Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीका श. ३ उ. १ तिष्यकान्यसामानिकदेवऋद्धिवर्णनम् १११ वा' इत्यन्तम् । शब्दार्थः सरलः । अथ च शक्रस्य त्रायस्त्रिंशकाः, लोकपाला: अग्रमहिष्यश्च चमरवदेव बोध्या इत्याह-'तायत्तीसा य, लोगपाल-अग्गमहिसणं जहेच चमरम्स' 'नवरं' विशेषः पुनरेतावानेव यत्-'दो केबलकप्पे' द्वौ केवलकल्पौ सम्पूर्णी 'जम्बूदीवे दीवे' जम्बूद्वीपी द्वीपौ विकुर्वणाशक्त्या वैक्रियशरीरनिर्माणद्वारा पूरयितुं सामर्थ्य तेषां वर्तते । 'अण्णं तं चेव' अन्यत् तच्चैव, अन्यत्सर्व चमरेन्द्रवद्विज्ञेयम् । उक्तरीत्या शकेन्द्रस्य तिष्यकवदन्येषामपि सामावे सम्पादन नहीं करते है । यही वात 'एस णं गोयमा ! सकस्स' यहांसे लगाकर 'णोचेव णं संपत्तीए विकुव्विस्संतिवा' यहां तक के सूत्रपाठ द्वारा प्रकट की गई है शक्रके त्रायस्त्रिंशक, लोकपाल, अग्र महिषियां इन सबका वर्णन चमरेन्द्र के जैसा पहिले इनका वर्णन किया गया है वैसाही जानना चाहिये । यही बात 'तायत्तीसा य लोगपाल अग्गमहिसीणं जहेव चमरस्स' इस सूत्रपाठसे मूत्रकारने प्रकट की है । “नवरं" परन्तु इस कथनमें जो चमरके कथनकी अपेक्षा विशेषता हैं वह इस प्रकारसे है- 'दो केवलकप्पे जंबूदीवे दीवे अण्णं तं चेव चमर अपने वैकिय समुद्धात द्वारा निष्पन्नरूपों द्वारा केवल एक ही जंबुद्धीपको पूर्णरूपसे भर सकता हैं, परन्तु शक्र अपने वैक्रियसमुद्धात द्वारा निष्पन्न रूपोंसे पूरे दो जंबूद्वीपों को भर सकता है । इसके सिवाय अवशिष्ट और सब कथन चमरको तरहसे ही समझना चाहिये । इस तरह उक्त रीतिसे "शकेन्द्र के गोयमा सक्कस्स" थी बने " णोचेव संपत्तिए विकुव्विस्संति चा" સુધીના સૂત્રપાઠમાં પ્રકટ કરી છે.
" तायत्तीसा य लोगपाल अग्गमहिसीणं जहेव चमरस्स " शन्दना ત્રાયશ્ચિંશક દેવે લોકપાલ અને પટ્ટરાણીયાની સમૃદ્ધિ તથા વિદુર્વણ શકિતનું વર્ણન ચમરેન્દ્રના ત્રાયસ્ત્રિશકે લોકપાલ અને પટ્ટરાણુઓની સમૃદ્ધિ, વિક્ર્વણા આદિના વર્ણન प्रभारी १ सभ. ते वन मा भावी आयु छ. " नवरं " ५ ते ४थनमा नायनी विशेषता मी समवी. “ दोकेवलकप्पे जबदीवे दीवे अण्णं तं चेव" ચમરેન્દ્રના ત્રાયશ્ચિશકે વગેરે વૈક્રિય સમુદ્ધાત દ્વારા ઉત્પન્ન કરેલા રૂપેથી એક જ જંબુદ્ધીપને પૂરે પૂરે ભરી શકવાને સમર્થ છે, પણ શક્રેન્દ્ર ત્રાયશ્વિશકે, કપાલે અને પટ્ટરાણીએ વૈક્રય સમુહાત દ્વારા નિર્મિત રૂપેથી બે જંબુદ્વીપને પૂરે પૂરા ભરી શકવાને સમર્થ છે. બાકીનું સમસ્ત કથન ચમરેન્દ્રના કથન પ્રમાણે જ સમજવું આ રીતે ભગવાને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩
