________________
[ ૮૭
ગાથા ૫૬ મી કરાવે છે ? . પપ છે એ બધા પ્રકાર જાણીને શ્રાવક, સુખના હેતુરૂપ એવી શ્રી જિનપ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા શ્રી જિનવચનના જાણ એવા આચાર્યો પાસે કરાવે છે. તે ૫૬ છે
ટીકાથ-જે પ્રમાણે સમાચારીથી સિદ્ધાંતવિરુદ્ધ કરાતું હોય તે પણ જે ચિહથી જાણી શકાય તેમ છે તે ચિહ્નને શાસ્ત્રાનુસારે કહીએ છીએ. ૪૮ અનુગદ્વાર સૂત્ર, તે સૂત્રની ટીકા અને તેની ચૂર્ણિ વગેરે ગ્રન્થને વિષે શ્રાવકે અને શ્રાવિકાઓને મુહપત્તિ તથા ચરવાળે રાખવાનું શ્રી જિનેશ્વરએ કહેલું હોવા છતાં પણ “જિનેશ્વરએ કહેલ નથી” એમ બેલે છે! (એ સિદ્ધાંતવિરુદ્ધનું ચિહ્ન છે.) તે શ્રી અનુગદ્વારસૂત્રને પાઠ-૧ff તં लोउत्तरियं भावावस्सयं १ जणं समणो वा समणी वा सावओ वा साविआ वा तच्चित्ते तम्मणे xxx ago એ પ્રમાણે છે, તે સૂત્રની ટીકામાં તે પાઠમાંના ‘તરgિ ” શબ્દને ટીકાર્થ, “તે આવશ્યકને વિષે આવશ્યકને સારી રીતે સાધી આપનારા એવા શરીર–રજોહરણ–મુહપત્તિ વગેરેને યચિતકાર્યમાં વાપરવા સારુ આપેલાં છે=જેલાં છે જેણે એ શ્રાવક એટલે કે-ઉપકરણેને યથાસ્થાને સમ્યક્ પ્રકારે સ્થાપેલ શ્રાવક.” એ પ્રમાણે છે, અને તે શ્રી અનુગદ્વારચૂર્ણિને “તરવાળે” પાઠાઈ–“જે શરીર–રજોહરણમુહપત્તિ વગેરેદ્રવ્ય છે તે ક્રિયા કરવાપણા વડે કરીને જેલા (હેય).” એ પ્રમાણે છે. આ ૪૯ !
હવે ૫૦મી ગાથા દ્વારા મતાંતર વડે ગ્રંથને વિધિ જણાવે છે કે “વળી કઈ બીજા ગ્રન્થ જોયા સિવાય અન્યના એક દેશભાગને પકડીને વિપરીતભાવને પામેલા મતિમૂઢ આત્માઓ, શ્રાવકેની આગળ તેઓને ગમે સારે લાગે એ પ્રકારને ઉપદેશ આપે છે કેપૌષધ તથા સુસાધુઓને પ્રાસુક-એષણીય અને સુંદર એવા વિપુલ આહારાદિકનું સુદાન કરવારૂપ અતિથિસંવિભાગ, અષ્ટમી-ચતુર્દશી-પૂર્ણિમા અને અમાવાસ્યા એ ચાર પર્વતિથિને વિષે જ કરવા યોગ્ય છે, અન્ય તિથિઓને વિષે નહિ. . ૫૦ ”તે ઉપદેશ આપનારાઓ જેવા હોય છે તેવા આ ગાથા દ્વારા જણાવે છે કે “જેઓ ગ્રન્થના પિતે સ્વીકારેલા ભ્રમ પેદા કરનારા એક દેશભાગને બીજા ગ્રન્થથી સંગત કરવાને–જવાને માટે બુદ્ધિ વગરના હોય છે, અને વળી તે પુરુષ પર્યાયભાવને પકડીને જેમ બૌદ્ધો વિપરીત પ્રરૂપણ કરે છે તેમ આગમના એક દેશભાગને પકડીને વિપરીત પ્રરૂપણ કરે છે.” ભાવાર્થ તે પ્રથમ જ વિસ્તારથી જણાવેલ છે તેથી અહિં કહેવાનો પ્રસંગ આવ્યો હોવા છતાં પણ પિસેલું જ પીસવાને ન્યાય લાગુ થવાની ભીતિથી અહિં જણાવેલ નથી. એ ૫૧ છે વળી પણ મતાંતર વડે ગ્રંથને વિરોધ જણાવે છે કે-“શ્રી પ્રતિષ્ઠાકલ્પમાં “શ્રી જિનપ્રતિમાઓની પ્રતિષ્ઠા સાધુઓએ કરવી” એ પ્રમાણેના ઉલ્લેખ વડે સાધુઓને પ્રતિષ્ઠા કરવાની શ્રીતીર્થકરેએ આજ્ઞા આપી છે, નહિ કે-ગૃહસ્થને પણ તેવી આજ્ઞા છે.” શ્રી વીરચરિત્રમાંના–“રતાन्तिनाथेन, प्रार्थितः कपिलो मुनि । प्रत्यष्ठात्प्रतिमा मंत्र-पूतचूर्णमिति [चूर्ण विनि ] क्षिपन् ।' એ ઉલ્લેખાનુસાર શ્રી કપિલકેવલીએ સુગંધીચૂર્ણથી પ્રતિષ્ઠા કરી પણ છે. તે પર એ ફરી પણ તે વાતની સંમતિસૂચક એવી પ૩મી ગાથા કહે છે કે-“શ્રી શત્રુંજયમાહાભ્યમાં [ નામ
