatA AhitAti badejA, ege evamAhaMsu14 ege puNa evamAsu tA mekaisi pacataMsi sUriyassa lessA paDihatA AhitAtivadenA, ege evamAhaMsu 2, evaM eteNaM abhilAveNaM bhANiyavaM, tA maNoramaMsiNaM pavvayaMsi, tA sudaMsaNaMsi NaM pavayaMsi, tA sarvapamaMsiNaM pavataMsi tA girirAyasi NaM pacataMsi tA rataNuccayaMsi NaM pacataMsitA siluccayaMsiNaM pavayaMsi tA loamamaMsi pavartasi tA loyaNArbhisi NaM pacataMsitA acchaMsiNaM paJcataMsi tAsUriyAvattaMsi NaM pacataMsi sUriyAcaraNasi gaM pacataMsi tA uttamaMsi NaM pavayaMsi tA disAdissiNaM pacataMsi tA avataMsaMsi NaM pacataMsi tA dharaNikhI // 76 // laMsi NaM pacayaMsi tA dharaNisiMgaMsiNaM paJcaryasi tA pacatidaMsi NaM pacataMsi tA pacayarAyasi NaM paJcayaMsi sUriyassa lesA paDihatA AhitAti cadejA, ege evamAiMsu / vayaM puNa evaM badAmo-tA maMdarevi pavucati [35] | atra caturthaM prAbhRtaM parisamAptaM atha paJcamaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 157~ Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [26] dIpa anukrama [36] prAbhRta [5] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [26] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH jAva pavayarAyA buccati, tA jeNaM puggalA sUriyassa lesaM phusati te NaM puggalA sUriyassa lesaM paDihaNaMti, adiTThAvi NaM poggalA sUriyassa lessaM paDihaNaMti, carimalesaMtaragatAvi NaM poggalA sUriyassa lessaM paDi - haNaMti // sUtraM 26 ) // sUriyapaNNattIe bhagavatIe paMcamaM pAhuDaM samattaM // 'tA kassi NamityAdi, tA iti pUrvavat, abhyantaramaNDale sUryasya dezyA prasaratIti kasmin sthAne lezyA pratihatA AkhyAtA iti vadet ?, ayamiha bhAvArtha:--ihAvazyamabhyantaraM pravizantI sUryasya lezyA kasmin sthAne pratihatetyabhyupagantavyaM yataH sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale jambUdvIpagataM tApakSetramAyAmataH paJcacatvAriMzadyojana sahasrapramANamevAkhyAtametacca sarvAbhyantaramaNDalagate sUrye vezyApratihatimantareNa nopapadyate, anyathA niSkrAmati sUrye tatprativaddhasya tApakSetrasyApi niSkramaNabhAvAt sarvavAye maNDale cAraM carati sUrye hInamAyAmato bhavet na ca hInamuktamato'vasIyate kApi lezyA pratighAtamupayAti tatastadavagamAya prazna iti evaM prazne kRte sati bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattayastAvatIrupadarzayati- 'tatthe'tyAdi, tatra sUryalezyApratihativiSaye khalvimA viMzatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA 'tatra' teSAM viMzateH paratIrthikAnAM madhya eka evamAhuH mandare parvate sUryasya lezyA pratihatA AkhyAtA iti vadet, vadediti teSAM mUlabhUtaM svaziSyaM pratyupadezaH, atraivopasaMhAraH 'eMge evamAhaMsa' 1, eke punarevamAhuH - mero parvate sUryalezyA pratihatA AkhyAtA iti vadet, eke evamAhuH 2, 'eca' mityAdi evaM uktena prakAreNa etena vakSyamANena pratipattivizeSabhUtenAlApakena zeSapratipattijAtaM netavyaM, tAneva pratipattivizeSabhUtAnAlApakAn darzayati-- 'tA maNoramaMsi NaM paJcataMsI Eucation International For Parts Only ~ 158~ Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [26] // 77 // dIpa anukrama [36] tyAdi pratyAlApakaM ca pUrvoktAni padAni yojanIyAni, tata evaM sUtrapAThaH-'ege puNa evamAsu tA maNoramaMsi NaM pazyasi 15 prAbhRte hivRttiH sUriyalesA paDihayA Ahiyatti vaijA ege evamAsu 3, ege puNa evamAhaMsu, tA sudaMsaNaMsi NaM pacapaMsi sUriyalesA lezyAprati(mala0) piDihayA Ahiyatti vaejA, ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAsu, tA sayaMpahasi pavayaMsi sUriyalesA paDihayA hatiH sU26 | Ahiyatti vaijjA ege evamAsu 5, ege puNa evamAhaMsu tA girirAyasi NaM pavayaMsi sUriyalesA paDihayA Ahiyatti | vaejjA, ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAiMsu tA rayaNucayaMsi pavayaMsi sUriyalesA paDihayA Ahiyatti vaijjA ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu tA siluccayaMsi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA, ege pavamA sAsu 8, ege puNa evamAsu tA loyamajjhasi NaM pacayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejA, ege evamAhaMsu 9, jAege puNa evamAhaMsu tA loganAbhiMsi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaijA ege evamAhaMsu 10, ege puNa evamAIsu tA acchasi gaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaijjA ege evamAiMsu 11, ege puNa evamAhaMsu tA sUriyAvattasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 12, ege puNa evamAhaMsu tA sUriyAvaraNaMsi pazyasi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 13, ege puNa eva-] mAhaMsu tA uttamaMsi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA, ege evamAhaMsu 14, ege puNa evamAhaMsu // 77 // tA disAdissi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDiyA Ahiyatti vaejjA, ege evamAsu 15, ege puNa evamAsu tA avatasasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA page evamAsu 16, ege puNa evamAhaMsu tA dharaNi-I ~159~ Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [4], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [26] SEASKAR khIlaMsi NaM padhayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 17, ege puNa evamAhaMsu tA dharaNisiM gasi zaM pavayaMsi sUriyasa lesA paDiyA Ahiyatti vaejA ege evamAsu 18, ege puNa evamAsu tA papaIdasiNaM paba-14/ dayasi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 19, ege puNa evamAhesu tA pavayarAyasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 20, tadevaM paratIrthikapratipattIrupadarya samprati svamatamupadarzayati-'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarutpannakevalajyotiSa evaM vadAmaH yaduta 'tA'iti pUrvavat yasmin parvate'bhyantaraM prasarantI sUryasya lezyA pratighAtamupagacchati sa mandaro'pyucyate yAvatparvatarAjo'pyucyate, sarveSAmapyeteSAM zabdAnAmekArthikatvAt , tathA mandaro nAma devastatra palyopamasthitiko maharddhikA parivasati tena tadyogAnmandara ityabhidhIyate1, sakalatiryaglokamadhyabhAgasya maryAdAkAritvAnmeruH 2, manAMsi devAnAmapi atisurUpatayA ramayatIti manoramaH 3, zobhanaM jAmbUnadamayatayA vajaranabahulatayA ca manonirvRtikaraM darzanaM yasyAsau sudarzanaH, 4, svayamAdityAdinirapekSA ranabahula tayA prabhA-prakAzo yasya sa svayaMprabhaH 5, tathA sarveSAmapi girINAmuccastvena tIrthakarajanmAbhiSekAzrayatayA ca rAjA A girirAjaH 6, tathA ratnAnAM nAnAvidhAnAmut-prAbalyena cayaH-upacayo yatra sa ratnoccayaH 7, tathA zilAnA-pANDukakambalazilAmabhRtInAmut-pharya zirasa upari cayaH-sambhavo yatra sa ziloccayaH 8, tathA lokasya-tiryaglokasya samasta-1 syApi madhye vartate iti lokamadhyaH 9, tathA lokasya-tiryaglokasya sthAlaprakhyasya nAbhiriva-sthAlamadhyagatasamunnatavRttaca dIpa anukrama [36] CSCRCHA ~160~ Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [5], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ---------------------- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) // 78 // sUtrAMka [26] CAMKARACTICE dIpa ndraka iva lokanAbhiH 10, tathA acch:-svcch| sunirmalajAmbUnadaralabahulatvAt 11, tathA sUrya upalakSaNametat candra-45prAbhRte grahanakSatratArakAca pradakSiNamAvarttante yasya sa sUryAvartaH 12, tathA sUryairupalakSaNametat candragrahanakSatratArakAbhizca samantataH bAlezyApratiparibhramaNazIlairAtriyate sma-veSyate smeti sUryAvaraNaH 'kRr3hahula'miti vacanAtkarmaNyanatpratyayaH 13, tathA girINAmu hatiHsUrakSa ttama iti uttamaH 14, dizAmAdiH prabhavo digAdiH, tathAhi-rucakAt dizAM vidizAM ca prabhavo rucakazcASTapradezAtmako merumadhyavattI, tato merurapi digAdirityucyate 15, tathA girINAmavataMsaka ivetyavataMsakaH 16, amISAM ca SoDazAnAM nAmnAM savAhike ime jambUdvIpaprajJaptiprasiddha gAthe-"maMdara merumaNorama sudaMsaNa sayapabhe ya girirAyA / rayaNoccae siloccaya majjhe logassa nAbhI ya // 1 // acche ya sUriyAvatte, sUriyAvaraNe iya / uttame ya disAI ya, vaDiMse zya solase // 2 // " tathA dharaNyA:-pRthivyAH kIlaka iva dharaNikIlakaH, tathA dharaNyAH zRGgamiva dharaNiGgaH, parvatAnAmindraH parvatendraH, parvatAnAM rAjA parvatarAjaH, tadevaM sarve'pi mandarAdayaH zabdAH paramArthata ekArthikAstato bhinnAbhiprAyatayA pravRttAH prAktanAH pratipattayaH sarvA api mithyArUpA avgntvyaaH| yApi ca lezyApratihatiH sA mandare'pyasti anyatrApi ca, tathA cAhatA je gaM'ityAdi, tA iti pUrvavat ye Namiti vAkyAlaGkAre pudgalA merutaTabhittisaMsthitAH sUryasya lennyaaN| spRzanti te pudgalAH sUryasya lezyAM pratighnanti, abhyantaraM pravizantyAH sUryalezyAyAstaiH pratiskhalitatvAt, ye'pi pudgalA merutaTabhittisaMsthitA api dRzyamAnapudgalAntargatAH sUkSmatvAna cakSasparzamupayAnti te'pyadRSTA api sUryalezyAM prti-131||78 / / manti, tairapyabhyantaraM pravizantyAH sUryalezyAyAH svazaktyanurUpaM pratiskhalyamAnatvAt , ye'pi meroranyatrApi caramalezyA-| anukrama [36] SanEauratonindiand ~ 161~ Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [5], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ntaragatAm-gharamalezyAvizeSasaMsparzinaH pudgalAste'pi sUryalezyA pratighnanti, tairapi caramalezyAsaMsparzitayA caramalezyAyAH pratihanyamAnatvAt // itizrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM pazcamaM prAbhUta samAptam // prata sUtrAMka [26] dIpa anukrama [36] tadevamuktaM paJcamaM prAbhRtaM, sampati paSThamArabhyate, sasya cAyamarthAdhikAraH-'kathamojaHsaMsthitirAkhyAtA iti, tatastaddhiSayaM praznasUtramAha tA kahaM te oyasaMThitI AhitAtivadejA ?, tattha khalu imAo paNavIsaM paDivattIo paNNatAo, tatthege 4 evamAhaMsu tA aNusamayameva sUriyassa oyA aNNA uppaje, aNNA aveti, ege evamAsu 1, ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhuttameva sariyassa oyA aNNA uppajati aNNA aveti 2, eteNaM abhilAveNaM NetavA, tA aNurAiMdiyameva tA aNupakkhameva tA aNumAsameva tA aNuuDumeva tA aNuayaNameva tA aNusaMvaccharameva tA aNujugameva tA aNuvAsasayameva tA aNuvAsasahassameva tA aNuvAsasayasahassameva tA aNupuSameva tA aNupuSasapameva aNupuSasahassameva tA aNupuSasatasahassameva tA aNupalitovamameva tA aNupalitovamasatameva tA aNupalitovamasahassameva tA aNupalitobamasayasahassameva tA aNusAgarovamameva, tA aNusAgarovamasatameva tA aNusAgarovamasahassameva tA aNusAgarocamasayasahassameva ege evamAhaMsu | atra paJcamaM prAbhUtaM parisamAptaM atha SaSThaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 162~ Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 6 ojaHsthiti prata sUtrAMka prAbhRte sU27 [27] dIpa anukrama [37] sUryaprajJa- tA aNuussappiNiosappiNimeva sUriyassa oyA aNNA uppajati aNNA aveti, ege evamAhaMsuvayaM ptivRtti puNa evaM vadAmo tA tIsaM 2 muhutte sUriyassa oyA avahitA bhavati, teNa paraM sUriyassa oyA aNavAhitA (maladegbhavati, chammAse sarie opaMNibuDDeti chammAse sarie orya abhivati, NikkhamamANe sarie desaM Nicuheti| // 79 // pavisamANe sUrie desaM abhivuheha, tatva ko hetUti vadejA ?,tA ayapaNaM jaMbuddIve 2saSadIvasamu0 jAva pari-18 kleveNaM, tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM uthasaMkamittA cAraM carati tatA NaM uttamakaDhapatte ukosae aTTahArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMvaccha ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi abhitarANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM mUrie abhi-4 tarANataraM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati tatANaM egaNaM rAidieNaM egaM bhAgaM oyAe divasakhittassa NibudvittA rataNikkhettassa abhivahittA cAraM carati, maMDalaM aTThArasahiM tIsehiM satehiM chittA,tatA NaM aTThArasamuhutte divase bhavati dohiM egahibhAgamuSTuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati dohiM egaDibhAgamuhuttehiM ahiyA, se NikkhamamANe sUrie docaMsi ahorasi ambhitaratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA, jayA NaM sUrie ambhitaratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM dohiM rAIdiehiM do bhAge oyAe divasakhettassa NibuDittA rayaNikhittassa abhivaDhesA cAraM carati, maMDalaM aTThArasatIsehiM saehiM chettA, tatANaM aTThArasamuhutte divase bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati cAhiM egahibhAgamu // 79 // ~ 163~ Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [27] dIpa anukrama [37] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [27] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [6], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. huttehiM ahiyA, evaM khalu eteNuvAeNaM nikkhamamANe sUrie tayANaMtarAo tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe egamege maMDale egamegeNaM rAIdieNaM pagamegeNaM 2 bhAgaM oyAe divasakhettassa NivuTTemANe 2 rayaNivettassa | abhivamANe 2 saGghabAhira maMDala upasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie saGghabhaMtarAto maMDalAto sahabAhiraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM saGghabhaMtaraM maMDalaM paNidhAya egeNaM tesIteNaM rAhaMdiyasa| teNaM evaM tesItaM bhAgasataM opAe divasakhettassa gibbuddhettA rayaNikhettassa abhittA cAraM carati maMDalaM aTThArasahiM tIsehiM chettA, tatA NaM uttamaka pattA ukosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati jahaNNae dubAlasamuhutte divase bhavati, esa NaM paDhamachammAse esa NaM paDhamassa chammAsassa pajjavasANe, se pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi bAhirANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhirANaMtaraM maMDala ubasaMkamittA cAraM carati tatA NaM egeNaM rAhaMdieNaM evaM bhAgaM opAe rataNikkhettassa NibuddhettA divasakhettassa abhivadvettA cAraM carati, maMDalaM aTThArasahiM tIsehiM chettA, tatA NaM aGkArasamuddattA rAI bhavati dohiM egaTTibhAgamuha tehiM UNA dubAlasamuhutte divase bhavati dohiM egaTTibhAgamuhatehiM adhie, se pavisamANe surie dosi ahorattaMsi bAhiraM tathaM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhiratayaM maMDala evasaMkamittA cAraM carati tatA NaM dohiM rAIdiehiM do bhAe oyAe ragaNikhettassa jimbudvetA divasakhettassa abhivuddhettA cAraM carati, maMDalaM aTThArasahiM tIsehiM chesA, tayA NaM Education International For PanalPrata Use Only ~164~ narra Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [6] ....................-- prAbhataprAbhata -1, ................-- mUla [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: suryaprajJasiyattiH prata mAbhRte sUtrAMka [27] dIpa ROSAROKAR aTThAsamuhuttA rAI bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM UNA duvAlasamuhutte divase bhavati cauhiM emaTibhA- o gamuhuttehiM adhie, evaM khalu eteNugaeNaM pavisamANe sUrie tatANaMtarAto tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMka-2 | sthitimamANe 2 egamegeNaM rAidieNaM egamegeNaM bhAgaM oyAe rayaNikhettassa NivvuhamANe 2 divasakhettassa abhivaDDemANe 2 sambhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie savavAhirAto maMDalAto sadhabhaMtaraM maMDala sU25 uvasaMkamittA cAra carati tatA NaM sababAhiraM maMDalaM paNidhAya egeNa tesIteNaM rAiMdiyasaeNa ega tesItaM| bhAgasataM oyAe rayaNikhittassa NivuhettA divasakhettassa abhivaDhettA cAraM carati, maMDalaM aTThArasatIsehi saehiM chettA, tatA NaM utsamakahapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuSTuttA raaii| bhavati, esa NaM doce chammAse esa NaM docassa chammAsassa pajavasANe, esa NaM Adice saMvacchare, esa NaM| Adicassa saMvaccharassa pacavasANe (sUtraM 27) // chaI pAhuDaM samattaM // 'tA kahaM te oyasaMThiI ityAdi, tA iti pUrvavat , kadhaM?-kena prakAreNa kiM sarvakAlamekarUpAvasthAyitayA utAnyathA ojasa:-prakAzasya saMsthiti:-avasthAnamAkhyAtA iti vadet, evamukte bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattayaH sambhavanti tAvatIH kathayati-tatthe'tyAdi, tatra-ojaHsaMsthitI viSaye khalvimAH paJcaviMzatiH pratipattayaH prajJaptA, tadyathA-tatra-teSAM paJcaviMzate paratIthikAnAM madhye eke vAdina evamAhuH, 'tA'iti pUrvavat, anusamayameva-pratikSaNamevI // 8 // sUryasya ojo'nyadutpadyate anyadapaiti, kimuktaM bhavati ?-pratikSaNaM sUryasya ojaH prAktanabhinnapramANaM vinazyati, anya anukrama [37] KER ~165~ Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [6] ....................-- prAbhataprAbhata -1, ................-- mUla [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [27] deva prAkanAdinapramANamoja utpadyate, sUtre ca ojaHzabdasya strItvena nirdezaH prAkRtatvAdArSatvAdvA, atraivopasaMhAraH || 'ege evamAsu' 1, eke punarevamAhuH, 'tAiti pUrvavat, anumuhUrtameva-pratimuhartameva sUryasya oz2o'nyadutpadyate anyacca prAktanamapati, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu'2, evaM 'mityAdi, evaM-uktena prakAreNa etena vakSyamANena pratipattivizeSa-8 bhUtenAlApakena zeSa pratipattijAtaM netavyaM, tAnevAbhilApavizeSAn darzayati-tA aNurAidiyameve'tyAdi, sugama, navaraM rAtrindivaM rAtrindivamanu anurAtriMdivamityevaM sarvatra vigrahabhAvanA karaNIyA, pAThaH punarevaM sUtrasya veditavya:ege evamAhesu tA aNurAiMdiyameva sUriyassa oyA aNNA uppajjai annA aveti, ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu tA aNupakkhameva sUriyassa oyA annA uppajjai, annA avei, ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAhasu tA aNumAsameva sUriyassa oyA aNNA uppajjati(annA) avei,ege evamAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu tA aNuuumeva sUriyassa oA annA upajai, annA aveha, ege evamAhaMsu 6, ege evamAsu tA aNuayaNameva sUriyarasa oyA annA uppajjai annA avei, ege evamAhaMsu 7, ege puNa eSamAiMsu tA aNusaMvaccharameva sUriyassa ojA annA uppajai annA avei, pAege evamAhaMsu8, ege puNa evamAsu tA aNujugameva sUriyassa oA annA uppajjai annA avei, egeevamAhaMsu 9,ege puNa evamAhaMsu tA aNuvAsasayameva sUriyassa oyA annA uppajjai aNNA avei,ege evamAhaMsu 10, tA ege puNa evaMmAiMsu aNuvAsasahassameva sUriyassa oA aNNA uppajai annA avei, ege evamAsu 11, ege puNa evamAsu tA aNuvAsasaya-4 sahassameva sUriyassa oyA aNNA uppajjai annA avei, ege evamAhaMsu 12, ege puNa evamAhesu tA aNupuSameva mUri dIpa anukrama [37] ~166~ Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [6], ..... ........-- prAbhataprAbhUta [-1, ....... ........- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: tivRttiH| prata (mala0) sUtrAMka [27] dIpa anukrama [37] SEARSHAHR yassa oyA annA uppajai azA avei, ege evamAsu 13, ege puNa evamAhaMsu tA azupuvasayameva sUriyassa oyA annA uppajai annA avei, ege evamAhaMsu 14, ege puNa evamAhaMsu tA aNupuSasahassameva sUriyassa oyA annA uppa- sthitijai annA avei, ege evamAsu 15, ege puNa evamAsu tA aNupuSasayasahassameva sUriyassa oyA annA upajjaiFI prAbhRte annA abei, ege evamAIsu 16, ege puNa evamAsu tA aNupaliovamameva sUriyassa oyA annA uppajjai, azA avei, sU 27 ege evamAsu 17, ege puNa pavamAsu tA aNupaliovamasayameva sUriyassa oyA annA upajAi, annA avei, ege evamAiMsu 18, ege puNa evamAhaMsu tA aNupaliovamasahassameva sUriyassa oyA annA uppajai annA avei, ege evamAhaMsu 19, ege puNa evamAhaMsu tA aNupaliovamasayasahassameva sUriyassa oyA annA uppajjai, annA avei, ege eva-15 mAsu 20, ege puNa evamAhaMsu tA aNusAgaroSamameva sUriyassa oyA annA uppajai, annA avei, ege evamAsu 21, ege puNa evamAhaMsu tA aNusAgarovamasayameva sUriyassa oyA aNNA uppajjai, aNNA aveha, ege evamAsu 22, ege| [puNa evamAhaMsu tA aNusAgarovamasahassameva sUriyassa oyA aNNA uppajjA, annA avei, ege pacamAhaMsu 23, ege puSpa |evamAsu tA aNusAgarovamasayasahassameva sUriyassa oyA annA uppajai, aNNA abei, ege evamAsu 24, ege puNa evamAhaMsu tA aNuussappiNiosappiNimeva sUriyassa oyA annA uppajai, annA avei, ege evamAiMsu 25' etAca // 81 // patipattayaH savoM api mithyAtvarUpA yato'ta etAsAmapohena bhagavAn svamatamupadarzayati-vayaM punarevaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA tIsa mityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpe prativarSe paripUrNatayA trizataM triMzataM muhUcAna 5 ~167~ Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [6] ....................-- prAbhataprAbhata -1, ................-- mUla [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [27] GACASSETC yAvata sUryasya auja:-prakAzo'vasthitaM bhavati, kimukaM bhavattiA, sUryasaMvatsaraparyante yadA sUryaH sarvAbhyantare maNDale caare| carati tadA sUryasya jambUdvIpagatamojaH paripUrNapramANaM triMzataM muhUrtAna yAvad bhavati, 'leNa pati tataH paraM sarvAbantarAnmaNDalAtparamityarthaH, sUryasyaujo'navasthitaM bhavati, kasmAdanavasthitaM bhavatIti cet, ata Aha-chammAse' ityAdi, yasmAtkAraNAtsarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH prathamAn sUryasaMvatsarasatkAn paNmAsAn yAvatsUryo jambUdvIpamatamojaH-prakAzaMOM pratyahorAtramekaikasya triMzadadhikASTAdazazatasaGkhyabhAgasatkasya bhAgasya hApanena nirveSTayati-hApayati, tadanantaraM dvitIyAna paNmAsAn sUryasaMvatsarasatkAna yAvatsUryaH pratyahorAtramekaikatriMzadadhikASTAdazazatasaGkhyasatkabhAgavarddhanenaujaH-prakAzamabhivarddhayati, etadeva vyakaM byAcaSTe-'nikkhamamANe ityAdi, sugamam , navaraM dezamiti-triMzadadhikAnAmaSTAdazazatasamAnAM bhAgAnAM satkaM pratyahorAtramekaikaM bhAga, tenocyate sarvAbhyantare maNDale paripUrNatayA trizataM mUhartAna yAvadavasthitaM sUryasyaujastataH paramanavasthitamiti, etadeva caitatyena vibhAvayiSuH praznasUtramupanyasyajhAha-'tatthe'tyAdi, tatra-niSkAmana sUryo deza-yathoktarUpaM nirveSTapati praSizanabhivarddhayatItyetasmin viSaye ko hetuH-kA upapattiriti vadet, bhagavAnAha'tA ayana'mityAdi, idaM jambUdIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa paThanIyaM vyAkhyAnIyaM ca, tA jayA NamityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSako'STAdazamuhUrto divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuhUrtA rAtriH, tataH sarvAbhyantarAnmaNDalAduktaprakAreNa niSkrAman sUryo navaM saMvatsaramAdadAno navasya saMvatsarasya prathame'horAtre'bhyantarAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sarvAbhyantarAna dIpa anukrama [37] ~168~ Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJaptivRttiH prata (malA sUtrAMka sthitiprAbhute sU27 082 // [27] dIpa 646454552 taraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA ekena rAtrindivena sarvAbhyantaramaNDalagatena prathamakSaNAdUrva zanaiH zanaiH kalAmAtrakalAmAtrahApananAhorAtraparyante eka bhAgamojasaH-prakAzasya divasakSetragatasya nirveSya-hApayitvA tameva caika bhAgaM rajanikSetrasyAbhivarddhayitvA cAraM carati, kiyatpramANaM punarbhAgaM divasakSetragatasya prakAzasya hApayitvA rajanikSetrasya varddhayitvA ?, tata Aha-maNDalamaSTAdazabhitriMzaH-triMzadadhikaiH zataizchittvA, kimuktaM bhavati ?-dvitIyaM maNDalamaSTAdazabhistriMzadadhikairbhAgazataivibhagya tatsatkameka bhAgamiti, kasmAtpunarmaNDalasyASTAdaza zatAni triMzadadhikAni bhAgAnAM parikalpyante !, ucyate, iha ekaikaM maNDalaM dvAbhyAM sUryAbhyAM ekenAhorAtreNa bhramyA pUryate, ahorAtrazca triMzanmuhartapramANaH, pratisUrya cAhorAtragaNane paramArthato dvAvahorAtrau bhavataH, dvayozcAhorAtrayoH paSTirmuhartAH, tato maNDalaM prathamataH pathyA bhAgaivibhajyate, niSkAmantau ca sUryo pratyahorAtraM pratyekaM dvau dvau muhUrtekaSaSTibhAgau hApayataH pravizantau cAbhivardhayataH, yau ca dvau muhUtkaSaSTibhAgau tau samuditAvekaH sArddhatriMzattamo bhAgaH, tataH SaSTirapi bhAgAH sArddhayA triMzatA guNyante, jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzatA'dhikAni ca bhAgAnAM, evaM niSkrAman sUryaH pratimaNDalaM triMzadadhikASTAdazazatasayAnAM bhAgAnAM satkamekaikaM bhAgaM divasakSetragatasya prakAzasya hApayan rajanikSetrasyAbhivarddhayan ' tAvadvaktavyaH yAvatsarvabAhye maNDale vyazItyadhika bhAgazataM divasakSetragatasya prakAzasya hApayitA rajanikSetrasya cAbhivarddhayitA bhavati, tryazItyadhika ca bhAgazatamaSTAdazazatAnAM triMzadadhikAnAM dazamo bhAgaH, tataH 'sarvAbhyantarAnmaNDalAt sarvadhArthI maNDale jambUdvIpacakravAla dazabhAgaskhuvyati rajanikSetrasyAbhivarddhate' iti yatmAgabhihitaM tadapi samIcInaM jAtamiti, evamabhyantaraM pravizana | anukrama [37] RI ~169~ Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [6], ..... ........-- prAbhataprAbhUta [-1, ....... ........- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [27] pratimaNDalamaSTAdazazatabhAgAnAM triMzadadhikAnAM satkamekaika bhAgamabhivarddhayan tAvadvaktavyo yAvatsarvAbhyantare maNDale nyazItyadhika bhAgazataM divasakSetragatasya prakAzasyAbhivarddhayati rajanikSetragatasya ca hApayati, jyazItyadhikaM ca bhAgazataM . jambUdvIpacakravAlasya dazamo bhAgastataH sarvabAhyAnmaNDalAtsarvAbhyantare maNDale divasakSetragatasya prakAzasyaiko dazamazcakavAlabhAgo'bhivarddhate rajanikSetragatasya tu gruTyatIti yatprAgavAdi tadavirodhIti, sUtra tu-tayA NaM aTThArasamuhutte divase ityAdikaM sakalamapi prAbhRtaparisamAptiM yAvatsugama, navaramevamatropasaMhAraH-yata evaM sUryacArastataH pratisUryasaMvatsaraM sUryasaMvatsaraparyante sarvAbhyantare maNDale triMzataM 2 muhartAn yAvatparipUrNamavasthitamojastataH paramanavasthita, sarvAbhyantare'pi ca maNDale triMzataM muhUrtAn yAvatparipUrNamavasthitamoja ucyate vyavahArato nizcayataH punastatrApi prathamakSaNAdUrva zanaiH zanaihIMyamAnamavaseyaM, prathamakSaNAdUrva sUryasya sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalAbhimukhaM cAracaraNAditi // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM paSThaM prAbhataM parisamAptam // nocee - -- AI tadevamuktaM pATha prAbhRtaM, sampati saptamaM Arabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH 'kastava matena bhagavan ! sUrya varayatI ti, tataIA bhaetadviSayaM praznasUtramAhazatA ke te sUriyaM varaMti AhitAti vadejA?, tattha khalu imAovIsaM paDivattIo papaNattAo, tatthege eva mAhaMsu-tA maMdare NaM pacate sariyaM varayati Ahiteti vadejA, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAsu tA merU dIpa ANSWERSHES anukrama [37] atra SaSThaM prAbhRtaM parisamAptaM atha saptamaM prAbhRtaM Arabhyate ~170~ Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [7], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ---------------------- mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [28] dIpa sUryaprajJa Na pakvate sUriyaM varati Ahiteti vadejA, evaM eeNaM abhilAvaNaM Netaca jAva pacatarAye NaM pacate sUriyaM vara-12 varaNaptivRttiH yati Ahiteti vadejyA, taM ege ebamAsu, vayaM puNa evaM vadAmo-tA maMdarevi pavucati taheva jAva paJcatarA-18 prAbhUta (mala) evi pavucati, tAje NaM poggalA sUriyassa lesa phusati te poggalA sUriyaM varayaMti, adihAvi NaM poggalA // 8 // sariyaM varayaMti, caramalesaMtaragatAvi NaM poggalA sariyaM varayati (sUtra 28) // sattamaM pAhuDaM samattaM // 'tA ke te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kastava matena bhagavan ! sUrya varayati ?, varayan 'vara IpsAyAM' Atumicchan / svaprakAzakatvena svIkurvan , AkhyAta iti vadet , evamukte bhagavAn etadvipayA yAvatyaH paratIthikAnAM pratipattayaH tAvatI: kathayati-tatthe'tyAdi, tatra sUrya prati varaNaviSaye khalvimA viMzatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM viMzataH paratIthikAnAM madhye eke prathamA eSamAhuH-mandaraH parvataH sUrya varayati, mandaraH parvato hi sUryeNa maNDalaparisamyA sarvataH4A prakAzyate, tataH sUrya prakAzakaravena varayatItyucyate, atropasaMhAraH-'ege evamAsu'1, eke punarevamAhuH, meruparvataH sUrya varayannAkhyAta iti vadet , atrApyupasaMhAraH 'ege evamAsu'2, 'eva'mityAdi, evaM-ukkena prakAreNa lezyApratihativiSa yavimatipattivat tAvanetavyaM yAvatparvatarAjaH parvataH sUrya varayan AkhyAta iti vadet, eke evamA huriti, kimukt| Xbhavati ?-yathA prAk lezyApratihativiSaye viMzatiH pratipattayo yena krameNoktAstena krameNAtrApi vaktavyAH, suutrpaattho'pittraa|83|| prathamapratipattigatapAThAnusAreNAnyUnAtiriktaH svayaM paribhAvanIyo, granthagauravabhayAtuna likhyate, tadevamuktAH paratIrthikama-11 tipattayaH, saMprati bhagavAn svamatamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAra-14 anukrama 24-01- 23 [38] ~ 171~ Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [7], ....................-- prAtiprAbhata -1, ...............- mUla [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka mAha-'tA maMdare'vI'tyAdi, tA iti pUrvavat, yo'sau parvataH sUryaM varayan AkhyAtaH sa mandaro'pyucyate merurapyucyate yAvatparvatarAjo'pyucyate, etacca prAgeva bhAvitaM, tato bhinnabhinnaviSayatayA pravRttAH prAktanyaH pratipattayaH sarvA api mithyArUpA avagantavyAH, api ca-na kevalo merureva sUrya varayati, kiM tvanye'pi pudgalAH, tathA cAhatA je Na mityAdi, tA iti pUrvavat je Namiti vAkyAlaGkAre pudgalA merugatA amerugatA vA sUryalezyAM spRzanti te pudgalAH svaprakAzakatvena sUrya varayanti, IpsitaM hi sUryeNa prakAzyate, tato lezyApudgalaiH saha sambandhAtparaMparayA te sUrya svaM kurvantItyucyate, ye ca prakAzyamAnapuGgalaskandhAntargatA merugatA amerugatA vA sUryeNa prakAzitA api sUkSmatvAnna cakSuHsparzamupagacchanti te'pi prAguktayuktyA sUrya parayanti, ye'pi ca caramalezyAntaragatAH-svacaramalezyAvizeSasparzinaH pudalAste'pi sUrya varayanti, teSAmapi sUryeNa prakAzyamAnatvAt // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM saptama prAbhRtaM samAptam // [28] 3055555 dIpa anukrama SSSC%ACK [38] tadevamukta saptamaM prAbhRtaM, sammati aSTamamArabhyate-tasya cAyamarthAdhikAra:-kathaM tvayA bhagavan ! udayasaMsthitirAkhyAtA' iti, tata itthaMbhUtameva praznasUtramAha tA kahaM te udayasaMThitI Ahiteti badejA, tattha khalu imAo tiNi paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaDhe aTThArasamuhutte divase bhavati tatANaM uttarahevi aTThArasamu-4 | atra saptamaM prAbhRtaM parisamApta atha aSTamaM prAbhRtaM Arabhyate ~172~ Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [39] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [8] prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryapra zivRttiH ( mala0 ) // 84 // hutte divase bhavati, jayA NaM uttara aTThArasamuhutte divase bhavati tathA NaM dAhiNaDe'vi aTTArasamuhutte divase bhavati, ta(ja, dANaM jaMbuddIve 2 dAhiNaDe sattarasamuhutte divase bhavati tathA NaM uttaradevi sattarasamuSTutte divase * bhavati, jayA NaM uttara he sattarasamuhante divase bhavati tadA NaM dAhiNaDevi sattarasamutte divase bhavati, evaM 4 parihAveta, solasamuhutte divase paNNarasamuhutte divase caudasamutte divase terasamuhutte divase jAva NaM jaMbudIve 2 dAhiNaDe vArasamuhutte divase tayA NaM uttaraddhevi vArasamuhutte divase bhavati, jatA NaM uttaraddhe vArasamuhutte divase bhavati tatA NaM dAhiNadevi vArasamuhutte divase bhavati, tatA NaM dAhiNaDe vArasamuhate divase bhavati tatA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa pavayassa puracchimapacatthimeNaM satA paNNarasamuhutte divase bhavati sadA papaNarasamuhuttA rAI bhavati, avaTThitA NaM tattha rAiMdiyA paNNattA samaNAuso !, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe aTThArasamuttANaMtare divase bhavati tayA NaM uttaraddhevi aTThArasa| muhuttANaMtare divase bhavara, jayA NaM uttaraDe aTThArasamuhuttANaMtare divase bhavai tatA NaM dAhiNaDevi aTThAra| samuttANaMtare divase bhavaha evaM parihAveta, sattarasamuttANaMtare divase bhavati, solasamuhuttANaMtare0, paNNarasamuhantANaMtare divase bhavati, coisa muhuttANaMtare0, terasamuhuttANaMtare, jayA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe vArasamuhuttANaMtare divase bhavati tadA NaM uttaraddhevi bArasamuSTuttANaMtare divase, jatA NaM uttaraddhe bArasamuhuttANaMtare divase bhavai tathA NaM dAhiNadevi bArasamuttANaMtare divase bhavati tadA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa paJcayassa Education Internation For Pernal Use On ~ 173~ 8 udaya sthitiprAbhRte sU 29 // 84 // Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [39] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [29] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [8], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. purasthimapacasthime NaM No sadA paNNarasamuhase divase bhavati No sadA paNNarasamuttA rAI bhavati, aNavahitA NaM tattha rAiMdiyA NaM samaNAuso, ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAhaMsu, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaDe ahArasamuhatte divase bhavati tadA NaM uttaraDe duvAlasamuhantA rAI bhavati, jayA NaM uttaraDe aDDArasamutte divase bhavati tadA NaM dAhiNaDe yArasamuhantA (rAI bhavai, jayA NaM dAhiNa aTThArasamuhantA ) gaMtare divase bhavati tadA NaM uttarade vArasamuddattA rAI bhavadda, jatA NaM uttaraDe aTThArasamuttANaMtare divase bhavati tadA NaM dAhiNa bArasamuddattA rAI bhavati, evaM tavaM sagalehi ' ya aNaMtarehi ya ekeke do do AlAvakA, saGghahiM dubAlasamuhuttA rAI bhavati, jAba tA jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe vArasamuddattANaMtare divase bhavati tadA NaM uttaraddhe duvAlasamuttA rAI bhavati, jayA NaM uttara dubAlasamuttANaMtare divase bhavati tadA NaM dAhiNaddhe duvAlasamuhantA rAI bhavati, tatA NaM jaMbuddIve 2 mandarassa paJcayassa purasthimapacasthime NaM Nevatthi paNNarasamuhutte divase bhavati Nevatthi paNNarasamuhuttA rAI bhavati, bocchiNNA NaM tattha rAIdiyA paM0 samaNAuso ! ege evamAhaMsa 3 / vayaM puNa evaM vadAmo, tA jaMbuddIve 2 sUriyA udINapAINamuggacchaMti pAINadAhiNamAgacchaMti, pAINadAhiNamuragacchati dAhiNapaDImAgacchati dAhiNapaDINamuggacchaMti paDINaDa dINamAgacchanti paDINaudINamuggacchanti udINapAINamAgacchanti, tA jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe divase bhavati tadA NaM uttaraddhe divase bhavati, jadA NaM ja0 tadA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa pavayassa puracchi For Pasta Lise Only ~ 174~ Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: mala. prata sUtrAMka [29] 8prAbhUte udayasaMsthitiH sU29 // 85 // %* * dIpa mapaJcacchime NaM rAI bhavati, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa paJcayassa purathime NaM divase bhavati tadANaM paJcacchitivRttiHlameNavi divase bhavati, jayA NaM pacatyime gaM divase bhavati tadA NaM jaMbuddIve 2maMdarassa pavayassa uttaradAhi Ne NaM rAI bhavati, tA jayA NaM dAhiNaddhevi ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati tayA NaM uttaraddhe ukosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jadA uttaraddhe0 tadA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa pavayassa purasthime NaM jahapiNayA duvAlasamuhuttA rAI bhavati,tA jayANaM jabuddIve 2 mandarassa pavatassa purakichame NaMukosae aTThArasamuhatte divase bhavati tatANaM pacatdhimeNavi ukosae aTThArasamuhase divase bhavati, jatA NaM pacasthime NaM ukosae aTThArasamuhutte |divase bhavati tatA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa pacayassa uttaradAhiNe gaM jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, evaM eeNaM gameNaM Netaca, aTThArasamuhuttANatare divase sAtiregaduvAlasamuhattA rAI bhavati, sattarasamuhutte divase terasamuhasA rAI, sattarasamuhasANaMtare divase bhavati sAtiregaterasamuhattA rAI bhavati, solasamuhutte divase bhavati coisamuhuttA rAI, bhavati, solasamuhuttANatare divase bhavati sAtiregacodasamuhattA rAI bhavati, paNNarasamuhutte divase paNNarasamuhuttA rAI, paNNarasamuhuttANatare divase sAtiregapaNNarasamuhuttA rAI bhavai, cAuddasamuhutte divase sola samuhuttA rAI, cohasamuhuttANatare divase sAtiregasolasamuhuttA rAI, terasamuhuse dikse sattarasamuhasA rAI, terasamuhuttANaMtare divase sAtiregasattarasamuhuttA rAhe, jahaSaNae| duvAlasamUhutte divase bhavati ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai, evaM bhaNitavaM, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 anukrama [39] // 85 // OMOMOMS ~ 175~ Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8],....................-- prAtiprAbhata -1, ...............- mUla [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: SC4 prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [39] dAhiNa vAsANaM paDhame samae paDicajati tatA NaM uttaraDevi vAsANaM paDhame samae paDivajjati, jatA NaM uttaraddhe vAsANaM paDhame samae paDivajjati tatA NaM jaMbuddIve 2maMdarassa pavayassa puracchimapacatdhime NaM arNatarapurakkha DakAlasamayaMsi vAsANaM paDhame samae paDivajai, tA jayA NaM jaMbuddIve maMdarassa paccayassa puracchimeNaM vAsANaM dApaDhame samae panivajai tatA NaM pacasthimeNavi vAsANaM paDhame samae paDivajaha, jayA gaM pacatthime NaM vAsANaM paDhame samae paDivajaha tatANaM jaMbuddIve 2 maMdadAhiNe NaM aNaMtarapacchAkayakAlasamayaMsi vAsANaM paDhame samae paDivaNNe bhavati, jahA samao evaM AvaliyA ANApANU thove lave mulutte ahoratte pakkhe mAse uU, evaM dasa AlAvagA jahA cAsANaM evaM hemaMtANaM gimhANaM ca bhANitavA, tA jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe |paDhame ayaNe paDivajati tadA NaM uttaraddhevi paDhame ayaNe paDivajaha, jatANaM uttaraDhe paDhame ayaNe paDivajati tadA gaM dAhiNaddhevi paDhame ayaNe paDivajjai, jatA NaM uttaraddhe paDhame ayaNe paDivajjati tatA NaM jaMbuddIve 2 maMda-12 rassaM pavayassa puratdhimapaJcasthimeNaM atarapurakkhaDakAlasamayaMsi paDhame ayaNe paDivajjati, tA jayA NaM jaMbu-12 dIve 2 mandarassa pavayassa purathimeNaM paDhame ayaNe paDivajrati tatA NaM pacatthimeNavi paDhame ayaNe paDivavai, jayA NaM paJcasthimeNaM paDhame ayaNe paDivajaha tadA pAM jaMbuddIve 2maMdarassa pacayassa uttaradAhiNe NaM aNaMtarapacchAkaDakAlasamayaMsi paDhame ayaNe paDivaNNe bhavati, jahA ayaNe tahA saMvaccharejuge vAsasate, evaM vAsasahasse vAsasapasahasse puvaMge puSe evaM jAva sIsapaheliyA palitovame sAgarovame, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNahe ~ 176~ Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) sU29 sUtrAMka [29] // 86 // CASRA dIpa ussappiNI paDiyajjati tatA NaM uttaraddhevi ussappiNI paDivajati, jatA NaM uttaraddhe ussappiNI paDivanatimAbhRte tatA gaM aMbuddIve 2 maMdarassa pavayassa purathimapaJcasthimeNaM vadhi osappiNI va asthi ussappiNI aba- udayasaMhite NaM tattha kAle paNNatte samaNAuso, evaM ussappiNIvi / tA jayA NaM lavaNe samudde dAhiNaddhe divase bhavati | sthitiH tatA NaM lavaNasamudde uttaraddhe divase bhavati, jatA NaM uttaraddhe divase bhavati tatA NaM lavaNasamure puracchimapaJcatyime NaM rAI bhavati, jahA jaMbuddIve 2 taheva jAva ussappiNI, tahA dhAyaisaMDe NaM dIve sUriyA odINa. taheva, tA jatA NaM ghAyaisaMDe dIve dAhiNaddhe divase bhavati tatA NaM uttaraddhevi divase bhavati, jatA NaM uttaraddha divase bhavati tatA NaM dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM pacatANaM purathimapacatthimeNaM rAI bhavati, evaM jaMburIve 2 jahA taheva jAva ussappiNI, kAloe NaM jahA lavaNe samuddetaheva, tA ambhatarapukkharaddhe NaM sUriyA udINapA-1 INamuggaccha taheva tA jayA NaM abhaMtarapukkhara NaM dAhiNaddhe divase bhavati tadA NaM uttaraDevi divase bhavati, MjatA NaM uttaraddhevi divase bhavati tatANaM abhitarapukkharaddhe maMdarANaM pavatANaM purasthimapacatthimeNaM rAI bhavati sesaM jahA jaMbuddIve taheva jAva ussppinniiosppinniio|| (sUtraM 29) // aTThamaM pAhuDaM smsN|| | 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM-kena prakAreNa sUryasya udayasaMsthitiste-khayA bhagavAkhyAtA iti | vadet, evamukta bhagavAnetadviSayA yAvatyaH pratipattayaH tAvatIrupadarzayati-tatdhe'tyAdi, tatra-tasthAmudayasaMsthitI viSaye timrA pratipattayA paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaptA, tadyathA-tatra-teSAM bayANAM paratIthikAnAM madhye eke-prathamAH paratI-1 anukrama [39] 355 ~ 177~ Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [29] dIpa rthikA evamAhuH-tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre asmin jambUdvIpe dvIpe dakSiNA aSTAdaza muhUrto divaso bhavati tadA uttarArddha'pi aSTAdazamuhUrto divasaH, tadevaM dakSiNArddhaniyamanenottarAIniyama ' uktaH, samprati usarArddhaniyamanena dakSiNArddhaniyamanamAha-'tA jayA NamityAdi, tatra yadA uttarArddha aSTAdazamuhUrto diva so bhavati tadA dakSiNA'pi aSTAdazamuhUtrto divasaH, 'tA jayA 'mityAdi, yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNAbeM saptadaza-14 muhUrto divaso bhavati tadA uttarAdde'pi saptadazamuhUrto divaso bhavati, yadA cottarArdai saptadazamuhUoM divaso bhavati tadA dakSiNArDe'pi saptadazamuhattoM divasaH, 'evaM'ityAdi, evaM-uktena prakAreNa ekaikamuharsahAnyA parihAtavyaM, parihAni| meva krameNa darzayati-prathamata uktamakAreNa SoDazamuhUtrto divaso vaktavyaH, tadanantaraM paJcadazamuhUrtastatacaturdazamuhUrcastatakhayodazamuhaH, sUtrapATho'pi prAgukkasUtrAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaH, sa caivam-'jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNaDhe solasamuhutte divase bhavai tayA NaM uttaraDevi solasamuhutte divase bhavai, jayA NaM uttarahe solasamuhutte divase bhavai tayA NaM dAhiNahevi solasamuhutte divase bhavaI'ityAdi, dvAdazamuhUrttadivasapratipAdaka sUtraM sAkSAdAha-tA jayA 'mityAdi,4 tA iti-tatra yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNAr3he dvAdazamuhattoM divaso bhavati tadA uttarArddha'pi dvAdazamuhUttoM divaso, yadA uttarAI dvAdazamuhUrto divasastadA dakSiNA'pi dvAdazamuhUrtapramANo divasaH, tadA ca aSTAdazamuha didivasakAle | jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi sadA-sarvakAlaM paJcadazamuhUttoM divaso bhavati, sadaiva ca pazcadazamuhUrcA rAtriH, kuta ityAha-avasthitAni-sakalakAlamekapramANAni, Namiti vAkyAlaGkAre, tatra mandarasya parvatasya / anukrama [39] ~178~ Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJaptivRttiH (mala.) udayasaMsthitiH sUtrAka sU 29 [29]] CACAXARA dIpa pUrvasyAmaparasyAM ca dizi rAtriMdivAni prajJaptAni, he zramaNa ! he AyuSman !, etacca prathamAnAM paratIthikAnAM mUlabhUtaM, svaziSyaM pratyAmantraNavAkyaM, atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNe-18 sminnarde'STAdazamuharttAnantara:-aSTAdazabhyo muhUrtebhyo'nantaro-manAkU hIno hInataro vA yAvatsaptadazabhyo muhartebhyaH | kizcitsamadhikapramANo divaso bhavati tadA uttarAH'pyaSTAdazamuhUrttAnantaro divaso bhavati, yadA cottarArdhe'STAdazamuhUrttAnantaro divaso bhavati tadA dakSiNAddhe'pi aSTAdazamuhunintaro divasaH, tathA yadA jambUdvIpe dvIpe dakSigAr3he saptadazamuhUrttAnantaro divaso bhavati tadA uttarAddhe'pi saptadazamuharttAnantaro divasaH, yadA uttarArdai saptadazamuhU-* nintaro divasastadA dakSiNAH'pi saptadazamuhUrtAnantaro divasaH, 'eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa ekaikamuharcahAnyA parihAtavyaM, parihAniprakAramevAha-solase'tyAdi, prathamataH poDazamuhUrtAnantaro divaso vaktavyaH, tataH paJcadazamuhartA| nantarastadanantaraM caturdazamahattAnantaraH, tataH trayodazamuhUrtAnantaraH, eteSAM hi matena na kadAcanApi paripUrNamuhartapramANo divaso bhavati, tataH sarvatrAnantarazabdaprayogaH, dvAdazamuhUrttAnantarasUtraM tu sAkSAddarzayati,"tA jayA 'mityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNArddha dvAdazamuhUrttAnantaro divasastadA uttarAddhe'pi dvAdazamuharttAnantaro divasaH, yadA cottarArddha dvAdazamuhUrttAnantaro divasastadA dakSiNAddhe'pi dvAdazamuhUrttAnantaro divasaH, tadA cASTAdazamuhUttAnantarAdidivasakAle jambUdvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi no-naiva sadA-sarvakAlaM paJcadazamuhUtoM divaso bhavati nApi sadA paJcadaza muhartA rAtriH, kuta ityAha-'aNavaDiyA NamityAdi, anavasthitAni-aniyatapramANAni, anukrama [39] FarPuraaNamunom. ~179~ Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: * A prata OMOM%% sUtrAMka [29] Namiti vAvayAlaMkAre rUlu stra-mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi rAtriMdivAni prajJaptAni, he zramaNa he AyuSman !, atropa sahAramAha-ege evamAhaMsu'2, eke punarevamAhuH-'tA' iti pUrvavat ,jambUdvIpe dvIpe yadA dakSiNAdde'STAdazamuhattoM divaso bhavati tadA uttarA dvAdazamuhartA rAtriH, yadA cottarAddhe'STAdazamuttoM divaso bhavati tadA dakSiNA dvAdazamuhUttA rAtriH, tathA yadA dakSiNADhe 'aTThArasamuhuttANatare'tti aSTAdazabhyo mahUrtebhyo'nantaro-manAk hIno hInataroyAvatsapsada zanyo mahatebhyaH kizcidadhika evaMpramANo divaso bhavati tadA uttarArdai dvAdazAmuhartA rAtriH, yadAca uttarArdhe aSTAdaza muhUrtA rAtriH tadA dakSiNArdhe dvAdazamuhattoM divasaH yadA cottarAddhe'STAdazamuhUrtAnantaro divasaH tadA dakSiNArDe dvAdaza muhU rAtriH, evaM'mityAdi, evam-uktena prakAreNa tAvadvaktavyaM yAvatrayo dazamuhUrtAnantaradivasavaktavyatA ekaikasmiMzca saptadizAdike saGgyAvizeSe sakalairmuhattairanantaraizca kizcidUnadvA~ dvAvAlApako vaktavyo, sarvatra ca dvAdazamuhUrtA rAtriH, tadyathA-'jayAra gaNaM jaMbuddIve dIve dAhiNahe sattarasamuhatte divase bhavai tayANaM uttaraDhe duvAlasamuhuttArAI bhavati, jayA NaM uttarahe sttrsmuhutte| divase bhavai tayA NaM dAhiNa he duvAlasamuhattA rAI bhavati, jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNahRsattarasamuhuttANatare divase havai tathA |NaM uttarahe duvAlasamuhuttA rAI bhavati, jayA NaM uttarahe sattara samuhuttANatare divase havA tayA NaM dAhiNadve duvAlasamuhuttA rAI | | bhavAi' evaM poDazamuhartapoDa zamuhAnantarapadazamuhUrtapazcadazamuhUrttAnantaracaturdazamuhUrtacaturdazamuhUrttAnantaratrayodazamuhUrta trayodazamuhUrttAnantaradvAdazamuharjagatA api nava AlApakA vaktavyAH, dvAdazamuhUrttAnantaragataM AlApakaM sAkSAdAha-'jayA Na'mityAdi, yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNADhe dvAdazamuhUrttAnantaro divaso bhavati tadA uttarArdai dvAdazamuhartA rAtrirbhavati, 355258 dIpa anukrama [39] %% AX ~180~ Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [8], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: mAbhRte. prata udayarsa sthitiH sUtrAMka 88 // [29] 5554455 dIpa yadA cottarA. dvAdazamuhUrtA rAtrirbhavati (tadA dakSiNArdhedvAdazamuhUrtAnantarI divaso bhavati) yadA cottarA dvAdazamuhUrtAnantaro divaso bhavati tadA dakSiNA dvAdazamuhartA rAtriH, tadA cASTAdazamuhUrtAnantarAdidivasakAle jambUdvIpe bIpe mamdarasya parvatasya 'puracchimapaJcatthimeNaM'ti pUrvasyAM pazcimAyAM ca dizi naivAstyetat yaduta paJcadazamuhUttoM divaso bhavati, nApyasyetat yathA-pazcadazamuharsA rAtrirbhavatIti, kuta ityAha-vocchinnANamityAdi, vyavacchinnAni Namiti vAkyAlaMkAre khalu tatra mandarasya parvatasya pUrvasyA pazcimAyAM ca dizi rAtrindivAni prajJaptAni, he zramaNa! he AyuSman !, atraivopasaMhArA ege evamAhaMsu'etAca tisro'pi pratipattayo mithyArUpAH, bhagavato'nanumatatvAt , apica-ye tRtIyA vAdinaH saMdeSa rAtri dvAdaza-1 muhUrtapramANAmicchanti teSAM pratyakSavirodhaH, pratyakSata eva hInAdhikarUpAyA rAverupalabhyamAnatvAt / sampati svamataM bhagavAnupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punareva-vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tAjapurAve dIve ityAdi, 'tA'iti pUrvavat jambUdIpe 2 sUryoM yathAyoga maNDalaparibhramyA bhramantI merorudamAcyA-uttarapUrvasyAM dizi | udgacchataH, tatra codgatya prAradakSiNasyA-dakSiNapUrvasyAmAgacchataH, tato bharatAdikSetrApekSayA pAradakSiNakhA-dakSiNapUrva-1 syAmudgatya dakSiNApAcyA dakSiNAparasyAmAgacchatastatrApi ca dakSiNAparasyAmaparavidehakSetrApekSayA udgalyApAgudIcyA-1 aparottarasyAmAgacchataH, tatrApi cAparottarasyAmarAvatAdikSetrApekSayA udgasya udamAcyA-uttarapUrvasyAmAgacchatA, evaM tAvatsAmAnyato dvayorapi sUryayorudayavidhirUpadarzito, vizeSataH punaraya-yadaikaH sUryaH pUrvadakSiNasyAmugaSyati tadA aparo'parottarasyAM dizi samudgacchati, dakSiNapUrvonnatazca sUryo bharatAdIni kSetrANi merudakSiNadigpattIni maNDakhadhamyA | anukrama [39] awratiinasurary.org ~ 181~ Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [8], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 4 prata 4 sUtrAMka [29] %9-27 dIpa paricamana prakAzayati, aparo'parottarasyAmudgataH san tata U maNDalaparidhamyA paribhramana airAvatAdIni kSetrANi meroruttaradigbhAvIni prakAzayati, bhAratazca sUryo dakSiNAparasyAmAgataH sannaparavidehakSetrApekSayA udayamAsAdayati, perAvata: sUryaH punaruttarapUrvasthAmAgataH pUrvavidehApekSayA samudgacchatti, tato dakSiNAparasyAmudgataH san tata Urva bhaNDalacamyA paridhaman aparavidehAn prakAzayati, uttarapUrvasyAmudtastu tata UrdhvaM maNDalagatyA caran pUrva videhAnavabhAsavati, tata eSa pUrvavidehaprakAzako bhUyo dakSiNapUrvasyAM bharatAdikSetrApekSayodayamAsAdayati, aparavidehaprakAzakastvaparottarasyAmiti / tadevaM jambUdvIpe sUryayorudayavidhiruktaH, samprati kSetravibhAgena divasarAtrivibhAgamAha-tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre jambUdvIpe dvIpe dakSiNADhe divaso bhavati tadA uttarArdai'pi divaso bhavati, ekasva sUryasya dakSiNadizi paribhramaNasambhave aparasya sUryasyAvazyamuttaradizi paribhramaNasaMbhavAt , yadA cottarArdhe'pi divasastadA jambUdvIpe | dvIpe mandarasya parvatasya 'puracchimapacatthimeNaM'ti pUrvasyA pazcimAyAM ca dizi rAtrirbhavati, tadAnImekasyApi sUryasya tatrAbhAvAt 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAM dizi divaso bhavati tadA pazcimAyAmapi dizi divaso bhavati, ekasya sUryasya pUrvadigbhAvasambhave aparasya sUryasyAvazyamaparasyAM dizi bhAvAt , etacca prAgeva bhAvitaM, yadA ca pazcimAyAmapi dizi divaso bhavati tadA jambUdIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'uttaradAhiNe 'ti uttarato dakSiNatazca rAtribhavati, 'tA jayA Na'mityAdi tatra yadA Namiti prAgvat, jambUdvIpe dvIpe dakSiNA. utkapakaH-utkRSTo'STAdazamuharttapramANo divaso bhavati tadA uttarAddhe'pi utkRSTo'STAdazamuhUrtapramANo divasaH, utkRSTo BREAKERXXX anukrama [39] ~ 182~ Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJapThivRttiH mala0 sUtrAka // 89 // [29] dIpa hyaSTAdazamuhUrtapramANo divasaH sarvAbhyantaramaNDalacAritve, tatra ca yadaikaH sUryaH sarvAbhyantaramaNDalacArI bhavati tadA apa- prAbhRte ro'pyavazyaM tatsamayA zreNyA sarvAbhyantaramaNDalacArI bhavatIti dakSiNADhe utkRSTadivasasambhave uttarArdai'pyutkRSTadivasa-18 udayasaMsambhavaH, yadA uttarArdo utkRSTo'STAdazamuhUrttapramANo divaso bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'purasthima sthitiH paJcatdhime NaM'ti pUrvasyAmaparasyAM ca dizi jaghanyA dvAdazamuhUrtA rAtrirbhavati, sarvobhyantare maNDale cAraM caratoH sUryayoH17 sU29 sarvatrApi rAtredazamuhurtapramANAyA eva bhAvAt , tathA 'jayA NamityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya || pUrvasyAM dizi utkarSakA utkRSTo'STAdazamuhUcoM divaso bhavati tadA mandaraparvatasya pazcimAyAmapi dizi utkRSTo'STAdazamuhUrto divasaH, kAraNaM dakSiNottarArddhagataM prAguktamanusaraNIyaM, yadA ca mandaraparvatasya pazcimAyAmapi dizi utkRSTo'STAdazamuhattoM divaso bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'uttaradAhiNe Nati uttarato dakSiNatazca jaghanyA dvAdazamuhartA rAtriH, atrApi kAraNaM pUrvapazcimArddharAtrigataM prAguktamanusaraNIyaM, 'eva'mityAdi, evam-ukkena prakAreNa patemAnAnantaroditena gamena-AlApakagamena vakSyamANamapi netavyaM, kiM tad vakSyamANamityAha-'aTThArasamuhuttANataraha-I tyAdi, yadA mandarasya parvatasya dakSiNottarArddhayoH pUrvapazcimayorvA aSTAdazamuhAnantara:-saptadazabhyo muhurtebhya Urca kizcinyUnASTAdazamuharttapramANo divasaH tadA pUrvapazcimayodakSiNottarArddhayorvA sAtirekadvAdazamuhatoM rAtrirbhavatIti, evaM TrA zeSANyapi padAni bhAvanIyAni, sUtrapATho'pi prAguktAlApakagamAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaH, sa caivam-'tA jayA VI89 buddIve dIve dAhiNaDhe aTThArasamuhuttANatare divase havai tayANaM uttaraDevi aTThArasamuhuttANatare divase bhavai, jayA NaM uttarahe anukrama [39] ADSONGS awranasurary.org ~ 183~ Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8],....................-- prAtiprAbhata -1, ...............- mUla [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [29] ahArasamuhuttANaMtare divase havai tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavayassa puracchimapaJcasthime NaM sAtiregaduvAlasamuhuttA rAI bhavai, tA jayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pacayassa puracchimeNaM aThArasamuhuttANatare divase havai tayA NaM paJcatthimeNaM ahArasamuhattANatare divase havai, jayA NaM paJcasthimeNavi ahArasamuhattANatare divase bhavai tayA NaM jaMbuddIce dIve maMdarassa pabayassa uttaradAhiNe NaM sAiregaduvAlasamuhuttA rAI bhavai, evaM saptadazamuhurttadivasAdipratipAdakA api sUtrAlApakA bhAvanIyAH, 'tA jayA 'mityAdi tatra yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNA varSANAM-varSAkAlasya prathamaH samayaH pratipadyate-bhavati tadA uttarArthe'pi varSANAM pradhamaH samayo bhavati, samakAlanaiyatyena dakSiNA uttarArddhaM ca sUryayozcArabhAvAt , yadA cottarArddha varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'puracchimapaJcatthimeNaM' pUrvasyAsaparasyAM ca dizi 'arNatarapurakkhaDe'tti anantaraM--avyavadhAnena puraSkRtaH-agrekRto yaH so'nantarapuraskRto'nantaraM dvitIya ityarthaH, tasmin 'kAlasamayaMsitti samayaH saGkettAdirapi bhavati tatastavyavacchedArtha kAlagrahaNaM, kAlazcAsau samayazca kAlasamayaH, tatra varSAkAlasya prathamaH samayaH pratipadyate-bhavati, kimukta bhavati !-yasmin samaye dakSiNAottarArddhayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tasmAdUrdhvamanantare dvitIye samaye pUrvapazcimayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavati, 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA 'Na'miti prAgvat jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAM dizi varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadA mandarasya parvatasya pazcimAyAmapi dizi varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati, sarvakAlanayatyena pUrvapazcimayorapi sUryayozcAracaraNAt, yadA ca pazcimAyAmapi dizi varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadA jambUdvIpe dIpa anukrama [39] ~ 184~ Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [39] prAbhRta [8], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJavRttiH ( mala0 ) // 90 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 29 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH dvIpe mandarasya parvatasya 'uttaradAhiNe NaM'ti uttarato dakSiNatazca anantaraH- avyavadhAnena pazcAtkRto'nantarapazcAtkRtaH tasmin kAlasamaye varSAkAlasya prathamaH samayaH pratipanno bhavati, bhUta ityarthaH iha yasmin samaye dakSiNA uttarArddhe ca varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadanantare agretane dvitIye samaye pUrvapazcimayorvarSANAM prathamaH samayo bhavatIti etAvanmAtroktAvapi yasmin samaye pUrvapazcimayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tato'nantare pazcAdbhAvini samaye dakSiNottarArddhayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavatIti gamyate tatkimarthamasyopAdAnaM 1, ucyate, iha kramotkramAbhyAmabhihito'rthaH pazcitajJAnAM ziSyANAmatisunizcito bhavati tatasteSAmanugrahAya taduktamityadoSaH, 'jahA samaya' ityAdi, yathA samaya uktaH tathA AvalikA prANApAnau stoko lavo muddato'horAtraH pakSI mAsa Rtuzca prAvRDAdirUpo vaktavyaH, evaM ca samayagatamAlApakamAdiM kRtvA daza AlApakA ete bhavanti, te ca samayagatAlApakarItyA svayaM paribhAvanIyAH, tadyathA- 'jayA NaM jaMbuddIve dIve vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajjai tathA NaM uttaraddhevi vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajaha, jayA NaM uttarahe vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajjai tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavayassa puracchimapaJcatthime NaM anaMtara| purakkhaDakAlasamayaMsi vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajjara, tA jayA NaM jaMbuddIve maMdarasta payassa puracchime NaM vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivAi [tayA NaM paJcatthime NaM paDhamA AvaliyA paDivajjai 2] tathA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavayassa uttaradAhiNe NaM aNaMtarapacchAkaTakAla samayaMsi vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivannA bhavai' idaM ca prAguktavyAkhyAnusAreNa vyAkhyeyaM, navaraM 'AvaliyA paDivajra'tti AvalikA paripUrNA bhavati, zeSaM tathaiva evaM prANApAnAdikA adhyAlApakA Education International For Park Use Only ~ 185~ 8 prAbhRte udayasaMsthitiH sU 29 // 90 // Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ---------------------- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [29] dIpa SACROCOCCA* bhaNanIyAH 'ee'ityAdi, yathA varSANAM-varSAkAlasya ete anantaroditAH samayAdigatA atra AlApakA bhaNitAnA 'evaM hemaMtANaM'ti zItakAlasya, 'gimhANaM ti grISmakAlasyoSNakAlasyetyarthaH, pratyekaM samayAdigatA daza daza AlApakA bhaNitavyAH, ayanagataM tvAlAparka sAkSAtpaThati-tA jayA NamityAdi sugama, 'jahA ayaNe ityAdi,yathA ayane AlApApako bhaNitaH tathA saMvatsare yuge-cakSyamANasvarUpe candrAdisaMvatsarapaJcakAtmake varSazate varSasahane varSazatasahane pUrvAGge pUrva lA evaM 'jApa sIsapaheliya'tti, evaM yAvatkaraNAdamUnyapAntarAle padAni draSTavyAni, 'tuDiyaMge tuDie aDakheMge aDaDe ava-MI vaMge avave hUhUyaMge haraye uppalaMge uppale paumaMgepaume naliNaMge naliNe atyaniuraMge atyaniure auyaMge aue naU aMge naue cUjAliyaMge cUlie sIsapaheliyaMge' iti, atra caturazItivarSalakSANyeka pUrvAGga, caturazItiH pUrvAGgalakSANi eka pUrvamevaM pUrvaH pUrvI rAzicaturazItilabhairguNita uttarotsaro rAzibhavati, yAvaccaturazItizIrSaprahelikAGgalakSANi ekA zIrSaprahelikA, etAvAn rAzirgaNitaviSayo'ta UrdhvaM gaNanAtItaH, sa ca palyopamAdi, 'paliovame sAgarovame' anayoH svarUpaM saGghahaNITIkAyAmukta, AlApakAstu svayaM vaktavyAH, avasarpiNyutsarpiNIviSayamAlAparka sAkSAdAha-'tA jayA NamityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya dakSiNA.'vasappiNI pratipadyate-paripUrNA bhavati tadA uttarArddha'pi avasarpiNI pratipadyate, yadA uttarArdai avasarpiNI pratipadyate-paripUrNA bhavati, tadA dakSiNArdhe'pi avasarpiNI pratipadyate-pratipUrNA bhavati, yadA uttarArdai'pi avasarpiNI pratipadyate tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi naivA-15 styavasarpiNI nApyutsarpiNI, kuta ityAha-avasthito Namiti khalu tatra pUrvasyAmaparasyAM ca dizi kAlaH prajJapto mayA anukrama [39] RRRRRENESAMAY ~186~ Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 8mAbhRte lavaNAdI sUtrAMka [29] dIpa sUryaprajJa-1zeSaizca tIrthakaraiH he zramaNAyuSman ! tatastatrAvasappiNyutsarpiNyabhAvaH, 'evamussappiNIvitti, evamukkena prakAreNossa-4 ptivRtti: piNyapi-utsarpiNyAlApako'pi vaktavyA, sa caivam-'tA jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNaddhe paDhamA ussappiNI paDivajjai tayA (mala0) NaM uttaraddhevi paDhamA ussappiNI paDivajjai, jayA NaM uttaraddhevi paDhamA osappiNI paDivajjai tayA NaM jaMbuddIve dIve samayAdi // 91 // madarassa pabayassa purasthimapaJcasthimeNaM neva asthi avasappiNI Nevatthi ussappiNI avaDie NaM tattha kAle pannatte samaNAuso!' tadevaM jaMyuddhIpavaktavyatokA, sampati lavaNasamudravaktavyatAmAha-'lavaNe NaM samudde'ityAdi, taheva'tti yathA jambUdvIpe udgama-15 | viSaye AlApaka ukA tathA lavaNasamudre'pi vaktavyaH, sa caivam-'lavaNe gaM sUriyA uINapAINamuggaccha pAINadAhiNa-17 mAgacchaMti, pAINadAhiNamuggaccha dAhiNapAImAgacchati, dAhiNapAINamuggaccha pAINauINamAgacchati, pAINanaINa-15 muggaccha uINapAINamAgacchati' idaM ca sUtraM jambUdvIpagatodgamasUtravat svayaM paribhAvanIyaM, navaramatra sUryozcatvAro vedi-la tavyAH, 'cattAri ya sAgare lavaNe' iti vacanAt , te ca jambUdvIpagatasUryAbhyAM saha samazreNyA pratibaddhAH, tathathA-do 4 sUryoM ekasya jambUdvIpagatasya sUryasya zreNyA pratibaddhI dvau dvitIyasya jambUdvIpagatasya sUryasya, tatra yadakaH sUryo jambU dvIpe dakSiNapUrvasyAmugacchati tadA tatsamazreNyA pratibaddhau dvau sUyauM lavaNasamudre tasyAmeSa dakSiNapUrvasyAmudayamAgacchatastadaiva jambUdvIpagatena sUryeNa saha tatsamaveNyA prativaddhau dvAvaparau lavaNasamudre aparottarasyAM dizi udayamAsAdayatA, tata udayavidhirapi yoddhayoH sUryayorjambUdvIpasUryayoriva bhAvanIyaH, tena divasarAtrivibhAgo'pi kSetravibhAgena tathaiva draSTavyaH, tathA cAhatA jayA Na'mityAdi sugama, navaraM 'jahA jaMbuddIve dIve'ityAdi, yathA jambUdvIpe dvIpe 'puracchimapaca anukrama [39] ~ 187~ Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [29] dIpa chimeNaM rAI bhavaI'ityAdika sUtramuktaM yAvadutsapiNyavasarpiNyA lApakastathA lavaNasamudre'pyanyUnAtirikta samasta maNitavyaM, navaraM jambUdvIpe dvIpe ityasya sthAne lavaNasamudre iti vaktavyamiti zeSaH / tadevaM lavaNasamudgatA'pi vaktavyatokkA, samprati dhAtakIkhaNDaviSayAM tAmAha-'dhAyaisaMDe NaM sUriyA'ityAdi, atrApyudgamavidhiH prAgvad bhAvanIyaH, navaramatra sUryA dvAdaza, 'dhAyaisaMDe dIve vArasa caMdA ya sUrA ye' iti vacanAt , tataH SaT sUryA dakSiNadikcAribhirjambUdvIpagatalavaNasamudragataiH sUryaiH saha samazreNyA pratibaddhAH SaT uttaradikcAribhiH, sampratyatrApi kSetravibhAgena divasarAtrivibhAgamAha-14 "tA jayA NamityAdi, yadA dhAtakIkhaNDe dvIpe dakSiNA. divaso bhavati tadA uttarArkhe'pi divaso bhavati, yadA uttarArdai'pi divasastadA dhAtakIkhaNDe mandarayoH parvatayoH pUvArddhapazcimArddhagatayoH pratyekaM pUrvasyAmaparasyAM ca dizi rAtri|rbhavati, 'evaM mityAdi, evamukkena prakAreNa yathA jambUdvIpe uktaM tathaivAtrApi vaktavyaM, tacca taavdyaavdutsrpinnyaalaapkH| 'kAloe'ityAdi, kAlode samudre yathA lavaNe'bhihitaM tathaivAbhidhAtavyaM, navaraM kAlode sUryA dvicatvAriMzat , tatraikaviMzatidakSiNadikacAribhirjambUdvIpalavaNasamudradhAtakIkhaNDagataiH saha samazreNyA sambaddhA ekaviMzatiruttaradikcAribhiH, tata udayavidhirdivasarAtrivibhAgazca kSetra vibhAgena tathaiva veditavyaH / sAmpratamabhyantarapuSkaravarArddhavaktavyatAmAha-tA abhi|tarapukkharaddhe'ityAdi, idamapi sUtraM sugama, 'taheva'tti tathaiva jambUdvIpa iva vaktavyaM, navaramatra sUryA dvAsaptatiH, 'tatra | patriMzaddakSiNadik cAribhirjambUdvIpAdigataiH saha samazreNyA prativaddhAH SaTtriMzaduttaradikacAribhiH, tata udayavidhirdivasa anukrama [39] ERE ~ 188~ Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8], ... .. ....--- prAbhataprAbhUta [-1, ............ ..- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata // 92 sUtrAMka [29] dIpa sUryaprajJa- rAtrivibhAgazca kSetravibhAgena prAgvadavaseyaH, tathA cAhatA jayA Na'mityAdi, sugamam // iti zrImalayagiriviraci- 9 prAbhRte tivRttiHtAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM aSTamaM prAbhRtaM samAptam // lezyA (mala0) tadevamuktamaSTamaM prAbhRtaM, sampati navamamArabhyate-tasya cAyamarthAdhikAraH-'katikASThA pauruSIcchAyeti tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA katikaDaM te sUrie porisIcchAyaM Nivatteti Ahiteti vadejA!, tattha khalu imAo tiSiNa paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-je NaM poggalA sUriyassa lesaM phusaMti te NaM poggalA saMtappaMti, te NaM poggalA saMtappamANA tadarNatarAI bAyarAiMpoggalAI saMtAtIti esa NaM se samite tAvakkhette ege evamA-18 haMsu, ege puNa evamAhaMsu-tA je NaM poggalA sUriyassa lesaM phusaMti te NaM poggalA no saMtappaMti, te poggalA asaMtappamANA tadarNatarAI bAhirAI poggalAI No saMtAvatIti esa NaM se samite tAvakkhese pge| evamAhaMsu 2, ege puNa evamAsu, tAje poggalA sUriyassa lesaM phusati te NaM poggalA atthegatiyA No saMtappaMti atthegatiyA saMtappaMti, tattha atdhegahaA saMtappamANA tadaNaMtarAiM bAhirAI poggalAI atyega pA // 9 // tiyAI saMtAti atyaMgatiyAI No saMtAti, esa NaM se samite tAvakhesa, ege evamAhaMsu 3 / vayaM puNa* evaM vadAmo, tA jAo imAo caMdimasUriyANaM devANaM vimANehiMto lesAo bahisA (ucDhA) abhi-18 anukrama [39] atra aSTamaM prAbhRtaM parisamAptaM atha navamaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 189~ Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-]. -------------------- mUlaM [30] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [30] dIpa anukrama |NisavAo patAti, etAsi NaM lesANaM aMtaresu aNNatarIo chipaNalesAo saMmucchaMti, tate Na tAo dachiNNalessAo saMmucchiyAo samANIo tadaNaMtarAI bAhirAI poggalAI saMtAveMtIti esa NaM se samite tAvakkhette // (sUtraM 30) "tA kaikahate'ityAdi pUrvavat 'kati' kiMpramANA kASThA-prakoM yasyAH sA katikASThA tAM ktikaasstthaaN-kiNprmaannaaN| lAte' tava mate sUryaH 'pauruSI' puruSa bhavA pauruSI to pauruSI chAyAM nivartayati, nivartayannAkhyAta iti vadet !, kiMpramANAM | pauruSIchAyAmutpAdayan sUryoM bhagavAn tvayA AkhyAta iti vadediti sa pArthaH, evaM prazne kRte bhagavAnetadviSaye yaavntyH| pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatthe tyAdi, tatra-tasyAH pauruSyAH chAyAyAH pramANacintAyAM prathamatastAvadimAstApakSetrasvarUpaviSayAH khalu tisaH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-'tatra' teSAM trayANAM paratIthikAnAM madhye eke-prathamA evamAhu: tAje Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , ye Namiti vAkyAlaGkAre pudgalAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalAH sUryazalezyAsaMsparzataH santapyante-santApamanubhavanti, santapyanta iti karmakatteri prayogaH, te ca pudgalAH santapyamAnAH tada-18 nantarAn-teSAM santapyamAnAnAM pudgalAnAmavyavadhAnena ye sthitAH pudgalAste tadanantarAstAn bAhyAn pudgalAn , sUtre ca napuMsakanirdezaH prAkRtatvAt, santApayanti, itizabdaH prastutavaktavyatAparisamAptisUcakA, 'esa 'mityaadi| etat-evaM svarUpa 'se' tasya sUryasya samita-upapannaM tApakSetraM, atropasaMhAramAha-ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH, 'ta' iti pUrvavat, ye Namiti prAgvat pudgalAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalA na santapyante-na santApamanubhavanti, [40] SHA kara phara ~190~ Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-]. -------------------- mUlaM [30] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [30] dIpa anukrama sUryaprajJa- yazca pIThaphalakAdInAM sUryalezyAsaMspRSTAnAM santApa upalabhyate sa tadAzritAnAM sUryalezyApudgalAnAmeva svarUpeNa, na pITha- 9 mAbhUte tivRttiH phalakAdigatAnAM pudgalAnAmiti na pratyakSavirodhaH, te Namiti prAgvat, pudgalA asantApyamAnAstadanantarAn bAhyAn || lezyA (malA pudgalAnna santApayanti-noSNIkurvanti, svatasteSAmasantaptatvAt , itizabdaH prAgvat vyaktaH, 'esa Na'mityAdi, etat sU 30 // 13 // evaMsvarUpa 'se' tasya sUryasya tApakSetra samitaM-upapannamiti, atra upasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu' 2, eke punarevamAhuH, tA iti pUrvavat , Namiti prAgvat ye pudgalAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalA astIti prAkRtatvAgnipAtatvAhA | santi ekakAH kecana pudgalA ye sUryalezyAsaMsparzataH santapyante-santApamanubhavanti, tathA santyekakAH kecana pudgalA ye na santapyante, tatra ye santyekakAH santapyamAnAste tadanantarAn bAhyAn pudgalAn astyetat yat ekakAn-kAMzcitsantApayanti, astyetadyadekakAn-kAMzcima santApayanti, itizabdaH pUrvavat, 'esa NamityAdi, etat-evaMsvarUpaM 'se' tasya sUryasya samita-upapannaM tApakSetra, atropasaMhAramAha-ege ecamAhaMsu'etAstisro'pi pratipattayo mithyArUpAstathA ca etA| kAvyudasya bhagavAn bhinna svamatamAha-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punareva-vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA| jaIe (jAo imAo) ityAdi, tA iti pUrvavat , yA imAHpratyakSata upalabhyamAnAzcandrasUryANAM devAnAM satkebhyo vimAnebhyo KlezyA ucchUDhAH, etadeva vyAcaSTe-abhiniHsRtAstAHpratApayanti-bAhyaM yathocitamAkAzavarti prakAzya prakAzayanti, etAsAM cetthaM vimAnebhyo nimratAnAM lezyAnAmantareSu-apAntarAleSvanyatarAzchinnalezyAH sammUcrchanti, tatastA mUlacchinnA lezyAH [sammUrSichatAH satyastadanantarAn vAhyAn pudgalAn saMtApayanti, itizabdaH pUrvavat, 'esa 'mityAdi, etat-evaMsvarUpa, 54: 5555 [40] // 93 / ~191~ Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------ mUlaM [30] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [30] dIpa anukrama se tasya sUryasya samita-upapannaM tApakSetramiti / tadevaM tApakSetrasya svarUpasambhava uktaH, samprati kiMpramANAM poruSIchAyAM hai nivartayatItyetat boDukAmaH pRcchannAha| tA katikaDe te sUrie porisIkachAyaM Nivatteti Ahiteti vadejyA ?, tattha khalu imAo paNavIsaM paDivasIo'paNNatAo, tatthege evamAhaMsu tA aNusamayameva sUrie porisicchAyaM Nivattei Ahiteti vadejA, | ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhuttameva sarie porisicchAyaM Nivatteti Ahiteti vadejA, eteNaM abhilAveNaM tavaM, tA jAo ceva oyasaMThitIe paNucIsaM paDivattIo tAo ceva NetavAo, jAva aNuussappiNImeva sUrie porisIe chAyaM Nivatteti AhitAti vadejA, ege evamAhaMsu / vayaM puNa evaM ba-4 lAdAmo-tA sariyassa NaM ucasaM ca lesaMca paDuca chAuddese uccattaM ca chAyaM ca paDuca lesudese lesaM cAyaM ca paDacca uccattoDese, tattha khalu imAo duve paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-tA asthi NaM se divasejaMsi ThANaM divasaMsi sUrie cauporisIcchAyaM nivattei, asthi NaM se divase jaMsi NaM divasaMsi sUrie duporisIcchAyaM &ANivatteti ege evamAhaMsa.ege puNaevamAsu tA asthi NaM se divase jasiNaM divasaMsi sarie duporisIcchAyaM |Nivatteti asthi NaM se divase jaMsi divasaMsi sUrie no kiMci porisicchAyaM Nivatteti 2, tattha je te evamAhaMsu tA asthi NaM se divase jaMsiNaM divasaMsi mUrie cauporisiyaM chAyaM Nivatteti, asthi NaM se divase jasiNaM divasaMsi sarie doporisiyaM chAyaM nivattei te evamAsu, tA jatA NaM sarie sababhaMtaraM maMDalaM [40] ~192~ Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa sUryaprajJa- uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM uttamakahapatte ukkosie aTThArasamuhuse divase bhavati, jahaNiyA duvA- 9prAbhUte sivRttiH |lasamuhattA rAI bhavati, tersi ca NaM divasaMsi sarie cauporisIyaM chAyaM nivatteti, tA uggamaNamuhursasi ya4 pauruSIchA(mala. asthamaNamuhattaMsi ya lesaM abhivaDhemANe no ceva NaM NibuDhemANe, tA jatA NaM mUrie sababAhiraM maMDalaM uba-1 yA sU31 saMkamittA cAraM carati tatANaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati, jahaNNae duvaal||94|| samuhutte divase bhavati, tasi ca NaM divasaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM nivattei, taM0-uggamaNamuhurAsiya asthamaNamuhasi ya, lesaM abhivaDhemANe no ceva NaM nivuhemANe 1, tattha NaM je te evamAsu tA asthi se divase jaisi NaM divasaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM Nivasei asthi NaM se divase jaMsi rNa divasaMsi sarie 2 DA.ke.sA. XNo kiMci porisiyaM chAyaM Nivatteti te evamAhaMsu, tA jatA NaM sarie sababhaMtaraM maMDalaM paghasaMkamittA cAra carati tatA NaM uttamakaTThapatte ukosie aTThArasamuhatte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, taMsi ca NaM divasaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM Nivatteti, taM0-uggamaNamuhasaMsi asthamaNamuhurAsi ya lesaM abhivaDhamANe No va NaM NivuhamANe, tA jayA NaM sarie satvabAhiraM maMDalaM ughasaMkamisA cAraM carati tatA / NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhattA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhase divase bhavati taMti ca NaM divasaMsi sarie No kiMci porisIe chAyaM Nivatteti, taMba-jaggamaNamuhataMsi ya asthamaNamuhurAsi ya, no ceva NaM lesaM abhibuddemANe vA nibuDDhemANe vA, tA kaikaTTha te sarie porisIcchAyaM nivasaha Ahiyattika-4 - anukrama [41] E-06 ~193~ Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [9], ....................-- prAtiprAbhata -1, ...............- mUla [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [41] jA, tattha imAo chaNNauha paDivattIo papaNattAo, tatthege evamAsu, asthi NaM te se dese jaMsi || IIdesasi sarie egaporisIyaM chAyaM nivattei ege evamAsu, ege puNa evamAsu, tA asthi NaM se dese jaMsi desaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM Nivatteti, evaM eteNaM abhilAveNaM NetavaM, jAva chaNNautiM porisiyaM chAyaM| Nivatteti, tastha je te ecamAsu tA atthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie egaporisiyaM chAyaM Nivatteti te evamAsu tA saripassa NaM sabaheDimAto sUrappaDihito bahittA abhiNisaTTArTilesAhiM tADijja- PmANIhiM imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAo bhUmibhAgAo jAvatiyaM sarie uhUM upaterNa eca tiyAe egAe advAe egeNaM chAyANumANappamANeNaM umAe tattha se sarie egaporisIyaM chAyaM Nivaseti, tastha je te eSamAhaMsu, tA asthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie duporisiM chAyaM Nivatteti, te evamAna kAsu-tA sUriyassa gaM sabaheDimAto mariyapaDidhIto bahittA abhiNisahitAhiM lesAhiM tADijamANIhiM| imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAtobhUmibhAgAto jAvatiyaM sUrie uhuM uccatteNaM evatiyAhiM dohiM addhAhiM dohiM chAyANumANappamANehiM umAe etva NaM se sUrie duporisiyaM chAyaM Nivatteti, evaMNeyara jAva tattha je te evamAsu tA atthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie chapaNautiM porisiyaM chAyaM Nivattetti te evamAhaMsu-tA sariyassa NaM sabahiDimAto sUrappaDidhIo bahittA abhiNisaTThAhiM lesAhiM tADijamANIhiM isIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijAto bhUmibhAgAto jAvatiyaM mUrie uhuM uccatteNaM evatiyAhiM ~194~ Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8], ..... ........-- prAbhataprAbhUta [-1, ....... ........- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: (mala) prata sUtrAMka [31] dIpa sUryaprajJa- mAchANavatIe chAyANumANuppamANehiM umAe estha NaM se sUrie chaNNautiM porisiyaM chAyaM Nivatteti ege eva-121 prAbhUte ptivRttiH |mAhaMsu, vayaM puNa evaM vadAmo, sAtiregaauNaTThiporisINaM sUrie porisIchAyaM Nivatteti, avaddhaporisI NaM pArupIchA chAyA divasassa kiM gate vA sese vA?, tA tibhAge gate vA sese vA, tA porisI NaM chAyA divasassa kiM gate vA sese vA?, tA caubhAge gate vA sese vA, tA divaddhaporisI NaM chAyA divasassa kiM gate vA sese vA?, tA paMcamabhAge gate vA sese vA, evaM addhaporisiM choI pucchA divasassa bhAgaM choDaM vAkaraNaM jAva tA: addhaauNAsahiporisIchAyAdivasassa kiM gate vA sese vA?, tA egUNavIsasatabhAge gate vA sese vA, tA auNasaDiporisI NaM chAyA divasassa kiM gate vA sese cA bAvIsasahassabhAge gate vA sese vA, tA sAtiraMgaauNasahiporisI NaM chAyA divasassa kiM gate vA sese vA?, tA Nasthi kiMci gate vA sese vA, tattha khalu imA paNacIsaniviTThA chAyA paM0, taM0-khaMbhachAyA rajjachAyA pAgArachAyA pAsAyachAyA uvaggachAyA ucattachAyA aNulomachAyA ArubhitA samA paDihatA khIlacchAyA patracchAyA puratoudayA purimakaMThabhAuvagatA pacchimakaMThabhAuvagatA chAyANuvAdiNI kiTANuvAdiNAchAyA chAyachAyA (golachAyA tatva NaM golacchAyA aTThavihA)paM020-golachAyA abaddhagolacchAyA gADhalagolachAyA avaddhagADhalagola chAyA golAbalicchAyA avahugolAvalicchAyA golapuMjachAyA avddhgolpuNjchaayaa|| (sUtraM 31) ||nnvmN pAhuDaM samattaM // HABAR anukrama [41] ~195~ Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [41] prAbhRta [9] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [31] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH 'tA kar3aka te ityAdi, tA iti pUrvavat katikASThAM kiMpramANAM bhagavan ! tvayA sUryaH pauruSIcchAyAM nirvarttayannAkhyAta iti vadet ?, evamukte bhagavAn prathamato lezyAsvarUpaviSaye yAvantyaH paratIrthikAnAM pratipattayastAvatI rupadarzayati- 'tattha khalu' ityAdi, tatra tasyAM pauruSyAM chAyAyAM viSaye lezyAmadhikRtya khalvimAH paJcaviMzatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-tatra teSAM paJcaviMzateH paratIrthikAnAM madhye eke evamAhuH-tA iti pUrvavat, anusamayameva-pratikSaNameva sUrya: paurupIchAyAM, iha lezyAvazataH pauruSIchAyA bhavatIti tataH kAraNe kAryopacArAt paurupIDAyeti lezyA draSTavyA, tAM nirvarttayati nirvarttayannAkhyAta iti vadet kimuktaM bhavati ? - pratikSaNamanyAmanyAM sUryo lezyAM nirvarttayan AkhyAta iti vadet, atropasaMhAraH - 'ege evamAhaMsu, 'evamityAdi, evaM uktena prakAreNa etenAnantaroditenAbhilApena sUryapAThagamena yA eva ojaH saMsthitau paJcaviMzatiH pratipattayaH uktAH tA eva krameNAtrApi netavyAH, tAvadyAvaccaramapratipattipratipAdakamidaM sUtraM - ege puNa evamAhaMsu-tA aNu-osappiNiussappiNimeva sUrie ityAdi, madhyamAsvAlApakA evaM jJAtavyAH'ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhurtameva sUrie porisicchAyaM nivattei Ahiyatti vajA 'ege evamAhaMsu' ityAdi, tadevaM | lezyAviSayAH parapratipattI rUpadarzya samprati tadviSayaM svamatamAha - 'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarevaM vadAmaH, kathamityAha'tA sUriyassa NamityAdi, tA iti pUrvavat, sUryasya Namiti vAkyAlaGkAre uccatvaM lezyAM ca pratItya chAyoddezaH, kimuktaM bhavati ?-yathA sUrya uccairuccaistarAmadhirohati yathA ca madhyAhnAdUrdhva nIcaistarAmatikrAmati etadapi laukikavyavahArA|pekSayA ucyate, laukikA hi prathamato dUrataravarttinaM sUrya udayamAnamatinIcaistarAM pazyanti tataH pratyAsannaM pratyAsannataraM Education International For Parts Only ~ 196 ~ Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka tivRttiH (mala) // 96 // [31] dIpa anukrama [41] bhavantamucairuccastarAM madhyAhrAdUrva ca krameNa dUraM dUrataraM bhavantaM nIcaiIMcaistarAmiti, tathA yathA lezyAH saJcaranti, tadyathA- mAbhRte atinIstarAM vartamAne sUrye sarvasyApi prakAzyasya vastuna upari plavamAnA vastuno dUrataH paripatanti, tataH prakAzyasya: lApauruSIchAvastuno mahatI mahattarA chAyA bhavati, uccairucastarAM varddhamAne sUrye pratyAsannAH pratyAsanatarAH paripatanti, tataH prakAzyasya mAyA sU31 vastuno hInA hInatarA chAyA bhavati, sata evaM tathA tathA vartamAnaM sUryasyoccatvaM lezyAM ca pratItya chAyAyA anyathAbhavantyA uddezo jJAtavyaH, iha pratikSaNaM tattatpudgalopacayena tattatpudgalahAnyA vA yat chAyAyA anyatvaM tatkevalyeva jAnAti chamasthastUddezatastata uktaM-chAyoddeza iti, 'uttaM ca chAyaM ca paDucca lesoddesa iti, tathA tathA vivarttamAnaM sUryasyodhatvaM chAyAM ca hInAM hInatarAmadhikAmadhikatarAM ca tathA tathA bhavantIM pratItya-Azritya lezyAyAH-prakAzyasya vastunaH pratyAsannaM pratyAsannataraM dUra dUrataraM vA paripatantyA uddezo jJAtavyA, tathA 'lasaM ca chAyaM ca paDuca uccattoDese' iti, lezyA-prakAzyasya vastuno dUraM dUrataramAsannamAsanataraM paripatantIM chAyAM ca hInAM hInatarAmadhikAmadhikatarAM ca tathA tathA bhavantIM pratItya sUryagatasyoccatvasya tathA tathA vivarttamAnasyoddezo jJAtavyaH, kimuktaM bhavati -trINyapyetAni pratikSaNamanyathAnyathA vivartante, tata ekasya dvayasya vA tathA tathA vivartamAnasyoddezata upalambhAditarasyApyuddezato'vagamaH karttavya iti / tadevaM lezyAsvarUpamukta, samprati pauruSyAzchAyAyAH parimANaviSaye paratIrthikapratipattisambhava kth-II||96 // yati-tattthe'tyAdi, taba-tasyAM pauruSyAzchAyAyAH parimANacintAyAM viSaye khasvime he pratipattI prajJa, tadyathA-tatra-12 lAteSAM dvayAnAM paratIthikAnAM madhye eke evamAhuH asti sa divaso yasmin divase sUrya ugamanamuharte astamayamuhUce ca ~197~ Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [41] catuSpauruSI-catuSpuruSapramANAM puruSagrahaNamupalakSaNaM tena sarvasyApi prakAzyasya vastunazcaturguNAM chAyAM nivartayati, asti sa divaso yasmin divase udgamanamuhUrte astamayamuhUrte ca dvipauruSIM-dvipuruSapramANAM chAyAM sUryo nirvarttayati, atrApi &ApuruSagrahaNamupalakSaNaM tataH sarvasyApi vastunaH prakAzyasya dviguNAM chAyAM nivartayatIti draSTavyaM, atropasaMhAra:-'ege eka-1* mAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH-tA iti pUrvavat, asti sa divaso yasmin divase udgamanamuhUtteM astamayamuhUtre ca sUryo dvipauruSI-puruSadvayapramANAM chAyAM nivartayati, puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasyApi prakAzyavastuno dviguNAM chAyAM nirvataiyatItyarthaH, tathA asti sa divaso yasmin divase sUryo'stamayamuhUrte udgamanamuhUrteca na kAzcidapi pauruSI chAyAM nirvartayati / sampratyete eva mate bhAvayati-tatthe' tyAdi, tatra-teSAM dvayAnAM madhye ye te vAdina evamAhuH-asti sa divaso yasmin divase catuSpauruSI chAyAM sUryo nivartayati, asti sa divaso yasmin divase sUryoM dvipauruSI chAyAM nivartayati, evaM svamatavibhAvanArthamAhuH-'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA-pasmin kAle Namiti vAkyAlakAre sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSako'STAdazamuhUrto divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuhUrtA rAtriH, tasmiMzca divase sUryazcatuSpauruSI-catuSpuruSapramANAM chAyAM nirvayati, tadyathA-udgamanamuhUrte'stamayamuhurne ca, sa codgama-15 namuhUrte'stamayamuhUtraM ca catuSpauruSI chAyAM nirvartayati lezyAmabhivarddhayan prakAzyavastuna upari plavamAnAM dUraM dUrataraM parikSipan no caiva-naiva nirveSTayan-prakAzyavaskhuna upariplavamAnAM pratyAsannaM pratyAsanataraM parikSipana tathA sati chAyAyA hInahInataratvasambhavAt , 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA sarvabAhya maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA uttamakASThA BA ~ 198~ Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [41] prAbhRta [9] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. *sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 91 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [31] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAptA catkarSikA aSTAdazamuhUrttA rAtrirbhavati, jaghanyo dvAdazamuhUrtI divasaH tasmiMzca divase sUryo dvipauruSI-puruSadvayapramANAM chAyAM nirvarttayati, tadyathA-udgamanamuhUrtte bhastamayamuhUrtte ca sa ca tadA dvipauruSa chAyAM nirvarttayati, lezyAmabhivarddhayana no caiSa nirveSTayan asya vAkyasya bhAvArthaH prAgvadbhAvanIyaH / tathA tatra teSAM dvayAnAM madhye ye vAdina evamAhuHasti sa divaso yasmin divase sa sUryo dvipauruSa chAyAM nirvarttayati asti sa divaso yasmin divase sUryo na kAMcidapi pauruSIM chAyAM nirvartayati ta evaM svamatavibhAvanArthamAcakSate- 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGgamya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSako'STAdazamutta divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuharttA rAtriH, tasmiMzca divase sUryo dvipauruSIM chAyAM nirvarttayati, tadyathA - udgamana muhUrtte'stamayamuhUrtte ca sa ca tadAnIM dvipauruSIM chAyAM nirvarttayati lezyAmabhivarddhayan no caiva nirveSTayan, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre sUryaH sarvabAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA uttamakASThAprAptA utkarSikA aSTAdazamuhUrttA rAtriH, jaghanyo dvAdazamuhUrttapramANo divasastasmiMzca divase udgamanamuMhartte'stamayamuhUrtte ca sUryo na kAzcidapi pauruSIM chAyAM nirvarttayati, 'no ceva Na'mityAdi, na ca-naiva tadAnIM sUryo lezyAmabhivarddhayan bhavati nirveSTayan vA, abhivarddha[ya]ne adhikAdhikatarAyA nirveSTa [ya]ne hInahInatarAyAzchAyAyAH sambhavaprasaGgAt / tadevaM paratIrthikapratipattidvayaM zrutvA bhagavAn gautamaH svamataM pRcchati'tA kaikaTTha'mityAdi, yadyevaM paratIrthikAnAM pratipattI 'tA' tarhi bhagavAn svamatena tvayA katikASThAM kiMpramANAM sUryaH paurupIM chAyAM nirvarttayan AkhyAta iti vadet 1 tatra bhagavAna svamatena dezavibhAgataH pauruSIM chAyAM tathA tathA aniya Eucation International For Parts Only ~ 199~ 9 prAbhRte pauruSIchA yA sU 31 // 91 // wor Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [41] prAbhRta [9] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [31] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH tapramANAM vakSyati, paratI thiMkAstu pratiniyatAmeva pratidivasa dezavibhAgene cchaMti tataH prathamatastanmatAnyevopadarzayati'tatthe'tyAdi, tatra tasmin dezavibhAgena pratidivasa pratiniyatAyAH pauruSyAbhchAyAyA viSaye SaNNavatiH pratipattayaH prajJatAH, tadyathA-tatra teSAM SaNNavateH paratIrthikAnAM madhye eke evamAhuH, tA iti pUrvavat, asti sa dezo yasmin deze sUrya AgataH san ekapauruSa - eka puruSapramANAM puruSa grahaNamupalakSaNaM sarvasyApi prakAzyavastunaH svapramANAM chAyAM nirvarttayati, atropasaMhAraH - 'ege evamAhaMsa' 1, 'eke punarevamAhuH - asti sa dezo yasmin deze samAgataH sUryo dvipauruSa-dvipuruSapramANAM puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasyApi vastunaH prakAzyasya dviguNAmityarthaH, chAyAM nirvarttayati, atropasaMhAraH- ege evamAhaMsu' 2, 'evamityAdi, evamuktena prakAreNa etenAnantaroditenAbhilApena- sUtrapAThagamena zeSapratipattigatamapi sUtraM netavyaM tAvadyAvaccaramapratipattigataM sUtraM, tadeva khaNDazo darzayati- 'channau' ityAdi, etaccaivaM paripUrNa draSTavyaM - ege puNa evamAhaMsu, asthi rNa se dekhe jaMsi NaM desaMsi sUrie channauiporasiM chAyaM nivattara AhiyattivaejA ege evamAhaMsu madhyamapratipattigatAstvAlA pakAH sugamatvAt svayaM paribhAvanIyAH, sampratyetAsAmeva paNNavatipratipattInAM bhAvanikAM cikIrSurAha- 'tatthe'tyAdi, tatra teSAM SaNNavatiparatIrthikAnAM madhye ye te vAdina evamAhuH - asti sa dezo yasmin deze samAgataH sUrya ekapauruSa - prakAzyavastunaH svapramANAM chAyAM nirvarttayati ta evaM svamatavibhAvanArthamAhuH - 'tA sUriyassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, sUryasya sarvAdhastanAt sUryapratidheH- sUryapratidhAnAt sUryanivezAdityarthaH bahirniHsRtA yA lezyAstAbhiH 'tADijja mANAhiM ti tADyamAnAbhirasyA ratnaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAd bhUmibhAgAdyAvati sUrya Education International For Parts Only ~200~ Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8], ......--- prAbhataprAbhUta [-1, ..............- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: mAbhRte sUryaprajJativRttiH (mala0) prata sUtrAMka [31] // 92 dIpa anukrama [41] Urdhvamuccaistvena vyavasthita etAvatA'dhvanA, sUtre cAdhvazabdasya strItvena nirdezaH prAkRtatvAt , ekena ca chAyAnumAnapra-12 mANena prakAzyasya vastuno yadudezataH pramANamanumIyate tena, ihAkAzadeze sUryasamIpe prakAzyasya vastunaH pramANaM naiva | pauruSIchAsAkSAt parigrahItuM zakyate kintu dezato'numAnena tata chAyAnumAnapramANenetyukta, 'umAe'tti avamitaH paricchinno yA sU31 yo deza-pradezo yasmin pradeze AgataH san sUrya ekapauruSI puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasya prakAzyasya vastunaH |pramANabhUtAM chAyAM nivartayati, iyamatra bhAvanA-prathamata udayamAne sUrye yA lezyA vinirgatya prakAzamAzritAstAbhiH | prakAzyavastudeze kI kriyamANAbhiH kizcitpUrvAbhimukhamavanatAbhiH prakAzyena ca vastunA yaH sambhAvyate paricchinna AkAzapradezaH tatrAgataH sUryaH prakAzyavastupramANAM chAyAM nivartayati, evamuttaratrApi bhAvanA kAryA, 'tatdhetyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-asti sa dezo yasmin deze samAgataH sUryo dvipIrupI chAyA~ nirvatayati ta evaM svamatavisphAraNArthamAhura-tA sUriyassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat sUryasya sarvAdhastAt sUryapratidheH-sUryanivezAdvahiniHsRtAbhirlezyAbhistAjyamAnAbhirasthA ratnaprabhAyAH pRdhivyA bahusamaramaNIyAdbhUmibhAgAdUrdhvamuccatvena vyavasthitaH etAvanayAM dvAbhyAmaddhAbhyAM dvAbhyAM chAyAnumAnapramANAbhyAM prakAzyavastupramANAbhyAmavamitaH-paricchinno yo dezastana samAgataH sUryo dvipIruSI-prakAzyavastuno dviguNAM chAyA~ nirvayati, evamekaikapratipattAvekaikacchAyAnumAnapramANavRtyA tAvanetavyaM yAvatpaNNavatitamA TrA R // 6 // pratipattiH, tadUgatAni ca sUtrANi svayaM paribhAvanIyAni, sugamatvAt , tadevamukkAH paratIrthikapratipattayaH / sampati svama-1 tamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevavakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'sAtirege'tyAdi, sUrya 649*9848 ~ 201~ Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [8], ......--- prAbhataprAbhUta [-1, ..............- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] +5%95 dIpa anukrama [41] gidgamasamaye astama nasamaye ca sAtirekaikonaSaSTipuruSapramANAM chAyAM nivartayati-patadeva vibhAvadhipurAha-'tA avhe| ityAdi, apagatamaddhe yasyAH sA apArddhA sA cAsau pauruSI ca apArddhapauruSI chAyA puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasthApi vastunaH prakAzya sthArddhapramANA chAyA, evamuttaratrApyupalakSaNavyAkhyAnaM draSTavyaM, divasasya kiM gate-katame bhAge gte| | zeSe veti-katitame bhAge zepe bhavati !, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavat , divasasya tribhAge gate bhavati, diva-| sasya tribhAge vA zeSe, 'tAityAdi, pauruSI puruSapramANA, prakAzyasya vastunaH svapramANA ityarthaH, chAyA ki gate-katitame | bhAge gate zeSe veti-katitame vA bhAge zeSe bhavati ?, bhagavAnAha-divasasya caturbhAge gate caturbhAge zeSe vA, prakAzyasya vastunaH svapramANabhUtA chAyA anyatra granthAntare sarvAbhyantaraM maNDalamadhikRtyotA, tathA ca nandi cUrNigrandha:-"purisatti saMka purisasarIraM vA, tato purise nipphannA porisI, evaM sabassa vatthuNo yadA svapramANA chAyA bhavati tadA porisii| havai, eyaM porisipramANaM uttarAyaNassa aMte dakSiNAyaNassa AIe ikaM diNaM bhavai, ato paraM addhaegasahibhAgA aMgulassa dakkhiNayaNe vahuMti, uttarAyaNe hassaMti, evaM maMDale 2 annA porisI" iti, tata idaM sakalamapi pauruSIvibhAga-2 mANapratipAdanaM sarvAbhyantaraM maNDalamadhikRtyAvaseyaM, tathA 'tA'iti pUrvavat , byarddhapauruSI-sArddhapuruSapramANA chAyA diSasasya kiMbhAge-katitame bhAge gate bhavati, kiM zeSe vA-katitame vA bhAge zeSe ?, bhagavAnAha-'tA' iti pUrvavat , divasasya paJcame bhAge gate vA bhavati, zepe vA paJcame bhAge, 'eva'mityAdi, evamukkena prakAreNa arddhapauruSI-arddhapuruSapramANAM chAyAM kSitvA 2 pRcchA-pRcchAsUtra draSTavyaM, 'divasabhAga'ti pUrvapUrvasUtrApekSayA ekaikamadhikaM divasabhAgaM kSitvA 2 vyAkaraNa-utta ~ 202~ Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [41] prAbhRta [9] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 99 // bibi sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [31] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH rasUtraM jJAtavyaM taccaivam-- 'ciporisI NaM chAyA kiM gae vA sese vA 1, tA chanbhAgagae vA sese vA, tA aDDAijjaporisI NaM chAyA kiMgae vA sese vA ?, tA sattabhAgagae vA sese vA' ityAdi, etacca etAvat tAvat yAvat 'tA uguNahI tyAdisugamaM, sAtirekai konaSaSTipauruSI tu chAyA divasasya prArambhasamaye paryantasamaye vA, tata Aha- 'tA natthi kiMci gae vA 4 sese vA' iti, samprati chAyAbhedAn vyAcaSTe - 'tatthe'tyAdi, tatra tasyAM chAyAyAM vicAryamANAyAM khalviyaM paJcaviMzatividhAH chAyAH prajJaSThAH ?, tadyathA 'khaMbhachAye' tyAdi, prAyaH sugamaM, vizeSavyAkhyAnaM cAmISAM padAnAM zAstrAntarAdyathAsampraOM dAyaM vAcyaM, golachAyetyuktaM tatastAmeva golachAyAM bhedata Aha- 'tatthe' syAdi, tatra - tAsAM paJcaviMzaticchAyAnAM madhye khalviyaM golachAyA aSTavidhA prajJatA, tathathA - 'golachAyA' golamAtrasya chAyA golchAyA, apArddhasya-arddhamAtrasya golasya chAyA apArddhagolachAyA, golAnAmAvalirgeaulAva listasyA chAyA golAvalicchAyA apArddhAyAH - apArddhamAtrAyA golAvalechAyA apArddhagolAvalicchAyA, golAnAM puJjo golapujo golotkara ityarthaH tasya chAyA golapuJjachAyA, apArddhasya- arddhamAtrasya golapuJjasya chAyA apArddhagola punyjcchaayaa| iti zrImalaya giriviracitAyAM sUryaprajJaptidIkAyAM navamaM prAbhRtaM samAptam / / tadevamuktaM navamaM prAbhRtaM samprati dazamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAse yathA 'yoga iti kiM bhagavan ! tvayA samAkhyAyate' iti, tatastadviSayanirvacana sUtramAha- tA jogeti vatthussa AvaliyANivAte Ahiteti vadejjA, tA kahaM te jogeti vatthussa AvaliyANi Education Internation atra navamaM prAbhRtaM parisamAptaM For Penal Use Only atha dazamaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 203~ 9 prAbhUte pauruSIchAyA sU 31 la // 92 // // wor Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], ------------------- mUlaM [32] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [32]] dIpa vAte Ahiteti vadejjA !, tatya khalu imAo paMca paDivattIo pannattAo, tatdhege evamAiMsu tA savvevi NaM NakkhattA kattiyAdiyA bharaNipajavasANA ege evamAhaMsu, ege puNa evamAiMsu, tA sabevi NaM NakkhattA mahAdIyA assesapajjavasANA paNNattA, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAiMsu, tA sabevi NaM NakvattA ghaNihAdIyA savaNapajjayasANA paNNattA, ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAsu, tA sabvevi gaM NakkhattA assiNIAdIyA revatipajjavasANA pa0, ege evamAsu 4, ege puNa evamAhaMsu-sabveviNaM NakkhattAbharaNIAdiyA assiNIpajjavasANA ege evamAsu / vayaM puNa evaM vadAmo, sacevi NaM NakvattA amiIAdIyA uttarA sADhApajavasANA paM020-abhiIsavaNo jAva uttraasaadaa|| (sUtraM 32) dasamassa paDhama pAhuDapAhuI samattaM / / 4 &aa 'tA jogeti batthusse'tyAdi, tA iti AstAM tAvadanyatkathanIyaM sampratyetAvadeva kathyate-yoga iti vastuno nakSatrajAtasya 'AvalikAnivAyo'tti AvalikayA krameNa nipAtaH-candrasUryaiH saha sampAta AkhyAto mayeti vadet svazipyebhyaH, evamukta bhagavAn gautamaH pRcchati-'tA kahate' ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM-kena prakAreNa bhagavAn tvayA yoga iti yogavastuno-nakSatrajAtasyAvalikAnipAtaH sa AkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-tastha khalu'ityAdi, tatra-tasminnakSatrajAtasyAvalikAnipAtaviSaye khalvimAH paJca pratipattayaH-paratIthikAbhyupagamarUpAH prajJaptA,tadyathA-tatra-teSAM paJcAnAM paratIthikAnAM madhye eke paratIrthikA evamAhuH-tA iti pUrvavat sarvANyapi nakSatrANi kRttikAdIni bharaNiparyavasAnAni prajJatAni, sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAta, atraivopasaMhAraH-'ege evamAsu' 1, evaM zeSapratipatticatuSTayagatA anukrama [42] AREasatirinternational atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-1 Arabhyate ~ 204~ Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], ------------------- mUlaM [32] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJasivRttiH (mala.) // 5 // [32] nyapi sUtrANi paribhAvanIyAni, tadevaM parapratipattIrupadartha samprati svamatamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM-1210mAbhate vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-tA save'pi Na'mityA di, tA iti pUrvavat, sarvANyapi nakSatrANizmAbhUta. abhijidAdIni uttarASADhAparyavasAnAni prajJaptAni, kasmAditi cet 1, ucyate, iha sarveSAmapi suSamasuSamAdirUpANAM nakSatrAva kAlavizeSANAmAdi yuga 'pae u susamasusamAdayo addhAvisesA jugAdiNA saha pavataMti jugateNa saha samarpatI'ti zrIpA kAlikAsU12 daliptasUrivacanaprAmANyAt , yugasya cAdiH pravartate zrAvaNamAsi bahulapakSe pratipadi tithI bAlavakaraNe abhijinnakSatre | candreNa saha yogamupAgacchati, tathA coktaM jyotiSkaraNDake-"sAvaNabahulapaDivae bAlavakaraNe abhIinakkhatte / savattha paDhamasamaye jugassa AI viyANAhi // 1 // ' atra sarvatra bharatairavate mahAvidehe ca, zeSa sugama, tataH itthaM sarveSAmapi kAlavizeSANAmAdau candrayogamadhikRtyAbhijinakSatrasya vartamAnatvAdabhijidAdIni nakSatrANi prajJaptAni, tAnyeva tayathetyAdinopadarzayatti-abhiI sacaNe'tyAdi, // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya prathama 31 prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // dIpa anukrama [42] tadevamukkaM dazamasya prAbhRtasya prathama prAbhUtaprAbhRtaM, samprati dvitIyamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro 'nakSatraviSaya In muhUrtaparimANaM vaktavya miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha4. tA kahaM te muhattA ya Ahiteti vadejA, tA etesi NaM aTThAvIsAe NavattANaM asthi Nakvate jeNaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 Arabhyate ~205~ Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [33]] dIpa anukrama [43] praNava muhutte sattAvIsaM ca sattahibhAge muhuttassa caMdeNaM saddhiM joyaM joeMti, asthi NakkhattA je NaM paNNarasa muhutte caMdeNaM saddhiM joyaM pajoeMti, asthi NakkhattA jeNaM paNatAlIse muhutte caMdeNaM sarddhi joeMti, tA eesi Na aTThAvIsAe nakkhattANaM kayare nakkhatte je NaM navamuhutte sattAvIsaM ca sattadvibhAe muluttassa caMdeNaM saddhiM joenti, kayare nakkhattA je NaM paNNarasamuhatte caMdeNaM saddhiM jogaM joeMti, katare nakkhattA je tIsa muTutte caMdeNa saddhiM jogaM joiMti, katare nakkhattA jeNaM paNayAlIsaM muhutte caMdeNa sahi joyaM joiMti ?, tA eesiNaM aTThAvIsAe NakkhattANaM tastha je te Nakkhatte je NaM Nava muhutte sattAvIsaM ca sattaTThibhAge muhuttassa caMdeNa 4saddhiM joyaM joeMti se NaM ege abhIyI, tattha je te NakkhattA jeNaM paNNarasa muhutte caMdeNa saddhiM joyaM joeMti late NaM cha, taM0-satabhisayA bharaNI addA assesA sAti jehA, tattha je te NakkhattA je gaM tIsaM muhattaM caMdeNa saddhiM joyaM joyati te paNNarasa, taM0-savaNe dhaNiTThA pubA bhaddavatA revati assiNI kattiyA maggasira pussA mahA| puvAphagguNI hattho cittA aNurAhA mUlo puvaAsADhA, tattha je te NakkhattA jeNaM paNatAlIsaM muhuse caMdeNa sarddhi jogaM joeMti teNaMcha, taMjahA-uttarAbhahapada rohiNI puNavasU uttarAphagguNI visAhA uttarAsAdA(sUtraM33) | 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM bhagavan ! pratinakSatra muhU graM-muharsaparimANamAkhyAtamiti vadet 1, evamukta bhagavAnAha-'tA eesi 'mityAdi, 'tA'iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye'sti tannakSatraM yannava muhAna ekasya ca muhUrtasya saptaviMzati saptaSaSTibhAgAna yAvat candreNa sArddha yoga yunakti-upaiti, tathA asti-nipAta 15OMOMOMOMOM ~206~ Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------- prAbhRtaprAbhUta [2], --------------- mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyamajJaptivRttiH DA2prAbhRta prata (mala0) sUtrAMka 454545% // 15 // [33] vAd vyatyayAdvA santi tAni nakSatrANi yAni paJcadaza muhUrtAna yAvaccandreNa saha yogamupayAnti, tathA santi tAni nakSa- 10 prAbhRte vANi yAni triMzataM muhartAna yAvaccandreNa saha yogamaznuvate, tathA santi tAni nakSatrANi yAni pazcatvAriMzataM muhUrtAna yAvaJcandreNa saha yoga yuJjanti, evaM sAmAnyena bhagavatokne vizeSanirdhAraNArtha bhagavAna pRcchati gautama:-'tA eesiNa-K prAbhAte nakSatrANAM mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye kataranakSatraM yannava muhUrttAnekasya ca muhUrtasya saptaviMzati candrega saptapaSTibhAgAn yAvacandreNa saha yogaM yunakti, tathA katarANi tAni nakSatrANi yAni paJcadaza muhUttona yAvacandreNa sahayoga yogaM yuJjanti, tathA katarANi tAni nakSatrANi yAni triMzataM muhUrtAn yAvacandreNa saha yogamaznavate, tathA katarANi tAni nakSatrANi yAni paJcacatvAriMzataM muhartAn yAvazcandreNa sArddha yogamupayanti, evaM gautamena prazne kRte bhagavAnAha-tA eesiNa'mityAdi, 'tA'iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yannakSatraM nava muhUrttAnekasya ca muhasya saptaviMzati saptapaSTibhAgAn yAvacandreNa saha yogaM yunakti tadekamabhijinnakSatramavaseyaM, kathamiti cet, ucyate, iha abhijinnakSatraM saptapaSTikhaNDIkRtasyAhorAtrasyaikaviMzati bhAgAn candreNa saha yogamupaiti, te ca ekaviMzatirapi bhAgA muhUrtagatabhAgakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni SaT zatAni triMzadadhikAni 630, tathA ca etAvAn kAlamadhikRtya sImAvistAro'bhijinnakSa trasthAnyatrApyuktaH "cha ceva sayA tIsA bhAgANa abhii sImavikkhaMbho / divo sabaDaharago sadhehi annNtnaanniihiN||1|| mAteSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA nava muhartA ekasya ca mahatasya saptarSizatiH sakSaSaSTibhAgAH 9 ka ca-"abhi-12 issa caMdajogo sattaDIkhaMDio ahoratto / bhogA ya egavIsaM te puNa ahiyA nava muhattA // 1 // " tathA 'tatthe'tyAdi, E dIpa anukrama [43] ~ 207~ Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [43] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. Education International mUlaM [33] prAbhRtaprAbhRta [2], AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH tatra teSAmaSTAviMzati nakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi paJcadaza muharttAn yAvaccandreNa saha yogamanuvate tAni SaT, tadyathAzatabhiSak ityAdi, tathAhi eteSAM SaNNAmapi nakSatrANAM pratyekaM saptaSaSTikhaNDIkRtaMsyAhorAtrasya satkAn sArddhAn trayakhi zadbhAgAn yAvaJcandreNa saha yogo bhavati, tato muhUrttagatasa vaSaSTibhAgakaraNArthaM trayastriMzatA guNyante, jAtAni nava | zatAni navatyadhikAni 990, yadapi sArddhaM tadapi triMzatA guNayitvA dvikena bhabhyate labdhAH paJcadaza muhUrttasya saptaSaSTibhAgAste pUrvarAzau prakSipyante, jAtaH pUrvarAziH sahasraM paJcottaraM 1005, tathA caiteSAM pratyekaM kAlamadhikRtya sImAvistAro muhUrttagata saptaSaSTibhAgAnAM pazcottaraM sahasraM, uktaM ca- "saya bhisayAbharaNIpa addA assesa sAi jiThAe / paMcottaraM sahassaM bhAgANaM sImavikkhaMbho // 1 // " asya pazcottarasahasrasya saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAH paJcadaza muharttAH, uktaM ca-"sayabhisayA bharaNIo addA assesa sAi jiTThA ya / ee channakkhattA pannarasamuhutta saMjogA // 2 // " tathA tatra teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi triMzataM muharttAn yAvaccandreNa saha yogaM yuJjanti tAni paJcadaza, tadyathA-'savaNo' ityAdi, tathAhi eteSAM kAlamadhikRtya pratyekaM sImAviSkambho muhUrttagata saptaSaSTibhAgAnAM dazottare dve sahasre 2010, tatastayoH saptaSaSTyA bhAge hate labdhAH triMzanmuhUrttAH, tathA yAni nakSatrANi paJcacatvAriMzataM muhUrttAn yAvaccandreNa sArddhaM yogaM yuJjanti tAni pad, tadyathA- 'uttarabhAdrapadA' ityAdi teSAM hi pratyekaM kAlamadhikRtya sImAviSkambho muhUrttagata saptaSaSTibhAgAnAM trINi sahasrANi paJcadazottarANi 3015, tatasteSAM saptaSaSTyA bhAge hRte labdhAH paJcacatvAriMzadeva muhUrttA labhyante, uktaM ca- "tineva uttarAI puNavasU rohiNI visAhA y| ee unnakkhattA paNayAlamuhusasaMjogA // 1 // For Pasta Lise Only ~208~ Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [33] 20 dIpa anukrama [43] sUryaprajJa-1 avasesA nakkhattA panarasa e Tuti tIsaimuhuttA / caMdami esa jogo nakkhattANaM samakkhAo // 2 // " tadevamukto nakSa-12. prAbhRte sivRttiH patrANAM candreNa saha yogaH, samprati sUryeNa saha tamabhidhitsurAha |2prAbhRta(mala II tA etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM atthi Navatte jeNaM cattAri ahoratte chacca muhutte sUreNa saddhi prAbhRte // 9 // joya joeMti, asthi NakkhattA je NaM cha ahoratte ekavIsaM ca muhatte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, asthi sUryoNa yo NakvattA jeNaM terasa ahoratte vArasa ya muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, atdhi NavattA je NaM vIsaM aho-TrAsUba gAsU 34 ratse tipiNa ya muhutte sUreNa.saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM katare Nakkhatteja cattAri ahorase chaca muhase sUreNa saddhiM joyaM joeMti, katare Nakkhatte je NaM cha ahorate ekavIsamuhutte sUreNaM saddhiM joyaM joeMti, katare NakkhattA jeNaM terasa ahoratte yArasa muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti katare NakkhattA je Ne vIsaM ahoratte sareNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM tattha je se Nakkhatte je NaM cattAri ahorase chaca muhutte sUreNa sahi joyaM joeMti se NaM abhIyI, tasya je te NakkhatA je NaMcha ahoratte ekavIsaM ca muhatte sUrieNa saddhiM joyaM joeMti te NaM cha, taM0-satabhisapA bharaNI * adA assesA sAtI jeTThA, tattha je te terasa ahoratte duvAlasa ya muhale sUreNa saddhiM joyaM joeMti te NaM paNarasa, taMjahA-savaNo dhaNiTThA puvAbhavatA revatI assiNI kaziyA maggasiraM pUso mahA puSAphagguNI hatyA cittA aNurAdhA mUlo puvAAsADhA, tattha je te NakkhattA jeNaM vIsaM ahoratte tipiNa ya muhAse sUreNa 102 ~ 209~ Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [34] dIpa siddhiM joyaM joeMti te NaM cha, taMjahA-uttarAbhavatA rohiNI puNavasU uttaraphagguNI visAhA uttarAsADhA (sUtraM 34) dasamassa vitIyamiti // tA eesi 'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye'sti tanakSatraM yadyatarI-1 |'horAtrAn SaT ca muhUrtAn yAvat sUryeNa sAha yogamupaiti, tathA astIti santi tAni yAni SaT ahorAtrAn ekavi-1 zatiM ca muhUrtAn sUryeNa sArddha yoga yuJjanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni trayodaza ahorAtrAn dvAdaza muhUrtAn yAvatsUryeNa saha yogamupayanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni viMzatimahorAtrAn bIna muhUrtAna yAvatsUryeNa samaM| yoga yuddhanti, evaM bhagavatA sAmAnyenokta vizeSAvagamanimittaM bhUyo'pi bhagavAn gItamaH pRcchati-'tA eesi Na'mityAdi, sugarma, bhagavAn nirvacanamAha-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatenekSatrANAM madhye yannakSatraM caturo'horAtrAn SaT ca muharttAn sUryeNa sArDa yoga yunakti tadekamabhijinnakSatramavaseyaM, tathAhi-sUryayoga-1 viSayaM pUrvAcAryapradarzitamidaM prakaraNaM-"ja rikkhaM jAvaie vaccai caMdeNa bhAga sattaDI / taM paNabhAge rAIdiyassa sUreNa | tAvaie // 1 // " asyA akSaragamanikA-yat RkSa-nakSatraM yAvato rAbindivasya-ahorAtrasya sambandhinaH saptapaSTibhAgAn candreNa saha yoga vrajati tannakSatraM rAtrindivasya pazcabhAgAn tAvataH sUryeNa samaM brajati, tatrAbhijidekaviMzati / saptaSaSTibhAgAn candreNa samaM vartate, tata etAvataH paJcabhAgAnahorAtrasya sUryeNa samaM vartamAnamavaseyaM, ekaviMzatizca paJca-18 mibhoge hate labdhAzcatvAro'horAvAH ekaH paJcamo bhAgo'vatiSThate, sa muhUrtAnayanAya triMzatA guNyate, jAtA triMzattasyAH anukrama [44] ~210~ Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [34] dIpa anukrama [44] sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 103 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [2], mUlaM [34] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. prAbhRtaM yogaH sU 34 paJcabhirbhAge hRte labdhAH SaNmuhUrttA iti uktaM ca--"abhiI ucca muhutte cattAri ya kevale ahorate / sUMraNa samaM vaccai 410 prAbhRte itto sesANa bucchAmi // 1 // " [ graMthAgraM0 3000 ] tathA tatra - teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi paTU 2 prAbhRtaahorAtrAnekaviMzatiM ca muharttAn yAvat sUryeNa samaM yogamupayanti tAni SaTU, tadyathA - 'sayabhisayA' ityAdi, tathAhi---- etAni nakSatrANi pratyekaM candreNa samaM sArddhAn zrayastriMzatsayAkAn saptaSaSTibhAgAnahorAtrasya brajanti apArddhakSetratvAde-nakSatraiH sUrya teSAM tata etAvataH paJcabhAgAnahorAtrasya sUryeNa samaM trajantIti pratyeyaM prAguktakaraNaprAmANyAt, trayastriMzatazca pazcabhibhage hRte labdhAH SaT ahorAtrAH, pazcAdavatiSThante sArddhAstrayaH paJcabhAgAH, te savarNanAyAM jAtAH sapta, muharttAnayanAya triMzatA guNyante, jAte dve zate dazottare 210, ete ca muharttArddhagate, tataH paripUrNamuharttAnayanAya dazabhirbhAgo hiyate, labdhA ekaviMzatirmuharttAH, uktaM ca - "sayabhisayA bharaNIo addA assesa sAi jiTThA ya / vacaMti muhutte ikkavIsa chacceva'horate // 1 // " tathA tatra teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi trayodaza ahorAtrAn dvAdaza ca | muharttAn yAvat sUryeNa samaM yogaM yuJjanti tAni pazcadaza, tadyathA - 'savaNo' ityAdi, tathAhi - amUni paripUrNAn sapta| paSTibhAgAn candreNa samaM vrajanti, tataH sUryeNa saha etAni paJcabhAgAnapyahorAtrasya saptaSaSTisAn gacchanti, saptaSaSTezva paJcabhirbhAge labdhAstrayodaza ahorAtrAH, zeSau ca dvau bhAgauM tiSThataH, tau triMzatA guNyete, jAtAH SaSTiH, tasyAH paJcabhirbhAge hRte labdhA dvAdaza muharttAH uktaM ca- " avasesA nakkhatA parasavi sUra sahagayA jaMti / vArasa caiva muhutte terasaya same ahorate // 1 // " tathA tatra - teSAmaSTAviMzatirnakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi viMzatimahorAtrAn trIna muhU For Pasta Use Only ~ 211~ // 103 // Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], ------------------- mUlaM [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka ani yAvatsUryeNa samaM yogamaznuvate tAni SaT, tadyathA-'uttarabhavaSayA'ityAdi, etAni hi SaDapi nakSatrANi pratyeka candreNa sama saptaSaSTibhAgAnAM zatamekasya ca saptaSaSTibhAgasyArddha brajanti, tata etAvataH paJcabhAgAn ahorAtrasya sUryeNa samaM vrajanamavagantavyaM, zatasya ca pazcabhirbhAge hRte labdhA viMzatiH ahorAtrAH, yadapi caikasya paJcabhAgasyArddhamuddharati | datadapi triMzatA guNyate, jAtA triMzat , tasyA dazabhirbhAge hRte labdhAstrayo muhartA iti // iti zrImalayagiriviraci. tAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya dvitIyaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam / / [34] dIpa anukrama [44] ukta dazamasya prAbhUtasya dvitIyaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati tRtIyamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:-'evaMbhAgAni nakSa-IX | trANi vaktavyAnIti tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te evaMbhAgA AhitAtivadejA ?, tA etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM asthi NavattA evaMbhAgA samakhettA paM0, asthi NakkhattA pacchabhAgA samakkhettA tIsamuhuttA paM0, asthi NakSattA NataMbhAgA avaDakhettA paNNarasamuhattA paM0, asthi NakkhattA ubhayaMbhAgA divaGakhettA paNatAlIsaM muhattApaM0,tA eesiNaM aTThAvIsAe NavattANaM katare NakkhattA purvabhAgA samakhettA tIsatimuhuttA paM0 katare katare katare nakkhattA ubhayaMbhAgA divahakhettA paNatAlIsatimuhuttA paM0,tA etesi NaM aTThAvIsAe NakakhattANaM tattha je te NakkhattA puvaMbhAgA samakhettA tIsatimuhuttA paM0 te NaM cha, taMjahA-puccApohavatA kattiyA maghA puvAphagguNI mUlo! atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 Arabhyate ~ 212~ Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [35] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [35] dIpa sUryaprajJapuSAsADhA, tattha je NakkhattA pacchaMbhAgA samakhettA tIsatimuhuttA paM0,te dasa, taMjahA-abhiI savaNo 10mAbhRte sivRttiH mAdhaNiTThA revatI assiNI migasiraM pUso hattho cittA aNurAdhA, tattha je te NavattA saMbhAgA addha-18prAbhUta(mala0) khettA paNNarasamuhuttA paM0 te NaM cha, taMjahA-sayabhisayA bharaNI addA assesA sAtI jeTThA, tattha je te XI prAbhRtaM pakvattA ubhayaMbhAgA divaDakhettA paNNatAlIsaM muhuttA paM0 te NaM cha, taMjahA-uttarApoTThavatA rohiNI punn-pshcaaddhaagaa||104|| basU uttarAphagguNI visAhA uttarAsADhA (sUtraM 35) dasamassa tatiyaM pAhuDapAhuDa samattaM // dIni sU35 | 'tA kahaM teityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA evaMbhAgAni-vakSyamANaprakArabhAgAni nakSatrANi AkhyAtAni iti bhagavAn vadet !, evamukke bhavagAnAha-'tA eesi Na'mityAdi, 'tA' iti pUrvavat, ete| pAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye'stIti santi tAni nakSatrANi yAni pUrvabhAgAni-divasasya pUrvabhAgazcandrayogasyAdimadhi-3 kRtya vidyate yeSAM tAni pUrvabhAgAni 'samakkhettA' iti