________________
ગાથા ૪૭ મી
[
તા કેાઈ સાત નીવી કરાવે છે. ગત્ત ચા નું પાનનું અથવા જેને જે પરંપરાથી આવેલ હાય તે મુજબ કરાવે છે. શ્રી નિશીથસૂણિ ઉદ્દેશ ૧૧”
અમે આચાર્ય પરંપરાથી આવેલ હાય' એ વગે૨ે પ્રથમ જે પ્રામાણિક સામાચારીનું લક્ષણ જણાવ્યું છે તે લક્ષણ કાલ્પનિક નથી. કારણ કે—“શ્રી કલ્પવૃત્તિના ત્રીજા ઉદ્દેશાગત ત્રીજા ખંડમાં ૧૩ મા પાને ‘કાલિકાચાર્યની જેમ રાગદ્વેષરહિત એવા પ્રમાણિક ઉત્તમ પુરુષે ભાદ્રપદ શુક્ર ચેાથની પર્યુંષણાની જેમ દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ આદિમાં કારણે=પુષ્ટ આલેખન હાયે સતે મૂલ અને ઉત્તરગુણુની આરાધનાને સ્વાભાવિક રીતે અખાધક એવું જે કાંઈ આચર્યું " હાય અને તે કાળના તેવા જ પ્રકારના બીજા બહુશ્રુત પુરૂષર્ષાએ નિવાયું ન હેાય; ખલ્કે બહુ બુધજનાએ સમ્મતિ આપેલી હોય તે આચરણા કહેવાય છે.” તથા શ્રી ભગવતીસૂત્રમાં ‘અસ્થિ ળ અંતે! સમળા વિનિમંથા લામોઢળિકનું મં લેવૃત્તિ ?” એ આલા વામાં રહેલા ‘વાવચળતપેદિ' એ સૂત્રલેશની વૃત્તિમાં “પ્રવચન ભણે અથવા જાણે તે પ્રાવચન એટલે કાલની અપેક્ષાએ જેને બહુ આગમ ઉપસ્થિત હેાય તેવા પુરુષ. તેમાં—તેવા પુરુષામાં ‘એક પ્રાવચનિક આ પ્રમાણે કરતા હાય અને બીજો પ્રાવચનિક આ પ્રમાણે કરે છે! એમાં તત્ત્વ શું સમજવું? એનું (કાંક્ષા-મિથ્યાત્વમેાહનીયના ઉદયઃ ક્ષાયેાપશમિક સમ્યકત્વીને આ શ`કા પ્રદેશેાયે હોઈ શકે છે તે શકાનું) સમાધાન એ છે કે–(પ્રવૃત્તિધર્મને આશ્ર યીને) ચારિત્રમેહનીયના ક્ષયાપશમ વિશેષને લીધે ઉત્સ†-અપવાદ્ઘાતિથી વાસિતપણા વડે પ્રાવચનિકાની ભિન્ન ભિન્ન પ્રવૃત્તિ હાય છે, તે સથા પ્રમાણુ ગણાતી નથીઃ કારણ કે–જે પ્રવૃત્તિ આગમથી અવિરુદ્ધ હોય તે જ પ્રમાણ છે.” ૫૪૬૫
અવ—હવે સામાચારીનું જે લક્ષણ જણાવ્યું છે, તેમાં અપ્રમાણભૂત સામાચારી જણાવે છે —
मू० - इहरा पसत्यनामा वि, पंडिआणं पमाणमिह न जओ ॥ विमिपायसं व, तिविहं तिविहेण वज्जिज्जा ॥४७॥
મૂલા—જે સામાચારી ઉપર જણાવેલ લક્ષણથી રહિત હોય તે સુંદર નામવાળી હાય તે પણ તે આ શ્રી જિનશાસનમાં પાંડિતાને પ્રમાણ નથી. આથી વિષમિશ્રિત દૂધની જેમ (તેવી સામાચારીને) ત્રિવિધ ત્રિવિધ વજ્ર વી. ૫૪ણા
ટીકાથ—પૂર્વોક્ત ગાથામાં જણાવેલ લક્ષણથી રહિત સામાચારી સુંદર નામવાળી હાય તા પણ સ્વીકારવી નહિ. શા માટે સ્વીકારવી નહિ ? તે કહે છે કે-શ્રી જિનશાસનને વિષે તેવી સામાચારી પ ંડિતાને પ્રમાણ થતી નથી.' તેા પછી શું કરવું ? તે બદલ ઉત્તરાદ્ધ'થી જણાવે છે કે—તેવી આગમવિરુદ્ધ સામાચારીને વિષમિશ્રિત દૂધની જેમ મન-વચન અને કાયાથી કરવા-કરાવવા અને અનુમેાઢવા વડે ( ‘વર્ઝયેત્ યથામષિતાવિ નામમાત્રેળાગમિજલામાચીતિ, અત્ર ફ્રેન્નિત્લન્ગ્વા એ પ્રમાણે સુરત-શ્રી જૈનાનન્દપુસ્તકાલય, હસ્તલિખિત
