________________
૨૩૪ ]
તત્વતરંગિણી અનુવાદ ગ્રંથ જણાવ્યું છે તે ખોટું છે. તેને બદલે પાંચ વરસમાં ત્રીસ તિથિને ક્ષય આવે જ એમ જણ વવું જોઈતું હતું. આ ત્રીજા વાક્યમાં બીજી ભૂલ એ છે કે-અશાડ વદ ૧થી ભા. વ. રને ક્ષયને દિવસ ૬૧મે થાય છે છતાં તમે તે દિવસને ૬ર લખેલ છે. ત્રીજી ભૂલ એ છે કે-તે ક્ષીણ ભા. વ. ૨ પછીથી ક્ષીણ કાર્તિક વદ અને દિવસ પણ ૬૧મે જ થાય છે થાવત્ રભા જેઠ સુદ ૧૩ ના ક્ષય સુધી ૬૧ જ દિવસ થાય છે છતાં તમે સર્વત્ર દરમે દિવસ લેખેલ છે! અને ચેથ ભૂલ એ છે કે-“યુગના અંતે જે ૩૦મો બીજા અશાડ શુદ ૧૫ને ક્ષય આવે છે તેને તમે શાસ્ત્ર અને પરંપરા બન્નેથી વિરુદ્ધ જઈને ક્ષયને ચેમાસીનો દિવસ કહેલ છે,
કારણકે–તે આષાઢ શુદિ ૧૫ ને ક્ષય જેનેમાં જૈનટિપ્પણની અપેક્ષાએ ગણવામાં આવેલ છે, જેની આરાધનાની અપેક્ષાએ ગણવામાં આવેલ નથી. આરાધનામાં તે તે ક્ષીણ પૂનમને ચૌદપૂર્વધર ભગવંતે પણ-અમિશ્રિયંવર કરી અમારો પતિ તો માણાઢgrowાના વીતિ તે મતિ હિગામો ત્તિ' એ પાઠદ્વારા (વીશ દિવસની ગણત્રીમાં તે ક્ષીણુપૂનમને ઉદયાતપૂનમ લેખી હોવાનું જણાવનારી) પૂનમની જ સંજ્ઞા આપેલી છે. અર્થા–“અભિવદ્ધિત વર્ષના તે બીજા આષાઢ સુદ ૧૫ ના ક્ષય વખતે આરાધનામાં તે તે પૂનમને ચૌદપૂર્વધર ભગવંતોએ પણ ચોમાસીની પૂનમ જ ગણેલ છેઃ ટિપ્પણના ક્ષયે આરાધનામાં તેને ક્ષય ગણેલ જ નથી વળી તે ક્ષણતિથિને અંગે તમારી જેમ “ક્ષયને ચેમાસીને દિવસ” તે શાસ્ત્ર, જૈનપંચાંગ કે પરંપરામાં કેઈએ કયાંઈ બલવુંય ઉચિત માન્યું નથી. તમારી સિવાય પર્વ તિથિના ક્ષયને ક્ષય કહે પણ કોણ?
એ મૂલસૂત્ર નથી, પરંતુ બનાવટી પધ છે. તમારા તે પવની સાથે તમે મોકલેલા ચાર પ્રશ્નોત્તરની જોડે મોકલેલા તે હેવાલયુક્ત [ ત્રીસ દિવસને (?) ક્ષય જણાવનારા] કોષ્ટક પછી તમે જે-“મૂળસૂત્ર-યંતિ ના રિદ્ધિ ના તોf vમાળા” એમ લખ્યું છે, તેમાંનું ‘તિહીને બદલે સિદિ' પદ, તે પ્રાકૃત પદ્યમાં અન્યનું ઘુસાડેલું ‘તોપ’ એ સંસ્કૃત વાક્ય અને તે પદ્યને છેડે રહેલ
મા” શબ્દ, તે પદ્યના કર્તાને સામાન્ય બેધવાળો પણ લેખવાની સાફ ના જણાવે છે. અન્ય સંસ્કૃત વાક્યમાંના તે “તો પિ' પદને તે પ્રાકૃતપદ્યમાં અને અને નિત્યનપુંસક ગણાતા “મા” પદને એ રીતે “પમાળા' તરીકે સ્ત્રીલિંગે સ્થાપીને તમે પોતે વિકૃત બનાવી દીધેલા પિતાના તે પદ્યને તમે મૂલસૂત્ર તરીકે જણાવવાની જે હિંમત કરી છે તે હિંમતની પણ બલિહારી ગણાય! શાસ્ત્રમાં તે ‘મિ ના સિદી ના માએમ પદ્ય છે અને તે પદ્ય પણ તિથિ, પ્રાતઃ પ્રત્યાઘાનવેઢાયાં જ રત ક પ્રમ” એ નિયામક વિધાનનું ‘જાદુઈ કહીને જણાવેલું સાક્ષી પદ્ય છે. મૂળસૂત્ર નથી. (જુઓ-શ્રી શ્રાદ્ધવિધિગ્રંથગત-તિથિપ્રકરણ પૃ. ૧૫ર)