sama-pUrNamahorAtrapramita kSetraM candrayogamadhikRtyAsti yeSAM tAni samakSetrANi ata eva triMzanmuhartAni prajJaptAni, tathA santi tAni nakSatrANi yAni pazcAdbhAgAni-divasasya pazcAttano bhAgazcandrayogasyAdimadhikRtya vidyate yeSAM tAni pazcAbhAgAni samakSetrANi triMzanmuhartAni prajJaptAni, tathA santi tAni nakSatrANi yAni 'nakkaMbhAgAni' naktaM-rAtrI candrayogasyAdimadhikRtya bhAgaH-avakAzo yeSAMtAni tathA, 'apArddhakSetrANI // 10 // ti apagatamarddha yasya tadapAI, arddhamAtramityarthaH, apArddhamarddhamAtra kSetramahorAtrapramitaM yeSAM candrayogamadhikRtya tAni apArddhakSetrANi, ata eva pazcadazamuhUrtoni, paJcadaza candrayogamadhikRtya muharcA vidyante yeSAM tAni tathA prajAtAni, tathA anukrama [45] ~213~ Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [35] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [35] santi tAni nakSatrANi yAni nakSatrAMNi 'ubhayabhAgAni' ubhayaM-divasarAtrI tasya divasasya rAtrezcetyarthaH, candrayogasyAdimadhikRtya bhAgo yeSAM tAni tathA, tathAhi-barddhakSetrANi, dvitIyama. yasya tad vyardhaM sArddhamityarthaH, vyarddha-sArddhamahorAtrapramitaM kSetraM yeSAM tAni tathA, ata eva pazcacatvAriMzanmuhUrttAni prajJaptAni, evaM bhagavatA sAmAnyenokta vizeSAvabodhanArtha | bhagavAn gautamaH pRcchati-'tA eesiNa'mityAdi sugama, bhagavAna prativacanamAha-'tA eesi 'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi pUrvabhAgAni samakSetrANi triMzanmuhUrtAni prajJaptAni tAni SaT, tadyathA-'pucapuTTavayA' ityAdi, etaccAnantare evaM prAbhRtaprAbhRte yogasyAdau cintyamAne bhAvayiSyate, tathA teSAmaSTAtrizatenakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi pazcAdbhAgAni samakSetrANi triMzanmuhUrtAni prajJaptAni tAni daza, tdythaa-'abhiii| ityAdi, tathA tatra-teSAM aSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi naktaMbhAgAni apArddhakSetrANi pazcadazamuhartAni prajJadhAni tAni paTU ,tadyathA-sayabhisayA'ityAdi,tathA tatra-tepAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni nakSatrANyubhayabhAgAni tAni bbarddhakSetrANi pazcacatvAriMzanmuhartAni tAni SaT, tadyathA-'uttarApuTavayA ityAdi, sarvatrApi ca bhAvanA agre'nantarameva bhAvayiSyate // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya tRtIyaM prAbhRtaprAbhRtaM smaaptm| dIpa HABAR anukrama [45] tadevamuktaM tRtIyaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati caturthamArabhyate-tasya cAyamAdhikAro 'yogasyAdirvakavya' iti, kica-pUrvamanantaramAbhRtamAbhRte nakSatrANAM pUrvabhAmagatAdhukaM,taca yogasyAdiparijJAnamantareNa nAvagantuM zakyate tatastadviSayaM praznasUtramAha atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 4 Arabhyate ~214~ Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama [46] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 105 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) - Education International prAbhRtaprAbhRta [4], mUlaM [ 36 ] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH tA kahaM te jogassa AdI AhitAti vadekhA?, tA abhiyIsavaNA khalu dube NakkhattA pacchAbhAgA samavittaH sAtiregaUtAlIsatimuhuttA tappaDhamayAe sAyaM caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, tato pacchA avaraM sAtireyaM divasa, evaM khalu abhiIsavaNA duve NakkhattA egarAI evaM ca sAtiregaM divasa caMdreNa sArddha jogaM joeMti, joyaM joetA joyaM aNupariyaddhati joyaM aNupariyahittA sAyaM caMdaM ghaNidvANaM samapyaMti, tA dhaNiTThA khalu Nakkhatte pacchaMbhAge samakkhette tIsatimuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdreNa saddhiM jogaM joeti, 2 tA caMdeNaM saddhiM jogaM joettA tato pacchA rAI avaraMca divasa, evaM khalu ghaNihANakkhatte evaM carAI egaMca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti joetA joyaM aNuparimahiti joyaM aNupariyahittA sAgaM caMdaM satabhisayANaM samappeti tA sayabhisayA khalu Nakkhante NattaMbhAge avaDhe khete paNNarasamuddhate padamalAe sAgaM caMdreNa saddhiM joeti No labhati avaraM divasa, evaM khalu saMyabhisayA Nakkhatte egaM ca rAI caMdreNa saddhiM joyaM joeti, joyaM joetA joyaM aNupariyahRti, joyaM aNupariyaTTittA to caMdaM puvANaM poDavatANaM samappeti, tA puDhApoDavatA khalu nakkhatte purvabhAge samakhette tIsatimutte tappaDhamatAeM pAto caMdeNaM saddhi joyaM joeti, tato pacchA abararAI, evaM khalu puchApoTTavatA Nakkhatte evaM ca divasa egaM ca rAI caMdeNaM saddhiM joyaM joeti 2 tA joyaM aNupariyaiti 2 pAto caMda uttarApoDavatANaM samappeti, tA uttarapohavatA khalu nakkhante ubhayaMbhAge divadukhese paNatAlIsamuhante tappaDhamayAe pAto caMdreNa saddhiM joyaM joeti avaraM ca rAti tato pacchA avaraM divasaM, For Park Lise Only ~ 215~ 10 prAbhUte 4 prAbhRta prAbhRtaM yogAdiH sU36 // 105 // waryra Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], ------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama [46] evaM khalu uttarApoTThavatANakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joeti avaraM ca rAtiM, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu utsarApohavatANakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joeti joittA joyaM aNupariyati ttA sAgaM caMdaM revatINaM samappeti, tA revatI khalu Nakkhatte pacchabhAge samakhette tIsatimuhutte tappatamatAe sAgaM caMdeNaM saddhiM joyaM joeti, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu revatINakkhatte ega rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti 2ttA joyaM aNupariyati 2ttA sAgaM caMdaM assiNINaM samappeti, tA assiNI khalu Nakkhatte pacchimabhAge samavette tIsatimuhutte tapaDhamatAe sAgaM caMdeNa sadi joyaM joeti, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu assiNINakkhatte erga ca rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti 2ttA jogaM aNupariyaDa 2sA sAgaM caMdaM bharaNINaM samappeti, tA bharaNI khalu Nakkhatte NasaMbhAge avaDakhete paNNarasamuhutte tappaDhamatAe sAgaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti, No labhati avaraM divasaM, evaM khalu bharaNINakkhatte erga rAI caMdeNaM saddhiM joyaM joeti 2ttA joyaM aNupariyati 2ttA pAdo caMdaM katti-X &yANaM samappeti, tA kattiyA khalu Nakkhatte pucaMbhAge samakkhitte tIsaimuhutte tappaDhamatAe sAgaM caMdeNaM saddhiM jogaM joeti 2ttA joyaM aNupariyai 2 hittA pAdo caMdaM rohiNINaM samappeti, rohiNI jahA uttarabhaddavatA magasiraM jahA dhaNihA addA jahA satabhisayA puNavasu jahA uttarAbhaddavatA pusso jahA dhaNiTThA hai assesA jahA satabhisayA maghA jahA puvAphagguNI puvAphagguNI jahA puvAbhahavayA uttarAphagguNI jahA ~ 216~ Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJavivRttiH (mala0) // 106 // [36] 553 dIpa anukrama [46] uttarAbhahavatA hattho cittA ya jahA dhaNiTThA sAtI jahA satabhisayA visAhA jahA uttarabhaddayadA aNurAhA| prabhAta jahA dhaNiTThA sayabhisayA mUlA puvAsADhA ya jahA pukhabhaddapadA uttarAsAdA jahA uttarAbhaddavatA (sUtra 36) // dasamassa cautthaM pAhuDapAhuI samataM / ' prAbhRta | 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM tvayA bhagavan yogasyAdirAkhyAta iti vadet ?, iha nizcayanayamatena yogAdiH candrayogasyAdiH sarveSAmapi nakSatrANAmapratiniyatakAlapramANA, tataH sA karaNavazAdavagantavyA, tacca karaNaM jyotiSkara-] NDake samastIti taTTIko kurvatA tatraiva saprapaJca bhASitaM atastato'vadhArya, atra tu vyavahAranayamadhikRtya bAhulyena yasya nakSatrasya yadA candrayogasyAdirbhavati tamabhidhitsurAha-abhIi'ityAdi, tA iti pUrvavat, dve abhijicchavaNAkhye nakSatre pazcAmAge samakSetre, ihAbhijinnakSatraM na samakSetraM nApyapArddhakSetraM nApi barddhakSetraM, kevalaM zravaNanakSatreNa saha sambaddhamu-4 pAttamityabhedopacArAt tadapi samakSetramupakalpya samakSetramityuktaM, sAtirekaikonacatvAriMzanmuharsapramANe, tathAhi-sAti-| rekA nava muhUrttA abhijitastriMzanmuhUrtAH zravaNasyetyubhayamIlane yathoktaM muhUrtaparimANaM bhavati, tatprathamatayA-candrayogasya prathamatayA sAyaM-vikAlavelAyAM, iha divasasya katitamAcaramAdbhAgAdArabhya yAvadAneH katitamo bhAgo yAvannAdyApi parisphuTanakSatramaNDalAlokastAvAn kAlavizeSaH sAyamiti vivakSito draSTavyaH, tasmin sAyaMsamaye candreNa sArddha yoga yutaH, ihAbhijinnakSavaM yadyapi yugasyAdI. prAtazcandreNa saha yogamupaiti tathApi zravaNena saha sambaddhamiha tadvivakSita, 106 / zravaNanakSatraM ca madhyAhrAdUrdhvamapasarati divase candreNa saha yogamupAdatte tatastatsAhacaryAt tadapi sAyaMsamo candreNa ~217~ Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], ------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] +5+%434 dIpa anukrama [46] yujyamAnaM vivakSitvA sAmAnyataH sAyaM candreNa 'saddhiM jogaM jujati' ityukta, athavA yugasyAdimatiricyAnyadA bAhusyamadhikRtyedamuktaM tato na kazcidoSaH, 'tato pacchA ityAdi, pazcAt-tata UrdhvaM aparamanyaM sAtireka divasaM yAvat, etadevopasaMhAravyAjena vyaktIkaroti-'evaM khalu ityAdi, evamukkena prakAreNa khasthiti nizcaye abhijicchavaNe ve nakSatre sAyaMsamayAdArabhya ekAM rAtri ekaM ca sAtireka divasaM candreNa sArddha yogaM yuktaH, etAvantaM ca kAlaM yogaM yuktvA tada|nantaraM yogamanuparivartayate, AtmanazcyAvayata ityarthaH, yogaM cAnuparivartya sArya divasasya katitame pazcAmAge candraM dhanichAyAH samarpayatastadevamabhijicchravaNadhaniSThAH sAyaMsamaye candreNa saha prathamato yogaM yuJjanti, tenAmUni trINyapi pazcAjhA-13 gAnyavagantavyAni, 'tA'ityAdi, tataH samarpaNAdanantaraM dhaniSThA khalu nakSatraM pazcAdbhAgaM, sAyaMsamaye tasya prathamatazcandreNa |saha yujyamAnatvAt , samakSetraM triMzanmuhUrta tatprathamatayA sAyaMsamaye candreNa saha yogaM yunakti, candreNa saha yoga yuktvA tataH sAyaMsamayAdUca tataH pazcAdrAtrimaparaM ca divasaM yAvadyogaM yunakti, etadevopasaMhAravyAjena vyAcaSTe-'evaM khalvi tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya sAyaMsamaye candraM zatabhiSajaH samarpayati prAyaH parisphuTanakSatramaNDalAvaloke, tata| idaM nakSatraM naktaMbhAga draSTavyaM, tathA cAha-'tA'ityAdi, tA iti tataH samarpaNAdanantaraM zatabhiSak nakSatraM khalu nakaMbhAga-3 mamArddhakSetraM paJcadazamuhUrta tatprathamatayA candreNa sArddha yoga yunakti, tacca tathAyuktaM ca sanna labhate aparaM divasaM, paJcadazamuharttapramANatvAt , kintu rAjyantareva yogamadhikRtya parisamAptimupaiti, tathA cAha-evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvaghogamanuparivartya prAtazcandraM pUrvayoH proSThapadayoH-bhadrapadayoH samarpayati, iha pUrvaproSThapadAnakSatrasya prAtazcandreNa saha prathama OMOMOMOM ~ 218~ Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama [ 46 ] sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 107 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) - prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. Education International prAbhRtaprAbhRta [4], mUlaM [ 36 ] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH tayA yogaH pravRtta itIdaM pUrvabhAgamucyate, tathA cAha- 'tA pudhetyAdi, tataH samarpaNAdanantaraM pUrvaproSThapadA nakSatraM khalu pUrvabhAgaM samakSetraM triMzanmuhUrtta tatprathamatayA prAtazcandreNa saha yogaM yunakti, tacca tathAyuktaM sat tataH prAtaH samayAdUrdhva taM sakalaM divasamaparAM ca rAtriM yAvadvarttate, etadevopasaMhAravyAjenAha - ' evaM khalvi'tyAdi sugamaM yAvadyogamanupariva prAtazcandramuttarayo: proSThapadayoH samarpayati, idaM kilottarAbhadrapadAkhyaM nakSatramuktaprakAreNa prAtazcandreNa saha yogamadhigacchati, kevalaM prathamAn paJcadaza muhUrttAn adhikAnapanIya samakSetraM kalpayitvA yadA yogazcintyate tadA naktamapi yogo'stItyubhayabhAgamavaseyaM, tathA cAha- 'tA' ityAdi, tataH samarpaNAdanantaraM (uttaraM ) proSThapadAnakSatraM khalUbhayabhAgaM vyarddhakSetraM pazcacatvAriMzanmuhUrtta tatprathamatayA - yogaprathamatayA prAtazcandreNa sArddha yogaM yunakti, tacca tathAyuktaM sat taM sakalamapi divasamaparAM ca rAtriM tataH pazcAdaparaM divasaM yAvad varttate etadevopasaMhAravyAjena vyaktIkaroti--' evaM khalvi' tyAdi sugamaM yAvadyogamanuparivartya sAyaMsamaye candra revatyAH samarpayati, tatra revatInakSatraM sAyaMsamaye candreNa saha yogamadhigacchati, tatastatpazcAdbhAgamavaseyaM, tathA cAha- 'tA revaI' ityAdi, 'tA' iti tataH samarpaNAdanantaraM zeSaM sugamaM, idaM ca candreNa saha yuktaM satsAyaMsamayAdUrddha sakalAM rAtriM aparaM ca divasa yAvaccandreNa saha yuktamavatiSThate, samakSetratvAt, etadevopasaMhArata Aha- 'evaM khalvi' tyAdi sugamaM, yAvadyogamanuparivartya sAyaMsamaye candramazvinyAH samarthayati, tata idamapyazvinInakSatraM sAyaM samaye candreNa saha yujyamAnatvAt pazcAdbhAgamavaseyaM, tathA cAha- 'tA' ityAdi sugamaM, navaramidamapi azvinInakSatraM samakSetratvAt sAyaMsamayAdArabhya tAM sakalAM rAtrimaparaM ca divasaM yAvaccandreNa saha For Parts Only ~ 219~ 10 prAbhRta 4 prAbhRta prAbhRtaM yogAdiH sU 36 // 107 // Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama [46] sAyuktamavatiSThate, etadevopasaMhAravyAjenAha-evaM khalvi'tyAdi sugarma, yAvadyogamanuparivartya sAyaM prAyaH parisphuTanakSa-13 |bramaNDalAlokasamaye candra bharaNyAH samarpayati, idaM ca bharaNInakSatramuktayuktyA rAtrI candreNa saha yogamupaiti, tato naktaMbhAgamabaseyaM, tathA cAha-tAbharaNI'tyAdi, pAThasiddha, navaramidamapArddhakSetratvAdrAtrAveva yoga parisamApayati, tato na labhate candreNa saha yuktamaparaM divasa, etadevopasaMhAravyAjena parisphuTayati-evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya | prAtazcandraM kRttikAnAM samarpayati, idaM ca kRttikAnakSatramuktayuktyA prAtazcandreNa saha yogamupaiti, tataH pUrvabhAgamavaseyaM, etadevAha-tA kattiyetyAdi sugama, navaramidaM samakSetratvAt prAtaHsamayAdUrva sakalaM divasaM tataH pazcAdrAtri paripUrNA candreNa saha yuktaM vartate, etadevopasaMhAravyAjena vyaktIkaroti evaM khalu ityAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya prAtazcandraM rohiNyAH samarpayati, idaM ca kRttikAnakSatraM yaddhakSetraM, ataH prAguktayuktivazAdubhayabhAgaM pratipattavyaM, 'rohiNI jahA uttarabhaddavaya'tti rohiNI yathA prAguttarabhadrapadA uktA tathA vaktavyA, sA caivam-'tA rohiNI khalu nakkhatte ubhayabhAge divaDDakhette paNayAlIsamuhutte tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM joei avaraM ca rAI tato pacchA avaraM divasa, evaM khalu rohiNInakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joittA jogaM aNupariyahei, jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM migasirassa samappei 'migasiraM jahA dhaNi?'tti mRgazirA nakSatraM yathA pAra dhanikAyoktA tathA vaktavyA, tadyathA-'tA migasire nakkhatte pacchaMbhAge tIsaimuhase tapaDhamayAe sAyaM caMdeNa sadi jogI joei, sAyaM caMdeNa saddhiM jogaM joettA tato pacchA avaraM divasa, evaM khalu migasire nakkhatte egaM rAI egaM ca divasa ~220~ Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) prata sUtrAMka // 108 // [36] sU36 dIpa anukrama [46] %AM candeNa saddhiM joyaM joeDa, jogaM joitA jogaM aNupariyaTTei, jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM adAe samappeI' atra 10 prAbhUta sAyamiti prAyaH parisphuTanakSatramaNDalAlokasamaye ata evaitannaktaMbhAga, tathA cAha-'ahA jahA sayabhisayA A 4prAbhRtayathA prAk zatabhiSagabhihitA tathA'bhidhAtacyA, sA caivam-'tA addA khalu nakkhatte nattaMbhAge abahukhette pArasamuhuro rAmAbhRtaM tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM jo joei, no labhei avaraM divasa, evaM khalu adA ega rAI caMdeNa saddhiM joga joeDAyogAdiH joyaM joettA joya aNupariyaTeDa, joyaM aNupariyaTTittA pAo caMdaM puNaSasUrNa samappei' idaM ca punarvasunakSatraM barba-12 natvAt prAguktayuktaH ubhayabhAgamavaseyaM, tathA cAha-'puNavasU jahA uttarabhadavayA punarvasunakSatraM yathA prAk uttarabhanna-1 padAnakSatramukta tathA vaktavyaM, taccaivam-'tA puNavasU khalu nakkhatte ubhayabhAge divaDate paNayAlIsamuhutte tappaDhamayAe pAo caMdeNa saddhiM joyaM joei, aparaM ca rAI tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu puNavasU nakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saciM jo jopai, jogaM joettA jogaM aNupariyaDei, jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM pussassa samapyeha idaM ca puSyanakSatraM sAyaMsamaye divasAcasAnarUpe candreNa saha yogamadhigacchati, tataH pazcAdAgamavaseyaM, tathA cAha|'pusso jahA paNihA' puSyo yathA pUrva dhaniSThA'bhihitA tathA'bhidhAtavyA, tadyathA-tA pusse khalu nakkhatte pacchabhAge | samakkhe se tIsaimuhutte tapaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei joyaM joecA tato pacchA avaraM divasa, evaM khalu pusse 108 / nakkhatte erga rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeDa, jogaM joittA joga aNupariyaDei jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM asilesAe samappei, idaM cAzleSAnakSatraM sAyaMsamaye-parisphuTanakSatramaNDalAlokarUpe prAyazcandreNa saha yogamupaiti, CASCANAK A nmurary.org ~221~ Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama [46] tata idaM nakaMbhAgamavaseyaM, apArddhakSetratvAca tasyAmeva rAtrI yoga parisamApayati, tathA cAha-'asalesA jahA sapabhi-2 sayA' yathA zatabhiSak prAgabhihitA tathA azleSApi vaktavyA, sA caivam-'tA asilesA khalu nakkhatte nattaMbhAge abahukhette 4 pArasamuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei, jo joettA no labhai avaraM divasaM, evaM khalu asilesAnakkhacce ega rAI caMdeNa saddhiM jogaM joei joyaM joittA jogaM aNupariyaDeha, jogaM aNupariyaTTittA pAo caMdaM maghANaM | samappei,'idaM ca mapAnakSatramuktayuktyA prAtazcandreNa saha yogamaznute, tataH pUrvabhAgamavasAtavyaM, tathA cAha-maghA yathA| pUrvaphAlgunI tathA draSTacyA, tadyathA-'tA maghA khalu nakkhatte puSabhAge samakkhete tIsaimuhutte tappaDhamayAe pAo caMdeNa saddhiM joyaM joei tato pacchA avaraM rAI, evaM khalu maghAnakvatte ega divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joittA joga aNupariyaTTe jogaM aNupariyahittA pAo caMdaM puvaphagguNINaM samappei,' idamapi pUrvaphAlgunInakSatra prAtazcandreNa saha yogamuktanItyA samadhigacchati, tataH pUrvabhAgaM pratyetanyaM, tathA cAha-'puvAphagguNI jahA pucabhaddavayA, yathA prAk pUrvabhAdrapadA'bhihitA tathA pUrvaphAlgunyapyabhidhAtavyA, tadyathA-'tA puSaphagguNI khalu nakkhase puSabhAge sama-1 jhitte tIsamuhutte tapaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joiM joei, tato pacchA avaraM rAI, evaM khalu puvAphagguNInakkhatte yaM ca divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jorga joittA jogaM aNupariyaTTei jogaM aNupariyaTTittA pAo caMda svarANaM phalguNINaM samappeI patarottarAphAlgunInakSatraM yakSetramataH prAguktayuktivazAdubhayabhAgaM veditavyaM, tathA cAha-- basarapharANIjahA uttarabhadayayA' yathA prAguttarabhadrapadokkA tamottaraphAlgunyapi vakanyA, sA caiva-'uttaraphagguNI 31 ~222~ Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], ----------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJativRttiH (mala.) // 10 // [36] dIpa anukrama [46] | khalu Nakkhatte paNayAlIsaimuhuse tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM joei avaraM ca rAI, tato pacchA avaraM ca divasa, 10 prAbhRte evaM khalu uttaraphagguNInakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa sarki joyaM joei, jogaM joettA jogaM aNupariyaTTei joga | aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM hatthassa samappei,' idaM ca hastanakSatraM sAyaM-divasAvasAnasamaye candreNa saha yogamadhirohati prAbhUta tena pazcAdbhAgamavaseya, citrAnakSatraM tu kizcitsamadhike divasAvasAne candrayogamadhigacchati, tatastadapi pazcAdbhAga mantavyaM, paitadevAha-'hattho cittA ya jahA dhaNivA' yathA dhaniSThA tathA hastaM citrA ca vaktavyA, tadyathA-tA hatthe khalu Nakkhatte pacchaMbhAge samakkhitte tIsaimuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu hatthanakkhace ega rAI egaM ca divasa caMdeNa saddhiM jogaM joSada, jogaM joittA jogaM aNupariyo jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM cittAe samappei'tti, 'tA cittA khalu nakkhatte pacchaMbhAge samakkhette tIsaimuhutte tapaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joga joei, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu cittA nakkhatte egaM rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM meM joei, joyaM joittA jogaM aNupariyaDe joyaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM sAIe samappeI, svAtizca sAyaM-prAyaH pari-2 sphuTadRzyamAnanakSatramaNDalarUpe candreNa saha yogamupaiti, tata iyaM naktaMbhAgA pratyeyA, tathA cAha-'sAI jahAM sayabhisayA yathA zatabhiSak tathA vaktavyA, sA caivam-'sAI khalu nakkhatte nabhAge avalukhette pannarasamuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei, no labhei avaraM divasaM, evaM khalu sAI nakkhatte erga rAIcaMdeNa saddhiM joyaM joeDa, joga joittA joga aNupariyaTTei jogaM aNupariyaTTittA pAto caMdaM visAhANaM samappeI' idaM ca vizAkhAnakSatraM vyarddhakSetra, ataH // 109 ~223~ Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], ------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: SHE prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama [46] prAguktayuktivazAdubhayabhAgamavagantavyaM, tathA cAha-visAhA jahA utsaraMbhadayayA' yathA uttarabhadrapadA tathA vizAkhA vaktavyA, tadyathA-'tA visAhA khalu nakkhatte ubhayaMbhAge divaTThakhitte paNayAlIsamuhutte tappaDamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM | joei avaraM ca rAI, tao pacchA avaraM divasa, evaM khalu visAhAnakkhatte do divasaM egaM ca rAI caMdeNaM saddhiM jorga joei, jogaM joittA jogaM aNupariyaTTeva jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM aNurAhAe samappeI, tata evamanurAdhAnakSatraM | sAyaMsamaye-divasAvasAnarUpe candreNa saha yogamupaitIti pazcAdbhAgamavaseyaM, tathA cAha-'aNurAhA jahA dhaNiTThA' yathA dhaniSThA tathA'nurAdhA vaktavyA, sA caivam-'aNurAdhA khalu nakkhatte pacchaMbhAge samakkhette tIsaimuhutte tapaDhamayAe| sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti, tao pacchA avaraM divasaM, evaM khalu aNurAhA nakkhatte egaM rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM jogaM joei joittA jogaM aNupariyaTTei joga aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM jihAe samappeI' jyeSThAyAzca sAryasamaye samarpayati, prAyaH parisphuTaM dRzyamAne nakSatramaNDale, tata idaM jyeSThAnakSatra nabhAgamavaseyaM, tathA cAha-jiTThA jahA sayabhisayA', yathA zatabhiSak tathA jyeSThA vaktavyA, tadyathA-'tA jeTTA khalu nakkhatte nataMbhAge abahukhette pArasamuhutte || tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM jo joei, no labhai avara divasa, evaM khalu jiTTAnakkhatte egaM rAI caMdeNa saddhiM| jogaM joei, jogaM joittA jogaM aNupariyaTTei, jogaM aNupariyahittA pAto caMdaM mUlassa samappeI' mUlanakSatraM cedamuktaliyuktyA prAtazcandreNa saha yogamupAgacchat pUrvabhAgamavaseyaM, tathA cAha-'mUlo jahA puSabhaivayA' yathA pUrvabhadrapadA tathA mUlanakSatramabhidhAtavyaM, taccaivam-'tA mUle khalu nakkhatte purvabhAge samakkhitte tIsaimuhute tappaDhamayAe pAto caMdeNa sddhi| *5* 5 ~ 224~ Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], ----------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa ptivRttiH prata sUtrAMka (malA // 11 // [36] jogaM joei, tao pacchA abaraM ca rAI, evaM khalu mUlanakkhattaM egaM ca divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM jogaM joei, jogaM joittA joga aNupariyaTTe jogaM aNupariyaTTittA pAto caMdaM pubAsADhANaM samappeI' idamapi pUrvApADhAnakSatraM prAtazcandreNa prAbhRtasaha yogamuktayuktyA samupaiti iti pUrvabhAgaM vijJeyaM, etadevAha-'puvAsAdA jahA putvabhavayA,' yathA pUrvabhadrapadA tathA|| prAbhRtaM pUrvApADhA vaktavyA, sA caivam-'tA puSAsADhA khalu nakkhatte puvabhAge samakUkhette tIsaimuhutte tappaDamayAe pAto caMdeNa saddhiM jogaM joei, avaraM ca rAI, evaM khalu puvAsAdAnakkhatte egaM ca divasa ega ca rAI caMdeNa saddhiM jogaM joei, joga joittA jogaM aNupariyaTei joga aNupariyaTTittA pAo caMdaM uttarAsADhANaM samappei', uttarASADhAnakSatraM ca barddhakSetratvAdubhayabhAgamavaseyaM, tathA cAha-utsarAsAdA jahA uttarabhaddavayA' yathA uttarabhadrapadA tathA uttarASADhA vaktavyA, tadyathA-'uttarAsAdA khalu nakkhatte ubhayaMbhAge divaGakhette paNayAlIsamuhutte tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joga joei avaraM ca rAI tao pacchA avaraM divasaM, evaM khalu uttarAsAdAnakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joga joei, jogaM joittA sAyaM caMdamabhiIsavaNANaM samaSpei, tadevaM bAhulyamadhikRtyokaprakAreNa yathokteSu kAleSu nakSatrANi candreNa saha yogamupayanti, tataH kAnicitpUrvabhAgAni kAnicitpazcAnAgAni kAnicinnatabhAgAni kAnicidubhayabhAgA-IN nyuktAnIti // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya caturtha prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // dIpa anukrama [46] // 11 // ~ 225~ Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [10], ..............-- prAbhataprAbhUta [5], ................. mUlaM [37] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka +C+PAK [37]] . tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya caturtha prAbhRtaprAbhRta, samprati pazcamamArabhyate, tasya cAyamAdhikAro-yathA 'kulAni vaktavyAnIti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te kulA AhitAti vadejA, tattha khalu ime vArasa kulA vArasa vakulA cattAri kulocakulA, vArasa hai kulA, taMjahA-paNihAkulaM uttarAbhavatAkulaM assiNIkulaM kattiyAkulaM saMThANAkulaM pussAkulaM mahAkulaM uttarAphagguNIkulaM cittAkulaM visAhAkulaM mUlAkulaM uttarAsADhAkulaM,vArasa upakulA, taMjahA-savaNo upakula pucapaTThavatAuvakulaM revatIvakulaM bharaNIubakulaM puNavasuuvakulaM assesAuvakulaM puSAphagguNIjavakulaM hatyAucakula sAtIyakulaM jehAubakulaM puSAsADhAucakulaM, cattAri kulovakulAtaM0-abhIyIkulovakulaM satabhisayA-12 kulovakulaM addhAkulovakulaM aNurAdhAkuloSakulaM (sUtraM 37)||dsmss pAhuDassa paMcamaM pAhuDa pAhuDaM smtt| 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA kulAnyAkhyAtAnIti vadeta , evamukta bhagavAnAha-tatthe tyAdi, iha na kevalaM bhagavatA kulAnyevAkhyAtAni kiMtUpakulAni kulopakulAni ca, tato nirdhAraNArthapratipattyartha tatreti, bhagavAn ghUte-'tatra' teSAM kulAdInAM madhye khasvimAni dvAdaza kulAni, sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAt , ime iti ca pratipadamabhisambadhyate, imAni vakSyamANasvarUpANi dvAdaza upakulAni, imAni-vakSyamANasvarUpANi catvAri kulopakulAni prajJaptAni, atha kiM kulAdInAM lakSaNam ?, ucyate, iha thairnakSatraiH prAyaH sadAmAsAnAM parisamAptaya upajAyante mAsasadazanAmAni ca tAni nakSatrANi kulAnIti prasiddhAni, tadyathA-zrAviSTho mAsaH prAyaH zraviSThayA dhaniSThAparaparyAyayA parisamA-4 dIpa anukrama [47] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 4 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-5 Arabhyate ~ 226~ Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [37] dIpa anukrama [ 47 ] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [5] mUlaM [37] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 111 // 42 timupaiti 1 bhAdrapada uttarabhadrapadayA 2 azvayuk azvinyA iti 3, dhaniSThAdIni prAyo mAsaparisamApakAni mAsasadRzanAmAni kulAni yAni ca kulAnAmupakulAnAM cAdhastanAni tAni kulopakulAni abhijidAdIni catvAri nakSatrANi, uktaM ca - "mAsANaM pariNAmA huti kulA ubakulA u hiDimagA / huMti puNa kulovakulA abhiIsayabhaddaaNurAhA // 1 // " atra 'mAsANaM pariNAmA' iti prAyo mAsAnAM parisamApakAni kacit 'mAsANa sarisanAmA' iti pAThaH, tatra mAsAnAM sadRzanAmAnIti vyAkhyeyaM, 'saya'tti zatabhiSak zeSaM sugamaM, samprati yAni dvAdaza kulAni yAni ca dvAdaza upakulAni yAni ca catvAri kulopakulAni tAni krameNa kathayati-' vArasa kulA taMjahA' ityAdi sugamaM / iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya paJcamaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // Education Inte tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya paJcamaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati SaSThamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH - 'yathA paurNamAsyo'mAvAsyazca vaktavyA' iti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA- kahaM te puNNimAsiNI Ahiteti vadejA ?, tattha khalu imAo vArasa puNNimAsiNIo bArasa amAvAsAo paNNattAo, taMjahA- sAviTThI pohavatI AsoyA kattiyA maggasirI posI mAhI phagguNI betI bisAhI jeTThAmUlI AsAThI, tA sAviTThiNNaM puNNamAsiM kati NakkhattA joeti ?, tA tiSNi NakkhasA joiMti, saM0-abhiI savaNo ghaNiTThA, tA puDhabatI, puDhavatISNaM puSNimaM kati NakkhatA For Pasta Use Only atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 5 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 6 Arabhyate ~ 227 ~ 10 prAbhRte 5 prAbhRta prAbhRtaM kulAdi sU37 // 111 // Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------ mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] joeMti, tA tinni nakkhattA joyaMti, taM0-satibhisayA puvAsADhavatI uttarApuTTavatA, tA AsodiNNaM puNNimaM kati NakkhatsA joeMti , tA doNi NakkhattA joeMti, taM0-revatIya assiNI ya, kattiyaNaM puNNima kati NakvattA joeMti !, tA doNi NakvattA joeMti taM0-bharaNI kattiyA ya, tA mAgasirIpunnima kati NakkhattA joeMti , tA doSiNa NakvattA joeMti, taM0-rohiNI maggasiro ya, tA posipaNaM puNNima kati NakkhattA joeMti , tA tiNi NakkhattA joeMti, taM0-ahA puNavasU pusso, tA mAhiNNaM puSiNama kati NakkhattA joeMti ?, tA doNi nakkhattA joyaMti, taM0-assesA mahA ya, tA phagguNINNaM paNima kati NakkhattA joeMti , tA dunni nakkhattA joeMti, taM0-puSApharaguNI uttarAphagguNI ya, tA cittiSaNaM puSiNamaM kati NakkhattA joeMti , tA doNitaM0-hattho cittA ya, tA visAhiNaM puNNima kati NakkhattA joeMti !, doSiNa NakkhattA joeMti taM0-sAtI visAhA ya, tA jeTThAmUliNNaM puNNimAlAsipaNaM kati NakkhattA joeMti , tA tinni NakkhattAjoyaMti, saM0-aNurAhA jeTThA mUlo, AsADhipaNaM puSiNama kati NakkhatsA joeMti , tA do NakkhattA joeMti, taM-puvAsADhA uttarAsAdA (sUtraM 38) // 'tA kahate' ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM / kena prakAreNa kena nakSatreNa parisamApyamAnA ityarthaH, paurNAmAsya AkhyAtA, ana porNAmAsIgrahaNamamAvAsyopalakSaNaM, tena kathamamAvAsyA abhyAkhyAtA iti vadet , evamukte bhagavAnAha'tasthetyAdi, tatra-tAsAM paurNamAsInAmamAvAsyAnAM ca madhye jAtibhedamadhikRtya khasvimA dvAdaza paurNamAsyo dvAdaza dIpa anukrama [48] SAREaratunnational ~ 228~ Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ----------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- zivRttiH prata (mala0) sUtrAMka [38] cemA amAvAsyAH prajJaptAH, tadyathA-zrAviSThI prauSThapadI' ityAdi, tatra zraviSThA-dhaniSThA tasyAM bhavA zrAviSThI-zrAvaNa-| 10 prAbhUte mAsabhAvinI proSThapadA-uttarabhAdrapadA tasyAM bhavA prauSThapadI-bhAdrapadamAsabhAvinI, azvayuji bhavA AzvayujI azva- 6prAbhUtayugamAsabhAvinI, evaM mAsakrameNa tattannAmAnurUpanakSatrayogAt zeSA api vaktavyAH / samprati yainakSatrarekaikA pUrNamAsI, prAbhRtaM pUrNimAdi parisamApyate tAni picchiSurAha-tA sAvavinna'mityAdi, tA iti pUrvavat , pAviSThI paurNamAsI kati nakSatrANi nakSatra yuJjati ?-kati nakSatrANi candreNa saha saMyujya parisamApayanti, bhagavAnAha-'tA tinni' ityAdi, tA iti pUrvavat, trINi nakSatrANi yujamti-trINi nakSatrANi candreNa saha yathAyogaM saMyujya parisamApayanti, tadyathA-abhijit zravaNo dhaniSThA cA iha zravaNadhaniSThArUpe dve eva nakSatre zrAviSThI paurNamAsI parisamApayataH, kevalamabhijinakSatraM zravaNena saha sambaddhamiti tadapi parisamApayatItyukta, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, iha pravacanaprasiddhamamAvAsyApaurNamAsIviSayaMcandrayogaparijJAnArthamidaM karaNam nAumiha amAvAsaM jaha icchasi kami hoi riksammi / avahAraM TharavijjA tattiyarUvehi saMguNae // 1 // chAvaTThI va muhucA visati-I bhAgA ya paMca paDipunA / pAsa TThibhAgasahigo ya iko havaha bhAgo // 2 // eyamavahArarAsi icchaamAvAsasaMguNaM kujA / naksattANaM eno| | sohaNagavihiM nisAmeha // 3 // bAbIsaM ca muhuNA chAyAlIsaM visaTThibhAgA ya / evaM puNavasussa ya soheyartha habada buccha // // bAvataraM / sayaM phagguNINa bANaudaya ve visAhAmu / catvAri a yAyAlA sojjhA aha uttarAsADhA // 5 // evaM puNavasussaya misaTThibhAgasahiyaM II laa||112|| sohaNagaM / ico amiIAI viiyaM vucchAmi sohaNagaM // 6 // abhiissa nava muhuttA bisaTibhAgA ya hu~ti cauvIsaM / chAvaTThI asamacA dIpa anukrama 25th [48] ~229~ Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] SECRE bhAgA sahicheakayA // 7 // uguNaDaM poTThavayAtisu ceva navottaraM ca rohiNiyA / tisu navanavaesu bhaye puNavasU phagguNIsoya // 8 // paMceba uguNapannaM sayAi uguNuttarAI chayeva / sojjhANi visAhAsuM mUle satteva coAlA // 9 // aTThasaya uguNavIsA sohaNagaM uttarANa | sADhANaM / cauvIsaM khalu bhAgA chAvaTTI cuNNiAo ya // 10 // eAi sohaittA je sesaM taM havei nakkhataM / itthaM karei uDubai sUreNa | samaM amAvAsaM // 11 // icchApunimaguNio avahAro sottha hoi kAyabo / taM ceva ya sohaNagaM abhiI bhaI tu kAya // 12 // suddhami & sohaNage jaM sesaM taM bhavija nakkhataM / tattha ya karei uDubai paDipuno punnimaM viulaM // 13 // etAsAM gAthAnAM krameNa vyAkhyA-yAmamAvAsyAmiha-yuge jJAtumicchasi, yathA kasminnakSatre vartamAnA parisamAtA bhavatIti tAvadrUpairyAvatyo'mAvAsyA atikrAntAstAvatyAH saGgyAyA ityarthaH, vakSyamANasvarUpaM avadhAryate-prathamatayA sthA-12 pyate ilAdhAryo-dhruvarAzistamavadhAryarAzi paTTikAdau sthApayitvA caturvizatyadhikena parvazatena saGgaNayet, atha kiMpramANo'sAvavadhAryoM rAziriti tatpramANanirUpaNArdhamAha-'chAvaTThI' gAhA, SaTpaSTimuMhUttoM ekasya ca muhartasya pazca paripUNoM dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTitamo bhAgaH, etAvatpramANo'vadhAryarAziH, kathametAvatpramANasyAsyotpattiriti cet 1, ucyate, iha yadi caturvizatyadhikena parvazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM kiM| labhAmahe !, raashitrysthaapnaa-124|5|2| atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyo rAziH paJcalakSaNo guNyate, jAtA daza, teSAM caturvizatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, tatra chedyacchedakarAzyocikenApavarttanA kriyate, jAta uparitanazchedyo | rAziH pathakarUpo''dhastano dvApaSTirUpaH, labdhAH paJca dvApaSTibhAgAH, etena nakSatrANi kartavyAnIti nakSatrakaraNArthamaSTA dIpa anukrama [48] ~230~ Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [48] sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 113 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) - prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. Educatuny Internationa prAbhRtaprAbhRta [6] mUlaM [38] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH dazabhiH zataistriMzadadhikaiH saptaSaSTibhAgarUpairguNyante, jAtAnyekanavatiH zatAni paJcAzadadhikAni 9150, chedarAzirapi dvASaSTipramANaH saptaSaSTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpaJcAzadadhikAni 4154, uparitanarAzirmuhUrtAna* yanAya bhUyastriMzatA guNyate, jAte dve lakSe catuHsaptatiH sahasrANi pazca zatAni 274500, teSAM catuSpazcAzadadhikekacatvAriMzacchatairbhAgaharaNaM, labdhAH SaTSaSTirmuhUrttAH 66, zeSA aMzAstiSThanti trINi zatAni SaTUtriMzadadhikAni 336, tato dvASaSTibhAgAnayanArthaM tAni dvApaSTyA guNyante, jAtAni viMzatiH sahasrANi aSTau zatAni dvAtriMzadadhikAni 20812, teSAmanantaroktena chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAH paJca dvASaSTibhAgAH 5, zeSAstiSThanti dvASaSTiH, tatastasyA dvApaSTyA apavarttanA kriyate, jAta ekakaH, ched| zerapi dvApaTyA'pavarttanAyAM labdhAH saptaSaSTiH, tata AgataM SaTSaSTirmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya paJca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTibhAga iti, tadevamuktamavadhAryairAzipramANaM, samprati zeSavidhimAha - 'eyamavahAre' tyAdi etaM - anantarodita svarUpamavadhAryarAzimicchA'mAvAsyAsaM guNaM - yAmamAvAsyAM jJAtumicchasi tatsalayA guNitaM kuryAt, ata UrdhvaM ca nakSatrANi zodhanIyAni, tato'ta UrdhvaM nakSatrANAM zodhanakavidhi-zodhanakaprakAraM vakSyamANaM nizamayata - AkarNayata / tatra prathamataH punarvasuzodhanakamAha-- 'bAvIsaM' cetyAdigAthA, dvAviMzatirmuhUrtA ekasya ca muhUrttasya SaTcatvAriMzad dvASaSTibhAgAH etad etAvatpramANaM punarvasu nakSatrasya paripUrNa bhavati zoddhavyaM, kathamevaM pramANasya zodhana kasyotpattiriti cet 1, ucyate, iha yadi caturviMzatyadhikena parvazatena pakSa sUryanakSatraparyAyA labhyante tadaikaM parvAtikramya katipayAstenaikena parvaNA labhyante 1, rAzitrayasthApanA - 124 / 5 / 1 / atrAntyena For Park Use Only ~231~ 10 prAbhRte 6 prAbhRta prAbhRtaM pUrNimAdi nakSatraM - sU 38 // 113 // waryra Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa rAzinA ekalakSaNena madhyarAziH paJcakarUpo guNyate, jAtAH paJcaiva, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , teSAM catuvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH paJca caturvizatyadhikazatabhAgAH, tato nakSatrAnayanArthamete'STAdazabhiH zataitrizadadhikaiH saptapaSTibhAgarUpaiH guNayitavyA iti, guNakAracchedarAzyordvikenApavartanA, jAto guNakArarAzinava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAziSiSTiH 62, tataH paJca navabhiH paJcadazottaraiH zatairguNyante, jAtAni pazcacatvAriMzavachatAni paJcasaptatyadhikAni 4575, chedarAziauSaSTilakSaNaH saptapaTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuHpazcAzadadhikAni 1154, tathA puSyasya ye trayoviMzatiH saptapaSTibhAgAH prAktanayugacaramaparvaNi sUryeNa saha yogamAyAnti te dvApaTyA guNyante, jAtAni caturdaza zatAni SaDviMzatyadhikAni 1426, etAni prAktanAt paJcasaptatyadhikapazcacatvAriMzacchatapramA-15 NAt zodhyante, zeSa tiSThanti ekatriMzacchatAni ekonapazcAzadadhikAni 3149, tata etAni muhUrtAnayanArthaM triMzatA | guNyante, jAtAni caturNavatiH sahasrANi catvAri zatAni saptatyadhikAni 94470, teSAM chedarAzinA 'catuSpaJcAzadadhikaikacatvAriMzacchatarUpeNa bhAgo hiyate, labdhA dvAviMzatirmuhUrtAH, zeSa tiSThanti zrINi sahasrANi vyazItyadhikAni | 3082, etAni dvApaSTibhAgAnayanArtha dvApaTyA guNyante, jAtamekaM lakSamekanavatiH sahasrANi caturazItyadhikAni 1910|84, teSAM chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAH SaTcatvAriMzanmuhUrttasya dvASaSTibhAgAH, eSA punarvasunakSatrasya zodha-| nakaniSpattiH / zeSanakSatrANAM zodhanakAnyAha-yAvattaraM saya'mityAdi, dvAsaptataM-dvisaptatyadhika zataM phAlgunInAM-uttaraphAlgunInAM zodhyaM, kimuktaM bhavati -dvisaptatyadhikena zatena punarvasuprabhRtInyuttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhyanti, anukrama [48] ~232~ Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [48] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) - prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. Educatuny Internationa mUlaM [38] prAbhRtaprAbhRta [6] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH // 114 // sUryaprajJa evamuttaratrApi bhAvArtho bhAvanIyaH, tathA vizAkhAsu - vizAkhAparyanteSu nakSatreSu zodhanakaM dve zate dvinavatyadhike 292, athAtivRttiH / nantamuttarASADhAparyantAni nakSatrANyadhikRtya zodhyAni catvAri zatAni dvicatvAriMzadadhikAni 442, 'eyaM puNe' tyAdi( mala0 ) gAthA, etadanantaroktaM zodhanakaM sakalamapi punarvasusatkadvASaSTibhAgasahitamavaseyaM, etaduktaM bhavati - ye punarvasusatkA dvAtriMzatirmuharttAste sarve'pyuttarasmin zodhana ke'ntaH praviSTAH pravarttante, natu dvASaSTibhAgAH, tato yadyacchodhanakaM zodhyate tatra tatra punarvasusatkAH SaTcatvAriMzad dvASaSTibhAgA uparitanA zodhanIyA iti etaca punarvasuprabhRtyuttarASADhAparyantaM prathamaM zodhanakaM, ata UrdhvamabhijitamAdiM kRtvA dvitIyaM zodhanakaM vakSyAmi, tatra pratijJAtameva nirvAhayati - 'abhihasse' tyAdigAthAcatuSTayaM, abhijito nakSatrasya zodhanakaM nava muhUrttA ekasya ca muhUrttasya satkAzcaturviMzatirdvASaSTibhAgAH, ekasya ca | dvASaSTibhAgasya saptaSaSTizchedakRtAH paripUrNAH SaTSaSTibhAgAH, tathA ekonaSaSTaM ekonaSaSThayadhikaM zataM proSThapadAnAM - uttarabhadrapadAnAM zodhanakaM, kimuktaM bhavati / ekonaSaSyadhikena zatenAbhijidAdInyuttara bhadrapadAparyantAni nakSatrANi zuddhayanti, evamuttaratrApi bhAvanA karttavyA, tathA triSu navottareSu zateSu rohiNikA - rohiNiparyantAni zuddhayanti, tathA triSu navanavaH teSu navanavatyadhikeSu zateSu zodhiteSu punarvasuparyantaM nakSatrajAtaM zuddhayati, tathA ekonapaJcAzadadhikAni paJca zatAni prApya phAlgunyazva-uttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhyanti, vizAkhAsu- vizAkhAparyanteSu nakSatreSu ekonasaptatyadhikAni paTU zatAni 669 zodhyAni, mUlaparyante nakSatrajAte sapta zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni zodhyAni 744, uttarASADhAnAuttarASADhA paryantAnAM nakSatrANAM zodhanakamaSTau zatAni ekonaviMzatyadhikAni 819, sarveSvapi ca zodhaneSUpari abhijito For Penal Use On ~ 233~ 10 prAbhRta 6 prAbhRtaprAbhRtaM pUrNimAdi nakSatraM sU 38 // 114 // Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa nakSatrasya sambandhino muhUrtasya dvASaSTibhAgAzcaturviMzatiH SaTSaSTizca cUrNikAbhAgA ekasya dvASaSTibhAgasya saptaSaSTibhAgAra 4zodhanIyAH, 'eyAI ityAdi, etAnyanantaroditAni zodhanakAni yathAyogaM zodhayitvA yaccheSamavatiSThate tadbhavati nakSatraM, patasiMkSa nakSatre karoti sUryeNa samamuDupatiramAvAsyAmiti / tadevamamAvAsyAviSayacandrayogaparijJAnArtha karaNamukta, sampati paurNamAsIviSayacandrayogaparijJAnArtha karaNamAha-icchApunime tyAdi, yaH pUrvamamAvAsyAcandranakSatraparijJAnAdhamavadhAryarAziruktaH sa evAtrApi paurNamAsIcandranakSatraparijJAnavidhau IpsitapaurNamAsIguNito-yAM paurNamAsI jJAtumi-14 cchati tatsaGkhyayA guNitaH kartavyaH, guNite ca sati tadeva pUryokaM zodhanaM karttavyaM, kebalamabhijidAdika natu punarvasuprabhRtika, zuddhe ca zodhanake yat zeSamavatiSThate tadbhavennakSatraM paurNamAsIyukta, tasmiMzca nakSatre karoti uDupatiH-candramAH paripUrNaH pUrNamAsI vimlaamiti| eSa paurNamAsIcandranakSatraparijJAnaviSayakaraNagAthAdvayAkSarArthaH, sampatyasyaiva bhAvanA kriyateko'pi pRcchati-yugasyAdI prathamA paurNamAsI zrAviSThI kasmiMzcandranakSatre parisamAptimupaiti , tatra SaTpaSTirmuhartA ekasya ca muhUtrtasya pazca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAga ityevaMrUpo'vadhAryarAzidhiyate, prathamAyAM kila paurNamAsyAM pRSTamityekena gupyate, ekena guNitaM tadeva bhavati, tatastasmAdabhijito nava muhUrtA ekasya ce muhUrtasya caturviMzati SaSTibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgA ityevaMparimANaM zodhanakaM zodhanIyaM, tatra SaTpaSTe va muhUrtAH zuddhAH sthitAH pazcAtsaptapazcAzat , tebhya eko muddoM gRhItvA dvApaSTibhAgIkRtaste ca dvApaSTirapi dvApaSTibhAgarAzI paJcakarUpe prakSipyante, jAnAH saptaSaSTiH dvApaSTibhAgAstebhyazcaturviMzatiH zuddhAH sthitAH pazcAtricatvAriMzat , tebhya eka rUpamAdAya saptapa anukrama [48] ~234~ Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [48] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJativRttiH ( mala0) 5 // 115 / / sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) - Eaton International prAbhRtaprAbhRta [6] mUlaM [38] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH STibhAgIkriyate, te ca saptaSaSTirapi bhAgAH saptaSaSTibhAgekamadhye prakSipyante, jAtA aSTaSaSTiH saptaSaSTibhAgAstebhyaH SaTSaSTiH zuddhAH sthittau pazcAd dvau saptaSaSTibhAgI, tatastriMzatA muhUtaiH zravaNaH zuddhaH sthitAH pazcAnmuhUrttAH paviMzatiH, tata idamAgataMdhaniSThA nakSatrasya triSu muhUrtteSvekasya muhUrttasya ekonaviMzatisayeSu dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaSaSTisaveSu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu prathamA zrAviSThI paurNamAsI parisamAptimeti / yadA tu dvitIyA zrAviSThI paurNamAsI cintyate tadA sA yugasyAdita Arabhya trayodazI, dhruvarAziH 66 / 3 / / trayodazabhirguNyate, jAtA muharttAnAmaSTau zatAni aSTApaJcAzadadhikAni 858, ekasya va muhUrttasya paJcaSaSTidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAstrayodaza saptaSaSTibhAgAH 858 tatrASTabhiH zataire konaviMzatyadhikairmuharttAnAmekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya satkaiH SaTSaSTyA saptaSaSTibhAgaireko nakSatraparyAyaH zuddhaH, tataH sthitAH pazcAdekonacatvAriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya catvAriMzad dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturdaza saptaSaSTibhAgAH 39 / tato navabhirmuharekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya padUSayA saptaSaSTibhAgairabhijinnakSatraM zuddhayati, sthitAH pazcAtriMzanmuharttAH paJcadaza muhUrttasya | dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcadaza saptaSaSTibhAgAH 30 / tebhyastriMzatA zravaNaH zuddhaH AgataM ekonatriMzatimuhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya SaTcatvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvipaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu doSeSu dhaniSThAyAM dvitIyA zrAviSThI paurNamAsI parisamAptimeti / yadA tu tRtIyA zrAviSThI paurNamAsI cintyate tadA sA yugasyAditaH paJcaviMzatitameti pUrvokto dhruvarAziH 66 / / paJcaviMzatyA guNyate, jAtAni SoDaza zatAni paJcAzadadhikAni For Palata Use Only ~ 235~ 10 prAbhRte 6 prAbhRta. prAbhRtaM pUrNimAdi nakSatraM sU 38 // 115 // . Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ROGR prata H sUtrAMka [38] 1650, ekasya ca muhUrtasya pazcaviMzaM zataM dvASaSTibhAgAnAM 125 ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaviMzatiH sptssssttibhaagaaH| 25, tatra SoDazabhiH zatairaSTAtriMzadadhiH 1638 muhAnAmekasya ca muhUrtasthASTAcatvAriMzatA dvApaSTibhAgaiH 48 ekasya haiM ica dvASaSTibhAgasya dvAtriMzadadhikena zatena 132 dvau nakSatrapoyo zukhyataH, sthitAH pazcAd dvAdaza muhUrtAH 12 ekasya ca Rs muhurtasya pazcasaptatiSiSTibhAgAH 75 ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 27, tato navabhirmuha rekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijinnakSatraM zujatyati, sthitAH pazcAtrayodaza muhUrtAH 13 ekasya ca muhUrtasya paJcAzad dvApaSTibhAgAH 13 ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAviMzatiH saptaSaSTibhAgAH | 29, AgataM zravaNanakSatraM SaDdizatI muharnemvekasya ca muhUrtasya ekAdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonacasvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAM zrAviSThI paurNamAsI parisamApayati, evaM caturthI AviSThIM paurNamAsI dhaniSThAnakSatraM SoDazasu muhUrteSu ekasya ca sumuhUrtasya trayastriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, paJcamI zrAviSThI paurNamAsI zravaNanakSatraM dvAdazasu muhUrteSu ekasya ca sumuhUrtasya SaSTisakyeSu dvApaSTibhAgeSve kasya dvApaSTibhAgasya dvAviMzatau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamAptiM nayatIti / tadevaM yAni nakSatrANi zrAviSThI paurNamAsI saparisamApayanti tAnyuktAni, sampati yAni proSThapadI samApayanti tAnyAha-tA pohavaipaNaM ityAdi, tA iti pUrvavat / proSThapadI-bhAdrapadI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti-kati nakSatrANi yathAyoga candreNa saha saMyujya parisamApayantItyarthaH, evaM sarvatrApi yuJjantItyasya padasya bhAvanA kartavyA, bhagavAnAha-'tA' ityAdi, 'tA'iti pUrva -28 dIpa anukrama [48] ~236~ Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------ mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa saryapraja- vat , trINi nakSatrANi yuvanti, tadyathA-zatabhiSakU pUrvaproSThapadA uttaraproSThapadA ca, tatra prathamA proSThapadI paurNamAsImuttara vara 10pAbhRte ptivRttiH bhAbhadrapadAnakSatraM saptaviMzatI muhUrtaSu ekasya ca muhUrtasya caturdazasu dvApaSTibhAgeSu catuHSaSTI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisa-11prAbhUta(mala0) mAptiM nayati, dvitIyAM prauSThapadI paurNamAsI pUrvabhadrapadAnakSatramaSTasu muharteSu zeSeSvekasya ca muhUrtasyaikacatvAriMzati dvApa- prAbhRtaM |STibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikapazcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati, tRtIyAM prauSThapadI paurNamAsIM zatabhiSak / pUrNimAdi // 116 // paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya padasu dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu. / nakSatra caturthI prauSThapadI paurNamAsI uttarabhadrapadAnakSatraM catvAriMzati muhUrteSvekasya ca muhUrtasyaikacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturvizatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI prauSThapadI paurNamAsI pUrvabhadrapadAnakSatramekaviMzatI muhUtredhekasya ca muhUrtasya paJcapaJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasyaikAdazasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati, 'tA AsoI 'mityAdi, AzvayujI Namiti vAkyalaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti 1, bhagavAnAra'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat dve nakSatre yuktaH, tadyathA-revatI azvinI ca, ihottarabhadrapadAnakSatramapi kAMcidA-| zvayujI paurNamAsI parisamApayati, paraM tatpauSThapadImapi paurNamAsI parisamApayati, tatraiva ca loke tasya prAdhAmba, tannAmnA tasyAH paurNamAsyAH abhidhAnAdatastadiha na vivakSitamityadoSaH, tathAhi-prathamAmAzvayujI paurNamAsImazvinI-1 nakSatramekaviMzatI muhUrteSvekasya ca dvApaSTibhAgasya triSaSTau saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, dvitIyAmAzvayujI paurNamAsI revatInakSatraM saptadazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya SaTtriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya pazcAzati sapta-11 anukrama [48] SHESAR SAREarattin international ~ 237~ Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] paSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAmAzvayujI paurNamAsImuttarabhadrapadAnakSatra cartudazamu muhUrteSu ekasya ca muhartasya ekasmin bAyaTibhAge ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthImAzvayujI paurNamAsI revatInakSatraM caturSa muhUsaMdhyekasya ca muharttasya trayastriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya dvApaSTibhAgasya trayoviMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamImAzvayujI paurNa-1 mAsImuttarabhadrapadAnakSatramekasya ca muhUrtasya paJcAyati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / kattiyapaNa'mityAdi, kArtikI paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-ve nakSatre yuH, tadyathAbharaNI kRttikA vA, ihAyazvinInakSatramapi kAzcit kArtikI paurNamAsI parisamApayati paraM tadAzvayujyAM paurNamAsyAM pradhAnamitIha tanna vivakSitaM, tatra prathamA kArtikI paurNamAsI kRttikAnakSatramekasya ca muhUrtasya caturyu dvApaSTibhAgebvekasya ca dvApaSTibhAgasya dvASaSTI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM kArtikI paurNamAsI kRttikAnakSatraM patriMzatI muhUtyekasya ca muhartasyaikatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasyaikonapaJcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM kArtikI paurNamAsImazvinInakSatraM saptasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasyASTApazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya patriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI kArtikI paurNamAsI kRttikAnakSatraM SoDazasu muhUrteSvekasya ca muhartasyApTApazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI kArtikI paurNamAsI bharaNInakSatraM nava muharsevyakasya ca muhUrtasya pazcacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya navasu.saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / 'tA maggasiraNaM puSiNamaM karaNakhattA joiMti'tti tA iti pUrvavat, kati nakSatrANi mArgazIrSI paurNamAsI yuJjantiI, dIpa anukrama [48] ~238~ Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [48] 10prAbhUte sUryaprajJa- bhagavAnAha-'tA doNNI tyAdi, tA iti prAgvat, dve nakSatre yutaH, tadyathA-rohiNikA mRgazirazca, tatra prathA mArgazIrSI prAbhUta vivRttiH TApaurNamAsI mRgaziro'STasu muharteSvekasya ca muhUrtasya sambandhino dvApaSTibhAgasya 'satkeSvekaSaSTI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, (mala) prAbhUta dvitIyAM mArgazISI paurNamAsI rohiNInakSatraM paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhUrttasya SaDviMzatau dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi-1 pUrNimAdi // 117 // bhAgasyASTAcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM mArgazIrSI paurNamAsI rohiNInakSatramekaviMzatI muhUrteSu ekasya ca nakSatra muhUrtasya tripazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI mArgazIrSI sU 38 paurNamAsI mRgazironakSatraM dvAviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya trayodazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikavizatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI mArgazIrSI paurNamAsI rohiNInakSatraM aSTAdazasu muhUtteSu ekasya ca muhartasya catvAriM-15 zati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTasu savapaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati, 'tA posIM Na'mityAdi, tA iti / pUrvavat, pauSI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsIM kati nakSatrANi yuJjanti ?, bhagavAnAha-tA' ityAdi, tA iti pUrvavat, triINi nakSatrANi yuddhanti, tadyathA-ArdrA punarvasuH puSyazca, tatra prathamA pIpI paurNamAsI punarvasunakSatraM dvayormuharttayorekasya &ca muhUrtasya paTpazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTau saptapaSTibhAgeSu, dvitIyAM pauSI paurNamAsI ekona-TI triMzati muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikaviMzatau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu // 117 // zeSeSu, tRtIyA pauSI paurNamAsImadhikamAsAdatinImA nakSatraM dazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasyASTAcatvAriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, adhikamAsabhAvinI punastAmeva tRtIyAM poNemAsI[81 ~239~ Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama puSyanakSatramekonaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayastriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI pauSI paurNamAsI punarvasunakSatraM SoDazasu muhUrteSu ekasya ca muhartasya aSTasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya viMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, pazcamI pauSI paurNamAsI punarvasunakSavaM dvicatvAriMzati muhaSvekasya ca muhUrtasya | paJcatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptasu saptapaSThibhAgeSu zeSeSu parisamAptiM nayati / 'tAmAhINNa'mityAdi,4 tA iti pUrvavat , mAghI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-'tA doNNI'tyAdi, de nakSatre yuGkaH, tadyathA-azleSA maghA ca, cazabdAtkAzcinmAdhI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatraM kAzcitpuSyanakSatra ca, tadyathAprathamA mAghI paurNamAMsI maghAnakSatramekAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekapazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa-13 STibhAgasya ekonaSaSTau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM mAghI paurNamAsImazleSAnakSatramaSTasu muharteSu ekasya ca muhUrtasya SoDazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM mAghI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatramaSTAviMzatI muhUteSu ekasya ca muhUrtasya aSTAtriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAtriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI mAghI paurNamAsI maghAnakSatraM paJcaviMzatau muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya triSu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonaviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zepeSu, paJcamI mAghI paurNamAsI puSyanakSatraM SaTsu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya triMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTsu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, 'tA phagguNINNa mityAdi, tA iti pUrvavat phAlgunI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-tA doNI tyAdi, [48] ~240~ Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prata sUtrAMka [38] sU 38 matA iti prAgvat, dve nakSatre, tadyathA-pUrvaphAlgunI uttaraphAlgunI ca, tatra prathamA phAlgunI paurNamAsImuttarAphAlgunI- 1. prAbhRte ptivRttiH nakSatraM viMzato muhurteSu ekasya ca muhUrtasya padacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasyASTApaJcAzati saptapaSTi- prAbhRta(malA) bhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM phAlgunI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatra dvayomuharttayorekasya ca muhUrtasya ekAdazasu dvApaSTibhAgeSvekasya prAbhRtaM ca dvApaSTibhAgasya pazcacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM phAlgunI paurNamAsImuttarAphAlgunInakSatraM saptasu muhUrteSve- pUrNimAdi // 118 // kasya ca muhUrtasya trayastriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekatriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI phAlgunI | nakSatra paurNamAsImuttaraphAlgunInakSatraM trayastriMzati muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaSTo dvApaSTibhAgepvekasya ca dvASaSTibhAgasyASTAdazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI phAlgunI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatraM paJcadazasu muhUsevekasya ca muhartasya pazcaviMzatau dvApaSTisaGgyeSu bhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / 'tA cittiNNa'mityAdi, latA iti pUrvavat , caitrIM paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti ?, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, de nakSatre yuktaH, tadyathA-hastaH citrA ca, tatra prathamAM caitrI paurNamAsI citrAnakSatraM caturdazasu muhUrteSvekasya ca muhartasya ekacatvAriMzati dvApaSTibhAnebvekasya ca dvApaSTibhAgasya saptapaJcAsati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM kSetrI paurNamAsI hastanakSatramekAdazasu muhUrtepvekasya ca muhUrtasya SaTsa dvASaSTibhaloSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuzcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu; tRtIyAM caitrI paurNamAsI citrAnakSatramekasmin muhUse ekasya ca muhUrtasya aSTAviMzalo dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya catvAriMzati saptapa-19 STibhAgeSu zeSeSu, caturthI maitrI paurNamAsI citrAnakSatraM saptaviMzatI muhUrteSu pakasya ca muhUrtasya paJcapaJcAzati dvApaSTibhAgeSu 445464OM+5%% dIpa anukrama [48] 5 ~ 241~ Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata + sUtrAMka [38] A dIpa anukrama [48] ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptadazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI caitrI paurNamAsI hastanakSatraM caturvizatI muhUrteSvekasya ca muharsasya viMzatI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturyu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati / 'tA vaisAhijhamityAdi, tA iti pUrvavat , vaizAkhI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti ,bhagavAnAha-tA dogNItyAdi, tA iti prAgvat, dve nakSatre yukaH, tadyathA-svAtiH vizAkhA ca, cazabdAdanurAdhA ca, idaM hi anurAdhAnakSatra vizAkhAtaH paraM, vizAkhA cAsyAM paurNamAsyAM pradhAnA, tataH parasyAmeva paurNamAsyAM tatsAkSAdupAttaM neheti, tatra prathamAM vaizAkhI paurNamAsIM vizAkhAnakSatramaSTasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTtriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpazcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM vaizAkhI paurNamAsI vizAkhAnakSatraM paJcaviMzatI muhuneSu ekasya ca muhurtasyaikasmin dvApaSTi-14 &bhAge ekasya ca dvApaSTibhAgasya tricatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM vaizAkhI paurNamAsI anurAdhAnakSatraM paJcaviMda zatau muhatteSvekasya ca muhUrtasya trayoviMzatI dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonatriMzati saptaSaSTibhAmeSu zeSeSu, caturthI vaizAkhI paurNamAsI vizAkhAnakSatramekaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhartasya pazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa-18 |STibhAgasya SoDazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI vaizAkhI paurNamAsI svAtinakSatraM triSu muhUrteSu ekasya ca muharttasya pazcadazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya triSu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati / 'tA jeTTAmUliMNa'mityAdi, tA iti pUrvavata, jyeSThAmaulI Namiti vAkyabhUSaNe paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti , bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrva-15 pat, trINi nakSatrANi yuJjanti, tadyathA-anurAdhA jyeSThA mUlaM ca, tatra prathamA jyeSThAmaulI paurNamAsI mUlanakSatra saptaka-lA SEXERCISE 5 ~ 242~ Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] sUryaprajJavivRttiH (mala0) // 119 // nakSatraM dIpa zasu mahataiSu ekasya ca muhUrtasyaikatriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya pazcapazcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM 10 prAbhRte jyeSThAmaulI paurNamAsI jyeSThAnakSatraM trayodazasu muharteSu ekasya ca muhartasya aSTApazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa 6prAbhRtaSTibhAgasya dvicatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM jyeSThAmaulI paurNamAsI mUlanakSatraM catueM muhUteSvekasya ca muhUrta prAbhUta sthASTAdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI jyeSThAmaulI paurNamAsI jyeSThAna-1 mekasya ca muhartasya paJcacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya pazadazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, panAmI jyeSThAmUlI paurNamAsI anurAdhAnakSatraM dvAdazasu muhUteSu ekasya ca muhUrtasya dazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya / dvayoH saptaSaSTibhAgayoH parisamAptimupanayati / 'AsAdinna'mityAdi, tA iti pUrvavat , ASADhI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-tA do'ityAdi, tA iti pUrvavat, dve nakSatre yuGgA, tadyathA-pUrvASADhA uttarASADhA ca, tatra prathamAmASADhI paurNamAsImuttarASADhAnakSatraM padizatI muhavekasya ca muhUrtasya SaDviMzatI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuSpazcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAmASADhI paurNamAsI pUrvASADhAnakSatra saptasu muharteSvekasya ca muhartasya tripaJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAmASADhI paurNamAsI uttarASADhA nakSatraM trayodazasu muhUrteSu ekasya ca muhartasya trayodazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthImASADhI paurNamAsImuttarApAdAnakSatramekonacatvAriMzati muhUrteSu // 119 // ekasya ca muhUrtasya catvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturdazasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, anukrama [48] ~ 243~ Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa RCAX paJcamImASADhI paurNamAsImuttarASADhAnakSatraM svayaM parisamApnuvana parisamApayati, kimuktaM bhavati ?-ekatra paJcamI ASADhI paurNa-18 mAsI samAptimeti anyatra candrayogamadhikRtyottarASADhAnakSatramiti / iha sUtrakRta eva zailIyaM yad yad nakSatra paurNamAsImamAvAsyAM vA parisamApayati tadyAvazeSe parisamApayati tAvattasya zeSa kathayati, tatastadanurodhenAsmAbhiraSyatra tathaivoktam, yAvatA punaryAvatyatikrAnte parisamApayati tAvadeva prAguktakaraNavazAt kathanIyaM, candraprajJaptAvapi tathaiva vakSyAmi, amA-18 vAsyAdhikAramapi anantaraM tathaiva vakSyAmaH, tadevaM yAni nakSatrANi yAM paurNamAsI yuJjanti tAnyuktAni, samprati gatArthAmapi mandamativivodhanArtha kulAdiyojanAmAha tA sAviTTipaNaM puSiNamAsiM NaM kiM kulaM joeti uvakulaM jo kulovakulaM joeti ?, tA kulaM vA joeti ubakulaM bAjoeti kulocakulaM vA joeti, kulaMjoemANedhaNiTThANakakhatte ucakulaM joemANo savaNe Nakkhatte joeti, kulovakulaM joemANe abhiINakkhatte joeti, sAvihiM puNNima kulaM vA joeti ucakulaM vA joeti| kulovavakulaM vA joeti, kuleNa vA (ucakuleNa vA kulocakuleNa vA) juttA sAviTThI puSiNamA juttAtivattaI siyA, tA pohavaliNNaM puSiNamaM kiM kulaM joeti uvakulaM joeti kulovakulaM vA joeti ?, tA kulaM vA joeti uvakulaM vA joeti kulobakulaM vA joeti, kulaM joemANe uttarApohavayA Nakkhatte joeti, DAuvakulaM joemANe puSApuDhacatA Nakkhatte joeti, kulovakulaM joemANe satabhisayA Nakkhase joeti, poTTha-1 vatiSaNaM puNNamAsiM NaM kulaM vA joeti upakulaM vA joeti kulovakulaM cA joeti, kuleNa vA juttA 3 puTTha anukrama [48] ~244~ Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [49] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 120 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) - Education international prAbhRtaprAbhRta [6] mUlaM [39] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH batA puSNimA juttAti vattavaM siyA, tA AsohaM NaM puNNamAsiNaM kiM kulaM joeti ubakulaM joeti kulovakulaM joti, No labhati kulobakulaM, kulaM joemANe assiNINakkhatte joeti, ubakulaM joemANe | revatINakkhatte joeti, AsoI NaM puSNimaM ca kulaM vA joeti uvakulaM vA joeti, kuleNa vA juttA ubakuleNa vA juttA assAdiNaM puNNamA juttati vattavaM siyA, evaM NetavAu, posa puNNimaM jeTThAmUlaM puNNamaM ca kulobakulaMpi joeti, avasesAsu Natthi kulovakulaM, tA sAciTThi NaM amAvAsaM kati NakkhattA joeMti hai, hai dunni nakkhattA joeMti, taM0-assesA ya mahA ya, evaM eteNaM abhilAveNaM NetavaM, pohavataM do NakkhantA joeMti, taM0-puvA phagguNI uttarAphagguNI, assoI hattho cittA ya, kattiyaM sAtI visAhA ya, maggasiraM aNurAdhA jeTThAmUlo, posiM puSvAsADA uttarAsADhA, mAhiM abhIpI savaNo ghaNiThThA, phagguNIM satabhisayA puvapoDavatA uttarApohavatA, cetiM revatI assiNI, visAhiM bharaNI kattiyA ya, jeTThAmUlaM rohiNI magasiraM ca, tA AsAdi NaM amAvAsiM kati NakkhattA joti ?, tA tiriNa NakkhattA joeMti, saM0-, addA puNanvasU pusso, tA sAvirddhi NaM amAvAsaM kiM kulaM joeti uvakulaM vA joeti kulovakulaM vA joe ?, kulaM vA joei ubakulaM vA joei no labbhai kulovakulaM, kulaM joemANe mahANakkhatte joeti, ubakulaM vA joemANe asilesA joei, kuleNa vA jusA ucakuleNa vA juttA' sAviTThI amAvAsA juttAti vattavaM siyA ?, evaM NetacaM, NavaraM maggasisa e mAhIe AsADhIe ya amAvAsAH kulova kulaMpi joeti, sesesu Natthi (sU0 39) / dasamassa pAhuDassa baddhaM pAhuDapAtukaM samantaM // For Parts Use One ~ 245~ 10 prAbhRte 6 prAbhRtaprAbhRtaM kulopakulA dhi sU 39 // 120 // Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] ********* CTSGRACOCOCACADCASE dIpa 'tA sAvitiNNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, zrAviSThI paurNamAsI kiM kula yunakti upakulaM yunakti kulopakulaM vA yunakti, bhagavAnAha-'tA kulaM vA' ityAdi, kulaM vA yunakti, vAzabdaH samuccaye, tataH kulamapi yunakkItyarthaH, evaM upa-1 kulamapi kulopakulamapi, tatra kulaM yuJjan dhaniSThAnakSatraM yunakti, tasyaiva kulaM (latayA) prasiddhasya sataH zrASiSTyA paurnnmaasyaaN| bhAvAt , upakulaM yujan zravaNanakSatraM yunakti, kulopakulaM yujan abhijinnakSatraM yunakti, taddhi tRtIyAyAM zrAviSThapa paurNamAsyAM dvAdazasu muhUrteSu kizcitsamaSikeSu zeSeSu candreNa saha yogamupaiti, tataH zravaNena saha sahacaratvAt svayamapi tasyAH paurNamAsyAH paryantavartitvAt tadapi tAM parisamApayatIti vivakSitatvAd yunakkItyuktaM, samprati upasaMhAramAha'sAthihinna'mityAdi, yata evaM tribhirapi kulAdibhiH zrAvichyAH paurNamAsyAM yojanA'sti tataH zrAviSThI paurNamAsI kulaM vA yunakti upakulaM vA yunakti kulopakulaM vA yunatIti vaktavyaM syAt-iti sthaziSyebhyaH pratipAdanaM kuryAt, yadivA kulena vA yuktA satI zrAviSThI paurNamAsI upakulena vA yuktA kulopakulena vA yuktA yukteti vaktavyaM syAt , evaM zeSamapi sUtraM nigamanIyaM, yAvat 'evaM neyavAo'ityAdi, evamukkena prakAreNa zeSA api paurNamAsyo netavyAH-pAThakrameNa vaktavyAH, navaraM pIpI paurNamAsI jyeSThAmUlI ca paurNamAsI kulopakulamapi yunakti, avazeSAsu ca paurNamAsISu kulopakula nAstIti paribhAcya vaktavyAH, tAzcaivam-'tA kattiyaNNaM punnimAsiNI kiM kulaM vA joei uvakulaM vA joei, tA kulaMpi joei uvakulaMpi joei, no labhei kulobakulaM, kulaM joemANe kattiANakhatte joei, uvakulaM joemANe bharaNInakkhatte joei, tA kattiannaM puNNimaM kulaM vA joei uvakulaM vA joei, kuleNa vA juttA ubakuleNa vA juttA kattiyapu anukrama [49] A * ~ 246~ Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [49] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 121 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) - Ja Education International prAbhRtaprAbhRta [6] mUlaM [39] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH piNamA juttatti vatavaM siA ityAdi, tAvadvaktavyaM yAvadApADhIpaurNamAsI sUtraparyantaH, tathA cAha-'jAva AsAdIpunnimA 4 10 prAbhUte juttattivattavaM siyA' / tadevaM paurNamAsIvaktavyatoktA, samprati amAvAsyAvaktavyatAmAha-'dubAlasetyAdi, dvAdaza amAvAsyAH prajJaptAH, tadyathA zrAviSThI proSThapadI ityAdi, tatra mAsaparisamApakena zraviSThAnakSatreNopalakSito yaH zrAvaNo mAsaH so'pyupacArAt zrAviSThA tatra bhavA zrAviSThI, kimuktaM bhavati ? - zraviSThAnakSatraparisamApyamAnazrAvaNamAsa bhAvinIti, proSThapadI proSThapadA nakSatraparisamApyamAnabhAdrapadamAsabhAvinI, evaM sarvatrApi vAkyArtho bhAvanIyaH, 'tA sAviTTiSNa' mityAdi, tA iti pUrvavat zraviSThImamAvAsyAM kati nakSatrANi yuJjanti ? kati nakSatrANi yathAyogaM candreNa saha saMyujya zrAviSThIM amAvAsyAM parisamApayanti, bhagavAnAha - 'tA doNNItyAdi, tA iti pUrvat, dve nakSatre yutaH, tadyathA-azleSA maghA ca, iha vyavahAranayamate yasminnakSatre paurNamAsI bhavati tata ArabhyAvRtine paJcadaze nakSatre amAvAsyA bhavati, yasmiMzca nakSatre amAvAsyA tata Arabhya parataH paJcadaze nakSatre paurNamAsI, tatra zrAviSThI paurNamAsI kila zravaNe dhaniSThAyAM voktA tato'mAvAsyAyAmapyasyAM zrAviSThyAM azleSA maghAzvokAH, loke ca tithigaNitAnusArato gatAyAmapyamAvAsyAyAM varttamAnAyAmapi ca pratipadi yasminnahorAtre prathamato'mAvAsyA'bhUt sa sakalo'pyahorAtro amAvAsyeti vyavahniyate, tata maghA nakSatramadhyevaM vyavahArato'mAvAsyAyAM prApyata iti na kazcidvirodhaH, paramArthataH punarimAmamAvAsyAM zrAviSThImimAni trINi nakSatrANi parisamApayanti, tadyathA- punarvasuH puSyo'zleSA ca, tathAhi - amAvAsyAcandrayogaparijJAnArthaM karaNaM prAgevokaM, tatra tadbhAvanA kriyate ko'pi pRcchati-yugasyAdau prathamA zrAvizyamAvAsyA kena candrayuktena nakSatreNopetA satI For Penal Use On ~ 247~ 6 prAbhRta prAbhRtaM kulopakulA dhi sU 39 // 121 // Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [49] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [ 39 ] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH samAptimupayAti 1, tatra pUrvoditasvarUpo'vadhAryarAziH SaTSaSTirmuharttA ekasya ca muharttasya paJca dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTibhAga iti pramANo dhriyate, dhRtvA caikena guNyate, prathamAyA amAvAsyAyAH pRSTatvAt, ekena guNitaM tadeva bhavatIti rAzistAvAneva jAtaH, tatastasmAd dvAviMzatirmuharttA ekasya ca muhUrttasya SaTcatvAriMzad dvASaSTibhAgA ityevaMparimANaM punarvasuzodhanakaM zodhyate, tatra SaTSaSTermuhUrttebhyo dvAviMzatirmuhUrttAH zuddhAH, sthitAH paJcAccatuzcatvAriMzat 44, tebhya eka muhUrttamapakRSya tasyA dvApaSTirbhAgAH kriyante, kRtvA ca te dvASaSTibhAgarAziMmadhye prakSipyante, jAtAH saptaSaSTiH, tebhyaH SaTcatvAriMzat zuddhAH, zeSAstiSThantyekaviMzatiH, tricatvAriMzato muhUrttebhyastriMzatA muhUtaiH puSyaH zuddhaH, sthitAH pazcAt trayodaza muhUrttAH, azleSA nakSatraM ca dvikSetramiti paJcadaza muhUrttapramANaM tata idamAgataM - azleSA nakSatramekasmin muhartte ekasya ca muhUrttasya catvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptaSaSTighAchinnasya SaTSaSTisayeSu bhAgeSu zeSeSu prathamA'mAvAsyA samAptimupagacchati, tathA ca vakSyati 'tA eesiM paMcahe saMvacharANaM paDhamaM amAvAsaM caMde keNaM nakkhatteNaM joeDa 1, tA asilesAhi, asilesANaM eko muhutto cattAlIsaM bAvaDibhAgA muhuttassa bAvaDibhAgaM ca | santahihA chettA chAvaDI cuNNi AbhAgA sesA' iti, yadA tu dvitIyAmAvAsyA cintyate tadA sA yugasyAdita Arabhya trayodazIti sa dhruvarAziH 66 / / trayodazabhirguNyate, jAtAni muhUrtAnAmaSTau zatAnyaSTapaJcAzadadhikAni 858 ekasya ca muhUrttasya paJcaSaSTirdvASaSTibhAgA 65 ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAratrayodaza saptaSaSTibhAgAH 13, tatra 'cattAri ya bAyAlA aha sojhA uttarAsAdA' iti vacanAt caturbhirdvicatvAriMzadadhikairmuharrAzataiH SaTcatvAriMzatA ca dvApaSTibhAga For Pale Only ~248~ Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [49] sUryaprajJa zivRttiH ( mala0 ) // 122 // sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [ 39 ] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH ruttarASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni sthitAni pazcAnmuhUrttAnAM catvAri zatAni poDazottarANi ekasya ca muhUrttasya ekonaviMzatirddhApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAstrayodaza saptaSaSTibhAgAH / 416 / I / hai / tata etasmAt trINi zatAni navanavatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muharttasya caturviMzatirdvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTU- 5 SaSTiH saptaSaSTibhAgAH 399 iti zodhanIyaM tatra SoDazottarebhyazcatuHzatebhyaH trINi zatAni navanavatyadhikAni zuddhAni, sthitAH pazcAt saptadaza muhUrttAH tebhyaH ekaM muhUrtta gRhItvA tasya dvASaSTirbhAgAH kriyante, kRtvA ca dvASaSTibhAgarAzau prakSipyante, jAMtA ekAzItiH, tasyAzcaturviMzatiH zuddhAH sthitAH pazcAt saptapaJcAzat, tasyA rUpamekamAdAya sapta- 5 paSTirbhAgAH kriyante, tebhyaH SaTSaSTiH zuddhAH, pazcAdeko'vatiSThate, sa saptaSaSTibhAgarAzI prakSipyate, jAtAzcaturdaza saptaSaSTibhAgAH AgataM puNyanakSatraM SoDazasu muhUrteSvekasya ca muhUrttasya SaTpaJcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya caturdazasu saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu dvitIyAM zrAviSThImamAvAsyAM parisamApayati, yadA tu tRtIyA zrAviSThya mAvAsyA cintyate | sA yugAdita Arabhya paJcaviMzatitameti sa dhruvarAziH 66 / 62 / 6 / paJcaviMzatyA guNyate, jAtAni SoDaza zatAni paJcAzadadhikAni muhUrttAnAM 1650 ekasya ca muhUrttasya paJcaviMzaM dvASaSTibhAgazataM / / ekasya dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 3 / tatra caturbhirdvicatvAriMzadadhikairmuhUrtta zatairekasyapa muhUrttasya paTcatvAriMzatA dvASaSTibhAgaiH prathamamutarASADhA paryantaM zodhanakaM zuddhaM sthitAni pazcAnmuhUrttAnAM dvAdaza zatAnyaSTottarANi 1208 dvASaSTibhAgAzca muhUrttasya ekonAzItiH 71 ekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 25, tato'STabhiH zataire konaviMzatyadhikaiH 819 Education Internationa For Pernal Use On ~ 249~ 10 prAbhUte 6 prAbhRtaprAbhRrta kulopakulA 4 dhi sU 39 // 122 // waryra Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa mahAnAmekasya muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTSaSTyA saptaSaSTibhAgaireko nksstrpryaayH| zuddhyati, sthitAni pazcAtrINi zatAni navAzItyadhikAni muhUrtAnAM 389 ekasya ca muhUrtasya catuHpaJcAzad dvASaSTibhAgAH 54 ekasya ca dvApaSTibhAgasya paDUviMzatiH saptapaSTibhAgAH 26, tato bhUyavibhinavottarairmuhUrttazatairekasya ca muhUrtasya catu|viMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni rohiNikAparyantAni zodhyante, sthitAH pazcAnmuhUrtA azItiH ekasya ca muhUrtasya ekonatriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH saptapaSTibhAgAH, 8018 / / tatatriMzatA muhatairmRgaziraH zuddhaM, sthitAH pazcAtpaJcAzanmuhUrtAH 50, tataH paJcadazabhirA zuddhA, sthitAH paJcatriMzat 35, AgataM punarvasunakSatraM paJcatriMzati muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikonaviMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatI saptapaSTibhAgeSu gateSu tRtIyAM zrAviSThImamAvAsyAM parisamApayati, evaM caturthI zrAviSThImamAvAsyAmazleSAnakSatraM prathamasa muhUrtasya saptasu dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu parisamApayati , paJcamI zrAviSThImamAvAsyAM puSyanakSatraM triSu muhUrteSvekasya muhUrttasya dvicatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHpaJcAzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 3 / 3 / pariNamayati, 'eva'mityAdi, evamuktena 4 prakAreNa etena-anantaroditena abhilApena-AlApakena zeSamapyamAvAsyAjAtaM netanyaM, vizeSamAha-pohavayaM do naksattA jopati,' atra caivaM sUtrapAThaH-'tA pohavaiNNaM amAvAsaM kaha nakkhattA joeMti , tA donni nakkhattA joeMti, taMjahApuvaphagguNI uttaraphagguNI ya' idamapi vyavahArata ucyate, paramArthataH punastrINi nakSatrANi proSThapadImamAvAsyAM parisamApa anukrama [49] ~250~ Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa sUryaprajJa-18 yanti, tadyathA-maghA pUrvaphAlgunI uttaraphAlgunI ca, tatra prathamAM proSThapadImamAvAsyAmuttaraphAlgunInakSatraM caturgha muhUrteSu 410 prAbhRte tivRttiH ekasya ca muhUrtasya SaDviMzatI dvApaSTibhAgevekasya ca dvApaSTibhAgasya dvayoH saptapaSTibhAgayoH 4 / 26 / 2 atikrAntayoH, prAbhRta mala0) dvitIyAM proSThapadImamAvAsyAM pUrvaphAlgunInakSatraM saptasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya ekaSaSTau dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi- mAmRta. // 123 // kulopakulA bhAgasya paJcadazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 7 / 61 / 15 / tRtIyAM proSThapadImamAvAsyAM maghAnakSatramekAdazasu muhUrteSvekasya |dhi sU 39 ca muhUrtasya caturviMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasyASTAviMzatI saptapaSTibhAgeSu gateSu 11 // 34 // 28, caturthI proSThapadImamAvAsyAM pUrvaphAlgunInakSatramekaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya dvAdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvicatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 21 / 12 / 42 / paJcamI proSThapadImamAvAsyAM maghAnakSatraM caturvizatI muhUrteSvekasya ca muhartasya saptacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcapaJcAzati saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu 24 / 47 / 55 / parisamApayati, 'AsoI dopaNI'tyAdi, atrApyevaM pATha:-'tA AsoiNNaM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti', tA doNi nakkhattA joeMti, taMjahA-hastho cittA ya' etadapi vyavahArato, nizcayataH punarAzvayujImamAvAsyAM trINi nakSatrANi parisamApayanti, tadyathA-uttaraphAlgunI hastaH citrA ca, tantra prathamAmAzvayujImamAvAsyA hastanakSatraM paJcaviMzatau muhUrteSvekasya ca muhUrtasya ekatriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya triSu saptapaSTibhAgeSu 25 / 31 / 3 gateSu, // 12 // dvitIyAmAzvayujImamAvAsyAmuttaraphAlgunInakSatraM catuzcatvAriMzati muharteSu ekasya ca muhUrtasya catueM dvASaSTibhAgeSu ekasya &ca dvApaSTibhAgasya SoDazasu saptapaSTibhAgeSu 44 / 4 / 16 gateSu, tRtIyAmAzvayujImamAvAsyAM uttaraphAlgunInakSatraM saptada-1 anukrama [49] ~ 251~ Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 62 prata sUtrAMka [39] dIpa zasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekonacatvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonatriMzati saptapaSTibhAgeSu 17 // 39 / 29 gateSu, caturthImAzvayujImamAvAsyAM hastanakSatraM dvAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhartasya saptadazasu dvApaSTi-1 bhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya tricatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu 1215 gateSu, paJcamImAzvayujImamAvAsyAM uttaraphAlgunInakSatraM triMzatti muhUrteSu ekasya ca muhUttasya dvipazcAzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHpaJcAzati | saptapaSTibhAgeSu 30 / 52154 gateSu parisamApayati, 'kattiyaNaM sAI visAhA yatti, atrApyevaM sUtrapAThaH-'tA kattiyaSNa amAvAsaM kai nakkhattA joeMti ?, tA doNi nakkhattA joiMti, taMjahA- 'sAIbisAhA yatti, etadapi vyavahAranayamate, nizcayataH punastrINi nakSatrANi kArtikImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA-svAtivizAkhA citrA ca, tatra prathamAM kArtikImamAvAsyAM vizAkhAnakSatraM SoDazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTtriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturyu saptapaSTibhAgeSu 16 / 36 / 4 gateSu, dvitIyAM kArtikImamAvAsyAM svAtinakSatraM paJcasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya dvAviMzatau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptadazasu saptapaSTibhAgeSu 5 / 22 / 17 gateSu, tRtIyAM kArtikImamAvAsyAM citrAnakSatramaSTasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya catuzcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya | triMzati saptaSaSTibhAgeSu 8144 / 30 gateSu, caturthI kArtikImamAvAsyAM vizAkhAnakSatraM trayodazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya dvAviMzatau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuzcatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu 13 // 22 // 44 gateSu, paJcamI kArtikImamAvAsyAM citrAnakSatraM ekaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya saptapaJcAzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya anukrama [49] SCX ~252~ Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJativRttiH (mala0) prata sUtrAMka // 124 // [39] dIpa | saptapazcAzati saptapaSTibhAgeSu 21 / 57 / 57 / gateSu samAptimupanayati, maggasiraM tiNNi, taMjahA-aNurAhA jihvAmUlo 10 prAbhRte iti, atrApi sUtrAlApaka evam-'tA maggasiraM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti !, tA tinni nakSattA joeMti, taMjahA- prAbhRtaanurAhA jiTTA mUlo ya' iti, etadapi vyavahArato nizcayataH punarimAni trINi nakSatrANi mArgazISImamAvAsyAM parisa-1 prAbhUta mApayanti, tadyathA-vizAkhA anurAdhA jyeSThA ca, tatra prathamAM mArgazIpImamAvAsyA jyeSThAnakSatraM saptasu muhUrteSu ekasya ca kAkulopakulA hAdhi sU 39 mahatasyaikacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcasu saptaSaSTibhAgeSu 7 // 41 // 5, dvitIyAM mArgazISa mamAvAsyAmanurAdhAnakSatramekAdazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya caturdazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAdazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 11 / 14 / 18, tRtIyAM mArgazIrSImamAvasyAM vizAkhAnakSatramekonatriMzati muhUrveSvekasya ca muhartasya / ekonapathAzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekatriMzati saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu 29 / 49 / 31, caturthI | mArgazIrSImamAvAsyAmanurAdhAnakSatraM caturvizatI muhUteSvekasya ca muhUrtasya saptaviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhA gasya pazcacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 24 / 27 / 45, paJcamI mArgazIrSImamAvAsyAM vizAkhAnakSatraM tricatvAriMzati muhUrteSvekasya ca muhUrtasya sambandhino dvApaSTibhAgasyASTApaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 43 / 0 / 58 prismaapyti| 'posiM |ca donni-puvAsAdA uttarAsAdAya'tti, atraivaM sUtrAlApakA tAposiM amAvAsaM kA nakkhattA joeMti ?, tA donni nakkhattA // 124 // joeMti, saMjahA-puvAsADhA ya uttarAsADhA yatti, etadapi vyavahArata uktaM, nizcayataH punastrINi nakSatrANi parisamApa| yanti, tadyathA-mUlaM pUrvASADhA uttarASADhA ca, tathAhi-prathamAM pIpImamAvAsyAM pUrvASADhAnakSatramaSTAviMzatI muhUrteSvekasya ca anukrama [49] ~253~ Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa mahurtasya SaTcatvAriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya pasu samaSaSTibhAgeSu gateSu 28 / 26 / 6 / dvitIyAM pauSImamAvAsyAM pUrvASADhAnakSatra vayormuhUrtayorekasya ca muhUrtasyaikonaviMzatau dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonaviMzatau saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu 2119 / 19 / tRtIyAmadhikamAsabhAvinI pauSImamAvAsthAmuttarASADhAnakSatramekAdazasu | muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikonaSaSTI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaviMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 11 // 59 / 13, caturthI pauSImamAvAsyAM pUrvApADhAnakSatraM paJcadazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTpaJcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa STibhAgasya SaTcatvAriMzati sakSaSaSTibhAgeSu gateSu 15 / 56 / 46, paJcamI pauSImamAvAsyAM mUlanakSatramekonaviMzatI muhUrte4vekasya ca muhUrtasya paJcasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasyaikonapaSTau saptaSaSTibhAgevaMtikAnteSu 19 / 5 / 59 pari samApayati / 'mAhiM tiNNi abhII savaNo dhaNihA' iti, atrApyevaM sUtrAlApaka:-'tA mAhiNaM amAvAsaM kaha nakkhattA joeMti ?, tA tiNi nakkhattA joeMti, taMjahA-abhiI savaNo dhaNihA ya etadapi vyavahArato, nizcayataH punaramUni trINi nakSatrANi mAghImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA-uttarASADhA abhijit zravaNazca, tathAhi-prathamAM mAghImamAvAsyAM zravaNanakSatraM dazasu muhUrtebvekasya ca muhUrtasya SaDviMzato dvApaSTibhAgeSvekasya dvApaSTibhAgasyASTasu saptapaSTibhAgeSu gateSu / 10 / 26 / 8, dvitIyAM mAdhImamAvAsyAmabhijinnakSatraM triSu muhUteSvekasya ca muhUrtasya SaDUviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgastha viMzatI saptapaSTibhAgeSu gateSu / 3 / 26 / 20, tRtIyAM mAghImamAvAsyAM zravaNanakSatra yoviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasyaikonacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzati saptapaSTibhAgeSu OMOMOMOMOMOM anukrama [49] ~254~ Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa sUryaprajJa- gateSu 23 // 39 // 35, caturthI mAghImamAvAsyAM abhijinnakSatraM SaTsu muhUrteSvekasya ca muhartasya saptatriMzati dvApaSTibhAge- 10 prAbhRte tivRtti kasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu vyatikrAnteSu 6 / 37 // 47, paJcamI mAghImamAvAsyAmuttarASADhA-| 6prAbhRta(mala.) nakSatraM paJcaviMzatau muhatteSu ekasya ca muhUrtasya dazasu dvApaSTibhAgeSyekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTI saptapaSTibhAgeSu gateSu prAbhRta kulopakulA 425 / 10 / 60 parisamApayati / 'phagguNI doSi taMjahA-sayabhisayA purvamahavayatti, atrApyevaM sUtrAlApakA-15IRIT // 125 // tA phagguNI NaM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti !, tA doNNi nakkhattA joeMti, taMjahA-sayabhisayA puvabhaddavayA ya,, etadapi vyavahArato, nizcayataH punaramUni trINi nakSatrANi phAlgunImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA-dhaniSThA zatabhiSak | pUrvabhAdrapadA ca, tatra prathA phAlgunImamAvAsyA pUrvabhadrapadAnakSatraM SaTsu mahattecekasya ca muhUrtasyaikatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya navasu saptaSaSTibhAgeSu gtessu|6|31|9, dvitIyAM phAlgunImamAvAsyAM dhaniSThAnakSatraM viMzatI muhUteMvekasya ca muhUrtasya catuSu dvApaSTibhAgeSvekasya cadvApaSTibhAgasya dvAviMzatau saptaSaSTibhAgeSu vyatikrAnteSu 2014 / 22, tRtIyA phAlgunImamAvAsyAM pUrvASADhAnakSatraM caturdazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya catuzcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi bhAgasya SaTtriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 14 / 44 / 36, caturthI phAlgunImamAvAsyAM zatabhiSak nakSatraM triSu muhUrteSvekasya *ca mudattasya saptadazasu dvApaSTibhAgeSvekasya cadvApaSTibhAgasya ekonapazcAzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 3 / 17 / 49 // 125 // kApazcamI phAlgunImamAvAsyAM dhaniSThAnakSatraM padasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya dvipakSAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi bhAgasya satkeSu dvASaSTI saptapaSTibhAgeSu gateSu 6152 / 12 / pariNamayati / 'citiM tinni, taMjahA-uttarabhaddavayA revatI anukrama [49] ~255~ Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa assiNI ya'tti atrApyevaM sUtrAlApakA-'tA cittina amAvAsaM kaha nakSattA joti !, tA tiNi nakkhattA joeMti, |taMjahA-uttarabhadayayA revaI assiNI ya etadapi vyavahArato, nizcayataH punaramUni trINi nakSatrANi caitrImamAvAsyAM pari-1 samApayanti, tadyathA-pUrvabhadrapadA uttarabhadrapadA revatI ca, tatra prathamA caitrImamAvAsyAmuttarabhadrapadAnakSatraM saptaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya SaTtriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dazasu saptaSaSTibhAgeSu gateSu 37 / 36 // 10, dvitIyAM caitrImamAvAsyAmuttarabhadrapadAnakSatramekAdazasu muhUrtembekasya ca muhUrtasya navasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTi-Ta bhAgasya trayoviMzatI saptaSaSTibhAgeSu gateSu 11 / 9 / 22, tRtIyAM caitrImamAvAsyAM revatInakSatraM paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikonapazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya saptatriMzati saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu 5 / 42 / 37, caturthI caitrImamAvAsyAmuttarabhadrapadAnakSatraM trayoviMzatI muharteSu ekasya ca muhUtrtasya dvAviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dApaSTibhAgasya paJcAzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 23 // 22 // 50, paJcamI caitrImamAvAsyAM pUrvabhadrapadAnakSatraM saptaviMzatI muhUtteve kasya ca muhUrtasya saptapazcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya triSaSTI saptapaSTibhAgeSvatikAnteSu 27 / 57 / 63| & parisamApayati / 'vaisAhI bharaNI kattiyA yatti, atrApyevaM sUtrapAThaH-'tA vaisAhiNaM amAvAsaM kaI nakvattA joenti !, tA doNi nakkhattA joeMti, taMjahA-'bharaNI kattiyA yatti, etadapi vyavahArato, nizcayataH punastrINi 4 nakSatrANi vaizAkhImamAvAsyAM parisamApayanti, tAni cAmuni-tadyathA-revatI azvinI bharaNI ca, tatra pradhamA vaizAkhI& mamAvAsyAmazvinInakSatramaSTAviMzatA muhUteSvekasya ca muhUrttasya ekacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyai anukrama [49] ~256~ Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayamaja prata sUtrAMka 10 prAbhRte prAbhUtaprAbhRtaM kulopakulA dhi sU39 [39] dIpa anukrama [49] kAdazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 28 // 41 // 11, dvitIyAM vaizAstrImamAvAsyAM azvinInakSatraM dvayormuhUrtayorekasya ca muhUrta- ptivRttiH syaikonacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayoviMzatI saptapaSTibhAgeSu vyatikrAnteSu 2 / 19 / 23, (malA tRtIyAM vaizAkhImamAvAsyAM bharaNInakSatramekAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya catuHpaJcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca // 126 // dvApaSTibhAgasyASTAtriMzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu / 11 // 54 / 38, caturthI vaizAkhImamAvAsyAmazvinInakSatraM paJcadazasu muharteSvekasya ca muhUrtasya saptaviMzatI dvASaSTibhAgeStrekasya ca dvApaSTibhAgasyaikapAzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 15 / 27151, paJcamI vaizAkhImamAvAsyAM revatInakSatramekonaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya sambandhino dvApaSTibhAgasya satkeSu catuHSaSTI saptaSaSTibhAgeSu 19 / 0 / 14 / pariNamayati, 'jihvAmUliM rohiNI migasiraM ca'tti, atrApyevaM sUtrAlApaka:-'tA jehAmUliNNaM amAvAsaM kai NakkhattA joeMti , tA doNi NakkhattA joeMti, taMjahA-rohiNI migasimAro ya'tti, etadapi vyavahArataH, nizcayataH punaDhe nakSatre jyeSThAmUlImamAvAsyAM parisamApayataH, tadyathA-rohiNI kRttikA ca, tantra prathamA jyeSThAmUlImamAvAsyAM rohiNInakSatramekonaviMzato muhUrteSvekasya muhUrtasya SaTcatvAriMzati dvApaSTibhAgekasya Mca dvASaSTibhAgasya dvAdazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 19 // 46 // 12, dvitIyAM jyeSThAmUlImamAvAsyAM kRttikAnakSatraM trayoviMzatI KImuhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekonaviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaviMzatI saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu 23 // 19 // 25, tRtIyAM jyeSThAmUlImamAvAsyAM rohiNInakSatraM dvAtriMzati muhabvekasya muhUrtasyaikonaSaSTI dvApaSTibhAgeSvelokasya ca dvApaSTibhAgasyaikonacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu samatikAnteSu 32 // 59 // 39, caturthI jyeSThAmUlImamAvAsyAM | // 126 // ~ 257~ Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa rohiNInakSatraM SaTsu muhabvekasya ca muhUrtasya dvAtriMzati dvApaSTibhAgeSSekasya ca dvApaSTibhAgasya vipaJcAzati sapvaSaSTibhA-I geSu / 32 / 52 / paJcamI jyeSThAmUlImamAvAsyAM kRttikAnakSatraM dazasu muharteSu ekasya muhUrtasya pazcasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcapaSTI saptapaSTibhAgeSu gateSu 10 / 5 / 65 parisamApayati / tA AsADhINa'mityAdi, tA. iti pUrvavat, AsADhI Namiti vAkyAlaGkAre, kati nakSatrANi yuJjanti ?, bhagavAnAha-tA ityAdi, tA iti pUrvavat, dAtrINi nakSatrANi yuJjanti, tadyathA-ArdrA punarvasuH puSyazca, etadapi vyavahArata uka, paramArthataH punaramUni trINi nakSa trANi ASADhImamAvAsyAM pariNamayanti, tadyathA-mRgazira AdroM punarvasuzca, tatra prathamAmASADhImamAvAsyAmAdAnakSatraM dvAdazasu mahAbvekasya ca muhUrtasya ekapaJcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodazasu saptapaSTibhAgeSu gtessu| 251 / 13 / dvitIyAmASADhImamAvAsyAM mRgaziro nakSatraM caturdazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya caturvizatI dvApaSTi bhAgedhyekasya ca dvApaSTibhAgasya SaDviMzatI saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu 14 / 24|26aatRtiiyaamaassaaddhiimmaavaasyaaN punarvasunama mAnavasu muharteSvekasya ca muhUrtasya dvayoSiSTibhAgayorekasya ca dvApaSTibhAgasya catvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 9 / 2 / 4 / caturthImASADhImamAvAsyAM mRgazironakSatraM saptaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya saptatriMzati dvApaSTibhAgeSve|kasya ca dvApaSTibhAgasya tripaJcAzati sakSaSaSTibhAgeSu gateSu 271 37153||pnycmiimaassaaddhiimmaavaasyaa punarvasunakSatraM dvAviMzatI sAmuhaSvekasya ca muhUrtasya poDazasu dvApaSTibhAgeSu samatikrAnteSu 22 // 15 // / prismaapytiiti| tadevaM dvAdazAnAmadhya-18 mAvAsyAnAM candrayogopetanakSatravidhiruktaH / sampratyetAsAmeva kulAdiyojanAmAha-'tA sAvihinna'mityAdi, tA iti anukrama [49] ~258~ Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa sUryaprajJa-18 pUrvavat , aAviSThI-zrAvaNamAsabhAvinImamAvAsyAM kiM kula yunakti upakulaM vA yunakti kulopakulaM vA gunakti, bhaga-12 ga . prAbhRte tivRtti: vAnAha-kulaM vetyAdi, kulamapi yunakti, vAzabdo'pizabdAH , upakulaM vA yunakti, na labhate yogamadhikRtya kulo-XIAbhata (mala0) pakulaM, tatra kulaM-kulasaMjJaM nakSatraM zrAviSThImamAvAsyAM yuJjat maghAnakSatraM yunakti, etad vyavahArata ucyate, vyavahArato prAbhUta // 127 // |hi gatAyAmapyamAvAsyAyAM vartamAnAthAmapi ca pratipadi yo'horAtro mUle'mAvasyayA sambaddhaH sa sakalo'pyahorAtro-15 amAvasyA amAvAsyeti vyavahiyate, tata evaM vyavahArataH zrAviSTyAmapyamAvAsthAyAM maghAnakSatrasambhavAduktaM kulaM mujhanmayAnakSatra yuna- nakSatra kIti, paramArthataH punA kulaM yunatpuSyanakSatra yunakkIti pratipattavyaM, tasyaiva kulaprasiddhyA prasiddhasya zrAviThyAmamAvAsAyAM sambhavAt , etacca prAgevoktam ,uttarasUtramapi vyavahAranayamadhikRtya yathAyoga paribhAvanIyamiti, upakulaM yuJjat azleSAnakSatraM yunaki, sampratyupasaMhAramAha-tA sAvihinna'mityAdi, yata uktaprakAreNa dvAbhyAM kulopakulAbhyAM zrAviThyAmamAvAsyAyAM candrayogaH samasti natu kulopakulena tataH zrApiSThImamAvAsyAM kulamapi vAzabdo'pizabdArthaH yunakti upakula vA yunakti iti vaktavyaM syAt , yadi kulena vA yuktA upakulena vA yuktA satI zrAviThayamAvAsthA yuketi vaktavya sthAt , 'evaM neyavamiti evamuktaprakAreNa zeSamapyamAvAsyAjAtaM netavyaM, navaraM mArgazIrSA mAghI phAlgunImASADhImamAvAsyAM kulopakulamapi yunatIti vaktavyaM, zeSAsukhamAvAsyAsu kulopakulaM nAsti,sampati pAThakAnugrahAya sUtrAlApakA dazyante- // 127 // 'tA puDhavaiNNaM amAvAsaM kiM kula joeDa uvakulaM joei kulovakulaM joei, tA kulaM vA joei jvakulaM vA jopahano labbhai kulovakula, kurla joemANe uttarAphagguNI joei, uvakulaM joemANe puvAphagguNI joei, tA puDhavaiNNaM amAvAsa | anukrama [49] ~ 259~ Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] CAS dIpa kulaM vA jIei upakulaM yA joei, kuleNa vA juttA uvakuleNa vA juttA pochavayA amAvAsA juttattipatta siyA / tA AsA-12 diiNNaM amAvAsaM kiM kulaM joei upakulaM jIei kuloSakulaM joei, tA kulaM vA joei, uvakula vA joei, no lambha kulobakulaM, kula joemANe cittAnakkhatte joei, upakulaM joemANe hatthanakkhatte jopara, tA AsAiNaM amAvAsaM kulaM joei uvakulaM joei, kuleNa vA juttA upakuleNa vA juttA AsAI amAvAsA juttatti vatta siyA / tA kattiyaNaM amAvAsaM kiM kulaM vA jopA upakulaM vA joei kulobakulaM vA joei, tA kulaM vA joeDa upakulaM vA joei, no labhai kulovakulaM, kulaM joemANe visAhAnakkhatte joei, upakulaM vA joemANe sAinakkhatte joei, kuleNa vA juttA ubakuleNa vA juttA kattiI amAvAsA juttatti vatta siyA / tA maggasiriNaM amAvAsa 4ki kulaM joei upakulaM joei kulovakulaM vA joei ?, tA kulaM vA joei, uvakulaM vA joei, kulocakulaM lAvA jopada, kula joemANe mUlanakkhatte joei, upakulaM joemANe jehAnakSatte joeDa, kulocakula joemANex aNurAhAnakkhatte joei, kutreNa vA juttA upakuleNa vA juttA kulovakuleNa vA juttA mAgasiriNa amAvAsA juttatti vatta siyA / posiNNaM amAvAsaM kiM kulaM vA joei ubakulaM vA joei kulovakulaM vA joei, kulaM vA joei, ubakulaM vA joei, no lambhai kulocakulaM, kulaM joemANe puSAsADhA Nakkhatte jopaDa upakulaM joemANe | uttarAsADhA Naksatte joei, tA kuleNa vA juttA uvakuleNa vA .juttA pIsI 4 amAvAsA juttatti vatta anukrama [49] ~260~ Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJa prata sUtrAMka // 128 // [39] siyA'ityAdi, nizcayataH punaH kulAdiyojanA mAgutaM candrayogamadhikRtya svayaM paribhAvanIyA / / iti zrImalayagiri 10prAbhUve ptivRttiHviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhUtasya SaSThaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam / / 7grAbhRta(mala0) | prAbhRtaM tadevamukta dazamasya prAbhRtasya SaSThaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati sakSamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:-'paurNamAsyamAvA pUrNimAmAprati sakSamamArabhyata, tasya cAyamathAdhikAraH-'pANamAsyamAvA-pAvAsyA sacina syAnAM candrayogamadhikRtya sannipAto vaktavyaH' tatastadvipayaM praznasUtramAha pAtaH sU40 tA kahaM te saNNivAte Ahiteti vadejA , tA jayA NaM sAviTThIpuSiNamA bhavati tatA NaM mAhI amAvAsA bhavati, jayA NaM mAhI puNNimA bhavati tatA NaM sAviTThI amAvAsA bhavati, jatA NaM puTThavatI puNNimA bhavati tatA NaM phagguNI amAvAsA bhavati, jayA NaM phagguNI puSiNamA bhavati tatA NaM puTThavatI| amAvAsA bhavati, jayA NaM AsAI puSiNamA bhavati tatA NaM cettI amAvAsA bhavati, jayA NaM cittIsa puNNimA bhavati tayA NaM Asoi amAvAsA bhavati, jayA NaM kattiyI puSiNamA bhavati tatA NaM vesAhI| amAvAsA bhavati, jatA NaM vesAhI puSiNamA bhavati tatA NaM kattiyA amAvAsA bhavati, jayA NaM maggasirI puSiNamA bhavati tatA NaM jevAmUle amAvAsA bhavati, jatA NaM jeTThAmUle puSiNamA bhavati tatA NaM magga M // 128 // |sirI amAvAsA bhavati, jatA NaM posI puSiNamA bhavati tatA NaM AsADhI amAvAsA bhavati, jatA NaM A-1 sADhI puSiNamA bhavati tatA NaM posI amAvAsA bhavati (sUtraM40)dasamassa pAhuDassa sattama pAhuDapAhu smtt| SHRESEARSHA +565555 dIpa anukrama [49] % JAIMEaratiminumational atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 6 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-7 Arabhyate ~ 261~ Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [40] dIpa anukrama [50 ] sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [7], mUlaM [40] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA candrayogamadhikRtya paurNamAsyamAvAsyAnAM sannipAta AkhyAta iti vadet ?, evamukte bhagavAnAha - 'tA jayA Na' mityAdi, iha vyavahAranayamatena yasminakSatre paurNamAsI bhavati tata ArabhyArvAktane paJcadaze caturdaze vA nakSatre niyamato'mAvAsyA, tato yadA zraviSThI- zraviSThA nakSatrayuktA paurNamAsI bhavati tadA tasyAmarvAktanI amAvAsyA mAghI - maghAnakSatrayuktA bhavati, maghAnakSatrAdArabhya zraviSThAnakSatrasya paJcadazatvAt etacca zrAvaNamAsamadhikRtya bhAvanIyaM, yadA tu Namiti vAkyAlaGkAre mAghI - maghAnakSatrayuktA paurNamAsI bhavati tadA pAzcAtyA amAvAsyA zrAviSThI - zraviSThAyuktA bhavati, maghAta Arabhya pUrva zraviSThAnakSatrasya pazcadazatvAt etacca mAghamAsamadhikRtya veditavyaM tathA 'tA jayA paNa'mityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre proSThapadI-utta rabhadrapadAyuktA paurNamAsI bhavati tadA Namiti prAgvat pAzcAtyA amAvAsyA phAlgunI-uttaraphAlgunI nakSatrayuktA bhavati, uttarabhadrapadAta Arabhya pUrvamuttaraphAlgunI nakSatrasya paJcadazatvAt, yattvapAntarAle abhinnikSatraM tatstokakAlatvAt prAyo na vyavahArapathamavatarati, tathA ca samavAyAGgasUtram -- 'jaMbuddIve dIve abhiIvajehiM sattAvIsAe nakkhattehiM saMvavahAro baTTaiti, tataH sadapi tanna gaNyate iti paJcadazamevottarabhAdrapadAta Arabhya pUrvamuttaraphAlgunI nakSatramiti, etacca bhAdrapadamAsamadhikRtyoktamavaseyaM, 'jayA Na' mityAdi, yadA va phAlgunI - uttaraphAlgunInakSatrayukttA paurNamAsI bhavati tadA pA zvAtyA amAvAsyA proSThapadI - uttarabhadrapadopetA bhavati, uttaraphAlgunyA Arabhya pUrvamuttarabhadrapadAnakSatrasya caturddazatvAt idaM ca phAlgunamAsamadhikRtyoktaM, 'jayA Na'mityAdi, yadA ca AzvayujI- azvayunakSatropetA paurNamAsI bhavati tadA pAzcAtyA Jan Eaton tumatal F&P Us On ~262~ Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [7], -------------------- mUlaM [40] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJativRttiH prata mala0) sUtrAMka // 129 // nantarAmAvAsyA caitrI-citrAnakSatrasamanvitA bhavati, azvinyA Arabhya pUrva citrAnakSatrasya paJcadazatvAt, etacca vyavahA- 10 prAbhRte ranayamadhikRtyoktamavaseya, nizcavata ekasyAmapyazvayugmAsabhAvinyAmamAvAsyAyAM citrAnakSatrAsambhavAd, etacca prAgeva darzitaM, 8prAbhUta , yadA ca caitrI-citrAnakSatropetA paurNamAsI jAyate tadA tataH pAzcAtyAnantarAmAvAsyA AzvayujI-azvayugnakSatropetA mAbhRtaM bhavati, etadapi vyavahArato, nizcayata ekasyAmapi caitramAsabhAvinyAmamAvAsyAyAmazvinInakSatrasthAsambhavAt, etacca sUtra- pUrNimAmAmazvayukcaitramAsamadhikRtya pravRttaM veditavyaM, 'jayA Na'mityAdi, yadA ca kArtikI-kRttikAnakSatropetA paurNamAsI bhavatiAvAsthAsani tadA vaizAkhI-vizAkhAnakSatropetA amAvAsyA bhavati, kRttikAto'rvAgvizAkhAyAH paJcadazatvAt , yadA vaizAkhI-vizAkhA pAtaHsU40 nakSatropetA paurNamAsI bhavati tadA tato'nantarA-pAzcAtyA amAvAsyA kArtikI kRttikAnakSatropetA bhavati, vishaakhaatH| pUrva kRtikAyAzcaturdazatvAt , etacca kArtikavaizAkhamAsAvadhikRtyoktaM, eyamuttarasUtramapi bhAvanIyam // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya saptamaM prAbhUtaprAbhUtaM samAptam // [40] dIpa WEBSASSES anukrama [10] | // 129 // tadevamukta dazamasya prAbhRtasya saptamaM prAbhRtaprAbhRtaM, sAmpratamaSTamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:-makSatrANAM saMsthAnaM baktavya'miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te nakkhattasaMThitI Ahiteti vadejA', tA eesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM abhIyI Na Nakkhatte kiMsaMThite papaNatte, go! gosIsAvalisaMThite paNatte, savaNe Nakkhase kiMsaMThite paNNase, kAhArasa CHER atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 7 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 8 Arabhyate ~263~ Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], ------------------- mUlaM [41] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [41] dIpa anukrama vite 50, dhaNihANakkhatte kiMsaMThite pa0 1, sauNipalINagasaMThite paM0, sayabhisayANakkhatte kiMsaMThite| paNNatte, puSphovayArasaMThite paNNatte, puvApoTTavatANakkhatte kiMsaMThite paNNase?, avahuvA visaMThite paNNatte, evaM ucarAvi, revatINakkhatte kiMsaMThite paNNatte, NAvAsaMThite paM0, assiNINakkhatte kiMsaMThite paNNatte, AsakkhaMghasaMThite paNNate, bharaNINakkhatte kiMsaMThite paM01, bhagasaMThie paM0, kattiyANakkhatte kiMsaMThite| paNNate?, churagharagasaMThite paM0, rohiNINakkhatte kiMsaMThite paM01, sagaDuDDisaMThite paNNatte, migasirANakkhatte kiMsaMThite paNNatte, magasIsAvalisaMThite paM0, ahANakkhatte kiMsaMThite paM0 1, rudhiraviMdusaMThie papaNatte, puNavasU Nakkhatte kiMsaMThite paM01, tulAsaMThie paM0, pupphe Nakkhatte kiMsaMThite paNNase,caddhamANasaMThiepaNNatte, assesANakkhatte kiMsaMThie paNNate?, paDAgasaMThie paNNatte, mahANakkhase kiMsaMThie paNNatte, pAgArasaMThite paNNatte, puSAphagguNINavakhatte kiMsaMThie paM0, addhapaliyaMkasaMThite paM0, evaM utsarAvi, hatthe Nakakhatte kiMsaMThite paM01, hatthasaMThite paM0, tA cittANakkhatte kiMsaMThite paM0, muhaphullasaMThite paNNatte, sAtINakvatte kiMsaMThite paNNase , khIlagasaMThite pannatte, visAhANakkhatte kiMsaMThie papaNate ?, dAmaNisaMThite pa0, aNu-1 rAdhANakkhatte kiMsaMThite paM01, egAvalisaMThite paM0, jehAnakkhatte kiMsaMThite paM01, gayadaMtasaMThite paNNatte, mUle | Nakkhatte kiMsaMThie paM01, vicchuyalaMgolasaMThite paM0, puvAsAdANakkhatte kiMsaMThie papaNatte ?, gayavikAmasaMThite |paM0, uttarAsADhANakkhase kiMsaMThie papaNatte, sAiyasaMThite paM0(sUtraM41) dasamassa aTThamaM pAhuDapAhuDaM smttN|| [51] ~264~ Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [41] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [41] 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM-kena prakAreNa bhagavan ! nakSatrANAM saMsthiti:--saMsthAnamAkhyAteti 10 prAbhUte videt ?, evamuktvA bhUyaH pratyeka praznaM vidadhAti-'tA'ityAdi, tA iti prAgvat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzatinakSa- prAbhRta trANAM madhye yadabhijinnakSatraM tat 'kiMsaMThitaMti kasyeca saMsthitaM-saMsthAnaM yasya tarikasaMsthitaM prajJaptaM ?, bhagavAnAha- prAbhRtaM 'tA eesi Na'mityAdi, tA iti prAgvat, eteSAmamantaroditAnAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye'bhijinnakSatraM gozIpAvali- nakSatrasaMsthA saMsthitaM prajJapta, goH zIrSe gozIrSa tasyAvalI-tatpudgalAnAM dIrgharUpA zreNiH tatsama saMsthAna prajJapta, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, navaraM dAmanI-pazuvandhana, zeSa prAyaH sugama, saMsthAnasaGghAhikAzcemA jambUdIpaprajJaptisatkAstisro gAthAH'gosIsAvali 1kAhAra 2 sauNi 3 puSphokyAra 4 yAvI 5ya [uttarAdvayaM] / NAvA 6 AsakkhaMdhaga 7 bhaga8 churagharae 9 ya sagaDuddhI 10 // 1 // migasIsAvali 11 rudhirabiMdu 12 tula 13 vaddhamANaga 14 par3AgA 15 / pAgAre 16 pallaMke 17 [phAlgunIdvayaM ] hatthe 18 muhaphullae 19 ceva ||2||khiilg 20 dAmaNi 21 egAvalI 22 ya gayadaMta 423 vicchuyale 24 ya / gayavikkame 25 ya tatto sIhanisAI 26 ya saMThANA // 3 // " iti zrImalayagiriviracitAyAM / sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasthASTamaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // dIpa anukrama [1] uOMOMOM525554 // 130 // tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasyASTamaM prAbhRtaprAbhRtaM, sampati navamamArabhyate, tasya cAyama_dhikAra:-'pratinakSatra tArApramANaM Sakavya'miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 8 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 9 Arabhyate ~265~ Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [9], ------------------- mUlaM [42] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [42] dIpa anukrama [5] -tA kahaM te tAragge Ahiteti vadejjA, tAM etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM abhIINakkhase katitAre |paM01, titAre paNNatte, savaNeNakhatte katitAre paM01, titAre paNNatte, dhanihANakkhatte katitAre pa01, paNa tAre paNNatte, satabhisayANakkhatte katitAre paM01, satatAre paNNatte, puvApohavatA katitAre paM01, dutAre papaNatte, evaM uttarAvi, revatINakkhatte katitAre paNNatte, battIsatitAre paNNatte, assiNINakkhatte katitAre papaNatte, titAre paNNate, evaM sacce pucchijjati, bharaNI titAre paM0, kattiyA chatAre paNNatte, rohiNI |paMcatAre paNNatte, savaNe titAre paM0, addA egatAre paM0, puNavasU paMcatAre paNNatte, pusse Nakkhatte titAre pa0, assesA chattAre pannatte, mahA sattatAre paNNatte, puvAphagguNI dutAre pannatte, evaM uttarAvi, hatthe paMcatAre paNNatte, cittA ekatAre paNNatte, sAtI ekatAre paNNatte, visAhA paMcatAre paM0, aNurAhA paMcatAre paM0, jeTThA titAre paM0, mUle egatAre paNNatte, puvAsADhA cautAre paNNatte, uttarAsADhANakkhatte cautAre pN0||4 (sUtraM 42) dasamassa pAhuDassa navamaM pAhuDapAhuDa samattaM / / 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa te-tvayA bhagavan ! nakSatrANAM 'tArAgraM tArApramANamAkhyAtaM iti vadet , evaM sAmAnyataH praznaM kRtvA samprati pratinakSatraM pRcchati-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzaternakSatrANAmabhijinnakSatraM tritAraM prajJaptaM, evaM zeSANyapi praznanirvacanasUtrANi bhAvanIyAni, tArApramANasaGkrAhike ceme jambUdIpaprajJaptisatke gAthe-"tiga 1 tiga 2 paMcaga 3 saya 4 duga 5 duga 6 battIsa 7 tirga ~266~ Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [42] dIpa anukrama [52] sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 131 // prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. hai sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [9], mUlaM [ 42 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH taha tigaM 9 ca / cha 10 paMcaga 11 tiga 12 ikaga 13 paMcaga 14 tiga 15 ikagaM 16 caiva // 1 // sasaga 17 duga 18 buga 19 paMcaga 20 iki 21 kA 22 paMca 23 ca 24 tigaM 25 ceva / ikArasaga 26 caukaM 27 cakkagaM 28 caiva tAragaM // 2 // " iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya navamaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya navamaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati dazamamArabhyate tasya cAyamarthAdhikAraH -- yathA 'kati nakSatrANi svayamastaMgamanenAho rAtraparisamApakatayA ke mAsaM nayantIti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te NetA Ahiteti vadejjA 1, tA vAsANaM paDhamaM mAsaM kati NakkhattA ti ?, tA cattAri NavattA giti, taMjahA- uttarAsAdA abhiI savaNo ghaNiTThA, uttarAsADhA coisa ahora te Neti, abhiI sapta ahorate Neti, savaNe aTTha ahorate Neti ghaNiTThA evaM ahorantaM neha taMsi NaM mAsaMsi cauraMgulaporisIe chAyAe sUrie aNupariyahati, tassa NaM mAsassa carime divase do pAdAI basAri ya aMgulANi porisI bhavati / tA vAsANaM doghaM | mAsaM kati NakkhattA ti ?, tA cattAri NakkhattA pati, taM0- dhaNiTThA satabhisayA puDhapuTTavatA uttarapoTThavayA, dhaNiTThA coisa ahora Neti, sayabhisayA satta ahorate Neti, puvAbhaddavayA aha ahorate Nei, uttarApoivatA evaM ahorattaM Neti, taMsi NaM mAsaMsi ahaMgulaporisIe chAyAe sUrie aNupariyaiti, tassa NaM mAsassa carime divase do padAI aTTha aMgulAI porisI bhavati / tA vAsANaM tatiyaM mAsaM kati naksA Education Internation For Palata Use Only atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 9 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 10 Arabhyate ~267~ 10 prAbhRte 9 prAbhUta prAbhRte nakSatratArA ghaM sU 42 10 prA0 10 prA0 mAsanetR0 nakSatraM sU 43 // 131 // or Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [43] dIpa anukrama [ 53 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [10], mUlaM [43] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH ti ?, tA tiSNi NakkhantA Niti, taM0-uttarapohavatA revatI assiNI, uttarApoTrvatA coisa ahorante Neti, revatI paNNarasa ahorate Neti, assiNI evaM ahorasaM Nei, taMsi ca NaM mAsaMsi dubAlasaMgulAe porisIe chAyAe sUrie aNupariyadRti, tassa NaM mAsassa carimadivase lehatthAI tiSNi padAI porisI bhavati, tA vAsANaM cautthaM mAsaM kati NakkhattA rNeti 1, tA tinni nakkhatA rNeti, taMtra - assiNI bharaNI kantiyA, a risaNI caudasa ahorate Neha, bharaNI paznarasa ahorante Nei, katiyA evaM ahorattaM Nei, taMsi ca NaM mAsaMsi solasaMgulA porisI chAyAe sUrie aNupariyahaha, tassa NaM mAsassa carime divase tini payAI cattAri aMgulAI porisI bhavai / tA hemaMtANaM paDhamaM mAsaM kai NakkhattA ti ?, tA tiSNi NavakhattA rNeti, taM0- kattiyA rohiNI saMThANA, kantiyA coisa ahorate Neti, rohiNI pannarasa ahorate Neti, saMThANA evaM ahorataM Neti, taMsi ca NaM | mAsaMsi vIsaMgula porisIe chAyAe sUrie aNupariyaiti, tassa NaM mAsassa carime divase tiSNi padAI aTTha aMgulAI porisI bhavati / tA hemaMtANaM doghaM mAsaM kati NakkhattA rNeti ?, cattAri NakkhattA rNeti, taM saMThANA addA puNavatra pusso, saMThANA codasa ahora te Neti addA satta ahorate Neti puNvasU aTTha ahoratte Neti pusse egaM ahorataM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi caDavIsaMgulaporisIe chAyAe sUrie aNupariyahati, tassa NaM mAsassa carime divase lehaGgANi cattAri padAI porisI bhavati / tA hemaMtANaM tatiyaM mAsaM kati NakkhattA ti 1, tA tiSNi NakkhattA rNeti, taM0- pusse assesA mahA, pusse coisa ahora te Neti, assesA paMcadasa ahoratte Neti, Education International For Penal Lise On ~268~ Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [83] dIpa anukrama [ 53 ] sUryajJazivRttiH ( mala0 ) // 132 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [10], mUlaM [43] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. mahA evaM ahorataM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi vIsaMmulAe porisIe chAyAe sUrie aNupariyaiti, tassa NaMmA 4 sassa carime divase tiSNi padAI ahaMgulAI porisI bhvti| tA hemaMtANaM catthaM mAsaM kati NakkhattA ti ?, tA tiSNi nakkhatA ti, taM0-mahA puvaphagguNI uttarAphagguNI, mahA cohasa ahora te Neti, puvApharaguNI panarasa ahorate Neti, uttarA phagguNI evaM ahorataM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi solasa aMgulAI porisIe chAyAe sUrie aNupariyaiti, tassa NaM mAsassa carime divase tiSNi padAI bastAri aMgulAI porisI bhavati / tA gimhANaM paDhamaM mAsaM kati NakkhattA rNeti ?, tA tinni NakkhattA rNeti, taM0-uttarAphagguNI hattho cittA, utta rAphagguNI coisa ahora te Neti hattho paNNarasa ahorante Neti, cittA evaM ahorataM Neha, taMsi ca NaM mAsaM si duvAla aMgulaporisIe chApAe sarie aNupariyaiti, tassa NaM mAsassa carime divase lehaDAi ya tiSNi padAI porisI bhavati / tA gimhANaM vitiyaM mAsaM kati NakkhattA ti?, tA tiSNi NakkhantA rNeti, taM0 - cittA sAI visAhA, cittA boTsa ahorate Neti, sAtI paNNarasa ahorante Neti, visAhA evaM ahorattaM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi ahaMgulAe porisIe chAyAe sUrie aNupariyahati, tassa NaM mAsassa carime divase do padAIM aTTha aMgulAI porisI bhavati / gimhANaM tatiyaM mAsaM kati NakkhattA NeMti, tA ti NakkhantA gati, taM0-visAhA aNurAdhA jeTThAmUlo, visAhA coisa ahorate Neti, aNurAdhA satta (paNarasa), jeTThAmUlaM evaM ahorataM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi cauraMgulaporisIe chAyAe sUrie aNupariyaiti, tassa NaM mAsassaM Education Internationa For Park Use Only ~ 269~ 10: prAbhRte 9 prAbhRta prAbhRte nakSatratArAsU 42 10 prA0 10 prA0 mAsanetR0 nakSatraM sU 43 | // 132 // Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [43] dIpa anukrama [ 53 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [10], mUlaM [43] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. dharime divase do pAdANi ya cattAri aMgulANi porisI bhavati, tA gimhANaM caMDatthaM mAsaM kati zakatA. gati 1, tA tiSNi NakkhattA ti, taM0-mUlo puMvAsAThA uttarAsADhA, mUlo codasa ahoratte Neti, puvAkhAdA paNNarasa ahorate Neti, uttarAsADhA evaM ahorataM Nei, taMsi ca NaM mAsaMsi bahAe samacauraMsasaMThitAe jaggodhaparimaMDalAe sakAyamaNuraMgiNIe chAyAe sUrie aNupariyadRti, tassa NaM mAsassa carime divase lehaDAI do par3hAI porisIe bhavati (sUtraM 43 ) dasamassa pAhuDalsa dasamaM pAhuDapAhuDaM samastaM // 10-10 // ... 