________________
સકલાહે સ્તોત્ર-ચિંતન ].
[ ૪૩ (ગાથા–૨) એ અરિહંતપણાના આધારભૂત (૨) હવે અજિતનાથ ભગવાનની સ્તુતિની જે અરિહંતે નામ-સ્થાપના–દ્રવ્ય–ભાવ એ ચાર કડી જોડવા માટે આ જેવાનું કે એ અરિહંત નિક્ષેપાથી ત્રિલેકના જીવોને પાવન–પવિત્ર- કેમ બન્યા? તે કે, એ કેવળજ્ઞાનથી સૂર્ય સમા નિર્મળ કરે છે, સર્વ ક્ષેત્ર સર્વકાળમાં રહેલા બન્યા, અને ભવ્ય રૂપી બિડાયેલા કમળને એમની હું ઉપાસના કરું છું.
વિકસિત કરે છે. પછી આ કેવળજ્ઞાનરૂપી એમાં નજર સામે ચિત્ર એવું લાવવાનું કે
* સાત કે અરિસામાં ત્રણે કાળનું આખું જગત પ્રતિજાણે મોટા અક્ષરે અરિહંત નામ લખેલું છે.
તે બિંબિત છે એ જોવાનું. એટલા જ માટે કે, એની પાછળ અરિહંતની મેટી આકૃતિ મૂતિ
તલીટી આકતિ મતિ (૩) (ત્રીજા ભગવાનની સ્તુતિનું અનુસંધાન છે; એની પાછળ દ્રવ્ય અરિહંત અર્થાતુ કેવળ આ રીતે કે કેવળરાનમાં કાલેક દષ્ટ હોવાથી જ્ઞાન પૂર્વેના અથવા મોક્ષ પામેલા અરિહંત છે (અરિહંત સંભવનાથ) વિશ્વના ભવ્ય જીરૂપી એમની પાછળ ભાવ અરિહંત એટલે કે સમવન બાગને નવપલ્લવિત કરવાને નીક સમી ધર્મસર પર કે તે વિના વિહારમાં ચાલતા, યા વાણી વહેવડાવે છે. ચિત્ર સ્પષ્ટ છે, પ્રભુની મુકામે બિરાજમાન અષ્ટ પ્રાતિહાર્યયુક્ત અરિ. વાણી જાણે નીક, સામે બેઠેલા ભવ્ય જીવે હંત છે, અને આ ચારેય અરિહંત ત્રલે લેકના છેડવા જેવાને એમના કાન એ મૂળિયાં જેવા, લોકોને દર્શન-વંદન-પૂજન-જાપ–સ્મરણ– એમાં જઈને એ વાણી રેડાય છે. તેથી ભવ્ય ધ્યાને–આજ્ઞાપાલન...વગેરે દ્વારા પવિત્ર નિર્મળ જીના મુખ–હૈયાં વગેરે પ્રફુલિત થઈ ઊઠે છે. કરી રહ્યા છે, તે યાવત્....મોક્ષ સુધીની નિર્મળતા (૪) હવે આ વાણી એટલી બધી ચાલી, કરાવી રહ્યા છે.
કે એને મેટો સમુદ્ર થઈ ગયે. એ સમુદ્ર હવે આ અરિહંતમાં આ યુગના વીસ શાને? અનેકાંતમત, અનેકાંત સિદ્ધાન્તને. એમાં ભગવાનની સ્તુતિ શરુ થાય છે.
ભરતી લાવવા માટે હવે અરિહંત ભગવાન (૧) ત્યાં પ્રથમ જિનાષભદેવ ભગવાનને (અભિનંદન સ્વામી) ચંદ્ર સમાન છે. ભગવાન પહેલા રાજા, પહેલા સાધુ અને પહેલા તીર્થંકર પામ્યાથી ભક્તના દિલમાંના અનેકાંત સિદ્ધાતરીકે જોવાના છે. તે આપણી નજર સામે ત્રણ તેની ભરતી એટલે કે પદાર્થો પર વ્યાપકતા ઊભા કલમના પહેલા કોલમમાં (i) સૌથી વધતી ચાલે છે. ચિત્ર સ્પષ્ટ છે. ઉપર સિંહાસન પર રાષભદેવને રાજા તરીકે (૫) આવા અનેકાંતમાં ભરતી લાવનાર જોવાના, એમની નીચે નીચે અસંખ્ય રાજાઓ અરિહંત (સુમતિનાથ) ભગવાનને જોઈ મુગ્ધ છે. (ii) બીજા કલમમાં સૌથી ઊંચે કષભદેવ થનાર દેવતાઓ દેડી આવીને પ્રભુના ચરણમાં મનિ તરીકે છે. એમની નીચે નીચે અસંખ્ય પડી જાય છે. તેથી એમના મસ્તકના મુગટ ય મનિઓ છે. (iii) ત્રીજા કલમમાં સૌથી ઊંચે નમે છે. એના કિરણેથી પ્રભુના નખની લાલસમવસરણ પર ત્રાષભદેવ પ્રભુ છે. એમની નીચે કાન્તિ ઓર ઉત્તેજિત થઈ ગઈ! કેમ જાણે મુગટ નીચે ૨૩ તીર્થકર સમવસરણ પર બિરાજમાન એ છરીની ધાર કાઢનારી શાણને અગ્ર ભાગ ! તે જવાના. આ ત્રણે લમમાં પ્રભુ રાજા–મુનિ- એનાથી છરીની ધાર ઉત્તેજિત થાય એમ પ્રભુના તીર્થકર તરીકે સૌથી ઉપરમાં દેખાય એટલે નખની કાન્તિ ઉત્તેજિત થઈ ગઈ ચિત્ર સમજાય સહેજે સમજાય કે પ્રભુ પ્રથમ છે.
એવું છે.