________________
ગાથા ૧૪ મી
मू० - नेवं कयाइ भूयं भवइ भविस्सं च पुष्णिमादिवसे ॥ पक्खिअकिचं आणा - जुत्ताणं मोहमुत्ताणं ||१४||
[ ૨૯
મૂલા :—માહથી રહિત એવા આજ્ઞાયુકતજનાને પાક્ષિકનું કાર્ય પૂર્ણિમાને દિવસે કઢિપણુ બન્યું નથી, બનતું નથી અને બનશે પણ નહિ ૫૧૪ા
ટીકા :—એ પ્રમાણે ‘કદિ પણ થયું નથી, થતું નથી અને થશે નહિ' એ મુજબ ત્રણેય કાલમાં નિષેધ છે. શું થયું નથી ? તા કહે છે કે-પાક્ષિકનું કાય, કાં ? પૂર્ણિમાને દિવસે’: કેને એમ બન્યું નથી? તેા કહે છે કે-આજ્ઞાયુકતજનેને.' અહિં આજ્ઞા તીર્થંકરાની જ સમજવી. તેવા જનેાને તીર્થંકરાની આજ્ઞાયુક્તપણું' કેમ હોય છે ? તે જણાવવા સારૂ વિશેષણ દ્વારા હેતુ કહે છે કે-તેએ આભિનિવેશિક મિથ્યાત્વમેહરહિતવાળા હાઈ ને મેહમુક્ત છે માટે' એમ ન કહેવું કે—આ ત્રણેય કાલમાં નિષેધ જણાવનારુ વચન, વચનમાત્ર હાવાથી પાતાના ઘરમાં જ બેલાતું સુંદર છે.’ કારણ કે–‘ઉપવાસ, ચૈત્યપરિપાટી અને સાધુઓને વંદના વગેરે લક્ષણવાળુ તે પાક્ષિકકૃત્ય ચૌદશે જ કહેલુ છે,' એમ પૂર્વે બીજી ગાથાની ટીકામાં જ બીજા ગ્રન્થાની સમ્મતિ વગેરે પૂર્વક ચર્ચે છે અને આ પછીની ( ૧૫-૧૬ મી) ગાથામાં વિસ્તારથી જણાવાશે. ૫૧૪ા
અવ—હવે ‘ત્રણે ય કાલમાં નિષેધ કેમ ?’ એ ખ્યાલ આપવા સારૂ અન્વય સિવાયમાં હેતુથી ગતિ એવી અન્ય ગ્રન્થમાં કહેલ અ સહિતની એ ગાથાઓ કહે છે ઃ— मू० - जेणं चउदसीए, तवचेइअसा हुवंदनाऽकरणे ॥
पच्छित्तं जिणकहिअं, महानिसी हाइगन्थे ||१५|| न हु तह पन्नरसीए, पक्खिअकज्जं जिणेण उवइ ॥ किं तु पुणो बीअंगे, चउमासि तिपुण्णिमा गहि ॥ १६ ॥
મૂલા :—કેમકે-ચૌદશે તપ-ચૈત્યપરિપાટી–સાધુવંદન ન કરે તેા મહાનિશીથ વગેરે ગ્રન્થાને વિષે જિનેશ્વરાએ પ્રાયશ્ચિત્ત જણાવેલ છે, તેમ જિનેશ્વરે પાક્ષિકકાર્ય પૂર્ણિમાએ કરવાનું જણાવેલ નથી; પરન્તુ ખીજા અંગસૂત્ર શ્રીસૂત્રકૃતાંગમાં ત્રણ પૂર્ણિમાએ ચામાસીની ગ્રહણ કરેલી છે. ૫૧૫-૧૬૫
ટીકા :—જેમ શ્રી મહાનિશીથ વગેરે ગ્રન્થાને વિષે ચૌદશે જ ઉપવાસ-ચૈત્યપરિપાટી અને બીજી વસતિમાં રહેલા મુનિરાજોને પણ વંદન ન કરે તેા શ્રી જિનેશ્વરાએ પ્રાયશ્ચિત્ત કહેલ છે તે પ્રકારે (તે સં) પાક્ષિકકૃત્ય, શ્રી જિનેશ્વરે પૂનમે નિશ્ર્ચયથી=નિયમ તરીકે ઉપસ્યુિં જ નથી. નહિ તેા (ચૌદશ અને પૂનમ) બંને દિવસ ઉપવાસના નિયમ