'tA kahaM te netA Ahiyatti vaejA 'tA' iti pUrvavat, kathaM ? - kena prakAreNa bhagavaMste tvayA svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApako nakSatrarUpo netA AkhyAta iti vadet ? etadeva pratimAsaM pipRcchipurAha-'lA vAsANa' mityAdi, tA iti pUrvavat varSANAM varSAkAlasya caturmAsapramANasya prathamaM mAsaM zravaNalakSaNaM kati nakSatrANi svayamastaMgamanenAhorAtra - parisamApakatayA nayanti gamayanti 1, bhagavAnAha - 'tA cattArI'tyAdi, tA iti pUrvavat catvAri nakSatrANi svayamastaMgamanenAhorAtra parisamApakatayA krameNa nayanti tadyathA-uttarAsADhA abhijit zravaNo dhaniSThA ca tatrottarASADhA prathamAn caturddaza ahorAtrAn svaya mastaM gamanenAhorAtraparisamApakatayA nayati, tadanantaramabhininnakSatraM saptAhorAtrAnnayati, tataH paraM zravaNa nakSatramaSTau ahorAtrAnnayati evaM ca sarvasaGkalanayA zrAvaNamAsasyai konatriMzadahorAtrA gatAH, tataH paraM zrAvaNamAsasya sambandhinaM caramamekamahorAtraM dhaniSThA nakSatraM svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApakatayA nayati evaM catvAri nakSatrANi zrAvaNaM mAsaM nayanti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca zrAvaNe mAse caturaGgulapauruSyA- caturaGgulAdhikapauruSyA chAyayA Education International For Parts Only ~270~ Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [43] OM+ dIpa anukrama [13] sUryaprajJa- sUryo'nu-pratidivasa parAvartate, kimuktaM bhavati |-shraavnnmaase prathamAdahorAtrAdArabhya pratidinamanyAnyamaNDalasaGkAntyA 1.prAbhRte tathA kathaJcanApi parAvarttate yathA tasya zrAvaNamAsasya paryante caturahulAdhikA dvipadA pauruSI bhavati, tadevAha-tassa Na- 9prAbhRta. (mala0) mityAdi, tasya zrAvaNamAsasya carame divase dve pade catvAri cAGgalAni pauruSI bhavati, 'tA vAsANa'mityAdi, tA iti prAbhUte // 133 // pUrvavat varSANAM-varSAkAlasya caturmAsapramANasya dvitIyaM bhAdrapadalakSaNaM mAsaM kati nakSatrANi nayanti', asya vAkyasya nakSatratArAbhAvArthaH prAgvabhAvanIyA, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavata , catvAri nakSatrANi nayanti, tadyathA-dhaniSThA zata-| graM sU42 1.prA0 bhiSak pUrvaproSThapadA uttaraproSThapadA 'ca, tatra dhaniSThA tasmin bhAdrapade mAse prathamAn caturdaza ahorAtrAn svayamastaMgamane 1.prA0 nAhorAtraparisamApakatayA nayati, tadanantaraM zatabhiSaknakSatraM saptAhorAtrAn tataH paramaSTAvahorAtrAn pUrvapoSTapadA tadana-12 mAsanetR0 ntaramekamahorAtramuttaraproSThapadA, evamenaM bhAdrapadaM mAsaM catvAri nakSatrANi nayanti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca nakSatra Namiti vAkyAlaGkAre, mAse bhAdrapade aSTAGgalapaurudhyA-aSTAhulAdhikapauruSyA chAyayA sUryo'nu-pratidivasa parAvarttate, sU 43 atrApyaya bhAvArtha:-bhAdrapade mAse prathamAdahorAtrAdArabhya pratidivasamanyAnyamaNDalasaGkrAntyA tathA kathamapi parAvarttate TrAyathA tasya bhAdrapadasya mAsasyAnte aSTAlikA pauruSI bhavati, etadevAha-'tassa Na'mityAdi sugama, evaM zeSamAsagatA-1 nyapi sUtrANi bhAvanIyAni, navaraM 'lehatthAI timni payAInti rekhA-pAdaparyantavarjinI sImA tatsthAni trINi padAni // 13 // pIrupI bhavati, kimuktaM bhavati -paripUrNAni trINi padAni pauruSI bhavati, eSA caturaGkalA pratimAsaM vRddhistAvadavaseyA yAvatpauSo mAsA, tadanantaraM pratimAsaM caturalA hAnirvaktavyA, sA ca tAvat yAvadApADho mAsaH, tenApAnaparyante dvipadA B5 ~ 271~ Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [43] dIpa anukrama [ 53 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [10], mUlaM [43] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH pauruSI bhavati, idaM ca pauruSIparimANaM vyavahArata ukta, nizcayataH sArdaikhizatA ahorAtraizcaturaGgulA vRddhirhAnirvA vedi tavyA, tathA ca nizcayataH pauruSI parimANapratipAdanArthamimAH pUrvAcAryapradarzitAH karaNagAthA: - "pave pannarasaguNe tihi sahie porisIeN ANayaNe / chalasIyasayavibhatte jaM laddhaM taM viyANAhi // 1 // jai hoi visamalarddha dakkhiNamayaNaM Thavi jA nAyavaM / aha havai samaM laddhaM nAyarva uttaraM athaNaM // 2 // ayaNagae tihirAsI catugguNe pakSapAya bhaiyavaM / jaM laddhamaMgulANi khayavuDI porusIe u // 3 // dakkhiNabuDI dupayA aMgulayANaM tu hoi nAyavA / uttara ayaNe hANI kAyavA cauhi | pAhiM // 4 // sAvaNa bahulapaDivayA dupayA puNa porisI dhuvA hoi / cattAri aMgulAI mAseNaM bahue tatto // 5 // ikacIsai bhAgA tihie puNa aMgulassa cattAri / dakkhiNaayaNe vuTTI jAva u cattAri u payAI // 6 // uttara athaNe hANI caDhahiM pAyAhi jAva do paayaa| evaM tu porisIe buddhikhayA huMti nAyathA // 7 // vuTTI vA hANI vA jAvaiyA porisIe diTThA u / tato divasagaeNaM jaM laddhaM taM khu ayaNagayaM // 8 // " etAsAM krameNa vyAkhyA-yugamadhye yasmin parvaNi yasyAM tithau pauruSI parimANaM jJAtumiSyate tataH pUrva yugAdita Arabhya yAni parvANyatikrAntAni tAni priyante, dhRtvA ca paJcadazabhirguNyante, guNayitvA ca vivakSitAyAstitheryAH prAgatikrAntAstithayastAbhiH sahitAni kriyante, kRtvA ca SaDazItyadhikena zatena teSAM bhAgo hiyate, iha ekasminnayane prayazItyadhikamaNDalazataparimANe candraniSpAditAnAM tithInAM paDazItyadhikaM zataM bhavati, tatastena bhAgaharaNaM bhAge ca hRte yalabdhaM tadvijAnIhi samyagavadhArayetyarthaH / tatra yadi labdhaM viSamaM bhavati yathA ekatrikaH paJcakaH saptako navako vA tadA tatparyantavartti dakSiNamayanaM jJAtavyaM, atha bhavati labdhaM samaM tadyathA-dvikazcatuSkaH paGko' Education International . For Parts Only ~272~ Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 1.prAbhRte prAbhataprAbhRte pauruSyAdhikAraHsU43 sUtrAMka [43]] dIpa anukrama [13] sUryaprajJa- eko dazako vA tadA tatparyantavatti uttarAyaNamavaseya, tadevamukto dakSiNAyanottarAyaNaparijJAnopAyaH / sampati SaDazIlyativRttiHdhikena zatena bhAge hate yaccheSamavatiSThate yadivA bhAgAsambhavena yaccheSaM tiSThati tadgatavidhimAha-'ayaNagae ityAdi, (mala0) yaH pUrva bhAge hate bhAgAsambhave yA zeSIbhUto'yanagatastithirAzirvatate se caturbhirguNyate, guNayitvA ca parvapAdena- // 134 // yugamadhye yAni sarvasaGgyA (graMthA0 4000) paryANi caturvizatyadhikazatasakyAni teSAM pAdena-caturthenAMzena ekatri- zatA ityarthaH, tayA bhAge hRte yallabdhaM tAnyaGgalAni cakArAdalAMzAzca pauruSyAH zyavRjhyA jJAtavyAni, dakSiNAyane padadhruvarAzerupari vRddhI jJAtavyAni, uttarAyaNe padadhuvarAzeH kSaye jJAtavyAnItyarthaH, athaivaMbhUtasya guNakArasya bhAgahArasya vA kathamutpattiH, ucyate, yadi paDhazItyadhikena tithizatena caturvizatiraGgalAni kSaye vRddhI vA prApyante, tata ekasyAM tithI kA vRddhiH kSayo vA, rAzitrayasthApanA 186 // 24 // 1 atrAntyena rAzinA ekalakSaNena madhyamo rAzizcaturvizatirUpo guNyate, jAtaH sa tAvAneya, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , tata Ayena rAzinA paDazItyadhikazata| rUpeNa bhAgo ziyate, tatroparitanarAzeH stokasvAdAgo na labhyate, tataH chedyacchedakarAzyoH par3henApavartanA, jAta uparitano |rAzicatuSkarUpo'dhastana ekatriMzat, labdhamekasyAM tithau catvAra ekatriMzadUbhAgAH kSaye pUjI veti catuSko guNakAra ukta ekatriMzad bhAgahAra iti, iha yallabdhaM tAnyaGgalAni kSaye vRddhau vA jJAtavyAni ityuktaM, tatra kasminnayane kiyatpramANaM dhruvarAzerupari vRddhau kasmin vA ayane kiMpramANa dhruvarAzeH kSaye ityetannirUpaNArthamAha-"dakSiNabuDDI'ityAdi, dakSiNAsAyane dvipadAt-padadvayasyopari aGgulAnAM vRddhirjJAtavyA, uttarAyaNe caturyaH pAdebhyaH sakAzAdaGgalAnA hAniH, tatra yuga M // 134 // ~273~ Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [43] dIpa anukrama [ 53 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [10], mUlaM [43] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. madhye prathame saMvatsare dakSiNAyane yato divasAdArabhya vRddhistannirUpayati- 'sAvaNe' tvAdi gAthAdvayaM, yugasya prathame saMvatsare zrAvaNe mAsi bahulapakSe pratipadi pauruSI dvipadA-padadvayapramANA vA bhavati, tatastasyAH pratipada Arabhya pratitithikrameNa tAvad varddhate yAvat mAsena sUryamAsena sArddhatriMzadahorAtrapramANena candramAsApekSayA ekatriMzasithibhirityarthaH, catvAri aGgulAni varddhante, kathametadavasIyate yathA mAsena sUryamAsena sArddhaviMzadahorAtrapramANena ekatriMzati| thyAtmakenetyata Aha- 'ekatIse tyAdi, yata ekasyAM tithau catvAra ekatriMzadbhAgA varddhante etaca prAgeva bhAvitaM, paripUrNe tu dakSiNAyane vRddhiH paripUrNAni catvAri padAni tato mAsena sUryamAsena sArddhatriMzadahorAtrapramANena ekatriMzatithyAtmakenetyuktaM, tadevamuktA vRddhiH / samprati hAnimAha - 'uttare' tyAdi, yugasya prathame saMvatsare mAghamAse bahulapakSe saptamyA Arabhya caturbhyaH pAdebhyaH sakAzAt pratitithi ekatriMzadbhAgacatuSTayahA nistAvadavaseyA yAvaduttarAyaNaparyante dvau pAdau pauruSIti, eSa prathamasaMvatsaragato vidhiH, dvitIye saMvatsare zrAvaNe mAsi bahulapakSe trayodazImAdau kRtvA vRddhiH, mAghamAse zuklapakSe caturthImAdiM kRtvA kSayaH, tRtIyasaMvatsare zrAvaNe mAse zule pakSe dazamI vRddherAdiH, mAghamAse bahulapakSe pratipat kSayasyAdiH, caturthe saMvatsare zrAvaNamAse bahutapakSe saptamI vRddherAdiH, mAghamAse bahulapakSe trayodazI kSayasyAdiH, paJcame saMghatsare zrAvaNe mAse zuklapakSe caturthI vRddherAdiH, mAghamAse zukapakSe dazamI kSayasyAdiH etacca karaNagAthAnupAttamapi pUrvAcArya pradarzita vyAkhyAnAdavasitaM sampratyupasaMhAramAha-'evaM tu' ityAdi, evam ukena prakAreNa pauruSyAM- pauruSIviSaye vRddhikSayo yathAkramaM dakSiNAyaneSUttarAyaNeSu veditathyau, tadevamakSarArthamadhikRtya vyAkhyAtAH karaNagAthAH sampratyasya karaNasya Eucation International For Park Use Only ~ 274~ Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [43] dIpa anukrama [ 53 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [10], mUlaM [43] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJa bhAvanA kriyate ko'pi pRcchati-yuge Adita Arabhya paJcAzItitame parvaNi paJcamyAM tithau katipadA pauruSI bhavati 1, tatra sivRttiH 4 caturazItirbhiyate, tasyAzcAdhastAt paJcamyAM tithau pRSTamiti patha, caturazItizca paJcadazabhirguNyate jAtAni dvAdaza zatAni 45 10 prAbhRte 10 prAbhUta mala0 ) prAbhRte pauruSyAdhi // 135 // kAraH sU4 SaSyadhikAni 1260, eteSu madhye'dhastanAH paca prakSiSyante, jAtAni dvAdaza zatAni paJcaSaSTyadhikAni 1265, teSAM | paDazItyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH SaTU, AgataM SaT ayanAnyatikrAntAni saptamamayanaM varttate, tadgataM ca zeSame konapaJcAzadadhikaM zataM tiSThati 149, tatazcaturbhirguNyate, jAtAni pazca zatAni SaNNavatyadhikAni 596, teSAmekatriMzatA bhAgaharaNe labdhA ekonaviMzatiH, zeSAstiSThanti sapta, tatra dvAdazAGgulAni pAda ityekonaviMzaterdvAdazabhiH padaM labdhaM, zeSANi tiSThanti sapta aGgulAni, paSThaM cAyanamuttarAyaNaM tad gataM saptamaM tu dakSiNAyanaM varttate, tataH padamekaM sapta aGgulAni padadvayapramANe dhruvarAzau prakSipyante, jAtAni trINi padAni sapta aGgulAni, ye ca sapta ekatriMzadbhAgAH zeSIbhUtA varttante tAn yavAn kurmmaH, tatrASTau yavA aGgule iti te sapta aSTabhirguNyante, jAtAH SaTpaJcAzat 56, tasyA ekatriMzatA bhAge hRte labdha eko yavaH, zepAstiSThanti yavasya paJcaviMzatireka triMzadbhAgAH AgataM paJcAzItitame parvaNi paJcamyAM trINi padAni sapta akUlAni eko yava ekasya ca yavasya paJcaviMzatirekatriMzadbhAgA ityetAvatI paurupIti / tathA'paraH ko'pi pRcchati saptanavatitame parvaNi paJcamyAM tithau katipadA paurupI 1, tatra paNNavatirbhiyate, tasyAzcAdhastAt paJca SaNNavatizca paJcadazabhirguNyate, jAtAni caturdaza zatAni catvAriMzadadhikAni 1440, teSAM madhye'dhastanAH paJca prakSipyante, jAtAni caturddaza zatAni paJcacatvAriMzadadhikAni 1445 teSAM SaDazItyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAni sapta ayanAni, Educatin internation For Parts Only ~275~ // 135 // Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [43] zeSa tiSThati tricatvAriMzadadhikaM zataM 143, tat caturbhirguNyate, jAtAni pazca zatAni dvisaptatyadhikAni 572, teSAmekatriMzatA bhAgo hriyate, labdhAnyaSTAdazAGkalAni 18, teSAM madhye dvAdazabhirajulaiH padamiti labdhamekaM padaM SaT aGgalAni, upari | cAMzA uddharanti caturdaza 14, te yavAnayanArthamaSTabhirguNyante, jAtaM dvAdazottara zataM 112, tasyaikatriMzatA bhAge hate labdhAkhayo yavAH, zeSAstiSThanti yavasya ekonaviMzatirekatriMzadbhAgAH, sapta cAyanAnyatikrAntAni aSTamaM vartate, aSTama cAyanamuttarAyaNa, uttarAyaNe ca padacatuSTayarUpAt dhruvarAzehAnirvaktacyA tata eka pada sapta aGgalAni yo yavA ekasya ca yavasya ekonaviMzatirekatriMzadbhAgA iti padacatuSTayAtpAtyate, zeSa tiSThati de pade pazcAGgalAni catvAro yavA ekasya ca yavasya dvAdaza ekatriMzadhAgA, etAvatI yuge Adita Arabhya saptanavatitame parvaNi paJcamyAM tithI pauruSIti, evaM sarvatra bhAvanIyaM / samprati pauruSIparimANato'yanagataparimANajJApanArthamiyaM karaNagAthA-buddI 'tyAdi, pauruSyAM yAvatI vRddhihAnirvA dRSTA tataH sakAzAd divasagatena pravarttamAnena vA trairAzikakarmAnusAraNato yat labdhaM tat ayanagataM-ayanasya tAvatpramANaM, gataM veditavyaM, eSa krnngaathaakssraarthH| bhAvanA tviyam-tatra dakSiNAyane padadvayasyopari catvAri aGgalAni vRddhau dRSTAni, tataH ko'pi pRcchati-kiya gataM dakSiNAyanasya ?, atra trairAzikakarmAvatAro-yadi caturbhiraGgalasya ekamAtriMzadbhAgairekA tithirlabhyate tatazcaturbhiraGgalaiH kati tithIlabhAmahe ?, rAzitrayasthApanA 4,1, 4 / atrAntyo rAziragalarUpa ekatriMzadAgakaraNArthamekatriMzatA guNyate jAtaM caturviMzatyadhika zarta 124, tena madhyo rAzirguNyate, jAtaM tadeva caturvi| zatyadhikaM zataM 124, 'ekaguNane tadeva bhavatIti vacanAt , tasya catuSkarUpeNAdirAzinA bhAgo hiyate, labdhA ekatri dIpa anukrama [13] ~ 276~ Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUla [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) prata sUtrAMka // 136 // [43] dIpa anukrama [13] zattithayaH, AgataM dakSiNAyane ekatriMzattamAyAM tithau caturaGgAlA pauruSyAM vRddhiriti / tathA uttarAyaNe padacatuSTayAda- 10 mAbhUte GgalASTaka hInaM pauruNyAmupalabhya ko'pi pRcchati-kiM gatamuttarAyaNasya !, atrApi trairAzika-yadi caturbhiraGgalasya ekatri 10mA bhRtazAgairekA tithirlabhyate tato'STabhiraalaihInaH kati tithayo labhyante !, rAzitrayasthApanA 4 / 1 / 8 / atrAtyo rAzi-IMIMIMS prAbhUte rekatriMzadbhAgakaraNArthamekatriMzatA gupyate, jAte ve zate aSTAcatvAriMzadadhike 248, tAbhyAM madhyo rAzirekakarUpo guNyate, AIRAT jAte te eva dve zate aSTAcatvAriMzadadhike 248, tayorAdyena rAzinA catuSkarUpeNa bhAgaharaNaM, labdhA dvASaSTiH 62, AgatamuttarAyaNe dvApaSTitamAyA tithI aSTAvakalAni pauruSyA hInAnIti / tassi ca NaM mAsaMsi vahAe'ityAdi, tasminApADhe mAse prakAzyasya vastuno vRttasya vRttayA samacaturasrasaMsthAnasaMsthitasya samacaturasrasaMsthAnasaMsthitayA gyamodhaparimaNDalasaMsthAnasya nyagrodhaparimaNDalayA upalakSaNametat zeSasaMsthAnasaMsthitasya prakAzyasya vastunaH zeSasaMsthAnasaMsthitayA, ASADhe hi mAse prAyaH sarvasyApi prakAzyasya vastuno divasasya caturbhAge'tikAnte zeSe vA svapramANA chAyA bhavati, nizcayataH punarApADhamAsasya caramadivase, tatrApi sarvAbhyantare maNDale vartamAne sUrye, tato yatprakAzya vastu yarasaMsthAna bhavati tasya chAyA'pi tathAsaMsthAnopajAyate, tata uka-vattasya vattayAe' ityAdi, etadevAha--'khakAyamanuraGginyA'X svastha-svakIyasya chAyAnibandhamasa vastunaH kAyA-zarIraM khakAyastaM anurajyate-anukAraM vidadhAtItyevaMzIlA'nuraGginIXI // 136 // "dviSadgRhe tyAdinA ghinazpratyayaH, tayA svakAyamanurabinyA chAyayA sUryo'nu-pratidivasaM parAvate, etadukaM bhavatiASADhasya prathamAdahorAtrAdArabhya pratidivasamanyAnyamaNDalasaGkAntyA tathA kathAnApi sUryaH parAvartate yathA sarvasyApi ~ 277~ Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], --------------------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 3- % & prakAzyavastuno divasasya caturbhAge'tikrAnte zeSe vA svAnukArA svapramANA ca chAyA bhavatIti, zeSaM sugamam // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya dazamaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam / / prata sUtrAMka % [43] %45 tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya dazamaM prAbhRtaprAbhRta, sAmpratamekAdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro yathA 'nakSatrANyadhikRtya candramArgA vaktavyA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha. tA kahaM te caMdamaggA ahiteti vadejA, tA eesiNaM aTThAvIsAe NakkhatANaM asthi NavattA je NaM satA caMdassa dAhiNeNaM jo joeMti, asthi NakkhattA je NaM satA caMdassa uttareNaM joyaM joyaMti, atdhi 4 NakvattA je gaM caMdassa dAhiNeNavi uttareNavi pamaIpi joyaM joeMti, asthi NakkhasA je NaM caMdassa dAhi Navi pamapi joyaM joeMti, asthi Nakkhatte jeNaM caMdassa sadA pamaI joaMjoeMti, tA eesiNaM atttthaaviisaae| nakSatsANaM katare nakSatsA je NaM satA caMdassa dAhiNaNaM joyaM joeMti, taheva jAca katare nakkhattA je gaM sadA caMdassa pamaI joyaM joeMti ?, tA etesi NaM ahAvIsAe nakkhattANaM je NaM nakkhattA sayA caMdassa dAhi-8 gaNa joyaM joeMti te NaM cha, taM0-saMThANA addA pusso assesA hattho mUlo, tattha je te NakkhattA je NaM sadA caMdassa uttareNaM joyaM joeMti,te gaM bArasa, taMjahA-abhiI savaNo dhaNiTThA satabhisayA puSabhadavayA uttarA-18 poTTaSatA revatI assiNI bharaNI puSAphagguNI uttarAphagguNI sAtI 12, tastha je te NakkhattA je gaM KHARE dIpa anukrama [13] * 4% FarPranaamymucom atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 10 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 11 Arabhyate ~ 278~ Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [44] dIpa anukrama [ 54 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [11], mUlaM [44] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJa caMdassa dAhiNeNavi uttareNavi pamarddapi joyaM joeMti te NaM satta, taMjahA - katiyA rohiNI puNavasU mahA zivRttiH 2 cittA bisAhA aNurAhA, tattha je te nakkhattA je NaM caMdassa dAhiNeNavi pamapi joyaM joeMti tAo NaM ( mala0 ) uu do AsADhAo sababAhire maMDale joyaM joSa'su vA joeMti vA joessaMti vA, tattha je te Nakkhate je NaM sadA // 137 // caMdassa pamadaM joyaM joeMti, sA NaM egA jeTThA ( sUtraM 44 ) // 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM 1-kena prakAreNa nakSatrANAM dakSiNata uttarataH pramarddato yadivA sUryanakSatrevirahitatayA avirahitatayA candrasya mArgAH- candrasya maNDalagatyA paribhramaNarUpA maNDalarUpA vA mArgA AkhyAtA iti vadet, bhagavAnAha - 'tA eesi NamityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye'stIti nipAtatvAdArthatvAdvA santi tAni nakSatrANi yAni Namiti vAkyAlaGkAre sadA candrasya dakSiNena-dakSiNasyAM dizi vyavasthitAni yogaM yuJjanti-kurvanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni sadA candrasya uttareNa-uttarasyAM dizi vyavasthitAni yogaM yuJjanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni candrasya dakSiNasyAmapi dizi sthitAni uttarasyAmapi dizi sthitAni yogaM yuJjanti, pramarddamapi - pramarddarUpamapi yogaM kurvanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni candrasya dakSiNasyAmapi dizi vyavasthitAni yogaM yuJjanti pramarUpamapi yogaM yuJjanti, asti tannakSatraM yatsadA candrasya pramarddarUpaM yogaM yunakti, evaM sAmAnyena bhagavatoke bhagavAn gautamo vizeSAvagamanimittaM bhUyaH praznayati- 'tA eesi Na'mityAdi, sugamaM, bhagavAnAha - 'tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi sadA candrasya dakSiNasyAM Education International For Parts Only ~279~ 10 prAbhRte 11 prAbhUtaprAbhRte candrama NamArgaH graM sU 44 // 137 // Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [44] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 15 -- prata - sUtrAMka [44] dIpa anukrama [14] dizi vyavasthitAni yogaM kurvanti tAni pada, tadyathA-mRgazira ArdrA puSyo'zleSA hasto mUlazca, etAni hi sarvANyapi paJcadazasya candramaNDalasya bahizcAraM caranti, tathA coktaM karaNavibhAvanAyAM-pannarasamassa caMddamaMDalassa bAhirao miga| sira addA pusso asilehA hattha mUlo ya" jambUdvIpaprajJaptAvapyuktam-"saMThANa adda pusso'silesa hattho taheva mUlo ya / bAhirao bAhiramaMDalassa chappe ya nakkhattA // 1 // " tataH sadaiva dakSiNadigvyavasthitAnyeva tAni candreNa saha yogaM yuJjanyupapadyante nAmyatheti, tathA tatra-teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yAni sadA-sarvakAlaM candrasyottareNa-uttarasyAM dizi vyavasthitAni yoga yujanti-kurvanti tAni dvAdaza, tadyathA-'abhiI ityAdi, etAni hi dvAdazApi nakSatrANi sarvAbhyantare candramaNDale cAraM caranti, tathA coktaM karaNavibhAvanAyAM-"se paDhame savanbhaMtare caMda|maMDale nakkhattA ime, taMjahA-abhiI savaNo dhaNihA sayabhisayA puSabhaddavayA uttarabhaddavayA revaI assiNI bharaNI puSaphagguNI uttaraphagguNI sAI" iti, yadA caitaiH saha candrasya yogastadA svabhAvAccandraH zeSeSveva maNDaleSu varttate, tataH sadaivaitAnyuttaradigvyavasthitAnyeva candramasA saha yogamupayantIti, tathA tatra teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yAni candrasya dakSiNasyAmapi dizi vyavasthitAni yogaM yuJjanti uttarasyAmapi dizi vyavasthitAni yoga yuJjanti pramaIrUpamapi yogaM yuJjanti tAni sapta, tadyathA-kRttikA rohiNI punarvasu maghA citrA vizAkhA anurAdhA, kecit punajyepaThAnakSatramapi dakSiNottarapramaIyogi manyante, tathA cokaM lokazriyAm-'puNavasu rohiNicittAmahajeDaNurAha kattiya visAhA / caMdassa ubhayajogI'tti, ana 'ubhayajogi'tti vyAkhyAnayatA TIkAkRtotaM-etAni nakSatrANi ubhayayo ~280~ Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [44] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 0prAbhUte11mAbhUtaprAbhRte candrazramaNamArgaH sU44 sUtrAMka [44] dIpa anukrama [14] sUryaprajJa- gIni-candrasyottareNa dakSiNena ca yujyante, kadAcid bhedamapyupayAntIti, tacca vakSyamANajyeSThAsUtreNa saha virodhIti na ptivRttiH pramANa, tathA tatra-teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye ye te nakSatre ye Namiti vAkyAlaGkAre sadA candrasya dakSiNenApi-dakSi- (mala0) NasyAmapi dizi vyavasthite yogaM yuGgaH, pramardai ca-pramarUpaM ca yogaM yuktaH, te Namiti vAkyAlaGkAre, dve ApADhe pUrvASADho-1 tarApADhArUpe, te hi pratyeka catustAre, tathA ca prAgevoktam-'pudhAsADhe cauttAre paNNatte' iti, tatra dve dve tAre sarvabAdyasya // 138 // paJcadazasya maNDalasyAbhyantarato ve dve bahiH, tathA coktaM karaNavibhAvanAyAm-"puvuttarANa AsADhANaM do do tArAo ambhitarao do do bAhirao saghabAhirassa maMDalassa" iti, tato ye dve dve tAre abhyantaratastayormadhyena candro gacchatIti tadapekSayA pramaI yogaM yuta ityucyate, ye tu dve dve tAre bahiste candrasya pazcadaze'pi maNDale cAraM carataH sadA dakSiNadigabyavasthite tatastadapekSayA dakSiNena yoga yuGga ityukaM, sampratyetayoreva pramaIyogabhAvanArtha kizcidAha-tAo ya sababAhire'tyAdi, te ca-pUrvASADhottarASADhArUpe nakSatre candreNa saha yogamayuktAM yuktI yokSyete vA sadA sarvabAhye maNDale vyavasthite, tato yadA pUrvASADhottarASADhAbhyAM saha candro yogamupaiti tadA niyamato'bhyantaratArakANAM madhyena gacchatIti tadapekSayA pramadamapi yoga yukta ityuktaM, tathA tatra-teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yattanakSatraM yatsadA candrasya pramaIkAmadderUpaM yogaM yunakki sA ekA jyeSThA / tadevaM maNDalagatyA paribhramaNarUpAzcandramArgA ukkAH, samprati maNDalarUpAna candramArgAnabhidhitsuH prathamatastadviSayaM praznasUtramAha1 tA kati te caMdamaMDalA papaNattA , tA paNNarasa caMdamaMDalA paM0, tA eesi NaM paNNarasaNDaM caMdamaMhalANaM For Pare ~ 281~ Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [10], ..............--- prAbhataprAbhUta [11], ...... ....- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45]] asthi caMdamaMDalA je NaM sayA NakvattehiM virahiyA, asthi caMdamaMDalA je NaM ravisasiNavattANaM sAmaNNA bhavati, asthi maMDalA jeNaM sayA AdicehiM virahiyA, tA etesi rNa paNNarasaha caMdamaMDalANaM kayare caMdamaMDalA je NaM satA NakkhattehiM avirahiyA, jAva kayare caMdamaMDalA je NaM sadA AdivavirahitA?, tA etesi NaM paNNarasaNhaM caMdamaMDalANaM tattha je te caMdamaMDalA je NaM sadA NakkhattehiM avirahitA teNaM aha, taM0-paDhame caMdamaMDale tatie caMdamaMDale cha? caMdagaDale sattame caMdamaMDale aTThame caMdamaMDale dasame caMdamaMDale ekAdase caMdamaMDale paNNarasame caMdamaMDale, tattha je te caMdamaMDalA je NaM sadA NakkhattehiM virahiyA teNaM satta, taM-bitie caMdamaMDale cautthe caMdamaMDale paMcame caMdamaMDale navame caMdamaMDale bArasame caMdamaMDale terasame caMdamaMDale cauddasame caMdamaMDale, tattha je te caMdamaMDale je NaM sasiravinakkhatANaM samANA bhavaMti, te naNaM cattAri, taMjahA-paDhame caMdamaMDale bIe caMdamaMDale ikkArasame caMdamaMDale pArasame caMdamaMDale, tattha jete| 4caMdamaMDalA je NaM sadA AdivavirahitA te NaM paMca, taM0-chaThe caMdamaMDale sattame caMdamaMDale aTThame caMdamaMDale & navame caMdamaMDale dasame caMdamaMDale, (sUtra 45) dasamassa ekkArasamaM pAhuDapAhuI samattaM // | "tA kai NamityAdi, tA iti pUrvavat , katisaGkhyAni Namiti vAkyAlaGkAre, candramaNDalAni prajJaptAni !, bhagavAnAha-tA paNNarase'tyAdi, tA iti prAgvat , paJcadaza candramaNDalAni prajJaptAni, tatra pazca candramaNDalAni jambUdvIpe zeSANi ca daza maNDalAni lavaNasamudre, tathA coktaM "jaMbUdIpaprajJaptI-'jaMbuddIveNaM bhaMte ! dIve kevaiyaM ogAhitA keva-ta dIpa SARKASHASAXCASER anukrama [15] ~282~ Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJa-18 tivRttiH (mala. prata sUtrAMka [45] // 139 // dIpa iyA caMdamaMDalA pannatA, goyamA ! javuddIve dIve asIya joyaNasayaM ogAhittA ettha the paMca caMdamaMjalA paNNattA, 1.prAbhUte lavaNe NaM bhaMte ! samudde kevaiyaM ogAhittA kevaDyA caMdamaMDalA paNNattA, goyamA ! lavaNe NaM samudde tiNi tIsAI jo-411mAbhRtayaNasayAI ogAhittA ettha NaM dasa caMdamaMDalA paNNattA, evAmeva sapuSAvareNaM jaMbuddIve lavaNe ya pannarasa caMdamaMDalA prAbhRte bhavantIti akkhAya" 'tA' ityAdi, 'tA' iti tatra-eteSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye 'atthi' tti santi tAni | lamAge candramaNDalAni yAni sadA nakSatrairavirahitAni, tathA santi tAni candramaNDalAni yAni sadA nakSatravirahitAni, tathA| sU45 santi tAni candramaNDalAni yAni ravizazinakSatrANAM sAmAnyAni-sAdhAraNAni, kimuktaM bhavati ?-ravirapi teSu maNDaleSu gacchati zazyapi nakSatrANyapIti, tathA santi tAni candramaNDalAni yAni sadA AdityAbhyAM sUtre dvitve'pi bahuvacanaM mAkRtatvAt virahitAni, yeSu na kadAcidapi dvayoH sUryayormadhye eko'pi sUryo gacchatIti bhAvaH, evaM bhagavatA sAmAnyenoke bhagavAn gautamo vizeSAvagamananimittaM bhUyaH praznayati-tA eesiNa'mityAdi sugarma, bhagavAnAha-'tA eesiNa'mityAdi, tA iti pUrvavat eteSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni yAni Namiti prAgvat sadA nakSatrairavirahitAni tAnyaSTau, tadyathA-'paDhame caMdamaMDale' ityAdi, tatra prathame candramaNDale abhijidAdIni dvAdazahU nakSatrANi, tathA ca tatsaGgrahaNigAthA-'abhiI savaNa dhaNivA sayabhisayA do ya hoMti bhaddavayA / revai assiNI bharaNI Fi // 13 // do pharaguNi sAi paDhamami // 1 // tRtIye candramaNDale punarvasumadhe paSThe candramaNDale kRttikA saptame rohiNIcitre aSTameA vizAkhA dazame anurAdhA ekAdaze jyeSThA pazcadaze mRgazira ApuSyo azleSA hasto mUlaH pUrvASADhA uttarASADhA ca, % anukrama [15] For P OW ~ 283~ Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 45 ] dIpa anukrama [ 55 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [11], mUlaM [ 45 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. tatrAdyAni paTU nakSatrANi yadyapi paJcadazasya maNDalasya bahizcAraM caranti tathApi tAni tasya pratyAsannAnIti tatra gaNyante, tato na kazcidvirodhaH, tathA tatra teSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni yAni sadA nakSavirahitAni tAni sapta, tadyathA-dvitIyaM candramaNDalamityAdi, tathA tatra teSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni | tAni candramaNDalAni ravizazinakSatrANAM sAmAnyAni bhavanti tAni Namiti prAgvat catvAri, tadyathA- 'paDhame caMdamaMDale' ityAdi, tathA tatra teSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni yAni sadA AdityAbhyAM virahitAni tAni paJca tadyathA-'chaTThe caMdamaMDale' ityAdi sugamaM etadbhaNanAcca yAnyabhyantarANi paJca candramaNDalAni, tadyathAprathamaM dvitIyaM tRtIyaM caturthe paJcamaM, yAni ca sarvavAdyAni candramaNDalAni tadyathA-ekAdazaM dvAdazaM trayodazaM caturdazaM pazcadazamityetAni daza sUryasyApi sAdhAraNAnIti gamyate, tathA coktamanyatra - 'dasa caiva maMDalAI abhitarabAhirA ravisasINaM / sAmannANi u niyamA patteyA hoMti sesANi // 1 // " asyAkSaragamanikA - pazcAbhyantarANi paJca bAhyAni sarvasaGkhyA daza maNDalAni niyamAdravizazinoH sAmAnyAni - sAdhAraNAni, zeSANi tu yAni candramaNDalAni paDAdIni dazaparyantAni tAni pratyekAni asAdhAraNAni candrasya, teSu candra eva gacchati natu jAtucidapi sUrya iti bhAvaH, iha kiM candramaNDalaM kiyatA bhAgena sUryamaNDalena na spRzyate kiyanti vA candramaNDalasyApAntarAle sUryamaNDalAni kathaM vA SaDAdIni dazaparyantAni paJca candramaNDalAni sUryeNa na spRzyante iti cintAyAM vibhAgopadarzanaM pUrvAcAryaiH kRtaM, tatastadvineyajanAnugrahAyopadarzyate tatra prathamata etadvibhAvanArthaM vikampakSetrakASThA nirUpyate, iha sUryasya vikampakSetrakASThA pazca For Parts Only ~284~ Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [10], ..............--- prAbhataprAbhUta [11], ...... ....- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45] .. mAta prAbhRte candramaNDalamAge: sU45 sUryaprajJa- yojanazatAni dazottarANi, tathAhi-yadi sUryasyaikenAhorAtreNa vikampo dve yojane ekasya ca yojanasyASTAcatvAriMza-18 ptivRttiHdekapaSTibhAgA labhyante, tatarUyazItyadhikenAhorAtrazatena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA- 183 atra savarNanArtha de (mala.) yojane ekaSadhyA guNyate, guNayitvA coparitanA aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAH prakSipyante. 1 tato jAtaM saptatyadhika // 140 // zataM 170, etaNyazItyadhikena zatenAntyarAzinA guNyate, jAtAnyekatriMzat sahasrANi zatamekaM dazottaraM 31110, tata etasya rAzeyojanAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAni pazca yojanazatAni dazottarANi 510, etAvatI sUryasya vikampakSetrakASThA, candramasaH punarvikampakSetrakASThA paJca yojanazatAni navottarANi ekasya ca yojanasya tripazcAzadekapaSTibhAgAH, tathAhi-yadi candramasa ekenAhorAtreNa vikampaH SaTUtriMzadyojanAni ekasya ca yojanasya paJcaviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgA labhyante tatazcaturdazabhirahorAtraiH kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 14 atra savarNanArthaM prathamataH patriMzataM ekaSadhyA guNyate guNayitvA coparitanAH pazcaviMzatirekaSaSTibhAgAstatra prakSise pyante, jAtAni dvAviMzatiH zatAni ekaviMzatyadhikAni 2221, etAni saptabhirguNyante, guNayitvA coparitanAzcatvAraH saptabhAgAstatra prakSipyante, tato jAtAni paJcadaza sahasrANi pazca zatAnyekapazcAzadadhikAni 15551, tato yojanAnayanArtha chedarAzirapyekaSaSTilakSaNaH saptabhirguNyate, jAtAni catvAri zatAni saptaviMzatyadhikAni 427, tata uparitano rAzicaturdazabhiramtyarAzirUpairguNyate, tato jAto dve lakSe saptadaza sahasrANi saptadazAni caturde zAdhikAni 217715, tatazchedyacchedakarAzyoH saptabhirapavartanA, jAta uparitano rAzirekatriMzatsahasrANi zatamekaM vyuttaraM 31102 dIpa 1.1614.. . anukrama [15] // 14 // ~285~ Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], --------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45]] OMOMOMOMOMOMOMOMOM dIpa chedarAzirekaSaSTistatastayA bhAge hRte labdhAni paJca yojanazatAni nacottarANi ekasya ca yojanasya tripazcAzadekaSaSTi-18 bhAgAH 509 / 53, etAvatI candramaso vikampakSetrakASThA, sUryamaNDalasya 2 ca parasparamantaraM dve dve yojane candramaNDalasya candramaNDalasya ca parasparaM antaraM pazcatriMzad yojanAni ekasya ca yojanasya triMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgAH, uktaM ca jambUdvIpaprajJaptau-"sUramaMDalassa NaM bhaMte ! sUramaMDalassa esa NaM kevaiyaM abAhAe aMtare paNNate ?, goamA! do joyaNAI sUramaMDalassa sUramaMDalassa abAhAe aMtare paNNatte" tathA "caMdamaMDalassa NaM bhaMte / caMdamaMDalassa esa NaM kevaie abAhAe aMtare paNNate?, goyamA pannattIsaM joyaNAI tIsaM ca egaThibhAgA joaNa-12 ssa egaM ca egahibhArga sattahA chittA cattAri a cuNNiA bhAgA sesA caMdamaMDalassa abAhAe aMtare paNNate" iti, eta-13 hAdeva ca sUryamaNDalasya candramaNDalasya ca svasvamaNDalaviSkambhaparimANayuktaM sUryasya candramamazca vikampaparimANamavaseyaM, | tathA cokam-"sUravikaMpo eko samaMDalA hoi mNddlNtriyaa| caMdavikaMpo ya tahA samaMDalA maMDalaMtariyA // 1 // " asyA, gAthAyA akSaragamanikA-ekaH sUryavikampo bhavati 'maMDalaMtariyatti antarameva Antaye, bheSajAditvAt svArthe yaNa, tataH strItvavivakSAyAM DIpratyaye AntarI AntaryevaM AntarikA maNDalasya maNDalasyAntarikA maNDalAntarikA 'samaMDala'tti iha maNDalazabdena maNDalaviSkambha ucyate, parimANe parimANavata upacArAt , tataH saha maNDalena-maNDalaviSkambhaparimANena | parimANena vartate iti samaNDalA, kimuktaM bhavati-ekasya sUryamaNDalAntarasya yatparimANaM yojanadvayalakSaNaM tadekasUryamaNDalaviSkambhaparimANena aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgalakSaNena sahitamekasya sUryamaNDalasyavikampaparimANamiti, tathA maNDalAnta anukrama [15] ~286~ Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayapraja- V 11prAbhUta ptivRttiH mala.) pAbhRte prata sUtrAMka [45] // 14 // dIpa rikAcandramaNDalAntaraparimANaM paJcatriMzat yojanAni ekasya ca yojanasya triMzadekaSaSTibhAgA ekasya caikaSaSTibhAgasya catvAraH10 prAbhRte saptabhAgA ityevaMrUpaM 'samaMDala'tti maNDalaviSkambhaparimANena sahitA ekazcandravikampo bhavati, yastu vikampakSetrakASThA-4 darzanato vikampaparimANaM jJAtumicchati taM pratIya pUrvAcAryopadarzitA karaNagAthA-"sagamaMDalehi laddhaM sagakaThAo havaMti | savikaMpA / je sagavikkhaMbhajuyA havaMti sagamaMDalaMtariyA // 1 // " asyA akSaramAtragamanikA-ye candramasaH sUryasya vA candramaNDa lamAge vikampAH, kathambhUtAste ityAha-'svakaviSkambhayutAH svakamaNDalAntarikAH' svasvamaNDalaviSkambhaparimANasahitasvasvamaNDalAntarikArUpA ityarthaH, bhavanti svakASThAtaH-svasvavikampayogyakSetraparimANasya svakamaNDalaiH-svasvamaNDalasaGkhyayA bhAge hute yalabdhaM tAvatparimANAste svavikampA:-svasvavikampA bhavanti, tathAhi-sUryasya vikampakSetrakASThA paJca yojana-1 zatAni dazottarANi 510, tAnyekapaSTibhAgakaraNArthamekaSaSTyA' guNyante, jAtAnyekatriMzatsahasrANi zatamekaM dezottaraM 31110, sUryasya maNDalAni vikampakSetre vyazItyadhikaM zataM 183, tato yojanAnayanArtha vyazItyadhika maNDalazatamekaSaSTyA guNyate, jAtAnyekAdaza sahasrANi zatamekaM triSadhyadhikaM 11163, etena pUrvarAzerbhAgo hiyate, labdhe dve yojane, zeSamupariSTAduddharati saptAzItiH zatAni caturazItyadhikAni 8784, tataH sampratyekaSaSTibhAgA AnetanyA ityadhastAt chedarAziH yazItyadhika zataM 183, tena bhAge hRte labdhA aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAH 48, etAvadekaikasya sUryavikampasya pari- | // 141 // mANaM, tathA candrasya vikampakSetrakASThA paJca yojanazatAni navottarANi tripaJcAzaccaikapaSTibhAgA yojanasya 509 tatra yojanAnyekaSaSTibhAgakaraNArtha ekapaTyA guNyante, jAtAnyekatriMzatsahasrANi ekonapaJcAzadadhikAni 31049, tata4 anukrama [15] ~ 287~ Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], ---- -- prAbhRtaprAbhUta [11], --------------- mUla [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45]] uparitanAstripazcAzadekapaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAnyekatriMzatsahasrANi zatamekaM vyuttara 31102, candrasya tu vikampakSetramadhye maNDalAni caturdaza 14, tato yojanAnayanAghe caturdaza ekaSayA guNyante, jAtAnyaSTau zatAni catuHpazcAzadadhikAni 854, taiH pUrvarAzerbhAgo hiyate, labdhAni SaTtriMzad yojanAni 36, zeSANi tiSThanti trINi zatAnyaSTApazcAzadadhikAni 358, ata Urva ekapaSTibhAgA AnetavyAH, tatazcaturdazarUpo'dhastAt chedarAziH 14, tena bhAge hRte labdhAH | paJcaviMzatirekaSaSTibhAgAH 25, zeSAstiSThanti aSTau, saptabhAgakaraNArtha saptabhirguNyante jAtAH SaTpazcAzat 56, tasyAzca| turdazabhirbhAge labdhAzcatvAraH saptabhAgAH, etAvatparimANa ekaikazcandravikampa iti / tadevaM candrasya sUryasya ca vikampakSetra| kASThA candramaNDalAnAM sUryamaNDalAnAM ca parasparamantaramuktaM, samprati prastutamabhidhIyate-tatra sarvAbhyantare candramaNDale | sarvAbhyantaraM sUryamaNDalaM sarvAtmanA praviSTaM, kevalamaSTAvekapaSTibhAgAzcandramaNDalasya bahiH zeSA vartante, candramaNDalAt sUryamaNDalasyASTAbhirekapaSTibhAgahInatvAt , tato dvitIyAcandramaNDalAdAgapAntarAle dvAdaza sUryamArgAH, tathAhidvayozcandramaNDalayorantaraM pazcatriMzat yojanAni triMzaccaikapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra yojanAnyekapaSTibhAgakaraNArthamekaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanAriMzadekaSaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAnyekaviMzatiH zatAni paJcaSaSTyadhikAni 2165, sUryasya vikampo dve yojane aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya, tatra dve yojane ekapalyA guNyete, jAtaM dvAviMzaM zataM 122, tata uparitanA aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya prakSi-14 pyante jAtaM saptatyadhikaM zataM 170, tena pUrvarAzerbhAgo hiyate, labdhA dvAdaza, etAvanto'pAntarAle sUryamArgA bhavanti, dIpa anukrama [15] ~288~ Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45] dIpa sUryaprajJa zeSa tiSThati paJcaviMzaM zataM 125, tatra dvAviMzena zatena dvAdazasya sUryamArgasyopari dve yojane labdhe zeSAstiSThanti traya8/10 prAbhRte tivRttiH ekapaSTibhAgAH, ye'pi ca prathame candramaNDale ravimaNDalAt zeSA aSTAvakaSaSTibhAgAste'pyatra prakSipyante iti jAtA11mAbhUta(mala0) ekAdaza ekapaSTibhAgAH, tata idamAgataM dvAdazAtsUryamArgAt parato dvitIyAcandramaNDalAdAk dve yojane ekAdaza ca prAbhUte ekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra yojanadvayAnantaraM sUryamaNDalamato dvi cndrmnndd||142|| lamAge tIyAccandramaNDalAdogabhyantaraM praviSTaM sUryamaNDalaM ekAdaza ekaSaSTibhAgasya satkAn caturaH saptabhAgAn , tataH paraM pa SaTuziMtradekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAstrayaH saptabhAgA ityetAvatparimANaM sUryamaNDalaM candramaNDalasammizra, tataH sUryamaNDalAtparato bahirvinirgataM candramaNDalamekonaviMzatimekaSaSTibhAgAnekasya ca ekaSaSTibhAgasya caturaH saptabhAgAna , tataH paraM bhUyastRtIya[sya candramaNDalAdarvAg yathoktaparimANamantaraM, tayathA-paJcatriMzad yojanAni triMzadeka-14 paSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgA, etAvati cAntare dvAdaza sUryemAgoM labhyante, ThAupari caDhe yojane prayakapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAsato'tra mAguktAkA dvitIyasya candramaNDalasya satkAH sUryamaNDalAda bahirvinirgatA ekonaviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya TrA catvAraH saptabhAgAH prakSiSyante, tato jAtAkhayoviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya saraka ekaH saptabhAgA, tata idamAyAta-dvitIyAcandramaNDalAraparato dvAdaza sUryamArgAH, dvAdazAca sUryamArgAt parato yojanadayAtikrameNa sUrya-15 lAmaNDalaM, taca tRtIyAbandramaNDalAda gabhyantaraM praviSTaM trayoviMzatimekaSaSTibhAgAna eka ca ekaSaSTibhAgasatkaM satabhAgaM, tataH anukrama [15] ~289~ Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], --------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45]] 455 dIpa pAzcaturviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya SaT saptabhAgAH sUryamaNDalasya tRtIyacandramaNDalasammizrAH tatastatIyaM candramaNDalaM sUryamaNDalAd bahirvinirgatamekatriMzatamekaSaSTibhAgAn ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkamekaM saptamArga, tato bhUyo'pi yathokaM candramaNDalAntaraM tasmiMzca dvAdaza sUryamArgA labhyante, dvAdazasya sUryamArgasyopari dve yojane traya eka-18 paSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAstato ye'tra tRtIyamaNDalasatkAH sUryamaNDalAdahivinirgatA ekatriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satka ekaH saptabhAgaste'tra prakSipyante, tato jAtAzcaturviMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAH pazca saptabhAgAstata idaM vastutattvaM jAtaM-tRtIyAcandramaNDalAtparato dvAdaza sUryamArgA dvAdazAca sUryamArgAt parato yojanadvayamatikramya sUryamaNDalaM taccaturthAcandramaNDalAdAk abhyantaraM praviSTaM caturviMzatamekaSaSTibhAgAnekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAn pazca saptabhAgAna, tataH zeSa sUryamaNDalasya trayodaza ekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satko dvau bhAgau iti, etAvaccaturthacandramaNDalasammizra, caturthasya ca candramaNDalasya sUryamaNDalAdU bahirvinirgataM dvicatvAriMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAH paJca saptabhAgA, tataH punarapi yathoditaparimANaM candramaNDalAntaraM, tatra ca dvAdaza sUryamArgA labhyante, dvAdazasya ca sUryamArgasyopari de| yojane braya ekapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra cAyacatudhecandramaNDalasya sUryamaNDalA bahirvinirgatA dvAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAH ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAH paJca saptabhAgAste atra rAzI prakSipyante, tato jAtAH SaTcatvAriMzadekaSaSTibhAgA dvau ca ekaSaSTibhAgasya satko saptabhAgA, tata evaM vastusvarUpamavaga anukrama [15] +++-+% 55 b ~290~ Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], --------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: (mala prata sUtrAMka [45] // 143 // dIpa sUyaMmajJa- ntavya-caturthAccandramaNDalAt parato dvAdaza sUryamArgA dvAdazAcca sUryamArgAtparato yojanadvayAtikrame sUryamaNDalaM, taba 10 prAbhRte ptivRttiH paJcamAJcandramaNDalAdaka abhyantaraM praviSTaM SaTcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn dvau ca ekasyaikapaSTibhAgasya satko saptabhAgI, 411prAbhUtazeSa sUryamaNDalasya eka ekaSaSTibhAga ekasya ca ekaSaSTibhAgasya paJca saptabhAgA ityetAvatparimANaM paJcamacandramaNDalasammizra, prAbhRte tasya pazcamasya candramaNDalasya sUryamaNDalAhirSinirgataM catuHpazcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya dvI sapta candramaNDabhAgau, tadevaM paJca sarvAbhyantarANi candramaNDalAni sUryamaNDalasammizrANi, caturyu ca candramaNDalAntareSu dvAdaza dvAdaza NamArga: sa45 sUryamArgA iti jAtaM, samprati paSThAdIni dazamaparyantAni paJca candramaNDalAni sUryamaNDalAsaMspRSTAni bhAvyante-tatra paJcamAJcandramaNDalAtparato bhUyaH SaSThaM candramaNDalamadhikRtyAntaraM [taJca pazcatriMzad yojanAni triMzakaSaSTibhAgA yojanasya, ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra ca paJcatriMzadyojanAnyekaSaSTibhAgakaraNArthamekaSaSyA guNyante, guNayitvA coparitanAstriMzadekaSaSTibhAgAH prakSiSyante, tato jAtAnyekaviMzatiH zatAni pASaTyadhikAni 2165, ye'pi |ca pazcamasya candramaNDalasya sUryamaNDalAd bahirvinirgatAzcatuHpaJcAzadekaSaSTibhAgA dvau ca ekaSaSTibhAgasya satko sapta|bhAgI te'tra prakSipyante, jAtAni dvAviMzatiH zatAnyekonaviMzasyadhikAni 2219, sUryasya vikampo ve yojane aSTAca tvAriMzadekaSaSTibhAgAdhike, tatra dve yojane ekapalyA guNyete jAtaM dvAviMzaM zatamekapaSTibhAgAnAM, tata uparitanA aSTAcasAtvAriMzadekaSaSTibhAgAH prakSiSyante, jAtaM saptatyadhikaM zataM 170, tena pUrvarAyorbhAgo hiyate, labdhAstrayodaza, zeSAstiSThanti || 13Anava ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAH SaT saptabhAgAstata idamAgataM-pacamAcandramaNDalAtparatatrayodaza sUryamAgAstra-nA anukrama [15] // 143 // ~ 291~ Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45]] dIpa yodazasya ca sUryamArgasyopari SaSThAcandramaNDalAdAk antaraM nava ekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya | satkAH paT saptabhAgAH, tataH parataH SaSThaM candramaNDalaM, tacca SaTpaJcAzadekaSaSTibhAgAtmaka, tataH parataH sUryamaNDalAdAgantaraM SaTpaJcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya ekaH saptabhAgastadanantaraM sUryamaNDalaM tasmAzca parata ekapaSTi|bhAgAnAM caturuttareNa zatena ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkenaikena saptabhAgena hInaM yathoditapramANaM candramaNDalAntaraM prApyate iti tasmAtsUryamaNDalAtparato'nye dvAdazasUryamAI labhyante, tataH sarvasaGkalanayA tasminnapyantare trayodaza sUrya-14 mArgAH, tasya ca trayodazasya sUryamArgasyopari saptamAJcandramaNDalArvAk antaramekaviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya trayaH saptabhAgAH, tataH saptamaM candramaNDalaM, tasmAcca saptamAcandramaNDalAtparataH catuzcatvAriMzatA ekaSaSTi-12 bhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkaizcaturbhiH saptabhAgaiH sUryamaNDalaM, tato dvinavatisarekaSaSTibhAgaizcaturbhizca ekasya ekapaSTibhAgasya satkaiH saptabhAgaH nyUnaM yathoditapramANaM candramaNDalAntaraM tataH paramastItyanye'pi dvAdaza sUryamArgA labhyante, tatastasminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAstrayodazasya sUryamArgasya bahiraSTamAcandramaNDalAdaka antaraM trayastriMzadekaSaSTibhAgAH, tato'STamaM candramaNDalaM, tasmAcASTamAcandramaNDalAtparatastrayastriMzatA ekapaSTibhAgaH sUryamaNDalaM, tataH ekAzItisayarekaSaSTibhAgairUnaM yathoditapramANaM candramaNDalAntaraM purato vidyate iti tataH purato'nye'pi dvAdaza sUryamArgAstatastasminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAstrayodazAca sUryamArgAta purato navamAJcandramaNDalAdAgantaraM catuzcatvAriMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgA, tataH paraM navamaM candramaNDalaM, anukrama [15] ~292~ Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: M prata sUtrAMka [45] sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) // 14 // dIpa tasmAca navamAJcandramaNDalAt parata ekaviMzatyA ekaSaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya tribhiH saptabhAgaiH sUryamaNDalaM tata tata10prAbhRte ekonasaptatisarekaSaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya tribhiH saptabhAgaH parihINaM yathoktapramANaM candramaNDalAntaraM, tatra 11mAbhRtacAnye dvAdaza sUryamArgAH, evaM cAsminnaSyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAH, tasya ca trayodazasya sUryamArgasyopari se prAbhRte dazamAJcandramaNDalAdarvAk antaraM paTpaJcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya ekaH saptabhAgaH, tato dazamaM candra-4 candramaNDamaNDalaM, tasmAca dazamAcandramaNDalAtparato nababhirekaSaSTibhAgairekasya ca ekapaSTibhAgastha saskaiH padbhiH saptabhAgaiH sUrya-| mArgaH maNDalaM tataH saptapaJcAzatA ekapaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkaiH padbhiH saptabhAgairUnaM prAguktaparimANaM candramaNDa-12 sU45 lAntaraM, tato bhUyo'pi dvAdaza sUryamArgA labhyante iti tasminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAH, tatastrayodazasya sUryamArgasyopari ekAdazAccandramaNDalAda gantaraM saptapaSTiH ekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAH paJca saptabhAgAH, tadevaM paJca candramaNDalAni SaSThAdIni dazamaparyantAni sUryAsammizrANi, SaTsu ca candramaNDalAntareSu trayodaza sUryamArgA iti jAtaM / sampratyetadanantaramucyate-tatra ekAdaze candramaNDale catuSpaJcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satko dvau saptabhAgau ityetAvat sUryamaNDalAdabhyantaraM praviSTaM eka ekaSaSTibhAga ekasya ca ekapaSTibhAgasya pazca savabhAgAH ityetAvanmAnaM sUryamaNDalasammizraM ekAdazAccandramaNDalAhirvinirgataM sUryamaNDalaM, SaTcatvAriMzadekapaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkau dvau saptabhAgI tat etAvatA hInaM paratazcandramaNDalAntaramastIti dvAdaza sUryamArgA labhyante. tataH paramekonAzItyA ekapaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAbhyAM dvAbhyAM satabhAgAbhyAM dvAdazaM candramaNDalaM, tacca anukrama [15] | // 14 // BY ~ 293~ Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45]] dIpa dvAdarza candramaNDala sUryamaNDalAdabhyantaraM praviSTaM dvAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAn pazca | saptabhAgAna , zeSa ca trayodaza ekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satko dvI saptabhAgI ityetAvanmAnaM | sUryamaNDalasammizra, tasmAca dvAdazAzcandramaNDalA(hirvinigataM sUryamaNDalaM caturviMzatamekapaSTibhAgAn yojanasya eksy| |ca ekapaSTibhAgasya satkAn pazca saptabhAgAn , tata etAvanmAtreNa hInaM paratazcandramaNDalAntaraM, tatra ca dvAdaza sUryamArgA | labhyante, dvAdazAca sUryamArgAtparato navatisaparekaSaSTibhAgairekasya ca ekapaSTibhAgasya sarakaiH padbhiH saptabhAgaikhayodarza candramaNDalaM, taba trayodazaM candramaNDalaM sUryamaNDalAdabhyantaraM praviSTa, ekatriMzatamekaSaSTibhAgAn ekasya ca ekapaSTibhAgasya | satkamekaM saptabhAgaM, zeSa caturviMzatirekapaSTibhAgAH ekasya ekaSaSTibhAgasya satkAH SaT saptabhAgA ityetAvanmAnaM sUryamaNDalasammizra, tassAca trayodazacandramaNDalA bahiH sUryamaNDalaM vinirgataM trayoviMzatimekaSaSTibhAgAn ekasya ekaSaSTibhAgasya satkamekaM saptabhAgaM, tata etAvatA hInaM paratazcandramaNDalAntaraM, tatraca dvAdaza sUryamArgAH, dvAdazAcca sUryamArgAt parata eka paSTibhAgAnAM vyuttareNa zatena ekasya ca ekaSaSTibhAgasya saskaitribhiH saptabhAgaizcaturdazaM candramaNDalaM, tacca caturdazaM candrama-18 CNDalaM sUryamaNDAdabhyantaraM praviSTamekonaviMzatimekaSaSTibhAgAnekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAn caturaH saptabhAgAn , zeSa SaTtriM zadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAstrayaH saptabhAgA ityetAvatparimANaM sUryamaNDalasammizra, tasmAcaturdazAccandramaNDalA bAhirvinirgataM sUryamaNDalamekAdaza ekapaSTibhAgAn ekasya ca ekapaSTibhAgasya caturaH saptabhAgAn, tata etAvatA hInaM yathoktaparimANaM candramaNDalAntaraM, tatra ca dvAdaza sUryamArgAH, dvAdazAcca sUryamArgAt parataH ekapaSTibhAgAnAM caturdazottareNa anukrama [15] CRACC ~294~ Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], --------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryapraza-18 zatena paJcadazaM candramaNDalaM, tacca pazcadarza candramaNDalaM sarvAntimAtsUryamaNDalAdagabhyantaraM praviSTamaSTAvekapaSTibhAgAna , 2.prAbhRte ptivRttiHzeSA aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAHsUryamaNDasammizrAH, tadevametAnyekAdazAdIni pazcadazaparyantAni paJca candramaNDalAni sUrya-12prAbhUta(mala0) maNDalasammizrANi bhavanti, caturyu ca parameSu candramaNDalAntareSu dvAdaza dvAdaza sUryamArgAH, evaM tu yadanyatra candramaNDa-16 lAntareSu sUryamArgapratipAdanamakAri yathA-'caMdaMtaresu ahasu abhitara bAhiresu sUrassa / cArasa bArasa maggA chasu terasa nakSatradevAH // 145 // terasa bhavati // 1 // tadapi saMvAdi draSTavyam // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasyA cAsU46 ekAdazaM prAbhUtapAbhRtaM samAptam // [45] dIpa anukrama [15] tadevamuktaM dazamasya prAbhUtasya ekAdazaM prAbhRtamAbhRtaM, sampati dvAdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH-devatAnAma-18 dhyayanAni vaktavyAni tatastadviSayaM praznasUtramAha / tA kahaM te devatANaM ajjhayaNA AhitAti vadejA , tA eeNaM aTThAvIsAe nakkhattANaM abhiI Nakkhatte hAkiMdevatAe paNNate ?, bhadevayAe paM0. savaNe Nakkhase kiMdevayAe pannate, tA viNDadevayAe paNNate, ghaNiTThANakkhase kiMdevatAe paM01, tA vasudevayAe paNNate, sayabhisayAnakkhatte kiMdevayAe paNNatte , tA varU NadevayAe papaNatte, (pucapoha ajade)uttarApohacayAnakkhatte kiMdevayAe paNNatto,tA ahivahidevatAe paNNase, dAevaM sabevi pucchijaMti, raivatI pussadevatarassiNI assadevatAbharaNI jamadevatA kattiyA aggidevatArohiNI 145 // atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 11 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 12 Arabhyate ~ 295~ Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [12], -------------------- mUlaM [46] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [46] +++++55353 payAvahadeva yA saTThANA somadevayAe ahA ruhadevayAe puNavasU aditidevayAe pusso vahassaidevayAe assesAThI sappadevayAe mahA pitidevatAepaM0 puvAphagguNI bhagadevayAe utsarAphagguNI ajjamadevatAe hatthe saciyAde batAe cittA tahadevatAe sAtI vAyudevatAe visAhA iMdaggIdevayAe aNurAhA mittadevatAe jeTThA iMdade-17 havatAe mUle NiritidevatAe pukhAsADhA AudevatAe uttarAsAdA vissadevayAe pnnnntte|| (sUtraM 46) sadasamassa bArasamaM pAhuDapAhuDaM samattaM // | tA kahaM te devayANa'mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM :-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA nakSatrAdhipatInAM devatAnAma dhyayanAni-adhIyante jJAyante yaistAnamadhyayanAni nAmAnItyarthaH, AkhyAtAnIti , vadet , evaM prazne kRte bhagavAnAhamAtA eesi 'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAM-anantaroditAnAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye'bhijinakSatraM kiMdevatAkakiMnAmadheyadevatAkaM prajJaptam , bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti prAgvat, brahmadevatArka-brahmAbhidhadevatAkaM prajJAvaM, zravaNanakSatraM phiMdevatAkaM prajJaptaM !, bhagabAnAha-'tA'ityAdi, viSNunAmadevatAkaM prajJaptaM, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, devatAbhidhAnasaGghAhikAzcamAstisraH pravacananasiddhAH saGgrahaNigAthA:-"bamhA viNDU ya vasU varuNo taha jo arNa-| taraM hoI / abhivahipUsa gaMdhava ceva parato jamo hoi||1|| aggi payAvai some ruhe adiI bahassaI ceva / nAge pii bhaga ajjama saviyA tahA ya vAU y||2|| iMdaggI mittovi ya iMde niraI ya Auvissoya / nAmANi devayANaM havaMti rikkhANa jahakamaso // 3 // " iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya dvAdazaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam / / dIpa anukrama [56] POOR ~296~ Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 47 ] + ||2-3|| dIpa anukrama [57-60] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. prAbhRtaprAbhRta [13], mUlaM [ 47 ] + gAthA: (1-3) AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJa- tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya dvAdazaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati trayodazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH -- 'muhUrttAnAM ptivRti: 5 nAmadheyAni vaktavyAni tatastadviSayaM praznasUtramAha ( mala0 ) // 146 // Education Internation tAka tANaM nAmadhejA AhitAti vadejjA 1, tA egamegassa NaM ahorattassa tIsa muhuptA taM0- 6 "rode sete mitte, vAyu sugIe (pI) ta abhicaMde / mahiMda balavaM baMbho, bahusacce ceva IsANe // 1 // taTTe ya bhAviyappA vesamaNe varuNe ya aannNde| vijaeM (ya) vIsaseNe payAvaI ceva uvasameya // 2 // gaMdhava aggivese sayarisahe AyavaM ca amame ya / aNavaM ca bhoga risahe sabaTTe rakkhase ceva // 3 // ( sUtraM 47 ) dasamassa pAhuDassa terasamaM pAhuDapAhuDaM samattaM // 'tA kahate muttANa' mityAdi, tA iti pUrvavat kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA muhUrttAnAM nAmadheyAni - nAmAnyeva nAmadheyAni, 'nAmarUpabhAgAddheya' iti svArthe dheyapratyayaH, AkhyAtAnIti vadet, bhagavAnAha - 'tA egamega|ssa NamityAdi, tA iti pUrvavata, ekaikasyAhorAtrasya triMzanmuhUrttA vakSyamANanAmadheyayuktA iti zeSaH, tAnyeva nAmadhe - yAnyAha - 'taMjahA- rohe' tyAdi gAthAtrayaM tatra prathamo muhUrtto rudro dvitIyaH zreyAn tRtIyo mitrazcaturtho vAyuH paJcamaH supItaH SaSTho'bhicandraH samaH ' mAhendro'STamaH balavAn navamaH brahmA dazamaH bahusatyaH ekAdaza IzAno dvAdazaH tvaSTA trayodazaH bhAvitAtmA caturddazaH vaizramaNaH paJcadazaH vAruNaH SoDazaH AnandaH saptadazo vijayaH aSTAdazo vizvasenaH ekonaviMzatitamaH prAjApatyaH viMzatitamaH upazamaH ekaviMzatitamo gandharvaH dvAviMzatitamo'gnivezyaH trayoviMzatitamaH For Parta Use Only atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 12 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 13 Arabhyate ~ 297~ 10 prAbhUte 13 prAbhUtaprAbhUte muhUrttanA mAni sU 47 // 146 // or Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [13], -------------------- mUlaM [47] + gAthA:(1-3) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [47] zatavRSabhA caturviMzatitamaH AtapavAn paJcaviMzatitamo'mamaH paDUviMzatitamaH RNavAn saptaviMzatitamo bhImaH aSTAviMzatitamo vRSabhaH ekonatriMzattamaH sarvAH triMzattamo rAkSasaH // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya trayodazaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // ||1-3|| tadevamukta dazamasya prAbhRtasya trayodazaM prAbhRtaprAbhRta, samprati caturdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra-divasarAviprarUpaNA kartavyA, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te divasA AhiyasivaijA , tA egamegassa NaM pakkhassa panarasa divasA paM0 saM0-paDiyAdivase bitiyadivase jAva paNNarase divase, tA etesi NaM paNNarasaNhaM divasANaM pannarasa nAmadhejA paM020-puvaMge siddhamaNorame ya tatto maNoraho (haro) ceva / jasabha ya jasodhara sabakAmasamiddheti ya ||1||iNd muddhA bhisitte ya somaNasa dhaNaMjae ya yoddhacha / atyasiddhe abhijAte acAsaNe ya sataMjae // 2 // aggivese uva-4 * same divasANaM naamdhejaaii| tA kahaM te rAtIo AhitAti vadejjA ?, tA egamegassa NaM pakkhassa paNNarasa hai rAIo paNNattAo, taMjahA-paDivArAI bidiyArAI jAva paNNarasA rAI, tA etAsi NaM paNNarasahaM rAhaNaM paNNarasa nAmadhejA papaNatA, taM0-uttamA ya muNakkhattA, elAvacA jasodharA / somaNasA ceva tathA siri* saMbhUtA ya yoddhaccA // 1 // vijayA ya vijayaMtA jayaMti aparAjiyAya gacchA ya / samAhArA ceva tadhA teyA dIpa anukrama [57-60] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 13 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 14 Arabhyate ~298~ Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhUta [10], .................----- prAtiprAbhata [14], ------------------- mUlaM [48] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [48] gAthA: / 10prAbhRte sUryaprajJa- ya tahA ya atitayA // 1 // devANaMdA niratI rayaNINaM NAmadhejjAI // (sUtraM 48) dasamassa pAhussa 14 mAbhUtaptivRttiHcauddasamaM pAchupAduI samattaM / / bhAbhRte mala.) MI 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa kena krameNetyarthaH, bhagavan ! tvayA divasA AkhyAtA divsraa||147|| iti vadet , bhagavAnAha-'tA egamegassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, ekaikasya atrApAntarAlavatI makAro'lAkSa trinAmAni NikA, Namiti vAkyAlaGkAre, pakSasya paJcadaza paJcadaza divasAH prajJaptAH vakSyamANakramayuktAH, tameva kramamAha-taMjahe- sU48 tyAdi, tadyathA-pratipatprathamo divaso dvitIyA dvitIyo divasaH tRtIyA tRtIyo divasaH evaM yAvatpazcadazI paJcadazo divasaH, 'tA eesi Na'mityAdi, tatra eteSAM paJcadazAnAM divasAnAM krameNa paJcadaza nAmadheyAni prajJaptAni, tadyathAprathamaH pratipalakSaNaH pUrvAGganAmA dvitIyaH siddhamanoramaH tRtIyo manoharaH catuoM yazobhadraH paJcamo yazodharaH SaSThaH sarvakAmasamRddhaH saptama indramUrdAbhiSikta aSTamaH saumanasaH navamo dhanaJjayaH dazamo'rthasiddhaH ekAdazo'bhijAtaH dvAdazoityazanaH trayodazaH zataJjayaH caturdazo'gnivezmA (zyaH) paJcadaza upazamaH, etAni divasAnAM krameNa nAmadheyAni, 'tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM-kena prakAreNa kena krameNetyarthaH rAtraya AkhyAtA iti vadet , bhagavAnAha'tA egamegassa Na'mityAdi, tA iti prAgvat , ekaikasya pakSasya paJcadaza pazcadaza rAtrayaH prajJaptAH, tadyathA-pratipattA // 14 // pratipatsambandhinI prathamA rAtriH dvitIyadivasasambandhinI dvitIyA rAtriH, evaM paJcadazadivasasambandhinI paJcadazI rAtriH, etazca karmamAsApekSayA draSTavyaM, tatraiva pakSe pakSe paripUrNAnAM paJcadazAnAmahorAtrANAM sambhavAt , 'tA eesi ' dIpa anukrama [61-67] FarPurwanamuronm walanaturary.orm atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 13 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 14 Arabhyate ~299~ Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------ ------------- prAbhRtaprAbhRta [14], ------- -- mUlaM [48] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka |mityAdi, tatra etAsAM paJcadazAnAM rAtrINAM yathAkramamamUni paJcadaza nAmadheyAni prajJaptAni, tadyathA-prathamA pratipatsambadhinI rAtriruttamA-uttamanAmA dvitIyA sunakSatrA tRtIyA elApatyA caturthI yazodharA paJcamI saumanasI SaSThI zrIsambhUtA saptamI vijayA aSTamI vaijayantI navamI jayantI dazamI aparAjitA ekAdazI icchA dvAdazI samAhArA trayodazI tejA caturdazI atitejA paJcadazI devAnandA, amUni krameNa rAtrINAM nAmadheyAni bhavanti // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya catudarza prAbhUtaprAbhUtaM samAptam / ' [48] OMOMOMOMOM5% gAthA: tadevamukta dazamasya prAbhRtasya caturdazaM prAbhRtaprAbhRtaM, sampati pazcadazamArabhyate, tasya cAyamardhAdhikAraH-'tithayo / vaktavyA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te tihI Ahiteti badejA, tattha khalu imA duvihA tihI paNNattA, taMjahA-diSasatihI rAI tihI ya, tA kahaM te divasatihI Ahiteti cadejA?, tA egamegassa NaM paNNarasa 2 divasatihI paNNattA, TrAtaM0-NaMde bhadde jae tucche puNNe pakvassa paMcamI puNaravi gaMde bhadde jae tucche puNe pakkhassa dasamI puNaravi gaMde bhahe jaye tucche puNNe pakkhassa paNNarasa, evaM te tiguNA tihIo sadhesi divasANaM, kahaM te rAItidhI Ahiteti vadejA ?, egamegassa NaM pakkhassa paNNarasa rAtitidhI paM0, taM0-uggavatI bhogavatI jasavatI sava-2 hai siddhA suhaNAmA puNaravi uggavatI bhogavatI jasavatI sabasiddhA suhaNAmA puNaravi uggavatI bhogavatI ESSAXXX dIpa anukrama [61-67] EST atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 14 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 15 Arabhyate ~300~ Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], ----- -- prAbhRtaprAbhRta [15], ------------- mUla [49] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayaMprajJa prata sUtrAMka [49] jasavatI saghasiddhA suhaNAmA, ete tiguNA tihIo savAsiM rAtINaM // (sUtraM 49) dasamassa pAhussa10 prAbhUte bhivRttiHpaNNarasamaM pAhuDapATuDaM samattaM // 15prAbhUta(mala0) 'tA kahaM te tihI tyAdi, 'tA' iti pUrvavat , kathaM: kena prakAreNa kena krameNa tithaya AkhyAtA iti vadet, nanu prAbhRte divasebhyastithInA kA prativizeSaH yena etAH pRthak pRchacante !, ucyate, iha sUryaniSpAditA ahorAtrAH candraniSpA- divasarAtri // 148 // tithinAmA ditAH tithayaH, tatra candramasA tithayo niSpAdyante vRddhihAniyAM, tathA coktam-"taM syaya kumuyasirisappabhassa caMdarasAda mAni sU 49 rAisurugassa / loe tihitti niyayaM bhaNNai buDIe~ hANI ||1||"[tvN racaya (pUjA) kumudazrIsatprabhasya candrasya rAtrisuruceH / loke tithiriti niyata bhaNyate ( yasya) vRddhyA hAnyA // 1 // ] tatra vRddhihAnI candramaNDalasya na svarUpataH kintu rAhuSimAnAvaraNAnAvaraNakRte, tathAhi-iha dvividho rAhu, tadyathA-parAhuH dhruvarAhuzca, tatra yaH parvarAhuH tatgatA cintA'trAnupayoginItyane vakSyate kSetrasamAsaTIkAyAM vA kRteti tato'vadhAryA, yastu varAhustasya vimAna kRSNaM, taca candramaNDalasyAdhastAcaturaGgalamasammAptaM sat cAraM carati, tatra candramaNDalaM bujyA dvASaSTisapibhogaH parikalAhapyate, parikalpya ca teSAM bhAgAnAM pazcadazabhirbhAgo hiyate, labdhAzcatvAro dvApaSTibhAgAH zeSau dvau bhAgI tiSThatA, to ca sadA tA vRddhI (sadAnAvRtau) eSA phila candramasaH SoDazI kaleti prasiddhiH, tatra kRSNapakSe pratipadi varAhuvi-1* OMX // 148 // |mAnaM kRSNaM, taca candramaNDalasyAdhastAzcaturaGgalamasaMprAptaM sat cAraM carat AtmIyena pazcadazena bhAgena dvI dvApaSTibhAgI | sadA'nAvArthasvabhAvI muktvA zeSaSaSTisatkaSaSTibhAgAtmakasya candramaNDalasya eka caturbhAgAtmaka pazcadazabhAgamAvRNoti, dIpa anukrama [68] ~ 301~ Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [49 ] dIpa anukrama [ 68 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [15], mUlaM [ 49 ] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH | dvitIyasyAmAtmIyAbhyAM dvAbhyAM paJcadazabhAgAbhyAM dvau paJcadazabhAgau, tRtIyasyAmAtmIyaistribhiH paJcadazabhAgaikhIn paJcadazabhAgAn evaM yAvadamAvAsyAyAM paJcadaza bhAgAnAvRNoti, tataH zuklapakSe pratipadi ekaM paJcadazabhAgaM prakaTIkaroti, dvitIyasyAM dvau pazcadazabhAgI tRtIyasyAM trIn pazcadazabhAgAn evaM yAvat paJcadazyAM paJcadazApi bhAgAnanAvRtAn karoti, tadA ca sarvAtmanA paripUrNa candramaNDalaM loke prakaTaM bhavati, vakSyati cAmumarthamagre'pi sUtrakRt - 'tattha NaM je se dhruvarAhU se NaM bahulapakkhassa paDiyae paNNarasabhAgeNa' mityAdinA granthena, tatra yAvatA kAlena kRSNapakSe poDazo bhAgo dvArASTibhAgasatkacaturbhAgAtmako hAnimupagacchati sa tAvAn kAlavizeSastithirityucyate, tathA yAvatA kAlena zuklapakSe SoDa| zabhAgo dvASaSTibhAgasatkabhAgacatuSTayapramANaH parivarddhate tAvatpramANaH kAlavizeSastithirbhavati, uktaM ca- "solasabhAgA kAUNa uDubaI hAyaettha pannarasa / tittiyamitte bhAge puNo'vi parivahue jonhe // 1 // kAleNa jeNa hAyai solasa bhAgo u sA tihI hoi taha caiva ya vuTTIe evaM tihiNI samuppattI // 2 // " atra 'jonhe' iti jotsne zuklapakSe ityarthaH, zeSaM sugamaM, ayaM ca pUrvAcAryaparamparAyAta upaniSadupadezaH- ahorAtrasya dvASaSTibhAgapravibhaktasya ye ekaSaSTibhAgAstAvatpramANA tithiriti, athAhorAtrastriMzanmuhUrtta pramANaH supratItaH, prAgeva sUtrakRtA tasya tAvatpramANatayA'bhidhAnAt, tithistu kiMmuhUrttapramANeti 1, ucyate, paripUrNA ekonatriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya dvAtriMzad dvASaSTibhAgAH, uktaM ca"auNasIsaM punnA u muhuttA somao tihI hoi / bhAgAvi ya battIsa vAva ( dusa) DikAeNa cheeNaM ||1||" kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha ahorAtrasya dvASaSTibhAgIkRtasya satkA ye ekaSaSTibhAgAstAvatpramANA tithirityucyate, tatraikaSaSTi Ecatur International For Parts Only ~302~ Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [49 ] dIpa anukrama [ 68 ] sUryaprajJaativRttiH ( mala0) // 149 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [15], mUlaM [ 49 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. striMzatA guNyate jAtAni aSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, ete ca kila dvASaSTibhAgIkRtasakalatithigatamuhUrttasatkA aMzAH, tato muhUrttAnayanArthaM teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonatriMzanmuhUrttA dvAtriMzazca dvASaSTibhAgA muhUrttasya, etAvanmuhUrtta pramANA tithiH, etAvatA hi kAlena candramaNDalagataH pUrvoditapramANaH SoDazo bhAgo hAniM vopagacchati varddhate vA, tata etAvAneva titheH parimANakAlaH, tadevamahorAtrAdasti titheH prativizeSa ityupapannastithiviSaye pRthakapraznaH, evaM gautamena prazne kRte bhagavAnAha - 'tattha khalu' ityAdi, tatra tithivicAraviSaye khalvimA vakSyamANasvarUpA dvividhAstithayaH prajJaptAH, tadyathA-- divasatithayo rAtritithayazca tatra titheryaH pUrvArddhabhAgaH sa divasatithirityucyate, yastu pazcArddha- OM bhAgaH sa rAtritithiriti, 'tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat kathaM ?-kena prakAreNa kayA nAmnAM paripAvyA ityarthaH, divasatithaya AkhyAtA iti vadet, bhagavAnAha - ' egamegassa NamityAdi, tA iti pUrvavat ekaikasya Namiti vAkyAlaGkAre pakSasya madhye pazadaza divasatithayaH prajJaptAH, tadyathA - prathamA nandA dvitIyA bhadrA tRtIyA jayA caturthI tucchA paJcamI pakSasya pUrNA, tataH punarapi SaSThI tithirnandA saptamI bhadrA aSTamI jayA navamI tucchA dazamI pakSasya pUrNA, tataH punarapyekAdazI tithirnandA dvAdazI bhadrA vayodazI jayA caturdazI tucchA pakSasya pazcadazI pUrNA, 'evamityAdi, evaM utkena prakAreNa ete iti strItve'pi prApte puMstthanirdezaH prAkRtatvAt, etA ananta roditAstithayo nandAdyAH, nandAdInyanantaroditAni tithinAmAnItyarthaH, triguNAH, triguNitAnIti bhAvaH sarveSAM pakSAntarvarttinAM divasAnAM sarvAsAM pakSAntarvarttinInAM divasatithInAmityarthaH, 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM 1-kena prakAreNa, kayA nAmnAM paripAThyA Jan Eaton International For Penal Use Only ~303~ 10 prAbhUte 15 prAbhUtaprAbhUte divasarAtra tithinAmA ni sU 49 // 149 // Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [15], -------------------- mUlaM [49] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka ityarthaH, bhagavan ! te tvayA rAtritithaya AkhyAtA iti vadet , bhagavAnAha-tA egamegassa Na'mityAdi, tA iti prAgvat, paMkaikasya pakSasya paJcadaza paJcadaza rAtritidhayaH prajJaptAH, tadyathA-prathamA ugravatI dvitIyA bhogavatI tRtIyA || yazomatI caturthI sarvasiddhA pazcamI zubhanAmA tataH punarapi SaSThI ugravatI saptamI bhogavatI aSTamI yazomatI navamI sarvasiddhAdazamI zubhanAmA tataH punarapyekAdazI ugravatI dvAdazI bhogavatI trayodazI yazomatI caturdazI sarvasiddhA | paJcadazI zubhanAmA, evametAkhriguNAstithayaH, evametAni triguNAni tithinAmAnItyarthaH, sarvAsAM rAtrINAM-rAtritithInAM | vAcakAnIti zeSaH // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya paJcadazaM prAbhRtamAbhRtaM samAptam // [49) dIpa anukrama 1543 [68] tadevamukta dazamasya prAbhRtasya pazcadazaM prAbhRtaprAbhUtaM, samprati SoDazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH--yathA 'gotrANi | vaktavyAnI'ti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te gotA AhitAti vadejA?, tA etesi NaM aTThAvIsAe NavattANaM abhiyI Nakkhatte kiMgote?, |tA moggallAyaNasagote paNNatte, savaNe Nakkhatte kiMgote paNNate, saMkhAyaNasagote paNNatte, dhaNihANakkhate | kiMgotte paM01, aggatAvasagotte paM0, satabhisayANakkhatte kiMgose paNNate ?, kaNNaloyaNasagotte paM0, puvA|poTThavatANakkhatte kiMgotte paNNate?, joukapiNayasagote paNNate, utsarApohavatANakkhatte kiMgote paNNatte, dhaNaMjayasagose paNNase, revatINakkhatte kiMgote paNNatte ? pussAyaNasagote paNNatte, assiNInakkhase kiMgote 4 atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 15 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 16 Arabhyate ~ 304~ Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [16], -------------------- mUlaM [50] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 2 prata sUtrAMka tivattiH (mala) // 150 // [50] CAXATALO paNatte', assAdaNasagote paNNate, bharaNINakvatte kiMgote paNNatte?, bhaggavesasagotte paM0, kattiyANakkhase410prAbhRte kiMgote paNNate?, aggivesasagotte paM0, rohiNINakkhatte kiMgote paM01, gotamagotte paNNatte, saMThANANa-16mAbhRtakkhatte kiMgote paM01, bhArAyasagotte papaNatte, ahANakkhatte kiMgote paM01, lohicAyaNasagotte paM0, puNa-II prAbhRte basUNakkhatte kiMgotte paNNatte ?, vAsihasagotte paM0, pusse Nakkhatte kiMgotte paM0, umajjAyaNasagotte paM0 nakSatrago. assesANakkhatte kiMgotte paM01, maMDacAyaNasagotte paM0, mahANakkhatte kiMgotte paM01, piMgAyaNasagotte paM0 trANi sU 50 puSAphagguNINakvatte kiMgotte paM01, govallApaNasagotte paM0, uttarAphagguNINakkhatte kiMgote paM01, kAsava4 gote paNNatte, hattheNakkhatte kiMgotte paM01, kosiyagote paNNatte, cisANakkhatte kiMgotte paM0, dabhiyANassa-4 mose papaNatte, sAINakkhatte kiMgotte paNNate?, cAmarachagotte paM0, visAhANakkhatte kiMgote paM01, suMgAyaNasagotte paM0, aNurAdhANakkhatte kiMgotse paM01, golacAyaNasagotte paM0, jehAnakvate kiMgotte paM01, tigichAyaNasagose paM0, mUleNakhatte kiMgotte paM0?, kacAyaNasagote paNatte, puvAsADhAnakSatte kiMgote paNate?, vajhiyAyaNasagote paNNatte, uttarAsADhANakkhase kiMgote paNNatte , bagghAvacasagote paNNase // (sUtraM 50) dasamassa pAhuDassa solasamaM pAhuDapAhuDaM samattaM / ' kaa||150|| 4-'tA kahate'ityAdi, iti (atra) nakSatrANAM svarUpato na gotrasambhavaH, yata idaM gotrasya svarUpaM lokaprasiddhimupAgamata-prakAzakAdyapuruSAbhidhAnatastadapatyasantAno gotraM, yathA gargasyApatyaM santAno gargAbhidhAno gotramiti, na caivasvarUpa dIpa anukrama [69] ~305~ Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [16], -------------------- mUlaM [50] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [50] dIpa anukrama OMOMOMOMOM nakSatrANAM gotraM sambhavati, teSAmapipAtikatvAt , tata itthaM gotrasambhavo draSTavyaH-yasminakSatre zubhairazubhaiA prahaH samAnaM | 5 yasya gotrasya yathAkramaM zubhamazubhaM vA bhavati tattasya gotraM, tataH praznopapattiH, 'tA'iti pUrvavat, kathaM tvayA nakSatrANAM gotrANi AkhyAtAnIti vadet 1, bhagavAnAha-'tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye abhijinnakSatraM modgalyAyanasagotra-modgalyAyanena saha gotreNa vartate yattattathA, zravaNanakSatraM zAGkhAyanasagotraM, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, krameNa gotrasaGghAhikAzcemA jambUdIpaprajJaptisatkAzcatasraH sanahaNigAthA:"moggallAyaNa 1 saMkhAyaNe 2 ya taha aggabhAva 3 kaNNale 4 / tatto ya jorakaNNe 5 dhaNaMjae 6 ceva boddhabe // 1 // pussAyaNa 7 assAyaNa 8 bhaggavese 9 ya aggivese 10ya / goyama 11 bhAradAe 12 lohice 13 ceva vAsiDhe 14 // 2 // ujjAyaNa 15 bhaMDaSAyaNe 16 ya piMgAyaNe 17 ya govalle 18 / kAsava 19 kosiya 20 dabbhiya 21 bhAga (cAma) racchA ya 22 suMgAe 23 // // golanAyaNa 24 tigiMchAyaNe ya 25 kaccAyaNe 26 havai mUle / tacoya camjhi-17 sAyAyaNa 27 vagyAvacce 28 ya guttAI // 4 // " iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprAptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya poDazaM | pAbhRtaprAbhRtaM samAptam // ' . tadevamukta dazamasya prAbhUtasya SoDazaM prAbhRtamAbhRtaM, sampati saptadazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:-'bhojanAni vaktavyAni tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te bhoyaNA AhitAti vadejA , tA eesi NaM aTThAvIsAe NaM NakkhattANaM, kattiyAhiM [69] la atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 16 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 17 Arabhyate ~306~ Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [17], --------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [51] dIpa sUryaprajJa- dadhiNA bhocA kajaM sAdhiti, rohiNIhiM casama (masa) maMsaM bhocA kajaM sAdheti, saMThANAhiM migamasaM10 prAbhRte bhocA karja sAdhiti, adAhiM NavaNIteNa bhocA kajaM sAdheti, puNavasuNA'tha ghateNa bhocA karja sAdheti, prAbhRta(mala) pusseNaM khIreNa bhocA karja sAdheti, assesAe dIvagamaMsaM bhocA kajaM sAdheti, mahAhiM kasotiM bhocA kajjAbhRte // 15 // sAdheti, puvAhiM phagguNIhiM meDhakamaMsaM bhocA kajjaM sAti, uttarAhiM phagguNIhiM NakkhImaMsaM bhocA kalaM nakSatra sAti, hattheNa vatthANIeNa bhocA kajaM sAdheti, cittAhi maggasUveNaM bhocA kajaM sAdheti, sAdiNA phalAI bhojanAni bhocA kajaM sAdheti, visAhAhiM AsittiyAo bhocA kajjaM sAdheti, aNurAhAhiM missAkaraM bhocA kaLasA sU51 dheti, jehAhiM laTTieNaM bhocA kajaM sAdheti, puvAhiM AsADhAhiM AmalagasarIre bhocA kajaM sAdheti, uttraahiN| |AsADhAhiM balehiM bhocA karja sAdheti, abhIyiNA pupphehiM bhocA kajaM sAti, savaNeNaM khIreNaM bhocA karja sAdheti, sayabhisayAe tuvarAu bhocA karja sAdheti, puvAhiM puTThacayAhi kArillaehiM bhuccA kajaM sAdheti, esa-1 rAhiM puTTavatAhiM varAhamaMsaM bhocA kajaM sAdheti, ravetIhiM jalayaramasaM bhocA kajaM sAdheti, assiNIhiM titti-4 paramaMsaM bhocA karja sAdheti vaddakamaMsaM vA, bharaNIhiM talaM taMdulakaM bhocA karja sAdheti (sUtraM 51) dasamassa |pAhuDassa sattarasamaM pAhuDapAhudaM samattaM / / / // 15 // 'tA kahaM te bhoyaNe tyAdi, tA iti pUrvavat , kathaM ?-kena prakAreNa nakSatraviSayANi bhojanAni AkhyAtAnIti vadet, bhagavAnAha-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye kRttikAbhiH 554545545453 anukrama [70] ~307~ Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [17], -------------------- mUlaM [51] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [51] dIpa [pumAna kArya sAdhayati, danA samminamodanaM bhuktvA, kimuktaM bhavati -kRttikAsu prArabdhaM kArya dabhi bhukte prAyo nirvighnaM 4 siddhimAsAdayatIti, evaM zeSeSvapi sUtreSu bhAvanA draSTavyA // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya mAbhRtasya saptadarza prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // tadevamurpha dazamasya prAbhUtasya saptadarza prAbhRtaprAbhRtaM, sampratyaSTAdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:-'candrAditya cArA vaktavyA' tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te cArA AhitAti vadejA, tattha khalu imA duvihA cArA paM0, taM-AdiccacArA ya candracArA ya, tA kahaM te caMdacArA Ahiteti vadejA , tA paMcasaMvaccharieNaM juge, abhIiNakkhatte sattasadvicAre caMdeNa saddhiM joyaM joeti, savaNe Nakkhatte sattaDhi cAre caMdeNa saddhiM joyaM joeti, evaM jAva uttarAsAdANakkhatte sattahicAre caMdeNaM saddhiM joyaM joeti / tA kahaM te AicacArA Ahiteti vadejA,tA paMcasaMvaccha rie NaM juge, abhIyINakkhatte paMcacAre sUreNa saddhiM joyaM joeMti, evaM jAva uttarAsAdANakkhate paMcacAre TrasareNa saddhiM joyaM joeti (sUtraM 52) dasamassa pAhussa aTThArasamaM pAhuDapAhura samattaM // * 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa kiMpramANayA sAyA ityarthaH, cArA AkhyAtA iti vadet, bhagavAnAha-tatthe'tyAdi, tatra-cAravicAraviSaye salvime vakSyamANasvarUpA dvividhA-dviprakArAbArAH prajJaptA, dvividhyamevAha-tadyathA-AdityacArAzcandracArAzca, cazabdau parasparasamuccaye, tatra prathamatazcandracAraparijJAnArthaM tadviSaya 35555 anukrama [70] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 17 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 18 Arabhyate ~ 308~ Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [18], -------------------- mUlaM [12] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka ptivRttiH (mala0) [12] // 15 // dIpa praznasUtramAha-'tA kahaM te ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM ?-kena prakAreNa, kayA saGkhyayA ityarthaH, tvayA bhagavan ! 10prAbhRte candracArA AkhyAtA iti vadet , bhagavAnAha-'tApaMce'tyAdi, tA iti pUrvavata , paJcasAMvatsarike-candracandrAbhivarddhitacandrA-12118mAmatabhivatirUpapaJcasaMvatsarapramANe Namiti vAkyAlaGkAre yuge abhijinnakSatraM saptapaSTiM cArAna yAvat candreNa sArddha yoga prAbhate yunakti-yogamupapadyate, kimuktaM bhavati ?-candro'bhijinnakSatreNa saha saMyukto yugamadhye saptaSaSTisaGgyAna cArAn caratIti, cArAmsU52 kathametadavasIyate iti cet , ucyate, iha yogamadhikRtya sakalanakSatramaNDalIparisamAptirekena nakSatramAsena bhavati, nakSatramAsAzca yugamadhye saptapaSTiretaccAne bhAvayiSyate tataH pratinakSatraparyAyamekaika cAramabhijitA nakSatreNa saha candrasya yogasambhavAdupapadyate candro'bhijitA nakSatreNa saha saMyukto yugamadhye saptaSaSTisamavAn cArAn caratIti, evaM pratinakSatraM bhAvanIyaM / samprati AdityacAraviSayaM praznasUtramAha-tA kahaM teityAdi, tA iti prAgvat, kartha-kiMpramANayA samayA hai bhagavan ! tvayA AdityacArA AkhyAtA iti vadet 1, bhagavAnAha-paMcasaMvaccharie 'mityAdi, tA iti pUrvavat, pazcasAMvatsarike-candrAdipaJcasaMvatsarapramANe yuge-yugamadhye'bhijinnakSatraM paJca cArAna yAvat sUryeNa saha yoga yunaki, atrApyayaM bhAvArtha:-abhijitA nakSatreNa saMyuktA sUryo yugamadhye paJcasAyAn cArAn carati, kathametadavagamyate iti cet,lA | // 152 // ucyate, iha yogamadhikRtya sUryasya sakalanakSatramaNDalIparisamAptirekena sUryasaMvatsareNa, sUryasaMvatsarAzca yuge bhavanti paJca, tataH pratinakSatraparyAyamekaikaM vAramabhijitA nakSatreNa saha yogasya sambhavAt ghaTate'bhijitA nakSatreNa saha saMyuktaH sUryo| anukrama [71] BRIE ~309~ Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [18], -------------------- mUlaM [12] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [12] dIpa anukrama [71] yuge pazcArAn parati, evaM zeSanakSatreSyapi bhAvanA bhAvanIyA // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprazaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya aSTAdazaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // ____tadevamukta dazamasya prAbhRtasyASTAdazaM prAbhRtaprAbhRtaM, sAmpratamekonaviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:'mAsaprarUpaNA karIbyeti, tatasta dviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te mAsA AhitAti vadejA ?, tA egamegassa NaM saMvacchassa bArasa mAsA paNNatA, tesiM ca dubihA nAmaghejA paNNattA, saM0-loiyA louttariyA ya, tattha loiyA NAmA sAvaNe bhahavate Asoe jAva AsADhe, louttariyANAmA-abhiNaMde supaiDeya, vijaye piitivddhnne| sejase ya sive yAvi, sisirevi ya hemavaM // 1 // navame vasaMtamAse, dasame kusumasaMbhave / ekAdasame NidAho, vaNavirohI ya bArase ||2||(suutrN 53) dasamassa pAiDassa egUNavIzatitama pAhuDapAhuI samataM // 'tA kahaM te ityAdi, pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa kayA nAnAM paripATyA ityarthaH bhagavan ! tvayA mAsAnAM nAmadheyAni AkhyAtAnIti vadet , bhagavAnAha-'egamegassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, ekaikasya saMvatsarasya dvAdaza mAsAH prajJaSThAH, teSAM ca dvAdazAnAmapi mAsAnAM nAmadheyAni dvividhAni prajJaptAni-laukikAni lokottarANi ca, tatra loke prasiddhAni laukikAni, lokAduttarANi yAni na loke prasiddhAni kintu pravacana eva tAni lokottarANi, tatra jAlaukikalokottarANAM madhye laukikAni nAmAnyamUni, tadyathA-'zrAvaNo bhAdrapada' ityAdi, lokottarANi nAmAnyamUni / atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 18 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 19 Arabhyate ~310~ Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhUta [10], ...............-- prAbhUtaprAbhata [19], ---...................... malaM [53] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: vivRttiH prata sUtrAMka [53] ||12|| sUryamaza-tathA-prathamaH zrAvaNarUpo mAso'bhinandaH dvitIyaH supratiSThaH tRtIyo vijayaH caturthaH prItivarddhanaH paJcamaH zreyAna 20mAbhRte SaSThaH zivaH saptamaH ziziraH aSTamo haimavAn navamo vasantamAsaH dazamaH kusumasambhavaH ekAdazo nidApaH dvAdazo vana-411mAbhRta (mala.) da virodhI // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUprijJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya ekonaviMzatitamaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // prAbhUta mAtA // 15 // tadevamukta dazamasya prAbhRtasya ekonaviMzatitamaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati viMzatitamamArabhyate, tasya cAyamAdhi-I sU 53 PIkArA-'yathA paJca saMvatsarAH pratipAdyA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha 20prAbhUte 1 sA kati NaM bhaMte ! saMbacchare AhitAti vadejA', tA paMca saMbaccharA AhitetivadejA, taM0-kvattasaM-4 prAbhRta vicchare jugasaMvakachare pamANasaMvacchare lakkhaNasaMvacchare saNiccharasaMvacchare (sUtraM 54)|taa nnkkhttsNvcchre| |saMvatsarA Na duvAlasavihe paNNatte, sAvaNe bhaddavae jAva AsATe, jaM vA vahassatImahaggahe duvAlasahi saMvaccharehiM sarva | sU 54 NakkhattamaMDalaM samANeti (sUtraM 55) // nakSatrasaMva0 | 'tA kaha NamityAdi, tA iti pUrvavat, kati-kiMsaGkhyAH Namiti vAkyAlaGkAre saMvatsarA AkhyAtA iti vdet| bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti prAgvat , pazca saMvatsarA AkhyAtA iti vadet , tadyathA-nakSatrasaMvatsara ityAdi, tatra yAvatA kAlenASTAviMzatyApi nakSatraiH saha krameNa yogaparisamAptistAvAn kAlavizeSo dvAdazabhirguNito nakSatrasaMvatsaraH // 15 // urpha ca-"nakkhattacaMdajogo bArasaguNio ya nakkhatto" ana punarekonitanakSavaparyAyayoga eko nakSatramAsaH saptarSi-12 zatirahorAtrA ekaviMzatizca saptapaSTibhAgA ahorAtrasya, eSa rAziryadA dvAdazabhirguNyate tadA trINyahorAtrazatAni sapta sU55 dIpa anukrama [72-74] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 19 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 20 Arabhyate ~311~ Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [14-55] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [54-55] dIpa anukrama [75-76] viMzatyadhikAni ekapaJcAzaca saptaSaSTibhAgA ahorAtrasya etAvatpramANo nksstrsNvtsrH| yugaM pazcavarSAtmakaM tatpUrakaH saMvatsaro yugasaMvatsaraH / yugasya pramANahetuH saMvatsaraH pramANasaMvatsaraH / lakSaNena yathAvasthitenopetaH saMvatsaro lkssnnsNvtsrH| zanaizcara| niSpAditaH saMvatsaraH zanaizcarasaMvatsaraH zanaizcara sambhavaH / tadevaM pazcApi zanaizcara saMvatsarAn nAmataH pratipAdya sampratyetepAmeva saMvatsarANAM yathAkrarma bhedAnAha-tA nakkhatte syAdi, tA iti prAgvat nakSatrasaMvatsaro dvAdadhAvidho-dvAdazapakAraH, taba thA-'zrAvaNo bhAdrapada'ityAdi, iha ekaH samastanakSatrayogaparyAyodvAdazabhirguNito nakSatrasaMvatsaraH, tato ye nakSatrasaMvatsarasya MpUrakA dvAdaza samastanakSatrayogaparyAyAH zrAvaNabhAdrapadAdinAmAnaste'pyavayave samudAyopacArAt nakSatrasaMvatsaraH, tataH znAva NAdibhedAt dvAdazavidho nakSatrasaMvatsaraH, 'jaM ve'tyAdi, vAzabdaH pakSAntarasUcane, athavA yat sarva-samasta nakSatramaNDalaM vRhaspatirmahAmaho yogamadhikRtya dvAdazabhiH saMvatsaraiH samAnayati-paribhraman samApayati eSa nakSatrasaMvatsara, kimukt| bhavati -thAvatA kAlena bRhaspatinAmA mahAmaho yogamadhikRtyAbhijidAdInyaSTAviMzatimapi nakSatrANi parisamApayati | tAvAn kAlavidopo dvAdazavarSapramANo nksstrsNvtsrH| | tA jugasaMvacchare NaM paMcavihe paNNate, taM0-caMde caMde abhivahie caMde abhivahie ceva, tA paDhamassa NaM caMdassa saMbaccharassa cavIsaM pacA paM0, docassa NaM caMdasaMbaccharassa cavIsaM pacA paM0, taccassa NaM abhivahitasaMvaccharassa chaMdhIsaM pacA paM0, cauttharasa NaM caMdasaMvaccharassa cavIsaM pavA paM0, paMcamassa NaM abhivaDiyasaMva ~312~ Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [77] sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 154 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. ccharassa chaccIsaM pacA paNNattA, evAmeva sapudhAvareNaM paMcasavaccharie juge ege cavIse padasate bhavatIti makkhAtaM (sUtraM 56 ) // 'tA jugasaMcchare NamityAdi, yugasaMvatsaro-yugapUrakaH saMvatsaraH paJcavidhaH prajJaptaH, tathathA - cAndrazcAndro'bhivarddhitazcAndro'bhivarddhitazcaiva uktaM ca- "caMdo caMdo abhivaDio ya caMdo'bhivaDio ceva / paMcasahiyaM jugamiNaM di telokadaM sIhiM // 1 // paDhamabiiyA u caMdA taiyaM abhiSaTTiyaM viyANAhi / caMdaM caiva cautthaM paMcamamabhivahiyaM jANa // 2 // tatra dvAdazapUrNamAsIparAvarttA yAvatA kAlena parisamAptimupayAnti tAvAn kAlavizeSazcAndraH saMvatsaraH, uktaM ca - 'puSNimapariyaTTA puNa vArasa saMvaccharo havai caMdo / ' ekazca pUrNamAsIparAvartta ekazcAndramAsaH, tasmiMzca cAndramAse rAtrindivaparimANacintAyAmekonatriMzadahorAtrA dvAtriMzaca dvASaSTibhAgA rAtrindivasya, etad dvAdazabhirguNyate, jAtAni trINi zatAni catuSpaJcAzadadhikAni rAtrindivAnAM dvAdaza ca dvASaSTibhAgA rAtrindivasya evaM parimANazcAndraH saMvatsaraH, tathA yasmin saMvatsare'dhikamAsasambhavena trayodaza candramAsA bhavanti so'bhivarddhitasaMvatsaraH, uktaM ca- "terasa ya caMdamAsA eso abhivaDio u nAyayo / ' ekasmiMzcandramAse ahorAtrA ekonatriMzadbhavati dvAtriMzacca dvApaSTibhAgA aho - | rAtrasya, etaccAnantaramevoktaM, tata eSa rAzikhayodazabhirguNyate, jAtAni trINyahorAtrazatAni tryazItyadhikAni catucatvAriMzazca dvASaSTibhAgA ahorAtrasya, etAvadahorAtrapramANo'bhivarddhita saMvatsara upajAyate / kathamadhikamAsasambhavo yenAbhivarddhitasaMvatsara upajAyate ?, kiyatA vA kAlena sambhavatIti ?, ucyate, iha yugaM candracandrAbhiSarddhitacandrAbhi Education International For Park Use Only ~313~ 10 prAbhRte 20 prAbhRtaprAbhRte yugasaMvatsarAH sU56 // 154 // Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [77] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH varddhitarUpapaJca saMvatsaraM sUryasaMvatsarApekSayA paribhAvyamAnamanyUnAtiriktAni paJca varSANi bhavanti, sUryamAsazca sArddhatriMzadahorAtrapramANazcandramAsa ekonatriMzaddinAni dvAtriMzacca dvASaSTibhAgA dinasya, tato gaNitasambhAvanayA sUrya saMvatsarasatka triMzanmAsAtikrame ekazcandramAso'dhiko labhyate, sa ca yathA labhyate tathA ( jJApanAya ) pUrvAcAryapradarziteyaM karaNagAthA - 'caMdarasa jo viseso AiJcarasa ya ha vija mAsassa / tIsaiguNio saMto havai hu ahimAsago eko // 1 // ' asyA akSaragamanikA -AdityasaMvatsarasambandhino mAsasya madhyAt candrasya-candramAsasya yo bhavati vizleSaH, iha vizleSe kRte | sati yadavaziSyate tadapyupacArAdvizleSaH, sa triMzatA guNitaH san bhavatyeko'dhikamAsaH, tatra sUryamAsaparimANAt sAItriMzadahorAtra rUpAJcandramAsaparimANamekonatriMzaddinAni dvAtriMzaca dvASaSTibhAgA dinasyetyevaMrUpaM zodhyate, tataH sthitaM pazcAddinamekamekena dvASaSTibhAgena nyUnaM taca dinaM triMzatA guNyate, jAtAni triMzadinAni, ekazca dvASaSTibhAgastriMzatA guNito jAtAstriMzad dvASaSTibhAgAste triMzaddinebhyaH zodhyante, tataH sthitAni zeSANi ekonatriMzaddinAni dvAtriMzacca | dvASaSTibhAgA dinasya, etAvatparimANazcAndro mAsa iti bhavati sUryasaMvatsarasatka triMzanmAsAtikrame eko'dhikamAso, yuge ca sUryamAsAH SaSTistato bhUyo'pi sUrya saMvatsarasatkatriMzanmAsAtikrame dvitIyo'dhikamAso bhavati, uktaM ca - "saDIe aiyAe havAi hu ahimAsago jugarddhami | bAbIse pasae havai ya bIo jugarddhami // 1 // " asyApyakSaragamanikA -- ekasmin yuge'nantaroditastrarUpe parvaNAM - pakSANAM paSTau atItAyAM SaSTisaGkhyeSu pakSeSvatikrAnteSu ityarthaH, etasminnavasare 1 yugArddheSu yugArddhapramANe eko'dhikamAso bhavati, dvitIyastvadhikamAso dvAviMze-dvAviMzatyadhike parvazate pakSazate'ti Eucation International For Parts Only ~314~ Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamana tivRttiH prata 20 prAbhRta sUtrAMka (mata.) // 155 // [16] 15 krAnte yugasthAnte-yugasya paryavasAne bhavati, sena yugamadhye tRtIye saMvatsare'dhikamAsaH paJcame veti dvau yuge'bhivatisa| vatsarau / sampati yuge sarvasajAyA yAvanti parvANi bhavanti tAvanti nididikSuH prativarSa parvasaGkhyAmAha-'tA paDhamassa 10 prAbhve Na'mityAdi, 'tA' iti tatra yuge prathamasya Namiti vAkyAla tI cAndraya saMghasarasya caturviMzatiH pANi prajJaptAni, mAite dvAdazamAsAtmako hi cAndraH saMvatsaraH, ekaikasmiMzca mAse de dve parvaNI, tataH sarvasaJjayayA cAndre saMvatsare caturviMzatiH yugasaMvatsaparyANi bhavanti, dvitIyasyApi 'cAndrasaMvatsarasya caturviMzatiH parvANi bhavanti, abhivatisaMvatsarasya paddaviMzatiH parvANi,rAsU 56 | tasya trayodazamAsAtmakatvAt , caturthasya cAndrasaMvatsarasya caturviMzatiH parvANi, paJcamasya abhivatisaMvatsarasya pati- parvakaraNAni zatiH parvANi, kAraNamanantaramevotaM, tata evameva-uktenaiva prakAreNa 'sapuccAvareNaM'ti pUrvAparagaNitamIlanena pazcasAM-I vatsarike yuge caturvizatyadhika parvazataM bhavatItyAkhyAtaM sarvairapi tIrthakRrmiyA ca / iha kasminnayane kasmin vA maNDale kiM parye samAptimupayAtIti cintAyAM pUrvAcAryaiH parvakaraNagAthA abhihitAH, tatastA vineyajamAnugrahArthamupadizyante"icchApahi guNije ayaNaM rUvAhi tu kAyarva / sojhaM ca havai etto ayaNakkhettaM uDuvaissa // 1 // jai ayaNA sujhaMtI taipavajuyA u ruvasaMjuttA / tAvaiyaM taM ayaNaM nasthi niraMsaMmi rUbajuyaM // 2 // kasiNami hoi rUvaM pakkhevo doya hoti bhinnaMmi / jAvayA sAvaiyA ete sasimaMDalA hoti // 3 // oyammi u guNakAre ambhitaramaMDale havai aaii| juggami ya guNakAre vAhirage maMDale AI // 4 // " eSAM krameNa vyAkhyA-yasmin parvaNi ayanamaNDalAdiviSayA jJAtumicchA tena // 15 // dhruvarAzirguNyase, atha ko'sau dhruvarAziH ?, ucyate, iha dhruvarAzipratipAdikeyaM pUrvAdhAryopadarzitA gAthA-"egaca maMDalaM dIpa anukrama [77] % % % % ~315~ Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [77] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. maMDalassa satahabhAga cattAri / nava caiva cuNNiyAo igatIsakaraNa cheeNa // 1 // " asyA akSarayojanA- ekaM maNDalamekasya ca | maNDalasya saptaSaSTibhAgAzcatvAraH ca nava cUrNikAbhAgA ekasya ca saptaSaSTibhAgasya ekatriMzatkRtena chedena ye cUrNikA bhAgAstena ca, etAvatpramANo dhruvarAziH, ayaM ca parvagatakSetrAdayanagatakSetrApagame zeSIbhUtaH, etasya cotpattimAtraM bhAvayiSyAmaH, tata evaMbhUtaM dhruvarAzi mIpsitaparvabhirguNayitvA tadanantaramayanaM rUpAdhikaM karttavyaM, tathAguNitasya maNDalarAzeH yadi candramaso'yanakSetraM paripUrNamadhikaM vA sambhAvyate tata etasmAdIpsita parvasaGkhyAguNitAta maNDalarAzeruDupateH- candramaso'yanakSetraM bhavati zoyaM, yati ca yAvatsayAni cAyanAni zuddhyanti tatibhiryuktAni parvANi ayanAni kriyante, kRtvA ca bhUyo rUpa saMyuktAni vidheyAni, yadi punaH paripUrNAni maNDalAni zuddhayanti rAzizca pazcAnnirlepo jAyate tadA tadayanasaGkhyAnairniraMzaM sadrUpayuktaM nAsti, na tatrAyanarAzI rUpaM prakSipyate iti bhAvaH, tathA kRtsne paripUrNa rAzau bhavatyekaM rUpaM maNDalarAzau prakSepaNIya, | bhinne- khaNDe aMzasahite rAzAvityarthaH, dvirUpe maNDalarAzau prakSepaNIye prakSepe ca kRte sati yAvAn maNDalarAzirbhavati tAvanti maNDalAni tAvatithe Ipsite parvaNi bhavanti / tathA yadi Ipsitena parvaNA ojorUpeNa viSamalakSaNena guNakAroM bhavati tata Adirabhyantare maNDale draSTavyaH, yugme tu same tu guNakAre Adi maNDale'vaseyaH, eSa karaNagAthAsamhAkSarArthaH, bhAvanA sviyam - ko'pi pRcchati-yugAdau prathamaM parva kasminnayane kasmin vA maNDale samAptimupayAti 1, tatra | prathamaM parva pRSTamiti vAmapArzve parvasUcaka ekakaH sthApyate, tatastasyAnuzreNi dakSiNapArzve ekamayanaM, tasya cAnuzreNi ekaM maNDalaM, tasya ca maDalasyAdhastAccatvAraH saptaSaSTibhAgAsteSAmapyadhastAnnava ekatriMzadbhAgAH, eSa sarvo'pi rAzirdhruvarAziH, Education Internation For Parts Only ~ 316~ Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa sUryaprajJa18saca Ipsitena ekena parvaNA guNyate, 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtastAvAneva rAziH, tataH-'ayanaM rUpAdhikaM ca yAbhRte ptivRttiH kartavya miti vacanAdekaM rUpamayane prakSipyate, maghaDalarAzau cAyanaM na zuddhyati, tato 'do ya hoti bhinnaMmi' iti vacanAtU prAbhUta(mala0) maNDalarAzau dve rUpe prakSipyete, tata AgatamidaM prathama parva dvitIye'yane tRtIyasya maNDalasya, oyaMmi ya guNakAre anbhitara prAbhRte |maMDale havAi AI' iti vacanAt , abhyantaravartinazcatuSu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya navasvekatriMzadUbhAgeSulA yugsNvts||156|| rAsU 56 * gateSu samAptimupayAtIti, ayana ceha candrAyaNamavaseyaM, candrAyaNaM ca yugasyAdau prathamamuttarAyaNaM dvitIyaM dakSiNAyanamiti dvitIye'yane'bhyantaravartinastRtIyasya maNDalasyetyuktaM, tathA ko'pi pRcchati-dvitIyaM parva kasminnayane kasmin vA maNDale samAptimadhigacchatIti, tatra dvitIya parva pRSTamiti sa eva prAgukto dhruvarAziH samasto'pi dvAbhyAM guNyate, tato jAte dve ayane dve maNDale aSTau saptapaSTibhAgA aSTAdaza ekatriMzadbhAgAstataH 'ayanaM rUpAdhikaM kartavya'miti vacanAt hai ayane rUpaM prakSipyate, maNDalarAzau cAyanaM na zuddhyati, sato 'do ya hoMti bhinnaMmi' iti vacanAnmaNDalarAzI he prakSi-15 pyete, tata AgataM dvitIyaM parva tRtIye'yane caturthasya maNDalasya 'juggami va guNakAre bAhirage maMDale havAi AI' iti 4 vicanAt bAhyamaNDalAdagvicinaH aSTasu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasyASTAdazasvekatriMzadbhAgeSvatikrAnteSu parisamAptimupaiti, tathA ko'pi praznayati-caturdazaM parva katisakveSvayaneSu maNDaleSu vA samAptiM gacchatIti, sa eva prAgukto // 156 // dhUivarAziH samasto'pi caturdazabhirguNyate, jAtAni ayanAni caturdaza maNDalAnyapi caturdaza, catvAraH saptapaSThibhAgAzcatulAdezabhiguNitAH SaTpazcAzat 56, nava ekatriMzadbhAgAzcaturdazabhirguNitA jAtaM paDUviMzatyadhikaM zataM 126, tatra parvizatya +- anukrama [77] +-% ~317~ Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: * prata sUtrAMka [16] dIpa -- dhikasya zatasya ekatriMzatA bhAgo hiyate, labdhAH catvAraH saptapaSTibhAgAH, dvau cUrNikAbhAgau tiSThataH, casvArazca saptaSaSTibhAgA uparitane saptaSaSTibhAgarAzau prakSipyante, jAtAH SaSTiH saptapaSTibhAgAcaturdazabhyazca maNDalebhyastrayodazabhimaNDalaistrayodazabhizca saptapaSTibhAgairayanaM zuddha, tena pUrvANyayanAni caturdazasavAni yutAni kriyante, tataH 'ayanaM rUpAdhika karttavya miti vacanAnUyo'pi tatraika rUpaM prakSipyate, jAtAni SoDaza ayanAni, saptapaSTibhAgAzca catuSpazcAzatsaGkhyA maNDalarAzAbuddharitAstiSThanti, te saptapaSTibhAgarAzI SaSTirUpe prakSipyante, jAtaM caturdazottaraM zataM 114, tasya saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhamekaM maNDalaM, pazcAdabatiSThante saptacatvAriMzat saptapaSTibhAgAH, tato 'do ya hoti bhinnami' iti vacanAnmaNDalarAzau dve rUpe prakSipyete, jAtAni trINi maNDalAni, caturdazabhizcAtra guNitaM kRtaM, caturdazarAzizca yadyapi yugmarUpastathA'pyatra maNDalarAzerekamayanamadhikaM praviSTamiti trINi maNDalAnyabhyantaramaNDalAdArabhya draSTavyAni, tata AgataM caturdazaM parva poDaze'yane'bhyantaramaNDalAdArabhya tRtIye maNDale saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSvekasya ca saptapaSTibhAgasya dvayorekatriMzadAgayorgatayoH parisamAmotIti / tathA dvApaSTitamaparvajijJAsAyAM sa pUrvokto dhruvarAziSiSTyA guNyate, jAtAni dvApaSTirayanAni dvApaSTimaNDalAni ve zate aSTAcatvAriMzadadhike savaSaSTibhAgAno 248 pazca zatAni aSTApaJcAzadadhikAni ekatriMzadbhAgAnAM 558, teSAmekatriMzatA bhAge hute labdhAH paripUrNAH aSTAdaza saptaSaSTibhAgAste uparitane saptapaSTibhAgarAzI prakSipyante, jAte dve zate SaTpaTyadhike 266, upari ca dvApaSTimaNDalAni, tebhyo dvipazcAzatA maNDalaipicAzatA ca ekasya maNDalasya saptapaSTibhAgaizcatvAri ayanAni labdhAni, tAnyayanarAzI prakSiSyante, jAtAni - anukrama [77] **5-%CCESS -- - ~318~ Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [77] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryajJa zivRttiH (mala0) // 157 // paTpaSTiyanAni 66, pazcAdavatiSThante nava maNDalAni paJcadaza ca saptaSaSTibhAgA maNDalasya, tatra paJcadaza saptaSaSTibhAgAH saptaSaSTibhAgarAzimadhye prakSiSyante, jAte dve zate ekAzItyadhike 281, tayoH saptaSaSthA bhAge hute labdhAni catvAri maNDalAni, zeSA avatiSThante trayodaza saptaSaSTibhAgA maNDalasya, te ca maNDalArAzau prakSipyante, jAtAni trayodaza maNDalAni, trayodazabhirmaNDalaistrayodazabhizca saptaSaSTibhAgaiH paripUrNamekamayanaM labdhamiti tadayanarAzau prakSipyate, jAtAni saptaSaSTirayanAni, 'natthi niraMsaMmi ruvajuya miti vacanAdayanarAzau rUpaM na prakSipyate, kevalaM 'kasiNami hoi ruvaM pakkhevo' iti vacanAnmaNDalasthAne ekaM rUpaM nyasyate, dvApaSTyA cAtra guNakAraH kRto dvApaSTirUpazca rAziryugmo yAnyapi ca catvAryayanAni praviSTAni tAnyapi yugmarUpANi rUpaM cAtrAdhikamekaM na prakSiptamiti paJcamamayanaM tatsthAne draSTavyamiti bAhyamaNDalamAdirdraSTavyaM tata AgataM dvASaSTitamaM parva saptaSaSTAvayaneSu paripUrNeSu jAteSu bAhyamaNDale prathamarUpe parisamApte parisamAptiM gatamiti, evaM sarvANyapi parvANi bhAvanIyAni, kevalaM vineyajanAnugrahAya paryAyanaprastAro lezato'kSaratADita upadarzyate, tatra prathamaM parva dvitIye'yane tRtIye maNDale tRtIyasya maNDalasya caturSu saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya navasvakatriMzadbhAgeSu gateSu samAptamiti dhruvarAziM kRtvA parvAyanamaNDaleSu pratyekamekaikaM rUpaM prakSeptavyaM, bhAge ca tAvatsayAkA bhAgAH, maNDale cAyanakSetre paripUrNe trayodaza maNDalAni ekasya ca maNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgA ityetAvatpramANamayanakSetraM zodhayitvA'yanamayanarAzau prakSetavyaM, anena krameNa vakSyamANaH prastAraH samyak paribhAvanIyaH, sa ca prastAro'yaM prathamaM parva dvitIye'yane tRtIye maNDale tRtIyasya maNDalasya caturSu saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhA Education International For Penal Use Only ~ 319~ 10 prAbhRte 20 prAbhRta prAbhRte yugasaMvatsa rAH sU 5 parvakaraNAi // 157 // Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka FACES [16] dIpa gasya navasvekatriMzadUbhAgeSu gateSu samApta, dvitIya parva tRtIye'yane caturthe maNDale caturthasya maNDalasya aSTasu sptssssttibhaagessu| ekasya ca saptaSaSTibhAgasya ekatriMzadbhAgeSu aSTAdazasu, tRtIyaM parva caturthe'yane paJcame maNDale pazcasasya maNDalasya dvAdazasu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya saptaviMzatau ekatriMzadbhAgeSu, caturthaM parva paJcame'yane SaSThe maNDale SaSThasya maNDalasya saptadazasu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya paJcasvekatriMzadAgeSu, paJcamaM parva SaSThe'yane saptame maNDale saptamasya maNDalasya ekaviMzatI saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya caturdazasvekatriMzadbhAgeSu,SaSThaM parva saptame'yane'STame maNDale'STamasya maNDalasya paJcaviMzatI saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya trayoviMzatAvekatriMzadAgeSu, saptamaM parva aSTame'yane navame maNDale navamasya maNDalasya triMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptapaSTibhAgasya ekasminnekatriMzadbhAge aSTama parva navame'yane dazame maNDale dazamasya maNDalasya catukhiMzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca saptapaSTibhAgasya dazasvekatriMzadbhAgeSu, navamaM parva dazame'yane ekAdaze maNDale ekAdazasya maNDalasyASTAtriMzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya ekonaviMzatAvekatriMzabhAgeSu, dazamaM parva ekAdaze'yane dvAdaze maNDale dvAdazasya ca maNDalasya dvAcatvAriMzatti saptapaSTibhAgeSu ekasya ca sapta| SaSTibhAgasyASTAviMzatI ekatriMzadbhAgeSu, ekAdazaM parva dvAdaze'yane trayodaze maNDale prayodazasya maNDalasya saptacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya SaTsu ekatriMzadbhAgeSu, dvAdarza parva caturdaze'yane prathame maNDale prathamasya maNDalasyASTAtriMzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca saptapaSTibhAgasya paJcadazasvekatriMzadbhAgeSu, trayodarza parva paJcadaze'yane dvitIye maNDale dvitIyasya maNDalasya dvAcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca saptapaSTibhAgasya caturvizatI ekatriMzadbhAgeSu, catu-1 anukrama [77] 8-19 CRICA ~320~ Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH prata sUtrAMka // 158 // [16] dIpa dazaM parva SoDaze'yane tRtIye maNDale tRtIyasya maNDalasya saptacatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya dvayorekatriMzadbhAgayoH, paJcadazaM parva saptadaze'yane caturthe maNDale caturthasya maNDalasya ekapaJcAzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca 40 prAmRtasaptaSaSTibhAgasya ekAdazavekatriMzadbhAgeSu, evaM zeSeSvapi parvasvayanamaNDalaprastArobhAvanIyo, andhagauravabhayAttu na likhyte| prAbhRte atha kiM parva kasmin candranakSatrayoge parisamAptimupayAtIti cintAyAM pUrvAcAyaH karaNamupadarzitaM, samprati tadapyupada- yugasaMvatsa yate-'cauvIsasaya kAUNa pamANaM sattasahimeva phalaM / icchApadhehiM guNaM kAUNaM pajayA laddhA // 1 // advArasahirAsU 56 |saehiM tIsehiM sesagammi guNiyammi / terasa viuttarehiM saehiM abhiimmi suddhammi // 2 // sattahibisaThThINaM sabaggeNaM hai parvakaraNAni tao ujaM sesaM / taM rikkhaM nAyava jattha sama havai parva // 3 // ' trairAzikavidhau caturvizatyadhika zataM pramANa-pramANarAziM kRtvA saptaSaSTirUpaM phalaM-phalarAziM kuryAt , kRtvA ca IpsitaiH parSabhirguNaM-guNakAraM vidadhyAt, vidhAya cAna rAzinA caturviMzatyadhikazatena bhAge hRte yallandhaM te paryAyA jJAtavyAH, yatpunaH zeSamavatiSThate tadaSTAdazabhiH zataitriMzadadhikaiH saGguNyate, saGguNite ca tasmin tatastrayodazabhiH zatairyuttarairabhijit zodhanIyaH, abhijito bhogyAnAmekaviMzateH saptapaSTibhAgAnAM dvApaTyA guNane etAvataH zodhanakasya labhyamAnatvAt , tatastasmin zodhane saptaSaSTisaGkhyA yA dvASaSTaya-18 tAsAM sarvAgreNa yadbhavati, kimuktaM bhavati, -saptapaTyA dvASaSTau guNitAyAM yada bhavati tena bhAge hRte yallabdha tAvanti nakSatrANi zuddhAni, yatpunastato'pi bhAgaharaNAdapi-zepamavatiSThate tAdRzaM nakSatra jJAtavyaM yatra vivakSitaM parva samAptamiti, eSa karaNagAthAkSarArthaH, bhAvanA tviyam-yadi caturviMzatyadhikena parvazatena saptaSaSTiH paryAyA labhyante tata ekena parvaNA ki anukrama [77] ~321~ Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [56] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA-124 / 67 / 1 / atra caturvizatyadhikazatarUpo rAziH pramANabhUtaH, saptaSaSTirUpaH phala, tatrAntyena rAzinA madhyarAziguNyate, jAtastApAneva, tasyAyena rAzinA caturvizatyadhikena zatena bhAgaharaNa, sa ca stokatvAd bhAgaM na prayacchati, tato nakSatrAnayanArthamaSTAdazabhiH zataitriMzadadhikaiH saptapaSTibhAgarUpairguNayiSyAma iti guNakAra chedarAzyora.nApavarttanA, jAto guNakArarAziva zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAziSiSTiH 62, tatra saptaSaSTirna-1 vazataiH paJcadazottarairguNyate, jAtAnyekaSaSTiH sahasrANi trINi zAtAni paJcottarANi 61305, etasmAdabhijitakhayodaza zatAni vRttarANi zuddhAni, sthitAni zeSANi paSTisahasrANi vyuttarANi 60003, tatra chedarAziSiSTirUpaH saptapaTyA gunnyte| jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, labdhAzcaturdaza 14, tena zravaNAdIni puSya-18 paryantAni caturdaza nakSatrANi zuddhAni, zeSANi tiSThanti aSTAdaza zatAni saptacatvAriMzadadhikAni 1847, etAni muhUniyanAtha triMzatA guNyante, jAtAni paJcapaJcAzatsahasrANi catvAri zatAni pazottarANi 55410, teSAM bhAge hRte landhAstrayodaza muhUrtAH, zeSANi tiSThanti caturdaza zatAni aSTottarANi 1408, etAni dvApaSTibhAgAnayanArtha dvASaTyA guNayitavyAnIti guNakAracchedarAzyopiyA'pavarttanA kriyate, tatra guNakArarAzirjAta ekakazchedarAziH saptaSaSTiH, ekena ca guNita uparitano rAzirjAtastAvAneva, tasya saptaSaSTyA bhAge hRte labdhA ekaviMzatiH 21, pazcAdavatiSThate ekaH saptaSaSTibhAgaH ekasya ca dvApaSTibhAgasya, AgataM prathamaparva azleSAyAkhayodaza muhUrtAn ekasya ca muhUrtasya ekaviMzatiSiSTibhAgAn ekasya ca dvASaSTibhAgasyaikaM saptapaSTibhAgaM bhuktvA samAptamiti, tathA yadi caturviMzatyadhikena parvazatena saptaSaSTiH SAMROSS anukrama [77] ~322~ Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [48] dIpa anukrama [77] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 159 // sUryaprajJa- paryAyA labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA - 124 / 67 / 2 / atrAntyena rAzinA madhyasivRttiH rAzirguNyate, jAtaM catustriMzadadhikaM zataM 134, tasyAdyena rAzinA caturviMzatyadhikazatarUpeNa bhAgo hiyate, labdha eko ( mala0 ) + nakSatraparyAyaH, sthitAH zeSA daza, tata etAn nakSatrAnayanAyASTAdazabhiH zataiH triMzadadhikaH saptaSaSTibhAgairguNaviSyAma iti OM guNakAracchedarAzyora nApavarttanA, jAto guNakAra ziva zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAziSTi: 62, tatra daza navabhiH zataiH paJcadazottarairguNyante, jAtAnye kanavatiH zatAni paJcAzadadhikAni 9150, tebhyastrayodaza zatAni uttarANyabhijitaH zuddhAni, sthitAni pazcAdaSTasaptatiH zatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni 7878, tatra dvApaSTirUpachedarAziH saptaSaSTyA guNyate, jAtAnye kacatvAriMzacchatAni catuSpaJcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, labdhamekaM zravaNarUpaM nakSatraM, zeSANi tiSThanti SaTUtriMzacchatAni caturnavatyadhikAni 3694, etAni muharttAnayanArthaM triMzatA guNyante, jAtamekaM dakSaM daza sahasrANi aSTau zatAni viMzatyuttarANi 110820, teSAM chedarAzinA bhAge hRte labdhAH paviMzatirmu hUtta: 26, zeSANi tiSThanti SoDazottarANi aSTAviMzatiH zatAni 2816, etAni dvASaSTibhAgAnayanArtha dvApaTyA guNayitavyAni tatra guNakAracchedyarAzyodvapaTyA'pavarttanA, tatra guNakArarAzirekakarUpo jAta chedarAziH saptaSaSTiH, tatraikena uparitano rAzirguNito jAtastAvAneva tasya saptaSaTyA bhAge hute labdhA dvAcatvAriMzat dvASaSTibhAgAH ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgI, AgataM dvitIyaM parva dhaniSThA nakSatrasya paviMzatiM muhUrttAn ekasya ca muhUrttasya dvAcatvAriMzataM dvApaSTibhAgAnekasya ca dvASaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgI bhuktvA samAptimupagacchati, evaM zeSeSvapi parvasu sarvANi nakSa Education Internation For Park Lise Only ~323~ 10 prAbhRte 20 prAbhRtaprAbhRte yugasaMvatsa rAH sU56 parvakaraNAni // 159 // Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa anukrama [77] trANi bhAvanIyAni, tarasavAhikAzcamAH pUrvAcAryapradarzitAH paJca gAthA:-"sappa dhANahA ajama abhivuhI citta AsalAiMdariMga / rohiNi jiTThA migasira vissA'diti savaNa piudevA // 1 // aja ajjama abhivuhI cittA Aso tahA visaahaao|| rohiNi mUlo adA vIsa pusso dhaNihA ya // 2 // bhaga aja ajama pUso sAI aggI ya mittadevA ya / rohiNi puSAsAhA puNavasU vIsadevA ya // 3 // ahivasu bhagAbhivRDDI hatthassa visAha kattiyA jeThA / somAu ravI savaNo piu varuNa bhagAbhivuDDI ya // 4 // cittAsa visAhaggI mUlo addA ya vissa pusso a / ee jugapubaddhe bisahipabesu nakkhattA // 5 // " etAsAM vyAkhyA-prathamasya parvaNaH samAptau sarpaH-sappadevatopalakSitaM nakSatraM (azleSA) 1 dvitIyasya dhaniSThA 2 tRtI-1 yasyAryamA-aryamadevatopalakSitA uttaraphAlgunyaH 2 caturthasyAbhivRddhiH--abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 4 paJcaH masya citrA 5 SaSThasyAzvaH-azvadevatopalakSitA azvinI 6 saptamasya iMdrAgniH-indrAgnidevatopalakSitA vizAkhA 7 aSTamasya rohiNI 8 navamasya jyeSThA 9 dazamasya mRgaziraH 10 ekAdazasya vizvadevatopalakSitA uttarASADhA 11 dvAdazasyAditiHaditidevatopalakSitaH punarvasuH 12 prayodazasya zravaNaH 13 caturdazasya pitRdevA-maghAH 14 paJcadazasyAjA-ajadevato. palakSitAH pUrvabhadrapadAH 15 poDazasyAryamA-aryamadevatopalakSitA uttaraphAlgunyaH 16 saptadazasyAbhivRddhiH-abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 17 aSTAdazasya citrA 18 ekonaviMzatitamasyAzvaH-azvadevatopalakSitA azvinI 19 viMzatitamasya vizAkhA 20 ekaviMzatitamasya rohiNI 21 dvAviMzatitamasya mUlaH 22 trayoviMzatitamasya Adro 23 caturviMzatitamasya viSvak-viSvagdevatopalakSitA uttarASADhA 24 paJcaviMzatitamasya puSpaH 25 paDUviMzatitamamya dhaniSThA ~324~ Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [56] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa sUryaprajJa-426 saptarSizatitamasya bhago-bhagadevatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 27 aSTAviMzatitamasyAja:-ajadevatopalakSitAH pUrvabha-1110 prAbhRte tivRttiH drapadAH 28 ekonatriMzattamasyAryamA-aryamadevatA uttaraphAlgunyaH 29 triMzattamasya puSyA-puSyadevatAkA revatI 30 ekatri- 20prAbhRta(mala.) zattamasya svAtiH 31 dvAtriMzattamasyAgni:-agnidevatopalakSitAH kRttikAH 32 trayastriMzattamasya mitradevA-mitranAmA devo prAbhUte yasyAH sA tathA anurAdhA ityarthaH 33 caturviMzattamasya rohiNI 34 pazcatriMzattamasya pUrvASADhA 35 SaTtriMzattamasya yugsNvts||160 punarvasuH 36 saptatriMzattamasya viSvagdevAH uttarASADhA ityarthaH 37, aSTAtriMzattamasyAhiH-ahidevatopalakSitA azleSA ThAra parSakaraNAni |38 ekonacatvAriMzattamasya vasuH vasudevopalakSitAH dhaniSThA 39 catvAriMzattamasya bhago-bhagadevAH pUrvaphAlgunyaH 40 eka-* catvAriMzattamasyAbhivRddhiH-abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 41 dvAcatvAriMzattamasya hastaH 42, tricatvAriMzatta-| masyAzvaH-azvadevA azvinI 43 catuzcatvAriMzattamasya vizAkhA 44 pazcacatvAriMzattamasya kRttikA 45 SaTcatvAriMzattamasya jyeSThA 46 saptacatvAriMzattamasya somaH-somadevopalakSitaM mRgazironakSatraM 47 aSTAcatvAriMzattamasyAyu:-AyurdevAH pUrvApAhAH 48 ekonapazcAzattamasya raviH-ravinAmakadevopalakSitaM punarvasunakSatraM 49 paJcAzattamasya zravaNaH 50 ekapaJcAza| tamasya pitA-pitRdevA maghAH 51 dvipaJcAzattamasya varuNo-varuNadevopalakSitaM zatabhiSA nakSatraM 52 tripazAzattamasya bhago-15 bhagadevAH pUrvaphAlgunyaH 53 catuHpaJcAzattamasyAbhivRddhi:-abhivRddhidevA uttarabhadrapadA 54 paJcapaJcAzattamasya citrA 55 paT // 16 // pazcAzattamasyAzvA-azvadevA azvinI 56 saptapaJcAzattamasya vizAkhA 57 aSTapazcAzattamasyAni:-apridevopalakSitAH kRttikA-58 ekonaSaSTitamasya mUlaH 59 SaSTitamasya ArdrA 60 ekaSaSTitamasya viSvak-viSvagdevA uttarASADhA:61hApaSTitamasya: anukrama [77] ~325~ Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [77] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [10], mUlaM [ 56 ] prAbhRtaprAbhRta [20], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH puSyaH 62, etadupasaMhAramAha -- etAni nakSatrANi yugasya pUrvArddha yAni dvASaSTisaGkhyAni parvANi teSu krameNa veditavyAni evaM prAguktakaraNavazAduttarArddhe'pi dvASaSTisatyeSu parvasvavagantavyAni / samprati kasmin sUryamaNDale kiM parva samAptiM yAtIti: cintAyAM yatpUrvAcAryairupadarzitaM karaNaM tadabhidhIyate - "sUrassavi nAyabo sageNa ayaNeNa maMDalavibhAgo / ayaNami | je divasA rUvahie maMDale havai // 1 // " asyA vyAkhyA -- sUryasyApi parvaviSayo maNDalavibhAgo jJAtavyaH svakIyenAthanena, kimuktaM bhavati 1-sUryasya svakIyamayanamapekSya tasmin tasmin maNDale tasya tasya parvaNaH parisamAptiravadhAraNIyeti, tatra ayane zodhite sati ye divasA uddharitA varttante tatsaGkhye rUpAdhike maNDale tadIpsitaM parva parisamAptaM bhavatIti veditavyaM, eSA karaNagAthA'kSaraghaTanA, bhAvArthastvayam-iha yatparva kasmin maNDale samAptamiti jJAtumiSyate tatsaGkhyA dhiyate, dhRtvA ca paJcadazabhirguNyate, guNayitvA ca rUpAdhikA kriyate, tataH sambhavanto'vamarAtrAH pAtyante tato yadi vyazItyadhikena zatena bhAgaH patati tarhi bhAge hRte yalabdhaM tAnyayanAni jJAtavyAni, kevalaM yA pazcAddivasa saGkhyA'vatiSThate tadantime maNDale vivakSitaM parva samAptamityavaseyaM, uttarAyaNe varttamAne bAhyaM maNDalamAdiH karttavyaM dakSiNAyane ca sarvA|bhyantaramiti / samprati bhAvanA kriyate- tataH ko'pi pRcchati - kasmin maNDale sthitaH sUryo yuge prathamaM parva samApayatIti, | iha prathamaM parva pRSTamityekako priyate, sa paJcadazabhirguNyate, jAtAH paJcadaza, atraiko'pyavamarAtro na sambhavatIti na kimapi pAtyate, te ca pazJcadaza rUpAdhikAH kriyante, jAtA SoDaza, yugAdau ca prathamaM parva dakSiNAyane, tata AgataM sarvAbhyantaramaNDalamAdiM kRtvA poDaze maNDale prathamaM parva parisamAptamiti / tathA'paraH pRcchati-caturthI parva kasmin maNDale parisamAbho Eucation Internation For Park Use Only ~326~ Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [77] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. // 161 // sUryaprajJa- tIti ?, tatra catuSko dhiyate, dhRtvA ca paJcadazabhirguNyate, jAtA SaSTiH, atraiko'tramarAtraH sambhavatItyekaH pAtyate, jAtA tivRttiH 4 ekonaSaSTiH 59, sA bhUyo'pyekarUpayutA kriyate, jAtA SaSTiH, AgataM sarvAbhyantaramaNDalamAdiM kRtvA SaSTitame maNDale caturthI ( mala0) parva samAptamiti / tathA paJcaviMzatitamaparvajijJAsAyAM paJcaviMzatiH sthApyate, sA paJcadazabhirguNyate, jAtAni trINi zatAni paJcasaptatyadhikAni 375, atra paDavamarAtrA jAtA iti paTU zodhyante, jAtAni trINi zatAni ekonasaptatyadhikAni 369, teSAM tryazItyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhau dvau pazcAttiSThanti trINi, tAni rUpayutAni kriyante, jAtAni catvAri, yau ca dvau labdhau tAbhyAM dve ayane dakSiNAyanottarAyaNarUpe zuddhe, tata AgataM tRtIye dakSiNAyanarUpe sarvAbhyantaramaNDalamAdiM kRtvA caturthe maNDale paJcaviMzatitamaM parva parisamAptamiti / caturviMzatyadhikazatatamaparvajijJAsAyAM caturviMzatyadhikaM zataM sthApyate, tatpaJcadazabhirguNyate, jAtAnyaSTAdaza zatAni SaSTyadhikAni 1860, caturviMzatyadhikaparvazate ca triMzadamavarAtrA bhUtA iti triMzatpAtyate, jAtAni pazcAdaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tAni rUpayutAni kriyante, jAtAni aSTAdaza zatAnyeka triMzadadhikAni 1831, teSAM tryazItyadhikena zatena bhAge hute labdhAni dazAyanAni pazcAdavatiSThate ekaH, dazamaM ca ayanaM yugaparyante uttarAyaNaM, tatra AgatamuttarAyaNaparyante sarvAbhyantare maNDale caturviMzatyadhikaM zatatamaM | parva samAptamiti / samprati kiM parva kasmin sUryanakSatre samAptimadhigacchati etannirUpaNArthe yatpUrvAcAryaiH karaNamuktaM tadupadarzyate - 'cauvIsasayaM kAUNa pamANaM pajae ya paMca phalaM / icchApatrehiM guNaM kAUNaM pajayA ruddhA // 1 // aTThArasa ya saehiM tIsahiM se sagaMmi guNiyammi / sattAvIsasaesuM aTThAvIsesu pUmi // 2 // sattaivisahINaM savaggeNaM tao u Educatin internation For Pale Only ~327~ 10 prAbhRte 220 prAbhUtaprAbhRte yugasaMvatsa4 : sU 56 * parvakaraNAni // 169 // Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: : prata sUtrAMka 45 [16] 2-0E 56555*5% ja sesaM / taM rikkhaM sUrassa u jattha samattaM havA parva // 3 // etAsAM tisaNAM gAthAnAM krameNa vyAkhyA-rAzikavidhI caturvizatyadhikazatapramANe pramANarAziM kRtvA paJca paryAyAn phalaM kuryAt , kRtvA ca IpsitaiH parvabhirguNaM-guNakAraM vidadhyAt, vidhAya cAyena rAzinA-caturviMzatyadhikazatarUpeNa bhAgo hartavyo, bhAge hute yalabdha te paryAyAH zuddhA jJAtavyAH, yatpunaH zeSamavatiSThate tadaSTAdazabhiH zataiH triMzadadhikaiguNyate, guNite ca tasmin saptaviMzatizateSu aSTAviMzatyadhikeSu zuddheSu puSyaH zukyati, tasmin zuddhe saptaSaSTisaGkhyA yA dvASaSTayastAsAM sarvAgreNa yanavati, kimuktaM bhavati ?