________________
ગાથા ર૭ મી.
દ્વિતમાં વીસ’ એમ પાક્ષિકશૂર્ણિમાં કહેલું હોવાથી આગમ જ પ્રમાણ છે, એમ ન કહેવું. કારણકે–તે આગમવચન, ગૃહિજ્ઞાત અવસ્થાનના અભિપ્રાયથી કહેલું છે, સંવત્સરી પર્વને અંગે જણાવેલું નથી. અર્થાત્ તે વાત, સંવત્સરી પર્વને અંગે છે જ નહિ; એમ એ પ્રકારે આ (મિઢિ૦) સૂત્રમાં જ વિસ્તારથી કહ્યું છે. વિસ્તાર જાણવાની ઈચ્છાવાળાઓએ શ્રીકુલમંડનસૂરિવિરચિત “શ્રી વિચારામૃતસંગ્રહ’ નામનો ગ્રંથ છે. અને જે (પ્રમાણ ચિંતામાં અધિકમાસ) “અનુપયોગી છે એમ કહો, તે વિવાદથી સર્યું =તમે અમારી માન્યતામાં જ આવી ગયા એટલે વિરોધ જ મટી ગયે. પારદા
અવક–હવે એ પ્રમાણે નહિ સ્વીકારવામાં જે અનિષ્ટ પ્રસંગમાં મૂકાવું પડે છે તે અનિષ્ટ પ્રસંગદ્વારા દેષ આપવાને માટે કહે છે – मू०-अन्नह सावणमासे, पज्जोसवण त्ति पव्व करणिज्जं ॥
न य तं कस्सवि इटुं, उवइटें जेण भद्दवए ॥२७॥ મૂલાર્થ – એમ ન હોત તે (અભિવદ્ધિત પ્રસંગે) પર્યુષણ પર્વ શ્રાવણમાસે કરણીય હેત; પરંતુ તે કેઈને ઈષ્ટ નથી કારણકે ભાદરવા માસમાં કરવાનું જણાવ્યું છે. દારા
ટીકાર્થ –(તે બંને આગમગ્રંથની ચૂર્ણિમાંના ઉલ્લેખો મુજબ ગૃહિણાત અવસ્થાનમાં જ પ્રમાણ માનવાને બદલે) જે અધિકમાસને સાંવત્સરિક-પર્યુષણ પર્વને વિષે પણ પ્રમાણ ગણવામાં આવે તો અભિવન્દ્રિતવર્ષમાં–પર્યુષણ” એ પ્રમાણે કહેવાને ઈચ્છેલું વાર્ષિક સંજ્ઞાવાળું પર્વ શ્રાવણ માસે જ કર્તવ્ય બને. જે તે આપત્તિને ઈષ્ટ આપત્તિ કહો કહે છે તે ઈષ્ટ આપત્તિને દોષ આપવાને માટે લેકનું ઉત્તરાદ્ધ કહે છે કે-શ્રાવણમાસે પર્યુષણ પર્વ કરવું, તે વાત કેઈને પણ સંમત નથી.” નહિ સંમત હેવામાં હેતુ જણાવે છે કે શ્રી જિનેશ્વરોએ, ભાદ્રપદમાસે તે માસની શુકલપંચમીના દિવસે અને શ્રી કાલિકાચાર્ય મહારાજના આદેશથી ભાદ્રપદ શુકલ ચતુર્થીના દિવસે તે પર્વ ઉપદિયું છે.” રા
અવક–હવે કઈક બ્રાન્તને “શ્રી નિશીથભાષ્યના અનુસાર શ્રાવણમાસમાં પણ (પર્યુષણ) યુક્ત છે.” એમ ભ્રમ થાય છે તેથી તે દૂર કરવા સારૂ બે ગાથા કહે છે – मू-जं अभिवड्डिअवासे, निसीहभासे य वीसइ दिणेहिं ॥
તે સઘં દિવ) િિહનાથામિમિપાયો યે ર૮. न य तं संवच्छरिए, पव्वंमि अ तस्स चुण्णिवण्णेहिं ।
अन्नह सवीसइ त्ति, कप्पपाढो विलुम्पेज्जा ॥२९॥ મૂલાર્થ –શ્રી નિશીથભાષ્યમાં અભિવદ્ધિત વર્ષે જે વીસ દિવસે (પર્યુષણ કરવાનું) જણાવ્યું છે તે સર્વ પિતે કરી રાખવાના અભિગ્રહ = સ્વાભિગૃહીત અને ગૃહિજ્ઞાત (અવસ્થાનરૂપ પર્યુષણ)ના અભિપ્રાયથી કહેલું જાણવું પરંતુ તે (નિશીથભાષ્યની તે વાત) સંવત્સરી પર્વને