Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 06 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
८५
C
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.८ उ. १ . ५ सूक्ष्मपृथ्वी काय स्वरूपनिरूपणम् घ्राणेन्द्रिय - जिहवेन्द्रिय- स्पर्शेन्द्रियप्रयोगपरिणता एव भवन्ति । एवं पज्जत्तगा वि' एवम् अपर्याप्तsaदेव ये पर्याप्तका रत्नप्रभा पृथिवी नैरयिकपञ्चेन्द्रियप्रयोगपरिणताः पुद्गलास्ते श्रोत्रादीन्द्रियपञ्चकप्रयोगपरिणता एव भवन्ति, 'एवं सव्वे भाणियort' एवं रत्नप्रभा पृथिवी नैरयकत्रदेव, सर्वे शर्करामभावालुकाममा पङ्कप्रभा - धूमप्रभा - तमः प्रभा - तमस्तमःप्रभापृथिवीनैरयिकपञ्चेन्द्रियप्रयोगपरिणताः पुद्गलाः पर्याप्तकाः अपर्याप्तकाश्च श्रोत्रादिपञ्चेन्द्रियप्रयोगपरिणता भवन्ति एवं 'तिरिक्खजोणिय - मणुस्स - देवा जाव' ये तिर्यग्योनिकमनुष्यदेवा यावत् पञ्चेन्द्रियप्रयोपरिणताः पुद्गलाः प्रज्ञप्तास्ते श्रोत्रादिपञ्चेन्द्रियमयोगपरिणता एव भवन्ति 'जाव' इति यावत्पदेन भवन - इन्द्रिय, इन पांच इन्द्रियोंके प्रयोगसे परिणत ही होते हैं एवं पज्जतगा वि' तथा अपर्याप्तककी तरह ही पर्याप्त रत्नप्रभापृथिवीगत नैरयिकको पंचेन्द्रियोंके प्रयोग से परिणत हुए पुद्गल भी श्रोत्रेन्द्रियादि पांचों इन्द्रियों के प्रयोग से ही परिणत होते हैं । 'एवं सव्वे भाणियवा' रत्नप्रभा पृथिवी के नैरयिकोंकी तरह से ही अवशिष्ट शर्कराप्रभा, वालुकाप्रभा, पङ्कप्रभा, धूमप्रभा, तमःप्रभा, तमस्तमःप्रभा पृथिवीके नैरयिकोंकी पांच इन्द्रियो के प्रयोगसे परिणत हुए पुद्गल चाहे वे पर्याप्त हों चाहे अपर्याप्तक हों श्रोत्रादिक पांचों इन्द्रियोंके प्रयोग से परिणत होते हैं । 'तिरिक्ख जोणियमणुस्स देवा जाव' इसी तरह से जो पुद्गल निर्यग्योनिकोंकी, मनुष्योंकी, देवोंकी पांचों इन्द्रियोंके प्रयोगसे परिणत कहे गये हैं वे श्रोत्रादि पांचों इन्द्रियोंके प्रयोग से કલા છે તે પુદગલા શ્રોત્રેન્દ્રિય, ચક્ષુઇન્દ્રિય, ઘણેન્દ્રિય, રસનેન્દ્રિય અને સ્પેન્શેન્દ્રિયના प्रयोगथी-यांचे न्द्रियाना प्रयोगथी - परिणत होय छे. 'एवं पज्जत्तगा वि' पर्याप्त નારકેાની જેમ પર્યાપ્તક રત્નપ્રભા પૃથ્વીના નારકેની પાંચ ઇન્દ્રિયાના પ્રયાગથી પરિણત પુદગલા પણુ શ્રોત્રન્દ્રિય આદિ પાંચ ઇન્દ્રિયાના પ્રયેગથી પરિણત હોય છે. ' एवं सव्वे भाणियन्ना' रत्नप्रभा पृथ्वीना नारोनी प्रेम काडीनी शर्माशयला, વાલુકાપ્રભા, પ`કપ્રભા, ધૂમપ્રભા, તમ:પ્રભા અને તમસ્તમાપ્રભા પૃથ્વીના નારકની પાંચ ઇન્દ્રિયના પ્રયોગથી પરિણત થયેલા પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક પુદગલે પણ શ્રોોન્દ્રિય આદિ પાંચ ઇન્દ્રિયાના પ્રયાગથી પરિણત હાય છે.
'तिरिक्खजोणिय मणुस्स देवा जाव' ४ प्रमाणे ने युगसे। तिर्यथयोनि જીવાની, મનુષ્યાના અને દેવાની પાંચે ઇન્દ્રિયાના પ્રયાગથી પરિણત કહ્યા છે, તે પુદગલેા याशु श्रोत्रेन्द्रिय महि यांचे इन्द्रियाना प्रयोगथी परिश्रुत होय छे. अहीं 'जाब (पर्यन्त)
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૬
