________________
૧૫૮ ]
તત્ત્વતરંગિણું અનુવાદ ગ્રંથ
તિથિ કરતાં ક્ષીણતિથિને અવયવ વધારે હોવાથી તારે તે પર્વતિથિને ક્ષય માનવે જ મુશ્કેલ બનશે તેથી” જીવનપર્યત વ્યાકુળ થઈશ.”
શાસ્ત્રકારની આ વાતમાં તિથિ ઓછા-વધુ અવયવવાળી માનવાની વાત સિવાય “સમાપ્તિની કઈ વાત જ નથી. આમ છતાં તે વગે આ ઉલેખના કરેલા તે અર્થમાં (પર્વ ક્ષયે એક દિવસે બે તિથિ કરવાના પિતાના કલ્પિત મતને આ ઉલેખથી સાચે લેખાવવા સારૂ) સમાપ્તિની કલ્પિત વાત રજુ કરેલી છે. અને તેવી ગરબડ કરવામાં તે વર્ગ, શાસ્ત્રકારના આ મૂલ ઉલ્લેખને જ આગળ પાછલ ઉથલાવી નાખેલ છે! એટલે કે–તે ઉલ્લેખમાંની પહેલી પંક્તિને અર્થ છેલ્લે અને છેલ્લી પંક્તિને અર્થ પહેલે રજુ કરવાની માયા કરી છે, તે બંને અર્થની વચ્ચે તે મૂલ ઉલ્લેખબાહ્યની ઘણી વાતને શાસ્ત્રકારના નામે ચઢાવી દેવાની શાસ્ત્રઠગાઈ કરેલ છે અને–પિતાના અર્થમાં પિતે પણ ક્ષીણ તિથિમાં પણ સમાપ્તિ પ્રતિથિને દિવસે થએલી હોવાથી તે તિથિ તે દિવસે કરવી.’ એમ જણાવીને તે દિવસે તે એક જ તિથિ કરવાનું સ્પષ્ટ લખેલ હોવા છતાં-૫ર્વક્ષયે તે દિવસે તે ઔદયિકી અને ક્ષીણ એમ બે તિથિ કરવાનું જણાવતા મૃષાવાદ તો ચાલુ જ રાખેલ હોવાથી તે વર્ગને આ અર્થ પણ મહાન અનર્થકારી છે. તે શાસ્ત્રીય ઉલેખના અર્થમાં તે વગે, આ ઉપરાંત બીજી પણ જે અનેક ગરબડ કરેલી છે તે ગરબડને આ અનુવાદ ગ્રંથમાં તે ૧૮મી ગાથાની ટીકાના અનુવાદની નીચેની ૫૭નંબરની - - સંજ્ઞક ટિપ્પણીમાં વિસ્તારથી જણાવેલ છે. અર્થજનોએ તે સ્થલેથી તે દરેક ગરબડને મનનપૂર્વક ધારી લેવી આવશ્યક છે. શ્રી કલ્યાણવિજયજીની વિદ્વત્તાએ વંચક બનીને કરેલી અસત્યની પ્રતિષ્ઠા !
પ્રશ્ન ૪ –સં. ૧૯૩ની પર્વતિથિ-ચર્ચાસંગ્રહ’ બૂકના પેજ ૭૮ ઉપર પમે પ્રશ્નોત્તર છે કે-“પ્ર-શ્રી સાગરાનંદસૂરિજી “ પૂર્વ તિથિ પાથ” એ ઉમાસ્વાતિના વચનને અર્થ “ક્ષયમાં પૂર્વતિથિને ક્ષય કરે એવો કરે છે તે બરાબર છે? ઉ૦-(૧) આ વચનનો સાગરાનંદસૂરિજી સાવ ખોટો અર્થ કરે છે, શ્રી ઉમાસ્વાતિજીનાં ઉક્ત વચને (૨) ક્ષયવૃદ્ધિનાં જણાવનારા નથી પણ ક્ષયવૃદ્ધિમાં આરાધના ક્યાં કરવી તેને ખુલાસો આપનારાં છે, (૩) અને તેને ખરે અર્થ, “પર્વતિથિના ક્ષયમાં તેનું આરાધન પૂર્વતિથિમાં કરવું અને વૃદ્ધિમાં ઉત્તર તિથિએ” એ પ્રમાણે છે. (૪) શ્રી સાગરાનંદસૂરિજી પતે પણ પર્વતિથિની ચર્ચામાં રહેતા પડયા ત્યારે એ વચનને આવો જ અર્થ કરતા હતા, જૂઓ તેમનું નીચેનું લખાણ – " (૫) “ક્ષય થતાં પૂર્વની તિથિમાં આરાધનાની જરૂર અને તેનું કારણ” (૬) “અને આ જ કારણથી બીજ, પાંચમ વગેરે પર્વતિથિઓને ક્ષય હોય છે ત્યારે તે તે પર્વતિથિની આરાધના પહેલે દિવસે કરી લેવામાં આવે છે, કેમકે-(૭) તે તે પર્વતિથિને ભોગવટો તે
