________________
રર૪]'
તત્ત્વતરંગિણી અનુવાદ ગ્રંથ રજુ કરેલી તે ટચૂકડી પંક્તિ પણ જેડીયાપર્વમાંની આગલી તિથિની વૃદ્ધિ અંગેની નથી; પરંતુ એકવડી તિથિની જ વૃદ્ધિ અંગેની છે.
વળી સિદ્ધચકમાં લખાયેલ તે અધિકાર વખતે તે તેમના નવા તિથિમતને જન્મય હતે. કારણકે-સં. ૧૯૨ સુધી તે શ્રી જ બૂવિજયજીના ગુરુ શ્રી પ્રેમસૂરિજી સમજતા જ હતા કે-“શ્રી તત્ત્વતરંગિણીગ્રંથના તે પાઠમાં જે જેડીયા પર્વની પણ વાત હત તે તે પાઠમાં જે ફક્ત “તિનિશિવેન વીક્ષાર્થ એમ કહીને એક તિથિ સ્વીકારવાને જ નિર્દેશ કરેલ છે તે ન હેત; પરંતુ “તમાં કહ્યું હતઃ પણ તેમ કહ્યું નથી. માટે જ તે પાઠ, બીજ–પાંચમ-આઠમ-અગીઆરસ-ચૌદશ-પૂનમ અને અમાસમાંની કેઈપણ એક તિથિને ક્ષય હોય કે કેઈપણ એક તિથિની વૃદ્ધિ હોય ત્યારે કઈ તિથિને તે તિથિ તરીકે માનવી ? તેની જ વ્યવસ્થા કરે છે. તિથિ મેળવવા માટે તે એ વ્યવસ્થા હોવાથી તે વ્યવસ્થા કરતાં જે પાછલી તિથિ જતી હોય તે તે તિથિને પણ એ વ્યવસ્થાથી પ્રાપ્ત કરાય છે અને તે રીતિ કાંઈ કેઈએ નવીન ઉપજાવેલી નથી ?”
ટૂંકમાં તે રીતિ, પ્રભુશાસનની આદિથી અવિચ્છિન્ન આચરણારૂપે છે. આ વાતની સાક્ષીમાં સત્તરમા સૈકાને શ્રી હરિપ્રશ્નને “યોરશીવતુર્વર પાઠ, “મા- હા શિવસે ફરું જિમ? એ ખરતરીય ગુણવિનય વિરચિત “ઉસૂત્રખંડન'માંને પાઠ તેમજ અનેક હસ્તલિખિત પટ્ટક આદિ શાસ્ત્રીયપૂરાવાઓ પણ વિદ્યમાન છે. આમ છતાં સં. ૧૨ માં પિતાની “ના” ને અવગણીને નેવે મત કાઢનાર શિષ્યએ, શ્રી તત્વતરંગિણીને તે પાઠના પિતે શ્રી પ્રેમસૂરિજી મહારાજે માનેલા અને આદરેલા તે અર્થથી પણ એ રીતે જુઠે જ ભાવાર્થ ઉપજાવીને પ્રચારવા માંડ્યો અને તે સામે શ્રી પ્રેમસૂરિજીનું કાંઈ જ ન ચાલ્યું એટલે જ શ્રી અંબૂવિજયજી જેવાએ તેવા કૂટ ભાવાર્થોને સિદ્ધાંતમાં ખપાવવા આ તાંડવ આદરેલ છે ! જે તેઓને પણ ખૂબ દુઃખદ જણાયું છે.
પ્રશ્ન કદ -શ્રી જેબ્રવિજયજીએ પિતાની સં. ૧૯૬ની “તિથિસાહિત્યદર્પણ” બૂકના પિજ ૧૪૬ ઉપર શ્રી હરિપ્રશ્નને ‘વા ચતુરચાં શો વાળનેએ આખો પ્રશ્નોત્તર રજુ કરીને તે પ્રશ્નોત્તરનો ભાવાર્થ, તેમણે પિતાની સં. ૧૯૩ની બૂકના ૧૧૮મા પિજ ઉપર જણાવેલ ભાવાર્થમાંથી “અર્થાત્ મુખ્યતિથિ ખાધાવારમાં ન આવે તેમ કરવું” એ પંક્તિને ઉડાવી દઈને કેમ રજુ કરેલ હશે?
ઉત્તર મહિનામાં મુખ્યત્વે જેમ બાર પર્વતિથિઓ ગણાય છે તેમ વર્ષમાં આઠ આઠ દિવસ પ્રમાણવાળી છ અદાઈપર્વ ગણાય છે. લૌકિક પંચાંગ મુજબની તિથિઓ, આરાધનામાં ઉપયોગી બનતી નથી, આથી તે તિથિઓમાંથી “સર્વામિત્રના આધારે આરાધનામાં જેમ સૂર્યોદય વખતે જે તિથિ અલ્પ ઘડીવાળી હોય છતાં તે તિથિને જ અહોરાત્રની તિથિ માનવામાં આવે છે તેમ તે લૌકિક તિથિઓમાંની કેઈપણ પર્વતિથિ ક્ષીણ કે વૃદ્ધ
