Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 06 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 06 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 632
________________

६२०
भगवतीसूत्रे
3
नानुसरणीयः सर्वेषामपि न्यायानां वक्तुर्विवक्षाधीनत्वात्, वक्ष्यमाणविकल्पासंभवाच्च, इति प्रथमे विकल्पे ' त्रिविधं त्रिविधेन 9 इत्यत्र एक एव भङ्गः, अग्रे वक्ष्यमाणेषु द्वितीय तृतीय - चतुर्थेषु त्रयस्त्रयो भङ्गाः पश्चमषष्ठयोः नव नव भङ्गा भवन्ति, सप्तमे त्रयो भङ्गाः, अष्टमनवमयोस्तु नत्र नव भङ्गा भवन्ति इति सर्वे भङ्गा एकोनपञ्चाशद, एवमियमतीतकालमाश्रित्य करणकारणानुमोदन योजना कृता । अथबा - एवं करणादियोजना द्रष्टव्याअतीतकाले मनःप्रभृतीनां कृतं कारितमनुमोदितं वा प्राणातिपातं क्रमेण न करोति, न कारयति, न चानुजानाति, तन्निन्दनेन तदनुमोदना निषेधतस्ततो निवर्तते, तन्निन्दनस्याभावे हि तदनुमोदनाऽनिवृत्तेः कृतादिरसौ वधः प्राणाति संबंध नहीं लगाया गया हैं । क्यों कि कथन जितना भी होता है वह वक्ता विवक्षा के अधीन हुआ करता है । तथा इस तरहका क्रम यहां लगाने से बक्ष्यमाण विकल्पोंका कथन भी नहीं बन सकता है । 'त्रिविधं त्रिविधेन' इस प्रथम विकल्प में एक ही भंग है । तथा वक्ष्यमाण द्वितीय, तृतीय, चतुर्थ इन विकल्पोमें तीन २ भंग हैं । पांचवें और छठे विकल्पोमें नौ नौ भंग होते हैं। सातवे विकल्पमें तीन भंग और आठवें तथा नौवें विकल्प में नौ नौ भंग होते हैं इस तरह कुल भंग ये ४९ हो जाते हैं । अतीतकालको लेकर यह करण, कारण और अनुमोदनाकी योजना कि गई है- अर्थात् अतीतकालमें मन, वचन और काय संबंधी कृत, कारित और अनुमोदना हाग हुए प्राणातिपातका श्रमणोपासक श्रावक इन ४९ विकल्पों के लेकर प्रतिक्रमण करता है । अथवा यह करणादि योजना इस प्रकार से
આધીન થયા કરે આવેલા વિકલ્પે નું
નથી, કારણ કે જેટલું કથન કરવામાં આવે છે તે વક્તાના વિજ્ઞાને છે. તથા એ પ્રમાણેના ક્રમ અહીં અનુસરવાથી નીચે દર્શાવવામાં उथन यागु सं ंभवी शतु नथी. 'त्रिविधं त्रिविधेन' या पहेला विषमां भेउ न ભંગ છે. નીચે જેનું વિવેચન કરવામાં આવ્યું છે તે ખીજા, ત્રીજા અને ચેાયા વિકામાં ત્રણ ત્રણ ભંગ છે. પાંચમા અને છઠ્ઠા વિદ્યામાં નવ-નવ ભંગ છે. સાતમા વિકલ્પમાં ત્રણ ભંગ, આઠમાં અને નવમાં વિકલ્પમાં નવ નવલગ છે. આ રીતે કુલ ૪૯ બંગ થાય છે. અતીતકાળની અપેક્ષાએ આ કરવુ, કારણ અને અનુમેનાનીયેાજના કરવામાં આવી છે. એટલે કે અતીતકાળમાં મન, વચન અને કાયા દ્વારા જે પ્રાણાતિપાત ક" હાય, કરાવ્યું હોય કે જે પ્રાણાતિપાતની અનુમેદના કરવામાં આવી હોય, તેનું શ્રમણેાપાસક શ્રાવક ૪૯ વિકલ્પે દ્વારા પ્રતિક્રમણ કરે છે, અથવા આ કરણાદિ યાજના
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૬


Page Navigation
1 ... 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823