________________
પર્વતિથિબેધક પ્રશ્નોત્તરી
[ ૧૦૫
(૨૩) વર્તમાનમાં પ્રવર્તતે શ્રાવકને સામાયિક લેવાને વિધિ, આવશ્યકચૂર્ણિમાં જણાવેલ વિધિથી ભિન્ન હોવા છતાં તે વર્ગ પણ શ્રાવકને વર્તમાનવિધિથી જ સામાયિક કરાવે છે તે પરંપરાથી કરાવતા હોઈને શાસ્ત્રરૂપ જિનાજ્ઞા કરતાં પરંપરારૂપ જિનાજ્ઞાને પ્રબલ માનતે હવાના પ્રતીકરૂપ છે.
(૨૪) શ્રીવ્યવહારત્ર જેવા છેદસૂત્રરૂપ આગમગ્રંથની પીઠિકામાંના કાયમય ' એ સૂત્રથી શાસ્ત્રકારે જન્મ-મરણનું સૂતક ૧૦ દિવસનું કહેલ છે. છતાં સં. ૧૯૨ થી સૂતક લેપનાર આ૦ શ્રી દાનસૂના સમુદાય સિવાય તે (આ. શ્રી લબ્ધિસૂરિ, આ શ્રી સિદ્ધિસૂ૦, ભદ્રસૂટ, અમૃતસૂટ, કનકસૂટ, વગેરે નવાતિથિમતમાં દેરાઈ જવા પામેલ) વર્ગ આજે પણ જે કઈ દેશમાં તે તે શસ્ત્રોક્ત ૧૦ દિવસ કરતાં વધારે દિવસ સુધી પાળવાને લેકવ્યવહાર હોય તે તેવા દેશમાં તેટલા વધારે દિવસ સુધી પણ સૂતકી ઘરને વજે છે તે પરંપરાથી વજનતે હેઈને શાસ્ત્રરૂપ જિનાજ્ઞા કરતાં પરંપરારૂપ જિનાજ્ઞાને વધુ પ્રબલ માનતે હવાનું પ્રતીક છે. શ્રી સેનપ્રશ્ન પત્ર ૧૮ ઉલ્લાસ ત્રીજાના ૨૦૧ મા પ્રશ્નના ઉત્તરમાં શાસ્ત્રકારે “યત્ર જે જૂતા થાવતિહાસ મિક્ષાર્થ ત્રાન્તિ તઝારમમિત્તિ તથા વિધેમિતિ વૃદ્ધ થવાના” એમ જણાવવા વડે-“સૂતકમાં દસ કે તેથી વધુ દિવસો વજવાના તે લેકવ્યવહારને જૈન વૃદ્ધોને વ્યવહાર એટલે–પ્રબલ જિનાજ્ઞારૂપ જેની પરંપરા કહેલી છે.”
(૨૫) શ્રી આવશ્યકચૂણિ જેવા આગમગ્રંથને વિષે-“સાધુઓએ દૈવસિક, રાત્રિક, અને પાક્ષિક પ્રતિકમણમાં ત્રણ વડિલેને ” ચોમાસી પ્રતિક્રમણમાં પાંચ વડિલેને અને સાંવત્સરિક પ્રતિકમણમાં સાત વડિલેને અભુદિઓ ખામવાને ઉખેખ હોવા છતાં આજે તે વર્ગ પણ–પાક્ષિક પ્રતિક્રમણમાં ત્રણને બદલે પાંચ અને ચોમાસી પ્રતિક્રમણમાં પાંચને બદલે સાત વડિલેને અભુદિઓ ખામતો હોય તે તે (શ્રી પ્રવચનસારોદ્ધાર પત્ર ૪૩ના ઉલ્લેખ મુજબ) પરંપરાથી ખામતે હેઈને તે વર્ગ પણ શાસ્ત્રરૂપ જિનાજ્ઞા કરતાં પરંપરારૂપ જિનાજ્ઞાને પ્રબલ માનતા હોવાનું પ્રતિક છે.
(૨૬) શ્રી મહાનિશીથ નામક છેદ સૂત્ર રૂપ આગમગ્રંથને વિષે–ગૃહસ્થને ઉપધાન વહન કર્યા વિના સૂત્રો ભણવામાં પ્રાયઃ અનંતસંસારિતા જણાવેલ હોવા છતાં આજે તે વર્ગ પણ ઉપધાન નહિ કરેલા થાવકને “કરેમિભંતે” સૂત્રથી માંડીને શ્રી દશવૈકાલિકસૂત્રના ચાર અધ્યયન પર્યત સૂત્રો જણાવે છે તે, (શ્રી સેન પ્રશ્ન ઉકેલાસ પહેલાના ૨૮મા પ્રશ્નોતરમાંના–ત્તર ૪ કીતળવા રંગરાય પ્રમા” એ દસ્કત મુજબ) પરંપરાથી ભણાવતે હેઈને શાસ્ત્રારૂપ જિનાજ્ઞા કરતાં પરંપરા રૂપ જિનાજ્ઞાને પ્રબલ માનતે હેવાનું પ્રતીક છે.
(ર) આગમગ્રંથને વિષે સગીરવય ૧૬ વર્ષ સુધી જણાવેલ હોવા છતાં આજે તે વર્ગ પણ દીક્ષા પ્રદાનમાં વિ. સં. ૧૯૦ના શ્રી રાજનગર મુનિ સંમેલને ઠરાવેલ ૧૮
૧૪
