________________
રી|
શ્રી ૫ ર્વ તિથિ બો ધ ક શ્રો
જ પ્રશ્નોત્તરી ૧૮ની પૂરવણી ક
આ ગ્રંથના પેજ ૧૧૭ ઉપરના ૧૮માં પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પેજ ૧૧૯ ઉપર જણાવેલ-“ મૂલ તથા ટીકાના (કહેલા અલ્પ ભાગના પણુ) અર્થને બહુધા નિજના કલ્પિત મતમાં ખેંચીને કરેલ હોવા છતાં તે વર્ગે, તે બૂકનું સ્વોપણ તત્ત્વતરંગિણીને અનુવાદ” એ આપેલું નામ જ તળે નથી તેવી તે બૂકમાંની એ વાતમાં તે તથ્ય હોય જ ક્યાંથી ?” એ વાતના સંબંધે
ગાથા ૧૦મીને ઉલટા અર્થ આ ગ્રંથરત્નની નવમી ગાથાના અધિકાર દ્વારા–“પાછલી તિથિ તો આગલી ક્ષીણતિથિનાં કાર્યનું કારણ છે જ' એમ જાણવા છતાં અને દસમી ગાથા દ્વારા–“આગલી તિથિ જ પાછલી ક્ષીણતિથિનાં કાર્યનું કારણ બનતી નથી” એમ પણ જાણવા છતાં–
શ્રી બ્રેવિએ, તે “તત્ત્વતરંગિણીને અનુવાદ બૂકના પેજ ૧૦૨ ઉપર શ્રી તત્વતરંગિણીગ્રંથની એ અર્થવાળી દસમી ગાથાને-એવીજ રીતે ૧૫ અને પાંચમના ક્ષયે ૧૩ * ૩ કારણભૂત બની શક્તા નથી.” એ પ્રમાણે જે-પાછલી તિથિને ય આગલી ક્ષીણતિથિનું અકારણુ લેખાવવારૂપે-ગ્રંથકારથી વિરુદ્ધ અર્થ કરેલ છે તે, ૧૫૮ પના ક્ષયે ૧૩ X ૩નો ક્ષય કરવાની આચરણાને શાસ્ત્રનો તેવો અવળે અર્થ ર્યા સિવાય કોઈપણ ઉપાયે અસત્ય લેખાવી શકે તેમ નહિ હોવાનું પ્રતીક છે. '
સિવાય તેઓ તો આ શાસ્ત્રદ્વારા પણ જાણે જ છે અને મને પણ છે કે-“૧૪ના ક્ષયે પૂનમે ચૌદશ નથી તેથી જ પૂનમ, ચૌદશના કાર્યનું કારણ બની શકતી નથી, પરંતુ ૧૫ x પના ક્ષયે તેરસત્રીજે ચૌદશથ છે જ અને તેથી તે ૧૫ ૪ ૫ ના ક્ષયે તે ૧૩ ૪૩ તે ચૌદશ–ચેથના કાર્યનું પ્રકટ જ કારણ હોવાથી શ્રીસંઘમાં પૂનમ–પાંચમના ક્ષયે તેરસ અને ત્રીજો ક્ષય કરવાની જે આચરણા છે તે કોઈ શ્રીપૂજની નથી, પરંતુ શાસનની આદિથી ચાલતી આવેલી પ્રાચીનતર આચરણ છે.” :
ગાથા ૧૧મીમાં કરેલ ઝેરી હસ્તક્ષેપ આ મૂલ ગાથામાં તથા ટીકામાં કારણને નિશ્ચયે પૂર્વભાવી કહ્યું છેપરંતુ આંતર રહિત પૂર્વભાવી કહ્યું નથી. છતાં શ્રી જંબૂવિએ પિતાની તે બૂકના પેજ ૧૦૩ ઉપર-(૧૫ x ૫ના ક્ષયે તેરસત્રીજના ક્ષયવાળી પ્રાચીન સંધ-આચરણાને આ શાસ્ત્રના નામે ય અસત્ય લેખાવવા સારૂ) આ ગ્રંથની ટીકાના અનુવાદમાં ‘આંતર રહિત” વાક્ય, ગ્રંથકારને નામે પદરનું ચડાવી દીધું છે! અને તેમ કરીને કે 2 “૧૫ xપના ક્ષયે તેનું કારણ તેરસ-ત્રીજ શી રીતે બની શકે?” એમ બેટે પ્રશ્ન ઉભો કરવા પૂર્વક
કારણ કે-તેરસ x ત્રીજ પૂર્વવતિ છે (એ તે કબૂલ્યું છતાં ‘આંતર રહિત નથી.” એ ઘુસાડેલા વાક્યને અહિં ઉપયોગ કરીને) વચમાં ચૌદશ અને થનું અંતર પડે છે.” એ પ્રકારનું માયા–મૃષાપૂર્ણ લખાણ, આ શાસ્ત્રકારને પણ નામે ચઢાવી દઈને પ્રસ્તુત પ્રાચીન આચરણ ઉપર તે પછી તો તેમણે ઘણું જ ઝેર એકયું છે ! જે કેવલ આગ્રહ ખાતર જ હોઈને દયાપાત્ર છે. ૧૪ ના ક્ષયે આજે તો અપાક્ષિક એવી ઉદયાત તેરસે પાક્ષિક કરવાની કરણ સ્થિતિમાં આવી પડેલા તેઓ માટે ધમજનોએ અન્ય ચિંતવવાનું પણ શું હોય?
