Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
भगवतीसूत्रे टीका-गौतमः पूर्वोक्तासुरकुमाराणाम् ऊर्ध्वलोकगमनकालावधि पृच्छति'केवइअकालस्स णं भंते ! इत्यादि। हे भगवन् ! 'केवइअकालस्स' कियत्कालेन खलु कियत्कालानन्तरम् असुरकुमारा देवाः 'उड्ड' ऊर्ध्वम् सौधर्मादिदेवलोके 'उप्पयंति' उत्पतन्ति 'जाव-सोहम्म' यावत् सौधर्म 'कप्पं' कल्पं गया य' गताश्च 'गमिस्संति य' गमिष्यन्ति च ? यावत्करणात् पूर्वभवप्रत्ययिकवैरानुबन्धमूलकवैक्रियशरीरकरण- वैमानिकदेवत्रासोत्पादन - यथालघु-लघुरत्नापडहै ? यावत् उसकी वहऋद्धि कहाँ गई ? हे गौतम ! पूर्व में कहे अनुसार कूटाकार शाला का उदाहरण इस विषय में यहां कहना चाहिये ॥
टीकार्थ-गौतम प्रभु से पूर्वोक्त असुरकुमार देवों की उर्ध्वलोकगमन काल की अवधिको पूछते हुए उनसे प्रश्न करते हैं-'केवइय कालस्स णं भंते' इत्यादि । 'भंते ! हे भदन्त ! 'केवइयकोलस्स' कितने काल के बाद 'असुरकुमार देवा' असुरकुमार देव 'उड' ऊँचे सौधर्म आदि देवलोकमें 'उप्पयंति' जाते हैं । 'जाव सोहम्मं कप्पं गया य गमिस्संति य' कि जिससे यह कथन “यावत् वे सौधर्म: कल्प में गये हैं जायेंगे" यह कथन सिद्ध हो जाता है। तात्पर्य कहने का यह है कि गौतम स्वामी प्रभु महावीर से पूछ रहे हैं कि हे भगवन ! आपने जो ऐसा कहा है कि असुर कुमार देव यावत् કયાં અદશ્ય થઇ ગઈ? ઉત્તર–હે ગૌતમ ! અહીં પણ પૂર્વોકત કુટાકારશાલાના ઉદાહરણ પ્રમાણે જ બન્યું છે, એમ સમજવું.
ટીકાW--આગલા પ્રકરણમાં અસુરકુમાર દેવના ઉર્વગમનની જે વાત કહી છે તેના અનુસંધાનમાં અહીં તેમના ઉદ્ઘલેક ગમનકાળની અવધિના વિષયમાં ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને પ્રશ્ન પૂછે છે__ "केवइय कालस्स णं भंते ?" त्याहि " भंते ! 3 महन्त ! "केवइय कालस्स" eat to ५सा२ च्या पछी " असुरकुमार देवा" Aसुरेशुमार हे। "उड्ड उप्पयंति" Galaswi Mय छ, “जाव सोहम्मं कप्पं गया य गमिस्संति य" या "तेमा सोध ४८५ सुधीत ता, 14 छ भने ," કથન સિદ્ધ થાય છે? કહેવાનું તાત્પર્ય નીચે પ્રમાણે છે–“અસુરકુમાર દેવે ઉર્ધ્વલેકમાં સૌધર્મક સુધી જતા હતા, જાય છે અને જશે” એવું જે કથન થયું છે તેને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી પૂછે છે કે અસુરકુમાર દે કેટલા કાળ પછી ઉર્ધ્વसभा-सीधम ४८५ पर्यन्त-य छ ? महीने "यावत" ५४ मा युछ तेना द्वारा
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