________________
મમત્વથી એકાકારતા ]
[ ૨૨૩ ગકથાદિ સાધના પર ભાવથી મમત્વ હોય તે જોઈએ કે દેવાધિદેવ અને ગુરુ પર દિલમાં સાધના શુભ અધ્યવસાય સાથે સંકળાયેલી બને. ગાઢ મમત્વ ઊભું કરવાનું. દા. ત. સુલસા ધર્મના આરાધક માટે આ સતત છે શ્રાવિકાને મહાવીર ભગવાન પર ગાઢ મમત્વ
હતું, તે ભગવાન પર અત્યંત પ્રીતિ એવી કે મનમાં આ વારંવાર આવે, કે
ચાલી કે અંબાડ પરિવ્રાજકે આકાશમાંથી ગમે નાનેથી મેટા ધર્મ સુધીનો દરેક ધર્મ તેવા જીવંતજાગ્રત જેવા બ્રહ્મા-વિષ્ણુ-મહેશના શુભ અધ્યવસાય માટે કરવાનું છે, રૂપ નીચે ઉતાર્યા, હજારે લેક જોવા માટે
જેથી ધર્મ-સાધનાની વચ્ચે કષાય ન ઉમટયું, છતાં સુલસાને એ જોવાની લેશમાત્ર ઊઠી આવે, કેમકે એમાં ડર હોય કે રખે ને પણ આતુરતા ય થઈ નહિ! કષાયથી મારા અધ્યવસાય અશુભ થઈ બગડી ડાફોળિયાનું કારણ જાય છે ?
પ્રભુ પર તેવી મમતા નહિ - ગકથા પર મમતા કેમ? તો કે ગ- આ પરથી સમજાય એવું છે કે પ્રભુનાં કથા શુભ અધ્યવસાય જગવવા ચકાવવાનું દર્શન-પૂજન-ચૈત્યવંદનમાં ડાફોળિયાં મરાય છે, જબરદસ્ત કામ કરે છે. માટે
તે પ્રભ પર તેવી મમતા અને પ્રીતિના અભાએ મહાન લાભ જોઈને વેગકથા પર વને આભારી છે. નહિતર ભગવાન પર જોરદાર મમતા થાય, મનને એમ થાય કે “આ યોગકથા મમતા હોય તો એમને મૂકીને બીજું જોવાનું શુભ ભાવે જગાવવા દ્વારા ને શુભ ભાવમાં મન જ શાનું થાય? એમની સ્તવનામાં બીજા રમતે રાખવા દ્વારા મારું જે કલ્યાણ કરશે, એ ત્રીજાનાં વિચાર શાના આવે? એમ ગુરુની સંસારની પાપકથાઓ નહિ કરે, તેમ નકામી ઉપાસના તે કરાતી હોય, પરંતુ એની ય વચમાં વાતચીત કુથલી વગેરે પણ નહિ કરે. માટે બીજા ત્રીજા લફરાં પેસતાં હોય એની પાછળે ય
ગોગકથા એજ મારી વસ્તુ છે, પણ આ જ કારણ છે કે ગુરુ પર એવી જોરદાર મમતા પાપ કથાઓ,વિકથાઓ કુથલી વગેરે મારી નથી. પત્ની-પુત્રાદિ પર મમતા હોય છે તે વસ્તુ નહિ.” આમ એગકથા પર દિલનું એમની સેવા-સરભરા કેવી નિર્ભેળ અને દિલના મમત્વ થાય એટલે એના પર અત્યંત પ્રીતિ ઉમળકાવાળી થાય છે ! રહે અને જ્યારે જ્યારે મોકો મળે ત્યારે ત્યારે એકાકારતાની ચાવી મમતા – ગકથાના શ્રવણમાં પ્રવૃત્તિ રહે.
ગુરુ પ્રત્યેની મમતા એટલે કે “શી વાત ભાવપ્રતિબંધ-સાતા : સહજ મમત્વ- મારા ગુરુ !” આવી મમતા હોય પછી એમની પ્રધાનતા :
સાથે વાદવિવાદ રગડા ઝગડા વગેરે કરવાનું ન શાસ્ત્રકારે વેગકથા પર અત્યંત અને અવિ. થાય. ગુરુના દેષ જોવાનું મન ન થાય. મમતા ચ્છિન્ન સળગ પ્રીતિમાં ભાવ-પ્રતિબંધને હેતુ અનેરી ચીજ છે. સાધમિક પ્રત્યે મમતા હોય તે તરીકે મૂકીને આ મહત્વનું સૂચન કર્યું કે એના પર અત્યંત પ્રીતિ એવી રહે કે બધી કેઈપણ ધર્મ-સાધના પર સળંગ-અખંડ પ્રીતિ વાતમાં કુટુંબ વગેરે પછી, પણ સાધર્મિક જમાવવી હોય, અને એની અખંડ સાધના પહેલે. અરે! એક નવકારની સાધના પણ જેરચલાવવી હોય, તે પહેલા નંબરમાં એના પર દાર અને એકાકાર થઈને ક્યારે થાય?નવકાર દિલનું સહજ મમત્વ ઊભું કરો.” દેવગુરુની પર એવું દિલનું સહજ મમત્વ ઊભું કરાયું ઉપાસના કરવી હોય તે એમાં પણ મૂળમાં આ હેય, મમતાને લીધે એના પર અત્યંત અને