________________
૨૦૦ ]
તત્વતરંગિણી અનુવાદ ગ્રંથ
તે અસત્ય અને ઉપેક્ષણય જ છે.” આથી તે સંબંધમાં વધારે ખુલાસાની જરૂર નથી.
વાત એટલી ઉમેરવી રહે છે કે-તે લેખકે તે લખાણમાં જે-તે આધાર પણ પૂ. આગમ દ્વારકશ્રીએ સં. ૧૯૮૯માં પ્રથમ જ બતાવ્યું હોવાને દેખાવ કર્યો છે તે પણ અસત્ય છે. કારણ કે-તેઓશ્રીએ શ્રીસંઘને સં. ૧લ્પર અને સં. ૧૯૬૧માં પણ આવેલા તે ભા. શુ. ૫ના ક્ષય પ્રસંગે તે તે આધારે બતાવ્યા જ હતા. સં. ૧૫રના તે પ્રસંગે અમદાવાદ લુહારની પિળના સુશ્રાવક શા. છગનલાલ પાનાચંદે ભાવનગર પં. શ્રી ગંભીર વિજયજી ઉપર લખેલા (શ્રી જંબૂવિની તે બૂકના ૧૮મા પેજ પર છપાએલા) પત્રમાં પડેલે તવંતરંગિણ મંગાવવાને ઉલેખ, એ વાતની આજે પણ સાક્ષી પૂરે છે. તેમજ સં. ૧૫રને “સયાજીવિજય પત્રમાં લેખ પણ એ વાતની સાક્ષી પૂરે છે.
તે લખાણ પછીથી શ્રી અંબૂવિજયજીએ, જે-“પાઠ આપવાની તેઓએ તસ્વી લીધી ન હતી.” એમ લખ્યું છે તે તે તે પાઠવાળા પુસ્તકનું “તત્વતરંગિણી” નામ જાણ્યા પછી અભણ જ લખી શકે. તે વાક્ય પછી તેમણે-“જ્યારે પૂછવામાં આવ્યો ત્યારે તેમણે તુચ્છ ક્ષે ૪૪૪ વ્યાકુળ થઈશ.” આ પાઠ આપ્યો.એમ જે લખ્યું છે તે સરાસર જુઠું છે. કારણ કે-સં. ૧૯૮લ્માં તેમણે તે પાઠ બાબત પૂજ્યશ્રીને પૂછ્યું જ નથી, તે પાઠનું સ્થળ જણાવ્યા પછી પૂજ્યશ્રીને તે પાઠ કઈને આપવાને પ્રાયઃ પ્રસંગ જ ન આવ્યું
ઈને પૂજ્યશ્રીએ તે પાઠ તે સં. ૧૯૮લ્માં તો શું; પરંતુ સં. ૧૯૯૨ સુધી કેઈને આપ્યો નથી. વળી સં. ૧૯૨માં તો તે લેખકે તે શ્રી તત્ત્વતરંગિણી ગ્રંથનું પર્વ તિથિપ્રકાશ” નામે ભાષાંતર પણ પ્રસિદ્ધ કરેલ હોવાથી તે પાઠ તે લેખકના ખ્યાલમાં તે પ્રથમથી જ હેવાનું સિદ્ધ છે.”
આમ છતાં શ્રી જંબૂવિજયજીએ, સં. ૧લ્કની તે બૂકમાં તેમણે લખેલી– શ્રી તત્ત્વતરંગિણીને પાઠ પૂછયો ત્યારે આગે.” એ કૃત્રિમ વાતને સંવત્ તેમણે જે ૧૯૮૯ લખાવેલ છે તે સંવત્ પણ તેમણે (પિતે શ્રી તત્વતરંગિણીને માન્ય લેખાવેલ હોવાથી હવે તે શ્રી તત્વતરંગિણીને તે પાઠને ઈન્કાર કરી શકે તેમ નથી. તેમજ “શાસ્ત્રીયપૂરાવામાંના
ભા. શુ. પના ક્ષયે ત્રીજો ક્ષય કરવાનું જણાવનારા અનેક પ્રાચીન લેખેને સ્વીકાર કરે તો તેમને મત ટકે તેમ નથીઃ ઈત્યાદિ કારણોને લીધે) સં. ૧૯૯૩માં પ્રસિદ્ધ થએલ તે શાસ્ત્રીયપૂરાવા” બૂકમાંના તે પ્રાચીન લેખો ઉપર પ્રમાણિકતાની છાપ મારનારે તે તવતરંગિણીને પાઠ તે બૂકના પેજ ૧૫ ઉપર અર્થ સહિત પ્રસિદ્ધ થયેલ હોવાથી શ્રી તત્વતરગિણીના તે પાઠને તે ખરા અર્થને બેટે કહેવા સારૂ જૂઠે લેખાવેલ હોઈને તે વાતને સં. ૧૯૮૯ નથી, પરંતુ ૧૯૩ છે. આ વાતની-સં. ૧૯૨માં તેમણે તે શ્રી તત્ત્વતરંગિણી ગ્રંથને અનુવાદ કર્યો તેમાં તથા તે પછીથી સં. ૧૯૫ સુધી પણ તે લેખકે કે-નવા વર્ગના કેઈ અન્ય લેખકે પણ શ્રી તત્ત્વતરંગિણીના તે “તુ ક્ષ' પાઠના તે ખરા અર્થ બદલ કદિ તેવી વાત લખી નથી.” એ પ્રતીતિ પણ છે.
