________________
પર્વતિથિઓધક પ્રશ્નોત્તરી
[ ૧૩૩
તે વર્ગ પણ પર્વક્ષયે પૂર્વ–પૂર્વતર અપર્વનો ક્ષય પચાસ વર્ષ સુધી કર્યો છે.
ઉત્તરા- ઉપર પ્રમાણે શ્રી હીરસૂરિજી મના તે ઉત્તર અર્થ, તે વર્ગ સં. ૧૯૯૨ થી જ ભિન્ન ભિન્ન કરે છે અને ભાવ પણ ભિન્ન ભિન્ન તારવે છેઃ તે પહેલાં તે તે બધાજ અર્થકારે, તેમના ગુરુઓ અને દાદા-પરદાદાગુરુઓ પણ શ્રી હીરપ્રનમાંના તે પાઠને અર્થ,પાંચમને ક્ષય હોય તે તેને તપ પાછલી તિથિમાં કરે અને પૂર્ણિમાને ક્ષય હોય તે તેને તપ, તેરસ-ચૌદસે કરે, જે તેરસને દિવસે કો ભૂલી જાય તે પ્રતિપદાને દિવસે કર.” એ પ્રમાણે કરતા હતા અને તે અર્થને ભાવ,–“ભા. શુ. ૪-પના જોડીયા પર્વ સિવાયની-કેઈપણ પંચમીને ક્ષય હોય તે આરાધનામાં “શ પૂdo' મુજબ ચોથને ક્ષય કરીને તેના સ્થાને પંચમી અને કેઈપણ પૂર્ણિમાને ક્ષય હોય ત્યારે ચૌદશને તેરસે સ્થાપીને ચૌદશનાં સ્થાને તે ક્ષીણ પૂનમને પ્રથમ ઉદયાત બનાવવી અને તે પછી જ તે પર્વતિથિઓની આરાધના કરવી.” એ પ્રમાણે જ તારવતા હતા. તે જ પ્રમાણે સં. ૧૯૯૨ પહેલાનાં તે વર્ગનાં આરાધનાનાં જૈન ભીંતીયાં પંચાંગમાં પાંચમ અને પૂનમ(તેમજ અમાસ) ના ક્ષયે પૂર્વની ઉદયાત ચોથ અને તેરસને ક્ષય, તે પંચાંગે છપાવા શરૂ થયાના સં. ૧૯૪૨ (જુઓ વિ. સં. ૨૦૦૪માં પ્રસિદ્ધ થએલ શ્રી ચારિત્રસ્મારકગ્રંથમાલા ગ્રંથાંક ૩૬-જૈન પર્વતિથને ઇતિહાસ” નામની મૌલિક બૂક પૃ. ૪૨) થી ૧૯૯૨ સુધીના પચાસ વર્ષો સુધી તે તે વગે છાપેલે વિદ્યમાન પણ છે. “પંચમી તિવિદિતા' ને ભાવ, વિપરીતમતિનું પ્રતીક હેઈને કલ્પિત છે.
પ્રસ્તુત ૨૪મા પ્રશ્નના પેટાપ્રશ્ન નં. ૧માં જણાવેલી સં. ૧૯લ્ડની પર્વતિથિચર્ચાસંગ્રહ” બૂકના પાના ૧૩ ઉપર શ્રી કલ્યાણવિજયજીએ તથા પેટા નં. ૨ માં જણાવેલી સં. ૧૯૯૩ની “સાંવત્સરિક-પર્વવિચારણું બૂકના પાના ૬૧ ઉપર શ્રી જનકવિજયજીએ પણ શ્રી હીરસૂરિજી મના તે ઉત્તરને અર્થ તે સં. ૧૯૯૨ પહેલાં જે થત હિતે તે જ કરેલ હોવા છતાં તે બંને મહાશયેએ તે અર્થને ઉપર જણાવ્યા મુજબના સં. ૧૯૨ સુધી તેઓએ જ તારવેલા અને ૫૦ વર્ષો સુધી આચરેલા ભાવને તે વિચિત્ર પલટે મનસ્વીપણેજ આપેલ છે. શ્રી હીરાનના તે પાઠમાંની પંચમીને શ્રી કલ્યાણવિજયજી. એ-“ભા. શુ પંચમી જ ગણવી અને તે પાંચમ તથા પૂનમના ક્ષયે પૂર્વની ઉદયાત તિથિને ખસેડવી નહિ” એમ ભાવ કાઢ અને શ્રી જનકવિજયજીએ તે અર્થના ભાવમાં તે પંચમીને ભા.શુ. પંચમી ગણવાની શ્રી કલ્યાણવિજયજીની તે વાતની ઉપેક્ષા કરીને શેષ-ઉદયાતને નહિ ખસેડવાની વાતમાં એક્યતા દર્શાવી છે. પરંતુ શ્રી કલ્યાણવિજયજીની તે જ બૂકના
ત્મા પેજ ઉપર “ પૂર્વાને અર્થ તે શ્રી ક. વિ.એ જ “પર્વતિથિના ક્ષયમાં પર્વ તરીકે પૂર્વતિથિ પાળવી’ એમ કરેલ હોવાથી તે ઐક્યતા બનાવટી તરીકે ખુલ્લી થઈ જાય છે. ઉપર જણાવેલા પ્રામાણિક આધારથી સ્પષ્ટ છે કે-તે બંને મહાશયની તે બંનેય
