________________
ધહીન પર અ-ઠેષ, દયા ]
[ ૨૫
ચિંતા એવી ઊભી થઈ છે કે, પરચિંતા ધર્મતત્વ ગમ્યું, એટલે તમારા વિશાળ દરિપડતી મૂકાય છે, તેમજ નથી ને કદાચ પર યાવ દિલમાં એ ધર્મ નહિ કરનારાઓ કર્મ– તરફ દષ્ટિ ગઈ તે હવે હદય એવું કૂણું થયું પીડિત તરીકે સમાઈ જાય. ધર્મતત્ત્વ ગમ્યું છે કે, બીજાઓ પર હવે અચરમાવર્ત કાળની એના સાથે કર્મ તત્ત્વની શિરોરી ખ્યાલમાં જેમ દ્વેષ ન ઊઠે, દયા જ આવી જાય. આવી જાય છે, જેની સામે ધર્મ પડે છે,
ધમહીન પર દયાની આત્મદશા પરંતુ કર્મ એવાં બળવાન છે કે, એ જીવને આવે તે જ જિનશાસનમાં પ્રવેશ
ગળચીમાંથી પકડી રાખીને ધમ રુચવા દેતા
નથી. મારે વળી કર્મની શિરજોરી કાંઈક મળી મળે છે.
પડી લાગે છે, તેથી ધર્મ તરફ દિલ ખેંચાય ઉપમિતિભવ પ્રપંચા થામાં આવે છે કે છે, પણ તેથી કાંઈ જગતના બધા જીની એવી જીવ દ્રમક ભિખારી કનગરમાં વિષની સ્થિતિ ન હોય. એમને કર્મ પીડતા હોય એટલે ભીખ માગતા ભટકતો હતો. એમાં એને કમે એ બિચારા ધર્મ તરફ ન મૂકે. ઇસ્પિતાલમાં વિવર યાને દ્વાર આપ્યું; કર્મ પરિણતિ એવી મળી દરદીના ખાટલા તે ઘણા પડયા હોય, પણ પડી, કે એને જિનશાસનના રજવાડામાં સુસ્થિત એમાંથી કેક કેકને કાંઈક આરોગ્ય પ્રાપ્ત થાય, (તીર્થંકર) મહારાજાની કૃપાદૃષ્ટિથી પ્રવેશ ત્યારે એ કાંઈક આરોગ્ય પામનારે એમ નથી મળે. આમ તે પૂર્વ કર્મ વિવર આપ્યા માની લેતે કે બધાને આવું આરોગ્ય મળી વિના પિતે જૈનશાસનના કિલ્લામાં ગમે તે રીતે ગયું. એ તે એમને રેગમાં પીડાતા જુએ છે ઘુસી ગયા હતા, અને અત્યારે પણ કેટલાક તેથી એ એને બિચારા લાગે છે, ઠેષ કરવા ભિખારીએ કમેં વિવર આપ્યા વિના એમજ એગ્ય નહિ. ઘસી ગયા દેખાય છે, પરંતુ તે બાહ્યથી પ્રવેશ હવે અહી પહેલી ગદષ્ટિમાં આવેલ દેખાય એટલું જ, પરંતુ આભ્યન્તરથી ખરે એક અગત્યનું કામ શું કરે તે બતાવવા પ્રવેશ નહિ એટલે કિલામાંથી હકાલપટ્ટી ગાથા ૨૨ મી કહે છે - થાય છે.
करोति योगबीजानाકમે વિવર આપ્યું હોય અને જિનશાસનમાં દાખલ થયા હોય, એનાં હૃદય હવે બીજા
___मुपादानमिह स्थितः । કમપીડિત છ તરફ કર કઠોર રહી શકે નહિ. શવષ્યમોક્ષહેતુનાતત્ત્વ પર દ્વેષ મીત્યે તવની રુચિ થવાની मिति योगविदोः विदुः ॥२२॥ ભૂમિકા ઊભી થાય, ત્યાં તવની વિમુખ જીવે પર ક્રૂરતા – કરતા – દ્રષ થઈ શકે નહિ. અર્થ:- અહીં રહેલો ગબીજેને સંગ્રહ
કરે છે, જે મોક્ષનાં અચૂક હેતુઓ છે, એમ જૈનશાસન આ માગે છે, તમે ધર્મ કરવા ભેગના વિદ્ધાને સમજે છે. તૈયાર થયા છે ? તે તમારું હૃદય કમળ અને વિશાળ બનવું જ જોઈએ, જેથી ધર્મ
टीका :--अस्या दृष्टौ व्यवस्थितो योगी નહિ કરનાર પર દ્વેષ ન આવે. જે આ ષ ચલ્લાવતિ તસ્ત્રિયા “જાતિ” તત્વવાળને આવે છે, તે તમે-ધર્મ તત્ત્વ સમજ્યા જ નથી, “વિનાનાં વક્ષ્યમાનસ્ટક્ષાનાં “પતિને?