Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 06 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.८ उ.२ म.१ आशीविषस्वरूपनिरूपणम् २७३ कर्माशीविषः, किं संमूछिममनुष्यकर्माशीविषः ? गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्यकर्माशीविषः ? एवं यथा वैक्रियशरीरं यावत् - पर्याप्तकसंख्येयवर्षायुष्ककर्मभूमिगतगर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्यकर्माशीविषः, नो अपर्याप्त यावत् – कर्माशीविषः ॥मू०१॥ हे गौतम ! शरीरके प्रकरणमें वैक्रियका कथन करते हुए आचार्य ने जिस तरहसे जीव भेद कहा है, उसी प्रकारसे यावत् पर्याप्त संख्यात वर्ष की आयुवाले गर्भज पंचेन्द्रियत्य॑िग्योनिक जीव जो कि कर्मभूमिमें उत्पन्नहुए हैं कर्माशीविष हैं. अपर्याप्त असंख्यातवर्षकी आयुवाले यावत् कर्माशीविष नहीं हैं । (जइ भणुस्सकम्मासीविसे, किं समुच्छिममणुस्सकम्मासीविसे) हे भदन्त ! मनुष्य कर्माशीविष है, तो क्या संमूच्छिम मनुष्यकर्माशीविष है ? या (गम्भवक्कंतियमणुस्स कम्मासीविसे) गर्भजमनुष्यकर्माशीविष हैं ? (गोयमा) हे गौतम ! (गो समुच्छिममणुस्स कम्मासीविसे, गन्भवक्कंतियमणुस्स कम्मासीविसे एवं जहा वेउब्वियसरीरं जाव पजत्ता संखेन्जवासाउयकम्म भूमग गम्भवक्कंतियमणुस्स कम्मासीविसे, णो अपजत जाव कम्मासीविसे) संमूच्छिम मनुध्यकर्माशीविष नहीं हैं, गर्भजमनुष्यकर्माशीविष है जैसा वैक्रियशरीरका कथन करते हुए आचार्य ने जीव भेद कहा है उसी तरहसे यावत् पर्याप्त संख्यातवर्षकी आयुवाले શરીરના પ્રકરણમાં વૈક્રિયનું કથન કરતાં આચાર્યો જેવી રીતે જીવોના ભેદ કહ્યા છે, તેવી રીતે પર્યાપ્ત સંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા કર્મજ, ગર્ભજ પંચેન્દ્રિય તિર્યા ની જીવ કે જે કર્મભૂમિમાં ઉત્પન્ન થયા છે તે કર્માશીવિષ છે કે અપર્યાપ્ત અસંખ્યાત વર્ષની मायुष्यवाणा यावत् - शीविष नथी. 'जइ मणुस्स कम्मासीविसे कि संमच्छिममणुस्स कम्मासीविसे' सगवान् ने मनुष्य मशीविष छे तो सभूछि म मनुष्य भाशीविष छ ? ३ 'गब्भवक्कंतिय मणस्स कम्मासीविसे' ४ मनुष्य
शीविष छे ? ' गोयमा' गीतम! णो सम्मुच्छिममणुस्स कम्मासौविसे, गब्भवक्कंतिय मणुस्स कम्मासीविसे एवं जहा वेउब्बियसरीरं जाव पज्जत्ता संखेज्जवासाउय कम्म भूमग गम्भवक्कंतिय मणुस्स कम्पासीविसे णो अपज्जत्त जाव कम्मासीविसे' भूछि म मनुष्य शिविष नथी होता. ग. मनुष्य કશીવિષ હોય છે. જેવી રીતે વૈકિય શરીરના કથન કરતાં આચાર્યો જીવોના ભેદ કહ્યા છે તેજ રીતે યાવત્ – પર્યાપ્ત સંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા, ગર્ભજ મનુષ્ય કે જે
श्री. भगवती सूत्र :