Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 06 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
२२४
भगवतीसूत्रे प्रदर्शिता एव,आरम्भादिपदषट्कविशेषणविशिष्टेषु इत्थमेव त्रिषु मृषामनःप्रयोगपरिणतादिषु चतुषु च सत्यवच प्रयोगपरिणतादिषु प्रत्येकमेकत्वे षड् विकल्पाः, द्विकसंयोगे तु पञ्चेत्येवं क्रमेण प्रत्येकमेवमेव सर्वेष्वप्येकविंशतिः,औदारिकशरीरकायप्रयोगादिषु सप्तसु पदेष्वेकत्वे सप्त, द्विकसंयोगे चैकविंशतिरित्येवमष्टाविंशतिः; एवमेव एकेन्द्रियादिपदसमूहैः पूर्वोक्तक्रमेण औदारिकादिकायप्रयोगपरिणतद्रव्यद्वयं वक्तव्यमित्यभिप्रायं मूचयन् तदवधिमाह-यावत्-सर्वार्थसिद्धकम् इति, तदालापकाकारश्चैवम्-'जाव जइ सबट्ठसिद्धअणुत्तरोववाइयकप्पाईयगवेमाणियदेवपंचेदियकम्मासरीरकायप्पओगपरिणया किं पजत्तसव्वसिद्धजाद-कायप्पओगपरिप्रयोगपरिणत के अभिलाप तो दिखा ही दिये गये हैं सो इसी तरह से बाकीके आरंभ आदि पदषट्क विशेषणोंवाले मृषामनःप्रयोगपरिण. तादि तीन अभिलापोंमें, और सत्यवचःप्रयोगपरिणत आदि चार अभिलापोंमें प्रत्येकके एकत्वमें ६ विकल्प जानना चाहिये । तथा इसी तरहसे दिकसंयोगमें १५ विकल्प जानना चाहिये । इस तरह २१ विकल्प जानना चाहिये । औदारिक आदि सातपदोंमें एकत्वमें सात, द्विकसंयोगमें २१ इस प्रकार २८ विकल्प जानना चाहिये । इस तरहसे एकेन्द्रिय आदि पृथिव्यादि पद समूहों द्वारा पूर्वोक्तक्रमके अनुसार औदारिक आदि कायप्रयोगपरिणत द्रव्यद्वयकी वकव्यता जाननी चाहिये । ' इसी अभिपायको सूचित करने के निमित्त सूत्रकारने उसकी अवधिको ' यावत् सर्वार्थसिद्धकम् ' इस द्वारा कहा है। इसके आलापकका आकार इस प्रकारसे है 'जाव जइ सव्वसिद्ध अणुत्तरोववाइयकप्पातीतग वेमाणिय देवपंचिंदियकम्मासरीरकायप्पअगपरिणया વાકયે તે દેખાડી દીધા છે, તેવી જ રીતે બાકીના આરંભ આદિ ૬ પદેવાળા વિશેષણ (કહી) મૃષામનઃપ્રયોગ પરિણતાદિ ત્રણ અભિલા પમાં અને સત્યવચનગ પરિણુત આદિ ચાર અભિલાપમાં પ્રત્યેકના એકવમાં ૬ છ વિકલ્પ સમજી લેવા. એજ રીતે બ્રિકસંગમાં ૧૫ પંદર વિકલ્પ જાણવા અને આજ રીતે કુલ ૨૧ વિકલ્પ સમજવા જોઈએ. ઔદારિક આદિ સાત પદોમાં એકવામાં સાત, દ્વિકસંયોગમાં ૨૧ એ રીતે અઠ્ઠાવીશ વિકલ૫ સમજવા. અને એકેન્દ્રિયાદિ પૃથ્વી આદિ પદે દ્વારા પૂર્વેત ક્રમ અનુસાર ઔદારિક આદિ કાયપ્રયોગ પરિણત દ્રવ્યની વકતવ્યતા જાણવી. એ અભિપ્રાયને સૂચિત કરવા भाटे सूत्रधारे ती अधिने (यावत् सर्वार्थसिद्धकं ) से पाय६२१ ४९ छ. तेना मा५४ने। २ मा शत छे. 'जाव जइ सबसिद्ध अणुत्तरोववाइय कप्पातीत वेमाणिय कम्मासरीरकायप्पओगपरिणया कि पज्जत्त सबसिद्ध जाव
श्री. भगवती सूत्र :