________________
૨૪૮ ]
તત્ત્વતર ગિણી અનુવાદ ગ્રંથ
પ્રશ્ન ૮૬ઃ–તે બ્રૂકના પેજ ૧૫૪ ઉપર શ્રી જમૂવિજયજીએ શ્રી હીરપ્રશ્નના-‘થવા થતુાં ો રાજ્યન્તે, અમાવાસ્યાવૃિદ્ધો વા એ પાઠ ફરી અથ સહિત રજુ કરીને તેની નીચે જે-“ આ પ્રશ્નોત્તરી શું સિદ્ધ કરે છે ? એ જ કે સ્વાભાવિક સયાગામાં જે ચૌદશ પૂનમ કે ચૌદશ અમાસના છ આવી શકત તે પૂનમ કે અમાસની ક્ષયવૃદ્ધિમાં આવી શકતા નથી, માટે ચામાસી કે કલ્પેધરના છઠ્ઠ કરનારે ચૌદશ સાચવીને તેરસ ચૌદશ આદિના છઠ્ઠ કરી લેવા. વચમાં પહેલી પૂનમ કે પહેલી અમાસ આવે તેને ખાધાવાર રાખી બીજી પૂનમ કે ખીજી અમાસે પૂનમના કે કલ્પરના ઉપવાસ કરી લેવા. ચાગ્ય વિચારીને કરી લેવું. પૂનમ અમાસની અવશ્ય નિયમિતતાના આગ્રહ કરવા નહિ, ” એમ લખ્યું છે તે બધું લખાણ (૧)–શાસ્ત્ર અને પરપરા મુજબની શાસનમાન્ય આરાધનાની જેની તિથિએ મુજબનું છે કે–તેમણે સ. ૧૯૯૩થી માનવા માંડેલી લૌકિક ટિપ્પણાની જૈનેતર તિથિએ મુજખનું છે ? (૨)-વળી શ્રી હીરપ્રશ્નોત્તરમાંના તે પ્રશ્નોત્તર, કલ્પેધરના જ છઠ્ઠ પૂરતા છે કે ચામાસીના છજ્જ અંગેના પણ છે? (૩)–તે લખાણમાં શ્રી જમૂવિ॰એ ‘આજે ઉપવાસ–તે પછી બીજે દિવસે પારણુ અને ત્રીજે દિવસે ઉપવાસ ' એમ આંતરે કરાતા એ ઉપવાસને છઠ્ઠ લેખાવેલ છે તે વાજબી છે ? તેમજ (૪) તેણે અમાસે કલ્પરના એક ઉપવાસ ગણાવ્યા છે તે કલ્પરના તા છટ્ઠ કહેવાતા હેાવાથી કઈ રીતે સાચું છે ?
ઉત્તર:–(૧) શ્રી હીરપ્રશ્નના તે પાઠમાંના ખુલાસા તે આરાધનાની જૈની તિથિઓની અપેક્ષાએ નથી; પરંતુ લૌકિક ટિપ્પણાની તિથિઓની અપેક્ષાએ જ છે. લૌકિક તિથિઓને પતિથિએ માનવા મનાવવાના આગ્રહવશાત્ શ્રી જખૂવિ॰એ તે પ્રશ્નોત્તરને આશ્રયીને કરેલું તે લખાણુ શાસનમાન્ય આરાધનાની જૈનીતિથિએ મુજબનું નથી; પરંતુ લૌકિકટિપ્પણાની જૈનેતર તિથિ મુજખનું છે. (૨)–હીરપ્રશ્નમાંના તે પ્રશ્ન ચોમાસી છઠ્ઠના નામે તે તે લખાણમાં શ્રી જમૂવિએ ખાટી રીતે ચડાવેલ છે. સિવાય એ પ્રશ્ન ચોમાસી કે બીજા કોઈ પણ અનુષ્ઠાનના છઠ્ઠુ અંગેના નથી; પર્યુષણુના કલ્પરના જ છ અંગેના છે અને તે પશુ પર્યુષણની અષ્ટાહ્નિકા જ પવ કહેવાતું હાવાને અગે જ શાસ્ત્રકારે તેમ જણાવેલ છે. (૩)–એક ઉપવાસની જોડે જ બીજો ઉપવાસ કરે તેમાં પહેલા ઉપવાસ કરતાં બીજા ઉપવાસનું કુલ દસ ગણુ` વધારે મળતું હાવાથી શાસ્ત્રકારે જોડે એ ઉપવાસ કરે તેને જ છઠ્ઠ કહેલ છે, એમ જાણવા છતાં શ્રી જમૂવિજયજીએ આંતરે કરાતા એ ઉપવાસને છઠ્ઠ લખાવેલ છે તે ૧૧ ઉપવાસના લને એ ઉપવાસમાં સ્વચ્છ દે દાખલ કરેલ હાઈ ને શાસ્ત્રથી સદંતર વિરુદ્ધ છે, તેમજ (૪)–શ્રી જમૂવિજયજીએ અમાસે કલ્પેશ્વરને એક ઉપવાસ ગણાવ્યા છે તે ખાટું છે. શ્રી કલ્પેધરના ૧૪-૦))ના છઠ્ઠમાંથી અમાસે શેષ રહેતા તે એક ઉપવાસને પન્ના અંતે રિયા મળિયા-તુઘ્ને અમાવસાર જીવવાાં ક્ષારું પડવાન૦' એ શ્રી ચુ`ષણાસ્થિતિવિચાર ગત પાઠ મુજબ અમાસના એક ઉપવાસ ગણાય.
