________________
3}} ]
તત્ત્વતરંગિણી અનુવાદ ગ્રંથ
આગમગ્રંથની પીઠિકાના દસ દિવસનું સૂતક જણાવનારા વમયસૂચ॰' (કે-જેને શ્રી હીરસૂરિજી તથા શ્રી સેનસૂરિજીએ પણ પેાતાના પ્રશ્નોત્તરગચામાં અપનાવેલ છે. તે) પાઠ પણ આપેલ છે, · શ્રી કલ્પસૂત્ર માં મહાવીર પ્રભુના જન્મ પ્રસંગેય સિદ્ધાર્થ મહારાજે સૂતકના ખાર દિવસ વાંના પાઠ આપેલ છે, દશપૂર્વ`ધર ભગવંત શ્રી ઉમાસ્વાતિજી મહારાજે પ્રશમરતિપ્રકરણ ગ્રંથમાં સૂતક વજવાનું જણાવેલ છે તે પાઠ તથા ખુદ તે નવા વર્ગના વડદાદાગુરુ શ્રી આત્મારામજી મહારાજે ‘તત્ત્વનિ યપ્રાસાદ'માં સૂતક વવાનું સાક્ સાફ જણાવેલું છે તે આધાર પણ જણાવેલ છે. (કે—જે મુજબ તેમના આ નવા વેલા સિવાયના તેઓશ્રીના મુખ્ય પટ્ટધર આ॰ શ્રી વિજયવલ્લભસૂરિજી મ૦-પ્રવત ક શ્રી કાંતિવિ॰ મ૰-શ્રી ચતુરવિ૰ મ૰ વગેરેના સમુદૃાયા તે આજે પણ યથાવત્ પાલન કરી રહેલ જ છે.)
6
શ્રી હીરપ્રશ્ન પ્ર’થના ચોથા પ્રકાશના તે ૧૭મા પ્રશ્નમાં પ્રશ્નકારે જ્યારે જેના ઘરે પુત્રપુત્રીના જન્મ થયા હેાય તેના ઘરના પાણીથી દેવપૂજા સૂઝે નહિ, એવા અક્ષરે કયાં છે ? એમ પૂછ્યું છે ત્યારે જ તેના ઉત્તરમાં શ્રી હીરસૂરિજી મહારાજે એવા અક્ષરી, શાને જ્ઞાત્તાનિ ન સંસિ-શાસ્ત્રમાં જાણ્યા નથી (અર્થાત્ આચરણામાં છે) એમ જણાવવું પડ્યુ છેઃ અને તે સાથે જ તેઓશ્રીએ, ‘તેના ઘરના ગાચરી–પાણી વગેરેને આશ્રયી જે દેશમાં જે લેાકવ્યવહાર (આચરણા) હાય તેને અનુસરીને સાધુએ કરવું જોઈએ.' એમ પણ સ્પષ્ટ જણાવી દેવા વડે સૂતક તા વવાનું કહ્યુ જ છે. (‘પ્રથમયણ્યશા॰' પાઠથી આગમને વિષે ૧૦ દિવસ વવાના કહ્યા છે તે) ‘દસ દિવસના આગ્રહ તેા શાસ્ત્રમાં જાણ્યા નથી.’ એમ જણાવીને પણ ‘દસજ દિવસ વવા અને વધારે ન વજ્ર વા' એવા આગ્રહ તે શાસ્ત્રમાં જાણ્યા નથી.’એમ પણ સ્પષ્ટ જણાવ્યું છે. આમ છતાં શ્રી જંબૂજીએ, શ્રી હીરસૂરિજી મળ્યા તે સમ્યગ્ વચન ઉપર તેવું વિપરીત પ્પિણ કરતાં સંકેાચ અનુભવેલ નથી તે ભવભીરુતાના અભાવનું પ્રતીક છે.
શ્રી હીરસૂરિજી મહારાજે તે ઉત્તરમાં જેમ- સૂતકીના દસથી વધારેય દિવસ ગોચરી પાણી વવાના જો લેાકવ્યવહાર હાય તા સાધુઓએ તે પ્રમાણે કરવું જોઈ એ.’ એમ સ્પષ્ટ જણાવ્યું છે, તેમ શ્રી પ્રશમરતિપ્રકરણમાં શ્રી ઉમાસ્વાતિજી મહારાજે પશુ-‘જો આવાષા: સર્વેશ ધર્મવાળિાં ચશ્મામ્। તમાછો વિવું ધર્મષિ, ચ સંસ્થાખ્યમ્ ॥' એ Àાકદ્વારા લાકવિરુદ્ધ વત્તવાની સાફ મનાઈ કરેલ છે; છતાં ‘તે શ્રી હીરપ્રશ્નોત્તર, સૂતક વવાનું નથી એમ સ્પષ્ટ સાબિત કરી આપે છે’ એમ તે શ્રી હીર પ્રશ્નોત્તરના નામે જ જેમને અવળુ ખેલવું છે તેમને સધિ શું હિત કરે ? નીતિશાસ્ત્રમાં પણ કહ્યું છે કે પચાવામ મુગંગાનાં વર્ક विषवर्धकम् '
સ. ૧૯૮૮માં આ લેખકે (હુંસ સા॰ એ) તેમના દાદાગુરુ શ્રી દાનસૂરિજીને મુંબઈ લાલબાગમાં એક માળામાં શ્રાવકના ઉપર નીચે ઘણા ઘર હૈાય તેમાં એક ઘરે સુવાવડ હાય તા તે માળામાં ૧૨ દિવસ આચરી જવું કે નહિ ?' એમ પૂછ્યું હતું. તેના તેઓએ–