-saptapathA dvASaSTau guNitAyAM yad bhavati tena bhAge hate thalabdhaM tAvanti nakSatrANi zuddhAni draSTavyAni, yatpunastato'pi-bhAgaharagAdapi zeSamavatiSThate tadakSaM sUryasya sambandhi draSTavyaM yatra vivakSitaM parva samAptamiti, eSa karaNagAthAtrayAkSarArthaH / bhAvanA sviyam-yadi caturvizatyadhikena parvazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tata ekena parvaNA kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA-124 / 5 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAziguNyate, jAtastAvAneva paJcakarUpaH, tasyAyena rAzinA caturviMzatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, sa ca stokatvAdbhAgaM na prayacchati, tato nakSatrAnayanArtha aSTAdazabhiH zataitriMzadadhikaiH saptapaSTibhAgairguNayiSyAma iti guNakAracchedarAzyoranApavartanA, jAto guNakArarAziva zatAni paJcadazottarANi 915 chedarAziSiSTiH 62, tatra pazca navabhiH zataiH paJcadazottarairguNyante, jAtAni paJcacatvAriMzacchatAni paJcasaptatyadhikAni |4575, puSyasya catuzcatvAriMzad bhAgA vASaSTyA guNyante, jAtAni saptaviMzatiH zatAni aSTAviMzatyadhikAni | |2728, etAni pUrvarAzeH zodhyante, sthitAni pazcAdaSTAdaza zatAni saptacatvAriMzadadhikAni 1847, tatra chedarA dIpa anukrama [77] Duo Ci Wei Zhong Duo Jiao Duo ~328~ Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: S prata sUtrAMka mAbhRte [16] dIpa anukrama [77] sUryaprajJa- ziSiSTirUpaH saptaSaSTyA guNyate, jAtAni ekacatvAriMzat zatAni catuSpaJcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate,10yAbhRte ptivRttiH tatra rAzeH stokatvAd bhAgo na labhyate, tato divasA AnetavyAH, tatra ca chedarAziSiSTirUpaH, paripUrNanakSatrAnayanAthai 20yAbhUta(mala) hi dvApaSTiH saptapadhyA guNitAH, paripUrNa ca nakSatramidAnI nAyAti, tato mUla eva dvApaSTirUpazchedarAziH, kevalaM paJcabhiH saptaSaSTibhAgairahorAtro bhavati, tato divasAnayanAya dvASaSTiH paJcabhirguNyate, jAtAni trINi zatAni dazottarANi 310, yugsNvts||162|| tairbhAgo hriyate, labdhAH paJca divasAH, zeSa tiSThati dve zate saptanavatyadhike 297, te muhurtAnayanAthai triMzatA guNyante, tatra | rAsU 56 pakaraNAni guNakAracchedarAzyoH zUnyenAvapartanA jAto guNakArarAzistrikarUpazchedarAzirekatriMzat , tatra trikenoparitano rAzirguNyate jAtAnyaSTau zatAnyekanavatyadhikAni 891, teSAmekatriMzatA bhAgo hiyate, labdhA aSTAviMzatirmuhUrtAH 28 ekasya ca muhUrtasya trayoviMzatirekatriMzadbhAgAH AgataM prathamaM parva azleSAnakSatrasya paJca divasAnekasya ca divasasyASTAviMzatiM muhartA-18 nekasya ca muhUrtasya trayoviMzatimekatriMzadbhAgAn bhuktvA samAptaM, athavA puSye zuddhe yAni sthitAni pazcAdaSTAdaza zatAni saptacatvAriMzadadhikAni 1847, tAni sUryamuhUrtAnayanAya triMzatA guNyante jAtAni paJcapaJcAzatsahasrANi catvAri za&AtAni dazottarANi 55410, teSAM prAgutana chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAstrayodaza muhUtAH 13, zeSANi tiSThanti caturdaza zatAnyaSTottarANi 1408, tato'mUni dvApaSTibhAgAnayanArtha dvASaSTyA guNayitavyAnIti guNakAracchedarAzyo 162 // doSadhyA'pavattenA, tatra guNakArarAzirekakarUpazchedarAziH saptaSaSTirUpastatra ekena guNito rAzistAvAneva jAtaH 1408, tasya saptaSayA bhAgo hiyate, labdhA ekaviMzatiH 21 dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTi 4% AXEE* % ~329~ Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] bhAgaH, tata AgataM yugasyAdI prathama parva amAvAsyAlakSaNamazleSAnakSatrasya trayodaza muhUrtAnekasya ca muhUrtasya ekaviMzati dvApaSTibhAgAnekasya ca dvASaSTibhAgasya eka saptapaSTibhAgaM bhuktvA sUryaH samApayati, tathA ca vakSyati-tA eesiNaM paMcahaM saMbaccharANaM paDhama amAvAsaM caMde keNa nakkhatteNaM joeDa, tA asilesAhi, asilesANaM ekamuhutte cattAlIse bAvahibhAgA muhattassa bAvaDibhAgaM ca sattahihA chittA chAvahi cuNNiA sesA / taM samayaM ca NaM sUre keNaM nakkhatteNaM jo-4 ei, tA asilesAhiM ceSa, asilesANaM eko muhatto cattAlIsaM bAvaDibhAgA muhuttassa pAvahibhAgaM ca sattahihA chettA chAvahI cuNiyA sesA' iti, tathA yadi caturvizatyadhikena parSazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM kiM labhAmahe !, raashitrysthaapnaa-124|5|2| atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyarAziH paJcakarUpo guNyate, jAtA daza 10, teSAmAyena rAzinA bhAgaharaNaM, te ca stokavAd bhAgaM na prayacchanti, tato nakSatrAnayanArthamaSTAdazabhiH zataitriMzadadhikairguNayitacyA iti, guNakArakachedarAzyoraTTenApavartanA, jAto guNakArarAzinava zatAni paJcadazottarANi 915 chedarAziauSaSTiH 62, tatra navabhiH zataiH paJcadazottaraiH daza guNyante, jAtAni ekanavatiH zatAni paJcAzaduttarANi 9150, tebhyaH saptaviMzatiH zatAnyaSTAviMzatyadhikAni puSyasatkAni zodhyante, sthitAni pazcAccatuHSaSTiH zatAni dvAviMzatyadhikAni 6422, chedarAziauSaSTirUpaH saptapaTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpaJcAzadadhikAni / |4154, tairbhAgo hiyate, labdhamekaM nakSatra, taJcAzleSArUpamazleSAnakSatraM cA kSetraM ata etatUgatAH paJcadaza sUryamuhatto adhikA veditavyAH, zeSANi tiSThanti dvAviMzatiH zatAnyaSTapazyadhikAni 2268, tato muhU nayanArthametAni triMzatA guNyante, jAtA dIpa 454555515-15 anukrama [77] ~330~ Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] A dIpa sUryaprajJa-18 nyaSTaSaSTiH sahasrANi catvAriMzadadhikAni 68040, teSAM chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAH SoDaza muhUrtAH 15, 10 prAbhUte vivRttilAzeSANyavatiSThante paJcadaza zatAni SaTsaptatyadhikAni 1576, tAni dvApaSTibhAgAnayanAI dvASaSTyA guNayitavyAnIti guNa-420 prAbhRta. (mala0) kAracchedarAzyopaTyA'pavartanA, jAto guNakArarAzirekarUpaH chedarAziH saptaSaSTiH 67, tatroparitano rAzirekena guNitastA- prAbhRte // 16 // vAneva jAtaH, tasya saptaSaSTyA bhAge hute labdhAskhayoviMzatidvopaSTibhAgAH 23 ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptapaSTi- yugasaMvatsa |bhAgAH 35, tatra ye labdhAH SoDaza muhattoM ye coddharitAH pAzcAtyAH pazcadaza muhUrtAste ekatra mIlyante, jAtA ekatriMzat 31,IXL tatra triMzatA maghA zuddhA, pazcAduddharatyekaH sUryamuhUrtaH, tata AgataM dvitIya parva zrAvaNamAsabhAvi paurNamAsIrUpaM pUrvaphAlgunInakSatrasyaikaM muhUrtamekasya ca muhUrtasya trayoviMzati dvApaSTibhAgAnekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzataM saptaSaSTibhAgAna bhuktvA sUryaHparisamApayatIti, tathA ca vakSyati-"tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama puNNamAsiM caMde keNaM nakkhatteNaM joeDa | tApaNihAdi, dhaNikANaM timi muhuttA egUNavIsaM ca bAvahibhAgA muhuttassa vAvaDibhAgaM ca sattavihA chettA paNNaTTI cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNa nakkhatteNaM joei, tA puSAhiM pharaguNIhiM puSANaM phagguNINaM aTThAvIsa va muhuttA | aThThAvI(tI)saMca bAvadvibhAgA muhuttassa bAvaDibhAgaM ca sattachihA chettA battIsa cuNiyA bhAgA sesA" iti, tathA yadi catu-18 |viMzatyadhikena parvazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tatanibhiH kiM labhAmahe ?, rAzivayasthApanA-124 / 5 / 3 // atrAntyena rAzinA trikalakSaNena madhyo rAziH paJcakarUpo guNyate, jAtAH paJcadaza 15, teSAmAyena rAzinA bhAgaharaNaM, tatra rAzeH stokatvAd bhAgo na labhyate, tato nakSatrAnayanArthamaSTAdazabhiH zataitriMzadadhika sakSaSaSTibhAgairguNayiSyAma iti anukrama [77] 4-9-25% 8059 SAREauraton international ~331~ Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa anukrama [77] guNakAracchedarAzyoraHnApavartanA, jAto guNakArarAziva zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAzipaSTiH 62, tatra navabhiH zataiH pazcadazottaraiH paJcadaza guNyante, jAtAni ayodaza sahasrANi sapta zatAni paJcaviMzatyadhikAni 13725, tebhyaH saptaviMzatiH zatAnyaSTAviMzatyadhikAni puSyasatkAni zodhyante, sthitAni pazcAddaza sahasrANi nava zatAni saptanavatyadhikAni 10997, chedarAzi SaSTirUpaH saptapaTyA guNito jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, labdhe dve nakSatre 2,te cAzleSAmadhArUpe, azleSAnakSatraM cAIkSetramityetadgatAH paJcadaza sUryamuhUrtA uddharitA veditavyAH, zeSANi tiSThanti paDUviMzatiH zatAni navAzItyadhikAni 2689, patAni muhAnayanArtha triMzatA guNyante, jAtAnyazItiH sahasrANi paTU zatAni saptatyadhikAni 80670, teSAM chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhA ekonaviMzatirmuhartAH 19, zeSANyavatiSThante saptadaza zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 1744, etAni dvApaSTibhAgAnayanArthaM dvASaSyA guNayitavyAnIti guNakAracchedarAzyo SaSTyA'pavartanA, jAto guNakArarAzirekarUpaH chedarAziH saptaSaSTiH 67, tatroparitano rAzirekena guNitastAvAneva jAtaH 1444, tasya saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAH SaDviMzatiSiSTi-13 * bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgau / 26 , tatra ye labdhA ekonaviMzatirmuhartAH ye coddharitAH pAbhazcAtyAH pazcadaza muhartAste ekatra mIlyante, jAtAzcatustriMzanmuhUrtAH, tatra triMzatA pUrvakAlgunI zuddhA, zeSAstiSThanti pracatvAro muhUrtAH, tata AgataM tRtIyaM parva bhAdrapadagatAmAvAsyArUpaM uttarAphAlgunInakSatrasya caturo muhAnekasya ca muhUhAsya paDUviMzatiM dvApaSTibhAgAnekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgau bhuktvA sUryaH parisamApayati, tathA ca vakSyati ~ 332~ Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] |'tA eesiNaM paMcaNha saMvaccharANaM docaM amAvAsaM caMde keNaM nakkhatteNaM jIei ?, tA uttarAhiM phagguNIhi, uttaraphaggu- 10prAbhUte NALININaM cattAlIsa muhattA paNNattIsaM bAvadvibhAgA muhattassa bAvaDibhAgaM ca sattavihA chettA paNNahI cuNiyA bhAgA sesA.20 prAbhata(mala.) | samayaM ca NaM sUre keNaM naksatteNaM joei, tA uttarAhiM ceva phagguNIhi, uttarANaM phagguNINaM cattAlIsaM muhuttA paNatIsa prAbhRte ca bAvahibhAgA muhuttarasa vAvaDibhAgaM ca sattaDihA chettA paNNavI cuNiyA bhAgA sesA" iti, evaM zeSaparvasamApakAnyapi yugsNvts||164|| | sUryanakSatrANyAnetanyAni / athavedaM parvasu sUryanakSatraparijJAnArtha pUrvAcAryopadarzitaM karaNaM-'tittIsaM ca muhattA visaDi bhAgorAsU56 pavekaraNAni ya do muhuttassa / cuttI cuNNiyabhAgA pavIkayA rikkhadhuvarAsI // 1 // icchApaJcaguNAo dhuvarAsIo ya sohaNaM kuNasu / pUsAINaM kamaso jaha dihamaNatanANIhiM // 2 // ugavIsaM ca muhuttA teyAlIsaM bisaTibhAgA ya / tecIsa cuNNiyAo pUsarasa ya sohaNaM evaM // 3 // uguyAlasayaM uttaraphaggu uguNaha do visAhAsu / cattAri navottara uttarANa sADhANa sojhANi / (paM0 5000) // 4 // sacatya pussasesaM sojhaM abhiissa cauraugavIsA / bAvaThI chanbhAgA battIsa nuNiyA bhaagaa||5|| guNattarapaMcasayA uttarabhaddaSaya satta uguviisaa| rohiNi ahanavottara puNabasaMtammi sojjhANi // 6 // aTThasayA uguvIsA bisahibhAgA ya hoMti cauvIsaM / chAvahI sattahibhAgA pusassa sohaNagaM // 7 // etAsAM krameNa vyAkhyAtrayastriMzanmuhattoM ekasya ca muhUrtasya dvau dvApaSTibhAgAvekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzacUrNikAbhAgAH 33 / 2 / 34, eSa sarveSvapi parvasu parvIkRta-ekena parvaNA niSpAdita RkSadhruvarAziH-sUryanakSatraviSayo dhruvarAziH, kathametasyotpattiriti cet // 16 // ucyate, trairAzikAt , taccedaM trairAzika-yadi caturvizatyadhikena paryazatena pazca sUryanakSatraparyAyA labhyante, tata ekena dIpa anukrama [77] BBCHES ~333~ Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [77] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH parvaNA kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA - 124 / 5 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzirguNyate, jAtaH sa tAvAneva, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt tataH caturviMzatyadhikena parvazatena bhAgo hiyate, tatroparitanarAzeH stokatvAd bhAgo na labhyate, labdhA ekasya sUryanakSatraparyAyasya pazca caturviMzatyadhikazatabhAgAH, tatra nakSatrANi kurmma ityaSTAdazabhiH | zataiH triMzadadhikaiH saptaSaSTibhAgaiH paJca guNayiSyAma iti guNakAracchedarAzyora rddhanApavarttanA, jAto guNakArarAzirnava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAzidvaSaSTiH 62, tatra navabhiH zataiH paJcadazottaraiH pazca guNyante, jAtAni paJcacatvAriMzacchatAni paJcasaptatyadhikAni 4575, etAni muhUrtAnayanArthaM triMzatA guNyante, jAtamekaM lakSaM saptatriMzatsahasrANi dve zate paJcAzadadhike 137250, chedarAzizca dvASaSTirUpaH saptaSaSTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpaJcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate labdhAtrayastriMzanmuhUrttAH 33, zeSaM tiSThatyaSTaSaSTyadhikaM zataM 168, etad dvASaSTibhAgAnayanArthe dvApaSTyA guNayitavyamiti guNakAracchedarAzyodvaSiSTyA'pavarttanA, jAto guNakArarAzirekarUpazchedarAziH saptapaSTirUpaH, ekena ca guNitaM tadeva bhavati, tato'STaSaSTyadhikameva zataM jAtaM, tasya saptapacyA bhAMgo hiyate, labdhau dvau dvASaSTibhAgau, ekasya ca dvASaSTibhAgasya catustriMzatsaptaSaSTibhAgA iti / 'icchApatre' tyAdi icchAviSayaM yatparva - parvasaGkhyAnaM tadicchAparva tadguNo-guNakAro yasya dhruvarAzestasmAt kimuktaM bhavati ? - IpsitaM yatparva tatsAyA guNitAt dhruvarAzeH puSyAdInAM nakSatrANAM kramazaH krameNa zodhanaM kuryAdyathA diSTaM yathA kathitamanantajJAnibhiH, kathaM kathitamityAha - 'ugavIsaM ce 'tyAdi gAthA, ekonaviMzatirmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya tricatvAriMzad dvApaSTibhAgA ekasya dvASaSTibhAgasya trayatriMzacUrNikA Education International For Penal Use On ~ 334~ Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [56] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) prata sUtrAMka // 16 // [16] IN bhAgAH 19 // 43 / 33 / etad-etAvatpramANaM puSyazodhanaka, kathametAvataH puSyazodhanakasyotpattiriti cet, ucyate, hA 10 prAbhRte pAzcAtya yugaparisamAptI puSyasya trayoviMzatiH sataSaSTibhAgA gatAzcatuzcatvAriMzadavatiSThante, tataste muhU nayanA) triMzatA 420 prAbhUtaguNyante, jAtAni trayodaza zatAni viMzatyadhikAni 1320, teSAM saptaSaTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonaviMzatirmudrAH 19, zeSAstiSThati saptacatvAriMzat 47, sA dvASaSTibhAgAnayanArtha dvApaTyA guNyate, jAtAnyekonatriMzat zatAni catuI-12 yugasaMvatsa lArAH sU56 zottarANi 2914, tata eteSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAnicatvAriMzat dvApaSTibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya upakaraNAni trayastriMzat saptapaSTibhAgA iti / 'uguyAlasaya mityAdi, ekonacatvAriMza-ekonacatvAriMzadadhikaM muhUrttazatamuttarAphA-1 lgunInA-uttarAphAlgunIparyantAnAM nakSatrANAM zodhyam 139, dve zate ekonapaSTe-ekonaSaSTyadhike vizAkhAsu-vizAkhA-11 paryanteSu zodhye 259, catvAri muhUrtazatAni nabottarANi uttarASADhAnAM-uttarASADhAparyantAnAM nakSatrANAM zodhyAni 409, 'sabasthe'tyAdi, eteSu sarveSvapi zodhaneSu yatpuSyasya muhUrtebhyaH zeSa-tricatvAriMzanmuhartasya dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASa-I |STibhAgasya trayastriMzatsaptaSaSTibhAgA iti tatpratyeka zodhanIyaM, tathA abhijitazcatvAri muhUrta zatAni ekonaviMzAni-ekonaviMzatyadhikAni SaTU dvApaSTibhAgA muhUrtasyaikasya ca dvApaSTibhAgasya dvAtriMzacUrNikAbhAgAH-saptapaSTibhAgA iti zodhyam , etAvatA puSyAdInyabhijidantAni nakSatrANi zukvantItibhAvArthaH / tathA 'uguNattaretyAdi, ekonspttaani-ekonspt-Il||15|| tyadhikAni pazca muhUrtazatAni uttarabhAdrapadAnAM-uttarabhAdrapadAntAnAM zodhyAni 569, tathA saptazatAnyekonaviMzAni4 ekonaviMzatyadhikAni 719 rohiNIparyantAnAM zodhyAni, punarvasvante-punarvasuparyante aSTau zatAni navottarANi 8094 dIpa anukrama [77] ~335~ Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 15- prata sUtrAMka 42-% [16] 84% dIpa zobhyAni / 'aTThasae'tyAdi, aSTau zatAnyekonaviMzAni-ekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturviMzati - paSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgA iti puSyasya zodhanakaM, etAvatA paripUrNa eko nakSatraparyAyaH zukSyatIti tAtparyArthaH, eSa karaNagAthAkSarArthaH / sampratikaraNabhAvanA kriyate-tatra ko'pi pRcchati prathama parva kasmin sUryanakSatre parisamAptimupaiti !, tatra dhruvarAzistrayastriMzanmuhUttoM ekasya ca muhUrtasya dvau dviSaSTibhAgAvekasya ca dvASaSTibhAgasya caturviMzat saptaSaSTibhAgA ityevarUpo dhriyate 33 // 2||34||dhRtvaa caikena guNyate, ekena guNitaM tadeva bhavati, tataH puSyazodhanakamekonaviMzatirmuhurtAH ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaviMzasaptapaSTibhAgA ityevaMpramANaM zodhyate, tata sthitAtrayodaza muhUrtA ekasya ca muhartasya ekaviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTibhAgaH / 13 / 21 / 1, tata AgatametAvadazleSAnakSatrasya sUryo bhuktvA prathama parva zrAvaNamAsabhAvyamAvAsyAlakSaNaM parisamApayatIti / dvitIyaparvacintAyAM sa eva dhruvarAziH 23 / 2 / 34 dvAbhyAM guNyate, jAtA SaTpaSTimuhartAH ekasya ca muhUrtasya paJca dvASaSTibhAgAH ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH sptpssttibhaagH| 66 / 5 / 1, etasmAd yathoditapramANa 19 / 43 / 33 puSyazodhanakaM zodhyante, sthitAH pazcAt paTcatvAriMzanmuhartAH yoviMzatipiSTibhAgAH muhartasya ekasya ca dvApaSTibhAgasya pazcatriMzatsaptapaSTibhAgAH 46 / 23 / 35 / tataH paJcadazabhirmuhUttarazleSA zuddhA triMzatA maghA, sthitaH pazcAdeko muhUrtaH tata AgataM dvitIyaM parva pUrvaphAlgunInakSatrasyaikaM muhartamekasya ca muhUrtasya / trayoviMzatiM dvApaSTibhAgAnekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzataM saptaSaSTibhAgAn bhukvA sUryaH parisamAptiM nayati / tRtIya 95 anukrama [77] %AK SARERaininanatana ~336~ Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [56] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka gA prAbhRte [16] dIpa parvacintAyAM sa eva dhruvarAziH / 33 / 2 / 34 tribhirguNyate jAtA navanavatirmuhartAH ekasya ca muhUrtasya sapta dvApaSTi-13110 prAbhate zivRttiHla bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptapaSTibhAgAH 99 / 7 / 35, etasmAtpuNyazodhanaM 19 / 43 / 33 zodhyante, 0prAbhRta(mala.) |sthitAH pazcAdekonasaptatirmuhartAH ekasya ca muhUrtasya paviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgI |69 / 26 / 2, tataH pazcadaMzabhirmuha razleSA triMzatA maghA triMzatA pUrvaphAlgunI, sthitAH pazcAt catvAro muhartA, aagtNyugsNvts||166|| tRtIyaM parva bhAdrapadAmAvAsyArUpamuttaraphAlgunInakSatrasya caturo muhUrttAnekasya ca muhUrtasya patriMzatiM dvApaSTibhAgAn ekasya | |ca dvASaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgI bhuktvA sUryaH parisamApayati, evaM zeSaparvasvapi sUryanakSatrANi veditavyAni / tatra / parvakaraNAni yugapUrvArddhabhAvidvApaSTiparvagatasUryanakSatrasUcikA imAH pUrvAcAryopadarzitA gAthA:-"sappabhaga ajamadugaM hattho cittA visAha mitto ya / jeTTAigaM ca chakaM ajAbhivuhIdu pUsAsA ||1||chkN ca kattiyAI piibhaga ajjamadurga ca cittA ya / vAu visAhA aNurAha je AuM ca vIsudurga // 2 // savaNa dhanihA ajadeva abhivuDDI du assa jamabahulA / rohiNi | somadiidugaM puraso pii bhagajamA hattho // 3 // cittA ya jivajjA abhiIaMtANi aha riksANi / ee jugapuraddhe | bisahipabesu rikkhANi // 4 // " etAsAM vyAkhyA-prathamasya parvaNaH samAptau sUryanakSatraM sarpaH-sarpadevatopalakSitA | azleSA 1, dvitIyasya bhago-bhagadevatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 2 tato'yamadvikamiti tRtIyasya parvaNo'rthamadevatopalakSitA // 166 // uttaraphAlgunyaH 3 caturthasyApyuttaraphAlgunyaH 4 paJcamasya hastaH 5 SaSThasya citrA 6 saptamasya vizAkhA 7 aSTamasya mitromitradevatopalakSitA anurAdhA 8 tato jyeSThAdika paTU krameNa vaktavyam , tadyathA-vamasya jyeSThA 9 dazamasya mUlaM 10 5 anukrama [77] OMOMOM ~337~ Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [77] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. ekAdazasya pUrvApADhA 11 dvAdazasyottarASADhA 12 trayodazasya zravaNaH 13 caturdazasya dhaniSThA 14 paJcadazasya aja:-- ajadevatopalakSitAH pUrvabhadrapadAH 15 SoDazasyAbhivRddhiH - abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 16 saptadazasyottara bhadrapadA 17 aSTAdazasya puSyaH- puSyadevatopalakSitA revatI 18 ekonaviMzatitamasyAzvaH - azvadevatopalakSitA azvinI 19 padmaM ca kRttikAdikamiti, viMzatitamasya kRttikAH 20 ekaviMzatitamasya rohiNI 21 dvAviMzatitamasya mRgaziraH 22 trayoviMzatitamasyArdrA 23 caturviMzatitamasya punarvasuH 24 paJcaviMzatitamasya puSyaH 25 SaDviMzatitamasya pitaraH- pitRde vatopalakSitA maghAH 26 saptaviMzatitamasya bhago-bhagadevatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 27 aSTAviMzatitamasyAryamA -arthamadevA uttaraphAlgunyaH 28 ekonatriMzattamasyApyuttaraphAlgunyaH 29 triMzattamasya citrA 30 ekatriMzattamasya vAyuH - vAyudevatopalakSitA svAtiH 31 dvAtriMzattamasya vizAkhA 32 trayastriMzattamasyAnurAdhA 33 catustriMzattamasya jyeSThA 34 pazcatriMzattamasya punarAyuH- AyurdevatopalakSitAH pUrvASADhA : 35 patriMzattamasya viSvagdevA uttarASADhA 36 saptatriMzattamasyApyuttarASADhA 27 aSTAtriMzattamasya zravaNaH 18 ekonacatvAriMzattamasya dhaniSThA 39 catvAriMzattamasyAjaH - ajadevatopalakSitA pUrva bhadrapadA 40 ekacatvAriMzattamasyAbhivRddhiH - abhivRddhidevA uttarabhadrapadAH 41 dvAcatvAriMzattamasyApyuttara| bhadrapadA 42 catvAriMzattamasyAmyaH- azvadevA azvinI 43 catuzcatvAriMzattamasya yamo yamadevA bharaNI 44 paJcacatvAriMzattamasya bahulAH- kRttikAH 45 SaTcatvAriMzattamasya rohiNI 46 saptacatvAriMzattamasya somaH somadevopalakSitaM mRgaziraH 47 aditidvikamiti aSTacatvAriMzattamasyAditiH - aditidevopalakSitaM punarvasunakSatraM 48 ekonapaJcAzattamasyApi Education Internation For Parts Only ~ 338~ or Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa sUryaprajJa- punarvasunakSatra 49 pazcAzattamasya puSyaH 50 ekapazcAzattamasya pitA-pitRdevA maghAH 51 dvApaJcAzattamasya mano bhagade- 1.prAbhRte ptivRttiH4 vatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 52 tripazcAzattamasyAryamA arthamadevatopalakSitA uttaraphAlgunyaH 53 catuHpazcAzattamasya 420 prAbhUta (mala hastaH 54 ata ajhai citrAdIni abhijitparyantAni jyeSThAvarjAnyaSTau nakSatrANi krameNa vaktavyAni, tadyathA-pacapazcAzatta &aa prAbhRte // 167 // masya citrA 55 SaTpaJcAzattamasya svAtiH 56 saptapazcAttamasya vizAkhA 57 aSTapazAzattamasya anurAdhA 58 ekaoNnaSa- yugasavatsa|STitamasya mUlaH 59 SaSTitamasya pUrvASADhAH50 ekapaSTitamasyottarASADhAH 61 dvApaSTitamasyAbhijiditi 12, etAni X parvakaraNAni nakSatrANi yugasya pUvArddha dvApaSTisahayeSu parvasu yathAkrama yuktAni / evaM karaNavazena yugasyottarAddhe'pi dvApaSTisaha parvasu jJAtavyAni / kiM parva caramadivase kiyatsu muhUrteSu gateSu samAptimiyattItyetadviSayaM yatkaraNamabhihitaM pUrvAcAryestadabhidhI-II yate-carahiM hiyammi paye eke sesami hoi kaliogo / besu ya dAvarajummo tisu teyA camu kddjummo||1||kli-13I [oge teNabaI pakkhevo dAvarammi bAvahI / teUe ekatIsA kaDajumme natthi pakkhevo // 2 // sesaddhe tIsaguNe vAvaThI bhAi-lA yaMmi jaMlI / jANe taisu muhattesu ahorattassa taM parva // 3 // " etAsAM krameNa vyAkhyA-parvaNi-parvarAzI ctubhibhke| sati yadyekA zeSo bhavati tadA sa rAziH kalyojo bhaNyate dvayoH zeSayorvAparayugma khiSu zeSeSu vetIjakSatueM zepeSu kRta-15 yugmaH, 'kali oyetyAdi, tatra kalyojorUparAzI vinavatiH prakSepaH-prakSepaNIyo rAziH, dvAparayugme dvASaSTiH taujasi | [ekatriMzat kRtayugme nAsti prakSepaH, evaM prakSiptaprakSepANAM parvarAzInAM satAM caturvizatyadhikena parvazatena bhAgo hiyate, hate ca bhAge yaccheSamavatiSThate tasyAyaM vidhi:-'sesaddhe'ityAdi, zeSazcaturvizatyadhikena zatena bhAge hate avaziSTa anukrama [77] tAjasi // 167 // ~339~ Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [56] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa sthAI kriyate, kRtvA ca triMzatA guNyate, guNayitvA ca dvASayA bhajyate, bhakke sati yalabdhaM tAn muharttAn jAnIhi, labdhazeSa muhartabhAgAn , tata evaM svaziSyebhyaH prarUpaya, tadvivakSitaM parva carame ahorAtre sUryodayAttAvatsu muhUrteSu tAvatsu ca muhUrtabhAgeSu atikrAnteSu parisamAptamiti, eSa karaNagAthAkSarArthaH / bhAvanA tviyam-prathamaM parva parame'horAtre kati | muharttAnatikramya samAptamiti jijJAsAyAmeko dhriyate, ayaM kila kalyojo rAzirityatra trinavatiH prakSipyate, jAtA catunavatiH, asya caturvizatyadhikena zatena bhAgo harttavyaH, sa ca bhAgo na labhyate rAzeH stokatvAt , tato yathAsambhavaM kara-4 NalakSaNaM kartavyaM, tatra caturnavaterabai kriyate, jAtA saptacatvAriMzat 47, sA triMzatA guNyate, jAtAni caturdaza zatAni dazottarANi 1410, teSAM dvAphyA bhAgo hiyate, labdhA dvAviMzatimahato 22, zeSA tiSThati SaTcatvAriMzat 46, tatazchedyacchedakarAzyoraTTenApavartanA, labdhAskhayoviMzatirekatriMzadAgAH AgataM prathama parva carame ahorAtre dvAviMzati muhartAna ekasya ca muhUrtasya trayoviMzatimekatriMzadbhAgAnatikramya samAptiM gatamiti / dvitIyaparvajijJAsAyAM dviko priyate, sa kila dvAparayugmarAziriti dvApaSTiH prakSipyate, jAtA catuHSaSTiH, sA ca caturviMzatyadhikasya zatasya bhArga na prayacchati tatastasyAI kriyate, jAsA dvAtriMzat , sA triMzatA guNyate, jAtAni nava zatAni paTyadhikAni 960, teSAM | dvASayA bhAgo hiyate, landhAH pazcadaza muhartA:15, pazcAdavatiSThate viMzat , tatazchedyacchedakarAzyoraddhenApavarttanA, lbdhaaH| paJcadaza ekatriMzadAgAH AgataM dvitIya parva carame'horAtre paJcadaza muharttAnekasya ca muhUrtasya pazcadaza ekatriMzadAgAnatikramya [ dvitIya parva ] samAptamiti / tRtIyaparvajijJAsAyAM triko priyate, sa kila tretIjorAziriti tatraikatriMzat | anukrama [77] ~340~ Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJativattiH prata sUtrAMka (maru0) // 16 // [16] dIpa anukrama [77] ENTERTAINXXX prakSipyate, jAtA catustriMzat 34, sA caturvizatyadhikasya zatasya bhAgaM na prayacchati tatastasyAI kriyate, jAtAH sapta- 10yAbhRte daza, te triMzatA guNyante, jAtAni pazca zatAni dazottarANi 510, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA aSTau 8, zeSA- 20prAbhUtastiSThanti caturdaza 14, tata chedyacchedakarAzyoraddhenApavartanA, labdhAH sapta ekatriMzatbhAgAH, AgataM tRtIyaM parva carame-12 prAbhRte horAtre aSTau muhUrtAnekasya sapta ekatriMzadbhAgAnatikramya samAptiM gatamiti / caturthaparvajijJAsAyAM catuSko priyate, sa| yugasaMvatsa kila kRtayugmarAziriti na kimapi tatra prakSipyate, catvArazcaturviMzatyadhikasya zatasya bhAgaM na prayacchati, tataste'rddha kriyante, rAHsU 56 parvakaraNAta jAtI dvI, tI triMzatA guNyete, jAtA paSTiH 60, tasyA dvASaSTyA bhAgo hiyate, bhAgazca na labhyate iti chedyacchedakarAzyoraddhenApavartanA, jAtAtriMzadekatriMzadbhAgAH AgataM caturthaM parva carame'horAtre muhUrtasya triMzatamekatriMzaddhAgAnatikramya samApti gacchatItyevaM zeSeSvapi parvasu bhAvanIyaM / caturvizatyadhikazatatamaparvajijJAsAyAM caturviMzatyadhikaM zataM dhriyate, tasya kila catubhirbhAge hate na kimapi zeSamavatiSThate iti kRtayugmo'yaM rAziH, tato'tra na kimapi prakSipyate, tatazcaturvizatyadhikena zatena | |bhAgo hiyate, jAto rAzinilepaH, AgataM paripUrNa caramamahorAtra bhuktvA caturviMzatitama parva samAptiM gatamiti / tadevaM yathA|4|| pUrvAcAryaridameva parvasUtramavalambya parvaviSayaM vyAkhyAnaM kRtaM tathA mayA vineyajanAnugrahAya svamatyanusAreNopadarzita, sammati prastutamanuzriyate-tatra yugasaMvatsaro'bhihitaH, sAmprataM pramANasaMvatsaramAha // 16 // -tA pamANasaMvacchare paMcavihe paM0, taM0-nakSatte caMde ur3a Aiye abhivahie (sUtraM 57) // MI-- 'pamANe'tyAdi, pramANasaMvatsaraH paJcavidhaH prajJaptaH, tadyathA-nakSatrasaMvatsara vaatusNvtsrcndrsNvtsr| AdityasaMva-15 ~341~ Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [57] 45 dIpa saro'bhivatisaMvatsarazca, tatra nakSatracandrAbhivatisaMvatsarANAM svarUpaM prAgevoktamidAnI paratusaMvatsarAdityasavatsarayo svarUpamucyate-tatra dve ghaTike eko muhUrttatriMzanmuhUrttA ahorAtraH paJcadaza paripUrNA ahorAtrAH pakSaH dvau pakSI mAso dvAdaza mAsAH saMvatsaro, yasmiMzca saMvatsare trINi zatAni padhAdhikAni paripUrNAnyahorAtrANAM bhavati eSa RtusaMvatsara, Rtavo lokaprasiddhAH vasantAdayaH tatpradhAnaH saMvatsara RtusaMvatsaraH, asya cAparamapi nAmadayamasti, tadyathA-karmasaMva-14 tsaraH savanasaMgharasaraH, tatra karma-laukiko vyavahArastatpradhAnaH saMvatsaraH karmasaMvatsaraH, loko hi prAyaH sarvo'pyanenavAlA saMvatsareNa vyavaharati, tathA caitadgataM mAsamadhikRtyAnyatrokam-"kammo niraMsayAe mAso vaSahArakAragI Doe / sesA-1 o saMsayAe pavahAre dukaro cittuM // 1 // " tathA savanaM-karmasu preraNaM 'pU preraNe' iti vacanAt tatpradhAnaH saMvatsarA saba-1 nasaMvatsara ityapyasya nAma, tathA cokta-"ve nAliyA muhatto sahI uNa nAliyA ahoratto / pamarasa ahorasA paklo tIsa diNA mAso // 1 // saMvaccharoja bArasa mAsA pakkhA ya te caudhIsa / tineca sathA saTThA havaMti rAiMdiyANaM tu // 2 // eso u kamo bhaNio niamA saMvaccharassa kammassa / kammosi sAvaNotti ya uuittiya tassa nAmANi // 3 // " tathA yAvatA kAlena SaDapi prAvRDAdayaH RtavaH paripUrNAHmAvRttA bhavanti tAvAn kAlavizeSa AdityasaMvatsaraH, ukai ca"chappi ukapariyahA eso saMyaccharo u Aico" tatra yadyapi loke pazyahorAtrapramANaH prAvRDAdika mAtuH masiddha tathApiNa paramArthataH sa ekaSaSTyahorAtrapramANo veditavyaH, tathaivokSarakAlamavyabhicAradarzanAt , asa eva cAsmin saMvatsare jogina zatAmi yadapathyadhikAni rAtrindivAnAM dvAdazabhizca mAsaiH saMvatsaraM bhavati, tathA cAnyatrApi pazcasvapi saMghatsareSu yathokta anukrama [78] ~342~ Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [57] 25 dIpa 18 meva rAnindivAnAM parimANamupha, "tinni ahorattasayA chAvahA bhakkharo havai vAso / tinni sayA puNa sahA kammo saMva-1310 prAbhUte ptivRttiH ccharo hoi // 1 // tinni ahorattasayA caupannA niyamaso havai caMdo / bhAgo ya bAraseva ya bAvaDikaeNa cheeNa // 2 // 20 prAbhRta. (mala.) ka tinni ahorattasayA sattAvIsA ya hoti nakSattA / ekkAvannaM bhAgA sattavikaeNa cheenn||3|| tinni ahorattasayA tesI- prAbhRte // 16 // Iceva hoi abhivaDI / coyAlIsaM bhAgA bAvahikaeNa cheeNa // 4 // etAzcatasro'pi gAdhAH sugamAH, idaM ca pratisaM- yugasaMvatsa vatsaraM rAtrindivaparimANamapre'pi vakSyati paramiha prastAvAdukkaM / samprati vineyajanAnugrahAya saMvatsarasaGkhyAto mAsasaGkhyA vApara parvakaraNAni pradarzyate-tatra sUryasaMvatsarasya parimANaM trINi zatAni SaTUSayadhikAni rAtrindivAnAM dvAdazabhizca mAsaiH saMvatsarastatra trayANAM zatAnAM SaTpaTyAdhikAnAM dvAdazabhirbhAgo hiyate, landhAH triMzat 30, zeSANi tiSThanti SaT, te arddha kriyate, jAtA dvAdaza, tato labdhamekaM divasasyArddha metAvatparimANaH sUryamAsaH, tathA karmasaMvatsarasya parimANaM trINi zatAni | pazyadhikAni rAtrindivAnAM teSAM dvAdazabhirbhAge hRte labdhAtriMzadahorAtrA etAvatkarmamAsaparimANa, tathA candrasaMvatsa-1 rasya parimANaM zrINyahorAtrazatAni catuSpazcAzadadhikAni dvAdaza ca dvApaSTibhAgA ahorAtrasya, tatra trayANAM zatAnAM catuSpazcAzadadhikAnAM dvAdazabhibhoge hate labdhA ekonatriMzadahorAtrAH, zeSAH tiSThanti SaT ahorAtrAH, te dvApaSTibhAgakaraNArtha dvASaSTyA guNyante, jAttAni trINi zatAni dvisaptatyadhikAni 372, ye'pi dvAdaza dvApaSTibhAgA uparitanA P169 // ste'pi tatra prakSipyante jAtAni trINi zatAni caturazItyadhikAni, teSAM dvAdazabhirbhAge hate labdhA dvAtriMzat dvApaSTibhAgA, |etAvaccandramAsaparimANaM / tathA nakSatrasaMvatsarasya parimANaM trINi zatAni saptaviMzatyadhikAni rAtrindivAnAmekasya ca rAtri 945 anukrama [78] ~343~ Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [57] dIpa ndivasya ekapatrAzatsaptapaSTibhAgAH, tatra prayANAM zatAnAM saptaviMzatyadhikAnAM dvAdazabhibhAgo hiyate, labdhAH saptaviMzati-1X rahorAtrAH, zepAstrayastiSThanti, tataste'pi saptaSaSTibhAgakaraNArthaM saptapadhyA guNyante, jAte dve zate ekottare 201, ye'pi ca uparitanA ekapazcAzatsaptaSaSTibhAgAste'pi tatra prakSipyante, jAte dve zate dvipazcAzadadhi 252, teSAM dvAdazabhirbhAge hate labdhA ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH, etAvanakSatramAsaparimANaM, tathA abhivarddhitasaMvatsarasya parimANaM trINi rAtrindivazatAni jyazItyadhikAni catuzcatvAriMzaca dvASaSTibhAgA rAtrindivasya, tatra trayANAM zatAnAM dhyazItyadhikAnAM dvAdaza bhirbhAgo hiyate, labdhA ekatriMzadahorAtrAH zeSAstiSThantyahorAtrA ekAdaza, te ca caturvizatyuttarazatabhAgakaraNArtha catuTravizatyuttarazatena 124 guNyante, jAtAni trayodaza zatAni catuHSaSyadhikAni 1364, ye'pi coparitanAzcatuzcatvAriM zad dvApaSTibhAgAste'pi caturvizatyuttarazatabhAgakaraNArthaM dvAbhyAM guNyante, jAtA'STAzItiH, sA'nantararAzI prakSipyate, jAtAni caturdaza zatAni dvipazcAzadadhikAni 1452, teSAM dvAdazabhirbhAgo hriyate, labdhamekaviMzatyuttaraM zataM caturviMzaityuttarazatabhAgAnA, etAvadabhivaddhitamAsaparimANaM, tathA coktam-"Aicco khalu mAso tIsa addhaM ca sAvaNo tIsaM / *caMdo eguNatIsaM visahibhAgA ya battIsa // 1 // nakkhatto khalu mAso sattAvIsaM bhave ahorattA / aMsA ya ekavIsA sattavikaeNa cheeNa // 2 // abhivahijo ya mAso ekatIsaM bhave ahoracA / bhAgasayamegavIsaM cauvIsasaeNa cheeNaM ||shaa samprati etaireva pacabhiH saMvatsaraiH prAguktasvarUpaM yuga-paJcasaMvatsarAtmaka mAsAnadhikRtya pramIyate, tatra yuga-grAguditasvarUpaM yadi sUryamAsarvibhajyate tataH paSTiH sUryamAsA yugaM bhavanti, tathAhi-sUryamAse sA khiMzadahorAtrA yuge cAhorAtrA CCESS anukrama [78] ~344~ Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJavivRttiH (mala.) // 17 // [57] dIpa NAmadhAdaza zatAni triMzadadhikAni bhavanti, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha yuge ayazcandrasaMvatsarA hI cAbhi- 10prAbhate vaddhiMtasaMvatsarau, ekakarmizca candrasaMvatsare'horAtrANAM bINi zatAni catuSpazcAzadadhikAni bhavanti, dvAdaza ca dvApaSTi- 20prAbhRtabhAgA ahorAtrasya 35413, tata etat tribhirguNyate, jAtAnyahorAtrANAM daza zatAni dvASaSTyadhikAni 1062 SaTtriMzaca mAbhUte dvApaSTibhAgA ahorAtrasya, abhivaddhitasaMvatsare ca ekaikasmin ahorAtrANAM trINi zatAni gyazItyadhikAni casuzca- yugasaMvatsamAtvAriMzaSa dvApaSTibhAgA ahorAvasya, (tata etabU dvAbhyAM guNyate jAtAni saptaSaSTyadhikAni sapta zatAnyahorAtrANAM " parvakaraNAni paiiMzatizca dviSaSTibhAgA ahorAnasya, tadevaM candrasaMvatsaratrayAbhivarddhitasaMvatsarasyAhorAtramIlane triMzadadhikAnyahorAtrANAmaSTAdaza zatAni, sUryamAsamma ca pUrvocarItyA sArddhatriMzadahorAtramAnateti sena bhAge kRte spaSTameva paTeobhaH, tathAhi-aSTAdazazatyAviMzadadhikAyA ardhIkaraNAya dvAbhyAM guNane paTyadhikA SaTtriMzacchatI triMzatavAdhIkaraNAya dvAbhyAM guNane SaSTiH ekaprakSepe ekaSaSTistena pUrvottarAzeH bhAge kRte labhyate SaSTiH, tathA ca yugamadhye sUryamAsAH SaSTiriti sthita sAvanasya tu mAsA ekaSaSTiH, priMzadinamAnatvAd tasya triMzadadhikAyA aSTAdazazatyAviMzatA bhAge ekapaTeloMbhAt / candra-11 mAsA dviSaSTiyata ekonaviMghAlyA ahorAtrairekonaviMzatA dviSaSTibhAgairadhikarmAsaH, yugadinAnAM tairbhAge ca dvASaSTeloMbhAt, karma triMzadadhikAyA aSTAdazazatyA dviSaSTibhAgakaraNArtha guNakAre ekaM lakSa trayodaza sahasrANi pazyadhikamekaM zataM 193166 candramAsasyApi bhAgakaraNAya dviSayA ekonaviMzati guNite prakSipte ca dvAtriMzati zidadhikAthA aSTAdazazatyA bhASaH tayA bhake pUrvokarAzI dvASaSTerbhAvAt candramAsA dvApaSTiriti / nakSatramAsAH saptaSaSTiH, kathamiti cet, makSatramAsasthAvata anukrama [78] ~345~ Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [57] dIpa anukrama [78] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 57 ] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH | saptaviMzatyA ahorAtrairekaviMzatyA ca saptaSaSTibhAgaiH ) tatra saptaviMzatirahorAtrAH saptaSaSTibhAgakaraNArthaM saptaSaSTyA guNyante. jAtAnyaSTAdaza zatAni navottarANi 1809, tata uparitanA ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAstatra prakSipyante, jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, yugasyApi sambandhinastriMzadadhikASTAdazazatapramANA ahorAtrAH saptaSaSTyA guNyante, jAta eko lakSaH dvAviMzatiH sahasrANi SaT zatAni dazottarANi 122610, eteSAmaSTAdazazataistriMzadadhikairnakSatra mAsa satkasaSThapaSTi bhAgarUpairbhAgo hiyate, labdhAH saptaSaSTirbhAgAH 67 / tathA yadi yugamabhivarddhitamAsaiH paribhajyate tadA abhivarddhitamAsA yuge bhavanti saptapaJcAzat sapta rAtrindivAni ekAdaza muhUrttA ekasya ca muhUrttasya dvASaSTibhAgAstrayoviMzatiH, tathAhi -a bhivarddhitamA saparimANamekatriMzadahorAtrA ekaviMzatyuttaraM zataM caturviMzatyadhikazatabhAgAnAmahorAtrasya tata ekatriMzadahorAtrAcaturviMzatyuttarazatabhAgakaraNArthaM caturviMzatyuttareNa zatena guNyante, jAtAnyaSTAtriMzacchatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 3844, tata uparitana mekaviMzatyuttaraM zataM bhAgAnAM tatra prakSipyate, jAtAnyekonacatvAriMzacchatAni paJcapazyadhikAni 3965, yAni ca yuge ahorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830 tAni caturviMzatyuttareNa zatena guNyante, jAte dve lakSe pi zatiH sahasrANi nava zatAni viMzatyadhikAni 226920, tata eteSAmekonacatvAriMzacchataiH paJcaSaSTyadhikairabhivarddhitamA| sasatkacaturviMzatyuttarazata bhAgarUpairbhAgo hiyate, labdhAH saptapaJcAzanmAsAH zeSANi tiSThanti nava zatAni paJcadazocarANi 915, teSAmahorAtrAnayanAtha caturviMzatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAni sapta rAtrindivAni, zepAstiSThamti caturviMzatyuttarazata bhAgAH saptacatvAriMzat, tatra caturbhirbhAgairekasya ca bhAgasya caturbhistriMzadbhAgairmuhUrto bhavati, sthAhi Education Internation For Pasta Lise Only ~ 346~ Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) sUtrAMka // 17 // [57] dIpa ekasminnahorAtre triMzanmuhartA ahorAtre ca catuvizatyuttaraM zataM bhAgAnAM kalpitamAste, tatastasya caturviMzatyuttarazatasya 10 prAbhRte triMzatA bhAge hate labdhAzcatvAro bhAgAH ekasya ca bhAgasya sarakAzcatvArakhiMzadbhAgAstatra paJcacatvAriMzadbhAgairekasya ca 20 prAbhRtabhAgasya satkaizcaturdazabhitriMzadbhAgairekAdaza muhUrttA labdhAH, zeSastiSThatyeko bhAga ekasya ca bhAgasya satkAH SoDaza triMza- prAbhUte bhAgAH, kimuktaM bhavati -SaTcatvAriMzatriMzadAgA ekasya bhAgasya satkAH zeSAstiSThanti, te ca'kila muhartasya caturviMza yugasaMvatsatyuttarazatabhAgarUpAstataH SaTcatvAriMzatazcaturviMzatyuttarazatasya ca dvikenApapartanA kriyate, labdhA muhUrtasya dvApaSTibhAgA- rA khayoviMzatiH, uktaM caitadanyatrApi-"tattha paDimijamANe paMcahi mANehiM sabagaNiehiM / mAsehi vibhajatA jai mAsA parvakaraNAni hoti te vocchaM // 1 // " atra 'tatthe'ti tatra, 'paMcahi mANehitti paMcabhirmAnaiH-mAnasaMvatsaraH-pramANasaMvatsarairAdityacandrAdibhirityarthaH, pUrvagaNitaiH prAkpratisaJjayAtasvarUpaiH pratimIyamAne-pratigaNyamAne mAsa-sUryAdimAsaiH, zeSaM sugamam / "AiyeNa u saTThI mAsA uuNo u hoMti eghii| caMdeNa u bAbahI sattaTThI hoti nkkhtte||1|| sattAvaNaM mAsA satta ya rAIdiyAI abhivaDhe / ikArasa ya muhuttA bisadvibhAgA ya tevIsaM // 2 // " sampati lakSaNasaMvatsaramAha tA lakkhaNasaMvacchare paMcavihe paM0-nakkhatti caMde uDa, Aicce abhivuhie| tA Nakkhatte NaM saMvacchareNaM |paMcavihe paM0-samagaM NakkhattA joyaM joeMti, samagaM udU pariNamaMti / nacuNhaM nAisIe bahuudae hoi nakkhatte / ||1||ssi samaga punimAsiM joItA visamacArinakkhattA / kaDuo bahuudao ya tamAhu saMvacchara cNdN|21||17|| // 2 // visamaM pacAliNo pariNamaMti aNuUsu diti pupphaphalaM / vAsaM na samma vAsaha tamAhu saMvacchara kamma anukrama [78] ~347~ Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [18] + gAthA(1-5) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [58] ||1-5|| // 3 // puDhavidagANaM ca rasaM pupphaphalANaM ca dei Aicce / appeNavi vAseNaM saMmaM niSphajae sassaM // 4 // Ai-13 cateyataviyA khaNalavadivasA uU pariNamanti / pUreti niNaya (paNa) thalaye tamAhu abhivahitaM jANa // 5 // tA saNikacharasaMvacchare NaM aTThAvIsativihe paM0, taM0-abhiyI savaNe jAva uttarAsADhA, jaM vA saNicchare mahaggahe tIsAe saMvakacharehi sarva NakvattamaMDalaM samANeti (sUtraM 58) // dasamassa pAhaDassa vIsatima|4| pAhuDapAhuDaM samattaM // | 'lakkhaNe saMvaccharetyAdi, lakSaNasaMvatsaraH paJcavidhaH-pazcaprakAraH prajJaptaH, tacca paJcavidhatvaM prAguktameva draSTavyaM, tadyathAnakSatrasaMvatsaraH candrasaMvatsaraH RtusaMvatsaraH AdityasaMvatsaro'bhivarddhitazca, kimukta bhavati na kevalamete nakSatrAdisaMvatsarA yathoktarAnindivaparimANA bhavanti kintu tebhyaH pRthagbhUtA anye'pi vakSyamANalakSaNopetAH, tato lakSaNopapannaH saMvatsaraH pRthak pazyavidho bhavatIti, tatra prathamato nakSatrasaMvatsaralakSaNamAha-'tA nakkhatte'tyAdi, 'tA' iti tatra nakSatrasaMvatsaro lakSaNamadhikRtya paJcavidhaH prajJaptaH, kimuktaM bhavati-nakSatrasaMvatsarasya paJcavidha lakSaNaM prajJaptamiti, haitadevAha-"samarga nakkhattA jogaM joeMti samaga uU pariNamaMti / nacuNha nAtisIto bahuudao hoi nakkhatto 1 // " yasmin saMvatsare samaka-samakameva ekakAlameva RtubhiH saheti gamyate nakSatrANi-uttarASADhAmabhRtIni yoga yuJjanti-candreNa saha yogaM yuJjanti santi tAM paurNamAsI parisamApayanti, tathA samakameva-ekakAlameva tayA tayA parisamApyamAnayA paurNamAsyA saha Rtavo nidAghAdyAH pariNamanti-parisamAptimupayanti, iya-13 dIpa anukrama [79-85] 45454544% For P OW ~348~ Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 58 ] // 1-5 // dIpa anukrama [79-85] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryapraza tivRttiH ( mala0 ) // 172 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 58 ] + gAthA (1-5) AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH 10 mantra bhAvanA - yasmin saMvatsare nakSatrairmAsa sadRzanAma kaistasya tasya RtoH paryantavatIM mAsaH parisamApyate, teSu ca tAM 4 tAM paurNamAsI parisamApayatsu tathA tathA paurNamAsyA saha Rtavo'pi nidAghAdikAH parisamAptimupayanti, yathA 42 20 prAbhUtauttarASADhA nakSatraM ASADhI paurNamAsI parisamApayati, tayA ASADhapaurNamAsyA saha nidAgho'pi RtuH parisamAptimupaiti, sa nakSatrasaMvatsaraH, nakSatrAnurodhena tasya tathA tathA pariNamamAnatvAt etena ca lakSaNadvayamabhihitaM draSTavyaM, tathA na vidya te'tizayena uSNaM- uSNarUpaH paritApo yasmin sa nAtyuSNaH tathA na vidyate'tizayena zItaM yatra sa nAtizIto bahu udakaM yatra sa bahUdakaH evaMrUpaiH paJcabhiH samaprairlakSaNairupeto bhavati nakSatrasaMvatsaraH / samprati candrasaMvatsara lakSaNamAha - "sasisama - gapuNNamAsiM joeMtA visamacArinakkhattA / kahuo bahuudaoyA tamAhu saMkccharaM caMdaM // 1 // yasmin saMvatsare nakSatrANi viSamacArINi mAsavisadRzanAmAnItyarthaH, zazinA samakaM yogamupagatAni tAM tAM paurNamAsIM yuJjanti - parisamApayanti, | yazca kaTukaH- zItAtaparogAdidoSabahulatayA pariNAmadAruNo bahUdakazca tamAhurmaharSayaH saMvatsaraM cAndraM candrasambandhinaH candrAnurodhatastatra mAsAnAM parisamAptibhAvAna mAsasadRzanAmanakSatrAnurodhataH / samprati karmmasaMvatsara lakSaNamAha-- "visamaM pavAliNo pariNamaMti aNuUsu diti pupphaphalaM / vAsaM na samma vAsaha tamAhu saMvaccharaM kammaM // 1 // " yasmin saMbatsare vanaspatayo viSamaM viSamakAlaM 'pravAlinaH pariNamanti' pravAla:- palavArastadyuktatayA pariNamanti tathA anUtuSvapi - svasvaRtvabhAve'pi puSpaM phalaM ca dadati-prayacchanti, tathA varSe pAnIyaM na samyak yasmin saMvatsare megho varSati tamAhurmaharSayaH saMvatsaraM kammaM - karmmasaMvatsaramityarthaH / adhunA sUryasaMvatsaralakSaNamAha-- " puDhavidagANaM ca rasaM puSkaphalANaM ca deza Educatin internation For PenalPa Lise Only ~ 349~ lakSaNazanaizvarasaMvatsa sU. 58 // 172 // Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [18] + gAthA(1-5) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [58] 54 ||1-5|| Ailo / appeNavi vAseNaM samma niSphajjae sassaM // 1 // " pRthivyA udakasya tathA puSpAnAM phalAnAM ca rasamAdityasaM-19 vatsaro dadAti tathA alpenApi-stokenApi varSeNa-vRSTyA sasya niSpadyate-antarbhUtaNyarthatvAt sasya niSpAdayati, kisukka hai bhavati -yasmin saMvatsare pRthivI tathAvidhodakasamparkAdatIva sarasA bhavati udakamapi pariNAmasundararasopetaM pariNamate puSpAnAM ca-madhUkAdisambandhinAM phalAnAM ca-cUtaphalAdInAM rasaH pracura sambhavati stokenApi varSeSA dhAnyaM sarvatra samyak niSpadyate tamAdityasaMvatsaraM pUrvaSayaH upadizanti / abhivatisaMvatsaralakSaNamAha-"AiyateyatatiyA khaNalavadivasA uU pariNamaMti / pUrei niNNathalae tamAhu abhivaDiyaM jANa // 1 // " yasmin saMvatsare kSaNalavadivasA Rtava AdityatejasA kRtvA atIva tatAH pariNamante yazca sarvANyapi nimnasthAnAni sthalAni ca jalena pUrayati taM saMvatsaraM jAnIdi yathA taM saMvatsaramabhi* varddhitamAhuH pUrvaya iti / tadevaM lakSaNasaMvatsara uktaH, samprati zanaizcarasaMvatsaramAha-tAsaNicchareM'tyAdi, tantra zanaizvarasaM vatsaro'STAviMzatividhaH prajJaptaH, tadyathA-abhijit-abhijitzanaizcarasaMvatsaraH zravaNaH-zravaNazanaizcarasaMvatsara, evaM yAvaduttarASADhA-uttarApAThAzanaizvarasaMvatsarA, tana yasmin saMvatsare abhijitA nakSatreNa saha pAnavaro yogamupAdatte so'bhijitazanaizcarasaMvatsaraH, zravaNena saha yasmin saMvatsare yogamupAdatte sa zravaNazanaizcarasaMvatsaraH, evaM sarvatra bhAvanIyaM- ve lyAdi, vAzabdaH prakArAntaratAdyotanAya tatsarve-samasta nakSatramaNDalaM zanaizvaro mahAgrahatriMzatA saMvatsaraiH samAnayati etAjavAna kAlavizeSatriMzadvarSapramANaH shnaishcrsNvtsrH|| iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhUtasya viMzatitama prAbhRtaprAbhRtaM samAkSaM // dIpa anukrama [79-85] 00 ~350~ Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [21], -------------------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJativRttiH (mala0) hai sUtrAMka // 17 // dIpa tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya viMzatitama prAbhRtaprAbhRtaM, sAmprataM ekaviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro 10 prAbhRte yathA 'nakSatracakrasya dvArANi vaktavyAni,' tatastadviSayaM praznasUtramAha 21prAbhUta PI prAbhUte tA kahate jotisassa dArA AhitAtivadejA ?, tattha khalu imAo paMca paDivattIo paNNatAo, tatthege ecamAhaMsu tA kattiyAdI NaM satta nakSattA puSAdAriyA paNNattA ege evamAhaMsu1, page puNa evamAhaMsuNi sU 59 tA mahAdIyA satta NakkhattA puSadAriyA papaNatsA ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAsu tA dhaNivAdIyA| satta NakvattA puSadAriA paNNattA ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu assiNIyAdIyA NaM satsa NakkhattA puSAdAriyA paM0 ege ecamAhaMsu 4, ege puNa evamAsu tA bharaNIyAdIA NaM satsa NakkhatA puSadAriA paNNatA / tattha je te evamAhaMsu tA kattiyAdI NaM satta NakkhattA puvadAriyA paM0 te evamAhaMsu-taM0-18 kattiyA rohiNI saMThANA adA puNavasa pusso asilesA, satta NakkhatA dAhiNadAriyA paM0taM0-mahA puSaphagguNI uttarAphagguNI hastho cittA sAI visAhA, aNurAdhAdIyA sasa NakkhattA pacchimadAriyA paM0 saM0-| aNurAdhA jeTTA mUlo puvAsADhA uttarAsADhA abhiyI savaNo, dhaNihAdIyA satta NakkhattA uttaradAriyA paM020-dhaNivA satabhisayA puccApoTThavatA utsarApoTTavatA revatI assiNI bharaNI // tattha je te evamAhaMsutA shaa||17|| mahAdIyA satta NakkhattA pukhadAriyA paM0te evamAsu taM0-mahA putvAphagguNI hattho cittA sAtI bisAhA, aNurAdhAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paM0 saM0-aNurAdhA jeTThA mUle puvAsADhA uttarAsAdA abhiyI anukrama [86] 4565654 atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 20 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 21 Arabhyate ~351~ Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [21], -------------------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [59]] savaNe, dhaNihAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM0 saM0-dhaNivA satabhisayA pudhApohacatA uttarApohabatA revatI assiNI bharaNI, kattiyAdIyA satta NakvattA uttaradAriyA paM0, taMjahA kattiyA rohiNI saMThA NA ahA puNavasa pusso assesA / tattha Na je te evamAsu, tA dhaNihAdIyA sasa NakkhattA puccadAriyA paM0 sAte evamAsu, taMjahA-dhaNiTThA satsarisayA puvAmaddavayA uttarAbhavatA revatI assiNI bharaNI, kattiyA-1 dIyA sattaNakkhattA dAhiNadAriyA paM0 saMjahA-kattiyA rohiNI saMThANA addA puNavasU pusso assesA, mahAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM0 taMjahA-mahA puSAphagguNI uttarAphagguNI hatyo cittA sAtI visAhA, aNurAdhAdIyA sattaNakkhattA uttaradAriyA paM020-aNurAdhA jeTThA mUlo puvAsADhA uttarAsADhA abhIyI savaNo // tatva je te evamAsu, tA assiNIAdIyA satta NakkhattA puSadAriyA paNNattA, ete evamAhaMsu, taMjahA-assiNI bharaNI kattiyA rohiNI saMThANA addA puNavasa , pussAdiyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paNNatA taM0-pussA assesA mahA puvAphagguNI uttarAphagguNI hastho cittA, sAdIyAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM0 taMjahA-sAtI visAhA aNurAhA jeTThA mRlo puvAsAdA uttarAsADhA, II abhIyIAdi satta NakkhattA uttaradAriyA paM0, taM0-abhiI savaNo dhaNiTThA satabhisayA puSabhaddavayA uttarabhadavayA revtii|| tattha je te evamAsu tA bharaNiAdIyA sattaNakkhattA pukhadAriyA paM0 te evamAhaMsu, taMjahAbharaNI kattiyA rohiNI saMThANA addA puNavasU pusso, assesAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paNNattA, RECEIAS dIpa anukrama [86] ~ 352~ Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [21], -------------------- mUlaM [59] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka dIpa sUryaprajJa- taMjahA-assesA mahA puvAphagguNI uttarAphagguNI hattho cittA sAI, visAhAdIyA satta NakkhattA pracchi-10mAbhRte ptivRttiHmadAriyA paM00-visAhA aNurAhA jeTThA mUlo puSAsADhA uttarAsADhA abhiI, savaNAdIyA sasa NakkhantA 21mAbhRta(mala0) uttaradAriyA paNNattA, taM0-savaNo dhaNihA satabhisayA pucApohavayA uttarapoDavayA revatI asmiNI, ete eva-za prAbhRte // 17 // mAhaMsu, vayaM puNa evaM vadAmo tA abhiyAdi satta NakkhattA puSadAriyA paNattA, taM0-abhiyI savaNo nakSatradvArA dhaNiTThA satabhisayA puSApohacatA uttarApoDavayA revatI, assiNImAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA MNi sU 59 paM020-assiNI bharaNI kattiyA rohiNI saMThANA ahA puNavasU, pussAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM020-pusso assesA mahA puvAphagguNI uttaraphagguNI hastho cittA, sAtiAdIyA satta NakhattA uttaradAriyA paM0, taM0-sAtI bisAhA aNurAhA jeTTA mUle puSAsAhA utsarAsAdA (sUtraM 59) dasamassA pAhuDassa ekavIsatitamaM pAhuDapAhuI samattaM // AtA kahaM te joisadArA ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM kena prakAreNa kena krameNetyarthaH jyotipo-nakSatrayakasya dvArANi AkhyAtAnIti vadet 1, evamukke bhagavAnetadviSaye yAvatyaH paratIthikAnAM pratipasayastAvatIrupadarzayatilA // 17 // 'tatthetyAdi, tatra-dvAravicAraviSaye khasvimA vakSyamANasvarUpAH paJca paratIthikAnAM pratipattayaH prajJaptA, tA evaM kame-ma NAha-tasthege'tyAdi, tatra-teSAM paJcAnAM paratIthikasAtAnA madhye eke evamAhuH kRttikAdIni sapta nakSatrANi pUrvaladvArakANi prajJaptAni, iha yeSu nakSatreSu pUrvasyAM dizi gacchataH prAyaH zubhamupajAyate tAni pUrvadvArakANi, evaM vaikSiNakAla anukrama [86] ~353~ Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 59 ] dIpa anukrama [86] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [21], mUlaM [ 59 ] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH rakAdInyapi vakSyamANAni bhAvanIyAni atraivopasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu, eke punarevamAhuH - anurAdhAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi prajJatAni, atrApyupasaMhAraH- ege evamAhaMsu, evaM zeSANyabhyupasaMhAravAkyAni yojanIyAni, eke punarevamAhuH- dhaniSThAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi, eke punarevamAhuH- azvinyAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi prajJaptAni, eke punarevamAhurbharaNyAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi, sampratyeteSAmeva paJcAnAmapi matAnAM bhAvanikAmAha 'tattha je te evamAhaMsa' ityAdi sugamaM, bhagavAn svamatamAha - 'vayaM puNa' ityAdi pAThasiMddham / iti zrImalayagiri viracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhRtasya ekaviMzatitamaM prAbhRtaprAbhUtaM samAptam // tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya ekaviMzatitamaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati dvAviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro yathA 'nakSatrANAM vicayo vaktavyaH' tatastadviSayaM praznasUtramAha 'tA kahaM te Nakkhattavijaye Ahiteti vadejjA ?, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 jAba parikkheveNaM, tA jaMbuddIye gaM dIve do caMdA pabhAseMsu vA pabhAti vA pabhAsissaMti vA do sUriyA tarvisu vA taveti vA tavissaMti vA, chappaNNaM NakkhattA joSaM jopasu vA 3, taMjahA- do abhIyI do sabaNA do ghaNiTThA do satabhisayA do puddApohavatA do uttarApoDhabatA do revatI do assiNI do bharaNI do kantiyA do rohiNI do saMThANA do adA ho puNvasU do pussA do assesAo do mahA do puvAphagguNI do uttara phagguNI do hatthA do cittA do sAI aNurAdhA do jeThThA do mUlA do pucchAsADhA do uttarAsADhA, tA eesi NaM chappaNNAe nakkhantANaM asthi NakvatA Education Internation For Parts Only atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 21 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 22 Arabhyate ~354~ Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [60] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [60] jeNaM Nava muhaste sattAvIsaM ca sattavibhAge mutsassa caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, asthi nakkhattA je NaM paNNarasa 10 prAbhRte tivRttiH hai muhale caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, asthi NakkhattA je NaM tIsamuhatte caMdeNasaddhiM joyaM joeMti, asthi NakkhattA 22 prAbhRta. (mala.) je NaM paNayAlIsaM muhale caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi gaM chappaNNAe NakkhattANaM katare Nakkhase 4 nksstryogaa||175|| jeNaM Navamuhatte sattAvIsaM ca satsasahibhAge muhuttassa caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, katare NakkhattA je NaM panna-11 disU60 rasamuhutte caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, katare NavattA je NaM tIsaM muhutte caMdeNaM saddhiM joyaM joeMti, katare 4 NakkhattA je NaM paNatAlIsaM muhutte caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesiNaM chappaNNAe NakkhattANaM tattha je te NakkhatA je NaM Nava muhutte sattAvIsaM ca sattaTTibhAge muhattassa caMdeNa saddhiM joyaM joeMti te NaM do abhIyI, tattha je te NakkhattA je NaM paNNarasa muhatte caMdeNa saddhiM joyaM joeMti te Na bArasa, taMjahA-do satabhisayA do bharaNI do addA do assesA do sAtI do jeTThA, tattha je gaM tIsaM muhune caMdeNa saddhiM joyaM ajoeMti te NaM tIsaM, taMjahA-do savaNA do dhaNiTThA do puSabhaddavatA do revatI do assiNI do katsiyA do saMThANA do pussA do mahA do puvAphagguNI dohatthA do cittA do aNurAdhA do mUlA do puvAsAdA, tattha je|| teNakhattA je NaM paNatAlIsaM muhutte caMdeNa saddhiM joeMti te NaM vArasa, taMjahA-do uttarApohavatA dorohiNI // 17 // do puNavasU do uttarAphagguNI do visAhA do uttarAsAdA, tA eesiNaM chappaNNAe NakkhattANaM asthi Nakkhatte jeNaM cattAri ahoratte chaca muhutte sUrieNa saddhiM joyaMjoeMti, atthi NakkhattA je NaM cha ahoratte ekavIsaM ca SAXAXARAS dIpa anukrama [87] ~355~ Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [60] dIpa anukrama [87] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [60 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, asthi NakkhattA jeNaM vIsaM ahorate tinniya muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, eesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kayare NakkhattA je NaM taM caiva uccAreyavaM, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhatANaM tattha je te NakkhattA je NaM cattAri ahorate chaca muhutte sUreNa saddhiM joyaM jopaMti, te NaM do abhIyI, tattha je te NakkhattA jeNaM cha ahoratte ekavIsaM ca muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, te NaM bArasa, taMjahA- do satabhisayA do adA do assesA do sAtI do visAhA do jeTThA, tattha je te NakukhattA jeNaM terasa ahorate bArasa muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, te NaM tIsaM, taMjahA- do savaNA jAba do puvAsADhA, tattha je te NakkhasA jeNaM vIsaM ahorase tiSNi ya muhuse sUreNa jopaM joeMti, te NaM bArasa, taMjahA-do uttarApoDavatA jAba uttarAsADhA (sUtraM 60 ) / 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM !-kena 'nakkhattavijayaMti vipUrvazci svabhAvAt svarUpanirNaye varttate, tathA coktamanyatra " AptavacanaM pravacanaM jJAtvA vicayastadarthanirNayanam / " tatra vicayanaM vizvayo nakSatrANAM vicayo nakSatravizvayaH - nakSatrANAM svarUpanirNaya AkhyAta iti vadet , bhagavAnAha - 'tA ayaNNa' mityAdi, idaM jambUdvI pavAkyaM pUrvavat paripUrNa svayaM kRtvA paribhAvanIyaM, 'tA jaMbuddIce Na'mityAdi, tatra jambUdvIpe Namiti vAkyAlaGkAre dvIpe dvau candroM prabhAsitavantau prabhAsete prabhAsiSyete, dvau sUryo tApitavantau tApayatastApayiSyataH, SaTpaJcAzannakSatrANi candrAdibhiH saha yogamayuJjan yuJjanti yozyanti, tatra tAnyeva SaTpaJcAzannakSatrANi darzayati- 'taMja' tyAdi Educatuny Internationa For Parts Only ~356~ Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [10], ..............--- prAbhataprAbhUta [22], ...... ....- mUlaM [60] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [60] prajJa- sugama, iha bharatakSetre pratidivasamaSTAviMzatireva nakSatrANi cAraM caranti, tataH pUrvamasya dazamasya prAbhRtasya dvitIye prAbhU- mAbhRte tivRttiH taprAbhRte'STAviMzaternakSatrANAM candramasA sUryeNa ca saha yogaparimANaM cintitaM, sampati punaH sakalameva jambUdvIpamadhikRtya 22 prAbhUtamala) nakSatrANi cintyamAnAni vartante, tAni ca sarvasaGkhyayA SaTpaJcAzat , tatasteSAM sarveSAmapi candrasUryAbhyAM saha yogamadhikRtya prAbhRte muhartaparimANaM cicintayiSuridamAha-tA eesi Na'mityAdi, etacca prAgukadvitIyaprAbhRtaprAbhRtavatparibhAvanIyam nksstrsiimaa||176|| tadevaM kAlamadhikRtya candramasA sUryeNa ca saha yogaparimANaM cintitaM, sampati kSetramadhikRtya taccicintayiSuH prathamataH vikramAdi sU61-12 sImAviSkambhaviSayaM praznasUtramAha- tA kahaM te sImAvikkhaMbhe Ahiteti vadejjA', tA etesi gaM chappaNNAe NakkhattANaM atthi NakkhattA jesi NaM chasayA tIsA sattahibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho, asthi NakvattA jesi NaM sahassaM paMcosaraM sattasahibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho, atthi NakkhattA jesiNaM do sahassA dasutsarA sattavibhAga tIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho, asthi NakkhattA jesi gaM tisahassaM paMcadamuttaraM satsasahibhAgatIsatI bhAgANaM sImAvikkhaMbho, tA etesiNaM chappaNNAe NakkhattANaM katare NakkhattA jesiNaM chasayA tIsA taM cevana lAucAretarSa, tA eesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kayareNakhattA jesiNaM tisahassaM paMcadamuttaraM sasasahibhAga-1 // 176 // tIsahabhAgANaM sImAvikkhaMbho, tA etesiNaM chappaNNAe NakkhattA NaM tattha je te NavattA jesiNaMcha salA| tIsA sattadvibhAgatIsatibhAgeNaM sImAvikkhaMbho te NaM do abhIyI, tattha je te NakkhattA jesi NaM sahassaM paMcu dIpa anukrama [87] ~ 357~ Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [61-62] dIpa anukrama [88-89]] TrAtaraM sattasahibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho te NaM vArasa, taMjahA-do satabhisayA jASa do jeTThA, tastha | je te NakkhattA jesi NaM do sahassA dasusarA sattahibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho te NaM tIsaM, saM0-do savaNA jAva do puvAsAdA, tattha je te NakkhattA jesiNaM tiSiNa sahassA paNNarasuttarA sattahibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho te NaM bArasa, taM0-do uttarA poTTavatA jAba uttarAsAdA vA (sUtraM 61) etesiNaM chappaNNAe NakkhattANaM kiM satA pAdo caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesiNaM chappaNNAe NakkhatANaM kiM sayA sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joeMti?, etesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kiM sayA duhA paSisiya 2caMdeNa saddhiM joyaM joeMti?, tA eesiNaM chappaNNAe NakkhattANa na kiMpitaMja sayA pAdo caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, no sayA sAgaM caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, no sayA duhao pavisittA 2 caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, NaNNatva dohiM abhIyIhi, tA eteNaM do abhIyI pAyaMciya2 cottAlIsaM 2 amAvAsaM joeMti, No ceva NaM puSiNamAsiNiM (sUtraM 62) | 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM !-kena prakAreNa kiyatyA vibhAgasazyayA ityarthaH, bhagavan ! tvayA sImAvikambha AkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-'tA eesi Na'mityAdi, ihASTAviMzatyA nakSatraiH svagatyA svasvakAlaparimANena kramazo yAvat kSetraM bussA vyApyamAna sambhAvyate tAvadekamarddhamaNDalamupakalpyate, etAvatpramANameva dvitIyamadhamaNDalamityevaMpramANe buddhiparikalpitamekaM paripUrNamaNDalaM, tasya maNDalasya 'maNDala sayasahasseNa ahANaue saehiM chicA isa ~358~ Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJa- prata sUtrAMka [61-62] (mala // 177 // dIpa anukrama [88-89]] nakkhatte khettaparibhAge nakkhattavijae pAhuDe Ahiyattibemi' iti vakSyamANavacanAt aSTAnavatizatAdhikazatasahasravi-10prAbhUte |bhAgaivibhajyate, kimevaMsayAnAM bhAgAnAM kalpane nibandhanamiti cet , ucyate, iha trividhAni nakSatrANi, tadyathA-samakSe-422mA bhUtabANi ardhakSetrANi kSetrANi ca, tatra yAvatpramANaM kSetramahorAtreNa gamyate nakSatraistAvatkSetrapramANaM candreNa saha yoga yAni prAbhUta gacchaMti tAni samakSetrANi, tAni ca pazcadaza, tadyathA-zravaNo dhaniSThA pUrvabhadrapadA revatI azvinI kRttikA mRgaziraHITTH nakSatrasImApuSyo maghA pUrvaphAlgunI hastaH citrA'nurAdhA mUlaH pUrvASADhA iti, tathA yAni ahorAtrapramitasya kSetrasyAI candreNa saha yogamaznuvate tAnyarddhakSetrANi, tAni ca SaT , tadyathA-zatabhipaka bharaNI ArdrA azleSA svAtiye'STheti, tathA dvitIyamardhe yasya tat vyarDa, sArthamityarthaH, vyarddhamardAdhika kSetramahorAtrapramitaM candrayogayogya yeSAM tAni vaIkSetrANi, tAnyapi SaT , tadyathA-uttarabhadrapadA uttaraphAlgunI uttarASADhA rohiNI punarvasu vizAkhA ceti, tatra sImAparimANacintAyAmahorAtraH saptaSaSTibhAgIkriyate iti samakSetrANAM kSetraM pratyeka saptapaSTibhAgAH parikalpyante, arddhakSetrANAM trayastriMzat arddha ca, vyarddha|kSetrANAM zatamekamaI ca, abhijinnakSatrasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH, samakSetrANi ca nakSatrANi pazcadazeti saptaSaSTiH pazcadazabhiguNyate, jAtaM sahasra pazcottaraM 1005, arddhakSetrANi paDiti tataH sArdA trayastriMzat panirguNyate, jAte dve shte| |ekottare 201, vyarddhakSetrANyapi paTU , tataH zatamekamarddhaM ca panistAvyate, jAtAni SaT zatAni yuttarANi 603, abhijinnakSatrasya ekaviMzatiH, sarvasaGkhyayA jAtAni aSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, patAvadbhAgaparimANamekamarca- 177 // maNDalametAvabhAgameva dvitIyamiti triMzadadhikAmyaSTAdaza zatAni dvAbhyAM guNyante jAtAni patriMzacchatAni pazyAdhi OM + 044-256++ ~359~ Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [61-62] OMOMOMOMOM dIpa anukrama [88-89]] kAni 3660, ekaikasminnahorAtre kila triMzanmuhUrttA iti pratyekameteSu SaSTyadhikaSaTtriMzacchatasaGgyeSu bhAgeSu triMzadbhAgaka-2 lpanAyAM triMzatA guNyante, jAtamekaM zatasahasramaSTAnavatiH zatAni 109800, tata itthaM maNDalasya bhAgAn parikalpya bhagavAn prativacanaM dadAti-'tA'iti tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye'stIti nipAtatvAdArSatvAdvA staste nakSatre 4AyayoH pratyeka SaT zatAni triMzAni-triMzadadhikAni saptapaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH-sImAparimANaM, tathA'stIti lAsanti tAni nakSatrANi yeSAM pratyeka pazcottara sahasra saptaSaSTitriMzabhAgAnAM sImAviSkambhaH, santi tAni nakSatrANi yeSAM pratyekaM dve sahane dazottare saptapaSTitriMzadAgAnAM sImAviSkambhaH, santi tAni nakSatrANi yeSAM pratyekaM trINi sahasrANi pazcadazottarANi saptaSaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH, evaM bhagavatA sAmAnyenoke bhagavAn gautamo vizeSAvagamanimittaM bhUyaH praznayati-tA eesi 'mityAdi, tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye katarANi tAni nakSatrANi yeSAM SaT zatAni triMzAni saptapaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH, 'taM ceva uccAreya'ti tadevAnantaroktamuktaprakAreNocArayitavyaM, tadyathA-'kayare nakkhatA jesiM sahassaM paMcottaraM sattavibhAgatIsahabhAgANaM sImAvikkhaMbho, kayare nakkhattA jersi do sahassA dasuttarA sattaTThibhAgAtIsahabhAgANaM sImAvikkhaMbho'iti, caramaM tu sUtraM sAkSAdAha'kayare nakSattA ityAdi, etAni trINyapi sUtrANi sugamAni (ca), bhagavAnAha-'tA eesi Na'mityAdi, tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yeSAM SaT zatAni triMzAni saptapaSTibhAgatriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH te dve abhijinnakSatre, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, iha ekaikasyAbhijito nakSatrasya saptapaSTi ~360~ Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [61-62] dIpa anukrama [88-89]] sUryaprajJa-18 khaNDIkRtasyAhorAtragamyasya kSetrasya satkA ekaviMzatirbhAgAzcandrayogayogyAH, ekaikasmiMzca bhAge triMzajhAgaparikalpanAde- 10 prAbhRte vivRttiHlA kaviMzatistriMzatA guNyate, jAtAni SaT zatAni triMzadadhikAni 630, tathA tatra teSAM SaTpazcAzato nakSatrANAM madhye yAni 22prAbhUta(mala0) tAni nakSatrANi yeSAM pratyekaM paJcocaraM sahanaM saptaSaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH tAni dvAdaza, tadyathA-ve zatabhiSajI prAbhate / jAva do jehAu'tti yAvacchandakaraNAdevaM draSTavyaM-'do bharaNIo do adAo do assesAo do sAIbho do jevAo' nksstrsiimaa||178|| iti, tathAhi-eteSAM dvAdazAnAmapi nakSatrANAM pratyeka saptapaSTikhaNDIkRtasyAhorAvagamyasya kSetrasya satkAH sAstriya viSkabhAdi 1 61-12 khiMzadAgAzcandrayoge yogyAstatastrayastriMzat triMzatA guNyate jAtAni nava zatAti navatyadhikAni.990, arddhasthApi ca triMzatA guNayitvA dvAbhyAM bhAge hate labdhAH paJcadaza 15, sarvasaGkhyayA jAtaM pazcottaraM sahasaM 1005, tathA tatra teSAM SaTpazcAzato nakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yeSAM ve sahasra dazocare saptaSaSTibhAgatriMzabhAgAnAM sImAviSkambhastAni triMzat, tadyathA-dvI zravaNI 'jAya do puvAsADhAiti yAvacchabdAdevaM pATho draSTavyaH-do ghaNiTTA do puSabhazvayA do revaI do assiNI do kattiyA do migasirA do pussA do maghA do puvaphagguNIo do hatthA do cittA do aNurAhA do mUlA do| jApuvAsADhA'iti, tathAhi-etAni nakSatrANi samakSetrANi, tata eteSAM sakSapaSTikhaNDIkRtasthAhorAvagamyasya kSetrasya satkAH pari-14 maa||178|| *pUrNAH saptapaSTibhAgAH pratyekaM candrayogayogyAH, tena saptapaSTistriMzatA guNyate, jAte dve sahane dazottare iti, tathA tatra teSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yeSAM pratyeka trINi sahasrANi pazcadazottarANi saptapaSTitriMzadA-12 gAnAM sImAviSkambhastAni dvAdazaza, tadyathA-ve ucare proSThapade 'jAva do uttarAsAbA' iti yAvacchandakaraNAdevAlA ~361~ Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [61-62] dIpa anukrama [88-89] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [61-62] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. draSTavyaM 'do rohiNI do puNabasU do uttaraphagguNI do bisAhA do uttarAsADhA' iti, etAni hi nakSatrANi varddhakSetrANi tataH saptaSaSTikhaNDIkRta syAhorAtragamyasya kSetrasya satkAzcandrayogayogyA bhAgAH zatamekamarddha ca pratyekamavagantavyAH, tatra zataM triMzatA guNyate, jAtAni trINi sahasrANi arddhamapi viMzatA guNayitvA dvAbhyAM vibhajyate labdhAH paJcadazeti / 'nA eesi NamityAdi, tA iti tatra teSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye kiM nakSatraM yat sadA prAtareva candreNa sArddhaM yogaM yunakti 1, kiM nakSatraM yatsadA sAyaM-divasAvasAnasamaye candreNa sArddha yogaM yunakti, kiM tannakSatraM yatsadA dvidhA - prAtaH sAyaM samaye pravizya 2 candreNa sArddhaM yogaM yunakti 1, bhagavAnAha - 'tA eesi NamityAdi, tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye na kimapi tanakSatramasti yatsadA prAtareva candreNa sArddhaM yogaM yunakti, kiM sarvathA netyAha-'nakSatthe'tyAdi, neti pratiSedho'nyatra dvAbhyAmabhijiddbhyAmavaseyaH, kasmAdityAha - 'tA eesi NamityAdi tA iti tatra teSAM SaTkyAzato nakSatrANAM madhye ete-anantarodite dve abhijitI- abhijinnakSatre yuge yuge prAtareva prAtareva catuzcatvAriMzattamAmamAvAsyAM candreNa saha yogamupagamya yuktaH -parisamApayataH, no caiva paurNamAsI, atha kathametadavasIyate, yathA yuge yuge catucatvAriMzattamA 2 mamAvAsyAM sadeva prAtaH samaye abhijinakSatraM candreNa sArddhaM yogamupAgabhya parisamApayatIti 1, ucyate, pUrvAcAryopadarzita karaNavazAt, tathAhi tithyAnayanArthaM tAvatkaraNamidaM- 'tihirAsimeva bAvaTTibhAiyA sesamegasadviguNaNaM c| bAvaDIeN vibhataM sesA aMsA tihisamatI // 1 // " asyA akSaragama nikA-ye yugamadhye candramAsA atikrAntAste tithirAzyAnayanArthe triMzatA guNyante, guNayitvA ca tasya rAzerbhAgo dvApaSTyA hiyate, hRte ca bhAge yadavatiSThate tasminnekaSaSThyA Education Internation For Parts Only ~362~ Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka |[61-62] dIpa anukrama [88-89] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [61-62] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryapraza 10 prAbhRte 22 prAbhRta prAbhRte nakSatrasImA guNayitvA dvASaSTyA vibhake ye aMzA uddharanti sA vivakSite dine vivakSita tithiparisamAptiH, tatazcatuzcatvAriMzattamAyAsivRttiH 4 mamAvAsyAyAM cintyamAnAyAM tricatvAriMzacandramAsA ekaM ca candramAsasya parvAvApyate, tatastricatvAriMzatriMzatA guNyante, ( mala0 ) Rs jAtAni dvAdaza zatAni navatyadhikAni 1290, tata uparitanAH parvagatAH pazcadaza prakSiSyante, jAtAni trayodaza zatAni // 179 // * pazcottarANi 1305, teSAM dvApaTyA bhAgo hiyate labdhA ekaviMzatiH, sA tyajyate, zeSAstiSThanti trayaH, te ekapaTyA guNyante, jAtaM vyazItyadhikaM zataM 183, tasya dvASaSTyA bhAge hRte labdhau dvau tau tyaktau, zeSA tiSThatyekonaSaSTiH 59, Aga- 4 viSkaMbhAdi tamekonaSaSTiSaSTibhAgAstasmin dine'mAvAsyA / amAvAsyAsu paurNamAsISu ca nakSatrAnayanArthe prAguktameva karaNaM, tatra * sU 61-62 dhruvarAziH, SaTSaSTirmuharttA ekasya ca muhUrttasya pazca dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTibhAgaH 66 tatra catuzcatvAriMzattamA amAvAsyA cintayitumArabdhA, tatazcatuzcatvAriMzatA sa guNyate, jAtAni muhUrttAnAmekonatriMza- 4 cchatAni caturuttarANi 2904 ekasya ca muhUrttasya dvASaSTibhAgAnAM dve zate viMzatyadhike 220 ekasya ca dvASaSTibhAgasya catuzcatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH tatra punarvasuprabhRtikamuttarASADhAparyantaM catvAri zatAni dvicatvAriMzadadhikAni muhUrttAnAmekasya ca muhUrttasya SaTcatvAriMzad dvASaSTibhAgAH 442 ityevaMpramANaM zodhyate, jAtAni muhUrttAnAM caturviMzatiH | zatAni dvASaSTyadhikAni 2462 ekasya ca muhUrttasya catuHsaptatyadhikaM zataM dvASaSTibhAgAnAM 174, tato'bhijidAdisakanakSatramaNDalazodhanakamaSTI zatAni ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrttasya caturviMzatidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvApa|STibhAgasya SaTSaSTiH saptaSaSTibhAgAH 819 / 24 / 66 ityevaMpramANaM yAvatsambhavaM zodhanIyaM tatra triguNamapi zuddhimAsA Education International For Parts Only ~363~ // 179 // www.ora Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], --------- ----- mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [61-62] dIpa anukrama [88-89]] dayatIti triguNaM kRtvA zodhyate, sthitAH pazcAt SaNmuhUrtA ekasya ca muhUrtasya saptatriMzat dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH 6 / 37 / 47 / AgataM catuzcatvAriMzattamAmamAvAsthAyAmabhijinnakSatraM SaTsu muhU-18 teSu saptamasya ca muhUrtasya sakSatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu parisamApayati / sampratyamAvAsyApaurNamAsIprakramAdeva tatprarUpaNAM cikIrSuridamAha tattha khalu imAo vAvahiM puNimAsiNIo pAvahi amAvAsAo paNNattAo, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama puNNimAsiNi caMda kiMsi desaMsi joei, tAjaMsiNaM desaMsi caMde carimaM bAvahi puNNimAsiNi joeti tAe teNaM puNNimAsiNihANAto maMDalaM cauccIseNaM sateNaM chettA duSattIsaM bhAge uvAtiNAvittA estha NaM se caMde paDhamaM puNNimAsiNi joeti, tA eesiNaM paMcahaM saMbaccharANaM do puNNimAsiNi caMde kaMsi desaMsi joeti, tA jaMsiNaM desaMsi caMde paDhamaM puNimAsiNi joeti, tA teNaMpuSiNamAsiNihANAto & maMDalaM cauvIseNaM sateNaM chattA dubattIsaM bhAge uvAiNAvettA, ettha NaM se caMde docaM puNNimAsiNi joeti, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM taccaM puNNimAsiNi caMde kaMsi desaMsi joeti ?, tA jaMsiNaM desaMsi caMdo haidocaM puSiNamAsiNi joeti, tAte puNNimAsiNIThANAto maMDalaM caucIseNaM sateNaM chettA dubattIsaM bhAge| uvAiNAvettA, etya NaM tacaM caMde puNNimAsiNi joeti, tA eteNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM duvAlasamaM puSiNamAsiNi caMde kasi desaMsi joeMti ?, tA jaMsi NaM desaMsi caMde tacaM puSiNamAsiNi joeti, tAte puSiNamA ~364~ Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [63] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [63] dIpa anukrama sUryaprajJa-. siNivANAte maMDalaM cauccIseNaM sateNaM chattA doNi aTThAsItebhAgasate uvAyiNAvettA ettha NaM se caMde duSA- 10mAbhRte. ptivRttiH lasamaM puNNimAsiNi joeti, evaM khalu eteNuvAerNa tAte 2 puNNimAsiNihANAte maMDalaM cavIseNaM sa- 22mAbhUta (mala.) teNaM chettA dubattIsaMbhAge upAtiNAvettA tasi 2 desaMsi taM taM puNimAsiNi caMde joeti, tA etesi | prAbhUte paMcaNhaM saMvaccharANaM caramaM vAvaDiM puNNimAsiNi caMde kaMsi desaMsi joeti, tA jaMyuddhIvassa NaM 2 pAINa- pUrNimAmA // 18 // vAsyAH paDiNAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM caudhIseNaM sateNaM chettA dAhiNilaMsi caubhAgamaMDalaMsi sU63 sattAvIsaM caubhAge upAyaNAvettA aTThAvIsatibhAge vIsahA chettA aTThArasabhAge uvAtiNAvesA tihiM| bhAgehiM dohi ya kalAhiM paJcasthimilaM caubhAgamaMDalaM asaMpatte estha NaM caMde carimaM cAvahi puNNimAsiNiM joeti (sUtraM 63) 'tattha khalu'ityAdi, tatra yuge khalu imA-vakSyamANasvarUpA dvApaSTiH paurNamAsyo dvApaSTiramAvAsyAH prajJaptA, evamukke bhagavAn gItamaH pRcchati-'tA'iti tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM candrAdInAM pazcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamA pauNemAsI candraH kasmin deze yunakti-parisamApayati !, bhagavAnAha-'tA jaMsi Na' mityAdi, tatra yasmin deze candrazca ramA pAzcAtyayugaparyantavartinI dvApaSTitamA paurNamAsI yunakti-parisamApayati tasmAt pUrNamAsIsthAnAt-caramadvApaSTita-II | // 18 // XmapaurNamAsIparisamAptisthAnAt parato maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA-vibhajya tadgatAn dvAtriMzataM bhAgAMca upAdAya-gRhItvA ana dvAtriMzajAgarUpe deze candraH prathamAM paurNamAsI yunakti-parisamApayati, bhUyaH prabhaM karoti, 'tA [90] ~365~ Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [63] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [63] dIpa anukrama paemiNamityAdi, tA iti-tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM pazcAnAM saMvatsarANAM madhye yA dvitIyA paurNamAsI tara candraH kasmin deze parisamApayati ?, bhagavAnAha--'tA jaMsi 'mityAdi, tatra yasmin deze candraH prathamA paurNamAsI yunakti-parisamApayati tasmAtpUrNamAsIsthAnAt-prathamapaurNamAsIparisamAptisthAnAt parato maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA tadgatAn dvAtriMzataM bhAgAnupAdAyAtra pradeze candro dvitIyAM paurNamAsI parisamApayati, evaM tRtIyapaurNa-4 damAsIviSayamapi sUtra vyAkhyeyam, evaM dvAdazapaurNamAsIviSayamapi, navaraM 'doNi aTThAsIe bhAgasae'tti tRtI-13 yasyAH paurNamAsyAH parato dvAdazI kila paurNamAsI navamI bhavati, tato navabhitriMzato guNane dve zate aSTAzItyadhika bhavataH 288, sampratyatidezamAha-evaM khalu' ityAdi, evaM-uktena prakAreNa khalu-nizcitametenAnantaroditenopAyenA pAyAM yAM paurNamAsI yatra yatra deze parisamApayati tasyAstasyAH paurNamAsyAstato'nantarAM paurNamAsI tasmAtpAzcAtyapaurNamA sIparisamAptisthAnAt maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA paratastadgatAna dvAtriMzataM dvAtriMzataM bhAgAnupAdAya tasmin tasmin deze candraH parisamApayati, sa caivaM parisamApayan tAvadveditavyo yAvad bhUyo'pi caramAM dvApaSTiM paurNa-15 mAsI tasmin deze parisamApayati yasmin deze pAzcAtye yuge caramAM dvApaSTiM paurNamAsI parisamApitavAn, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, gaNitakramavazAt, tathAhi-pAzcAtyayugacaramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptisthAnAt parato maNDalasya caturvizatyadhikazatapravibhaktasya satkAnAM dvAtriMzato bhAgAnAmatikrame tasyAstasyAH paurNamAsyAH parisamAptiH, dvApaSTizca sarvasaGkhyayA yuge paurNamAsyaH, tato dvAtriMzat dvASaSTyA guNyate, jAtAnyekonaviMzatyadhikAni caturazItyadhikAni [10] PSI - ~366~ Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [63] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [63] dIpa anukrama sUryaprajJa-15/1984, teSAM caturvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH SoDaza sakalamaNDalaparAvartAH, samastasyApi ca rAnile-410 prAbhRte dApIbhavanAdAgataM yasmin deze pAzcAtyayugasambandhicaramadvASaSTitamapaurNamAsIparisamAptiH, caramadvApaSTitamaparisamApti-1522prAbhRta. (mala0) dezaM pRcchati-'tA eesi Na'mityAdi, tA iti-tatra yuge eteSAmanantaroditAnA pacAnI saMvatsarANAM madhye caramAM bApa-II prAbhRte puurnnimaamaa||18|| STitamAM paurNamAsI candraH kasmin deze yunakti-parisamApayati ?, bhagavAnAha-jaMbuddIvassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, vAsyAH jambUdvIpasya gamiti vAkyAlaGkAre dvIpasyopari prAcInApAcInAyatayA, iha prAcInagrahaNenottarapUrvA gRhyate, apAcIna-18 |grahaNena dakSiNAparA, tato'yamarthaH-pUrvottaradakSiNAparAyatayA, evamudIcidakSiNAyatayA-pUrvadakSiNottarAparAyatayA jIvayApratyazcayA davarikayA ityarthaH, maNDalaM caturvizena-caturvizatyadhikena zatena chittvA-vibhajya bhUyazcaturbhivibhajyate, tato dAkSiNAtye caturbhAgamaNDale ekatriMzadbhAgapramANe saptaviMzatibhAgAnupAdAyASTAviMzatitamaM ca bhArga viMzatidhA chiravA tavagatAnaSTAdaza bhAgAnupAdAya zeSaikhibhirbhAgazcaturthasya bhAgasya dvAbhyAM kalAbhyAM pAzcAtyaM caturbhAgamaNDalamasampAptA, asmin pradeze candro dvApaSTitamA caramA paurNamAsI parisamApayati // tadevaM candrasya paurNamAsIparisamAptideza ukta, samprati sUryasya | paurNamAsIparisamAptidezaM pratipipAdayiSustadviSayaM praznasUtramAha-1 | tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paramaM puSiNamAsiNi sUre kaMsi desaMsi joeti , tA jaMsi NaM desaMsi sUre carimaM pAvahiM puNNimAsiNi joeti tAte puNimAsiNihANAto maMDalaM caupIseNaM sateNaM chettA cauNa-| kaa||18|| varti bhAge uvAtiNAvettA etya NaM se sUrie paDhama puNimAsiNi joeDa, tA eesi NaM paMcaNDaM saMvaccha [10] CA ~367~ Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [64-66] dIpa anukrama [91-93] rANaM vocaM puNNimAsiNi sUre kasi desaMsijoeti?, tA jaMsiNaM desasi mure paDhamaM puNNimAsiNi joeitAe paNNimAsiNIThANAo maMDalaM' cauvIsaM saeNa chettA do cauNavahabhAge uvAiNAvittA estha NaM se sUre doca. puSaNamAsiNi joei, tA eesiNaM paMcaNhaM saMghaccharANaM taccaM puSiNamAsiNi sUre kaMsi desaMsi joei, tA jasiNaM desaMsi sUre docaM puSiNamAsiNi joeti tAte puNNimAsiNihANAte maMDalaM cauccIsaM sateNaM chesA cau NautibhAge uvAtiNAvettA ettha NaM se sare tacca puNimAsiNi joeti, tA etesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM duvAlasaM puSiNamAsiNi0 joeti, tAte puNimAsiNihANAte maMDalaM cauddIseNaM sateNaM chettA aTTachattA|le bhAgasate jvAiNAvettA, estha NaM se sUre duvAlasamaM puSiNamAsiNi joeti, evaM khalu eteNuvAeNaM tAte &2 puNimAsiNihANAte maMDalaM cavIseNaM sateNa chettA cauNautiM 2 bhAge uvAtiNAvettA tasiNaM | desaMsi taM taM puSiNamAsiNi sUre joeti, tA etesi NaM paMcahaM saMvaccharANaM parimaM vAvaDiM puNNimAsiNi sUre | kasi desaMsi joetiI,tAjaMbuhIvarasaNaM pAINapaDiNIyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM cauccIseNaMsaeNaM chesA puracchimisi caubhAgamaMDalaMsi sasAthIsaM bhAge uvAtiNAvettA aTThAvIsatibhAgaM vIsadhA chettA aTTAra sabhAge uvAdiNAvettA tihiM bhAgehi dohiya kalAhiMdAhiNillaM caubhAgamaMDalaM asaMpatte ettha NaM sUre carimaM vAvarhi / 4 puSiNamaM joeti (sUtraM 64)|taa eesiNaMpaMcaNha saMvaccharANaM paDhamaM amAvAsaM caMde kaMsi desaMsi joeti ?, saitA jaMsi NaM desaMsi caMde carimabAvahiM amAvAsaM joeti tAte amAvAsahANAte maMDalaM caubIseNaM sateNaM ~368~ Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [64-66] sUryaprajJa- chesA duSattIsaM bhAge uvAdiNAvettA etthaNaM se caMde paDhama amAvAsaM joeti, evaM jeNeva abhilAveNaM caMdassa 10 prAbhRte ptivRttiH puNimAsiNio teNeva abhilAveNaM amAvAsAo bhaNitavAo bIiyA tatiyA duvAlasamI, evaM khalu 22prAbhRta(mala)lAeteNuvAeNaM tAte 2 amAvAsAThANAte maMDalaM caughIseNaM sateNaM chettA duvIsaM 2 bhAge uvAdiNAvettA taMsi prAbhRte desaMsi taM taM amAvAsaM caMdeNa joeti, tA etesi gaM paMcaNhaM saMvaccharANaM carama amAvAsaM caMde kaMsi puurnnimaamaa||18|| vAsthAH desaMsi joeti ?, tA jaMsiNaM desaMsi caMde carimaM bAvahi puNNimAsiNi joeti, tAte puSiNamAsiNiTThANAe| sU64& maMDalaM caudhIseNaM sateNaM chattIsolasabhAge ukkovaittA estha NaM se caMde carimaM bAvahi amAvAsaM joeti 65-66 (sUtraM 65)tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamaM sUre kaMsi desaMsi joeti ?, tA jaMsi NaM desaMsi sUre carimaM yAvaDhi amAvAsaM joeti tA te amAvAsaTThANAte maMDalaM caucIseNaM sateNaM chettA cauNautibhAge uvA-4 |yiNAvettA ettha NaM se sUre paDhama amAvAsaM joeti, evaM jeNeva abhilAveNaM sUriyassa puNNimAsiNIo teNeva amAvAsAovi, taMjahA-bidiyA taiyA duvAlasamI, evaM khalu eteNuvAeNaM tAte amAvAsahANAte maMDalaM caucIseNaM sateNaM chettA cauNautiM 2 bhAge uvAyiNAvettA tA jasiNaM desaMsi sUre carimaM bAvarhi amAvAsa joeti tAte puNimAsiNihANAte maMDalaM cacIseNaM sateNaM chettA sattAlIsaMbhAge ukkovaitsA ettha NaM se sUre | // 182 // carimaM bAvaDhi amAvAsaM joeti (sUtraM 16) // 'tA eesiNe'mityAdi, tA iti-tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM saMvatsarANAM madhye prathamA paurNamAsI sUryaH kasmin | dIpa anukrama [91-93]] ~369~ Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], --------- ----- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [64-66] dIpa anukrama [91-93] || deze sthitaH san yunakti-parisamApayati / , bhagavAnAha-'tA jaMsi Na'mityAdi, tatra yasmin deze sthitaH san sUryaba-15 ramAM-pAzcAtyayugavartinI dvApaSTitamAM paurNamAsI yunakti--parisamApayati tasmAt paurNamAsIsthAnAt-varamadvASaSTitamapI mAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt parato maNDalaM caturviMza tyadhikena zatena chittvA-vibhajya tadgatAn caturnavati bhAgAn upAdAya sUryaH prathamAM paurNamAsI parisamApayati, kimatra kAraNamiti cet, ucyate, iha paripUrNeSu triMzadahorAtreSu parisamAseSu satsu sa eva sUryastasminneva deze vartamAna prApyate, na katipayabhAganyUneSu, paurNamAsI ca candramAsa-1 paryante parisamAptimupaiti, candramAsasya ca parimANamekonatriMzadahorAtrA ekasya cAhorAtrasya dvAtriMzad dvApaSTibhAgAstataviMzattame'horAtre dvAtriMzati dvApaSTibhAgeSu gateSu sUryazcaramadvASaSTitamAt paurNamAsIparisamApThinibandhanAt sthAnAta | caturnavatI caturvizatyadhikazatabhAgeSvatikAnteSu prathamAM paurNamAsI parisamApayannavApyate, kimuktaM bhavati |-triNshtaa bhAgastameva dezamaprAptaH sannavApyate iti, triMzato dvApaSTibhAgAnAmahorAtrasatkAnAmadhApi sthitatvAt , bhUyaH praznayati-tA eesi Na'mityAdi, tA iti tatra yuge eteSAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye dvitIyAM paurNamAsI sUryaH kasmin deze sthitaH san yukti-parisamApayati / , bhagavAmAha-'tA jaMsi Na'mityAdi, tA iti tatra yasmin deze sthitaH san sUryaH prathamA paurNamAsI parisamApayati tasmAt paurNamAsIsthAnAt-prathamAt paurNamAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt parato maNDalaM catuvizatyadhikena zatena chittvA tadgatAn caturnavatibhAgAn upAdAya atra deze sthitaH san sUryo dvitIyAM paurNamAsI parisamApayati evaM tRtIyapaurNamAsIviSayamapi sUtraM karttavyaM, evaM dvAdazapaurNamAsIviSayamapi, navaraM 'ahachattAle bhAga 5555555 RRBAR ~370~ Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [22], --------- ----- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- (mala0) prata sUtrAMka [64-66] // 18 // dIpa anukrama [91-93] sae'tti tRtIyasyAH paurNamAsyAH parato dvAdazI kila paurNamAsI navamI, tatazcaturnavatirnavabhirguNyate, jAtAnyaSTau zatAni 10 prAbhUterASaTcatvAriMzadadhikAni 846, samprati zeSapaurNamAsIviSayamatidezamAha-evaM khalu'ityAdi, evamuktena prakAreNa khalu-IX|22prAbhUta nizcitametenAnantaroditenopAyena yAM yAM paurNamAsI yatra yatra deze parisamApayati tasyAstasyAH paurNamAsyAstA tAmanantarA-II prAbhUte manantarAM paurNamAsI tasmAt tasmAt pAzcAtyapAzcAtyapaurNamAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt maNDalaM caturviMzatyadhikena | | pUrNimAmA|zatena chitvA paratastadgatAna caturnavatibhAgAnupAdAya tasmin tasmin deze sthitaH san sUryaH parisamApayati, sa caivaM, bAsyAH |parisamApayan tAyaDU veditavyoM yAvat bhUyo'pi caramA dvApaSTi-dvApaSTitamA paurNamAsI tasmin deze parisamApayati | yasmin deze pAzcAtyayugasambandhiI gharamAM dvASaSTitamA paurNamAsI parisamApitavAna, etadhAvasIyate gaNitakramavazAt, tathAhi pAzcAtyayugacaramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt parato maNDalasya caturvizatyadhikazata-18 pravibhaktasya sarakAnAM caturnavaticaturnavatibhAgAnAmatikrame tasyAH tasyAH paurNamAsyAH parisamAptiH, tatazcaturnavatidvaSiSyA guNyate, jAtAnyaSTApazcAzacchatAni aSTAviMzatyadhikAni 5828, teSAM caturvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH | saptacatvAriMzatsakalamaNDalaparAvartAH, na ca taiH prayojanaM, kevalaM rAzenilapIbhavanAdAgataM yasmin deze sthitaH san pAzcAtyayugasambandhicaramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamApakastasminneva deze vivakSitasyApi yugasya caramA dvASaSTitamA paurNamAsITA X // 18 // parisamApayatIti, samprati caramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptinibandhanaM dezaM pRcchati-tA eesi 'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA jaMbudIvassa NamityAdi, tA iti pUrvavat, jambUdvIpasya dvIpasya prAcInApAcInAyatayA ~371~ Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 64555 prata sUtrAMka [64-66] dIpa anukrama [91-93] atrApi prAcInagrahaNenottarapUrvA dik gRhyate apAcInagrahaNena dakSiNAparA, tato'yamarthaH-uttarapUrvadakSiNAparAyatayA evamudIcyadakSiNAyatayA-uttarAparadakSiNapUrvAyatayA jIvayA-davarikayA maNDala caturviMzatyadhikena zatena chivA-vibhajya bhUyazcatubhirbhaktvA 'purasthimillasitti pUrvadigpattini catubhAgamaNDale ekatriMzadbhAgapramANe saptaviMzatibhAgAnupAdAyASTAviMzatitamaM ca bhAgaM viMzatidhA chittvA tadgatAnaSTAdaza bhAgAnupAdAya zeSaitribhirbhAgezcaturthasya ca bhAgasya dvAbhyAM kalAbhyAM lAviMzatitamAbhyAmityarthaH dAkSiNAtya va caturbhAgamaNDalamasaMprAptaH san tatra pradeze sa sUryazvaramAM dvApaSTiM-dvApaSTitamAM paurNa-15 mAsI parisamApayati / tadevaM sUryAcandramasoH paurNamAsIparisamAptideza uktaH, sampati tayorevAmAvAsyAparisamAptidezaM pratipipAdayiSuH prathamataH candraviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi, tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM paJcAnA saMvatsarANAM madhye prathamAmamAvAsyAM candraH kasmin deze sthitaH parisamApayati , bhagavAnAha-tA jaMsiNa'mityAdi, tatra yasmin deze sthitaH san candrazcaramAM dvApaSTi-dvApaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati, tato'mAvAsyAsthAnAd-amAvAsyAparisamAptisthAnAtparato maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA tadgatAn dvAtriMzataM bhAgAn upAdAyAtra pradeze sa candraH prathamAmamAvAsyAM parisamApayati evaM mityAdi, evamuktena prakAreNa yenaivAbhilapina candrasya paurNamAsyo bhaNitAstenivAbhilApenAmAvAsyA api bhaNitavyAH, tadyathA-dvitIyA tRtIyA dvAdazI ca, tAzcaivam-'tA eesi NaM paMcaNDaM saMvaccharANaM do amAvAsaM caMde kasi desaMmi joei ?, tA jasiNaM desaMsi caMde padama amAvAsaM joei tAo NaM amAvAsahANAo maMDalaM cauvIseNaM saeNaM chettA dubattIsabhAge uvAyiNAvettA ettha NaM se caMde docaM amAvAsaM jopada, tA eesi ~372~ Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyamajJa maTa.) prata sUtrAMka [64-66] // 184 // dIpa anukrama [91-93] NaM paMcaNha saMvaccharANaM taccaM amAvAsaM caMde kaMsi desaMsi joei !, tA jaMsi NaM desaMsi caMde docca amAvAsaM joei tAo 10 prAbhRte amAvAsahANAo maMDalaM caudhIsapaNaM saeNaM chittA dubattIsaM bhAge uvAiNAvettA ettha NaM se caMde taccaM amAvAsaM joei, 22 prAbhRtatA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANa duvAlasamaM amAvAsaM caMde kaMsi desaMsi joei, tA jaMsi NaM desaMsi caMde tacaM amA- prAbhRte vAsaM joei tAo NaM amAvAsANAo maMDalaM cauvIseNaM saeNaM chettA donni ahAsIe bhAgasae uvAiNAvettA estha NaM pUrNimAmAcaMde duvAlasamaM amAvAsaM joeI samprati zeSAsu amAvAsyAsvatidezamAha-'evaM khalu' ityAdi, etat prAgavalyA-15 vAsyA khyeya, samprati caramadApaSTitamAmAvAsyAparisamAptinivandhanaM dezaM pRcchati-'tA eesi 'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-1 'tA jasi Na'mityAdi, tatra yasmin deze sthitaH san candro dvApaSTiM-dvASaSTitamA caramA paurNamAsI yunakti-parisamATUpayati tasmAt paurNamAsIsthAnAt-paurNamAsIparisamAptisthAnAt maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA-vibhajya pUrva poDazabhAgAnavavaSkya caramadvApaSTitamAmAvAsyAyAH caramadvApaSTitamapaurNamAsyAH pakSaNa-pazcAtpakSeNa ca vivakSitapradezAt candraH SoDazabhizcaturvizatyadhikazatabhAgaiH parataH prarUpyate, mAsena dvAtriMzatA bhAgaiH parato vartamAnasya ubhyamAnatvAt , tataH SoDaza bhAgAn pUrvamavaSvakyetyuktaM atra-asmin pradeze sthitaH san candrazcaramAM dvApaSTitamAmamAvAsyAM | parisamApayati / sampati sUryasyAmAvAsyAparisamAptinibandhanaM deza pipRcchiSurAha-tA eesi 'mityAdi, patatmAgva- / // 184 // vyAkhyeyaM, 'eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa yenaivAbhilApena sUryasya paurNamAsya ukAstenaivAbhilApenAmAvAsyA api vaktavyAH, tadyathA-dvitIyA tRtIyA dvAdazI ca, tAzcaivam-eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM docca amAvAsaM sUre kasi ~373~ Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [10], ......... ...-- prAbhataprAbhata [22], ........ ... .... mulaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [64-66] SAARC dIpa anukrama [91-93] saMsi joeDa, tA jasiNaM desaMsi sUre paDhama amAvAsaM joei tAo amAvAsaTTANAo maMDalaM cauvIseNaM saeNaM chettA. caSaNAI bhAge uvAiNAvettA pattha NaM se sUre docca amAvAsaM joei, tA eesi NaM paMcaNhaM saMbaccharANaM tacaM amAvAsaM sare kasi desaMsi joei, tA jaMsiNaM desaMsi docca amAvAsaM joei tAo amAvAsahANAo maMDalaM cauSIseNaM saeNa chettA caraNauhabhAge uvAiNAvettA taccaM amAvAsaM jopaDa, tA eesi NaM paMcaNha saMvaccharANaM duvAlasaM amAvAsaM sUre kaMsi desaMsi | joeDa, tA si NaM desaMsi sUre taccaM amAvAsaM joei, tAo amAvAsANAo maMDalaM cauvIserNa saeNaM chettA ahachattAle bhAgasae uvAiNAvettA estha NaM se sUre duvAlasamaM amAvAsaM joeI' sampati zeSAsvamAvAsyAsu atidezamAha-4 'evaM khalvi'tyAdi, etat prAgvavyAkhyeyaM, samprati caramadvApaSTitamAmAvAsyAparisamAptinibandhanaM dezaM pRcchati-'tA |eesi Na'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-tA jaMsi 'mityAdi, yasmin deze sthitaH san sUryazvaramAM-dvApaSTitamA paurNamAsI parisamApayati tasmAtpaurNamAsIsthAnAt-paurNamAsIparisamAptinivandhanAt dezAt maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA-vibhajyAk saptacatvAriMzataM bhAgAna avaSvakya atra pradeze sthitaH san sUryazcaramAM dvApaSTitamAmamAvAsyAM yunaki-parisamApayati / atha ko pIrNamAsI kena nakSatreNa yuktazcandraH sUryo bA parisamApayatIti praSTakAma Aha tA eesi gaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama puNNamAsiNiM caMde keNaM NakkhatteNaMjoeti ?, tA dhaNivAhiM, dhaNilAhANaM tiNi muTusA ekUNavIsaM ca bAvadvibhAgA muhuttassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA aisA paNNaTTi cupiNa yAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUrie keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA puvAphagguNINaM aTThAvIsa muhUttA aha AREauratonintentharana ~374~ Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 67 ] dIpa anukrama [94] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [ 67 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJa // 185 // tIsaM ca bAyadvibhAgA muhuttassa bAvaTTibhAgaM ca saptadvidhA chattA dubattIsaM cuNNiyA bhAgA sesA, tA. eesi 110 prAbhRte vivRttiH 4 NaM paMca saMvaccharaNaM doghaM puNNamAsiNiM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti 1, tA uttarAhiM poDavatAhiM, utta- 422 prAbhRta( mala0) rANaM pohacatANaM sattAvIsaM muhuttA codasa ya bAvadvibhAge muhuttassa vAvadvibhAgaM ca sattadvidhA chattA bAvaTTi cuSNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sure keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA uttarAhiM phagguNIhiM uttarAphaggujINaM satta muhuttA tettIsaM ca vASadvibhAgA muhuttassa bAvaTTibhAgaM ca sattadvidhA chettA ekavIsaM cuNNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMca saMghaccharANaM tavaM puSNimAsiNIM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA assiNIhiM asmiNINaM ekavIsa muhuttA Nava ya egaTTibhAgAM muhuttassa bAvadvibhAgaM ca sattadvidhA chettA tevaTThi cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNa NakkhateNaM joeti ?, tA cittAhiM, cittANaM eko muddatto aTThAvIsaM bAbA bhAgA muttassa bAvaTTibhAgaM ca sattaTTiyA chettA tIsaM cuNNighA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcaha saMvaccharaNaM dubAlasamaM puSNimAsiNiM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM ca AsADhANaM chavIsaM muhuttA chaduvIsaM ca vAvaTTibhAgA muhuttassa bAbaTThi bhAgaM ca sattadvidhA chattA capaNNaM cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti : tA uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM ca AsADhANaM chaduDIsaM ca yAvahiM bhAgA muhuttassa bAvaTTibhAgaM ca sattadvidhA chettA caDavaNNaM cuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA puNavasuNA puNavasussa solasa muhuttA aTTha ya bAvaTTi For Parts Only ~ 375~ prAbhRte pUrNimAmA vAsyAH sU 67 // 185 // Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 67 ] dIpa anukrama [94] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [ 67 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. bhAgA muhuttassa bAyadvibhAgaM ca sattaTTiyA chettA vIsaM cuNNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcapahaM saMvaccharANaM caramaM bAvaTThi puNNimAsiNiM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, uttarAhi AsAdAhiM uttarANaM AsADhANaM caramasamae, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti 1, tA pusseNaM, pussassa ekUNavIsa muhuttA tetAlIsaM ca | bAvaTTi bhAgA muhattassa bAyadvibhAgaM ca saptadvidhA chattA tettIsaM cuSNiyA bhAgA sesA (sUtraM 67 ) // 'tA eesi Na'mityAdi, 'tA' iti tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamAM paurNamAsI candra upalakSaNametat sUryo vA kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san yunakti-parisamApayati ?, bhagavAnAha - 'tA ghaNidvAhiM' ityAdi, tA iti-tatra teSAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamAM paurNamAsIM candraH parisamApayati dhaniSThAbhiH, dhaniSThAnakSatrasya pazcatAratvAttadapekSayA bahuvacanaM anyathA tvekavacanaM draSTavyaM tAsAM ca dhaniSThAnAM trayo muharttAH ekasya ca muha| rttasya ekonaviMzatidvaSaSTibhAgA ekaM ca dvASaSTibhAgaM saptaSaSTidhA hisvA paJcaSaSTizcaNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi--paurNamAsIviSayasya candranakSatrayogasya parijJAnArthaM karaNaM prAgevoktaM, tatra padpaSTirmuharttA ekasya ca muharttasya paza dvASaSTibhAgA | ekaH saptaSaSTibhAgaH 66 / 2 / 17 / ityevaMrUpo dhruvarAzirdhiyate, dhRtvA ca prathamAyAM paurNamAsyAM candranakSatrayogo jJAtumiSTa ityekena guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti tAvAneva jAtaH, tasmAdabhijito nava' muhUrttA ekasya ca muhUrttasya caturviMzatirdvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptaSaSTibhAgA ityevaMpramANaM zodhanakaM zodhyate, tatra SaTSaSTenaiva muhUrttAH zuddhAH sthitAH pazcAt saptapaJcAzat, tebhya eko muhattoM gRhItvA dvASaSTibhAgIkRtaste ca dvASaSTirapi bhAgA For Parka Use Only ~376~ Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) // 18 // sUtrAMka * [67]] dIpa bApaSTibhAgarAzI pazcakarUpe prakSipyante jAtAH saSaSTiSaSTibhAgAstebhyazcaturviMzatiH zuddhAH sthitAH pazcAtricatvAri 410 prAbhRte dvApASTabhAgarAzA zat, eka rUpamAdAya saptaSaSTibhAgIkriyate, te ca saptapaSTirapi bhAgAH saptaSaSTirbhAgamadhye prakSipyante, jAtAH aSTaSaSTiH 22mAbhRtasaptapaSTibhAgAstebhyaH SaTSaSTiH zuddhAH sthitI dvau pazcAtsaptaSaSTibhAgau, tataviMzatA mudaH zravaNaH zuddhaH sthitAH pazcAnmu- prAbhRte hatAH SaDUviMzatiH, tata idamAgata-dhaniSThAnakSatrasya triSu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekonaviMzatisakSeSu dvASaSTibhAge pUrNimAmA vAsyAH vekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaSaSTisAdheSu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu prathamA paurNamAsI parisamAptimupayAti, sampati sUryanakSa sU 67 yoga pRcchannAha-'taM samayaM ca Na'mityAdi taM samayamityatra 'kAlAvanoAtA vityadhikaraNatve'pi dvitIyA, tatojyamarthaH tasmin samaye yasmin samaye dhaniSThAnakSatra candreNa yuktaM yathoktazeSa parisamApayati tasmin kSaNe ityarthaH, sUryaH kena nakSatreNa yuktaH san tAM prathamAM paurNamAsI parisamApayati, bhagavAnAha-'tA puSAhiM'ityAdi, tA iti tadA | pUrvAbhyAM phAlgunIbhyAM, pUrvaphAlgunInakSatrasya dvitArasvAttadapekSayA dvivacanaM, dvivacane ca prApte prAkRte bahuvacanaM, tayozca pUrvaphAlgunyostadAnImaSTAviMzatirmuhurtA aSTAtriMzaca dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptapaSTidhA chittvA tasya satkA dvAtriMzacUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva SaTpaSTirmuhurtA ekasya ca muhUrtasya paJca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAga ityevaMpramANo dhruvarAzirdhiyate 66 / 5 / / dhRtvA ca ekena guNyate, ekena ca guNitaM | // 186 // tadeva bhavatIti tAvAneva jAtaH, tatastasmAt puSyazodhanaka ekonaviMzatirmahA ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzadvApa|STibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayakhiMzatsaptapaSTibhAgAH 19 / 43 / 33 / ityevaMpramANe zobhyate, arthatAvatpramANasya *5 anukrama [94] * 3 5 ~377~ Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata SCAR sUtrAMka [67]] dIpa puSyazodhanakasya kathamuspattiriti, ucyate, iha pUrvayugaparisamAptivelAyAM puSyasya prayoviMzatiH saptapaSTibhAgAH parisamApAzcatvAriMzadavatiSThanti, tataste catuzcatvAriMzatsaptapaSTibhAgA muhUrtakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni trayodaza zatAni viMzatyadhikAni 1520, teSAM saptapaTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonaviMzatirmuhartAH, zeSAstiSThanti saptacatvAriMzat 47, te (ca) dvApaSTibhAgAnayanArtha dvApalyA guNyante, jAtAni ekonatriMzacchatAni caturdazottarANi 2914, teSAM sakSaSaSyA bhAgo |hiyate, labdhAstricatvAriMzad dvApaSTibhAgAH3, ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzatsaptapaSTibhAgAra, etad dhruvarAzeH zodhyate, tadyathA-paTUpaTermuhartebhyaH ekonaviMzatirmuhartAH zuddhAH sthitAH pazcAtsaptacatvAriMzattebhya eko muhatoM gRhyate / sthitAH SaTcatvAriMzad, gRhItasya ca muhartasya dvApaSTibhAgAH kRtvA dvApaSTibhAgarAzau pazcakarUpe prakSipyante, jAtA dvApaTibhAgAH saptaSaSTistebhyastricatvAriMzat zobhyante sthitAH pazcAccaturvizatistebhyaH ekarUpamupAdIyate jAtA trayoviMzatiH gRhItasya ca rUpasya saptapaSTibhAgAH kriyante kRtvA ca saptaSaSTibhAgekamadhye prakSipyante jAtA aSTaSaSTiH saptaSaSTibhAgAstebhyastrayakhiMzat zuddhAH sthitAH paJcatriMzat , tataH paJcadazamuhUtrazleSA triMzatA ca muharmaghA zuddhA, sthitaH pazcAdeko|31 muhUrta ekasya ca muhUrtasya trayoviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptaSaSTibhAgAH / 1 / 23 // 35 // tata AgataM-pUrvaphAlgunInakSatrasyASTAviMzatI muharteSu ekasya ca muhUrtasyASTAtriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhA gasya dvAtriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu sUryaH prathamAM paurNamAsI parisamApayati, ete ca sUryamuhUrtAH, evaMbhUtaizca sUryamuhUprazitA trayodaza rAtrindivAni ekasya ca rAnindivasya dvAdaza vyAvahArikA muhUrtA bhavanti, tata etadanusAreNa gate **50* anukrama [94] 4-90055 ~378~ Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [7] dIpa sUryaprajJa- kadivasabhAgagaNanA pasthitadivasagaNanA ca pUrvaphAlgunInakSatrasya svayaM kartavyA, evamuttarasUtreSvapi sUryanakSatrayoge pari- 10 prAbhRte tivRttiH tibhAvanIyaM / 'tA eesi 'mityAvi, praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat, utta-422prAbhUta (mala0) rAbhyAM proSThapadAbhyAmatrApi dvivacanaM uttaraproSThapadAnakSatrasya dvitArakatvAt , bahuvacanaM ca sUtre prAkRtatvAt , tayozca proSTha-10 prAbhRte puurnnimaamaa||187|| padayoH saptaviMzatirmuhUrtAzcaturdaza ca dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya saskAzca vAsyAH lAtuHSaSTiH cUrNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / dvitIyapaurNamAsIcintAyAM dvAbhyAM guNyate, sU67 muhUrtAnAM jAtaM dvAtriMzataM pAtaM 132, ekasya ca muhUrtasya daza dvApaSTibhAgAH 10 ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgau 2, tataH pUrvarItyA abhijito nava muhartA ekasya ca muhUrtasya caturvizatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya |satkAH SaTSaSTiH saptaSaSTibhAgAH zobhyano jAtaM dvAviMzaM zataM muhUrtasya saptacatvAriMzatASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya vayaH saptaSaSTibhAgAH 122 / 47 // 3 tatatriMzatA muhUtaiH zravaNastriMzatA dhaniSThA paJcadazabhiH zatabhiSak triMzatA pUrvabhabhAdrapadA zuddhati sthitAH pazcAt saptadaza muhUttoH zeSaM tathaiva 17 // 47 / 3 / tata AgataM uttarabhadrapadAnakSatrasya sajhavi zatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya caturdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHSaSTI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu dvitIyA paurNamAsI parisamAptimupaiti, sampratyasyAmeva paurNamAsyAM sUryanakSatrayogaM pRcchati-taM samayaM ca Na'mityAdi, sugarma, // 187 // bhagavAmAha-'tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat, uttarAbhyAM phAlgunIbhyo, tayozca uttarayoH phAlgunyostadAnIM dvitIyapaurNamAsIparisamAptivelAyAM sapta muhUrtAtrayaviMzazca dvASaSTibhAgA muhUrtasya dvApaSTibhAgaM ca eka saptaSa SEX555 anukrama [94] SCE ~379~ Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [67]] dIpa STidhA chittvA tasya satkA ekatrizarNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAzirdhiyate 6 / 5 / 1 dhRtvA ca dvitIyasyAH paurNamAsyAH samprati cinteti dvAbhyAM guNyate jAtaM dvAtriMzaM zataM muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya daza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgau 132 / 10 / 2 / tata etasmAt puSyazodhanakamekonaviMzatirmuhatto, ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzat saptaSaSTibhAgAH 19 / 43 / 33 / ityevaMparimANaM pUrvarItyA zodhyate, sthitaM pazcAd dvAdazottaraM zataM muhUrtAnAmekasya ca muhUrcasyASTAviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTtriMzat saptaSaSTibhAgAH 112 / 28 / 36 / tataH pazcadazabhirmuhUttairazleSA triMzatA maghA triMzatA pUrvaphAlgunI zuddhA, sthitAH pazcAnmuhUrtAH saptatriMzapacheSaM tathaiva, tata AgataM sUryeNa yuktamuttaraphAlgunInakSatra saptasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya trayaviMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya ekatriMzati saptaSaSTibhAgeSu shessessu| dvitIyAM paurNamAsI parisamApayati, adhunA tRtIyapaurNamAsIviSayaM candranakSatrayogaM pRcchati-tA eesi 'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'assiNIhi ityAdi, azvinInakSatraM tritAramiti tadapekSayA bahuvacanaM, tadAnIM 'ca-tRtIyaporNamAsIparisamAptivelAyAM azvinInakSatrasya ekaviMzatirmuhUrttA ekasya ca muhUrtasya nava dvApaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhArga saptapaSTidhA chittvA tasya satkAviSaSTivarNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhuvarAziH 60 |5|1tRtiiypaurnnmaasii| acintyamAnA varttata iti vibhirguNyate, jAtamaSTAnavatyadhikaM zataM muhartAnAmekasya ca muhartasya paJcadaza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaH saptapaSTibhAgAH 198 / 15 / 3tata 'uguNa8 poTTavayA' iti vacanAt ekonaSaSThyadhikena muha anukrama [94] ~380~ Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [67] dIpa sUryaprajJasaMzatena caturvizatyA dvApaSTibhAgarekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpaTyA saptaSaSTibhAgairabhijidAdInyuttarabhadrapadAparyantAni nA10prAbhUte vivRttiH SaT nakSatrANi zuddhAni, pazcAdavatiSThante aSTAtriMzanmuhartA ekasya ca muhUrtasya dvipaJcAzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTi(mala. | bhAgasya catvAraH saptaSaSTibhAgAH 38 / 52 // 4, tatatriMzatA muhUrta revatInakSatraM zuddha tiSThatyaSTau muhUrtAstata AgataM cndr||18|| yuktamazvinInakSatramekaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya navasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya triSaSTau saptapaSTi- pUrNimAmAbhAgeSu zepeSu parisamApayati / sampratyasyAmeva tRtIyasyAM paurNamAsyAM sUryanakSatrayogaM pRcchati-taM samayaM ca Na'mityAdi lAvAsyAH sugarma, bhagavAnAha-tA cittAhi'ityAdi, citrayA yuktaH sUryaH parisamApayati, tadAnIM ca-tRtIya paurNamAsIparisamA sU67 tivelAyAM citrAyAmeko muharta ekasyaM ca muhUrtasya aSTAviMzatiSaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya satkA triMzat cUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 69 / 5 / 1 / sampati tRtIyapaurNamAsI cintiteti vibhirguNyate, jAtamaSTAnavatyadhika zAtaM muhUrtAnAmekasya ca muhartasya paJcadaza dvApaSTibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya trayaH saptapaSTibhAgAH 198 / 15 / 3 tata etasmAtpuSyazodhanakaM 19 / 43 / 33 / pUrvoktaprakAreNa zodhyate, sthitaM pazcAdaSTasaptatyadhikaM muhUrtAnAM zatamekasya ca muhUrtasya trayastriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptatriMzatsaptapa-2 & STibhAgAH 178 / 33 / 37 // tataH paJcAzadadhikena muhartazatenAzleSAdIni hastaparyantAni paJca nakSatrANi zuddhyanti, // 18 // zeSAstiSThanti aSTAviMzatirmuharcAH zeSaM tathaiva 28 // 33 // 37 // tata AgataM sUryeNa saha samprayukaM citrAnakSatramekasin / muhUrte ekasya ca muhUrcasyASTAviMzatI dvApaSTibhAgemvekasya ca dvApaSTibhAgasya triMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAM paurNa-4 anukrama [94] ~381~ Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [10], ..............