________________
પર્વતિથિ બેધક પ્રશ્નોત્તરી
[ ૧૦૦
I
એ રીતે શાસ્ત્રના આધાર વિનાની ઢગલાબંધ આચરાતી પરંપરાઓને વાસ્તવિક પરંપરા નહિ લેખનારી જમ્બર ભૂલ કેમ કરી હશે? વળી–પિતાના અજ્ઞાનાદિ દેથી જેમાં સિદ્ધાંતને લેશ પણ વિરોધ આવતે ન હોય અને શાસ્ત્રાધારવાળી હોય તેવી પરંપરાને તીર્થંકર મહારાજની આજ્ઞાવત્ માન્ય કરવા ગ્ય છે” એમ કહે છે તે તે વર્ગ, આજે પણ ઉપર જણાવેલી શાસ્ત્રાધાર વગરની ચેકબંધ પરંપરાઓનું પાલન કરી રહેલ છે તે પરંપરાઓનું કેની આજ્ઞાવત્ માન્ય કરીને પાલન કરતા હશે? અને પરંપરાના તે જણાવેલ લક્ષણ ઉપર જે ભા. શુ. પંચમીની ચોથનું દષ્ટાંત આપેલ છે તે દષ્ટાંત તે શાસ્ત્રમાં સંવત્સરી પાંચમની જણાવેલ હોઈને તે એથની પરંપરા, તેના હિસાબે તે શાસ્ત્રાધારવાળી નહિ હોવાથી તેને બીલકુલ સંગત નથી! છતાં તે વગે ત્યાં પરંપરાના જણાવેલા તે લક્ષણ ઉપર તેવું દષ્ટાંત કેમ આપેલ હશે?
ઉત્તરા–તે વર્ગે તે સ્થલે પરંપરાનું તે લક્ષણ, તેમણે સં. ૧૯૨ થી શરૂ કરેલા કલ્પિત તિથિમતને પ્રત્યક્ષ અસાર ઠરાવનારી શાસ્ત્રોક્ત લક્ષણવાળી વિદ્યમાન પ્રાચીન પરં પરાને બેટી લેખાવવા સારૂ કલ્પિત રજુ કરેલ છે, તેમ કરવા જતાં તે વર્ગને આજે પણ પિતાના વડે આચરાતી પૂર્વોક્ત શાસ્ત્રના આધાર વિનાની ૫૧ પરંપરાઓને વાસ્તવિક પરંપરા જ નહિ લેખવાની ભયંકર ભૂલના ભાજન બનવું પડ્યું છે, તે વર્ગ આજે પણ પૂર્વોક્ત જે એકાવન પરંપરાઓને પ્રભુની આજ્ઞાવત્ માનીને પાળી રહેલ છે તે પરંપરાએને કઈ અશ્રદ્ધયની આજ્ઞાવત માન્ય કરીને પાળવાની કરુણ સ્થિતિમાં મૂકાવું પડ્યું છે અને તે વગે પરંપરાનું તે કૃત્રિમ લક્ષણ રજુ કરીને તેના પર જે પંચમીની ચોથનું શાસ્ત્રીય લક્ષણવાળી પરંપરાનું અસંગત દષ્ટાન્ત રજુ કરેલ છે તે, તે વર્ગે ઉપજાવીને રજુ કરેલા પરંપરાના કલ્પિત લક્ષણને શાસ્ત્રીય લક્ષણરૂપે મનાવનારૂં કઈ દષ્ટાન્ત જ નહિ હેવાથી તે વગે, ત્યાં તે અસંગત દષ્ટાંતને પિતાને ભ્રમ જાળવવા સારૂ રજુ કરવું પડેલ છેઃ સિવાય તે વર્ગની પરંપરા અંગેની તેમાંની એક પણ વાતમાં તથ્યને લેશ પણ અંશ નથી. જે મતમાંજ તથ્થાંશ નથી, તે મનને સાચે લેખાવવા થતી આવી કલ્પિત વાતમાં તથ્થાંશ હેય પણ ક્યાંથી?
પ્રશ્ન ૧૨ઃ–પરંપરાનું શાસ્ત્રીય લક્ષણ તે વર્ગના ખ્યાલમાં ન હોય અને મતાગ્રહને લીધે તેણે તેવું કૃત્રિમ લક્ષણ જણાવ્યું હોય તેમ ન બને?
ઉત્તર –બનવા જોગ છે, પરંતુ તે વગે તે લક્ષણ તે ઈરાદાપૂર્વક કૃત્રિમ જણાવ્યું છે એમ નિશંક માનવાને કારણ છે કે-“પરંપરાનું જે શાસ્ત્રીય લક્ષણ છે તે પણ તે વર્ગને સં. ૧લ્ડની તેમની “પર્વતિથિપ્રકાશ” નામની તે જ બૂકના પૃ. ૨૩૫ ઉપર શાસ્ત્રનો આધાર રજુ કરવાપૂર્વક ફરજીઆત રજુ કરવું પડેલ છે.” તે વર્ગે તે સ્થલે પરંપરાનું શાસ્ત્રીય લક્ષણ આ પ્રમાણે અર્થ સહિત રજુ કર્યું છે કે– “અહે, તમારુour i કથા જે અનાથiા જ નિવામિumદિ , દુમધુમથામroom = અશઠ ગીતાર્થ મહાપુરુષોએ જે કાંઈ