________________
ગાથા ૪૭ મી
[ ૭ નીકળે. દારા એ પાંચેય કુપાક્ષિકેને વિષે અનવસ્થિત ઉસૂત્રરૂપ યથાસ્કંદપણું નથી; તેથી અવસ્થિત ઉત્સવરૂપ નિહાપણું ઘટે છે. પાવા” તથા તે ગ્રંથના પાંચમા વિશ્રામમાં પણ કહ્યું છે કે-“(ઔષ્ટ્રિક હોવા છતાં) નામે ખરતર કહેવડાવનારાઓએ શ્રુતાદિમાં માકલ્પ કહેલ દેખતા હોવા છતાં જાણે અંધ હોય તેમ માસક૫ બુચ્છિન્ન થયેલ છે એમ પ્રરૂપેલ છે, અહો ઉસૂત્રની સાહસિકતા! મા જેઓ, નારીઓ જાણે જિનરાજની શત્રુ ન હોય, તેમ નારીઓને જિનપૂજાને નિષેધ કરે છે! તેઓને પ્રભુ પૂજાના અંતરાયનું ફલ કહેવાને (અમે સમર્થ નથી) પ્રભુ સમર્થ છે. મારા” તથા તે ગ્રંથને સાતમા વિશ્રામમાં પણ-“પૉર્ણમિક અને ઔષ્ટ્રિક એ બન્ને પ્રવચન બાહ્ય છે, સાદ્ધ પૌમિક અને અંચલ એ બંને (પૌર્ણમયક મતથી પણ) બાહ્ય છે અને તું ત્રિસ્તુતિક, પર્ણમિક અને અંચલથી બાહ્ય થયેલ છે. તેથી તારે પૂજ્યમાં પૂજા નથી, ૧” ઈત્યાદિ જણાવેલ છે. તથા વિજ્ઞપ્તિત્રિદશતરંગિણમાં શ્રી સોમસુંદર (પટ્ટપ્રભુ શ્રી મુનિસુંદર) સૂરિજી મહારાજે પણ જણાવ્યું છે કે-“(અંચલે ઉપધાન ઉત્થાપ્યાં તે) આજ્ઞાભંગ અને (ખરતરે સ્ત્રીને પૂજાને નિષેધ કર્યો તે) અંતરાયને લીધે થતા અનંત સંસારના ભય વગરના પાશ્ચાત્યાએ=પછીથી થએલાઓએ ઈચ્છા મુજબ સામાચારીઓ પ્રવર્તાવી છે ના દુષમાકાલના દોષથી પ્રમાદીજનોને પ્રિય એવા ઉપધાન, પ્રતિક્રાંતિનું પ્રતિક્રમણ અને સ્ત્રીપૂજાના નિષેધથી સામાચારીઓ પણ ઘણું કરીને સ્વચ્છ દે સ્વેચ્છાએ ન્યૂન કરી છે. રા”
એ પ્રમાણે પૂર્વપુરુષોએ તેવી સામાચારીને તિરસ્કાર કરે સતે આપના તિરસ્કારથી સર્યું” એમ ન કહેવું. કારણ કે-શિષ્ટ પુરુષના તે આચારનું પાલન કરવું તે જ કલ્યાણ (કલ્યાણકર) છે.” એવો ન્યાય હોવાથી–તેવી સામાચારીઓને તિરસ્કાર કરનારા આચાર્યોના અમે સંતાનીયાઓએ (તેઓએ તિરસકાર કર્યો એટલે) “સર્યું” એમ બોલવું પણ અશક્ય છે. વળી અમારા પૂર્વજોએ તે સામાચારી તિરસ્કારેલી હોવા છતાં પણ અમારા વડે તે સામાચારીના તિરસ્કારની આવશ્યકતા છે. કારણ કે-તે પૂર્વાચાર્યોએ જે ઉત્સવને લીધે તે સામાચારીને તિરસ્કાર કરેલ છે તે જ ઉસૂત્રની અપેક્ષાએ હાલમાં ઘણાં ઉસૂત્રોની આનુપૂર્વી વડે વૃદ્ધિ થએલી જણાય છે. - (અહિં વાદી કહે છે કે-તે વાતમાં ખાત્રી શું?” તે બદલ જણાવે છે કે-) આનુપૂર્વ વડે વૃદ્ધિ તે-તે મતમાં ઉત્પન્ન થએલા પ્રાચીન આચાર્યોએ રચેલા પ્રકરણેને વિષે જે પ્રવચન વિરુદ્ધ અર્થો છે તે અર્થોમાંના પણ કેટલાક અર્થોને તે ગચ્છના પછીના આચાર્યોએ રચેલા પ્રકરણને વિષે ગુંથેલા હોવાથી અને એકબીજાના પ્રકરણમાં પણ પરસ્પર વિરુદ્ધતા હોવાથી–સારી રીતે ઘટે જ છેeઘટાવી શકાય તેમ છે જ. અને તે આ પ્રમાણે “પ્રવચનમાં કહેલા ૧- ઈર્યાવહી પડિક્કમવાપૂર્વક સામાયિક લેવાનું, ૨-સાધુ-સાધ્વીને સાથે વિહાર અને ૩-પર્વતિથિ સિવાયની તિથિ સહિત અનિયત પૌષધપવાસ તેમ જ અતિથિસંવિભાગ આદિને-તે મતપ્રવર્તકના નજીકના કાળમાં થએલા તે ગચ્છના આચાર્ય
