________________
પર્વતિથિલક પ્રશ્નોત્તરી
[ ૧૬
તે પ્રોષને નવા વર્ગમાં તે ઔદંપર્યાર્થ રજુ કરવામાં પ્રાયઃ તેઓ પ્રથમ છે, અને તેનું કારણ-“શ્રી જંબૂ વિ. તથા શ્રી જનક વિજયજીને તેમની બૂકમાં તે પ્રઘોષને તે જ ઔદંપર્યાર્થ પીરસોતે છે. સદંતર નિરાધાર એવા તે નવા તિથિમતને સાધાર લેખાવવા સારૂ શ્રી કલ્યાણવિજયજીએ, પ્રઘોષના અર્થમાં તેવી ગરબડે કરીને તે પ્રવેષને તે અસંગત એદપર્યાથે કરવામાં-“(૧)-તે પ્રઘષને તે અદંપર્યાથે આપણા શ્રીસંઘમાં સં. ૧૯૯૨ સુધી કેઈએ પણ કરેલ નથી, (૨)-આપણા શ્રીસંઘના સમસ્ત અંગેએ સં. ૧૯૯૨ સુધી તો તે પ્રઘોષને- પર્વતિથિના ક્ષયે પૂર્વ તિથિને પર્વતિથિ કરવી” એ અર્થ નિરપવાદ સ્વીકારેલો છે અને (૩)-સં. ૧૫૨ તા. ૫-૮-૧૮૯૬ના “સયાજીવિજય વડોદરાના પત્રના “જનો માટે ખાસ શીર્ષક અષાડ વદી ૧૧ના અંકમાં તે “ક્ષો પૂર્વા' પ્રઘાષનોઆજથી ૬૬ વર્ષ પૂર્વે પણ–“પર્વતિથિને ક્ષય હોય તે પહેલી તિથિ પર્વતિથિ કરવી” એ પ્રમાણે સર્વમાન્યપણે સ્પષ્ટ પ્રસિદ્ધ થએલ અર્થ વગેરે પણ વિદ્યમાન છે.” ઈત્યાદિ જાણવા છતાં પ્રચલિત આચરણ પર પ્રમાણિકતા અને પ્રાચીનતાની છાપ મારનારી તે દરેક હકીકતે પ્રતિ આંખ મીચામણુ કરેલ છે, અને તે પ્રઘોષમાં નથી તે “આરાધના’ શબ્દને પદરને ઘુસાડવા વડે તેમજ છે તે ‘તિથિ' શબ્દને ઉડાડી દેવા વડે તે “યે દૂર્વા ' શાસ્ત્રને પણ અપશાસ્ત્ર બનાવવારૂપ અપકૃત્ય કરેલ છે! આ રીતે કલ્પિતમતના આગ્રહ ખાતર તે પ્રઘાષને આચરણ અને શાસ્ત્ર એ બન્નેને ઉત્થાપનારે ઐદપર્યાર્થી પેદા કરવાનું કાર્ય, આત્માની કઈકેટિ હોય ત્યારે સૂઝે? એ વિચારવાનું ગીતાર્થ ઉપર છેડીએ, તે પણ સં. ૨૦૧૪ના અમદાવાદ મુનિસંમેલનમાં તે નવા તિથિમતના નેતા શ્રી રામચંદ્રસૂરિએ આ શ્રી કલ્યાણવિજયજીની જે અયોગ્યતા ૪૦૦ મુનિવરે વચ્ચે બલડ જાહેર કરેલ તે તે યથાર્થ જ જણાઈ હતી અને તેથી જ તે જાહેરાતની પળે તે નવા મતના નેતાને સહુ પ્રથમ મેંજ “શાબાશ-શાબાશ”ની જોરદાર ઘોષણાથી વધાવી લીધા હતા.
(૩)-તેવું કૃત્ય સૂચવનાર તે લખાણ પછી તે શ્રી કલ્યાણવિજયજી, પિતાની તે બૂકના ૯મા પેજ ઉપર તે પ્રૉષના પોતે પણ-“પર્વતિથિના ક્ષયમાં પર્વ તરીકે પૂર્વતિથિ પાળવી.” એ પ્રમાણે કહેલા ખરા અર્થમાંથી સ્પષ્ટતયા ખસી જવારૂપે સદંતર ગુલાંટ મારીને તે પ્રઘાષને-“પર્વતિથિના ક્ષયમાં તેનું આરાધન પૂર્વતિથિમાં કરવું” એ પ્રમાણે વ્યાકરણ, ન્યાય અને પૂર્વાપર સંબંધને સદંતર અસંગત અર્થ કરવાની પણ ગ્રામ્યવિદ્વત્તા દાખવી શકેલ છે! તેવી વિદ્વત્તાની આંધીમાં તેમને તે પ્રૉષમાંને “પૂર્વી” શબ્દ, સપ્તમીમાં નથી, પરંતુ પ્રથમામાં છે એ પણ સૂઝયું નથી ! એમને એ તે સૂઝયું હતું તેમની આ જ બૂકના નવમા પેજ ઉપર તેમણે જે પૂને જ્યારે સત્ય અર્થ લખ્યું હતું ત્યારે.
(૪)-પ્રસ્તુત પ્રશ્નોત્તરમાંના તે લખાણ પછી તેમણે-“શ્રી સાગરાનંદસૂરિજી પિતે પણ પર્વતિથિની ચર્ચામાં હેતા પડયા ત્યારે (એટલે કે-સં. ૧૯૯૨ સુધી) એ વચનને
૨૧