________________
૨૧૨ ]
[ ગદષ્ટિ સમુચ્ચય વ્યાખ્યાને ભાગ-૨
કે પ્રભાવ પડયો કે ખાડાથી નજીકમાં જ સહજ ગુરુદેવ શ્રી આચાર્ય ભગવંત વિજય થશેદેવ રીતે બ્રેક દબાઈ ગઈ ! અને સાયકલ અટકી સૂરિજી મહારાજને ખૂબ જ ઉપકાર માન્ય કે ગઈ. આગળ જોઉં છું તે મોટો ધરે ! મનને “આવા ગુરુ મહારાજ વિના મારા જેવા થયું કે “ફાસ્ટ સાઈકલે સીધે ખાડામાં પડ્યો પથરાને કોણ ઉદ્ધાર કરે ?” હત, તે રામ રમી જવાના હતા. પરંતુ અરિ બસ, પછી તે આખો દિવસ આગમના હંતના અજપાજાપે કે બચાવ્યા ! આવા વાંચન–સ્વાધ્યાય સાથે ૧૬ ઉપવાસ આનંદથી ચમત્કાર મેં ૩-૪ વાર અનુભવેલા; ને ધારી પણ કર્યા. શું આ? પૂવે પુષ્કળ તપસ્યાથી આફત ટળેલી ! ન ધારી કાર્યસિદ્ધિ થયેલી !” શરીરને સિદ્ધ કરેલું, પરિકમિત કરેલું, કેળવી જાપમાં આવા સર્વાગીણ ચિત્ત અર્પણ કરવાના લીધેલું જિનકલ્પી મુનિઓએ તપસ્યાદિથી શરીર હોય છે, અને અજપાજાપથી ઈષ્ટ દેવનું દર્શન એવું સિદ્ધ કરેલું હોય છે કે જે શુદ્ધ થાય છે, એ સ્વાધ્યાયથી ઈષ્ટ દર્શન થયું કહેવાય. ડિલભૂમિ ન મળે, ને છ મહિના સુધી (૪) તપથી શરીર-ઈન્દ્રિયની સિદ્ધિ:- સ્થંડિલ ન જાય તે શરીરને વધે ન આવે.
તપના બહુ અભ્યાસથી શરીર અને ઇન્દ્રિય એમ તપસ્યાથી ઇંદ્રિય સિદ્ધ થાય, અર્થાત્ સિદ્ધ થાય છે, અર્થાત્ કસાય છે, જીવના નિગ્રહીત થાય એવી કે ધાર્યા મુજબ એનું પિતાના કાબુમાં આવી જાય છે. ભેગીઓને પ્રવર્તન–પરિવર્તન-નિવર્તન કરી શકે, ને એને અનુભવ હોય છે, પોતે ધારે એ રીતે ઇંદ્રિયે ક્યાંય અગ્ય વિષયમાં જાય નહિ, પછી શરીર અને ઈન્દ્રિયેને પ્રવર્તાવી શકે છે. આંખ સામે ભલે ઈંદ્રાણી આવે! કે કાન પાસે સામાન્ય માણસ પણ જે ત્યાગ–તપની પૂઠે ગાયિકાના મેહગીત આવે ! લાગી જાય, તે એ પણ શરીર અને ઈદ્રિયો શાલિભદ્ર મહામુનિ તપ તપી તપીને એવા પર અંશે કાબુ ધરાવતે થઈ જાય છે. એટલા બનેલા. તે અંતિમ અનશન વખતે માતાએ અંશે એને શરીર સિદ્ધ થયું ઈન્દ્રિય સિદ્ધ થઈ આવી એમને બે શબ્દ બોલવા કરુણ વિલાપ ગણાય.
કરેલા “બેલે બોલે રે શાલિભદ્ર! દે વરિયાં.” ત્રિલોચનસૂરિજી મહારાજ - પરંતુ એ સાંભળે છે જ કેશુ?
આપણું મહાત્મા આચાર્ય શ્રી વિજ્ય “સમુખ ખેલ જે નહિ મામું, ત્રિલેચનસૂરિજી મહારાજ આવા હતા. તપથી ધાન નિરંજન મન ધરિયાં.” શરીર એવું સિદ્ધ કરેલું કે એકવાર ગુરુ પાસે આંખ ખોલીને માતાની સામે જોયું નહિ, નવકારશી પચ્ચક્ખાણ લેવા ગયા, વંદન કરીને કેમકે નિરંજનનાથ અરિહંતનું ધ્યાન મનમાં પચ્ચક્ખાણને આદેશ માગે.
ચાલી રહ્યું હતું. કેવી મહાન સિદ્ધિ! સારાંશ, ગુરુ પૂછે, “શું પચ્ચકખાણ?'
તપ દ્વારા અણિમા લઘિમા વગેરે લબ્ધિઓ
પ્રાપ્ત થાય છે. મહાત્મા કહે “આપશ્રી જે આપે .”
( પાંચ નિયમથી આત્માને કેવી કેવી સિદ્ધિઓ ગુરુ કહે “કરે ૧૬ ઉપવાસનું પચ્ચખાણ.” થાય છે! શૌચ ભાવનાથી ‘મારુ શરીર બીજાને
બસ, એટલી જ વાર, મહાત્મા શ્રી સારું લાગે” એ બ્રાનિત દૂર થાય છે. શરીર ત્રિલેચનસૂરિજી મહારાજે ૧૬ ઉપવાસનું એટલે મૂળમાં ગંદકીને ગાડે, એને સારું પચ્ચખાણ સહર્ષ લઈ લીધું ! અને પોતાના મનાવવાની પાગલતા શી કરવી ? શૌચ ભાવ