--- prAbhataprAbhUta [22], ...... ....- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [67]] TrAmAsI parisamApayati / sampati dvAdazyAM paurNamAsyAM candranakSatrayogaM pRcchati 'tA eesi Na'mityAdi sugama, bhagavA-1X nAha-tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat, uttarAbhyAmASADhAbhyAM dvAdazI paurNamAsI candraH parisamApayati, tadAnI ca tyoruttryoraapaaddhyo| paviMzatirmuhurtA ekasya ca' muharcasya SaDUviMzatirdApaSTibhAgA ekaca dvApaSTibhAga saptapaSTimA chittvA tasya satkAzcatuHpazcAzadhUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 665 // 1 // dvAdazI kila paurNa-| #mAsI cintyate iti dvAdazabhirguNyate, jAtAni sapta zatAni dvinavatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhartasya SaSTiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAdaza saptapaSTibhAgAH 792 / 10 / 12 / tata etasmAt 'mUle satteva bAyAlA' ityAdivacanAt, saptabhizca vicatvAriMzadadhikamuhartAnAM zatairekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya |ca dvApaSTibhAgasya padapayA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni mUlaparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tatatriMzatA murteH pUrvASADhA, zeSa tiSThanti aSTAdaza muhartA ekasya ca muhurtasya pazcatriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayodaza saptapaSTi|bhAgAH 18 // 35 // 13 tata AgataM candreNa yuktamuttarASADhAnakSatraM dvAdazI paurNamAsI paDUviMzatI muhUrteSvekasya ca muhatasya patizatI dvApaSTibhAgeSvekasya cadvApaSTibhAgasya catuHpaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / sampratyasyAmeva dvAdazyAM paurNamAsyAM sUryanakSatrayoga pRcchati-taM samayaM ca Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA puNavasuNA ityAdi, |tA iti pUrvavat, punarvasunA yuktaH sUryaH parisamApayati, tadAnIM ca-dvAdazIpaurNamA sIparisamAptivelAyAM punarvasunakSatrasya poDaza muhUrcA aSTau ca dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkA viMzatidhUrNikA bhAgAH dIpa anukrama [94] 1555 ~382~ Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: samarza prata sivRttiH (mala0) sUtrAka // 189 // [67] zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 66 // 5 // 1 / dvAdazabhirguNyate, jAtAni sapta zatAni vinavatyadhikAni muhUrtAnA- 10 prAbhRtemekasya ca muhUrtasya SaSTiSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAdaza saptaSaSTibhAgAH 792 / 60 / 12, tata patasmA-13 22prAbhUtaspuSyazodhanakaM 19 / 43 // 33 pUrvoktaprakAreNa zodhyate, sthitAni pazcAtsapta zatAni trisaptatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca prAbhRte mahattasya poDaza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH 773 / 15 / 46, tataH etasmA-IPI saptabhiH zanaizcatuzcatvAriMzadadhikairmuha nAmakasya ca muhUrsasya caturvizatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpadhyA vAsyAH saptaSaSTibhAgairazleSAdIni ArdrAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, pazcAdavatiSThante aSTAviMzatirmuhartA ekasya ca murtsy| sU 67 tripazcAzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptacatvAriMzat saptapaSTibhAgAH 28 / 53 / 47 / tata AgataM puna-12 sunakSatraM sUryeNa saha yogamupAgataM poDazasu muhUrveSu zeSeSu ekasya ca muhUrtasyASTasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvaapssttibhaagsy| vizatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu dvAdazI paurNamAsI parisamApayati, (sAmpratamasyAmeva dvApaSTitamAyAM paurNamAsyAM candranakSatra yogaM pRcchati )-'tA eesipa'mityAdi sugarma, bhagavAnAha-tA uttarAhiM'ityAdi, tA (iti prAgvat ) uttarAbhyAmAX DhAnyAM yuktacandracAramA dvApaSTitamA paurNamAsI pariNamayati, tadAnI ca-caramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptivelAyA-1 muttarayorASADhayozvaramasamayaH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 165 / 1 / caramA dvApaSTitamA paurNamAsI sammati cintyamAnA 4 // 18 // vattete iti dvApalyA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM catvAriMzacchatAni dvinavatyadhikAni ekasya ca murtava dvApaSTibhAgAmA 4AtrINi zatAni dazottarANi ekasya cadvApaSTibhAgasya dvASaSTiH sptssssttibhaagaaH4092|310| 62 tata etasmAd, 'avasayAugu dIpa anukrama [94] ~383~ Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [67]] dIpa jANavIsA sohaNaNaM uttarANa sADhANaM / cavIsa khalu bhAgA chAvaDI cuNiyAo y||1||ityevNprmaannmekN sakalanakSatraparyAyazo dhanakaM paJcabhirguNayitvA modhyate, tacca pUrvokena prakAreNa zodhyamAna paripUrNI zuddhimAsAdayatIti na kizcitpazcAdavatiSThate, tata AgataM uttarASADhAnakSatraM candreNa saha yuktaM caramasamaye caramAM dvApaSTitamA paurNamAsI parisamApayati / sampratyasyAmeva dvASaSTitamAyAM paurNamAsyAM sUryanakSatrayogaM pRcchati-taM samayaM caNa'mityAdi sugamam, bhagavAnAha-'tA pusseNa mityAdi, puSyeNa yuktaH sUryazvaramAM dvApaSTitamA paurNamAsI parisamApayati, tadAnIM ca-dvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptiyelAmAmekonaviMzatirmahAnicatvAriMzaca dvApaSTibhAgA murtasya dvApaSTibhAgaM ca saptapaSTidhA chittvA tasya satkAstrayaviMzat cUrNikAbhAgAHzeSAH, tathAhisa eva dhruvarAziH665zadvASaSTyA guNyate,jAtAni muhUrtAnAM catvAriMzacchatAni dvinavatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya dvApaSTi-2 bhAgAnAM trINi zatAni dazottarANi ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvASaSTiH saptapaSTibhAgAH4092 / 31 / 12 / iha puSyasya hai dazamuharteSvekasya ca muhUrtasyASTAdazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzati saptapaSTibhAgeSvatikAnteSu pAzcAtya yuga parisamAptimupaiti, tadanantaramanyat yuga pravartate, puSyasyApi ca tAvanmAtrAdatikrAntAt parato yAvadbhaH yo'pi tAvanmAtrasya puSyasvAtikrama etAvatpramANaH ekaH paripUrNo nakSatraparyAyaH, tasya ca pramANamaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptaSaSTibhAgAH 1819 / 24 / 15 / ' tata etatpaJcabhirguNayitvA prAguktAt dhruvarAzeSiSTiguNitAt zodhyate, tatha paripUrNa zuddhyati, pazcAcca rAzinipo jAyate, tata AgataM puSyasya sUryeNa yuktasya dazasu muhUrteSvekasya ca muhartasyASTAdazasu dvApaSTibhAge anukrama ACTS [94] ~384~ Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [67]] sU68 dIpa sUryaprajJa-8vekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzati saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu ekonaviMzatau ca muhUtreSu ekasya ca muhUrtasya trica- 1.prAbhRte sivRttiHlAvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaviMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu caramA dvApaSTitamA paurNamAsI pari- 22prAbhRta(mala0) samAptimagamaditi / tadevaM paurNamAsIviSayazcandranakSatrayogaH sUryanakSatrayogazcoktaH, sampratyamAvAsyAviSayaM sUryanakSatrayoga prAbhRte // 19 // candranakSatrayogaM ca pratipipAdayiSuH prathamataH prathamAmAvAsyAviSayaM praznasUtramAha amAvAsyA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama amAvAsaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti?,tA assesAhi, assesANe eke || nakSatrANi mulutte cattAlIsaM ca yAvadvibhAgA muhattassa bAvahibhAgaM ca sattaTTidhA chettA bAvaDiMcuNiyA sesA, taM samaya caNaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti,tA assesAhiM ceva,assesANaM eko muhutto cattAlIsaM ca vAvahibhAgAmuhuttassa bAvaTThibhAgaM sattadvidhA chettA bAvaTTi cuNiyA bhAgA sesA, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM docaM amAvAsaMDU caMde keNaM NakkhateNaM joeti?, tA utsarAhiM phagguNIhiM, uttarANaM phagguNINaM cattAlIsaM muhattA paNatIsaMbAvaTi. |bhAgA muhattassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA paSaNaTTi cupiNayAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti?, tA uttarAhi ceva phagguNIhi, uttarANaM phagguNINaM jaheva caMdussAtA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM tacaM amAvAsaM caMde keNaM nakakhatteNaM joeti, tA hattheNaM, hatthassa cattAri muhuttA tIsaM ca pAvavibhAgA muhttss| // 19 // pAvahibhAgaMca sattadvidhA chettA vAvaDhi cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA hattheNaM ceva, hatthassa jahA caMdassa, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM duvAlasamaM amAvAsaM caMde keNaM Nakkha anukrama SABA [94] ~385~ Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [68] 556456-15515 teNaM joeti ?, adAhi, ahANaM cattAri muhattA dasa ya bAvavibhAgA muhuttassa vAcaTiM ca sattaviyA aisA capaNNaM cuNiyA bhAgA sesA / taM samayaM ca NaM sUre keNaM nakkhatteNaM joeti ?, tA abAhiM ceva, adANaM jahA caMdassa / tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM carimaM bAvaDhi amAvAsaM caMde keNaM NakkhatteNa joeti ?, tA puNavasuNA, puNavasussa bAvIsaM muhuttA pAyAlIsaM ca bAsahibhAgA muhattassa sesA / taM samaya caNaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti , tA puNadhasuNA ceba, puNavasussa aaN jahA caMdassa (sUtraM 18) // 'tA eesi Na'mityAdi sugarma, bhagavAnAha-tA asilesAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat , azleSAbhiH saha yuktazcandraH prathamAmamAvAsyAM parisamApayati, azleSAnakSatrasya paTtAratvAttadapekSayA bahuvacanaM, tadAnIM ca-prathamAmAvAsyAparisamAptivelAyAmazleSAnakSatrasya eko muhUrtazcatvAriMzaca dvApaSTibhAgA muhUrtasya dvApaSTibhAgaM ca sakSaSaSTidhA chittvA SaTSaSTizyUNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / prathamAmAvAsyA kila samprati cinsyamAnA varttate ityekena guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti sAvAneva jAtaH, tata etasmAt "bAvIsaM ca muhuttA chAyAlIsaM bisaTibhAgA ya / eyaM puNaSasussa ya soheyavaM havaha puNNaM // 1 // " iti vacanAt dvAviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzat dvApaSTibhAgA ityevaMpramANaM punarvasuzodhanakai zodhyate, tatra SaSaSTermuhUrtebhyo dvAviMzatirmuhartAH zuddhAH, sthitAH pazcAccatuzcatvAriMzat 44, tebhya ekamuhUrtamapekSya tasya dvApaSTibhAgAH kRtAH, te dvApaSTibhAgarAzimadhye prakSipyante, jAtAH | saptaSaSTiH, tebhyaH SaTcatvAriMzat zuddhAH, zeSAstiSThanti ekaviMzatiH, tricatvAriMzato muhartebhyastriMzatA puSyaH zuddhaH, KRISHREE dIpa anukrama [95] ~386~ Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [68] dIpa sUryaprajJa- sthitAH pazcAprayodaza muhUrtA, azleSAnakSatraM cArddhakSetramiti paJcadazamuhartapramANaM, tata idamAgata-azleSAnakSatrasva eka- 10 prAbhRte ThivRttiHsmin muhUrte catvAriMzapti muhartasya dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptapaSTidhA chinnasya paTpaSTibhAgeSu zeSeSu praca-15/22 prAbhRta(malAmAmAvAsyA samAptimupagacchati / samma tyasyAmeva prathamAyAmamAvAsyAyAM sUryanakSatraM pRcchati-'saM samayaM ca Na'mityAdi prAbhUta sugama, bhagavAnAha-tA asilesAhiM cevetyAdi, iha ya evAsyAmamAvAsyAyAM candranakSatrayoge dhruvarAziyadeca zodha amaavaasyaa||19|| naka sa eva sUryanakSatrayogaviSaye'pi dhruvarAzistadeva ca zodhanakamiti tadeva sUryanakSatrayoge'pi nakSatraM tAvadeva ca'takha nakSatrANi sU68 nakSatrasya zeSamiti, tadevAha-azleSAbhiryuktaH sUryaH prathamAmamAvAsyAM parisamApayati, tasyAM ca parisamAptiyelAyAmazleSANA-IX meko muharta ekasya ca muhUrtasya catvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgAH shessaaH| dvitI yAmAvAsyAdhiSayaM praznasUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi sugama, bhagavAnAha-'tA uttarAhiM'ityAdi, uttarAbhyAM / jAphAlgunIbhyAM yuktaH candro dvitIyAmamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM ca-amAvAsyAparisamAptivelAyAmuttarAyAH phAlgu-15 nyAzcatvAriMzanmuhattoMH paJcatriMzat dvApaSTibhAgAH muhartasya dvApaSTibhAgaM ca saptapaTiyA chittvA takha satkAH pacapaSTikArNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAziH 66|5||dvaabhyaaN guNyate, jAtaM dvAtriMzadadhika muhUttoMno zata ekasya ca muhUrtasya dvApaSTibhAgA daza ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptapaSTidhA chimasya dvau cUrNikAbhAgI / 132 / 10.24 satra prathama punarvasuzodhanakaM zodhyate, dvAtriMzadadhikamaharjazatAt dvAviMzatirmuhartAH zuddhAH sthitaM pazcAdazottara zataM, tebhyo'dhyeko muhatoM gRhItvA dvApaSTibhAgIkriyate, kRtvA ca te dvApaSTibhAgA dvASaSTibhAgarAzI prakSipyante, jAtA dvisaptatti anukrama [95] maa||19|| ~387~ Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 68 ] dIpa anukrama [95] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) mUlaM [ 68 ] prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [22], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH dvaSaSTibhAgAstebhyaH SaTcatvAriMzat zuddhAH sthitAH pazcAt SaDviMzatiH, navottarAJca muhUrttazatAt triMzatA puNyaH zuddhaH sthitAH pazcAdekonAzItiH, tato'pi paJcadazabhirmuhUtrazleSA zuddhA, sthikta pazcAccatuHSaSTiH, tato'pi triMzatA maghAH zuddhAH, sthitA catustriMzat, tato'pi triMzatA pUrvaphAlgunI zuddhA, sthitAH pazcAt catvAraH, uttaraphAlgunI nakSatraM dvyarddhakSetramiti paJcacatvAriMzanmuharttapramANaM, tata idamAgataM - uttaraphAlgunInakSatrasya candrayogamupAgatasva catvAriMzati muhUrteSvekasya ca muhUrttasya pazcatriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya saptaSaSTidhA chinnasya paJcapaSTau cUrNikAbhAgeSu zeSeSu dvitIyAmA - | vAsyA samAptiM yAti / samprati asyAmeva dvitIyasyAmamAvAsyAyAM sUryanakSatraM pRcchati'te samayaM ca NamityAdi, sugama, bhagavAnAha - 'tA uttarAhi' ityAdi, tA iti pUrvavat, uttarAbhyAmeva phAlgunIbhyAM yuktaH sUryo dvitIyAmamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM ca dvitIyAmAvAsyAparisamAptivelAyAmuttarAyAH phAlgunyAH 'saheva jahA caMdassa' tti yathA candrasya viSaye uktaM tathaivAtrApi viSaye vaktavyaM, tadyathA- 'cattAlIsaM muhuttA paNatIsaM ca bAvaTTibhAgA muhuttassa bAbadvibhAgaM ca sattahiA chintA paNNaDi cuNNiAbhAgA sesA' iti etazcobhayorapi candrasUryayornakSatrayoH parijJAnahetoH karaNasya samAnatvAdavaseyam / | tRtIyAmAvAsyAviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi NamityAdi, sugamaM, bhagavAnAha - 'tA itthe' ityAdi, hastena yukta| candrastutIyAmAvAsyAM parisamApayati, tadAnI hastasya catvAro muhUrttAviMzazca dvASaSTibhAgA muhUrttasya dvASaSTibhAgaM caikaM saptaSaSTidhA chitvA tasya saskAzcatuHSaSTizcUrNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / tRtIyasyA amAvAsyAyAH samprati cinteti tribhirguNyate, jAtamaSTAnavatyadhikaM zataM muMharttAnAmekasya ca muhUrttasya pazcadaza dvASaSTi Eucation International For Parts Only ~388~ Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayamaja prata sUtrAMka [68] bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaH saptapaSTibhAgAH 198 / 1513 tata etasmAd dvisaptatyadhikena muhUrtazatena SaTca-41.prAbhRte ptivRttiH tvAriMzatA ca muhUrtasya dvASaSTibhAgairazleSAdIni uttarAphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhAni, pazcAdavatiSThante pazcarSiza-1, 22mAbhUta(mala0 tirmuhartA ekasya ca muhUrtasya ekatriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayaH saptaSaSTibhAgAH 25 // 31 // 3 // tata AgataM hastanakSatrasya candreNa saha yogamupAgatasya caturgha muhUrteSu ekasya ca muhartasya triMzati dvApaSTibhAgezvekasya carAbhamAvAsyA // 19 // dvASaSTribhAgasya catuHSaSTau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAmamAvAsyAM parisamApayati / atraiva sUryaviSayaM praznasUtramAha-taM nakSatrANi samayaM ca Na'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-tA hattheNaM ceva'tti hastenaiva nakSatreNa yuktaH sUryo'pyamAvAsyAM tRtIyAM sU60 parisamApayati, etaccobhayorapi karaNasya samAnArthatvAdavaseyaM, evamuttarasUtrayorapi draSTavyaM, zeSapAThaviSaye'tidezamAhahai hatthassa jaM ceva caMdassa' yathA candrasya viSaye hastasya zeSa uktaH tathA sUryasyApi viSaye vaktavyaH, sa caivam-'hatthassa catvAri muhuttA tIsaM ceva cAvadvibhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattahihA chittA bAvaTThI cuNiyA bhAgA sesA' iti, samprati dvAdazAmAvAsyAviSayaM praznasUtramAha-tA eesi ||'mityaadi sugama, bhagavAnAha-tA ahAhi'ityAdi, ArdrayA yuktazcandro dvAdazImamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM cAyAzcatvAro muhUrtA daza muhartasya dvApaSTibhAgA dvApaSTibhArga ca saptapaSTidhA chittvA catupazcAzarNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvraashi:-65|5|1| dvAda M // 192 // zyamAvAsyA cintyamAnA vartate iti dvAdazabhirguNyate, jAtAni sapta zatAni dvinavatyadhikAni muha nAmekasya ca muha-1 hAsya paSTipiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAdaza saptapaSTibhAgAH 792 / 60 / 12 / etasmAccaturbhiH zataiH OMOM dIpa anukrama [95] ~389~ Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 68 ] dIpa anukrama [5] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [ 68 ] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH dvicatvAriMzadadhikairmuhUrtAnAmekasya ca muhUrttasya paTcatvAriMzatA dvASaSTibhAgairazleSAdIni uttarASADhA paryantAni nakSatrANi zuddhAni sthitAni pazcAtrINi zatAni paJcAzadadhikAni muhUrttAnAmekasya ca muhUrttasya caturddaza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApahi bhAgasya dvAdaza saptaSaSTibhAgAH 350 | 14 | 12 tatakhibhiH zatairnavottaramuharttAnAmekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTyA saptaSaSTibhAgairabhijidAdIni rohiNI paryantAni zuddhAni, sthitAH paJcAccatvAriMzanmuhUrcAH ekasya ca muhUrttasya ekapaJcAzat dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodaza saSThapaSTibhAgAH 40 | 59 | 13 | taka trizatA muhUrttermRgaziraH zuddhaH sthitAH pazcAddaza muhUrttAH zeSaM tathaiva 10 / 51 / 13 / tata AgataM ArdrA nakSatrasya candreNa saha saMyuktasya caturSu muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya dazasu dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya catuSpaJcAzati saSThapaThimAgeSu 4 / 10 / 54 / zeSeSu dvAdazI amAvAsyA parisamAptimiyartti, samprati sUryaviSaye praznamAha - 'taM samayaM caNamityAdi, sugamaM, bhagavAnAha - 'tA aAe ceva' Ardrayaiva yuktaH sUryo'pi dvAdazImamAvAsyAM parisamApayati, zeSapAThaviSaye'tidezamAha-'adAe jahA candrassa' yathA candraviSaye ArdrAyAH zeSa uktastathA sUryaviSaye'pi vaktavyaH, sa caivam- 'aAe catAri muhuttA dasa ya bAvaTTibhAgA muhuttassa bAvaTTibhAgaM ca sattaTThihA chettA cauppaNNaM cuNNiyA bhAgA sesA' iti / cara| madvASaSTitamAmAvAsyAviSayaM praznamAha - 'tA eesi NamityAdi, sugamaM, bhagavAnAha - 'tA puNavasuNA' ityAdi, tA iti pUrvavat, punarvasunA yuktazcandrazcaramAM dvASaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM ca caramadvASaSTitamAmAcAsyAparisamAptivelAyAM punarvasu nakSatrasya dvAviMzatirmuhUrttAH SaTcatvAriMzacca dvASaSTibhAgA muhUrttasya zeSAH, tathAhi sau eka Eucation Internationa For Pasta Use Only ~390~ Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], --------------------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [68] dIpa sUryaprajJa-18 dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / dvASaTyA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM catvAriMzacchatAni dvinavatyadhikAni ekasya ca muharcasya 1. prAbhRte dviApaSTibhAgAnAM trINi zatAni dazottarANi ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvASaSTiH saptapaSTibhAgAH 4092 / 310 / 1222prAbhRta tata etasmAt caturbhiH zatairdvicatvAriMzadadhikairmuhartAnAmekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzatA dvApaSTibhAgaiH prathama zodhanakA prAbhRte // 19 // zuddha, jAtAni SaTatriMzacchatAni pazcAzadadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya de pAte catuHSaSThayadhike dvASaSTibhAgAnAme nakSatrANi kasya ca dvApaSTibhAgasya dvApaSTiH saptapaSTibhAgAH 3650 / 264 / 62 / tato'bhijidAdyuttarASADhAparyantasakalanakSatrapa-12 sU68 yaviSayaM zodhanakamaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatirdApaSTibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptapaSTibhAgAH 819 / 24 / 66 / ityevaMpramANaM caturbhirguNayitvA zodhyate, sthitAni pazcA-12 trINi zatAni catuHsaptatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya catuHSazyadhika cAtaM dvApaSTibhAgAnAmekasya ca dvApaSTi-14 bhAbhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgA: 374 / 164 / 66 / tato bhUyastribhiH zatairmudvAnAM navottarairekasya ca muhUrtasya catu-1* vizatyA dvApaSTibhAgairekasya dvASaSTibhAgasya ca SaTpaTyA saptaSaSTibhAgaiH 309 / 24 / 66 / abhijidAdIni rohiNI-2 paryantAti zuddhAni, sthitAH pazcAt saptaSaSTirmuhartA ekasya ca muhUrtasya SoDaza dvASaSTibhAgAH 67 / 16 / tatatriMzatA muhUttairmRgaziraH paJcadazabhirAI zuddhA, sthitAH zeSA dvAviMzatirmuhurtAH ekasya ca muhartasya SoDaza dvApaSTibhAgAH 22, 193 // tata Agata caMdreNa saha saMyuktaM punarvasunakSatraM dvAviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya paTUcaravAriMzati dvApaSTibhAgeSu zeSeSu / TracaramA dvApaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati, sUryaviSayaM praznamAha-taM. samayaM ca Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha anukrama [95] For P OW ~391~ Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [68] 'tA puNavasuNA ceva' sUryo'pi punarvasunA caiva saha yogamupAgataH caramAM dvASaSTitamAmamAvAsyAM pariNamayati, zeSaviSaye-4 'tidezamAha-puNavasussa ' yathA candrasya viSaye punarvasoH zeSa ukta tathA sUryasyApi viSaye vaktavyaH, sa caivam|'puNavasussa bAvIsaM muhuttA chAyAlIsaM ca bAvahibhAgA muhattassa sesA' iti / tA jeNaM ajja NakkhateNaM caMde joyaM joeti jaMsi desaMsi se Ne imANi aTTha ekUNavIsANi muhuttasatAI caubIsaM ca vAvaTThibhAge muTuttassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA bAvahi dhupiNayAbhAge uvAyiNAvettA puNaravi se caMde aNNeNaM sarisaeNaM cevaNakkhatteNaM joyaMjoeti aNNaMsi desaMsi, tAjeNaM ajja NakkhatteNaM caMde joyaM joeti jaMsi desaMsi se NaM imAI solasa aTTatIse muhuttasatAI auNApaNNaM ca bAvaTThibhAge muhattassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA paNNaDhi cuNNiyAmAge uvAyiNAvettA puNaravi se NaM caMde teNaM ceva NakkhateNaM joyaM joeti aNNaMsi desaMsi, tA jeNaM ajaNakkhatteNaM caMde joyaM joeti jaMsi desaMsi se NaM imAI cauppaNNamuhuttasahassAI Nava ya muhuttasatAI uvAdiNAvittA puNaravi se caMde aNNeNaM tArisaeNaM joyaMjoeti taMsi desaMsi, tA jeNaM ajjaNakkhatteNaM caMde joyaMjoeti jaMsiradesaMsi (seNaM imAI ega lakkhaM nava ya sahasse aha ya muhuttasae ucAyiNAvittA puNaravi se caMde teNa NakkhatteNaM joyaM joei tasi desaMsi )|taa jeNaM ajaNakkhatteNaM sUre joyaM joeti jasiM desaMsi se Na imAI tiNi chAvaTThAIrAIdiyasatAI uvAdiNAvettA puNaravi se sUrie aNNeNaM tArisaeNaM ceva nakkhatteNa joyaM joeti taMsi desaMsi, tA jeNaM ajjanakkhatteNaM BBSCREA%A5 dIpa anukrama [95] 15456565459 % ~392~ Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 69 ] dIpa anukrama [96] sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 194 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [ 69 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUre joyaM joeti taMsi desaMsi se NaM imAI sattadubI rAIdipasatAI uvAhaNAvettA puNaravi se sUre teNaM ceva nakkhatteNaM joyaM joeti taMsi desaMsi, tA jeNaM ajaNakkhaseNaM sUre joyaM joeti jaMsi desaMsi se NaM imAI aTThArasa bIsAI rAIdivasatAI ubAdiNAvettA puNaravi sUre aNNeNaM ceva Nakkha seNaM joyaM joeti taMsi desaMsi, tA jeNaM ajaNakkhanteNaM sUre joyaM joeti jaMsi desaMsi teNa imAI chattIsaM sadvAhaM rAraMdivasayAI uvAiNAvitA puNaravi se sUre teNaM ceca NakkhatteNaM joyaM joeti taMsi desaMsi ( sUtraM 69 ) / / samprati yanakSatraM tAdRzanAmakaM tadeva vA tasmizeva deze'nyasmin vA yAvatA kAlena bhUyazcandreNa saha yogamupAgacchati tAvantaM kAlaM nirddidikSurAha--'tA jeNaM ajja nakkhatteNaM' ityAdi, tA. iti pUrvavat, yena nakSatreNa saha candro ya-vivakSite dine yogaM yunakti-karoti yasmin deze sa candro Namiti vAkyAlaGkAre imAni - vakSyamANasAkAni tAnyevAda - aSTau muhUrttazatAni ekonaviMzAni - ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrttasya caturviMzatiM dvASaSTibhAgAn ekastha ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTiM saptaSaSTibhAgAnupAdAya gRhItvA atikramyetyarthaH punarapi sa candro'nyena dvitIyena sahanAmnA nakSatreNa yogaM yunakti anyasmin deze, iyamatra bhAvanA - daha candrasUryanakSatrANAM madhye nakSatrANi sarvazImANi tebhyo mandagatayaH sUryAstebhyo'pi mandagatayazcandramasaH, etaccApre svayameva prapacayiSyati, paTpaJcAzanakSatrANi pratiniyatApAntarAladezAni cakravAlamaNDalatayA vyavasthitAni sadaiva ekarUpatayA paribhramanti, tatra kila yugasyAdAvabhijitA nakSatreNa saha yogamadhigacchati candramAH, sa ca yogamupAgataH sanH zanaiH zanaiH pazcAdavaSvaSkate tasya nakSatrebhyo'tIva manda Ja Education International For Parts Only ~393~ 10 prAbhRte 22 prAbhRtaprAbhRte tAdRganyanakSatrayogaH sU 69 | // 194 // Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 69 ] dIpa anukrama [96] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [22], prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH mUlaM [ 69 ] gatitvAt, tato navAnAM muhUrttAnAmekasya ca muhUrttasya caturviMzatadvaSaSTibhAgAnAmekasya ca dvASaSTibhAgasva paTUpaH sapta|STibhAgAnAmatikrame purataH zravaNena saha yogamAyAti, tatastato'pi zanaiH zanaiH pazcAdavaSvaSkamAnastriMzatA muhUrtteH adajina saha yogaM samApya purato ghaniSThayA saha yogamupagacchati, evaM svaM svaM kAlamAcakSya sarvairapi nakSatraiH saha yogastAca vaktavyo yAvaduttarASADhA nakSatrayogaparyantaH, etAvatA ca kAlenASTau muhUrttazatAni ekasya va muhUrttasya caturviMzatidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya paTSaSTiH saptaSaSTibhAgA abhavan tathAhi--paDU nakSatrANi paJcacatvAriMzammuhUrttAnIti SaT paJcacatvAriMzatA guNyaMte, jAte dve zate saptatyadhike 270, SaT ca nakSatrANi pazcadazamuhUrttAnIti bhUyaH SaNNAM pakSadazabhirguNane jAtA navatiH 90, paJcadaza triMzanmuhUrttAnIti pazcadaza triMzatA guNyante, jAtAni catvAri zatAni pazadadhikAni 450, abhijito nava muhUrttA ekasya ca muhUrttasya caturviMzatirdvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaSaSTiH saptaSaSTibhAgA iti bhavati sarveSAmekatra mIThane yathoktA muhUrttasaGkhyA, eSa etAvAn nakSatramAsaH, tatastadanantaraM yadabhijinakSatraM atikrAntaM tadapareNa dvitIyenAbhijitA nakSatreNa saha nava muhUrttAdikAlaM yogamupAgacchati, tataH paramapareNa dvitIyASTAviMzatisambandhinA zravaNena saha yogamanute, evaM pUrvavat tAvadvAcyaM yAvaduttarASADhA, tadanantaraM bhUyaH prathamenaivAbhijitA nakSatreNa saha yogaM yAti, tataH prAguktakrameNa zravaNAdibhiH evaM sakalakAlamapi, tato vivakSite dine yasmin deze yena nakSatreNa saha yogamamamacandramAH sa yathoktamuhUrttamayAtikrame bhUyaH tAdRzenaivApareNa nakSatreNa saha anyasmin deze yogamAdatte na tenaiva nApi tasmin deze iti, tathA 'tA jeNa' mityAdi, adya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha Education International For Parts Only ~394~ Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [69] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka A%2525 [69] dIpa sUryaprajJa yoga yunakti yasmin yasmin deze candramAH sa imAni vakSyamANasaGkhyAkAni, tAnyevAha-poDaza muhUrtazatAni aSTAviM-12 prAbhUtehivRttiH zidadhikAni ekonapazcAzataM dvApaSTibhAgAn muhUrtasya eka ca dvApaSTibhAga saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAn pazcaSaSTiM 422 prAbhRta(mala.) cUrNikAbhAgAnupAdAya-atikramya punarapi sa candrastenaiva nakSatreNa saha yoga yunakti, paramanyasmin deze, na tu tasminneva, prAbhRte kuta iti cet, ucyate, iha bhUyastasminneva deze tenaiva nakSatreNa saha yogo yugadvayakAlAtikrame yathA(theH)kevalavedasA jyo- 1 taahgny||195|| |tizcakragatarupalabdhaH, jambUdvIpe ca SaTpazcAzadeva nakSatrANi, tato vivakSitanakSatrayoge sati tata Arabhya SaTpazcAzanakSatrA-18 nakSatrayogaH tikrame tena nakSatreNa saha yogamAdatte, SaTpaJcAzannakSatrAtikramazca prAguktASTAviMzatinakSatramuhUrtasaGgyAdviguNasamayA, tata ukta-'solasa ahatIsa muhatsasA' ityAdi / tadevaM tAdRzena tena vA nakSatreNa saha anyasmin deze yAvatA kAlena bhUyo'pi yoga upajAyate tAvAn kAlavizeSa uktaH, samprati tasminneva deze tAdRzena tena vA nakSatreNa saha bhUyo'pi yogo yAvatA kAlena bhavati tAvantaM kAlavizeSamAha-'tA jeNaM anna nakkhateNaM ityAdi, adya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha yogaM candro yunaki yasmin deze saH-candramA imAni vakSyamANasaGkhyAkAni tAnyevAha-catuSpazcAzanmuhUrtasahasrANi nava muhattezatAnyupAdAya-atikramya punarapi sa candro'nyena tAdRzenaiva nakSatreNa saha yogaM yunakti tasminneva deza, zyamatra bhAvanA-vivakSite yuge vivakSitAnAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yena nakSatreNa saha yasmin deze yadA candramaso yogo jAto // 195| bhUyastasminneva deze tadaiva tenaiva nakSatreNa saha yogo vivakSitayugAdArabhya tRtIye yuge, na tu dvitIye; kuta iti cet, ucyate, iha yugAdita Arabhya prathame nakSatramAse yAnyekAnyaSTAviMzati nakSatrANi samatikAmati dvitIyena nakSatramAsena anukrama [96] %% % % ~395~ Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], --------------------- mUlaM [69] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka + [69) tebhyo'parANi dvitIyAni tato bhUyastRtIyena nakSatramAsena tAnyeva prathamAnyaSTAviMzati nakSatrANi caturthena bhUyastAnyeva dAdvitIyAni evaM sakalakAlaM, yuge ca nakSatramAsAH saptapaSTiH, sA ca saptaSaSTisayA viSameti vivakSitayugaparisamAptAvanyasya yugasya prArambhe yAni vivakSitayugasyAdau bhuktAni nakSatrANi tebhyo'parANyeva dvitIyAni bhogamAyAnti, na tu tAnyeva, yugadvaye ca catustriMzannakSatramAsazataM bhavati, sA ca caturviMzannakSatramAsazatasaGgyA sameti dvitIyayugaparisamAptau paT-4 paJcAzadapi nakSatrANi samAptimupayAnti, tato vivakSitayugAdArabhya tRtIye yuge tenaiva nakSatreNa tasminneva deze tadA candramaso yogaH, yuge cAhorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni ekaikasmiMzcAhorAtre muha siMzattato'STAdazAnAM zatAnAM triMzadadhikAnAM triMzatA guNane bhavati yathoktA muhUrttasaGkhyA, yathoktamuhUrtasaGkhyAtikrame ca tAdRzenaiva nakSatreNa saha yogaH sacandramasastasminneva deze na tu tena nakSatreNAnyasmin vA deze iti, 'tA jeNa'mityAdi, idaM sUtramakSarArthamadhikRtya sugama, bhAvanA tu prAgeva kRtA, navaraM yugadvayakAlaH patriMzacchatAni SaSTyadhikAni ahorAtrApyAmekaikasmiMzcAhorAtre triMzanmuhUrtA iti SaTtriMzacchatAnAM pazyadhikAnAM triMzatA guNane yathoktA muhUrttasaGkhyA bhavati / tadevaM tAdRzena tena vA nakSatreNa sahA nyasmin tasmin [anyasmin vA deze candramaso yogakAlapramANamuktam , samprati sUryaviSaye tadAha-tA jeNa'mityAdi, AtA iti pUrvavat adya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha sUryo yasmin deze yogaM yunakti sa imAni trINi paTpazyAdhikAni | rAvindivazatAni upAdAya-atikramya punarapi sa sUryastasminneva deze tAhazenaivAnyena nakSatreNa yogaM yunakti na tu tenaiva, kuta iti cet, ucyate, iha candro nakSatramAsenaikenASTAviMzatiM nakSatrANi bhuGkte, sUryastu tribhirahorAtrazataiH SaTSadhyadhikaH, 3555555575% dIpa anukrama +++ [96] + ~396~ Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 69 ] dIpa anukrama [96] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [22], prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH mUlaM [ 69 ] sUryaprajJa zivRttiH ( mala0 ) // 196 // 4 trINi cAhorAtrazatAni SaTSaSTyadhikAni ekaH sUryasaMvatsaraH, tato'nyaistribhirahorAtrazataiH SaTSaSTyadhikairanyAni dvitIyAsyaSTAviMzatiM nakSatrANi paribhuGkte, tadanantaraM bhUyastAnyeva prathamAnyaSTAviMzatiM nakSatrANi tAvatyAhorAtrasaGkhyA krameNa yunakti, tataH SaTSaSTyadhikarAtrindivazatatrayAtikrameNa sUryasya tasminneva deze tAdRzenaivApareNa nakSatreNa saha yogo na tu tenaiva, 'tA jeNa'mityAdi, idaM sUtramakSarArdha pratItya sugamaM, bhAvanA tu prAgeva kRtA,'tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, atha-vivakSite dine yena nakSatreNa saha sUryo yasmin deze yogaM yunakti sa imAni aSTAdaza rAtrindivazatAni triMzatAni - triMzadadhikAni upAdAya atikramya punarapi tasminneva deze'nyenaiva tAdRzena saha yogaM yunakti, na tu tenaiva, kasmAditi cet, ucyate, iha rAtrindivAnAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni yuge bhavanti, tatra sUryo vivakSitAddinAdArabhya tasmi- 3) zeva deze tadaiva dine tenaiva' nakSatreNa saha yogamAgacchati tRtIyasaMvatsare, yuge ca sUryavarSANi pazca tatastRtIye paJcame vA sUryasaMvatsare sUryasya tenaiva nakSatreNa tasminneva kAle yogamAdatte na tu yugAtikrame SaSThe varSe iti, 'tA jeNa'mityAdi, sugamaM, navaraM SaTUtriMzadvAtrindivazatAni pazyadhikAni yugadvaye bhavanti, yugadvaye ca daza sUryanakSatrANi ( graMthAnaM 6000 ), tato yugadvayAtikrame ekAdaze varSe sUryasya tenaiva nakSatreNa saha tasminneva deze yoga utpadyate iti / iha jambUhIpe dvau candramasau dvau sUryo, ekaikasya candramaso bhinno mahAdikaH parivAra iti zrutvA kazcidevamapi manyeta yathA nikAla maNDa|leSu candrAdInAM gatirbhizakAlaM ca teSAM nakSatrAdibhiH saha yoga iti, tatastadAzaGkApanodArthamAha / tA jayA NaM ime caMdre gatisamAvaNNae bhavati tatA NaM itarevi caMde gatisamAvaNNae bhavati, jatA NaM itarevi Eucation International For Penal Use Only ~397~ 10 prAbhRte 22 prAbhUtaprAbhRte tAdRganyanakSatrayogaH sU 69 // 196 // Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 70] dIpa anukrama [7] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [ 70] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. caMde gatisamAvaNNae bhavati tatA NaM imevi caMde gatisamAvaNNae bhavati, tA jayA NaM ime sUrie gaisamAvaNNe bhavati tayA NaM itare sUrie gaisamAvaNNe bhavati jatA NaM itare sUrie gatisamAvaNNe bhavati tathA NaM imevi surie gaisamAvaNNe bhavati, evaM gahevi Nakkhantevi, tA jayA NaM ime caMde jutte jogeNaM bhavati tatA NaM itarevi caMde jutte jogeNaM bhavati, jayA NaM iyare caMde jupte jogeNaM bhavai tatA NaM imevi caMde jutte jogeNaM bhavati, evaM sUrevi gahevi Nakkha sevi, satAvi NaM caMdA juttA joehiM satAvi NaM sUrA juttA jogehiM sayAvi NaM gahA juttA jogehiM sayAvi NaM nakkhattA jutA jogehiM duhatovi NaM caMdA juttA jogehiM duhatovi NaM surA juttA jogehiM duhatovi NaM gahA juntA jogehiM duhatovi NaM NakkhattA juttA jogehiM / maMDala satasahasseNaM aDANautAe satehiM chettA ithesa Nakkhatte khettaparibhAge Nakkhattavijae pAhuDeti Ahitettiyemi (sUtraM 70 ) | dasamassa pAluDassa bAvIsatimaM pAhuDapAhuDaM samantaM // dasamaM ca pAhuDe samattaM // 'tA jayA NamityAdi, tA iti pUrvavat, yasmin kAle'yaM pratyakSata upalabhyamAno bharatakSetraM prakAzayan vivakSitacandro vivakSite maNDale iti gamyate gatisamApanno gatiyukto bhavati tadA tasmin kAle itaro'pi - airAvata kSetraM prakAzayan vivakSitazcandraH tasminneva vivakSite maMDale gatisamApanno bhavati, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, navaraM 'evaM gahevi evaM nakkhanteviti evaM uktaprakAreNa grahe'pi dvAvAlApako vaktavyau nakSatre'pi ca, tadyathA- 'jayA NaM ime gahe gaisamAvane havai tathA NaM itare vi gahe gaisamAne bhavai, tA jayA NaM iyare gahe gaisamAyane bhavai tathA NaM imevi gahe gatisamAvaNNe Eucation International For Parts Only ~398~ Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [70] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryamajativRttiH (mala.) sUtrAMka // 19 // [70] 10. dIpa bhavaI' evaM nakSatre'pi vAcyaM,'tA jayA NaM ime caMde jutte jogeNa mityAdi, sugama, navaraM 'duhatovitti ubhayato'pi dakSiNo- 10 prAbhRte ttarayoH pUrvapazcimayo, 'maNDalaM sayasahasseNa'mityAdi, asminnakSatravicaye-nakSatravicayanAmni dvAviMzatitame prAbhRtaprAbhRte 22 prAbhUtaityeSa nakSatra kSetraparibhAga AkhyAto maNDalaM svena svena kAlena SaTpaJcAzatA nakSatrairyAvanmAnaM kSetra vyApyamAnaM sambhAvyate tAva- prAbhRte nmAnaM buddhiparikalpitaM zatasahasreNa-lakSeNa aSTanavatyA ca zataizchittvA-vibhajya byAkhyAtaH,etacca prAgeva bhAvita, iti yemi- candrAdeH tti' iti-etat anantarokkaM bhagavadupadezena vImIti andhakAravacanametat , yadvA bhagavadvacanamidaM ziSyANAM pratyayadAyo-13 sarvatra tpAdanArtha yathA iti-etat anantaroktamahaM bravImIti, tataH sarva satyamiti pratyetavyamiti / iti zrImalayagiriviraci-I samayogitA sU70 tAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dazamasya prAbhUtasya dvAviMzatitamaM prAbhUtaprAbhUta samAptam // dazama prAbhRtaM samAptam // ' tadevamukta dazamaM prAbhRtaM sAmpratamekAdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro yathA 'saMvatsarANAmAdirvaktavyaH' iti, tatasta-11 dviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te saMvaccharANAdI Ahiteti vadejA, tattha khalu ime paMca saMvacchare paM0 ta0-caMde 2 abhivahite caMde abhivahite, tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamassa caMdassa saMvakacharassa ke AdI Ahiteti vadejA, tA jeNaM paMcamassa abhivahitasaMvaccharassa pajjavasANaM seNaM paDhamassa caMdassa saMbaccharassa AdI arNatarapurakkhI M // 197 // samae tIseNaM kiMpajjavasite Ahiteti vadejA,tAjeNaM docassa AdI caMdasaMvaccharassa seNaM paDhamassa caMdasaMva anukrama [97] ARROR | atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 22 parisamAptaM tatsamApte dazamaM prAbhRtaM api parisamAptaM * atha ekAdazaM prAbhataM Arabhyate / ~399~ Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 4% sUtrAka [71] % dIpa anukrama maccharassa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samaye / taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhaseNaM joeti, tA uttarAhi AsAdAhi, uttarANaM AsAdANaM chaduvIsaM muhuttA chaduvIsaM ca vAvaTThibhAgA muhuttassa bAvavibhAgaM ca sattadvidhA chittA cauppaNNaM cuNNiyAbhAgA sesA, taM samayaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA puNavasuNA, puNavasussa solasa muhattA aha ya bAvahibhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattaTTihA chettA vIsaM cuNiyAbhAgA sesA / tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM doccassa caMdasaMbaccharassa ke AdI Ahiteti vadejA, tA jeNaM paDhamassa caMdasaMbaccharassa paJjavasANe se NaM docassa NaM caMdasaMvaccharassa AdI aNaMtarapurakkhaDe samaye, tA se NaM kiMpajjavasite Ahiteti badejA , tA je NaM taccassa abhivaDiyasaMvaccharassa AdI se NaM docassa saMvaccharassa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samaye / taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA pucAhiM AsADhAhiM, puvANaM AsAhANaM satta muhuttA tevaNaM ca bAvaDibhAgA muhattassa bAvaDibhAgaM ca sattadvidhA chettA igatAlIsaM cuNNiyAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA puNavasuNA, puNaavasussa NaM yAyAlIsaM muhuttA paNatIsaM ca bAvaTThibhAgA muhuttassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA satta4 cuNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcaNhaM saMcaccharANaM taccassa abhivahitasaMvaccharassa ke AdI AhitAti vadejA, tA je NaM docassa caMdasaMvaccharassa pajjavasANe se NaM taccassa abhivahitasaMbaccharassa AdI aNaMtarapurakkhaDe samae, tA se NaM kiMpajjavasite Ahitati vadejjA ?, tA je NaM cautthassa caMdasaMvaccharassa AdI OMOM [98] OMOM ~ 400~ Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [71] sUryapraja se gaM tabassa abhivahitasaMvaccharassa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samae / taM samayaM ca NaM caMde keNaM Nakkha-1810 prAbhRte ptivattiHsaNaM joeti 2. tA uttarAhiM AsADhAhiM. uttarANaM AsAhANaM terasa muhattA terasa ya vAvaDibhAgA muhattassAmAbhRta(mala0) bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA sattAvIsaM cupiNayA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM jopAbhRte yuga eti , tA puNavasuNA, puNapasussa do muhattA chappaNaM bAvaTThibhAgA muhatsassa bAvaDibhAgaM ca sattadvidhA chetsA savatsarANA // 198 // samAdyAnto saTThI cupiNayA bhAgA sesA, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM cautthassa caMdasaMvaccharassa ke AdI aahiteti| vadejjA?, tA jeNaM taccassa abhivahitasaMvaccharassa pajabasANe se NaM cautthassa caMdasaMvaccharassa AdI aNaMtarapurakkhaDe samaye, tA se NaM kiMpanavasite Ahiteti vadejA, tA je NaM carimassa abhivaviyasaMvaccharassa AdI se NaM cautthassa caMdasaMvaccharassa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samaye, taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhateNaM joeti ?, tA uttarAhi AsADhAhiM, uttarANaM AsADhaNaM cattAlIsaM muhattA pattAlIsaM ca dhAsahibhAgA muhattassa vAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA cAsahI cuNiyAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre kerNa NakyateNaM joeti, tA puNavasuNA, puNavasussa auNatIsaM muhuttA ekavIsaM vAvaTThibhAgA muhuttassa bAvahibhAga ca sattadvidhA aittA sItAlIsaM cuNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paMcamassa abhiv-IFID198|| sAhitasaMbaccharassa ke AdI AhitAti vadejA,tAjeNaM cautthassa caMdasaMvaccharassa pajjavasANe se NaM paMcamassA abhivahitasaMvaccharassa AdI aNatarapurakkhaDe samaye, tA se NaM kiMpajjavasite Ahiteti vadejjA, sA dIpa anukrama [98] ~401~ Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [71] dIpa anukrama 4jeNaM paDhamassa caMdasaMbaccharassa AdI se NaM paMcamassa abhivahitasaMvaccharassa pajavasANe aNaMtarapacchA kaDe samaye, taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti, tA uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM caramasamaye, nAtaM samayaM ca NaM sUre keNa NakvatteNaM joeti ,tA pusseNaM, pussassa gaM ekavIsaM muhattA tetAlIsaM ca bAvaTTi-1 bhAge muhuttassa bAvaTThibhAgaM satsadvidhA chettA tettIsaM cuNiyA bhAgA sesA (sUtraM 71) // ekArasama pAhuDa samattaM // | 'tA kahaM te ityAdi, sA iti pUrvavat, kadhaM-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA saMvatsarANAmAdirAkhyAta iti vadet, bhagavAnAha-tattha khalu ityAdi, tatra-saMvatsaravicAraviSaye khalvime pazca saMvatsarAH prajJaptAH, tadyathA-candrazcandro'bhivatiH candro'bhivaddhitaH, eteSAM ca svarUpaM prAgevopadarzitaM, bhUyaH praznayati-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAM da pazcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamasya cAndrasya saMvatsarasya ka AdirAkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-'tA jeNa'mityAdi, yat pAzcAtyayugavartinaH paJcamasyAbhivatisaMvatsarasya paryavasAnaM-paryavasAnasamayaH tasmAdanantaraM puraskRto-bhAvI vaH samayaH sa prathamasya candrasaMvatsarasyAdiH, tadevaM prathamasaMvatsarasyAdijJAtA, sampati paryavasAnasamayaM pRcchati-tA se - mityAdi, tA iti pUrvavat, sa prathamazcAndrasaMvatsaraH kiMparyavasitaH-kiMparyavasAna AkhyAta iti vadet !, bhagavAnAha'tA jeNa'mityAdi, yo dvitIyasya cAndrasaMvatsarasyAdi:-AdisamayastasmAdanantaro yaH puraskRtaH-atItasamayaH sa prathamacAndrasaMvatsarasya paryavasAnaM-paryavasAnasamayaH, 'taM samayaM ca Na'mityAdi, tasmiMzcAndrasaMvatsaraparyavasAnabhUte samaye candraH [98] 4%ANAS % ~ 402~ Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [71] dIpa anukrama [8] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [11], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. Ecation Internation prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 71] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH ( mala0) // 199 // sUryaprajJa - 1 kena nakSatreNa saha yogaM yunakti - karoti ?, bhagavAnAha - 'tA uttarAhiM' ityAdi, iha dvAdazabhiH paurNamAsIbhizcAndraH vivRttiH saMvatsaro bhavati, tato yadeva prAk dvAdazyAM paurNamAsyAM candranakSatrayogaparimANaM sUryanakSatrayogaparimANaM coktaM tadevAnyUnAtiriktamatrApi draSTavyaM tathaiva gaNitabhAvanA karttavyA, evaM zeSasaMvatsaragatAnyAdiparyavasAnasUtrANi bhAvanIyAni yAvatprAbhRtaparisamAdhiH, navaraM gaNitabhAvanA kriyate tatra dvitIya saMvatsaraparisamAptizcatuvaiizatitamapaurNamAsI parisamAptau, 2 tatra dhruvarAziH SaTSaSTirmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya pazca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTibhAgaH 66 / 5 / 1 / ityevaMpramANaJcaturviMzatyA guNyate, jAtAni paJcadaza zatAni caturazItyadhikAni muhUrttAnAM muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM viMzatyuttaraM zatamekasya ca dvASaSTibhAgasya caturviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 1584 / 120 / 24 / tata etasmAda|STabhiH muhUrttazatairekonaviMzatyadhikairekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTyA saptapaSTibhAgairekaH paripUrNo nakSatraparyAyaH zuddhyati, tataH sthitAni pazcAtsapta muhUrttazatAni paJcaSaSyadhikAni muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM paJcanavatirekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 765 / 95 / 25 / tato 'mUle satteva coyAlA' ityAdi vacanAt saptabhizcatuzcatvAriMzadadhikairmuhUrttazatairekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya paTSaSTyA saptaSaSTibhAgairabhijidAdIni mUlaparyantAni nakSatrANi zuddhAni tataH sthitAH pazcAt dvAviMzatirmuhUrttA ekasya ca muhUrttasyASTau dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya paviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 22 / 8 / 26 / tata AgataM dvitIyacAndra saMvatsarasya paryavasAnasamaye pUrvASADhA nakSatrasya sapta muhUrttA ekasya ca muhUrttasya tripaJcAzad dvApa For Parts Only ~ 403~ 11 prAbhUte 22 prAbhRtaprAbhRte yugasaMvatsarANAmAdiparyavasAne sU 71 // 199 // waryra Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [11], -------------------- prAbhataprAbhata [-1.........- ---------- malaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: + prata sUtrAMka - -2 STibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya ekacatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH zeSAH, tadAnIM ca sUryeNa yuktasya punarvasorTAcatvAriMzataH muhartA ekasya ca muhartasya pazcatriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptapaSTibhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva | | dhruvraashiH| 66 / 5 / 1 / caturviMzatyA guNito jAtAni paJcadaza zatAni caturazItyadhikAni muhUrtAnAM muhUrtagatAnAM ca 6 dvApaSTibhAgAnAM viMzatyuttaraM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya caturviMzatiH saptapaSTibhAgAH 1584 / 120 / 24 / tata eta-| smAdaSTabhiH zatairekonaviMzatyadhikamuhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTpaSTyA saptapaSTibhAgaH 819 / 24 / 65 ekaH paripUrNI nakSatrapoyaH zuddhaH, sthitAni pazcAt sapta muharttazatAni paJcaSadhyadhi-IN kAni muhUrtAnAmekamuhUrtagatAzca dvASaSTibhAgAH paJcanavatiH ekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 765 / 95 125 / tata etebhya ekonaviMzatyA muharekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzatA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzatA saptaSaSTibhAgaiH puSyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni SaTcatvAriMzadadhikAni ekasya ca muhUrtasya ekapaJcAzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonaSaSTiH saptaSaSTibhAgAH 746 / 51 / 59 / tato bhUyo'pyetasmAta saptabhirmuhUrtazataizcatuzcatvAriMzadadhikairekasya ca muhartasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptaSarASTibhAgairazleSAdIni AdrAparyantAni zuddhAni, sthitau pazcAd dvau muhUrtAvekasya ca muhUrtasya SaviMzatiSiSTibhAgA ekasya mIca dvApaSTibhAgasya SaSTiH saptapaSTibhAgAH 2 / 26 / 60 / AgataM dvitIyacAndrasaMvatsaraparyavasAnasamaye punarvasunakSatrasya dvAcatvAriMzanmuhurtA ekasya ca muhartasya paJcatriMzad dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptapaSTibhAgAH zeSAH, -9-04-2 dIpa anukrama X - [98] wwwjanaitaram.org ~ 404~ Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata | mAbhRte sUtrAka [71] // 20 // dIpa anukrama saryapraja- tathA tRtIyAbhivatisaMjJasaMvatsaraparisamAptiH saptatriMzatA paurNamAsIbhistato dhuvarAziH 66 / 5 / 1 / saptatriMzatA 11prAbhUte sivRttiH guNyate, jAtAni muhUrcAnAM caturviMzatiH zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni dvASaSTibhAgAnAM ca paJcAzItyadhika zataM saptapaSTi-| 22 prAbhRta(mala) bhAgAH saptatriMzat 2442 / 185 / 37 / tata etebhyo'STI muhUrtazatAni ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya caturviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptapaSTibhAgA ityekanakSatraparyAyaparimANaM dvAbhyAM guNayitvA | yugasaMvatsazodhyate, tataH sthitAni pazcAdaSTI muhartazatAni caturuttarANi muhUrtasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM paJcatriMzadadhikaM zatAparyavasAne rANAmAdihai ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekonctvaariNshtsptssssttibhaagaaH804|135 // 39 // tata etebhyaH saptabhimuhUrtazataizcatuHsaptatyadhi-lAsU 71 kairekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptapaSThibhAgairabhijidAdIni pUrvASADhA-11 paryantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAdekatriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrtasyASTacatvAriMzad dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya catvAriMzatsataSaSTibhAgAH 31 / 48140 / tata AgataM tRtIyAbhivarddhitasaMjJasaMvatsaraparyavasAnasamaye uttarASADhAnakSatrasya trayodaza muhatoM ekasya ca muhUrsasya trayodaza dvApaSThibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH saptapa|STibhAgAH zeSAH, tadAnI ca sUryeNa samprayuktasya punarvasunakSatrasya dvau muhUttauM ekasya ca muhUrtasya SaTpaJcAzad dvApaSTibhAgAH eka ca dvApaSTibhArga sataSaSTidhA chittvA tasya satkAH paSTizthUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / // 20 // P1 saptatriMzatA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM caturviMzatiH zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni muhUrttasatkAnAM ca dvApaSTibhA gAnAM pazcAzI tyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptatriMzat saptapaSTibhAgAH 2442 / 185 / 37 / tata etebhyaH [98] ~ 405~ Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [71] SMSAROGROCCASEASEASOSTS dIpa anukrama pUrvavata sakalanakSatraparyAyaparimANa dviguNaM kRtvA zodhyate, sthitAni pazcAdaSTau muhUrttazatAni caturuttarANi muhartasatkAnAM dvApaSTibhAgAnAM pazcatriMzadadhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekonacatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH 804 / 135 / 39 // tato kAbhaya etebhya ekonaviMzatyA muhatarekasya ca muhartasya tricatvAriMzatA dvApaSTibhAgarekasya ca dvApaSTibhAgasya prayastriMzatA sapta paSTibhAgaiH puSyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni paJcAzItyadhikAni muhUrtasatkAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM vinavatirekasya ca dvApaSTibhAgasya SaT saptaSaSTibhAgAH 785 / 92 / 6 / tato bhUyo'pyetebhyaH saptabhirmuhartazataizcatuzcatvAriMzadadhikairekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpadhyA saptapaSTibhAgairazleSAdIni AparyantAni zuddhAni, sthitAH pazcAmmuhartA dvAcatvAriMzat, ekasya ca muhUrtasya paJca dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptapaSTibhAgAH 42 / 5 / 7 / tata AgataM tRtIyAbhivarddhitasaMjJasaMvatsaraparyavasAnasamaye sUryeNa saha saMyuktasya punarvasodvauM muhUrtAvekasya ca muhUrtasya paTpazcAzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTizcUrNikA bhAgAH zeSAH, tathA caturthacAndrasaMvatsaraparyavasAnamekonapaJcAzattamapaurNamAsIparisamAptau tataH sa eva dhruvarAziH 66|5|1|ekonpnycaashtaa guNyate, jAtAni muhUrtAnAM dvAtriMzacchatAni caturviMzadadhikAni muhUrttasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM ve zate paJcacatvAriMzadadhike ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonapaJcAzat saptapaSTibhAgAH 3234 / 245 / 49 / tata etasmAt prAgukta sakalanakSatraparyAyaparimANaM tribhirguNayitvA zodhyate, tataH sthitAni sapta zatAni saptasatatyadhikAni muhartAnAM | muharttasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM saptatyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvipaJcAzat saptapaSTibhAgAH 777 / 170 / [98] 555453 ~406~ Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [71] sUryaprajJa 52 / tataH saptabhiH zataiH catuHsaptatyadhikairmuhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya 11prAbhRtetivRttiH (mala.) SaTpaTyA saptaSaSTibhAgairbhUyo'bhijidAdIni pUrvASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAtpaJca muhartA ekasya ca22 prAbhUta muhUrtasya ekaviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya tripaJcAzatsaptapaSTibhAgAH 5 / 21 / 53 / tata AgataM cturth||20|| cAndrasaMvatsaraparyavasAnasamaye uttarASADhAnakSatrasya candrayuktasya ekonacatvAriMzanmuhUtrtA ekasya ca muhUrtasya catvAriMzada dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturdaza saptaSaSTibhAgAH zeSAH, tadAnIM ca sUryeNa saha yuktasya punarpasunakSatrasya ekona rANAmAdi paryavasAne triMzanmuhartA ekaviMzatipiSTibhAgA muhUrtasya eka ca dvApaSTibhAgasaptapaSTidhA chittvA tasya satkA sptctvaariNshccuurnnikaabhaagaaH| sU71 zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAzirekonapaJcAzatA guNyate, guNayitvA ca tataH prAguktaM sakalanakSatraparyAyaparimANaM tribhirgupraNayitvA zodhyate, sthitAni sapta muhUrta zatAni saptasaptatyadhikAni mahartasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM saptatyadhikaM zatamekasya &ca dvApaSTibhAgasya dvipazcAzatsaptapaSTibhAgAH 777 / 170 / 52, tata etebhya ekonaviMzatyA muhattarekasya ca muhUttasya tricatvAriMzatA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzatA saptaSaSTibhAgaH puSyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni aSTApaJcAzadadhikAni muhartasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM saptaviMzatyadhika zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya &AekonaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 758 / 127 // 19 // tataH saptabhiH zataizcatuzcatvAriMzadadhimuha nAmekasya ca muhUttesya catu 201 // vizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairazleSAdInyAAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAt paJcadaza muhattoM ekasya ca muharttakha catvAriMzabU dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya viMzatiH saptapaSTibhAgAH 15/40 5555555555 dIpa anukrama [98] ~ 407~ Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [1] dIpa anukrama [8] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [11], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 71] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH 20, tata AgataM caturthacAndrasaMvatsaraparyavasAnasamaye punarvasu nakSatrasya ekonatriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya ekaviMzatidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH zeSA iti, paJcamAbhivarddhitasaMvatsaraparyavasAnaM ca dvASaSTitamapaurNamAsI parisamAptisamaye, tato yadeva prAk dvASaSTitamapaurNamAsI parisamAdhisamaye candranakSatrayogaparimANaM sUrya nakSatrayogaparimANaM voktaM tadevAnyUnAtiriktamatrApi draSTavyam // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAmekAdazaM prAbhRtaM samAptam tadevamuktamekAdarza prAbhRtam, samprati dvAdazamucyate tasya cAyamarthAdhikAraH, yathA 'kati saMvatsarA bhavanti' tadviSayaM atra ekAdazaM prAbhRtaM parisamAptaM praznasUtramAha tA kati NaM saMvaccharA AhitAtivadejjA ?, tattha khalu ime paMca saMvaccharA paM0 taM0-Nakkhatte caMde uDU Adice abhivaddite, tA etesi NaM paMcanhaM saMvaccharANaM paDhamassa nakkhattasaMvaccharassa NakkhattamAse tIsatimuhutte 2 ahorateNaM mijamANe kevatie rAIdiyaggeNaM Ahiteti vadekhA ?, tA sattAvIsa rAIdidAI eka vIsaM ca sattaTTibhAgA rAIdipassa rAIdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevalie muhuttaggeNaM Ahiteti vadejjA ?, tA aTThasae ekUNavIse muhRttANaM sattAvIsaM ca sattaTTibhAge muhuttassa muhuttaggeNaM AhitetivadejyA, tA eesi NaM addhA duvAlakkhuttakaDA Nakkhatte saMvacchare, tA se NaM kevatie rAIdiyaggeNaM AhitA tivadekhA ?, tA tiSNi sattAvIse rAidisate ekAvannaM ca sattaTTibhAge rAIdiyassa rAidiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhuttagaNa Ahiteti vadejA hai, tA Nava muddattasahassA For Parts Only atha dvAdazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 408~ www.nary org Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [72] dIpa anukrama [99] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [72] prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH 4 sU 72 sUryajJa-3 aTThaya battIse muttasae chappanaM ca sattadvibhAge muhuttassa muttaggeNa AhitetivadenA / tA eesi NaM 12 prAbhRte zivRttiH paMcaM saMvaccharaNaM docassa caMdasaMvaccharassa caMde mAse tIsatimuhateNaM 2 ahora teNaM gaNinamANe kevatie rAI- 22 prAbhRta( mala0 ) * diyaggeNaM Ahiteti badekhA ?, tA eguNatIsaM rAIdiyAI battIsaM bAvaTTibhAgA rAIdiyassa rAIdiyaggeNaM + prAbhUte ||202|| 2) Ahiteti dekhA, tA se NaM kevatie muhataggeNaM Ahiteti badekhA ?, tA aGkapaMcAsate muddate tettIsaMcanakSatrAdivachAvadvibhAge muhuttaggeNaM AhitetivadekhA, tA esa NaM addhA dubAlasakhuttakaDA caMde saMbacchare, tase rAtradi kevatie rAIdiyaggeNaM Ahiteti vadejA ?, tA tini caupanne rAIdiyasate duvAlasa ya bAvaTTibhAgA P rAiMdriyaggeNaM Ahiteti vadekhA?, tIse NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiteti vadejA, tA dasa muttasahassAI chaca paNuvIse muddattasara paNNAsaM ca bAvadvibhAge muhutteNaM Ahiteti vadejjA / tA eesi NaM paMcanhaM saMvaccharANaM tacassa uDusavaccharassa umAse tIsatIsamuhutteNaM gaNimANe kevatie rAIdiyaggeNaM AhiyAti vadekhA ?, tA tIsaM rAIdiyANaM rAIdiyaggeNaM AhitetivadejA, tA se NaM kelie muhuttaggeNaM Ahiteti dekhA ?, tA Nava muhuptasatAiM muhattaggeNaM Ahiteti vadekhA, tA esa NaM addhA dubAlasakhuttakaDA uDU saMvachare, tA se NaM kevatie rAIdiyaggeNaM Ahiteti bar3hejA?, tA tiSNi saGke rAIdiyasate rAIdiyaggeNaM Ahiteti vadekhA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM AhipativadenA, tA dasa muhattasahassAI aTThaya sapAI muhuttaggeNaM Ahiteti vdejaa| tA eesiNaM paMcanhaM saMbaccharANaM cautthassa AdicasaMvaccharassa Aice mAse tIsatimuteNaM Education internationa For Penal Use On ~409~ // 202 // wor Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 8 % sUtrAMka [72 dIpa anukrama ahoraseNaM gaNijamANe kevaie rAiMdiyaggeNa Ahiteti vadejA ?, tA tIsaM rAIdiyAI avaddhabhAgaM ca rAI-1 diyassa rAidiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiteti vadejA , tA Nava paNNa-| rasa muhuttasae muhattaggeNaM Ahiteti badejA, tA esa NaM addhA duvAlasakhuttakaDA Adice saMvacchare, tA &Ase gaM kevatie rAIdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA tinni chAbaDe rAIdiyasae rAidiyaggeNaM Ahiyatti vaijjA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiyatti vaijjA,tA dasa muhattassa sahassAI Nava asIte muhattasate muhattaggeNaM Ahiteti vadejA / tA eesiNaM paMcaNDaM saMvaccharANaM paMcamassa abhivaDiyasaMvaccharassa abhi-13 vahite mAse tIsatimuhutteNaM gaNijjamANe kevatie rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA ekatIsa rAiMdiyAI egUNatIsaM ca muhuttA sattarasa bAyaTibhAge muhuttassa rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiteti vadejA, tA Nava egUNasahe muhuttasate sattarasa bAvaTThibhAge muhurAssa muhattaggeNaM Ahiteti vadejA, tA esa NaM addhA duvAlasakhuttakaDA abhivahitasaMvacchare, tA se NaM kevatie rAiMdiyaggeNaM| Ahiteti ghadejA ?, tipiNa tesIte rAiMdiyasate ekavIsaM ca muhuttA aTThArasa thAvahibhAge muhuttassa rAiMdimAyaggeNaM AhitetivadejA, tipiNa tesIte rAiMdiyasate ekavIsaM ca muhattA aTThArasa bAvaTThibhAge muhattassa rAI. diyaggeNaM Ahiteti ghadejA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNa Ahiteti vadejA ?, tA ekArasa muhttshssaaii| paMca ya ekArasa muhattasate aTThArasa vAvahibhAge muhuttassa muhattaggeNaM AhitetivadejjA (sUtraM 72) // AC [99] -% A 4 % Intenditurary.com ~ 410~ Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa vivattiH (mala0) prata sUtrAMka [72] // 20 // dIpa anukrama 'tA kai saMbaccharA ityAdi, tA iti pUrvavat, kati saMvatsarA bhagavan ! tvayA AkhyAtA iti vadet !, bhagavAnAha- 12 prAbhRte 'tatretyAdi, tana-saMvatsaravicAraviSaye khalvime paJca saMvatsarA prajJaptAH, tadyathA-'nakvatte'tyAdi, padaikadeze padasamu- 22 prAbhUtadAyopacArAt nakSatrasaMvatsarazcandrasaMvatsara RtusaMvatsara AdityasaMvatsaro'bhivatisaMvatsaraH, eteSAM ca pazcAnAmapi saMva- prAbhRte rasarANAM svarUpa prAgevopavarNitaM, 'tA eesi NamityAdi praznasUtraM, 'tA' iti pUrvavat, eteSAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye nakSatrAdivaprathamasya nakSatrasaMvatsarasya satko yo nakSatramAsaH sa triMzanmuhUrtapramANenAhorAtreNa gaNyamAnaH kiyAn rAtrindivANa-M rAtrindivaparimANenAkhyAta iti vadet ?, bhagavAnAha-'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat , saptaviMzatiH rAtrindivAnieka sU viMzatizca saptapaSTibhAgA rAtrindivasya rAtrindivANAkhyAta iti vadet , tathAhi-yuge nakSatramAsAH saptapaSTiretaca prAgeva bhAvitaM, yuge cAhorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tatasteSAM saptapaTyA bhAge hute labdhAH saptaviMzatirahorAtrA ekasya cAhorAtrasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 27||'taa se Na'mityAdi, sa nakSatramAsaH kiyAna, muhAgreNa-muhUrtaparimANenAkhyAta iti vadet !, bhagavAnAha-tA aTThasae'ityAdi, aSTottarazatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 819 / / muhUrtAoNAkhyAta iti vadet , tathAhinakSatramAsaparimANaM saptaviMzatirahorAtrA ekasya cAhorAtrasya ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH, tataH savarNanArtha saptaviMzati-19 rapyahorAtrAH saptaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanA ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAni saptaSaSTibhAgA- IN // 20 // nAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tAni muhUrttAnayanArthe triMzatA guNyante, jAtAni catuSpazcAzatsahasrANi [99] ~ 411~ Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [72 dIpa nava zatAni muhUrtagatasaptaSaSTibhAgAnAM 54900, tata eteSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAni aSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgA iti 819 / 37,'tA esa 'mityAdi, eSAanantaramuktA nakSatramAsarUpA addhA dvAdazakRtvaH kRtA, dvAdazabhivAraguNitA ityarthaH, nakSatrasaMvatsaro bhavati, samprati sakalanakSatrasaMvatsaragatarAtrindivaparimANamuhUrttaparimANaviSayapraznanivecanasUtrANyAha-tA se 'mityAdi, sugama, navaraM rAtrindivacintAyAM nakSatramAsarAtrindivaparimANaM muhUrttacintAyAM nakSatramAsamuhurtaparimANaM dvAdazabhirguNitavya tato yathokA rAtridivasaGgyA muhUrtasaGkhyA ca bhavati, 'tA eesi Na'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA egUNatIsamityAdi, ekonatriMzat rAtrindivAni dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA rAtrindivasya etAvatparimANazcandramAso rAtrindivAneNAkhyAta iti vadet , tathAhi-yuge dvApaSTizcandramAsAH, etacca prAgapi bhAvitaM, tato yugasatkAnAmaSTAdazAnAmahorAtrazatAnAM triMzadadhikAnAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonatriMzadahorAtrA ekasya cAhorAtrasya dvAtriMzat dvApaSTibhAgAH 29 / 33 / 'tA se NamityAdi, praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-tA aTTe'tyAdi, aSTau muhartazatAni paJcAzItyadhikAni ekasya ca muhUrtasya triMzat dvApaSTibhAgAH, etAvatparimANazcandramAso muhartAoNAkhyAta iti vadet , tathAhi-candramAsaparimANamekonatriMzadahorAtrA ekasya cAhorAtrasya dvAtriMzat dvApaSTibhAgAH, tatra savarNanArthamekonatriMzadapyahorAtrA dvApazyA guNyante, guNayitvA ca uparitanA dvAtriMzad dvASaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni dvApaSTibhAgAnAM 1830, tata etAni triMzatA guNyante, jAtAni catuSpaJcAzatsahasrANi nava zatAni muhUrtagatadvApaSTi anukrama [99] ~ 412~ Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [72] dIpa anukrama [99] -sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 204 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [72] prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH bhAgAnAM 54900, tata eteSAM dvApaTyA bhAgo hiyate, ubdhAni aSTau zatAni paJcAzItyadhikAni muhUrttAnAmekasya ca 4 12 prAbhRte muhUrttasya triMzad dvASaSTibhAgAH 885 / 'tA esa NaM addhA ityAdi, prAgvad bhAvanIyaM, 'tA eesi NamityAdi, tRtIyaRtusaMvatsaraviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAn prativacanamAha-'tA tIse NamityAdi tA iti pUrvavat triMzatA rAtrindivApreNa RtumAsa AkhyAta iti vadet, tathAhi-- RtumAsAH yuge ekaSaSTiH, tato yugasatkAnAmaSTAdazazatasakyAnAM triMzadadhikAnAmahorAtrANAmekapaSTyA bhAgo hiyate, labdhAtriMzadahorAtrAH 30, 'tA se Na'mityAdi, muhUrttaviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'tA nava muhuttasthA' ityAdi, nava muharttazatAni muharttAyeNAkhyAta iti vadet, tathAhitriMzadrAtrindivAni RtumAsaparimANamekaikasmiMzca rAtrindiye triMzanmuhUrttAstatastriMzatastriMzatA guNane nava zatAni bhavantIti, 'tA eesi Na' mityAdi, prAgvad bhAvanIyaM, 'tA eesi NamityAdi caturtha sUrya saMvatsaraviSayaM praznasUtraM taca sugamaM, bhagavAnAha - 'tA tIsa 'mityAdi, tA iti pUrvavat, triMzat rAtrindivAni ekasya rAtrindivasya ekamapArddhabhAgaM, ekamarddhamityarthaH, etAvatpramANaH sUryamAso rAtrindivApreNa AkhyAta iti vadet, tathAhi - sUryamAsA yuge SaSTistato yugasatkAnAmahorAtrANAM triMzadadhikASTAdazazata saGkhyAnAM paTyA bhAgo hiyate, labdhAH sArddhAstriMzadahorAtrA', 'tA se Na'mityAdi, muhUrttaviSayaM praznasUtraM sugamam, bhagavAnAha - 'navapaNNare' ityAdi nava muhUrttazatAni paJcadazAdhikAni muhUrtaparimANenAkhyAta iti vadet, tathAhi --sUryamAsaparimANaM triMzat rAtrindivAni ekasya va rAtrindivasyArddhaM tacca triMzatA guNyante, jAtAni nava zatAni, rAtrindivArddhe ca paJcadaza muharttA iti, 'tA eesi Na' mityAdi, prAgvad bhAva ca Internationa For Parts Only ~413~ 22prAbhUtaprAbhUte nakSatrAdivarAtrindi45 vamuhUrttamAnaM sU 72 // 204 // Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [72 manIyaM / 'tA eesiNa'mityAdi, paJcamAbhivaddhitasaMvatsaraviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tA ekatIsa'mityAdi, tA iti pUrvavat, ekatriMzat rAtrindivAni ekonaviMzacca muhUrtA ekasya na muhUrtasya saptadaza dvApaSTibhAgA rAtrindibANAkhyAta iti vadet , tathAhi-trayodazabhizcandramAsairabhivatisaMvatsaraH, candramAsasya ca parimANamekonatriMzat rAtrimAndivAni ekasya ca rAtrindivasya dvAtriMzat dvASaSTibhAgAH 29 // 3, etatrayodazabhirguNyate, tato yathAsambhava dvApaSTi bhAgai rAtrindiveSu jAteSu jAtamidaM trINyahorAtrazatAni vyazItyadhikAni catuzcatvAriMzazca dvApaSTibhAgA ahorAtrasya IS/283, etadabhivatisaMvatsaraparimANa, tata etasya dvAdazabhirbhAgo hiyate, tatra trayANAmahorAtrazatAnAM tryazIlyamAdhikAnAM dvAdazabhirbhAgo hiyate labdhA ekatriMzadahorAtrAH, zeSAstiSThanti ekAdaza, te ca muhartakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni triMzadadhikAni trINi zatAni 320, ye'pi ca catuzcatvAriMzat dvApaSTibhAgA rAtrindivasya te muhaHkaraNArthe / | triMzatA guNyante, jAtAni trayodaza zatAni viMzatyadhikAni 1320, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekaviMzatimuhartAH, zeSAstiSThantyaSTAdaza, tatraikaviMzatirmuhartA muhUrcarAzau prakSipyante, jAtAni muhUrtAnAM trINi zatAnyekapazcAzada-181 dhikAni 351, teSAM dvAdazabhirbhAgo hiyate, labdhA ekonatriMzanmuhUrtAH, zeSAstiSThanti trayaH, te dvASaSTibhAgakaraNArtha dvASaSTyA guNyante, jAtaM paDazItyadhikaM zataM 186, tataH prAgutAH zeSIbhUtA muhUrtasyASTAdaza dvApaSTibhAgAH prakSipyante, jAte ve zate caturuttare 204, tayodazabhirbhAgo hiyate, labdhA muhUrtasya saptadaza dvApaSTibhAgAH, 'tA se Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , so'bhivaditamAsaH kiyAna muhUrtApreNAkhyAta iti vadeva, bhagavAnAha-nave'tyAdi, nava muharttaza % * dIpa anukrama 5 [99] 5 % % ~414~ Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata tivRttiH sUtrAMka [72 dIpa sUryaprajJa-18 tAnyekonaSaSThayadhikAni 959 saptadaza ca muhUrtadvASaSTibhAgAH, tathAhi ekatriMzadapyahorAtrAstriMzatA guNyante, jAtAni 12 prAmRta nava zatAni triMzadadhikAni muhUrtAnAM, tata uparitanA ekonatriMzanmuhUrtAstatra prakSipyante, jAtAni muhUrtAnAmekonapApa-dAra 22 prAbhRtadhikAni naya zatAni / 'tA esa NamityAdi, prAgvada vyAkhyeyaM, 'tA se Na'mityAdi, rAtrindivaviSayaM praznasUtra sugama,MLM prAbhUte // 205|| bhagavAnAha-'tA tipaNI tyAdi, trINi rAtrindivazatAni tryazItyadhikAni ekaviMzatirmuhUtA ekasya ca muhUttesyA- rAtrindisASTAdaza dvASaSTibhAgA rAtrindivANAkhyAta iti vadeta, tathAhi-ekatriMzadahorAtrA dvAdazabhirguNyante, jAtAni zrINi vartamAna zatAni dvisaptatyadhikAni ahorAtrANAM 372, tata ekonatriMzanmuhUrttA dvAdazabhirguNyante, jAtAni trINi zatAnyaSTA- sU 72 18 catvAriMzadadhikAni 385, teSAmahorAtrakaraNA) triMzatA bhAgo hriyate, labdhA ekAdaza ahorAtrAH, aSTAdaza tiSThanti, THIye'pi ca saptadaza dvApaSTibhAgAH muhUrttasya te'pi dvAdazabhirguNyante, jAte dve zate caturuttare 204, tayoSiSTyA bhAgo mAhiyate, labdhAstrayo muhartAste prAktaneSvaSTAdazasu madhye prakSipyante, jAtA ekaviMzatirmuhartAH, zeSAstiSThantyaSTAdaza dvApa STibhAgA muhUrtasya, 'tA se NamityAdi, praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-'ekkArase'tyAdi, ekAdaza muhUrtasahasrANi pazca muhUrtazatAnyekAdazAdhikAni aSTAdaza ca dvASaSTibhAgA muhUrtasyeti muhUrtAgreNAbhivatisaMvatsara AkhyAta iti vadeta , tathAhi-abhivatisaMvatsaraparimANaM trINyahorAtrazatAni tryazItyadhikAni ekaviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya aSTAdaza dvApaSTibhAgAH, tatraikasmin rAtrindive triMzanmuhUrtA iti vINyahorAtrazatAni jyazItyadhikAni triMzatA 14 guNyante, guNayitvA coparitanA ekaviMzatirmuhUrtAstatra prakSipyante, tato yathoktA muhUrtasaGkhyA bhavatIti / sampratyete pazca-11 anukrama [99] ~ 415~ Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 6*40*86 sUtrAMka [72 * saMvatsarA ekatra mIlitA yAvatpramANA rAtrindivaparimANena bhavanti tAvato nirdidikSuH prathamataH praznasUtramAha-1 MItA kevatiya te nojuge rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA sattarasa ekANaute rAIdiyasate egaNanavIsaM ca muhutaM ca sattAvaNe yAvadvibhAge muhuttassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA paNapaNNaM cuNNiyAmAge rAIdiyaggeNaM Ahiteti yadejA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiteti vadejA , tA tepapaNa muhuttasahassAI satta pa uNApanne muhUsasate sattAvaNaM bAvavibhAge muhuttassa pAvadvibhAgaM ca sattadvidhA chattA paNapaNaM cupiNayA bhAgA muTusaggeNaM Ahiteti vadevA, tA kevatie NaM te jugappatte rAiMdiyaggeNaM Ahiteti videjA, tA aTTatIsaM rAIdiyAI dasa ya muhuttA cattAri ya yAvavibhAge muhuttassa bAvavibhAgaM ca sattadvidhA aisA duvAlasa cuNNiyA bhAge rAiMdiyaggeNaM AhitAti vadejA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM aahiteti| vadejA ?, tA ekArasa paNNAse muhattasae cattAri ya pAvadvibhAge yAvadvibhAgaM ca sattahihA chettA duvAlasa lAcupiNayA bhAge muhattaggeNaM Ahiteti vadejA, tA kevatiyaM juge rAiMdiyaggeNaM Ahiteti yadejA, tA aTThA rasatIse rAidiyasate rAIdiyaggeNaM AhiyAti vadejA, tA se NaM kevatie muhasaggeNaM AhiyAti vadejA, |tA cauppaNaM muhattasahassAI Nava ya muhattasatAI muhattaggeNaM Ahiteti vadevA, tA se NaM kevatie thAvahibhAgamuhattaggeNaM Ahiteti vadejA!, tA cauttIsaM satasahassAI aTTatIsaM ca vAcavibhAgamuSTuttasate yAvadvibhAgamuhuttagge Ahiteti vadevA (sUtraM 73) // 5 dIpa anukrama [99] ~ 416~ Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [63] dIpa anukrama [100 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) mUlaM [ 73] prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJa zivRttiH ( mala0 ) // 206 // Education in tA iti pUrvavat kiyat- kiMpramANaM te vayA bhagavan ! 'noyugaM' nozabdo dezaniSedhavacanaH kiJcidUnaM yugamityarthaH, 212 prAbhRte rAtrindivApreNa - zatrindivaparimANenAkhyAta iti vadet ?, bhagavAnAha - 'tA sattarase tyAdi, noyugaM hi kiJcidUnaM yugaM, 222 prAbhRta. taca nakSatrAdipaJcasaMvatsaraparimANamato nakSatrAdipazcasaMvatsaraparimANAnAmekatra mIlane bhavati yathoktA rAtrindivasaGkhyA, prAbhRte tathAhi nakSatrasaMvatsarasya parimANaM trINi rAtrindivazatAni saptaviMzatyadhikAni ekasya ca rAtrindivasya ekapaJcAzatsa- noyugayugataSaSTibhAgAH, candrasaMvatsarasya trINi rAtrindivazatAni catuSpaJcAzadadhikAni dvAdaza ca dvASaSTibhAgA rAtrindivasya, 12 rAtrindivaRtusaMvatsarasya trINi rAtrindiyazatAni SaSyadhikAni, sUrya saMvatsarasya zrINi zatAni SaTSaSyadhikAni rAtrindivAnAM, muhUrttamAnaM abhivarddhitasaMvatsarasya trINi rAtrindivazatAni tryazItyadhikAni ekaviMzatizca muhUrttA ekasya va muhUrttasyASTAdaza dvApasU 73 STibhAgAH, tatra sarveSAM rAtrindivAnAmekatra mIlane jAtAni saptadaza zatAni navatyadhikAni, ye ca ekapaJcAzatsaptaSaSTibhAgA rAtrindivasya te muhUrttakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni pathadaza zatAni triMzadadhikAni 1530, teSAM satapA bhAgo hiyate, labdhA dvAviMzatirmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya SaTpaJcAzatsaptaSaSTibhAgAH 22 / muharttAzca labdhA ekaviMzatI muhUrtteSu madhye prakSipyante, jAtAstricatvAriMzanmuhUrttAstatra triMzatA ahorAtro landha iti jAtAnyahorAtrANAM | saptadaza zatAnyekanavatyadhikAni 1791, zeSAstiSThanti muhUrttAstrayodaza 13, ye'pi ca dvASaSTibhAgA ahorAtrasya dvAdaza te'pi muhUrttakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni trINi zatAni pazyadhikAni 360, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhAH pazca muhUrttAste prAgukteSu trayodazasu muhUrtteSu madhye prakSipyante, jAtA aSTAdaza, zeSAstiSThanti paJcAzat dvASaSTibhAgA For Parts On ~ 417 ~ // 206 // Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [73] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ****** prata sUtrAMka [73] samuhUrtasya, ye'pi ca SaTpazcAzatsaptapaSTibhAgA muhartasya te trairAzikena dvApaSTibhAgA evaM kriyante-padi saptaSaSTyA dvASaTibhAgA labhyante tataH SaTpaJcAzatA saptapaSTibhAgaiH kiyanto dvApaSTibhAgA labhyante, rAziprayasthApanA 67 // 12 // 56 // atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAni caturviMzacchatAni dvAsaptatyadhikAni 3472, tepAmAdirAzinA saptapaSTyA |bhAgo priyate, labdhA ekapaJcAzadU dvASaSTibhAgAH, te ca prAgukeSu pazcAzati dvApaSTibhAgeSyantaH prakSipyante, jAtamekottaraM zataM | | 101, tatastanmadhye'bhivatisaMvatsarasatkA uparitanA aSTAdaza dvASaSTibhAgAH prakSipyante, jAtamekonaviMzatyadhika zataM dvASaSTibhAgAnAM 119, zeSAstiSThanti paJcapaJcAzat dvApaSTibhAgasya saptaSaSTibhAgAH , dvASaSTyA ca dvASaSTibhAgaireko mudattoM labdhaH, sa prAgukteSvaSTAdazasu muddaSu madhye prakSiSyate, jAtA ekonaviMzatirmuhUrtAH 19, zeSAH saptapazcAzat dvApaSTi- bhAgA avatiSThante iti, 'tA se NamityAdi, muhartaparimANaviSayapraznasUtraM nirvacanasUtraM ca sugarma, rAtrindivaparimANapa triMzatA guNane tadupari zeSamuhUrtaprakSepe ca yathoktamuhUrtaparimANasamAgamAt, tA kevaie Na te ityAdi, tA iti pUrvavat kiyatA rAtrindivaparimANena tadeva noyuga yugaprAptamAkhyAtamiti yadeva!, kiyatsu rAnindiveSu prakSipteSu tadeva noyugaM| paripUrNa yugaM bhavatIti bhAvaH, bhagavAnAha-'tA ahattIsamityAdi, aSTAtriMzad rAtrindiSAni daza muhUrttA ekasya ca muhUrtasya catvAro dvApaSTibhAgA eka ca dvASaSTibhAga saptaSaSTidhA chitvA tasya sarakA dvAdaza cUrNikA bhAgA ityetA-1 yatA rAnindivaparimANena yugaprAptamAkhyAtamiti ghadet , etAvatsu rAtrindivAdiSu prakSipteSu tat noyuga paripUrNa yugaM bhavati iti bhAvaH / sampati tadeva noyugaM muhUrtaparimANAtmakaM yAvatA muhUrtaparimANena prakSiptena paripUrNa yugaM bhavati tadvi * dIpa anukrama [100] ** Fan Penaamwan unoon ~418~ Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [73] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: . prata sUtrAMka [73] sUryaprajJA tAparya praznasUtramAha-'tA se NamityAdi sugama, bhagavAnAha-sA ikArase'tyAdi, idaM cASTAtriMzato rAtrindivAnAM 12 prAbhRteptivRttiH triMzatA guNane zeSamuharrAdiprakSepe ca yathoktaM bhavati, bhAvArthazcArya-etAyati muhUrtaparimANe prakSipte prAgukta noyugamahartapari-1:22mAbhUta(mala0) IPImANa paripUrNayugamuhurtaparimANaM bhavatIti / samprati yugasyaiva rAtrindivaparimANaM muhUrtaparimANaM ca pratipipAdayiSuH prazna suuryaadiinaa||207|| nirvacanasUtrANyAha-'tA kevaiyaM teM'ityAdi sugarma, adhunA samastayugaviSaye eva muhUrtagatadvApaSTibhAgaparijJAnArthI mAdhanUsApraznasUtramAha-'tA se NamityAdi sugama, bhagavAnAha-'tA cottIsamityAdi, idamakSarArthamadhikRtya sugama, bhAvArtha | |svayam-catuSpazcAzanmuhartasahasrANAM navazatAdhikAnAM dvApalyA guNanaM kriyate tato yathokkA dvASaSTibhAgasazayA bhvtiiti|s-& mpati kadA'sau candra(drAdi)saMvatsaraH sUrya(ryAdi)saMvatsareNa saha samAdiH samaparyavasAno bhavatIti jijJAsiSuH praznaM karoti| tA katA NaM ete AdivacaMdasaMvaccharA samAdIyA samapajjavasiyA Ahiteti vadelA?, tA sahi ee| AdizcamAsA pAvahi etee caMdanAsA, esa NaM addhA ukhuttakaDA duvAlasabhayitA tIsaM ete AdicasaMgha rA ekatIsaM ete caMdasaMvakacharA, tatA NaM ete AdicarcadasaMbaccharA samAdIyA samapajjavasiyA AhitAti videjA / tA katA NaM ete AdivauDucaMdaNakkhattA saMvaccharA samAdIyA samapaJjavasiyA Ahiteti vadejjA ? 207 // tA sahi ete AdicA mAsA egarTi ete uDamAsA bAvahi ete caMdamAsA satsaTTi ete nakkhattA mAsA esa NaM addhA duvAlasa khuttakaDA duvAlasabhayitA sahi ete AdicA saMvaccharA egahi ete uDusaMvaccharA vAvaDiM| ete caMdA saMvaccharA sattahi ete nakkhattA saMvaccharA tatA NaM ete AdicauDucaMdaNakvattA saMvaccharA samA dIpa anukrama [100] ~419~ Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [74] dIpa anukrama [101] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [74 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH Education International dIyA samapajjavasiyA Ahiteti vadevA / tA katA NaM ete abhivahiAdica uDudaNakkhattA saMvaccharA samAdIyA samapAvasitA Ahiteti vadekhA ?, tA satAvaNNaM mAsA satta ya ahoratA ekArasa ya muhuttA tevIsaM bAvadvibhAgA muhuttassa ete abhivadditA mAsA sahi ete Adica mAsA egaTThi ete uDUmAsA bAvaDI ete caMdamAsA satahI ete nakulatamAsA esa NaM addhA chappaNNasattakhuttakaDA dubAlasabhapitA santa satA cottAlA ete NaM abhivahnitA saMbaccharA, santa satA asItA ete NaM AdicA saMvaccharA satrA satA teNautA ete NaM udbaccharA asatA chaluttarA ete NaM caMdA saMvaccharA, ekasattarI aTThasayA ee NaM nakkhattA saMvaccharA tatA NaM ete abhivatiAdibahucaMdanakvattA saMvadharA samAdIyA samapallavasiyA Ahiteti va dekhA, tA NayadvatAe NaM caMde saMbaddhare tiSNi cauppaNNe rAIdiyasate duvAlasa ya bAvadvibhAge rAIdiyassa Ahiteti vadekhA, tA ahAtaveNaM caMde saMvacchare tiSNi uppaNNe rAidiyasate paMca ya muhate paNNAsaM ca vAvadvibhAge muhatassa Ahiteti vadejA ( sUtraM 74 ) // 'tA kathA 'mityAdi, sugama, bhagavAnAha - 'tA sadvimityAdi, tA iti pUrvavat, ete- ekayugavarttinaH SaSTiH sUryamAsAH ete ca ekayugAntarvarttina eva dvASaSTizcandramAsAH etAvatI addhA paTTkRtvaH kriyate patirguNyate, tato dvAdazabhirbhajyate, dvAdazabhizca bhAge hate triMzadete sUryasaMvatsarA bhavanti ekatriMzadete candrasaMvatsarAH, tadA etAvati kAle'tikrAnte ete Aditya candrasaMvatsarAH samAdayaH samaprArambhAH samaparyavasitAH - samaparyavasAnA AkhyAtA iti vadet, samaparya For Parts Only ~420~ Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [74] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: OMOM bhAbhUte prata sUtrAMka [74] sUryaprajJa- vasAne kimukta bhavati?-ete candrasUryasaMvatsarA vivakSitasyAdau samAH-samapArambhaprArabdhAH santastata Arabhya paSTiyugaparyavasAne 12 prAbhRte nivRttiH samaparyavasAnA bhavanti, tathAhi-ekasmin yuge trayazcandrasaMvatsarA dvau cAbhivarddhitasaMvatsarI, tau ca pratyeka trayodaza-1|22 prAbhRta(mala.) candramAsAtmakI, tataH prathamayuge paza candrasaMvatsarA dau ca candramAsau, dvitIye yuge daza candrasaMvatsarAzcatvArazcandramAsAH // 20 // evaM pratiyuga mAsadvikavRddhyA SaSThayugaparyante paripUrNA ekatriMzacandrasaMvatsarA bhavanti, 'tA kayA NamityAdi, tA iti mAnasA pUrvavat, kadA Namiti vAkyAlakAre AdityaRtucandranakSatrasaMvatsarAH samAdikAH samaparyavasitA AkhyAtA iti vadevayaMsa 75 bhagavAnAha-tA saTThI'ityAdi, SaSTirete ekayugAntavartinaH AdityamAsA ekapaSTirete RtumAsAH dvApaSTirete candramAsAH saptaSaSTirete nakSatramAsAH, etAvatI pratyekamaddhA dvAdazakRtvaH kRtA dvAdazabhirguNitA ityarthaH tadanantaraM saMvatsarA-12 nayanAya dvAdazabhirbhaktA tata evamete paSTirAdityasaMvatsarA ekapaSTirete RtusaMvatsarA' dvASaSTirete candrasaMvatsarA saptapaSTi-15 barate nakSatrasaMvatsarAstadA-dvAdazayugAtikame ityarthaH ete AdityaRtucandranakSatrasaMvatsarAH samAdikAH samaparyavasitA AkhyAtA iti vadet , etaduktaM bhavati-vivakSitayugasyAdASete catvAro'pi samAH samArabdhaprArambhAH santastata Arabhya bAdazayugaparyante samaparyavasAnA bhavanti, arvAk caturNAmanyatamasyAvazyaMbhAvena katipayamAsAnAmadhikatayA yugapat sarveSAM samaparyavasAnatvAsambhavAt, 'tA koNamityAdi praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'tA sattAvaNNa'mityAdi, saptapaJcAzanmAsAH sapta ahorAtrA ekAdaza muhartA ekasya pa muhartasya trayoviMzatiSiSTibhAgA etAvatpramANA ete ekayugAntarvartino'bhi-IAN varjitamAsAH paSTirete sUryamAsAH ekaSaSTirete RtumAsA dvASaSTirate candramAsAH saptapaSTirete nakSatramAsAH, etAvatI pratye-15 dIpa anukrama [101] SARERatininemarana ~421~ Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [74] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [74] 59 dIpa kamaddhA SaTpaJcAzadadhikazatakRtvaH kriyate, kRtvA ca dvAdazabhirbhagyate, dvAdazabhizca bhAge hate catuzcatvAriMzadadhikasaptaza-11 tasaGkhyAH 744 ete'bhivatisaMvatsarAH, azItyadhikasaptazatasaGkhyAH 780 ete AdityasaMvatsarAH, trinavatyadhikasaptaza-TRI | tasaGgyAH 793 ete RtusaMvatsarAH, paduttarASTazatasaGkhyA 806 ete candrasaMvatsarAH, ekasaptatyadhikASTazatasakyA 871 nakSa-12 saMvatsarAH, tadA Namiti vAkyAlaGkAre ete'bhivarddhitAdityaRtucandranakSatrasaMvatsarAH samAdikAH samaparyavasitA A-1 khyAtA iti vadeta, arvAka kasyApi katipayamAsAdhikatvena yugapatsarveSAM samaparyavasAnasthAsambhavAt / sampati yathokameva candrasaMvatsaraparimANaM gaNitabhedamadhikRtya prakAradvayenAha-tA nayanAe'ityAdi, tA iti pUrvavat , nayArthatayA-121 | paratIthikAnAmapi sammatasya nayasya cintayA candrasaMvatsarastrINyahorAtrazatAni catuSpazcAzadadhikAni dvAdaza ca dvASaSTi-13 bhAgA ahorAtrasyetyAdirAkhyAta iti vadet , yAthAtathyena punazcintyamAnazcandrasaMvatsarastrINi rAtridivazatAni catuSpa-14 zAzadadhikAni paJca ca muhartA ekasya ca muhUrtasya pazcAzadvApaSTibhAgA ityevaMpramANa AkhyAta iti vadeta, tatrAhorAtra-18 parimANamubhayatrApi tAvadekarUpaM, ye tUparitanA dvAdaza dvASaSTribhAgA rAtrindivasya te muhartakaraNAthai triMzatA guNyante, KjAtAni trINi zatAni SaSpadhikAni 360, teSAM dvASaSTyA bhAgo diyate, lagdhAH paJca muhartAH, zeSAstiSThanti pazcAzanmu-11 hUrtasya dvApaSTibhAgA iti / tadevaM saMvatsaravaktavyatA saprapaJcamuktA, sAmprataM RtuvaktavyatAmAha tatva khalu ime cha khaDU paM0 ta0-pAuse varisAratte sarate hemaMte vasaMte gimhe, tA savevi NaM ete caMdauhU duve M2 mAsAti cappaNNeNaM 2 AdANeNaM gaNijamANA sAtiregAI egUNasahi 2 rAiMdiyAI rAiMdiyaggeNaM Ahi anukrama [101] ~422~ Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA majJa- teti vadejA, tattha khalu ime cha omarattA paM0 ta0-tatie pavve sattame paJce ekkArasame pave pannarasame pave ega- 12 mAite NavIsatime pave tevIsatime padhe, tattha khalu ime cha atirattA paM020-cautthe pathe aTThame padhe vArasame pave 22 prAbhRta solasame padhe vIsatime pave cAudhIsatime par3e / chacceva ya airattA AicAohavaMti mANAI / chacceca omarattA prAbhRte // 20 // caMdAhi havaMti mANAhiM ||1||(suutr 72) RtunyUnA| 'tattha khalu'ityAdi, tatrAsmin manuSyaloke pratisUryAyanaM praticandrAyanaM ca khalvime SaT RtayaH prajJaptAH, tadyathA dhikarAya dhikAraH hAmAvRTU varSArAnaH zarat hemanto vasanto grISmaH, iha loke'nyathAbhidhAnA RtavaH prasiddhAstadyathA-prAvRddha zarad hemantaH sU75 ziziro vasanto grISmati, jinamate tu yathoktAbhidhAnA eva RtavaH, tathA coktam-"pAusa vAsAratto sarao hemaMta vasaMta gimho ya / ee khalu chappi uU jiNavaradivA mae siTTA // 1 // " iha Rtako dvidhA, tadyathA-sUryavizcandra-| vazva, tatra prathamataH sUrya vaktavyatA prastUyate, tatraikaikasya suurytttoH parimANaM dvau sUryamAsAvekaSaSTirahorAtrA ityarthaH, ekaikasya sUryamAsasya sArddhatriMzadahorAtrapramANatvAt , uktaM caitadanyatrApi-"ve AicA mAsA egaDhI te bhavaMtahorattA / eyaM uparimANaM avagayamANA jiNA biti // 1 // " iha pUrvAcArIpsitasUryaniyane karaNamukta tadvineyajanAnugrahAyopada-12 lazyate-sUrauussANayaNe parva pakSarasasaMguNa niyamA / tahiM sakhitaM saMta bAvaTThIbhAgaparihINaM // 1 // gaNekaDIha jayaM // 209 // bAvIsasaeNa bhAie niyamA / jaM laddhaM tassa puNo ihi hiyasesa uU hoi // 2 // sesANaM asANaM vehi u bhAgehi | tesiM jaM laddhaM / te divasA nAyacA hoMti pavattassa ayaNassa" // 1 // AsAM vyAkhyA-sUryasya-sUryasambandhina RtorAnayane | dIpa anukrama [102-103] - ~ 423~ Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA mAparva-parvasaGgyAnaM niyamAt pazcadazasaMguNaM kartavya, parvaNAM paJcadazatithyAtmakatvAt , iyamatra bhAvanA-yadyapi RtaSaH ASA DhAdiprabhavAstathApi yuga pravartate zrAvaNabahulapakSapratipada Arabhya, tato yugAditaH pravRttAni yAni parvANi tatsayA pazadazaguNA kriyate, kRtvA ca parvaNAmupari yA vivakSitaM dinamabhivyApya tithayastAstatra satipyante ityarthaH, tato 'bAvaTThIbhAgaparihINaM'ti pratyahorAnamekaikena dvApaSTibhAgena parihIyamANena ye niSpannA avamarAnAste'pyupacArAt nApaSTiMbhAgAstaiH || parihIna parvasayAnaM kartavyaM, tato 'duguNe'ti dvAbhyAM guNyate, guNayitvA ca ekaSadhyA yutaM kriyate, tato dvAviMzena zatena KIbhAjite sati yahagdhaM tasya paGgirbhAge hate yaccheSaM sa RturanantarAtItoM bhavati, ye'pi cAMzA zeSA uddharitAsteSAM dvAbhyAM bhAge hate yAlabdhaM te divasAH pravartamAnasya RtotibyA, eSa karaNagAthAkSarArthaH / sampati karaNabhAvanA kriyate, tatra yuge| prathame dIpotsave kenApi pRSTa-kaH sUrya ranantaramatItaH 1, ko vA samprati varttate tatra yugAditaH sapta parvANyabhikAtAnIti sapta dhiyaMte, tAni paJcadaza bhirguNyante, jAtaM pazcottaraM zata, etAvati ra kAle dvAvadhamarAtrAvabhUtAmiti dvIpa tataH pAtyete, sthitaM pazcAbhyuttaraM zataM 103, tat dvAbhyAM guNyate, jAte dve zate SaDuttare 206, tatraikaSaSTiH prakSipyate, jAte ve zate saptapazyadhike 267, tayoviMzena zatena bhAgo hiyate, labdhI dI, tI patirbhAga na sahete iti na tayoH patiMbhAMgahAra, zeSAsvaMzA uddharanti trayoviMzatiH, teSAmar3heM jAtA ekAdaza arddha ca, sUryaSuzvASADhAdikastataH Agata-1 dvAttu atikrAntI tRtIyazca RtuH samprati vartate, tasya ca pravarttamAnasya ekAdaza didhasA atikrAntA dvAdazo vartate / iti, tathA yuge prathamAyAmakSayatRtIyAyAM kenApi pRSTa-ke RtavaH pUrvamatikrAntAH ? ko pA samprati vartate , tatra prathA dIpa anukrama [102-103] ~424~ Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA sUryaprajJa- mAyA akSayatRtIyAyAH prAk yugasyAdita Arabhya parvANyatikrAntAni ekonaviMzatiH, tataH ekonaviMzatidhRtvA paJcada- 12 prAbhUte ptivRttiHzabhirguNyate, jAte dve zate pazcAzItyadhika 285, akSayatRtIyAyAM kila pRSTamiti parvaNAmupari timrastithayaH prakSipyante, 22prAbhUtamala)MAIjAte dve zate aSTAzItyadhika 288, tAvati ca kAle bhavamarAtrAH pazca bhavanti, tataH patra pAtyante, jAte dve zate bhArata yazItyadhika 283, te dvAbhyAM guNyete, jAtAni pazca zatAni SaSaSTyadhikAni 565, tAnyekaSaSTisahitAni kriyante, // 210 // dhikarAyajAtAni paT zatAni saptaviMzatyadhikAni 627, teSAM dvAviMzena zatena bhAgaharaNa, labdhAH paJca, te ca panibhoga na sahantelAdhikAra Piti na teSAM paddhirbhAgahAraH, zeSAsvaMzA uddharamti saptadaza, teSAmar3he jAtAH sAr3I aSTau, AgataM-paJca Rtavo'ti- sU 75 kAratAH SaSThasya ca RtoH pravarttamAnasyASTau divasA gatA navamo varttate, tathA yuge dvitIye dIpotsave kenApi pRSTaM-11 kiyanta Rtayo'tikAntAH, ko vA samprati vartate / tatraitAvati kAle parvANyatikrAntAnyekatriMzat , tAni pazadazabhirguNyante, jAtAni catvAri zatAni pazaSadhyAdhikAni 465, avamarAvAzcaitAvati kAle vyatyakAmannaSTI, tato'STI pAtyante, sthitAni ghoSANi catvAri zatAni saptapazAzadadhikAni 457, tAni dviguNIkriyante, jAtAni nava zatAni caturdazottarANi 914, teSvekaSaSTibhAgaprakSepe jAtAni pazcasaptatyadhikAni nava zatAni 975, teSAM dvAviMzena zatena bhAgo diyate, lagdhAH sapta, upariSTAdazA uddharanti ekaviMzaM zataM 121, tasya dvAbhyAM bhAge hate labdhAH paSTiH | // 21 // sArhAH, saptAnAM ca RtUnAM patirbhAge hate labdha eka ekaH upariSTAttiSThati, Agata-ekA saMvatsaro'tikrAnta ekasya ca saMvatsarasthopari prathama RtuH prAvRDrAmA'tigato, dvitIyasya ca SaSTidinAnyatikrAntAni, ekaSaSTitamaM vartate iti, eka dIpa anukrama [102-103] FarPranaimwan uncom ~425~ Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA manyatrApi bhAvanA kAryA / athaiteSAM RtUnAM madhye ka RtuH kasyAM tithI samAptimupayAtIti parasya praznAvakAzamAzaya tatparijJAnAya pUrvAcAyarida karaNamabhANi-"icchAuU viguNio rUyUNo viguNio upavANi / tassaddha hoi tihI |jastha samattA uU tIsa // 1 // " asthA gAthAyA vyAkhyA-yasmin Rtau jJAtumicchA (sa icchattaH)sa Rturbhiyate ityarthaH, tataH sa dviguNitaH kriyate, dvAbhyAM guNyate iti bhAvaH, dviguNitaH san rUponaH kriyate, tataH punarapi sa dvAbhyAM guNyate, guNa-18 yitvA ca pratirAzyate, dviguNitazca san yAvAn bhavati tAvanti parvANi draSTavyAni, tasya ca dviguNIkRtasya pratirA-II zitasyArddha kriyate, tathAI yAyagavati tAvatyastithayaH pratipattacyAH, yAsu yugabhAvinakhiMdhAdapi RtavaH samAptAH, samA-IM ptimaiyaruriti karaNagAthAkSarArthaH / sampati bhAvanA kriyate-kila prathama RturtAtumiSTo yathA yuge kasyo tidhau prathamaH | 4AmAvalakSaNa RtuH samAptimupayAtIti !, tatra eko dhiyate, sa dvAbhyAM guNyate, jAte dve rUpe, te rUpone kiyete, jAta ekakA, sa eva ca bhUyo'pi dvAbhyAM guNyate, jAte dve rUpe, te pratirAzyete, nayoraH jAtamekaM rUpaM, Agata-yugAdau | parvaNI atikramya prathamAyAM tithI pratipadi prathamaRtuH prAvRhanAmA samAptimagamat , tathA dvitIye pratI jJAtumicchati dvI sthApyete tayordAbhyAM guNane jAtAzcatvAraste rUponAH kriyante jAtAtrayaste bhUyo dvAbhyAM guNyante jAtAH SaT te pratirAzyante pratirAzitAnAM cArddha kriyate jAtAtrayaH, Agata-yugAditaH SaTU parvANyatikramya tRtIyAyAM tithI dvitIya RtuH samAptimupAyAt, tathA tRtIye Rtau jJAtumiccheti trayo priyante te dvAbhyAM guNyante jAtAH SaTU te rUponAH kriyante | jAtAH pazca te bhUyo dvAbhyAM guNyante jAtA daza te pratirAzyante pratirAzitAnAM cAbeM labdhAH paza, Agata-yugAdita dIpa anukrama [102-103] ~426~ Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA sUryaprajJa- Arabhya dazAnAM parvaNAmatikrame paJcamyAM tithau tRtIya RtuH samAptimiyAya, tathA SaSThe Rtau jJAtumiSyamANe SaT sthApya-12 prAbhUte nivRttinte te dvAbhyAM guNyante jAtA dvAdaza te rUponAH kriyante jAtA ekAdaza te dviguNyante jAtA dvAviMzatiH sA prati-RtusamApti (mala) rAzyate pratirAzitAyA arddha kriyate jAtA ekAdaza, AgataM-yugAdita Arabhya dvAviMzatiparvaNAmatikrame ekAdazyAM tidhikaraNaM // 21 // tithau SaSTha RtuH samAptimiyAya, tathA yuge navame Rtau jJAtumicchati tato nava sthApyante te dvAbhyAM guNyante jAtA aSTA Mdaza te rUponAH kriyante jAtAH saptadaza te bhUyo dviguNyante jAtA castriMzat sA pratirAzyate pratirAzya ca tasyA kriyate jAtAH saptadaza, AgataM-yugAditaH catustriMzat paNvitikramya dvitIye saMvatsare pauSamAse zuklapakSe dvittIyasyAM tithI navama RtuH parisamAptiM gacchati, tathA triMzattame Rtau jijJAsite triMzad priyate sA dviguNIkriyate jAtA paSTiH sA rUponA kriyate jAtA ekonaSaSTiH sA bhUyo dvAbhyAM guNyate jAtamaSTAdazottara zataM tata pratirAzyate pratirAzyapa tasyA mA kriyate jAtA ekonaSaSTiH, AgataM-yugAdito'STAdazottaraM parvazatamatikramya ekonaSaSTitamAyAM tidhau, kimuktaM bhavati |paame saMvatsare prathame ASADhamAse zuklapakSe caturdazyAM triMzattama RtuH samAptimupAyAsIt , vyavahArataH prathamASADhaparyante | ityarthaH, etasyaivArthasya sukhapratipattyarthamiyaM pUrvAcAryopadarzitA gAthA-"ekaMtariyA mAsA tihI ya jAmu tA uU sama-12 paMti / AsADhAI mAsA bhaivayAI tihI neyA // 1 // " asyA vyAkhyA-iha sUryacintAyAM mAsA ASADhAdayo draSTavyAH, XASADhamAsAdArabhya RtUnAM prathamataH pravarttamAnatvAt, tithayaH sarvA api bhAdrapadAcAH, bhAdrapadAdiSu mAseSu prathamAdI | // 211 // nAmRtUnAM parisamAptasvAt , tatra yeSu mAseSu yAsu ca tithiSu RtavaH prAvRddhAdaya sUryasarakAH parisamAmuvanti te ASA-| dIpa anukrama [102-103] SARERatininemarana Fone ~427~ Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA dAdayo mAsAstAzca tithayo bhAdrapadAcA-bhAdrapadAdimAsAnugatAH sarvA apyekAntaritA veditavyAH, tathAhi-prathama RturbhAdrapadamAse samAptimupayAti, tata eka mAsamazvayuglakSaNamapAntarAle muktvA kArtike mAse dvitIya RtuH parisamAdhi6 miyati, evaM tRtIyaH pauSamAse caturthaH phAlgune mAse paJcamo vaizAkhe mAse SaSTha ASADhe, evaM zeSA api Rtava eSveva SaTsumA-12 MIseSu ekAntariteSu vyavahArataH parisamAptimApnuvanti, na zepeSu mAseSu, tathA prathama RtaH pratipadi samAptimeti dvitIyastRtI-1 |yAyAM tRtIyaH paJcamyAM caturthaH saptamyAM pazcamo naSamyAM paSTha ekAdazyAM saptamastrayodazyAM aSTamaH pAdazyAM, ete sarve'pi Rtavo bahulapakSe, tato navama RtuH zuklapakSe dvitIyAyAM dazamazcaturthyAmekAdazaH paThyA dvAdazo'TamyAM trayodazo dazamyAM caturdazo| dvAdazyAM paJcadazazcaturdazyA, ete sapta RtavaH zuklapakSe, ete kRSNazuklapakSabhAvinaH paJcadazApi Rtayo yugasyAH bhavanti, tata uktakameNaiva zeSA api paJcadaza Rtako yugasyAGke bhavanti, tadyathA-poDaza RturbahulapakSe pratipadi saptadazaH tRtI-11 yAyAmaSTAdazaH ekhAmyAmekonaviMzatitamaH saptamyAM viMzatitamo navamyAmekaviMzatitamaH ekAdazyAM dvAviMzatitamaH trayodazyAM trayoviMzatitamaH pAdazyAM ete SoDazAdayatrayoviMzatiparyantA aSTau bahulapakSe, tataH zuklapakSe dvitIyAyAM caturviMza|titamaH paJcaviMzatitamazcaturthI SaDviMzatitamaH SaSThyAM saptaviMzatitamo'STamyAM aSTAviMzatitamo dazamyA ekonatriMzatamo dvAdazyAM triMzattamazcaturdazyA, tadevamete sarve'pi tayo yuge mAsevekAntariteSu tithiSvapi kAntaritAsu bhavanti, eteSAM ca RtUnAM candranakSatrayogaparijJAnArtha sUryanakSatrayogaparijJAnArtha ca pUrvAcAryaiH karaNamuktaM, tatastadapi vineyajanAnugrahAya dayate-"timi sayA paMcahigA aMsA cheo sayaM ca cottIsaM / egAiviuttaraguNo dhuvarAsI hoi nAyayo // 1 // dIpa anukrama [102-103] ~428~ Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] BE sUryaprajJa- sivRttiH (mala0) // 212 // gAthA + sattahi addhakhitte dugatigaguNiyA same bidaDhakhette / ahAsII pusso sojjhA abhiimmi bAyAlA // 2 // evANi soha-IA12mAbhate ittA jaM sesa taM tu hoi nakkhattaM / ravisomANaM niyamA tIsAi uUsamattIsu // 3 // " AsAM vyAkhyA-trINi zatAni tuSu candra pazcottarANi aMzA-vibhAgAH, kiMrUpacchedakRtA iti cet, ata Aha-chedazcaturviMzaM zataM, kimukta bhavati / caturviMza- sUryanakSatradadhikazatacchedena chinnaM yadahorAtraM tasya satkAni trINi zatAni paJcocarANi aMzAnAmiti, ayaM dhuvarAziboMddhanyaH, eSa yogaH ca dhruvarAziH 'ekAdiyuttaraguNa' iti Ipsitena RtunA ekAdinA triMzatparyantena vyuttareNa ekasmAdArabhya tata U_XI vyuttaravRddhena guNyate meti guNo-guNitaH kriyate, tata etasmAcchodhanakAni zodhayitavyAni, tatra zodhanakapratipAdanArtha dvitIyA gAthA-'sattaTThI'tyAdi, iha yannakSatramaddhakSetraM tat saptapaTyA zodhyate, yacca nakSatraM samakSetraM tat dviguNayA| | saptapaTyA caturviMzena zatenetyarthaH zodhyate, yatpunarnakSatraM dhar3a kSetraM tat triguNayA saptapathyA ekottarAbhyAM dvAbhyAM zatAbhyAM zodhyata ityarthaH, iha sUryasya puSyAdIni nakSatrANi zodhyAni candrasyAbhijidAdIni, tatra sUryanakSatrayogacintAyAM puSyepuSyaviSayA'STAzItiH zodhyA, candranakSatrayogacintAyAmabhijiti dvAcatvAriMzat / 'eyANI tyAdi, etAni arddhakSetra-11 samakSetrasaddhakSetravipayANi zodhanakAni zodhayitvA yaduktaprakAreNa nakSatradoSaM bhavati-na sarvAtmanA zuddhimaznute tat nakSatraM // 212 // | ravisomayoH-sUryasya candramasazca niyamAt jJAtavyaM, kva ityAha-triMzatyapi RtusamAptiSu / eSa karaNagAthAtrayAkSarArthaH, sampati karaNabhAvanA kriyate-tatra prathama RtuH kasmin candranakSatre samAptimupaiti iti jijJAsAyAmanantaroditaH pazco-12 ttaratrizatIpramANo dhruvarAzidhiyate, sa 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti tAvAneSa dhruvarAziH jAtaH, tatrAbhijito dvAcatvA % % dIpa anukrama [102-103] %% % *5% RE EarPranaamwan unconm ~429~ Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA riMzat zuddhA, sthite pazcAd dve zate triSaSTyadhika 263, tatazcaturviMzena zatena zravaNaH zuddhaH, zeSa jAtamekonatriMzaM zataM 81 129. tebhyazca dhaniSThA na zupati, tata AgataM-ekonatriMza zataM caturviMzadadhikazatabhAgAnAM dhaniSThAsatkamavagAhya candrA prathama sUrya parisamApayati, yadi dvitIyasUryakSujijJAsA tadA sa dhruvarAziH pazottarazatatrayapramANakhibhirguNyate, jAtAni [21 nava zatAni pazcadazottarANi 915, tatrAbhijito dvAcatvAriMzacchuddhA, sthitAni zeSANyaSTau zatAni trisaptatyadhikAni Cl873, tatazcatustriMzena zatena zravaNaH zuddhimupagataH, sthitAni zeSANi sapta zatAnyekonacatvAriMzadadhikAni 739, tato'pi catustriMzena zatena dhaniSThA zuddhA, jAtAni SaT zatAni pazcotarANi 605, tato'pi saptaSaSTyA zatabhiSak / zuddhA, sthitAni pazca zatAnyaSTAtriMzadadhikAni 538, tebhyo'pi catustriMzena zatena pUrvabhadrapadA zuddhA, sthitAni catvAri KIzatAni caturadhikAni 404, tebhyo'pi dvAbhyAM zatAbhyAmekottarAbhyAmuttarabhadrapadA zuddhA, sthite zeSe vyuttare dve zate 203, tAbhyAmapi catustriMzadadhikena zatena revatI zuddhA, sthitA pazcAdekonasaptatiH 19, AgatamazvinInakSatrasyaikona-12 saptatiM catustriMzadadhikazatabhAgAnAmavagAhya dvitIyaM sUrya candraH parisamApayati, evaM zeSeSvapi RtuSu bhAvanIya, triMzatamasUrya jijJAsAyAM sa eva dhruvarAziH paJjottarazatatrayasaGgaya ekonaSaSTyA guNyate, jAtAni saptadaza sahasrANi navA zatAni paJcanavatyadhikAni 17995, tatra patriMzatA zataiH pazyadhikaireko nakSatraparyAyaH zuddhayati, tataH patriMzacchatAni pazyadhikAni caturbhirguNayitvA tataH zodhyante, sthitAni pazcAtrayastriMzacchatAni paJcapaJcAzadadhikAni 3355 tAbhyAM dvAtriMzatA zataiH paJcaviMzatyadhikairabhijidAdIni mUlaparyantAni zuddhAni sthitaM pazcAtriMzadadhika zataM 130 tena ca pUrvA dIpa anukrama [102-103] REaurainintamarana ~430~ Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) uttsgrowaa waa + 6llaayy -103] prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJazivRti: ( mala0 ) // 213 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH Education internat pADhA na zuddhyati, tata AgataM triMzadadhikaM zataM catustriMzadadhikazatabhAgAnAM pUrvASADhA satkamavagA candrastriMzattamaM sUrya parisamApayati / samprati sUryanakSatrayogabhAvanA kriyate, sa eva pazcottarazatatrayapramANo dhruvarAziH prathamasUryarttajijJAsA | yAmekena guNyate 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtastAvAneva tataH puSyasatkA aSTAzItiH zuddhA sthite zeSe dve zate | saptadazottare 217 tataH saptaSaSThyA azleSA zuddhA sthitaM zeSaM sArddha zataM 150 tato'pi catukhiMzacchatena maghA zuddhA sthitAH pazcAt SoDaza, AgataM pUrvaphAlgunInakSatrasya SoDaza catustriMzadadhikazata bhAgAnavagAhya sUryaH prathamaM svamRtuM parisamApayati, tathA dvitIyasUryasu jijJAsAyAM sa dhruvarAziH pazcottarazatatrayapramANastribhirguNyate jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915 tato'STAzItyA puSyaH zuddhimagamat sthitAni pazcAdaSTau zatAni saptaviMzatyadhikAni 827 tebhyaH saptaSaSTyA azleSA zuddhA sthitAni zeSANi sapta zatAni SaSyadhikAni 760 tebhyazcatustriMzadadhikena zatena maghA zuddhA sthitAni zeSANi paT | zatAni SaviMzatyadhikAni 626 tebhyazcatustriMzadadhikena zatena pUrvaphAlgunI zuddhA sthitAni pazcAccatvAri zatAni dvinavatyadhikAni 492 tato'pi dvAbhyAM zatAbhyAmekottarAbhyAmuttaraphAlgunI zuddhA sthite dve zate ekanavatyadhike 291 tato'pi catustriMzena zatena hastaH zuddhaH sthitaM pazcAt saptapaJcAzadadhikaM zataM 157 tato'pi catustriMzadadhikena zatena citrA zuddhA sthitA zeSAstrayoviMzatiH 23, AgataM svAtaMtrayoviMzatiM saptaSaSTibhAgAnavagAhya sUryo dvitIyaM svamRtuM parisamApayati, evaM zeSeSvapi RtuSu bhAvanIya, triMzattamasUrya sujijJAsAyAM sa eva dhruvarAziH, pazcottarazatatrayaparimANa ekonaSaSTyA guNyate jAtAni saptadaza sahasrANi nava zatAni paJcanavatyadhikAni 17995 tatra caturdazabhiH sahasraiH pahniH For Pernal Use On ~ 431~ 12 prAbhUte: RtuSu candra sUryanakSatrayogaH sU 75 // 213 // Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA zataizcatvAriMzadadhiH 14640 catvAraH paripUrNA nakSavaparyAyAH zuddhAH sthitAni zeSANi trayastriMzacchatAni paJca pazcAzada-12 IMdhikAni 3355 tebhyo'STAzItyA puSyaH zuddhaH sthitAni pazcAt dvAtriMzagchatAni saptaSaSTyabhyadhikAni 3267 tebhyo| dvAtriMzatA zaraSTApamApadadhika 3258 azleSAdIni mRgazirAparyantAni nakSatrANi zuddhAni sthitAH zeSA nava 9 tena |cArdA na zuddhapati, tata AgataM nava caturviMzadadhikazatabhAgAn AsatkAnavagAhya sUryastriMzattamaM svamUtuM parisamApayati / tadevamuktAH sUryartavaH, sampati candra 'nAM catvAri zatAni yuttarANi 402, tathAhi-ekasminnakSatraparyAye candrasya SaT Rtako |bhavanti candrasya ca nakSatrapAyA yuge bhavanti saptaSaSTisayAstataH saptarSaSTiH pahirgaNyate jAtAni catvAri zatAni | vyuttarANi 402 etAvanto yuge candrasya RtavaH, uktaM ca-"cattAri uusayAI viuttarAI jugaMmi caMdassa / ekaikaspa caMdroMH parimANaM paripUrNAzcatvAro'horAtrAH paJcamasya cAhorAtrasya saptatriMzatsaptapaSTibhAgAH, tathA coktam-"caMdassusa-1 parimANa pattAri a kevalA ahorasA / sattattIsa aMsA sattahika eNa cheeNaM // 1 // " kathametadavasIyate iti cet , ucyate, 41 sahakasminakSatrapaye paTU Rtava iti prAgevAnantaramuktam , nakSatraparyAyasya candraviSayasya parimANa saptaviMzatirahorAtrAH ekaskha cAhorAtrasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH tatrAhorAtrANAM pavibhAgo hiyate labdhAzcatvAro'horAtrAH zeSAstiSThanti yaste saptaSaSTibhAgakaraNAthai saptapaTyA guNyante jAte dve zate ekottare 201 tata uparitanA ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH prakSipyante, jAte ve zate dvAviMzatyadhika 222 teSAM pavirbhAge hate labdhAH saptatriMzat 37 saptaSaSTibhAgAiti, teSAM ca candranAmAnayanAya pUrvAcAyaridaM karaNamukta-"caMdaUUANayaNe parva pannarasasaMguNaM niymaa| tihisakhittaM saMta cAvaTThIbhAgaparihINaM ||1||cottiis dIpa anukrama [102-103] ~ 432~ Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA sUryaprajJa- sayAbhihayaM paMcuttaratisayasaMjuyaM vibhae / chahiM u dasuttarehi ya saehiM laddhA uU hoi // 2 // " anayokhyiA -vivakSitasya-12 mittiH sacandraurAnayane karttavye yugAdito yat parva-parvasaGkhyAnamatisakrAntaM tatpazcadazaguNaM niyamAt karttavyam , tatastithisavisa- candrAna(malA miti-yAstithayaH parvaNAmapari vivakSitAt dinAt prAgatikrAntAstAstatra salipyante, tato dvApaSTibhAgaH-dvApaSTibhAga-1 yanakaraNa // 21 // niSpannairavamarAtraH parihInaM vidheyam , tata evaMbhUtaM saccatustriMzena zatenAbhihataM-guNitaM kartavyam , tadanantaraM ca paJco taraitribhiH zataiH saMyuktaM sat panirdazottaraH zatairvibhajet, vibhakte sati ye labdhA akAste Rtavo vijJAtavyAH / eSa karaNa-12 gAthAdvayAkSarArthaH, sampati karaNabhAvanA kriyate, ko'pi pRcchati-yugAditaH prathame parvaNi paJcamyAM kazcandravartate iti, tatraikamapi parva paripUrNamatra nAdyApyabhUditi yugAdito divasA rUponA priyante, te ca catvArassataste caturviMzadadhikena / zatena guNyante jAtAni pazza dAtAni SaTUtriMzadadhikAni 536 tataH bhUyastrINi zatAni pazcottarANi 305 prakSipyante jAtAnyaSTau zatAnyekacaravAriMzadadhikAni 841 teSAM paziH zatairdazottarairbhAgo hiyate lagdhaH prathama kratuH aMzA uddharanti / dezate ekatriMzadadhike 231 teSAM catustriMzena zatena bhAgaharaNaM labdha ekaH, aMzAnAM caturviMzena zatena bhAgo hiyate | yallabhyate te divasA jJAtavyAH, zeSAstvaMzA uddharanti saptanavatiH teSAM dvikenApavartanAyAM labdhAH sArddhA aSTAcatvAzAriMzatsaptapaSTibhAgAH, AgataM yugAditaH paJcamyAM prathamaH prAvRTlakSaNaH RturatikrAnto dvitIyasya RtoH eko divaso gato dvitIyasya ca divasasya sArkI aSTAcatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH, tathA ko'pi pRcchati yugAdito dvitIye parvaNi ekAdazyAM / dIpa anukrama [102-103] ~ 433~ Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) uttyyowaa tthaa + 6llaayy -103] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH kazcandrarjuriti, tatraikaM parva atikrAntamityeko dhiyate sa paJcadazabhirguNyate jAtAH paJcadaza ekAdazyAM kila pRSTamiti tasyAH pAzcAtyA daza ye divasAste prakSipyante jAtAH paJcaviMzatiH 25 sA catukhiMzena zatena guNyate jAtAni trayastriM| zacchatAni paJcAzadadhikAni 3350 teSu trINi zatAni pazcottarANi prakSipyante jAtAni SatriMzacchatAni paJcapaJcAzadadhikAni 3655 teSAM SadbhiH zatairdazottarairbhAgo hiyate labdhAH paJca aMzA avatiSThante paT zatAni pazcottarANi 605 teSAM catustriMzena zatena bhAge hRte labdhAzcatvAro divasAH 4 zeSAstvaMzA uddharanti ekonasaptatiH 69 tasyA dvikenApavarttanAyAM labdhAH sArddhacitustriMzatsaptaSaSTibhAgAH AgataM pazca Rtavo'tikrAntAH SaSThasya ca RtozcatvAro divasAH paJcamasya divasasya sArddhAzcatustriMzatsaptaSaSTibhAgAH, evamanyasminnapi divase candraturavagantavyaH / samprati candratuparisamAtidi'vasAnayanAya yatpUrvAcAryaiH karaNamuktaM tadabhidhIyate - "purvapitra dhruvarAsI guNie bhaie sageNa chepaNaM / jaM laddhaM so divaso somarasa uU samattI // 1 // " asyA vyAkhyA - iha yaH pUrvaM sUryarttapratipAdane dhruvarAzirabhihitaH paJcottarANi trINi zatAni catustriMzadadhikazata bhAgAnAM tasmin pUrvamitra guNite, kimuktaM bhavati?