________________
તત્ત્વતરંગિણું અનુવાદ ગ્રંથ એક પૂર્વધર મહવને જે અ૫પરંપરાગમ શ્રુત જે રીતે કંઠસ્થ રહ્યું હોય છે તેટલું જ મૃત પંચાંગી પરંપરાગમરૂપે લિપિબદ્ધ થવા પામ્યું હોય છે.
તે લિપિબદ્ધ અલ્પ પરંપરાગમ કૃતમાને પણ કેટલેક ભાગ ઈસ્લામી આદિ રાજ્યકાલે નષ્ટ થઈને હજારે હસ્તલિખિત અલભ્ય પણ પ્રતિઓ યતિવર્ગાદિ દ્વારા પાશ્ચાત્યને હાથ પડીને અને હજાર હસ્તલિખિત અલભ્ય પણ પ્રાચીન પ્રતિએ કોઈને પણ નહિ બતાવવાની છદવાલા શ્રાવકે હસ્તકના અનેક જ્ઞાનભંડારમાંજ સડી જઈને ભૂક થઈ જવા પૂર્વક નષ્ટ થએલ હોવાથી આજે શ્રી શ્રમણપ્રધાન ચતુર્વિધ સંઘ પાસે જે કાંઈ હસ્તલિખિત અને મુદ્રિત પરંપરાગમ શ્રત વિદ્યમાન છે તે શ્રુત તે તે અ૯પપરંપરાગમ શ્રુતમાંને પણ અપાતિઅલપ પરંપરાગમવિભાગ જ વિદ્યમાન છે.
આમ છતાં પણ તે અલ્પાતિઅલ્પ પરંપરાગમને–વર્તમાનકાલીન પૂર્વ મુનિસંપ્રદાયમાં પણ તે શ્રી ચૌદ પૂર્વધર મહષઓ આદિથી અવિચ્છિન્ન પરંપરારૂપે ચાલી આવેલી આચરણાએનું બળ, સંપૂર્ણ પરંપરાગમપણું બક્ષે છે અને તેથી આજે પણ મુખ્યત્વે તે અવિચ્છિન્ન પરંપરાગત આચરણુઓના બળે પ્રભુનું શાસનઆ અપતિઅલપ પરંપરારૂપ ૪૫ આગમ પંચાંગી દ્વારા પણ સંપૂર્ણ કૃતવત્ પ્રવર્તે છે.
શ્રી તીર્થોદુગલિક પન્નાની'વારા સદસેન -જાવતા રુદ મા વાલે xxx x x અનુજારી, અરિજીત્રા ૩ ના સિલ્વ ' એ ૫૦ થી ૫૩ ગાથા મુજબ પ્રભુશાસનના ૨૧૦૦૦ વર્ષના અંતિમ સિકામાં અંતિમ એકાવતારી મહર્ષી શ્રી દુપસહસૂરીશ્વરજીમની વખતે તે આ પંચાંગીયુક્ત ૪૫ આગમરૂપ અલ્પતિઅ૫ પરંપરાગમમાંથી પણ કમે નષ્ટ થતું શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર-શ્રી આવશ્યકસૂત્ર-શ્રી અનુગદ્વારસૂત્ર અને શ્રી નંદીસૂત્ર મળીને એ ચાર આગમગ્રંથે જેટલું અત્યંત અલ્પજ પરંપરાગમગૃત રહેવાનું હોવા છતાં તે વખતે પણ તે અત્યંત અલ્પ પરંપરાગમ દ્વારા પ્રભુશાસન, કિંચિત્માત્ર નહિ, પરંતુ સંપૂર્ણ શ્રતની વિદ્યમાનતામાં પ્રવર્તતું તેમ સર્વાગ સંપૂર્ણ જ પ્રવર્તાવાનું છે, તે તે વખતે પણ મુખ્યત્વે પ્રવર્તાવાની અવિચ્છિન્ન પરંપરાના બળે જ સંપૂર્ણ પ્રવર્તવાનું છે.
પ્રશ્ન :-આ રીતે આજે અગાધજ્ઞાનીના વિરહકાલે પ્રભુનું શાસન મુખ્યત્વે જે ગીતાર્થચરિત પરંપરાના આધારે પ્રવર્તે છે તે પૂર્વની જેમ આજે પણ પ્રભુભાષિત સદ્ધર્મને ઉપદેશ, આજ્ઞાઓ અને મુમુક્ષુજનેને જિજ્ઞાસાવૃત્તિઓ થતી શંકાનાં સમાધાને જણાવવામાં મુખ્યત્વે તે અલ્પાતિઅપાગમ પંચાંગીશાસ્ત્રોને આધાર લેવાતે હાઈને વિદ્યમાન શાસ્ત્રોના આધારે પ્રભુશાસન પ્રવર્તતું અનુભવાય છે તે કેમ બને? તેમજ આજે પ્રભુશાસન પ્રવર્તે છે તેમાં પરંપરાને આધાર મુખ્ય ગણવાથી શાસ્ત્રને આધાર ગૌણ બની જાય છે અને મૂલ નાયકની જેમ વ્યવહાર મુખ્યને જ થતું હોવાથી ગૌણ લેખાવા પામતા વર્તમાન શાસ્ત્રોના-કૃતના વ્યવહારથી તે આજે સર્વ ધર્મવ્યવહાર જોવાય છે. તે તે સંગત શી રીતે ગણાય? કારણકે-ગૌણને તે વ્યવહાર જ હોઈ શકતું નથી.
