________________
પંડિત કવિ શ્રી વીરવિજયજી મહારાજ
૯૮૭
એમણે લગભગ અઠ્ઠાવીસ વર્ષની ઉંમરે “અષ્ટપ્રકારી પૂજા'ની રચના કરી, જે આજ દિવસ સુધી ગવાય છે. આ બે કૃતિઓ યુવાન શ્રી વીરવિજયજીની તેજસ્વિતાનો પરિચય કરાવવા માટે પૂરતી છે.
ખંભાતના રોકાણ દરમિયાન શ્રી શુભવિજયજીના શિષ્ય ભાણ-વિજયજીએ ગુરુઆજ્ઞા લઈને અન્યત્ર વિહાર કર્યો હતો. શ્રી શુભવિજયજી પોતાના બે શિષ્યો શ્રી ધીરવિજયજી તથા શ્રી વીરવિજયજી સાથે હજુ ખંભાતમાં રહ્યા હતા. ત્યારપછી અમદાવાદથી વિનંતી આવતાં શ્રી શુભવિજયજી પોતાના શિષ્ય શ્રી વીરવિજયજીને લઈને અમદાવાદ પધાર્યા અને શ્રી ધીરવિજયજી ખંભાતમાં જ રોકાયા. અમદાવાદમાં શ્રી શંભવિજયજી અને શ્રી વીરવિજયજી લુહારની પોળના ઉપાશ્રયમાં ઊતર્યા. ત્યાં શ્રી શુભવિજયજી મહારાજે વ્યાખ્યાનમાં આગમશાસ્ત્રોના જે ગહન અર્થ સમજાવ્યા તેથી શ્રી વીરવિજયજી બહુ હર્ષિત થયા હતા.
શ્રી વીરવિજયજીને દીક્ષા લીધાને હવે દસ વર્ષ થઈ ગયાં હતાં. એમણે સૂત્રસિદ્ધાન્તનું જ્ઞાન ગુરુ ભગવંત પાસેથી સારી રીતે સંપાદિત કરી લીધું હતું. એમની સંયમની આરાધના પણ સારી રીતે ચાલતી હતી. આ સંજોગોમાં એમને હવે પંન્યાસની પદવી આપવી જોઈએ એમ શ્રી શુભ-વિજયજીને લાગ્યું. એટલે શ્રી શુભવિજયજીએ વડોદરામાં સ્થિરતા કરી અને શ્રી વીરવિજયજીને યોગ વહેરાવ્યા તથા વિ. સં. ૧૮૬૦માં પંન્યાસની પદવી મોટા ઉત્સવ સાથે આપી. શ્રી રંગવિજયજી લખે છેઃ
વટપદ્ર માંહે ગયા રે, શુભ ગુરુની સંઘાત; યોગ વેવરાવ્યા સૂત્રના રે, સકલ સંઘની સાખ. પંન્યાસ પદ ગુરુજી દીઈ રે, સંઘ સકલ પરિવાર,
વાસક્ષેપ સહુ સંઘ કરે રે, વીર તે હરખિત થાય.” વડોદરાથી વિહાર કરી તેઓ પાછા અમદાવાદ પધાર્યા હતા. શ્રી વીરવિજયજીનો અભ્યાસ ચાલતો જ રહ્યો હતો. એમની લેખનપ્રવૃત્તિ પણ ચાલુ હતી. અને એમની આત્મિક સાધના પણ ગુરુમહારાજના માર્ગદર્શન હેઠળ ચાલુ જ હતી. પોતાના ગુરુમહારાજની હયાતીમાં જ એમણે આત્મજ્ઞાનસ્વરૂપાનુભવજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી લીધું હતું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org