- Ipsitena ekAdinA dvyuttaracatuHzatatamapaarthantena-yuttaravRddhena ekasmAdArabhya tata UrdhvaM yuttaravRddhyA pravarddhamAnena guNite svakena- AtmIyena chedena catustriMzadadhikazatarUpeNa bhakte sati yalabdhaM sa somasya candrasya Rto samAptI veditavyaH, yathA kenApi pRSTaM candrasya RtuH prathamaH kasyAM tithau parisamAhiM gata iti, tatra dhruvarAziH pazcottarazatatrayapramANo priyate 205 sa ekena guNyate jAtastAvAneva dhruvarAziH tasya svakIyena catustriMzadadhikazatapramANena chedena bhAgo hiyate, aaat dvau zeSAstiSThati saptatriMzat For Park Use Only ~434~ wor Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] ptivRttiH (mala.) // 21 // *** gAthA tasyA dvikenApavartanA jAtAH sArdhaSTAdaza saptaSaSTibhAgAH, AgataM yugAdito dvau divasau tRtIyasya ca divasasya sArdhana prAbhate aSTAdaza saptaSaSTibhAgAnatikramya prathamazcandrartuH parisamAptimupayAti, dvitIyazcandra tujijJAsAyAM sa dhruvarAziH pazcottara- candratasazatatrayapramANasibhirguNyate, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915 teSAM catustriMzadadhikena zatena bhAgo hiyate labdhAHmAdhitithaSaT zeSamuddharati ekAdavottaraka zataM 111 tasya dvikenApavartanAyAM labdhAH sArdAH paJcapaJcAzat 55 saptapaSTibhAgA: yAsU 75 |AgataM yugAditaH SaTsu divaseSvatikrAnteSu saptamasya ca divasasya sArveSu paJcapazcAzatsaGgoSu saptaSaSTibhAgeSu gateSu dvitI| yazcandrartuH parisamAptiM gachati, zuttaracatuHzatatama jijJAsAyAM sa eva dhruvarAziH paJcocarazatatrayapramANo'STabhiH zatairUyutaraiguNyate-guttaravasA vyuttarapasA hi vyuttaracatu zatatamasya uyuttarASTazatapramANa para rAzirbhavati, tathAhi-yasya / ekasmAdU zuttarapUjyA rAzizcintyate tasya dviguNo rUpono bhavati yathA dviSasya trINi trikasya pazca catuSkasya sapta, |atrApi yuttaracatuHzatapramANasya rAzerpAtaravRyA rAzizcintyate tato'STau zatAni tryuttarANi bhavanti, parvabhUtena ca | rAzinA guNane jAte he lakSe catuzcatvAriMzatsahasrANi nava zatAni pazcadazottarANi 244915 teSAM caturviMzena zatena bhAgo driyate labdhAnyaSTAdaza zatAni saptaviMzatyadhikAni 1827 aMzAzcoddharanti saptanavatiH tasyA dvikenApayarsanA lagdhAH sArdA aSTAcatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH AgataM yugAdito'STAdazasu divasazateSu saptaviMzatyadhikeSvatikAnteSu | tataH parasya ca divasasya sArbeSvaSTAcatvAriMzatsaGkhyeSu saptaSaSTibhAgeSu gateSu yuttaracatumzatatamasya candroMH parisamApti| riti / eteSu ca candrapuSu candra nakSatrayogaparijJAnArtha eSa pUrvAcAryopadezaH,"so gheca dhuvo rAsI guNarAsIvi a harvati dIpa anukrama [102-103] OMOMOM ~ 435~ Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) utthsgrolaa yyaa + tttthyyaa yy -103] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. Education Internation te caiva / nakkhattasohaNANi a parimANasu puSabhaNiyANi // 1 // " asyA gAthAyA vyAkhyA -- candrarjunAM candranakSatrayogArthaM sa eva pazcottarazatatrayapramANo dhruvarAzirveditavyaH, guNarAzayo'pi guNakArarAzayo'pi ekAdikA yuttaravRddhAsta eva bhavanti jJAtavyA ye pUrvamupadiSTA nakSatrazodhanAnyapi ca parijAnIhi tAnyeva yAni pUrvabhaNitAni dvAcatvAriMzatprabhRtIni tataH pUrvaprakAreNa vivakSite candrata niyato nakSatrayoga Agacchati, tatra prathame candrata kazcandranakSatrayoga iti jijJAsAyAM sa eva paJcottarazatatrayapramANo dhruvarAzirdhiyate 305 sa ekena guNyate ekena ca guNitaH san tAvAneva bhavati tato'bhijito dvAcatvAriMzat zuddhA zeSe tiSThate dve zate triSaSTyadhikera 6ztatazcatustriMzena zatena zravaNaH zuddhaH sthitaM pazcAdekonatriMzataM zataM 129 | tasya dvikenApavarttanA jAtA sArddhAzcatuHSaSTiH saptaSaSTibhAgAH AgataM dhaniSThAyAH sArddhA catuHSaSTiM saptaSaSTibhAgAnavagAhya candraH prathamaM svamRtuM parisamApayati, dvitIyacandrarcujijJAsAyAM sa eva dhruvarAziH pazcottarazatatrayapramANastribhirguNyate jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915 tatrAbhijito dvAcatvAriMzat zuddhA sthitAni zeSANi aSTau zatAni trisaptatyadhi kAni 873 tatazcatustriMzadadhikena zatena zravaNaH zuddhimupagataH sthitAni zeSANi sapta zatAnyekonacatvAriMzadadhikAni 1739 tato'pi catustriMzena zatena dhaniSThA zuddhA jAtAni SaT zatAni pazcottarANi 605 tato'pi sApacyA zatabhiSak zuddhA | sthitAni pazcAtpazca zatAnyaSTAtriMzadadhikAni 538 etebhyo'pi catustriMzena zatena pUrva bhadrapadA zuddhA sthitAni caturadhikAni catvAri zatAni 404 tebhyo'pi dvAbhyAM zatAbhyAmekottarAmyAmuttarabhadrapadA zuddhA sthite zeSe dve zate nyuttare 203 tAbhyAmapi catustriMzena zatena revatI zuddhA sthitA pazcAdekonasaptatiH 69 AgatamazvinI nakSatrasyaikonasaptatiM catukhiMzadadhikaza For Pasta Use Only ~ 436~ wor Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ptivRttiH prata sutrAMka [75] OMOMOM gAthA sUryaprajJa tabhAgAnAmavagAhya dvitIya svamRta candraH parisamApayati, tathA yuttaracatuHzatatamacandra jijJAsAyAM sa dhuvarAziH paJco-12mAite tarazatyayapramANo dhiyate, dhRtvA cASTabhiH zataiH vyuttaraiguNyate, jAte dve lakSe catuzcatvAriMzatsahasrANi nava zatAni | candrapu (mala0) paJcadazottarANi 244915, tatra sakalanakSatraparyAyaparimANaM SaTtriMzacchatAni SaTyadhikAni, tathAhi-paTsa arddhakSetreSu / candranakSatra | nakSatreSu pratyeka saptapaSTiraMzA vyarddhakSetreSu nakSatreSu pratyeka dve zate ekottare aMzAnAM paJcadazasu samakSetreSu pratyekaM catuviza karaNa ||216 // zitamiti SaT saptapaSTayA guNyante jAtAni catvAri zatAni vRttarANi 402 tathA paTU ekottareNa zatabyena guNyante jAtAni dvAdaza zatAni padusarANi 1206 tathA caturviMzaM zataM pazcadazabhirguNyate jAtAni viMzatiH zatAni dazotsarANi 2010 ete ca trayo'pi rAzayaH ekatra mIlyante mIlayitvA ca teSvabhijito dvAcatvAriMzatprakSipyante, jAtAni SaTtriMzacchatAni SaSTyadhikAni, etAvatA ekanakSatraparyAyaparimANena pUrvarAzeH 244915 bhAgo hiyate, labdhAH paTSaSTirnakSatrapayayAH pazcAdayatiSThante paJcapaJcAzadadhikAni vayakhiMzacchatAni 3355, tatrAbhijito dvAcatvAriMzacchuddhA sthitAni zeSANi trayastriMzacchatAni trayodazAdhikAni 3313 etebhyastribhiH sahasrazItyadhikairanurAdhAntAni nakSatrANi zuddhAni bazeSe tiSThato ve zate ekatriMzadadhike 231 tataH saptaSaSTyA jyeSThA zuddhA sthitaM catuHSaSTyadhika zataM 164 tato'pi catu-IC triMzena zatena mUlanakSatra zuddha sthitA pazcAt triMzat 30, AgataM pUrvASADhAnakSatrasya triMzataM catustriMzadadhikazatabhAgAnA-IPI 216 // rAmavagAhya candro vyuttaracatuHzatatama svamUtuM prinisstthaapyti| tadevamuktaM sUrya parimANaM candrartuparimANaM ca, sampati loka-II TyA yAvadekaikasya candauH parimANaM tAvadAha-tA savevi NamityAdi, tA iti pUrvavat, sarve'pyete ssttsnggyaaH| 359-240 dIpa anukrama [102-103] ~ 437~ Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] 594 gAthA kA prAvRddhAdaya RtayaH pratyekaM candravaH santo dvau dvau mAsI veditavyau, tIca kiMpramANAvityAha-ticauppaNa'mityAdi. zrINi zatAni catuHpaJcAzadadhikAni rAtriMdivAnAM dvAdazaM ca dvApaSTibhAgA rAtriMdivasyeti zeSaH, ityevaMrUpeNAdAnena | ityevarUpa saMvatsaramamANamAdAyetyarthaH gaNyamAnau dvau mAsau sAtirekANi-manAgadhikAni dvAbhyAM rAtriMdivasya dvApaSTibhAgAbhyAmadhikAnIti bhAvaH ekonaSaSTirekonaSaSTiH rAtriMdivAni rAtriMdivANa-rAtridivaparimANenAkhyAtApiti vadet / tathAhi-dvidvimAsapramANAH paT Rtava iti trayANAM catuHpaJcAzadadhikAnAM rAtriMdivazatAnAM paddabhirbhAge hate lamdhA ekoniSaSTirahorAtrA dvAdazAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM SabhirbhAgahAre dvau dvASaSTibhAgau iti, evaM ca sati karmamAsApekSayA | ekaikasmin Rtau laukikamekakaM candra madhikRtya vyavahArata ekaiko'yamarAtro bhavati, sakale tu karmasaMvatsare| pATa avamarAbAH, tathA cAha-'tatthe"tyAdi, taba-karmasaMvatsare candrasaMvatsaramadhikRtya vyavahArataH khasvime yakSyamA kramAH SaT avamarAtrAH prajJaptAH, tadyathA-'taie pave'ityAdi sugamam , iyamatra bhAvanA-iha kAlasya sUryAdikriyopalakSitasyAnAdipravAhapatitapratiniyatasvabhAvasya na svarUpataH kApi hAnirnApi kazcidapi svarUpopacayo yatvidamayama-18 rAtrAtirAtrapratipAdanaM tatparasparaM mAsacintApekSayA, tathAhi-karmamAsamapekSya candramAsasya cintAyAmavamarAbasambhavaH / karmamAsamapekSya sUryamAsacintAyAmatirAtra kalpanA, tathA coktam-"kAlassa neva hANI naviyuhI yA avaDio kaalo| |jAyai bahovahI mAsANaM ekamekAo // 1 // " tatrAvamarAtrabhAdhanAkaraNArthamidaM pUrvAcAryopadarzitaM gAthAdvayaM-"caMdaUUmAsANaM bhaMsA je dissae bisesami / te bhomarattabhAgA bhavaMti mAsassa nAyabA // 1 // bAvadvibhAgamega divase | dIpa anukrama [102-103] -45-45 -5 ~ 438~ Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 75 ] gAthA dIpa anukrama [102 -103] prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaThivRttiH ( mala0 ) // 217 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH Education International saMjAi omarattassa / bAvaTThIe divasehiM omarataM tao havar // 2 // " anayorvyAkhyA karmmamAsaH paripUrNatriMzadahorAtrapramANazcandramAsa ekonatriMzadahorAtrA dvAtriMzacca dvASaSTibhAgA ahorAtrasya tatazcandramAsasya candramAsaparimANasya RtumAsasya ca karmmamAsaparimANasya ca ityarthaH parasparavizleSaH kriyate, vizleSe ca kRte sati ye aMzA uddharitA dRzyante triMzat dvASaSTibhAgarUpAH te avamarAtrasya bhAgAH tayavamarAtrasya paripUrNa mAsadvayaparyante bhavati, tatastasya satkAraste bhAgA mAsasyAvasAne draSTavyAH, yadi triMzati divaseSu triMzad dvASaSTibhAgA avamarAtrasya prApyante tata | ekasmin divase katibhAgAH prApyante, rAzitrayasthApanA - 10 / 30 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyamasya rAzetriMzadrUpasya guNanaM, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtAstriMzadeva, tasyA AdirAzinA triMzatA bhAge hRte labdha ekaH AgataM pratidivasamekaiko dvASaSTibhAgo labhyate, tathA cAha-'bAvaTThityAdi, dvASaSTibhAga ekaiko divase divase saMjAyate avamarAtrasya, gAthAyAmekazabdo divasazabdazcAgRhItavIpso'pi sAmarthyAdvIpsAM gamayati napuMsakanirdezazca prAkRtalakSaNavazAt tadevaM yata ekaikasmin divase ekaiko dvASaSTibhAgo'vamarAtrasya sambandhI prApyate tato dvApaTyA divasairekoDavamarAtro bhavati, kimuktaM bhavati ? - divase divase avamarAtrasatkai ke kadvApaSTibhAgavRddhyA dvASaSTitamo bhAgaH saJjAyamAno dvApaSTitamadivase mUlata evaM triSaSTitamA tithiH pravarttate iti, evaM ca sati ya ekaSaSTitamo'horAtra stasminne kapa STitamA dvASaSTitamA ca tithinidhanamupagateti dvApaSTitamA tithiloMke patiteti vyavahiyate, uktaM ca- "ekkasi ahora te dovi tihI jattha nihaNamejjAsu / sottha tihI parihAyajJa" iti varSAkAlasya caturmAsapramANasya zrAvaNAdeH tRtIye parvaNi sati prathamo' For Palsta Use Only ~439~ 12 prAbhUte candra candrana kSetra karaNaM sU 75 avamarAtrikaraNa // 217 // Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: H prata sutrAMka [75] gAthA zivarAtraH,tasyaiva varSAkAlasya sambandhini saptame parvaNi sati dvitIyo'vamarAtrastadanantaraM zItakAlasya tRtIye parvaNi mUlApekSayA ekAdaze tRtIyo'vamarAtraH tasyaiva zItakAlasya saptame parvaNi mUlApekSayA paJcadaze caturdhaH tadanantaraM grISmakAlasya tRtIye parvaNi | mUlApekSayA ekonaviMzatitame paJcamastasyaiva grISmakAlasya saptame parvaNi mUlApekSayA trayoviMzatitame paSThaH, tathA coktam"taiyammi omarataM kAyarSa sattamaMmi parvami / vAsahimagimhakAle cAummAse vidhIyate // 1 // " iha ASADhAdyA Rtavo loke prasiddhimaiyA, tato laukikanyavahAramapekSyApADhAdArabhya pratidivasamekaikadvApaSTibhAgahAnyA varSAkAlAdigateSu tRtIyAdiSu parvasu yathoktA avamarAtrAH pratipAdyante, paramArthataH punaH zrAvaNabahulapakSapratipallakSaNAt yugAdita Arabhya catu-18 catuHpAtikrame veditavyAH, atha yugAditaH katiparvAtikame kasyAM tithAvavamarAtrIbhUtAyAM tayA saha kA tithiH parisamAptiM yAsyatIti cintAyAmimAH parvAcAyopadarzitAH praznanirvacanarUpA gAthA:-"pADivayaomarate kaiyA vidayA samappihIi tihii| viiyAe vA taiyA taiyAe vA cautthI u||1|| sesAsu ceva kAhii tihIsu babahAragaNiyadivAsu / / suhumeNa parilatihI saMjAyai kami parvami // 2 // rUvAhigA UUyA biguNA pavA havaMti kAyabA / emeva havai jumme eka-11 tIsA juyA pabA // 3 // " etAsAM vyAkhyA-iha pratipada Arabhya yAvatpaJcadazI etAvatyastithayastAsAM ca madhye prati|padyavamarAtrIbhUtAyAM satyAM kasmin parvaNi-pakSe dvitIyA tithiH samApsyati-pratipadA saha ekasminnahorAtre samAptimupa-18 | yAsyatIti !, dvitIyAyAM vA tithAvavamarAtrIbhUtAyAM kasmin parvaNi tRtIyA samAptimeSyati, tRtIyAyAM vA tithAvavama-11 rAtrIsampannAyAM kasmin parvaNi caturthI nidhanamupayAsyati !, evaM zeSAsvapi tithiSu vyavahAragaNitadRSTAsu-lokaprasiddha-11 dIpa anukrama [102-103] - 28-RD--DOR ~440~ Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA sUryajJa- vyavahAragaNitaparibhAvitAsu paJcamI SaSThI saptamyaSTamI navamI dazamI ekAdazI dvAdazI trayodazI caturdazI paJcadazIrUpAsu na nivRttiH ziSyaH praznaM kariSyati, yathA-sUkSmeNa-pratidivasamekaikena dvApaSTibhAgarUpeNa lakSNena bhAgena parihIyamAnAyAM tithau pUrvasyAH avamarASi(mala) parvasyA amavamarAtrIbhUtAyAstitherAnantaryeNa parAparA tithiH kasmin parvaNi saJjAyate samAptiH, pataduktaM bhavati-catuthyoM karaNaM // 218 // tithAyavamarAtrIbhUtAyAM kasmin parvaNi paJcamI samAptimupaiti, paJcamyAM vA SaSThI evaM yAvatpaJcadazyAM ticApavamarAtrIbhUtAyAM sU 75 kasmin parvaNi pratipadrUpA tithiH samAmotIti ziSyasya praznamavadhArya nirvacanamAcArya Aha-rUvAhigAu'ityAdi iha yAH ziSyeNa praznaM kurvatA tithaya uddiSTAstA dvividhAstadyathA-ojorUpA yugmarUpAzca, ojo viSama yugmaM samaM, tatra yA ojorUpAstAH prathamato rUpAdhikAH kriyante tato dviguNAstathA ca sati tasyAstasyAstitheyugmaparvANi nirvAcanarUpANi samAgatAni | bhavanti, 'emeva havai jumme iti yA api yugmarUpAstidhayastAsvapi evameSa-pUSoMneSa prakAreNa karaNaM pravartanIyam , navaraM dviguNIkaraNAnantaraM ekatriMzadyutAH satyaH parvANi nirvacanarUpANi bhavanti, iyamatra bhAvanA-yadA'yaM praznaH kasmin / sAparvaNi pratipadi avamarAtrIbhUtAyAM dvitIyA samApayatIti, tadA pratipat kiloddiSTA, sA ca prathamA tithirityeko dhiyate, sa rUpAdhikaH kriyate, jAte dve rUpe te api dviguNIkriyete jAtAzcatvAra AgatAni catvAri parvANi tato'yamartha:-yugAdi-11 tazcatudhe paryaNi pratipadyavamarAtrIbhUtAyAM dvitIyAsamAptimupayAtIti, yuktaM caitat , tathAhi-pratipadyuddiSTAyAM catvAri paryANi 14 samAgatAni parva ca pazcadazatithyAtmakaM tataH paJcadaza caturbhirguNyante jAtA paSTiH 60, pratipadi dvitIyA samApayatIti dvirUpeza tatrAdhike prakSipse jAtA dvASaSTiH, sA ca dvApalyA bhajyamAnA niraMza bhAgaM prayacchati, labdha ekaka ityAgataH prathamo'vamarAtra | dIpa anukrama [102-103] RELIGunintentATE ~441~ Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] *SCR 84% % gAthA ityavisaMvAdikaraNaM, yadA tu kasmin parvaNi dvitIyAyAmavamarAtrIbhUtAyAM tRtIyA samApnotIti praznastadA dvitIyA kila pareNoddiSTeti dviko bhiyate, sarUpAdhikaH kRto jAtAni trINi rUpANi tAni dviguNIkriyante jAtAH paTU dvitIyAca tithi sameti SaT ekatriMzadyutAH kriyante jaataa| saptatriMzat AgatAni nirvacanarUpANi saptatriMzat parvANi, kimukta bhavati ?-yugA-I 4AditaH saptatriMzattama parvaNi gate dvitIyAyAmavamarAtrIbhUtAyAM tRtIyA samAmoti, idamapi karaNaM samIcInaM, tathAhi-dvitIyAyA| muddiSTAyAM saptatriMzatpANi samAgatAni, tataH paJcadaza saptatriMzatA guNyante, jAtAni paJca zatAni paJcapaJcAzadadhikAni | 555 dvitIyA naSTA tRtIyA jAteti trINi rUpANi tatra prakSipyante jAtAni paJca zatAni aSTApazcAzadadhikAni 558, eSo'pi rAzipiyA bhagyamAno niraMzaM bhAgaM prayacchati, labdhAca navetyAgato navamo'vamarAtra iti samIcInaM karaNaM, evaM sarvAsvapi tithiSu karaNabhAvanA karaNasamIcInatvabhAvanA avamarAtrasaGkhyA ca svayaM bhAvanIyA, paryanirdezamAtraM tu kriyate, tatra tRtIyAyAM caturthI samApayatatyaSTame parvaNi gate 'caturthyAM pacamI ekacatvAriMzattame parvaNi paJcamyAM SaSThI dvAdaze parvaNi SaSTyA saptamI paJcacatvAriMzattame saptamyAmaSTamI SoDaze aSTamyAM navamI ekonapaJcAzattame | nayamyAM dazamI viMzatitame dazamyAmekAdazI tripaJcAzattame ekAdazyAM dvAdazI caturviMzatitame dvAdazyAM trayodazI saptapaJcAzattame trayodazyAM caturdazI aSTAviMzatitame caturdazyAM paJcadazI ekaSaSTitame paJcadazyAM pratipat dvAtriMzattame iti, evametA yugapU, evaM yugottarAddhe'pi drssttvyaaH| tadevamuktA avamarAtrAH, sampatyatirAtrapratipAdanArthamAha-'tatdhe'tyAdi, tatraikasmina saMvatsare khalvime paT atirAtrAH prajJaptAstadyathA-'cautthe paJce'ityAdi, iha karmamAsamapekSya sUryamAsacintA A5% dIpa anukrama [102-103] %* SAREaratininamaran ~442~ Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) // 21 // gAthA yAmekaikasUrya parisamAptAvekaiko'dhiko'horAtraH prApyate, tathAhi-triMzatA'horAtrairekaH karmamAsaH sArddhatriMzatA'horAtrairekaH12 mAmRtasUryamAso mAsadvayAtmakazca Rtustata ekasUrya parisamAptI karmamAsaddhayamapekSyaiko'dhiko'horAtra prApyate, sUryarjuzvASADhA- AtarAnA dikastata ApADhAdArabhya caturthe parvaNi gate eko'dhiko'horAtro bhavatyaSTame parvaNi gate dvitIyastRtIyo dvAdaze parvaNi| caturtha: poDaze pazamo viMzatitame paSThazcaturviMzatitame iti, avamarAtrazca karmamAsadvayamapekSya candramAsacintAyAM, candra-11 AvRttayaH sU76 mAsAzca zrAvaNAdyAstato varSAkAlasya zrAvaNAderityuktaM prAga, samprati yamapekSyAtirAtro yaM cApekSyAvamarAtrA bhavanti tadetatpratipAdayati-"chaceva va airattA AicAu havaMti mANAhi / chacceva omarattA caMdAu havaMti mANAhi // 1 // " atirAtrA bhavantyAdityAt-AdityamapekSya, kimuktaM bhavati !-AdityamapekSya karmamAsacintAyAM prativarSa paTU atirAtrA bhavaMti | iti mANAhi-jAnIhi, tathA SaT avamarAtrA bhavanti candrAt-candramapekSya candramAsAnadhikRtya karmamAsacintAyAM pratisa-13 vatsaraM paTU avamarAnA bhavantItyarthaH iti mANAhi-jAnIhi / tadevamuktA avamarAtrA atirAtrAtha, saMpratyAvRttIvikSuridamAha-1& | tatva khalu imAo paMca vAsikIo paMca hemaMtAo AuTTio paNNattAo, tA eesiNaM |paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamaM vAsikI Ajahi caMde keNaM nakkhatteNaM joeti ?, tA abhIyiNA, abhI-| bissa paDhamasamaeNaM, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA pUseNaM, pUsassa egUNavIsaM | // 219 // muhattA tettAlIsaM ca yAvadvibhAgA muhattassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA tettIsa cuNNipA bhAgA| |sesA, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM docaM vAsikkiM Auhi caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ! tA dIpa anukrama [102-103] ~443~ Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa saMThANAhiM saMThANANaM ephArasa muhatte UtAlIsaMca vAcavibhAgA muhattassa bAbaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA tepaNaM cuNiyA bhAgA sesA, taM samaya sUre keNaM NakvatteNaM joeti ? tA pUseNaM, pUsassa gaM taM ya ja paDhamayA, | etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM tathaM cAsikkiM Audi caMde keNaM NakkhaseNaM joei, tA visAhAhiM visA| hANaM terasa muhuttA cappaNaM ca vAvaTThibhAgA muhuttassa pAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA cattAlIsa cuNiyA &bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti ?. tA praseNaM, prasassa taM ceva, tA etesi Na paMca |saMbaccharANaM cautthaM vAsikaM Audi caMde keNaM NakNatteNaM joeti ?, tA revatIhi, revatINaM paNavIsaM muhusAyAsaTibhAgA muhattassa cAvahi bhAgaM ca sattadvidhA chattA battIsa cuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNa NakkhatteNaM joeti !, tA pUseNaM pUsassa saMceva, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paMcamaM cAsiphi AuTTi caMde keNaM pakvatteNaM joeti !, tA pubAhi phagguNIhiM puvAphagguNINaM bArasa muhasA sattAlIsaM ca bAvahisabhAgA muhattassa yAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA terasa cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaMNakkha teNaM joeti ?, tA pUseNaM, pUsassa taM ceva (sUtraM 76) IPI tatra-yuge khalvimAH-vakSyamANasvarUpAH paJca vArpikyA-varSAkAlabhAvinyaH pazca hemantyaH-zItakAlabhAvinyaH sarvasaLyayA / daza AvRttayaH sUryasya prajJaptAH,iyamatra bhAyanA-AvRttayo nAma bhUyo bhUyo dakSiNottaragamanarUpAstAzca dvividhAH, tadyathA-ekA sUryasyAvRttayo'parAzcandramasaH, tatra yuge sUryasyAvRttayo daza bhavanti, catustriMzaM ca zatamAvRttInAM candramasaH, ukta ca-"sUra-19 anukrama [104] ~ 444~ Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 96- prata sUtrAMka // 220 // [76] %2595% dIpa sUryaprajJa- saya ayaNasamA AuTTIo jugaMbhi dasa hoti| caMdassa ya AuTTI sayaM ca cottIsayaM ceva // 1 // " atha kathamavasIyate sUryasyA- 12 prAbhUtemivRttiHvRttayo yuge daza bhavanti candramasazcAvRttInAM catusviMzaM zatamiti, ucyate, ukta nAma AvRttayo bhUyo bhUyo dakSiNottara- AvRttayA (mala.) gamanarUpAstataH sUryasya candramaso vA yAvantyayanAni tAvatya AvRttayaH, sUryasya cAyanAni daza, etaccAvasIyate trairAzi- sU 76 kabalAt , tathAhi-yadi vyazItyadhikena zatena divasAnAmekamayanaM bhavati tato'STAdazabhiH zatastriMzadadhikaH kati bhaya|nAni labhyante, rAzivayasthApanA 183 / 1 / 1830 / atrAntyena rAzinA madhyamasya rAzerguNanaM ekasya ca guNane | tadeva bhavatIti jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830 teSAmAyena rAzinA vyazItyadhikazatapramANena bhAgaharaNaM, sAlabdhA daza, AgataM yugamadhye sUryasya daza ayanAni bhavantItyAvRttayo'pi daza tathA yadi trayodazabhidivasaizcatacatvAriMzatAmA ca saptapaSTibhAgairekaM candrasyAyanaM bhavati tato'STAdazabhirdivasazataitriMzadadhikaiH kati candrAyayanAni bhavanti, 11 1830 / tatrAce rAzau savarNanAkaraNArtha trayodazApi dinAni saptaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanAzcatuzcatvAriMzasaptaSaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915, yAni cASTAdaza zatAni triMzadadhikAni tAnyapi savarNanArtha saptapaTyA guNyante, jAtAni dvAdaza lakSANi dve sahane SaT zatAni dazottarANi 120261014 // 220 // tovarUpeNAntyena rAzinA madhyamasya rAzerekakarUpasya guNanaM, ekasya ca guNane tadeva bhavatItyetAvAneva rAzijA-1 tastasya navabhiH zataiH paJcadazottarairbhAgo hiyate labdhaM catustriMzaM zataM 134 etApanti candrAyaNAni yugamadhye bhavasantItyetAvatyazcandramasa AvRttayaH / sampati kA sUryasthAvRttiH kasyAM tithI bhavatIti cintAyAM yatpUrvAcAryarupadarzitaM | % anukrama [104] % SAREnatininamaruRI ~445~ Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 65% % prata sUtrAMka - [76] dIpa karaNaM tadupadazyate-AuTTIhiM egUNiyAhiM guNiyaM sayaM tu tesIyaM / jeNa guNaM taM tiguNaM rUvahiyaM pakkhiye tattha // 1 // paNNarasa bhAiyami ujaM laddhaM taM taisu hoi pavesu / je aMsA te divasA AuTTI tatva boddhayA // 2 // " anayoAkhyA-AvRttibhirekonakAbhiguNitaM zataM jyazItyadhika, kimuktaM bhavati |-yaa AvRttiviziSTatithiyuktA jJAtumiSyate tatsaGkhyA ekonA kriyate, tatastayA vyazItyadhikaM zataM guNyate, guNayitvA ca yenAGkena guNitaM vyazItyadhikaM zataM | tadaGkasthAnaM triguNaM kRtvA rUpAdhikaM sat tatra pUrvarAzau prakSipyante, tataH paJcadazabhirbhAgo hiyate, hate ca bhAge yallabdha titiSu-tAvatsaGkhyAkeSu parvasvatikrAnteSu sA vivakSitA AvRttirbhavati, ye tvaMzAH pazcAduddharitAste divasA jJAtavyAH, tatra-16 teSu divaseSu madhye caramadivase AvRttirbhavatIti bhAvaH, ihAvRttInAmevaM kramo-yuge pradhamA AvRttiH zrAvaNe mAse dvitIyA mAghamAse tRtIyA bhUyaH zrAvaNe mAse caturthI mAghamAse punarapi paJcamI zrAvaNe SaSThI mAghamAse bhUyaH saptamI zrAvaNe aSTamI mAghe navamI zrAvaNe dazamI mAghamAse iti, tatra prathamA kila AvRttiH kasyAM tithau bhavatIti yadi jijJAsA tadA prathamAvRttisthAne ekako dhriyate sa rUponaH kriyate iti na kimapi pazcAdrUpaM prApyate, tataH pAzcAtyayugabhAvinI yA da zamI AvRttistatsaGkhyA dazakarUpA dhriyate tayA vyazItyadhikaM zataM guNyate jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, dazakina kila guNitaM vyazItyadhikaM zatamiti te daza triguNAH kriyante jAtA triMzat sA rUpAdhikA vidheyA jAtA ekatriMzat sA pUrvarAzau prakSipyate jAtAnyaSTAdaza zatAnyekapaTyadhikAni 1861 teSAM paJcadazabhirbhAgo hiyate labdhaM caturviMzatyadhika zataM zeSa tiSThati eka rUpaM, AgataM caturviMzatyadhikaparvazatAtmake pAzcAtye yuge'tikrAnte abhinave yuge pravarttamAne prathamA | %25-%25% anukrama [104] ~446~ Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka ma [76] dIpa sUryamajJa- AvRttiH prathamAyAM tithau pratipadi bhavatIti, tathA kasyAM tithau dvitIyA mAghamAsabhAvinyAvRttirbhavatIti yadi jijJAsA prAbhane ptivRttiH tato dviko bhiyate, sa rUponaH kRta iti jAta ekakastena tryazItyadhikaM zataM guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti | (mala0) patAtiAvRttayaH jAtaM jyazItyadhikameva zataM, ekena guNitaM kila tryazItyadhika zatamiti ekatriguNIkriyate, jAtatrikaH sa rUpAdhiko // 22 // vidhIyate, jAtAzcatvAraH te pUrvarAzau prakSipyante, jAtaM saptAzItyadhika zataM 187, tasya pazcadazabhirbhAgo hiyate, labdhAra dvAdaza zeSAstiSThanti sapta, AgataM yuge dvAdazasu parvasvatikrAnteSu mAghamAse bahulapakSe saptamyAM tithau dvitIyA mAghamAsabhAvinInAM tu madhye prathamA AvRttiriti, tathA tRtIyA AvRttiH kasyAM tithau bhavatIti jijJAsAyAM triko dhriyate, sa sponaH kartavya iti jAto dvikaH tena vyazItyadhika zataM guNyate, jAtAni trINi zatAni SaTpaTyadhikAni 366, dvikena 1 kila guNitaM tryazItyadhika zataM tato dvikastriguNIkriyate jAtAH SaT te rUpAdhikAH kriyante jAtAH sapta te pUrvarAzI prakSipyante jAtAni nINi zatAni trisaptatyadhikAni 373 teSAM paJcadazabhirbhAgo hiyate labdhA caturviMzatiH 24 zeSA-1 stiSThanti trayodazAMzAH, AgataM yuge tRtIyA AvRttiH zrAvaNamAsabhAvinInAM tu madhye dvitIyA caturviMzatiparvAtmake prathame | saMvatsare'tikrAnte zrAvaNamAse bahulapakSe trayodazyAM tithau bhavatIti, evamanyAsvapyAvRttiSu krnnvshaadvivkssitaastithyH| AnetanyAH, tAzcemA yuge caturthA mAghamAsabhAvinInAM tu madhye dvitIyA zuklapakSe catuthyo paJcamI zrAvaNamAsabhAvinInAM tu // 22 // madhye tRtIyA zukupakSe dazA SaSThI mAghamAsabhAvinInAM tu madhye tRtIyA mAghamAse bahulapakSe pratipadi saptamI zrAvaNa-| mAsabhAvinInAM tu madhye caturthI zrAvaNamAse bahulapakSe saptamyAM aSTamI mAghamAsabhAvinInAM tu madhye caturthI mAghamAse bahu anukrama [104] ~447~ Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [104] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. Educator prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 76 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH | upakSe trayodazyAM navamI zrAvaNamAsa bhAvinInAM tu madhye paJcamI zrAvaNamAse zuklapakSe caturthyAM dazamI mAghamAsabhAvanInAM tu madhye paJcamI mAghamAse zuklapakSe dazamyAM tathA caitA eva paJcAnAM zrAvaNamAsa bhAvinInAM paJcAnAM tu mAghamAsa bhAvinInAM tithayo'nyatrApyuktAH- "paDhamA bahulapaDivae viiyA bahularasa terasIdivase / suddhassa ya dasamIe bahulassa ya sacamIe u // 1 // suddhassa cautthIe pavattae paMcamI u AuTTI / payA AuTTIo sadAo sAvaNe mAse // 2 // bahulassa sattamIe | paDhamA suddhassa to cautthIe / bahulassa ya pADiyae bahulassa ya terasIdivase // 3 // suddhassa ya dasamIe pavattae paMcamI u AuTTI / eyA AuTTIo sadAo nAhamAsaMmi // 4 // etAsu sUryAvRttiSu ca candranakSatrayogaparijJAnArthamidaM karaNaM- "paMca sayA paDipuNNA tisattarA niyamaso muhuttANaM / chattIsa visadvibhAgA chaccaiva ya cuNNiyA bhAgA // 1 // AuddIhiM egUniyAhi guNio havija dhuvarAsI / eyaM muhuttagaNiyaM eto bocchAmi sohaNa || 2 || abhiissa nava muhuttA visaTThi bhAgA ya hoti caDavIsaM / chAvaTTI ya samaggA bhAgA sattahicheyakayA // 3 // uguNaDaM poDavayA tisu caiva na vottaresu rohiNiyA / tisu navanauiesa bhave puNvasU uttarA phaggU // 4 // paMce aNapanA samAI uguNattarAI chacceva / sojhAhi bisAhAsuM mUle satteva vAyAlA // 5 // ahasayamuguNavIsA sohaNa uttarA asAdANaM / cauvIsaM khalu bhAgA | chAvaDI cuNNiyA bhAgA // 6 // eyAI soharasA jaM se taM havejja nakkhattaM / caMdreNa samAutaM AuTTIe u boddhayaM // 7 // " etAsAM vyAkhyA - paJca zatAni trisaptatAni trisaptatyadhikAni paripUrNAni muharttAnAM bhavanti paTUtriMzaJca dvApaSTibhAgAH paTU caiva cUrNikA bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAH SaT saptaSaSTibhAgAH etAvAn vivakSitakaraNe dhruvarAziH, kathama For Pasta Use Only ~448~ wor Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [104] prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJaptivRttiH ( mala0 ) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - // 222 // prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 76 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH syotpattiriti cet, ucyate, iha yadi dazabhiH sUryAyanaiH saptaSaSTizcandranakSatraparyAyA labhyante tata ekena sUryAyanena kiM 12 prAbhRte labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA - 10 / 67 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakena madhyasya rAzeH saptaSaSTilakSaNasya guNanA 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtA saptaSaSTiH 60 tasya dazabhirbhAgahAre labdhAH SaT paryAyAH ekasya ca paryAyasya sapta dazabhAgAstadgatamuhUrttaparimANamadhikRta gAthAyAmupanyastaM kathametadavasIyate athaitAvantastatra muhUrttA iti cet, ucyate, trairAzika kamavatAra balAt, tathAhi yadi dazabhirbhAgaiH saptaviMzatidinAni ekasya ca dinasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgA labhyante tataH saptabhirbhAgaH kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA - 10 / 27-28-7 / atrAntyena rAzinA saptakalakSaNena madhyasya rAzeH saptaviMzatirdinAni guNyante, jAtaM navAzItyadhikaM zataM 189, tasyAdyena rAzinA dazakalakSaNena bhAge hate labdhAH aSTAdaza divasAH, te ca muharttAnayanAya triMzatA guNyante, jAtAni catvAriMzadadhikAni paJca zatAni muhUrtAnAM 540, zeSA upari tiSThanti nava, te muharttakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAte dve zate saptatyadhike 270, tato dazabhirbhAge labdhAH saptaviMzatirmuharttAH 67, te pUrvasmin muhUrttarAzau prakSipyante, jAtAni patha zatAni saptapaSThayadhikAni 567, ye'pi ca ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAdinasya te'pi muhUrttabhAgakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni triMzadadhikAni paT zatAni 630, tAni saptabhirguNyante, jAtAni dazottarANi catuzcatvAriMzacchatAni 4410, teSAM dazabhirbhAge hate labdhAni catvAri zatAnyekacatvAriMzadadhikAni 441, teSAM saptaSaSyA bhAge hute labdhAH paTU muhUrttAste pUrvamuharttarAzI prakSiSyante jAtAni sarvasayA muhUrttAnAM paJca zatAni trisaptatyadhikAni 573, zeSA coddharati ekonacatvAriMzat sA For Pal Use Only ~ 449~ AvRttayaH sU 76 // 222 // Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [104 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. Education Internation prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 76 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH dvApaSTyA guNyate jAtAni catuvaiizatiH zatAni aSTAdazAdhikAni 2418 teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate labdhAH paTUtriMzat dvApaSTibhAgAH zeSAstiSThanti paTU te ca ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAH saptaSaSTibhAgAH ete cAtizlakSNarUpA bhAgA iti cUrNikA bhAgA vyapadizyante, tadevamukto dhruvarAziH, sammati karaNamAha-'AjahIhi ' ityAdi, yasyAM yasyAmAvRttI nakSayogo jJAtumiSyate tathA tathA AvRttyA ekonikayA ekarUpahInayA guNito'nantaroktasvarUpo bhavet yAvAn eta nmuhUrttaguNitaM muhUrttaparimANaM, ata UrdhvaM vakSyAmi zodhanakaM, atra prathamato'bhijito nakSatratya zodhanakamAha-'abhihasse'tyAdi, abhijitaH - abhijinnakSatrasya zodhanakaM nava muharttA ekasya ca muhUrttasya caturviMzatidvapiSTibhAgaH ekasya ca dvaSa|STibhAgasya satkAH saptaSaSTicchedakRtAH samagrAH paripUrNAH SaTSaSTibhAgAH, kathametasyotpattiriti cet, ucyate, ihAbhijito'horAtrasarakA ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH candreNa yogaH, tato'horAtre triMzanmuhUrttA iti muhartabhAgakaraNArthaM sA eka viMzatiH triMzatA guNyate, jAtAni SaT zatAni triMzadadhikAni 630, teSAM saptapaTyA bhAgo hiyate labdhA nava muhUrttAH, zeSAstiSThanti saptaviMzatiH, te dvASaSTibhAgakaraNArthaM dvApaSTyA guNyante, jAtAni SoDaza zatAni catuHsaptatyadhikAni hai 1674, teSAM saptaSaSTyA bhAge hute labdhAzcatuvaiizatidvaSaSTibhAgAH, zeSAstiSThanti paTTSaSTiH, te ca ekasya dvASaSTibhAgasya sarakAH saptaSaSTibhAgAH samprati zeSanakSatrANAM zodhanakAmyucyante--'uguNaTTa 'mityAdi gAthAtrayaM ekonaSaSyadhikaM proSThapadA uttarabhadrapadA, kimuktaM bhavati / ekonaSaSTyadhikena zatenAbhijidAdInyuttarabhadrapadAntAni nakSatra gi zuddhayanti, tathAhi naya muharttA abhijito nakSatrasya triMzat zravaNasya triMzat dhaniSThAyAH paJcadaza zatabhiSajaH triMzat pUrvabhadrapadAyAH For Parts Use Only ~ 450~ Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa sUryaprajJa- paJcacatvAriMzat uttarabhadrapadAyA iti zudhyantyekonaSaSTyadhikena zatenottarabhadrapadAntAni nakSatrANi, tathA triSu navottareSu 12 prAbhUta ptivRttiH zateSu rohiNikA-rohiNikAntAni zukrAnti, tathAhi ekonapaTyadhikena zatenottarabhAdrapadAntAni zusyanti, tatatriMzatA AvRttayaH (mala0) muharsa revatI triMzatA'zvinI paJcadazabhirbharaNI triMzatA kRttikA pazcacatvAriMzatA rohiNiketi, tathA triSu navanavatyadhikeSu sU76 // 223 // zateSu punarvasuH-punarvasvantAni zuddhayanti,tatra tribhiH zatairnavottara rohiNikA-rohiNikAMtAni zuddhayanti, tatastriMzatA muhUrta maMgaziraH paJcadazabhirA paMcacatvAriMzatA punarvasuriti, tathA paJca zatAnyekonapaJcAzAni-ekonapaJcAzadadhikAni uttaraphAjhAlgunIparyantAni, kimuktaM bhavati?-paJcabhiH zatairekonapaJcAzadadhikairuttaraphAlgunyantAni nakSatrANi zazyanti, tathAhi-tribhiH / zatairnavanavatyadhikaH punarvasvantAni zuyanti, tatastriMzatA mudattaH puSyaH paJcadazabhirazleSA triMzatA maghA triMzatA pUrvaH / phAlgunI paJcacatvAriMzatA utsaraphAlgunIti, tathA Sad zatAnyekonasatAni-ekonasaptatyadhikAni vizAkhAnA-vizA-1 khAparyantAnAM nakSatrANAM zodhyAni, tathAhi-uttaraphAlgunyantAnAM paJca zatAnyekonapaJcAzadadhikAni zodhyAni, tata-14 pAkhrizanmuhUrttA hastasya triMzat citrAyAH paJcadaza svAteH paJcacatvAriMzadvizAkhAyA iti, tathA mUle-mUlanakSatre zodhyAni sapta zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 744, tatra SaT zatAnyekonasaptatyadhikAni 669 vizAkhAntAnAM nakSatrANAM zodhyAni, tataH triMzanmuhUtA anurAdhAyAH paJcadaza jyeSThAyAtriMzanmUlasyeti, tathA aSTau zatAni samAhRtAni aSTazatamekonaviMza 223 // tyadhika, kimuktaM bhavati-aSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni uttarApADhAnAM-uttarASADhAntAnAM nakSatrANAM zodhanaka, tathAhi-II &| mUlAntAnAM nakSatrANAM zodhyAni sapta zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 744, tatra triMzanmuhUrtAH pUrvApADhAnakSatrasya anukrama [104] ~ 451~ Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa pazacatvAriMzaduttarApADhAnAmiti, tathA sarveSAmapi cAmUnAM zodhanakAnAmupari abhijitaH sambandhinacaturthazatiSiSTi-11 bhAgAH zodhyAH, ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAH SaTpaSTizcUrNikA bhAgAH / 'eyAI' ityAdi, etAni-anantaroditAni zodhanakAni yathAsambhavaM zodhayitvA yat zeSamuddharati tatra yathAyogamapAntarAlavartiSu nakSatreSu zodhiteSu yannakSatra || na zuddhati tanakSatraM candraga samAyukta vivakSitAyAmAvRttau ceditavyaM, tatra prathamAyAmAvRttI prathamataH pravartamAnAyAM kena nakSatreNa yuktazcandra iti yadi jijJAsA tataH prathamAvRttisthAne ekako bhiyate, sa rUponaH kriyata || iti na kimapi pazcAdUpamavatiSThate, tataH pAzcAtyayugabhAvinInAmAvRttInAM madhye yA dazamI AvRttistatsaGkhyA | dazakarUpA priyate, tayA prAcInaH samasto'pi dhruvarAziH paJca zatAni trisaptatyadhikAni muha nAmekasya ca *muhartasya ca patriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaT saptaSaSTibhAgAH / 573 / 36 / ityevaMpramANe kA dazabhirguNyate, tatra muhUrtarAzau dazabhirguNite jAtAni saptapazcAzacchatAni triMzadadhikAni 5730, ye'pi ca SaTtriMzat | dviApaSTibhAgAH te'pi dazabhirguNitA jAtAni trINi zatAni paTyAdhikAni 360 teSAM dvASaSA bhAgo hiyate labdhAH pazca muhUrtAste pUrvarAzI prakSiSyante jAtaH pUrvarAziH saptapaJcAzacchatAni paJcatriMzadadhikAni 5735, zeSANi tiSThanti dvApaSTi-| | bhAgAH paJcAzat 50, ye'pi SaTU cUrNikA bhAgAste'pi dazabhirguNitA jAtA SaSTistata etasmAcchodhanakAni zodhyante, tatrottarASADhAntAnAM nakSatrANAM zodhanakamaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni 819, tAni kila yathoditarAzau saptakRtyaH zuddhimApnuvantIti saptabhirguNyante, jAtAni saptapaJcAzacchatAni trayastriMzadadhikAni 5733, tAni saptapaJcAzacchatebhyaH | anukrama [104] RRCCC ~ 452~ Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [104 ] prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 76 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprakSa sivRttiH ( mala0 // 224 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - Education International | paJcatriMzadadhikebhyaH pAtyante, sthitau pazcAt dvau muhatoM, tI dvApaSTibhAgIkaraNArthaM dvASaSTyA guNyete, jAtaM catutriMzaM zataM dvApa - 312 prAbhRte |STibhAgAnAM 124 tatyAne paJcAzalakSaNe dvApaSTibhAgarAzI prakSipyate jAtaM catuHsaptatyadhikaM zataM dvApaSTibhAgAnAM 174 tathA ye'bhijitaH sambandhinaH caturviMzatidvaSaSTibhAgAH zodhyAH te saptabhirguNyante jAtamaSTaSaSyadhikaM zataM 168, tat catuHsaptatyadhikAt zatAt zodhyate sthitAH zeSAH paTU dvASaSTibhAgAH, te cUrNikAbhAgakaraNArthe saptaSaSTyA guNyante guNayitvA ca ye prAktanAH paSTiH saptapaSTibhAgAste tatra prakSiSyante, jAtAni catvAri zatAni dvApazyadhikAni 462, tato ye'bhijitaH sambandhinaH paTpaSTicUrNikA bhAgAH zodhyAH te saptabhirguNyante, jAtAni catvAri zatAni dvASaSTyadhi kAni 462 tAnyanantaroditarAzeH zodhyante, sthitaM pazcAt zUnyaM tata AgataM sAkalyenottarASADhA nakSatre candreNa bhukte sati tadanantarasyAbhijito nakSatrasya prathamasamaye yuge prathamA AvRttiH pravarttate etadeva praznanirvacanarItyA pratipAdayati'eesi NamityAdi eteSAM anamsaroditAnAM candrAdInAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathama vArSika varSAkAlasamba| ndhinIM zrAvaNamAsa bhAvinImityarthaH AvRttiM candraH kena nakSatreNa yunakti ?-kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san pravarttayati hai, evaM gautamena prazne kRte bhagavAnAha - 'tA abhihaNA' ityAdi, abhijitA nakSatreNa yunakti, etadeva vizeSataH AcaSTe abhijito nakSatrasya prathamasamaye yunakti, tadevaM candranakSatramavabudhya sUryanakSatraviSayaM praznamAha-'taM samayaM ca Na emityAdi, tasmiMzca samaye Namiti vAkyAlaGkAre sUryaH kena nakSatreNa yunakti-kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san tAM prathamA''vRttiM pravarttayatIti ?, bhagavAnAha 'tA pUseNa' mityAdi, tA iti pUrvavat puSyeNa yuktastAM prathamAmAvRtiM yunakti, For Penal Use Only ~453~ AvRttayaH sU 76 // 224 // Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa etadeva savizeSamAcaSTe-tadAnIM puSyasya ekonaviMzatirmuhartAstricatvAriMzazca dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekaM ca dvApaSTibhAga | saptapaSTidhA chittvA tasya satkAstrayastriMzacUrNikA bhAgAH zeSAH, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, trairAzikavalAt | tathAhi-yadi dazabhirayanaiH paJca sUryakRtAnakSatraparyAyAn labhAmahe tata ekenAyanena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 11015 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzeH paJcakarUpasya guNanaM jAtAH paJcava teSAM dazabhirbhAge hate labdhamarddha paryAyastha, tatra nakSatraparyAyaH saptapaSTibhAgarUpo'STAdaza zatAni triMzadadhikAni 1850, tathAhi-paTa nakSatrANi zatabhiSamabhRtIni arbanakSatrANi tatasteSAM pratyeka sAstriyastriMzatsaptapaSTibhAgAH, te sA strayastriMzat paGgi-1 guNyante, jAte dve zate ekottare 201, SaT nakSatrANi uttarabhadrapadAdIni byakSetrANi, tatasteSAM pratyekamekaM zataM saptaSaSTi-4 bhAgAnAmekasya ca saptapaSTibhAgasyArDa, etat padbhirguNyate, jAtAni SaT zatAni jyusarANi 603, zeSANi pazcadaza nakSa trANi samakSetrANi teSAM pratyeka saptapaSTibhAgAH tataH saptaSaSTiH pacadazabhirguNyate, jAtaM pazcottaraM sahanaM 1005, eka4viMzatizcAbhijitaH saptapaSTibhAgAH, sarvasaGkhyayA saptaSaSTibhAgAnAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, eSa paripUrNaH4 saptapaSTibhAgAtmako nakSatraparyAyaH, etasyAoM nava zatAni paJcadazottarANi 915, tebhya ekaviMzatirabhijitaH sambandhinI zuddhA zeSANi tiSThanti aSTau zatAni caturnavatyadhikAni 894, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAtrayodaza 13, pAstiSThanti trayoviMzatiH, trayodazabhizca punarvasvantAni nakSatrANi zuddhAni, ye ca zeSAstiSThanti bayoviMzatirbhAgAste muhUrtakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAni paTU zatAni navatyadhikAni 690, teSAM saptapaSTayA bhAgo hiyate ( maM0 7000) anukrama [104] SAREnaturinamarana ~454~ Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa sUryaprajJa- labdhA daza muhUrtAH 10, zepAstiSThanti viMzatiH, sA dvApaSTibhAgakaraNArtha dvApaTyA guNyate, jAtAni dvAdaza zatAni catvAriM- 12 mAbhUtavivRttiH zadadhikAni 1250, teSAM saptapaTyA bhAgo hiyate, labdhA aSTAdaza dvASaSTibhAgAH, zeSAstiSThanti catustriMzat dvApaSTibhAgasya MAvRttayaH (mala0)| sU76 saptapaSTibhAgAH, tata AgataM puSyasya dazasu muhUrteSvekasya ca muhUrttasyASTAdazasu dvApaSTibhAgeSyekasya ca dvASaSTibhAgasya catu-II // 225 sviMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu ekonaviMzatau ca muhUrteSvekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAlAgasya trayastriMzati saptapaSTibhAgeSu zepeSu prathamAzrAvaNamAsabhAvinyA''vRttiH pravartate iti / (atha dvitIyazrAvaNamAsabhAbyA-141 hai vRttiviSayaM praznasUtramAha) tA eesiNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , eteSAM-anantaroditAnAM candrAdInAM pazcAnAM saMvatsarANAM mAmadhye dvitIyAM vArSikI zrAvaNamAsabhAvinImAvRttiM candraH kena nakSatreNa yunakti-kena nakSatreNa yuktaH san candro dvitIyAmA-1 vatti prArambhayati', evaM prazne kRte sati bhagavAnAha-"tA saMThANAhi' ityAdi, tA iti pUrvavat , saMsthAnAbhi:-saMsthAnAzaPAbdena mRgazironakSatramabhidhIyate, tathA pravacane prasiddhaH, tato mRgazironakSatreNa yuktazcandramA dvitIyAM zrAvaNamAsabhAvinI-1 |mAvRttiM pravarttayati, tadAnIM ca mRgazironakSatrasya ekAdaza muhUttA ekasya ca muhUrtasya ekonacatvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya | ca dvApaSTibhAgasya tripazcAzat saptapaSTibhAgAH zeSAH, tathAhi-iha yA dvitIyA zrAvaNamAsabhAvinyAvRttiH sA mAkpada-13 KIrzitakamApekSayA tRtIyA tatastarasthAne triko priyate, sa rUponaH kArya iti jAto dvikastena prAktano bhuvarAziH paJca sh-IC||225|| mAtAni trisaptatyadhikAni mahattAnAmekasya ca muhartasya patriMzata dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaT saptapaSTibhAgAH 573 / / / ityevaMpramANo guNyate, jAtAnyekAdaza zatAni SaTcatvAriMzadadhikAni muhUrtAnAM 1146 dvAsaptati 256 anukrama [104] REaratunintamature FaPanmumyam uncom ~455~ Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [104] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [12], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. Education in prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 76 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH | rekasya muhUrttasya satkA dvASaSTibhAgAH 72 ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvAdaza saptaSaSTibhAgAH / / tata etebhyo muhUrttA| nAmaSTabhiH zatairekonaviMzatyadhikairekasya ca muhUrttasya catuvizatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTyA saptaSa| STibhAgairekaH paripUrNo nakSatra paryAyaH zuddhaH sthitAni pazcAnmuhUrttAnAM zatAni trINi saptaviMzatyadhikAni ekasya ca muhU rttasya saptacatvAriMzat dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodaza saptaSaSTibhAgAH 327 / / tata etebhyastribhirmuharttazartanavo tarairekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya paTSaSTyA saptaSaSTibhAgerabhijidAdIni rohiNikAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, 'tesu caiva navottaresu rohiNiyA' ityAdiprAguktavacanAt tataH sthitAH pazcAdaSTAdaza muhUrttA ekasya ca muhUrttasya dvAviMzatidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya caturdaza saptaSaSTibhAgAH 18 / 3 / / etAvatA mRgaziro na zuddhayati, tata AgataM mRgaziro nakSatraM ekAdazasu muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya ekonacatvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya tripaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu dvitIyAM zrAvaNamAsa bhAvinImAvRtiM pravartayati ( saMprati sUryanakSatraviSayaM praznasUtraM nirvacanasUtraM cAha ) 'taM samayaM ca NamityAdi, tasmiMzca samaye sUryaH kena nakSatreNa saha yogamupAgataH tAM dvitIyAM vArSikImAvRtti yunakti 2, bhagavAnAha - 'tA seNamityAdi, tA iti pUrvavat, puSyeNa yuktaH, 'taM ceva'ti vacanasAmarthyAdidaM draSTavyaM 'pussassa egUNavIsa muhuttA teyAlIsaM ca vAvaTTibhAgA muhuttassa bAvadvibhAgaM ca sattaTThihA chettA tettIsaM yuSNiyA bhAgAsesA' iti, iha sUryasya dazabhirayanaiH paJca sUryanakSatra paryAyA labhyante, dvAbhyAM cAyanAbhyAmekaH, tatrottarAyaNaM kurvan sarva For Praise Only ~456~ wor Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] 2 dIpa sUryaprajJa- devAbhijitA nakSatreNa saha yogamupAgacchati, dakSiNAyanaM kurvan puSyeNa, tasya ca puSyasya ekonaviMzatI muhUrteSu ekasya 12 prAbhRte tivRttiHca mahatasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tathA coktam- AvRttayaH (mala0) "abhitarAhiM nito Aicco pussajogamukgayassa / sabA AuTTIo karei se sAdhaNe mAse // 1 // " ityAdi, tataH // 226 // | 'pusseNa mityAdi ukta, samprati tRtIyazzrAvaNamAsabhAbyAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi gamityAdi, sugama, bhaga-1 I&IvAnAha-'tA visAhAhiM'ityAdi, tA iti pUrvavata , vizAkhAbhiH-vizAkhAnakSatreNa yuktaH san candramAstutIyAM zrAva-18 NamAsabhAvinImAvRtti pravartayati, tadAnIM ca-tRtIyAvRttipravartanasamaye vizAkhAnA-vizAkhAnakSatrasya trayodaza muhartA ekasya ca muhartasya catuHpaJcAzad dvApaSTibhAgA eka ca dvApaSTibhAga saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAzcatvAriMzazUrNikA bhAgAH doSAH, tathAhi-tRtIyA zrAvaNamAsamAvinyAvRttiH pUrvapradarzitakramApekSayA pazcamI, tatastatsthAne paJcako dhiyate, sa rUponaH kArya iti jAtazcatuSkastena prAktano dhruvarAziH 573 / 33 / / guNyate, jAtAni dvAviMzatiH mAtAni || dvinavatyadhikAni muhUrtAnAM catuzcatvAriMzaM zataM muhUrttagatAnAM dvApaSTibhAgAnAmekasya ca dvASaSTibhAgasya caturviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 2292 / 144 / / tata etebhyaH SoDazabhirmuhUrtazatairaSTAtriMzadadhikaraSTAcatvAriMzatA ca dvApaSTibhA-14 Mil226 // garmuhUrtasya dvApaSTibhAgagatAnAM ca saptapaSTibhAgAnAM dvAtriMzena zatena dvau paripUrNI nakSatraparyAyau zuddhI, sthitAni pazcAt paTU zatAni catuHpaJcAzadadhikAni muhUrtAnAM muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM caturnavatirekasya ca dvApaSTibhAgasya padaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 654 / 9 / 26, tata etebhyaH paJcabhiH zatairekonapazcAzadadhikarmuha nAmekasya ca muhUrttasya catu-[4 anukrama [104] -25605645 %A5% ~ 457~ Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa viMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaNyA saptapaSTibhAgairabhijidAdInyuttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuhaiddhAni, sthitaM pazcAtpaJcottaraM muhazataM muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmekonasaptatirekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH / saptapaSTibhAgAH, tatra dvApaTyA dvASaSTibhAgaireko muhUttoM labdhaH, sthitAH pazcAt sapta dvApaSTibhAgAH, labdhazca muhUttoM muhUrtalArAzI prakSipyate, jAta paDuttara muhartazataM 10661, tataH paJcasaptatyA muhUrtahastAdIni svAtiparyantAni zrINi nakSa trANi zuddhAni, sthitAH zeSA ekatriMzat mahartAH, AgataM vizAkhAnakSatrasya trayodazasu muhateSvekasya ca muhUrtasya catu:paJcAzati dvApaSTibhAgedhyekasya ca dvApaSTibhAgasya catvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu pandrastRtIyAM zrAvaNamAsabhAvinI-15 mAvRttiM pravattayati / sampati sUryanakSatraviSayaM praznasUtraM nirvacanasUtraM cAha-'taM samayaM ca Na'mityAdi, sugamaM / adhunA caturthyAvRttiviSaye praznasUtramAha-'tA eesi NamityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA revaihiM ityAdi, revatyA yuktazcandra caturthI zrAvaNamAsabhASinImAvRtti pravartayati, tadAnIM ca revatInakSatrasya pAviMzatirmuha dvAtriMzat dvApaSTibhAgA muhUlAtasya ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptapaSTidhA chisthA tasya satkA paviMzatizcaNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-prAgupadarzitakamApe-14 kSayA zrAvaNamAsabhAyinI caturthyAvRttiH saptamI tataH saptako bhiyate, sa rUponaH kArya iti jAtaH padaH, tena prAktano dhruvarAziH 573 / 16 / 6 / guNyate, jAtAni caturviMzacchatAni aSTAtriMzadadhikAni 3438 muhurrAnA, muhUrttagatAnAM / ca dvApaSTibhAgAnAM dve zate poDazocare 216, ekasya ca dvApani bhAgasya patriMzatsaptapaSTibhAgAH 36, tata etebhyo dvA-4 triMzattA hAtaiH SaTsaptatyadhikarmuhUrtAnAM muhagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM paNNavatyA dvApaSTibhAgasatkAnAM ca saptapaSTibhA anukrama [104] ~ 458~ Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 'nivRttiH (mala.) // 227 // [76] dIpa sUryaprajJa- gAnAM dvAbhyAM zatAbhyAM catuHSaSTisahitAbhyAM catvAro nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthitaM pazcAdeka dvApazyadhika muhartazataM 12 prAbhRte muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAgA poDazottaraM zataM ekasya ca dvApapTibhAgasya catvAriMzat saptapaSTibhAgAH 152 / 115 / AvRttayaH 440 / tata ekonaSadhyadhikena muhUrttazatena ekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya paTUpayA sU76 saptapaSTibhAgaiH 159 / 24 / 66 / abhijidAdIni uttarabhadrapadAparyantAni nakSatrANi bhUyaH zuddhAni, sthitAH pazcA4prayo muhartAH muhagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmekanavatirekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzat saptapaSTibhAgA, dvApATyA ca dvApaSTibhAgaireko muhattoM labdhaH, sa muhUrcarAzau prakSipyate, jAtAzcatvAro muhUrtAH, ekasya ca muhUrtasya ekonaviMzad dvApaSTibhAgAH (ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzat saptapaSTibhAgAH ) 4 / 29 / / 441 / tata Agata-revatInakSatraM paJcaviMzatau muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya dvAtriMzati dvApaSTibhAgebekasya ca dvApaSTibhAgasya paDUviMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu caturthI zrAvaNamAsabhAvinImAvRtti pravartayati, 'taM samayaM ca 'mityAdi sUryanakSatraviSayaM praznasUtra nirvacanasUtraM ca prAgvad bhAvanIya, sAmprataM paJcamaM zrAvaNamAsabhAvyAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA pucAhi phagguNIhiM' ityAdi, tA iti pUrvavat , pUrvAbhyAM phAlgunIbhyAM yuktazcandraH paJcamI zrAvaNamAsabhAvinImAvRttiM pravarttayati, tadAnI ca tasya pUrvaphAlgunInakSatrasya dvAdaza // 227 // | muhartA ekasya ca muhUrtasya saptacatvAriMzat dvApaSTibhAgAH ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya sarakAkhayodaza cUrNikA bhAgAH zepAstathAhi-paJcamI zrAvaNamAsabhAvinyAvRttiH prAgupadarzitakramApekSayA nayamI tatastatsthAne navako priyate anukrama [104] 5 REaratinintamaran ~ 459~ Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] sa rUponaH kArya iti jAtA aSTau, taiH prAgukto dhruvarAziH 573 / / / guNyate, jAtAni paJcacatvAriMzacchatAni catu-12 dArazItyadhikAni muhUrtAnAM muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM dvezate aSTAzItyadhike ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAcatvAriMzat saptapaSTibhAgAH 4584 / 288 / 48 // tata etebhyazcatvAriMzatA muhUrtazataiH pazcanavatyadhikamadvartagatAnAM ca dvApaSTi bhAgAnAM viMzatyadhikena zatena ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAnAM saptaSaSTibhAgAnAM triMzadadhikaitribhiH zataiH paJca nakSalAvaparyAyAH zuddhAH, sthitAni pazcAnmuhurtAnAM catvAri zatAni ekonanavatyadhikAni muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM zata tripathyAdhika ekasya ca dvASaSTibhAgasya tripaJcAzat saptaSaSTibhAgAH 489 / 163 / 53 / tata etebhyo bhUyakhibhiH zatainavatyadhikairmuha nAmekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni punarvasuparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitA pazcAnmuhUrtAnAM navatiH muhUrtagatAnAM dvApaSTibhAgAnAmaSTAtriMzada dhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya catuHpaJcAzatsaptapaSTibhAgAH 90 / 138 / 54 / tatra caturviMzatyadhikena dvApaSTibhAmRgazatena dvau muhUttau labdhau pazcAt sthitA dvApaSTibhAgAH caturdaza, labdhau ca muhUttI muhUrtarAzI prakSipyete, jAtA muha nAM dvinavatiH 92 / 14 / 54 / tatra paJcasaptatyA muhUttaiH puSyAdIni maghAparyantAni trINi nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAt saptadaza muhUrtAH 17 / 14 / 54 / na caitAvatA pUrvakAlgunI zukSyati, tata Agata-pUrvaphAlgunInakSatrasya dvAdazasu mahateSvekasya ca muhartasya saptacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu paJcamI zrAvaNamAsabhAvinyAvRttiH pravartate, sUryanakSatraviSayaM praznasUtra nirvacanasUtraM ca prAgvadU bhAvanIyaM, tadevaM candranakSatrayoga P4 dIpa anukrama [104] -24x7 ~ 460~ Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa sUryaprajJa- viSaye sUryanakSatrayogaviSaye ca paJcApi vArSikIrAvRttIH pratipAdya samprati hemantIH pratipipAdayiSustadgatamadhamAvRtti-12mAbhUte pThivRttiH viSayaM praznasUtramAha hamantya AvRttayaH II tA eesi NaM paMcaNhaM saMbaccharANaM padamaM hemaMta Auhi caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA hattheNaM, hatthaII sU77 // 22 // saNaM paMca muhattA paNNAsaM ca pAvadvibhAgA muhattassa pAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA sahi cuNiyA bhAgA basesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NavatteNaM joeti ?, uttarAhiM AsADhAhiM, utsarANaM AsADhANaM carima-14 samae, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM doSaM hemaMtiM Audi caMde keNaM NavattaNaM joeti !, tA satabhisapAhi, satabhisayANaM dunni muhuttA aTThAvIsaM ca bAbavibhAgA muhattassa cAvavibhAgaM ca sattadvidhA chettA uttAlIsaM cuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NavatteNaM joeti !, tA uttarAhiM AsAdAhiM. uttarANaM AsAhANaM carimasamae, tesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM taccaM hemati Auhi caMde keNaM NakvatteNaM | joeti !, tA pUseNaM, pUsassa ekUNavIsaM muhattA tetAlIsa ca bAvadvibhAgA muhattassa yAvahibhAgaM ca satta-14 vidhA chettA tettIsaM cupiNayA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakvatteNaM joeti, tA utsarAhi AsAdAhiM, uttarANaM AsADhANaM carimasamae, tA etesi NaM paMcaNDaM saMvaccharANaM casthi hemati Auhi caMde | // 228 // 4kiNaM NakkhatteNaM joeti !, tA mUleNaM, mUlassa cha muhuttA aTThAvannaM ca bAvadvibhAgA muhattassa ghAvahibhAga 4 ca sattadvidhA chettA vIsaM cupiNayA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkharoNaM joeti , tA utta-13 anukrama [104] REauratantnimation ~ 461~ Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] %AE25 dIpa rAhiM AsAhAhiM, uttarANaM AsADhANaM carimasamae, tA patesi NaM paMcaNhaM saMbaccharANaM paMcamaM hemaMtiM Auhi caMde keNaM NakkhaseNaM joeti ?, kattiyAhiM, kattipANaM aTThArasa muhattA chattIsaM ca vAvadvibhAgA muhattassa pAva-II dvibhAgaM ca sattadvidhA chettA cha cuNNipA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti !, tA| | uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM AsADhANaM carimasamae / ( sUtraM 77 ) | 'tA eesi NamityAdi, tA iti pUrvavat , eteSA-anantaroditAnAM candrAdInAM pazcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamA demantImAputti candraH kena nakSatreNa yunakti ?, kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san pravarttayatIti bhAyaH, bhagavAnAha-tA hatdheNaM'ityAdi, tA iti pUrvavat , hastena-hastanakSatreNa yuktazcandraH pravartayati, tadAnI ca hastanakSatrasya pazca muhatoM | ekasya ca muhUrtasya pazcAzat dvApaSTibhAgAH ekaM ca dvASaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAH SaSTizcUrNikA bhaagaaH| zeSAH, tathAhi-hemantI prathamA AvRttiH prAguktakamApekSayA dvitIyA tatastatsthAne dviko dhriyate, sa rUponaH kArya iti || | jAta ekakastena prAguto dhruvarAziH 573 / / / / guNyate, 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtastAvAneva bhuvarAziH, satata etasmAt paJcabhiH zatairekonapaJcAzadadhikarmahAnAmekasya ca muhartasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhA gasya padapayA saptapaSTibhAgairabhijidAdInyuttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAcaturvizatirmuhAra |ekasya ca muhUrtasya ekAdaza dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptaSaSTibhAgAH 24 // 11 // 7 // tata Agata-| | hastanakSatrasya paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhurtasya paJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya paSTau sptpssttibhaagessu| anukrama [105] 28-- ~ 462~ Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa sUryaprajJa-1opeSu prathamA hemantImAvRttiM candraH prayataiyatIti / sUryanakSatraviSayaM praznasUtramAha-taM samayaM ca NamityAdi, tasmiMzca samaye 12 prAbhRte ptivRttiH sUryaH kena nakSatreNa yuktastAM prathamA hemantImAvRttiM yunakti-pravarttayati ?, bhagavAnAha'tA uttarAhiM'ityAdi, uttarAbhyA-1| hemantya (ml0)| |mASAhAbhyAM, tadAnIM cottarASADhAyAzcaramasamayaH, samakAlamuttarASADhAnakSatramupabhujyAbhijito nakSatrasya prathamasamaye prathA AvRttamA // 229 // hamantImAvRtti sUryaH pravartayatIti bhAvaH, tathAhi-yadi dazabhirayanaiH pazca sUryakRtAnnakSavaparyAyAn labhAmahe tata ekenAlAyanena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA 10 / 5 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyamasya pakSakarUpasya rAze-14 guNanaM jAtAH paJcaiva teSAM dazabhirbhAge hate labdhamekamAI paryAyasya, arddha ca paryAyasya saptaSaSTibhAgarUpaM nava zatAni paJcada4zottarANi 115, tatra ye viMzatiH saptapaSTibhAgAH pAzcAtye ayane puNyasya gatAH zeSAzcatuzcatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH sthitAH te sAmpratamito rAzeH zodhyante sthitAni zeSANyaSTau zatAnyekasaptatyadhikAni 871 teSAM saptaSaTyA bhAge hate labdhAstrayodaza pazcAnna kimapi tiSThati, trayodazabhizcAzleSAdInyuttarASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tata Agata-abhijito nakSatrasya prathamasamaye mAghamAsabhAvinI prathamA AvRttiH pravartate, evaM sarvA api mAghamAsabhAvinya AvRttayaH sUryanakSatrayogamadhikRtya yeditavyAH, uktaM ca-"bAhirao pavisaMto Aico abhiijogamuvagamma / sabA AuTTIo karei so mApa-1|| mAsaMmi // 1 // " dvitIyahemantAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesiNa'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA sayabhisapAhi ||239 // ityAdi, tA iti pUrvavat, zatabhiSajA yuktazcandro dvitIyAM haimantImAvRtti pravartayati, tadAnIM ca zatabhiSajo nakSatrasya | padvI muhavikasya ca muhUrttasyASTAviMzatiSaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAH SaTcatvAriMza anukrama 85SSS [105] C Santosaman ~ 463~ Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa cUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-prAgupadarzitakramApekSayA dvitIyA mAghamAsabhAvinyAvRttizcaturthI tatastasyAH sthAne catuSko *dhriyate sa rUponaH kArya iti jAtakhikaH tena prAktano dhruvarAziH 573 / 36 / 6 / guNyate jAtAni saptadaza zatAnye81 konaviMzatyadhikAni muhartAnAM muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmaSTottara zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAdaza saptapaSTidAbhAgAH 1719 / 108 / 18 / tata etebhyaH poDazabhiH zatairaSTAtriMzadadhikaimahAnAmekasya ca muhartasyASTAcatvAriMzatA dvApaSTibhAgairekadApaSTibhAgasatkAnAM ca saptapaSTibhAgAnAM dvAtriMzadadhikena zatena dvau nakSatraparyAyau zuddhau, sthitAH pazcAdekAzItirmuhUttonAmekasya ca muhUrtasyASTApazcAzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya bidhAtiH saptaSaSTibhAgAH 81 // 58 / 20 / tato bhUyo navabhirmuhUttarekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaSaSTyA | saptapaSTibhAgairabhijinakSatraM zuddha, sthitAH pazcAd dvAsaptatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya trayaviMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya kaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 72 / 33 / 21 / tatastriMzatA mudattaH zravaNaH zuddhastriMzatA dhaniSThA pazcAdava-13 |tiSThante dvAdaza muhUrtAH, zatabhiSaknakSatraM cArddhanakSatraM, tata AgataM zatabhiSajo nakSatrasya dvayormuhartayorekasya ca muhUrtasyAsAviMzatI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzati sadhaSaSTibhAgeSu zeSeSu dvitIyA haimantI AvRttiH pravartate / sUryanakSatrayogaviSayaM praznasUtraM nirvacanasUtraM ca sugama, prAgeva bhAvitatvAt / adhunA tRtIyamAghamAsabhAvyAvRttiviSaya | praznasUtramAha-'tA paesi 'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA pUseNa'mityAdi, tA iti prAgvat puSyeNa yuktazcandrastRtIyAM mAghamAsabhAvinImAvRtti pravayati, tadAnI ca puSyasya ekonaviMzatirmuDA ekasya ca muhattesya tricatvAriMzad anukrama [105] CCCCES ~464~ Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] sUryaprajJa-II dvApaSTibhAgA eka ca dvApaSTimArga saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAstrayastriMzaJcUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-mAgupadarzita-1 12 prAbhUta vivRttiH kramApekSayA tRtIyA mAghamAsabhAvinyAvRttiH SaSThI tatastasyAH sthAne SaTo dhiyate sa rUponaH kArya iti jAtaH paJcakastena hemantya (mala) sa prAktano bhUvarAziH 573 // 36 // 5 / guNyate jAtAnyaSTAviMzatiH zatAni pazcaSaSTyadhikAni muhUrtAnA muhUrtagatAnA AvRttayA ca dvApaSTibhAgAnAmazItyadhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya triMzat saptapaSTibhAgAH 2865 / 180 / 30 / tata etebhyaH sU 77 // 23011 saptapaJcAzadadhikaH caturviMzatizatairmuhAnAmekamuhUrtaMgatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM dvisaptatyA ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAnAM saptaSaSTibhAgAnAmaSTAnayatyadhikena tena 2457 // 72 | 198 // trayo nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthitAni pazcAt catvAri mahatazatAnyaSTottarANi mahataMgatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM pazcottara bAtamekasya ca dvApaSTibhAgasya ctstriNshtsptpssttibhaagaaH|| 4081105 / 34 / tata etebhyastribhiH zatairnavanavatyadhikamuhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizalyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni punarvasuparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAnnava muhUrtA muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmazItiH ekasya ca dvASaSTibhAgasya catusviMzarasaptaSaSTibhAgAH dvApaTyA ca dvApaSTibhAgaireko mahattoM labdhaH sa muhartarAzI prakSipyate jAtA daza muhUrtAH zeSAstiSThanti dvApaSTibhAgA aSTAdaza 10 / 18 / 34 / tata MAgata-puSyasya ekonaviMzatI muhUteMvvekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgemvekasya ca dvApaSTibhAgasya prayakhiM zati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyA mAghamAsabhAvinyAvRttiH pravartate / sUryanakSatrayogaviSayaM praznasUtra nirvacanasUtra ca sugm| | caturthamAghamAsabhAvyAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi NamityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA mUleNa'mityAdi, tA] CRICROG dIpa anukrama F [105] % E5% SCACa P 230 // % SAREmaininamaranKI ~465~ Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: % prata sUtrAMka %% [77] dIpa iti prAmyat mUlena yuktazcandraH caturthI hemantImAvRtti pravartayati, tadAnI ca mUlasya-mUlanakSatrasya paTU muhartA ekasya 8 ca muhartasyApazcAzat dvApaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya satkA viMzatizcaNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-caturthI mAghamAsabhAvinyAvRttiH pUrvapradarzitakramApekSayA aSTamI tasyAH sthAne'STako priyate sa rUponaH kArya iti / jAtaH saptakastena sa prAktano dhruvarAziH 573 guNyate jAtAnyekAdazottarANi catvAriMzanmuhurta zatAni muhUrta-18 gatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM dve zate dvipaJcAzadadhike ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAcatvAriMzat saptapaSTibhAgAH 4011 / 252 / 42 / satata etebhyaH paTsaptatyadhikatriMzacchataihAnAM muhurtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM SaNNavatyA dvApaSTibhAgasatkAnAM c| saptapaSTibhAgAnAM dvAbhyAM zatAbhyAmaSTaSadhvadhikAbhyAM catvAro nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni paJcatriMzadadhikAni muhAnAM muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM dvipaJcAzadadhika zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzasaptaSTibhAgAH 735 / 152 / 46 / tata etebhyo bhUyaH SadbhiH zataiH muhUrtAnAme konasaptatyadhikairekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni vizAkhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH | pazcAt SaTpaSThirmuha muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM saptaviMzatyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzatsatapaSTibhAgAH, caturvizatyadhikena ca dvApaSTibhAgazatena dvau muhattauM labdhau tau murtarAzI prakSipyete jAtAH aSTapaSTirmuittoMH zeSAstiSThanti dvApaSTibhAgAstrayaH 68 // 3 // 47 / tataH paJcacatvAriMzatA muhUtranurAdhAjyeSThe zuddhe zeSAH sthitAstrayoviMzatirmuhartAH 23 / 3 / 47 / nata AgataM mUlasya SaTsu mudgarteSvekasya ca muhUrtasyApTApazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya anukrama [105] 5-25744560 ~466~ Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 4 [77] % dIpa sUryaprajJa- ca dvApaSTibhAgasya viMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu caturthI mAghamAsabhAvinyAvRttiH pravartate sUryanakSatrayogaviSayaM praznasUtra 12 prAbhRte nirvacanasUtra ca sugama, pacamamAghamAsabhAbyAvRttiviSaya praznasUtramAha-tA eesi Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-IX hemantya (mala.) tA kattiyAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat , kRttikAbhiyuktazcandraH pazcamI hemantI (mAgha) mAsabhAvinImAvRttiM pravartayati, AvRttayaH ||23shaa tadAnIM ca kRttikAnakSatrasya aSTAdaza muhUrtA ekasya ca muhUrtasya patriMzad dvApaSTibhAgA eka ca dvApaSTibhArga saptaSaSTidhA chiyA tasya satkA paTU cUrNikAbhAgAH doSAH, tathAhi-paJcamI mAghamAsabhAvinyAvRttiH prAgupadarzitakramApekSayA dazamI ttstsyaaH| sthAne dazako dhriyate, sa rUponaH kArya iti jAto navakA, tena prAktano dhruvarAziH 573 / 36 / 6 / guNyate, jAtAnyemAkapAzacchatAni saptapazcAzadadhikAni muhUrtAnAM muharjagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM trINi zatAni catuSizatyadhikAni ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHpazcAzat saptapaSTibhAgAH / 5157 / 324 / 54 / tata etebhya ekonapazcAzacchatamahataIX catardazAdhikahartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM catuzcatvAriMzadadhikena zatena dvApaSTibhAgagatAnAM ca saptapaSTibhAgAnAM tribhiH| zataiH SaNNavatyadhikaiH paT nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthite pazcAnmuhUrtAnAM dve zate tricatvAriMzadadhike muhUrtagatAnAM ca dvApa TibhAgAnAM catuHsaptatyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya paSTiH saptapaSTibhAgAH 243 / 174 / 60 / tata ekonaSa-| KAdhikena mahartazatena ekasya ca muhartasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpaTyA saptapaSTibhAgarabhi-IC jidAdInyuttarabhadrapadAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM caturazItirmuhurtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM || X // 23 // zatamekonapaJcAzadadhikaM ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaSaSTiH saptaSaSTibhAgAH / 84 / 149 / 61 / tato dvApaSTibhAgAnAM 3 anukrama [105] SANERatinimumationAL ~ 467~ Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa catudhizalyadhikena zatena dvau muhUttauM labdhau pazcAt sthitAH paJcaviMzatiSiSTibhAgAH, labdhau ca muhUttauM muhUrtarAzau prakSi|pyete, jAtA paDazItirmuhAnA, tataH paJcasaptatyA muhUrtAnAM revatyazvinIbharaNyaH zuddhAH, sthitAH pazcAdekAdaza muhUrtAH, |zeSa tathaiva 11 // 25 / 61 tata Agata-kRttikAnakSatrasyASTAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTtriMzati dvApaSTibhAge| vekasya ca dvApaSTibhAgasya paTsa saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu paJcamI haimantI AvRttiH pravarttate, sUryanakSatrayogaviSaye ca praznanirvacanasUtre sugame / tadevamuktA dazApi nakSatrayogamadhikRtya sUryasyAvRttayaH, samprati candrasya vaktavyAstatra yasminneva nakSatre vartamAnaH sUryo dakSiNA uttarA yA AvRttIH karoti tasminneva nakSatre vartamAnazcandro'pi dakSiNA uttarAzcAvRttIH KIkurute, tato yA uttarAbhimukhA AvRttayo yuge candrasya dRSTAstAH sarvA api niyatamabhijitA nakSatreNa saha yoge draSTavyAH | yAstu dakSiNAbhirmukhAstAH puSyeNa yoge, ukta ca-"caMdassavi nAyabA AuTTIo jagami jA divA / abhipaNaM pusseNa ya niyama nakkhattaseseNaM // 1 // " ana 'nakkhasaseseNaM ti nakSatrArddhamAsena, zeSa sugarma, tatrAbhijityuttarAbhimukhA AvRttayo bhAvyante, yadi caturviMzadadhikenAyanazatena candrasya saptapaSTinakSatraparyAyA labhyante tataH prathame'yane kiM labhyate ?, rAzitrayasthApanA-134 / 67 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzeH saptaSaSTirUpasya guNanaM jAtA saptaSapaTireva, ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , tasyAzca saptaSaSTezcatustriMzadadhikena zatena bhAge hRte labdhamekamarddha paryAyasya, tasmiMzcAnava zatAni paJcadazottarANi saptapaSTibhAgAnAM bhavanti, tatra trayoviMzatI saptapaSTibhAgeSu puSyanakSatrasya bhukkeSu dakSiNAyanaM candraH kRtavAn , tataH zeSAzcatuzcatvAriMzat saptapaSTibhAgA anantaroditarAzeH zodhyante, sthitAni zeSANi anukrama [105] ~ 468~ Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] sUryaprajJa-12 aSTau zatAnyekasaptatyadhikAni 871, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, iha kAnicinnakSatrANi arddhakSetrANi tAni ca sArddhana-1| 12 prAbhUte nivRttiH yastriMzatsaptapaSTibhAgapramANAni kAnicitsamakSetrANi tAni paripUrNasaptaSaSTibhAgapramANAni kAnicicca nyarddhakSetrANi hemantya (mala tAnyarddhabhAgAdhikazatasabasaptapaSTibhAgapramANAni, gAtraM svadhikRtya saptaSaTyA zubhayantIti saptapachayA bhAgaharaNaM, labdhAstra- AvRttayaH // 21 // yodaza, rAzizcoparitano nilepataH zuddhaH, taizca trayodazabhirazleSAdIni uttarASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tata sU 77 Agatamabhijito nakSatrasya prathamasamaye candra uttarAyaNaM karoti, evaM sarvANyapi candrasyottarAyaNAni beditavyAni, uktaM / |ca-"pannarase u muhutte joittA uttarA asaaddhaao| ekaM ca ahorattaM pavisai abhitare caMdo // 1 // " adhunA puSye / pradakSiNA AvRttayo bhAbyante, yadi catustriMzadadhikenAyanazatena saptapaSTizcandrasya paryAyA labhyante tata ekenAyanena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA-135 / 67 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzeH saptapaSTirUpasya guNanaM | jAtAH saptapaSTireva tasyAzcatustriMzadadhikena zatena bhAgaharaNaM labdhamekamarddha paryAyasya, tacca saptapaSTibhAgarUpANi nava zatAni paJcadazottarANi 915, tata ekaviMzatirabhijitaH sambandhinaH saptapaSTibhAgAH zobhyante, sthitAni pazcAdaSTau zatAni | | caturnavatyadhikAni 894, teSAM saptapaNyA bhAgo hiyate, labdhAkhayodaza, tezca trayodazabhiH punarvasvantAni nakSatrANi zuddhAni, zeSA tiSThati trayoviMzatiH, ete ca kila saptapaSTibhAgA ahorAtrasya tato muhUrtabhAgakaraNArtha triMzatA guNyante, 232 // jAtAni SaT zatAni navatyadhikAni 690, teSAM saptapaNA bhAge hate labdhA daza muhUrcAH, zeSAstiSThanti viMzatiH saptapa[TibhAgAH, tata idamAgataM-punarvasunakSatre sarvAtmamA bhukte puSyasya ca dazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya viMzatI saptapaSTi dIpa u anukrama % [105] 8 ~469~ Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa bhAgeSu bhukteSu sarvAbhyantarAmaNDalAhiniSkAmati candraH, evaM sarvANyapi dakSiNAyanAni bhAvanIyAni, ukta ca-"dasa | rAya muhutte sagale muhuttabhAge ya vIsaI ceva / pussavisayamabhigao bahiyA abhinikkhamai caMdo // 1 // " tadevamuktA nakSatra-II yogamadhikRtya candrasyApyAvRttayaH, samprati yogameva sAmAnyataH prarUpayati tastha khalu ime dasavidhe joe paM0, taM0-vasabhANujoe veNuyANujote maMce maMcAimaMce chatte chattAticchatse || juaNadve ghaNasaMmade pINite maMDakappute NAmaM dasame, etAsi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM uttAticchasaM jopaM caMde kasi desaMsi joeti !, tA jaMyuddIvassa 2 pAINapaDiNIAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM cavIXseNaM sateNaM chittA dAhiNapuracchimirhasi caubhAgamaMDalaMsi sattAvIsaM bhAge uvAdiNAvettA aTThAvIsati-II bhAgaM bIsadhA chettA aTThArasabhAge uvAdiNAvettA tihiM bhAgehiM dohiM kalAhiM dAhiNapuracchimillaM caumbhAga maMDalaM asaMpatte ettha NaM se caMde chasAticchattaM joyaM joeti, uppi caMdo majhe Nakkhatte heTA Adice, taM samayaM | pracaNaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti , tA cittAhiM caramasamae // (sUtraM 78) vArasamaM pAhuI samattaM // | 'tastha khalu'ityAdi, tatra yuge khalyayaM vakSyamANo dazavidho yogaH prajJaptaH, tadyathA-vRSabhAnujAtaH, atra anujAtazabdaH sarazavacano, vRSabhasyAnujAta:-sadRzo vRpabhAnujAtaH, vRSabhAkAreNa candrasUryanakSatrANi yasmin yoge'vatiSThante sa| vRSabhAnujAta iti bhAvanA, evaM sarvatrApi bhAvayitavyaM, veNuH-vaMzastadanujAtaH-tatsadRzo veNukAnujAto mnyco-mshvsdRshH|' mazcAt-vyavahAraprasiddhAt dvivAdibhUmikAbhAvato'tizAyI maJco maJcAtimaJcastatsadRzo yogo'pi macAtimaJcaH, chatra anukrama [105] ~ 470~ Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [78] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [78] dIpa sUryaprajJa- prasiddhaM tadAkAro yogo'pi chatra, chatrAt-sAmAnyarUpAt uparyanyAnyacchatrabhAvato'tizAyi chatraM chatrAticchatraM tadA-12 mAite tivRttiHkAro yogo'pi chatrAticchatraM, yugamiva naddho yuganaddhaH, yathA yugaM vRSabhaskandhayorAropittaM vartate tadvat yogo'pi yaH prati- vRSabhAnujA (mala bhAti sa yuganaddha ityucyate, ghanasammaI rUpaH yatra candraH sUryo vA grahasya nakSatrasya vA madhye gacchati, prINitaH-upacayAtAyA yo||23|| nItaH yaH prathamatazcandramasaH sUryasya vA ekatarasya graheNa nakSatreNa vA ekatareNa jAtastadanantaraM dvitIyena sUryAdinA rAho- gAHsU 74 pacayaM gataH sa prINita iti bhAvaH, mANDUkapluto nAma dazamaH, tatra mANDUkaplutyA yo jAto yogaH sa mANDUkaplutaH, sa pAca graheNa saha veditavyaH, anyasya mANDUkapTutigamanAsambhavAt , uktaM ca-"candrasUryanakSatrANi pratiniyatagatAni prahA-IX syaniyatagataya"iti, taditthaM yathAvabodha dazAnAmapi yogAnAM svarUpamAtrabhAvanA kRtA yathAsampadAyamanyathA vA vAcyA, tatra yuge chatrAticchantravarjAH zeSA navApi yogAH prAyo bahujho bahuSu ca dezeSu bhavanti, chatrAticchatrayogastu kadAcit kasmiMzcideva deze tatastadvipayaM praznasUtramAha-tA eesiNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAM | candrAdInAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye chatrAticchatra yogaM candraH kasmin deze yunakti-karoti ?, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, matA iti pUrvavat jambUdvIpasya dvIpasyopari prAcInApAcInAyatayA udagdakSiNAyatayA atra cazabdo'nukko draSTavyaH yadivA citravibhaktinirdezAdeva samuccayo labdha iti cazabdo noktaH, yathA 'aharaharnayamAno gAmazvaM puruSa pazu-vaivazvato na tRSyati | surAyA iva durmadI' ityana, cAdayo hi padAntarAbhihitamevArtha spaSTayati na punaH svAtantryeNa kamapyarthamabhidadhati iti // 22 // niNItametat svazabdAnuzAsane, jIvayA-pratyaJcayA davarikayA ityarthaH, maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chiyA-vibhajya, anukrama [106] ~ 471~ Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [78] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [78] | iyamana bhAvanA-ekayA davarikayA vujhyA kalpitayA pUrvAparAyatayA ekayA ca dakSiNottarAyatayA maMDala samakAlaM vibha vyate, vibhaktaM ca saccaturbhAgatayA jAtaM, tadyathA-eko bhAga uttarapUrvasyAmeko dakSiNapUrvasyAmeko dakSiNAparasyAmeko'paro|ttarasyAmiti, tatra dakSiNapaurastye-dakSiNapUrvaM caturbhAgamaNDale-caturbhAgamAtre maNDale maNDalacaturbhAga ityarthaH, ekatriMzadAgapramANe saptaviMzati bhAgAnupAdAya-gRhItvA AkramyetyarthaH, aSTAviMzatitamaM ca bhAgaM viMzatidhA chittvA tasya satkAnaSTAdaza bhAgAnupAdAya-Akramya dopaikhibhirekatriMzatsatkA~gAbhyAM ca kalAbhyAmekasya ekatriMzatsatkasya bhAgasya satkAbhyAM dvAbhyAM viMzatitamAbhyAM bhAgAbhyAM dakSiNapazcimaM caturbhAgamaNDalaM maNDalacaturbhAgamasamprApto'smin pradeze sa candrazcanAtimAchatrarUpaM yogaM yunakti karoti, enameva 'tadyathetyAdinA bhAvayati, upari candro madhye nakSatramadhastAcAditya iti, iha madhye nakSatramityukta tato nakSatravizeSapratipattyarthaM praznaM karoti-taM samayaM ca NamityAdi, tasmin samaye candraH kena nakSatreNa yunakti-yogaM karoti !, bhagavAnAha-'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat , tasmin samaye citrayA saha yogaM karoti, sadAnI ca citrAyAcaramasamayaH // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM dvAdazaM prAbhRtaM samAptam // dIpa anukrama [106] S tadevamuktaM dvAdazaM prAbhRtaM, samprati trayodazamArabhyate-tasya cAyamarthAdhikAro yathA-'candramaso vRddhyapavRddhI vaktavye iti tatastadviSayaM praznasUtramAhatA kahaM te caMdamaso bahovahI Ahiteti vadejA?, tA aTTha paMcAsIte muhattasate tIsaM ca bAbahibhAge muhu-1 atra dvAdazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha trayodazaM prAbhRtaM Arabhyate ~472~ Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [79] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 1 // 234 // [79] dIpa sUryapraja- ttassa, tA dosiNApakkhAo andhagArapakakhamayamANe caMde cattAri yAyAlasate chattAlIsaM ca vAvavibhAge mu. 13mAbhRte tivRttiH sarasa jAI caMde rajjati taM0-paDhamAe paDhamaM bhAgaM vitiyAe mitiyaM bhAgaM jAva paNNarasIe paNNarasamaM bhAga, candramaso (mala) carimasamae caMde ratte bhavati, avasese samae caMde ratte ya virase ya bhavati, iyaNaM amAvAsA, estha Na parameAjapapavRddhI pave amAvAse, tA aMdhArapakkho, to NaM dosiNApakkhaM ayamANe caMde cattAre bAtAle muhuttAsate chAtAlIsa sU 79 ca bAvavibhAgA muhattassa jAI caMde virajati, taM0-paDhamAe paDhama bhArga vitiyAe vitiya bhAgaM jAva paNNarasIe paNNarasamaM bhAga carime samaye caMde virate bhavati, avasesasamae caMde rate ya virate ya bhavati, iyaNNaM puSiNamAsiNI, etya NaM doce pave puSiNamAsiNI (sUtraM 79) M. tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM-kena prakAreNa tvayA bhagavan / candramaso vRddhayapavRddhI AkhyAte iti || mAvadet / , kimuktaM bhavati |-kiyntN kAlaM yAvat candramaso vRddhiH kiyantaM ca kAlaM yAvadapavRddhistvayA bhagavannAkhyAtA iti vadet , evamukte bhagavAnAha'tA aTTe' tyAdi, tA iti pUrvavat aSTau muharcazatAni paJcAzItAni-paJcAzItyadhikAni ekasya ca muhUrtasya triMzataM dvApaSTibhAgAna yAvat vRddhyapavRddhI samudAyenAkhyAte iti vadeta , yathA ekasya candramAsasya madhye ekasmin pakSe candramAso vRddhirekasmin pakSe cApavRddhiH, candramAsasya ca parimANamekonatriMzat rAbindiyAni ekasya ca rAtrindivasya dvAtriMzat dvApaSTibhAgAH,rAtrindivaM ca triMzanmuhartakaraNArthamekonatriMzat (triMza)tA guNyate jAtAmyaSTau zatAni BI ||234 // saptatyadhikAni 870 muhUrtAnAM ye'pi ca dvAtriMzat dvApaSTibhAgA rAtriMdivasya te muhUrtasatkabhAgakaraNArtha triMzatA guNyante, anukrama [107] ~ 473~ Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [79] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: . prata sUtrAMka 25-% [79] . jAtAni nava zatAni paTyadhikAni 960, teSAM dvApaSTyA bhAgo hiyate, labdhAH pazcadaza muhUrtAH 15, te muhUrtarAzI prakSi-11 pyante, jAtAni muhUrtAnAmaSTau zatAni paJcAzItyadhikAni 885, zeSAzcoddharanti triMzat dvApaSTibhAgA muhUrtasya, etadeva prativizeSAvabodhArtha vaiviktyena spaSTayati-'tA dosiNAoM'ityAdi, tA iti pUrvavat , jyotsnApradhAnaH pakSo jyotsnA pakSaH zuklapakSa ityarthaH tasmAt andhakArapakSamayamAno-gacchan candraH catvAri muhUrtazatAni dvicatvAriMzAni-dvicatvAdvAriMzadadhikAni paTcatvAriMzataM ca dvApaSTibhAgAna muhUrtasya vAvadapavRddhiM gacchattIti vAkyazeSaH, yAni yathoktasayAkAni muhUrttazatAni yAvacandro rAhuvimAnaprabhayA rajyate, kathaM rajyate iti tameva rAgaprakAraM tadyathetyAdinA prakaTayati, pradhaPmAyA-pratipakSaNAyAM tithI parisamAmuyalyA prathama-paripUrNa pazcadazaM bhAga yAyadaNyate, dvitIyAyAM parisamAptavatyA tithau / paripUrNa dvitIyaM paJcadarza bhAgaM yAvat , evaM yAvatpazcadazyAM tithau parisamAmuvatyAM paripUrNa paJcadazaM bhAgaM yAvadjyate, tasyAzca pAdazyAstidhezvaramasamaye candraH sarvAtmanA rAhuvimAnaprabhayA rakto bhavati, tirohito bhavatIti tAtparyAH, yastu poDazo bhAgo dvApaSTibhAgadvayAtmako'nAvRtastiSThati sa stokatvAdadRzyatvAca na gaNyate, 'abasese'ityAdi, taMca pazcadazyAstithezvaramasamayaM muktvA andhakArapakSaprathamasamayAdArabhya zepeSu sarvepyapi samayeSu candro rako bhavati viraktazca kiyAnaMzastasya rAhuNA AvRto bhavati kiyAMzcAnAvRta iti bhAvaH, andhakArapakSavaktavyatopasaMhAramAha-'iyaNNa'mityAdi.. iyamandhakArapakSe paJcadazI tithiH Namiti vAkyAlaGkAre amAvAsyA-amAvAsyA nAnI atra yuge prathama parva amAvAsyA, iha mukhyavRttyA parvazabdasyAbhidheyamamAvAsyA paurNamAsI ca, upacArAt pakSe parvazabdasya pravRttistata uktam-"estha gaM dIpa anukrama [107] ~ 474~ Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [79] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka suveprajJaptivRttiH (mala.) // 235 // [79] + dIpa paDhame po amAvAse" iti / atha kathaM catvAri muhUrttazatAni dvicatvAriMzadadhikAni SaTcatvAriMzaca dvApaSTibhAgA muhU- 15mAbhRte tasya !, ucyate, iha zuklapakSaH kRSNapakSo vA candramAsasyA , tataH pakSasya pramANa caturdaza rAtrindivaM saptacatvAriMzat candramaso dvApaSTibhAgAH, rAtrindivasya parimANaM triMzanmuhUrtA iti caturdazA triMzatA guNyante, jAtAni muhUrtAnAM catvAri zatAni vRddhyapavRddhA viMzatyadhikAni 420, ye'pi ca saptacatvAriMzat dvApaSTibhAgA rAtrindiyasya te'pi muhUrtabhAgakaraNA) triMzatA guNyante, jAtAni caturdaza zatAni dazottarANi 1410 sapA dvApaTyA bhAgo hiyate labdhA dvAviMzatirmuhartAH te muhUrtarAzI prakSipyante. jAtAni catvAri muhUrtAnAM dAtAni dvAcatvAriMzadadhikAni 442, zeSAstiSThanti SaTcatvAriMzat dvApaSTibhAgA muhartasya, tadevaM yAvantaM kAlaM candramaso'pavRddhistAvatkAlapratipAdanaM kRtaM adha yAvantaM kAlaM vRddhistAvantamabhidhitsu-12 rAha-tA aMdhakArapakkhAto NamityAdi, tA iti pUrvavat andhakArapakSAt Namiti vAkyAlaGkAre jyotsnApakSa-zukpakSamayamAnazcandrazcatvAri dvAcatvAriMzadadhikAni muhartazatAni SaTcatvAriMzataM ca dvApaSTibhAgAn muhUrtasya yAvadvaddhimupagacchatIti vAkyazeSaH, yAni-yathoktasaJjAkAni muhartazatAni yAvacandraH zanaiH zanavirako-rAhuvimAnenAnAyUto bhava-21 tIti, virAgaprakAramevAha-taMjahe'tyAdi, tadyatheti virAgaprakAropadarzane prathamAvAM pratipalakSaNAyAM tithI prathamaM pazcadaza-181 bhArga yAvat candro virajyate, dvitIyAyAM dvitIyaM pazcadarza bhAgaM yAvat evaM paJcadazyAM pazcadarza bhAgaM yAvat , tasyAzca | // 25 // pazadazyAH paurNamAsIrUpAyAstidhezcaramasamaye candro virakto bhavati, sarvAtmanA rAhuvimAnenAnAvRto bhavatIti bhAvaH,21 &|taM ca pazadazyAzcaramasamayaM muktvA zuklapakSaprathamasamayAdArabhya zepeSu samayeSu candro raktazca bhavati viraktazca, dezato rakto anukrama [107] 192 ~ 475~ Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [79] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: * prata sUtrAMka * [79] dIpa bhavati dezato viraktazceti bhAvaH, muhUrtasaGkhyA bhAvanA ca prAgvatkarttavyA, shuklpkssvktvytopsNhaarmaah-iynnnn'mityaadi| | iyamanantaroditA paJcadazI tithiH paurNamAsInAmA atra ca yuge Namiti pUrvavat dvitIya parva paurNamAsI / athaivarUpA yuge |kiyatyo amAvAsyAH kiyantyazca paurNamAsya iti tadgatAM sarvasamAmAha| tastha khalu imAo yAvadi puSiNamAsiNIo pAvaDhi amAvAsAo paNNatAo, vAvaDiM ete kasiNArAgA pAvaDhi ete kasiNA virAgA, ete cauccIse pavasate pate cAbIse kasiNarAgavirAgasate, jAvatiyANaM paMcaNThaM saMvakacharANaM samayA egeNaM caJcIseNaM samayasateNUNakA ebatiyA parittA asaMkhejA desarAgavirAgasatA bhavaMtItimakkhAtA, amAvAsAto puSiNamAsiNI cattAri vAtAle muhattasate chattAlIsaM vAvavibhAge muhUttassa Ahiti vadejA, tA puNNimAsiNIto NaM amAvAsA pattAri vAyAle muhapsasate chattAlIsaM yAvadvibhAge mamuhuttassa Ahiteti vadejA, tA amAvAsAtoNaM amAvAsA aTTapaMcAsIte mahattasate tIsaM ca baavhibhaage| muhUsassa Ahiteti baDhejA, tA puSiNamAsiNIto gaM puSiNamAsiNI aTTapaMcAsIte muhuttaseta tIsaM bAvahi|bhAge muhattassa Ahiteti vadejjA, esa NaM evatie caMde mAse esa NaM evatie sagale juge // (sUtraM 80) / | 'tattha khalu'ityAdi, tatra yuge khalvimA:-evaMsvarUpA dvASaSTiH paurNamAsyo dvASaSTizcAmAvAsyAH prajJaptAH, tathA yuge| 4candramasa ete-anantarodita svarUpAH kRtvAH paripUrNA rAgA dvApaSTiramAvAsyAnAM yuge dvASaSTisakyApramANatvAt tAsveva ca candramasaH paripUrNarAgasambhavAt, ete-anantaroditasvarUpA yuge candramasaH kRtsnA virAgA:-sasminA rAgAbhAvA dvApaSTiH anukrama % [107] % % ~ 476~ Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [co] dIpa anukrama [108] prAbhRta [13], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryajJa bhivRttiH ( mala0 ) // 236 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - Jin Eucator prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 80 ] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH yuge paurNamAsInAM dvApaSTikatvAt tAsveva ca candramasaH paripUrNavirAgabhAvAt, tathA yuge sarvasaGkhyA eka caturviMzatyadhikaM parvataM amAvAsyA paurNamAsInAmeva parvazabdavAcyatvAt tAsAM ca pRthak pRthak dvApaSTisaGkhyAnAmekatra mIlane caturvizatyadhikazatabhAvAt evameva ca yugamadhye sarvasaGkalanayA caturviMzatyadhikaM kRtsnarAgavirAgazataM, 'jAvaiyANa' mityAdi, yAvantaH paJcAnAM candracandrAbhivarddhitacandrAbhivardhita rUpANAM samayA ekena caturviMzatyadhikena samayazatenonA etAvantaH | parItAH parimitAH asaGkhyAtA dezarAgavirAgasamayA bhavanti, eteSu sarveSyapi candramaso dezato rAgavirAgabhAvAt, yatu catu viMzatyadhikaM samayazataM tatra dvApaSTisamayeSu kRtsno rAgo dvASTau ca samayeSu kRtsno virAgastena tadvarjanaM ityAkhyAtaM mayeti gamyate etacca bhagavadvacanamataH samyakU zraddheyamiti, samprati kiyatsu mujhaseMSu gateSvamAvAsyAto'nantaraM paurNamAsI kiyatsu vA muhUrtteSu gateSu paurNamAsyA anantaramamAvAsyA ityAdi nirUpayati-'tA amAvAsAto Na'mityAdi, sugamaM, navaraM amAvAsyAyA anantaraM candramAsasyAddhena paurNamAsI paurNamAsyA anantaramarddhamAsena candramAsasyAmAvAsyA amAvAsyAyA zyAmAvAsyA paripUrNena candramAsena paurNamAsyA api paurNamAsI paripUrNena candramAseneti bhavati yathoktA muhUrttA, upasaMhAramAha- 'esa Na' mityAdi, eSaH- aSTau muhUrttazatAni paJcAzItyadhikAni dvAtriMzacca dvApaSTibhAgA muhUrttasyetyetAvAn etAvatpramANazcandramAsaH, etat etAvatpramANaM zakalaM khaNDarUpaM yugaM candramAsapramitaM yugazakalametadityarthaH // samprati candro yAvanti maNDalAni candrArddhamAsena carati tannirUpaNArthaM praznasUtramAha- tA caMdeNaM addhamAseNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA codasa caunbhAgamaMDalAI carati evaM ca cavIsa For Penal Use On ~ 477 ~ 13 prAbhRte pUrNimAvA syAntaraM sU80 // 236 // Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [109] |satabhAga maMDalassa, (tA) AiyeNaM addhamAseNaM caMde kati maMDalAiM carati ?,(tA) solasa maMDalAiM carati solasa-12 |maMDalacArI tadA avarAI khalu duve aTTakAI jAI caMde keNai asAmaNNakAI sayameva pavihittA 2 cAra carati, katarAI khalu duce aTTakAiM jAI caMde keNai asAmaNNakAI sayameva paviTTittAra cAraM carati ?, imAI khalu te the| ahagAI jAI caMde keNai asAmaNagAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati, taMjahA-nikkhamamANe cevA amAvAsaMteNaM pavisamANe ceva puNNimAsiMteNaM, etAI khalu duve aTThagAI jAI caMde keNai asAmaNNagAI sayameva pavidvittAra cAraM carai, tA paDhamAyaNagate caMde dAhiNAte bhAgAte pavisamANe satta addhamaMDalAI jAiMga |caMde dAhiNAle bhAgAe pavisamANe cAraM carati, katarAI khalu tAI satta addhamaMDalAI jAI caMde dAhiNAte| bhAgAte pavisamANe cAraM carati hai, imAI khalu tAI satta amaMDalAI jAI caMde dAhiNAte bhAgAte pavisamANe cAraM carati, taM0-vidie addhamaMDale cautthe addhamaMDale chaTTe amaMDale aTThame addhamaMDale dasame ahama-13 |Dale yArasame ahamaMDale caudasame addhamaMDale etAI khalu tAI satta addhamaMDalAI jAI caMde dAhiNAte bhAgAte pavisamANe cAra carati, tA paDhamAyaNagate caMde uttarAte bhAgAte pavisamANe cha adhamaMDalAI terasa ya sattadvibhAgAiM addhamaMDalassa jAI caMde uttarAte bhAgAe pavisamANe cAraM carati, katarAI khalu tAI cha ahamaMDa|lAI terasa ya sattavibhAgAI addhamaMDalassa jAI caMde uttarAte bhAgAte pavisamANe cAra carati !, imAI| | khalu tAI cha ahamaMDalAI terasa ya sattavibhAgAI addhamaMDalassa jAI caMde uttarAe bhAgAte pavisamANe cAraM 55555 FaPranaamvam ucom ~ 478~ Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [1] dIpa anukrama [109] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRta [13], mUlaM [81] prAbhRtaprAbhRta [-], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJa sivRttiH candrAyanama NDalacAraH sU 81 // 237 // carati, taMjahA-taIe addhamaMDale paMcame amaMDale sattame amaMDale navame amaMDale ekArasame addhamaMDale 13 prAbhUteterasame addhamaMDale pannarasamaMDalassa terasa sattaTTibhAgAI, etAI khalu tAI cha adamaMDalAI terasa ya sattadvi( mala0) 2 bhAgAI aDamaMDala jAI caMde uttarAte bhAgAte pavisamANe cAraM carati, etAvayA ca paDhame caMdAyaNe samatte bhavati, tA Nakkhase addhamAse no caMde adamAse no cande addhamAse Nakkhatte adamAse, tA nakkhattAo addhamAsAto te caMde caMdeNaM addhamAseNaM kimadhiyaM carati 1, evaM aDamaMDalaM carati cattAri ya sattadvibhAgAI akarma| Dalarasa sattadvibhAgaM ekatIsAe chettA Nava bhAgAI, tA docAyaNagate caMde puracchimAte bhAgAte kkhimamANe sacauppaNNAI jAI caMde parasta citraM paDicarati sapta terasakAI jAeM caMde appaNA ciNNaM carati, tA docAyaNagate caMde pacatthimAe bhAgAe nikkhamamANe cauppaNNAI jAI caMde parassa ciSNaM paDicarati cha terasagAI caMde appaNo ciNNaM pacicarati avaragAI khalu dube terasagAI jAI caMde keNai asamannagAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati, katarAI khalu tAI duve terasagAI jAI caMde keNaha asAmaNNagAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati 1, imAI khalu tAI duve terasagAI jAI caMdo keNaha asAmaNNagAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati saGghabhaMtare caiva maMDale saGghavAhire caiva maMDale, eyANi khalu tANi dube terasagAI jAeM caMde keNai jAva cAraM caraha, etAvatA doce caMdAyaNe samatte bhavati, tA Nakkhatte mAse no caMde mAse caMde mAse No Nakkhate mAse, tA pakkhatAte mAsAe caMdeNaM mAseNaM kimadhiyaM carati 1, tA do addhamaMhalAI carati aTTa pa sattaTThibhAgAI Jin Eucator For Plata Lise Only ~479~ // 237|| Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] 462525-25% dIpa anukrama [109] addhamaMDalassa sattavibhAgaM ca ekatIsadhA chettA aTThArasa bhAgAI, tA taccAyaNagate caMde paJcasthimAte bhAgAe pavisamANe bAhirANatarassa pacatdhimillarasa amaMDalassa ItAlIsaM sattadvibhAgAIjAI caMde appaNo parassI pacipaNaM pahicarati, terasa satsadvibhAgAiM jAI caMde parassa cipaNaM paDicarati, terasa sattavibhAgAI caMde appajo parassa cipaNaM paDicarati, etAvayAva bAhirANaMtare paJcasthimille addhamaMDale sammatte bhavati, tacAyaNagate / caMde puracchimAe bhAgAe pavisamANe bAhiratacassa puracchimillassa amaMDalassa ItAlIsaM sattavibhAgAI jAI caMde appaNo parassa ciNaM paDiyarati, terasa sattadvibhAgAI jAI caMde parassa ciNaM pahicarati, terasa sattavibhAgAiM jAI caMde appaNo parassa pa cipaNaM paDiyarati, etAvatAva bAhiratace puracchimille addhamaMDale sammatte bhavati, tA tacAyaNagate caMde pazcasthimAte bhAgAte pavisamANe mAhiracautthassa pacasthimillassa addhamaM-| ulassa arasasaTibhAgAI sattavibhAgaM ca ekatIsadhA chetsA aTThArasa bhAgAI jAI caMde appaNo parassa ya[// cipaNaM pahiyarati, etAvatAca bAhiracautthapacatdhimille anamaMDale sammatte bhavada / evaM khalu caMdeNaM mAseNaM caMde terasa cappaNNagAI duve terasagAI jAI caMde parassa cipaNaM paDicarati, terasa 2 gAI jAI caMde appaNo |cipaNaM pariyarati, duSe ItAlIsagAI aTTa sattavibhAgAI sattavibhAgaM ca ekatIsadhA aittA aTThArasabhAgAI |jAI caMde appaNo parassa ya ciNaM pahicarati, avarAI khalu duve terasagAI jAI caMde keNai assAmannagAI * ~ 480~ Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [1] dIpa anukrama [109] prAbhRta [13], muni dIparatnasAgareNa saMkalita sUryaprajJavivRttiH ( maDha0 ) // 238|| "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - Education Internation prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [81] AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sayameva pavidvittA 2 cAraM carati, iceso caMdramAso'bhigamaNaNikkhamaNavu hiNibuddi aNavadvitasaMThANasaMThitIbi uccaNagipitte khvI caMde deve 2 Ahiteti vadejA ( sUtraM 81 ) // // terasamaM pAhuDaM samattaM // 'tA caMdreNa addhamAseNa' mityAdi 'tA iti' pUrvayat cAndreNa arddhamAsena prAgukasvarUpeNa candraH kati maNDalAni carati 1, bhagavAnAha - 'tA codase tyAdi caturdaza sacaturbhAgamaNDalAni paJcadazasya maNDalasya caturbhAgasahitAni maNDalAni carati, ekaM ca caturviMzazatabhAgaM maNDalasya, kimuktaM bhavati ? - paripUrNAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya caturbhAgaM caturviMzatyadhikazatasatkai katriMzadbhAgapramANamekaM ca caturviMzazatabhAgaM maNDalasya, sarvasayA dvAtriMzarta | paJcadazasya maNDalasya caturviMzatyadhikazatabhAgAn caratIti kathametadavasIyate iti cet, ucyate, trairAzikalAt, tathAhiyadi caturviMzatyadhikena paryazatena saptadaza zatAnyaSTaSaSTyadhikAni maNDalAnAM labhyante tata ekena parvaNA kiM labhyate ?, rAzitrayasthApanA 124 / 1768 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzirguNyate sa ca tAvAneva jAtaH, tatrAdyena rAzinA bhAgaharaNaM labdhAzcaturdaza zeSAstiSThanti dvAtriMzat 14134 tatra chedyaccheda karAzyodvikenApavarttanA kriyate, tata idamAga cchati caturdaza maNDalAni paJcadazasya maNDalasya SoDaza dvASaSTibhAgAH 14 / 2 uktaM caitadanyatrApi "coisa ya maMDalAI biTTibhAgA ya solasa havijjA / mAsadveNa uDubaI ettiyamittaM carai khittaM // 1 // " "tA AikheNa 'mityAdi, AdityenArddha| mAsena candraH kati maNDalAni carati ?, bhagavAnAha 'tA solasetyAdi SoDaza maNDalAni carati, poDazamaNDala cArI ca tadA apare khalu dve aSTake caturviMzatyadhikazatasatkabhAgASTakapramANe ye kenApyasAmAnye- kenApyanAcIrNapUrve candraH svayameva For Pasta Use Only ~ 481~ 13 prAbhRte candrAyanama NDalacAraH khU 81 |||238 // Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ce] dIpa anukrama [109] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [13], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [81] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH pravizya cAraM carati, 'kayarAI khalu dube ityAdi praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha imAI khalu ete khalu dve aSTake ye kenApyanA-cIrNapUrve candraH svayameva pravizya cAraM carati, tadyathA sarvAbhyantarAnmaNDalAi hirniSkAma nevAmAvAsyAnte ekamaSTakaM kenApyanAcIrNa candraH pravizya cAraM carati, sarvavAdyAt maNDalAdabhyantaraM pravizanneva paurNamAsyante dvitIyamaSTakaM kenApyanAcIrNa candraH pravizya cAraM carati, 'eyAI khalu dube aTTagAI' ityAdi upasaMhAravAkyaM sugamaM, iha paramArthato dvau candrI ekena cAndreNArddhamAsena caturddaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzataM caturviMzatyadhikazatabhAgAn bhramaNena pUrayataH | paraM lokarUDhyA vyaktibhedamanapekSya jAtibhedameva kevalamAzritya candrazcaturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzataM catuviMzatyadhikazatabhAgAn caratItyukaM / adhunA ekazcandramA ekasminnayane kati arddhamaNDalAni dakSiNabhAge katyutarabhAge bhramyA pUrayatIti pratipipAdayiSurbhagavAnAha - tA paDhamAyaNagae caMde ityAdi, tA iti pUrvavat, prathamAyanagate prathamamayanaM praviSTe candre dakSiNasmAdbhAgAdabhyantaraM pravizati sapta arddha maNDalAni bhavanti yAni candro dakSiNasmAd | bhAgAdabhyantaraM pravizannAkamya cAraM carati, 'kaparAI khalu ityAdi, praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'imAI khalu' ityAdi, imAni khalu saptArddha maNDalAni yAni candro dakSiNasmAdbhAgAdabhyantaraM pravizannAkramya cAraM carati, tadyathA - dvitIyamarddhamaNDalamityAdi, sugarma, navaramiyamatra bhAvanA sarvavAye paJcadaze maNDale paribhramaNena pUraNamadhikRtya paripUrNa pAzcAtyayugaparisamAptirbhavati, tato'parayugaprathamAyanapravRttau prathame'horAtre ekaJcandramA dakSiNabhAgAdabhyantaraM pravizan dvitIyamaNDalamAkramya cAraM carati, sa ca pAzcAtyayugaparisamAptidivase uttarasyAM dizi cAraM carati cAraM caritavAn sa veditavyaH, tataH sa For Parts Only ~ 482~ wor Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata bhAsU81 sutrAMka [81] sUryaprajJa-12 tasmAt dvitIyAt maNDalAt zanaiH zanairabhyantaraM pravizan dvitIye'horAtre uttarasyAM dizi sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM 13 prAbhUte tivRttiH4 tRtIyamarddhamaNDalamAkramya cAra carati, tRtIye ahorAtre dakSiNasyAM dizi caturthamarddhamaNDala caturthe ahorAtre uttarasyAM candrAyanama (mala0) dizi paJcamamarddhamaNDalaM paJcame ahorAtre dakSiNasyAM dizi SaSThamarddhamaNDalaM paThe ahorAtra uttarasyAM dizi saptamamarddhamaNDala ma NDalacAraH saptame ahorAtre dakSiNasyAM dizi aSTamamaddhemaNDalamaSTame'horAtre uttarasyAM dizi navamamarddhabhaNDalaM navame ahorAtre dakSi-1 praNayAM dizi dazamamImaNDalaM dazame ahorAtre uttarasyAM dizi ekAdazamamarddhamaNDalamekAdaze ahorAtre dakSiNasyAM dizi dvAdazamabramaNDalaM dvAdaze ahorAtre uttarasyAM dizi trayodazamarddhamaNDalaM trayodaze'horAne dakSiNasyAM dizi caturdazamarjamaNDalaM caturdaze ahorAtre uttarasyAM dizi paJcadazasyArddhamaNDalasya trayodazasakSaSaSTibhAgAnAkramya cAraM parati, etAvatA ca kAlena candrasyAyanaM parisamAptaM / candrAyanaM hi nakSatrArddhamAsapramANaM, tena ca nakSatrArddhamAsena candradhAre sAmAnyatastra-16 yodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgA labhyante, tathAhi-yadi caturviMzadadhikenAyanazatena | saptadaza zatAnyaSTaSaSTisahitAni maNDalAno labhyante tata ekenAyanena kiM labhAmahe / , rAzitrayasthApanA 134 // 1768 / 1 / 4 atrAmtyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzi Nyate jAtaH sa tAvAneva tatastasyAyena rAzinA dhatuliMdAdadhikazAtarUpeNa bhAgaharaNaM labdhAstrayodaza zeSAstiSThanti SaDviMzatiH tatra chedyacchedakarAzyokeinApavartanA lamdhAstrayodazA saptapaSTibhAgA| iti, uktaM ca-"terasa ya maMDalANi ya terasa sattahi ceva bhAgA ya / ayaNeNa caraha somo nakkhatteNaddhamAseNe // 1 // " etaca sAmAnyata ukta, vizeSacintAyAM tvekasya candramaso yugasya prathame ayane yathoktena prakAreNa dakSiNabhAgAdabhyantaraM RESOMOM dIpa anukrama [109] ~483~ Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [109] mA praveze dvitIyAdInyekAntaritAni caturdazaparyantAni saptAmaNDalAni labhyante, uttarabhAgAdabhyantarapravezo tRtIyAdInye kAntaritAni trayodazaparyantAni paTU paripUrNAnyarddhamaNDalAni saptamasya tu paJcadazamaNDalagatasyArddhamaNDalasya trayodaza sapta-[ prASTibhAgAH, etAvatA ca yadvakSyati uttarabhAgAdabhyantarapravezacintAyAM 'taIe addhamaMDale'ityAdi sUtraM tadapi bhAvitameva, sammati dakSiNabhAgAdabhyantarapraveze yAni saptArdhamaNDalAnyuktAni tadupasaMhAramAha-eyAI'ityAdi sugarma / adhunA tasyaiva candramasastasminneva prathame'yane uttarabhAgAdabhyantarapraveze yAvantyarddhamaNDalAni bhavanti tAvanti vivakSurAha-tA paramAya-18 Nagae'ityAdi, tA iti pUrvavat, prathamAyanagate-yugasyAdau prathamamayanaM praviSTe candre uttarabhAgAdabhyantaraM pravizati pada arddhamaNDalAni bhavanti saptamasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgA yAni candra uttarabhAgAdabhyantaraM pravizan | Akramya cAraM carati, 'kayarAI khalu'ityAdi praznasUtra sugama 'imAI khalu' ityAdi nirvacanasUtra etacca prAgeSa bhAvitaM, 'eyAI khalu'ityAdi, nigamanavAkyaM nigadasiddhaM, 'etAvatA ityAdi etAvatA kAlena prathamaM candrasyAyanaM samAptaM bhavati, etadapi prAmbhAvitaM, tadevaM pAzcAtyayugaparisamApticaramadivase ya uttarasyAM dizi cAraM caritavAn tasyAbhinavayugapakSe prathameM'yane yAvanti dakSiNabhAgAdabhyantarapraveze'rddhamaNDalAni yAvanti cottarabhAgAdabhyantarapraveze'rdhamaNDalAni tApanti sAkSA-12 |duktAni, etadanusAreNa dvitIyasyApi candramasastasminneva prathame candrAyaNe'rddhamaNDalAni vaktavyAni, tAni caivam sa pAzca-| tyayugaparisamApticaramadivase dakSiNadigbhAge sarvabAhyamaNDale cAra carisvA abhinavasya yugasya prathame'yane prathame'horAtre | uttarasyAM dizi dvitIyamarddhamaNDalaM pravizya cAraM carati, dvitIye'horAne dakSiNasyAM dizi sarvabAhyAt tRtIyamarddhamaNDala FaPranaamvam ucom ~484~ Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [109] sUryaprajJa- pavizya cAraM carati tRtIye'horAtre uttarasyAM dizi caturthamarddhamaNDalamityAdi prAguktAnusAreNa sakalamapi vaktavyaM, tadeva-||13prAbhate ptivRtti &Amasya candramasaH prathame'yane uttarabhAgAdabhyantarapravezacintAyAM dvitIyAdInyekAntaritAni caturdazaparyantAni saptAIma- candrAyanama (mala.) NDalAni bhavanti, dakSiNabhAgAdabhyantarapravezacintAyAM tRtIyAdInyekAntaritAni trayodazaparyantAni SaT arddhamaNDalAni / maNDalacAraH sU81 // 24 // bhavanti, paJcadazasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgAH, evaM ca sati yAvAn candrasyAmAsastAvAn nakSatrasyArddha-18 mAso na bhavanti, kintu tato nyUna iti sAmarthyAt draSTavya, tathA cAhatA nakkha se ityAdi, yadyevamekasminnayane nakSa-| trArddhamAsarUpe sAmAnyatazcandramasastrayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgAH 'tA'iti tato nAkSatro'rddhamAsazcAndro'rdhamAso na bhavati, cAndre'rddhamAse caturdazAnAM maNDalAnAM paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzatazcatuliviMzatyadhikazatabhAgAnAM prApyamANatvAt , iha nAkSatro'rdhamAsazcAndro'rdhamAso na bhavatItyuktau nAkSatro'rdhamAsazcAndro'rdha12mAso na bhavati, yastu cAndro'rdhamAsaH sa kadAcit nAkSatro'pyamAsaH syAt , yathA 'paramANurapradeza' ityuktI paramA-17 gurapradeza evaM yastu apradezaH sa paramANurapi bhavatyaparamANuzca kSetrapradezAdiriti zaGkA syAt tatastadapanodArthamAha-cAndrodamAso nAkSatro'rdhamAso na bhavati, evamukke bhagavAn gautamo nAkSatrArddhamAsacAndrArddhamAsayovizeSaparijJAnArthamAha-'tA nakSattAo addhamAsAo'ityAdi, 'tA' iti pUrvavat, nAkSatrAt arddhamAsAta te-taya matena bhagavan / candrazcAndre-18 240 // NArddhamAsena kimadhika carati !, bhagavAnAha-'tA ega'mityAdi, ekamarddhamaNDalaM dvitIyasya cArddhamaNDalasya caturaH saptapa-18 TibhAgAnekasya ca saptapaSTibhAgasya ekatriMzaddhA vibhaktasya satkAn naya bhAgAnadhikaM carati, kathametadavasIyate iti cet !, 16 SAREnaturinamaany ~485~ Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [1] dIpa anukrama [109] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [13], prAbhRtaprAbhRta [-], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH mUlaM [81] ucyate, trairAzikavalAt tathAhi yadi catuvizatyadhikena dAMtena saptadaza zatAni aSTapathyadhikAni maNDalAnAM labhyante tata ekena parvaNA kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA 124 / 1768 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzirguNyate jAtaH sa tAvAneva tata Adhena caturviMzatyadhikazatarUpeNa rAzinA bhAgaharaNaM chedyacchedakarAzyozcatuSkenApavarttanA labdhAni catu| deza maNDalAni aSTau ca ekatriMzad bhAgAH, etasmAnnakSatrArddhamAsagamyaM kSetraM trayodaza maNDalAni ekasya ca maNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgA ityevaMpramANaM zodhyate, tatra caturdazabhyastrayodaza maNDalAni zuddhAni ekamavaziSTaM sampratyaSTabhya ekatri zadbhAgebhyastrayodaza saptaSaSTibhAgAH zodhyAH, tatra saptaSaSTiraSTabhirguNitA jAtAni paJca zatAni paTUtriMzadadhikAni 536 ekatriMzatA trayodaza guNitA jAtAni catvAri zatAni ghyuttarANi 403 etAni paJcabhyaH zatebhyaH paTUtriMzadadhikebhyaH zodhyante sthitaM zeSaM trayastriMzadadhikaM zataM 133 tata etat saptaSaSTibhAgAnayanArtha saptapaSpA guNyate jAtAni navAzItiH zatAnyekAdazAdhikAni 8911 chedarAzimaoNla ekatriMzat sA saptapaTyA guNyate jAte dve sahasre saptasaptatyadhike 2077 tAbhyAM bhAgo hiyate labdhAzcatvAraH saptaSaSTibhAgAH zeSANi tiSThanti paT zatAni yutarANi 603 tatazchedyaccheda karAiyoH saptapaTyA'pavarttanA jAtA upari nava adhastAdekatriMzat labdhA ekasya ca saptaSaSTibhAgasya nava ekatriMzacchedakRtA bhAgAH, ukaM ca "egaM ca maMDala maMDalassa sattaTThibhAga cattAri / nava caiva cuNNiyAto igatIsakaraNa cheeNa // 1 // iha bhAvanAM kurvatA maNDalaM maNDalamiti yaduktaM tatsAmAnyato granthAntare yA prasiddhA bhAvanA taduparodhAdavaseyaM, paramArthataH punararddhamaNDalamavasAtayaM, tato na kazcit sUtrabhAvanikayorvirodhaH, tadevamekacandrAyaNavaktavyatokkA, samprati dvitIyacandrAya For Pernal Use On ~ 486~ Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ce] dIpa anukrama [109] prAbhRta [13], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryajJazivRtti: ( mala0 ) // 241 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - Education Internatio prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [81] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH NavaktavyatAbhidhIyate, tatra yaH prathame candrAyaNe dakSiNa bhAgAdabhyantaraM pravizan saptArddha maNDalAni uttarabhAgAdabhyantaraM pravizan SaT arddhamaNDalAni saptamasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgAn caritavAn tamadhikRtya dvitIyAyanabhAvanA kriyate, tatrAyanasya maNDalakSetraparimANaM trayodaza arddhamaNDalAni caturdazasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgAH, tatra prAkanamayanamuttarasyAM dizi sarvAbhyantare maNDale trayodaza saptaSaSTibhAgaparyante parisamAptaM, tadanantaraM dvitIyAyanapraveze catuHpaJcAzatA saptaSaSTibhAgaiH sarvAbhyantaraM maNDalaM parisamApya tato dvitIye maNDale cAraM carati, tatra trayodazabhAgaparyante eka marddhamaNDalaM dvitIyasyAyanasya parisamAptaM, dvitIyamarddhamaNDalamuttarasyAM sarvAbhyantarA tRtIye arddhamaNDale trayodazabhAgaparyante tRtIyamarddhamaNDala dakSiNasyAM dizi caturthe'rddhamaNDale caturthamarddhamaNDalamuttarasyAM dizi paJcame'rddhamaNDale paJcamamarddha| maNDalaM dakSiNasyAM dizi paSThe arddhamaNDale SaSThamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi saptame'rddhamaNDale saptamamarddhamaNDala dakSiNasyAM dizi aSTame'rddhamaNDale'STamamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi navame arddhamaNDale navamamarddhamaNDalaM dakSiNasyAM dizi dazame arddha| maNDale dazamamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi ekAdaze'rddhamaNDale ekAdazamarddhamaNDala dakSiNasyAM dizi dvAdaze arddhamaNDale dvAdazamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi trayodaze arddhamaNDale trayodazamarddhamaNDala dakSiNasyAM dizi caturdaze'rddhamaNDale caturdazamarddhamaNDalaM tacca trayodazabhAgaparyante parisamAptaM, tadanantaraM trayodaza saptaSaSTibhAgAn anyAn carati, etAvatA dvitIyamavanaM parisamAptaM caturdaze ca maNDale saGkrAntaH san prathamakSaNAdUrdhvaM sarvatrAhyamaNDalAbhimukhaM cAraM carati, tataH paramArthataH katipayabhAgAtikrame paJcadaza eva sarvavAhyamaNDale veditavyaH, tadevamasminnayane pUrvabhAgena dvitIyAdInye kAntaritAni For Par Use Only ~ 487 ~ 12 prAbhRte candrAyanama NDalacAra sU 81 // 249 // wor Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: - - - prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [109] caturdazaparyantAni saptAddhamaNDalAni cIrNAni, pazcimabhAge ca tRtIyAdInyekAntaritAni trayodazaparyantAni paDImaNDa-18 lAni, tantra pUrvabhAge pazcimabhAge vA yat pratimaNDalaM svayaM cIrNamanyacIrNa vA carati tannirUpayati-tA doccaaynnge| 18| ityAdi, tA iti pUrvavat dvitIyAyanagate candre paurastyAt bhAgAnniSkAmati, kimuktaM bhavati ?