Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 06 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
५९२
भगवती सूत्रे मनःपरिणामो भवति - नो मे हिरण्यम्, नो मे सुवर्णम्, नो भे कांस्यम्, पात्रविशेषः, नो मे दृष्य वस्त्रम् 'णो मे विल-धण-कणग-रयण-मणिमोत्तियस खसिलप्पवालरत्तरयणमाइए संतसार सावइज्जे' नो मे विपुलं धनकनकरत्नमणिमौक्तिकशङ्ख-शिला "वाल रक्तरत्नादिसत्सारस्वापतेयम्, तत्र विपुलं प्रचुरं धनं गुडशर्करादिकम् कनकं सुवर्णम्, रत्नानि कर्के तनादीनि मणयः चन्द्रकान्तादयः, मौक्तिकं प्रसिद्धम्, शङ्खाश्च प्रतीताः, शिला शुभसूचकशिलाखण्ड विशेषः मवालान विद्रुमाणि 'मुंगा' इति भाषाप्रसिद्धानि रत्नानि पद्मरागादीनि एतेषां द्वन्द्वस्ततो विपुलानि धनादिनी आदिः यस्य तत्तथा, सत् विद्यमानं सारं प्रधानं स्वापतेयं परोपार्जित विभवः, नो मे वर्तते इति नो में हिरण्यादिकम् इत्यादि. हिरपयादिपरिग्रहस्य द्विविधं त्रिविधेन प्रत्याख्यातत्वात् अथ यदि तद्भाण्डम् अभाण्डं भवति तदा कथं स्वकीयं तद् वस्त्रादिकं गवेषयति ? इत्याशङ्कायामाह 'ममत्तभावे पुण से अपरिण्णाए भवइ ' ममत्वभावः पुनः हिरण्यादिविषये करने वाले व्यक्तिकी जब तक वह सामायिक में स्थित है-ऐसी ही भावना रहती है कि 'हिरण्य (चांदीरूप धातु) मेरा नहीं है, सुवर्ण मेरा नहीं है, काँस्य पात्र विशेष मेरा नहीं है, वस्त्र मेरे नहीं 'णो मे विउल-धण कणग रयण-मणि मोत्तिय संख सिल प्वाल रत्तरणमादीए संतसारसाव एज्जे' इस तरह विपुल धन-गुड शर्करादिक, कनक सुवर्ण, कर्केतन आदि रत्न, चन्द्रकान्त आदि मणिगण मौक्तिक, शंख, शुभसूचक शिलाखण्डविशेष, मूंगा पद्मरागादिकरत्न ये सब परंपरा से उपार्जित किया हुआ मौजूदा सारभूत द्रव्य मेरा नहीं है, इस प्रकार वह हिरण्यादि परिग्रह का 'द्विविधं त्रिविधेन' के अनुसार प्रत्याख्यान करता है । इसी लिये वह अपने भाण्डकी सामायिक से उठने के बाद કરનાર વ્યકિત જ્યાં સુધી સામાયિકમાં બેઠેલ હાય છે ત્યાં સુધી તેની ભાવના એવી હોય છે કે 'डिश्एय [ यांही ] भारं नथी, सुवर्ण भार नथी, अंसु भाउं नथी, वस्त्रो भाशं नथी, ' णोमे विउल-घण-कणग- रयण-मणिमोत्तिय संख - सिलप्पवाल, रत्तरयणमादीए संतसारसावएज्जे ' विपुल धन [गण, सार यह], उन, तन आदि रत्न, चंन्द्रान्त याहि भशि, भोती, शंभ, શુભસૂચક, શલાખંડ વિશેષ, મૂંગા, પદ્મરાગાદિક રત્ન વગેરે. વંશપર પરાગત તથા ઉપાજ ત કરેલું અને પેાતાના પાસે રહેલુ સારભૂત દ્રવ્ય પણ મારું નથી. આ રીતે તે हिरएयाहि पस्थिन। ' द्विविधं त्रिविधेन' त्याग डरे है. पेट डे भन, वयन भने કાયાથી કરતો નથી, કરાવતો નથી. તેથી સામાયિક પૂરી થયા બાદ તે તેનાં ભાંડની
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૬
