________________
૨૦૪]
તત્ત્વતરંગિણી અનુવાદ ગ્રંથ
પિતાનું નકકર આત્મકલ્યાણ સાધી પિતાના માનવજન્મને સાર્થક કરે ધ્રુવ માર્ગને તજીને તેવા જુઠા લેખકના અધ્રુવમાગને કેણુ કલ્યાણકામી ભજે?
પ્રશ્ન: ૬૩-તે “ તિથિસાહિત્યદર્પણ” બૂકના પેજ ૫ ઉપર શ્રી જંબૂવિજયજીએ, “કરિના તિહી” ગાથાને-“ઉદયમાં જે તિથિ હોય તે પ્રમાણ છે. ઉદયતિથિને છોડીને અન્ય કરવામાં આવે તો શ્રી જિનાજ્ઞાન ભંગ, એકે ખોટું કર્યું તે જોઈ બીજે ખોટું કરે તે અનવસ્થા, મિથ્યાત્વ અને સંયમ તથા આત્માને હાનિ થવારૂપ દે લાગે.” એ મુજબ અર્થ કર્યો છે તે બરાબર છે?
ઉત્તર-તે ગાથામાંના “અવરથા' શબ્દને અને “વિરાળ' પદને તેમણે કરેલ અર્થ, પ્રસ્તુત અધિકારને કમે સદંતર અસંગત તેમજ અધમૂલક હોઇને તે અર્થ બરાબર નથી. શ્રાદ્ધવિધિમાં શ્રાવકનાં પર્વના ચાલેલા અધિકારમાં તે ગાથા દર્શાવેલ હોવાથી અને પર્વતિથિનાં પાલનનું વિધાન તે સંયમી તેમજ સંયમસંયમી બંને માટે સમાન હોવાથી સર્વસંયમી તથા દેશસંયમીને માટે સંયમને અને આત્માને હાનિ થવારૂપ દેષ લાગે.” એ અર્થ તો તેઓ જ કરી શકે.
સિવાય તે-મિ કા સિદી ના માળ, ચાર શ્રીમાળી સમંSિજવરથા, મિ છત્તવાળ પરે ! ” ગાથાનો સ્પષ્ટ અને તાત્વિક અર્થ“ઉદયમાં જે તિથિ હોય તે પ્રમાણ છે. ઉદય સિવાયની અન્ય જે બેસતી તિથિ, પ્રભાતના પ્રતિક્રમણપ્રારંભકાલની તિથિ, પૂર્વાણકાલ-મધ્યાહ્નકાલ–અપરાહ્નકાલ-પ્રદેષકાલવ્યાપિની તિથિ કે આથમતી-સમાપ્તકાલવ્યાપિની” તિથિ છે તેનું પ્રમાણ કરવામાં આવે તે (શાસ્ત્રમાં શ્રાવકને જે પર્વતિથિએ તે દિવસના સૂર્યોદયથી માંડીને બીજા દિવસના સૂર્યોદયની મર્યાદાવાળા અહોરાત્રના પૌષધ અને તપનાં પચ્ચકખાણ કરવાનાં જણાવેલ છે તે મુજબ તે તે વ્રતપચ્ચકખાણ વગેરે નિયમ પ્રહણ કરનાર શ્રાવકને અહોરાત્ર સચવાત નહિ હોવાથી) અહોરાત્રના પૌષધાદિક નિયમ ભંગ થવા રૂપ શ્રી જિનાજ્ઞાના ભંગને દોષ લાગે, કઈ બેસતી તો કઈ પ્રતિક્રમણકાળની, કેઈ પૂર્વાણકાલવ્યાપિની તો યાવતુ કેઈ સમાપ્ત થતી તિથિ પ્રમાણુ ગણીને આરાધવા લાગે તે આરાધ્ય અનુષ્ઠાનને પ્રારંભ (સૂર્યોદય) કાલ કે-જે સહુકોઈને માટે એક તરીકે વ્યવસ્થિત છે તે મટીને જુદા જુદા કાલ થઈ જવા રૂ૫ અનવસ્થાદેષ લાગે, તેવું કરનારને મિથ્યાત્વદોષ લાગે અને આરાધનામાર્ગને ખંડિત કરવા રૂ૫ વિરાધનાને દેષ લાગે.” એ પ્રમાણે છે.
પ્રશ્ન ૬૪-'૩ મિ.” ગાથાના કરેલા તેવા અર્થ પછીથી તે જ ૯૫મા પેજ ઉપર શ્રી જંબૂવિજયજીએ ત્યાં તે અર્થનો ભાવાર્થ રૂપે જે-“આથી નક્કી થયું કે-જે પર્વતિથિ આરાધવાની હોય તે જે ડી પણ સૂર્યોદય વખતે મળતી હોય તો તે જ ગ્રહણ કરીને પૂજા, પચ્ચકખાણ આદિમાં પ્રવર્તાવું. તેને અનાદર કરવાથી કિંવા તેને ફેરવવાથી આજ્ઞાભંગ, અનવસ્થા, મિથ્યાત્વ અને વિરાધના દે લાગે છે, માટે ઉદયતિથિને અનાદર કિંવા તેને