-paurastye bhAge cAra carati, sapta catuHpaJcAzatkAni bhavanti yAni candraH parasveti tRtIyArthe SaSThI pareNa sUryAdinA cIrNAni praticarati, sapta 18ca trayodazakAni bhavanti yAni candra Atmanaiva cIrNAni praticarati, iyamana bhAvanA-meroH pUrvasyAM dizi yo bhaagH| sa pUrvabhAgo yazcAparasyAM dizi sa pazcimabhAgaH, tatra pUrvabhAge saptasvapi dvitIyAdivekAntariteSu caturdazaparyanteSu saptapa-121 STibhAgapravibhakteSu pratyeka catuHpaJcAzataM saptapaSTibhAgAn candraH pareNa sUryAdinA cIrNona praticarati, trayodaza trayodazA, saptapaSThibhAgAna svayaMcIrNAniti, 'tA docAyaNagae'ityAdi, tasminneya candramasi dvitIyAyanagate pazcimabhAgAniSkA mati-pazcimabhAge cAraM carati, paTu catuHpaJcAzatkAni bhavanti yAni candraH 'parasmeti pareNa sUryAdinA cIrNAni praticirati, SaT trayodazakAni yAni candraH svayaMcIrNAni praticarati, atrApIya bhAvanA-pazcime bhAge SaTsvapi tRtIyAdive kAntariteSu prayodazaparyanteSu arbamaNDaleSu saptapaSTibhAgapravibhakteSu pratyeka catuHpaJcAzataM catuHpaJcAzataM - saptapaSTibhAgAna para cIrNAn carati, trayodaza saptapaSTibhAgAna svayaMcINAniti, 'abarAI khalu duve'ityAdi, apare khalu trayodazake 181 tasminnayane to ye candraH phenAdhyasAmAnye-kenApyanAcIrNapUrve svayameva pravizya cAraM carati, 'kayarAI khalu'ityAdi [praznasUtraM sugama, imAI khallu' ityAdi nirvacanavAkyame tad, etacca prAyo nigadasiddham , navaramekaM yat trayodazakaM sarvAbhya 6--05 ~ 488~ Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [109] sUyamakSa KAntare maNDale tat pAzcAtyAyanagatatrayodazakAdUI veditavyaM, tasyaiva sambhavAspadatvAt , dvitIyaM saryabAhye maNDale taya vivRttiH paryantayatti pratipattavyaM, 'eyAI khalu tANi ityAdi nigamanavAkyaM sugama, tadevamekaM candramasamadhikRtya dvitIyAyana candrAyanama (mala0) vaktavyatoktA, etadanusAreNa ca dvitIyamapi candramasamadhikRtya dvitIyAyanavaktavyatA bhAvanIyA, evaM tasya pshcimbhaage| sapta catuHpaJcAzatkAni paracIrNAcaraNIyAni sapta trayodazakAni svayaMcIrNAcaraNIyAni vaktavyAni, pUrvabhAge paTU catuHpazcA- sU81 // 242|| zatkAni paracIrNAcaraNIyAni paTU trayodazakAni svayaMcIrNapraticaraNIyAni, 'etAvatA ityAdi, etAvatA kAlena dvitIya candrAyaNaM samAptaM bhavati, 'tA nakkhatte tyAdi, yavaM dvitIyamapyayanametAvatpramANaM tA iti-tato nAkSatro mAso na cAndro mAso bhavati nApi cAndro mAso nAkSatro mAsaH, samprati nakSatramAsAt kiyatA candramAso'dhika iti jijJAsuH | panaM karoti-tA nakvattAo mAsAo'ityAdi, tA iti-tatra nAkSAtrAt mAsAt candraH candreNa mAsena kimadhika carati 1, evaM prakSe kRte bhagavAnAha-'tA do addhamaMDalAI ityAdi, dve arddhamaNDale tRtIyasthArjumaNDalasyASTI saptapaSTi*bhAgAn ekaM ca saptapaSTibhAgamekatriMzaddhA chittvA tasya satkAnaSTAdaza bhAgAna adhikaM carati, etaca prAguktamekAyane'dhi-12 | kamekamaNDalamityAdi dviguNaM kRtvA paribhASanIyaM, sampati yAvatA candramAsaH paripUrNo bhavati tAvanmAvatRtIyAyanayaktavyatAmAha-'tAtacAyaNagae caMde'ityAdi, iha dvitIyAyanaparyante caturdaze'rddhamaNDale paDviMzatisamAsaptapaSTibhAgamAtramAkrAntaM, tacca paramArthataH paJcadazamImaNDalaM veditavyaM, bahu tadabhimukhaM gatatvAt , tadanantaraM nIlavatparvatapradeze sAkSAt // 242 / / pAkhadazamImaNDalaM praviSTastatpraviSTazca prathamakSaNAdUcaM sarvabAhyAnantarAtinadvitIyamaNDalAbhimukhaM carati, tatastasminneva ! SHAREnicatininaima ~ 489~ Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [109] sarvabAhyAnantare'ktine dvitIyamaNDale cAra caran vivakSitaH, tato'dhikRtasUtropanipAtaH, tRtIyAyanagate candre pazcimeXI bhAge pravizati bAhyAnantarasthAgbhiAgavartinaH pAzcAtyasyArddha maNDalasya ekacatvAriMzat saptapaSTibhAgAste vartante yAn candraH AtmanA pareNa ca cIrNAn praticarati trayodaza ca saptapaSTibhAgAste yAn candraH pareNaiva cIrNAn praticarati anye | ca trayodaza saptapaSTibhAgAste yAn candraH svayaM pareNa ca cIrNAn praticarati, etAvatA paribhramaNena bAdyAnantaramA tanaM 5 dUpAzcAtyamarddhamaNDalaM parisamAptaM bhavati, tadanantaraM ca tasminneva tRtIyAyanagate candre paurastyabhAge pravizati sarvabAhyAda kinasya tRtIyasya paurastyArddhamaNDalasya ekacatvAriMzat saptaSaSTibhAgA yAn candra AtmanA pareNa ca cIrNAn praticarati, tataH paramanye te trayodaza bhAgA yAn candraH pareNaiva cIrNAn praticarati, anye ca te trayodaza bhAgA thAn candra AtmanA pareNa ca vIrNAn praticarati, etAvatA saryavAhyAnmaNDalAdAktanaM tRtIyaM paurastyamarcamaNDalaM parisamAptaM bhavati, saptapa-IR Terapi bhAgAnAM paripUrNatayA jAtatvAt , 'tA'ityAdi, tatastasminneva tRtIyAyanagate candre pazcime bhAge pravizati sarva bAhyAnmaNDalAdAkanasya caturthasya pAkSAtyasvArddhamaNDalasyApTau saptaSaSTibhAgA eka ca saptapaSTibhAgamekatriMzaddhA chittvA tasya | 4 pUsatkA aSTAdaza bhAgAste vartante yAn candra AtmanA pareNa ca cIrNAn praticarati, etAvatA ca paribhramaNena cAndro mAsaH paripUrNo jAtaH / samprati pUrvoktameva smarayana candramAsagatamupasaMhAramAha-evaM khalu caMdeNaM mAseNa'mityAdi, evaM-uktena prakAreNa khalu-nizcitaM cAndreNa mAsena candre trayodaza catuSpazcAzatkAni jAtAni dve ca trayodazake yAni candraH pareNaiva cIrNAni praticarati, vartamAnakAlanirdezaH sakalakAlayugasya prathame cAndre mAse evameva draSTavyamiti jJApanArthaH, ~ 490~ Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa-mAna prata ptivRttiH (mala0) sutrAMka // 24 // [81] dIpa anukrama [109] tatra trayodazApi catuHpaJcAzarakAni dvitIye'yane, tatrApi sapta catuHpaJcAzatkAni pUrvabhAge SaT pAzcAtye bhAge, ye ca dve trayo- 13 mAbhUtedazake te dvitIyasyAyanasyopari candramAsAvadherAka draSTavye, tatraika trayodazaka sarvavAhyAdavAkkane dvitIye pAzcAtye'ddha- candrAyanama maNDale dvitIya paurastye tRtIye'rghamaNDale, tathA 'terase'tyAdi, trayodaza trayodazakAni yAni candra Atmanaiva cIrNAni maNDalacAraH praticarati, etAni ca sarvANyapi dvitIye'yane beditavyAni, tatrApi sapta pUrvabhAge SaT pazcimabhAge, tathA 'duce'ityAdi, de sU 81 ekacatvAriMzatke dve ca trayodazake aSTI saptapaSTibhAgA eka ca saptapaSTibhAgamekatriMzadA chittvA tasya sakA aSTAdaza | bhAgA yAnyetAni candra AtmanA pareNa ca cINAni praticarati, tatra ekamekacatvAriMzatkamekaM ca trayodazakaM dvitIyAyano-12 pari sarvabAhyAta maNDalAdatane dvitIye pAzcAtye'rddhamaNDale dvitIyamekacatvAriMzatka dvitIyaM ca prayodazakaM sarvapAhyAt / maNDalAdakine tRtIye paurastye zeSa pAcAtye sarvacAhyAdatine caturthe'bramaNDale, adhunopasaMhAramAha-isAityAdi ityepA candramasaH saMsthitiriti yogaH, kiMviziSTetyAha-'abhigamananiSkramaNabRddhinivRddhAnabasthitasaMsthAnA' abhigamanaMsarvavAdyAnmaNDalAdabhyantaraM pravezanaM, niSkramaNa-sarvAbhyantarAt maNDalAhirgamanaM vRddhi:-candramasaH prakaTatAyA upacayo| nivaddhiH-yathoktasvarUpavRddhAbhAvaH, etAbhiranavasthita-saMsthAnaM, abhigamananiSkramaNe adhikRtyAnavasthAnaM vRddhinivRddhI apekSya saMsthAna-AkAro yasyAH sA tathArUpA saMsthitiH, tathA paridRzyamAnacandravimAnasyAdhiSThAtA vikuryagaciprApto rUpI-rUpavAn atrAtizayane matvIyo'tizayarUpayAn candro deva AkhyAto natu paridRzyamAnavimAnamAtrazcandro deva // 24 // | iti vadet svshidhyebhyH|| // iti zrImalayagiriviracitAyo sUryaprajJaptiTIkAyAM trayodazaM prAbhUta samAptaM // -960-40-95-96 ~491~ Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [82] dIpa anukrama [110] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRta [14], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [82 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH tadevamuktaM trayodazaM prAbhRtaM samprati caturdazaM vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAro yathA- 'kadA jyotsnA prabhUtA bhavatI 'ti tatastadviSayaM praznasUtramAha tAkatA ne dosiNA bahU Ahiteti vadekhA ?, tA dosiNApakkhe NaM dosiNA vaha Ahiteti vadejA, tA kahaM te dosiNApakkhe dosiNA vaha Ahiteti vadekhA ?, tA aMdhakArapakkhao NaM dosiNA bahU AhiyAti vadejA, tA kahaM te aMdhakArapakkhAno dosiNApakkhe dosiNA bahU AhitAti vadekhA ?, tA aMdhakAra| pakkhAto NaM dosiNApakkhaM ayamANe caMde casAri bAbAle muttasate chasAlIsaM ca bAvadvibhAge muhuttassa jAI caMde virajati, taM0-paDhamAe paDhamaM bhAgaM vidiyAe vidiyaM bhAgaM jAva paNNarasIe paNNarasaM bhAge, evaM khalu aMdhakArapakkhato dosiNApakkhe dosiNA yaha AhitAtivadejA, tA kevatiyA NaM dosiNApakkhe dosiNA bahU AhitAti vadejA ?, tA parittA asaMkhejA bhaagaa| tA katA te aMdhakAre yaha Ahiteti vadejA ?, tA aMdhayArapavastre NaM bahU aMdhakAre AhitAti vadejA, tA kahaM te aMdhakArapakkhe aMdhakAre bahU AhitAti vadekhA ?, tA dosiNApakakhAto aMdhakArapakkhe aMdhakAre yaha Ahiteti vadekhA, tA kaha te dosaNApatrAta aMdhakArapakve aMdhakAre bahU AhitAti vadejjA ?, tA dosiNApakkhAto NaM aMdhakArapakvaM ayamANe caMde cattAri bAtAle muhuttasate bAyAlIsaM ca bAvadvibhAge muhuttassa jAI caMde rajjati, taM0-paDhamAe paDhamaM bhAgaM vidiyAe cidiyaM bhAgaM jAva paNNarasIe paNNarasamaM bhAgaM, evaM khalu dosiNApaktvAto aMdhakArapakkhe aMdhakAre bahU atra trayodazaM prAbhRtaM parisamAptaM For Para Use Only atha caturddazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 492 ~ Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [14], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [82] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti prata sUtrAMka [82] sU82 dIpa anukrama [110] - AhitAti vadejA, tA kevatieNaM aMdhakArapakkhe aMdhakAre bahU AhiyAti vadejA ? parittA asaMkhenA bhAgA14 prAbhRte pThivRttiH (sUtraM 82) // coddasamaM pAhuDaM samattaM // jyotsvAndha (malAla 'tA kayA te dosiNA'ityAdi, tA iti pUrvavat 'kadA'kasmin kAle bhagavana ! tvayA jyotsnA prabhUtA AkhyAtA kArabahutvaM iti vadeta !, bhagavAnAha'lA dosiNe'tyAdi, tA iti pUrvavat, jyotsnApakSe jyotsnA bahurAkhyAtA iti vadet / // 24 // "patA kahate'ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA jyotsnA bahurAkhyAtA iti vadet ?, bhaga-1 vAnAha-'tA aMdhakAralyAdi, sugarma, punarapitA kahate'ityAdi praznasUtraM nigadasiddhaM, nirvAcanamAha-'tA aMdhakArapa kkhAto'ityAdi, sugarma, punarapi 'tA kahaM te ityAdi praznasUtra, nirvacanamAha-'tA aMdhakArapakvAo'ityAdi, tA 4 iti pUrvapat , andhakArapakSAt jyotsnApakSamayamAnazcandrazcatvAri muhurtazatAni dvAcatvAriMzAni-dvicatvAriMzadadhikAni SaTcatvAriMzataM ca dvApaSTibhAgAna muhUrttasya yAvat jyotsnA nirantara pravarddhate, tathA cAha-yAni yAvat candro viranyate-11 zanaiH zanai rAhuvimAnenAnAvRtasvarUpo bhavati, muhUrttasayAgaNitabhAvanA pAgyakarttavyA, kathamanAvRto bhavatItyata AhatadyathA-prathamAyAM pratipallakSaNAyAM tithau prathamaM paJcadarza dvApaSTibhAgasatkabhAgacatuSTayapramANaM yAvadanAvRto bhavati, dvitIyasyAM tithau dvitIya bhAgaM yAvat evaM tAvad draSTavyaM yAvatpaJcadazyAM paJcadazamapi bhAgaM yAvadanAvRto bhavati, sarvAtmanA | rAhuvimAnenAnAvato bhavatIti bhAvaH, upasaMhAramAha-evaM khalu'ityAdi, tata evaM-uktena prakAreNa khalu-nizcitamandha-| kArapakSAt jyotsnApale gyorakSA bahurAkhyAtA iti vadeva, iyamatra bhAvanA-ii zuklapakSe yathA pratipatprathamakSaNAdArabhya %A5 // 244 // ~ 493~ Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [14], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [82] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [82] patimuhUrta yAvanmAtraM yAvanmAtraM zanaiH zanaizcandraH prakaTo bhavati tathA andhakArapakSe pratipatmathamakSaNAdArabhya pratimuhUrta | tAvanmAtraM tAvanmAnaM zanaiH zanaizcandra AvRta upajAyate, tata evaM sati yAvatyevAndhakArapakSe jyotsnA sAvatyeva zuklapakSe'pi prAptA, paraM zuklapakSe yA paJcadazyAM jyotsnA sA'dhakArapakSAdadhiketi aMdhakArapakSAt zuklapakSe jyotsnA prabhUtA AkhyAteti, 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kiyatI jyotsnApakSe jyotsnA AkhyAtA iti vadet ?, bhagavAnAha-parIttA:parimitAzca asoyA bhAgA nirvibhaagaaH| evamandhakArasUtrANyapyuktAnusAreNa bhAvanIyAni, navaramandhakArapakSe'mAyA-IN sthAyAM yo'ndhakAraH sa jyotsnApakSAdadhika iti jyotsnApakSAdandhakArapakSe'ndhakAraH prabhUta AkhyAta iti vadet // iti13 |zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM caturdazaM prAbhRtaM samAptam / / dIpa anukrama [110] tadevamuktaM caturdazaM prAbhRtaM, sampati paJcadazamArabhyate-tasya cAyamAdhikArI yathA-'kaH zIghragatirbhagavan !131 AkhyAta' iti tatastadviSayaM praznasUtramAhaMItA kaha ne sigdhagatI vatthU Ahiteti SadenA ?, tA etesi NaM caMdimasUriyagahagaNanakkhattatArArUvANaM mAhito sUre sigghagatI sUrahito gahA sigghagatI gahehito NavattA sigghagatI Nakvattehito tArA sigghagatI, sabappagatI caMdA sabasigdhagatI tArA, tA egamegaNaM muhasaNaM caMde kevatiyAI bhAgasatAI gacchati !, tAjaM jaM maMDalaM upasaMkamittA cAraM carati tassa 2 maMDalaparikkhevassa sattarasa aDasahiM| atra caturdazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha paJcadazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 494~ Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [83] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [83] dIpa sUryaprajJa- 1bhAgasate gacchati, maMDalaM satasahasseNaM aTThANautIsatehiM chettA, tA pagamegeNaM muhaleNaM sUrie kevatiyAI 15 mAbhUta ptivRttiHbhAgasayAI gacchati, tAjaM ja maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tassa 2 maMDalaparikkhevassa aTThArasa tIse candrAdInAM (mala bhAgasate gacchati, maMDalaM satasahasseNaM aTThANautIsatehiM chettA, tA egamegeNaM muhatteNaM Nakkhatte kevatiyAI gatitAratabhAgasatAI gacchati ?, tA jaMja maMDalaM ubasaMkamittA cAra carati tassa 2 maMDalasma parikkhebassa aTThArasA |paNatIse bhAgasate gacchati, maMDalaM satasahasseNaM aTThANautIsatehiM chettA // (satra 83) 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM bhagavan ! tvayA candrasUryAdikaM vastu zIghragati AkhyAtaM iti vadet / bhagavAnAha-tA eesi NamityAdi, eteSAM-candrasUryagrahanakSatratArakANAM paJcAnAM madhye candrebhyaH sUryAH zIghragataya, sUryebhyo'pi grahAH zIghragatayo grahebhyo'pi nakSatrANi zIghragatIni nakSatrebhyo'pi tArAH zIghragatayaH, ata eteSAM paJcAnA madhye sarvAlpagatayazcandrAH srvshiiprgtystaaraaH| etasyaivArthasya savizeSaparijJAnAya praznaM karoti-'tA egamegeNa'mityAdi. zatA iti pUrvavat , ekaikena muhartena candraH kiyanti maNDalasya bhAgazatAni gacchati ?, bhagavAnAha-tAjaM j'mityaadi| pAyat yat maNDalamupasaGghamya candrazcAraM carati tasya tasya maNDalasya sambandhinaH parikSepasya-paridheH saptadaza zatAnyaSTaSaSTya |dhikAni bhAgAnAM gacchati, maNDalaM-maNDalaparikSepamekena zatasahasreNApTAnaba tyA ca zatabhisyA-vibhagya, iyamatra bhAvanAAiha prathamatazcandramaso maNDalakAlo nirUpaNIyaH tadanantaraM tadanusAreNa muhartagatiparimANaM paribhAvanIyaM, tatra maNDalakAla- 245) nirUpaNArthamidaM trairAzika-yadi saptadazabhiH zatairaSTaSaSTyadhikaiH sakalayugavattibhirarddhamaNDalairaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni anukrama [111] ~ 495~ Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [83] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [83] dIpa | rAtrindivAnAM labhyante tato dvAbhyAmarddhamaNDalAbhyAM-ekena maNDaleneti bhAvaH kati rAtrindivAni labhyante !, rAzivayasthApanA-1768 / 1830 12 / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyasya rAzeguNanaM, jAtAni patriMzatsahasrANi paSThaya|dhikAni 36060, teSAmAyena rAzinA bhAgaharaNaM, labdhe dve rAnindighe, zepaM tiSThati caturviMzatyadhika zataM 124, tatraika-l kasmin rAnindiye triMzanmuhUtA iti tasya triMzatA guNane jAtAni saptatriMzacchatAni viMzatyadhikAni 3720, teSAM / saptadazabhiH zatairaSTaSaSTyadhikaH bhAge hRte labdhau dvau muhUttauM, tataH zeSacchedyarAziphchedakarAzyoraSTakenApavarttanA jAta chedyo / IN rAzikhayoviMzatiH chedakarAzirve zate ekaviMzatyadhike, AgataM muhUrtasyaikaviMzatyadhikazatadvayabhAgastriyoviMzatiH, etAvatA kAlena dve arddhamaNDale paripUrNa carati, kimuktaM bhavati !-tAvatA kAlena paripUrNamekaM bhaNDalaM candrazcarati, tadevaM maNDala-18 kAlaparijJAnaM kRtaM, sAmpratametadanusAreNa muhurtagatiparimANaM cintyate-tatra ye dve rAtridive te muhartakaraNArtha triMzatA |guNyete, jAtAH SaSTimahartAH 60, tata uparitanau dvau muhUttau prakSiptau jAtA dvApaSTiH 62, epA savarNanAtha dvAbhyAM zatAkAbhyAmekaviMzatyadhikAbhyAM guNyate guNayitvA coparitanA trayoviMzatiH kSipyate jAtAni trayodaza sahasrANi sapta zatAni paJcaviMzatyadhikAni 15725, etat ekamaNDalakAlagatamuhUrtasatkai kaviMzatyadhikazatadvayabhAgAnAM parimANaM, tatastrairAzikakavisaro-yadi trayodazabhiH sahasraH saptabhiH zataiH paJcaviMzatyadhikairekaviMzatyadhikazatadvayabhAgAnAM maNDalabhAgA eka zatasahasramaSTAnavatiH zatAni labhyante tata ekena mahattena kilabhAmahe !, rAzighrayasthApanA / 13725 / 109800 12113 18JihAyo rAzirmuhUrtagatakaviMzatyadhika zatadvayabhAgarUpastataH savarNanArthamantyo rAzirekakalakSaNo dvAbhyAM zatAbhyAmekaviMza anukrama [111] -55-256456-0-55 -: ~496~ Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [83] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyaprajJa prata sUtrAka [83] dIpa anukrama [111] tyadhikAbhyAM guNyate, jAte dve zate ekaviMzatyadhika 221, tAbhyAM madhyo rAzirguNyate, jAte dve kovyI dvicatvAriMzallakSAmAbhRte tivRttiHlA paJcaSaSTiH sahannANyaSTau zatAni 24265800, teSAM trayodazabhiH sahasraH saptabhiH zataiH paJcaviMzatyadhikairbhAgo hiyate labdhAni candrAdInAM (malA saptadaza zatAni aSTapazyadhikAni 1768, etAvato bhAgAn yatra tatra yA maNDale candro muhUrtena gacchati, 'tA egame- gatitArata |gaNe'tyAdi, tA iti pUrvavat, ekaikena muhUrtena sUryaH kiyanti bhAgazatAni gacchati ?, bhagavAnAha-'tAjaM ja'mityAdi, mya sUda // 246 // yat yat maNDalamupasaGkagya sUryazcAraM carati tasya tasya maNDalasambandhinaH parikSepasya-paridheraSTAdaza bhAgazatAni triMzadadhikAni garachati, maNDalaM zatasahasreNASTAnavatyA ca zataichittvA, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, trairAzikavalAta, tathAhi-yadi SaSTyA muhattareka zatasahanamaSTAnavatiH zatAni maNDalabhAgAnAM labhyante tata ekena muhUrtena kati bhAgAna labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 601109800 11 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , tatastasyAyena rAzinA paSTilakSaNena bhAgo hiyate, labdhAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, etAvato bhAgAn maNDalasya sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, 'tA egamegeNa mityAdi, |tA iti pUrvavat, ekaikena muhUtrtena kiyato bhAgAn maNDalasya nakSatraM gacchati / , bhagavAnAha-'tAja jamityAdi, yat yat AtmIyamAkAlapratiniyataM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tasya tasyAtmIyasya maNDalasya sambandhinaH parikSepasya-pari-II 246 // | dheraSTAdaza bhAgazatAni paJcatriMzadadhikAni gacchati, maNDalaM zatasahasreNASTAnayatyA ca zataizchitvA, ihApi prathamato maNDalakAlo nirUpaNIyaH yatastadanusAreNaiva muhUrttagatiparimANabhAvanA, tantra maNDalakAlapramANacintAyAmidaM trairAzika SHO RECE ~497~ Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [3] dIpa anukrama [111] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [83] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH yadyaSTAdazabhiH zataiH paJcatriMzadadhikaiH sakalayugabhAvibhirarddhamaNDalairaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni rAtrindivAnAM labhyante tato dvAbhyAmarddha maNDalAbhyAM ekaikena paripUrNena maNDaleneti bhAvaH kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA 1835 / 1830 |2| atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAni patriMzacchatAni paNyadhikAni 3660 tata Adyena rAzinA 1835 bhAgaharaNaM labdhamekaM rAtrindivaM 1 zepANi tiSThantyaSTAdaza zatAni paJcaviMzatyadhikAni 1825 tato muharttAnayanArthametAni triMzatA guNyante, jAtAni catuHpaJcAzatsahasrANi sapta zatAni paJcAzadadhikAni 54750 teSAmaSTAdazabhiH zataiH paJca4. triMzadadhikairbhAge hRte labdhA ekonatriMzanmuhUrttAH 22, tataH zeSacchedyacchedakarArayoH paJcakenApavarttanA jAta uparitano rAziH zrINi zatAni saptottarANi 307 chedUkarAzi strINi zatAni saptapayadhikAni 367, tata AgatamekaM rAtrindivamekasya ca rAtrindiyasya ekonatriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya saptaSaSyadhikatrizatabhAgAnAM trINi zatAni saptottarANi 1 / 29 / 36 / idAnIme tadanusAreNa muhUrttagatiparimANaM cintyate, tatra rAtrindiye triMzanmuhUrttAH 30 teSu uparitanA ekonatriMzanmuhUrttAH prakSipyante jAtA ekonaSaSTirmuhUrttAnAM tataH sA savarNanArthaM tribhiH zataiH saptaSaSTyadhikairguNyate, guNayitvA coparitanAni trINi zatAni saptottarANi prakSiSyante, jAtAnyekaviMzatiH sahasrANi nava zatAni SaSTyadhikAni 421960, tatastrairAzikaM yadi muhUrttagatasaptapayadhikatrizatabhAgAnAmekaviMzatyA sahastrairnavabhiH zataiH pathyadhikairekaM zatasahasramaSTAnavatiH zatAni maNDalabhAgAnAM labhyate tata ekena muhUrttena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA / 21960 / 109800 / 1 / atrAdyo rAzirmuhUrttagatasaptapazyadhikatrizatabhAgarUpastato'ntyo'pi rAzistribhiH zataiH saptapathyadhikaiguNyate jAtAni For Parts Only ~ 498~ wor Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [3] dIpa anukrama [111] prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [83] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - sUryaprajJazivRttiH ( makha0 ) // 247 // OM zrINyeva zatAni saptaSaSTyadhikAni 167, tairmadhyo rAzirguNyate jAtAzcatasraH koTayo dve lakSe SaNNavatiH sahasrANi paT zatAni 40296600 tepAmAdyena rAzinA ekaviMzatiH sahasrANi nava zatAni SaSyadhikAnItyevaMrUpeNa bhAgo hiyate labdhAnyaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni 1835 etAvato bhAgAnnakSatraM pratimuhUrtaM gacchati / tadevaM yataJcandro yatra tatra vA maNDale ekaikena muhUrttena maNDalaparikSepasya saptadaza zatAni aSTaSaSTyadhikAni bhAgAnAM gacchati sUryo'STAdaza zatAni triMzadadhikAni nakSatramaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni tatazcandrebhyaH zIghragatayaH sUryAH sUryebhyaH zIghragatIni nakSatrANi, prahAstu vakrA3 nuvakrA digatibhAvato'niyatanatiprasthAnAstato na teSAmuktaprakAreNa gatipramANaprarUpaNA kRtA, uktaM ca- "caMdehiM sidhayarA sUrA sUrehiM hoMti nakkhattA | aNiyayagaipatthANA havaMti sesA gahA save || 1 || ahArasa paNatI se bhAgasae gacchaI muhu| teNaM / nakkhattaM caMdo] puNa sattarasa sae u aDasaThe // 2 // aTThArasa bhAgasae tIse gacchai ravI muhutteNa / nakkhattasI machedo so ceva ihaMpiM nAyabo || 3 ||" idaM gAdhAtrayamapi sugamaM, navaraM nakSatrasImAchedaH sa eva atrApi jJAtavya iti kimuktaM bhavati / atrApi maNDalamekena zatasahasreNASTAnavatyA ca zataiH pravibhaktavyamiti // sampratyukta svarUpameva candrasUryanakSatrANAM parasparaM maNDalabhAgaviSayaM vizeSaM nirddhArayati- Education International tA jayA NaM caMda gatisamAvaNaM sUre gatisamAvaNNe bhavati, se NaM gatimAtAeM kevatiyaM viseseti ?, yAca TTibhAge viseseti, tA jayA NaM caMda gatisamAvaNNaM Nakkhase gatisamAvaNNe bhavai se NaM gatimAtAe keva tiyaM viseseha ?, tA sattaTThi bhAge viseseti, tA jatA NaM sUraM gatisamAvaNaM yakhatte gatisamAvaNNe bhavati For Parts Only ~ 499~ 15 prAbhRte candrAdInAM gavitArata myaM sU 84 // 247 // Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [84] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [84] - dIpa se NaM gatimAtAe kevatiyaM viseseti ?, tA paMca bhAge viseseti, tA janA NaM caMdaM gatisamAvaNaM abhIyI-18 Nakkhatte NaM gatisamAvaNNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti, puracchimAte bhAgAte samAsAdittA Nava muhutte sattAvIsaM ca sattavibhAge muhuttassa caMdeNa saddhiM joeti, jo jopattA joyaM aNuparipaTTati, jo 62 sA vippajahAti vigatajoI yAvi bhavati, tA jatA Na caMdaM gatisamAvaNaM savaNe Nakkho gatisamAvaNe &|puracchimAti bhAgAde samAsAdeti, puracchimAte bhAgAte samAsAdettA tIsaM muhatte caMdeNa saddhiM jo joeti 12 joyaM aNupariyati jo0 2 ttA vippajahati vigatajoI yAvi bhavai, evaM eeNaM abhilAvaNaM NetavaM, paNNasarasamuhattAI tIsatimuhattAI paNayAlIsamuhattAI bhANitabAI jAba uttraasaadaa| tA jatA NaM caMdaM / gatisamAvaNaM gahe gatisamAvaNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti pura02ttA caMdeNaM saddhiM joga jujati hA sA jogaM aNupariSadRti ttA viSpajaha ti vigatajoI yAvi bhavati / tA jayA NaM sUraM gatisamAvaNaM abhIgINakkhatte gatisamAvaNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti, pura02 sA cattAri ahoratte chacca muhutte &AreNaM saddhiM jopaM joeti 2 joyaM aNupariyati 2ttA vijete vigatajogI yAvi bhavati, evaM ahorattA cha ekavIsaM muhattA ya terasa ahorattA bArasa muhuttA ya vIsaM ahorattA tiSNi muhuttA ya sadhe bhnnitbaa| jAya jatA NaM saraM gatisamAvaNaM uttarAsADhANakkhatte gatisamAvaNNe puracchimAte bhAgAte smaasaadeti| pu0 2 sA vIsaM ahoratte tipiNa yamuhutte sUreNa saddhiM joyaM joeti jo0 2 tA joyaM aNupariyati jo02/ --- anukrama [112] - - - ~500~ Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [15], ----------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ---------------- mUla [84] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata - sUtrAka [84] dIpa saryA vijeti vijahati vippajAti vigatajogI yAvi bhavati, tA jatA NaM sUraM gatisamAvaNNaM Nakkhatte (gahe) 14 prAbhate zivRttiHgatisamAvaNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti, pu02sA mareNa saddhiM joyaM jujati 2 sA joyaM agupari- candrAdInAM (mala.)yati 2sA jAba vijeti vigatajogI pAvi bhavati / (sUtra084) gtitaart||248|| Ye tA jayA Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , yadA Namiti vAkyAlaGkAra candraM gatisamApannamavekSya sUryo gatisamApanomyaM sU 84 . vivakSito bhavati, kimuktaM bhavati -pratimuhurta candragatimapekSya sUryagatizcintyate tadA sUryo gatimAtrayA-ekamuhartagatagatiparimANena kiyato bhAgAn vizeSayati ?, ekena muhUrtena candrAkramitebhyo bhAgebhyaH kiyato'dhikatarAna bhAgAna, sUrya AkrAmatIti bhAvaH, bhagavAnAha-dvApaSTibhAgAna vizeSayati, tathAhi-candra ekena muhatena saptadaza bhAgazatAnyaSTa-IN paSTayadhikAni gacchati 1768 sUryo'STAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830 tato bhavati dvApaSTibhAgakRtaH paraspara vizeSaH,5 tA jayA Na'mityAdi, tA iti prAgvat , yadA candraM gatisamApannamapekSya nakSatraM gatisamApana vivakSita bhavati tadA nakSatraM gatimAtrayA-ekamuhUrtagataparimANena kiyantaM vizeSayati', candrAkramitebhyo bhAgebhdhaH kiyato bhAgAnadhikAna 13AkrAmatIti bhAvaH, bhagavAnAha-saptapaSTibhAgAna , nakSatraM hye kena muhUrttanASTAdaza bhAgazatAni paJcatriMzadadhikAni gacchati | candrastu saptadaza bhAgazatAni aSTaSayadhikAni tata upapadyate saptapaSTibhAgakRto vizeSaH, 'tA jayA Na'mityAdi prazna-II sUrva prAmyad bhAvanIyaM, bhagavAnAha-tA paMce'tyAdi, paJca bhAgAn vizeSayati-sUryAkrAntabhAgebhyo nakSatrAkAntabhAgAnAM // 24 // pazcabhiradhikatvAt , tathAhi-sUryaH ekena muhanASTAdaza bhAgazatAni triMzadadhikAni gacchati nakSatramaSTAdaza bhAgazatAni | anukrama [112] 4-64-56-54 KOK -560 ~501~ Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [84] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [84] reOCOCCACOCCAP dIpa mApazcatriMzadadhikAni tato bhavati parasparaM paJcabhAgakRto vizeSaH, 'tA jayA NamityAdi, tA iti pUrvavat , yadA Namiti vAkyAlaGkAre candra gatisamApannamapekSyAbhijinnakSatraM gatisamApannaM bhavati tadA paurastyAd bhAgAta prathamato'bhijinnakSatraM || candramasaM samAsAdayati etaca prAgeva bhAvitaM samAsAdya ca nava muhUni dazamasya ca muhartasya saptavizati saptapaSTibhA-1 gAn candreNa sArddha yoga yunakti-karoti, etadapi prAgeva bhAvita, evaMpramANaM kAlaM yogaM yuktyA paryantasamaye yogamanuparivarttayati, zravaNanakSatrasya yogaM samarpayatIti bhAvaH, yogaM ca parAvartya svena saha yoga vijahAti, kiMbahunA ?, vigata yogI cApi bhavati, 'tA jayA 'mityAdi, tA iti prAgyat , yadA candraM gatisamApanamapekSya zravaNanakSatraM gatisamApannaM bhavati tadA tat zravaNanakSatraM prathamataH paurastyAd bhAgAta-pUrveNa bhAgena candramasaM samAsAdayati,13 samAsAdya candreNa sAI triMzataM muhAna yAvat yogaM yunakti, evaMpramANaM ca kAlaM yAvat yogaM yuktvA sAparyantasamaye yogabhanuparivartayati, dhaniSThAnakSatrasya yogaM samarpayitamArabhate ityarthaH, yogamanuparivarya c| svena saha yogaM viprajahAti, kiMbahunA , vigatayogI cApi bhavati, 'eca'mityAdi evamukkena prakAreNa|| etenAnantaropadarzitenAbhilApena yAni paJcadaza muhUrtAni zatabhiSAprabhRtIni nakSatrANi yAni triMzanmuhUtAni dhaniSThAprabhRtIni yAni ca pazcacatvAriMzanmahAni uttarabhadrapadAdIni tAni sarvANyapi krameNa tAvad bhaNitavyAni yAva-II duttarApADhA, tatrAbhilASaH sugamatyAt svayaM bhAvanIyo granthagauravabhayAt nAkhyAyate iti / samprati prahamadhikRtya yogacintAM karoti-'tA jayA Na'mityAdi tA iti pUrvavat cadA Namiti vAkyAlaGkAre candraM gatisamApanamapekSya graho gati anukrama [112] CRORSCONGS SAREairatan intamational ~502~ Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [4] dIpa anukrama [112] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [15], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJazivRttiH prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [84] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 249 // samApanno bhavati tadA sa grahaH paurastyAd bhAgAta pUrveNa bhAgena prathamatacandramasaM samAsAdayati samAsAdya ca yathAsasambhavaM yogaM yunakti, yathAsambhavaM yogaM yuktvA paryantasamaye yathAsambhavaM yogamanuparivarttayati, yathAsambhavamanyasya grahasya ( mala0) 4 yogaM samardhayitumArabhate iti bhAvaH, yogamanuvartya ca svena saha yogaM viprajahAti, kiM bahunA 1, vigatayogI cApi bhavati / adhunA sUryeNa saha nakSatrasya yogacintAM karoti- 'tA jayA NamityAdi, tA iti prAgvat, yadA sUrya gatisamApannamapekSyAbhinnikSatraM gatisamApannaM bhavati tadA tadabhijinnakSatraM prathamataH paurastyAd bhAgAt sUrya samAsAdayati samAsAdya caturaH paripUrNAn ahorAtrAn paJcamasya cAhorAtrasya SaD muharttAn yAvat sUryeNa saha yogaM yunakti, evaMpramANaM ca kAlaM yAvat yogaM yuktyA paryantasamaye yogamanuparivarttayati, zravaNa nakSatrasya yogaM samarpayitumArabhate iti bhAvaH, anuparivartya ca svena saha yogaM vijahAti viprajahAti, kiMbahunA 1, vigatayogI cApi bhavati, 'evamityAdi, evamuktena prakAreNa paJcadazamuhUrttAnAM zatabhiSakprabhRtInAM paT ahorAtrAH saptamasya ahorAtrasya ekaviMzatirmuharttAH triMzanmuhUrtAnAM zravaNAdInAM trayodaza ahorAtrAzcaturdazasya ahorAtrasya dvAdaza muhUrttAH paJcacatvAriMzanmuhUrttAnAmuttara bhadrapadAdInAM viMzatirahorAtrA ekaviMzatitamasya cAhorAtrasya trayo muhUrttAH krameNa sarve tAvad bhaNitavyAH yAvaduttarApADhAnakSatraM, tatrottarASADhA nakSatragatamabhilApaM sAkSAddarzayati- 'tA jayA NamityAdi, sugamaM etadanusAreNa zeSA apyAlApAH svayaM vaktavyAH, sugamatvAttu nopadazyante / samprati sUryeNa saha grahasya yogacintAM karoti- 'tA jayA NamityAdi sugamaM // adhunA candrAdayo nakSa treNa mAsena kati maNDalAni carantItyetannirUpayitukAma Aha For Palata Use Only ~ 503~ 13 prAbhRte candrAdInAM gatitArata 4 sU 84 // 249 // Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: % prata ockeckass sUtrAka [84] % dIpa tANakkhatteNaM mAseNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA terasa maMDalAI carati, terasa ya sattavibhAge maMDalAlassa, tA NakkhattaNaM mAseNaM sUre kati maMDalAI carati ?, terasa maMDalAI carati, cotsAlIsaM ca sattavibhAge| maMDalassa, tA NakkhatteNaM mAseNaM Nakkhatte kati maMDalAI carati ?.tA terasa maMDalAI carati addhasItAlIsa maca sattaTThibhAge maMDalassa / tA caMdeNaM mAseNaM caMde kati maMDalAI carati, coisa caubhAgAiM maMDalAI carati egaM ca caJcIsasataM bhAgaM maMDalassa, tA caMdeNaM mAseNaM sare kati maMDalAI carati , tA papaNarasa caubhAgUNAI maMDalAI carati, emaM ca cavIsasayabhAgaM maMDalassa, tA caMdeNaM mAseNaM Nakkhatte kati maMDalAI carati , tA paNNarasa caubhAgUNAI maMDalAI carati ucca caucIsasatabhAge maMDalassa, tA uDaNA mAseNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA coisa maMDalAI carati tIsaM ca egaTThibhAge maMDalassa, tA uDaNAra mAseNaM sare kati maMDalAiM carati ?, tA paNNarasa maMDalAI carati, tA uDaNA mAseNaM Nakvate kati mNddlaaii| kAcarati !, tA paNNarasa maMDalAiM carati paMca ya bAbIsasatabhAge maMDalassa, tA AdiceNaM mAseNaM caMde kati hAmaMDalAI carati !,tA coisa maMDalAI carati, ekArasa bhAge maMDalassa. tA AdicceNaM mAseNaM sare kati maMDa lAI carati !, tA papaNarasa caubhAgAhigAI maMDalAI carati, tA AdigheNaM mAseNaM Nakkhatte kati mNddlaaii| zAcarati !, tApaNNarasa caubhAgAhigAI maMDalAiM carati paMcatIsaM ca cauvIsasatabhAgamaMDalAI carati, tA abhidAvahieNa mAseNaM caMde kati maMDalAI carati !, tA paNarasa maMDalAI tesIrti chalasIyasatabhAge maMDalassa, tAN anukrama [112] R ~ 504~ Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [5] dIpa anukrama [113] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [85] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [15], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprakSavivRttiH ( mala0 ) // 250 // abhivahite mAseNaM sUre kati maMDalAI carati ?, tA solasa maMDalAI carati tihiM bhAgehiM UNagAI dohiM aDavalehiM sahi maMDala chittA, abhivadditeNaM mAseNaM nakkhatte kati maMDalAI carati ?, tA solasa maMDalAI carati sItAlIsaehiM bhAgehiM ahiyAI codasahiM aTThAsI ehiM maMDalaM chettA (sUtraM 85 ) 'tAnakakhate 'mityAdi, tA iti pUrvavat, nakSatreNa mAsena candraH kati maNDalAni carati, evaM gautamena prazne kRte bhagavA-sU85 nAha - 'terase'tyAdi, trayodaza maNDalAni caturdazasya maNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgAn kathametadavasIyate iti cet, uccate, trairAzikavalAt tathAhi--yadi saptapaTyA nakSatramAsairaSTau zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM labhyante tata ekena nakSatramAsena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA - 671884 / 1 / atrAntyena rAzinA guNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya saptaSaSTyA bhAgaharaNaM labdhAni trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya trayodaza paSTibhAgAH 12 / / 'tA nakkhatteNa'mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'tA terase tyAdi, trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya catuzcatvAriMzataM saptaSaSTibhAgAn, tathAhi-- yadi saptaSaSTyA nAkSatrairmAsairnava zatAni paJcadazottarANi maNDalAnAM sUryasya labhyante tata ekena nAkSatreNa mAsena kavi maNDalAni labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA 67 / 915 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM tata Adyena rAzinA bhAgahAro labdhAni trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya catuzcatvAriMzat saptaraSTibhAgAH 13 / / 'tA makkhate tyAdi nakSatraviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'tA terase'tyAdi, trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya arddhasaptacatvAriMzataM - sArddhapaTcatvAriMzataM saptapaSTibhAgAn carati, For Pasta Use Only 15 prAbhRte nakSatrAdimAsezcandrAdInAM cAraH ~505~ |||250 // Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [5] dIpa anukrama [113] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [15], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 85] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH tathAhi - yadi saptaSaSTyA nAkSatraimIseraSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni arddhamaNDalAni nakSatrasya labhyante tata ekena - nAkSatreNa mAsena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA - 67 11835 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM, tata | Adyena rAzinA bhAgahAro labdhAni saptaviMzatirarddhamaNDalAni aSTAviMzatitamasya cArddha maNDalasya paviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 27 / / tato dvAbhyAmarddhamaNDalAbhyAmekaM maNDalamityasya rAzerarddhakaraNe labdhAni trayodaza maNDalAni caturda zasya maNDalasya sArddhAH paTcatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH / 13 14 / samprati candramAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalanirUpaNAM karoti- 'tA caMdreNa' mityAdi, tA iti pUrvavat, cAndreNa mAsena prAguktasvarUpeNa candraH kati maNDalAni carati, bhagavAnAha- 'tA cohase tyAdi, caturddaza sacaturbhAgamaNDalAni caturbhAgasahitAni maNDalAni carati ekaM ca caturviMzazatabhAgaM maNDalasya, kimuktaM bhavati ?- paripUrNAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya caturbhAgaM caturviMzatyadhikaza tasatkamekatriMzadbhAgapramANamekaM ca caturviMzatyadhikazatasya bhAgaM dvAtriMzataM paJcadazasya maNDalasya caturviMzatyadhikazatabhAgAn carati, tathAhi--yadi caturviMzatyadhikena parvazatenASTau zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM labhyante tato * dvAbhyAM parvabhyAM kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA - 124 / 884 / 2 / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtAni saptadaza zatAnyaSTapathyadhikAni 1768, teSAM caturviMzatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, labdhAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzat caturviMzatyadhikazatabhAgAH 14 / / 'tA caMdreNa' mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugamaM, 'tA pannarase'tyAdi, paJcadaza caturbhAganyUnAni maNDalAni carati ekaM ca caturviMzatyadhikazatabhAgaM maNDalasya, For Penal Use Only ~506~ wor Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [85]] sUyapraja- kimuktaM bhavati !-caturdaza paripUrNAni maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya caturnavatiM caturviMzatyadhikazatabhAgAn carati, 15 prAbhRte ptivRttiH| tathAhi-yadi caturviMzatyadhikena parvazatena nava zatAni paJcadazottarANi maNDalAnAM labhyante tato dvAbhyAM kiM labhAmahe ?, nakSatrAdi(mala0) rAzivayasthApanA-124 / 915/2 / anAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAnyAdA zatAni triMzadadhikAni 1830,mAsazcandrA dInAM cAraH // 25 || etepAmAyena rAzinA caturthizatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, labdhAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya catuna-zadAnA // yatizcaturviMzatyadhikazatabhAgAH / 4 / 24 / iti, 'tA candeNa'mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtra sugama, bhagayAnAha--'tA pANarase tyAdi, paJcadaza maNDalAni caturbhAganyUnAni carati SaT ca caturviMzatyadhikazatabhAgAna maNDalasya, kimukta bhavati :-paripUrNAni caturdaza maNDalAni carati paJcadazasya ca maNDalasya navanavatiM caturdheizatyadhikazatabhAgAn , tathAhi-11 | yadi caturthizatyadhikena parvazatenASTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni arddhamaNDalAnAM labhyante tato dvAbhyAM paryabhapA ki labhAmahe !, rAzitrayasthApanA-124 / 1835 / 2 / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtAni patriM-11 zacchatAni satatyadhikAni 3670, eteSAmAyena rAzinA caturviMzatyadhika zatarUpeNa bhAgaharaNaM, labdhA ekonaviMzat zeSA tiSThati catuHsaptatiH, idaM cArddhamaNDalagataM parimANa, dvAbhyAM cArddhamaNDalAbhyAmekaM paripUrNa maNDalaM tato'sya rAze-161 kina bhAgahAro labdhAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya navanavatizcaturvizatyadhikazatabhAgAH 15 / 134 sAmprataM RtumAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalanirUpaNAM karoti-'tA uumAseNa caMde'ityAdi, RtumAsena-karmamAsena // 251|| candraH kati maNDalAni carati !, bhagavAnAha-'tA cohase tyAdi caturdaza maNDalAni carati paJcadazasya maNDa-14! *6456-54-% dIpa anukrama [113] % % ~507~ Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [5] dIpa anukrama [113] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH Jin Eucator lasya triMzatamekapaSTibhAgAn tathAhi yadi ekapaTyA karmmamAsairaSTau zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM labhyante tata ekena karmamAsena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA / 61 / 884 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya ekapaTyA bhAgaharaNaM labdhAni paripUrNAni caturddaza maNDalAni paJcadazasya cimaNDalasya triMzadekapaSTibhAgAH / 14 / / 'tA umAseNa' mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'tA pannarasetyAdi, paJcadaza paripUrNAni maNDalAni carati, tathAhi yadyekapaTyA karmamAsairnava zatAni paJcadazottarANi sUryamaNDalAnAM labhyante tata ekena karmmamAnena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA / 61 / 915 | 1| atrAntyena rAzinA madhyarAzirguNyate jAtaH sa tAvAneva tasya ekapaTyA bhAgaharaNaM rabdhAni paripUrNAni paJcadaza maNDalAni 15, 5 'tA umAseNa'mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - tA pannarase tyAdi, paJcadaza maNDalAni carati, OM poDazasya ca maNDalasya pazca dvAviMzazatabhAgAn tathAhi yadi dvAviMzena karmamAsazatenASTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni maNDalAnAM nakSatrasya labhyante tata ekena karmamAsena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA 122 / 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAdyena rAzinA dvAviMzatyadhikazatarUpeNa bhAgaharaNaM labdhAni paJcadaza maNDalAni poDazasya ca paJca dvAviMzazatabhAgAH 15 / 122 / samprati sUryamAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalAni nirUpayati- 'tA AiceNa 'mityAdi, tA iti pUrvavat, Adityena mAsena candraH kati maNDalAni carati ?, bhagavAnAha-caturdaza maNDalAni carati paJcadazasya ca maNDalasya ekAdaza paJcabhAgAn tathAhi--yadi paSTyA sUryamAsairaSTau For Par Use Only ~508~ wor Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [5] dIpa anukrama [113] prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryajJa zivRttiH ( mala0 "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - // 252 // zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM candrasya labhyante tata ekena sUryamAsena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA 60 / 884 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya paSTyA bhAgaharaNaM labdhAni caturdaza maNDalAni zepAstiSThanti catuzcatvAriMzat 44 tatacchedyacchedakarAzyozcatuSkenApavarttanA jAta uparitano zazirekAdazarUpo'dhastanaH pazcadazarUpaH labdhAH paJcadazamaNDalasya ekAdazabhAgAH 14 / ye / 'tA AikSeNa mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha - paJcadaza caturbhAgAdhikAni maNDalAni carati, tathAhi--yadi paTyA sUryamAsanaya zatAni paJcadazottarANi maNDalAnAM sUryasya labhyante tata ekena mAsena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA 60 / 915 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya paSTyA bhAgaharaNaM labdhAni paJcadaza maNDalAni SoDazasya ca paSTibhAgavibhaktasya paJcadazabhAgAtmakazcaturbhAgaH / 15 / hai / 'tA AiceNa' mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtraM sugamam bhagavAnAha - 'tA paNNarase'tyAdi, paJcadaza maNDalAni caturbhAgAdhikAni paJcatriMzataM viMzatyadhikazatabhAgAn maNDalasya carati, kimuktaM bhavati ! - poDazasya ca maNDalasya paJcatriMzataM viMzatyadhikazatanAgAn carati, tathAhi - yadi viM zena sUryamAsAtenASTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni maNDalAnAM nakSatrasya labhyante tata ekena sUryamAsena kiM labhyate ?, rAzitrayasthApanA / 120 / 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzirguNito jAtastAvAneva tasya viMzatyadhikena zatena bhAgaharaNaM labdhAni paJcadadA maNDalAni paJcatriMzacca viMzatyadhikazatabhAgAH SoDazasya 15 / 12 adhunA abhiva varddhitamAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalAni nirUpayannAha - 'tA abhivahnieNa' mityAdi, tA iti pUrvavat abhivarddhi For Parts Only ~509~ 15 prAbhRte nakSatrAdimAsaizcandrAdInAM cAraH sU 85 // 252 // Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [85]] dIpa tena mAsena candraH kati maNDalAni carati !, bhagavAnAha-'tA paNNarase' tyAdi, paJcadaza maNDalAni parati poDazasyA 4ca maNDalasya vyazItiH caturazItyadhikazatabhAgAn , tathAhi-atraivaM rAzika-iha yuge'bhivarddhitamAsAH saptapaJcAzatra &sapta cAhorAtrA ekAdaza muha skhayoviMzatizca dvApaSTibhAgA muhUrtasya, eSa gha rAziH sAMza iti na rAzikakarmaviSaya-18 stataH paripUrNamAsapratipattyarthamayaM rAziH SaTpaJcAzadadhikena zatena guNyate, jAtAni paripUrNAni navAzItiH zatAni aSTAviMzatyadhikAni abhivaddhitamAsAnAM, kimuktaM bhavati !-paTpaJcAzadadhikazatasaGkhyeSu yugeSu etAvantaH paripUrNA abhi-11 LSIvaddhitamAsAH labhyante, etacca dvAdazaprAbhRte sUtrakRtaiva sAkSAdabhihitaM, tatasvairAzikakarmAvatAra:-yazaSTAviMzatyadhikaira-1 bhivatimAsainavAzItizataiH paTpaJcAzadadhikazatasaGkhyayugabhAvibhizcandramaNDalAnAmekaM lakSaM saptatriMzatsahasrANi navI zatAni caturuttarANi labhyante tata ekenAbhivaddhitamAsena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA-8928 // 137904 // 1 // acAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzestADanAjAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 8928 bhAgaharaNaM labdhAni / paJcadaza maNDalAni 15 zeSamuddharati ekonacatvAriMzat zatAni caturazItyadhikAni 3984, tata chedyacchedakarAzyoraSTAcatvAriMzatA'pavartanA jAta uparitano rAziruyazItiradhastanaH paDazItyadhika zataM AgataM SoDazamaNDalasya vyshiitiH| pddshiitydhikshtbhaagaaH| 'tA abhivahieNamityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-solase'tyAdi, poDaza maNDalAni bibhirbhAgainyUnAni carati, maNDalaM dvAbhyAmaSTAcatvAriMzadadhikAbhyAM zatAbhyAM chittyA, tathAhi-yadi SaTpa-121 cAzadadhikazatasayayugabhAvibhiraSTAviMzatyadhikairabhivatimAsainavAzItizataiH sUryamaNDalAnAmekaM lakSaM dvicatvAriMzatsa anukrama [113] ~510~ Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [5] dIpa anukrama [113] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [15], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 85] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJa- hasrANi sa zatAni catvAriMzadadhikAni labhyante tata ekenAbhivarddhitamAsena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA 8928 / *SThivRttiH 8 142740 / 1 / atrAmyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzirguNyate jAtaH sa tAvAneva tasyAdyena rAzinA 8928 ( mala0) 2 bhAgo hiyate labdhAni paJcadaza maNDalAni 15 zeSamuddharanti aSTAzItiH zatAni viMzatyadhikAni 8820 tatacchedya5 cchedakarAzyoH SaTUtriMzatA'pavarttanA jAta uparitano rAziH dve zate paJcacatvAriMzadadhike 245 adhastano dve zate aSTAca // 253 // * tvAriMzadadhike 248 AgataM SoDazaM maNDalaM bribhibhAgairnyanaM dvAbhyAmaSTAcatvAriMzadadhikAbhyAM zatAbhyAM pravibhakta 248 / 'tA abhiva hiraNa' mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'tA solasetyAdi, poDaza maNDalAni saptacatvAriMzatA bhAgairadhikAni caturddazabhiH zatairaSTAzItyadhikairmaNDalaM chittyA, tathAhi yadi SaTpaJcAzadadhikazata saGkhya yugabhA& vibhirabhivaddhi tamAsairnavA zAMtiza tairaSTAviMzatyadhikairnakSatramaNDalAnAmekaM lakSa tricatvAriMzat sahasrANi zatamekaM triMzada|dhikaM labhyate tataH ekenAbhivarddhitamAsena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA / 8928 / 143130 | 1 | atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAdyena rAzinA 8928 bhAgo ziyate labdhAni SoDaza maNDalAni zeSamuddharati dve zataM dvavazatyadhike 282 tataH chedyacchedakarAzyoH paGkenApavarttanA jAtA upari saptacatvAriMzat 47 adhastu caturdaza zatAnyaSTAzItyadhikAni 1488 AgatAH saptacatvAriMzat aSTAzItyadhika caturdazazatabhAgAH / sampratyekaikenAhorAtreNa candrAdayaH pratyekaM kati maNDalAni carantItyetannirUpaNArthamAha tA egamegeNaM ahoraseNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA evaM addhamaMDalaM carati ekatIsAe bhAgehiM karNa For Plata Lise Only ~ 511~ 15 prAbhUte nakSatrAdimAsezcandrAdInAM cAraH sU 85 // 253 // wor Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [6] dIpa anukrama [114] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) - prAbhRta [15], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [86 ] . AgamasUtra - [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH NavahiM paNNarasehiM addhamaMDalaM chettA, tA egamegeNaM ahoratteNaM sUrie kati maMDalAI carati ?, tA evaM addhamaMDalaM carati, tA egamegeNaM ahora teNaM Nakkhatte kati maMDalAI carati ?, tA evaM addhamaMDalaM carati dohiM bhAgehiM adhiyaM sattahiM battIsehiM saehiM addhamaMDalaM chettA / tA egamegaM maMDala caMde katihiM ahoratehiM carati 1, tA dohiM ahoratehiM carati ekanIsAe bhAgehiM adhitehiM cauhiM cotAlehiM satehiM rAIdiehiM chettA, tA egamegaM maMDalaM sUre katihiM ahora tehiM carati 1, tA dohiM ahoratehiM carati, tA egamegaM maMDala NakUkhatte katihiM ahoratehiM carati 1, tA dohiM ahoratehiM carati dohiM UNehiM tihiM sattasadvehiM satehiM rAIdiehiM chettA / tA jugeNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA aTTha cullasIte maMDalasate carati, tA jugeNaM sure kati maMDalAI carati ?, tA NavapaNNaramaMDalasate carati, tA jugeNaM Nakkhatte kati maMDalAI carati ?, tA aTThArasa paNatIse dubhAgamaMDalasate carati / icesA muhuttagatI rikkhAtimAsarAIdiyajugamaMDa lapavibhattA sigdhagatI vatthu Ahitetti bemi // (sUtraM0 86) pannarasamaM pAhuDaM samantaM // 'tA egamegeNa 'mityAdi, tA iti pUrvavat, ekaikenAhorAtreNa candraH kati maNDalAni carati !, bhagavAnAha - 'tA ega' mityAdi, ekamarddhamaNDalaM carati ekatriMzatA bhAgairdhUnaM navabhiH paJcadazottare / zatairarddhamaNDalaM chittvA tathAhirAtrindivAnAmaSTAdazabhiH zataistriMzadadhikaiH saptadaza zatAni aSTaSaSyadhikAni arddhamaNDalAnAM candrasya labhyante tata ekena rAtrindivena kiM labhyate ?, rAzitrayasthApanA 1830 / 1768 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhya For Penal Use Only ~ 512~ Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [6] dIpa anukrama [114] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [86 ] AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [15], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJamivRttiH ( mala0 // 254 // rAzirguNyate jAtaH sa tAvAneva tasyAdyena rAzinA 1830 bhAgaharaNaM, sa coparitanasya rAzeH stokatvAda bhAgaM na labhate tatabhchedyacchedakarAzyoddhiM kenApavarttanA jAtaH uparitano rAziraSTau zatAni caturazItyadhikAni adhastano nava zatAni paJcadazottarANi / tata AgatamekatriMzatA bhAgeyUnamekamamaNDalaM navabhiH paJcaH zottaraiH pravibhaktamiti / 'tA ega * megeNa mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'tA ega mityAdi, ekamarddhamaNDala carati, etacca supratItameva, 'tA egamegeNa' mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'tA egamegeNa'mityAdi, ekamarddhamaNDalaM dvAbhyAM bhAgAbhyAmadhikaM carati dvAtriMzadadhikaiH saptabhiH zatairarddhamaNDalaM chitvA tathAhi yadyahorAtrANAmaSTAdazabhiH zataistriMzada| dhiraSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni nakSatrANAmarddha maNDalAni labhyante tata ekenAhorAtreNa kiM labhyate ?, rAzitrayasthApanA 1830 / 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakarUpeNa madhyarAzerguNanA jAtaH sa tAvAneva tasyAdyena rAzinA 1830 bhAgaharaNaM labdhamekamarddhamaNDalaM doSastiSThanti paJca tatache yaccheda karAiyorarddhaTa nIcairapavarttanA jAtAvupari * dvau adhastAt sazatAni dvAtriMzadadhikAni, labdhau dvau dvAtriMzadadhikasaptazata bhAgau / adhunA ekaikaM paripUrNa maNDalaM OM candrAdayaH pratyekaM katibhirahorAtraizcarantItyetannirUpaNArthamAha- 'tA ega' mityAdi, tA iti pUrvavat ekaikaM maNDalaM candraH katibhirahorAtraizvarati 1, bhagavAnAha - 'tA dohiM' ityAdi dvAbhyAmahorAtrAbhyAM carati ekatriMzatA bhAgairadhikAbhyAM caturbhizcatvAriMzadadhikaiH zataiH rAtrindivaM chiyA, tathAhi-- yAde candrasva maNDalAnAmaSTabhiH zataizcaturazItyadhikairahorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni labhyante tata ekena maNDalena kati rAtrindivAni labhAmahe ?, rAzitraya For Parts Only ~ 513 ~ 15 prAbhUte candrAdInA mahorAtrama NDalayugagatayaH sU86 // 254 // Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [86] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [86] dIpa sthApanA 884 / 183011 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA caturazItya-18 |dhikASTazatapramANena bhAgaharaNa labdhau dvAvahorAtrI zeSAstiSThati dvASaSTiH 62 tatazchedyacchedakarAzyodikenApavarcanA jAta uparitano rAzirekatriMzadrUpo'dhastanazcatvAri zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni AgataM ekatriMzat dvicatvAriMzada-18 adhikacatuHzatabhAgAH / 'tA egamega'mityAdi, tA iti pUrvavat , ekaikaM maNDalaM sUryaH katibhirahorAtraizcarati !, bhagayAnAha-'tA dohiM'ityAdi, dvAbhyAmahorAtrAbhyAM carati, tathAhi-yadi sUryasya maNDalAnAM navabhiH zataiH paJcadazottararaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni ahorAtrANAM labhyante tata ekena maNDalena kati ahorAtrAn labhAmahe !, rAzitrayasthApanA-915 / 1830 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 915 bhAgaharaNaM | labdhau dvAvahorAtrAviti / 'tA egamega'mityAdi tA iti pUrvavat ekaikamAtmIyaM maNDala nakSatra katibhirahorAtraizcaratiI, bhaga-1 yAnAha-'tA dohiM'ityAdi, dvAbhyAmahorAtrAbhyAM dvAbhyAM bhAgAbhyAM hInAbhyAM tribhiH saptapaSTaH-saptapazyadhika zatai rAtrindivaM| chittyA, tathAhi-yadi nakSatrasya maNDalAnAmaSTAdazabhiH zataiH paJcatriMzadadhikaiH paTtriMzacchatAni SaSTyadhikAni rAbindiyAnAM 13 dAlabhAmahe tata ekena maNDalena kiM labhAmahe!,rAzitrayasthApanA 1835 / 3660 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzestADanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 1835 bhAgaharaNaM labdhamekaM rAtrindivaM zeSANi tiSThantyaSTAdaza zatAni paJcaviM14 zatyadhikAni 1825 tata chevacchedakarAzyokeinApavarttanA jAta uparitano rAziH trINi zatAni paJcaSadhyadhikAni cheda-15 rAzistrINi zatAni saptaSaSThayadhikAni 17tata AgataM dvAbhyAM saptaSaSTapadhikatrizatabhAgAbhyAM hInaM dvitIyaM rAtrindi-| anukrama [114] ~ 514~ Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [86] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 22 prata 2 % sUtrAka [86] % dIpa sUryaprajJa- vamiti / samprati candrAdayaH pratyekaM kati maNDalAni yuge carantItyetannirUpaNArthamAha-tA juge NamityAdi, tA iti 15 prAbhRte sivRttiH pUrvavat , yugena kati maNDalAni carati ?, bhagayAnAha-tA aDe'tyAdi, tA iti pUrvavat , aSTau maNDala zatAni catura- candrAdInA (mana zItyadhikAni carati, candraH ekena zatasahasreNATAnavatyA zataiH pravibhaktasya maNDalasyASTrapazyadhikasaptadazazatasamayAna mahArAtrama mnnddlyugg||255|| bhAgAna ekena muhUrtena gacchati, yuge ca muhUttAH sarvasaGkhyayA catuHpaJcAzatsahasrANi nava zatAni, tataH saptadaza dAtAni MaSTaSaSTyadhikAni catuHpaJcAzatA sahasrairnaSabhizca zatairguNyante jAtA nava koTayaH saptatikSAriSaSTiH sahasrANi dve zate || W197063200 tato'sya rAzerekena zatasahasreNASTAnavatyA ca zataiH 109800 maNDalAnayanAtha bhAgo hiyate, labdhAni aSTau / zatAni casurazIlyadhikAni maNDalAnAmiti, tA jugeNa mityAdi sUryaviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tAnacapaNNarase'-II tyAdi, tA iti pUrvavat , nava maNDalazatAni paJcadazAdhikAni carati, tathAhi-yadi dvAbhyAmahorAtrAbhyAmekaM sUrya maNDalaM labhyate tataH sakalayugabhAvibhiraTAdazabhirahorAtrazataitriMzadadhikaiH kati maNDalAni labhyante / , rAzitrayasthApanA 4 / 1 / 1830 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1850 teSAmAyena| | rAzinA dvikarUpeNa bhAgaharaNaM labdhAni nava zatAni paJcadazottarANi 915 / 'tA jugeNa'mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtra || sugama, bhagavAnAha-'tA aTThArase tyAdi, aSTAdaza dvibhAgamaNDalazatAni-arddhamaNDalazatAni pshctriNshaani-pshctriNsh-| // 255 // dadhikAni carati, tathAhi-nakSatramekena zatasahasreNASTAnavatyA ca zataiH pravibhaktasya maNDalasya satkAn pazcatriMzadadhi-II kASTAdazazatasazyAna bhAgAn ekena muhUna gacchati, yuge ca muhUrtAH sarvasaGkhyayA catuHpaJcAzatsahasrANi nava zatAni, % anukrama [114] ~ 515~ Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [86] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [86] dIpa tatastaizcatuHpaJcAzatA sahasranavabhiH zatairaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni guNyante, jAtA dahA koTayaH sapta lakSA ekacatvAriMzatsahasrANi paJca zatAni 10074 1500, arddhamaNDalAni ceha jJAtumiSTAni tata ekasya zatasahasrasyASTAnavatezca zatAnAmar3heM yAni catuHpaJcAzatsahasrANi nava zatAni tairbhAgo hiyate, labdhAni aSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni arddhamaNDalAnAmiti / sammati sakalapAbhUtagatamupasaMhAramAha-icesA muhattagaI' ityAdi, iti-evamuktena prakAreNa eSA-15 | anantaroditA muhUrttagatiH-pratimuhUrta candrasUryanakSatrANAM gatiparimANa tathA RkSAdimAsAn-nakSatramAsaM candramAsaM sUryamAsamabhivatimAsa tathA rAnindivaM tathA yugaM cAdhikRtya maNDalapavibhaktiH-maNDalapavibhAgo vaiyikatyena maNDalasamAmarUpaNA ityarthaH tathA zIghragatirUpaM vastu AkhyAtamityetad bravImi ahaM, idaM ca bhagavadacanamataH samyaktvena pUrvoktaM zraddheyaM / / IMI iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM paJcadazaM prAbhUtaM samAptam // tadevamuktaM paJcadarza prAbhRta, sammati SoDazamArabhyate, tasya cAyamardhAdhikAro yathA 'kathaM jyotsnAlakSaNamAkhyAta'miti zatata evaMrUpameva praznasUtramAhaMtA kahaM te dosiNAlakkhaNe Ahiteti vadejjA ? tA caMdalesAdI ya dosiNAdI ya dosiNAI ya caMdale-12 sAdI ya ke aTTe kiMlakkhaNe !, tA ekaTe egalakkhaNe, tA sUralessAdI ya Ayavei gha Atavetiya sUrale sAdI ya ke aTTe kilakkhaNe !, tA egaDhe egalakkhaNe, tA aMdhakAreti ya chApAi ya chAyAti ya aNdhkaareti| |ya ke aTe kiMlakkhaNe, tA egaDhe egalakkhaNe // (sUtra087) solasamaM pAhuDhaM samattaM // anukrama [114] atra paJcadazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha SoDazaM prAbhRtaM Arabhyate ~516~ Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [16], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [87] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- vivRttiH (mala0) // 256 // kArthalakSaNe sUtrAka [87]] dIpa 'tA kahate'ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! te-tvayA jyotsnAlakSaNamAkhyAta iti vadet !, 16prAbhUta evaM sAmAnyataH pRSTvA vivakSitapraSTa vyArthaprakaTanAya vizeSamaznaM karoti, tA caMdalesAI'ityAdi, tA iti pUrvavat , candra- pyAra (graMtha 8000 ) lezyA iti jyotsnA iti anayoH padayorathavA jyotsnA iti candralezyA ityanayoH padayoH, ihAkSarA-1 NAmAnupUrvIbhedenArthabhedo dRSTaH, yathA vedo deva iti, padAnAmapi cAnupUrvIbhedadarzanAdarthabhedadarzanaM yathA-putrasya guruH |guroH putra iti, tata ihApi kadAcidAnupUrvIbhedAdarthabhedo bhaviSyatItyAzaGkAyazAcandralezyA iti jyotsnA ityuktyA jyotsnA iti candralecyA ityuktaM, anayoH padayorAnupUA anAnupUA yA vyavasthitayoH ko'rthaH, kiM parasparaM bhinna utA-IN |bhinna iti , sa ca kiMlakSaNaH-kisvarUpo lakSyate-tadanyavyavacchedena jJAyate yena tallakSaNaM-asAdhAraNa svarUpaM kiM lakSaNaM-12 asAdhAraNaM svarUpaM yasya sa tathA, evaM prazne kRte bhagavAnAha-'tA egaTTe egalakkhaNe' iti, tA iti pUrvavat, candralezyA iti jyotsnA ityanayoH padayorAnupUA anAnupUrdhyA vA vyavasthitayoreka eva-abhinna evArthaH, ya eva ekasya | padasya vAcyo'rthaH sa eva dvitIyasyApi padasyeti bhAvaH, egalakkhaNe' iti eka-abhinnamasAdhAraNasvarUpaM lakSaNaM | | yasya sa tathA, kimukkaM bhavati ?-yadeva candralezyA ityanena padena vAcyasyAsAdhAraNaM svarUpa pratIyate tadeva jyotsnA | ityanenApi padena, yadeva ca jyotsnA ityanena padena tadeva candralezyA ityanenApi padeneti, evaM Atapa iti sUryalezyA | iti yadivA sUryalezyA iti Atapa iti, tathA andhakAra iti chAyA iti adhavA chAyA iti andhakAra iti, teSu padeSu viSaye praznanirvacanasUtrANi bhAvanIyAni // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM poDazaM prAbhUtaM samAptam // anukrama [115] -950-6065804 ~517~ Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [17], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [88] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [88] dIpa tadevamukta poDarza prAbhRtaM sammati saptadazamArabhyate, tasya cAyamAdhikAra:-'cyavanopapAtau vaktavyApiti satarata-18 dviSayaM praznasUtramAha| tA kahate caraNovavAtA Ahiteti badejA, tastha khalu imAo paNavIsaM paDivattIo papaNAsAo, tatva ege evamAhaMsu tA aNusamayameva caMdimasUriyA apaNe cayaMti aNNe uvavajaMti ege evamAsu 1, ege| puNa evamAhaMsu tA aNumuhuttameva caMdimasUriyA aNNe cayaMti aNNe uvavavati 2 evaM java heDA taheca jAya |tA ege puNa eSamAhaMsu tA aNuosappiNI ussapipaNImeva caMdimasUriyA aNNe capaMti aNNe uvayAnaM ti ege | DIevamAhaMsa, vayaM puNa evaM badAmo-tA caMdimasUriyANaM devA mahihIA mahAjutIyA mahAbalA mahAjasA |mahAsokkhA mahANubhAvA caravatthadharA varamalladharA varagandhadharA barAbharaNadharA aghochittiNayaTThatAe kAle| 13 aNNe cayaMti aNNe upavajaMti // sUtra 88) sattarasamaM pAraDaM samattaM // XI 'tA kahaM te ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA candrAdInAM cyavanopapAtI vyAkhyAtA-13 sAviti vadet , sUtre ca dvitve'pi bahuvacanaM prAkRtatvAt , uktaM ca-"bahudhayaNeNa duvayaNa"miti prazne kRte bhagavAneta dvipaye yAvatyaH pratipattayaH santi tAvatIrupadarzayati-tatthe tyAdi, tatra-cyavanopapAtaviSaye khasvimA-vakSyamANasvarUpAH |paJcaviMzatiH pratipattayA-paratIthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tadyathA-'tatdhege' ityAdi, tatra-teSAM pacaviMzateH paratI-1 lArthikAnAM madhye eke-paratIthikA evamAhuH, tA iti teSAM prathama svazidhyaM pratyanekavakanyatopakrame kramopadarzanArthaH, anusamya anukrama [116] FarPranaamwam umom atra SoDazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha saptadazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 518~ Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [17], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [88] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryapajJa- tivRttiH prata (mala.) 25 sUtrAMka AMSC-25 [88] dIpa anukrama [116] meva candrasUryA anye pUrvotpannAzcyavante-cyavamAnAH anye'pUrvA utpadyante-utpadyamAnA AkhyAtA iti vadet , atropasaM- 17prAbhUte hAraH-eke evamAhuH, eke punareyamAhuH anumuhUrtameva candrasUryA anye pUrvotpannAzyavante-vyayamAnAH anye'pUrvA utpadyante cyavanopautpadyamAnA AkhyAtA iti vadet , upasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu evaM jahA hiTThA taheva jAve'tyAdi, evaM uktena pra- pAtI sU88 kAraNa yathA apastAt SaSThe prAbhRte ojaHsaMsthitI cintyamAnAyAM paJcaviMzatiH pratipattaya uktAstathaivAtrApi vaktavyA. yAyada 'aNuosappiNiutsappiNimeve syAdi caramasUtra, tAzcaivaM bhaNitajyA:-'ege puNa evamAhaMsu tA aNurAIdiyameva caMdi| masUriyA anne cayaMti anne uvavarjati AhiyAti vaejjA, ege evamAIsu 3, ege puNa ecamAhaMsu tA eva aNupakkhameva caMdimasU-15 riyA anne cayaMti anne ubavajjati Ahiyatti vaejjA ege evamAiMsu 4 ege puNa evamAsu tA aNumAsameva caMdimasUriyA anne cayaMti anne uvayajati Ahiyatti ghaejjA ege evamAhaMsu 5 ege puNa eSamAiMsu tA aNuuumeva caMdimasUriyA anne cayati anne uvavajati Ahiyati vaejjA ege evamAIsu 6 evaM tA aNuayaNameva 7 tA aNusaMvaccharameva 8 tAla aNujugameva 9 tA aNuvAsasayameva 10 tA aNuvAsasahassameva 11 tA aNuvAsasayasahassamegha 12 tA aNupuvameva 13|| |tA aNupuSasayameva 14 sA aNupuSasahassameSa 15 tA aNupuisayasahassameva 15 tA aNupaliovamameva 17 tA aNupa-15 lioSamasayameva 18 tA aNupaliovamasahassameva 19 tA aNupaliovamasayasahassameya 20 tA aNusAgaroyamameva 21|| maa||257|| tA aNusAgarovamasayameva 22 tA aNusAgarovamasahassameva 23 tA aNusAgarovamasayasahassameva 24" paJcaviMzatitamapratipattisUtraM tu sAkSAdeva sUtrakRtA darzitaM, tadevamuktAH paratIdhikAtipattayaH, etAzca sarvA api mithyArUpAstata etAbhyaH 34SC Saintaintunintamature ~519~ Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [17], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, --------------------- mUlaM [88] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [88] pRthagbhUtaM svamataM bhagavAnupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpannakevalajJAnA evaM-vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva dAkAramAha-tA caMdime'tyAdi, tA iti pUrvavat candrasUryA pAmiti vAkyAlaGkAre devA 'maharTikA' mahatI Rddhirvi-IA INmAnaparivArAdikA yeSAM te tathA, tathA mahatI dyutiH-zarIrAbharaNAzritA yeSAM te mahAdyutayaH, tathA mahat blN-shaariirH| mANo yeSAM te mahAbalAH, tathA mahat-vistIrNa sarvasminnapi jagati vistRtatvAt yazaH-lAghA yeSAM te mahAyazasaH, tathA mahAna anubhAvo-kriyakaraNAdiviSayo'cintyaH zaktivizeSo yeSAM te mahAnubhAvAH, tathA mahat-bhavanapativyantarebhyo'tiprabhUtaM tadapekSayA teSAM prazAntatvAt saukhyaM yeSAM te mahAsaukhyAH, varayakhadharA mAlyadharA varagandhadharA varAbharaNa dharA avyavacchinnanayArthatayA-dravyAstikanayamatena kAle-vakSyamANapramANasvasvAyurvyavacchede anye pUrvotpannAzyavantesacyavamAnAH anye tathAjagatsvAbhAvyAtSaNmAsAdArato niyamataH utpadyantetatpadyamAnA AkhyAtA iti vadet svshissyebhyH|| iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM saptadarza prAbhRtaM samAptam / / ma tadevamukta saptadarza prAbhUta, sAmpatamaSTAdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH yathA-'candrasUryAdInAM bhUmerUrvamuccatvapramANaM vaktavya miti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te uccatte Ahiteti badelA, tatva khalu imAmo paNavIsaM paDivattIo, tatdhege evamAhaMsu-tA pagaM jopaNasahassaM sUre uhuM uccatteNaM divahuM caMde ege evamAsu 1 ege puNa evamAhaMsu tA do joyaNasaha|ssAI sUre urdu ucatteNaM ahAtijAI caMde ege evamAhaMsu 2 ege puNa evamAsu tA tinni jopaNasahassAI k- 24 dIpa anukrama [116] AM atra saptadazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha aSTAdazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 520~ Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) [89-93] nnnnMttsgrowaa zl + -122] "sUryaprajJapti" - * upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [89-93] + gAthA AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [18], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryamajJa tivRttiH ( mala0 // 258 // sUre uhUM uccattarNa ajuTThAI caMde ege evamAhaMsu 3 eme puNa evamAhaMsu tA cattAri joyaNasahassAI sUre uhaM uttaNaM paMcamAI caMde ege evamAhaMsu4ege puNa evamAhaMsu tA paMca jopaNasahassAI sUre u uccase aja * chaTTAI caMde ege evamAhaMsu 5 ege puNa evamAhaMsu tA cha joyaNasahassAI sUre u uccattarNa addhasattamAI caMde ege evamAhaMsu 6 ege puNa evamAhaMsu tA satta jopaNasahassAI sUre u uccaroNaM addhaTTamAI caMde ege eva mAhaMsu 7 ege puNa evamAhaMsu tA aTTha joyaNasahassAI sUre uhUM uccanteNaM aDanavamAI caMde ege evamAhaMsu 8 ege puNa evamAhaMsu tA nava joyaNasahassAI sUre uhUM useNaM addhadasamAI caMde ege evamAhaMsu 9 evamAhaMsu tA dasa joyaNasahassAI sUre uhuM uccateNaM adekArasa caMde ege evamAhaMsu 10 ege puNa evamAhaMsu ekkArasa joyaNasahassAI sare uhaM uccateNaM addhabArasa caMde 11 eteNaM abhilAveNaM tavaM vArasa sUre addhaterasa caMde 12 terasa sUre addhacodasa caMde 13 codasa sUre addhapaNNarasa caMde 14 paNNarasa sUre addhasolasa caMde 15 solasa sare addhasattarasa caMde 16 sattarasa sUre addhaaTThArasa caMde 17 aTThArasa sUre addhaekUNavIsaM caMde 18 ekoNavIsaM sUre addhavIsaM caMde 19 vIsaM sUre addharaati caMde 20 ekaari sUre addhabAbIsaM caMde 21 bAvIsaM sUre addhatevIsaM caMde 22 tevIsaM sUre aDacaDavI caMde 23 caDavIsaM sUre addhapaNavIsaM caMde 24 ege evamAhaMsu ege puNa evamAhaMsu paNavIsa joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM acchavIsaM caMde ege evamAhaMsu 25 / vayaM puNa evaM badAmo-tA imIse rayaNaSpabhAe puDhabIe bahusamaramaNijAo bhUmibhAgAo satta For Penal Use Only ~ 521~ 18 prAbhRte candrasUryA ca sU89 // 258 // wor Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [89-93] gAthA dIpa anukrama [117 -122] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [18], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. Education Internationa prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [89-93] + gAthA . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH uijoyaNasae uhUM uppatittA Dille tArAvimANe cAraM carati aTThajoyaNasate u utpatittA suravimANe cAraM carati aTThaasIe joyaNasae u upaisA caMdavimANe cAraM carati Nava joyaNasatAI uhaM uppatitA ucariM tArAvimANe cAraM carati hehilAto tArAvimANAto dasajoyaNAI uhuM uppatittA sUravimANA cAraM caraMti nauti joyaNAI u uppatittA caMdavimANA cAraM caraMti damottaraM joyaNasataM uhuM uppatittA ubarile tArArUve cAraM carati, sUravimANAto asIrti joyaNAI uhUM uppatittA caMdadvimANe cAraM carati joyaNasataM uhUM ucpatittA uvarille tArArUve cAraM carati, tA caMdavimANAto NaM vIsaM joSaNAI uhUM uppatittA ubarillate tArAkhve cAraM carati, evAmeva sapuvAvareNaM dasuttarajoyaNasataM bAhale tiriyamasaMkhene jotisabisae jotisaM cAraM parati Ahiteti SadekhA / (sUtraM 89 ) tA asthi NaM caMdimasUriyANaM devANaM hidvaMpi tArArUvA aNupitullAvi samapi tArAkhvA apitullAvi umpipi tArAkhvA aNuSi tulA vi?, tA asthi, tA kahaM te caMdimasUriyANaM devANaM hiTThapi tArAsvA aNuSi tullAvi samapi tArAkhvA aNupi tulAbi upipi tArArUvA aNupi tuhyAvi 1, tA jahA jahA NaM tesi NaM devANaM tavaNidyamayabhacerAI ussilAI bhavati tahA tahA NaM tesiM deSANaM evaM bhavati, taM0-aNute vAtullase vA, tA evaM khalu caMdimasUriyANaM devANa hidvaMpi tArArUvA aNupi tulAvi taheba jAba upipi tArAkhvA aNupi tulAvi (sUtraM 90 ) tA egamegassa NaM caMdssa devassa kevatiyA gahA parivAro paM0 kevatiyA NakkhattA parivAro paNNatto kevatiyA tArA parivAro paNNatto?, For Penal Use On ~ 522 ~ wor Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) ""sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata ptivRttiH * sUtrAMka pa (mala0) // 259 // [89-93] *50- gAthA %- tA egamegassa NaM caMdassa devassa aTThAsItigahA parivAro paNNatto, aTThAvIsaM NakhattA parivAro paNNato, 18 prAbhRte 'chAvavisahassAI Nava ceva satAI paMcuttarAI (pNcsyraaii)| egasasIparivAro tArAgaNakoDikoDINaM // 1 // candrAderuparivAro paM0 (sUtra91) tA maMdarassa NaM pavatassa kevatiyaM ayAdhAe (joise)cAraM carati ?, tA ekArasa ekavIsecava tAraka joyaNasate abAdhAe joise cAraM carati, tA loaMtAtoNaM kevatiya abAdhAe jotise paM01.tAekArasa ekAre mAyAgutAda parivAraH joyaNasate asAdhAe joise paM0 (sUtra92) tA jaMbuddIve NaM dIve katare Nakkhatte sabambhaMtarilaM cAra carati katare|| kAabAdhA aANakhatte sababAhirillaM cAraM carati kayare Nakkhatte sabbubarillaM cAraM carati kayare Nakkhatte sabahidvilaM cAraM taracA. cara, abhIyI Nakkhatte sabambhitarilaM cAraM carati, mUle Nakkhatte savabAhirillaM cAraM carati, sAtI Na-IA rAH sU &khate sambuparilaM cAra carati, bharaNI Nakkhatte sabaheDillaM cAraM carati (sUtraM 93) |89-93 | 'sA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa bhagavan ! tvayA bhUmerudai candrAdInAmunthatvamAkhyA tamiti vadet , evaM prazne kRte bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattayaH tAvatIrupadarzayati-tatthetyAdi, tatra-uccatvaviSaye &khalyimAH vakSyamANasvarUpAH paJcaviMzatiH pratipattayaH-paratIthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tA evaM 'tatthege' ityAdinA 4 darzayati, tatra-teSAM paJcaviMzateH paratIrdhikAnAM madhye eke paratIthikA evamAhura, tA iti pUrvavat ekaM yojanasahanaM suuryoIC||259|| | bhUmerurdhvamuzvarapena vyavasthito barddha-sArddha yojanasahasra bhUmerU candraH, kimuktaM bhavati ?-bhUmerUSa yojanasahane gate | |atrAntare sUryo vyavasthitaH, sArdai ca yojanasahasra gate candraH, sUtre ca yojanasaGkhyApadasya sUryAdipadasya ca tulyAdhikara 5 dIpa anukrama [117-122] -5 REatinintaman ~523~ Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [89-93] gAthA dIpa anukrama [117 -122] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [18], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH Educator Natvanirdezo'bhedopacArAt yathA pATaliputrAt rAjagRhaM nava yojanAnI tyAdau, evamuttareSvapi sUtreSu bhAvanIyaM, atropasaMhA ramAha-ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH tA iti pUrvavat, dve yojanasahasre bhUmerUrdhva sUryo vyavasthitaH arddhatRtIyAni yojanasahasrANi candraH atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 2, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, 'eeNa'mityAdi, etena - antaroditenAbhilApena zeSapratipattigatamapi sUtrajAtaM netavyaM taccaiyam- 'tiSNI'tyAdi, ege puNa evamAhaMsu tiSNi joaNasahassAI sUre uhuM uccateNaM ajuDAI caMde ege evamAhaMsu 3, 'tA cattArI'tyAdi ege puNa evamAhaMsu tA cattAri joyaNasahassAI sUre uddhaM uccateNaM addhapaMcamAI caMde ege evamAhaMsu 4, 'tA paMce'tyAdi, ege puNa evamAhaMsu tA paMca joyaNasahassAI sUre uddhaM uccatte addhachaDAI baMde ege evamAhaMsu 5 'evaM cha sUre addhasattamAI caMde' ege puNa evamAhaMsu tA cha joyaNasahassAI sUre uhUM uccateNaM addhasattamAI caMde ege evamAhaMsu 6 'santa sUre aTTamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA satta joyaNasahassAI sUre u uccatteNaM aDamAI caMde ege evamAhaMsu 7 'aTTha sUre addhanavamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA addha joyaNAI sUre uhuM uccatteNaM addhanayamAI caMde ege evamAhaMsu 8 'nava sUre addhadasamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA nava joyaNasahassAI sUre uhUM uccateNaM addhadasamAI caMde ege evamAhaMsu 9 'dasa sUre addharakArasAI caMde' iti, ege puNa evamAhaMsu tA dasa joyaNasahassAI sUre uhUM uccateNaM addhaekArasAI caMde ege evamAhaMsu 10 'ekkArasa sUre adghabArasa caMde' iti, ege puNa evamAhaMsu tA ikkArasa joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM addhavArasa caMde ege evamAhaMsu 11 'bArasa sUre addhaterasamAI For Para Use Only ~ 524~ Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) [89-93] tstshiddhyyowaa zl + -122] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [89-93] + gAthA . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [18], muni dIparatnasAgareNa saMkalita. sUryaprajJa sivRttiH ( mala0 ) // 260 // | caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA bArasa joyaNasahassAI sUre u uccaceNaM addhaterasamAI caMde ege puNa evamAhaMsu 12, 'terasa sUre advacauddasamAI caMde' iti, ege puNa evamAhaMsu tA terasa joyaNasahassAI sUre uhaM uccateNaM addhacohasamAI caMde ege evamAhaMsu 13, 'boisa sUre addhapaMcadasamAI caMde' iti ege puNa evamAhaM kA bahasa joya sahassAI sUre uhUM ucca leNaM addhapaMcadasamAI caMde ege evamAhaMsa 14, 'pazcarasa sUre addhasolasamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA paNNarasa joyaNasaharasAI sUre uhuM ucca seNaM addhasolasamAI caMde ege evamAhaMsu 15, 'solasa sUre 4 asattarasAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA solasa joyaNasahassAI sUre uhaM uccatte addhasarasamAI caMdre ege evamAhaMsu 16, 'sattarasa sUre aGkArasamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA satarasa jopaNasahassAI sUre uhaM uccakSeNaM ahArasamAI caMde ege evamAhaMsu 17, 'aTThArasa sUre addhaegUNavIsamAI baMde iti ege puNa evamAhaMsa tA aTThArasa joyaNasahassAI sUre uhUM uccateNaM addhaegUNavIsamAI caMde ege evamAhaMsa 18 'eguNavIsa sUre addhavIsamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA egUNavIsaM joyaNasahassAI sUre urdU uccateNaM addhavIsamAI caMde ege evamAhaMsu 19, 'bIsa sUre addhaekavIsamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA vIsaM joyaNasahassAI sUre uhUM utterNa addhaekavIsamAI caMde ege evamAhaMsu 20, 'ekkavIsaM sUre aDavAvIsamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu vA ikkavIsaM joyaNasahassAI sUre uhaM uccatteNaM addhabAbIsamAI caMde ege evamAhaMsu 21, 'bAvIsaM sUre aDatebIsAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA pAyI joyaNasahassAI sUre uhUM uccaceNaM addhatevIsamAI caMde ege ekamAsu 22 'tevIsaM sUre ja For Peralata Use Only ~ 525~ 18 prAbhRte candrAderu tAraka syANutA di parivAraH abAdhA abhyantaracA rAH sU 89-93 // 260 // Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA apacIsamAI caMdra' iti ege puNa evamAIsu tA tevIsaM joyaNasahasmAI sUre uhaM ucca teSI abacAvIcamAI pada pApA evamAsu 23 'caJcIma sUre apaMcavIsamAI caMde' iti ege puNa evamAsu carabIsa joyaNasahassA so bAhuM uccaceNa addhapaMcavIsamAI caMde ege evamAsu 24, paJcaviMzatitamapratipattisUtraM tu sAkSAdarzayati-'ege puNa eva-| mAhaMsu-tA paNavIsamityAdi, etAni ca sUtrANi sugamatvAtU svayaM bhAvanIyAni, tadevamuktAH parapratipasayaH sampati svamata bhagavAnupadarzayati-'vayaM puNA evaM vadAmo' ityAdi, vayaM punarutpannakevalavedasaH evaM-vakSyamANena prakAre badA-1 makhameva prakAramAha-tA imIse' ityAdi, tA iti pUrvavat , asyA rasaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhA-1 gAdUrya sana yojanazatAni navatAni-navatyadhikAni utplutya gatvA atrAntare adhastanaM tArAvimAna cAraM pAti-maNDalagalyA paricamaNaM pratipadyate, tathA asyA eva rakSaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrvamaSTau projanazatAnyuplutyAtrAntare sUryavimAnaM cAra carati, tathA asyA eva ratnaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrva paripUrNAni IN nava yojanazatAnyutplutyAnAntare sarvoparitanaM tArAvimAnaM cAraM carati / adhastanAcArAvimAnAdUrva daza yojanAnyuplutyAtrAntare sUryavimAnaM cAra carati, tata evAdhastanAtU tArAvimAnAnnavati yojanAnyUrdhvamutplutyAnAntare candravimAnaM | cAra carati, tata eva sarvAdhastanAt tArAvimAnAddazottaraM yojanazatamUrdhvamutplutyAtrAntare sarvoparitanaM vArAvimAnaM cAraM| carati, 'tA sUravimANAoM ityAdi, tA iti pUrvavat sUryavimAnAdUrvamazIti yojanAnyutplulyAvAntare candravimAnaM cAraM parati, tasmAdeva sUryavimAnAdUrya yojanazatamutpluyAtrAntare sarvoparitanaM tArArUpaM jyotizcakaM cAra carati, 'tA dIpa anukrama [117-122] For P OW ~526~ Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata ptivRttiH sUtrAMka sUryaprajJa- (maLa0) // 26 // [89-93] gAthA caMdavimANAoM' ityAdi tA iti pUrvavat candravimAnAdUrva viMzati yojanAni utplutyAtrAntare sarvoparitanaM tArArUpaM 18 prAbhRte jyotizcakraM cAra carati, evameve tyAdi evameva-uktenaiva prakAreNa 'saputvAvareNa ti saha pUrveNa vartante iti sapUrva sapUrva cA/candrAderu. tat aparaM ca sapUrvAparaM tena pUrvAparamIlanenetyarthaH, dazottarayojanazatavAhalyena, tathAhi-sarvAdhastanAttArArUpAt jyo- carakhaM tAraka tizcakrAdUrdhvaM dazabhiyojanaiH sUryavimAnaM tato'pyazItyA yojanaizcandravimAnaM tato viMzatyA sarvoparitanaM tArArUpaM jyoti-sAtAda parivAraH |zcakramiti bhavati jyotizcakracAraviSayasya dazottaraM yojanazataM bAhalyaM, tasmin dazottarayojanazatabAhalye, punaH kathaM-15 abAdhA abhUte ityAha-tiryagasaGkhyeye-asaGghayayojanakoTIkoTIpramANe jyotirviSaye manuSyakSetraviSayaM jyotizcakra cAra carati bhyantaracA|cAra carat manuSyakSetrAhiH punaravasthitamAkhyAtaM iti vadet // 'tA asthi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , astye rAsU tat bhagavan! yaduta candrasUryANAM devAnAM 'hidipitti kSetrApekSayA adhastanA api tArArUpavimAnAdhiSThAtAro devA 89-93 tivibhavalezyAdikamapekSya kecidaNavo'pi-laghavo'pi bhavanti, hInA api bhavantItyarthaH, kecittulyA api bhavanti, tathA samamapi-candravimAnaiH sUryavimAnaizca kSetrApekSayA samaneNyApi vyavasthitAstArArUpAH-tArAvimAnAdhiSThAtAro devA-1 |ste'pi candrasUryANAM devAnAM dyutivibhavAdikamapekSya kecidaNavo'pi bhavanti kecittulyA api, tathA candravimAnAnAM 31 sUryavimAnAnAM coparyapi ye vyavasthitAstArArUpAH-tArArUpavimAnAdhiSThAtAro devAste'pi candrasUryANAM devAnAM dyutivi-|| bhavAdikamapekSya kecidaNayo'pi bhavanti kecittulyA api !, evaM gautamena prazne kRte bhagavAnAha-'tA atyi'tti yade-II 18 26zA tattvayA pRSTaM tatsarvaM tathaivAsti, evamukte punaH praznayati-'tA kahaM te' ityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA jaha jahe tyAdi, dIpa anukrama [117-122] ~ 527~ Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA PAR-HROck) tA iti pUrvavat yathA yathA Namiti vAkyAlaGkAre teSAM devAnAM tArArUpavimAnAdhiSThAvaNAM prAgbhave taponiyamabrahmacaryANi ucchritAni-utkaTAni bhavanti tathA tathA teSAM devAnAM tasmin-tArArUpavimAnAdhiSThAtRbhave evaM bhavati yathA aNutvaM yA tulyatvaM vA, kimuktaM bhavati :-yaiH prAgbhave taponiyamabrahmacaryANi mandAni kRtAni te tArArUpavimAnAdhiSThA-ICI tRdevabhavamanuprAptAzcandrasUryebhyo devebhyo dyutivibhavAdikamapekSya hInA bhavanti, yaistu bhavAntare taponiyamabrahmacaryANi atyutkaTAnyAsevitAni te tArArUpavimAnAdhiSThAtRrUpadevatvamanuprAptA dyutivibhavAdikamapekSya candrasUryairdevaiH saha sa-11 mAnA bhavanti, na caitadanupapanna, dRzyante. hi manuSyaloke'pi kecijanmAntaropacitatathAvidhapuNyaprArabhArA rAjasvama-2 |prAptA api rAjJA saha tulyayutivibhavA iti, 'tA evaM khalu' ityAdi nigamanavAkyaM sugamaM / 'tA egamegassa Na'mityAdi, grahAdiparivAraviSayANi praznanirvacanasUtrANi sugamAni, 'tA madarassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , mandarasya parvatasya jambUdvIpagatasya sakalatiryaglokamadhyavartinaH kiyatkSetramavAdhayA sarvataH kRtvA cAraM parati !, bhagavAnAha-'tA ekArase'tyAdi, tA iti pUrvavat ekAdaza yojanazatAni ekaviMzAni-ekaviMzatyadhikAni abAdhayA kRtvA cAra carati, kimuktaM bhavati ?-meroH sarvata ekAdaza yojanazatAnyekaviMzatyadhikAni muktvA tadanantaraM cakravAlatayA jyotizcakraM cAra carati, 'tA loyaMtAoNamityAdi, tA iti pUrvavat lokAntAdAkaNamiti vAkyAlaGkAre kiyat kSetramavAdhayA kRtvA apAntarAlaM kRtvA jyotiSa prajJaptam !, bhagavAnAha-'ekArase tyAdi, ekAdaza yojanazatAnyekAdazAni-ekA dIpa anukrama [117-122] RELIGunintentmatha ~528~ Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA sUryaprajJa- dazAdhikAni abAdhayA kRtvA-apAntarAlaM vidhAya jyotiSaM prajJapta, 'tA jaMbuddIveNaM dIye kayare nakkhatte ityAdi sugama 18 prAbhRte vivRttiH nabaramabhijinnakSatraM sarvAbhyantaraM nakSatramaNDalikAmapekSya evaM mUlAdIni sarvabAhyAdIni veditvyaani| candrAdesa(malA tA caMdavimANeNaM kiMsaMThite paM01, tA aDakaviTThagasaMThANasaMThite savaphAliyAmae abhuggapamUsitapahasite . mAdicAhipAvividhamaNi rayaNabhatticitte jAva paDirUve evaM sUrabimANe gahavimANe NavatsavimANe taaraavimaanne| tA caMdavimANe Na kevatiyaM AyAmavikkhaMbheNaM kevatiya parikkheveNaM kevatiyaM bAhalleNaM paM0, tA chappaNaM egahibhAge alpataraNa joyaNassa ApAmamikkhaMbheNaM taM tiguNaM savisesaM parirayeNaM aTThAvIsa egaTThibhAge jopaNassa pAhalleNaM paNNatte, tiDI tA sUrabimANe NaM kevatiya AyAmavikhaMbheNaM pucchA, tA aDayAlIsaM egahibhAge joyaNassa AyAmavikvaM-12 sU95 bhaNaM taM tiguNaM savisesa pariraeNaM caJcIsaM egavibhAge joyaNassa bAhalleNaM 60, tA NakkhattavimANe NaM keva-12 &AtiyaM pucchA, tA kosaM AyAmavikkhaMbheNaM taM tiguNaM savisesaM pariraeNaM addhakosa pAhalleNaM paM0, tA tArAvi-11 |mANa NaM kevatiyaM puruchA, tA addhakosaM AyAmavikkhaMbheNaM taM tiguNaM savisesaM pariraeNaM paMcadhaNusayAI pAha-II laga paM0 // tA parimANaM kati devasAhassIo paricahati?, solasa devasAhassIo parivahati, saM0-pura-12 chimeNaM sIharUvadhArINaM cattAri devasAhassIbho parivahati, dAhiNe NaM gayarUvadhArINAM casAri devasAha sIo parivahaMli, paJcasthimeNaM vasabharUvadhArINaM cattAri devasAhassIo parivahati, uttareNaM turAgasvadhArINaM // 22 // cittAri devasAhassIo parivahaMti, evaM ravimApi, tA gahavimANe paM kati devamAhasmIbho parika dIpa anukrama [117-122] ~529~ Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [94-95] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA lihati ?, tA aTTha devasAhassIo parivahati, taM0-puracchimeNa siMharUSadhArINaM devANaM do devasAhassIo pari vahaMti, evaM jAva uttareNaM turagarUvadhArINaM, tA nakkhattavimANe NaM kati devasAhassIo parivahati?, tA cattAri mAdevasAhassIo parivahati, taM0-puracchimeNaM sIharUvadhArINaM devANaM ekA devasAhassI parivahati evaM jAba uttareNaM turagarUbadhArINaM devANaM, tA tArAvimANe NaM kati devasAhassIo parivahati ?,tA do devasAhassIo parivahati taM0-puracchimeNaM sIharUbadhArINaM devANaM paMca devasatA parivahaMti, evaM jAvuttareNaM turagarUvadhArINaM (sUtraM 94 ) etesi NaM caMdimasariyagahaNakvattatArAkhvANaM kayarerahito sigdhagatI vA maMdagatI vA ?, tA caMdehito sUrA sigghagatI sUrehito gahA sigdhagatI gahehitoNakkhattA sigghagatINakkhattehitotArA sigdhagatI, sabappagatI caMdA sabasigdhagatI tArA / tA eesiNaM caMdimamUriyagahagaNaNakNattatArArUvANaM kpreshhito|| appihiyA vA mahihiyA vA?, tArAhiMto mahihiyA NakkhattA Nakkhattehito gahA mahiDiyA gahehito sUrA mahihiyA sUrehiMto caMdA mahihiyA sabappaviyA tArA sabamahihiyA caMdA (sUtraM 95) 'tA caMdavimANe NamityAdi saMsthAnaviSayaM praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-'tA addhakavidvage'tyAdi, uttAnIkRta-1 marddhamAtraM kapitthaM tasyeva yat saMsthAnaM tena saMsthitamarddhakapitthasaMsthAnasaMsthitaM, Aha-yadi candravimAnamuttAnIkRtArddhamAkapitthaphalasaMsthAnasaMsthitaM tata udayakAle astamayakAle vA yadivA tiryak paribhramat paurNamAsyAM kasmAttadardhakapittha-18 phalokAraM nopalabhyante, kAma zirasa upari vartamAnaM vartulamupalabhyate, arddhakapitthasya upari dUramavasthApitasya parabhAgAda dIpa anukrama [117-122] ~ 530~ Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [94-95] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [94-95] dIpa anukrama [123-124] sUryaprajJa- rzanato varnulatayA dRzyamAnatvAt , ucyate, ihArddhakapitthaphalAkAra candra vimAnaM na sAmastyena pratipattavyaM kintu tasya 18prAmRte tivRttiH candravimAnasya pIThaM, tasya ca pIThasthopari candradevasya jyotizcakrarAjasya prAsAdaH, sa ca prAsAdastathA kathaMcanApi vyava- candrAdeHsaM(mala sthito yathA pIThena saha bhUyAna va lAkAro bhavati, sa ca dUrabhAvAdekAntataH samavRttatayA janAnAM pratibhAsate, tato na sthaanmaayaa||26|| kazcidoSaH, na caitatsvamanIpikAyA vijRmbhitaM, yata etadeva jinabhadragaNikSamAzramaNena vizeSaNavatyAmAkSepapurassara mAdivAhiuktam-"addhakavihAgArA udayadhamaNami kaha na dIsaMti / sasisUrANa vimANA tiriyakkhettahiyANaM ca // 1 // A011 IN alpetaraga| uttANakaviThThAgAra pIDhaM taduvariM ca pAsAo / vahAlekheNa tao samavaTTa dUrabhASAo // 2 // " tathA sarva-niravazeSa |sphaTikamayaM-sphaTikavizeSamaNimayaM tathA abhyudgatA-Abhimukhyena sarvato vinirgatA utsRtA-prabalatayA sarvAsu dinuIRTH sazasU 95 4AprasRtA yA prabhA-dIptistayA sitaM-zuklaM abhyudgatotsRtaprabhAsitaM tathA vividhA-anekaprakArA maNaya:-candrakAntAdayo| ratnAni-karketanAdIni teSAM bhaktayo-vicchittivizeSAstAbhizcitraM-anekarUpabat AzcaryavadA vividhamaNiratnacitraM yAvatzabdAt 'vAuDuyavijayavejayaMtIpaDAgAchattAicchattakalie tuMge gagaNatalamaNulihaMtasihare jAlaMtararayaNa paMjarummIliyaba / maNikaNagathUbhiyAge viyasiyasayavattapuMDarIyatilayarayaNagucaMdacitte aMto bahiM ca saNhe tavaNijabAlugApatthaDe suhaphAse |AI sassirIyarUpe pAsAIe darisaNije" iti, tatra vAtoatA-cAyukampitA vijayaH--abhyudayastatsaMsUcikA vaijayantyabhidhAnA // 26 // yA patAkA athavA vijayA iti vaijayantInAM pArthakarNikA ucyante tatpradhAnA vaijayantyo vijayavaijayantyaH patAkA:tA eva vijayavarjitA vaijayantyaH chatrAtirachatrANi ca-uparyuparisthitAtapatrANi taiH kalitaM vAto tavijayavaijayantIpatA ~531~ Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [94-95] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [94-95] 5 dIpa anukrama [123-124] kAchatrAticchakalitaM tujhaM-uccamata eva 'gagaNatalamaNulihaMtasihareti ggntlN-ambrtlmnulikht-abhilnyjyt| dazikhara yasya tat gaganatalAnulikhazikhara, tathA jAlAni-jAlakAni tAni ca bhavanabhittiSu loke pratItAni tadantareSu viziSTazobhAnimittaM ratnAni yatra tat jAlAntararalaM, sUtre cAtra prathamaikavacanalopo draSTavyaH, tathA paJjarAt unmIlita-& miba-bahiSkRtamiva paJjaronmIlitaM, yathA hi kila kimapi vastu paJjarAt-vaMzAdimayapracchAdanavizeSAd bahiSkRtamatya-IM mtamavinaSTachAyatvAt zobhate evaM tadapi vimAnamiti bhAvaH, tathA maNikanakAnAM sambandhinI stUpikAzikharaM yasya tat INmaNikanakastUpikAkaM, tathA vikasitAni yAni zatapatrANi puNDarIkANi ca dvArAdau pratikRtitvena sthitAni tilakAzca | kA bhittyAdiSu puNDrANi ralamayAzcArddhacandrA dvArAgrAdiSu taizcitraM vikasitazatapatrapuNDarIkatilakArddhacandracitraM, tathA anta-12 pahizca zlakSNaM masUNamityarthaH, tathA tapanIrya-suvarNavizeSastanmayyAH bAlukAyAH-sikatAyAH prastaTA-prataro yatra tattathA, tathA sukhaspazai zubhasparza vA tathA sazrIkANi-sazobhAni rUpANi-narayugmAdIni yatra tat sazrIkarUpaM tathA prasAdIyaMkAmanaHprasAdahetuH ata eva darzanIyaM-draSTuM yogya, taddarzanena tRpterasambhavAt , tathA prativiziSTa-asAdhAraNaM rUpaM yasya tattathA, 'evaM sUravimANecI'tyAdi, yathA candravimAnasvarUpamuktamevaM sUryavimAnaM tArAvimAnaM ca vaktavyaM, prAyaH sabaipAmapi jyotirvimAnAnAmekarUpatvAt , tathA coktaM samavAyAGge-"kevaiyANaM bhaMte ! joisiyAvAsA paNNatA ?, goyamA ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAo bhUmibhAgAo sattanajyAI joyaNasayAI uhUM uppaittA dasuttarajoyaNasayavAhale tiriyamasaMkheje joisavisae joisiyANa devANaM asaMkhejA joisiyavimANAvAsA pannattA, te NaM joisiya 56-525 -OME ~532~ Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], ---------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [94-95] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [94-95]] dIpa anukrama [123-124] bimANAvAsA abbhumgayasamUsiyapaddasiyA vivihamaNirayaNabhitticittA taM ceva jAva pAsAIyA darisaNijjA abhiruvA pa-4|18prAbhRte ptivRttiHDirUyA' iti, 'tA caMdavimANe Na'mityAdIni AyAmaviSkambhAdiviSayANi saNyipi praznanirvacanasUtrANi sugamAni, candrAdeHsaM navaraM sarvatrApi paridhiparimANaM 'vikhaMbhavaggadaguNakaraNI vaTTarasa parirao hoi" [viSkambhavargadazaguNakaraNivRttasya sthAnamAyAparirayo bhavati ] iti karaNavazAt svayameva netavyaM, tathA yattArAvimAnasyAyAmaviSkambhaparimANamuktamarddhagamyUtamuJcatya nazca sU94 parimANaM kozacaturbhAgaH tadutkRSTasthitikasya tArAdevasya sambandhino vimAnasyAyaseyaM, yaspunarjaghanya sthitikasya tArA-IMI bAdevasya sambandhi vimAnaM tasyA''yAmaviSkambhaparimANaM paJcadhanu zatAni uccatvaparimANamajhetRtIyAni dhanuzatAni, tathAtiRddhI coktaM tattvArthabhASye-'aSTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAH sUryamaNDalaviSkambhaH candramasaH SaTpaJcAzad grahANAmayo-13 sU 96 janaM gavyUtaM nakSatrANAM sarvotkRSTAyAstArAyA arbakrozo jaghanyAyAH paza dhanuHzatAni, viSkambhArddhabAhalyAzca bhavanti sarve sUryAdayo'tra loka" iti, 'tA caMdavimANaM kaha devasAhassIo parivahaMti' ityAdInyapi vAhanaviSayANi prazna-13 niryacanasUtrANi sugamAni, navaramiyamatra bhAvanA-iha candrAdInAM vimAnAni tathAjagarasvAbhAvyAnirAlambAni vahantyaya-12 tidhante, kevala ye AbhiyogikA devAste tathAvidhanAmakarmodayavazAt samAnajAtIyAnAM hInajAtIyAnAM vA devAnAM nijasphAtivizepadarzanArthamAtmAnaM bahu manyamAnAH prasAdabhRtaH satatavahanazIleSu vimAneSu adhaH sthitvA 2 kecit siMha- 264 // rUpANi kecid gajarUpANi kecit vapabharUpANi kecitturagarUpANi kRtvA tAni vimAnAni vahanti, na caitadanupapanna, tathAhi-yaha ko'pi tathAvidhAbhiyogyanAmakarmopabhogabhAgI dAso'nyeSAM samAnajAtIyAnAM hInajAtIyAnAM vA pUrva-11 FFICE ~533~ Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [94-95] dIpa anukrama [123 -124] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRta [18], mUlaM [94-95 ] prAbhRtaprAbhRta [-] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH Education Internation paricitAnAmevamahaM nAyakasyAsya suprasiddhasya sammata iti nijasphAtivizeSapradarzanArthaM sarvamapi svocitaM karmma nAyakasamakSaM pramuditaH karoti tathA''bhiyogikA api devAstathAvidhAbhiyogyanAmakarmopabhogabhAjaH samAnajAtIyAnAM hInajAtIyAnAM vA devAnAmanyeSAmevaM vayaM samRddhA yatsakalalokaprasiddhAnAM candrAdInAM vimAnAni vahAma ityevaM nijasphAtivizeSapradarzanArthamAtmAnaM bahu manyamAnA uktaprakAreNa candrAdivimAnAni vahantIti teSAM ca candrAdivimAnavahanazIlAnAmAbhiyogika devAnAmime saGkhyAsaGgrAhike jambUdvIpaprajJasisatke gAthe- "solasa devasahassA barhati caMdesu caiva sUresu / aheva sahassAI ekekaMmI gahavimANe // 1 // cattAri sahassAI nakkhataMmi ya havaMti ekeke do ceva sahassAI tArArUvekamekami // 2 // " "tA eesi NamityAdi, zIghragativiSayaM praznasUtraM nirvacanasUtraM ca suganaM, etacca pazcAdapyuktaM paraM bhUyo vimAnavahanaprastAvAduktamityadoSaH, abhyadvA kAraNa bahuzrutebhyo'vagantavyaM / tAjaMbuddI NaM dIve tArArUvarasa ya 2 esa NaM kevatie abAdhAeM aMtare paNNatte ?, duvihe aMtare paM0 [saM0 vAghAtime pa NivAghAtime ya, tattha NaM je se vAghAtime se NaM jaNeNaM doNi bAbaTTe joyaNasate uphoseNaM vArasa joyaNasahassA doNNi bAtAle joyaNasate tArArUvarasa 2 ya abAdhAe aMtare paNNatte, tattha je se nivAghAtime se jahaNeNaM paMca dhaNusatAI ukkoseNaM addhajopaNaM tArArUvarasa ya 2 abAdhAe aMtare paM0 (sUtra 96 ) tA caMdassa NaM jotisiMdassa jotisaraNNo kati aggamahisIo paNNattAo ?, tA cattAri aggAmahisIo praNNatAo, taM caMdaSpabhA do siNAbhA acimAlI pabhaMkarA, tattha NaM egamegAe devIe cattAri For Parts Only ~ 534~ Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ---------- ---- mUlaM [96-99] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] vI sU // 26 // sUryaprajJa-18 devIsAhassI pariyAro paNNatto, pabhU NaM tAto egamegA devI aNNAI cattAri 2 devIsahassAI parivAra 18 prAbhRte siMvRttiH viuvittae ?, evAmeva sapubAvareNaM solasa devIsahassA, settaM tuDie, tA pabhU NaM caMde jotisiMde jotisarAyA- tArAntaraM (mala) caMdavaDisae vimANe sabhAe sudhammAe tuDieNaM sahiM divAI bhogabhomAI bhuMjamANe biharittae, No iNaDhe | samaDhe, tA kahaM te No pabhU jotirside jotisarAyA caMdvaDisae vimANe sabhAe sudhammAe tuDieNaM saddhiM 21 96-97 |divAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae ?, tA caMdassa the jotisiMdassa jotisarapaNo caMdavaDisae vimANe sabhAe sudhammAemANavaesa cetiyakhaMbhesu baharAmaesu golabaddasamuggaesu yahave jiNasakapA saMNikkhittA ciTThati, tAo NaM caMdassa jotirsidassa joisarapaNo apaNesiM ca yahUNaM jotisiyANaM devANa pa devINa yI & acaNijjAo baMdaNijjAo pUpaNijjAo saphAraNijAo sammANaNijjAo kallANaM maMgalaM devayaM cetiyaM pajuvAsaNijjAo evaM khalu No pabhU caMde jotisiMde jotisarAyA caMdavasie vimANe sabhAe suhammAe tuDie-11 NaM sahiM divAI bhogabhogAI bhuMjamANe viha rittae / pabhU NaM caMde jotisiMde jotisarAyA caMdavaDisae vimANe sabhAe sudhammAe caMdasi sIhAsaNaMsi cauhi sAmANiyasAhassIhiM cauhi aggamahisIhi saparivArAhiM tihiM parisAhiM sattahiM aNiehiM sattahiM aNiyAhivatIhi solasahiM AyarakkhadevasAhassIhiM apaNehi // 26 // praya pahiM jotisiehi devehiM devIhi pa saddhiM saMparibuDe mahatAhataNahagIyavAiyatatItalatAlatuDiyaSaNamuI gapaTuppacAitaraveNaM divAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae kevalaM pariyAraNiDIe No ceva Na mehunnvttiyaae|[81 KACC62 dIpa anukrama [125-128] ~535~ Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [96-99] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] 9-2 - - tA sUrassa NaM joisiMdassa jotisaraNo kati aggamahisIo paM0?, tA cattAri aggamahisIo paM011 taka-sUrapabhA AtavA acimAlA pabhaMkarA, sesaM jahA caMdassa, gavaraM sUravaDeMsae vimANe jAva No ceva NaM | mahaNavattiyatAe (sUtraM 97 ) jotisiyANaM devANaM kevaiyaM kAlaM ThitI paNNatA?, jahaNNeNaM aDabhAgapadalitovama ukkoseNaM palitovamaM bAsasatasahassamanbhahiyaM, tA jotisiNINaM devINaM kevatiyaM kAlaM ThitI 4 1402, tA jahoNaM aTThabhAgapalitovama ukkoseNaM apaliovamaM pannAsAe vAsasahassehiM ambhahiyaM, caMda|bimANe Na devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paNNatA?, jahanneNaM caumbhAgapalitovarma koseNaM palitovarma vAsasayasahassamambhahirSa, tA caMdavimANe NaM devINaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM0 1, jahANeNaM caumbhAgapalitovarma uko seNaM apalitovamaM papaNAsAe vAsasahassehiM anbhahiye, saravimANe NaM devANaM kevatiyaM kAlaM tthitii| bApaNNattA, jahaNNeNaM caumbhAgapalitovama ukkoseNaM paliovamaM vAsasahassamabhahiyaM, tA sUravimANe gaM devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM0 1, jahaNaNaM caubhAgapalitovamaM ukoseNaM adbhapalitovamaM paMcarhi vAsasa-11 ehiM abhahipa, tA gahavimANe NaM devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM01, jahaNpoNaM caumbhAgapalitovama ukoseNaM bhApalitovarma, tA gahaghimANe NaM devINa kevatiyaM kAlaM ThitI paM01, jahaNeNaM caumbhAgapalitoyamaM pakoseNaM apalitovarma, tANakakhattacimANe NaM devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM0?, jahaNNeNaM ca umbhAgapalitovamaM| ukoseNaM apaliovarma, tA NakvattavimANe Na devANaM kevaiyaM kAlaM ThitI paM01, jahANeNaM aTThabhAgapali dIpa anukrama [125-128] 8-27 ~ 536~ Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [96-99] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa anukrama [125-128] tocamaM akoseNaM caumbhAgapalitovarma, tA tArAvimANe NaM devANaM pucchA, jahapaNeNaM avabhAgapalitovamAnate mivttiH|ukosnnN caubhAgapaliyovama, tA tArAvimANe NaM devINaM pucchA, tA jahaNaNaM aTThabhAgapalitovama ukoseNaMzayoki (mala) sAiregaahabhAgapaliovarma (sUtraM 98) tA eesi NaM caMdimamUriyagahaNakkhattatArArUvANaM katare 2 hito sthitiH a appA vA bahuyA vA tullA vA visesAhiyA vA?, tA caMdA ya sUrA ya ese NaM dovi tullA sabathovA NakkhattAlpabahutvaM ||266|| |saMkhijaguNA gahA saMkhinaguNA tArA saMkhijaguNA // (sUtraM 99) aTThArasaM pAhuDaM samattaM / / 98-99 'tA jaMburIveNaM bhaMte ! dIve' ityAdi tArAvimAnAnsaraviSayaM praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-tA duvihe'ityAdi, lAdvividhamantaraM prajJapta, tadyathA-vyAghAtima nirvyApAtimaMca, tanna vyAhananaM vyAghAta:-parvatAdiskhalanaM tena nivRtta vyAghAtima 'bhASAdima' iti imapratyayaH, niLapAtima-vyApAtimAnirgataM svAbhAvikamityarthaH, tatra yat vyApAtimaM| tat japanyato ve yojanazate paSadhyadhike, etacca niSadhakUTAdikamapekSya veditavya, tathAhi-niSadhaparvataH svabhAvato'kAyuzcatvAri yojanazatAni tasya copari paJca yojanazatoccAni kUTAni, tAni ca mUThe pazcayojanazatAnyAyAmaviSka bhAbhyAM madhye trINi yojanazatAni pazcasaptatyadhikAni upari arddhatRtIye he yojanazate, teSAM coparitanabhAgasamaveNi-18 I pradeza tathAjagatsvAbhAcyAdaSTAvaSTau yojanAnyubhayato'vAdhayA kRtvA tArAvimAnAni paribhramanti, tato japanyato vyApA timamantaraM dve yojanazate SaSaSTyadhike bhavataH, utkarSato dvAdaza yojanasahanANi dve yojanazate dvicatvAriMzadadhike, // 26 // etana merumapekSya draSTavyaM, tathAhi-merI daza yojanasahasrANi merozcobhayato'vAdhayA ekAdaza yojanazatAnyekarSizalya-18/ ~537~ Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [96-99] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa anukrama [125-128] |dhikAni, tataH sarvasaGkhyAmIlane bhavanti dvAdaza yojanasahasrANi dve ca yojanazate dvicatvAriMzadadhike / nirvyAghAti-13 mAntarabiSayaM sUtra sugamaM / 'tA caMdassa Na'mityAdi agramahiSIviSayaM sUtra sugama, navaramekaikasyA devyAzcatvAri devIsahamANi parivAra iti kimukaM bhavati ?-ekaikA agramahiSI caturNI catuNau candrasatkadevIsahasrANAM paTTarAjJI, ekaikA ca sA | itthaMbhUtA agramahiSI paricAraNAvasare tathAvidhAM jyotiSpharAjacandradevecchAmupalabhya prabhuranyAni AtmasamAnarUpANi 4 | catvAri catvAri devIsahasrANi vikuvituM, iha siddhAntaprasiddho vikurva iti dhAturasti, yasya vikuNA iti prayogaH, tato vikurSitumityukta, evameveti evameva-ukaprakAreNaiva 'sapuvAvareNIti saha pUrveNeti sapUrva sapUrva ca aparaM ca sapUrvAparaM tena sapUrvApareNa-pUrvAparamIlanena svAbhAvikAni poDaza devIsahasrANi candradevasya bhavanti, tathAhi-catamro'yamahiSyaH ekaikA cAtmanA saha catuzcatardevIsahasraparivArA tataH sarvasaGkalanena bhavaMti poDaza devIsahasrANi 'setaM taDie' iti tadetAvat candradevastha tuTika-antaHpuraM, uktaM ca jIvAbhigamacUrNI-"tuTikamantaHpuramiti" 'pabhU NaM caMde'ityAdi, praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'no iNaDhe samaDhe'nAyamarthaH samarthaH-upapanno, na yukko'yama iti bhAvaH, yathA candrAvata-| sake vimAne yA sudharmA sabhA tasyAmantaHpureNa sArddha dilyAn bhogabhogAn bhujAno biharatIti, 'tA kahaM te no pbhuu| ityAdi praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'tA caMdassa NamityAdi, candrAvataMsake vimAne sudharmAyAM sabhAyAM mANavako nAma | 4/caityastambho'sti, tasmiMzca mANavake stambhe ye vajramayeSu sikkeSu vajramayA golAkArA vRttAH samuhakAsteSu bahUni jina-1 sakdhIni nikSiptAni tiSThanti, 'tAoNa'mityAdi, tAni jinasakthIni, iha sUtre strItyanirdezaH prAkRtatvAt , candrasya SARERatininemarana ~ 538~ Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [96-99] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa anukrama [125-128] sUryamajJa- jyotipendrasya jyotiSarAjasyAnyeSAM ca bahUnAM jyotiSkANAM devAnAM devInAM ca arcanIyAni puSpAdibhirvandanIyAni-218 prAbhRte ptivRttiH stotavyAni viziSTaiH stotraiH pUjanIyAni vastrAdibhiH satkAraNIyAni AdarapratipattyA sanmAnanIyAni jinocitaprati.jyotiSkA (mala.) yA kalyANa-kalyANaheturmaGgalaM-duritopazamaheturdaivarta-paramadevatA caityaM-iSTadevatApratimA ityevaM paryupAsanIyAni tata evaM-anena kAraNena khalu-nizcitaM na prabhurityAdi sugama, 'tA pabhU NaM caMde' ityAdi, kevalaM paricAraNA -paricA 12 lAraNasamRddhyA, ete sarve'pi mama paricArakA ahaM kheteSAM svAmItyevaM nijasphAtivizeSadarzanAbhiprAyeNeti bhAvaH, prabhuzcandro 4 jyotiSendro payotiSarAjazcandrAvataMsake vimAne sabhAyAM sudharmAyAM candrAbhidhAnasiMhAsane caturbhiH sAmAnikasahastraizcatasabhiramamahiSIbhiH saparivArAbhistisRbhirabhyantaramadhyamavAhyarUpAbhiH parSadbhiH saptabhiranIkaiH saptabhiranIkAdhipatibhiH poDa-II zabhirAtmarakSakadevasahasrairanyaizca bahubhijyotiSkadavedevIbhizca sArddha samparivRto mahatA raveNeti yogaH, 'Aya'tti AkhyAnakapratibaddhAnIti vRddhAH athavA ahatAni-avyAhatAni nATyagItavAditrANi tathA tantrIvINA talatAlAhastatAlAH truTitAni-zeSatUryANi tadhA ghano-ghanAkAro vanisAdhAt yo mRdaGgo-mardalaH paTunA-dakSapuruSeNa pravA-1 |ditastata eteSAM padAnAM dvandvasteSAM yo ravastena divyAna-divi bhavAn atipradhAnAnityarthaH bhogArhA ye bhogA:-zabdA-I lAdayastAn bhujAno viharnu prabhuriti yogaH, na punamaithunapratyaya-maithunanimittaM spAdibhogaM bhajAno viharI prabhAriti. // 267 // tA sUrassa 'mityAdInyapi praznanirvacanasUtrANi bhAvanIyAni, 'tA joisiyANaM devANa'mityAdi, sarva sugamaM yAvat prAbhUtaparisamAptiH, navaraM candravimAne candradeva utpadyate tatsAmAnikAtmarakSakAdayazca, tatrAtmarakSakAdInAM yathokkA japa-1 FaPranaamvam ucom ~539~ Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [96-99] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] 1 dIpa anukrama [125-128] 4nyA sthitirutkRSTA tu candradevasya tatsAmAnikAdInAM ca, evaM sUryavimAnAdiSvapi bhAvanIyam // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAmaSTAdazaM prAbhRtaM samAptam // tadevamuktamaSTAdazaM prAbhRtaM, sampati ekonaviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH, yathA 'kati candrasUryAH | sarvaloke AkhyAtA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kati NaM caMdimasUriyA sabaloyaM obhAsaMti ujjoeMti tati pabhAti Ahiteti badejA, tattha khalu imAo duvAlasa paDivattIo paNNattAo, tatdhege evamAhaMsu tA ege caMde ege sUre sabalopaM obhAsati uloeti taveti pabhAsati, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAsu tA tiNi caMdA tipiNa sUrA sabaloyaM obhAseMti 4 ege evamAsu 2, ege puNa evamAhaMsu tA Auhi caMdA Auhi sUrA sabaloyaM obhAseMti unoveti tati pagAsiti ege evamAsu 3 ege puNa evamAhaMsu eteNaM abhilAveNaM taI satsa caMdA satta sUrA dasa caMdA dasa sUrA bArasa caMdA 2 yAtAlIsaM caMdA 2 bAvattari caMdA 2 vAtAlIsa caMdasataM 2 bAvattaraM caMdasayaM bAvattari sUrasapaM bApAlIsaM caMdasahassaM bAtAlIsaM sUrasahassaM yAvattaraM candasahassaM vAyasaraM sUrasahassaM sabaloyaM obhAsaMti ujjoti tati pagAsaMti, ege evamAhaMsu, vayaM puNa evaM badAmo-jA ayapaNaM jaMbuddIve 2 jAca parikkheveNaM, tA jaMbuddIve 2 kevatiyA caMdA pabhAsiMsu vA pabhAsiti 64%+5%-- -- - - | atra aSTAdazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha ekonaviMzati prAbhRtaM Arabhyate ~540~ Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti prata sUtrAMka [100 gAthA: saryaprathA pabhAsissaMti cA?, kevatiyA sUrA taviMsu vA taveMti vAtabissaMti vA?, kevatiyA NavattA jo joiMsa 19prAbhUte vivRttiHlavA joeMti vA joissaMti vA? kevatiyA gahA cAraM carisuvA caraMti vA carissaMti vA? kevatiyA tArAgaNako- candrasUyo(malA) DikoDIo sobhaM sobhesu vA sobhaMti vA sobhissaMti cA?, tAjaMbuddIve 2 do caMdA pabhAseMsu vA 4 do sUriyAdiparimANa tivasu vA 3, pappaparNa pakvattA joyaM joeMsu vA 3 yAvattari gahasataM cAra cariMsu vA 3 erga sapasahassA 100 tesIsaM ca sahassA Nava sapA papaNAsA tArAgaNakoDikoDINaM sobhaM sobhesu vA 3 / "do caMdA do|| sUrA pakvattA khalu havaMti chappaNNA / vAcattaraM mahasataM jaMbuddIve vicArINaM // 1 // egaM ca sayasahassaM| tittIsaM khalu bhave sahassAI / Nava ya satA paNNAsA tArAgaNa koDikoDINaM // 2 // " tA jaMbuddIva NaM dI / lavaNe nAmaM samudde baTTe valayAkArasaMThANasaMThite savato samaMtA saMparikkhittANaM ciTThati, tA lavaNe NaM samudra IIkiM samacakavAlasaMThite visamacakavAlasaMThite ?, tA lavaNasamude samacakavAlasaMThite no visamacakavAlasaMThita, tA lavaNasamure kevaiyaM cakavAlavikkhaMbheNaM kevatiyaM parikkheveNaM Ahiteti vadejA , tA do joSaNasatasa-121 hassAI cakacAlavikkhaMbheNaM paNNarasa joyaNasatasahassAI ekkAsIyaM ca sahassAI sataM ca UtAlaM kiMcivise-2 sUrNa parikkhayeNaM Ahiteti vadejA, tA lavaNasamure kevatiyaM caMdA pabhAsu vA 31, evaM pucchA jAya keva |268 // tiyAu tArAgaNakoSThikoDIo sobhiMsu vA 31, tA lavaNe NaM samudde cattAri caMdA pabhAseMsu vA 3 cattAri mariyA tavaiMsu vA 3 pArasa pakvattasataM joyaM joeMsu vA 3 tiSiNa thAvaNNA mahaggahasatA cAraM criNsu| dIpa anukrama [129 -192] ~541~ Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 ACAKC gAthA: vA 3 do satasahassA sattaddhiM ca sahassA Nava pa satA tArAgaNakoDINaM sobhiMsu vA 3 / paNNarasa satasahassA ekkAsItaM sataM ca UtAlaM / kiMciviseseNUNo lavaNodadhiNo parikkhevo // 1 // cattAri ceva caMdA |cattAripa sUriyA lavaNatoye / bArasa NakkhattasapaM gahANa tipaNeva yAvapaNA // 1 // doceva satasahassA satsahi lakhalu bhave sahassAI / pAva va satA lavaNajale tArAgaNakoDikoDINaM // 2 // tA lavaNasamuI dhAtaIsaMDe NAma dIve baTTe valayAkArasaMThite taheva jAva No visamacaukabAlasaMThite, dhAIsaMDe NaM dIve kevatiyaM cakkavAlavikkhaMbheNaM kevatiya parikkheveNaM Ahiteti vadevA, tA cattAri jodhaNasatasahassAI cakavAla vikkhaMbheNaM ItAlIsa jopaNasatasahassAI dasa ya sahassAI Nava ya ekaTe joyaNasate kiMcivisesUNe parikkheveNaM Ahi-1 teti vadejA, dhAtaIsaMDe dIve kevatiyA caMdA pabhAsu vA 3 pucchA taheva dhAtaIsaMDe NaM dIve vArasa caMdA pabhAseMsu vA 3 pArasa sUriyA taveMsu vA 3 tiSiNa uttIsANakkhattasatAjoaMjoeMsu vA 3 egaM chappaNaM mahaggaha-IA sahassaM cAra carisuvA3-'adveva satasahassA tiNNi sahassAI sattaya sayAI / (egasasIparivAro) taaraagnnko[ddikoddiio||1||sobh sobhasudhA3-dhAtaIsaMhapariraoItAla dasuttarA stshssaa| Nava gha satA egaTThA kiMci[viseseNa parihINA // 1 // caucIsaM sasiraviNo NakkhattasatA ya tiNi chatsIsA / egaM ca gahasahassaM chappaNaM padhAtaIsaMDe // 2 // advaiva satasahassA tipiNa sahassAI satta yasalAI / dhAyaisaMDe dIye tArAgaNakoDikoDINaM // 3 // tA dhAyaIsaMDaM dIvaM kAlopaNe NAma samudde baTTe valayAkArasaMThANasaMThite jAva No visabhacakavAla dIpa anukrama [129 *OGA% -192] ~542~ Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) nnddnytsndriyaa zl + bhullaayy -192] prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJativRttiH ( mala0 ) // 269 // "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100] + gAthA: . