________________
૩૨ ]
તત્ત્વતર ગિણી ગ્રંથના અનુવાદ
સૂચવી છે. અને જ્યારે એમ જ છે ત્યારે જે સૂર્યોદયને પામીને જે તિથિ સમાપ્ત થતી હોય તે તિથિના તે જ સૂર્યોદય પ્રમાણ છે.’ ક્ષય-વૃદ્ધિ સિવાયની તિથિઓની જેમઃ આ વાતને અનુમાન પ્રયાગ તે આ પ્રમાણે છે કે-એ સૂર્યોદયને પામવાના લક્ષણવાળી તિથિના સમાપ્તિસૂચક ઉદય`` પ્રમાણ છે.’ કારણ કે-તે સૂર્યોદય, અ, બેવડું સ્વરૂપ પામવું એટલે તે તિથિનું પ્રમાણ ૧૨૦ ઘડી થવું' એ મુજબ કરેલ છે તે તિથિના પ્રમાણનું જ્ઞાન નહિ હોવાનું સૂચક છે. નવા વગે તે ‘પતિથિપ્રકાશ’માં આ શાસ્ત્રને અનુવાદ આ રીતે વિવિધ દોષોથી પરિપૂર્ણ હોવાનું તે સ. ૧૯૯૩થી સર્વત્ર પ્રસિદ્ધ થઈ જવાથી તે વગૅ સં. ૨૦૦૫ માં પ્રસિદ્ધ કરેલ ‘શ્રી તત્ત્વતર ગિણી માલાવમાધ' બૂકના પેજ ૨૧ ઉપરની ૧૩મી મહાપ્રપંચી ટનેટ દ્વારા તે અનુવાદને તદ્દન સાચા કહેવા પૂર્વક તેનેા બચાવ કરેલ છે તે હિમ્મતની બલિહારી છે: “અમારી આ પૂર્વેની અનેક ફ્રુટનેટમાં જણાવાયું છે તેમ તે ‘પર્વતિથિપ્રકાશ’ બૂકમાંના જાહેર થઈ ગએલા અનેક અવળા અર્થાને તેા એ પછીથી તેએએ સ. ૨૦૦૬માં પ્રસિદ્ધ કરેલ—સપરિશિષ્ટ શ્રી તત્ત્વતરંગિણી–ટીકાનુવાદ’ નામની બ્રૂકમાં પોતે સુધારી લેવા પડેલ છે અને તે સાથે તે બ્રૂકના ૧૭ મા પેજ ઉપર પ્રસ્તુત ૧૨૦ થડીવાળી ભૂલને પણ–‘કમકે તિથિનું પ્રમાણ એકાઉન્ટૂન ૧૨૦ ઘડી’ એમ લખીને સુધારી લીધેલ છે તે સારૂ કર્યુ છે.”
શ્રી તત્ત્વતર ંગિણીમાલાવખેાધ' ના ૨૧ મા પેજની તે ૧૩ મી ફ્રુટનેટમાં મહાપ્રપંચ એ છે કે આ ગ્રંથની આ ચાલુ ૧૭ મી ગાથાની ટીકાને અન્તે-મિન્નેત્ર વિશે યોવિ સમાપ્તવેન તસ્યા અવિ સમાસસ્વામ્' 'પક્તિદ્વારા ગ્રંથકારે જણાવેલા–ક્ષીણ તિથિવાળા તે દિવસે જ બને પણ તિથિનું સમાપ્તિપણું હાવા વડે = હાવા પૂર્ણાંક તે ક્ષીણતિથિની પણ સમાપ્તિ છે.' એ અને તે બાલાવબેાધકારે (તે બ્રૂકના તે પેજ ૨૧ ઉપર) નેતા મળી પૂર્વિષ્ટાન વારનારૂં વિષર્ વિર તિથિ પૂરી છ' એ પ્રમાણે અને એટલે જ અર્થ કરવામાં ‘હેતુ'ને ‘સાધ્ય’ તરીકે લેખાવવાની અને તે પ ંક્તિના અધૂરા જ અર્થ કરવાની જે ભૂલ કરેલ છે તે, ભૂલને ભૂલપે જાણવા છતાં નવાવર્ગે તે ભૂલને તે સ્થલની ૧૩ નંબરની ટિપ્પણીદ્રારા પેાતાની માન્યતાને સિદ્ધાંતરૂપે લેખાવવા આ ગ્રન્થકારના નામે ભ્રામક કળા કરી છે = તે ભૂલને તે ટિપ્પણીમાં ગ્રંથકારના નામે સિદ્ધાંત પે આગળ કરીને પાતે તે ‘પતિથિપ્રકાશ’ બ્રૂકના પેજ ૨૧ તથા ૧૧૫ ઉપર ‘યે પૂર્વા’ ના કરેલા ‘તિથિ ગ્રહણ કરવી’ એ સાચા અને ‘પૂર્વતિથિમાં આરાધના કરવી એ પ્રમાણે અસત્ય બનાવી દેવાની તથા એકવડા પર્વના ક્ષય-વૃદ્ધિ વખતે ગ્રહણ કરવાની આગલી એજ તિથિની સમાપ્તિ જણાવનારી ગ્રન્થકારની આ વાતને ( તે બ્રૂકના ૧૮૨મા પેજ ઉપર ભ્રામક વાતદ્વારા) ભા. શુ. ૪–૫, ૧૪–૧૫, ૧૪-૦)) જેવા જોડીયા પની આરાધનાની વાત તરીકે એળખાવવાની આત્મહિતઘાતક કળા કરી છે !!! તે, હૈયું શાસ્ત્રાનુસારી હોય તે ન બની શકે.
૫૧. અહિં સાર એ છે કે ‘તિથિની વૃદ્ધિમાં પૂના સિને તે તિથિ તરીકે ન જ સ્વીકારવેશ.’ અહિં પુનઃ ધ્યાન આપવું કે—વૃદ્ધિ વખતની આ વાત એકવડી પર્વતિથિની વ્યવસ્થાને જ આશ્રયીને છે.’ આથી નવેા વ પંચાંગની ૧૪ પછીની પૂનમની વૃદ્ધિ વખતે આરાધનામાં પણ એ પૂનમ લેખાવવા સારૂ ચૌદશ—પૂનમ આદિ જોડીયા પને વિષે પણ આ વાતમાંના સમાપ્તિસ્યક ભાગની વાત આગળ કરે છે તે, શાસ્ત્રની ઉક્તિને પેાતાના મતમાં બળાત્કારે ધસડી જવાની ચેષ્ટામાત્ર જ છે. અહિં તે—પૂનમ આદિની વૃદ્ધિ વખતે કૈવલ એક પૂનમ નક્કી કરવાની વાત છે, ‘૧૪-૧૫ આદિપ જોડીયા પની વ્યવસ્થા કેમ કરવી ? તે વાત જ અહિં નથી. તેમ જ ભા. શુ. ૫ અને ચૌદશ પછીની પૂનમ કે અમાસના ક્ષયમાં પણ ઉદય