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH Education Intera saMThANasaMThite, tA kAloyaNe NaM samudde kevatiyaM cakkavAlavikvaM bheNaM kevatithaM parikkheveNaM Ahiteti badekhA ?, tA kAloyaNe NaM samudde aTTa joyaNasatasahassAI cakravAlavikvaM bheNaM patnatte ekANaurti jopaNasayasaharasAI sattAraM ca sahassAI chacca paMcuttare joyaNasate kiMcivisesAdhie parikleveNaM Ahiteti vadejA, tA kAloyaNe NaM samudde kevatiyA caMdA pabhAsu vA 3 pucchA, tA kAloyaNe samudde bAtAlIsaM caMdA pabhAseMsu vA 3 bAyAlIsaM sUriyA taveMsu vA 3 ekkArasa bAvantarA NakkhattasatA jopaM joIsu vA 3, tini sahassA chacca chanauyA mahagahasayA cAraM cariMsu vA 3 aTThAvIsaM ca sahassAI bArasa sayasahassAI nava ya savAI | paNNAsA tArAgaNakoDikoDIo sobhaM sosu vA sohaMti vA sobhissaMti vA "ekANauI satarAI sahassAI parirato tassa / ahiyAI chacca paMcutarAI kAlodadhivarassa // 1 // vAtAlIsaM caMdA bAtAlIsaM ca diNakarA dittA / kAlodadhimi ete caraMti saMbaddhalesAgA // 2 // NakkhattasahassaM egameva chAvantaraM ca satamaNNaM / chacca sayA chaNNauyA mahaggahA tiSNi ya sahassA // 3 // aTThAvIsaM kAlodahiMmi bArasa ya saharasAI / Nava ya sayA paNNAsA tArAgaNakoDikoDINaM // 4 // " tA kAloyaM NaM samudde pukkharavare NAmaM dIve | baTTe valayAkAraThANasaMThite sabato samatA saMparikkhittANaM ciTThati, tA pukkharabare NaM dIve kiM samacakkabAlasaMThie visamacakravAlasaMThie ?, tA samacakkavAlasaMThie no visamacakavAlasaMThie, tA pukakharabare NaM dIve kevaiyaM samacakacAlavikkhaMbheNaM ?, kevahaaM parikakheveNaM ?, tA solasa joyaNasayasahassAiM For Park Use Only ~ 543~ 19 prAbhUte candrasUryAdiparimANaM sU 100 // 269|| wor Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 R-556- gAthA: cAcAlavikakhaMbheNaM egA joyaNakoDI vANautiM ca satasahassAI auNAvannaM ca sahassAI a-11 caNaute joaNasate parikkheveNaM Ahiteti vadejA, tA pukkharavare NaM dIve kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA 3/4 pucchA tadheva tA cotAlacaMdasadaM pabhAseMsu vA 3 cotsAlaM sUriyANaM sataM tabaiMsu vA 3 cattAri sahassAI yattIsa mIca nakkhattA jo joeMsu vAzyArasa sahassAI ucca pAvatsarA mahaggahasatA cAraM cariMsu vA 3 chapaNautisaya-12 sahassAI coyAlIsaM sahassAI cattAri ya sapAI tArAgaNakoDikoDINaM sobhaM sobhesu vA 3 'koDI vANa-14 utI khalu auNANautiM bhave sahassAI / aTTasatA caupAutA ya parirao pokkharavarassa // 1 // cottAlaM caMdasataM cattAlaM va saripANa sataM / pokkharavaradIvammica carati ete pabhAsaMtA ||2||cttaari sahassAI chattIsa pAceva huMti NakkhatA / chanda satA bAvattara mahaggahA bAraha sahassA // 3 // chapaNauti sapasahassA cottAlIsaM| khalu bhave sahassAI / cattAri ya satA khalu tArAgaNakoDikoDINaM // 4 // tA pukkharavarassa NaM dIvassa bahumajhadesabhAe mANusuttare NAma pavae valayAkArasaMThANasaMThite je NaM puksvaravara dIyaM dudhA vibhayamANe 2 ciTThati, taMjahA-ambhitarapukkharaddhaM ca bAhirapukkharaddhaM ca, tA abhitarapuksvaraddhe NaM kiM smckvaalsNtthie| visamacakavAlasaMThie ?, tA samacakkabAlasaMhie jo visamacakbAlasaMThite, tA. abhitarapukkharahe gaM kevatiyaM cakavAlavikkhaMbheNaM kevatiya parikkheveNaM Ahiteti vadevA!, tA aTTa jopaNasatasahassAI caka-12 vAlavikhaMbheNaM ekA jopaNakohI bApAlIsaM ca sayasahassAI tIsaM ca sahassAI do auNApaNNe jopaNasate || dIpa anukrama [129-192] 5-35 ~ 544~ Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) nnddnytsndriyaa zl + bhullaayy -192] prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100] + gAthA: . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH ( mala0 sUryaprajJa- 4 parikkheveNaM Ahiteti badekhA, tA abhitarapukkharaddhe NaM kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA 3 kevatiyA sUrA zivRttiH taviMsu vA 3 pucchA, bAvantariM caMdA pabhAsiMsu vA 3 bAbasariM sUriyA tabahaMsu vA 3 doSNi solA NakkhattasahassA jobhaM joraMsu vA3cha mahaggahasahassA tini ya battIsA cAraM careMsu vA aDatAlIsasatasahassA bAbIsaM ca sahassA doNiya satA tArAgaNa koDikoDINaM sobhaM sobhisu vA 3 tA samayavakhette NaM kevatithaM AyAmavikakhaMbheNa kevaDhyaM parikkheveNaM Ahiteti badelA, tA paNatAlIsaM jopaNa satasahassAI AyAma vikkhaMbheNaM ekA | joyaNakoDI bAyAlIsaM ca satasahassAI / doSNi ya aDaNApaNe joyaNasate parikkheveNaM Ahiteti badelA, tA samayakkhe se NaM kevatiyA caMdA pabhAsu vAcchA tathaiva, tA battIsaM caMdasataM bhArsesa vAyasIsaM sUriyANa sataM tavaIsu vA 3 tiSNi sahassA ucca chaSNautA navakhatasatA joyaM joeMsu vA 3 ekArasa sahassA chaca solasa mahaggahasatA cAraM cariMsu vA 3 aTThAsItiM satasahassAI cattAlIsa ca sahassA satta ya sayA tArAgaNakoDIkoDINaM sobhaM sobhisu vA 3 / adveba satasahassA agbhitarapukkharassa vikkhaMbho / paNatAla sayasahassA mANusakhettassa vikkhaMbho // 1 // koDI yAtAlIsaM sahassa dusayA ya auNapaNNAsA | mANusakhetaparirao emeva ya pukkharaddhassa // 2 // yAvantariM ca caMdA bAvasarimeva diSNakarA dittA / pukkharabaradIvahe caraMti ete pabhAseMtA // 3 // tiSNi satA chattIsA chacca sahassA mahaggahANaM tu / NakkhattANaM tu bhave solAI dube sahassAI // 4 // aDayA lasayasahassA bAbIsaM khalu bhave sahassAI / do ta saya pukkharade tArAgaNakoDi // 270 // Eucation international For Par at Use Only ~ 545~ 19 prAbhUte candrasUryAdiparimANaM su 100 // 270 // Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [100 ] + gAthA: dIpa anukrama [129 -192] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100] + gAthA: . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. koDINaM // 5 // battIsaM caMdasataM battIsaM caiva sUriyANa sataM / sapalaM mANusalobhaM caraMti ete pabhAsatA // 6 // ekArasa ya sahassA chappiya solA maharagahANaM tu / chacca satA chaSNauyA NakkhattA tiSNi ya sahassA // 7 // aTTAsIha cattAI satasahassAI maNughalogaMmi / satta ya satA aNUNA tArAgaNa koDikoDINaM // 8 // | eso tArApiMDo savasamAseNa manuyaloyaMmi / bahitA puNa tArAo jiNehiM bhaNiyA asaMkhejAo // 9 // | evatiyaM tAraggaM jaM maNiyaM mANusaMmi logaMmi / cAraM kalaMbuvApuSkasaMThita jotisaM carati // 10 // ravisasigahaNavattA evatiyA AhitA mnnuyloe| jesiM NAmAgottaM na pAgatA paNNaveti // 11 // chAvahiM piDagAI caMdAdicANa mnnuloyNmi| do caMdA do sUrAya huMti ekkkkae pie || 12 | chAvahiM piDagAI NakkhANaM tu maNuyaloyaMmi / chappaNNaM NakkhattA huti ekeka piDae // 13 // chAvahiM piDagAI mahAgahANaM tu maNudhaloyaMmi / chAvantaraM gahasataM hoi ekekae piDae // 14 // cattAri ya paMtIo caMdAicANa maNuyaloyammi chAvahiM 2 ca hoi ekaikiyA pantI // 15 // chappannaM paMtIoNavattANaM tu maNupaloyaMbhi / chAvahiM 2 havaMti ekkekiyA paMtI // 16 // chAvattaraM gahANaM paMtisayaM havati maNuyaloyaMmi / chAvahiM 2 havai ya eziyA paMtI // 17 // te merupaNucaraMtA padAhiNAvattamaMDalA sadhe / aNavadviyajogehiM caMdA sUrA gahagaNA ya // 18 // NakkhattatAragANaM avaTTitA maMDalA muNeyavA / te'vidha padAhiNAcatameva meruM aNucaraMti / / 19 / / syaNikaradiNakarANaM uddhaM ca ahe va saMkamo natthi / maMDala saMkramaNaM puNa sabhaMtara bAhiraM tirie // 20 // syaNikaraNikaraNaM Nakkha For Parts Only ~ 546~ Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 (malA) // 27 // OMOM gAthA: tANaM mahaggahANaM ca / cAraviseseNa bhave suhadukkhavidhI maNussANaM // 21 // tesiM pavisaMtANaM tAvakkhetaM tu 19prAbhUte tAbaDate NiyayaM / teNeva kameNa puNo parihAyati nikkhamaMtANaM // 22 // tesiM kalaMbuyApupphasaMThitA huMti tAva- candrasUryA | khesapahA / aMto ya saMkuDA bAhi vitthaDA caMdasUrANaM // 23 // diparimANaM 'tA kai NamityAdi, tA iti pUrvavat, kati-kiMpramANA Namiti vAkyAlaGkAre candrasUryAH sarvaloke'babhAsante-ava- sU 100 bhAsamAnA udyotayantaH tApayanta:-prakAzayantaH prabhAsayanta AkhyAtA iti vadet !, evamukte bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattyaH tAvatIrupadarzayati-'tasthe'tyAdi, tatra-sarvalokaviSaya candrasUryAstisvaviSaye khakhimA:-vakSyamANakharUpA 4AdvAdaza pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpA prajJaptAH, tatra-teSAM dvAdazAnA paratIthikAnAM madhye eke paratIthikA eva mAhuH, tA iti teSAM paratIpikAnAM prathama svaziSyaM pratyanekavaktavyatopakrame kramopadarzanArthI, ekazcandraH ekaH sUryaH sarvalokamavabhAsayati, avabhAsayan udyotayana tApayan prabhAsayan AkhyAta iti vadet , atraivopsNhaarmaah-'ege| ekmAIsu' 1, eke punarevamAhuH-jayazcandrAH trayaH sUryAH sarvalokamavabhAsayantaH AkhyAtA iti vadet , upasaMhAravAkya 'ege evamAsu' 2, eke punarevamAhurIcaturthAzcandrA arddhacaturthAH sUryAH sarvalokamavabhAsayanta AkhyAtA iti vadet // atrApyupasaMhAraH 'ege ebamAIsu' 3, 'eva'mityAdi evaM-ukkena prakAreNa etenAnantaroditenAbhilApena tRtIyaprAbhUtaprAbhRtoktaprakAreNa dvAdazapratipattiviSaya sakalamapi sUtra netavyaM, taJcaivam-'satta 'caMdA satta sUrA' iti, ege puNa eSamAiMsa |sA satta caMdA satta sUrA sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 4, ege puNa evamAiMsu-tA dasa caMdA dIpa anukrama [129-192] ~547~ Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: dasa sUrA sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti yaejA, ege evamAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu tA vArasa caMdA vArasa sUrA sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 6, ege puNa evamAsu tA bAyAlIsaM caMdA bAyAlIsa sUrA sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti baejjA ege ebamAIsu 7, ege puNa evamAsu-vAvattari caMdA bAvattari sUrA saba-| | loyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 8, ege puNa evamAhaMsu-bAyAlIsaM caMdasartha yAyAlIsaM sUrasayaM sabaloyaM obhAseMti 4 Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 9, ege puNa evamAsu tA bAvattara caMdasayaM vAyattaraM sUrasayaM sabaloyaM bhobhAseMti 4 Ahiyatti vaenA, ege evamAsu 10, ege puNa evamAIsu tA vAcAlIsa naMdasahassaM vAyAlIsaM sUrasahassa sabaloyaM bhobhAsenti 4 Ahiyatti vaenA ege evamAhaMsu 11, ege puNa ebamAiMsu tA bAvataraM caMdasahassaM bAvattaraM sUrasahassaM sabaloyaM obhAseMti 4 Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 12, etAzca sarvA api pratipattayo mithyArUpAH tathA ca bhagavAn svamatamatAbhyaH pRthagbhUtamAha-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpanna kevalajJAnA evaM-yakSyamANAprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA ayaNNamityAdi, idaM jambUdvIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa paThanIyaM byAkhyAnIyaM ca, 'tA jaMbuddIve NaM dIve do caMdA ityAdi, jambUdvIpe dvau candrau prabhAsitavantau prabhAsete prabhAsiSyete dravyAstikanayamatena | sakalakAlamevaMvidhAyA evaM jagasthiteH sadbhAvAt , tathA dvau sUryo tApitavantau tApayatastApayiSyataH, tathA ekaikasya zazino'STAviMzatinakSatrANi parivAro jambUdvIpe ca dvau zazinau tataH SaTpaJcAzannakSatrANi jambUdvIpe candrasUryAbhyAM saha yoga yuktavanti yuJjanti yozyanti vA, tathA ekaikasya zazino'STAzItigrahAH parivAraH tataH zazidvayasatkagrahamIlane SSC dIpa anukrama [129-192] 5 ~548~ Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 i gAthA: prajJa- sarvasaGkSapayA paTsaptatyadhika prahazataM bhavati, tat jambUdvIpe cAraM caritavat carati cariSyati ca, tathA ekaikasya zazi-Ple sivRttiHnastArAparivAraH koTIkoTInAM paTUpaSTiH sahasrANi naba zatAni paJcasaptatyadhikAni jambUdvIpe pa dI zazinI tata candrasaryA(malAla etattArApramANaM dvAbhyAM guNyate, tata eka zatasahasraM trayastriMzasahasrANi nava zatAni paJcAzadadhikAni tArAgaNa-diparimANa koTikoTInAM bhavanti, etAvatpramANAstArA jambUdvIpe zobhitavatyaH zobhante zobhipyante / samprati vineyajanAnugrahAya sU 100 // 272 // yathoktajambUdvIpagatacandrAdisalyAsaGghAhike dve gAthe Aha-'do caMdA ityAdi, ete ca dve api sugame, navaraM 'jaMbuddIve meM [viyArI Na' taba Namiti vAkyAlakAre, tato viyArIti vibhaktipariNAmena candrAdibhiH saha sAmAnAdhikaraNyena yojasanIyamiti / 'tA jaMbuddIye NamityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpaM dvIpaM NamitivAkyAlaGkAre lavaNo nAma samudro vRtto valayAkArasaMsthAnasaMsthitaH sarvataH samantAt sarvAsu dikSu vidikSu cetyarthaH saMparikSiSya-veSTayityA tiSThati, evaM ukte bhagavAna gautamaH praznayati-'tA lavaNe NaM samudde'ityAdi sugama, bhagavAnAha-'tA samacakavAle'tyAdi sugamaM, punaH praznayati-'tA lavaNe Na'mityAdi sugama, bhagavAnAha-'tA do joyaNe'tyAdi, dve yojanazatasahasre cakrabAlaviSkambhena | paJcadaza yojanazatasahasrANi ekAzItiH sahasrANi zatamekonacatvAriMzadadhika kizcidvizeSona parikSepeNa, tathAhi-lava-RI samudra ekato'pi de yojanazatasahasre cakravAlaviSkambho'parato'pi dve yojanazatasahasre madhye ca jambUdvIpo yojanazatasahasramiti sarvasammIlane paJca lakSA bhavanti 500000 eteSAM varge jAtAH paJcaviMzatirdaza ca zUnyAni 2 | 250000000000 dazabhirguNane jAtAnyekAdaza zUnyAni 2500000000000 etasya rAzevargamUlAnayane labdhAni / dIpa anukrama [129 -192] REatininanational ~549~ Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: paJcadaza lakSANi ekAzItiH sahasrANi zatamekamaSTAtriMzadadhikaM 1581138, zeSamuddharati SaDviMzatirlakSAzcaturviMzatiH sahasrANi nava zatAni SaTpaJcAzadadhikAni chedarAzirekatriMzallakSA dvASaSTiH sahasrANi dve zate SaTsaptatyadhika 312120 etadipekSayA yojanamekaM kizcidanaM labhyate, tata ukta-"sayaM ca UyAlaM kiMcivisemaNamiti. 'tAlavaNe mamA ityAdi sugama, labaNasamudre catvAraH zazina ityaSTAviMzatirnakSatrANi caturbhirguNyante, tato dvAdazottaraM nakSatrANAM zataM 8 tantra bhavati, aSTAzItizca grahAzcaturbhirguNyante tatastrINi zatAni dvipaJcAzadadhikAni teSAM bhavanti, tArAkoTIkoTInAM paTSaSTiH sahasrANi nava zatAni paJcasaptatyadhikAni catubhirguNyante tato yathokaM tArApramANaM bhavati, 'tA lavaNaM NaM samuda'mityAdi sakalamapi sugarma, navaraM paridhigaNitaparibhAvanA evaM kartavyA-jambUdvIpasya viSkambhe yojanalakSaM lavaNa-1 &syobhayato dve dve yojanalakSe milite iti tAzcatamro lakSAH dhAtakIkhaNDasyobhayatazcatamro 2 lakSA militA aSTau sarvasaSayA jAtAkhayodaza lakSANi 1300000 tato'sya rAzecaMgoM jAta ekakA pado navakaH zUnyAni ca daza 4|1690000000000 bhUyo dazabhirguNane jAtAnyekAdaza zUnyAni 16900000000000 eteSAM vargamUlAnayane || labdhAni ekacatvAriMzacchatasahasrANi daza sahasrANi nava zatAni ekaSayadhikAni 4110961 nakSatrAdiparimANamapya TAviMzatyAdisayAni nakSatrAdIni dvAdazabhirguNayitvA svayamAnetavyaM / 'tA dhAyaikhaMDaNNa'mityAdi, etadapi sakalaM 4. sugarma, 'tA kAloe NaM samudde ityAdi, etadapi sugama, navaraM parikSepagaNitabhAvanA iyaM-kAlodasamudrasya ekato'pi cakravAlatayA viSkambho'STau yojanalakSA aparato'pIti poDaza dhAtakIkhaNDasya ekato'pi catamro lakSA aparato'pI-1 dIpa anukrama [129 -192] ~550~ Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) nnddsgrowaa yyaa - tttthllaayy -192] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100] + gAthA: . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJa sivRttiH ( mala0 ) // 273 // tyaSTau lavaNasamudrasya ekato'pi dve lakSe aparato'pIti catasraH ekA lakSA jambUdvIpasyeti sarvasvayA ekonatriMzalakSAH 2900000 eteSAM vargoM vidhIyate jAto'STakaJcatuSka ekakaH zUnyAni daza 8410000000000 tato dazabhirguNane jAtAnyekAdaza zUnyAni 84100000000000 teSAM vargamUlAnayane labdhaM yathoktaM paridhiparimANaM 9170605, zeSaM triko navakastrikaritrako navakaH saptakaH paJcakaH 3933975 iti yadavatiSThate tadapekSayA vizeSAdhikatvamukta, 'ekkANauI sarAI sarasahassAI ti ekanavatiH zatasahasrANi saptatAni saSThatisahasrAdhikAni, nakSatrAdiparimANaM ca aSTAviMzatyAdisaGkhyAni nakSatrAdIni dvAcatvAriMzatA guNayitvA bhAvanIyaM, 'tA kAloyaM NaM samudaM pukkhara vareNa mityAdi sugamaM, gaNitabhAvanA tviyaM-puSkaravaradvIpasya pUrvataH poDA lakSA aparato'pIti dvAtriMzat lakSAH kAlodadheH pUrvato'STau | aparato'pyaSTAviti poDadA dhAtakIkhaNDasya ekato'pi catasro lakSA aparato'pi catasra ityaSTau lavaNasamudre ekato'pi dve lakSa aparato'pi dve iti catasro jambUdvIpo lakSamiti sarvasaGkalanayA jAtA ekapaSTirlakSAH 6100000 etasya rAzervaga vidhIyate jAtastrikaH saptako dvika ekakaH daza ca zUnyAni 27210000000000 tA dazabhirguNane jAtAni zUnyAnyekAdaza 372100000000000 eteSAM vargamUlAnayane labdhaM yathoktaM paridhiparimANaM, nakSatrAdiparimANaM cASTAviMzatyAdisaGkhyAni nakSatrAdIni catuzcatvAriMzena zatena guNayitvA svayaM paribhAvanIyaM / 'tA pukkharabarassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, puSkaravarasya dvIpasya bahumadhyadezabhAge mAnuSottaro nAma parvataH prajJaptaH, sa ca vRtto, vRttaM ca madhyapUrNamapi bhavati yathA kaumudIkSaNe zazAMkamaNDalaM tatastadrUpatAvyavacchedArthamAha-valayAkAra saMsthAna saMsthito yaH puSkaravaradvIpaM dvidhA For Parts Only ~551~ 19 prAbhUte candrasUryA diparimANaM sU 100 // 273 // wor Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 29 prata sUtrAMka [100 gAthA: sarvAsu dikSu vidikSu ca vibhajamAno vibhajamAna stiSThati, kenollekhena dvidhA vibhajamAnastiSThati ata Aha-tadyathA-abhya. &AntarapuSkarAddhaM ca bAhyapuSkarA ca, pazabdaH samuccaye, kimuktaM bhavati ?-mAnupottarAtparvatAdAk yat pukarAI tadabhya-II tarapuSkarAjhai yatpunastasmAnmAnuSottarAtparvatAtparataH puSkarArddha tadbAhyapuSkarAddhamiti, 'tA ambhitarapukkharaddhe Na-16 mityAdi sarvamapi sugama, navaraM paridhigaNitabhAvanA prAgvatkarcavyA, nakSatrAdiparimANaM cASTAviMzatyAdisapAni nakSatrA-18 dIni dvAsaptatyA guNayitvA paribhAvanIyaM // sampati manuSyakSetravaktavyatAmAha-'tA mANusakhette NaM kevaiyamityAdi sugama, navaraM mAnuSakSetrasyAyAmaviSkambhaparimANaM pazcacatvAriMzalakSA evaM-ekA lakSA jambUdvIpe tato lavaNasamudre ekato'pi de lakSe aparato'pi dve lakSe iti catantraH dhAtakIkhaNDe ekato'pi ghatamro lakSA aparato'pItyaSTau kAlodasamudre eka-121 to'pi aSTAvaparato'pyaSTAviti poDaza abhyantarapuSkarAdde'pyekato'pyaSTau lakSA aparato'pIti poDazeti sarvasaGkhyayA paJcacatvAriMzatakSAH, paridhigaNitaparibhAvanA tu 'vikkhambhavamgadahaguNe tyAdikaraNavazAt svayaM kartavyA, nakSatrAdipa4rimANaM tu aSTAviMzatyAdisalapAni nakSatrAdInyekazaziparivArabhUtAni dvAtriMzena zatena guNayitvA svayamAnetanyaM, 'adveca sapasahassA' ityAdi, atra gAdhApUrvArddhanAbhyantarapuSkarArddhasya viSkambhaparimANamukaM, uttarAddhena mAnupakSetrasya / 'koTI-1 tyAdi, ekA yojanakoTI dvAcatvAriMdAt-dvicatvAriMzacchatasahasrAdhikA triMzat sahasrANi dve zate ekonapazcAzadadhike | |24230249 etAvatmamANo mAnuSakSetrasya parirayaH, eSa etAvatpramANa eva puSkarArddhasya-abhyantarapuSkarArddha sthApi pari-15 rayA, 'pAvasari ca caMdA' ityAdigAthAtrayamabhyantarapuSkarAgatacandrAdisaGgyApratipAdakaM sugama, yadapi ca 'patIsa caMda-14 dIpa anukrama [129 -192] ~552~ Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 19prAbhUte prata sUtrAMka [100 gAthA: sUryaprajJa-14 saya'mityAdi gAthAtrayaM sakalamanuSyalokagatacandrAdisaGkhyApratipAdaka tadapi sugama, 'ahAsII cattA'iti aSTAzItiH / / vivRttiH zatasahasrANi catvAriMzAni-catvAriMzatsahasrAdhikAni zeSaM gatAdha, samprati sakalamanuSyalokagatatArAgaNasyaivopasaMhA- candrasUryA(mala0) ramAha-eso'ityAdi, eSaH-anantaragAthoktasaGgyAkastArApiNDaH sarvasaGkhyayA manuSyaloke AkhyAta iti gamyate, bahiH diparimANaM // 27 // punarmanuSyalokAt yAstArAstA jinaiH-sarvajJestIrdhakRrbhiNitA asaGkhyAtAH, dvIpasamudrANAmasavAtatvAt , pratidvIpaMsU 100 punamanuSyalAkAta pratisamudraM ca yathAyoge soyAnAmasaGkhyeyAnAM ca tArANAM sadbhAvAt , 'ecaiya'mityAdi, etAvatsaGgyAka tArAparimANaM || yadanantaraM bhaNita mAnuSe loke tat jyotiSka-jyotiSkadevadhimAnarUpaM 'kadambApuSpasaMsthita'kadambapuSpayat adhaH saGkacitaM upari vistIrNamuttAnIkRtArddhakapityasaMsthAnasaMsthitamityarthaH cAraM carati cAra pratipadyate, tathAjagatsvAbhAvyAt, tArAgrahaNaM copalakSaNaM tena sUryAdayo'pi yathokkasayAkA manuSyaloke tathAjagatsvAbhAbyAcAra pratipadyante iti draSTavyaM / / sampratyetadgatamevopasaMhAramAha-ravI'tyAdi, ravizazigrahanakSatrANi upalakSaNametat tArakANi ca etAvanti-etAvatsa-10 yAni AkhyAtAni sarvajJarmanuSyaloke, yeSAM kimityAha-yeSAM sUryAdInAM yathoktasaGkhyAkAnAM sakalamanuSyalokabhAvinA pratyekaM 'nAmagotrANi'ihAnvarthayuktaM nAma siddhAntaparibhASayA nAmagotramityucyate, tato'yamarthaH-nAmagotrANi-anvarthayuktAni nAmAni yadivA nAmAni ca gotrANi ca nAmagotrANi prAkRtA-anatizayinaH puruSA na kadAcanApi prajJApaviSyanti, kepalaM yadA tadA yA sarvajJA eva, tata idamapi sUryAdisaJjayAnaM prAkRtapuruSAprameyaM sarvajJopadiSTamiti samyaka // 27 // Mzraddheyamiti / 'chAvaTThI piDagAI'ityAdi, iha dvau candrau dvau sUyauM caikaM piTakamucyate, ityambhUtAni ca candrAdityAnAM dIpa anukrama [129 -192] ~553~ Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 **+CONCC-CRACK gAthA: piTakAni sarvasaGkhyayA manuSyaloke bhavanti SaTSaSTiH-SaTpaSTisaGkhyAkAni / atha kiMpramANe piTakamiti piTakapramANamAha-ekaikasminnapi piTake dvau candrau dvau sUryo bhavataH, kimukkaM bhavati ?-dvau candrau dvau sUryAyityetAvatpramANamekaikaM / candrAdityAnAM piTakamiti, evaMpramANaM ca piTakai jambUdvIye, ekaM jambUdvIpe dvayoreva candramasoIyoreva ca sUryayorbhAvAt / lA piTake lavaNasamuDhe tatra caturNA candramasA caturNA ca sUryANAM bhAvAt , evaM pada piTakAni dhAtakIkhaNDe ekviNshtiH| kAlode patriMzadabhyantarapuSkarAr3heM iti bhavanti sarvamIlane candrAdityAnAM SaTpaSTiH piTakAni / 'chAvaTThI'tyAdi, sarvasminnapi manuSyaloke sarvasaGapayA nakSatrANAM piTakAni bhavanti SaTSaSTiH, nakSatrapiTakapramANaM ca zazidvayasambandhinakSatra-| saGkhyAparimANa, tathA cAha-ekaikasmin piTake nakSatrANi bhavanti SaTpazcAdAtsavAni, kimuktaM bhavati ?-paTpazcAzanakSatra-13 saGkhyAkamekaika nakSatrapiTaka, atrApi paTSaSTisamAbhAvanA evaM-eka nakSatrapiTakaM jambUdvIpe de lavaNasamudre SaT dhAtakI khaNDe ekaviMzatiH kAlode SatriMzadabhyantarapuSkarAi~ iti / 'chAvaTThI'tyAdi, mahAgrahANAmapi sarvasmin manuSyaloke sarva-18 TrAsapayA piTakAni bhavanti paTpaSTiH, mahapiTakapramANaM ca zazidvayasambandhigrahasaGghaSAparimANa, tathA cAha-ekaikasmin | grahapiTake bhavati paTUsaptatyadhikaM grahazataM, saptatyadhikamahazataparimANamekaikaM grahapiTakamiti bhAvaH, padUSaSTisayAbhAvanA |ca praagvtkrttvyaa| cattAriya' ityAdi, iha manuSyaloke candrAdityAnAM patayazcatasro bhavanti, tadyathA-ve patI candrANAM dve sUryANAM, ekakA ca patirbhavati paTavaSTiH-pakSaSTisUryAdisaGkhyA, tadbhAvanA caivaM-ekaH kila sUryo jambUdvIpe merau dakSibhAge cAraM caran vartate eka uttarabhAge ekazcandramA meroH pUrvabhAge eko'parabhAge, tatra yo merodakSiNabhAge sUryazcAraM | dIpa anukrama [129 -192] ~554~ Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 sUryamajJa- tivRttiH (mala // 275 // -8 gAthA: -* caran varcate tatsamazreNivyavasthitau dvau dakSiNabhAge sUyauM lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode SaTtriMzat 19prAbhUte abhyantarapuSkarAi~ ityasyAM sUryapatI pakSaSTiH sUryAH, yo'pi ca meroruttarabhAge vyavasthitaH sUryazcAraM caran vartate asyApi candrasUyA: samazreNyA vyavasthitau dvAvuttarabhAge sUryoM lavaNasamudre dhAtakIkhaNDe SaT ekaviMzatiH kAlode patriMzadabhyantarapuSkarAddhe diparimANa ityasyAmapi paGgau sarvasaGkhyayA paTpaSTiH sUryAH, tathA yo meroH kila pUrvabhAge cAraM caran vacate candramA tatsamazreNiya- sUra vasthitau dvau pUrvabhAga evaM candramasau lavaNasamudde paT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode patriMzadabhyantarapuSkarAddhe ityasyAM | candrapatI sarvasaGkhyayA paTSaSTizcandramasaH, evaM yo meroraparabhAge candramAstanmUlAyAmapi pakau paTSaSTizcandramaso veditvyaaH|| 'chAvaTThI' ityAdi, nakSatrANAM manuSyaloke sarvasaGkhyayA patayo bhavanti SaTpaJcAzat , ekaikA ca patirbhavati paTpaSTiH-11 SaTSaSTinakSatrapramANA ityarthaH, tathAhi-asmin kila jambUdvIpe dakSiNato'rddhabhAge ekasya zazinaH parivArabhUtAni abhi|jidAdInyaSTAviMzatirnakSatrANi krameNa vyavasthitAni cAra caranti uttarato'rddhabhAge dvitIyasya zazinaH parivArabhUtAni | aSTAviMzatisaGkhyAkAnyabhijidAdInyeva nakSatrANi krameNa vyavasthitAni, taba dakSiNato'rddhabhAge yadabhijinnakSatraM tassa-17 mazreNivyavasthite dve abhijinnakSatre lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode paTtriMzadabhyantarapuSkarAH iti || sarvasaGmayA pakSaSTirabhijinakSatrANi paGktyA vyavasthitAni, evaM zravaNAdInyapi dakSiNato'rddhabhAge paGktyA vyavasthitAni 141 paTpaTisaGkhyAkAni bhAvanIyAni, uttarato'pyarddhabhAge yadabhijinakSatra tatsamazreNivyavasthite uttarabhAge eva ve abhiji-za nakSatre lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode SaTtriMzat puSkarAr3e, evaM zravaNAdipaGktayo'pi pratyekaM SaT * dIpa anukrama [129 -192] Forme ~555~ Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: paSTi saGkhyAkA veditacyA iti bhavanti sarvasaGkhyayA SaTpaJcAzannakSatrANAM patayaH, ekaikA ca paziH SaTSaSTisaveti / / 'chAvaTThI'tyAdi, grahANAmaGgArakaprabhRtInAM sarvasaGkhyayA manuSyaloke SaTsaptatyadhika patizataM ekaikA ca paribhavati pada-11 paSTiH-paTpaSTigrahasaGkhyA, acApIya bhAvanA-iha jambUdvIpe dakSiNato'rddhabhAge ekasya zazinaH parivArabhUtA aGgArakaprabhR-k tayo'STAzItirgrahAH, uttarato'rddhabhAge dvitIyasya zazinaH parivArabhUtA aGgArakaprabhRtaya evATAzItiH, tatra dakSiNa-2 to'rddhabhAge yo'GgArakanAmA grahastatsamazreNivyavasthitau dakSiNabhAge eva dvAvArako lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe eka-TA pAviMzatiH kAlode SaTtriMzadabhyantarapuSkarArdai iti paTSaSTiH evaM zeSA api saptAzItimrahAH paGktyA vyavasthitAH pratyeka paTUpaSTiveditavyAH, evamuttarato'pyarddhabhAge anArakaprabhRtInAmaSTAzItarpahANAM patayaH pratyekaM paTpaSTisayAkA bhAvanIyA | iti bhayati sarvasaGkhyayA grahANAM paTsaptataM patizatamekaikA ca patiH SaTSaSTisajhyAketi / te merumaNucaraMtI'tyAdi, te-13 manuSyalokavAsinaH sarve candrAH sarve sUryAH sarve ca grahagaNA anavasthitaiH-yathAyogamanyairanyanakSatreNa saha yogairupalakSitAH mApayAhiNAvacamaMDalA' iti prakarSeNa sarvAsu dikSu vidikSu ca paribhramatAM candrAdInAM dakSiNa eva merurbhavati yasminnAva-12 |tane-maNDalaparibhramaNarUpe sa pradakSiNaH pradakSiNa AvartoM yeSAM maNDalAnA tAni tathA pradakSiNAvartAni maNDalAni yeSAM : te tathA, merumanulakSIkRtya caranti, etenaitadukkaM bhavati-sUryAdayaH samastA api manuSyalokavartinaH pradakSiNAvarttamaNDala-11 gatyA paribhramantIti, iha candrAdityagrahANAM maNDalAni anavasthitAni, yathAyogamanyasmin anyasmin maNDale teSAM saJcAritvAt , nakSatratArANAM tu maNDalAnyavasthitAnyeva, tathA cAha-nikkhatte'tyAdi, nakSatrANAM tArakANAM ca maNDalA dIpa anukrama [129-192] ~556~ Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: M prata sUtrAMka [100 (mala0) gAthA: nyavasthitAni jJAtavyAni, kimuktaM bhavati ?-AkAlaM pratiniyatamekaikaM nakSatrANAM tArakANAM ca pratyeka maNDalamiti, na||19 prAbhRte tivRttiH patthamayasthitamaNDalatyoktAvamAzaGkanIyaM yathateSAM gatireva na bhavatIti, yata Aha-te'viya'ityAdi, tAnyapi-nakSa- candrasUryAtrANi tArakANi ca, sUtra puMstvanirdezaH prAkRtatvAt , pradakSiNAvarttameva, idai kriyAvizeSaNaM, merumanulakSIkRtya caranti, etaca diparimANa mere lakSIkRtya pradakSiNAvarta teSAM caraNaM pratyakSata evopalakSyata iti saMvAdi / 'ramaNipare'tyAdi, rajanikaradinakarANAM-18 sU100 // 276 // | candrAdityAnAmUryamadhazca saGkAmo na bhavati, tathAjagatsvAbhAcyAt , tiryak punarmaNDalaghu saGkramaNa bhavati, kiMviziSTamityAha-1 sAbhyantaravAya-abhyantaraM ca bAhyaM ca abhyantaravAhyaM sahAbhyantarabAhyena vartate iti sAbhyantarabArhA, etaduktaM bhavati-I sarvAbhyantarAmaNDalAtparataH tAvanmaNDaleSu saGghamaNaM yAvat sarvabAhya maNDalaM sarvavAhyAca maNDalArvAk tAyanmaNDaleSu saGkamaNaM yAvat srvaabhyntrmiti| rapaNiyare'tyAdi, rajanikaradinakarANAM--candrAdityAnAM nakSatrANAM ca mahAgrahANAM ca cAravizeSeNa-tena tena cAreNa sukhaduHkhavidhayo manuSyANAM bhavanti, tathAhi-dvividhAni santi sadA manuSyANAM kammoNi, tadyathA-zubhavedyAni azubhavedyAni ca, karmaNAM ca sAmAnyato vipAkahetayaH patra, tadyathA-dravya kSetra kAlo bhAyo bhavazva, uktaM ca-"udayakkhayakkhaovasamovasamA jaM ca kanmuNo bhnniyaa| davaM ca khettaM kAlaM bhavaM ca bhAvaM ca saMpappa // 1 // |zubhakarmaNAM prAyaH zubhavedyAnAM ca karmaNAM zubhadravyakSetrAdisAmagrI vipAkaheturazubhavedyAnAmazubhadravyakSetrAdisAmagrI // 27 // tato yadA yeSAM janmanakSatrAdivirodhI candrasUryAdInAM cAro bhavati tadA teSAM prAyo yAnyazubhavedyAni karmANi tAni to tathAvirdhA vipAkasAmagrImavApya vipAkamAyAnti, vipAkamAgatAni ca zarIrarogotpAdanena dhanahAnikaraNato vA dIpa anukrama [129-192] ~557~ Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [100 ] + gAthA: dIpa anukrama [129 -192] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100] + gAthA: . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. priyaviprayogajananena vA kalahasaMpAdanato vA duHkhamutpAdayanti yadA ca yeSAM janmanakSatrAdyanukUlaH candrAdInAM cArastadA teSAM prAyo yAni zubhavedyAni karmANi tAni tAM tathAvidhAM vipAkasAmagrImadhigamya vipAkaM pratipadyante, prapannavipAkAni ca tAni zarIranIrogatA sampAdanato dhanavRddhikaraNena vA vairopazamanataH priyasamprayoga sampAdanato vA yadivA prArabdhAbhISTamayojananiSpattikaraNataH sukhamupajanayanti, ata eva mahIyAMsaH paramavivekino'lpamapi prayojanaM zubhatithinakSatrAdAvArabhante na tu yathAkathaMcana, ata eva jinAnAmapyAjJA patrAjanAdikamadhikRtyetthamavarttiSTa yathA zubhakSetre zubhAM dizamabhimukhIkRtya zubhe tithinakSatramuhUrttAdau pratrAjanabratAropaNAdi karttavyaM, nAnyathA, tathA cokaM paJcavastuke - " esA jiNANa| mANA khittAIyA ya kammuNo bhaNiyA / udadyAikAraNaM jaM tamhA savastha jaiyabaM // 1 // " asyA akSaragamanikA - epA jinAnAmAjJA zubhe kSetre zubhAM dizamabhimukhIkRtya zubhe tithinakSatramuhUrttAdau pratrAjananatAropaNAdi karttavyaM nAnyathA, apica kSetrAdayo'pi karmaNAmudayAdikAraNaM bhagavadbhiruktAH, tato'zubhadravyakSetrAdisAmagrI prApya kadAcidazubhabedyAni karmANi vipAkaM gatvodayamAsAdayeyuH, tadudaye ca gRhItavrata bhaGgAdidoSaprasaGgaH, zubhadra vyakSetrAdisAmacyAM tu prAyo nAzubhakarmmavipAkasambhava iti nirvighnaM sAmAyikaparipAlanAdi, tasmAdavazyaM chadmasthena sarvatra zubhakSetrAdau yatitavyaM / ye tu bhagavanto'tizayinaste atizayavalAdeva savighnaM nirvighnaM vA samyagadhigacchanti te na zubhatithimuharttAdikamapekSate iti na tanmArgAnusaraNaM chadmasthAnAM nyAyyaM tena ye paramamuniparyupAsitapravacanaviDamtrakA aparimalitajinazAsanopana| padbhUtazAstrA guruparamparAyAtaniravadyavizada kAlocitasAmAcArIpratipanthinaH svamatikalpitasAmAcArIkA abhidadhati For Parts Only ~558~ Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 // 277 // gAthA: pAyathA-na prajAjanAdiSu zubhatithinakSatrAdinirIkSaNaM kartavyaM, na khalu bhagavAn jagatsvAmI prajAjanAyopasthiteSu zubha-||19prAbhate ptivRttiH (mar3ha) tithyAdinirIkSaNaM kRtavAniti te apAstA draSTavyAH / tesimityAdi, teSA-sUryacandramasA sarvavAhyAt maNDalAdabhyantaraM candrasUryA pravizatAM tApakSetra pratidivasa krameNa niyamAdAyAmato varddhate, yena ca krameNa parivarddhate tenaiva krameNa sarvAbhyatarAnma- diparimANaM maNDalA bahiH niSkramatAM parihIyate, tathAhi sarvavAhye maNDale cAra gharatA sUryAcandramasA pratyeka jampadvIpacakraghAsU 100 lAlasya dazadhApavibhaktasya dvau dvI bhAgau tApakSetraM, tataH sUryasyAbhyantaraM pravizataH pratimaNDalaM paSThayadhikaSatriMzacchatapradhi-1 bhaktasya dvau dvau bhAgau tApakSetrasya varddhate, candramasastu maNDaleSu pratyeka paurNamAsIsambhaye krameNa pratimaNDalaM paviMzatiH | paDUviMzatirbhAgAH saptaviMzatitamasya ca ekaH saptabhAga iti barddhate, evaM ca krameNa pratimaNDalamabhivRddhau yadA sarvAbhyantare | & maNDale cAra gharataH tadA pratyekaM jambUdvIpacakravAlasya trayaH paripUrNA dazabhAgAstApakSetra, tataH punarapi sAbhyantarA-14 maNDalAhirniSkramaNe sUryasya pratimaNDalaM pazyadhikaSaTtriMzacchatapravibhaktasya jambUdvIpacakravAlasya dvau dvau bhAgau parihIyete, candramasastu maNDaleSu pratyeka paurNamAsIsambhave krameNa pratimaNDalaM SaviMzatirbhAgAH saptaviMzatitamasya ca bhAga-15 |sya ekaH saptabhAga iti / 'tesimityAdi, teSAM candrasUryAdInAM tApakSetrapathAH kalambukApuSpasaMsthitA-nAlikApuSpAkArA | bhavanti, etadeya byAcaSTe-antA-mehadizi saGkucitA, bahiH-uvaNadizi vistRtA, etacca prAgeva caturthe prAbhRte bhAvita-14 4aa miti na bhUyo bhAvyate / sampati candramasamadhikRtya gautamaH praznayati 277 // CI keNaM bahuti caMdo ? parihANI pheNa huMti caMdassa ? / kAlo vA joho pA keNa'NubhAveNa caMdassa ? // 24 // 11 dIpa anukrama [129 -192] Sapnaaman unconm ~ 559~ Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: kiNhaM rAhuvimANaM NicaM caMdeNa hoi adhirahitaM / caturaMgulamasaMpattaM hicA caMdassa taM carati // 25 // cAvahiM 2 divase 2 tu suphapakkhassa / jaM parivahati caMdo khavei taM ceva kAleNaM // 26 // paNNarasahabhAgeNa ya cNdN| paNNarasameva taM carati / paNNarasatibhAgeNa ya puNovi taM ceva vakkamati // 27 // evaM vahati caMdo parihANI nAeva hoi caMdassa / kAlo vA jurAho vA evaSNubhAveNa caMdassa // 28 // aMto maNussakhette havaMti cArovagA tu uvavaNNA / paMcavihA jotisiyA caMdA sUrA gahagaNA y||29|| teNa paraMje sesA caMdAdizcagahatAraNa khattA / Nadhi gatI Navi cAro avahitA te muNeyavA // 30 // evaM jaMbuddIye duguNA lavaNe caugguNA huNti| lAvaNagA ya tiguNitA sasisUrA dhAyaisaMDe / / 31 // do caMdA iha dIve cattAri ya sAyare lssnntoe| dhAyaisaMDe dIve bArasa caMdA ya sUrA ya // 32 // dhAtaisaMDappabhitisu uddiTTA tiguNitA bhave caMdA / AdillacaMdsahitA aNaMtarANatare khete // 33 // rikkhaggahatAragaM dIvasamudde jahicchasI gAuM / tsssiihiN| tagguNitaM rikkhAgahatAragaggaM tu // 34 // vahitA tu mANusanagarasa caMdasUrANa'vadvitA jopahA / caMdA abhIyIjuttA sUrA puNa hu~ti pussehiM // 35 // caMdAto sUrassa ya sUrA caMdassa aMtaraM hoi / paNNAsasahassAI tu joyaNANaM aNUNAI // 36 // sarassa ya 2 sasiNo 2 ya aMtaraM hoi / bAhiM tu mANusanagassa joyaNANaM satasahassaM // 37 // sarasariyA caMdA caMdatariyA ya diyarA dittA / citaMtaralesAgA sahalesA maMdalesA yaza // 38 // aTThAsIrti ca gahA aTThAvIsaM ca huti nakvattA / egasasIparivAro etto tArANa yocchAmi // 39 // dIpa anukrama [129 -192] ~ 560~ Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJa prata sUtrAMka [100 45-4545 gAthA: * chAvadvisahassAI Naba ceva satAI paMcasatarAI / egasasIparivAro tArAgaNakoDikoDINaM // 40 // aMto 19prAbhate sivRttiHmaNussakhette je caMdimasUriyA gahagaNaNakhattatArArUvA te NaM devA kiM uddovavagA kappovavaNNagA candravRkSA (malA vimANovavaNNagA cArobavaNNagA cAradvitIyA gatiratiyA gatisamAvaNNagA !, tA te Na devA No uhovava- candrA, paNagA no kappocavaNagA vimANovavaNNagA cArovavaNNagA no cAraThitIyA gairajhyA gatisamAvaNNagA dInAmU // 278|| tpannatva di uhAmuhakalaMyuapuSphasaMTANasaMThitehiM joaNasAhassiehiM tAvakkhettehiM sAhassiehi bAhirAhi ya ceudhi-II ma 100 yAhiM parisAhiM mahatAhataNagIyavAiyataMtItalatAlatuDiyaghaNamuiMgapaDuppavAiyaraveNaM mahatA uphaTisIhaNAda-| kalakalaraveNaM acchaM pacatarAyaM padAhiNAvattamaMDalacAraM melaM aNupariyaTRti, tA tesi NaM devANaM jAdhe Ida cayati se kathamidANi pakareMti . tA cattAri paMca sAmANiyadevA taM ThANaM uvasaMpajittANaM viharati jAva aNNe ittha iMde udhavapaNe bhavati, tA iMdaThANe NaM kevaieNaM kAleNaM virahiyaM pannattaM , tA jahaNeNa ika samaya ukkoseNaM chammAse, tA pahitA NaM mANussakhettassa je caMdimasUriyagaha jAva tArArUvA te NaM devA kiM uho-|| vavaSNagA kappovavaNNagA vimANocavaNNagA cAradvitIyA gatiratIyA gatisamAvaNNagA?, tA te Na devA: driANo uhovavaNNagA no kappovavaraNagA vimANovavapaNagA No cArocavaNNamA cAraThitIyA no gairahayA No gatisamAvaNNagA paphigasaMThANasaMThitehiM joyaNasayasAhassiehiM tAyakvettehiM sayasAhassiyAhiM yAhi-II rAhiM veuviyAhiM parisAhi mahatAhatanahagIyavAiyajAvaraveNaM divAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharati, dIpa anukrama [129-192] ARC4.3625 SAREnaturinaman ~ 561~ Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: suhalesA maMdalesA maMdAyathalesA cittaMtaralesA aNNoNNasamogADhAhiM lesAhiM kUDA iva ThANaThitA te |padese sabato samaMtA obhAsaMti ujjoti taveMli pabhAti, tA tesiNaM devANaM jAhe iMde cayati se kahamidANi pakareMti , tA jAva cattAri paMca sAmANiyadevA taM ThANaM taheva jAva chammAse (sUtraM 100) // | 'keNa'mityAdi, kena kAraNena zuklapakSe candro barddhate ?, kena vA kAraNena candrasya kRSNapakSe parihAnirbhavati, kena | vA anubhAvena-prabhAvena candrasya ekaH pakSaH kRSNo bhavati eko jyotsna:-zukla iti !, evamukta bhagavAnAha-'kiNha'mityAdi, iha dvividho rAhustadyathA-parAhuH nityarAhuzca, tatra parvarAhuH sa ucyate yaH kadAcidakasmAtsamAgatya nijavimAnena candravimAnaM sUryavimAnaM ca antaritaM karoti, antarite ca kRte loke grahaNamiti prasiddhiH, sa iha na gRhyate, yastu nityarAhustasya vimAnaM kRSNaM, tacca tathAjagatsvAbhAbyAt candreNa saha nitya-sarvakAlamavirahitaM tathA caturaGgulena-caturbhiraGgalaramAptaM sat candravimAnasyAdhastAcarati, tazcaivaM carat zuklapakSe zanaiH zanaiH prakaTIkaroti candramasaM kRSNapakSe ca zanaiH zanairAvRNoti, tathA cAha-yAvahimityAdi, iha dvApaSTibhAgIkRtasya candravimAnasya dvI bhAgAyuparitanAvapAkRtya | zeSasya paJcadazabhirbhAge hate ye catvAro bhAgA labhyante te dvApaSTizabdenocyante, 'avayave samudAyopacArAt', etaca vyAkhyAnaM jIvAbhigamaryAdidarzanataH kRtaM, na punaH svamanISikayA, tathA cAsyA eva gAthAyA vyAkhyAne jIvA-1 bhigamacUrNiH-"candravimAnaM dvApaSTibhAgIkriyate, tataH paJcadazabhibhAMgo hiyate, tatra catvAro bhAgA dvASaSTibhAgAnAM paJcadazabhAgena labhyante, zepau dvau bhAgau, etAvad dine dine zuklapakSasya rAhuNA mucyate" ityAdi, evaM ca sati yat samayA dIpa anukrama [129-192] 262 ~562~ Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) nnddnnnnmowaa waa + bhullaayy -192] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100] + gAthA: . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJa. zivRttiH ( mala0 ) // 279 // 19 prAbhRte di candrAdInAmUrdhvo tpannatvAdi sU 100 | yAgasUtraM - 'sukapakkharasa divase 2 caMdo bAvahiM bhAge parivahaiti tadapyevameva vyAkhyeyaM sampradAyavazAddhi sUtraM vyAkhyeyaM na svamanIpikavA, sampradAyazca yathoktasvarUpa iti, tatra zuklapakSasya divase yat yasmAtkAraNAt candro dvApaTi 4 candravRddhayA 12 bhAgAn-dvASaSTibhAgasatkAn caturazcaturo bhAgAn yAvatparivarddhate, 'kAlena' kRSNapakSena punardivase divase tAneva dvApaSTibhAgasatkAn caturazcaturo bhAgAn kSapayati- parihApayati / etadeva vyAcaSTe - 'pannaMrasa' ityAdi, kRSNapakSe pratidi vasaM rAhuvimAnaM svakIyena paJcadazena bhAgena candravimAnaM paJcadazameva bhAgaM vRNoti-AcchAdayati, zuklapakSe tu punastameva 8 pratidivasaM paJcadazabhAgaM AtmIyena paJcadazabhAgena vyatikrAmati muJcati, kimuktaM bhavati ?-kRSNapakSe pratipada ArabhyAtmIyena pazcadazena bhAgena pratidivasamekaikaM paJcadazabhAgamuparitanabhAgAdArabhyAvRNoti, zuklapakSe tu pratipada Arabhya tenaiva krameNa pratidivasamekaikaM paJcadazabhAgaM prakaTIkaroti sena jagati candramaNDalavRddhihAnI pratibhAsete svarUpataH punazcandramaNDalamavasthitameva / tathA cAha-- 'evaM bahu' ityAdi, evaM- rAhuvimAnena pratidivasa krameNAnAvaraNakaraNato varddhate varddhamAnaH pratibhAsate candraH evaM- rAhuvimAnena pratidivasa krameNAvaraNakaraNataH pratihAniH - pratihAnipratibhAso bhavati candrasya viSaye, etenaivAnubhAvena kAraNena ekaH pakSaH kAlaH kRSNo bhavati, yatra candrasya parihAniH pratibhAsate, ekastu jyotsnAH-zuklo yatra candraviSayo vRddhipratibhAsaH / 'aMto' ityAdi, antaH- madhye manuSyakSetre - manuSyasya kSetrasya paJcavidhA jyotiSkAH, tadyathA - candrAH sUryA grahagaNAzcazandAnnakSatrANi tArakAzca bhavanti, cAropagAH- cArayuktAH, 'teNa para' mityAdi, teneti prAkRtatvAt paJcamyarthe tRtIyA, tato manuSyakSetrAt paraM yAni zeSANi candrAditya For Parts Only ~563~ // 279|| wor Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: hatArAnakSatrANi-candrAdityagrahatArAnakSatravimAnAni, sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAt , teSAM nAsti gatiH-na svasmAt || | sthAnAJcalanaM nApi cAro-maNDalagatyA paridhamaNaM kintvavasthitAnyeva tAni jJAtavyAni / evaM jaMbuddIye ityAdi, evaM | sati ekaiko candrasUyauM jambUdvIpe dviguNau bhavataH, kimuktaM bhavati ?-dvau candramasau dvau sUyau~ jambUdvIpe, lavaNasamudra tAveko sUryAcandramasau caturgugau bhavataH, catvArazcandrAzcatvArazca sUryA lavaNasamudre bhavantIti bhAvaH, lAvaNikA-lava|NasamudrabhavA zazisUrAsviguNitA dhAtakIkhaNDe bhavanti, dvAdaza candrA dvAdaza sUryA dhAtakIkhaNDe bhavantItyarthaH / 'do| caMdA ityAdi sugama, / 'dhAyaisaMDe'ityAdi, dhAtakIkhaNDaH prabhRtiH-AdiyeSAM te dhAtakIkhaNDaprabhRtayasteSu dhAtakIkhaNDamabhRtiSu dIpeSu samudreSu ca ya uddiSTAzcandrA dvAdazAdaya upalakSaNametat sUryo vA te triguNitA:-triguNIkRtAH santaH 'AillacaMdasahiya'tti uddiSTacandrayuktAt dvIpAt samudrAdvA prAk jambUdvIpamAdiM kRtvA ye prAktanAzcandrAsne AdimacandrAsterA dimacandrarupalakSaNametadAdimasUyazca sahitA yAvanto bhavanti etAvatpramANA anantare-kAlodAdI bhavanti, tatra dhAtakIkhaNDe dvIpe uddiSTAzcandrA dvAdaza te triguNAH kriyante jAtAH patriMzat , AdimacandrAH SaT, tadyathA-dvI candrI jambUdvIpe catvAro lavaNasamudre, etairAdimaizcandraiH sahitA dvAcatvAriMzad bhavanti, etAvantaH kAlode samudre candrA epa eva karaNavidhiH sUryANAmapi, tena sUryA api tatraitAvanto veditavyAH, tathA kAlodasamudre dvicatvAriMzacandramasa lA uddiSTAste triguNAH kriyante, jAta paDaviMzaM zataM, AdimacandrA aSTAdaza, tadyathA-dvI jambUdvIpe catvAro lavaNasamudretI dvAdaza dhAtakIkhaNDe etarAdimacandraH sahita parizaM zataM jAtaM catuzcatvAriMzaM zataM, etAvantaH puSkaravaradvIpe candrA dIpa anukrama [129 -192] ~564~ Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 dhivRttiH (mala0) 280|| gAthA: -COL tAvanta eva sUryAH, evaM sarveSvapi dvIpasamudreSu etatkaraNavazAccandrasaGkhyA pratipattavyA / samprati pratidvIpa pratisamudraM 19prAbhRte ca grahanakSatratArAparimANaparijJAnopAthamAha-'rikkhaggahatAragga'mityAdi, atrApazabdaH pariNAmavAcI yantra dvIpe samudacandraprasA vA nakSatraparimANaM grahaparimANaM tArAparimANaM vA jJAtumicchasi tasya dvIpasya samudrasya vA sambandhibhiH zazibhirekasya dA-dicandrAzinaH parivArabhUtaM nakSatraparimANaM grahaparimANaM tArAparimANaM ca guNitaM sat yAvadbhavati tAvatpramANaM tatra dvIpe samudre vA dInAmUchoM TrAnikSatraparimANaM grahaparimANaM tArAparimANamiti, yathA-lavaNasamudre kila nakSatrAdiparimANaM jJAtumiSTaM lavaNasamudre ca zazi tpannatvAdri |sU 100 nazcatvArastata ekasya zazinaH paridhArabhUtAni yAnyaSTAviMzatinakSatrANi tAni caturbhirguNyante jAtaM dvAdazottaraM zataMga etAvanti lavaNasamudre nakSatrANi, tathA aSTAzItihA ekasya mAzinaH parivArabhUtAste caturbhirguNyante jAtAni trINi 2 zatAni dvipazcAzadadhikAni 352 etAvanto lavaNasamudre grahAH, tathA ekasya zazinaH parivArabhUtAni tArAgaNakoTI-1 koTInAM paTUpaSTiH sahasrANi nava zatAni paJcasaptatyadhikAni tAni caturbhirguNyante jAtAni koTikoTInA dve lakSe saptapaSTiH sahasrANi nava zatAni 26790000000000000000 etAvatyo lavaNasamudre tArAgaNakoTIkoTayaH, evarUpA| ca nakSatrAdInAM saGkhyA prAgevoktA, evaM sarveSvapi dvIpasamudreSu nakSatrAdisaGkhyAparimANaM paribhAvanIyaM / 'bahiyA'ityAdi mAnupanagasya-mAnupottarasya parvatasya bahizcandrasUryANAM tejAMsi avasthitAni bhavanti, kimuktaM bhavati ?-sUryAH sadaivAna-14 // 20 // tyuSNatejaso natu jAtucidapi manuSyaloke grISmakAla ivAtyuSNatejasaH, candramaso'pi sarvadaivAnatizItalezyAkA natu | kadAcanApyantarmanuSyakSetrasya zizirakAla ivAtizItatejasaH, tathA manuSyakSetrAhiH sarve'pi candrAH sarvadevAbhijitA - dIpa anukrama [129 - -192] -- SAMEauratan intamation For P OW ~5654 Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: nakSatreNa yuktAH sUryAH punarbhavanti puSyairyuktA iti / 'caMdAo'ityAdi, manuSyakSetrAhizcandrAt sUryasya sUryAca candrasyA-13 antaraM bhavati anyUnAni-paripUrNAni yojanAnAM paJcAzatsahasrANi / tadevaM sUryasya candrasya ca parasparamantaramukta, sampati ca-IA ndrasya candrasya sUryasya sUryasya ca parasparamantaramAha-'sUrassa ya sUrassa ya'ityAdi, mAnuSanagasya-mAnuSottaraparvatasya bahiH15 lasUryasya 2 parasparaM candrasya 2 ca parasparamantaraM bhavati yojanAnAM zatasahasraM-lakSaM, tathAhi-candrAntaritAH sUryAH sUryAntari-| tAzcandrAH vyavasthitAH candrasUryANAM ca parasparamantaraM paJcAzat yojanasahasrANi 50000, taptazcandrasya sUryasya ca paraspa ramantaraM yojanAnAM lakSaM bhavatIti / sampati vahizcandrasUryANAM paGkAvavasthAnamAha--'sUratariyA ityAdi, nRlokaadhiH| lipacA sthitAH sUryAntaritAzcandrAzcandrAntaritA dinakarA dIptA-dIpyante sma dIptA bhAska(sva)rA ityarthaH, kathaMbhUtAste candra-IM sUryA ityAha-'citrAntaralezyAkAH' citramantaraM lezyA ca-prakAzarUpA yeSAM te tathA, tatra citramantaraM candrANAM sUryAntari-1 tatvAt sUryANAM ca candrAntaritatvAt , citralezyA candramasAM zItarazmitvAt sUryANAmuSNazmitvAt / lezyAvizeSapradarza-14 |nArthamevAha-'muhalesA maMdalesA ye sukhalezyAzcandramaso na zItakAle manuSyaloka ivAtyantazItarazmaya ityarthaH, manda-| lezyAH sUryAH na tu manuSyaloke nidAghasamaye iva ekAntoSNarazmaya ityarthaH, Aha ca tattvArthadIkAkAro haribhadrasUri:"nAtyantazItAzcandramaso nApyatyantoSNAH sUryAH, kintu sAdhAraNA dvayorapI"ti / ihedamuktaM yatra dvIpe samudre vA nakSa-12 dhAdiparimANaM jJAtumipyate tatra ekazaziparivArabhUtaM nakSatrAdiparimANaM tAvaniH zazibhirguNayitavyamiti, tata ekazaziparivArabhUtAnAM grahAdInAM saGkhyAmAha-'aTThAsII gahA'ityAdi, gAthAdvayaM nigadasiddha / 'aMto mANusakhesa'i-14 -%2529-9-5- dIpa anukrama [129-192] 595% ~566~ Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [100 ] + gAthA: dIpa anukrama [129 -192] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100] + gAthA: . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryajJaThivRttiH ( mala0 ) // 28 // tyAdi, antarmanuSyakSetrasya ye candrasUryagrahagaNanakSatratArArUpA devAste kiM upapannAH - saudharmAdibhyo dvAdazabhyaH kalpebhya UrdhvamupapannA UrdhvopapannAH kalpeSu saudharmAdiSu upapannAH kalpopapannAH vimAneSu sAmAnyeSUpapannA vimAnopapannAH cAromaNDalagatyA paribhramaNaM tamupapannA - AzritAzJcAropapannAH cArasya yathokarUpasya sthiti:- abhAvo yeSAM te cArasthitikA apagatacArA ityarthaH, gatau ratiH- AsaktiH prItiryeSAM te gatiratikAH, etena gatau ratiMmAtramuktaM, samprati sAkSAd gatiM praznayati-'gatisamApannA' gatiyuktAH, evaM prazne kRte bhagavAnAha 'tA te NaM devA' ityAdi, tA iti pUrvavat te candrAdayo devA nordhvopapannAH nApi kalpopapannAH kintu vimAnopapannAH cAropapannAH- cArasahitA no cArasthitikAH, tathA svabhA bato'pi gatiratikAH sAkSAd gatiyuktAzca, UrdhvamukhIkRta kalambu kA puSpasaMsthAna saMsthitairyojana sAhasrikaiH - aneka yojanasahasra | pramANaistApakSetraiH sAhasrikAbhiH - anekasahasrasaGkhyAbhirbrAhyAbhiH parSadbhiH, atra bahuvacanaM vyaktyapekSayA, vaikurvikAbhiH - vikurvitanAnArUpadhAriNIbhiH, mahatA rakhegeti yogaH ahatAni - akSatAni anaghAnItyarthaH yAni nAvyAni gItAni vAditrANi ca yAzca tayo cINA ye ca talatAlA - hastatAlA yAni ca truTitAni-zepANi tUryANi ye ca ghanAghanAkArA dhvanisAdharmyAt paTupravAditA - nipuNapuruSapravAditA mRdaGgAsteSAM raveNa tathA svabhAvato gatiratikairbAhyaparSadantargatairdevaiveMgena gacchatsu vimAneSu utkRSTitaH - utkarSavazena ye mudhyante siMhanAdA yazca kriyate bolo bolo nAma mukhe hastaM dasvA mahatA zabdena pUtkaraNaM, yazca kalakalo-vyAkulaH zabdasamUhastadraveNa, merumiti yogaH, kiMviziSTamityAha acche-atIva svacchamatinirmala jAmbUnadara bahulatvAt parvatarAja-parvatendra pradakSiNAvarttamaNDalacAraM yathA bhavati tathA merumanulakSI For Palata Use On ~ 567~ 19 prAbhRte candravRkSA di candrA dInAmUrdhvo tpannatvAdi sU 100 | // 281 // Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [100 ] + gAthA: dIpa anukrama [129 -192] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100] + gAthA: . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. kRtya pariSadvaMti - paryaTanti / punaH praznayati- 'tAtesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat teSAM jyotiSkANAM devAnAM | yadA indravyavate tadA te devA idAnIM - indravirahakAle kathaM prakurvanti ?, bhagavAnAha 'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat, catvAraH paJca vA sAmAnikA devAH samuditIbhUya tat zUnyamindrasthAnamupasampadya viharanti tadindrasthAnaM paripAlayanti, saJjAtau zuklasthAnAdikaM paJcakulavat, kiyantaM kAlaM yAvatadindrasthAnaM paripAlayantIti cedata Aha-yAvadanyastatrendra upapanno bhavati, 'tA iMdaThANe NamityAdi, tA iti pUrvavat indrasthAnaM kiyatkAlamupapAtena virahitaM prajJataM ?, bhagavA nAha- 'tA' ityAdi, jaghanyena ekaM samayaM yAvat utkarSeNa SaNmAsAn / 'tA bahiyA NamityAdi praznasUtramidaM prAgvat vyAkhyeyaM bhagavAnAha sA te Na'mityAdi, tA iti pUrvavat te manuSyakSetrAdvahirvarttinazcandrAdayo devA nordhvopapannA nApi kalpopapannAH kintu vimAnopapannAstathA no cAropapannA:- cArayuktAH kintu cArasthitikAH, ata eva no gatiratayo nApi gatisamApanakAH, pakkeSTakA saMsthAna saMsthitairyojana rAta sAhasrikairAtapakSetraH, yathA pakkA iSTakA AyAmato dIrghA bhavati vistaratastu stokA caturasrA ca tathA tepAmapi manuSyakSetrAdvahirvyavasthitAnAM candrasUryANAmAtapakSetra vyAyAmato anekayojanazatasahasrapramANAni vistarata ekayojanazatasahasrANi caturasrANi ceti, tairitthaMbhUtairAtapakSetraiH sAhasrikAbhiH - anekasahasrasaGkhyAbhirvAdyAbhiH parSadbhiH, atrApi bahuvacanaM vyaktyapekSayA, 'madhye' tyAdi pUrvavat divi bhavAn divyAn bhogabho gAn bhogAn zabdAdIn bhogAn bhuJjAnA viharanti kathaMbhUtA ityAha- zubhalezyAH, etacca vizeSaNaM candramasaH prati, tena nAtizItatejasaH kintu sukhotpAdahetuparamalezyAkA ityarthaH, mandalezyAH, etacca vizeSaNaM sUryAn prati, tathA ca eta For Pale Only ~ 568~ Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prayaMprana prata sUtrAMka [100 gAthA: deva vyAcaSTe-'mandAtapalezyAH' mandA-anatyuSNasvabhAvA AtaparUpA lezyA-razmisAto yeSAM te tathA, punaH kathaMbhUtA-18/19 pAbhRte tivRttiHzcandrAdityA ityAha-citrAntaralezyAH citramantaraM-antarAlaM lezyA ca yeSAM te tathA, bhAvArthazcAsya padasya prAgevopada-puSkarodAda (mala0)zarzitaH, te itthaMbhUtAzcandrAdityAH parasparamayagADhAbhilezyAbhiH, tathAhi-candramasAM sUryANAM ca pratyeka lezyA yojanazata-IPAyaH sU101 // 28 // sahasramamANavistArAcandrasUryANAM ca sUcIpatacA vyavasthitAnAM parasparamantaraM paJcAzat yojanasahasrANi tatazcandraprabhA-18 sammizrAH sUryaprabhAH sUryaprabhAsammizrAzcandramabhAH, itthaM parasparamavagADhAbhilezyAbhiH kUTAnIva-parvatoparivyavasthitazikharANIva sthAnasthitA:-sadaiva ekatra sthAne sthitAH tAn pradezAn-svasvapratyAsannAna udyotayanti avabhAsayanti tApa-IPL yanti prakAzayanti, 'tA tesi NaM devANaM jAhe iMde cayaItyAdi prAgyad vyAkhyeyaM / | tA pukkharacaraM NaM dIvaM pukkharode NAmaM samudde caTTe valayAkArasaMThANasaMThite sabajAva ciTThati, tA pukkharode NaM samure kiM samacalavAlasaMThite jAva No visamacakkacAlasaMThite, tA pukkharode NaM samudde kevatiyaM cakavAlavi-IN kkhaMbheNaM kevaiyaM parikSeveNaM Ahiteti vadejjA ?, tA saMkhejAI joyaNasahassAI AyAmavikkhaMbheNaM saMkhe. jAI joyaNasahassAI parikkheveNaM Ahiteti badejA, tA pukkharavarode gaM samude kevatiyA caMdA pabhAseMsa vA 3 pucchA taheba, taheva tA pukkharode NaM samudde saMkhejjA caMdA pabhAseM su vA 3 jAva saMkhejAo tArAgaNakoDAkoDIo sobhaM sobhesu vA 3 / eteNaM abhilAveNaM varuNavare dIve varuNode samudde 4 khIravare dIve khIra-18 care samude 5 ghatavare dIve catode samudde 6 khotavare dIve khotode samude 7 NaMdissaravare dIve zaMdissavare dIpa anukrama [129-192] RELIGunintentATE | atra sUtra 101 eva vartate parantu mUla-saMpAdakasya kiJcit skhalanatvAt asya sUtrakramasya nondha-karaNe sUtrAnte sUtrakrama 103 likhitaM, ~ 569~ Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], --------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------------------- mUlaM [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: S prata sUtrAMka [103] dIpa anukrama [193] ACX40-%% samudde 8 aruNode dIye aruNode samudde 9 aruNavare dIve aruNavare samudde 10 aruNavarobhAse dIve aruNabarobhAse samudde 11 kuMDale dIve kaMDalode samudde 12 kuMDalavare dIve kuMDalavarode samuda13 kuMDalavarobhAse dIce kuMDaladharobhAse samure 14 savesi vikvaMbhaparikkhevo jotisAI pukkhrodsaagrsrisaaii| tA kuMDalagharobhAsaNaM samudaM rupae dIve baDhe valayAkArasaMThANasaMThie 2 saghato jAva ciTThati, tA rupae Na dIve kiM samacakavAlajAba No visamacakavAlasaMThite,tArupae gaMdIve kevaiyaM samacakacAlavikkhaMbheNaM kevatiya parikkheyeNaM Ahiteti vadejA !, tA asaMkhejAI jopaNasahassAI cakkavAlavikhaMbheNa asaMkhelAI joSaNasahassAI parikkheveNaM Ahiteti vadejA,tAruyage NaM dIve kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA 3 pucchA, tAruyage Na dIve asaMkhe-16 jA caMdA pabhAsu vA 3 jAva asaMkhejAo tArAgaNakoDikoDIo sobhaM someMsu vA 3, evaM rupage smude| ruyagacare dIve ruyagavarode samudde ruyagavarobhAse dIve ruyagavarobhAse samude, evaM tipaDoyArA tathA jAva sUre dIve sUrode samudde sUravare dIve sUravare samudde sUrabarobhAse dIve sUravarAbhAse samure, savesi vikkhaMbhaparikvevajotisAI ruyagavaradIvasarisAI, tA sUravarobhAsodapaNaM samudaM deve NAma dIve vahe valayAkArasaMThANasaMTite saghato samaMtA saMparikkhittANaM ciTThati jAva No visamacakavAlasaMThite, tA deve NaM dIve kevatiyaM caka-II bAlavikkhaMbheNaM kevatiyaM parikkheveNaM Ahitati badejA, asaMkhejAI joyaNasahassAI cakkavAlavikkhaMbheNaM asaMkhejAI joyaNasahassAI parikkheveNaM Ahiteti vadejjA, tA deve pe dIve kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA RE .. ~570~ Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [19], ..................-- prAbhUtaprAbhata -1, ------------ mUla [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: (mala.) ka prata sUtrAMka [103] dIpa anukrama [193] prajJA pucchA tadheca, tA deve NaM dIve asaMkhenA caMdA pabhAseMsu vA 3 jAva asaMkhejAo tArAgaNakoDikoDIo 19prAbhRte ptivRtti. Isobhesu cA 3 evaM devode samudde NAge dIce NAgode samudde jakkhe dIve jakkhode samudde bhUte dIve bhUtodepuSkarodA samure sarpabhuramaNe dIve sayaMbhuramaNe samudde sadhe devadIvasarisA (sU103) / ekUNavIsatimaM pAraDaM samattaM vAsUra03 // 28 // || 'tA pukkharavaraNa mityAdi, tA iti pUrvavat puSkaravaraM Namiti vAkyAlaGkAre dvIpaM puSkarodo nAma samudro vRtto valayAkArasaMsthitaH sarvataH samantAt saMparikSipya tiSThati, puSkarode ca samudre jalamatisvaccha pathyaM jAtya tathyapariNAma Dii sphaTikavarNAbhaM prakRtyA udakarasaM, dvau ca tatra devAvAdhipatyaM paripAlayatastadyathA-zrIdharaH zrIprabhazca, tatra zrIdharaH pUrvA-1 dhipatiH zrIprabho'parArddhAdhipatiH, viSkambhAdiparimANaM ca sugarma / 'eeNa'mityAdi, etenAnantaroditenAbhilApena | varuNavaro dvIpo vaktavyaH, tadanantaraM varuNodaH samudraH tataH kSIravaro dvIpaH kSIrodaH samudra ityAdi, sUtrapAThazcaivam-tA pukharodaNaM samudaM varuNavare dIdhe baTTe valayAkArasa~ThANasaMThie sabao samatA saMparikkhittANaM cida ityAdi, varuNadvIpe ca varuNavaruNaprabhI dvau devau svAminau navaramAdyaH pUrvAddhAdhipatiraparo'parAdhipatirevaM sarvatra bhAvanIya, varuNode samudre paramasujAtamRdvIkArasaniSpannarasAdapISTatarAsvAdaM toyaM vAruNiraprabhau ca dvau tatra devI, kSIravare dvIpe paNDarasupradantau / devI, kSIrode samudre jAtyapuNDrekSucAriNInAM gavAM yat kSIra tadanyAbhyo gobhyo dIyate tAsAmapi kSIramanyAbhyastAsAmapya P // 283 // nyAbhyaH evaM caturthasthAnaparyavasitasya kSIrasya prayatnato mandAgninA kadhitasya jAtyena khaNDena matsyaNDikayA sammizrasya yAdRzo rasastato'pITatarAsvAdaM [tatkAlavikasitakarNikArapuSpavarNAbhaM] toyaM vimalavimalaprabhau ca tatra devI, ghRtavare dvIpa CROCCSCRDC | atra sUtra 101 eva vartate parantu mUla-saMpAdakasya kiJcit skhalanatvAt asya sUtrakramasya nondha-karaNe sUtrAnte sUtrakrama 103 likhitaM ~571~ Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [103] %2564 1960 dIpa anukrama [193] kanakakanakaprabhA devI, ghRtode samudre sadyo visthanditagoghRtAsvAda tatkAlapavikasitakarNikArapuSpavarNAbha toyaM kAntasukAntI tatra devI, ikSuvare dvIpe suprabhamahAprabhI devI, ikSuvare samudre jAlyavarapuNDrANAmikSUNAmapanItAloparitribhAgAnAM viziSTagandhadravyapariyAsitAnA yo rasaH zlakSNavastraparipUtastasmAdapISTatarAsvAdaM toyaM pUrNapUrNaprabhau ca tatra devI, nandI-12 |zvare dvIpe kailAzAhastivAhanau devI, nandIzvare samudre ikSurasAsvAda toyaM sumanaHsaumanasI devau, ete aSTAyapi ca dvIpA[4] | aSTAyapi samudrA ekamatyavatArAH, ekaikarUpA ityarthaH, ata UrdU tu dvIpAH samudrAzca tripratyavatArAstadyathA-aruNaH| | aruNavaro'ruNavarAvabhAsaH kuNDalaH kuNDalavaraH kuNDalavarAvabhAsa ityAdi, tatrAruNe dvIpe azokavItazokI devI, aru| Node samudre subhadramanobhadrau, aruNavare dvIpe aruNavarabhadraaruNavaramahAbhadrau, aruNavare samudre aruNavarabhadrAruNayaramahAbhadrau aruNavarAvabhAse dvIpe aruNavarAvabhAsabhadaruNavarAvabhAsamahAbhadrI aruNavarAvabhAse samudre aruNavarAvabhAsavarAruNavarA|vabhAsamahAvarI, kuNDale dvIpe kuNDalakuNDabhadrau devI kuNDalasamudre cakSu zubhacakSukAntI kuNDalaghare dvIpe kuNDalavarabhadrakuNDalabaramahAbhadrI kuNDabare samudre kuNDalavarakuNDalamahAvarau kuNDalavarAvabhAse dvIpe kuNDalavarAvabhAsabhadrakuNDalavarAvabhAsamahAbhadrI kuNDalavarAvabhAse samudra kuNDalabarAyabhAsavarakuNDalavarAvabhAsamahAvarI, ete sUtropAcA dvIpasamudrA, ata avai tu sUtrAnupAtA dayante, kuNDalavarAvabhAsasamudrAnantaraM rucako dvIpaH rucakaH samudraH, tato rucakavaro dvIpo rucakavaraH samudraH tadanantaraM rucakavarAvabhAso dvIpo rucakavarAvabhAsaH samudraH, tatra rucake dvIpe sarvArthamanoramI devau ruSakasamudre sumanaHsImanasau rucakavare dvIpe rucakavarabhadrarucakavaramahAbhadrI rucakavare samudre rucakavararucakamahAvarau rucakavarAva ~572~ Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, -------------------- mUlaM [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- vivRttiH prata sUtrAMka [103] (mala.) // 28 dIpa anukrama [193] bhAse dvIpe rucakavarAvabhAsabhadrarucakavarAvabhAsamahAbhadrau rucakavarAvabhAse samudra rucakavarAvabhAsavararucakavarAvabhAsa- 19prAbhUta mahAvarI, kiyanto nAma nAmagraha dvIpasamudrA vaktuM zakyante / tato yAni kAnicidAbharaNanAmAni-hArAhArakanakA- puSkarodAbaliratnAvaliprabhRtIni yAni ca vakhanAmAni yAni ca gandhanAmAni koSTapuTAdIni yAni cotpalanAmAni-jalaruhapandro-yAsU103 yotapramukhANi yAni ca tilakaprabhRtIni vRkSanAmAni yAni ca padmanAmAni zatapatrasahasrapatraprabhRtIni yAni ca pRthivInAmAni-pRthivIzarkarAvAluke tyAdIni yAni ca navAnAM nidhInAM caturdazAnAM cakravartiralAnAM kSullahimavadAdInAM varSa-11 dharaparvatAnAM padmAdInAM idAnAM gaGgAsindhuprabhRtInAM nadInAM kacchAdInAM vijayAno mAlyavadAdInAM yakSaskAraparvatAnA saudha-1 modInAM kalpAnAM zakrAdInAmindrANAM devakurUttaramandarANAmAvAsAnAM zakAdisamvandhinA merubhatyAsannAnAM gajadantAnA kUTAdInAM kSulahimavadAdisambandhinA nakSatrANAM-kRttikAdInAM candrANAM sUryANAM ca nAmAni tAni sarvANyapi dvIpasamudrANAM tripratyavatArANi vaktavyAni, tadyathA-hAro dvIpo hAraH samudro hArabaro dvIpo hAravaraH samudrI hAravarAvabhAso dvIpo hAravarAvabhAsaH samudra ityAdi, eteSu samastadvIpasamudreSu saGkhyeyayojamazatasahasrapramANo viSkambhaH saGkhyeyayojanazatasahasrapa-14 mANaH parikSepaH saGghayeyAzca candrAdayastAva vaktavyAH yAvadanyaH kuNDalavarAvabhAsaH samudra tathA cAha-sabesi'mityAdi. sarveSAmuktasvarUpANAM dvIpasamudrANAmanyakuNDalavarAvabhAsasamudraparyantAmA viSkambhaparikSepamyotiSANi puSkarodasAgarasahazAni vaktavyAni-soyayojanapramANo viSkambhaH soyayojanapramANaH parikSepaH sAyozcandrAdayo yatacyA ityarthaH, tatastadanantaraM yo'nyo cakanAmA dvIpastatprabhRtiSu rucakasamudrarucakavaradvIparuSakavarasamudrarucakavarAvabhAsadvIparucaka atra sUtra 101 eva vartate parantu mUla-saMpAdakasya kiJcit skhalanatvAt asya sUtrakramasya nondha-karaNe sUtrAnte sUtrakrama 103 likhitaM ~ 573~ Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [103] varAvabhAsasamudrAdiSvapi saGghaSeyayojanapramANo viSkambho'saGgyeyayojanapramANaH parikSepo'sayeyAzcandrAdayo vaktavyAH, tathA cAha-'tA kuMDalavarAvabhAsaNNaM ityAdi, 'evaM ruyage samuhe' ityAdi, 'evaM tipaDoyArA'ityAdi, evamuktena |prakAreNa rucakavarAvabhAsAtsamudrAtparato dvIpasamudrAzca tripratyavatArAstAvat jJAtavyA yAvat sUryo dvIpaH sUryaH samudra [ sUryavaro dvIpaH sUryavaraH samudraH sUryavarAvabhAso dvIpaH sUryavarAvabhAsaH samudraH, ukta ca jIvAbhigamacauM-"aruNAI| dIvasamuddA tipaDoyArA yAvatsUryavarAvabhAsaH samudraH"iti, 'sosi'mityAdi, sarveSAM rucakasamudrAdInAM sUryavarAvabhAsa samudraparyantAnAM viSkambhaparikSepajyotipANi rucakadvIpasadRzAni vaktavyAni asaGkhyeyayojanapramANo viSkambho'saGghaSeyapAyojanapramANaH parikSepo'sAveyAH pratyekaM candrasUryagrahanakSatratArakA vaktavyA iti bhAvaH, 'sUravarAvabhAsodaNaM smuii| KI ityAdi mugarbha, navaramete paJca devAdayo dvIpAH paJca devAdayaH samudrAH pratyekamekarUpA ma punareSAM tripratyavatAraH, uktaM cax jIvAbhigamacUrNI-"aMte paMca dvIpA paMca samuddo ekaprakArA" iti, jIvAbhigamasUtre'pyuktam-"deve nAge jakkhe bhUye saya sayaMbhuramaNe ya / ekeke ceva bhANiyace, tipaDovAra natvi"tti, tatra deve dvIpe dvau devI devabhadradevamahAbhadrI deve samudre devavaradevamahAvarI nAge dvIpe nAgabhadranAgamahAbhadrI nAge samudre nAgavaranAgamahAvarI yakSe dvIpe yakSabhadrayakSamahAbhadrI yakSe samudre yakSavarayakSamahAvarau bhUte dvIpe bhUtabhadrabhUtamahAbhadragau bhUte samudre bhUtavarabhUtamahAvarau svayaMbhUramaNe dvIpe svayambhUbhadra svayambhUmahAbhadrau svambhUramaNe samudre svambhUvara svayambhUmahAvaro, iha nandIzvarAdayaH sarve samudrA bhUtasamudraparyavasAnA ikSura-IP MsodasamudrasadRzodakAH pratipattavyAH, svayambhUramaNasamudrasya tUdakaM puSkarodasamudrodakasadRzaM, tathA jambUdvIpa iti nAmnA 45RXX dIpa anukrama [193] - - SANERatinimumational ~574~ Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, -------------------- mUlaM [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [103] sUyaprajJa- asoyA dvIpA lavaNa iti nAmnA asaladheyAH samudrAH evaM tAvat vAcyaM yAvatsUryavarAvabhAsa iti nAnA asahyapeyAH| P20prAbhate ptivRttiH samudrAH, ye tu paya devAdayo dvIpAH paJca devAdayaH samudrAste ekaikA evaM pratipattavyAH, naiteSAM nAmabhiranye dvIpasamudrAH, candrAdInA (malAca jIvAbhigame-'kevaiyANa bhaMte ! jaMbuddIvA dIvA pannatA, goyamA! asaMkhejjA pannatA, kevaiyA NaM bhaMte / deva- manubhAvaH ||285|| dIyA pannattA ?, goyamA ! ege devadIye paNNatte, dasavi egAgArA" iti // // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJa- sU 104 ptiTIkAyAmekonaviMzatitamaM prAbhRtaM samAptam // dIpa anukrama [193] tadevamuktamekonaviMzatitamaM prAbhRtaM, samprati viMzatitamamArabhyate-tasya cAyamAdhikAro thathA 'kIdRzazcandrAdI-13 nAmanubhAva' iti tatastadviSayaM prshnsuutrmaah| tA kahaM te aNubhAve Ahiteti vadejA ?, tattha khalu imAo do paDivattIo paNNatAo, tasthege evamAphAsutA caMdimasUriyA Na No jIvA ajIvA No ghaNA jhusirA No bAdarayo didharA kalevarA nasthi NaM tesi uTThANeti vA kammeti vA baleti vA virieti vA purisakAraparakameti vA te No vija lavaMti No asaNi lavaMti HINo thaNitaM lacaMti, ahe ya NaM cAdare cAukAe saMmucchati ahe ya gaM bAdare yAukAe samucchittA vipi lavaMti asaNipi lacaMti dhaNitaMpi lavaMti ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, tA caMdimasUriyANaM jIvA No ajIvA ghaNA No jhusirA bAdaravudidharA no kalevarA asthi NaM tesiM uThANeti vA te vilupi lavaMti 3115 SCOCCCCC // 285|| atra ekonaviMzati prAbhRtaM parisamAptaM atha viMzati prAbhRtaM Arabhyate ~ 575~ Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [104] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [104] dIpa anukrama mAege ebamAiMsu, vayaM puNa evaM badAmo-tA caMdimasUriyA NaM devANaM mahihiyA jAva mahANubhAgA varavatthadharA varamalladharA varAbharaNadhArI avocchittiNayadRtAe anne cayaMti apaNe uca vajaMti (sUtraM 104) / IPI 'tA kahaM teM'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa candrAdInAmanubhAvaH-svarUpavizeSa AkhyAta iti | sAvadeta , evamukta bhagavAnetadvipaye ye dve pratipattI te upadarzayati-tatva khalu'ityAdi, tatra-candrAdInAmanubhAvaviSaye | khalvime dve pratipattI-paratIthikAbhyupagamarUpe prajJapte, tadyathA-'tatthege'ityAdi, tatra-teSAM dvayAnAM paratIthikAnAM madhye || eke paratIrthikA evamAhuH, 'tA' iti teSAM paratIthikAnAM pradharma svaziSyaM pratyanekavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH, candrasUryA Namiti vAkyAlaGkAre no jIvA-jIvarUpAH kintvajIvAH, tathA no ghanA-niviDapradezopacayAH kintu zuSirAH, tathA na barabondidharA:-pradhAnasajIva suvyaktAvayavazarIropetAH kintu kalevarA:-kalevaramAtrAH tathA nAsti Namiti vAkyAlaGkAre teSAM candrAdInAmutthAna-ucIbhavanamitirupadarzane vAzabdo vikalpe samuccaye vA karma-utkSepaNAvakSepaNAdi balaMzArIraH prANo vIrya-AntarotsAhaH 'purisakAraparakame' iti puruSakAra:-pauruSAbhimAnaH parAkramaH sa eva sAdhitAbhi-| mataprayojanaH puruSakArazca parAkramazca puruSakAraparAkramamiti vAzabdaH sarvatrApi pUrvavat, tathA te candrAdityAH 'no vijuyaM lavaMti'tti no vidyuta pravartayanti nApyazani-vidyudvizeSarUpaM nApi garjitaM-mepani kintu 'aho NamityAdi | candrAdityAnAmadho Namiti pUrvavat vAdaro vAyukAyikaH samrchati adhazca bAdaro vAyukAyikA sammUcchargha 'vilupi| lavaI'iti vidyutamapi pradhayati, azanimapi pravarttayati, vidyudAdirUpeNa pariNamate iti bhAvaH, atropasaMhAramAha-18 [194] REnatininimaTRI ~576~ Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, -------------------- mUlaM [104] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata (mala0) 4 sU104 sUtrAMka [104] sUryaprajJa-13ege ecamAsu' 1, eke punarevamAhuH, tA iti prAgvat , candrasUryA Namiti vAkyAlaGkAre jIyA-jIyarUpA na punara-1120 prAbhUte ThivRttiH jIvAH yathA''huH pUrvAparatIdhikAH tathA ghanA-na zuSirA tathA barabondidharA na kalevaramAtrA tathA asti teSAM uDANe candrAdInA iti vA ityAdi pUrvavat vyAkhyeyaM, 'te vijupi lavaMti'tti vidyutamapi pravarttayanti azanimapi pravartayanti garjitamapi manubhAvA kimuktaM bhavati ?- vidyudAdikaM sarve candrAdityapravartitamiti, atropasaMhAramAha-ege evamAhaMsu'2, evaM prtiithiNk||28|| Mpatipattidvayamupadarya sampati bhagavAna svamataM kathayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM vadAmaH, kathaM vadatha ityAha tA iti pUrvavat candrasUryAH Namiti vAkyAlaGkAre devA-devasvarUpA na sAmAnyato jIvamAtrAH, kathaMbhUtAH te devA ityAha'mahardikAH' mahatI RddhirvimAnaparivArAdikA yeSAM te tathA 'jAba mahANubhAvA' iti yAvatkaraNAt 'mahajuzyA maha-| balA mahAjasA mahesakkhA' iti draSTavyaM, tatra mahatI dyutiH zarIrAbharaNaviSayA yeSAM te mahAyutayaH, tathA mahat balaM zArIraH prANo yeSAM te mahAbalAH, tathA mahad yazaH-khyAtiryeSAM te mahAyazasaH, tathA maheza iti mahAna IzaH-Izvara X // ityAkhyA yeSAM te mahezAkhyAH, kvacit mahAsokkhA iti pAThaH, tatra mahat saukhyaM yeSAM te mahAsaukhyAH, tathA mahAna nubhAvo-viziSTayakriyakaraNAdiviSayA acintyA zaktiyeSAM te mahAnubhAvAH baravakhadharA varamAlyadharA parAbharaNadhAriNaH / avyucchittinayArthatayA-dravyAstikanayamatena anye pUrvotpannAH svAyumkSaye cyavante anye utpadyante / // 28 // | tA kahaM te rAhukamme Ahiteti badejA ?, tatva khalu imAo do paDivattIo paNNattAo, tatthege eva-IN hAmAhaMsu, asthi se rASTra deve jeNaM caMda vA sUraM vA giNhati, ege evamAsu, ege puNa evamAhaMsu nasthi dIpa anukrama RTAL %95%2562-%% [194] % REaratinintamaran ~577~ Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] dIpa se rAha deve jeNaM caMdaM vA sUraM vA gihA, tattha je te evamAsu tA adhi NaM se rAha deve jeNa caMdaM vA sUra vA giNahati se evamAhaMsu-tA rAhaNaM deve caMdaM vA sUraM vA geNhamANe buddhateNaM giNihattA buddhateNaM muyatira buddhateNaM giNhittA muddhateNaM mupada muddhateNaM giNihattA muddhateNaM mupati, vAmabhuyanteNaM gihisA vAmabhupaM-12 teNaM mupani vAmabhupaMteNaM giNihattA dAhiNabhupaMteNaM muyati dAhiNabhupaMteNaM gihittA vAmabhupateNaM mupati dAhiNabhupaMteNaM giNihattA dAhiNabhuyaMteNaM muyati, tastha je te evamAhaMsutA natthi NaM se rASTra deye je NaM caMdaM vaa| sUraM vA gehati te evamAsu-tatva NaM ime paNNarasakasiNapoggalA paM0 saM0-siMghANae jaDilae kharae khte| aMjaNe khaMjaNe sItale himasIyale kelAse aruNAbhe parijae NabhasUrae kavi lie piMgalae rAhU, tA jayA NaM ete paNNarasa kasiNA 2 poggalA sadA caMdasta vA sUrassa vA lesANuSavacAriNo bhavati tatA gaM mANusalopaMsi mANusA evaM vadaMti-evaM khalu rAha caMdaM vA sUraM vA geNhati, evaM0 1, tA jatA NaM ete paNNarasa kasi-12 NA 2 poggalA No sadA caMdassa vA sUrassa vA lesANubaddhacAriNo khalu tadA mANusaloyammi maNussA evaM| cidaMti-evaM khalu rAhU caMdaM sUraM cA meNhati, ete evamAhaMsu, vayaM puNa evaM badAmo-tA rAhU NaM deve mahiDDIe mahANubhAve varavatdhadhare parAbharaNadhArI, rAhussa Na devassa Nava NAmadhenA paM0,0-siMghADae jaDilae kharae rAkhettae bahare magare macche kacchabhe kaNNasappe, tA rAhussa NaM devassa vimANA paMcadhapaNA paM0 saM0-kiNhAx nIlA lohitA hAliddA sukillA, asthi kAlae rAhuvimANe khaMjaNavaNNAbhe atthi nIlae rAhuvimANe anukrama [195] ~578~ Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 105 ] dIpa anukrama [195 ] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [20], mUlaM [ 105 ] prAbhRtaprAbhRta [-] muni dIparatnasAgareNa saMkalita. AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 287 // rAhukriyA sU 105 lAvaNNA paNNatte, asthi lohie rAhurimANe maMjidvAvaNNAbhe paNNatte, asthi hAlie rAhuvimANe 2 20 prAbhRte halihAvaNNAbhe paM0, asthi sulie rAhuvimANe bhAsarAsivaNNAne paM0, tA jayA NaM rAhudeve AgacchamANe vA gacchamANe vA ciuddemANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lessaM puracchimeNaM AvarittA paJcasthimeNaM vItIvatati, tayA NaM puracchimeNaM caMde sUre vA uvadaMseti paJcasthimeNaM rAhU, jadA NaM rAhudeve | AgacchamANe vA gacchamANe vA viudyamANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lesa dAhiNeNaM Ava rittA uttareNaM bItIvatati, tadA NaM dAhiNeNaM caMde vA sUre vA ubadaMseti uttareNaM rAhU, eterNa abhilAveNaM pacasthimeNaM AvaritA purachimeNaM vItIbatati uttareNaM AvarittA dAhiNeNaM vItivatati, jayA NaM rAhU deve AgacchamANe vA gacchamANe vA viudyamANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lesaM dAhiNapuracchimeNaM AvarittA uttarapacatthimeNaM bIIyapai tathA NaM dAhiNapuracchimeNaM caMde vA sUre vA ubadaMsei uttarapacasthimeNaM rAhU, jayA NaM rAhU deve AgacchamANe vA gacchamANe vA viudyamANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lesaM dAhiNapacatthimeNe AvarittA uttara puracchimeNaM bItIvanati tadA NaM dAhiNapaJcatthimeNaM caMde vA sUre vA uvadaMseti uttarapuracchimeNaM rAhU, eteNaM abhilAveNaM uttarapaJccatthimeNaM AvarezA dAhiNapuracchi meNaM bItIbatati, uttarapuracchimeNaM AvarettA dAhiNapacatthimeNaM bItI bayai, tA jatA NaM rAhU deve AgacchamANe vA0 caMdassa yA sarassa yA lesaM AvarettA bItIva0 tadA NaM maNussaloe maNussA vadaMti -rAhuNA caMde sUre vA gahite, For Park Use Only ~579~ ||287|| Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] * dIpa tAjapA rAha deve AgacchamANe vA0 caMdassa yA sUrassa vA lesaM AvarettA pAseNaM bItIvatati tatA gaM maNussaloaMmi maNussA vadaMti-deNa vA sUreNa vA rAhussa kucchI bhiNNA, tA jatA NaM rAha deve AgacchamANe |RI vA caMdassa vA sUrassa cA lesaM AvarettA pacosakati tatA gaM maNussaloe maNussA evaM vadaMti-rAhaNA caMde vA sUre yA vaMte rAhuNA0 2, tA jatA NaM rAha deve AgacchamANe vA0 caMdassa vA sUrassa vA lesaM AvarettA majha majheNaM vItivatati tatA NaM maNussaloyaMsi maNussA vadati-rAhuNA caMde vA sUre bA biiyarie rAhuNA024 tA jatA NaM rAhU deve AgacchamANe caMdassa vA sUrassa vA lesaM AvarettA NaM adhe sapakkhiM sapaDidisi | ciTThati tatA gaM maNussaloaMsi maNussA vadaMti-rAhuNA caMde vAghadhe raahnnaa02|| katividhe NaM rAha paM02.12 vihe paM0 ta0-tA dhuvarASTU ya pacarAha ya, tattha NaM je se dhuvarAha se gaM bahulapakkhassa pADivae paNNarasai-2 bhAgeNaM bhAga caMdassa lesaM AvaremANe civati, taM0-paDhamAe paDhama bhAgaM jAva pannarasama bhAga, carame samae caMde / ratte bhavati abasese samae caMde ra ya viratte ya bhavai, tameva muktapakkhe upadaMsemANe 2 ciTThati, taM0-paDha-1 MmAe padama bhAgaM jAva caMde virate ya bhavai, avasese samae caMde ratte virate ya bhavati, tastha NaM je te pava rAta se jahaNNeNaM chaha mAsANaM, ukkoseNaM yAyAlIsAe mAsANaM caMdassa aDatAlIsAe saMvaccharANaM sUrassa (sUtraM 105) // | 'tA kaha te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kadha-kena prakAreNa bhagavAn ! tvayA rAhukarma-rAhukriyA AkhyAtamiti | anukrama [195] %* 2-02-% ~580~ Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] dIpa sUryaprajJa-videt!, evamukta bhagavAnetadviSaye ye dve paratIrthikapratipattI te upadarzayati-tatthe tyAdi, tatra-rAhukarmaviSaye khalvima 20 prAbhUte ptivRttiHla pratipattI prajJapte, 'tatdhege'ityAdi, tatra-teSAM dvayAnAM paratIthikAnAM madhye eke paratIrthikA evamAhuH-tA iti pUrva rAhukriyA (mala0) vat asti Namiti vAkyAlaGkAre sa rAhunAmA devo yazcandra sUrya yA gRhNAti, anopasaMhAramAha-ege evamAsu, sU 105 // 288 eke puNa evamAhaMsu' eke punarevamAhuH, tA iti pUrvavat , nAsti sa rAhunAmA deyo yazcandra sUryaM vA gRhNAti, tadeyaM pratipattidvayamupadarya sammatyetadbhAvanArthamAha-tatthe'tyAdi, tatra ye te yAdinaH eyamAhuH-asti sa rAhunAmA deyo| yazcandraM sUrya vA gRhNAtIti ta evamAhuH-ta evaM svamatabhAvanikA kurvanti, 'tA rAhU NamityAdi, tA iti pUrvavat rAhurde vazcandra sUrya vA gRhNan kadAcita budhAntenaiva gRhItvA vudhnAntenaiva muJcati, adhobhAge gRhItvA adhobhAgenaiva muJcatIti bhAvaH kadAcit bunAntena gRhItyA mUrddhAntena muJcati, adhobhAgena gRhItyA uparitanena bhAgena muJcatItyarthaH, athavA kadAcita nAmUrddhAntena gRhItyA budhAntena mukhati, yadiyA mUrddhAntena gRhItvA mUrdhAntenaiva muthati, bhAvArthaH prAgyad bhAvanIyaH, athavA kadAcit vAmabhujAntena gRhItvA vAmabhujAntena muvati, kimukta bhavati ?-cAmapArthena gRhItyA dhAmapArthenaiva | muJcati, yadiyA vAmabhujAntena gRhItvA dakSiNabhujAntena muJcati, athavA kadAcit dakSiNabhujAmtena gRhItvA vAmabhujA|ntena muzcati, yadvA dakSiNabhujAntena gRhItvA dakSiNabhujAntenaiva muJcati, bhAvArthaH sugamaH, 'tatya je te ityAdi, tatra-IN " // 28 teSAM dvayAnA paratIthikAnAM madhye ye te evamAhuH yathA nAsti sa rAhurdevo yazcandraM sUrya vA gRhNAtIti te evamAhuH / 'tattha Na'mityAdi, tatra jagati Namiti bAkyAlaGkAre ime vakSyamANasvarUpAH paJcadazabhedAH kRSNAH pudgalAH prajJaptA:MI anukrama [195] ~581~ Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 5 53- prata sUtrAMka [105] dIpa tadyathe'tyAdinA tAneva darzayati, ete yathAsampradAyaM vaiviktyena pratipattavyAH, 'tA jayA NamityAdi, tato yadA loNamiti vAkyAlaGkAre ete anantaroditAH paJcadazabhedAH kRSNAH pudgalAH kRtsnAH samastAH 'satA'iti sadA sAtatye-11 netyarthaH candrasya vA sUryasya vA lezyAnubandhacAriNaH-candrasUryabimbagataprabhAnucAriNo bhavanti tadA manuSyaloke manuSyA mAevaM vadanti, yathA evaM khalu rAhuzcandra sUrya yA gRhNAtIti, 'tA jayA NamityAdi, tA iti pUrvavat, yadA Namiti || punararthe nipAtasthAnekArthatvAt yadA punarete paJcadaza kRSNAH pudgalAH samastAH no sadA-na sAtatyena candrasya sUryasya lAyA lezyAnuvandhacAriNo bhavanti, na khalu tadA manuSyaloke manuSyA evaM vadanti-yathA evaM khalu rAhuzcandra sUrya yA gRhAtIti, teSAmevopasaMhAravAkyamAha-evaM khalu'ityAdi, evamuktena prakAreNa rAhazcandra sUrya vA gRhAtIti laukikaM 151 vAkyaM pratipattavyaM, na punaH prAguktaparatIdhikAbhiprAyeNa, bhagavAnAha-ete'ityAdi, ete paratIthiMkA evamAhaH, 'vayaM MpuNa ityAdi, vayaM punarutpanna kevalA: kevalavidopalabhya evaM vadAmo, yathA-rAhaNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , rAhaH Na-IN miti vAkyAlaGkAre, na devo na paraparikalpitapudgalamAtraM sa ca devo maharddhiko mahAdyutiH mahAbalo mahAyazA mahAsaukhyo mahAnubhAvaH, eteSAM padAnAmarthaH prAgyad bhAvanIyaH, varavastradharo varamAlyadharo varAbharaNadhArI, rAhussa Na'mityAdi, tasya / ca rAhordevasya nava nAmadheyAni prajJaptAni, tadyathA-'siMghADae' ityAdi sugama, 'tA rAhussa NamityAdi, tA iti pUrva-I) yat, rAhodevasya vimAnAni paJcavarNAni prajJaptAni, kimuktaM bhavati ?-paJca vimAnAni pRdhagekaikavarNayuktAni prajJaptAni, tadyathA-'kiNhe nIle'ityAdi, sugama, navaraM khaJjanaM-dIpamallikAmala: 'lAuyavaNNAbhe'iti AItumbavarNAbha, 'tA anukrama [195] 4 -- SARERatininemarana ~582~ Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (16) prAbhata [20], ........ ..--- prAbhataprAbhUta [-1, ... .................- mUlaM [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] A dIpa sUryamAna jayA Na'mityAdi, tA iti-tatra yadA rAhudeva Agacchan kutazcitsthAnAt gacchan vA kvApi sthAne vikurvan vA-sveccha- 20 prAbhRte yA tAM tAM bikriyAM kurvan vA paricaraNabuddhyA itastato gacchan yA candrasya vA sUryasya vA lezyA-vimAnagatadhavali- rAhukriyA(mala) ImAnaM 'puracchimeNaM'ti paurastyenAvRttyAgrabhAgenAvRttyatyarthaH, pAzcAtyabhAgena vyatibrajati-vyatikrAmati tadA Namiti adhikaar| // 289 // mAgvat paurastyena candraH sUryo vA''smAnaM darzayati pazcimabhAgena rAhA, kimuktaM bhavati !-tadA mokSakAle candraH sUyo sU104 &vA pUrvadigbhAge prakaTaM upalabhyate adhastAcca pazcimabhAge rAhuriti, 'evaM jayA NaM rAha' ityAdyapi dakSiNottaraviSayaM sUtra bhAvanIyaM, 'eeNa'mityAdi, etenAnantaroditenAbhiTApena 'paJcatthimeNaM AvarettA puracchimeNaM vIivayai uttareNaM| | ASarittA dAhiNeNaM bIIvayai'ityetaviSaye api dve sUtre vaktavye, te caivam-'tA jayA NaM rAhU deve AgacchamANe0 & vicamANe vA0 caMdassa yA sUrassa vA lesaM paJcasthimeNaM AvarittA purachimeNaM bIiyayaha tayA NaM paJcasthimeNaM caMde sUre bA | ubadasei puracchime NaM rAhU, evaM dvitIyasUtre'pi vaktavyaM, evaM jayA NamityAdIni dakSiNapUrvottarapazcimadakSiNapazcimo-13 |ttarapUrvottarapazcimadakSiNapUrvottarapUrvadakSiNapazcimaviSayANyapi catvAri sUtrANi bhAvanIyAni, 'tA jayA 'mityAdi, sugama, navaramayaM bhAvArthaH-yadA candrasya sUryasya bA lezyAmAvRtya sthito bhavati rAhustadA loke evamuktiryathA rAhuNA candraH sUryo yA gRhIta iti, yadA tu rAhulezyAmAvRtya pArthena vyatikrAmati tadaivaM manuSyANAmuktiH yathA candreNa suuryenn||||289|| bA rAhoH kukSibhinnA, rAhoH kukSi bhittvA candraH sUryo vA nirgata iti bhAyaH, yadA ca rAhuzcandrasya sUryasya vA lezyA&AmAvRtya pratyayaSyaSkate-pazcAdavasarpati tadaivaM manuSyaloke manuSyAH prabadanti, yathA-rAhuNA candraH sUryo vA vAnta iti, anukrama [195] ~ 583~ Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, -------------------- mUlaM [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] dIpa yadA ca rAhuzcandrasya sUryasya vA madhyabhAgena lezyAmAvRNvan vyatitrajati gacchati tadaivaM manuSyaloke pravAdo, yathA-candraH sUryo vA rAhuNA vyaticarita iti, kimuktaM bhavati ?-madhyabhAgena vibhinna iti, yadA ca rAhuzcandrasya sUryasya yA 'sapavikhamiti saha pakSariti sapakSaM sarveSu pAyeSu pUrvAparadakSiNottararUpedhyityarthaH, saha pratidigbhiH sapratidika, sAsvapi vidikSu ityarthaH, lezyAmAvRtyAdhastiSThati tadevaM manuSyalokoktiryathA rAhuNA candraH sUryo vA sarvAtmanA gRhIta iti / Aha candravimAnasya paJcaikapaSTibhAganyUnayojanapramANatvAt rAhuvimAnasya ca grahavimAnatyenArddhayojanapramANatvAt kathaM rAhu|vimAnasya sarvAtmanA candravimAnAvaraNasambhavaH ?, ucyate, yadidaM grahavimAnAnAmarddhayojana miti pramANaM tatprAyikama-| 4aa baseya, tato rAhoryahasyoktAdhikapramANamapi vimAnaM sambhAvyate iti na kadA(kA)cidanupapattiH, anye punarevamAhuH-rAhuvi-1 mAnasya mahAn bahalasti mizrarazmisamUhastato laghIyasA'pi rAhuvimAnena mahatA bahalena tamiznaravimajAlena prasaramadhirohatA sakalamapi candramaNDalamAtriyate tato na kazciddoSaH / atha rAhobhedaM jijJAsiSuH praznayati-tA kaivihe Na'-4 mityAdi, sugarma, bhagavAnAha--'duvihe 'ityAdi, dvividho rAhuH prajJaptaH, tadyathA-dhruvarAhuH parvarAhuzca, tatra yaH sadaiva candravimAnasyAdhastAt saJcarati sa dhruvarAhuH, yastu parvaNi-paurNamAsyAM amAvAsyAyAM vA yathAkrama candrasya sUryasya vA upa-| kArAgaM karoti sa parvarAhaH, tatra yo'sau varAhuH sa bahulapakSasya kRSNapakSasya-sambandhinyAH pratipada Arabhya pratitithi | AtmIyena paJcadazena bhAgena paJcadazabhAga 2 candrasya lezyAmAvRNvan tiSThati, tadyathA-prathamAyA-pratipallakSaNAyAM tithI prathama paJcadazabhAgaM dvitIyasyAM dvitIya tRtIyasyAM tRtIyaM yAvatpaJcadazyAM paJcadarza, tataH paJcadazyAM tithI carama anukrama [195] REaratinintamanand ~584~ Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-1, -------------------- mUlaM [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] sUryaprajJa- samaye rakto bhavati-rAhuvimAnenoparatto bhavati, sarvAtmanA rAhuvimAnenAcchAdito bhavatItyarthaH, avazeSe samaye prati 20 grAbhate tivRttiHpadvitIyAtRtIyAdikAle candro raktazca bhavati viraktazca bhavati, dezena rAhuvimAnenAcchAdito bhavati dezatazcAnAcchA-rAkriyA (mala0) dita ityarthaH, zuklapakSasya pratipada Arabhya punastameva paJcadazaM 2 bhAgaM pratitithi upadarzayan-prakaTIkurvan tiSThati, dhikAraH tadyathA-prathamAyAM pratipakSaNAyAM tidhau prathama paJcadazabhAgaM prakaTIkaroti dvitIyAyAM- dvitIyaM evaM yAvat paJcadazyAM sU104 // 29 // paurNamAsyAM pazcadazaM pazcadazabhAga, caramasamaye-paurNamAsIcaramasamaye candraH sarvAtmanA birakto bhavati, sarvAtmanA praka-8 &ITIbhavatItyarthaH, lezato'pi rAhuvimAnenAnAcchAditatyAta, Aha-zuklapakSe kRSNapakSe vA katipayAna divasAna yAvat 15 rAhuvimAnaM vRttamupalabhyate, yathA grahaNakAle parvarAhuH , katipayAMzca divasAna yAvanna tathA, tataH kimatra kAraNamiti / ucyate, iha yeSu divasepcatizayena tamasA'bhibhUyate zazI teSu tadvimAnaM vRttamAbhAti, candraprabhAyA bAhulyena prasarA-3 libhAvato rAhuvimAnasya yathAvasthitatayopalambhAt , yeSu punazcandro bhUyAna prakaTo bhavati teSu na candraprabhA rAhuvimAnenA bhibhUyate, kintyatibahulatayA candraprabhayaiva stokaM 2 rAhuvimAnaprabhAyA abhibhavastato na vRttatopalambhaH, parvarAhuvimAnaM 2 ca dhUvarAhavimAnAdatIva tamobahulaM tatastasya stokasyApi na candrasya prabhayA'bhibhavasambhava iti tasya stokarUpasyApi vRttatvenopalabdhiH, tathA cAha vizeSaNavatyAM jinabhadragaNikSamAzramaNaH-"vadRccheo kaivayadivase dhuvarAhuNo| // 29 // bimANarasa / dIsaha paraM na dIsai jaha gahaNe pabarAhussa // 1 // " AcArya Aha-aJcatthaM nahi tamasA'bhibhUyate jaM sasI vimucaMto / teNaM baTTaccheo gahaNe u tamo tamobahulo // 2 // " 'tatva NaM je se'ityAdi, tatra yo'sau parvarAhuH sa jaghanyena dIpa anukrama [195] SAREnatininamaran ~585~ Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 2-2G prata sUtrAMka [105] dIpa paNNAM mAsAnAmupari candrasya sUryasya coparAgaM karoti, utkarSato dvAcatvAriMzato mAsAnAmupari candrasya aSTAcatvAriM-13 |zataH saMvatsarANAmupari sUryasya / sampati candrasya loke zazIti yadabhidhAnaM prasiddhaM tasyAnvardhatAvagamanimitta praznaM karoti tA kahate caMde sasI. Ahiteti badejA , tA caMdassa Na jotisiMdassa jotisarapaNo miyaMke bi- mANe kaMtA devA kaMtAo devIo kaMtAI AsaNasayaNarkhabhabhaMDamattoSagaraNAI appaNAviNa caMde deve jotisiMde jotisarAyA soma kate subhe pipadaMsaNe surUve tA evaM khalu caMde sasI caMde sasI Ahiteti vdejaa| tA kahaM te sarie Adice sUre 2 Ahiteti vadejA?, tA sUrAdIyA samayAti vA AvaliyAti vA ANApAgRti vA thoveti vA jAva ussappiNiosappiNIti vA. evaM khala sare Adice Ahiteti badelA (sU0105) tA caMdassa NaM jotisiMdassa jotisaraNo kati aggamahisIo papaNattAo?, tA caMda0cattAri aggamahisIo paNNazAo,-caMdappabhA dosiNAbhA acimAlI pabhaMkarA, jahA heTTA taM ceva jAva No ceva Na mehuNa-18 | vattiyaM, evaM sarassadhi NetacaM, tA caMdimasUriyANaM jotisiMdANaM jotisarAyANo kerisagA kAmabhoge paJca-15 NubhavamANA viharati,tA se jahANAmate keI purise paDhamajovaNuDhANavalasamatthe padamajovaNuvANayalasamasyAe bhAripAe saddhiM aciravattavIvAhe asthatthI atthagavesaNatAe solasavAsavippavasite se NaM tato laDhe | katakaje aNahasamagge puNaravi NiyagagharaM havamAgate pahAte katabalikamme kayakouyamaMgalapAyacchitte suddhappAcesAI maMgallAI vatthAI pavara parihite appamahagyAbharaNAlaMkiyasarIre maNuNaM dhAlIpAkasuddhaM aTTArasa-13 anukrama [195] RSSC-CGL SARELIEatunintentTATREE atra mUla-saMpAdakasya mudraNa-doSasya skhalanAjanya ekA skhalanA vartate-sUtra kramAMka 105 dvi-vArAn likhitaM ~586~ Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [105R-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105R -106] baMjaNAulaM bhoyaNa bhutte samANe taMsi tArisargasi vAsagharaMsi aMto sacittakamme cAhirato dUmitaghahamaDhe ||20 prAbhUte ptivRttiH vicittaulloacilliyatale yahusamamuvibhattabhUmibhAe maNirayaNapaNAsitaMdhayAre kAlAgurupavarakuMdurukaturukka- candrAdi(mala) dhUvamaghamaghetagaMdhuduyAbhirAme sugaMdhavaragaMdhie gaMdhavaTibhUte taMsi tArisagaMsi sapaNizaMsi duhato upaNate majhe- tyAnvayA ANatagaMbhIre sAliMgaNavadie papaNattagaMDavidhoyaNe suramme gaMgApuliNavAluyAuddAlasAlisae suviraiyarayattANe HIT sU 105 // 29 // oyaviyakhomiya khomadugUlapaTTapaDhicchAyaNe rattaMsuyasaMvuDe suramme AINagarUtabaraNavaNItatUlaphAse sugaMdhavara-ITH kAmabhogAH kusumadhuNNasayaNovayArakalite tAe tArisAe bhAriyAe saddhiM siMgArAkAracAruvesAe saMgatahasitabhaNitacidvitasaMlAvavilAsaNiugajuttovayArakusalAe aNurattAvirattAe maNANukUlAe egaMtaratipasatte aNNa-11 stha kacchai maNaM akubamANe ihe saddapharisarasarUvagaMdhe paMcavidhe mANussae kAmabhome pacaNumbhavamANe viha-13 rijA, tA se NaM purise viusamaNakAlasamayaMsi kerisae sAtAsokkhaM paJcaNumbhavamANe viharati !, urAlaM samaNAuso !, tA tassa NaM purisassa kAmabhogehiMto etto aNaMtaguNavisidvatarAe ceva bANamaMtarANaM devANaM kAmabhogA, vANamaMtarANaM devANaM kAmabhogehito aNataguNavisihatarAe ceva asuriMdavajiyANaM bhavaNavAsINaM| devANaM kAmabhogA, asuriMdavajiyANaM devANaM kAmabhogehiMto etto aNaMtaguNavisiTTatarA ceva asurakumArANaM // 29 // iMdabhUyANaM devANaM kAmabhogA, asurakumArANaM devANaM kAmabhogehito. gahaNakkhattatArUvANaM kAmabhogA, gahagaNakkhattatArAkhvANaM kAmabhogehito aNaMtaguNavisiTTatarA ceva caMdimasUriyANaM devANaM kAmabhogA, dIpa anukrama [196 -197] ~587~ Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 105 - 106 ] dIpa anukrama [196 -197] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 105 - 106 ] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [20], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. tA erasie NaM caMdimasUriyA joisiMdA joisarAyANo kAmabhoge paJcazubhavamANA viharaMti ( sUtraM 106 ) // 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM kena prakAreNa kenAnyartheneti bhAvaH candraH zazItyAkhyAta iti vadet ? bhagavAnAha - 'tA caMdassa NamityAdi, tA iti pUrvavat, candrasya jyotiSendrasya jyotiparAjasya mRgAGke mRgacihe vimAne adhikaraNabhUte kAntAH-kamanIyarUpA devAH kAntA devyaH kAntAni ca AsanazayanastambhabhANDamAtropakaraNAni AtmanA'vi candro devo jyotiSendro jyotiparAjaH saumyaH- araudrAkAraH kAntaH kAntimAn subhagaH saubhAgyayuktatyAt vallabho janasya priyaM-premakAri darzanaM yasya sa priyadarzanaH zobhanamatizAyi rUpaM aGgapratyaGgAvayavasannivezavizeSo yasya sa surUpaH, tA-tataH evaM khalu anena kAraNena candraH zazI candraH zazItyAkhyAta iti vadet, kimuktaM bhavatiH sarvAtmanA kamanIyatvalakSaNamanvarthamAzritya candraH zazIti vyapadizyate, kathA vyutpasyeti, ucyate, iha 'zaza kAntA' viti dhAturadantazcaurAdiko'sti, curAdayo hi dhAtavo'parimitA na teSAmiyattA'sti, kevalaM yathAlakSyamanusarttavyA', ata eva candragomI curAdigaNasyAparimitatayA paramArthato yathAukSyamanusaraNamavagamya dvitrAneva curAdidhAtUn paThitavAn na bhUyasaH, tato Nigantasya zazanaM zaza iti ghaJpratyaye zaza iti bhavati, zazo'syAstIti zazI, svavimAnavAstavya deva devI zayanAsanAdibhiH saha kamanIyakAntikalita iti bhAvaH, anye tu vyAcakSate zazIti saha zriyA varttate iti sazrIH prAkRtatvAcca zazItirUpaM, 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM?--kena prakAreNa kenAnyartheneti bhAvaH sUra AdityaH 2 ityAkhyAyate iti vadet ?, bhagavAnAha 'tA sUrAiyA' ityAdi, sUra AdiH prathamo yeSAM te sUrAdikAH, ke ityAha- 'samayAiti vA' samayA - ahorAtrAdikAlasya For Parts Only ~588~ wor Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [105R-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105R -106] sUryaprajJa-| nivibhAgA bhAgAH, te sUrAdikAH-sUrakAraNAH, tathAhi-sUryodayamavadhiM kRtvA ahorAtrArambhakA samayo gaNyate, nAnyathA, 20 prAbhUte vivRttiH evamAvalikAdayo'pi sUrAdikA bhAvanIyAH, navaramasoyasamayasamudAyAtmikA AvalikA asoyA AvalikA eka (mala0) AnaprANaH, dvipazcAzadadhikatricatvAriMzacchatasaGkhyAvalikApramANa eka AnamANa iti vRddhasampradAyaH, tathA coktam-"ego tyAnya | ANApANU teyAlIsaM sayA u cAyanA / AvaliyapamANeNaM arthatanANIhi niddiDo // 1 // " saptAnaprANapramANaH stokaH. sU105 292| kAmabhogAH yAvacchabdAnmuhUrtAdayo draSTavyAH, te ca sugamatvAt svayaM bhAvanIyAH, evaM skhalu' ityAdi,eyamanena kAraNena khalu-nizcitaH sU106 sUra AdityaH2ityAkhyAta iti vadet , AdI bhava Adi tyo bahulavacanAt tyapratyaya iti vyutptteH| tA caMdassa nn'mityaadi| sUtramagramahipIviSayaM pUrvavadveditavyaM, prastAvAnurodhAca bhUya uktmitydossH| 'tA caMdityAdi, tA iti pUrvavat, caMdrasUryA MNamiti vAkyAlaGkAre jyotipendrA jyotiparAjAH kIdRzAn kAmabhogAn pratyanubhavanto viharanti-avatiSThante?, bhagavAnAhaIMI'tA se jahe tyAdi, tA iti pUrvavat se ityanirdiSTasvarUpo nAma yathA ko'pi puruSaH prathamayIyanodgame yadala-zArIraH prANastena samarthaH, prathamayauvanotthAnabalasamarthayA bhAryayA saha aciravRttavIvAhA san atha arthAthI arthagaveSaNayA-arthagayepaNanimittaM poDaza varSANi yAvat viproSito-dezAntare prayAsa kRtavAn , tataH poDazavarSAnantaraM sa puruSo labdhArthaH-IA prabhUtaviDhapitArthaH (kRtakArya-niSThitAkhilaprayojanaH) 'aNahasamagga'tti anapaM-akSataM na punarapAntarAle kenApi // 29 // kacaurAdinA viluptaM samagraM-dravyabhANDopakaraNAdi yasya sa tathA, sa ca punarapi nijakaM gRhaM zIghramAgataH, tataH sAtaH kRta balikammo kRtakautukamaGgalaprAyazcittaH zuddhAtmA veSyANi-veSocitAni prayarANi vastrANi parihito-nivasitaH, 'appa-1 dIpa anukrama [196 CASNA -197] ~589~ Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [ 105 - 106 ] dIpa anukrama [196 -197] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 105 - 106 ] . AgamasUtra [16], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [20], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. mahagyAbharaNAlaMkiyasarIre iti alpaiH stokairmahArthaiH mahAmUlyairAbharaNairalaGkRtazarIro manojJaM kalamodanAdi sthAlIpiTharI tasyAM pAko yasya tattathA, abhyatra hi pakkaM na supakkaM bhavati tata idaM vizeSaNaM, zuddhaM bhaktadoSavivarjitaM, sthAlIpAkaM ca tat zuddhaM ca sthAlIpAkazuddhaM, 'ahArasarvajaNADala' miti aSTAdazabhilokamatItairvyaJjanaiH - zAlanakatakAdibhirAkulaM aSTAdazavyaJjanAkulaM, athavA aSTAdazabhedaM ca tat vyaJjanAkulaM ca aSTAdazavyaJjanAkulaM, zAkapArthivAdidarzanAd bhedazabdalopaH, aSTAdaza bhedA ime-"sUo 1 yaNo 2 javaNNaM 3 tiSNi ya maMsAi 6 goraso 7 jUso 8 / bhaklA 9 gulalAvaNiyA 10 mUlaphalA hariyagaM 12 DAgo 13 || 1 || hoi rasAlU ya tahA 14 pANe 15 pANIya 16 pANagaM caiva 17 / aTThArasamo sAgo 18 niruvahao loio piMDo || 2 ||" idaM gAthAdvayamapi sugamaM, navaraM mAMsatrayaM jalajAdisatkaM yUpo mudgataNDulajIrakakaTubhANDAdirasaH bhakSyANi-khaNDakhAdyAni guDalAvaNikA lokaprasiddhA guDapaTikA guDadhAnA vA mUlaphalAnItyekameva padaM | indvasamAsarUpaM harita kaM- jIrakAdi zAko vastulAdibharjikA rasAlU- majjikA talakSaNamidam - "do ghayapalA mahupalaM dahista addhAdayaM miriya bIsA / dasa khaMDagula palAI esa rasAlU nivaijoggo // 1 // " iti, pAnaM-surAdi pAnIyaM jalaM pAnakaMdrAkSApAnakAdi zAkaH - takrasiddhaH, evaMbhUtaM bhojanaM bhuktaH san tasmin tAdRze vAsagRhe, kiMviziSTe ityAha--antaH saci trakarmmaNi 'yahI dUmiyaghaTTama'ti dUmie - sudhApakadhavalite ghRSThe pASANAdinA upari gharSite tato mRSThe-masRNIkRte, tathA vicitreNa vividha citrayukenolocena candrodayena 'cihniyeti dIpyamAnaM gRhamadhyabhAge uparitanaM talaM yasya tattathA tasmin tathA bahusamaH prabhUtasamaH subibhakaH suvicchittiko bhUmibhAgo yatra tasmin tathA maNirasapraNAzitA For Parts Only ~ 590~ wor Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) prata sUtrAMka [105R - 106 ] dIpa anukrama [196 -197] "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 105 - 106 ] ...AgamasUtra [ 16 ], upAMga sUtra [5] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [20], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. sUryaprajJa candrAdi // 293 / / andhakAre tathA kAlAgurupravarakunduruturuSkadhUpasya yo gandho maghamaghAyamAnaH udbhUtaH itastato viprasRtastenAbhirAmaM - 220 prAbhRteM tivRttiH 4 ramaNIyaM tasmin tatra kuMdurukka silhakaM, tathA zobhano gandhaH tena kRtvA ( 0 9000 ) varagandhikaM - varo gandho vara( mala0 ) * gandhaH so'syAstIti varagandhikaM, 'ato'nekasvarA' ditIkapratyayaH tasmin ata eva gandhavarttibhUte tasmin tAdRze zaya-tyAmvarthaH nIye 'ubhayataH' ubhayoH pArzvayorunnate madhyena ca madhyabhAgena gambhIre 'sAliMgaNa vaTTie'tti sahAliGganavaryA-zarIra-sU 105 pramANenopadhAnena varttate yattattathA, tathA 'ubhayo bivboyaNe' iti ubhayoH pradezayoH ziro'ntapAdAntalakSaNayorvidho-5 kAmabhogAH sU 106 yaNe - upadhAna ke yatra tattathA tatra kvacit 'paNNattagaMDavibboyaNetti pAThaH tatraivaM vyutpattiH prajJayA viziSTakarmmaviSabuddhyA Apte prApte atIva suSThu parikammite iti bhAvaH gaNDopadhAnake yatra tattathA tatra, 'oyaviyato mipadugulapaTTapaDicchAyaNe' oyaviyaM suparikammitaM kSaumika dukUlaM kArpAsikamatasImayaM vA vastraM tasya yugalarUpo yaH paTTazATakaH sa praticchAdanaM - AcchAdanaM yasya tattathA tatra, 'rataMsuyasaMbuDe' raktAMzukena mazakagRhAbhidhAnena vastravizeSeNa saMvRte-samaantata AvRte 'AINagarUyacUrana vaNIyatUlaphAse' AjinakaM carmamayo vastravizeSaH sa ca svabhAvAdatikomalo bhavati rutaM cakArpAsapakSma bUro- vanaspativizeSaH navanItaM ca-vakSaNaM tUlazca-arkatUla iti dvandvaH ata eteSAmiva sparzo | yasya tattathA tasmin, 'sugandhavarakusuma cuNNasayaNovayArakalie' sugandhIni yAni varakusumAni ye ca sugandhayacUrNAHpaTavAsAdayo ye ca etadvyatiriktAstathAvidhAH zayanopacArAsteH kalite, tathA tAdRzayA vaktumazakyasvarUpatayA puNyavatAM -yogyayA 'siMgArAgAracAruvesAe'ti zRGgAraH-zRGgArarasapoSakaH AkAraH sannivezavizeSo yasya sa zrRGgArAkAraH itthaM For Pasta Use Only ~ 591~ // 293 // wor Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [105R-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [1] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105R -106] bhUtazcAru:-zobhano veSo yasyAH sA tathAbhUtA tayA 'saMgatahasiyabhaNiyaciTThiyasalAbavilAsaniuNajuttobayArakusalAe' saMgata-maitrIgataM gamanaM savilAsa caGkamaNamityarthaH hasitaM-samamodaM kapolasUcitaM hasanaM bhaNitaM-manmathoddIpikAlA vicitrA bhaNitizceSTitaM-sakAmamaGgamatyaGgAvayayapradarzanapurassaraM priyasya purato'vasthAnaM saMlApA-priyeNa saha sapramodaM sakAmaM parasparaM saGkathA eteSu vilAsena-zubhalIlayA yo nipuNaH-sUkSmabuddhigamyo'tyantakAmaviSayaparamanaipuNyopeta ityarthaH yukto-deza-13 kAlopapanna upacArastarakuzalayA anuraktayA kadAcidayaviraktayA mano'nukUlayA bhAryayA sArddhamekAntena ratiprasakto-ramaNa. prasakto'nyatra kutrApi mano'kurvana, anyatra manaHkaraNe hi na yathAvasthitamiSTabhAryAgataM kAmasukhamanubhavati, iSTAn zabda-12 sparzarasarUpagandharUpAn paJcavidhAn mAnuSAna-manuSyabhavasambandhinaH kAmabhogAn pratyanubhavan-pratizabda Abhimakhye saMvedayamAno vihared-avatiSThet , 'tA se NamityAdi, tAvacchandaH kramArthaH, AstAmanyadatanaM vaktavyamidaM tAvatkadhyatA, sa puruSaH tasmin 'kAlasamaya kAlena tathAvidhenopalakSitaH samayaH-avasaraH kAlasamayastasmin , kauTaza sAta|rUpa-AlhAdarUpaM saukhyaM pratyanubhavan viharati / , evamukta gautama Aha-orAlaM smnnaauso| he bhagavan ! zramaNa12 AyuSman ! udAraM-atyadbhutaM sAtasaukhyaM pratyanubhavan viharati, bhagavAnAha-tassa Na'mityAdi, etto' etebhyastasya | puruSasya sambandhibhyaH kAmabhogebhya 'arNataguNavisiTTatarA cevatti anantaguNA-anantaguNatayA viziSTatarA evaM vyantaradevAnAM kAmabhogAH, vyantaradevakAmabhogebhyo'pyasurendrava nAM devAnAM kAmabhogA anantaguNaviziSTatarAH, tebhyo'nantaguNaviziSTatarA indrabhUtAnAM asurakumArANAM devAnAM kAmabhogAH, tebhyo'pyanantaguNaviziSTatarA prahanakSatra dIpa anukrama [196 -197] ~592~ Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [105R-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ---- prata sUtrAMka sUryaprajaptivRttiH (mala0) // 29 // hAH [105R - -106] tArArUpANAM devAnAM kAmabhogAH, tebhyo'pyanantaguNaviziSTa tarAH kAmabhogAH candrasUryANAM, etAdRzAn candrasUryA jyoti- 20 prAbhUte pandrA jyotiparAjAH kAmabhogAn pratyanubhavanto biharanti / sammati pUrvamaSTAzItisamakhAgrahA uktAstAn nAmamAhamupa- bhaSTrAzItididarzayiSurAhaHI tastha khalu ime aTThAsItI mahaggahA paM0, 20-iMgAlae ciyAlae lohitake saNicchare AhaNie paahnnie| sU 107 kaNo kaNae kaNakaNae kaNavitANae 10kaNagasaMtANe some sahite assAsaNo kajovae kavarae apakarae duIbhae saMkhe saMkhaNAbhe 20 saMkhavaNNAbhe kaMse kaMsaNAbhe kaMsavaNNAbhe NIle NIlobhAse ruppe ruppobhAse bhAse / |bhAsarAsI 30 tile tilapuSpavaNe dage dagavaNe kAye baMdhe iMdaggI dhUmaketU harI piMgalae 40 budhe suke yh-1|| |ssatI rAha agasthI mANavae kAmaphAse dhure pamuhe viyaDe50 visaMdhikappellae pahale jaDiyAlae aruNe aggille| kAle mahAkAle sosthie sovasthie badamANage 60 palaMbe NicAloe Nicajote sayaMpabhe obhAse seyaMkare khemkre| AbhaMkare pabhaMkare arae 70 virae bhasoge vItasoge ya vimale vivase vivatthe visAla sAle supate aNiyaTTI egajaDI80nujaDI kara karie rASa'ggale pupphaketU bhAva ketU, saMgahaNI-iMgAlae vidyAlae lohitake saNikachare / ceva / AhuNie pAhuNie kaNakasaNAmAvi paMceca // 1 // some sahite assAsaNe ya kajobae ya kbre| 294 // ayakarae duMdubhae saMlasaNAmAvi tiNNeva // 2 // tinneva kaMsaNAmA NIle ruppI ya huMti cttaari| bhAsa tila puSkarapaNe dagavaNe kAla baMdhe ya // 3 // iMdaggI dhUmaketU hari piMgalae budhe ya suke ya / vahasati rAhu agasthI - dIpa anukrama [196 OCO-NCC-- -197] ~593~ Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: E prata k25-- sUtrAMka [107 -108] ||1-15|| |mANavae kAmaphAse ya / / 4 / / dhuraNa pamuhe vipaDe visaMdhikappe tahA payalle ya / jaDiyAlae ya aruNe a-11 gila kAle mahAkAle // 5 // sosthiya sovatthiya badamANage tathA palaMye ya / NicAloe Nizujoe sayaMpabhe va obhAse // 6 // seyaMkara khemaMkara AbhaMkara pabhaMkare ya yoddhadhe / arae virae ya tahA asoga taha biitsoge| y|| 7 // vimale vitata vivatthe visAla taha sAla muvate ceva / aNiyaTTI egajaDI ya hoha bijaDI ya boddhayo // 8 // kara karie rAya'ggala yoddhace puSpha bhAva ketU yA aTTAsIti gahA khalu NeyavA ANupudhIe ||9||(suutrN 107) iti esa pAhuDatyA abhavajaNahiyayadullahA iNamo / ukittitA bhagavatA jotisarAyassa paNNattI // 1 // esa gahitAbi saMtA thave gAraviyamANipaDiNIe / abahussue padeyA tadhivarIte bhave devA // 2 // saddhA|dhitiuTTANukachAhakammabalaviriyapurisakArahiM / jo sikkhiodhi saMto abhAyaNe parikahekAhi // 3 // so pavayaNakulagaNasaMghabAhiro gANaviNapaparihINo / arahatadheragaNaharameraM phira hoti bolINo // 4 // tamhAsa ghiti uvANucchAhakammapalaviriyasivikhaNANaM / dhAreyacaM NiyamA Na ya adhiNAsu dAyam // 5 // vIravaassa bhagavato jaramaraNakilesadosarahiyarasa / baMdAmi viNayapaNato sonupAe nayA pAe // 5 // (sa08 saryaprajJaptisUtraM sampUrNa // granthA 2200 dIpa anukrama [198 -214] | * atra viMzati prAbhRtaM parisamAptaM ~594~ Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUrvaprajJa sUtrAMka [107 -108] ||1-15|| 'tattha khalu ityAdi, tatra-teSu candrasUryanakSatratArArUpeSu madhye ye pUrvamaSTAzItisaGkhyA grahAH prajJaptAH te ime, tadyathA- 20 prAbhRte ptivRttiHlA 'iMgAlae'ityAdi sugama, eteSAmeva nAmnAM sukhapratipattya saGgrahaNigAdhASaTUmAha-"IgAlae viyAlae lohiyaka saNi- aSTAzIti (mala) chare peva / AhuNie pAhuNie kaNagasanAmAvi paMceva // 1 // some sahie assAsaNe yA kajogae ya kavarae / ayakara guhAra pAduMdubhae vi ya saMkhasanAmAvi tinneva // 2 // tinneva kaMsanAmA nIle ruppI ya hu~ti cattAri / bhAsatilapuSphavanne dagavanne sU105 kAya baMdhe ya // 3 // iMdaggi dhUmakeU hari piMgalae budhe ya sukke ya / vahasai rAha agarachI mANayage kAmaphAse ya // 4 // 121 dhurae pamuhe viyaDe visaMdhikappe tahA pahale ya / jaDiyAlae ya aruNe aggila kAle mhaakaale||5|| sosthiya sobamAsthiyae vaddhamANaga tahA palaMve ya / niccAloe nicculoe saryapabhe ceva obhAse // 6 // seyaMkara khemakara AbhaMkara pa*-- lAkare ya dhoddhaye / arae virae ya tahA asoga taha bIyasoge y||7|| vimale vitata vivarathe visAla taha sAla suthe| ceva / aniyaTTI egajaDI ya hoi thiyaDI ya boddhaye // 8||kr karie rAya'ggala bojave puSpha bhAva keU ya / ahAsIi gahA khalu nAyabA ANupubIe // 9 // " AsAM vyAkhyA-aGgArakaH 1 vikAlakaH 2 lohityakaH 3 zanaizcaraH 4 Adhu-12 nikaH 5 prAdhunikaH 6 'kaNagasanAmAvi paMceva'tti kanakena saha ekadezena samAnaM nAma yeSAM te kanakasamAnanAmA-1 |naste- pazcaiva prAguktakrameNa draSTavyAH, tadyathA-kaNaH 7 kaNakaH 8 kaNakaNakaH 9 kaNavitAnakA 10 kaNasantAnakA 11 // 295 / / kA'some'tyAdi somaH 12 sahitaH 13 AzvAsanaH 14 kAryopagaH 15 karvaTakaH 16 ajakarakaH 17 dundubhakaH 18 zaMkha-12 samAnanAmastrayastadyathA-zaH 19 zahanAbhaH 20 zaDavarNAbhaH 21 / 'tinnebe tyAdi trayaH kaMsanAmAnA, tdythaa-sH| dIpa anukrama [198 -214] ~595~ Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [107 -108] ||1-15|| |22 kasanAbhaH 23 kaMsavarNAbhaH 24 'nIle ruppI ya havaMti cattAritti nIle ruppe ca zabde viSayabhUte dvidvinAmasambha-1 vAt sarvasatyayA catvAraH, tadyathA-nIlaH 25 nIlAvabhAsaH 26 rUppI 27 rupyavabhAsaH 28 bhAseti nAmadvayopalakSaNaM | tadyadhA-bhasma 29 bhasmarAziH 30 tilaH 31 tilapuSpavarNakaH 32 dakaH 33 dakavarNaH 34 kAyaH 35 pandhya 36 | indrAgniH 37 dhUmaketuH 38 hariH 19 piGgalaH 40. budhaH 41 zukraH 42 bRhaspatiH 43 rAhaH 44 agastiH 45 mANavakaH | |46 kAmasparzaH 47 dhuraH 48 pramukhaH 49 vikaTaH 50 visaMdhikalpaH 51 prakalpaH 52 jaTAlaH 53 aruNaH 54 agniH 55 kAlaH 56 mahAkAlaH 57 svastikaH 58 sauvastikaH 59 varddhamAnakaH 60 pralambaH 61 nityAlokaH 62 nityodyotH| 463 svayaMprabhaH 64 avabhAsaH 65 zreyaskaraH 66 khemakaraH 67 AbhaMkaraH 68 prabhaGkaraH 69 arajA 70 virajA 71.4 azokaH 72 vItazokaH 73 vivartaH 74 vivastraH 75 vizAlaH 76 zAlaH 77 suvrataH 78 anivRttiH 79 ekajaTI 80 dvijaTI 81 karaH 82 karikaH 83 rAjaH 84 argalaH 85 puSpaH 86 bhAvaH 87 ketuH 88 sampati sakalazAstropasaMhAramAha-"iya esa pAgaDatyA abhavajaNahiyayadullabhA iNamo / ukittiyA bhagavaI joisarAyassa pannattI // 1 // iti, evaM-una prakAreNa anantaramudiesvarUpA prakaTArthA-jinavacanatattvavedinAmuttAnArthA, iyaM cetthaM prakaTArthApi satI abhavyajanAnAM hRdayena-pAramAdhikAbhiprAyeNa durlabhA, bhAvArthamadhikRtyAbhavyajanAnAM durlabhetyarthaH, abhavyatvAdeva tepAta: samyagajinavAcanapariNaterabhAvAt , utkIrtitA-kadhitA bhagavatI-jJAnezvaryA devatA jyotiparAjasya-sUryasya prajJaptiH / eSA | 1ca svayaMgRhItA satI yasmai na dAtavyA tatpratipAdanArthamAha-esA gahiyAvi'ityAdi gAthAdvayaM, essaa-suurypraaptiH| -- dIpa anukrama [198-214] - - -- Janwicatininemation atra viMzati prAbhRtaM parisamAptaM. tat pazcAt upasaMhAra-gAthA: ArambhA: ~596~ Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [107-108] ||1-15|| sUryaprajJA prajJa- svayaM samyakkaraNena gRhItApi satI "vyatyayo'pyAsA"miti vacanAccaturthyarthe saptamI, tato'yamarthaH-dhaddhe iti stabdhAya svabhAvata eva mAnaprakRtyA vinayabhraMzakAriNe, 'gAraviya'tti, RyAdi gauravaM saJjAtamasyeti gauravitastasmai Rddhirasa- bhAbhUta sAtAnAmanyatamena gauraveNa gurutarAyeti bhAvaH, RbyAdimadopeto hyacintyacintAmaNikalpamapIdaM sUryaprajJaptiprakIrNaka-INTE mAcAryAdikaM ca tadvettAramavajJayA pazyati, sA cAvajJA durantanarakAdiprapAtaheturatastadupakArAyaiva tasmai dAnapratiSedhaH, iyaM ca bhAvanA stabdhamAnyAdiSvapi bhAvanIvA, tathA mAnine-jAtyAdibhadopetAya pratyanIkAya-dUrabhavyatayA abhapa, tayA vA siddhAntabacananikuTTanaparAya, tathA alpazrutAya-avagADhastokazAstrAya, sa hi jinavacaneSu (a)samyagbhAvitatvAta zabdArthaparyAlocanAyAmakSuNNatvAcca yathAvatkathyamAnamapi na samyagabhirocayate iti na deyA, kintu tadviparItAya dAta5vyA bhavet , bhavediti kriyApadasya sAmarthyalabdhAvapyupAdAnaM dAtavyatvAvadhAraNArtha, tadviparItAya dAtamyaiva nAdAtavyA. adAne zAstravyavacchedaprasaktyA tIrthavyavacchedaprasakteH, etadeva vyaktI kurvannAha-'satyAdi, zraddhA-zravaNaM prati bAcchA dhRtiH-vivakSitaM jinavacanaM satyameva nAnyatheti manaso'vaSTambhaH utthAna-zraSagAya guru pratyabhimukhagamanaM utsAhaHzravaNaviSaye manasaH utkalikAvizeSaH yadvazAdidAnImeva yadi me puNyavazAta sAmagrI sampadyate zRNomi ca tataH zobhanaM I bhavatIti pariNAma upajAyate karma-vandanAdilakSaNaM balaM-zArIro vAcanAdiviSayaH prANaH vIrya-anuprekSAyAM / X29 // sUkSmasUkSmAthoMhanazaktiH puruSakAraH-tadeva vIrya sAdhitAbhimataprayojana, etaiH kAraNaiH yaH svayaM zikSito'pi-10 gRhItasUryaprajJaptisUtrArthobhayo'pi san yo dAkSiNyAdinA antevAsini abhAjane-ayogye pratikSipet-sUtrato dIpa anukrama [198 -214] ~597~ Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [107 -108] ISISta ubhayato vA nyaset 'so payavaNe'tyAdi sa pravacanakulagaNasaGghabAhyo jJAnavinayaparihINo-jJAnAcAraparihINoX MIbhagavadarhatsthaviragaNadharamayAdAM-bhagavadaIdAdikRtAM vyavasthAM bhavati kila vyatikrAntaH, kiletyAptavAdasUcaka, itthamApta | vacanaM vyavasthitaM yathA sa nUnaM bhagavadarhadAdivyavasthAmatikAnta iti, tadatikrame ca dIrghasaMsAritA / 'tamhe' tyAdi, | tasmAd dhRtyutthAnotsAhakarmavalavIyaryat jJAna-sUryaprajJaptyAdi svayaM mumukSuNA satA zikSitaM tanniyamAdAtmanyeva dhartavyaM, na tu jAtucidapyavinIteSu dAtavyaM, uktaprakAreNa taddAne AtmaparadIrghasaMsAritvaprasakteH, tadevamuktaH pradAnavidhiH / iyara ca sUryaprajJaptirarthato mithilAyAM nagaryAM bhagavatA vIravarddhamAnasvAminA sAkSAduktA, bhagavAMzcAsya vartamAnasya tIrthasyAdhipatistato'rthapraNetRtvAd vartamAnatIrthAdhipatitvAcca maGgalAI zAstraparyante tannamaskAramAha-'vIravarasse'tyAdi, 'sUra| vIra vikrAntI' vIrayati sma vIraH, sa ca nAmAdibhedAccaturddhA bhidyamAno-nAmavIraH sthApanAvIro dravyavIro bhAvavIrazca, tatra yasya jIvasya ajIvasya vA anvartharahitaM vIra iti nAma kriyate sa nAmnA vIro nAmanAmavatorabhedAt nAma cAsauM vIrazca nAmavIraH, sthApanAvIro vIrasya-subhaTasya sthApanA vIravarddhamAnasvAmisthApanAt , dravyavIro dvidhA-Agamato noAgamatazca, tatra Agamato jJAtA tatra cAnupayuktaH, anupayogo dravya miti vacanAt, noAgamatastridhA-tadyathAjJazarIradravyavIro bhavyazarIradravyavIrastadvyatiriktazca, tatra vIra iti padArthajJasya yat zarIraM jIvaviprayukta siddhazilA-10 | talAdisthitaM tat bhUte dravyavIraH, yatpunAlakasya zarIraM vIra iti padArthamadyApi nAvabudhyate atha cAvazyamAyatyAM bhotsyate sa tathAvidhabhAvibhAvatvAt bhavyazarIradravyavIraH, tadvyatiriktaH svazatruvidAraNasamartho'nekazaH sAmazirasi labdhajayapa-10 CASSASSISCLAGAKARE ||1-15|| dIpa anukrama [198-214] murary.om ~598~ Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [16], upAMga sUtra - [9] "sUryaprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [107 -108] ||1-15|| katAkazcakrabAdiH, bhAvavIro dvidhA, tadyathA-AgamatonoAgamatazca, tatrAgamato jJAtopayuktazca vIrapadArthe, noAgamato tivattiH durjayasamastAntararipuvidAraNasamarthaH, tasyaikAntikavIratvasadbhAvAt , anenaiva ca noAgamato bhAvavIreNAdhikAra tasyaiva (mala) vartamAnatIrthAdhipatitvAt atastatpratipattyartha varagrahaNaM, vIreSu varaH-pradhAno vIravaro-varddhamAnasvAmI tasya bhagavataH anupamaizvayAdiyuktasya, varagrahaNalabdhameva bhAvavIratvaM spaSTayati-'jaretyAdi, jarA-vayohAnilakSaNA maraNaM-prANatyAgarUpaM // 297 // klezA:-zArIyoM mAnasyazcAvAdhAH dopA-rogAdayaH tai rahitasya pAdAna saukhyotpAdakAn vinayapraNato vande namaskaromi / / // iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM viMzatitamaM prAbhRtaM samAptam // vande yathAsthitAzeSapadArthapratibhAsakam / nityoditaM tamo'spRzya, jainasiddhAntabhAskaram // 1 // vijayantAM guNaguravo guravo jinatIrtha bhAsanaikaparAH / yadvacanaguNAdahamapi jAto lezena paTubuddhiH // 2 // sUryaprajJaptimimAmatigambhIrAM vivRNvatA kuzalam / yadavApi malayagiriNA sAdhujanastena bhavatu kRtI // 3 // POSRAEL2ERACLEWARLANDARDEST hA iti zrImalayagiriviracitA sUryaprajJaptiTIkAyuktA sUryaprajJaptiH samApsA // || dIpa anukrama [198-214] SARERatanimamENT munizrI dIparatnasAgareNa puna: saMpAdita: (AgamasUtra 16) "sUryaprajJapti" parisamApta: ~ 599~ Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namo nimmaladaMsaNassa pUjya AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurUbhyo namaH 16 pUjya AgamodhdhAraka AcArya zrI sAgarAnaMdasUrIzvareNa saMzodhita: sNpaaditshc| "sUryaprajJapti (upAMga)sUtra" |mUlaM evaM malayagiri-praNita vRttiH]| (kiMcit vaiziSThyaM samarpitena saha) muni dIparatnasAgareNa puna: saMkalita: "sUryaprajJapti" mUlaM evaM vRttiH" nAmeNa parisamApta: Remember it's a Net Publications of jain_e_library's' ~600~